Об утверждении Правил благоустройства, санитарного содержания, организации уборки и обеспечения чистоты на территории Каркаралинского района

Решение XXXX сессии Каркаралинского районного маслихата Карагандинской области от 18 октября 2011 года N 40/400. Зарегистрировано Управлением юстиции Каркаралинского района Карагандинской области 21 ноября 2011 года N 8-13-110. Утратило силу решением IV сессии Каркаралинского районного маслихата Карагандинской области от 13 апреля 2012 года N 4/40

      Сноска. Утратило силу решением IV сессии Каркаралинского районного маслихата Карагандинской области от 13.04.2012 N 4/40.

      В соответствии с Законом Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" районный маслихат РЕШИЛ:
      1. Утвердить Правила благоустройства, санитарного содержания, организации уборки и обеспечения чистоты на территории Каркаралинского района (прилагаются).
      2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Председатель сессии,
      исполняющий обязанности
      секретаря районного маслихата              Е. Касымжанов

      СОГЛАСОВАНО:

      Исполняющий обязанности начальника
      государственного учреждения
      "Управление государственно-санитарного
      эпидемиологического надзора
      по Каркаралинскому району"            (ЖКХПТАД)
                    М. Шахайда              (ОВД)
                18.10.2011 год              (ОЧС)

      Начальник государственного
      учреждения "Отдел жилищно-
      коммунального хозяйства, пассажирского
      транспорта и автомобильных дорог
      Каркаралинского района"
                    С. Шажаров
                18.10.2011 год

      Начальник государственного
      учреждения "Отдел внутренних дел
      Каркаралинского района"
                     С. Исабай
                18.10.2011 год

      Начальник государственного учреждения
      "Отдел по чрезвычайным ситуациям
      Каркаралинского района"
                   М. Борханов
                18.10.2011 год

Утверждены решением
Каркаралинского районного маслихата
от 18 октября 2011 года N 40/400

Правила благоустройства, санитарного содержания, организации уборки и обеспечения чистоты на территории Каркаралинского района Раздел 1. Общие положения

      1. Правила благоустройства, санитарного содержания, организации уборки и обеспечения чистоты на территории Каркаралинского района (далее - Правила) устанавливают единые и обязательные к исполнению нормы и требования в сфере благоустройства, определяют порядок уборки и содержания территории района для физических и юридических лиц, являющихся собственниками и (или) пользователями земельных участков, зданий, строений, сооружений на территории Каркаралинского района.
      2. Правила разработаны на основании законодательных актов Республики Казахстан, технических регламентов, строительных и санитарных правил и норм Республики Казахстан, определяющих требования к состоянию благоустройства, санитарной очистки и содержанию территории района.
      3. Организация работ по благоустройству и санитарному содержанию территории возлагается на акимов поселков и сельских округов, государственные учреждения района, в ведении которых находятся вопросы архитектуры, градостроительства и строительства, жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог, некоммерческие объединения собственников помещений (квартир) в многоквартирных жилых домах, созданных с целью управления объектом кондоминиума, органы местного самоуправления, собственников и (или) пользователей зданий, строений, сооружений, земельных участков и землепользователей.

Глава 1. Основные понятия и определения, используемые в настоящих Правилах

      4. Пешеходные части площади - участки и пространства площади, предназначенные для пешеходного движения, могут быть представлены всей территорией площади (представительские и мемориальные) или ее частью (приобъектные).
      5. Санитарная очистка территории - сбор, вывоз и утилизация (обезвреживание) твердых бытовых отходов и крупногабаритного мусора.
      6. Закрепленная территория – участок земли, предназначенный для санитарной очистки и уборки, по площади не превышающий площадь отведенной территории, указанной в паспорте благоустройства, выдаваемом акимом поселка или сельского округа при организации работ по санитарному содержанию по согласованию с субъектами закрепления территорий (форма паспорта благоустройства территории прилагается к настоящим Правилам).
      1) объектами закрепления на территории являются: территория со стороны улиц от границ отведенных участков, ограниченная краем проезжей части, участки внутриквартальных территорий, внутридворовые территории - земли, используемые для установки малых архитектурных форм, детских, бельевых, контейнерных площадок, парковок автотранспорта, декоративных сооружений, проездов к дому, заездов во двор (при наличии в одном дворе нескольких землепользователей границы закрепленных территорий определяются пропорционально границам используемых территорий, либо по согласованию сторон), территория, временно используемая для хранения и складирования, отведенная и прилегающая территория, территория охранных зон инженерных сетей;
      2) субъектами закрепления территорий являются как физические, так и юридические лица: некоммерческие объединения собственников помещений (квартир) в многоквартирных жилых домах, созданных с целью управления объектом кондоминиума, собственники и (или) пользователи зданий и сооружений, собственники и (или) пользователи земельных участков.
      7. Отведенная территория – часть территории, предоставленная в установленном земельным законодательством Республики Казахстан порядке, юридическим и физическим лицам.
      8. Фасад здания – наружная сторона здания или сооружения.
      9. Рекреационные территории – места общего пользования, предназначенные для организации и обустройства мест отдыха населения и включающие в себя парки и скверы, водоемы, объекты ландшафтной архитектуры, а также иные места досугового и оздоровительного назначения.
      10. Зеленые насаждения - древесная, древесно-кустарниковая, кустарниковая и травянистая растительность как искусственного, так и естественного происхождения.
      11. Пешеходные зоны - участки территории, на которых осуществляется движение населения в прогулочных и культурно-бытовых целях, в целях транзитного передвижения и которые обладают определенными характеристиками: наличие остановок скоростного внеуличного и наземного общественного транспорта, высокая концентрация объектов обслуживания, памятников истории и культуры, рекреаций и высокая суммарность плотности пешеходных потоков. Пешеходные зоны могут формироваться на пешеходных улицах, пешеходных частях площадей поселка.
      12. Собственник и (или) пользователь земельного участка – физическое и (или) юридическое лицо, использующее земельный участок в черте поселка.
      13. Содержание дорог – комплекс работ, в результате которых поддерживается транспортно-эксплуатационное состояние дороги, дорожных сооружений, полосы отвода, элементов обустройства дороги, организации и безопасности движения.
      14. Газон - искусственно созданный элемент благоустройства, включающий в себя посадки травы, цветников, деревьев и кустарников.
      15. Благоустройство - деятельность юридических и физических лиц в границах отведенной территории, направленная на обеспечение безопасности, удобства и художественной выразительности среды, осуществляемая с использованием средств покрытия поверхности земли, декоративного озеленения и обводнения, некапитальных сооружений, малых архитектурных форм, наружного освещения, визуальной информации, рекламы и иных средств. Данная деятельность предусматривает организацию уборки территории, эксплуатацию, санитарное содержание, ремонт и охрану объектов и элементов благоустройства.
      16. Категория улиц – классификация улиц и проездов в зависимости от интенсивности движения транспорта и особенностей, предъявляемых к их эксплуатации и содержанию.
      17. Твердые бытовые отходы (далее - ТБО) - бытовые отходы потребления, остатки сырья, материалов, полуфабрикатов, иных изделий или продуктов, которые образовались в процессе производства или потребления, а также товары (продукция), утратившие свои потребительские свойства, кроме листвы, веток.
      18. Утилизация (обезвреживание) ТБО и крупногабаритного мусора - обработка ТБО и крупногабаритного мусора различными технологическими методами на специальных сооружениях с целью предотвращения вредного воздействия на здоровье человека и окружающую среду.
      19. Проезд – элемент дороги, обеспечивающий подъезд транспортных средств к жилым и общественным зданиям, учреждениям, предприятиям и прочим объектам застройки внутри поселка.
      20. Пользователь – лицо, которому собственник передал свое имущество на праве аренды, найма, хозяйственного ведения, оперативного управления и (или) на иных основаниях, предусмотренных законодательством или договором.
      21. Несанкционированная свалка мусора - скопление отходов производства и потребления, возникшее в результате их самовольного (несанкционированного) сброса (размещения) или складирования.
      22. Жидкие бытовые отходы (далее - ЖБО) - нечистоты и помои.
      23. Средства наружной рекламы и информации - конструкции, сооружения, технические приспособления, художественные элементы и носители, предназначенные для распространения наружной рекламы и информации.
      24. Наружная (визуальная) реклама - реклама, размещенная на движимых и недвижимых объектах, а также расположенная в полосе отвода автомобильных дорог общего пользования и на открытом пространстве за пределами помещений в населенных пунктах.
      25. Объекты внешнего благоустройства – любые территории, на которых осуществляется деятельность по комплексному благоустройству: площадки, дворы, функционально-планировочные образования, территории районов и микрорайонов, поселок в целом, а также территории, выделяемые по принципу единой градостроительной регламентации (охранные зоны) или визуально-пространственного восприятия (площадь с застройкой, улица с прилегающей территорией и застройкой).
      26. Тротуар – элемент дороги, предназначенный для движения пешеходов, примыкающий к проезжей части или отделенный от нее газоном или арычной системой.
      27. Малые архитектурные формы – объекты декоративного характера и практического использования: скульптуры, фонтаны, барельефы, вазы для цветов, павильоны, беседки, скамьи, урны, оборудование и конструкции для игр детей и отдыха взрослого населения. К малым архитектурным формам также относятся: различные виды скамей отдыха, размещаемые на территории общественных пространств, рекреаций и дворов, скамей и столов - на площадках для настольных игр, летних кафе.
      28. Прилегающая территория – территория общего пользования, непосредственно примыкающая к границам земельного участка и (или) к периметрам здания, сооружения, ограждения строительной площадки, к объектам торговли, рекламы и иным объектам, находящимся в собственности и (или) пользовании у юридических и физических лиц закрепленная за ними согласно паспортов благоустройства.
      29. Крупногабаритный мусор (далее – КГМ) – отходы потребления и хозяйственной деятельности, утратившие свои потребительские свойства и по своим размерам исключающие возможность транспортировки специальными мусороуборочными машинами.

Глава 2. Общие требования

      30. Юридические и физические и лица всех форм собственности производят в границах отведенной и закрепленной территории уборку, требуемое обустройство, а также уход, содержание и ремонт объектов и элементов благоустройства за счет собственных средств согласно архитектурным, санитарным, экологическим требованиям.
      31. Хозяйствующие субъекты, обслуживающие все виды коммуникаций должны содержать и своевременно проводить ремонт соответствующих коммуникаций, производить после ремонта восстановление нарушенных покрытий и элементов.
      32. Юридические и физические лица могут производить работы, связанные с прокладкой, ремонтом и реконструкцией инженерных коммуникаций путем разрушения дорожных покрытий, тротуаров, газонов, элементов благоустройства и инженерных сооружений, только при наличии письменного разрешения (ордера), выданного уполномоченным органом в сфере жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог.
      33. Юридические и физические лица после завершения земельных работ, связанных с разрушением асфальтного покрытия должны восстановить дорожное покрытие в течение пяти суток.
      34. Юридические и физические лица, производящие дорожно – ремонтные работы должны принимать меры по замене пришедших в негодность люков, решеток ливневой канализации, расположенных на автодорогах района, а также обустраивать спуски с пешеходных тротуаров в местах перехода дороги для проезда инвалидных колясок, детских колясок и для удобства пешеходов.
      35. На территории населенных пунктов района не допускается:
      1) перевозка транспортными средствами любых видов грузов без тщательного их укрытия, исключающую возможность загрязнения улицы и (или) проезжей части;
      2) размещение объявлений, плакатов, листовок, различных информационных материалов, нанесение надписей и графических изображений без согласия собственника и (или) пользователя объекта и (или) вне отведенных для этих целей мест, а равно без предусмотренных законодательством Республики Казахстан необходимых разрешений или согласований, полученных в установленном порядке;
      3) выбрасывать на проезжую часть автомобильных дорог мусор, предметы, создающие опасность для движения;
      4) выбрасывать из окон зданий, сооружений и жилых домов мусор;
      5) производство действий, нарушающих тишину и порядок, с 23.00 до 6.00 часов, кроме работ по уборке территории либо работ по устранению аварийных ситуаций;
      6) стоянка, въезд служебного и личного автотранспорта на зеленые зоны дворовых и внутриквартальных территорий, детские площадки, пешеходные дорожки и тротуары;
      7) стоянка, мойка и парковка транспортных средств в неустановленных местах, вне специально выделенных и обозначенных соответствующими дорожными знаками и (или) разметками мест;
      8) размещение объектов различного назначения, а также парковка автотранспортных средств на газонах, цветниках, детских, бельевых и контейнерных площадках, в арках зданий и скверах;
      9) возведение и установка на проездах дворовых территорий балок, блоков и иных ограждений территорий, препятствующих проезду специального автотранспорта, а также стоянка разукомплектованных транспортных средств независимо от места их расположения, кроме специально отведенных для стоянки мест.
      36. Сбор и временное хранение отходов производства, образующихся в результате хозяйственной деятельности предприятий, осуществляются силами этих предприятий в специально оборудованных для этих целей местах в соответствии с утвержденными в установленном порядке лимитами размещения отходов производства и потребления.
      Складирование отходов на территории предприятия вне специально отведенных мест и превышение лимитов на их размещение не допускается.
      Временное складирование растительного и иного грунта разрешается только на специально отведенных участках.
      37. В жилой зоне не допускается:
      1) сквозное движение транспортных средств;
      2) движение транспортных средств вне проезжей части;
      3) учебная езда;
      4) стоянка грузовых автомобилей с разрешенной максимальной массой более 3,5 тонн, автобусов вне специально выделенных и обозначенных знаками и (или) разметкой мест;
      5) подавать звуковой сигнал, включать громкую музыку;
      6) стоянка механических транспортных средств с работающим двигателем.
      Требования данного пункта распространяются также и на дворовые территории.

Раздел 2. Организация уборки и очистки территории, виды и основные требования к уборке

      38. Уборка территории санитарно-защитных зон промышленных предприятий осуществляется собственниками и (или) пользователями таких предприятий.
      39. Юридические и физические лица, независимо от форм собственности, должны выполнять в соответствии с настоящими Правилами и паспортами благоустройства уборку, поливку и посыпку тротуаров песком, вывоз снега и мусора, очистку водостоков и дренажей в границах отведенной территории.
      40. Текущее санитарное содержание и очистка территории осуществляется предприятиями, специализирующимися на вывозе мусора, имеющими места утилизации и заключается в проведении мероприятий, обеспечивающих:
      1) организацию уборки территории населенных пунктов от мусора, отходов и их своевременной вывозки;
      2) надлежащее санитарное обустройство территории: планово–регулярная, текущая очистка площадок для сбора отходов потребления, наличие контейнеров для отходов (за исключением случаев, когда их сбор организован непосредственно в специальные автомобили), установку урн в местах общего пользования в соответствии с нормативными требованиями;
      3) уборку территории, полив, сбор мусора, в зимний период – уборку и вывоз снега, обработку проезжей части улиц и пешеходных тротуаров противогололедной смесью, вывоз в установленные места и захоронение отходов потребления, очистку от мусора рек, ручьев, канав, лотков, ливневой канализации и водопроводных устройств;
      4) работы по систематическому содержанию территории в пределах нормативных санитарно-защитных зон.
      41. Система санитарной очистки территорий населенных мест должна предусматривать сбор, удаление, обезвреживание и утилизацию бытовых и производственных отходов.
      42. На вновь застраиваемых участках, очистка должна быть организована к моменту ввода зданий в эксплуатацию.
      43. Собственники и (или) пользователи зданий и сооружений, индивидуальных жилых строений должны своевременно заключать договоры на удаление бытовых отходов.
      Некоммерческие объединения собственников помещений (квартир) в многоквартирных жилых домах, созданных с целью управления объектом кондоминиума должны:
      1) оборудовать площадки под мусоросборники;
      2) обеспечивать дворников инвентарем, предназначенным для сбора пищевых отходов, уличного и дворового смета;
      3) принимать меры по обеспечению регулярной мойки, дезинфекции и дезинсекции мусороприемных камер, площадок, а также сборников отходов.
      44. Организации и предприятия, осуществляющие уборку территории, должны своевременно осуществлять (в соответствии с договорами) вывоз твердых и жидких бытовых отходов с территорий жилых домов, организаций, учреждений.
      45. Определение границ уборки территорий осуществляется на основе настоящих Правил:
      1) по уличнодорожной сети, площадям, общественным местам (зоны отдыха общего пользования, парки, скверы, конечные пункты отстоя, бесхозяйные пустыри) – государственными учреждениями-администраторами соответствующих бюджетных программ, акимами поселков и сельских округов в объеме государственных закупок;
      2) по внутриквартальным и прочим территориям границы уборки определяются согласно паспортам благоустройства, выдаваемым акимами поселков и сельских округов.

Глава 1. Уборка территорий в осенне-зимний период

      46. Период осенне-зимней уборки устанавливается с 1 ноября по 1 апреля. В случае резкого изменения погодных условий (снег, мороз) сроки начала и окончания осеннее-зимней уборки корректируются администратором соответствующей бюджетной программы.
      47. В период листопада опавшие листья необходимо своевременно убирать. Собранные листья должны вывозиться предприятиями по благоустройству на специально отведенные участки, либо на поля компостирования.
      Сжигать листья на территории жилой застройки, в скверах, парках и в контейнерах для ТБО не допускается.
      Сгребание листвы и ветвей к комлевой части деревьев и кустарников, а также их складирование на мусоросборных площадках и мусоросборных контейнерах не допускается.
      48. В зимний период дорожки, садовые скамейки, урны и элементы малых архитектурных форм, а также пространство перед ними и с боков, подходы к ним должны быть очищены от снега и наледи.
      49. При уборке дорог в парках, лесопарках, садах, скверах, аллеях допускается складирование снега, не содержащего химических реагентов, на заранее подготовленные для этих целей площадки при условии сохранности зеленых насаждений и обеспечения оттока талых вод.
      50. Наледь на тротуарах и проезжей части, образовавшаяся в результате аварий на инженерных сетях, скалывается и убирается собственниками и (или) пользователями сетей.
      51. Не допускается:
      1) выдвигать или перемещать на проезжую часть улиц и проездов, тротуары и газоны снег, счищаемый с внутриквартальных проездов, дворовых территорий, территорий предприятий, организаций, строительных площадок, торговых объектов;
      2) применение жидкого хлористого кальция в качестве противогололедного реагента на тротуарах, посадочных площадках остановок пассажирского транспорта, в парках, скверах, дворах и пешеходных и озелененных зонах;
      3) роторная переброска и перемещение загрязненного и засоленного снега, а также скола льда на газоны, цветники и зеленые насаждения.
      52. В случае получения от метеорологической службы, заблаговременного предупреждения об угрозе возникновения массового гололеда обработка проезжей части эстакад, мостовых сооружений производится до начала выпадения осадков.
      53. При формировании снежных валов у края дороги не допускается перемещение снега на тротуары и газоны.
      54. Въезды, выезды во дворы, внутриквартальные проезды должны быть расчищены в первую очередь после механизированного сгребания и подметания с края проезжей части.
      55. Вывоз снега с улиц и проездов осуществляется в два этапа:
      1) первоочередной (выборочный) вывоз снега от остановок пассажирского транспорта, с мостов и путепроводов, мест массового посещения населения (крупных универмагов, рынков, гостиниц, вокзалов), въездов на территорию больниц и социально важных объектов осуществляется в течение 48 часов после окончания снегопада;
      2) окончательный (сплошной) вывоз снега производится по окончании первоочередного вывоза в соответствии с очередностью, определяемой заказчиком.
      Места под снегосвалки определяются акиматом района по предложению акимов поселков и сельских населенных пунктов.
      56. Места временного складирования снега после снеготаяния должны быть очищены от мусора и благоустроены.
      57. Тротуары, дворовые территории и проезды должны быть очищены от снега и наледи до асфальта. При возникновении наледи (гололеда) производится обработка песком либо щебеночным отсевом.
      58. Снег, счищаемый с дворовых территорий и внутриквартальных проездов, разрешается складировать на территориях дворов в местах, не препятствующих свободному проезду автотранспорта и движению пешеходов.
      59. Не допускается повреждение зеленых насаждений при складировании снега.
      60. Складирование снега на внутри дворовых территориях должно предусматривать отвод талых вод.
      61. В зимнее время собственниками и (или) пользователями зданий, строений и сооружений должна быть организована своевременная очистка кровель от наледи и сосулек.
      62. Очистка кровель зданий на сторонах, выходящих на пешеходные зоны, должна производиться немедленно после окончания снегопада с предварительной установкой ограждения опасных участков.
      63. Очистка крыш зданий от сосулек и наледеобразований со сбросом их на тротуары допускается только в светлое время суток с поверхности ската кровли, обращенной в сторону улицы. Сброс сосулек и наледи с остальных скатов кровли, а также плоских кровель должен производиться на внутренние дворовые территории. Перед сбросом наледеобразований необходимо провести охранные мероприятия, обеспечивающие безопасность движения пешеходов.
      Сброшенные с кровель зданий (строений и сооружений) наледь и сосульки немедленно убираются и размещаются у края проезжей части для последующего вывоза предприятием, убирающим проезжую часть улицы.
      64. Сбрасывать снег, лед и мусор в воронки водосточных труб не допускается.

