Об утверждении Правил оказания восстановительного лечения и медицинской реабилитации

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 19 октября 2009 года № 542. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 11 ноября 2009 года № 5853. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 6 июня 2012 года № 394

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 06.06.2012 № 394.

В соответствии со статьей 52 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения", ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемые Правила оказания восстановительного лечения и медицинской реабилитации, в том числе и детской медицинской реабилитации.
Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).
2. Департаменту стратегии и развития здравоохранения Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Айдарханов А.Т.) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.
3. Департаменту административно-правовой работы Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Бисмильдин Ф.Б.) обеспечить официальное опубликование в средствах массовой информации настоящего приказа после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
4. Признать утратившим силу Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 20 ноября 2003 года № 856 "Об утверждении видов и объемов восстановительного лечения и медицинской реабилитации" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 2601).
5. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения Республики Казахстан Вощенкову Т.А.
6. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

Министр Ж. Доскалиев

Утверждены
приказом Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 19 октября 2009 года № 542

Правила
оказания восстановительного лечения и медицинской реабилитации, в том числе и детской медицинской реабилитации

Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие Правила определяют порядок и устанавливают общие требования к организации оказания восстановительного лечения и медицинской реабилитации, в том числе и детской медицинской реабилитации.
Сноска. Пункт 1 в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).
2. Восстановительное лечение - комплекс мероприятий, направленных на восстановление и поддержание функциональной дееспособности организма больного.
3. Цель восстановительного лечения заключается в устранении или ослаблении последствий болезни, травмы или увечья до полного или частичного восстановления или компенсации нарушений в психическом, физиологическом и анатомическом состоянии больного.
4. Медицинская реабилитация - комплекс медицинских услуг, направленных на сохранение, частичное или полное восстановление нарушенных и (или) утраченных функций организма больных и инвалидов.
5. Целью медицинской реабилитации является восстановление здоровья, трудоспособности, личностного и социального статуса, достижение материальной и социальной независимости, интеграции, реинтеграции в обычные условия жизни общества.
6. К основным видам восстановительного лечения и медицинской реабилитации, в том числе и детской медицинской реабилитации относятся:
1) медикаментозное (патогенетическое, симптоматическое, саногенетическое) лечение;
2) реконструктивная хирургия (оперативные реконструктивно-восстановительные, пластические операции и другие);
3) физические методы лечения, включающие в себя: электролечение (гальванизация, электрофорез, электросон, диадинамотермия, амплипульстерапия, электростимуляция, флюктуризация, дарсонвализация, индуктотермия, ультравысокочастотная терапия, микроволновая терапия, квантовая терапия, магнитотерапия), светолечение (инфракрасное обучение, ультрафиолетовое облучение, лазерное излучение), лечение ультразвуком, водолечение, бальнеотерапия (ванны, души, гидрокинезотерапия, обливания, лечение минеральными водами), теплогрязелечение (парафино-озокеритолечение, грязелечение, аппликации и ванны лечебно-грязевые), ингаляционная терапия (аэрозоль и аэроионотерапия, галотерапия), баротерапия, оксигенотерапия;
4) лечебная физическая культура (кинезотерапия), включающая в себя: лечебную гимнастику (индивидуальную и групповую), утреннюю гигиеническую гимнастику, дозированные прогулки и восхождения (терренкур), спортивные игры, лечение "положением", комплекс специально подобранных физических упражнений для восстановления нарушенных функций организма с использованием специальных тренажеров, позиционеров, вспомогательных средств передвижения;
5) моторизированная механотерапия, механотерапия, тракционное лечение, роботизированные, компьютеризированные новые технологии;
6) массаж (классический, сегментарный, точечный, перкуссионный, вибромассаж);
7) трудотерапия может быть общеукрепляющей (тонизирующей), восстановительной, ориентированной и продуктивной (направлено на восстановление прежних и формирование новых, профессиональных качеств и способностей, а так же трудовых навыков);
8) психотерапия;
9) диетотерапия;
10) традиционные методы лечения (гомеопатия, гирудотерапия, мануальная терапия, рефлексотерапия, фитотерапия и лечение средствами природного происхождения);
11) социо-психологические методы лечения (терапия занятостью, терапия средой - агро-ландшафтотерапия, восстановительная терапия речи с использованием интерактивных сенсорных комнат);
12) протезно-ортезная и ортопедическая помощь, включает в себя комплекс восстановительного, консервативного и хирургического лечения;
