Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 7)

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 августа 2012 года № 347-ө-м . Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 7 сентября 2012 года за № 7907. Утратил силу приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2020 года № 494.

Сноска. Утратил силу приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 10.12.2020 № 494 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии со статьей 125 Трудового Кодекса Республики Казахстан в целях установления сложности определенных видов работ, присвоения квалификационных разрядов рабочим и определения правильных наименований профессий рабочих, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 7).

2. Департаменту труда и социального партнерства (Сарбасов А. А. в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан Нурымбетова Б. Б.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первогрюфициального опубликования.

Министр

Г.Абдыкаликова

Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 31 августа 2012 года № 347-ө-м

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 7)
Раздел 1. Общие положения

1. Единый тарифно–квалификационный справочник работ и профессий рабочих (далее - ЕТКС) (выпуск 7), состоит из разделов: "Общие профессии черной металлургии", "Доменное производство", "Сталеплавильное производство", "Прокатное производство", "Трубное производство", "Ферросплавное производство", "Коксохимическое производство", "Производство огнеупоров", "Переработка вторичных металлов".

2. Настоящий выпуск ЕТКС содержит тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих, занятых преимущественно на предприятиях черной металлургии, ее производствах или видов работ. В ЕТКС каждая профессия, как правило, встречается только в одном из разделов.

3. Тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих разработаны применительно к шестиразрядной тарифной сетке. При этом для отдельных ведущих профессий, характеристики которых помещены в разделах: "Общие профессии черной металлургии", "Доменное производство", "Сталеплавильное производство", "Прокатное производство", "Трубное производство", "Ферросплавное производство", "Коксохимическое производство", при выполнении наиболее сложных и ответственных работ на оборудовании большой единичной производительности предусмотрены седьмые и восьмые разряды.

4. Разряды работ установлены по их сложности без учета условий труда (за исключением экстремальных случаев, влияющих на уровень сложности труда и повышающих требования к квалификации исполнителя).

5. В характеристиках работ низших разрядов отдельных профессий, исходя из условий производства или характера выполняемой работы, записано, что ведение технологического процесса или выполнение отдельных работ производится под руководством рабочего более высокой квалификации. В таких случаях рабочие более высоких разрядов должны уметь руководить рабочими более низких разрядов той же профессии и осуществлять это руководство. Рабочие высших разрядов, занятые ведением технологических процессов, должны уметь руководить рабочими, участвующими в ведении этих процессов.

6. Порядок применения тарифно-квалификационных характеристик, присвоения и повышения разрядов, внесения изменений и дополнений указан в "Общих положениях" ЕТКС, выпуске 1, а также в разделе 2 Правил разработки, апробации, пересмотра, утверждения и применения ЕТКС, тарифно-квалификационных характеристик профессий рабочих, Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих, а также типовых квалификационных характеристик должностей руководителей, специалистов и других служащих.

7. При пользовании настоящим выпуском ЕТКС необходимо руководствоваться следующим: при назначении рабочих впервые на работу, связанную с обслуживанием агрегатов, машин и другого технологического оборудования, а также в случаях, когда рабочий не полностью овладел комплексом работ для самостоятельного ведения технологического процесса и не освоил приемов и методов работы, отвечающих установленной организации труда, или не имеет необходимых навыков в наладке и регулировке обслуживаемого оборудования, администрация предприятия по согласованию с профсоюзным комитетом имеет право устанавливать рабочему разряд, пониженный на один, против предусмотренного тарифно-квалификационным справочником, сроком до шести месяцев. По истечении этого срока вопрос об установлении разряда по тарифно-квалификационному справочнику решается в установленном порядке. В течение указанного срока администрация предприятия обязана оказывать такому рабочему помощь в полном овладении им всем комплексом работ, перечисленных в тарифно-квалификационной характеристике соответствующего разряда.

8. В тех случаях, когда для профессии предусмотрено несколько разрядов, рабочий более высокой квалификации, помимо работ, перечисленных в тарифно-квалификационной характеристике присвоенного ему разряда, должен обладать знаниями и навыками для выполнения и, при необходимости, выполнять работы, предусмотренные тарифно-квалификационными характеристиками рабочих низшей квалификации этой же профессии.

9. Рабочие, непосредственно занятые обслуживанием агрегатов, машин и механизмов, по условиям выполняемой работы должны владеть слесарным делом, знаниями и навыками в объеме, необходимом для выявления и устранения неисправностей, и выполнять эти работы.

10. Кроме работ, предусмотренных тарифно-квалификационными характеристиками, рабочие должны также выполнять работы, связанные с приемкой и сдачей смены, своевременной подготовкой к работе своего рабочего места, оборудования, инструментов, приспособлений и содержанием их в надлежащем порядке, ведением установленной технической документации, а также должны знать виды брака, причины и способы его предупреждения и устранения.

11. При заполнении документов, подтверждающих трудовую деятельность работника, а также при изменении тарифного разряда, наименование его профессии записывается в соответствии с ЕТКС.

12. Тарифно-квалификационные характеристики профессий являются обязательными при тарификации работ и присвоении квалификационных разрядов рабочим в организациях независимо от форм их собственности и организационно-правовых форм, где имеются производства и виды работ, указанные в настоящих разделах, кроме особо оговоренных случаев.

13. В целях удобства пользования, ЕТКС предусматривает алфавитный указатель профессий рабочих согласно приложению к ЕТКС, содержащий наименования профессий рабочих, диапазон разрядов и нумерацию страниц.

Раздел 2. Общие профессии черной металлургии
1. Аппаратчик установки нейтрального газа
Параграф 1. Аппаратчик установки нейтрального газа, 2-й разряд

14. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения нейтрального газа на установках производительностью до 150 кубических метров (далее - м³) в час и подача его в термические печи под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подача реактивов для определения химического состава газа, отбор проб для анализа;

спуск воды из каплеуловителей и регулирование подачи воды для охлаждения;

промывка и смазка механизмов установки;

участие в наладке и ремонте оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

15. Должен знать:

основы технологического процесса получения нейтрального газа;

устройство и принцип работы установки получения нейтрального газа;

требования государственных стандартов к качеству газа; слесарное дело.

При обслуживании установок производительностью свыше 150 м³ до 300 м³ в час нейтрального газа - 3-й разряд;

при обслуживании установок производительностью свыше 300 м³ в час нейтрального газа - 4-й разряд.

Параграф 2. Аппаратчик установки нейтрального газа, 3-й разряд

16. Характеристика работ:

ведение, технологического процесса получения нейтрального газа на установках производительностью до 150 м³ в час и подача его в термические печи;

регулирование подачи воздуха, газа, жидкого и диссоциированного аммиака, технического азота, водорода, моноэтаноламина, фреона, керосина;

обеспечение необходимого давления и качества газа, воды и сжатого воздуха;

наблюдение за температурой и давлением раствора в агрегатах, газа на всем протяжении передела, в камерах сжигания, диссоциаторах, спарителях, показанием автоматических газоанализаторов, поглощением сероводорода в башне, влажностью готового защитного газа, за спуском конденсата из пылеуловителей и трубчатого холодильника камеры сжигания;

наладка установки.

17. Должен знать:

технологию получения нейтрального газа;

правила технической эксплуатации установки получения нейтрального газа;

назначение и физико-химические свойства нейтрального газа и воздействие его на металл в зависимости от его влажности, концентрации и химического состава;

физико-химические свойства моноэтаноламина, фреона, аммиака, водорода;

катализаторов, алюммосиликагеля и смешанного коксодоменного газа.

При обслуживании установок производительностью свыше 150 м³ до 300 м³ в час нейтрального газа - 4-й разряд;

при обслуживании установок производительностью свыше 300 м³ в час нейтрального газа или одновременно газозащитных и водородных установок - 5-й разряд.

2. Выборщик-сортировщик огнеупорного лома
Параграф 1. Выборщик-сортировщик огнеупорного лома, 2-й разряд

18. Характеристика работ:

выборка лома вручную;

кайловка и разбивка спекшихся с металлом и шлаком глыб с помощью кирок, кувалд, отбойных молотков на специализированных площадках или в цехах при разборке доменных, мартеновских и коксовых печей, воздухонагревателей, бассейнов стекловаренных печей;

очистка лома от наплывов шлака, металла, стекла;

сортировка лома в горячем и холодном состоянии;

выборка и сортировка кирпича, пригодного для повторного использования в футеровке агрегатов;

загрузка лома в контейнеры в железнодорожные вагоны с помощью кранов;

наблюдение за исправностью контейнеров;

подноска лома в отведенные места и укладка в штабеля по видам вручную или с помощью транспортеров;

ведение учета заготовляемого сырья;

перемещение вагонов вдоль фронта погрузки с помощью электролебедок;

выполнение стропальных работ.

19. Должен знать:

принцип работы и правила технической эксплуатации транспортеров, электролебедок и других механизмов и приспособлений;

применяемых в работе;

требования государственных стандартов к огнеупорному лому;

правила строповки;

ассортимент огнеупорного лома;

признаки пригодности лома для повторного использования.

Параграф 2. Выборщик-сортировщик огнеупорного лома, 3-й разряд

20. Характеристика работ:

выборка сталеразливочного припаса с поддонов в стационарных и передвижных канавах мартеновских, электросталеплавильных, конвертерных, дуплекс-цехах и цехах подготовки составов;

обработка магнезиального лома с отделением его от металлических штырей и пластин;

загрузка огнеупорных отходов в бункер виброгрохота, работа на виброгрохоте, загрузка лома в контейнеры и погрузка его в железнодорожные вагоны с помощью подъемных механизмов.

21. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

способы разборки огнеупорной футеровки поддонов и отделения металлических штырей и пластин от магнезиального лома;

марки сталеразливочного припаса;

правила загрузки контейнеров в железнодорожные вагоны.

3. Загрузчик термических печей
Параграф 1. Загрузчик термических печей, 1-й разряд

2. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций по пакетированию металла для загрузки в термические печи, по посадке и выдаче его из печи;

участие в выгрузке пакетов металла и труб из печи и освобождение их от скоб;

укладка между пакетами и трубами прокладок, установка стоек, перевязка металла в пакетах проволокой;

перекладка термообработанного металла в транспортировочные скобы;

участие в замазке и обмуровывании отверстий печей после загрузки металла;

отбор проб, клеймение, маркировка и определение твердости металла.

23. Должен знать:

принцип работы обслуживаемых термических печей и грузоподъемных механизмов;

сортамент проката и марки стали, поступающих на термообработку;

правила пакетирования различных марок и профилей проката.

Параграф 2. Загрузчик термических печей, 2-й разряд

24. Характеристика работ:

подбор баллонов, пакетов металла и труб для загрузки их в печи;

укладка пакетов, листов, рулонов или коробов с металлом на подину печи, стенды и поддоны;

упаковка и распаковка металла, укладка прокладок для термопар и подготовка стендов и поддонов;

транспортировка муфелей и колпаков печей;

накрывание металла муфелями и снятие их после отжига;

участие в подаче к печам платформ с пакетами и выдаче их из печей;

разгрузка металла с железнодорожных платформ, стендов, поддонов после отжига и передача его на участки адъюстажа или в травильное отделение;

загрузка и выгрузка труб и баллонов из термических печей, управление передаточными конвейерами, транспортерами, кантователями и загрузочными машинами под руководством загрузчика более высокой квалификации;

правка отжигательных скоб и установка их у пакетировочного стола;

участие в ремонтах печей и оборудования термического отделения.

25. Должен знать:

назначение термической обработки металла и труб после прокатки;

схему расположения термопар и инструкции по укладке конвекторных колец, крышек и прокладок для термопар;

устройство и принцип работы передаточных конвейеров, транспортеров, кантователей, загрузочных машин;

основы слесарного дела.

Параграф 3. Загрузчик термических печей,
3-й разряд

26. Характеристика работ:

укладка рельсов, поковок и другого тированию и загрузке металла в термические печи;

подбор металла по плавкам, маркам стали, группам отжига, размерам и заказам;

подбор и комплектование садок для загрузки в печи;

проверка правильности подготовки стендов, выкладки прокладок для термопар, накрывания металла муфелями и соблюдения инструкций по упаковке металла для отжига;

прием металла в термическое отделение и ведение учета загрузки металла в печи.

27. Должен знать:

основы технологического процесса отжига металла в электрических и газовых печах;

слесарное дело.

При загрузке термических печей на отжиге трансформаторной стали; при обслуживании термических цехов и отделений с широким сортаментом качественных марок стали и труб-тарификация устанавливается на разряд выше.

4. Кантовщик-укладчик
Параграф 1. Кантовщик-укладчик, 2-й разряд

28. Характеристика работ:

укладка рельсов, поковок и другого крупносортного проката в короба или колодцы замедленного охлаждения и термостаты;

укладка специальных прокладок между отдельными пачками металла;

выгрузка проката и участие в укладке его на стеллажи, а также в закрывании колодцев или коробов замедленного охлаждения крышками совместно с машинистом крана металлургического производства;

кантовка и укладка заготовок для колес и бандажей на тележки, подача взвешенных заготовок к месту назначения и укладка их в штабеля;

подкатка колес в желобах от одного агрегата к другому при их отделке;

обеспечение наличия исправных крючков и кантовательных вилок.

29. Должен знать:

принцип работы крана и его грузозахватных приспособлений;

правила клеймения и маркировки металла;

рациональные приемы кантовки, укладки и подачи проката, заготовок и труб;

марки стали, сортамент проката, типы рельсов.

Параграф 2. Кантовщик-укладчик, 3-й разряд

30 Характеристика работ:

кантовка и укладка рельсов, труб и другого крупносортного проката, поступающего на стеллажи из нормализационных печей, колодцев замедленого охлаждения и других печей отделки;

клеймение или маркировка металла и передача его на следующий участок.

31. Должен знать:

основы технологических процессов отжига, нормализации и охлаждения металла;

сортамент прокатываемых труб.

5. Клеймовщик горячего металла
Параграф 1. Клеймовщик горячего металла,
2-й разряд

32. Характеристика работ:

клеймение и маркировка горячих слитков и заготовок разных сечений, бандажей, колес, труб и других видов прокатной продукции при помощи пневматических и ротационных клеймовочных машин, клеймовочных прессов и вручную;

подготовка знаков, необходимых для клеймения металла, и набор клейм;

наблюдение за четкостью и правильностью положения клейма и за исправным состоянием клеймовочных машин и прессов;

смазка и участие в ремонтах обслуживаемого оборудования, выявление и устранение неисправностей в его работе.

33. Должен знать:

принцип работы клеймовочных машин и прессов;

сортамент и марки стали, подлежащие клеймению;

слесарное дело.

При клеймении металла и труб в потоке - 3-й разряд;

при клеймении горячего металла в потоке на блюмингах и крупносортных станах с применением пневмомолотков при клеймении высоколегированного металла - 4-й разряд.

6. Ковшевой
Параграф 1. Ковшевой, 1-й разряд

34. Характеристика работ:

подготовка разливочных ручных ковшей и ложек к приему жидкого металла под руководством ковшевого более высокой квалификации;

приготовление известкового раствора;

обрызгивание известковым раствором шлаковых ковшей, чаш и мульд разливочных машин, изложниц для разливки чугуна;

погрузка извести в растворомешалку;

пуск и остановка растворомешалки и обрызгивателя;

очистка ковшей от остатков шлака, металла, от старой обмазки и прогоревшей кирпичной футеровки, подмазка поврежденных или подгоревших мест в ковшах, окраска ковшей;

разогрев ковшей под руководством ковшевого более высокой квалификации;

отбор проб известкового раствора для анализа;

подноска всех необходимых материалов и инструмента к месту работы, уборка рабочего места;

участие в ремонтах обслуживаемого оборудования.

35. Должен знать:

устройство ручных ковшей, ложек, оборудования растворомешалки и обрызгивателя и принцип их работы;

свойства извести и назначение обрызгивания шлаковых ковшей, чаш, мульд разливочных машин, инструмента, материалов, применяемых при заправке, ремонте и подготовке ковшей;

требования, предъявляемые к ковшам для приема жидкого металла.

Параграф 2. Ковшевой, 2-й разряд

36. Характеристика работ:

подготовка разливочных ручных ковшей и ложек для приема жидкого металла;

подготовка сталеразливочных ковшей емкостью до 15 т к приему плавок под руководством ковшевого более высокой квалификации;

удаление из ковшей старых стаканов, стопоров, "козлов";

установка новых сталеразливочных стаканов;

опускание газовых горелок в ковш и поднятие их;

подготовка и обеспечение исправного состояния пневматических молотков и инструментов;

подготовка шлаковозных ковшей объемом до 9 м³ к приему шлака, засыпка сухого песка на дно ковшей;

подача порожних ковшей к доменным печам по графику, транспортировка ковшей, заполненных шлаком, кантовка их на шлаковом отвале или грануляционном бассейне;

уход за механизмами кантователя ковшей;

проверка состояния и чистоты шлаковозных ковшей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

участие в текущих горячих ремонтах футеровки ковшей.

37. Должен знать:

основы технологического процесса разливки стали;

устройство сталеразливочных и шлаковых ковшей разной емкости;

устройство и принцип работы стопорного механизма ковша, ходовых частей механизмов кантователя, пневматического молотка, газовой горелки для сушки ковшей;

состав и свойства огнеупорных материалов и ковшевого припаса, применяемых для подготовки, ремонта и футеровки ковшей;

свойства шлака, поступающего на шлаковой откос и грануляционный бассейн;

правила формирования и движения по железнодорожным путям составов с ковшами жидкого металла и шлака;

основы ведения огнеупорных работ при ремонтах ковшей.

Параграф 3. Ковшевой, 3-й разряд

38. Характеристика работ:

подготовка сталеразливочных ковшей емкостью до 15 т., шлаковозных ковшей объемом 9 м³ и более, чугуновозных ковшей к приему плавок;

подготовка сталеразливочных ковшей емкостью 15 до 100 т. и промежуточных ковшей к приему плавок под руководством ковшевого более высокой квалификации;

установка и снятие шиберных затворов с бесстопорных сталеразливочных ковшей, сборка и притирка шиберов, проверка качества наборки шиберных узлов, запрессовка плит в обоймы;

установка новых стопоров совместно с разливщиком стали;

проверка состояния футеровки ковшей, качества выборки стопоров;

прогонка стопорной пробки к отверстию разливочного стакана и проверка надежности действия стопорного механизма;

подготовка и подача чугуновозных ковшей к доменным печам в соответствии с графиком выпусков чугуна, сопровождение их при транспортировке жидкого чугуна к разливочным машинам, сталеплавильным агрегатам и участие в сливе его;

осмотр ковшей после слива чугуна, удаление образовавшихся корок и "козлов";

ремонт и заправка носков чугуновозных ковшей, очистка лафетов от скрапа и шлака;

уборка скрапа из канав разливочных машин, погрузка скрапа, шлака и мусора в железнодорожные вагоны;

наблюдение за правильным взвешиванием ковшей до и после слива чугуна.

39. Должен знать:

технологический процесс разливки стали;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации ковшей разной емкости, принцип работы их ходовых частей;

значение температуры металла для разливки;

влияние качества подготовки ковшей и скорости разливки на образование неметаллических включений в слитках;

правила ведения огнеупорных работ при ремонтах ковшей.

Параграф 4. Ковшевой, 4-й разряд

40. Характеристика работ:

подготовка сталеразливочных ковшей емкостью 15 до 100 т. и промежуточных ковшей к приему плавок;

подготовка к приему плавок сталеразливочных ковшей емкостью 100 т. и более, сталеразливочных ковшей к разливке стали в конвертерных цехах и на машинах непрерывного и полунепрерывного литья заготовок под руководством ковшевого более высокой квалификации.

41. Должен знать:

технологический процесс выплавки и разливки стали.

При подготовке к приему плавок сталеразливочных ковшей емкостью 100 т. и более, сталеразливочных ковшей к разливке стали в конвертерных цехах и на машинах непрерывного и полунепрерывного литья заготовок - 5-й разряд.

7. Контролер в производстве черных металлов
Параграф 1. Контролер в производстве черных
металлов, 2-й разряд

42. Характеристика работ:

контроль проб жидкого чугуна и стали, угля, шихты, кокса, химических продуктов, поступающего сырья, полуфабрикатов, топлива, посадки и выдачи металла, погрузки и взвешивания металла и готовой продукции под руководством контролера более высокой квалификации;

ведение учета продукции и оформление необходимой документации.

43. Должен знать:

принцип работы применяемых контрольно-измерительных приборов и инструментов;

сортамент продукции;

требования государственных стандартов и внутризаводских технических условий, предъявляемых к качеству продукции;

установленный учет качества продукции.

Параграф 2. Контролер в производстве черных
металлов, 3-й разряд

44. Характеристика работ:

контроль проб жидкого чугуна и стали, угля, шихты, кокса, химических продуктов, поступающего сырья, полуфабрикатов и топлива;

контроль посадки и выдачи металла из нагревательных устройств по размерам, маркам стали и плавкам, правильности резки, взвешивания металла и готовой продукции, другие виды контроля на небольших производственных участках;

контроль наружной поверхности и шаблонировка, проверка правильности маркировки и окраски металла и труб в соответствии с государственными стандартами и техническими условиями;

перископный и стилоскопный контроль качества металла и труб;

контроль марок стали искрой;

подготовка продукции для осуществления технического контроля: взвешивание, кантовка, штабелировка и так далее;

учет отобранных труб, их маркировка и заполнение рапортов испытаний;

ведение учета готовой продукции на обслуживаемом участке и оформление необходимой документации.

45. Должен знать:

технологический процесс производства на обслуживаемом участке;

устройство и правила технической эксплуатации применяемых контрольно-измерительных приборов и инструментов;

правила отбора проб для анализов и испытаний.

Параграф 3. Контролер в производстве черных
металлов, 4-й разряд

46. Характеристика работ:

поточный контроль отдельных технологических операций производства и отделки черных металлов и труб;

контроль качества угля, шихты, кокса и химических продуктов;

выборочный контроль качества промежуточных продуктов;

контроль качества сварных швов труб методом рентгенотелевизионного контроля;

приемка и контроль качества выпускаемой продукции, контроль качества металла и труб методом дефектоскопии;

разбраковка, аттестация и отгрузка готовой продукции в соответствии с техническими условиями и государственными стандартами;

контроль правильности ведения испытаний продукции, отбора проб для производства анализов и испытаний сырья, полуфабрикатов, топлива, огнеупорных материалов и готовой продукции;

выявление брака или выпуска готовой продукции пониженного качества, нарушений технологических инструкций и уведомление об этом контролера более высокой квалификации или мастера отдела технического контроля.

47. Должен знать:

физические и химические свойства контролируемых полуфабрикатов, сырья, топлива и готовой продукции;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству продукции в экспортном исполнении.

Параграф 4. Контролер в производстве черных
металлов, 5-й разряд

48. Характеристика работ:

поточный контроль технологического процесса и качества готовой продукции на наиболее ответственных производственных участках, поступающего сырья, полуфабрикатов и топлива;

проведение мероприятий, направленных на предупреждение и устранение брака и выпуска продукции пониженного качества, принятие мер к устранению нарушений технологических инструкций по качеству продукции;

участие в разборе причин поступающих рекламаций от потребителей и в опробовании сырья при предъявлении претензий к поставщикам;

ведение установленного учета качества продукции на обслуживаемом участке;

инструктаж контролеров более низкой квалификации на обслуживаемом участке по правильному ведению контроля на отдельных технологических операциях и при приемке продукции в потоке.

49. Должен знать:

технологию производства контролируемой продукции на обслуживаемом участке;

чертежи и эскизы на контролируемую продукцию;

условия поставки и порядок предъявления претензий поставщикам;

устройство, назначение всех применяемых контрольно-измерительных приборов, универсальных и специальных средств измерения, правила пользования ими;

способы наладки контрольно-измерительных приборов;

основные нарушения технологического процесса, их влияние на качество контролируемой продукции и методы их предупреждения и устранения;

методики контроля; основы физики, химии в объеме программы производственно-технического обучения.

Параграф 5. Контролер в производстве черных
металлов, 6-й разряд

50. Характеристика работ:

поточный контроль качества готовой продукции в металлургических цехах при отсутствии технологического контроля;

решение вопросов, связанных с качеством и назначением продукции в соответствии с государственными стандартами, участие, совместно с технологическим персоналом цеха, в устранении брака.

51. Должен знать:

технологию производства всей контролируемой продукции в цехе;

виды, типы, назначение контролируемой продукции;

физический смысл всех контролируемых параметров;

основы физики, химии, электротехники, электроники.

70. Требуется среднее специальное образование.

8. Машинист гидропневматической установки
Параграф 1. Машинист гидропневматической
установки, 2-й разряд

52. Характеристика работ:

управление гидропневматической установкой (станцией), установкой гидросбива и гидроприводом прессов в прокатных и трубных цехах;

пуск и останов маслонасосов, компрессоров, клапанной системы установки гидросбива;

открывание гидравлической задвижки;

регулирование давления в магистрали;

профилактический осмотр, чистка и смазка оборудования.

53. Должен знать:

основы гидравлики, пневматики и электротехники;

принцип работы маслонасосов, компрессора, клапанной системы и прочего оборудования гидропневматической станции и установки гидросбива;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

слесарное дело.

При обслуживании гидропневматических установок (станций) листопрокатных станов - 3-й разряд.

9. Машинист загрузочных механизмов
Параграф 1. Машинист загрузочных механизмов,
1-й разряд

54. Характеристика работ:

управление механизмами гидравлического толкателя при подаче заготовок в нагревательную печь и выталкивателя при выдаче нагретых слитков и заготовок в нагревательной печи;

наблюдение за поплавочным посадом металла, исправным состоянием механизмов гидравлического толкателя и выталкивателя;

уход за обслуживаемыми механизмами, уборка, чистка и смазка их.

55. Должен знать:

принцип работы гидравлического толкателя и выталкивателя, периодичность и точки его смазки;

виды, состав и свойства смазочных материалов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Машинист загрузочных механизмов,
2-й разряд

56. Характеристика работ:

управление механизмами загрузочных машин при посадке и выдаче металла из нагревательных печей под руководством машиниста более высокой квалификации;

управление машиной по открыванию и закрыванию крышек нагревательных колодцев;

наблюдение за исправным состоянием оборудования, уход за загрузочными механизмами, уборка, чистка и смазка их, участие в ремонте.

57. Должен знать:

устройство и принцип работы загрузочной машины, подающих рольгангов и других обслуживаемых механизмов;

основы технологии на обслуживаемом участке;

сортамент металла и марки стали;

слесарное дело.

Параграф 3. Машинист загрузочных механизмов,
3-й разряд

58. Характеристика работ:

управление шлепперами посадочной площадки и магнитными роликами посадочного желоба при загрузке штрипсов в печь;

управление механизмами загрузочных машин при посадке и выдаче металла из нагревательных печей, подаче нагретых заготовок из печей на обжимной стол пресса, при посадке и выдаче колес из термических печей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

59. Должен знать:

основы технологического процесса нагрева металла;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

системы ручного и автоматического управления и загрузочными машинами;

правила посадки металла в печь.

Параграф 4. Машинист загрузочных механизмов,
4-й разряд

60. Характеристика работ:

управление механизмами загрузочных и выгрузочных машин при посадке и выдаче заготовок на кольцевых и секционных печах трубопрокатных установок производительностью до 35 тонн в час (далее - т/ч);

управление шаржир-машиной при посадке и выдаче металла на термоучастке;

управление кантовальной машиной при загрузке слитков и труб в нагревательные печи, кантовка их на подине печи и выдаче из печи на горячей отделке;

наблюдение за правильным расположением металла в печи;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

61. Должен знать:

технологию процесса нагрева металла;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых машин.

Параграф 5. Машинист загрузочных механизмов,
5-й разряд

62. Характеристика работ:

управление шаржир-машиной при посадке, пересадке и выдаче заготовок (кроме заготовок для колес) из печей;

управление механизмами загрузочных и выгрузочных машин трубопрокатных установок при посадке и выдаче на кольцевых и секционных печах производительностью свыше 35 т/ч;

наблюдение за правильным расположением металла в печи;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемой машины, выполнение ее текущего ремонта.

63. Должен знать:

технологический процесс нагрева металла;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации шаржир-машины.

Параграф 6. Машинист загрузочных механизмов,
6-й разряд

64. Характеристика работ:

управление шаржир-машиной при пересадке заготовок для колес из методических печей в камерные и выдаче их из камерных печей;

наблюдение за правильным расположением металла в печи;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемой машины, выполнение текущего ремонта.

65. Должен знать:

технологический процесс нагрева металла в методических и камерных печах;

устройство и правила технической эксплуатации шаржир-машины.

10. Машинист крана металлургического производства.

Параграф 1. Машинист крана металлургического
производства

66. Характеристика работ:

управление грузоподъемными кранами разных конструкций, оснащенными различными грузозахватными приспособлениями, при выполнении работ по обслуживанию производственного процесса в доменных, сталеплавильных, ферросплавных, прокатных и трубных цехах, специализированных цехах по производству изложниц;

выполнение погрузочно-разгрузочных работ, уборочных и вспомогательных работ при ремонтах металлургических агрегатов;

проверка правильности крепления тросов грузозахватных приспособлений, регулирования тормозов и действия предохранительных устройств;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого крана, участие в его ремонте.

67. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого крана и его механизмов;

электрическую схему и кинематику крана;

систему включения электродвигателей и контроллеров;

график и последовательность выполнения операций;

расположение обслуживаемых агрегатов и участков;

правила крепления, подъема и передвижения различных грузов, а также перемещения и опускания ковшей с жидким металлом;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

системы автоматической смазки оборудования крана;

основы электротехники и слесарное дело.

При управлении мостовым краном при подготовке чугунного и шлакового желобов на литейном дворе доменных цехов:

при обслуживании доменных печей объемом до 2000 м³- 2-й разряд;

при обслуживании доменных печей объемом 2000 м³ более или печей, выплавляющих специальные марки чугуна - 3-й разряд;

при обслуживании доменных печей объемом 3200 м³ и более; при управлении кольцевым краном с двух пультов управления - 4-й разряд;

при управлении консольным краном или тельфером на выполнении отдельных операций по обслуживанию технологического процесса в металлургических цехах независимо от грузоподъемности крана; консольным краном грузоподъемностью до 5 т., расположенным над сводами мартеновских печей - 2-й разряд;

при управлении консольным краном грузоподъемностью 5 т. и более, расположенным над сводами мартеновских печей; мостовым краном, оснащенным различными грузозахватными приспособлениями, независимо от грузоподъемности при перевалке валков на прокатных и трубопрокатных станах и смене прессопрокатного инструмента - 3-й разряд;

при управлении мостовым или козловым краном, оснащенным различными грузозахватными приспособлениями, на гранбассейне, подготовке леточной массы, люнкерита и других термических смесей для разливки стали; на уборке недокатов, брака и отходов производства; на работах по подъему и перемещению полуфабрикатов и готовой продукции в отделениях, находящихся вне основного технологического потока:

грузоподъемностью крана до 10 т. - 2-й разряд;

грузоподъемностью крана 10 т. и более - 3-й разряд;

при управлении мостовым краном по обслуживанию технологического процесса в печном в разливочном пролетах сталеплавильных и ферросплавных цехов: на подготовке и снятии желобов для заливки чугуна; подготовке, установке и наращивании электродов; разделке готовой продукции в ферросплавных цехах; загрузке шихты в печные карманы ферросплавных печей, конвертеры и электросталеплавильные печи; подаче стопоров, замене шлаковых чаш, подготовке и установке ковшей и так далее; на подготовке, перестановке и кантовке чугуновозных и сталеразливочных ковшей при их ремонте:

грузоподъемностью крана до 5 т. - 2-й разряд;

грузоподъемностью крана 5 до 15 т. - 3-й разряд;

грузоподъемностью крана 15 до 100 т. - 4-й разряд;

грузоподъемностью 100 т. и более. - 5-й разряд;

при управлении мостовым или полупортальным краном, оснащенным специальными грузозахватными приспособлениями, на загрузке шихты в конвертеры:

грузоподъемностью крана до 2 х 90 т - 4-й разряд;

грузоподъемностью крана 2 х 90 т и более - 5-й разряд;

при управлении мостовым краном, оснащенным двумя электромагнитами, пратцепкраном на подаче, выдаче, уборке горячего металла на агрегатах и адъюстажах в основном технологическом потоке прокатных станов:

грузоподъемностью крана до 7,5 т. - 4-й разряд;

грузоподъемностью крана 7,5 т. до 25 т - 5-й разряд;

грузоподъемностью крана 25 т. и более - 6-й разряд;

при управлении мостовым краном на подаче ковшей с жидким чугуном в сливе его в миксер или сталеплавильные агрегаты:

грузоподъемностью крана до 100 т. - 4-й разряд;

грузоподъемностью крана 100 до 200 т. - 5-й разряд;

грузоподъемностью крана 200 т и более - 6-й разряд;

при управлении рудным перегружателем на погрузке, подготовке и усреднении шихты на рудном дворе металлургических цехов; при управлении кранами различной конструкции на погрузке горячего агломерата и окатышей:

грузоподъемностью крана до 15 т - 4-й разряд;

грузоподъемностью крана 15 до 25 т - 5-й разряд;

грузоподъемностью крана 25 т и более - 6-й разряд;

при управлении клещевым краном независимо от грузоподъемности на посадке слитков в нагревательные колодцы и выдаче их после нагрева и на

сборке сталеразливочных составов - 6-й разряд;

при управлении мостовым краном на разливке стали в изложницы и на машинах непрерывного литья заготовок; подаче ковшей с чугуном к центробежным машинам в труболитейных цехах и специализированных цехах отливки изложниц; подаче опок на формовку, установке форм под заливку и выбивке отливок:

грузоподъемностью крана до 175 т.- 5-й разряд;

грузоподъемностью крана 175 до 450 т. - 6-й разряд;

грузоподъемностью крана 450 т. и более - 7-й разряд;

при управлении мостовым или козловым краном независимо от грузоподъемности: на разделке шлака, подготовке, погрузке и подаче шихтовых материалов; на подаче мульд, бадей с шихтовыми материалами к сталеплавильным агрегатам; на подготовке составов и стационарных канав для разливки стали; на перевалке клетей на рельсобалочных, сортопрокатных, листопрокатных станах, блюмингах, слябингах, трубопрокатных, колесопрокатных станах профилегибочных агрегатах; на трубопрофильных прессах и прессах высадки концов труб. - 4-й разряд;

при управлении мостовым краном, оснащенным различными грузозахватными приспособлениями, на подаче металла, труб, баллонов и других полуфабрикатов от агрегата к агрегату в процессе отделки и зачистки, на сортировке и погрузке их по маркам, профилям и размерам; на посадке металла и труб в нагревательные печи; на подаче в ферросплавных цехах ковшей с жидким сплавом; на заливке жидких шлаков и расплавов в печь; на раздевании слитков:

грузоподъемностью крана до 10 т. - 3-й разряд;

грузоподъемностью крана 10 до 100 т. - 4-й разряд;

грузоподъемностью крана 100 т и более. - 5-й разряд;

при управлении мостовым краном, оснащенным двумя электромагнитами, на подаче, уборке, транспортировке и штабелировке металла по маркам, профилям и размерам; при управлении мостовым краном, оснащенным различными грузозахватными приспособлениями, на уборке и передаче горячего металла и труб на холодильник, рабочие пролеты, в отделку по ходу технологического потока, в травильные отделения; на посадке, металла и труб в термические печи и колодцы; обслуживание цехов отливки изложниц:

грузоподъемность крана до 7,5 т. - 3-й разряд;

грузоподъемностью крана 7,5 т и более - 4-й разряд;

при управлении двух- или трехоперационным краном, оборудованным механизмом по выталкиванию слитков, - 5-й разряд;

при управлении мостовым, поворотным краном или велокраном независимо от грузоподъемности, оснащенным различными грузозахватными приспособлениями, в колесопрокатном и бандажном производствах:

на подаче заготовок - 2-й разряд;

на подаче слитков, отделке колес, обслуживании бандажного стана, на транспортировке горячих колес в прессопрокатном и термическом отделениях – 3-й разряд;

на транспортировке колес и бандажей стопами в потоке - 4-й разряд;

на подаче и выдаче колес и бандажей стопами из термических;

печей –5-й разряд.

Примечание. Помощник машиниста крана металлургического производства, занятый на заливке или разливке металла, обслуживании клещевого крана, рудного мостового перегружателя на подготовке и усреднении шихты на рудном дворе металлургических цехов, тарифицируется на три разряда ниже машиниста, под руководством которого он работает, а при наличии прав на управление краном - на два разряда выше.

Для разливочных кранов, имеющих два пульта управления, второй машинист тарифицируется на один разряд ниже.

11. Машинист машины для ломки футеровки конвертеров и ковшей
Параграф 1. Машинист машины для ломки футеровки конвертеров и ковшей, 3-й разряд

68. Характеристика работ:

управление машиной при ломке футеровки сталеразливочных и чугуновозных ковшей;

наблюдение и уход за оборудованием машины;

осмотр и опробование механизмов управления;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемой машины, участие в ремонте.

69. Должен знать:

принцип работы машины по ломке футеровки сталеразливочных и чугуновозных ковшей;

свойства и назначение огнеупорных материалов применяемые при футеровке ковшей, способы производства работ при помощи машины;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист машины для ломки футеровки
конвертеров и ковшей, 4-й разряд

70. Характеристика работ:

управление машиной при ломке футеровки конвертеров;

наблюдение и уход за оборудованием машины;

осмотр и опробование механизмов управления;

выявление и устранение неисправностей в работе машины и участие в ее ремонте.

71. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемой машины;

кинематические схемы управления механизмами.

12. Машинист разливочной машины
Параграф 1. Машинист разливочной машины, 2-й разряд

72. Характеристика работ:

управление кантовальной лебедкой при сливе металла, механизмами пуска и остановки конвейерных лент разливочных машин;

регулирование скорости кантования ковшей;

приготовление известкового раствора, обрызгивание известковым раствором чаш и мульд разливочных машин, изложниц;

заготовка извести, глины, песка и других необходимых материалов;

участие в смене мульд, роликов, звеньев, лент;

чистка и смазка лент разливочных машин и кантовальной лебедки, участие в их ремонте;

очистка ковшей.

73. Должен знать:

принцип работы разливочных машин и кантовальной лебедки;

устройство конвейерных лент разливочной машины;

виды, свойства и качество применяемых смазочных материалов;

условную сигнализацию;

способы и назначение обрызгивания чаш, мульд, изложниц известковым раствором;

свойства извести.

Параграф 2. Машинист разливочной машины, 3-й разряд

74. Характеристика работ:

ведение процесса разливки металла на разливочной машине под руководством машиниста более высокой квалификации;

заправка изложниц, желобов, сливных носков и их просушка;

регулирование подачи воды для охлаждения слитков;

замена вышедших из строя изложниц и мульд;

выбивка застревающих чушек в мульдах разливочных машин;

уборка чушек из-под конвейера и с железнодорожных путей;

очистка водосточных канав, известковых баков, железнодорожных путей на разгрузочной стороне разливочных машин.

75. Должен знать:

технологию разливки чугуна и ферросплавов на разливочной машине;

устройство разливочной машины, системы охлаждения чушек водой, механизмов уборки металла и подтягивания платформ;

правила эксплуатации грузоподъемных механизмов;

слесарное дело.

Параграф 3. Машинист разливочной машины, 4-й разряд

76. Характеристика работ:

ведение процесса разливки металла на разливочной машине;

подготовка копильника, разливочного желоба;

установка ковшей у разливочного желоба;

регулирование подъема и опускания ковша при разливке металла;

отбор проб металла для анализа;

наблюдение за равномерностью наполнения изложниц и мульд металлом, за состоянием желоба при сливе металла, качеством подготовки известкового раствора и обрызгивания мульд, за своевременной сменой поврежденных мульд и выбивкой застрявших чушек, за качеством очистки ковшей и своевременной постановкой их на ремонт;

выявление и устранение неисправностей в работе различной машины.

77. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки металла;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации разливочной машины;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству металла.

13. Машинист сталеструйной машины
Параграф 1. Машинист сталеструйной машины,
3-й разряд

78. Характеристика работ:

управление сталеструйной машиной для нанесения насечек на прокатные валки, применяемые на холодной прокатке стальных полос;

засыпка требуемого количества стальной дроби в сталеструйный аппарат, установка валка на тележку, подача их в камеру сталеструйной машины, подналадка механизма перемещения передвижного сопла на длину бочки прокатного валка;

регулировка при помощи рычагов соотношения подачи воздуха и стальной дроби в камеру сталеструйной машины;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

79. Должен знать:

технологию нанесения насечек на прокатные валки в сталеструйной машине;

правила подналадки обслуживаемой машины;

принцип работы всех узлов машины и приборов управления;

свойства металла, применяемые для изготовления валков для холодной прокатки металла;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист сталеструйной машины,
4-й разряд

80. Характеристика работ:

ведение технологического процесса удаления окалины с поверхности горячекатаных нержавеющих полос на сталеструйных машинах и дробеметных установках, установленных на агрегатах непрерывного травления, и с поверхности труб на дробеметных установках, установленных в линии антикоррозионного покрытия, с производительностью дробеподающих механизмов до 2000 килограмм (далее – кг) дроби в минуту;

ведение технологического процесса удаления окалины с поверхности труб на дробеметных установках, установленных в линии антикоррозионного покрытия с производительностью дробеподающих механизмов более 2000 кг дроби в минуту под руководством машиниста более высокой квалификации;

подбор размера дроби для обработки различных марок стали, наладка механизмов подачи дроби на движущуюся полосу, трубу, регулирование скорости выброса и количества дроби;

определение качества очистки полосы и трубы, степень износа лопаток, подающих механизмов и их замена;

уход за машиной и участие в проведении текущих ремонтов.

81. Должен знать:

технологию удаления окалины дробью;

устройство, правила технической эксплуатации всех узлов дробеметной установки и приборов управления; способы наладки механизма для обработки различных марок стали;

свойства стали различных марок;

требования государственных стандартов к качеству очищенной поверхности полосы в трубы; виды дроби, ее физико-механические свойства.

Параграф 3. Машинист сталеструйной машины,
5-й разряд

82. Характеристика работ:

ведение технологического процесса удаления окалины с поверхности горячекатаных нержавеющих полос на сталеструйных машинах и дробеметных установках, установленных на агрегатах непрерывного травления, и с поверхности труб на дробеметных установках, установленных в линии антикоррозионного покрытия, с производительностью дробеподающих механизмов более 2000 кг дроби в минуту;

наладка механизмов подачи дроби на движущую полосу, трубу;

регулирование скорости выброса и количества дроби;

определение качества очистки полосы и трубы, степени износа лопаток, подающих механизмов и их замена.

83. Должен знать:

технологический процесс удаления окалины дробью;

конструктивные особенности сталеструйных машин и дробеметных установок различных типов и схемы управления ими;

кинематические и электрические схемы обслуживаемого оборудования.

14. Машинист-транспортировщик горячего металла
Параграф 1. Машинист-транспортировщик горячего
металла, 2-й разряд

84. Характеристика работ:

управление электротележкой по транспортировке ковшей с металлом к машинам непрерывного литья заготовок, по подаче горячего металла к прокатным станам; разливочной тележкой грузоподъемностью до 50 т, или тележечным конвейером при разливке стали в изложницы на канаве;

кантовка ковшей и транспортировка их при ремонтах;

чистка и смазка узлов трения;

участие в ремонте электротележки.

85. Должен знать:

принцип работы обслуживаемой электротележки;

виды, свойства и качество смазочных материалов правила перевозки жидкого металла;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист-транспортировщик горячего
металла, 3-й разряд

86. Характеристика работ:

управление заливочной чугуновозной тележкой грузоподъемностью до 450 т на подаче и заливке чугуна в конвертеры; разливочной тележкой грузоподъемностью 50 т и более при разливке стали в изложницы на канаве;

управление слитковозом при транспортировке горячих слитков от нагревательных колодцев к приемному рольгангу блюмингов и слябингов;

управление шлаковозной или домкратной тележкой по транспортировке шлаковых чаш или конвертерных поддонов.

87. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки и разливки стали;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых тележек слитковозов;

электрическую схему управления обслуживаемых тележек;

графики заливки чугуна в конвертеры и выпуска стали из конвертера.

Параграф 3. Машинист-транспортировщик горячего
металла, 4-й разряд

88. Характеристика работ:

управление заливочной чугуновозной тележкой грузоподъемностью 450 т и более на подаче и заливке чугуна в конвертеры;

управление сталевозной тележкой на подаче к конвертерам порожних сталеразливочных ковшей для приема стали из конвертера и подаче их в разливочный пролет для разливки стали в изложницы;

управление машиной по транспортировке ковшей с жидкими ферросплавами к конвертерам и печам при производстве феррохрома методом смещения расплавов;

уход за обслуживаемым оборудованием.

89. Должен знать:

устройство, правила технической эксплуатации;

сталевозной и чугуновозной тележек и машины по транспортировке ковшей жидкими ферросплавами, электрические и кинематические схемы управления ими.

При одновременном управлении конвертером и трактом подачи раскислителей во время слива стали в ковш - 5-й разряд.

15. Машинист шихтоподачи
Параграф 1. Машинист шихтоподачи, 1-й разряд

90. Характеристика работ:

пуск и остановка транспортера по подаче кокса, руды и других шихтовых материалов к бункерам доменных печей;

проверка и обеспечение исправного состояния и бесперебойной работы обслуживаемого транспортера;

чистка и смазка механизмов транспортера и участие в его ремонте;

уборка рабочего места.

91. Должен знать:

принцип работы транспортера;

виды шихтовых материалов, применяемых при выплавке чугуна;

виды применяемых смазочных материалов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Машинист шихтоподачи, 2-й разряд

92. Характеристика работ:

загрузка бункеров доменных печей и агломерационных цехов шихтовыми материалами с помощью автострелы;

управление трансферкаром по набору шихтовых материалов, транспортировке и выгрузке их в бункера доменных печей доменных цехов, углеподготовительных и агломерационных цехов;

установка трансферкара над бункерами-питателями, открывание и закрывание затворов бункеров при погрузке шихтовых материалов;

управление скреперной лебедкой на рудном дворе по перегрузке, штабелировке и подаче материалов, коксовым транспортером при подаче кокса в закрытых галереях;

наблюдение за качеством загружаемого сырья, полнотой заполнения бункеров, усреднением материалов при загрузке и выработке бункеров, чистотой оборудования транспортных галерей, перегрузочной станции и рабочих площадок;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

чистка и смазка автострелы, трансферкара, транспортеров, скреперной лебедки;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

93. Должен знать:

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

физические свойства шихтовых материалов;

расположение материалов в бункерах и методы усреднения шихты по бункерам;

порядок загрузки и выработки бункеров; слесарное дело.

Параграф 3. Машинист шихтоподачи, 3-й разряд

94. Характеристика работ:

управление механизмами подъема и загрузки шихтой доменной печи;

наблюдение по показаниям светофора и записям регистрирующих приборов за сходом шихтовых материалов и за сходом загрузки печи;

проверка правильности функционирования большого и малого конусов, натяжения канатов и крайнего положения тележек, а также натяжения и загрузки в сети;

участие в ремонтах подъемника.

95. Должен знать:

основы процесса выплавки чугуна;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

электрослесарное дело.

Параграф 4. Машинист шихтоподачи, 4-й разряд

96. Характеристика работ:

дистанционное управление автоматической системой набора, взвешивания и загрузки шихтовых материалов в доменную печь объемом до 300 м³;

дистанционное управление автоматической системой набора, взвешивания и загрузки шихтовых материалов в доменную печь объемом свыше 300 м³ под руководством машиниста более высокой квалификации;

вывод неисправных механизмов из работы;

наблюдение за работой механического и электрического оборудования системы шихтоподачи и участие в устранении неисправностей в их работе;

обдувка и очистка механического и электрического оборудования системы шихтоподачи;

проверка наличия и количества материалов в бункерах;

наладка механического и электрического оборудования системы шихтоподачи, выполнение их ремонтов.

97. Должен знать:

технологический процесс выплавки металла;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования.

Параграф 5. Машинист шихтоподачи, 6-й разряд

98. Характеристика работ:

дистанционное управление автоматической системой набора, взвешивания и загрузки шихтовых материалов в доменную печь объемом свыше 300 м³;

ввод в работу или вывод из работы путем переключений на пульт управления отдельных бункеров или группы бункеров с шихтовыми материалами;

при отказе или неточной работе какого-либо механизма или группы механизмов шихтоподачи - перевод загрузки печи с автоматического режима на дистанционный и осуществление дистанционного управления с пульта;

наблюдение по показаниям светофоров и весовых приборов за работой механизмов системы автоматического набора, взвешивания и загрузки в доменную печь шихтовых материалов и за правильностью выполнения системой заданий;

наладка дебалансных и вибрационных грохотов, питателей и наблюдение за качеством отсева мелочи кокса и агломерата;

обеспечение полноты загрузки доменной печи;

выяснение причин неправильной работы механизмов шихтоподачи и аппаратуры автоматического управления ими, их устранение.

99. Должен знать:

процесс выплавки чугуна в доменной печи;

устройство и принцип работы всех механизмов шихтоподачи и аппаратуры пульта управления;

принцип блокировки системы шихтоподачи с системой загрузки печи.

16. Машинист электровоза металлургического цеха
Параграф 1. Машинист электровоза металлургического
цеха, 2-й разряд

100. Характеристика работ:

управление электровозом на подаче чугуновозных ковшей с жидким чугуном из миксерного отделения к конвертерам емкостью до 250 т. и мартеновским печам;

доставка порожних ковшей в миксерное отделение;

управление электровозом при загрузке бадей шихтовыми материалами, взвешивание нагруженных бадей, доставке их к доменным печам и подаче порожних бадей к местам погрузки в неполностью механизированных доменных цехах;

управление электровозом при внутрицеховой транспортировке металла в технологическом потоке металлургических цехов;

наблюдение за исправным состоянием оборудования электровоза;

чистка электровоза и смазка узлов трения;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого электровоза, участие в его ремонтах.

101. Должен знать:

принцип работы и правила эксплуатации обслуживаемого электровоза, электрическую схему управления им;

технологические операции на обслуживаемом участке;

виды и свойства материалов, загружаемых в доменные печи;

распределение сырых материалов по бункерам и порядок их загрузки на колошнике;

правила перевозки жидкого и горячего металла;

слесарное дело;

установленную сигнализацию;

путевые знаки на обслуживаемом участке; график обслуживания цехов и участков предприятия.

Параграф 2. Машинист электровоза металлургического
цеха, 3-й разряд

102. Характеристика работ:

управление электровозом по подаче чугуновозных ковшей с жидким чугуном из миксерного отделения к конвертерам емкостью 250 т. и более;

управление электровозом на подаче шихты к доменным и мартеновским печам;

участие в ремонтах электровоза.

103. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого электровоза.

17. Наборщик пакетов листов и труб
Параграф 1. Наборщик пакетов листов и труб,
2-й разряд

104. Характеристика работ:

наборка, укладка и увязка рулонов, листов и труб в пакеты и транспортировка их в процессе производства;

подноска якорей и прокладок;

зацепка, отцепка и строповка пакетов листов и труб при выгрузке, транспортировке, штабелировании и сортировке при работе под краном;

сращивание канатов простыми узлами.

105. Должен знать:

методы наборки пакетов;

сортамент, марки стали и развес листов, труб и их маркировку;

технологические маршруты металла;

принцип работы обслуживаемого оборудования и механизмов.

Параграф 2. Наборщик пакетов листов и труб,
3-й разряд

106. Характеристика работ:

подготовка слябов и рамок рядовых марок стали к сборке в пакет;

очистка поверхности металла вручную и механическим способом с применением химических веществ;

выбор рецептуры моющей жидкости;

подготовка плакирующих пластин из специальных марок стали и никелирование с частичной наждачной зачисткой и пневматической вырубкой дефектов на поверхности пластин;

очистка пластин после никелирования;

сборка пакетов перед сваркой из обезжиренных пластин специальных марок стали и слябов рядовых марок стали.

107. Должен знать:

основы технологии производства двухслойного листа;

типы собираемых пакетов;

марка и свойства стали, применяемой для сборки пакетов;

технологию подготовки и никелирования плакирующих пластин;

устройство обслуживаемого оборудования и механизмов.

18. Нагревальщик металла
Параграф 1. Нагревальщик металла, 3-й разряд

108. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева заготовок для прокатки вил;

участие в процессе нагрева слитков и заготовок, заготовок для производства оправок, труб (для пайки) в нагревательных устройствах;

участие в кантовке и выдаче металла из нагревательных устройств прокатных и трубных станов;

управление толкателями, подъемными столами, приемными и отводящими рольгангами;

наблюдение за состоянием шлаковой летки, наличием тележек и коробок для шлака;

подача заправочных материалов и инструментов;

уборка окалины и шлака, замена шлаковых коробок;

участие в посадке металла в печи, чистке, заправке и ремонтах печей, смене крышек или заслонок на окнах нагревательных устройств, смене кернов на клещевых кранах;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

109. Должен знать:

основы технологического процесса нагрева металла и труб;

принцип работы обслуживаемых устройств и их механизмов;

виды и свойства огнеупорных материалов, применяемых для кладки печей и заправки подин;

правила ухода за подиной; методы ведения огнеупорной кладки печи.

Параграф 2. Нагревальщик металла, 4-й разряд

110. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева заготовок для баллонов перед закаткой;

участие в процессе нагрева металла в трех - и четырхзаходных методических и секционных печах, в обслуживании нагревательных устройств при производстве труб печной сваркой, в ведении процесса нагрева в печах подогрева для редуцирования труб в линии непрерывного стана;

ведение процесса нагрева заготовок в методических печах с двумя и тремя зонами нагрева непрерывных штрипсовых, мелкосортных и проволочных станов, сортопрокатных и листопрокатных станов с сортаментом до 20 марок стали; фасонных профилей в методических печах, имеющих, до 5 зон нагрева, под руководством нагревальщика более высокой квалификации;

обслуживание двух и более нагревательных колодцев;

обслуживание одной группы нагревательных колодцев при нагреве в них легированных марок стали;

регулирование подачи топлива и воздуха, силы тока на электропечах;

перевод, в необходимых случаях, процесса нагрева металла с автоматического управления на ручное и с одного вида топлива на другой;

управление механизмами подъема крышек и выдачи слитков из печи;

наблюдение за давлением и расходом топлива и воздуха, состоянием газовых коммуникаций и трубопроводов жидкого топлива, состоянием пода, кладки и арматуры обслуживаемых печей;

кантовка и перемещение слитков и заготовок в печи;

чистка и заправка подины, уборка окалины и удаление шлака.

111. Должен знать:

технологический процесс нагрева металла и труб;

устройство, правила технической эксплуатации обслуживаемого нагревательного устройства;

сортамент и марки нагреваемого металла;

теплотворную способность применяемого топлива;

систему ручного и автоматического регулирования процесса нагрева металла.

Параграф 3. Нагревальщик металла, 5-й разряд

112. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева заготовок в методических печах с двумя и тремя зонами нагрева для непрерывных штрипсовых, мелкосортных и проволочных станов, сортопрокатных и листопрокатных станов с сортаментом до 20 марок стали; фасонных профилей в методических печах, имеющих до пяти зон нагрева металла в секционных печах; слитков на двух неавтоматизированных группах нагревательных колодцев при часовой производительности до 500 т.; высокочастотного нагрева слитков, заготовок и труб; вьюнообразной стружки в кольцевых печах;

ведение под руководством нагревальщика более высокой квалификации процесса нагрева слитков в нагревательных колодцах блюмингов в слябингов с часовой производительностью до 200 т.; слитков в камерных печах с выдвижным подом для толстолистовых станов; слитков и заготовок в методических печах с двумя и тремя зонами нагрева для обжимных и заготовочных станов; заготовок для непрерывных штрипсовых, мелкосортных и проволочных станов, сортопрокатных и листопрокатных станов с сортаментом 20 и более марок стали и для многониточных проволочных станов; заготовок слябов в методических печах с тремя и более зонами нагрева для рельсобалочных, непрерывных и последовательного типа крупносортных и среднесортных станов, универсальных, неисправных листовых и толстолистовых станов; качественной стали (слитков, заготовок, слябов, сутунки и так далее) и заготовок для колес и бандажей в методических и камерных печах; фасонных профилей в методических печах с пятью и более зонами нагрева; заготовок в кольцевых печах; слитков и заготовок в методических и камерных печах трубопрокатных станов и в индукционнных печах трубопрофильных прессов; штрипсов печной сварки труб;

наблюдение за температурой и качеством нагрева в печах, теплотворностью применяемого топлива, давлением газа и за температурой отходящих газов;

приемка металла и установление порядка посадки и выдачи металла по печам;

управление механизмами вращения печи, загрузки и выгрузки вьюнообразной стружки, подачи ее в пресс;

обеспечение непрерывного спуска жидкого шлака, качественной чистки подины при работе на сухом шлаке, сохранности и бесперебойной работы механизмов нагревательных устройств, аппаратуры и автоматического управления тепловым режимом, контрольно-измерительных приборов, системы охлаждения и огнеупорной кладки печей, наличия установленного запаса исправного инструмента и заправочных материалов;

участие в приеме печей после ремонта;

ведение журнала состояния работы печей и их оборудования, учета посадки и выдачи металла.

113. Должен знать:

технологический процесс нагрева металла и труб;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого нагревательного устройства и другого вспомогательного оборудования;

процесс образования окалины и пути уменьшения окалинообразования;

виды брака, вызываемого неправильным нагревом;

основы газопечной техники.

Параграф 4. Нагревальщик металла, 6-й разряд

114. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева слитков в нагревательных колодцах блюмингов и слябингов с часовой производительностью до 200 т.; слитков на трех неавтоматизированных или двух и более группах автоматизированных нагревательных колодцах; слитков на двух неавтоматизированных группах нагревательных колодцев с часовой производительностью свыше 500 т.; слитков в камерных печах с выдвижным подом для толстолистовых станов; слитков и заготовок в методических печах с двумя и тремя зонами нагрева для обжимных и заготовочных станов; заготовок для непрерывных штрипсовых, мелкосортных и проволочных станов; сортопрокатных и листопрокатных станов с сортаментом 20 и более марок стали и для многониточных проволочных станов; заготовок и слябов в методических печах с тремя и более зонами нагрева для рельсобалочных, непрерывных и последовательного типа крупносортных и среднесортных станов, универсальных, непрерывных листовых и толстолистовых станов; качественной стали (слитков, слябов, заготовок, сутунки в так далее) и заготовок для колес и бандажей в методических и камерных печах; фасонных и методических печах с пятью и более зонами нагрева; заготовок в кольцевых печах; слитков и заготовок в методических и камерных печах трубопрокатных станов и в индукционных печах трубопрофильных прессов; штрипсов печной сварки труб;

ведение под руководством нагревальщика более высокой квалификации процесса нагрева слитков из легированной и высоколегированной стали в нагревательных колодцах блюмингов и слябингов; слитков в нагревательных колодцах блюмингов и слябингов с часовой производительностью свыше 200 т.; слитков в нагревательных колодцах рельсобалочных станов без промежуточного нагрева в методических печах; слитков и заготовок в нагревательных печах универсально-балочного стана; заготовок в секционных и индукционных печах непрерывных трубопрокатных установок; слитков и заготовок широкого сортамента в методических и камерных печах трубопрокатных станов, в индукционных печах трубопрофильных прессов.

115. Должен знать:

технологический процесс нагрева металла и труб;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого нагревательного устройства и другого вспомогательного оборудования;

правила наладки и регулирования обслуживаемого оборудования;

графики прокатки металла;

причины образования шлака и методы его удаления;

особенности нагрева стали различных марок;

температурный режим каждой из зон печей;

виды, свойства калорийность применяемого топлива;

приемы рационального сжигания топлива в печи.

Параграф 5. Нагревальщик металла, 7-й разряд

116. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева слитков из легированной и высоколегированной стали в нагревательных колодцах блюмингов и слябингов; слитков в нагревательных колодцах блюмингов и слябингов с часовой производительностью свыше 200 т.; слитков в нагревательных колодцах рельсобалочных станов без промежуточного нагрева в методических печах; слитков и заготовок в нагревательных печах универсально-балочного стана; заготовок в секционных индукционных печах непрерывных трубопрокатных установок; слитков и заготовок широкого сортамента в методических и камерных печах трубопрокатных станов, в индукционных печах трубопрофильных прессов.

117. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых нагревательных устройств и другого вспомогательного оборудования;

пути улучшения тепловой работы печей и повышения их производительности;

правила наладки и регулирования обслуживаемого оборудования.

118. Требуется среднее специальное образование.

19. Обмазчик листов и труб
Параграф 1. Обмазчик листов и труб, 1-й разряд

119. Характеристика работ:

обмазка поверхности листов маслом вручную;

подача листов к промасливающим роликам промасливающей машины, прием листов с роликов и укладка их в пачки.

120. Должен знать:

сортамент листового металла;

свойства и качество масла для обмазки листов;

нормы расхода смазочных материалов.

Параграф 2. Обмазчик листов и труб, 2-й разряд

121. Характеристика работ:

ведение процесса промасливания листов и труб на промасливающей машине или промасливание пакетов труб в масляной ванне;

наблюдение за подачей листов к промасливающим роликам, их уборкой;

приготовление состава смазки;

регулирование температуры смазки и ее вязкости;

выполнение подкрановых операций при промасливании листов и труб и уборке пакетов, труб после промасливания;

наладка машины и участие в ее ремонте.

122. Должен знать:

принцип работы промасливающей машины;

сортамент труб;

состав и свойства смазки для промасливания труб;

слесарное дело.

20. Обработчик поверхностных пороков металла
Параграф 1. Обработчик поверхностных пороков
металла, 1-й разряд

123. Характеристика работ:

удаление поверхностных пороков металла наждачным полотном на прокате и трубах вручную;

разметка и кантовка металла, сдача металла.

124. Должен знать:

сортамент, марки, развес и профиль зачищаемого металла.

Параграф 2. Обработчик поверхностных пороков
металла, 2-й разряд

125. Характеристика работ:

удаление поверхностных пороков металла при зачистке проката и труб ручными переносными наждачными точилами и пневматическими машинками, при зачистке мелкосортного проката на стационарных станках;

регулирование скорости движения механизмов станка в соответствии с установленным режимом;

раскладка заготовок для осмотра и наждачной зачистки, кантовка их с помощью кантовальных приспособлений или вручную;

подключение резаков к газопроводу для подачи газа и кислорода;

очистка металла от шлака и окалины;

сдача металла отделу технического контроля;

подбор, подноска и заготовка инструмента;

выявление и устранение неисправностей в работе ручных переносных наждачных точил, пневматических машинок, стационарных станков и другого оборудования.

126. Должен знать:

виды поверхностных пороков металла;

принцип работы газовых резаков, пневматических машинок, стационарных станков;

слесарное дело.

Параграф 3. Обработчик поверхностных пороков
металла, 3-й разряд

127. Характеристика работ:

разметка и удаление поверхностных пороков металла на слитках, слябах, блюмингах, заготовках, трубах и готовом прокате методами пневматической вырубки, огневой и наждачной зачистки с помощью пневматических молотков, газовых резаков, подвесных напольных наждачных станков и зачистных машин, стационарных станков;

зачистка дефектов радиальным способом с замером несимметричности среза индикатором часового типа;

удаление поверхностных пороков металла на механизированной линии зачистки металла;

очистка и кантовка металла;

управление загрузочными шлепперами, передвижным столом, тисками для зажима заготовок, суппортом с закрепленным абразивным кругом и разгрузочным устройством;

сдача металла отделу технического контроля;

смена абразивных кругов;

наладка наждачных станков, пневматических молотков, газовых резаков и устранение неисправностей в их работе;

заточка пневматических зубил.

128. Должен знать:

сортамент, марки, развес и профили зачищаемого металла;

устройство обслуживаемого оборудования; виды, особенности залегания поверхностных пороков металла;

геометрию пневматического зубила;

требования государственных стандартов к чистоте поверхности металла;

допуски на глубину удаления пороков;

слесарное дело.

Параграф 4. Обработчик поверхностных пороков
металла, 4-й разряд

129. Характеристика работ:

разметка и удаление поверхностных пороков металла на стали качественных марок методами огневой зачистки;

разметка и удаление поверхностных пороков металла на слитках, заготовках и слябах качественных марок стали, толстолистового проката, крупносортного и сортового проката легированной стали методом пневматической вырубки;

сдача металла отделу технического контроля;

наладка обслуживаемого оборудования.

130. Должен знать:

устройство оборудования;

сортамент, марки, развес и профили зачищаемого металла;

виды поверхностных пороков металла и особенности их залегания;

физические свойства металла из качественных марок стали.

При огневой зачистке высоколегированной стали и сплавов - 5-й разряд.

21. Оператор обдирочных станков
Параграф 1. Оператор обдирочных станков,
2-й разряд

131. Характеристика работ:

центровка торцов слитков и заготовок на обдирочных станках при удалении поверхностных пороков металла на слитках, трубной и сортовой заготовках;

участие в подаче металла на станок;

заточка и заправка режущего инструмента;

удаление на мелких заготовках и сутунках поверхностных пороков металла методом сплошной обдирки на токарных или строгальных станках;

подбор режима обдирки в зависимости от марки стали;

чистка и смазка станка и участие в его ремонтах.

132. Должен знать:

принцип работы обслуживаемого станка;

способы центровки слитков и заготовок различных форм и размеров;

геометрию режущего инструмента;

требования государственных стандартов к чистоте поверхности металла;

виды, свойства и качество применяемых смазочных материалов и охлаждающих эмульсий;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Оператор обдирочных станков,
3-й разряд

133. Характеристика работ:

удаление поверхностных пороков металла на слитках, слябах, трубной и сортовой заготовках всех марок стали и сплавов методом сплошной и спиральной обдирки на станках разных типов и конструкций;

подбор режимов обдирки в зависимости от марки стали, профиля и метода обдирки;

наблюдение за чистотой поверхности обдираемого металла;

управление подводящими рольгангами, сбрасывателями, загрузочными и разгрузочными устройствами;

установка слитков и заготовок на станок;

смена, заточка и заправка режущего инструмента;

наладка станка;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого станка.

134. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого станка;

виды поверхностных пороков металла, особенности их залегания и методы удаления;

режимы обдирки слитков и заготовок разных марок стали;

сортамент зачищаемых слитков и заготовок;

слесарное дело.

Параграф 3. Оператор обдирочных станков,
4-й разряд

135. Характеристика работ:

удаление поверхностных пороков металла в мотках методом обдирки с предварительной правкой и профилирующей калибровкой;

управление разматывающим и калибрующим устройством, приводами горизонтального и вертикального барабанов и механизмами вращения резцовой головки;

обдирка трубной заготовки на бесцентрово-обдирочных станках;

проверка, наладка и обеспечение исправного состояния обслуживаемого оборудования.

136. Должен знать:

основы процесса калибровки металла;

геометрию заточки и доводки;

правила термообработки нормального и специального режущего инструмента;

свойства углеродистых и легированных марок стали.

22. Оператор поста управления
Параграф 1. Оператор поста управления, 1-й разряд

137. Характеристика работ:

обслуживание пульта на несложных постах управления, непосредственно не влияющих на темп работы и производительность агрегатов;

управление с пульта толкателями и выталкивателями металла из нагревательных устройств, рольгангами на подаче и посадке металла, рольгангами по транспортировке и укладке металла на участках отделки и другими механизмами по подаче, перемещению, кантовке, правке, резке, зачистке, сортировке, уборке и транспортировке горячего и холодного металла;

пуск, остановка и регулирование скоростей движения механизмов;

проверка и обеспечение исправного состояния обслуживаемых механизмов;

чистка и смазка оборудования, участие в его ремонте.

138. Должен знать:

принцип работы обслуживаемых механизмов;

систему, периодичность и места смазки;

виды, состав и свойства смазочных материалов;

схемы управления обслуживаемым оборудованием.

Параграф 2. Оператор поста управления, 2-й разряд

139. Характеристика работ:

обслуживание пульта на несложных постах управления, влияющих на темп работы и производительность агрегатов;

управление с пульта пилами холодной резки металла, шлепперами на карманах прокатных станов, машиной холодной правки металла, промежуточными рольгангами, рольгангами перед инспекторским столом и за ним, конвейером рулонов, клеймовочной машиной, подъемно-поворотным столом и другими механизмами.

140. Должен знать:

основы технологического процесса производства на обслуживаемом участке;

устройство, электрические схемы управления обслуживаемых механизмов;

сортамент металла; основы электрослесарного дела.

Параграф 3. Оператор поста управления,
3-й разряд

141. Характеристика работ:

обслуживание пульта на постах управления средней сложности, влияющих на темп работы и производительность агрегатов;

управление с пульта рольгангами и шлепперами холодильников, сталкивателями, подающими и отводящими рольгангами роликоправильной машины на листовых, крупносортных, рельсобалочных и универсальных станах, сортоукладчиками, роликоправильной машиной горячей правки листов, моталками, разматывателями разделочного агрегата роспуска рулонов, инспекторскими столами и кантователями листов, ножницами поперечной резки листов с передвижными упорами и другими механизмами;

дистанционное управление мостовыми кранами.

142. Должен знать:

устройство, правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования и электрические схемы управления им;

электрослесарное дело;

расположение технологического оборудования.

Параграф 4. Оператор поста управления,
4-й разряд

143. Характеристика работ:

обслуживание пульта на сложных постах управления, влияющих на темп работы и производительность агрегатов;

управление с пульта летучими ножницами на непрерывных станах дисковыми ножницами на агрегатах роспуска рулонов; механизмами приема горячего металла с клеймением и сдваливанием на блюмингах, крупносортных и рельсобалочных станах; стыкосварочными машинами на профилегибочных агрегатах; машиной по сортировке проката; ножницами горячей резки на блюмингах и слябингах; пилами горячей резки на рельсобалочных и крупносортных станах; пилами горячей резки на блюмингах с часовой производительностью до 500 т проката по всаду; агрегатом мойки полированного листа и нанесения покрытий с защитной пленкой и другими механизмами;

управление с пульта отдельными агрегатами и механизмами автоматической линии калибровки металла, отдельными агрегатами непрерывной линии по производству металлопласта и по шлифованию поверхности стальных пластин и полос непрерывной абразивной лентой.

144. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации автоматической линии;

технологический процесс производства на обслуживаемом участке;

принцип работы автоматики и блокировки;

технологические режимы работы линии и ее отдельных агрегатов и механизмов.

Параграф 5. Оператор поста управления,
5-й разряд

145. Характеристика работ:

обслуживание пульта на особо сложных постах управления, влияющих на темп работы и производительность агрегатов;

управление с пульта пилами горячей резки на блюмингах с часовой производительностью свыше 500 т. проката по всаду, на непрерывных трубопрокатных установках, на рельсобалочных и крупносортных станах при управлении автоматическим циклом работы чистовой клети стана;

управление с пульта сборником рулонов вытяжным устройством, стыкосварочным агрегатом, дробеметной камерой, волочильным станом, правильными машинами, летучими ножницами и подающим устройством автоматической линии калибровки металла;

управление с главных постов агрегатом перфорации стальной ленты, непрерывными линиями по производству металлопласта и по шлифованию поверхности пластин и полос непрерывной абразивной лентой;

руководство работой операторов постов управления отдельными агрегатами и механизмами автоматической линии калибровки металла, непрерывных линий по производству металлопласта и по шлифованию поверхности стальных пластин и полос непрерывной абразивной лентой.

146. Должен знать:

кинематические и электрические схемы и схемы управления автоматической линии;

сортамент, марки стали и допуски на прокатываемый металл;

причины неисправностей в работе оборудования;

параметры шероховатости поверхности стальных пластин и полос (классы чистоты обработки).

23. Оператор поста управления агрегатами
объемной закалки рельсов
Параграф 1. Оператор поста управления агрегатами
объемной закалки рельсов, 4-й разряд

147. Характеристика работ:

ведение процесса объемной закалки рельсов под руководством оператора более высокой квалификации;

управление командоконтроллерами на выдаче рельсов из печи, кантовке и подаче их в роликоправильную машину;

при автоматическом режиме - наблюдение за работой автоматики загрузочного стеллажа, нагревательной печи и механизмами задачи рельсов в роликоправильную машину;

выбор режима управления приводами кантователя и канатного шлеппера загрузочного стеллажа, приводами роликового пода закалочной печи, камеры выдачи и входной заслонки печи;

задача в систему отсчета количества рельсов;

набор полупакетов при работе на автоматическом и полуавтоматическом режимах. Участие в ремонтах обслуживаемого оборудования.

148. Должен знать:

свойства рельсового металла и режим закалки рельсов различных типов;

принцип работы управляемых механизмов;

схемы маслопроводов, маслоочистительной и промывочной установок;

последовательность работы механизмов и световой сигнализации;

электрослесарное дело.

Параграф 2. Оператор поста управления агрегатами
объемной закалки рельсов,5-й разряд

149. Характеристика работ:

ведение процесса объемной закалки рельс с поста управления по заданному режиму;

управление механизмами закалочного агрегата и роликоправильной машины горячей правки, подающими и выдающими роликами, толкателями и выталкивателями рельсов, скребковым транспортером и элеватором, направляющими устройствами и манипуляторами закалочного агрегата;

включение насосов и задвижек промывочной и маслоочистительной установок;

выбор режима работы по управлению механизмами нагревательной печи, роликоправильной машины и закалочного агрегата в соответствии с заданным режимом закалки;

регулирование температуры выдачи нагретых рельсов из закалочной печи и наблюдение за температурой масла в закалочном агрегате;

при работе на автоматическом режиме управления наблюдение за последовательностью работы механизмов и показаниями световой сигнализации;

участие в перевалках и замене бандажей роликоправильной машины, в ремонтах оборудования закалочного агрегата и его механизмов.

150. Должен знать:

устройство оборудования агрегата объемной закалки рельсов, маслоочистительной и промывочной установок, механизмов гидравлического привода;

последовательность открывания задвижек на трубопроводах при заправке и пуске масел из закалочного агрегата;

методы перевода управления машинами и механизмами с автоматического режима на ручной и обратно.

24. Оператор поста управления системы шихтоподачи
Параграф 1. Оператор поста управления системы
шихтоподачи, 3-й разряд

151. Характеристика работ:

управление транспортерной подачей шихты к бункерам доменных или ферросплавных печей, самоходной тележкой при подаче раскислителей в мартеновские печи;

регулирование подачи шихты по бункерам и обеспечение их нормального заполнения;

включение и отключение потоков и наблюдение за работой электрооборудования;

при обслуживании ферросплавных печей - подготовка и установка по приборам автоматического режима дозирования шихтовых материалов;

осуществление контроля за загрузкой шихтовых материалов из печных бункеров в печь;

выполнение текущих ремонтов оборудования.

152. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки чугуна, стали или ферросплавов;

физические и химические свойства шихтовых материалов, загружаемых в печь;

схемы электрооборудования системы шихтоподачи;

электрослесарное дело.

25. Отжигальщик прецизионной стали и сплавов
Параграф 1. Отжигальщик прецизионной стали и
сплавов, 2-й разряд

153. Характеристика работ:

ведение процесса отжига прецизионной стали и сплавов (катанки, ленты, проволоки) в колпаковых, шахтных и протяжных многониточных печах под руководством отжигальщика более высокой квалификации;

наблюдение по контрольно-измерительным приборам за режимом отжига металла;

подготовка и загрузка металла на стенды, накрывание металла муфелями;

участие в переноске и установке колпаков;

продувка металла под муфелем защитным газом, разгрузка печей и разборка металла после отжига;

наблюдение за исправным состоянием печей, муфелей, стендов и всей аппаратуры печей;

участие в ремонтах обслуживаемых печей.

154. Должен знать:

основы технологического процесса отжига металла разных марок;

принцип работы обслуживаемых колпаковых, шахтных и протяжных многониточных отжигательных печей, смоточных, вытяжных и намоточных устройств, контрольно-измерительных приборов;

состав и свойства отопительного и защитного газов;

правила работы в газоопасной зоне;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Отжигальщик прецизионной стали и
сплавов, 3-й разряд

155. Характеристика работ:

ведение процесса отжига прецизионных марок стали и сплавов (катанки, ленты, проволоки) в колпаковых, шахтных и протяжных многониточных печах;

регулирование теплового режима отжига металла;

наблюдение за правильной подготовкой металла к отжигу, загрузкой и разгрузкой печей, состоянием смоточных, вытяжных и намоточных устройств и другого оборудования печей;

отбор образцов металла и проб на чистоту защитного газа;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

156. Должен знать:

технологический процесс термической обработки металла;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых колпаковых, шахтных и протяжных многониточных отжигательных печей, смоточных, вытяжных и намоточных устройств, контрольно-измерительных приборов; структуру и свойства металла и сплавов до и после термообработки.

26. Плакировщик полимерных материалов на металл
Параграф 1. Плакировщик полимерных
материалов на металл, 5-й разряд

157. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения на стальные полосы и трубы клея, полимерной пленки, пластизоля, лакокрасочных материалов и других полимерных материалов на непрерывных агрегатах производства металлопласта и на линии антикоррозионного покрытия труб под руководством плакировщика более высокой квалификации;

подбор материалов по качеству и составу; замер и доведение клея до требуемой вязкости путем добавления органических растворителей, подача их в дозированном количестве к агрегатам;

управление с пультов механизмами плакирующей машины, дисковыми ножницами по обрезке кромок пленки, приводом конвейера печей оплавления и сушки, тиснильной машиной, вентилятором установки охлаждения полосы;

управление работой разматывателей пленки при замене шпулей и сварочной машины по сварке концов рулонов пленки;

обеспечение синхронной работы всех агрегатов линии;

регулирование зазоров между валками клеевой машины и скорости вращения валковых групп по отношению к скорости подачи полосы металла;

выбор и поддержание необходимого давления между валками в плакирующей Клети;

обеспечение сплошного покрытия и заданной толщины слоя нанесения полимерных материалов защита концевых участков труб;

наблюдение за температурой поверхности трубы в различных зонах агрегата;

перевалка валков и наладка оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

158. Должен знать:

технологический процесс нанесения полимерных материалов на стальную полосу и трубы и методы регулирования параметров процесса;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

состав, физические и химические свойства клея, полимерной пленки, растворителей и требования, предъявляемые к ним;

физико-химические свойства металлопласта; методы определения качества клея, полимерной пленки и растворителей;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству поверхности полосы и трубы перед плакированием;

правила обращения с газами, электрическим током, химическими, взрывоопасными и токсичными веществами;

слесарное дело.

Параграф 2. Плакировщик полимерных материалов
на металл, 6-й разряд

159. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения на стальные полосы и трубы полимерных материалов на непрерывных агрегатах производства металлопласта и на линии антикоррозионного покрытия труб;

руководство подготовкой и наладкой всех узлов агрегата перед пуском;

пуск и остановка агрегата;

регулирование скорости работы всех технологических узлов и обеспечение синхронности их работы;

обеспечение качества всех операций технологического процесса и необходимого запаса пленки, металла, растворителей и других материалов;

контроль качества нанесения покрытия;

ведение технологического журнала работы агрегата;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

участие в ремонте оборудования агрегата и приемке его после ремонта.

160. Должен знать:

конструктивные особенности обслуживаемого оборудования;

правила пуска, регулирования и остановки агрегата линии;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические основы производства металлопласта;

состав и свойства растворов для подготовки поверхности полос и труб, полимерной пленки, клея, растворителей и других материалов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству металлопласта;

методы предупреждения брака на отдельных стадиях технологического процесса.

27. Подготовитель прокатного инструмента
Параграф 1. Подготовитель прокатного
инструмента, 2-й разряд

161. Характеристика работ:

подбор, подготовка, зачистка, ремонт, термообработка инструмента для деформации металла и измерения при изготовлении труб, колес и бандажей под руководством подготовителя прокатного инструмента более высокой квалификации;

выдача инструмента;

проверка, обеспечение наличия и доставка инструмента к обслуживаемому оборудованию;

участие в предварительной сборке прокатного инструмента на стендах, подготовке и проведении перевалок технологического инструмента.

162. Должен знать:

основы технологического процесса калибровки и термической обработки металла;

свойства различных марок стали;

способы изготовления и обработки измерительного инструмента и инструмента деформации;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Подготовитель прокатного
инструмента, 3-й разряд

163. Характеристика работ:

подготовка технологического измерительного инструмента и инструмента для деформации металла и обеспечение ими рабочих мест при изготовлении бандажей, труб под руководством подготовителя прокатного инструмента более высокой квалификации;

подбор инструмента, выдача заказов на его изготовление;

проверка размеров и твердости инструмента, определение пригодности инструмента к работе;

участие в подготовке и проведении перевалок технологического инструмента;

учет расхода, контроль выдачи, возврата, хранение прокатного инструмента, обеспечение его необходимого запаса.

164. Должен знать:

основы технологического процесса производства бандажей, труб;

свойства различных марок стали;

сортамент производимой продукции;

слесарное дело.

Параграф 3. Подготовитель прокатного
инструмента, 4-й разряд

165. Характеристика работ:

подготовка технологического измерительного инструмента и инструмента для деформации металла в обеспечение ими рабочих мест при изготовлении бандажей и труб;

подготовка и обеспечение технологическим инструментом рабочих мест колесопрокатного производства, станов горячей прокатки труб, станов поперечной прокатки труб, трубопрофильных прессов, станов непрерывной печной сварки труб, трех и более трубоэлектросварочных станов, десяти и более волочильных цепей и станов холодной прокатки труб под руководством подготовителя прокатного инструмента более высокой квалификации;

зачистка, ремонт и термическая обработка инструмента;

предварительная сборка прокатного инструмента на стендах;

организация работы по производству оправок на обкатных станах.

166. Должен знать:

технологический процесс производства бандажей, труб, колес, термической обработки инструмента деформации;

способы изготовления и обработки инструмента деформации и измерительного инструмента.

Параграф 4. Подготовитель прокатного инструмента,
5-й разряд

167. Характеристика работ:

подготовка технологического измерительного инструмента и инструмента для деформации металла и обеспечение ими рабочих мест колесопрокатного производства, станов горячей прокатки труб, станов поперечной прокатки труб, трубопрофильных прессов, станов непрерывной печной сварки труб, трех и более трубоэлектросварочных станов, десяти и более волочильных цепей и станов холодной прокатки труб;

термическая обработка инструмента.

168. Должен знать:

технологический процесс производства труб, колес, термической обработки инструмента деформации;

способы изготовления и обработки инструмента деформации и измерительного инструмента.

28. Посадчик металла
Параграф 1. Посадчик металла, 2-й разряд

169. Характеристика работ:

подача и посадка металла в нагревательные устройства прокатных и трубопрокатных станов трубопрофильных прессов при помощи кранов, толкателей, рольгангов, шлепперов, загрузочных механизмов и вручную;

подача и посадка металла в нагревательные устройства непрерывных листовых, сортопрокатных, проволочных и штрипсовых станов, линейных сортопрокатных и листопрокатных станов при нагреве до 20 марок стали под руководством посадчика более высокой квалификации;

наблюдение за правильным продвижением слитков и заготовок в печах;

кантовка металла на подводящих рольгангах при посадке и отделении, одной плавки от другой;

подача и посадка колес в нагревательные печи или колодцы самоотпуска;

участие в ремонте печей, чистке и заправке подины, уборке шлака;

ведение учета количества посаженного в печи металла.

170. Должен знать:

основы технологического процесса нагрева металла, принцип работы обслуживаемых печей и оборудования загрузочных механизмов;

методы ухода за подиной и виды применяемых заправочных материалов;

сортамент и марки нагреваемого металла;

методы складирования и правила маркировки металла;

методы поплавочной и помарочной посадки металла в печи;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Посадчик металла, 3-й разряд

171. Характеристика работ:

подача и посадка металла в нагревательные устройства непрерывных листовых, сортопрокатных, проволочных и штрипсовых станов, линейных сортопрокатных и листопрокатных станов при нагреве до 20 марок стали, универсальных станов с часовой производительностью до 50 т.;

посадка металла в нагревательные устройства непрерывных листовых, сортопрокатных, проволочных и штрипсовых станов, непрерывных трубопрокатных станов, линейных сортопрокатных и листопрокатных станов при нагреве 20 и более марок стали под руководством посадчика более высокой квалификации;

проверка качества поступающих к нагревательным устройствам слитков или заготовок;

подбор металла для посадки его в печи по плавкам, маркам и развесу слитков и заготовок;

подача команды машинисту крана о порядке посадки и выдачи слитков;

наблюдение за работой транспортеров, толкателей и других механизмов посадки металла.

172. Должен знать:

технологию нагрева металла;

устройство обслуживаемого оборудования;

виды поверхностных пороков металла;

требования, предъявляемые к качеству нагрева слитков и заготовок разных марок;

слесарное дело.

Параграф 3. Посадчик металла, 4-й разряд

173. Характеристика работ:

подача и посадка металла в нагревательные устройства непрерывных листовых, сортопрокатных, проволочных и штрипсовых станов, линейных сортопрокатных и листопрокатных станов при нагреве 20 и более марок стали, непрерывных трубопрокатных станов, универсальных станов с часовой производительностью свыше 50 т.;

проверка качества поступающих к нагревательным устройствам слитков или заготовок;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

174. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

виды поверхностных пороков металла;

требования, предъявляемые к нагреву слитков и заготовок разных марок.

29. Правильщик проката и труб
Параграф 1. Правильщик проката и труб, 1-й разряд

175. Характеристика работ:

участие в правке ленты и листов на правильном стане, вальцах или машине, в правке на прессе рельсовых накладок;

правка оцинкованных листов на правильной машине, сортировка их и передача некачественно оцинкованных листов на переоцинковку;

управление прессом для правки бандажей;

подача металла под правку, кантовка его и уборка после правки;

участие в наладке правильных агрегатов и смене правильных инструментов;

смазка узлов трения правильных агрегатов;

уборка окалины.

176. Должен знать:

основы процесса правки металла и труб;

сведения об устройстве агрегатов для правки листов и ленты, рельсовых накладок и бандажей;

размеры и профили металла, идущего на правку;

правила подачи металла на правку.

Параграф 2. Правильщик проката и труб, 2-й разряд

177. Характеристика работ:

правка рельсовых накладок на прессе в горячем состоянии после их прошивки;

правка холодных труб вручную;

правка ленты на правильном стане и холодных труб на "крутелке";

правка тонких листов, поступающих с дуо-нереверсивных станов;

правка на правильных машинах и прессах заготовок, сортового и листового металла, заготовок диаметром до 200 мм, разлитых на машинах непрерывного литья; холодных труб и оправок на кулачковых, валковых и роликовых правильных станах, горячих труб на прессах и станах под руководством правильщика более высокой квалификации;

подача металла на правку, кантовка и уборка его после правки;

подготовка правильного инструмента;

уход за правильным агрегатами;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в их ремонте.

178. Должен знать:

основы процесса правки металла и труб;

принцип работы обслуживаемых правильных агрегатов;

размеры, сортамент и марки подлежащих отправке металла и труб;

свойства, деформацию и изменения структуры металла при правке;

допуски, установленные по кривизне;

правила смены инструмента; слесарное дело.

Параграф 3. Правильщик проката и труб,
3-й разряд

179. Характеристика работ:

правка на правильных машинах и прессах заготовок, сортового и листового металла, заготовок диаметром до 200 миллиметр (далее – мм), разлитых на машинах непрерывного литья заготовок;

правка труб на прессах или станах с кривизной более 0,6 мм на 1 погонный метр, особо тонкостенных труб с толщиной стенки 1 мм и более;

правка швеллеров;

правка холодных труб и оправок на кулачковых, валковых и роликовых правильных станах, горячих труб на прессах и станках;

правка рельсов, трубной заготовки крупносортного и среднесортного проката на штемпельных и гидравлических прессах, роликоправильных машинах; труб и проката точных профилей различной конфигурации на правильно растяжных машинах; заготовок диаметром свыше. 200 мм, разлитых на машинах непрерывного литья заготовок, под руководством правильщика более высокой квалификации;

правка толстых листов при ручной задаче их в правильную машину под руководством правильщика более высокой квалификации;

управление механизмами правильной машины или пресса, рольгангами и кантователями;

наладка правильных агрегатов и смена валков, роликов и другого правильного инструмента;

регулирование давления рабочих валков в зависимости от температуры выплавляемого металла и его кривизны;

наблюдение за поступлением металла для правки;

обеспечение сохранности и бесперебойной работы оборудования правильного агрегата и защитных приспособлений;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования;

участие в приемке правильных агрегатов после ремонта.

180. Должен знать:

процесс правки металла и труб;

устройство, правила наладки и технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

типы правильных машин, прессов;

устройство контрольно-измерительных приборов.

Параграф 4. Правильщик проката и труб, 4-й разряд

181. Характеристика работ:

правка рельсов, трубной заготовки, крупносортного и среднесортного проката, универсальных полос на штемпельных и гидравлических прессах, роликоправильных машинах; горячих труб на вальцах; труб на прессах или станах с кривизной до 0,6 мм на 1 погонный метр, особо тонкостенных труб с толщиной стенки менее 1 мм; труб и проката точных профилей различной конфигурации на правильно-растяжных машинах;

правка бурильных, толстостенных, электрополированных, безрисочных, ребристых труб и оправок, труб для лонжеронов, отожженных труб;

правка заготовок диаметром свыше 200 мм, разлитых на машинах непрерывного литья заготовок;

правка толстых листов при ручной задаче их в правильную машину;

правка труб в поточных линиях трубоотделки;

правка крупносортных тонкостенных фасонных профилей проката под руководством правильщика более высокой квалификации.

182. Должен знать:

процесс правки металла и труб;

устройство специальных приспособлений;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству продукции.

Параграф 5. Правильщик проката и труб, 5-й разряд

183. Характеристика работ:

правка крупносортных тонкостенных фасонных профилей проката;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

184. Должен знать:

процесс правки крупносортных тонкостенных фасонных профилей проката;

устройство правильного оборудования всех типов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству продукции.

30. Приготовитель заправочных, огнеупорных
материалов и термических смесей
Параграф 1. Приготовитель заправочных, огнеупорных материалов и термических смесей, 1-й разряд

185. Характеристика работ:

подготовка материалов для приготовления огнеупорной глины и заправочных материалов;

приготовление огнеупорной массы разной консистенции по заданной рецептуре для наборки поддонов, центровых, футеровки сталеразливочных ковшей;

загрузка материалов в чаши бегунов, перемешивание и выгрузка их из чаш;

подача материалов на склад готовой глины для заправочных материалов;

управление подъемными механизмами;

смазка бегунов, дробилки и транспортеров.

186. Должен знать:

устройство глиномялки;

состав и свойства огнеупорной глины и заправочных материалов.

Параграф 2. Приготовитель заправочных, огнеупорных материалов и термических смесей, 2-й разряд

187. Характеристика работ:

приготовление в глиномялках огнеупорной глины для уплотнения дверей коксовых печей;

приготовление леточной массы для доменных печей, люнкерита и термических смесей, применяемых при разливке металла, центробежной отливке труб, замазке крышек муфелей при термодиффузионном способе оцинкования и хромирования труб под руководством рабочего более высокой квалификации;

подготовка шлакообразующих материалов, применяемых при выплавке стали и сплавов;

отбор проб для анализа и отправка их в лабораторию;

погрузка материалов на транспортер для подачи в барабан смесителя и готового люнкерита и термических смесей в железнодорожные вагоны;

управление бегунами, дробилками, транспортерами, барабаном смесителя, грузоподъемными механизмами, строповка грузов;

участие в ремонтах обслуживаемого оборудования.

188. Должен знать:

технологию приготовления леточной массы;

принцип работы бегунов, дробилок и транспортеров;

состав и свойства материалов, применяемых для приготовления леточной массы заправочных материалов, люнкерита и термических смесей, шлакообразующих материалов;

основы слесарного дела.

Параграф 3. Приготовитель заправочных, огнеупорных материалов и термических смесей, 3-й разряд

189. Характеристика работ:

приготовление леточной массы для доменных печей, люнкерита, циносферной смеси и других термических смесей, применяемых при разливке стали, центробежной отливке труб, замазке крышек муфелей при термодиффузионном, способе оцинкования и хромирования труб;

приготовление смесей и изготовление дисков, рамок и брикетов для разливки стали;

регулирование подачи воды на бегуны;

прокаливание и сушка материалов, дозировка и смешивание компонентов по заданной технологии;

приготовление технологических смазок для производства специальных труб методом горячего прессования под руководством рабочего более высокой квалификации;

загрузка смеси в штамп пресса, управление прессом и выгрузка дисков и брикетов из пресса, транспортировка их в сушильные камеры;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

190. Должен знать:

технологические процессы приготовления люнкерита, термических смесей, технологических смазок и прессования дисков и брикетов;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

состав и свойства изготовляемых смесей, дисков и брикетов и их влияние на разливку стали;

слесарное дело.

Параграф 4. Приготовитель заправочных, огнеупорных материалов и термических смесей, 4-й разряд

191. Характеристика работ:

приготовление технологических смазок для производства специальных труб методом горячего прессования;

загрузка компонентов в бункер смесителя, управление смесителем, выгрузка готовой смазки;

изготовление пресс-шайб вручную на штамповочных полуавтоматах и механических прессах, подбор технологического инструмента;

регулирование теплового режима при сушке и спекании пресс-шайб;

контроль качества продукции;

наладка оборудования.

192. Должен знать:

технологический процесс приготовления технологических смазок;

правила наладки обслуживаемого оборудования;

состав и свойства изготовляемых технологических смазок, их влияние на качество прессуемых изделий.

31. Пультовщик электроплавильной печи
Параграф 1. Пультовщик электроплавильной печи,
1-й разряд

193. Характеристика работ:

включение и выключение с пульта электропитания печного трансформатора, генератора, редуктора на печах емкостью до 10 т.;

регулирование по команде сталевара или плавильщика ферросплавов напряжения и силы тока по ходу плавки;

управление подъемом и опусканием электродов, наклоном печи при выпуске металла;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и сигнальной аппаратуры;

ведение записей фактического режима плавки и расхода электроэнергии;

участие в ремонтах электрооборудования пульта.

194. Должен знать:

принцип работы пусковой аппаратуры;

устройство оборудования пульта, автоматического управления электродами печи;

номинальные мощности печных трансформаторов и допустимые нагрузки; назначение применяемых контрольно-измерительных приборов;

основы слесарного дела.

При обслуживании печей емкостью 10 т. и более - 2-й разряд.

32. Резчик горячего металла
Параграф 1. Резчик горячего металла, 2-й разряд

195. Характеристика работ:

участие в подаче металла для резки, кантовке и подаче его на ножницы при резке горячего металла на листовых и сортовых станах;

участие в разметке листов и полос перед резкой;

уборка отходов после резки.

196. Должен знать:

основы процесса резки металла на ножницах и прессах.

Параграф 2. Резчик горячего металла, 3-й разряд

197. Характеристика работ:

резка горячих труб и заготовок на ножницах и пилах;

обрезка передних и задних концов раската, кромок листов, порезка на мерные длины заготовок, сортового проката разных профилей и марок, полос, сутунки и штрипсов на прессах и пилах; резка горячего металла на прессовых ножницах с параллельными ножами усилием до 800 тс, резка листов толщиной до 4 мм на гильотинных и дисковых ножницах под руководством резчика более высокой квалификации;

управление ножницами и пилами разных типов с пульта или непосредственно с агрегата резки металла под руководством резчика более высокой квалификации;

подача металла для резки, кантовка и подача его на ножницы или пилы;

обеспечение правильного охлаждения ножей водой, бесперебойного поступления смазки во все узлы трения механизмов агрегата резки;

вырезка и отбор проб металла для испытаний и их маркировка;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

участие в подналадке и ремонте обслуживаемых прессов, ножниц и пил, в смене режущего инструмента.

198. Должен знать:

принцип работы механизмов обслуживаемых ножниц, прессов и пил; сортамент и марки металла, подлежащего резке;

величину обрезки концов раскатов в зависимости от марки стали и назначения проката;

слесарное дело.

Параграф 3. Резчик горячего металла, 4-й разряд

199. Характеристика работ:

резка горячего металла на прессовых ножницах с параллельными ножами усилием до 800 тс, резка листов толщиной до 4 мм на гильотинных и дисковых ножницах, обрезка передних и задних концов раската, обрезка кромок листов, порезка металла на мерные длины на прессах и пилах, резка горячих труб на пилах после прокатки на непрерывном стане;

газовая резка толстых листов легированных марок стали;

резка под руководством резчика более высокой квалификации горячего металла на прессовых ножницах с параллельными ножами усилием 800 тс и более, на летучих и гильотинных ножницах непрерывных листовых и заготовочных станов; резка рельсов, балок и сортового проката на салазковых или маятниковых пилах; резка листов толщиной 4 мм и более на гильотинных и дисковых ножницах; резка сортового проката широкого сортамента на прессовых ножницах;

разметка и резка полос;

установка упоров при резке раскатов;

наблюдение за правильным передвижением потока металла, подлежащего резке, за качеством резки металла и правильностью набора клейм и клеймения металла;

выполнение контрольных замеров по сечению и длине;

наладка обслуживаемых ножниц, пил, прессов и смена режущего инструмента;

обеспечение сохранности и бесперебойной работы оборудования ножниц, прессов, пил, сохранности защитных приспособлений и наличия исправного инструмента. Участие в приемке агрегатов резки после ремонта. Ведение учета порезанного металла по плавкам, маркам, профилям и размерам.

200. Должен знать:

процесс резки металла на ножницах, прессах и пилах;

устройство, правила наладки и технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

рациональные способы порезки раскатов разных сечений; виды и дефекты поверхности раскатов.

Параграф 4. Резчик горячего металла, 5-й разряд

201. Характеристика работ:

резка горячего металла на прессовых ножницах с параллельными ножами усилием 800 тс и более, на летучих и гильотинных ножницах непрерывных листовых и заготовочных станов; резка рельсов, балок и сортового проката на салазковых или маятниковых пилах; резка листов толщиной 4 мм и более на гильотинных и дисковых ножницах; резка сортового проката широкого сортамента на прессовых ножницах.

202. Должен знать:

процесс резки металла на ножницах и пилах;

устройство и правила технической эксплуатации различных типов пил, ножниц, специальных и универсальных приспособлений, контрольно-измерительных приборов;

систему допусков на резку металла;

марки применяемого металла.

33. Резчик холодного металла
Параграф 1. Резчик холодного металла, 1-й разряд

203. Характеристика работ:

резка отдельных тонких листов или форматов жести, полосок вязок на ножницах или станках;

участие в резке мелкосортного проката на ножницах, прессах и пилах, подаче металла к агрегатам резки и уборке его после резки;

увязка и уборка обрези;

уборка рабочего места.

204. Должен знать:

принцип работы обслуживаемых ножниц, пил или станков;

виды и габаритные размеры лома и отходов черных и цветных металлов.

Параграф 2. Резчик холодного металла, 2-й разряд

205. Характеристика работ:

резка мелкосортного проката и прокатной заготовки для вил на прессах и ножницах;

резка под руководством резчика более высокой квалификации среднесортного, крупносортного и листового металла разных марок, сечений и профилей на прессах, пилах и ножницах; резка кромок листов и пакетов весом до 15 кг на гильотинных ножницах и резка их на мерные длины; вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом до 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную; резка лент в рулонах на дисковых ножницах при скорости движения ленты до 3 м/с: продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке до четырех лент;

подготовка металла и подача его к агрегатам резки;

разметка листов и полос перед резкой;

подача полосы в тянущие ролики, надевание рулонов на вал разматывателя, заправка полосы в ножницы и протягивание ее до барабана моталки;

увязка и уборка порезанного металла;

участие в замене ножей, наладке и ремонте обслуживаемого оборудования.

206. Должен знать:

устройство обслуживаемых агрегатов резки;

рациональные способы резки полосы металла разных марок и сечений;

требования государственных стандартов на металл, размеры, сортамент и марки металла, разрезаемого на обслуживаемых агрегатах резки;

основы слесарного дела.

Параграф 3. Резчик холодного металла, 3-й разряд

207. Характеристика работ:

резка среднесортного, крупносортного и листового металла разных марок, сечений и профилей на прессах, пилах и ножницах; резка кромок листов и пакетов весом до 15 кг на гильотинных ножницах и резка их на мерные длины;

вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом до 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную;

резка рулонов лент на дисковых ножницах при скорости движения ленты до 3 м/с;

продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке до четырех лент;

резка под руководством резчика более высокой квалификации кромок листов и пакетов весом свыше 15 кг на гильотинных ножницах и порезка их на мерные длины; вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом свыше 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную; резка лент в рулонах на дисковых ножницах при скорости движения ленты свыше 3 метра в секунду (далее - м/с); продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы до 2 м/с; резка листового металла на мерные по ширине длины на дисковых ножницах агрегата роспуска рулонов при скорости движения полосы до 3 м/с; продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке свыше 4 лент;

управление в процессе резки ножницами, пилами, прессами и другими механизмами агрегатов резки;

смена ножей, наладка ножниц, пил, прессов, тянущих роликов, пакетирующих устройств правильной машины и других узлов агрегатов резки;

наблюдение за качеством резки и проведение периодических замеров порезанного металла;

ведение учета и взвешивание металла;

участие в приемке обслуживаемых агрегатов после их ремонтов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

208. Должен знать:

правила подналадки и технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к поверхности металла;

виды дефектов на поверхности металла и методы их устранения;

электрические схемы управления агрегатов резки;

слесарное дело.

Параграф 4. Резчик холодного металла, 4-й разряд

209. Характеристика работ:

резка среднесортного проката в потоке; резка кромок листов и пакетов весом свыше 15 кг на гильотинных ножницах и порезка их на мерные длины; вырезка проб для лабораторных испытаний из листов толстолистовой стали весом 50 свыше 15 кг на гильотинных ножницах при задаче листов вручную; резка лент в рулонах на дисковых ножницах при скорости движения ленты свыше 3 м/с; продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы до 2 м/с; резка листового металла на мерные по ширине длины на дисковых ножницах агрегата роспуска рулонов при скорости движения полосы до 3 м/с; двухсторонняя продольная резка штрипсов в потоке трубоэлектросварочных станов, продольная и поперечная резка листового металла в рулонах высоколегированных и прецизионных марок стали и сплавов на дисковых ножницах при одновременной резке свыше 4 лент;

резка слитков на заготовки на слиткорезных агрегатах;

резка рулонного холоднокатаного и горячекатаного листового металла с обрезкой кромок; продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы от 2 до 5 м/с; резка листового металла на мерные по ширине длины на дисковых ножницах агрегата роспуска рулонов при скорости движения полосы свыше 3 м/с под руководством резчика более высокой квалификации;

задача среднесортного проката в агрегат резки вручную;

наладка обслуживаемого оборудования.

210. Должен знать:

правила наладки обслуживаемого оборудования;

назначение и способы применения используемых инструментов и приспособлений;

электрослесарное дело.

Параграф 5. Резчик холодного металла, 5-й разряд

211. Характеристика работ:

резка рулонного холоднокатаного и горячекатаного листового металла с обрезкой кромок; продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы от 2 до 5 м/с; резка листового металла на мерные по ширине длины на дисковых ножницах агрегата роспуска рулонов при скорости движения свыше 3 м/с;

продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на агрегатах продольно-поперечной резки, на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы свыше 6 м/с; резка и раскладка по группам отделки поверхности нержавеющей стали на агрегатах продольной и поперечной резки под руководством резчика более высокой квалификации.

212. Должен знать:

основы технологического процесса производства в цехе;

систему допусков на резку металла;

правила замены используемых при работе инструментов и приспособлений.

Параграф 6. Резчик холодного металла, 6-й разряд

213. Характеристика работ:

продольная и поперечная резка листового металла в рулонах на агрегатах продольно-поперечной резки на дисковых и летучих ножницах разделочного агрегата при скорости движения полосы свыше 5 м/с; резка и раскладка по группам отделки поверхности нержавеющей стали на агрегатах продольной и поперечной резки.

214. Должен знать:

конструктивные особенности агрегатов резки различных типов; систему допусков на резку металла.

34. Слесарь системы испарительного охлаждения
Параграф 1. Слесарь системы испарительного
охлаждения, 4-й разряд

215. Характеристика работ:

содержание установок испарительного охлаждения печей в доменных, мартеновских и прокатных цехах в рабочем состоянии;

обслуживание установок испарительного охлаждения методических нагревательных печей с толкателями производительностью до 260 тонн в час (далее – т/ч), нагревательных печей с шагающими балками производительностью до 350 т/ч;

обслуживание установок испарительного охлаждения методических нагревательных печей с толкателями производительностью 260 т/ч и более, нагревательных печей с шагающими балками производительностью 350 т/ч и более, доменных печей объемом до 2000 м мартеновских печей скоростью до 500 т под руководством слесаря более высокой квалификации;

обслуживание барабанов-сепараторов системы: наблюдение за уровнем воды по водомерным колонкам, за работой предохранительных клапанов, регуляторов питания, давлением пара и выдачей его в паровой коллектор, за вентиляцией и отоплением галерей;

контроль за давлением питательной воды в водоводах, за работой конденсаторов для отбора проб котловой воды и пара и запорной арматурой, за работой схем сигнализации - аварийных уровней воды, падения давления и циркуляционных расходов системы;

наблюдение за перепадом температур входящей и выходящей воды;

переключение установок с испарительного на водяное охлаждение и наоборот;

периодическая продувка и регулировка постоянной продувки барабанов-сепараторов, водомерных предохранительных клапанов, манометров;

отбор проб для анализа воды и пара;

проверка циркуляционных насосов и параметров их работы;

обеспечение максимального использования пара установок без выброса его в атмосферу;

проверка состояния охлаждаемых частей оборудования нагревательных печей: подовых труб, конфузоров инжекционных горелок, рам смотровых окон, балок торцов выдачи и загрузки, отбойников и другие;

включение наружного охлаждения кожуха печи, распара, заплечников и горна при повышении температуры кожуха печи выше установленной;

ведение журнала регистрации температуры;

текущий ремонт оборудования установки.

216. Должен знать:

основы технологического процесса в доменных, мартеновских, прокатных цехах;

принцип работы доменных, мартеновских и нагревательных печей;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации системы испарительного охлаждения и связанного с ним механического оборудования, котельных агрегатов;

физические параметры установок;

свойства перегрева воды и пара;

устройство, характеристику, методы разборки, сборки и наладки питательных приборов, запорной арматуры и насосов;

устройство газозащитного аппарата и методы пользования им.

Параграф 2. Слесарь системы испарительного
охлаждения, 5-й разряд

217. Характеристика работ:

содержание установок испарительного охлаждения печей в доменных, мартеновских и прокатных цехах в рабочем состоянии;

обслуживание установок испарительного охлаждения методических нагревательных печей с толкателями производительностью 260 т/ч и более, нагревательных печей с шагающими балками производительностью 350 т/ч и более, доменных печей объемом до 2000. м³ печей емкостью до 500 т.;

обслуживание установок испарительного охлаждения доменных печей объемом 2000 м³ и более; мартеновских печей емкостью 500 т и более, двухванных сталеплавильных агрегатов под руководством слесаря более высокой квалификации;

проверка состояния охлаждаемых частей оборудования металлургических агрегатов: холодильников, их опорных выступов, термосифонов, воздушных фурменных приборов доменных печей, клапанов воздухонагревателей, кессонов, фурм, подпятовых балок, рам и параллелей завалочных окон, защитных трубчатых экранов, трубчатых опорных конструкций мартеновских печей и другие;

включение наружного охлаждения кожуха печи, распара, заплечиков и горна при повышении температуры кожуха доменной печи выше установленной;

поиск прогоревших трубок холодильников доменных печей и деталей клапанов воздухонагревателей;

текущий ремонт оборудования установки.

218. Должен знать:

технологический процесс в доменных, мартеновских, прокатных цехах;

устройство доменных, мартеновских и нагревательных печей, двухванных сталеплавильных агрегатов;

устройство и правила технической эксплуатации установки испарительного охлаждения и связанного с ней механического оборудования, котельных агрегатов;

физические параметры установок;

устройство, характеристику, методы разборки, сборки и наладки питательных приборов, запорной арматуры и насосов.

Параграф 3. Слесарь системы испарительного
охлаждения, 6-й разряд

219. Характеристика работ:

содержание установок испарительного охлаждения печей в доменных и мартеновских цехах в рабочем состоянии;

обслуживание установок испарительного охлаждения доменных печей объемом 2000 м³ и более, мартеновских печей емкостью 500 т и более, двухванных сталеплавильных агрегатов.

220. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации различных систем испарительного охлаждения и связанного с ними механического оборудования, котельных агрегатов;

физические параметры установок;

устройство, характеристику, методы разборки, сборки и наладки питательных приборов, запорной арматуры и насосов.

35. Слесарь централизованной смазочной станции
Параграф 1. Слесарь централизованной смазочной
станции, 3-й разряд

221. Характеристика работ:

управление насосами жидкой смазки и станциями густой смазки;

подача по трубопроводу смазки во все узлы трения механизмов, обслуживаемых смазочной станцией;

по показаниям приборов наблюдение за работой смазочной станции и обеспечение качественной смазки оборудования;

заправка установки смазочными материалами;

наладка автоматической станции густой смазки, насосов жидкой смазки и звукосветовой сигнализации;

текущий ремонт обслуживаемых установок;

учет работы смазочной установки и расхода смазочных материалов.

222. Должен знать:

устройство и принцип работы обслуживаемых централизованных смазочных установок;

системы смазки;

паспорта и точки смазки оборудования производственных цехов;

свойства, виды и качество применяемых смазочных материалов; правила отбора проб эксплуатационных масел, хранения в учета смазочных материалов.

При обслуживании централизованных систем (станций) по подаче густой и жидкой смазки к приводам и подшипникам жидкостного трения рабочих клетей прокатных станов - 4-й разряд.

36. Сортировщик-сдатчик металла
Параграф 1. Сортировщик-сдатчик металла,
1-й разряд

223. Характеристика работ:

приемка, сортировка неответственных марок проката, взвешивание отдельных рулонов, листов и сутунок и группировка их в стопы по весу;

взвешивание слитков и сдача их отделу технического контроля;

протирка металла в листах и рулонах и очистка их от масла, пыли и грязи;

разметка дефектов на луженой ленте;

подготовка материалов для протирки листового металла, очистка обтирочных материалов, загрязняющихся в процессе протирки;

подноска и подвозка муфт, колец, ниппелей и других изделий к станкам, сортировка их, отвозка на склад и укладка их по размерам;

перемещение труб по рольгангу или стеллажам и укладка в штабеля;

продувка труб от окалины;

пуск и остановка рольганга;

замер металла и труб;

участие в кантовке металла при сортировке;

отбор проб металла и доставка их в лабораторию для испытаний;

подготовка к маркировке и маркировка металла и труб при сдаче;

выписывание или набивка ярлыка, приклеивание или навешивание его;

учет принятого и рассортированного металла.

224. Должен знать:

сортамент и марки металла, труб, муфт, колец, ниппелей и других изделий;

виды поверхностных дефектов металла;

правила и способы маркировки сортируемого материала;

методы укладки металла и труб в штабеля;

правила отбора проб и образцов;

правила взвешивания и устройство весов;

принцип работы применяемых приспособлений и механизмов.

Параграф 2. Сортировщик-сдатчик металла,
2-й разряд

225. Характеристика работ:

приемка, сортировка, складирование и сдача готовой продукции или полуфабрикатов по плавкам, маркам, профилям, размерам и заказам;

разделка, чистка и упаковка ферросплавов, сортировка белой жести по сортам и классам;

сортировка труб по размерам, сортам и маркам с осуществлением операций по перекатке труб;

проверка размеров прокатываемых профилей и правильности маркировки металла;

сортировка готовой продукции с одновременной зачисткой и удалением поверхностных дефектов, взвешиванием и упаковкой металла по заказам в соответствии с техническими условиями;

кантовка металла при сортировке, уборка бракованных штанг или полос, погрузка и выгрузка металла с помощью крана и вручную;

клеймение металла и труб;

подготовка необходимых инструментов и приспособлений.

226. Должен знать:

виды и сорта ферросплавов;

правила клеймения различных сортов, марок и профилей металла, труб и ферросплавов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к поверхности металла, его порока, дефекты и способы их удаления.

Параграф 3. Сортировщик-сдатчик металла,
3-й разряд

227. Характеристика работ:

приемка, сортировка труб переменного сечения, труб на участках с широким и сложным сортаментом, профилей трубопрофильных прессов, тяжеловесных рельсов, колес и бандажей, широкого сортамента сортового и толстолистового проката после двух и более видов отделки, холоднокатаной ленты в рулонах, качественных марок стали с широким сортаментом металла и профилеразмеров;

сортировка и увязка бунтов проволоки в потоке проволочных станов;

сортировка ферросплавов в непрерывном грузопотоке или при широком сортаменте их;

сортировка и клеймение баллонов;

складирование и сдача готовой продукции;

проверка качества удаления поверхностных пороков металла, выявление и удаление дефектов, отбор брака.

228. Должен знать:

правила сортировки металла;

требования государственных стандартов, предъявляемые к сортируемому металлу;

грузоподъемность кранов и приспособлений.

37. Термист проката и труб
Параграф 1. Термист проката и труб, 2-й разряд

229. Характеристика работ:

ведение под руководством термиста более высокой квалификации процессов термической обработки: нагрева, отжига, изотермической выдержки, отпуска, нормализации слитков, слябов, поковок, проката, труб и баллонов в печах, термической обработки труб на установках электроконтактного нагрева; отжига сортового, листового и рулонного проката в колпаковых печах с весом садки до 30 т; отжига толстолистового и тонколистового проката, сортового проката качественных марок стали, жести в камерных и туннельных печах с весом садки до 15 т; отжига сортового проката широкого сортамента из качественных марок стали в камерных печах с весом садки до 35 т.;

подготовка, пакетирование, кантование и загрузка металла и труб на поддоны, стенды, тележки и платформы;

участие в загрузке и разгрузке печей, переносе колпаков;

накрывание металла коробами или муфелями, продувка металла под муфелями защитным газом, отключение и подключение гибких шлангов;

уплотнение крышки печей;

участие в управлении механизмами загрузки, разгрузки и выдачи металла из печей;

приготовление огнеупорной массы и обмазка ею печей;

чистка поддонов, стендов;

отбор проб, клеймение и маркировка металла и труб;

ведение учета загрузки и термической обработки металла и труб;

участие в ремонте печи и ее оборудования.

230. Должен знать:

основные понятия о термической обработке металла и труб;

принцип работы обслуживаемых термических печей и установок;

газовые и воздушные коммуникации;

схему расположения термопар;

состав и свойства отопительного и защитного газа;

правила работы в газоопасных местах;

правила загрузки металла в печи и разгрузки их;

сортамент и основные физические свойства подлежащих термической обработке металла и труб;

правила пользования приборами для измерения температуры и твердости металла;

рецептуру и способы приготовления огнеупорной массы для обмазки печей.

Параграф 2. Термист проката и труб, 3-й разряд

231. Характеристика работ:

ведение процессов термической обработки: нагрева, отжига, изотермической выдержки, отпуска, нормализации слитков, слябов, поковок, проката, труб и баллонов в печах, термической обработки труб на установках электроконтактного нагрева;

ведение процесса отжига толстолистового и тонколистового проката, сортового проката качественных марок стали, жести в камерных и туннельных печах с весом садки до 15 т.;

ведение под руководством термиста более высокой квалификации процессов: отжига тонколистового проката из качественных марок стали в камерных и туннельных печах; отжига сортового, листового и рулонного проката в колпаковых печах с весом садки от 30 до 60 т; отжига толстолистового и тонколистового проката, сортового проката качественных марок стали, жести в камерных и туннельных печах с весом садки свыше 15 т; отжига сортового проката широкого сортамента из качественных марок стали в камерных печах с весом садки свыше 35 т; отжига толстолистового проката широкого сортамента из легированной стали в камерных печах с весом садки до 35 т; отжига бандажей, калиброванной стали, слитков и слябов из высоколегированных марок стали; нагрева и закалки полосы нержавеющей стали в непрерывных закалочных печах; нормализации и закалки листов из качественных марок стали в непрерывных проходных печах; нагрева листового проката, колес и бандажей для закалки и отпуска; выдержки рельсов и колес в изотермических печах; термической обработки (отжига, отпуска, нормализации) труб различных марок стали и сплавов в проходных многониточных, вакуумных, секционных и колпаковых печах, в печах с сетчатым и выкатным подом с защитной атмосферой на установках токов высокой частоты;

подбор металла по плавкам, маркам, группам, заказам;

наблюдение за тепловым режимом печей, газовой средой, нагревом и охлаждением металла и труб, за исправным состоянием печей, муфелей, стеидов и всей аппаратуры печей;

регулирование температурного режима печей;

наблюдение за приборами, регулирующими подачу электроэнергии, газа и воздуха;

загрузка и разгрузка печей, перенос колпаков, снятие муфелей;

включение и выключение печей;

установление режима нагрева и отжига металла в зависимости от сортамента и марок стали;

регулирование режима нагрева и охлаждения металла в камерах и зонах печей;

наблюдение за правильной укладкой, выгрузкой, клеймением и маркировкой термообработанного металла;

включение и отключение газа и электрического тока;

наладка газовых горелок и регулирование подачи газа и воздуха;

наблюдение за напряжением тока в электропечах, расходом и давлением защитного и отопительного газа и полным сгоранием последнего в камерах сжигания, исправным состоянием печей, контрольно-измерительной аппаратуры и вспомогательного оборудования;

включение и выключение вакуумных насосов и затворов на печах;

определение проникновения воздуха в вакуумную систему и устранение его проникновения;

передача металла на отделку и испытания.

232. Должен знать:

технологию термической обработки металла и труб;

устройство и правила технической эксплуатации камерных, колпаковых, туннельных, непрерывных закалочных, непрерывных проходных, изотермических, проходных многониточных и других печей, установок электроконтактного нагрева, вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, автоматики, защитных приспособлений; назначение термической обработки металла и труб;

структуру и свойства металла до и после термической обработки.

Параграф 3. Термист проката и труб, 4-й разряд

233. Характеристика работ:

ведение процесса отжига сортового, листового и рулонного проката в колпаковых печах с весом садки до 30 т; отжига толстолистового и тонколистового проката, сортового проката качественных марок стали, жести в камерных и туннельных печах с весом садки свыше 15 т; отжига тонколистового проката из качественных марок стали в камерных и туннельных печах; отжига толстолистового проката широкого сортамента из легированной стали или сортового проката широкого сортамента из качественных марок стали в камерных печах с весом садки до 35 т; отжига бандажей, калиброванной стали, слитков и слябов из высоколегированных марок стали;

ведение процессов нормализации и закалки листов из качественных марок стали в непрерывных проходных печах; термической обработки (отжига, отпуска, нормализации) труб различных марок стали и сплавов в проходных многониточных, вакуумных, секционных и колпаковых печах и печах с сетчатым и выкатным подом с защитной атмосферой и на установках токов высокой частоты; нагрева листового проката, колес и бандажей для закалки и отпуска; выдержки рельсов и колес в изотермических печах; отпуска и правки вил;

ведение под руководством термиста более высокой квалификации процессов отжига сортового, листового и рулонного проката в колпаковых печах с весом садки свыше 60 т; отжига проката и труб в вакуумных и вакуумно-водородных печах; отжига полосы тонколистовой стали в непрерывных печах; отжига толстолистового проката широкого сортамента из легированной стали в камерных печах с весом садки свыше 35 т; отжига труб сверхглубокого бурения; нагрева колес для закалки в кольцевых печах; нагрева рельсов после объемной закалки в отпускных печах; нагрева труб в нормализационных печах; термической обработки (отжига, отпуска, нормализации) труб различных марок стали и сплавов в секционных, газовых и электрических проходных роликовых печах, нормализационных и камерных печах; нормализации и закалки баллонов; изотермической выдержки и отпуска колес в конвейерных печах; выдержки рельсов и металла специального назначения в изотермических печах в горячем потоке производства, отжига и регламентированного охлаждения заготовок, разлитых на машинах непрерывного литья.

234. Должен знать:

технологический процесс термической обработки металла и труб;

технологическую схему и способы регулирования процесса термической обработки металла и труб;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

правила выбора режима термической обработки.

Параграф 4. Термист проката и труб, 5-й разряд

235. Характеристика работ:

ведение процесса отжига сортового, листового и рулонного проката в колпаковых печах с весом садки от 30 до 60 т; отжига толстолистового проката широкого сортамента из легированной стали или сортового проката широкого сортамента из качественных марок стали в камерных печах с весом садки свыше 35 т; нагрева колес для закалки в кольцевых печах; нагрева рельсов после объемной закалки в отпускных печах; нагрева и закалки полосы нержавеющей стали в непрерывных закалочных печах; нагрева труб в нормализационных печах;

ведение процесса термической обработки (отжига, отпуска, нормализации) труб разных марок стали и сплавов в секционных, газовых и электрических проходных роликовых печах, в нормализационных и камерных печах; нормализации и закалки баллонов; изотермической выдержки и отпуска колес в конвейерных печах; выдержки рельсов и металла специального назначения в изотермических печах и горячем потоке производства, отжига и регламентированного охлаждения заготовок, разлитых на машинах непрерывного литья. Ведение процесса отжига полосы тонколистовой стали в непрерывных башенных печах; отжига проката на агрегатах с термостойким покрытием встроенных в линию непрерывного отжига, под руководством термиста более высокой квалификации.

236. Должен знать:

технологический процесс термической обработки металла и труб;

технологическую схему и способы регулирования процесса термической обработки металла и труб;

устройство, принцип работы, правила технической эксплуатации, конструктивные особенности и электрические схемы камерных, колпаковых, кольцевых, отпускных, нормализационных, непрерывных, закалочных, секционных, газовых и электрических проходных роликовых, непрерывных башенных и другие печей, вспомогательного оборудования;

правила выбора оптимального режима термической обработки металла и труб;

изменения в структуре металла, происходящие при термообработке.

Параграф 5. Термист проката и труб, 6-й разряд

237. Характеристика работ:

ведение процесса отжига сортового, листового и рулонного проката в колпаковых печах с весом садки свыше 60 т; отжига проката и труб в вакуумных в вакуумно-водородных печах; отжига полосы тонколистовой стали в непрерывных печах; отжига труб сверхглубокого бурения;

наблюдение за нагревом полосы в камерах нагрева и выдержкой режима охлаждения в камере регулируемого охлаждения, обдувкой полосы воздухом;

подача воды на кессоны в камерах охлаждения и воздуха в камеру обдувки.

238. Должен знать:

технологический процесс термической обработки металла и труб;

технологическую схему и способы регулирования процесса термической обработки металла и труб;

устройство, принцип работы, правила технической эксплуатации, конструктивные особенности и электрические схемы обслуживаемого оборудования; газовый режим печи;

правила выбора оптимального режима термической обработки металла и труб;

изменения в структуре металла, происходящие при термической обработке.

Параграф 6. Термист проката и труб, 7-й разряд

239. Характеристика работ:

ведение процесса отжига полосы тонколистовой стали в непрерывных башенных печах; отжига проката на агрегатах с термостойким покрытием, встроенных в линию непрерывного отжига;

контроль правильной задачи полосы в агрегат и прохождения по оси агрегата.

240. Должен знать:

технологический процесс термической обработки металла;

устройство, правила технической эксплуатации, конструктивные особенности и электрические схемы обслуживаемого оборудования;

правила выбора оптимального режима термической обработки металла;

изменения в структуре металла, происходящие при термической обработке.

38. Уборщик горячего металла
Параграф 1. Уборщик горячего металла, 1-й разряд

241. Характеристика работ:

наблюдение за правильным перемещением труб на рольгангах, шлепперах и охладительных устройствах;

контроль за охлаждением труб;

охлаждение труб специальных марок воздухом из шланга;

маркировка и укладка труб в штабеля.

242. Должен знать:

принцип работы обслуживаемых механизмов;

сортамент и правила маркировки труб.

Параграф 2. Уборщик горячего металла, 2-й разряд

243. Характеристика работ:

подача горячих слитков, слябов, заготовок от нагревательных печей к прокатным станам; уборка, укладка, кантовка и перемещение горячего прокатанного металла и труб от прокатных станов при помощи тележек, клещей, крана и других механизмов и приспособлений;

управление моталками;

наблюдение за правильным размещением полос на холодильнике прокатных и трубных станов, работой холодильников и транспортных рольгангов;

оттаскивание клещами полосы прокатанного металла с приемной площадки холодильника на рольганг для подачи их к прессу резки или от стана к месту укладки;

увязка бунтов катанки на конвейере;

укладка металла в штабеля, сортировка металла по профилям и маркам;

выравнивание согнувшихся концов прокатанных полос;

уборка, перемещение и погрузка концов горячего металла и брака;

участие в работах при перевалке валков и ремонтах стана.

244. Должен знать:

устройство холодильника, рольгангов и других обслуживаемых механизмов;

марки и сортамент прокатываемого металла;

систему клеймения и маркировки металла;

основы слесарного дела.

При подаче, уборке, укладке горячего металла и труб в потоке, влияющих на темп прокатки, тарификация устанавливается на разряд выше.

39. Уборщик отходов металлургического производства
Параграф 1. Уборщик отходов металлургического
производства, 1-й разряд

245. Характеристика работ:

уборка недопала шихты и кусков кокса;

транспортировка отходов с площадки коксовых печей к глиномеске;

смазка вагонетки.

246. Должен знать:

график выдачи кокса;

определение по внешнему виду недопала кокса.

Параграф 2. Уборщик отходов металлургического производства, 2-й разряд

247. Характеристика работ:

уборка вручную окалины из тоннелей под прокатными станами, подъемными столами, рольгангами и на прочих местах ее скопления;

выгрузка окалины из отстойников и погрузка ее в вагоны;

наблюдение за смывом окалины водой и за стоком воды из отстойника;

уборка шлаковых коробок со сварочным шлаком и окалиной от нагревательных печей, кантовка и погрузка шлаковых коробок для выпуска шлака;

очистка шлаковой пыли в сталеплавильных цехах;

шуровка и выпуск пыли из пылеуловителей доменных печей объемом до 930 мі в вагоны;

управление механизмами открывания и закрывания затворов пылеуловителей;

уборка пыли у затворов пылеуловителей и на железнодорожных путях под ними;

уборка колошниковой площадки от пыли и остатков шихтовых материалов и погрузка их в вагоны;

проверка давления газа в пылеуловителях и газопроводе перед выпуском пыли;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

248. Должен знать:

вид и свойства окалины;

расположение тоннелей и других мест скопления окалины;

схему подачи воды для смыва окалины;

требования к отгружаемой окалине;

устройство газопроводов, пылеуловителей, колошника и его оборудования;

методы увлажнения пыли в условиях значительной загазованности.

Параграф 3. Уборщик отходов металлургического производства, 3-й разряд

249. Характеристика работ:

управление грузоподъемными механизмами при очистке приямков и погрузке окалины в вагоны, контейнеры и автомашины, уборке окалины в тоннелях;

уборка шлаковой пыли на площадках в конвертерных цехах;

обслуживание пылеуловителей доменных печей объемом 930 м³ и более в вагоны.

250.Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатация грузоподъемных механизмов;

методы безопасной работы в условиях значительной загазованности;

слесарное дело.

40. Флюсовар
Параграф 1. Флюсовар, 2-й разряд

251. Характеристика работ:

дробление, перемешивание, взвешивание и составление компонентов шихты флюсов;

сушка и прокалка компонентов шихты флюсов в печах периодического действия;

транспортировка шихты флюсов в цех;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования, смазка и чистка его;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

252. Должен знать:

принцип работы обслуживаемого оборудования: дробилок, дробильно-сортировочных агрегатов, механических грохотов, сушильных и прокалочных печей;

основные свойства и требования, предъявляемые к качеству компонентов шихты;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Флюсовар, 3-й разряд

253. Характеристика работ:

участие в процессе плавки флюсов;

приготовление шихты для флюсов; сушка и прокалка компонентов флюсов в печах непрерывного действия с автоматическим и полуавтоматическим управлением;

загрузка бункеров шихтой;

подготовка изложниц, ковшей, желоба, шлаковин;

извлечение флюса из грануляционного бассейна;

участие в ремонте печи.

254. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки флюсов;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

порядок дозировки шихты и загрузки в печь;

виды и назначение шихтовых материалов;

слесарное дело.

Параграф 3. Флюсовар, 4-й разряд

255. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки флюса в печах мощностью до 3,5 МВ х А под руководством флюсовара более высокой квалификации;

выпуск, разлив и грануляция шлака в соответствии с технологическими инструкциями;

дозировка и загрузка шихты в печь под руководством флюсовара более высокой квалификации;

наблюдение за электрическим режимом печи по показаниям контрольно-измерительных приборов, исправным состоянием обслуживаемого оборудования, рациональным использованием материалов, инструмента, уровнем шихты и положением электродов.

256. Должен знать:

технологию выплавки флюсов;

основы электрометаллургии и электротехники;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемой печи и вспомогательного оборудования;

состав и свойства огнеупорных материалов.

Параграф 4. Флюсовар, 5-й разряд

257. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки в печах мощностью до 3,5 МВ х А;

ведение технологического процесса выплавки флюса в печах мощностью 3,5 МВ х А и выше или выплавки нескольких марок флюсов на одной печи под руководством флюсовара более высокой квалификации дозировка и загрузка в печь шихты, перепуск и наращивание электродов;

корректировка плавящегося флюса в зависимости от показаний химического анализа;

проверка исправного состояния печи, обеспечение бесперебойной ее работы, газоочистных и охладительных устройств;

контроль за правильностью взвешивания шихты, выпуска флюса из печи;

выполнение текущего ремонта обслуживаемой печи.

258. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации печей различных типов, применяемых для выплавки флюсов, контрольно-измерительных приборов;

требования государственных стандартов на флюсы и шихтовые материалы;

физические и химические свойства флюсов в шихтовых материалов.

При ведении технологического процесса флюсов в печах мощностью 3,5 МВ х А и выше или выплавки нескольких марок флюсов на одной печи - 6-й разряд.

41. Шихтовщик
Параграф 1. Шихтовщик, 1-й разряд

259. Характеристика работ:

дробление вручную чугуна, флюсов, металлического лома на куски требуемой величины;

удаление из металлической шихты неметаллических предметов;

подготовка шихты для печей и вагранок;

участие в загрузке мульд шихтовыми материалами и подаче шихты требуемой фракции к плавильным агрегатам;

отцепка и замена мульд, уборка территории и площадок шихтовых дворов и открылков.

260. Должен знать:

основные сведения об устройстве и принципе работы обслуживаемого оборудования;

виды шихтовых материалов;

допускаемые габариты кусков металла в емкость мульд;

грузоподъемность кранов, тросов и цепей;

правила разбивки и сортировки лома черных и цветных металлов, флюсов;

правила крепления, подъема и перемещения грузов.

Параграф 2. Шихтовщик, 2-й разряд

261. Характеристика работ:

погрузка шихтовых, добавочных, заправочных материалов и раскислителей в мульды емкостью до 1 м или короба и подача их краном или вагонеткой на рабочую площадку;

спуск порожних мульд с рабочей площадки;

разгрузка лома и погрузка его в вагоны, погрузка металлолома в мульды и мульд в вагоны при помощи кранов на участках подготовки шихты при отсутствии специализированных шихтовых дворов в сталеплавильных цехах;

разделка шихты, ферросплавов и легирующих добавок на дробилках, дробильных агрегатах, дробильно-сортировочных установках, сортировка и взвешивание их;

подготовка шихты по заданному рецепту для ферросплавных печей;

разгрузка и складирование материалов, прибывающих на шихтовый двор;

выявление взрывоопасных материалов и металлолома, безопасное их хранение, отгрузка и разгрузка;

ведение учета расхода материалов в смену;

участие в заправке и завалке шихты;

очистка от скрапа и мусора мульд, вагонеток, железнодорожных путей шихтового двора и шихтовых открылков.

262. Должен знать:

принцип работы дробильных, помольных и подъемно-транспортных механизмов, саморазгружающихся вагонов и другого оборудования шихтового отделения;

виды, свойства и назначение шихтовых материалов, применяемых для выплавки металла, их расположение в бункерах и на шихтовом дворе;

правила складирования и хранения каждого вида шихтовых материалов;

правила взвешивания шихты;

правила обращения со взрывоопасными материалами;

рациональные способы разделки шихтовых материалов.

Параграф 3. Шихтовщик, 3-й разряд

263. Характеристика работ:

погрузка шихтовых, добавочных, заправочных материалов и раскислителей в мульды емкостью 1 м³ и более и подача их краном на рабочую площадку;

подготовка шихты, в том числе и для выплавки легированных марок стали;

погрузка шихты с одновременной подготовкой ее в шихтовых отделениях сталеплавильных, ферросплавных и литейных цехов.

264. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

виды, свойства и назначение шихтовых материалов, применяемых для выплавки металла, в том числе легированных марок стали;

последовательность завалки в печь или вагранку различных шихтовых материалов;

вредные примеси в шихте и их влияние на качество шихты.

42. Шлаковщик
Параграф 1. Шлаковщик, 2-й разряд

265. Характеристика работ:

уборка и вывозка шлака, мусора и выбросов металла в плавильных цехах;

разделка шлака, выборка металла и погрузка их в короба и вагоны;

обслуживание установки для сепарации шлака;

пробивка шлаковой летки, открывание и закрывание заслонки леточных отверстий, выпуск и уборка шлака от нагревательных печей в прокатных цехах;

чистка и заправка подин нагревательных колодцев;

управление механизмами кантования ковшей, электровозом для вывозки шлака и другими шлакоуборочными механизмами.

266. Должен знать:

принцип работы механизмов кантования шлаковозов, погрузочно-подъемных приспособлений для погрузки шлака, мусора и скрапа;

устройство шлаковых тележек, леток нагревательных печей и колодцев прокатных цехов;

состав, назначение и свойства материалов, применяемых для заправки подин нагревательных колодцев;

виды и свойства шлака.

Параграф 2. Шлаковщик, 3-й разряд

267. Характеристика работ:

уборка шлака в конвертерных цехах и сталеплавильных цехах, работающих на фосфористом и ванадийсодержащем чугунах;

уборка быстроразлагающихся шлаков в ферросплавных цехах и шлаков рафинированного феррохрома;

уборка шлака под рабочей площадкой сталеплавильных цехов;

уборка жидкого шлака от нагревательных колодцев.

268. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования:

кранов, шлаковых тележек.

Параграф 3. Шлаковщик, 4-й разряд

269. Характеристика работ:

уборка шлака из-под плавильных печей шлакоуборочными машинами;

чистка и смазка узлов машины;

выявление и устранение неисправностей в работе машины, участие в ее ремонте.

270. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки металла;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации шлакоуборочной машины;

слесарное дело.

43. Штабелировщик металла
Параграф 1. Штабелировщик металла, 1-й разряд

271. Характеристика работ:

участие в перемещение, укладке, штабелировании, упаковке и погрузке металла, труб и готовой продукции по заказам;

подготовка необходимых инструментов, приспособлений для проведения погрузочно-разгрузочных работ проволоки и других материалов;

маркировка и взвешивание полуфабрикатов и готовой продукции;

оформление установленной документации.

272. Должен знать:

последовательность операций в технологическом потоке и расположение агрегатов;

принцип работы грузозахватных механизмов;

правила строповки грузов;

правила маркировки и клеймения металла.

Параграф 2. Штабелировщик металла, 2-й разряд

273. Характеристика работ:

перемещение, укладка, штабелирование, упаковка и погрузка металла, труб и готовой продукции при помощи крана, клещей, ломиков и других механизмов и приспособлений;

установка в железнодорожные вагоны стоек, клиньев и закрепление грузов.

274. Должен знать:

марки стали, сортамент и развес слитков, слябов, штрипса, заготовок, труб, готового проката и других видов готовой продукции;

правила погрузки металла и труб в железнодорожные вагоны и автомобили.

Параграф 3. Штабелировщик металла, 3-й разряд

275. Характеристика работ:

перемещение, укладка, штабелирование, упаковка и погрузка металла, труб и готовой продукции в технологическом потоке на адъюстаже или на складах готовой продукции с широким сортаментом металла при помощи крана, клещей и других механизмов и приспособлений.

276. Должен знать:

устройство и принцип работы применяемых механизмов и приспособлений;

марки стали, сортамент и развес слитков, слябов, штрипса, заготовки, труб, готового проката и других видов готовой продукции;

правила погрузки металла и труб в железнодорожные вагоны и автомобили.

Раздел 3. Доменное производство
44. Бункеровщик доменных печей
Параграф 1. Бункеровщик доменных печей, 2-й разряд

277. Характеристика работ:

обслуживание бункеров и подбункерного помещения доменных печей объемом до 930 м³;

разбивка на бункерных решетках крупных кусков руды и флюса и отсортировка негабаритного скрапа и путаной стружки;

шуровка шихтовых материалов в бункерах;

сбивание настылей руды со стенок бункеров и очистка последних от налипшей коксовой мелочи;

уборка просыпавшихся материалов в подбункерном помещении, на путях вагон-весов и эстакадных бункеров;

участие в очистке скиповых и отгрузка коксовой мелочи из бункеров при помощи малого скипа;

наблюдение за работой затворов бункеров, гризли и качеством отсева кокса;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

278. Должен знать:

устройство и принцип работы гризли, бункеров, затворов, питателей и транспортеров, механизмов саморазгружающихся вагонов, насосов для откачивания воды из скиповых ям;

виды, свойства и назначение шихтовых материалов, применяемых для доменной плавки, их расположение в бункерах доменных печей.

При обслуживании бункеров и подбункерных помещений доменных печей объемом 930 м³ и более - 3-й разряд.

45. Верховой доменной печи
Параграф 1. Верховой доменной печи, 3-й разряд

279. Характеристика работ:

загрузка шихты на колошнике немеханизированных или частично механизированных доменных печей под руководством верхового более высокой квалификации;

установка бадей и вагонеток на колошнике и выгрузка из них шихтовых материалов в печь;

откатка порожних бадей и вагонеток;

уборка колошниковой площадки;

участие в ремонте обслуживаемых механизмов.

280. Должен знать:

принцип работы механизмов загрузки печи;

физические свойства шихтовых материалов, загружаемых в доменную печь;

слесарное дело.

Параграф 2. Верховой доменной печи, 4-й разряд

281. Характеристика работ:

загрузка шихты на колошнике немеханизированных или частично механизированных доменных печей;

загрузка в доменную печь агломерата и окатышей под руководством верхового более высокой квалификации;

обеспечение правильности и последовательности загрузки шихты в печь;

наблюдение за полнотой загрузки печи и работой засыпного аппарата печи.

282. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки чугуна в доменных печах;

устройство механизмов загрузки печи;

порядок загрузки материалов в печь.

Параграф 3. Верховой доменной печи, 5-й разряд

283. Характеристика работ:

загрузка агломерата и окатышей на колошнике немеханизированных или частично механизированных доменных печей;

обеспечение правильности и последовательности загрузки агломерата и окатышей в доменную печь.

284. Должен знать:

технологический процесс выплавки чугуна в доменных печах;

устройство доменной печи;

физические свойства и химический состав агломерата и окатышей, загружаемых в печь.

46. Водопроводчик доменной печи
Параграф 1. Водопроводчик доменной печи, 3-й разряд

285. Характеристика работ:

обеспечение исправного состояния охладительных устройств и водопроводной магистрали, приборов горячего и холодного дутья доменных печей объемом до 300 м³;

чистка холодильников, фильтров водопроводной магистрали, дроссельной группы, гляделок фурм, задвижек на крышках фурменных колен, форсунок и горелок для подачи мазута и природного газа в доменную печь;

промывка холодильников и фильтров водопроводной магистрали;

выявление сгоревших охладительных устройств, подготовка новых для замены;

смена гляделок фурм, форсунок, горелок, сальниковых набивок насосов высокого давления и их уплотнение;

участие в смене фурм, амбразур и охладительных устройств;

отключение и подключение трубопроводов природного газа;

регулирование работы форсунок и горелок, температуры свечей, подачи воды в свечи и скип при выплавке специальных марок чугуна;

наблюдение за температурой и циркуляцией воды во всех охладительных устройствах, фурмах и приборах шлаковых леток, нагревом кожуха доменной печи, целостностью его швов, состоянием дутьевой аппаратуры печи, приборами парового и водяного отопления на доменных печах и в подбункерном помещении, состоянием и работой устройств для поливки шихты и работой насосов скиповой ямы;

замер температуры поступающей и отходящей воды;

проведение текущих ремонтов водопроводной, паровой и воздушной (сжатого воздуха) магистралей и охладительных устройств.

286. Должен знать:

устройство и принцип работы доменной печи, ее охладительной системы, фурм и амбразур, контрольно-измерительных приборов водопроводного хозяйства;

схему водо-, паро-, воздухо- и газопроводов доменной печи; причины выхода из строя охладительных устройств;

слесарное дело.

При обеспечении исправного состояния охладительных устройств и водопроводной магистрали, приборов горячего и холодного дутья доменных печей объемом 300 м³ до 930 м³- 4-й разряд;

при обеспечении исправного состояния охладительных устройств и водопроводной магистрали, приборов горячего и холодного дутья доменных печей объемом 930 м³ до 2000 м³- 5-й разряд;

при обеспечении исправного состояния охладительных устройств и водопроводной магистрали, приборов горячего и холодного дутья доменных печей объемом 2000 м³ и более (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд.

47. Водопроводчик шахтной печи
Параграф 1. Водопроводчик шахтной печи, 4-й разряд

287. Характеристика работ:

обеспечение бесперебойного снабжения газоочистных сооружений шахтных печей водой, паром, сжатым воздухом, инертным газом под руководством водопроводчика более высокой квалификации;

ведение процесса очистки воды на фильтрах грубой и тонкой очистки оборотного цикла;

периодическая очистка фильтров грубой и тонкой очистки, выгрузка шлама из контейнеров;

прочистка сопел газовых скрубберов, участие в замене насадок в скрубберах;

набивка сальников на водо- и газонапорной и регулирующей арматуре на обслуживаемом участке;

контроль за параметрами воды, пара, сжатого воздуха, природного газа по показаниям контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

осмотр металлоконструкций скрубберов, газовых холодильников;

присоединение пневмоинструмента;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

288. Должен знать:

устройство и принцип работы скрубберов, газовых холодильников, контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

технологическую схему снабжения цеха паром, газом, водой, сжатым воздухом;

слесарное дело.

