ИПС "Әділет"

Во исполнение пункта 2 статьи 50 Закона Республики Казахстан от 15 июля 2010 года "Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила подготовки к полетам для гражданской и экспериментальной авиации.

2. Комитету гражданской авиации Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Адимолда Р.О.) обеспечить представление настоящего приказа в Министерство юстиции Республики Казахстан для государственной регистрации.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице - министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан Бектурова А.Г.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

Б. Камалиев

Утверждены
приказом Министра транспорта
и коммуникаций Республики Казахстан
от 25 июня 2011 года № 390

Правила
подготовки к полетам для гражданской и экспериментальной
авиации

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

1. Правила подготовки к полетам для гражданской и экспериментальной авиации (далее - Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2 статьи 50 Закона Республики Казахстан от 15 июля 2010 года "Об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации".

2. Правила определяют порядок деятельности наземных служб и экипажей воздушных судов гражданской и экспериментальной авиации при подготовке к полетам, с соблюдением требований и положений Приложения 6 "Эксплуатация воздушных судов" к Конвенции о международной гражданской авиации ИКАО (далее - Конвенция), ратифицированной постановлением Верховного Совета Республики Казахстан от 2 июля 1992 года № 1503-XII.

3. В Правилах изложены основные принципы подготовки авиационного персонала и воздушных судов в целях обеспечения безопасности и регулярности полетов эксплуатантами и владельцами воздушных судов. Правила подлежат исполнению эксплуатантами и владельцами воздушных судов, зарегистрированных в Государственном реестре гражданских воздушных судов Республики Казахстан, воздушных судов с иностранной регистрацией включаемых в сертификат (свидетельство) эксплуатанта, выдаваемый уполномоченной организацией в сфере гражданской авиации, а также физическими и юридическими лицами, осуществляющими организацию, обеспечение и выполнение полетов гражданских воздушных судов.

Сноска. Пункт 3 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

4. Подготовка к полетам предусматривает предварительную и предполетную подготовку.

5. Качество подготовки к полетам определяется обеспечением (оценкой) регулярности полетов в соответствие с главой 4 настоящих Правил.

6. Для целей подготовки к полетам и настоящих Правил используются следующие термины и определения:

1) абсолютная высота - расстояние по вертикали от среднего уровня моря до уровня точки или объекта, принятого за точку;

2) аварийное оповещение - уведомление соответствующих служб и организаций о воздушных судах, нуждающихся в помощи поисково-спасательных служб, и оказание необходимого содействия таким службам и организациям;

3) район авиационных работ - район или зона, в пределах которого выполняются полеты по выполнению авиационных работ;

4) авиационная метеорологическая станция (далее - АМСГ) - станция, служба органа метеорологического обеспечения полетов предназначенная для проведения наблюдений и составления метеорологических сводок, подлежащих использованию в международной аэронавигации;

5) авионика (бортовое электронное оборудование) - любое электронное устройство, включая его электрическую часть, предназначенное для использования на борту воздушного судна, в том числе радиооборудование, системы автоматического управления полетом и приборное оборудование;

5-1) уполномоченная организация в сфере гражданской авиации – акционерное общество со стопроцентным участием государства в уставном капитале, осуществляющее деятельность, направленную на обеспечение устойчивого развития отрасли гражданской авиации Республики Казахстан, безопасности полетов и авиационной безопасности;

6) сверхлегкие летательные аппараты - воздушные суда с взлетной массой менее 750 кг (семисот пятидесяти килограмм), а также аэростаты, мотодельтапланы, дельтапланы, парапланы;

7) полет по приборам - полет, выполняемый в условиях, когда пространственное положение воздушного судна и его местонахождение определяется экипажем полностью или частично по пилотажно-навигационным приборам;

8) стандартный маршрут вылета по приборам (аббревиатура на английском языке - Standard Instrument Departure (далее - SID) - установленный маршрут вылета воздушного судна по ППП, от аэродрома или определенной ВПП аэродрома до точки выхода из района аэродрома;

9) стандартный маршрут прибытия по приборам (аббревиатура на английском языке - Standard Terminal Arrival (далее - STAR) - установленный маршрут прибытия воздушного судна по ППП от точки входа в район аэродрома, до точки, в которой начинается полет по опубликованной схеме захода на посадку по приборам;

10) информация АТИС (ATIS) - регулярная радиовещательная передача, (аббревиатура на английском языке - Aaerodrome Terminal Information Service (далее - ATIS) предназначенная для оперативного обеспечения экипажей воздушных судов в районе аэродрома метеорологической и полетной информацией;

11) прогноз погоды - описание метеорологических условий, ожидаемых в определенный момент или период времени в определенной зоне, или части воздушного пространства;

12) переходный слой - воздушное пространство между высотой перехода и эшелоном перехода. Полеты воздушных судов в режиме горизонтального полета в переходном слое не разрешаются;

13) высота перехода - установленная в районе аэродрома высота перевода шкалы давления барометрического высотомера на значение давления 760 миллиметров ртутного столба (далее - мм. рт. ст.) или 1013,2 гектопаскалей (далее - гПа), при наборе заданного эшелона;

14) эшелон перехода - установленный эшелон для перевода шкалы давления барометрического высотомера с давления 760 мм.рт.ст. (1013,25 мбар (гПа) на давление аэродрома или минимальное давление, приведенное к уровню моря. Эшелоном перехода является нижний безопасный эшелон полета в районе аэродрома, аэроузла или части района ОВД;

15) аэронавигационный запас топлива - резерв топлива сверх расчетного количества для полета от аэродрома (посадочной площадки) вылета до аэродрома назначения (посадочной площадки), необходимый на случай изменения плана полета, вызванного направлением на запасной аэродром (посадочную площадку), отклонением от утвержденного маршрута, усилением скорости встречного ветра и другими обстоятельствами;

16) аэростат - летательный аппарат легче воздуха (окружающей среды), подъемная сила которого создается за счет газа в его оболочке, плотность которого меньше, чем плотность воздуха. Аэростаты подразделяются на:

управляемые (дирижабли);

неуправляемые (свободного полета) с оболочкой в форме шара (стратостаты, радиозонды, шары-пилоты, шары-прыгуны, спасательные шары);

привязные (змейковые);

17) аэроузел - близко расположенные аэродромы, организация и выполнение полетов на которых требует специальное согласование и координирование с органами обслуживания воздушного движения и (или) с органами управления воздушного движения;

18) аэродром - определенный участок земной поверхности (включая здания, сооружения и оборудование), предназначенный полностью или частично для прибытия, отправления и движения по этой поверхности воздушных судов:

гидроаэродром - определенный участок водной поверхности (включая здания, сооружения и оборудование), предназначенный полностью или частично для прибытия, отправления и движения по этой поверхности воздушных судов:

аэродром базирования (аэродром базовый) - аэродром постоянного размещения воздушных судов и имеющий для этих целей сооружения;

аэродром (гидроаэродром) горный - аэродром (гидроаэродром), расположенный на местности с пересеченным рельефом и относительными превышениями 500 метров (далее - м) и более в радиусе 25 километров (далее - км) от контрольной точки аэродрома (гидроаэродрома) (далее - КТА) или расположенный на высоте 1000 м и более над уровнем моря;

аэродром запасной - аэродром, на который следует воздушное судно, в том случае, если невозможно или нецелесообразно следовать на аэродром назначения или производить на нем посадку;

аэродром категорированный - аэродром, допущенный к эксплуатации и оборудованный средствами связи и радиосветотехническими средствами, обеспечивающими точный заход на посадку и посадку по минимумам установленных для него категорий;

аэродром назначения - аэродром, указанный в плане полета или в задании на полет как аэродром намеченной посадки;

19) район аэродрома - воздушное пространство над аэродромом и прилегающей к нему местностью в пределах установленных границ горизонтальной и вертикальной плоскости;

20) минимум аэродрома - минимально допустимые значения видимости, дальности видимости на ВПП, высоты нижней границы облаков и вертикальной видимости или ВПР, при которых на данном аэродроме разрешается выполнять взлет и посадку воздушного судна данного типа;

21) атмосферное давление на аэродроме (сокращенная аббревиатура на английском языке QFE (далее - QFE) - значение атмосферного давления в миллиметрах ртутного столба (далее - мм.рт.ст.), в миллибарах (далее - мбар) или гектопаскалях (далее - гПа) на уровне рабочего порога взлетно-посадочной полосы;

22) аэродромный круг полетов - установленный маршрут в районе аэродрома, по которому (или части которого) выполняется набор высоты после взлета, снижение для захода на посадку, ожидание посадки, выполнение полета над аэродромом (посадочной площадкой);

23) минимум воздушного судна - минимально допустимые значения видимости на ВПП и высоты нижней границы облаков, вертикальной видимости или высоты принятия решения, позволяющие безопасно производить взлет и посадку на воздушном судне данного типа;

24) минимум командира воздушного судна (пилота) - минимально допустимые значения видимости, видимости на ВПП и высоты нижней границы облаков или ВПР, при которых пилоту разрешается выполнять взлет, посадку или полет по Правилам визуальных полетов на воздушном судне данного типа;

25) наблюдение с борта воздушного судна - оценка одного или нескольких метеорологических элементов, произведенная на борту воздушного судна, находящегося в полете;

26) орган обслуживания воздушного движения (далее - ОВД) - орган диспетчерского обслуживания воздушного движения, центр полетной информации или пункт сбора донесений, касающихся обслуживания воздушного движения.

Орган, осуществляющий комплексный процесс планирования, координирования, обеспечения полетов, обслуживания движения воздушных судов на земле и в воздухе, а также контроль соблюдения установленного режима полетов и порядка использования воздушного пространства;

27) рубеж приема-передачи обслуживания движения воздушного судна - установленный на маршруте руления или на траектории полета в воздушном пространстве рубеж, на котором непосредственное обслуживание движением воздушного судна передается от одного органа ОВД к другому;

28) обледенение воздушного судна - отложение льда на различных частях воздушного судна;

29) район обслуживания воздушного движения - воздушное пространство установленных размеров, в границах которого обслуживание воздушного движения по воздушным трассам и маршрутам вне их, осуществляется диспетчером органа ОВД;

30) потеря ориентировки - обстановка, при которой экипаж воздушного судна не знает и не может установить свое местонахождение с точностью, необходимой для определения направления полета в целях выполнения задания на полет.

31) барометрическая высота - это высота полета относительно изобарической поверхности атмосферного давления, установленного на шкале барометрического высотомера;

32) полет визуальный - полет, выполняемый в условиях, когда пространственное положение воздушного судна и его местонахождение определяется экипажем визуально по естественному горизонту и земным (надводным) ориентирам;

33) визуальные метеорологические условия (аббревиатура на английском языке - Visual meteorological conditions) - метеорологические условия, выраженные в величинах дальности видимости, расстояния до облаков и высоты нижней границы облаков, соответствующих установленным минимумам или превышающих их;

34) установленный маршрут - маршрут вне воздушной трассы и МВЛ, согласованный с компетентными органами, заинтересованными ведомствами организациями и предназначенный для выполнения авиационных работ;

35) прогностическая карта - графическое изображение на карте прогноза определенных метеорологических элементов на определенный момент или период времени для определенной поверхности или части воздушного пространства;

36) донесение с борта (воздушного судна) - донесение с борта воздушного судна, находящегося в полете, которое составлено в соответствии с требованиями в отношении сообщения данных о местоположении, ходе выполнения полета и (или) метеорологических условиях;

37) бортовая система предупреждения столкновений (далее - БСПС) аббревиатура на английском языке - Traffic Collision Avoidance System (далее - TCAS) - бортовая система, основанная на использовании сигналов приемоответчика вторичного обзорного радиолокатора (далее - ВОРЛ). Функционирует независимо от наземного оборудования и предоставляет пилоту (летчику) информацию о конфликтной ситуации, создаваемой воздушными судами, оснащенными приемоответчиками ВОРЛ;

38) бортовое оборудование - предметы, за исключением бортовых припасов и съемных запасных частей, предназначенные для использования на борту воздушного судна во время полета, в том числе средства первой помощи и аварийно-спасательное оборудование;

39) бортовое пилотажно-навигационное оборудование - совокупность измерительных, вычислительных, управляющих систем и устройств, а также систем отображения информации на борту воздушного судна, предназначенных для обеспечения ручной, автоматизированной, полуавтоматической и автоматической воздушной навигации от взлета до посадки и выдачи информации экипажу;

40) бортовой самописец - любой самопишущий прибор, устанавливаемый на борту воздушного судна в целях сохранения информации о параметрах полета и эксплуатации воздушного судна;

41) брифинг (аббревиатура на английском языке - briefing, от brief-краткий) - предполетное информационно-консультативное обслуживание летных экипажей воздушных судов;

42) диспетчер по брифингу - специалист гражданской авиации, имеющий свидетельство диспетчера организации обслуживания воздушного движения, который прошел соответствующую подготовку и получил допуск к работе согласно специализации;

43) комната брифинга - специально оборудованное помещение, в котором осуществляется информационно-консультативная подготовка экипажа воздушного судна к вылету;

44) высота нижней границы облаков - расстояние по вертикали между поверхностью суши (воды) и нижней границей самого низкого слоя облаков. В случае, когда нижнюю границу облаков определить невозможно, необходимо использовать вертикальную видимость;

45) векторение (радиолокационное наведение) - обеспечение навигационного наведения воздушных судов посредством указания определенных курсов на основе использования данных радиолокатора;

46) диспетчерская зона (аббревиатура на английском языке - Сontrol zone) - контролируемое воздушное пространство, простирающееся вверх от земной поверхности до установленной верхней границы;

47) диспетчерское разрешение (аббревиатура на английском языке - Air traffic control clearance) - разрешение экипажу воздушного судна действовать в соответствии с условиями, установленными органом диспетчерского обслуживания (на выруливание, на взлет, на вылет, на полет по маршруту, заход на посадку или на посадку) для обозначения этапа полета, к которому относится диспетчерское разрешение;

48) местность холмистая - местность с относительным превышением рельефа от 200 до 500 метров в радиусе 25 километров;

49) типовой перечень минимального оборудования (аббревиатура на английском языке - Master Minimum Equipment List, (далее - MMEL) - эксплуатационный конструкторский документ, регламентирующий правила летной эксплуатации воздушного судна с отдельными допустимыми отказами его оборудования. При этом, отказавшее оборудование является частью его типовой конструкции и включает в себя перечень компонентов воздушного судна, при временной неработоспособности (утрате) которых в определенных условиях эксплуатации допускается вылет воздушного судна без снижения уровня безопасности, установленного нормами его летной годности.

Перечень определяет также дополнительные процедуры и ограничения в области летной и технической эксплуатации воздушного судна по условиям выполнения полетов с отказами, и допустимым срокам такой эксплуатации;

50) расчетное время прибытия - время прибытия воздушного судна на схему аэродрома посадки;

51) местность равнинная - местность с относительными превышениями рельефа до 200 метров в радиусе 25 километров;

52) диспетчерское обслуживание подхода (аббревиатура на английском языке - Approach control service) - диспетчерское обслуживание полетов, которые связаны с прибытием и вылетом воздушных судов с аэродромов (вертодромов);

53) авиация общего назначения (далее - АОН) - гражданская авиация, находящаяся в собственности физических и (или) юридических лиц и используемая не за плату и не по найму, а в целях:

перевозки пассажиров, багажа, груза и почтовых отправлений;

выполнения авиационных работ;

поисково-спасательных и аварийно-спасательных работ;

оказания помощи населению в случаях стихийных бедствий;

проведения учебных, спортивных, культурно-просветительных мероприятий, развития технического творчества;

удовлетворения личных потребностей эксплуатантов воздушного судна;

54) сдвиг ветра - изменение направления и (или) скорости ветра в воздушном пространстве, включая восходящие и нисходящие потоки:

сдвиг ветра слабый - до 2 м/с на 30 метром высоты;

сдвиг ветра умеренный - от 2 м/с до 4 м/с на 30 метром высоты;

сдвиг ветра сильный - от 4 м/с до 6 м/с на 30 метром высоты;

сдвиг ветра очень сильный - от 6 м/с и более на 30 метром высоты;

55) местная воздушная линия (далее - МВЛ) - коридор в нижнем воздушном пространстве, ограниченный по высоте и ширине и предназначенный для выполнения полетов воздушных судов;

56) авиационный наземный персонал - лица авиационного персонала не имеющие квалификацию членов летного или обслуживающего экипажа;

57) линия пути (аббревиатура на английском языке - Track) - проекция траектории полета воздушного судна на поверхность земли, направление которой в любой ее точке обычно выражается в градусах угла, отсчитываемого от северного направления (истинного, магнитного или условного) меридианов;

58) минимумы категории III ИКАО, для захода на посадку и посадке воздушного судна на оборудованные ВПП, по точным системам:

минимум категории III А - для захода на посадку и посадки при дальности видимости не менее 200 м (без ограничения по ВПР) с использованием визуальных средств на заключительном этапе приземления;

минимум категории III В - для захода на посадку и посадки при дальности видимости не менее 50 м (без ограничения по ВПР) с использованием визуальных средств при рулении;

минимум категории III С - для посадки и руления по приборам;

59) член кабинного экипажа - лицо не являющееся членом летного экипажа, относящееся к авиационному персоналу, которое в интересах безопасности и в целях обслуживания пассажиров и (или) перевозки грузов выполняет должностные функции на борту воздушного судна, поручаемые ему эксплуатантом или командиром воздушного судна;

60) рубеж возврата - рубеж, установленный на линии пути воздушного судна, удаленный от запасного аэродрома (аэродрома вылета) на расстояние, с которого данное воздушное судно может выполнить полет и произвести посадку на этом запасном аэродроме (аэродроме вылета), с остатком топлива не менее установленного руководством по летной эксплуатации данного воздушного судна;

61) безопасная высота - минимально допустимая высота полета, гарантирующая от столкновения воздушного судна с земной (водной) поверхностью или с препятствиями на ней;

62) абсолютная или относительная высота пролета препятствий - минимальная абсолютная или минимальная относительная высота над превышением соответствующего порога взлетно-посадочной полосы или над превышением аэродрома, используемые для обеспечения соблюдения соответствующих критериев пролета препятствий;

63) располагаемая дистанция разбега (далее - РДР) - длина взлетно-посадочной полосы, которая является достаточной и пригодной для разбега воздушного судна, совершающего взлет;

64) располагаемая дистанция прерванного взлета (далее - РДПВ) - сумма располагаемой дистанции разбега и длины концевой полосы торможения (безопасности), если она предусмотрена;

65) предпосадочная прямая - заключительная часть схемы захода на посадку от точки выхода из четвертого разворота до точки приземления;

66) посадочная площадка - земельный (водный, ледовый) участок или специально подготовленная искусственная площадка, пригодные для взлета и посадки воздушных судов;

67) заход на посадку визуальный (аббревиатура на английском языке - Visual approach) - заход, который частично или полностью выполняется по опубликованной схеме визуального захода с соблюдением правил визуального полета;

68) посадочная дистанция - расстояние по горизонтали, проходимое воздушным судном:

со скоростью захода на посадку 200 км/час и более, с высоты 15 метров;

со скоростью захода на посадку менее 200 км/час, с высоты 9 метров.

69) видимость (дальность видимости) - максимальное расстояние, с которого видны и опознаются неосвещенные объекты (ориентиры) днем и световые ориентиры (освещенные объекты) ночью;

70) сложные метеорологические условия (далее - СМУ) - условия, при которых метеорологическая видимость составляет 2000 м и менее и (или) высота нижней границы облаков 200 м и ниже при их общем количестве более 2-х октантов;

71) зона ожидания - воздушное пространство определенных размеров, установленное, над радионавигационной точкой (далее - РНТ) района аэродрома (аэроузла) для ожидания воздушными судами очереди подхода к аэродрому и (или) захода на посадку;

72) схема полета в зоне ожидания - заранее определенный маневр, позволяющий воздушному судну оставаться в пределах определенной части воздушного пространства в ожидании последующего разрешения;

73) процедура ожидания (аббревиатура на английском языке - Holding procedure) - предписанные маневры, позволяющие находиться воздушному судну в определенном воздушном пространстве во время ожидания дальнейшего разрешения;

74) площадь маневрирования (аббревиатура на английском языке - Manoeuvring area) - часть аэродрома, исключая перроны, предназначенная для взлета, посадки и руления воздушных судов.

75) маркер - объект, устанавливаемый над уровнем земли для обозначения препятствия или границы (рубежа);

76) маркированный рубеж - рубеж (точка) в воздушном пространстве в вертикальной плоскости перпендикулярная воздушной трассе (маршруту или коридору полета), местоположение которой определяется по угломерно-дальномерной системе, над РНТ или местом установки отдельной приводной радиостанции (далее - ОПРС) или маркерного маяка;

77) вынужденная посадка - посадка воздушного судна на аэродроме или вне аэродрома по причинам, не позволяющим выполнить полет в соответствие с планом полета;

78) пункт обязательных донесений - географическая точка на воздушной трассе, МВЛ и в районах аэродромов (аэроузлов) о пролете которой экипажу воздушного судна необходимо сообщить диспетчеру органа ОВД или органа управления воздушным движением;

79) НОТАМ (NOTAM) - кодированные сведения о введении в действие состояний или изменений в аэронавигационном оборудовании, обслуживании, процедурах или об опасности, своевременное знание которых имеет важное значение для персонала, связанного с выполнением полетов (аббревиатура на английском языке - Notice to airmen (далее - NOTAM);

Снежный НOTAM (SNOWTAM) - кодированные сведения специальной серии о существовании или ликвидации опасных условий, вызванных наличием снега, льда, слякоти или стоячей воды на рабочей площади аэродрома, своевременное знание которых имеет важное значение для персонала, связанного с выполнением полетов (далее - SNOWTAM);

80) эксплуатант - физическое или юридическое лицо, занимающееся эксплуатацией гражданских воздушных судов или предлагающее свои услуги в этой области;

81) перрон (аббревиатура на английском языке - Apron) - определенная площадь сухопутного аэродрома, предназначенная для размещения воздушных судов;

82) беспилотный неуправляемый аэростат - беспилотное воздушное судно легче воздуха, без силовой установки, находящееся в свободном полете;

83) руление - движение воздушного судна по поверхности аэродрома за счет собственной тяги, за исключением взлета и посадки;

84) граница действия разрешения (аббревиатура на английском языке - Clearance limit) - пункт, до которого действительно диспетчерское разрешение, выданное воздушному судну;

85) информация СИТА (сокращенная аббревиатура на французском языке SITA (далее - SITA) - аэронавигационный, расчетный, рабочий план полета представляемый экипажу воздушного судна для выполнения полетного задания (воздушной перевозки), на основе договоренности эксплуатанта с организациями аэронавигационной информации.

SITA - Международное общество авиационной электросвязи (от первоначального названия на французском языке - Societe Internationale de Telecommunications Aeronautiques) - швейцарская многонациональная информационная организация, предоставляющая телекоммуникационные и IT услуги в авиационной отрасли;

86) местность горная - местность с пересеченным рельефом и относительным превышениями 500 метров и более в радиусе 25 километров, а также местность с превышением над уровнем моря 2000 метров и более;

87) проверяющий - должностное лицо командно-летного, инспекторского или инструкторского состава, экзаменатор, имеющий допуск к инструкторским и (или) экзаменационным полетам на воздушном судне данного типа и включаемого в экипаж в целях его летной проверки или тренировки;

88) видимость вертикальная - максимальное расстояние от поверхности земли до уровня, с которого вертикально вниз видны объекты на земной поверхности;

89) время полета вертолета - период времени от начала разбега вертолета при взлете или от начала взятия "шаг-газа" при вертикальном взлете, до конца пробега при посадке или до сброса "шаг-газа" при вертикальной посадке;

90) сокращенный минимум вертикального эшелонирования (аббревиатура на английском языке - Reduced Vertical Separation Minimum (далее - RVSM) - интервал вертикального эшелонирования, применяемый в диапазоне между эшелонами 8850 м и 12500 м для эшелонирования воздушных судов, имеющих допуск к полетам с применением RVSM;

91) бюллетень предполетной информации (далее - БПИ) - подготовленная перед вылетом текущая информация, включающая лист предупреждений, извещения службы аэронавигационной информации (далее - САИ), имеющие важное эксплуатационное значение;

92) взлетная дистанция - расстояние по горизонтали, проходимое воздушным судном от точки старта до точки на высоте 10 м относительно уровня порога ВПП в точке отрыва;

93) взлетно-посадочная полоса - определенный прямоугольный участок летной полосы сухопутного аэродрома, подготовленный для взлета и посадки воздушных судов;

94) взлетно-посадочная полоса (далее - ВПП) оборудованная - один из ниже перечисленных типов ВПП:

ВПП, оборудованная для захода на посадку по неточной системе и визуальным средствам и каким-либо видом не визуальных средств, обеспечивающих наведение воздушного судна в направлении захода на посадку с прямой;

ВПП, оборудованная для точного захода на посадку по категории I ИКАО, оборудованная системой ILS и визуальными средствами, предназначенными для захода на посадку по минимуму категории I ИКАО;

ВПП, оборудованная для точного захода на посадку по категории II ИКАО, оборудованная системой ILS и визуальными средствами, предназначенными для захода на посадку по минимуму категории II ИКАО;

ВПП, оборудованная для точного захода на посадку по категории III ИКАО, оборудованная системой ILS, действующей до и вдоль всей поверхности ВПП и предназначенной для точного захода на посадку по минимумам категории III ИКАО;

95) видимость на ВПП или дальность видимости на ВПП (аббревиатура на английском языке - Runway Visibility Range, (далее - RVR) - расстояние, в пределах которого пилот воздушного судна, находящегося на осевой линии ВПП, видит маркировочные знаки на поверхности ВПП или огни, ограничивающие ВПП или обозначающие ее осевую линию;

96) время полета самолета - период времени от начала движения самолета при взлете или от начала увеличения режима работы двигателей при взлете без остановки на исполнительном старте до окончания пробега;

97) высота полета - расстояние по вертикали от определенного уровня до воздушного судна. В зависимости от уровня начала отсчета различают следующие высоты:

высота полета истинная - от уровня точки, находящейся непосредственно под воздушным судном;

высота полета относительная - от уровня порога ВПП, от уровня аэродрома, от наивысшей точки рельефа местности и так далее;

высота полета абсолютная - от среднего уровня моря;

98) задание на полет - документ установленной эксплуатантом и внесенной в Руководство по производству полетов (далее - РПП) эксплуатанта формы, содержащий сведения об экипаже, воздушном судне, определяющий маршрут и цель полета (полетов);

99) план полета или флайт план (аббревиатура на английском языке - Flight plan, сокращенная - FPL) - документ установленной формы, содержащий определенные сведения о намеченном полете или части полета воздушного судна, представляемый в орган ОВД.

100) порог ВПП - начало участка ВПП, который может использоваться для посадки воздушных судов.

101) правила полетов по методу их выполнения делятся на:

правила визуальных полетов (далее - ПВП) - правила, предусматривающие выполнение полетов с выдерживанием установленных интервалов между воздушными судами путем визуального наблюдения экипажем и выдерживание установленного маршрута (схемы) полета с помощью визуальной ориентировки;

правила полетов по приборам (далее - ППП) - правила, предусматривающие выполнение полетов по пилотажно-навигационным приборам, с контролем со стороны органов обслуживания воздушного движения и обеспечения ими установленных интервалов эшелонирования между воздушными судами;

102) предполетный медицинский контроль - освидетельствование состояния здоровья и работоспособности членов экипажа воздушного судна перед вылетом;

103) проверка летная - определение уровня профессиональной подготовленности лиц летного состава в процессе выполнения ими задания на полет;

104) рабочий план (навигационный расчет) полета - план или навигационный расчет полета, составленный эксплуатантом для безопасного выполнения полета с учетом летно-технических характеристик воздушного судна, эксплуатационных ограничений и ожидаемых условий на заданном маршруте и на соответствующих аэродромах;

105) РЛЭ - сокращенная аббревиатура названия правил эксплуатации воздушного судна для экипажей и обслуживающего персонала "Руководство по летной эксплуатации воздушного судна" издаваемых производителями воздушных судов;

106) член летного экипажа - лицо, относящееся к авиационному персоналу, имеющее действующее свидетельство авиационного персонала, на которого возложены должностные функции связанные с управлением воздушным судном в течение полетного времени;

107) эшелон полета - поверхность постоянного атмосферного давления, отнесенная к установленной величине давления 760 мм.рт.ст. (1013,25 мбар /гПа), и отстоящая от других таких поверхностей на величину установленных интервалов давления;

108) аэропорт международный - аэропорт, обеспечивающий международные воздушные перевозки, в котором организован таможенный, пограничный и санитарно-карантинный контроль;

109) международная воздушная трасса (далее - МВТ) - воздушная трасса, открытая для международных полетов;

110) болтанка - беспорядочное перемещение воздушного судна при полетах в турбулентной атмосфере:

болтанка умеренная - умеренное изменение положения и (или) абсолютной высоты воздушного судна, но по-прежнему обеспечивающее надежное управление, где показания акселерометра составляют 0,5

1,0g в центре тяжести воздушного судна, а при взлете и посадке, умеренная болтанка при +0,3

0,4g;

болтанка сильная - резкое изменение положения и (или) абсолютной высоты воздушного судна, где в течение коротких периодов воздушное судно не реагирует на управление, с характерными изменениями воздушной скорости, с показаниями акселерометра, превышающими 1.0g в центре тяжести воздушного судна, а при взлете и посадке, с приращениями перегрузки больше + 0,4g;

111) высота принятия решения (далее - ВПР) - установленная относительно уровня порога ВПП высота, на которой необходимо начинать маневр ухода на второй круг в случаях:

если до достижения этой высоты командиром воздушного судна или пилотом не был установлен необходимый визуальный контакт с ориентирами для продолжения захода на посадку;

положение воздушного судна в пространстве или параметры его движения не обеспечивают безопасной посадки;

112) скорость принятия решения - наибольшая скорость разбега самолета, при которой в случае отказа критического двигателя возможно как безопасное прекращение, так и безопасное продолжение взлета;

113) эшелонирование - общий термин, означающий вертикальное, продольное или боковое рассредоточение воздушных судов в воздушном пространстве на установленные интервалы, обеспечивающие безопасность воздушного движения:

эшелонирование боковое - рассредоточение воздушных судов на одной высоте на установленные интервалы по расстоянию или угловому смещению между их линиями пути;

эшелонирование вертикальное - рассредоточение воздушных судов по высоте на установленные интервалы;

эшелонирование продольное - рассредоточение воздушных судов на одной высоте на установленные интервалы по времени или расстоянию вдоль линии пути.