13) обучение больных пользованию техническими средствами медицинской реабилитации, в том числе и детской медицинской реабилитации.
Сноска. Пункт 6 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).
7. Основными принципами восстановительного лечения и медицинской реабилитации, в том числе и детской медицинской реабилитации являются: этапность, преемственность, комплексность и индивидуальность.
Сноска. Пункт 7 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).
8. Проблема реабилитации решается комплексно, с учетом всех ее аспектов, должна быть доступной для всех тех, кто в ней нуждается, адаптироваться к постоянно меняющейся структуре болезней, а также учитывать технический прогресс и изменения социальных структур.
9. Восстановительное лечение и медицинская реабилитация, в том числе и детская медицинская реабилитация включает:
1) восстановительное лечение граждан непосредственно после интенсивного (консервативного, оперативного) лечения острых заболеваний, травм, отравлений в подостром периоде заболевания;
2) медицинскую реабилитацию граждан, страдающих врожденными и приобретенными заболеваниями, а также последствиями острых, хронических заболеваний и травм, в резидуальном периоде заболевания с оптимальной реализацией физического, психического и социального потенциала больного и наиболее адекватной интеграцией его в общество.
Сноска. Пункт 9 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).
10. Восстановительное лечение и медицинская реабилитация, в том числе и детская медицинская реабилитация проводятся:
1) в организациях, оказывающих амбулаторно-поликлиническую помощь, в том числе детских;
2) в организациях, оказывающих стационарную помощь (отделения восстановительного лечения общего профиля, специализированные отделения), в том числе детских;
3) в организациях восстановительного лечения и медицинской реабилитации;
4) санаторно-курортных организациях.
Сноска. Пункт 10 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).
11. В условиях организаций, оказывающих амбулаторно-поликлиническую помощь, в том числе детских, восстановительное лечение и медицинская реабилитация начинается со дня обращения больного, проводится диспансерное наблюдение, медикаментозное лечение по показаниям, консультации врачей-специалистов, физиопроцедуры детям до 18 лет по медицинским показаниям в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи (электролечение, светолечение, лечение ультразвуком, водолечение, бальнеотерапия, теплогрязелечение, ингаляционная терапия, баротерапия, оксигенотерапия), лечебная физическая культура, механотерапия, тракционное лечение, ортопедические методы лечения, массаж, трудотерапия, психотерапия, традиционные и социо-психологические методы лечения. Динамическое наблюдение за больным проводится профильным лечащим врачом и врачами-специалистами.
Сноска. Пункт 11 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).
12. В условиях организаций, оказывающих стационарную помощь (отделения восстановительного лечения общего профиля, специализированные отделения), в том числе детских, проводится медикаментозное лечение по показаниям, консультации врачей-специалистов, физические методы лечения (электролечение, светолечение, лечение ультразвуком, водолечение, бальнеотерапия, теплогрязелечение, ингаляционная терапия, баротерапия, оксигенотерапия), лечебная физическая культура, механотерапия, тракционное лечение, ортопедические методы лечения, массаж, трудотерапия, психотерапия, диетотерапия, традиционные, социо-психологические и хирургические методы лечения (оперативные реконструктивно-восстановительные и пластические операции и другие). Динамическое наблюдение проводится профильным лечащим врачом и врачами-специалистами.
13. В условиях организаций восстановительного лечения и медицинской реабилитации, в том числе детских, проводится медикаментозное лечение по показаниям, консультации врачей-специалистов, физические методы лечения (электролечение, светолечение, лечение ультразвуком, водолечение, бальнеотерапия, теплогрязелечение, ингаляционная терапия, баротерапия, оксигенотерапия), лечебная физическая культура, механотерапия и моторизированная механотерапия, тракционное лечение, протезно-ортезные и ортопедические методы лечения, роботизированные, компьютеризированные новые технологии, массаж, трудотерапия, психотерапия, диетотерапия, традиционные, социо-психологические и хирургические методы лечения (оперативные реконструктивно-восстановительные и пластические операции и другие). Динамическое наблюдение проводится профильным лечащим врачом и врачами-специалистами.
14. В условиях санаторно-курортных организаций восстановительное лечение и реабилитация больных основана на лечении средствами природного происхождения и применении природных лечебных факторов.
15. Проводимый объем реабилитационных мероприятий на всех этапах восстановительного лечения и медицинской реабилитации, в том числе и детской медицинской реабилитации зависит от степени выраженности нарушения функций организма, здоровья и ограничений жизнедеятельности, а также от нозологических форм болезни (степень тяжести, стадия) и от уровня реабилитационной помощи. Каждый последующий вышестоящий уровень реабилитации предназначен для выполнения более сложных реабилитационных мероприятий.
Сноска. Пункт 15 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 09.12.2010 № 954 (вводится в действие по истечении 10 календарных дней со дня его первого официального опубликования).

