Об утверждении Положения о деятельности организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии населению Республики Казахстан

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 мая 2012 года № 374. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 25 июня 2012 года № 7748. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 сентября 2022 года № ҚР ДСМ-106.

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра здравоохранения РК от 30.09.2022 № ҚР ДСМ-106 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 1) пункта 3 статьи 32 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" и в целях совершенствования мероприятий по предупреждению, диагностике и лечению профессиональных заболеваний, улучшения качества и доступности помощи по профессиональной патологии работающему населению Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемое Положение о деятельности организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии населению Республики Казахстан.

2. Департаменту организации медицинской помощи Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Тулегалиева А.Г.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

3. Департаменту юридической службы и государственных закупок Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Амиргалиев Е,Р.) обеспечить официальное опубликование настоящего приказа, после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Вице-министра здравоохранения Республики Казахстан Байжунусова Э.А.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

С. Каирбекова

Утверждено приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 мая 2012 года № 374

Положение
о деятельности организаций здравоохранения, оказывающих
медицинскую помощь по профессиональной патологии населению Республики Казахстан
1. Общие положения

1. Настоящее Положение о деятельности организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии населению Республики Казахстан (далее - Положение) разработано в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения", нормативными правовыми актами в сфере здравоохранения Республики Казахстан в целях организации помощи по профессиональной патологии населению Республики Казахстан для укрепления здоровья, снижения профессиональной заболеваемости, инвалидности от профессиональной патологии, снижения смертности, роста продолжительности жизни населения, увеличения периода трудоспособности.

2. Настоящее Положение определяет статус и полномочия организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии в зависимости от административно-территориальной принадлежности.

3. Работу организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии (далее - профпатологии) населению, координирует главный внештатный специалист по профессиональной патологии (республики, области, города).

4. Профпатологическая помощь населению оказывается в организациях здравоохранения, оказывающих первичную медико-санитарную помощь (далее - ПМСП), консультативно-диагностическую помощь (далее - КДП), стационарную, стационарозамещающую помощь, независимо от форм собственности.

5. ПМСП больным с профпатологией оказывается врачами по специальности "профессиональная патология (медицина труда)", "терапия", "общая врачебная практика (семейная медицина)", "невропатология (взрослая)", "оториноларингология (взрослая)", "дерматология (взрослая)" в:

1) сельской поликлинике;

2) районной поликлинике;

3) городской поликлинике;

4) врачебной амбулатории.

6. КДП больным с профпатологией оказывается врачами по специальности "профессиональная патология (медицина труда)" "терапия", "невропатология (взрослая)", "пульмонология (взрослая)", "общая врачебная практика (семейная медицина)", "оториноларингология (взрослая)", "дерматология (взрослая)", травматология-ортопедия (взрослая) в:

1) городской или районной поликлинике;

2) консультативно-диагностическом центре.

7. Стационарная помощь больным с профпатологией оказывается врачами по специальности "профессиональная патология (медицина труда)", "терапия", "невропатология (взрослая)", "пульмонология (взрослая)", "оториноларингология (взрослая)", "дерматология (взрослая)", травматология-ортопедия (взрослая), "гастроэнтерология (взрослая)", "аллергология-иммунология (взрослая)", "токсикология (взрослая)".

8. Стационарозамещающая помощь больным с профпатологией оказывается врачами по специальности "профессиональная патология (медицина труда)", "терапия", "пульмонология (взрослая)", "общая врачебная практика (семейная медицина)", "невропатология (взрослая)".

9. Учет и отчетность в организациях здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии, осуществляется в соответствии с учетными и отчетными формами, утвержденными приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 12 сентября 2011 года № 616 "Об утверждении форм, предназначенных для сбора административных данных субъектов здравоохранения" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 7248).

10. Организации здравоохранения, оказывающие медицинскую помощь по профессиональной патологии населению Республики Казахстан, в своей деятельности руководствуется Конституцией Республики Казахстан, Кодексом Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения", отраслевыми нормативными правовыми актами и настоящим Положением.