Сноска. Пункт 6 с изменением, внесенным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

Глава 2. Предварительная подготовка к полетам

Сноска. Заголовок главы 2 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

Параграф 1. Общие положения

Сноска. Заголовок параграфа 1 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

7. Предварительная подготовка к полету (полетам) предусматривает:

1) уяснение задачи предстоящего полета (полетов);

2) подбор и подготовку документации, необходимой для выполнения полета (полетов);

3) изучение маршрута (района) полета, его географических и климатических особенностей;

4) изучение аэродрома (аэродромов) назначения и запасных аэродромов (в том числе аэродромов других ведомств) по документам аэронавигационной информации;

5) изучение расположения навигационных средств по маршруту полета, порядка и особенностей их использования;

6) изучение рубежей приема-передачи обслуживания между пунктами обязательного донесения организации обслуживания воздушного движения по маршруту (району) полета (полетов) и порядка ведения радиосвязи.

Для целей обслуживания воздушного движения на воздушных трассах, МВЛ, в районах аэродромов (аэроузлов) определяются пункты обязательных донесений (далее - ПОД), контрольные точки рубежей передачи (приема) ОВД:

на границах между районами (зонами) ответственности органов ОВД;

в точках изменения направления полетов воздушных судов, пересечения воздушных трасс и МВЛ, входа (выхода) в (из) воздушную трассу и МВЛ;

у характерных ориентиров, опознаваемых визуально или с помощью бортовых радиолокаторов;

в точках начала набора высоты или снижения (смены эшелонов), в зонах (районах) с установленными режимами полетов;

в характерных точках схем набора высоты, снижения и захода на посадку, зон ожидания.

При выполнении полетов и осуществлении ОВД устанавливаются обязательные сообщения, которые включают запросы разрешений и сообщений экипажей воздушных судов, указания и информации диспетчеров органов ОВД:

на буксировку, запуск двигателей, руление на предварительный и исполнительный старты, о готовности к взлету (посадке) и об их выполнении, об использовании посадочных систем, схем захода на посадку, освобождении ВПП после посадки и заруливании на стоянку;

о входе, выходе из районов (зон) ОВД, фактическом и расчетном времени пролетов рубежей обязательного донесения, пролете установленных контрольных точек на схемах, наборе заданного эшелона (высоты) или начале снижения и занятия вновь заданного эшелона (высоты);

о метеоусловиях полета (опасных метеорологических явлениях), а также скоплениях и перелетах птиц (при их наличии);

об имеющихся ограничениях по аэродрому, воздушным трассам, МВЛ, на маршрутах полета и в районах авиационных работ, касающихся конкретного воздушного судна;

7) изучение запретов, ограничений использования воздушного пространства и приграничной полосы (при полетах в приграничных районах) с выделением ее на полетной карте;

8) изучение особенностей эксплуатации бортовых систем воздушного судна применительно к конкретным условиям предстоящего полета (полетов);

9) изучение порядка взаимодействия членов экипажа в особых случаях полета на всех этапах его выполнения в соответствии с требованиями нормативных правовых актов действующих в сфере гражданской авиации применительно к конкретным условиям предстоящего полета (полетов).

8. Предварительная подготовка завершается розыгрышем полета с контролем готовности экипажа к полету (полетам), который проводится руководителем летного подразделения или его заместителем с участием старших специалистов.

9. Подготовка к полетам по выполнению авиационных работ дополнительно включает:

1) изучение специальных инструкций и руководств, регламентирующих организацию и выполнение полетов по каждому виду авиационных работ;

2) детальное изучение района полетов, характерных ориентиров и рельефа местности, особенно в приграничных районах;

3) изучение особенностей ведения визуальной ориентировки при полетах на малых и предельно малых высотах;

4) отработку навыков расчетов в уме;

5) выбор и прокладку маршрута с учетом расположения искусственных препятствий, ограничений и запретов;

6) знание экипажем (пилотом) аэронавигационной обстановки и особенностей местности по маршруту и в районе полетов;

7) знание района предстоящей посадки и умение безошибочно опознавать с воздуха характерные ориентиры в районе пункта посадки.

Параграф 2. Подготовка к выполнению международных полетов

Сноска. Заголовок параграфа 2 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

10. Подготовка к международным полетам обеспечивается и выполняется в соответствие с законодательством Республики Казахстан об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации, рекомендуемой практики и стандартов Международной организации гражданской авиации (далее - ИКАО).

11. К выполнению международных полетов допускаются экипажи воздушных судов, прошедшие специальную подготовку на знание:

1) Конвенции, международные стандарты, рекомендации и процедуры ИКАО, а также правил полетов иностранных государств, в воздушное пространство которых будет выполняться полет;

2) применения сборников аэронавигационной информации по международным воздушным трассам, а также радионавигационных карт и справочного материала зарубежных изданий;

3) процедуры таможенного и паспортного контроля, с организацией и оформлением вылета (прилета) международных рейсов;

4) правил заполнения и представления плана полета (флайт плана), повторяющихся планов полетов и получения предполетной аэронавигационной информации, определяемых документом Международной организации гражданской авиации "Организация воздушного движения", Doc.4444 ATM/501, ИКАО;

5) порядка метеорологического обеспечения полетов в иностранных государствах в соответствие с Приложением 3 "Метеорологическое обеспечение международной аэронавигации" к Конвенции;

6) организации технического обслуживания воздушного судна;

7) положений о международных воздушных перевозках пассажиров, багажа, грузов и почты в соответствие с международными договорами, заключенными Республикой Казахстан;

8) схемы построения маневров при снижении, заходе на посадку и после взлета, в соответствие с практикой используемой в иностранных государствах.

12. Экипажи воздушных судов, выполняющие международные полеты, обеспечиваются аэронавигационной документацией соответствующими службами эксплуатанта и (или) органа ОВД.

Параграф 3. Подбор и подготовка полетных карт

Сноска. Заголовок параграфа 3 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

13. В зависимости от характера задания на полет, производится подбор и подготовка маршрутных (полетных) карт. Основными маршрутными (полетными) картами, применяемыми при выполнении полетов по правилам полетов по приборам (далее – ППП), являются радионавигационные карты (далее – РНК), а также карты, изданные специализированными организациями.

При выполнении полетов по правилам визуальных полетов, когда специализированные карты не содержат всех необходимых данных для визуальной ориентировки, для соблюдения требований визуальной аэронавигации применяется аэронавигационные карты (условное изображение участка земной поверхности, его рельефа и искусственных сооружений, специально предназначенное для аэронавигации) масштаба 1:1 000 000 или более крупного масштаба (1:500 000, 1:250 000).

На маршрутные (полетные) карты наносятся:

1) линии ограничительных рубежей (пеленгов, азимутов) черного цвета;

2) границы районов ОВД и их названия зеленого цвета;

3) линии заданного пути (далее - ЛЗП) и расстояния между пунктами ИПМ, ППМ и КПМ в разрывах ЛЗП;

4) при выполнении полетов с ортодромическими курсовыми приборами - ортодромические магнитные или истинные путевые углы (далее соответственно - ОМПУ, ОПУ), измеренные от опорных меридианов, и текущие магнитные путевые углы - начальные (на участках маршрута большой протяженности повторяются при изменении на величину 3-5^о) вдоль ЛЗП со стрелкой в направлении полета;

5) при выполнении полетов с локсодромическими курсовыми приборами - магнитные путевые углы (далее - МПУ), измеренные от средних меридианов по участкам маршрута; в этом случае на участках маршрута большой протяженности выбираются характерные контрольные ориентиры через 50 - 200 км, рядом с которыми указываются новые значения МПУ;

6) доминирующие высоты: в полосе по 50 км в обе стороны от оси маршрута; в районе аэродрома - в радиусе 50 км от контрольной точки аэродрома (далее - КТА) в прямоугольниках черного цвета;

7) значения магнитных склонений в районе аэродрома и на каждом участке маршрута, в окружностях диаметром 8 мм, через 1^о;

8) линии ограничительных рубежей (пеленгов, азимутов) черного цвета;

9) границы районов ОВД и их названия зеленого цвета.

Сноска. Пункт 13 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

14. Для воздушных судов, не оборудованных комплексной системой обработки и индикации пилотажных данных на маршрутных (полетных) картах, на участках маршрута полетов на горные аэродромы, наносятся установленные рубежи начала снижения с указанием расстояния до аэродрома и нижнего безопасного эшелона.

Сноска. Пункт 14 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

15. При полетах в горной местности, по необходимости, на свободном месте маршрутной (полетной) карты наносится профиль рельефа местности:

1) для полетов по ППП для самолетов с газотурбинными двигателями, не оборудованных комплексной системой обработки и индикации пилотажных данных, на участках снижения и набора высоты, а для самолетов с поршневыми двигателями по всему маршруту в полосе шириной по 25 км в обе стороны от оси маршрута;

2) для полетов по ПВП в пределах ширины воздушной трассы.

Для воздушных судов оборудованных комплексной системой обработки и индикации пилотажных данных, обеспечивающей непрерывное представление траектории полета, нанесение на маршрутных (полетных) картах установленных рубежей начала снижения и профиля рельефа местности не требуется.

Сноска. Пункт 15 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. В зависимости от характера выполняемого полетного задания на полетные карты дополнительно наносятся:

1) ОМПУ или ОПУ от опорных меридианов у каждого ППМ с указанием долготы опорного меридиана или аэродрома вылета (посадки). ОМПУ наносятся рядом с начальным меридианом, МПУ перпендикулярно к ним, а ОПУ - вдоль линии пути в скобках;

2) поправки для коррекции гироскопических курсовых приборов при полете с ортодромическими путевыми углами (в кружках у меридианов, справа от ЛЗП по полету на удобном расстоянии). Значения ОМПУ (ОПУ) участков маршрута, величины поправок и другие данные заносятся в специальные таблицы (палетки);

3) аэронавигационные данные, условные обозначения наземных радиотехнических средств (далее - РТС) и другая информация, необходимая для выполнения полета;

4) азимутальные круги (секторы) с центрами в точках расположения РТС. Оцифровка азимутов и расстояний выбирается произвольной, но обеспечивающей необходимую точность определения места воздушного судна (линии положения);

5) расстояния до радиолокационных ориентиров, вдоль ЛЗП до ППМ и ПОД.

17. Для полетов на самолетах с максимальной взлетной массой менее 5700 кг и вертолетов с максимальной взлетной массой менее 3180 кг по ПВП искусственные препятствия на полетные карты наносятся дробью: в числителе - относительное превышение, в знаменателе - абсолютное. Подбор и подготовка карт специального назначения осуществляются в зависимости от характера выполняемого полетного задания.

На полетную карту наносятся только те ограничительные пеленги, азимуты и рубежи которые ограничивают режим полета по воздушным трассам и МВЛ.

18. При подготовке полетных карт для повышения их наглядности рекомендуется наносить:

1) черным цветом - пункты маршрута, ПОД, ЛЗП, расстояния, ОПУ, опорные меридианы, высоты, изображения ВПП, поправки и другие;

2) красным цветом - ОМПУ, МПУ, ограничительные рубежи, пеленги, азимуты, магнитные склонения, азимутальные круги;

3) зеленым цветом - границы районов ОВД и их наименования;

4) желтым цветом - радиолокационные ориентиры.

Условные знаки и обозначения, наносимые на полетные и радионавигационные карты, указаны в приложении 1 к настоящим Правилам.

Параграф 4. Подготовка к выполнению поисково-спасательных полетов

Сноска. Заголовок параграфа 4 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

19. Подготовка экипажей к полетам по выполнению поисково-спасательных работ дополнительно предусматривает:

1) изучение специальных инструкций, руководств по организации и проведению поисково-спасательных работ;

2) детальное изучение районов поисково-спасательного обеспечения, характерных ориентиров и рельефа местности;

3) изучение особенностей ведения визуальной ориентировки;

4) изучение различных методов поиска и использование для этих целей бортовых и наземных радиотехнических средств;

5) знание экипажем навигационной обстановки в районе поиска.

20. В соответствие с требованиями Приложения 12 "Поиск и спасание" к Конвенции о международной гражданской авиации, подготовка к поисково-спасательным полетам предусматривает следующее:

1) изучение методов получения важной для поисково-спасательных операций информации, в том числе соответствующие сообщения NOTAM, метеорологические сводки и прогнозы;

2) изучение методов наведения воздушных судов, вынужденных совершать посадку на воду, на район расположения надводных судов;

3) изучение методов наведения поисково-спасательных или других воздушных судов на воздушные суда, терпящие бедствие;

4) методы взаимодействия с наземными поисково-спасательными командами, порядок применения сигналов "воздух - земля", подаваемых экипажем воздушного судна и порядок обмена сигналами с экипажами наземных поисково-спасательных средств.

21. При организации дежурства по поиску и спасанию, экипаж поисково-спасательного воздушного судна, в ходе инструктажа, выполняет следующее:

1) получает задачу на дежурство;

2) уточняет режим работы радиотехнических средств в районе полетов;

3) намечает конкретные меры по обеспечению безопасности полетов;

4) уточняет границы района поиска и спасания, и план полетов на время дежурства.

22. Перед заступлением на дежурство поисково-спасательный экипаж, выполняет следующее:

1) изучает инструкцию дежурного экипажа поисково-спасательного воздушного судна;

2) изучает требования нормативных правовых актов по поиску и спасанию;

3) проводит предполетную подготовку поисково-спасательного воздушного судна, обратив особое внимание на исправность и работоспособность поисковой аппаратуры и десантного оборудования;

4) проверяет наличие и состояние аварийно-спасательного имущества и снаряжения на борту поисково-спасательного воздушного судна;

5) изучает фактическое состояние и прогноз погоды;

6) проверяет исправность каналов связи;

7) проходит предполетный медицинский контроль;

8) докладывает о заступлении на дежурство.

Контроль за подготовкой поисково-спасательных экипажей осуществляет руководитель летной службы.

23. Сроки готовности к вылету дежурных поисково-спасательных воздушных судов с момента получения команды "Тревога" устанавливаются:

1) 30 минут - летом;

2) 45 минут - зимой.

Глава 3. Предполетная подготовка к полетам

Сноска. Заголовок главы 3 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

Параграф 1. Общие положения

24. Предполетная подготовка организуется командиром воздушного судна на основании задания на полет и плана полета (полетов), в соответствие с требованиями нормативных правовых актов в сфере деятельности гражданской авиации и технологии работы экипажа воздушного судна, с учетом конкретной аэронавигационной обстановки и метеорологических условий полета (полетов).

25. Перед началом предполетной подготовки, в пункте предполетного медицинского осмотра (далее - медицинский пункт), командир воздушного судна убеждается в готовности экипажа выполнить задание на полет, наличии у членов экипажа свидетельств авиационного персонала и установленной форменной одежды, после чего сообщает диспетчеру по брифингу о готовности экипажа к предполетной подготовке.

26. В базовом аэропорту к предполетной подготовке экипаж приступает не позднее, чем за 1 час до намеченного (планового) времени вылета (началом ее считается время явки экипажа в медицинский пункт), а в промежуточных аэропортах при кратковременных стоянках - с момента явки экипажа в комнату брифинга.

Предполетная подготовка заканчивается за 5 минут до отправления воздушного судна и фиксируется запросом разрешения на запуск двигателей.

27. Командиру воздушного судна разрешается увеличить время предполетной подготовки экипажа, о чем он сообщает в соответствующую службу эксплуатанта и диспетчеру по брифингу. При этом рабочее время экипажа во всех случаях не превышает нормативов, установленных законодательными актами в сфере гражданской авиации.

28. Все члены экипажа не ранее чем за 2 часа до вылета проходят медицинский контроль и получают медицинское заключение на возможность выполнения полета по состоянию здоровья (в виде отметки работника медицинского пункта в задании на полет).

При вылете с внебазового аэропорта, командир воздушного судна на основании устного заявления членов экипажа о готовности их к полету делает соответствующую запись в задании на полет в аэропортах, где прохождение медицинского осмотра невозможно по каким-либо причинам.

29. Контроль качества предполетной подготовки экипажа возлагается на командира воздушного судна.

30. Предполетная подготовка проводится в соответствие с технологическим графиком предполетной подготовки экипажей воздушных судов, указанным в приложении 2 к настоящим Правилам и предусматривает следующее:

1) изучение метеорологической и уточнение аэронавигационной обстановки по воздушной трассе, МВЛ, маршруту или району полета, на аэродроме назначения (основном) и запасных аэродромах;

2) получение документации, необходимой для выполнения полета;

3) определение безопасных высот и нижнего безопасного эшелона (эшелонов) полета;

4) выполнение предварительного расчета с заполнением рабочего плана (навигационного расчета) полета или контроль навигационного расчета по маршруту полета, представленного органами аэронавигационной информации;

5) получение и введение программ полета в навигационный комплекс воздушного судна;

6) расчет потребного количества топлива на полет от пункта вылета до аэродрома назначения с учетом прогностического ветра и аэронавигационного запаса топлива;

7) расчет рубежа ухода (возврата) на запасной аэродром;

8) выполнение работ на воздушном судне, предусмотренных РЛЭ воздушного судна данного типа.

31. Рабочий план полета (навигационный расчет) составляется на каждый намечаемый полет или серию полетов в соответствие с РПП эксплуатанта. Рабочий план полета подписывается командиром воздушного судна и, когда это предусмотрено РПП, сотрудником по обеспечению полетов (назначен эксплуатантом для осуществления контроля и наблюдения за производством полетов).

Сноска. Пункт 31 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

32. В рабочий план полета вносится следующая информация:

1) тип воздушного судна;

2) номер рейса, дата полета, государственный регистрационный номер воздушного судна;

3) экипаж воздушного судна;

3) аэродромы вылета и посадки;

4) маршрут полета, включая поворотные пункты и пункты обязательного донесения, расстояния, время полета между ними, и заданные путевые углы на маршруте, включая полет на запасные аэродромы;

5) запланированная истинная и крейсерская скорость и общее время полета, расчетное и фактическое время пролета указанных пунктов;

7) минимальные безопасные высоты (эшелоны) полета, запланированные высоты (эшелоны) полета;

8) расчет топлива, в том числе по учетным записям контроля расхода топлива в полете;

9) запасные аэродромы, назначения, взлета и на маршруте;

10) расчет плана полета (полетов), измененного в полете;

11) метеорологическая информация;

12) дополнительная информация, предусмотренная РПП эксплуатанта;

13) если информация из любого из вышеперечисленных пунктов содержится в другом, доступном для экипажа воздушного судна документе, она может не приводиться в рабочем плане полета.

Один экземпляр рабочего плана полета передается представителю эксплуатанта или, если это невозможно, сдается на хранение в пункте вылета.

33. Командир воздушного судна уточняет на брифинге следующую информацию:

1) сведения о воздушном судне, его регистрационный номер, масса конструкции, центровка, техническая готовность и номер стоянки;

2) время вылета (в случае изменения плана полета);

3) изменения в маршруте полета и на аэродромах посадки;

4) запасные аэродромы, техническая готовность основных и запасных аэродромов;

5) требуемое количество топлива с учетом аэронавигационного запаса;

6) предельная и предполагаемая коммерческая загрузка;

7) допустимая взлетная масса воздушного судна для конкретных условий взлета и аэродромов посадки;

8) информация по режиму полета.

34. При наличии в составе экипажа, бортинженер или бортмеханик после получения в комнате брифинга необходимой информации по предстоящему полету направляется на воздушное судно для подготовки его к полету.

Командир воздушного судна, второй пилот и штурман в пункте метеорологического обслуживания или в комнате брифинга знакомятся с метеорологическими условиями, ветровым режимом по трассе, фактической и прогнозируемой погодой в аэропорту вылета, в пунктах посадки и на запасных аэродромах на период, определенный требованиями нормативных правовых актов в сфере деятельности гражданской авиации. В случае изменения запасного аэродрома командир воздушного судна принимает решение о дополнительной заправке воздушного судна топливом или согласует с органами ОВД дополнительную промежуточную посадку.

35. Для подготовки и выполнения полета эксплуатант предоставляет членам экипажа воздушного судна снаряжения и средства, в том числе сверенные с контрольными экземплярами сборники и регламенты аэронавигационных данных с полетными картами.

Параграф 2. Предполетная подготовка в комнате брифинга

36. Командир воздушного судна:

1) организовывает и проводит штурманскую подготовку экипажа;

2) принимает доклады от членов экипажа о наличии полетных и информационных документов для предстоящего полета;

3) уточняет вместе с членами экипажа аэронавигационную обстановку, схему руления, взлета, набора высоты и выхода из района аэродрома;

4) знакомится по сборникам и регламентам аэронавигационных данных и листу предупреждений со всеми предупреждениями и ограничениями, связанными с выполнением полета;

5) убеждается в правильности расчета максимальной взлетной массы воздушного судна для конкретных условий взлета, скорости при взлете, длины взлетной дистанции;

6) определяет конкретные действия экипажа в случаях возникновения аварийной обстановки, в том числе на случаи экстренной посадки после взлета, в зависимости от характера местности, наличия площадок для аварийной посадки, времени суток и метеоусловий;

7) представляет диспетчеру по брифингу заполненный флайт-план (план полета) в соответствие с документом Международной организации гражданской авиации "Организация воздушного движения", Doc.4444 ATM/501, ИКАО.

37. Второй пилот:

1) рассчитывает максимальную взлетную массу воздушного судна для конкретных условий вылета, предельную коммерческую загрузку, сверяет допустимую массу и навигационный расчет (рабочий план) полета. Об изменениях сообщает диспетчеру по брифингу;

2) определяет скорости на взлете, длину взлетной дистанции с учетом состояния ВПП и коэффициента сцепления и другие данные согласно РЛЭ воздушного судна. Полученные значения сообщает командиру воздушного судна и штурману (при наличии его в экипаже) для внесения в навигационный расчет (рабочий план полета);

3) вместе с членами экипажа уточняет навигационную обстановку, знакомится со всеми предупреждениями и изменениями, связанными с выполнением полета;

4) при отсутствии в экипаже штурмана, вносит изменения, если имеются, в навигационный расчет полета или рабочий план полета;

5) рассчитывает безопасные высоты по маршруту, рубежи ухода (возврата) и необходимое при этом количество топлива;

6) вместе с командиром воздушного судна производит навигационный расчет полета.

38. Второй пилот, при наличии в составе экипажа - штурман:

1) докладывает командиру воздушного судна о наличии необходимой полетной документации;

2) знакомится вместе с экипажем с предупреждениями и ограничениями, связанными с выполнением полета;

3) выполняет полный навигационный расчет полета (при отсутствии навигационного расчета или рабочего плана полета от служб аэронавигационной информации) или контролирует правильность навигационных элементов полета, представленные службами аэронавигационными информации, с заполнением штурманского бортового журнала;

4) рассчитывает безопасные высоты и нижние эшелоны полета, а в горной местности по участкам маршрута, для полетов по ПВП и ППП, а при полетах ниже нижнего эшелона дополнительно рассчитывает безопасную высоту полета ниже нижнего эшелона и безопасную высоту полета в районе аэродрома;

5) рассчитывает рубежи ухода (возврата) и необходимое при этой количество топлива;

6) сверяет показания личных часов с показаниями контрольных часов и сообщает командиру воздушного судна об окончании навигационной подготовки.

39. Штурман в процессе предполетной подготовки:

1) изучает метеорологическую и навигационную обстановку, обращая особое внимание на расположение зон с опасными метеорологическими явлениями по маршруту полета, порядок работы навигационных средств, систем посадки и наличие ограничений по использованию воздушного пространства;

2) получает полетные карты и сборники аэронавигационной информации по воздушным трассам, сверенные с контрольными экземплярами;

3) уточняет по документам аэронавигационной информации минимальную безопасную высоту для полета в районе аэродромов взлета, посадки и запасным;

4) рассчитывает или уточняет по данным аэронавигационных или радионавигационных карт нижние безопасные эшелоны по маршруту, а в горной местности на снижении - по участкам маршрута. При полетах ниже нижнего эшелона рассчитывает безопасную высоту полета в районе аэродрома;

5) при отсутствии распечатки рабочего плана полета или информации SITA от служб аэронавигационной информации, составляет рабочий план полета - рассчитывает навигационные элементы полета по участкам маршрута с учетом прогноза ветра и потребное количество топлива с учетом аэронавигационного запаса;

6) рассчитывает рубеж ухода (возврата) на запасной аэродром и потребное количество топлива с рубежа ухода (возврата);

7) сверяет показания личных и бортовых часов с показаниями контрольных часов;

8) выполняет работы предусмотренные РЛЭ воздушного судна перед вылетом и докладывает командиру воздушного судна о готовности к полету.

При отсутствии штурмана в составе экипажа его функции в процессе предполетной подготовки выполняет второй пилот.

40. Второй пилот, при наличии в составе экипажа - штурман докладывает командиру воздушного судна о наличии необходимой документации для полета и внесенных в нее изменениях, вместе с экипажем знакомится с ограничениями и предупреждениями, связанными с предстоящим полетом, с навигационной обстановкой, уточняет схему ведения радиосвязи.

41. В АМСГ командир воздушного судна, второй пилот, штурман уточняют информацию о прогнозах и фактической погоде в аэропортах вылета, посадки и запасных. Получают устную консультацию, включающую характеристику барических систем, фронтальных разделов, струйных течений, тропопаузы. Уточняют наличие опасных метеорологических явлений в районе аэродрома по данным метеорологического радиолокатора, оценивают возможность безопасного выхода на трассу.

Примечание: Объем и содержание метеорологической подготовки экипажа обеспечивается в соответствии с нормативными правовыми актами в сфере деятельности гражданской авиации.

42. По завершению подготовки в комнате брифинга командир воздушного судна или назначенный представитель эксплуатанта (сотрудник по обеспечению полетов) предъявляет диспетчеру брифинга органа ОВД аэродрома вылета план полета ОВД (флайт-план) для получения разрешения на использование воздушного пространства Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 42 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Предполетное информационно-консультативное обслуживание по типу "брифинг"

43. Предполетное информационно-консультативное обслуживание экипажей воздушных судов предусматривает самостоятельную подготовку экипажей воздушных судов к вылету.

44. Аэродромный метеорологический орган обеспечивает своевременную подготовку метеорологической документации для эксплуатанта и членов летного экипажа. Метеорологическая документация предоставляется экипажу воздушного судна (эксплуатанту или назначенному им представителю) в офисе аэродромного метеорологического органа или в комнате брифинга. По запросу проводится консультация членов летного экипажа и (или) другого персонала, связанного с производством полетов.

Сноска. Пункт 44 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

45. При предполетном информационно-консультативном обслуживании экипажи транзитных рейсов обеспечиваются пакетом предполетной информации.

46. Диспетчер по брифингу выполняет следующие функции:

1) получает от службы аэронавигационной информации бюллетени предполетной информации, NOTAM и SNOTAM;

2) своевременно выставляет на стенд информацию о запретах и ограничениях на полеты;

3) выдает справочный материал экипажам воздушных судов, касающийся аэронавигационной обстановки;

4) формирует пакеты предполетной информации для экипажей воздушных судов в соответствии с суточным планом полетов, в которые входят: бланки флайт-планов, бюллетень предполетной информации, NOTAM, SNOTAM и передает его экипажу воздушного судна (эксплуатанту или назначенному им представителю);

5) направляет флайт-план (план полета или полетов) в соответствующие адреса согласно требований Правил использования воздушного пространства Республики Казахстан, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 мая 2011 года № 506 "Об утверждении Правил использования воздушного пространства Республики Казахстан";

6) производит отметку о проведении информационно-консультативного обслуживания в копии суточного плана полетов аэропорта;

7) при поступлении заявок на рейсы, не включенные в суточный план полетов, подготавливает для них пакеты предполетной информации;

8) запрашивает у служб аэронавигационной информации бюллетени предполетной информации на основе поданных заявок от экипажей воздушных судов;

9) подает заявку службам органов метеорологического обеспечения на подготовку метеорологической документации на основе поданных заявок от экипажей воздушных судов (эксплуатанта или назначенного им представителя);

10) требует от экипажей воздушных судов правильного заполнения флайт-плана.

Сноска. Пункт 46 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

47. Диспетчер по брифингу обеспечивает и контролирует:

1) своевременное предоставление пакета предполетной информации для экипажей воздушных судов, вылетающих из аэропорта в соответствие с суточным планом полетов аэропорта и поданного флайт-плана;

2) своевременность доведения информации о запретах и ограничениях полетов;

3) сохранность документов, находящихся в комнате брифинга;

4) обеспечение качественного информационно-консультативного обслуживания экипажей воздушных судов (эксплуатантов или назначенных ими представителей) и выполнением своей должностной инструкции.

Сноска. Пункт 47 в редакции приказа и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

48. Службы аэронавигационной информации или NOTAM-офисы обеспечивают и контролируют надлежащую и достоверную подготовку и выдачу бюллетеней полетной информации и листов предупреждений, о запретах и ограничениях по аэродромам и воздушным трассам.

48-1. При предполетном информационно-консультативном обслуживании экипажей воздушных судов в промежуточных аэропортах разрешается доставка на борт метеорологической информации и полетной документации эксплуатантом или назначенным им представителем в целях сокращения времени предполетной подготовки.

Эксплуатант или назначенный им представитель организует своевременное обеспечение и доставку экипажу воздушного судна метеорологической информации, предусмотренной Правилами производства полетов в гражданской авиации Республики Казахстан, утвержденными приказом и.о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 28 июля 2017 года № 509 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15852, опубликован в Эталонном контрольном банке НПА РК в электронном виде 29.03.2018 г.), и полетной документации, в которую входят: флайт-план, бюллетень предполетной информации, извещения NOTAM (SNOTAM, ASHTAM) и навигационный план полета.

Сноска. Параграф 3 дополнен пунктом 48-1 в соответствии с приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); в редакции приказа Министра по инвестициям и развитию РК от 25.12.2018 № 908 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3-1. Особенности предполетной подготовки членов летного экипажа, если для этих целей эксплуатантом предусмотрено использование сотрудников по обеспечению полетов

Сноска. Заголовок параграфа 3-1 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).
Сноска. Глава 3 дополнена параграфом 3-1 в соответствии с приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 29.07.2013 № 577 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

48-2. Предполетная подготовка членов летного экипажа с использованием сотрудников по обеспечению полетов, проводится в том случае, если процедуры эксплуатационного контроля и полетно-диспетчерского сопровождения самолетов эксплуатанта утверждены уполномоченной организацией.

В этом случае сотрудник по обеспечению полетов и командир воздушного судна отвечает за качество проведения предполетной подготовки и руководство полетами.