Глава 2. Уборка территорий в весенне-летний период

      65. Период весенне-летней уборки устанавливается с 1 апреля по 1 ноября. В случае резкого изменения погодных условий сроки проведения летней уборки могут быть изменены.
      66. Очистка дворовых территорий, внутридворовых проездов и тротуаров от смета, пыли и мелкого бытового мусора, их мойка, а также поддержание чистоты в течение дня обеспечиваются субъектами закрепления территории.
      67. Поливочные краны для мойки и поливки из шлангов дворовых территорий должны быть оборудованы в каждом домовладении и содержаться в исправном состоянии.
      68. Собственники и (или) пользователи некапитальных объектов (автостоянки, боксовые гаражи, ангары, складские подсобные строения, сооружения, объекты торговли и услуг) должны заключать договоры на санитарную очистку и уборку закрепленных территорий либо производить ее самостоятельно – ежедневно.
      69. Металлические ограждения, дорожные знаки и указатели должны содержаться в чистоте.
      70. В полосе отвода районных дорог высота травяного покрова по обочинам, а также разделительным полосам, выполненным в виде газонов, не должна превышать 15 сантиметров. Не допускается засорение полосы различным мусором и отходами.

Раздел 3. Содержание фасадов, зданий и сооружений

      71. Местные разрушения облицовки, штукатурки, фактурного и окрасочного слоев, трещины в штукатурке, выкрашивание раствора из швов облицовки, кирпичной и мелкоблочной кладки, разрушение герметизирующих заделок стыков полносборных зданий, повреждение или износ металлических покрытий на выступающих частях стен, разрушение водосточных труб, мокрые и ржавые пятна, потеки и высолы, общее загрязнение поверхности, разрушение парапетов и иные подобные разрушения должны устраняться по мере выявления собственником и (или) пользователем здания и (или) сооружения, не допуская их дальнейшего развития.
      72. В случае, если в собственности юридических или физических лиц, хозяйственном ведении или оперативном управлении, в ином пользовании находятся отдельные помещения в нежилых или жилых зданиях, такие лица принимают долевое участие в ремонте фасадов названных зданий пропорционально занимаемым площадям.
      73. Работы по реставрации, ремонту и реконструкции фасадов зданий и их отдельных элементов должны производиться в соответствии с  Законом Республики Казахстан от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан". Расположенные на фасадах информационные таблички, памятные доски должны поддерживаться в чистоте и исправном состоянии.
      74. Входы, цоколи, витрины, вывески, средства размещения наружной рекламы должны содержаться собственником и (или) пользователем здания и (или) сооружения в чистоте и исправном состоянии.
      75. Не допускается:
      1) самовольное переоборудование балконов и лоджий, установление цветочных ящиков с внешней стороны окон и балконов;
      2) самовольное переоборудование фасадов зданий и их конструктивных элементов без разрешения, выданного в порядке, установленном постановлением Правительства Республики Казахстан от 6 мая 2008 года N 425 "О некоторых мерах по упрощению порядка оформления и выдачи исходных материалов (данных) и разрешительных документов для строительства объектов";
      3) загромождение балконов предметами домашнего обихода (мебелью и тарой), ставящее под угрозу обеспечение безопасности;
      4) производство окраски фасадов зданий и сооружений без предварительного восстановления архитектурных деталей;
      5) производство окраски фасадов, облицованных естественным или искусственным камнем.
      76. Все закрепленные к стене стальные элементы необходимо регулярно окрашивать, защищать от коррозии. Не допускаются зазоры в местах прохода всех трубопроводов через стены и фундаменты. Мостики для перехода через коммуникации должны быть исправными и содержаться в чистоте их собственниками и (или) пользователями зданий и (или) сооружений.
      77. Руководители предприятий и организаций, в ведении которых находятся здания и сооружения, собственники и (или) пользователи зданий и сооружений должны обеспечить своевременное производство работ по реставрации, ремонту и покраске фасадов указанных объектов и их отдельных элементов (балконы, лоджии, водосточные трубы), а также поддерживать в чистоте и исправном состоянии расположенные на фасадах информационные таблички, памятные доски.
      78. Витрины магазинов и офисов, выходящих фасадами на улицы, должны иметь световое оформление.
      79. Цветовое решение зданий и сооружений, а также их фасадов должно быть выдержано в единой цветовой гамме, учитывая сложившуюся застройку.

Раздел 4. Благоустройство территорий жилого назначения

      80. Территория, прилегающая к жилому зданию, должна быть благоустроена, озеленена, освещена, ограждена и зонирована, подъездные пути и пешеходные дорожки должны иметь твердое покрытие.
      81. Свободные от застройки и дорог территории объектов должны благоустраиваться и озеленяться.
      82. Озелененные территории общего пользования должны быть благоустроены и оборудованы малыми архитектурными формами: фонтанами и бассейнами, лестницами, пандусами, подпорными стенками, беседками, светильниками. Число светильников следует определять по нормам освещенности территорий.
      83. На территории жилых кварталов, микрорайонов, а также на придомовых территориях, необходимо поддерживать следующий порядок:
      1) содержать в исправном состоянии покрытия отмосток, тротуаров, пешеходных дорожек, внутриквартальных проездов и дорог;
      2) не допускать самовольного строительства во дворах различного рода хозяйственных или вспомогательных построек (гаражей, сараев, кладовых) и самовольной установки коммуникаций (антенн, электрических, телефонных кабелей);
      3) не допускать загромождения придомовых территорий строительными материалами;
      4) содержать в исправном состоянии находящиеся на балансе (в хозяйственном ведении или оперативном и (или) ином управлении) инженерные сети, своевременно производить осмотр и очистку колодцев;
      5) не допускать прогона и выпаса домашнего скота и птицы вне районов индивидуальной застройки, в полосе отвода автомобильных и железных дорог, на улицах, в скверах, садах, лесопарках, на стадионах, пришкольных участках и других местах общего пользования;
      6) не допускать убоя и разделки домашнего скота и птицы во дворах индивидуальной жилой застройки, у подъездов жилых домов, внутри жилых кварталов и на землях общего пользования (за исключением территорий ветеринарных учреждений);
      7) содержать в исправном состоянии малые архитектурные формы, оборудование спортивных, игровых, детских и хозяйственных площадок, ограждения и изгороди, поддерживать их опрятный внешний вид.

Раздел 5. Освещение территории населенных пунктов

      84. Освещение территории обеспечивается эксплуатирующими организациями и сопровождается установками наружного освещения (далее - УНО), к которым относятся:
      1) устройства электроснабжения, распределительные сети;
      2) устройства защиты и заземления электросетей;
      3) устройства управления;
      4) опоры кронштейнов, тросовых подвесов.
      85. Содержание и обслуживание УНО включает следующие мероприятия:
      1) поддержание технически исправного состояния УНО, при котором количественные и качественные показатели соответствуют заданным параметрам, включая замену ламп и вышедших из строя рассеевателей в светильниках, чистку светильников, замеры уровня освещенности;
      2) обеспечение регламентируемого режима работы УНО, контроля за своевременным включением и выключением по графику, выявления не горящих светильников, повреждений, немедленного их устранения.
      86. Металлические опоры, кронштейны и элементы УНО окрашиваются в зависимости от состояния покрытия.
      87. Не допускается размещение рекламных щитов на опорах освещения, инженерных сетей без согласования с их собственниками и (или) пользователями.
      88. Включение наружного освещения улиц, дорог, пешеходных частей площадей, освещаемых объектов производится при снижении уровня естественной освещенности в вечерние сумерки до 20 люкс, а отключение в утренние сумерки при ее повышении до 10 люкс – по графику.
      89. Процент не горящих светильников на улицах не должен превышать 10 процентов, при этом не допускается расположение неработающих светильников подряд, один за другим.
      90. Металлические опоры, кронштейны и элементы устройств наружного освещения и контактной сети должны содержаться в чистоте, не иметь очагов коррозии и окрашиваться. Замена перегоревших светильников должна осуществляться соответствующими службами в течение 24 часов с момента выявления.
      91. Вышедшие из строя газоразрядные лампы, содержащие ртуть, – дуговые ртутные люминесцентные, дуговые ртутные йодидов металлов, дуговые натриевые – должны храниться в отведенных для этих целей помещениях и вывозиться только на специализированные предприятия для их утилизации. Не допускается вывозить указанные типы ламп на полигон.
      92. Вывоз сбитых опор освещения и контактной сети электрифицированного транспорта осуществляется собственником и (или) пользователем опоры на основных улицах незамедлительно, на остальных территориях, а также демонтируемых опор – в течение 12 часов.

Раздел 6. Благоустройство территорий общего пользования, рекреационного назначения

      93. Уборка территорий общего пользования, занятых парками, скверами, водоемами, в том числе расположенными на них тротуарами, пешеходными зонами, лестничными сходами производится субъектами закрепления территорий и организациями, у которых данные объекты находятся на обслуживании и эксплуатации.
      94. Покрытия площадок, дорожно-тропиночной сети в пределах ландшафтно-рекреационных территорий следует применять из плиток, щебня или прочных минеральных материалов, допуская применение асфальтового покрытия в исключительных случаях.
      95. Прибрежные полосы прудов и водоемов должны быть благоустроены. Следует предусматривать меры, исключающие загрязнение водоемов поверхностными водами.
      96. На площадях, в парках, скверах, зонах отдыха, местах массового посещения населения, на улицах, у каждого подъезда жилых домов, входах в административные, служебные здания, объекты торговли, на остановках общественного транспорта должны быть установлены урны.
      97. Очистка урн производится по мере их заполнения, но не реже одного раза в день. Мойка урн производится по мере загрязнения, но не реже одного раза в неделю. Урны, расположенные на остановках общественного пассажирского транспорта, очищаются и промываются организациями, осуществляющими уборку остановок, а урны, установленные у остальных объектов, - собственниками и (или) пользователями указанных объектов. Покраска урн осуществляется собственниками и (или) пользователями, один раз в год (апрель), а также по мере необходимости или по предписанию соответствующих служб.
      98. Не допускается сорить на улицах, площадях, в парках, скверах и дворах.
      99. После закрытия пляжей должна производиться основная уборка берега, раздевалок, туалетов, зеленой зоны, мойка тары и дезинфекция туалетов. Днем производится текущая уборка. Собранные отходы должны вывозиться до 8 часов утра.
      100. Урны должны быть расставлены из расчета не менее одной на 1600 квадратных метров (далее - м2) территории пляжа и располагаться на расстоянии 3-5 метров от полосы зеленых насаждений и не менее 10 метров от уреза воды, расстояние между ними не должно превышать 40 метров.
      101. Контейнеры емкостью 0,75 кубических метров (далее - м3) должны устанавливаться из расчета один контейнер на 3500 - 4000 м2 площади пляжа.
      102. На территориях пляжей должны быть оборудованы общественные туалеты из расчета одно место на 75 посетителей на расстоянии до места купания не менее 50 метров и не более 200 метров.
      103. На территории пляжа должны быть установлены фонтанчики с подводом питьевой воды. Расстояние между фонтанчиками не должно превышать 200 метров. Стоки от фонтанчиков могут использоваться для полива зеленых насаждений пляжа, допускается их отвод в проточные водоемы на расстоянии не менее 100 метров ниже по течению реки от границы пляжа. Не допускается отвод воды из питьевых фонтанчиков в места, не предназначенные для этой цели.
      104. Питьевые фонтанчики могут быть типовыми, либо выполненными по специально разработанному проекту, их следует размещать в зонах отдыха и рекомендуется - на спортивных площадках. Место размещения питьевого фонтанчика и подход к нему должны быть оборудованы твердым видом покрытия, высота должна составлять не более 90 сантиметров для взрослых и не более 70 сантиметров для детей. Не менее одной чаши питьевых фонтанчиков в зонах отдыха должно быть доступно для инвалидов.
      105. Открытые и закрытые раздевалки, гардеробы должны мыться ежедневно с применением дезинфицирующих средств, разрешенных к применению в Республике Казахстан.
      106. На пляже ежегодно должен подсыпаться чистый песок или галька.
      107. На песчаных пляжах не реже одного раза в неделю должно производиться механизированное рыхление поверхностного слоя песка с удалением собранных отходов. После рыхления песок необходимо выравнивать.
      108. Стирать белье и купать животных в местах, предназначенных для купания людей не допускается.
      109. Хозяйственная зона парков с участками, выделенными для установки мусоросборников, должна быть расположена не ближе 50 метров от мест массового скопления отдыхающих (танцевальные площадки, эстрады, фонтаны, главные аллеи, зрелищные павильоны).
      110. При определении числа урн следует исходить из расчета: одна урна на 800 м2 площади парка. На главных аллеях расстояние между урнами не должно быть более 40 метров. У каждого ларька, киоска необходимо устанавливать урну.
      111. Для удобства сбора отходов в местах, удаленных от массового скопления отдыхающих, следует устанавливать промежуточные сборники для временного хранения отходов и смета.
      112. При определении числа контейнеров для хозяйственных площадок следует исходить из среднего накопления отходов за 3 дня.
      113. Общественные туалеты устанавливаются на расстоянии не ближе 50 метров от мест массового скопления и посещения людей, исходя из расчета одно место на 500 посетителей. Месторасположение общественных туалетов и подходы к ним должны быть обозначены специальными указателями заметными в дневное и вечернее время.
      114. Общественные туалеты могут располагаться на первых этажах общественных зданий. Не допускается устройство общественных туалетов в жилых зданиях, в зданиях детских, лечебно–оздоровительных, профилактических и санитарно–эпидемиологических учреждений.
      115. Общественные туалеты необходимо устраивать в следующих местах населенных пунктов:
      1) на площадях, улицах с большим пешеходным движением;
      2) на площадях около железнодорожных станций, автостанциях;
      3) в поселковых парках, скверах, выставках, стадионах, местах массового отдыха людей;
      4) на территории торговых центров, рынков.
      116. Основную уборку следует производить после закрытия парков до 8 часов утра. Днем необходимо собирать отходы и опавшие листья, производить текущую уборку, поливать зеленые насаждения.
      117. Родники на территории района при соответствии качества воды и положительного заключения органов санитарно-эпидемиологического надзора должны быть оборудованы подходом и площадкой с твердым видом покрытия, приспособлением для подачи родниковой воды (желоб, труба, иной вид водотока), чашей водосбора, системой водоотведения.
      118. Декоративные водоемы сооружаются с использованием рельефа или на ровной поверхности в сочетании с газоном, плиточным покрытием, цветниками, древесно-кустарниковыми посадками. Дно водоема необходимо делать гладким, удобным для очистки. Рекомендуется использование приемов цветового и светового оформления.

Глава 1. Художественное и рекламное оформление, малые архитектурные формы

      119. Световая реклама должна помогать ориентации пешеходов и водителей автотранспорта в пространстве населенного пункта и участвовать в решении светокомпозиционных задач. Размещение, габариты, формы и светоцветовые параметры элементов такой информации должны быть отчетливо воспринимаемы с расчетных расстояний и гармонично вписаны в конкретный световой ансамбль, не противоречить действующим правилам дорожного движения, не нарушать комфортность проживания населения.
      120. Средства наружной рекламы и информации должны содержаться в чистоте и размещаться в установленном порядке.
      121. Материалы, используемые в производстве объектов наружной (визуальной) рекламы и оформления, должны отвечать современным требованиям качества, безопасности и экологии, нравственности и морали в соответствии с нормами экологической и санитарно-гигиенической безопасности, природно-климатическим условиям региона.
      122. При монтаже (демонтаже) отдельно стоящих объектов наружной (визуальной) рекламы, фундамент конструкции должен устанавливаться на уровне или ниже отметки уровня земли. Близлежащая территория после монтажа (демонтажа) должна быть благоустроена.
      123. Конструкции объектов наружной (визуальной рекламы) и информации должны предусматривать подсветку рекламно-информационного поля в темное время суток источником света. Исключение могут составлять средства наружной (визуальной) рекламы и информации, подсветка которых технически затруднена или изначально не предусмотрена архитектурным проектом (транспаранты–перетяжки, флаговые композиции, маркизы, сервисные дорожные знаки и знаки маршрутного ориентирования, имеющие светоотражающее покрытие, информация на отдельно стоящих небольших зданиях и сооружениях и нежилых объектах, расположенных в жилых зданиях).
      124. Инженерно-техническое решение объектов наружной (визуальной) рекламы должно учитывать несущие возможности элементов зданий и сооружений, на которые закрепляется объект, и исключить вследствие этого потери их эксплуатационных качеств.
      125. Содержание объектов наружной (визуальной) рекламы, в том числе уборку территории, прилегающих к ним, в радиусе пяти метров, должны производить собственники объектов наружной (визуальной) рекламы.
      126. Составляющие элемент объектов наружной (визуальной) рекламы - фундамент, "ножки", должны находиться в надлежащем эстетическом виде. Фундамент побелен (окрашен), в случае осыпания бетонной основы она должна быть "восстановлена". "Ножка" должна содержаться в чистоте, быть окрашена и очищена от бумажно-рекламных носителей.
      127. Не допускается эксплуатация стационарных объектов наружной (визуальной) рекламы без информационных сообщений (рекламы) на одной или более сторон. Подлежат замене выцветшие, надорванные информационные носители на объектах наружной (визуальной) рекламы, а также информационные носители с устаревшей тематикой, в том числе социального характера. Указанные мероприятия производятся за счет собственника объекта наружной (визуальной) рекламы.
      128. Предприятия, эксплуатирующие световые рекламы и вывески, должны ежедневно включать их с наступлением темноты и обеспечивать своевременную замену перегоревших газосветовых трубок и электроламп.
      129. В случае неисправности отдельных знаков световой рекламы или вывески необходимо выключать рекламу или вывеску.
      130. После монтажа (демонтажа) рекламных конструкций рекламораспространитель должен восстановить благоустройство территорий или объектов размещения в сроки не более 7 дней.
      131. Не допускается:
      1) производить смену изображений (плакатов) на рекламных конструкциях с заездом автотранспорта на газоны;
      2) наклеивание и размещение на зданиях, заборах, остановках пассажирского транспорта, опорах освещения, деревьях каких-либо объявлений и информационных сообщений без согласия собственника и (или) балансодержателя.
      132. Устанавливаемые в границах полосы отвода наружная реклама, иные информационные знаки и указатели должны выполняться и устанавливаться в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      133. Территории жилой застройки, общественные зоны, скверы, улицы, парки, площадки для отдыха оборудуются малыми архитектурными формами - беседками, теневыми навесами, цветочницами, скамьями, урнами, фонтанами, устройствами для игр детей, отдыха для взрослого населения, газетными стендами, оградами, телефонными будками (навесами), павильонами для ожидания автотранспорта.
      134. Строительство и установка оград и заборов допускаются при условии соблюдения следующих требований:
      1) строительство забора из кирпича, бетона (непрозрачного) разрешается и только для ограждений промышленных предприятий, специальных учреждений, режимных объектов;
      2) строительство металлического забора (декоративного, прозрачного) высотой до 2 метров или зеленой (живой) изгороди разрешается для ограждения многоквартирных жилых комплексов, коттеджных городков и индивидуальных жилых домов;
      3) строительство металлического забора (прозрачного) высотой более двух метров разрешается для ограждения учебных заведений, детских воспитательных и лечебных учреждений, рынков, специализированных учреждений;
      4) устройство зеленой (живой) изгороди высотой до 0,7 метра допускается для ограждения индивидуальных жилых домов в коттеджном городке, административных зданий, банковских учреждений, центров досуга и отдыха и иных объектов (в пределах границ отведенной территории).
      135. Малые архитектурные формы могут быть стационарными и мобильными, их количество и размещение определяются паспортами благоустройства территорий.
      136. Проектирование, изготовление и установка малых архитектурных форм при новом строительстве в границах застраиваемого участка осуществляются заказчиком в соответствии с утвержденной проектно-сметной документацией.
      137. Конструктивные решения малых архитектурных форм должны обеспечивать их устойчивость, безопасность пользования.
      138. Юридические и физические лица – собственники и (или) пользователи малых архитектурных форм должны за свой счет осуществлять их замену, ремонт и покраску.
      139. Установка и содержание малых архитектурных форм на территории осуществляется с соблюдением следующих требований:
      1) все элементы внешнего благоустройства, в том числе и отделка фасадов зданий, должны быть выполнены в соответствии с утвержденным проектом и нормами противопожарной безопасности;
      2) собственники и (или) пользователи строений вправе без согласования выполнять праздничное оформление фасадов зданий, выходящих на улицы, площади и общественные места.
      140. Для оформления мобильного и вертикального озеленения применяются следующие виды устройств: трельяжи, шпалеры, перголы, цветочницы, вазоны.
      1) трельяж и шпалера - легкие деревянные или металлические конструкции в виде решетки для озеленения вьющимися или опирающимися растениями, могут использоваться для организации уголков тихого отдыха, укрытия от солнца, ограждения площадок, технических устройств и сооружений;
      2) пергола - легкое решетчатое сооружение из дерева или металла в виде беседки, галереи или навеса, используется как "зеленый тоннель", переход между площадками или архитектурными объектами;
      3) цветочницы, вазоны - небольшие емкости с растительным грунтом, в которые высаживаются цветочные растения.
      141. Установка скамей должна предусматриваться на твердые виды покрытия или фундамент. В зонах отдыха, лесопарках, детских площадках допускается установка скамей на "мягкие" виды покрытия. При наличии фундамента его части не должны выступать над поверхностью земли. Высоту скамьи для отдыха взрослого человека от уровня покрытия до плоскости сидения следует принимать в пределах 420-480 миллиметров. Поверхности скамьи для отдыха рекомендуется выполнять из дерева, с различными видами водоустойчивой обработки (предпочтительно - пропиткой).
      142. При установке таксофонов на территориях общественного, жилого, рекреационного назначения следует предусматривать их электроосвещение. Места размещения таксофонов следует проектировать в максимальном приближении от мест присоединения закладных устройств канала (трубы) телефонной канализации и канала (трубы) для электроосвещения. Кроме этого, рекомендуется не менее одного из таксофонов (или одного в каждом ряду) устанавливать на такой высоте, чтобы уровень щели монетоприемника от покрытия составлял 1,3 метра. Уровень приемного отверстия почтового ящика рекомендуется располагать от уровня покрытия на высоте 1,3 метра.