2. Основные задачи, функции организаций здравоохранения,
оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии

11. Задачами организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии, являются:

1) организация и проведение мероприятий, направленных на профилактику пациентов с профессиональной патологией; снижение профессиональной заболеваемости, инвалидности от профессиональной патологии;

2) ранняя диагностика профессиональных заболеваний у работающего населения Республики Казахстан;

3) лечение и динамическое наблюдение пациентов с профессиональными заболеваниями с соблюдением преемственности на всех этапах лечения;

4) внедрение в практику новых организационных форм, современных средств и методов диагностики и лечение больных с профессиональными заболеваниями (далее - профзаболевания);

5) оказание медицинским организациям методической и практической помощи по вопросам профессиональной патологии;

6) участие в разработке проектов нормативных правовых актов, регламентирующих деятельность организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии.

12. Организация здравоохранения, оказывающая медицинскую помощь по профессиональной патологии, осуществляет следующие функции:

1) проведение консультации, своевременных диагностических, лечебных мероприятий больным профзаболеваниями, лицам с подозрением на них в объеме КДП;

2) диагностику и лечение профзаболеваний в объеме стационарной или стационарозамещающей помощи с соблюдением преемственности на всех этапах лечения;

3) учет и диспансеризация с регулярным контролем:

больных с профессиональной патологией не менее 2 раз в год, лиц с подозрением на профзаболевание (группа К) не менее 1 раз в год, стажированных рабочих не менее 1 раза в год;

4) медицинская реабилитация лиц с профпатологией;

5) ведение учетной и отчетной документации, участие в создании единого информационного пространства организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии;

6) оказание специализированной медицинской помощи по профпатологии;

7) проведение ежегодного мониторинга состояния лечебной помощи больным с профессиональными заболеваниями в организациях здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии, на основании статистической обработки учетных документов, использование этих данных в совершенствовании профпатологической помощи;

8) работу с территориальными подразделениями государственного санитарно-эпидемиологического надзора, уполномоченного государственного органа по труду по ежегодному мониторингу количества промышленных предприятий в регионе, числа работающих во вредных условиях, профессиональной заболеваемости;

9) организацию и проведение мероприятий, направленных на профилактику профзаболеваний, санитарно-гигиеническое обучение населения; консультирование по вопросам формирования здорового образа жизни;

10) работу по организации периодических медицинских осмотров лиц, работающих во вредных, особо вредных и опасных условиях труда в обслуживаемом регионе, по предупреждению профзаболеваний;

11) анализ причин, порождающие жалобы населения на организацию и качество медицинской помощи по профпатологии и принятие мер по устранению этих причин.

3. Структура организаций здравоохранения,
оказывающих помощь по профессиональной патологии

13. Структура организаций здравоохранения, оказывающих медицинскую помощь по профессиональной патологии состоит из:

1) клиник Национального центра гигиены труда и профессиональных заболеваний Министерства здравоохранения Республики Казахстан и его филиалов (Восточно-Казахстанский филиал, Западно-Казахстанский филиал, Южно-Казахстанский филиал);

2) кабинета профессиональной патологии организации здравоохранения (консультативно-диагностического центра или ПМСП).

14. Кабинет профпатологии организуется из расчета одна должность врача-профпатолога для оказания специализированной амбулаторно-поликлинической помощи на 10 тысяч работающих во вредных и опасных условиях труда и две должности медсестры на 10 тысяч работающих во вредных и опасных условиях труда.

15. Амбулаторно-поликлиническая помощь больным с профзаболеваниями в сельской поликлинике и врачебной амбулатории оказывается в кабинетах терапевта и/или врача общей практики.

16. Стационарная помощь больным с профзаболеваниями в организациях районного уровня оказывается терапевтическим отделением центральной районной больницы и межрайонной больницы; в организациях городского, областного, республиканского уровней и столицы – профпатологическим и/ или терапевтическим, и/или пульмонологическим, и/или неврологическим, оториноларингологическим и/или, дерматологическим и/или, аллергологическим и/или, травматологическим, и/или ортопедическим, гастроэнтерологическим и/или, токсикологическим отделениями.

17. Стационарозамещающая помощь больным с профзаболеваниями осуществляется в соответствии с Правилами оказания стационарозамещающей помощи, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 06 декабря 2011 года № 1472.