Сноска. Пункт 48-2 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

48-3. Сотрудник по обеспечению полетов эксплуатанта, выполняет следующие функции:

1) при подготовке к полету, поддерживает контакты с органами обслуживания воздушного движения, аэродромными метеорологическими органами и службой эксплуатации радиотехнического оборудования и связи (ЭРТОС);

2) проводит консультации с аэродромным метеорологическим органом аэродрома вылета или органом метеорологического обеспечения эксплуатанта (при его наличии), и получает метеорологическую информацию, касающуюся предстоящего полета, анализирует фактическое и ожидаемое состояние погоды на аэродромах вылета, посадки и запасных, прогнозов погоды по маршруту полета и прилегающим районам;

3) направляет информацию в отношении планов осуществления полетов в соответствующие отделы организации эксплуатанта;

4) получает от диспетчера брифинга аэродрома вылета (службы аэронавигационной информации) или от специализированных компаний, оказывающих услуги по аэронавигационному обеспечению и планированию полетов бюллетени предполетной информации, извещения NOTAM (SNOTAM, ASHTAM), информацию о запретах и ограничениях на полеты;

5) анализирует бюллетени предполетной информации, извещения NOTAM (SNOTAM, ASHTAM), выбирает запасные аэродромы для полетов самолетов с газотурбинными двигателями продолжительностью более 60 минут до запасного аэродрома на маршруте с увеличенным временем ухода на запасной аэродром (далее - EDTO) и самый безопасный и экономичный маршрут и профиль полета;

6) рассчитывает количество топлива, необходимое для безопасного выполнения полета;

7) получает от специализированных компаний, оказывающих услуги по аэронавигационному обеспечению и планированию полетов, или готовит самостоятельно рабочие планы полета, с учетом метеорологических условий на маршруте полета, на основных и запасных аэродромах, бюллетеней предполетной информации, извещений NOTAM (SNOTAM, ASHTAM), перечней минимального оборудования (MEL), информации о максимально допустимых взлетных и посадочных массах воздушного судна и передает этот план на рассмотрение командиру воздушного судна;

8) подготавливает всю последнюю информацию и данные, касающиеся стандартного вылета по приборам, маршрутных средств, эксплуатационных приемов снижения шума, аэронавигационных средств, аэродромных средств и оборудования, правил ОВД и связи, бюллетеней предполетной информации, извещений NOTAM (SNOTAM, ASHTAM), состояния взлетно-посадочных полос, средств поиска и спасания, а также информацию и предписания, которые могут повлиять на полет;

9) инициирует задержку или отмену рейса, если опасные условия создают угрозу безопасности полета;

10) присутствует вместе с командиром воздушного судна во время предполетной метеорологической консультации в аэродромном метеорологическом органе (если требуется консультация);

11) передает командиру воздушного судна полученную метеорологическую информацию и дает консультации в отношении маршрутов, абсолютных высот и линии пути, которые будут необходимы, а также в отношении того, какие запасные аэродромы считаются пригодными для различных аэропортов;

12) предъявляет командиру воздушного судна анализ маршрута и рабочий план полета, который он подготовил, обращая его внимание на факторы, которые повлияли на выбор маршрута;

13) получает одобрение рабочего плана полета командиром воздушного судна;

14) подписывает рабочий план полета после того, как командир воздушного судна подписал его;

15) своевременно обеспечивает командира воздушного судна всей последней информацией, относящейся к маршруту полета, указанной в подпункте 8) настоящих Правил, а также метеорологической документацией, навигационным планом полета (полетов) и информацией о запретах и ограничениях на полеты;

16) подготавливает план полета ОВД (флайт-план) для подписания его командиром воздушного судна;

17) представляет план полета ОВД (флайт-план) диспетчеру брифинга аэродрома вылета;

18) по каналам связи обеспечивает командира воздушного судна в полете информацией, касающейся безопасности полетов, которая может быть необходимой для безопасного выполнения полета, включая информацию, касающуюся любых изменений плана полета, необходимость которых возникает в ходе этого полета.

Параграф 4. Предполетная подготовка на воздушном судне

49. При подготовке к полету бортинженер или бортмеханик, при их наличии в составе экипажа:

1) получает от авиатехника, готовящего воздушное судно к вылету, информацию о технической годности и выполненных на нем работах, судовые документы, оформленную техническую документацию с записями в бортовом журнале и карте-наряде, ключи от воздушного судна;

2) проводит предполетный осмотр и проверку воздушного судна, предусмотренные РЛЭ, инструкцией по организации и технологии предполетной подготовки воздушного судна данного типа;

3) знакомится с содержанием бортового журнала и индивидуальными особенностями воздушного судна, проверяет записи о техническом обслуживании, об устранении отказов и (или) неисправностей, выявленных в полете;

4) сверяет фактическую заправку горюче-смазочными материалами (далее - ГСМ) с расчетной заправкой;

5) после доклада бортпроводника о приеме имущества пассажирских салонов и оборудования буфета расписывается в бортовом журнале о приеме воздушного судна;

6) по прибытии командира воздушного судна докладывает ему о готовности воздушного судна к полету;

7) по окончании загрузки (груза, багажа, почты) проверяет закрытие аварийных и грузовых люков, подписывает карту-наряд на проведенные работы по обеспечению вылета;

8) после посадки пассажиров убеждается, что штыри, заглушки, струбцины, заземления сняты и находятся на борту. Дает команду на уборку трапа или убирает бортовой трап, закрывает все двери фюзеляжа, дверь кабины экипажа закрывает на внутренний замок;

9) докладывает командиру воздушного судна о готовности к полету.

50. Командир воздушного судна по прибытию на воздушное судно:

1) принимает от бортинженера (бортмеханика) или от авиационного наземного персонала доклад о готовности воздушного судна к полету, количестве заправленного топлива, особенностях эксплуатации, указанных в бортовом журнале, а также о неисправностях, выявленных в предыдущем полете или во время предполетного осмотра, и их устранении;

2) принимает доклад от второго пилота, старшего бортпроводника (бортпроводника) о наличии центровочных графиков, перевозочных документов, о фактическом количестве пассажиров, груза, багажа, почты, взлетной массе и центровке воздушного судна;

3) производит осмотр воздушного судна и подготавливает свое рабочее место в кабине согласно РЛЭ, знакомит членов экипажа с индивидуальными особенностями воздушного судна;

4) по окончании общей предполетной подготовки и после занятия членами экипажа рабочих мест, проводит предстартовую подготовку в соответствие с технологией работы экипажа;

5) после завершения предстартовой подготовки дает команду: "Запросить разрешение на запуск двигателей" или запрашивает разрешение на запуск двигателя (двигателей).

51. Второй пилот:

1) производит осмотр воздушного судна согласно РЛЭ;

2) получает перевозочные документы и центровочный график воздушного судна;

3) проверяет правильность расчета центровки;

4) производит осмотр багажных помещений, проверяет фактическое размещений груза и его крепление;

5) дает указание бортпроводникам о порядке размещения пассажиров на воздушном судне в соответствие с центровочным графиком;

6) подписывает перевозочные документы и центровочный график;

7) производит осмотр салонов и подготавливает свое рабочее место;

8) уточняет расчет параметров взлета;

9) докладывает командиру воздушного судна о готовности к полету.

52. Штурман, при наличии в составе экипажа:

1) производит осмотр воздушного судна и подготавливает свое рабочее место в соответствии с РЛЭ;

2) проверяет наличие графиков поправок и соответствие их установленному оборудованию;

3) проверяет устранение дефектов навигационного и радиолокационного оборудования, указанных в бортовом журнале;

4) проверяет оборудование на рабочем месте согласно РЛЭ и подготавливает его к работе;

5) уточняет расчетные данные для взлета при изменении фактической массы и центровки воздушного судна;

6) докладывает командиру воздушного судна о готовности к полету;

7) производит осмотр воздушного судна и готовит свое рабочее место в соответствие с РЛЭ;

8) проверяет устранение дефектов радио и электрооборудования воздушного судна;

9) готовит оборудование на рабочем месте к полету в соответствие с РЛЭ;

10) докладывает командиру воздушного судна о готовности к полету.

53. Бортпроводники:

1) контролируют готовность пассажирских салонов к приему пассажиров, убеждаются в отсутствии посторонних предметов или забытых вещей;

2) проверяют наличие и состояние бытового оборудования, кислородных приборов, огнетушителей, наличие воды, химической жидкости в туалетах;

3) проверяют работу самолетного переговорного устройства (далее - СПУ) - оборудования для внутренней телефонной связи между членами экипажа (экипажей) воздушного судна, телефонной связи с летным экипажем, работу магнитофона;

4) проверяют состояние багажно-грузовых отсеков и буфета-кухни;

5) принимают бытовой сменный инвентарь, бортовое питание и другие средства обслуживания пассажиров, а также груз, почту, багаж;

6) доукомплектовывают салоны и туалет гигиеническими средствами, проверяют установку трапа;

7) проверяют аварийно-спасательное оборудование воздушного судна.

54. Старший бортпроводник (бортпроводник) расписывается в бортовом журнале о приеме бытового и аварийно-спасательного оборудования, докладывает командиру воздушного судна или бортинженеру о готовности к приему пассажиров. По окончании посадки пассажиров докладывает командиру воздушного судна: "Бригада бортпроводников и пассажиры к полету готовы". Получает от командира воздушного судна указание о порядке применения внутренней сигнализации.

55. Командир воздушного судна обеспечивает полноту и качество предполетной подготовки.

56. При предполетной подготовке в промежуточном аэропорту экипаж руководствуется технологией, разработанной для начального аэропорта учитывая, что при этом:

1) медицинский контроль членов экипажа не проводится;

2) экипаж производит только внешний осмотр воздушного судна.

Глава 4. Подготовка аэродромов (вертодромов)

Сноска. Заголовок главы 4 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

57. Подготовка аэродромов (вертодромов) к приему, выпуску и обслуживанию воздушных судов проводится в соответствии с законодательством Республики Казахстан об использовании воздушного пространства Республики Казахстан и деятельности авиации, рекомендуемой практикой и стандартами ИКАО.

58. Ответственным за обеспечение безопасности полетов, соответствие сертификационным требованиям, годности к эксплуатации в течение всего периода эксплуатации аэродрома (вертодрома), временного аэродрома и посадочной площадки является эксплуатант аэродрома (вертодрома).

59. Ежедневную готовность аэродрома (вертодрома) к полетам обеспечивает аэродромная служба эксплуатанта аэродрома (организации гражданской авиации). Задачей аэродромной службы является постоянное содержание летных полей в состоянии, обеспечивающем безопасные и регулярные полеты воздушных судов.

60. Аэродромная служба обеспечивает:

1) своевременную и качественную подготовку летного поля к полетам, в том числе зоны радиомаячных систем;

2) измерение параметров, контроль и оценка состояния элементов летного поля аэродромов (вертодромов);

3) организацию и проведение работ по текущему и капитальному ремонту летного поля, взлетно-посадочной полосы, рулежных и магистральных дорожек, водоотводных, дренажных систем, внутриаэропортовых дорог и привокзальных площадей;

4) выполнение работ на летном поле с разрешения руководителя полетов;

5) согласование работ на летном поле проводимых другими службами;

6) выполнение требований по технике безопасности, пожарной безопасности и охране окружающей среды.

61. Лицами, определяющими готовность аэродрома к полетам являются начальник (начальник отдела эксплуатации наземных сооружений, если аэродромное обеспечение входит в функцию данного отдела), старший (сменный) инженер, мастер аэродромной службы, или другое лицо ответственное за подготовку летного поля к полетам, допущенные приказом первого руководителя организации гражданской авиации, которые:

1) обеспечивают проведение комплекса мероприятий по поддержанию в постоянной эксплуатационной готовности летного поля;

2) контролируют состояние и готовность летного поля к полетам воздушных судов;

3) своевременно производят запись в журнале учета ремонтных и строительных работ на летном поле о предстоящих ремонтных и строительных работах;

4) проводят личный контроль готовности аэродрома (вертодрома) к приему, выпуску воздушных судов по окончании на ней ремонтных и других видов работ;

5) информируют орган ОВД на аэродроме о производстве работ и состоянии летного поля.

62. Работники аэродромной службы при заступлении на дежурство и во время дежурства:

1) проводят осмотр и проверку готовности летного поля к полетам воздушных судов;

2) определяют значения коэффициента сцепления на ИВПП, используя специально выделенную автомашину, оснащенную специальным прибором;

3) фиксируют результаты осмотра в журнале состояния летного поля;

4) докладывают о состоянии летного поля органу ОВД на аэродроме.

63. Подготовка аэродрома (вертодрома) с искусственными покрытиями включает:

1) проверку состояния поверхности покрытий, прилегающих к ним грунтовых участков летного поля, укрепленных грунтовых сопряжении, примыкающих к торцам ИВПП;

2) проверку ровности искусственных покрытий и определение недопустимых дефектов поверхности;

3) очистку искусственных покрытий от грязи, камней и других предметов;

4) уборку посторонних предметов с летного поля;

5) обновление маркировки искусственных покрытий в весенне-летний и осенне-зимний период по мере выцветания и износа лакокрасочных материалов;

6) заделку трещин, швов;

7) обеспечение пропускной способности водоотводно-дренажных устройств;

8) поддержание ровности и равнопрочности грунтовой части летного поля, травостоя установленной высоты и качества.

64. По результатам ежедневной проверки состояния поверхности искусственных покрытий дается оценка их пригодности к полетам, которая фиксируется в журнале состояния летного поля.

65. Запись в журнале состояния летного поля производится при заступлении на смену, при изменении состояния поверхности летного поля, после окончания работ по подготовке летного поля к полетам воздушных судов.

Глава 5. Обеспечение регулярности полетов воздушных судов гражданской авиации

Сноска. Заголовок главы 5 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

Параграф 1. Общие положения

66. Настоящая глава определяет основные принципы обеспечения регулярности полетов в гражданской авиации Республики Казахстан.

67. Требования настоящей главы распространяются на субъекты гражданской авиации Республики Казахстан, участвующие в подготовке, обеспечении и осуществлении регулярных полетов.

68. Непосредственный исполнитель обеспечивает своевременность и качество выполнения технологических процедур в соответствии с технологическим графиком подготовки воздушного судна к отправлению, согласованного между авиакомпанией, аэропортом и службами, задействованными в аэропорту в технологическом графике подготовки воздушного судна.

69. Диспетчер (старший диспетчер) оперативных смен в организациях гражданской авиации, участвующих в подготовке воздушных судов к отправлению обеспечивает оперативность руководства и координацию деятельности всех производственных звеньев по выполнению технологических процедур в соответствии с технологическим графиком подготовки воздушного судна к отправлению.

70. Командир воздушного судна обеспечивает своевременность подготовки экипажа и выполнение полета в соответствии с полученным заданием.

71. Руководитель службы (смены) в организациях гражданской авиации, участвующих в подготовке воздушного судна к отправлению обеспечивает организацию выполнения службой (сменой) технологических процедур в соответствии с технологическим графиком подготовки воздушного судна к отправлению.

72. Руководитель оперативной смены в организациях гражданской авиации, участвующего в подготовке воздушного судна к отправлению обеспечивает:

1) организацию и координацию работы оперативных смен всех служб при подготовке к отправлению, подготовке к работе комплекса наземного обеспечения полетов;

2) принятие мер по предотвращению задержек, максимальному сокращению времени задержек и минимизации отрицательных последствий задержек отправления воздушных судов для пассажиров, аэропорта и авиакомпаний, участвующих в подготовке воздушного судна к отправлению;

3) объективность определения причин задержек, правильность их оформления и учета, достоверность и своевременность предоставления отчетности по регулярности полетов в оперативной смене.

73. Представитель авиакомпании обеспечивает своевременность выполнения процедур, предусмотренных технологическим графиком подготовки воздушного судна, своевременность и достоверность информации, представляемой в соответствии с табелем сообщений о движении воздушных судов.

74. Руководитель диспетчерской службы в организациях гражданской авиации, участвующих в подготовке воздушных судов к отправлению обеспечивает оперативность руководства службами по обеспечению регулярности полетов, качественность разработки мероприятий по совершенствованию взаимодействий служб по обеспечению регулярности полетов, объективность определения причин задержек, правильность учета и отчетности по регулярности полетов.

75. Руководители аэропортов, авиакомпаний и других организаций, участвующих в подготовке воздушных судов к отправлению обеспечивают выполнение главы 5 настоящих Правил.

76. Функции по обеспечению регулярности полетов закрепляются в соответствующих положениях и должностных инструкциях организаций гражданской авиации.

Параграф 2. Оценка регулярности полетов

77. Регулярность полетов воздушных судов гражданской авиации в Республике Казахстан оценивается по регулярности отправления рейсов.

78. Отправление рейса считается регулярным, если начало движения воздушного судна (с места стоянки воздушного судна) при буксировке или самостоятельном выруливании воздушного судна произведено не позднее времени отправления, указанного в расписании (плане полета).

79. Установленные интервалы по времени на обеспечение руления при отправлении, для всех типов воздушных судов - 15 минут.

80. Время отправления рейса, указанное в расписании (плане полета), является единым для пассажиров и диспетчерских служб организаций гражданской авиации.

81. Регулярность отправлений воздушных судов определяется в процентах, как отношение рейсов отправленных регулярно к общему количеству отправленных рейсов предусмотренных расписанием.

Параграф 3. Принципы учета регулярности полетов

Сноска. Заголовок параграфа 3 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).
82. Исключен приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

83. При посадке воздушных судов в аэропортах, не предусмотренных расписанием, регулярность их отправлений из этих аэропортов не учитывается.

84. Задержка отправления воздушных судов относится на аэропорт, авиакомпанию и другие организации, участвующие в подготовке воздушных судов к отправлению в соответствие с Классификатором (кодификатором) причин нарушения регулярности полетов указанным в приложении 3 к настоящим Правилам.

85. Рейс исключается из числа запланированных:

1) при отмене рейса из-за отсутствия коммерческой загрузки;

2) при пролете воздушного судна промежуточного аэропорта из-за отсутствия коммерческой загрузки или из-за метеоусловий ниже минимума.

86. При замене воздушного судна регулярность отправления учитывается в соответствии с расписанием (планом полетов).

87. Если отправление воздушного судна произведено позднее расчетного времени, но в пункт посадки по маршруту полета воздушное судно прибыло во время, установленное расписанием, рейс считается выполненным регулярно.

88. При замене воздушного судна двумя или несколькими воздушными судами меньшей вместимости отправление первого воздушного судна учитывается в соответствие с расписанием (планом полетов), а последующих воздушных судов учитывается по флайт-планам.

89. При замене двух воздушных судов одним воздушным судном большей вместимости регулярность отправления учитывается в соответствие с расписанием отправления первого воздушного судна, отправление второго исключается из плана из-за отсутствия коммерческой загрузки.

90. При переносе вылета воздушного судна на следующие сутки регулярность его отправления учитывается в соответствие с расписанием (планом полетов) в те сутки, когда первоначально предусмотрено отправление воздушного судна по расписанию (плану полетов). Продолжительность его задержки учитывается от времени, указанного в расписании (плане полетов) до первого назначенного срока отправления в следующие сутки и уточняется по времени фактического отправления.

91. По каждой задержке отправления воздушного судна составляется акт на задержку отправления воздушного судна, указанный в приложении 4 к настоящим Правилам, являющийся основным документом при определении причин нарушения регулярности полетов.

92. Акты на задержки визируются представителями аэропорта и авиакомпании, а также представителями других служб в аэропорту, по вине которых допущена задержка отправления рейса.

93. Акты на задержки по вине авиакомпании в случае отсутствия ее представителя в аэропорту визируются членом экипажа, копия акта выдается по требованию авиакомпании.

94. Акты на задержку по погодным условиям составляются с указанием конкретных причин. При массовых задержках по метеоусловиям допускается составление одного акта на все задержки.

95. Акты на задержки из-за позднего прибытия воздушного судна не составляются, задержки учитываются в журнале. Причины позднего прибытия воздушного судна определяются по полученным сообщениям о вылете или докладу экипажа. Поздним прибытием считается прибытие воздушного судна позднее времени установленного расписанием (планом полетов).

96. Акты на задержку отправлений воздушных судов составляются диспетчерской службой аэропорта, производственно-диспетчерской службой - ПДС или аэродромно-диспетчерской службой - АДС предприятия или организации гражданской авиации, по происшествию такого события.

Руководитель службы (смены) аэропорта организует и проводит расследование причин задержки, совместно с представителями задействованных служб и организаций.

97. Акты на задержку отправлений воздушных судов составляются в 2-х экземплярах и визируются представителями участвующих сторон. Акт на задержку является документальным основанием для предъявления претензий.

98. Причины задержек и виновная сторона определяются в соответствии с классификатором (кодификатором) причин нарушения регулярности полетов, указанным в приложении 3 к настоящим Правилам.

99. Если задержка отправления произошла по нескольким причинам, то в акте указывается фактическое время по каждой причине задержки.

100. Учет задержек отправлений воздушных судов ведется в суточном плане полетов, в журнале ежедневного учета нарушений регулярности полетов или в электронном виде.

Параграф 4. Составление отчетов по регулярности полетов

101. Ведение отчетности по регулярности полетов возлагаются:

1) в авиакомпаниях на службу обеспечения полетов или на другую службу по решению самой авиакомпании;

2) в аэропортах на производственно-диспетчерскую службу аэропорта.

Отчетность по регулярности полетов в виде анализа ведется ежемесячно, ежеквартально, за полугодие и год, по форме указанной в приложении 5 к настоящим Правилам.

102. Официальными отчетными документами по регулярности полетов являются формы отчетов:

отчет авиакомпании (зарегистрированной в Республике Казахстан) о выполнении расписания и пояснительная записка к нему;

отчет аэропорта Республики Казахстан о регулярности отправлений, независимо от принадлежности воздушного судна.

103. Исключен приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

Параграф 5. Документация по регулярности полетов

Сноска. Заголовок параграфа 5 в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 27.06.2019 № 441 (вводится в действие с 01.08.2019).

104. В организациях и предприятиях гражданской авиации (авиакомпания, аэропорт, организация наземного обслуживания) ведутся следующие документы по регулярности полетов:

1) суточный план полетов;

2) акт на задержку отправления рейса.

105. Формы и порядок ведения (заполнения) суточного плана полетов разрабатываются организациями гражданской авиации самостоятельно, с учетом внутренних регламентов и нормативов, исходя из технической возможности автоматизированных систем обработки данных.

Приложение 1
к Правилам подготовки к полетам
для гражданской и экспериментальной авиации

Условные обозначения
на радионавигационных и полетных картах

- государственная граница

- граница района ОВД (РОВД)

1. На радиолокационных картах

- аэродром (с указанием направления ВПП)

пункт обязательного донесения (в том числе ППМ)

- с ОПРС

- без ОПРС

- контрольный ориентир (в том числе ППМ), не

являющийся пунктом обязательного донесения

- наземный маяк РСБН

- радиовещательная станция (РВС)

- автоматический радиопеленгатор (АРП

- магнитное склонение в районе аэродрома

- линия заданного пути с указанием

МПУ и расстояния

- участок воздушной трассы (маршрута с

односторонним движением)

- спрямленный маршрут с указанием МПУ и

расстояния

- траверз контрольного ориентира с

указанием расстояния до ЛЗП и расстояния

до ППМ

- пункт обязательного донесения на

границе районов УВД с указанием

расстояний до ППМ

- наземная радиолокационная станция (РЛС) на

аэродроме (в пункте ОВД)

- ограничительный пеленг (азимут)

- рубеж начала снижения (РНС) с

указанием расстояния от аэродрома

посадки и нижнего безопасного

эшелона полета

2. На полетных картах

- аэродром (с указанием направления ВПП) на

полетной карте

- поворотный пункт маршрута (в том числе ПОД) на

полетной карте

- линия заданного пути с указанием ОПУ,

ОМПУ на участке, расстояния и точки

пересечения маршрута с границей РУВД

(ПОД) на полетной карте

- азимутальный круг на полетной карте

- отметка абсолютной высоты рельефа,

максимальной для данного участка маршрута

и находящейся в пределах установленной

полосы учета

- линия связи

- ЛЭП (35 - высота опор)

- нефтепровод

- газопровод

3. Линии положения

- линия пеленга от ориентира не воздушное

судно (время определения)

- линия радиопеленга от РНТ на воздушное судно

(время 8.36)

- линия равных высот (время 14.06)

4. Отметки места воздушного судна

- определенного визуально (время 12.15)

- определенного счислением и прокладкой пути (в

том числе с помощью навигационных

вычислительных устройств)

- определенного прокладкой линий положения,

полученных с помощью навигационных средств

- сообщенного с земли (в том числе по запросу

экипажа)

Приложение 2
к Правилам подготовки к полетам
для гражданской и экспериментальной авиации

Технологический график предполетной подготовки
экипажей воздушных судов

Состав экипажа	Меди- цинский пункт	Бри- финг	АМСГ	Комната брифинга	АМСГ	Бри- финг	Переход на ВС	На ВС	Пред- стартовая проверка	Запуск двигате- лей
Экипаж из 4 человек	Время в минутах
Командир ВС	3	2	2	17	4	2	3	20	2	5
Второй пилот	5		2	17	4		3	22		5
Штурман	1		2	17	4		3	22		5
Бортинженер	2	2	Пере- ход 3	На воздушном судне 46
Экипаж из 3 человек.	Время в минутах
Командир ВС	3	2	2	17	4	2	3	20	2	5
Второй пилот	5		2	17	4		3	20		5
Бортинженер	2	2	Пере- ход 3	На воздушном судне 46						5
Экипаж из 2 человек	Время в минутах
Командир ВС	3	2	2	17	4	2	3	20	2	5
Второй пилот	5		2	17	4		3	20	2	5
Экипаж из 1 человека	Время в минутах
Командир ВС	3	2	2	17	4	2	3	20	2	5
Остаток времени до завершения предполетной подготовки, в минутах
60	53			36	27			5		0

Приложение 3
к Правилам подготовки к полетам
для гражданской и экспериментальной авиации

Классификатор (кодификатор) причин нарушения регулярности
полетов

2-х

цифровые

коды

Two-digital

codes

Описание причин задержки

Reason description for delay

СТАНДАРТНЫЕ КОДЫ ПРИЧИН ЗАДЕРЖЕК

STANDARD CODES OF REASONS FOR DELAY

ВНУТРЕННИЕ КОДЫ АВИАКОМПАНИИ

AIRLINE INTERNAL CODES

00-05

Эти коды оставлены чистыми (незанятыми) так, чтобы каждая

авиакомпания разрабатывала специальные коды в соответствии

с индивидуальными требованиями

These codes are left blank so that each airline may

develop codes specifically to meet their own individual

requirements

ДРУГИЕ КОДЫ ПРИЧИН

OTHERS CODES FOR DELAY

"отсутствие гейтов, мест стоянок в результате деятельности

собственной авиакомпании"

"no gate\stand availability due to own airline activity"

"время на земле по расписанию" меньше времени,

предусмотренного технологией обслуживания"

"scheduled Ground Time" less than "Declared Minimum Ground

Time"

ОБСЛУЖИВАНИЕ ПАССАЖИРОВ И ОБРАБОТКА БАГАЖА

PASSENGER AND BAGGAGE

"поздняя регистрация", осуществленная после предельного

срока окончания регистрации.

"late check-in", acceptance after deadline

"поздняя регистрация" из-за скопления пассажиров в зоне

регистрации

"late check-in", congestion in check-in area

"ошибка в регистрации", пассажиры, багаж

"Check-in error", passenger and baggage

"перепродажа", ошибка в продаже авиабилетов

"oversales", booking errors

"посадка пассажиров" расхождение, сличение\уточнение

списка пассажиров и неявка зарегистрированного пассажира

"boarding", discrepancies and paging, missing checked-in

passenger

"коммерческая публичность - готовность пассажира, ожидание

VIP персоны, пресса, доставка забытых личных вещей"

"commercial publicity/passenger convenience, VIP, press,

ground meals and missing personal items"

"заказ бортпитания", поздний или неправильный заказ,

переданный поставщику

"catering order", late or incorrect order given to

supplier

"обработка багажа",

сортировка "baggage processing", sorting.

Допосадка пассажиров, дозагрузка грузов

Boarding passenger, loading cargo

ГРУЗ И ПОЧТА

CARGO AND MAIL

"документация", ошибка в составлении.

"documentation", errors.

"позднее размещение груза на борту ВС"

"late positioning"

"поздний прием груза"

"late acceptance"

"упаковка не отвечает требованиям"

"inadequate packing"

"перепродажа", ошибки в продаже грузовой емкости

"oversales", booking errors

"поздняя подготовка груза на складе"

"late preparation in warehouse"

ПОЧТА исключительно

MAIL only

"документация, упаковка".

"documentation, packing".

"позднее размещение"

"late positioning"

"поздний прием"

"late acceptance"

ВОЗДУШНОЕ СУДНО И ОБСЛУЖИВАНИЕ НА ПЕРРОНЕ

AIRCRAFR AND RAMP HANDLING

"документация на ВС доставлена поздно, не верна", вес и

центровка, генеральная декларация, пассажирский манифест.

"aircraft documentation late/inaccurate", weight and

balance, general declaration, passenger manifest.