Глава 2. Требования к содержанию территории рынков

      143. При организации рынка должны быть соблюдены противопожарные правила, архитектурные, строительные, ветеринарные, экологические требования в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан, территории рынков должны иметь асфальтовое покрытие.
      144. Сооружения, расположенные на территории рынка, также должны отвечать правилам техники безопасности, ветеринарным, санитарным, противопожарным требованиям, установленным для объектов соответствующего профиля (типа).
      145. Размещение сооружений и оборудования на территории рынка должно обеспечивать потребителям свободный доступ к местам торговли, соблюдение требований пожарной безопасности и возможность экстренной эвакуации людей и материальных ценностей в случае аварийных или чрезвычайных ситуаций.
      146. Санитарное состояние рынка должно соответствовать требованиям, установленными органами и учреждениями санитарно – эпидемиологического надзора.
      147. На обозримых местах территории рынка размещается "План рынка" с указанием всех необходимых объектов: торговых рядов, справочного бюро, лабораторий, санузлов, контрольных весов, комнаты органов охраны правопорядка.
      148. Территория рынка оснащается указателями направлений к торговым рядам, и конкретным пунктам питания, контрольным весам, автобусным остановкам, выходам.
      149. Торговля сельскохозяйственной продукцией осуществляется путем, предохраняющим продукты от непосредственного соприкосновения с землей, соблюдения принципов товарного соседства, из посуды, изготовленной из материалов, разрешенных органами и учреждениями санитарно–эпидемиологического надзора.
      150. Проведение ветеринарно-санитарной экспертизы на рынках является обязательным. Реализация продуктов и сырья животного происхождения без проведения ветеринарно-санитарной экспертизы не допускается.

Глава 3. Сбор, хранение, вывоз, утилизация отходов и мусора

      151. Планово-регулярная очистка должна проводиться по договорам - графикам, заключаемым между организацией, производящей удаление отходов и физическими и юридическими лицами.
      152. При вывозе отходов на полигон, каждый рейс автомашины должен отмечаться в путевом листе администрацией полигона.
      153. Вывоз отходов должен проводиться не ранее 6 часов и не позднее 23 часов.
      154. Обезвреживание твердых и жидких бытовых отходов, отбросов должна производиться на специальных сооружениях (полигоны для твердых бытовых отходов, поля ассенизации, поля запахивания, скотомогильник, система канализационных сооружений), которые должны соответствовать действующим нормативным документам.
      155. Не допускается вывозить отходы на территории, не предназначенные для этих целей, а также закапывать их на сельскохозяйственных полях.
      156. На территории домовладений, организаций, культурно-массовых учреждений, зон отдыха должны быть выделены специальные площадки для размещения контейнеров для сбора мусора и отходов с подъездами для транспорта. Площадка должна быть с водонепроницаемым покрытием и иметь сплошное ограждение из кустарника с трех сторон.
      157. Площадки для установки контейнеров должны быть удалены от жилых и общественных зданий, организаций всех профилей, спортивных площадок и от мест отдыха населения на расстояние не менее 25 метров и не более 100 метров. Размер площадок должен быть рассчитан на установку не менее 5 контейнеров. Расстояния от контейнеров до краев площадки должны быть не менее 1 метра.
      158. В районах сложившейся застройки, где нет возможности соблюдения установленных разрывов от дворовых туалетов, контейнерных площадок эти расстояния устанавливаются комиссией с участием сотрудников уполномоченного органа архитектуры и градостроительства, жилищно-эксплуатационной организации, специалиста территориального органа государственной санитарно-эпидемиологической службы.
      159. Для определения числа устанавливаемых мусоросборников (контейнеров) следует исходить из численности населения, пользующегося мусоросборниками, норм накопления отходов, сроков их хранения. Расчетный объем мусоросборников должен соответствовать фактическому накоплению отходов в периоды наибольшего их образования.
      160. Срок хранения отходов в мусоросборниках (контейнерах) в холодное время года (при температуре - 0 и ниже градус по Цельсию) должен быть не более трех суток, в теплое время (при плюсовой температуре) не более суток.
      161. Для сбора ТБО следует применять в благоустроенном жилищном фонде стандартные контейнеры (0,75 м3), в частных домовладениях допускается использовать емкости произвольной конструкции с крышками (деревянные, металлические и пластиковые).
      162. Металлические контейнеры в летний период должны мыться в специализированных местах не реже одного раза в 10 дней (при несменяемой системе) и после каждого опорожнения (при сменяемой).
      163. Выбор вторичного сырья (текстиль, банки, бутылки) из контейнеров, из специализированного транспорта не допускается.
      164. Для сбора жидких отходов в не канализованных домовладениях должны быть оборудованы выгребные ямы с водонепроницаемым выгребом и наземную часть с крышкой и решеткой для отделения твердых фракций. При наличии дворовых уборных выгреб может быть общим.
      165. Не канализованные дворовые и общественные уборные должны быть удалены от жилых и общественных зданий, от площадок для игр детей и отдыха населения на расстояние не менее 25 метров.
      166. В условиях децентрализованного водоснабжения дворовые уборные должны быть удалены от колодцев и каптажей родников на расстояние не менее 50 метров.
      167. Дворовая уборная должна иметь надземную часть и выгреб. Надземные помещения сооружают из плотно пригнанных материалов (досок, кирпичей, блоков). Выгреб должен быть водонепроницаемым. Глубина выгреба зависит от уровня грунтовых вод, но не должна быть более 3 метров. Не допускается наполнение выгреба выше, чем до 0,35 метров от поверхности земли. Выгреб очищается по мере его заполнения, но не реже одного раза в полгода.
      168. Уборка дворовых уборных должна проводиться ежедневно. Наземная часть дворовых уборных должна быть непроницаема для грызунов и насекомых. Не канализованные уборные и выгребные ямы должны дезинфицироваться один раз в 10 дней.
      169. Не допускается собирать пищевые отходы в инфекционных и противотуберкулезных медицинских организациях.
      170. Временное хранение пищевых отходов в объектах торговли и общественного питания должно осуществляться в холодильных камерах или в охлаждаемых помещениях.
      171. Сборники, предназначенные для пищевых отходов должны ежедневно промываться с применением моющих средств и дезинфицироваться не реже одного раза в 10 дней.

Раздел 7. Требования благоустройства при проведении строительных и монтажных работ

      172. В течение всего срока строительства необходимо обеспечивать безопасность производимых работ для окружающей среды, территории и населения, обеспечение безопасности труда на строительной площадке, выполнение требований акимов поселков и сельских округов по поддержанию порядка на прилегающей к строительной площадке территории.
      173. До начала строительно-монтажных работ строительная площадка и опасные зоны работ за ее пределами должны быть ограждены.
      174. При въезде на площадку должны быть установлены информационные щиты с указанием наименования объекта, названия застройщика (заказчика), подрядчика (генподрядчика), фамилии, должности и телефона ответственного производителя работ по объекту.
      175. Наименование и телефон ответственного исполнителя работ должны быть нанесены также на щитах инвентарных ограждений мест работ вне стройплощадки, мобильных зданиях и сооружениях, крупногабаритных элементах оснастки, кабельных барабанах.
      176. В случае необходимости по требованию местного исполнительного органа строительная площадка должна быть оборудована устройствами или бункерами для сбора мусора, а также пунктами очистки транспортных средств на выездах, а на линейных объектах – в местах, указанных местным исполнительным органом.
      177. Мероприятия по закрытию улиц, ограничению движения транспорта, изменению движения общественного транспорта, предусмотренные строительным планом, перед началом работ должны быть окончательно согласованы исполнителем работ с дорожной полицией и акимами поселков и сельских округов. После окончания необходимости в ограничениях, указанные органы должны быть поставлены в известность.
      178. При необходимости временного использования для нужд строительства определенных территорий, не включенных в строительную площадку, режим использования, охраны (при необходимости) и уборки этих территорий определяется соглашением с собственниками и (или) пользователями этих территорий (для общественных территорий – с местным исполнительным органом).
      179. В течение всего срока строительства исполнитель работ несет предусмотренную законом ответственность за соблюдение предъявляемых к площадке действующих нормативных документов по охране труда, за охрану окружающей среды, безопасность строительных работ для окружающей территории и населения, а также выполнение разного рода требований административного характера, установленных настоящими нормами и действующими нормативными документами или условиями согласования строительства.
      180. В течение всего срока строительства исполнитель работ обеспечивает устройство, эксплуатацию, развитие и ликвидацию временных инженерных сетей, дорог и транспортных сооружений, складских площадок, бытовых и иных временных зданий и сооружений общего пользования для всех участников, а также рекультивацию земель на территории площадки, если иное не предусмотрено соглашениями между участниками строительства или условиями согласования строительства.
      181. Исполнитель работ должен обеспечивать уборку территории строительной площадки закрепленной территории. Бытовой и строительный мусор, а также снег, должны вывозиться своевременно в сроки и в порядке, установленные акимами поселков и сельских округов.
      182. При производстве строительно-монтажных работ на селитебных территориях не допускается при уборке отходов и мусора сбрасывать их с этажей зданий и сооружений без применения закрытых лотков и бункеров-накопителей.
      183. После выполнения работ, как правило в месячный срок (в зависимости от объема работ) должно быть выполнено комплексное восстановление нарушенного благоустройства территории, в том числе дорожного покрытия, тротуаров, бортового камня и элементов озеленения.
      184. Восстановленная территория принимается организацией, ответственной за ее эксплуатацию, от строительной или привлеченной ею ремонтной организацией по акту.
      185. При необходимости прекращения или приостановки работ на срок более шести месяцев застройщик - (заказчик) должен обеспечить консервацию объекта (приведение его и территории, использованной для строительства, в состояние, обеспечивающее прочность, устойчивость и сохранность основных конструкций и безопасность объекта для населения и окружающей среды).
      186. Если эксплуатация здания или сооружения прекращается, должны быть приняты меры, исключающие причинение вреда населению и окружающей среде (отключены коммуникации, опорожнены имеющиеся емкости, удалены опасные или ядовитые вещества, закреплены или обрушены неустойчивые конструкции), а также должны быть приняты меры, препятствующие несанкционированному доступу в это здание или сооружение людей и животных.

Раздел 8. Благоустройство и содержание автомобильных дорог и объектов транспортной инфраструктуры

      187. Земли, занимаемые автомобильными дорогами общего пользования, относятся к государственной собственности, являются неделимыми и не подлежат передаче в частную собственность. Любые сооружения, построенные на землях автомобильных дорог общего пользования с нарушением порядка согласования на использование этих земель, установленного постановлением Правительства Республики Казахстан от 5 сентября 1998 года N 845 "О совершенствовании правового обеспечения дорожного хозяйства", признаются незаконными и подлежат сносу в соответствии со статьей 244 Гражданского кодекса Республики Казахстан лицом, осуществившим самовольную постройку, либо за его счет, кроме случаев, предусмотренных гражданским законодательством Республики Казахстан.
      188. Придорожные полосы устанавливаются для обеспечения безопасности населения и создания условий эксплуатации автомобильных дорог с учетом требований безопасности дорожного движения, а также возможности осуществления их реконструкции, ремонта и содержания, размещения объектов дорожной инфраструктуры.
      189. В придорожных полосах автомобильных дорог общего пользования, строительство капитальных сооружений, за исключением объектов дорожной службы и объектов дорожного сервиса не допускается.
      190. Расходы по обустройству, ремонту и содержанию подъездов (съездов, примыканий), находящихся в придорожных полосах автомобильных дорог общего пользования, несут собственники и (или) пользователи этих объектов.
      191. Собственники остановочных павильонов и остановочных комплексов должны содержать данные сооружения в надлежащем состоянии, в необходимых случаях принимать меры по их восстановлению.
      192. Пользователи автомобильными дорогами общего пользования должны эксплуатировать транспортные средства в состоянии, обеспечивающем безопасность дорожного движения, сохранность дорог и сооружений на них, а также предотвращать загрязнение окружающей среды.
      193. Пользователи автомобильными дорогами, допустившие повреждение дорожного покрытия, земляного полотна, мостов, путепроводов, водоотводных сооружений, автопавильонов, дорожных знаков, придорожных насаждений, защитных устройств и элементов обустройства автомобильных дорог, а также нарушившие правила пользования автомобильными дорогами, несут ответственность в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.
      194. Ущерб, нанесенный пользователями автомобильным дорогам и дорожным сооружениям, возмещается ими в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      195. Не допускается движение транспортных средств по обочинам, тротуарам и пешеходным дорожкам, а в населенных пунктах - кроме того, вне проезжей части. Допускаются движение машин дорожно-эксплуатационных и коммунальных служб, а также подъезд по кратчайшему пути транспортных средств, подвозящих грузы к объектам, расположенным непосредственно у обочин, тротуаров или пешеходных дорожек. При этом должна быть обеспечена безопасность.

Глава 1. Содержание дорог

      196. Проезжая часть улиц, на которых отсутствует ливневая канализация, должна убираться подметально-уборочными машинами.
      197. Дорожные покрытия следует мыть так, чтобы загрязнения, скапливающиеся при лотковой части дороги, не выбрасывались потоками воды на полосы зеленых насаждений или тротуар.

Глава 2. Зимняя уборка дорог

      198. Зимняя уборка проезжей части улиц и проездов осуществляется в соответствии с требованиями настоящих Правил, регламентов, определяющих технологию работ, технические средства и применяемые противогололедные реагенты, а также графиков, утверждаемых в рамках законодательства Республики Казахстан.
      199. Организации, отвечающие за уборку территорий (службы заказчиков и подрядные организации), в срок до 1 октября должны обеспечить завоз, заготовку и складирование необходимого количества противогололедных материалов.
      200. Уборка и вывоз снега от края проезжей части производятся силами предприятий, несущих ответственность за уборку проезжей части данной улицы или проезда.
      201. Технология и режимы производства уборочных работ на проезжей части улиц и в проездах, на тротуарах и дворовых территориях должны обеспечить беспрепятственное движение транспортных средств и пешеходов независимо от погодных условий.
      202. К первоочередным операциям зимней уборки относятся:
      1) обработка проезжей части дорог противогололедными материалами;
      2) сгребание и подметание снега;
      3) формирование снежного вала для последующего вывоза;
      4) выполнение разрывов в валах снега на перекрестках, у остановок пассажирского транспорта, подъездов к административным и общественным зданиям, выездов из дворов.
      203. К операциям второй очереди относятся:
      1) удаление снега (вывоз);
      2) зачистка дорожных лотков после удаления снега;
      3) скалывание льда и удаление снежноледяных образований.
      204. Обработка проезжей части дорог противогололедными материалами должна осуществляться с выдержкой 20–40 минут с момента начала снегопада для образования слоя снега, достаточного для закрепления в нем хлоридов.
      205. С началом снегопада в первую очередь обрабатываются противогололедными материалами наиболее опасные для движения транспорта участки магистралей и улиц – крутые спуски и подъемы, мосты, эстакады, тоннели, на перекрестках и остановках общественного транспорта, а также мест, где может потребоваться экстренное торможение.
      206. По окончании обработки наиболее опасных для движения транспорта мест необходимо приступить к сплошной обработке проезжей части противогололедными материалами. Данная операция начинается с первой от бортового камня полосы движения транспорта, по которой проходят маршруты движения пассажирского транспорта.
      Время, необходимое на сплошную обработку противогололедными материалами всей территории, закрепленной за дорожно-уборочной организацией, не должно превышать четырех часов с момента начала снегопада.
      207. В технологическом цикле "посыпка-подметание" доли операций должны быть равными (количество обработанных реагентами площадей должно соответствовать количеству подметенных).
      208. Механизированное подметание проезжей части должно начинаться при высоте рыхлой снежной массы на дорожном полотне 2,5 – 3,0 сантиметра, что соответствует 5 сантиметрам свежевыпавшего неуплотненного снега.
      209. При длительном снегопаде циклы механизированного подметания проезжей части осуществляются после каждых 5 сантиметров свежевыпавшего снега.
      210. Время, необходимое на одноразовое сгребание, подметание всех улиц и проездов, обслуживаемых одним предприятием, не должно превышать четырех часов.
      211. При непрекращающемся снегопаде количество технологических циклов (подсыпка-подметание) повторяют необходимое количество раз, но не менее трех.
      212. По окончании снегопада производят завершающее подметание дорожного покрытия.
      213. После завершения механизированного подметания проезжая часть должна быть очищена на всю ширину от снежных накатов и наледей.
      214. Снег, счищаемый с проезжей части улиц и проездов, а также с тротуаров сдвигается к краю проезжей части улиц и проездов для временного складирования снежной массы.
      215. На улицах и проездах с односторонним движением транспорта, в том числе на магистралях с разделительной полосой в виде скверов, газонов и бетонных блоков, зоны, со стороны которых начинается подметание проезжей части, должны быть в течение всего зимнего периода постоянно очищены от снега и наледи до бортового камня.
      216. При временном складировании снежного вала по краю дороги у бортового камня должен быть расчищен лоток шириной не менее 0,5 метра между валом и бортовым камнем для пропуска талых вод в период оттепели. Складирование вала на ливнеприемниках не допускается.
      217. В валах снега на остановках пассажирского транспорта и в местах наземных пешеходных переходов должны быть сделаны разрывы:
      1) на остановках: от 30 метров до 50 метров;
      2) на переходах, имеющих разметку, – на ширину разметки, не имеющих разметки – не менее 5 метров.
      218. После каждого прохода снегопогрузчика производится операция по зачистке дорожного покрытия у края дороги и у бортового камня от остатков снега и наледи с последующим их вывозом.
      219. Вывоз снега с улиц и проездов должен осуществляться на специально подготовленные площадки – снегосвалки. Не допускается вывоз снега на не согласованные в установленном порядке места.
      220. Формирование снежных валов не допускается:
      1) на пересечениях всех дорог и улиц и проездов в одном уровне и вблизи железнодорожных переездов в зоне треугольника видимости;
      2) ближе 5 метров от пешеходного перехода;
      3) ближе 20 метров от остановочного пункта общественного транспорта;
      4) на участках дорог, оборудованных транспортными ограждениями или повышенным бордюром;
      5) на тротуарах.

Глава 3. Летняя уборка дорог

      221. Проезжая часть должна быть полностью очищена от всякого вида загрязнений и промыта.
      Осевые, резервные полосы, обозначенные линиями регулирования, должны постоянно очищаться от песка и различного мелкого мусора.
      222. Двухметровые зоны у края дороги и у борта, а также тротуары и посадочные площадки остановок пассажирского транспорта, пути должны быть полностью очищены от грунтовопесчаных наносов и загрязнений различным мусором и промыты.
      223. Обочины дорог должны быть очищены от мусора.
      224. Разделительные полосы, выполненные из железобетонных блоков, должны быть постоянно очищены от песка, грязи и мелкого мусора по всей поверхности.
      225. В жаркие дни (при температуре воздуха выше 25 градусов по Цельсию) полив дорожных покрытий производится в период с 12 до 16 часов (с интервалом два часа).
      226. При мойке проезжей части не допускается выбивание струей воды смета и мусора на тротуары, газоны, посадочные площадки, павильоны остановок пассажирского транспорта, близко расположенные фасады зданий, объекты торговли.
      227. Мойка дорожных покрытий проезжей части площадей, улиц и проездов, производится в ночное время суток (с 22 до 6 часов), а при необходимости и в дневное время.
      228. Подметание дорожных покрытий (в том числе осевых и резервных полос), улиц и проездов осуществляется с предварительным увлажнением дорожных покрытий в дневное время с 8 до 21 часов, а на площадях и улицах с интенсивным движением транспорта – в ночное время.

Глава 4. Прилегающие территории к полосе отвода

      229. Земли полос отвода автомобильных дорог общего пользования находятся во владении и пользовании дорожных органов или концессионеров и предназначены только для развития, благоустройства автомобильных дорог и размещения объектов дорожного сервиса.
      В полосе отвода автомобильных дорог общего пользования не допускается производить работы или размещать какие-либо сооружения без разрешения соответствующих дорожных органов.
      230. Объекты торговли, общественного питания и объекты сервиса, а также их реклама в полосе отвода автомобильных дорог общего пользования могут быть размещены в местах, определенных местным исполнительным органам в пределах соответствующих административно-территориальных единиц по согласованию с дорожными органами или концессионером.
      231. Порядок размещения в полосе отвода автомобильных дорог общего пользования объектов сервиса, рекламы и платы за использование полосы отвода устанавливается в соответствии с действующим законодательством.
      232. Собственники и (или) пользователи земельных участков и землепользователи, территории которых примыкают к автомобильным дорогам, должны:
      1) согласовывать строительство подъездных дорог и примыканий к дорогам общего пользования с дорожными органами;
      2) содержать в технически исправном и в надлежащем санитарном состоянии примыкания к дорогам общего пользования и подъезды к ним, производить очистку от мусора, грязи и снега;
      3) не допускать складирования материалов и конструкций в придорожной полосе, затрудняющих видимость и ухудшающих безопасность движения.