4. Национальный центр гигиены труда
и профессиональных заболеваний и его филиалы

18. Национальный центр гигиены труда и профессиональных заболеваний (далее – Центр) – государственная организация здравоохранения, являющаяся организационно-методическим центром по вопросам оказания профпатологической помощи в системе здравоохранения и осуществляющая научно-исследовательскую деятельность в области гигиены труда, медицинской экологии и профессиональной патологии, специализированную медицинскую помощь в области профессиональной патологии и экспертизу при установлении диагноза профессионального заболевания и отравления (определение связи заболевания с профессией), подготовку и переподготовку специалистов в области профессиональной патологии.

19. Филиалы являются структурными подразделениями Центра и их деятельность осуществляется от имени Центра.

20. Основными задачами Центра и его филиалов являются:

1) определение стратегии развития и тактики профпатологической помощи в Республике Казахстан;

2) координация деятельности организаций здравоохранения, оказывающих профпатологическую помощь;

3) проведение фундаментальных и прикладных исследований в области гигиены труда, экологии и профпатологии, изучение состояния здоровья работающего населения Республики Казахстан;

4) определение профессиональной пригодности и тактики лечебно-профилактических мероприятий, медицинской реабилитации при профзаболеваниях;

5) внесение предложений в совершенствование законодательства в области гигиены труда и профпатологии;

6) анализ статистической информации, получаемой от организаций здравоохранения по профпатологии, анализ профессиональной заболеваемости и ее прогнозирование;

7) подготовка и переподготовка кадров в области гигиены труда и профпатологии (медицины труда).

21. Функции Центра и его филиалов:

1) осуществление фундаментальных и прикладных научных исследований в области гигиены труда, медицинской экологии, профилактики профзаболеваний и охраны здоровья населения;

2) санитарно-гигиеническая, эргономическая оценка новых технологических процессов, машин, механизмов и токсикологическая оценка новых химических веществ и соединений;

3) разработка клинико-функциональных и патогенетических основ диагностики, профилактики, лечения и реабилитации профзаболеваний;

4) оказание специализированной медицинской помощи больным с профзаболеваниями на республиканском уровне осуществляется в профпатологических и консультативно-диагностических отделениях Центра и его филиалов;

5) экспертиза причинно-следственной связи заболевания с профессией, выработка рекомендации по медико-социальной реабилитации больных с профзаболеваниями;

6) создание информационного банка данных больных с профзаболеваниями;

7) организация методической и консультативной помощи по вопросам профпатологии (медицины труда) организациям здравоохранения, больным с профзаболеваниями и лицам, имеющим высокие факторы риска развития заболеваний профпатологии, и координация деятельности кабинетов профессиональной патологии организаций здравоохранения;

8) организация и проведение экспертизы сложных и конфликтных случаев профессиональной пригодности, участие в экспертной работе по запросу судебных органов;

9) подготовка кадров через резидентуру в области профпатологии, переподготовка врачей в области профпатологии;

10) участие в разработке и совершенствовании нормативных правовых актов и научно-технических и регламентирующих документов в области гигиены труда, токсикологии и профпатологии (медицины труда), санитарно-эпидемиологического благополучия населения Республики Казахстан;

11) участие в организации и проведении съездов, конгрессов, конференций, симпозиумов и совещаний по проблемам и вопросам профпатологии (медицины труда), гигиены труда и медицинской экологии;

12) подготовка и издание научной и методической литературы (сборников научных трудов, научных журналов, монографий, методических и инструктивных документов, учебной и санитарно-просветительной литературы) по вопросам медицины труда, гигиены труда, токсикологии, профпатологии и медицинской экологии.

22. Центр и его филиалы являются клиническими базами высших медицинских учебных заведений.

5. Кабинет профессиональной патологии

23. Кабинет профессиональной патологии (областной, городской) выполняет следующие функции:

1) организация диспансерного наблюдения больных профзаболеваниями, групп риска по профпатологии;

2) осуществление мониторинга за медицинской реабилитацией больных профпатологией курируемого региона с привлечением территориальных организаций здравоохранения;

3) предварительное обследование и отбор лиц с подозрением на профзаболевание для направления их в клинику профессиональных болезней;

4) осуществление мониторинга качества проведения медицинских осмотров лиц, работающих во вредных, особо вредных и опасных условиях труда, медицинскими организациями прикрепленной территории;

5) оказание специализированной медицинской помощи больным с профзаболеваниями в соответствии с видами и объемами, утвержденным приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 26 ноября 2009 года № 796 "Об утверждении видов и объемов медицинской помощи" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 5955);

6) прием ежегодных отчетов по заключительным актам проведенных периодических медицинских осмотров курируемого региона;

7) осуществляет систематический анализ показателей работы кабинета профпатологии, представление информации о профессиональной заболеваемости по региону по отчетным формам ежеквартально и ежегодно областному внештатному профпатологу управления здравоохранения, Центру и его филиалам, и главному внештатному профпатологу Министерства здравоохранения Республики Казахстан.