"погрузка/разгрузка" негабаритного/тяжеловесного,

специального груза, нехватка персонала, грузчиков

"loading/unloading", bulky, special load, lack of loading

staff

32а

"погрузка/разгрузка" груза пассажирского салона

"loading/unloading" cabin load

"средства погрузки", нехватка или поломка, например

погрузчика паллетов и контейнеров, нехватка персонала

"loading equipment", lack of or breakdown, e.g. container

pallet loader, lack of staff

"средства обслуживания", нехватка или поломка, нехватка

персонала, например трапы

"servicing equipment", lack of or breakdown, lack of

staff, e/g/steps

"уборка воздушного судна"

"aircraft cleaning"

"заправка/слив", поставка авиатоплива

"fuelling/defuelling", fuel supplier

"бортовое питание", поздняя доставка или погрузка

"catering", late delivery or loading

"СПГ" (средств погрузки грузов), нехватка или

эксплуатационная пригодность

"ULD", lack of or serviceability

"технические средства", нехватка или поломка, нехватка

персонала, например при буксировке

"technical equipment", lack of or breakdown, lack of

staff, e.g. push-back

ТЕХНИЧЕСКИЕ СРЕДСТВА И ОБОРУДОВАНИЕ ВС

TECHNICAL AND AIRCRAFT EQUIPMENT

"неисправности ВС"

"aircraft defects"

"плановое техобслуживание", поздняя выдача ВС

"scheduled maintenance", late release

"внеплановое техобслуживание", специальные "чеки" и/или

дополнительные работы сверх нормального планового

техобслуживания

"non-scheduled maintenance", special checks and/or

additional works beyond normal maintenance schedule

"запасные части и средства техобслуживания", нехватка или

поломка

"spares and maintenance equipment", lack of or breakdown

"запасные агрегаты, требуемые на ВС на земле", для

перевозки в другой аэропорт

"AOG spares", to be carried to another station

"замена ВС", по техническим причинам

"aircraft change", for technical reasons

"резервное ВС", нехватка запланированных резервных ВС, по

техническим причинам

"standby aircraft", lack of planned standby aircraft for

technical reasons

"плановое корректирование конфигурации/версии

пассажирского салона"

"scheduled cabin configuration/version adjustments"

ПОВРЕЖДЕНИЕ ВОЗДУШНОГО СУДНА

DAMAGE TO AIRCRAFT

"повреждение в процессе выполнения полета", столкновение с

птицей и огнями ВПП, попадание в турбулентную среду,

грубое приземление или приземление с перегрузками,

столкновение во время руления

"damage during flight operations", bird or lighting

strike, turbulence heavy or overweight landing, collision

during taxing

"повреждение во время наземного обслуживания",

столкновение (кроме случаев во время руления), повреждение

во время погрузки/разгрузки, загрязнение, буксировка,

экстремальные погодные условия

"damage during ground operations", collisions (other than

during taxing), loading/off-loading damage,

contaminations, towing, extreme weather conditions

ЭЛЕКТРОННАЯ ОБРАБОТКА ДАННЫХ/ОТКАЗ АВТОМАТИЗИРОВАННЫХ СРЕДСТВ

EPD/AUTOMATED EQUIPMENT FAILURE

"контроль за отправками"

"departure control system"

"подготовка грузов/документация"

"cargo preparation/documentation"

"Флайт-планы"

"flight plans"

ВЫПОЛНЕНИЕ ПОЛЕТОВ И ОБЕСПЕЧЕНИЕ ЭКИПАЖАМИ

FLIGHT OPERATIONS AND CREWING

"флайт-план", позднее составление (подача) или изменение

его, полетная документация

"flight plan", late completion or change of, flight

documentation

"условия выполнения полетов", авиатопливо,

изменение/замена предельной загрузки

"operational requirements", fuel, load alternation

"позднее прибытие экипажа на борт или позднее прохождение

процедур отправления" за исключением сменных или резервных

(летный или полный экипаж)

"late crew boarding or departure procedures", other than

connection and standby (flight deck or entire crew)

"летный экипаж в неполном составе", болезнь, ожидание

резервного, лимитированное время на рейс, прием пищи

экипажем, просроченная виза, документы о здоровье экипажа

"flight deck crew shortage", sickness, awaiting standby,

flight time limitations, crew meals, valid visa, health

documents

"особые требования летного экипажа", не входящие в

требования выполнения полетов

"flight deck crew special request", not within operational

requirements

"позднее прибытие бортпроводников на борт или позднее

прохождение процедур отправления", за исключением сменных

или резервных

"late cabin crew boarding or departure procedures", other

than connection and standby

"бортпроводники в неполном составе", болезнь, ожидание

резерва, лимитированное время на рейс, прием пищи,

просроченная виза, документы о здоровье

"cabin crew shortage", sickness, awaiting standby, flight

time limitations, crew meals, valid visa, health documents

"ошибка бортпроводников или особые требования

бортпроводников", не входящие в требования выполнения

полетов

"cabin crew error or special request", not within

operational requirements

"требование КВС о проведении проверки на безопасность", в

исключительных случаях

"captain request for security check", extraordinary

ПОГОДНЫЕ УСЛОВИЯ

WEATHER

"в пункте отправления"

"departure station"

"в пункте назначения"

"destination station"

"по маршруту или на запасном аэродроме"

"en-route or alternate"

"противооблединительная обработка ВС", удаление льда и/или

снега, предотвращение образования инея, исключая

непригодности технических средств обработки

"de-icing of aircraft", removal of ice and/or snow, frost

prevention excluding unserviceability of equipment

"очистка от снега, льда, воды и песка на объектах

аэропорта"

"removal of snow, ice, water and sand from airport"

"наземное обслуживание задержано по неблагоприятным

погодным условиям"

"ground handling impaired by adverse weather conditions"

ОГРАНИЧЕНИЯ СО СТОРОНЫ СЛУЖБ УВД

AIR TRAFFIC FLOW MANAGEMENT (ATFM) RESTRICTIONS

"со стороны УВД на основании официального запрета/

перегруженности служб контроля за воздушным движением по

маршруту", стандартные проблемы запрета/перегруженности

"ATFM due to ATC in rout demand/capacity", standard

demand/capacity problems

"Служба УВД из-за персонала/оборудования на маршруте",

сокращение объемов по причине забастовочного движения,

нехватки персонала или недостающего оборудования,

исключительные требования снижения объемов в соседних

зонах

"ATFM do to ATC staff/ equipment in route", reduced

capacity by industrial action or staff shortage

or equipment failure, extraordinary demand due to capacity

reduction in neighboring area

"со стороны УВД по причинам в аэропорту назначения"

аэропорт и/или ВПП закрыты вследствие различных

препятствий, забастовочного движения, нехватки персонала,

политических волнений, ограничений по шуму, ночного

комендантского часа, специальных рейсов

"ATFM due to restriction at destination airport", airport

and/or runway closed due to obstruction, industrial

action, staff shortage, political unrest, noise abatement,

night curfew, special flights

"со стороны УВД по погодным условиям в аэропорту

назначения"

"ATFM due to weather at destination airport"

АЭРОПОРТ И ГОСУДАРСТВЕННЫЕ УПОЛНОМОЧЕННЫЕ ОРГАНЫ

AIRPORT AND GOVERMENTAL AUTHORITIES

"обязательные меры безопасности"

"mandatory security"

"иммиграция (паспортный контроль), таможня, санитарные

карантинные службы"

"immigration, customs, health"

"ограниченные возможности аэропорта", места стоянок ВС,

скопление ВС на перроне, освещение, нехватка пунктов

посадки.

"airport facilities", parking stands, ramp congestion,

lighting, buildings, gate limitation.

"ограничения в порту назначения", аэропорт и/или ВПП

закрыты вследствие различных причин, забастовочного

движения, нехватки персонала, политических волнений,

ограничений по шуму, ночного комендантского часа,

специальных рейсов

"restrictions at airport of destination", airport and/or

runway closed due to obstruction, industrial

action, staff shortage, political unrest, noise abatement,

night curfew, special flights

"ограничения в аэропорту отправления с/без введенных

ограничений со стороны УВД" включая услуги аэронавигации,

запуска, буксировки, закрытия аэропорта и/или ВПП

вследствие различных препятствий, погоды (только в случаях

когда ввод ограничений регулируется со стороны УВД, в

других случаях ссылка на код 71 (WO)), забастовочного

движения, нехватки персонала, политических волнений,

ограничений по шуму, ночного комендантского часа,

специальных рейсов

"restrictions at airport departure with or without ATFM

restrictions", including Air Traffic Services,

start-up and pushback, airport and runway closed due to

obstruction or weather (restriction due to

weather in case of ATFM regulation only, else refer to

code 71 WO)), industrial action, staff shortage, political

unrest, noise abatement, night curfew, special flights"

ОТРИЦАТЕЛЬНЫЕ ПОСЛЕДСТВИЯ ДРУГИХ ПРИЧИН

REACTIONARY

"стыковка загрузки", ожидание загрузки с другого рейса

"load connection", awaiting load from another flight

"по причине ошибки в регистрации", пассажиров и багажа

"through check-in error", passenger and baggage

"Замена ВС", позднее прибытие ВС из другого рейса или

другого сектора рейса

"aircraft rotation", late arrival of aircraft from another

flight or previous sector

"замена бортпроводников", ожидание бортпроводников из

другого рейса

"cabin crew rotation", awaiting cabin crew from another

flight

"замена экипажа", ожидание экипажа из другого рейса

(летный или весь экипаж)

"crew rotation", awaiting crew from another flight (flight

deck or entire crew)

"контроль за выполнением полетов", изменение маршрута,

отмена, объединение рейсов, замена ВС по причинам, не

относящимся к техническим

"operations control", rerouting, diversion, consolidation/

aircraft change for reasons other than technical

РАЗНЫЕ ПРИЧИНЫ

MISCELLANEOUS

"забастовочное действие в собственной авиакомпании"

"industrial action with own airline"

"забастовочное действие вне собственной авиакомпании",

исключая службы УВД

"industrial action outside own airline", excluding A.T.C.

Этот код используется только тогда, когда он свободен, и

что причина задержки не может быть отнесена к выше

указанным кодам.

This code shall be used only when it is clear that a

reason cannot be matched to a code above.

Приложение 4
к Правилам подготовки к полетам
для гражданской и экспериментальной авиации

Форма

АКТ НА ЗАДЕРЖКУ ОТПРАВЛЕНИЯ ВОЗДУШНОГО СУДНА
THE REPORT FOR DELAY ON DEPARTURE OF AIRCRAFT

АЭРОПОРТ ДАТА

AIRPORT _________________________________________ DATE ______________

НОМЕР РЕЙСА НОМЕР ВС АВИАКОМПАНИЯ

FLIGHT NUMBER___________ AIRCRAFT REG____________ AIRLINE___________

ВРЕМЯ ОТПРАВЛЕНИЯ ПО РАСПИСАНИЮ

SCHEDULED TIME OF DEPARTURE ____________________________ (UTC)

ФАКТИЧЕСКОЕ ВРЕМЯ ОТПРАВЛЕНИЯ

ACTUAL TIME OF DEPARTURE ________________________________ (UTC)

ПРОДОЛЖИТЕЛЬНОСТЬ ЗАДЕРЖКИ КОД ПРИЧИНЫ ЗАДЕРЖКИ

DURATION OF DELAY _____________________ REASONS CODE FOR DELAY_______

ОПИСАНИЕ ПРИЧИНЫ ЗАДЕРЖКИ

DESCRIPTION REASONS OF DELAY _______________________________________

_____________________________________________________________________

СЛУЖБА, ДОПУСТИВШАЯ ЗАДЕРЖКУ

DEPARTAMENT COMMITS A DELAY

_____________________________________________________________________

(ДОЛЖНОСТЬ, ПОДПИСЬ) (POSITION, SIGNATURE)

ПРЕДСТАВИТЕЛЬ АВИАКОМПАНИИ (ЭКИПАЖА)

REPRESENTATIVE OF AIRLINE (CREW)

_____________________________________________________________________

(ДОЛЖНОСТЬ, ПОДПИСЬ) (POSITION, SIGNATURE)

ПРЕДСТАВИТЕЛЬ АЭРОПОРТА

REPRESENTATIVE OF AIRPORT

_____________________________________________________________________

(ДОЛЖНОСТЬ, ПОДПИСЬ) (POSITION, SIGNATURE)

Приложение 5
к Правилам подготовки к полетам
для гражданской и экспериментальной авиации

Форма

АНАЛИЗ
регулярности движения воздушных судов из аэропорта
"__________" за (месяц, квартал, полугодие, год) _ года

Таблица № 1. Общее количество отправлений и регулярность движения воздушных судов

	предыдущий год			текущий год			+	Рост
	Факти- чески регу- лярных рейсов	Регу- лярно отправ- ленных по распи- санию	% регу- ляр- ности	Факти- чески регу- лярных рейсов	Регуляр- но отправ- ленных по расписа- нию	% регу- ляр- ности	-	снижение
Международные
РК
Итого:
Всего

Пояснение к таблице

Таблица № 2. Задержки рейсов по Республике Казахстан

	всего		по вине личного состава
	предыдущий год	текущий год	предыдущий год	текущий год
Службы аэропорта
Служба органа ОВД
Авиакомпании
Прочие
Всего

Пояснение к таблице

Таблица № 3. Задержки рейсов по международному расписанию

	всего		по вине личного состава
	предыдущий год	текущий год	предыдущий год	текущий год
Службы аэропорта
Служба органа ОВД
Прочие, в том числе:
Службы пограничного контроля (СПК)
Заграничные аэропорты
Авиакомпании

Пояснения к таблице

Таблица № 4. Задержки, не зависящие от служб

	всего		международных		по РК
	предыду- щий год	теку- щий год	предыду- щий год	теку- щий год	предыду- щий год	текущий год
Метеоусловия
Позднее прибытие самолета (ППС)
ППС по метеоусловиям

Пояснения к таблице

ВЫВОДЫ:

_____________________________________________________________________

ОСНОВНЫМИ ПРИЧИНАМИ ЗАДЕРЖЕК РЕЙСОВ ЯВИЛИСЬ:

_____________________________________________________________________

"Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңының 50-бабының 2-тармағына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Азаматтық және эксперименттік авиация үшін ұшуға дайындау қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Р.Ө. Әдимолда) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеу үшін ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Көлік және коммуникация вице-министрі А.Ғ. Бектұровқа жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

Б. Камалиев

Қазақстан Республикасы
Көлік және коммуникация
министрінің
2011 жылғы 25 маусымдағы
№ 390 бұйрығымен
бекітілген

Азаматтық және эксперименттік авиация үшін ұшуға дайындау қағидалары
1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Азаматтық және эксперименттік авиация үшін ұшуға дайындау қағидасы (бұдан әрі - Қағида) "Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 15 шілдедегі Заңының 50-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленген.

2. Қағида Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің 1992 жылғы 2 шілдедегі N 1503-XII қаулысымен ратификацияланған ИКАО Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенциясына (бұдан әрі - Конвенция) "Әуе кемелерін пайдалану" 6-қосымшасының талаптары мен ережелерін сақтай отырып, ұшуларға дайындалу кезінде азаматтық және эксперименттік авиацияның жердегі қызметтерінің және әуе кемелері экипаждарының қызмет тәртібін айқындайды.

3. Қағидаларда әуе кемелерінің пайдаланушылары мен иелерінің ұшулар қауіпсіздігі мен тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында авиациялық персоналды және әуе кемелерін дайындау негізгі қағидаттары баяндалған. Қағидалар Қазақстан Республикасының азаматтық әуе кемелерінің мемлекеттік тізілімінде тіркелген әуе кемелерінің, азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйымға беретін пайдаланушы сертификатына (куәлігіне) енгізілетін шетелдік тіркелуі бар әуе кемелерінің пайдаланушылары мен иелерінің, сондай-ақ азаматтық әуе кемелерінің ұшуларын ұйымдастыруды, қамтамасыз ету мен орындауды жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалардың орындауына жатады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Ұшуға дайындау алдын ала дайындауды және ұшар алдындағы дайындауды көздейді.

5. Ұшуға дайындаудың сапасы, осы Қағиданың 4-бабына сәйкес, әуе кемелері қозғалысының тұрақтылығын қамтамасыз етілуімен (бағалануымен) айқындалады.

6. Ұшуға дайындау және осы Қағиданың мақсаттары үшін келесі терминдер мен анықтамалар пайдаланылады:

1) абсолюттік биіктік - тік бойынша орташа теңіз деңгейінен нүкте немесе нүкте деп қабылданған объекті деңгейіне дейінгі қашықтық;

2) авариялық жариялау - тиісті қызметтер мен ұйымдардың іздестіру-құтқару қызметтерінің көмегіне мәжбүрлі әуе кемелері және мұндай қызметтер мен ұйымдарға қажетті ықпал көрсету туралы хабардар етулері;

3) авиациялық жұмыстар ауданы - авиациялық жұмыстарды орындау бойынша ұшулар оның шегінде орындалатын аудан немесе аймақ;

4) авиациялық метеорологиялық станция (бұдан әрі - АМСА) - халықаралық аэронавигацияда пайдалануға жататын бақылауларды жүргізуге және метеорологиялық шолулар жасауға арналған ұшуларды метеорологиялық қамтамасыз ету органының станциясы, қызметі;

5) авионика (борттық электрондық жабдық) - әуе кемесінің бортында пайдалануға арналған оның электрлік бөлігін қоса алғанда кез-келген электрондық жабдық, соның ішінде радио жабдығы, ұшуды автоматтық басқару жүйесі және аспаптық жабдық;

5-1) азаматтық авиация саласындағы уәкілетті ұйым – жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын, Қазақстан Республикасының азаматтық авиация саласын орнықты дамытуды, ұшу қауіпсіздігі мен авиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған қызметті жүзеге асыратын акционерлік қоғам;

6) аса жеңіл ұшу аппараттары - ұшу массасы 750 кг (жеті жүз елу килограммнан) кем әуе кемелері, сондай-ақ аэростаттар, мотодельтапландар, парапландар;

7) аспаптар бойынша ұшу - әуе кемесінің кеңістіктегі жағдайын және оның орналасқан орнын экипаж толығымен немесе ішінара пилотажды-навигациялық аспаптар бойынша анықтайтын жағдайында орындалатын ұшу;

8) аспаптар бойынша ұшып шығудың стандартты маршруты (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Standard Instrument Departure (бұдан әрі - SID) - әуе кемесінің АҰЕ бойынша ұшып шығуының әуеайлақтан немесе әуеайлақтың белгілі ҰҚЖ-нан әуеайлақ ауданынан шығу нүктесіне дейінгі белгіленген маршруты;

9) аспаптар бойынша келудің стандартты маршруты (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Standard Terminal Arrival (бұдан әрі - STAR) - әуе кемесінің АҰЕ бойынша келуінің әуеайлақ ауданына кіру нүктесінен аспаптар бойынша қонуға бет алудың жарияланған схемасы бойынша ұшу басталатын нүктеге дейінгі белгіленген маршруты;

10) АТИС (ATIS) ақпараты - тұрақты радио жариялау ақпараты, (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Aaerodrome Terminal Information Service (бұдан әрі - ATIS) әуеайлақ ауданындағы әуе кемелерінің экипаждарын метеорологиялық және ұшу ақпаратымен жедел қамтамасыз етуге арналған;

11) ауа-райы болжамы - белгілі сәтте немесе уақыт аралығында белгіленген аймақта және (немесе) әуе кеңістігінің бөлігінде күтілетін метеорологиялық жағдайлардың сипаты;

12) ауыспалы қабат - ауысу биіктігі мен ауысу эшелоны арасындағы әуе кеңістігі. Әуе кемелерінің көлденең ұшу режиміндегі ұшуларына ауыспалы қабатта рұқсат етілмейді;

13) ауысу биіктігі - әуеайлақ ауданында белгіленген барометрлік биіктік өлшегіштің қысым шкаласын берілген эшелонды алу кезінде 760 сынап бағанасының миллиметрі (бұдан әрі - сын.бағ.мм.) немесе 1013,2 гектопаскаль (бұдан әрі - гПа) қысымының мәніне ауыстыру биіктігі;

14) ауысу эшелоны - барометрлік биіктік өлшеу құралының қысым шкаласын 760 сын.бағ.мм. (1013,25 мбар (гПа) қысымынан әуеайлақ қысымына немесе теңіз деңгейіне келтірілген ең төмен қысымға ауыстыру үшін белгіленген эшелон. Әуеайлақ, аэроторап ауданындағы немесе ӘҚҚК ауданының бөлігіндегі төменгі қауіпсіз ұшу эшелоны ауысу эшелоны болып табылады;

15) аэронавигациялық отын запасы – ұшу әуеайлағынан (қону алаңынан) межелі әуеайлаққа (қону алаңына) дейін ұшу үшін есептік мөлшерден жоғары, қосалқы әуеайлаққа (қону алаңына) жөнелтумен, бекітілген маршруттан ауытқумен, қарсы жел жылдамдығының күшеюімен және басқа жағдаяттармен туындаған ұшу жоспарының өзгеру жағдайына қажетті отын резерві;

16) аэростат - ауадан (қоршаған ортадан) жеңіл ұшу аппараты, оның көтеру күші тығыздығы ауа тығыздығынан кем оның қабығындағы газдың есебінен құрылады. Аэростаттар:

басқарылатындар (дирижабльдер);

шар түріндегі қабығы бар басқарылмайтындар (еркін қалқитындар) (стратостаттар, радиозондтар, пилот шарлары, секіргіш шарлар, құтқару шарлары);

байламалы (батпырауықтар) болып бөлінеді;

17) аэроторап – оларда ұшуларды ұйымдастыру және орындау әуе қозғалысына қызмет көрсету органдарымен және (немесе) әуе қозғалысын басқару органдарымен арнайы келісуді және үйлестіруді талап ететін жақын орналасқан әуеайлақтар;

18) әуеайлақ - әуе кемелерінің келуі, кетуі және осы бет бойынша қозғалуы үшін толық немесе ішінара арналған жер бетінің белгілі учаскесі (ғимараттарды, құрылыстар мен жабдықты қоса алғанда):

гидроәуеайлақ - әуе кемелерінің келуі, кетуі және осы бет бойынша қозғалуы үшін толық немесе ішінара арналған су бетінің белгілі учаскесі (ғимараттарды, құрылыстар мен жабдықты қоса алғанда):

база әуеайлағы (базалық әуеайлақ) - әуе кемелерін тұрақты орналастыру және осы мақсаттар үшін қажетті құрылыстар бар әуеайлақ;

таулы әуеайлақ (гидроәуеайлақ) – біркелкі емес рельефі және әуеайлақтың (гидроәуеайлақтың) бақылау нүктесінен (бұдан әрі – АБН) 25 километр (бұдан әрі – км) радиусте 500 метр (бұдан әрі – м) және одан артық салыстырмалы биіктіктері бар жерде орналасқан немесе теңіз деңгейінен 1000 м және одан артық биіктікте орналасқан әуеайлақ (гидроәуеайлақ);

қосалқы әуеайлақ - межелі әуеайлаққа бару немесе оған қону жүргізу мүмкін болмаған немесе орынды болмайтын жағдайда әуе кемесі баратын әуеайлақ;

санатталған әуеайлақ - пайдалануға рұқсат берілген және оның санатына белгіленген минимумдер бойынша қонуға тура бет алуды және қонуды қамтамасыз ететін байланыс құралдарымен және радио жарық техникалық құралдармен жабдықталған әуеайлақ;

межелі әуеайлақ - ұшу жоспарында немесе ұшуға тапсырмада межелі қону әуеайлағы ретінде көрсетілген әуеайлақ;

19) әуеайлақ ауданы - әуеайлақтың және оған жанасып жатқан жергілікті жердің үстіндегі, белгіленген көкжиек және тік жазықтың шекаралары шегіндегі әуе кеңістігі;

20) әуеайлақ минимумы - ҰҚЖ-дағы көрінудің, көріну қашықтығының, бұлттардың төменгі шекарасы биіктігінің және тік көрінудің немесе ШҚБ ең төмен рұқсат етілген, олар кезінде осы әуеайлақта әуе кемесінің бұл үлгісінің ұшып көтерілуі мен қонуын орындауға мүмкіндік беретін мәндері;

21) әуеайлақтағы атмосфералық қысым (ағылшын тіліндегі қысқартылған аббревиатурасы QFE (бұдан әрі - QFE) - ұшу-қону жолағының жұмыс деңгейінің шегіндегі атмосфералық қысымның сынап бағанасы миллиметріндегі (бұдан әрі - сын.бағ.мм.), миллибардағы (бұдан әрі - мбар) немесе гектопаскальдегі (бұдан әрі - гПа) мәні;

22) әуеайлақтық ұшулар шеңбері - ол (немесе оның бөлігі) бойынша ұшудан кейін биіктік алу, қонуға бет алу үшін төмендеу, қонуды күту орындалатын, әуеайлақтың (қону алаңының) үстінен ұшу орындалатын әуеайлақ ауданында белгіленген маршрут;

23) әуе кемесінің минимумы - ҰҚЖ-дағы көрінудің және бұлттардың төменгі шекарасы биіктігінің, тік көрінудің немесе шешім қабылдау биіктігінің ең төмен рұқсат етілген әуе кемесінің бұл үлгісінің ұшып көтерілуі мен қонуын қауіпсіз орындауға мүмкіндік беретін мәндері;

24) әуе кемесі командирінің (пилотының) минимумы - көрінудің, ҰҚЖ-дағы көрінудің және бұлттардың төменгі шекарасы биіктігінің немесе ШҚБ ең төмен рұқсат етілген, олар кезінде пилотқа әуе кемесінің бұл үлгісінде Бейне ұшулар ережесі бойынша ұшып көтерілуді, қонуды және ұшуды орындауға рұқсат берілетін мәндері;

25) әуе кемесінің бортынан бақылау - бір немесе бірнеше метеорологиялық элементтерді ұшып келе жатқан әуе кемесінің бортында жүргізілген бағалау;

26) әуе қозғалысына қызмет көрсету органы (бұдан әрі - ӘҚҚК) - ұшу ақпараты орталығын немесе әуе қозғалысына қызмет көрсетуге қатысты хабарламаларды жинау, әуе қозғалысына диспетчерлік қызмет көрсету органы.

Ұшуларды жоспарлаудың, үйлестірудің, қамтамасыз етудің, әуе кемелерінің жердегі және ауадағы қамтамасыз етудің кешенді үдерісін, белгіленген ұшулар режимінің және әуе кеңістігін пайдалану тәртібінің сақталуын бақылауды жүзеге асыратын орган;

27) әуе кемесінің қозғалысына қызмет көрсетуді қабылдау-беру шебі - рульдеу маршрутында немесе әуе кеңістігіндегі ұшу траекториясында белгіленген, онда әуе кемесінің қозғалысына тікелей қызмет көрсету бір ӘҚҚК органынан екіншісіне берілетін шеп;

28) әуе кемесінің мұздануы - әуе кемесінің әртүрлі бөліктерінде мұздың түзілуі;

29) әуе қозғалысына қызмет көрсету ауданы - оның шекарасында олардан тыс әуе трассалары мен маршруттары бойынша әуе қозғалысына қызмет көрсетуді ӘҚҚК органының диспетчері жүзеге асыратын белгіленген өлшемдердегі әуе кеңістігі;

30) бағдарды жоғалту - ол кезінде әуе кемесінің экипажы ұшуға тапсырманы орындау мақсатында ұшу бағытын анықтау үшін қажетті дәлдікпен өзінің орналасқан орнын біле алмайтын және анықтай алмайтын жағдай;

31) барометрлік биіктік – бұл барометрлік биіктік өлшеу құралының шкаласында белгіленген атмосфералық қысымның изобаралық бетіне қатысты ұшу биіктігі;

32) бейнелі ұшу - әуе кемесінің кеңістіктегі жағдайын және оның орналасқан орнын экипаж табиғи көкжиек және жердегі (су үстіндегі) бағдарлар бойынша бейнелі түрде анықтайтын жағдайда орындалатын ұшу;

33) бейнелік метеорологиялық шарттар (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Visual meteorological conditions) - көріну ұзақтығы, бұлттарға дейінгі қашықтық және бұлттардың төменгі шекарасы биіктігінің белгіленген минимумдерге сәйкес келетін немесе олардан асатын шамаларымен белгіленген метеорологиялық жағдайлар;

34) белгіленген маршрут - әуе трассасынан және ЖӘЖ тыс, құзыретті органдармен, мүдделі ведомстволармен және ұйымдармен келісілген және авиациялық жұмыстарды орындауға арналған маршрут;

35) болжам картасы - белгілі метеорологиялық элементтердің белгіленген сәтке немесе уақыт аралығына белгіленген бет немесе әуе кеңістігінің бөлігі үшін картадағы графикалық суреті;

36) борттан (әуе кемесінен) хабарлама - ұшып келе жатқан әуе кемесінің бортынан хабарлама, ол орналасқан жері, ұшу барысы және (немесе) метеорологиялық жағдайлар туралы деректерді хабарлауға қатысты талаптарға сәйкес жасалған;

37) борттық соқтығысуды ескерту жүйесі (бұдан әрі – БСЕЖ) ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Traffic Collision Avoidance System (бұдан әрі – TCAS) - қайталама шолу радиолокаторының (бұдан әрі – ҚШРЛ) қабылдау-жауап беру құралының сигналдарын пайдалануға негізделген борттық жүйе. Жердегі жабдыққа тәуелсіз жұмыс істейді және пилотқа (ұшқышқа) ҚШРЛ қабылдау-жауап беру құралдарымен жабдықталған әуе кемелері туындататын шиеленісті оқиға туралы ақпаратты ұсынады;

38) борттық жабдық - борттық азық-түлік қорларын және бөлшектенетін қосалқы бөлшектерді қоспағанда, әуе кемесінің бортында ұшу уақытында пайдалануға арналған заттар, соның ішінде алғашқы жәрдем құралдары және авариялық-құтқару жабдығы;

39) борттық пилотажды-навигациялық жабдық - өлшеу, есептеу, басқару жүйелерінің және құрылғыларының, сондай-ақ ұшудан қонуға дейін қолмен, автоматтандырылған, жартылай автоматты және автоматты навигацияны қамтамасыз етуге арналған ақпаратты әуе кемесінің бортында көрсету және ақпаратты экипажға беру жүйелерінің жиынтығы;

40) борттық өздігінен жазғыш - ұшу параметрлері және әуе кемесін пайдалану туралы ақпаратты сақтау мақсатында әуе кемесінің бортында орнатылған кез-келген өздігінен жазғыш құрал;

41) брифинг (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – briefing, brief – қысқаша дегеннен) - әуе кемелерінің ұшқыш экипаждарына ұшар алдындағы ақпараттық-консультациялық қызмет көрсету;

42) брифинг бойынша диспетчері - әуе қозғалысына қызмет көрсету ұйымы диспетчерінің куәлігі бар, тиісті дайындалудан өткен және мамандығына сәйкес жұмысқа рұқсаты бар азаматтық авиация маманы;

43) брифинг бөлмесі - арнайы жабдықталған, онда әуе кемесінің экипажын ұшып шығуға ақпараттық-консультациялық дайындау жүзеге асырылатын үй-жай;

44) бұлттардың төменгі шекарасының биіктігі - құрлық (су) беті мен бұлттардың ең төменгі қабатының төменгі шекарасының арасындағы тік бойынша қашықтық. Бұлттардың төменгі шекарасын анықтау мүмкін болмаған жағдайда тік көріністі пайдалану қажет;

45) векторлау (радиолокациялық көздеп келтіру) - радиолокаторлар деректерін пайдалану негізінде анықталған бағыттарды көрсету арқылы әуе кемелерін навигациялық көздеп келтіруді қамтамасыз ету;

46) диспетчерлік аймақ (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Сontrol zone) - жер бетінен үстіне белгіленген жоғарғы шекараға дейін таралатын бақыланатын әуе кеңістігі;

47) диспетчерлік рұқсат (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Air traffic control clearance) - диспетчерлік қызмет көрсету органдары ұшу кезеңін белгілеу үшін белгілеген, оларға диспетчерлік рұқсат жататын шарттарға (рульдеуге, ұшып көтерілуге, ұшып кетуге, маршрут бойынша ұшуға, қонуға бет алуға немесе қонуға) сәйкес іс-қимыл жасауға әуе кемесінің экипажына рұқсат;

48) дөңді жер - 25 километр радиусте рельефінің 200-500 метр салыстырмалы асулары бар жергілікті жер;

49) ең аз жабдықтың үлгі тізбесі (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Master Minimum Equipment List, (бұдан әрі – MMEL) - әуе кемесін оның жабдықтарының жеке рұқсат етілген істен шығуларымен ұшуда пайдалану ережелерін регламенттейтін пайдаланушылық конструкторлық құжат. Бұл ретте істен шыққан жабдық оның үлгі конструкциясының бөлігі болып табылады және өзіне әуе кемесі құрауыштарының тізбесін қосады, жеке пайдалану жағдайларда олардың уақытша жұмысқа жарамсыздығы (ақаулығы) кезінде әуе кемесінің ұшып шығуына оның ұшу жарамдылығының нормаларында белгіленген қауіпсіздік деңгейін төмендетпей рұқсат беріледі.