Раздел 9. Благоустройство и содержание подземных и наземных коммуникаций

      233. При разработке проектной документации, строительстве, эксплуатации и постутилизации магистральных коммуникаций, головных сооружений инженерной инфраструктуры, а также при проведении работ по инженерной подготовке территорий должны приниматься решения, учитывающие интересы смежных территорий и исключающие возможность воздействия опасных (вредных) явлений и процессов на территорию и население.
      234. Утвержденные схемы республиканской, межрегиональной и региональной инженерной и транспортной систем являются основой для разработки проектной (проектно-сметной) документации, а также деятельности, направленной на развитие (сопряженной с развитием) системы жизнеобеспечения и обустройства населенных пунктов.
      235. Использование земельных участков собственниками и (или) пользователями для застройки (включая прокладку коммуникаций, инженерную подготовку территории, благоустройство, озеленение) может осуществляться только в соответствии с утвержденной в установленном законодательством порядке проектной документацией и соблюдением целевого назначения или сервитута, зонирования территории, красных линий и линий регулирования застройки, правил застройки и эксплуатации.
      236. Не допускается размещение металлических тентов, гаражей – "ракушек", "пеналов" и укрытий для автомобилей, брошенных автомобилей на магистралях, площадях, улицах, пешеходных дорожках, детских, спортивных, бельевых, контейнерных площадках и землях над трассами инженерных коммуникаций и в их охранных зонах вентиляционных шахт, а также на внутридворовых проездах и заездных "карманах", на озелененных территориях и не отведенных для этих целей местах.
      237. Во избежание засорения водосточной сети не допускается сброс смета и бытового мусора в водосточные коллекторы, дождеприемные колодцы и арычную систему.
      238. Профилактическое обследование смотровых и дождеприемных колодцев водосточной сети и их очистка производятся специализированными предприятиями или организациями, у которых эти сооружения находятся на балансе, по утвержденным графикам, но не реже одного раза в месяц.
      239. Решетки дождеприемных колодцев должны постоянно находиться в рабочем состоянии. Не допускается засорение, заиливание решеток и колодцев, ограничивающее их пропускную способность.
      240. Собственники и (или) пользователи подземных инженерных коммуникаций:
      1) несут ответственность за содержание и ремонт подземных коммуникаций, а также своевременно производят очистку колодцев и коллекторов;
      2) обеспечивают (собственными силами или с привлечением на договорной основе специализированных предприятий) содержание в исправном состоянии, в одном уровне с полотном дороги, тротуаром, газоном и люками колодцев, а также их ремонт в границах разрушения дорожного покрытия, вызванного неудовлетворительным состоянием коммуникаций;
      3) осуществляют контроль за наличием и исправным состоянием люков на колодцах и своевременно (в течение суток) производят их замену и восстанавливают в случае отсутствия либо утери;
      4) в течение суток обеспечивают ликвидацию последствий аварий, связанных с функционированием коммуникаций (снежные валы, наледь, грязь, жидкости).
      241. Собственники и (или) пользователи надземных инженерных сооружений несут ответственность за санитарное содержание прилегающей территории в границах охранных зон инженерных сетей.

Раздел 10. Ответственность за нарушение Правил

      242. Юридические и физические лица, виновные в нарушении настоящих Правил, несут ответственность в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан и Кодексом Республики Казахстан от 30 января 2001 года "Об административных правонарушениях".
      243. Применение мер административной ответственности не освобождает нарушителей от возмещения причиненного материального ущерба в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан, устранения допущенных нарушений и выполнения требований, предусмотренных настоящими Правилами.

Приложение
к Правилам благоустройства,
санитарного содержания,
организации уборки и
обеспечения чистоты на территории
Каркаралинского района

ПАСПОРТ благоустройства

__________________________________________________________________
        (наименование физического или юридического лица)

__________________________________________________________________
                    (адрес месторасположения)

__________________________________________________________________
                   (юридический адрес, телефон)

____________________________________________ Каркаралинского района

1. Ф.И.О. руководителя
_________________________________________________________________
                  (РНН)
_________________________________________________________________

2. Договор на вывоз ТБО (номер, дата) _______________________________

3. Площадь твердого покрытия на отведенной и закрепленной территориях, м2__________________________________________________
4. Площадь газонов на отведенной и закрепленной территориях, м2
  _______________________________________________________________

5. Количество деревьев, кустарников на отведенной и закрепленной
   территориях, (штук) __________________________________________
6. Наличие малых архитектурных форм на отведенной территории, (штук)
   ______________________________________________________________
7. Наличие дворников (количество человек) или N договора на уборку
   территории ___________________________________________________

      В случае изменения данных, указанных в настоящем паспорте, руководитель юридического лица, (физическое лицо) должны известить аппарат акима поселка (сельского округа) и получить обновленный паспорт благоустройства, уборки и содержания территории.

      М.П. ____________________________________________ Ф.И.О.
      (подпись руководителя юридического лица, физического лица)
      Выдано ___ __________ 20__ года

      Аким ___________ _______________________ Ф.И.О.
      М.П.  (подпись)

      СХЕМА закрепленной территории

Қарқаралы ауданының аумағында тазалықты қамтамасыз ету, жинауды ұйымдастыру, санитарлық күтіп ұстау және абаттандыру Ережесін бекіту туралы

Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы мәслихатының XXXX сессиясының 2011 жылғы 18 қазандағы N 40/400 шешімі. Қарағанды облысы Қарқаралы ауданының Әділет басқармасында 2011 жылғы 21 қарашада N 8-13-110 тіркелді. Күші жойылды - Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы мәслихатының IV сессиясының 2012 жылғы 13 сәуірдегі N 4/40 шешімімен

      Ескерту. Күші жойылды - Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы мәслихатының IV сессиясының 2012.04.13 N 4/40 шешімімен.

      Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы "Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару және өзiн-өзi басқару туралы" Заңына сәйкес, аудандық мәслихат ШЕШIМ ЕТТI:
      1. Қарқаралы ауданының аумағында тазалықты қамтамасыз ету, жинауды ұйымдастыру, санитарлық күтіп ұстау және абаттандыру туралы Ережесі бекітілсін (қоса тiркелген).
      2. Осы шешiм алғаш ресми жарияланғаннан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

      Сессия төрағасы,
      аудандық мәслихат хатшысының
      міндетін атқарушы                          Е. Қасымжанов

      КЕЛІСІЛДІ:

      «Қарқаралы ауданы бойынша мемлекеттiк
      санитарлық эпидемиологиялық
      қадағалау басқармасы» мемлекеттік
      мекемесі бастығының міндетін атқарушы
                             М. Шахайда            (ТКШЖКАЖ)
                            18.10.2011 жыл         (ІІБ)
                                                   (ТЖБ)

      «Қарқаралы ауданының тұрғын үй
      коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар
      көлiгi және автомобиль жолдары бөлiмi»
      мемлекеттік мекемесінің бастығы
                             С. Шажаров
                            18.10.2011 жыл

      «Қарқаралы ауданының Iшкi iстер
      бөлiмi» мекемесінің бастығы
                              С. Исабай
                             18.10.2011 жыл

      «Қарқаралы ауданының төтенше
      жағдайлар бөлiмi» мемлекеттік
      мекемесінің бастығы
                            М. Борханов
                           18.10.2011 жыл

Қарқаралы аудандық мәслихатының
2011 жылғы 18 қазанындағы
N 40/400 шешімімен бекітілген

Қарқаралы ауданының аумағында тазалықты қамтамасыз ету, жинауды ұйымдастыру, санитарлық күтіп ұстау және абаттандыру Ережесі

1 бөлiм. Жалпы ережелер

      1. Қарқаралы ауданының аумағында тазалықты қамтамасыз ету, жинауды ұйымдастыру, санитарлық күтіп ұстау және абаттандыру Ережесi (әрi қарай - Ереже) көрiктендiру саласында бiрыңғай және орындалуы мiндеттi нормалар мен талаптарды белгiлейдi, Қарқаралы ауданы аумағында жер учаскелерiнiң, ғимараттардың, құрылыстардың иелерi және (немесе) пайдаланушылары болып табылатын жеке және заңды тұлғалар үшiн аудан аумағын тазалау және күтiп ұстау тәртiбiн анықтайды.
      2. Ереже Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерi, аудан аумағын көрiктендiру, санитарлық тазалау және күтiп ұстау жағдайына талаптарды анықтайтын Қазақстан Республикасының техникалық регламенттер, құрылыстық және санитарлық ережелерi мен нормалары негiзiнде әзiрленген.
      3. Аумақты көрiктендiру және санитарлық күтiп ұстау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру ауылдық округ және кент әкiмдерiне, сәулет, қала құрылысы және құрылыс, тұрғын үй–коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлiгi және автомобиль жолдары мәселелерiн қарастыратын ауданның мемлекеттiк мекемелерiне, кондоминиум объектiсiн басқару мақсатында құрылған көп пәтерлi тұрғын үйлердегi үй-жайлар (пәтерлер) иелерiнiң коммерциялық емес бiрлестiктерi, өзiн-өзi басқару органдарына, ғимараттар, құрылыстар, жер учаскелерi иелерiнiң және (немесе) жер пайдаланушыларға жүктеледi.

1 тарау. Осы Ережеде қолданылатын негiзгi ұғымдар мен түсiнiктер

      4. Алаңның жаяу жүретiн бөлiгi – жаяу жүргiншiлер қозғалысына арналған алаң кеңiстiгi және учаскелер, алаңның барлық аумағы (өкiлдiк және мемориалдық) немесе оның бөлiгi (объект маңындағы) арқылы көрсетiлуi мүмкiн.
      5. Аумақты санитарлық тазалау – қатты тұрмыстық қалдықтарды және iрi көлемдi қоқыстарды жинау, шығару және қайта өңдеу (зарарсыздандыру).
      6. Бекiтiлген аумақ – көрiктендiру және санитарлық күтiп ұстау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру кезiнде бекiтiлген аумақ субъектiлерiнiң келiсiмi бойынша кент және ауылдық округ әкiмдерi беретiн аумақты көрiктендiру паспортында көрсетiлген санитарлық тазалау және жинастыру үшiн арналған бөлiнген аумақ ауданынан аспайтын алаң бойынша жер учаскесi (аумақты көрiктендiру паспортының формасы осы Ережелерге қоса ұсынылады).
      1) Аумақта бекiтiлген нысандар болып табылатындар: ауыл және кент көшелерi жағындағы бөлiнген учаскелер шекарасынан, өтпе жол шетiмен шектелген аумақiшкi кварталдық аумақтың учаскелерi; ауланың iшкi аумағы - шағын сәулет түрлерiн, балаларға арналған, кiр жаятын, қоқыс жәшiктерi орналасқан алаңшаларды, автокөлiк тұрақтарын, декоративтiк құрылыстарды, үйге кiреберiс жолдарды, аулаға кiреберiс жолдарды орнату үшiн пайдаланылатын жерлер (бiр аулада бiрнеше жер пайдаланушылар болса, онда бекiтiлген аумақ шекаралары пайдаланылатын аумақ шекараларына сәйкес, немесе тараптардың келiсiмi бойынша белгiленедi), сақтауға және жинақтауға уақытша пайдаланылатын аумақ, бөлiнген және iргелес аумақ, инженерлiк желiлердiң қорғалатын аймақтарының аумағы;
      2) жеке, сонымен қатар заңды тұлғалар бекiтiлген аумақтың субъектiлерi болып табылады: кондоминиум объектiсiн басқару мақсатында құрылған көп пәтерлi тұрғын үйлердегi үй-жайлар (пәтерлер) иелерiнiң коммерциялық емес ұйымдары, ғимараттар мен құрылыстардың иелерi және (немесе) пайдаланушылары, жер учаскелерiнiң иелерi және (немесе) пайдаланушылары.
      7. Бөлiнген аумақ – Қазақстан Республикасының жер заңнамасының тәртiбiмен белгiленген жеке және заңды тұлғаларға ұсынылған аумағының бөлiгi.
      8. Ғимараттың қасбетi – ғимараттың немесе құрылыстың сыртқы жағы.
      9. Дем алатын аумақтар – халықтың демалу орындарын ұйымдастыруға және жайластыруға арналған, саябақтар және скверлер, су қоймалары, жағажайлар, ландшафт сәулет объектiлерi, сондай-ақ уақыт өткiзетiн және сауықтыру мақсатындағы басқа да орындарды қамтитын ортақ пайдалану орындары.
      10. Жасыл көшеттер – жасанды және де табиғи тектi ағаш, ағаш-бұта, бұта және шөп өсiмдiктерi.
      11. Жаяу жүретiн аймақтар – серуен және мәдени – тұрмыстық, транзиттiк қозғалыс мақсатында халықтың қозғалысы жүзеге асырылатын және белгiлi - бiр сипаттамалары: жылдам көшеден тыс және жер үстi қоғамдық көлiк аялдамаларының болуы, қызмет көрсету, тарих және мәдениет ескерткiштерi, демалыс объектiлерiнiң көп шоғырлануы және жаяу жүргiншiлер ағынының жоғары жиынтық жиiлiгi бар аумағының учаскелерi. Жаяу жүретiн аймақтары жаяу жүретiн көшелерде, аудан алаңдарының жаяу жүретiн бөлiктерiнде құрылуы мүмкiн.
      12. Жер учаскесiнiң иесi және (немесе) пайдаланушысы - кент шегiнде жер учаскесiн пайдаланатын жеке және (немесе) заңды тұлға.
      13. Жолдарды күтiп ұстау - нәтижесiнде жолдың, жол құрылыстарының, жолға бөлiнген белдеулердiң, жолды жайластыру элементтерiнiң көлiктiк-пайдалану жағдайын қолдау, қозғалыс қауiпсiздiгi және ұйымдастыру жөнiндегi жұмыстардың кешенi.
      14. Көгал – шөптер, гүлдер, ағаштар мен бұталарды көшеттеудi қамтитын көрiктендiрудiң жасанды құрылған элементi.
      15. Көрiктендiру – жер үстiн жабу құралдарын, декоративтiк көгалдандыру және суландыру, күрделi емес құрылыстар, шағын сәулет түрлерi, сыртқы жарықтандыру, көрнекi ақпарат, жарнама және басқа да құралдарды пайдалану арқылы жүзеге асырылатын ортаның қауiпсiздiгiн, ыңғайлылығын және көркем мәнерлiлiгiн қамтамасыз етуге бағытталған заңды және жеке тұлғалардың бөлiнген аумақ шекарасындағы қызметi. Осы қызмет аумақты жинастыруды, көрiктендiру нысандары мен элементтерiн пайдалану, санитарлық ұстау, жөндеу және қорғауды ұйымдастыруды көздейдi.
      16. Көшелердiң санаты - көшелер және өтпе жолдарды көлiк қозғалысының қарқындылығына және олардың пайдаланылуы мен күтiп ұсталуына қойылатын ерекшелiктерге байланысты жiктеу.
      17. Қатты тұрмыстық қалдықтар (әрi қарай - ҚТҚ) – тұтынудың тұрмыстық қалдықтары, өндiрiс немесе тұтыну барысында пайда болған шикiзат, материалдар, жартылай өңделген өнiм, басқа да бұйымдар немесе өнiмдердiң қалдықтары, сондай-ақ жапырақтар, бұтақшалар және сыпырындыдан басқа өзiнiң тұтыну қасиеттерiн жоғалтқан тауарлар (өнiмдер).
      18. ҚТҚ және iрi көлемдi қоқыстарды қайта өңдеу (зарарсыздандыру) – адамның денсаулығы және қоршаған ортаға зиянды әсердi болдырмау мақсатында мамандандырылған қондырғыларда әр түрлi технологиялық әдiстер арқылы ҚТҚ және iрi көлемдi қоқыстарды өңдеу.
      19. Өтпе жол - тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттарға, мекемелерге, кәсiпорындарға және басқа да кент iшiндегi құрылыс объектiлерiне көлiк құралдарының өтуiн қамтамасыз ететiн жол элементi.
      20. Пайдаланушы – меншiк иесi өзiнiң мүлкiн жалдау, жалға алу, шаруашылық жүргiзу, жедел басқару және (немесе) заңнамамен немесе шартпен қарастырылған басқа да негiздерде тапсырған тұлға.
      21. Рұқсат етiлмеген қоқыс үйiндiсi - өндiрiс және тұтыну қалдықтарының оларды өздiгiнен (рұқсат етiлмей) тастау (орналастыру) немесе жинау нәтижесiнде қалдықтардың жиналуы.
      22. Сұйық тұрмыстық қалдықтар (әрi қарай - СТҚ) – лас сулар және жуындылар.
      23. Сыртқы жарнама және ақпарат құралдары – сыртқы жарнама және ақпаратты тасымалдауға арналған құрылымдар, құрылыстар, техникалық құралдар, көркем элементтер және тасымалдағыштар.
      24. Сыртқы (көрнекi) жарнама - жылжымалы және жылжымайтын объектiлерде орналастырылған, сондай-ақ ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарының бөлiнген белдеулерiндегi және елдi мекендердегi үй-жайлардың шегiнен тыс ашық кеңiстiкте орналастырылған жарнама.
      25. Сыртқы көрiктендiру объектiлерi – кешендi көрiктендiру қызметi жүзеге асырылатын кез келген аумақ: алаңшалар, аулалар, функционалдық-жоспарлық құрылымдар, аудандар мен ықшам аудандардың аумақтары, тұтас кент, сондай-ақ бiрыңғай қала құрылыстық регламенттеу (қорғалатын аймақтар) немесе көрнекi-кеңiстiктiк қабылдау (құрылысы бар алаң, iргелес аумағы және құрылысы бар көше) принципi бойынша бөлiнетiн аумақтар.
      26. Тротуар – жолдың жүру бөлiгiне жанасатын немесе одан көгал немесе арық жүйесiмен бөлiнген, жаяу жүргiншiлердiң қозғалысына арналған жол элементi.
      27. Шағын сәулет түрлерi – декоративтiк сипаттағы және пайдалануға жарамды сипаттағы объектiлер: мүсiндер, субұрқақтар, оймабедерлер, гүлдерге арналған құмыралар, павильондар, шатырлар, орындықтар, жәшiктер, балалардың ойнауына және ересек адамдардың демалуына арналған жабдықтар мен құрылымдар. Шағын сәулет түрлерiне сонымен қоса: қоғамдық кеңiстiктер, демалыс орындары және аулалар аумағында орналасқан демалуға арналған орындықтардың жазғы кафе, үстел ойындарына арналған алаңшаларда – орындықтар мен үстелдердiң әр түрi жатады.
      28. Iргелес аумақ – көрiктендiру паспорттарына сәйкес бекiтiлген жеке және заңды тұлғалардың меншiгiнде және (немесе) пайдалануындағы сауда, жарнама және басқа объектiлерге, ғимарат, құрылыс, құрылыс алаңының қоршауы периметрiне және (немесе) жер учаскесiнiң шекарасына тiкелей жанасатын жалпы пайдаланудағы аумақ.
      29. Iрi көлемдi қоқыстар (бұдан әрi - IКҚ) - өзiнiң тұтыну қасиеттерiн жоғалтқан, өздерiнiң көлемi бойынша арнаулы қоқыс жинайтын машиналармен тасымалдауға келмейтiн қолданыстың және шаруашылық қызметiнiң қалдықтары.