Қалпына келтіру емін көрсету және медициналық оңалту ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009 жылғы 19 қазандағы N 542 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2009 жылғы 11 қарашада Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 5853 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2012 жылғы 6 маусымдағы № 394 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2012.06.06 № 394 (қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді) бұйрығымен.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі кодексінің 25-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Қалпына келтіру емін көрсету және медициналық оңалту, оның ішінде балаларды медициналық оңалту ережесі бекітілсін.
Ескерту. 1-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.
2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Стратегия және денсаулық сақтауды дамыту депаратменті (А.Т. Айдарханов) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеуге жіберсін.
3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Әкімшілік-құқықтық қызмет департаменті (Ф.Б. Бисмилдин) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін осы бұйрықтың бұқаралық ақпарат құралдарына ресми жариялануын қамтамасыз етсін.
4. "Қалпына келтіріп емдеудің және медициналық оңалтудың түрлері мен көлемдерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 20 қарашадағы N 856 бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2601 тіркелген) күші жойылды деп танылсын.
5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министрі Т.А. Вощенковаға жүктелсін.
6. Осы бұйрық оны алғаш ресми жариялаған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министр Ж. Досқалиев

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің
2009 жылғы 19 қазандағы
N 542 бұйрығымен бекітілген

Қалпына келтіру емін көрсету және медициналық
оңалту, оның ішінде балаларды медициналық оңалту ережесі

Ескерту. Ереженің атауына өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.