Тізбе сондай-ақ ұшуларды істен шығулармен орындау шарттары және мұндай пайдаланудың рұқсат етілген мерзімдері бойынша ӘК ұшуда және техникалық пайдалану саласындағы қосымша рәсімдерді және шектеулерді анықтайды;

50) есептік келу уақыты - әуе кемесінің қону әуеайлағының схемасына келу уақыты;

51) жазық жер - 25 километр радиусте рельефінің 200 метрге дейінгі салыстырмалы асулары бар жергілікті жер;

52) жақындауға диспетчерлік қызмет көрсету (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Approach control service) - әуе кемелерінің әуеайлақтарға (тікұшақ айлақтарына) келулерімен және ұшып кетулерімен байланысты ұшуларға диспетчерлік қызмет көрсету;

53) жалпы мақсаттағы авиация (бұдан әрі – ЖМА) - жеке және (немесе) заңды тұлғалардың меншігінде тұрған төлем үшін емес және жалға алу бойынша емес:

жолаушылар, багаж, жүк және пошта жөнелтілімдерін тасымалдау;

авиациялық жұмыстарды орындау;

іздестіру-құтқару және авариялық-құтқару жұмыстары;

сұрапыл апаттар жағдайларында халыққа көмек көрсету;

оқыту, спорт, мәдени-ағарту іс-шараларын өткізу, техникалық шығармашылықты дамыту;

әуе кемелерін пайдаланушылардың жеке қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсаттарында пайдаланылатын азаматтық авиация;

54) желдің ығысуы - жоғары көтерілетін және төмен түсетін ағындарды қоса алғанда жел бағытының және (немесе) жылдамдығының әуе кеңістігіндегі өзгеруі:

желдің әлсіз ығысуы - 30 м биіктікке 2 м/с дейін;

желдің орташа ығысуы - 30 м биіктікке 2-4 м/с;

желдің қатты ығысуы - 30 м биіктікке 4-6 м/с;

желдің өте қатты ығысуы - 30 м биіктікке 6 м/с және одан артық;

55) жергілікті әуе желісі (бұдан әрі - ЖӘЖ) - биіктігі және ені бойынша шектелген және әуе кемелерінің ұшуларын орындауға арналған төменгі әуе кеңістігіндегі дәліз;

56) жердегі авиация персоналы - ұшу немесе қызмет көрсету экипажының біліктілігі жоқ авиация персоналының адамдары;

57) жол жолағы (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Track) - әуе кемесінің ұшу траекториясының жер бетіндегі кескіні, оның бағыты оның кез келген нүктесінде әдетте меридиандардың (шынайы, магниттік немесе шартты) солтүстік бағытынан есептелетін бұрыш градустарымен беріледі;

58) ИКАО ІІІ-санатының жабдықталған ҰҚЖ-ға дәл жүйелер бойынша әуе кемесінің қонуға бет алуы және қонуы үшін минимумдері:

ІІІ А-санатының минимумы - қонудың соңғы кезеңінде бейне құралдарды пайдалана отырып, 200 м кем емес (ҰҚЖ бойынша шектеусіз) көріну қашықтығы кезінде қонуға бет алу және қону үшін;

ІІІ В-санатының минимумы - рульдеу кезінде бейне құралдарды пайдалана отырып, 50 м кем емес (ҰҚЖ бойынша шектеусіз) көріну қашықтығы кезінде қонуға бет алу және қону үшін;

ІІІ С-санатының минимумы - аспаптар бойынша қону және рульдеу үшін;

59) кабина экипажының мүшесі - ұшу экипажының мүшесі болып табылмайтын, қауіпсіздік мүддесінде және жолаушыларға қызмет көрсету және (немесе) жүктерді тасымалдау мақсатында әуе кемесінің бортында оған әуе кемесінің пайдаланушысы немесе командирі тапсыратын міндеттер атқаратын адам;

60) қайту шебі - әуе кемесі жолының жолағында белгіленген, осы әуе кемесін ұшудағы пайдалану жөніндегі басшылықта белгіленгеннен кем емес отын қалдығымен осы әуе кемесі қосалқы әуеайлақтан (ұшып шығу әуеайлағынан) ұшуды орындай алатын және осы қосалқы әуеайлаққа (ұшып шығу әуеайлағына) қонуды орындай алатын қашықтықтағы шеп;

61) қауіпсіз биіктік - жер (су) бетімен немесе ондағы кедергілермен әуе кемесінің қақтығысуынан кепіл беретін ең төмен рұқсат етілген ұшу биіктігі;

62) кедергілерден ұшып өтудің абсолюттік және салыстырмалы биіктігі - ұшу-қону жолағының тиісті шегінен асуынан жоғары немесе кедергілерден ұшып өтудің тиісті критерийлерінің сақталуын қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын әуеайлақтың асуынан жоғары ең аз абсолюттік немесе ең аз салыстырмалы биіктік;

63) қолда бар жүгіріс дистанциясы (бұдан әрі - ҚЖД) - ұшып көтерілуді орындайтын әуе кемесінің жүгірісі үшін жеткілікті және жарамды болып табылатын ұшу-қону жолағының ұзындығы;

64) қолда бар үзінді ұшып көтерілу дистанциясы (бұдан әрі - ҚҮҰД) - қолда бар жүгіріс дистанциясының және, егер ол көзделген болса, сақиналы тежелу (қауіпсіздік) жолағы ұзындығының сомасы;

65) қонар алдындағы түзу - қонуға бет алу схемасының төртінші бұрылыстан қону нүктесіне дейінгі қорытынды бөлігі;

66) қону алаңы - әуе кемелерінің ұшып көтерілуіне және қонуына жарамды жер (су, мұз) учаскесі немесе арнайы дайындалған жасанды алаң;

67) қонуға бейнелі бет алу (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Visual approach) - бейнелі ұшулар ережелерін сақтай отырып, бейнелі бет алудың жарияланған схемасы бойынша ішінара немесе толығымен орындалатын бет алу;

68) қону дистанциясы - әуе кемесі өтетін көлденең бойынша қашықтық:

қонуға бет алу жылдамдығы 15 метр биіктіктен 200 км/сағ және одан артық;

қонуға бет алу жылдамдығы 9 метр биіктіктен 200 км/сағ кем;

69) көріну (көріну қашықтығы) - жарық тағылмаған объектілер (бағдарлар) күндіз және жарық бағдарларды (жарық түсірілген объектілер) түнде көрінетін және танылатын ең үлкен қашықтық;

70) күрделі метеорологиялық жағдайлар (бұдан әрі – КМЖ) - олар кезінде метеорологиялық көріну 2000 м және одан аз және (немесе) бұлттардың төменгі шекарасының биіктігі олардың жалпы саны 2 октаннан артық кезде 200 м және одан төмен құрайтын жағдайлар;

71) күту аймағы - әуеайлақ (аэроторап) ауданының радионавигациялық нүктенің (бұдан әрі - РНН) үстінен әуе кемелерінің әуеайлаққа жақындау және (немесе) қонуға бет алу кезегін күтулері үшін бекітілген белгіленген өлшемдердегі әуе кеңістігі;

72) күту аймағында ұшу схемасы - әуе кемесіне әуе кеңістігінің белгілі бөлігінде келесі рұқсатты күтіп қалуға мүмкіндік беретін алдын ала айқындалған маневр;

73) күту рәсімі (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Holding procedure) - әуе кемесіне бұдан әрі рұқсатты күту уақытында белгілі әуе кеңістігінде болуға мүмкіндік беретін ұйғарылған маневрлер;

74) маневр жасау ауданы (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Manoeuvring area) – перронды қоспағанда, әуе кемелерінің ұшып көтерілуіне, қонуына және рульдеуіне арналған әуеайлақ бөлігі;

75) маркер - кедергілерді немесе шекараны (шепті) белгілеу үшін жер деңгейінің үстінен орнатылатын объекті;

76) маркерленген шеп - әуе трассасына (ұшу маршрутына немесе дәлізіне) перпендикуляр тік кеңістіктегі әуе кеңістігіндегі шеп (нүкте), оның орналасқан орны РНН немесе жеке жетекті радиостанцияны (бұдан әрі - ЖЖРС) немесе маркерлік маякты орнату орнының үстінен бұрыш-қашықтық өлшеу жүйесі бойынша анықталады;

77) мәжбүрлі қону - ұшуды ұшу жоспарына сәйкес орындауға мүмкіндік бермейтін себептер бойынша әуе кемесінің әуеайлақта немесе әуеайлақтан тыс қонуы;

78) міндетті хабарламалар пункті - әуе трассасындағы, ЖӘЖ және әуеайлақтар (әуетораптар) аудандарындағы, әуе кемесінің экипажы оны ұшып өтуі туралы ӘҚҚК органының немесе әуе қозғалысын басқару органының диспетчеріне хабарлауы қажет географиялық нүкте;

79) НОТАМ (NOTAM) - аэронавигациялық жабдықта, қызмет көрсетуде, рәсімдерде жай-күйді немесе өзгерістерді іске қосу туралы немесе оларды уақтылы білу ұшуларды орындаумен байланысты персонал үшін маңызды мәнге ие қауіп туралы мәліметтерді кодтау (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Notice to airmen (бұдан әрі - NOTAM);

Қарлы НOTAM (SNOWTAM) - әуеайлақтың жұмыс алаңында қардың, мұздың, батпақтың немесе тұрып қалған судың бар болуымен туындаған, оларды уақтылы білу ұшуларды орындаумен байланысты персонал үшін маңызды мәнге ие қауіпті жағдайлардың бар болуы немесе жою туралы арнайы серия мәліметтерін кодтау (бұдан әрі - SNOWTAM);

80) пайдаланушы - азаматтық әуе кемелерін пайдаланумен айналысатын немесе осы салада өз қызметтерін ұсынатын жеке немесе заңды тұлға;

81) перрон (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы - Apron) - құрылық әуежайының әуе кемелерін орналастыруға арналған белгіленген алаңы;

82) пилоты жоқ басқарылмайтын аэростат - пилоты жоқ ауадан жеңіл, күш қондырғысы жоқ, еркін қалықтаудағы әуе кемесі;

83) рульдеу - ұшып көтерілуді және қонуды қоспағанда, әуе кемесінің өзіндік тартымының есебінен әуеайлақ беті бойынша қозғалысы;

84) рұқсаттың қолданылу биіктігі (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Clearance limit) - әуе кемесіне берілген диспетчерлік рұқсат оған дейін қолданыста болатын пункт;

85) СИТА ақпараты (француз тіліндегі қысқартылған аббревиатурасы SITA (бұдан әрі - SITA) - ұшу тапсырмасын (әуе тасымалын) орындау үшін әуе кемесінің экипажына пайдаланушының аэронавигациялық ақпарат ұйымдарымен уағдаластығының негізінде ұсынылатын аэронавигациялық, есептік, жұмыстық ұшу жоспары.

SITA - Халықаралық авиациялық электр байланыс ұйымы (француз тіліндегі бастапқы атауынан – Sociйtй Internationale de Tйlйcommunications Aйronautiques) - авиация саласында телекоммуникациялық және IT қызметтерін ұсынатын швейцар көпұлттық ақпаратты ұйымы;

86) таулы жер - біркелкі емес рельефі және 25 километр радиусте 500 метр және одан артық салыстырмалы асулары бар жергілікті жер, сондай-ақ теңіз деңгейінен биіктігі 2000 метр және одан артық жергілікті жер;

87) тексеруші - әуе кемесінің осы үлгісінде нұсқаушы және (немесе) емтихан ұшуларына рұқсаты бар және оны ұшуда тексеру немесе жаттықтыру мақсатында экипажға енгізілетін командирлік-ұшқыш, инспекторлық немесе нұсқаушы құрамының лауазымды тұлғасы, емтиханшы;

88) тік көріну - жер бетінен одан тігінен төмен жер бетіндегі объектілер көрінетін деңгейге дейінгі ең үлкен қашықтық;

89) тікұшақтың ұшу уақыты - тікұшақтың ұшып көтерілу кезінде жүріс басынан немесе тік ұшып көтерілу кезінде "қадам-газды" алудың басынан қону кезінде жүріс соңына дейінгі немесе тік қону кезінде "қадам-газды" алып тастағанға дейінгі уақыт кезеңі;

90) тік эшелондаудың қысқартылған минимумі (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Reduced Vertical Separation Minimum (бұдан әрі – RVSM) - RVSM қолдана отырып ұшуларға рұқсаты әуе кемелерін эшелондау үшін 8850 м және 12500 м эшелондары арасындағы аралықта қолданылатын тік эшелондау аралығы;

91) ұшар алдындағы ақпарат бюллетені (бұдан әрі – ҰАБ) - ұшар алдында дайындалған, аэронавигациялық ақпарат қызметтерінің (бұдан әрі – ААҚ) маңызды пайдаланушылық мәні бар ескертулерін, хабардар етулерін парағын қосатын ағымдағы ақпарат;

92) ұшу дистанциясы - әуе кемесі старт нүктесінен жерден көтерілу нүктесінде ҰҚЖ шегінің деңгейіне қатысты 10 м биіктіктегі нүктеге дейін өтетін көкжиек бойынша қашықтық;

93) ұшу-қону жолағы - құрлық әуеайлағының ұшу жолағының әуе кемелерінің ұшуы және қонуы үшін дайындалған белгілі тікбұрышты учаскесі;

94) ұшу-қону жолағы жабдықталған (бұдан әрі – ҰҚЖ) - төменде тізілген ҰҚЖ үлгілерінің бірі:

дәл емес жүйе және бейне құралдар бойынша әуе кемесін қонуға түзуден бет алу бағытында көздеп келтіруді қамтамасыз ететін қандайда бір бейне емес құралдар түрімен қонуға бет алу үшін жабдықталған ҰҚЖ;

ИКАО І-санаты бойынша қонуға дәл бет алу үшін жабдықталған, ИКАО І-санатының минимумы бойынша қонуға бет алу үшін арналған ILS жүйесімен және бейне құралдармен жабдықталған ҰҚЖ;

ИКАО ІІ-санаты бойынша қонуға дәл бет алу үшін жабдықталған, ИКАО ІІ-санатының минимумы бойынша қонуға бет алу үшін арналған ILS жүйесімен және бейне құралдармен жабдықталған ҰҚЖ;

ИКАО ІІІ-санаты бойынша қонуға дәл бет алу үшін жабдықталған, ҰҚЖ жалпы бетіне дейін және бойынан қолданылатын және ИКАО ІІІ-санатының минимумы бойынша қонуға бет алу үшін арналған ILS жүйесімен жабдықталған ҰҚЖ;

95) ҰҚЖ-дағы көріну немесе ҰҚЖ-дағы көріну қашықтығы (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Runway Visibility Range, (бұдан әрі – RVR) - оның шегінде ҰҚЖ осьтік жолағында тұрған әуе кемесінің пилоты ҰҚЖ бетіндегі таңбалау белгілерін немесе ҰҚЖ шектейтін немесе оның осьтік жолағын белгілейтін оттарды көретін қашықтық;

96) ұшақтың ұшу уақыты - ұшу кезінде ұшақ қозғалысының басынан немесе атқару стартында тоқтаусыз ұшып көтерілу кезінде қозғалтқыштардың жұмыс режимін арттырудың басынан жүрісті аяқтағанға дейінгі уақыт кезеңі;

97) ұшу биіктігі - белгіленген биіктіктен әуе кемесіне дейінгі тік бойынша қашықтық. Есептеу басының деңгейіне тәуелді келесі биіктіктер айырылады:

нақты ұшу биіктігі - әуе кемесінің тікелей астында орналасқан нүктенің деңгейінен;

салыстырмалы ұшу биіктігі - ҰҚЖ шегінің деңгейінен, әуеайлақ деңгейінен, жергілікті жер рельефінің ең жоғары нүктесінен және сол сияқты;

абсолюттік ұшу биіктігі - орташа теңіз деңгейінен;

98) ұшуға тапсырма - пайдаланушымен белгіленген және пайдаланушының Ұшуларды орындау жөніндегі басшылығына (бұдан әрі – ҰОБ) белгіленген нысанда енгізілген, экипаж, әуе кемесі туралы мәліметтері бар, ұшу (ұшулар) маршруты мен мақсатын айқындайтын құжат;

99) ұшу жоспары немесе флайт план (ағылшын тіліндегі аббревиатурасы – Flight plan, қысқартылғаны – FPL) - әуе қозғалысына қызмет көрсету органына ұсынылатын әуе кемесінің белгіленген ұшуы немесе ұшуының бір бөлігі туралы белгілі бір мәліметтері бар белгіленген нысандағы құжат;

100) ҰҚЖ шегі - әуе кемелерінің қонуы үшін пайдалануы мүмкін ҰҚЖ учаскесінің басы;

101) ұшулар ережелері оларды орындау әдістері бойынша мыналарға бөлінеді:

бейнелі ұшулар ережесі (бұдан әрі – БҰЕ) - экипаждың бейне бақылау жолымен әуе кемелерінің арасында белгіленген аралықтарды ұстана отырып ұшуларды орындауды және бейне бағдар көмегімен белгіленген ұшу маршрутын (схемасын) ұстануды көздейтін ереже;

аспаптар бойынша ұшулар ережесі (бұдан әрі – АҰЕ) - әуе қозғалысына қызмет көрсету органдарының тарабынан бақылау және олар әуе кемелерінің арасында белгіленген эшелондау аралықтарын қамтамасыз ете отырып, пилотажды-навигациялық аспаптар бойынша ұшуларды орындауды көздейтін ереже;

102) ұшып шығар алдындағы медициналық бақылау - әуе кемесі экипажының мүшелері денсаулығының жай-күйін және жұмысқа қабілеттігін ұшып шығар алдында куәландыру;

103) ұшуда тексеру - ұшқыштар құрамы тұлғаларының ұшуға тапсырманы орындаулары үдерісінде олардың кәсіби дайындалу деңгейін анықтау;

104) ұшудың жұмыс жоспары (навигациялық есеп) - пайдаланушы әуе кемесінің ұшу-техникалық сипаттамаларын, берілген маршруттағы және тиісті әуеайлақтардағы пайдаланушылық шектеулерді және күтілетін жағдайларды ескере отырып, ұшуды қауіпсіз орындау үшін жасаған ұшу жоспары немесе навигациялық есебі;

105) ҰПБ - әуе кемелерін жасаушылар басып шығаратын "Әуе кемесін ұшуда пайдалану жөніндегі басшылық" экипаждар мен қызмет көрсету персоналы үшін әуе кемесін пайдалану ережесі атауының қысқартылған аббревиатурасы;

106) ұшу экипажының мүшесі - авиациялық персоналға жататын, авиация персоналының қолданыстағы куәлігі бар, оған әуе кемесін ұшу уақыты ішінде басқарумен байланысты міндеттер жүктелген адам;

107) ұшу эшелоны - 760 сын.бағ.мм. (1013,25 мбар (гПа) қысымының белгіленген шамасына келтірілген және мұндай басқа беттерден белгіленген қысым аралықтарының шамасына артта қалатын тұрақты атмосфералық қысым беті;

108) халықаралық әуежай - кедендік, шекаралық және санитарлық-карантиндік бақылау ұйымдастырылған халықаралық әуемен тасымалдауды қамтамасыз ететін әуежай;

109) халықаралық әуе трассасы (бұдан әрі - ХӘТ) - халықаралық ұшулар үшін ашық әуе трассасы;

110) шайқалу - турбулентті атмосферада ұшулар кезіндегі әуе кемесінің тәртіпсіз ауытқуы:

біркелкі шайқалу - әуе кемесі орнының және (немесе) абсолюттік биіктігінің біркелкі өзгеруі, алайда сенімді басқару әліде қамтамасыз етіледі, ол жерде акселерометр көрсеткіштері әуе кемесінің ауырлық орталығында 0,5 -:- 1.0g құрайды, ал ұшу және қону кезінде біркелкі шайқалу +0,3 -:- 0,4g құрайды;

қуатты шайқалу - әуе кемесі орнының және (немесе) абсолюттік биіктігінің күрт өзгеруі, ол жерде қысқа аралықтар ішінде әуе кемесі басқаруды елемейді, ауа жылдамдығының мәнді өзгерулері тән болып табылады. Акселерометр көрсеткіштерінің өзгеруі әуе кемесінің ауырлық орталығында 1.0g асады, ал ұшу және қону кезінде қатты шайқалу – артық жүктемені көбейту кезінде + 0,4g асады;

111) шешім қабылдау биіктігі (бұдан әрі – ШҚБ) - ҰҚЖ шегінің деңгейіне қатысты белгіленген, онда:

егер осы биіктікке жеткенге дейін әуе кемесінің командирі немесе пилот қонуға бет алуды жалғастыру үшін бағдарлармен қажетті бейне байланысты орнатпаған;

әуе кемесінің кеңістіктегі жағдайы немесе оның қозғалыс параметрлері қауіпсіз қонуды қамтамасыз етпеген жағдайларда екінші айналымға кету маневрін бастау қажет биіктік;

112) шешім қабылдау жылдамдығы - ол кезінде сыни қозғалтқыш істен шыққан жағдайда ұшып көтерілуді қауіпсіз тоқтату да, қауіпсіз жалғастыру да мүмкін болатын ұшақ жүгірісінің ең үлкен жылдамдығы;

113) эшелондау - әуе кемелерін әуе қозғалысын қамтамасыз ететін белгіленген аралықтарға әуе кеңістігінде тік, көлденең немесе бүйір таратуды білдіретін жалпы термин:

бүйірлік эшелондау - әуе кемелерін бір биіктікте қашықтық немесе олардың жол жолақтарының арасындағы бұрыштық ауытқу бойынша тарату;

тік эшелондау - әуе кемелерін биіктігі бойынша белгіленген аралықтарға тарату;

көлденең эшелондау - әуе кемелерін бір биіктікте уақыт және жол жолағының бойынан қашықтық бойынша белгіленген аралықтарға тарату.

Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Ұшуларға алдын ала дайындау

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Ұшуға (ұшуларға) алдын ала дайындау мыналарды көздейді:

1) алдағы ұшудың (ұшулардың) міндетін айқындау;

2) ұшуды (ұшуларды) орындау үшін қажетті құжаттаманы таңдау және жинау;

3) ұшу маршрутын (ауданын), оның географиялық және климаттық ерекшеліктерін зерделеу;

4) межелі әуеайлақты (әуеайлақтарды) және қосалқы әуеайлақтарды (соның ішінде басқа ведомстволардың әуеайлақтарын) аэронавигациялық ақпарат құжаттары бойынша зерделеу;

5) ұшу маршруты бойынша навигациялық құралдардың орналасуын, оларды пайдалану тәртібі мен ерекшеліктерін зерделеу;

6) ұшу (ұшулар) маршруты (ауданы) бойынша әуе қозғалысына қызмет көрсету ұйымдарының міндетті хабарламалар пункттері арасындағы қызмет көрсетуді қабылдау-беру шептерін және радиобайланыс жүргізу тәртібін зерделеу.

Әуе трассаларында, ЖӘЖ, әуеайлақтар (аэротораптар) аудандарында әуе қозғалысына қызмет көрсету мақсаттары үшін міндетті хабарламалар пункттері (бұдан әрі – МХП), ӘҚҚК бақылау нүктелері немесе беру (қабылдау) шептері анықталады:

ӘҚҚК органдарының жауапкершілік аудандары (аймақтары) арасындағы шекараларда;

әуе кемелерінің ұшу бағытын өзгерту, әуе трассалары мен ЖӘЖ қиылысу, әуе трассасына және ЖӘЖ кіру (шығу) нүктелерінде;

бейне түрінде немесе борттық радиолокаторлардың көмегімен танылатын тән бағдарларда;

биіктікті алу немесе төмендеу (эшелонды ауыстыру) нүктелерінде, белгіленген ұшу режимдері бар аймақтарда (аудандарда);

биіктік алу, төмендеу және қонуға бет алу схемаларының, күту аймақтарының тән нүктелерінде.

Ұшуларды орындау және ӘҚҚК жүзеге асыру кезінде міндетті хабарлар белгіленеді, олар:

буксирлеуге, қозғалтқыштарды іске қосуға, алдын ала және атқарушылық стартқа рульдеуге, ұшып көтерілуге (қонуға) дайындығы туралы және оларды орындаулары туралы, қону жүйелерін, қонуға бет алу схемаларын пайдалану, қонудан кейін ҰҚЖ босату және тұраққа рульдеу туралы;

ӘҚҚК аудандарына (аймақтарына) кіру, шығу, міндетті хабарламалар шептерінен нақты және есептік ұшып өту уақыты, схемаларда белгіленген бақылау нүктелерінен ұшып өту, берілген эшелонға көтерілу немесе төмендеуді бастау және жаңадан берілген эшелонда (биіктікте) ұшу туралы;

ұшу метеожағдайлары (қауіпті метеорологиялық құбылыстар), сондай-ақ құстардың (олар бар болған кезде) шоғырланулары мен ұшулары туралы;

әуеайлақ, әуе трассалары, ЖӘЖ бойынша, ұшу маршруттарында және авиациялық жұмыстар аудандарында бар нақты әуе кемесіне қатысты шектеулер туралы әуе кемелері экипаждарының рұқсаттарға және хабарларға сұрау салуларын, ӘҚҚК органдары диспетчерлерінің нұсқауларын және ақпараттарын қосады;

7) әуе кеңістігін және шекара маңы жолағын пайдалануға (шекара маңы аудандарда ұшулар кезінде) тыйым салуларды, шектеулерді оны ұшу картасында ерекшелей отырып зерделеу;

8) әуе кемесінің борттық жүйелерін алдағы ұшудың (ұшулардың) нақты шарттарына қатысты пайдалану ерекшеліктерін зерделеу;

9) алдағы ұшудың (ұшулардың) нақты шарттарына қатысты азаматтық авиация саласында қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес ұшудың ерекше жағдайларында экипаж мүшелерінің өзара әрекеттесу тәртібін оны орындаудың барлық кезеңдерінде зерделеу.

8. Алдын ала дайындау экипаждың ұшуға (ұшуларға) дайындығын бақылай отырып, ойнап өтімен аяқталады, оны ұшқыштар бөлімшесінің басшысы немесе оның орынбасары аға мамандардың қатысуымен өткізеді.

9. Авиациялық жұмыстарды орындау бойынша ұшуларға дайындау қосымша мыналарды қосады:

1) авиациялық жұмыстың әрбір түрі бойынша ұшуларды ұйымдастыру мен орындауды регламенттейтін арнайы нұсқаулықтар мен басшылықтарды зерделеу;

2) ұшу аудандарын, тән бағдарларды және жергілікті жер рельефін, әсіресе шекара маңы аудандарында егжей-тегжейлі зерделеу;

3) аз және өте аз биіктіктерде ұшулар кезінде бейне бағдарды жүргізу ерекшеліктерін зерделеу;

4) ойда есептеу дағдыларын пысықтау;

5) тыйым салулар мен шектеулерді, ЖӘЖ желісін және жасанды кедергілердің орналасуларын ескере отырып, маршрутты таңдау және салу;

6) экипаждың (пилоттың) ұшулар маршруты бойынша және ауданындағы аэронавигациялық жағдайды және жергілікті жер ерекшеліктерін білуі;

7) алдағы қону ауданын білуі және қону пунктінің ауданындағы тән бағдарларды әуеден қатесіз тани білуі.

2-параграф. Халықаралық ұшуларды орындауға дайындау

Ескерту. 2-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10. Халықаралық ұшуларға дайындау Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, Халықаралық азаматтық авиация ұйымының (бұдан әрі – ИКАО) ұсынылатын тәжірибесінің және стандарттарының талаптарына сәйкес қамтамасыз етіледі және орындалады.

11. Халықаралық ұшуларды орындауға, келесіні білуге арнайы дайындықтан өткен, әуе кемелерінің экипаждары жіберіледі:

1) Конвенцияны, ИКАО халықаралық стандарттары, ұсынымдары мен рәсімдерін, сондай-ақ олардың әуе кеңістігінде ұшу орындалатын шетел мемлекеттерінің ұшу ережелерін;

2) халықаралық әуе трассалары жөніндегі аэронавигациялық ақпарат жинақтарын, сондай-ақ шетелдік басылымдағы радионавигациялық карталарды және анықтама материалдарды пайдалану тәртібін;

3) кедендік және паспорттық бақылау рәсімдерін, халықаралық рейстердің ұшып шығуын (келуін) рәсімдеумен ұйымдастыруын;

4) Халықаралық азаматтық авиация ұйымының "Әуе қозғалысының құрылымы" Doc.4444 ATM/501, ИКАО құжатына сәйкес ұшу жоспарын (флайт жоспарды), қайталанған ұшу жоспарларын толтыру және ұсыну және ұшар алдындағы аэронавигациялық ақпаратты алу ережелерін;

5) Конвенцияға "Халықаралық аэронавигацияны метеорологиялық қамсыздандыру" 3-қосымшасына сәйкес шетел мемлекеттерінде ұшуларды метеорологиялық қамтамасыз ету тәртібін;

6) әуе кемелеріне техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыруды;

7) Қазақстан Республикасымен бекітілген халықаралық келісім-шарттарына сәйкес халықаралық әуе қатынасы туралы жолаушылар, багаж, жүк және пошта әуе тасымалдарының қағидаларын;

8) Шетел мемлекеттерінде пайдаланылатын іс-тәжірибеге сәйкес, төмендеуге, қонуға бет алу кезінде және ұшып көтерілгеннен кейін маневрлерді жасау схемаларын.

12. Халықаралық ұшуларды орындайтын әуе кемелерінің экипаждарын пайдаланушының және (немесе) ӘҚҚК органының тиісті қызметтері аэронавигациялық құжаттамамен қамтамасыз етеді.

3-параграф. Ұшу карталарын таңдау және дайындау

13. Ұшуға тапсырманың сипатына қарай бағыт (ұшу) карталарын таңдау және дайындау жүргізіледі. Аспаптар бойынша ұшу қағидалар бойынша (АҰҚ) ұшуларды орындаған кезде қолданылатын негізгі бағыт (ұшу) карталары радионавигациялық карталар (бұдан әрі - РНК), сондай-ақ мамандандырылған ұйымдар шығарған карталар болып табылады.