Параграф 2. Водопроводчик шахтной печи, 5-й разряд

289. Характеристика работ:

обеспечение бесперебойного снабжения газоочистных сооружений шахтных печей водой, паром, сжатым воздухом, инертным газом;

регулирование в заданных параметрах расхода и температуры воды, поступающей на скрубберы, уровня воды в бассейне и дозировка флокулянта, подаваемого в отстойник;

переключение снабжения средами с одной схемы на другую;

контроль за охлаждением верхних питателей постоянного действия, подшипников электродвигателей и газовых компрессоров снабжением средами, их расходом и давлением по показаниям контрольно-измерительных приборов и автоматики;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

290. Должен знать:

основы процесса очистки газов в скрубберах мокрого типа;

устройство применяемых контрольно-измерительных приборов, схемы автоматического регулирования температуры воды.

48. Газовщик доменной печи
Параграф 1. Газовщик доменной печи, 3-й разряд

291. Характеристика работ:

выполнение работ по переводу воздухонагревательных аппаратов доменных печей объемом до 1700 м³ с воздуха на газ и с газа на воздух под руководством газовщика более высокой квалификации;

открывание и закрывание атмосферных клапанов, подъем и опускание контрольного щупа, участие в остановке и пуске доменной печи;

смазка узлов трения оборудования;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

292. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки чугуна;

принцип работы доменной печи, воздухонагревателей и газового хозяйства цеха, установленной на печах контрольно-измерительной аппаратуры и автоматики;

физические и химические свойства чугуна и шлака;

слесарное дело.

При выполнений работ по переводу воздухонагревательных аппаратов доменных печей объемом 1700 м³ до 2000 м³ с воздуха на газ и с газа на воздух под руководством газовщика более высокой квалификации - 4-й разряд;

при выполнении работ по переводу воздухонагревательных аппаратов доменных печей объемом 2000 м³ и более с воздуха на газ и с газа на воздух под руководством газовщика более высокой квалификации - 5-й разряд.

Параграф 2. Газовщик доменной печи, 5-й разряд

293. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева воздухонагревательных аппаратов доменных печей объемом до 300 м³ или установок прямого восстановления железа;

перевод воздухонагревателей с газа на воздух и с воздуха на газ;

управление лебедками газового дросселя и выпускными атмосферными клапанами;

наблюдение и контроль за расходом, давлением и температурой дутья, подачей топливных добавок, расходом пара при работе на увлажненном дутье, давлением и температурой колошникового газа, полнотой загрузки печи и скоростью опускания шихты, расходом газа, выносом пыли из печи, содержанием углекислого газа по показаниям контрольно-измерительных приборов;

наблюдение за состоянием газовоздушных трактов, за выпуском пыли из пылеуловителей;

остановка и пуск доменной печи, включение и отключение газа от газовой сети при ремонтах и остановках печи;

контроль режима работы воздуходувок, качества очистки газа, работы аварийных блокировок, централизации и связи;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

ведение учета показаний приборов и установленной документации работы печи;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство газовщиками более низкой квалификации.

294. Должен знать:

теплотехнические основы доменного процесса;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

физические и химические свойства сырых материалов и топлива, поступающих в доменную плавку;

влияние химического состава и механических свойств топлива на ход доменной печи;

расчеты рудной нагрузки, выхода чугуна из подачи, расхода кокса на тонну чугуна, основности шлака, количества воздуха, вдуваемого в доменную печь; причины расстройства хода печи и способы его предупреждения и устранения; системы газопроводов и паропроводов;

режимы работы скрубберов, передвижных дросселей; методы и приемы задувок и выдувок печи.

При ведении процесса нагрева воздухонагревательных аппаратов доменных печей объемом 300 м³ до 930 м³ - 6-й разряд;

при ведении процесса нагрева воздухонагревательных аппаратов доменных печей объемом 930 м³ до 2000 м³- 7-й разряд;

при ведении процесса нагрева воздухонагревательных аппаратов доменных печей объемом 2000 м³ и более (требуется среднее специальное образование) - 8-й разряд.

49. Газовщик шахтной печи
Параграф 1. Газовщик шахтной печи, 5-й разряд

295. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева воздуха для главных горелок и смеси газа; поступающего на конверсию в производстве губчатого железа;

наблюдение за пламенем газонагревателя установки очистки природного газа, за перекидкой клапанов при переключении адсорберов с режима "адсорбция" на режим "регенерация" и обратно;

регулирование количества воздуха, поступающего на отопление преобразователя, количества газа, поступающего на конверсию, температуры продуктов горения на входе в дымососы и в рекуператоры;

ведение процесса нагрева преобразователя и очистки природного газа от сернистых соединений в производстве губчатого железа под руководством газовщика более высокой квалификации;

контроль за работой дымососа, целостностью футеровки трубопроводов;

участие в загрузке цеолита и окиси цинка в адсорберы и реакторы;

периодический осмотр трактов горячего дутья и смешанного газа, запорной арматуры и фланцевых соединений установки очистки природного газа;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

296. Должен знать:

основы процесса получения восстановительного газа;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

физические и химические свойства восстановительного газа, химические свойства цеолитов и катализаторов, применяемых для очистки природного газа;

схемы автоматических регуляторов и автоматических блокировок;

слесарное дело.

Параграф 2. Газовщик шахтной печи, 6-й разряд

297. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева преобразователя и очистки природного газа от сернистых соединений в производстве губчатого железа;

перевод работы преобразователя с главных горелок на вспомогательные и обратно;

наблюдение за нагревом реакционных труб;

ведение процесса получения восстановительного газа требуемого состава в производстве губчатого железа путем конверсии природного газа под руководством газовщика более высокой квалификации;

контроль по показаниям контрольно-измерительных приборов за процессом нагрева преобразователя;

остановка и пуск преобразователя, перекидка клапана системы очистки газа;

нагрев и охлаждение адсорберов и слоя цеолита при проведении регенерации в системе очистки газа;

перевод адсорберов с режима "адсорбция" на режим "регенерация".

наблюдение и контроль по показаниям контрольно-измерительных приборов за расходом и давлением газовых потоков, уровнем скапливающейся жидкости в сборниках и выпуск ее;

загрузка цеолита и окиси цинка в адсорберы и реакторы и выгрузка их;

участие в замене реакционных труб на преобразователе;

пуск и остановка газонагревателя установки очистки природного газа.

298. Должен знать:

технологию получения восстановительного газа и очистки природного газа от сернистых соединений;

физические и химические свойства очищенного природного и сбросного газов;

свойства жидкости, скапливающейся в водосборниках, и ее токсичность;

влияние качества очистки газа на процесс получения губчатого железа;

способы защиты катализаторов от загрязнения серой и науглероживания;

влияние серы на качество губчатого железа.

Параграф 3. Газовщик шахтной печи, 7-й разряд

299. Характеристика работ:

ведение процесса получения восстановительного газа требуемого состава в производстве губчатого железа путем конверсии природного газа;

контроль процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

регулирование соотношения и температуры технологического и природного газов, поступающих на конверсию;

перевод работы преобразователя природного газа с "рабочего" хода на "холостой" и обратно;

разогрев преобразователя от режима "холодный ход" до "холостого";

пуск шахтной печи в работу, остановка ее и заполнение газового тракта инертным газом;

осмотр коллекторов конвертированного газа и фланцевых соединений;

замена реакционных труб на преобразователе и заполнение их катализатором;

отключение газа от газовых магистралей и продувка их инертным газом при остановках шахтной печи на длительный ремонт;

ведение учета показаний приборов и установленной технической документации на участке конверсии газа;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство газовщиками более низкой квалификации.

300. Должен знать:

технологические основы получения губчатого железа;

правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

физические и химические свойства сырых материалов и используемого природного газа;

влияние химического состава и механических свойств окисленных окатышей на ход процесса;

причины расстройства хода печи и способы их предупреждения;

системы газопроводов и водопроводов;

режимы работы скрубберов, холодильников, смесителей, компрессоров;

методы и приемы пуска и остановки печи.

301. Требуется среднее специальное образование.

50. Горновой десульфурации чугуна
Параграф 1. Горновой десульфурации чугуна,
4-й разряд

302. Характеристика работ:

ведение технологического процесса десульфурации жидкого чугуна в ковшах методом вдувания гранулированного магния в струе сжатого воздуха или металлическим магнием под руководством горнового более высокой квалификации;

приготовление массы для обмазки фурм, испарителей и чушек магния, обмазка и сушка их;

подвешивание чушек магния в испарителях;

расстановка ковшей с чугуном на путях в подтележечной галерее, закрывание ковшей крышками;

участие в ремонтах обслуживаемого оборудования;

очистка и побелка шлакоотбойников и зоны продувки, очистка испарителей, чугуновозов и железнодорожных путей от выбросов чугуна, шлака и мусора.

303. Должен знать:

основы технологического процесса десульфурации чугуна;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

состав и свойство огнеупорной массы для обмазки фурм, испарителей и чушек магния, правила и сроки обмазки и сушки их;

физико-химический состав чугуна;

слесарное дело.

Параграф 2. Горновой десульфурации чугуна,
5-й разряд

304. Характеристика работ:

ведение технического процесса десульфурации жидкого чугуна в ковшах методом вдувания гранулированного магния в струе сжатого воздуха или металлическим магнием.

установка и снятие фурм и испарителей, набивка и обмазка их огнеупорной массой;

наблюдение за ведением продувки чугуна и регулирование подачи вдуваемой смеси;

управление механизмами подъема испарителей, крышек и передвижения тележек при десульфурации чугуна металлическим магнием;

отбор проб чугуна;

управление механизмами передвижения чугуновозных ковшей;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

305. Должен знать:

технологический процесс десульфурации чугуна в ковшах;

устройство, правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

электрическую схему пульта управления;

физико-химический процесс взаимодействия магния с серой чугуна;

состав смеси, применяемой для продувки чугуна, и влияние отдельных составных частей на процесс десульфурации чугуна;

содержание серы в чугуне до и после десульфурации;

нормы расхода магния в зависимости от исходного и конечного содержания серы в чугуне;

способы предупреждения и устранения неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

Параграф 3. Горновой десульфурации чугуна,
6-й разряд

306. Характеристика работ:

ведение процесса десульфурации жидкого чугуна в ковшах методом вдувания гранулированного магния в струе природного газа;

подготовка системы и выполнение операций по пневмотранспортированию гранулированного магния;

установка и снятие канала фурмы, замена фурм, ремонт огнеупорной обмазки фурм;

пневможидкостная обработка и очистка испарительных камер;

управление электроприводной аппаратурой подачи природного газа на фурмы и азота в расходные бункера и систему загрузки магния;

наблюдение и контроль по показаниям контрольно-измерительных приборов и датчиков аварийной и технологической сигнализаций за расходом и давлением природного газа и азота в сети и в расходных бункерах;

управление механизмами подъема фурм, крышек и передвижения тележек;

выполнение работ по предупреждению и ликвидация аварий в системе подачи природного газа на фурмы;

учет по показаниям контрольно-измерительных приборов параметров процесса инжектирования магния;

профилактические осмотры технологического оборудования.

307. Должен знать:

технологический процесс десульфурации чугуна в ковшах гранулированным магнием, вводимым в струе природного газа;

основы взаимодействия природного газа и азота с магнием и компонентами чугуна и шлака;

физико-химические свойства природного газа и азота;

влияние химического состава и свойств газоносителя и гранулированного магния на ход и эффективность процесса десульфурации;

устройство системы аварийной и технологической сигнализации;

электрические схемы управления;

правила работы с системами газопровода и сосудами, работающими под давлением;

план ликвидации аварий.

308. Требуется среднее специальное образование.

51. Горновой доменной печи
Параграф 1. Горновой доменной печи (третий),
4-й разряд

309. Характеристика работ:

выпуск чугуна и шлака, ломка и сушка литейной канавы, заправка перевалов и пушки, смена фурм и охладительных приборов при обслуживании доменных печей объемом до 930 м³ под руководством горнового доменной печи (первого);

подготовка чугунных и шлаковых желобов, носков, сифонов и обводного желоба к выпуску чугуна и шлака, подготовка и установка отсечных лопат;

подготовка шлаковозных ковшей для приемки шлака, засыпка чугуновозных ковшей коксовой мелочью;

наблюдение за потоком чугуна и шлака в желобах при их выпуске;

регулирование наполнения ковшей;

управление отсечными лопатами, поворотными носками чугунного и шлакового желобов, краном литейного двора и другими подъемными механизмами при выполнении горновых работ и одноносковой разливки чугуна и шлака;

участие в ремонтах оборудования горна.

310. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки чугуна;

устройство доменной печи и оборудования горна - пушки, бурмашины, шлакового стопора и литейного крана;

химические и физические свойства чугуна и шлака;

состав и свойства заправочных материалов, поступающих на заправку желобов и носков, огнеупорных материалов, применяемых при заправке и ремонте чугунной и шлаковой леток;

основы ведения огнеупорных работ.

При выпуске чугуна и шлака, ломке и сушке литейной канавы, заправке перевалов и пушки, смене фурм и охладительных приборов при обслуживании доменных печей объемом 930 м³ до 2000 м³ под руководством горнового доменной печи (первого) - 5-й разряд.

при выпуске чугуна и шлака, ломке и сушке литейной канавы, заправке перевалов и пушки, смене фурм и охладительных приборов при обслуживании доменных печей объемом 2000 м³ и более под руководством горнового доменной печи (первого) - 6-й разряд.

Параграф 2. Горновой доменной печи (второй),
5-й разряд

311. Характеристика работ:

подготовка и смена шлаковых приборов, разделка чугунной летки, выпуск чугуна, подготовка и заправка главного желоба для чугуна, фурм и амбразур при обслуживании доменных печей объемом до 930 м³ под руководством горнового доменной печи (первого);

разборка и наборка футляра шлаковой летки, набивка канавы и заправка шлаковых желобов;

управление шлаковыми стопорами при выпуске шлака;

отбор проб шлака;

определение степени нагрева и состава выпускаемого шлака;

наблюдение за состоянием шлаковой фурмы и наполнением шлаковозных ковшей.

312. Должен знать:

технологический процесс выплавки чугуна в доменной печи;

устройство обслуживаемого оборудования;

химические и физические свойства сырья и топлива, поступающих в доменную плавку;

слесарное дело.

При подготовке и смене шлаковых приборов, разделке чугунной летки, выпуске чугуна, подготовке и заправке главного желоба для чугуна, фурм и амбразур при обслуживании доменных печей объемом 930 м³ до 2000 м³ под руководством горнового доменной печи (первого) - 6-й разряд;

при подготовке и смене шлаковых приборов, разделке чугунной летки, выпуске чугуна, подготовке и заправке главного желоба для чугуна, фурм и амбразур при обслуживании доменных печей объемом 2000 м³ и более под руководством горнового доменной печи (первого) - 7-й разряд.

Параграф 3. Горновой доменной печи (первый),
6-й разряд

313. Характеристика работ:

ведение работ по обслуживанию горна доменных печей объемом до 930 м³ в соответствии с графиком выпуска чугуна и шлака;

разборка и набивка футляра чугунной летки и подготовка главного желоба для выпуска чугуна;

выпуск чугуна и шлака;

зарядка пушки запорной массой, смена охладительных устройств, фурм и амбразур;

управление бурмашиной и пушкой при открывании и закрывании чугунной летки;

наблюдение по показаниям контрольно-измерительных приборов и другим данным за составом шлака, нагревом поверхности горна, циркуляцией воды, работой фурм и охладительных устройств;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой горновых.

314. Должен знать:

теоретические основы доменного процесса;

признаки расстройства работы доменной печи;

конструктивные особенности доменных печей различных типов.

При обслуживании горна доменных печей объемом 930 м³ до 2000 м³ - 7-й разряд;

при обслуживании горна доменных печей объемом 2000 м³ и более (требуется среднее специальное образование) - 8-й разряд.

52. Горновой шахтной печи
Параграф 1. Горновой шахтной печи, 5-й разряд

315. Характеристика работ:

ведение технологического процесса охлаждения губчатого железа под руководством горнового более высокой квалификации;

участие в технологическом процессе восстановления окисленных окатышей горячим восстановительным газом;

обслуживание зоны выгрузки железа из шахтной печи;

контроль за процессом выгрузки, уплотнением нижнего питателя постоянного действия, за давлением и расходом охлаждающего и инертного газов;

регулирование колебаний маятникового разгрузочного устройства в зависимости от хода процесса с помощью контрольно-измерительных приборов;

периодический осмотр нижнего питателя постоянного действия, нижнего отсечного шибера, аварийных сбрасывателей, автоматических пробоотборников губчатого железа и другого оборудования зоны выгрузки;

участие в ремонтах оборудования печи и преобразователя восстановительного газа.

316. Должен знать:

основы технологического процесса получения трубчатого железа в шахтных печах;

устройство и принцип работы шахтной печи и ее оборудования;

химические и физические свойства губчатого железа;

слесарное дело.

Параграф 2. Горновой шахтной печи, 6-й разряд

317. Характеристика работ:

ведение технологического процесса охлаждения губчатого железа;

ведение технологического процесса восстановления окисленных окатышей горячим восстановительным газом и выдача губчатого железа из шахтной печи под руководством горнового более высокой квалификации;

контроль за перепадом давления между охлаждающим и инертным газами в нижнем газодинамическом затворе с помощью контрольно-измерительных приборов;

периодический осмотр среднего питателя постоянного действия, газосборных устройств нагретого охлаждающего газа, скруббера, компрессора, каплеуловителя, газораспределительного устройства в печи и другого оборудования зоны охлаждения;

наблюдение за уплотнениями на средних питателях постоянного действия, фланцевыми соединениями на газопроводах для подвода и отвода охлаждающего газа;

замена реакционных труб на преобразователе восстановительного газа и заполнение их катализатором под руководством горнового более высокой квалификации;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

318. Должен знать:

технологический процесс получения губчатого железа из окисленных окатышей в шахтных печах;

основы процесса науглероживания металла в печи;

устройство шахтных печей различных типов;

физические и химические свойства окисленных окатышей;

влияние фракционного состава сырья на ход технологического процесса;

способы охлаждения и очистки газа.

Параграф 3. Горновой шахтной печи, 7-й разряд

319. Характеристика работ:

ведение восстановления окисленных окатышей горячим восстановительным газом в шахтных печах;

контроль за перепадами давления газов между восстановительной и промежуточной зонами в печи, давлением инертного газа в верхнем газовом динамическом затворе;

периодический осмотр оборудования зон восстановления и промежуточной, уплотнений на верхних питателях постоянного действия, фланцевых соединений на газопроводах восстановительного и колошникового газов, питательных труб, уплотнений термопар с помощью контрольно-измерительных приборов;

выдача из печи губчатого железа;

замена реакционных труб на преобразователе восстановительного газа и заполнение их катализатором;

ведение учета показаний приборов и установленной документации работы печи;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой горновых

320. Должен знать:

теплотехнические основы процесса получения губчатого железа из окисленных окатышей в шахтных печах;

конструктивные особенности шахтных печей различных типов;

схемы автоматического регулирования процесса и схемы автоматических блокировок;

технологические схемы получения восстановительного, охлаждающего и инертного газов.

321. Требуется среднее специальное образование.

53. Грануляторщик доменного шлака
Параграф 1. Грануляторщик доменного шлака,
2-й разряд

322. Характеристика работ:

грануляция огненно-жидкого шлака на установках мокрой, полусухой и сухой грануляции производительностью до 1 миллион тонн (далее - млн. т.) шлака в год;

управление механизмами установки, включение подачи воды в бассейн, грануляционный желоб, траншею и поддержание необходимого уровня;

регулирование соотношения шлака и воды при сливе на грануляционной установке;

кантовка шлаковозных ковшей;

очистка шлаковых желобов, сточных канав и разбивка застывшего в ковшах шлака пневматическими отбойными молотками и другими инструментами;

управление скреперной лебедкой или другими механизмами при погрузке гранулированного шлака в железнодорожные вагоны;

уборка шлака на территории грануляционной установки и подъездных путях;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

323. Должен знать:

принцип работы оборудования грануляционной установки, механизмов кантования ковшей, пневматических отбойных молотков и применяемых погрузочных механизмов;

свойства жидкого и гранулированного шлака;

слесарное дело.

Параграф 2. Грануляторщик доменного шлака,
3-й разряд

324. Характеристика работ:

грануляция огненно-жидкого шлака на установках мокрой, полусухой и сухой грануляции производительностью свыше 1 млн. т. шлака в год;

обслуживание установки по производству шлаковой пемзы, термозита, литого щебня, шлаковаты и другие.

подача сжатого воздуха;

управление гидроэкранной установкой;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

325. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых установок;

химические свойства пемзы, термозита и других продуктов шлакопереработки.

При обслуживании бесковшевой придоменной установки грануляции шлака производительностью до 1 миллион (далее – млн.) тонн шлака в год - 4-й разряд;

при обслуживании бесковшевой придоменной установки грануляции шлака производительностью свыше 1 млн. т. шлака в год - 5-й разряд.

54. Машинист вагон-весов
Параграф 1. Машинист вагон-весов, 2-й разряд

326. Характеристика работ:

подача и разгрузка в скип шихтовых материалов при обслуживании доменных печей объемом до 930 м³ под руководством машиниста более высокой квалификации;

чистка, обдувка и смазка всех механизмов вагон-весов и гризли;

управление механизмами по увлажнению материалов в скипе;

наблюдение за работой скипов коксовой мелочи;

уборка вагон-весов и просыпавшихся материалов на путях вагон-весов;

участие в ремонтах вагон-весов и гризли.

327. Должен знать:

принцип работы оборудования вагон-весов и всех загрузочных механизмов;

физические и химические свойства шихтовых материалов;

требования, предъявляемые к качеству смазочных материалов;

основы слесарного дела.

При обслуживании вагон-весов доменных печей объемом 930 м³ и более под руководством машиниста более высокой квалификации - 3-й разряд.

Параграф 2. Машинист вагон-весов, 4-й разряд

328. Характеристика работ:

набор, взвешивание, подача и разгрузка в скип шихтовых материалов при обслуживании доменных печей объемом до 500 мі;

обеспечение точности взвешивания материалов, полной выгрузки материалов из вагон-весов и полноты загрузки печей;

наблюдение за качеством отсева кокса и работой подъемника и грохотов рассева коксовой мелочи;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

профилактический осмотр и текущий ремонт вагон-весов и гризли.

329. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки чугуна;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

состав и порядок подачи материалов в скип;

схемы и принцип автоматизации и блокировки механизмов загрузки;

слесарное дело.

При обслуживании вагон-весов доменных печей объемом 500 м³ до 930 м³ - 5-й разряд.

При обслуживании вагон-весов доменных печей объемом 930 м³ и более - 6-й разряд.

55. Наладчик автоматизированных вагон-весов
Параграф 1. Наладчик автоматизированных
вагон-весов, 6-й разряд

330. Характеристика работ:

наладка и обеспечение бесперебойной работы комплексов автоматизированной загрузки доменной печи, транспортной шихтоподачи или автоматизированных вагон-весов;

регулирование скорости движения скипов, малых и больших конусов;

наблюдение за работой сигнализации и электротормозных устройств, за работой пусковой и регулирующей аппаратуры, выявление и устранение неисправностей в их работе;

профилактический осмотр и ремонт автоматизированных систем загрузки доменных печей.

331. Должен знать:

основы технологии доменного процесса и электротехники;

устройство доменной печи и ее оборудования; конструкцию, схемы, принцип действия автоматики и эксплуатационные свойства обслуживаемого автоматического электрооборудования;

виды и причины неисправностей в работе оборудования и автоматики управления, их влияние на ход плавки в доменной печи, способы их устранения.

332. Требуется среднее специальное образование.

56. Транспортировщик шихты
Параграф 1. Транспортировщик шихты, 3-й разряд

333. Характеристика работ:

погрузка шихтовых материалов в вагонетки в соответствии с графиком загрузки печей, подкатка вагонеток к весам, взвешивание и доставка груженых вагонеток к неполностью механизированным доменным печам и порожних - к месту погрузки;

постановка в клети вагонеток и бадей с шихтовыми материалами и выкатывание из клети порожних вагонеток;

проверка качества подаваемой шихты;

наблюдение за исправным состоянием клети, бимсовых путей и стрелок.

334. Должен знать:

виды и физические свойства шихтовых материалов, загружаемых в доменную печь;

последовательность загрузки и подачи шихтовых материалов в неполностью механизированные печи.

57. Скиповой
Параграф 1. Скиповой, 2-й разряд

335. Характеристика работ:

очистка скиповой ямы на доменных печах объемом до 930 м³, уборка и загрузка в скип просыпавшихся сырых материалов и коксовой мелочи;

управление подъемником малого скипа и работой насосов при отключении автоматики

управление механизмами открывания и закрывания коксовых и рудных бункеров;

кантовка вагонеток с сырыми материалами, доставляемых к скиповой яме неполностью механизированных доменных печей, поливка водой вагонеток с материалами;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

336. Должен знать:

принцип работы оборудования скиповой ямы, главного и малого скиповых подъемников, гризли, затворов, коксовых воронок-весов и водяного насоса;

виды загружаемых в доменную печь сырых материалов и топлива;

слесарное дело.

При очистке скиповых ям на доменных печах объемом 930 м³ и более - 3-й разряд.

Параграф 2. Скиповой, 4-й разряд

337. Характеристика работ:

заполнение скипов неполностью механизированных доменных печей коксом, рудой и другими шихтовыми материалами;

регулирование очередности подачи на колошник шихтовых материалов и загрузки их в печь;

открывание и закрывание переводных стрелок по показаниям светофора;

наблюдение за полнотой загрузки доменной печи;

ведение учета загружаемых в печь подач;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

338. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки чугуна;

устройство и принцип работы механизмов загрузки;

свойства загружаемых в доменную печь сырых материалов и топлива.

Раздел 4. Сталеплавильное производство
58. Машинист гидроочистки и смазки изложниц
Параграф 1. Машинист гидроочистки и смазки изложниц, 3-й разряд

339. Характеристика работ:

управление механизмами гидравлической установки и механизмом смазки изложниц;

очистка внутренней поверхности изложниц и покраска их лаком;

проверка качества очистки и покраски изложниц;

обеспечение подачи подвижных составов во двор изложниц;

уход за установкой и участие в проведении ремонтов оборудования гидроустановки и механизма смазки;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

340. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации установки для гидроочистки и смазки изложниц;

график выпуска плавок;

типы изложниц, правила охлаждения изложниц воздухом и водой;

состав и свойства применяемых для смазки изложниц, лаков и других смазочных материалов;

влияние качества очистки и смазки изложниц на качество поверхности слитков; слесарное дело.

59. Машинист дистрибутора
Параграф 1. Машинист дистрибутора, 3-й разряд

341. Характеристика работ:

управление с пульта механизмом поворота (дистрибутором) конвертеров емкостью до 10 т. под руководством машиниста дистрибутора более высокой квалификации;

управление механизмами по сливу шлака в шлаковые чаши и металла в ковш;

чистка и смазка узлов трения, подноска смазочных материалов;

участие в ремонте оборудования поворота конвертера;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

342. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали;

основы процесса рафинирования чернового ферроникеля;

устройство и принцип работы механизмов поворота конвертеров;

виды, свойства и качество смазочных материалов; слесарное дело.

При обслуживании дистрибутора конвертеров емкостью 10 т до 250 т под руководством машиниста дистрибутора более высокой квалификации - 4-й разряд;

при обслуживании дистрибутора конвертеров емкостью 250 т и более под руководством машиниста дистрибутора более высокой квалификации - 5-й разряд.

Параграф 2. Машинист дистрибутора, 5-й разряд

343. Характеристика работ:

управление с пульта механизмом поворота (дистрибутором) конвертеров емкостью до 10 т.

управление приводом подъема и повалки конвертера, кислородной фурмой;

включение механизмов по дозировке и подаче сыпучих материалов в конвертер;

управление и регулирование подачи кислорода в конвертер и охлаждающей воды в зону реакции;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, характеризующих процесс плавки;

слив шлака в шлаковую чашу и металла в ковш;

управление толкающей тележкой, передвигающей мульдовые составы в загрузочном пролете, завалочной машиной, подающей мульды со скрапом в конвертер;

наблюдение за исправным состоянием механизмов;

управление с пульта процессом продувки кислородом чернового ферроникеля;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

344. Должен знать:

технологический процесс выплавки стали и получения шлаков необходимой кондиции;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации оборудования конвертера;

назначение, устройство, электрические схемы всей управляющей и регулирующей аппаратуры пульта управления конвертера;

химический состав и физические свойства чугуна, стали, руды, раскислителей и шлака;

причины возникновения неисправностей в работе конвертера и методы их устранения;

технологический процесс рафинирования чернового ферроникеля;

химический состав и физические свойства чернового ферроникеля.

При обслуживании дистрибутора конвертеров емкостью 10 т. до 100 т. - 6-й разряд;

при обслуживании дистрибутора конвертеров емкостью 100 т. до 250 т. - 7-й разряд;

при обслуживании дистрибутора конвертеров емкостью 250 т. и более (требуется среднее специальное образование) - 8-й разряд.

60. Машинист завалочной машины
Параграф 1. Машинист завалочной машины, 3-й разряд

345. Характеристика работ:

ведение процесса завалки шихты в сталеплавильные агрегаты под руководством машиниста более высокой квалификации;

управление рычагом включения и выключения механизма запора мульд;

чистка, смазка и уборка завалочной машины, проверка состояния смазочных точек и поступления смазки во все узлы трения;

доставка смазочных материалов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемой машины, участие в ее ремонте.

346. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали;

принцип работы завалочной машины;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист завалочной машины

347. Характеристика работ:

ведение процесса завалки шихты в сталеплавильные агрегаты;

очистка машиной порогов завалочных окон после выпуска плавки, скачивание шлака и полировка планки рудой;

загрузка в печи добавочных материалов и раскислителей;

подача и установка в сушильные печи мульд с рудой и бокситом для просушивания и ферросплавов для прокаливания;

участие в снятии и установке электродов на электропечах и перемещении их в электродержателях;

перевозка и установка коробок и контейнеров с огнеупорными материалами, деталей арматуры печей и других материалов, необходимых для проведения ремонтов печей;

участие в заправке и ломке кладки при ремонтах печей;

уход за машиной и смазка узлов трения;

выполнение ремонта завалочной машины.

348. Должен знать:

технологический процесс выплавки стали;

устройство основных частей печи; правила технической эксплуатации завалочной машины;

состав и основные физические свойства шихтовых, заправочных материалов, раскислителей и легирующих добавок.

При завалке шихты в мартеновские печи емкостью до 25 т. - 4-й разряд;

при завалке шихты в электросталеплавильные печи емкостью до 100 т., печи емкостью 25 т. до 100 т. и конвертеры емкостью до 250 т. - 5-й разряд.

при завалке шихты в мартеновские печи емкостью 100 т. до 500 т.; электросталеплавильные печи емкостью 100 т и более, конвертеры емкостью 250 т. и более - 6-й разряд;

при завалке шихты в мартеновские печи емкостью 500 т и более - 7-й разряд.

61. Машинист заправочной машины
Параграф 1 Машинист заправочной машины, 3-й разряд

349. Характеристика работ:

управление заправочной машиной и торкрет-машиной при заправке и торкретировании задней стенки, свода, набивки крышек завалочных окон мартеновских печей емкостью до 100 т.;

обеспечение подачи заправочных материалов к машине и засыпка их в бункера;

заправка торкрет-машины огнеупорной массой;

подача заправочной машины к печам;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

смазка узлов машины;

уход за машиной;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

350. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации заправочной и торкрет-машины;

свойства и назначение огнеупорных материалов, применяемых при заправке и торкретировании отдельных частей печи;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

слесарное дело.

При заправке и торкретировании мартеновских печей емкостью 100 т. и более – 4-й разряд.

62. Миксеровой
Параграф 1. Миксеровой, 2-й разряд

351. Характеристика работ:

скачивание шлака из миксеров, отбивка скрапа, заправка носка и горловины миксера, очистка чугуновозных ковшей после слива под руководством миксерового более высокой квалификации;

пробивка отверстия в шлаковой корке ковшей для слива чугуна в миксер;

сопровождение ковшей с горячим чугуном при подаче их к сталеплавильным агрегатам;

управление механизмами поворота миксера, подъема крышек сливного и заливного отверстий миксера;

доставка проб чугуна в экспресс-лабораторию, смазочных материалов и смазка миксера;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

участие в ремонтах огнеупорной кладки миксера и его оборудования;

очистка и уборка рабочего места и железнодорожных путей у миксера.

352. Должен знать:

принцип работы миксера;

виды и свойства огнеупорных материалов, необходимых при уходе за миксером;

схему централизованной смазки миксера;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Миксеровой, 3-й разряд

353. Характеристика работ:

ведение процесса усреднения чугуна в миксере под руководством миксерового более высокой квалификации;

скачивание шлака из миксеров емкостью до 600 т. отбивка скрапа, заправка носка и горловины миксера, очистка чугуновозных ковшей после слива;

управление лебедкой и скраповозом;

отбор проб чугуна на химический анализ;

подача и подготовка шлакового ковша и огнеупорных материалов для заправки миксера.

354. Должен знать:

основы физико-химических процессов, происходящих в миксере;

устройство и принцип работы оборудования миксера и скраповоза;

химический состав жидкого чугуна;

слесарное дело.

Параграф 3. Миксеровой, 4-й разряд

355. Характеристика работ:

ведение процесса усреднения чугуна в миксерах емкостью до 600 т. скачивание шлака из миксеров емкостью 600 т. до 2500 т.;

прием и выдача чугуна из миксера в соответствии с графиком заливки чугуна в сталеплавильные агрегаты;

регулирование подачи газа и воздуха в зависимости от температуры и состава чугуна в миксере.

356. Должен знать:

физико-химические процессы, происходящие в миксере;

правила технической эксплуатации миксера;

требования, предъявляемые к химическому составу жидкого чугуна в сталеплавильном производстве;

методы ведения огнеупорной кладки миксера.

Параграф 4. Миксеровой, 5-й разряд

357. Характеристика работ:

ведение процесса усреднения чугуна в миксерах емкостью 600 т. до 2500 т.;

скачивание шлака из миксеров емкостью 2500 т. и более и передвижных миксеров независимо от емкости;

прием и выдача чугуна из миксера в соответствии с графиком заливки чугуна в сталеплавильные агрегаты;

регулирование подачи газа и воздуха в зависимости от температуры и состава чугуна в миксере.

358. Должен знать:

технологический процесс выплавки стали;

конструктивные особенности передвижных миксеров.

При ведении процесса усреднения чугуна в миксерах емкостью 2500 т. и более и в передвижных миксерах независимо от емкости - 6-й разряд.

63. Набивщик блоков
Параграф 1. Набивщик блоков, 3-й разряд

359. Характеристика работ:

изготовление блоков для стен электропечей;

выгрузка пека из вагонов, подготовка материалов и составление смеси по заданному рецепту;

загрузка смеси в горн или котел, подогрев ее и перемешивание

набивка смесью металлических шаблонов-блоков ручным или механизированным способом;

сборка и разборка металлических каркасов-шаблонов блоков;

проверка качества материалов и исправности шаблонов и инструментов.

360. Должен знать:

технологию приготовления смеси и набивки блоков;

состав и свойства применяемых материалов;

виды шаблонов для изготовления блоков.

64. Наборщик стопоров
Параграф 1. Наборщик стопоров, 1-й разряд

361. Характеристика работ:

заготовка, складирование и подноска к рабочему месту стопорных трубок, пробок, стержней, огнеупорных и других материалов для наборки стопоров;

приготовление раствора по заданному рецепту;

выравнивание металлических стержней стопоров, бывших в употреблении;

установка стопоров в сушильные печи;

уборка рабочего места.

362. Должен знать:

состав и свойства огнеупорных и связующих материалов, применяемых при наборе стопоров;

размеры стопорных трубок для различных ковшей;

режим сушки стопоров.

Параграф 2. Наборщик стопоров, 2-й разряд

363. Характеристика работ:

наборка трубок для продувки кислорода в сталеплавильные агрегаты;

наборка стопоров для сталеразливочных ковшей емкостью до 100 т под руководством наборщика стопоров более высокой квалификации.

364. Должен знать:

процесс сушки стопоров;

устройство и принцип работы сушильной печи;

методы выявления дефектов стопорных трубок, пробок, стержней.

Параграф 3. Наборщик стопоров, 3-й разряд

365. Характеристика работ:

наборка и сушка стопоров для сталеразливочных ковшей емкостью до 100 т.;

наборка стопоров для сталеразливочных ковшей емкостью 100 т. и более под руководством наборщика стопоров более высокой квалификации;

проверка качества стопорных трубок и пробок, исправности нарезки и прямолинейности стержней, плотности укладки катушек, надежности прикрепления пробки, качества швов и приготовленного раствора;

управление талью или лебедкой при загрузке и выгрузке стопоров из сушильной печи;

регулирование температуры в сушильной печи и контроль режима сушки стопоров;

наборка шиберных затворов.

366. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации сушильной печи;

устройство сталеразливочных ковшей, стопорного механизма и шиберного затвора.

При наборке и сушке стопоров для сталеразливочных ковшей емкостью 100 т и более и для машин непрерывного и полунепрерывного литья заготовок, при наборке и сушке стопоров для ковшей установок вакуумирования стали - 4-й разряд.

65. Оператор загрузки конвертера
Параграф 1. Оператор загрузки конвертера,
3-й разряд

367. Характеристика работ:

управление с пульта трактом подачи сыпучих материалов к конвертерам емкостью до 100 т.;

взвешивание и загрузка шихтовых материалов в бункера;

наблюдение за правильностью выполнения системы заданий и обеспечение полной загрузки бункеров и конвертеров всеми видами шихтовых материалов;

ввод и вывод из работы отдельных бункеров или группы бункеров;

выявление и устранение неисправностей в работе механизмов и аппаратуры автоматического управления;

ведение учета наличия шихтовых материалов в приемных и расходных бункерах.

368. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали в конвертерах;

устройство и принцип работы механизмов и аппаратуры системы шихтоподачи;

физические и химические свойства шихтовых материалов для выплавки стали; электрослесарное дело.

При обслуживании с пульта тракта подачи сыпучих материалов к конвертерам емкостью 100 т и более - 4-й разряд.

66. Оператор логоскопа
Параграф 1. Оператор логоскопа, 4-й разряд

369. Характеристика работ:

контроль за процессом продувки плавки в конвертерах емкостью до 20 т.;

подача сигналов о необходимости подогрева или охлаждения плавок, прекращении продувки на заданном проценте углерода и о повалке конвертера;

наблюдение за характеристикой кривой радиации пламени, расходом и давлением воздуха;

очистка и фокусировка фотоголовок;

смена фильтров защитных стекол, диафрагм на фотоголовках;

запись показаний приборов, анализов чугуна и стали и данных технологического процесса каждой плавки.

370. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали в конвертерах;

устройство, принцип работы логоскопа, конвертеров и их оборудования;

физические и химические свойства чугуна, стали, руды, раскислителей и шлака.

При осуществлении контроля за процессом продувки плавки в конвертерах емкостью 20 т и более - 5-й разряд.

67. Оператор машины непрерывного литья заготовок
Параграф 1. Оператор машины непрерывного литья заготовок, 3-й разряд

371. Характеристика работ:

управление уборочными механизмами на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью до 100 тысяча тонн (далее - тыс. т.) стали в год в процессе разливки стали и подготовки машины к работе;

управление сталевозной тележкой при передаче жидкого металла от печей к машине, шлепперами при подаче на складе заготовок на газорезку и штабелировку;

управление механизмами газовой резки слябов и заготовок на мерные длины на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок или резка слябов и заготовок ручными резаками вне зоны машины;

управление в процессе резки аппаратурой газораспределительных щитов;

подготовка затравок к очередной разливке;

сборка газовой схемы газораспределительных щитов, блоков, клапанов тележки газорезки и газовых щитов пульта;

регулирование давления газа на газовых щитах;

подготовка обслуживаемых механизмов к разливке плавок под руководством оператора, обслуживающего главный пульт управления машины, наблюдение за их работой и исправным состоянием;

профилактический осмотр и ремонт газовой аппаратуры;

участие в наладке и ремонте обслуживаемого оборудования.

372. Должен знать:

основы технологического процесса разливки стали на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок;

принцип работы механизмов газовой резки машины;

устройство ручных резаков и горелок;

устройство и назначение пультов управления, щитов контрольно-измерительных приборов, управляющей и регулирующей аппаратуры обслуживаемого пульта управления;

схемы подачи кислорода, горючего газа и воды к резакам;

правила обращения с кислородом, горючим газом и с баллонами сжатого воздуха;

установка сигнализации и системы связи с разливочной площадкой;

принцип работы основных технологических узлов машины;

причины возникновения неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, способы их предупреждения и устранения;

основы электрослесарного дела.

Параграф 2. Оператор машины непрерывного литья
заготовок, 4-й разряд

373. Характеристика работ:

управление механизмами возвратно-поступательного движения кристаллизаторов, подъемно-поворотным столом, тянущими клетями, тележкой промежуточного разливочного устройства, механизмами автоматической смазки кристаллизатора и другими механизмами по перемещению, кантовке, уборке и транспортировке металла с пульта разливки углеродистой и низколегированной стали на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок;

установка кристаллизаторов, заделка зазоров между затравками и кристаллизаторами;

регулирование скорости разливки и автоматической смазки;

управление уборочными механизмами на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью свыше 100 тыс. т. стали в год в процессе разливки стали и подготовки машины к работе;

управление механизмами газовой резки непрерывного слитка на мерные длины, захвата и подъема кабин газорезок, перемещения резаков и наладки мерных длин заготовок, механизмами управления подхватами заготовок и рычагами подхватов, зажимным устройством газорезок в режиме подачи затравок, аварийными улавливателями, управление механизмами подачи заготовок на рольганги и механизмами штабелирования на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью до 100 тыс. т. стали в год;

резка отливаемой заготовки ручными резаками;

регулирование подачи горючего газа, кислорода, азота, сжатого воздуха, воды, работы водных коммуникаций;

зачистка заготовок;

устранение утечки газа;

наблюдение за работой и исправным состоянием обслуживаемых механизмов, управляющей и контрольно-измерительной аппаратурой и проверка их работы перед разливкой;

подготовка технологического инструмента;

участие в подготовке обслуживаемых механизмов к разливке стали, наладке и в ремонтах машины;

смена резаков, мундштуков и накидных гаек.

374. Должен знать:

технологию процесса разливки стали на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок;

устройство и схемы работы основных технологических узлов машины;

систему связи и сигнализации основных пультов управления на машине;

устройство контрольно-измерительных приборов обслуживаемого пульта управления;

правила технической эксплуатации механизмов газовой резки;

электрослесарное дело.

Параграф 3. Оператор машины непрерывного литья
заготовок, 5-й разряд

375. Характеристика работ:

ведение процесса непрерывного литья заготовок с главного пульта управления на машинах производительностью до 150 тыс. т. углеродистой и низколегированной стали в год;

управление с главного пульта стопорами промежуточного и разливочного ковшей, тянущими клетями, кристаллизаторами, подъемно-поворотными столами, механизмами качания форсунок и электрозадвижками кристаллизаторов, механизмами по подаче, перемещению, резке, транспортировке и уборке металла.

управление механизмами возвратно-поступательного движения кристаллизаторов, подъем подъемно-поворотным столом, тянущими клетями, тележкой промежуточно-разливочного устройства, механизмами автоматической смазки кристаллизатора и другими механизмами по перемещению, кантовке, уборке и транспортировке металла с пульта разливки высоколегированной стали и прецизионных сплавов на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок.

управление механизмами газовой резки непрерывного слитка на мерные длины, захвата и подъема кабин газорезок, перемещения резаков и наладки мерных длин заготовок, механизмами управления подхватами заготовок и рычагами подхватов, зажимным устройством газорезок в режиме подачи затравок, аварийными улавливателями, управление механизмами подачи заготовок на рольганги и механизмами штабелирования на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью 100 тыс. т. стали в год.

в необходимых случаях выполнение работ на любом из пультов управления машины. Проверка правильности эксплуатации всех пультов управления и контролирующей аппаратуры. Контроль за правильностью снятия, постановки и центровки промежуточных ковшей, полости кристаллизаторов. Проверка технологической оси машины. Наладка машины. Выявление и устранение неисправностей в работе машин во время разливки металла. Выполнение профилактических осмотров и текущих ремонтов оборудования машины.

376. Должен знать:

основы процесса кристаллизации непрерывного слитка;

устройство и электрические схемы всех технологических узлов машин непрерывного или полунепрерывного литья заготовок, контрольно-измерительной аппаратуры;

причины аварийных случаев разливки и методы их предупреждений.

Параграф 4. Оператор машины непрерывного литья
заготовок, 6-й разряд

377. Характеристика работ:

ведение процесса непрерывного литья заготовок с главного пульта на машинах производительностью свыше 150 тыс. т. углеродистой и низколегированной стали в год или машинах при разливке высоколегированной стали и прецизионных сплавов;

управление с главного пульта стопорами промежуточного и разливочных ковшей, кристаллизаторами, подъемно-поворотным столом, механизмами качания форсунок и электрозадвижками кристаллизаторов, механизмами по подаче, перемещению, резке, транспортировке и уборке металла.

378. Должен знать:

технологический процесс разливки высоколегированной стали и прецизионных сплавов на машинах непрерывного и полунепрерывного литья заготовок.

68. Оператор пароэжекторной установки
вакуумирования металла
Параграф 1. Оператор пароэжекторной установки вакуумирования металла, 3-й разряд

379. Характеристика работ:

ведение процесса внепечного вакуумирования металла на пароэжекторной установке производительностью до 450 килиграмм (далее – кг) сухого воздуха в час с пульта управления;

подготовка вакуум-камеры для приема ковша с жидким металлом, установка ковша;

управление приводами подъема и передвижения крышки вакуум-камеры, приводом дистанционного управления паровыми и водяными задвижками и затворами;

пуск насосов для создания вакуума в камере;

наблюдение по контрольно-измерительным приборам за процессом вакуумирования металла, регулирование и обеспечение заданных режимов;

наблюдение за работой и исправным состоянием контрольно-измерительной аппаратуры;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемой установки, участие в ее ремонте.

380. Должен знать:

технологический процесс внепечного вакуумирования и разливки металла в защитной среде;

устройство и принцип работы основных технологических узлов установки;

назначение и электрические схемы всей управляющей и регулирующей аппаратуры;

расположение и назначение контрольно-измерительных приборов;

причины возникновения неисправностей в работе оборудования и методы их предупреждения и устранения;

электрослесарное дело.

При обслуживании пароэжекторных установок производительностью сухого воздуха 450 кг/ч и более - 4-й разряд.

69. Оператор систем гидравлики и охлаждения машины непрерывного литья заготовок
Параграф 1. Оператор систем гидравлики и охлаждения машины непрерывного литья заготовок, 3-й разряд

381. Характеристика работ:

управление работой гидроаккумуляторной и гидронасосной станции на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью до 100 тыс. т. стали в год;

управление системой охлаждения, сброса воды со слитка и вентиляцией камеры вторичного охлаждения на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью до 100 тыс. т. углеродистой и низколегированной стали в год;

наладка гидросистемы на заданное давление, расхода воды вторичного охлаждения заготовки;

заполнение рабочей жидкостью расходных баков;

регулирование расхода воды на охлаждение кристаллизаторов и других водоохладительных узлов машины;

промывка водяных фильтров;

очистка форсунок, смена неисправных форсунок и прокладок;

смазка роликов вторичного охлаждения;

наблюдение за правильной работой механизмов, выдачей слитков из колодца, работой насосной станции на дне колодца, правильным вводом затравок во вторичное охлаждение, выдачей последней заготовки из машины, исправным состоянием задвижек, дросселей, вентилей, паросдувов, роликов вторичного охлаждения, работой водораспределительных устройств;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте;

чистка и смазка, профилактический осмотр оборудования.

382. Должен знать:

основы технологического процесса разливки стали на машинах непрерывного и полунепрерывного литья заготовок;

устройство и принцип работы систем гидравлики, водоохлаждения, вентиляции, основных технологических узлов машины, управляющей, регулирующей и измерительной аппаратуры обслуживаемых механизмов;

схемы управления гидроприводами;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 1. Оператор систем гидравлики и охлаждения машины непрерывного литья заготовок, 4-й разряд

383. Характеристика работ.:

управление работой гидроаккумуляторной и гидронасосной станции на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью свыше 100 тыс. т. стали в год;

управление системой охлаждения, сброса воды со слитка и вентиляцией камеры вторичного охлаждения на машинах непрерывного или полунепрерывного литья заготовок производительностью свыше 100 тыс. т. углеродистой и низколегированной стали в год или при разливке на машине высоколегированной стали и прецизионных сплавов независимо от производительности.

384. Должен знать:

технологический процесс разливки стали на машинах непрерывного и полунепрерывного литья заготовок;

системы водоснабжения, вентиляции, управления гидроприводами; режимы охлаждения;

систему связи и сигнализации основных постов управления машины;

правила эксплуатации гидроаккумуляторных баллонов высокого давления;

основы гидравлики и электротехники;

электрослесарное дело.

70. Плавильщик раскислителей
Параграф 1. Плавильщик раскислителей, 3-й разряд

385. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавки раскислителей и ферросплавов в печах под руководством плавильщика более высокой квалификации;

доставка шихтовых материалов к печам и их загрузка;

пробивка и заделка летки, чистка желобов от скрапа и шлака;

выпуск раскислителей и шлака, остановка печи и подготовка ее к следующему выпуску под руководством плавильщика более высокой квалификации;

сопровождение ковша с раскислителем к конвертеру, слив раскислителя в сталеразливочный ковш при сливе металла из конвертера;

наблюдение за исправностью тележки и ковшей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

386. Должен знать:

основы технологического процесса плавления раскислителей и ферросплавов;

принцип работы печи;

состав шихтовых материалов для получения раскислителей;

виды и свойства огнеупорных материалов, применяемых при ремонте печей; назначение раскислителей при выплавке стали;

слесарное дело.

Параграф 2. Плавильщик раскислителей, 4-й разряд

387. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавки раскислителей и ферросплавов в печах;

шихтовка плавки;

расчет потребного количества раскислителей, необходимой температуры;

выпуск раскислителей и шлака и подготовка агрегата к следующей плавке;

проверка наличия и качества шихтовых и заправочных материалов и инструментов;

ведение процесса расплавления алюминия для раскисления стали;

разливка расплавленного алюминия в формы;

дробление алюминия на мерные куски, погрузка в мульды или коробки и транспортировка их на разливочную площадку.

388. Должен знать:

технологический процесс расплавления алюминия, плавления раскислителей и ферросплавов в печах;

устройство и правила технической эксплуатации печи;

физико-химические свойства шихтовых материалов для плавления раскислителей.

71. Плавильщик синтетических шлаков
Параграф 1. Плавильщик синтетических шлаков,
4-й разряд

389. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавки в электросталеплавильных печах жидких синтетических шлаков, шлаков для электрошлакового переплава металла и выпуск шлака из печи в ковш под руководством плавильщика более высокой квалификации;

подготовка шлакообразующих материалов, участие в загрузке их в печь;

наблюдение за электрическим режимом плавки и системой водоохлаждения печи;

наращивание электродов под руководством плавильщика более высокой квалификации;

очистка печи от остатков металла и шлака;

очистка и подготовка выпускного желоба;

доставка ковша к месту заливки;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

390. Должен знать:

технологический процесс выплавки жидкого синтетического шлака и шлака для электрошлакового переплава металла;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

систему охлаждения и электроснабжения печи;

состав материалов, применяемых при плавке;

элекрослесарное дело.

Параграф 2. Плавильщик синтетических шлаков,
5-й разряд

391. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавки жидких синтетических шлаков и шлаков для электрошлакового переплава металла в электросталеплавильных печах;

регулирование электрического режима плавки;

наращивание электродов;

загрузка шихтовых материалов в печь и выпуск синтетического шлака из печи в ковш.

392. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали;

устройство и правила технической эксплуатации электропечей различных типов, применяемых при выплавке шлака;

основы электротехники;

физико-химические свойства шихтовых материалов;

типы электродержателей; мощность печных трансформаторов и допустимые нагрузки;

назначение синтетического шлака.

72. Подготовитель составов к разливке плавок
Параграф 1. Подготовитель составов к разливке плавок, 1-й разряд

393. Характеристика работ:

заготовка, складирование и подноска к рабочему месту сифонных трубок и огнеупорных материалов для наборки центровых и поддонов;

приготовление раствора по заданному рецепту.

394. Должен знать:

состав и свойства огнеупорных и связующих материалов, применяемых при наборке центровых и поддонов;

размеры сифонных трубок.

Параграф 2. Подготовитель составов к разливке плавок, 2-й разряд

395. Характеристика работ:

подготовка составов для разливки плавок, очистка наружной и внутренней поверхности изложниц, поддонов, тележек и центровых от скрапа, окалины, заливин и мусора, наборка поддонов и центровых под руководством рабочего более высокой квалификации;

сборка изложниц для биметаллических слитков;

заготовка, подноска и разгрузка сифонных трубок и огнеупорных материалов, поддонов, изложниц, центровых и утеплителей;

ремонт, подмазка и футеровка утеплителей;

уборка отделения и погрузка скрапа и мусора в вагоны.

396. Должен знать:

марки и размеры сифонного кирпича;

типы изложниц, поддонов, центровых и утеплителей, применяемых в цехе;

виды и свойства огнеупорных материалов, применяемых при наборке центровых и поддонов;

основы слесарного дела.

Параграф 3. Подготовитель составов к разливке плавок, 3-й разряд

397. Характеристика работ:

подготовка составов в дворах изложниц для развеса слитков до 10 т. при разливке сверху;

наборка центровых для составов с развесом слитков до 10 т.;

очистка наружной и внутренней поверхности изложниц, поддонов, тележек центровых от скрапа, окалины, заливин и мусора;

установка утеплителей на изложницы и стальных пробок в отверстие нижней части изложниц;

наборка поддонов сифонным кирпичом и продувка набранных поддонов;

сборка и установка центровых;

продувка изложниц, очистка их от пыли, окалины, скрапа и мусора;

участие в выполнении работ по раздеванию слитков и извлечению приварившихся слитков из изложниц, замене поддонов, центровых, изложниц;

подготовка поддонов для продувки стали через днище конвертеров;

маркировка слитков, отправляемых на склад.

398. Должен знать:

основы процесса разливки и кристаллизации слитка;

технологию подготовки составов изложниц к разливке металла;

методы выявления дефектов сифонного припаса;

устройство и принцип работы кранов двора изложниц и отделения раздевания слитков, автоматических самозахватывающих клещей;

поверхностные пороки слитков из-за некачественной подготовки составов;

график выпуска плавок; слесарное дело.

Параграф 4. Подготовитель составов к разливке плавок, 4-й разряд

399. Характеристика работ:

подготовка в дворах изложниц составов для сифонной разливки стали, составов с изложницами для развеса слитков свыше 10 т. при разливке сверху;

наборка центровых для составов с развесом слитков 10 т и более;

выбивка старых и вставка новых стаканчиков в изложницы;

снятие и установка изложниц и центровых на поддоны;

ведение работ по раздеванию слитков и извлечению их из изложниц в соответствии с графиком подачи слитков в прокатный цех;

подача вспомогательных составов для утеплителей и изложниц;

замена поддонов, центровых, изложниц.

400. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации оборудования отделения раздевания слитков;

график выпуска плавок.

73. Подготовитель сталеразливочных канав
Параграф 1. Подготовитель сталеразливочных канав,
2-й разряд

401. Характеристика работ:

очистка поддонов от кирпича и мусора;

набивка и подмазка утеплителей и воронок, сушка их в сушильных печах под руководством подготовителя сталеразливочных канав более высокой квалификации;

охлаждение изложниц и поддонов водой.

заготовка огнеупорной массы;

маркировка и укладка слитков в штабеля для погрузки их на платформы или другие транспортные средства.

402. Должен знать:

типы утеплителей и их назначение;

виды и свойства огнеупорных материалов;

правила сушки и нагрева утеплителей;

методы маркировки и укладки слитков.

Параграф 2. Подготовитель сталеразливочных канав,
3-й разряд

403. Характеристика работ:

участие в подготовке стационарных сталеразливочных канав в разливочном пролете для разливки слитков весом свыше 600 кг из углеродистой стали;

снятие утеплителей и изложниц со слитков и уборка слитков из стационарной канавы, накрывание слитков в изложницах крышками и снятие их, предотвращение и ликвидация прорывов металла при разливке под руководством подготовителя более высокой квалификации;

очистка и продувка поддонов;

очистка и смазка изложниц;

набивка и подмазка утеплителей и воронок, сушка их в сушильных печах;

наборка поддонов и центровых;

уборка скрапа, литников и мусора и погрузка их в железнодорожные вагоны;

подготовка материалов, инструмента и приспособлений для наборки канавы и разливки плавки.

404. Должен знать:

марки и свойства сифонного кирпича и трубок, применяемых для наборки поддонов и центровых;

типы изложниц и поддонов, применяемых для различных марок стали.

Параграф 3. Подготовитель сталеразливочных канав,
4-й разряд

405. Характеристика работ:

подготовка стационарных сталеразливочных канав в разливочном пролете для разливки слитков весом свыше 600 кг из углеродистой стали с установкой центровых, изложниц и утеплителей на поддоны под руководством подготовителя сталеразливочных канав более высокой квалификации;

участие в подготовке стационарных сталеразливочных канав для разливки мелких слитков весом до 600 кг из углеродистой стали или для разливки легированной и высоколегированной стали независимо от развеса слитков;

снятие утеплителей и изложниц со слитков и уборка слитков из канавы;

накрывание слитков в изложницах крышками и снятие их;

очистка стаканчика и омывание стального отверстия в ковше кислородом;

отбор проб стали для анализа;

проверка качества сифонного кирпича, приготовленных растворов, состояния поддонов и качества швов;

ликвидация прорывов металла при разливке.

406. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки и разливки стали;

влияние подготовки изложниц на качество поверхности слитков;

способы разливки стали и их особенности.

Параграф 4. Подготовитель сталеразливочных канав,
5-й разряд

407. Характеристика работ:

подготовка стационарных сталеразливочных канав в разливочном пролете для разливки слитков весом свыше 600 кг из углеродистой стали в изложницы;

подготовка стационарных сталеразливочных канав для разливки мелких слитков весом до 600 кг из углеродистой стали или для разливки легированной и высоколегированной стали независимо от развеса слитков под руководством подготовителя сталеразливочных канав более высокой квалификации;

установка центровых, изложниц и утеплителей на поддоны;

регулирование скорости разливки металла в процессе заполнения изложниц в зависимости от температуры и поведения металла в изложницах;

обеспечение наличия материалов, применяемых при подготовке канавы, наличия центровых, изложниц, утеплителей, инструментов и приспособлений;

проверка качества подготовки сталеразливочных ковшей и установки стопора в ковше.

408. Должен знать:

технологический процесс разливки стали;

состав и свойства огнеупорных материалов, применяемых для футеровки и ремонта сталеразливочных ковшей;

устройство стопорного механизма сталеразливочного ковша и оборудования разливочного пролета;

поверхностные пороки слитков, возникающие при разливке.

При подготовке стационарных канав для разливки мелких слитков весом до 600 кг из углеродистой стали или для разливки легированной и высоколегированной стали независимо от развеса слитков - 6-й разряд.

75. Подручный сталевара вакуумной печи
Параграф 1. Подручный сталевара вакуумной печи (второй), 3-й разряд

409. Характеристика работ:

внепечная приварка огарков к электроду для вакуумно-дуговых печей под руководством подручного сталевара (первого);

подготовка и чистка затравочных шайб, огарков и штанг;

подготовка необходимых шлаковых смесей и вспомогательных материалов. Клеймение слитков и остатков несплавленных электродов;;

участие в загрузке слитков в печи или ямы замедленного охлаждения;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

участие в ремонте печи и вакуумного оборудования.

410. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки металла в вакуумно-дуговых печах;

устройство и принцип работы манипуляторов и кристаллизаторов вакуумных печей, газовых, воздушных и водяных установок;

химический состав стали и сплавов, выплавляемых в печи; электрослесарное дело.

Параграф 2. Подручный сталевара вакуумной печи (первый), 4-й разряд

411. Характеристика работ:

ведение процесса переплава стали и сплавов (электродов) в вакуумно-дуговых печах или на блоках вакуумно-дуговых печей емкостью до 40 т, очистка и подготовка печи к плавке, установка, центровка и приварка расходуемого электрода, откачка печи и разборка ее под руководством сталевара вакуумной печи;

внепечная приварка огарков к электроду;

извлечение слитков из кристаллизаторов и укладка их в ямы замедленного охлаждения.

412. Должен знать:

технологический процесс получения различных марок стали и сплавов в вакуумных печах;

правила контроля качества электродов и затравок;

устройство печи, ее основных узлов, вакуумных узлов и вакуумных насосов;

систему охлаждения печи; приемы управления тележкой-манипулятором.

При ведении процесса переплава стали и сплавов (электродов) в электронно-лучевых печах под руководством сталевара вакуумной печи - 3-й разряд;

при ведении процесса переплава стали и сплавов (электродов) в вакуумно-дуговых печах или блоке вакуумно-дуговых печей емкостью 40 т. и более под руководством сталевара вакуумной печи - 5-й разряд.

76. Подручный сталевара конвертера
Параграф 1. Подручный сталевара конвертера (второй), 2-й разряд

413. Характеристика работ:

заливка чугуна, добавление присадок и раскислителей, слив стали, полупродукта, ванадиевого шлака под руководством сталевара конвертера, выбивка и заделка фурм и замена их днищ под руководством подручного сталевара конвертера (первого) при обслуживании конвертеров емкостью до 5 т.;

отбор проб и замер температуры металла;

сбивание шлака с зонтов конвертеров после плавки;

участие в ремонтах оборудования конвертера и его огнеупорной кладки;

подготовка смесителя, торкрет-машины к работе, управление дозировкой компонентов торкрет-массы;

перекачка торкрет-массы в камерный питатель;

обеспечение в период торкретирования футеровки конвертера бесперебойной подачи торкрет-массы из камерного питателя и наблюдение за давлением в питателе;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

уборка рабочей площадки от скрапа, выбросов металла и шлака.

414. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали, полупродукта и ванадиевого шлака в конвертерах; устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации торкрет-машины; свойства и назначение материалов, применяемых при плавке и для ремонта конвертеров и днищ; состав и свойства торкрет-массы; слесарное дело.

При обслуживании конвертеров емкостью 5 т до 10 т - 3-й разряд;

При обслуживании конвертеров емкостью 10 т до 100 т - 4-й разряд;

При обслуживании конвертеров емкостью 100 т до 250 т или конвертеров емкостью 20 т и более при выплавке стали легированных марок - 5-й разряд.

При обслуживании конвертеров емкостью 250 т и более - 6-й разряд.

Параграф 2. Подручный сталевара конвертера (первый), 3-й разряд

415. Характеристика работ:

ведение процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью до 5 т, разогрев конвертера, заделка и разделка летки под руководством сталевара. Выбивка и заделка фурм, замена их днищ;

очистка горловины конвертера от скрапа и "козлов", подмазка горловины огнеупорным материалом;

уход за фурмой, подающей кислород в конвертер

очистка и подготовка желобов;

управление тележкой при завалке лома в конвертер, весами-дозаторами и механизмами загрузки сыпучих материалов;

подготовка раскислителей и подача их в ковш при выпуске плавки;

наблюдение за состоянием обслуживаемого оборудования конвертеров;

управление механизмами для снятия крышки воздушной коробки конвертера;

подготовка огнеупоров для подварки огнеупорной кладки конвертера;

управление манипулятором торкрет-фурмы, определение угла наклона сопла торкрет и выставление его;

наблюдение за положением сопла торкрет-фурмы в период торкретирования;

регулирование подачи торкрет-массы из смесителя в камерный питатель;

подключение и отключение от торкрет-машины гибких рукавов для транспортировки кислорода, торкрет-массы, воды в кабеля электропитания.

416. Должен знать:

технологический процесс выплавки стали, полупродукта и ванадиевого шлака в конвертерах;

устройство и принцип работы обслуживаемых конвертеров;

правила технической эксплуатации спектроскопа;

химический состав и физические свойства чугуна, заправочных и добавочных материалов и раскислителей;

характеристику применяемого кислорода.

При ведении процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 5 т до 10 т под руководством сталевара конвертера - 4-й разряд;

при ведении процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 10 т до 100 т под руководством сталевара конвертера - 5-й разряд.

при ведении процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 100 т до 250 т или выплавки легированных марок стали в конвертерах емкостью 20 т и более под руководством сталевара конвертера - 6-й разряд;

при ведении процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 250 т и более - 7-й разряд.

77. Подручный сталевара мартеновской печи
Параграф 1. Подручный сталевара мартеновской печи (третий), 2-й разряд

417. Характеристика работ:

участие в заделке сталевыпускного отверстия после выпуска плавки, разделке и заделке шлакового отверстия, завалке шихты в мартеновские печи емкостью до 25 т, скачивании, выпуске и осадке шлака в шлаковой чаше;

заготовка, дробление и подача шихтовых материалов к печи;

подготовка, просушка и взвешивание ферросплавов и участие в заброске раскислителей в ковш;

участие в удалении металла и шлака из ям, наварке подины печи, заправке передней и задней стенок, откосов, подсыпке порогов, зарядке заправочной машины, подготовке огнеупорной массы, подмазке столбов и в ремонтах печи;

подготовка проб металла и шлака для анализа;

управление лебедкой для подачи шлаковых тележек к печи;

очистка и подготовка печного инструмента;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

уборка рабочей площадки.

418. Должен знать:

основные части мартеновской печи;

устройство и принцип работы заправочной машины; виды металлической шихты, заправочных материалов, флюсов, ферросплавов и требования, предъявляемые к их качеству;

состав шихты для выплавляемых марок стали; состав и свойства огнеупорных материалов, применяемых при заправке и ремонте печи;

основы слесарного дела.

При обслуживании мартеновских печей емкостью 25 т. до 100 т.- 3-й разряд;

при обслуживании мартеновских печей емкостью 100 т. до 500 т.- 4-й разряд;

при обслуживании мартеновских печей емкостью 500 т. и более - 5-й разряд.

Примечание:

при выплавке легированной и высоколегированной стали в мартеновских печах емкостью до 100 т тарификация устанавливается на один разряд выше.

Параграф 2. Подручный сталевара мартеновской печи (второй), 3-й разряд

419. Характеристика работ:

ремонт, разделка и заделка сталевыпускного и шлакового отверстий мартеновских печей емкостью до 25 т. под руководством подручного сталевара мартеновской печи (первого);

скачивание шлака и осадка его в шлаковой чаше;

полировка ванны;

участие в наводке шлака;

отбор проб металла и шлака для анализа;

продувка воздушных регенераторов сжатым воздухом и промывка их водой;

уплотнение торцов регенераторов после промывки;

удаление наростов и настылей, исправление факела печи;

управление пневмосистемой торкрет-машины при торкретировании кладки печей, обеспечение равномерной подачи торкрет-порошка и жидкого раствора в ее смеситель;

подготовка и установка торкрет-машины на место торкретирования.

420. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали;

принцип работы мартеновской печи;

устройство и правила технической эксплуатации торкрет-машины;

состав и свойства шихтовых, заправочных и добавочных материалов, раскислителей и легирующих добавок;

состав и свойства торкрет-массы.

При обслуживании мартеновских печей емкостью 25 т. до 100 т.- 4-й разряд;

при обслуживании мартеновских печей емкостью 100 т. до 500 т.- 5-й разряд.

при обслуживании мартеновских печей емкостью 500 т. и более - 6-й разряд.

Примечание:

при выплавке легированной и высоколегированной стали в мартеновских печах емкостью до 100 т. тарификация устанавливается на один разряд выше.

Параграф 3. Подручный сталевара мартеновской печи (первый), 4-й разряд

421. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью до 25 т. под руководством сталевара мартеновской печи;

ремонт, разделка и заделка сталеразливочного и шлакового отверстий;

подготовка сталевыпускного и шлакового желобов и выпуск шлака;

установка желоба для заливки чугуна;

проверка правильности наборки и установки малых стопоров для регулирования струи при выпуске плавки, качества подготовки огнеупорной массы для обмазки столбов;

управление торкрет-машиной и торкретирование кладки печей;

определение и регулирование влажности и скорости вылета торкрет-массы;

проверка состояния кладки печи до и после выпуска плавки, готовности машины к работе и установка ее на месте торкретирования.

422. Должен знать:

технологический процесс выплавки стали;

устройство обслуживаемых мартеновских печей;

основность и жидкоподвижность шлака и определение их по поведению шлака в печи и по шлаковым лепешкам;

системы охлаждения печи и коммуникаций воды, сжатого воздуха и пара;

схему и устройство газопроводов, нефтесмолопроводов и кислородопроводов;

схему автоматизации теплового режима.

При ведении процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью 25 т. до 100 т. под руководством сталевара мартеновской печи - 5-й разряд.

при ведении процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью 100 т. до 500 т. под руководством сталевара мартеновской печи - 6-й разряд;

при ведении процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью 500 т. и более под руководством сталевара мартеновской печи - 7-й разряд.

Примечание:

при выплавке легированной и высоколегированной стали в мартеновских печах емкостью до 100 т. тарификация устанавливается на один разряд выше.

78. Подручный сталевара печи прямого восстановления железа
Параграф 1. Подручный сталевара печи прямого восстановления железа (второй), 3-й разряд

423. Характеристика работ:

равномерная загрузка материалов в печи прямого восстановления железа с производительностью до 2 т. металла в час;

наблюдение за исправным состоянием оборудования, за работой и смазкой привода, роликоопор, элеваторов, за удалением пыли из пылевых камер;

увлажнение шихты и наблюдение за правильным смешением ее;

смазка механизмов печи и осуществление осевого передвижения ее;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

участие в ремонте обслуживаемой печи.

424. Должен знать:

основы технологического процесса прямого восстановления железа;

принцип работы печи и вспомогательного оборудования;

состав и свойства шихтовых и смазочных материалов;

систему смазки оборудования;

электрослесарное дело.

При загрузке материалов в печи прямого восстановления железа производительностью 2 т металла в час и более - 4-й разряд.

Параграф 2. Подручный сталевара печи прямого восстановления железа (первый), 4-й разряд

425. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения кричного и губчатого железа в печах прямого восстановления железа производительностью до 2 т металла в час под руководством сталевара печи прямого восстановления железа;

очистка разгрузочного порога и желоба;

отбор проб для анализов;

регулирование теплового режима;

наблюдение за сходом полупродукта, состоянием тракта подачи угольной пыли и дутьевых вентиляторов, состоянием рабочей площадки, газовых и воздушных коммуникаций, футеровки печи, разгрузочного порога и разгрузочной камеры.

426. Должен знать:

технологический процесс прямого восстановления железа;

устройство печи и вспомогательного оборудования; химический состав и свойства получаемого полупродукта;

свойства огнеупорных материалов, применяемых при футеровке печи;

схему газо- и водопроводов.

При ведении процесса получения кричного и губчатого железа в печах прямого восстановления железа производительностью 2 т в час и более под руководством сталевара печи прямого восстановления железа- 5-й разряд.

79. Подручный сталевара установки внепечной обработки стали
Параграф 1. Подручный сталевара установки внепечной обработки стали, 4-й разряд

427. Характеристика работ:

ведение процессов вакуумирования и продувки стали нейтральными газами и порошками в ковшах емкостью до 200 т на установках внепечной обработки стали под руководством сталевара установки внепечной обработки стали;

установка ковша под вакуум-камеру;

замер толщины слоя шлака и температуры металла;

отбор проб металла и шлака;

подготовка, просушка и загрузка раскислителей, легирующих добавок в бункера;

подготовка и установка шлакоотделителя на патрубок;

управление в процессе вакуумирования стали механизмами качания камеры, вакуум-затворами;

удаление наростов и настылей с горячего патрубка и замена последних;

участие в ремонте огнеупорной кладки вакуум-камеры и ее оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

428. Должен знать:

основы технологического процесса раскисления и легирования стали на установках внепечной обработки стали;

устройство и принцип работы установки внепечной обработки стали;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации контрольно-измерительных приборов;

состав, свойства и влияние на качество металла науглероживающих веществ, раскислителей и легирующих добавок;

состав и свойства огнеупорных материалов, применяемых для ремонта установки и ковшей;

электрослесарное дело.

При ведении процессов вакуумирования и продувки стали нейтральными газами и порошками в ковшах емкостью 200 т и более и вакуумирования специальных и высоколегированных марок стали на установках внепечной обработки стали под руководством сталевара установки внепечной обработки стали - 5-й разряд.

80. Подручный сталевара установки электрошлакового переплава
Параграф 1. Подручный сталевара установки электрошлакового переплава, 3-й разряд

429. Характеристика работ:

ведение процесса переплава стали и сплавов на установках электрошлакового переплава емкостью до 25 т., подготовка установки к переплаву, чистка поддонов, кристаллизаторов, кулачков, суппорта, установка кристаллизаторов электродов под руководством сталевара установки электрошлакового переплава;

чистка штанги и заправочной шайбы;

дробление и прокаливание флюса;

установка затравки на поддон;

клеймение слитков, извлечение их из кристаллизаторов и укладка в ямы замедленного охлаждения;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

подготовка инструмента;

участие в ремонте обслуживаемой установки.

430. Должен знать:

технологический процесс переплавки стали и сплавов разных марок;

устройство и принцип работы установки электрошлакового переплава;

принцип работы и правила технической эксплуатации газовых, воздушных и водяных установок;

физические и химические свойства и состав шлакообразующих материалов;

электрослесарное дело.

При ведении процесса переплава стали и сплавов на установках электрошлакового переплава емкостью 25 т и более и подготовке установок к работе под руководством сталевара установки электрошлакового переплава - 4-й разряд.

81. Подручный сталевара электропечи
Параграф 1. Подручный сталевара электропечи (третий), 2-й разряд

431. Характеристика работ:

участие в очистке подины от остатков шлака и металла, разделке и заделке сталевыпускного отверстия электропечей емкостью до 3 т, заправке печей и завалке шихты, скачивании шлака и перемешивании металла в ванне;

ломка желоба и воронки для заливки металла при работе дуплекс-процессом под руководством подручного сталевара электропечи более высокой квалификации;

подготовка инструмента к плавке;

дробление и взвешивание ферросплавов и флюсов и подача их к печи;

подготовка заправочных материалов;

уборка мусора на рабочей площадке и под печью;

участие в смене электродов и в ремонте футеровки печи.

432. Должен знать:

устройство обслуживаемой электропечи;

состав и свойства шихтовых, заправочных, добавочных и огнеупорных материалов;

слесарное дело.

При обслуживании электропечей емкостью 3 т до 25 т - 3-й разряд;

при обслуживании электропечей емкостью 25 т и более - 4-й разряд.

Примечания:

при выплавке специальных сплавов и высоколегированной стали в электропечах емкостью до 25 т тарификация устанавливается на один разряд выше.

при переплавке лома в слитки тарификация устанавливается на один разряд ниже.

Параграф 2. Подручный сталевара электропечи (второй), 3-й разряд

433. Характеристика работ:

завалка металлической шихты, ферросплавов и флюсов в электропечи емкостью до 3 т. под руководством подручного сталевара электропечи (первого);

ломка сливного желоба и воронки для заливки металла в печь при работе дуплекс-процессом;

участие в наращивании и установке электродов и выпуске плавки;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

434. Должен знать:

основы процесса выплавки стали и сплавов в электропечах;

требования, предъявляемые к качеству шихтовых и заправочных материалов и раскислителей;

физико-химические свойства шихтовых и заправочных материалов, раскислителей и легирующих добавок;

способы кладки футеровки печи.

При обслуживании электропечей емкостью 3 т до 25 т. - 4-й разряд;

при обслуживании электропечей емкостью 25 т. и более - 5-й разряд.

Примечания:

при выплавке специальных сплавов и высоколегированной стали в электропечах емкостью до 25 т тарификация устанавливается на один разряд выше.

при переплавке лома в слитки тарификация устанавливается на один разряд ниже.

Параграф 3. Подручный сталевара электропечи (первый), 4-й разряд

435. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки стали и сплавов в электропечах разных типов емкостью до 3 т, наращивание и установка электродов, выпуск плавки под руководством сталевара электропечи;

очистка подины от остатков шлака и металла после выпуска плавки;

заправка печи и наварка подины, завалка шихты, разравнивание ее после завалки, подача флюсов в печь;

скачивание шлака, перемешивание металла и наблюдение за состоянием электродов;

отбор проб металла и шлака на химический анализ;

разделка и заделка выпускного отверстия и обеспечение исправного его состояния;

наблюдение за состоянием и подготовкой главного желоба воронок для заливки металла в печь.

436. Должен знать:

технологический процесс выплавки различных марок стали и сплавов в электропечах и электропечей;

устройство и принцип работы электропечей;

основы электротехники.

При ведении процесса выплавки стали и сплавов в электропечах емкостью 3 т до 25 т под руководством сталевара электропечи - 5-й разряд.

при ведении процесса выплавки стали и сплавов в электропечах емкостью 25 т и более под руководством сталевара электропечи - 6-й разряд.

Примечания:

при выплавке специальных сплавов и высоколегированной стали в электропечах емкостью до 25 т тарификация устанавливается на один разряд выше.

при переплавке лома в слитки тарификация устанавливается на один разряд ниже.

82. Разливщик стали
Параграф 1. Разливщик стали, 2-й разряд

437. Характеристика работ:

управление стопорами промежуточного устройства при разливке стали из ковшей емкостью до 100 т.;

участие в разливке стали;

накрывание слитков в изложницах крышками и снятие их под руководством разливщика стали более высокой квалификации;

загрузка в изложницы графита, люнкерита, алюминия и других термических смесей;

ломка футеровки сталеразливочных и промежуточных ковшей;

зачистка и засыпка кристаллизаторов, очистка воронок, коллекторов, маслосмазки и подготовка их к разливке плавки;

подготовка материалов и технологического инструмента к разливке;

предварительная смазка кристаллизаторов;

уборка скрапа, шлака и мусора в разливочном пролете;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

438. Должен знать:

основы процесса разливки стали;

устройство стопорного механизма промежуточного и сталеразливочного ковша;

состав и свойства огнеупорных материалов, применяемых для футеровки сталеразливочных ковшей и для наборки стопоров;

типы изложниц и поддонов для различных марок стали.

Параграф 2. Разливщик стали, 3-й разряд

439. Характеристика работ:

подготовка поданных в разливочный пролет составов изложниц к разливке плавки из ковшей емкостью до 100 т.;

управление стопорами промежуточного устройства при разливке стали из ковшей емкостью 100 т и более, при разливке высококачественных сплавов и марок стали, при разливке конвертерной стали из ковшей емкостью до 300 т.;

обдувка поддонов и изложниц, укладка прокладок;

омывание кислородом стального отверстия сталеразливочного ковша емкостью до 100 т при его "закозлении" в процессе разливки плавки под руководством разливщика стали более высокой квалификации;

накрывание слитков в изложницах крышками и снятие их.

440. Должен знать:

основы технологии разливки стали различных марок;

химические и физические свойства разливаемой стали:

требования, предъявляемые к качеству разливаемой стали и подготовки составов изложниц к разливке.

Параграф 3. Разливщик стали, 4-й разряд

441. Характеристика работ:

центровка струи, очистка стаканчика и омывание стального отверстия в ковше кислородом при разливке стали из ковшей емкостью до 100 т.;

подготовка поданных в разливочный пролет составов изложниц к разливке плавки из ковшей емкостью 100 т и более, к разливке высококачественных сплавов и марок стали, к разливке конвертерной стали из ковшей емкостью 100 т до 300 т.;

управление стопорами промежуточного устройства при разливке конвертерной стали из ковшей емкостью 300 т и более;

подача стопоров;

установка стопоров в сталеразливочном и промежуточном ковшах, установка сталеразливочного ковша на стенд у печи под руководством разливщика стали более высокой квалификации;

наладка и управление установкой дистанционной разливки стали;

отбор проб для анализа, очистка сталеразливочных ковшей от остатков металла и шлака;

при обслуживании машин непрерывного и полунепрерывного литья заготовок выполнение работ по подготовке и установке промежуточных ковшей, заделка зазоров между затравками и кристаллизатором;

погрузка стальных и шлаковых "козлов" в железнодорожные вагоны;

подача шлаковых чаш;

подготовка к выпуску плавки крышек, графита, люнкерита, кислородных баллонов, трубок и необходимого инструмента;

проверка качества подготовки сталеразливочных составов.

442. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки стали;

технологию разливки стали;

устройство и принцип работы машин непрерывного и полунепрерывного литья заготовок;

значение температуры металла для разливки стали.

Параграф 4. Разливщик стали, 5-й разряд

443. Характеристика работ:

ведение процесса разливки и регулирование скорости разливки металла из ковшей емкостью до 100 т.;

центровка струи, очистка стаканчика и омывание стального отверстия в ковше кислородом при разливке стали из ковшей емкостью 100 т и более, при разливке высококачественных сплавов и марок стали, при разливке конвертерной стали из ковшей емкостью 100 т до 300 т.;

подготовка поданных в разливочный пролет составов к разливке конвертерной стали из ковшей емкостью 300 т и более;

установка стопоров в сталеразливочном и промежуточном ковшах;

установка сталеразливочного ковша на стенд у печи, замена шлаковых чаш;

обеспечение своевременной подачи сталеразливочных составов и раскислителей, подготовки к выпуску плавок ковшей и разливочной площадки.

444. Должен знать:

основы кристаллизации слитка; внутренние пороки слитков; влияние скорости разливки стали на качество металла.

При разливке стали из ковшей емкостью 100 т и более, при разливке высококачественных сплавов и марок стали, при разливке конвертерной стали из ковшей емкостью 100 т до 300 т; при центровке струи, очистке стаканчика и омывании стального отверстия в ковше кислородом;

при разливке конвертерной стали из ковшей емкостью 300 т и более - 6-й разряд;

при разливке конвертерной стали из ковшей емкостью 300 т и более - 7-й разряд.

83. Сталевар вакуумной печи
Параграф 1. Сталевар вакуумной печи, 5-й разряд

445. Характеристика работ:

ведение технологического процесса переплава стали и сплавов (электродов) в вакуумно-дуговых печах или блоках вакуумно-дуговых печей емкостью до 40 т и в электронно-лучевых печах;

расчет и задание программы ведения плавок;

пуск, обслуживание и остановка вакуумных насосов, чистка и заправка печи;

установка, центровка и приварка расходуемого электрода, откачка печи и проверка натека металла;

включение печи, выведение усадочной раковины;

установка и регулирование электрического режима плавки в соответствии с технологическим режимом переплава;

зарядка и разборка печи;

осмотр печи;

контроль за качеством подготовки электродов, затравочных шайб, шлаковых смесей и других материалов для плавки;

наблюдение за состоянием оборудования печи и вакуумного блока, электронных пушек, источников питания, водоохладительной и вакуумной систем;

участие в наладке оборудования вакуумной и водоохладительной систем печи;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой подручных сталевара вакуумной печи.

446. Должен знать:

технологический процесс получения различных марок стали и сплавов в вакуумно-дуговых или электронно-лучевых печах, основы физико-химических процессов рафинирования металла, дегазации, дистилляции, кристаллизации, раскисления и других;

устройство и правила технической эксплуатации оборудования печи; принципиальную электрическую схему печи;

мощность генератора или электронной пушки;

системы автоматического регулирования процесса;

причины возникновения дефектов в металле и пути их устранения;

требования предъявляемые к качеству электродов.

При ведении технологического процесса переплава стали и сплавов в вакуумно-дуговых печах или блоках вакуумно-дуговых печей емкостью 40 т и более (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд.

84. Сталевар конвертера
Параграф 1. Сталевар конвертера, 4-й разряд

447. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки стали, полупродукта ванадиевого шлака в конвертерах емкостью до 5 т.;

разогрев конвертера, заливка чугуна, добавление в конвертеры присадок и раскислителей, слив стали, полупродукта и шлака;

заделка и разделка летки;

регулирование подачи воздуха, кислорода и пара в процессе продувки;

обеспечение качественного состояния горловины, днищ, чугунных желобов, автоматики и другого оборудования конвертера;

определение готовности плавки металла в конвертере;

проверка наличия исправных инструментов, руды, добавочных и заправочных материалов установленного качества;

участие в приемке оборудования конвертера после ремонта;

организация и руководство работой по торкретированию футеровки конвертера при горячих ремонтах;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и регулирование расхода кислорода и торкрет-массы;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой подручных сталевара конвертера.

448. Должен знать:

технологический процесс выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах;

химический состав и физические свойства чугуна, заправочных и добавочных материалов и раскислителей;

устройство и правила технической эксплуатации оборудования конвертера;

способы применения кислорода для продувки плавки и влияние его на процесс ускорения плавки.

При ведении технологического процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 5 т до 10 т - 5-й разряд;

при ведении технологического процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 10 т до 100 т - 6-й разряд;

при ведении технологического процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 100 т до 250 т или легированных марок стали в конвертерах емкостью 20 т более - 7-й разряд;

при ведении технологического процесса выплавки стали, полупродукта, ванадиевого шлака в конвертерах емкостью 250 т и более (требуется среднее специальное образование) - 8-й разряд.

85. Сталевар мартеновской печи
Параграф 1. Сталевар мартеновской печи, 5-й разряд

449. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью до 25 т.;

шихтовка плавки, завалка и прогрев шихты, заливка чугуна, регулирование подачи топлива и воздуха в печь;

наводка шлака и регулирование основности и жидкоподвижности шлака, скорости выгорания примесей;

наблюдение за скачиванием шлака и перемешиванием металла в ванне печи;

обеспечение своевременного отбора проб и определение готовности плавки;

выпуск металла и шлака;

заправка печи, подмазка столбиков, подсыпка порогов и установка желоба для заливки чугуна;

наблюдение за исправным состоянием огнеупорной кладки печи, автоматики и механизмов перекидки клапанов и другого оборудования печи;

выполнение горячих и холодных ремонтов печи;

участие в приемке печи после ремонтов;

руководство бригадой подручных сталевара мартеновской печи.

450. Должен знать:

технологический процесс выплавки стали в мартеновских печах;

основность и жидкоподвижность шлака и определение их по поведению шлака в печи и по шлаковым лепешкам;

конструктивные особенности мартеновских печей;

состав и свойства шихтовых, заправочных и добавочных материалов, раскислителей и легирующих добавок;

значение подготовки сырых материалов для производительности печи и качества выплавляемой стали;

современные методы подготовки жидкого чугуна для мартеновской плавки; регулирующие устройства и принцип действия автоматики теплового режима;

сущность процесса интенсификации мартеновской плавки и методы интенсификации.

При ведении технологического процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью 25 т до 100 т - 6-й разряд;

при ведении технологического процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью 100 т до 500 т - 7-й разряд;

при ведении технологического процесса выплавки стали в мартеновских печах емкостью 500 т. и более (требуется среднее специальное образование) - 8-й разряд.

Примечание:

при выплавке легированной и высоколегированной стали в мартеновских печах емкостью до 100 т. тарификация устанавливается на один разряд выше.

86. Сталевар печи прямого восстановления железа
Параграф 1. Сталевар печи прямого восстановления железа, 5-й разряд

451. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения кричного и губчатого железа в печах прямого восстановления железа с производительностью до 2 т. в час;

наблюдение за процессом плавки, расходом сырья и топлива, состоянием оборудования и футеровки печи, а также за показаниями контрольно-измерительных приборов;

ведение журнала работы печи;

ремонт печи;

участие в приемке печи и механизмов после ремонта.

452. Должен знать:

технологический процесс получения кричного и губчатого железа;

устройство и правила технической эксплуатации печи и вспомогательного оборудования - газовых и водяных коммуникаций;

химический состав и свойства получаемого полупродукта;

нормы расхода материалов.

При ведении технологического процесса получения кричного и губчатого железа в печах прямого восстановления железа с производительностью 2 т в час и более (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд

87. Сталевар установки внепечной обработки стали
Параграф 1. Сталевар установки внепечной обработки стали, 5-й разряд

453. Характеристика работ:

ведение процессов вакуумирования и продувки стали нейтральными газами и порошками в ковшах емкостью до 100 т на установках внепечной обработки стали;

расчет необходимого количества раскислителей и легирующих добавок по данным содержания углерода, температуры и веса металла;

раскисление и легирование металла до заданного химического состава;

доведение содержания углерода в металле до установленного предела;

наблюдение за исправным состоянием огнеупорной кладки вакуум-камеры и оборудования установки;

участие в наладке оборудования установки;

ремонт оборудования установки.

454. Должен знать:

технологические процессы выплавки стали в сталеплавильных агрегатах, раскисления и легирования стали на установках внепечной обработки стали;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

методы определения веса и температуры металла после выпуска плавки и при вакуумировании;

методы расчетов потребного количества раскислителей и легирующих добавок в зависимости от химического состава, веса и температуры металла выпущенной плавки;

системы автоматического регулирования процессов;

причины возникновения дефектов в металле и пути их устранения.

При ведении процессов вакуумирования и продувки стали нейтральными газами и порошками в ковшах емкостью 10 т. до 200 т. на установках внепечной обработки стали - 6-й разряд;

при ведении процессов вакуумирования и продувки стали нейтральными газами и порошками в ковшах емкостью 200 т. и более и вакуумирования специальных и высоколегированных марок стали на установках внепечной обработки стали (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

88. Сталевар установки электрошлакового переплава
Параграф 1. Сталевар установки электрошлакового переплава, 5-й разряд

455. Характеристика работ:

ведение технологического процесса переплава стали и сплавов на установках электрошлакового переплава емкостью до 25 т.;

подготовка установки к переплаву;

установка и регулирование по ходу процесса электрического режима охлаждения кристаллизаторов и поддонов;

установка электродов, чистка кристаллизаторов и поддонов и выполнение работ по присадке шлака;

контроль за качеством шлака, электродов, затравочных шайб, наличием и качеством применяемых смесей и материалов;

наблюдение за состоянием оборудования установки;

ремонт оборудования установки.

456. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации установки электрошлакового переплава, аппаратуры управления и контрольно-измерительных приборов;

физические и химические свойства и состав шлакообразующих материалов;

электрические характеристики трансформатора установки;

схему электроснабжения;

свойства, состав и назначение запального и рабочего флюсов;

свойства инертных газов и правила работы с ними;

систему охлаждения установки, причины возникновения дефектов в слитках разных марок стали.

При ведении технологического процесса переплава стали и сплавов на установках электрошлакового переплава емкостью 25 т. и более (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд.

89. Сталевар электропечи
Параграф 1. Сталевар электропечи, 5-й разряд

457. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки стали и сплавов в электропечах разных типов емкостью до 3 т.;

наращивание и установка электродов;

контроль и регулирование электрического и теплового режимов работы печи;

выпуск плавки;

наблюдение за экономным расходом электроэнергии, состоянием печи и ее оборудования, охлаждением арматуры печи и состоянием контрольно-измерительных приборов;

участие в приемке печи после ремонтов;

ремонт обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой подручных сталевара электропечи.

458. Должен знать:

технологический процесс выплавки различных марок стали и сплавов в электропечах;

устройство и правила технической эксплуатации оборудования печи;

физико-химические свойства и состав шихтовых и заправочных материалов, раскислителей и легирующих добавок;

типы электродержателей и механизмов передвижения электродов и требования, предъявляемые к ним;

номинальные мощности печных трансформаторов и допустимые нагрузки; методы интенсификации плавки;

основы электротехники.

При ведении технологического процесса выплавки стали и сплавов в электропечах емкостью 3 т. до 25 т. (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд;

при ведении технологического процесса выплавки стали и сплавов в электропечах емкостью 25 т и более (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

Примечания:

при выплавке специальных сплавов и высоколегированной стали в электропечах емкостью до 25 т тарификация устанавливается на один разряд выше.

при переплавке лома в слитки тарификация устанавливается на один разряд ниже.

5. Прокатное производство
90. Вальцовщик по сборке и перевалке клетей
Параграф 1. Вальцовщик по сборке и перевалке клетей, 3-й разряд

459. Характеристика работ:

разборка, комплектование и сборка клетей на рельсобалочных и линейных сортопрокатных станах с сортаментом проката до 20 профилеразмеров и роликовых правильных машинах под руководством вальцовщика по сборке и перевалке клетей более высокой квалификации;

участие в разборке, комплектовании, сборке клетей на профилегибочных агрегатах и прокатных станах;

участие в замене валков и валковой арматуры, опробование их на стенде и на станах, наладке клетей и опробовании их под нагрузкой;

подача валков к клетям при помощи крана и уборка замененных валков;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

460. Должен знать:

основы процесса прокатки и профилирования разных марок стали;

марки металла, из которых изготавливаются валки и валковая арматура;

способы обработки валков и технические требования к ним; сортамент и марки стали, прокатываемые на стане;

принцип работы обслуживаемого оборудования; слесарное дело.

Параграф 2. Вальцовщик по сборке и перевалке клетей, 4-й разряд

461. Характеристика работ:

подготовка, комплектование, сборка, разборка, наладка клетей на стендах и участие в установке их на рельсоблочных и линейных сортопрокатных станах с сортаментом проката до 20 профилеразмеров и роликовых правильных машинах в соответствии с чертежами и картами наладки;

разборка, комплектование и сборка клетей на блюмингах, рельсобалочных и линейных сортопрокатных станах с сортаментом проката более 20 профилеразмеров, непрерывных мелкосортных, проволочных, штрипсовых и листовых станах, крупносортных станах 600 и 650 с последовательным расположением клетей, профилегибочных агрегатах; подготовка арматуры и перевалка валков на роликовых правильных машинах рельсобалочных и крупносортных станов под руководством вальцовщика по сборке и перевалке клетей более высокой квалификации;

замена валков и валковой арматуры на клетях стана и прием их после изготовления;

подготовка и ремонт запасного оборудования клетей: линеек, проводок, муфт, шпинделей и другие;

ведение учета количества валков и их технической годности;

хранение валков на стеллажах и предупреждение их порчи и коррозии;

сдача валков на переточку и перешлицовку и приемка их после обработки.

462. Должен знать:

процесс прокатки и профилирования разных марок стали;

методы подналадки клетей обслуживаемых станов и профилегибочных агрегатов;

устройство обслуживаемых станов и агрегатов;

способы хранения валков и предупреждения их коррозии.

Параграф 3. Вальцовщик по сборке и перевалке клетей, 5-й разряд

463. Характеристика работ:

подготовка, комплектование, сборка, разборка, наладка клетей на стендах и участие в установке их на блюмингах, рельсобалочных и линейных сортопрокатных станах с сортаментом проката более 20 профилеразмеров, непрерывных мелкосортных, проволочных, штрипсовых и листовых станах, крупносортных станах 600 и 650 с последовательным расположением клетей, профилегибочных агрегатах;

подготовка и перевалка на стане клетей;

подготовка арматуры и перевалка валков на роликовых правильных машинах рельсобалочных и крупносортных станов;

подготовка, разборка, комплектование, сборка и наладка клетей на станах прокатки широкополочных балок под руководством вальцовщика по сборке и перевалке клетей более высокой квалификации.

464. Должен знать:

методы наладки клетей обслуживаемых станов и профилегибочных агрегатов;

причины выхода из строя валков и валковой арматуры;

конструктивные особенности прокатных станов.

Параграф 4. Вальцовщик по сборке и перевалке клетей, 6-й разряд

465. Характеристика работ:

подготовка, комплектование, сборка, разборка и наладка клетей на стендах и участие в установке их на станах прокатки широкополочных балок.

466. Должен знать:

методы наладки стана прокатки широкополочных балок.

91. Вальцовщик профилегибочного агрегата
Параграф 1. Вальцовщик профилегибочного агрегата,
3-й разряд

467. Характеристика работ:

участие в ведении технологического процесса профилирования металла;

подача рулонов к стану;

снятие упаковочной полосы с рулонной заготовки;

наблюдение за движением рулонов на цепном транспортере разматывателя и задача конца рулона на скребковый или магнитный отгибатель;

упаковка готового профиля в пачки и подача их на весы для взвешивания;

строповка пачек для транспортировки на склад;

участие в перевалке и наладке валков, установке упора на заданную длину и ширину пачек, в ремонтах оборудования.

468. Должен знать:

основы технологического процесса профилирования металла;

принцип работы профилегибочного агрегата; сортамент и марки стали, из которых изготовляются профили;

порядок перевалки валков;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Вальцовщик профилегибочного агрегата,
4-й разряд

469. Характеристика работ:

ведение технологического процесса профилирования металла разных марок и профилей на черновых и средних группах клетей непрерывного многоклетевого профилегибочного агрегата;

наблюдение на обслуживаемых клетях за состоянием поверхности валков и их охлаждением, скоростью профилирования металла и давлением в клетях, подачей технологической смазки;

участие в перевалке рабочих валков и направляющих роликов, наладке агрегата, правильной машины, летучих ножниц;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

470. Должен знать:

технологический процесс профилирования металла;

устройство и правила технической эксплуатации оборудования черновых и средних групп клетей профилегибочного агрегата и контрольно-измерительных приборов;

сортамент и марки стали, из которой изготавливаются гнутые профили;

требования, предъявляемые к поверхности валков;

слесарное дело.

Параграф 3. Вальцовщик профилегибочного агрегата,
5-й разряд

471. Характеристика работ:

ведение технологического процесса профилирования металла разных марок и профилей на чистовой группе клетей непрерывного многоклетевого профилегибочного агрегата;

перевалка рабочих валков и технологический процесс профилирования металла; устройство и правила направляющих роликов;

наладка агрегата.

472. Должен знать:

технической эксплуатации оборудования чистовых групп клетей профилегибочного агрегата;

виды дефектов при профилировании металла и методы их устранения;

методы наладки агрегата и его узлов.

Параграф 4. Вальцовщик профилегибочного агрегата,
6-й разряд

473. Характеристика работ:

ведение процесса профилирования металла разных марок и профилей на всех клетях непрерывного многоклетевого профилегибочного агрегата;

регулирование скорости профилирования металла;

наблюдение за нагрузкой на двигатели главного привода, работой правильной машины, летучих ножниц, всей системы передаточных устройств: рольгангов, шлепперов и других, механизмов набора рядов и укладки пакетов на укладчике;

наблюдение за сушкой, смазкой и упаковкой профилированного металла;

руководство наладкой агрегата, перевалкой рабочих валков и направляющих роликов;

наладка правильной машины, летучих ножниц, механизма набора рядов;

участие в приемке агрегата после ремонта.

474. Должен знать:

конструктивные особенности непрерывного многоклетевого профилегибочного агрегата;

марки стали, из которой изготовляются валки, способы их обработки и технические требования к ним;

причины выхода из строя валков и валковой арматуры.

92. Вальцовщик стана горячей прокатки
Параграф 1. Вальцовщик стана горячей прокатки,
4-й разряд

475. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокатки горячего металла разных марок стали, профилей и сечений на отдельных группах клетей или отдельных клетях линейных среднесортных и мелкосортных станов с сортаментом проката до 20 профилеразмеров.

регулирование на обслуживаемых клетях положения валков и темпа прокатки в зависимости от прокатываемых марок и профилей металла;

подача раскатов в валки и наблюдение за их выходом из валков;

управление механизмом нажимного устройства на тонколистовых и дуо-нереверсивных станах;

наблюдение за температурой металла, правильностью профиля прокатываемого металла и осуществление отдельных замеров его;

отбор проб;

установка и наладка валковой арматуры, инструментов деформации, направляющих роликов на обслуживаемой клети при переходе с одного профиля на другой;

разборка и сборка обслуживаемых клетей, перевалка и наладка валков, замена вышедшей из строя арматуры и подшипников;

установка обводок, проводок и пропусков;

наблюдение за охлаждением валков и смазкой шеек;

участие в ремонте и приемке обслуживаемой клети после ремонта;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

476. Должен знать:

технологический процесс прокатки металла на обслуживаемых станах;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации клетей обслуживаемого стана, нажимного устройства, вспомогательного оборудования; силы, действующие при захвате металла валками;

калибровку валков;

коэффициент вытяжки и нормы расхода металла по маркам стали;

виды и причины пороков металла при прокатке;

слесарное дело.

Параграф 2. Вальцовщик стана горячей прокатки,
5-й разряд

477. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокатки горячего металла разных марок стали, профилей и сечений на одноклетевых листовых станах трио;

на отдельных группах клетей или отдельных клетях непрерывных заготовочных, трубозаготовочных и сутуночных станов, рельсобалочных, крупносортных и проволочных станов, ластовых непрерывных и полунепрерывных станов;

у передней стороны линейных заготовочных и сутуночных станов, универсальных станов трио;

у задней стороны одноклетевых толстолистовых дуо-реверсивных и универсальных станов дуо;

на промежуточных клетях непрерывных сортовых (штрипсовых) станов;

на промежуточных клетях линейных среднесортных и мелкосортных станов с сортаментом проката 20 и более профилеразмеров или сортаментом из качественных марок стали;

на чистовых клетях среднесортных и мелкосортных станов с сортаментом проката до 20 профилеразмеров, бандажепрокатных станов;

на клетях дуо толстолистовых станов тандем;

на обжимном устройстве и у передней и задней сторон тонколистовых дуо-реверсивных станов;

на вилопрокатных и колесопрокатных станах;

на шаропрокатном стане;

ведение процесса дублирования пакетов;

участие в приемке стана после ремонта.

478. Должен знать:

технологический процесс прокатки металла различных марок стали на обслуживаемых станах;

режимы обжатий для стали разных марок;

схему деформации металла при прокатке;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых прокатных станов всех типов;

требования государственных стандартов к качеству прокатываемого металла.

Параграф 3. Вальцовщик стана горячей прокатки,
6-й разряд

479. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокатки горячего металла разных марок стали, профилей и сечений на чистовых клетях или чистовых группах клетей непрерывных заготовочных и трубозаготовочных станов, непрерывных, полунепрерывных и последовательного типа сортопрокатных и штрипсовых станов, линейных крупносортных станов, линейных проволочных станов при прокатке металла до 5 нитей; на чистовой линии крупносортных станов 650; на чистовой группе клетей среднесортных и мелкосортных станов с сортаментом проката 20 и более профилеразмеров или сортаментом из качественных марок стали; на чистовой и предчистовой клетях рельсобалочных станов; на черновой и предчистовой группах клетей непрерывных и полунепрерывных листовых станов; на обжимной, черновой и предчистовой группах клетей проволочных станов; на клетях трио и кварто толстолистовых станов тандем; у передней стороны толстолистовых трио и дуо-реверсивных станов, универсальных станов дуо, тонколистовых дуо-нереверсивных станов при прокатке электротехнической и других качественных марок стали, кровли закрытым пакетом с применением припыла или опилок;

руководство разборкой и сборкой клетей, перевалкой клетей и наладкой валков, заменой вышедшей из строя арматуры и подшипников, установкой обводок, проводок и пропусков;

наблюдение за работой оборудования и контрольно-измерительной аппаратуры стана и обеспечение сохранности и бесперебойности их работы;

участие в приемке стана после ремонта;

руководство бригадой вальцовщиков и подручных вальцовщика.

480. Должен знать:

основы теории прокатки металла и калибровки валков;

характеристику двигателей прокатных станов;

устройство, принцип работы, правила наладки и технической эксплуатации обслуживаемых станов.

Параграф 4. Вальцовщик стана горячей прокатки,
7-й разряд

481. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокатки горячего металла разных марок стали; профилей и сечений на прокатных станах: рельсобалочных, непрерывных заготовочных и трубозаготовочных, полунепрерывных, непрерывных и последовательного типа сортопрокатных; крупносортных 650; проволочных и штрипсовых; линейных крупносортных, среднесортных и мелкосортных с сортаментом проката 20 и более профилеразмеров или сортаментом из качественных марок стали; полунепрерывных и непрерывных листовых, толстолистовых, универсальных дуо, тонколистовых дуо-нереверсивных при прокатке электротехнической и других качественных марок стали, кровли закрытым пакетом с применением припыла и опилок;

ведение технологического процесса прокатки горячего металла на чистовой группе клетей линейных проволочных станов при прокатке в пять и более ниток;

руководство бригадой вальцовщиков и подручных вальцовщика.

482. Должен знать:

теорию прокатки металла и калибровки валков;

характеристику двигателей прокатных станов;

конструктивные особенности станов горячей прокатки всех типов.

483. Требуется среднее специальное образование.

93. Вальцовщик стана холодной прокатки
Параграф 1. Вальцовщик стана холодной прокатки,
2-й разряд

484. Характеристика работ:

подача листов на подъемный стол автоматического подавателя при дрессировке и полировке жести и легированных марок стали в листах и карточках на дрессировочных и полировочных станах дуо;

наблюдение за работой автоматического подавателя листов и за правильной задачей листов в валки стана;

участие в наладке и ремонте автоматического подавателя.

485. Должен знать:

основы процессов полировки и дрессировки жести и легированных марок стали на дрессировочных и полировочных станах;

принцип работы стана и автоматического подавателя;

виды дефектов на поверхности листов.

Параграф 2. Вальцовщик стана холодной прокатки, 3-й разряд

486. Характеристика работ:

ведение технологических процессов холодной поперечной прокатки и дрессировки листов на отдельных группах клетей или отдельных клетях станов кварто с длиной бочки до 2000 мм;

наблюдение за процессом прокатки и соблюдение заданных размеров прокатываемого профиля при помощи контрольно-измерительных приборов и измерительного инструмента;

регулирование скорости прокатки по клетям (пропускам) и величины натяжения полосы между клетями;

подача рулонов в разматыватель, заправка переднего конца полосы в зев моталки и управление штурвалом конусов разматывателя;

увязка рулонов при снятии их с моталок;

кантовка листов и задача их в валки при прокатке;

наблюдение за поверхностью валков, качеством эмульсии и температурным режимом валков;

участие в перевалках клетей, наладке, ремонте обслуживаемого стана.

487. Должен знать:

основы технологии процессов холодной прокатки, дрессировки и полировки металла на обслуживаемых станах;

принцип работы оборудования и клетей обслуживаемых станов, контрольно-измерительных приборов;

марки стали и размеры листов и рулонов;

свойства стали и сплавов, прокатываемых на станах;

виды арматуры и валков для всех прокатываемых на стане размеров и профилей металла;

основы слесарного дела.

Параграф 3. Вальцовщик стана холодной прокатки,
4-й разряд

488. Характеристика работ:

ведение технологических процессов дрессировки и полировки жести и легированных марок стали в листах или карточках на дрессировочных и полировочных станах дуо;

ведение технологических процессов на отдельных группах клетей или отдельных клетях станов холодной прокатки: поперечной прокатки и дрессировки листов на станах кварто с длиной бочки 2000 мм и более; прокатки нержавеющих и жаропрочных марок стали; дрессировки листового металла на дрессировочных клетях, установленных в линиях разделочных агрегатов; прокатки лент в рулонах высоколегированных марок стали и прецизионных сплавов на лентопрокатных станах; прокатки листа и ленты в рулонах шириной до 600 мм на одноклетевых реверсивных станах; прокатки жести в рулонах на непрерывных и реверсивных станах кварто дрессировки жести в рулонах на непрерывном стане кварто; при скорости движения полосы до 15 м/с; прокатки металла разных профилей и марок стали на многоклетевых станах; прокатки жести в рулонах на первой клети непрерывных станов при скорости движения полосы до 10 м/с; уплотняющей прокатки листов и лент из металлических порошков, прокатки биметаллической проволоки методом порошковой металлургии;

наблюдение за скоростью прокатки, толщиной полосы после каждой клети или пропуска, распределением обжатий по клетям и пропускам, за температурным режимом и качеством поверхности валков, нагрузкой на двигатель главного привода и двигатель нажимных винтов;

наладка и перевалка клетей;

участие в ремонте, наладке и приемке стана после ремонта.

489. Должен знать:

технологию процессов холодной прокатки, дрессировки и полировки металла;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых станов и его клетей;

назначение термообработки и ее влияние на структуру металла;

характеристику двигателей прокатных станов;

требования государственных стандартов на прокатываемый металл;

слесарное дело.

Параграф 4. Вальцовщик стана холодной прокатки,
5-й разряд

490. Характеристика работ:

ведение технологических процессов прокатки жести в рулонах на станах дуо; прокатки лент разных марок стали на лентопрокатных и дрессировочных станах, кроме предусмотренных в 6-7 разрядах; дрессировки, правки и промасливания листов на дрессировочных станах кварто; прокатки металла разных профилей и марок стали на многоклетевых станах; поперечной прокатки и дрессировки листов на станах кварто с длиной бочки до 2000 мм; уплотняющей прокатки листов и лент из металлических порошков; прокатки биметаллической проволоки методом порошковой металлургии; прокатки плющеной ленты из легированной стали и прецизионных сплавов с соблюдением высокой точности размеров и параметра шероховатости поверхности Rа 0,64 мкм;

установление и регулирование темпа прокатки на стане;

руководство бригадой вальцовщиков и подручных вальцовщика.

ведение технологических процессов на отдельных группах клетей или отдельных клетях станов холодной прокатки: прокатки листов и лент в рулонах шириной 600 мм и более на одноклетевых реверсивных станах; прокатки листа в рулонах на первых клетях непрерывных станов, не определяющих окончательный профиль металла; дрессировки жести в рулонах на непрерывном стане кварто при скорости движения полосы свыше 15 м/с; прокатки жести в рулонах на первой клети непрерывных станов при скорости движения полосы свыше 10 м/с и на всех клетях при скорости движения полосы до 10 м/с.

491. Должен знать:

основы теории процессов холодной прокатки, дрессировки и полировки металла;

устройство и правила технической эксплуатации станов холодной прокатки всех типов;

назначение термообработки и ее влияние на структуру металла;

виды дефектов металла при холодной прокатке и методы их устранения;

карты наладки стана;

электрическую схему управления стана.

Параграф 5. Вальцовщик стана холодной прокатки,
6-й разряд

492. Характеристика работ:

ведение технологических процессов поперечной прокатки и дрессировки листов на станах кварто с длиной бочки 2000 мм и более; прокатки и дрессировки жести в рулонах на непрерывных и реверсивных станах и на двухклетевых станах кварто; прокатки лент в рулонах на непрерывных станах; прокатки листов и лент в рулонах шириной до 600 мм на одноклетевых реверсивных станах; прокатки листов и лент в рулонах на многовалковых станах; прокатки лент в рулонах высоколегированных марок стали и прецизионных сплавов толщиной до 0,05 мм на лентопрокатных станах; прокатки жести в рулонах на непрерывных станах при скорости движения полосы до 10 м/с; дрессировки жести в рулонах на непрерывных станах кварто при скорости движения полосы до 15 м/с;

ведение технологического процесса холодной прокатки листов в рулонах на последней клети, определяющей профиль прокатываемого металла, непрерывных станов; прокатки жести в рулонах на последующих клетях (после первой) при скорости движения полосы свыше 10 м/с;

руководство бригадой вальцовщиков и подручных вальцовщика.

493. Должен знать:

конструктивные особенности станов холодной прокатки всех типов;

кинематические и электрические схемы станов;

технологию калибровки валков;

характеристику двигателей станов холодной прокатки.

Параграф 6. Вальцовщик стана холодной прокатки,
7-й разряд

494. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокатки листов в рулонах на непрерывных станах; прокатки листов и лент в рулонах шириной 600 мм и более на одноклетевых реверсивных станах; прокатки жести в рулонах на непрерывных станах при скорости движения полосы свыше 10 м/с; дрессировки жести в рулонах на непрерывных станах кварто при скорости движения полосы свыше 15 м/с; прокатки листа и ленты в рулонах толщиной до 0,35 мм из высоколегированных марок стали и прецизионных сплавов на одноклетевых реверсивных станах;

руководство бригадой вальцовщиков и подручных вальцовщика.

495. Должен знать:

теорию процессов холодной прокатки, дрессировки и полировки металла;

конструктивные особенности станов холодной прокатки всех типов.

496. Требуется среднее специальное образование.

94. Варщик пека
Параграф 1. Варщик пека, 2-й разряд

497. Характеристика работ:

ведение процесса варки пека для прокатных станов;

погрузка и завалка сырья в котлы, взвешивание расплавленной массы;

подготовка плит для выпуска из котлов приготовленного пека;

резка пека на брикеты и складирование их в штабеля после взвешивания;

доставка материалов в смоловарку и пека на прокатные станы.

498 Должен знать:

технологию варки пека;

устройство котлов для варки пека;

физические и химические свойства материалов, применяемых при приготовлении пека.

95. Изготовитель-наладчик пресс-проводок
Параграф 1. Изготовитель-наладчик пресс-проводок,
3-й разряд

499. Характеристика работ:

изготовление, ремонт, установка и наладка вводных и выводных проводок, пресс-проводок, отжимных устройств, текстолистовых проводок на станах холодной прокатки и агрегатах резки холоднокатаного металла;

оснащение станов и агрегатов резки линейками, проводками и пресс-проводками;

обшивка пресс-проводок фетром и фильтробельтингом;

ремонт, изготовление желобов для рулонов и вставок на грибки моталок и наладка их на агрегатах;

выполнение мелких слесарных и столярных работ.

500. Должен знать:

рациональные методы раскроя материалов для пресс-проводок;

назначение и размеры всех пресс-проводок;

слесарное и столярное дело.

96. Испытатель металла
Параграф 1. Испытатель металла, 1-й разряд

501. Характеристика работ:

участие в испытании металла на твердость;

зачистка площадки на металле на зачистном станке;

управление механизмами пресса при испытаниях металла;

подача металла для испытаний и уборка его после испытания;

замер диаметров отпечатков (лунок) и стрелы прогиба на испытываемом металле;

маркировка колес и бандажей по твердости;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

502. Должен знать:

принцип работы пресса для испытания металла на твердость и станка для зачистки металла перед испытаниями;

правила испытания металла на твердость и маркировки его;

сортамент и марки стали, подвергающиеся испытанию на твердость;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Испытатель металла, 2-й разряд

503. Характеристика работ:

испытание колес и бандажей под копром на удар для определения стрелы прогиба;

управление лебедкой копра при испытаниях;

подача колес и бандажей при помощи тельфера под копер и уборка их после испытаний;

вырезка части бандажа и колеса для пробы;

заточка пил;

подготовка копра, тельфера, заточного станка и другого обслуживаемого оборудования, применяемого для проведения испытаний;

ведение учета испытанных колес и бандажей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

504. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации копра, тельфера, отрезных круглопильных станков и пил, заточных станков;

правила испытания колес и бандажей;

слесарное дело.

97. Листобойщик
Параграф 1. Листобойщик, 2-й разряд

505. Характеристика работ:

подготовка пакетов листов для посадки в печь для отжига;

подбор и заготовка материала, изготовление уголков для обрезки пачек;

распаковка отожженных пакетов и подготовка металла к пробивке;

уборка окалины и участие в ремонтах пресса или листобойного молота.

506. Должен знать:

принцип работы нагревательной печи и листобойного молота;

правила наборки пакетов для посадки в нагревательную печь;

сортамент металла;

виды материалов, применяемых для упаковки пакетов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Листобойщик, 3-й разряд

507. Характеристика работ:

посадка пакетов листов в нагревательные печи;

выдача нагретых пакетов из печи и подача их к молоту;

кантовка пакетов при пробивке их на молоте;

сортировка листов и укладка их в стопы после пробивки.

508. Должен знать:

устройство обслуживаемых нагревательных печей и листобойных молотов;

слесарное дело.

Параграф 3. Листобойщик, 4-й разряд

509. Характеристика работ:

набор пакетов в стопы;

ведение процессов нагрева и пробивки пакетов листов под руководством листобойщика более высокой квалификации;

регулирование подачи газа и дутья в печь;

наблюдение за правильной посадкой и выдачей пакетов;

участие в ремонтах печи.

510. Должен знать:

основы технологического процесса нагрева листов из стали разных марок;

правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования.

Параграф 4. Листобойщик, 5-й разряд

511. Характеристика работ:

ведение процессов нагрева пакетов листов в нагревательных печах и пробивки пакетов на листобойном молоте;

наблюдение за нагревом и качеством пробивки пакетов;

обеспечение исправности и бесперебойности работы молота.

512. Должен знать:

технологию процесса нагрева листов и стали разных марок;

режим нагрева металла разных марок;

влияние степени пробивки пакетов на качество металла.

98. Машинист ведущего мотора прокатного стана
Параграф 1. Машинист ведущего мотора прокатного стана, 1-й разряд

513. Характеристика работ:

выполнение работ по уходу за электродвигателем прокатного стана, чистка и смазка его;

участие в ремонтах электродвигателя.

514. Должен знать:

правила смазки и чистки электродвигателя прокатного стана;

виды, свойства и качество смазочных материалов.

Параграф 2. Машинист ведущего мотора прокатного стана, 2-й разряд

515. Характеристика работ:

пуск и остановка ведущего электродвигателя прокатного стана в соответствии с заданным режимом прокатки;

изменение скорости прокатки и числа пропусков в зависимости от прокатываемого сортамента.

516. Должен знать:

режим прокатки всех профилей и марок стали, прокатываемых на стане;

принцип работы электродвигателя, его мощность и допустимые нагрузки;

электрослесарное дело.

Параграф 3. Машинист ведущего мотора прокатного стана, 3-й разряд

517. Характеристика работ:

пуск и остановка ведущего электродвигателя толстолистового стана;

изменение скорости прокатки и числа пропусков в зависимости от прокатываемого сортамента.

518. Должен знать:

технологию и режимы прокатки стали на толстолистовом стане;

устройство электродвигателя, его мощность и допустимые нагрузки;

принцип работы стана.

99. Машинист машины огневой зачистки
Параграф 1. Машинист машины огневой зачистки,
5-й разряд

519. Характеристика работ:

ведение процесса огневой зачистки горячего металла в потоке блюминга или слябинга под руководством машиниста более высокой квалификации;

наблюдение за работой газорежущей аппаратуры, вентиляции, системы гидросбива и насосной станции;

регулирование давления кислорода, воздуха, азота, природного газа, подачи воды к форсункам гидросбива;

обеспечение правильного положения подводящих шлангов;

проверка качества зачистки;

участие в подготовке машины к работе, наладке газорежущей аппаратуры и насосов высокого давления;

выполнение ремонтов механического и автогенного оборудования.

520. Должен знать:

технологический процесс прокатки и огневой зачистки металла;

устройство и принцип работы машины огневой зачистки;

виды поверхностных дефектов металла и особенности их залегания;

схему газопитания машины; состав и свойства горючего газа;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист машины огневой зачистки,
6-й разряд

521. Характеристика работ:

ведение процесса огневой зачистки горячего металла в потоке блюминга или слябинга;

управление рольгангами, газорежущими блоками, насосной станцией и другими механизмами;

наблюдение за температурой газорежущих блоков, за работой кислородных и газовых редукторов;

наладка и подготовка машины к работе;

проверка исправности газорегулирующей аппаратуры, газорежущих блоков, гидросбива, насосной станции высокого давления и вентиляции;

предварительное опробование всех узлов в системе газопитания;

выявление и устранение неисправностей в работе машины и обеспечение безопасности системы газопитания;

выполнение ремонтов механического и автогенного оборудования машины, гидравлического оборудования и электромагнитной системы управления.

522. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации регулирующих приборов газа, кислорода, масла, воздуха и азота;

методы наладки системы гидросбива, насосов высокого давления, систем гидравлического и пневматического управления.

100. Машинист пресса

Параграф 1. Машинист пресса, 3-й разряд

523. Характеристика работ:

ведение процесса прошивки отверстий в дисках колес на прессе;

смазка пресса;

смена инструментов деформации под руководством машиниста пресса более высокой квалификации;

подналадка пресса;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования и участие в его ремонте;

участие в приемке пресса после ремонта.

524. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила подналадки пресса прошивки отверстий в дисках колес;

последовательность операций на прессах изготовления колес;

сортамент заготовок и колес;

размеры инструментов деформации;

состав и свойства применяемых смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист пресса, 4-й разряд

525. Характеристика работ;

ведение процессов обжатия, формовки и прошивки колесных и бандажных заготовок, выгибки диска и калибровки обода колеса на гидравлических и парогидравлических прессах усилием до 1000 тс;

управление прессами, дистрибуторами поворота пуансонов и движения стола, вертикальных цилиндров подъема и опускания траверсы и работой механизированных клещей;

подготовка и наладка пресса;

установка инструментов деформации;

ведение процесса предварительного обжатия колесных заготовок на прессах, оборудованных установками гидросбива, и процессов обжатия, формовки и прошивки колесных и бандажных заготовок, выбивки диска и калибровки обода колеса на гидравлических и парогидравлических прессах усилием свыше 1000 до 3000 тс под руководством машиниста пресса более высокой квалификации;

соблюдение установленного уровня воды в аванкамере;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и работой рычажной системы пресса, за поступлением смазки в узлы трения.

526. Должен знать:

основы технологических процессов обжатия, формовки и прошивки колесных и бандажных заготовок;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых прессов, мультипликатора, установки гидросбива, аванкамеры и других механизмов управления прессом;

свойства стали разных марок при нагреве и опрессовке;

требования государственных стандартов на выпускаемую продукцию.

Параграф 3. Машинист пресса, 5-й разряд

527. Характеристика работ:

ведение процессов обжатия, формовки и прошивки колесных и бандажных заготовок, выгибки диска и калибровки обода колеса на гидравлических и парогидравлических прессах усилием свыше 1000 до 3000 тс, процесса предварительного обжатия заготовки для колес на прессах, оборудованных установками гидросбива;

ведение процессов обжатия, формовки, прошивки колесных и бандажных заготовок, выгибки диска и калибровки обода колеса на гидравлических и парогидравлических прессах усилием 3000 тс и более под руководством машиниста пресса более высокой квалификации;

наладка пресса и установка инструмента деформации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и работой всей рычажной и клапанной системы пресса и мультипликатора.

528. Должен знать:

технологические процессы прессования и формовки заготовок, прокатки колес и бандажей;

устройство прессов различных конструкций;

способы и правила наладки прессов;

влияние температуры нагрева заготовок на работу пресса и качество колес и бандажей;

виды и способы предупреждения брака.

Параграф 4. Машинист пресса, 6-й разряд

529. Характеристика работ:

ведение процессов обжатия, формовки, прошивки колесных и бандажных заготовок, выгибки диска и калибровки обода колеса на гидравлических и парогидравлических прессах усилием 3000 тс и более.

530. Должен знать:

конструкцию и кинематические схемы гидравлических и парогидравлических прессов;

основы гидравлики, электротехники, механики, технологии металлов.

101. Машинист реверсивной паровой машины прокатного стана
256. Машинист реверсивной паровой машины прокатного стана, 1-й разряд

531. Характеристика работ:

участие в обслуживании паровой машины мощностью до 1,1 мегаватт (далее – МВт) (1500 лошадиных сил);

заправка смазочных систем паровой машины смазочными материалами, чистка и смазка ее;

наблюдение за исправным состоянием смазочных систем, за температурой нагрева механизмов машины и правильностью поступления смазки во все узлы машины;

участие в ремонте паровой машины.

532. Должен знать:

принцип работы реверсивной паровой машины; виды и свойства смазочных материалов, правила чистки и смазки машины; основы слесарного дела.

При участии в обслуживании паровой машины мощностью 1,1 МВт (1500 лошадиных сил) до 2,2 МВт (3000 лошадиных сил) - 2-й разряд;

при участии в обслуживании паровой машины мощностью 2,2 МВт (3000 лошадиных сил) и более - 3-й разряд.

Параграф 2. Машинист реверсивной паровой машины прокатного стана 2-й разряд

533. Характеристика работ:

управление паровой машиной мощностью до 1,1 МВт (1500 лошадиных сил) под руководством машиниста более высокой квалификации;

участие в пуске, реверсировании и регулировании скорости машины, обеспечении исправной и бесперебойной работы механизмов машины;

обеспечение исправным инструментом и приспособлениями. Выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемой машины.

534. Должен знать:

устройство реверсивной паровой машины;

паспорт смазки машины;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

мощности и тепловые параметры паровой машины;

слесарное дело.

При управлении паровой машиной мощностью 1,1 мегаватт (далее – МВт) (1500 лошадиных сил до 2,2 МВт (3000 лошадиных сил) под руководством машиниста более высокой квалификации - 3-й разряд;

при управлении паровой машиной мощностью 2,2 МВт (3000 лошадиных сил) и более под руководством машиниста более высокой квалификации - 4-й разряд.

Параграф 3. Машинист реверсивной паровой машины прокатного стана

535. Характеристика работ:

управление паровой машиной мощностью до 1,1 МВт (1500 лошадиных сил) в процессе прокатки металла на станах;

пуск, реверсирование и регулирование скорости работы машины в соответствии с режимом прокатки;

обеспечение необходимого давления пара, исправной и бесперебойной работы механизмов паровой машины.

536. Должен знать:

основы технологического процесса прокатки металла;

устройство прокатного стана; правила технической эксплуатации реверсивной паровой машины;

основы теплотехники.

При управлении паровой машиной мощностью 1,1 МВт (1500 лошадиных сил) до 2,2 МВт (3000 лошадиных сил) - 5-й разряд.

При управлении паровой машиной мощностью 2,2 МВт (3000 лошадиных сил) и более - 6-й разряд

102. Машинист слитколомателя
Параграф 1. Машинист слитколомателя, 2-й разряд

537. Характеристика работ:

управление слитколомателем при ломке надрезанных слитков на колесные и бандажные заготовки;

наблюдение за давлением воды в главном цилиндре слитколомателя и сжатого воздуха в сети;

уборка обломков слитков из-под слитколомателя;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования и участие в его ремонте.

538. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации слитколомателя и схему его гидрокоммуникаций;

сортамент заготовок и правила комплектования заготовок по весовым категориям;

слесарное дело.

103. Машинист фрезерно-зачистной машины
Параграф 1. Машинист фрезерно-зачистной машины,
4-й разряд

539. Характеристика работ:

ведение процесса зачистки горячего металла в потоке стана под руководством машиниста фрезерно-зачистной машины более высокой квалификации;

управление механизмами вращения фрез, вентиляции, зажимных устройств и насосной станцией;

наблюдение за нагрузкой на двигатели по приборам и за снятием стружки с поверхности заготовок;

замена изношенных фрез;

кантовка коробок со стружкой;

наборка фрез;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

подналадка фрезерно-зачистной машины;

участие в ремонте оборудования машины.

540. Должен знать:

технологический процесс прокатки и зачистки металла в потоке;

виды поверхностных пороков и особенности их залегания;

устройство, принцип работы фрезерно-зачистной машины, характеристику и свойства фрез, применяемых для зачистки металла;

методы подналадки машины;

правила заточки и доводки фрез;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист фрезерно-зачистной машины,
5-й разряд

541. Характеристика работ:

ведение процесса зачистки горячего металла в потоке стана;

наблюдение за работой механизмов фрезерно-зачистных машин, гидросбива, насосной станции высокого давления и двигателей;

наладка и подготовка к работе фрезерно-зачистных машин;

выполнение ремонта оборудования машины.

542. Должен знать:

правила наладки и технической эксплуатации фрезерно-зачистной машины.

104. Оператор линии отделки рельсов
Параграф 1. Оператор линии отделки рельсов,
2-й разряд

543. Характеристика работ:

ведение процесса отделки рельсов на отделочной линии под руководством оператора более высокой квалификации;

управление транспортными механизмами по подаче рельсов на отделочную линию;

кантовка неправильно лежащих рельсов, замер правильности обработки и твердости обрабатываемых рельсов;

чистка и смазка механизмов транспортирующих устройств;

уборка рабочего места;

участие в ремонте обслуживаемых станков.

544. Должен знать:

основы технологии отделки рельсов;

принцип работы транспортирующих устройств;

виды, свойства и качество применяемых смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Оператор линии отделки рельсов,
3-й разряд

545. Характеристика работ:

ведение процесса отделки рельсов на доотделочных линиях;

управление фрезерными или сверлильными агрегатами;

подача и установка рельсов на агрегаты и уборка их после обработки;

наладка агрегатов на заданный режим в процессе работы и после смены режущего инструмента;

наблюдение за технологией обработки рельсов и обеспечение правильного поступления эмульсии;

заточка режущего инструмента;

чистка и смазка узлов трения;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

546. Должен знать:

технологию отделки рельсов на доотделочных линиях;

устройство и правила технической эксплуатации оборудования линии;

сортамент и режимы обработки рельсов на доотделочных линиях;

геометрию и методы заточки режущего инструмента.

Параграф 3. Оператор линии отделки рельсов,
4-й разряд

547. Характеристика работ:

ведение процесса отделки рельсов на поточной автоматизированной линии;

пуск и остановка агрегатов, линии, наладка их на заданный режим обработки в зависимости от типа и длины рельсов и наладка их после смены режущего инструмента;

наблюдение за подачей рельсов и продвижением их в потоке линии, работой автоматики, процессом фрезерования и сверления рельсов, работой электрозакалочной установки;

чистка и смазка оборудования.

548. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации оборудования поточной автоматизированной линии и средств автоматики фрезерных и сверлильных агрегатов, установки токов высокой частоты и другие;

режимы обработки рельсов разных типов;

сортамент обрабатываемых рельсов на автоматизированной линии отделки рельсов;

марки инструментальной стали для режущего инструмента.

105. Оператор поста управления стана горячей прокатки
Параграф 1. Оператор поста управления стана горячей прокатки, 3-й разряд

549. Характеристика работ:

управление в процессе прокатки металла подъемным столом, шлепперами и рольгангами на среднесортных и мелкосортных станах;

наблюдение за подачей металла в валки;

обеспечение сохранности и бесперебойной работы обслуживаемых механизмов;

участие в перевалках валков, наладке и в ремонте стана;

очистка окалины из-под стана во время остановок.

550. Должен знать:

основы технологического процесса прокатки металла на обслуживаемых станах;

устройство клетей среднесортных и мелкосортных станов;

устройство и принцип работы оборудования и механизмов поста управления;

сортамент, марки стали и допуски на прокатываемый металл;

электрослесарное дело.

Параграф 2. Оператор поста управления стана горячей прокатки, 4-й разряд

551. Характеристика работ:

управление в процессе прокатки металла подъемным столом, шлепперами, рольгангами, обжимными клетями на линейных заготовочных и крупносортных станах, подъемным столом на универсальных станах;

управление нажимным устройством, кантователями, рабочими рольгангами, концевыми ножницами и задающими роликами на дуо-клетях заготовочных, сортопрокатных и тонколистовых станов;

управление работой чистовых клетей чистовой линии на крупносортных станах с последовательным расположением клетей и на непрерывных и полунепрерывных крупносортных, среднесортных, мелкосортных и проволочных станах;

управление работой распределительного стола на непрерывных проволочных станах;

управление рольгангами, сбрасывателями, толкателями, рабочим двигателем, прижимным и задающим механизмами на шаропрокатных станах;

наблюдение за задачей в валки металла, нагретого до установленной температуры;

обеспечение сохранности и бесперебойной работы обслуживаемых механизмов и контрольно-измерительных приборов.

552. Должен знать:

технологический процесс горячей прокатки металла на обслуживаемых станах;

устройство и принцип работы оборудования и механизмов поста управления станов;

марки стали и особенности прокатки металла различных профилей.

Параграф 3. Оператор поста управления стана горячей прокатки, 5-й разряд

553. Характеристика работ:

управление в процессе прокатки металла манипуляторами и кантователем, приемными и раскатными рольгангами на слябингах, блюмингах с производительностью до 500 т проката в час по всаду, на рельсобалочных станах, обжимных клетях крупносортных станов 650, на толстолистовых дуо-реверсивных станах, толстолистовых станах тандем всех типов и универсальных станах дуо;

управление опусканием верхнего валка, подъемным столом и рольгангами на одноклетевых листовых станах трио;

управление в процессе прокатки работой двигателя прокатного стана рабочими рольгангами обжимных клетей заготовочных, трубозаготовочных и сортопрокатных станов, работой двигателя, подъемным столом, манипуляторами и рабочими рольгангами на черновой клети чистовой линии крупносортных станов с последовательным расположением клетей, работой чистовой клети чистовой линии рельсобалочных станов, работой двигателя на черновой группе клетей непрерывных проволочных и сортопрокатных станов;

управление в процессе прокатки на непрерывных листовых станах работой черновой группы клетей, окалиноломателями, гидросбивом, рольгангами, ножницами по обрезке концов, моталками, кантователями и конвейером рулонов, работой главного двигателя;

управление в процессе прокатки металла на станах периодической поперечно-винтовой прокатки подающими рольгангами, сбрасывателем горячей заготовки на приемный желоб, вращением валков, движением тележки, подъемом и опусканием желобов;

регулирование в процессе прокатки числа оборотов валков в зависимости от температуры металла, обжатий и нагрузки двигателя;

наблюдение по показаниям контрольно-измерительных приборов за процессом прокатки и работой оборудования поста управления.

554. Должен знать:

технологический процесс прокатки металла разных марок и профилей проката на станах различных типов;

силы, действующие при захвате металла валками;

коэффициенты вытяжки при прокатке;

устройство клетей стана и принцип работы оборудования обслуживаемых станов и всех механизмов поста управления;

характеристику двигателя прокатного стана;

кинематические и электрические схемы управления механизмами.

Параграф 4. Оператор поста управления стана горячей прокатки, 6-й разряд

555. Характеристика работ:

ведение режима обжатий металла и управление в процессе прокатки нажимным устройством, рабочими рольгангами и двигателями главного привода прокатных станов;

управление манипуляторами и кантователем, приемными и раскатными рольгангами на блюмингах с часовой производительностью свыше 500 т. проката по всаду;

управление в процессе прокатки работой главных двигателей на непрерывных и полунепрерывных сортопрокатных, штрипсовых и проволочных станах и работой чистовой группы клетей на непрерывных листовых станах;

ведение режима прокатки металла на станах периодической поперечно-винтовой прокатки;

подача сигналов на нагревательные печи о выдаче слитков или слябов;

наблюдение за подачей и температурой металла, выдаваемого на стан, охлаждением валков и выработкой калибров;

установка и регулирование скорости прокатки и натяжения полосы между клетями;

руководство работой на блюмингах и слябингах по перевалке валков, наладке стана и участие в проведении этих работ на остальных станах;

участие в приемке стана после ремонта.

556. Должен знать:

режимы обжатия металла при прокатке разных марок стали;

основы теории прокатки и деформации металла при прокатке;

основы калибровки валков;

виды и причины брака при прокатке.

При управлении нажимным устройством, рабочими рольгангами и двигателями главного привода на блюмингах, слябингах, обжимных станах типа блюминга, толстолистовых станах и универсальных станах дуо (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

106. Оператор поста управления стана холодной прокатки
Параграф 1. Оператор поста управления стана холодной прокатки, 2-й разряд

557. Характеристика работ:

управление работой моталок, разматывателей и других механизмов стана при прокатке лент в рулонах из прецизионных сплавов при сортаменте проката до 5 марок независимо от размеров ленты и свыше 5 марок при ширине ленты до 6 мм и толщине до 10 мм;

регулирование размера обжатия ленты по толщине и натяжения ее на намоточных барабанах;

наблюдение за работой нажимных винтов, режимом и темпом прокатки, состоянием оборудования пульта управления;

участие в перевалках валков, наладке и ремонтах обслуживаемого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

558. Должен знать:

основы технологии холодной прокатки ленты различных размеров из прецизионных сплавов;

устройство и принцип работы стана и вспомогательного оборудования;

сортамент и марки сплавов, прокатываемых на обслуживаемых станах;

слесарное дело.

Параграф 2. Оператор поста управления стана холодной прокатки, 3-й разряд

559. Характеристика работ:

управление работой моталок, разматывателей и других механизмов стана при прокатке лент в рулонах из низкоуглеродистой стали; лент из прецизионных сплавов при сортаменте проката свыше 5 марок и ширине ленты свыше 6 мм и толщине свыше 10 мм;

регулирование размера обжатия ленты по толщине и натяжения ее на намоточных барабанах;

наблюдение за работой нажимных винтов, режимом и ритмом прокатки, состоянием оборудования пульта управления;

участие в перевалках валков, наладке стана и ремонтах обслуживаемого оборудования.

560. Должен знать:

технологический процесс холодной прокатки ленты разных размеров из низкоуглеродистой стали и прецизионных сплавов;

устройство и принцип работы стана и вспомогательного оборудования;

сортамент и марки стали и сплавов, прокатываемых на обслуживаемых станах;

электрослесарное дело.

Параграф 3. Оператор поста управления стана холодной прокатки, 4-й разряд

561. Характеристика работ:

управление разматывателями на непрерывных двухклетевых станах холодной прокатки жести в рулонах и на одноклетевых реверсивных и многовалковых станах холодной прокатки листов и лент в рулонах;

управление работой моталок, разматывателей и их вспомогательного оборудования: загрузочного устройства, магнитного отгибателя рулонов, правильно-тянущей машины и другими механизмами на непрерывных и реверсивных прокатных станах;

подача рулонов на поворотный стол, опрокидыватель и разматыватель и задача полос в валки первой клети;

задача полосы в зев барабана моталки и снятие прокатываемых рулонов с моталок;

установление и регулирование величины натяжения полосы на моталках;

наблюдение за разматыванием рулонов, скоростью прокатки и правильным наматыванием полосы на моталку;

наблюдение за состоянием разматывателя, моталки и положением снимателя;

участие в зачистке наваров и обрезке полос с дефектами.

562. Должен знать:

технологический процесс холодной прокатки листа и жести в рулонах;

устройство и принцип работы оборудования разматывателя и моталок;

электрическую схему управления механизмами;

сортамент и марки металла, прокатываемого на станах.

Параграф 4. Оператор поста управления стана холодной прокатки, 5-й разряд

563. Характеристика работ:

управление разматывателями на многоклетевых непрерывных и реверсивных станах холодной прокатки листов и жести в рулонах;

управление с главного поста работой непрерывных и реверсивных станов холодной прокатки листов жести в рулонах шириной до 600 мм и скоростью прокатки до 4 м/с;

заправка концов полос в зев барабана моталки;

управление люлькой снимателя, откидными подшипниками и тормозами моталок;

сматывание полос в рулоны и снятие рулонов с моталок;

наблюдение за обжатием по клетям и пропускам, натяжением полосы на моталках, толщиной прокатываемой полосы, нагрузкой на двигатели главного привода и нажимных устройств.

564. Должен знать:

технологические процессы холодной прокатки и дрессировки листов и ленты в рулонах и режимы обжатий по пропускам;

скорости прокатки;

устройство и принцип работы оборудования и механизмов главного поста управления непрерывных и реверсивных станов прокатки листов и жести в рулонах;

электрические схемы управления механизмами главного поста.

При управлении с главного поста работой непрерывных и реверсивных станов прокатки листов и жести в рулонах шириной 600 мм и более и скоростью прокатки свыше 4 м/с - 6-й разряд.

107. Оператор профилегибочного агрегата
Параграф 1. Оператор профилегибочного агрегата,
2-й разряд

565. Характеристика работ:

управление механизмами набора рядов, укладчиком, подъемными упорами и карман-весами непрерывного профилегибочного агрегата;

наблюдение за работой обслуживаемого оборудования, подналадка механизмов на заданный режим;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте и в перевалке валков.

566. Должен знать:

основы технологического процесса профилирования металла;

принцип работы обслуживаемого оборудования профилегибочного агрегата, контрольно-измерительных приборов пульта управления;

сортамент и марки стали профилируемого металла;

основы электрослесарного дела.

Параграф 2. Оператор профилегибочного агрегата,
3-й разряд

567. Характеристика работ:

управление механизмами загрузочного устройства непрерывного профилегибочного агрегата;

наблюдение за работой загрузочных устройств, составление схемы и наладка механизмов на заданный режим.

568. Должен знать:

устройство и принцип работы механизмов загрузочного устройства профилегибочного агрегата, электрическую схему управления ими;

электрослесарное дело.

Параграф 3. Оператор профилегибочного агрегата,
4-й разряд

569. Характеристика работ:

управление транспортирующими рольгангами, промасливающей машиной, шлепперами, кантователями, разматывателем, гильотинными ножницами, правильной машиной, стыкосварочной машиной;

наблюдение за работой обслуживаемых механизмов, соблюдение заданных скоростей профилирования металла;

наладка обслуживаемых механизмов на заданный режим.

570. Должен знать:

технологический процесс профилирования металла;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования, электрические схемы управления ими;

виды брака и способы его устранения;

требования государственных стандартов на выпускаемую продукцию;

правила перевалки валков, кантовки ножей гильотинных ножниц.

Параграф 4. Оператор профилегибочного агрегата,
5-й разряд

571. Характеристика работ:

управление механизмами непрерывного профилегибочного агрегата с главного поста управления, составление схемы, наладка механизмов агрегата на заданный режим, установление скорости профилирования металла под руководством вальцовщика профилегибочного агрегата;

наблюдение за нагрузкой на двигатели главного привода, скоростью профилирования металла и давления в клетях;

участие в наладке всех механизмов агрегата;

руководство операторами более низкой квалификации.

572. Должен знать:

технологический процесс профилирования металла;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации клетей и оборудования профилегибочного агрегата и главного поста управления;

электрическую схему управления механизмами главного поста;

причины выхода из строя валков и валковой арматуры.

108. Оператор сверлильного агрегата и пресса
Параграф 1. Оператор сверлильного агрегата и пресса, 2-й разряд

573. Характеристика работ:

ведение процесса отделки бандажей;

управление шлепперами и рольгангами по подаче бандажей на сверлильный агрегат или прошивной пресс;

сверление и прошивка отверстий по заданным размерам;

транспортировка бандажей на линию отделки и на склад готовой продукции;

заточка сверл;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

подналадка сверлильного агрегата или пресса;

чистка и смазка оборудования, участие в его ремонте.