2 тарау. Жалпы талаптар

      30. Заңды және жеке тұлғалар және барлық меншiк түрiндегi тұлғалар бөлiнген және белгiленген аумақ шегiнде сәулет, санитарлық, экологиялық талаптарға сәйкес өз қаражаттары есебiнен тазарту, қажеттi жайластыру, сондай-ақ көрiктендiру объектiлерi мен элементтерiн күту, күтiп ұстау және жөндеу жұмыстарын жүргiзедi
      31. Коммуникацияның барлық түрлерiне қызмет көрсететiн шаруашылық субъектiлерi сәйкес коммуникацияларды күтiп ұстауы және уақтылы жөндеуi, жөндеуден кейiн бүлiнген жабындар мен элементтердi қалпына келтiруi қажет.
      32. Заңды және жеке тұлғалар инженерлiк коммуникацияларды төсеу, жөндеу және қайта құруға байланысты жұмыстарды жол жабындарын, тротуарлар, көгалдар және басқа да объектiлер, көрiктендiрудiң элементтерi мен инженерлiк құрылымдарды бүлдiру жолымен тек тұрғын үй–коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлiгi және автомобиль жолдары саласында өкiлеттi органы берген жазбаша рұқсаты (ордерi) болған кезде ғана жүргiзе алады.
      33. Заңды және жеке тұлғалар асфальт төсемiн бүлдiрумен байланысты жер жұмыстарын аяқтаған соң бес тәулiк iшiнде жол жабынын қалпына келтiруi қажет.
      34. Жол жөндеу жұмыстарын жүргiзетiн заңды және жеке тұлғалар ауданның автожолдарында орналасқан жарамсыз люктердi, нөсерлiк кәрiз торларын ауыстыру бойынша, сондай-ақ мүгедектер арбаларының, балалар арбаларының өтуi үшiн және жаяу жүргiншiлер қолайлылығы үшiн жол өтетiн жерлерде жаяу жүргiншiлер тротуарларынан түсетiн жолдарды жайғастыру шараларын қабылдау қажет.
      35. Ауданның елдi мекендерi аумағында жол берiлмейдi:
      1) көшелер мен (немесе) көлiк өтетiн бөлiктi ластауды болдырмайтын қандай да бiр жүк түрлерiн оларды мұқият жабусыз көлiк құралдарымен тасымалдауға;
      2) объект иесi және (немесе) пайдаланушының келiсiмiнсiз және (немесе) осы мақсаттарға бөлiнген жерлерден тыс жерлерде, сонымен қоса Қазақстан Республикасының заңнамасымен қарастырылған белгiленген тәртiпте алынған рұқсатнамалар немесе келiсiмдерсiз хабарландыруларды, плакаттарды, үндеухаттарды, түрлi ақпараттық материалдарды орналастыруға, жазулар мен графикалық бейнелердi салуға;
      3) автомобиль жолдарының жүру бөлiгiне қоқыс, қозғалысқа қауiп келтiретiн заттарды тастауға;
      4) ғимараттардың, құрылыстардың және тұрғын үйлердiң терезелерiнен қоқыс лақтыруға;
      5) аумақты тазалау немесе апатты жағдайларды жою бойынша жұмыстардан басқа сағат 23.00 бастап сағат 6.00 дейiн тыныштық пен тәртiптi бұзатын әрекеттердi жасауға;
      6) аула және квартал iшiндегi аумақтардың жасыл аймақтарына, балаларға арналған алаңшаларға, жаяу жүретiн жолдарға және тротуарларға қызметтiк және жеке автокөлiктi қоюға, енгiзуге;
      7) арнайы бөлiнген және сәйкес жол белгiлерiмен және (немесе) таңбалармен белгiленген орындардан тыс белгiленбеген орындарда көлiк құралдарын қоюға, жууға және орналастыруға;
      8) көгалдарда, гүлзарларда, балаларға арналған алаңшаларда, кiр жаятын алаңшаларда және қоқыс жәшiктерi орналасқан алаңшаларға, ғимараттардың қақпаларына және саябақтарына түрлi мақсаттағы объектiлердi орналастыруға, сонымен қоса автокөлiк құралдарын қоюға;
      9) тұрақ үшiн арнайы бөлiнген орындардан басқа тұратын жерiне қарамастан бөлшектенген көлiк тұрағы, арнайы автокөлiктiң өтуiне кедергi келтiретiн аула аумақтарының өтпежолдарында баған, блок және басқа да аумақ қоршауларын тұрғызуға және орнатуға.
      36. Кәсiпорындардың шаруашылық қызметiнiң нәтижесiнде пайда болатын өндiрiс қалдықтарын жинау және уақытша сақтау осы кәсiпорындардың күшiмен осы мақсаттарға арнайы жабдықталған орындарда белгiленген тәртiпте бекiтiлген өндiрiс және тұтыну қалдықтарын орналастыру лимиттерiне сәйкес жүзеге асырылады.
      Кәсiпорын аумағында арнайы белгiленген орындардан тыс қалдықтарды жинау және оларды орналастыру лимиттерiн асыруға жол берiлмейдi.
      Өсiмдiк және басқа да топырақты уақытша жинау тек арнайы бөлiнген учаскелерде ғана рұқсат етiледi.
      37. Тұрғын аймақта жол берiлмейдi:
      1) көлiк құралдарының толассыз қозғалысына;
      2) өтпе жолдан тыс көлiк құралдарының қозғалысы;
      3) оқу жүрiсi;
      4) арнайы бөлiнген және белгiлермен және (немесе) таңбалармен белгiленген орындардан тыс рұқсат етiлген салмағы 3,5 тонна артық жүк автомобильдерiн, автобустарды қоюға;
      5) дыбыстық белгi беруге, музыка дыбысын қатты қоюға;
      6) қосылған қозғалтқышы бар механикалық көлiк құралдарын қоюға.
      Осы тармақтың талаптары аула аумақтарына да қолданылады.

2 бөлiм. Аймақты тазалау және тазартуды ұйымдастыру, түрлерi және тазалауға қойылатын негiзгi талаптар

      38. Өнеркәсiптiк кәсiпорындардың санитарлық - қорғалатын аймақ аумақтарын тазалауды осындай кәсiпорындардың иелерi және (немесе) пайдаланушылары жүзеге асырады.
      39. Меншiк нысанына тәуелсiз заңды және жеке тұлғалар осы Ережелерге және көрiктендiру паспорттарына сәйкес белгiленген аумақ шекарасында тазалау, суару, тротуарларға құм себу, қар және қоқыс шығару, суағарлар және сорғыларды тазарту жұмыстарын орындауы қажет.
      40. Аймақты ағымдағы санитарлық күтiп ұстау және тазалау зарарсыздандыру орындары бар қоқыс шығаруға мамандандырылған кәсiпорындар арқылы жүзеге асырылады және келесi шараларды қамтамасыз етудi көздейдi:
      1) елді мекендер аумағындағы қоқыстарды, қалдықтарды жинау және оларды уақтылы шығаруды ұйымдастыру;
      2) аумақтың тиiстi санитарлық жайластыру жағдайы: тұтыну қалдықтарын жинауға арналған алаңшаларды жоспарлы-тұрақты, ағымдағы тазарту, қалдықтарға арналған қоқыс жәшiктерi (оларды жинау тiкелей арнайы автомобильдер арқылы ұйымдастырылған жағдайларды қоспағанда) болуы, нормативтiк талаптарға сәйкес қоқыс жәшiктерiн ортақ пайдаланудағы орындарға орнату;
      3) аумағын тазалау, суару, қоқыстарды жинау, қысқы мезгiлде – қарды жинау және шығару, көшелердiң өтпе жолдарын және жаяу жүргiншiлер тротуарларын тайғаққа қарсы қоспалармен өңдеу, белгiленген және көметiн орындарға тұтыну қалдықтарын шығару, өзендердi, бұлақтарды, арналарды, тартпаларды, нөсерлiк кәрiздердi және су өткiзетiн құрылғыларды қоқыстан тазарту;
      4) санитарлық қорғалатын аймақтардың нормативтiк шегiнде жүйелi түрде аумақты күтiп ұстау бойынша жұмыстары.
      41. Елдi мекендердiң аумағын санитарлық тазалау жүйесi тұрмыстық және өндiрiстiк қалдықтарды жинау, жою, зарарсыздандыру және қайта өңдеудi қамтуы қажет.
      42. Жаңадан құрылыс салынатын учаскелерде ғимаратты пайдалануға енгiзетiн кезде тазалау жұмыстарын ұйымдастыру қажет.
      43. Ғимараттар мен құрылыстардың, жеке тұрғын құрылыстардың иелерi және (немесе) пайдаланушылары тұрмыстық қалдықтарды шығаруға уақтылы шарт жасауға тиiс.
      Кондоминиум объектiсiн басқару мақсатында құрылған көп пәтерлi тұрғын үйлердегi үй-жайлардың (пәтерлердiң) иелерiнiң коммерциялық емес бiрлестiктерi тиiс:
      1) қоқыс жинағыштар үшiн алаңшаларды жабдықтауы;
      2) азық-түлiктiк қалдықтарды, көшелiк және аулалық қоқыстарды жинауға арналған құрал-саймандармен аула сыпырушыларды қамтамасыз етуi;
      3) қоқыс қабылдаушы камераларды, алаңшаларды, сондай-ақ қалдық жинаушы орындарды жүйелi жуу, зарарсыздандыру және дезинсекциялауды қамтамасыз ету бойынша шараларды қабылдауы қажет.
      44. Аумақты тазалауды жүзеге асыратын ұйымдар мен кәсiпорындар, тұрғын үйлердiң, ұйымдардың, мекемелердiң аумағынан қатты және сұйық тұрмыстық қалдықтарды уақтылы (шарттарға сәйкес) шығаруы қажет.
      45. Аумақтарды тазалау шекараларын анықтау осы Ережелер негiзiнде жүзеге асырылады:
      1) көше - жол желiсi, алаңдар, қоғамдық орындар (ортақ пайдаланудағы демалыс орындары, саябақтар, скверлер, тұрақтың соңғы орындары, иесiз жерлер) – мемлекеттiк тапсырыс көлемiнде кент және ауылдық округтер әкiмдерiмен, бюджеттiк бағдарламаларының әкiмшiлерi – мемлекеттiк мекемелерiмен;
      2) квартал iшiндегi және басқа аумақтар бойынша тазалау шекарасы кент және ауылдық округтер әкiмдерi беретiн көрiктендiру паспорттарына сәйкес анықталады.

1 тарау. Аумақтарды күзгi-қысқы кезеңде тазалау

      46. Күзгi-қысқы тазалау кезеңi 1 қарашадан бастап 1 сәуiрге дейiн белгiленедi. Ауа-райы жағдайларының күрт өзгеруi жағдайында (қар, аяз) күзгi-қысқы тазалауды бастау және аяқтау мерзiмiн сәйкес бюджеттiк бағдарламаның әкiмшiсi үйлестiредi.
      47. Жапырақ түсетiн кезеңде түскен жапырақтарды уақтылы жинау қажет. Жиналған жапырақтар көрiктендiру бойынша кәсiпорындармен арнайы бөлiнген учаскелерге немесе компостерлеу алаңдарына шығарылуы тиiс.
      Тұрғын құрылыс аумағында, скверлер мен саябақтарда, ҚТҚ үшiн контейнерлерде жапырақтарды өртеуге жол берiлмейдi.
      Жапырақтарды ағаштар мен бұталардың тамыр бөлiгiне жинауға, сондай-ақ оларды қоқыс жинайтын алаңшаларда және қоқыс жинайтын контейнерлерде жинақтауға жол берiлмейдi.
      48. Қысқы кезеңде жолдар, бақ орындықтары, қоқыс салатын жәшiктер және шағын сәулет формаларының элементтерi, сондай-ақ олардың алдындағы және бүйiрлерiндегi кеңiстiк, оларға кiреберiс жолдар қар мен мұздақтардан тазартылуы керек.
      49. Саябақтардағы, орман саябақтарындағы, бақтардағы, скверлердегi, бульварлардағы, аллеялардағы жолдарды тазалау кезiнде жасыл желектердiң жойылмауын және ерiген суды қайтаруды қамтамасыз ету шартымен құрамында химиялық реагенттерi жоқ қарды уақытша жинауға арнайы алаң дайындалып, жинауға рұқсат берiледi.
      50. Инженерлiк желiлерде болған апаттан пайда болған тротуарлар мен жолдың жүру бөлiгiндегi мұзды желi иелерi және (немесе) пайдаланушылары уатып жинайды.
      51. Жол берiлмейдi:
      1) көшелердiң жүру бөлiгiне және өтпе жолдарға, тротуарлар мен көгалдарға квартал iшiнде өтпе жолдардан, аула аумақтарынан, кәсiпорындар, ұйымдар, құрылыс алаңдарынан, сауда объектiлерiнен жиналған қарды жылжытуға немесе орнын ауыстыруға;
      2) тротуарларда, жолаушылар тасымалдайтын көліктерге отыру алаңдарында, саябақтарда, скверлерде, аулаларда және жаяу жолдар мен көгалдандырылған аймақтарында көктайғаққа қарсы реагент ретiнде сұйық хлорлы кальций пайдалануға;
      3) көгалдарға, гүлзарларға және жасыл көшеттерге лас және тұз араласқан қарды, сонымен қатар мұз үйiндiлерiн роторлық лақтыруға және орнын ауыстыруға.
      52. Метеорологиялық қызметтерден күнi бұрын жалпы тайғақ болатыны туралы ескерту алған жағдайда, эстакадалардың, көпiрлердiң жүру бөлiгiн өңдеу жұмыстары қар жаумай тұрып жүргiзiледi.
      53. Жолдың шетiнде қар үйiндiлерi қалыптасқан жағдайда тротуарлар мен көгалдарға қардың орнын ауыстыруға жол берiлмейдi.
      54. Аулаларға кiреберiс, шығу жолдары, квартал iшiндегi жолдар жүру бөлiгiнiң шетiнен бастап механикалық күреу мен сыпырудан кейiн бiрiншi кезекте тазартылуы тиiс.
      55. Көшелерден және өтпе жолдардан қарды шығару екi кезеңде жүзеге асырылады:
      1) жолаушылар тасымалдайтын көлік аялдамаларындағы, көпiрлердегi және жол өткелдерiндегi, көпшiлiк баратын орындардағы (iрi әмбебап дүкендер, базарлар, қонақ үйлер, вокзалдар, театрлар), ауруханалардың аумағына және басқа әлеуметтiк маңызды объектiлердiң кiреберiс жолдардағы бiрiншi кезекте (таңдаулы) қарды шығару қар жауғаннан кейiн 48 сағат iшiнде жүзеге асырылады;
      2) соңғы (жаппай) қарды шығару бiрiншi кезектi шығару аяқталғаннан кейiн кезекпен, тапсырыс берушi анықтаған кезектiлiкке сәйкес шығарылады.
      Қар үю орындарын кент және ауылдық елдi мекен әкiмдерiнiң ұсыныстары бойынша аудан әкiмдiгi белгiлейдi.
      56. Қар ерiгеннен кейiн қарды уақытша жинайтын орындар қоқыстан тазаланып, абаттандырылуы тиiс.
      57. Тротуарлар, аула аумақтары және өтпе жолдар қар мен мұздақтан асфальтқа дейiн тазартылуы қажет. Мұздақ (көктайғақ) пайда болған жағдайда құм немесе ұсақ қиыршық таспен өңдеу жүргiзiледi.
      58. Аулалар аумақтарынан және квартал iшiндегi өтпе жолдардан тазаланған қарды автокөлiктердiң еркiн өтуiне және жаяу жүргiншiлердiң қозғалысына кедергi жасамайтын орындарға жинауға рұқсат етiледi.
      59. Қар жинау кезiнде жасыл көшеттерге зақым келтiруге жол берiлмейдi.
      60. Аула iшiлiк аумақтарда қарды жинағанда ерiген қар суының ағуын алдын ала ескеру керек.
      61. Қыс мезгiлiнде ғимарат, құрылыс иелерi және (немесе) пайдаланушылары шатырларды мұздан және сүңгiлерден уақытылы тазарту жұмыстарын ұйымдастыруы қажет.
      62. Ғимараттың жаяу жүргiншiлер аймағына шығатын жақтарындағы шатырын тазарту жұмыстары қар жауғаннан кейiн жедел түрде қатерлi учаскелерге қоршау орнату арқылы жүргiзiлуi керек.
      63. Көше жағына қараған шатырлардан қар мен мұздан жаяу жүргiншiлер жолдарына түсiрiп тазарту жұмыстары тек күндiзгi уақытта жүргiзiлуi қажет. Шатырдың басқа жақтарынан, сондай-ақ жазық шатырлардан қар ауланың iшкi аумағына түсiрiлу керек. Қарды түсiрер алдында жаяу жүргiншiлердiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету шараларын жасау қажет.
      Ғимараттардың (құрылыстардың және құрылғылардың) шатырларынан түскен мұздар мен сүңгiлер жедел түрде өтпе жолдың шет жағына қарай көшенi тазалаушы ұйымдар шығаруы үшiн орналастырылады.
      64. Су ағар құбырларға қар, мұз және қоқыстарды тастауға жол берiлмейдi.

2 тарау. Аумақтарды көктем - жаз кезеңiнде тазалау

      65. Жазғы тазалау кезеңi 1 сәуiрден бастап 1 қарашаға дейiн белгiленедi. Ауа-райы жағдайлары күрт өзгерген жағдайда жазғы тазалау мерзiмдерi өзгеруi мүмкiн.
      66. Аула аумақтарын, аула iшiндегi өтпе жолдарды және тротуарларды қоқыстан, шаңнан және ұсақ тұрмыстық қалдықтардан тазалау, оларды жуу, сондай-ақ күнi бойы тазалықты сақтауды аумаққа бекiтiлген субъектiлер қамтамасыз етедi.
      67. Аулалар аумақтарын жуу және шланг арқылы суару үшiн суару шүмектерi әрбiр үй маңында жабдықталып, пайдалануға жарамды күйде болуы тиiс.
      68. Күрделi емес құрылыс объектiлерiнiң иелерi және (немесе) пайдаланушылары (автотұрақтар, көлiк жөндейтiн орындар, ангарлар, қоймалық қосымша құрылыстар, ғимараттар, сауда және қызмет көрсету нысандары) бекiтiлген аумақты санитарлық тазалау және тазарту бойынша келiсiм-шартқа отыруға немесе оны өз күшiмен күн сайын жүргiзуi тиiс.
      69. Металл қоршаулар, жол белгiлерi және жол көрсеткiштерi таза болуы тиiс.
      70. Аудан жолдарының бөлiнген белдеуiнде, көгал ретiнде орналастырылған бөлу жолағында шөп төсемдерiнiң биiктiгi 15 сантиметрден аспау керек. Әр түрлi қоқыстармен және қалдықтармен жолақты ластауға жол берiлмейдi.

3 бөлiм. Қасбеттердi, ғимарат пен құрылыстарды күтiп ұстау

      71. Қаптаманың, сылақтың, фактуралық және боямалы қабаттардың бүлiнуi, сылақтағы сызаттар, қаптама, кiрпiш және шағын блок төсеменiң жiктерiнен ерiтiндiнiң боялуы, тұтас жинамалы ғимараттардың жiктерiндегi герметикалық сылақтың бүлiнуi, қабырғалардың шығыңқы бөлiктерiндегi металл жабынның бүлiнуi немесе тозуы, су ағар құбырлардың бүлiнуi, дымқыл және тот басқан орындар, су аққан және тұздалған жерлер, жазықтықтың жалпы ластануы, парапеттердiң бүлiнуi және осыған ұқсас басқа да бүлiнулер анықталуына байланысты, одан әрi дамуына жол берiлмей, ғимарат, құрылыс иелерi және (немесе) пайдаланушыларымен жойылуы қажет.
      72. Егер заңды немесе жеке тұлғалардың меншiгiнде, шаруашылық жүргiзу құқығында немесе жедел басқаруында, басқа да пайдалануда тұрғын емес немесе тұрғын ғимараттарда жеке үй-жайлар болған жағдайда, осы тұлғалар ғимараттың пайдалану ауданына қарай аталған ғимараттардың қасбеттерiн жөндеуге үлестiк қатысады.
      73. Ғимараттардың қасбеттерiн, олардың жекелеген элементтерiне қалпына келтiру, жөндеу және қайта жасау жұмыстары белгiленген тәртiпке Қазақстан Республикасының 2001 жылдың 16 шiлдедегi "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы" Заңға сәйкес жүргiзiлуi қажет. Қасбеттерде орнатылған ақпараттық, ескерткiш тақтайшалар таза және дұрыс жағдайда болуы қажет.
      74. Кiреберiстер, жертөле қабатын, сөрелер, маңдайшалар, сыртқы жарнама орналастыру құралдары ғимараттың және (немесе) құрылыстың иелерi және (немесе) пайдаланушыларымен таза және дұрыс жағдайда ұсталуы қажет.
      75. Жол берiлмейдi:
      1) балкондар мен лоджияларды өздiгiнен қайта жабдықтауға, терезелер мен балкондардың сыртқы жағына гүлге арналған жәшiктердi орнатуға;
      2) Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2008 жылдың 6 мамырдағы N 425 "Объектiлердi салу үшiн бастапқы материалдарды (деректердi) және рұқсат беретiн құжаттарды ресiмдеу мен беру тәртiбiн оңайлату жөнiндегi кейбiр шаралар туралы" Қаулысымен белгiленген тәртiпте берiлген рұқсатсыз ғимараттардың қасбеттерiн, олардың құрылымдық элементтерiн өздiгiнен қайта жабдықтауға;
      3) балкондарды қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге кедергi келтiретiн үй тұрмысына қатысты заттармен (жиһаз, бос сыйымдылықтар) толтыруға;
      4) алдын ала сәулеттiк бөлiктердi қалпына келтiрмей ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттерiне сырлау жұмыстарын жүргiзуге;
      5) табиғи немесе жасанды тастармен қапталған қасбеттердi сырлауға.
      76. Қабырғаға бекiтiлген барлық болат элементтердi жүйелi түрде бояп, тот басудан сақтау қажет. Барлық құбырлардың қабырғалар мен фундамент арқылы өтетiн орындарында ашық орындардың болуына жол берiлмейдi. Коммуникациялар арқылы өтетiн көпiршелер, ғимарат және (немесе) құрылыс иелерi және (немесе) пайдаланушыларымен дұрыс және таза күйде болуы қажет.
      77. Меншiгiнде ғимараттар мен құрылыстар бар кәсiпорындардың және ұйымдардың басшылары, ғимараттар мен құрылыстардың иелерi және (немесе) пайдаланушылары көрсетiлген объектiлердiң қасбеттерiн күтiп ұстауға, аталған нысандарға және олардың жекелеген элементтерiне (балкондар, лоджиялар, су ағатын құбырлар) қалпына келтiру, жөндеу және сырлау жұмыстарын уақытында жүргiзудi, сонымен қатар қасбеттерде орнатылған ақпараттық, ескерткiш тақтайшалардың тазалығын және дұрыс жағдайда болуын қамтамасыз етуге тиiстi.
      78. Дүкендер мен офистердiң, көшелер жағына шығатын сөрелерi жарықпен безендiрiлуi тиiс.
      79. Ғимараттар мен құрылыстардың түстiк шешiмi, сондай-ақ олардың қасбеттерi құрылысты есепке ала отырып, бiрыңғай түстiк реңкте орындалуы қажет.