Визуалды аэронавигацияның талаптарын сақтау үшін визуалды ұшулар қағидалары бойынша ұшуларды орындаған кезде визуалды бағдарлау үшін барлық қажетті деректер мамандандырылған картада қамтылмаса 1:1 000 000 масштабты немесе одан ірі (1:500 000, 1:250 000) масштабтағы аэронавигациялық карталар (аэронавигация үшін арнайы жер беті учаскесінің, оның бедерінің және жасанды құрылғыларының шартты белгісі) қолданылады.

Бағыт (ұшу) карталарына мыналар салынуы тиіс:

1) шектеу межесінің сызығы (пеленгтер, азимуттер) қара түспен;

2) ӘҚҚК аудандарының шекаралары және олардың атаулары жасыл түспен;

3) берілген жол жолақтары (бұдан әрі – БЖЖ) және БЖЖ айырылыстарында МБП, МБұП және МСП пункттері арасындағы қашықтықтар;

4) тірек меридиандардан өлшенген ортодромдық бағыттық аспаптармен ұшуларды орындаған кезде – ортодромдық магниттік немесе шынайы жол бұрыштары (сәйкесінше – ОМЖБ, ШЖБ) және БЖЖ бойынан ұшу бағытындағы бағыттағышы бар ағымдағы – бастапқы (маршруттың ұзақтығы үлкен учаскелерінде 3-5⁰ шамасына өзгеру кезінде қайталанатын) магниттік жол бұрыштары;

5) локсодромдық бағыттық аспаптармен ұшуларды орындаған кезде – маршрут учаскелері бойынша орташа меридиандардан өлшенген магниттік жол бұрыштары (бұдан әрі – МЖБ); бұл жағдайда маршруттың ұзақтығы үлкен учаскелерінде әрбір 50 – 200 км сайын тән бақылау бағдарлары таңдалады, олардың жанынан МЖБ жаңа мәндері көрсетіледі;

6) басым биіктіктер: жолақта маршрут осінен екі жаққа 50 км-дан; әуеайлақ ауданында – әуеайлақтың бақылау нүктесінен (бұдан әрі – ӘБН) 50 км радиусте қара түсті тікбұрыштарда;

7) магниттік жіктеу мәндері әуеайлақ ауданында және маршруттың әрбір учаскесінде диаметрі 8 мм шеңберлерде 1⁰-тан кейін;

8) шектеу шекарасының (пеленгтер, азимуттер) сызықтары қара түспен;

9) ӘҚҚК аудандарының шекаралары және олардың атаулары жасыл түспен.

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

14. Ұшу бағыттарының учаскелерінде таулы әуеайлақтарға әуеайлаққа дейінгі қашықтықты және төменгі қауіпсіз эшелонды көрсетумен белгіленген межелер қойылады. Бағыт (ұшу) карталарындағы пилотажды деректерді өңдеу және индикациялаудың кешенді жүйесімен жабдықтамаған әуе кемелері үшін.

Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

15. Таулы жерде ұшу кезінде қажеттілігі бойынша бағыт (ұшу) картасының бос орнына:

1) АҰЕ бойынша ұшулар үшін кешенді өңдеу және пилотаждық деректерді индикациялау жүйесімен жабдықталмаған әуе кемесі үшін газтурбиналы қозғалтқышы бар ұшақтар үшін төмендеу және биіктікке көтерілу учаскелерінде, ал поршеньді қозғалтқыштары бар ұшақтар үшін жалпы маршрут бойынша маршрут осінен екі жаққа ені 25 км-дегі жолақта;

2) БҰЕ бойынша ұшулар үшін әуе трассасы енінің шегінде жер рельефінің кескіні салынады.

Ұшу бағытын үздiксiз беруді қамтамасыз ететiн кешенді өңдеу және пилотаждық деректерді индикациялау жүйесімен жабдықталған әуе кемесі үшін бағыт (ұшу) картасында төмендеуді бастаудың белгіленген межесін және жер рельефінің кескінін көрсету талап етілмейді.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

16. Орындалатын ұшу тапсырмасының сипатына тәуелді ұшу картасына қосымша мыналар салынады:

1) тірек меридианының немесе ұшып шығу (қону) әуеайлағының бойлығын көрсете отырып, әрбір МБП жанындағы тірек меридианнан ОМЖБ немесе ШЖБ; ОМБЖ бастапқы меридианмен қатар, МЖБ оған перпендикуляр, ал ШЖБ жол жолағының бойынан жақшада салынады;

2) ортодромдық жол бұрыштарымен ұшу кезінде гироскоптық бағыт аспаптарын түзету үшін түзетулер (меридиандардың жанынан, ұшу бойынша БҰЖ-дан оң жақтан ыңғайлы қашықтықта шеңберлерде). Маршрут учаскелерінің ОМБЖ (ШЖБ) мәндері, түзетулер шамалары және басқа деректер арнайы кестелерге (палеткаларға) енгізіледі;

3) аэронавигациялық деректер, жердегі радиотехникалық құралдардың шартты белгілері (бұдан әрі – РТҚ) және ұшуды орындау үшін қажетті басқа ақпарат;

4) орталықтары РТҚ орналасқан нүктелердегі азимуттық шеңберлер. Азимуттерді және қашықтықтарды цифрлеу еркін таңдалады, бірақ әуе кемесінің орнын (орын жолағын) анықтаудың қажетті дәлдігін қамтамасыз етуі тиіс;

5) БҰЖ бойынан МБП және МХП дейін радиолокациялық бағдарларға дейінгі қашықтық.

17. Барынша жоғарғы ұшып көтерілу салмағы 5700 кг төмен ұшақтардың және 3180 кг төмен тікұшақтардың БҰЕ бойынша ұшулары үшін жасанды кедергілер ұшу карталарына бөлшекпен салынады: алымында – салыстырмалы, бөлімінде – абсолюттік асу. Арнайы мақсаттағы карталарды таңдау және дайындау орындалатын ұшу тапсырмасының сипатына тәуелді жүзеге асырылады.

Ұшу картасына әуе трассалары және ЖӘЖ бойынша ұшу режимін шектейтін шектеу пеленгтері, азимуттері және шептері ғана салынады.

18. Ұшу карталарын дайындау кезінде олардың көрнекілігін арттыру үшін:

1) қара түспен – маршрут пункттерін; МХП, БҰЖ, қашықтықтарды, ШЖБ, тірек меридиандарын, биіктіктерді, ҰҚЖ суреттерін, түзетулерді және басқаларын;

2) қызыл түспен – ОМЖБ, ШЖБ, шектеу шептерін, пеленгтерін, азимуттерін, магниттік жіктеулерін, азимуттық шеңберлерді;

3) жасыл түспен - ӘҚҚК аудандарының шекараларын және олардың атауларын;

4) сары түспен – радиолокациялық бағдарларды салу ұсынылады.

Ұшу және радиолокациялық карталарға салынатын шартты белгілер осы Қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген.

4-параграф. Іздестіру-құтқару ұшуларын орындауға дайындау

Ескерту. 4-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

19. Экипаждарды іздестіру-құтқару жұмыстарды орындау бойынша ұшуларға дайындау қосымша мыналарды көздейді:

1) іздестіру-құтқару жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу жөніндегі арнайы нұсқаулықтарды, басшылықтарды зерделеу;

2) іздестіру-құтқаруды қамтамасыз ету аудандарын, тән бағдарларды және жергілікті жер рельефін егжей-тегжейлі зерделеу;

3) бейне бағдарлау жүргізу ерекшеліктерін зерделеу;

4) әртүрлі іздестіру әдістерін зерделеу және бұл мақсаттар үшін борттық және жердегі радиотехникалық құралдарды пайдалану;

5) экипаждың іздестіру ауданындағы навигациялық жағдайды білуі.

20. ИКАО Халықаралық азаматтық авиация туралы конвенциясына "Іздестіру және құтқару" 12-қосымшаның талаптарына сәйкес іздестіру-құтқару ұшуларына дайындау келесілерді көздейді:

1) метеомәліметтер және болжамдар, NOTAM хабарлары және басқалары сияқты іздестіру-құтқару операциялары үшін маңызды ақпаратты алу әдістерін зерделеу;

2) суға қонуды жүргізуге мәжбүрлі әуе кемелерін су үсті кемелерінің орналасу ауданына көздеу әдістерін зерделеу;

3) іздестіру-құтқару және басқа әуе кемелерін апатқа ұшырау жағдайындағы әуе кемелеріне көздеу әдістерін зерделеу;

4) жердегі іздестіру-құтқару командаларымен өзара әрекеттесу әдістерін, әуе кемесінің экипажы беретін "әуе – жер" сигналдарын қолдану тәртібін және жердегі іздестіру-құтқару құралдарының экипаждарымен сигналдармен алмасу тәртібін зерделеу.

21. Іздестіру және құтқару бойынша кезекшілікті ұйымдастыру кезінде іздестіру-құтқару әуе кемесінің экипажы нұсқау беру барысында келесіні орындайды:

1) кезекшілікке міндет алады;

2) ұшулар ауданында радиотехникалық құралдарының жұмыс режимін нақтылайды;

3) ұшулар қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша нақты шаралар көздейді;

4) іздестіру және құтқару ауданының шекараларын және кезекшілік уақытына ұшулар жоспарын нақтылайды.

22. Кезекшілікке тұрар алдында іздестіру-құтқару экипажы келесілерді орындайды:

1) іздестіру-құтқару әуе кемесінің кезекші экипажының нұсқаулығын зерделейді;

2) іздестіру және құтқару жөніндегі нормативтік құқықтық актілердің талаптарын зерделейді;

3) іздестіру аппаратурасы мен десант жабдығының ақаулығы мен жұмысқа жарамдылығына ерекше назар аудара отырып, іздестіру-құтқару әуе кемесін ұшар алдындағы дайындауды жүргізеді;

4) іздестіру-құтқару әуе кемесінің бортында авариялық-құтқару мүлігінің және жарақтардың бар болуын және жай-күйін тексереді;

5) ауа райының іс жүзіндегі жай-күйін және болжамын зерделейді;

6) байланыс арналарының дұрыстығын тексереді;

7) ұшар алдындағы медициналық бақылаудан өтеді;

8) кезекшілікке тұрғандығы туралы баяндайды.

Іздестіру-құтқару экипаждарының дайындалуын бақылауды ұшқыштар қызметінің басшысы жүзеге асырады.

23. Кезекші іздестіру-құтқару әуе кемелерінің ұшып шығуға дайындық мерзімдері "Дабыл" командасын алу сәтінен бастап:

1) 30 минут – жазда;

2) 45 минут – қыста, белгіленеді.

3-тарау. Ұшуларға ұшар алдындағы дайындау

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Жалпы ережелер

24. Ұшар алдындағы дайындауды әуе кемесінің командирі нақты аэронавигациялық жағдайды және ұшудың (ұшулардың) метеорологиялық жағдайларын ескере отырып, ұшуға тапсырманың және ұшу (ұшулар) жоспарының негізінде азаматтық авиация қызметі саласындағы нормативтік құқықтық актілердің әуе кемесі экипажының жұмыс технологиясының талаптарына сәйкес ұйымдастырады.

25. Ұшар алдындағы дайындауды бастар алдында, ұшу алдындағы медициналық қаралу пунктінде (бұдан әрі - медициналық пункт) әуе кемесінің командирі экипаждың ұшуға тапсырманы орындауға дайындығына, экипаж мүшелерінде авиация персоналының куәліктерінің және бекітілген нысанды киімінің бар болуына көз жеткізеді, бұдан кейін брифинг бойынша диспетчеріне экипаждың ұшар алдындағы дайындауға дайындығы туралы хабарлайды.

26. Базалық әуежайда ұшар алдындағы дайындауға экипаж көзделген (жоспарлы) ұшып шығу уақытына дейін 1 сағаттан кеш емес (оның басы экипаждың медициналық пунктке келу уақыты болып саналады), ал аралық әуеайлақтарда қысқамерзімді тұрақтар кезінде экипаждың брифинг бөлмесіне келу сәтінен бастап кіріседі.

Ұшар алдындағы дайындалу әуе кемесін жөнелтуге 5 минут қалғанда аяқталады және қозғалтқыштарды іске қосуға рұқсатқа сұрау салумен белгіленеді.

27. Қажет болған кезде, әуе кемесінің командиріне экипаждың ұшар алдындағы дайындалу уақытын арттыруға рұқсат беріледі, бұл туралы ол пайдаланушының тиісті қызметіне және брифинг бойынша диспетчеріне хабарлайды. Бұл ретте экипаждың жұмыс уақыты барлық жағдайларда азаматтық авиация саласындағы заңнамалық актілерде белгіленген нормативтерден аспайды.

28. Экипаждың барлық мүшелері ұшып шығудан кемінде 2 сағат бұрын медициналық бақылаудан өтеді және денсаулық жағдайы бойынша ұшуды орындау мүмкіндігіне (ұшуға тапсырмада медициналық пункт қызметкерінің белгісі түрінде) медициналық қорытынды алады.

Қандай да болмасын себептер бойынша әуежайларда медициналық байқаудан өту мүмкіншілігі болмаған жағдайда, базалық емес әуежайдан ұшып шығу кезінде, әуе кемесiнiң командирі экипаж мүшелерiнiң ауызша мәлiмдемесi негiзiнде ұшуға дайындығы туралы ұшу тапсырмасына тиiстi жазба жасайды.

29. Экипаждың ұшар алдындағы дайындауының сапасын бақылау әуе кемесінің командиріне жүктеледі.

30. Ұшар алдындағы дайындалу осы Қағидаға 2-қосымшада көрсетілген әуе кемелерінің экипаждарын ұшар алдындағы дайындаудың технологиялық кестесіне сәйкес жүргізіледі және келесілерді көздейді:

1) әуе трассасы, ЖӘЖ, ұшу маршруты немесе ауданы бойынша, межелі (негізгі) әуеайлақтағы және қосалқы әуеайлақтардағы метеорологиялық жағдайды зерделеу және аэронавигациялық жағдайды нақтылау;

2) ұшуды орындау үшін қажетті құжаттаманы алу;

3) ұшу биіктіктерінің қауіпсіздіктерін және төменгі қауіпсіз эшелонды (эшелондарды) анықтау;

4) ұшудың жұмыс жоспарын (навигациялық есептеуді) толтыра отырып, алдын ала есептеуді орындау немесе аэронавигациялық ақпарат органдары ұсынған ұшу маршруты бойынша навигациялық есептеуді бақылау;

5) ұшу бағдарламаларын алу және әуе кемесінің навигациялық кешенінен енгізу;

6) болжамды желді және аэронавигациялық отын запасын ескере отырып, ұшып шығу пунктінен межелі әуеайлаққа дейін ұшуға тұтынылатын отын мөлгерін есептеу;

7) қосалқы әуеайлаққа кету (кері қайту) шебін есептеу;

8) әуе кемесінің осы үлгісінің ҰПБ көзделген жұмыстарды әуе кемесінде орындау.

31. Ұшудың жұмыс жоспары (навигациялық есеп) әрбір көзделген ұшуға немесе ұшулар сериясына пайдаланушының ҰОБ сәйкес жасалады. Ұшудың жұмыс жоспарын әуе кемесінің командирі және, бұл ҰОБ көзделген кезде, ұшуларды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкері (ұшудың қауіпсіз орындалуын қамтамасыз етуде әуе кемесінің командиріне көмектесетін пайдаланушы тағайындаған тұлға) бекітеді.

Ескерту. 31-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

32. Ұшудың жұмыс жоспарына келесі ақпарат енгізіледі:

1) әуе кемесінің үлгісі;

2) рейс нөмірі, ұшу күні, әуе кемесінің мемлекеттік тіркеу нөмірі;

3) әуе кемесінің экипажы;

4) ұшып шығу және қону әуеайлақтары,

5) бұрылу пункттерін және міндетті хабарландыру пункттерін қоса алғанда, ұшу маршруты, олар арасындағы қашықтық, уақыт және қосалқы әуеайлақтарға ұшуды қоса алғанда, маршруттағы берілген жол бұрыштары;

6) жоспарланған іс жүзіндегі және крейсерлік жылдамдық және жалпы ұшу уақыты, көрсетілген пункттерді қиып өтудің есептік және іс жүзіндегі уақыты;

7) ұшудың ең аз қауіпсіз биіктіктері (эшелондары), ұшудың жоспарланған биіктіктері (эшелондары);

8) отынды, ұшуда отын шығысын бақылау жазбалары бойынша есептеу;

9) қосалқы, межелі, ұшып шығу және маршруттағы әуеайлақтар;

10) ұшуда өзгертілген ұшулар жоспарын есептеу;

11) метеорологиялық ақпарат;

12) пайдаланушы ҰОБ белгілеген қосымша ақпарат;

13) егер жоғарыда тізілгеннің кез келгеніндегі ақпарат әуе кемесінің экипажына қол жетімді басқа құжатта болса, ол ұшудың жұмыс жоспарында келтірілмеуі мүмкін.

Ұшулардың жұмыс жоспарының бір данасы пайдаланушының өкіліне беріледі немесе, бұл мүмкін болмаса, ұшып шығу пунктінде сақтауға тапсырылады.

33. Әуе кемесінің командирі брифингте келесі ақпаратты нақтылайды:

1) әуе кемесі туралы мәліметтер, оның тіркеу нөмірі, конструкция массасы, орталықтандыру, техникалық дайындығы және тұрақ нөмірі;

2) ұшып шығу уақыты (ұшу жоспары өзгертілген жағдайда);

3) ұшу маршрутындағы және қону әуеайлақтарындағы өзгерістер;

4) қосалқы әуеайлақтар, негізгі және қосалқы әуеайлақтардың техникалық дайындығы;

5) аэронавигациялық запасты ескере отырып, отынның қажет етілетін мөлшері;

6) шекті және көзделетін коммерциялық жүктеме;

7) ұшып көтерілудің және қону әуеайлақтарының нақты шарттары үшін әуе кемесінің рұқсат етілетін ұшып көтерілу массасы;

8) ұшу режимі жөніндегі ақпарат.

34. Экипаж құрамында болған жағдайда, брифинг бөлмесінде алдағы ұшу бойынша қажетті ақпаратты алғаннан кейін, бортинженер немесе бортмеханик әуе кемесіне оны дайындау үшін барады.

Әуе кемесінің командирі, екінші пилот және штурман метеорологиялық қамтамасыз ету пунктінде немесе брифинг бөлмесінде азаматтық авиация қызметі саласындағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарымен анықталған кезеңге метеорологиялық жағдайлармен, трасса бойынша жел режимімен, ұшып шығу әуеайлағындағы, қону пункттеріндегі және қосалқы әуеайлақтардағы іс жүзіндегі және болжанатын ауа райымен танысады. Қосалқы әуеайлақ өзгерген жағдайда әуе кемесінің командирі әуе кемесіне қосымша отын құю туралы шешім қабылдайды немесе ӘҚҚК органдарымен қосымша аралық қонуды келіседі.

35. Ұшуды дайындау және орындау үшін, пайдаланушының немесе пайдаланушымен уағдаластық бойынша басқа авиациялық ұйымның аэронавигациялық қызметтері экипаж мүшелеріне: штурманға, екінші пилотқа, әуе кемесінің командиріне немесе борт радистіне бақылау даналарымен салыстырылған, ұшу карталары бар аэронавигациялық деректер жинақтары мен регламенттерін қоса алғандағы, қаражат пен жабдық заттарын береді.

2-параграф. Брифинг бөлмесіндегі ұшар алдындағы дайындалу

36. Әуе кемесінің командирі:

1) экипаждың штурмандық дайындалуын ұйымдастырады және өткізеді;

2) экипаж мүшелерінен алдағы ұшу үшін ұшу және ақпараттық құжаттардың бар болуы туралы баяндамалар қабылдайды;

3) экипаж мүшелерімен бірге аэронавигациялық жағдайды, рульдеу, ұшып шығу, биіктікке көтерілу және әуеайлақ ауданынан шығу схемасын нақтылайды;

4) ұшуды орындаумен байланысты барлық ескертулермен және шектеулермен аэронавигациялық деректер жинақтары мен регламенттері және ескертулер парағы бойынша танысады;

5) ұшып көтерілудің әрбір нақты жағдайы, ұшып көтерілу кезіндегі жылдамдық, ұшу дистанциясының ұзындығы үшін әуе кемесінің ең жоғары ұшып көтерілу массасын есептеу дұрыстығына көз жеткізеді;

6) жергілікті жердің сипатына сай, авариялық қону үшін алаңдардың бар болуына, тәулік мезгіліне және метеожағдайларға қарай авариялық жағдай пайда болу жағдайларындағы, соның ішінде ұшып көтерілуден кейін жедел қону жағдайларына экипаждың нақты іс-әрекеттерін айқындайды;

7) брифинг бойынша диспетчеріне Халықаралық азаматтық авиация ұйымының "Әуе қозғалысының құрылымы" Doc.4444 ATM/501, ИКАО құжатына сәйкес толтырылған флайт жоспарды (ұшу жоспарын) ұсынады.

37. Екінші пилот:

1) ұшып шығудың нақты жағдайы үшін әуе кемесінің ең үлкен ұшып көтерілу массасын, шекті коммерциялық жүктелуді есептейді, рұқсат етілген массаны ұшудың навигациялық есебін (жұмыс жоспарын) салыстырады. Өзгерістер туралы брифинг бойынша диспетчеріне хабарлайды;

2) ҰҚЖ жай-күйін және ілініс коэффициентін және әуе кемесінің ҰПБ сәйкес басқа деректерді ескере отырып, ұшып көтерілудегі жылдамдықты, ұшу дистанциясының ұзындығын анықтайды. Алынған мәндерді әуе кемесінің командиріне және штурманға (ол экипажда болған кезде) навигациялық есепке (ұшудың жұмыс жоспарына) енгізу үшін хабарлайды;

3) экипаж мүшелерімен бірге навигациялық жағдаймен нақтылайды, ұшуды орындаумен байланысты барлық ескертулермен және шектеулермен танысады;

4) экипажда штурман болмаған кезде, егер олар болса, ұшудың навигациялық есебіне немесе ұшудың жұмыс жоспарына, соның ішінде SITA арналары бойынша өзгерістер енгізеді;

5) маршрут бойынша қауіпсіз биіктіктерді, кету (кері қайту) шептерін және бұл кезде қажетті отын мөлшерін есептейді;

6) әуе кемесінің командирімен бірге, ұшудың навигациялық есебін жүргізеді.

38. Екінші пилот, экипаж құрамында бар жағдайда - штурман:

1) әуе кемесінің командиріне қажетті ұшу құжаттамасының бар болуы туралы баяндайды;

2) экипажбен бірге ұшуды орындаумен байланысты ескертулермен және шектеулермен танысады;

3) ұшудың толық навигациялық есебін орындайды (аэронавигациялық ақпарат қызметтерінен ұшудың навигациялық есебі немесе жұмыс жоспары болмаған кезде) немесе штурмандық борттық журналды толтыра отырып, аэронавигациялық ақпарат қызметтері ұсынған ұшудың навигациялық элементтерінің дұрыстығын бақылайды;

4) ұшудың қауіпсіз биіктіктерін және төменгі эшелондарын, ал таулы жерде маршрут учаскелері бойынша АҰЕ және БҰЕ бойынша ұшулар үшін есептейді, ал төменгі эшелоннан төмен ұшулар кезінде төменгі эшелоннан төмен ұшудың қауіпсіз биіктігін және әуеайлақ ауданында қауіпсіз ұшу биіктігін қосымша есептейді;

5) кету (кері қайту) шептерін және бұл кезде қажет отын мөлшерін есептейді;

6) жеке сағатының көрсеткіштерін бақылау сағатының көрсеткіштерімен салыстырады және әуе кемесінің командиріне навигациялық дайындалуды аяқтау туралы хабарлайды.

39. Штурман ұшар алдындағы дайындалу үдерісінде:

1) қауіпті метеорологиялық құбылыстары бар аймақтардың ұшу маршруты бойынша орналасуына, навигациялық құралдардың, қону жүйелерінің жұмыс тәртібіне және әуе кеңістігін пайдалану бойынша шектеулердің бар болуына ерекше назар бөле отырып, метеорологиялық және навигациялық жағдайды зерделейді;

2) әуе трассалары бойынша бақылау данасымен салыстырылған ұшу карталарын аэронавигациялық ақпарат жинақтарын алады;

3) ұшып көтерілу, қону және қосалқы әуеайлақтардың ауданында ұшу үшін ең аз қауіпсіз биіктікті аэронавигациялық ақпарат деректері бойынша нақтылайды;

4) аэронавигациялық немесе радионавигациялық карталардың деректері бойынша маршрут бойынша төменгі қауіпсіз эшелондарды, ал таулы жерде төмендеуге маршрут учаскелері бойынша есептейді немесе нақтылайды. Төменгі эшелоннан төмен ұшулар кезінде әуеайлақ ауданында ұшудың қауіпсіз биіктігін есептейді;

5) аэронавигациялық ақпарат қызметтерінен ұшудың жұмыс жоспарының немесе SITA ақпаратының басылымы болмаған кезде ұшудың жұмыс жоспарын жасайды – аэронавигациялық запасты ескере отырып, жел болжамын және отынның тұтынылатын мөлшерін ескеріп, ұшудың навигациялық элементтерін маршрут учаскелері бойынша есептейді;

6) қосалқы әуеайлаққа кету (кері қайту) шебін және кету (кері қайту) шебінен отынның тұтынылатын мөлшерін есептейді;

7) жеке және борттық сағаттардың көрсеткіштерін бақылау сағатының көрсеткіштерімен салыстырады;

8) ұшып шығар алдында әуе кемесінің ҰПБ көзделген жұмыстарды орындайды және әуе кемесінің командиріне ұшуға дайындық туралы баяндайды.

Экипаж құрамында штурман болмаған кезде ұшар алдындағы дайындалу үдерісінде оның міндеттерін екінші пилот орындайды.

40. Екінші пилот, экипаж құрамында бар жағдайда - штурман әуе кемесінің командиріне ұшу үшін қажетті құжаттаманың бар болуы және оған енгізілген өзгерістер туралы баяндайды. Экипажбен бірге алдағы ұшумен байланысты шектеулермен және ескертулермен, навигациялық жағдаймен танысады, радиобайланыс жүргізу схемасын нақтылайды.

41. АМСА-да әуе кемесінің командирі, екінші пилот, штурман ұшып шығу, қону және қосалқы әуеайлақтардағы болжамдар және іс жүзіндегі ауарайы туралы ақпаратты нақтылайды. Барийлік жүйелердің, қарсы бөлімдердің, ағынды ағымдардың, тропоүзілістердің сипаттамасын қосатын ауызша консультация алады. Әуеайлақ ауданында қауіпті метеорологиялық құбылыстардың бар болуын метеорологиялық радиолокатордың деректері бойынша нақтылайды, трассаға қауіпсіз шығу мүмкіндігін бағалайды.

Ескертпе: Экипажды метеорологиялық дайындау көлемі мен мазмұны азаматтық авиация қызметі саласындағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкес қамтамасыз етіледі.

42. Әуе кемесінің командирі немесе пайдаланушының тағайындалған өкілі (ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкері) брифинг бөлмесінде дайындықты аяқтаған соң Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалануға рұқсат алу үшін ұшу жоспарын ӘҚҚК органының брифинг диспетчеріне ұсынады.

Ескерту. 42-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

3-параграф. Ұшар алдындағы "брифинг" үлгісі бойынша ақпараттық консультациялық қызмет көрсету

43. Әуе кемелерінің экипаждарына ұшар алдындағы ақпараттық-консультациялық қызмет көрсету әуе кемелері экипаждарының ұшып шығуға өздігінен дайындалуын көздейді.

44. Әуеайлақтық метеорологиялық орган пайдаланушы және экипаждың ұшу мүшелеріне метеорологиялық құжаттаманы уақтылы дайындауды қамтамасыз етеді. Метеорологиялық құжат әуеайлақтың метеорологиялық органның кеңсесінде немесе брифинг бөлмесінде әуе кемесінің экипажына (пайдаланушыға немесе оның өкіліне) беріледі. Сұрау салу бойынша ұшу экипажының мүшелеріне және (немесе) өзге қызметкерлеріне өндірістік ұшуларға байланысты консультация беріледі.

Ескерту. 44-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

45. Ұшар алдындағы ақпараттық-консультациялық қызмет көрсету кезінде транзиттік рейстердің экипаждары ұшар алдындағы ақпарат пакеттерімен қамтамасыз етіледі.

46. Брифинг бойынша диспетчер мынадай функцияларды орындайды:

1) аэронавигациялық ақпарат қызметінен ұшу ақпаратының бюллетенін, NOTAM және SNOTAM алады;

2) ұшуларға тыйым салулар мен шектеулер туралы ақпаратты стендке уақтылы қояды;

3) әуе кемелерінің экипаждарына аэронавигациялық жағдайға қатысы бар анықтамалық материалдарды береді;

4) әуе кемелерінің экипаждары (пайдаланушыға немесе оның өкіліне) үшін ұшар алдындағы ақпарат пакетін тәуліктік ұшулар жоспарына сәйкес қалыптастырады, оларға: метеорологиялық құжаттама, флайт жоспарлар бланкілері, ұшу ақпаратының бюллетені, NOTAM, SNOTAM және ұшудың (ұшулардың) навигациялық жоспары кіреді береді;

5) флайт-жоспарды (ұшу немесе ұшулар жоспарын" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 12 мамырдағы № 506 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану қағидаларына сәйкес тиісті мекенжайларға жібереді;

6) әуежайдың тәуліктік ұшулар жоспарының көшірмесіне ақпараттық-консультациялық қызмет көрсетуді өткізу туралы белгі жасайды;

7) тәуліктік ұшулар жоспарына енгізілмеген рейстерге өтінімдер келіп түскен кезде олар үшін ұшар алдындағы ақпарат пакеттерін дайындайды;

8) аэронавигациялық ақпарат қызметтерінен әуе кемелерінің экипаждарынан берілген өтінімдердің негізінде ұшу ақпаратының бюллетень дерін сұратады;

9) метеорологиялық қамтамасыз ету органдарының қызметтеріне әуе кемелерінің экипаждарынан (пайдаланушыдан немесе оның өкілінен) берілген өтінімдердің негізінде метеорологиялық құжаттаманы дайындауға өтінім береді;

10) әуе кемелерінің экипаждарынан флайт-жоспарды дұрыс толтыруды талап етеді.

Ескерту. 46-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

47. Брифинг бойынша диспетчер мыналарды:

1) әуежайдың тәуліктік ұшу жоспарына және берілген флайт жоспарға сәйкес әуежайдан ұшып шығатын әуе кемелерінің экипаждары үшін ұшар алдындағы ақпарат пакетін уақтылы және толық ұсынуды;

2) ұшуларға тыйым салулар мен шектеулер туралы ақпаратты уақтылы жеткізуді;

3) брифинг бөлмесінде тұрған құжаттардың сақталуын;

4) әуе кемелерінің экипаждарына (пайдаланушыға немесе оның өкіліне) сапалы ақпараттық-консультациялық қызмет көрсетуді қамтамасыз етуді және өзінің лауазымдық нұсқаулығының орындалуын қамтамасыз етеді және бақылайды.