574. Должен знать:

технологию процесса отделки бандажей на сверлильном агрегате и прошивном прессе;

принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

способы наладки и регулировки клапанов гидропанели;

сортамент проката; механические свойства стали после прокатки;

виды, свойства и качество смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Оператор сверлильного агрегата и пресса, 3-й разряд

575. Характеристика работ:

ведение процесса отделки колес и рельсов;

управление шлепперами, рольгангами по подаче проката на прошивный пресс или сверлильный агрегат;

сверление и прошивка отверстий по заданным размерам;

транспортировка проката на линию отделки на склад готовой продукции;

заточка сверл;

наладка сверлильного агрегата, прошивного пресса;

чистка и смазка оборудования, участие в его ремонте.

576. Должен знать:

технологию процесса отделки колес и устройство и правила технической эксплуатации сверлильного агрегата, прошивного пресса;

требования государственных стандартов к качеству проката.

109. Перемотчик ленты
Параграф 1. Перемотчик ленты, 1-й разряд

577. Характеристика работ:

подача рулонов жести к разматывателю или перемоточному станку;

опрокидывание рулона на разматыватель;

доставка к месту работы упаковочной бумаги.

578. Должен знать:

принцип работы перемоточных станков для намотки рулонов жести.

Параграф 2. Перемотчик ленты, 2-й разряд

579. Характеристика работ:

перемотка рулонов жести на перемоточных станках под руководством перемотчика ленты более высокой квалификации;

управление механизмами разматывателя;

намотка и перемотка ленты высоколегированных марок стали на контрольно-перемоточных станках;

наблюдение за качеством поверхности ленты;

удаление дефектов или вырезка участков ленты, не отвечающих требованиям данного сорта;

подача рулонов, отгибание конца рулона, задача его в станок или зев барабана моталки и снятие после намотки;

маркировка рулонов, увязка, упаковка и уборка их;

наладка, смазка и участие в ремонтах перемоточных механизмов.

580. Должен знать:

устройство и принцип работы перемоточного станка или намоточных механизмов;

виды пороков и их обозначение на полосе рулонов;

сортамент и марки перематываемой ленты;

слесарное дело.

Параграф 3. Перемотчик ленты, 3-й разряд

581. Характеристика работ:

перемотка рулонов жести на перемоточных станках;

намотка ленты холоднокатаного проката в рулоны на моталках и разматывателях, упаковка рулонов с применением точечной электросварки;

намотка белой жести или трех и более полос декапированной и черной жести на перемоточных станках.

582. Должен знать:

устройство и принцип работы моталок и разматывателей рулонов холоднокатаного листового проката;

требования государственных стандартов к качеству поверхности металла.

110. Подручный вальцовщика стана горячей прокатки
Параграф 1. Подручный вальцовщика стана горячей прокатки, 1-й разряд

583. Характеристика работ:

захват с помощью механизированных клещей поворотного крана прокатанных колес и выдача их из стана после прокатки;

охлаждение прокатного инструмента и выдувка воды паровой струей из диска колеса;

участие в ремонтах крана, клещей, стана и пароводопроводной магистрали.

584. Должен знать:

принцип работы колесопрокатного стана, клещей поворотного крана, пароводопроводной магистрали для охлаждения прокатного инструмента и выдувки воды из диска колеса;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Подручный вальцовщика стана горячей прокатки, 2-й разряд

585. Характеристика работ:

захват ручными клещами нагретых слитков и заготовок и подача их при помощи подвесной тележки к рабочей клети прокатного стана, снятие их с тележки на рабочий рольганг; пуск и остановка рольганга;

прием листов на ломик с передней стороны стана и разравнивание их;

кантовка разводок для бандажей при ковке и сбрасывании их с наковальни после ковки;

сметание окалины и шлака с поверхности раскатов на листопрокатных станах;

очистка заготовок от окалины в процессе прокатки, разборка и установка рабочего стола;

уборка окалины из-под валков и недокатов;

подготовка и подноска прокатного инструмента и смазочных материалов;

наблюдение за исправностью тележки, крана, клещей и крюка;

осмотр и смазка механизмов тележки и крана;

участие в смене муфт, шпинделей, подшипников и в текущих ремонтах стана;

выполнение подкрановых работ при перевалках валков и ремонтах стана.

586. Должен знать:

принцип работы обжимных клетей стана, подвесных клещей и крюков, поворотного крана для подачи металла к стану;

устройство водопровода для охлаждения валков;

последовательность операций прокатки и ковки металла;

марки стали и сортамент проката;

виды, состав и свойства смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 3. Подручный вальцовщика стана горячей прокатки, 3-й разряд

587. Характеристика работ:

участие в процессе прокатки металла на прокатных станах, подачи металла в валки, разъединении листов в пакетах при дублировании;

кантовка раскатов и наблюдение за прохождением их по рольгангам;

приемка при помощи крюков и других приспособлений раскатов, выходящих из валков;

подача колес и бандажей из клети в клеть;

подача сутунок, пакетов от печей к стану;

укладка пакетов в стопы;

проверка прокатного инструмента и арматуры по шаблонам, участие в его смене и установке;

участие в разборке и сборке клетей, перевалках и наладке валков, установке и креплении проводок, смене инструментов деформации;

смазка шеек прокатных валков.

588. Должен знать:

основы технологического процесса прокатки металла разных марок и профилей на обслуживаемых станах;

основы процесса термообработки шаров при обслуживании шаропрокатных станов;

устройство и принцип работы стана, вспомогательного оборудования;

виды арматуры, типы валков, применяемых для прокатки на стане разных профилей металла.

При участии в процессе прокатки металла на непрерывных заготовочных, листопрокатных и колесопрокатных станах, на черновых клетях проволочных, сортопрокатных и заготовочных станов - 4-й разряд;

при участии в процессе прокатки металла на тонколистовых дуо-нереверсивных станах электротехнической и других качественных марок стали, кровли закрытым пакетом с применением припыла или опилок - 5-й разряд.

111. Подручный вальцовщика стана холодной прокатки
Параграф 1. Подручный вальцовщика стана холодной прокатки, 1-й разряд

589. Характеристика работ:

участие в ведении процесса полировки металла на дрессировочных станах;

наблюдение за работой автоматического укладчика жести на поддоны после полировки и за работой транспортеров при полировке жести в листах и карточках на дрессировочных станах;

подноска листов к стану;

перемещение поддонов с жестью под укладчиком;

участие в перевалке валков и ремонтах стана и укладчика.

590. Должен знать:

основные понятия о технологических процессах полировки и дрессировки жести;

сортамент полируемого металла;

принцип работы автоматического укладчика, транспортера и другого обслуживаемого оборудования.

Параграф 2. Подручный вальцовщика стана холодной прокатки, 2-й разряд

591. Характеристика работ:

участие в ведении процесса холодной прокатки листа на листопрокатных станах с длиной бочки до 2000 мм, листов и лент в рулонах из легированных марок стали толщиной более 0,35 мм или листов и лент в рулонах шириной до 600 мм на одноклетевых реверсивных станах; прокатки на непрерывных станах жести и лент в рулонах со скоростью прокатки до 10 м/сек;

участие в ведении процесса дрессировки и полировки жести в листах и карточках;

подача рулонов к стану, подготовка их для прокатки и задача полосы в валки;

центровка рулонов на приемном стеллаже разматывателя, подача рулонов на поворотные и опрокидывающие столы;

подача листов на конвейер стана, кантовка их и управление реостатом конвейера;

скатывание рулонов с опрокидывающего стола на разматыватель или снятие их с барабана и оттаскивание от моталки;

проверка состояния поверхности боковой кромки, наличия и состояний эмульсии для охлаждения валков;

зачистка валков при прокатке;

очистка эмульсионных сопел коллектора от грязи и масла;

заготовка смазки и регулирование смазки прокатываемой ленты;

уборка рулонов и укладка их на стеллажи или передача их в термические или другие отделения;

уборка и складирование обрубков полосы и обрывов рулонов;

навешивание на рулоны маркировочных бирок и учет количества прокатываемых рулонов;

подготовка для перевалки рабочих валков и подноска к стану инструментов и деталей;

участие в наладке проводок, установке направляющих линеек.

592. Должен знать:

основы технологического процесса холодной прокатки металла и сплавов;

сортамент и марки стали и сплавов, прокатываемых на обслуживаемых станах;

принцип работы обслуживаемого стана;

состав и свойства технологической смазки и эмульсии для охлаждения валков;

основы слесарного дела.

Параграф 3. Подручный вальцовщика стана холодной прокатки, 3-й разряд

593. Характеристика работ:

участие в ведении процесса прокатки листов в рулонах на непрерывных станах; прокатки листов и лент в рулонах из легированных марок стали толщиной до 0,35 мм или листов и лент в рулонах шириной 600 мм и более на одноклетевых реверсивных станах; прокатки жести и лент в рулонах со скоростью прокатки свыше 10 м/с на непрерывных станах; прокатка лент из высоколегированной стали и прецизионных сплавов на лентопрокатных станах; прокатки листов на листопрокатных станах с длиной бочки свыше 2000 мм; прокатки на станах листа из высоколегированных труднодеформируемых марок стали и сплавов.

594. Должен знать:

основы технологии процесса холодной прокатки металла и сплавов, устройство обслуживаемого стана;

сортамент и марки стали и сплавов, прокатываемых на обслуживаемых станах;

слесарное дело.

112. Полировщик листов и лент
Параграф 1. Полировщик листов и лент, 2-й разряд

595. Характеристика работ:

полировка ленты из высоколегированных марок стали и прецизионных сплавов разных размеров на полировальном стане;

наладка аппаратов грубой полировки, сварка концов лент, смена фетровых прокладок;

регулирование скорости подачи листов в машины и скорости шлифовки и полировки металла;

участие в управлении механизмами шлифовальных и полировальных машин и станков при полировке листов нержавеющей стали, медных, латунных, цинковых листов и лент, задаче листов в шлифовальные и полировальные машины, выдаче их из машины, промывке листов бензином при переходе с одного абразива на другой;

приготовление полировочной массы;

смазка и чистка полировального стана, шлифовальных и полировальных машин и станков;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

596. Должен знать:

технологию процесса полировки листов и лент разных размеров;

устройство и принцип работы полировального стана, шлифовальных и полировальных машин и станков;

состав и свойства полировальных паст и применяемых абразивов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Полировщик листов и лент, 3-й разряд

597. Характеристика работ:

шлифовка и полировка медных, латунных и цинковых листов и лент;

полировка крупногабаритного листового металла нержавеющих и легированных марок стали по параметру шероховатости поверхности до Ra 0,08 мкм (по 11 классу чистоты обработки);

наблюдение за состоянием поверхности листов и поддержание установленного температурного режима;

регулирование скорости шлифовки и полировки металла;

задача листов в шлифовальные и полировальные машины и выдача их из машин;

подбор абразивов и промывка листов бензином при переходе с одного абразива на другой, определение параметров шероховатости поверхности (класса чистоты обработки) при шлифовке и полировке листов;

наладка шлифовальных и полировальных машин.

598. Должен знать:

технологию процессов шлифовки и полировки листов нержавеющих и легированных марок стали;

устройство и принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования; параметры шероховатости поверхности (классы чистоты обработки);

слесарное дело.

При полировке крупногабаритного листового металла нержавеющих и легированных марок стали по параметру шероховатости поверхности Ra 0,04 мкм (12 классу чистоты обработки) - 4-й разряд;

при полировке крупногабаритного листового металла нержавеющих и легированных марок стали по параметрам шероховатости поверхности от Ra 0,02 до Ra 0,01 мкм (13-14 классам чистоты обработки) - 5-й разряд.

113. Прессовщик колес и бандажей
Параграф 1. Прессовщик колес и бандажей, 2-й разряд

599. Характеристика работ:

ведение на гидравлических прессах процесса растяжки бандажей по диаметру и маркировка их;

управление дистрибуторами цилиндра растяжки, центрирующего клина и цилиндра маркировки;

наблюдение за показаниями манометра при маркировке бандажей и прибора, определяющего размер внутреннего диаметра бандажа во время его растяжки;

удаление паровой струей воды из диска колеса;

управление подъемом и опусканием крюка поворотного крана для подачи заготовки и снятия бандажей;

участие в подаче заготовки на стол под пуансон пресса обжатия и прошивки колесных и бандажных заготовок;

снятие кольца после прошивки и уборка пробки из прошивки;

охлаждение инструментов деформации и плиты пресса;

смазка пресса и механизмов управления им;

участие в наладке пресса, смене инструментов деформации и ремонте оборудования пресса;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

600. Должен знать:

основы технологического процесса прессования заготовок и последовательность операций на прессе;

размеры заготовок и марки стали для колес и бандажей;

принцип работы пресса выгибки диска колеса, растяжного пресса и пресса горячего клеймения колес и бандажей;

устройство паропроводной и водопроводной магистрали прессов;

способы наладки прессов выгибки диска колеса и растяжки бандажей;

виды, состав и свойства применяемых смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Прессовщик колес и бандажей, 3-й разряд

601. Характеристика работ:

ведение процессов предварительного обжатия заготовок на прессах, оборудованных установками гидросбива, выгибки диска, калибровки обода, прошивки центрального отверстия ступицы колеса, формовки заготовок для колес и бандажей на гидравлических прессах;

удаление струей пара окалины с заготовок, передача их на стан;

охлаждение инструментов деформации водой;

смазка параллелей стола, матриц и оправок;

наблюдение за состоянием паропроводной и водопроводной магистралей пресса.

602. Должен знать:

технологический процесс изготовления колес и бандажей;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации пресса формовки заготовок, мультипликатора и аванкамер пресса;

способы наладки пресса формовки заготовок

Параграф 3. Прессовщик колес и бандажей, 4-й разряд

603. Характеристика работ:

ведение технологических процессов обжатия, формовки и прошивки заготовок для колес и бандажей;

подача заготовок на пресс;

отбивка окалины на заготовках и сдувание ее струей пара.

604. Должен знать:

технологический процесс прессования заготовок и прокатки колес и бандажей;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации пресса обжатия и прошивки заготовок;

способы наладки обслуживаемого оборудования.

114. Прессовщик-прошивщик рельсовых скреплений
Параграф 1. Прессовщик-прошивщик рельсовых скреплений, 2-й разряд

605. Характеристика работ:

ведение процесса горячей и холодной прошивки отверстий рельсовых скреплений на прессах усилием до 250 тс под руководством прессовщика более высокой квалификации;

подача заготовок в штамп;

проверка при помощи шаблона рельсовых скреплений по кривизне и по центрам отверстий;

участие в проверке состояния штампа, пуансонов, матриц и замене их;

проверка состояния рельсовых скреплений на прессе и штампе;

смазка узлов трения пресса и вспомогательных механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

606. Должен знать:

основы технологического процесса изготовления рельсовых скреплений;

принцип работы пресса и рольганга;

сортамент рельсовых скреплений; виды, свойства и качество смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Прессовщик-прошивщик рельсовых скреплений, 3-й разряд

607. Характеристика работ:

ведение процесса горячей и холодной прошивки отверстий рельсовых скреплений на прессах усилием до 250 тс;

прошивка отверстий рельсовых скреплений на прессах усилием 250 тс и более под руководством прессовщика более высокой квалификации;

управление подающим рольгангом, задатчиком скреплений в штамп и прессом;

проверка точности наладки штампа и пресса, симметричного расположения отверстий и размеров рельсовых скреплений по кривизне;

замена матриц, пуансонов, ножей и смазка их;

участие в ремонтах пресса и рольганга.

608. Должен знать:

технологический процесс изготовления рельсовых скреплений;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

свойства и марки стали, применяемые для изготовления рабочих инструментов.

При ведении процесса горячей и холодной прошивки отверстий рельсовых скреплений на прессах усилием 250 тс и более - 4-й разряд.

115. Прессовщик стальных профилей на установке гидроэкструзии
Параграф 1. Прессовщик стальных профилей на установке гидроэкструзии, 3-й разряд

609. Характеристика работ:

участие в процессе гидростатического прессования (гидроэкструзии) сложных фасонных стальных профилей на установках с давлением до 1500 МПа;

определение качества подготовленного к прессованию металла, прошедшего специальную подготовку: термическую обработку, калибровку, травление, фосфатирование, нейтрализацию, промывку и другие;

определение пригодности к работе матриц и оснастки;

измерение профиля стандартным контрольно-измерительным инструментом: микрометром, шаблоном и другие;

укладка заготовок на стеллаж задающего устройства;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

610. Должен знать:

основы технологического процесса гидроэкструзии;

принцип работы обслуживаемой установки;

устройство и правила технической эксплуатации контрольно-измерительного инструмента;

требования государственных стандартов на подкат и выпускаемую продукцию;

допустимые размеры и коэффициенты вытяжек прессуемых профилей;

способы замеров прессуемых профилей; правила пользования контрольно-измерительным инструментом;

слесарное дело.

Параграф 2. Прессовщик стальных профилей на установке гидроэкструзии, 4-й разряд

611. Характеристика работ:

ведение процесса гидростатического прессования (гидроэкструзии) сложных фасонных стальных профилей на установках с давлением до 1500 МПа под руководством прессовщика более высокой квалификации;

участие в процессе гидростатического прессования (гидроэкструзии) сложных фасонных профилей на установках с давлением 1500 МПа и более;

подача заготовки в горизонтальный канал установки;

наладка задающего и приемного устройств, гидро- и пневмосистем.

612. Должен знать:

технологический процесс гидроэкструзии;

основы процесса термической обработки;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемой установки;

технологические инструкции по изготовлению фасонных профилей;

виды брака при прессовании и способы их устранения.

Параграф 3. Прессовщик стальных профилей на установке Гидроэкструзии, 5-й разряд

613. Характеристика работ:

ведение процесса гидростатического прессования (гидроэкструзии) сложных фасонных стальных профилей на установках с давлением до 1500 МПа;

ведение процесса гидростатического прессования (гидроэкструзии) сложных фасонных стальных профилей на установках с давлением 1500 МПа и более под руководством прессовщика более высокой квалификации;

наблюдение за заполнением контейнеров установки рабочей жидкостью;

наладка установки гидроэкструзии.

614. Должен знать:

технологический процесс гидроэкструзии;

основы металловедения и гидравлики;

устройство, принцип работы, правила технической эксплуатации и правила наладки обслуживаемой установки;

влияние термообработки подготовленной поверхности, размеров заготовки на процесс прессования;

систему допусков, таблицы классов точности и шероховатости поверхности.

Параграф 4. Прессовщик стальных профилей на установке гидроэкструзии, 6-й разряд

615. Характеристика работ:

ведение процесса гидростатического прессования (гидроэкструзии) сложных фасонных стальных профилей на установках с давлением 1500 МПа и более.

616. Должен знать:

основы металловедения, термической обработки, гидравлики;

систему допусков, квалитеты и параметры шероховатости поверхности (классы точности и чистоты обработки).

116. Приготовитель разделительной пасты
Параграф 1. Приготовитель разделительной пасты,
2-й разряд

617. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления разделительной пасты для плакирующих пластин при производстве двухслойного листового металла;

подготовка компонентов для разделительной пасты;

приготовление кислотных и щелочных растворов для обезжиривания пластин;

участие в обезжиривании и чистке пластин;

нанесение разделительной пасты на поверхность пластин и транспортировка их в сушильную камеру.

618. Должен знать:

основы процесса производства двухслойного листа;

технологию обработки и обезжиривания поверхности плакирующих пластин;

свойства металла из специальных марок стали;

состав и свойства компонентов разделительной пасты;

методы нанесения разделительной пасты на металл.

117. Раздирщик пакетов
Параграф 1. Раздирщик пакетов, 1-й разряд

619. Характеристика работ:

раздирка пакетов на раздирочных или разбивочных машинах под руководством раздирщика пакетов более высокой квалификации;

прием листов с задней стороны машины;

отсортировка брака и неразодранных пакетов и передача их для повторного пропуска через раздирочную машину;

чистка и смазка узлов машины;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

620. Должен знать:

принцип работы раздирочной или разбивочной машины;

сортамент прокатываемого металла;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Раздирщик пакетов, 2-й разряд

621. Характеристика работ:

раздирка на раздирочных или разбивочных машинах или вручную отожженых строп жести или листового металла весом до 12 кг;

расцепление и разъединение листов;

укладка разъединенных листов в пачки;

раздирка пакетов жести и кровли;

подрыв углов пакетов и подача их в валки раздирочной машины;

пуск и остановка раздирочной или разбивочной машин;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

622. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования;

приемы и методы раздирки или разбивки стоп металла при свариваемости листов.

При раздирке или разбивке пакетов весом более 12 кг - 3-й разряд.

118. Разметчик проката
Параграф 1. Разметчик проката, 1-й разряд

623. Характеристика работ:

подача листов на разметочные столы и площадки;

кантовка листов и установка шаблонов;

уборка листов после разметки.

624. Должен знать:

сортамент и марки стали размечаемых листов.

Параграф 2.Разметчик проката, 2-й разряд

625. Характеристика работ:

разметка листов и полос на холодильниках листоотделки в соответствии с заказами под руководством разметчика проката более высокой квалификации, их маркировка;

изготовление шаблонов для разметки;

контроль правильности вырезки проб. Ведение учета размеченного проката.

626. Должен знать:

методы рационального раскроя листов;

виды поверхностных пороков листового металла.

Параграф 3. Разметчик проката, 3-й разряд

627. Характеристика работ:

разметка листов и полос;

осмотр металла и определение по внешним признакам размеров припуска на обрезку и места отбора проб;

определение назначения бракованного металла на другие заказы;

наблюдение за выполнением технологического режима охлаждения металла легированных марок стали;

разметка листов широкого сортамента или качественных марок стали под руководством разметчика проката более высокой квалификации.

628. Должен знать:

технологические инструкции по режиму охлаждения листов легированных марок стали;

допуски на разрезанный металл.

При разметке листов широкого сортамента или качественных марок стали - 4-й разряд.

119. Слесарь-проводчик
Параграф 1. Слесарь-проводчик, 3-й разряд

629. Характеристика работ:

подготовка и замена на линейных сортопрокатных станах, прокатывающих до 20 профилеразмеров, вышедшей из строя или сработавшейся валковой арматуры рабочих клетей: линеек, проводок, коробок и так далее;

подготовка, установка и участие в наладке арматуры при переходе на другой профиль;

ремонт водяного охлаждения валков и наблюдение за его состоянием, наблюдение за смазкой шеек валков;

обеспечение наличия установленного запаса валковой арматуры;

подноска и уборка деталей и узлов валковой арматуры. Участие в ремонтах стана.

630. Должен знать:

технологический процесс прокатки стали на обслуживаемых прокатных станах;

устройство и принцип работы клетей и оборудования прокатных станов;

марки стали, из которых изготавливаются валки и валковая арматура;

способы обработки валков;

требования государственных стандартов, представляемые к качеству валков;

слесарное дело.

При подготовке, установке, замене, наладке валковой арматуры рабочих клетей рельсобалочных и проволочных станов; непрерывных сортопрокатных и непрерывно-заготовочных станов; линейных сортопрокатных станов всех типов, прокатывающих более 20 профилеразмеров - 4-й разряд.

120. Талькировщик листов и лент
Параграф 1. Талькировщик листов и лент, 2-й разряд

631. Характеристика работ:

опыливание тальком листов на талькировочных машинах под руководством талькировщика более высокой квалификации;

опыливание тальком лент в рулонах разных марок стали и сплавов на талькировочном станке;

подача рулонов и уборка их после талькирования;

регулирование равномерности пересыпки лент и листов тальком;

подготовка талька и засыпка его в бункер машины или закром станка;

замена отработанного талька и наблюдение за его уровнем в бункере машины;

чистка листов от талька после отжига;

наладка станка и участие в наладке машины;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

632. Должен знать:

принцип работы талькировочной машины или станка;

сортамент и марки стали, подлежащей талькированию;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Талькировщик листов и лент, 3-й разряд

633. Характеристика работ:

опыливание листов тальком на талькировочной машине;

наблюдение за режимом опыливания листов и правильностью укладки прокладочных плит;

обеспечение талькировочной машины металлом, тальком и прокладочными плитами;

очистка листов от талька на чистильном агрегате;

наладка талькировочной машины или чистильного агрегата.

634. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

причины некачественного опыливания листов и лент и методы их устранения;

слесарное дело.

121. Укладчик проката
Параграф 1. Укладчик проката, 1-й разряд

635. Характеристика работ;

укладка проката при сортировке и приемке металла;

укладка горячекатаных заготовок для вил в штабеля с одновременной правкой изогнутых заготовок вручную;

подготовка места для укладки штабеля и уборки окалины;

уборка рельсовых скреплений после термообработки и укладка их в контейнер;

кантовка металла на приемных стеллажах и рольгангах и управление механизмами стеллажа.

636. Должен знать:

сортамент рельсовых скреплений, заготовок для вил;

марки стали и методы маркировки металла;

правила укладки металла в штабеля и контейнеры;

устройство и принцип работы приемного стеллажа и рольганга.

Раздел 6. Трубное производство
122. Асфальтировщик труб
Параграф 1. Асфальтировщик труб, 3-й разряд

637. Характеристика работ:

ведение технологического процесса покрытия труб асфальтом под руководством асфальтировщика более высокой квалификации;

подача труб на стеллажи нагревательной печи;

наблюдение за уровнем смолы, битума в ванне и, по мере его снижения, пополнение ванны сваренным шлаком, битумом;

центровка труб на стеллаже перед опусканием их в ванны;

откатывание труб после покрытия их асфальтом;

удаление специальным скребком излишков шлака, битума и смолы с внутренней и наружной поверхностей труб;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

638. Должен знать:

основы технологического процесса нагрева труб и покрытия их асфальтом;

принцип работы оборудования асфальтировочного отделения;

требования государственных стандартов к качеству асфальтированных труб;

слесарное дело.

Параграф 2. Асфальтировщик труб, 4-й разряд

639. Характеристика работ:

ведение технологического процесса покрытия труб асфальтом;

регулирование температуры в печи для нагрева труб перед асфальтированием;

наблюдение за равномерным нагревом труб и поступлением их в асфальтировочную ванну;

регулирование температуры в ванне, наблюдение за качеством покрытия труб асфальтом;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

640. Должен знать:

технологический процесс нагрева труб и покрытия их асфальтом;

устройство и правила технической эксплуатации оборудования асфальтировочного отделения, свойства асфальтировочных материалов;

порядок определения пригодности смолы для асфальтирования труб.

123. Вальцовщик калибровочного стана
Параграф 1. Вальцовщик калибровочного стана,
2-й разряд

641. Характеристика работ:

ведение технологического процесса калибровки труб, поступающих с трубоэлектросварочных станов, выпускающих трубы с внешним диаметром от 10 мм до 60 мм, под руководством вальцовщика калибровочного стана более высокой квалификации; наблюдение за работой калибровочного стана, охладительного стола, правильной укладкой труб, состоянием систем смазки;

исправление положения труб;

участие в наладке стана, валков и проводок

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

642. Должен знать:

основы технологического процесса калибровки труб;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов на трубы;

основы слесарного дела,

Параграф 2. Вальцовщик калибровочного стана,
3-й разряд

643. Характеристика работ:

ведение технологического процесса калибровки труб, поступающих со станов сварки под слоем флюса, станов сварки труб токами высокой или радиотехнической частоты под руководством вальцовщика калибровочного стана более высокой квалификации;

наблюдение за работой оборудования и вспомогательных механизмов;

участие в наладке стана и технологического инструмента.

644. Должен знать:

технологический процесс калибровки труб;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

слесарное дело.

Параграф 3. Вальцовщик калибровочного стана,
4-й разряд

645. Характеристика работ:

ведение технологического процесса калибровки труб, поступающих с трубоэлектросварочных станов, выпускающих трубы с внешним диаметром от 10 мм до 60 мм, станов сварки труб под слоем флюса, станов сварки труб токами высокой или радиотехнической частоты;

наблюдение за работой стана, состоянием валков и механизмов;

смена валков и проводок;

проверка состояния поверхности и размеров труб;

наладка стана на заданный размер труб;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

646. Должен знать:

технологический процесс калибровки труб;

правила наладки и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

применяемый технологический инструмент.

124. Вальцовщик обкатной машины
Параграф 1. Вальцовщик обкатной машины, 4-й разряд

647. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обкатки днищ и горловин баллонов под давление до 10 МПа, шаровых баллонов; днищ предохранительных колпаков всех видов, заготовок роликов для конвейеров на обкатных машинах под руководством вальцовщика обкатной машины более высокой квалификации;

управление механизмами обкатной машины, крепление баллонов, труб и колпаков в ней;

наблюдение за работой обкатного инструмента и очистка его от окалины;

участие в замене обкатного инструмента;

подготовка гидроустановки и дистрибуторов для производства пережимов;

загрузка заготовки в нагревательное устройство, обкатную машину, прессы гофрирования и раздувки, выгрузка баллонов из пресса;

клеймение, маркировка и укладка баллонов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

648. Должен знать:

основы технологии нагрева и обкатки заготовок;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов к качеству обкатываемых баллонов, труб;

правила маркировки и клеймения; слесарное дело.

Параграф 2. Вальцовщик обкатной машины, 5-й разряд

649. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обкатки днищ и горловин баллонов под давление до 10 МПа, шаровых баллонов, днищ предохранительных колпаков различных размеров из различных марок стали и сплавов, заготовок роликов для конвейеров;

ведение технологического процесса обкатки днищ и горловин баллонов под давление 10 МПа и выше под руководством вальцовщика обкатной машины более высокой квалификации;

регулировка температуры нагрева заготовки в процессе обкатки;

обеспечение нормальной работы обкатной машины, нагревательного устройства, манипулятора, ловителя, конвейера-накопителя, всех вспомогательных механизмов;

подбор, регулировка технологического обкатного инструмента, наладка установок и прессов для изготовления шаровых баллонов, обкатных машин;

ведение процесса гофрирования и раздувки, ремонт наружной поверхности шаровых баллонов;

пооперационный контроль качества;

редуцирование и сверление отверстий в колпаках;

наблюдение за работой приборов;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого стана.

650. Должен знать:

технологию нагрева и обкатки заготовок;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обкатных машин всех видов;

нагревательных устройств;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству и геометрическим размерам обкатываемых баллонов, труб;

способы калибровки технологического инструмента;

системы ручного и автоматического управления.

Параграф 3. Вальцовщик обкатной машины, 6-й разряд

651. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обкатки днищ и горловин баллонов под давление 10 МПа и выше;

нагрев и редуцирование нагретых концов труб из различных марок стали и сплавов;

контроль качества сферы, размеров и герметичности;

наладка оборудования и установка сменного инструмента;

наблюдение за температурой нагрева концов заготовок;

проверка и обеспечение сохранности нагревательных устройств, средств автоматики и контроля, системы смазки и охлаждения инструмента, основного и вспомогательного технологического оборудования;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

652. Должен знать:

технологию обкатки и редуцирования труб различных диаметров из различных марок стали;

конструктивные особенности основного и вспомогательного технологического оборудования, средств механизации и нагрева, приспособлений для создания герметичности корпуса баллона;

виды брака и способы его устранения;

физико-технические характеристики горючих и инертных газов.

125. Вальцовщик стана горячего проката труб
Параграф 1. Вальцовщик стана горячего проката труб,
4-й разряд

653. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обкатки новых и закатанных оправок и заготовок различных марок стали и профилей на обкатных станах;

сборка и перевалка валков;

замена линеек, установка оправок на стан;

управление нажимным устройством;

сортировка и загрузка в печь закатанных оправок;

извлечение закатанных оправок из стержней на оправкоизвлекателе;

обслуживание эгализатора;

ведение технологического процесса калибровки труб различных марок стали и профилей на калибровочных станах продольной прокатки под руководством вальцовщика стана горячего проката труб;

установка и смена технологического инструмента;

проверка и обеспечение бесперебойной работы оборудования, контрольно-измерительного инструмента, средств автоматического регулирования параметров технологического процесса и качества проката, проведение контрольных замеров.

654. Должен знать:

технологию обкатки оправок и заготовок;

основы технологических процессов прошивки, прокатки, калибровки и редуцирования труб различных профилей и марок стали;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого стана, печи, вспомогательных механизмов;

виды брака и методы их устранения; таблицы прокатов; сортамент труб;

слесарное дело.

Параграф 2. Вальцовщик стана горячего проката труб,
5-й разряд

655. Характеристика работ:

ведение технологического процесса калибровки труб различных марок стали и профилей на калибровочных станах продольной прокатки;

ведение технологического процесса прошивки слитков и заготовок различных марок стали на прошивных станах под руководством вальцовщика стана горячего проката труб;

ведение технологических процессов прокатки, обкатки, калибровки и редуцирования труб различных марок стали и профилей на элонгаторе трубопрокатных установок с пилигримовым станом; обкатных (раскатных) станах трубопрокатных установок с автоматическим станом, станами продольной прокатки; калибровочных станах косой прокатки; редукционных и обкатных станах под руководством вальцовщика стана горячего проката труб;

регулирование темпа прокатки в зависимости от марок стали и размеров прокатываемого металла;

управление нажимным и подающим устройством (регулировка режима обжатий);

наблюдение за температурой прокатываемого металла, числом оборотов валков, нагрузкой на двигатель;

соблюдение геометрических размеров и качества гильз и труб;

разборка, сборка и перевалка валков;

наладка стана и вспомогательных механизмов в соответствии с заданными размерами труб и марками стали;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой стана.

656. Должен знать:

технологические процессы прошивки, прокатки, калибровки и редуцирования труб различных профилей и марок стали;

правила наладки обслуживаемого стана, печи, вспомогательных механизмов;

системы ручного и автоматического управления станами;

требования государственных стандартов на прокатываемые трубы;

виды брака и методы их устранения;

сменный инструмент для любого прокатываемого на стане профиля.

Параграф 3. Вальцовщик стана горячего проката труб,
6-й разряд

657. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прошивки слитков и заготовок различных марок стали на прошивных станах;

ведение технологических процессов прокатки, обкатки, калибровки и редуцирования труб различных марок стали и профилей на элонгаторе трубопрокатных установок с пилигримовым станом; обкатных (раскатных) станах трубопрокатных установок с автоматическим станом, станами продольной прокатки; редукционных и обкатных станах; калибровочных станах косой прокатки;

ведение технологического процесса прошивки слитков и заготовок различных марок стали на прошивных станах трубопрокатных установок с автоматическим станом, станами продольной прокатки, трехвалковым раскатным, непрерывными станами под руководством вальцовщика стана горячего проката труб;

ведение технологического процесса прокатки труб различных марок стали и профилей на автоматических станах, станах продольной прокатки, пилигримовых, непрерывных станах, трехвалковых раскатных станах трубопрокатных установок под руководством вальцовщика стана горячего проката труб;

разборка, сборка и перевалка валков;

наладка стана и вспомогательвых механизмов в соответствии с заданными размерами труб и марками стали;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой стана.

658. Должен знать:

теорию прокатки труб;

конструктивные особенности обслуживаемого стана, вспомогательных механизмов.

При ведении технологического процесса прошивки слитков и заготовок различных марок стали на прошивных станах трубопрокатных установок с автоматическим станом, станами продольной прокатки, трехвалковым раскатным, непрерывными станами; при ведении технологического процесса прокатки труб различных марок стали и профилей на автоматических станах, станах продольной прокатки, пилигримовых, непрерывных станах, трехвалковых раскатных станах трубопрокатных установок (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

126. Вальцовщик стана печной сварки труб
Параграф 1. Вальцовщик стана печной сварки труб,
3-й разряд

659. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе сварки труб на станах непрерывной печной сварки;

наблюдение за состоянием и охлаждением валков, работой механизмов, смазкой стана;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

660. Должен знать:

основы технологического процесса печной сварки труб;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Вальцовщик стана печной сварки труб,
5-й разряд

661. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сварки труб на станах непрерывной печной сварки под руководством вальцовщика более высокой квалификации;

наблюдение за работой стана, процессом формовки и сварки штрипса в трубу;

отбор проб и определение качества сварного шва;

участие в замене валков и клетей, наладке стана и режущего инструмента, заправке печи штрипсом;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

662. Должен знать:

технологический процесс печной сварки труб;

устройство и правила технической эксплуатации стана;

свойства металла при сварке;

сортамент свариваемых труб;

слесарное дело.

Параграф 3. Вальцовщик стана печной сварки труб,
6-й разряд

663. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сварки труб на станах непрерывной печной сварки;

наладка стана и режущего инструмента, смена валков, заправка штрипса в стан и пуск стана, определение температуры нагрева металла;

регулирование скорости сварки труб;

наблюдение за качеством поверхности и размерами труб, правильным поступлением вентиляторного и компрессорного воздуха, пароохлаждающей воды и смазки;

выявление и устранение причин брака;

ведение текущего ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой стана.

664. Должен знать:

основы теории пластичноти металлов и калибровки валков трубных станов;

системы ручного и автоматического управления;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству штрипса и труб.

665. Требуется среднее специальное образование.

127. Вальцовщик стана холодного проката труб
Параграф 1. Вальцовщик стана холодного проката труб,
3-й разряд

666. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокатки труб с внешним диаметром до 15 мм на одном роликовом стане холодного проката труб;

управление станом;

перевалка сменного прокатного инструмента;

наблюдение за качеством прокатываемых труб, смазкой валков;

управление обрезным устройством;

перевалка калибров на валковых станах холодной прокатки труб;

наладка стана;

выполнение текущего ремонта стана.

667. Должен знать:

технологический процесс холодной прокатки труб;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов на холоднокатаные трубы;

марки стали и их свойства при прокатке;

сортамент труб;

применяемый прокатный инструмент;

слесарное дело.

При ведении технологического процесса прокатки труб с внешним диаметром до 15 мм на двух роликовых станах холодного проката труб; труб с внешним диаметром 15 мм до 30 мм на одном роликовом стане холодного проката труб; при ведении процесса прокатки особо тонкостенных нержавеющих, безрисочных и профильных труб с внешним диаметром до 15 мм на роликовом стане холодного проката труб - 4-й разряд;

при ведении процесса прокатки труб с внешним диаметром 15 мм до 30 мм на двух роликовых станах холодного проката труб; труб с внешним диаметром свыше 30 мм на одном роликовом стане холодного проката труб; труб с внешним диаметром до 75 мм на валковом стане холодного проката труб; при ведении процесса прокатки особо тонкостенных нержавеющих, безрисочных и профильных труб с диаметром 15 мм до 30 мм на роликовом стане холодного проката труб - 5-й разряд.

при ведении процесса прокатки труб с внешним диаметром 75 мм и более на валковом стане холодного проката труб; труб на стане теплого проката труб, стане тандем, на двухручьевом валковом стане холодного проката труб; при ведении процесса прокатки труб переменного сечения, особо тонкостенных, волноводных, подшипниковых, плавниковых, электрополированных и безрисочных труб, труб из сплавов, труб специального назначения на валковых станах холодного проката труб; при ведении процесса прокатки особо тонкостенных нержавеющих, безрисочных и профильных труб с внешним диаметром свыше 30 мм на роликовом стане холодного проката труб - 6-й разряд.

128. Вальцовщик трубоформовочного стана
Параграф 1. Вальцовщик трубоформовочного стана,
4-й разряд

668. Характеристика работ:

ведение технологического процесса формовки труб на трубоформовочных станах под руководством вальцовщика стана более высокой квалификации;

задача ленты в валки;

участие в наладке стана на заданный размер труб, регулировке стана в процессе работы и после перевалки, ремонте стана;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

669. Должен знать:

технологический процесс формовки труб перед их пайкой;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов на выпускаемую продукцию;

системы ручного и автоматического управления станов;

маркировку сменного инструмента;

слесарное дело.

Параграф 2. Вальцовщик трубоформовочного стана,
5-й разряд

670. Характеристика работ:

ведение технологического процесса формовки труб на станах;

проверка качества поверхности и покрытия ленты, поступающей на формовку;

регулирование режима формовки;

замер ленты, задаваемой в стан, и труб, выходящих из стана;

наладка стана после ремонтов;

выполнение ремонта стана.

671. Должен знать:

технологический процесс производства паяных труб;

правила наладки и правила технической эксплуатации трубоформовочного стана и вспомогательных механизмов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству покрытия металла;

допуски на ширину и толщину ленты;

принцип работы омеднительной установки;

правила регулировки трубоформовочного стана и вспомогательных механизмов.

129. Волочильщик труб
Параграф 1. Волочильщик труб, 2-й разряд

672. Характеристика работ:

участке в технологическом процессе волочения труб на станах и барабанах;

включение тележки в цепь вручную и сопровождение тележки в процессе протяжки трубы;

сброс трубы на стеллаж или в желоб обкатной машины;

возврат тележки к люнету;

уборка концов труб;

чистка тележки;

подача труб к дорноизвлекателю и задача их в кольцо или в валки;

наблюдение за извлечением оправки;

включение тележки в волочильную цепь при извлечении оправки тележкой;

подача оправки в желоб;

смазка тележки и наблюдение за исправным ее состоянием;

установка бунта труб на разматыватель и наблюдение за размоткой;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

673. Должен знать:

основы технологического процесса волочения труб;

правила извлечения оправок из труб;

принцип работы волочильного стана;

устройство и принцип работы дорноизвлекателя;

системы управления тележкой;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Волочильщик труб, 3-й разряд

674. Характеристика работ:

ведение технологического процесса волочения труб на волочильных станах с тяговым усилием до 7 тс, волочения труб на барабанах и специальных установках, процессов раздачи и скручивания труб на специальных установках с одновременной термообработкой;

регулирование температурного режима отжига;

получение заданной структуры металла по величине зерна, необходимой геометрии шага скрутки ребер ребристых труб;

наладка оборудования, подбор и установка технологического инструмента;

смазка узлов и деталей;

загрузка и разгрузка оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

675. Должен знать:

технологические процессы волочения, раздачи, скручивания и отжига труб;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

сортамент труб;

требования государственных стандартов на выпускаемую продукцию; маршруты волочения;

слесарное дело.

Параграф 3. Волочильщик труб, 4-й разряд

676. Характеристика работ:

ведение технологических процессов волочения и раздачи особо тонкостенных, электрополированных, безрисочных, авиационных и других труб с повышенной точностью по геометрии и качеству наружной и внутренней поверхности на станах с тяговым усилием до 7 тс, обкатки труб;

ведение технологического процесса волочения труб на станах с тяговым усилением свыше 7 тс под руководством волочильщика труб более высокой квалификации;

подготовка стана к работе, установка и смена волочильного инструмента;

контроль качества труб;

обслуживание задающего транспортера, гидропроталкивателя и вращающего барабана;

чистка оправок и волок в процессе волочения;

участие в наладке стана и выполнении текущего ремонта стана.

677. Должен знать:

правила наладки и технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

виды брака, причины возникновения и правила устранения брака;

системы ручного и автоматического управления стана;

правила пользования контрольно-измерительным инструментом.

Параграф 4. Волочильщик труб, 5-й разряд

678. Характеристика работ:

ведение технологического процесса волочения труб на станах с тяговым усилием свыше 7 тс;

распределение труб между станами в зависимости от размеров труб и их назначения;

обеспечение обслуживаемых станов заготовками;

проверка и подготовка технологического инструмента;

обеспечение инструментом трубоволочильных станов;

наладка стана на заданный размер;

отбор образцов и контроль качества волочения труб;

выполнение текущего ремонта стана.

679. Должен знать:

технологию калибровки труб;

устройство волочильных станов различных типов;

технические условия и допуски на волочение различных профилей труб.

130. Гратосъемщик
Параграф 1. Гратосъемщик, 2-й разряд

680. Характеристика работ:

снятие грата с труб на станке, обеспечение качества поверхности в соответствии с допусками по техническим условиям;

подача и уборка труб со станка;

наладка станка, инструмента;

выполнение текущего ремонта станка.

681. Должен знать:

технологический процесс снятия грата;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации станка;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству протачиваемых труб; сортамент труб;

слесарное дело.

131. Заварщик труб и баллонов
Параграф 1. Заварщик труб и баллонов, 2-й разряд

682. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе заварки днищ баллонов, доставка баллонов и сосудов с газами на рабочее место;

загрузка и выгрузка баллонов из печи и подача их к месту заварки;

забивка мест заварки;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

683. Должен знать:

основы технологического процесса заварки баллонов и сварки металла постоянным током;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

свойства газов, применяемых при кислородной сварке металла;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Заварщик труб и баллонов, 4-й разряд

684. Характеристика работ:

ведение технологического процесса заварки горячих баллонов и труб при ускоренном истечении газов из горелок при постоянном и переменном токе;

выявление и устранение неисправностей в работе сварочного оборудования, инструмента,

исправление дефектов сварных соединений.

685. Должен знать:

технологический процесс заварки баллонов и труб;

устройство и правила технической эксплуатации электросварочных машин и аппаратов постоянного и переменного тока;

свойства газов;

применяемых при сварке металла и правила обращения с газами, находящимися под высоким давлением;

назначение и применение присадочных материалов;

механические свойства свариваемых материалов.

Параграф 3. Заварщик труб и баллонов, 5-й разряд

686. Характеристика работ:

ведение технологического процесса заварки горячих баллонов из титана, титановых сплавов и других металлов и сплавов с ограниченной свариваемостью;

нагрев баллонов и металлизация их концов алюминием;

наблюдение за температурой нагрева, силой тока и регулировка этих параметров;

контроль качества наложения шва, проверка его структуры на цвета побежалости по эталону и размеров по техническим условиям;

выполнение текущих ремонтов обслуживаемого оборудования.

687. Должен знать:

технологический процесс заварки и нагрева баллонов из металлов и сплавов с ограниченной свариваемостью, металлизации баллонов алюминием;

устройство электросварочных машин и аппаратов различных типов, нагревательных печей;

способы контроля и испытания швов.

132. Заливщик-труболитейщик
Параграф 1. Заливщик-труболитейщик, 4-й разряд

688. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе отливки труб на центробежных машинах и полунепрерывных установках;

управление центробежной машиной с пульта при отливке стальных труб;

управление механизмами съема труб со стола полунепрерывной установки и механизмами уборки чугунных труб;

подготовка, подшивка стержней раструба (фланца), охлаждение водой раструбной части трубы перед ее извлечением на центробежных машинах и полунепрерывных установках для литья труб диаметром до 500 мм;

подготовка смеси;

ремонт дозировочного и раздаточного ковшей, замена при необходимости дозировочного ковша, подача металла к машине или установке, определение температуры и пригодности жидкого металла к заливке, заполнение дозировочного ковша и очистка его от шлака;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

689. Должен знать:

основы технологического процесса отливки труб;

технологию подшивки и отшивки стержней, подготовки смеси;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

свойства и состав футеровочных и покрасочных материалов;

химический состав жидкого металла, его влияние на качество труб;

слесарное дело.

Параграф 2. Заливщик-труболитейщик, 5-й разряд

690. Характеристика работ

ведение технологического процесса отливки труб на центробежных машинах и полунепрерывных установках под руководством заливщика более высокой квалификации;

подготовка литниковой системы и оснастки к приему металла, обеспечение чистоты зеркала металла в заливочной чаше в процессе отливки трубы на полунепрерывных установках;

подготовка, подшивка и отшивка стержня раструба на полунепрерывных установках карусельного типа и полунепрерывных установках для литья труб диаметром 500 мм и более;

центровка желоба в процессе вращения формы, очистка его от шлака, настылей и скрапа;

подмазка, покраска и сушка желоба, при необходимости - его замена на центробежных машинах;

очистка, сборка и подготовка кокиля путем нанесения теплоизоляционного покрытия;

установка и центровка горловины заливочной чаши;

установка и закрепление заливочного ковша;

контроль температуры жидкого металла, заливка его в кокиль;

подготовка смеси для подмазки и набивки горловин, сушка их при отливке стальных труб;

смена кокиля и кристаллизатора.

691. Должен знать:

технологический процесс отливки труб;

устройство и правила технической эксплуатации центробежных машин и полунепрерывных установок;

виды брака и причины его возникновения; правила сборки и подготовки кокиля, подготовки горловины заливочной чаши при отливке труб, замены кокилей и кристаллизаторов.

Параграф 3. Заливщик-труболитейщик, 6-й разряд

692. Характеристика работ:

ведение технологического процесса отливки труб на центробежных машинах и полунепрерывных установках;

проверка и опробование механизмов машины или установки;

определение режима работы и последовательности технологического процесса, задача оборотов форме, заливка форм жидким металлом из дозировочного ковша, включение движения и остановки корпуса и формы, расшивка стержня, извлечение трубы и кантовка ее на конвейер;

проверка температуры жидкого металла;

контроль качества труб, поверхности кокиля, кристаллизатора и оправки, соосности кристаллизатора, оправки и стола при подшивке стержня;

выполнение текущего ремонта оборудования;

руководство бригадой машины или установки.

693. Должен знать:

технологию заливки жидкого металла в формы на оборудовании различного типа;

конструктивные особенности центробежных машин и полунепрерывных установок;

требования, предъявляемые к качеству отливаемых труб.

133. Изолировщик труб на линии
Параграф 1. Изолировщик труб на линии, 2-й разряд

694. Характеристика работ:

участие в подготовке поверхности труб к защитной изоляции;

определение качества снятого наружного грата и очищенной поверхности труб на линии изоляции;

установка и съем прорезиненных заглушек в трубы различного диаметра;

односка заглушек вручную или на тележке;

уборка металлической дроби и пыли на участке съема заглушек.

695. Должен знать:

назначение, устройство и принцип работы дозатора, сбрасывателя в своей рабочей зоне;

требования, предъявляемые к качеству труб и размерам заглушек;

правила установки и съема заглушек.

Параграф 2. Изолировщик труб на линии, 3-й разряд

696. Характеристика работ:

резка специальным ножом защитного полиэтиленового покрытия с двух концов разъединенных труб на накопительной решетке полуавтоматической линии изоляции труб;

съем обрезанных кусков полиэтилена с трубы, сбор их и транспортировка к установке режущего гранулятора;

заточка режущего инструмента;

выявление и устранение неисправностей в работе передаточных механизмов решеток.

697. Должен знать:

способы резки изоляции на трубах различного диаметра;

требования, предъявляемые к качеству изоляции труб;

виды и основные свойства материалов, применяемых для антикоррозионного полиэтиленового покрытия труб;

принцип работы оборудования полуавтоматической линии изоляции труб.

Параграф 3. Изолировщик труб на линии, 4-й разряд

698. Характеристика работ:

установка соединительных муфт в трубы различного диаметра на полуавтоматической линии защитной изоляции труб;

переключение подачи труб на линии с ручного на автоматический режим и наоборот;

регулирование скорости подачи труб в соответствии с их диаметром;

определение и регулирование интервалов между трубами перед включением двойной скорости;

визуальный осмотр муфт перед установкой в трубы;

резка полиэтиленового покрытия труб различного диаметра при помощи специального ножа при движении труб в потоке;

отделение разрезанных труб с изоляцией от общей нити;

съем муфт и укладка их на тележку;

маркировка труб;

управление с пульта работой трубного перекладчика и маркировочной машины, регулирование скорости отвода разъединенных труб;

заправка маркировочной машины краской и растворителем;

установка уплотнительных муфт на охлаждающей ванне и регулирование их по центру трубы;

выполнение контрольно-измерительных работ в процессе производства.

699. Должен знать:

основы технологии нанесения антикоррозионного полиэтиленового покрытия труб на полуавтоматической линии защитной изоляции труб;

назначение, устройство обслуживаемого оборудования линии;

способы резки изоляции на трубах различного диаметра при движении их в потоке;

конструкцию, назначение соединительных муфт и способы установки их в трубы и съема из труб;

требования, предъявляемые к качеству труб, размерам муфт;

режимы работы и скорости линии в соответствии с диаметром труб и технологическим процессом;

состав и свойства маркировочной краски и растворителей;

способы приготовления маркировочной краски.

Параграф 4. Изолировщик труб на линии, 5-й разряд

700. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения антикоррозионного полиэтиленового покрытия на нагретую поверхность стальных труб различного диаметра на полуавтоматической линии защитной изоляции труб под руководством изолировщика более высокой квалификации;

наблюдение за ходом технологического процесса по контрольно-измерительным приборам;

регулирование технологических режимов работы обслуживаемого оборудования линии, толщины покрытия подклеивающего слоя;

подбор нестабилизированного материала по качеству и составу, подача его в дозированном количестве в экструдер;

наладка экструдера по нанесению подклеивающего слоя на заданный диаметр труб;

выбор и поддержание температуры на поверхности трубы в зонах индукционного нагрева;

обеспечение синхронной работы оборудования линии изоляции;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его пуске, остановке, ремонте.

701. Должен знать:

технологию нанесения антикоррозионного полиэтиленового покрытия на нагретую поверхность стальных труб;

режимы нанесения подклеивающего слоя изоляции;

устройство и правила эксплуатации всего оборудования, входящего в линию изоляции;

схемы электропитания оборудования;

требования, предъявляемые к трубам, поступающим на линию изоляции, к материалам, используемым в качестве покрытия;

технические условия на готовую продукцию;

назначение, устройство контрольно-измерительных приборов, правила пользования ими;

правила работы с подъемно-транспортным оборудованием.

Параграф 5. Изолировщик труб на линии, 6-й разряд

702. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нанесения антикоррозионного полиэтиленового покрытия на нагретую поверхность стальных труб различного диаметра на полуавтоматической линии защитной изоляции труб с центрального пульта управления;

наладка оборудования линии изоляции на заданный диаметр труб;

подготовка линии к работе;

регулирование технологических режимов всего оборудования линии;

наладка работы гусеничного толкателя, регулирование головки экструдера по высоте и заданного вакуума в камере, температурного режима по зонам экструдеров;

регулирование поступления гранул полиэтилена в экструдер, плавного ступенчатого охлаждения покрытия;

контроль и регулирование толщины основного и клеевого слоев;

наладка и обеспечение бесперебойной работы дефектоотметчика;

контроль качества нанесения покрытия;

пуск и остановка линии защитной изоляции труб.

703. Должен знать:

конструктивные особенности и технические характеристики всего оборудования линии защитной изоляции труб;

правила наладки оборудования на заданный диаметр труб и заданные технологические режимы;

виды дефектов защитного покрытия, способы их предупреждения и устранения;

кинематические схемы, схемы автоматики и блокировки оборудования всей линии;

требования, предъявляемые к качеству материалов, применяемых для защитного покрытия труб.

134. Калибровщик труб на прессе
Параграф 1. Калибровщик труб на прессе, 2-й разряд

704. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе расширения и калибровки концов обсадных труб, подготовке концов труб к расширению;

подготовка мыльной эмульсии;

наблюдение за работой вспомогательных механизмов, уровнем воды и масла в баках, состоянием калибровочных конусов;

очистка и смазка движущихся частей пресса;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

705. Должен знать:

основы технологического процесса расширения и калибровки обсадных труб;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Калибровщик труб на прессе, 3-й разряд

706. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидравлического расширения, калибровки и испытания электросварных труб большого диаметра на прессах-расширителях под руководством калибровщика труб на прессе более высокой квалификации;

ведение технологического процесса расширения заготовок для изготовления предохранительных колец;

подналадка обслуживаемого оборудования;

участие в замене узлов и деталей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

707. Должен знать:

основы технологического процесса расширения, калибровки и испытания электросварных труб большого диаметра на прессах-расширителях;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

слесарное дело.

Параграф 3. Калибровщик труб на прессе, 4-й разряд

708. Характеристика работ:

ведение технологического процесса расширения и калибровки концов обсадных труб на прессах-расширителях;

подготовка концов труб к расширению;

наблюдение за состоянием технологического инструмента, наличием технологической смазки и масла в системе;

наладка пресса, замена узлов и деталей.

709. Должен знать:

технологический процесс расширения и калибровки обсадных труб;

системы ручного и автоматического управления прессом;

правила наладки пресса и подготовки концов труб к расширению.

Параграф 4. Калибровщик труб на прессе, 5-й разряд

710. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидравлического расширения, калибровки и испытания электросварных труб большого диаметра на прессах-расширителях;

наладка пресса;

замена деталей и технологического инструмента;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

711. Должен знать:

технологию и режимы гидравлического расширения, калибровки и испытания труб;

сортамент испытываемых труб;

причины брака труб и способы его устранения.

135. Машинист формовочной машины
Параграф 1. Машинист формовочной машины, 2-й разряд

712. Характеристика работ:

ведение технологического процесса формовки трубной заготовки на формовочных вальцах, наладка оборудования и замена технологического инструмента под руководством машиниста формовочной машины более высокой квалификации;

транспортировка сформованной заготовки к доформовочному стану и заправка ее в валки;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

713. Должен знать:

основы технологии процесса формовки трубной заготовки на формовочных вальцах;

принцип работы обслуживаемого оборудования и вспомогательных механизмов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Машинист формовочной машины, 3-й разряд

714. Характеристика работ:

ведение технологического процесса формовки трубной заготовки на кромкозагибочных станках и формовочных вальцах под автоматическую сварку труб диаметром до 720 мм;

наладка оборудования, замена деталей и технологического инструмента;

ведение технологического процесса формовки трубной заготовки на формовочных прессах под руководством машиниста формовочной машины более высокой квалификации;

участие в наладке оборудования, замене деталей и технологического инструмента;

загибка кромок листа;

задача листа в пресс предварительной формовки;

смазка оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

715. Должен знать:

технологический процесс формовки трубной заготовки на кромкозагибочных станах и формовочных вальцах;

основы технологии формовки трубной заготовки на прессах;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

системы ручного и автоматического управления оборудованием;

требования государственных стандартов к качеству трубных заготовок и труб;

слесарное дело.

Параграф 3. Машинист формовочной машины, 4-й разряд

716. Характеристика работ:

ведение технологического процесса формовки трубной заготовки на формовочных вальцах под автоматическую сварку труб ответственного назначения и труб диаметром свыше 720 мм;

подготовка оборудования к работе, установка и замена технологического инструмента;

контроль качества формовки;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

717. Должен знать:

технологический процесс формовки трубной заготовки на формовочных вальцах под сварку труб ответственного назначения;

правила наладки и регулировки оборудования;

виды брака и причины его возникновения.

Параграф 4. Машинист формовочной машины, 5-й разряд

718. Характеристика работ:

ведение технологического процесса формовки трубной заготовки на формовочных прессах;

наблюдение за качеством формовки, смазкой узлов, работой оборудования и вспомогательных механизмов;

наладка пресса, средств автоматики и контроля;

подбор и установка деталей и инструмента;

регулировка темпа формовки;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

719. Должен знать:

технологический процесс формовки трубной заготовки на прессах;

конструктивные особенности формовочного оборудования;

сортамент и требования, предъявляемые к качеству формовки;

способы контроля и устранения брака.

136. Оператор поста управления стана горячего
проката труб
Параграф 1. Оператор поста управления стана горячего проката труб

720. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе производства труб;

управление с пульта механизмами стана горячего проката труб при прошивке слитков и заготовок, прокатке, калибровке и редуцировании труб, производстве оправок; управление механизмами задачи металла и другими вспомогательными механизмами стана;

регулирование оборотов валков в зависимости от нагрузки двигателя, темпа прокатки, марок и профилей прокатываемых труб;

наблюдение за нагрузкой электродвигателей и сигналами сопряженных участков;

обеспечение сохранности и бесперебойной работы управляемых механизмов;

участие в перевалках валков, наладке и ремонте стана.

721. Должен знать:

технологический процесс прокатки труб различных марок стали;

устройство и принцип работы оборудования и обслуживаемых станов и всех механизмов поста управления;

системы ручного и автоматического управления механизмами;

производственную сигнализацию;

сортамент труб;

слесарное дело.

при работе с количеством машинно-ручных операций до 5 в минуту – 1-й разряд;

при работе с количеством машинно-ручных операций 5 до 10 в минуту – 2-й разряд;

при работе с количеством машинно-ручных операций 10 до 25 в минуту – 3-й разряд;

при работе с количеством машинно-ручных операций 25 до 40 в минуту – 4-й разряд;

при работе с количеством машинно-ручных операций 40 и более в минуту – 5-й разряд.

137. Паяльщик труб
Параграф 1. Паяльщик труб, 3-й разряд

722. Характеристика работ:

ведение технологических процессов пайки и отжига при производстве свертных паяных труб под руководством паяльщика труб более высокой квалификации;

задача труб в печь и наблюдение за их прохождением и выходом из холодильной камеры;

контроль качества пайки и механических свойств труб;

приготовление защитной смазки;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

723. Должен знать:

основы технологического процесса производства свертных паяных труб;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

сортамент труб;

требования государственных стандартов к качеству труб;

слесарное дело.

Параграф 2. Паяльщик труб, 4-й разряд

724. Характеристика работ:

ведение технологических процессов пайки и отжига при производстве свертных паяных труб;

наблюдение за работой печи и вспомогательного оборудования;

контроль заданных режимов пайки и отжига труб;

регулирование подачи защитного газа в печь;

участие в замене муфелей печи.

725. Должен знать:

технологический процесс производства свертных паяных труб;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

состав защитного газа и принцип его получения;

режимы пайки;

конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования.

138. Подручный вальцовщика стана горячего проката труб
Параграф 1. Подручный вальцовщика стана горячего проката труб, 2-й разряд

726. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе прошивки слитков и заготовок, прокатки, обкатки, калибровки и редуцирования труб на станах различных типов;

обслуживание охладительных столов;

подача горячих гильз от прошивного пресса к стану;

задача трубы в стан;

участие в перевалках валков, ремонте и наладке станов.

727. Должен знать:

основные сведения о прокатке, обкатке, калибровке, редуцировании труб, прошивке слитков и заготовок;

правила смены валков;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

устройство транспортных механизмов;

сортамент труб и марки стали; основы слесарного дела.

Параграф 2. Подручный вальцовщика стана горячего проката труб, 3-й разряд

728. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе обкатки оправок и заготовок на обкатных станах; калибровки труб на калибровочных станах продольной прокатки;

наблюдение за работой оборудования и управление механизмами по установке, извлечению и подготовке технологического инструмента: дорнов, оправок, стержней, их замена и доставка к стану;

кантовка труб вручную;

обслуживание смазочной машины, приготовление смазки и введение ее в гильзу (трубу).

729. Должен знать:

основы процесса обкатки оправок и заготовок калибровки труб различных марок стали и размеров;

принцип работы обслуживаемого стана;

устройство обслуживаемого вспомогательного оборудования;

правила перевалки валков и установки технологического инструмента в соответствии с калибром валков и сортаментом прокатываемых труб;

слесарное дело.

Параграф 3. Подручный вальцовщика стана горячего проката труб, 4-й разряд

730. Характеристика работ:

участие в технологических процессах прошивки слитков и заготовок на прошивных станах; прокатки, обкатки, калибровки и редуцирования труб на элонгаторе трубопрокатных установок с пилигримовым станом, на обкатных (раскатных) станах трубопрокатных установок с автоматическим станом, станами продольной прокатки, на калибровочных станах косой прокатки, на редукционных и обкатных станах.

731. Должен знать:

основы технологических процессов прошивки слитков и заготовок, прокатки, обкатки, калибровки и редуцирования труб различных марок стали и размеров;

устройство обслуживаемого стана и вспомогательного оборудования;

таблицы прокатки;

сортамент прокатываемых труб.

При участии в технологических процессах прошивки слитков и заготовок на прошивных станах трубопрокатных установок с автоматическим станом, станами продольной прокатки, непрерывными станами; прокатки труб на автоматических станах, на станах продольной прокатки, пилигримовых станах, непрерывных станах - 5-й разряд.

139. Подручный вальцовщика стана холодного проката труб
Параграф 1. Подручный вальцовщика стана холодного
проката труб, 3-й разряд

732. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокатки труб внешним диаметром до 75 мм на валковых станах холодного проката под руководством вальцовщика стана холодного проката труб;

подача заготовки к стану;

доставка сменного технологического инструмента;

резка прокатанных труб на пиле, обрезка разлохмаченных концов и вырезка проб;

перевалка и замена прокатного инструмента;

оформление ярлыков;

участие в наладке и ремонте стана.

733. Должен знать:

технологический процесс холодной и теплой прокатки труб;

устройство и принцип работы стана и вспомогательных механизмов;

применяемый прокатный инструмент;

системы ручного и автоматического управления стана;

слесарное дело.

При ведении технологического процесса прокатки труб с внешним диаметром 75 мм и более, труб переменного сечения, особо тонкостенных, волноводных, подшипниковых, плавниковых, электрополированных и безрисочных труб, труб из сплавов, труб специального назначения (авиационных, для котлов высокого давления и др.) на валковых станах холодного проката труб, прокатки труб на стане теплого проката труб, стане тандем, двухручьевом валковом стане холодного проката труб, при обслуживании двух станов холодного проката труб под руководством вальцовщика стана холодного проката труб - 4-й разряд.

140. Прессовщик горячих труб
Параграф 1. Прессовщик горячих труб, 3-й разряд

734. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе высадки нагретых концов бурильных труб;

установка концов труб в пресс, смена прессового инструмента;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

735. Должен знать:

основы технологического процесса горячей высадки концов труб;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

назначение прессового инструмента;

сортамент труб;

слесарное дело.

Параграф 2. Прессовщик горячих труб, 4-й разряд

736. Характеристика работ:

ведение технологического процесса горячей высадки концов бурильных труб под руководством прессовщика горячих труб более высокой квалификации;

участие в технологическом процессе прессования труб, прошивки слитков и заготовок;

установка нагретых концов труб в пресс;

наблюдение за исправностью, чистотой и охлаждением пуансона и матрицы;

управление дистрибутором и другими механизмами бурильного пресса;

передача высаженных концов труб на стеллаж, уборка гильз от пресса.

737. Должен знать:

технологический процесс горячей высадки концов бурильных труб;

основы процессов прошивки слитков и заготовок, прессования труб;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

системы ручного и автоматического управления прессами;

свойства стали при нагреве и опрессовке;

требования государственных стандартов к качеству выпускаемой продукции.

Параграф 3. Прессовщик горячих труб, 5-й разряд

738. Характеристика работ:

ведение технологического процесса горячей высадки концов бурильных труб постоянного сечения;

ведение технологического процесса прошивки слитков и заготовок на прошивных прессах трубопрофильной установки или прошивных прессах пилигримового стана под руководством прессовщика горячих труб более высокой квалификации;

задача заготовок в приемник, обрезка фланца на пуансоне или пиле;

подача графитной или стеклянной смазки на заготовку;

обеспечение прессов сменным инструментом;

разборка, сборка и перевалка прессового инструмента под руководством прессовщика горячих труб более высокой квалификации.

739. Должен знать:

технологический процесс прошивки слитков и заготовок на прошивном прессе пилигримового стана или трубопрофильной установки;

сортамент слитков и заготовок;

способы обрезки фланца и подачи смазки;

назначение сменного технологического инструмента.

Параграф 4. Прессовщик горячих труб, 6-й разряд

740. Характеристика работ:

ведение технологических процессов прошивки слитков и заготовок на прошивных прессах трубопрофильной установки или прошивных прессах пилигримового стана, горячей высадки концов бурильных труб переменного сечения;

ведение технологического процесса прессования труб на трубопрофильных прессах трубопрофильной установки под руководством прессовщика горячих труб более высокой квалификации;

задача заготовки в приемник;

подача смазки на заготовку;

установка наконечников и экспандеров;

наблюдение за температурой обрабатываемого металла, регулировка темпа высадки и соблюдение параметров обрабатываемых концов труб;

определение температуры металла;

подбор инструмента деформации в соответствии с заданными размерами;

разборка и перевалка прессового инструмента, обеспечение сохранности и бесперебойной работы технологического и измерительного инструмента;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

741. Должен знать:

технологические процессы прессования труб на трубопрофильных прессах трубопрофильной установки и горячей высадки концов бурильных труб переменного сечения;

правила наладки пресса и вспомогательных механизмов;

правила подбора и смены прессового инструмента;

сортамент заготовки и труб.

Параграф 5. Прессовщик горячих труб, 7-й разряд

742. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прессования труб на трубопрофильных прессах трубопрофильной установки;

регулировка длины прошивки и темпа прокатки, определение геометрических размеров и качества продукции;

работа на всех пультах управления механизмами пресса;

контроль состояния и работы инструмента деформации, нагревательных устройств, гидросистемы и других механизмов прессов;

руководство бригадой пресса.

743. Должен знать:

основы теории обработки металлов давлением;

таблицы прокатки;

причины возникновения и способы устранения брака;

свойства стали при нагреве и опрессовке;

конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования.

744. Требуется среднее специальное образование.

141. Прессовщик на испытании труб и баллонов
Параграф 1. Прессовщик на испытании труб и баллонов, 2-й разряд

745. Характеристика работ:

участие в испытании труб и баллонов на гидравлических или пневматических прессах;

подача труб и баллонов со стеллажей на пресс, осмотр их перед испытанием и уборка после испытания;

проверка и осмотр магистралей высокого и низкого давления;

контроль за работой водяных и масляных насосов;

участие в замене попытательных шайб и в ремонте обслуживаемого оборудования.

746. Должен знать:

основы технологии испытания труб и баллонов;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Прессовщик на испытании труб и баллонов,
3-й разряд

747. Характеристика работ:

ведение технологического процесса испытания баллонов под давление до 10 МПа, чугунных труб внешним диаметром до 400 мм, электросварочных труб внешним диаметром до 200 мм, резьбовых соединений бурильных и обсадных труб внешним диаметром до 127 мм на гидравлических или пневматических прессах в соответствии с заданными техническими условиями;

ведение технологического процесса гидравлического и пневматического испытания специальных баллонов емкостью до 80 литр (далее - л) с последующим травлением, обезжириванием, промасливанием и очисткой на пескоструйных и других агрегатах под руководством прессовщика более высокой квалификации;

зачистка раструба, заусенцев и пригара внутри чугунных труб;

заполнение трубы водой, подача и снятие установленного давления, проверка правильности показаний манометров;

проверка состояния испытательных шайб, матриц, замена их;

маркировка труб;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

нейтрализация травильных стоков.

748. Должен знать:

технологию гидравлического и пневматического испытания труб и баллонов;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

государственные стандарты на испытания труб и баллонов;

системы ручного и автоматического управления прессом;

сортамент испытываемых труб и баллонов;

состав травильных растворов.

Параграф 3. Прессовщик на испытании труб и баллонов,
4-й разряд

749. Характеристика работ:

ведение технологического процесса испытания чугунных труб внешним диаметром 400 мм и выше, электросварных труб внешним диаметром 200 мм и выше, баллонов под давление 10 МПа и выше, резьбовых соединений бурильных и обсадных труб внешним диаметром 127 мм и выше на гидравлических или пневматических прессах в соответствии с заданными техническими условиями;

ведение технологического процесса гидравлического и пневматического испытания специальных баллонов емкостью до 80 л с последующим травлением, обезжириванием, промасливанием и очисткой на пескоструйных и других агрегатах;

ведение технологического процесса гидравлического и пневматического испытания специальных баллонов емкостью 80 л и выше с последующим травлением, обезжириванием, промасливанием и очисткой на пескоструйных и других агрегатах под руководством прессовщика более высокой квалификации;

замена сменного инструмента, наладка пресса в соответствии с выпускаемым сортаментом;

контроль за состоянием смазки на муфтах в процессе работы пресса.

750. Должен знать:

основные требования на допуски и посадки резьбовых соединений и технические требования к плотности соединения их;

государственные стандарты на испытание и приемку труб и баллонов.

Параграф 4. Прессовщик на испытании труб и баллонов,
5-й разряд

751. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидравлического и пневматического испытания специальных баллонов емкостью 80 л и выше с последующим травлением, обезжириванием, промасливанием очисткой на пескоструйных и других агрегатах;

определение объема и веса баллонов;

установление точки разрушения;

контроль резьбовых и фланцевых соединений баллонов перед испытанием;

установка предохранительных приспособлений на баллоны;

соблюдение параметров испытаний;

наладка оборудования и наблюдение за работой прессов;

приготовление пассировочных растворов для наполнения баллонов, контроль среды в шламовом отстойнике.

752. Должен знать:

государственные стандарты на специальные баллоны большого объема, виды соединительных резьб;

физические и химические свойства марок стали, из которых производятся баллоны;

свойства газов и жидкостей в сжатом состоянии;

параметры испытаний по маркам стали и видам баллонов.

142. Разбортовщик винипластовых и полиэтиленовых труб
Параграф 1. Разбортовщик винипластовых и полиэтиленовых труб, 1-й разряд

753. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе разбортовки винипластовых и полиэтиленовых труб;

перекатывание труб по стеллажам к нагревательной электропечи и подкатывание труб по рольгангу к установке для разбортовки;

зажим труб в разбортовочной установке;

удаление разбортованной трубы из установки;

зачистка концов труб перед разбортовкой;

зачистка разбортованных концов футерованных труб

подготовка (зачистка фасок) к ремонту разошедшейся разбортовки;

заготовка пластинок для ремонта разошедшейся разбортовки;

транспортировка разбортованных труб на промежуточные стеллажи;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

754. Должен знать

основы технологического процесса разбортовки винипластовых и полиэтиленовых покрытий;

принцип работы обслуживаемого оборудования и ее пусковой аппаратуры;

температуру нагрева винипласта до полного размягчения;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Разбортовщик винипластовых и полиэтиленовых труб, 2-й разряд

755. Характеристика работ:

ведение технологического процесса разбортовки винипластовых и полиэтиленовых концов труб на торец стальных труб и муфт;

нагрев винипластовых концов до полного размягчения;

смена инструмента на установке при переходе с одного размера на другой;

прутковая сварка винипластом разошедшейся разбортовки труб;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, выполнение его текущего ремонта.

756. Должен знать:

технологический процесс изготовления и разбортовки винипластовых покрытий в фитингах, тройниках, коленах и так далее;

устройство и правила технической эксплуатации нагревательной электропечи, установки разбортовки полиэтиленовых труб и воздушной горелки-пистолета для сварки разошедшейся разбортовки;

свойства винипласта;

температурные режимы работы нагревательной электропечи; сортамент футерованных труб;

слесарное дело.

143. Резчик труб и заготовок
Параграф 1. Резчик труб и заготовок, 1-й разряд

757. Характеристика работ:

навертка резьбовых соединительных частей: муфт, колец, ниппелей диаметром до 76,2 мм на трубы вручную;

участие в резке труб и заготовок на оборудовании различной конструкции;

сортировка металла перед резкой, пакетирование и уборка заготовок, труб.

758.Должен знать:

назначение и способы применения используемых приспособлений.

Параграф 2. Резчик труб и заготовок, 2-й разряд

759. Характеристика работ:

резка труб и заготовок на дисковых пилах, аллигаторных ножницах, бензорезом, на абразивноотрезных станках;

резка (ломка) заготовок для труб на прессах усилием до 500 тс под руководством резчика труб и заготовок более высокой квалификации;

снятие и зачистка на станках "уса" на трубах;

расточка и нарезка концов труб и соединительных частей на станках;

нарезка и накатка резьбы и предохранительных деталей к трубам на станках;

снятие фасок на трубах и заготовках;

раскрой заготовок.

навертка резьбовых соединительных частей диаметром до 150 мм к трубам на станках;

наблюдение за работой обслуживаемого станка;

навертка резьбовых соединительных частей диаметром 76,2 мм и выше на трубы вручную;

подбор труб и муфт по группам прочности;

контроль качества навертки резьбовых соединений;

проверка качества резки в соответствии с допусками;

заточка и установка режущего инструмента;

подналадка обслуживаемого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

760. Должен знать:

технологию обработки металла резанием;

принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых станков;

маркировку металла;

сортамент и марки стали, труб и муфт;

допуски на обрабатываемые трубы;

основы слесарного дела.

Параграф 3. Резчик труб и заготовок, 3-й разряд

761. Характеристика работ:

резка труб и заготовок на станках-полуавтоматах и автоматах, разрубочных станках, пилах "Геллера" механизированных аллигаторных ножницах, на станках с абразивным инструментом в поточных линиях;

резка (ломка) заготовок для труб на прессах усилием 500 тс;

резка (ломка) заготовок для труб на прессах усилием 500 тс и выше под руководством резчика труб и заготовок более высокой квалификации;

снятие и зачистка "уса" на трубах на прессах;

обрезка стальных труб большого диаметра на дисковых пилах;

обрезка чугунных труб диаметром до 400 мм;

торцовка труб на станках;

обточка и расточка концов волноводных, профильных, насосно-компрессорных, бурильных и обсадных труб;

расточка и нарезка концов труб и соединительных частей к ним на полуавтоматах и автоматах;

нарезка и накатка резьбы и предохранительных деталей к трубам на полуавтоматах и автоматах;

навертка резьбовых соединительных частей диаметром 150 мм и выше к трубам на станках;

заточка, установка и юстировка режущего инструмента;

проведение переходов, наладка станков, подналадка прессов, станков-полуавтоматов и автоматов.

762. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых станков, станков-полуавтоматов и автоматов, прессов;

правила наладки и смены режущего инструмента;

системы ручного и автоматического управления; правила регулировки контрольно-измерительного инструмента;

слесарное дело.

Параграф 4. Резчик труб и заготовок, 4-й разряд

763. Характеристика работ:

резка и торцовка труб на станках и поточных линиях;

резка (ломка) заготовок для труб на прессах усилием 500 тс и выше;

расточка и обточка труб из нержавеющих и легированных марок стали и сплавов;

обрезка чугунных труб диаметром 400 мм и выше

плазменная резка труб и заготовок;

обрезка труб на пилах трения;

нарезка концов футерованных, насосно-компрессорных, бурильных, обсадных труб и соединительных частей к ним;

навертка резьбовых соединительных частей к трубам на установках автоматической сборки;

наладка обслуживаемого оборудования;

выполнение текущих ремонтов оборудования.

764. Должен знать:

основы механики, электротехники;

устройство, правила наладки и технической эксплуатации обслуживаемого оборудования.

144. Сборщик баллонов
Параграф 1. Сборщик баллонов, 2-й разряд

765. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сборки баллонов под давление до 10 МПа с вентилем;

насадка колец,

приготовление баллонов к сборке, чистка резьбы;

приготовление уплотнительной смазки, обмазка ею резьбы вентиля, надевание кольца на горловину баллона, расклепывание фаски для крепления кольца;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемых станков, участие в их ремонте.

766. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации станка для ввинчивания вентиля;

ортамент баллонов;

состав смазывающего вещества;

типы баллонов и вентилей к ним;

требования государственных стандартов на баллоны;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Сборщик баллонов, 3-й разряд

767. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сборки баллонов под давление 10 МПа и выше с вентилем;

насадка колец;

приготовление баллонов к сборке, чистка резьбы;

приготовление уплотнительной смазки, обмазка ею резьбы вентиля, надевание кольца на горловину баллона, расклепывание фаски для укрепления кольца;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого станка, выполнение его текущего ремонта.

768. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации станка для ввинчивания вентиля;

сортамент баллонов;

состав смазывающего вещества;

типы баллонов и вентилей к ним;

требования государственных стандартов на баллоны;

слесарное дело.

145. Сварщик печной сварки труб
Параграф 1. Сварщик печной сварки труб, 4-й разряд

769. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе нагрева штрипса в нагревательных печах при производстве труб на станах непрерывной печной сварки;

посадка и нагрев штрипса, заправка подины, чистка леток и рабочего пространства печи под руководством сварщика более высокой квалификации;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

770. Должен знать:

основы технологического процесса печной сварки труб;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

слесарное дело.

Параграф 2. Сварщик печной сварки труб, 5-й разряд

771. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нагрева штрипса в нагревательных печах при производстве труб на станах непрерывной печной сварки под руководством сварщика более высокой квалификации;

посадка штрипса в печь;

обеспечение правильного перемещения штрипса в рабочем пространстве печи;

замена глиссажных труб;

заправка подины, чистка леток и рабочего пространства печи;

контроль за исправным состоянием арматуры печи, испарительных пакетов, рекуператоров, газо- и воздухопроводов, системы охлаждения печи и контрольно-измерительных приборов.

772. Должен знать:

технологический процесс нагрева различных марок штрипса и труб;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых печей, станов, контрольно-измерительных приборов;

систему охлаждения печи;

свойства горения топлива и методы снижения его расхода;

требования государственных стандартов на штрипсы и трубы.

Параграф 3. Сварщик печной сварки труб, 6-й разряд

773. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нагрева штрипса в нагревательных печах при производстве труб на станах непрерывной печной сварки;

регулирование теплового режима печи;

наладка и регулирование барабана перед печью по оси проката;

наблюдение за качеством штрипса, состоянием кладки и рабочего пространства печи;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования;

руководство бригадой печи.

774. Должен знать:

технологический процесс печной сварки труб;

основы теплотехники, теории горения топлива;

конструктивные особенности печей, станов и вспомогательного оборудования и способы наладки и управления ими;

свойства металлов, топлива, заправочных материалов;

виды брака и способы его устранения.

775. Требуется среднее специальное образование.

146. Труболитейщик-формовщик
Параграф 1. Труболитейщик-формовщик, 2-й разряд

776. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе формовки стержней раструба и фланца на установках;

подготовка металлоформ, очистка их щеткой, обдувка сжатым воздухом;

смазка стержневых ящиков и разогрев в электропечи;

засыпка стержневой смеси в бункер;

обточка от заусенец и складирование готовых стержней раструба;

участие в ремонте установки.

777. Должен знать:

технологический процесс приготовления огнеупорной смеси для набивки стержней раструба, изготовления стержней раструба и их сушки;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

виды смазки и способы нанесения ее на стержневые ящики;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Труболитейщик-формовщик, 3-й разряд

778. Характеристика работ:

ведение технологического процесса изготовления (формовки) стержней раструба и фланца на установках и полуавтоматических поточных линиях;

засыпка стержневой смеси в стержневые ящики;

формовка и запекание стержней раструба в электропечах;

регулирование температурного режима печи;

наблюдение за нормальным горением газовых горелок и нагревом в период спекания;

распрессовка стержневых ящиков;

очистка от пригара, обдувка воздухом и смазка разделительным составом стержневых ящиков для полуавтоматических поточных линий;

проверка работы узлов поточной линии на наладочном режиме;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

779. Должен знать:

основы технологического процесса отливки труб;

процесс формовки стержней раструба и фланца;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации установки и полуавтоматической поточной линии;

свойства формовочной смеси при взаимодействии с расплавленным металлом;

правила обращения с природным газом и сжатым воздухом;

слесарное дело.

Параграф 3. Труболитейщик-формовщик, 4-й разряд

780. Характеристика работ:

ведение технологического процесса формовки верхнего фланца и прибыли на установках;

установка модели, подготовка формовочных материалов, набивка литниковой коробки и желобов;

отделка формы фланца;

покраска, клеймение и сборка верхней формы;

набивка, отделка, просушивание, окраска стержней раструба и фланца;

выполнение текущего ремонта установки.

781. Должен знать:

технологический процесс отливки труб и изготовления фланцев;

свойства, назначение и способы подготовки формовочных материалов;

конструктивные особенности установок формовки стержней раструба, фланца, прибыли.

147. Электросварщик листов и лент
Параграф 1. Электросварщик листов и лент, 2-й разряд

782. Характеристика работ:

участие в ведении технологического процесса сварки полос для труб;

отбор металла для сварки;

смазка узлов трения стыкосварочной машины;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

783. Должен знать:

принцип работы обслуживаемого оборудования;

режим сварки различных марок стали и методы испытания качества шва во время работы;

характеристики применяемых абразивных инструментов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Электросварщик листов и лент, 3-й разряд

784. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сварки концов холоднокатаных листов в рулонах на стыкосварочной машине или сварка полос высоколегированных и прецизионных сплавов на сварочно-сматывающем агрегате;

электросварка концов ленты на стыкосварочной машине в линии трубоэлектросварочного стана;

приварка и сборка заготовок;

подбор абразивных камней соответствующей твердости, зачистка сварных швов;

отбор образцов;

выбор силы сварочного тока, наладка стыкосварочной машины и замена губок;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

785. Должен знать:

технологический процесс контактной и аргонно-дуговой сварки;

устройство обслуживаемого оборудования;

сортамент ленты и сварных труб;

слесарное дело.

Параграф 3. Электросварщик листов и лент, 4-й разряд

786. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сварки штрипса на стыкосварочной машине в линии непрерывного стана печной сварки, стана сварки токами радиотехнической частоты и стана спиральной сварки труб; сварки полосы для многослойных труб на стыкосварочной машине под руководством электросварщика более высокой квалификации;

зачистка шва;

наблюдение за работой стыкосварочной машины и тянущих роликов.

787. Должен знать:

основы технологического процесса непрерывной сварки труб и производства многослойных труб;

устройство, принципы работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов к качеству штрипсов.

Параграф 4. Электросварщик листов и лент, 5-й разряд

788. Характеристика работ:

ведение технологического процесса поперечной сварки штрипса на стыкосварочной машине в линии непрерывного стана печной сварки, стана сварки токами радиотехнической частоты и стана спиральной сварки труб; сварки полосы для многослойных труб на стыкосварочной машине;

обеспечение качества сварки штрипса, заданного темпа работы узлов подготовки штрипса и непрерывности процесса;

наладка и регулирование всей линии подготовки штрипса в зависимости от ширины полосы, толщины стенки и марки стали;

подбор режимов сварки;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

789. Должен знать:

технологический процесс непрерывной сварки труб и производства многослойных труб;

устройство;

принцип работы и правила технической эксплуатации разматывателя рулонов, листоправильной машины, листовых дисковых и кромкокрошительных ножниц, дробеметной установки;

системы ручного и автоматического управления оборудованием.

148. Электросварщик труб на стане
Параграф 1. Электросварщик труб на стане, 2-й разряд

790. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе производства прямошовных труб большого диаметра методом электросварки под слоем флюса и труб внешним диаметром до 1020 мм методом спиральной сварки под слоем флюса на трубоэлектросварочных станах;

наблюдение за работой калибровочного стана и правильной калибровкой труб в соответствии с техническими условиями;

заправка ленты и замена ножей в отрезном устройстве;

заправка флюса в бункер и электродной проволоки в кассеты;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

791. Должен знать:

основы технологического процесса производства труб методом электросварки;

основы технологии калибровки труб;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

сортамент свариваемых труб;

технические условия на калибровку труб;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Электросварщик труб на стане, 3-й разряд

792. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе производства труб малого и среднего диаметра методом контактной сварки и труб внешним диаметром 1020 мм и выше методом спиральной сварки под слоем флюса на трубоэлектросварочных станах;

обслуживание и наладка калибровочного стана и летучих ножниц на заданный размер;

обслуживание ультразвуковых установок по очистке нержавеющих лент;

участие в перевалке валков;

испытание качества сварного шва на оплющивание.

793. Должен знать:

основы технологического процесса производства труб методом контактной сварки;

устройство трубоэлектросварочных станов, другого обслуживаемого оборудования;

технические условия на свариваемые трубы;

технологию калибровки труб;

слесарное дело.

Параграф 3. Электросварщик труб на стане, 4-й разряд

794. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства труб большого диаметра электросваркой под слоем флюса продольным и спиральным швом, труб внешним диаметром до 60 мм контактной сваркой, труб из нержавеющих и легированных марок стали аргонно-дуговой и атомно-водородной сваркой без подогрева и термообработки на трубоэлектросварочных станах различных типов под руководством электросварщика труб на стане более высокой квалификации;

обслуживание калибровочного стана, расположенного в линии стана производства труб сваркой токами высокой или радиотехнической частоты;

наблюдение за работой формовочного стана, обрезных устройств и других механизмов, установленных в линии трубоэлектросварочного стана, за показаниями приборов;

проведение переднего конца ленты от стыкосварочной машины к сварочному узлу;

наблюдение за качеством, наличием и равномерным поступлением флюса, сварочной проволоки, качеством шва и сварного соединения;

обезжиривание кромок ленты, замена химикатов газовой системы;

участие в перевалке валков и наладке стана на заданный размер труб, текущем ремонте обслуживаемого оборудования.

795. Должен знать:

технологический процесс производства труб методами контактной, аргонно-дуговой и атомно-водородной сварки;

технологию формовки труб;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого трубоэлектросварочного стана;

свойства металла при сварке труб;

марки стали.

Параграф 4. Электросварщик труб на стане, 5-й разряд

796. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства труб внешним диаметром свыше 60 мм контактной сваркой, труб различного диаметра сваркой сопротивлением и токами высокой или радиотехнической частоты, труб из нержавеющих и легированных марок стали аргонно-дуговой и атомно-водородной сваркой с подогревом и термообработкой в потоке трубоэлектросварочного стана, труб сваркой токами высокой частоты на стыкосварочной машине в линии непрерывного стана под руководством электросварщика труб на стане более высокой квалификации;

формовка трубной заготовки на станах спиральной сварки с формовочным аппаратом типа "Улитка" с наложением технологического шва;

выполнение работ на второй головке станов спиральной сварки труб, на формовочном стане по предварительной автоматической сварке трубной заготовки и труб ответственного назначения под слоем флюса;

наблюдение за работой формовочного стана;

регулирование устройств, направляющих ленту в формовочные валки;

участие в подборе режимов сварки, перевалке и наладке стана;

замена резцов и ферритовых штанг.

797. Должен знать:

технологический процесс производства труб сваркой трением, токами высокой или радиотехнической частоты;

причины брака и способы их устранения;

подбор индукторов, штанг, газового подпора, способы наладки станов линии, трубообрезных средств;

требования государственных стандартов на выпускаемые трубы.

Параграф 5. Электросварщик труб на стане,
6-й разряд

798. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства труб большого диаметра электросваркой под слоем флюса спиральным и продольным швом, труб малого и среднего диаметров методом контактной сварки, труб различного диаметра сваркой сопротивлением и токами высокой или радиотехнической частоты, труб из нержавеющих и легированных марок стали методом аргонно-дуговой и атомно-водородной сварки на трубоэлектросварочных станах различных типов;

производство труб сваркой токами высокой частоты на стыкосварочных машинах в линии непрерывного стана;

наблюдение за работой механизмов сварочного узла;

замена ферритового сердечника и индуктора;

заготовка и установка резцов для удаления грата и проточки колец;

наладка сварочного узла на заданный размер труб;

контроль качества сварного шва, флюса и электродной проволоки, замена и проточка электродных колец, замена электродов сварочных головок;

наладка газовой системы;

смена валков и технологического инструмента;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

799. Должен знать:

технологический процесс производства труб всеми видами сварок;

режим сварки;

конструктивные особенности трубоэлектросварочных станов различных типов, сварочных головок, средств ручного и автоматического управления;

требования, предъявляемые к комплектам валкового инструмента стана.

800. Требуется среднее специальное образование.

Раздел 7. Ферросплавное производство
149. Аппаратчик вакуумтермической печи
Параграф 1. Аппаратчик вакуумтермической печи,
4-й разряд

801. Характеристика работ:

ведение технологических процессов обезуглероживания и азотирования ферросплавов в вакуумной печи под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка тележки ферросплавами и закатка ее в печь;

наблюдение за электрическим, температурным и вакуумным режимами по показаниям контрольно-измерительных приборов;

наблюдение за состоянием вакуумной системы и насосами, водоохлаждением, нагревателями и уплотнителями;

работа с грузоподъемными механизмами;

выгрузка продукции из печи;

участие в установке термопар, пуске вакуумных насосов и печи;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

802. Должен знать:

технологические процессы обезуглероживания и азотирования ферросплавов;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

основы вакуумной техники, электрометаллургии и электротехники;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству продукции;

физические и химические свойства ферросплавов, огнеупорных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Аппаратчик вакуумтермической печи,
5-й разряд

803. Характеристика работ:

ведение технологических процессов обезуглероживания и азотирования ферросплавов в вакуумной печи;

пуск вакуумных насосов и печи;

установка термопар, проверка герметичности и вакуумной системы печи;

регулирование подачи воды в систему охлаждения;

определение готовности металла;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

804. Должен знать:

основы физико-химических процессов, протекающих в печи;

правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

методы определения качества готовой продукции.

150. Аппаратчик отжига хрома
Параграф 1. Аппаратчик отжига хрома, 4-й разряд

805. Характеристика работ:

ведение технологического процесса отжига хрома под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

загрузка хрома в печь;

подготовка печи к работе;

поддержание заданного режима отжига;

выгрузка хрома из печи;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

806. Должен знать:

технологический процесс отжига хрома;

устройство и принцип работы печи;

требования государственных стандартов, предъявляемые к выпускаемой продукции;

правила пользования подъемно-транспортными средствами и технологическим инструментом.

Параграф 2. Аппаратчик отжига хрома, 5-й разряд

807. Характеристика работ:

ведение технологического процесса отжига хрома;

наблюдение за температурным режимом процесса, герметичностью печи, за непрерывной подачей водорода в печь, за охлаждением отожженного металла;

сдача металла.

808. Должен знать:

основы физико-химических процессов, протекающих в печи;

правила технической эксплуатации печи;

методы определения качества готовой продукции;

нормы расхода водорода;

схему технологического оборудования всего участка.

151. Аппаратчик по производству ванадия
Параграф 1. Аппаратчик по производству ванадия,
4-й разряд

809. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства ванадия путем выщелачивания ванадия из обожженной шихты под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

загрузка агитаторов (выщелачивателей) шихтой, дозировка подачи воды при водном выщелачивании и кислоты при кислотном выщелачивании;

наблюдение за температурой шихты, воды, растворов и за соотношением твердого к жидкому( далее - т:ж);

перекачивание пульпы из агитаторов в фильтровальное оборудование. Фильтрация водных и кислотных растворов, перекачка их в сборники отделения осаждения и перекачка оборотных растворов в агитаторы кислотного выщелачивания;

перегрузка вручную шлама из водных в кислотные фильтры и из кислотных фильтров в отвальные бункеры при работе на нутч-фильтрах;

промывка, очистка и заправка вакуум-фильтров фильтртканями;

наблюдение за состоянием фильтртканей, аппаратурой и коммуникацией;

отбор проб;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

810. Должен знать:

технологический процесс выщелачивания ванадия из обожженной шихты;

устройство и принцип работы аппаратуры выщелачивания и фильтрации, контрольно-измерительных приборов, автоматики и вентиляционных установок;

порядок определения по внешнему виду отвальных шламов, степень выщелачивания из них пятиокиси ванадия;

правила заправки фильтртканями фильтровального оборудования.

Параграф 2. Аппаратчик по производству ванадия,
5-й разряд

811. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства ванадия путем выщелачивания ванадия из обожженной шихты;

определение кислотности, удельного веса, прозрачности растворов, готовности продукции;

ведение записей показателей работы аппаратов, учет расхода реагентов, расчет дозировки;

определение и обеспечение соответствующего режима работы.

812. Должен знать:

основы химии; устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования, предъявляемые к качеству готовой продукции и реактивов;

допустимые нормы потерь металла в растворах;

свойства растворов, материалов и реагентов.

152. Горновой ферросплавных печей
Параграф 1. Горновой ферросплавных печей, 3-й разряд

813. Характеристика работ:

подготовка изложниц, ковшей, желобов, шлаковен, поддонов, прожигательных и других устройств для выпуска металла и шлака из ферросплавных печей;

перемещение тележек с ковшами, шлаковнями, изложницами, освобождение их от металла и шлака;

наблюдение за исправностью и чистотой литейных путей, тележек, желобов;

очистка ковшей, изложниц и приготовление растворов для их обмазки;

выборка металла из грануляционного бассейна;

работа с грузоподъемными механизмами;

погрузка металла и шлака на платформы тележки подготовка материалов и инструмента;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

814. Должен знать:

основы технологического процесса производства ферросплавов;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

основные физические и химические свойства применяемых материалов;

условную сигнализацию;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Горновой ферросплавных печей,
4-й разряд

815. Характеристика работ:

выпуск металла и шлака из печей мощностью до 16,5 МВ х А и из печей мощностью до 9,0 МВ х А, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций, в ковш или шлаковни под руководством горнового более высокой квалификации;

заправка ванн и желобов;

гранулирование металла и шлака;

очистка летки от шлака;

разделка и заделка выпускного отверстия летки;

регулирование струи металла на летке и на сливных носках ковшей во время выпуска;

разливка металла в изложницы;

извлечение слитков ферросплавов из изложниц;

отбор проб;

установка на тележку или платформу ковшей, изложниц, контейнеров со слитками, сушка ковшей;

наблюдение за охлаждением стенок и выпускных отверстий печи;

участие в ремонте печного оборудования и приемке его после ремонта.

816. Должен знать:

технологический процесс производства ферросплавов;

состав и свойства огнеупорных материалов;

систему электроснабжения и охлаждения печи;

слесарное дело.

Параграф 3. Горновой ферросплавных печей,
5-й разряд

817. Характеристика работ:

выпуск металла и шлака из печей мощностью до 16,5 МВ х А и из печей мощностью до 9,0 МВ х А, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций в ковш или шлаковни;

выпуск металла и шлака из печей мощностью 16,5 МВ х А и выше, печей мощностью 9,0 МВ х А и выше, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций, в ковш или шлаковни под руководством горнового более высокой квалификации;

руководство подготовкой изложниц, шлаковен и ковшей к выпуску металла и шлака из печи, к разливке металла из ковша в поддоны, грануляцией металла и шлака;

обслуживание горна печи;

контроль за правильным взятием проб, маркировкой плавок и взвешиванием готовой продукции при сдаче отделу технического контроля;

обеспечение нормального состояния прожигательного устройства летки, системы охлаждения экранизирующего устройства и вентиляторов.

818. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации печей различных типов; физико-химические свойства сырья и материалов, применяемых в процессе производства металла; правила ремонта оборудования.

При выпуске металла и шлака из печей мощностью 16,5 МВ х А и выше и из печей мощностью 9,0 МВ х А и выше, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций - 6-й разряд.

153. Плавильщик ферросплавов
Параграф 1. Плавильщик ферросплавов, 3-й разряд

819. Характеристика работ:

участие в завалке шихты в печь, шуровке шихты, перепуске электродов;

при выплавке ферросплавов внепечным способом взвешивание шихтовых материалов, составление шихты и смешивание их в смесителе, наблюдение за подачей материалов в бункера и из бункеров на плавку;

приготовление раствора для обмазки стенок шахты печи;

футеровка горнов, изложниц и другой технологической посуды;

разделка блоков металла и шлака;

отбор проб шихтовых материалов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

820. Должен знать:

основы технологического процесса выплавки ферросплавов;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации грузоподъемных механизмов;

виды и назначение шихтовых материалов;

порядок подготовки материалов для загрузки в смесительный барабан;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Плавильщик ферросплавов, 4-й разряд

821. Характеристика работ:

завалка шихты в печь, перепуск электродов под руководством плавильщика более высокой квалификации;

шуровка шихты;

наблюдение за исправным состоянием токопровода в системы охлаждения печи;

рафинирование и азотирование металла;

вычерпывание металла из ванны;

при выплавке ферросплавов внепечным способом - подготовка гнезда в песчаном очаге, установка плавильной шахты, заделка гнезда, засыпка шихты в шахту, подготовка и установка желоба и копильника, подготовка запальной смеси, расфутеровка шахт, снятие металла и шлака, замочка слитков, выдача слитков из ванны;

установка ванны под электродами;

гранулирование шлака;

дробление металла;

участие в ведении одновременного технологического процесса выплавки ферросплавов и сплавов электротермическим и металлотермическим способами.

822. Должен знать:

технологию рафинирования и азотирования металла, гранулирования шлака;

основы технологического процесса выплавки ферросплавов внепечным способом;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования; физические и химические свойства шихтовых материалов;

способы, порядок завалки шихты в печь;

слесарное дело.

Параграф 3. Плавильщик ферросплавов, 5-й разряд

823. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выплавки ферросплавов в печах мощностью до 16,5 МВ х А и в печах мощностью до 9,0 МВ х А, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций, под руководством плавильщика более высокой квалификации;

завалка шихты в печь завалочной машиной;

разливка и гранулирование ферросплавов в соответствии с инструкциями и графиками;

перепуск электродов;

определение качества ферросплавов, шлака, шихтовых и других применяемых материалов;

наблюдение за своевременной подачей шихты, за состоянием обслуживаемого оборудования и рациональным использованием материалов, инструмента, средств защиты;

заправка, установка и подогрев металлоприемника;

определение пригодности шихтовых материалов по внешнему виду;

наблюдение по показаниям контрольно-измерительных приборов и другим данным за электрическим и технологическим режимами печи, за исправным состоянием охладительных устройств печи, уровнем шихты на колошнике и в загрузочных воронках, за состоянием и положением электродов, за работой дозировочных весов;

регулирование электрического режима печи;

обслуживание газового тракта, газозаборников;

ведение процесса выплавки ферросплавов внепечным способом;

утеровка шахт печи;

ведение процесса плавки ферросплавов в опытных печах мощностью до 3,0 МВ и процесса переплавки шлаков в печах;

ведение одновременного технологического процесса выплавки ферросплавов и сплавов электротермическим и металлотермическим способами под руководством плавильщика более высокой квалификации.

824. Должен знать:

технологический процесс выплавки ферросплавов различных марок;

основы электрометаллургии и электротехники;

свойства шихтовых материалов;

устройство и правила технической эксплуатации ферросплавных печей;

правила и режим загрузки печей;

вес шихтовых материалов; последовательность загрузки в печи шихтовых и присадочных материалов.

Параграф 4. Плавильщик ферросплавов, 6-й разряд

825. Характеристика работ:

ведение процесса выплавки ферросплавов в печах мощностью до 16,5 МВ х А и в печах мощностью до 9,0 МВ х А, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций;

руководство подготовкой и загрузкой в печь шихтовых материалов, перепуском электродов;

корректирование хода плавки и дозировка шихты в зависимости от химических анализов металла и шихтовых материалов, от электрического режима и количества выпусков;

регулирование почасового расхода электроэнергии и шихтовых материалов;

ведение процесса выплавки ферросплавов в печах мощностью 16,5 МВ х А и выше и в печах мощностью 9,0 МВА и выше, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций, под руководством плавильщика более высокой квалификации;

ведение одновременного технологического процесса выплавки ферросплавов и сплавов электротермическим и металлотермическим способами;

наблюдение за состоянием оборудования и рациональным использованием сырья и материалов, за расходом электроэнергии;

отбор проб;

учет расхода сырья, материалов, электроэнергии и работы печей.

826. Должен знать:

технологический процесс выплавки ферросплавов при различных способах ведения процесса на печах различного типа;

физические и химические свойства ферросплавов и шлака;

основные технико-экономические показатели работы печей;

графики и способы ведения процессов выплавки ферросплавов;

государственные стандарты и технические условия на сплавы и сырье;

правила эксплуатации печей, вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных и других приборов;

свойства огнеупорных материалов, применяемых при футеровке плавильной шахты печи.

При ведении процесса выплавки ферросплавов в печах мощностью 16,5 МВ х А и выше, в печах мощностью 9,0 МВ х А и выше, выплавляющих силикокальций и 90-процентный ферросилиций, (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

154. Разбивщик ферросплавов
Параграф 1. Разбивщик ферросплавов, 3-й разряд

827. Характеристика работ:

разбивка и дробление ферросплавов до установленного размера;

разгрузка слитков и подвозка их для дробления или разбивки;

укладка разделанного металла в тару и транспортировка его;

наблюдение за исправным состоянием обслуживаемого оборудования;

при необходимости - упаковка и взвешивание металла;

работа с грузоподъемными механизмами;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

828. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые на выпускаемую продукцию;

слесарное дело.

155. Чистильщик ферросплавов
Параграф 1. Чистильщик ферросплавов, 2-й разряд

829. Характеристика работ:

чистка и сортировка ферросплавов;

выборка шлаковых включений и прошлакованных кусков сплава;

перемещение ферросплавов при помощи грузоподъемных механизмов;

упаковка ферросплавов;

взвешивание упакованной продукции и сдача ее контролеру;

просеивание мелочи и уборка отходов;

обеспечение необходимым инструментом рабочего места.

830. Должен знать:

принцип работы и правила технической эксплуатации грузоподъемных механизмов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к выпускаемой продукции;

способы чистки, разбивки, сортировки, упаковки, перемещения ферросплавов.

Раздел 8. Коксохимическое производство
156. Аппаратчик обесфеноливания и обеспиридинивания масел
Параграф 1. Аппаратчик обесфеноливания и обеспиридинивания масел, 2-й разряд

831. Характеристика работ:

участие в ведении технологического процесса обесфеноливания и обеспиридинивания масел;

приготовление раствора серной кислоты;

выдача сульфат-пиридина в пиридиновый цех;

продувка и пропаривание коммуникаций;

участие в выявлении и устранении неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

832. Должен знать:

основы технологического процесса извлечения фенолов и пиридиновых оснований;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций трубопроводов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству сырья, реактивов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Аппаратчик обесфеноливания и обеспиридинивания масел, 4-й разряд

833. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обесфеноливания и обеспиридинивания масел;

регулирование подачи фракций, щелочи, кислоты, щелочных фенолятов и кислого сульфат-пиридина в аппараты;

наблюдение за отстаиванием фенолятов и сульфат-пиридина от масла;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

834. Должен знать:

технологический процесс извлечения фенолов и пиридиновых оснований;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству промежуточной и готовой продукции;

слесарное дело.

157. Аппаратчик по загрузке пека
Параграф 1. Аппаратчик по загрузке пека, 4-й разряд

835. Характеристика работ:

загрузка мерников высокотемпературным пеком;

наблюдение за работой пековых насосов, за температурой и расходом пека, обогрев мерников газом;

регулирование подачи пара в паровые рубашки кранов и пекопроводов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

836. Должен знать:

основы технологического процесса получения пекового кокса;

схему коммуникаций пекопроводов;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

свойства смолы и пека;

слесарное дело.

Параграф 2. Аппаратчик по загрузке пека, 5-й разряд

837. Характеристика работ:

подготовка установки с часовой производительностью до 10 т пекового кокса к загрузке пека и выдаче кокса;

проверка правильности установки паровых форсунок и люков;

чистка люков и патрубков от графита;

съем паровых форсунок перед выдачей кокса и установка их после выдачи;

замер в печах уровня пека и готового кокса перед выдачей;

уплотнение загрузочных люков;

ремонт обслуживаемого оборудования.

838. Должен знать:

технологический процесс получения пекового кокса;

устройство и принцип работы установок по производству пека и другого обслуживаемого оборудования.

Параграф 3. Аппаратчик по загрузке пека,
6-й разряд

839. Характеристика работ:

загрузка пека в камеры установки с часовой производительностью до 10 т пекового кокса;

подготовка установки с часовой производительностью свыше 10 т пекового кокса к загрузке пека и выдаче кокса;

проверка исправности пекопроводов, загрузочных кранов, патрубков, газовых краников, паровой инжекции и сигнализации.

840. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации пековых печей, другого обслуживаемого оборудования;

режимы работы газосборников;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству жидкого пека и пекового кокса;

способ определения полноты загрузки печей; график загрузки печей.

При загрузке жидкого пека в камеры установки с часовой производительностью свыше 10 т пекового кокса (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

158. Аппаратчик получения высокотемпературного пека

Параграф 1. Аппаратчик получения высокотемпературного пека, 3-й разряд

841. Характеристика работ:

участие в ведении технологического процесса получения высокотемпературного пека;

обслуживание смоляных и пековых насосов;

переключение кранов на пекопроводах;

отбор проб для определения температуры размягчения пека;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

842. Должен знать:

технологический процесс получения пека;

принцип работы установки получения высокотемпературного пека;

методы и способы определения температуры размягчения пека;

слесарное дело.

Параграф 2. Аппаратчик получения высокотемпературного пека, 5-й разряд

843. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения высокотемпературного пека на установках с часовой производительностью до 12 т.;

контроль за отбором проб пека и определение его качества;

выдача пековой смолы;

регулирование расхода воздуха;

замер уровня жидкости в аппаратуре;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

844. Должен знать:

технологический процесс окисления смолы и среднетемпературного пека;

устройство и правила технической эксплуатации установки получения высокотемпературного пека;

физико-химические свойства смолы, масел, высокотемпературного пека.

При ведении технологического процесса получения высокотемпературного пека на установках с часовой производительностью свыше 12 т (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд.

159. Аппаратчик получения кумароновой смолы
Параграф 1. Аппаратчик получения кумароновой смолы,
3-й разряд

845. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения кумароновой смолы под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

проверка наличия фракций в сборниках в начале и в конце смены;

участие в загрузке и разгрузке куба, выдаче смолы на барабанные охладители;

наблюдение за режимом отпарки фракций;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, в его ремонте.

846. Должен знать:

основы технологического процесса ректификации тяжелого бензола и отпарки очищенных фракций;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

физико-химические свойства сырья;

требования, предъявляемые к качеству продукции;

слесарное дело.

Параграф 2. Аппаратчик получения кумароновой смолы,
4-й разряд

847. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения светлой кумароновой смолы под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и подача сырья, катализатора и воды в аппараты;

контроль за расходом циркулирующей через полимеризатор жидкости;

промывка полимеризатора водой и нейтрализация его раствором соды;

отпарка растворителя от смолы;

ректификация сольвента;

отбор проб.

848. Должен знать:

основы технологического процесса получения светлой кумароновой смолы;

устройство обслуживаемого оборудования;

технологический процесс ректификации сольвента.

Параграф 3. Аппаратчик получения кумароновой смолы,
5-й разряд

849. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения кумароновой смолы;

регулирование подачи пара в кубы, воды на конденсаторы-холодильники непосредственного действия, рефлюкса на колонны;

загрузка и разгрузка куба, выдача смолы на барабанные охладители;

наблюдение за сходом фракций и чистотой отбора продукта;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

850. Должен знать:

технологический процесс ректификации тяжелого бензола и отпарки очищенных фракций

устройство, конструктивные особенности и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования.

Параграф 4. Аппаратчик получения кумароновой смолы,
6-й разряд

851. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения светлой кумароновой смолы;

контроль за расходом сырья, катализатора, температурой полимеризации;

отбор полимеризованного продукта с непрерывным контролем его вязкости и плотности;

контроль за поддержанием заданного режима обработки полимеризата, ректификации сольвента, подачей жидкой кумароновой смолы на склад, за отбором проб и результатами их анализа.

852. Должен знать:

технологический процесс получения светлой кумароновой смолы;

устройство и конструктивные особенности обслуживаемого оборудования;

физико-химические свойства сырья, реактивов, промежуточных продуктов и готовой продукции;

требования, предъявляемые к качеству продукции.

853. Требуется среднее специальное образование.

160. Аппаратчик получения сульфата аммония
Параграф 1. Аппаратчик получения сульфата аммония,
3-й разряд

854. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения сульфата аммония на агрегатах с часовой производительностью до 1,5 т. под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

определение кислотности ванны;

подача маточного раствора на центрифуги под руководством аппаратчика более высокой квалификация;

наблюдение за процессом фугования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

855. Должен знать:

основы технологического процесса получения сульфата аммония;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

свойства коксового газа и серной кислоты;

слесарное дело.

При ведении технологического процесса получения сульфата аммония на агрегатах с часовой производительностью свыше 1,5 т под руководством аппаратчика более высокой квалификации - 4-й разряд.

Параграф 2. Аппаратчик получения сульфата аммония,
5-й разряд

856. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения сульфата аммония на агрегатах с часовой производительностью до 1,5 т.;

поддержание постоянного сопротивления сатуратора, решофера, ловушки, заданной температуры и кислотности ванны сатуратора;

подача кислоты и маточного раствора из сборников;

анализ маточного раствора;

наблюдение за работой насосов, центрифуг, кристаллизационного агрегата бессатураторной установки, конденсаторов, пароэжекторных вакуум-насосов, наружных сборников, отстойников; наблюдение за операцией сушки в кипящем слое;

контроль и регулирование процесса газовой ажитации;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования, ведение технической документации.

857. Должен знать:

технологический процесс получения сульфата аммония;

устройство и правила технической эксплуатации сатураторов, абсорберов и кристаллизационных агрегатов бессатураторных установок, подогревателей, ловушек, центрифуг, агрегатов для сушки сульфата аммония, гидрозатворов, центробежных насосов, пароэжекторных вакуум-насосов, запорных приспособлений, кристаллоприемников;

способ определения содержания свободной кислоты в маточном растворе;

требования, предъявляемые к качеству сульфата аммония.

При ведении технологического процесса получения сульфата аммония на агрегатах с часовой производительностью свыше 1,5 т (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд.

161. Аппаратчик получения сырого бензола
Параграф 1. Аппаратчик получения сырого бензола,
2-й разряд

858. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения сырого бензола путем извлечения его из коксового газа на агрегатах с часовой производительностью до 1,5 т под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

участие в замере уровня бензола в мерниках и перекачка его на склад;

включение отстойников для очистки от нафталина;

расплавление и выпуск нафталина из отстойников;

погрузка в цистерны сырого бензола и выгрузка поглотительного масла;

наблюдение за работой насосов, контрольно-измерительных приборов;

поддержание заданного уровня масла;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

859. Должен знать:

основы технологического процесса извлечения сырого бензола из коксового газа;

схему коммуникаций трубопроводов;

слесарное дело;

принцип работы и правила технической эксплуатации бензольной разделительной колонны, дефлегматора, конденсатора, сепаратора.

При ведении технологического процесса получения сырого бензола на агрегатах с часовой производительностью 1,5 т до 3 т бензола под руководством аппаратчика более высокой квалификации - 3-й разряд;

при ведении технологического процесса получения сырого бензола на агрегатах с часовой производительностью свыше 3 т бензола под руководством аппаратчика более высокой квалификации - 4-й разряд.

Параграф 2. Аппаратчик получения сырого бензола,
4-й разряд

860. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения сырого бензола путем извлечения его из коксового газа на агрегатах с часовой производительностью до 1,5 т.;

замер уровня бензола в мерниках;

отбор проб поглотительного масла;

обеспечение непрерывного и равномерного поступления в бензольные колонны поглотительного масла, пара и воды;

наблюдение за работой сепаратора;

контроль за стоком масла, флегмы;

выведение заданного количества оборотного поглотительного масла для регенерации;

отбор проб бензола и полимеров;

ремонт обслуживаемого оборудования.

861. Должен знать:

технологический процесс извлечения сырого бензола из коксового газа;

устройство бензольной разделительной колонны, дефлегматора, конденсатора и сепаратора;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству бензола;

свойства поглотительного масла и сырого бензола;

способ определения удельного веса бензола.

При ведении технологического процесса получения сырого бензола на агрегатах с часовой производительностью 1,5 т до 3 т бензола - 5-й разряд.

при ведении технологического процесса получения сырого бензола на агрегатах с часовой производительностью агрегата свыше 3 т бензола (требуется среднее специальное образование) - 6-й разряд.

162. Аппаратчик получения чистого антрацена
Параграф 1. Аппаратчик получения чистого антрацена,
3-й разряд

862. Характеристика работ.

участие в ведении технологического процесса получения чистого антрацена;

участие в загрузке кубов;

замер емкостей, перекачка продукции в заданные емкости;

пуск и остановка насосов;

выдача кубовых остатков;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

863. Должен знать:

основы технологического процесса получения чистого антрацена;

схему коммуникаций цеха; принцип работы обслуживаемого оборудования;

слесарное дело.

Параграф 2. Аппаратчик получения чистого антрацена,
5-й разряд

864. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения чистого антрацена;

включение и остановка агрегатов;

обслуживание кубов для азеотропной ректификации и регенерации ректификационных колонн конденсационной аппаратуры;

загрузка кубов;

регулирование технологического режима получения и охлаждения чистых фракций антрацена;

первичный учет выработанных чистых фракций;

ремонт обслуживаемого оборудования.

865. Должен знать:

технологический процесс получения чистого антрацена;

схему азеотропной ректификации; химический состав продукта;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству чистого антрацена.

163. Аппаратчик приготовления каменноугольного лака
Параграф 1. Аппаратчик приготовления каменноугольного лака, 3-й разряд

866. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления каменноугольного лака;

приемка лака из термоцистерн в реактор;

подготовка сырья для загрузки в мешалку;

отбор проб для предварительных и окончательных анализов;

выдача готовой продукции на склад,

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

867. Должен знать:

технологический процесс производства каменноугольного лака;

требования государственных стандартов, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций трубопроводов;

слесарное дело.

164. Аппаратчик приготовления препарированной смолы
Параграф 1. Аппаратчик приготовления препарированной смолы, 4-й разряд

868. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления препарированной смолы;

прием антраценовой фракции и пекового дистиллята в хранилище;

загрузка мешалок пеком, антраценовой фракцией, пековым дистиллятом;

отбор проб для предварительных и окончательных анализов;

выдача готовой продукции на склад;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

869. Должен знать:

технологический процесс приготовления препарированной смолы;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству сырья и готовой продукции;

слесарное дело.

165. Аппаратчик производства дициклопентадиена
Параграф 1. Аппаратчик производства дициклопентадиена, 4-й разряд

870. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства дициклопентадиена под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

пуск и остановка насосов;

загрузка кубов фракциями под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

замер продукта в емкостях;

отбор проб;

пропарка аппаратуры;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

871. Должен знать:

основы технологического процесса производства дициклопентадиена;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций трубопроводов;

слесарное дело.

Параграф 2. Аппаратчик производства дициклопентадиена, 5-й разряд

872. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства дициклопентадиена;

подача головной фракции на полимеризацию;

поддержание заданного режима по давлению и температуре;

отпарка сероуглеродной фракции;

загрузка кубов фракциями;

подача фракций на склад;

получение технического сероуглерода, бензольной и промежуточной фракций;

ректификация фракций и дициклопентадиена;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

873. Должен знать:

технологический процесс производства дициклопентадиена;

конструктивные особенности и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству дициклопентадиена;

свойства сырья и готовой продукции.

166. Аппаратчик производства индола
Параграф 1. Аппаратчик производства индола,
3-й разряд

874. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства индола из индольной фракции под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием сырья и контроль его качества;

загрузка кубов;

загрузка гидролизера и реактора едким калием и разгрузка их;

определение качества и выдача обесиндольного масла;

подготовка кристаллизаторов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

875. Должен знать:

основы технологического процесса производства индола;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

слесарное дело.

Параграф 2. Аппаратчик производства индола,
4-й разряд

876. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства индола из индольной фракции;

наблюдение за спуском фенолятов, калиплава, щелочи;

подготовка кристаллизаторов;

контроль за основными параметрами процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов.

877. Должен знать:

технологический процесс производства индола;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству готовой продукции.

167. Аппаратчик производства креолина и лизола
Параграф 1. Аппаратчик производства креолина и лизола
3-й разряд

878. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства креолина и лизола;

подача сырья и реактивов в напорные баки, загрузка котлов;

омыление канифоли, проверка по индикаторам окончания процесса омыления;

отбор проб для анализов;

разбавление маслом кубовых остатков для приготовления карболки, загрузка хранилища, подогрев и перемешивание;

обезвоживание каустиком технического мыла;

перекачка дезинфекционных продуктов на склад;

сепарирование сточных вод;

наблюдение за работой насосов, состоянием оборудования и готовой продукции в хранилищах;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

879. Должен знать:

технологический процесс производства креолина и лизола;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

физико-химические свойства применяемых сырья и реактивов;

назначение составных компонентов дезинфекционных средств;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству реактивов и готовой продукции;

применяемые методы испытания качества креолина и лизола;

состав карболки;

рецептуру приготовления креолина и лизола;

слесарное дело.

168. Аппаратчик производства малотоннажных продуктов
Параграф 1. Аппаратчик производства малотоннажных продуктов, 2-й разряд

880. Характеристика работ:

участие в процессе производства малотоннажных продуктов;

загрузка сырья и выгрузка полуфабрикатов из аппаратов, дозировка сырья, приготовление растворов химикатов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

транспортировка сырья к аппаратам;

отбор проб;

участие в выявлении и устранении неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

881. Должен знать:

принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций трубопроводов;

свойства сырья и полуфабрикатов;

правила отбора проб;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Аппаратчик производства малотоннажных продуктов, 3-й разряд

882. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства малотоннажных продуктов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

соблюдение заданного технологического режима;

загрузка сырья и выгрузка полуфабрикатов из аппаратов;

дозировка сырья, приготовление растворов химикатов;

участие в проведении экспресс-анализов полуфабрикатов и сырья;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

883. Должен знать:

технологический процесс получения продуктов, вырабатываемых цехом;

принцип работы обслуживаемого оборудования: ректификационных аппаратов, реакторов с различными перемешивающими устройствами, кристаллизаторов, центрифуг, нутч-фильтров теплообменной аппаратуры, аппаратов, работающих под давлением и вакуумом, контрольно-измерительной и регулирующей аппаратуры;

свойства готовой продукции;

правила приготовления растворов химикатов; слесарное дело.

Параграф 3. Аппаратчик производства малотоннажных продуктов, 4-й разряд

884. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства малотоннажных продуктов;

корректировка параметров технологического процесса по данным лабораторных анализов и показаниям контрольно-измерительных приборов;

обслуживание аппаратуры, работающей под высоким давлением и глубоким вакуумом;

составление технологических схем получения отдельных продуктов из готовых узлов;

выполнение ремонтов с заменой отдельных узлов и деталей обслуживаемой аппаратуры;

проведение экспресс-анализов полупродуктов и сырья.

885. Должен знать:

технологические схемы производства малотоннажных продуктов;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования, в том числе аппаратов, работающих под высоким давлением и глубоким вакуумом;

методы анализа сырья, полупродуктов и готовой продукции;

физико-химические константы применяемого сырья, полупродуктов и готовой продукции;

схему технологических коммуникаций цеха.

Параграф 4. Аппаратчик производства малотоннажных продуктов, 5-й разряд

886. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства германиевого концентрата;

наблюдение за осветлением надсмольной воды в отстойнике и своевременный отвод смолы из хранилища;

отбор проб надсмольной воды;

закачка воды в смесители и дозировка дубового экстракта;

наблюдение за работой сгустителей и накоплением осадка германиевого концентрата;

фильтрация осадка на фильтр-прессах;

контрольная фильтрация слива сгустителей;

очистка фильтр-прессов от осадка;

погрузка и транспортировка осадка в печное отделение;

контроль температурного режима;

усреднение и дозировка;

контроль за работой насосов;

закачка реагентов в напорные баки.

887. Должен знать:

технологическую схему получения германиевого концентрата;

режим прокалки и нейтрализации кислых стоков;

правила приготовления реактивов;

физико-химические константы применяемого сырья;

методы анализа сточных вод, получаемых продуктов и реактивов;

правила работы с газовыми аппаратами.

169. Аппаратчик производства пиридиновых оснований
Параграф 1. Аппаратчик производства пиридиновых оснований, 3-й разряд

888. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства тяжелых пиридиновых оснований под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием сырья и контроль его качества;

подача и регулирование подачи пара, флегмы, охлаждающей воды на конденсаторы и холодильники;

контроль по показаниям контрольно-измерительных приборов за основными параметрами процесса;

выдача сульфата натрия после отстоя;

участие в выявлении и устранении неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

889. Должен знать:

основы технологического процесса производства тяжелых пиридиновых оснований;

принцип работы обслуживаемого оборудования;

свойства пиридиновых продуктов;

способы безопасных приемов работы с химическими реактивами;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Аппаратчик производства пиридиновых оснований, 4-й разряд

890. Характеристика работ:

ведение технологических процессов производства тяжелых и легких пиридиновых оснований;

поддержание заданного режима процесса разложения сульфат-пиридина;

подача и регулирование подачи аммиачной воды в реактор;

анализ маточного и отработанного раствора и сепараторной аммиачной воды;

проверка дозировки реагентов от полноты разложения сульфат-пиридина;

проверка качества сульфат-пиридина, тяжелых и легких пиридиновых оснований и аммиачной воды;

обесфеноливание и обеспиридинивание сырой фракции;

спуск легких и новых оснований в хранилища;

погрузка пиридиновых оснований в железнодорожные цистерны;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

891. Должен знать:

технологические процессы производства тяжелых и легких пиридиновых оснований;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству пиридина и пиридиновых продуктов;

свойства пиридина;

схему коммуникаций трубопроводов;

слесарное дело.

170. Аппаратчик производства формованного кокса
Параграф 1. Аппаратчик производства формованного кокса, 4-й разряд

892. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе производства формованного кокса;

обслуживание систем нагрева шихты, автодозаторов, механизмов узла сброса отходов и загрузочных устройств печей прокаливания;

контроль и корректировка теплового режима машин;

регулирование систем пневмообрушения, режима тушения отходов и формовок по заданной температуре отходов;

обеспечение бесперебойной работы обслуживаемого оборудования;

смазка узлов механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

893. Должен знать:

основы технологического процесса производства формованного кокса;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций трубопроводов;

слесарное дело;

правила корректировки теплового режима печей.

Параграф 2. Аппаратчик производства формованного кокса, 5-й разряд

894. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства формованного кокса на установке с часовой производительностью до 50 т под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

обслуживание нагревателей, воздуходувок, прессформовочных машин;

наблюдение по показаниям контрольно-измерительных приборов за работой обслуживаемых машин и механизмов.

895. Должен знать:

технологический процесс производства формованного кокса;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

свойства углей.

Параграф 3. Аппаратчик производства формованного кокса, 6-й разряд

896. Характеристика работ:

ведение технологического процесса производства формованного кокса на установке с часовой производительностью до 50 т.;

ведение технологического процесса производства формованного кокса на установке с часовой производительностью 50 т. и более под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

пуск и вывод технологических поточных линий на заданный режим;

поддержание работы оборудования в заданном режиме, оценка отклонения работы от заданного режима, выбор способов воздействия и оперативное регулирование технологических процессов с целью восстановления нормальных режимов;

управление подачей шихты в систему скоростного нагрева;

контроль скоростного нагрева шихты до температуры пластичности и регулирование тепловых нагрузок на отдельные ступени нагрева с целью обеспечения заданной степени готовности нагретой шихты к формованию;

управление режимом получения в прессформовочной машине пластичных угольных формовок при помощи регулирования скоростей прессующих органов машины и режимом коксования формовок в печах непрерывного действия путем регулирования температуры в отдельных зонах печей;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

897. Должен знать:

технологический процесс производства формованного кокса и приемы регулирования технологического процесса;

правила и порядок определения степени готовности шихты к формованию;

свойства углей различных марок.

При ведении технологического процесса производства формованного кокса на установках с часовой производительностью более 50 т (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

171. Аппаратчик сжигания сероводорода
Параграф 1. Аппаратчик сжигания сероводорода,
3-й разряд

898. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сжигания сероводорода;

подача воды в котел-утилизатор и продувка его;

подача воздуха в печи сжигания;

выпуск конденсата из газосборников и клапанов;

подогрев расходного бака и наполнение его водой;

контроль за качеством воды;

наблюдение за паропроводом после котла-утилизатора;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

899. Должен знать:

технологический процесс сжигания сероводорода;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

способы регулирования процесса сжигания сероводорода и охлаждения продуктов горения;

свойства сероводорода;

порядок пуска и остановки аппаратуры отделения; слесарное дело.

172. Аппаратчик термообработки коксуемой шихты
Параграф 1. Аппаратчик термообработки коксуемой шихты, 4-й разряд

900. Характеристика работ:

ведение технологического процесса термообработки коксуемой шихты на установках с часовой производительностью до 100 т. под руководством аппаратчика более высокой квалификаций;

регулирование равномерной загрузки коксуемой шихты в трубу-сушилку;

наблюдение за работой дозирующих устройств, пылеочистной аппаратуры, системы очистки отработанного теплоносителя;

очистка сбросных газов до санитарных норм;

регулирование подачи воды на очистные устройства пылеулавливания;

обслуживание насосов зумфошламовых вод;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

901. Должен знать:

основы технологического процесса термообработки коксуемой шихты;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемые к составу шихты, теплоносителю и сбросным газам;

систему сигнализации и автоблокировки;

слесарное дело.

При ведении технологического процесса термообработки коксуемой шихты на установках с часовой производительностью 100 т и более под руководством аппаратчика более высокой квалификации - 5-й разряд.

Параграф 2. Аппаратчик термообработки коксуемой шихты, 6-й разряд

902. Характеристика работ:

ведение технологического процесса термообработки коксуемой шихты на установках с часовой производительностью до 100 т.;

наблюдение за работой труб-сушилок, загрузочных в разгрузочных устройств, питателей, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

наладка обслуживаемого оборудования

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

903. Должен знать:

технологический процесс термообработки коксуемой шихты;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования.

При ведении технологического процесса термообработки коксуемой шихты на установках с часовой производительностью 100 т и более (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

173. Барильетчик
Параграф 1. Барильетчик, 4-й разряд

904. Характеристика работ:

наблюдение за орошением газосборников и стояков на коксовых батареях с часовой производительностью до 40 т валового кокса;

открывание и закрывание свечей газосборника;

открывание стояков, уплотнение раструбов, клапанных коробок;

контроль за давлением и температурой газа в газосборниках и расходом воды на орошение стояков;

чистка форсунок и патрубков для орошения стояков и газосборников;

чистка от графита горловины стояков и клапанных коробок;

уплотнение и чистка крышек стояков;

подготовка печей к выдаче кокса;

наблюдение за механизмами гидравлического смыва смолы и фусов в газосборниках, включение и выключение насосов;

переключение работы механизмов смыва на отдельных участках;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонтах.

905. Должен знать:

технологический процесс коксования;

устройство стояков коксовых печей, газоотводящей аппаратуры, приспособлений для механизированного смыва смолы и фусов в газосборниках, автоматических регуляторов отсоса газа;

правила включения печей в газосборник и выключения из газосборника, пуска и остановки газодувок и насосов для подачи воды на газосборник;

график выдачи кокса;

слесарное дело.

При обслуживании газосборников и стояков на коксовых батареях с часовой производительностью 40 т до 120 т валового кокса и пекококсовых установках с часовой производительностью до 10 т пекового кокса - 5-й разряд;

при обслуживании газосборников и стояков на коксовых батареях с часовой производительностью свыше 120 т валового кокса и пекококсовых установках с часовой производительностью свыше 10 т пекового кокса - 6-й разряд.

174. Газовщик коксовых печей
Параграф 1. Газовщик коксовых печей, 4-й разряд

906. Характеристика работ:

обслуживание оборудования подачи газа на коксовые печи коксовых батарей с часовой производительностью до 40 т валового кокса;

обеспечение равномерного обогрева камер коксовых печей по длине каждой батареи;

регулирование распределения давления в подсводовом пространстве регенераторов по длине коксовой батареи;

замер сопротивления насадки регенераторов и температуры в подовых каналах;

контроль температурного и гидравлического режимов батарей;

проверка состояния регенераторов, отопительных простенков, корнюров, подовых каналов и газоподводящей арматуры и организация ухода за ними;

наблюдение за состоянием кантовочного и обезграфичивающего устройства;

установка диафрагмы для регулирования количества газа, поступающего в отдельные простенки;

замер стрелы прогиба анкерных колонн;

установка и соблюдение правильной расстановки пластин на газовоздушных клапанах;

проверка состояния и работы приборов в кабине и на тазосборниках;

замер температуры в вертикалах и подсводовом пространстве камер коксования и регенераторов;

обеспечение нормального орошения газа в газосборниках и клапанных коробках;

замер высоты подсводового пространства для определения усадки шихты;

замена регулирующих устройств в узлах подвода газа в простенки и отопительные каналы;

подготовка инструментов, термопар, диафрагмы и крышек люков для замера температуры кокса;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, выполнение его ремонта.

907. Должен знать:

технологический процесс коксования;

устройство и принцип работы коксовых печей, кантовочных механизмов, кантовочных клапанов, клапанных коробок и другой обслуживаемой аппаратуры;

схему работ регуляторов;

гидравлический и температурный режимы работы печей;

приемы регулирования гидравлического и температурного режимов работы коксовых печей;

методику и способы замера температуры;

способы остановки обогрева коксовых печей и пуска отопительного газа и воздуха для обогрева;

коммуникации газоотводящей и газоподводящей арматуры;

расположение регулирующих приспособлений;

состав и физико-химические свойства отопительных газов.

При обслуживании оборудования подачи газа на коксовые батареи с часовой производительностью 40 т до 80 т валового кокса и в пекококсовые установки с часовой производительностью до 10 т пекового кокса - 5-й разряд.

при обслуживании оборудования подачи газа на коксовые батареи с часовой производительностью 80 т до 120 т валового кокса и в пекококсовые установки с часовой производительностью свыше 10 т пекового кокса - 6-й разряд;

при обслуживании оборудования подачи газа на коксовые батареи с часовой производительностью свыше 120 т валового кокса (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

175. Дверевой
Параграф 1. Дверевой, 2-й разряд

908. Характеристика работ:

уплотнение дверей коксовых шамотных печей глиной;

погрузка глины в тележку и транспортировка ее к печам;

чистка колонны от глины;

обмазка и перемазка швов между дверями.

909. Должен знать:

основы технологического процесса коксования в шамотных коксовых печах;

правила выдачи кокса и уплотнения дверей;

состав уплотняющей массы.

Параграф 2. Дверевой, 3-й разряд

910. Характеристика работ:

управление двересъемной лебедкой и другими механизмами съема и установки дверей на коксовых шамотных печах;

чистка ушек и головки дверей от глины;

смазка механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

911. Должен знать:

технологический процесс коксования в шамотных коксовых печах;

устройство, принцип работы коксовых шамотных печей, лебедки;

график выдачи кокса;

слесарное дело.

Параграф 3. Дверевой, 4-й разряд

912. Характеристика работ:

наблюдение за открыванием и закрыванием дверей камер коксования на коксовых батареях и пекококсовых установках;

контроль правильности установки двересъемной лебедки, дверей и механизма отвинчивания ригельных болтов;

очистка дверей и армирующих рам от смолы и графита;

уборка концов;

уплотнение дверей и планирных лючков;

устранение неплотности прилегания ножей к рамам;

подтягивание стопорных болтов;

замена угольников, болтов, кронштейнов и ригельных гаек;

смазка ригельных болтов;

на шамотных печах - подача и установка направляющих щитов, подготовка дверей к снятию, чистка дверей и рам от глины и графита;

закрепление установленной двери;

контроль за опорожнением подпланирного бункера коксовыталкивателя;

уборка обслуживаемой площадки;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

913. Должен знать:

технологический процесс коксования в камерах коксовых батарей и на пекококсовых установках;

правила съема и установки дверей; способы уплотнения дверей и лючков;

устройство, принцип работы и правила эксплуатации коксовых батарей и пекококсовых установок;

график выдачи кокса; слесарное дело.

При обслуживании механизмов по чистке дверей на коксовых батареях с объемом камеры до 40. м³ и пекококсовых установках с суммарным объемом камер до 300 м³ - 5-й разряд;

при обслуживании механизмов по чистке, дверей на коксовых батареях с объемом камеры свыше 40 м³ и пекококсовых установках с суммарным объемом камер свыше 300 м³ - 6-й разряд.

176. Загрузчик-выгрузчик термоантрацитовых печей
Параграф 1. Загрузчик-выгрузчик термоантрацитовых печей, 3-й разряд

914. Характеристика работ:

загрузка антрацита в камеры термоантрацитовых печей;

подача вагонеток на весы, под бункера углеподготовки;

наблюдение за равномерным заполнением вагонеток и скипа антрацитом;

пуск и остановка электродвигателя скипового подъемника;

выгрузка антрацита из вагонеток в скип;

смазка механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте;

при немеханизированной загрузке - загрузка вагонеток антрацитом с напольного склада вручную;

сортировка антрацита;

транспортировка вагонеток вручную от напольного склада к скиповому подъемнику.

915. Должен знать:

основы технологического процесса термической обработки антрацита;

принцип работы и правила эксплуатации термоантрацитовых печей;

правила загрузки печей;

правила пуска и остановки электродвигателей;

установленную сигнализацию;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Загрузчик-выгрузчик термоантрацитовых печей, 4-й разряд

916. Характеристика работ:

управление механическим выгружателем при выдаче готового термоантрацита из термических печей;

тушение термоантрацита в выгрузочных бункерах;

регулирование подачи воды, воздуха и отсоса газа;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

917. Должен знать:

технологический процесс термической обработки антрацита;

устройство термоантрацитовых печей, механических выгружателей, вентиляторов и другого обслуживаемого оборудования;

слесарное дело.

177. Заливщик кокса
Параграф 1. Заливщик кокса, 2-й разряд

918. Характеристика работ:

тушение кокса на рампах коксовых шамотных печей вручную;

перенос рукавов к водонапорным колонкам, подключение и отключение их;

регулирование подачи воды на тушение кокса;

частичное разгребание кокса.

919. Должен знать:

основы технологического процесса коксования;

нормативы по содержанию влаги в коксе;

способы тушения кокса.

178. Кабинщик-кантовщик
Параграф 1. Кабинщик-кантовщик, 1-й разряд

920. Характеристика работ:

изменение направления (кантование) и регулирование подачи газа и воздуха в отопительную систему для обогрева коксовых печей при помощи кантовочных механизмов и контрольно-измерительной аппаратуры из кабины;

поддержание заданного режима обогрева печей;

наблюдение за работой кантовочных механизмов;

контроль расхода коксового или доменного газа на обогрев,разрежения в боровах и давления газа в газосборниках;

обслуживание и смазка механизмов кантовочного устройства;

участие в остановке и пуске обогрева печей;

периодическая проверка состояния газоподводящей арматуры;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

921. Должен знать:

основы технологии процесса горения и обогрева коксовых печей;

устройство кантовочных механизмов, контрольно-измерительных приборов, пусковых приспособлений;

режим подачи газа и воздуха на обогрев;

правила обогрева и способы отключения печей от обогрева;

производственную сигнализацию;

систему смазки обслуживаемых механизмов;

график выдачи печей; основы слесарного дела.

При обслуживании автоматизированных систем совмещенных кабин - 2-й разряд.

179. Люковой
Параграф 1. Люковой, 5-й разряд

922. Характеристика работ:

ведение процесса загрузки шихты камер печей;

открывание и закрывание загрузочных люков, чистка крышек и седловин люков от графита, приготовление и транспортировка раствора для заливки люков, уплотнение крышек загрузочных люков, включение и выключение инжекции;

обеспечение полноты и равномерной загрузки камер коксования;

соблюдение графика загрузки печей и выдачи кокса;

контроль за готовностью машин к выдаче кокса, подача сигнала машинистам коксовых машин на выдачу печей и блокировки между коксовыми машинами при отсутствии радиосвязи между машинистами;

наблюдение за планированием шихты, снятием и установкой дверей с машинной и коксовой стороны, за правильной установкой коксовыталкивателя, коксонаправляющей и тушильного вагона;

контроль за исправностью коммуникации паровой инжекции;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, выполнение его ремонта.

923. Должен знать:

технологический процесс коксования; устройство и правила технической эксплуатации коксовых печей и газоотводящей арматуры;

способы загрузки камер печей;

приемы герметизации крышек загрузочных люков;

установленную сигнализацию; слесарное дело.

При обслуживании механизмов съема и установки люков, при бездымной загрузке на коксовых батареях с объемом камер до 40 куб.м - 6-й разряд;

при обслуживании механизмов съема и установки люков, при бездымной загрузке на коксовых батареях с объемом камер свыше 40 куб.м - 7-й разряд.

180. Машинист барабанного охладителя
Параграф 1. Машинист барабанного охладителя,
2-й разряд

924. Характеристика работ:

обслуживание барабанного охладителя при охлаждении продукции коксохимического производства;

регулирование подачи воды и пара в паровые рубашки;

пропарка коммуникаций;

наблюдение за работой ножей барабанного охладителя;

обеспечение нормального обогрева паровых рубашек и поступления воды в охладитель;

поддержание нормальной температуры смолы и воды;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

925. Должен знать:

устройство и принцип работы барабанных охладителей;

ассортимент продуктов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству охлаждаемой продукции;

слесарное дело.

181. Машинист коксовых машин
Параграф 1. Машинист коксовых машин, 5-й разряд

926. Характеристика работ:

управление загрузочным вагоном при загрузке камер коксовых печей шихтой;

набор, взвешивание, транспортировка и разгрузка шихты в камеры коксования;

включение и выключение устройства по пневмообрушению шихты;

открывание и закрывание затворов угольной башни;

прием шихты из бункеров скипового подъемника;

наблюдение за набором и сходом шихты из бункеров загрузочного вагона;

чистка горловин стояков от графита;

наблюдение за состоянием путей и троллейных линий;

управление механизмами люкосъема и закрывание крышек стояков;

управление коксовыталкивателем при выдаче кокса из камер печей;

управление механизмами передвижения двересъемного устройства, штанги пресса, отвинчивания и завинчивания ригельных винтов, планирования угольной шихты, открывания и закрывания планирных лючков, открывания бункеров планирного выгреба, чистки рам и дверей коксовых печей;

чистка планирных лючков, корпусов, дверей и рам от отложений, уплотнение дверей;

контроль за полнотой кокса в выдаваемых печах и состоянием кладки печей;

управление компрессорной установкой;

управление двересъемной машиной при приеме кокса из камер печей; снятии дверей для выдачи кокса;

передвижение машины, подъемно-поворотного устройства для снятия двери, коксонаправляющей;

наблюдение за работой по обесграфичиванию сводов и стен печей;

смазка механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, выполнение его ремонта.

927. Должен знать:

технологический процесс коксования; устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации загрузочного вагона, двересъемной машины, коксовыталкивателя;

способы очистки горловин стояков от графита;

методы усреднения шихты в угольной башне;

график загрузки печей и выдачи кокса;

установленную сигнализацию;

слесарное дело.

При управлении механизмами люкосъемов и чистки стояков, механизмами отвинчивания ригелей, чистки дверей и автоматизации планирования шихты на коксовых батареях с объемом камер до 40 м³ и на пекококсовых установках с суммарным объемом камер печей до 300 м³ - 6-й разряд;

при управлении механизмами люкосъемов и чистки стояков, механизмами отвинчивания ригелей, чистки дверей и автоматизации планирования шихты на коксовых батареях с объемом камер свыше 40 м³ и на пекококсовых установках с суммарным объемом камер печей свыше 300 м³ - 7-й разряд.

182. Машинист коксопогрузочной машины
Параграф 3. Машинист коксопогрузочной машины,
4-й разряд

928. Характеристика работ:

управление коксопогрузочной машиной при погрузке кокса в железнодорожные вагоны;

проверка состояния троллей и путей передвижения;

смазка механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

929. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации коксопогрузочной машины; график выдачи кокса, подачи и загрузки вагонов; слесарное дело.