1. Осы Ереже қалпына келтіру емін және медициналық оңалту, оның ішінде балаларды медициналық оңалту көмегін көрсету тәртібін және оны ұйымдастыруға қойылатын жалпы талаптарды айқындайды.
Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда жазылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.
2. Қалпына келтіру емі – науқас организмінің функциялық іс-әрекетке қаблеттілігін қалпына келтіруге және қолдауға бағытталған іс-шаралар кешені.
3. Қалпына келтіру емінің мақсаты аурудың, жарақаттың немесе мертігудің салдарын толық немесе жартылай қалпына келгенге дейін жою немесе бәсеңдету немесе науқастың психикалық, физиологиялық және анатомиялық жағдайының бұзылуының орнын толтыру болып табылады.
4. Медициналық оңалту – науқастар мен мүгедектер организмінің бұзылған және (немесе) жоғалтқан функцияларын сақтауға, ішінара немесе толық қалпына келтіруге бағытталған медициналық қызметтер көрсету кешені.
5. Медициналық оңалтудың мақсаты денсаулықты, еңбекке жарамдылықты, жеке және әлеуметтік мәртебені қалпына келтіру, материалдық және әлеуметтік тәуелсіздікке жету, қоғам өмірінің қарапайым жағдайына ықпалдасу, қайта ықпалдасу болып табылады.
6. Қалпына келтіру емі және медициналық оңалтудың, оның ішінде балаларды медициналық оңалтудың негізгі түрлеріне:
1) дәрі-дәрмектік (патогенетикалық, симптомдық, саногенетикалық) емдеу;
2) реконструктивтік хирургия (шұғыл реконструктивтік-қалпына келтіру, пластикалық операция және басқалар);
3) физикалық емдеу әдістері, оларға: электрмен емдеу (гальванизация, электрофорез, электрұйқы, диадинамотермия, амплипульстерапия, электростимуляция, жоғары жиіліктегі ультра терапия, микротолқынды терапия, кванттық терапия, магнитотерапия), сәулемен емдеу (инфрақызыл сәулелендіру, ультракүлгін сәулелендіру, лазерлік сәулелендіру), ультрадыбыспен емдеу, сумен емдеу, бальнеотерапия (ванна, душ, гидрокинезотерапия, шомылу, минералды сулармен емдеу), жылумен-балшықпен емдеу (парафинді-озокеритпен емдеу, балшықпен емдеу, аппликация және емдік-балшық ваннасы), ингаляциялық терапия (аэрозоль және аэроионотерапия, галотерапия), баротерапия, оксигенотерапия жатады;
4) емдік дене шынықтыру (кинезотерапия), оған: емдік гимнастика (жеке және топтық), таңғы гигиеналық гимнастика, мөлшерлі серуен және өрлеу (терренкур), спорттық ойындар, "тәртіппен" емдеу, арнайы тренажерді, позиционерлерді, көмекші құрылғыларды және қатынас құралдарын пайдалану арқылы организмнің бұзылған функцияларын қалпына келтіру үшін арнайы таңдап алынған физикалық жаттығулар кешені жатады;
5) моторландырылған механотерапия, механотерапия, тракциондық емдеу, роботталған, компьютерленген жаңа технологиялар;
6) массаж (классикалық, сегментті, нүктелі, перкуссионды, вибромассаж);
7) еңбек терапиясы жалпы нығайтатын (сергіту), қалпына келтіретін, нысаналы және нәтижелі (бұрынғыларды қалпына келтіруге және жаңа кәсіби сапаны және тәсілдерді, сондай-ақ еңбек дағдыларын қалыптастыруға бағытталған);
8) психотерапия;
9) диетотерапия;
10) дәстүрлі емдеу әдістері (гомеопатия, гирудотерапия, мануалды терапия, рефлексотерапия, фитотерапия және табиғи заттармен емдеу);
11) әлеуметтік-психологиялық емдеу әдістері (агро-ландшафтотерапия, интерактивтік сенсорлық бөлмелерді пайдалану арқылы сөйлеуді қалпына келтіру терапиясы);
12) протездік-ортездік және ортопедиялық көмек, оларға: қалпына келтіру, консервативтік және хирургиялық емдеу кешені жатады;
13) науқастарды медициналық оңалтуға арналған техникалық жабдықтарды пайдалануды үйрету.
Ескерту. 6-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.
7. Кезеңдік, сабақтастық, кешендік және даралық қалпына келтіру емі мен медициналық оңалтудың, оның ішінде балаларды медициналық оңалтудың негізгі принциптері болып табылады.
Ескерту. 7-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.
8. Оңалту проблемалары барлық аспектілерімен бірге кешенді шешіледі және оны қажет ететіндердің барлығына қолжетімді болуы тиіс, аурудың тұрақты ауысып отыратын құрылымына бейімделуі керек, сондай-ақ техникалық өрлеуді және әлеуметтік құрылымның өзгеруін есепке алған жөн.
9. Қалпына келтіру емі мен медициналық оңалтуға, оның ішінде балаларды медициналық оңалтуға:
1) жіті ауруды, жарақаттарды, жітілеу ауру кезеңіндегі улануды қарқынды (консервативтік, шұғыл) емдеуден кейін азаматқа қалпына келтіру емін жүргізу;