Ескерту. 47-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

48. Аэронавигациялық ақпарат қызметтері немесе NOTAM - офистері ұшу ақпаратының бюллетендерін және әуеайлақтары мен әуе трассалары бойынша тыйым салулар мен шектеулер туралы ескертулер парақтарын тиісті түрде және дұрыс дайындауды және беруді қамтамасыз етеді және бақылайды.

48-1. Аралық әуежайларда әуе кемелерінің экипаждарына ұшар алдындағы ақпараттық-консультативтік қызмет көрсеткен кезде ұшу алдындағы дайындық уақытын қысқарту мақсатында пайдаланушы немесе оның өкіліне метеорологиялық ақпарат пен ұшу құжаттамасын бортқа жеткізуге рұқсат береді.

Пайдаланушы немесе оның тағайындалған өкілі әуе кемесінің экипажын Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2017 жылғы 28 шілдедегі № 509 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15852 болып тіркелген, 2018 жылғы 29 наурыздағы ҚР НҚА электрондық түрдегі эталондық бақылау банкіде жарияланған) бекітілген Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшуды жүргізу қағидаларында көзделген метеорологиялық ақпарат пен ұшу құжаттамасын толық көлемде дер кезінде қамтамасыз етуді және оны жеткізуді ұйымдастырады, оларға: флайт-жоспар, ұшар алдындағы ақпарат бюллетені, NOTAM (SNOTAM, ASHTAM) және ұшудың навигациялық жоспары кіреді.

Ескерту. 3-параграф 48-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда – ҚР Инвестициялар және даму министрінің 25.12.2018 № 908 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-1-параграф. Ұшу экипажы мүшелерін, егер пайдаланушы осы мақсат үшiн ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкерлердi пайдалануды алдын ала көздесе, ұшар алдында дайындаудың ерекшелігі

Ескерту. 3-1-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
Ескерту. 3-бөлім 3-1 параграфпен толықтырылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің м.а. 29.07.2013 № 577 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

48-2. Егер пайдаланушының ұшақтарында пайдалану-бақылау және ұшу - диспетчерлiк қамтамасыз ету шараларынуәкілетті ұйымға бекіткен жағдайда, ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкерді пайдалана отырып, ұшу экипажының мүшелерін ұшар алдында дайындау жүргізіледі.

Бұл жағдайда ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкер және әуе кемесінің командирі ұшар алдындағы дайындық жүргізу сапасына және ұшуға басшылық жасауға жауап береді.

Ескерту. 48-2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

48-3. Пайдаланушының ұшуды қамтамасыз ету жөніндегі қызметкері мынадай функцияларды орындайды:

1) ұшуға дайындаған кезде әуе қозғалысына қызмет көрсететін органдармен, әуеайлақтық метеорологиялық органдармен және радиотехникалық жабдықтарды және байланысты пайдалану қызметімен байланысты қамтамасыз етеді (РТЖжәнеБПҚЕҚ);

2) ұшып шығатын әуеайлақтың әуеайлақтық метеорологиялық органымен немесе пайдаланушының метеорологиялық қамтамасыз ету органымен (бар болған жағдайда) консультация өткізеді және алдағы ұшуға қатысты метеорологиялық ақпарат алады және ұшып шығатын, қонатын және қосалқы әуеайлақтың нақты және болжамды ауа райына, ұшу бағыттары мен іргелес аудандарының ауа райына талдау жүргізеді;

3) ұшуларды жүзеге асыру жоспарына қатысты ақпаратты пайдаланушының тиiстi бөлiмдерiне жібереді;

4) ұшып шығатын әуеайлақтың брифинг бойынша диспетчерiнен (аэронавигациялық ақпараттар қызметі) немесе аэронавигациялық қамтамасыз ету және ұшуларды жоспарлау бойынша қызметтерді көрсететін мамандандырылған компаниялардан ұшар алдындағы ақпарат бюллетенін, NOTAM (SNOTAM, ASHTAM) хабарламасын, ұшуға салынған тыйымдар және қойылған шектеулер туралы ақпаратты алады;

5) ұшар алдындағы ақпарат бюллетеніне, NOTAM (SNOTAM, ASHTAM) хабарламасына талдау жасайды, қосалқы әуеайлаққа кететін уақыты асырылған бағытпен (бұдан әрі - ЕДТО) қосалқы әуеайлаққа дейін 60 минуттан асатын ұзақтықпен, турбиналық қозғалтқыштары бар ұшақтардың ұшуына арналған қосалқы әуеайлақты және қауіпсіз, үнемді бағытты және ұшу бейінін таңдайды;

6) ұшулардың қауіпсіз орындалуы үшін отынның санын есептейді;

7) аэронавигациялық қамтамасыз ету және ұшуларды жоспарлау бойынша қызмет көрсететiн компаниялардан негізгі және қосалқы әуеайлақтар, ұшар алдындағы бюллетень, NOTAM (SNOTAM, ASHTAM) хабарламасы, ең төмен деңгейдегі жабдықтар (MEL) тiзiмдерiн, әуе кемесінің барынша ықтимал ұшу және отырғызу салмағы туралы ақпаратты, ұшу бағыттарына арналған метеорологиялық жағдай ескерілген ұшудың жұмыс жоспарын алады және өздігінен әзірлейді және осы жоспарды әуе кемесінің командиріне қарауға бередi;

8) аспаптар бойынша стандартты ұшып шығуға, шудың төмендеуін пайдалануда қабылдайтын бағыттық құралдарға, аэронавигациялық құрал-жабдықтарға, әуеайлақтық құралдар мен жабдықтарға, ӘҚҚК және байланыс қағидаларына, ұшар алдындағы бюллетеньге, NOTAM (SNOTAM, ASHTAM) хабарламасына, ұшу-қону жолағының жағдайына, iздестiру және құтқару құралдарына, сондай-ақ ұшуға ықпалын тигiзе алатын ақпарат пен ұйғарымға қатысты барлық соңғы ақпараттар мен деректерді дайындайды;

9) егер ұшу қауіпсіздігіне қатер төндіретін қауіпті жағдай орын алса рейсті кешіктіреді немесе болдырмайды;

10) әуеайлақтық метеорологиялық органда (консультация қажет болса) метеорологиялық консультация берген кезде әуе кеменің командирімен бірге қатысады;

11) алған метеорологиялық ақпаратты әуе кемесінiң командиріне бередi және қажет болатын бағыттарға, абсолюттi биiктiктерге және жол сызықтарына қатысты, сонымен қатар қандай қосалқы әуежайлар түрлi әуежайлар үшiн жарамды деп саналатынына қатысты консультациялар береді;

12) оған бағытты таңдауда ықпалын тигiзетiн факторларға назар аудара отырып, дайындалған бағыттарға жасалған талдауды және ұшудың жұмыс жоспарын көрсетедi;

13) әуе кемесінің командирі мақұлдаған ұшудың жұмыс жоспарын алады;

14) әуе кемесінің командирі қол қойғаннан кейін ұшудың жұмыс жоспарына қол қояды;

15) әуе кемесінің командирін осы Қағидалардың 8) тармақшасында көрсетілген ұшу бағыттарына қатысты барлық соңғы ақпараттармен, сонымен қатар метеорологиялық құжаттармен, ұшудың (ұшулардың) навигациялық жоспарымен және тыйым салынған және шектеу қойылған ұшулар туралы ақпараттармен уақтылы қамтамасыз етеді;

16) әуе кемесінің командирі қол қойғаннан кейін ӘҚҚК ұшу жоспарын (флайт-жоспар) әзірлейді;

17) ұшып шығатын әуеайлақтың брифинг бойынша диспетчеріне ӘҚҚК ұшу жоспарын (флайт-жоспар) береді;

18) байланыс арналары арқылы әуе кемесінiң командирін ұшу барысында қажет болатын ұшу жоспарындағы кез-келген өзгерістерге, ұшқанда ұшулардың қауiпсiздiгіне қатысты ақпаратпен қамтамасыз етедi.

4-параграф. Әуе кемесіндегі ұшар алдындағы дайындау

49. Ұшуға дайындау кезінде, бортинженер немесе бортмеханик, экипаж құрамында болған жағдайда:

1) әуе кемесін ұшып шығуға дайындайтын авиатехниктен техникалық жарамдылық және онда орындалған жұмыстар туралы ақпарат, кеме құжаттарын, борттық журналда наряд картасында жазбалары бар ресімделген техникалық құжаттаманы, әуе кемесінің кілтін алады;

2) ҰПБ, әуе кемесінің осы үлгісін ұшар алдындағы дайындауды ұйымдастыру және технологиясы жөніндегі нұсқаулықта көзделген әуе кемесін ұшар алдындағы қарауды және тексеруді жүргізеді;

3) борттық журналдың мазмұнымен және әуе кемесінің жеке ерекшеліктерімен танысады, техникалық қызмет көрсету туралы, ұшуда анықталған ақауларды және (немесе) істен шығуларды жою туралы жазбаларды тексереді;

4) жанар-жағармай материалдарының (бұдан әрі – ЖЖМ) іс жүзіндегі құйылуын есептік құйылуымен салыстырады;

5) жолаушылар салонының мүлігін және буфет жабдығын қабылдау туралы бортсеріктің баяндамасынан кейін борттық журналға әуе кемесін қабылдау туралы қол қояды;

6) әуе кемесі командирінің келуі бойынша оған әуе кемесінің ұшуға дайындығы туралы баяндайды;

7) тиеуді (жүкті, багажды, поштаны) тиеуді аяқтау бойынша авариялық және жүк люктерінің жабылуын тексереді, ұшуды қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды жүргізуге наряд картаға қол қояды;

8) жолаушылар отырғаннан кейін қадалар, тығындар, тетік қысқыштар, жерге қосулар алып тасталғанына және бортта тұрғанына көз жеткізеді. Трапты алып тастауға команда береді немесе борттық трапты алып тастайды, фюзеляждың барлық есіктерін жабады, экипаж кабинасының есігін ішкі құлыпқа салады;

9) әуе кемесінің командиріне ұшуға дайындық туралы баяндайды.

50. Әуе кемесінің командирі әуе кемесіне келуі бойынша:

1) бортинженерден (бортмеханиктен) немесе жердегі авиация персоналынан әуе кемесінің ұшуға дайындығы, құйылған отынның мөлшері, борттық журналда көрсетілген пайдалану ерекшеліктері туралы, сондай-ақ алдынғы ұшуда немесе ұшар алдындағы қарау уақытында анықталған ақаулар және оларды жою туралы баяндама қабылдайды;

2) екінші пилоттан, аға бортсеріктен (бортсеріктен) орталықтандыру кестелерінің, тасымалдау құжаттарының бар болуы туралы, жолаушылардың, жүктің, багаждың, поштаның іс жүзіндегі саны, ұшу массасы және әуе кемесінің орталықтандыруы туралы баяндама қабылдайды;

3) әуе кемесін қарауды жүргізеді және кабинадағы өзінің жұмыс орнын ҰПБ сәйкес дайындайды, экипаж мүшелерін әуе кемесінің жеке ерекшеліктерімен таныстырады;

4) жалпы ұшар алдындағы дайындауды аяқтағаннан кейін және экипаж мүшелері жұмыс орындарына отырғаннан кейін старт алдындағы дайындауды экипаждың жұмыс технологиясына сәйкес жүргізеді;

5) старт алдындағы дайындауды аяқтағаннан кейін "Қозғалтқыштарды іске қосуға рұқсат сұратылсын" командасын береді немесе қозғалтқышты (қозғалтқыштарды) іске қосуға рұқсат сұрайды.

51. Екінші пилот:

1) ҰРБ сәйкес әуе кемесін қарауды орындайды;

2) тасымалдау құжаттарын және әуе кемесінің орталықтандыру кестесін алады;

3) орталықтандыруды есептеу дұрыстығын тексереді;

4) багаж үй-жайларын қарауды жүргізеді; жүкті іс жүзіндегі орналастыруды және оның бекітілуін тексереді;

5) бортсеріктерге жолаушыларды әуе кемесінде орталықтандыру кестесіне сәйкес орналастыру тәртібі туралы нұсқау береді;

6) тасымалдау құжаттарына және орталықтандыру кестесіне қол қояды;

7) салондарды қарауды жүргізеді және өзінің жұмыс орнын дайындайды;

8) ұшып көтерілу параметрлерін есептеуді нақтылайды;

9) әуе кемесінің командиріне ұшуға дайындық туралы баяндайды.

52. Штурман, экипаж құрамында болған жағдайда:

1) әуе кемесін қарауды жүргізеді және өзінің жұмыс орнын ҰПБ сәйкес дайындайды;

2) түзетілер кестесінің бар болуын және олардың орнатылған жабдыққа сәйкестігін тексереді;

3) борттық журналда көрсетілген навигациялық және радиолокациялық жабдықтың ақауларын жоюды тексереді;

4) жұмыс орнындағы жабдықты ҰПБ сәйкес тексереді және оны жұмысқа дайындайды;

5) әуе кемесінің іс жүзіндегі массасы мен орталықтандыруының өзгеруі кезіндегі есептік деректерді нақтылайды;

6) әуе кемесінің командиріне ұшуға дайындық туралы баяндайды;

7) әуе кемесін қарауды жүргізеді және өзінің жұмыс орнын ҰПБ сәйкес дайындайды;

8) әуе кемесінің радио және электр жабдығының ақауларын жоюды тексереді;

9) жұмыс орнындағы жабдықты ҰПБ сәйкес ұшуға дайындайды;

10) әуе кемесінің командиріне ұшуға дайындық туралы баяндайды.

53. Бортсеріктер:

1) жолаушылар салондардың жолаушыларды қабылдауға дайындығын тексереді, бөгде заттардың немесе қалдырылған заттардың жоқ болуына көз жеткізеді;

2) тұрмыстық жабдықтың, оттегі аспаптарының, өрт сөндіргіштердің бар болуын және жай-күйін, дәретханаларда судың, химиялық сұйықтықтардың бар болуын тексереді;

3) ұшақтың сөйлесу құрылғысының (бұдан әрі – ҰСҚ) - әуе кемесінің экипаж мүшелері арасындағы ішкі телефон байланысына, ұшқыштар экипажымен телефон байланысына арналған жабдықтың жұмысын, магнитофонның жұмысын тексереді;

4) багаж-жүк бөлімшелерінің және асхана буфетінің жай-күйін тексереді;

5) тұрмыстық ауысым мүкәммалын, борттық азық-түлікті және басқа жолаушыларға қызмет көрсету құралдарын, сондай-ақ жүкті, поштаны, багажды қабылдайды;

6) салон мен дәретхананы құралдарымен толық жарақтайды, траптың орнатылуын тексереді;

7) әуе кемесінің авариялық-құтқару жабдығын тексереді.

54. Аға бортсерік (бортсерік) борттық журналға тұрмыстық және авариялық-құтқару жабдығын қабылдау туралы қол қояды, әуе кемесінің командиріне немесе бортинженерге жолаушыларды қабылдауға дайындық туралы баяндайды. Жолаушыларды отырғызуды аяқтау бойынша әуе кемесінің командиріне "Бортсеріктер бригадасы және жолаушылар ұшуға дайын" деп баяндайды. Әуе кемесінің командирінен ішкі сигнал беруді қолдану тәртібі туралы нұсқау алады.

55. Әуе кемесінің командирі ұшар алдындағы дайындаудың толықтығы мен сапасын қамтамасыз етеді.

56. Аралық әуежайда ұшар алдындағы дайындау кезінде экипаж бастапқы әуежай үшін әзірленген технологияны басшылыққа алады, бұл ретте мыналарды ескереді:

1) экипаж мүшелерін медициналық бақылау жүргізілмейді;

2) экипаж әуе кемесін сырттан қарауды ғана жүргізеді.

4-тарау. Әуеайлақтарды (тікұшақ айлақтарын) дайындау

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

57. Әуеайлақтардың (тікұшақ айлақтарының) әуе кемелерін қабылдауға, шығаруға және қызмет етуге дайындау Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы заңнамасына және ИКАО ұсынылған практикасы мен стандарттарына сәйкес жүргізіледі.

58. Әуеайлақтарын (тікұшақ айлақтарын), уақытша әуеайлақтарды, қону алаңын пайдаланудың барлық кезеңінде ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету және сертификаттық талаптарға сәйкестігі үшін жауапты әуеайлақтарды (тікұшақ айлақтарын) пайдаланушы болып табылады.

59. Әуеайлақтардың (тікұшақ айлақтарының) күнделікті ұшуларға дайындығын әуеайлақты пайдаланушының (азаматтық авиация мекемесінің) әуеайлақ қызметі қамтамасыз етеді. Әуеайлақ қызметінің міндеті ұшу алаңдарын әуе кемелерінің қауіпсіз және тұрақты ұшуын қамтамасыз ететіндей жағдайда тұрақты түрде ұстап тұру болып табылады.

60. Әуеайлақ қызметі:

1) ұшу алаңын соның ішінде радиомаяктық жүйелер аймақтарын ұшуларға мезгілді және сапалы дайындауды;

2) әуеайлақтардың (тікұшақ айлақтарының) ұшу алаңы элементтерінің параметрлерін өлшеуді, тексеруді және жай-күйін бағалауды;

3) ұшу алаңын, ұшып-қону жолағын, рульдеу және магистральді жолдарды, су бұрғыш, дренаждық жүйелерді, әуежайдың ішкі жолдарымен бекет маңы алаңдарын ағымдағы және күрделі жөндеу жұмыстарын ұйымдастыруды және жүргізуді;

4) ұшу басшысының рұқсатымен ұшу алаңында жұмыстарды орындауды;

5) ұшу алаңында өзге қызметтер жүргізетін жұмыстарды келісуді;

6) техникалық қауіпсіздікті, өрт қауіпсіздігін және қоршаған ортаны қорғау талаптарын орындауды,

қамтамасыз етеді.

61. Әуеайлақтың ұшуға дайындығын анықтайтын тұлғалар (жердегі ғимараттарды пайдалану бөлімінің бастығы, егер әуеайлақты қамтамасыз ету аталған бөлімнің міндетіне кіретін болса), аға (ауысым) инженері, әуеайлақ қызметінің шебері, немесе азаматтық авиация мекемесі бірінші басшысының бұйрығымен ұшу алаңын ұшуға дайындауға жауапты басқа тұлға:

1) ұшу алаңына тұрақты түрде пайдалануға дайындығын қамтамасыз ету жөніндегі шаралар кешенін өткізуді қамтамасыз етеді;

2) ұшу алаңын әуе кемелерінің ұшуларына дайындығын және жай-күйін тексереді;

3) жөндеу және құрылыс жұмыстары, ұшу алаңындағы жөндеу және құрылыс туралы журналға дер кезінде жазып отырады;

4) құрылыс және басқа да жұмыс түрлері аяқталғаннан кейін әуеайлақтың (тікұшақ айлағының) әуе кемелерін қабылдауға, шығаруға дайындығын жеке өзі тексереді;

5) жұмыс өндірісі және ұшу алаңының жай-күйі туралы әуеайлақтағы ӘҚҚК органына хабарлайды.

62. Әуеайлақ қызметінің қызметкерлері кезекшілікке түскен кезде және кезекшілік кезінде:

1) әуе кемелерінің ұшуларына ұшу алаңының дайындығын тексереді және бақылау жүргізеді;

2) арнайы құралмен жабдықталған, арнайы бөлінген автокөлікті пайдалана отырып ЖҰҚЖ ұстасу коэфициенті мәндерін анықтайды;

3) ұшу алаңының жай-күйі туралы журналға бақылау нәтижелерін белгілейді;

4) ұшу алаңының жай-күйі туралы әуеайлақтағы ӘҚҚК органына хабарлайды.

63. Жасанды жамылғылы әуеайлақты (тікұшақ айлағын) дайындауға:

1) грунтпен кернеле күшейтіліп ЖҰҚЖ шеттеріне таяп орналасқан ұшу алаңының грунттық бөліктеріне жақын орналасқан жамылғылар бетінің жай-күйін тексеру;

2) жасанды жамылғылардың тегістігін тексеру және бетіндегі жіберілуге болмайтын кемшіліктерді анықтау;

3) жасанды жамылғыларды балшықтан, тастан және басқа да заттардан тазарту;

4) ұшу алаңынан бөгде заттарды алып тастау;

5) жарық беру өлшеміне және лак-бояу материалдарының көнеруіне байланысты жасанды жамылғылардың белгілерін көктем-жаз және күз-қыс маусымдарында жаңарту;

6) жіктерді, жарықтарды бітеу;

7) су жыралы-дренаждық құрылғылардың өткізу қабілетін қамтамасыз ету;

8) ұшу алаңы грунттық бөлігінің тегістігі мен бірдей беріктігін, шөп қалыңдығының белгіленген биіктігі мен сапасын қамтамасыз ету,

кіреді.

64. Жасанды жамылғылар бетінің күнделікті тексеру нәтижелері бойынша олардың ұшуға жарамдылығы туралы баға беріледі, ол ұшу алаңының жай-күйі туралы журналында бекітіледі.

65. Ұшу алаңының жай-күйі туралы журналға жазу ауысымға түсу кезінде, ұшу алаңы бетінің жай-күйі өзгергенде, ұшу алаңын әуе кемелерінің ұшуларына дайындау жұмыстары аяқталғаннан кейін жасалады.

5-тарау. Азаматтық авиацияның әуе кемелері ұшуларының тұрақтылығын қамтамасыз ету

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Жалпы ережелер

66. Осы тарау Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында ұшулардың тұрақтылығын қамтамасыз етудің негізгі қағидаттарын айқындайды.

67. Осы тараудың талаптары тұрақты ұшуларды дайындауға, қамтамасыз етуге және жүзеге асыруға қатысатын Қазақстан Республикасының азаматтық авиация субъектілеріне таралады.

68. Технологиялық рәсімдерді әуе кемесін жөнелтуге дайындаудың, авиакомпания, әуежай және әуежайда әуе кемесін дайындауға әрекет етуші қызметтер аралығында келісілген, технологиялық кестесіне сәйкес орындау уақытылығы мен сапасын тікелей орындаушы қамтамасыз етеді.

69. Әуе кемелерін жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдарында жедел ауысымдар диспетчері (аға диспетчері) барлық өндірістік буындардың технологиялық рәсімдерді орындау жөніндегі қызметін әуе кемесін жөнелтуге дайындаудың технологиялық кестесіне сәйкес басқару жеделдігін және үйлестіруді қамтамасыз етеді.

70. Әуе кемесінің командирі алынған тапсырмаға сәйкес экипажды дайындау уақытылығын және ұшуды орындауды қамтамасыз етеді.

71. Әуе кемелерін жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдарында қызмет (ауысым) басшысы қызметтің (ауысымның) технологиялық рәсімдерді әуе кемесін жөнелтуге дайындаудың технологиялық кестесіне сәйкес орындауын ұйымдастыруды қамтамасыз етеді.

72. Әуе кемелерін жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдарында жедел ауысым басшысы:

1) жөнелтуге дайындау, ұшуларды жердегі қамтамасыз ету кешенін жұмысқа дайындау кезінде барлық қызметтердің жедел ауысымдарының жұмысын ұйымдастыруды және үйлестіруді;

2) кідірістердің алдын алу, кідірістер уақытын ең көп қысқарту, жолаушылар және әуе кемесін жөнелтуге дайындауға қатысатын әуежай, авиакомпаниялар үшін әуе кемелерін жөнелту кідірістерінің кері салдарларын азайту бойынша шаралар қабылдауды;

3) кідірістер себептерін анықтау объективтігін, оларды ресімдеу мен есебін жүргізу дұрыстығын, ұшулардың тұрақтылығы бойынша есептілікті ұсынудың шынайылығы мен уақытылығын жедел сменада,

қамтамасыз етеді.

73. Авиакомпания өкілі әуе кемесін дайындаудың технологиялық кестесінде көзделген рәсімдерді орындау уақытылығын, әуе кемелерінің қозғалысы туралы табельге сәйкес ұсынылатын ақпараттың уақытылығын және шынайылығын қамтамасыз етеді.

74. Әуе кемелерін жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдарында диспетчерлік қызметтің басшысы ұшулардың тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызметтерді басқару жеделдігін, ұшулардың тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызметтердің өзара әрекеттесуін жетілдіру жөніндегі іс-шараларды әзірлеу сапалылығын, кідірістер себептерін анықтау объективтігін, ұшулардың тұрақтылығы бойынша есеп жүргізу мен есептіліктің шынайылығын қамтамасыз етеді.

75. Әуе кемелерін жөнелтуге дайындауға қатысатын әуежайлардың, авиакомпаниялардың және басқа ұйымдардың басшылары осы Қағиданың 5-тарауының орындалуын қамтамасыз етеді.

76. Ұшулардың тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі функциялар азаматтық авиация ұйымының тиісті ережелерінде және лауазымдық нұсқаулықтарында бекітіледі.

2-параграф. Ұшулардың тұрақтылығын бағалау

77. Қазақстан Республикасында азаматтық авиацияның әуе кемелері ұшуларының тұрақтылығы рейстерді жөнелтудің тұрақтылығы бойынша бағаланады.

78. Егер әуе кемесінің орнынан қозғалуы (әуе кемесінің турағынан) буксирленуі немесе әуе кемесінің өз қуатымен рульденуі кестеде (ұшу жоспарында) көрсетілген уақыттан кешікпей жүргізілген жағдайда рейсті жөнелту тұрақты болып есептеледі.

79. Жөнелту кезінде рульдеуді қамтамасыз етуге уақыт бойынша белгіленген аралықтар әуе кемелерінің барлық үлгілері үшін - 15 минут.

80. Кестеде (ұшу жоспарында) көрсетілген рейсті жөнелту уақыты жолаушыларға және азаматтық авиация ұйымдарының диспетчерлік қызметтері үшін бірыңғай болып табылады.

81. Әуе кемелері жөнелтулерінің тұрақтылығы, тұрақты жөнелтілген рейстердің кестеде көзделген рейстердің жөнелтулерінің жалпы санына қатынасы ретінде, пайыздармен анықталады.

3-параграф. Ұшулар тұрақтылығының есебін жүргізу қағидаттары

Ескерту. 3-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
82. алып тасталды - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

83. Кестеде көзделмеген әуе кемелері әуежайларға қонған кезде оларды осы әуежайлардан жөнелту тұрақтылығы ескерілмейді.

84. Әуе кемелерін жөнелтуді кідірту осы Қағидаға 3-қосымшада көрсетілген Ұшулар тұрақтылығын бұзушылықтар себептерінің сыныптағышына (кодтағышына) сәйкес, әуе кемелерін жөнелтуге дайындауға қатысатын әуежайға, авиакомпанияға және басқа ұйымдарға жатады.

85. Рейс:

1) коммерциялық жүктелудің жоқ болуынан рейсті болдырмау;

2) коммерциялық жүктелудің жоқ болуынан немесе минимумнен төмен метеожағдайларға байланысты әуе кемесінің аралық әуежайдан ұшып өтуі кезінде,

жоспарланғандар санынан алып тасталады.

86. Әуе кемесін ауыстырған кезде жөнелту тұрақтылығы кестеге (ұшулар жоспарына) сәйкес ескеріледі.

87. Егер әуе кемесінің жөнелтуі есептегі уақыттан кешігіп жүргізілсе, бірақ маршрут бойынша қону нүктесіне әуе кемесі кестеде бекітілген уақыт бойынша келген жағдайда рейстің орындалуы тұрақты болып есептеледі.

88. Әуе кемесін сыйымдылығы аз екі немесе бірнеше әуе кемелерімен ауыстырған кезде бірінші әуе кемесін жөнелту кестеге (ұшулар жоспарына) сәйкес ескеріледі, ал келесі әуе кемелерін жөнелту флайт жоспарлар бойынша ескеріледі.

89. Екі әуе кемесін сыйымдылығы үлкен бір кемемен ауыстырған кезде жөнелту тұрақтылығы бірінші әуе кемесін жөнелту кестесіне сәйкес ескеріледі, екіншісін жөнелту коммерциялық жүктелудің жоқ болуынан жоспардан алып тасталады.

90. Әуе кемесінің ұшып шығуын келесі тәулікке ауыстырған кезде оны жөнелту тұрақтылығы әуе кемесін кесте (ұшулар жоспары) бойынша бастапқы жөнелту көзделген тәуліктегі кестеге (ұшулар жоспарына) сәйкес ескеріледі. Оны кідіртудің ұзақтығы бірінші көзделген жөнелту мерзімінде дейінгі кестеде (ұшулар жоспарында) көрсетілген уақыттан келесі тәулікте ескеріледі және іс жүзіндегі жөнелту уақыты бойынша нақтыланады.

91. Әуе кемесін жөнелтуді әрбір кідірту бойынша осы Қағидаға 4-қосымшада көрсетілген, ұшулар тұрақтылығын бұзушылықтар себебін анықтаған кезде негізгі құжат болып табылатын әуе кемесін жөнелту кідірісіне акті жасалады.

92. Олардың кінәсі бойынша рейсті жөнелту кідірісі болған жағдайда, әуежай, авиакомпания, және әуежайдағы басқа да қызметтер өкілдерімен кідірістер актілері визаландырылады.

93. Әуежайда авиакомпания өкілі болмаған жағдайда, авиакомпаниялардың кінәсі бойынша кідірістер актілеріне экипаж мүшесі виза қояды, актінің көшірмесі талап бойынша авиакомпанияға беріледі.

94. Ауарайы жағдайлары бойынша кідіріс актілеріне нақты себептерді көрсете отырып жасалады. Метеожағдайлар бойынша жаппай кідірістер кезінде барлық кідірістерге бір актіні жасауға рұқсат беріледі.

95. Әуе кемесінің кеш келуінен кідірістерге актілер жасалмайды, кідірістер журналда ескеріледі. Әуе кемесінің кеш келуінің себептері ұшып шығу туралы алынған хабарлар немесе экипаждың баяндамасы бойынша анықталады. Әуе кемесінің кестеде (ұшулар жоспарына) белгіленген уақыттан кеш келуі кеш келу деп есептеледі.

96. Әуе кемелерін жөнелтулерді кідірту актілерін әуежайдың диспетчерлік қызметі, азаматтық авиация кәсіпорнының немесе ұйымының өндірістік-диспетчерлік қызметі - ӨДҚ, немесе әуеайлақтық-диспетчерлік қызметі - ӘДҚ осындай оқиға болғаннан кейін жасайды.