4 бөлiм. Тұрғын мақсаттағы аумақты көрiктендiру

      80. Тұрғын ғимаратқа жанасатын аумақ абаттандырылуы, көгалдандырылуы, жарықтандырылуы, қоршалуы және аймақтандырылуы қажет, кiреберiс жолдары және жаяу жолдардың қатты жабыны болуы қажет.
      81. Объектiлердiң құрылыстан және жолдардан бос аумағы абаттандырылуы және көгалдандырылуы қажет.
      82. Ортақ пайдаланудағы көгалдандырылған аумақтар абаттандырылуы және шағын сәулет түрлерiмен: субұрқақтар және қауыздар, сатылар, пандустар, тiрек қабырғаларымен, шатырлармен, шамдармен жабдықталуы қажет. Шамдардың саны аумақты жарықтандыру нормалары бойынша анықталуы қажет.
      83. Тұрғын кварталдар, ықшам аудандар аумақтарында, сондай-ақ үй маңындағы аумақта келесi тәртiп сақтау қажет:
      1) көпiрше, тротуарлар, жаяужол, квартал iшiндегi өтпе жолдар мен жолдарды дұрыс қалпында ұстау;
      2) аулаларда түрлi шаруашылық және қосалқы құрылыстарды (гараждар, сарайлар, қоймалар) өздiгiнен салуға және коммуникацияларды (антенналар, электр, телефон кабелдерiн) өздiгiнен орнатуға жол бермеу;
      3) үй маңындағы аумақтарға құрылыс материалдарын үюге жол бермеу;
      4) баланстағы (шаруашылық жүргiзудегi немесе жедел және (немесе) басқа басқарудағы) инженерлiк желiлердi дұрыс жағдайда ұстау, құдықтарды уақтылы қарау және тазалау;
      5) үйдің малы мен құсын жеке меншік құрылыс аумағының сыртына, автокөлік және темір жолдарына, көшелерге, скверларға, бақтарға, саябақтарға, стадиондарға, мектеп жанындағы учаскілерге және басқадай көпшілік орындарға шығаруға және бағуға жол бермеу;
      6) үйдің малы мен құсын жеке меншік тұрғын құрылыс алаңдарында, тұрғын үйдің подъездердің алдында, тұрғын кварталдардың ішінде және жалпыға бірдей қолданылатын жерлерде (ветеринарлық мекемелердің аумақтарын санамағанда) союға және бөлшектеуге жол бермеу;
      7) шағын сәулет түрлерiн, спортқа, ойынға, балаларға арналған алаңшаларының және шаруашылық алаңшаларының жабдықтарын, қоршаулар мен шарбақтарды дұрыс жағдайда ұстау, олардың сыртқы түрiн таза ұстау.

5 бөлiм. Кент және елдi мекендер аумағын жарықтандыру

      84. Аумақтарды жарықтандыру пайдаланушы ұйымдармен ұсталып, сыртқы жарықтандыру қондырғыларымен (бұдан әрi - СЖҚ) қамтамасыз етiледi, оларға мыналар:
      1) электрмен жабдықтау құрылғылары, таратушы желiлер;
      2) электр желiлерiн қорғау және жерлендiру құрылғысы;
      3) басқару құрылғылары;
      4) кронштейндер, тростық аспа тiректерi жатады.
      85. СЖҚ күтiп ұстау және қызмет көрсету келесi шараларды қамтиды:
      1) шамдарды тазалау, жарық түсiру деңгейiн өлшеу, шамдарды ауыстыру және шамдардағы iстен шыққан шашыратқыштарды ауыстыруды қоса есептегенде, ондағы сандық және сапалық көрсеткiштер берiлген параметрге сәйкес келуiмен СЖҚ техникалық дұрыс жағдайда ұстау;
      2) СЖҚ жұмысының регламенттелген тәртiбiн қамтамасыз ету, кесте бойынша уақтылы қосу және сөндiрудi бақылау, жанбайтын шамдарды, ақауларды анықтау, оларды жедел жою.
      86. Металл тiректер, кронштейндер және СЖҚ элементтерi жабу жағдайына қарай боялады.
      87. Жарықтандыру тiректерiнде, инженерлiк желiлерде олардың иелерiмен және (немесе) пайдаланушыларымен келiсiмсiз жарнамалық қалқандар орнатуға жол берiлмейдi.
      88. Кесте бойынша көшелердiң, жолдардың, алаңдардың жаяужол бөлiктерiнiң, және жарықтандырылатын объектiлердiң сыртқы жарығын қосу табиғи жарықтың көлемiнiң азаюы кезiнде кешкi ымырт кезiнде 20 люкске дейiн, ал сөнуi - таңертең 10 люкске дейiн берiледi.
      89. Көшелердегi жанбайтын шамдар 10 пайыз аспауы қажет, алайда iстен шыққан шамдардың бiрiнен кейiн бiрi қатар орналасуына жол берiлмейдi.
      90. Металл бағаналар, кронштейндер мен сыртқы жарық құрылғылары мен байланыс желiлерiнiң элементтерi таза, тот баспай ұсталып, сырлануы қажет. Жанып кеткен шамдарды ауыстыруды тиiстi қызметтер оны анықтағаннан кейiн 24 сағаттың iшiнде ауыстыруы тиiс.
      91. Пайдаланудан шыққан құрамында сынап бар газ санатындағы шамдар - доқалы сынапты шам, металлдық сынаптық йодидтары бар доқалы шам, доқалы натрийлi, люминесценттi шамдарды сақтайтын арнайы орындарда сақталып, одан әрi қайта өңделуi үшiн арнайы кәсiпорындарға жеткiзiлуi қажет. Аталған шамдар түрлерiн полигон аумағына шығаруға жол берiлмейдi.
      92. Жарық және электрлi көлiктердiң байланыс желiлерiнiң құлаған бағаналарын негiзгi көшелерде кешiктiрiлмей бағана иесi және (немесе) пайдаланушы шығарады, басқа аумақтарда, сондай-ақ бұзылған бағаналар – 12 сағат iшiнде шығарылады.

6 бөлiм. Ортақ пайдаланудағы, демалу мақсатындағы аумақты көрiктендiру

      93. Саябақтар, скверлер, су қоймалары, соның iшiнде оларда орналасқан тротуарлар, жаяужол аймақтары, сатылық құрылымдарды қамтитын ортақ пайдалану аумақтарын тазалауды осы объектiлер қызмет көрсетуде және пайдалануда тұрған ұйымдар мен бекiтiлген аумақ субъектiлерi жүзеге асырады.
      94. Ландшафт - демалу аумақтарының шегiндегi алаңшалардың, жол-соқпақ жүйелерiнiң жабыны тақташалардан, ұсақ тастан және басқа да берiк минералды материалдардан, сирек жағдайларда асфальт жабынын қолдануға жол бере отырып, қолданылуы қажет.
      95. Тоғандар мен басқа да су қоймаларының жағажай жолақтары абаттандырылуы қажет. Су қоймаларының сыртқы сулармен ластануына жол бермейтiн шараларды қарастыру қажет.
      96. Алаңдарда, саябақтарда, скверлерде, демалыс аймақтарында, халық көп баратын жерлерде, көшелерде, тұрғын үйлердiң әрбiр кiреберiсiнiң алдында, әкiмшiлiк, қызметтiк ғимараттар, сауда объектiлерiне кiреберiсте, қоғамдық көлiк күту аялдамаларында қоқыс салатын жәшiктер орналасуы қажет.
      97. Қоқыс салатын жәшiктер олардың толуына қарай, бiрақ күнiне бiр реттен аз емес мөлшерде тазартылады. Қоқыс салатын жәшiктер олардың ластануына қарай, бiрақ аптасына бiр реттен аз емес мөлшерде жуылады. Қоғамдық көлiк күту аялдамаларында орналасқан қоқыс салатын жәшiктердi аялдаманы тазалауды жүзеге асыратын ұйымдар жуып, тазалайды, ал басқа объектiлердiң маңында орналасқан қоқыс салатын жәшiктердi көрсетiлген объектiлердiң иелерi және (немесе) пайдаланушылары жуып, тазалайды. Қоқыс салатын жәшiктердi бояуды иелерi және (немесе) пайдаланушылары жылына бiр рет (сәуiр), сондай-ақ қажеттiлiгiне қарай немесе сәйкес қызметтердiң ұйғарымы бойынша жүзеге асырады.
      98. Көшелер, алаңдар, саябақтар, скверлер мен аулаларды ластауға жол берiлмейдi.
      99. Жағажайлар жабылғаннан кейiн жағажайды, киiм ауыстыратын орындарды, дәретханалар мен жасыл жолақты негiзгi тазалау және бос сыйымдылықтарды жуу мен дәретханаларды зарарсыздандыру жұмыстары жүргiзiледi. Күндiз ағымдағы тазалау жүргiзiледi. Жиналған қалдықтар таңертеңгi 8 сағатқа дейiн шығарылуы қажет.
      100. Қоқыс салатын жәшiктер жағажай ауданының 1600 шаршы метрiне (бұдан әрi – м2) бiр қоқыс салатын жәшiктен кем емес жәшiк есебiн негiзге ала отырып орналастырылуы және жасыл көшеттер жолағынан 3-5 метр қашықтықта және жағажайдан кем дегенде 10 метр қашықтықта орналастыру қажет, олардың ара қашықтығы 40 метрден аспауы тиiс.
      101. Сыйымдылығы 0,75 текше метр (бұдан әрi – м3) жағажай ауданының 3500 - 4000 м2 аумағына бiр контейнер есебiнен орналасуы қажет.
      102. Жағажайлардың аумақтарында бiр орынға 75 адам есебiнен қоғамдық дәретханалар орнатылуы қажет, суға шомылатын жерлерге дейiнгi ара қашықтығы кем дегенде 50 метр және 200 метрден артық болмауы керек.
      103. Жағажай аумағында ауыз су жеткiзiлген субұрқақтар орналасуы қажет. Су бұрқақтардың ара қашықтығы 200 метрден аспау қажет. Субұрқақтардың ағыны жағажайдың жасыл көшеттерiн суаруға қолданылуы мүмкiн, оларды ағын су қоймаларына жағажай шекарасы бойынша өзен ағысынан 100 метр төмен қашықтықта бұруға болады. Ауыз су iшетiн субұрқақтардан суды осы мақсаттарға белгiленбеген орындарға бұруға жол берiлмейдi.
      104. Ауыз су iшетiн субұрқақтар үлгiлiк немесе арнайы әзiрленген жоба бойынша дайындалған болуы мүмкiн, олар демалу аймақтарында орналастырылады, сонымен бiрге спорттық алаңшаларда орналастыру ұсынылады. Ауыз су iшетiн субұрқақ орналасқан орын және оған кiреберiс жер жабынның қатты түрiмен жабдықталуы қажет, биiктiгi ересек адамдар үшiн 90 сантиметрден аспауы, балалар үшiн 70 сантиметрден аспауы қажет. Ауыз су iшетiн субұрқақтардың кем дегенде бiреуi демалыс аймақтарында мүгедектер үшiн қол жетiмдi болуы қажет.
      105. Ашық және жабық түрдегi киiм ауыстыратын орындар, гардеробтар Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат берiлген зарарсыздандыратын ертiндiлердi қолдана отырып, күн сайын жуылуы керек.
      106. Жағажайға жыл сайын таза құм немесе шағылтас төгiлуi қажет.
      107. Құмды жағажайларда аптасына кем дегенде бiр рет жиналған қалдықтарды жойып, құмның беткi қабатын механикалық қопсыту қажет. Қопсытылғаннан кейiн құм тегiстелуi қажет.
      108. Адамдардың суға түсуiне арналған орындарда кiр жууға және жануарларды жуындыруға жол берiлмейдi.
      109. Саябақтардың қоқыс жинағыштарды орнату үшiн арналған учаскелерi бар шаруашылық аймағы демалушылардың көп жиналатын орындардан (билеу алаңдары, эстрада, субұрқақтар, басты аллеялар, ойын-сауық павильондары) 50 метрден кем емес ара қашықтықта орналасуы қажет.
      110. Қоқыс салатын жәшiктердiң санын саябақтың 800 м2 ауданына бiр жәшiк есебiнен анықтау қажет. Басты аллеяларда қоқыс салатын жәшiктердiң арақашықтығы 40 метрден аспауы қажет. Әрбiр дүкеншенiң, дүңгiршектiң алдында қоқыс салатын жәшiк орнату қажет.
      111. Демалушылар көп жиналатын орындардан алыс орналасқан жерлерде қалдықтарды жинау ыңғайлылығы үшiн қалдықтар мен қоқысты уақытша сақтауға арналған аралық жинағыштар орнатылуы керек.
      112. Шаруашылық алаңшалары үшiн контейнерлер саны 3 күндiк қалдықтардың орташа жиынтығы есебiнен анықталуы қажет.
      113. Қоғамдық дәретханалар демалушылар көп жиналатын орындардан 50 метр қашықтықта, 500 адамға бiр орын есебiнен орнатылуы тиiс. Қоғамдық дәретханалар орналасқан жерлер мен оларға кiру жолдары күндiз және кешкi уақытта көрiнетiн арнайы сiлтемелермен көрсетiлуi тиiс.
      114. Қоғамдық дәретханалар қоғамдық ғимараттардың бiрiншi қабаттарында орналастырылуы мүмкiн. Қоғамдық дәретханаларды тұрғын ғимараттарда, балалар, емдеу-сауықтыру, профилактикалық және санитарлық-эпидемиологиялық мекемелердiң ғимараттарында орналастырылуға жол берiлмейдi.
      115. Қоғамдық дәретханаларды елдi мекендердiң келесi жерлерiнде орналастыру қажет:
      1) алаңдарда, жаяу жүргiншiлер қозғалысы көп көшелерде;
      2) темiржол және автостанция станцияларының жанындағы алаңдарда;
      3) кенттiк саябақтарда, көрмелерде, стадиондарда, адамдардың жаппай демалыс орындарында;
      4) сауда орталықтары, базарлар аумақтарында.
      116. Негiзгi тазалауды саябақтар жабылғаннан кейiн таңертеңгiлiк 8 дейiн жүргiзу керек. Күндiз қалдықтар мен құлаған жапырақтарды жинап, ағымдағы жинауды жүргiзiп, жасыл көшеттер суарылу керек.
      117. Аудан аумағындағы бұлақтар су сапасының талаптарына сәйкес болса және санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының оң қорытындысы болған жағдайда, кiреберiс және қатты жабыны бар алаңшамен, бұлақ суын алуға арналған құралмен (науа, құбыр, су ағатын құралдың басқа түрi), су жинайтын тостаған, су бұру жүйесiмен жабдықталуы қажет.
      118. Декоративтiк су қоймалары бедер қолданумен немесе тегiс жазықтықта көгалмен, тақташа жабынмен, гүлзарлармен, ағаш-бұта көшеттерiмен қоса орналастырылады. Су қоймасының түбiн тазалау үшiн ыңғайлы болатындай жазық жасау қажет. Түс және жарықпен ресiмдеу әдiстерiн қолдану ұсынылады.

1 тарау. Көркем және жарнамалық безендiру, шағын сәулет түрлерi

      119. Жарық жарнама елді мекен кеңiстiгiнде жаяу жүргiншiлер мен автокөлiк жүргiзушiлерiн бағдарлауға көмек көрсетуi және жарық құрылымдық мiндеттердi шешуге қатысуы қажет. Осындай ақпаратты орналастыру, көлемi, түрi және жарық түстiк параметрлерi есептiк қашықтықтан анық көрiнуi және нақты түстiк ансамбльге үйлесiмдi сәйкес келуi, жол қозғалысы ережелерiне қайшы келмеуi, халықтың мекендеу қолайлылығына кедергi келтiрмеуi қажет.
      120. Сыртқы жарнама және ақпарат құралдары таза болуы және белгiленген тәртiпте орналасуы қажет.
      121. Сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiнiң өндiрiсiне және ресiмдеуге пайдаланылатын материалдар сапа, қауiпсiздiк және экологияның, iзгiлiк және моральдiң заманауи талаптарына сәйкес келуi және аймақтың табиғи-климаттық жағдайларына, экологиялық және санитарлық-гигиеналық қауiпсiздiк нормаларына сәйкес болуы қажет.
      122. Жеке тұрған сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiн монтаждау (демонтаждау) кезiнде құрылымның iргетасы жер деңгейiнде немесе одан төмен деңгейде орналастырылуы қажет. Жақын маңдағы аумақ монтаждаудан (демонтаждау) кейiн абаттандырылуы қажет.
      123. Сыртқы (көрнекi) жарнама және ақпарат объектiлерiнiң құрылымы тәулiктiң қараңғы уақытында жарық көзiмен жарнамалық-ақпараттық алаңның жарықтандыруын қарастыруы қажет. Жарықтандыру техникалық жағынан қиындық келтiретiн немесе бастапқыда сәулет жобасымен қарастырылмаған сыртқы (көрнекi) жарнама және ақпарат құралдарын (керме-транспаранттар, жалау құрылымдары, маркиза, қызмет көрсетуге арналған жол белгiлерi және жарық шағылысатын жабыны бар бағыттық бағдарлау белгiлерi, жеке тұрған үлкен емес ғимараттар мен құрылыстарда және тұрғын ғимараттардың тұрғын емес нысандарында орналастырылған ақпарат) қоспағанда.
      124. Сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiнiң инженерлiк - техникалық шешiмi объект бекiтiлетiн ғимараттар мен құрылыстар элементтерiнiң тiрек мүмкiндiгiн есепке алуы, соның нәтижесiнде олардың пайдаланушылық сапасының жоғалуына жол бермеуi қажет.
      125. Сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiн күтiп ұстау, соның iшiнде оған жанасатын аумақты бес метр радиуста тазалауды сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiнiң иелерi жүзеге асыруы қажет.
      126. Сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiнiң құрамдас бөлiктерi – iргетасы, "тұғыры" тиесiлi эстетикалық түрде болуы қажет. Iргетасы сырлануы (боялуы) қажет, бетон негiзi түскен жағдайда "қалпына келтiрiлуi" қажет. "Тұғыр" таза, боялған және қағаз жарнамалық тасымалдаушылардан тазартылған болуы қажет.
      127. Тұрақты сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiн бiр немесе одан да көп жақтарында ақпараттық хабарлама (жарнама) болмай пайдалануға жол берiлмейдi. Сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiндегi түсi кеткен, жыртылған ақпараттық тасымалдаушылар, сондай-ақ тақырыбы ескiрген, соның iшiнде әлеуметтiк сипаттағы ақпараттық тасымалдаушыларды ауыстыру қажет. Көрсетiлген iс-шаралар сыртқы (көрнекi) жарнама объектiлерiнiң иесi есебiнен жүзеге асырылады.
      128. Жарық жарнамаларды және маңдайшаларды пайдаланатын кәсiпорындар оларды күн сайын қараңғы түскен кезде қосуы және жанып кеткен газ жарық түтiктердi және электр шамдарын уақтылы ауыстырулары қажет.
      129. Жарық жарнамалардың немесе маңдайшалардың жеке белгiлерiнiң жарамсыз жағдайында жарнаманы немесе маңдайшаны сөндiру қажет.
      130. Жарнамалық құрылымдарды монтаждаудан (демонтаждау) кейiн жарнама таратушы аумақты немесе орналастыру объектiлерiн 7 күннен аспайтын мерзiмде көрiктендiрудi қалпына келтiру қажет.
      131. Жол берiлмейдi:
      1) көгалдарға автокөлiктi қойып жарнамалық құрылымдардан бейнелердi (плакаттарды) ауыстыруға;
      2) жеке меншiк иесiнiң және (немесе) балансұстаушының келiсiмiсiз әртүрлi жарнамаларды және басқа да ақпараттық хабарламаларды ғимараттарға, қоршауларға, жолаушылар көлiктерi аялдамаларына, жарықтандыру бағаналарына, ағаштарға жапсыруға және орнатуға.
      132. Бөлiнген белдеу шекарасында орналастырылатын сыртқы жарнама, басқа да ақпараттық белгiлер және көрсеткiштер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес орындалуы және орналастырылуы қажет.
      133. Тұрғын құрылыс аумақтары, қоғамдық аймақтар, скверлер, көшелер, бақтар, демалыс алаңшалары шағын сәулет нысандарымен – шатыр, көлеңкелi бастырма, гүлзарлар, сәкiлер, қоқыс салатын жәшiктер, субұрқақтар, балалар ойынына, ересектердiң демалысына арналған құрылғылар, газет стендтерi, қоршаулар, телефон будкалары (бастырмалар), автокөлiктi күту павильондарымен жабдықталады.
      134. Қоршаулар, дуалдар салу және орнатуды келесi талаптарды сақтаған жағдайда жүзеге асыруға болады:
      1) кiрпiш, бетон (жабық) дуалдармен тек қана өндiрiстiк кәсiпорындарды, арнайы мекемелердi, режимдiк объектiлердi қоршауға рұқсат етiледi;
      2) биiктiгi 2 метрге дейiн металл дуал (декоративтiк, ашық) немесе жасыл (көшет) қоршау салу көп пәтерлi тұрғын үй кешендерiн, коттедждiк қалашықтарды және жеке тұрғын үйлердi қоршау үшiн рұқсат етiледi;
      3) биiктiгi екi метрден жоғары металл дуалдармен (ашық) оқу орындарын, балаларды тәрбиелеу және емдеу мекемелерiн, базарларды, мамандандырылған мекемелердi қоршау үшiн рұқсат етiледi;
      4) биiктiгi 0,7 метрге дейiн жасыл (көшет) қоршаумен коттедждiк қалашықтағы жеке тұрғын үйлердi, әкiмшiлiк ғимараттарды, банк мекемелерiн, сауық және демалыс орталықтарын және басқа объектiлердi (бөлiнген аумағының шекарасында) қоршау үшiн салуға болады.
      135. Шағын сәулет түрлерi тұрақты және мобильдi болуы мүмкiн, олардың саны және орналасуы аумақтарды көрiктендiру паспорттарымен белгiленедi.
      136. Жаңа құрылыс кезiнде құрылыс салынатын учаске шегiнде шағын сәулет түрлерiн жобалау, әзiрлеу және орнатуды тапсырыс берушi бекiтiлген жобалық-сметалық құжаттамаға сәйкес жүзеге асырады.
      137. Шағын сәулет түрлерiнiң сындарлы шешiмдерi олардың тұрақтылығын, пайдалану қауiпсiздiгiн қамсыздандыруы тиiс.
      138. Заңды және жеке тұлғалар - шағын сәулет түрлерiнiң иелерi және (немесе) пайдаланушылары өз есебiнен оларды ауыстыру, жөндеу және бояуға тиiс.
      139. Аймақтарда шағын сәулет түрлерiн орнату және күтiп ұстау келесi талаптар сақталған кезде жүзеге асырылады:
      1) сыртқы көрiктендiрудiң барлық элементтерi, соның iшiнде ғимараттардың қасбетiн өңдеу бекiтiлген жобаға және өрт қауiпсiздiгi нормаларына сәйкес орындалуы қажет;
      2) құрылыстардың иелерi және (немесе) пайдаланушылары келiсiмсiз көше, алаң және қоғамдық орындарға қарайтын ғимараттардың қасбеттерiн мерекелiк безендiруге құқылы.
      140. Мобильдiк және тiкелей көгалдандырумен безендiру үшiн құрылғылардың келесi түрлерi қолданылады: бүкпе айналар, ағаш қатарлары, балтозаңдар, гүлшiлер, қыш құмыралар.
      1) бүкпе айналар және ағаш қатарлары – шырмауық немесе тiк өсетiн өсiмдiктердi көгалдандыру үшiн торкөз түрiндегi жеңiл ағаш немесе металл құрылымдар, жайлы демалыс бұрыштарын, күннен қорғаныш, алаңшаларды, техникалық құрылғылар мен құрылыстарды қоршау үшiн пайдаланылуы мүмкiн;
      2) балтозаңдар – шатыр, галерея немесе бастырма үлгiсiндегi ағаштан немесе металдан жасалған жеңiл торлы құрылым, "жасыл тоннель", алаңшалар немесе сәулет объектiлерi арасында өткел ретiнде пайдаланылады;
      3) гүлшiлер, қыш құмыралар – гүл отырғызылатын топырағы бар шағын сыйымдылықтар.
      141. Орындықтарды iргетастың немесе жабынның қатты түрлерiне орнату көзделуге тиiс. Демалыс аймақтарында, орман-саябақтарда, балаларға арналған алаңшаларда орындықтарды жабынның "жұмсақ" түрiне орнатуға болады. Iргетасы болған кезде оның бөлiктерi жер бетiне шығып тұрмауы қажет. Ересек адамның демалуы үшiн орындықтың биiктiгi жабын деңгейiнен отыру жазықтығының деңгейiне дейiн 420 - 480 миллиметр шамасында болуы қажет. Демалу үшiн орындықтардың үстiн түрлi суға төзiмдi өңдеумен (лайықтысы – сiңiре өңдеу) ағаштан жасау ұсынылады.
      142. Қоғамдық, тұрғын, демалыс мақсаттарындағы аумақтарда таксофондар орнату кезiнде оларды электр жарығымен жарықтандыруды қарастыру қажет. Таксофондарды орналастыру орындарын телефон кәрiзi арнасы (құбыр) және электр жарығымен жарықтандыру арнасы (құбыр) құрылғыларының қосылу орнына неғұрлым жақын жерге жобалау керек. Сонымен қоса, таксофондардың бiреуiнен кем емес мөлшерде (немесе әр қатардағы бiреуi) тиын қабылдағыш тесiгiнiң деңгейi жабын деңгейiнен 1,3 метр биiктiкте орналастыру қажет. Пошта жәшiгiнiң қабылдау тесiгiнiң деңгейi жабын деңгейiнен 1,3 метр биiктiкте орналастыру ұсынылады.