183. Машинист крана склада сульфата
Параграф 1. Машинист крана склада сульфата,
2-й разряд

930. Характеристика работ:

управление краном при транспортировке и погрузке сульфата аммония в бункер;

наблюдение за работой компрессора, калорифера, вибросушилки и вентиляторов;

штабелирование сульфата на складе;

включение и остановка аппаратов и механизмов для сушки сульфата;

смазка механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

931. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации крана и другого обслуживаемого оборудования;

схему электропитания двигателей крана;

слесарное дело.

184. Машинист мостового перегружателя
Параграф 1. Машинист мостового перегружателя,
4-й разряд

932. Характеристика работ:

управление мостовым перегружателем грузоподъемностью до 15 т при размещении и штабелировании угля на территории склада;

выполнение работ по усреднению угля на территории склада;

транспортировка угля с первичных штабелей или эстакады в основные штабели и из основных штабелей в углеподготовку;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого перегружателя, выполнение его ремонта.

933. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации мостовых перегружателей;

методы усреднения угля; марки угля;

помарочное расположение угля на складе;

правила складирования и забора угля со штабелей.

При управлении мостовым перегружателем грузоподъемностью 15 т до 25 т - 5-й разряд.

при управлении мостовым перегружателем грузоподъемностью 25 т и выше - 6-й разряд.

Примечание:

помощник машиниста мостового перегружателя тарифицируется на 2 разряда ниже машиниста, под руководством которого он работает.

185. Машинист установки сухого тушения кокса
Параграф 1. Машинист установки сухого тушения кокса,
3-й разряд

934. Характеристика работ:

участие в технологическом процессе сухого тушения кокса;

обеспечение бесперебойной работы оборудования камер сухого тушения кокса;

контроль за процессом с пульта управления по показаниям контрольно-измерительных приборов и данным, получаемым по селектору;

смазка механизмов установки;

участие в выявлении и устранении неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, в его ремонте.

935. Должен знать:

основы технологического процесса сухого тушения кокса;

принцип работы, оборудования камер тушения кокса;

основы электротехники;

слесарное дело.

Параграф 2. Машинист установки сухого тушения кокса,
5-й разряд

936. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сухого тушения кокса под руководством машиниста более высокой квалификации;

обслуживание оборудования низа установки сухого тушения кокса;

управление подъемником;

прием коксовозного вагона от машиниста электровоза тушильного вагона и отправка порожнего вагона;

наблюдение за работой разгрузочных устройств и рамп кокса, за работой вентиляционных систем;подача, тушение и разгрузка кокса из бункера под руководством машиниста более высокой квалификации;

обеспечение равномерной и последовательной подачи кокса на коксосортировку.

937. Должен знать:

технологический процесс коксования;

устройство и принцип работы оборудования установки; правила тушении кокса;

график выдачи кокса;

правила котлонадзора по эксплуатации сосудов, работающих под давлением производственную сигнализацию.

Параграф 3. Машинист установки сухого тушения кокса,
6-й разряд

938. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сухого тушения кокса с пульта дистанционного управления на коксовых батареях с объемом камер до 40 м³ ;

подача раскаленного кокса, разгрузка его в камеры тушения и выгрузка кокса после тушения;

координация работы камер тушения и котлов-утилизаторов, загрузочного и разгрузочного устройства;

контроль за работой дымососов и вентиляционных систем;

наблюдение за состоянием оборудования пульта управления и контрольно-измерительных приборов;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования, выявление и устранение неисправностей в его работе;

руководство машинистами более низкой квалификации.

939. Должен знать:

технологический процесс коксования и сухого тушения кокса;

устройство и правила технической эксплуатации оборудования установки и контрольно-измерительных приборов.

При ведении технологического процесса сухого тушения кокса с пульта дистанционного управления на коксовых батареях с объемом камер свыше 40 м³ (требуется среднее специальное образование) - 7-й разряд.

186. Машинист электровоза тушильного вагона
Параграф 1. Машинист электровоза тушильного вагона, 3-й разряд

940. Характеристика работ:

управление электровозом тушильного вагона коксовых батарей с часовой производительностью до 40 т валового кокса при приеме, подаче, тушении и разгрузке кокса;

обеспечение равномерного содержания влаги в коксе и последовательной выгрузки кокса на рампу;

контроль за равномерной заливкой кокса, правильной установкой двересъемной машины на выдачу печи, наличием горящих и газующих печей, работой насосной тушильной башни;

контроль за положением коксовозного вагона в подъемной шахте установки сухого тушения кокса, положением кузова на лафете и лафета с кузовом на платформе;

подача звукового сигнала на подъем коксовозного вагона;

управление подачей коксовозного вагона до оси подъемной шахты при дистанционном управлении,

уборка путей;

смазка механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

941. Должен знать:

технологический процесс коксования;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации электровоза тушильного вагона;

правила тушения кокса; график выдачи кокса;

правила котлонадзора по эксплуатации сосудов, работающих под давлением;

слесарное дело.

При управлении электровозом тушильного вагона коксовых батарей с часовой производительностью 40 т до 80 т валового кокса и пекококсовых установок с часовой производительностью до 10 т пекового кокса - 4-й разряд;

при управлении электровозом тушильного вагона коксовых батарей с часовой производительностью 80 т до 120 т валового кокса и пекококсовых установок с часовой производительностью свыше 10 т пекового кокса - 5-й разряд.

при управлении электровозом тушильного вагона коксовых батарей с часовой производительностью свыше 120 т валового кокса - 6-й разряд.

187. Оператор коксосортировки
Параграф 1. Оператор коксосортировки, 2-й разряд

942. Характеристика работ:

пуск и остановка электродвигателей коксосорировки и рампы с пульта при часовой производительности агрегата до 120 т валового кокса;

переключение потока кокса в зависимости от заполнения отдельных емкостей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

943. Должен знать:

принцип работы электродвигателей, пусковой аппаратуры, дистанционного управления шиберами и автоматику разгрузочных тележек и других механизмов коксосортировки, транспортеров и грохотов;

технологическую схему сортировки и транспортировки кокса;

схему автоблокировок предупредительной и переговорной сигнализации;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству кокса; слесарное дело.

При управлении с пульта работой коксосортировки при часовой производительности агрегата свыше 120 т валового кокса - 3-й разряд.

188. Прессовщик нафталина
Параграф 1. Прессовщик нафталина, 3-й разряд

944. Характеристика работ:

участие в ведении процесса прессования нафталина, загрузке сырого нафталина в бункер и мешалку;

съем прессованного нафталина и укладка макух в контейнеры;

отвозка прессованного нафталина на склад;

смазка механизмов гидравлического пресса;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

945. Должен знать:

основы технологического процесса прессования нафталина;

принцип работы гидравлического пресса;

слесарное дело.

Параграф 2. Прессовщик нафталина, 5-й разряд

946. Характеристика работ:

ведение процесса прессования нафталина;

загрузка нафталина в мешалку пресса;

регулирование состава шихты и ее температуры;

подача нафталина в патрон;

включение пресса и соблюдение заданного давления;

остановка пресса после окончания прессования;

спуск масла от прессования нафталина в сборники;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

947. Должен знать:

технологический процесс прессования нафталина;

устройство и правила технической эксплуатации гидравлического пресса;

схему коммуникаций трубопроводов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству сырого и прессованного нафталина.

189. Разливщик химической продукции
Параграф 1. Разливщик химической продукции,
2-й разряд

948. Характеристика работ:

разливка пека, серы, нафталина в различные емкости;

подготовка емкостей и форм к разливке пека, серы, нафталина;

отбор проб для анализов;

выгрузка остывшего нафталина из форм, загрузка его в вагонетки, отвозка на склад и штабелирование;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

949. Должен знать:

правила разливки пека, серы, нафталина;

физико-химические свойства пека, серы, нафталина;

схему коммуникаций;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству емкостей;

правила обращения с вредными и ядовитыми продуктами;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Разливщик химической продукции,
3-й разряд

950. Характеристика работ:

разливка пека, серы, нафталина из напорного бака, сборника и других емкостей в изложницы, автодозаторы, ванны охлаждения, пековозы, вагоны, термоцистерны, в ванны на сита;

наблюдение за выпуском и наполнением аппаратуры химической продукцией, за соблюдением нормального обогрева аппаратуры, коммуникаций, состоянием транспорта, запорной аппаратуры, трубопроводов;

регулирование подачи пара;

поддержание заданного режима работы аппаратуры;

обслуживание основного и вспомогательного оборудования. Выемка брикетов нафталина, серы;

подача пека в бункер;

смазка механизмов и чистка сит.

951. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации транспортеров, сероприемников, напорных баков, разливочной машины, конденсационного горшка;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству химических продуктов;

слесарное дело.

190. Рамповщик
Параграф 1. Рамповщик, 2-й разряд

952. Характеристика работ:

наблюдение за процессом схода кокса на транспортер;

заливка недотушенного кокса на рампе;

подача сигналов о пуске и остановке транспортера;

обслуживание транспортера обратной рампы;

смазка механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

953. Должен знать:

устройство механизмов рампы;

требования, предъявляемые к качеству кокса по влажности и зольности;

допустимую нагрузку кокса на ленту транспортера;

слесарное дело.

При ручной регулировке схода кокса с рампы на транспортерную ленту - 3-й разряд.

191. Скрубберщик-насосчи
Параграф 1. Скрубберщик-насосчик, 2-й разряд

954. Характеристика работ:

регулирование режима работы скрубберов и оросительных холодильников на агрегатах получения сырого бензола с часовой производительностью до 1,5 т. Подача, масла на скрубберы и колонны;

наблюдение за работой насосов конечных холодильников и скрубберов и за уровнем масла в рабочих емкостях;

проверка сопротивления скрубберов и участков газопровода;

поддержание постоянного уровня масла в сборниках;

пропарка скрубберов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

955. Должен знать:

устройство и принцип работы скрубберов, гидрозатворов и насосов;

свойства поглотительного масла;

технологию поглощения бензола и аммиака;

порядок включения и выключения скрубберов и конечного холодильника;

схему коммуникаций; слесарное дело.

При обслуживании скрубберов и оросительных холодильников на агрегатах получения сырого бензола с часовой производительностью свыше 1,5 т - 3-й разряд.

192. Сортировщик кокса
Параграф 1. Сортировщик кокса, 1-й разряд

956. Характеристика работ:

участие в сортировке кокса на агрегатах с часовой производительностью до 120 т валового кокса, пуске и остановке транспортеров и валковых грохотов;

подача сигналов о загрузке транспортеров и попадании горящего кокса на транспортер;

контроль за состоянием грохотов и транспортеров;

контроль качества сортировки кокса;

наблюдение за наполнением бункеров и отгрузкой кокса;

переключение подачи кокса;

смазка механизмов;

уборка закрепленного участка;

участие в выявлении и устранении неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

957. Должен знать:

принцип работы грохотов, транспортеров;

правила пуска и остановки электродвигателей, транспортеров и грохотов;

установленную классификацию кокса по сортам;

систему сигнализации и автоблокировки;

основы слесарного дела.

При участии в сортировке кокса на агрегатах с часовой производительностью свыше 120 т валового кокса - 2-й разряд.

Параграф 2. Сортировщик кокса, 4-й разряд

958. Характеристика работ:

ведение процесса сортировки кокса на агрегатах с часовой производительностью до 120 т валового кокса;

наблюдение за работой механизмов оборудования коксосортировки и рампы, равномерностью влажности кокса;

обеспечение нормальной работы по приему кокса с рампы на транспортер и сортировке кокса, равномерной загрузки лент коксосортировки;

наблюдение за остатком кокса в бункерах;

отправка кокса потребителям;

ведение учета отгруженного кокса за смену.

959. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации коксосортировки;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству кокса;

слесарное дело.

При ведении процесса сортировки кокса на агрегатах с часовой производительностью свыше 120 т валового кокса - 5-й разряд.

193. Тоннельщик
Параграф 1. Тоннельщик, 2-й разряд

960. Характеристика работ:

проверка состояния газоподводящей и газоотводящей арматуры в тоннелях печей коксовых батарей с объемом камер до 40 м3.

очистка газоподводящей арматуры коксового и доменного газов от коррозии, пыли и отложений;

проверка работы и состояния кантовочных приспособлений;

контроль натяжения кантовочных тросов, состояния гидрозатворов, исправности кантовочного троса, роликов, штоков, крышек крана;

заполнение гидрозатворов водой и спуск конденсата;

смазка механизмов;

покраска газопроводов, газовой арматуры в тоннеле и побелка тоннелей;

участие в регулировании давления в подсводном пространстве, регенераторах, в замерах сопротивлений насадки регенераторов и температуры;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

961. Должен знать:

устройство и режим обогрева коксовых печей; устройство кантовочного и обезграфичивающего механизмов, газовоздушных клапанов и гидрозатворов;

правила, порядок расстановки диафрагмы, пластин и бабочек на газовой арматуре;

схему газовой коммуникации в тоннелях печей;

способ чистки кранов и патрубков; правила остановки включения обогрева;

инструкцию по остановке и пуску печей;

слесарное дело.

При обслуживании газоподводящей и газоотводящей арматуры в тоннелях печей коксовых батарей с объемом камер

свыше 40 м³ - 3-й разряд.

194. Тоннельщик-моторист скипового подъемника
Параграф 1. Тоннельщик-моторист скипового подъемника, 2-й разряд

962. Характеристика работ:

открывание и закрывание выгрузочных бункеров в тоннели печи;

погрузка потушенного термоантрацита в вагонетки, транспортировка и выгрузка термоантрацита;

наблюдение за равномерным заполнением вагонеток термоантрацитом;

откачивание воды из тоннеля;

смазка механизмов;

подача сигналов о пуске и остановке скипового подъемника;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

963. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации скипового подъемника;

способы пуска и остановки лебедок, электродвигателей и тоннельной откатки;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству термоантрацита;

слесарное дело.

Раздел 9. Производство огнеупоров
195. Бегунщик смесительных бегунов
Параграф 1. Бегунщик смесительных бегунов, 3-й разряд

964. Характеристика работ:

ведение процесса смешения массы для производства огнеупорных изделий на смесительных бегунах разных систем и конструкций, не оборудованных контрольно-измерительными приборами, автоматикой, вентиляционными и аспирационными устройствами, в соответствии с технологической инструкцией;

пуск и регулировка бегунов с примыкающими к ним транспортными устройствами. Увлажнение массы, заливка связующих добавок, контроль длительности замеса и качества готовой массы;

выгрузка массы из бегунов на транспортерные ленты, в бункера, короба, вагонетки или на площадки;

очистка бегунов от налипшей массы;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, смазка трущихся частей механизмов;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

965. Должен знать:

технологический процесс смешения шихты;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации смесительных бегунов и примыкающих к ним транспортных устройств;

состав и свойства компонентов изготовляемой массы;

влияние качества шихтовых материалов на качество массы и изделий;

причины брака и способы его предупреждения;

систему смазки; виды смазочных материалов;

слесарное дело.

При обслуживании смесительных бегунов, оборудованных контрольно-измерительными приборами, автоматикой, вентиляционными и аспирационными устройствами - 4-й разряд.

196. Выгрузчик огнеупорных материалов из печей
Параграф 1. Выгрузчик огнеупорных материалов из печей, 2-й разряд

966. Характеристика работ:

выгрузка шамота из шахтных печей под руководством выгрузчика более высокой квалификации;

выкатывание вагонеток с пенолегковесом из сушил;

разгрузка коробов с горячим магнезитом в бункер холодильника;

разбивка крупных кусков магнезита;

прицепка нагруженных сырьем коробов и отцепка порожних;

подача сигналов машинисту крана о подъеме, спуске и установке коробов;

наблюдение за исправностью коробов, смазка их;

ведение учета загружаемого сырья;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования;

выполнение стропальных работ.

967. Должен знать:

сырье по видам, сортам и месторождениям;

правила разгрузки коробов;

основы слесарного дела;

правила выгрузки шамота из печей;

правила прицепки и отцепки коробов;

установленную сигнализацию.

Параграф 2. Выгрузчик огнеупорных материалов из печей, 3-й разряд

968. Характеристика работ:

выгрузка шамота из шахтных печей в транспортирующие устройства путем открывания люков бункерных затворов;

обслуживание разгрузочных механизмов шахтных печей;

пуск и остановка скипового подъемника при разгрузке коробов с горячим магнезитом;

перестановка передвижных вентиляторов;

смазка вагонеток и поворотных кругов;

укладка и уборка звеньев пути;

очистка путей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

969. Должен знать:

принцип работы обслуживаемого оборудования;

сорта выгружаемых материалов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству огнеупорных материалов;

виды смазочных материалов, места смазки;

слесарное дело.

Параграф 3. Выгрузчик огнеупорных материалов из печей, 4-й разряд

970. Характеристика работ:

выгрузка огнеупорных изделий из камер печей по сортам и видам;

выгрузка пакетов с помощью подъемно-транспортных механизмов или изделий вручную после обжига;

выгрузка шамота из камер кольцевых или периодических печей;

отвозка груженых вагонеток на склад или накатка их на электролафет и возвращение порожних к месту погрузки;

выгрузка магнезита с помощью разгрузочных аппаратов; прицепка и откатка коробов с горячим магнезитом на шахтных печах;

разбивка вручную сваренного магнезита;

очистка, смазка и обеспечение бесперебойной работы выгрузочных аппаратов и оборудования.

971. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования государственных стандартов, предъявляемых к качеству огнеупорных изделий;

схему коммуникаций.

197. Загрузчик сырья и полуфабриката
Параграф 1. Загрузчик сырья и полуфабриката,
2-й разряд

972. Характеристика работ:

загрузка сырья, на транспортерную ленту, в вагонетку или в дробилку, приемные бункера или сушильные барабаны;

рыхление различных видов сырья;

загрузка сырья в питательные устройства или бункеры;

загрузка массы в трубный или ленточный пресс;

подкатка и установка в туннельные сушила вагонеток с полуфабрикатом; пуск и остановка толкателя; выкатка вагонеток из сушил и подкатка их к месту садки;

разбивка крупных магнезитовых кусков и проталкивание их через решетку в бункеры;

чистка и смазка всех обслуживаемых механизмов, выявление и устранение неисправностей в их работе;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

973. Должен знать:

устройство и принцип работы питателей и транспортирующих устройств;

требования государственных стандартов к качеству сырья;

виды смазочных материалов и места смазки;

слесарное дело.

Параграф 2. Загрузчик сырья и полуфабриката,
3-й разряд

974. Характеристика работ:

загрузка в шахтные или вращающиеся печи сырья и топлива с помощью различных транспортерных и загрузочных устройств;

загрузка магнезита в шахтные печи под руководством загрузчика более высокой квалификации;

ведение работ по приемке, подготовке и подаче материалов в производстве карбидокремниевых электронагревательных стержней.

975. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации загрузочных устройств печей;

режим загрузки печей.

Параграф 3. Загрузчик сырья и полуфабриката,
4-й разряд

976. Характеристика работ:

загрузка магнезита в шахтные печи;

прием поступающего магнезита с дробильно-сортировочной фабрики, наблюдение за распределением и загрузкой его по печам;

соблюдение режима загрузки магнезита в шахтные печи;

проведение ремонта обслуживаемого оборудования.

977. Должен знать:

нормативы по кусковатости магнезита;

режим работы шахтных печей при обжиге магнезита.

198. Испытатель карборундовых стержней
Параграф 1. Испытатель карборундовых стержней,
4-й разряд

978. Характеристика работ:

испытание электрических свойств карборундовых стержней до и после металлизации, угольных труб - до и после обжига;

предварительная разбраковка стержней по внешнему виду;

подноска стержней и угольных труб к станку или испытательному стенду;

зачистка концов годных стержней, комплектование их по значению электрического сопротивления и упаковка в коробки:

обрезка концов угольных труб до установленных размеров;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого станка, участие в его ремонте.

979. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации электроиспытательного станка, контрольно-измерительных приборов и методы их наладки;

физические и электрические свойства стержней до и после металлизации;

физические и электрические свойства угольных труб до и после обжига;

требования государственных стандартов к качеству выпускаемой продукции;

слесарное дело.

199. Корректировщик шлама
Параграф 1. Корректировщик шлама, 2-й разряд

980. Характеристика работ:

расчет, приготовление и корректировка шлама на заданный химический состав и свойства;

взятие проб, проверка плотности и уровня шлама;

распределение шлама по шлам-бассейнам путем переключения запорных кранов и задвижек на магистралях;

доведение шлама до заданного химического состава и перемешивание его;

обслуживание воздухораспределителя, чистка и смазка кранов, задвижек;

ведение записей анализов и расчетов шлама в журнале;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

981. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемых механизмов и сооружений;

схему расположения бассейнов и шламопроводов, водопроводов и воздухопроводов;

технологию приготовления шламов, методы их корректировки;

состав и свойства шлама и его компонентов;

порядок ведения записей в журнале;

основы слесарного дела.

200. Машинист пневмотранспорта
Параграф 1. Машинист пневмотранспорта, 4-й разряд

982. Характеристика работ:

управление оборудованием пневмотранспорта при транспортировке различных порошков при помощи сжатого воздуха;

наблюдение за исправным состоянием и бесперебойной работой питателей, трубопроводов, циклонов, фильтров, бункеров;

регулирование подачи и давления воздуха в распределительной головке, лабиринтных уплотнениях, воздухосборнике и концентрации пылевоздушной смеси;

проверка клапанов на оборудовании, бункерах и пылепроводах;

устранение задержек пыли в магистралях;

продувание пылепроводов;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

чистка, смазка и ремонт обслуживаемого оборудования.

983. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации оборудования;

схему магистралей и коммуникаций пневмотранспорта;

контрольно-измерительные приборы, инструмент и приспособления;

виды смазочных материалов и места смазки оборудования, слесарное дело.

201. Машинист скипового подъемника
Параграф 1. Машинист скипового подъемника,
2-й разряд

984. Характеристика работ:

подъем разных материалов с помощью скипового подъемника с соблюдением весовых норм поднимаемого груза;

погрузка материалов в ковш скипового подъемника;

пуск и остановка подъемника;

подача сигналов о спуске и подъеме;

наблюдение за исправным состоянием электрического и механического оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе механизмов подъемника;

проверка тормозных устройств, тросов;

смена изношенных деталей, сращивание тросов;

участие в ремонте оборудования.

985. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации подъемников;

допускаемую нагрузку тросов;

установленную сигнализацию;

виды и свойства смазочных материалов и места смазки оборудования; основы слесарного дела;

график работы подъемника.

202. Машинист тельфера
Параграф 1. Машинист тельфера, 3-й разряд

986. Характеристика работ:

пуск и остановка тельфера, подъем коробов с горячим магнезитом и массой и отвозка их к месту назначения;

взвешивание, разгрузка и возвращение порожняка к печам;

наблюдение за исправным состоянием тельфера и коробов и обеспечение их бесперебойной работы;

смазка трущихся частей и ремонт обслуживаемого оборудования.

987. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации тельфера;

виды смазочных материалов и места смазки;

слесарное дело.

203. Машинист холодильника
Параграф 1. Машинист холодильника, 2-й разряд

988. Характеристика работ:

ведение процесса охлаждения обожженного материала в холодильном барабане;

пуск и остановка холодильного барабана, транспортерных лент, наблюдение за их бесперебойной работой;

регулирование положения холодильного барабана относительно контрольных роликов;

доставка смазочных и обтирочных материалов;

выдерживание процесса охлаждения в соответствии с заданными режимами;

равномерная загрузка холодильника обожженным материалом;

регулирование подачи воды на холодильный барабан;

смазка механизмов холодильного барабана;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

989. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации холодильных барабанов и связанных с ними механизмов и приспособлений;

технологические нормативы охлаждения материалов;

схемы автоматизации, блокировки и сигнализации;

места смазки механизмов и виды смазочных материалов;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Машинист холодильника, 3-й разряд

990. Характеристика работ:

ведение процессов охлаждения обожженного материала в холодильном барабане и дробления его на дробилках, дробильных агрегатах и дробильно-сортировочных установках различных систем;

осмотр, чистка, пуск и остановка холодильного барабана, транспортерных лент, дробилок, дробильных агрегатов и дробильно-сортировочных установок различных систем, наблюдение за их работой;

регулирование положения холодильного барабана, равномерной загрузки и зазоров между рабочими механизмами дробилок;

равномерная загрузка холодильника обожженным материалом.

991. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации дробилок, дробильных агрегатов, дробильно-сортировочных установок;

технологическую схему охлаждения и дробления обожженного материала;

слесарное дело.

204. Машинист электролафета
Параграф 1. Машинист электролафета, 2-й разряд

992. Характеристика работ:

управление электролафетом при транспортировке вагонеток с различными материалами,

подготовка электролафета к работе,

отвозка груженых вагонеток и возвращение порожних к месту погрузки;

подача вагонеток в печи или сушила под руководством машиниста более высокой квалификации;

наблюдение за исправностью электролафета, смазка трущихся частей;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого электролафета, участие его ремонте.

993. Должен знать:

принцип работы электролафета и приемы управления им;

правила безопасного движения и транспортировки изделий;

схему расположения оборудования, агрегатов и путей в цехе;

основы электрослесарного дела.

Параграф 2. Машинист электролафета, 3-й разряд

994. Характеристика работ:

управление электролафетом, оборудованным толкателем и лебедкой, при обслуживании сушил или прессов;

подача вагонеток в сушила и проталкивание их при помощи механического толкателя;

установка и уборка вагонеток с площадки электролафета;

обслуживание двигателей, вентиляторов и содержание их в исправном состоянии;

выдерживание режима проталкивания вагонеток в сушила.

995. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации, электролафетов, оборудованных толкателем и лебедкой; режим проталкивания вагонеток в сушила; электрослесарное дело.

Параграф 3. Машинист электролафета, 4-й разряд

996. Характеристика работ:

управление электролафетом, оборудованным толкателем и лебедкой, при обслуживании печей;

управление электролафетом, оборудованным двумя и более прицепами.

997. Должен знать:

режим проталкивания вагонеток в печи;

правила эксплуатации электролафета с двумя и более прицепами.

205. Насадчик манжет
Параграф 1. Насадчик манжет, 2-й разряд

998. Характеристика работ:

насадка манжета на карбидокремниевые стержни;

заготовка пасты путем взвешивания компонентов и их перемешивания в соответствии с установленной технологией;

нанесение пасты на поверхность стержней и насадка манжет;

сушка изделий по установленному режиму;

осмотр изделий и сортировка их по внешнему виду.

999. Должен знать:

состав, свойства и способ приготовления пасты;

приемы насадки манжет на карбидокремниевые стержни;

режим сушки изделий;

виды брака изделий и способы его устранения;

сортамент карбидокремниевых стержней.

206. Обжигальщик на печах
Параграф 1. Обжигальщик на печах, 3-й разряд

1000. Характеристика работ:

ведение процесса обжига радиосопротивлений и первичного обжига заготовок карбидокремниевых электронагревателей в соответствии с установленным технологическим режимом;

подготовка обжиговых печей к работе и загрузка их полуфабрикатом;

выгрузка изделий из печи с укладкой их в отведенное место;

смазка трущихся частей обслуживаемого оборудования;

выявление и устранение неисправностей обслуживаемого оборудования.

1001. Должен знать:

основы процесса обжига изделий в печах;

режим обжига радиосопротивлений и электронагревателей;

принцип работы обжиговых печей;

места смазки механизмов и сорта смазочных материалов;

слесарное дело.

Параграф 2. Обжигальщик на печах, 4-й разряд

1002. Характеристика работ:

ведение процесса обжига глины и брикета на шамот в периодических, кольцевых и шахтных печах; обжига известняка в шахтных и периодических печах; обжига изделий из высокоогнеупорных окислов в обжиговых печах с защитной средой;

ведение процесса обжига сырья во вращающихся печах и силицирующего обжига заготовок карбидокремниевых нагревателей на печах различных систем под руководством обжигальщика более высокой квалификации;

подвозка топлива, равномерная загрузка его в топки или загрузочные отверстия печи;

очистка колосников и топок, заливка водой шлака и вывоза его;

установка бумажных щитов, переноска перекидных коробов, перевод последующих камер на огонь;

установка и передвижение вентиляторов;

охлаждение камер после обжига;

наблюдение за процессом обжига по показаниям контрольно-измерительных приборов и по данным анализов лабораторий и теплотехнического бюро.

1003. Должен знать:

технологию и режим обжига изделий в печах;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых обжиговых печей, контрольно-измерительных приборов;

виды брака при обжиге и способы его предупреждения;

состав и свойства применяемого топлива и способы его сжигания.

Параграф 3. Обжигальщик на печах, 5-й разряд

1004. Характеристика работ:

ведение процесса обжига сырья во вращающихся печах; обжига магнезита в шахтных печах, работающих на жидком топливе; обжига брикета на шамот совместно с изделиями в периодических и кольцевых печах; обжига изделий в газокамерных, периодических и кольцевых печах; обжига изделий из высокоогнеупорных окислов в горнах и высокочастотных печах; силицирующего обжига заготовок карбидокремниевых электронагревателей на печах различных систем; обжига магнезита во вращающихся печах суммарной производительностью до 20 т/ч; обжига доломита в вагранках;

ведение процесса обжига изделий в туннельных печах под руководством обжигальщика более высокой квалификации;

регулирование температуры в камерах, находящихся на подогреве, обжиге и охлаждении;

соблюдение режима и графика обжига;

регулирование тяги;

подготовка и растопка вновь загруженных камер, перевод камер с малого огня на большой;

измерение температуры оптическим пирометром и термопарой;

ведение записи температуры обжига;

контроль за качеством продукции и давлением газа, соответствием садки полуфабрикатов в печи установленным схемам.

1005. Должен знать:

режим обжига изделий и схемы садки полуфабриката;

устройство и правила технической эксплуатации печей разных систем и конструкций и связанных с ними механизмов, транспортных средств, контрольно-измерительных приборов;

устройство щита тепловых приборов;

схемы блокировки, автоматизации и сигнализации;

факторы, влияющие на производительность печей;

схемы газоходов и коммуникаций.

Параграф 4. Обжигальщик на печах, 6-й разряд

1006. Характеристика работ:

ведение процесса обжига изделий в туннельных печах; обжига магнезита в шахтных печах, работающих на твердом топливе; обжига магнезита во вращающихся печах суммарной производительностью 20 т/ч и выше; силицирующего обжига заготовок карбидокремниевых электронагревателей с обслуживанием единого пульта управления конвейерных печей;

подача вагонов в печь;

обмазка бортов вагонов глиной;

регулирование тяги, подачи газа и воздуха в печь;

наблюдение за температурой в печи и составом отходящих газов по приборам;

чистка горелок, туннелей, проверка их состояния после прогонов;

засыпка песочных затворов;

наблюдение за работой вентиляторов и измерительной аппаратуры;

отбор горячего воздуха для сушил;

соблюдение режима и графика обжига изделий;

наладка печей при нарушениях процесса обжига;

ведение записей в журнале;

выполнение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

1007. Должен знать:

основы теплотехники;

конструктивные особенности печей разных систем и измерительной аппаратуры;

способы рационального сжигания топлива и нормы его расхода;

порядок пуска и остановки печи;

схемы садки полуфабриката на вагоны.

207. Оператор на подогреве мазута
Параграф 1. Оператор на подогреве мазута, 2-й разряд

1008. Характеристика работ:

наполнение резервуара мазутом;

регулирование подачи пара для подогрев мазута и поддержание температуры в пределах, установленных нормами;

подача мазута в топки;

очистка резервуаров и арматуры от мазутных остатков;

удаление из резервуаров отстоявшейся воды;

наблюдение за бесперебойной работой магистралей.

1009. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

температуры нагрева мазута, при которой обеспечивается необходимое его разжижение.

208. Оправщик огнеупорных изделий
Параграф 1. Оправщик огнеупорных изделий, 2-й разряд

1010. Характеристика работ:

оправка и устранение дефектов на поверхности сырца и изделий простой и средней сложности конфигурации;

резка капиллярных трубок на резательном станке;

обмазка сырца;

приготовление масс и растворов для оправки в обмазки;

отбор и транспортировка к рабочему месту изделий и сырца, подлежащих исправлению;

относка или отвозка исправленных изделий и укладка их в штабеля на поддоны, сырца - в сушила;

обслуживание резательного станка, выявление и устранение неисправностей в его работе, участие в ремонте.

1011. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации резательного станка;

типы и размеры капиллярных трубок;

требования государственных стандартов к качеству изделий;

способы оправки и обмазки изделий и сырца;

порядок укладки сырца в сушила или штабеля;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Оправщик огнеупорных изделий, 3-й разряд

1012. Характеристика работ:

оправка изделий из высокоогнеупорных окислов и устранение дефектов на поверхности сложных, особо сложных и крупногабаритных сырых и обожженных изделий;

подготовка необходимых составов для устранения дефектов и оправки.

1013. Должен знать:

требования государственных стандартов к качеству продукции;

способы приготовления масс и растворов для оправки сырца и изделий из высокоогнеупорных окислов;

применяемые инструменты и приспособления;

слесарное дело.

209. Парафинировщик изделий
Параграф 1. Парафинировщик изделий, 3-й разряд

1014. Характеристика работ:

ведение процесса парафинирования без обжиговых изделий;

подготовка парафина и загрузка его в барабан;

нагрев парафина до установленной температуры;

укладка изделий на подвесные полки барабанов;

снятие парафинированных изделий с полок барабана, обертывание их бумагой, маркировка и укладка на стеллажи и поддоны;

учет выработанной продукции;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования, участие в его ремонте.

1015. Должен знать:

технологию парафинирования безобжиговых изделий;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

свойства парафина;

виды огнеупоров, подлежащих парафинированию;

требования государственных стандартов к качеству безобжиговых изделий;

правила маркировки безобжиговых изделий;

способы выявления, предупреждения и устранения брака;

слесарное дело

210. Плавильщик огнеупорного сырья
Параграф 1. Плавильщик огнеупорного сырья, 4-й разряд

1016. Характеристика работ:

ведение процесса плавки огнеупорного сырья в электродуговых печах, разливка продуктов плавки, смена электродов, наварка подин под руководством плавильщика более высокой квалификации;

разборка форм, засыпка отлитого бруса диатомитом, освобождение бруса после отжига от диатомита;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

1017. Должен знать:

основы технологии плавки огнеупорного сырья;

устройство и принцип работы обслуживаемых печей;

способы разливки расплавленных масс;

требования по сборке форм; слесарное дело.

Параграф 2. Плавильщик огнеупорного сырья,
5-й разряд

1018. Характеристика работ;

ведение процесса плавки огнеупорного сырья в электродуговых печах;

загрузка шихты в печь;

отбор проб;

разливка продуктов плавки;

регулирование температуры и электронагрузки печей;

смена электродов;

регулирование процесса плавки по показаниям контрольно-измерительных приборов;

наварка подин печей;

ведение учета показателей работы печей.

1019. Должен знать:

технологию плавки огнеупорного сырья;

конструкции различных печей для плавки огнеупорного сырья;

свойства огнеупорного сырья;

требования государственных стандартов к компонентам шихты и выпускаемой продукции.

211. Прессовщик огнеупорных изделий
Параграф 1. Прессовщик огнеупорных изделий,
2-й разряд

1020. Характеристика работ:

прессование брикета полусухим и пластическим способами на прессах различных систем и конструкций под руководством прессовщика более высокой квалификации;

прессование мелкоштучных огнеупорных изделий, наконечников для термопары погружения из высокоогнеупорных окислов;

пуск и остановка питателей, наблюдение за их работой, регулирование равномерного поступления массы в пресс;

очистка течек бункеров и питателя от массы, удаления окатышей;

смазка заготовок, подачи их для допрессовки;

оправка заусениц, прокаливание и заправка отверстий;

подача брака в питатель перегонного пресса;

обслуживание питателей прессов полусухого способа прессования;

взвешивание шихты и засыпка ее в форму пресса;

участие в подготовке пресса к работе, протирка пуансонов, чистка штемпелей, транспортерных устройств, замена и чистка мундштуков ленточных прессов;

смазка обслуживаемого оборудования;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1021. Должен знать:

основы технологии прессования;

принцип работы обслуживаемых прессов;

технологические нормативы на изделия;

виды смазочных материалов и места смазки;

правила техники безопасности при прессовании изделий;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Прессовщик огнеупорных изделий,
3-й разряд

1022. Характеристика работ:

прессование брикета полусухим и пластическим способами на прессах различных систем и конструкций;

допрессовка сырца пластическим способом прессования на прессах различных систем и конструкций;

прессование полусухим способом заготовок карбидокремниевых электронагревателей;

обслуживание перегонных прессов, смесителей ленточных прессов;

прессование заготовок и изделий на прессах различных систем пластическим способом при производительности до 40 т в смену;

прессование высокоглиноземистых трубок и изделий и соломки из высокоогнеупорных окислов;

прессование изделий полусухим способом на механических и гидравлических прессах усилием до 150 тс;

холодное прессование брикета и горячее прессование заготовок карбидокремниевых электронагревателей пластическим способом под руководством прессовщика более высокой квалификации;

контроль влажности и плотности изделий;

соблюдение размеров и качества заготовок и изделий;

обеспечение бесперебойной работы и неисправного состояния пресса, замена изношенных деталей.

1023. Должен знать:

технологию прессования;

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых прессов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к сырцу;

виды прессуемых изделий и форм для их изготовления;

виды брака и способы его предупреждения;

слесарное дело.

Параграф 3. Прессовщик огнеупорных изделий,
4-й разряд

1024. Характеристика работ:

прессование изделий полусухим способом на механических и гидравлических прессах усилием свыше 150 тс до 1000 тс и фрикционных прессах;

прессование изделий из высокоогнеупорных окислов на прессах различных систем и конструкций;

полусухое виброформование заготовок карбидокремниевых электронагревателей;

холодное прессование брикета и горячее прессование заготовок карбидокремниевых электронагревателей пластическим способом;

прессование легковесных изделий;

допрессовка пластическим способом воронок, стопорных и литниковых трубок, звездочек и других сложных фасонных изделий;

прессование заготовок и изделий на прессах различных систем пластическим способом при производительности свыше 40 т в смену;

обслуживание фильтр-прессов;

горячее прессование заготовок карбидокремниевых электронагревателей пластическим способом на автоматических линиях под руководством прессовщика более высокой квалификации;

подготовка пресса к работе;

управление прессом, регулирование поступления в пресс шихты или массы;

укладка заготовок в формы и съем сырца;

контроль наполнения форм, влажности, плотности, размеров и качества прессуемых изделий;

замена пуансонов, исправление размеров.

1025. Должен знать:

процесс прессования; устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

причины возникновения брака и способы его устранения;

виды способов прессования, их отличительные особенности;

способы подналадки обслуживаемого оборудования.

Параграф 4. Прессовщик огнеупорных изделий,
5-й разряд

1026. Характеристика работ:

прессование изделий полусухим способом на гидравлических и механических прессах усилием 1000 тс и выше или на фрикционных прессах с выполнением работ по наладке и регулированию пресса;

прессование полусухим способом звездочек и пробок с винтовой нарезкой, воронок, стаканов и особо сложных огнеупорных изделий;

горячее прессование заготовок карбидокремниевых электронагревателей пластическим способом на автоматических линиях;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

1027. Должен знать:

технологию прессования особо сложных изделий;

устройство прессов различных систем и конструкций, оборудования автоматических линий;

способы и порядок наладки оборудования автоматических линий и прессов;

технические условия и требования, предъявляемые к качеству готовой продукции, полуфабрикатов и сырца;

основы химии, физики, электротехники, гидравлики в объеме программы производственно-технического обучения.

212. Просевщик порошков на механических ситах
Параграф 1. Просевщик порошков на механических ситах,
2-й разряд

1028. Характеристика работ:

просев различных материалов и порошков на призматических грохотах, барабанных ситах;

соблюдение заданных режимов просева по фракциям;

обеспечение равномерного поступления материалов для просева;

направление просеянных порошков в соответствующие бункера;

обивка и смена сит, чистка, смазка и ремонт обслуживаемого оборудования.

1029. Должен знать:

принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

виды, свойства и составы материалов, поступающих для просева;

нормативы просева порошков по фракциям;

виды смазочных материалов и места смазки;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Просевщик порошков на механических ситах, 3-й разряд

1030. Характеристика работ:

просев различных материалов и порошков на сепараторах и вибрационных ситах;

обслуживание питателей, транспортеров и вспомогательных механизмов и устройств;

просев и классификация материалов и порошков в соответствии с технологическими нормативами;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

1031. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила эксплуатации сепараторов, вибрационных сит, питателей, транспортеров, пусковой аппаратуры;

схемы автоматизации, блокировки и сигнализации; слесарное дело;

размеры сит и сорта сеток;

технические условия, предъявляемые к качеству просева.

213. Разливальщик-загладчик пеномассы
Параграф 1. Разливальщик-загладчик пеномассы,
2-й разряд

1032. Характеристика работ:

разливка пеномассы в металлические формы вручную или с помощью разливочного аппарата;

контроль наполнения форм;

заглаживание залитой формы скребком;

подача рамок и форм к месту разливки и укладки;

укладка рамок на вагонетки;

отвозка изделий вручную или на электролафете в сушила;

освобождение форм от окрепшей заготовки;

контроль режима сушки;

очистка и смазка форм;

участие в текущем ремонте обслуживаемого оборудования.

1033. Должен знать:

способы разливки пеномассы в формы;

состав и свойства масс;

виды брака и способы его устранения;

режим сушки.

При разливке пеномассы в производстве ультралегковесных и легковесных изделий из высокоглиноземистых и высокоогнеупорных окислов - 3-й разряд.

214. Резчик брикета и заготовок
Параграф 1. Резчик брикета и заготовок, 2-й разряд

1034. Характеристика работ:

резка брикета и заготовок при помощи резательного аппарата;

очистка валков от налипшей глины, проверка и замена струн резательного аппарата;

смазка заготовок при обсыпке их поверхности шамотным порошком;

наблюдение за работой резательного аппарата, смазка и мелкий ремонт его;

смена мундштуков ленточного пресса.

1035. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила эксплуатации резательного аппарата;

виды и причины брака заготовок.

215. Садчик в печи и на туннельные вагоны
Параграф 1. Садчик в печи и на туннельные вагоны,
2-й разряд

1036. Характеристика работ:

укладка в капсели соломки, наконечников, тиглей и фасонных мелкоштучных изделий из высокоогнеупорных окислов в соответствии с технологической схемой укладки;

пересыпка или перекладка изделий при садке высокоогнеупорных материалов в соответствии с требованиями технологической инструкции;

отсортировка изделий, имеющих дефекты;

участие в ремонте оборудования.

1037. Должен знать:

технологическую схему укладки в капсели фасонных изделий из высокоогнеупорных окислов;

требования, предъявляемые к изделиям по внешнему виду;

назначение и вид материалов пересыпки;

виды дефектов изделий;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Садчик в печи и на туннельные вагоны,
3-й разряд

1038. Характеристика работ:

садка заготовок карбидокремниевых электронагревателей в конвейерные печи;

подготовка камеры для садки, очистка пода печи от боя, выравнивание пода под линией и съем сырца с вагонеток и укладка его в елку в соответствии с технологической схемой садки под руководством садчика более высокой квалификации;

укладка мелкоштучных высокоглиноземистых трубок в трубки больших размеров;

закатка груженых вагонеток в камеру и откатка порожних из камеры;

укладка переносных тупиков и поворотных кругов, перестановка вентиляторов;

подноска песка и пересыпка сырца песком при садке;

определение качества сырца по внешним признакам, отсортировка брака;

подноска сырца с вагонеток, стоящих вне камеры;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

1039. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемых печей, инструмента и приспособлений;

правила транспортировки и садки сырца;

технологические схемы садки изделий простой формы.

Параграф 3. Садчик в печи и на туннельные вагоны,
4-й разряд

1040. Характеристика работ:

садка шамотных, динасовых, магнезиальных, доломитовых изделий, высокоглиноземистых трубок и изделий на вагоны туннельной печи в соответствии с технологической схемой садки;

садка кусковой глины, брикета, изделий из высокоогнеупорных окислов;

садка динасовых и графитосодержащих изделий в газокамерные и периодические печи, шамотных изделий - в периодические, кольцевые и газокамерные печи под руководством садчика более высокой квалификации;

подготовка для садки камер периодических кольцевых, газокамер печей, вагонов туннельной печи,

подвозка или подноска материалов и изделий, садка их в порядке, обеспечивающем равномерный обжиг, с наилучшим использованием объема камер.

1041. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации периодических кольцевых, газокамерных печей;

правила, технологические схемы садки изделий сложной формы и брикета; сортамент изделий и материалов;

габариты вагонов и туннеля печи;

слесарное дело.

Параграф 4. Садчик в печи и на туннельные вагоны,
5-й разряд

1042. Характеристика работ:

садка шамотных, магнезиальных, доломитовых, динасовых и графитосодержащих изделий, капселей с изделиями из высокоогнеупорных окислов в периодические, газокамерные и кольцевые печи в соответствии с технологической схемой садки;

пересыпка рядов изделий песком при садке;

контроль влажности и качества изделий по внешним признакам;

руководство работой по садке изделий в печи и ведение учета посаженной в камеры продукции;

управление садочным манипулятором;

выполнение ремонта обслуживаемого оборудования.

1043. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации печей, вентиляторов, садочных манипуляторов;

режим обжига изделий;

технологические схемы садки изделий различной конфигурации;

приемы и методы садки изделий, позволяющие избежать их падений, искривлений и перекосов;

схемы садки динасовых и графитосодержащих изделий.

216. Сортировщик полуфабриката и изделий
Параграф 1. Сортировщик полуфабриката и изделий,
2-й разряд

1044. Характеристика работ:

поштучная сортировка сырца по сортам и маркам с применением шаблонов и по внешним видам;

съем сухого сырца с вагонетки;

укладка сырца в штабели, вагоны ила вагонетки по сортам и маркам;

сортировка обожженного магнезита или доломита, удаление посторонних примесей, недопала;

отвозка или относка брака и отходов в отведенное место.

1045. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации применяемых инструментов, шаблонов и приспособлений;

требования, предъявляемые к качеству сырца.

Параграф 2. Сортировщик полуфабриката и изделий,
3-й разряд

1046. Характеристика работ:

сортировка изделий простой и средней сложности конфигурации;

сортировка и упаковка высокоглиноземистых изделий и трубок;

разгрузка обожженных изделий с вагонеток, туннельных вагонов или транспортеров с поштучной рассортировкой их по внешним признакам;

подкатка груженых вагонеток к месту разгрузки и откатка порожних;

подноска поддонов к местам разгрузки;

определение марок, сортов и классов изделий, очистка их от песка и укладка в штабели или на поддоны.

1047. Должен знать:

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству изделий;

способы определения качества и сортности изделий по внешнему виду;

порядок учета годных изделий и брака.

Параграф 3. Сортировщик полуфабриката и изделий,
4-й разряд

1048. Характеристика работ:

сортировка изделий сложной и особо сложной конфигурации, легковесных изделий и укладка их на конвейер;

поштучный осмотр и обмер изделий, зачистка и устранение дефектов на их поверхности;

ведение учета рассортированной продукции по сортам; маркам и классам, брака - по видам.

1049. Должен знать:

способы сортировки и зачистки изделий сложной и особо сложной конфигурации схемы укладки и виды маркировки изделий на складе готовой продукции.

217. Составитель массы на мешалках
Параграф 1. Составитель массы на мешалках,
1-й разряд

1050. Характеристика работ:

подача связующих добавок по трубопроводу в мерники смесительных бегунов по сигналам бегунщика смесительных бегунов.

1051. Должен знать:

расположение трубопроводов для подачи связующих добавок;

состав и свойства добавок;

емкость мерников смесительных бегунов.

Параграф 2. Составитель массы на мешалках, 2-й разряд

1052. Характеристика работ:

составление связующих добавок: шликера, сульфитно-спиртовой барды путем дозирования и перемешивания компонентов;

определение удельного веса барды и шликера;

приготовление силицирующей засыпки;

составление и смещение масс для производства магнезиальных и доломитовых изделий;

подготовка к загрузке в бак сульфитно-спиртовой барды;

регулирование подачи жидких щелочей для увлажнения массы, подачи порошков и массы в мешалки и на транспортерные ленты;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, уход за ним, чистка и смазка его;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1053. Должен знать:

принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

способы приготовления связующих добавок и силицирующих засыпок;

состав и свойства приготовляемых масс, растворов и их компонентов;

продолжительность смещения;

способы определения окончания процесса смешения и качества готовой массы, порошков или раствора по внешним признакам;

виды смазочных материалов; места смазки оборудования; основы слесарного дела.

Параграф 3. Составитель массы на мешалках,
3-й разряд

1054. Характеристика работ:

составление и смешение массы на мешалках различных систем;

подготовка эмульсии требуемого качества;

приготовление пеномассы заданного объемного веса для изготовления пенолегковесных изделий;

приготовление карбидокремниевой массы и токопроводящей массы в мешалках путем дозировки перемешивания компонентов массы в соответствии с установленной технологией;

обмазка карбидокремниевых стержней токопроводящей массой;

нанесение токопроводящей массы на листы бумаги и обертка ими стержней;

относка стержней на стеллажи для сушки;

пуск и остановка мешалок, дозирующих аппаратов, транспортерных устройств и наблюдение за их работой;

открывание шиберов в течках бункеров;

регулирование подачи компонентов массы в мешалки в строго установленном соотношении;

контроль качества и длительности замеса.

1055. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила эксплуатации мешалок различных систем;

виды брака массы и способы его предупреждения;

состав и свойства карбидокремниевой и токопроводящей масс, технологию их приготовления;

способы нанесения токопроводящей обмазки на поверхность карбидокремниевых стержней;

слесарное дело.

218. Съемщик-укладчик заготовок, массы и готовых изделий
Параграф 1. Съемщик-укладчик заготовок, массы и готовых изделий, 2-й разряд

1056. Характеристика работ:

съем заготовок, брикета и сырца с транспортирующих устройств, стола или из формы пресса, укладка их в вагонетки, на транспортер, элеватор или в запас;

выполнение работ по загрузке массы и брака в ленточный пресс;

участие в работе по замене и очистке мундштуков;

подноска рамок, подкатка и откатка вагонеток, пуск и остановка транспортерных лент;

перекладка и ребровка сырца в процессе сушки;

наполнение молотым материалом мешков, относка и укладка их в отведенные места или на транспортерную ленту;

уборка просыпавшегося материала;

чистка, смазка и участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1057. Должен знать:

принцип работы и правила технической эксплуатации транспортеров, элеваторов и других транспортных устройств;

требования государственных стандартов к заготовкам, брикету, способы наполнения мешков и укладки их в штабеля;

виды смазочных материалов, места смазки оборудования;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Съемщик-укладчик заготовок, массы и готовых изделий, 3-й разряд

1058. Характеристика работ:

съем изделий, прессуемых полусухим способом с прессов всех систем, укладка их на вагонетки или транспортерные устройства;

съем легковесных изделий, стопорных и литниковых трубок, звездочек, воронок и других аналогичных фасонных изделий, прессуемых пластическим способом, с прессов разных систем;

относка изделий в сушила;

съем высушенного сырца и периодическая ребровка его;

уборка брака.

1059. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

правила съема и укладка прессованных изделий;

условия и режим сушки;

требования государственных стандартов к качеству выпускаемой продукции;

слесарное дело.

219. Формовщик огнеупорных изделий
Параграф 1. Формовщик огнеупорных изделий,
2-й разряд

1060. Характеристика работ:

формовка вручную или хвостовым молотком динасовых, магнезиальных и шамотных изделий несложной конфигурации;

заполнение форм формовочной массой и трамбовка ее;

оправка сформованных изделий, маркировка их, посыпка мелким песком или шамотом, укладка изделий на ровные щитки и относка их на вагонетки или в сушила;

сборка, разборка и смазка форм;

транспортировка сформованных изделий в сушила;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1061. Должен знать:

принцип работы и правила технической эксплуатации хвостового молотка, измерительного инструмента;

состав и свойства формовочных масс;

виды и размеры форм;

правила транспортировки изделий;

режим сушки изделий; способы формовки;

правила чтения чертежей;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Формовщик огнеупорных изделий, 3-й разряд

1062. Характеристика работ:

формовка вручную или хвостовым молотком динасовых, магнезиальных и шамотных изделий, имеющих на поверхности выступы, углубления, выемки, острые углы; карбидокремниевых стержней на механическом вибрационном станке и литье гипсовых форм;

трамбовка заготовок в специальной форме с помощью пневматического молотка;

формовка смолопековой заготовки;

изготовление изделий простой формы из высокоогнеупорных окислов методом литья суспензии в гипсовые формы вручную;

оправка отлитых изделий, подготовка суспензии;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

1063. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации пневматического молотка и механического вибрационного станка;

состав и свойства различных формовочных масс и суспензий;

способы их приготовления и требования, предъявляемые к ним;

приемы отправки изделий;

слесарное дело.

Параграф 3. Формовщик огнеупорных изделий,
4-й разряд

1064. Характеристика работ:

формовка хвостовым молотком крупногабаритных сложных и особо сложных изделий, имеющих значительное число острых и тупых углов, кривых поверхностей, выступов, углублений или выемок сложной формы;

формовка плавленных огнеупоров;

трамбовка изделий пневматическим молотком;

изготовление особо сложных и крупногабаритных гипсовых форм и изделий из высокоогнеупорных окислов;

формовка карбидокремниевых стержней на вибростоле вручную;

наладка механического вибрационного станка.

1065. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

виды брака при формовке и способы его предупреждения.

Параграф 4. Формовщик огнеупорных изделий,
5-й разряд

1066. Характеристика работ:

формовка изделий пустотелых, плитообразной или удлиненной формы, тяжеловесных, требующих применения подъемных механизмов;

формовка пробок с винтовой нарезкой.

1067. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации подъемных механизмов для съема и транспортировки изделий и форм большого веса;

технологию формовки пустотелых, тяжеловесных изделий.

220. Чистильщик дымоходов, боровов и топок
Параграф 1. Чистильщик дымоходов, боровов и топок,
3-й разряд

1068. Характеристика работ:

очистка камер печей, подовых решеток, каналов, колодцев, дымоходов, боровов, газовых горелок, топок, газопроводов;

замена непригодных колосников;

уборка золы, шлака, сажи, мусора с помощью различных инструментов;

наблюдение за напряжением и температурой газов в бункерах электрофильтров и их нагревом;

очистка и осаждение угольной пыли с электродов;

регулирование работы осадительных электродов;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1069. Должен знать:

устройство, схемы, и расположение боровов, каналов, газоходов, топок, газопроводов, горелок;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации электрофильтров;

способы очистки и осаждения угольной пыли с электродов;

применяемые инструменты и приспособления;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Чистильщик дымоходов, боровов и топок,
4-й разряд

1070. Характеристика работ:

очистка и обслуживание мультициклонов и примыкающих к ним транспортерных устройств и оборудования;

обеспечение герметичности люков, шиберов и клапанов мультициклонов и регулирование их работы;

выгрузка магнезитовой и доломитовой пыли из бункеров фильтров или мультициклонов с последующей транспортировкой пыли с помощью различных видов транспортирующих устройств: шнеков, цепных транспортеров, вагонеток, элеваторов, пневмотранспорта;

регулирование подачи пыли по течкам, равномерной загрузки транспортерных устройств;

пуск и остановка дымососов, шнеков ленточных транспортеров;

очистка форсунок шахтных печей, выгребание горячего магнезита из форсуночных топок;

осаждение шихты при зависании, разбивка, разгрузка сваренного магнезита вручную через окна;

уборка и вынос горячего магнезита;

разъединение и снятие форсунок; установка и соединение форсунок и шлангов;

заделка топок вокруг форсунки кирпичом и промазка раствором.

1071. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации мультициклонов, шнеков, транспортеров, дымососов, пневмотранспорта, шахтных печей, форсунок;

способы разъединения и крепления форсунок и шлангов;

правила установки и эксплуатации форсунок;

схемы коммуникаций;

слесарное дело.

221. Шихтовщик-дозировщик
Параграф 1. Шихтовщик-дозировщик, 3-й разряд

1072. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления шихты в соответствии с заданным составом;

определение качества сырья, материалов и шихты по внешним признакам;

проверка наличия материалов и шихты в бункерах;

пуск и остановка транспортерных устройств, дозирующих аппаратов и питателей, обеспечение их бесперебойной работы;

при составлении шихты вручную - взвешивание отдельных компонентов шихты, насыпание их слоями, перемешивание и отвозка в запас или засыпка в мешалку;

пуск и остановка пылеулавливающих устройств;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

очистка всех устройств от пыли, уборка просыпавшихся порошков;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1073. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

виды, назначение и свойства шихты и ее компонентов;

схему движения шихтовых материалов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к качеству шихтуемых материалов;

расположение и емкость отсеков, бункеров и других загрузочных устройств;

очередность подачи компонентов шихты в смесительные бегуны и мешалки;

схему автоматизации и блокировки обслуживаемого оборудования;

места смазки оборудования и виды смазочных материалов; слесарное дело.

222. Шлифовщик-резчик огнеупорных изделий
Параграф 1. Шлифовщик-резчик огнеупорных изделий,
2-й разряд

1074. Характеристика работ:

шлифование наружных поверхностей и резка огнеупорных изделий и заготовок простой конфигурации на налаженных шлифовальных и отрезных станках и вручную;

установка и выверка деталей на станке и в приспособлениях;

отбор заготовок с дефектами для шлифовки и резки, обмер изделий шаблоном или линейкой;

доставка заготовок к станку, съем, относка в укладка в штабеля обработанных изделий;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1075. Должен знать:

принцип работы и правила технической эксплуатации шлифовальных и отрезных станков, приспособлений, простого и средней сложности контрольно-измерительных инструментов; виды и марки огнеупорных изделий;

требования государственных стандартов к качеству изделий;

основы слесарного дела;

основные сведения о режущем инструменте, о допусках и посадках, квалитетах и параметрах шероховатости поверхности (классах точности и чистоты обработки).

Параграф 2. Шлифовщик-резчик огнеупорных изделий,
3-й разряд

1076. Характеристика работ:

шлифование, резка, сверление и другая механическая обработка огнеупорных изделий и заготовок конфигураций средней сложности на станках различных типов и конструкций, на специализированных полуавтоматических и автоматических станках алмазным и твердосплавным инструментом;

правка шлифовальных кругов под любой профиль;

установка изделий на станок, сортировки по внешним признакам и размерам;

подналадка станка с применением универсальных и специальных приспособлений и самостоятельное определение технологической последовательности обработки деталей и режимов резания;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

1077. Должен знать:

устройство, принцип работы, правила подналадки и проверки на точность обслуживаемых станков;

устройство и правила применения универсальных и специальных приспособлений;

назначение и правила применения контрольно-измерительных инструментов и приборов средней сложности;

характеристику применяемых шлифовальных кругов;

систему допусков и посадок, квалитеты и параметры шероховатости поверхности (классы точности и чистоты обработки); слесарное дело.

Параграф 3. Шлифовщик-резчик огнеупорных изделий,
4-й разряд

1078. Характеристика работ:

шлифование, резка и доводка плоскостей цилиндрических и конусных наружных и внутренних поверхностей огнеупорных изделий сложной конфигурации на станках различных типов;

шлифование плотных, высокоплотных и плавленных огнеупорных изделий для доменных печей; бесстопорной разливки стали и других целей;

наладка станка с применением сложных приспособлений подбор оптимальных режимов резания и обработки по справочникам и паспорту станка.

1079. Должен знать:

конструкцию основных узлов шлифовальных станков и правила проверки их на точность, конструктивные особенности и правила применения универсальных и специальных приспособлений;

принцип работы, назначение и правила применения сложных контрольно-измерительных инструментов и приборов;

структуру и механические свойства огнеупорных изделий различного химического состава.

Параграф 4. Шлифовальщик-резчик огнеупорных изделий,
5-й разряд

1080. Характеристика работ:

шлифование, резка, доводка и другая механическая обработка сложных и ответственных огнеупорных изделий с большим числом обрабатываемых наружных и внутренних поверхностей с труднодоступными для обработки и измерений местами, требующих при установке комбинированного крепления и точной выверки в различных плоскостях на станках различных типов и конструкций;

обработка особо сложных крупногабаритных ответственных изделий и тонкостенных деталей на уникальном оборудовании;

проведение ремонта обслуживаемого оборудования.

1081. Должен знать:

конструктивные особенности и правила проверки на точность шлифовальных станков различных типов и конструкций;

способы установки, крепления и выверки особо сложных деталей и инструментов;

методы определения последовательности обработки изделий;

правила и способы правки шлифовальных кругов для обработки сложных профилей;

способы достижения точности и чистоты обработки.

Раздел 10. Переработка вторичных металлов
223. Контролер лома и отходов металла
Параграф 1. Контролер лома и отходов металла,
2-й разряд

1082. Характеристика работ:

приемка и сдача лома и отходов черных и цветных металлов и сплавов;

определение засоренности, сорта и вида металлолома по государственным стандартам;

ведение учета веса принятого и сдаваемого металлолома;

оформление приемосдаточной документации и составление отчетности.

1103. Должен знать:

классификацию вторичных черных и цветных металлов и сплавов;

методы определения засоренности;

виды металлолома.

Параграф 2. Контролер лома и отходов металла,
3-й разряд

1083. Характеристика работ:

предупредительный пиротехнический контроль и проверка лома и отходов черных и цветных металлов на взрывоопасность при выгрузке, сортировке, разделке, транспортировке и погрузке на участках и в цехах с объемом производства до 100 тыс. т. металлолома в месяц;

удаление из лома взрывоопасных предметов и транспортировка их к специально отведенным безопасным местам;

участие в обезвреживании взрывоопасных предметов.

1084. Должен знать:

инструкции и правила пиротехнического контроля;

характеристику взрывоопасных предметов и правила обращения с ними;

правила по предупреждению взрывов при транспортировке.

При предупредительном пиротехническом контроле и проверке лома и отходов черных и цветных металлов на участках и в цехах с объемом производства 100 т. и более металлолома в месяц - 4-й разряд.

224. Копровщик по разделке лома и отходов металла
Параграф 1. Копровщик по разделке лома и отходов металла, 2-й разряд

1085. Характеристика работ:

разделка лома и отходов черных и цветных металлов на молотах, копрах с копровой бабой весом до 10 т. под руководством копровщика более высокой квалификации;

разгрузка прибывших вагонов с металлоломом и погрузка разделанного лома, мусора и шлака в контейнеры и вагоны;

подача сигналов машинисту крана при погрузке и выгрузке лома;

подача сигналов при подъеме копровой бабы;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1086. Должен знать:

основы процесса разделки лома и отходов металла;

принцип работы и правила технической эксплуатации молотов, копров, сигнального станка;

правила погрузки и выгрузки лома и отходов черных металлов кранами;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Копровщик по разделке лома и отходов металла, 3-й разряд

1087. Характеристика работ:

разделка лома и отходов черных и цветных металлов на молотах, копрах копровой бабой весом до 10 т.;

разделка лома и отходов черных и цветных металлов на копрах с копровой бабой весом 10 т. и более под руководством копровщика более высокой квалификации;

укладка лома на шабот с выбором наиболее выгодного положения для его разбивки;

определение необходимого веса и высоты подъема копровой бабы в зависимости от характера лома;

управление лебедкой подъема копровой бабы;

уборка готовой продукции у копра;

наблюдение за исправностью обслуживаемых механизмов, очистка шабота от шлака и мусора;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования.

1088. Должен знать:

правила технической эксплуатации копром;

методы и приемы разделки металлолома при копровой разбивке;

физические свойства металлов;

размеры и виды готовой продукции; слесарное дело.

При разделке лома и отходов черных и цветных металлов на копрах с копровой бабой весом 10 т и более - 4-й разряд.

225. Обжигальщик отходов металла
Параграф 1. Обжигальщик отходов металла,
3-й разряд

1089. Характеристика работ:

ведение процессов обжига, и сушки стружки, гильз, кабеля, проводов и других черных и цветных металлов в обжиговых и сушильных печах;

загрузка печей и наблюдение за тепловым режимом обжига и сушки;

транспортировка и сдача обожженных материалов;

сортировка кабеля и проводов по видам цветных металлов;

разливка свинца в изложницы при обжиге кабеля;

отгрузка и сортировка обожженного кабеля и проводов для разделки и сдачи на склад;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1090. Должен знать:

технологию процессов обжига и сушки стружки, кабеля, других черных и цветных металлов, выплавки свинца;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обжиговых и сушильных печей;

классификацию лома и отходов цветных металлов;

слесарное дело.

226. Плавильщик вторичного олова
Параграф 1. Плавильщик вторичного олова, 2-й разряд

1091. Характеристика работ:

размол скрафа и изгари на бегунах и мельницах;

загрузка скрафа в размольное оборудование;

просев отходов на ситах и передача размельченных материалов на участок переработки скрафа, а корольков - к электропечам;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

1092. Должен знать:

основы технологического процесса переработки скрафа и изгари;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации бегунов, мельниц и вибросит;

виды, свойства и назначение применяемых отходов и материалов;

основы слесарного и электрослесарного дела.

Параграф 2. Плавильщик вторичного олова,
3-й разряд

1093. Характеристика работ:

ведение технологических процессов получения олова из скрафа в рекуперационных печах и рафинирования олова в котлах, процесса переплава и отливки оловянных анодов;

загрузка скрафа в печь или олова в котел;

перемешивание скрафа;

регулирование подачи газа в печь и температуры печи;

отбор проб;

разливка олова в изложницы;

выгрузка изгари олова из печи;

укладка отлитых чушек олова и оловянных анодов в штабели и транспортировка их на склад;

выполнение текущего ремонта оборудования.

1094. Должен знать:

технологический процесс получения олова из скрафа и оловянных отходов;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации печей и другого обслуживаемого оборудования;

физико-химические свойства слова и других материалов;

слесарное и электрослесарное дело.

При одновременном ведении технологического процесса получения олова из скрафа в рекуперационных печах и ваннах с растворами соляной кислоты - 4-й разряд.

227. Прессовщик лома и отходов металла
Параграф 1. Прессовщик лома и отходов металла,
1-й разряд

1095. Характеристика работ:

выборка непригодного для переработки лома и отходов металла;

загрузка лома и отходов металла вручную или с помощью крана в бункера пакетировочных прессов усилием до 100 тс;

участие в смазке трущихся частей обслуживаемого оборудования и камер прессования, брикетирования, резки, металлических желобов выдачи готовой продукции;

уборка готовой продукции в отведенное место с рассортировкой по видам или погрузка ее в вагоны;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1096. Должен знать:

правила загрузки сырья в загрузочные приспособления ломоперерабатывающего оборудования и готовой продукции - в вагоны;

установленную сигнализацию при выполнении погрузочно-разгрузочных операций;

требования государственных стандартов, предъявляемые к сырью;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Прессовщик лома и отходов металла,
2-й разряд

1097. Характеристика работ:

ведение технологического процесса переработки лома и отходов с пульта управления на стружкодробилках: включение и выключение механизмов, контроль за работой приборов на пульте управления, наблюдение за состоянием узлов крепления;

контроль за объемом и качеством заваливаемого лома, за качеством готовой продукции;

загрузка лома и отходов металла вручную или с помощью крана и бункера пакетировочных прессов усилием 100 тс до 630 тс, установок по разделке чугуна, брикетировочных прессов и гидравлических ножниц, усилием до 630 тс, пресс-копры, сортировочные барабаны, стружкодробилки и стружкодробильные агрегаты, работающие в комплексе с барабанными грохотами.

1098. Должен знать:

технологический процесс переработки лома и отходов металла;

виды металлического лома;

принцип работы стружкодробилки, брикетировочных и пакетировочных прессов, пресс-копров, сортировочных барабанов, стружкодробильных агрегатов, установок по разделке чугуна, барабанных грохотов;

требования государственных стандартов, предъявляемые к готовой продукции; слесарное дело.

Параграф 3. Прессовщик лома и отходов металла,
3-й разряд

1099. Характеристика работ:

ведение технологического процесса переработки лома и отходов металла с пульта управления на брикетировочных и пакетировочных прессах усилием до 800 тс, гидравлических ножницах усилием до 1000 тс, установках по разделке чугуна усилием до 630 тс, пресс-копрах, стружкодробильных агрегатах, работающих в комплексе с барабанными грохотами, на автоматических линиях пакетирования металлоотходов;

наблюдение за работой, обслуживание и содержание в исправном состоянии приборов, энергетических установок, пневмосистемы и гидросистемы, находящихся в машинном зале брикетировочных и пакетировочных прессов усилием до 400 тс;

пуск и остановка двигателей;

загрузка лома и отходов металла с помощью крана в бункера брикетировочных и пакетировочных прессов, гидравлических ножниц и установок по разделке чугуна усилием 630 тс и более;

загрузка нагретой стружки с помощью крана в бункера брикетировочных и пакетировочных прессов усилием 400 тс и более;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования, участие в его ремонте.

1100. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации брикетировочных и пакетировочных прессов, установок по разделке чугуна, пресс-копров, стружкодробильных агрегатов и другого оборудования;

установленные габариты прессованных пакетов;

электрослесарное дело.

Параграф 4. Прессовщик лома и отходов металла,
4-й разряд

1101. Характеристика работ:

ведение технологического процесса переработки лома и отходов металла с пульта управления на брикетировочных и пакетировочных прессах усилием 800 тс и более, установках по разделке чугуна усилием 630 тс и более, гидравлических ножницах усилием 100 тс и более;

наблюдение за работой, обслуживание и содержание в исправном состоянии приборов, энергетических установок, пневмосистемы и гидросистемы, находящихся в машинном зале брикетировочных и пакетировочных прессов усилием 400 тс до 800 тс, установок по разделке чугуна усилием до 800 тс, гидравлических ножниц усилием до 1000 тс.

1102. Должен знать:

устройство и правила технической эксплуатации приборов, энергетических установок и другого оборудования, находящегося в машинном зале.

При обслуживании машинного зала брикетировочных и пакетировочных прессов и установок по разделке чугуна усилием 800 тс и более, гидравлических ножниц усилием 1000 тс и более - 5-й разряд.

228. Раздельщик лома и отходов металла
Параграф 1. Раздельщик лома и отходов металла,
2-й разряд

1103. Характеристика работ:

разделка металлолома, состоящего из однородных металлов и сплавов, вручную с применением инструментов;

снятие изоляции с проволоки;

сортировка металлолома по группам.

1104. Должен знать:

требования, предъявляемые к качеству лома и отходов черных и цветных металлов;

классификацию лома и отходов черных и цветных металлов в соответствии с действующими государственными стандартами и техническими условиями.

Параграф 2. Раздельщик лома и отходов металла,
3-й разряд

1105. Характеристика работ:

разделка металлолома-авиамоторов, самолетов, гусеничных звеньев, машин и других объектов, состоящих из разных металлов и сплавов, с применением бензорезов, разделочных станков, электропил, пневматических инструментов, долот и других механизмов;

отделение цветных металлов от черных, отделение приделок драгоценных металлов, удаление из лома взрывоопасных предметов;

подготовка объектов для газовой резки;

выполнение плотничных и слесарных работ при разделке судов;

сортировка лома после разделки по маркам сплава, группам, сортам;

учет разделанного металлолома;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1106. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации обслуживаемого оборудования;

правила обращения с взрывоопасным ломом;

требования, предъявляемые к качеству разделки лома и отходов металлов;

свойства цветных металлов и сплавов, влияние вредных примесей на их качество;

расположение в ломе взрывоопасных предметов;

положение о пиротехническом контроле;

слесарное дело.

229. Сортировщик лома и отходов металла
Параграф 1. Сортировщик лома и отходов металла,
1-й разряд

1107. Характеристика работ:

разборка и сортировка шихтовых материалов по наружному виду;

сбор черного и цветного лома на шлаковом отвале и на территории предприятия, погрузка его в вагоны и автомашины.

1108. Должен знать:

безопасные методы работы;

правила сбора металла;

виды шихтовых материалов;

допускаемые габариты кусков металла.

Параграф 2. Сортировщик лома и отходов металла,
2-й разряд

1109. Характеристика работ:

сортировка и складирование лома и отходов черных и цветных металлов по видам, группам, маркам сплавов и сортам в соответствии с действующими стандартами и инструкциями;

разборка и сортировка флюсов и кокса по наружному виду и маркам;

удаление взрывоопасного лома и неметаллических предметов;

подготовка судовых объектов к разделке;

выборка, разделка и сортировка металла из шлака с погрузкой на транспорт.

1110. Должен знать:

действующие стандарты на лом и отходы черных и цветных, металлов;

характерные отличительные внешние признаки наиболее распространенных деталей из черных и цветных металлов.

Параграф 3. Сортировщик лома и отходов металла,
3-й разряд

1111. Характеристика работ:

сортировка военного, взрывоопасного, легированного и цветного лома и отходов;

сортировка лома и отходов черных и цветных металлов на механизированных линиях, состоящих из сортировочных барабанов, передающих конвейеров и другого оборудования;

сортировка металла при помощи стилоскопа и капельного опробования;

выявление и устранение неисправностей в работе и участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1112. Должен знать:

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации оборудования механизированной линии сортировки лома;

правила пользования стилоскопом и другими контрольно-измерительными приборами.

230. Электролизник по снятию олова с жести
Параграф 1. Электролизник по снятию олова с жести,
2-й разряд

1113. Характеристика работ:

подготовка отходов белой жести к снятию с нее олова на электролизной установке;

гофрирование жести на станке и укладка ее в корзины;

взвешивание корзин с отходами жести и участие в загрузке их в электролизные ванны;

подвешивание пакетов в электролизные ванны;

загрузка ванны химикатом и наполнение ванн электролитом;

участие в навешивании в ванны новых катодов и выгрузке наращенных;

доставка отходов белой жести на место складирования;

транспортирование наращенных катодов к электропечам;

перекачивание отработанного раствора для дальнейшей переработки;

подготовка места для складирования отходов;

участие в ремонте обслуживаемого оборудования.

1114. Должен знать:

основы процесса электролитического снятия олова с отходов белой жести;

принцип работы станка для гофрирования жести и электролизных ванн;

правила складирования жести;

основы слесарного дела.

Параграф 2. Электролизник по снятию олова с жести,
3-й разряд

1115. Характеристика работ:

ведение процесса снятия олова с отходов жести электролитическим способом;

промывка жести в баке;

приготовление электролита;

наблюдение и регулирование температуры и состава электролита в ваннах и уровня электролита в баках-сборниках;

регулирование силы тока и напряжения на ваннах;

навешивание новых катодов и выгрузка наращенных;

загрузка корзин с жестью в ванны и выгрузка отходов.

1116. Должен знать:

технологический процесс электролитического снятия олова с отходов жести;

устройство электролизных ванн и другого обслуживаемого оборудования;

коммуникации участка и схему циркуляции электролита;

электросхему включения ванн в серию;

состав и свойства электролита.

Параграф 3. Электролизник по снятию олова с жести,
4-й разряд

1117. Характеристика работ:

ведение процесса электролиза для полистного снятия олова с отходов жести на механизированных агрегатах;

управление электрогенератором;

контроль и корректировка состава электролита;

снятие губчатого олова с катодных листов;

смена и регенерация электролита.

1118. Должен знать:

технологический процесс электролиза олова;

устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации механизированных агрегатов;

электрические схемы обслуживаемых электролизных ванн;

свойства губчатого олова.

Параграф 4. Электролизник по снятию олова с жести,
5-й разряд

1119. Характеристика работ:

ведение процесса электролитического рафинирования олова;

введение в подготовленный электролит добавок и подогрев раствора;

расчет, подача и регулирование силы тока в зависимости от содержания примесей в черновом олове;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и анализом рафинированного олова;

отключение насосов систем циркуляции электролита;

сдача чистого олова на склад;

ведение процесса плавления олова в электропечах и отливка анодов и катодов;

проведение текущего ремонта обслуживаемого оборудования.

1120. Должен знать:

технологический процесс электролитического рафинирования олова;

методы подшихтовки при рафинировании олова;

технологический процесс плавления олова в электропечах; устройство, принцип работы и правила технической эксплуатации электролизных ванн, электропечей и другого обслуживаемого оборудования;

основы электротехники и электрометаллургии;

государственные стандарты на олово, кислоту, медный купорос и другие материалы;

электросхему включения ванн;

электрослесарное дело.

Приложение к Единому тарифно-квалификационному справочнику работ и професий рабочих (выпуск 7)

Алфавитный указатель профессий рабочих, помещенных в ЕТКС (выпуск 7)

№ п/п	Наименование профессий	Диапа- зон разря- дов	Стра- ница
1	Аппаратчик вакуумтермической печи	4-5
2	Аппаратчик обесфеноливания и обеспиридинивания масел	2; 4
3	Аппаратчик отжига хрома	4-5
4	Аппаратчик по загрузке пека	4-7
5	Аппаратчик по производству ванадия	4-5
6	Аппаратчик получения высокотемпературного пека	3; 5-6
7	Аппаратчик получения кумароновой смолы	3-6
8	Аппаратчик получения сульфата аммония	3-6
9	Аппаратчик получения сырого бензола	2-6
10	Аппаратчик получения чистого антрацена	3; 5
11	Аппаратчик приготовления каменноугольного лака	3
12	Аппаратчик приготовления препарированной смолы	4
13	Аппаратчик производства дицклопентадиена	4-5
14	Аппаратчик производства индола	3-4
15	Аппаратчик производства креолина и лизола	3
16	Аппаратчик производства малотоннажных продуктов	2-5
17	Аппаратчик производства пиридиновых оснований	3-4
18	Аппаратчик производства формованного кокса	4-7
19	Аппаратчик сжигания сероводорода	3
20	Аппаратчик термообработки коксуемой шихты	4-7
21	Аппаратчик установки нейтрального газа	2-5
22	Асфальтовщик труб	3-4
23	Барильетчик	4-6
24	Бегунщик смесительных бегунов	3-4
25	Бункеровщик доменных печей	2-3
26	Вальцовщик калибровочного стана	2-4
27	Вальцовщик обкатной машины	4-6
28	Вальцовщик по сборке и перевалке клетей	3-6
29	Вальцовщик профилегибочного агрегата	3-6
30	Вальцовщик стана горячего проката труб	4-7
31	Вальцовщик стана горячей прокатки	4-7
32	Вальцовщик стана печной сварки труб	3; 5-6
33	Вальцовщик стана холодного проката труб	3-6
34	Вальцовщик стана холодной прокатки	2-7
35	Вальцовщик трубоформовочного стана	4-5
36	Варщик пека	2
37	Верховой доменной печи	3-5
38	Водопроводчик доменной печи	3-6
39	Водопроводчик шахтной печи	4-5
40	Волочильщик труб	2-5
41	Выборщик-сортировщик огнеупорного лома	2-3
42	Выгрузчик огнеупорных материалов из печей	2-4
43	Газовщик доменной печи	3-8
44	Газовщик коксовых печей	4-7
45	Газовщик шахтной печи	5-7
46	Горновой десульфации чугуна	4-6
47	Горновой доменной печи	4-8
48	Горновой ферросплавных печей	3-6
49	Горновой шахтной печи	5-7
50	Грануляторщик доменного шлака	2-5
51	Гратосъемщик	2
52	Дверевой	2-6
53	Заварщик труб и баллонов	2; 4-5
54	Загрузчик сырья и полуфабриката	2-4
55	Загрузчик термических печей	1-4
56	Загрузчик-выгрузчик термоантрацитовых печей	3-4
57	Заливщик кокса	2
58	Заливщик-труболитейщик	4-6
59	Изготовитель-наладчик пресс-проводок	3
60	Изолировщик труб на линии	2-6
61	Испытатель карборундовых стержней	4
62	Испытатель металла	1-2
63	Кабинщик-кантовщик	1-2
64	Калибровщик труб на прессе	2-5
65	Кантовщик-укладчик	2-3
66	Клеймовщик горячего металла	2-4
67	Ковшевой	1-5
68	Контролер в производстве черных металлов	2-6
69	Контролер лома и отходов металла	2-4
70	Копровщик по разделке лома и отходов металла	2-4
71	Корректировщик шлама	2
72	Листобойщик	2-5
73	Люковой	5-7
74	Машинист барабанного охладителя	2
75	Машинист вагон-весов	2-6
76	Машинист ведущего мотора прокатного стана	1-3
77	Машинист гидроочистки и смазки изложниц	3
78	Машинист гидропневматической установки	2-3
79	Машинист дистрибутора	3-8
80	Машинист завалочной машины	3-7
81	Машинист загрузочных механизмов	1-6
82	Машинист заправочной машины	3-4
83	Машинист кокосопогрузочной машины	4
84	Машинист коксовых машин	5-7
85	Машинист крана металлургического производства	2-7
86	Машинист крана склада сульфата	2
87	Машинист машины для ломки футеровки конвертеров и ковшей	3-4
88	Машинист машины огневой зачистки	5-6
89	Машинист мостового перегружателя	3-6
90	Машинист пневмотранспорта	4
91	Машинист пресса	3-6
92	Машинист разливочной машины	2-4
93	Машинист реверсивной паровой машины прокатного стана	1-6
94	Машинист скипового подъемника	2
95	Машинист слитколомателя	2
96	Машинист сталеструйной машины	3-5
97	Машинист тельфера	3
98	Машинист установки сухого тушения кокса	3; 5-7
99	Машинист формовочной машины	2-5
100	Машинист фрезерно-зачистной машины	4-5
101	Машинист холодильника	2-3
102	Машинист шихтоподачи	1-4; 6
103	Машинист электровоза металлургического цеха	2-3
104	Машинист электровоза тушильного вагона	3-6
105	Машинист электролафета	2-4
106	Машинист-транспортировщик горячего металла	2-5
107	Миксеровой	2-6
108	Набивщик блоков	3
109	Наборщик пакетов листов и труб	2-3
110	Наборщик стопоров	1-4
111	Нагревальщик металла	3-7
112	Наладчик автоматизированных вагон-весов	6
113	Насадчик манжет	2
114	Обжигальщик на печах	3-6
115	Обжигальщик отходов металла	3
116	Обмазчик листов и труб	1-2
117	Обработчик поверхностных пороков металла	1-5
118	Оператор поста управления агрегатами объемной закалки рельсов	4-5
119	Оператор загрузки конвертера	3-4
120	Оператор коксосортировки	2-3
121	Оператор линии отделки рельсов	2-4
122	Оператор логоскопа	4-5
123	Оператор машины непрерывного литья заготовок	3-6
124	Оператор на подогреве мазута	2
125	Оператор обдирочных станков	2-4
126	Оператор пароэжекторной установки вакуумирования металла	3-4
127	Оператор поста управления	1-5
128	Оператор поста управления системы шихтоподачи	3
129	Оператор поста управления стана горячего проката труб	1-5
130	Оператор поста управления стана горячей прокатки	3-7
131	Оператор поста управления стана холодной прокатки	2-6
132	Оператор профилегибочного агрегата	2-5
133	Оператор сверлильного агрегата и пресса	2-3
134	Оператор систем гидравлики и охлаждения машины непрерывного литья заготовок	3-4
135	Оправщик огнеупорных изделий	2-3
136	Отжигальщик прецизионной стали и сплавов	2-3
137	Парафинировщик изделий	3
138	Паяльщик труб	3-4
139	Перемотчик ленты	1-3
140	Плавильщик вторичного олова	2-4
141	Плавильщик огнеупорного сырья	4-5
142	Плавильщик раскислителей	3-4
143	Плавильщик синтетических шлаков	4-5
144	Плавильщик ферросплавов	3-7
145	Плакировщик полимерных материалов на металл	5-6
146	Подготовитель прокатного инструмента	2-5
147	Подготовитель составов к разливке плавок	1-4
148	Подготовитель сталеразливочных канав	2-6
149	Подручный вальцовщика стана горячего проката труб	2-5
150	Подручный вальцовщика стана горячей прокатки	1-5
151	Подручный вальцовщика стана холодного проката труб	3-4
152	Подручный вальцовщика стана холодной прокатки	1-3
153	Подручный сталевара вакуумной печи	3-5
154	Подручный сталевара конвертера	2-7
155	Подручный сталевара мартеновской печи	2-7
156	Подручный сталевара печи прямого восстановления железа	3-5
157	Подручный сталевара установки внепечной обработки стали	4-5
158	Подручный сталевара установки электрошлакового переплава	3-4
159	Подручный сталевара электропечи	1-6
160	Полировщик листов и лент	2-5
161	Посадчик металла	2-4
162	Правильщик проката и труб	1-5
163	Прессовщик горячих труб	3-7
164	Прессовщик колес и бандажей	2-4
165	Прессовщик лома и отходов металла	1-5
166	Прессовщик на испытании труб и баллонов	2-5
167	Прессовщик нафталина	3; 5
168	Прессовщик огнеупорных изделий	2-5
169	Прессовщик стальных профилей на установке гидроэкструзии	3-6
170	Прессовщик-прошивщик рельсовых скреплений	2-4
171	Приготовитель заправочных, огнеупорных материалов и термических смесей	1-4
172	Приготовитель разделительной пасты	2
173	Просевщик порошков на механических ситах	2-3
174	Пультовщик электроплавильной печи	1-2
175	Разбивщик ферросплавов	3
176	Разбортовщик винипластовых и полиэтиленовых труб	1-2
177	Раздельщик лома и отходов металла	2-3
178	Раздирщик пакетов	1-3
179	Разливальщик-загладчик пеномассы	2-3
180	Разливщик стали	2-7
181	Разливщик химической продукции	2-3
182	Разметчик проката	1-4
183	Рамповщик	2-3
184	Резчик брикета и заготовок	2
185	Резчик горячего металла	2-5
186	Резчик труб и заготовок	1-4
187	Резчик холодного металла	1-6
188	Садчик в печи и на туннельные вагоны	2-5
189	Сборщик баллонов	2-3
190	Сварщик печной сварки труб	4-6
191	Скиповой	2-4
192	Скрубберщик-насосчик	2-3
193	Слесарь системы испарительного охлаждения	4-6
194	Слесарь централизованной смазочной станции	3-4
195	Слесарь-проводчик	3-4
196	Сортировщик кокса	1-2; 4-5
197	Сортировщик полуфабриката и изделий	2-4
198	Сортировщик-сборщик лома и отходов металла	1-3
199	Сортировщик-сдатчик металла	1-3
200	Составитель массы на мешалках	1-3
201	Сталевар вакуумной печи	5-6
202	Сталевар конвертера	4-8
203	Сталевар мартеновской печи	5-8
204	Сталевар печи прямого восстановления железа	5-6
205	Сталевар установки внепечной обработки стали	5-7
206	Сталевар установки электрошлакового переплава	5-6
207	Сталевар электропечи	4-7
208	Съемщик-укладчик заготовок, массы и готовых изделий	2-3
209	Талькировщик листов и лент	2-3
210	Термист проката и труб	2-7
211	Тоннельщик	2-3
212	Тоннельщик-моторист скипового подъемника	2
213	Транспортировщик шихты	3
214	Труболитейщик-формовщик	2-4
215	Уборщик горячего металла	1-3
216	Уборщик отходов металлургического производства	1-3
217	Укладчик проката	1
218	Флюсовар	2-6
219	Формовщик огнеупорных изделий	2-5
220	Чистильщик дымоходов, боровов и топок	3-4
221	Чистильщик ферросплавов	2
222	Шихтовщик	1-3
223	Шихтовщик-дозировщик	3
224	Шлаковщик	2-4
225	Шлифовщик-резчик огнеупорных изделий	2-5
226	Штабелировщик металла	1-3
227	Электролизник по снятию олова с жести	2-5
228	Электросварщик листов и лент	2-5
229	Электросварщик труб на стане	2-6

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (7-шығарылым) бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 31 тамыздағы № 347-ө-м Бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2012 жылы 7 қыркүйекте № 7907 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 10 желтоқсандағы № 494 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 10.12.2020 № 494 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 125-бабына сәйкес жұмыстардың белгілі бір түрлерінің күрделілігін белгілеу, жұмысшыларға біліктілік разрядтарын беру және кәсіптерінің дұрыс атауларын айқындау мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (7-шығарылым) бекітілсін.

2. Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті (А.Ә. Сарбасов) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау вице-министрi Б.Б. Нұрымбетовке жүктелсiн.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

Г. Әбдіқалықова

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 31 тамыздағы № 347-ө-м бұйрығымен бекітілген

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай
тарифтік-біліктілік анықтамалығы (7-шығарылым)
1 – бөлім. Жалпы ережелер

1. Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (бұдан әрі - БТБА) (7-шығарылымы) "Қара металлургияның жалпы кәсіптері", "Домна өндірісі", "Болат балқыту өндірісі", "Прокаттау өндірісі", "Құбыр өндірісі", "Ферроқорытпа өндірісі", "Коксты химия өндірісі", "Отқа төзімділер өндірісі бөлімі", "Металдарды екінші реттік қайта өңдеу" бөлімдерінен тұрады.

2. БТБА-ның осы шығарылымында қара металлургия кәсіпорындарында, оның өндірістерінде жұмыс істейтін жұмысшылар кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамасы немесе жұмыс түрлері орналастырылған. Әдеттегідей, БТБА-да әрбір кәсіп бөлімдердің біреуінде ғана кездеседі.

3. Жұмысшылар кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік сипаттамалары алты разрядтық кестеге қолданылатын етіп әзірленді. Бұл ретте сипаттамалары: "Қара металлургияның жалпы кәсіптері", "Домна өндірісі", "Болат балқыту өндірісі", "Прокаттау өндірісі", "Құбыр өндірісі", "Ферроқорытпа өндірісі", "Коксты химия өндірісі" бөлімдерінде орналастырылған жекелеген жетекші кәсіптер үшін үлкен бірлі-жарым өнімділігі бар жабдықтарда едәуір күрделі және жауапты жұмыстарды орындау кезінде жетінші және сегізінші разрядтар көзделген.

4. Жұмыстардың разрядтары еңбек жағдайлары ескерілмей (еңбектің күрделілігі деңгейіне әсер ететін және орындаушының біліктілігіне қойылатын талаптарды жоғарылататын төтенше жағдайларды қоспағанда) белгіленді.

5. Жекелеген кәсіптердің төменгі разрядтарының жұмыс сипаттамаларында өндіріс жағдайларына немесе орындалатын жұмыстың сипатына қарай, технологиялық процесті жүргізу немесе жекелеген жұмыстарды орындау біліктілігі анағұрлым жоғары жұмысшының басшылығымен жүргізіледі деп жазылған. Мұндай жағдайларда, біліктілігі анағұрлым жоғары жұмысшылар осы кәсіпте істейтін разряды анағұрлым төмен жұмысшыларды басқара алуға және бұл басшылықты жүзеге асыра білуге тиіс. Бұған қоса, технологиялық процестерді жүргізумен айналысатын жоғары разрядты жұмысшылар процестерді жүргізуге басшылықты да бір мезгілде жүзеге асырады.

6. Тарифтік-біліктілік сипаттамасын қолдану, разрядтар беру және арттыру, өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі БТБА шығарылымдардың "Жалпы ережелерінде", сондай-ақ БТБА-ны, жұмысшы кәсіптердің тарифтік-біліктілік сипаттамасын, Басшылардың, мамандардың және тағы да басқа қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын, сондай-ақ басшылар, мамандар және тағы да басқа қызметшілер лауазымдарының үлгілік біліктілік анықтамалығын әзірлеу, саралау, қайта қарау, бекіту және қолдану ережесінің 2-бөлімінде көрсетілген.

7. БТБА осы шығарылымын пайдалану кезінде мыналарды басшылыққа алу қажет: агрегаттарға, машиналарға және басқа да технологиялық құрал-жабдықтарға қызмет көрсетумен байланысты жұмысқа жұмысшыларды алғаш рет тағайындау кезінде, сондай-ақ жұмысшы технологиялық процесті дербес жүргізу үшін жұмыстар кешенін толық білмеген жағдайларда және еңбектің белгіленген ұйымдыстырылуына жауап беретін жұмыстардың амалдары мен әдістерін меңгермеген жағдайда немесе қызмет көрсететін құрал-жабдықты баптау мен реттеуде қажетті дағдылары болмаған жағдайда тарифтік-біліктілік анықтамалығымен көзделгенге қарсы кәсіпорын әкімшілігі кәсіподақ комитетімен келісім бойынша алты ай мерзімге дейін жұмысшыға бір разрядқа төмендетілген разрядты белгілеуге құқығы бар. Осы мерзім аяқталғаннан кейін тарифтік-біліктілік анықтамалық бойынша разрядты белгілеу мәселесі белгіленген тәртіппен шешіледі. Көрсетілген мерзім ішінде кәсіпорын осы жұмысшыға тиісті разрядтың тарифтік-біліктілік сипаттамасында берілген жұмыстардың бүкіл кешенін толық игеруіне көмек көрсетуге міндетті.

8. Кәсіптер үшін бірнеше разрядтар көзделген жағдайда біліктілігі анағұрлым жоғары жұмысшылар оған тағайындалған разрядтың тарифтік-біліктілік сипаттамасында берілген жұмыстардан басқа осы кәсіптің төмен біліктілікті жұмысшыларының тарифтік-біліктілік сипаттамаларында көзделген орындау үшін білімге және дағдыға ие болуы тиіс және қажет болған жағдайда орындауы тиіс.

9. Агрегаттар, машиналар және механизмдерге қызмет көрсетумен тікелей айналысатын жұмысшылар атқарылатын жұмыс шарттары бойынша ақауларды анықтау және жою үшін қажетті көлемде слесарлық істі, білімді және дағдыны игеруі тиіс.

10. Тарифтік-біліктілік сипаттамаларда көзделген жұмыстардан басқа, жұмысшылар ауысымды қабылдаумен және тапсырумен, өзінің жұмыс орнын, жабдықты, құралдарды, айлабұйымдарды жұмысқа уақытылы дайындаумен және оларды тиісінше ұстаумен, белгіленген техникалық құжаттаманы жүргізумен байланысты жұмыстарды орындауға тиіс, сондай-ақ брак түрлерін, олардың себептерін, алдын алу және жою тәсілдерін білуге тиіс.

11. Қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаттарды толтыру кезінде, сондай-ақ тарифтік разрядты өзгерту кезінде оның кәсібінің атауы БТБА-ға сәйкес жазылады.

12. Тарифтік-біліктілік сипаттамалары, ерекше ескертілген жағдайлардан басқа, осы бөлімдерде көрсетілген өндірістер мен жұмыс түрлері бар ұйымдардың меншік нысанына және ұйымдық–құқықтық нысанына қарамастан, олардағы жұмысшылардың жұмыстарын тарификациялаған және біліктілік разрядтарын белгілеген кезде міндетті болып табылады.

13. Қолданылуға ыңғайлы болу мақсатында, БТБА-да алфавиттік көрсеткіш қосымшада көзделген, онда жұмысшылар кәсіптерінің атауы, разрядтардың диапазондары және беттердің нөмірленуі қарастырылған.

2 – бөлім. Қара металлургияның жалпы кәсіптері

1. Бейтарап газ қондырғысының аппаратшысы

Параграф 1. Бейтарап газ қондырғысының аппаратшысы, 2-разряд

14. Жұмыс сипаттамасы:

сағатына 150 текше метрге(бұдан әрі – м³) дейінгі өнімділіктегі қондырғыларда бейтарап газды алудың технологиялық процесін жүргізу және оны біліктілігі анағұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен термиялық пешке жіберу;

газдың химиялық құрамын анықтау үшін реактивтерді беру, талдау үшін сынамаларды іріктеу;

тамшы ұстағыштардан суды ағызу және салқындату үшін су беруді реттеу;

қондырғы тетіктерін жуу және майлау;

жабдықты түзеу және жөндеуге қатысу;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

15. Білуге тиіс:

бейтарап газды алудың технологиялық процестерінің негіздері;

бейтарап газды алу қондырғысының құрылғысы және жұмыс істеу қағидаты;

газ сапасына мемлекеттік стандарттардың талаптары, слесарлық іс.

Өнімділігі сағатына 150 м³ жоғары 300 м³ дейінгі бейтарап газ қондырғыларына қызмет көрсету кезінде – 3-разряд;

өнімділігі сағатына 300 м³ жоғары бейтарап газ қондырғыларына қызмет көрсету кезінде – 4-разряд.

Параграф 2. Бейтарап газ қондырғысының аппаратшысы, 3-разряд

16. Жұмыс сипаттамасы:

өнімділігі сағатына 150 м³ дейінгі қондырғыларда бейтарап газды алудың технологиялық процесін жүргізу және оны термиялық пешке жіберу;

ауаны, газды, сұйық және диссоциацияланған аммиакты, техникалық азотты, сутегін, моноэтаноламинді, фреонды, керосинді жіберуді реттеу;

газ, су және қысылған газдың қажетті қысымы мен сапасын қамтамасыз ету;

агрегаттардағы ерітіндінің, бөлістің бүкіл бойындағы, күйдіру камерасындағы, диссоциаторлардағы, булағыштағы, газ температурасы мен қысымын, автоматты газ талдаушылардың көрсеткіштерін, мұнарадағы күкірт сутегінің сіңірілуін, дайын қорғаныш газының ылғалдылығын, тозаң тұтқыштардан және күйдіру камерасының құбырлы мұздатқышынан конденсаттың шығарылуын қадағалау;

қондырғыны түзеу.

17. Білуге тиіс:

бейтарап газды алу технологиясы;

бейтарап газды алу қондырғысының техникалық пайдалану ережесі;

бейтарап газдың тағайындалымы және физикалық-химиялық қасиеттері және оның оның ылғалдылығына, концентрациясы мен химиялық құрамына байланысты металға әсері;

моноэтаноломиннің, фреонның, аммиактың, сутегінің, катализатордың, аллюмосиликагельдің және аралас кокс домналық газдың физикалық-химиялық қасиеттері.

Өнімділігі сағатына 150 м³ 300 м³ дейінгі бейтарап газ қондырғыларына қызмет көрсету кезінде – 4-разряд;

өнімділігі сағатына 300 м³ жоғары бейтарап газ қондырғыларына немесе газ қорғаныш немесе сутекті қондырғыларға қызмет көрсету кезінде – 5-разряд.

2. Отқа төзімді метал сынықтарын іріктеуші-сұрыптаушы

Параграф 3. Отқа төзімді метал сынықтарын іріктеуші-сұрыптаушы, 2-разряд

18. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен сынықты іріктеу;

мамандандырылған алаңдарда немесе домна, мартен, кокс пештерін, ауа қыздырғыштарын, бассейндерді, шыны балқыту пештерін бөлшектеу кезінде шот балға, ауыр балға арқылы метал және шлакпен біріккен үйіндіні қайлау және бөлу;

шлак, метал, шыны қаспақтарынан сынықты тазарту;

сынықты ыстық және салқын күйде сұрыптау;

агрегаттарды шегендеу кезінде қайта пайдалануға жарамды кірпішті іріктеу және сұрыптау;

крандар арқылы темір жол вагондарына контейнерлерге сынықтарды тиеу;

бөлінген жерге сынықтарды апару және қол немесе тасымалдағыш арқылы түрлері бойынша қатарға қалау;

дайындалатын шикізаттың есебін жүргізу;

электр жүкарбасының көмегімен тиеу шебі бойымен вагондардың орнын ауыстыру;

стропты жұмыстарды орындау.

19. Білуге тиіс:

жұмыс қағидаттары және тасымалдағыштардың, электр жүк арбаларының, және басқа да механизмдер мен құрылғылардың техникалық пайдалану ережесі;

отқа төзімді сынықтардың мемлекеттік стандарттарын білу;

строп ережелері; отқа төзімді сынық ассортименттері;

қайта пайдалану үшін сынықтың жарамдылық белгілері.

Параграф 4. Отқа төзімді метал сынықтарын іріктеуші-сұрыптаушы, 3-разряд

20. Жұмыс сипаттамасы:

мартен, электр болат балқыту, конвертерлік, дуплекс-цехтарда және құрамдарды дайындау цехтарындағы стационарлы және жылжымалы арықтарда түпқоймалардан болат құю құрал-жабдықтарын іріктеу;

метал істіктер мен пластиндерден ажырата отырып магнезиальды сынықты өңдеу;

діріл жіктегіш шанабына отқа төзімді қалдықтарды тиеу, діріл жіктегіштерде жұмыс істеу, контейнерлерге сынықтарды тиеу және көтергіш механизмдер арқылы темір жол вагондарына оларды арту.

21. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін құралдың құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

түпқойманың отқа төзімді футеровкасын бөлшектеу тәсілі және магнезиальды сынықтан істіктер мен пластиндерді бөлу;

болат құю құрал-жабдықтарының түрлері;

темір жол вагондарына контейнерлерді тиеу ережесі.

3. Термиялық пештердің тиеушісі

Параграф 1. Термиялық пештердің тиеушісі, 1-разряд

22. Жұмыс сипаттамасы:

термиялық пештерге тиеу үшін металды пакеттеу, оны пешке салу және шығару бойынша жекелеген операцияларды орындау;

пештен метал және құбыр пакеттерін шығаруға қатысу және оларды қапсырма шегелерінен босату;

пакеттер мен құбырлары арасына төсемдерді салу, тіреулерді орнату, пакеттердегі металдарды сым темірмен байлау;

тасымалдау қапсырмаларына термиялық өңделген металды қайта арту;

металды тиегеннен кейін пеш саңылауларын сылап бітеу мен айналдыра қалауға қатысу;

сынамаларды іріктеу, таңбалау және металдың қаттылығын анықтау.

23. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін термиялық пештердің және жүк көтергіш механизмдердің жұмыс қағидаттары;

илем түржиыны және термиялық өңдеуге түсетін болат түрі;

илемнің әртүрлі түрлері мен бейіндерін пакеттеу ережелері.

Параграф 2. Термиялық пештердің тиеушісі, 2-разряд

24. Жұмыс сипаттамасы:

пештерге оларды тиеу үшін баллондарды, метал пакеттерін және құбырларын іріктеу;

металдары бар пакеттерді, табақтарды, орамдарды немесе қораптарды пеш түбіне, қалқандарға және түптабандарға қою;

металды орау және бумасын шешу, теромобулар үшін төсемдерді салу және қалқандар мен түптабандарды дайындау;

металдарды муфельдермен жабу және күйдіргеннен кейін оларды шешу;

пештерге пакеттері бар платформаларды жіберуге және оларды пештен шығаруға қатысу;

темір жол платформаларынан, стендтерден, түптабандардан күйдіргеннен кейін металды түсіру және оны адъюстаж учаскелеріне және өрнектеу бөлімшелеріне беру;

термиялық пештерден құбырлар мен баллондарды түсіру және тиеу, біліктілігі анағұрлым жоғары тиеушілердің басшылығымен өткізу конвейерлерін, тасымалдауыштарды, аударғыштарды және жүк тиеу машиналарын басқару;

күйдіру қапсырмаларын түзету және оларды пакеттелген үстелге орнату;

термиялық бөлімшенің пештері мен құрал-жабдықтарын жөндеуге қатысу.

25. Білуге тиіс:

илемдеуден кейін метал және құбырларды термиялық өңдеуді тағайындалымы;

термобуларды орналастыру сызбанұсқасы және темобуларға арналған конвекторлық шығыршық, қақпақтар мен төсемдерді салу жөніндегі нұсқаулық;

өткізу конвейерлері, тасымалдауыштар, аударғыштар, жүк тиеу машиналарының құрылғысы және жұмыс қағидаты;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 3. Термиялық пештердің тиеушісі, 3-разряд

26. Жұмыс сипаттамасы:

рельстерді, шыңдалған темірді салу термиялық пештерге металды тиеу;

балқыту, болат маркалары, күйдіру тобы, көлемдері мен тапсырыстары бойынша металды іріктеп таңдау;

пешке тиеу үшін тор шарбақтарды іріктеу және жинақтау;

стендтер дайындығының дұрыстығын тексеру, термобулар үшін төсемдерді есептеу, металды муфельмен жабу және күйдіру үшін металды орау жөніндегі нұсқаулықты сақтау;

термиялық бөлімшеге металды қабылдау және пешке металды тиеу есебін жүргізу.

27. Білуге тиіс:

электр және газ пештерінде металды күйдірудің технологиялық процес негіздері;

слесарлық іс.

Трансформаторлық болатты күйдіруде термиялық пештерді тиеу кезінде; термиялық цехтарға және болат пен құбырдың сапалы таңбаларының кең түржиынды бөлімдеріне қызмет көрсету кезінде – тарифтендіру бір разрядқа жоғары белгіленеді.

4. Орналастырушы-жиектеуші

Параграф 1. Орналастырушы-жиектеуші, 2-разряд

28. Жұмыс сипаттамасы:

рельстерді, соғылмаларды және басқа да ірі сортты илемді қорапқа немесе тез салқындататын құдықтарға және термостаттарға қаттау;

металдың жекелеген қораптары арасында арнайы төсемдерді салу;

илемді тиеу және оны сөрелерге салуға, сондай-ақ металлургиялық өндіріс кранының машинисімен бірлесе құдықтарды немесе тез салқындататын қораптарды жабуға қатысу;

доңғалақтарға дайындамаларды және арбаларға құрсауларды жиектеу және салу, өлшенген дайындамаларды тағайындалған жерге жіберу және оларды қат қабаттап салу;

науашалардағы дөңгелектерді оларды таза өңдеу кезінде бір агрегаттан екіншісіне дөңгелету;

жарамды ілгектер мен жиектеу ашаларының бар болуын қамтамасыз ету.

29. Білуге тиіс:

кран және оның жүк қармау құрылғыларының жұмыс қағидаттары;

металға таңба салу және таңбалау ережелері;

илемді, дайындаманы және құбырларды жиектеу, салу және берудің ұтымды амалдары;

болат таңбалары, илем түржиындары, рельс түрлері.

Параграф 2. Орналастырушы-жиектеуші, 3-разряд

30. Жұмыс сипаттамасы:

қалыптандыру пештерінен, тез салқындататын құдықтардан және таза өңдеудің басқа да пештерінен сөрелерге түсетін рельстерді, соғылмаларды және басқа да ірі сортты илемді қаттау және салу;

металға таңба салу немесе таңбалау және оны кейінгі учаскеге беру.

31. Білуге тиіс:

металды босаңдату, қалыптандыру және салқындатудың технологиялық процестерінің негіздері;

илемделетін құбырлардың түржиындары.

5. Ыстық металға таңба салушы

Параграф 1. Ыстық металға таңба салушы, 2-разряд

32. Жұмыс сипаттамасы:

пневматикалық және ротациялық таңба салу машиналары, таңба салу баспағы және қол арқылы ыстық құймакесекті және әртүрлі қималардың дайындамаларын, құрсауларын,доңғалақтарын, құбырларын және илем өнімінің басқа да түрлеріне таңба салу және таңбалау;

металға таңба салу үшін қажетті белгілерді дайындау және таңбалар жинағы;

таңбаның нақты және дұрыс қалпын және таңбалау машиналары мен баспақтарының жарамдылық жай-күйін бақылау;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтарды жөндеуге қатысу және майлау, оның жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою.

33. Білуге тиіс:

таңбалау машиналары мен баспақтарының жұмыс қағидаттары;

таңбалануға жататын болат түржиыны мен таңбасы; слесарлық іс.

Металл мен құбырларды таңбалау кезінде – 3-разряд.

Жоғары қоспалы металды таңбалау кезінде пневмобалғаны қолданумен блюмингтер мен ірі сортты орнақтарда ағынға ыстық металды таңбалау кезінде – 4-разряд.

6. Ожаушы

Параграф 1. Ожаушы, 1-разряд

34. Жұмыс сипаттамасы:

сұйық металды қабылдау үшін біліктілігі анағұрлым жоғары ожаушының басшылығымен әртүрлі қол ожаулары мен қасықтаны дайындау;

әктас ерітіндісін дайындау;

шлак ожауларына, тостағандарына және құю машиналарының мульдтарына, шойынды құюға арналған сауытқорамдарына әктас ерітіндісін шашырату;

әктасты ерітінді араластырғышқа тиеу;

ерітінді араластырғыш пен шашыратқышты іске қосу және тоқтату;

ожауларды шлак, метал,ескі майлау қалдықтарынан және күйген кірпіш фуретовкадан тазарту; ожаудағы зақымдалған немесе күйген жерлерді майлау, ожауларды сырлау;

біліктілігі анағұрлым жоғары ожаушы басшылығымен ожауларды қыздыру;

талдау үшін әктас ерітіндісінің сынамасын іріктеу;

жұмыс орнына барлық қажетті материалдар мен аспаптарды апару, жұмыс орнын жинау;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтарды жөндеуге қатысу.

35. Білуге тиіс:

қолмен жасалатын ожаулар, қасықтар, ерітінді құрал-жабдықтары және шашыратқыштар құрылғысы және олардың жұмыс істеу қағидаттары;

әктас қасиеті және шлак ожаулары, тостағандары, құю машиналарының мульды, ожауларды қондыру, жөндеу және пайдалану кезінде қолданылатын материалдар;

сұйық металды қабылдау үшін ожауларға қойылатын талаптар.

Параграф 2. Ожаушы, 2-разряд

36. Жұмыс сипаттамасы:

сұйық металды қабылдау үшін құятын қол ожаулары мен қасықтарын дайындау;

біліктілігі анағұрлым жоғары ожаушысының басшылығымен балқыманы қабылдауға сыйымдылығы 15 тоннаға (бұдан әрі – т.) дейінгі болат құю ожауларын дайындау;

ожаудан ескі стакандарды, тоқтатқыштарды алып тастау;

жаңа болат құю стакандарын орнату;

ожауларға газ шілтерді түсіру және оларды көтеру;

пневматикалық балғалар мен құралдарды дайындау және жарамдылық жай-күйін қамтамасыз ету;

шлакты қабылдауға 9 шаршы метрге (бұдан әрі - м²) дейінгі көлемдегі шлак тасу ожауларын дайындау, ожау түбіне құрғақ құмды толтыру;

кесте бойынша домналық пештерге бос ожауларды беру, шлак үйіндісінде немесе грануляциялық бассейндерде оларды аудару;

ожаулардың аударғыш тетіктерін күту;

шлак тасу ожауларының жай-күйін және тазалығын тексеру;

қызмет көрсететін құрал жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

ожаулар футеровкасының ағымдағы ыстық жөндеулерге қатысу.

37. Білуге тиіс:

болтты құюдың технологиялық процесінің негіздері;

әртүрлі сыйымдылықтағы болат құю және шлак ожауларының құрылғылары; ожаудың тоқтатқыш тегінің, аударғыш тетігінің қозғалыс бөліктерінің, пневматикалық балғаның, ожауларды кептіруге арналған газ шілтерінің құрылғысы және жұмыс істеу қағидаттары;

шлак еңісіне және грануляциялық бассейнге түсетін шлак қасиеті; сұйық метал және шлак ожаулары бар құрамдарды қалыптастыру және темір жолдар бойынша қозғалысы;

ожауларды жөндеу кезінде отқа төзімді жұмыстарды жүргізу негіздері.

Параграф 3. Ожаушы, 3-разряд

38. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 15 т. дейінгі болат құю ожауларын, көлемі 9 м² және одан жоғары шлак ожауларын, балқыманы қабылдауға арналған шойын тасу ожауларын дайындау;

сыйымдылығы 15-тен 100 т дейінгі болат құю ожауларын және балқыма қабылдауға арналған аралық ожауларды біліктілігі анағұрлым жоғары ожаушының басшылығымен дайындау;

тоқтатқышы жоқ болат құю ожауларынан сұқпажапқышты бекітпені орнату және алу, сұқпажапқыштарды жинау және ысқылау, сұқпажапқыш түйіндерінің жиналу сапасын тексеру, құрсамаға плиталарды баспалау;

болат құюшымен бірлесе жаңа тоқтатқыштарды орнату;

ожаулардың футеровка жай-күйін, тоқтатқышты таңдау сапасын тексеру;

құю стаканының тесігіне тоқтатқыш тығынды салу және тоқтатқыш тетігінің іс-қимыл сенімділігін тексеру;

шойынды жіберу кестесіне сәйкес домналық пештерге шойын тасу ожауларын дайындау және беру, құю машиналарына, болат балқыту агрегаттарына сұйық шойынды тасымалдау кезінде сүйемелдеу және оны құюға қатысу; шойынды құйғаннан кейін ожауларды қарау, түзілген қабыршықты жою;

шойын тасымалдау тұмсықтарын жөндеу және толтыру, скрап және шлактан лафеттерді тазарту;

құю машиналарының бунағынан скрапты жинау, скрапты, шлакты және қоқысты темір жол вагондарына тиеу;

шойынды құйғанға дейін және кейін ожаулардың дұрыс өлшенуін бақылау.

39. Білуге тиіс:

болат құюдың технологиялық процесі;

әртүрлі сыйымдылықты ожауларды техникалық пайдаланудың жұмыс қағидаттары мен ережелері;

олардың қозғалыс бөліктерінің жұмыс қағидаттары, құю үшін метал температурасының мәні;

құймакесектерде метал емес кірмелердің түзілуіне ожауларды дайындау сапасы мен құю жылдамдығының әсері;

ожауларды жөндеу кезінде отқа төзімділік жұмыстарды жүргізу ережелері.

Параграф 4. Ожаушы, 4-разряд

40. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 15-тен 100 т. дейінгі болат құю ожауларын және балқымаға қабылдауға арналған аралық ожауларды дайындау;

балқыманы қабылдауға арналған сыйымдылығы 100 т. және одан жоғары болат құю ожауларын, конвертер цехтарында және дайындаманың үздіксіз және жартылай үздіксіз құю машиналарында болатты құюға арналған болат құю ожауларын біліктілігі анағұрлым жоғары ожаушының басшылығымен дайындау.

41. Білуге тиіс:

болатты балқыту мен құюдың технологиялық процесі.

Балқыманы қабылдауға арналған сыйымдылығы 100 т. және одан жоғары болат құю ожауларын, конвертер цехтарында және дайындаманы үздіксіз және жартылай үздіксіз құю машиналарында болатты құюға арналған болат құю ожауларын дайындау кезінде – 5-разряд.

7. Қара металл өндірісіндегі бақылаушы

Параграф 1. Қара металл өндірісіндегі бақылаушы, 2-разряд

42. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары бақылаушының басшылығымен сұйық шойын мен болат, көмір, шикіқұрам, кокс, химия өнімдері, түсетін шикізат, жартылай фабрикаттар, отын сынамаларын, металды түсіру мен беруді, металды мен дайын өнімді тиеу және өлшеуді бақылау;

өнім есебін жүргізу және қажетті құжатты ресімдеу.

43. Білуге тиіс:

қолданылатын бақылау-өлшеу құрылғылары мен құралдарының жұмыс қағидаты;

өнім түржиыны;

өнім сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттар талабы мен ішкі зауыттық техникалық ережелер;

өнім сапасының белгіленген есебі.

Параграф 2. Қара металл өндірісіндегі бақылаушы, 3-разряд

44. Жұмыс сипаттамасы:

сұйық шойын мен болат, көмір, шикіқұрам, кокс, химия өнімдері, түсетін шикізат, жартылай фабрикаттар және отын сынамаларын бақылау;

қыздыру қондырғыларынан болат пен балқыманың көлемдері, түрлері бойынша металды түсіру мен беруді, кесу дұрыстығын, метал және дайын өнімді өлшеуді бақылау, шағын өндірістік учаскелердегі бақылаудың басқа да түрлері;

мемлекеттік стандарттар мен техникалық ережелерге сәйкес сыртқы қабатты және қима үлгіні бақылау, метал және құбырды таңбалау мен бояудың дұрыстығын тексеру,

метал және құбыр сапасын перископты және стилископты бақылау;

болат таңбасын ұшқынмен бақылау;

техникалық бақылауды: өлшеу, жиектеу, қатқабаттауды және тағы басқа жүзеге асыру үшін өнімді дайындау;

іріктелген құбырларды есепке алу, оларды таңбалауды және сынақтар рапорттарын толтыру;

қызмет көрсететін учаскеде дайын өнім есебін жүргізу және қажетті құжатты ресімдеу.

45. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін учаскеде өндірістің технологиялық процесі;

қолданылатын бақылау-өлшеу құрылғылары мен құралдарын техникалық пайдалану ережелері;

талдаулар мен сынақтар үшін сынаманы іріктеу ережелері.

Параграф 3. Қара металл өндірісіндегі бақылаушы, 4-разряд

46. Жұмыс сипаттамасы:

қара металдар мен құбырлар өндірісі және таза өңдеудің жекелеген технологиялық операцияларын ағынды бақылау;

көмір, шикіқұрам, кокс және химиялық өнімдердің сапасын бақылау;

аралық өнімдер сапасын іріктемелі бақылау;

рентгентелевизиялық бақылау әдісімен құбырлардың дәнекерлік жіктерінің сапасын бақылау;

шығарылатын өнімді қабылдау және сапасын бақылау, ақау көргіштік әдіспен метал және құбыр сапасын бақылау,

техникалық ережелер мен мемлекеттік стандарттарға сәйкес дайын өнімді ақаусыздандыру, аттестаттау және тиеу;

өнімдерге сынақтарды жүргізудің, шикізат, жартылай фабрикаттар, отын, отқа төзімді материалдар мен дайын өнімдер талдаулары мен сынақтар өндірісі үшін сынаманы іріктеудің дұрыстығын бақылау;

ақауды немесе төмен сапасын дайын өнім шығаруды, технологиялық нұсқаулықтардың бұзылуын анықтау және бұл жайлы біліктілігі анағұрлым жоғары бақылаушыға немесе техникалық бақылау бөлімінің шеберіне хабарлау.

47. Білуге тиіс:

бақыланатын жартылай фабрикаттар, отын және дайын өнімнің физикалық және химиялық қасиеттері;

экспорттық орындауда өнім сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттар талаптары.

Параграф 4. Қара металл өндірісіндегі бақылаушы, 5-разряд

48. Жұмыс сипаттамасы:

шикізат, жартылай фабрикат және отын түсетін едәуір жауапты өндірістік учаскелерде дайын өнімнің технологиялық процесі мен сапасын ағынды бақылау;

ақауды және сапасы төмен өнімнің шығарылуының алдын алу мен жоюға бағытталған іс-шараларды жүргізу, өнім сапасы бойынша технологиялық нұсқаулықтардың бұзылуын жоюға шараларды қабылдау;

тұтынушылардан түсетін наразылық себептерін талқылау мен жеткізушілерге талаптар қою кезінде шикізатты сынамалауға қатысу;

қызмет көрсететін учаскеде өнім сапасының белгіленген есебін жүргізу:

жекелеген операцияларда және ағынға өнімді қабылдау кезінде бақылауды дұрыс жүргізу бойынша қызмет көрсететін учаскеде біліктілігі анағұрлым төмен бақылаушылардың нұсқаулығы.

49. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін учаскеде бақыланатын өнім өндірісінің технологиясы;

бақыланатын өнім сызбасы және нобайы;

жеткізу шарты және жеткізушілерге қойылатын талаптар тәртібі;

барлық қолданылатын бақылау-өлшеу құралдарының, әмбебап және арнайы өлшеу құралдарының құрылғылары, тағайындалымы;

бақылау-өлшеу құралдарын баптау тәсілдері;

технологиялық процестің негізгі бұзушылықтары, олардың бақыланатын өнім сапасына әсері және олардың алдын алу және жою әдістері;

бақылау әдістемелері;

өндірістік-техникалық оқу бағдарламасының шегінде физика, химия негіздері.

Параграф 5. Қара металл өндірісіндегі бақылаушы, 6-разряд

50. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық бақылау болмаған жағдайда металлургиялық цехтарда дайын өнім сапасын ағынды бақылау;

мемлекеттік стандарттарға сәйкес өнім сапасы мен тағайындалымымен байланысты мәселелерді шешу, цехтың технологиялық персоналымен бірлесіп ақауды жоюға қатысу.

51. Білуге тиіс:

цехтағы барлық бақыланатын өндіріс технологиясы;

бақыланатын өнім түрлері, типтері, тағайындалымы;

барлық бақыланатын өлшемдердің физикалық мағынасы;

физика, химия, электротехника, электроника негіздері.

52. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

8. Гидропневматикалық қондырғының машинисі

Параграф 1. Гидропневматикалық қондырғының машинисі, 2-разряд

53. Жұмыс сипаттамасы:

прокат және құбыр цехтарында гидропневматикалық қондырғыны (станцияны), баспақтардың гидроұқсату және гидрожетек қондырғыларын басқару;

май сораптарын, сығымдағышты, гироұқсату қондырғысының клапан жүйесін іске қосу және тоқтату;

гидравликалық ысырманы ашу;

желідегі қысымды реттеу;

құрал-жабдықты профилактикалық қарау, тазарту және майлау.

54. Білуге тиіс:

гидравлика, пневматика және электротехника негіздері;

май сораптары, сығымдағыш, гидропневматикалық станция және гидроұқсату қондырғыларының клапан жүйесі мен өзге де құрал-жабдықтарының жұмыс істеу қағидаттары;

майлау материалдарының түрлері, қасиеті және сапасы;

слесарлық іс.

Қаңылтыр илем орнақтарының (гидропневматикалық қондырғыларына (станцияларына) қызмет көрсету кезінде - 3-разряд.

9. Тиеу механизмдерінің машинисі

Параграф 1. Тиеу механизмдерінің машинисі, 1-разряд

55. Жұмыс сипаттамасы:

дайындамаларды қыздыру пештеріне беру кезінде гидравликалық итергіш және қыздырылған құймакесекті және дайындаманы қыздыру пештеріне беру кезіндегі итеріп шығарғыштың механизмдерін басқару;

металдың қалтқылы қондырылуын, гидравликалық итергіш пен итеріп шығарғыш механизмдерінің жарамдылық жай-күйін бақылау;

қызмет көрсететін механизмдер, жинау, тазарту және оларды майлауға күтім.

56. Білуге тиіс:

гидравликалық итергіш пен итеріп шығарғыштың жұмыс істеу қағидаттары, оны майлау мерзімділігі және нүктелері;

майлау материалдарының түрлері, құрамы және қасиеті;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Тиеу механизмдерінің машинисі, 2-разряд

57. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары машинистің басшылығымен қыздыру пештеріне металды салу және беру кезінде тиеу машиналарының механизмдерін басқару;

қыздыру құдықтарының қақпақтарын ашу және жабу бойынша машинаны басқару;

құрал-жабдықтардың жарамдылық жай-күйін бақылау, тиеу механизмдерін күту, оларды жинау, тазарту және майлау, жөндеуге қатысу.

58. Білуге тиіс:

тиеу машиналарының, беруші рольгангтардың және басқа да қызмет көрсететін механизмдердің құрылғысы және жұмыс істеу қағидаттары;

қызмет көрсететін учаскедегі технология негіздері;

метал түржиыны және болат таңбасы;

слесарлық іс.

Параграф 3. Тиеу механизмдерінің машинисі, 3-разряд

59. Жұмыс сипаттамасы:

пешке штрипстерді тиеу кезінде салу алаңдарының шлепперлері және қондыру науашаларының магнитті аунақшаларын басқару;

қыздыру пештеріне металды салу және беру, пештен қыздырылған дайындамаларды баспақтың жаншу үстеліне беру кезінде, термиялық пештерге доңғалақтарды салу және беру кезінде тиеу машиналарының механизмдерін басқару;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар жұмысында ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

60. Білуге тиіс:

металды қыздырудың технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың құрылғысы және техникалық пайдалану ережелері;

тиеу машиналарын қолмен және автоматты басқару жүйесі;

пешке металды салу ережелері.

Параграф 4. Тиеу механизмдерінің машинисі, 4-разряд

61. Жұмыс сипаттамасы:

35 т/с дейінгі өнімділікті құбыр илем қондырғыларының доңғалақты және секциялық пештерге дайындамаларды салу және беру кезінде тиеу және түсіру машиналарының механизмдерін басқару;

термиялық учаскеге металды салу және беру кезінде шаржы машинаны басқару;

қыздыру пештеріне құймакесекті және құбырды тиеу кезінде аударғыш машинаны басқару, пеш түптабанында оларды аудару және пештен ыстық таза өңдеуге беру;

пеште металдың дұрыс орналасуын бақылау;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтың ағымдағы жөндеуін орындау.

62. Білуге тиіс:

металды қыздыру процесінің технологиясын;

қызмет көрсететін машиналардың жұмыс істеу қағидаттары және техникалық пайдалану ережелері.

Параграф 5. Тиеу механизмдерінің машинисі, 5-разряд

63. Жұмыс сипаттамасы:

пешке дайындамаларды (доңғалақтарға арналған дайындамаларды қоспағанда) салу, қайта салу және беру кезінде шаржы машинаны басқару;

өнімділігі 35 т/с жоғары доңғалақты және секциялық пештерге салу және беру кезінде құбыр илем қондырғыларының тиеу және түсіру машиналарының механизмдерін басқару;

пеште металдың дұрыс орналасуын бақылау;

қызмет көрсететін машина жұмысында ақаулықтарды анықтау және жою, оны ағымдағы жөндеуді орындау.

64. Білуге тиіс:

металды қыздырудың технологиялық процесі;

шаржы машинаның жұмыс істеу қағидаттары және техникалық пайдалану ережелері.

Параграф 6. Тиеу механизмдерінің машинисі, 6-разряд

65. Жұмыс сипаттамасы:

әдістемелік пештерден камералық пештерге доңғалақтар үшін дайындамаларды салу және оларды камералық пештерден шығару кезінде шаржы машинаны басқару;

пеште металдың дұрыс орналасуын бақылау;

қызмет көрсететін машина жұмысында ақаулықтарды анықтау және жою, оны ағымдағы жөндеуді орындау.

66. Білуге тиіс:

әдістемелік және камералық пеште металды қыздырудың технологиялық процесі;

шаржы-машина құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі.

10. Металлургия өндірісі кранының машинисі

Параграф 1. Металлургия өндірісі кранының машинисі

67. Жұмыс сипаттамасы:

домна, болат балқыту, ферробалқытпа, илем және құбыр цехтарында, сауытқорам өндірісі жөніндегі мамандандырылған цехтарда өндірістік процеске қызмет көрсету бойынша жұмыстарды орындау кезінде әртүрлі жүк қармаушы құрылғылармен жарақталған әртүрлі құрылымдардың жүк көтеру крандарын басқару;

металлургиялық агрегаттарды жөндеу кезінде жүк тиеу-түсіру жұмыстарын, жинау және қосалқы жұмыстарды орындау;

жүк қармаушы құрылғылар арқандарының дұрыс бекітілуін тексеру, сақтандырғыш құрылғыларының тежеуішін және қозғалысын реттеу;

қызмет көрсететін кран жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

68. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін кран және оның механизмдерінің құрылғысы, жұмыс істеу қағидаттары және техникалық пайдалану ережелері;

электрикалық сұлба және кран кинематикасы;

электр қозғалтқыштар мен бақылаушының іске қосу жүйесі;

операцияларды орындау кестесі және жүйелілігі; қызмет көрсететін агрегаттар мен учаскелердің орналасуы;

әртүрлі жүктерді бекіту, көтеру және жылжыту, сондай-ақ сұйық металы бар ожауларды жылжыту және түсіру ережелері;

майлау материалдарының түрлері, қасиеті және сапасы;

кран құрал-жабдығын автоматты майлау жүйесі;

электротехника негіздері және слесарлық іс.

Домна цехтарының құю ауласында шойын және шлак науашаларын дайындау кезінде көпірлі кранды басқару кезінде:

2000 м² дейінгі көлемдегі домна пештеріне қызмет көрсету кезінде - 2-разряд;

2000 м² және одан жоғары көлемдегі домна пештеріне немесе шойынның арнайы таңбаларын балқытатын пештерге қызмет көрсету кезінде - 3-разряд;

3200 м² және одан жоғары көлемдегі домна пештеріне қызмет көрсету кезінде; екі тізбесандықшалы басқарумен айналмалы кранды басқару кезінде - 4-разряд;

кранның жүк көтеруіне қарамастан металлургиялық цехтарда технологиялық процестерге қызмет көрсету бойынша жекелеген операцияларды орындауда консольды кран немесе тельферді; мартенді пештердің тоғыспалары үстінде орналасқан жүк көтергіштігі 5 т. дейінгі консольды кранды басқару кезінде - 2-разряд;

мартенді пештердің тоғыспалары үстінде орналасқан жүк көтергіштігі 5 т. және одан жоғары консольды кранды; илем және құбыр илемді орнақтарда пішімбілікті аудару және баспақты илем құралын ауыстыру кезінде жүк көтергіштілігіне қарамастан әртүрлі жүк қармауыш құрылғылармен жарақталған көпірлі кранды басқару кезінде - 3-разряд;

гранбассейнде әртүрлі жүк қармаушы құрылғылармен жарақталған көпірлі немесе отырғышты кранды басқару кезінде, таспалы массаны, люнкеритті және болат құюға арналған басқа да термиялық қоспаларды дайындау кезінде; толық илемеу, ақаулық және өндіріс қалдығын жинауда; негізгі технологиялық ағыннан тыс орналасқан бөлімшелерде жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді көтеру және жылжыту бойынша жұмыстарда:

жүк көтергіштігі 10 т. дейінгі кранда 2-разряд;

жүк көтергіштігі 10 т. және одан жоғары кранда 3-разряд;

шойынды құю үшін науашаларды дайындау және алуда; электродтарды дайындау, орнату және ұзарту; ферробалқытпа цехтарында дайын өнімді бөлу; ферробалқытпа пештерінің пеш қалталарына, конвертерлерге және электр балқыту пештеріне шикіқұрамды тиеу; тоқтатқыштарды беру, шлак тостағандарын ауыстыру және ожауларды орнату және тағы басқа болат балқыту және ферробалқытпа цехтарының құю аралықтарында пеште технологиялық процеске қызмет көрсету бойынша көпірлі кранды басқару кезінде; шойын тасу және болат құю ожауларын дайындау, қайта орнату және аударуда оларды жөндеу кезінде:

жүк көтергіштігі 5 т. дейінгі кранда 2-разряд;

жүк көтергіштігі 5-тен 15 т. дейінгі кранда 3-разряд;

жүк көтергіштігі 15-тен 100 т. дейінгі кранда 4-разряд;

жүк көтергіштігі 100 т. және одан жоғары 5-разряд.

шикіқұрамды конвертерлерге тиеуде, арнайы жүк қармаушы құрылғылармен жарақталған көпірлі немесе жартылай порталды кранды басқару кезінде:

жүк көтергіштігі 2х90 т. дейінгі кранда 4-разряд;

жүк көтергіштігі 2х90 т. және одан жоғары 5-разряд;

екі электромагнитпен жарақталған көпірлі кранды, негізінен илем орнақтарының технологиялық ағынында агрегаттарда және адъюстаждарда ыстық металды жіберу, беру, жинауда пратцекрапанды басқару кезінде:

жүк көтергіштігі 7,5 т. дейінгі кранда 4-разряд;

жүк көтергіштігі 7,5 т. 25 тоннаға дейінгі кранда 5-разряд;

жүк көтергіштігі 25 т. және одан жоғары кранда 6-разряд.

миксерге немесе болат балқыту агрегаттарына оны құюда сұйық шойынмен ожауды беруде көпірлі кранды басқару кезінде:

жүк көтергіштіші 100 т. дейін кранда 4-разряд;

жүк көтергіштігі 100-ден 200 тоннаға дейінгі кранда 5-разряд;

жүк көтергіштігі 200 т. және одан жоғары кранда 6-разряд;

металлургиялық цехтарда кен ауласында шикіқұрамды тиеу, дайындау және орташалауда кен қайта тиегішін басқару кезінде; ыстық агломерат және окатыштарды тиеуде әртүрлі құрылым крандарымен басқару кезінде:

жүк көтергіштігі 15 т. дейінгі кранда 4-разряд;

жүк көтергіштігі 15 т. 25 т. дейінгі кранда 5-разряд;

жүк көтергіштігі 25 т. және одан жоғары кранда 6-разряд.

қыздыру құдықтарына құймакесектерді салу және оларды қыздырғаннан кейін беруде және болат құю құрамдарын жинауда жүк көтергіштігіне қарамастан қысқаш кранды басқару кезінде 6-разряд;

сауытқорамға болатты құюда және дайындамаларды үздіксіз құю машиналарында көпірлі кранды басқаруда; құбыр құю цехтарында және сауытқорам құймаларының мамандандырылған цехтарында центрден тепкіш машиналарда; қорамалауға қорамжәшікті беру, құймаларды құю және қағымдау астына қалыптарды орнатуда; көпірлі кранды басқару кезінде:

жүк көтергіштігі 175 т. дейінгі кранда 5-разряд;

жүк көтергіштігі 175 т. 450 тоннаға дейінгі кранда 6-разряд;

жүк көтергіштігі 450 т. және одан жоғары кранда 7-разряд.

шлакты бөлу, шикіқұрам материалдарын дайындау, тиеу және беруде; болат балқыту агрегаттарына шикіқұрам материалдары бар мульдтарды, бадилерді беруде; арқалық рельсті, сұрып прокаттау, табақ илем орнақтарында, блюмингтерде, слябингтерде, құбыр илем, бейінді иілімді агрегаттардың құбыр илем, доңғалақ илем орнақтарында қапасты аударуда; құбырлы бейінді баспақтарда және құбыр ұштарын шөгу баспақтарында жүк көтергіштілігіне қарамастан көпірлі немесе отырғышты кранды басқару кезінде – 4-разряд;

таза өңдеу және тазарту процесінде металды, құбырды, баллондарды және басқа да жартылай фабрикаттарды агрегаттан агрегатқа беруде; оларды таңбалары, бейіндері және көлемдері бойынша сұрыптау және тиеуде; қыздыру пештеріне метал және құбырларды салуда; сұйық балқымалы ожаудың ферробалқыма цехтарына беруде; пешке сұйық шлактар мен балқымаларды құюда; құймакесектерді бөлуде әртүрлі жүк қармаушы құрылғылармен жарақталған көпірлі кранды басқару кезінде:

жүк көтергіштігі 10 т. дейінгі кранда 3-разряд;

жүк көтергіштігі 10 т. 100 тоннаға дейінгі кранда 4-разряд;

жүк көтергіштігі 100 т. және одан жоғары кранда 5-разряд.

металды таңбалары, бейіндері және көлемдері бойынша беру, жинау, тасымалдау және қабаттауда екі электромагнитпен жарақталған көпірлі кранды басқару кезінде; металды және құбырды жинау және мұздатқышқа, өңдеу бөлімшелеріне беруде; термиялық пештер мен құдықтарға метал және құбырды салуда; сауытқорамның құймалары цехтарына қызмет көрсетуде; екі электромагнитпен жарақталған көпірлі кранда басқаруда:

жүк көтергіштігі 7,5 т. дейінгі кранда 3-разряд;

жүк көтергіштігі 7,5 т. және одан жоғары кранда 4-разряд;

құймаларды итеру бойынша механизммен жабдықталған екі немесе үш операциялы кранды басқару кезінде 5-разряд;

әртүрлі жүк қармаушы құрылғыларымен жарақталған, доңғалақ прокаттау және құрсау өндірістерінде, жүк көтергіштігіне қарамастан көпірлі, бұрылыс крандарын немесе велокрандарды басқару кезінде:

дайындамаларды беруде 2-разряд;

құймаларды беруде, доңғалақтарды бөлуде, құрсау орнақтарына қызмет көрсетуде, баспақты илем және термиялық бөлімшелерде ыстық доңғалақтарды тасымалдау 3-разряд;

доңғалақтар мен құрсауларды қаттамамен ағында тасымалдауда 4-разряд;

термиялық пештерден доңғалақтар мен құрсауларды қаттамамен жіберу және беруде 5-разряд.

Ескерту: Металды құю немесе төгу, қысқашты кранға, металлургиялық цехтардың кен ауласында шикіқұрамды дайындау мен орталауда кенді көпірлі қайта тиегішке қызмет көрсететін металлургиялық өндіріс краны машинисінің көмекшісі оның басшылығымен жұмыс істейтін машинистен төмен үш разрядқа, ал кранды басқаруға құқығы болған жағдайда – екі разрядқа жоғары тарифтендіріледі.

Екі басқару пульті бар құю крандары үшін екінші машинист бір разрядқа төмен тарифтеледі.

11. Конвертерлер мен ожаулар футеровкасын сындыру машинасының машинисі

Параграф 1. Конвертерлер мен ожаулар футеровкасын сындыру машинасының машинисі, 3-разряд

69. Жұмыс сипаттамасы:

болат құю және шойын тасу ожаулары футеровкасын сындыру кезінде машинаны басқару;

машинаның құрал-жабдықтарын бақылау және күту;

басқару тетіктерін қарау және сынау;

қызмет көрсететін машина жұмысында ақауларды анықтау және жою, жөндеуге қатысу.

70. Білуге тиіс:

болат құю және шойын тасу ожаулары футеровкасын сындыру бойынша машинаның жұмыс істеу қағидаттары;

ожауларды футерлеу кезінде қолданылатын отқа төзімді материалдардың қасиеті және тағайындалымы, машина көмегі арқылы жұмыс өндірісінің тәсілдері;

слесарлық іс.

Параграф 2. Конвертерлер мен ожаулар футеровкасын сындыру машинасының машинисі, 4-разряд

71. Жұмыс сипаттамасы:

конвертерлер футеровкасын сындыру кезіндегі машинаны басқару;

машинаның құрал-жабдықтарын бақылау және күту;

басқару механизмдерін қарау және сынау;

машина жұмысындағы ақауларды анықтау және жою және оны жөндеуге қатысу.

72. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін машина құрылғысы және техникалық пайдалану ережелері;

механизмдерді басқарудың кинематикалық сұлбасы.

12. Бөліп құю машинасының машинисі

Параграф 1. Бөліп құю машинасының машинисі, 2-разряд

73. Жұмыс сипаттамасы:

металды құю кезінде аудару жүк шығырын, құю машиналарының конвейерлік таспаларын іске қосу және тоқтату механизмдерін басқару;

ожауларды аудары жылдамдықтарын реттеу. Әктас ерітіндісін дайындау, құю машиналарының тостағандары мен мульдтарына және сауыт қорамдарға әктас ерітінділерін шашырату;

әктасты, сазды, құмды және басқа да қажетті материалдарды дайындау;

мульдтарды, аунақшаларды, буындарды, таспаларды ауыстыруға қатысу;

құю машиналары мен аудару жүк шығырларының таспаларын тазалау және майлау, оларды жөндеуге қатысу;

ожауларды тазарту.

74. Білуге тиіс:

құю машиналары мен аудару жүк шығырының жұмыс істеу қағидаттары;

құю машиналарының конвейерлік таспалар құрылғысы;

қолданылатын майлау материалдарының түрлері, қасиеті және сапасы;

шартты дабыл; әктас ерітіндісін тостағандарға, мульдтарға, сауытқорамдарға шашу тәсілі мен мақсаты;

әктас қасиеті.

Параграф 2. Бөліп құю машинасының машинисі, 3-разряд

75. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары машинистің басшылығымен металды құю процесін жүргізу;

сауытқорамды, науашаларды, құю тұмсықтарын толтыру және оларды кептіру;

құймаларды салқындату үшін су беруді реттеу;

істен шыққан сауытқорамдар мен мульдтарды ауыстыру;

құю машиналарының мульдтарында кептелген чушкаларын соғу;

конвейер астынан және темір жолдардан чушкаларын жинау;

су ағынды арналарды, әктас бактарын, құю машиналарының жүк түсіру жағындағы темір жолдарды тазарту.

76. Білуге тиіс:

құю машинасындағы шойынды және ферробалқыманы құю технологиясы;

құю машинасының құрылғысы, құймаларды сумен салқындату жүйесі, металды жинау және платформаларды тарту механизмдері;

жүк көтергіш механизмдерін пайдалану ережелері;

слесарлық іс.

Параграф 3. Бөліп құю машинасының машинисі, 4-разряд

77. Жұмыс сипаттамасы:

бөліп құю машинасында металды құю процесін жүргізу;

жинағышты, құю науашасын дайындау;

құю науашасында ожауларды орнату;

металды құю кезінде ожауды көтеру және түсіруді реттеу;

талдау үшін метал сынамасын іріктеу;

сауытқорам мен мульдтың металмен біркелкі толуын, металды құю кезінде науашаның жай-күйін, әктас ерітіндісінің дайындалу сапасын және мульдқа шашыратуды, зақымдалған мульдтарды уақытылы ауыстыруды және кептелген чушкаларды шығаруды, ожауларды тазарту сапасын және оларды уақытылы жөндеуге қоюды бақылау;

құю машинасының жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

78. Білуге тиіс:

металды балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

құю машинасының жұмыс істеу қағидаттары және техникалық пайдалану ережелері;

метал сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттар талаптары.

13. Болат ағызу машинасының машинисі

Параграф 1. Болат ағызу машинасының машинисі, 3-разряд

79. Жұмыс сипаттамасы:

болат жолақтарын салқын илемдауде қолданылатын илем арқалықтарына бедерді салу үшін болат ағыны машинасын басқару;

болат ағыны аппаратына болат бытырасының қажетті мөлшерін себу, арбаға арқалықты орнату, оларды болат ағыны машинасының камерасына беру, илем арқалығының бөшке ұзындығына жылжымалы шүмекті жылжыту механизмін бапта;

болат ағыны машинасының камерасына ауа мен болат бытырасының берілу ара-қатынасын иінтіректер көмегі арқылы реттеу;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар жұмысында ақаулықтарды анықтау және жою, оларды жөндеуге қатысу.

80. Білуге тиіс:

болат ағыны машиналарында илем арқалықтарына бедерді салу технологиясы;

қызмет көрсететін машинаны баптау ережесі;

машинаның барлық түйіндерінің және басқару құралдарының жұмыс істеу қағидаттары;

металды салқын илемдеу үшін арқалықтарды дайындау үшін қолданылатын метал қасиеті;

слесарлық іс.