Әуежай қызметінің (ауысымының) басшысы тартылған қызметтер мен ұйымдардың өкілдерімен бірге кідіріс себептерін тексеруді ұйымдастырады және жүргізеді.

97. Әуе кемелерін жөнелтулерді кідірту актілері 2 данада жасалады, оларға қатысатын тараптардың өкілдері виза қоюлары тиіс. Кідіріс актісі қуыным ұсыну үшін құжаттық негіз болып табылады.

98. Кідірістер себептері және кінәлі тарап осы Қағидаға 3-қосымшада көрсетілген ұшулар тұрақтылығын бұзушылықтар себептерінің сыныптағышына (кодтағышына) сәйкес айқындалады.

99. Егер жөнелтуді кідірту бірнеше себеп бойынша болса, онда актіде кідірістің әрбір себебі бойынша іс жүзіндегі уақыт көрсетіледі.

100. Әуе кемелерін жөнелтулерді кідіртудің есебін жүргізу тәуліктік ұшулар жоспарына, ұшулар тұрақтылығын бұзушылықтардың күнделікті есеп журналында немесе электрондық түрде жүргізіледі.

4-параграф. Ұшулардың тұрақтылығы бойынша есептер жасау

101. Ұшулардың тұрақтылығы бойынша есептілікті жүргізу:

1) авиакомпанияларда ұшулардың қамтамасыз ету қызметіне немесе авиакомпанияның өз шешімі бойынша басқа қызметке;

2) әуежайларда әуежайдың өндірістік диспетчерлік қызметіне жүктеледі.

Есептілік талдау түрінде ай сайын, тоқсан сайын, жартыжылдыққа және жылына осы Қағидаға 5-қосымшада көрсетілген үлгі бойынша жүргізіледі.

102. Ұшулардың тұрақтылығы бойынша ресми есептілік құжаттар:

авиакомпанияның (Қазақстан Республикасында тіркелген) кестені орындау туралы есебі және оған түсіндірме жазба;

Қазақстан Республикасы әуежайының әуе кемесінің тиесілігіне тәуелсіз жөнелтулердің тұрақтылығы туралы есебі,

есептер нысандары болып табылады.

103. алып тасталды - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-параграф. Ұшулардың тұрақтылығы бойынша құжаттама

Ескерту. 5-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 27.06.2019 № 441 (01.08.2019 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

104. Азаматтық авиация ұйымдарында және кәсіпорындарында (авиакомпанияларда, әуежайларда, жердегі қызмет көрсету ұйымында) ұшулардың тұрақтылығы бойынша келесі құжаттар жүргізіледі:

1) тәуліктік ұшулар жоспары;

2) рейсті жөнелтуді кідірту актісі.

105. Тәуліктік ұшулар жоспарының нысандарын және жүргізу (толтыру) тәртібін азаматтық авиация ұйымдары ішкі регламенттерді және нормативтерді ескеріп, автоматталған деректерді өңдеу жүйелерінің техникалық мүмкіндіктерін негізге ала отырып, өздігінен әзірлейді.

Азаматтық және эксперименттік
авиация үшін ұшуға дайындау
қағидаларына
1-қосымша

Радионавигациялық және ұшу карталарындағы
шартты белгілер

- мемлекеттік шекара

- ӘҚҚК ауданының (ӘҚҚКА) шекарасы

1. Радиолокациялық карталарда

- әуеайлақ (ҰҚЖ бағытын көрсете отырып) міндетті

хабарлама пункті (соның ішінде МБП)

- ЖЖРС бар

- ЖЖРС жоқ

- міндетті хабарлама пункті болып табылмайтын

бақылау бағдары (соның ішінде МБП)

- жердегі РСБН маягы

- радио жариялау станциясы (РЖС)

- автоматты радиопеленгатор (АРП)

- әуеайлақ ауданындағы магниттік жіктеулер

- МЖБ және қашықтық көрсетілген белгіленген жол жолағы

- әуе трассасының (біржақты қозғалысы

бар маршрут) учаскесі

- МЖБ және қашықтық көрсетілген

түзетілген маршрут

- БҰЖ-ға дейінгі қашықтық және МБП-ға

дейінгі қашықтық көрсетілген бақылау

бағдарының траверзі

- МБП-ға дейінгі қашықтық көрсетілген ӘҚБ

аудандарының шекарасындағы міндетті

хабарлама пункті

- әуеайлақтағы (ӘҚҚК пунктіндегі) жердегі

радиолокациялық станция (РЛС)

- шектеу пеленгі (азимуті)

- қону әуеайлағына дейінгі қашықтық және

төменгі қауіпсіз ұшу эшелоны көрсетілген

төмендеуді бастау шебі (ТБШ)

2. Ұшу карталарында

- ұшу картасындағы әуеайлақ (ҰҚЖ бағыты

көрсете отырып)

- ұшу картасындағы маршруттың бұрылу пункті

(соның ішінде МХП)

- ұшу картасында учаскедегі ШЖБ,

ОМБЖ, маршруттың қашықтығын және

ӘҚБА (МХП) шекарасымен қиылысу

нүктесін көрсете отырып,

белгіленген жол жолағы

- ұшу картасындағы азимуттық шеңбер

- маршруттың осы учаскесі үшін ең жоғары және

белгіленген есеп жолағының шегінде орналасқан

рельефтің абсолюттік биіктігінің белгіленуі

- байланыс желісі

- ЭБЖ (35 – тіреулер биіктігі)

3. Жай-күйі жолақтары

- мұнай құбыры

- газ құбыры

- бағдардан әуе кемесіне пеленг

жолағы (анықтау уақыты)

- РНН-нен әуе кемесіне радиопеленг

жолағы (уақыт 8.36)

- тең биіктіктер жолағы (уақыт 14.06)

4. Әуе кемесінің орындарын белгілеулер

- бейне анықталды (уақыт 12.15)

- есептеумен және жол салумен анықталды (соның

ішінде навигациялық есептеу құрылғыларының

көмегімен)

- навигациялық құралдар көмегімен

алынған жай-күй жолағын салумен

анықталды

- жерден хабарланған (соның ішінде

экипаждың сұратуы бойынша)

Азаматтық және эксперименттік
авиация үшін ұшуға дайындау
қағидаларына
2-қосымша

Әуе кемелерінің экипаждарын ұшар алдындағы дайындаудың технологиялық кестесі

Экипаж құрамы	Меди цина лық пунк т	Брифинг	АМСА	Брифинг бөлмесі	АМСА	Брифинг	ӘК-не өткел	ӘК-нде	Старт алдындағы тексеру	Қозғалтқ ыштарды іске қосу
Экипаж 4 адам	Уақыт минуттермен
ӘК командирі	3	2	2	17	4	2	3	20		5
Екінші пилот	5		2	17	4		3	22		5
Штурман	1		2	17	4		3	22		5
Бортинженер	2	2	3-өткел	Әуе кемесінде 46
Экипаж 3 адам	Уақыт минуттермен
ӘК командирі	3	2	2	17	4	2	3	20		5
Екінші пилот	5		2	17	4		3	20		5
Бортинженер	2	2	3-өткел	Әуе кемесінде 46						5
Экипаж 2 адам	Уақыт минуттермен
Командир ВС	3	2	2	17	4	2	3	20	2	5
Второй пилот	5		2	17	4		3	20	2	5
Экипаж 1 адам	Уақыт минуттермен
Командир ВС	3	2	2	17	4	2	3	20	2	5
Ұшар алдындағы дайындауды аяқтағанға дейінгі уақыт қалдығы, минуттермен
60	53			36	27			5		0

Азаматтық және эксперименттік
авиация үшін ұшуға дайындау
қағидаларына
3-қосымша

Ұшулар тұрақтылығын бұзушылықтар себептерінің
сыныптағышы (кодтағышы)

2 цифрлі кодтар Two-digital codes

Кідіріс себептерінің сипаты

Reason description for delay

Кідірістер себептерінің стандартты кодтары

STANDARD CODES OF REASONS FOR DELAY

Авиакомпанияның ішкі кодтары

AIRLINE INTERNAL CODES

00-05

Әрбір авиакомпания жеке талаптарына сәйкес арнайы кодтар әзірлеу үшін бұл кодтар осылай таза (бос) қалдырылған

These codes are left blank so that each airline may develop codes specifically to meet their own individual requirements

Себептердің басқа кодтары

OTHERS CODES FOR DELAY

"меншікті авиакомпания қызметінің нәтижесінде гейттердің, тұрақ орындарының болмауы"

"no gate\stand availability due to own airline activity"

"кесте бойынша жердегі уақыт" қызмет көрсету технологиясымен көзделген уақыттан аз"

"scheduled Ground Time" less than "Declared Minimum Ground Time"

Жолаушыларға қызмет көрсету және багаж өңдеу

PASSENGER AND BAGGAGE

тіркеуді аяқтаудың шекті мерзімінен кейін жүзеге асырылған

"кеш тіркеу"

"late check-in", acceptance after deadline

тіркеу аймағында жолаушылардың шоғырлануынан "кеш тіркеу"

"late check-in", congestion in check-in area

"тіркеудегі қателік", жолаушылар, багаж

"Check-in error", passenger and baggage

"қайта салу", авиабилеттерді сатудағы қателік

"oversales", booking errors

"жолаушыларды отырғызу" жолаушылар тізімінің сәйкес келмеуі, салыстыру/нақтылау және тіркелген жолаушының келмеуі

"boarding", discrepancies and paging, missing checked-in passenger

"коммерциялық жұртшылық – жолаушылардың дайындығы, VIP тұлғаларды күту, пресса, қалып қойған жеке заттарды жеткізу""commercial publicity/passenger convenience, VIP, press, ground meals and missing personal items"

"борттағы азық-түлікке тапсырыс беру", жеткізушіге берілген кеш немесе дұрыс емес тапсырыс

"catering order", late or incorrect order given to supplier

"багажды өңдеу", сұрыптау

"baggage processing", sorting

Жолаушыларды қосымша отырғызу, жүктерді қосымша тиеу

Boarding passenger, loading cargo

Жүк және пошта

CARGO AND MAIL

"құжаттама", толтырудағы қателік

"documentation", errors

"ӘК бортында жүкті кеш орналастыру"

"late positioning"

"жүкті кеш қабылдау"

"late acceptance"

"орама талаптарға жауап бермейді"

"inadequate packing"

"қайта сату", жүк сыйымдылығын сатудағы қателік

"oversales", booking errors

"жүкті қоймада кеш дайындау"

"late preparation in warehouse"

ТОШТА, тек қана

MAIL only

"құжаттама, орама"

"documentation, packing"

"кеш орналастыру"

"late positioning"

"кеш қабылдау"

"late acceptance"

Әуе кемесі және перронда қызмет көрсету

AIRCRAFR AND RAMP HANDLING

"ӘК-ке құжаттама кеш жеткізілді, дұрыс емес", салмақ және орталықтандыру, бас декларация, жолаушылар манифесті

"aircraft documentation late/inaccurate", weight and balance, general declaration, passenger manifest

габаритті емес/ауыр, арнайы жүкті "тиеу/түсіру", персоналдың, жүкшілердің жетіспеу

"loading/unloading", bulky, special load, lack of loading staff

32а

жолаушылар салонының жүгін "тиеу/түсіру"

"loading/unloading" cabin load

"тиеу құралдары", мысалы тиегіштің және контейнерлердің жетіспеуі немесе істен шығуы, персоналдың жетіспеуі

"loading equipment", lack of or breakdown, e.g. container pallet loader, lack of staff

"қызмет көрсету құралдары", жетіспеуі немесе істен шығуы, персоналдың жетіспеу, мысалы траптар

"servicing equipment", lack of or breakdown, lack of staff, e/g/steps

"әуе кемесін жинастыру"

"aircraft cleaning"

"отын құю/төгу", авиаотын жеткізу

"fuelling/defuelling", fuel supplier

"борттағы азық-түлік", кеш жеткізу немесе тиеу

"catering", late delivery or loading

"ЖТҚ" (жүктерді тиеу құралдары), жетіспеуі немесе пайдаланушылық жарамдығы

"ULD", lack of or serviceability

"техникалық құралдар", жетіспеуі немесе істен шығуы, персоналдың жетіспеу, мысалы буксирлеу кезінде

"technical equipment", lack of or breakdown, lack of staff, e.g. push-back

ӘК техникалық құралдары және жабдығы

TECHNICAL AND AIRCRAFT EQUIPMENT

"ӘК ақаулығы"

"aircraft defects"

"жоспарлы техникалық қызмет көрсету", ӘК кеш беру

"scheduled maintenance", late release

"вжоспардан тыс техникалық қызмет көрсету", арнайы "чектер" және/немесе нормалы жоспарлы техникалық қызмет көрсетуден жоғары қосымша жұмыстар

"non-scheduled maintenance", special checks and/or additional works beyond normal maintenance schedule

"запас бөлшектер және техникалық қызмет көрсету құралдары", жетіспеу немесе сыну

"spares and maintenance equipment", lack of or breakdown

басқа әуежайға тасымалдау үшін "ӘК-ке жерде талап етілетін запас агрегаттар"

"AOG spares", to be carried to another station

"ӘК ауыстыру", техникалық себептер бойынша

"aircraft change", for technical reasons

"резервтік ӘК", жоспарланған резервтік ӘК жетіспеуі, техникалық себептер бойынша

"standby aircraft", lack of planned standby aircraft for technical reasons

"жолаушылар салонының конфигурациясын/нұсқасын жоспарлы түзету"

"scheduled cabin configuration/version adjustments"

Әуе кемесінің зақымдалуы

DAMAGE TO AIRCRAFT

"ұшуды орындау үдерісінде зақымдалу", құстармен немесе ҰҚЖ оттарымен қақтығысу, турбулентті ортаға түсу, терең қону немесе аса жүктемелермен қону, рульдеу кезінде қақтығысу

"damage during flight operations", bird or lighting strike, turbulence heavy or overweight landing, collision during taxing

"жерде қызмет көрсету кезінде қақтығысу", тиеу/түсіру уақытында (рульдеу кезіндегі жағдайларды қоспағанда) қақтығысу, зақымдалу, ластану, буксирлеу, қысылтаяң ауарайы жағдайлары

"damage during ground operations", collisions (other than during taxing), loading/off-loading damage, contaminations, towing, extreme weather conditions

Деректерді электрондық өңдеу/автоматталған құралдардың істен шығуы

EPD/AUTOMATED EQUIPMENT FAILURE

"жөнелтулерді бақылау"

"departure control system"

"жүктерді/құжаттаманы дайындау"

"cargo preparation/documentation"

"Флайт жоспарлар"

"flight plans"

Ұшуларды орындау және экипаждармен қамтамасыз ету

FLIGHT OPERATIONS AND CREWING

"флайт жоспарлар", кеш жасау (беру) немесе оны өзгерту, ұшу құжаттамасы

"flight plan", late completion or change of, flight documentation

"ұшуларды орындау шарттары", авиаотын, шекті жүктемені өзгерту/ауыстыру

"operational requirements", fuel, load alternation

ауысым немесе резерв (ұшқыш немесе толық) экипаждарын қоспағанда "экипаждың бортқа кеш келуі немесе жөнелту рәсімдерінен кеш өту"

"late crew boarding or departure procedures", other than connection and standby

(flight deck or entire crew)

"ұшқыш экипаждың толық құрамда болмауы", ауру, резервтікті күту, рейске лимиттелген уақыт, экипаждың ас ішуі, уақыты өткен виза, экипаждың денсаулығы туралы құжаттар

"flight deck crew shortage", sickness, awaiting standby, flight time limitations, crew meals, valid visa, health documents

ұшуларды орындау талаптарына кірмейтін "ұшқыш экипажының ерекше талаптары"

"flight deck crew special request", not within operational requirements

ауысым немесе резерв бортсеріктерін қоспағанда "бортсеріктердің бортқа кеш келуі немесе жөнелту рәсімдерінен кеш өтуі

"late cabin crew boarding or departure procedures", other than connection and standby

"бортсеріктердің толық құрамда болмауы", ауру, резервтікті күту, рейске лимиттелген уақыт, ас ішу, уақыты өткен виза, денсаулық туралы құжаттар

"cabin crew shortage", sickness, awaiting standby, flight time limitations, crew meals, valid visa, health documents

"бортсеріктердің қателігі немесе бортсеріктердің ерекше талаптары, ұшуларды орындау талаптарына кірмейтіндер

"cabin crew error or special request", not within operational requirements

"ӘКК қауіпсіздікке тексеру жүргізу туралы талабы", бірегей жағдайларда

"captain request for security check", extraordinary

Ауарайы жағдайлары

WEATHER

"жөнелту пунктінде"

"departure station"

"межелі пунктте"

"destination station"

"маршрут бойынша немесе қосалқы әуеайлақта"

"en-route or alternate"

"ӘК мұздануға қарсы өңдеу", техникалық өңдеу құралдарының жарамсыздығын алып тастағанда, мұзды және/немесе қарды алып тастау, қырау түзілуінің алдын алу

"de-icing of aircraft", removal of ice and/or snow, frost prevention excluding unserviceability of equipment

"әуежай объектілерінде қардан, мұздан, судан және құмнан тазарту"

"removal of snow, ice, water and sand from airport"

"жердегі қызмет көрсету қолайсыз ауарайы жағдайлары бойынша кідіртілді"

"ground handling impaired by adverse weather conditions"

ӘҚБ қызметтерінің тарабынан шектеулер

AIR TRAFFIC FLOW MANAGEMENT (ATFM) RESTRICTIONS

"маршрут бойынша әуе қозғалысын бақылау қызметтерінің ресми тыйым салуының/аса жүктелуінің негізінде ӘҚБ тарабынан", тыйым салуының / аса жүктелуінің стандартты проблемалары

"ATFM due to ATC in rout demand/capacity", standard demand/capacity problems

"маршруттағы персоналдан/жабдықтан ӘҚБ қызметі", ереуіл қозғалысының себебі бойынша көлемдерді қысқарту персоналдың немесе жетіспейтін жабдықтың жетіспеуі көрші аймақтарда көлемдерді төмендетудің бірегей талаптары

"ATFM do to ATC staff/ equipment in route", reduced capacity by industrial action or staff shortage or equipment failure, extraordinary demand due to capacity reduction in neighboring area

"межелі әуежайдағы себептер бойынша ӘҚБ тарабынан", әртүрлі кедергілер, ереуіл қозғалыстар, персоналдың жетіспеуі, саяси толқыныстар, шуыл бойынша шектеулер, түнгі коменданттық сағат, арнайы рейстер салдарынан әуежай немесе ҰҚЖ жабылған

"ATFM due to restriction at destination airport", airport and/or runway closed due to obstruction, industrial action, staff shortage, political unrest, noise abatement, night curfew, special flights

"межелі әуежайдағы ауарайы жағдайы бойынша ӘҚБ тарабынан"

"ATFM due to weather at destination airport"

Әуежай және мемлекеттік уәкілетті органдар

AIRPORT AND GOVERMENTAL AUTHORITIES

"міндетті қауіпсіздік шаралары"

"mandatory security"

"иммиграция (паспорттық бақылау), кеден, санитарлық карантиндік қызметтер"

"immigration, customs, health"

"әуежайдың шектеулі мүмкіндіктері", ӘК тұрақ орындары, перронда ӘК шоғырлануы, жарықтандыру, отырғызу пункттерінің жетіспеуі

"airport facilities", parking stands, ramp congestion, lighting, buildings, gate limitation.

"межелі порт бойынша шектеулер", әртүрлі кедергілер, ереуіл қозғалыстар, персоналдың жетіспеуі, саяси толқыныстар, шуыл бойынша шектеулер, түнгі коменданттық сағат, арнайы рейстер салдарынан әуежай немесе ҰҚЖ жабылған

"restrictions at airport of destination", airport and/or runway closed due to obstruction, industrial action, staff shortage, political unrest, noise abatement, night curfew, special flights

"ӘҚБ қызметтерінің тарабынан енгізілген шектеулермен/шектеулерсіз жөнелту әуежайындағы шектеулер" аэронавигация, іске қосу, буксирлеу, қызметтерін, әртүрлі кедергілер, ауарайы (шектеулерді енгізу ӘҚБ тарабынан реттелетін жағдайларда ғана, басқа жағдайларда 71 (WO) кодына сілтеме), ереуіл қозғалыстар, персоналдың жетіспеуі, саяси толқыныстар, шуыл бойынша шектеулер, түнгі коменданттық сағат, арнайы рейстер салдарынан әуежай немесе ҰҚЖ жабылуын қоса алғанда

"restrictions at airport departure with or without ATFM restrictions", including Air Traffic Services, start-up and pushback, airport and runway closed due to obstruction or weather (restriction due to weather in case of ATFM regulation only, else refer to code 71 WO)), industrial action, staff shortage, political unrest, noise abatement, night curfew, special flights"

Басқа себептердің кері салдарлары

REACTIONARY

"тиеуді түйістіру", басқа рейстен тиеуді күту

"load connection", awaiting load from another flight

жолаушыларды және багажды "тіркеудегі қателік себебі бойынша"

"through check-in error", passenger and baggage

"ӘК ауыстыру", басқа рейстен немесе рейстің басқа секторынан ӘК кеш келуі

"aircraft rotation", late arrival of aircraft from another flight or previous sector

"бортсеріктерді ауыстыру", басқа рейстен бортсеріктерді күту

"cabin crew rotation", awaiting cabin crew from another flight

"экипажды ауыстыру", экипажды (ұшқыш және жалпы экипажды) басқа рейстен күту

"crew rotation", awaiting crew from another flight (flight deck or entire crew)

"ұшуларды орындауды бақылау", маршрутты өзгерту, рейстерді болдырмау, біріктіру, техникалыққа жатпайтын себептер бойынша ӘК ауыстыру

"operations control", rerouting, diversion, consolidation/ aircraft change for reasons other than technical

әртүрлі себептер

MISCELLANEOUS

"меншікті авиакомпаниядағы ереуіл қозғалыстары"

"industrial action with own airline"

"меншікті авиакомпаниядан тыс ереуіл қозғалыстары", ӘҚБ қызметтерін қоспағанда

"industrial action outside own airline", excluding A.T.C.

Бұл код ол бос болған және кідіріс себебі жоғарыда көрсетілген кодтарға жатқыза алмайтын жағдайда ғана пайдаланылады

This code shall be used only when it is clear that a reason cannot be matched to a code above.

Азаматтық және эксперименттік
авиация үшін ұшуға дайындау
қағидаларына
4-қосымша

Нысан

Әуе кемесін жөнелту кідірісіне акті
THE REPORT FOR DELAY ON DEPARTURE OF AIRCRAFT

Әуежай күні

AIRPORT __________________________ DATE_____________________________

Рейс нөмірі ӘК нөмірі Авиакомпания

FLIGHT NUMBER______AIRCRAFT REG__________ AIRLINE___________________

Кесте бойынша жөнелту уақыты

SCHEDULED TIME OF DEPARTURE ____________________________ (UTC)

Іс жүзіндегі жөнелту уақыты

ACTUAL TIME OF DEPARTURE ________________________________ (UTC)

Кідіріс ұзақтығы Кідіріс себебінің коды

DURATION OF DELAY ________________ REASONS CODE FOR DELAY___________

Кідіріс себебінің сипаты

DESCRIPTION REASONS OF DELAY________________________________________

____________________________________________________________________

Кідіріске жол берген қызмет

DEPARTAMENT COMMITS A DELAY

____________________________________________________________________

(лауазымы, қолы) (POSITION, SIGNATURE)

Авиакомпания (экипаж өкілі)

REPRESENTATIVE OF AIRLINE (CREW)

_____________________________________________________________________

(лауазымы, қолы) (POSITION, SIGNATURE)

Әуежай өкілі

REPRESENTATIVE OF AIRPORT

____________________________________________________________________

(лауазымы, қолы) (POSITION, SIGNATURE)

Азаматтық және эксперименттік авиация үшін
ұшуға дайындау қағидаларына
5-қосымша

Нысан

"____________" әуежайынан әуе кемелері қозғалысының тұрақтылығына
_ жылғы (айға, тоқсанға, жартыжылдыққа, жылына)
ТАЛДАУ

№ 1 кесте. Жөнелтулердің жалпы саны және әуе кемелер қозғалысының тұрақтылығы

	өткен жыл			ағымдағы жыл			+	өсу
	іс жүзіндег і турақты рейс	тұрақты, кесте бойынша жіберілге н рейс	тұрақтылық %-ы	іс жүзіндегі тұрақтырейс	тұрақты, кесте бойынша жіберілге н рейс	тұрақтыл ық %-ы	-	төмендеу
Халықаралық
ҚР
Жиыны:
Барлығы:

Кестеге түсіндірме

№ 2 кесте. Қазақстан Республикасы бойынша рейстердің кідірістері

	барлығы		жеке құрамның кінәсі бойынша
	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл
Әуежай қызметтері
ӘҚҚК органының қызметі
Авиакомпаниялар
Өзгелер
Барлығы

Кестеге түсіндірме

№ 3 кесте. Халықаралық кесте бойынша рейстердің кідірістері

	барлығы		жеке құрамның кінәсі бойынша
	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл
Әуежай қызметтері
ӘҚҚК органының қызметі
Өзгелер, соның ішінде:
Шекаралық бақылау қызметі (ШБҚ)
Шетел әуежайлары
Авиакомпаниялар

Кестеге түсіндірме

№ 4 кесте. Қызметтерге тәуелді емес кідірістер

	барлығы		халықаралық		ҚР бойынша
	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл
Ауа-райы жағдайлары
Самолеттің кеш келуі (СКК)
Ауа-райы жағдайлары бойынша СКК

Кестеге түсіндірме

Тұжырымдар:

____________________________________________________________________

Рейстер кідірістерінің негізгі себептері мыналар болып табылды:

____________________________________________________________________

Об утверждении Правил подготовки к полетам для гражданской и экспериментальной авиации

Правилаподготовки к полетам для гражданской и экспериментальнойавиации

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Предварительная подготовка к полетам

Параграф 1. Общие положения

Параграф 2. Подготовка к выполнению международных полетов

Параграф 3. Подбор и подготовка полетных карт

Параграф 4. Подготовка к выполнению поисково-спасательных полетов

Глава 3. Предполетная подготовка к полетам

Параграф 1. Общие положения

Параграф 2. Предполетная подготовка в комнате брифинга

Параграф 3. Предполетное информационно-консультативное обслуживание по типу "брифинг"

Параграф 4. Предполетная подготовка на воздушном судне

Глава 4. Подготовка аэродромов (вертодромов)

Глава 5. Обеспечение регулярности полетов воздушных судов гражданской авиации

Параграф 1. Общие положения

Параграф 2. Оценка регулярности полетов

Параграф 3. Принципы учета регулярности полетов

Параграф 4. Составление отчетов по регулярности полетов

Параграф 5. Документация по регулярности полетов

Условные обозначенияна радионавигационных и полетных картах

1. На радиолокационных картах

2. На полетных картах

3. Линии положения

4. Отметки места воздушного судна

Технологический график предполетной подготовкиэкипажей воздушных судов

Классификатор (кодификатор) причин нарушения регулярностиполетов

АКТ НА ЗАДЕРЖКУ ОТПРАВЛЕНИЯ ВОЗДУШНОГО СУДНАTHE REPORT FOR DELAY ON DEPARTURE OF AIRCRAFT

АНАЛИЗрегулярности движения воздушных судов из аэропорта"______________" за (месяц, квартал, полугодие, год) _____ года

Азаматтық және эксперименттік авиация үшін ұшуға дайындау қағидаларын бекіту туралы

Азаматтық және эксперименттік авиация үшін ұшуға дайындау қағидалары1-тарау. Жалпы ережелер

2-тарау. Ұшуларға алдын ала дайындау

1-параграф. Жалпы ережелер

2-параграф. Халықаралық ұшуларды орындауға дайындау

3-параграф. Ұшу карталарын таңдау және дайындау

4-параграф. Іздестіру-құтқару ұшуларын орындауға дайындау

3-тарау. Ұшуларға ұшар алдындағы дайындау

1-параграф. Жалпы ережелер

2-параграф. Брифинг бөлмесіндегі ұшар алдындағы дайындалу

3-параграф. Ұшар алдындағы "брифинг" үлгісі бойынша ақпараттық консультациялық қызмет көрсету

4-параграф. Әуе кемесіндегі ұшар алдындағы дайындау

4-тарау. Әуеайлақтарды (тікұшақ айлақтарын) дайындау

5-тарау. Азаматтық авиацияның әуе кемелері ұшуларының тұрақтылығын қамтамасыз ету

1-параграф. Жалпы ережелер

2-параграф. Ұшулардың тұрақтылығын бағалау

3-параграф. Ұшулар тұрақтылығының есебін жүргізу қағидаттары

4-параграф. Ұшулардың тұрақтылығы бойынша есептер жасау

5-параграф. Ұшулардың тұрақтылығы бойынша құжаттама

Радионавигациялық және ұшу карталарындағышартты белгілер

1. Радиолокациялық карталарда

2. Ұшу карталарында

3. Жай-күйі жолақтары

4. Әуе кемесінің орындарын белгілеулер

Әуе кемелерінің экипаждарын ұшар алдындағы дайындаудың технологиялық кестесі

Ұшулар тұрақтылығын бұзушылықтар себептерініңсыныптағышы (кодтағышы)

Әуе кемесін жөнелту кідірісіне актіTHE REPORT FOR DELAY ON DEPARTURE OF AIRCRAFT

"______________________" әуежайынан әуе кемелері қозғалысының тұрақтылығына___________ жылғы (айға, тоқсанға, жартыжылдыққа, жылына)ТАЛДАУ

Правила
подготовки к полетам для гражданской и экспериментальной
авиации

Условные обозначения
на радионавигационных и полетных картах

Технологический график предполетной подготовки
экипажей воздушных судов

Классификатор (кодификатор) причин нарушения регулярности
полетов

АКТ НА ЗАДЕРЖКУ ОТПРАВЛЕНИЯ ВОЗДУШНОГО СУДНА
THE REPORT FOR DELAY ON DEPARTURE OF AIRCRAFT

АНАЛИЗ
регулярности движения воздушных судов из аэропорта
"__________" за (месяц, квартал, полугодие, год) _ года

Азаматтық және эксперименттік авиация үшін ұшуға дайындау қағидалары
1-тарау. Жалпы ережелер

Радионавигациялық және ұшу карталарындағы
шартты белгілер

Ұшулар тұрақтылығын бұзушылықтар себептерінің
сыныптағышы (кодтағышы)

Әуе кемесін жөнелту кідірісіне акті
THE REPORT FOR DELAY ON DEPARTURE OF AIRCRAFT

"____________" әуежайынан әуе кемелері қозғалысының тұрақтылығына
_ жылғы (айға, тоқсанға, жартыжылдыққа, жылына)
ТАЛДАУ