2 тарау. Базарлардың аумағын күтiп ұстауға қойылатын талаптар

      143. Базарды ұйымдастыру кезiнде мiндеттi түрде өртке қарсы ережелер, сәулет, құрылыс, ветеринариялық, экологиялық талаптар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес сақталуы қажет, базарлар аумақтары асфальттық жабынмен өңделуi керек.
      144. Базар аумағында орналасқан құрылыстар қауiпсiздiк, ветеринариялық, санитарлық, өртке қарсы ережелер және сәйкес профильдегi (үлгiдегi) объектiлер үшiн белгiленген талаптарға сәйкес болуы қажет.
      145. Базар аумағында құрылыстар мен жабдықтарды орналастыру тұтынушылардың сауда орындарына еркiн қол жетiмдiлiгiн, өрт қауiпсiздiгi талаптарын сақтау және апатты немесе төтенше жағдайларда адамдар мен материалдық құндылықтарды шұғыл көшiру мүмкiндiгiн қамтамасыз етуi қажет.
      146. Базардың санитарлық жағдайы санитарлық - эпидемиологиялық қадағалау органдары мен мекемелерi бекiткен талаптарға сәйкес келуi тиiс.
      147. Базар аумағында көрiнетiн жерлерге барлық қажеттi объектiлердi көрсете отырып, "Базар жоспары" орналастырылады: сауда қатарлары, анықтамалық бюро, зертханалар, сантораптар, бақылау таразылары, тәртiп сақтау органдарының бөлмесi.
      148. Базардың аумағы сауда қатарларына нақты азық-түлiк орындарына, бақылау таразыларына, автобус аялдамаларына, шығу есiктерiне бағыттайтын көрсеткiштермен жабдықталады.
      149. Ауыл шаруашылығы өнiмдерiнiң саудасы санитарлық - эпидемиологиялық қадағалау органдары мен мекемелерi рұқсат еткен материалдардан дайындалған ыдыста, тауарлық жанасу принциптерiн сақтай отырып, өнiмдердi жермен тiкелей жанасудан сақтау жолымен жүзеге асырылады.
      150. Базарларда ветеринарлық - санитарлық сараптама өткiзу мiндеттi болып саналады. Жануарлар өнiмдерiн және шикiзаттарын ветеринарлық-санитарлық сараптамадан өткiзбей сатуға жол берiлмейдi.

3 тарау. Қалдықтар мен қоқыстарды жинау, сақтау, шығару және өңдеу

      151. Жоспарлық - жүйелi тазалау қалдықтарды жоюды жүзеге асыратын ұйым және жеке және заңды тұлғалардың арасындағы келiсiм-кестелер бойынша жүзеге асырылуы тиiс.
      152. Қалдықтарды полигонға шығарған кезде автомашинаның әр рейсi полигон әкiмшiлiгiнiң жол парағында белгiленуi қажет.
      153. Қалдықтарды шығару 6 сағаттан ерте емес және 23 сағаттан кеш емес уақытта жүзеге асырылуы тиiс.
      154. Қатты және сұйық тұрмыстық қалдықтарды зарарсыздандыру қолданыстағы нормативтiк құжаттарға сәйкес келетiн арнайы құрылыстарда (қатты тұрмыстық қалдықтарға арналған полигон, ассенизация алаңдары, жер жырту алаңдары, мал қорымдары, кәрiз құрылымдарының жүйесi) жүргiзiлуi қажет.
      155. Қалдықтарды осы мақсаттарға арналмаған басқа аумақтарға шығаруға, сонымен қоса ауыл шаруашылық даласында көмуге жол берiлмейдi.
      156. Үй иелiктерi, ұйымдар, мәдени - көпшiлiк мекемелердiң аумақтарында, демалыс аймақтарында көлiк өтуi үшiн өтпе жолдары бар қоқыс және қалдық жинауға арналған контейнерлер орнататын арнайы алаңшалар бөлiнуi қажет. Алаңшаның су өтпейтiн жабыны және үш жағынан бұталардан құралған тұтас қоршауы болуы қажет.
      157. Контейнерлердi орнатуға арналған алаңшалар тұрғын және қоғамдық ғимараттардан, барлық түрдегi ұйымдардан, спорт алаңшаларынан және халықтың демалу орындарынан 25 метрден кем емес және 100 метрден артық емес қашықтықта орналасуы қажет. Алаңшалардың көлемi 5 контейнерден кем емес контейнер қоюға арналуы қажет. Контейнерлерден алаңшаның шетiне дейiнгi арақашықтығы 1 метрден кем болмауы қажет.
      158. Аула дәретханаларынан, контейнер алаңшаларынан, бекiтiлген арақашықтықты сақтау мүмкiн болмайтын құрылысы салынған аудандарда осы ара қашықтықты өкiлеттi орган сәулет және қала құрылысы, тұрғын үй-пайдалану ұйымы қызметкерлерiнiң, мемлекеттiк санитарлық-эпидемиологиялық қызметтiң аумақтық органы маманының қатысуларымен комиссия белгiлейдi.
      159. Орнатылатын қоқыс жинағыштар (контейнерлер) санын анықтау үшiн қоқыс жинағыштарды пайдаланатын халық саны, қалдықтардың жиналу нормалары, оларды сақтау мерзiмдерiн есепке ала отырып анықталуы қажет. Қоқыс жинағыштардың есептiк көлемi ең көп жиналатын кезеңдегi қалдықтардың нақты жиналу көлемiне сәйкес келуi қажет.
      160. Қоқыс жинағыштарда (контейнерлерде) жылдың суық мезгiлiнде қалдықтарды сақтау мерзiмi (0 және Цельсия бойынша төмен градус температурада) үш тәулiктен артық болмауы, жылы кезеңде (плюс температурада) тәулiктен артық емес мерзiмде шығарылуы қажет.
      161. ҚТҚ жинау үшiн жақсы жабдықталған тұрғын үй қорында стандартты контейнерлер (0,75 м2), жеке үй иелiктерiнде қақпақтары бар түрлi сыйымдылықтағы құрылымдар (ағаш, металл және пластикалық) қолдану қажет.
      162. Жаз уақытында металл контейнерлер арнайы орындарда 10 күнде бiр реттен жиi емес (ауысымсыз жүйеде) және әр төгiлген кезде (ауысымды жүйеде) жуылуы қажет.
      163. Екiншi реттiк шикiзаттарды (тоқыма, банкалар, шөлмектер) контейнерлерден, мамандандырылған көлiктен таңдап алуға жол берiлмейдi.
      164. Кәрiз жүйесi жоқ үй иелiктерiнде сұйық қалдықтарды жинау үшiн су өтпейтiн, қатты фракцияларды бөлу үшiн торы және қақпағы бар жер бетiндегi бөлiгiмен шұңқырлар жабдықталуы қажет. Аулалық дәретханалар болған кезде шұңқыр ортақ болуы мүмкiн.
      165. Кәрiз жүйесi жоқ аулалық және қоғамдық дәретханалар тұрғын және қоғамдық ғимараттардан, балаларға арналған алаңшалар мен халықтың демалу орындарынан 25 метрден кем емес қашықтықта орналасуы қажет.
      166. Орталықтандырылмаған сумен жабдықтау жағдайында аулалық дәретханалар құдықтар мен бұлақтардан 50 метрден кем емес қашықтықта орналасуы қажет.
      167. Аулалық дәретханалардың жер бетiндегi бөлiгi және шұңқыры болуы қажет. Жер бетiндегi үй-жай тығыз орналасқан материалдардан (тақтай, кiрпiш, блоктар) құрылуы қажет. Шұңқыр су өтпейтiн болуы қажет. Шұңқырдың тереңдiгi жер асты суларының деңгейiне байланысты, бiрақ 3 метрден артық болмауы қажет. Шұңқырды жер бетiне 0,35 метрге дейiн ғана толтыруға жол берiледi. Шұңқыр толтырылуына қарай, бiрақ жарты жылда бiр реттен кем емес мерзiмде тазаланады.
      168. Аулалық дәретханаларды тазалау күнделiктi жүзеге асырылады. Аулалық дәретханалардың жер бетiндегi бөлiгi кемiргiштер мен жәндiктердi өткiзбейтiндей болуы қажет. Кәрiз жүйесi жоқ аулалық дәретханалар және шұңқырлар 10 күнде бiр рет зарарсыздандырылуы қажет.
      169. Жұқпалы және туберкулезке қарсы ауруханалық ұйымдарда азық - түлiк қалдықтарын жинауға жол берiлмейдi.
      170. Сауда және қоғамдық тамақтану объектiлерiнде азық - түлiк қалдықтарын уақытша сақтау тоңазытқыш камераларында немесе басқа да салқындататын үй-жайларда жүзеге асырылуы қажет.
      171. Азық-түлiк қалдықтарына арналған жинау құралдары күн сайын жуу құралдарымен жуылып және 10 күнде бiр рет зарарсыздандырылуы қажет.

7 бөлiм. Құрылыс және монтаж жұмыстарын жүргiзу кезiнде көрiктендiру талаптары

      172. Құрылыстың барлық мерзiмiнде жүргiзiлетiн жұмыстар қоршаған орта, аумақ, халық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету, құрылыс алаңшасында еңбек қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету, құрылыс алаңшасына жанасатын аумақта тәртiп сақтау бойынша кенттер және селолық округтер әкiмдерiнiң талаптарын орындауды қамтамасыз етуi қажет.
      173. Құрылыс-монтаж жұмыстары басталғанға дейiн құрылыс алаңы және жұмыстардың қауiптi аймақтары қоршалуы қажет.
      174. Алаңға кiреберiсте объектiнiң, құрылыс салушының (тапсырыс берушiнiң), мердiгердiң (бас мердiгердiң) атауы, объект бойынша жауапты жұмыс өндiрушiсiнiң аты-жөнi, лауазымы және телефоны көрсетiлiп, ақпараттық қалқандар орнатылуы қажет.
      175. Жауапты жұмыс өндiрушiсiнiң атауы және телефоны құрылыс алаңдарынан тыс орындардың қоршауындағы, мобильдi ғимараттар мен құрылыстар, жабдықтардың iрi көлемдi элементтерi, кабель барабандары қалқандарда көрсетiлуi тиiс.
      176. Қажеттiлiк жағдайында жергiлiктi атқарушы органның талабы бойынша құрылыс алаңы қоқыс жинауға арналған бункерлер және жабдықтармен, сондай-ақ шығу орындарында көлiк құралдарының дөңгелектерiн тазалау пунктiлерiмен, ал желiлiк объектiлерде - жергiлiктi атқарушы органдар көрсеткен орындарда жабдықталуы қажет.
      177. Құрылыстың жоспарымен қарастырылған көшелердi жабу, көлiк қозғалысын шектеу, қоғамдық көлiк қозғалысын өзгерту бойынша шараларды жұмыстарды орындаушы жұмыс басталар алдында жол полициясымен және кенттер және селолық округтер әкiмдерiмен келiсуi қажет. Шектеулерде қажеттiлiк аяқталғаннан кейiн көрсетiлген органдар хабарландырылуы қажет.
      178. Құрылыс алаңына енгiзiлмеген белгiлi-бiр аумақтарды құрылыс мұқтаждықтары үшiн уақытша пайдалану қажеттiлiгi кезiнде пайдалану режимi, қорғау (қажеттiлiгiне орай) және осы аумақтарды тазалау осы аумақтардың иелерi және (немесе) пайдаланушыларының келiсiмiмен анықталады (қоғамдық аумақтар үшiн - жергiлiктi атқарушы органмен).
      179. Құрылыс жүргiзiлетiн барлық мерзiмде жұмыстарды орындаушы алаңға қойылатын еңбектi қорғау, қоршаған ортаны қорғау, құрылыс жұмыстарының қоршаған аумақ және халық үшiн қауiпсiздiгi талаптарын сақтауға, сондай-ақ осы нормалармен, қолданыстағы басқа нормативтiк құжаттармен құрылысқа келiсу талаптарымен белгiленген әкiмшiлiк сипаттағы түрлi талаптарды орындауға жауапкершiлiкте болады.
      180. Құрылыс жүргiзiлетiн барлық мерзiмде жұмыстарды орындаушы уақытша инженерлiк желiлер, жолдар және көлiктiк құрылыстар, қойма алаңдары, тұрмыстық және барлық қатысушылар үшiн ортақ пайдаланудағы басқа да уақытша ғимараттар мен құрылыстарды жайластыру, пайдалану, дамыту және жоюды, сондай-ақ егер басқасы құрылысқа келiсу шарттарымен немесе құрылысқа қатысушылар арасындағы келiсiммен қарастырылмаса, алаң аумағындағы жерлердi қалпына келтiрудi қамтамасыз етедi.
      181. Жұмыстарды орындаушы бекiтiлген аумақтың құрылыс алаңы аумағын тазалауды қамтамасыз етуi қажет. Тұрмыстық және құрылыс қоқысы, сондай-ақ қар кенттер және селолық округтер әкiмдерi бекiткен тәртiпте және мерзiмдерде уақтылы шығарылуы тиiс.
      182. Селитебтік аумақтарда құрылыс - монтаж жұмыстарын жүргiзу кезiнде қалдықтар мен қоқысты тазалағанда жабық ыдыстар мен бункер-жинауыштарды қолданбай, оларды ғимараттар мен құрылыстардың қабаттарынан тастауға жол берiлмейдi.
      183. Жұмыстар орындалғаннан кейiн аумақты, әдетте бiр ай мерзiмде (жұмыс көлемiне байланысты) аумақ абаттандырылуы бұзылуын кешендi қалпына келтiру, соның iшiнде жол жабынын, тротуарларды, жиектастарды және көгалдандыру элементтерiн кешендi көрiктендiру жұмыстары орындалуы қажет.
      184. Қалпына келтiрiлген аумақ құрылыс немесе қатыстырылған жөндеу ұйымынан оны пайдалануға жауапты ұйыммен акт бойынша қабылданады.
      185. Жұмысты алты айдан артық мерзiмге тоқтату немесе тоқтата тұру қажеттiлiгi кезiнде құрылыс салушы (тапсырыс берушi) объектiнi консервациялауды (оны және құрылыс үшiн қолданылған аумақты халық пен қоршаған орта үшiн объектiнiң қауiпсiздiгiн және негiзгi құрылымдардың берiктiгi, тұрақтылығы, сақталуын қамтамасыз ететiн жағдайға келтiру) қамтамасыз етуi қажет.
      186. Егер ғимараттың немесе құрылыстың пайдаланылуы тоқтатылса, халыққа және қоршаған ортаға қауiп келтiретiн жағдайларға жол бермейтiн шаралар қабылдануы қажет (коммуникациялар сөндiрiлiп, сыйымдылықтар босатылуы, қауiптi және улағыш заттар жойылуы, тұрақсыз құрылымдар бекiтiлуi немесе бұзылуы) осы ғимаратқа немесе құрылысқа жануарлар мен адамдардың рұқсатсыз кiруiне жол бермейтiн шаралар қабылдануы қажет.