Параграф 2. Болат ағызу машинасының машинисі, 4-разряд

81. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары машинист басшылығымен минутына 2000 килограмм (бұдан әрі – кг) бытыраға дейінгі бытыра беру механизмдерінің өнімділігімен болат ағыны машиналарында және үздіксіз улау агрегаттарында орнатылған ыстық тот баспайтын жолақ қабаттарынан және коррозияға қарсы жабын желісінде орнатылған бытыра белгілеу қондырғыларында құбыр бетінен отқабыршықты жоюдың технологиялық процесін жүргізу;

болаттың әртүрлі таңбаларын өңдеу үшін бытыра мөлшерін іріктеу, қозғалыстағы жолаққа, құбырға бытыраны беру механизмдерін баптау, бытыраны тастау жылдамдығы мен санын реттеу;

жолақтар мен құбырларды тазарту сапасын, механизмдерді беру күректерінің тозу дәрежесін анықтау және оларды ауыстыру;

машинаны күту және ағымдағы жөндеулерді жүргізуге қатысу.

82. Білуге тиіс:

бытырамен отқабыршақты жою технологиясы, бытыра белгілеу қондырғысының барлық түйіндері және басқару құралдарының құрылғысы, техникалық пайдалану ережелері;

болаттың әртүрлі таңбаларын өңдеу үшін механизмдерді баптау тәсілі;

әртүрлі таңбалы болат қасиеттері;

құбырдағы жолақтың тазартылған қабат сапасына мемлекеттік стандарттар талаптары, бытыра түрлері, оның физикалық-механикалық қасиеті.

Параграф 3. Болат ағызу машинасының машинисі, 5-разряд

83. Жұмыс сипаттамасы:

минутына 2000 кг. бытыраға дейінгі бытыра беру механизмдерінің өнімділігімен болат ағыны машиналарында және үздіксіз улау агрегаттарында орнатылған ыстық тот баспайтын жолақ қабаттарынан және коррозияға қарсы жабын желісінде орнатылған бытыра белгілеу қондырғыларында құбыр бетінен отқабыршықты жоюдың технологиялық процесін жүргізу;

қозғалыстағы жолаққа, құбырға бытыраны беру механизмдерін баптау;

жолақтар мен құбырларды тазарту сапасын, механизмдерді беру күректерінің тозу дәрежесін анықтау және оларды ауыстыру.

84. Білуге тиіс:

бытырамен отқабыршақты жоюдың технологиялық процесі;

болат ағыны машиналарының және әртүрлі үлгідегі бытыра белгілеу қондырғыларының құрылымдық ерекшеліктері және оларды басқару сұлбалары;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың кинематикалық және электр сұлбалары.

14. Ыстық металды тасымалдаушы-машинист

Параграф 1. Ыстық металды тасымалдаушы-машинист, 2-разряд

85. Жұмыс сипаттамасы:

дайындамаларды үздіксіз құю машиналарына металды ожауларды тасымалдау, илем орнақтарына ыстық металды беру бойынша электр арбаларды басқару; бунақта сауытқорамға болатты құю кезінде жүккөтергіштігі 50 т. дейінгі құю арбасы арқылы, оларды жөндеу кезінде ожауларды аудары және тасымалдау;

үйкеліс түйіндерін тазарту және майлау. Электр арбаны жөндеуге қатысу.

86. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін электр арбасының жұмыс істеу қағидаттары;

майлау материалдарының түрлері, қасиеті және сапасы;

сұйық металды тасымалдау ережесі;

слесарлық іс.

Параграф 2. Ыстық металды тасымалдаушы-машинист, 3-разряд

87. Жұмыс сипаттамасы:

конвертерлерге шойынды беру және құюда жүккөтергіштігі 450 т. дейінгі құю шойын тасу арбасын; бунақта сауытқорамға болатты құю кезінде жүккөтергіштігі 50 т. және одан жоғары құю арбасын басқару;

қабылдау рольгангына, блюмингтері мен слябингтеріне қыздыру құдықтарынан ыстық құймакесектерді тасымалдау кезінде құймакесекті тасушыны басқару;

шлак тостағандары немесе конвертер түптабандарын тасымалдау бойынша шлак тасу немесе домкратты арбаларды басқару.

88. Білуге тиіс:

болатты балқыту және құюдың технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсететін құймакесек тасу арбаларының құрылғысы және техникалық пайдалану ережелері;

қызмет көрсететін арбаларды басқарудың электр сұлбасы;

конвертерлерге шойынды құю және конвертерлерден болатты шығару кестесі.

Параграф 3. Ыстық металды тасымалдаушы-машинист, 4-разряд

89. Жұмыс сипаттамасы:

конвертерлерге шойынды беру және құюда жүккөтергіштігі 450 т. және одан жоғары құю шойын тасу арбасын басқару;

конвертерден болатты қабылдау және сауытқорамға болатты құю үшін құю пролеттарына оларды беру үшін кеуекті болат құю ожауларының конфертерлеріне беруде болат тасу арбасын басқару;

балқымаларды жылжыту әдісі арқылы феррохром өндірісі кезінде конвертерлер мен пештерге сұйық ферробалқымамен ожауларды тасымалдау жөніндегі машинаны басқару;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтарға күтім.

90. Білуге тиіс:

сұйық ферробалқымалары бар ожауларды тасымалдау жөніндегі болат тасу және шойын тасу арбалары мен машиналарының құрылғысы, техникалық пайдалану ережелері, оларды басқарудың электрлік және кинематикалық сұлбасы;

ожауға болатты құю кезінде конвертер мен қышқылдатқышты беру трактын бір уақытта басқару кезінде – 5-разряд.

15. Шикіқұрамды беруші машинист

Параграф 1. Шикіқұрамды беруші машинист, 1-разряд

91. Жұмыс сипаттамасы:

домна пештерінің бункерлеріне коксты, кенді және басқада шихта материалдарын беру жөніндегі тасымалдаушыны іске қосу және тоқтату;

қызмет көрсететін тасымалдаушының жарамдылық жай-күйін және үздіксіз жұмысын тексеру және қамтамасыз ету;

тасымалдаушы механизмдерін тазарту және майлау және оларды жөндеуге қатысу;

жұмыс орнын жинау.

92. Білуге тиіс:

тасымалдаушының жұмыс істеу қағидаттарын;

шойынды балқыту кезінде қолданылатын шихта материалдарының түрлері;

қолданылатын майлау материалдарының түрлері;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Шикіқұрамды беруші машинист, 2-разряд

93. Жұмыс сипаттамасы:

автожебе көмегімен домна пештерінің бункерлері мен агломерациялық цехтарды шихта материалдарымен толтыру;

шихта материалдарын жинау, тасымалдау және домна цехтарының, көмір дайындау және агломерациялық цехтардың домна пештері бункерлеріне оларды тиеу және тасымалдау бойынша транферкарды басқару;

бункер-қоректенуші үстіне трансферканы орнату, шихта материалдарын тиеу кезінде бункер бекітпесін ашу және жабу;

жабық галереяларда коксты беру кезінде кокс тасымалдаушымен материалдарды қайта тиеу, қатқабаттау және беру бойынша кен ауласында скрепер жүкшығырын басқару;

тиелетін шикізат сапасын, бункерлердің толық толтырылуын, бункерлерді тиеу және өңдеу кезінде материалдардың орташалануын, көлік галереясы құрал-жабдықтарының, жүк тиеу станциялары мен жұмыс алаңдарының тазалығын бақылау;

қызмет көрсететін құрал-жабдық жұмысында ақаулықтарды анықтау және жою;

автожебені, трансферканы, тасымалдаушыны, скрепер жүкшығырын тазарту және майлау;

қызмет көрсететін құрал-жабдықты жөндеуге қатысу.

94. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін құрал-жабдықтың құрылғысы және жұмыс істеу қағидаттары;

бункерлердегі материалдарың орналасуы және бункерлер бойынша шихтаны орташалау әдістері;

бункерлерді тиеу және өңдеу тәртібі; слесарлық іс.

Параграф 3. Шикіқұрамды беруші машинист, 3-разряд

95. Жұмыс сипаттамасы:

домна пешінің шихтасын көтеру және тиеу механизмдерін басқару:

бағдаршам көрсеткіштері мен тіркеу құрылғыларының жазбалары бойынша шихта материалдарының қимылы мен пешті жүктеу қимылын бақылау;

үлкен және кіші конустардың дұрыс жұмыс істеуін, қанаттарын созуын және арбаның түпкілік жай-күйін, сондай-ақ желіге тартылу және тиеуді тексеру;

көтергішті жөндеуге қатысу.

96. Білуге тиіс:

шойынды балқыту процесінің негіздері; қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидаттары мен техникалық пайдалану ережелері;

слесарлық іс.

Параграф 4. Шикіқұрамды беруші машинист, 4-разряд

97. Жұмыс сипаттамасы:

300 метрге (бұдан әрі – м) дейінгі көлемдегі домна пешіне шихта материалдарын жинау, өлшеу және тиеудің автоматты жүйесін дистанциялы басқару;

біліктілігі анағұрлым жоғары машинисттің басшылығымен 300 м. дейінгі көлемдегі домна пешіне шихта материалдарын жинау, өлшеу және тиеудің автоматты жүйесін дистанциялы басқару;

жарамсыз механизмдерді істен шығару;

шихта беру жүйесінің механикалық және электр құрал-жабдығын бақылау және олардың жұмысындағы ақауларды жою;

шихта берудің механикалық және электр құрал-жабдықтарын үрлеу және тазарту;

бункерлердегі материалдардың болуын және мөлшерін тексеру;

шихта беру жүйесінің механикалық және электр құрал-жабдықтарын баптау, оларды жөндеу.

98. Білуге тиіс:

металды балқытудың технологиялық процесі;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидаттары және техникалық пайдалану ережелері.

Параграф 5. Шикіқұрамды беруші машинист, 6-разряд

99. Жұмыс сипаттамасы:

300 м. дейінгі көлемдегі домна пешіне шихта материалдарын жинау, өлшеу және тиеудің автоматты жүйесін дистанциялы басқару;

шихта материалдары бар жекелеген бункерлерді немесе бункерлер тобын басқару пультіне жұмысқа кіру немесе ауыстыру арқылы жұмыстан шығу;

шихта берудің қандай да механизмі немесе механизмдер тобы бас тартқанда немесе дәл емес жұмыс кезінде – пешті іске қосуды автоматты режимнен дистанциялыға ауыстыру және пульттан дистанциялы басқаруды жүзеге асыру;

бағдаршамдар мен қлшемді құралдардың көрсеткіштері бойынша автоматты жинау, өлшеу және домна пешіне шихта материалдарын тиеу жүйесі механизмдерінің жұмысын, және тапсырмалар жүйесінің дұрыс орындалуын бақылау;

дебаланстық және вибрациялық жіктегіштерді, қоректендіргіштерді баптау және кокс пен агломерат ұсақ-түйектерін айыру сапасын бақылау;

шихта беру механизмдерінің және оларды автоматты басқару аппараттарының бұрыс жұмысының себептерін анықтау, оларды жою.

100. Білуге тиіс:

домна пешінде шойынды балқыту процесі;

шихта берудің барлық механизмдерінің және басқару пульті аппаратурасының құрылғылары және жұмыс істеу қағидаттары;

пешті іске қосу жүйесімен шихта беру жүйесін оқшаула қағидаты.

16. Металлургиялық цех электровозының машинисі

Параграф 1. Металлургиялық цех электровозының машинисі, 2-разряд

101. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 250 т. дейінгі конвертерлерге және мартен пештеріне миксер бөлімшесінен сұйық шойынды шойын тасу ожауларын беруде электровозды басқару;

миксер бөлімшесіне кеуекті ожауларды жеткізу;

шихта материалдарын бадилерге толтыру, жүк тиелген бадилерді өлшеу, оларды домна пештеріне жеткізу және толық емес механикаландырылған домна цехтарында жүк тиеу орындарына кеуекті бадилерді беру кезінде электровозды басқару;

металлургиялық цехтардың технологиялық ағынында металды цех іші тасымалдау кезінде электровозды басқару;

электровоз құрал-жабдығының жарамдылық жай-күйін бақылау;

электровозды тазарту және үйкеліс түйіндерін майлау;

қызмет көрсететін электровоз жұмысында ақаулықтарды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

102. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін электровоздың жұмыс істеу қағидаты және пайдалану ережелері, оларды басқарудың электр сұлбасы;

қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық операциялар;

домна пештеріне тиелетін материалдар түрлері мен қасиеттері;

шикізат материалдарын бункерлер бойынша бөлу және оларды қабатқа тиеу тәртібі;

сұйық және ыстық металды тасымалдау ережелері;

слесарлық іс;

орнатылған дабыл; қызмет көрсететін учаскелердегі жол белгілері;

цехтар мен кәсіпорын учаскелеріне қызмет көрсету кестесі.

Параграф 2. Металлургиялық цех электровозының машинисі, 3-разряд

103. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 250 т. және одан жоғары конвертерлерге миксер бөлімшесінен сұйық шойынды шойын тасу ожауларын беруде электровозды басқару;

домна және мартен пештеріне шихтаны беруде электровозды басқару;

электровоз жөндеуге қатысу.

104. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін электровоз құрылғысы және техникалық пайдалану ережелері.

17. Табақтар мен құбырлардың пакеттерін теруші

Параграф 1. Табақтар мен құбырлардың пакеттерін теруші, 2-разряд

105. Жұмыс сипаттамасы:

пакеттерге орамдарды, табақтарды және құбырларды жинау, салу және байлау және өндіріс процесінде оларды тасымалдау;

зәкір және төсемдерді әкелу;

кранмен жұмыс істегенде тиеу, тасымалдау, қатқабаттау және сұрыптау кезінде табақ және құбыр пакеттерін ілу, шешу, арқандау;

қарапайым түйіндермен арқандарды ұластыру.

106. Білуге тиіс:

пакеттерді жинау әдістері;

болат түржиыны, таңбалары және табақтар, құбырларды өлшеу және оларды таңбалау;

металдың технологиялық бағыттары;

қызмет көрсететін құрал-жабдық және механизмдердің жұмыс істеу қағидаттары.

Параграф 2. Табақтар мен құбырлардың пакеттерін теруші, 3-разряд

107. Жұмыс сипаттамасы:

пакетке жинауға болаттың бірқатар таңбаларының слябтары мен жақтаушаларын дайындау;

химиялық заттарды қолдана отырып қолмен және механикалық тәсілмен үстіңгі қабатын тазарту;

жуғыш құрал рецептурасын таңдау;

болаттың арнайы түрінен жалатылған пластинаны дайындау және пластинанын үстіңгі қабатындағы ақауларды ішінара зімпаралық тазартумен және пневматикалық шауып түсірумен никельдеу, никельдеуден кейін пластинаны тазарту;

болаттың арнайы түрлерінен және болаттың қарапайым түрлері слябтарынан майсыздандырылған пластиналардан дәнекерлеу алдында пакеттерді жинау.

108. Білуге тиіс:

екі қабатты табақ өндіру технологиясының негіздері;

жиналатын пакеттер түрлері;

пакеттерді жинау үшін қолданылатын болат түрлері мен қасиеттері;

жалатылған пластинаны дайындау және никельдеу технологиясы;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар мен механизмдердің құрылғысы.

18. Металды қыздырушы

Параграф 1. Металды қыздырушы, 3-разряд

109. Жұмыс сипаттамасы:

вилдарды илемдеу үшін дайындамаларды қыздыру процесін жүргізу;

құймакесектер мен дайындамаларды; қыздыру қондырғыларында құралбіліктер, құбырлар (дәнекерлеу үшін) өндірістері үшін дайындамаларды қыздыру процесіне қатысу; итергіштерді, көтеру үстелдерін, қабылдау және қайтару рольгангтарын басқару;

шлак леткаларының жай-күйін, шлак үшін арба мен қораптардың болуын бақылау;

толтыру материалдары мен құралдарын беру;

отқабыршақты және шлакты жинау, шлак қораптарын ауыстыру;

пешке металды салуға, тазартуға, пештерді толтыру мен жөндеуге, қыздыру қондырғыларының терезелерінде қақпақтарды немесе жапқыштарды алмастыруға, қысқашты крандарда нүктебелгілерді алмастыруға қатысу;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар жұмысында ақаулықтарды анықтау және жою.

110. Білуге тиіс:

метал және құбырларды қыздырудың технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсететін құрылғылар мен олардың механизмдерінің жұмыс істеу қағидаттары;

пештерді қалау және түптабандарды толтыру үшін қолданылатын отқа төзімді материалдардың түрлері мен қасиеттері;

түптабандарды күту ережелері;

пешті отқа төзімді қалауды жүргізу әдістері.

Параграф 2. Металды қыздырушы, 4-разряд

111. Жұмыс сипаттамасы:

итеру алдында баллондар үшін дайындамаларды қыздыру процесін жүргізу;

үш және төрт кірмесі бар әдістемелік және секциялы пештерде иеталды қыздыру процесіне, пеш дәнекерінің құбыр өндірісі кезінде қыздыру қондырғыларына қызмет көрсетуде, үздіксіз орнақ желісінде құбырларды редукциялау үшін қыздыру пештерінде қыздыру процесін жүргізуге қатысу;

біліктілігі анағұрлым жоғары қыздырушы басшылығымен үздіксіз штрипсті, ұсақ сұрыпты және сымды орнақтарды, болаттың 20 түріне дейінгі түржиынымен сұрыпты илемдеу және табақты илемдеу орнақтарды қыздырудың екі және үш қыздыру аймағы бар әдістемелік пештерде дайындамаларды қыздыру; қыздырудың 5-ке дейінгі аймағына ие әдістемелік пештерде фасонды бейіндердің процесін жүргізу;

екі және одан жоғары қыздыру құдықтарына қызмет көрсету;

оларда қоспаланған болат түрін қыздыру кезінде қыздыру құдықтарының бір тобына қызмет көрсету;

электрпештерге отын және ауа, ток күшін беруді реттеу;

қажет болған жағдайларда металды қыздыру процесін автоматты басқарудан қолмен басқаруға және отынның бір түрінен екіншісіне ауыстыру;

отын және ауа қысымы мен шығынын, газ коммуникациялары мен сұйық отын құбырларын, қызмет көрсететін пештердің оттық, қалану және арматурасының жай-күйін бақылау;

пешке құймакесектер мен дайындамаларды аудару және жылжыту;

түптабандарды тазарту және толтыру, отқабыршақты жинау және шлакты жою.

112. Білуге тиіс:

металдар мен құбырларды қыздырудың технологиялық процесі, қызмет көрсететін қыздыру құрылғысының техникалық пайдалану ережесі;

қыздыратын метал түржиыны және таңбасы; қолданылатын отынның жылу шығару қабілеті;

металды қыздыру процесін қолмен және автоматты реттеу жүйесі.

Параграф 3. Металды қыздырушы, 5-разряд

113. Жұмыс сипаттамасы:

штрипсті, ұсақ сұрыпты және сымды орнақтар, сұрыпты илем және болаттың 20 түріне дейінгі түржиынды табақты илем орнақтарын қыздыру үшін екі және үш қыздыру аймағымен әдістемелік пештерде дайындамаларды; секциялы пештерде беске дейінгі металды қыздыру аймағына ие әдістемелік пештерде фасонды бейіндерді; 500 т. дейінгі сағаттық өнімділік кезінде қыздыру құдықтарының екі автоматтандырылған топтарында кесекқұймаларды; құймакесектер, дайындамалар және құбырлардың жоғары жиілікті қыздыру; айналмалы пештеріндегі шырмауық тәрізді жоңқаларды қыздыру процесін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары қыздырушының басшылығымен 200 т. дейінгі сағат өнімділігімен слябингтерде блюмингтердің қыздыру құдықтарында құймакесекті; қысқашты және дайындамалық орнақ үшін екі және үш қыздыру аймағымен әдістемелік пештерде құймакесектер мен дайындамаларды, болат түрлерінің 20 және одан аса түржиынымен үздіксіз штрипсті, ұсақ сұрыпты және сымды орнақтар мен көп жіпті сымды орнақтар үшін дайындамаларды; рельсті арқалық, үздіксіз және жүйелі түрдегі ірі сұрыпты және орташа сұрыпты орнақтарды әмбебап, жарамсыз табақтар мен қалың табақты орнақтар үшін үш және одан аса қыздыру аймақтарымен әдістемелік пештерде слябтарды дайындамаларды; сапалы болатты және (құймакесектерді, дайындамаларды, слябтарды, сутункаларды және тағы басқа) әдістемелік және камералық пештерде дөңгелектер мен бандаждар үшін дайындамаларды; бес және одан аса қыздыру аймағы бар әдістемелік пештерде фасонды бейіндерді; айналмалы пештерде дайындамаларды; құбыр илемі орнақтарындағы әдістемелік және камералық пештер мен құбыр бейінді престердің индукциялық пештерінде құймакесектер мен дайындамаларды; құбырларды пештік дәнекерлеудің штрипстерін қыздыру процесін жүргізу;

пештердегі қыздыру температурасы мен сапасын, қолданылатын отынның жылу шығаруын; газ температурасын және қалдық газ температурасын бақылау, металды қабылдау және орнату тәртібін белгілеу және пештерге металды беру;

пештің айналу механизмдерін басқару, шырмауық тәрізді жоңқаларды тиеу және түсіру, оларды пресске беру;

сұйық қождың үздіксіз түсуін, құрғақ қожбен жұмыс істеу кезінде түптабанды сапалы тазартуды, қыздыру құрылғылары механизмдерінің, жылу режимі аппаратурасы мен автоматты басқарудың, бақылау-қөлшеу құралдарының, пештің салқындату мен отқа төзімді қалау жүйесінің сақталуын және үздіксіз жұмыс істеуін, жарамды құрал мен толтыру материалдарының белгіленген қорының бар болуын қамтамасыз ету;

жөндеуден кейін пештерді қабылдауға қатысу;

пештер мен олардың құрал-жабдықтарының жұмыс істеу жай-күйі журналын, металды орнату және беру есебін жүргізу.

114. Білуге тиіс:

метал мен құбырды қыздырудың технологиялық процесі;

қызмет көрсететін қыздыру құралы мен басқа да қосалқы құрал-жабдықтардың құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

отқабыршақтың түзілу процесі және отқабыршақтың түзілуін азайту жолдары;

дұрыс қыздырмаудан туатын ақаулардың түрлері;

газ пеш техникасының негіздері.

Параграф 4. Металды қыздырушы, 6-разряд

115. Жұмыс сипаттамасы:

200 т. дейінгі сағаттық өнімділікпен блюмингтер мен слябингтердің қыздыру құдықтарында құймакесектерді; үш автоматтандырылмаған немесе екі және одан аса автоматтандырылған қыздыру құдықтарында құймакесектерді; 500 т. жоғары сағаттық өнімділікпен қыздыру құдықтарының екі автоматтандырылмаған топтарында құймакесектерді; қалың қабатты орнақтар үшін жылжымалы түпті камералық пештерде құймакесектерді; қыспақты және дайындау орнақтары үшін екі және үш қыздыру аймағы бар әдістемелік пештерде құймакесектерді және дайындамаларды; үздіксіз штрипсті, ұсақ сұрыпты және сымды орнақтар үшін дайындамаларды; 20 және одан аса түржиынымен үздіксіз штрипсті, ұсақ сұрыпты және сымды орнақтар мен көп жіпті сымды орнақтар үшін дайындамаларды; рельсті арқалық, үздіксіз және жүйелі түрдегі ірі сұрыпты және орташа сұрыпты орнақтарды әмбебап, жарамсыз табақтар мен қалың табақты орнақтар үшін үш және одан аса қыздыру аймақтарымен әдістемелік пештерде слябтарды дайындамаларды; сапалы болатты және (құймакесектерді, дайындамаларды, слябтарды, сутункаларды және тағы баска) әдістемелік және камералық пештерде дөңгелектер мен бандаждар үшін дайындамаларды; бес және одан аса қыздыру аймағы бар әдістемелік пештерде фасонды бейіндерді; айналмалы пештерде дайындамаларды; құбыр илемі орнақтарындағы әдістемелік және камералық пештер мен құбыр бейінді престердің индукциялық пештерінде құймакесектер мен дайындамаларды; құбырларды пештік дәнекерлеудің штрипстерін қыздыру процесін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары қыздырушының басшылығымен блюмингтер мен слябингтердің қыздыру құдықтарында қоспалы және жоғары қоспалы болаттан құймакесектерді; 200 тоннадан жоғары сағаттық өнімділікпен блюмингтер мен слябингтердің қыздыру құдықтарында құймакесектерді; әдістемелік пештерде аралық қыздырусыз рельсті арқалық орнақтарының қыздыру құдықтарында құймакесектерді; әмбебап-арқалық орнақтың қыздыру пештерінде құймакесектер мен дайындамаларды; үздіксіз құбыр илемі қондырғыларының секциялы және индукциялы пештерінде дайындамаларды; құбыр илемді орнақтардың әдістемелік және камералық пештерінде, құбыр бейінді престерді индукциялық пештерінде кең сұрыпты құймекесектер мен дайындамаларды қыздыру процесін жүргізу.

116. Білуге тиіс:

метал және құбырды қыздырудың технологиялық процесі;

қызмет көрсететін қыздыру қондырғысы мен басқа да қосалқы құрал-жабдықтардың құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

қызмет көрсету құралын баптау және реттеу ережесі;

металды илемдеу кестесі;

шлак түзу себептері және оны жою әдістері;

болаттың әртүрлі таңбаларын қыздыру ерекшеліктері;

пеш зоналарының әрқайсысының температуралық режимі;

қолданылатын отын түрі, қасиеті;

пеште отынды ұтымды күйдіру амалдары.

Параграф 5. Металды қыздырушы, 7-разряд

117. Жұмыс сипаттамасы:

200 тоннадан жоғары сағаттық өнімділікпен блюмингтер мен слябингтердің қыздыру құдықтарында құймакесектерді; әдістемелік пештерде аралық қыздырусыз рельсті арқалық орнақтарының қыздыру құдықтарында құймакесектерді; әмбебап-арқалық орнақтың қыздыру пештерінде құймакесектер мен дайындамаларды; үздіксіз құбыр илемі қондырғыларының секциялы және индукциялы пештерінде дайындамаларды; құбыр илемді орнақтардың әдістемелік және камералық пештерінде, құбыр бейінді престерді индукциялық пештерінде кең сұрыпты құймекесектер мен дайындамаларды қыздыру процесін жүргізу.

118. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін қыздыру қондырғысы мен басқа да қосалқы құрал-жабдықтардың құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

пештің жылу жұмыстарын жақсарту және олардың өнімділігін арттыру жолдары;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтарды баптау және реттеу ережелері.

119. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

19. Табақтар мен құбырларды майлаушы

Параграф 1. Табақтар мен құбырларды майлаушы, 1-разряд

120. Жұмыс сипаттамасы:

табақтың үстіңгі қабаттарын қолмен майлау;

майлайтын машиналардың майлайтын аунақшаларына табақтарды беру, аунақшалардан табақтарды қабылдау және оларды қораптарға салу.

121 Білуге тиіс:

табақты металдың түржиыны;

табақтарды майлау үшін май сапасы мен мөлшері;

майлау материалдарының шығыс нормасы.

Параграф 2. Табақтар мен құбырларды майлаушы, 2-разряд

122. Жұмыс сипаттамасы:

майлайтын машинада табақтар мен құбырларды майлау процесін жүргізу немесе май ваннасында құбыр пакеттерін майлау;

майлайтын аунақшаларға табақтарды беруді, олардың жиналуын бақылау;

майлау құрамын әзірлеу;

майлау температурасын және оның тұтқырлығын майлау анықтау;

табақтар мен құбырларды майлау және майлағаннан кейін пакеттерді кезінде кран асты операцияларын орындау; машинаны баптау және оны жөндеуге қатысу.

123. Білуге тиіс:

майлайтын машинаның жұмыс істеу қағидаттары;

құбыр сұрыптары;

құбырларды майлау үшін майлау құрамы мен қасиеті;

слесарлық іс.

20. Металдың сыртқы кемшіліктерін өндеуші

Параграф 1. Металдың сыртқы кемшіліктерін өндеуші, 1-разряд

124. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен илемдердегі және құбырлардағы металдың сыртқы кемшіліктерін зімпара төсемімен жою;

металды белгілеу және жиектеу, металды тапсыру.

125. Білуге тиіс:

қорғаныш металының түржиыны, белгісі, мөлшері және бейіні.

Параграф 2. Металдың сыртқы кемшіліктерін өндеуші, 2-разряд

126. Жұмыс сипаттамасы:

илемді және құбырларды қолмен тасымалданатын зімпара қайрағымен және пневматикалық машинкалармен тазарту кезінде, стационарлық орнақтарда ұсақ сұрыпты илемді тазарту кезінде металдың сыртқы кемшіліктерін жою;

белгіленген режимге сәйкес орнақ механизмінің қозғалыс жылдамдығын реттеу;

қарау және зімпара тазартуы үшін дайындамаларды жаю, оларды аудару құрылғылары немесе қолдың көмегімен жиектеу;

газ және оттегін беру үшін газ құбырына кескіні қосу;

шлак және отқабыршақтан металды тазарту;

техникалық бақылау бөліміне металды тапсыру;

құралды іріктеу, апару және дайындау;

қолмен істелетін тасымалданатын зімпара қайрақтары, пневматикалық машиналар, стационарлық орнақтар және басқа да құралдар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

127. Білуге тиіс:

металдың сыртқы кемшіліктерінің түрлері;

газ кескілерінің, пневматикалық машинкалардың, стационарлық орнақтардың жұмыс істеу қағидаттары;

слесарлық іс.

Параграф 3. Металдың сыртқы кемшіліктерін өндеуші, 3-разряд

128. Жұмыс сипаттамасы:

пневматикалық кесіп алу әдісімен, пневматикалық балғалар, газ кескілер, аспалы еден зімпаралы станоктар мен тазарту машиналары, стационарлы станоктар арқылы құймакесектердегі, слябтардағы, блюмингтердегі, құбыр дайындамаларындағы және дайын өнімдегі металдың сыртқы кемшіліктерін белгілеу және жою;

сағат түріндегі индикатормен кес кесіндінің симметриялы еместігін өлшеумен радиалды тәсілмен ақауларды тазарту;

металды тазартудың механикаландырылған желісіндегі металдың сыртқы кемшіліктерін жою;

жүк тиеу шлепперлерін, жылжымалы үстелді, дайындамаларды қысуға арнаған тискті, бекітілген абразивті шеңбері және жүк тиеу қондырғысы бар суппортты басқару;

металды техникалық бақылау бөліміне тапсыру;

абразивті шеңберлерді ауыстыру;

зімпара станоктарын, пневматикалық балғаларды, газ кескілерін баптау және олардың жұмысындағы жарамсыздықты жою;

пневматикалық кескіштерді қайрау.

129. Білуге тиіс:

тазартылатын метал сорты, таңбасы, өлшемі және бейіні;

қызмет көрсететін құрал-жабдық құрылғысы;

металдың сыртқы кемшіліктерінің ерекшеліктері;

пневматикалық кескіш геометриясы;

металдың сыртқы тазалығына қойылатын мемлекеттік стандарттар талабы;

кемшіліктерді жою тереңдігінің шегі;

слесарлық іс.

Параграф 4. Металдың сыртқы кемшіліктерін өндеуші, 4-разряд

130. Жұмыс сипаттамасы:

отпен тазарту әдісімен сапалы таңбалы болат металдың сыртқы кемшіліктерін белгілеу және жою;

сапалы болаттың құймакесектеріндегі, дайындамаларындағы және слябтарындағы, қалың табақты илем, ірі сұрыпты және легірленген болаттың сұрыпты илеміндегі металдың сыртқы кемшіліктерін белгілеу және жою;

металды техникалық бақылау бөліміне тапсыру;

қызмет көрсететін құрал-жабдықты баптау.

131. Білуге тиіс:

құрал-жабдық құрылғысы;

тазартылатын метал сорты, таңбасы, өлшемі және бейіні;

сапалы болат түрлерінен алынған металдың физикалық қасиеттері.

132. Жоғары легирленген болат және балқымаларды отпен тазарту кезінде - 5-разряд.

21. Сыдыру станоктарының операторы

Параграф 1. Сыдыру станоктарының операторы, 2-разряд

133. Жұмыс сипаттамасы:

құймакесектерде, құбырлы және сұрыпты дайындамаларда сыдыру станоктарына құймакесектер мен дайындамалардың кесіктерін ортаға дәл келтіру;

станокқа металды беруге қатысу;

кесетін құралды қайрау және толтыру;

токарлық немесе сүргілейтін станоктарда тегіс сыдыру әдісімен дайындамалар мен сутункаларда металдың сыртқы кемшіліктерін жою;

болат таңбасына қарай сыдыру режимін таңдау;

станокты тазарту және майлау және оны жөндеуге қатысу.

134. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін станоктың жұмыс істеу қағидаты;

әртүрлі қалыптар мен көлемдердегі құймакесектер мен дайындамаларды ортаға дәл келтіру тәсілі;

кесетін құрал геометриясы;

металдың сыртқы тазалығына қойылатын мемлекеттік стандарттар талабы;

қолданылатын майлау материалдары мен салқындатын эмульсиясының түрі, қасиеті және сапасы;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Сыдыру станоктарының операторы, 3-разряд

135. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі типтегі станоктар мен құрылымдарда тұтастай және шиыршықты сыдыру әдісімен болатты барлық таңбалары мен балқымаларының құймакесектерінде, слябтарында, құбырлық және сұрыптық дайындамаларда металдың сыртқы кемшіліктерін жою;

болаттың таңбасына, бейініне және сыдыру әдісіне қарай сыдыру режимін таңдай;

жеткізуші рольгангтарды, лақтырғышты, жүк тиеу және түсіру құрылғыларын басқару;

станоктарда құймакесектер мен дайындамаларды орнату;

кесетін құралды ауыстыру, ұштау және толтыру; станокты баптау;

қызмет көрсететін станок жұмысындағы кемшіліктерді анықтау және жою.

136. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін станок құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

металдың сыртқы кемшіліктерінің түрлері, олардың орындарының ерекшеліктері және жою әдістері;

болаттың әртүрлі таңбаларының құймакесектері мен дайындамаларын сыдыру режимдері;

тазартылатын құймакесектер мен дайындамалардың сұрыптары;

слесарлық іс.

Параграф 3. Сыдыру станоктарының операторы, 4-разряд

137. Жұмыс сипаттамасы:

алдын ала түзетумен және бейінді калибрлеумен сыдыру әдісімен моткадағы металдың сыртқы кемшіліктерін жою;

тарқатушы және калирблеу құрылғыларын, көлденең және тік барабан жетектерін және кескіш бүркеншіктің айналу механизмдерін басқару;

ортасыз-сыдыру станоктарында құбырлы дайындамаларды сыдыру;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жарамдылық жай-күйін тексеру, баптау және қамтамасыз ету.

138. Білуге тиіс:

металды калибрлеу процесінің негіздері;

қайрау және дәлелдеу;

қалыпты және арнайы кесетін құралды термиялық өңдеу ережесі;

болаттың көміртекті және легирленген түрлерінің қасиеттері.

22. Басқару постының операторы

Параграф 1. Басқару постының операторы, 1-разряд

139. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс екпініне және агрегаттардың өнімділігіне тікелей әсер етпейтін басқарудың күрделі емес қосындарда пультты қызмет ету;

қыздыру қондырғыларға металды итерушімен және итеріп шығарушылармен, металды жібері және қондыруда рольгангтармен, өңдеу учаскелерінде металды тасымалдау және салу бойынша рольгангтармен және ыстық және суық металды беру, орын ауыстыру, көмкеру, түзету, кесу, тазалау, сұрыптау, жинау және тасымалдау бойынша басқа механизмдермен пульттан басқару;

тетіктер қозғалуының жылдамдықтарын қосу, тоқтату және реттеу;

қызмет көрсететін тетіктердің түзу күйін тексеру және қамту;

жабдықты тазалау және майлау, оның жөндеуіне қатысу.

140. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін тетіктердің жұмыс істеу принципін;

майлау жүйесін, мерзімділігін және орындарын;

жағу материалдардың құрамы мен қасиеттерін;

қызмет көрсететін жабдықтың басқару сұлбасын.

Параграф 2. Басқару постының операторы, 2-разряд

141. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс екпініне және агрегаттардың өнімділігіне тікелей әсер етпейтін басқарудың күрделі емес қосындарда пультты қызмет ету;

металды салқын кесу араларымен, прокаттау стандардың қуыстарында шлепперлермен, металды суық түзету машинасымен, аралық рольгангтармен, инспекторлық үстелдің алдында және оның артында рольгангтармен, орамалар конвейерімен, таңба қою машинамен, көтеру-бұру үстелмен және басқа тетіктермен пульттан басқару.

142. Білуге тиіс:

қызмет ететін учаскеде өндірістің технологиялық процес негіздері;

қызмет ететін тетіктердің құрылымы, электр басқару сұлбасы;

металдың сұрыпталымы; электрұсталық іс негіздері.

Параграф 3. Басқару постының операторы, 3-разряд

143. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс екпініне және агрегаттардың өнімділігіне әсер ететін басқарудың орташа күрделі қосындарда пультты қызмет ету;

тоңазытқыштардың рольгангтары мен шлепперлеріне, итерушілеріне, беттік, ірі сұрыпты, рельсарқалық және әмбебап стандарда роликтік басқару машинаның беретін және бағыттайтын рольгангтарымен, сұрып салушылармен, беттердің ыстық түзету ролик басқару машинасымен, ораушылармен, орамаларды тарқату мүшелеу агрегаттың тарқатушыларымен, инспекторлық үстелдермен және беттерді канттаушылармен, беттерді көлденең кесу жылжымалы тіреушілері бар қайшымен және басқа тетіктермен пульттан басқару;

көпірлік крандармен дистанциялық басқару.

144. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың құрылымы, техникалық қолданылу ережелері және оларға басқарудың электр сұлбалары;

электрұсталық іс;

технологиялық жабдықтың орналасуы.

Параграф 4. Басқару постының операторы, 4-разряд

145. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс екпініне және агрегаттардың өнімділігіне әсер ететін басқарудың күрделі қосындарда пультты қызмет ету;

пульттан ұшпа қайшымен үзіліссіз стандарда орамаларды тарқату агрегаттарда дискілі қайшымен басқару; таңбалаумен және блюмингтерде, ірі сұрыпты және рельсті арқалық стандарда басумен ыстық металды қабылдау тетіктермен; қырын бүктеу агрегаттарда тораптарды дәнекерлеу машиналармен; прокатты сұрыптау машинасымен; блюминг пен слябингтерде ыстық кесу қайшымен; рельсті арқалық және ірі сұрыпты стандарда ыстық кесу аралармен; енгізу бойынша бір сағатта өнімділігі 500 т. прокат шығаратын блюмингтерде ыстық кесу аралармен; өңделген парақты жуу және қорғау қабықшасын жабу агрегатпен және басқа тетіктермен басқару;

пульттан металды калибрлеу автоматты желінің жеке агрегаттармен және тетіктермен, үзіліссіз желінің металл қыртысын өндіру және болаттан жасалған тілімдердің беттерін және үзіліссіз абразивтік баумен қиықтарды тегістеу бойынша жеке агрегаттармен басқару.

146. Білуге тиіс:

автоматты желінің құрылымы және қолданылу ережелерін;

қызмет көрсететін учаскеде өндірістің технологиялық процесін;

автоматика мен блоктау жұмысының принципін;

желі және оның жеке агрегаттары мен тетіктері жұмысының технологиялық тәртібі.

Параграф 5. Басқару постының операторы, 5-разряд

147. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс екпініне және агрегаттардың өнімділігіне әсер ететін басқарудың ерекше күрделі қосындарда пультты қызмет ету;

пульттан енгізу бойынша бір сағатта өнімділігі 500 т. прокат шығаратын блюмингтерде, үзіліссіз жұмыс істейтін қондырғыларда, станның таза торы жұмысының автоматтандырылған топтамамен рельсті арқалық және ірі сұрыпты басқаруда ыстық кесу аралармен басқару;

пульттан орама жинаушымен тартып алатын қондырғымен, торап дәнекерлейтін агрегатпен, бөлшектеу камерасымен, сүйреу станмен, басқаратын машиналармен, ұшпа қайшымен, металды калибрлеу автоматты желінің жіберу қондырғымен басқару;

басты қосындардан болаттан жасалған бауларды перфорациялау агрегатпен және металл қыртысын өндіру және болаттан жасалған тілімдердің беттерін және үзіліссіз абразивтік баумен қиықтарды тегістеу бойынша үзіліссіз желімен басқару;

металды калибрлеу автоматты желінің, металл қыртысын өндіру және болаттан жасалған тілімдердің беттерін және үзіліссіз абразивтік баумен қиықтарды тегістеу бойынша үзіліссіз желілердің

ұшпа қайшымен үзіліссіз стандарда орамаларды тарқату агрегаттарда дискілі қайшымен басқару; таңбалаумен және блюмингтерде, ірі сұрыпты және рельсті арқалық стандарда басумен ыстық металды қабылдау тетіктермен; қырын бүктеу агрегаттарда тораптарды дәнекерлеу машиналармен; прокатты сұрыптау машинамен; блюминг пен слябингтерде ыстық кесу қайшымен; рельсті арқалық және ірі сұрыпты стандарда ыстық кесу аралармен; енгізу бойынша бір сағат та өнімділігі 500 т. прокат шығаратын блюмингтерде ыстық кесу аралармен; өңделген парақты жуу және қорғау қабықшасын жабу агрегатпен және басқа тетіктермен басқару;

пульттан металды калибрлеу автоматты желінің жеке агрегаттармен және тетіктермен, үзіліссіз желінің металл қыртысын өндіру және болаттан жасалған тілімдердің беттерін және үзіліссіз абразивтік баумен қиықтарды тегістеу бойынша жеке агрегаттармен басқару.

148. Білуге тиіс:

кинематикалық және электр сұлбаларды, автоматты желімен басқару сұлбаларын; болат сұрыпталын, маркаларын және прокатталатын металға рұқсаттарды;

жабдықтың жұмысындағы кінәрат себептерін;

болаттан жасалған тілімдер мен қиықтардың беттерінің кедір-бұдырлығының параметрлерін (өңдеу тазалығының кластары).

23. Рельстерді көлемді шыңдау агрегаттарын басқару постының операторы

Параграф 1. Рельстерді көлемді шыңдау агрегаттарын басқару постының операторы, 4-разряд

149. Жұмыс сипаттамасы:

рельстердің көлемді ширату процесін біліктілігі неғұрлым жоғары оператордың басшылығында жүргізу;

рельстерді пештен шығаруда, канттау және оларды роликті теңдеу машинаға жіберуде командалық бақылаушылармен басқару;

автоматтық тәртіпте – тию сөренің, қыздыру пештің және роликті теңдеу машинаға рельстерді тапсыру тетіктердің автоматикасының жұмысына бақылау жүргізу;

канттаудың және тию сөренің арқанды шлеппердің жетектеріне, ширату пештің роликтік еденінің жетектеріне, беру камераның және пештің кіру жапқышына басқару тәртібін таңдау;

есептеу жүйесіне рельстердің санын тапсыру;

автоматты және жартылай автоматты тәртіптерде жартылай пакеттерді теру;

қызмет ететін жабдықтың жөндеулеріне қатысу.

150. Білуге тиіс:

рельстік металдардың қасиеттері мен алуан түрлі рельстерді ширату тәртібі;

басқаратын тетіктердің жұмыс істеу принципі;

май құбырлардың, май тазалау және жуып шаю қондырғылардың сұлбалары;

механизмдер мен жарықтық дабыл берудің жұмыс бірізділігі, электрұсталық іс.

Параграф 2. Рельстерді көлемді шыңдау агрегаттарын басқару постының операторы, 5-разряд

151. Жұмыс сипаттамасы:

рельстердің көлемді ширату процесін тапсырылған тәртіппен жүргізу;

ширату агрегаттардың және ыстық түзету роликтік түзеу машинаның тетіктерімен, жіберетін және тапсыратын роликтармен, рельстерді итерушілермен және итеріп шығарушылармен, қырғыш тасымалдағышпен және элеватормен, бағыттайтын қондырғылармен және ширату агрегаттың манипуляторымен басқару;

жуып шаю және май тазарту қондырғылардың сорғылары мен ілгектерін қосу;

қыздыру пештің, роликтік түзеу машинаның ширату қондырғының механизмдерін басқару бойынша жұмыс тәртібін ширатудың тапсырылған тәртібіне сәйкес таңдау;

ширату пештен қыздырылған рельстердің беру температурасын реттеу және ширату агрегатта майдың температурасына бақылау жүргізу;

механизмдер мен жарықтық дабыл беру көрсеткіштер жұмысының бірізділігіне байқауды басқарудың автоматты тәртіпте жұмыс істегенде;

роликтік түзеу машинаның құрсауларын асу мен ауыстыруларына, ширату агрегат пен оның механизм жабдықтарының жөндеулеріне қатысу.

152. Білуге тиіс:

рельстерді көлемді ширату агрегаттың, май тазарту және жуып шаю қондырғылар, гидравликалық жетек механизмдер жабдықтарының құрылымы;

ширату агрегатқа май құю және құйып алғанда құбырларда қуыстарды ашу бірізділігін;

машиналар мен механизмдердің басқаруын автоматты тәртіптен қол тәртіпке және керсінше аудару тәсілдерін.

24. Шихта беру жүйесін басқару постының операторы

Параграф 1. Шихта беру жүйесін басқару постының операторы, 3-разряд

153. Жұмыс сипаттамасы:

шихтаны домна немесе ферробалқыту пештердің бункерлеріне тасымалдағыш берумен, мартен пештеріне еріткіштерді бергенде өздігінен жүретін арбамен басқару;

бункерлер бойынша шихтаны беруді реттеу және олардың қалыпты толтыруын қамту;

ағымдарды қосу және сөндіру, электр жабдықтың іс-әрекетіне байқау;

ферробалқыту пештердің қызмет етуінде – автоматты тәртіптегі құралдар бойынша шихталық материалдарды мөлшерлеуін дайындау және орнату;

пеш бункерлерінен пешке шихталық материалдарды тиюге бақылау атқару;

жабдықтың ағымдағы жөндеуін жасау.

154. Білуге тиіс:

шойын, болат немесе ферроқоспалардың қорыту технологиялық процестердің негіздері;

пешке тиелетін шихталық материалдардың физикалық және химиялық қасиеттері, шихта беру жүйесінің электр жабдықтау сұлбасын;

электрұсталық істі.

25. Прецензиялы болат пен қоспаларды күйдіруші

Параграф 1. Прецензиялы болат пен қоспаларды күйдіруші, 2-разряд

155. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары жасытушының басқаруында қалпақтық, шахталық және созылмалы көп жіпті пештерде прецизиялы болат пен қоспаларды (бастырулар, баулар, сымдар) жасыту процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдар бойынша металды күйдіру тәртібіне байқау;

металды стендтерден дайындау және тиеу, металды муфельдермен жабу;

қалпақтардың орын ауыстыруына және орнатуына қатысу;

металды муфель астында қорғау газбен үрлеу, пештердің жүгін түсіру және жасытудан кейін металды сұрыптау;

пештердің, муфельдердің, стендтердің және пештердің барлы аппаратурасының жөндемсіз жағдайына байқау;

қызмет ететін пештердің жөндеуіне қатысу.

156. Білуге тиіс:

түрлі маркалы металдардың жасыту технологиялық процес негіздерін;

қызмет ететін қалпақтық, шахталық және созылмалы көп жіпті жасыту пештердің, орау, созу және орату қондырғылардың, бақылау-өлшеу құралдардың қызмет ету принципін;

жылыту және қорғау газдардың құрамымен қасиеттерін;

газ қауіпті аймақта жұмыс жасау ережелерін;

темір ұсталық істі.

Параграф 2. Прецензиялы болат пен қоспаларды күйдіруші, 3-разряд

157. Жұмыс сипаттамасы:

қалпақтық, шахталық және созылмалы көп жіпті пештерде прецизиялы болат пен қоспаларды (бастырулар, баулар, сымдар) жасыту процесін жүргізу;

металды жасытудың жылу тәртібін реттеу;

металды жасытуға, пештерді тию және жүгін түсіруге, дұрыс дайындауға, орау, созу және орату қондырғылардың және пештердің басқа жабдығының күйіне байқау;

металл және сынама үлгілерін қорғау қабаттың тазалығына іріктеп алу;

қызмет ететін жабдықтың жұмысында кінәраттарды айқындау және жою.

158. Білуге тиіс:

металдың термиялық өңдеудің технологиялық процесін;

қызмет ететін қалпақтық, шахталық және созылмалы көп жіпті жасыту пештердің, орау, созу және орату қондырғылардың, бақылау-өлшеу құралдардың құрылымы мен техникалық пайдалану ережелерін;

металл мен қоспалардың құрылымы мен қасиеттерін термиялық өңдеуге дейін және кейін.

26. Полимерлік материалдарды металға плакирлеуші

Параграф 1. Полимерлік материалдарды металға плакирлеуші, 5-разряд

159. Жұмыс сипаттамасы:

болаттан жасалған қиықтарға және құбырларға желім, полимерлік үлдірді, пластизольді, лак бояу материалдарды және басқа полимерлік материалдарды металл қыртысын өндіру үзіліссіз агрегаттарда және құбырлардың тотығуға қарсы желіде салу процесін біліктілігі неғұрлым жоғары плакирлеушімен технологиялық процесті жүргізу;

материалдарды сапасы және құрамы бойынша іріктеу; желімді өлшеу және, органикалық еріткіштер қосу арқылы, қажетті тұтқырлыққа дейін жеткізу, оларды мөлшерленген санда агрегаттарға беру;

пульттардан жалатушы машина тетіктерімен, үлдірдің шеттерін кесу бойынша дискілі қайшымен, қорыту және кептіру пештер конвейердің жетегімен, тиснильді машинамен;

қиықты суыту қондырғының желдеткішімен басқару шпульдерді ауыстырғанда, үлдірді тарқату жұмысымен және үлдір орамалар соңдарын дәнекерлеу бойынша дәнекерлеу машинамен басқару;

желі барлық агрегаттарының синхрондық жұмыспен қамту;

желімдеу машинаның ауғыштар арасында саңылау және металл қисығын беру жылдамдығына қатысы бойынша ауғыш топтардың айналу жылдамдығын реттеу;

плакирлейтін торда ауғыштар арасында қажетті қысым таңдау және ұстау;

полимерлік материалдар жабу қабаттың тапсырылған қалыңдығы мен тұтас жабуды қамтамасыз ету;

құбырлардың соңғы учаскелерін агрегаттың түрлі аймақтарында құбыр бетінің температураға байқау жүргізу;

ауғыштардың ауыстырып тиеу және құралдарды жабдықтау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысында кінәраттарды айқындау және жою, оның жөндеуіне қатысу.

160. Білуге тиіс:

болаттан жасалған қиықтар мен құбырларға полимерлік материалдарды салу технологиялық процес және процес параметрлерін реттеу тәсілдерін; қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы және техникалық қызмет көрсету ережелерін; желім, полимерлік үлдірдің, еріткіштердің құрамы, химиялық және физикалық қасиеттері және оларға қойылатын талаптар; металл қыртыстың физикалық-химиялық қасиеттерін; желім, полимерлік үлдірдің және еріткіштердің сапасын анықтау; плакирлеу алдында қиықтың және құбырдың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары; газдармен, электр токпен, химиялық жарылыс қатерлі және улы заттарды қолданылу ережелері: темір ұсталық істі.

Параграф 2. Полимерлік материалдарды металға плакирлеуші, 6-разряд

161. Жұмыс сипаттамасы:

болаттан жасалған қиықтарға және құбырларға полимерлік материалдарды металл қыртысын өндіру үзіліссіз агрегаттарда және құбырлардың тотығуға қарсы желіде салу процесін жүргізу;

жіберу алдында агрегаттың барлық тораптарын дайындауды және жабдықтауды басқару;

барлық технологиялық тораптардың жұмыс жылдамдығын реттеу және олардың жұмысының синхрондылығын қамту;

технологиялық процес операцияларының барлық операциялардың сапасын және үлдір, металл, еріткіш пен басқа материалдардың қажетті қорын қамту;

жабынды салу сапасына бақылау жасау;

агрегат жұмысының технологиялық журналын жүргізу;

жабдық жұмысының кінәраттарын айқындау және жою:

агрегаттың жөндеу жөнінде жұмыстарына және оны жөндеуден кейін қабылдауға қатысу.

162. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымдық ерекшеліктерін;

желі агрегаттың жіберу, реттеу және тоқтату ережелерін; арматура мен коммуникациялар сұлбасын;

металл қыртыс өндірісінің физикалық-химиялық негіздерін;

қиықтардың және құбырлардың беттерін дайындау үшін ерітінділердің, полимерлік үлдірдің, желімнің, ерітінділердің және басқа материалдардың құрамы мен қасиеттерін;

металл қыртыстың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптарын;

технологиялық процестің жеке деңгейлерінде ақаулардың алдын алу тәсілдерін.

27. Прокаттық құралдарды дайындаушы

Параграф 1. Прокаттық құралдарды дайындаушы, 2-разряд

163. Жұмыс сипаттамасы:

металдың нысанын өзгерту бойынша және құбыр, дөңгелектер және бандаждар әзірлегенде өлшеу құралды біліктілігі неғұрлым жоғары прокаттық дайындаушының басшылығында іріктеп алу, дайындау, тазалау, жөндеу, термиялық өндеу;

құралды беру;

қызмет көрсету жабдыққа құралдың болуын қамту және жеткізуін тексеру;

стендтерде прокаттық құралды алдын ала жинақтауға, технологиялық құралдың дайындауына және ауысу өткізуге қатысу.

164. Білуге тиіс:

металды калибрлеу және термиялық өңдеу технологиялық процес негіздерін;

болаттың түрлі маркаларының қасиеттерін;

өлшеу құралы мен нысанын өзгерту құралдың дайындау және өңдеу тәсілдерін.

Параграф 2. Прокаттық құралдарды дайындаушы, 3-разряд

165. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық өлшеу құралы мен металдың нысанын өзгерту бойынша құралды дайындау және олармен бандаждар, құбырлар дайындағанда жұмыс орындарын біліктілігі неғұрлым жоғары прокаттық дайындаушының басшылығында қамту:

құрал іріктеу, оның әзірлеуіне тапсырыстар беру;

құралдың мөлшері мен қаттылығын тексеру, құралдың жұмысқа жарамдылығын анықтау;

технологиялық құралдың дайындауына және ауысулар өткізуге қатысу;

прокаттық құралдың шығындауын есепке алу, беруге бақылау жасау, сақтау, оның қажетті қоры қамтамасыз ету.

166. Білуге тиіс:

бандаждар мен құбырлар өндірісінің технологиялық процес негіздерін;

болаттың түрлі маркаларының қасиеттерін;

өндіретін өнімнің сұрыпталуын; слесарлық істі.

Параграф 3. Прокаттық құралдарды дайындаушы, 4-разряд

167. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық өлшеу құралы мен металдың нысанын өзгерту бойынша құралды дайындау және олармен бандаждар, құбырлар дайындағанда жұмыс орындарын қамту;

дөңгелек прокаттық өндіріс, құбырларды ыстық прокаттау стандардың, құбырларды көлденең прокаттау стандардың, құбыр сұлбалық баспақтардың, құбырларды үзіліссіз пештік дәнекерлеу стандардың, үш және одан көп құбыр электрдәнекерлеу стандардың, он және одан көп сүйреу тізбектердің және құбырларды суық прокаттау стандардың жұмыс орындарын технологиялық құралмен біліктілігі неғұрлым жоғары прокаттық құрал дайындаушының басшылығында дайындау және қамту;

құралды дайындау, жөндеу және термиялық өңдеу;

стендтерде прокаттық құралды алдын алау жинақтау;

төселту стандарда оправаларды өндіру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.

168. Білуге тиіс:

бандаждар, құбырлар, дөңгелектер, нысанын өзгеру бойынша құралдардың термиялық өңдеу өндірісінің технологиялық процестерін;

нысанын өзгеру бойынша құралдардың және өлшеу құралдардың дайындау және өңдеу тәсілдерін.

Параграф 4. Прокаттық құралдарды дайындаушы, 5-разряд

169. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық өлшеу құралы мен металл нысанын өзгертуге арналған құралды дайындау және олармен дөңгелек прокаттық өндіріс, құбырларды ыстық прокаттау стандардың, құбырларды көлденең прокаттау стандардың, құбыр сұлбалық баспақтардың, құбырларды үзіліссіз пештік дәнекерлеу стандардың, үш және одан көп құбыр электрдәнекерлеу стандардың, он және одан көп сүйреу тізбектердің және құбырларды суық прокаттау стандардың жұмыс орындарын қамту;

құралды термиялық өңдеу.

170. Білуге тиіс:

бандаждар, құбырлар, дөңгелектер, нысанын өзгеру бойынша құралдардың термиялық өңдеу өндірісінің технологиялық процестерін;

нысанын өзгеру бойынша құралдардың және өлшеу құралдардың дайындау және өңдеу тәсілдерін.

28. Металл ілуші

Параграф 1. Металл ілуші, 2-разряд

171. Жұмыс сипаттамасы:

құбыр кескінді баспақтардың прокаттық және құбыр прокаттық стандар қыздыру қондырғыларына крандар, итерушілер, рольгангтар, шлепперлер, жүктеу тетіктер арқылы және қолмен металды беру және ілу;

үзіліссіз парақтық, сұрыппрокаттық, сымдық және штрипстік стандардың, болаттың 20 маркасына дейін қыздырғанда желілік, сұрыппрокаттық және парақпрокаттық стандардың қыздыру қондырғыларына металды біліктілігі неғұрлым жоғары прокаттық құрал ілушінің басшылығында беру және ілу;

пештерде кесектер мен дайындамалардың дұрыс жылжуын байқау;

беріп отыратын рольгангтардағы металды отырғызғанда және бір қорытпаны басқа қорытпадан бөлгенде канттау;

дөңгелектерді қыздыру пештерге немесе өздігінен өзі жіберілу құдықтарына беру және ілу;

пештердің жөндеуіне, подиналарды тазалау және толтыруға, шлак жинауға қатысу;

пешке отырғызылған металл санының есебін жүргізу.

172. Білуге тиіс:

металдың қызу технологиялық процесінің негіздері, қызмет көрсететін пештердің және жүктеу механизмдер жабдықтарының жұмыс істеу принципін;

подиналарды күту тәсілдері мен қолданылатын құятын материалдардың түрлерін;

қоймалау тәсілдері мен металды маркалау ережелерін;

металды пешке қалқу және түзету ілу тәсілдерін; слесарлық іс негіздерін.

Параграф 2. Металл ілуші, 3-разряд

173. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз парақтық, сұрыппрокаттық, сымдық және штрипстік стандардың, болаттың 20 маркасына дейін қыздырғанда желілік, сұрыппрокаттық және парақпрокаттық стандардың қыздыру қондырғыларына, сағаттық өнімділігі 50 тоннаға дейін әмбебап стандарға металды беру және ілу;

үзіліссіз парақтық, сұрыппрокаттық, сымдық және штрипстік стандардың, болаттың 20 маркасына дейін қыздырғанда үзіліссіз құбырпрокаттық стандардың, желілік, сұрыппрокаттық және парақпрокаттық стандардың қыздыру қондырғыларына металды біліктілігі неғұрлым жоғары прокаттық құрал ілушінің басшылығында беру және ілу;

қыздыру қондырғыларға түсетін кесектер мен дайындамалардың сапасын тексеру;

металды пешке қондыру үшін оны қорытпалар, маркалар кесектер мен дайындамаларды салмақтар бойынша іріктеу;

кран машинистіне кесектерді қондыру және беру тәртібі туралы команда беру;

тасымалдағыштардың, итергіштердің және металды қондырудың басқа механизмдердің жұмысына байқау.

174. Білуге тиіс:

металдың қызу технологиясын; қызмет көрсететін жабдықтың құрылымын;

металдың беттік ақауларының түрлерін;

түрлі маркалы кесектер мен дайындамалардың сапасына қойылатын талаптар; слесарлық істі.

Параграф 3. Металл ілуші, 4-разряд

175. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз парақтық, сұрыппрокаттық, сымдық және штрипстік стандардың, болаттың 20 маркасына дейін қыздырғанда желілік, сұрыппрокаттық және парақпрокаттық стандардың, үзіліссіз құбырпрокаттық стандардың қыздыру қондырғыларына, сағаттық өнімділігі 50 тоннаға дейін әмбебап стандарға металды беру және ілу;

қыздыру қондырғыларға түсетін кесектер мен дайындамалардың сапасын тексеру;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысында кінәраттарды айқындау және жою.

176. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымын және техникалық қолданылудың ережелерін;

металдың беттік ақауларының түрлерін;

түрлі маркалы кесектер мен дайындамалардың қызуына қойылатын талаптарды.

29. Прокат пен құбырларды түзетуші

Параграф 1. Прокат пен құбырларды түзетуші, 1-разряд

177. Жұмыс сипаттамасы:

түзету стандарда, вальцтерде немесе машинада бау мен парақтарды түзетуге, баспақта рельстік жапсырмаларды түзетуге қатысу;

мырышталған парақтарды түзету машинада түзеу, оларды іріктеу және сапасыз мырышталған парақтарды қайта мырыштауға тапсыру;

бандаждарды түзеу үшін баспақпен басқару;

түзетуге металдарды беру, оны канттау және түзетуден кейін жинау;

дұрыс агрегаттарды жабдықтауға және дұрыс құралдарды ауыстыруға қатысу;

дұрыс агрегаттар үйкелесі тораптарын майлау;

қабыршақты жинау.

178. Білуге тиіс:

металл мен құбырларды түзету процесінің негіздерін;

парақтар мен бауларды, рельстік жапсырмаларды және бандаждарды түзету үшін агрегаттардың құрылымы туралы мәліметтерді;

түзеуге баратын металдың мөлшерлері мен кескіндері;

металды түзеуге беру ережесін.

Параграф 2. Прокат пен құбырларды түзетуші, 2-разряд

179. Жұмыс сипаттамасы:

рельстік жапсырмаларды тігуден кейін ыстық күйінде баспақта түзеу;

салқын құбырларды қолмен түзеу;

бауды түзету станда және салқын құбырларды "крутелкада" түзеу;

дуо-кепілсіз стандардан келіп түсетін жұқа парақтарды түзеу;

түзету машиналарда және баспақтарда сұрыпты және парақты металдың дайындамаларын, үзіліссіз құю машиналарда құйылған диаметрі 200 миллиметрге дейін дайындамаларды түзеу; салқын құбырлар мен оправаларды жұдырықтық, білікті және роликтік түзету машиналарда түзеу, ыстық құбырларды баспақтар мен стандарда біліктілігі неғұрлым жоғары түзетушінің басқаруында түзеу;

түзетуге металдарды беру, оны канттау және түзетуден кейін жинау;

түзету құралдарды дайындау;

түзету агрегаттарға күтім көрсету;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысында кінәраттарды айқындау және жою, олардың жөндеуіне қатысу.

180. Білуге тиіс:

металл мен құбырларды түзету процесінің негіздерін;

қызмет көрсететін түзету агрегаттардың жұмыс принципін;

түзетуге жататын металдар мен құбырлардың мөлшерлерін, сұрыпталымын, маркаларын;

түзегенде металл құрылымының қасиеттерін, нысанын өзгертуін және құрылым өзгеруінің;

қисықтық бойынша орнатылған рұқсаттар;

құралды ауыстыру ережелерін; слесарлық істі.

Параграф 3. Прокат пен құбырларды түзетуші, 3-разряд

181. Жұмыс сипаттамасы:

түзету машиналарда және баспақтарда сұрыпты және парақты металдың дайындамаларын, үзіліссіз құю машиналарда құйылған диаметрі 200 миллиметрге дейін дайындамаларды түзеу;

қисықтығы 1 айдау метрге 0,6 миллиметр астам баспақтарда немесе стандарда құбырларды түзеу, қабырғасының қалыңдығы 1 миллиметр және одан астам ерекше жұқа қабырғалы құбырларды түзеу;

швеллерлерді түзеу;

салқын құбырлар мен оправаларды жұдырықтық, білікті және роликтік түзету машиналарда түзеу, ыстық құбырларды баспақтар мен стандарда түзеу;

рельстерді, ірі сұрыпты және орта сұрыпты прокаттағы құбырлық дайындамаларды штемпельдік және гидравликалық баспақтарда, роликтік түзеу машиналарда түзету; құбырларды және түрлі нысандарда нақты кескінді прокатты түзеу созу машиналарда түзету; үзіліссіз құю машиналарда құйылған диаметрі 200 миллиметрге дейін дайындамаларды біліктілігі неғұрлым жоғары түзетушінің басқаруында түзеу;

қалың парақтарды оларды қолмен түзету машинаға орнатқанда біліктілігі неғұрлым жоғары түзетушінің басқаруында түзеу;

түзету машинаның механизмдерін немесе баспақты рольгангтармен және канттаушылармен басқару;

түзету агрегаттарды жабдықтау және біліктерді, роликтерді және басқа түзету материалды ауыстыру;

жұмыс біліктердің қысымын қорытатын металдың температурасынан және оның қисықтығынан тәуелді реттеу;

металды түзету үшін келіп түсуіне байқау;

түзету агрегаттың және қорғау жабдықтардың сақтығын және үзіліссіз жұмысын қамтамасыз ету;

қызмет көрсететін жабдықтың ағымдағы жөндеуін жүргізу;

түзету агрегаттарды жөндеуден кейін қабылдау.

182. Білуге тиіс:

металл мен құбырларды түзету процесі;

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымын, жабдықтау және техникалық қолданылу ережелерін;

түзету машиналардың және баспақтардың түрлерін;

бақылау-өлшеу құралдардың құрылымын.

Параграф 4. Прокат пен құбырларды түзетуші, 4-разряд

183. Жұмыс сипаттамасы:

рельстерді, ірі сұрыпты және орта сұрыпты прокаттағы құбырлық дайындамаларды, әмбебап қиықтарды штемпельдік және гидравликалық баспақтарда, роликтік түзеу машиналарда түзету; ыстық құбырларды вальцтерде; қисықтығы 1 айдау метрге 0,6 миллиметргеге дейін баспақтарда немесе стандарда құбырларды түзеу, қабырғасының қалыңдығы 1 миллиметр кем ерекше жұқа қабырғалы құбырларды түзеу; құбырларды және түрлі нысандарда нақты кескінді прокатты түзеу созу машиналарда түзеу;

бұрғылау, қалын қабырғалы, электр тегістелген, риссіздік, қабырғалы құбырлар мен оправаларды, лонжерондарға арналған құбырларды, күйдірілген құбырларды түзеу, үзіліссіз құю машиналарда құйылған диаметрі 200 миллиметр астам дайындамаларды түзеу;

қалың парақтарды оларды қолмен түзету машинаға орнатқанда түзеу;

құбыр өңдеуде ағымды желілерде құбырларды түзеу;

ірі сұрыпты жұқа қабырғалы фасонды прокатты біліктілігі неғұрлым жоғары түзетушінің басқаруында түзеу.

184. Білуге тиіс:

металл мен құбырларды түзету процесі;

арнайы құралдардың құрылымын;

өнім сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптарын.

Параграф 5. Прокат пен құбырларды түзетуші, 5-разряд

185. Жұмыс сипаттамасы:

ірі сұрыпты жұқа қабырғалы фасонды прокаттың кескіндерін түзеу;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысында кінәраттарды айқындау және жою.

186. Білуге тиіс:

ірі сұрыпты жұқа қабырғалы фасонды прокаттың кескіндерін түзеу процесін;

барлық түрдегі түзету жабдықтардың құрылымын;

өнім сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптарын.

30. Құйылатын, отқа төзімді материалдарды және термиялық қоспаларды дайындаушы

Параграф 1. Құйылатын, отқа төзімді материалдарды және термиялық қоспаларды дайындаушы, 1-разряд

187. Жұмыс сипаттамасы:

отқа төзімді балшық және құятын материалдар дайындау үшін материалдарды дайындау;

болат құятын ожаулардың поддондарын, орталықтарды, фетурлеуді жинақтау үшін тапсырылған рецептура бойынша түрлі консистенцияда отқа төзімді масса дайындау;

материалдарды жүгіртпе ыдыстарына жүктеу, оларды ыдыстарда араластыру және түсіру;

материалды құятын материалдарға арналған дайын балшық қоймасына жіберу;

көтеру механизмдерін басқару;

жүгіртпелерді, бөлшектеулерді және тасымалдағыштарды майлау.

188. Білуге тиіс:

балшық араластырғыштың құрылымын;

отқа төзімді балшық пен құятын материалдардың құрамы мен қасиеттерін.

Параграф 2. Құйылатын, отқа төзімді материалдарды және термиялық қоспаларды дайындаушы, 2-разряд

189. Жұмыс сипаттамасы:

кокстық пештердің есіктерін тығыздауға арналған отқа төзімді балшықты балшық араластырғышта дайындау;

домналық пештерге арналған летолық массаны, металды құйғанда, құбырларды центрден тепкіш құюда, муфельдердің қақпақтарын сылап бітеуде біліктілігі неғұрлым жоғары жұмысшының басқаруында құбырларды мырыштау және хромдау термодиффузиялық тәсілде металды құйғанда қолданылатын люнкерит және термиялық қоспаларды дайындау;

болат пен қорытпалар қорытқанда қолданылатын шлакқұрайтын материалдарды дайындау;

сынамалар жинау және олпарды талдау үшін зертханаларға жіберу;

материалды араластырғыштың барабанына жеткізу үшін және люнкерит пен термиялық қоспаларды теміржол вагондарына жеткізу үшін оларды тасымалдағышқа арту;

жүгіртпелерді, бөлшектеулерді, тасымалдағыштарды, араластырғыш барабанын, жүк көтеру механизмдерін, жүктерді көтеру арқандарын басқару;

қызмет көрсететін жабдықтардың жөндеуіне қатысу.

190. Білуге тиіс:

летолық массаны дайындау технологиясын;

летолық массаны дайындау технологиясын;

жүгіртпелер, бөлшектеулер, тасымалдағыштардың жұмыс істеу принципін;

құятын материалдардың летолық массасын дайындау үшін қолданылатын материалдардың, люнкериттерді, термиялық қоспаларды, шлак құрайтын материалдардың құрамы мен қасиеттерін;

слесарлық істің негіздерін.

Параграф 3. Құйылатын, отқа төзімді материалдарды және термиялық қоспаларды дайындаушы, 3-разряд

191. Жұмыс сипаттамасы:

болатты құйғанда, құбырларды центрден тепкіш құюда, муфельдердің қақпақтарын сылап бітеуде, құбырларды мырыштау және хромдау термодиффузиялық тәсілде металды құйғанда қолданылатын домна пештеріне, люнкериттерге, циносалалық қоспаға және басқа термиялық қоспаларға арналған летолық массаны дайындау;

қоспалар дайындау және болат құю үшін дискілерді, жиектеме, сомдама жасау;

жүгіртпелерген су беруді реттеу;

материалдарды қыздыру және кептіру, тапсырылған технология бойынша құраушыларды мөлшерлеу және араластыру;

арнайы құбырлар өндіру үшін бітеуде біліктілігі неғұрлым жоғары жұмысшының басқаруында ыстық баспақтау тәсілімен технологиялық майлар дайындау;

қоспаны баспақтың штампына жүктеу және баспақтан дискілер мен сомдамалар түсіру, оларды кептіру камераларына тасымалдау;

қызмет көрсететін жабдықтардың жөндеуіне қатысу.

192. Білуге тиіс:

люнкерит, термиялық майлаулар дайындау және дискілер мен сомдамаларды баспақтау технологиялық процестерін;

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымы мен техникалық қолданылу ережелерін;

дайындалатын қоспалардың, дискілердің және сомдамалардың құрамы мен қасиеттерін, олардың блат құюына әсерін;

слесарлық істі.

Параграф 4. Құйылатын, отқа төзімді материалдарды және термиялық қоспаларды дайындаушы, 4-разряд

193. Жұмыс сипаттамасы:

арнайы құбырлар өндіру үшін бітеуде ыстық баспақтау тәсілімен технологиялық майлар дайындау;

құраушыларды араластырғыштың бункеріне тиеу, араластырғышпен басқару, дайын майлауды шығару;

пресс-шайбаларды қолмен штамптау жартылай автоматтарда және механикалық баспақтарда дайындау, технологиялық құрал іріктеп алу;

пресс-шайбаларды кептіргенде жылу тәртібін реттеу;

өнім сапасын бақылау;

жабдықты жөндеу.

194 Білуге тиіс:

технологиялық майларды дайындау технологиялық процес;

қызмет көрсететін жабдықты жөндеу ережелері;

дайындалатын технологиялық майлардың құрамын және қасиеттерін;

баспақталатын бұйымдардың сапасына олардың әсерін.

Параграф 5. Электр балқыту пешінің пультін басқарушы, 1-разряд

195. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 10 тоннаға дейінгі пештерде редукторды, генераторды, пеш трансформаторын қоректендіру пультінен қосу және сөндіру;

болат құюшының немесе ферробалқытпа балқытушысының бұйрығы бойынша балқытудың барсында тоқтың кернеуі мен күшін реттеу;

электродтарды түсіру мен көтеруді, металды шығару барысында пештің еңістігін басқару;

бақылау-өлшеу аспаптары мен дабыл аппаратурасының көрсеткіштерін бақылау;

балқыманың және электр энергиясының шығынының нақты тәртібі жазбасын жүргізу;

пульттің электр жабдықтарын жөндеуге қатысу.

196. Білуге тиіс:

іске қосу аппаратурасының жұмыс принципі;

пульт жабдығының, электродты пештерді автоматты басқарудың құрылғысы;

пеш трансформаторларының және рұқсат берілетін жүктеменің нақты қуаты;

қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының мақсаты;

слесарлық жұмыстың негізі.

Сыйымдылығы 10 тоннаға дейінгі және одан асатын пештерде қызмет ету барысында - 2-разряд керек болады.

31. Ыстық металды кесуші

Параграф 1. Ыстық металды кесуші, 2-разряд

197. Жұмыс сипаттамасы:

металды кесуге, жиектеуге беруге және табақты және сұрыпты стандарда ыстық металды кесу барысында қайшыларға беруге қатысу;

кесуден бұрын табақтар мен жолақтарды жазу;

кесуден кейін қалдықтарды жинау.

198. Білуге тиіс:

қайшымен және пресспен кесу процесінің негізі.

Параграф 2. Ыстық металды кесуші, 3-разряд

199. Жұмыс сипаттамасы:

арамен және қайшымен ыстық құбырлар мен дайындамаларды кесу;

жайылманың, табақ престерінің алдыңғы және артқы ұштарын кесу, дайындамаларды, табақтың жиектерін, әртүрлі нысанды және маркалы сұрыпты прокаттарды, жолақтарды, сутункилер мен штрипсілерді престер мен араларда өлшеу ұзындықтарына турау; күші 800 тс параллельді пышақтары бар пресс қайшыларды ыстық металды кесу; біліктілігі жоғары кесушінің басшылығымен гильотинді және дискілі қайшыларда қалыңдығы 4 мм дейінгі табақтарды кесу;

біліктілігі жоғары кесушінің басшылығымен пультпен немесе тікелей металл кесуші агрегатпен әртүрлі үлгідегі қайшылар мен араларды басқару;

металды кесуге беру, жиектеу және оны қайшылар мен араларға беру;

пышақтардың сумен дұрыс салқындатылуын, кесу агрегатының механизмдерінің барлық үйкелісу тораптарына майланудың үздіксіз түсуін қамтамасыз ету;

тәжірибелеу мен маркалауға арналған металдардың сынамаларын кесу және іріктеу;

қызмет ету жабдықтарының жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою;

қызмет ететін престерді, қайшылар мен араларды жөндеуге, кесуші аспапты ауыстыруға қатысу.

200. Білуге тиіс:

қызмет ететін престердің, қайшылар мен аралардың жұмыс принципі;

кесілетін металдың сұрыпы мен маркасы;

болаттың маркасы мен прокаттың мақсатына қарай жайылмалардың ұштарын кесудің шамасы;

слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Ыстық металды кесуші, 4-разряд

201. Жұмыс сипаттамасы:

күші 800 тс. дейінгі паралельды пышақтары бар пресс қайшылармен ыстық металды кесу, гильотинді және дискілі қайшылармен қалыңдығы 4 миллиметр болатын табақтарды кесу, жайылманың алдынғы және артқы ұштарын кесу, табақтардың жиектерін кесу, престер мен арада өлшеу ұзындықтарына металды кесу, илемдеуден соң үздіксіз станда ыстық құбырларды кесу;

болаттың қоспаланған маркаларының қалың қабаттарын газбен кесу;

күші 800 тс. дейінгі паралельді пышақтары бар пресс қайшылармен ыстық металды кесу, гильотинді және өткінші қайшылармен үздіксіз табақты және дайындамалы стандарды кесу; жылжымалы немесе қозғалмалы аралармен рельстерді, бөренелер мен сұрыпты прокатты кесу; гильотинді және дискілі қайшылармен қалындағы 4 миллиметр және одан асатын табақтарды кесу;

пресс қайшылармен прокаттың кен сұрыпты сұрыптарын кесу;

жолақтарды жазу және кесу:

жайылмаларды кесу барысында тіректерді орнату;

кесілуге жататын металл ағынының қозғалысының дұрыстығын, металды кесудің сапасын және металды таңбалаудың жинағының дұрыстығын бағалау;

қимасы мен ұзындығы бойынша бақылау өлшеулерді орындау;

қызмет ететін қайшыларды, араларды, престерді және кесуші аспаптардың ауысымын жөндеу;

қайшылардың, престердің, аралардың сақталуы мен үздіксіз жұмысын, қорғаныс құралдарының сақталуын және аспаптардың жарамдылығын қамтамасыз ету;

жөндеуден кейін кесу агрегаттарын қабылдауға қатысу;

балқулары, маркалары, пішіндері және көлемдері бойынша кесілген металды есепке алуды жүргізу.

202. Білуге тиіс:

қайшылармен, престермен және аралармен метал кесудің процесі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жөндеу ережесі және техникалық пайдалануы;

әртүрлі қимадағы жайылмаларды тиімді кесудің әдістері;

жайылмалардың бетінің түрлері мен ақаулары.

Параграф 4. Ыстық металды кесуші, 5-разряд

203. Жұмыс сипаттамасы:

күші 800 тс. дейінгі паралельді пышақтары бар пресс қайшылармен ыстық металды кесу, гильотинді және ұшпалы қайшылармен үздіксіз табақты және дайындамалы стандарды кесу; жылжымалы немесе қозғалмалы аралармен рельстерді, бөренелер мен сұрыпты прокатты кесу; гильотинді және дискілі қайшылармен қалындағы 4 миллиметр және одан асатын табақтарды кесу; пресс қайшылармен прокаттың кен сұрыпты сұрыптарын кесу.

204. Білуге тиіс:

қайшы және аралармен металл кесудің процесі;

әртүрлі үлгідегі аралардың, қайшылардың, арнайы және әмбебап құралдардың, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы, техникалық пайдалану ережесі;

кесілетін металдарға рұқсат беру жүйесі;

қолданылатын металдың маркасы;

әртүрлі қимадағы жайылмаларды тиімді кесудің әдістері;

жайылмалардың беткі жағының түрлері мен ақаулары.

32. Суық металды кесуші

Параграф 1. Суық металды кесуші, 1-разряд

205. Жұмыс сипаттамасы:

қайшылармен немесе стандармен қаңылтырдың жеке жұқа табақтары немесе форматтарын, байлау жолақтарын кесу;

қайшылармен, престермен және аралармен ұсақ сұрыпты прокатты кесуге, кесу агрегаттарына металды беру мен кесуден кейін оны жинауға қатысу;

кесулердің бөлшектерін байланыстыру және жинау;

жұмыс орнын жинау.

206. Білуге тиіс:

қолданылатын қайшылардың, аралардың немесе станоктардың жұмыс принципі;

қара және түсті металдардың сынықтары мен қалдықтарының түрлері мен габаритті көлемдері.

Параграф 2. Суық металды кесуші, 2-разряд

207. Жұмыс сипаттамасы:

престермен қайшылардың айырлары үшін ұсақ сұрыпты прокатты және прокатты дайындаманы кесу;

біліктілігі жоғары кесушінің басшылығымен әртүрлі маркалы, қималы және пішінді орта сұрыпты, ірі сұрыпты және табақты металды престермен, аралармен және қайшылармен кесу; гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм болатын табақтардың бөліктер мен пакеттерді кесу; табақтарды қолмен беру барысында гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм қалың табақты болаттың табағынан зертханалық тәжірибе үшін сынама кесу; лентаның қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр болған кезде дискілі қайшылармен орамалы лентаны кесу; болаттың жоғары қоспаланған және процезионды маркаларының орамаларындағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу және бір уақытта 4 лентаға дейін кесу барысында дискілі қайшылармен балқымаларды кесу;

металды дайындау және кесу агрегаттарына беру;

кесудің алдында табақтар мен жолақтарды жаю;

жолақтарды тарту шығыршықтарына беру, тарқату білігіне орамаларды кигізу, қайшыларды жолақтармен реттеу және оны шайқалу барабанына дейін тарту;

кесілген металды байланыстыру және жинау;

пышақтарды ауыстыруға, қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

208. Білуге тиіс:

қызмет ететін кесу агрегаттарының құрылғысы;

әртүрлі маркалы және қималы металдардың жолақтарын кесу тәсілдері;

металдарға, кесудің қызмет ететін агрегаттарында кесілетін металдың көлеміне, сұрыпы және маркасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 3. Суық металды кесуші, 3-разряд

209. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі маркалы, қималы және пішінді орта сұрыпты, ірі сұрыпты және табақты металды престермен, аралар және қайшылармен кесу; гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм болатын табақтардың бөліктері мен пакеттерді кесу және оларды өлшеу ұзындықтарына кесу;

табақтарды қолмен тапсырудың барысында гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм қалың табақты болаттың табағынан зертханалық тәжірибе үшін сынама кесу;

лентаның қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр болғанда дискілі қайшылармен орамалы лентаны кесу;

болаттың жоғары қоспаланған және процезионды маркаларының орамаларындағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу және бір уақытта 4 лентаға дейін кесу барысында дискілі қайшылармен балқымаларды кесу;

біліктілігі жоғары кесушінің басшылығымен гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм болатын табақтардың бөліктері мен пакеттерді кесу және оларды өлшеу ұзындықтарына кесу; табақтарды қолмен тапсырудың барысында гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм қалың табақты болаттың табағынан зертханалық тәжірибе үшін сынама кесу; лентаның қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр жоғары болғанда дискілі қайшылармен орамалы лентаны кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 2 метр дейін болғанда бөлшектеу агрегатының дискілі және ұшпалы қайшыларымен орамадағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр дейін болғанда агрегаттың дискілі қайшыларымен бір қалыпты ұзындық ені бойынша металл табақтарын кесу; болаттың жоғары қоспаланған және процезионды маркаларының орамаларындағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу және бір уақытта 4 көп ленталарды кесу барысында дискілі қайшылармен балқымаларды кесу;

кесу барысында қайшыларды, араларды, престерді және кесу агрегаттарының басқа да механизмдерін басқару;

пышақтарды ауыстыру, пышақтарды, араларды, престерді, таратушы шығыршықтарды, басқару машинасының қондырғыларын және кесу агрегаттарының басқа да тораптарын жөндеу;

кесудің сапасын бақылау және кесілген металға кезенді өлшеулерді жүргізу;

металды есепке алу және өлшеу;

қызмет ететін агрегаттар жөнделген соң, оларды қабылдауға қатысу;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау және жою.

210. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықты жөндеу және техникалық пайдалану ережелері;

металдың беткі жағына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

кесу агрегаттарын басқарудың электрлік тәсімі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 4. Суық металды кесуші, 4-разряд

211. Жұмыс сипаттамасы:

ағында орта сұрыпты прокатты кесу; гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм болатын табақтардың бөліктері мен пакеттерді кесу және оларды өлшеу ұзындықтарына кесу; табақтарды қолмен тапсырудың барысында гильотинді қайшылармен салмағы 15 килограмм асатын 50 қалың табақты болаттың табағынан зертханалық тәжірибе үшін сынама кесу; лентаның қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр жоғары болғанда дискілі қайшылармен орамалы лентаны кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 2 метр дейін болғанда бөлшектеу агрегатының дискілі және ұшпалы қайшыларымен орамадағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр дейін болғанда агрегаттың дискілі қайшыларымен бір қалыпты ұзындық ені бойынша металл табақтарын кесу; құбыр электр пісіру ағынында штрипстерді екіжақты бойлықты кесу, болаттың жоғары қоспаланған және прецизионды маркаларының орамаларындағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу және бір уақытта 4 көп ленталарды кесу барысында дискілі қайшылармен балқымаларды кесу;

құйма кесуші агрегаттарды дайындамалар үшін құймаларды кесу;

кеттерін кесіп орамалы суық жаю және табақты ыстық жаю металдарын кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 2 метрден 5 метр дейін болғанда бөлшектеу агрегатының дискілі және ұшпалы қайшыларымен орамадағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу; біліктілігі жоғары кесушінің басшылығымен лентаның қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр жоғары болғанда рулондарды тарату агрегатының қайшыларымен табақты дискілі қайшылармен ұзындық ені бойынша металл табақтарын кесу;

орта сұрыпты прокатты қолмен кесу агрегатына тапсыру;

қызмет ететін жабдықты жөндеу.

212. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықты жөндеу ережесі;

қолданылатын аспаптармен құралдардың мақсаты және қолдану тәсілі;

электр слесарлық жұмыс.

Параграф 5. Суық металды кесуші, 5-разряд

213. Жұмыс сипаттамасы:

ұштарын кесіп орамалы суық жаю және табақты ыстық жаю металдарын кесу; жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 2 метрден 5 метр дейін болғанда бөлшектеу агрегатының дискілі және ұшпалы қайшыларымен орамадағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу; қозғалыс жылдамдығы секундына 3 метр жоғары болғанда рулондарды тарату агрегатының дискілі қайшылармен ұзындық ені бойынша металл табақтарын кесу;

жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 6 метр дейін болғанда бөлшектеу агрегатының дискілі және ұшпалы қайшылармен орамадағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу; біліктілігі жоғары кесушінің басшылығымен бойлықты және көлденең кесу агрегаттарында тоттанбайтын металдың беткі әрленуін топтары бойынша кесу және жаю.

214. Білуге тиіс:

цехтағы өндірістің технологиялық процесінің негізі;

металл кесуге рұқсат беру жүйесі;

жұмыс барысында қолданылатын аспаптар мен құралдарды ауыстырудың ережесі.

Параграф 6. Суық металды кесуші, 6-разряд

215. Жұмыс сипаттамасы:

жолақтың қозғалыс жылдамдығы секундына 5 метр асатын бөлшектеу агрегатының дискілі және ұшпалы қайшыларымен орамадағы табақты металды бойлықты және көлденең кесу агрегаттарында табақты металды бойлықты және көлденең кесу; бойлықты және көлденең кесу агрегаттарында тоттанбайтын болаттың беткі әрленуін топтары бойынша кесу және жаю.

216. Білуге тиіс:

әртүрлі үлгідегі кесу агрегаттарының құрылымды ерекшеліктері;

металл кесуге рұқсат беру жүйесі.

33. Буландыратын салқындату жүйесінің слесары

Параграф 1. Буландыратын салқындату жүйесінің слесары, 4-разряд

217. Жұмыс сипаттамасы:

домна, мартен және прокатты цехтарының жұмыс жағдайында пешті буландыратын салқындатудың қондырғыларын жұмыс жағдайында ұстау. Өнімділігі сағатына 350 т. болатын адымдайтын арқалықтары бар қыздырғыш пештермен, өнімділігі сағатына 260 т. итергішпен методикалық қыздыру пештерінің буландыратын салқындату қондырғыларын баптау;

біліктілігі жоғары слесардың басшылығымен өнімділігі сағатына 260 т. және одан жоғары болатын итергіші бар қыздырғыш пештермен, өнімділігі сағатына 350 т. және одан жоғары болатын адымдайтын арқалықтары бар қыздырғыш пештермен, өнімділігі сағатына 2000 т. дейінгі көлемді домна пештерімен, өнімділігі сағатына 500 т. дейінгі мартен пештерімен методикалық қыздыру пештерінің буландыратын салқындату қондырғыларын баптау;

жүйенің барабанды сепараторларын баптау: су өлшеу бағаналары бойынша судың деңгейін, сақтандырғыш клапандардың жұмысын, қоректендіру реттегішін, судың қысымы мен оның бу коллекторына берілуін, желдету мен галереяның жылытылуын бақылау;

су өтпесіндегі қоректендіру суының қысымын, су мен будың және тығынды арматураның сынамаларын іріктеу үшін конденсаторлардың жұмысын, дабыл тәсімінің жұмысын – судың апаттық деңгейін, жүйенің қысымының құлауы мен циркуляциялық шығынын бақылау;

кіретін және шығатын су температурасының ауысуын бақылау;

қондырғылардың буланудан сумен салқындатуға және кері қосылуы;

барабанды сепараторлардың, су өлшеу сақтандыру клапандарының,

манометрлердің кезеңді үрленуі мен тұрақты үрленуін реттеу;

су мен будың сынамаларын талдау үшін іріктеу;

циркуляциялық сорғылар мен олардың жұмыстарының параметрлерін тексеру;

бу қондырғыларын атмосфераға шығарылмай, молынан қолданылуын қамтамасыз ету; қыздыру пештері жабдықтарының салқындатылатын бөліктерінің жағдайын тексеру: тереңдік құбырларын, инжекциялық шілтердің конфузорларын, шолу терезелерінің рамаларын, беру және жүктеу бағаналарын және тағы басқа;

пештің бүркенішінің температурасы белгіленгендегіден артқан жағдайда пештің сыртқы бүркенішінің, распарының, заплечнигінің және көрігінің салқындатуын қосу;

температураны тіркеу журналын қосу;

қондырғы жабдығын ағымдағы жөндеу.

218. Білуге тиіс:

домна, мартен, прокат цехтарының технологиялық негізі;

домна, мартен және қыздыру пештерінің жұмыс принципі;

буландыру салқындатқышының және онымен байланысты механикалық жабдықтың, қазандық агрегаттарының құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

қондырғылардың физикалық параметрлері;

су мен будың жылыну қасиеттері; қоректендіргіш аспаптардың, тығынды арматура мен сорғылардың құрылғысы, сипаттамасы, бөлшектеу және жөндеу тәсілдері;

газқорғаныс аппаратының құрылғысы мен оны қолданудың тәсілдері.

Параграф 2. Буландыратын салқындату жүйесінің слесары, 5-разряд

219. Жұмыс сипаттамасы:

домна, мартен және прокатты цехтарың жұмыс жағдайында пешті буландыратын салқындатудың қондырғыларын жұмыс жағдайында ұстау:

өнімділігі сағатына 260 т. және одан жоғары болатын итергіші бар қыздырғыш пештермен, өнімділігі сағатына 350 т. және одан жоғары болатын адымдайтын арқалықтары бар қыздырғыш пештермен, өнімділігі сағатына 2000 т. дейінгі көлемді домна пештерімен, өнімділігі сағатына 500 т. дейінгі мартен пештерімен методикалық қыздыру пештерінің буландыратын салқындату қондырғыларын баптау. Біліктілігі жоғары слесардың басшылығымен өнімділігі сағатына 2000 т. және одан асатын көлемді домна пештерімен, өнімділігі сағатына 500 т. және одан асатын мартен пештерімен методикалық қыздыру пештерінің буландыратын салқындату қондырғыларын баптау;

металлургиялық агрегат жабдықтарының салқындататын бөліктерін тексеру: тоңазытқыштарды, олардың тірек көтерілімдерін, термосифондарды, домна пештерінің ауа фурмалы аспаптарын, ауа қыздырғыштардың клапандарын, кессондарды, фурмаларды, арқалықтарды, рамалар мен терезенің үйілмелерін, қорғаныс құбырлы экрандарды, мартен пештерінің құбырлы тірек құрылымдарын және твғы баска тексеру;

пештің бүркенішінің, булануды, домна пешінің температурасы белгіленгендегіден артқан жағдайда иық асты мен көріктері қосу;

домна пештерінің жанып кеткен тоңазытқыштарының құбырлары мен ауа қыздырғыштар клапандарының бөлшектерін іздеу;

қондырғы жабдықтарына ағымдағы жөндеу жүргізу.

220. Білуге тиіс:

домна, мартен, прокат цехтарының технологиялық негізі;

домна, мартен және қыздыру пештерінің, екі ванналы болат балқыту агрегаттарының құрылғысы;

буландыру салқындатқышының және онымен байланысты механикалық жабдықтың, қазандық агрегаттарының, қондырғылардың физикалық параметрлерінің құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

қондырғылардың физикалық параметрлері;

су мен будың жылыну қасиеттері;

қоректендіргіш аспаптардың, тығынды арматура мен сорғылардың құрылғысы, сипаттамасы, бөлшектеу және жөндеу тәсілдері.

Параграф 3. Буландыратын салқындату жүйесінің слесары, 6-разряд

221. Жұмыс сипаттамасы:

домна және мартен пештерінің жұмыс жағдайында пешті буландыратын салқындатудың қондырғыларын жұмыс жағдайында ұстау;

өнімділігі сағатына 2000 т. және одан асатын көлемді домна пештерімен, өнімділігі сағатына 500 т. және одан асатын мартен пештерінің, екі ванналы болат балқыту агрегаттарының буландыратын салқындату қондырғыларын баптау.

222. Білуге тиіс:

әртүрлі жүйелі буландыру салқындатқышының және онымен байланысты қазандық агрегаттарының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

қондырғылардың физикалық параметрлері;

қоректендіргіш аспаптардың, тығынды арматура мен сорғылардың құрылғысы, сипаттамасы, бөлшектеу және жөндеу тәсілдері.

Параграф 4. Орталықтандырылған майлау станциясының слесары, 3-разряд

223. Жұмыс сипаттамасы:

сұйық майланатын майдың сорғыларын және қою майлау майының станцияларын басқару;

құбырлар бойынша майлау станцияларымен қызмет ететін механизмдердің үйкелісу тораптарының барлығына май беру;

аспаптардың көрсеткіштері бойынша майлау станциясының жұмысын бақылау мен жабдықты сапалы майлауды қамтамасыз ету;

қондырғыны майлау материалдарымен толтыру;

қою майлаудың автоматтандырылған станциясын, сұйық майлау сорғыларын және дыбысты-жарықты дабылды жөнге келтіру;

қызмет ететін қондырғыларды ағымдағы жөндеу;

майлау қондырғысының жұмысы мен майлау материалдарының шығынын есепке алу.

224. Білуге тиіс:

қызмет ететін орталықтандырылған майлау қондырғыларының, майлау жүйесінің құрылғысы мен жұмыс принципі;

өндірістік цехтардың майлау жабдықтарының паспорты мен майлау нүктелері;

қолданылатын майлау материалдарының қасиеті, түрі мен сапасы;

пайдаланылатын майлардың сынамаларын іріктеу, майлау материалдарының есепке алынуын сақтаудың ережесі.

Прокатты станның жұмыс торларының сұйықтық үйкелістегі жетектер мен подшипниктеріне қою және сұйық майлауларды беру жөніндегі орталықтандырылған жүйелерге (станцияларына) қызмет көрсету барысында - 4-й разряд болу керек.

34. Металды сұрыптаушы-тапсырушы

Параграф 1. Металды сұрыптаушы-тапсырушы, 1-разряд

225. Жұмыс сипаттамасы:

прокаттың жауапсыз маркаларын қабылдау, сұрыптау, жеке орамаларды, табақтар мен сутункаларды өлшеу және оларды салмағы бойынша үйіндіге топтау;

құймаларды өлшеу және оларды техникалық бақылау бөліміне тапсыру;

табақтар мен орамалардағы металды үйкелеу, оларды майдан, шаң-тозаңнан және кірден тазалау;

шалшықты лентадағы ақауларды жазу;

табақты металды сүрту, ысқылау процесінде ластанатын ысқылау материалдарын тазалау;

муфталарды, сақиналарды, ниппель мен станоктардың басқа бұйымдарын тарту мен жеткізу, оларды сұрыптау, қоймаға жеткізу мен мөлшері бойынша жатқызу;

рольганг немесе сөрелер бойынша құбырларды ауыстыру және қатарластырып жатқызу;

құбырларды қабыршақтардан үрлеу;

рольгангыны іске қосу мен тоқтату;

металл мен құбырларды өлшеу;

сұрыптау барысында металдарды жиектеуге қатысу;

металдың сынамаларын іріктеу мен оларды тәжірибелеу үшін зертханаларға жеткізу;

металл мен құбырды тапсыру барысында маркалауға дайындау;

жапсырмаларын жазу немесе жабыстыру, ілу;

қабылданған және сұрыпталған металдарды есепке алу.

226. Білуге тиіс:

металдың, құбырдың, муфтаның, сақинаның, ниппельдің және басқа бұйымдардың сұрыптары мен маркалары:

металдың бетіндегі ақаулардың түрлері;

сұрыпталатын материалды маркалаудың ережесі мен тәсілдері;

металл мен құбырларды қатарластырып жатқызудың тәсілдері;

сынамалар мен үлгілерді іріктеудің ережесі;

өлшеу және таразылардың құрылғыларының ережесі;

қолданылатын құралдар мен механизмдердің жұмыс принципі.

Параграф 2. Металды сұрыптаушы-тапсырушы, 2-разряд

227. Жұмыс сипаттамасы:

балқытулары, маркалары, пішіндері, мөлшері мен тапсырысы бойынша дайын өнімдерді немесе жартылай дайын өнімдерді қабылдау, сұрыптау, қоймалау және тапсыру;

ферробалқытпаларды бөлу, тазалау және қаптау, ақ қаңылтырды сұрыптары мен кластары бойынша сұрыптау;

құбырларды домалату жөніндегі операцияларды жүзеге асыра отырып, құбырларды мөлшері, сұрыпы мен маркалары бойынша сұрыптау;

домаланатын нысандардың көлемін және металдың маркалануының дұрыстығын тексеру;

бір уақытта тазалап, беткі ақауларын жойып және техникалық талаптарға сәйкес тапсырыс бойынша металды өлшей және қаптай отырып дайын өнімді сұрыптау. жарамсыз штанга мен жолақтарды сұрыптау мен жинау барысында металды жиектеу және кранның көмегімен немесе қолмен металды тиеу мен түсіру;

металдар мен құбырларды таңбалау;

қажетті бұйымдар мен құралдарды дайындау.

228. Білуге тиіс:

ферробалқытпалардың түрлері мен сұрыптары;

металдың, құбырдың және ферробалқытпалардың әртүрлі сұрыптарды, маркалары мен таңбалауларының ережесі;

металдың сыртқы түріне, оның кемістіктері мен ақауларына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары мен оларды жоюдың тәсілдері.

Параграф 3. Металды сұрыптаушы-тапсырушы, 3-разряд

229. Жұмыс сипаттамасы:

ауыспалы қима құбырларын, кең және күрделі сұрыпты учаскелердегі құбырларды, құбыр пішінді престердің пішіндерін, ауыр салмақты рельстерді, дөңгелектер мен бандаждарды, екі немесе одан көп өңдеуден кейінгі кең сұрыпты және қалын табақты прокатты, орамалардағы суық домаланған ленталарды, металдың және нысанды мөлшерлі кең сұрыпты болаттың сапалы маркаларын қабылдау, сұрыптау;

сымды станның ағынындағы сымдардың біліктерін сұрыптау мен байланыстыру;

үздіксіз жүк ағынындағы немесе олардың көп сұрыптарындағы ферробалқытпаларды сұрыптау. баллондарды сұрыптау мен таңбалау;

дайын өнімді қоймалау мен тапсыру;

металдың беткі кемістіктерін жоюдың, ақауларды анықтау мен жоюдың, ақауларды іріктеудің сапасын тексеру.

230. Білуге тиіс:

металды сұрыптаудың ережесі:

сұрыпталатын металға қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

крандар мен құралдардың жүк көтергіштері.

35. Прокаттар мен құбырларды термиялаушы

Параграф 1. Прокаттар мен құбырларды термиялаушы, 2-разряд

231. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары термиялаушының басшылығымен термиялық өңдеу процестерін жүргізу: қыздыру, күйдіру, изотермиялық ұстау, құймаларды, слябтарды, соғылмаларды, прокатты, құбырлар мен пештердегі баллондарды жіберу, қалыптандыру, электробайланысты қыздыру қондырғыларында құбырларды термиялық өңдеу; садкасының салмағы 30 т. дейінгі қалпақты пештерде сұрыпты, парақты және ормалы прокатты күйдіру; садкаларының салмағы 15 т. дейінгі камералы және туннельді пештерде қалын табақты, болаттың сапалы маркалы сұрыпты прокатын күйдіру; садкаларының салмағы 30 т. дейінгі камералы пештерде болаттың сапалы маркалы кең сұрыпты прокатын күйдіру;

металдар мен құбырларды поддондарға, қабырғаларға, арбалар мен платформаларға дайындау, пакеттеу, жиектеу және тиеу;

пештерге тиеу мен түсіруге, қалпақтарды ауыстыруға қатысу;

металдарды қораптармен муфелдермен жабу, муфел астындағы металды қорғаныс газымен үрлеу, иілмелі шлангілерді ажырату мен қосу;

пеш қақпақтарын нығыздау;

жүктеу, тиеу мен пештердегі металды беру механизмдерін басқаруға қатысу;

отқа төзімді массаны дайындау мен онымен пешті майлау;

поддондар мен қабырғаларды тазалау;

металдар мен құбырлардың сынамаларын, таңбаларын және маркаларын іріктеу;

метал мен құбырды тиеу мен термиялық өңдеуді есепке алуды жүргізу;

пешті жөндеу мен оны жабдықтауға қатысу.

232. Білуге тиіс:

металдар мен құбырларды термиялық өңдеу туралы негізгі түсінік;

қызмет ететін термиялық пеш пен құрылғылардың жұмыс принципі;

газ және ауа коммуникациялары; термобудың орналасу тәсімі;

жылыту мен қорғаныс газдарының құрамы мен қасиеті;

газ қауіпті орындардағы жұмыс ережесі;

пешке металды тиеу мен оларды түсірудің ережесі;

термиялық өңдеуге жататын металдар мен құбырлардың сұрыптары мен негізгі физикалық қасиеті;

металдың температурасы мен қаттылығын өлшеуге арналған аспаптарды қолданудың ережесі;

пештерді майлауға арналған отқа төзімді массаны дайындаудың рецепттісі мен тәсілі.

Параграф 2. Прокаттар мен құбырларды термиялаушы, 3-разряд

233. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары термиялаушының басшылығымен термиялық өңдеу процестерін жүргізу: қыздыру, күйдіру, изотермиялық ұстау, жіберу, құймаларды, слябтарды, соғылмаларды, прокатты, құбырлар мен пештердегі баллондарды қалыптандыру, электробайланысты қыздыру қондырғыларында құбырларды термиялық өңдеу;

садкаларының салмағы 15 т. дейінгі камералы және туннельді пештерде қалын табақты прокатты, болаттың сапалы маркалы сұрыпты прокатын, қаңылтырды күйдіруді жүргізу;

біліктілігі жоғары термиялаушының басшылығымен камералы және туннельді пештерде қалын табақты болаттың сапалы маркалы сұрыпты прокатын күйдіру процесін жүргізу; садкасының салмағы 30 т-дан 60 т. дейінгі қалпақты пештерде сұрыпты, парақты және орамалы прокатты күйдіру; садкаларының салмағы 30 т. дейінгі камералы пештерде болаттың сапалы маркалы кең сұрыпты прокатын күйдіру; садкаларының салмағы 15 т. дейінгі камералы және туннельді пештерде қалын табақты прокатты, болаттың сапалы маркалы сұрыпты прокатын, қаңылтырды күйдіру; садкаларының салмағы 35 т. асатын камералы пештерде болаттың сапалы маркалы кең сұрыпты прокатын күйдіру; садкаларының салмағы 35 т. дейінгі қоспаланған болаттан жасалған камералы пештерде кең сұрыпты қалын табақты прокатты күйдіру; бандаждарды, калибрлі болатты, жоғары қоспаланған құймалар мен слябтарды күйдіру; үздіксіз шыңдау пештерінде тоттанбаған болаттың жолағын қыздыру мен шыңдау; үздіксіз ауыспалы пештерде болаттың сапалы маркасынан жасалған табақтарды қалыптандыру мен шыңдау; шыңдау мен жіберу үшін прокаттарды, дөңгелектер мен бандаждардың табақтарын қыздыру; изотермиялық пештерде рельстер мен дөңгелектерді ұстау; жоғары жиілікті тоқ қондырғыларындағы қорғаныс атмосферасы бар торлы және тегіс подты пештердегі өтпелі көп жіпті, вакуумды, секциялық және қақпақты пештерде әртүрлі маркалы болат пен балқымалардан жасалған құбырларды термиялық өңдеу (күйдіру, жіберу, қалыптандыру);

металдарды балқытпалары, маркалары, топтары, тапсырыстары бойынша іріктеу;

пештердің, газ ортасының жылу тәртібін, металл мен құбырдың қыздырылуы мен салқындатылуын, пештердің, муфелердің, қабырғалар мен пештің барлық аппаратурасының жарамды жағдайын бақылау;

пештердің температуралық тәртібін реттеу;

электр энергиясын, газ және ауаны беруді реттейтін құралдарды бақылау;

пештерге тиеу мен түсіру, қалпақтарды ауыстыру, муфелерді түсіру;

пештерді қосу мен өшіру;

болаттың сұрыпы мен маркасына қарай металды қыздыру мен күйдірудің тәртібін орнату;

пештің камерасы мен аймағындағы металды қыздыру мен күйдірудің тәртібін реттеу;

термоөңделген металдың дұрыс салынуын, тиелуін, таңбалануын және маркалануын бақылау;

газ бен электр тоғын қосу мен өшіру;

газ шілтерлерін жөндеу мен газ бен ауаның берілуін реттеу;

электр пештеріндегі тоқтың кернеуін, қорғаныс және жылыту газының шығыны мен қысымын және жағу камерасындағы соңғысының толық жануын, пештердің, бақылау-өлшеу аппаратурасы мен көмекші жабдықтардың жарамды жағдайын бақылау;

пештердегі вакуумды сорғылар мен ысырмаларды қосу мен өшіру;

вакуум жүйесіне ауаның енуін анықтау мен оның енуінің алдын алу;

металды өңдеу мен тәжірибелеуге тапсыру.

234 Білуге тиіс:

метал мен құбырларды термиялық өңдеудің технологиясы;

камералы, қалпақты, туннельді, үздіксіз шынығу, үздіксіз өтпелі, изотермиялық, өтпелі көп нүктелі және басқа пештердің, электробайланысты қыздырулар қондырғысының, көмекші құралдардың, бақылау-өлшеу аспаптарының, автоматиканың, қорғаныс құралдарының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

металдар мен құбырларды термиялық өңдеудің мақсаты;

термиялық өңдеуге дейінгі және одан кейінгі металдардың құрылымы мен қасиеті.

Параграф 3. Прокаттар мен құбырларды термиялаушы, 4-разряд

235. Жұмыс сипаттамасы:

садкасының салмағы 30 т. дейінгі қалпақты пештерде сұрыпты, табақты және орамалы прокатты күйдірудің процесін жүргізу; садкаларының салмағы 15 т. дейінгі камералы және туннельді пештерде қалын табақты прокатты, болаттың сапалы маркалы сұрыпты прокатын, қаңылтырды күйдіру; садкаларының салмағы 35 т. дейінгі камералы пештерде қоспаланған болаттан немесе болаттың сапалы маркасынан жасалған кең сұрыпты прокатынан кең сұрыпты қалын табақты прокатты күйдіру; бандаждарды, калибрлі болатты, жоғары қоспаланған құймалар мен слябтарды күйдіру;

үздіксіз шыңдау пештерінде тоттанбаған болаттың жолағын қыздыру мен шыңдау процесін жүргізу; жоғары жиілікті тоқ қондырғыларындағы қорғаныс атмосферасы бар торлы және тегіс подты пештердегі өтпелі көп жіпті, вакуумды, секциялық және қақпақты пештерде әртүрлі маркалы болат пен балқымалардан жасалған құбырларды термиялық өңдеу (күйдіру, жіберу, қалыптандыру); үздіксіз ауыспалы пештерде болаттың сапалы маркасынан жасалған табақтарды қалыптандыру мен шыңдау; шыңдау мен жіберу үшін прокаттарды, дөңгелектер мен бандаждардың табақтарын қыздыру; изотермиялық пештерде рельстер мен дөңгелектерді ұстау;

біліктілігі жоғары термиялаушының басшылығымен садкасының салмағы 60 т. асатын қалпақты пештерде сұрыпты, парақты және орамалы прокатты күйдіру; вакуумды-вакуумды-сутегілік пештерде прокаттар мен құбырларды күйдіру; үздіксіз пештерде жұқа табақты болаттың жолағын күйдіру; садкаларының салмағы 35 т. асатын камералы пештерде қоспаланған болаттың кең сұрыпты қалын табақты прокатын күйдіру; өте жоғары бұрғылау құбырларын күйдіру; жіберу пештеріндегі көлемді шыңдаудан соң рельстерді қыздыру; қалыптандырылған пештердегі құбырларды қыздыру; секциялық, газды және электрлік өтпелі шығыршықты пештердің әртүрлі маркалы болат пен балқымалы құбырларды термиялық өңдеу (күйдіру, жіберу, қалыптандыру); баллондарды қалыптандыру мен шыңдау; конвейерлі пештерде дөңгелектерді изотермиялық ұстау мен жіберу; үздіксіз құю машиналарында құйылған дайындамаларды күйдіру мен регламентті салқындату, өндірістің ыстық ағынындағы изотермиялық пеште рельсер мен арнайы мақсаттағы металды ұстау.

236. Білуге тиіс:

металдар мен құбырларды термиялық өңдеудің технологиялық процесі;

металдар мен құбырлардың термиялық өңдеу процесінің технологиялық тәсімі мен реттеу тәсілі; қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

термиялық өңдеу тәртібін таңдау ережесі.

Параграф 4. Прокаттар мен құбырларды термиялаушы, 5-разряд

237. Жұмыс сипаттамасы:

садкасының салмағы 30 т-дан 60 т. дейінгі қалпақты пештерде сұрыпты, табақты және орамалы прокатты күйдірудің процесін жүргізу; садкаларының салмағы 35 т. асатын камералы пештерде қоспаланған болаттан немесе болаттың сапалы маркасынан жасалған кең сұрыпты прокатынан кең сұрыпты қалын табақты прокатты күйдіру; сақиналы пештерде шыңдау үшін дөңгелектерді қыздыру; жіберілетін пештердегі көлемді шыңдаудан соң рельстерді қыздыру; үздіксіз шынығу пештерінде тоттанбайтын болаттың жолағын қыздыру мен шыңдау. Секциялық, газды және электрлік өтпелі шығыршықты, қалыптандырылған және камералы пештерде әртүрлі маркалы болат пен балқымалы құбырларды термиялық өңдеу (күйдіру, жіберу, қалыптандыру); баллондарды қалыптандыру мен шыңдау; конвейерлі пештерде дөңгелектерді изотермиялық ұстау және жіберу; үздіксіз құю машиналарында құйылған дайындамаларды күйдіру мен регламентті салқындату, өндірістің ыстық ағынындағы изотермиялық пеште рельсер мен арнайы мақсаттағы металды ұстау;

үздіксіз мұнаралы пештерде жіңішке табақты болаттың жолақтарын күйдіру процесін; біліктілігі жоғары термиялаушының басшылығымен үздіксіз күйдіру линиясына салынған термотұрақты жабыны бар агрегаттарда прокатты күйдіру.

238. Білуге тиіс:

металдар мен құбырларды термиялық өңдеудің технологиялық процесі;

металдар мен құбырлардың термиялық өңдеу процесінің технологиялық тәсімі мен реттеу тәсілі;

камералы, қалпақты, сақиналы, жібергіш, қалыптандырғыш, үздіксіз, шынығу, секциялық, газ және электрлік өтпелі шығыршықты, үздіксіз мұнаралы және басқа пештердің, көмекші жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі, техникалық пайдалану ережесі;

электробайланысты қыздырулар қондырғысының, көмекші құралдардың, бақылау-өлшеу аспаптарының, автоматиканың, қорғаныс құралдарының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі; металдар мен құбырларды термиялық өңдеудің оңтайлы тәртібін таңдау ережесі;

термоөңдеу барысында өтетін металдың құрылымындағы өзгеріс.

Параграф 5. Прокаттар мен құбырларды термиялаушы, 6-разряд

239. Жұмыс сипаттамасы:

садкасының салмағы 30 т-дан 60 т. дейінгі қалпақты пештерде сұрыпты, табақты және орамалы прокатты күйдірудің процесін жүргізу; вакуумды-сутегі пештерде прокаттар мен құбырларды күйдіру; үздіксіз пештерде жұқа табақты болаттың жолағын күйдіру; терең бұрғылау құбырларын күйдіру;

күйдіру камерасында жолақтың қыздырылуын мен реттелетін салқындату камерасында салқындатудың тәртібін ұстауды, жолақтың ауамен үрленуін бақылау;

суды салқындату камераларындағы кессондар мен ауаны үрлеу камерасына беру.

240. Білуге тиіс:

металдар мен құбырларды термиялық өңдеудің технологиялық процесі;

металдар мен құбырларды термиялық өңдеу процестің технологиялық тәсімі мен реттеу тәсілі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі, техникалық пайдалану ережесі;

пештің газ тәртібі; металдар мен құбырларды термиялық өңдеудің оңтайлы тәртібін таңдау ережесі;

термоөңдеу барысында өтетін металдың құрылымындағы өзгеріс.

Параграф 6. Прокаттар мен құбырларды термиялаушы, 7-разряд

241. Жұмыс сипаттамасы:

үздіксіз мұнаралы пештерде жұқа табақты болат жолақты күйдірудің процессін жүргізу; үздіксіз күйдіру линиясында салынған термотұрақты жабыны бар агрегаттарда прокатты күйдіру;

агрегатқа жолақтың дұрыс берілуі мен агрегаттың осьі бойынша өтуін бақылау.

242. Білуге тиіс:

металдарды термиялық өңдеудің технологиялық процесі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, техникалық пайдалану ережесі, құрылымдық ережесі мен электрлік тәсімі;

пештің газ тәртібі;

металдар мен құбырларды термиялық өңдеудің оңтайлы тәртібін таңдау ережесі;

термоөңдеу барысында өтетін металдың құрылымындағы өзгеріс.

36. Ыстық металды жинаушы

Параграф 1. Ыстық металды жинаушы, 1-разряд

243. Жұмыс сипаттамасы:

құбырларды рольгангілерде, шлепперде және салқындату қондырғыларында дұрыс ауыстыруды бақылау;

құбырлардың салқындатылуын бақылау;

шлангілердегі ауамен арнайы маркалы құбырларды салқындату;

құбырларды маркалау мен қатарластырып салу.

244. Білуге тиіс:

қызмет ететін механизмдердің жұмыс принципі;

құбырларды маркалаудың сұрыптары мен ережелері.

Параграф 2. Ыстық металды жинаушы 2-разряд

245. Жұмыс сипаттамасы:

ыстық құймаларды, слябтарды, дайындамаларды қыздырғыш пештерден прокатты стандарға беру; арбаның, кенешелердің, кранның және басқа да механизмдер мен құралдардың көмегімен ыстық иілмелі металдар мен құбырларды прокатты стандардан жинау, салу, жиектеу және ауыстыру;

шайқаушыны басқару;

прокатты және құбырлы стандардың тоңазытқыштарындағы жолақтардың дұрыс орналасуын, тоңазытқыштар мен көлік рольгангтерінің жұмысын бақылау;

кенешелермен тоңазытқыштың қабылдау алаңынан илемді металдардың жолағын рольгангке, оларды кесу прессіне немесе станнан жинау орнына беру үшін шығару;

конвейерге созба сымның білігін байланыстыру;

металдарды қатарластырып салу, металдарды пішіндері мен маркалары бойынша сұрыптау;

илемді жолақтардың иілген шеттерін түзету;

ыстық металдар мен жарамсыздарын жинау, ауыстыру мен шеттерін тиеу;

біліктерді ауытқу мен станды жөндеу жұмыстарына қатысу.

246. Білуге тиіс:

тоңазытқыштардың, рольгангілердің және басқа да механизмдердің құрылғысы;

илемді металдардың маркалары мен сұрыптары;

металдарды таңбалау мен маркалаудың жүйесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Илемдеудің қарқынына әсер ететін ыстық металдар мен құбырларды беру, жинау, жатқызу барысында біліктілік разряды жоғары болып келеді.

37. Металлургиялық өндірістің қалдықтарын жинаушы

Параграф 1. Металлургиялық өндірістің қалдықтарын жинаушы, 1-разряд

247. Жұмыс сипаттамасы:

шикіқұрамның қалдықтары мен кокстың кесектерін жинау;

коксты пештердің алаңынан қалдықтарды балшық илеу құралына тасымалдау;

вагонеткаларды майлау.

248. Білуге тиіс:

коксты берудің кестесі;

кокстың қалдықтарын сыртқы түрі бойынша анықтау.

Параграф 2. Металлургиялық өндірістің қалдықтарын жинаушы, 2-разряд

249. Жұмыс сипаттамасы:

илемді стандардың, көтергіш столдардың, рольгангілердің астындағы туннельдер мен олардың жиналған жерлерінен қолмен қабыршақтарды жинау;

тұндырғыштардан қабыршақты түсіру және оны вагондарға тиеу;

қабыршақтардың сумен шайылуы мен тұндырғыштағы судың ағынын бақылау;

пісіру қожы бар қожды қораптар мен қыздыру пештеріндегі қабыршақтарды жинау, қож шығару үшін қожды қораптарды жиектеу мен тиеу;

болат балқыту цехтарындағы қождың шаң-тозаңдарын тазалау;

көлемі 930 м³ болатын домна пештерінен шаң ұстағыштардың шаңын көсеу және вагондарға шығару;

шаңұстағыштардың ысрмаларын ашу мен жабудың механизмдерін басқару;

шаңұстағыштардың ысрмаларындағы және олардың астындағы теміржолдардың шаңдарын жинау;

колошникті алаңдардағы шаң-тозаң мен шикіқұрам материалдарының қалдықтарын жинау және оларды вагондарға тиеу;

шаңды шығарудан бұрын шаңұстағыштар мен газ құбырларындағы газдың қысымын тексеру;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

250. Білуге тиіс:

қабыршақтардың түрлері мен қасиеті;

қабыршақтардың туннельдер мен басқа да жиналу орындарында орналасуы;

қабыршақтарды шаю үшін берілетін судың тәсімі;

тиелетін қабыршақтарға қойылатын талаптар;

газ құбырларының, шаңұстағыштардың, колошниктің және оның жабдығының құрылғысы;

шамалы газдалған жағдайда шаңды ылғалдандырудың тәсілі.

Параграф 3. Металлургиялық өндірістің қалдықтарын жинаушы, 3-разряд

251. Жұмыс сипаттамасы:

қабыршақтарды вагондарға, контейнерлер мен автомашиналарға тиеудің және тазалаудың барысында жүккөтергіш механизмдерді басқару мен туннельдердегі қабыршақтарды жинау;

конвертерлік цехтардың алаңдарындағы қождың шаңын жинау;

көлемі 930 м. және одан асатын вагондардағы домна пештерінен шаң ұстағыштарын баптау.

252. Білуге тиіс:

жүккөтергіш механизмдердің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

неғұрлым газдалған жағдайда қауіпсіз жұмысты басқару;

слесарлық жұмыс.

38. Флюсовар

Параграф 1. Флюсовар, 2-разряд

253. Жұмыс сипаттамасы:

флюстің шикіқұрамының құрауыштарын ұнтақтау, араластыру, өлшеу және құрау;

флюстің шикіқұрамының құрауыштарын кезеңді әрекеттегі пештерде кептіру мен шыңдау;

флюстің шикіқұрамын цехқа тасымалдау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу, оны майлау және тазалау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

254. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың: ұнтақтағыштың, ұнтақтау-сұрыптау агрегаттарының, механикалық таселектердің, кептіру мен шыңдау пештерінің жұмыс принципі;

шикіқұрам құрауыштарының сапасына қойылатын негізгі қасиеттер мен талаптар;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Флюсовар, 3-разряд

255. Жұмыс сипаттамасы:

флюстерді балқыту процесіне қатысу;

флюстерге шикіқұрам дайындау; автоматты және жартылай автоматты үздіксіз әрекет ететін пештерде флюстің құрауыштарын кептіру мен шыңдау;

бункерлерге шикіқұрам тиеу;

қалыптарды, ожауларды, науаларды, қож салғыштарды дайындау;

түйіршікті бассейндерден флюс алу;

пешті жөндеуге қатысу.

256. Білуге тиіс:

флюстерді балқытудың технологиялық процесінің негізі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

шикіқұрамды дозалаудың тәртібі мен оны пешке тиеу;

шикіқұрам материалдарының түрлері мен мақсаты;

слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Флюсовар, 4-разряд

257. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары флюсовардың басшылығымен қуаттылығы 3,5 МВ х А пештерінде флюсті балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес қожды шығару, құю және түйіршіктеу;

біліктілігі жоғары флюсовардың басшылығымен шикіқұрамды дозалау мен пешке тиеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша пештің электрлік тәртібін, қызмет ететін жабдықтардың жарамды жағдайын, материалдардың, аспаптардың тиімді пайдаланылуын, шикіқұрамның деңгейі мен электродтардың жағдайын бақылау.

258. Білуге тиіс:

флюстерді балқытудың технологиясы;

электр металлургиясы мен электротехниканың негізі;

қызмет ететін пеш пен көмекші жабдықтардың техникалық пайдалану ережесі;

отқа төзімді материалдардың құрамы мен қасиеті.

Параграф 4. Флюсовар, 5-разряд

259. Жұмыс сипаттамасы:

қуаттылығы 3,5 МВ х А пештерінде флюсті балқытудың технологиялық процесін жүргізу. Біліктілігі жоғары флюсовардың басшылығымен қуаттылығы 3,5 МВ х А және одан жоғары болатын пештерде бірнеше маркалы флюстерді балқытудың технологиялық процесін жүргізу, шикіқұрамды дозалау мен пешке тиеу, электродтарды қайта жіберу және өсіру;

химиялық талдаудың көрсеткіштері бойынша жүзіп жүрген флюсті түзету;

пештің жарамды жағдайын, оның үздіксіз жұмысын, газ тазартқыш және салқындатқыш қондырғыларын қамтамасыз ету;

шикіқұрамның өлшенуі мен пештен флюстің шығарылуының дұрыстықтарын бақылау;

қызмет ететін пешке ағымдағы жөндеуді жүргізу.

260. Білуге тиіс:

флюстерді балқыту үшін қолданылатын әртүрлі үлгідегі пештердің, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

флюстер мен шикіқұрам материалдарына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

шикіқұрам материалдарының флюстерінің физикалық және химиялық қасиеттері.

Қуаттылығы 3,5 МВ х А және одан жоғары болатын пештерде бірнеше маркалы флюстерді балқытудың технологиялық процесін жүргізу барысында - 6-разряд керек болады.

39. Шикіқұрамдаушы

Параграф 1. Шикіқұрамдаушы, 1-разряд

261. Жұмыс сипаттамасы:

шойынды, флюстерді, металл сынықтарын қолмен қажетті шамаға ұсақтау;

металл шикіқұрамындағы металл емес заттарды жою;

пештер мен құдықпеш үшін шикіқұрамды дайындау;

мульділерді шикіқұрам материалдарын тиеуге және балқыту агрегаттарын талап етілетін фракциядағы шикіқұрамды беруге дайындау;

мульділерді ажырату мен ауыстыру, аумақты және шикіқұрам аулалары мен ашылуларын жинау.

262. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен жұмыс принципі туралы негізгі мәліметтер;

шикіқұрам материалдарының түрлері;

мульд сыйымдылығына рұқсат етілетін металл кесектері;

крандардың, арқандар мен шынжырлардың жүк көтергіштігі;

қара және түсті металдардың сынықтарын, флюстерді бөлу мен сұрыптаудың ережесі;

жүктерді бекіту, көтеру және ауыстырудың ережесі.

Параграф 2. Шикіқұрамдаушы, 2-разряд

263. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 1 метр дейінгі мульдіге немесе қорапқа шикіқұрам, қоспа, толтыру материалдарын тиеу және оларды кранмен немесе вагонеткамен жұмыс алаңына беру;

бос мульділерді жұмыс алаңынан түсіру;

сынықтарды түсіру және оны вагондарға тиеу, болат балқыту цехтарындағы арнайы шикіқұрам аулаларының болмауына қарай шикіқұам дайындайтын учаскеге крандардың көмегімен металл сынықтарын мульдіге және мульдіні вагонға тиеу;

шикіқұрамды, ферробалқытпаларды және қоспалайтын қоспаларды уатқышта, уатқыш агрегаттарында, уату-сұрыптау қондырғыларында бөлшектеу, оларды сұрыптау мен өлшеу;

берілген рецепт бойынша ферробалқытпа пештеріне шикіқұрамды дайында;

шикіқұрам ауласына келіп түсетін материалдарды түсіру мен қоймалау;

қауіпті жарылғыш материалдар мен металл сынықтарын анықтау, оларды қауіпсіз сақтау, түсіру мен тиеу;

ауысымда кететін материалдарын шығынын есепке алу;

шикіқұрамды толтыру мен үюге қатысу;

мульділерді, вагонеткаларды, шикіқұрам аулаларының темір жолдары мен шикіқұрамды ашылуларды скраптар мен қоқыстардан тазалау.

264. Білуге тиіс:

уатқыш, ұнтақтағыш және көтергіш-көліктік мехапнизмдердің, өзін-өзі тиейтін вагондар мен шикіқұрам бөлімдерінің басқа жабдықтарының жұмыс принципі;

металл балқыту үшін қолданылатын шикіқұрам материалдарының түрлері, қасиеті және мақсаты, олардың бункерлер мен шикіқұрам аулаларында орналасуы;

шикіқұрам материалдарының әр түрінің бүрмеленуі мен сақталу ережесі;

шикіқұрамды өлшеудің ережесі;

қауіпті жарылғыш материалдармен жұмыс істеудің ережесі;

шикіқұрам материалдарын тиімді бөлшектеудің әдістері.

Параграф 3. Шикіқұрамдаушы, 3-разряд

265. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 1 метр және одан асатын мульдіге шикіқұрам, қоспа, толтыру материалдары мен қышқылдансыздырғыштарды тиеу және оларды кранмен жұмыс алаңына беру;

шикіқұрамды, оның ішінде болаттың қоспаланған маркаларын балқыту үшін дайындау:

шикіқұрамды дайындай отырып, оны бір уақытта болат балқыту, ферробалқыту және құю цехтарының бөлімдеріне тиеу.

266. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

металды балқыту, оның ішінде болаттың қоспаланған маркаларын балқыту үшін қолданылатын шикіқұрам материалдарының түрі, қасиеті мен мақсаты;

әртүрлі шикіқұрам материалдарының пешке немесе құдықпешке үюілуінің кезектілігі;

шикіқұрамдағы зиянды қоспалар мен олардың шикіқұрамның сапасына әсері.

40. Қождаушы

Параграф 1. Қождаушы, 2-разряд

267. Жұмыс сипаттамасы:

балқытпа цехтарындағы қожды, қоқыс пен металл шығарындыларын жинау мен шығару;

қожды бөлшектеу, металды таңдау және қораптар мен вагондарға тиеу;

қожды сүзуге арналған қондырғыны баптау;

қож лентасын тесу, леталық саңылауларды қалқалағыштардың ашылуы мен жабылуы, қыздыру пештерінен прокатты цехтарға қожды жіберу мен жинау;

қыздыру құдықтарының түптерін тазалау мен толтыру;

ожауларды жиектейтін механизмдерді, қожды шығаратын электровозды және басқа қож жинаушы механизмдерді басқару.

268. Білуге тиіс:

қож жинағыштарды жиектейтін механизмдердің, қожды, қоқыс пен скрапты тиеуге арналған тиеуші-көтеруші құралдардың жұмыс принципі;

қож арбаларының, пештердің қыздырушы леткаларының және прокат цехының құдықтарының құрылғысы;

қыздырушы құдықтардың түптерін толтыруға арналған материалдардың құрамы, мақсаты мен қасиеті; қождың түрі мен қасиеті.

Параграф 2. Қождаушы, 3-разряд

269. Жұмыс сипаттамасы:

құрамы фосфор мен ванадиидан тұратын шойындармен жұмыс атқаратын конвертерлі және болат балықту цехтарындағы қождарды жинау;

ферробалқыту цехтарындағы тезыдырайтын қождар мен шақпақталған феррохорм қождарын жинау;

болат балықту цехтарының жұмыс алаңынан қожды жинау;

сұйық қожды қыздыру құдықтарынан жинау.

270. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтардың;

крандардың, қож арбаларының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі.

Параграф 3. Қождаушы, 4-разряд

271. Жұмыс сипаттамасы:

қож жанаушы машиналармен балқыту пеші астындағы қожды жинау;

машинаның тораптарын тазалау мен майлау;

машинаның жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

272. Білуге тиіс:

металл балқытудың технологиялық процесінің негізі;

қож жанаушы машинаның құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

слесарлық жұмыс.

41. Металдарды қатарластырушы

Параграф 1. Металдарды қатарластырушы, 1-разряд

273. Жұмыс сипаттамасы:

металдарды, құбырлар мен тапсыры бойынша дайын өнімді ауыстыру, салу, қатарластыру, буып-түю мен тиеуге қатысу;

сымдар мен басқа да материалдарды тиеуші-түсіруші жұмыстарды жүргізуге арналған қажетті аспаптар мен құралдарды дайындау;

жартылай дайын өнім мен дайын өнімді маркалау және өлшеу;

делгіленген құжаттарды ресімдеу.

274 Білуге тиіс:

агрегаттардың технологиялық ағыны мен орналасуындағы операциялардың кезектілігі;

жүк қармаушы механизмдердің жұмыс принципі;

жүктерді тіреудің ережесі;

металды маркалау мен таңбалаудың ережесі.

Параграф 2. Металдарды қатарластырушы, 2-разряд

275. Жұмыс сипаттамасы:

металдарды, құбырлар мен дайын өнімді кранның, кененің, ломиктер мен басқа да механизмдер мен құралдардың көмегімен ауыстыру, салу, қатарластыру, буып-түю мен тиеу;

теміржол вагондарына бағандарды, жамауларды орнату мен жүктерді бекіту.

276. Білуге тиіс:

болаттың маркасы, құймалардың, слябтардың, штрипстардың, дайындамалардың, құбырлардың, дайын прокаттың және басқа дайын өнімнің түрлерінің сұрыптары мен өлшеулері;

теміржол вагондары мен автомобильдерге металл мен құбырларды тиеудің ережесі.

Параграф 3. Металдарды қатарластырушы, 3-разряд

277. Жұмыс сипаттамасы:

металдарды, құбырлар мен дайын өнімді адъюстажда технологиялық ағында немесе көп сұрыпты металдың дайын өнімінің қоймасында кранның, кененің, ломиктер мен басқа да механизмдер мен құралдардың көмегімен ауыстыру, салу, қатарластыру, буып-түю мен тиеу.

278. Білуге тиіс:

қолданылатын механизмдер мен құралдардың құрылғысы мен жұмыс принципі;

болаттың маркасы, құймалардың, слябтардың, штрипстардың, дайындамалардың, құбырлардың, дайын прокаттың және басқа дайын өнімнің түрлерінің сұрыптары мен өлшеулері;

теміржол вагондары мен автомобильдерге металл мен құбырларды тиеудің ережесі.

3 – бөлім. Домна өндірісі

42. Домна пештерінің бункершісі

Параграф 1. Домна пештерінің бункершісі, 2-разряд

279. Жұмыс сипаттамасы:

көлемі 930 м³. болатын домна пештерінің бункерлерін және домна пеші асты орын-жайларын баптау;

бункердің торларында кеннің ірі кесектері мен флюстерді кесектеу және габаритті емес скрапты және шатасқан жоңқаны сұрыптау;

бункерлердегі шикіқұрам материалдарын көсеу;

бункерлердің қабырғаларынан бункерлердің салмаларын ұрып түсіру мен соңғыларын жабысқан коксты қалдықтардан тазалау;

бункер асты орынжайдағы, вагон-таразының жолдапры мен эставкадалық бункерлердегі шашылған материалдарды жинау;

шағын скиптің көмегімен бункерлерден скипті тазалау мен кокс ұсақтарын тиеуге қатысу;

бункерлердің, гризлидің жұмысын және кокс елегінің қалдықтарының сапасын бақылау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

280. Білуге тиіс:

гризлидің, бункерлердің, ысырмалардың, қоректендіргіштер мен тасымалдағыштардың, өзін-өзі тиейтін вагондардың механизмдерінің, скипті шұңқырлардан суды айдайтын сорғылардың құрылғысы мен жұмыс принципі;

домна балқытуы үшін қолданылатын шикіқұрам материалдарының түрлері, қасиеті мен мақсаты, олардың домна пештерінің бункерлерінде орналасуы.

Көлемі 930 м³., болатын домна пештерінің бункерлерін және домна пеші асты орын-жайларын баптау барысында - 3-разряд болуы керек.

43. Домна пешінің үстінде жұмыс істеуші

Параграф 1. Домна пешінің үстінде жұмыс істеуші, 3-разряд

281. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары домна пешінің үстінде жұмыс істеушінің басшылығымен механикаландырылмаған немесе жартылай механикаландырылған домна пештерінің колошниктеріне шикіқұрамды тиеу;

калошниктегі бадтар мен вагонеткаларды орнату және олардан шикіқұрамның материалдарын алып пешке түсіру;

бос бадтар мен вагонеткаларды апару. Калошникті алаңшаны жинау;

қызмет ететін механизмдерді жөндеуге қатысу.

282. Білуге тиіс:

пешті жүктеу механизмінің жұмыс принципі;

домна пештеріне тиелетін шикіқұрам материалдарының физикалық қасиеті;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Домна пешінің үстінде жұмыс істеуші, 4-разряд

283. Жұмыс сипаттамасы:

механикаландырылмаған немесе жартылай механикаландырылған домна пештерінің колошниктеріне шикіқұрамды тиеу;

біліктілігі жоғары домна пешінің үстінде жұмыс істеушінің басшылығымен домна пештеріне агломераттар мен окатыштерді тиеу;

шикіқұрамның пешке тиелуінің дұрыстығы мен кезектілігін қамтамасыз ету;

пештің толық жүктелуі мен төгуші пеш аппаратының жұмысын бақылау.

284. Білуге тиіс:

домна пештерінде шойынды балқытудың технологиялық процесінің негізі: пешті жүктеу механизмдерінің құрылғысы;

пешке материалдарды тиеудің тәртібі.

Параграф 3. Домна пешінің үстінде жұмыс істеуші, 5-разряд

285. Жұмыс сипаттамасы:

механикаландырылмаған немесе жартылай механикаландырылған домна пештерінің колошниктеріне агломераттар мен окатыштерді тиеу;

агломераттар мен окатыштерді пешке тиелуінің дұрыстығы мен кезектілігін қамтамасыз ету.

286. Білуге тиіс:

домна пештерінде шойынды балқытудың технологиялық процесі;

агломераттар мен окатыштердің құрылғысы;

пешке жүктелетін агломераттар мен окатыштердің физикалық қасиеті мен химиялық құрамы.

Параграф 4. Домна пешінің су құбыршысы, 3-разряд

287. Жұмыс сипаттамасы:

көлемі 300 м³. болатын домна пештерінің салқындатқыш қондырғылар мен су құбыры магистральінің, ыстық және суық үрлеу аспаптарының жарамды жағдайын қамтамасыз ету;

су құбыры магистральінің тоңазытқыштарын, сүзгілерін, дроссельді тобын, фурмаларды үтіктегіштерін, фурмалы буындарының қақпақтарындағы ысырмаларын, домна пештеріне мазутты және табиғи газды беретін түтік және шілтерлерін тазалау;

су құбыры магистральінің тоңазытқыштары мен сүзгілерін жуу. Жанып кеткен тоңазытқыш қондырғыларды анықтау, ауыстыру үшін жаңасын дайындау;

үтіктегіш фурмаларды, түтіктерді, шілтерлерді, жоғарғы қысымды сорғылардың сальникті толтыруларын ауыстыру мен оларды нығыздау;

фурмаларды, амбразурларды және салқындатқыш қондырғыларды ауыстыруға қатысу;

табиғи газ құбырларын ажырату мен қосу;

форсункалар мен шілтерлердің жұмысын, шырақтардың температурасын, шойынның арнайы маркаларын балқыту барысында шырақтар мен скипке судың берілуін реттеу;

барлық салқындатқыш қондырғылардағы, фурмалар мен қожды леткалардың аспаптарындағы судың температурасы мен циркуляциясын, домна пешінің бүркенішінің жылытылуын, оның тігістерінің тұтастығын, пештің үрлеу аппаратурасының жағдайын, домна пештері мен бункер асты орын-жайларының бу және сумен жылыту аспаптарының жағдайын, шикіқұрамды суаруға арналған құрылғылардың жағдайы мен жұмысын және скипті шұңқырдың сорғысының жұмысын бақылау;

келіп құйылатын және ағып кететін судың температурасын өлшеу;

су құбырының, бу және ауа магистральінің (сығылған ауа) және салқындатқыш қондырғылардың ағымдағы жөндеуін жүргізу.

288. Білуге тиіс:

домна пештерінің, оның салқындатқыш жүйесінің, фурмалары мен амбразураларыны, су-құбыр шаруашылығының бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы мен жұмыс принципі;

су-, бу-, ауа- және газ құбырларының тәсімі;

салқындатқыш құбырларының қатардан шығу себебі; слесарлық жұмыс.

Көлемі 300 м³-ден 930 м³. дейінгі домна пештерінің салқындатқыш қондырғылары мен су құбыры магистральінің, ыстық және суық үрлеу аспаптарының жарамды жағдайын қамтамасыз ету барысында - 4-разряд болуы керек;

көлемі 930. м³-ден 2000 м³. дейінгі домна пештерінің салқындатқыш қондырғылары мен су құбыры магистральінің, ыстық және суық үрлеу аспаптарының жарамды жағдайын қамтамасыз ету барысында - 5-разряд болуы керек;

көлемі 2000 м³. асатын домна пештерінің салқындатқыш қондырғылары мен су құбыры магистральінің, ыстық және суық үрлеу аспаптарының жарамды жағдайын қамтамасыз ету барысында (арнайы орта білім талап етіледі) - 6-разряд болуы керек.

44. Шахта пешінің су құбыршысы

Параграф 1. Шахта пешінің су құбыршысы, 4-разряд

289. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары су құбыршысының басшылығымен шахталық пештердің газ тазарту құрылымдарын сумен, бумен, сығылған ауамен, инертті газбен үздіксіз жабдықтауды қамтамасыз ету;

тұрпайы және жұқа тазалау сорғысында суды кезеңді тазалау процесін жүргізу, контейнерлерден қоқырды түсіру;

газ скрубберлерінің сопелдерін тазалау, скрубберлердегі саптауларды ауыстыруға қатысу;

қызмет ететін учаскеде су-, газарынын және реттеуші арматурада сальниктерді толтыру;

қызмет атқарылатын учаскеде бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша судың, будың, сығылған ауаның, табиғи газдың параметрлерін бақылау;

скрубберлердің, газ тоңазытқыштарының металл құрылымдарын тексеру;

пневмоаспапты қосу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

290. Білуге тиіс:

скрубберлердің, газ тоңазытқыштарының, қызмет атқарылатын учаскеде бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы мен жұмыс принципі;

бумен, газбен, сумен, сығылған ауамен жабдықтың технологиялық тәсімі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Шахта пешінің су құбыршысы, 5-разряд

291. Жұмыс сипаттамасы:

шахталық пештердің газ тазарту құрылымдарының сумен, бумен, сығылған ауамен, инертті газбен үздіксіз жабдықтауды қамтамасыз ету;

скрубберге түсетін судың берілген шығыны мен температурасын, бассейндегі судың деңгейін және тұндырғышқа берілетін флокулянттың үлесін реттеу;

бір тәсімнен екіншісіне жабдықтау ортасын қосу;

тұрақты әрекеттегі жоғары қоректендіргіштердің салқындатылуын, электр қозғалтқыштардың подшипниктері мен газ компрессорларының ортасымен жабдықталуын, бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматика бойынша олардың шығыны мен қысымын бақылау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

292. Білуге тиіс:

ылғалды үлгідегі газдарды тазалау процесінің негізі:

қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы, су температурасын автоматты реттеудің тәсімі.

45. Домна пешінің газдаушысы

Параграф 1. Домна пешінің газдаушысы, 3-разряд

293. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары газдаушының басшылығымен көлемі 1700м³. дейінгі домна пештерінің ауа қыздырғыш аппараттарымен ауадан газға және газдан ауаға аударма жөніндегі жұмыстарды орындау;

атмосфералық клапандарды ашу мен жабу, бақылау сүзгілерін көтеру мен түсіру, домна пештерін іске қосу мен ажыратуға қатысу;

жабдықтың үйкеленетін жабдықтарын жөндеу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

294. Білуге тиіс:

шойын балқытудың технологиялық процесінің негізі;

домна пешінің, цехтың ауа қыздырғыш және газ шаруашылығының, пеште орнатылған бақылау-өлшеу аспаптарының және автоматиканың жұмыс принципі;

шойын және қождың физикалық және химиялық қасиеттері;

слесарлық жұмыс.

Біліктілігі жоғары газдаушының басшылығымен көлемі 1700 м³-ден 2000м³. дейінгі домна пештерінің ауа қыздырғыш аппараттарымен ауадан газға және газдан ауаға аударма жөніндегі жұмыстарды орындау барысында - 4-разряд болу керек;

біліктілігі жоғары газдаушының басшылығымен көлемі 2000м³. және одан үлкен домна пештерінің ауа қыздырғыш аппараттарымен ауадан газға және газдан ауаға аударма жөніндегі жұмыстарды орындау барысында - 5-разряд болу керек.