24. Кабинет профессиональной патологии соблюдает преемственность в ведении больных между всеми уровнями оказания медицинской помощи на уровне обслуживаемого региона и главными внештатными профпатологами местных органов государственного управления здравоохранения области, города республиканского значения, столицы по вопросам профпатологии.

25. Кабинет профессиональной патологии возглавляется врачом по специальности профессиональная патология (далее - профпатолога), соответствующий требованиям, утвержденным приказом и.о. Министра здравохранения Республики Казахстан от 26 ноября 2009 года № 791 "Об утверждении квалификационных характеристик должностей работников здравоохранения" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 5945).

26. Назначение и освобождение от должности врача по специальности профпатолог кабинета профессиональной патологии осуществляется в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

27. Врач по специальности профпатолог организации ПМСП осуществляет следующие функции:

1) планирует с работодателем и проводит предварительные и периодические медицинские осмотры работающих во вредных и опасных условиях труда, разрабатывает комплексные мероприятия по итогам профилактических осмотров совместно со специалистом государственного санитарно-эпидемиологического надзора;

2) проводит мониторинг результатов периодических медицинских осмотров работающих, составляет заключительный акт, направляет лиц с подозрением на профзаболевание в центр профессиональной патологии или клинику профессиональных болезней;

3) проводит динамическое наблюдение за лицами с профессиональными заболеваниями, состоящихся на диспансерном учете и лицами группы риска по профпатологии;

4) осуществляет контроль за рациональным трудоустройством работающих в соответствии с рекомендациями центра профпатологии;

5) участвует в расследовании случаев профессиональных отравлений и профзаболеваний на производстве.

Қазақстан Республикасының халқына кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметі туралы ережені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2012 жылғы 25 мамырдағы № 374 Бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2012 жылы 25 маусымда № 7748 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2022 жылғы 30 қыркүйектегі № ҚР ДСМ-106 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің м.а. 30.09.2022 № ҚР ДСМ-106 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 32-бабының 3-тармағының 1) тармақшасына сәйкес және кәсіптік аурулардың алдын алу, диагностикасы мен емдеу жөніндегі іс-шараларды жетілдіру, Қазақстан Республикасының жұмыс істейтін халқына кәсіптік патология бойынша көмектің сапасын және қолжетімділігін жақсарту мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының халқына кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметі туралы ереже бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті (А.Ғ. Төлеғалиева) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң қызметі мен мемлекеттік сатып алу департаменті (Е.Р. Әмірғалиев) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министрі Е.Ә. Байжүнісовке жүктелсін.

5. Осы бұйрық оны алғашқы ресми жариялаған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

С. Қайырбекова

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2012 жылғы 25 мамырдағы № 374 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасының халқына кәсіптік патология бойынша
медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының
қызметі туралы ереже
1. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасының халқына кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметі туралы ереже (бұдан әрі – Ереже) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне және денсаулық сақтау салалық нормативтік-құқықтық актілеріне сәйкес денсаулықты нығайту, кәсіптік сырқаттанушылықты, кәсіптік патологиядан болған мүгедектікті төмендету, өлімді төмендету, халықтың өмір сүру ұзақтығын арттыру, жұмысқа қабілеттілік кезеңін ұлғайту үшін Қазақстан Республикасының халқына кәсіптік патология бойынша көмекті ұйымдастыру мақсатында әзірленді.

2. Осы Ереже әкімшілік-аумақтық тиістілігіне қарай кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының мәртебесі мен өкілеттігін айқындайды.

3. Халыққа кәсіптік патология (бұдан әрі - кәсіптік патология) бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының жұмысын кәсіптік патология бойынша штаттан тыс бас маман (республикалық, облыстық, қалалық) үйлестіреді.

4. Халыққа кәсіптік патологиялық көмек меншік нысанына қарамастан медициналық-санитариялық алғашқы көмек (бұдан әрі - МСАК), консультациялық-диагностикалық көмек (бұдан әрі - КДК), стационарлық, стационарды алмастыратын көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарында көрсетіледі.