2) туа біткен және жүре пайда болған аурулардан, сондай-ақ жіті, созылмалы аурумен және жарақаттан зардап шегетін азаматтарды, науқастың физикалық, психологиялық және әлеуметтік әлеуетін қолайлы іске асыру кезінде ауруы сақталған кезеңде медициналық оңалту және оның қоғамға бейімделуіне көмек беру жатады.
Ескерту. 9-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.
10. Қалпына келтіру емі мен медициналық оңалту, оның ішінде балаларды медициналық оңалту көмегі:
1) амбулаториялық-емханалық көмек көрсететін, оның ішінде балаларға көмек көрсететін ұйымдарда;
2) стационарлық көмек (жалпы бейіндегі қалпына келтіру емін жүргізетін бөлімшелер, мамандандырылған бөлімшелер) көрсететін, оның ішінде балаларға көмек көрсететін ұйымдарда;
3) қалпына келтіру емі мен медициналық оңалту қызметін көрсететін ұйымдарында;
4) санаториялық-курорттық ұйымдарда жүргізіледі.
Ескерту. 10-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.
11. Амбулаториялық-емханалық көмек көрсететін, оның ішінде балаларға көмек көрсететін ұйымдарда қалпына келтіру емі мен медициналық оңалту науқас қаралған күннен басталып, диспансерлік бақылау, айғақтары бойынша дәрі-дәрмекпен емдеу жүргізіледі, маман дәрігерлер консультация береді, тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде медициналық айғақтары бойынша 18 жасқа дейінгі балаларға (электрмен емдеу, сәулемен емдеу, ультрадыбыспен емдеу, сумен емдеу, бальнеотерапия, жылумен-балшықпен емдеу, ингаляциялық терапия, баротерапия, оксигенотерапия), емдік дене шынықтыру, механотерапия, тракциондық емдеу, ортопедиялық емдеу әдісі, массаж, еңбек терапиясы, психотерапия, дәстүрлі және әлеуметтік-психологиялық емдеу әдістері жүргізіледі. Науқасты динамикалық бақылауды емдеуші дәрігер мен маман дәрігер жүзеге асырады.
Ескерту. 11-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.
12. Стационарлық көмек (жалпы бейіндегі қалпына келтіру емін жүргізетін бөлімшелер, мамандандырылған бөлімшелер) көрсететін, соның ішінде балаларға көмек көрсететін ұйымдарда дәрі-дәрмекпен емдеу жүргізіледі, маман дәрігерлер консультация береді, физикалық емдеу әдістері (электрмен емдеу, сәулемен емдеу, ультрадыбыспен емдеу, бальнеотерапия, ингаляциялық терапия, баротерапия, оксигенотерапия), емдік дене шынықтыру, механотерапия, тракциондық емдеу, ортопедиялық емдеу әдісі, массаж, еңбек терапиясы, психотерапия, диетотерапия, дәстүрлі, әлеуметтік-психологиялық және хирургиялық емдеу әдістері (шұғыл реконструктивті-қалпына келтіру, пластикалық операция және басқалар) жүргізіледі. Науқасты динамикалық бақылауды емдеуші дәрігер мен маман дәрігер жүзеге асырады.
13. Қалпына келтіру емі мен медициналық оңалту қызметін көрсететін, оның ішінде балаларға көмек көрсететін ұйымдарында дәрі-дәрмекпен емдеу жүргізіледі, маман дәрігерлер консультация береді, физикалық емдеу әдістері (электрмен емдеу, сәулемен емдеу, ультрадыбыспен емдеу, бальнеотерапия, ингаляциялық терапия, баротерапия, оксигенотерапия), емдік дене шынықтыру, моторландырылған механотерапия, механотерапия, тракциондық емдеу, роботталған, компьютерленген жаңа технологиялар, массаж еңбек терапиясы, психотерапия, диетотерапия, дәстүрлі, әлеуметтік-психологиялық және хирургиялық емдеу әдістері (шұғыл реконструктивті-қалпына келтіру, пластикалық операция және басқалар) жүргізіледі. Науқасты динамикалық бақылауды емдеуші дәрігер мен маман дәрігер жүзеге асырады.
14. Санаториялық-курорттық ұйым жағдайында науқастарға қалпына келтіру емі мен оңалту жүргізу табиғи заттарды және табиғи емдік факторларды пайдалану арқылы емдеуге негізделген.
15. Қалпына келтіру емі мен медициналық оңалтудың, оның ішінде балаларды медициналық оңалтудың барлық кезеңінде жүргізілген оңалту іс-шараларының көлемі бұзылған организм функцияларының айқындылық дәрежесінен, денсаулықтан және шектеулі тіршілік әрекетінен, сондай-ақ аурудың нозологиялық нысанына (ауырлық дәрежесі, сатысы) және оңалту көмегінің деңгейіне байланысты болады. Оңалтудың әрбір келесі деңгейі күрделі оңалту іс-шараларын жүргізуге арналады.
Ескерту. 15-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.12.09 № 954 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Бұйрығымен.