Параграф 2. Домна пешінің газдаушысы, 5-разряд

295. Жұмыс сипаттамасы:

көлемі 300 м³. дейінгі домна пештерінің ауа қыздырғыш аппараттарымен немесе темірді тура қалпына келтіру қондырғыларымен қыздыру процесін жүргізу;

ауа қыздырғыштармен ауадан газға және газдан ауаға аударма жасау;

газ дрюсселі шығыраларын және шығарғыш атмосфера клапандарын басқару;

үрлеудің шығынын, қысымын және температурасын, отын қоспаларының берілуін, ылғалды үрлеумен жұмыс істеу барысында будың шығынын, калошникті газдың қысымы мен температурасын, пештің толық жүктелуін және шикіқұрамның түсу жылдамдығын, газдың шығынын, пештен шаң-тозаңның шығарылуын, бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша көмірқышқыл газының болуын бақылау;

газды-ауалы трактының жағдайын, шаңұстағыштан шаң-тозаңның шығарылуын бақылау;

домна пешін іске қосу мен тоқтату, пеш жөнделгенде немесе жұмысы тоқтатылғанда газды газ желісінен қосу мен айыру;

ауа үрлегіштің, газды тазалау сапасын, апатты блоктаулардың жұмысын, орталықтандыру мен байланыстың жұмыс тәртібін бақылау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою;

пештің жұмысы барысындағы аспаптардың көрсеткіштері мен белгіленген құжаттарды жүргізу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуді орындау;

біліктілігі төмен газдаушыларды басқару.

296. Білуге тиіс:

домна процесінің технологиялық негізі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

домна балқытпасына түсетін шикі материалдар мен отынның физикалық және химиялық қасиеттері;

домна пешінің барысына отынның химиялық құрамы мен механикалық қасиетінің әсері;

кен жүктемесі, шойынның берілуден шығуын, шойын тоннасына кокстың шығынын, қождың негізділігін, домна пешіне үрленетін ауаның көлемін есепке алынулары;

пеш жұмысы барысының бұзылу себептері мен оның алдын алу мен жою;

газқұбырлары мен бу құбырларының жүйесі;

скрубберлердің, жылжымалы дроссельдердің жұмыс тәртібі;

пешті үрлеу мен үрлеп шығарудың тәсілдері мен түрлері.

Көлемі 300м³-ден 930 м³. дейінгі домна пештерінің ауа қыздырғыш аппараттарымен қыздыру процесін жүргізу барысында - 6-разряд болу керек;

көлемі 930 м³-ден 2000м³. дейінгі домна пештерінің ауа қыздырғыш аппараттарымен қыздыру процесін жүргізу барысында - 7-разряд болу керек;

көлемі 2000 м³. асатын домна пештерінің ауа қыздырғыш аппараттарымен қыздыру процесін жүргізу барысында (орта кәсіби білім қажет) - 8-разряд болу керек.

46. Шахта пешінің газдаушысы

Параграф 1. Шахта пешінің газдаушысы, 5-разряд

297. Жұмыс сипаттамасы:

кеуекті темірді өндіру барысында конверсияға түсетін, негізгі шілтер мен газ қоспасы үшін ауа қыздыру процесін жүргізу. "Адсорбция" тәртібінен "регенерация" тәртібіне қайта қосу барысындағы клапандарды ауыстыру барысында, табиғи газды тазалаудың ауа қыздырғышы қондырғышының ауалауын бақылау;

түрлендіргішті жылытуға түсетін ауаның сапасын, конверсияға түсетін газдың көлемін, түтін сорғыш пен рекуператорға кіру барысындағы жану өнімдерінің температурасын реттеу;

біліктілігі жоғары газдаушының басшылығымен кеуекті темір өндірісінде табиғи газды күкіртті қосылыстардан тазалау мен түрлендіргішті қыздыру процесін жүргізу;

түтін сорғыштың жұмысын, құбырлар футеровкаларының тұтастығын бақылау;

адсорбер мен реакторға цеолит пен мырыш тотығын тиеуге қатысу;

ыстық үрлеу мен аралас газдың трактілерін, табиғи газдың тазалау қондырғысының тығынды арматурасы мен фланецті қосылыстарын кезеңді тексеру;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

298. Білуге тиіс:

қалпына келтіргіш газды алу процесінің негізі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен жұмыс принципі;

қалпына келтіргіш газдың физикалық және химиялық қасиеттері, табиғи газды тазарту үшін қолданылатын цеолиттер мен катализаторлардың химиялық қасиеттері;

автоматты реттеуіштер мен автоматты блоктаулардың тәсімі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Шахта пешінің газдаушысы, 6-разряд

299. Жұмыс сипаттамасы:

түрлендіргішті қыздыру мен кеуекті темір өндірісінде табиғи газды күкіртті қосылыстардан тазарту процесін жүргізу;

түрлендіргіштің жұмысын негізгі шілтерлерден көмекші және кері шілтерлерге ауыстыру;

реакциялық құбырлардың қыздырылуын бақылау;

біліктілігі жоғары газдаушының басшылығымен табиғи газды конверсиялаудың жолымен кеуекті темір өндірісінде талап етілетін құрамда қалпына келтіргіш газды алудың процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша түрлендіргіштің қыздыру процесін бақылау;

түрлендіргішті іске қосу мен ажырату, газды тазалау жүйесі клапанын басқаға ауыстыру;

газды тазалау жүйесінде регенерацияны жүргізу барысында адсорберлер мен цеолиттің қабатын қыздыру мен салқындату;

"Адсорбция" тәртібінен "регенерация" тәртібіне ауыстыру;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша газ ағындарының шығыны мен қысымын, жинақтарда жиналған сұйықтықтың деңгейі мен оның шығарылуын қадағалау мен бақылау;

адсорбер мен реакторға цеолит пен мырыш тотығын тиеу мен шығару;

реакциялық құбырларды түрлендіргіштерге ауыстыруға қатысу;

табиғи газдың тазалау қондырғысының газ қыздырғышын іске қосу мен тоқтату.

300. Білуге тиіс:

қалпына келтіргіш газды алу және табиғи газды күкіртті қосылыстардан тазалаудың технологиясы;

тазаланған табиғи газдың және шығарылған газдың физикалық және химиялық қасиеттері;

сужинағыштарда жинақталған сұйықтықтардың қасиеті мен оның уыттылығы;

газды тазалау сапасының кеуекті темірді алу процесіне әсері;

катализаторларды күкіртпен ластану мен көміртектендіруден қорғау тәсілі;

күкірттің кеуекті темірдің сапасына әсері.

Параграф 3. Шахта пешінің газдаушысы, 7-разряд

301. Жұмыс сипаттамасы:

табиғи газды конверсиялаудың жолымен кеуекті темір өндірісінде талап етілетін құрамда қалпына келтіргіш газды алудың процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша процесті бақылау;

конверсияға түсетін технологиялық және табиғи газдың қатынасы мен температурасын реттеу;

табиғи газды түрлендіргіштің "жұмыс" барысынан "бос" барысына және кері қарай жұмысын ауыстыру;

түрлендіргіштің "суық жүріс" барысынан "бос" барысын қыздыру;

шахталық пештің жұмысын іске қосу, оны тоқтату және газ трактын инертті газбен толтыру;

конверттелген газ бен фланецті қоысылыстардың коллекторларын тексеру;

реакциялық құбырларды түрлендіргішке ауыстыру мен оларды катализаторлармен толтыру;

газды газ магистральдарынан ажырату және оларды шахталық пеш ұзақ мерзімді жөндеуге жіберілген кезде тоқталғанда, инертті газбен үрлеу;

газ конверсиясының учаскесінде аспаптардың көрсеткіштері мен белгіленген техникалық құжаттамалардың көрсеткіштерін есепке алуды жүргізу;

қызмет ететін жабдықты жөндеу;

біліктілігі төмен газдаушыларды басқару.

302. Білуге тиіс:

кеуекті темір алудың технологиялық негізі;

қызмет ететін жабдықтың техникалық пайдалану ережесі;

шикі материалдар мен қолданылатын табиғи газдың физикалық және химиялық қасиеттері;

окатыштердің химиялық құрамы мен механикалық қасиеттерінің процестің барысына әсері;

пеш жүрісінің бұзылу себептері мен олардың алдын алу;

газ құбырлары мен су құбырларының жүйесі; скрубберлердің, тоңазытқыштардың, араластырғыштардың, компрессорлардың жұмыс тәртібі;

пешті іске қосу мен тоқтатудың әдістері мен түрлері.

303. Орта кәсіби білім қажет.

47. Шойынды десульфурациялау көрікшісі

Параграф 1. Шойынды десульфурациялау көрікшісі, 4-разряд

304. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен сығылған ауанын немесе металл магнийдің ағынында түйіршіктелген магнийді үрлеу тәсілімен ожаулардағы сұйық шойынды десульфурациялаудың технологиялық процесін жүргізу;

фурмаларды, буландырғыштарды және магний бөлшектерін майлауға арналған массаны дайындау және оларды кептіру;

магний бөлшектерін буландырғыштарда ілу;

арбас асты галереяларындағы жолдарда шойыны бар ожауларды орнату, ожауларды қақпақтармен жабу;

қызмет ететін жабдықтарды жөндеуге қатысу;

қож омырушылар мен үрлеу аймағын тазалау мен ағарту, буландырғыштарды, шойын жеткізушілер мен темір жолдарын шойынның, қождың және қоқыстың қалдықтарынан тазалау.

305. Білуге тиіс:

шойынды десульфурациялаудың технологиялық процесінің негізі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен жұмыс принципі;

фурмаларды, буландырғыштар мен магний бөлшектерін сайлауға арналған отқа төзімді массаның құрамы мен қасиеті, оларды майлау мен кептірудің ережесі мен мерзімі;

шойынның физикалық-химиялық қасиеті; слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Шойынды десульфурациялау көрікшісі, 5-разряд

306. Жұмыс сипаттамасы:

сығылған ауанын немесе металл магнийдің ағынында түйіршіктелген магнийді үрлеу тәсілімен ожаулардағы сұйық шойынды десульфурациялаудың технологиялық процесі;

фурмалар мен буландырғыштар орнату мен түсіру, оларды отқа төзімді массамен толтыру және майлау;

шойынды үрлеуді жүргізу мен үрілетін қоспаның берілуін бақылау;

металл магниймен шойынды десульфурациялаудың барысында буландырғыштардың, қақпақтардың және арбалардың қозғалысының көтергіш механизмдерін басқару;

шойынның сынамаларын іріктеу;

шойынды ожаулардың қозғалу механизмдерін басқару;

қызмет ететін жабдықты жөндеу.

307. Білуге тиіс:

ожаулардағы шойынды десульфурациялаудың технологиялық процесі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, техникалық пайдалану ережесі;

басқару пультінің электрлік тәсімі;

магнийдің шойынның күкіртімен бірлесіп әсер етуінің физикалық-химиялық процесі;

шойынды үрлеуге қолданылатын қоспаның құрамы, және жеке қосалқы бөлшектердің шойынды десульфурациялаудың процесіне әсері; десульфурациялауға дейінгі және одан кейінгі күкірттің болуы;

шойынның құрамындағы күкірттің бастапқы және соңғы мөлшеріне қарай магнийді шығындаудың нормасы;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақаулардың алдын алу мен жою тәсілдері.

Параграф 3. Шойынды десульфурациялау көрікшісі, 6-разряд

308. Жұмыс сипаттамасы:

табиғи газдың ағынында түйіршіктелген магнийді үрлеу тәсілімен ожаулардағы сұйық шойынды десульфурациялаудың процесін жүргізу;

жүйені дайындау мен түйіршіктелген магнийді пневмотасымалдау жөніндегі операцияларды жүргізу;

фурманың каналын орнату мен түсіру, фурмаларды ауыстыру, фурмалардың отқа төзімді майлауын жөндеу;

бу камераларын пневмосұйықтықпен өңдеу және тазалау;

фурмаға табиғи газ берудің электрожетекті аппаратурасын және азоттың шығын бункеріне берілуі мен магнийді жүктеу жүйесін басқару;

бақылау-өлшеу аспаптары мен апаттық және технологиялық дабылдың датчиктерінің көрсеткіштері бойынша желілердегі және шығыс бункерлердегі табиғи газ бен азоттың шығыны мен қысымын бақылауға алу;

фурмаларды, қақпақтардың көтерілісі мен арба қозғалысының механизмдерін басқару. Фурмаларға табиғи газдың берілу жүйесінде болатын апаттардың алдын алу мен оларды жою жөніндегі жұмыстарды атқару;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша магнийді инжектрлеу процесінің параметрлерін есепке алу;

технологиялық жабдықты профилактикалық тексеру.

309. Білуге тиіс:

ожауларда табиғи газдың ағынында енгізілетін түйіршіктелген магниймен шойынды десульфурациялаудың технологиялық процесі;

табиғи газ бен азоттың магниймен және шойын және қождың құрауыштарымен бірлесіп әрекет етуінің негізі;

табиғи газ бен азоттың физикалық-химиялық қасиеті;

газ тасымалдағыш пен түйіршіктелген магнийдің химиялық құрамы мен қасиетінің десульфурациялау процесінің барысы мен тиімділігіне әсері;

апаттық және технологиялық дабыл жүйесінің құрылғысы;

басқарудың электрлік тәсімі; газ құбыры мен қысыммен жұмыс істейтін түтіктердің жүйелерінің жұмыс ережесі;

апаттарды жоюдың жоспары.

310. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

48. Домна пешінің көрікшісі

Параграф 1. Домна пешінің көрікшісі (үшінші), 4-разряд

311. Жұмыс сипаттамасы:

домна пеші көрікшісінің (бірінші) басшылығымен көлемі 930 кубтық метр (будан әрі м³) дейінгі домна пештеріне қызмет ету барысында шойын мен қож шығару, құю канавасын сындыру мен кептіру, өткелдер мен зеңбіректі толтыру, фурмалар мен салқындату аспаптарын ауыстыру;

шойын мен қожды шығаруға шойынды және қожды науаларды, носкаларды, сифондар мен қоршаулы науаларды дайындау;

қожды қабылдау үшін шойын тасушы ожауларды дайындау, шойын тасушы ожауларға кокстың майдаларын төгу;

науалардағы шойын мен қождың шығарылуы барысындағы ағынын бақылау;

ожаулардың толтырылуын реттеу;

кескіш күректерді, шойынды және қожды науалардың бұрылу носкаларын, құю ауласының кранын және кенді жұмыстардың орындалуы мен шойын мен қожды бір носкалы құюдың барысын басқару;

горнды жабдықты жөндеуге қатысу.

312. Білуге тиіс:

шойын балқытудың технологиялық процесінің негізі;

домна пеші мен горн жабдықтарының:

зеңбіректердің, бурмашинаның, қожды тоқтату мен құю кранының құрылғысы;

шойын мен қождың физикалық-химиялық қасиеті;

шойынды және қожды леткаларды толтыру мен жөндеуде қолданылатын науалар мен носкаларды, отқа төзімді материалдарды толтыруға түсетін толтыру материалдарының құрамы мен қасиеті;

отқа төзімді жұмыстарды жүргізудің негізі.

Домна пеші көрікшісінің (бірінші) басшылығымен көлемі 930 м³-ден 2000 м³ дейінгі домна пештеріне қызмет ету барысында шойын мен қож шығару, құю канавасын сындыру мен кептіру, өткелдер мен зеңбіректі толтыру, фурмалар мен салқындату аспаптарын ауыстыру барысында - 5-разряд керек болады.

домна пеші көрікшісінің (бірінші) басшылығымен көлемі 2000 м³. асатын домна пештеріне қызмет ету барысында шойын мен қож шығару, құю канавасын сындыру мен кептіру, өткелдер мен зеңбіректі толтыру, фурмалар мен салқындату аспаптарын ауыстыру барысында - 6-разряд керек болады.

Параграф 2. Домна пешінің көрікшісі (екінші), 5-разряд

313. Жұмыс сипаттамасы:

домна пеші көрікшісінің (бірінші) басшылығымен көлемі 930 м³. дейінгі домна пештеріне қызмет ету барысында қож аспаптарын дайындау мен ауыстыру, шойын леткасын бөлу, шойын шығару, шойын, фурма және амбразур үшін негізгі науаны дайындау мен толтыру;

қож леткасының қабын бөлшектеу мен жинау,орды толтыру мен қожды науаларды толтыру;

қожды шығару барысында қож бекітпелерін басқару;

қож сынамаларын іріктеу;

қыздыру дәрежесі мен шығарылатын қождың құрамын басқару;

қож фурмасының жағдайын және қож әкелуші ожаулардың толтырылуын бақылау.

314. Білуге тиіс:

домна пештерінде шойын балқытудың технологиялық процесі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы;

домна пешіне түсетін шикізат пен отынның химиялық және физикалық қасиеттері;

слесарлық жұмыс.

Домна пеші көрікшісінің (бірінші) басшылығымен көлемі 930 м³ - ден 2000 м³. дейінгі домна пештеріне қызмет ету барысында қож аспаптарын дайындау мен ауыстыру, шойын леткасын бөлу, шойын шығару, шойын, фурма және амбразур үшін негізгі науаны дайындау мен толтыру барысында - 6-й разряд болу керек;

домна пеші көрікшісінің (бірінші) басшылығымен көлемі 2000 м³. асатын домна пештеріне қызмет ету барысында қож аспаптарын дайындау мен ауыстыру, шойын леткасын бөлу, шойын шығару, шойын, фурма және амбразур үшін негізгі науаны дайындау мен толтыру барысында - 7-разряд болу керек.

Параграф 3. Домна пешінің көрікшісі (бірінші), 6-разряд

315. Жұмыс сипаттамасы:

шойын мен қож шығару кестесіне сәйкес көлемі 930 м³. дейінгі домна пештерінің көріктеріне қызмет ету барысындағы жұмыстарды атқару;

шойын леткасының құтысын бөлшектеу мен толтыру және шойынды шығару үшін негізгі науаны дайындау;

шойын мен қожды шығару;

тығынды масса зеңбірегін оқтау, салқындату қондырғыларын, фурмалар мен амбразурларды ауыстыру;

шойын леткасын ашу мен жабу барысында бурмашина мен зеңбіректі басқару;

бақылау-өлшеу аспаптары менбасқа деректер бойынша қождың құрамын, көріктің бетінің қызуын, су айналысымын, фурмалар мен салқындату қондырғыларының жұмысын бақылау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуді орындау;

горн бригадасын басқару.

316. Білуге тиіс:

домна процесінің теориялық негізі;

домна пешінің жұмысының бұзылу белгілері;

әртүрлі үлгідегі домна пештерінің құрылымды ерекшеліктері.

Көлемі 930 м³ -ден 2000 м³. дейінгі домна пештерінің көріктеріне қызмет ету барысында - 7-разряд болу керек;

көлемі 2000 м³. асатын домна пештерінің көріктеріне қызмет ету барысында (орта кәсіптік білім талап етіледі) - 8-разряд болу керек.

49. Шахта пешінің көрікшісі

Параграф 1. Шахта пешінің көрікшісі, 5-разряд

317. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен кеуекті темірді салқындатудың технологиялық процесін жүргізу;

ыстық қалпына келтіргіш газбен тотыққан окатыштерді қалпына келтірудің технологиялық процесіне қатысу;

шахталық пештен темірді түсіретін аймаққа қызмет ету;

түсіру процесін, тұрақты әрекет ететін төменгі қоректендіргіштің нығыздалуын, салқындататын және инертті газдың қысымы мен шығынын бақылау;

бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен процестің өтуіне қарай маятникті босату қондырғысының тербелісін реттеу;

тұрақты әрекет ететін төменгі қоректендіргішін, төменгі бөліктің шиберін, автоматты лақтырғыштарды, кеуекті темірдің автоматты сынама іріктегіштері мен түсіру аймағындағы басқа да жабдықтарды кезеңді тексеру;

пештің жабдықтары мен қалпына келтіру газының түрлендіргішін жөндеуге қатысу.

318. Білуге тиіс:

шахталық пештерде құбырлы темірді алудың технологиялық процесінің негізі;

шахталық пеш пен оның жабдықтарының құрылғысы мен жұмыс принципі;

кеуекті темірдің химиялық және физикалық қасиеттері;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Шахта пешінің көрікшісі, 6-разряд

319. Жұмыс сипаттамасы:

кеуекті темірді салқындатудың технологиялық процесін жүргізу;

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен ыстық қалпына келтіргіш газбен тотыққан окатыштерді қалпына келтірудің және шахталық пештен кеуекті темірді алудың технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен төменгі газодинамикалық ысырмадағы салқындатқыш және инертті газдар арасындағы қысымның ауытқуын бақылау;

тұрақты әрекет ететін ортаңғы қоректендіргішті, қыздырылған салқындатқыш газдың, скруббердің, компрессордың, тамшы ұстағыштың газ жинағыш қондырғыларын, пештегі газ таратушы қондырғылар мен салқындату аймағының басқа да жабдықтарын кезеңді тексеру;

тұрақты әрекет ететін ортаңғы қоректендіргіштің, салқындатылатын газды жеткізу мен әкету үшін газ құбырларының фланецті қосылыстарының тығыздығын бақылау;

қалпына келтірілетін газдың түрлендіргішіндегі реакциялық құбырларды ауыстыру және біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен оларды катализатормен толтыру;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

320. Білуге тиіс:

шахталық пештердің тотыққан окатыштерінен кеуекті темірді алудың технологиялық процесі;

пештегі металды көміртексіздендіру процесінің негізі;

әртүрлі үлгідегі шахталық пештің құрылғысы;

тотыққан окатыштердің химиялық және физикалық қасиеттері;

шикізаттың фракциялық құрамының технологиялық процестің барысына әсері;

газды салқындату мен тазалау әдісі.

Параграф 3. Шахта пешінің көрікшісі, 7-разряд

321. Жұмыс сипаттамасы:

шахталық пештерде ыстық қалпына келтіру газбен тотыққан окатыштердің қалпына келтірілуін жүргізу;

пештегі қалпына келтіру және аралық аймақтар арасындағы газ қысымының ауытқуын, жоғарғы газды динамикалық ысырмадағы инертті газдың қысымын бақылау;

бақылау-өлшеу аспаптарының көмегімен тұрақты әрекет ететін жоғарғы қоректендіргіштегі қалпына келтіру мен аралық аймақтардағы жабдықтарды, қалпына келтіру мен колошникті газдардың фланецті қосылыстарының, қоректендіру құбырларының, термобу нығыздалуларының жабдықтарын кезеңді тексеру;

пештен кеуекті темірді беру;

реакциялық құбырларды қалпына келтіру газының түрлендіргішінде ауыстыру мен оларды катализатормен толтыру;

аспаптардың көрсетулерінің есебі мен пеш жұмысының белгіленген құжаттарын жүргізу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуді жүргізу;

кернеушілер бригадасына басшылық ету.

322. Білуге тиіс:

шахта пештеріндегі тотыққан тотықтардан кеуекті темірді алу процесінің жылу техникалық негізі;

әртүрлі үлгідегі шахталық пештердің құрылымды ерекшеліктері;

процесті автоматты реттеудің тәсімі мен автоматты блоктаудың тәсімі;

қалпына келтіру, салқындату және инертті газдарды алудың технологиялық тәсімі.

323. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

50. Домна қожын түйіршіктеуші

Параграф 1. Домна қожын түйіршіктеуші, 2-разряд

324. Жұмыс сипаттамасы:

жылына 1 миллион тоннаға дейін ылғалды, жартылай құрғақ және құрғақ түйіршіктеу қондырғысында отты-сұйық қожды түйіршіктеу;

бассейнге судың берілуін қосу, түйіршікті науа, ор және қажетті деңгейді қолдау қондырғыларының механизмдерін басқару;

түйіршікті қондырғыға төгу барысында қож және судың аралық қатынасын реттеу;

қож тасушы ожауларды жиектеу;

қож науаларын, ағынды орларды тазалау мен ожауда қатып қалған қожды пневматикалық ұру балғаларымен және басқа аспаптармен тазалау;

теміржол вагондарына түйіршікті қожды тиеудің барысында сырма шығырын немесе басқа да механизмдерді басқару;

түйіршікті қондырғылар мен кіреберіс жолдардың аумағындағы қожды жинау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

325. Білуге тиіс:

түйіршікті қондырғы жабдығының, ожауларды жиектеу механизмдерінің, пневматикалық ұру балғаларының және қолданылатын тиеу механизмдерінің жұмыс принципі;

сұйық және түйіршікті қождың қасиеті;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Домна қожын түйіршіктеуші, 3-разряд

326. Жұмыс сипаттамасы:

жылына 1 миллион тоннаға дейін ылғалды, жартылай құрғақ қондырғыда отты-сұйық қожды түйіршіктеу;

қож пемзасын, термозитті, құйылған ұсақталған тас кесектерді, қожватасын және басқаларының өндірісі жөніндегі қондырғыны баптау;

сығылған ауаны беру;

гидроэкранды қондырғыны басқару;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау және жою.

327. Білуге тиіс:

қызмет ететін қондырғылардың құрылғысы мен жұмыс принципі;

пемзаның, термозиттің және басқа да қож өңдеу өнімдерінің химиялық қасиеті.

Жылына 1 миллион тоннаға дейін қож өндіретін ожаусыз домна маңы қожын түйіршіктеу қондырғысын баптау барысында - 4-разряд болуы керек.

жылына 1 миллион тоннаға дейін қож өндіретін ожаусыз домна маңы қожын түйіршіктеу қондырғысын баптау барысында - 5-разряд болуы керек.

51. Вагон-таразының машинисі

Параграф 1. Вагон-таразының машинисі, 2-разряд

328. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары машинистің басшылығымен көлемі 930 м³. дейінгі домна пештеріне қызмет етудің барысында скипке шиіқұрам материалдарын беру мен тиеу;

вагон-таразы мен гризлидің барлық механизмдерін тазалау, үрлеу және майлау;

скиптегі материалдарды ылғалдандыру жөніндегі механизмдерді басқару;

кокс ұнтақтары скипінің жұмысын бақылау;

вагон-таразы мен вагон-таразының жолында шашылған материалдарды жинау;

вагон-таразы мен гризлиді жөндеуге қатысу.

329. Білуге тиіс:

вагон-таразы мен барлық тиеу механизмдері жабдықтарының жұмыс принципі;

шикіқұрам материалдарының физикалық және химиялық қасиеттері;

майлау материалдарының сапасына қойылатын талаптар;

слесарлық жұмыстың негізі.

330. Біліктілігі жоғары машинстің басшылығымен көлемі 930м³. дейінгі домна пештерінің вагон-таразысына қызмет етудің барысында - 3-разряд болуы керек.

Параграф 2. Вагон-таразының машинисі, 4-разряд

331. Жұмыс сипаттамасы:

көлемі 500 м³. дейінгі домна пештеріне қызмет етудің барысында скипке шиіқұрам материалдарын жинау, өлшеу, беру мен тиеу;

материалдарды өлшеудің нақтылығын, вагон-таразыдан материалдардың толық түсірілуін және пештердің толық тиелуін қамтамасыз ету;

коксты себудің сапасын және көтергіш пен кокс ұнтақтарын бөлу таселегінің жұмысын бақылау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою;

вагон-таразы мен гризлиді профилактикалық тексеру және ағымдағы жөндеу.

332. Білуге тиіс:

шойын балқытудың технологиялық процесінің негізі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

скипке материалдардың берілуінің құрамы және тәртібі;

жүктеу механизмдерін автоматтандыру мен блоктаудың тәсімі және принципі;

слесарлық жұмыс.

Көлемі 500 м³-ден 930 м³ дейінгі домна пештеріне қызмет етудің барысында - 5-разряд.

көлемі 930 м³ және одан асатын домна пештеріне қызмет етудің барысында - 6-разряд.

52. Автоматтандырылған вагон-таразыны жөндеуші

Параграф 1. Автоматтандырылған вагон-таразыны жөндеуші, 6-разряд

333. Жұмыс сипаттамасы:

домна пештерін, көліктік шикіқұрам беруді немесе автоматтандырылған вагон-таразыны автоматтандырылған жүктеу кешендерінің үздіксіз жұмысын жөндеу және қамтамасыз ету;

скиптердің, шағын және үлкен конустардың қозғалыс жылдамдығын реттеу;

дабыл және электр тежегішті қондырғылардың жұмысын, іске қосу және реттеу аппаратурасының жұмыстарын бақылау, олардың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау және жою;

домна пештерін автоматтандырылған жүктеу жүйесін профилактикалық тексеру және ағымдағы жөндеу.

334. Білуге тиіс:

домна процесі мен электротехниканың технологиялық негізі;

домна пешінің құрылғысы мен оның жабдықтары;

автоматтандырудың құрылымы, тәсімі мен әрекет ету принципі және қызмет ететін электр жабдықтарының пайдалану қасиеті;

жабдықтар мен басқару автоматикасының жұмысы барысындағы ақаулардың түрлері мен себептері, олардың домна пештеріндегі балқуларға әсері, олардың алдын алу тәсілдері.

335. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

53. Шикіқұрам тасымалдаушы

Параграф 1. Шикіқұрам тасымалдаушы, 3-разряд

336. Жұмыс сипаттамасы:

пешті жүктеу кестесіне сәйкес вагонеткаларға шикіқұрам материалдарын тиеу, вагонеткаларды таразыға итеру, тиелген вагонеткаларды өлшеу және толық механикаландырылған домна пештеріне, ал бостарын тиеу орнына жеткізу;

торларға шикіқұрам материалдары бар вагонетка мен бадтарды жеткізу және бос вагонеткаларды тордан шығару;

берілетін шикіқұрамның сапасын тексеру;

тордың, бимсты жолдардың және атқыштың жарамдылығын бақылау.

337. Білуге тиіс:

домна пештеріне тиелетін шикіқұрам материалдарының түрлері мен физикалық қасиеті;

толық механикаландырылмаған пештерге шикіқұрам материалдарын тиеу мен берудің кезектілігі.

54. Скипші

Параграф 1. Скипші, 2-разряд

338. Жұмыс сипаттамасы:

көлемі 930 м³.болатын домна пештеріндегі скипті шұңқырды тазалау, шашылған шикі материалдар мен кокстың ұнтақтарын жинау және скипке тиеу;

шағын скиптің көтергішін және автоматика ажыратылған кезде сорғының жұмысын басқару;

коксты және кенді бункерлердің ашылу және жабылу механизмдерін басқару;

толық механикаландырылмаған пештердің скипті шұңқырына жеткізілетін шикі материалдары бар вагонеткаларды жиектеу, материалдары бар вагонеткаларға су құю;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

339. Білуге тиіс:

скипті шұңқыр жабдығының, негізгі және шағын скипті көтергіштердің, гризлидің, ысырмалардың, коксты түтік-таразының және су сорғысының жұмыс принципі;

домна пешіне тиелетін шикі материалдар мен отынның түрлері;

слесарлық жұмыс.

Көлемі 930 м³.және одан асатын домна пештеріндегі скипті шұңқырды тазалау, барысында - 3-разряд.

Параграф 2. Скипші, 4-разряд

340. Жұмыс сипаттамасы:

толық механикаландырылмаған домна пештерінің скиптерін кокспен, кенмен және басқа шикіқұрам материалдарымен толтыру;

шикіқұрам материалдарының колошникке берілуінің кезектілігін реттеу және оларды пешке тиеу;

светофордың көрсеткіштері бойынша ауыспалы стрелкалардың ашылуы мен жабылуы;

домна пештерінің толық тиелуін бақылау;

пешке тиелетін берілулерді есепке алуды жүргізу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

341. Білуге тиіс:

шойын балқытудың технологиялық процесінің негізі;

тиеу механизмдерінің құрылғысы мен жұмыс принципі;

домна пешіне тиелетін шикі материалдар мен отынның қасиеті.

4 – бөлім. Болат балқыту өндірісі

55. Гидротазалау және сауытқорамдарды майлау машинисі

Параграф 1. Гидротазалау және сауытқорамдарды майлау машинисі, 3-разряд

342. Жұмыс сипаттамасы:

гидравликалық қондырғылар тетіктерін және сауытқорамдарды майлау тетіктерін басқару;

сауытқорамдардың ішкі бетін тазалау және оларды лакпен бояу;

сауытқорамдарды тазалау және бояу сапасын тексеру;

сауытқорамдар ауласына жылжымалы құрамды беруді қамтамасыз ету;

қондырғыларды күту және гидроқондырғылар құрал-жабдықтарына және майлау тетігін жөндеуге қатысу;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

343. Білуге тиіс:

сауытқорамдарды гидротазалауға және майлауға арналған қондырғылардың құрылғысы, жұмыс істеу принципі және техникалық пайдалану ережесі;

балқытпаларды шығару кестесі;

сауытқорамдардың түрлері, сауытқорамдарды ауамен және сумен салқындату ережесі;

сауытқорамдарды майлау үшін қолданылатын лактардың және басқа да майлау материалдарының құрамы мен қасиеттері;

сауытқорамдарды тазалау және майлау сапасының құйма бетінің сапасына әсер етуі;

слесарлық іс.

56. Дистрибутор машинисі

Параграф 1. Дистрибутор машинисі, 3-разряд

344. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары дистрибутор машинистің басшылық етуімен сыйымдылығы 10 т. дейінгі конвертерлерді (дистрибутормен) бұру тетігін пультпен басқару;

қожды қож тостағандарына және металды шөміштерге құю тетіктерін басқару;

үйкелу түйіндерін тазарту және майлау, майлау материалдарын жеткізу;

конвертерді бұру жабдықтарын жөндеуге қатысу;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

345. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

қара ферроникельді тазарту процесінің негізі;

конвертерлерді бұру механизмінің құрылғысы және жұмыс істеу принципі;

майлау материалдарының түрлері, қасиеттері және сапасы;

слесарлық іс.

біліктілігі анағұрлым жоғары дистрибутор машинистің басшылық етуімен сыйымдылығы 10 т. 250 т. дейінгі конвертерлер дистрибуторына қызмет көрсеткен кезде – 4-разряд;

біліктілігі анағұрлым жоғары дистрибутор машинистің басшылық етуімен сыйымдылығы 250 т. және одан астам конвертерлер дистрибуторына қызмет көрсеткен кезде – 5-разряд.

Параграф 2. Дистрибутор машинисі, 5-разряд

346. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 10 т. дейінгі конвертерлерді (дистрибутормен) бұру тетіктерін пультпен басқару;

конвертерді көтеру және құлату жетегімен, оттекті үрлегішпен басқару;

конвертерге сусымалы материалдарды мөлшерлеу және жеткізу тетіктерін қосу;

конвертерге оттегін және реакция аймағына салқындататын суды жеткізуді басқару және реттеу;

балқыту процесін сипаттайтын бақылау-өлшеу құралдары көрсеткіштерін бақылау;

қожды қож тостағандарына және металды шөміштерге құю;

тиеу аралығында қозғалатын мульдтар құрамдарын итеретін арбамен, конвертерге жиындылармен бірге жіберілетін мульдтарды құлату машинасымен басқару. тетіктердің жарамды жай-күйін бақылау;

қара ферроникельді оттегімен үрлеу процесін пультпен басқару;

қызмет көрсететін жабдықтарды жөндеу.

347. Білуге тиіс:

болат балқытудың және қажетті кондицияда қож алудың технологиялық процесі;

конвертер жабдығының құрылғысы, жұмыс істеу принципі және техникалық пайдалану ережесі;

конвертерді басқару пультінің барлық басқару және реттеу аппаратурасының атауы, құрылғысы, электрлік сұлбасы;

шойынның, болаттың, кеннің, қышқылдандырғыштың және қождың химиялық құрамы мен жеке қасиеттері;

конвертер жұмысында ақаулардың туындау себептері және оларды жою әдістері;

қара ферроникельді тазартудың технологиялық процесі;

қара ферроникельдің химиялық құрамы және жеке қасиеттері.

Сыйымдылығы 10 т. - дан 100 т. дейінгі конвертерлер дистрибуторына қызмет көрсеткен кезде – 6-разряд;

сыйымдылығы 100 т.-дан 250 т-ға дейінгі конвертерлер дистрибуторына қызмет көрсеткен кезде – 7-разряд;

сыйымдылығы 250 т. және одан астам конвертерлер дистрибуторына қызмет көрсеткен кезде (орта кәсіби білім қажет) – 8-разряд.

57. Үйінді машинасының машинисі

Параграф 1. Үйінді машинасының машинисі, 3-разряд

348. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары дистрибутор машинистің басшылық етуімен болат балқыту агрегаттарына шикіқұрам салу процесін жүргізу;

мульд ілмегі механизмін қосу және өшіру тұтқасымен басқару;

құлату машинасын тазарту, майлау және жинау, майлау орындарының жағдайын және барлық үйкелу түйіндеріне майдың жетуін тексеру;

майлау материалдарын жеткізу;

қызмет көрсететін машиналар жұмысының ақауларын анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

349. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

құлату машинасының жұмыс істеу принциптері;

майлау материалдарының түрлері, қасиеттері және сапасы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Үйінді машинасының машинисі

350. Жұмыс сипаттамасы:

болат балқыту агрегаттарына шикіқұрам салу процесін жүргізу;

балқытып шығарғаннан кейін құлату терезелерінің алдын машинамен тазарту, қож қалқу және планканы кенмен жылтырату;

пешті қоспа материалдарымен және қышқылдандырғышпен тиеу;

кептіргіш пешке кептіру үшін кен мен боксидтері бар мульдтер және қыздыру үшін ферроқорытпаларды жіберу және орнату;

электр пештеріндегі электродтарды шығару, орнату және оларды электрлік ұстағыштарға орналастыру;

отқа төзімді материалдары бар қорапшалар мен контейнерлерді, пеш арматурасының бөлшектерін және пешке жөндеу жүргізу үшін қажетті басқа да материалдарды тасымалдау және орнату;

пешке жөндеулер жүргізген кезде пеш негіздерін толтыруға және бұзуға қатысу;

машинаға күтім жасау және үйкелу түйіндерін майлау;

құлату машинасына жөндеу жүргізу.

351. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесі;

пештің негізгі бөліктерінің құрылғысы;

құлату машинасын техникалық пайдалану ережесі;

шикіқұрам, құю материалдарының, қышқылдандырғыштардың және лигерлеуші қоспалардың құрамы және негізгі жеке қасиеттері.

Сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі мартен пешіне шикіқұрамдарды құлатқан кезде – 4-разряд;

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі электроболат балқытатын пешке, сыйымдылығы 25т-дан 100 т-ға дейінгі пешке және сыйымдылығы 250 т. конвертерлерге шикіқрамдарды құлатқан кезде – 5-разряд;

сыйымдылығы 100 т-дан 500 т-ға дейінгі мартенов пешіне, сыйымдылығы 100 т. және одан астам электроболат балқытатын пешке, сыйымдылығы 250 т. және одан астам конвертерлерге шикіқұрамдарды құлатқан кезде – 6-разряд;

сыйымдылығы 500 т. және одан астам мартен пешіне шикіқұрамдарды құлатқан кезде – 7-разряд.

58. Май құю машинасының машинисі

Параграф 1. Май құю машинасының машинисі, 3-разряд

352. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі мартенов пешін толтырған және оның артқы қабырғасын, күмбезін торкреттеу, құлату терезесінің қақпағын нығыздаған кезде май құю машинасын және торкрет машинасын басқару;

май құю материалдарын машинаға жеткізу және оларды шанаптарға көмуді қамтамасыз ету;

торкрет машиналарын отқа төзімді массалармен толтыру;

май құю машиналарын пешке жеткізу;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

машина түйіндерін майлау;

машинаны күту;

қызмет көрсететін жабдықтарын жөндеуге қатысу.

353. Білуге тиіс:

май құю және торкрет машиналарының құрылғысы, жұмыс істеу принциптері және техникалық пайдалану ережесі;

май құю және пештің жекелеген бөліктерін торкреттеу кезінде қолданылатын отқа төзімді материалдардың қасиеттері мен сапасы;

майлау материалдарының қасиеттері мен сапасы; слесарлық іс.

Сыйымдылығы 100 тонна мартен пештерін толтыру және торкреттеу кезінде – 4-разряд.

59. Миксерші

Параграф 1. Миксерші, 2-разряд

354. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары миксершінің басшылық етуімен миксерден шлакты құйып алу, сынықтарды түзету, миксердің тұмсығын және мойнын толтыру, ағызғаннан кейін шойын тасығыш шөміштерді тазарту;

миксерге шойынды ағызу үшін шөміштің қож қабығында саңылау жасау;

болат балқыту агрегаттарына оларды жіберген кезде ыстық шойын құйылған шөмішті сүйемелдеу;

миксерді бұру, миксердің ағызу және құю саңылаулары қақпақтарын көтеру тетіктерін басқару;

экспресс-зертханаға шойын тығынын, майлау материалдарын жеткізу және миксерді майлау;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

миксердің және оның жабдықтарының отқа төзімді құрылысын жөндеуге қатысу;

жұмыс орнын және миксер жүретін темір жолдарды тазарту және жинау.

355. Білуге тиіс:

миксер жұмысының принциптері;

миксерге күтім жасау кезінде қажетті отқа төзімді материалдардың түрі және қасиеттері;

миксерді орталықтан майлау сұлбасы;

майлау материалдарының түрлері, қасиеттері және сапасы;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Миксерші, 3-разряд

356. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары миксершінің басшылық етуімен миксердегі шойынды орташалау процесін жүргізу;

сыйымдылығы 600 т-ға дейінгі миксерлерден қожды құйып алу, сынықтарды түзету, миксердің тұмсығын және мойнын толтыру, ағызғаннан кейін шойын тасығыш шөміштерді тазарту;

шығырмен және жиынды тасумен басқару;

химиялық талдауға шойын сынамаларын іріктеу;

миксерді толтыру үшін қож шөмішін және отқа төзімді материалдарды жеткізу және дайындау.

357. Білуге тиіс:

миксерде болып жатқан физико-химиялық процестердің негіздері;

миксер және жиынды тасу жабдықтарының құрылғысы және жұмыс істеу принциптері;

сұйық шойынның химиялық құрамы;

слесарлық іс.

Параграф 3. Миксерші, 4-разряд

358. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 600 т. дейін миксерлерде шойынды орталау, сыйымдылығы 600 т-дан 2500 т. дейін миксерлерден қождарды сору;

шойын құю кестесіне сәйкес болат балқыту агрегаттарына миксерден шойынды қабылдау және беру;

миксердегі температураға және шойынның құрамына байланысты газ бен ауа жіберуді реттеу.

359. Білуге тиіс:

миксерде болып жатқан физико-химиялық процестер;

миксерді техникалық пайдалану ережесі;

болат балқыту өндірісінде сұйық шойынның химиялық құрамына қойылатын талаптар;

миксердің отқа төзімді құрылысын жүргізу әдісі.

Параграф 4. Миксерші, 5-разряд

360. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 600 т-дан 2500 т-ға дейінгі миксерлерде шойынды орташалау процесін жүргізу;

сыйымдылығы 2500 т. және одан астам миксерлерден және сыйымдылығына қарамастан жылжымалы миксерлерден қожды құйып алу;

шойынды құю кестесіне сәйкес болат балқыту агрегаттарына миксерден шойынды қабылдау және беру;

миксердегі температураға және шойынның құрамына байланысты газ бен ауа жеткізуді реттеу.

361. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесі;

жылжымалы миксерлердің конструкциялық ерекшеліктері. Сыйымдылығы 2500 т. және одан астам миксерлерден және сыйымдылығына қарамастан жылжымалы миксерлерден шойынды орташалау процесін жүргізу кезінде – 6-разряд.

Параграф 5. Блоктарды толтырушы, 3-разряд

362. Жұмыс сипаттамасы:

электр пештерінің қабырғаларына арналған блоктарды дайындау;

вагондардан күлді түсіру, материалдар дайындау және белгіленген рецепт бойынша қоспаларды жасау;

горн немесе қазандарды қоспалармен толтыру, оны қыздыру және араластыру;

қолмен немесе механикаландырылған тәсілмен металл шаблондардан жасалған блоктарды қоспалармен толтыру;

металлдан жасалған қаңқа–блок шаблондарын құрастыру және бөлшектеу;

материалдар сапасын және шаблондар мен аспаптардың жарамдылығын тексеру.

363. Білуге тиіс:

қоспаларды дайындау және блоктарды толтыру технологиясы;

қолданылатын материалдар құрамы мен қасиеттері;

блоктарды дайындауға арналған шаблондардың түрлері.

60. Тежеуіштерді теруші

Параграф 1. Тежеуіштерді теруші, 1-разряд

364. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс орнына тежеуіш түтікшелерін, тығындарын, өзектерін, отқа төзімді және тежеуіштерді теруге арналған басқа да материалдарды дайындау, жинақтау және әкелу;

берілген рецепт бойынша ерітінді дайындау;

бұрын пайдаланылған тежеуіштердің металдан жасалған өзектерін түзету;

кептіргіш пештерге тежеуіштер орнату;

жұмыс орнын жинау.

365. Білуге тиіс:

тежеуіштерді теру кезінде қолданылатын отқа төзімді және байлайтын материалдардың құрамы және қасиеттері;

әр түрлі шөміштерге арналған тежеуіш түтіктерінің мөлшерлері;

тежеуіштерді кептіру режимі.

Параграф 2. Тежеуіштерді теруші, 2-разряд

366. Жұмыс сипаттамасы:

болат балқыту агрегаттарына оттегін үрлеуге арналған түтікшелерді теру;

біліктілігі анағұрлым жоғары тежеуіштерді терушінің басшылық етуімен сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі болат құю шөміштеріне арналған тежеуіштерді теру.

367. Білуге тиіс:

тежеуіштерді кептіру процесі; кептіргіш пештің құрылымы және жұмыс істеу принциптері;

тежеуіш түтікшелердің тығындардың, өзектердің ақауларын анықтау әдісі.

Параграф 3. Тежеуіштерді теруші, 3-разряд

368. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі болат құю шөміштеріне арналған тежеуіштерді теру және кептіру;

біліктілігі анағұрлым жоғары тежеуіштерді терушінің басшылық етуімен сыйымдылығы 100 т. және одан астам болат құю шөміштеріне арналған тежеуіштерді теру;

тежеуіш түтікшелерінің және тығындарының сапасын, өзектерді кесу және түзу сызықтығының жарамдылығын, орауыштарды орналастыру нығыздылығын, тығынды бекітудің сенімділігін, жіктердің және дайындалған ерітінділердің сапасын тексеру;

кептіргіш пешке тежеуіштерді тиеу және түсіру кезінде тальді және шығырды басқару;

кептіргіш пештің температурасын реттеу және тежеуіштерді кептіру режимін бақылау. сұқпажапқыштық сырмаларды теру.

369. Білуге тиіс:

кептіргіш пештің құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

болат құю шөміштерінің, тежеуіш тетігінің және сұқпажапқыштық сырмалардың құрылғысы.

Сыйымдылығы 100 т. және одан астам болат құю шөміштеріне арналған және үзіліссіз және жартылай үзіліспен дайындамаларды құю машинасына арналған тежеуіштерді терген және кептірген кезде, болатты вакуумдау қондырғысының шөмішіне арналған тежеуіштерді терген және кептірген кезде – 4-разряд.

61. Конвертерді тиеу операторы

Параграф 1. Конвертерді тиеу операторы, 3-разряд

370. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі конвертерлерге сусымалы материалдарды жеткізу трактісінің пультін басқару;

шанаптарға шикіқұрам материалдарын өлшеу және толтыру;

тапсырма жүйесінің дұрыс орындалуын және шанаптар мен конвертерлерді шикіқұрам материалдарының барлық түрлерімен толықтыруды қамтамасыз етуді бақылау;

жекелеген шанаптардың немесе шанаптар топтарының жұмыстарына енгізу және шығару;

автоматты түрде басқару тетіктері және аппаратурасы жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

қабылдау және шығару шанаптарында шикіқұрам материалдарының болуын есепке алу.

371. Білуге тиіс:

конвертерлердегі болат балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

шикіқұрам беру жүйесі тетіктері мен аппаратураларының құрылғылары және жұмыс істеу принциптері;

болат балқытуға арналған шикіқұрам материалдарының жеке және химиялық ерекшеліктері;

электр слесарлық іс.

Тракт пультінен сусымалы материалдарды сыйымдылығы 100 және одан көп конвертерлерге жеткізу кезінде – 4-разряд.

62. Логоскоп операторы

Параграф 1. Логоскоп операторы, 4-разряд

372. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 20 т. конвертерлерде балқытпаларды үрлеу процесін бақылау;

балқытпаларды қыздыру немесе салқындату, көміртегінің берілген пайызында үрлеуді тоқтату қажеттігі туралы және конвертерді құлату туралы белгі беру;

алаудың қисық радиациясы сипаттамасын, ауа шығыны мен қысымын бақылау;

фотобастиегін тазарту және фокусировка жасау;

қорғау шыныларының, фотобастиегі диафрагманың сүзгісін ауыстыру;

аспаптар көрсеткіштерін, шойын мен болат талдауларын және әрбір балқытпаның технологиялық процесінің деректерін жазу.

373. Білуге тиіс:

конвертерлерде болат балқыту технологиялық процестерінің негіздері;

логоскоп, конвертерлер және олардың жабдықтары жұмысының принциптері;

шойынның, болаттың, кеннің, қышқылдандырғыштардың және қождың жеке және химиялық қасиеттері.

Сыйымдылығы 20 т. және одан астам конвертерлерде балқытпаны үрлеу процесін бақылауды жүзеге асыру кезінде – 5-разряд.

63. Дайындамаларды үздіксіз құю машинасының операторы

Параграф 1. Дайындамаларды үздіксіз құю машинасының операторы, 3-разряд

374. Жұмыс сипаттамасы:

болатты құю және машинаны жұмысқа дайындау процесінде жылына 100 мың т-ға дейін болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз және жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарында жинау тетіктерін басқару;

пештен машинаға дейін сұйық металды жеткізген кезде болат тасу арбаларын, газ кескішке және қатарлап салатын құралға дайындамаларды қатарлап салған кезде шлепперлерді басқару;

дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда сляптар мен дайындамаларды өлшенген ұзындықта газбен кесу немесе сляптар мен дайындамаларды кесуді машинадан тыс қолмен кесу тетігін басқару;

кесу процесінде газ бөлу қалқандары аппаратурасын басқару;

ағымдағы құюға түтікті дайындау,

газ бөлу қалқандарының газ сұлбасын, блоктарды, газбен кесу арбасының тығынын және пульттің газ қалқандарын жинақтау;

машинаны басқарудың бас пультімен қызмет көрсететін оператордың басшылық етуімен балқытпаны құюда қызмет көрсететін механизмдерді дайындау, олардың жұмысын және жарамды жағдайын бақылау;

газ аппаратурасын профилактикалық байқау және жөндеу.

375. Білуге тиіс:

дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда болат құюдың технологиялық процесінің негіздері;

машинаның газбен кесу тетігі жұмыстарының принциптері;

қол кескіштер мен қыздырғыштардың құрылғылары;

басқару пульттерінің, қызмет көрсететін басқару пульті аппаратурасын басқаратын және реттейтін бақылау-өлшеу құралдары қалқандарының құрылғысы мен қызметі;

кескіштерге оттегін, жанатын газды және су жіберу сұлбасы;

оттегімен, жанатын газбен және сығылған ауа баллондарымен жұмыс істеу ережелері;

дабыл және құю алаңдарымен байланыс жүйесін орнату;

машинаның негізгі технологиялық түйіндері жұмыстарының принциптері;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысында туындаған ақаулардың себептері, олардың алдын алу және жою тәсілдері;

электр слесарлық істің негіздері.

Параграф 2. Дайындамаларды үздіксіз құю машинасының операторы, 4-разряд

376. Жұмыс сипаттамасы:

кристалдандырғыштардың қайтармалы-итермелі қозғалыс тетігін, көтеру-бұру үстелдерін, тартылмалы клетьтерді, аралық құю құрылғысы арбасын, кристаллдандырғышты автоматты түрде майлау тетіктерін және дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда көміртекті және легирленген болатты құю пультімен металды орналастыру, жиектеу, жинау және тасымалдау бойынша басқа да тетіктерді басқару;

кристалдандырғыштарды орнату, түтіктер мен кристалдандырғыш арасындағы саңылауларды жабу.

болат құю және машинаны жұмысқа дайындау процесінде жылына 100 мың тоннадан астам болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз және жартылай үздіксіз құюға арналған машиналардың жинау тетіктерін басқару;

өлшенген ұзындыққа үздіксіз құюды газбен кесу, газбен кесу кабиналарын қармау және көтеру, кескіштерді орналастыру және дайындамалардың өлшенген ұзындығын ретке келтіру тетіктерін, дайындамалар қармағышын және қармағыш иінтірегін, түтіктерді жеткізу режимінде газ кескіштің қысатын құрылғыларын, авариялық ұстап қалушылардың, басқару тетіктерін басқару, рольгангқа дайындамалар жеткізу тетіктерін және жылына 100 мың т-ға дейін болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз және жартылай үздіксіз құю машиналарында қатарлап салу тетіктерін басқару;

қол кескішпен құйылатын дайындаманы кесу;

жанатын газды, оттегін, азотты, сығылған газды, суды жеткізу, су коммуникациясы жұмыстарын реттеу;

дайындамаларды тазарту;

газ шығаруды жою.

377. Жұмысты және қызмет көрсететін тетіктердің жарамды жай-күйін, басқару және бақылау-өлшеу аппаратурасын бақылау және құю алдында олардың жұмысын тексеру;

технологиялық аспапты дайындау;

қызмет көрсететін тетіктерді болат құюға дайындауға, ретке келтіруге және машинаны жөндеуге қатысу;

кескіштерді, мүштектерді және салма гайкаларды ауыстыру.

378. Білуге тиіс:

дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда болат құюдың технологиялық процесі;

машинаның негізгі технологиялық түйіндері жұмысының құрылғысы және сұлбасы;

машинадағы негізгі басқару пульттерінің байланысу және дабыл жүйесі;

басқарудың қызмет көрсететін пультінің бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы;

газбен кесу тетіктерін техникалық пайдалану ережесі;

электр слесарлық іс.

Параграф 3. Дайындамаларды үздіксіз құю машинасының операторы, 5-разряд

379. Жұмыс сипаттамасы:

жылына 150 мың т-ға дейін көміртекті және легирленген болатты өндіретін машиналарда басқарудың бас пультімен дайындамаларды үздіксіз құю процесін жүргізу;

бас пультпен аралық және құю шөміштерінің тежеуіштерін, тартылмалы клетьтерді, кристаллдандырғыштарды, көтеру-бұру үстелдерін, бүркігіштерді теңселту тетіктерін, кристалдандырғыштың электр ысырмаларын, металды жеткізу, орналастыру, кесу, тасымалдау және жинау тетіктерін басқару;

кристалдандырғыштардың қайтармалы-итермелі қозғалысы, көтеру-бұру үстелімен көтеру, тартылмалы клетьтер, аралық құю арбасының құрылғысы тетігін, кристалдандырғыштарды автоматты түрде майлау тетігін және үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда жоғары легирленген болатты құю пультімен металдарды және дайындамаларды дәл өлшенген балқытпаларды орналастыру, жиектеу, жинау және тасымалдау бойынша басқа да тетіктерді басқару.

380. Өлшенген ұзындыққа үздіксіз құюды газбен кесу, газбен кесу кабиналарын қармау және көтеру, кескіштерді орналастыру және дайындамалардың өлшенген ұзындығын ретке келтіру тетіктерін, дайындамалардың қармағышын және қармағыш иінтірегін, түтіктерді жеткізу режимінде газды кескіштің қысатын құрылғыларын, авариялық ұстап қалушыларды, басқару тетіктерін басқару, рольгангқа дайындамалар жеткізу тетіктерін және жылына 100 мың т-ға болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз және жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарында қатарлап салу тетігін басқару;

қажет болған жағдайда машинаны басқарудың кез келген пультінде жұмыс істеу;

басқарудың барлық пульттарының және бақылау аппаратураларының дұрыс пайдаланылуын тексеру;

аралық шөміштердің, кристалдандырғыш қуыстарының дұрыс алып тасталуын, қоюды және ауытқымауын тексеру;

машинаның техникалық осьтерін тексеру;

машинаны ретке келтіру;

машина құрылғысын профилактикалық тексеру және ағымдағы жөндеуден өткізу.

381. Білуге тиіс:

үздіксіз құйылған құйманы кристалдандыру процесінің негіздері;

дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналардың, бақылау-өлшеу аппаратураларының барлық технологиялық түйіндерінің электрлі сұлбасы;

құюда авариялық жағдайлардың болу себептері және олардың алдын алу әдістері.

64. Дайындамаларды үздіксіз құю машинасының операторы

Параграф 1. Дайындамаларды үздіксіз құю машинасының операторы, 6-разряд

382. Жұмыс сипаттамасы:

жылына 150 мың т-ға дейін көміртекті және төмен легирленген болатты өндіретін машиналардың немесе жоғары легирленген болатты және дәл өлшенген балқытпаларды құю кезінде машиналардың бас пультімен дайындамаларды үздіксіз құю процесін жүргізу;

бас пультпен аралық және құю шөміштерінің тежеуіштерін, кристалдандырғыштарды, көтеру-бұру үстелдерін, бүркігіштерді теңселту тетіктерін және кристалдандырғыштың электр ысырмаларын, металды жеткізу, орналастыру, кесу, тасымалдау және жинау тетіктерін басқару.

383. Білуге тиіс:

дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда жоғары легирленген болатты және дәл өлшенген балқытпаларды құюдың технологиялық процесі.

65. Металды вакуумдейтін буэжекторлық қондырғы операторы

Параграф 1. Металды вакуумдейтін буэжекторлық қондырғы операторы, 3-разряд

384. Жұмыс сипаттамасы:

басқару пультімен сағатына 450 кг. дейін құрғақ ауа өндіретін пароэжекторлық қондырғыда металды пештен тыс вакуумдау процесін жүргізу;

сұйық металды шөмішті қабылдауға арналған вакуум камерасын дайындау, шөмішті орнату;

вакуум камерасының қақпақтарын көтеру және қозғалту жетегін, бу және су ысырмаларын қашықтықтан басқару жетегін басқару;

камерада вакуум жасау үшін сорғыларды іске қосу;

металды вакуумдау процесін бақылау-өлшеу құралымен бақылау, белгіленген режимдерді реттеу және қамтамасыз ету;

бақылау-өлшеу аппаратурасының жұмысын және жарамды жағдайын бақылау;

қызмет көрсететін қондырғы жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

385. Білуге тиіс:

металды пештен тыс вакуумдау және қорғау ортасында құю процесін жүргізу;

қондырғылардың негізгі технологиялық түйіндерінің құрылғысы және жұмыс істеу принциптері;

барлық басқарушы және реттеуші аппаратуралардың қызметі және электр сұлбасы;

бақылау-өлшеу құралдарын орналастыру және қызметі;

жабдықтар жұмысында ақаулардың туындау себептері және олардың алдын алу және жою әдістері;

электр слесарлық іс.

Сағатына 450 кг. дейін құрғақ ауа өндіретін пароэжекторлық қондырғыда қызмет көрсеткен кезде – 4 разряд.

66. Гидравлика және дайындамаларды үздіксіз құю машиналарын салқындату жүйесінің операторы

Параграф 1. Гидравлика және дайындамаларды үздіксіз құю машиналарын салқындату жүйесінің операторы, 3-разряд

386. Жұмыс сипаттамасы:

жылына 100 мың т-ға дейін болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда гидроаккумуляторлық және гидросорғы станциялар жұмыстарын бақылау;

жылына 100 мың т-ға дейін көміртекті және легирленген болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда салқындату, болаттан және қайта салқындату камерасының желдеткішінен суды түсіру жүйелерін басқару;

берілген қысым гидрожүйесін, дайындаманы қайта салқындату суының шығысын баптау;

шығын бактарын жұмыс сұйықтығымен толтыру;

кристалдандырғыштарды және машинаның басқа да суды салқындату түйіндерін салқындатуға арналған су шығынын реттеу;

су сүзгілерін жуу;

бүркігіштерді тазарту, ақауы бар бүркігіштер мен төсемдерді ауыстыру;

қайта салқындату роликтерін майлау;

тетіктердің дұрыс жұмыс істеуін, құдықтан болаттарды жеткізуді, құдық түбіндегі сорғы станцияларының жұмысын, қайта салқындату түтіктерін дұрыс кіргізуді, машинадан соңғы дайындаманы жеткізуді, ысырмалардың, кедергілеулердің, вентельдердің, бу үрлегіштердің, қайта салқындату роликтерінің жарамды жағдайын, су тарату құрылғыларының жұмысын бақылау;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу;

тазарту және майлау, жабдықты профилактикалық қарау.

387. Білуге тиіс:

дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда болат құюдың технологиялық процесінің негіздері;

гидравлик, су салқындатқыш, желдеткіш жүйелерінің, басқару, реттеуші машиналардың және қызмет көрсететін тетіктердің өлшеу апартуларының негізгі технологиялық түйіндерінің құрылғысы және жұмыс істеу принциптері;

гидрожетекті басқару сұлбасы;

майлау материалдарының түрлері, қасиеттері және сапасы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Гидравлика және дайындамаларды үздіксіз құю машиналарын салқындату жүйесінің операторы, 4-разряд

388. Жұмыс сипаттамасы:

жылына 100 мың т-ға дейін болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда гидроаккумуляторлық және гидросорғы станциялар жұмыстарын бақылау;

жылына 100 мың т-ға дейін көміртекті және легирленген болат өндіретін дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда немесе өндірісіне қарамастан жоғары легирленген болат және дәл өлшенген балқытпаларды құю кезінде салқындату, болаттан және қайта салқындату камерасының желдеткішінен суды түсіру жүйелерін басқару.

389. Білуге тиіс:

дайындамаларды үздіксіз немесе жартылай үздіксіз құюға арналған машиналарда болат құюдың технологиялық процесі;

су салқындатқыш, желдеткіш, гидрожетекті басқару жүйелері;

салқындату режимі; машинаны басқарудың негізгі бекеттерінің байланыс және дабыл жүйесі;

жоғары қысымды гидроаккумуляторлық баллондарды пайдалану ережесі;

гидравлик және электр техникаларының негіздері;

слесарлық іс.

67. Қышқылдандырғыштарды балқытушы

Параграф 1. Қышқылдандырғыштарды балқытушы, 3-разряд

390. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары балқытушының басшылық етуімен пештерде қышқылдандырғыштар мен ферроқорытпаларды балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

пештерге шикіқұрам материалдарын жеткізу және оларды тиеу;

ағын өзек жасау және жабу, науашаларды жиынды мен қождан тазарту;

біліктілігі анағұрлым жоғары балқытушының басшылық етуімен қышқылдандырғыш және қож шығару, пешті тоқтату және оны келесі шығаруға дайындау;

қышқылдандырғыш бар шөмішті конвертерге сүйемелдеу, конвертерден металды құйып алған кезде қышқылдандырғышты болат құятын шөмішке құю;

арба мен шөміштің жарамдылығын бақылау;

қызмет көрсететін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

391. Білуге тиіс:

қышқылдандырғыштар мен ферроқорытпаларды балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

пештің жұмыс істеу принциптері;

қышқылдандырғыштарды алуға арналған шикіқұрам материалдарының құрамы;

пешті жөндеу кезінде қолданылатын отқа төзімді материалдар түрлері және қасиеттері;

болат балқытқан кезде қышқылдандырғыштар қызметі;

слесарлық іс.

Параграф 2. Қышқылдандырғыштарды балқытушы, 4-разряд

392. Жұмыс сипаттамасы:

пештерде қышқылдандырғыштар мен ферроқорытпаларды балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

балқытудың шикіқұрамы;

қажетті температурадағы қышқылдандырғыштарға қажет сандардың есебі;

қышқылдандырғыштар мен қож шығару және агрегатты келесі балқытуға дайындау;

шикіқұрам және толтыру материалдарының, аспаптарының болуын және сапасын тексеру;

болатты қышқылдандыру үшін алюминийді балқыту процесін жүргізу;

балқытылған алюминийді қалыптарға құю;

алюминийді өлшенген кесектерге ұсақтау, мульдыларға немесе қорапшаларға тиеу және оларды құю алаңдарына тасымалдау.

393. Білуге тиіс:

пештерде алюминийді қорытудың, қышқылдандырғыштар мен ферроқорытпаларды балқытудың технологиялық процесі;

пештің құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

қышқылдандырғыштарды балқытуға арналған шикіқұрам материалдарының физикалық-химиялық қасиеттері.

68. Синтетикалық қождарды балқытушы

Параграф 1. Синтетикалық қождарды балқытушы, 4-разряд

394. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары балқытушының басшылық етуімен электроболат балқытатын пештерде сұйық синтетикалық қождарды, металдың электр қождарын қайта балқытуға арналған қождарды балқытудың технологиялық процесін жүргізу және қождарды пештен шөмішке шығару;

қож пайда болатын материалдар дайындау, оларды пештерге тиеуге қатысу;

балқытудың электрлік режимін және пештің су салқындатқыш жүйесін бақылау;

біліктілігі анағұрлым жоғары балқытушының басшылық етуімен электродтарды өсіру;

пешті металл және қож қалдықтарынан тазарту;

шығару науашаларын тазарту және дайындау;

шөмішті құю орнына жеткізу;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оларды жөндеуге қатысу.

395. Білуге тиіс:

сұйық синтетикалық қождарды, металдың электр қождарын қайта балқытуға арналған қождарды балқытудың технологиялық процесі;

қызмет көрсететін жабдықтардың құрылғысы және жұмыс істеу принципі;

пешті салқындату және электрмен жабдықтау жүйесі;

балқыту кезінде қолданылатын материалдар құрамы;

электр слесарлық іс.

Параграф 2. Синтетикалық қождарды балқытушы, 5-разряд

396. Жұмыс сипаттамасы:

электроболат балқытатын пештерде сұйық синтетикалық қождарды, металдың электр қождарын қайта балқытуға арналған қождарды балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

балқытудың электрлік режимін реттеу;

электродтарды өсіру;

пешке шикіқұрам материалдарын тиеу және синтетикалық қожды пештен шөмішке шығару.

397. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

қожды балқыту кезінде қолданылатын әр түрлі электр пештерінің құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

электр техникасының негіздері;

шикі құрам материалдарының физикалық-химиялық қасиеттері;

электрлік ұстағыштар түрлері;

пеш трансформаторларының қуаттылығы және түстен жүктемелері;

синтетикалық қождың қызметі.

69. Балқытпаларды құюға құрамдарды әзірлеуші

Параграф 1. Балқытпаларды құюға құрамдарды әзірлеуші, 1-разряд

398. Жұмыс сипаттамасы:

ауытқытпағыштарды және түпшелерді жинау үшін сифондық түтікшелер мен отқа төзімді материалдарды дайындау, жинақтау және жұмыс орнына жеткізу;

берілген рецепт бойынша ерітінділер әзірлеу.

399. Білуге тиіс:

орталықтарды және түпшелерді жинау кезінде қолданылатын отқа төзімді және байланыстыратын материалдар құрамы және қасиеттері;

сифондық түтікшелердің мөлшерлері.

Параграф 2. Балқытпаларды құюға құрамдарды әзірлеуші, 2-разряд

400. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары жұмысшының басшылық етуімен түпшелер мен ауытқытпағыштарды жинау;

балқытпаларды құюға арналған құрамдарды әзірлеу, сауытқорамның, түпшелердің, арбалар мен ауытқытпағыштардың сыртқы және ішкі қабаттарын жиындылардан, отқабыршақтардан, құюлардан және қоқыстардан тазарту, ауытқытпағыштарды және түпшелерді жинау;

биметалды құймаларға арналған сауытқорамдарды жинақтау;

сифондық түтікшелерді және отқа төзімді материалдарды, түпшелерді, сауытқорамдарды, ауытқытпағыштарды және қымтағыштарды дайындау, жеткізу және түсіру;

қымтағыштарды жөндеу, жағу және шегендеу;

бөлімшені жинау және жиынды мен қоқыстарды вагондарға тиеу.

401. Білуге тиіс:

сифон кірпішінің таңбасы мен көлемі;

цехта қолданылатын сауытқорам, түпшелер, ауытқытпағыштар мен қымтағыштар түрлері және қасиеттері;

ауытқытпағыштарды және түпшелерді жинау кезінде қолданылатын отқа төзімді материалдар құрамы және қасиеттері;

слесарлық істің негіздері.

Параграф 3. Балқытпаларды құюға құрамдарды әзірлеуші, 3-разряд

402. Жұмыс сипаттамасы:

сауытқорам аулаларында үстінен құйған кезде 10 т-ға дейінгі құймаларды өлшеуге арналған құрамдарды дайындау;

салмағы 10 т-ға дейінгі құймалардың құрамдарына арналған ауытқытпағыштарды жинау;

сауытқорамның, түпшелердің, арбалардың, ауытқытпағыштардың сыртқы және ішкі қабаттарын жиындылардан, отқабыршақтардан, құюлардан және қоқыстардан тазарту;

сауытқорамдарға қымтағыштар және сауытқорамның төменгі бөлігіндегі тесікке болат тығынын орнату;

түпшелерді сифондық кірпішпен жинау және жиналған түпшелерді үрлеу;

ауытқытпағыштарды жинақтау және орнату;

сауытқорамдарды үрлеу, оларды шаңнан, отқабыршақтан, жиындыдан және қоқыстан тазарту;

құймаларды аршу және сауытқорамдардан дәнекерленген құймаларды алу, түпшелерді, ауытқытпағыштарды, сауытқорамдарды ауыстыру жұмыстарын орындауға қатысу;

конвертерлер түбі арқылы болат үрлеуге арналған түпшелерді дайындау;

қоймаға жіберілетін құймаларды таңбалау.

403. Білуге тиіс:

құйманы құю және кристалдандыру процесінің негіздері;

метал құюға сауытқорам құрамдарын дайындау технологиясы;

сифондық керек-жарақ ақауларын анықтау әдістері;

сауыт қорам ауласы крандарының және құймаларды аршу бөлімшесінің, автоматты түрде өзін-өзі қармайтын қышқыштардың құрылғысы және жұмыс істеу принципі;

құрамдардың сапасыз әзірленуіне байланысты құрамалардың беткі кемістіктері;

балқытпаларды шығару кестесі;

слесарлық іс.

Параграф 4. Балқытпаларды құюға құрамдарды әзірлеуші, 4-разряд

404. Жұмыс сипаттамасы:

сауытқорам аулаларында сифондық болатты құюға арналған құрамдарды, үстінен құйған кезде 10 т-дан астам құймаларды өлшеуге арналған құрамдарды дайындау;

салмағы 10 т. және одан астам құймалардың құрамдарына арналған ауытқытпағыштарды жинау;

сауытқорамдардағы ескі стақандарды ауыстыру және жаңасын қою;

сауытқорамдар мен ауытқытпағыштарды түсіру және түпшелерге орнату;

құймаларды аршу және құймаларды илегі цехына жіберу кестесіне сәйкес оларды сауытқорамдардан алу жұмыстарын жүргізу;

қымтағышты және сауытқорамдарға арналған көмекші құрамдарды жіберу;

түпшелерді, орталықтарды, сауытқорамдарды ауыстыру.

405. Білуге тиіс:

болат балқытпасының технологиялық процесінің негіздері;

құймаларды аршу бөлімшесі қымтауышысының құрылғысы және жұмыс істеу принципі және техникалық пайдалану ережесі;

балқытпаларды шығару кестесі.

70. Балқытпаларды құю арналарын әзірлеуші

Параграф 1. Балқытпаларды құю арналарын әзірлеуші, 2-разряд

406. Жұмыс сипаттамасы:

түпшелерді кірпіштер мен қоқыстардан тазарту:

біліктілігі анағұрлым жоғары болат құю жыраларын әзірлеушінің басшылық етуімен қымтағыштар мен ойынқыларды толтыру және майлау, оларды кептіргіш пештерде кептіру;

сауытқорамдар мен түпшелерді сумен салқындату;

отқа төзімді масаны дайындау;

құймаларды таңбалау және платформаларға немесе басқа көлік құралдарына тиеу үшін жүк қатарларына қатарлау.

407. Білуге тиіс:

қымтағыштар түрлері және олардың қызметі;

отқа төзімді материалдардың түрлері және қасиеттері;

қымтағышты кептіру және қыздыру ережесі;

құймаларды таңбалау және қатарлау әдістері.

Параграф 2. Балқытпаларды құю арналарын әзірлеуші, 3-разряд

408. Жұмыс сипаттамасы:

көміртекті болаттан салмағы 600 кг. жоғары құймаларды құю үшін құю аралығында стационарлық болат құю арналарын дайындауға қатысу;

біліктілігі анағұрлым жоғары әзірлеушінің басшылық етуімен құймалардан қымтауыштар мен сауытқорамдарды түсіру және стационарлық арналардан құймаларды жинау, сауытқорамдардағы құймаларды қақпақпен жабу және оларды түсіру, құю кезінде металдардың ағуының алдын алу және жою;

түпшелерді тазарту және үрлеу;

сауытқорамдарды тазарту және майлау;

қымтағыштар мен ойынқыларды толтыру және майлау, кептіргіш пештерде оларды кептіру;

түпшелер мен ауытқытпағыштарды жинау;

жиындыларды, құю жолдарын және қоқыстарды жинау және оларды темір жол вагондарына тиеу;

арналарды жинау және балқытпаларды құю үшін материалдар, аспаптар және құрылғылар дайындау.

409. Білуге тиіс:

түпшелер мен орталықтарды жинау үшін қолданылатын сифондық кірпіштер мен түтікшелердің маркалары және қасиеттері;

болаттың әртүрлі маркалары үшін қолданылатын сауытқорамдар мен түпшелердің түрлері.

Параграф 3. Балқытпаларды құю арналарын әзірлеуші, 4-разряд

410. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары әзірлеушінің басшылық етуімен түпшелерге ауытқытпағыштарды, сауытқорамдарды және қымтағыштарды орната отырып көміртекті болаттан салмағы 600 кг. жоғары құймаларды құю үшін құю аралығында стационарлық болат құю арналарын дайындау;

көміртекті болаттан салмағы 600 кг. дейінгі ұсақ құймаларды құю үшін немесе құймалар салмағына қарамастан легирленген және жоғары лигерленген болат құю үшін стационарлық болат құю арналарын дайындау;

құймалардан қымтағыштар мен сауытқорамдарды түсіру және стационарлық арналардан құймаларды жинау;

сауытқорамдардағы құймаларды қақпақпен жабу және оларды түсіру;

стақандарды тазарту және шөміштегі болат тесікті оттегімен жуу;

Талдау үшін болат сынамаларын іріктеу;

сифондық кірпіштің, әзірленген ерітінділердің сапасын, түпшелердің жағдайын және жіктердің сапасын тексеру;

құйған кезде металдың ағуын жою.

411. Білуге тиіс:

болат балқытпасының және құюдың технологиялық процесінің негіздері;

сауытқорам дайындаудың құймалар бетінің сапасына әсер етуі;

болат құю тәсілдері және олардың ерекшеліктері.

Параграф 4. Балқытпаларды құю арналарын әзірлеуші, 5-разряд

412. Жұмыс сипаттамасы:

сауытқорамдарға көміртекті болаттан салмағы 600 кг. жоғары құймаларды құю үшін құю аралығында стационарлық болат құю арналарын дайындау;

біліктілігі анағұрлым жоғары әзірлеушінің басшылық етуімен көміртекті болаттан салмағы 600 кг. дейінгі ұсақ құймаларды құю үшін немесе құймалар салмағына қарамастан легирленген және жоғары лигерленген болат құю үшін стационарлық болат құю арналарын дайындау;

түпшелерге ауытқытпағыштарды, сауытқорамдарды және қымтағыштарды орнату;

сауытқорамдарды толтыру кезінде температурасына байланысты металдарды құю жылдамдығын және сауытқорамдардағы металдың жай-күйін реттеу;

арналарды дайындау кезінде қолданылатын материалдардың болуын, ауытқытпағыштардың, сауытқорамдардың, қымтағыштардың, аспаптар мен құрылғылардың болуын қамтамасыз ету;

болат құю шөміштерінің дайындық және шөміште тежеуіш орнату сапасын тексеру.

413. Білуге тиіс:

болат құюдың технологиялық процесі;

болат құю шөміштерін шегендеу және жөндеу үшін қолданылатын отқа төзімді материалдардың құрамы және қасиеттері;

болат құю шөмішінің және құю орын бойы жабдығының тежеуіштік тетігінің құрылғысы;

құю кезінде туындайтын құйма бетінің кемістіктері.

Көміртекті болаттан салмағы 600 кг. дейінгі ұсақ құймаларды құю үшін немесе құймалар салмағына қарамастан легирленген және жоғары лигерленген болат құю үшін стационарлық болат құю жыраларын дайындау кезінде – 6-разряд.

71. Вакуум пеші болат балқытушысының көмекшісі

Параграф 1. Вакуум пеші болат балқытушысының көмекшісі (екінші), 3-разряд

414. Жұмыс сипаттамасы:

болат балқытушының (бірінші) көмекшісінің басшылық етуімен вакуум-иінді пешіне арналған электродқа өртендіні пештен тыс дәнекерлеу;

түтікті шайбыларды, өртенділерді және штангаларды дайындау және тазарту;

қажетті қож қоспаларын және көмекші материалдарды дайындау;

құймаларды және балқытылмаған электродтар қалдықтарын клеймойлау;

пешке немесе ақырын салқындатылатын құдыққа құймаларды тиеуге қатысу;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

пеш және вакуумды жабдықтарды жөндеуге қатысу.

415. Білуге тиіс:

вакуумды-иінді пештерде металдарды балқытпасының технологиялық процесінің негіздері;

вакуум пешінің, газ, ауа және су қондырғылары манипуляторларының және кристалдандырғыштардың құрылғысы және жұмыс істеу принциптері;

пеште балқытылатын болат пен балқытпалардың химиялық құрамы;

электр слесарлық іс.

Параграф 2. Вакуум пеші болат балқытушысының көмекшісі (бірінші), 4-разряд

416. Жұмыс сипаттамасы:

вакуум пеші болат балқытушысының басшылық етуімен вакуум-иінді пештерінде немесе сыйымдылығы 40 т. дейінгі вакуумды-иінді пештерінің блоктарында болат пен балқытпаны балқыту жұмысын жүргізу, пешті тазарту және балқытуға дайындау, шығындалатын пештерді орнату, орталықтандыру және дәнекерлеу, пешті сынау және оны бөлшектеу;

электродқа өртендіні пештен тыс дәнекерлеу;

кристалдандырғыштардан құймаларды алу және ақырын салқындататын құдыққа оларды төсеу.

417. Білуге тиіс:

вакуумдық пештерде болат пен балқытпалардың әр түрлі маркаларын алудың технологиялық процесі;

электрод пен түтіктердің сапасын бақылау ережесі;

пештің, оның негізгі түйіндерінің, вакуумдық түйіндердің және вакуумдық сорғылардың құрылғысы;

пешті салқындату жүйесі; манипулятор арбаларды басқару тәсілдері.

Вакуум пеші болат балқытушысының басшылық етуімен электронды-сәулелі пештерде болат пен балқытпаны (электродтарды) балқыту процесін жүргізген кезде – 3-разряд;

вакуум пеші болат балқытушысының басшылық етуімен вакуумді-иінді пештерінде немесе сыйымдылығы 40 т. және одан астам вакуумды-иінді пештерінің блоктарында болат пен балқытпаны (электродтарды) балқыту процесін жүргізген кезде – 5-разряд.

72. Конвертер болат балқытушысының көмекшісі

Параграф 1. Конвертер болат балқытушысының көмекшісі (екінші), 2-разряд

418. Жұмыс сипаттамасы:

конвертер болат балқытушысының басшылық етуімен шойын құю, қоспалар мен қышқылдандырғыштар қосу, болатты, жартылай өнімді және ванадий қожын ағызу;

сыйымдылығы 5 т. дейінгі конвертерлерге қызмет көрсеткен кезде конвертер болат қорытушысы көмекшісінің (бірінші) басшылық етуімен фурмдарды қағып түсіру және жабу, оларды ауыстыру;

металл сынамаларын іріктеу және температурасын өлшеу;

конвертер жабдықтарын және оның отқа төзімді негіздерін жөндеуге қатысу;

араластырғыштарды, торкрет машинасын жұмысқа дайындау, торкрет массасы компоненттерінің мөлшерлерін басқару;

торкрет массаларын камералық қоректендіргішке айдау;

конвертер футерін торкреттеу кезеңінде камералық қоректендіргіштен торкрет массасын үздіксіз беруді қамтамасыз ету және қоректендіргіштегі қысымды бақылау;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

жұмыс алаңын сынықтардан, металл жиындылардан, лақтырындылардан және қождан жинау.

419. Білуге тиіс:

конвертерлердегі болатты, жартылай өнімді және ванадий қожын балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

торкрет машинасының құрылғысы, жұмыс істеу принципі және техникалық пайдалану ережесі;

балқыту кезінде және конвертерлер мен түптерді жөндеу үшін қолданылатын материалдардың қасиеттері және қызметі;

торкрет массасының құрамы және қасиеттері;

слесарлық іс.

Сыйымдылығы 5 т-дан 10 т-ға дейінгі конвертерлерге қызмет көрсеткен кезде – 3-разряд;

сыйымдылығы 10 т-дан 100 т-ға дейінгі конвертерлерге қызмет көрсеткен кезде – 4-разряд;

сыйымдылығы 100 т-дан 250 т-ға дейінгі конвертерлерге немесе легирленген маркалы болатты балқытқан кезде сыйымдылығы 20 тонна және одан астам конвертерлерге қызмет көрсеткен кезде – 5-разряд;

сыйымдылығы 250 т. және одан астам конвертерлерге қызмет көрсеткен кезде – 6-ші разряд.

Параграф 2. Конвертер болат балқытушысының көмекшісі (бірінші), 3-разряд

420. Жұмыс сипаттамасы:

болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 5 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнімді және ванадий қожын балқыту процесін жүргізу, конвертерді қыздыру, ағын өзек жабу және ашу;

фурмды шығару және жабу, олардың түптерін ауыстыру;

конвертер мойнын жиындылардан тазарту, мойнын отқа төзімді материалдармен майлау;

конвертерге оттегін беретін фурманы күту;

науашаларды тазарту және дайындау;

конвертерге сынықтарды құлатқан кезде арбаны, дозатор таразыларын, сусымалы материалдарды тиеу тетіктерін басқару;

қышқылдандырғыштарды әзірлеу және балқытпаны ағызған кезде оларды шөмішке жеткізу;

конвертерлердің қызмет көрсететін жабдықтарының жағдайын бақылау;

конвертердің ауа қорабының қақпақтарын ашуға арналған тетіктерді басқару;

конвертердің отқа төзімді негіздерін дәнекерлеу үшін отқа төзгіштерді дайындау;

торкрет фурмасының манипуляторын басқару, торкрет соплосының иілетін бұрышын анықтау және оны шығару;

торкреттеу кезеңінде торкрет фурмасы соплосының жағдайын бақылау;

араластырғыштан камералық қоректендіргішке торкрет массасын беруді реттеу;

электр көзіне қосу кабельдеріне оттегін, торкрет массасын, су тасымалдау үшін иілгіш жеңдерді торкрет машинасына қосу және өшіру.

421. Білуге тиіс:

конвертерлердегі болатты, жартылай өнімді және ванадий қожын балқытудың технологиялық процесі;

торкрет машинасының құрылғысы, жұмыс істеу принципі;

спектроскопты техникалық пайдалану ережесі;

шойынның, толтыру және қосу материалдарының және қышқылдандырғыштардың химиялық құрамы және жеке қасиеттері;

қолданылатын оттегінің сипаттамасы.

Конвертер болат балқытушының басшылық етуімен сыйымдылығы 5 т-дан 10 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқыту процесін жүргізген кезде – 4-разряд;

конвертер болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 10 т-дан 100 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқыту процесін жүргізген кезде – 5-разряд;

конвертер болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 100 т-дан 250 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқыту немесе сыйымдылығы 20 т. және одан астам конвертерлерде легирленген маркалы болатты балқыту процесін жүргізген кезде – 6-разряд;

сыйымдылығы 250 т. және одан астам конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқыту процесін жүргізген кезде – 7-разряд.

73. Мартен пеші болат балқытушысының көмекшісі

Параграф 1. Мартен пеші болат балқытушысының көмекшісі (үшінші), 2-разряд

422. Жұмыс сипаттамасы:

балқытпаны ағызғаннан кейін болат ағызу тесігін жабуға, қож тесігін ашуға және жабуға, сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі мартен пешіне шикі құрамды құлатуға, ағызып алуға, ағызуға, қож тостағандарындағы қожды тұнбалауға қатысу;

шикі құрамды дайындау, ұсақтау және пешке жіберу;

ферроқорытпаларын дайындау, кептіру және өлшеу, қышқылсыздандырғыштарды шөмішке тастауға қатысу;

құдықтан металл мен қожды алуға, пештің оттығын дәнекерлеуге, алдынғы және артқы қабырғаларды, құламаларды толтыруға, табалдырықтарды төсеуге, құю машиналарын от алдыруға, отқа төзімді массаларды дайындауға, діңгектерді майлау және пештерді жөндеуге қатысу;

талдау үшін металл және қож сынамаларын дайындау;

қож арбаларын пешке жіберу үшін шығырды басқару;

пешті тазарту және аспаптарын дайындау;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

жұмыс алаңын жинау.

423. Білуге тиіс:

мартен пешінің негізгі бөліктері;

құю машинасының құрылғысы және жұмыс істеу принципі;

металдан жасалған шикіқұрам, құю машиналарының, қождамалардың, ферроқорытпалардың түрлері және олардың сапасына қойылатын талаптар;

болаттың балқытылатын маркаларына арналған шикіқұрам құрамы;

пешті толтыру және жөндеу кезінде қолданылатын отқа төзімді материалдардың құрамы және қасиеттері;

слесарлық іс негіздері.

Сыйымдылығы 25 т-дан 100 т-ға дейінгі мартен пешінде қызмет көрсеткен кезде – 3-разряд;

сыйымдылығы 100 т-дан 500 т-ға дейінгі мартен пешінде қызмет көрсеткен кезде – 4-разряд;

сыйымдылығы 500 т. және одан астам мартен пешінде қызмет көрсеткен кезде – 5-ші разряд.

Ескерту. Сыйымдылығы 100 дейінгі мартен пешінде легирленген және жоғары легирленген болатты балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа жоғары болып белгіленеді.

Параграф 2. Мартен пеші болат балқытушысының көмекшісі (екінші), 3-разряд

424. Жұмыс сипаттамасы:

мартен пеші болат балқытушысы көмекшісінің (бірінші) басшылық етуімен сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі мартен пешінің болат ағызатын және қож тесіктерін жөндеу, ашу және жабу;

қож тостағанындағы қожды және оның тұнбасын ағызып алу;

астауды жылтырату;

қожды қосуға қатысу;

талдау үшін металл және қож сынамаларын іріктеу;

ауа регенераторларын нығыздалған ауамен үрлеу және оларды сумен жуу;

жуғаннан кейін регенераторлардың шетін тығыздау;

бұлтықтар мен қақтарды жою, пештің алауын түзеу;

пеш негіздерін торкреттеу кезінде торкрет машинасының пневможүйесін басқару, оның араластырғышына торкрет ұнтағын және сұйық ерітіндіні біркелкі жеткізілуін қамтамасыз ету;

торкрет машинасын дайындау және торкреттеу орнына орнату.

425. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

мартен пеші жұмысының принципі;

торкрет машинасының құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

шикіқұрам, толтыру және қоспа материалдарының, қышқылсыздандырғыштардың және легірленген қоспалардың құрамы және қасиеттері;

торкрет массасының құрамы және қасиеттері.

Сыйымдылығы 25 т-дан 100 т-ға дейінгі мартен пешінде қызмет көрсеткен кезде – 4-разряд;

сыйымдылығы 100 т-дан 500 т-ға дейінгі мартен пешінде қызмет көрсеткен кезде – 5-разряд;

сыйымдылығы 500 т. және одан астам мартен пешінде қызмет көрсеткен кезде – 6-разряд.

Ескерту. Сыйымдылығы 100 дейінгі мартен пешінде легірленген және жоғары легірленген болатты балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа жоғары болып белгіленеді.

Параграф 3. Мартен пеші болат балқытушысының көмекшісі (бірінші), 4-разряд

426. Жұмыс сипаттамасы:

мартен пеші болат балқытушысы көмекшісінің басшылық етуімен сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі мартен пешінде болат балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

болат ағызатын және қож тесіктерін жөндеу, ашу және жабу;

болат ағызу және қож науашаларын дайындау және қожды ағызу;

шойын құю үшін науашаны орнату;

балқытпаны ағызған кезде ағынды реттеуге арналған шағын тежеуіштердің дұрыс жиналғанын орнатылғанын, діңгектерді жағуға арналған отқа төзімді масса дайындығының сапасын тексеру;

торкрет машинасын басқару және пеш негіздерін торкреттеу;

торкрет массасының шығу ылғалдылығын және жылдамдығын айқындау және реттеу;

балқытпа шығарылғанға дейін және кейін пеш негізінің жағдайын, машинаның жұмысқа дайындығын және оны торкреттеу орнына орналастырылуын тексеру.

427. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесі;

мартен пешінде қызмет көрсетілетін қондырғы;

қождың негізділігі және сұйық қозғалысы және пешке қожды жеткізу бойынша және қож лепешкалары бойынша оларды айқындау;

пешті салқындату және су коммуникациясы, нығыздалған ауа мен бу жүйесі;

газ құбырлары, мұнай шайыр құбырлары және оттегі құбырларының сұлбасы және құрылғысы;

жылу режимі автоматтандыру сұлбасы,

Мартен пеші болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 25 т-дан 100 т-ға дейінгі мартен пешінде болат балқыту процесін жүргізген кезде – 5-разряд;

мартен пеші болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 100 т-дан 500 т-ға дейінгі мартен пешінде болат балқыту процесін жүргізген кезде – 6-разряд;

мартен пеші болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 500 т. одан астам мартен пешінде болат балқыту процесін жүргізген кезде – 7-разряд.

Ескерту. Сыйымдылығы 100 дейінгі мартен пешінде легірленген және жоғары легірленген болатты балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа жоғары болып белгіленеді.

74. Темірді тікелей қалпына келтіру болат балқытушысының көмекшісі

Параграф 1. Темірді тікелей қалпына келтіру болат балқытушысының көмекшісі (екінші), 3-разряд

428. Жұмыс сипаттамасы:

сағатына 2 т-ға дейін метал өндіретін темірді тікелей қалпына келтіру пешіне материалдарды біркелкі толтыру;

жабдықтың жарамды жағдайын, жұмысын және жетектерді, шығыршық таянышты, элеваторларды майлауға, шаң камераларынан шаңдарды тазартуды бақылау;

шикіқұрамды ылғалдандыру және оларды дұрыс араластыруды бақылау;

пеш тетіктерін майлау және оның осьтік қозғалысын жүзеге асыру;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

қызмет көрсететін пешті жөндеуге қатысу.

429. Білуге тиіс:

темірді тікелей қалпына келтірудің технологиялық процесінің негіздері;

пеш және көмекші жабдықтар жұмыстарының принципі;

шикіқұрам және майлау материалдарының құрамы мен қасиеттері;

жабдықтарды майлау жүйесі;

электр слесарлық іс.

Сағатына 2 т. және астам металл өндіретін темірді тікелей қалпына келтіру пешіне материалдар тиеген кезде – 4-разряд.

Параграф 2. Темірді тікелей қалпына келтіру болат балқытушысының көмекшісі (бірінші), 4-разряд

430. Жұмыс сипаттамасы:

темірді тікелей қалпына келтіру болат балқытушысының басшылық етуімен сағатына 2 т-ға дейін метал өндіретін темірді тікелей қалпына келтіру пештерінде жұмсақ темірлер алудың технологиялық процесін жүргізу, түсіру табалдырықтарын және науашаларды тазарту;

талдау үшін сынамалар іріктеу;

жылу режимін реттеу;

жартылай өнім жиынын, көмір шаңын жіберу трактісі мен үрлеу желдеткіштерінің жағдайын, жұмыс алаңдарының жағдайларын, газ және ауа коммуникацияларын, пешті шегендеуді, түсіру табалдырықтарын және түсіру камераларын бақылау.

431. Білуге тиіс:

темірді тікелей қалпына келтірудің технологиялық процесі;

пеш және көмекші жабдықтар құрылғысы;

алынатын жартылай өнім құрамы және қасиеттері;

пешті шегендеу кезінде қолданылатын отқа төзімді материалдар қасиеттері;

газ және су құбырларының сұлбасы.

Темірді тікелей қалпына келтіру болат балқытушысының басшылық етуімен сағатына 2 т. және одан астам металл өндіретін темірді тікелей қалпына келтіру пештерінде қож және жұмсақ темірлер алу процесін жүргізген кезде – 5-разряд.

Параграф 3. Болатты пештен тыс болат өңдеу қондырғысы болат балқытушысының көмекшісі, 4-разряд

432. Жұмыс сипаттамасы:

болатты пештен тыс болат өңдеу қондырғысы болат балқытушысының басшылық етуімен болатты пештен тыс өңдеу қондырғыларында сыйымдылығы 200 т-ға дейінгі шөміштердегі болатты бейтарап газдармен және ұнтақтармен вакуумдау және үрлеу процестерін жүргізу;

вакуум камераларының астына шөміш орнату;

қож қабатының қалыңдығын және металдың температурасын өлшеу;

қышқылдандырғыштарды, легирленген қоспаларды дайындау, кептіру және шанаптарға тиеу;

қож бөлгішті дайындау және қысқа құбырларға орнату;

болатты вакуумдау процесінде теңселту камералары, вакуум түтікшелері тетіктерімен басқару;

ыстық келте құбырдан бұлтықтар мен қақтарды жою және соңғысын ауыстыру;

вакуум камерасының отқа төзімді негіздерін және оның жабдықтарын жөндеуге қатысу;

қызмет көрсету жабдықтары жұмыстарындағы ақауларды анықтау және жою.

433. Білуге тиіс:

болатты пештен тыс өңдеу қондырғыларында болатты қышқылдандыру және легирлеудің технологиялық процесінің негіздері;

болатты пештен тыс болат өңдеу қондырғыларының құрылғысы және жұмыс істеу принциптері;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы, жұмыс істеу принципі және техникалық пайдалану ережесі;

көміртектендіру заттарының, қышқылдандырғыштардың және легирленген қоспалардың құрамы, қасиеттері және металл сапасына әсер етуі;

қондырғылар мен шөміштерді жөндеу үшін қолданылатын отқа төзімді материалдардың құрамы және қасиеттері;

электр слесарлық іс.

Болатты пештен тыс болат өңдеу қондырғысы болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 200 т. және одан астам шөміштердегі болатты бейтарап газдармен және ұнтақтармен вакуумдау мен үрлеу және болатты пештен тыс өңдеу жабдықтары қондырғыларында болаттың арнайы және жоғары легірленген маркаларын вакуумдау процестерін жүргізген кезде – 5-разряд.

Параграф 4. Электрқожды балқыту қондырғысының болат құюшысының көмекшісі, 3-разряд

434. Жұмыс сипаттамасы:

электр қожын қайта балқыту қондырғысы болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі электр қожын қайта балқыту қондырғыларында болат пен балқытпаларды қайта балқытуды жүргізу, қондырғыны қайта балқытуға дайындау, түпшелерді, кристалдандырғыштарды, бағдартқыштарды, суппорттарды тазарту, кристалдандырғыш электродтарды орнату;

штангтарды және түтік шайбаларын тазарту;

қождаманы ұсақтау және қыздыру;

түпшеге түтік орнату;

құймаларды клеймойлау және оларды кристалдандырғыштардан алу және ақырын салқындатылатын құдыққа төсеу;

қызмет көрсету жабдықтары жұмыстарындағы ақауларды анықтау және жою;

аспаптарды дайындау;

қызмет көрсететін қондырғыларды жөндеуге қатысу.

435. Білуге тиіс:

әр түрлі маркалы болаттар мен балқытпаларды қайта балқытудың технологиялық процесі;

электр қожын қайта балқыту қондырғысының құрылғысы және жұмыс істеу принципі;

газ, ауа және су қондырғыларының жұмыс істеу принципі және техникалық пайдалану ережесі;

қож пайда болатын материалдардың жеке және химиялық қасиеттері және құрамы;

электр слесарлық іс.

Электр қожын қайта балқыту қондырғысы болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 25 т. және одан астам электр қожын қайта балқыту қондырғысында болат пен балқытпаларды қайта балқыту және қондырғыларды жұмысқа дайындау процесін жүргізген кезде – 4-ші разряд.

75. Электр пеші болат балқытушысының көмекшісі

Параграф 1. Электр пеші болат балқытушысының көмекшісі (үшінші), 2-разряд

436. Жұмыс сипаттамасы:

түпшелерді қож және металл қалдықтарынан тазартуға, сыйымдылығы 3 т-ға дейінгі электр пештерінің болат шығаратын тесіктерін ашуға және жабуға, пештерді толтыруға және шикіқұрамдарды құлатуға, қождарды ағызып алуға және астауда металдарды араластыруға қатысу;

біліктілігі анағұрлым жоғары электр пеші болат балқытушысы көмекшісінің басшылық етуімен процесс дуплексімен жұмыс кезінде металл құю үшін науашалар мен ойынқыны бұзу;

балқытуға аспаптарды дайындау;

ферроқорытпалар мен қождамаларды ұсақтау және өлшеу және оларды пешке жеткізу;

электродтарды ауыстыруға және пешті шегендеуді жөндеуге қатысу.

437. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін электр пешінің құрылғысы;

шикіқұрам, қалыптастыру, қоспа және отқа төзімді материалдардың құрамы және қасиеттері;

слесарлық іс.

Сыйымдылығы 3 т-дан 25 т-ға дейінгі электр пешінде қызмет көрсеткен кезде – 3-разряд;

сыйымдылығы 25 т. және одан астам электр пешінде қызмет көрсеткен кезде – 4-разряд.

Ескерту:

1) сыйымдылығы 25 т. электр пештерінде арнайы балқытпаларды және жоғары легірленген болатты балқыту кезінде тарифтеу бір разрядқа жоғары белгіленеді.

2) сынықтарды құймаға қайта балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа төмен белгіленеді.

Параграф 2. Электр пеші болат балқытушысының көмекшісі (екінші), 3-разряд

438. Жұмыс сипаттамасы:

электр пеші болат балқытушысы көмекшісінің (бірінші) басшылық етуімен сыйымдылығы 3 т-ға дейінгі электр пештерінде металдық шикіқұрамды, ферроқорытпаларды және қождамаларды құлату;

процесс дуплексімен жұмыс кезінде пешке металл құю үшін төгінді науашасын және ойынқыны бұзу;

электродтарды өсіру мен орнатуға және балқытпаны шығаруға қатысу;

қызмет көрсету жабдықтары жұмыстарындағы ақауларды анықтау және жою.

439. Білуге тиіс:

электр пештерінде болат пен балқытпаларды балқыту процесінің негіздері;

шикіқұрам және толтыру материалдары мен қышқылдандырғыштардың сапасына қойылатын талаптар;

шикіқұрам мен толтыру материалдарының, қышқылсыздандырғыштардың және легірленген қоспалардың физико-химиялық қасиеттері;

пешті шегендеу негіздерінің тәсілдері.

Сыйымдылығы 3 т-дан 25 т-ға дейінгі электр пешінде қызмет көрсеткен кезде – 4-разряд;

сыйымдылығы 25 т. және одан астам электр пешінде қызмет көрсетен кезде – 5-разряд.

Ескерту:

1) сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі электр пештерінде арнайы балқытпаларды және жоғары легірленген болатты балқыту кезінде тарифтеу бір разрядқа жоғары белгіленеді;

2) сынықтарды құймаға қайта балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа төмен белгіленеді.

Параграф 3. Электр пеші болат балқытушысының көмекшісі (бірінші), 4-разряд

440. Жұмыс сипаттамасы:

электр пеші болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 3 т-ға дейінгі электр пештерінде болат пен балқытпаларды балқытудың технологиялық процесін жүргізу, электродтарды өсіру және орнату, балқытпаларды шығару;

балқытпаны шығарғаннан кейін түпшені қож бен металл қалдықтарынан тазарту;

пешті толтыру және түпшені қайнату, шикіқұрамды құлату, құлатқаннан кейін оны жаю, қождаманы пешке жіберу;

қожды ағызу, металды араластыру және электродтар жағдайларын бақылау;

химиялық талдауға металл мен қож сынамаларын іріктеу;

шығару тесігін ашу және жабу, оның жарамды жағдайын қамтамасыз ету;

металды пешке құю үшін ойынқының бас науашасының жағдайын және оның дайындығын бақылау.

441. Білуге тиіс:

электр пештерінде болат пен балқытпалардың әр түрлі маркаларын балқытудың технологиялық процесі;

электр пештері;

электр пештерінің құрылғысы және жұмыс істеу принципі;

электр техникасының негіздері.

Электр пеші болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 3 тоннадан 25 т-ға дейінгі электр пештерінде болат пен балқытпаларды балқыту процесін жүргізген кезде – 5-разряд;

электр пеші болат балқытушысының басшылық етуімен сыйымдылығы 25 т. және одан астам электр пештерінде болат пен балқытпаларды балқыту процесін жүргізген кезде – 6-разряд;

Ескерту:

1) сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі электр пештерінде арнайы балқытпаларды және жоғары легірленген болатты балқыту кезінде тарифтеу бір разрядқа жоғары белгіленеді;

2) сынықтарды құймаға қайта балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа төмен белгіленеді.

76. Болат құюшы

Параграф 1. Болат құюшы, 2-разряд

442. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі шөміштерден болат құю кезінде аралық қондырғысының тежеуіштерін басқару;

болат құюға қатысу;

біліктілігі анағұрлым жоғары болат құюшының басшылық етуімен сауытқорамдардағы құймаларды қақпақтармен жабу және оларды түсіру;

сауытқорамдарға графитті, люнкеритті, алюминийді және басқа да термикалық қоспаларды тиеу;

болат құю және аралық шөміштер шегенін бұзу;

кристалдандырғыштарды тазалау және себелеу, ойынқыларды, қашыртқыларды, майлауларды тазарту және оларды балқытпаларды құюға дайындау;

материалдар мен технологиялық аспаптарды құюға дайындау;

кристалдандырғыштарды алдын ала майлау;

құю аралығында жиындыны, қожды және қоқысты жинау;

қызмет көрсету жабдықтары жұмысындағы ақауларды анықтау және жою. 443. Білуге тиіс:

болат құю процесінің негіздері;

аралық және болат құятын шөмішті тежеу тетігінің құрылғысы;

болат құю шөміштерін шегендеу үшін және тежеуіштерді жинау үшін қолданылатын отқа төзімді материалдар құрамы және қасиеттері;

болаттың әр түрлі маркаларына арналған сауытқорамдар мен түпшелер түрлері.

Параграф 2. Болат құюшы, 3-разряд

444. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі шөміштерден болат құюға құю аралығында берілген сауытқорам құрамдарын дайындау;

сыйымдылығы 100 т. және одан астам шөміштерден болат құю кезінде, сапасы жоғары балқытпалар мен болат маркаларын құю кезінде, сыйымдылығы 300 т-ға дейінгі шөміштерден конвертерлік болатты құю кезінде аралық қондырғысының тежеуіштерін басқару;

түпшелер мен сауытқорамдарды үрлеу, төсеніштерді төсеу;

біліктілігі анағұрлым жоғары болат құюшының басшылық етуімен балқытпаны құю процесінде оны "тағандаған" кезде сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі болат құю шөмішінің болат тесігін оттегімен жуу;

сауытқорамдардағы құймаларды қақпақтармен жабу және оларды түсіру.

445. Білуге тиіс:

әр түрлі маркалы болатты құю техникасының негіздері;

құйылатын болаттың химиялық және жеке қасиеттері;

құйылатын болат сапасына қойылатын талаптар және сауытқорам құрамын құюға дайындау.

Параграф 3. Болат құюшы, 4-разряд

446. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі шөміштерден болат құйған кезде ағындарды ауытқытпау, стақанды тазарту және шөміштегі болат тесікті оттегімен жуу;

сыйымдылығы 100 т. және одан астам шөміштерден балқытпаларды құюға, сапасы жоғары балқытпалар мен болат маркаларын құюға, сыйымдылығы 100 т-дан 300 т-ға дейінгі шөміштерден конвертерлік болатты құюға құю аралығында берілген сауытқорам құрамдарын дайындау;

сыйымдылығы 300 т. және одан астам шөміштерден конвертерлік болатты құю кезінде аралық қондырғысының тежеуіштерін басқару;

тежеуіштерді беру;

біліктілігі анағұрлым жоғары болат құюшының басшылық етуімен болат құю және аралық шөміштерде тежеуіштер орнату, пеш стендіне болат құю шөмішін орнату;

болатты қашықтықтан құю қондырғысын ретке келтіру және басқару, талдау үшін сынамаларды іріктеу, болат құю шөміштерін металл мен қож қалдықтарынан тазарту;

дайындамаларды үздіксіз және жартылай құю машиналарына қызмет көрсеткен кезде аралық шөміштерді дайындау және орнату, түтіктермен кристалдандырғыштар арасындағы саңылауларды жабу жұмыстарын орындау;

темір жол вагондарына болат және қож "төрт тағандарын" тиеу;

қож тостағандарын жеткізу;

қақпақты, графитті, люнкеритті, оттегі балондарын, түтікшелерін және қажетті материалдарды балқытуға шығаруға дайындау;

болат құю құрамдарының дайындық сапасын тексеру.

447. Білуге тиіс:

болат балқытудың технологиялық процесінің негіздері;

болат құю технологиясы;

дайындамаларды үздіксіз және жартылай үздіксіз құю машиналарының құрылғысы және жұмыс істеу принципі;

болат құю үшін металл температурасының маңызы.

Параграф 4. Болат құюшы, 5-разряд

448. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі шөміштерден болат құюды жүргізу және болат құю жылдамдығын реттеу;

сыйымдылығы 100 т. және одан астам шөміштерден болат құю кезінде, сапасы жоғары балқытпалар мен болат маркаларын құю кезінде, сыйымдылығы 100 т-дан 300 т-ға дейінгі шөміштерден конвертерлік болатты құю кезінде ағындарды ауытқытпау, стақанды тазарту және шөміштегі болат тесікті оттегімен жуу;

сыйымдылығы 300 т. және одан астам шөміштерден конвертерлік болатты құюға құю аралығында берілген құрамдарды дайындау;

болат құю және аралық шөміштеріне тежеуіштер орнату;

пештегі стендке болат құю шөмішін орнату, шөміш тостағанын ауыстыру;

болат құю құрамдарын және қышқылсыздандырғыштарды уақытылы жеткізуді, балқытпаларды шығаруға шөміштерді және құю алаңдарын дайындауды қамтамасыз ету.

449. Білуге тиіс:

болатты кристалдандыру негіздері;

құймалардың ішкі кемістіктері;

болат құю жылдамдығының металл сапасына әсер етуі.

Сыйымдылығы 100 т. және одан астам шөміштерден болат құйған кезде, сапасы жоғары балқытпалар мен болат маркаларын құйған кезде, сыйымдылығы 100 т-дан 300 т-ға дейінгі шөміштерден конвертерлік болатты құйған кезде, құю кезінде ағындарды ауытқытпау, стақанды тазарту және шөміштегі болат тесікті оттегімен жуу кезінде – 6-разряд;

сыйымдылығы 300 т. және одан астам шөміштерден конвертерлік болатты құю кезінде – 7-разряд.

77. Вакуум пешінің болат құюшысы

Параграф 1. Вакуум пешінің болат құюшысы, 5-разряд

450. Жұмыс сипаттамасы:

вакуумды-иінді пештерінде немесе сыйымдылығы 40 т-ға дейінгі вакуумды-иінді пештерінің блоктарында және электрондық-сәулелік пештерде болат пен балқытпаны қайта балқытудың технологиялық процессін жүргізу;

балқытуды жүргізу есебі және бағдарламаны енгізу;

вакуум сорғыларын құсу, қызмет көрсету және тоқтату, пешті тазарту және толтыру;

шығындалатын электродтарды белгілеу, ауытқытпау және дәнекерлеу, пешті ағызып алу және металдың ағуын тексеру;

пешті қосу, отырылған ішкі ойықты табу;

қайта балқытудың технологиялық режиміне сәйкес балқытудың электрлік режимін орнату және реттеу;

пешті оқтамдау және бөлшектеу;

пешті қарау;

электродтарды дайындау, түтікті шайбыларды, қож қоспаларының және балқытуға арналған басқа да материалдардың сапасын бақылау;

пеш жабдығының және вакуумды блок, электрондық зеңбіректер, қорек көздерінің, су салқындатқыш және вакуум жүйесінің жағдайларын қадағалау;

пештің вакуумдық және су салқындатқыш жабдықтарын ретке келтіруге қатысу;

вакуум пеші болат балқытушысы көмекшісінің бригадасына басшылық ету.

451. Білуге тиіс:

вакуумды-иінді немесе электрондық сәулелі пештерде болат пен балқытпалардың әр түрлі маркаларын алудың технологиялық процесі;

металды тазартудың, газсыздандырудың, дистилляциялаудың, кристалдандырудың, қышқылсыздандырудың және басқа да

физикалық-химиялық процестерінің негіздері;

пеш жабдығының құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

пештің негізгі электрлік сұлбасы;

генератордың немесе электронды зеңбіректің қуаттылығы;

процесті автоматты түрде реттеу жүйесі;

металда ақаулардың туындау себептері және оларды жою жолдары;

электродтар сапасына қойылатын талаптар.

Вакуум пеші болат қорытушысының басшылық етуімен электронды-сәулелі пештерде болат пен балқытпаны (электродтарды) балқыту процесін жүргізген кезде – 3-разряд;

вакуумды-иінді пештерінде немесе сыйымдылығы 40 т. және одан астам вакуумды-иінді пештерінің блоктарында болат пен балқытпаларды қайта балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде (орта кәсіптік білім талап етіледі) – 6-разряд.

78. Конвертердің болат құюшысы

Параграф 1. Конвертердің болат құюшысы, 4- разряд

452. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 5 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнімді және ванадий қожын балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

конвертерді қыздыру, шойын құю, конвертерлерге қоспалар мен қышқылдандырғыштарды қосу, болатты, жартылай өнімді және қожды ағызу;

ағын өзекті жабу және ашу;

үрлеу процесінде ауа, оттегін және бу жеткізуді реттеу;

конвертер мойнының, түбінің, шойын науашаларының, автоматтың және басқа да жабдықтарының сапалы жағдайын қамтамасыз ету;

конвертерде металл балқытудың дайындығын айқындау;

жарамды аспаптардың, кеннің, белгіленген сападағы қоспалар мен толтыратын материалдардың болуын тексеру;

жөндеуден кейін конвертер жабдығын қабылдап алуға қатысу;

қызу жөндеу кезінде конвертер шегенін торкреттеу жұмысын ұйымдастыру және басшылық ету;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау және оттегі мен торкрет массасының шығынын реттеу;

қызмет көрсететін жабдықтарды жөндеу жұмыстарын орындау;

конвертер болат балқытушысы көмекшісінің бригадасына басшылық ету.

453. Білуге тиіс:

конвертерлердегі болатты, жартылай өнімді және ванадий қожын балқытудың технологиялық процесі;

шойын, толтыру және қоспа материалдарының және қышқылдандырғыштардың химиялық құрамы және жеке қасиеттері;

конвертер жабдықтарының құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

балқытуды үрлеу үшін оттегін қолдану тәсілдері және оның балқыту процесін жеделдетуге әсер етуі.

Сыйымдылығы 5 т-дан 10 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде – 5-разряд;

сыйымдылығы 10 т-дан 100 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде – 6-разряд;

сыйымдылығы 100 т-дан 250 т-ға дейінгі конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқытудың немесе сыйымдылығы 20 т. және одан астам конвертерлерде легирленген маркалы болатты балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде – 7-разряд;

сыйымдылығы 250 т. және одан астам конвертерлерде болат, жартылай өнім, ванадий қожын балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде (орта кәсіби білім қажет) – 8-разряд.

79. Мартен пешінің болат құюшысы

Параграф 1. Мартен пешінің болат құюшысы, 5-разряд

454. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі мартен пештерінде болат балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

балқытуды шикіқұрамдау, шикіқұрамды құлату және қыздыру, шойын құю, пешке отын мен ауа жеткізуді реттеу;

қожды әкелу және қождың негізділігі және сұйық қозғалысын, қоспалардың жану жылдамдығын реттеу;

қожды ағызып алуды және пеш астауында металды араластыруды қадағалау;

сынамаларды уақытылы реттеу және балқытпаның дайын екендігін айқындау;

металлмен қожды шығару;

пешті толтыру, діңгектерді майлау, табалдырықтарды себу, шойын құю үшін науашаларды орнату;

пештің отқа төзімді негіздерінің, автоматының және қақпақшаларды лақтыру тетіктерінің және пештің басқа да жабдықтарының жарамды жағдайларын қадағалау;

пештің ыстық және суық жөндеу жұмыстарын орындау;

жөндеуден кейін пешті қабылдап алуға қатысу;

мартен пеші болат балқытушысы көмекшісінің бригадасына басшылық ету.

455. Білуге тиіс:

мартен пешінде болат балқытудың технологиялық процесі;

қождың негізділігі және сұйық қозғалысы және пешке қожды жеткізу бойынша және қож лепешкалары бойынша оларды айқындау;

мартен пешінің құрастырылған ерекшеліктері;

шикіқұрам, толтыру және қоспа материалдарының, қышқылдандырғыштардың және легирленген қоспалардың құрамы мен қасиеттері;

пеш өндірісіне арналған шикә материалдарды дайындау мәні және балқытылатын болаттың сапасы;

мартендік балқытуға арналған сұйық шойынды дайындаудың қазіргі заманғы әдістері;

жылы режим автоматикасының реттеуші құрылғысы және жқмыс істеу принципі;

мартен балқытпасын қарқындандыру процесінің мәні және қарқындандыру әдістері.

Сыйымдылығы 25 т-дан 100 т-ға дейінгі мартен пешінде болат балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде – 6-разряд;

сыйымдылығы 100 т-дан 500 т-ға дейінгі мартен пешінде болат балқытудың теехнологиялық процесін жүргізген кезде – 7-разряд;

сыйымдылығы 500 т. одан астам мартен пешінде болат балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде (орта кәсіптік білімді талап етеді)– 8-ші разряд.

Ескерту:

сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі мартен пешінде легірленген және жоғары легірленген болатты балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа жоғары болып белгіленеді.

80. Темірді тікелей қалпына келтіру пешінің болат балқытушысы

Параграф 1. Темірді тікелей қалпына келтіру пешінің болат балқытушысы, 5-разряд

456. Жұмыс сипаттамасы:

сағатына 2 т-ға дейін метал өндіретін темірді тікелей қалпына келтіру пешінде қож және жұмсақ темір алудың технологиялық процесін жүргізу;

балқыту процесін, шикі зат және отын шығыстарының, жабдықтардың және пешті шегендеу жағдайын, сондай-ақ бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

пеш жұмысы журналын жүргізу;

пешті жөндеу;

жөндеуден кейін пешті және тетіктерді қабылдап алуға қатысу.

457. Білуге тиіс:

қож және жұмсақ темір алудың технологиялық процесі;

пеш және көмекші жабдықтардың, газ және су коммуникацияларының құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

алынатын жартылай өнімнің химиялық құрамы және қасиеттері;

материалдар шығындарының нормалары.

Сағатына 2 т. және астам темір өндіретін темірді тікелей қалпына келтіру пештерінде қож және жұмсақ темір алудың технологиялық процесін жүргізген кезде (орта кәсіби білім қажет) – 6-разряд.

81. Пештен тыс болат өңдеу қондырғысының болат балқытушысы

Параграф 1. Пештен тыс болат өңдеу қондырғысының болат балқытушысы, 5-разряд

458. Жұмыс сипаттамасы:

пештен тыс болатты өңдеу қондырғыларында сыйымдылығы 100 т-ға дейінгі шөміштердегі болатты бейтарап газдармен және ұнтақтармен вакуумдау және үрлеу процестерін жүргізу;

көміртектің мөлшері бойынша қышқылдандырғыштар мен легирленген қоспалардың қажетті санының, температурасын және металдың салмағын есептеу;

берілген химиялық құрамға дейін металды қышқылдандыру және легирлеу;

металдағы көміртек мөлшерін белгіленген шекке дейін әкелу;

вакуум камерасының және қондырғы жабдығының отқа төзімді негіздерінің жарамды күйін қадағалау;

қондырғы жабдықтарын ретке келтіруге қатысу;

қондырғы жабдықтарын жөндеу.

459. Білуге тиіс:

болатты болат балқыту агрегаттарында балқытудың, пештен тыс болат өңдеу қондырғыларында болатты қышқылдандыру және легирлеудің технологиялық процестері;

қызмет көрсету жабдықтарының құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

балқытпаны шығарғаннан кейін және вакуумдау кезінде металдың салмағын және температурасын айқындау әдістері;

шығарылған балқыту металының химиялық құрамына, салмағына және температурасына байланысты қышқылсыздандырғыштар мен легирленген қоспалардың қажетті санын есептеу әдістері;

процестерді автоматты түрде реттеу жүйесі; металда ақаулардың туындау себептері және оларды жою жолдары.

Пештен тыс болат өңдеу қондырғыларында сыйымдылығы 10 т-дан 200 т-ға дейінгі шөміштердегі болатты бейтарап газдармен және ұнтақтармен вакуумдау мен үрлеу процестерін жүргізген кезде – 6-разряд;

Пештен тыс болат өңдеу қондырғыларында сыйымдылығы 200 т. және одан астам шөміштердегі болатты бейтарап газдармен және ұнтақтармен вакуумдау мен үрлеу және болаттың арнайы және жоғары легирленген маркаларын вакуумдау процестерін жүргізген кезде (орта кәсіптік білімді талап етеді) – 7-разряд.

82. Электр қожын қайта балқыту қондырғысының болат балқытушысы

Параграф 1. Электр қожын қайта балқыту қондырғысының болат балқытушысы, 5-разряд

460. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі электр қожын қайта балқыту қондырғыларында болат пен балқытпаларды қайта балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

қондырғыны қайта балқытуға дайындау;

электрлік режим процесі барысында кристалдандырғыштар мен түпшелерді салқындатуды орнату және реттеу;

электродтарды орнату, кристалдандырғыштар мен түпшелерді тазарту және қожды қосымдау жұмысын орындау;

қождың, электродтардың, түтік шайбыларының сапасын, қолданылатын қоспалар мен материалдардың болуын және сапасын бақылау;

қондырғы жабдықтарының күйін қадағалау;

қондырғы жабдықтарын жөндеу.

461. Білуге тиіс:

электр қожын қайта балқыту қондырғысының, басқару аппаратурасының және бақылау-өлшеу құралдарының құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

қож пайда болатын материалдардың жеке және химиялық қасиеттері және құрамы;

қондырғы трансформаторының электрлік сипаттамасы;

электрмен жабдықтау сұлбасы;

тұтандыру және жұмыс қождамасының қасиеттері, құрамы мен қызметі;

инертті газдардың қасиеттері және олармен жұмыс істеу ережесі;

қондырғыны салқындату жүйесі, болаттың әр түрлі маркалы құймаларда ақаулардың туындау себептері.

Сыйымдылығы 25 т. және одан астам электр қожын қайта балқыту қондырғысында болат пен балқытпаларды қайта балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде (орта кәсіби білім қажет) – 6-разряд.

83. Электр пешінің болат балқытушысы

Параграф 1. Электр пешінің болат балқытушысы, 5-разряд

462. Жұмыс сипаттамасы:

сыйымдылығы 3 т-ға дейінгі әр түрлі электр пештерінде болат пен балқытпаларды балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

электродтарды өсіру және орнату;

пеш жұмысының электрлық және жылу режимдерін бақылау және реттеу;

балқытпан шығару;

электр энергиясының үнемді шығыстарын, пеш пен оның жабдықтарының күйін, пеш арқауының салқындауын және бақылау-өлшеу құралдары күйлерін қадағалау;

жөндеуден кейін пешті қабылдауға қатысу;

қызмет көрсететін жабдықтарды жөндеу;

электр пешінің болат балқытушысы көмекшісінің бригадасына басшылық ету.

463. Білуге тиіс:

электр пештерінде болат пен балқытпалардың әр түрлі маркаларын балқытудың технологиялық процесі;

пеш жабдықтарының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

шикіқұрам және толтыру материалдарының, қышқылсыздандырғыштар мен легирленген қоспалардың физико-химиялық қасиеттері мен құрамы;

электрұстағыш мен электродтар қозғалысы тетіктерінің түрлері және оларға қойылатын талаптар;

пеш тарнсформаторларының нақты қуаты және жол берілетін жұктемелер;

балқытуды қарқындандыру әдістері; электр техникасының негіздері.

Сыйымдылығы 3 т-дан 25 т-ға дейінгі электр пештерінде болат пен балқытпаларды балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде (орта кәсіби білім қажет)– 6-разряд;

сыйымдылығы 25 т. және одан астам электр пештерінде болат пен балқытпаларды балқытудың технологиялық процесін жүргізген кезде (орта кәсіби білім қажет)– 7-разряд;

Ескерту:

1) сыйымдылығы 25 т-ға дейінгі электр пештерінде арнайы балқытпаларды және жоғары легірленген болатты балқыту кезінде тарифтеу бір разрядқа жоғары белгіленеді;

2) сынықтарды құймаға қайта балқытқан кезде тарифтеу бір разрядқа төмен белгіленеді.

5 – бөлім. Прокаттау өндірісі

84. Кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеуші

Параграф 1. Кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеуші, 3-разряд

464. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеушінің басшылығымен 20 пішін өлшемді және роликті реттеу машиналарында біліктеу сұрыптарымен рельсарқалық және сызықтық-сорттық прокаттау станогында кілетті бөлшектеу, жинақтау және жинау;

солқылдақ агрегаттар прокаттау стандарында кілетті бөлшектеу, жинақтау және жинауға қатысу;

білікті және білік арматураларын ауыстыруға қатысу, оларды стендте және станда, кілетті реттеуде және жүк асында сынап көру;

білікті кілетке кран арқылы беру және алмастырылған біліктерді жинау;

қызмет көрсетілетін құралдарды жөндеуге қатысу.

465. Білуге тиіс:

болаттың түрлі маркаларын прокаттау және пішіндеу процесінің негіздері;

білік және білік арматуралары дайындалатын металл маркалары;

біліктерді қайта өңдеу тәсілдері және оларға қойылатын техникалық талаптар;

станда прокатталатын болат сұрыптары мен маркалары;

қызмет көрсетілетін құралдармен жұмыс принципі,

слесарлық іс.

Параграф 2. Кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеуші, 4-разряд

466. Жұмыс сипаттамасы:

кілеттерді стендке дайындау, жинақтау, жинау, бөлшектеу, реттеу және сызбаларға және реттеу карталарына сәйкес 20 пішін өлшемді және роликті реттеу машиналарында біліктеу сұрыптарымен рельсарқалық және сызықтық сорттау прокаттау станына орнатуға қатысу;

кілеттерді блюмингте, рельсарқалық және сызықты сұрыпты прокаттау стантарда 20 пішін өлшемді, үзіліссіз, ұсақ сұрыпты, сым станы, штрипс және табақтық станда, 600 және 650 ірі сұрыптау стандарында кейіннен кілеттерді орналастырумен солқылдақ агрегаттарда бөлшектеу, жинақтау және жинау; арматура дайындау және біліктілігі анағұрлым жоғары кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеушінің басшылығымен роликті реттеу машиналарында рельсарқалық және ірі сұрыптау станында білікті жаншып-қақтау;

стан кілетінде біліктер мен білік арматураларын ауыстыру және даярлағаннан кейін оны қабылдау;

кілеттердің қосалқы жабдықтарын: сызғыш, сым, муфта, шпиндель және тағы баска дайындау және жөндеу;

білік санын және олардың техникалық жарамдылығын есепке алу;

біліктерді сөреде сақтау және оларды бұзылуы мен тоттануының алдын алу;

біліктерді қайта қайрауға және қайта пішіндеуге беру және оларды өңдеуден кейін қабылдап алу.

467. Білуге тиіс:

болаттың түрлі марқаларын прокаттау және пішіндеу процесі;

қызмет көрсетілетін орнақтар мен солқылдақ агрегаттар кілетін қалыпқа келтіру әдістері;

қызмет көрсетілетін орнақтар мен агрегаттар құрылысы;

біліктерді сақтау және тоттанудың алдын алу тәсілдері.

Параграф 3. Кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеуші, 5-разряд

468. Жұмыс сипаттамасы:

кілеттерді стендке дайындау, жинақтау, жинау, бөлшектеу, реттеу және 20 пішін өлшемді және роликті реттеу машиналарында біліктеу сұрыптарымен үзіліссіз, ұсақ сұрыпты, сым орнағы, штрипс және табақтық станда, 600 және 650 ірі сұрыптау стандарында кейіннен кілеттерді орналастырумен блюмингте, рельсарқалық және сызықтық сорттау біліктеу орнағында орнатуға қатысу;

орнақта кілеттерді дайындау және жаншып-қақтау;

арматура дайындау және біліктерді роликті реттеу машиналарында рельсарқалық және ірі сұрыптау орнақтарында жаншып-қақтау;

біліктілігі анағұрлым жоғары кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеушінің басшылығымен кең жолақты аралықты прокаттау орнақтарында кілет дайындау, бөлшектеу, жинақтау, жинау және реттеу.

469. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін орнақтар кілеті мен солқылдақ агрегаттарды реттеу әдістері;

білік пен білік арматураларының істен шығу себептері;

прокаттау орнақтарының құрылымдық ерекшеліктері.

Параграф 4. Кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеуші, 6-разряд

470. Жұмыс сипаттамасы:

кілетті стендте дайындау, жинақтау, жинау, бөлшектеу және реттеу және оларды кең жолақты аралықты прокаттау орнақтарына орнатуға қатысу.

471. Білуге тиіс:

кең жолақты аралықты прокаттау станын реттеудің әдістері.

85. Пішінді иілгіш агрегатын біліктеуші

Параграф 1. Пішінді иілгіш агрегатын біліктеуші, 3-разряд

472. Жұмыс сипаттамасы:

металды пішіндеудің технологиялық процесін жүргізуге қатысу. орнаққа орамдарды беру;

орам дайындамаларынан буып-түю жолақтарын алу;

тізбекті тарқату транспортерінде орамдардың қозғалысын бақылау және орамның соңын қырғыш немесе магнитті имекке беру;

дайын пішінді қораптарға салу және өлшеу үшін таразыға қою;

қоймаға тасымалдау үшін қораптарды ілмектеу;

біліктерді жаншып-қақтау мен реттеуге, қораптың берілген ұзындығы мен еніне таяныш орнатуға, құралды жөндеуге қатысу.

473. Білуге тиіс:

металды пішіндеудің технологиялық процесінің негіздері;

пішінді иілгіш агрегат жұмысының принципі;

пішін әзірленетін болат сұрыптары мен маркалары;

біліктерді жаншып-қақтау тәртібі;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Пішінді иілгіш агрегатын біліктеуші, 4-разряд

474. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз көп кілетті солқылдақ агрегатының бастапқы және орташа топ кілетінде металдың әр түрі мен пішіндерін пішіндеудің технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс істеп тұрған кілеттерде біліктердің үстіңгі қабаты мен олардың салқындауын, металды пішіндеу жылдамдығын және кілеттегі қысымды, технологиялық майлауды бақылау;

жұмыс істеп тұрған біліктер мен бағыттаушы роликтерді жаншып-қақтауға, агрегатты, реттеу машиналарын, ұшатын қайшыларды реттеуге қатысу:

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оларды жөндеуге қатысу.

475. Білуге тиіс:

металды пішіндеудің технологиялық процесі;

солқылдақ агрегаттар мен бақылау-өлшеу құралдарының бастапқы және орташа топ кілеті аспабының құрылысы мен техникалық пайдалану тәртібі;

бүгілген пішіндер дайындалатын болат сұрыптары және маркалары;

біліктердің сыртқы қабатына қойылатын талаптар; слесарлық іс.

Параграф 3. Пішінді иілгіш агрегатын біліктеуші, 5-разряд

476. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз көп кілетті солқылдақ агрегаты кілетінің бастапқы тобында металдың түрлі маркалары мен пішіндерін бейімдеудің технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс біліктері мен бағыттаушы роликтерді жаншып-қақтау;

агрегатты реттеу.

477. Білуге тиіс:

металды пішіндеудің технологиялық процесі;

солқылдақ агрегаты кілетінің бастапқы тобына жабдықты орнату және техникалық пайдалану ережелері;

металды пішіндеудегі ақау түрлері және оларды жою әдістері;

агрегатты және оның түйіндерін қалыпқа келтіру тәсілдері.

Параграф 4. Пішінді иілгіш агрегатын біліктеуші, 6-разряд

478. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз көп кілетті солқылдақ агрегаты кілетінің бастапқы тобында металдың түрлі маркалары мен пішіндерін бейімдеудің технологиялық процесін жүргізу;

металды пішіндеудің жылдамдығын реттеу;

бастапқы келтіру қозғалтқышының жүктемесін, реттеу машинасы, ұшатын қайшы, беру құрылысының барлық жүйесі: рольганг, шлеппер және басқалардың жұмысын, қатар жиынтығы тетігін және пакеттерді қалыптауды бақылау;

пішінделген металды кептіру, майлау және буып-түюді бақылау;

агрегатты қалыпқа келтіруге, жұмыс біліктері мен бағыттаушы роликтерді жаншып-қақтауға басшылық жасау;

реттеу машинасын, ұшатын қайшыларды, қатар жиынтығы тетігін реттеу;

жөндеуден кейін агрегатты қабылдап алуға қатысу.

479. Білуге тиіс:

үзіліссіз көп кілетті солқылдақ агрегаттың құрылымдық ерекшеліктері;

білік әзірленетін болат маркасы, оны өңдеу тәсілдері және оларға қойылатын техникалық талаптар;

біліктер мен білік арматурасының істен шығу себептері.

86. Ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі

Параграф 1. Ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі, 4-разряд

480. Жұмыс сипаттамасы:

20 пішін өлшемге дейінгі прокаттау сұрыптарымен сызықты орта сұрыпты және ұсақ сұрыпты стантар кілетінің жекелеген топтарында немесе жекелеген кілеттерінде болаттың түрлі маркаларының пішіндері мен қималары ыстық металын прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

қызмет көрсетілетін кілеттерде металдың прокатталатын маркалары мен пішініне байланысты біліктің жай-күйі мен прокаттау қарқынын реттеу;

жазбаларды біліктерге беру және олардың біліктен шығуын бақылау;

жұқа қаңылтыр және дуо-реверсивті емес орнақтарда қысу құрылғысы тетігін басқару;

металл температурасын, прокатта металл пішінінің дұрыстығын және оны жекелеп өлшеуді жүзеге асыруды бақылау;

сынаманы іріктеу;

бір пішіннен келесіге өзгергенде қызмет көрсетілетін кілетте білік арматурасын, пішіні өзгерген құрылғыларды, бағыттаушы роликтерді орнату және реттеу;

қызмет көрсетілетін кілеттерді бөлшектеу және жинау, біліктерді жаншып-қақтау және реттеу, істен шыққан арматураны және ішпектерді ауыстыру;

айналмаларды, сымдар мен өткізгіштерді бөлшектеу және жинау;

біліктердің салқындауы мен майлауды бақылау;

жөндеуден кейін қызмет көрсетілетін кілетті жөндеу мен қабылдауға қатысу;

қызмет көрсетілетін құралдың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

481. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін станда металл прокаттаудың технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін орнақ кілетін, қысым құрылғысын, қосымша жабдықты орнату, жұмыс принципі және техникалық пайдалану тәртібі;

білікті металдың алуы кезінде қолданылатын күштер; білікті калибрлеу;

болат маркасы бойынша сору коэффициенті және шығын нормалары;

прокаттау кезінде металл ақауының түрлері және себептері;

слесарлық іс.

Параграф 2. Ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі, 5-разряд

482. Жұмыс сипаттамасы:

трио станда; кілеттің жекелеген топтарында немесе үзіліссіз дайындама, құбыр дайындау және сутун стандарында, рельсарқалық, ірі сұрыпты және сым орнақтарда, табанды үзіліссіз және жартылай үзіліссіз орнақтарда, сызықты дайындама және сутун орнақтарының, әмбебап трио орнақтың алдыңғы жағында; бір кілетті қалың табақты дуо-реверсивті және әмбебап дуо стандардың артқы жағында;

үзіліссіз сортты (штрипс) орнақтардың аралық кілеттерінде; 20 және одан да көп пішін өлшемді прокат сұрыптарымен немесе болаттың сапалы маркалары сұрыптарымен сызықтық орташа сұрыпты және ұсақ сұрыпты станның аралық кілеттерінде;

20 пішін бейінді прокаттау сұрыптарымен орташа сұрыпты және ұсақ сұрыпты станның бастапқы кілеттерінде, құрсау прокаттау стандарында;

дуо қалың табақты тандем стандары кілеттерінде; қысу құрылғысында және жұқа қаңылтыр дуо-реверсивті станның алдыңғы және артқы жағында;

айыр прокаттау және доңғалақ прокаттау стандарында, шар прокаттау станында металдың түрлі маркалары мен пішіндерін бейімдеудің технологиялық процесін жүргізу;

бір кілетті табақты трио станында, кілеттің жекелеген топтарында болаттың түрлі маркалары, пішіндері және қималарының ыстық металды прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

кілеттің жекелеген топтарында немесе пакеттерді түптеу процесін жүргізу. Жөндеуден кейін станды қабылдауға қатысу.

483. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін ортақтарда болаттың түрлі маркалары металын прокаттаудың технологиялық процесі;

прокаттау кезінде металл пішіні өзгеруінің сызбасы;

барлық типтегі қызмет көрсетілетін прокаттау стандарының құрылысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалануға беру тәртібі;

прокатталатын металл сапасына мемлекеттік стандарттар талаптары.

Параграф 3. Ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі, 6-разряд

484. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз дайындама және құбыр дайындау стандарында, үзіліссіз, жартылай үзіліссіз және сұрыпты прокаттау және штрипс стандарында, сызықты ірі сұрыпты стандарда, металды 5 желіге дейін прокаттағанда сызықты прокаттау стандарында;

650 ірі сұрыпты ортақтардың бастапқы сызығында;

20 және одан астам солқылдақ прокаттау сұрыптарында немесе болаттың сапалы маркалары сұрыптарында орта сұрыпты және ұсақ сұрыпты кілеттердің бастапқы тобында;

рельсаралық станның бастапқы және бастапқыдан бұрынғы кілеттерінде;

үзіліссіз және жартылай үзіліссіз табақты стандарда;

сым станының қысымды, бастапқы және бастапқыдан бұрынғы кілет топтарында; тандем қалың табақты стандарда трио және кварто кілеттерде;

қалың табақты трио және дуо-реверсивті станның алдыңғы жағынан, дуо әмбебап стандарында, электр техникалық және басқа да болаттың сапалы маркаларын прокаттауда қалың табақты дуо-реверсивті станда, қызу мен жоңқаны пайдалана отырып, жабық түпті шатырда болаттың түрлі маркаларын, пішіндері мен қималарының ыстық металын прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

кілеттерді бөлшектеу және жинау, кілеттерді қақтап-жаншу және біліктерді реттеу, істен шыққан арматура мен ішпектерді ауыстыру, айналма, сым және ішпектерді орналастыруға басшылық жасау;

жабдықтың және станның бақылау-өлшеу аппаратурасының жұмысын бақылау және олардың жұмысының сақталуын және үздіксіздігін қамтамасыз ету;

жөндеуден кейін станды қабылдауға қатысу;

біліктеушілер бригадасы мен біліктеушінің көмекшісіне басшылық ету.

485. Білуге тиіс:

металл прокаттау мен білікті калибрлеу теориясының негіздері;

прокаттау станы қозғалғышының сипаттамасы;

қызмет көрсетілетін станның құрылғысы, жұмыс принципі,

реттеу және техникалық пайдалану ережелері.

Параграф 4. Ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі, 7-разряд

486. Жұмыс сипаттамасы:

рельсарқалық, үзіліссіз дайындама және құбыр дайындама, жартылай үзіліссіз, үзіліссіз және сұрыпты прокаттаудың кейінгі түрі; 650 ірі сұрыпты; сым және штрипс;

20 және одан да көп пішін бейінді прокаттау сұрыптарымен немесе болаттың сапалы маркалары сұрыптарымен сызықты ірі сұрыпты, орта сұрыпты және ұсақ сұрыпты; жартылай үзіліссіз және үзіліссіз табақты, қалың табақты, әмбебап дуо, жұқа қаңылтыр дуо-реверсивті емес электр техникалық және басқа да болаттың сапалы маркаларын прокаттауда, қызу мен жоңқаны пайдалана отырып, жабық түпті шатыр прокаттау стантарында ыстық металды прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

бес және одан да көп желіні прокаттауда сызықты сым стандарда бастапқы топта ыстық металды прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

біліктеушілер бригадасы мен біліктеушінің көмекшісіне басшылық ету.

487. Білуге тиіс:

металл прокаттау мен білікті калибрлеу теориясы;

прокаттау станы қозғалғышының сипаттамасы;

барлық типті ыстықтай прокаттау станының құрылысының ерекшеліктері.

488. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

87. Суық прокаттау орнағының біліктеушісі

Параграф 1. Суық прокаттау орнағының біліктеушісі, 2-разряд

489. Жұмыс сипаттамасы:

жаттығу және жылтырату дуо стандарында табақта және карточкаларда қаңылтырды және болаттың қоспалы маркаларын баптау мен жылтыратуда автоматты берудің көтергіш столына табақтарды беру;

автоматты берушіні реттеу мен жөндеуге қатысу.

490. Білуге тиіс:

жаттығу және жылтырату стандарында қаңылтырды және болаттың қоспалы маркаларын баптау мен жылтырату процесінің негіздері;

станның және автоматты берушінің жұмыс принципі;

табақ беті ақауларының түрлері.

Параграф 2. Суық прокаттау орнағының біліктеушісі, 3-разряд

491. Жұмыс сипаттамасы:

кілеттің жекелеген топтарында және бөшке ұзындығы 2000 миллиметрге (бүдан әрі- мм) дейінгі кварто станның жекелеген кілеттерінде суықтай көлденең прокаттау және табақтарды баптаудың технологиялық процестерін жүргізу;

прокаттау процесін бақылау және бақылау-өлшеу аспаптары мен өлшеу құралдарының көмегімен берілген прокаттау пішіні мөлшерін сақтау;

кілеттер (өткізгіштер) бойынша прокаттау жылдамдығын және кілеттер арасында жолақ тарту шамасын реттеу;

орамды тарқатушыға беру, жолақтың алдыңғы ұшын орағышқа қою және тарқату конусын басқару;

орағыштан алған кезде орамды байлау;

табақтарды жиектеу және оларды прокаттау кезінде біліктерге беру;

біліктің үстіңгі қабатын, эмульсия сапасын және біліктердің температура режимін бақылау;

кілеттерді қақтап-жаншуға, реттеуге,, қызмет көрсетілетін станды жөндеуге қатысу.

492. Білуге тиіс:

суықтай прокаттау, қызмет көрсетілетін стандарда металды баптау және жылтырату технологиясының негіздері;

жабдықтың және қызмет көрсетілетін стан жұмысының принципі;

болат маркасы және табақ пен орама мөлшері;

станда прокатталатын болат пен қорытпа қасиеттері;

станда прокатталатын барлық металл өлшемдері мен пішіндері үшін арматура және білік түрлері;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Суық прокаттау орнағының біліктеушісі, 4-разряд

493. Жұмыс сипаттамасы:

баптаушы немесе жылтыратушы дуо станында табақта немесе карточкада қаңылтыр мен қоспалы болат маркасын баптау және үйретудің технологиялық процесін жүргізу;

технологиялық процестерді кілеттердің жекелеген топтарында немесе суық прокаттау станының жекелеген кілеттерінде: көлденең прокаттау және бөшке ұзындығы 2000 мм. дейінгі кварто станда табақтарды баптау; тот баспайтын және ыстыққа төзімді болат маркаларын прокаттау; бөлу агрегаттары сызықтарында орнатылған баптау кілеттерінде табақ металды баптау; лента өңдеу стандарында жоғары қоспалы болат маркалары мен прецизионды қорытпа орамдарында лента прокаттау; бір кілетті реверсивті станда ені 600 мм. дейінгі орамда табақ пен таспаны прокаттау; үзіліссіз және кварто реверсивті станда орамда қаңылтырды прокаттау, үзіліссіз кварто станда орамда қаңылтырды баптау; 15 м/с жолақ қозғалысы жылдамдығында; көп кілетті стандарда металдың түрлі пішіндері мен болат маркаларын прокаттау; 10 м/с жолақ қозғалысы жылдамдығы кезінде үзіліссіз стандардың бірінші кілеті орамында кілетті прокаттау; металл ұнтағынан табақтар мен ленталарды тығыз прокаттау, ұнтақ металлургия тәсілімен биметалл сымды прокаттау;

прокаттау жылдамдығын, әрбір кілет немесе өткізгіштен кейін жолақтың қалыңдығын, кілет және өткізгіш бойынша ұрып июді бөлуді, температура режимін және біліктің сыртқы бетінің сапасын, бастапқы келтіру қозғалтқышына жүктемені және басу бұрандасы қозғалтқышын бақылау;

кілеттерді реттеу және жаншып-қақтау;

жөндеуге, жөндеуден кейін станды реттеу және қабылдауға қатысу.