8 бөлiм. Автомобиль жолдарын және көлiк инфрақұрылымы объектiлерiн көрiктендiру және күтiп ұстау

      187. Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдары орналасқан жерлер мемлекеттiк меншiкке тиесiлi, олар бөлiнбейтiн деп саналады және жеке меншiкке тапсырылмайды. Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдары жерлерiнде Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1998 жылдың 5 қыркүйектегi N 845 "Жол шаруашылығын құқықтық қамтамасыз етудi жетiлдiру туралы" Қаулысында белгiленген, осы жерлердi пайдалану үшiн келiсiм тәртiбi бұзыла отырып салынған кез-келген құрылыстар заңсыз деп танылып, Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнiң 244 бабына сәйкес өздiгiнен құрылыс салған тұлға немесе оның қаражаты есебiнен Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында қарастырылған жағдайдан басқа заңмен белгiленген тәртiпте бұзылуы тиiс.
      188. Жол маңындағы жолақтар халықтың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету және автомобиль жолдарын пайдалануға жағдай жасау, жол қозғалысы талаптарын, сондай-ақ жол инфрақұрылымы объектiлерiн қайта құру, жөндеу және күтiп ұстау, орналастыруды жүзеге асыру мүмкiндiгiн есепке ала отырып, орналастырылуы қажет.
      189. Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарының жол маңындағы жолақтарында, жол қызметi объектiлерi мен жол сервисi объектiлерiн қоспағанда, күрделi құрылыс жасауға жол берiлмейдi.
      190. Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарының жол маңындағы жолақтарындағы кiреберiс (өтпе жол, жанаспа жол) және басқа объектiлердi жайластыру, жөндеу және күтiп ұстау бойынша шығындарды осы объектiлердiң иелерi және (немесе) пайдаланушылары көтередi.
      191. Аялдама павильондары және аялдама кешендерiнiң иелерi осы құрылыстарды дұрыс жағдайда ұстауға, қажеттiлiгiне орай оларды қалпына келтiру бойынша шараларды қабылдауы қажет.
      192. Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарын пайдаланушылар көлiк құралдарын жол қозғалысы қауiпсiздiгiн, жолдың және онда орналасқан құрылыстардың сақталуын, сондай-ақ қоршаған ортаны ластауға жол бермейтiндей жағдайда пайдалануы қажет.
      193. Жол жабынын, жер қабатын, көпiрлер, өтпе жолдар, су құбырлары құрылымдарын, автопавильондар, жол белгiлерi, жол маңайындағы көшеттер, қорғаныс құрылғылары және автомобиль жолдарын жайластыратын элементтердiң бүлiнуiне жол берген автомобиль жолдарын пайдаланушылар Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiне сәйкес жауапкершiлiкте болады.
      194. Пайдаланушылар Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгiленген тәртiпте автомобиль жолдарына және жол құрылыстарына тигiзген зиянның орнын толтырады.
      195. Жол жиегiнде, тротуарлар мен жаяужолдарда, ал елдi мекендерде сонымен қоса жүру бөлiгiнен басқа жерлерде көлiк құралдарының қозғалысы рұқсат етiлмейдi. Жол-пайдалану және коммуналдық қызмет машиналарының қозғалысы, сондай-ақ тiкелей жол жиегiнде, тротуарлар мен жаяужолдарда орналасқан объектiлерге, өтудiң басқа мүмкiндiгi болмаған жағдайда, жүк таситын көлiк құралдарына қысқа жол бойынша өтуге жол берiледi. Осы жағдайда қауiпсiздiк қамтамасыз етiлуi қажет.

1 тарау. Жолдарды күтiп ұстау

      196. Нөсерлiк кәрiз жүйесi жоқ көшелердiң жүру бөлiгi сыпыру-тазалау машиналарымен тазартылуы қажет.
      197. Жол төсемiн жолдың жиегiнде жиналатын қоқыстардың су ағынымен жасыл көшеттер жолағына немесе тротуарға шықпайтындай етiп жуу керек.

2 тарау. Жолдарды қысқы тазалау

      198. Көшелердiң өтпе жолдары мен кiру жолдарын қыста жинау жұмыстары осы Ереже талаптарына, жұмыс технологияларын, техникалық құралдар мен тайғаққа қарсы қолданылатын қоспаларды анықтайтын регламенттерге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасы аясында бекiтiлген кестеге сәйкес жүргiзiледi.
      199. Аймақтарды тазалауға жауапты ұйымдар (тапсырыс берушiлер қызметi және мердiгерлiк ұйымдар) 1 қазанға дейiн тайғаққа қарсы қолданылатын материалдарды қажеттi мөлшерде тасып жеткiзуi, дайындауы және жинауы керек.
      200. Көшенiң жүру бөлiгiнiң жиегiндегi қарды жинауды және тасып шығаруды осы көшенiң жүру бөлiгiн және өтпе жолдарды тазалауға жауапты кәсiпорын жүзеге асырады.
      201. Көшелердiң көлiк жүретiн бөлiгiн және өтпе жолдарды, тротуарлар мен аула аумақтарын тазалау жұмыстарының технологиясы және тәртiптерi ауа райы жағдайына қарамастан, көлiктердiң және жаяу жүргiншiлердiң қозғалысына бөгет болмауы тиiс.
      202. Қысқы тазалаудың бiрiншi кезектегi операцияларына:
      1) жолдардың жүру бөлiгiн тайғаққа қарсы материалдармен өңдеу;
      2) қарды күреу және сыпыру;
      3) қар үйiндiсiн тасып шығару үшiн жинастыру;
      4) жол тораптарын, жолаушылар тасымалдайтын көлiк аялдамаларын, әкiмшілік және қоғамдық ғимараттардың кiрме жолдарын, аулалардан шығатын жолдарды қар үйiндiсiнен тазарту жұмыстары жатады.
      203. Екiншi кезектегi операцияға:
      1) қарды шығару (тасу);
      2) қар шығарылғаннан кейiн жол жиегiн тазарту;
      3) мұзды уату және қар-мұздан құралған үйiндiнi шығару.
      204. Жолдардың жүру бөлiгiн тайғаққа қарсы материалдармен хлоридтердi бекiтуге жеткiлiктi қар қабаты пайда болуы үшiн қар жауа бастағаннан кейiн 20-40 минутта өңдеу қажет.
      205. Қар жауа бастағаннан кейiн ең алдымен көлiк бағыты үшiн неғұрлым қауiптi магистральдар және көшелер учаскелерiн - тiк түсетiн және көтерiлетiн жолдарды, көпiрлердi, эстакадаларды, тоннельдердi, жол тораптарын және қоғамдық көлiк аялдамаларын, сондай-ақ шұғыл тежелу қажет болатын және тағы басқа жерлердi тайғаққа қарсы материалдармен өңделедi.
      206. Көлiк қозғалысы үшiн ең қауiптi орындарды өңдеу аяқтағаннан кейiн көлiк жүретiн бөлiктi тайғаққа қарсы материалдармен толық өңдеу қажет. Бұл операция алдымен жиектегi тастан бастап жолаушылар тасымалдайтын көлiк қозғалысы бағытына дейiн жүргiзiледi.
      Жол тазалаушы кәсiпорынға бекiтiлген барлық аумақты тайғаққа қарсы материалдармен толық өңдеу уақыты - қар жауа бастағаннан кейiнгi төрт сағаттан аспауы қажет.
      207. Технологиялық циклда "шашу - сыпыру" үлестерi екеуi де тең болуы керек (реагенттермен өңделiнген аудандардың саны сыпырылған аудандар санына тең болуы тиiс).
      208. Жаңадан түскен 5 сантиметр нығыздалмаған қарға тең болатын қар жол төсемiнен 2,5-3,0 сантиметрге биiк болса, жолдың жүру бөлiгiне механикаландырылған сыпыру жүргiзiледi.
      209. Қар ұзақ жауса, механикаландырылған сыпырудың циклы қар жаңадан әрбiр 5 сантиметрлiк биiктiкте түскен сайын жүзеге асырылады.
      210. Бiр кәсiпорын қызмет көрсететiн жағдайда барлық көшелердi және өтпе жолдарды қажетiне қарай бiр рет тазалау уақыты төрт сағаттан аспау керек.
      211. Қар тоқтаусыз жауса технологиялық циклдың саны (шашу - сыпыру) үш реттен кем емес мөлшерде жасалып, қажеттiгiне қарай қайталануы керек.
      212. Қар аяқталғаннан кейiн жол төсемдерiне соңғы сыпыру жұмысы жүргiзiледi.
      213. Жолдың жүру бөлiгi механикаландырылған сыпырудан кейiн оның көлденең бойына қар және мұз қалдықтарынан тазалануы тиiс.
      214. Көшелердiң жүру бөлiгiнен және өтпе жолдардан, сонымен қатар тротуарлардан тазаланған қар көшелердiң жүру бөлiгiнiң және өтпе жолдардың шетiне қарды уақытша жинау үшiн ығыстырылады.
      215. Бiр жақты көлiк қозғалысы бар көшелер мен өтпе жолдардан, оның iшiнде скверлер, гүлзарлар, көгалдар және бетонды блоктар, аймақтар түрiнде бөлiнетiн жолақтары бар магистральдар жағынан қар сыпыруды бастап, қыс бойы тұрақты түрде жиектасқа дейiн қардан және мұздан тазалануы тиiс.
      216. Қар үйiндiсiн уақытша жинау кезiнде және жылымықта ерiген сулардың ағуы үшiн жолдың жиек тастарындағы ерiген су ағатын шұңқырлар тазаланып, жиектегi таспен қар үйiндiсi арасында көлденеңi 0,5 метрден кем емес ара қашықтық болуы керек. Нөсер суларын қабылдаушыларға қар үйiндiлерiн жинауға жол берiлмейдi.
      217. Жолаушылар тасымалдайтын көлiк аялдамалары және жер үстi жаяу өтпе жолдары қар үйiндiлерiнен тазартылып, жол салынуы керек:
      1) аялдамаларда: 30 метрден 50 метрге дейiн;
      2) белгiсi бар өтпе жолдарда - белгiнiң көлемiне қарай, ал белгiсi жоқ жерде - 5 метрден кем емес.
      218. Қар тасушы көлiктiң әрбiр өтуiнен кейiн жол жиегiндегi және жиектас төсемдерiндегi қар қалдығынан және мұздан тазарту, одан кейiн шығару операциясы өткiзiледi.
      219. Көшелерден және өтпежолдардан қарды арнайы дайындалған алаңдар – қар үйетiн орындарға шығару қажет. Белгiленген тәртiппен келiсiлмеген орындарға қар шығаруға жол берiлмейдi.
      220. Қар үйiндiсiн жинауға тиым салынады:
      1) барлық бiр деңгейдегi жолдардың, көшелердiң және өтпе жолдардың тоғысуында және темiржол өтетiн үшбұрышты аймақ көрiнетiн жерлердiң маңына;
      2) жаяу жүргiншiлер өтпе жолдарына 5 метр жақын жерде;
      3) қоғамдық көлiк аялдамаларына 20 метр жақын жерде;
      4) көлiктiк қоршаулармен немесе биiк жиектастармен қоршалған жолдардың учаскелерiнде;
      5) тротуарларда.

3 тарау. Жолдарды жазғы жөндеу

      221. Жолдың жүру бөлiгi барлық ластану түрлерiнен толық тазалануы және жуылуы тиiс.
      Реттеушi сызық болып табылатын осьтiк, резервтiк жолақтар құмнан және әртүрлi ұсақ қоқымнан тұрақты тазаланып тұруы тиiс.
      222. Екi метрлiк жол жиегiндегi аймақ және ернеуi, сондай-ақ тротуарлар және онда орналасқан жолаушылар тасымалдайтын көлiк аялдамаларының отырғызу алаңы, трамвай жолдары топырақ-құмды қоқымдардан және әртүрлi қоқыстардан толық тазалануы және жуылуы тиiс.
      223. Жолдың жағасы қоқыстардан таза болуы тиiс.
      224. Темiр-бетоннан құралған бөлу жолақтарының үстi құмнан, батпақтан және ұсақ қоқыстардан тұрақты тазаланып тұруы тиiс.
      225. Ыстық күндерi (ауа температурасы Цельсия бойынша 25 градустан жоғары болса) жолдардың төсемдерiн сулау 12 сағатта 16 сағатқа дейiнгi мезгiлде жүргiзiледi (екi сағат сайын).
      226. Жолдың жүру бөлiгiн жуған кезде лайлы суды және қоқысты тротуарларға, көгалдарға, жолаушылар тасымалдайтын көлiк аялдамаларының павильондарына, көлiкке отырғызатын алаңдарына, жақын жерде орналасқан ғимараттардың, сауда нысандарының қасбеттерiне орындарға шашыратуға жол берiлмейдi.
      227. Көшелердiң, алаңдардың жүру бөлiгiнiң жолдық төсемдерiн және өтпе жолдарды жуу түнгi (22 сағаттан 6 сағатқа дейiн) және қажетiне қарай күндiзгi уақытта да жүргiзiледi.
      228. Жолдық төсемдердi (осьтiк және резервтi жолақты), көшелердi және өтпе жолдарды алдын ала дымқылдап сыпыру күндiзгi уақытта 8 сағаттан 21 сағатқа дейiн, ал қатты қарқындағы көлiк қозғалысы бар алаңдарды және көшелердi түнгi мезгiлде жүзеге асырылады.

4 тарау. Бөлiнген белдеуге iргелес аумақтар

      229. Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарының бөлiнген белдеулерiнiң жерлерi жол органдарының немесе жалдаушы ұйымдардың иелiгiнде немесе пайдалануында болады және автомобиль жолдарын дамыту, көрiктендiру және жол сервисi объектiлерiн орналастыруға арналған.
      Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарының бөлiнген белдеулерiнде сәйкес жол органдарының келiсiмiнсiз жұмыс жүргiзуге немесе қандай да бiр құрылыстарды орналастыруға жол берiлмейдi.
      230. Сауда, қоғамдық тамақтану объектiлерi және сервис объектiлерiн, сондай-ақ олардың жарнамасын ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарының бөлiнген белдеулерiнде жол органдарының немесе жалдаушы ұйымдардың келiсiмi бойынша сәйкес әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктер шегiнде жергiлiктi атқарушы органдар анықтаған орындарда орналастыруға болады.
      231. Ортақ пайдаланудағы автомобиль жолдарының бөлiнген белдеулерiнде сервис, жарнама объектiлерiн орналастыру және бөлiнген белдеулерiн пайдалануға ақы алу тәртiбi қолданыстағы заңнамаға сәйкес белгiленедi.
      232. Аумақтары автомобиль жолдарына жанасатын жер учаскелерiнiң иелерi және (немесе) пайдаланушылары және жер пайдаланушылар, мiндеттi:
      1) жол органдарымен ортақ пайдаланудағы жолдарға жанасатын жолдар және өтпе жолдар құрылысына келiсiм алуға;
      2) ортақ пайдаланудағы жолдарға жанасу жерлерiн және оларға кiреберiстердi техникалық дұрыс және сәйкес санитарлық жағдайда ұстау, қоқыс, ластық және қардан тазалауға;
      3) қозғалыс қауiпсiздiгiн нашарлататын және көрудi қиындататын жол маңындағы жолақта материалдар мен құрылымдарды жинауға жол бермеуге.

9 бөлiм. Жер асты және жер үстi коммуникацияларын көрiктендiру және күтiп ұстау

      233. Магистральдiк коммуникациялар, инженерлiк инфрақұрылымның негiзгi құрылыстарының жобалық құжаттамасын әзiрлеу, құрылыс, пайдалану және кейiннен қайта өңдеу кезiнде, сондай-ақ аумақты инженерлiк дайындау бойынша жұмыстарды жүргiзу кезiнде көршiлес аумақтардың мүдделерiн есепке алатын және халыққа және аумаққа қауiп келтiретiн (зиянды) процестер мен құбылыстардың әсер етуiне жол бермейтiн шешiмдер қабылдануы қажет.
      234. Республикалық, аумақ аралық және аймақтық инженерлiк және көлiк жүйелерiнiң бекiтiлген сұлбасы жобалық (жобалық-сметалық) құжаттаманы әзiрлеуге, сондай-ақ елдi мекендердi жайластыруға және тiршiлiктi қамтамасыз ету жүйелерiн дамытуға (дамуға қатысты) бағытталған қызметке негiз бола алады.
      235. Жер учаскелерiн құрылыс үшiн иелерi және (немесе) пайдаланушыларының қолдануы (коммуникация төсеу, аумақты инженерлiк дайындау, көрiктендiру, көгалдандыру және учаскенi жайластырудың басқа да түрлерi) заңнамамен белгiленген тәртiпте бекiтiлген жобалық құжаттамаға сәйкес және нысаналық мақсатын немесе сервитут, аумақты аймақтандыру, қызыл сызықтар және құрылысты реттеу сызықтары, құрылыс салу және пайдалану ережелерiне сәйкес жүзеге асырылуы мүмкiн.
      236. Магистральдарда, алаңдарда, көшелерде, жаяужолдарда, балаларға арналған алаңшаларда, спорттық алаңшаларда, контейнер алаңшаларында және инженерлiк коммуникациялардың үстiндегi жерлерде, және желдету шахталарының қорғалатын аймақтарында, сондай-ақ аула iшiлiк жолдарда және тоқтауға арналған "қалташаларда", көгалдандырылған аумақтарда және осы мақсаттарға бөлiнбеген орындарда металл тенттер, "ұлутас", "пенал" гараждарын, автомобильдерге арналған басқа да пана болатын жерлердi орналастыруға жол берiлмейдi.
      237. Су желiлерiнiң қоқыспен бiтелiп қалуын болдырмау үшiн су ағатын коллекторларға, жауынқабылдайтын құдықтарға және арық жүйесiне сыпырындыны және тұрмыстық қоқыстарды тастауға жол берiлмейдi.
      238. Су желiлерiнiң нөсер суларын қабылдайтын және байқау құдықтарына профилактикалық тексерудi және оларды жинауды бекiтiлген кесте бойынша, бiрақ айына бiр реттен кем емес мөлшерде мамандандырылған кәсiпорындар немесе балансында осы құрылғылар болатын басқа да ұйымдар жүргiзедi.
      239. Нөсер суларын қабылдайтын құдықтардың торлары үнемi жұмысқа жарамды жағдайда болуы керек. Торлардың және құдықтардың өткiзу қабiлетiн шектейтiн бiтелуге, лайлануға жол берiлмейдi.
      240. Жер асты инженерлiк коммуникацияларының иелерi және (немесе) пайдаланушылары:
      1) жер асты коммуникацияларын күтiп ұстауға және жөндеуге, сонымен қатар уақтылы құдықтар мен коллекторларды тазалауға жауапты болады;
      2) жолдардың төсемдерiмен, тротуарлармен, көгалдармен және құдықтардың люктарымен бiр деңгейде, қалыпты жағдайда ұстауды, сонымен қатар коммуникациялардың қанағаттанарлықсыз жағдайынан пайда болған жолдардың бұзылған шегiнде төсемдерiн қалпына келтiрiп жөндеудi қамтамасыз етедi (өз қаржыларымен немесе мамандарылған мекемелермен келiсiм шартқа отыру негiзiнде);
      3) құдықтардың люктарын бар болуын және қалыпты жағдайда болуын бақылау және оларды уақытында ауыстыруға және болмаған немесе жоғалған кезде (тәулiк iшiнде) қалпына келтiрудi жүзеге асырады;
      4) коммуникацияның жұмысын реттеумен байланысты апатты жоюды тәулiк iшiнде қамтамасыз етедi (қар үйiндiлерi, мұз, лай, сұйықтықтар).
      241. Жер үстi инженерлiк құрылғыларының иелерi және (немесе) пайдаланушылары инженерлiк желiлердiң қорғалатын аймағының шекарасындағы iргелес аумақтың санитарлық жағдайына жауапты болады.

10 бөлiм. Ереженi бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

      242. Осы Ереженi бұзған жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына және Қазақстан Республикасындағы 2001 жылғы 30 қаңтардағы "Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы" Кодексiне сәйкес жауапқа тартылады.
      243. Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес ережелердi бұзған тұлғаларды әкiмшiлiк жауапқа тарту келтiрген материалдық зиянының орнын толтырудан, осы Ережеде қарастырылған талаптарды орындаудан және жiберiлген жөнсiздiктердi жоюдан босатпайды.

Қарқаралы ауданының аумағында
тазалықты қамтамасыз ету, жинауды
ұйымдастыру, санитарлық күтіп ұстау
және абаттандыру Ережесiне қосымша

Көрiктендiру ПАСПОРТЫ

__________________________________________________________________
      (жеке немесе заңды тұлғаның аты)

__________________________________________________________________
      (орналасқан мекенжайы)

__________________________________________________________________
      (заңды мекенжайы, телефон)

_________________________________________________ Қарқаралы ауданы
1. Басшының аты-жөнi

__________________________________________________________________
      (СТН)

__________________________________________________________________
2. ҚТҚ шығаруға келiсiм-шарт (нөмiрi, датасы)_____________________
3. Бөлiнген және бекiтiлген аумақтардағы қатты жабынның ауданы, м2

__________________________________________________________________
4. Бөлiнген және бекiтiлген аумақтардағы газондардың ауданы, м2

__________________________________________________________________
5. Бөлiнген және бекiтiлген аумақтардағы ағаштар, бұталар саны, (дана) ___________________________________________________________
6. Бөлiнген аумақтардағы кiшi сәулеттiк формалардың болуы, (дана) __________________________________________________________________
7. Аула тазалаушылардың болуы (адам саны) немесе аумақты тазалауға келiсiм N ________________________________________________________
      Осы паспортта көрсетiлген деректер өзгерген жағдайда заңды тұлғаның басшысы, (жеке тұлға) _____________ кент (ауылдық округ) әкiмiнiң аппаратын хабардар етiп, жаңартылған аумақты тазалау және күтiп ұстау көрiктендiру паспортын алады.

      М.О. ________________________________________ Т.А.Ә.
          (заңды тұлға басшысының, жеке тұлғаның қолы)

      ___ __________ 20 ___ жылы берiлдi

      Аудан әкiмi __________________ Т.А.Ә._______________________
      М.О.             (қолы)

      бекiтiлген аумақтың СХЕМАСЫ