5. Кәсіптік патологиясы бар науқастарға МСАК "кәсіптік патология (еңбек медицинасы)", "терапия", "жалпы дәрігерлік практика (отбасылық медицина)", "невропатология (ересектер)", "оториноларингология (ересектер)", "дерматология (ересектер)" мамандықтары бойынша дәрігерлер:

1) ауылдық емханада;

2) аудандық емханада;

3) қалалық емханада;

4) дәрігерлік амбулаторияларда көрсетеді.

6. Кәсіптік патологиясы бар науқастарға КДК-ны "кәсіптік патология (еңбек медицинасы)", "терапия", "невропатология (ересектер)", "пульмонология (ересектер)", "жалпы дәрігерлік практика (отбасылық медицина)", "оториноларингология (ересектер)", "дерматология (ересектер)", "травматология-ортопедия (ересектер)" мамандықтары бойынша дәрігерлер:

1) қалалық немесе аудандық емханада;

2) консультациялық-диагностикалық орталықтарда көрсетеді.

7. Кәсіптік патологиясы бар науқастарға стационарлық көмекті "кәсіптік патология (еңбек медицинасы)", "терапия", "невропатология (ересектер)", "пульмонология (ересектер)", "оториноларингология (ересектер)", "дерматология (ересектер)", "травматология-ортопедия (ересектер)" "гастроэнтерология (ересектер)", "аллергология-иммунология (ересектер)", "токсилогия (ересектер)" мамандықтары бойынша дәрігерлер көрсетеді.

8. Кәсіптік патологиясы бар науқастарға стационарды алмастырушы көмекті "кәсіптік патология (еңбек медицинасы)", "терапия", "пульмонология (ересектер)", "жалпы дәрігерлік практика (отбасылық медицина)", "невропатология (ересектер)", мамандықтары бойынша дәрігерлер көрсетеді.

9. Кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарда есепке алу және есептілік "Денсаулық сақтау субъектілерінің әкімшілік деректерін жинауға арналған нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 12 қыркүйектегі № 616 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7248 тіркелген) бекітілген есепке алу және есептілік нысандарына сәйкес жүзеге асырылады.

10. Қазақстан Республикасының халқына кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдары өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының кодексін, салалық нормативтік-құқықтық актілерді, ұйымның Жарғысын, осы Ережені басшылыққа алады.

2. Кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін
денсаулық сақтау ұйымдарының негізгі міндеттері, функциялары

11. Кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының міндеттері:

1) профилактикаға бағытталған іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу; кәсіптік сырқаттанушылықты, кәсіптік патологиядан мүгедектікті төмендету;

2) Қазақстан Республикасында жұмыс істейтін халықтың кәсіптік ауруларын ерте диагностикалау;

3) емдеудің барлық кезеңіндегі сабақтастықты сақтай отырып, кәсіптік аурулармен ауыратын пациенттерді емдеу мен динамикалық бақылау;

4) жаңа ұйымдастыру нысандарын, кәсіптік аурулармен (бұдан әрі - кәсіптік аурулар) ауыратын науқастарды диагностикалау мен емдеудің қазіргі заманғы құралдары мен әдістерін меңгеру мен практикаға енгізу;

5) кәсіптік аурулар мәселелері бойынша медициналық ұйымдарға әдістемелік және практикалық көмек көрсету;

6) кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметін регламенттейтін нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге қатысу болып табылады.

12. Кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдары мынадай функцияларды:

1) КДК көлемінде кәсіптік аурулармен ауыратын науқастарға, оларға күдік туғызатын тұлғаларға консультация, қазіргі заманғы диагностикалық, емдік іс-шаралар жүргізуді;

2) емдеудің барлық кезеңінде сабақтастықты сақтай отырып, стационарлық немесе стационарды ауыстыратын көмек көлемінде кәсіптік ауруларды диагностикалау және емдеу;

3) үнемі бақылаудағы есепке алу және диспансерлер:

кәсіптік ауруы бар науқастарды жылына 2 реттен кем емес,

кәсіптік ауруға күдікті науқастарды жылына 1 реттен кем емес (К тобы),

машықтанушы жұмыскерлерді жылына 1 реттен кем емес;

4) кәсіптік патологиямен сырқаттанатын науқасты медициналық оңалту;