494. Білуге тиіс:

металды суықтай прокаттау, баптау және жылтырату процесінің технологиясы;

қызмет көрсетілетін стан мен оның кілеттерінің құрылысы мен техникалық пайдалану ережесі;

термоөңдеуді тағайындау және оның металл құрылысына әсері;

прокаттау станы қозғалтқышының сипаттамасы;

прокатталатын металға мемлекеттік стандарттар талаптары;

слесарлық іс.

Параграф 3. Суық прокаттау орнағының біліктеушісі, 5-разряд

495. Жұмыс сипаттамасы:

дуо стандарында орамдағы қаңылтырды прокаттау; 6-7 разрядтарда көзделгендерден басқа, лента прокаттау және баптау стандарда түрлі болат маркалары ленталарын прокаттау; кварто баптау стандарында қаңылтыр табақты баптау, реттеу және майлау; бөшке ұзындығы 2000 мм. кварто стандарында қаңылтыр табақты көлденең прокаттау және баптау; қаңылтыр табақтарды және металл ұнтақтарынан жасалған ленталарды тығыз прокаттау; ұнтақ металлургия әдісімен биметалл сымды прокаттау; Rа 0,64 мкм өлшемінің дәл мөлшерін және сырт бетінің кедір-бұдыр параметрін сақтай отырып, қоспалы болаттан жасалған майыстырылған лента мен прецизионды қорытпаны прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

станда прокаттау қарқынын белгілеу және реттеу;

біліктеушілер бригадасы мен біліктеуші көмекшісіне басшылық ету.

кілеттің жекелеген топтарында немесе суықтай прокаттау станының жекелеген кілеттерінде: бір кілетті реверсивті станда ені 600 мм. және одан да көп орамда қаңылтыр табақтар мен ленталарды прокаттау; металдың түпкілікті пішінін айқындамайтын үзіліссіз стандардың бірінші кілеттерінде орамдағы қаңылтыр табақты прокаттау; 15 м/с астам жолақ қозғалысы жылдамдығы кезінде кварто үзіліссіз стан орамдарында қаңылтырды баптау; 15 м/с астам жолақ қозғалысы жылдамдығы кезінде үзіліссіз стандардың бірінші кілетінде және 15 м/с астам жолақ қозғалысы жылдамдығы кезінде барлық кілеттерде орамдағы қаңылтырды прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу.

496. Білуге тиіс:

металды суықтай прокаттау, баптау және жылтырату процесі теориясының негіздері;

барлық типті суықтай прокаттау стандарының құрылысы және техникалық пайдалану ережесі;

термоөңдеуді тағайындау және оның металл құрылысына әсері;

суықтай прокаттау кезінде металл ақауларының түрлері және оларды жою тәсілдері;

станды реттеу картасы; станды басқарудың электрлік сызбасы.

Параграф 4. Суық прокаттау орнағының біліктеушісі, 6-разряд

497. Жұмыс сипаттамасы:

бөшке ұзындығы 2000 мм. және одан астам кварто станында қаңылтыр табақлерді көлденең прокаттау және баптау; үзіліссіз және реверсивті станда және кварто екі кілетті станда орамдағы қаңылтырды прокаттау және баптау; үзіліссіз станда орамда ленталарды прокаттау; бір кілетті реверсивті станда ені 600 мм. дейін орамда қаңылтыр табақтар мен ленталарды прокаттау; көп білікті стандарда орамдағы қаңылтыр табақтар мен ленталарды прокаттау; болаттың жоғары қоспалы маркаларында және лента прокаттау станында жуандығы 0,05 мм. дейін прецизионды қорытпада орамда қаңылтыр табақтарды прокаттау; 10 м/с дейінгі жолақ қозғалысы жылдамдығында үзіліссіз станда орамдағы қаңылтырды прокаттау; 10 м/с дейінгі жолақ қозғалысы жылдамдығында кварто үзіліссіз станында орамда қаңылтырды баптаудың технологиялық процесін жүргізу;

прокатталатын металдың, үзіліссіз стан пішінін айқындайтын соңғы кілетте орамдағы қаңылтыр табақтарды суықтай прокаттаудың; 10 м/с дейінгі жолақ қозғалысы жылдамдығында кейінгі кілеттегі (біріншісінен кейінгі) орамда қаңылтырды прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

біліктеушілер бригадасы мен біліктеуші көмекшісіне басшылық ету.

498. Білуге тиіс:

барлық типтегі суықтай прокаттау станының құрылысдық ерекшеліктері;

станның кинематикалық және электрлік сызбалары;

білікті калибрлеу технологиясы;

суықтай прокаттау станы қозғалтқышының сипаттамасы.

Параграф 5. Суық прокаттау орнағының біліктеушісі, 7-разряд

499. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз стан орамдарында қаңылтыр табақлерді прокаттау; ені 600 мм. және одан астам бір кілетті реверсивті станда орамдағы қаңылтыр табақтар мен ленталарды прокаттау; 10 м/с дейінгі жолақ қозғалысы жылдамдығында үзіліссіз станда орамдағы қаңылтырды прокаттау; 15 м/с дейінгі жолақ қозғалысы жылдамдығында кварто үзіліссіз стандарында қаңылтырды баптау; бір кілетті реверсивті станда жоғары қоспалы болат маркалары мен прецизионды қорытпадан жасалған жуандығы 0,35 миллиметрге дейінгі орамда қаңылтыр табақтар мен ленталарды прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

біліктеушілер бригадасы мен біліктеуші көмекшісіне басшылық ету.

500. Білуге тиіс:

суықтай прокаттау, металды баптау мен жылтырату процесінің теориясы;

барлық типті суықтай прокаттау станының құрылысдық ерекшеліктері.

501. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

88. Балқыма қайнатушы

Параграф 1. Балқыма қайнатушы, 2-разряд

502. Жұмыс сипаттамасы:

прокаттау станы үшін балқыма қайнату процесін жүргізу;

шикізатты қазандыққа тиеу және түсіру, балқытылған массаны өлшеу;

әзірленген балқыма қазандығынан шығару үшін плиталар дайындау;

балқыманы брикеттерге бөлу және өлшегеннен кейін қатарға жинақтау;

материалдарды шайыр қайнатуға және балқыманы прокаттау стандарына жеткізу.

503. Білуге тиіс:

балқыма қайнату технологиясы;

балқыма қайнатуға арналған қазандықтардың құрылысы;

балқыма әзірлеуге арналған материалдардың физикалық және химиялық қасиеттері.

89. Сым-престі дайындап реттеуші

Параграф 1 Сым-престі дайындап реттеуші, 3-разряд

504. Жұмыс сипаттамасы:

суықтай прокаттау стандарында және енгізу және шығару сымдарын, сым-престі, қысу құрылғыларын, текстолистовых сымдарды дайындау, жөндеу, орнату және реттеу;

стандар мен кесу агрегаттарын сызғыш, сым және сым-престермен жабдықтау;

сым-престі жұқа киізбен және фильтробельтингпен көмкеру;

орамдар мен орағыштар үшін науаларды жөндеу, дайындау және оларды агрегатта реттеу;

ұсақ слесарлық және ағаш шеберлігі жұмыстарын орындау.

505. Білуге тиіс:

сым-пресс үшін материалдарды пішудің ұтымды әдістері;

барлық сым-престер үшін тағайындаулар және өлшемдер;

слесарлық және ағаш шеберлігі ісі.

90. Металды сынаушы

Параграф 1. Металды сынаушы, 1-разряд

506. Жұмыс сипаттамасы:

металл қаттылығын сынауға қатысу;

тазарту станогында металл алаңын тазарту;

металды сынау кезінде пресс тетіктерін басқару;

металды сынауға беру және сынаудан кейін жинау;

сыналатын металдағы белгінің (ойық) және майысу жебесінің диаметрін өлшеу;

доңғалақ пен құрсаулардың қаттылығын таңбалау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

507. Білуге тиіс:

металл қаттылығын сынау үшін престің және сынау алдында метал тазарту станогы жұмысының принципі;

металл қаттылығын сынау және оны таңбалау тәртібі;

қаттылығы сыналатын металл сорты және маркасы;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Металды сынаушы, 2-разряд

508. Жұмыс сипаттамасы:

майысу жебесін анықтау үшін копр соққысымен доңғалақтар мен құрсауларды сынау;

сынау кезінде копр шығырын басқару;

доңғалақтер мен құрсауды тельфер арқылы копрге беру және сынаудан кейін жинау;

құрсау мен дөңгелеу бөлігін сынау үшін кесіп алу;

араны қайрау;

копр, тельфер, қайрау станогын және сынау жүргізуде қолданылатын басқа қызмет көрсетілетін жабдықты дайындау;

сыналған доңғалақтер мен құрсауды есепке алу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

509. Білуге тиіс:

копр, тельфер, доңғалақ кескіш кесу станоктары мен аралардың, қайрау станоктарының құрылысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

доңғалақтар мен құрсауларды сынау ережесі;

слесарлық іс.

91. Қаңылтыр табақ жасаушы

Параграф 1. Қаңылтыр табақ жасаушы, 2-разряд

510. Жұмыс сипаттамасы:

күйдіру үшін пешке салуға қаңылтыр табақ пакеттерін дайындау;

материалды іріктеу және дайындау, қорапты кесу үшін бұрыштар әзірлеу;

күйдірілген пакеттерді шешу және металды қағып сіңіруге дайындау;

қабыршақты жинау және престің немесе қаңылтыр табақ жасау балғасын жөндеуге қатысу.

511. Білуге тиіс:

қыздыру пеші мен қаңылтыр табақ жасау балғасының жұмыс принципі, қыздыру пешіне салу үшін пакеттерді іріктеу ережелері;

метал сорты, пакеттерді буып-түюге қолданылатын материалдардың түрлері;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Қаңылтыр табақ жасаушы, 3-разряд

512. Жұмыс сипаттамасы:

қыздыру пештеріне қаңылтыр табақ пакеттерін салу;

қыздырылған пакеттерді пештен алу және оларды балғаға беру;

балға қағып сіңіру кезінде пакеттерді жиектеу;

қаңылтыр табақтарды сорттау және қағып сіңіргеннен кейін бумаға қою.

513. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін қыздыру пештері мен қаңылтыр табақ балғасының құрылысы;

слесарлық іс.

Параграф 3. Қаңылтыр табақ жасаушы, 4-разряд

514. Жұмыс сипаттамасы:

пакеттерді бумадан алу;

біліктілігі анағұрлым жоғары қаңылтыр табақ жасаушының басшылығымен пакеттерді қыздыру және қағып сіңіру процестерін жүргізу;

газ беруді және пешті үрлеуді реттеу;

дұрыс орналастыру мен пакеттер беруді бақылау;

пешті жөндеуге қатысу.

515. Білуге тиіс:

түрлі болат маркаларынан жасалған қаңылтыр табақты қыздырудың технологиялық процесінің негіздері;

қызмет көрсетілетін жабдықты техникалық пайдалану ережелері.

Параграф 4. Қаңылтыр табақ жасаушы, 5-разряд

516. Жұмыс сипаттамасы:

қыздыру пешінде қаңылтыр табақ пакеттерін қыздыру және қаңылтыр табақ балғасында пакеттерді қағып сіңіру процестерін жүргізу;

пакеттерді қыздыру және қағып сіңіру сапасын бақылау;

балғаның жұмысқа жарамдылығын және үзіліссіз жұмысын қамтамасыз ету.

517. Білуге тиіс:

қаңылтыр табақты және түрлі маркадағы болатты қыздыру процесінің технологиясы;

түрлі маркадағы металды қыздыру режимі;

пакеттерді қағып сіңіру дәрежесінің металл сапасына әсері.

92. Прокат станының жетекші моторының машинисі

Параграф 1. Прокат станының жетекші моторының машинисі, 1-разряд

518. Жұмыс сипаттамасы:

прокат станының электр қозғалтқышын күтіп баптау жұмыстарын орындау, оны тазалау және майлау;

электр қозғалтқышын жөндеуге қатысу.

519. Білуге тиіс:

прокат станы электр қозғалтқышын майлау және тазалау ережелері;

майлау материалдарының түрлері, қасиеттері және сапасы.

Параграф 2. Прокат станының жетекші моторының машинисі, 2-разряд

520. Жұмыс сипаттамасы:

берілген прокаттау режиміне сәйкес прокат станының жетекші электр қозғалтқышын іске қосу және тоқтату;

прокатталатын сортқа байланысты прокаттау жылдамдығын және өткізу санын өзгерту.

521. Білуге тиіс:

станда прокатталатын болаттың барлық пішіні мен маркаларын прокаттау режимі;

электр қозғалтқыштың жұмыс принципі, оның қуаты және жол берілетін жүктеме;

электр слесарлық іс.

Параграф 3. Прокат станының жетекші моторының машинисі, 3-разряд

522. Жұмыс сипаттамасы:

қалың табақты станның жетекші электр қозғалтқышын іске қосу және тоқтату;

прокатталатын сортқа байланысты прокаттау жылдамдығын және өткізу санын өзгерту.

523. Білуге тиіс:

қалың табақты станда болатты прокаттау технологиясы және режимдері;

электр қозғалғышының құрылысы, оның қуаты және жол берілетін жүктемелер;

стан жұмысының принципі.

93. Отпен тазалаушы машиналарының машинисі

Параграф 1. Отпен тазалаушы машиналарының машинисі, 5-разряд

524. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары машинистің басшылығымен блюминг немесе слябинг ағымында ыстық металды отпен тазалау процесін жүргізу;

газ кесуші аппаратураның, желдеткіштің, су түсіру және сорғы станциясының жұмысын бақылау;

көміртегі, суа, азот, табиғи газ, су түсіру бүркігіштерінің қысымын реттеу;

әкелуші шлангілердің дұрыс жағдайын қамтамасыз ету;

тазарту сапасын тексеру;

машинаны жұмысқа, газ кесуші аппаратура мен жоғары қысымды сорғыларды реттеу дайындығына қатысу;

механикалық және автогендік жабдықты жөндеуді орындау.

525. Білуге тиіс:

маталды прокаттау және отпен тазалаудың технологиялық процесі;

отпен тазалау машинасының құрылысы және жұмыс принципі;

металдың сыртқы беті ақаулары түрлері және олардың орналасу ерекшеліктері;

машинаны газбен қоректендіру сызбасы;

жанатын газ құрамы және қасиеттері, слесарлық іс.

Параграф 2. Отпен тазалау машиналарының машинисі, 6-разряд

526. Жұмыс сипаттамасы:

блюминг немесе слябинг ағымында ыстық металды отпен тазалау процесін жүргізу;

рольгангты, газ кесуші блоктарды, сорғы станциясын және басқа да тетіктерді басқару;

газ кесуші блок температурасын, көміртегі және газ редукторының жұмысын бақылау;

машинаны реттеу және жұмысқа дайындау;

газ реттеуші аппаратураның, газ кесуші блоктардың, су түсірудің, жоғары қысымды сорғы станциясының және желдеткіштің дұрыстығын тексеру;

газбен қоректендіру жүйесіндегі барлық түйіндерді алдын ала сынап көру;

машина жұмысындағы ақауларды анықтау және жою және газбен қоректендіру жүйесінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

машинаның механикалық және автогендік жабдығының, су жабдығының және басқарудың электр магниттік жүйесін жөндеуді орындау.

527. Білуге тиіс:

газ, көміртегі, май, ауа және азотты реттеу аспаптарының құрылысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

су түсіру жүйесін, жоғарғы қысымды сорғылар, гидравликалық және пневматикалық басқару жүйесін реттеу әдістері.

94. Пресс машинисі

Параграф 1. Пресс машинисі, 3-разряд

528. Жұмыс сипаттамасы:

престегі доңғалақ дискілері саңылауларын тігу процесін жүргізу;

престі майлау;

біліктілігі анағұрлым жоғары пресс машинисінің басшылығымен пішіні өзгерген құралдарды ауыстыру;

престі қайта реттеу;

қызмет көрсетілетін жабдықта ақауларды анықтау және жою және оны жөндеуге қатысу;

жөндеуден кейін престі қабылдап алуға қатысу.

529. Білуге тиіс:

доңғалақ дискісіндегі саңылауларды тігуді реттеу құрылысы, жұмыс принципі және ережелері;

доңғалақ әзірлеу пресіндегі операциялардың кезектілігі;

дайындамалар мен доңғалақтар сорты;

пішіні өзгерген аспаптардың өлшемі;

қолданылатын майлау материалдарының құрамы және қасиеттері;

слесарлық іс.

Параграф 2. Пресс машинисі, 4-разряд

530. Жұмыс сипаттамасы:

доңғалақ және құрсау дайындамаларды ұрып ию, қалыптау және тігу, 1000 тс дейінгі күшпен гидравликалық және бу гидравликалық престе дискіні ию және доңғалақ жиегін калибрлеу;

престерді, пуансон айналымы дистрибуторларын және үстел қозғалысын, тік траверсаны көтеру және түсіру цилиндрлерін және механикаландырылған қысқыштар жұмысын басқару;

престі дайындау және түзету;

пішіні өзгерген құралдарды орнату;

біліктілігі анағұрлым жоғары пресс машинисінің басшылығымен су түсіру қондырғыларымен жабдықталған престегі доңғалақ дайындамаларды алдын ала ұрып ию, доңғалақ және құрсау дайындамаларын ұрып ию, қалыптау және тігу, 1000-нан 3000 тс-ға дейін күшпен гидравликалық және бу гидравликалық престе дискіні ию және доңғалақ жиегін калибрлеу процесін жүргізу;

аванкамерада белгіленген су деңгейін сақтау;

бақылау-өлшеу құралдары көрсеткіштері мен престің иінтіректі жүйесінің жұмысын, майдың үйкелу түйіндеріне түсуін бақылау.

531. Білуге тиіс:

доңғалақ және құрсау дайындамаларын ұрып ию, қалыптау және тігу технологиялық процестерінің негізі;

қызмет көрсетілетін престер, мультипликатор, су түсіру, аванкамера және престі басқарудың басқа тетіктерін орнатудың құрылысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережелері;

қыздыру және баспалау кезіндегі болаттың түрлі маркаларының қасиеттері;

шығарылатын өнімге мемлекеттік стандарттар талаптары.

Параграф 3. Пресс машинисі, 5-разряд

532. Жұмыс сипаттамасы:

доңғалақ және құрсау дайындамаларды ұрып ию, қалыптау және тігу, 1000 тс дейінгі күшпен гидравликалық және бу гидравликалық престе дискіні ию және доңғалақ жиегін калибрлеу процесін, су түсіру қондырғыларымен жабдықталған престе доңғалақ дайындамаларды алдын ала ұрып ию процесін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары пресс машинисінің басшылығымен доңғалақ және құрсау дайындамаларын ұрып ию, қалыптау, тігу, 1000-нан 3000 тс-ға дейін күшпен гидравликалық және бу гидравликалық престе, дискіні ию және доңғалақ жиегін калибрлеу процесін жүргізу;

престі реттеу және пішіні өзгерген құралдарды орнату;

бақылау-өлшеу құралдары көрсеткіштері мен престің және мультипликатордың барлық иінтіректі және клапанды жүйесінің жұмысын бақылау.

533. Білуге тиіс:

дайындамаларды престеу және қалыптау, доңғалақтар мен құрсауларды прокаттаудың технологиялық процестері;

түрлі конструкциялардағы престер құрылымы;

престерді реттеу тәсілдері мен ережелері;

дайындамаларды қыздыру температурасының пресс жұмысына және доңғалақ пен құрсау сапасына әсері;

ақау түрлері және оның алдын алу тәсілдері.

Параграф 4. Пресс машинисі, 6-разряд

534. Жұмыс сипаттамасы:

доңғалақ және құрсау дайындамаларын ұрып ию, қалыптау және тігу, 3000 тс-дан астам күшпен гидравликалық және бу гидравликалық престе дискіні ию және диск жиегін калибрлеу процестерін жүргізу.

535. Білуге тиіс:

гидравликалық және бу гидравликалық престердің құрылысы және кинематикалық сызбалары;

гидравлика, электротехника, механика, металл технологиясының негіздері.

95. Прокат станындағы реверсивті бу машиналарының машинисі

Параграф 1. Прокат станындағы реверсивті бу машиналарының машинисі, 1-разряд

536. Жұмыс сипаттамасы:

қуаты 1,1 МВт-қа (1500 аттын куаты.) дейінгі бу машинасына қызмет көрсетуге қатысу;

бу машинасының майлау жүйелеріне майлау материалдарын құю және оны майлау;

майлау жүйесінің дұрыс жағдайын, машина тетігін қыздыру температурасын және машинаның барлық түйініне майдың дұрыс түсуін бақылау;

бу машинасын жөндеуге қатысу.

537. Білуге тиіс:

реверсивті бу машинасы жұмысының принципі;

майлау материалдарының түрлері және қасиеттері, машинаны тазалау және майлау ережелері; слесарлық іс негіздері.

Қуаты 1,1 МегаВатттан(будан әрі МВт.) (1500 аттын куаты.) 2,2 МВт-қа (3000 аттын куаты) дейінгі бу машинасына қызмет көрсетуге қатысу - 2-разряд;

Қуаты 2,2 МВт. (3000 аттын куаты.) және одан астам бу машинасына қызмет көрсетуге қатысу - 3-разряд.

Параграф 2. Прокат станындағы реверсивті бу машиналарының машинисі, 2-разряд

538. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары машинистің басшылығымен қуаты 1,1 МВт-қа дейінгі (1500 аттын куаты.) бу машинасын басқару;

машинаны іске қосу, реверсирлеу және жылдамдығын реттеуге, машина тетіктерінің дұрыс және үзіліссіз жұмысын қамтамасыз етуге қатысу;

дұрыс құралдармен және айлабұйымдармен қамтамасыз ету;

қызмет көрсетілетін машина жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

539. Білуге тиіс:

реверсивті бу машинасының құрылысы; машинаны майлау паспорты;

майлау материалдарының түрлері, қасиеттері және сапасы;

бу машинасының қуаты және жылу параметрлері; слесарлық іс.

Біліктілігі анағұрлым жоғары машинистің басшылығымен қуаты 1,1 МВт-тан (1500 аттын куаты.) до 2,2 МВт-қа (3000 аттын куаты.) дейін бу машинасын басқару кезінде - 3-разряд;

біліктілігі анағұрлым жоғары машинистің басшылығымен қуаты 2,2 МВт (3000 аттын куаты.) және одан жоғары бу машинасын басқару кезінде - 4-разряд.

Параграф 3. Прокат станындағы реверсивті бу машиналарының машинисі

540. Жұмыс сипаттамасы:

станда металды прокаттау процесінде қуаты 1,1 МВт-қа дейінгі (1500 аттын куаты.) бу машинасын басқару;

прокаттау режиміне сәйкес машинаны іске қосу, реверсирлеу және жұмыс жылдамдығын реттеу. Будың тиісті қысымын, бу машинасының дұрыс және үзіліссіз жұмысын қамтамасыз ету.

541. Білуге тиіс:

маталды прокаттаудың технологиялық процесі;

прокат станының құрылысы;

реверсивті бу машинасын техникалық пайдалану ережелері;

жылу техникасының негіздері.

Қуаты 1,1 МВт-тан (1500 аттын куаты.) 2,2 МВт-қа (3000 аттын куаты.) дейінгі бу машинасын басқару кезінде - 5-разряд.

Қуаты 2,2 МВт (3000 аттын куаты.) және одан астам бу машинасын басқару кезінде - 6-разряд

96. Кесек сындырушының машинисі

Параграф 1. Кесек сындырушының машинисі, 2-разряд

542. Жұмыс сипаттамасы:

доңғалақ және құрсау дайындамаға кесілген кесектерді сындыру кезінде кесек сындыруды басқару;

кесек сындырудың бас цилиндріндегі су қысымын және желідегі қысылған ауаны бақылау;

кесек сындырудан кесек сынықтарын жинау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою және оны жөндеуге қатысу.

543. Білуге тиіс:

кесек сындыру құрылысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережелері және оның гидрокоммуникация сызбасы;

дайындамалар сорты және салмақ категориялары бойынша дайындамаларды жинау ережелері;

слесарлық іс.

97. Фрезерлі-тазартқыш машиналарының машинисі

Параграф 1. Фрезерлі-тазартқыш машиналарының машинисі, 4-разряд

544. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары фрезерлі-тазартқыш машиналар машинисінің басшылығымен стан ағымында ыстық металды тазалау процесін жүргізу;

жонғы, желдеткіш, қысу құрылғылары және сорғыш станцияларының айналу тетіктерін басқару;

аспап бойынша қозғалтқыш жүктемесін және дайындама бетінен жоңқаны алуды бақылау;

ескірген жонғыларды ауыстыру;

қораптарды жоңқамен жиектеу;

жоңғыларды жинақтау;

қызмет көрсетілетін құрылғының жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

фрезерлі-тазартқыш машиналарды реттеу;

машина құрылғысын жөндеуге қатысу.

545. Білуге тиіс:

ағында металл прокаттау және тазалаудың технологиялық процесі;

сыртқы кемшіліктер және олардың орналасу ерекшеліктері;

фрезерлік-техникалық машинаның құрылысы, жұмыс принципі, металды тазалауда пайдаланылатын жонғының сипаттамасы және қасиеттері;

машинаны реттеу әдістері;

жонғыларды қайрау және жеткізу, слесарлық іс.

Параграф 2. Фрезерлі-тазартқыш машиналарының машинисі, 5-разряд

546. Жұмыс сипаттамасы:

стан ағынында ыстық металды тазалау процесін жүргізу;

фрезерлі-тазартқыш машиналардың, су түсіру, жоғары қысымды сору станциялары мен қозғалтқыш тетіктер жұмыстарын бақылау;

фрезерлі-тазартқыш машиналарды реттеу және жұмысқа дайындау;

машина жабдығын жөндеуді орындау.

547. Білуге тиіс:

фрезерлі-тазартқыш машиналарды реттеу мен техникалық пайдалану ережелері.

98. Рельстерді бөлу сызықтарының операторы

Параграф 1. Рельстерді бөлу сызықтарының операторы, 2-разряд

548. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары оператордың басшылығымен жекелеген сызықта рельстерді бөлу процесін жүргізу;

жекелеген сызыққа рельстерді беру жөніндегі көлік тетіктерін басқару;

дұрыс орналаспаған рельстерді жиектеу, өңдеудің дұрыстығын және өңделетін рельстердің қаттылығын өлшеу;

тасымалдау құрылғыларының тетіктерін тазалау және майлау;

жұмыс орнын жинау;

қызмет көрсетілетін станокты жөндеуге қатысу.

549. Білуге тиіс:

рельстерді бөлу технологиясының негіздері;

тасымалдау құрылғыларының жұмыс принципі;

қолданылатын майлау материалдары түрлері, қасиеттері және сапасы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Рельстерді бөлу сызықтарының операторы, 3-разряд

550. Жұмыс сипаттамасы:

бөлуге дейінгі сызықтарда рельстерді бөлу процесін жүргізу;

фрезерлік немесе бұрғылау агрегаттарын басқару;

рельстерді агрегатқа беру және орнату және өңдегеннен кейін жинау;

жұмыс процесінде және кесу құралын ауыстырғаннан кейін агрегатты берілген режимге реттеу;

рельстерді өңдеу технологиясын бақылау және эмульсияның дұрыс түсуін қамтамасыз ету;

үйкелу түйіндерін тазалау және майлау;

қызмет көрсетілетін жабдық ақауларын анықтау және жою.

551. Білуге тиіс:

бөлуге дейінгі сызықтарда рельстерді бөлу технологиясы;

сызық жабдықтарының құрылысы және техникалық пайдалану ережелері;

бөлуге дейінгі сызықтардағы рельстердің сорты және өңдеу режимдері;

кесу құралының геометриясы және қайрау әдістері.

Параграф 3. Рельстерді бөлу сызықтарының операторы, 4-разряд

552. Жұмыс сипаттамасы:

ағынды автоматтандырылған сызықта рельстерді бөлу процесін жүргізу;

агрегаттарды, сызықтарды іске қосу және тоқтату, рельс түрі мен ұзындығына байланысты берілген режимге реттеу және кесу құралын ауыстырғаннан кейін реттеу;

рельстерді беруді және олардың сызық ағынындағы қозғалысын, автоматика жұмысын, рельстерді фрезерлеу және бұрғылау процесін, электрмен шыңдау жұмысын бақылау;

жабдықты тазалау және майлау.

553. Білуге тиіс:

ағынды автоматтандырылған сызықтағы жабдықтың және фрезерлеу және бұрғылау агрегаты құралдарының құрылысы мен техникалық пайдалану ережелері;

жоғары жиілікті токтарды орнату және тағы баска;

түрлі типтегі рельстерді өңдеу режимі; рельстерді бөлудің автоматтандырылған сызықтарындағы өңделетін рельстердің сорты;

кесу құралы үшін құралды болат маркалары.

99. Ыстық прокат станын басқару орнының операторы

Параграф 1. Ыстық прокат станын басқару орнының операторы, 3-разряд

554. Жұмыс сипаттамасы:

орташа сортты және ұсақ сортты станда металды көтеру үстелімен, шлеппермен және рольгангпен прокаттау процесін басқару;

металды білікке беруді бақылау;

қызмет көрсетілетін тетіктердің сақталуын және үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

біліктерді жаншып-қақтауға, станды реттеу мен жөндеуге қатысу;

тоқтаған кезде стан астынан қабыршақтарды тазалау.

555. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін стандарда метал прокаттаудың технологиялық процесінің негіздері;

орташа сортты және ұсақ сортты стан кілететрінің құрылысы;

жабдықтың және басқару орны тетігінің құрылысы және жұмыс принципі;

болат сорты, маркасы және прокатталатын металл шегі;

электр слесарлық іс.

Параграф 2. Ыстық прокат станын басқару орнының операторы, 4-разряд

556. Жұмыс сипаттамасы:

сызықты дайындама және ірі сортты станда металды көтеру үстелімен, шлеппермен, рольгангпен, басу кілеттерімен, әмбебап станда көтеру үстелімен металл прокаттау процесін басқару;

қысу құрылғысымен, жиектегішті, жұмыс рольгангтерін, тұйықталған қайшылады, дайындама, сорт прокаттау және жұқа қаңылтыр стандарында дуо-клеттерінде беруші роликтерді басқару;

кейіннен кілеттерді орналастырумен ірі сұрыпты стандарда және үзіліссіз және жартылай үзіліссіз ірі сұрыпты, орташа сұрыпты, кіші сұрыпты және сым стандарында бастапқы сызықтардың бастапқы кілеттерінің жұмысын басқару;

үзіліссіз сым стандарында бөлу столының жұмысын басқару;

шар прокаттау стандарында рольгангтерді, тастаушыларды, итерушілерді, жұмыс қозғалтқыштарын, сығу және беру тетіктерін басқару;

берілген температураға дейін қыздырылған білікке металды беруді бақылау;

қызмет көрсетілетін тетіктер мен бақылау-өлшеу құралдарының сақталуы мен үзіліссіз жұмысын қамтамасыз ету.

557. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін стандарда металды ыстықтай прокаттаудың технологиялық процесі;

жабдықтың және стан орны тетіктерінің құрылысы және жұмыс принципі;

болат маркасы және түрлі пішіндегі металды прокаттаудың ерекшеліктері.

Параграф 3. Ыстық прокат станын басқару орнының операторы, 5-разряд

558. Жұмыс сипаттамасы:

манипуляторлар және жиектегіштерде, өнімділігі сағатына 500 т. дейін қабылдағыш және зырылдағыш слябингтерде, блюмингтерде, рельсаралық стандарда, 650 ірі сұрыпты стандардың басу кілеттерінде, қалың табақты дуо-реверсивті станда, барлық типтегі қалың табақты тандем стандарында және дуо әмбебап стандарында металл прокаттау процесін басқару;

бір кілетті трио стандарында жоғары білікті түсіруді, көтергіш столды және рольгангты басқару;

прокаттау процесінде дайындама, құбыр дайындау және сорт прокатты стандарда басу кілетінің жұмыс рольгангтерінің прокат станы қозғалтқышының жұмысын, кейіннен кілеттерді орналастырумен ірі сортты стандардың бастапқы сызығында бастапқы кілеттердегі қозғалтқыштар, көтергіш стол, манипулятор және жұмыс рольгангтерінің жұмысын, рельсаралық стандардың бастапқы сызығында бастапқы кілеттің жұмысын, үзіліссіз сым және сорт прокатты стандар кілетінің бастапқы тобында қозғалтқыштың жұмысын басқару;

прокаттау процесінде үзіліссіз қаңылтыр табақ стандарында кілеттердің, қабыршақ сындыруды, су түсіруді, рольганг, шеттерді кесу қайшыларын, орауыштарды, орама жиектегіштерін және конвейермен жұмысын, басты қозғалтқыштың жұмысын басқару;

металл прокаттау процесінде мерзімді көлденең бұрандалы прокаттау станында беруші рольгангтерді, қабылдау науасына ыстық дайындаманы түсіруші, біліктер айналымы, арба қозғалысы, науаларды көтері және түсіруді басқару;

прокаттау процесінде металл температурасына байланысты білік айналымы санын, қозғалтқышты басу мен жүктемені реттеу;

бақылау-өлшеу құралдары көрсеткіштері бойынша прокаттау процесін және басқару орны жабдығының жұмысын бақылау.

559. Білуге тиіс:

түрлі типті стандарда түрлі маркалы және прокаттау пішінді металдарды прокаттаудың технологиялық процесі;

біліктің металды алуда қолданылатын күштер;

прокаттаудағы созу коэффициенті;

стан кілетінің құрылымы және қызмет көрсетілетін стан жабдығының және басқару орнының барлық тетіктерінің жұмыс принципі;

прокаттау станы қозғалтқышының сипаттамасы;

тетіктерді басқарудың кинематикалық және электрлік сипаттамалары.

Параграф 4. Ыстық прокат станын басқару орнының операторы, 6-разряд

560. Жұмыс сипаттамасы:

металды басу режимін жүргізу және прокаттау процесінде басу құрылғысын, жұмыс рольгангтарын және прокат станының бастапқы келтіру қозғалтқышын басқару;

манипуляторларды және жиектегіштерді, өнімділігі сағатына 500 т. астам прокаттауда блюмингах қабылдағыш және зырылдағыш рольгангтерді басқару;

прокаттау процесінде үзіліссіз және жартылай үзіліссіз сорт прокаттау, штрипс және сым стандарында басты қозғалтқыштардың жұмысын және үзіліссіз қаңылтыр табақ стандарда бастапқы кілеттер тобының жұмысын басқару;

мерзімді көлденең-бұрандалы прокатату стандарында металды прокаттау режимін жүргізу;

құймалар мен слябтарды беру туралы қыздыру пештеріне сигнал беру;

беруді және станға шығарылатын металл температурасын, біліктердің салқындауы мен калибр шығаруды бақылау;

орнату және прокаттау жылдамдығын және кілеттер арасында жолақ тартуды реттеу;

біліктерді жаншып-қақтау бойынша блюмингтер мен слябингтер жұмысын басқару, станды реттеу мен басқа стандарда осы жұмыстарды жүргізуге қатысу;

жөндеуден кейін станды қабылдауға қатысу.

561. Білуге тиіс:

болаттың түрлі маркаларын прокаттауда металды қысу режимдері;

прокаттау теориясының және прокаттау кезінде металл пішіні өзгеруінің негіздері;

біліктерді калибрлеудің негіздері;

прокаттау кезінде ақау түрлері және себептері.

Блюминг типті, қалың табақты стандарда және дуо әмбебап стандарында блюминг, слябинг, қысу стандарының басу құрылғысын, жұмыс рольгангтерін және бастапқы келтіру қозғалтқышын басқаруда (орта кәсіптік білімді талап етеді) - 7-разряд.

100. Суық прокат станын басқару орнының операторы

Параграф 1. Суық прокат станын басқару орнының операторы, 2-разряд

562. Жұмыс сипаттамасы:

лента өлшеміне қарамастан және лента ені 6 миллиметрге дейін және қалыңдығы 10 мм. дейін 5 маркаға дейінгі прокаттау сортында прецизионды қорытпадан жасалған орамда лента прокаттауда орағыштың, тарқатқыштың және станның басқа да тетіктерінің жұмысын басқару;

қалыңдығы бойынша лентаны қысу және оны жіп орағыш барабандарда тарту;

басу бұрандаларының жұмысын, прокаттау режимі мен қарқынын, басқару пульті құрылғысының жай-күйін бақылау;

біліктерді жаншып-қақтауға, қызмет көрсетілетін құрылғыны жөндеуге қатысу;

қызмет көрсетілетін құрылығы жұмысындағы кемшіліктерді анықтау және жою.

563. Білуге тиіс:

прецизионды қорытпадан жасалған түрлі өлшемдегі ленталарды суықтай прокаттау технологиясының негізі;

стан мен көмекші құрылғының құрылымы мен жұмыс принципі;

қызмет көрсетілетін станда прокатталатын қорытпалардың сорты және маркалары;

слесарлық іс.

Параграф 2. Суық прокат станын басқару орнының операторы, 3-разряд

564. Жұмыс сипаттамасы:

лента өлшеміне қарамастан және лента ені 6 миллметрге дейін және қалыңдығы 10 мм. дейін 5 маркаға дейінгі прокаттау сортында прецизионды қорытпадан жасалған орамда лента прокаттауда орағыштың, тарқатқыштың және станның басқа да тетіктерінің жұмысын басқару;

қалыңдығы бойынша лентаны қысу және оны жіп орағыш барабандарда тарту;

басу бұрандаларының жұмысын, прокаттау режимі мен ырғағын, басқару пульті құрылғысының жай-күйін бақылау;

біліктерді жаншып-қақтауға, қызмет көрсетілетін құрылғыны жөндеуге қатысу.

565. Білуге тиіс:

төмен көміртекті болаттан прецизионды қорытпадан жасалған түрлі өлшемдегі ленталарды суықтай прокаттадың технологиялық процесі;

стан мен көмекші құрылғының құрылымы мен жұмыс принципі;

қызмет көрсетілетін станда прокатталатын қорытпалардың сорты және маркалары;

электрслесарлық іс.

Параграф 3. Суық прокат станын басқару орнының операторы, 4-разряд

566. Жұмыс сипаттамасы:

орамда қаңылтырды суықтай прокаттаудың үзіліссіз екі клеті станында және орамдағы қаңылтыр табақ пен ленталарды суықтай прокаттаудың бір кілетті реверсивті және көп білікті стандарында тарқатқышты басқару;

орағыштың, тарқатқыштың және көмекші құрылғының: тиеу құрылғысының, орамды магнитті тарту, дұрыс тарту машиналарының, және үзіліссіз және реверсивті прокаттау станының жұмысын басқару;

айналу столына, түсіргішке және тарқатқышқа орамдарды беру және бірінші кілет біліктеріне жолақтарды салу;

жолақты орау барабанына салу және прокатталатын орамдарды орағыштан алу;

орағышта жолақтарды орнату және тарту өлшемін реттеу;

орамдарды тарқатуды, прокаттау жылдамдығын және орамға жолақтардың дұрыс оралуын бақылау;

тарқатқыштың, орағыштың жай-күйін және алу жағдайын бақылау;

тесіктерді тазалау мен ақауы бар жолақтарды кесуге қатысу.

567. Білуге тиіс:

қаңылтыр табақты және орамдағы қаңылтырды суықтай прокаттаудың технологиялық процесі;

тарқатқыш пен орағыш құрылғысының құрылымы және жұмыс принципі;

тетіктерді басқарудың электрлік сызбасы;

станда прокатталарын металдың сорты және маркалары.

Параграф 4. Суық прокат станын басқару орнының операторы, 5-разряд

568. Жұмыс сипаттамасы:

қаңылтыр табақты және орамдағы қаңылтырды суықтай прокаттаудың көп кілетті үзіліссіз және реверсивті стандарда тарқатқыштарды басқару;

үзіліссіз және реверсивті стандарда ені 600 мм. дейін және прокаттау жылдамдығы 4 м/с дейін орамдарда қаңылтыр табақтарды суықтай прокаттаудың жұмыстың басқару орынын басқару;

жолақтар шетін орағыш барабанына салу;

алу люлькасын, қайырмалы ішпектерді және орағыштардың тежегішін басқару;

жолақтарды орамға орау және орамдарды орағыштан алу;

кілеттер және өткізгіштер бойынша қысуды, орағышта жолақтарды тартуды, прокатталатын жолақтардың қалыңдығын, бастапқы келтіру қозғалтқышы мен басу құрылғыларының жүктемесін бақылау.

569. Білуге тиіс:

суықтай прокаттаудың және орамда қаңылтыр табақтар мен ленталарды баптаудың және өткізгіштер бойынша басу режимдерін, прокаттау жылдамдығының технологиялық процестері;

үзіліссіз және реверсивті станда қаңылтыр табақтар мен орамдағы қаңылтырды прокаттау жабдығының және бастапқы келтіру қозғалтқышының құрылымы мен жұмыс принципі;

басқару орны тетіктерін басқарудың электр сызбалары.

Басқару орнынан үзіліссіз және реверсивті стандарда ені 600 мм. дейін және прокаттау жылдамдығы 4 м/с дейін орамдарда қаңылтыр табақтарды прокаттауды басқару кезінде - 6-разряд.

101. Пішінді иілгіш агрегатының операторы

Параграф 1. Пішінді иілгіш агрегатының операторы, 2-разряд

570. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз солқылдақ агрегаттың қатар түзу, қалыптау, көтергіш тіреу және қалта таразы тетіктерін басқару:

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысын бақылау, берілген режимге тетіктерді ретету;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге және біліктерді жаншып-қақтауға қатысу.

571. Білуге тиіс:

металды жылтыратудың технологиялық процесінің негіздері;

солқылдақ агрегаттың қызмет көрсетілетін жабдығы, басқару пультінің бақылау-өлшеу аспабы жұмысының принципі;

пішінделетін металл сорты және болат маркасы;

электр слесарлық істің негіздері.

Параграф 2. Пішінді иілгіш агрегатының операторы, 3-разряд

572. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз солқылдақ агрегаттардың түсіру құрылғысының тетіктерін басқару;

түсіру құрылғысының жұмысын бақылау, сызбаны құру және берілген режимге тетіктерді реттеу.

573. Білуге тиіс:

үзіліссіз солқылдақ агрегаттардың түсіру құрылғысы тетіктерінің құрылымы және жұмыс принципі, оларды басқарудың электрлік сызбасы;

электр слесарлық іс.

Параграф 3. Пішінді иілгіш агрегатының операторы, 4-разряд

574. Жұмыс сипаттамасы:

тасымалдау рольгангтерін, майлау машиналарын, шлепперлерді, жиектеушілерді, тарқатушыларды, гильотина қайшыларын, дұрыс машинаны, түйістерді дәнекерлеу машиналарын басқару;

қызмет көрсетілетін тетіктердің жұмысын бақылау, металды пішіндеудің берілген жылдамдығын сақтау;

берілген режимге қызмет көрсетілетін тетіктерді реттеу.

575. Білуге тиіс:

металды пішіндеудің технологиялық процесі;

қызметі көрсетілетін жабдықтың құрылымы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережелері, оларды басқарудың электр сызбалары;

ақау түрлері және оларды жою тәсілдері;

шығарылатын өнімге мемлекеттік стандарт талаптары;

біліктерді жаншып-қақтау, гильотина қайшыларды жиектеу ережелері.

Параграф 4. Пішінді иілгіш агрегатының операторы, 5-разряд

576. Жұмыс сипаттамасы:

басты басқару орнынан үзіліссіз солқылдақ агрегат тетігін басқару, сызба жасау, агрегат тетіктерін берілген режимге реттеу, солқылдақ агрегат біліктеушісінің басшылығымен металды пішіндеу жылдамдығын белгілеу;

бастапқы келтіру қозғалтқышының жүктемесін, металды пішіндеу жылдамдығын және кілеттің қысымын бақылау;

агрегаттың барлық тетіктерін реттеуге қатысу;

біліктілігі анағұрлым төмен операторға басшылық жасау.

577. Білуге тиіс:

металды пішіндеудің технологиялық процесі;

кілеттердің және солқылдақ агрегат жабдығының және басты басқару органының құрылымы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережелері;

басқару орнының тетіктерін басқарудың электр сызбасы;

біліктер мен білік арматурасының істен шығу себептері.

102. Бұрғылау агрегаттары мен престің операторы

Параграф 1. Бұрғылау агрегаттары мен престің операторы, 2-разряд

578. Жұмыс сипаттамасы:

құрсауларды бөлу процесін жүргізу;

бұрғылау агрегатына немесе тігу пресіне құрсауларды беру бойынша шлепперлерді және рольгангтерді басқару;

берілген өлшемдер бойынша саңылауларды бұрғылау және тігу;

құрсауларды бөлу сызығына және дайын өнімдер қоймасына тасымалдау;

бұрғыларды қайрау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы кемшіліктерді анықтау және жою;

бұрғылау агрегатын немесе престі қайта түзету;

жабдықты тазалау және майлау, оны жөндеуге қатысу.

579. Білуге тиіс:

бұрғылау агрегатына немесе тігу пресіне құрсауларды беру процесінің технологиясы;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережелері;

гидропанель клапандарын түзету және реттеу тәсілдері;

прокаттау сорты;

болаттың прокаттаудан кейінгі механикалық қасиеттері;

майлау материалдарының түрлері,

қасиеттері және сапасы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Бұрғылау агрегаттары мен престің операторы, 3-разряд

580. Жұмыс сипаттамасы:

доғалақтар мен рельстерді бөлу процесін жүргізу;

тігу пресіне немесе бұрғылау агрегатына құрсауларды беру бойынша шлепперлерді және рольгангтерді басқару;

берілген өлшемдер бойынша саңылауларды бұрғылау және тігу;

құрсауларды бөлу сызығына және дайын өнімдер қоймасына тасымалдау;

бұрғыларды қайрау;

бұрғылау агрегатын, тігу пресін реттеу;

жабдықты тазалау және майлау, оны жөндеуге қатысу.

581. Білуге тиіс:

доңғалақтарды бөлу процесінің технологиясы және бұрғылау агрегатының, тігу пресінің құрылымы мен техникалық пайдалану ережелері;

прокат сапасына мемлекеттік стандарттар талаптары.

103. Лента ораушы

Параграф 1. Лента ораушы, 1-разряд

582. Жұмыс сипаттамасы:

қаңылтыр орамдарын тарқатушыға немесе орау станогына беру;

орамды тарқатушыға түсіру;

жұмыс орнына орауыш қағаздарды жеткізу.

583. Білуге тиіс:

қаңылтыр орамдарын орау үшін орау станоктарының жұмыс принципі.

Параграф 2. Лента ораушы, 2-разряд

584. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары лента ораушының басшылығымен орау станоктарында қаңылтыр орамдарын орау;

тарқату тетіктерін басқару;

бақылау-орау станоктарында болаттың жоғары легирленген маркалары ленталарын орау және қайта орау;

лентаның сыртқы бетінің сапасын бақылау;

ақауларды жою немесе осы сорт талаптарына сәйкес келмейтін лента учаскесін кесіп алу;

орамдарды беру, орам соңын ию, оны станокқа немесе орағыштың барабанына беру және орағаннан кейін алып тастау;

орамдарды таңбалау, жинап түю, буып-түю және оларды жинау;

реттеу, майлау және орау тетіктерін жөндеуге қатысу.

585. Білуге тиіс:

орау станоктары мен орау тетіктерінің құрылым және жұмыс принципі;

ақау түрлері және оларды орам жолақтарында белгілеу;

орау лентасының сорты және маркалары;

слесарлық іс.

Параграф 3. Лента ораушы, 3-разряд

586. Жұмыс сипаттамасы:

орау станоктарында қаңылтыр орамдарын орау;

суықтай басылған прокат лентасын орағыштар және тарқатқыштар орамдарына орау, нүстелі электрмен дәнекерлеуді пайдалана отырып, орамдарды буып-түю;

орау станоктарына ақ қаңылтырды немесе өңделген және қара қаңылтырдың үш және одан да көп жолақтарын орау.

587. Білуге тиіс:

орауыштардың және суықтай басылған қаңылтыр прокат орамдарын тарқатушылардың құрылымы және жұмыс принципі;

металдың сыртқы қабатына мемлекеттік стандарттар талаптары.

104. Ыстықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі

Параграф 1. Ыстықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі, 1-разряд

588. Жұмыс сипаттамасы:

айналым кранының механикаландырылған қысқаштарының көмегімен басылған доңғалақтарды алу және оларды прокаттаудан кейін станнан алып беру;

прокаттау құралын суыту және доңғалақ дискісінен бу ағынымен суды үрлеп шығару;

кранды, қысқашты, станды, бу құбыры магистралін жөндеуге қатысу.

589. Білуге тиіс:

доңғалақты прокаттау станының, айналым краны қысқашының, прокаттау құралын суыту және доңғалақ дискісінен суды үрлеп шығару үшін бу құбырының жұмыс принципі;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Ыстықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі, 2-разряд

590. Жұмыс сипаттамасы:

қол қысқаштармен қыздырылған құймалар мен дайындамаларды алу және оларды аспалы арбаның көмегімен прокаттау станының жұмыс кілетіне беру, оларды арбадан жұмыс рольгангіне беру; рольгангты іске қосу және тоқтату;

қаңылтыр табақтарды сүйменге станның алдыңғы жағынан қабылдау және оларды тегістеу;

соғу және соғудан кейін төстен алу кезінде құрсаулар үшін тармақтарды жиектеу;

қаңылтыр табақты прокаттау стандарында доңғалақ бетінен қабыршақтар мен шлактарды сыпырып түсіру;

прокаттау процесінде дайындамаларды қабыршақтардан тазарту, жұмыс столын бөлшектеу және орнату;

біліктер астынан және басылмаған біліктер қабыршақтарды жинау;

прокат құралын және майлау материалдарын дайындау және алып келу;

арбаның, кранның, қысқаштың, ілмектің дұрыстығын бақылау;

арба мен кран тетіктерін қарау және майлау;

муфта, шпиндель және ішпектерді ауыстыруға және станды ағымдағы жөндеуге қатысу;

біліктерді жаншып-қақтау және станды жөндеу кезінде кран асты жұмыстарын орындау.

591. Білуге тиіс:

станның басу кілеттерінің, аспалы қысқыштар мен ілмектердің, станға металды беретін бұрамалы кранның жұмыс принципі;

біліктерді суыту үшін су құбырының құрылымы;

металды прокаттау және соғу операцияларының кезеңділігі;

болат маркасы және прокаттау сорты; майлау материалдарының түрлері, құрамы және қасиеттері.

Параграф 3. Ыстықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі, 3-разряд

592. Жұмыс сипаттамасы:

прокаттау станында метал прокаттау, металды біліктерге беру, қосарлану кезінде пакеттегі қаңылтыр табақтарды бөлу процесіне қатысу;

доңғалақты жиектеу және олардың рольганг бойынша жүруін бақылау;

ілмектердің және басқа да айлабұйымдардың көмегімен біліктен шығатын доңғалақтарды қабылдау;

кілеттен кілетке доңғалақтар мен құрсауларды беру;

пештен станға сутундарды, пакеттерді беру;

пакеттерді қатарға қою;

прокаттау құралы мен арматурасын шаблон бойынша тексеру, оны ауыстыру мен орнатуға қатысу;

кілеттерді бөлшектеу мен жинауға, біліктерді жаншып-қақтау мен реттеуге, сымдарды орнату мен бекітуге, пішінін өзгертетін құралдарды ауыстыруға қатысу;

прокаттау біліктерінің мойынын майлау.

593. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін стандарда түрлі маркалы және пішінді металды прокаттаудың технологиялық процесінің негіздері;

шар прокаттау стандарына қызмет көрсету кезінде шарларды термоөңдеу процесінің негіздері;

станның, көмекші құрылғының құрылымы және жұмыс принципі;

металдың түрлі пішіндері станында прокаттау үшін қолданылатын арматура түрлері, білік типтері;

үзіліссіз дайындама, қаңылтыр табақ және доңғалақ прокаттау стандарында, сым, сорт прокаттау және дайындама стандарының бастапқы кілеттерінде металды прокаттау процесіне қатысу кезінде - 4-разряд;

электр техникалық және болаттың басқа сапалы маркаларының, қызу мен жоңқаны пайдаланумен жабық пакетті төбенің жұқа табақты дуо-реверсивті емес стандарында метал прокаттау процесіне қатысу кезінде - 5-разряд.

105. Суықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі

Параграф 1. Суықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі, 1-разряд

594. Жұмыс сипаттамасы:

баптау стандарында металды жылтырату процесін жүргізуге қатысу;

жылтыратудан кейін тұғырықтарға қаңылтырды автоматты қалыптау жұмысын және баптау стандарында табақтарда және карточкаларда қаңылтырды жылтырату кезінде тасымалдаушылардың жұмысын бақылау;

табақтарды станға алып келу;

қалыптауышта қаңылтыр бар тұғырықтарды орналастыру,

біліктерді жаншып-қақтауға және стан мен қалыптауды жөндеуге қатысу.

595. Білуге тиіс:

қаңылтырды жылтырату мен баптаудың технологиялық процестері туралы негізгі түсініктер;

жылтырататын металл сорты;

автоматты қалыптаудың, транспортердің және басқа да қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі.

Параграф 2. Суықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі, 2-разряд

596. Жұмыс сипаттамасы:

бір кілетті реверсивті стандарда бөшкенің ұзындығы 2000 мм. дейін табақ прокаттау станында қаңылтыр табақты және қалыңдығы 0,35 мм-ден астам болаттың легирленген маркаларынан қаңылтыр табақтар мен орамдағы ленталарды немесе ені 600 мм-ге дейін қаңылтыр табақтар мен орамдағы ленталарды; 10 м/сек дейінгі прокаттау жылдамдығында үзіліссіз стандарда қаңылтырды және орамдағы ленталарды прокаттауды жүргізуге қатысу;

табақта және карточкаларда қаңылтырды баптау және жылтырату процесін жүргізуге қатысу;

ормады станға беру, оларды прокаттауға дайындау және жолақтарды білікке беру;

тарқатқыштың қабылдау сөресінде орамдарды орталықтау, айналғыш және түсіргіш столдарға рулондарды беру;

табақтарды стан конвейеріне беру, оларды жиектеу және конвейер реостатын басқару;

орамдарды түсіргіш столдан тарқатқышқа түсіру немесе оларды барабаннан алу және орауыштан тартып шығару;

қабырға жиегінің бет қабатының жай-күйін, біліктерді суыту үшін эмульсияның болуын және жай-күйін тексеру;

прокаттау кезінде біліктерді тазарту;

коллектордың эмульсия сопелін кірден және майдан тазарту;

май дайындау және прокатталатын лентаны майлауды реттеу;

орамдарды жинау және оларды сөреге қою немесе оларды термиялық немесе басқа бөлімдерге беру;

жолақтар қалдықтарын және орама үзінділерін жинау және қоймаға қою;

орамдарға таңбалау биркаларын ілу және прокатталатын рулондар санын есепке алу;

жұмыс біліктерін жаншып-қақтауға дайындау және станға құрылғылар мен бөлшектерді алып келу;

сымды реттеуге, бағыттаушы сызықтарды орнатуға қатысу.

597. Білуге тиіс:

металл мен қорытпаларды суықтай прокаттаудың технологиялық процесінің негіздері;

қызмет көрсетілетін стандарда прокатталатын металл мен қорытпалардың сорты және маркалары;

қызмет көрсетілетін стандардың жұмыс принципі;

біліктерді салқындатуға арналған технологиялық майлаудың және эмульсияның құрамы және қасиеттері.

Параграф 3. Суықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі, 3-разряд

598. Жұмыс сипаттамасы:

үзіліссіз стандарда орамдағы қаңылтыр табақтарды прокаттау процесін жүргізуге қатысу; қалыңдығы 0,35 мм-ге дейін болаттың легирленген маркаларынан табақтар мен ленталарды немесе бір кілетті реверсивті станда ені 600 мм және одан астам орамдағы табақтар мен ленталарды прокаттау; үзіліссіз станда 10 м/с прокаттау жылдамдығымен қаңылтырды және орамдағы ленталарды прокаттау; лента прокаттау станында жоғары легирленген болаттан және прецизионды қорытпалардан жасалған ленталарды прокаттау; бөшкенің ұзындығы 2000 мм-ден астам қаңылтыр табақты прокаттау станында табақтарды прокаттау; стандарда жоғары легирленген пішінін өзгеруі қиын болат маркаларынан және қорытпалардан жасалған қаңылтыр табақты прокаттау.

599. Білуге тиіс:

металл мен қорытпаларды суықтай прокаттау процесі технологиясының негіздері;

қызмет көрсетілетін станның құрылымы;

қызмет көрсетілетін стандарда прокатталатын болаттың және қорытпалардың сорты және маркалары;

слесарлық іс.

106. Табақтар мен ленталарды жылтыратушы

Параграф 1. Табақтар мен ленталарды жылтыратушы, 2-разряд

600. Жұмыс сипаттамасы:

жылтыратылған орнақта түрлі мөлшердегі болаттың жоғары құрышталған маркасынан және прецизионды қорытпалардан ленталарды жалату;

өрескел жалату аппараттарын баптау, ленталардың шетін дәнекерлеу, фетрлі төсемді ауыстыру;

машинаға жаймаларды беру жылдамдығын, тегістелген және жылтыратылған металл жылдамдығын реттеу;

тегістейтін және жылтырататын машиналар мен тот баспайтын жаймаларды, болат, жез, мырыш жаймаларын және ленталарын жылтырату кезіндегі станоктардың тетіктерін басқаруға қатысу;

тегістейтін және жылтырататын машиналарда жаймаларды дайындау, оларды машинадан беру, бір абразивтен екіншіге ауысқан кезде бензинмен жаймаларды жуу,

жылтырату массасын дайындау;

жылтыратылған орнақты, тегістелген және жылтыратылған машиналарды, станоктарды майлау және тазалау,

қызмет көрсететін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

601. Білуге тиіс:

түрлі мөлшердегі жаймалар мен ленталарды жалату процесінің технологиясы;

жылтырату орнағының, тегістейтін және жылтырататын машина мен станоктардың құрылғысы мен жұмыс істеу принципі;

жалатылған пасталардың және қолданылатын абразивтердің құрамы мен қасиеті;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Табақтар мен ленталарды жылтыратушы, 3-разряд

602. Жұмыс сипаттамасы:

жез, мырыш жаймалары мен ленталарын тегістеу және жалату. Бетінің кедір-бұдырлығының параметрі Ra 0, 08 мкм дейін (өңдеу тазалығы 11 сынып бойынша) болаттың тот баспайтын және құрышталған маркасының ірі габаритті жайма металын жылтырату;

жаймалар бетінің жай-күйін бақылау және белгіленген температуралық режимді қолдау;

металды тегістеу және жылтырату жылдамдығын реттеу;

жаймаларды тегістейтін және жылтырататын машиналарға салу және оларды машинадан алу;

абразивтерді іріктеу және бір абразивтен екіншіге ауысқан кезде бензинмен жаймаларды жуу, жаймаларды тегістеу және жылтырату кезінде бетінің (өңдеу тазалығының сыныбы) кедір-бұдырлығының параметрлерін айқындау;

тегістейтін және жалтырататын машиналарын баптау.

603. Білуге тиіс:

болаттың тот баспайтын және құрышталған маркасының жаймаларын тегістеу және жылтырату процестерінің технологиясы;

жұмыс құрылғысы және принципі, қызмет көрсететін жабдықты техникалық пайдалану ережесі;

беті кедір-бұдырлығының параметрлері (өңдеу тазалығының сыныбы);

слесарлық іс.

Бетінің кедір-бұдырлығының параметрі Ra 0, 04 мкм дейін (өңдеу тазалығы 12 сынып бойынша) болаттың тот баспайтын және құрышталған маркасының ірі габаритті жайма металын жылтырату – 4-разряд.

Бетінің кедір-бұдырлығының параметрі Ra 0, 02-ден Ra 001 мкм дейін (өңдеу тазалығы 13-14 сынып бойынша) болаттың тот баспайтын және құрышталған маркасының ірі габаритті жайма металын жылтырату – 5-разряд

107. Дөңгелектер пен бандаждарды престеуші

Параграф 1. Дөңгелектер пен бандаждарды престеуші, 2-разряд

604. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі бойынша бандаждарды керу процесін гидравликалық престерде жүргізу және оларды маркалау;

танапты және маркалау цилиндрін теңдестіретін керу цилиндрінің дистрибуторын басқару;

бандажды керу уақытында оның ішкі диаметрінің мөлшерін айқындайтын бандаждар мен аспаптарды маркалау кезінде манометр көрсеткішін бақылау;

дөңгелек дискісінен судың бу ағынын тоқтату;

дайындаманы беру және бандаждарды алу үшін қайталау кранының ілмегін көтеруді және түсіруді басқару;

дөңгелек және бандаж дайындамаларын ұрып ию және қапсыру пресінің пуансонындағы үстелге дайындаманы беруге қатысу;

қапсырғаннан кейін сақинаны шешу және қапсырмадан тығынды алып тасау;

бұзылған аспаптарды және престің плитасын суыту;

престі баптауға, бұзылған аспаптарды ауыстыруға және престің жабдығын жөндеуге қатысу;

қызмет көрсететін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

605. Білуге тиіс:

дайындаманы престеудің және престе операциялар дәйектілігінің технолгиялық процестерінің негіздері;

дайындама мөлшері дөңгелектер мен бандаждар үшін болат маркасы;

дөңгелек дискісін ию пресі, керу пресі және дөңгелектер мен бандаждарды ыстық клеймолау пресі жұмысының принципі, престердің бу өткізетін және су өткізетін магистралінің қондырғысы;

дөңгелек дискісін ию және бандаждарды керу престерін баптау тәсілдері;

қолданылатын майлау материалдарының түрлері, құрамы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Дөңгелектер пен бандаждарды престеуші, 3-разряд

606. Жұмыс сипаттамасы:

дискіні гидро түсіру, ию, дөңгелектің күпшек орталық тесігін қапсыру, құрсауларды калибрлеу, гидравликалық престерде дөңгелектер мен бандаждар үшін дайындама қалыптаудың жабдықталған қондырғыларымен престерде дайындаманы алдын ала ұрып ию процестерін жүргізу;

дайындамадан бу ағынымен қабыршақтарды тазарту, оларды орнаққа беру;

бұзылған аспаптарды сумен суыту;

үстел, әдіснама және жақтаулардың параллелін майлау;

престің бу өткізгіш пен су өткізгіш магистралінің жай-күйін бақылау.

607. Білуге тиіс:

дөңгелектер мен бандажды дайындаудың технологиялық процесі;

жұмыс құрылғысы, принципі және престің дайындамасын, мультипликаторы мен аванкамерін қалыптау пресін техникалық пайдалану ережесі, дайындама қалыптау пресін баптау тәсілдері.

Параграф 3. Дөңгелектер пен бандаждарды престеуші, 4-разряд

608. Жұмыс сипаттамасы:

дөңгелектер мен бандаждар үшін дайындаманы ұрып июдің, қалыптаудың және қапсырудың технологиялық процестерін жүргізу;

преске дайындама беру;

қабыршақтан тазалау және оны бу ағынымен үрлеу.

609. Білуге тиіс:

дайындаманы престеудің және дөңгелектер мен бандаждарды прокаттаудың технологиялық процесі, жұмыс құрылғысы;

принципі және дайындаманы ұрып ию және қапсыру престерін техникалық пайдалану ережесі;

қызмет көрсететін жабдықты баптау тәсілдері.

108. Рельс бекіткіштерін престеуші-тігуші

Параграф 1. Рельс бекіткіштерін престеуші-тігуші, 2-разряд

610. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары престеушінің басшылығымен күші 250 тс дейін престерде рельс бекіткіштерінің тесігін ыстық және суық қапсыру процесін жүргізу;

мөрге дайындама беру;

тесіктің қисығы бойынша және орталығы бойынша рельс бекіткіштері шаблонының көмегі кезінде тексеру;

мөр, пуансондар, әдіснама жай-күйін тексеруге қатысу және оларды ауыстыру;

пресс үйкелісінің тораптарын және қосалқы тетіктерді майлау;

қызмет көрсететін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою.

611. Білуге тиіс:

рельстік бекіткіштер дайындаудың технологиялық процестерінің негіздері;

пресс және рольганг жұмысының принципі;

рельстік бекіткіштер сұрпы;

майлау материалдарының қасиеті мен сапасы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Рельс бекіткіштерін престеуші-тігуші, 3-разряд

612. Жұмыс сипаттамасы:

күші 250 тс дейін престерде рельстік бекіткіштердің тесіктерін қапсыру;

біліктілігі анағұрлым жоғары престеушінің басшылығымен күші 250 тс және одан астам престерде рельс бекіткіштердің тесіктерін қапсыру;

мөрге және преске түсіп бара жатқан рольгангті, бекіткіш берушіні басқару;

мөрді және престі баптау нақтылығын және тесіктің симметриялық және рельстік бекіткіштердің мөлшері қисық бойынша орналасуын тексеру;

әдіснамаларды, пуансондарды, пышақтарды ауыстыру және оларды майлау;

пресс және рольгонг жөндеуге қатысу.

613. Білуге тиіс:

рельстік бекіткіштерді дайындаудың технологиялық процесі;

құрылғысы және қызмет көрсететін жабдықты техникалық пайдалану ережесі;

жұмыс аспаптарын дайындау үшін қолданылатын болаттың қасиеті мен маркасы.

250 тс және одан астам престерде рельс бекіткіштердің тесіктерін ыстық және суық қапсырудың процестерін жүргізу кезінде - 4-разряд.

109. Гидроэкструзия қондырғысында болат пішіндерін престеуші

Параграф 1. Гидроэкструзия қондырғысында болат пішіндерін престеуші, 3-разряд

614. Жұмыс сипаттамасы:

қысымы 1500 МПа дейін қондырғыларда күрделі фасонды болат бейіндерді гидростатикалық престеу (гидроэкструзия) процесіне қатысу;

арнайы дайындықтан өткен престеуге дайындалған металдардың сапасын айқындау: термикалық өңдеу, калибрлеу, улау, фосфаттау, бейтараптандыру, жуу және тағы баска;

әдіснама мен жарақтардың жұмысқа жарамдылығын айқындау;

бейінді стандартты бақылау-өлшеу аспабымен өлшеу: микрометр, шаблон және тағы баска;

берілген қондырғы сырығына дайындаманы орналастыру;

қызмет көрсететін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

615. Білуге тиіс:

гидроэкструзияның технологиялық процестерінің негіздері;

құрылғысы, бақылау-өлшеу аспабын техникалық пайдаланудың ережесі;

өңдеуге және шығарылатын өнімге арналған мемлекеттік стандарттар;

престелетін бейіндер сығындысының қол жетімді мөлшері мен коэффициенті;

престелетін бейіндерді қатыру тәсілдері;

бақылау-өлшеу аспабын пайдалану ережесі;

слесарлық іс.

Параграф 2. Гидроэкструзия қондырғысында болат пішіндерін престеуші, 4-разряд

616. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары қысымы престеушінің басшылығымен 1500 мегапаскаль (бұдан әрі – МПа) дейін қондырғыларда күрделі фасонды болат бейіндерді гидростатикалық престеудің (гидроэ кструзия) процесін жүргізу;

қысымы 1500 МПа және одан жоғары қондырғыларда күрделі фасонды болат бейіндерді гидростатикалық престеудің (гидроэкструзия) процесіне қатысу, дайындаманы қондырғының көлбеу арнасына беру;

беру және қабылдау қондырғыларын, гидро-және пенвможүйелерді баптау.

617. Білуге тиіс:

гидроэкструзияның технологиялық процесі;

термикалық өңдеу процесінің негіздері;

қондырғы және қызмет көрсететін қондырғыны техникалық пайдалану ережесі;

фасонды бейіндерді дайындау жөніндегі технологиялық нұсқаулық;

престеу кезіндегі ақау түрлері және оларды жою тәсілдері.

Параграф 3. Гидроэкструзия қондырғысында болат пішіндерін престеуші, 5-разряд

618. Жұмыс сипаттамасы:

қысымы 1500 МПа дейін қондырғыларда күрделі фасонды болат бейіндерді гидростатикалық престеудің (гидроэкструзия) процесін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары престеушінің басшылығымен қысымы 1500 МПа және одан жоғары қондырғыларда күрделі фасонды болат бейіндерді гидростатикалық престеудің (гидроэкструзия) процесін жүргізу;

қондырғы контейнерлерін жұмыс сұйықтығымен толтыруды бақылау;

гидроэкструзия қондырғысын баптау.

619. Білуге тиіс:

гидроэкструзияның технологиялық процесі, металл тану және гидравлика негіздері, жұмыс қондырғысы және принципі, техникалық пайдалану ережесі, қызмет көрсететін қондырғыны баптау ережесі;

дайындалған бетті термоөңдеудің әсері, престеу процесіне дайындама мөлшерлері;

қол жетімділік жүйесі, беттің нақтылығы және кедір-бұдырлығы сыныптарының кестесі.

Параграф 4. Гидроэкструзия қондырғысында болат пішіндерін престеуші, 6-разряд

620. Жұмыс сипаттамасы:

қысымы 1500 МПа және одан жоғары қондырғыларда күрделі фасонды болат бейіндерді гидростатикалық престеудің (гидроэкструзия) процесін жүргізу.

621. Білуге тиіс:

металл тану, гидравликаны термикалық өңдеу;

қолжетімділік, беттің кедір-бұдырлығының квалитеті және параметрі (өңдеудің нақтылық және тазалық сыныптары).

110. Бөлінетін пасталарды дайындаушы

Параграф 1. Бөлінетін пасталарды дайындаушы, 2-разряд

622. Жұмыс сипаттамасы:

екі қабатты жайма металл өндірген кезде жалатылған тілік үшін бөлу пастасын дайындаудың процесін жүргізу;

тіліктерді майсыздандыру үшін қышқыл және сілтілі ерітінді дайындау, тілікті майсыздандыруға және тазартуға қатысу;

тіліктің бетіне бөлінетін пастаны жағу және оларды кептіру камерасына тасымалдау.

623. Білуге тиіс:

екі қабатты жайманы өндіру процесінің негіздері;

жалатылған тіліктердің бетін өңдеу және майсыздандыру технологиясы;

болаттың арнайы маркасынан металл қасиеті;

бөлу пасталары компоненттерінің құрамы және қасиеті;

металға бөлу пасталарын жағу әдістері.

111. Пакеттерді жыртушы

Параграф 1. Пакеттерді жыртушы, 1-разряд

624. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары жыртушының басшылығымен жырту немесе межелеу машиналарында пакеттерді жырту;

машинаның артқы жағынан жаймаларды қабылдау;

ақауларды және жыртылмаған пакеттерді сұрыптау және оларды жырту машинасы арқылы қайта өткізу үшін беру;

машинаның тораптарын тазалау және майлау;

қызмет көрсететін жабдықты жөндеуге қатысу.

625. Білуге тиіс:

жырту немесе межелеу машинасы жұмысының принципі;

прокатталатын металдың сұрпы, слесарлық іс негіздері

Параграф 2. Пакеттерді жыртушы, 2-разряд

626. Жұмыс сипаттамасы:

жырту немесе межелеу машиналарында қаңылтырдың қолмен күйдірілген ілмегімен немесе салмағы 12 килограмм (бұдан әрі – кг) дейін жайма металды жырту;

жаймаларды ажырату және айыру;

айырылған жаймаларды қорапқа салу;

қаңылтыр мен шатыр пакеттерін жырту;

пакеттердің бұрыштарын жырту және оларды жырту машинасының валкасына жеткізу;

жырту немесе межелеу машинасын жіберу және тоқтату;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және оларды жою.

627. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы және ережесі;

жаймаларды дәнекерлеу кезінде стопты жырту немесе межелеу тәсілдері мен әдістері.

Салмағы 12 кг. астам пакеттерді жырту немесе межелеу кезінде 3-разряд.

112. Прокатқа белгі салушы

Параграф 1. Прокатқа белгі салушы, 1-разряд

628. Жұмыс сипаттамасы:

белгі салу үстеліне және алаңына жаймаларды жеткізу;

жаймаларды жиектеу және шаблондар орнату;

белгі салынғаннан кейін жаймаларды жинау.

629. Білуге тиіс:

белгі салынатын жаймалар болатының сұрпы және маркасы.

Параграф 2. Прокатқа белгі салушы, 2-разряд

630. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары прокаттау белгі салушысының басшылығымен тапсырыстарға сәйкес жайма әрлеу тоңазытқыштарында жаймалар мен жазықтарға белгі қою, оларды маркалау;

белгі салу үшін шаблондарды дайындау;

сынамаларды кесу дұрыстығын бақылау;

белгіленген прокаттарды есепке алу.

631. Білуге тиіс:

жаймаларды тиімді ашу әдістері;

жайма металының беттік ақауларының түрлері.

Параграф 3. Прокатқа белгі салушы, 3-разряд

632. Жұмыс сипаттамасы:

жаймалар мен белдеулерге белгі салу;

металды қарау және кесуге түсіру мөлшерлерінің сыртқы белгілері бойынша айқындау және сынамалар іріктеу орны;

басқа тапсырыстарға ақаулы металл қызметін айқындау;

болаттың құрышталған маркаларының металын суытудың технологиялық режимін орындауды бақылау;

біліктілігі анағұрлым жоғары прокат белгі салушысының басшылығымен болаттың кең сұрпының немесе сапалы маркаларының жаймаларына белгі салу.

633. Білуге тиіс:

болаттың құрышталған маркасының жаймаларын суыту режимі бойынша технологиялық нұсқаулық;

кесілген металдарға қол жетімділік;

кең сұрыпты немесе болаттың сапалы маркалы жаймаларына белгі салған кезде -4-разряд.

113. Сым слесары

Параграф 1. Сым слесары, 3-разряд

634. Жұмыс сипаттамасы:

істен шыққан немесе жұмыс клеттерінің валкалық арматурасынан жасалатын 20 бейін мөлшеріне дейін прокаттайтын желілік сұрып прокаттау орнақтарында мыналарды дайындау: сызғыштар, сым, қорап және тағы баска;

басқа бейінге ауысқан кезде арматураны орнату және баптауға қатысу;

валкаларды сумен суытуды жөндеу және оның жағдайын бақылау, валкалардың мойыншасын майлауды бақылау;

валкалық арматураның белгіленген қорының болуын қамтамасыз ету;

валкалық арматураның бөлшектері мен тораптарын жеткізу және жинау;

орнақ жөндеуге қатысу.

635. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін прокаттау орнақтарында болатты прокаттаудың технологиялық процесі;

клеттер мен прокаттық орнақтардың жабдығы жұмысының құрылғысы және принципі;

валка және валкалық арматура дайындалатын болаттың маркасы;

валкаларды өңдеу тәсілдері, валкалардың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық іс.

Рельсарқалық және сым-темірлік орнақтардың, толассыз сұрып прокаттау және толассыз дайындау орнақтарының, 20 бейін мөлшерден астам прокаттайтын желілік сұрып прокаттау орнақтарының барлық түрлерімен жұмыс клеттерінің валкалық арматурасын дайындау, орнату, ауыстыру, баптау - 4-разряд.

114. Табақтар мен ленталарды тальк жағушы

Параграф 1. Табақтар мен ленталарды тальк жағушы, 2-разряд

636. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары тальк жағушының басшылығымен тальк жағушы машиналарда жаймаларды талькімен тозаңдандыру;

тальк жағу орнақтарында болаттар мен қорытпалар түрлі маркасының орамдарында лентаның талькін тозаңдандыру;

орамдар беру және оларға тальк жаққаннан кейін жинау;

ленталар мен тальк жаймаларға себудің бірдей болуын реттеу;

тальк дайындау және оны машинаның бункеріне немесе станоктың қоймасына себу;

өңделген талькті ауыстыру және машинаның бункерінде оның деңгейін бақылау;

күйдіргеннен кейін тальктан жаймаларды тазарту;

орнақты баптау және машинаны баптауға қатысу;

қызмет көрсететін жабдықты жөндеуге қатысу.

637. Білуге тиіс:

тальк жағу машинасының немесе станок жұмысының принципі;

тальк жағуға жататын болаттың сұрпы және маркасы;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Табақтар мен ленталарды тальк жағушы, 3-разряд

638. Жұмыс сипаттамасы:

тальк жағу машинасында талькпен жаймаларды тозаңдандыру;

жаймалардың тозаңдандыру және төселетін плиталарды орналастыру дұрыстығы режимін бақылау;

тальк жағу машинасын металмен, талькпен және орналастыру плитасымен қамтамасыз ету;

тазалау агрегатында тальктен жаймаларды тазалау, тальк жағу машинасын немесе тазалау агрегатын баптау.

639. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықты техникалық пайдаланудың құрылғысы және ережесі;

жаймалар мен ленталарды сапасыз тозаңдандыру себептері және оларды жою әдістері;

слесарлық іс.

115. Прокат төсеуші

Параграф 1. Прокат төсеуші, 1-разряд

640. Жұмыс сипаттамасы:

металды сұрыптау және қабылдау кезінде прокатты жинау;

бөгілген дайындаманы қолмен бір уақытта түзей отырып қатарлап вил үшін ыстық домалатылған дайындаманы жинау;

қатарға жинау орнын дайындау және қабыршақтарды жинау;

термо өңдегеннен кейін рельстік бекіткіштерді жинау және оларды контейнерге жеткізу;

қабылдау сырықтарында және рольгангтарда металды жиектеу және сырық тетіктерін басқару.

641. Білуге тиіс:

рельстік бекіткіштердің сұрпы, вил үшін дайындама;

болат маркасы және металды маркалау әдістері;

металды қатарлап және контейнерге жеткізу ережесі;

қабылдау сырығының және рольганг жұмысының құрылғысы және принципі.

6 - бөлім. Құбыр өндірісі

116. Құбырларды асфальттаушы

Параграф 1. Құбырларды асфальттаушы, 3-разряд

642. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары асфальттаушының басшылығымен құбырларды қабаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

қыздыру пешінің сырықтарына құбырларды жеткізу;

ваннадағы шайыр мен битумның деңгейін бақылау, және, ваннаны дәнекерленген шлакпен, битуммен мөлшеріне қарай азайтып, толықтырып отыру;

құбырларды ваннаға түсірудің алдында оларды теңдестіру;

оларды асфальтпен қабаттағаннан кейін құбырларды жылжыту;

құбырдың ішкі және сыртқы бетіндегі шлак, битум және шайырдың артықтарын арнайы қырғыштармен алып тастау;

қызмет көрсететін жабдықтардың ақауларын анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

643. Білуге тиіс.

құбырларды қыздырудың және оларды асфальтпен қабаттаудың технологиялық процесінің негіздері;

асфальттаушы бөлімді жабдықтау жұмысының принциптері;

асфальттанған құбырлардың сапасына мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық іс.

Параграф 2. Құбырларды асфальттаушы, 4-разряд

644. Жұмыс сипаттамасы:

құбырларды асфальтпен қабаттаудың технологиялық процестерін жүргізу;

асфальттаудың алдында құбырларды қыздыру үшін пештің температурасын реттеу;

құбырларды біркелкі қыздыруды және олардың асфальтталған ваннаға түсуін бақылау;

ваннадағы температураны реттеу, құбырларды асфальтпен қабаттаудың сапасын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды ағымдағы жөндеу.

645. Білуге тиіс:

құбырларды қыздыру және оларды асфальтпен қабаттаудың технологиялық процесі, асфальттауға арналған материалдардың қасиеті;

құбырларды асфальттау үшін шайырдың жарамдылығын айқындау тәртібі.

117. Калибрлі орнақтың біліктеушісі

Параграф 1. Калибрлі орнақтың біліктеушісі, 2-разряд

646. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары калибрлі орнақ біліктеуіштерінің басшылығымен сыртқы диаметрі 10 мм-ден 50 мм-ге дейін құбырлар шығаратын құбырды электрмен дәнекерлеу орнағынан түсетін құбырларды калибрлеудің технологиялық процесін жүргізу; калибрлі орнақтың, суыту үстелінің жұмысын, құбырлардың дұрыс төселуін, майлау жүйесінің жай-күйін бақылау;

құбырлардың жағдайын түзету;

орнақ, валкаларды, сымдарды ретке келтіруге қатысу;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар жұмысының ақауларын анықтау және жою, оларды жөндеу жұмыстарына қатысу.

647. Білуге тиіс:

құбырларды калибрлеудің технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмысының принциптері;

құбырларға мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық істің негіздері.

Параграф 2. Калибрлі орнақтың біліктеушісі, 3-разряд

648. Жұмыс сипаттамасы:

флюс қабатына дәнекерлеу орнағынан, жоғары немесе радиотехникалық жиілік тоқтарымен құбырларды дәнекерлеу орнақтарынан түсетін құбырларды барынша жоғары білікті калибрлі орнақ біліктеуішінің басшылығымен калибрлеудің технологиялық процесін жүргізу;

жабдықтар мен қосалқы тетіктер жұмысын бақылау;

орнақ пен техникалық аспаптарды реттеуге қатысу.

649. Білуге тиіс:

құбырларды калибрлеудің технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтар жұмысының принципі;

слесарлық іс.

Параграф 3. Калибрлі орнақтың біліктеушісі, 4-разряд

650. Жұмыс сипаттамасы:

сыртқы диаметрі 10 мм-ден 60 мм-ге дейін құбырларды шығаратын құбырды электрмен дәнекерлеу орнағынан, флюс қабатына құбырларды дәнекерлеу орнағынан, жоғары және радиотехникалық жиілік тоқтарымен құбырларды дәнекерлеу орнағынан түсетін құбырларды калибрлеудің технологиялық процесін жүргізу;

валкалар мен сымдарды ауыстыру;

құбырлардың беті мен мөлшерінің жай-күйін тексеру;

құбырлардың берілген мөлшеріне орнақты реттеу;

қызмет көрсететін жабдықтарды ағымдағы жөндеуд.

651. Білуге тиіс:

құбырларды калибрлеудің технологиялық процесі;

қызмет көрсететін жабдықтарды реттеу ережесі және техникалық пайдалану ережесі;

қолданылатын технологиялық аспап.

118. Бетондау машинасының біліктеушісі

Параграф 1. Бетондау машинасының біліктеушісі, 4-разряд

652. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары бетондау машинасы біліктеуішінің басшылығымен қысымы 10 МПа-ға дейін баллондардың, дөңгелек баллондардың түбі мен ернеуін, сақтандырғыш қақпақтарының барлық түрлерінің түбін өңдеу, бетондеу машиналарында конвейерлер үшін роликтер дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

бетондеу машинасының тетіктерімен басқару, баллондарды, құбырларды оның қақпақтарын бекіту;

бетондеу аспабының жұмысын бақылау және оны қақтан тазалау;

бетондеу аспабын ауыстыруға қатысу;

қысқыштарды өндіру үшін гидроқондырғылар мен дистрибуторлар дайындау;

қыздыру құрылғысына, бетондеу машинасына дайындамаларды, гофрлау және үрлеу пресін салу, престен баллондарды шығару;

баллондарды таңбалау, маркалау және реттеу;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

653. Білуге тиіс:

дайындамаларды қыздыру және өңдеу технологиясының негіздері;

қызмет көрсететін жабдықтар жұмыстарының құрылғысы және принципі;

өңделетін баллондар, құбырлардың сапасына мемлекеттік стандарттардың талаптары;

маркалау және таңбалау ережесі, слесарлық іс.

Параграф 2. Бетондау машинасының біліктеушісі, 5-разряд

654. Жұмыс сипаттамасы:

қысымы 10 МПА-ға дейінгі баллондардың, домалақ баллондардың түбі мен ернеуін, болат пен қорытпалардың түрлі маркаларынан түрлі көлемдегі сақтандырғыш қақпақтардың түбін, конвейерлер үшін роликтер дайындамасын өңдеудің технологиялық процестерін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары бетондеу машинасы біліктеуішінің басшылығымен қысымы 10 МПа және одан жоғары баллондардың түбі мен ернеуін өңдеудің технологиялық процестерін жүргізу;

өңдеу процесінде дайындаманы қыздыру температурасын реттеу;

бетондеу машинасының, қыздыру құрылғысының, манипулятордың, ұстағыштардың, жинақтаушы-конвейерлердің, барлық қосалқы тетіктердің қалыпты жұмысын қамтамасыз ету;

технологиялық өңдеу аспаптарын іріктеу, реттеу, домалақ баллондарды, бетондеу машиналарын дайындау үшін қондырғылар мен престерді ретке келтіру;

гофрлеу және үрлеу процесін жүргізу, домалақ баллондардың сыртқы бетін жөндеу;

сапасын жеке-жеке бақылау;

қақпақтардағы тесіктерді редуцирлеу және бұрғылау;

қызмет көрсететін орнақты ағымдағы жөндеу.

655. Білуге тиіс:

дайындаманы қыздыру және өңдеу технологиясы;

жұмыстың құрылғысы, принципі және бетондеу машинасының барлық түрлерін техникалық пайдалану ережесі;

қыздыру құрылғылары; өңделетін баллондар мен құбырлардың сапасына және геометриялық мөлшеріне қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

технологиялық аспапты калибрлеу тәсілдері;

қолмен және автоматты басқару жүйелері.

Параграф 3. Бетондау машинасының біліктеушісі, 6-разряд

656. Жұмыс сипаттамасы:

қысымы 10 МПа және одан жоғары баллондардың түбі мен ернеуін өңдеудің технологиялық процестерін жүргізу;

түрлі маркалы қыздырылған болат пен қорытпалардан құбыр ұштарын қыздыру және редуцирлеу;

саланың, мөлшердің және қымталу сапасын бақылау;

жабдықтарды баптау және ауысым аспабын орнату;

дайындаманың ұшын қыздыру температурасын бақылау;

қыздыру құрылғыларының, автоматика және бақылау құралдарының, аспапты майлау және суыту жүйесінің негізгі және қосалқы технологиялық жабдықтардың сақталуын қамтамасыз ету,

қызмет көрсететін жабдықты ағымдағы жөндеу.

657. Білуге тиіс:

түрлі маркалы болаттан түрлі диаметрлі құбырларды өңдеу және редуцирлеу технологиясы;

негізгі және қосалқы технологиялық жабдықтардың конструктивтік ерекшеліктері, механикаландыру және қыздыру құралдары, баллон корпусының қымталуы үшін бейімдемелер;

жарамсыздық түрлері және оларды жою тәсілдері;

жанғыш және инертті газдардың физикалық-техникалық сипаттамасы.

119. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі

Параграф 1. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі, 4-разряд

658. Жұмыс сипаттамасы:

жаңа және дөңгелетілген жақтауларды және түрлі маркалы болаттар дайындамасын және бетондеу орнақтарында бейіндерді өңдеудің технологиялық процесін жүргізу;

валкаларды жинау және аудару;

сызықтарды ауыстыру, орнаққа жақтаулар орнату;

қысым құрылғысын басқару;

дөңгелетілген жақтауларды сұрыптау және пешке салу;

жақтау шығарғыштағы сырықтан дөңгелетілген жақтауларды шығару.

эгализатордың қызмет көрсетуі;

құбырларды ыстық прокаттау орнағы біліктеуішінің басшылығымен бойлық прокаттау калибрлі орнақтарындағы түрлі маркалы болат құбырларды және бейіндерді калибрлеудің технологиялық процестерін жүргізу;

технологиялық аспапты орнату және ауыстыру;

жабдықтарды, бақылау-өлшеу аспаптарын, технологиялық процесс параметрлерін, прокат сапасын автоматты реттеу құралдарын тексеру және үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету, бақылау өлшемдерін жүргізу.

659. Білуге тиіс:

жақтаулар мен дайындамаларды өңдеу технологиясы;

түрлі бейінді және түрлі маркалы болат құбырларды қапсыру, прокаттау, калибрлеу және редуцирлеудің технологиялық процестерінің негіздері;

жұмыстың құрылғысы, принципі және қызмет көрсетілетін орнақты, пештерді, қосалқы тетіктерді технологиялық пайдалану ережесі, жарамсыздық түрлері және оларды жою әдістері;

прокаттар кестесі;

құбырлардың сұрпы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі, 5-разряд

660. Жұмыс сипаттамасы:

бойлық прокаттау калибрлі орнақтарында түрлі маркалы болаттар мен бейіндер құбырларын калибрлеудің технологиялық процестерін жүргізу;

құбырларды ыстық прокаттау орнағы біліктеуішінің басшылығымен қапсыру орнақтарында түрлі маркалы болаттан құймаларды және дайындамаларды қапсырудың технологиялық процесін жүргізу;

құбырларды ыстық прокаттау орнағы біліктеуішінің басшылығымен кішкентай орнақпен құбыр прокаттау қондырғысының элонгаторында түрлі маркалы болат пен бейіндердің құбырларын прокаттау, өңдеу, калибрлеу және редуцирлеудің технологиялық процестерін жүргізу; автоматты орнақпен, бойлық прокаттау орнақтарымен құбыр прокаттау қондырғысының бетондеу орнақтарында; қисық прокаттаудың калибрлі орнақтарында; редукциялық және бетондеу орнақтарында технологиялық процестерді жүргізу;

болаттың маркасына және өңделетін металдың мөлшеріне байланысты өңдеу қарқынын реттеу;

қысым және беруші құрылғымен басқару (ұрып ию режимін реттеу);

өңделетін металдың температурасын, валкалар айналымы санын, қозғалтқыш жүктемесін бақылау;

гильзалар мен құбырлардың геометриялық мөлшерін және сапасын сақтау;

валкаларды бөлшектеу, құрастыру және аудару;

берілген құбырлардың мөлшері мен болат маркаларына сәйкес орнақтар мен қосалқы тетіктерді баптау;

қызмет көрсетілетін жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау;

орнақ бригадасына басшылық ету.

661. Білуге тиіс:

түрлі бейіндер мен түрлі маркалы болат құбырларды қапсыру, прокаттау, калибрлеу және редуцирлеудің технологиялық процестері;

қызмет көрсететін орнақты, пештерді, қосалқы тетіктерді баптау ережесі;

орнақтарды қолмен және автоматты басқару жүйесі;

өңделетін құбырларға мемлекеттік стандарттар талаптары;

жарамсыздық түрлері және оларды жою әдістері;

орнақта кез келген өңделетін бейіннің ауысым аспабы.

Параграф 3. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі, 6-разряд

662. Жұмыс сипаттамасы:

қапсыру орнақтарында түрлі маркалы болат құймалар мен дайындамаларды қапсырудың технологиялық процестерін жүргізу;

кішкентай орнақпен құбыр прокаттау қондырғысының элонгаторында түрлі маркалы болат пен бейіндердің құбырларын прокаттау, өңдеу, калибрлеу және редуцирлеудің технологиялық процестерін жүргізу; автоматты орнақпен, бойлық прокаттау орнақтарымен құбыр прокаттау қондырғысының бетондеу орнақтарында; редукциялық және бетондеу орнақтарында, қисық прокаттаудың калибрлі орнақтарында технологиялық процестерді жүргізу;

құбырларды ыстық прокаттау орнағы біліктеуішінің басшылығымен автоматты орнақтарда, бойлық прокаттау орнақтарында, кішкентай, үздіксіз орнақтарда, құбыр прокаттау қондырғыларының үш валкалы домалату орнақтарында түрлі маркалы болат пен бейіндер құбырларын өңдеудің технологиялық процестерін жүргізу;

валкаларды бөлшектеу, құрастыру және аудару;

берілген құбыр мөлшеріне және болат маркасына сәйкес орнақтарды және қосалқы тетіктерді баптау;

қызмет көрсетілетін жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау;

орнақ бригадасына басшылық ету.

663. Білуге тиіс:

құбырларды өңдеу теориясы;

қызмет көрсетілетін орнақтың, қосалқы тетіктердің конструктивтік ерекшеліктері;

автоматты орнақпен, бойлық прокаттау орнақтарымен, үш валкалы домалақтау, үздіксіз орнақтарымен құбыр прокаттау қондырғысының қапсыру орнақтарында түрлі маркалы болат құймалары мен дайындамаларын қапсырудың технологиялық процесін жүргізген кезде; автоматты орнақтарда, бойлық прокаттау орнақтарында, кішкентай, үздіксіз орнақтарда, құбыр прокаттау қондырғысының үш валкалы домалақтау орнақтарында түрлі маркалы болат пен бейіндер құбырларын прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу кезінде (орта кәсіптік білімді талап етеді) – 7-разряд.

120. Құбырларды пеште дәнекерлеу орнағының біліктеушісі

Параграф 1. Құбырларды пеште дәнекерлеу орнағының біліктеушісі, 3-разряд

664. Жұмыс сипаттамасы:

үздіксіз пеште дәнекерлеу орнақтарында құбырларды дәнекерлеудің технологиялық процесіне қатысу;

инелерді дайындау;

валкалардың жай-күйін және оны суытуды, тетіктердің жұмысын, орнақтарды майлауды бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

665. Білуге тиіс:

құбырларды пеште дәнекерлеудің технологиялық процестерінің негіздері, қызмет көрсететін жабдық жұмыстарының принципі;

слесарлық істің негіздері.

Параграф 2. Құбырларды пеште дәнекерлеу орнағының біліктеушісі, 5-разряд

666. Жұмыс сипаттамасы.

біліктілігі анағұрлым жоғары біліктеуіштің басшылығымен үздіксіз пеште дәнекерлеу орнақтарында құбырларды дәнекерлеудің технологиялық процесін жүргізу;

орнақ жұмысын, құбырға штрипсты қалыптау және дәнекерлеу процесін бақылау;

сынама іріктеу және дәнекерлік жік сапасын айқындау;

валкалар мен клеттерді ауыстыруға, орнақ пен кесу аспабын баптауға, пешті штрипспен толтыруға қатысу;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және оны жою.

667. Білуге тиіс:

құбырларды пеште дәнекерлеудің технологиялық процесі;

орнақты техникалық пайдалану құрылғысы және ережесі;

дәнекерлеу кезінде металдың қасиеті; дәнекерленетін құбырдың сұрпы;

слесарлық іс.

Параграф 3. Құбырларды пеште дәнекерлеу орнағының біліктеушісі, 6-разряд

668. Жұмыс сипаттамасы:

үздіксіз пеште дәнекерлеу орнақтарында құбырларды дәнекерлеудің технологиялық процесін жүргізу;

орнақты және кесу аспабын баптау, валкаларды ауыстыру, орнаққа штрипсты салу және орнақты жіберу, металды қыздыру температурасын айқындау;

құбырларды дәнекерлеу жылдамдығын реттеу;

құбырлардың беті мен мөлшерінің сапасын, желдетпе және компрессорлық ауаның, буды салқындататын судың дұрыс түсуін және майлауды бақылау;

жарамсыздық себептерін анықтау және себептерін жою;

қызмет көрсетілетін жабдыққа ағымдағы жөндеуді орындау;

орнақ бригадасына басшылық ету.

669. Білуге тиіс:

металдардың иілушілігі және құбыр орнақтары валкаларын калибрлеу теориясының негіздері;

қолмен және автоматты басқару жүйелері;

штрипс және құбыр сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары.

670. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

Параграф 4. Құбырларды салқын прокаттау орнағының біліктеушісі, 3-разряд

671. Жұмыс сипаттамасы:

құбырларды салқын прокаттау бір роликті орнағында сыртқы диаметрі 15 мм. дейін құбырларды прокаттаудың технологиялық процесін жүргізу;

ауыстырылатын прокаттау аспабын аудару;

өңделетін құбырлардың, валкаларды майлау сапасын бақылау;

кесу құрылғыларын басқару;

құбырларды салқын прокаттау валкалық орнақтарында калибрлерді аудару;

орнақты баптау;

орнаққа ағымдағы жөндеу жүргізу.

672. Білуге тиіс:

құбырларды салқын прокаттаудың технологиялық процесі;

жұмыс істеу құрылғысы, принципі және қызмет көрсетілетін жабдықты техникалық пайдалану ережесі;

суықтай басылған құбырларға мемлекеттік стандарттардың талаптары;

өңдеу кезінде болаттың маркасы және оның қасиеті;

құбырлардың сұрпы; қолданылатын прокаттау аспабы;

слесарлық іс.

Құбырларды салқын прокаттау екі роликті орнақтарында сыртқы диаметрі 15 мм. дейін құбырларды, құбырларды салқын прокаттау бір роликті орнақта сыртқы диаметрі 15 мм-ден 30 мм-ге дейін құбырларды прокаттаудың технологиялық процестерін жүргізу кезінде; Құбырларды салқын прокаттау роликті орнақта сыртқы диаметрі 15 мм. дейін ерекше қабырғасы жұқа шірімейтін, және бейінді құбырларды прокаттау процесін жүргізу кезінде – 4-разряд;

құбырларды салқын прокаттау екі роликті орнағында сыртқы диаметрі 15 мм-ден 30 мм-ге дейін құбырларды; құбырларды салқын прокаттау бір роликті орнағында сыртқы диаметрі 30 мм-дан жоғары құбырларды; құбырларды салқын прокаттау валкалық орнағында сыртқы диаметрі 75 мм дейін құбырларды прокаттау процесін жүргізген кезде; құбырларды салқын прокаттау роликті орнағында диаметрі 15 мм-ден 30 мм-ге дейін ерекше қабырғасы жұқа шірімейтін және бейінді құбырларды прокаттау процесін жүргізген кезде – 5-разряд.

құбырларды салқын прокаттау валкалық орнағында сыртқы диаметрі 75 мм және одан жоғары құбырларды; құбырларды жылы прокаттау орнағында, тандем орнағында, құбырларды салқын прокаттау екі ағынды валкалық орнағында құбырларды прокаттау процесін жүргізген кезде; ауыспалы қиылыс құбырларын, ерекше жұқа, толқынды, мойынтіректік, жүзгіштік, электрлік жылтыратылған және құбырларды, қорытпалардан құбырларды, құбырларды салқын прокаттау валкалық орнақтарында арнайы мақсаттағы құбырларды прокаттау процесін жүргізген кезде; құбырларды салқын прокаттау роликті орнағында сыртқы диаметрі 30 мм-ден жоғары жұқа шірімейтін, бейінді құбырларды прокаттау процесін жүргізу кезінде – 6-разряд.

121. Құбырларды қалыптау орнақтарының біліктеушісі

Параграф 1. Құбырларды қалыптау орнақтарының біліктеушісі, 4-разряд

673. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары орнақ біліктеуішінің басшылығымен құбырларды қалыптау орнақтарында құбырларды қалыптаудың технологиялық процесін жүргізу;

валкада лента міндеті;

орнақты құбырларға берілген мөлшерде баптауға, жұмыс процесінде орнақты реттеуге және аударғаннан кейін орнақты жөндеуге қатысу;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысында ақауларды анықтау және оларды жою.

674. Білуге тиіс:

оларды пісірудің алдында құбырларды қалыптаудың технологиялық процесі, қызмет көрсетілетін жабдық жұмысының құрылғысы, принципі, шығарылатын өнімге мемлекеттік стандарттың талаптары;

орнақтарды қолмен және автоматты түрде басқару жүйесі;

ауысым аспабын маркалау;

слесарлық іс.

Параграф 2. Құбырларды қалыптау орнақтарының біліктеушісі, 5-разряд

675. Жұмыс сипаттамасы.

орнақтарда құбырларды қалыптаудың технологиялық процесін жүргізу;

қалыпқа келіп түсетін ленталардың беті мен жамылғысының сапасын тексеру;

қалыптау режимін реттеу;

орнаққа және орнақтан шығарылатын құбырға берілетін ленталар өлшемі;

жөндеуден кейін орнақты баптау;

орнақтың жөндеу жұмысын орындау.

676. Білуге тиіс:

пісірілген құбырларды өндірудің технологиялық процесі, баптау ережесі және құбыр қалыптау орнағы мен қосалқы тетіктерді техникалық пайдалану ережесі;

металл жамылғысының сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

лентаның ені мен қалыңдығына қол жетімділік, қондырғыны мыстандыру жұмысының принципі, құбыр қалыптау және қосалқы тетіктерді реттеу ережесі.

122. Құбырларды созушы

Параграф 1. Құбырларды созушы, 2-разряд

677. Жұмыс сипаттамасы:

орнақтарда және барабандарда құбырларды созудың технологиялық процесіне қатысу;

арбаны қолмен тізбекке қосу және арбаны құбырды созу процесінде сүйемелдеу;

құбырды сөреге немесе бетондеу машинасының науашасына тастау;

арбаны люнетке қайтару;

құбырлардың ұштарын жинау;

арбаны тазалау;

құбырларды дорн шығарғышқа беру және оларды айналымға немесе валкаға салу;

жақтауды шығаруды бақылау;

жақтауды арбаға шығарған кезде арбаны созу тізбегіне қосу;

жақтауларды науашаға беру;

арбаны майлау және олардың дұрыс жұмыс істеуін бақылау;

құбырлар бунтын тарқатқышқа орнату және оның таратылуын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

678. Білуге тиіс:

құбырларды созудың технологиялық процестерінің негіздері;

құбырлардан жақтауларды шығарып алу ережесі;

созу орнағының жұмыс істеу принципі, дорн шығарғыш жұмысының құрылғысы және принципі;

арбаны басқару жүйесі, слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Құбырларды созушы, 3-разряд

679. Жұмыс сипаттамасы.

7 тс дейін тартылыс күшімен созу орнақтарында құбырларды созудың, барабандарда және арнайы қондырғыларда құбырларды созу технологиялық процесін, бір уақытта термоөңдей отырып, арнайы қондырғыларда құбырларды тарату және орау процестерін жүргізу:

оттың температуралық режимін реттеу. зерна шамасы және қатарлы құбырлардың қырын айналдыру қадамының қажетті геометриясы бойынша металдың берілген құрылымын алу;

жабдықтарды баптау, технологиялық аспапты іріктеу және орнату;

тораптар мен бөлшектерді майлау;

жабдықтарды салу және шығару;

қызмет көрсетілетін жабдықтардың ақауларын анықтау және оларды жою.

680. Білуге тиіс:

құбырларды созу, беру, айналдыру, және күйдірудің технологиялық процесі және қызмет көрсетілетін жабдықты технологиялық пайдалану ережесі, құбырлардың сұрпы, шығарылатын өнімге мемлекеттік стандарттардың талаптары;

созу маршруты, слесарлық іс.

Параграф 3. Құбырларды созушы, 4-разряд

681. Жұмыс сипаттамасы:

геометриясы және 7 тс дейін тартылыс күшімен орнақтарда сыртқы және ішкі бетінің сапасы бойынша жоғары нақтылықпен ерекше жұқа, электрлік жарықтандырғыш, авиациялық және басқа да құбырларды созу және берудің, құбырларды өңдеудің технологиялық процестерін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары құбыр созушының басшылығымен 7 тс жоғары тартылыс күшімен орнақтарда құбырларды созудың технологиялық процестерін жүргізу;

орнақты жұмысқа дайындау, созу аспабының ауысымы қызметін көрсету;

құбырлар сапасын бақылау;

берілген транспортердің, гидроитермелеушінің және айналмалы барабанның қызмет көрсетуі;

созу процесінде жақтаулар мен валкаларды тазалау;

орнақты баптауға және орнақты ағымдағы жөндеуді орындауға қатысу.

682. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықты баптау және техникалық пайдалану ережесі;

жарамсыздық түрлері және туындау себептері мен жарамсыздықтарды жою ережесі;

орнақты қолмен және автоматты басқару жүйелері, бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану ережесі.

Параграф 4. Құбырларды созушы, 5-разряд

683. Жұмыс сипаттамасы:

7 тс жоғары тартылыс күшімен орнақтарда құбырларды созудың технологиялық процестерін жүргізу;

құбырлардың мөлшері мен олардың мақсатына қарай орнақтар арасында құбырларды бөлу;

қызмет көрсететін орнақтарды дайындамалармен қамтамасыз ету;

технологиялық аспапты тексеру және дайындау;

құбырларды созу орнағын аспаптармен қамтамасыз ету;

берілген мөлшерге орнақты баптау;

үлгілерді іріктеу және құбырларды созу сапасын бақылау;

орнаққа ағымдағы жөндеуді орындау.

684. Білуге тиіс:

құбырларды калибрлеу технологиясы;

түрлі үлгідегі созу орнақтарының құрылғысы;

техникалық жағдайлар және құбырлардың түрлі бейіндерін созуға қол жетімділік.

123. Грат түсіруші

Параграф 1. Грат түсіруші, 2-разряд

685. Жұмыс сипаттамасы:

орнақта құбырлардан гратты алып тастау, техникалық жағдайлар бойынша рұқсаттың болуына сәйкес беттің сапасын қамтамасыз ету;

орнақтан құбырларды беру және жинау;

орнақты, аспапты баптау;

орнақты ағымдағы жөндеуді орындау;

686. Білуге тиіс:

гратты алып тастаудың технологиялық процесі, жұмыс істеу құрылғысы, принципі және орнақты техникалық пайдалану ережесі;

тесілетін құбырлардың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

құбырдың сұрпы, слесарлық іс.

124. Құбырлар мен баллондарды дәнекерлеуші

Параграф 1. Құбырлар мен баллондарды дәнекерлеуші, 2-разряд

687. Жұмыс сипаттамасы:

баллондардың түбін дәнекерлеудің технологиялық процестерін жүргізуге қатысу, газдармен баллондар мен ыдыстарды жұмыс орнына жеткізу;

пешке баллондарды салу және шығару, оларды пісіру орнына жеткізу;

дәнекерлеу орнын нығыздау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

688. Білуге тиіс:

баллондарды дәнекерлеудің, тұрақты тоқпен металды дәнекерлеудің технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмыстарының принципі;

металды оттегімен дәнекерлеу кезінде қолданылатын газдардың қасиеті;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Құбырлар мен баллондарды дәнекерлеуші, 4-разряд

689. Жұмыс сипаттамасы:

тұрақты және ауыспалы тоқ кезінде оттықтан газдардың жедел таусылуы кезінде ыстық баллондар мен құбырларды дәнекерлеудің технологиялық процестерін жүргізу;

дәнекерлеу жабдығы, аспабының жұмысында ақауларды анықтау және оларды жою;

дәнекерлеудің ақауларын түзету.

690. Білуге тиіс:

баллондар мен құбырларды дәнекерлеудің технологиялық процесінің негіздері;

тұрақты және ауыспалы тоқ арқылы электрмен дәнекерлеу машинасы мен аппараттарын техникалық пайдалану құрылғысы және ережесі;

металды дәнекерлеу кезінде қолданылатын газдардың қасиеті және жоғары қысымда тұрған газдармен жұмыс істеу ережесі;

қосымша материалдарды тағайындау және қолдану;

пісірілетін материалдардың механикалық қасиеті.

Параграф 3. Құбырлар мен баллондарды дәнекерлеуші, 5-разряд

691. Жұмыс сипаттамасы:

титаннан ыстық баллондарды, титандық қорытпаларды және басқа да металдарды, шектеулі пісірілетін қорытпаларды пісірудің технологиялық процестерін жүргізу;

баллондарды қыздыру және олардың ұштарын алюмениймен металдандыру;

қыздыру температурасын, тоқ күшін қадағалау және бұл параметрлерді реттеу;

жіктерді салу сапасын бақылау, техникалық жағдайына қарай эталоны мен мөлшері бойынша түсін өзгертудегі оның құрылымын тексеру;

қызмет көрсететін жабдықты ағымдағы жөндеу.

692. Білуге тиіс:

шектеулі пісірілетін металдардан және қорытпалардан баллондарды пісіру және қыздырудың технологиялық процесі, баллондарды алюминиймен металдандыру;

түрлі үлгідегі электр арқылы пісіру машиналары мен аппараттарының, қыздыру пешінің құрылғысы, жіктерді бақылау және сынақтан өткізу тәсілдері.

125. Құбыр құюшы

Параграф 1. Құбыр құюшы, 4-разряд,

693. Жұмыс сипаттамасы:

ортаға тарту күші бар машиналарда және жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларда құбырларды құю технологиялық процесіне қатысу;

болат құбырларды құю кезінде пульттан ортаға тарту күші бар машинасымен басқару;

жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғылар үстелінен құбырларды алып шығу тетіктерімен және шойын құбырларды жинау тетіктерімен басқару;

құбырлау (фланец) өзегін дайындау, қапсыру, диаметрі 500 мм. дейін құбыр құймасы үшін ортаға тарту күші бар машиналарда және жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларда құбырды шығарудың алдында оның құбырлау бөлігін сумен салқындату;

қоспа дайындау;

мөлшерлеу және таратылатын шөміштерді жөндеу, қажет болған жағдайда мөлшерлеу шөмішін ауыстыру, машинаға немесе қондырғыға металды беру, сұйық металды құю температурасы мен жарамдылығын анықтау, мөлшерлеу шөмішін толтыру және оны қоқыстан тазарту;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және оларды жою, оны жөндеуге қатысу.

694. Білуге тиіс:

құбырларды құюдың технологиялық процестерінің негіздері;

өзекті қапсыру және жабу технологиясы; қоспа дайындау;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысының құрылғысы және принципі;

шегендеу және сырлау материалдарының қасиеті және құрамы;

сұйық металдың химиялық құрамы, оның құбыр сапасына әсері;

слесарлық іс.

Параграф 2. Құбыр құюшы, 5-разряд

695. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары құбыр құюшының басшылығымен ортаға тарту күші бар машиналарда және жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларда құбырларды құюдың технологиялық процесін жүргізу;

металл қабылдауға құю жолдары жүйесін және жарақтар дайындау, жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларда құбырды құю процесінде құю ыдысында металл айнасының тазалығын қамтамасыз ету;

карусельді жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларда және диаметрі 500 мм. және одан жоғары құбырларды құю үшін жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларда құбырлау өзегін дайындау, қапсыру, жабу;

нысанның айналу процесінде науашаны теңдестіру, оны қоқыстан, қақтан және сынықтан тазалау;

науашаны майлау, сырлау және кептіру, қажет болған жағдайда оны ортаға тарту күші бар машиналарға ауыстыру;

жылу оқшаулағыш жамылығы арқылы пешті тазалау, құрастыру және дайындау;

құю ыдысының ернеуін орнату және теңдестіру;

құю шөмішін орнату және бекіту;

сұйық металдың температурасын бақылау, оны пешке құю;

ернеуді майлау және нығыздау үшін қоспа дайындау, болат құбырларды құю кезінде оларды кептіру;

пеш пен кристалдандырғышты ауыстыру.

696. Білуге тиіс:

құбырды құюдың технологиялық процесі, ортаға тарту күші бар машиналарды және жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларды техникалық пайдалану ережесі;

жарамсыздық түрлері және оның туындау себептері;

пешті құрастыру және дайындау, құбырды құю кезінде құю ыдысының ернеуін дайындау ережесі, пештер мен кристалдандырғыштарды ауыстыру.

Параграф 3. Құбыр құюшы, 6-разряд

697. Жұмыс сипаттамасы:

ортаға тарту күші бар машиналарда және жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғыларда құбырларды құюдың технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс режимі мен технологиялық процестің дәйектілігін, нысанда айналымдар міндетін айқындау, мөлшерлеу шөмішінен сұйық металмен қалып құю, корпус пен нысанның қозғалысы мен тоқтатуын қосу, өзекті бітеу, құбырды алып шығу және оны конвейерге жиектеу;

сұйық металдың температурасын тексеру;

құбырдың, пеш бетінің, кристалдандырғыштың, жақтаудың сапасын, кристалдандырғыштың, жақтаудың және өзекті қапсыру кезінде үстелдің жарақтылығын бақылау;

жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау;

машина немесе қондырғы бригадасына басшылық ету.

698. Білуге тиіс:

түрлі үлгідегі жабдық нысанына сұйық металды құю технологиясы;

ортаға тарту күші бар машиналар мен жартылай тоқтаусыз жүргізілетін қондырғылардың конструктивтік ерекшеліктері;

құйылатын құбырлардың сапасына қойылатын талаптар.

126. Желіде құбыр оқшаулаушы

Параграф 1. Желіде құбыр оқшаулаушы, 2-разряд

699. Жұмыс сипаттамасы;

қорғаныс оқшаулау үшін құбырлардың бетін дайындауға қатысу;

алып тасталған сыртқы граттың және оқшаулау желісінде құбырлардың тазартылған бетінің сапасын айқындау;

диаметрі әр түрлі құбырға резеңке тығын орнату және алып тастау;

тығынды қолмен немесе арбада жеткізу;

тығындарды алу учаскесінде металл ұнтақтар мен шаңнан тазарту.

700. Білуге тиіс:

өзінің жұмыс аймағында мөлшерлегіш пен тастау жұмысын тағайындау, оның құрылғысы және принципі, құбырлар және тығындар мөлшерінің сапасына қойылатын талаптар;

тығындарды орнату және алып тастау ережесі.

Параграф 2. Желіде құбыр оқшаулаушы, 3-разряд

701. Жұмыс сипаттамасы:

құбырларды оқшаулаудың жартылай автоматтандырылған желісі жинақтаушы торында байланыспаған құбырлардың екі ұшынан қорғаныс полиэтилен жамылғыны арнайы пышақпен кесу;

құбырдан полиэтиленнің кесілген қиықтарын алып тастау, оларды жинау және кесу грануляторына орнатуға тасымалдау;

кесу аспабын қайрау;

тордың жеткізу тетіктерінің жұмысындағы ақауларды анықтау және оларды жою.

702. Білуге тиіс:

диаметрі әр түрлі құбырларда оқшаулау кесу тәсілдері;

құбырларды оқшаулау сапасына қойылатын талаптар;

құбырларды тотқа қарсы полиэтилен жамылғы үшін қолданылатын материалдардың қасиеті;

құбырларды оқшаулаудың жартылай автоматты желілерінің жабдығы жұмыстарының принципі.

Параграф 3. Желіде құбыр оқшаулаушы, 4-разряд

703. Жұмыс сипаттамасы:

құбырларды қорғаныс оқшаулаудың жартылай автоматтандырылған желілерінде әр түрлі диаметрлі құбырларға қосылатын муфта орнату;

желіде құбырлар беруді қолмен режимінен автоматты режимге және керісінше ауыстыру;

құбырлардың диаметріне сәйкес оларды беру жылдамдығын реттеу;

екі есе жылдамдықты қосудың алдында құбырлар арасындағы аралықты айқындау және реттеу;

құбырға орнатар алдында муфтаны визуалдық тексеру;

ағында құбырлар қозғалысы кезінде арнайы пышақтың көмегімен әр түрлі диаметрлі құбырлардың полиэтилен жамылғысын кесу;

ортақ жіптен оқшаулаумен кесілген құбырларды бөлу;

муфта алу және оларды арбаға реттеп қою;

құбырларды маркалау;

құбырды домалатып қозғау және маркалау машинасының жұмысын пультпен басқару, ажыратылған құбырларды бөлу жылдамдығын реттеу;

маркалау машинасын сыр мен ерітіндіге толтыру;

салқындатылған ваннаға тығыздалған муфта орнату және оларды құбырдың ортасына реттеу;

өндіру процесінде бақылау-өлшеу жұмыстарын орындау.

704. Білуге тиіс:

құбырлардың қорғаныс оқшаулауының жартылай автоматты желісінде құбырларға тотқа қарсы полиэтилен жамылғыны жабу технологиясының негіздері;

желілердің қызмет көрсететін жабдықтарының қызметі, құрылысы;

құбырлар ағында қозғалған кезде әр түрлі диаметрлі оларды оқшаулау кесу тәсілдері;

қосатын муфталардың конструкциясы, қызметі және құбырға оларды орнату, сонымен бірге құбырдан алып шығу тәсілдері;

құбырлардың сапасына, муфталардың мөлшеріне қойылатын талаптар;

жұмыс режимі және құбырлар диаметріне әрі технологиялық процестерге сәйкес желілердің жылдамдығы;

маркалау сыры мен ерітіндінің құрамы және қасиеті;

маркалау сырын дайындау тәсілдері.

Параграф 4. Желіде құбыр оқшаулаушы, 5-разряд

705. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары оқшаулағыштың басшылығымен құбырларды қорғаныс оқшаулаудың жартылай автоматты желісінде әр түрлі диаметрлі болат құбырлардың қыздырылған бетіне тотқа қарсы полиэтилен жамылғы жабудың технологиялық процестерін жүргізу;

бақылау-өлшеу аспабы бойынша технологиялық процестің барысын бақылау;

желінің қызмет көрсетілетін жабдығы жұмысының технологиялық режимдерін, желімделетін қабаттың жамылғы қалыңдығын реттеу;

сапасы және құрамы бойынша тұрақтандырылмаған материалды іріктеу, оны мөлшерленген көлемде экструдерге беру;

құбырдың берілген диаметріне желімделетін қабатты жапсыру бойынша экструдерді баптау;

оқшаулау желісі жабдығының ілеспе жұмысын қамтамасыз ету;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және оны жою, оны жіберуге, тоқтатуға, жөндеуге қатысу.

706. Білуге тиіс:

болат құбырлардың қыздырылған бетіне тотқа қарсы полиэтилен жамылғыны жабу технологиясы;

оқшаулаудың желімделетін қабатын жапсыру режимдері;

оқшаулау желісіне кіретін барлық жабдықтың құрылысы және пайдалану ережесі;

жабдықты электрмен қоректендіру сызбасы;

оқшаулау желісіне келіп түсетін құбырларға, жамылғы ретінде пайдаланылатын материалдарға қойылатын талаптар;

дайын өнімге арналған техникалық жағдайлар;

бақылау-өлшеу аспаптарының қызметі, құрылысы, оларды қолдану ережесі;

көтергіш-көлік жабдығымен жұмыс істеу ережесі.

Параграф 5. Желіде құбыр оқшаулаушы, 6-разряд

707. Жұмыс сипаттамасы:

орталық басқару пультімен құбырларды қорғаныс оқшаулау жартылай автоматты желісіндегі әр түрлі диаметрлі болат құбырлардың қыздырылған бетіне тотқа қарсы полиэтилен жамылғы жабудың технологиялық процестерін жүргізу;

құбырлардың берілген диаметріне оқшаулау желісінің жабдығын баптау;

желілерді жұмысқа дайындау;

желілердің барлық жабдықтарының технологиялық режимдерін реттеу;

шынжыр табанды итергіштің жұмысын реттеу;

жоғарыдан экструдердің басын және камерада берілген ваккумды, экструдер аймағы бойынша температуралық режимді реттеу;

полиэтилен түйіршігінің экструдерге түсуін, жамылғының қалыпты кезеңді суытуды реттеу;

негізгі және желімделетін қабаттың қалыңдығын реттеу;

ақауларды белгілегіштің үздіксіз жұмысын баптау және қамтамасыз ету;

жамылғы жабу сапасын бақылау;

құбырларды қорғаныс оқшаулау желісін жіберу және тоқтату.

708. Білуге тиіс:

құбырларды қорғаныс оқшаулау желісінің барлық жабдықтарының конструктивтік ерекшеліктері және техникалық сипаттамасы;

құбырлардың берілген диаметріне және берілген технологиялық режимдерге жабдықтарды баптау ережесі; қорғаныс жамылғысы ақауларының түрлері, олардың алдын алу және жою тәсілдері;

кинематикалық сызбалар, автоматика және барлық желі жабдығын блоктау сызбасы;

құбырлардың қорғаныс жамылғысы үшін қолданылатын материалдардың сапасына қойылатын талаптар.

127. Престе құбырларды калибрлеуші

Параграф 1. Престе құбырларды калибрлеуші 2-разряд

709. Жұмыс сипаттамасы:

шегенделген құбырлардың ұшын кеңейту және калибрлеу, кеңейтуге құбырлардың ұшын дайындаудың технологиялық процесіне қатысу;

сабын эмульсиясын дайындау;

қосалқы тетіктер жұмысын, бактардағы су мен майдың деңгейін, калибрлі конустардың жай-күйін бақылау;

престің қозғалыстағы бөлігін тазалау және майлау;

көрсетілетін қызмет жабдығын жөндеуге қатысу.

710. Білуге тиіс:

шегенделген құбырларды кеңейту және калибрлеудің технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысының принциптері;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Престе құбырларды калибрлеуші, 3-разряд

711. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары престе құбырларды калибрлеушінің басшылығымен пресс-кеңейткіштерде диаметрі үлкен электрмен дәнекерленетін құбырларды гидравликалық кеңейту, калибрлеу және сынақтан өткізудің технологиялық процестерін жүргізу;

сақтандыру сақиналарын дайындау үшін дайындаманы кеңейтудің технологиялық процесін жүргізу;

қызмет көрсетілетін жабдықты баптау;

тораптар мен бөлшектерді ауыстыруға қатысу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау және оларды жою.

712. Білуге тиіс:

пресс-кеңейткіштерде диаметрі үлкен электрмен дәнекерленетін құбырларды гидравликалық кеңейту, калибрлеу және сынақтан өткізудің технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсетілетін жабдықты техникалық пайдалану ережесі;

слесарлық іс.

Параграф 3. Престе құбырларды калибрлеуші, 4-разряд

713. Жұмыс сипаттамасы:

пресс-кеңейткіштерде шегенделген құбырлардың ұштарын кеңейту мен калибрлеудің технологиялық процестерін жүргізу;

құбыр ұштарын кеңейтуге дайындау;

технологиялық аспаптың жағдайын, жүйеде технологиялық майлау мен майдың болуын бақылау;

престі баптау, тораптар мен бөлшектерді ауыстыру.

714. Білуге тиіс:

шегенделген құбырлардың ұштарын кеңейту мен калибрлеудің технологиялық процесі;

престі қолмен және автоматты түрде басқару жүйесі;

престі баптау ережесі және кеңейтуге құбырлар ұшын дайындау.

Параграф 4. Престе құбырларды калибрлеуші, 5-разряд

715. Жұмыс сипаттамасы:

пресс-кеңейткіштерде диаметрі үлкен электрмен дәнекерленетін құбырларды гидравликалық кеңейту, калибрлеу және сынақтан өткізудің технологиялық процестерін жүргізу;

престі баптау;

бөлшектерді және технологиялық аспапты ауыстыру;

қызмет көрсетілетін жабдықты ағымдағы жөндеу.

716. Білуге тиіс:

гидравликалық кеңейту, калибрлеу және сынақтан өткізудің технологиясы және режимдері;

сынақтан өтетін құбырлардың сұрпы;

құбырлардың жарамсыз болу себептері және оларды жою тәсілдері.

128. Қалыптау машинасының машинисі

Параграф 1. Қалыптау машинасының машинисі, 2-разряд

717. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары машина қалыптау машинисінің басшылығымен қалыптау валецтерінде құбыр дайындамасын қалыптаудың технологиялық процестерін жүргізу, жабдықты баптау және технологиялық аспапты ауыстыру;

қалыпты дайындаманы қалыптауға дейінгі орнаққа тасымалдау және оны валкаға салу;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

718. Білуге тиіс:

қалыптау валецтерінде құбыр дайындамасын қалыптау процесінің технологиясының негіздері;

қызмет көрсетілетін жабық және қосалқы тетіктер жұмысының принципі;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Қалыптау машинасының машинисі, 3-разряд

719. Жұмыс сипаттамасы:

диаметрі 720 мм-ге дейін автоматты дәнекерлеуде жиекті майыстыратын орнақтарда және қалыптау валецтерінде құбыр дайындамасын қалыптаудың технологиялық процесін жүргізу;

жабдықты баптау, бөлшектерді және технологиялық аспаптарды ауыстыру;

біліктілігі анағұрлым жоғары қалыптау машинасының машинисінің басшылығымен қалыптау престерінде құбыр дайындамасын қалыптаудың технологиялық процесін жүргізу;

жабдықты баптауға, бөлшекті технологиялық аспапты ауыстыруға қатысу, жайманың жиегін майыстыру;

алдын ала қалыптаудың пресіне жайма салу;

жабдықты майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

720. Білуге тиіс:

жиекті майыстыратын орнақтарға және қалыптау валецтерінде құбыр дайындамасын қалыптаудың технологиялық процесі;

престерде құбыр дайындамасын қалыптау технологиясының негіздері;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылғысы және оны техникалық пайдалану ережесі;

жабдықты қолмен және автоматты басқару жүйесі;

құбыр дайындамасы мен құбырлардың сапасына мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық іс.

Параграф 3. Қалыптау машинасының машинисі, 4-разряд

721. Жұмыс сипаттамасы:

жауапты мақсаттағы құбырларды және диаметрі 720 мм-ден жоғары құбырларды автоматты дәнекерлегенде қалыптау валецтерінде құбыр дайындамасын қалыптаудың технологиялық процесін жүргізу;

жабдықты жұмысқа дайындау, технологиялық аспапты орнату және ауыстыру;

қалып сапасын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықты ағымдағы жөндеу.

722. Білуге тиіс:

жауапты мақсаттағы құбырларды дәнекерлеуге қалыптау валецтерінде құбыр дайындамасын қалыптаудың технологиялық процесі;

жабдықты баптау мен реттеу ережесі;

жарамсыздық түрлері және оның туындау себептері.

Параграф 4. Қалыптау машинасының машинисі, 5-разряд

723. Жұмыс сипаттамасы:

қалыптау престерінде құбыр дайындамасын қаалыптаудың технологиялық процестерін жүргізу;

қалып, тораптарды майлау, жабдықтар мен қосалқы тетіктер жұмысының сапасын бақылау;

престі, автоматика және бақылау құралдарын баптау;

бөлшектер мен аспаптарды іріктеу және орнату;

қалыптау қарқынын реттеу;

қызмет көрсетілетін жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау.

724. Білуге тиіс:

престерде құбыр дайындамасын қалыптаудың технологиялық процесі;

қалыптау жабдығының конструктивтік ерекшеліктері;

қалыптау сұрпы және оның сапасына қойылатын талаптар;

жарамсыздықты бақылау және жою тәсілдері.

129. Құбырларды ыстық прокаттау орнағын басқару орнының операторы

Параграф 1. Құбырларды ыстық прокаттау орнағын басқару орнының операторы

725. Жұмыс сипаттамасы:

құбырларды технологиялық өндіру процесіне қатысу;

құймалар мен дайындаманы қапсыру, құбырларды прокаттау, калибрлеу және редуцирлеу, жақтауларды өндіру кезінде құбырларды ыстық прокаттау тетіктерімен пультпен басқару; металл жұмысы тетіктерімен және орнақтың басқа да қосалқы тетіктерімен басқару;

қозғалтқыш жүктемесіне, прокаттау қарқынына, прокатталатын құбырлардың маркасы мен бейініне қарай валкалар айналымын реттеу;

электр қозғалтқыштар жүктемесін және ұштасқан учаскелер дабылдарын бақылау;

басқарылатын тетіктердің сақталуын және үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

валкаларды аударуға, орнақты реттеуге және жөндеуге қатысу.

726. Білуге тиіс:

түрлі маркалы болатты прокаттаудың технологиялық процесі;

жабдықтардың және қызмет көрсететін орнақтардың және басқару орнының барлық тетіктерінің құрылғысы және принципі;

тетіктерді қолмен және автоматты басқару;

өндірістік дабыл беру жүйелері; құбырлардың сұрпы;

слесарлық іс.

Машинада - қолмен жасалатын операцияның саны минутына 5-ке дейін жұмыс істеу кезінде – 1-разряд.

Машинада - қолмен жасалатын операцияның саны минутына 5-тен 10-ға дейін – 2-разряд.

Машинада - қолмен жасалатын операцияның саны минутына 10-нан 25-ке дейін жұмыс істеу кезінде – 3-ші разряд.

Машинада - қолмен жасалатын операцияның саны минутына 25-тен 40-қа дейін жұмыс істеу кезінде – 4-разряд.

Машинада - қолмен жасалатын операцияның саны минутына 40 және одан көп жұмыс істеу кезінде – 5-разряд.

130. Құбырларды дәнекерлеуші

Параграф 1. Құбырларды дәнекерлеуші, 3-разряд

727. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары құбыр дәнекерлеушінің басшылығымен үйірткіленген дәнекерленген құбырларды өндіру кезінде дәнекерлеу және күйдірудің технологиялық процестерін жүргізу;

құбырларды пешке салу және оның тоңазыған камерадан өтуі мен шығуын бақылау;

құбырлардың дәнекерлеу сапасын және механикалық қасиетін бақылау;

қорғаныс майлауды дайындау;

кызмет көрсетілетін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

728. Білуге тиіс:

үйірткіленген дәнекерленген құбырларды өндірудің технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысының принципі;

құбырлар сұрпы; құбырлар сапасына мемлекеттік стандарт талаптары;

слесарлық іс.

Параграф 2. Құбырларды дәнекерлеуші, 4-разряд

729. Жұмыс сипаттамасы:

үйірткіленген дәнекерленген құбырларды өндіру кезінде дәнекерлеу және күйдірудің технологиялық процестерін жүргізу;

пеш және қосалқы жабдықтың жұмысын бақылау;

құбырларды дәнекерлеу мен күйдірудің берілген режимдерін бақылау;

қорғаныс газын пешке салуды реттеу;

пештің муфелін ауыстыру.

730. Білуге тиіс:

үйіртіленген дәнекерленген құбырларды өндірудің технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

қорғаныс газының құрамы және оны алу принципі; дәнекерлеу режимі;

негізгі және қосалқы жабықтың конструктивтік ерекшеліктері.

131. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының көмекші біліктеушісі

Параграф 1. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының көмекші біліктеушісі, 2-разряд

731. Жұмыс сипаттамасы:

құймалар мен дайындамаларды қапсырудың, түрлі үлгідегі орнақтарда құбырларды прокаттау, өңдеу, калибрлеу және редуцирлеу технологиялық процесіне қатысу;

суыту үстелдерінің қызметі;

орнаққа тігін пресінен ыстық гильза беру;

құбырларды орнаққа салу;

валкалар аударуға, орнақтарды жөндеуге және баптауға қатысу.

732. Білуге тиіс.

құбырларды прокаттау, өңдеу, калибрлеу, редуцирлеу, құймалар мен дайындамаларды қапсыру туралы негізгі мәліметтер;

валкаларды ауыстыру ережесі;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысының принципі;

көлік тетіктерінің құрылғысы;

құбырлар сұрпы және болат маркалары;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының көмекші біліктеушісі, 3-разряд

733. Жұмыс сипаттамасы:

бетондеу орнақтарында жақтаулар мен дайындаманы өңдеудің технологиялық процесіне қатысу; бойлық прокаттаудың калибрлік орнақтарында құбырларды калибрлеу;

жабдықтың жұмысын бақылау және технологиялық аспапты орнату, алып шығу және дайындау бойынша тетіктермен басқару: дорн, жақтаулар, сырықтар, оларды алмастыру және орнаққа жеткізу;

қолмен құбырларды жиектеу;

майлау машинасының қызметі, майлауға дайындау және оны гильзаға (құбырға) енгізу.

734. Білуге тиіс:

жақтаулар мен дайындамаларды өңдеу процесінің негіздері, әр түрлі маркалы, әр түрлі мөлшердегі болатты калибрлеу;

қызмет көрсетілетін орнақ жұмысының принциптері;

қызмет көрсететін қосалқы жабдық құрылғысы;

валкаларды аудару және калибрлі валка мен прокатталатын құбырларға сәйкес технологиялық аспапты орнату ережесі.

Параграф 3. Құбырларды ыстық прокаттау орнағының көмекші біліктеушісі, 4-разряд

735. Жұмыс сипаттамасы:

тігін орнақтарында құймалар мен дайындаманы қапсырудың технологиялық процестеріне қатысу; кішкентай орнақпен құбыр прокаттау қондырғысының элонгаторында, автоматты орнақпен, бойлық прокаттау орнақтарымен құбыр прокаттау қондырғысының бетондеу (раскатных) орнақтарында, қисық прокаттау калибрлі орнақтарында, редукциялық және бетондеу орнақтарында құбырларды прокаттау, өңдеу, калибрлеу және редуцирлеу.

736. Білуге тиіс:

құймалар мен дайындамаларды қапсырудың технологиялық процестерінің негіздері, түрлі маркалы, әр түрлі мөлшердегі болаттан құбырларды прокаттау, өңдеу, калибрлеу және редуцирлеу;

қызмет көрсететін орнақ және қосалқы жабдық құрылғысы;

прокаттау кестесі;

прокатталатын құбырлар сұрпы.

Автоматты орнақпен, бойлық прокаттау орнақтарымен, үздіксіз орнақтармен құбыр прокаттау қондырғысының тігін орнақтарында құймалар мен дайындаманы қапсырудың технологиялық процестеріне қатысу кезінде; автоматты орнақтарда, бойлық прокаттау орнаақтарында, кішкентай орнақтарда, үздіксіз орнақтарда құбырларды прокаттау – 5-ші разряд.

Параграф 4. Құбырларды суық прокаттау орнағының көмекші біліктеушісі, 3-разряд

737. Жұмыс сипаттамасы:

құбырларды суық прокаттау орнағы біліктеуішінің басшылығымен суық прокаттау валкалық орнақтарында сыртқы диаметрі 75 мм-ге дейін құбырларды прокаттаудың технологиялық процестерін жүргізу;

дайындаманы орнаққа беру;

ауысым технологиялық аспабын жеткізу;

прокатталған құбырларды кескішпен кесу ұштарын түзетіп кесу және сынаманы кесу;

прокаттау аспабын аудару және ауыстыру;

жапсырмаларды ресімдеу;

орнақты баптауға және жөндеуге қатысу.

738. Білуге тиіс:

құбырларды суық және жылы прокаттаудың технологиялық процестері, орнақтар мен қосалқы тетіктер жұмыстарының принципі;

қолданылатын прокаттау аспабы;

орнақты қолмен және автоматты түрде басқару жүйесі;

слесарлық іс.

Сыртқы диаметрі 75 мм. және одан көп құбырларды, айнымалы қима құбырын ерекше жұқа, толқынды, мойынтіректік, жүзгіштік, электр жылтыратқыш құбырларды, қорытпалардан құбырларды, құбырларды суық прокаттаудың валкалық орнақтарында арнайы мақсаттағы құбырларды (авиациялық жоғары қысымды қазандықтар үшін және тағы баска) прокаттаудың, құбырларды жылы прокаттау орнағында, тандем орнағында, құбырларды суық прокаттау екі ағынды валкалық орнағында құбырларды прокаттау. Құбырларды суық прокаттау орнағы біліктеуішінің басшылығымен құбырларды суық прокаттаудың 2 орнағында қызмет көрсеткен кезде – 4-ші разряд.

132. Ыстық құбырларды престеуші

Параграф 1. Ыстық құбырларды престеуші, 3-разряд

739. Жұмыс сипаттамасы:

бұрғылау құбырының қыздырылған ұштарын орналастырудың технологиялық процесіне қатысу;

құбырлардың ұшын преске орнату, престік аспапты ауыстыру;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

740. Білуге тиіс:

құбыр ұштарын ыстық отырғызудың технологиялық процесін жүргізу;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысының принципі;

престік аспап қызметі; құбырлар сұрпы;

слесарлық іс.

Параграф 2. Ыстық құбырларды престеуші, 4-разряд

741. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары ыстық құбырларды престеушінің басшылығымен бұрғылау құбырларының ұштарын ыстық отырғызудың технологиялық процестерін жүргізу;

құбырларды престеу, құймалар мен дайындаманы қапсырудың технологиялық процестеріне қатысу;

престе құбырлардың ыстық ұшын орнату;

пуансон мен әдіснаманың дұрыстығын, тазалығын және суытылғандығын бақылау;

дистрибутормен және бұрғылау пресінің басқа да тетіктерімен басқару;

сырыққа ұшы орнатылған құбырларды жеткізу, престі гильзадан тазарту.

742. Білуге тиіс:

бұрғылау құбырының шетін ыстық орналастырудың технологиялық негіздері;

құймалар мен дайындаманы қапсыру процестерінің негіздері;

құбырларды престеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

престерді қолмен және автоматпен басқару жүйесі;

қыздыру және престеу кезіндегі болаттың қасиеті;

шығарылатын өнімнің сапасына мемлекеттік стандарттардың талаптары.

Параграф 3. Ыстық құбырларды престеуші, 5-разряд

743. Жұмыс сипаттамасы:

тұрақты қимадағы бұрғылау құбырларының шеттерін ыстық отырғызудың технологиялық процестерін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары ыстық құбыр престеушінің басшылығымен құбыр бейінді орнату тігін престерінде немесе кішкентай тігін престерінде құймалар мен дайындаманы қапсырудың технологиялық процестері;

дайындаманы қабылдағышқа беру, фланецті пуансонмен немесе арамен кесу;

дайындамаға графиттік немесе шыны майлауды жеткізу;

престерді ауысым аспаптарымен қамтамасыз ету;

біліктілігі анағұрлым жоғары ыстық құбырлар престеушісінің басшылығымен престеу аспабын бөлшектеу, құрастыру, аудару.

744. Білуге тиіс:

кішкентай орнақ немесе құбыр бейінді қондырғының тігін пресінде құймалар мен дайындаманы қапсырудың технологиялық процесі;

құймалар мен дайындама сұрпы;

фланец кесу және майды беру тәсілдері;

ауысым технологиялық аспаптың қызметі.

Параграф 4. Ыстық құбырларды престеуші, 6-разряд

745. Жұмыс сипаттамасы:

құбыр бейіндеу қондырғысының тігін престерінде немесе кішкентай орнақтың тігін престерінде құймалар мен дайындаманы қапсырудың технологиялық процестерін жүргізу, айнымалы қимадағы бұрғылау құбырларының ұштарын ыстық отырғызу;

біліктілігі анағұрлым жоғары ыстық құбырларды престеушінің басшылығымен құбыр бейіндеу қондырғысының құбыр бейіндеу престерінде құбырларды престеудің технологиялық процестерін жүргізу:

дайындаманы қабылдағышқа жеткізу:

майды дайындамаға жеткізу;

ұштықтар мен экспандерлерді орнату;

өңделіп жатқан металдың температурасын бақылау, отырғызу қарқынын реттеу және өңделіп жатқан құбыр шеттерінің параметрлерін сақтау;

металдың температурасын айқындау;

берілген мөлшерлерге сәйкес аспаптың кемшіліктерін іріктеу;

престік аспапты бөлшектеу және аудару, технологиялық және өлшеу аспабының сақталуын және үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

қызмет көрсетілетін жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау.

746. Білуге тиіс:

құбыр бейіндеу қондырғысының және ауыспалы қиманың бұрғылау құбырларының шеттерін ыстық отырғызудың құбыр бейінді престерінде құбырларды престеудің технологиялық процестері;

престі және қосалқы тетіктерді баптау ережесі;

престік аспапты іріктеу және ауыстыру ережесі;

дайындама мен құбырлар сұрпы.

Параграф 5. Ыстық құбырларды престеуші, 7-разряд

747. Жұмыс сипаттамасы:

құбыр бейіндеу қондырғысында құбыр бейіндеу престерінде құбырларды престеудің технологиялық процестерін жүргізу;

прокаттауды қапсырудың және қарқынының ұзындығын реттеу, геометриялық мөлшерлерін және өнім сапасын айқындау;

престің басқару тетіктерінің барлық пульттарында жұмыс істеу;

бұзылған аспапты қыздыру құрылғыларының, гидрожүйелердің және басқа да престер тетіктерінің жай-күйін және жұмысын бақылау;

пресс бригадасына басшылық ету.

748. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

133. Құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізудегі престеуші

Параграф 1. Құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізудегі престеуші, 2-разряд

749. Жұмыс сипаттамасы:

гидравликалық немесе пневматикалық престерде құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізуге қатысу;

преске сырықпен құбырлар мен баллондарды жеткізу, оларды сынақтан өткізбес бұрын қарау және сынақтан өткізгеннен кейін жинау;

жоғары және төмен қысымды магистралдарды тексеру және қарау;

су және май сорғыларының жұмысын бақылау;

жұмыс істеп тұрған шайбаны ауыстыруға және қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

750. Білуге тиіс:

құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізудің технологиялық процестері;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізудегі престеуші, 3-разряд

751. Жұмыс сипаттамасы:

берілген техникалық жағдайларға сәйкес гидравликалық немесе пневматикалық престерде қысымы 10 МПа баллондарды, сыртқы диаметрі 400 мм. дейін шойын құбырларды, сыртқы диаметрі 200 мм. дейін электрмен дәнекерлеу құбырларын сынақтан өткізудің, сыртқы диаметрі 127 мм. дейін бұрғылау және шегенделген құбырларды бұрандалы қосудың технологиялық процестерін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары престеушінің басшылығымен құм құю және басқа да агрегаттарда кейіннен улай, майсыздандыра, майландыра және тазалай отырып, сыйымдылығы 80 л. дейін арнайы баллондарды гидравликалық және пневматикалық сынақтан өткізудің технологиялық процестерін жүргізу;

шойын құбырлардың ішінде құбырлауды, бүріктерді және күйінділерді тазалау;

құбырды суға толтыру, белгіленген қысымды беру және алып тастау, манометрлер көрсеткішінің дұрыстығын тексеру;

сынақтан өткізілетін шайбаларды, әдіснамалардың жай-күйін тексеру, оларды ауыстыру;

құбырларды маркалау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жарамсыздықтарын анықтау және жою;

улы ағындарды бейтараптандыру.

752. Білуге тиіс:

құбырлар мен баллондарды гидравликалық және пневматикалық сынақтан өткізу технологиясы;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылғысы және оларды техникалық пайдалану ережесі;

құбырлар мен баллондарды сынаққа алуға арналған мемлекеттік стандарттар, престерді қолмен және автоматты басқару жүйелері;

сынақтан өткізілетін құбырлар мен баллондардың сұрпы;

улы ерітінділердің құрамы.