5) есепке алу және есептілік құжаттарын жүргізу, кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарында бірыңғай ақпараттық кеңістікті құруға қатысу;

6) кәсіптік патология бойынша мамандандырылған медициналық көмек көрсету;

7) есепке алу құжаттарын статистикалық өңдеудің негізінде кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының кәсіптік аурулары бар науқастарға емдік көмектің жай-күйіне жыл сайынғы мониторинг жүргізу, бұл мәліметтерді кәсіптік патологиялық көмек көрсетуді жетілдіруде пайдалану;

8) өңірдегі өнеркәсіптік кәсіпорындардың санының, зиянды жағдайларда жұмыс істейтіндердің, кәсіптік сырқаттанушылық санының жыл сайынғы мониторингі бойынша еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органның, мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалаудың аумақтық бөлімшелерімен жұмыс;

9) кәсіптік аурудың профилактикасына бағытталған іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу, халықты санитариялық-гигиеналық оқыту; саламатты өмір салтын қалыптастыру мәселелері бойынша консультация беру;

10) кәсіптік аурулардың алдын алу бойынша қызмет көрсететін өңірлердегі зиянды, аса зиянды және қауіпті жағдайларда жұмыс істейтін тұлғаларға мерзімдік медициналық тексеріп-қарауды ұйымдастыру бойынша жұмыс;

11) кәсіптік патология бойынша медициналық көмекті ұйымдастыру мен сапасына халықтың шағымын тудыратын себептерді талдауды және осы себептерді жою бойынша шаралар қабылдауды жүзеге асырады.

3. Кәсіптік патология бойынша көмек көрсететін
денсаулық сақтау ұйымдарының құрылымы

13. Кәсіптік патология бойынша медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының құрылымы:

1) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Еңбек гигиенасы мен кәсіптік аурулар ұлттық орталығы клиникасынан және оның филиалдарынан (Шығыс Қазақстан филиалы, Батыс Қазақстан филиалы, Оңтүстік Қазақстан филиалы);

2) денсаулық сақтау ұйымының кәсіптік патологиясы кабинетінен (консультациялық-диагностикалық орталық және МСАК) тұрады.

14. Зиянды және қауіпті еңбек жағдайларындағы 10 мың жұмыс істейтіндерге мамандандырылған амбулаториялық-емханалық көмек көрсету үшін бір кәсіптік патолог дәрігер лауазымы мен зиянды және қауіпті еңбек жағдайларындағы 10 мың жұмыс істейтіндерге екі мейіргер лауазымы есебінен кәсіптік патология кабинеті ұйымдастырылады.

15. Кәсіптік аурулармен ауыратын науқастарға амбулаториялық-емханалық көмек ауылдық емханада және дәрігерлік амбулаторияда терапевтің және/немесе жалпы практика дәрігерінің кабинетінде көрсетіледі.

16. Аудандық деңгейдегі ұйымдарда кәсіптік аурулармен ауыратын науқастарға стационарлық көмек аудандық орталық аурухана мен ауданаралық ауруханалардың терапия бөлімшесінде; қалалық, облыстық, республикалық деңгейдегі және астана ұйымдарында кәсіптік патологиялық және/немесе терапия, және/немесе пульмонология, және/немесе неврология, және/немесе оториноларингология, және/немесе дерматология, және/немесе аллегрология, және/немесе травматология, және/немесе ортопедия, және/немесе гастроэнтерология, токсикология бөлімшелерінде көрсетіледі.

17. Кәсіптік аурулармен ауыратын науқастарға стационарды ауыстыратын көмек Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 6 желтоқсандағы № 1472 қаулысымен бекітілген Стационарды алмастыратын көмек көрсету қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

4. Еңбек гигиенасы мен кәсіптік аурулар ұлттық
орталығы және оның филиалдары

18. Еңбек гигиенасы мен кәсіптік аурулар ұлттық орталығы (бұдан әрі - Орталық) – денсаулық сақтау жүйесіндегі профпатологиялық көмек көрсету мәселелері бойынша ұйымдастырушылық-әдістемелік орталық болып табылатын және еңбек гигиенасы, медициналық экология және кәсіптік патология саласындағы ғылыми-зерттеу қызметін және кәсіптік аурулар мен уланулар (кәсіппен аурудың байланысын анықтау) диагнозын анықтау кезінде сараптау, кәсіптік патология саласында мамандарды даярлауды және қайта даярлауды жүзеге асыратын мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымы.

19. Филиалдар Орталықтың құрылымдық бөлімшелер болып табылады және олардың қызметі Орталықтың атынан жүзеге асырылады.

20. Орталық пен оның филиалдарының негізгі міндеттері:

1) Қазақстан Республикасындағы кәсіптік патологиялық көмек көрсетудің даму стратегиясы мен тәсілін айқындау;

2) кәсіптік патологиялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қызметін үйлестіру;

3) еңбек гигиенасы, экология және кәсіптік патология саласындағы іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүргізу, Қазақстан Республикасында жұмыс істейтін халықтың денсаулығының жай-күйін зерделеу;

4) кәсіптік жарамдылықты анықтау және кәсіптік ауру кезіндегі емдік-профилактикалық іс-шаралар, медициналық оңалту тәсілдері;

5) еңбек гигиенасы және кәсіптік патология саласындағы заңнаманы жетілдіруге ұсыныстар енгізу;

6) кәсіптік патология бойынша денсаулық сақтау ұйымдарынан алынатын статистикалық ақпаратты талдау, кәсіптік сырқаттанушылық пен оның болжамын талдау;

7) еңбек гигиенасы және кәсіптік патология (еңбек медицинасы) саласындағы кадрларды даярлау және қайта даярлау.

21. Орталық пен оның филиалдарының қызметтері:

1) еңбек гигиенасы, медициналық экология, кәсіптік аурулар профилактикасы және халық денсаулығын сақтау саласындағы іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеулерді жүргізу;

2) жаңа технологиялық үдерістердің, машиналардың, механизмдердің санитариялық-гигиеналық және эргономикалық бағасы мен жаңа химиялық заттар мен олардың қосылыстарының токсикологиялық бағасы;

3) кәсіптік аурулардың диагностикасы, профилактикасы, емдеу және оңалтудың клиникалық-функциялық және патогенетикалық негіздерін әзірлеу;

4) кәсіптік аурулармен ауыратын науқастарға мамандандырылған медициналық көмек көрсету республикалық деңгейде Орталықтың және филиалдарының консультациялық диагностикалық және профпатологиялық бөлімшелерінде жүзеге асырылады;

5) кәсіптік аурудың себеп-салдарлық байланысына сараптама жүргізу, кәсіптік аурулары бар науқастарды медициналық-әлеуметтік оңалту бойынша ұсыныстарды жетілдіру;

6) кәсіптік аурулар бойынша мәліметтердің дерекқор банкін құру;

7) денсаулық сақтау ұйымдарының кәсіптік патология (еңбек медицинасы) мәселелері бойынша және кәсіптік аурулармен ауыратын науқастар мен кәсіптік патология ауруының даму қаупінің жоғарғы факторлары бар тұлғаларға әдістемелік және консультациялық көмекті ұйымдастыру және денсаулық сақтау ұйымдарының кәсіптік патология кабинеттерінің қызметтерін үйлестіру;

8) кәсіптік жарамдылықтың күрделі және шиеленісті жағдайларына сараптама ұйымдастыру және жүргізу; сот органдарының сұрауы бойынша сараптамалық жұмыстарға қатысу;

9) кәсіптік патология саласында резидентура арқылы кадрларды даярлау, кәсіптік патология саласында дәрігерлерді қайта даярлау;

10) еңбек гигиенасы, токсикология және кәсіптік патология (еңбек медицинасы), Қазақстан Республикасы халқының санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласында нормативтік құқықтық актілер мен ғылыми-техникалық және реттейтін құжаттарды әзірлеуге және жетілдіруге қатысу;

11) еңбек гигиенасы, кәсіптік патология (еңбек медицинасы) және медициналық экология проблемалары мен мәселелері бойынша съездер, конгрестер, конференциялар, симпозиумдар және кеңестерді ұйымдастыру мен өткізуге қатысу;

12) еңбек медицинасы, еңбек гигиенасы, токсикология, кәсіптік патология және медициналық экология мәселелері бойынша ғылыми және әдістемелік әдебиеттерді дайындау және баспаға шығару (ғылыми еңбектер жинағы, ғылыми журналдар, монографиялар, әдістемелік және нұсқамалық құжаттар, оқу және санитариялық-ағартушылық әдебиеттер).

22. Орталық пен оның филиалдары жоғары медициналық оқу орындарының клиникалық базасы болып табылады.

5. Кәсіптік патология кабинеті

23. Кәсіптік патология кабинеті (облыстық, қалалық) мынадай қызметтерді атқарады:

1) кәсіптік патологиясы бар науқастарға, кәсіптік патология бойынша жоғарғы қауіпті топтарға диспансерлік бақылауды ұйымдастыру;

2) аумақтық денсаулық сақтау ұйымдарын тарта отырып, жетекшілік ететін өңірдің кәсіптік патологиясы бар науқастарын медициналық оңалтудағы мониторингті жүзеге асыру;

3) кәсіптік патология орталықтарына немесе кәсіптік аурулар клиникасына жіберу үшін кәсіптік ауруға күдік туғызатын адамдарды алдын ала тексеру және іріктеу;

4) бекітілген аумақтағы медициналық ұйымдардың зиянды, аса зиянды және қауіпті еңбек жағдайларында жұмыс істейтін тұлғалардың мерзімді медициналық тексеріп қарауды жүргізу сапасына мониторингті жүзеге асыру;

5) "Медициналық көмектің түрлері мен көлемін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2009 жылғы 26 қарашадағы № 796 бұйрығымен бекітілген бекіткен түрлер мен көлемдерге сәйкес кәсіптік аурулары бар науқастарға мамандандырылған медициналық көмек көрсету (нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеуі тізілімінде № 5955 тіркелген);

6) жетекшілік етуші өңірде жүргізілген мерзімдік медициналық тексеріп-қарау қорытынды актілері бойынша жыл сайынғы есептерді қабылдау;

7) кәсіптік патология кабинеті жұмысының көрсеткіштерін жүйелі талдауды, Орталық пен оның филиалдарына және Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің штаттан тыс бас кәсіптік патологына тоқсан сайын және жыл сайын есептілік нысаны бойынша өңір бойынша кәсіптік сырқаттанушылық туралы ақпаратты ұсыну.

24. Кәсіптік патология кабинеті барлық мамандықтағы дәрігерлердің арасындағы ауруларды емдеу кезінде, сондай-ақ қызмет көрсететін өңір деңгейінде медициналық көмек көрсетудің барлық деңгейлері арасында және кәсіптік патология мәселелері бойынша облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың штаттан тыс бас кәсіптік патологтарымен сабақтастықты сақтайды.

25. Кәсіптік патология кабинетіне (бұдан әрі – кәсіптік патолог дәрігері) "Денсаулық сақтау қызметкерлері лауазымдарының біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2009 жылғы 26 қарашадағы № 791 бұйрығымен (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5945 тіркелген) бекітілген талаптарға сәйкес келетін кәсіптік патология мамандығы бар дәрігер басқарады.

26. Кәсіптік патология кабинетінің кәсіптік патология мамандығы бар дәрігерді қызметіне тағайындау және қызметінен босату Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

27. МСАК ұйымының кәсіптік патология мамандықтарының дәрігері мынадай қызметтерді жүзеге асырады:

1) зиянды және қауіпті еңбек жағдайларында жұмыс істейтіндерге алдын ала және мерзімдік медициналық тексеріп-қарауды жұмыс беруші жоспарлайды және жүргізеді, мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау мамандарымен бірлесе отырып, профилактикалық тексеріп-қарауды нәтижесі бойынша кешенді іс-шараларды әзірлейді;

2) жұмыс істейтіндердің мерзімдік медициналық тексеріп-қарауды нәтижелеріне мониторинг жүргізеді, қорытынды актілерді құрады, кәсіптік патология орталығына немесе кәсіптік аурулар клиникасына кәсіптік ауруға күдік туғызатын адамдарды жібереді;

3) диспансерлеуге жататын адамдарға патронаж жүргізеді (кәсіптік аурумен ауыратын науқастар және кәсіптік патология бойынша қауіпті топ тұлғалары);

4) кәсіптік патология орталықтары ұсыныстарына сәйкес жұмыс істейтіндерді ұтымды жұмыспен қамтуды бақылауды жүзеге асырады;

5) өндірістегі кәсіптік уланулар мен кәсіптік аурулар жағдайларына тексеріс-қарау жүргізуге қатысады.