Параграф 3. Құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізудегі престеуші, 4-разряд

753. Жұмыс сипаттамасы:

берілген техникалық жағдайларға сәйкес гидравликалық немесе пневматикалық престерде сыртқы диаметрі 400 мм. және одан да жоғары шойын құбырды, сыртқы диаметрі 200мм. және одан да жоғары электрмен дәнекерлеу құбырын, қысымы 10 МПа және одан жоғары баллондарды сынақтан өткізудің, сыртқы диаметрі 127 мм. және одан жоғары бұрғылау және шегенделген құбырларды бұрандалы қосудың технологиялық процестерін жүргізу;

құм құю және басқа да агрегаттарда улай, майсыздандыра, майландыра және тазалай отырып, сыйымдылығы 80 л. дейін арнайы баллондарды гидравликалық және пневматикалық сынақтан өткізудің технологиялық процестерін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары престеушінің басшылығымен құм құю және басқа да агрегаттарда улай, майсыздандыра, майлай және тазалай отырып сыйымдылығы 80 л. және одан жоғары арнайы баллондарды гидравликалық және пневматикалық сынақтан өткізудің технологиялық процестерін жүргізу;

ауыстыратын аспапты ауыстыру, шығарылатын сұрыпқа сәйкес престі баптау;

престің жұмыс істеу процесінде муфтадағы майлау жай-күйін бақылау.

754. Білуге тиіс:

бұрандалы қосуға қол жетімділіктің және орналастырудың негізгі талаптары және тығыздыққа техникалық талаптар, оларды қосу;

құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізуге және қабылдауға мемлекеттік стандарттар.

Параграф 4. Құбырлар мен баллондарды сынақтан өткізудегі престеуші, 5-разряд

755. Жұмыс сипаттамасы:

құм құю және басқа да агрегаттарда улай, майсыздандыра, майландыра және тазалай отырып, сыйымдылығы 80 л. және одан да жоғары арнайы баллондарды гидравликалық және пневматикалық сынақтан өткізудің технологиялық процестерін жүргізу;

баллондардың көлемі мен салмағын айқындау;

бұзылу нүктесін белгілеу;

сынақтан өткізу алдында баллондарды бұрандалы және фланецтік қосуды бақылау;

жабдықты баптау және престердің жұмысын бақылау;

баллондарды толтыру үшін пассирленген ерітінді дайындау, қойыртпақ тұндырғышта ортаны бақылау.

756. Білуге тиіс:

үлкен көлемдегі арнайы баллондарға мемлекеттік стандарттар, қосқыш бұрандалардың түрлері;

баллондар шығарылатын болат маркасының химиялық қасиеттері;

тығыз жағдайдағы газдар мен сұйықтықтардың қасиеті;

болат маркалары және баллондар түрлері бойынша сынақтардың параметрлері.

134. Винипласт және полиэтилен құбырларды ажыратушы

Параграф 1. Винипласт және полиэтилен құбырларды ажыратушы, 1-разряд

757. Жұмыс сипаттамасы:

винипласт және полиэтилен құбырларды ажыратудың технологиялық процесіне қатысу;

қыздыру электр пешіне сырықтар бойынша құбырларды домалату және ажырату үшін қондырғыға рольганг бойынша құбырларды өңдеу;

ажырату қондырғысында құбырларды қысу;

қондырғыдан ажыратылған құбырларды алып тастау;

ажыратар алдында құбырлардың шеттерін тазалау;

футерленген құбырлардың ажыратылған ұштарын тазалау;

айырылған ажыратпаларды жөндеуге дайындау;

айырылған ажыратпаларды жөндеу үшін тіліктерді дайындау;

аралық сырықтарға ажыратылған құбырларды тасымалдау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

758. Білуге тиіс:

винипласт және полиэтилен жамылғыларды ажыратудың технологиялық процестерінің негіздері;

қызмет көрсетілетін жабдық және оның жіберу аппаратурасы жұмысының принципі;

толықтай жұмсарғанша винипласты қыздыру температурасы;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Винипласт және полиэтилен құбырларды ажыратушы, 2-разряд

759. Жұмыс сипаттамасы:

болат құбырлардың және муфталардың ұшына құбырлардың винипласт және полиэтилен ұштарын ажыратудың технологиялық процестерін жүргізу;

винипласт ұштарын толықтай жұмсарғанға дейін қыздыру;

бір мөлшерден екінші мөлшерге ауысу кезінде қондырғыға аспапты ауыстыру;

құбырлардың айырылған ажыратпаларын винипластпен шыбықтап дәнекерлеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою, оны ағымдағы жөндеуді орындау.

760. Білуге тиіс:

фитингте, үш тармақта, иінде винипласт жамылғыларды дайындаудың және ажыратудың технологиялық процесі және тағы баска қыздыратын электр пештерін техникалық пайдалану ережесі, полиэтилен құбырларды ажыратудың және айырылған ажыратпаларды дәнекерлеу үшін әуе оттық пистолет қондырғысы; винипласттың қасиеті;

қыздыратын электр пешінің жұмысының температуралық режимі;

футерленген құбырлардың сұрпы;

слесарлық іс.

135. Құбырлар мен дайындаманы кесуші

Параграф 1. Құбырлар мен дайындаманы кесуші, 1-разряд

761. Жұмыс сипаттамасы:

бұрандалы қосу бөлімдерін: құбырға диаметрі 76, 2 мм. дейін муфта, сақина, ниппельді қолмен бұрау;

әр түрлі конструкция жабдығында құбырлар мен дайындамаларды кесуге қатысу;

кесу алдында металдың сұрпы, дайындамалар мен құбырларды пакетке салу, жинау.

762. Білуге тиіс:

пайдаланылатын құрал-жабдықтардың қызметі және қолдану тәсілдері.

Параграф 2. Құбырлар мен дайындаманы кесуші, 2-разряд

763. Жұмыс сипаттамасы:

дискілі арамен, аллигаторлы пышақпен, бензин кескішпен, абразивті тұтқырлы станоктарда құбырларды және дайындаманы кесу;

біліктілігі анағұрлым жоғары құбырлар мен дайындаманы кесушінің басшылығымен күші 500 тс престерде құбыр үшін дайындама (сынық) кесу;

құбырларда "мұртшаны" алып тастау және тазалау;

құбырлардың ұштары мен станоктардағы қосатын бөлімдерді қайрау және кесу;

бұрандаларды және станоктағы құбырларға сақтандыру бөлшектерін кесу және айналдыру;

құбырлар мен дайындаманың жүзін алып тастау;

дайындаманы ашу;

станоктағы құбырларға диаметрі 150 мм. дейін бұрандалы қосу бөлімдерін орау;

қызмет көрсететін станоктың жұмысын бақылау;

құбырларға диаметрі 762 мм. және одан жоғары бұрандалы қосу бөлімдерін орау;

беріктік тобы бойынша құбырлар мен муфталарды іріктеу;

бұрандалы қосуды орау сапасын бақылау;

қолжетімділікке сәйкес кесу сапасын тексеру;

кесетін аспапты қайрау және орнату;

қызмет көрсететін жабдықты баптау;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою, олардың жұмысына қатысу.

764. Білуге тиіс:

кесу арқылы металды өңдеу технологиясы;

жұмыс принципі және қызмет көрсететін станокты техникалық пайдалану ережесі;

металды маркалау;

болат, құбыр және муфта сұрпы мен маркалары, өңделетін құбырларға қол жетімділік;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 3. Құбырлар мен дайындаманы кесуші, 3-разряд

765. Жұмыс сипаттамасы:

жартылай автоматты станоктарда және автоматтарда, шабу станоктарында, "Геллера" араларында, механикаландырылған аллигаторлы қайшылармен, ағынды желілерде абразивті аспаппен станоктарда құбырлар мен дайындаманы кесу;

күші 500 тс престерде дайындаманы кесу (сындыру);

біліктілігі анағұрлым жоғары құбыр және дайындама кесушінің басшылығымен күші 500 тс және одан жоғары престерде құбырлар үшін дайындаманы кесу (сындыру);

престерде құбырларда "мұртшаларды" алып тастау және тазалау;

дискілі аралармен үлкен диаметрлі болат құбырларды кесу;

диаметрі 400 мм. дейін шойын құбырларды кесу;

станоктарда құбырларды ұштау;

толқынды, бейінді, сорғы-компрессорлық, бұрғылау және шегенделген құбырларды реттеу және қайрау;

құбырлардың ұшын және жартылай автоматтағы және автоматтағы қосу бөлімдерін қайрау және кесу;

бұрандалар мен сақтандыру бөлшектерін жартылай автоматтағы және автоматтағы құбырларға кесу және айналдыру;

диаметрі 150 мм. және одан жоғары бұрандалы қосу бөлімдерін станоктағы құбырларға орау;

кесетін аспапты қайрау, орнату және юстировкалау;

өткізуді жүргізу, станоктарды баптау, престерді, жартылай автоматты және автоматты станоктарды реттеу.

766. Білуге тиіс:

жұмыс құрылғысы, принципі және қызмет көрсететін станоктарды, жартылай автоматты және автоматты станоктарды, престерді техникалық пайдалану ережесі;

кесілетін аспапты баптау және ауысым ережесі;

қолмен және автоматты басқару жүйелері;

бақылау-өлшеу аспабын реттеу ережесі;

слесарлық іс.

Параграф 4. Құбырлар мен дайындаманы кесуші, 4-разряд

767. Жұмыс сипаттамасы:

станоктарда және ағынды желілерде құбырларды кесу және ұштау;

күші 500 тс және одан жоғары престерде құбырлар үшін дайындаманы кесу (сындыру);

болат пен қорытпалардың тот баспайтын және құрышталған маркасынан құбырларды реттеу және қайрау;

диаметрі 400 мм. және одан жоғары шойын құбырларды кесу;

құбырлар мен дайындаманы плазмалық кесу;

үйкелеу араларымен құбырларды кесу;

футерленген, сорғы-компрессорлық, бұрғылау, шегенделген құбырлардың ұштарын және оларға қосылған бөлімдерді кесу;

автоматты жинақтау қондырғыларында құбырларға бұрандалы қосу бөлімдерін орау;

қызмет көрсететін жабдықты баптау;

жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау.

768. Білуге тиіс:

механика, электр техникасының негіздері;

қызмет көрсететін жабдықты баптау және техникалық пайдалану ережесі.

136. Баллондарды жинаушы

Параграф 1. Баллондарды жинаушы, 2-разряд

769. Жұмыс сипаттамасы:

қысымы 10 МПа дейін қақпақпен баллондарды жинаудың технологиялық процестерін жүргізу;

сақиналарды саптамалау;

жинауға баллондарды дайындау, бұрандаларды тазалау;

тығыздап майлауды дайындау, онымен қақпақтың бұрандасын майлау, баллонның мойыншасына сақинаны кигізу, сақинаны бекіту үшін жүзін шегендеу;

қызмет көрсететін станоктардың жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою, оларды жөндеуге қатысу.

770. Білуге тиіс:

жұмыстың құрылғысы, принципі және қақпақты бұрау үшін станокты техникалық пайдалану ережесі;

баллондар сұрпы; майланатын заттың құрамы;

баллондар және оларға қақпақтар түрі; баллондарға мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Баллондарды жинаушы, 3-разряд

771. Жұмыс сипаттамасы:

қысымы 10 МПа және одан жоғары қақпақпен баллондарды жинаудың технологиялық процестерін жүргізу:

сақиналарды саптау;

баллондарды жинауға, бұрандаларды тазалауға дайындау;

тығыздап майлауға дайындау, онымен қақпақтың бұрандасын майлау, баллонның мойыншасына сақинаны кигізу;

сақинаны бекіту үшін жүзін шегендеу;

қызмет көрсетілетін станок жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою, оны ағымдағы жөндеуді орындау.

772. Білуге тиіс:

жұмыстың құрылғысы, принципі және қақпақты бұрау үшін станокты техникалық пайдалану ережесі;

баллондар сұрпы; майланатын заттың құрамы;

баллондар және оларға қақпақтар түрі;

баллондарға мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық іс негіздері.

137. Құбырларды пеште дәнекерлеуші

Параграф 1. Құбырларды пеште дәнекерлеуші, 4-разряд

773. Жұмыс сипаттамасы:

толассыз пеште дәнекерлеу орнақтарында құбырларды өндіру кезінде қыздыру пештерінде штрипсті жылытудың технологиялық процесіне қатысу;

біліктілігі анағұрлым жоғары дәнекерлеушінің басшылығымен штрипсті орналастыру және қыздыру, қабырғаны дайындау, ағынөзекті және жұмыс кеңістігін тазалау;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

774. Білуге тиіс:

құбырларды пеште дәнекерлеудің технологиялық процесінің негіздері;

қызмет көрсететін жабдық құрылғысы және жұмысының принциптері;

слесарлық іс.

Параграф 2. Құбырларды пеште дәнекерлеуші, 5-разряд

775. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары дәнекерлеушінің басшылығымен толассыз пеште дәнекерлеу орнағында құбырларды өндіру кезінде қыздыру пештерінде штрипсті қыздырудың технологиялық процестерін жүргізу;

штрипсті пешке орналастыру;

пештің жұмыс істеу кеңістігінде штрипсті орналастыруды қамтамасыз ету;

глиссажды құбырларды ауыстыру;

пештің қабырғасын дайындау, ағынөзегін және жұмыс істеу кеңістігін тазалау;

пештің арматурасы, буландыру пакеттерінің, рекуператорларын, газ, және ауа өткізгіштердің, пештерді суыту және бақылау-өлшеу аспаптарының дұрыс жай-күйін бақылау.

776. Білуге тиіс:

штрипстар мен құбырлардың түрлі маркаларын қыздырудың технологиялық процесі;

жұмыс құрылғысы, принципі және қызмет көрсететін пештерін, орнақтарды, бақылау-өлшеу аспаптарын техникалық пайдалану ережесі;

пештерді суыту жүйесі;

отынның жану қасиеті мен оның шығынын азайту тәсілдері;

штрипстерге және құбырларға арналған мемлекеттік стандарттардың талаптары.

Параграф 3. Құбырларды пеште дәнекерлеуші, 6-разряд

777. Жұмыс сипаттамасы:

толассыз пеште дәнекерлеу орнақтарында құбырларды өндіру кезінде қыздыру пештерінде штрипсті қыздырудың технологиялық процестерін жүргізу;

пештің жылыту режимін реттеу;

прокат осі бойынша пештің алдындағы барабанды баптау және реттеу;

штрипстің сапасын, пеш шегені мен жұмыс істеу кеңістігінің жай-күйін бақылау;

қызмет көрсететін жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау;

пеш бригадасына басшылық ету.

778. Білуге тиіс:

құбырларды пеште дәнекерлеудің технологиялық процесі;

жылыту техникасының негіздері, отынның жану теориясы;

пештердің, орнақтардың, қосалқы жабдықтардың конструктивтік ерекшеліктері және оларды баптау және басқару тәсілдері;

металдардың, отынның, жанар май материалдарының қасиеті;

ақаулар түрлері және оларды жою тәсілдері.

779. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

138. Құбыр құюшы-қалыптаушы

Параграф 1. Құбыр құюшы-қалыптаушы, 2-й разряд

780. Жұмыс сипаттамасы:

қондырғыларда құбырлау және фланец сырықтарын қалыптаудың технологиялық процесіне қатысу;

металл қалып дайындау, оларды щеткамен тазалау, тығыздалған ауамен үрлеу;

электр пешінде қыздырып сырық жәшіктерін майлау;

бункерге сырық қоспасын көму;

қылтанақтарды қайрау және құбырлаудың дайын сырықтарын реттеп қою;

қондырғы жөндеуге қатысу.

781. Білуге тиіс:

құбырлау сырығын нығыздау үшін отқа төзімді қоспа дайындаудың технологиялық процесі, құбырлаудың сырығын және оның кептірмесін дайындау;

қызмет көрсететін жабдық жұмысының принципі, майлау түрлері және сырық жәшіктеріне оны салу тәсілдері, слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Құбыр құюшы-қалыптаушы, 3-разряд

782. Жұмыс сипаттамасы:

қондырғыларда және жартылай автоматты ағын желілерде құбырлау мен фланецтің сырықтарын (қалыбын) дайындаудың технологиялық процестерін жүргізу;

сырық жәшігіне сырық қоспасын көмеді;

құбырлаудың сырығын электр пешіне қалыптау және қыздыру;

пештің температура режимін реттеу;

газ оттығының қалыпты жануын және қайнау кезеңінде қызуын бақылау;

сырық жәшіктерін престеу;

күйіндіден тазалау, ауа үрлеу және жартылай автоматты ағын желісі үшін сырық жәшіктерінің бөлу құрамын майлау;

баптау режимінде ағынды желілер тораптарының жұмысын тексеру;

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою.

783. Білуге тиіс:

құбыр құюдың технологиялық процесінің негіздері, құбырлау және фланец сырығының қалыптау процесі;

жұмыс принципі және қондырғыны және жартылай автоматты ағын желісінің техникалық пайдалану ережесі;

балқытылған металмен өзара жұмыс істеген кездегі қалыптау қоспасының қасиеті;

табиғи газбен және тығыз ауамен жұмыс істеу ережесі;

слесарлық іс.

Параграф 3. Құбыр құюшы-қалыптаушы, 4-разряд

784. Жұмыс сипаттамасы:

қондырғыларда жоғарғы фланец пен кірісті қалыптаудың технологиялық процестерін жүргізу;

үлгілер орнату, қалыптау материалдарын дайындау, жіңішке қораптар мен науашаларды нығыздау;

фланец қалыбын әрлеу, құбырлау мен фланецтің сырықтарын әрлеу, кептіру, сырлау;

қондырғыны ағымдағы жөндеуді орындау.

785. Білуге тиіс:

құбырларды құюдың және фланецтерді дайындаудың технологиялық процесі;

қалыптау материалдарының қызметі және оны дайындау тәсілдері, құбырлау, фланец, кіріс сырықтарын қалыптау қондырғысының конструктивтік ерекшеліктері.

139. Табақтар мен ленталарды электрмен дәнекерлеуші

Параграф 1. Табақтар мен ленталарды электрмен дәнекерлеуші, 2-разряд

786. Жұмыс сипаттамасы:

құбырға жазық дәнекерлеудің технологиялық процесін жүргізуге қатысу;

дәнекерлеу үшін металл іріктеу;

жапсарлап дәнекерлеу машинасымен үйкеліс тораптарын майлау;

қызмет көрсететін жабдықты жөндеуге қатысу.

787. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдық жұмысының принципі;

түрлі маркалы болатты дәнекерлеу режимі және жұмыс уақытында жік сапасын сынақтан өткізудің әдістері;

пайдаланылатын абразивті аспаптардың сипаттамасы;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Табақтар мен ленталарды электрмен дәнекерлеуші, 3-разряд

788. Жұмыс сипаттамасы:

жапсарлап дәнекерлеу машинасында орамдарда суық жаймалардың шеттерін дәнекерлеудің немесе дәнекерлеу-орау машинасында жоғары құрышталған және дәнекерлеу орау агрегатында дәл өлшенген қорытпалардың жазығын дәнекерлеудің технологиялық процестерін жүргізу;

құбырды электрмен дәнекерлеу орнағының желісінде жапсарлап дәнекерленген машинада ленталардың шеттерін электрмен дәнекерлеу;

дайындаманы пісіру және жинау;

тиісті қаттылығы бар абразивті тастарды іріктеу, дәнекерлеу жігін тазалау;

үлгілер іріктеу;

дәнекерлеу тоғының күшін таңдау, жапсарлап дәнекерлеу машинасын баптау және кеуектерді ауыстыру;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою, оларды жөндеуге қатысу.

789. Білуге тиіс:

байланыс және аргонды-доғалы дәнекерлеудің технологиялық процесі;

лентаның және дәнекерлеу құбырының сұрпы.

Параграф 3. Табақтар мен ленталарды электрмен дәнекерлеуші, 4-разряд

790. Жұмыс сипаттамасы:

пеште дәнекерлеудің үздіксіз желісінде жапсарлап дәнекерлейтін машинада штрипсті дәнекерлеудің, радиотехникалық жиілік тоқтарымен дәнекерлеу орнағының және құбырларды айналдыра балқытып дәнекерлеу орнағының технологиялық процестерін жүргізу;

біліктілігі анағұрлым жоғары электрмен дәнекерлеушінің басшылығымен жапсарлап дәнекерлеу машинасында көп қабатты құбырлар үшін белдеулерді дәнекерлеу;

жікті тазалау;

жапсарлап дәнекерлеу машинасының және тартылмалы роликтердің жұмысын бақылау.

791. Білуге тиіс:

құбырларды үздіксіз дәнекерлеудің және көп қабатты құбырларды өндірудің технологиялық процесінің негіздері;

жұмыстың құрылғысы, принциптері және қызмет көрсететін жабдықты техникалық пайдалану ережесі;

штрипстердің сапасына мемлекеттік стандарттардың талаптары.

Параграф 4. Табақтар мен ленталарды электрмен дәнекерлеуші, 5-разряд

792. Жұмыс сипаттамасы:

пешпен дәнекерлеудің толассыз орнағының желісінде жапсарлап дәнекерлеуші машинада штрипсті көлденең дәнекерлеудің, радиотехникалық жиіліктегі тоқпен дәнекерлеу орнағының, құбырларды айналдыра балқытып дәнекерлеу орнағының технологиялық процестерін жүргізу; жапсарлап дәнекерлеу машинасында көп қабатты құбырлар үшін белдеулерді дәнекерлеу;

штрипсті дәнекерлеу сапасын және штрипсті дайындау мен процестің үздіксіздігі тораптары жұмысының берілген қарқынын қамтамасыз ету;

болат белдеуінің еніне, қабырғасының қалыңдығына және маркасына қарай штрипсті дайындаудың барлық сызықтарын баптау және реттеу;

дәнекерлеу режимін іріктеу;

қызмет көрсететін жабдықты ағымдағы жөндеу.

793. Білуге тиіс:

құбырларды үздіксіз дәнекерлеудің және көп қабатты құбырларды өндірудің технологиялық процестері;

құрылғысы, жұмыс принципі және орам орауышты, жайма түзеткіш машинаны, жайма дискілерін және жиекті қайшыларды, бытыра оқтайтын қондырғыларды, жабдықты қолмен және автоматты басқару.

140. Орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеуші

Параграф 1. Орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеуші, 2-разряд

794. Жұмыс сипаттамасы:

флюс қабатымен электрмен дәнекерлеудің әдісімен үлкен диаметрлі тура тігісті құбырларды, құбырды электрмен дәнекерлеу орнағында флюс қабатымен айналдыра балқытып дәнекерлеу әдісімен сыртқы диаметрі 1020 мм дейін құбырларды өндірудің технологиялық процесіне қатысу;

калибрлі орнақтың жұмысын және техникалық жағдайларға сәйкес құбырларды дұрыс калибрлеуді бақылау;

ленталарды дайындау және кесу құрылғысындағы қайшыларды ауыстыру;

бункерге флюсті және кассетаға электр сымын орнату;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысындағы жарамсыздықтарды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

795. Білуге тиіс:

электрмен дәнекерлеу әдісімен құбырларды өндірудің технологиялық процестерінің негіздері;

құбырларды калибрлеу технологиясының негіздері;

қызмет көрсететін жабдық жұмысының принципі;

дәнекерленетін құбырлардың сұрпы;

құбырларды калибрлеуге арналған техникалық жағдайлар;

слесарлық іс негіздері.

Параграф 2. Орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеуші, 3-разряд

796. Жұмыс сипаттамасы:

байланыс дәнекерлеудің әдісімен шағын және орташа диаметрлі құбырларды және құбырды электрмен дәнекерлеу орнақтарында флюс қабатымен айналдыра балқытып дәнекерлеу әдісімен сыртқы диаметрі 1020 мм. және одан жоғары құбырларды өндірудің технологиялық процесіне қатысу;

калибрлі орнақтың және берілген мөлшерде ұшпа қайшылардың қызметі және оларды баптау;

тот баспайтын ленталарды тазалау бойынша ультрадыбысты қондырғының қызметі;

валкаларды аударуға қатысу;

жаншуға дәнекерлеу жігінің сапасын сынақтан өткізу.

797. Білуге тиіс:

байланыс дәнекерлеу әдісімен құбырларды өндірудің технологиялық негіздері;

құбырды электрмен дәнекерлеу орнағының, басқа қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы;

дәнекерленетін құбырлардың техникалық жағдайлары;

құбырларды клибрлеу технологиясы;

слесарлық іс.

Параграф 3. Орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеуші, 4-разряд

798. Жұмыс сипаттамасы:

бойлық және айналдыра жікті флюс қабатымен үлкен диаметрлі электрмен дәнекерлеу құбырларын;

біліктілігі анағұрлым жоғары құбырларды электрмен дәнекерлеушінің басшылығымен түрлі үлгідегі құбырды электрмен дәнекерлеу орнақтарында қыздырмай, термоөңдемей аргонды-доғалы және атомды-сутекті дәнекерленеген тот баспайтын және құрышталған маркалардан құбырларды өндірудің технологиялық процестерін жүргізу;

жоғары және радиотехникалық жиілігі бар тоқпен дәнекерлеумен құбырларды өндіру орнағының желісінде орналасқан калибрлі орнақтың қызметі;

қалыптау орнағының, кесу қондырғысының және аспаптар көрсеткіштері үшін құбырды электрмен дәнекерлеу желісінде орнатылған басқа да тетіктердің жұмысын бақылау;

жапсарлап дәнекерлеу машинасынан дәнекерлеу торабына лентаның алдыңғы ұшын жүргізу;

флюстің, дәнекерлеу сымының сапасын, болуын, тең түсуін және жік пен дәнекерлеп қосу сапасын бақылау;

лента ілмегін майсыздандыру;

газ жүйесінің химикаттарын ауыстыру;

валкаларды аударуға және құбырдың берілген мөлшеріне орнақты баптау;

қызмет көрсететін жабдықты ағымдағы жөндеу.

799. Білуге тиіс:

байланыс, аргонды-доғалы және атомдық-сутекті дәнекерлеу әдістерімен құбырларды өндірудің технологиялық процесі;

құбырлар қалыптау технологиясы, жұмыс құрылғысы, принципі және қызмет көрсететін құбырды электрмен дәнекерлеу орнағын техникалық пайдалану ережесі, құбырларды дәнекерлеу кезіндегі металдың қасиеті;

болат маркасы.

Параграф 4. Орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеуші, 5-разряд

800. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі анағұрлым жоғары орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеушінің басшылығымен байланыс дәнекерлеумен сыртқы диаметрі 60 мм. жоғары құбырларды, кедергімен және жоғары немесе радиотехникалық жиіліктегі тоқпен дәнекерленетін түрлі диаметрлі құбырларды, құбырды электрмен дәнекерлеу ағынында жылыта және термоөңдей отырып, байланысты, аргонды-доғалы және атомдық-сутекті дәнекерлеу әдістерімен құбырларды, толассыз орнақ желісінде жапсарлап дәнекерлеу машинасында тоқпен дәнекерленетін құбырларды өндірудің технологиялық процестерін жүргізу;

технологиялық жікті сала отырып "Улитка" түріндегі қалыптау аппаратымен айналдыра балқытып дәнекерлеу орнақтарында құбыр дайындамасын қалыптау;

құбырды айналдыра балқытып дәнекерлеу орнағының екінші басында, құбыр дайындамасын және флюс қабатымен жауапты мақсаттағы құбырларды алдын ала автоматты дәнекерлеу бойынша қалыптау орнағында жұмыстарды орындау;

қалыптау орнағының жұмысын бақылау;

қалыптау валкасына ленталарды жіберетін қондырғыларды реттеу;

орнақты дәнекерлеу, аудару және баптау режимдерін іріктеуге қатысу;

кескіштер мен ферритті штанганы ауыстыру.

801. Білуге тиіс:

үйкеліс дәнекерлеумен, жоғары немесе радиотехникалық жиіліктегі тоқпен құбырларды өндірудің технологиялық процесі;

ақау себептері және оларды жою тәсілдері; индукторлар, штангалар, газ тіреуіштерін іріктеу, желілер орнақтарын, құбыр кескіш құралдарды баптау тәсілдері;

шығарылатын құбырларға арналған мемлекеттік стандарттар талаптары.

Параграф 5. Орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеуші, 6-разряд

802. Жұмыс сипаттамасы:

айналдыра және бойлық жікпен флюс қабатымен электрмен дәнекерлеудің диаметрі үлкен құбырларды, байланыс дәнекерлеу әдісімен шағын және орта диаметрлі құбырларды, кедергімен және жоғары немесе радиотехникалық жиілікпен тоқпен дәнекерлеудің әр түрлі диаметрлі құбырларды, түрлі үлгідегі құбырды электрмен дәнекерлеу орнақтарында аргонды-доғалы және атомдық-сутекті дәнекерлеу әдістерімен болаттың тот баспайтын және құрышталған маркаларынан құбырларды өндірудің технологиялық процестерін жүргізу:

толассыз орнақ желісінде жапсарлап дәнекерлейтін машиналарда жоғары жиілікті тоқпен дәнекерленетін құбырларды өндіру;

дәнекерлеу торабының тетіктерінің жұмысын бақылау;

фериттік өзек пен индукторды ауыстыру;

сақинаның граты мен кесігін алып тастау үшін кескіштер дайындау және орнату;

дәнекерлеу жігі, флюс және электр сымдарының сапасын бақылау және электр сақиналарын ауыстыру және кесу, дәнекерлеу басының электр өткізгішін ауыстыру;

газ жүйесін баптау;

валкалар мен технологиялық аспапты ауыстыру;

қызмет көрсететін жабдықты ағымдағы жөндеуді орындау.

803. Білуге тиіс:

дәнекерлеудің барлық түрлерімен құбырларды өндірудің технологиялық процесі;

дәнекерлеу режимі;

түрлі үлгідегі құбырды электрмен дәнекерлеу орнақтарының, дәнекерлеу басының, қолмен және автоматты басқару құралдарының конструктивтік ерекшеліктері, орнақтың валкалық аспабының жинағына қойылатын талаптар.

804. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

БТБА-ның бұрын қолданыста болған шығарылымы бойынша атаулары көрсетілген, "Құбыр өндірісі" бөлімінде көзделген жұмысшылар кәсіптері атауларының тізбесі БТБА-ның 6-қосымшасының 6-кестесінде көрсетілген.

7 – бөлім. Ферроқорытпа өндірісі

141. Вакуумтермикалық пештің аппаратшысы

Параграф 1. Вакуумтермикалық пештің аппаратшысы, 4-разряд

805. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен вакуумды пеште ферроқорытпаларда көміртектің кемуі мен азоттандырудың технологиялық процестерін жүргізу;

арбалардағы ферроқорытпаларды дайындау, тиеу және оны пешке жіберу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша электрлік, температуралық және вакуумдық режимдерді бақылау;

вакуумдық жүйенің және сорғылардың, су салқындатқыштарының, жылытқыштардың және нығыздағыштардың жағдайын бақылау;

жүк көтергіш механизмдермен жұмыс жасау;

пештен өнімді түсіру;

термобуды орнатуға, вакуумды сорғылар мен пештерді іске қосуға қатысу;

қызмет атқаратын жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

806. Білуге тиіс:

ферроқорытпаларда көміртектің кемуі мен азоттандырудың технологиялық процестері;

қызмет атқаратын жабдықтар жұмысының құрылымы және жұмыс принципі;

вакуумдық техниканы, электр металлургиясының және электр техникасының негізі, өнім сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

ферроқорытпалардың, отқа төзімді материалдардың физикалық және химиялық қасиеттері;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Вакуумтермикалық пештің аппаратшысы, 5-разряд

807. Жұмыс сипаттамасы:

вакуумды пеште ферроқорытпаларда көміртектің кемуі мен азоттандырудың технологиялық процестерін жүргізу;

вакуумды сорғылар мен пештерді іске қосу;

термобуды орнату, пештің герметивтілігі мен вакуумды жүйесін тексеру;

салқындату жүйесіне судың берілуін реттеу;

металлдың дайындығын анықтау;

қызмет ететін жабдыққа жөндеуді жүргізу.

808. Білуге тиіс:

пеште өтетін физикалық-химиялық процестердің негізі;

қызмет ететін жабдықтың техникалық пайдалану ережесі;

дайын өнімнің сапасын анықтау тәсілі.

142. Хром күйдіретін аппаратшы

Параграф 1. Хром күйдіретін аппаратшы, 4-разряд

809. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен хромды күйдірудің технологиялық процесін жүргізу;

пешке хромды тиеу;

пешті жұмысқа дайындау;

күйдірудің тапсырылған тәртібін ұстау;

пештен хромды түсіру;

қызмет ететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

810. Білуге тиіс:

хромды күйдірудің технологиялық процесі;

пеш жұмысының құрылымы мен принципі; шығарылатын өнім сапасына

қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

көтергіш-көлік құралдары мен технологиялық аспаптарды қолданудың ережелері.

Параграф 2. Хром күйдіретін аппаратшы, 5-разряд

811. Жұмыс сипаттамасы:

хромды күйдірудің технологиялық процесін жүргізу;

пештің температуралық тәртібін, пештің герметикалығын, пешке сутегінің үздіксіз берілуі мен күйдірілген металлдың суытылуын бақылау;

металды тапсыру.

812. Білуге тиіс:

пеште өтетін физикалық-химиялық процестердің негізі;

пештің техникалық пайдалану ережесі;

дайын өнімнің сапасын анықтау тәсілі; сутегінің шығынының нормасы;

барлық учаскедегі технологиялық жабдықтың тәсімі.

143. Ванадий өндіретін аппаратшы

Параграф 1. Ванадий өндіретін аппаратшы, 4-разряд

813. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен күйдірілген шикіқұрамнан ванадийді сілтілеу жолымен ванадий өндірудің технологиялық процесін жүргізу;

шикіқұрамның үгітшілерін (сілтілейтіндерін) жүктеу, сумен сілтілендіру барысында суды беруді және қышқылды сілтілендіру барысында қышқылды беруді мөлшерлеу;

шикіқұрамның, судың, ерітінділердің және қ:с ара қатынасын (қаттының сүйықтыққа) бақылау;

үгітшілерден қойыртпақты сүзгіш жабдыққа қайта құю;

сулы және қышқылды ерітінділерді сүзу, оларды тұнба бөлігінің жинағыштарына қайта құю мен айналымдағы ерітінділерді қышқылды сілтілендірудің үгітшілеріне қайта құю;

қоқырды сулыдан қышқылды сүзгіге және қышқылды сүзгілерден нутч-сүзгілердегі жұмыстың барысында қайырмалы бункерлерге қолмен қайта жүктеу;

вакуумды сүзгілерді шаю, тазалау және сүзгіш маталармен толтыру;

сүзгіш маталардың, аппаратураның және коммуникациялардың жағдайын бақылау;

сынамаларды іріктеу;

қызмет ететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

814. Білуге тиіс:

күйдірілген шикіқұрамнан ванадийді сілтілеу жолымен ванадий өндірудің технологиялық процесі;

сілтілендіру мен сүзгілеу аппаратурасының, бақылау-өлшеу аспаптарының, автоматтандыру мен желдету қондырғыларының құрылымы мен жұмыс принципі;

қайырмалы қоқырлардың сыртқы түрі бойынша анықтау тәртібі, олардан ванадийдің бестотығының сілтілену дәрежесі;

сүзгілік жабдықтарды сүзгілік материалдармен қамтамасыз етудің ережесі.

Параграф 2. Ванадий өндіретін аппаратшы, 5-разряд

815. Жұмыс сипаттамасы:

күйдірілген шикіқұрамнан ванадийді сілтілеу жолымен ванадий өндірудің технологиялық процесін жүргізу;

қышқылдылықты, меншікті салмақты, ерітінділердің тұнықтығын, өнімнің дайындығын анықтау;

аппараттардың жұмыс көрсеткішінің, реагенттердің шығынын есепке алудың, мөлшерлемелердің есеп айрысуларының жазбаларын жүргізу;

жұмыстың тиісті тәртібін анықтау және қамтамасыз ету.

816. Білуге тиіс:

химияның негізі;

қызмет ететін жабдықтың құрылымы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

дайын өнім мен реактивтердің сапасына қойылатын талаптар;

ерітінділердегі металдардың жоғалуының рұқсат етілген нормасы;

ерітінділердің, материалдар мен реагенттердің қасиеттері.

144. Ферроқорытпа пештерінің көрікшісі

Параграф 1. Ферроқорытпа пештерінің көрікшісі, 3-разряд

817. Жұмыс сипаттамасы:

ферроқорыпта пештерінен металл мен қождарды шығаруға арналған қалыптарды, шөміштерді, науаларды, шлаковендерді, табандарды, күйдіретін және басқа да құрылғыларды дайындау;

шөміштері, шлаковендері, қалыптары бар арбаларды ауыстыру, оларды металдар мен қождардан босату;

құймалы жолдардың, арбалардың, науалардың түзулігі мен тазалығын бақылау;

шөміштерді, қалыптарды тазалау және оларды майлайтын ерітінділерді дайындау;

түйіршікті бассейннен металдарды іріктеу;

жүккөтергіш механизмдермен жұмыс жасау;

арбаның платформаларына металл мен қождарды тиеу, материалдар мен құралдарды дайындау;

қызмет ететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

818. Білуге тиіс:

ферроқорытпа өндірісінің технологиялық процесінің негізі;

қызмет ететін жабдықтың жұмыс істеу принципі;

қолданылатын материалдардың негізгі физикалық және химиялық қасиеттері;

шартты дабыл;

слесар жұмысының негізі.

Параграф 2. Ферроқорытпа пештерінің көрікшісі, 4-разряд

819. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен шөміш немесе шлаковенге, силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А дейін және қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден металл мен қожды шығару;

металдар мен қождарды түйіршіктеу;

ағынөзектерді қождардан тазалау;

ағынөзектің шығару тесігін өңдеу және бітеу;

ағынөзектегі және шығару барысында шөміштің құятын ұштарындағы металл ағынын реттеу;

қалыптарға металл құю;

қалыптардағы ферроқорытпалардың кесектерін алу;

сынамаларды іріктеу;

арбаға немесе платформаға шөміштерді, қалыптарды, кесектері бар контейнерлерді және шөміштің кептіргішін орнату;

пештің қабырғалары мен шығару тесіктерінің суытылуын бақылау;

пеш жабдығын жөндеуге және оны жөндеуден кейін қабылдауға қатысу.

820. Білуге тиіс:

ферроқорытпа өндірісінің технологиялық процесінің негізі;

отқа төзімді материалдардың құрамы мен қасиеті;

пештің электрмен қамтамасыз ету және суыту жүйесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 3. Ферроқорытпа пештерінің көрікшісі, 5-разряд

821. Жұмыс сипаттамасы:

шөміш немесе шлаковенге, силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А және қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден металл мен қожды шығару;

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен шөміш немесе шлаковенге, силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А және қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден металл мен қожды шығару;

пештен металл мен қожды шығару үшін қалыптарды, шлаковендерді және шөміштерді дайындауға, шөміштен табандарға металдарды құюға, металдар мен қождарды түйіршіктеуге басшылық ету;

пештің ошағын дайындау;

сынамалардың дұрыс алынуын, балқымаларды маркалауды және техникалық бақылау бөліміне дайын өнімді тапсырудың барысында өлшеуді бақылау;

ағынөзектің күйдіру құрылымын, экрандаушы құрылымның салқындату жүйесі мен желдеткіштердің қалыпты жағдайларын қамтамасыз ету.

822. Білуге тиіс:

әртүрлі үлгідегі пештердің техникалық пайдалану құрылымы мен ережесі;

металдарды өндіру процесінде пайдаланылатын шикізат пен материалдардың физикалық-химиялық қасиеттері;

жабдықтарды жөндеудің ережесі.

Силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А және одан жоғары қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден металл мен қожды шығару барысында - 6-разряд.

145. Ферроқорытпа балқытушы

Параграф 1. Ферроқорытпа балқытушы, 3-разряд

823. Жұмыс сипаттамасы:

пешті шикіқұрамға толтыруға, шикіқұрамды көсеу мен электродтарды қайта жіберуге қатысу;

ферроқорытпаларды пештен тыс тәсілмен балқытудың барысында шикіқұрам материалдарын өлшеу, шикіқұрамды құру мен оларды қоспалауыштарда араластыру, материалдардың бункерге және бункерден балқытуға берілуін бақылау;

пеш шахтасының қабырғаларын майлауға арналған ерітінді дайындау;

ошақтарды, қалыптар мен басқа да технологиялық ыдыстарды шегендеу;

металл блоктары мен қождарды бөлу;

шикіқұрам материалдарының сынамаларын іріктеу,

қызмет ететін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және жою, оны жөндеуге қатысу.

824. Білуге тиіс:

ферроқорытпа балқымаларының технологиялық процесінің негізі;

жүккөтергіш механизмдерді техникалық пайдаланудың жұмыс принципі мен ережесі;

шикіқұрамды материалдардың түрлері мен тағайындалу мақсаттары;

қоспалауыш барабанға жүктелетін материалдарды дайындаудың тәртібі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Ферроқорытпа балқытушы, 4-разряд

825. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары балқытушының басшылығымен пешті шикіқұраммен толтыру, электродтарды қайта жіберу;

шикіқұрамды көсеу;

пештің салқындату жүйесіндегі тоқ өткізудің қалыпты жағдайын бақылау;

металды рафинадтау мен азоттау;

ваннадан металды сарқып алу;

пештен тыс тәсілмен ферроқорытпаларды балқытудың барысында – құмды ошақта ұя дайындау, балқыту шахтасын орнату, ұяны бітеу, шахтаға шикіқұрам төгу, науа мен жинақтағышты дайындау және орнату, тұтандырғыш қоспаны дайындау, шахталарды шағын шегендеу, металл мен қожды түсіру, кесектерді сулау және ваннадан кесектерді шығару;

электродтардың астында ванна орнату;

қождарды түйіршіктеу:

металдарды үгіту;

ферроқорытпалар мен балқымаларды электро-термиялық және металды термиялық тәсілмен балқытудың технологиялық процесін бір уақытта жүргізуге қатысу.

826. Білуге тиіс:

металды рафинадтау мен азоттаудың технологиясы;

пештен тыс тәсілмен ферроқорытпаларды балқытудың технологиялық процесінің негізі;

шикіқұрам материалдарының физикалық және химиялық қасиеті;

пешті шикіқұрамға толтырудың тәсілі, тәртібі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 3. Ферроқорытпа балқытушы 5-разряд

827. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А дейін және қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден ферроқорытпа балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

пешті толтырушы машинамен шикіқұрамға толтыру;

нұсқаулықтар мен кестелерге сәйкес ферроқорытпаларды құю және түйіршіктеу;

электродтарды қайта жіберу;

ферроқорытпалардың, қождардың, шикіқұрамды және басқа да қолданылатын материалдардың сапасын анықтау;

шикіқұрамның уақытында берілуін, қызмет көрсетілетін жабдықтардың жағдайын және материалдардың, құралдардың, қорғаныс құралдарының тиімді қолданылуын бақылау;

металқабылдағышты толтыру, орнату және жылыту;

шикіқұрамды материалдардың сыртқы түрі бойынша жарамдылығын анықтау;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша және басқа да деректер бойынша пештің электрлік және технологиялық тәртібін, пештің салқындату құрылғыларының қалыпты жағдайын, калошниктегі және жүктеу түтіктеріндегі шикіқұрамның деңгейін, электродтардың жағдайы мен ахуалын, дозалаушы таразылардың жұмысын бақылау;

пештің электрлік тәртібін реттеу;

газды саражолдың, газжинағыштардың күтілуі;

пештен тыс тәсілмен ферроқорытпа-ларды балқытудың процесін жүргізу;

қуаттылығы 3,0 МВ тәжірибелі пештерде ферроқорытпаны балқытудың процесін және пештерде қождарды қайта балқыту процесін жүргізу;

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен ферроқорытпалар мен балқымаларды электротермиялық және металды термиялық тәсілмен балқытудың технологиялық процесін бір уақытта жүргізу.

828. Білуге тиіс:

әртүрлі маркалы ферроқорытпа балқымаларының технологиялық процесінің негізі;

электрометаллургия мен электротехниканың негізі;

шикіқұрамды материалдардың қасиеті;

ферроқорытпа пештерінің техникалық пайдалану құрылымы мен ережесі;

пештерді жүктеудің ережесі мен тәртібі;

шикіқұрам материалдарының салмағы;

шикіқұрамды және салынатын материалдардың пешке жүктелуінің кезектілігі.

Параграф 4. Ферроқорытпа балқытушы, 6-разряд

829. Жұмыс сипаттамасы:

силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А дейін және қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден ферроқорытпа балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

шикіқұрам материалдарын дайындалуы мен пешке жүктелуіне, электродтардың қайта жіберілуіне басшылық жасау;

балқытудың барысын реттеу мен электрлік тәртіп пен шығарулардың санына байланысты, металдар мен шикіқұрамды материалдардың химиялық талдауына қарай шикіқұрамды дозалау;

электрэнергиясын және шикіқұрамды материалдардың сағаттық шығынын реттеу;

біліктілігі жоғары көрікшінің басшылығымен силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А дейін және қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден ферроқорытпа балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

ферроқорытпалар мен балқымаларды электротермиялық және металды термиялық тәсілмен балқытудың технологиялық процесін бір уақытта жүргізу;

жабдықтардың жағдайын, шикізат пен материалдардың тиімді пайдалануын, электрлік энергияның шығынын бақылау;

сынамаларды іріктеу;

шикізаттардың, материалдардың, электр энергиясының шығыны мен пештің жұмысын есепке алу.

843. Білуге тиіс:

әртүрлі үлгідегі пештерде процесті жүргізудің әртүрлі тәсілдері барысында ферроқорытпа балқымаларының технологиялық процесі;

ферро-қорытпа мен қождардың физикалық және химиялық қасиеттері;

пештер жұмыстарының негізгі техникалық-экономикалық көрсеткіштері;

корытпалар мен шикізаттардың мемлекеттік стандарттары мен техникалық жағдайлары;

пештердің, көмекші жабдықтардың, бақылау-өлшеу және басқа да аспаптардың пайдалану ережесі; шахта пешін футерлеу барысында қолданылатын отқа төзімді материалдардың қасиеті.

Силикокальции және 90 пайызды ферросилиции қорытатын қуаттылығы 16,5 МВ х А және одан жоғары қуаттылығы 9,0 МВ х А дейінгі пештерден ферроқорытпа балқымаларын шығару барысында (арнайы орта білім талап етіледі) - 7-разряд.

146. Ферроқорытпа бөлуші

Параграф 1. Ферроқорытпа бөлуші, 3-разряд

830. Жұмыс сипаттамасы:

ферроқорытпаларды белгіленген мөлшерге дейін бөлу және ұсақтау;

кесектерді босату, ұсақтау мен бөлуге жеткізу;

бөлінген металды ыдысқа салу және оны тасымалдау;

қызмет ететін жабдықтардың қалыпты жағдайын бақылау;

қажет болған жағдайда – металды қаптау және өлшеу;

жүк көтергіш механизмдермен жұмыс жасау;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды жөндеуге қатысу.

831. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтардың құрылымы, жұмыс режимі мен техникалық пайдалану ережесі;

шығарылатын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмысты.

147. Ферроқорытпа тазартушы

Параграф 1. Ферроқорытпа тазартушы, 2-разряд

832. Жұмыс сипаттамасы:

ферроқорытпаларды тазалау және сұрыптау;

қожды қосулар мен балқыманың қождалған кесектерін іріктеу;

жүк көтергіш механизмдердің көмегімен ферроқорытпаларды ауыстыру;

қапталған өнімді өлшеу және оны тексерушіге тапсыру;

ұсақтарды елеу мен қалдықтарды жинау:

жұмыс орнын қажетті аспаптармен қамтамасыз ету.

833. Білуге тиіс:

жұмыстың принципі мен жүк көтергіш механизмдерді пайдаланудың техникалық ережесі;

шығарылатын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

ферроқорытпаларды тазалау, бөлу, сұрыптау, қаптау, ауыстыру тәсілдері.

8 – бөлім. Коксты химия өндірісі

149. Майларды фенолсыздандыру және пириденсіздендіру аппаратшысы

Параграф 1. Майларды фенолсыздандыру және пириденсіздендіру аппаратшысы, 2-разряд

834. Жұмыс сипаттамасы:

майларды фенолсыздандыру мен пириденсіз-дендірудің технологиялық процесін жүргізуге қатысу;

күкіртті қышқыл ерітіндісін дайындау;

пиридинді цехқа сульфат-пиридинді беру;

коммуникацияларды үрлеу мен булау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жоюға қатысу.

835. Білуге тиіс:

фенолды және пиридинді негіздерді алудың технологиялық процесінің негізі;

шикізаттың, реактивтердің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттың талаптары;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Майларды фенолсыздандыру және пириденсіздендіру аппаратшысы, 4-разряд

836. Жұмыс сипаттамасы:

майларды фенолсыздандыру мен пириденсізден-дірудің технологиялық процесін жүргізу;

аппаратқа фракцияларды, сілтілерді, қышқылдарды, сілтілі фенояттарды және қышқылды сульфат-пиридиннің берілуін реттеу;

майдың феноляттары мен сульфат-пиридиндерінің тұнуын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

837. Білуге тиіс:

фенолды және пиридинді негіздерді алудың технологиялық процесінің негізі;

қызмет етілетін жабдықтың техникалық пайдалануының құрылымы мен ережесі;

аралық және дайын өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттың талаптары;

слесарлық жұмыстың негізі.

150. Пеканы тиейтін аппаратшы

Параграф 1. Пеканы тиейтін аппаратшы, 4-разряд

838. Жұмыс сипаттамасы:

мерниктерге жоғары температуралы пеканы тиеу;

пекалық сорғылардың жұмысын, пеканың температурасы мен шығынын, газдарды мерниктермен жылытуды бақылау;

крандардың булы тыстары мен пеканың құбырларына будың берілуін реттеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

839. Білуге тиіс:

пекалық коксты алудың технологиялық процесінің негізі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың шайырдың және пеканың қасиеттері; слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Пеканы тиейтін аппаратшы, 5-разряд

840. Жұмыс сипаттамасы:

пеканы тиеу мен коксты беруде пекалық кокстың сағаттық өнімділігін 10 т. дейін арттыратын құрылғыны дайындау;

бу бүріккіші мен люктердің орнатылуының дұрыстығын тексеру;

люктер мен келтеқұбырларды графиттен тазарту;

коксты берер алдында бу бүріккіштерін алу мен берілгеннен соң қайта орнату;

берілердің алдында пеканың пештегі деңгейі мен дайын коксты өлшеу;

жүктелетін люктердің тығыздығы;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеу.

841. Білуге тиіс:

пекалық коксты алудың технологиялық процесі;

пеканы өндіру жөніндегі құрылғыларды және басқа қызмет көрсетілетін жабдықты орнату және олардың жұмыс принципі.

Параграф 3. Пеканы тиейтін аппаратшы, 6-разряд

842. Жұмыс сипаттамасы:

сағатына 10 т. дейін пекалық кокс өндірілетін камера құрылғысына пеканы тиеу;

сағатына 10 т. артық өнімділігі бар құрылғыны пеканы жүктеу мен коксты беруге дайындау;

пекалық құбырлардың, тиелетін крандардың, келтеқұбырлардың, газды краниктердің, бу инжекцаясы мен дабылдың дұрыстығын тексеру.

843. Білуге тиіс:

пекалық пештердің, басқа да қызмет көрсетілетін жабдықтардың қондырғысы, жұмысының принципі және техникалық пайдалану ережесі; бу жинағыштардың жұмыс тәртібі;

сұйық пека мен пекалық кокстың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттар;

пештің толық жүктелуін анықтау тәсілі;

пештерді жүктеудің кестесі.

Сағатына 10 т. артық пекалық кокс өндірілетін камера құрылғысына сұйық пеканы тиеудің барысында (орта кәсіби білім қажет) - 7-разряд.

151. Жоғары температуралы пеканы алатын аппаратшы

Параграф 1. Жоғары температуралы пеканы алатын аппаратшы, 3-разряд

844. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары температуралы пеканы алудың технологиялық процесін алуды жүргізуге қатысу;

шайырлы және пекалы сорғыларға қызмет көрсету;

пеканың құбырларына крандарды қайта қосу;

пеканың жұмсару температурасын анықтау үшін сынама іріктеу;

қызмет етілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

845. Білуге тиіс:

пеканы алудың технологиялық процесін;

жоғары температуралы пеканы алу қондырғысының жұмыс принципі; пеканың жұмсару температурасын анықтаудың әдісі мен тәсілдері; слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Жоғары температуралы пеканы алатын аппаратшы, 5-разряд

846. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 12 т. Болатын қондырғыларда жоғары температуралы пеканы алудың технологиялық процесін жүргізу;

пеканың сынамасын іріктеуді бақылау мен оның сапасын анықтау;

пекалық шайырды беру;

ауаның шығынын реттеу;

аппаратурадағы сұйықтықтың деңгейін өлшеу;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеу.

847. Білуге тиіс:

шайырдың және орташа температуралық пеканың тотығуының технологиялық процесі;

жоғары температуралы пеканы алу қондырғысының құрылымы мен техникалық пайдалану ережесі;

шайырдың, майлардың, жоғары температуралы пеканың физикалық-химиялық қасиеттері.

Сағатына 12 т. артық өнімділігі бар құрылғылардан жоғары температуралы пеканы алудың технологиялық процесін жүргізу барысында (орта кәсіптік білімді талап етеді) - 6-разряд.

152. Кумаронды шайырды алу аппаратшысы

Параграф 1. Кумаронды шайырды алу аппаратшысы, 3-разряд

848. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен кумаронды шайырды алудың технологиялық процесін жүргізу;

ауысымның басында және аяғында жинақтардағы фракциялардың бар екендігін тексеру;

кубты тиеу мен түсіруге, барабанды суытқыштарға шайырды беруге қатысу;

фракцияларды булаудың тәртібін бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

849. Білуге тиіс:

ауыр бензолды ректификациялау мен тазартылған фракцияларды булаудың технологиялық процесіне қатысу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі;

өнімнің сапасына қойылатын шикізаттың физикалық-химиялық қасиеті;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Кумаронды шайырды алу аппаратшысы, 4-разряд

850. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен кумаронды шайырды алудың технологиялық процесін жүргізу;

аппараттарға шикізатты, катализатор мен суды дайындау және беру;

полимеризатор арқылы айналымда болатын сұйықтықтың шығынын бақылау;

полимеризаторды сумен шайып, оны содамен бейтараптандыру;

еріткішті шайырдан булау;

сольвентті ректификациялау;

сынамаларды іріктеу.

851. Білуге тиіс:

мөлдір кумаронды шайырды алудың технологиялық процесінің негізі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы;

сольвентті ректификация-лаудың технологиялық процесі.

Параграф 3. Кумаронды шайырды алу аппаратшысы, 5-разряд

852. Жұмыс сипаттамасы:

кумаронды шайырды алудың технологиялық процесін жүргізу;

кубқа будың берілуін, тікелей әрекет ететін конденсатор-тоңазытқыштарға судың, колонналарға рефлюкстің берілуін реттеу;

кубты тиеу мен түсіруге, барабанды суытқыштарға шайырды беру;

фракциялардың жиналуын және өнімнің іріктелу тазалығын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуді жүргізу.

853. Білуге тиіс:

ауыр бензолды ректификациялау мен тазартылған фракцияларды булаудың технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы, сындарлы ерекшеліктері мен техникалық пайдалану ережелері.

Параграф 4. Кумаронды шайырды алу аппаратшысы, 6-разряд

854. Жұмыс сипаттамасы:

мөлдір кумаронды шайырды алудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттың, катализатордың және полимерлеу температурасының шығынын бақылау;

тұтқырлығы мен тығыздығын үздіксіз бақылай отырып полимерленген өнімді іріктеу;

полимеризатты өңдеудің берілген тәртібін ұстауды, сольвенттің ректификациясын, қоймаға сұйық кумаронды шайырды беруді, сынамаларды іріктеу мен оны талдаудың нәтижелерін бақылау.

855. Білуге тиіс:

мөлдір кумаронды шайырды алудың технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы мен сындарлы ерекшеліктері;

шикізаттың, реактивтердің, аралық өнімнің және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттері;

өнімнің сапасына қойылатын талаптар.

856. Орта кәсіптік білімді талап етеді.

153. Аммоний сульфатын алу аппаратшысы

Параграф 1. Аммоний сульфатын алу аппаратшысы, 3-разряд

857. Жұмыс сипаттамасы;

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 1,5 т. дейін жететін агрегаттарда аммоний сульфатын алудың технологиялық процесін жүргізу;

ваннаның қышқылдығын анықтау;

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен үйірткілерге аналық ерітіндіні беру;

фугалау процесін бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

858. Білуге тиіс:

аммоний сульфатын алудың технологиялық процесінің негізі;

коксты газдың және күкірт қышқылының қасиеті;

слесарлық жұмыс.

Біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 1,5 т. дейін жететін агрегаттарда аммоний сульфатын алудың технологиялық процесін жүргізу - 4-разряд.

Параграф 2. Аммоний сульфатын алу аппаратшысы, 5-разряд

859. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 1,5 т. дейін жететін агрегаттарда аммоний сульфатын алудың технологиялық процесін жүргізу;

сатуратордың, решофердің, тұзақтың, берілген температураның және сатуратор ваннасының қышқылдылығының тұрақты қарсылығын қолдау;

жинақтан қышқыл мен аналық ерітіндінің берілуі;

аналық ерітіндінің талдауы;

сорғылардың, үйірткілердің, кристалды агрегаттың сатурасыз қондырғысының, конденсаторлардың, буэжекторлы вакуумды-сорғының, сыртқы жинағыштардың, тұндырғыштың жұмысын бақылау;

қайнаған қабаттағы кептіру операциясының барысын бақылау;

газды тағасыздану процесін бақылау және реттеу;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуді орындау, техникалық құжаттамаларды жүргізу.

860. Білуге тиіс:

аммоний сульфатын алудың технологиялық процесі;

сатураторлардың, абсорберлердің және сатураторлы қондырғылардың кристаллды агрегаттарының, жылытқыштардың, тұзақтың, үйірткілердің, аммоний сульфатын кептіруге арналған агрегаттардың, гидрожапқыштардың, орталықтан тепкіш сорғылардың, буэжекторлы вакуумды-сорғының, тиекті құралдың, кристалл қабылдағыштардың құрылымы мен техникалық пайдалану ережесі;

аналық ерітіндідегі еркін қышқылдың болуын анықтау тәсілі;

аммоний сульфатының сапасына қойылатын талаптар.

Сағаттық өнімділігі 1,5 т. дейін жететін агрегаттарда аммоний сульфатын алудың технологиялық процесін жүргізуге (орта кәсіптік білімді талап етеді) – 6-разряд.

154. Шикі бензолды алу аппаратшысы

Параграф 1. Шикі бензолды алу аппаратшысы, 2- разряд

861. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 1,5 т. дейін жететін агрегаттарда коксты газдан табу жолымен шикі бензолды алудың технологиялық процесін жүргізу;

өлшегіштердегі бензолдың деңгейін өлшеу мен оны қоймаға айдауға қатысу;

нафталинді тазарту үшін тұндырғыштарды қосу;

тұндырғыштарда нафталинді балқыту және шығару;

цистернаға шикі бензолды тиеу және сорғыш майды шығару;

сорғылар мен бақылау-өлшеу аспаптарының жұмысын бақылау;

майдың тапсырылған деңгейін ұстап тұру;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

862. Білуге тиіс:

коксты газдан шикі бензолды алудың технологиялық процесінің негізі;

құбырлар коммуникациясының тәсімі;

слесарлық жұмыс;

бензолды бөлгіш колоннаның, дефлегматордың, конденсатордың, сепаратордың жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі.

Біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 1,5 т-дан 3 т. дейін жететін агрегаттарда шикі бензолды алудың технологиялық процесін жүргізу барысында 3-разряд болуы керек;

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 3 т. артатын агрегаттарда шикі бензолды алудың технологиялық процесін жүргізу барысында 4-разряд болуы керек.

Параграф 2. Шикі бензолды алу аппаратшысы, 4-разряд

863. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 1,5 т. дейін жететін агрегаттарда коксты газдан табу жолымен шикі бензолды алудың технологиялық процесін жүргізу;

өлшегіштердегі бензолдың деңгейін өлшеу;

жұтқыш майдың сынамасын іріктеу;

жұтқыш майдың бензолды колонналарына майдың, будың және судың үздіксіз және біркелкі түсуін қамтамасыз ету;

сепаратордың жұмысын бақылау;

майдың, флегманың ағынын бақылау;

қалпына келтіру үшін айналымдағы жұтқыш майдың тапсырылған мөлшерін шығару;

бензол және полимердің сынамаларын іріктеу;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеу.

864. Білуге тиіс:

коксты газдан шикі бензолды алудың технологиялық процесі;

бензолды бөлгіш колоннаның, дефлегматордың, конденсатордың және сепаратордың құрылымы;

бензолдың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

жұтқыш май мен шикі бензолдың қасиеті;

бензолдың меншікті салмағын анықтау тәсілі.

Сағаттық өнімділігі 1,5 т-дан 3 т. дейін жететін агрегаттарда шикі бензолды алудың технологиялық процесін жүргізу барысында 5-разряд болуы керек;

сағаттық өнімділігі 3 т. артатын агрегаттарда шикі бензолды алудың технологиялық процесін жүргізу барысында (арнайы орта білім талап етіледі) 6-разряд болуы керек.

155. Таза антрацен алу аппаратшысы

Параграф 1. Таза антрацен алу аппаратшысы, 3-разряд

865. Жұмыс сипаттамасы:

таза антраценді алудың технологиялық процесін жүргізуге қатысу;

кубтарды тиеуге қатысу;

сыйымдылықтарды өлшеу, тапсырылған сыйымдылықтарға өнімді айдау;

сорғыларды іске қосу мен тоқтату;

куб қалдықтарын беру;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

866. Білуге тиіс:

таза антраценді алудың технологиялық процесінің негізі;

цех коммуникацияларының тәсімі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Таза антрацен алу аппаратшысы, 5-разряд

867. Жұмыс сипаттамасы:

таза антраценді алудың алудың технологиялық процесін жүргізу;

агрегаттарды іске қосу және тоқтату;

азеотропты ректификация мен конденсациялық аппаратураның ректификациялық колоннасын қалпына келтіру үшін кубтармен жұмыс жасау;

кубтарды жүктеу;

антраценнің таза фракциясын алу мен суытудың технологиялық тәртібін реттеу;

өңделген таза фракциялардың бірінші реттік есепке алынуы;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеу.

868. Білуге тиіс:

таза антраценді алудың технологиялық процесінің негізі;

азеотропты ректификацияның тәсімі; өнімнің химиялық құрамы;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы мен техникалық пайдалану ережесі;

таза антраценнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары.

156. Тас көмір лагын дайындау аппаратшысы

Параграф 1. Тас көмір лагын дайындау аппаратшысы, 3-разряд

869. Жұмыс сипаттамасы:

тас көмірлі лакты алудың технологиялық процесін жүргізу;

лакты термоцистернадан реакторға қабылдау;

араластырғышқа жүктеуге арналған шикізатты дайындау;

алдын ала және түпкілікті талдаулар үшін сынамаларды іріктеу;

дайын өнімді қоймаға беру;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

870. Білуге тиіс:

тас көмірлі лак өндірісінің технологиялық процесі;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

құбыр коммуникацияларының тәсімі;

слесарлық жұмыс.

157. Препарирленген шайырды дайындау аппаратшысы

Параграф 1. Препарирленген шайырды дайындау аппаратшысы, 4-разряд

871. Жұмыс сипаттамасы:

буланған шайырды дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

антраценді фракция мен пекалық дистиллятты сақтайтын орынға қабылдау;

араластырғышты пекамен, антраценді фракциямен, пекалық дистиллятпен жүктеу;

алдын ала және түпкілікті талдау үшін сынамаларды іріктеу;

дайын өнімді қоймаға беру;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

872. Білуге тиіс:

буланған шайырды дайындаудың технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыс.

158. Дициклопентадиен өндірісінің аппаратшысы

Параграф 1. Дициклопентадиен өндірісінің аппаратшысы, 4-разряд

873. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен дициклопентадиен өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

сорғыларды ісмке қосу және тоқтату;

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен кубтарды фракцияларға жүктеу;

сыйымдылықтардағы өнімді өлшеу;

сынамаларды іріктеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

874. Білуге тиіс:

дициклопентадиен өндірісінің технологиялық процесінің негізі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы мен жұмыс принципі;

құбыр коммуникацияларының тәсімі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Дициклопентадиен өндірісінің аппаратшысы, 5-разряд

875. Жұмыс сипаттамасы:

дициклопентадиен өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

полимерлеуге бас фракцияны беру;

қысым мен температура бойынша тапсырылған тәртіпті қолдау;

күкірттікөміртекті фракцияны жібіту;

фракцияларды кубтармен жүктеу;

фракцияларды қоймаға беру;

техникалық күкірттікөміртекті, бензолды және аралық фракцияны алу;

фракциялар мен дициклопентадиенді ректификациялау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуді орындау.

876. Білуге тиіс:

дициклопентадиен өндірісінің технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың конструктивті ерекшеліктері мен техникалық пайдалану ережесі;

дициклопентадиеннің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

шикізат пен дайын өнімнің қасиеті.

159. Индол өндірісінің аппаратшысы

Параграф 1. Индол өндірісінің аппаратшысы, 3-разряд

877. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен индолды фракциядан индол өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау мен оның сапасын бақылау;

кубтарды тиеу;

гидролизер мен реакторды күйдіргіш калиймен жүктеу және олардан босату;

обесиндольды майдың сапасын анықтау мен беру;

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен қиыршықтағышты дайындау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

878. Білуге тиіс:

индол өндірісінің технологиялық процесінің негізі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Индол өндірісінің аппаратшысы, 4-разряд

879. Жұмыс сипаттамасы:

индолды фракциядан индол өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

феноляттардың, калиплаваның, сілтілердің түсірілуін бақылау;

қиыршықтағыштарды дайындау;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша процестің негізгі параметрлерін бақылау.

880. Білуге тиіс:

индол өндірісінің технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы мен техникалық пайдалану ережесі;

дайын өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары.

160. Креолин және лизол өндірісінің аппаратшысы

Параграф 1. Креолин және лизол өндірісінің аппаратшысы, 3-разряд

881. Жұмыс сипаттамасы:

креолин және лизол өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

арынды бактарға шикізат пен реактивтерді беру, қазандықтарды жүктеу;

канифолды сабындау, сабындау процесінің аяқталуын индикаторлар бойынша тексеру;

талдауға арналған сынамаларды іріктеу;

карболдарды дайындау үшін кубтардың қалдықтарын маймен араластыру, сақтайтын орынға тиеу, жылыту және араластыру;

техникалық сабынды каустикпен сусыздандыру;

дезинфекциялық өнімді қоймаға айдау;

ағынды суларды сүзу;

сорғылардың жұмысын, жабдықтардың және сақтайтын орындағы дайын өнімнің жағдайын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

882. Білуге тиіс:

креолин және лизол өндірісінің технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

қолданылатын реактивтер мен шикізаттардың физикалық-химиялық қасиеті;

дезинфекциялайтын құралдардың құрамындағы құрауыштардың тағайындалуы;

реактивтер мен дайын өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

креолин мен лизолдың сапасын сынауға қолданылатын тәсілдер;

карболдың құрамы;

креолин мен лизолды дайындау рецептурасы;

слесарлық жұмыс.

161. Шағын тоннажды өндіріс аппаратшысы

Параграф 1. Шағын тоннажды өндіріс аппаратшысы, 2-разряд

883. Жұмыс сипаттамасы:

шағынтоннажды өнімдер өндірісінің процесіне қатысу;

шикізатты тиеу және аппараттардан жартылай дайын өнімді түсіру, шикізатты мөлшерлеу, біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен химикаттар ерітіндісін дайындау;

шикізаттарды аппаратқа тасымалдау;

сынамаларды іріктеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жоюға қатысу.

884. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі;

құбырлар коммуникациясының тәсімі;

шикізат пен жартылай дайын өнімнің қасиеті;

сынамаларды іріктеу ережесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Шағын тоннажды өндіріс аппаратшысы, 3-разряд

885. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен шағынтоннажды өнімдер өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

тапсырылған технологиялық тәртіпті сақтау;

шикізатты тиеу және аппараттардан жартылай дайын өнімді түсіру;

шикізатты мөлшерлеу, химикаттар ерітіндісін дайындау;

жартылай дайын өнім мен шикізаттардың экспресс талдауын жүргізуге қатысу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

886. Білуге тиіс:

цехпен өңделетін өнімді алудың технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың:

ректификациялық аппараттардың, әртүрлі араластырғыш құрылғылары бар реакторлардың, қиыршықтағыштардың, орталықтан тепкіштердің, жылу алмастырғыш аппараттың нутч-сүзгілерінің, қысым мен вакууммен жұмыс атқаратын аппараттардың, бақылау-өлшеу және реттеуші аппаратураның жұмыс принципі;

дайын өнімнің қасиеті;

химикаттардың ерітінділерін дайындайтын ереже;

слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Шағын тоннажды өндіріс аппаратшысы, 4-разряд

887. Жұмыс сипаттамасы:

шағынтоннажды өнімдер өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

зертханалық талдаулардың деректері мен бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша технологиялық процестердің параметрлерін түзету;

жоғары қысым мен терең вакуумда қызмет көрсететін аппаратураны күту;

дайын тораптардан жеке өнімдерді алудың технологиялық тәсімін құру;

жеке тораптар мен қызмет көрсететін аппаратураның бөлшектерін жөндеуді орындау;

жартылай дайын өнім мен шикізаттардың экспресс талдауын жүргізу.

888. Білуге тиіс:

шағынтоннажды өнімдер өндірісінің технологиялық тәсімі;

қызмет көрсететін жабдықтардың, оның ішінде, жоғары қысым мен терең вакуумда жұмыс атқаратын аппараттардың құрылымы мен техникалық пайдалану ережесі;

шикізаттарды, жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімдерді талдаудың тәсілі;

пайдаланылатын шикізаттардың, жартылай дайын өнімдер мен дайын өнімдердің физикалық-химиялық тұрақты шамалары;

цех коммуникациясының технологиялық тәсімі.

Параграф 4. Шағын тоннажды өндіріс аппаратшысы, 5-разряд

889. Жұмыс сипаттамасы:

германилі қойыртпақтың технологиялық процесін жүргізу;

тұндырғыштағы шайырдың астындағы судың мөлдірленуін және сақталатын орыннан шайырдың уақытында әкетілуін бақылау;

шайырдың астындағы судың сынамаларын іріктеу;

қоспалауыштардағы суды шайқау және еменді экстрактіні мөлшерлеу;

қоюландырғыштың жұмысын және германилі қойыртпақ тұнбасының жиналуын бақылау;

сүзгі престердегі тұнбаны сүзу;

қоюландырғышты бақылау ретінде сүзу;

сүзгі престерді тұнбадан тазарту;

тұнбаны пеш бөліміне тиеу мен тасымалдау;

температуралық тәртіпті бақылау;

орташалау және мөлшерлеу;

сорғылардың жұмысын бақылау;

арынды бактарға реагенттерді айдау.

904. Білуге тиіс:

германилі қойыртпақты алудың технологиялық тәсімі;

тесу тәртібі мен қышқыл ағындарды бейтараптандыру;

реактивтерді дайындаудың ережесі;

пайдаланылатын шикізаттың физикалық-химиялық тұрақты шамалары;

өнімдер мен реактивтерден алынатын ағынды суларды талдаудың тәсілі;

газ аппаратурасымен жұмыс істеудің ережесі.

162. Пиридинді негіз өндірісінің аппаратшысы

Параграф 1. Пиридинді негіз өндірісінің аппаратшысы, 3-разряд

890. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен ауыр пиридинді негіздер өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау мен оның сапасын бақылау;

конденсатор мен тоңазытқыштарға буды, флегманы, салқындатылған суды беру мен беруді реттеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша процестің негізгі параметрлерін бақылау;

тұндырылған соң натрии сульфатын беру;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жоюға қатысу.

891. Білуге тиіс:

ауыр пиридинді негіздер өндірісінің технологиялық процесінің негізі;

қызмет көрсететін жабдықтардың жұмыс принципі;

пиридинді өнімдердің қасиеті;

химиялық реактивтермен жұмыс жасаудағы қауіпсіз әрекеттер тәсілі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Пиридинді негіз өндірісінің аппаратшысы, 4-разряд

892. Жұмыс сипаттамасы:

ауыр және жеңіл пиридинді негіздер өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

сульфатты пиридиннің ыдырау процесінің тапсырылған тәртібін қолдау;

реакторға аммиакты суды беру және беруді реттеу;

аналық және өңделген ерітіндінің және сепараторлы аммиакты судың талдауы;

сульфатты пиридиннің толық ыдырауы реагенттерінің мөлшерлемесін тексеру;

сульфатты пиридиннің, ауыр және жеңіл пиридинді негіздер мен аммиакты судың сапасын тексеру;

шикі фракцияны фенолсыздандыру мен пиридинсіздендіру;

сақталатын орынға жеңіл және жаңа негіздерді түсіру;

темір жол цистерналарына пиридинді негіздерді тиеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

893. Білуге тиіс:

ауыр және жеңіл пиридинді негіздер өндірісінің технологиялық процестері;

қызмет көрсететін жабдықтардың құрылымы мен техникалық пайдалану ережесі;

пиридин мен пиридинді өнімдерге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

пиридиннің қасиеті;

құбырлар коммуникациясының тәсімі;

слесарлық жұмыс.

163. Формалық кокс өндірісінің аппаратшысы

Параграф 1. Формалық кокс өндірісінің аппаратшысы, 4-разряд

894. Жұмыс сипаттамасы:

формалық кокс өндірісінің технологиялық процесіне қатысу;

шикіқұрамды, автодозаторларды, қалдықтарды төгу механизмінің торабын және тереңдету пештерінің тиеу құрылымдарын жылыту жүйесіне қызмет ету;

машиналардың жылу тәртібін бақылау мен түзету;

қысым құлатудың, қалдықтарды сөндіру тәртібінің және қалдықтардың тапсырылған температурасы бойынша қалыптау жүйелерін реттеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жоюға қатысу.

895. Білуге тиіс:

формалық кокс өндірісінің технологиялық процесінің негізі;

қызмет көрсететін жабдықтардың құрылымы, жұмыс принципі;

құбырлар коммуникациясының тәсімі;

слесарлық жұмыс;

пештің жылу тәртібін реттеу ережесі.

Параграф 2. Формалық кокс өндірісінің аппаратшысы, 5-разряд

896. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 50 т. дейінгі құрылғыда формалық кокс өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

қыздырғыштарға, ауа үрлегіштер және прессті формалық машиналарға қызмет көрсету;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша қызмет көрсетілетін машиналар мен механизмдерді бақылау.

897. Білуге тиіс:

формалық кокс өндірісінің технологиялық процесі;

қызмет көрсететін жабдықтардың құрылымы мен техникалық пайдалану ережесі;

көмірдің қасиеті.

Параграф 3. Формалық кокс өндірісінің аппаратшысы, 6-разряд

898. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 50 т. дейінгі құрылғыда формалық кокс өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 50 т. дейін және одан жоғары болатын құрылғыда формалық кокс өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

тапсырылған тәртіпте технологиялық тасқынды линияларды іске қосу мен шығару;

жабдықтың тапсырылған тәртіптегі жұмысын қолдау, тапсырылған тәртіптен жұмыстың ауытқуын бағалау, қалыпты тәртіпті қалпына келтіру мақсатында технологиялық процестерге әсер ету мен шұғыл реттеудің тәсілдерін таңдау;

шапшаң қыздыру жүйесіне шикіқұрамның берілуін басқару;

илемділікке жеткізу температурасына дейін шикіқұрамды шапшаң қыздыруды бақылау және қыздырылған шикіқұрамды формалыққа жеткізудің тапсырылған дайындық дәрежесін қамтамасыз ету мақсатында қыздырудың жеке сатысына жылу жүктемесінің берілуін реттеу;

машинаның престейтін органдарының жылдамдығын реттеу көмегімен және пештің жеке аймақтарындағы температураны реттеу жолымен үздіксіз әрекет ететін пештердегі коксты формалау арқылы прессті формалы машиналарда илемделген бұрышты формаларды алудың тәртібін басқару;

қызмет көрсетілетін жабдықтың ағымдағы жөндеуін жүргізу.

899. Білуге тиіс:

формалық кокс өндірісінің технологиялық процесі және технологиялық процестерді реттеудің түрлері;

шикіқұрамның формалауға орташа дайындық дәрежесін анықтаудың ережесі мен тәртібі;

әртүрлі маркалы көмірлердің қасиеті.

Сағаттық өнімділігі 50 т. дейінгі құрылғыда формалық кокс өндірісінің технологиялық процесін жүргізу барысында (орта кәсіби білім қажет) 7-разряд.

164. Күкіртті сутегіні жағу аппаратшысы

Параграф 1. Күкіртті сутегіні жағу аппаратшысы, 3-разряд

900. Жұмыс сипаттамасы:

күкіртсутекті жағудың технологиялық процесін жүргізу;

пайдаға жарату қазандығына суды беру мен оны үрлеу;

жағу пешіне ауа жіберу;

газжинағыш пен клапандардан конденсатты шығару;

тұтыну багын қыздыру мен оны суға толтыру;

судың сапасын бақылау;

пайдаға жарату қазандығынан соң бу құбырын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

901. Білуге тиіс:

күкіртсутекті жағудың технологиялық процесі;

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

күкіртсутекті жағудың процесін реттеу мен жағу өнімдерін салқындату тәсілдері;

күкіртсутектің қасиеті;

бөлім аппаратурасын іске қосу мен тоқтату;

слесарлық жұмыс.

165. Кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеу аппаратшысы

Параграф 1. Кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеу аппаратшысы, 4-разряд

902. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен сағаттық өнімділігі 100 т. дейінгі құрылғыда кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеудің технологиялық процесін жүргізу;

кептіргіш құбырға кокстелетін шикіқұрамның біркелкі тиелуін реттеу;

мөлшерлейтін құрылғылардың, шаң-тозаңды тазартатын аппаратураның, өңделген жылу тасымалдағыштың тазарту жүйесінің жұмысын бақылау;

шығарылатын газдарды санитарлық нормаларға келтіріп тазалау;

шаң ұстағыштың тазарту құрылымдарына судың берілуін реттеу;

зумфошламды сулардың сорғыларын күту;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

903. Білуге тиіс:

кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеудің технологиялық процесінің негізі;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмыс принципі;

шикіқұрамның, жылу тасымалдағыштың және шығарылатын газдардың құрамына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

дабыл және автоблоктау жүйесі;

слесарлық жұмыс.

Сағаттық өнімділігі 100 т. дейін және одан жоғары болатын құрылғыда кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеудің технологиялық процесін жүргізу барысында 5-разряд.

Параграф 2. Кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеу аппаратшысы, 6-разряд

904. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 100 т. дейінгі құрылғыда кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеудің технологиялық процесін жүргізу;

кептіру құбырларының, түсірілетін құрылғылардағы тиейтін, қоректендіргіш, бақылау-өлшеу аспаптарының және басқа да жабдықтардың жұмысын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықты дайындау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуді жүргізу.

905. Білуге тиіс:

кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеудің технологиялық процесі;

қызмет көрсететін жабдықтың құрылымы,

жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі.

Сағаттық өнімділігі 100 т. дейін және одан жоғары болатын құрылғыда кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеудің технологиялық процесін жүргізу барысында 7-разряд.

166. Барильетші

Параграф 1. Барильетші, 4-разряд

906. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 40 т. дейін валды коксты дайындайтын коксты батареялардағы газ жинағыштар мен бағандардың суландырылуын бақылау;

газ жинағыштың балауыздарын ашу мен жабу;

бағандарды ашу, келтеқұбырларды, клапанды қораптарды нығыздау;

газ жинағыштардағы қысым мен газдың температурасын және бағандарды суландыратын судың шығынын бақылау;

бағандар мен газ жинағыштарды суландыруға арналған бүріккіштер мен келтеқұбырларды тазарту;

бағандардың қылталарын және қораптардың клапандарын графиттен тазарту;

пештерді коксты шығаруға дайындау;

газ жинағыштардағы шайыр мен фустарды гидравликалық шаюшы механизмдерді және сорғылардың қосылуы мен өшірілуін бақылау;

жеке учаскелердегі шаю механизмдерінің жұмысын қайта қосу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

907. Білуге тиіс:

кокстеудің технологиялық процесі;

коксты пештердің, газ бөлуші аппаратураның, газ жинағыштардағы шайыр мен фустарды механикаланған шаю құрылғысының және газды сорудың автоматтандырылған реттеушісінің құрылымы;

газ жинағыштардағы пештерді қосу мен оларды газ жинағыштардан шығарудың, газды үрлегіш пен газ жинағышқа су беретін сорғыларды іске қосу мен тоқтатудың ережесі;

коксты берудің кестесі;

слесарлық жұмыс.

Сағаттық өнімділігі 40 т-дан 120 т. дейін валды коксты және сағаттық өнімділігі 10 т. дейінгі пекалық коксты пекакокстық құрылғыларда дайындайтын коксты батареялардағы газ жинағыштар мен бағандарына қызмет ету барысында – 5-разряд.

сағаттық өнімділігі 40 т-дан 120 т. дейін валды коксты және сағаттық өнімділігі 10 т. дейінгі пекалық коксты пекакокстық құрылғыларда дайындайтын коксты батареялардағы газ жинағыштар мен бағандарына қызмет ету барысында – 6-разряд.

167. Коксты пештердің газдаушысы

Параграф 1. Коксты пештердің газдаушысы, 4-разряд

908. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 40 т. дейін валды кокс дайындауға коксты батареялардағы коксты пештерге газды беретін жабдықты күту;

әр батареяның ұзындығы бойынша коксты пештердің камераларын біркелкі жылытуды қамтамасыз ету;

коксты батареялардың ұзындығы бойынша регенераторлардың жиынтық асты кеңістігіндегі қысымның таралуын реттеу;

қалың каналдардағы регенераторлардың саптауының қарсылығы мен температунаны өлшеу;

батареялардың температуралық және гидравликалық тәртіптерін бақылау;

регенераторлардың, жылыту аралық қабырғаларының, корнюрдің, қалың каналдардың және газ жеткізуші арматураның жағдайларын тексеру мен оларды күтуді ұйымдастыру;

канттық және графиттендіру құрылғысының жағдайын бақылау;

жеке аралық қабырғаларға түсетін газдың сапасын реттеуге арналған диафрагманы орнату;

анкерлі колонналардың майысу жебелерін өлшеу;

газды-ауалы клапандардағы пластинкаларды дұрыс тиісті орнына қоюды орнату мен сақтау;

кабинадағы және тазожинағыштардағы аспаптардың жағдайы мен жұмысын тексеру;

кокстау камерасы мен регенераторлардың сатылы және жинақ асты кеңістігіндегі температураны өлшеу;

газ жинағыштардағы және клапанды қораптардағы қалыпты газдың таратылуын қамтамасыз ету;

шикіқұрамның шөгуін анықтау үшін жинақ асты кеңістіктің биіктігін өлшеу;

аралық қабырға мен жылыту каналдарының газ жеткізу тораптарындағы реттейтін құрылғыны ауыстыру;

кокстың температурасын өлшеу үшін аспаптарды, термобуды, диафрагманы және люктің қақпақтарын дайындау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

909. Білуге тиіс:

кокстеудің технологиялық процесі;

коксты пештердің, кантты механизмдердің, кантты клапандардың, клапанды қораптардың және басқа қызмет көрсететін аппаратураның құрылымы мен жұмыс принципі;

регуляторлардың жұмыс тәсімі; пеш жұмыстарының гидравликалық және температуралық тәртібі;

коксты пештер жұмысының гидравликалық және температуралық тәртіптерін реттеудің түрлері; температураны өлшеудің әдістері мен тәсілдері;

коксты пештердің жылытуын тоқтату мен жылытатын газды және ауаны жіберудің әдістері;

газ бөлуші және газ жеткізуші арматураның коммуникациялары; реттейтін құралдардың орналасуы;

жылыту газдарының құрамы мен физикалық-химиялық қасиеттері.

Сағаттық өнімділігі 40 т-дан 80 т. дейін валды коксты және сағаттық өнімділігі 10 т. дейінгі пекалық коксты пекакокстық құрылғыларда дайындайтын коксты батареялардағы газ беру құрылғыларына қызмет ету барысында – 5-разряд.

сағаттық өнімділігі 80 т-дан 120 т. дейін валды коксты және сағаттық өнімділігі 10 т. дейінгі пекалық коксты пекакокстық құрылғыларда дайындайтын коксты батареялардағы газ беру құрылғыларына қызмет ету барысында – 6-разряд.

сағаттық өнімділігі 120 т. жоғары валды коксты беретін коксты батареялардағы газ беру құрылғыларына қызмет ету барысында (орта кәсіптік білімді талап етеді) – 7-разряд.

167. Есікші

Параграф 1. Есікші, 2-разряд

910. Жұмыс сипаттамасы:

коксты шамотты пештердің есіктерін балшықпен нығыздау;

балшықты арбаға салып, пештерге тасымалдау;

колонналарды балшықтан тазалау;

есіктер арасындағы тесіктерді сылау.

911. Білуге тиіс:

шамотты коксты пештердегі кокстеудің технологиялық процесінің негізі;

коксты беру мен есіктерді нығыздау ережелері;

нығыздайтын массаның құрамы.

Параграф 2. Есікші, 3-разряд

912. Жұмыс сипаттамасы:

есіктің алынбалы шығырын және алудың басқа механизмдерін басқару және коксты шамотты пештерге есіктер орнату;

есіктің құлақтары мен басын балшықтан тазарту;

механизмдерін майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

913. Білуге тиіс:

шамотты коксты пештердегі кокстеудің технологиялық процесі;

коксты шамотты пештердің, шығырдың құрылымы мен жұмыс принципі;

коксты беру кестесі; слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Есікші, 4-разряд

914. Жұмыс сипаттамасы:

коксты батареялар мен пекококсты құрылғылардағы кокстеу камералары есігінің ашылуы мен жабылуын бақылау;

есіктің алынбалы шығырының, есіктер мен ригельді болттардың бұралу механизмдерінің дұрыс орнатылуын бақылау;

есіктер мен арматуралайтын рамаларды шайыр мен графиттен тазарту;

шеттерін тазарту;

есіктер мен планирлі люктерді нығыздау;

пышақтардың рамаға жақын келу тығыздығын орнына келтіру;

тоқтататын болттарды тарту;

бұрыштарды, болттарды, кронштейндерді және ригельді гайкаларды ауыстыру;

ригельді болттарды майлау;

шамотты пештердегі бағыттаушы қалқандарды беру мен орнату, есіктерді алуға дайындау, есіктер мен рамаларды балшық пен графиттен тазарту;

орнатылған есіктерді бекіту;

коксты шығаратын планир асты бункердің босатылуын бақылау;

қызмет көрсетілетін алаңды тазалау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

915. Білуге тиіс:

коксты батареялардың камералары мен пекококсты құрылғыларда кокстеудің технологиялық процесі; есіктерді алу мен орнатудың ережесі;

есіктер мен люктерді нығыздаудың тәсілдері;

коксты батареялар мен пекококсты құрылғылардың құрылымы, жұмыс принципі және пайдалану ережесі;

коксты берудің кестесі;

слесарлық жұмыс.

Камераның көлемі 40 м³ болатын коксты батареялар мен камераларының жиынтық мөлшері 300 м³ дейінгі пекококсты құрылғылардағы есіктерді тазалайтын механизмдерге қызмет ету барысында – 5-разряд.

камераның көлемі 40 м³ болатын коксты батареялар мен камераларының жиынтық мөлшері 300 м³ дейінгі пекококсты құрылғылардағы есіктерді тазалайтын механизмдерге қызмет ету барысында – 6-разряд.

168. Термоантрацитті пештерді тиеуші-түсіруші

Параграф 1. Термоантрацитті пештерді тиеуші-түсіруші,3-разряд

916. Жұмыс сипаттамасы:

термоанрацитті пештердің камераларына антрацитті тиеу;

көмір дайындайтын бункердің астындағы таразыға вагонеткаларды беру;

вагонетка мен скипті антроцитпен біркелкі толтыруды бақылау;

скипті көтергіштің электр қозғалтқышын іске қосу мен тоқтату;

антроцитті вагонеткадан скипке түсіру;

механизмдерді майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу;

механизмделмеген тиеу барысында - вагонеткаға напольды қоймадағы антроцитті қолмен тиеу;

антроцитті сұрыптау;

напольды қоймадан скипті көтергішке вагонеткаларды қолмен тасымалдау.

917. Білуге тиіс:

антроцитті термиялық өңдеудің технологиялық процесінің негізі;

термоантроцитті пештерді пайдаланудың жұмыс принципі мен пайдалану ережесі;

пештерді жүктеудің ережесі;

электр қозғалтқышты іске қосу мен тоқтатудың ережесі;

орнатылған дабыл; слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Термоантрацитті пештерді тиеуші-түсіруші, 4-разряд

918. Жұмыс сипаттамасы:

термиялық пештен дайын термоантроцитті беру кезінде механикалық түсіргішті басқару;

түсіру бункерлеріндегі термоантроцитті өшіру;

судың, ауаның берілуін және газдың сорылуын реттеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

919. Білуге тиіс:

антроцитті термиялық өңдеудің технологиялық процесі;

термоантроцитті пештердің, механикалық түсіргіштің, желдеткіштер мен басқа да қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы;

слесарлық жұмыс.

169. Кокс құюшы

Параграф 1. Кокс құюшы, 2-разряд

920. Жұмыс сипаттамасы:

коксты шамотты пештердің рампаларындағы коксты қолмен өшіру;

тармақтарды сулыарынды колонкаларға ауыстыру, оларды қосу мен ажырату;

коксты өшіруге суды беруді реттеу;

коксты жартылай жинап алу.

921. Білуге тиіс:

кокстеудің технологиялық процесінің негізі;

кокстың құрамындағы ылғалдың болу нұсқаулықтары;

коксты өшірудің тәсілдері.

170. Кабиналаушы-канттаушы

Параграф 1. Кабиналаушы-канттаушы 1-разряд

922. Жұмыс сипаттамасы:

бағытты (аударуды) өзгерту және кабинадағы кантты механизмдер мен бақылау-өлшеу аппаратурасының көмегімен коксты пештерді қыздыру үшін газ бен ауаның жылыту жүйесіне берілуін реттеу;

пештердің тапсырылған жылыту тәртібін қолдау;

кантты механизмдердің жұмысын бақылау;

жылытатын коксты немесе доменді газдың шығынын бақылау, боровка мен газ жинағыштардағы газдың қысымын сирету;

кантты құрылғылардың механизмдерін баптау және майлау;

пештің жылытуын тоқтату мен іске қосуға қатысу;

газды келтіруші арматураның жағдайын кезекті тексеру;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

923. Білуге тиіс:

кокс пештеріндегі жану мен жылытудың технологиялық процестерінің негізі;

кантты механизмдердің, бақылау-өлшеу аспаптарының, қосу құралдарының құрылғысы;

жылытатын газ бен ауаның берілу тәртібі;

жылыту ережелері мен пешті жылытудан ажыратудың тәсілдері;

өндірістік дабыл; қызмет көрсетілетін механизмдерді байлау жүйесі;

пештерді беру кестесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Аралас кабиналардың автоматтандырылған жүйесіне қызмет көрсету барысында - 2-разряд.

171. Люкші

Параграф 1. Люкші, 5-й разряд

924. Жұмыс сипаттамасы:

пештің камераларына шикіқұрам тиеу процесін жүргізу;

тиейтін люктерді ашу мен жабу, қақпақтар мен седловиналарды графиттен тазарту;

люктерге құйылатын ерітіндіні дайындау және тасымалдау;

тиейтін люктердің қақпақтарын нығыздау;

инжекцияларды қосу және ажырату;

кокстелетін камераның толық және біркелкі тиелуін қамтамасыз ету;

пештерді тиеу мен коксты берудің кестесін сақтау;

машиналардың коксты беруге дайындығын, коксты машиналар машинистерінің пештерді беруіне тиісті дабылдың берілуін және машинистер арасында радиобайланыс болмаған жағдайда коксты машиналардың арасын блоктауды бақылау;

шикіқұрамды жоспарлауды, машиналық және кокстық тараптан есіктерді алу мен орнатуды, коксты итергіштің, коксты бағыттағыш пен өшіргіш вагонның дұрыс орнатылуын бақылау;

булы инжекция коммуникациясының дұрыстығын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

925. Білуге тиіс:

кокстеудің технологиялық процесі;

коксты пештер мен газды әкетуші арматураның құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

пеш камераларын тиеу тәсілдері;

тиеу люктері қақпақтарының герметикалық түрлері;

орнатылған дабыл;

слесарлық жұмыс.

Камераларының мөлшері 40 м³. дейін болатын коксты батареялардағы түтінсіз тиеу барысында люктерді түсіру мен орнату механизмдеріне қызмет көрсетуде 6-разряд;

камераларының мөлшері 60 м³. асатын коксты батареялардағы түтінсіз тиеу барысында люктерді түсіру мен орнату механизмдеріне қызмет көрсетуде 7-разряд.

172. Барабанды салқындатқыштың машинисі

Параграф 1. Барабанды салқындатқыштың машинисі, 2-разряд

926. Жұмыс сипаттамасы:

коксты-химия өндірісінің өнімін салқындататын барабанды салқындатқышты баптау;

бу жейделеріне су мен будың берілуін реттеу;

коммуникацияларды булау;

барабанды салқындатқыш пышақтарының жұмысын бақылау;

бу жейделерінің қылыпты жылытылуы мен салқындатқышқа судың келуін қамтамасыз ету;

шайыр мен судың қалыпты температурасын қолдау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

927. Білуге тиіс:

барабанды суытқыштың құрылғысы мен жұмыс принципі;

өнімдердің түрлері;

салқындатылатын өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыс.

173. Коксты машиналардың машинисі

Параграф 1. Коксты машиналардың машинисі, 5-разряд

928. Жұмыс сипаттамасы:

коксты пештердің камераларына шикіқұрамды тиеу барысында тиелетін вагонды басқару;

шикіқұрамды жинау, өлшеу, тасымалдау және кокстеу камерасына тиеу;

шикіқұрамның қысымды құлатқышы жөніндегі құрылғыны қосу мен ажырату;

бұрышты мұнараның ысырмасын ашу және жабу;

скипті көтергіштің бункеріндегі шикіқұрамды қабылдау;

тиейтін вагонның бункеріндегі шикіқұрамның жиналуын бақылау;

бағанның қылтасын графиттен тазарту;

жолдар мен троллейбустың линияларының жағдайын бақылау;

люкті түсіретін механизмдер мен бағанның қақпақтарын жабуды басқару;

пеш камераларынан коксты шығару барысында коксты игергішті басқару;

есікті түсіргіш құрылғының қозғалу механизмдерін, пресстің штангасын, ригельді бұрамаларды бұрап ашу мен бекітуді, бұрышты шикіқұрамды жоспарлауды, планирлі люктерді ашу мен жабуды, коксты пештердің планирлі шығарылуын, рамалары мен есіктерін тазалауды басқару;

планирлі люктерді, корпустарды, есіктер мен рамаларды шөгінділерден тазарту, есіктерді нығыздау;

берілетін пештердегі кокстың толықтығын және пештердің қалауларының жағдайын бақылау;

компрессорлы құрылғыны басқару;

пеш камерасынан коксты қабылдаудың барысында есікті түсіретін машинаны басқару; коксты беру үшін есіктерді түсіру;

коксты бағыттайтын есіктерді түсіру үшін машиналардың, көтергіш-бұрылу құрылғысын жылжыту;

жинақтарды графитсіздендірудің және пеш қабырғаларының жұмысын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

929. Білуге тиіс:

кокстеудің технологиялық процесі;

тиейтін вагонның, есік түсіргіш машинаның және кокс көтергіштің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

бағанның қылтасын графиттен тазарту тәсілі;

бұрышты мұнарадағы шикіқұрамды орталау тәсілі;

пештерді тиеу мен коксты берудің кестесі;

орнатылған дабыл;

слесарлық жұмыс.

Камераның көлемі 40 м³. болатын коксты батареялар мен камераларының жиынтық мөлшері 300 м³. дейінгі пекококсты құрылғылардағы люк түсіргіш және бағандарды тазалау механизмдерін, ригельдерді бұрап ашу,есіктерді тазалау және шикіқұрамды автоматты жоспарлаудың механизмдеріне қызмет ету барысында – 6-разряд;

камераның көлемі 40 м³. болатын коксты батареялар мен камераларының жиынтық мөлшері 300 м³. асатын пекококсты құрылғылардағы люк түсіргіш және бағандарды тазалау механизмдерін, ригельдерді бұрап ашу,есіктерді тазалау және шикіқұрамды автоматты жоспарлаудың механизмдеріне қызмет ету барысында – 7-разряд.

174. Кокс жүктеуші машинаның машинисі

Параграф 1. Кокс жүктеуші машинаның машинисі, 4-разряд

930. Жұмыс сипаттамасы:

коксты теміржол вагондарына тиеудің барысында коксты тиейтін машиналарды басқару;

трольдердің және жылжу жолдарының жағдайын тексеру;

механизмдерді майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

931. Білуге тиіс:

кокс көтергіш машинаның құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

коксты берудің, вагондарға беру мен тиеудің кестесі;

слесарлық жұмыс.

175. Сульфат қоймасы кранының машинисі

Параграф 1. Сульфат қоймасы кранының машинисі, 2-разряд

932. Жұмыс сипаттамасы:

аммоний сульфатын бункерге тасымалдау мен тиеу барысында кранды басқару;

компрессордың, калорифердің, дірілкептіргіштің және желдеткіштердің жұмысын бақылау;

қоймадағы сулфатты қатарлау;

сульфатты кептіретін аппараттар мен механизмдерді қосу мен тоқтату;

механизмдерді майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

933. Білуге тиіс:

кранның және басқа да қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

кран қозғалтқыштарының электр қоректену тәсімі;

слесарлық жұмыс.

176. Көпірлік қайта тиегіштің машинисі

Параграф 1. Көпірлік қайта тиегіштің машинисі, 4-разряд

934. Жұмыс сипаттамасы:

қойманың аумағына көмірді орналастыру мен қатарлауды барысында жүк көтергіші 15 т. дейін жететін көпірлі жегуді басқару;

қойманың аумағында көмірді орташалау жөніндегі жұмыстарды орындау;

бірінші реттік қатарлардағы немесе эстакададағы көмірді негізі қатарларға және негізгі қатардан көмір дайындайтын орынға тасымалдау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

935. Білуге тиіс:

көпірлі жегудің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

көмірді орташалау тәсілі;

көмірдің маркасы;

қоймадағы көмірдің маркалары бойынша орналасуы;

қатарлардағы көмірді қоймалау мен алудың ережесі.

Жүк көтергіші 15 т-дан 25 т. дейін жететін көпірлі жегуді басқару барысында – 5-разряд;

жүк көтергіші 25 т. жоғары болатын көпірлі жегуді басқару барысында – 6-разряд.

Ескерту:

1) көпірлі жегудің машинисінің басшылығында жұмыс атқаратын көмекшісі, машиниске қарағанда 2 разряд төмен тарифтеледі.

177. Коксты құрғақ сөндіру қондырғысының машинисі

Параграф 1. Коксты құрғақ сөндіру қондырғысының машинисі, 3-разряд

936. Жұмыс сипаттамасы:

коксты құрғақ сөндірудің технологиялық процесіне қатысу;

коксты құрғақ сөндіру камерасы жабдықтарының үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштерімен және селектор бойынша алынатын деректер бойынша басқару пультімен процесті бақылау;

қондырғының механизмдерін майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

937. Білуге тиіс:

коксты құрғақ сөндірудің технологиялық процесі;

коксты сөндіру камерасының құрылғысы, жұмыс принципі;

электротехниканың негізі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Коксты құрғақ сөндіру қондырғысының машинисі, 5-разряд

938. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары машинистің басшылығымен коксты құрғақ сөндірудің технологиялық процесін жүргізу;

коксты құрғақ сөндіру құрылғысы табанының жабдығын баптау;

көтергішті басқару;

сөндіру вагоны электровозының машинисінен кокс әкелуші вагонды қабылдау және бос вагондарды қайтару;

тиеу құрылғылары мен кокс рампының жұмысын, желдету жүйесінің жұмысын бақылау;

біліктілігі жоғары машинистің басшылығымен бункердегі коксты беру, сөндіру және тиеу;

кокс сұрыптауға біртегіс және кезекті кокстың берілуін қамтамасыз ету.

939. Білуге тиіс:

кокстеудің технологиялық процесі;

жабдық құрылымының құрылғысы мен жұмыс принципі;

коксты сөндіру ережесі;

коксты беру кестесі;

өндірістік дабылдың қысымымен жұмыс атқаратын сосудтарды пайдалану жөніндегі қазандықты бақылаудың ережесі.

Параграф 3. Коксты құрғақ сөндіру қондырғысының машинисі, 6-разряд

940. Жұмыс сипаттамасы:

камераларының көлемі 40 м³. дейін жететін коксты батареялардағы дистанциялық басқару пультімен коксты құрғақ сөндірудің технологиялық процесін жүргізу;

ыстық коксты беру, оны сөндіру камераларына тиеу және сөндірілген коксты шығару;

сөндіру камералары мен пайдаланушы қазандықтардың, тиеу мен түсіру құрылғылары жұмыстарының үйлестірілуі;

түтін сорғыш пен желдету жүйесінің жұмыстарын бақылау;

жабдықтың басқару пульті мен бақылау-өлшеу аспаптарының жағдайын бақылау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеу;

біліктілігі төмен машинистерді басқару.

941. Білуге тиіс:

кокстеу мен коксты құрғақ сөндірудің технологиялық процесі;

құрылым мен бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі.

Камераларының көлемі 40 м³. жоғары коксты батареялардағы дистанциялық басқару пультімен коксты құрғақ сөндірудің технологиялық процесін жүргізу барысында (орта кәсіби білім қажет) - 7-разряд.

178. Электровоздың сөндіру вагонының машинисі

Параграф 1. Электровоздың сөндіру вагонының машинисі, 3-разряд

942. Жұмыс сипаттамасы:

коксты қабылдау, беру, сөндіру және түсіру барысында сағаттық өнімділігі 40 т. дейін валды коксты дайындайтын коксты батареялардың сөндіру вагонының электровозын басқару;

кокстегі ылғалдың біркелкі болуы мен артынан кокстың рампаға түсірілуін қамтамасыз ету;

кокстың біркелкі құйылуын, пешті беруге есік түсіргіш машинаның дұрыс орнатылуын, жанатын және газдаушы пештердің болуын, сорғылы сөндіру мұнарасының жұмысын бақылау;

көтергіш шахтадағы коксты құрғақ сөндірудің құрылғысындағы коксты әкелуші вагонның жағдайын, лафеттегі кузовтың жағдайын және кузовы бар лафеттің платформадағы жағдайын бақылау;

коксты әкелуші вагонның дыбыстық дабылын беру;

дистанциялық басқарудағы көтергіш шахтаның осьіне дейінгі коксты әкелуші вагонның берілуін басқару;

жолдарды тазалау;

механизмдерді майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

943. Білуге тиіс:

кокстеудің технологиялық процесі;

сөндіру вагоны электровозының құрылғысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

коксты сөндіру ережесі;

коксты берудің кестесі;

қысыммен жұмыс атқаратын сосудтарды пайдаланатын қазандық бақылаудың ережесі;

слесарлық жұмыс.

Сағаттық өнімділігі 40 т-дан 80 т. жететін валды коксты және пекококстық құрылғыларда сағаттық өнімділігі 10 т. дейінгі пекалық коксты дайындайтын коксты батареялардың сөндіру вагонының электровозын басқару барысында - 4-разряд;

сағаттық өнімділігі 80 т-дан 120 т. жететін валды коксты және пекококстық құрылғыларда сағаттық өнімділігі 10 т. дейінгі пекалық коксты дайындайтын коксты батареялардың сөндіру вагонының электровозын басқару барысында - 5-разряд;

сағаттық өнімділігі 120 т. жоғары валды коксты дайындайтын коксты батареялардың сөндіру вагонының электровозын басқару барысында - 6-разряд.

179. Коксты сұрыптау операторы

Параграф 1. Коксты сұрыптау операторы, 2-разряд

944. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 120 т. дейінгі агрегатта валды коксты дайындау барысында пульттен кокс сұрыптау мен рампаның электр-қозғалтқыштарын іске қосу мен тоқтату;

кокс ағынын жеке сыйымдылықтарды толтыруға тәуелді түрде қайта қосу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

945. Білуге тиіс:

электр қозғалтқыштардың, іске қосу аппаратурасын, шиберлармен дистанциялық басқарудың және тиейтін арбалардың автоматтандырылуының және басқа да кокс тасымалдайтын механизмдердің, тасымалдағыштардың және таселектің жұмыс принципі;

коксты сұрыптау мен тасымалдаудың технологиялық тәсімі;

ескертетін және келіссөз дабылын автоблоктаудың тәсімі;

кокстың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыс.

сағаттық өнімділігі 120 т. жоғары агрегатта валды коксты дайындау барысында пульттен кокс сұрыптаудың жұмысын басқару барысында - 3-разряд.

180. Нафталин престеуші

Параграф 1. Нафталин престеуші 3-разряд

946. Жұмыс сипаттамасы:

нафталинді престеу процесі мен шикі нафталинді бункер мен араластырғышқа тиеуге қатысу;

престелген нафталинді түсіру және макухты контейнерлерге салу;

престелген нафталинді қоймаға жіберу;

гидравликалық престің механизмдерін майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

947. Білуге тиіс:

нафталинді престеудің технологиялық процесінің негізі;

гидравликалық пресс жұмысының принципі;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Нафталин престеуші, 5-разряд

948. Жұмыс сипаттамасы:

нафталинді престеудің процесін жүргізу;

нафталинді пресс араластырғышына тиеу;

шикіқұрамның құрамын, температурасын реттеу;

нафталинді патронға беру;

престі қосу мен тапсырылған қысымды сақтау;

престеу аяқталған соң престі тоқтату;

нафталинді престеуден түскен майды жинағышқа түсіру;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуді атқару.

949. Білуге тиіс:

нафталинді престеудің технологиялық процесі;

гидравликалық пресс құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

құбырлар коммуникациясының тәсімі;

шикі және престелген нафталиннің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары.

181. Химиялық өнімді құюшы

Параграф 1. Химиялық өнімді құюшы, 2-разряд

950. Жұмыс сипаттамасы:

пеканы, күкіртті, нафталинді әртүрлі сыйымдылықтар мен формаларға құю;

талдауға арналған сынамаларды іріктеу;

формадағы қалған нафталинді түсіру, оны вагонеткаларға тиеу, қоймаға апарып қатарлау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

951. Білуге тиіс:

пеканы, күкіртті, нафталинді құю ережесі;

пеканың, күкірттің, нафталиннің физикалық-химиялық қасиеттері;

коммуникациялар тәсімі;

сыйымдылықтың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

зиянды және улы өнімдерді пайдаланудың ережесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Химиялық өнімді құюшы, 3-разряд

952. Жұмыс сипаттамасы:

арынды бактан, жинақтан және басқа сыйымдылықтардан қалыптарға, автомөлшерлемелерге, салқындату ваннасына, пекотасушыға, вагондарға, цистернаға, ваннадағы елекке пеканы, күкіртті, нафталинді құю;

химиялық өнім аппаратурасының шығарылуы мен толтырылуын, аппаратураның қалыпты жылытылуының сақталуын, коммуникацияларды, көліктің жағдайын, тиекті аппаратураны, құбырларды бақылау;

аппаратура жұмысының тапсырылған тәртібін қолдау;

негізгі және көмекші жабдыққа қызмет ету;

нафталиннің, күкірттің кесектерін ойып алу;

пеканы бункерге беру;

механизмдерді майлау мен електерді тазалау.

953. Білуге тиіс:

тасымалдағыштардың, күкірт қабылдағыштардың, арынды бактардың, құюшы машиналардың, конденсациялық құмыралардың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

химиялық өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талабы;

слесарлық жұмыс.

182. Рампылаушы

Параграф 1. Рампылаушы 2-й разряд

954. Жұмыс сипаттамасы:

кокстың тасымалдағышқа түсу процесін бақылау;

рампыдағы толық сөндірілмеген коксы батыру;

тасымалдағыштың іске қосылуы мен тоқтатылуы туралы дабылдардың берілуі;

кері рампаның тасымалдағышын баптау;

механизмдерді майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

955. Білуге тиіс:

рампы механизмдерінің құрылғысы; ылғалдылық пен күлділіктің сапасына қойылатын талаптар;

тасымалдағыштың лентасына коксты тиейтін норма;

слесарлық жұмыс.

Рампаның тасымалдағы лентаға түсірілуін қолмен түзету барысында - 3-й разряд.

183. Скрубберші-сорғышы

Параграф 1. Скрубберші-сорғышы 2-разряд

956. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 1,5 т. дейінгі шикі бензолды алудың агрегаттарындағы скрубберлер мен суландырғыш тоңазытқыштардың жұмыс тәртібін реттеу;

соңғы мұздатқыштар мен скрубберлердің сорғыларының жұмысын, жұмыс сыйымдылықтарындағы майдың деңгейін бақылау;

скрубберлердің қарсылығы мен газ құбырларының учаскелерін тексеру;

жинақтағыштағы майдың тұрақты деңгейін қолдау;

скрубберлерді булау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

957. Білуге тиіс:

скрубберлердің, гидротиектердің және сорғылардың құрылғысы мен жұмыс принципі;

бензол мен аммиактың жұтылу технологиясы;

соңғы мұздатқыштар мен скрубберлердің қосылу және өшірілуі тәртіптері;

коммуникациялар тәсімі;

слесарлық жұмыс.

Сағаттық өнімділігі 1,5 т. жоғары шикі бензолды алудың агрегаттарындағы скрубберлер мен суландырғыш тоңазытқыштар қызмет көрсету барысында - 3-разряд.

184. Коксты сұрыптаушы

Параграф 1. Коксты сұрыптаушы, 1-разряд

958. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 120 т. дейінгі агрегатта валды коксты дайындау барысында коксты сұрыптау мен тасымалдағыштар мен валды таселекті іске қосу мен тоқтатуға қатысу;

тасымалдағыштардың тиелуі туралы дабылды беру мен қызған кокстың тасымалдағышқа тиюі;

таселектер мен тасымалдағыштардың жағдайын бақылау;

коксты сұрыптаудың сапасын бақылау;

бункердің толтырылуы мен кокстың тиелуін бақылау;

коксты беруді қайта қосу;

механизмдерді майлау;

бекітілген учаскені жинау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

959. Білуге тиіс:

таселектер мен тасымалдағыштардың жұмыс принципі;

электр қозғалтқыштардың, таселектер мен тасымалдағыштардың іске қосылу мен тоқтатылу ережесі;

кокстың сұрыптары бойынша белгіленген топтастыру;

дабыл мен автоблоктау жүйесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Сағаттық өнімділігі 120 т. жоғары агрегатта валды коксты дайындау барысында коксты сұрыптауға қатысу барысында - 2-разряд.

Параграф 2. Коксты сұрыптаушы, 4-разряд

960. Жұмыс сипаттамасы:

сағаттық өнімділігі 120 т. дейінгі агрегатта валды коксты дайындау барысында коксты сұрыптау процесін жүргізу;

кокс сұрыптау жабдығының және рампаның механизмдерінің жұмысын, кокстың ылғалдылығының біркелкілігін бақылау;

рампадан тасымалдағышқа коксты қабылдау мен коксты сұрыптау жөніндегі қалыпты жұмысты, кокс сұрыптаушының лентасының біркелкі тиелуін қамтамасыз ету;

бункердегі қалдық коксты бақылау;

коксты тұтынушыларға жіберу;

ауысымдағы тиелген коксты есепке алуды жүргізу.

961. Білуге тиіс:

кокс сұрыптаушының құрылғысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

кокстың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талабы;

слесарлық жұмыс.

Сағаттық өнімділігі 120 т. жоғары агрегатта валды коксты дайындау барысында коксты сұрыптау процесін жүргізу барысында - 5-разряд.

185. Туннельші

Параграф 1. Туннельші 2-й разряд

962. Жұмыс сипаттамасы:

камераларының көлемі 40 м³. болатын коксты батареялар пештеріндегі туннельдерде газ жеткізуші және газ жіберуші арматураның жағдайын тексеру;

коксты және домналық газдардың газ жеткізуші арматураларын тоттанудан, шаң-тозаң мен шөгінділерден тазалау;

кантты құралдардың жұмысы мен жағдайын тексеру;

кантты арқандардың тартылуын, гидротиектердің жағдайы мен кантты арқандардың, шарғылардың, штоктардың және кранның қақпақтарының жұмысқа жарамдығын бақылау;

гидротиектерді сумен толтыру және конденсатты іске қосу;

механизмдерді майлау;

тоннельдегі газ құбырларын, газ арматураларын бояу және туннельдерді ақтау;

жинақ асты кеңістігінің, регенераторлардағы, регенераторлардың саптауларының өлшеулеріндегі қысымды және температураны реттеуге қатысу;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

963. Білуге тиіс:

коксты пештердің құрылғысы мен жылыту тәртібі;

механизмдердің, газды-ауалы клапандардың және гидротиектердің кантты және графитсіздендіру құрылғысы;

газ арматурасындағы диафрагманы, пластина мен газ арматурасындағы көбелектерді орнату ережесі, тәртібі;

пеш туннельдеріндегі газ коммуникацияларының тәсімі;

крандар мен келтеқұбырларды тазалау тәсілі;

қосылған жылытуды тоқтатудың ережесі;

пештерді тоқтату мен іске қосудың нұсқаулығы;

слесарлық жұмыс.

Камераларының көлемі 40 м³. болатын коксты батареялар пештеріндегі туннельдерде газ жеткізуші және газ жіберуші арматураларды баптаудың барысында - 3-разряд.

186. Скипті көтергіштің туннельші-моторшысы

Параграф 1. Скипті көтергіштің туннельші-моторшысы, 2-разряд

964. Жұмыс сипаттамасы:

пеш туннеліндегі түсірілетін бункерлердің ашылуы мен жабылуы;

сөндірілген антроциттерді вагонеткаларға, тасымалдағыштарға тиеу мен термоантроцитті түсіру;

вагонеткалардың термоантроцитпен біркелкі толтырылуын бақылау;

туннельдегі суды сорып шығару;

механизмдерді майлау;

скипті көтергіштің іске қосылуы мен тоқтатылуы туралы дабылдарды беру;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

965. Білуге тиіс:

скипті көтергіштің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

шығырларды, электр қозғалтқыштарды және туннельді тасылымды іске қосу мен тоқтату әдістері;

термоантроциттің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыс.

9 – бөлім. Отқа төзімділер өндірісі

187. Жүгіртпелі қоспалауыштардың сырғытушысы

Параграф 1. Жүгіртпелі қоспалауыштардың сырғытушысы, 3-разряд

966. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық нұсқаулыққа сәйкес бақылау-өлшеу аспаптарымен, автоматикамен, желдеткіштік және аспирациялық құрылғылармен жабдықталмаған әртүрлі жүйелер мен құрылымдардың қоспалауыштарының жүгіргіштерінде отқа төзімді бұйымдардың өндірісі үшін массаны араластыру процесін жүргізу;

жүгіргіштерді оларға жақын көлік құрылымдарымен бірге іске қосу мен реттеу;

массаны ылғалдандыру, байланыстырушы қоспаларды құю, араластырудың ұзақтығы мен дайын массаның сапасын бақылау;

жүгіргіштегі массаны көлік ленталарына, бункерге, қораптарға, вагонетка немесе алаңдарға түсіру;

жүгіргіштерді жабысқан массадан тазалау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, механизмдердің үйкеленетін бөліктерін майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

967. Білуге тиіс:

шикіқұрамның ығысуының технологиялық процесі;

қоспалауыштардың жүгіргіштерін оларға жақын көлік құрылымдарының құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

дайындалатын массаның құрауыштарының құрамы мен қасиеті;

шикіқұрам материалдары сапасының масса мен бұйымдардың сапасына әсері;

ақаулардың себебі мен оның алдын алу тәсілдері;

майлау жүйесі;

майлау материалдарының түрлері;

слесарлық жұмыс.

Қоспалауыштардың жүгіргіштерін жабдықталған бақылау-өлшеу аспаптарымен, автоматикамен, желдеткіштік және аспирациялық құрылғыларымен баптау барысында - 4-разряд.

188. Отқа төзімді материалдарды оттан түсіруші

Параграф 1. Отқа төзімді материалдарды оттан түсіруші, 2-разряд

968. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары түсірушінің басшылығымен шахталық пештен шамотты түсіру;

кептіргіштен пеножеңілсалмақпен вагонетканы домалатып шығару;

тоңазытқыштың бункеріне ыстық магнезиті бар қораптарды түсіру;

магнезиттің ірі кесектерін бөлу;

тиелген шикізаты бар қораптарды тіркеу және бостарын босату;

кран машинисіне қораптарды көтеру, түсіру және орнату туралы дабылды жеткізу;

қораптардың түзулігін, олардың майлануын бақылау;

тиелетін шикізатты есепке алуды жүргізу;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу;

стропальдық жұмыстарды атқару.

969. Білуге тиіс:

шикізаттың түрі, сұрыпы мен кен орны;

қораптарды түсіру ережесі;

слесарлық жұмыстың негізі;

пештерден шамотты түсіру ережесі;

қораптарды тіркеу мен ағыту ережесі;

орнатылған дабыл.

Параграф 2. Отқа төзімді материалдарды оттан түсіруші, 3-разряд

970. Жұмыс сипаттамасы:

шахталық пештен шамотты тасымалдаушы құрылымға бункерлік тиектердің люктерін ашу арқылы түсіру;

шахталық пештердің түсіру механизмдерін баптау;

ыстық магнезиті бар қораптарды түсіру барысында скипті көтергішті іске қосу мен тоқтату;

вагонеткалар мен бұрылыс шеңберлерін майлау;

жол тізбегін төсеу мен жинау;

жолдарды тазалау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

971. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс принципі;

тиелген материалдардың сұрыптары;

отқа төзімді материалдардың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

майлайтын жерлер, майланатын материалдардың түрлері;

слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Отқа төзімді материалдарды оттан түсіруші, 4-разряд

972. Жұмыс сипаттамасы:

отқа төзімді материалдарды сұрыптары мен түрлері бойынша пеш камераларынан түсіру;

көтергіш-көлік механизмдерінің көмегімен пакеттерді түсіру немесе күйдіруден кейін бұйымдарды қолмен түсіру;

сақиналы камералардан немесе кезекті пештерден шамотты түсіру;

тиелген вагонеткаларды қоймаға жеткізу немесе оларды электролафетке дөңгелету және бостарын тиелетін орынға қайтару;

түсіруші аппараттардың көмегімен магнезитті түсіру;

шахталық пештердегі ыстық магнезиті бар қораптарды тіркеу және тасу;

пісірілген магнезитті қолмен бөлу;

түсіретін аппараттар мен жабдықтарды тазалау, майлау және үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету.

973. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

отқа төзімді материалдардың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

коммуникациялар тәсімі.

189. Шикізат пен жартылай дайын өнімді тиеуші

Параграф 1. Шикізат пен жартылай дайын өнімді тиеуші, 2-разряд

974. Жұмыс сипаттамасы:

шикізатты тасымалдағыш лентаға, вагонеткаға немесе уатқышқа, қабылдағыш бункерге немесе кептіргіш барабанға тиеу;

шикізаттың әртүрлі түрлерін қопсыту;

шикізатты қоректендіргіш құрылымға немесе бункерге тиеу;

массаны құбырлық немесе ленталық преске тиеу;

жартылай дайын өніммен бірге вагонеткаларды туннельді кептіргішке жылжыту мен орнату; итергішті іске қосу мен тоқтату;

кептіргіштен вагонетканы итеріп шығару мен орнына жіберу;

ірі магнезитті кесектерді бөлу және оларды тор арқылы бункерге итеру;

қызмет көрсетілетін барлық механизмдерді тазалау және майлау, олардың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеуге қатысу.

975. Білуге тиіс:

қоректендіргіштер мен тасымалдайтын құрылымдардың құрылғысы және жұмыс принципі;

шикізаттың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

майланатын материалдардың мен майлайтын орындар;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Шикізат пен жартылай дайын өнімді тиеуші, 3-разряд

976. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі тасымалдағыш және тиейтін құрылымдар көмегімен шикізат пен отынды шахталық және айналмалы пештерге тиеу;

біліктілігі жоғары тиеушінің басшылығымен шахталық пешке магнезитті тиеу;

карбидтікремнилі электр қыздырғыштарының өзегі өндірісінде материалдарды қабылдау, дайындау және беру жөніндегі жұмыстарды жүргізу.

977. Білуге тиіс:

пештің тиейтін құрылымдарының құрылғысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

пештерді тиеу тәртібі.

Параграф 3. Шикізат пен жартылай дайын өнімді тиеуші, 4-разряд

978. Жұмыс сипаттамасы:

магнезитті шахталық пешке тиеу;

ұсату-сұрыптау фабрикасынан түсетін магнезитті қабылдау, оның пештерге таратылуы мен тиелуін бақылау;

магнезиттің шахталық пешке тиелу тәртібін сақтау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуді жүргізу.

979. Білуге тиіс:

магнезиттің кесектілігі жөніндегі нұсқаулық;

магнезитті күйдіру барысындағы шахталық пеш жұмысының тәртібі.

190. Карборундты өзектерді сынаушы

Параграф 1. Карборундты өзектерді сынаушы, 4-разряд

980. Жұмыс сипаттамасы:

металдауды алдында және одан кейін карборундты өзектерді, ал күйдірудің алдында және күйдіруден кейін көмір құбырларының электрлік қасиетін тәжірибелеу;

сыртқы түріне қарай алдын ала өзектердің ақауын табу;

станокқа немесе тәжірибелейтін стендіге өзектер мен көмір құбырларын әкелу;

жарамды өзектердің шеттерін тазарту, оларды электрлік қарсылық мағынасы бойынша жинақтау және қораптарға салу;

көмір құбырларының шеттерін белгіленген мөлшерге жеткізіп кесу;

қызмет көрсетілетін станоктың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

981. Білуге тиіс:

электрлік тәжірибелеу станогының, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі мен оларды жөндеудің тәсілдері;

металдауды алдындағы және одан кейінгі өзектердің физикалық-химиялық қасиеттері;

күйдірудің алдында және күйдіруден кейін көмір құбырларының физикалық-химиялық қасиеттері;

шығарылатын өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыс.

191. Қоқырды түзетуші

Параграф 1. Қоқырды түзетуші, 2-разряд

982. Жұмыс сипаттамасы:

тапсырылған химиялық құрам мен қасиет бойынша қоқырды есепке алу, дайындау және түзету;

қоқырдың сынамасын алу, тығыздығы мен деңгейін тексеру;

магистральдарда тиекті крандар мен ысырмаларды қайта қосу жолымен қоқыр бассейндері бойынша қоқырды тарату;

қоқырды тапсырылған химиялық құрамға жеткізіп, оны араластыру;

ауа таратқышты баптау, крандар мен ысырмаларды тазарту және майлау;

журналда талдаудың жазбалары мен қоқырдың есебін жүргізу;

қызмет көрсетілетін станоктың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

983. Білуге тиіс:

қызмет ететін механизмдер мен құрылыстардың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

бассейндердің және қоқыр құбырларының су құбырлары мен ауа құбырларының орналасу тәсімі;

қоқырды дайындау технологиясы, оларды түзетудің тәсілдері;

қоқыр мен оның құрауыштарының құрамы мен қасиеті;

журналдағы жазбаларды жүргізудің тәртібі;

слесарлық жұмыстың негізі.

192. Пневмокөлік машинисі

Параграф 1. Пневмокөлік машинисі 4-разряд

984. Жұмыс сипаттамасы:

сығылған ауаның көмегімен әртүрлі ұнтақтарды тасымалдау барысында пневмокөлік жабдығын басқару;

қоректендіргіштердің, құбырлардың, циклондардың, сүзгілердің, бункерлердің жағдайының түзулігі мен үздіксіз жұмысын бақылау;

таратушы қалпақшаға, лабиринтті тығыздықтарға, ауа жинағыш пен шаңды-ауалы қоспаның шоғырлануына ауаның берілуі мен қысымын реттеу;

жабдықтардағы, бункерлер мен шаң құбырларындағы клапандарды тексеру;

магистральдарда шаң-тозаңның кідіруін жою;

шаң құбырларын үру;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою;

қызмет көрсетілетін жабдықты тазалау, майлау және жөндеу.

985. Білуге тиіс:

жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

пневмокөліктің магистральдары мен коммуникациясының тәсімі;

бақылау-өлшеу аспаптары, құралдар;

жабдықтың майлайтын жерлері мен майланатын материалдардың түрлері;

слесарлық жұмыс.

193. Скипті көтергіштің машинисі

Параграф 1. Скипті көтергіштің машинисі, 2-разряд

986. Жұмыс сипаттамасы:

көтерілетін жүктің салмақтық нормасын сақтай отырып, скипті көтергіштің көмегімен әртүрлі материалдарды көтеру;

скипті көтергіштің ожауына материалдарды салу;

көтергішті іске қосу мен тоқтату;

түсіру мен көтеру туралы белгі беру;

электрлік және механикалық жабдықтың жарамдық жағдайын бақылау;

көтергі механизмінің жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою;

тежегіш құрылғыларды, арқандарды тексеру;

тозған бөліктерді, арқандардың тұтасуын ауыстыру;

жабдықты жөндеуге қатысу.

987. Білуге тиіс:

көтергіштердің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

арқандардың рұқсат етілген жүктемесі;

белгіленген дабылды;

майлау материалдарының түрі мен қасиеті және жабдықтың майланатын орындары;

слесарлық жұмыстың негізі;

көтергіштің жұмыс кестесі.

194. Тельфер машинисі

Параграф 1. Тельфер машинисі 3-разряд

988. Жұмыс сипаттамасы:

тельферді іске қосу мен тоқтату, ыстық магнезиті мен массасы бар қораптарды көтеру және оларды тағайындалған орнына апару;

шоңғалдарды өлшеу, тиеу және пештерге қайтару;

тельфер мен қораптардың жағдайының жарамдылығын бақылау мен олардың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

үйкеленетін бөліктерді майлау мен қызмет ететін жабдықты жөндеу.

989. Білуге тиіс:

тельфердің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

майлау материалдарының түрі және майланатын орындары;

слесарлық жұмыс.

195. Тоңазытқыштың машинисі

Параграф 1. Тоңазытқыштың машинисі 2-разряд

990. Жұмыс сипаттамасы:

күйдірілген материалдың тоңазытқышты барабанда суытылу процесін жүргізу;

тоңазытқышты барабанды, көлік ленталарын іске қосу мен тоқтату, олардың үздіксіз жұмысын бақылау;

тоңазытқышты барабанның бақылау шығыршықтарына қатысты жағдайын реттеу;

майлау және сүрту материалдарын жеткізу;

тапсырылған тәртіпке сәйкес салқындату процесін қолдау;

тоңазытқышқа күйдірілген материалды біркелкі тиеу;

тоңазытқышты барабанға судың берілуін реттеу;

тоңазытқышты барабанның механизмдерін майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

991. Білуге тиіс:

тоңазытқышты материалдардың және онымен байланысқан механизмдер мен құралдардың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

материалдарды салқындатудың технологиялық нұсқаулықтары;

автоматтандыру, блоктау мен дабылдың тәсімі;

механизмдердің майланатын орындары және майлау материалдарының түрі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Тоңазытқыштың машинисі, 3-разряд

992. Жұмыс сипаттамасы:

күйдірілген материалдың тоңазытқышты барабанда суытылу процесін жүргізу мен оны уатқышта, уатқышты агрегаттарда және әртүрлі жүйенің уату-сұрыптау қондырғыларында уату;

тоңазытқышты барабанды, тасымалдағыш лентаны, уатқышты, уатқышты агрегаттарды және әртүрлі жүйенің уату-сұрыптау қондырғыларын тексеру, тазалау, іске қосу мен тоқтату, олардың жұмысын бақылау;

тоңазытқышты барабанның жағдайын, біркелкі тиелуі мен уатқыштардың жұмыс механизмдерінің арасындағы тесіктерді реттеу;

тоңазытқышқа күйдірілген материалдарды біркелкі тиеу.

993. Білуге тиіс:

уатқыштың, уатқышты агрегаттардың және уату-сұрыптау қондырғыларының құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

күйдірілген материалды салқындату мен уатудың технологиялық тәсімі;

слесарлық жұмыс.

196. Электролафеттің машинисі

Параграф 1. Электролафеттің машинисі, 2-разряд

994. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі материалдары бар вагонеткаларды тасымалдау барысында электролафетті басқару;

электролафетті жұмысқа дайындау;

тиелген вагонеткаларды әкету мен шоңғалдарды тиелетін орынға қайтару;

біліктілігі жоғары машинистің басшылығымен пешке немесе кептіргішке вагонеткаларды беру;

электролафеттің жарамдығын бақылау, үйкелісетін бөліктерін майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

995. Білуге тиіс:

электролафеттің жұмыс принципі мен оны басқарудың түрлері;

бұйымдарды қауіпсіз қозғалту мен тасымалдаудың ережесі;

жабдықтардың, агрегаттардың және цехтағы жолдардың орналасу тәсімі;

электрослесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Электролафеттің машинисі, 3-разряд

996. Жұмыс сипаттамасы:

кептіргіштер мен престерге қызмет ету барысында электролафетті, жабдықталған итергішті және шығырды басқару;

вагонеткаларды кептіргішке беру мен оларды механикалық итергіштің көмегімен итеру;

электролафеттің алаңынан вагонеткаларды орнату мен жинау;

қозғалтқыштарды, желдеткіштер мен оның жарамды жағдайында тұруын баптау;

вагонеткалардың кептіргішке итерілу тәртібін қолдау.

997. Білуге тиіс:

итергіш пен шығырмен жабдықталған электрлафалеттердің құрылғысы мен пайдалану ережесі;

вагонеткалардың кептіргішке итерілу тәртібі;

электр слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Электролафеттің машинисі, 4-разряд

998. Жұмыс сипаттамасы:

пештерді баптаудың барысында итергіш пен шығырмен жабдықталған электрлафалетті басқару;

екі немесе одан да көп тіркемелері бар электролафетті басқару.

999. Білуге тиіс:

пештерге вагонеткаларды итерудің тәртібі;

екі немесе одан да көп тіркемелері бар электролафетті пайдалану ережесі.

197. Манжетті саптаушы

Параграф 1. Манжетті саптаушы, 2-разряд

1000. Жұмыс сипаттамасы:

карбидті-кремнилі өзектегі манжетті саптау;

белгіленген технологияға сәйкес құрауыштарды өлшеу мен оларды араластыру арқылы пастаны дайындау. өзек пен манжеттің саптауының бетіне пастаны жағу;

белгіленген тәртіпке сәйкес бұйымдарды кептіру;

бұйымдарды тексеріп, олардың сыртқы түріне қарай сұрыптау.

1001. Білуге тиіс:

пастаның құрамы, қасиеті мен дайындау тәсілі;

карбидтікремнилі өзектердің манжетті саптауларының түрлері;

бұйымдарды кептіру тәртібі;

бұйымдардың жарамсыздықтарының түрлері мен оны жоюдың тәсілі;

карбидтікремнилі өзектің сұрыпы.

198. Пештердегі күйдіруші

Параграф 1. Пештердегі күйдіруші, 3-разряд

1002. Жұмыс сипаттамасы:

күйдірудің радиоқарсылығы процесін және белгіленген технологиялық тәртіпке сәйкес карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың бірінші реттік күйдірулерінің дайындамасын жүргізу;

күйдіру пештерін жұмысқа дайындау және оларды жартылай дайын өнім ретінде тиеу;

бөлінген орнына қою үшін бұйымдарды пештен түсіру;

қызмет ететін жабдықтың үйкелетін бөліктерін майлау;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

1003. Білуге тиіс:

пештегі бұйымдарды күйдіру процесінің негізі;

радиоқарсылықтар мен электр қыздырғыштардың күйдіру тәртібі;

күйдіру пештерінің жұмыс тәртібі;

механизмдердің майланатын орындары мен майлау материалдарының сұрыптары;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Пештердегі күйдіруші 4-разряд

1004. Жұмыс сипаттамасы:

кезеңді, сақиналы және шахталық пештерде шамотта балшық пен кесектерді күйдіру; шахталық және кезеңді пештерде әк тасты күйдіру; қорғаныс ортасы бар күйдіру пештерінде жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған бұйымдарды күйдіру процесін жүргізу;

біліктілігі жоғары күйдірушінің басшылығымен айналмалы пештерде және карбидті-кремнилі дайындамаларын күйдіруді силицирлейтін әртүрлі жүйелі пештерде шикізатты күйдіру процесін жүргізу;

отынды жеткізу, оны отындыққа немесе пештің тиеуші тесігіне біркелкі тиеу;

оттықтар мен отындықтарды тазалау, қоқырға су құю және оны шығару;

қағаз қалқандарды орнату, лақтырылатын қораптарды көшіру, кейінгі камераларды отқа ауыстыру;

желдеткіштерді орнату мен жылжыту;

күйдіруден соң камераны суыту;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және зертхана мен жылу техникалық бюро талдауының деректері бойынша күйдіру процесін бақылау.

1005. Білуге тиіс:

пештерде бұйымдарды күйдірудің технологиясы мен тәртібі;

қызмет ететін күйдіру пештерінің, бақылау-өлшеу аспаптарының техникалық пайдалану ережесі;

күйдірудің барысында туындайтын ақаулардың түрлері мен олардың алдын алу тәсілдері;

қолданылатын отынның құрамы мен қасиеті және оны жағудың тәсілі.

Параграф 3. Пештердегі күйдіруші, 5-разряд

1006. Жұмыс сипаттамасы:

айналмалы пештерде шикізатты күйдіру процесін жүргізу; сұйық отында жұмыс істейтін шахталық пештерде магнезитті күйдіру; кезеңді және сақиналы шахталық пештерде бұйымдармен бірге кесекті шамотқа күйдіру; газды-камералы, кезеңді және сақиналы шахталық пештерде бұйымдарды күйдіру; көрікте және жоғары жиілікті пештерде жоғары отқа төзімді тотықтарда бұйымдарды күйдіру; әртүрлі жүйелі пештерде карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын силицирлейтін күйдіру; жиынтық өнімділігі сағаты 20 т. болатын айналмалы пештерде магнезитті күйдіру; құдық пештерде доломитті күйдіру;

біліктілігі жоғары күйдірушінің басшылығымен туннельді пештерде бұйымдарды күйдірудің процесін жүргізу;

қыздыруда, күйдіруде және салқындатуда тұрған камералардағы температураны реттеу;

күйдірудің тәртібі мен кестесін сақтау;

жетекті реттеу;

қайта тиелген камераларды дайындау және қыздыру, камераларды аз отыннан үлкеніне көшіру;

оптикалық пирометрмен және термобумен температураны өлшеу;

күйдірудің температурасын жазып отыру;

өнімнің сапасы мен газдың қысымын және жартылай дайын өнім садкасының пештің белгіленген тәсіміне сәйкестігін бақылау.

1007. Білуге тиіс:

бұйымдарды күйдірудің тәртібі және жартылай дайын өнім садкасының құрылғысы;

әртүрлі жүйелі пештердің және құрылымдардың, олармен байланыстағы механизмдердің, көлік құралдарының, бақылау-өлшеу аспаптарының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

жылу құралдар қалқанының құрылғысы;

блоктау, автоматтау және дабыл тәсімі;

пештердің өнімділігіне әсер ететін факторлар;

газ жүргізуші мен коммуникациялардың тәсімдері.

Параграф 4. Пештердегі күйдіруші, 6-разряд

1008. Жұмыс сипаттамасы:

туннельді пештерде бұйымдарды күйдірудің процесін жүргізу; қатты отынмен жұмыс атқаратын шахталық пештерде магнезитті күйдіру; жиынтық өнімділігі сағаты 20 т. және одан жоғары болатын айналмалы пештерде магнезитті күйдіру; конвейерлі пештерді басқарудың бірыңғай пультімен қыз көрсете отырып, карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын силицирлейтін күйдіру;

пешке вагондарды жіберу;

вагон борттарын балшықпен сылау;

жетекті, пешке газды және ауаны беруді реттеу;

пештің температурасын және құралдар бойынша шығарылатын газдың құрамын бақылау;

шілтерді, туннельдерді тазалау, айдаудан кейінгі жағдайларын тексеру;

құмды ысырмаларды төгу;

желдеткіштер мен өлшеу аппаратурасының жұмысын бақылау;

кептіргіштер үшін ыстық ауаны іріктеу;

бұйымдарды күйдірудің тәртібі мен кестесін сақтау;

күйдіру процесі бұзылған жағдайда пештерді жөндеу; журналда жазбаларды жүргізу;

қызмет ететін жабдықтың ағымдағы жөндеуін орындау.

1009. Білуге тиіс:

жылу техникасының негізі;

әртүрлі жүйелі пештер мен өлшеу аппаратурасының құрылымды ерекшеліктері;

отынды үнемдеп жағудың тәсілі және оны шығындаудың нормасы;

пешті іске қосу мен тоқтату;

вагондағы жартылай дайын өнім садкосының тәсімі.

199. Мазут қыздырушы оператор

Параграф 1. Мазут қыздырушы оператор, 2-разряд

1010. Жұмыс сипаттамасы:

резервуарды мазутпен толтыру;

нормалармен белгіленген шекте мазутты қыздыру мен температураны қолдау үшін берілетін буды реттеу;

отындықтарға мазутты беру;

резервуарлар мен арматураларды мазутты қалдықтардан тазалау;

резервуарлардағы қалдық суды жою;

магистральдардың жұмысының үздіксіздігін бақылау.

1011. Білуге тиіс:

қызмет көрсететін жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

мазуттың қажетті сұйылтылуы қамтамасыз етілетін қыздыру температурасы.

200. Отқа төзімді бұйымдарды жиектеуші

Параграф 1. Отқа төзімді бұйымдарды жиектеуші, 2-разряд

1012. Жұмыс сипаттамасы:

шикі өнімнің және күрделілігі қарапайым және орта құрылымды бұйымдардың бетіндегі ақауларды түзету мен жою;

кескіш станокта капиллярлы құбырларды кесу;

шикі өнімді майлау;

майлы жиектеу үшін массалар мен ерітінділер дайындау;

түзетуге жататын бұйымдар мен шикі өнімдерді іріктеу мен жұмыс орнына тасымалдау;

түзетілген бұйымдарды апару немесе әкету және түбіне қатарластырып салу, шикі өнімді кептіруге жіберу;

кескіш станокты баптау, оның жұмысындағы ақауларды анықтау мен жою, жөндеуге қатысу.

1013. Білуге тиіс:

кескіш станоктың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

капиллярлы құбырлардың түрлері мен мөлшері;

бұйымдардың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

бұйымдар мен шикі өнімді жиектеу мен майлау тәсілдері;

шикі өнімді кептірудің немесе қатарластырып салудың тәртібі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Отқа төзімді бұйымдарды жиектеуші, 3-разряд

1014. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған бұйымдарды жиектеу, күрделі, өте күрделі және ірі габаритті шикі және күйдірілген бұйымдардың бетіндегі ақауларды жою;

ақауларды жою мен жиектеуге қажетті құрамды дайындау.

1015. Білуге тиіс:

өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

шикізаттар мен жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған бұйымдарды жиектеу үшін масса мен ерітінділерді қолданудың тәсілі;

қолданылатын құралдар мен құрылғылар;

слесарлық жұмыс.

201. Бұйымдарды парафиндеуші

Параграф 1. Бұйымдарды парафиндеуші, 3-разряд

1016. Жұмыс сипаттамасы:

күйдірілмеген бұйымдарды парафиндеудің процесін жүргізу;

парафинді дайындау және оны барабанға тиеу;

парафинді бекітілген температураға дейін қыздыру;

барабандардың аспалы сөрелеріне бұйымдарды салу;

барабанды сөрелерден парфинделген бұйымдарды алу, олар қағазбен орау, маркалау және стеллаждар мен түптерге салу. өңделген өнімді есепке алу;

жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

1017. Білуге тиіс:

күйдірілмеген бұйымдарды парафиндеудің технологиясы;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

парафиннің қасиеті;

парафинделетін отқа төзімділердің түрлері;

күйдірілмеген бұйымдардың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

күйдірілмеген бұйымдарды маркалаудың ережесі;

ақауларды анықтау, алдын алу және жою;

слесарлық жұмыс.

202. Отқа төзімді шикізатты балқытушы

Параграф 1. Отқа төзімді шикізатты балқытушы, 4-разряд

1018. Жұмыс сипаттамасы:

электрдоғалы пештерде отқа төзімді шикізатты балқытудың процесін жүргізу, балқыту өнімдерін құю, электродтарды ауыстыру, біліктілігі жоғары балқытушының басшылығымен подинді пісіру;

формаларды іріктеу, құйылған бөренеге диатомит құю, бөрене күйгеннен соң диатомиттен босату;

қызмет көрсететін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

1019. Білуге тиіс:

отқа төзімді шикізатты балқыту технологиясының негізі;

қызмет көрсететін пештердің құрылғысы мен жұмыс принципі;

балқытылған массаны құюдың тәсілі;

формаларды жинау жөніндегі талаптар;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Отқа төзімді шикізатты балқытушы, 5-разряд

1020. Жұмыс сипаттамасы:

электрдоғалы пештерде отқа төзімді шикізатты балқытудың процесін жүргізу;

шикіқұрамды пешке тиеу;

сынамаларды іріктеу;

балқыған өнімдерді құю;

пештердің температурасы мен электр жүктемелерін реттеу;

электродтарды ауыстыру;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша балқыту процесін реттеу;

пеш подиндерін пісіру;

пеш жұмыстарының көрсеткіштерінің есебін жүргізу.

1021. Білуге тиіс:

пештерде отқа төзімді шикізатты балқытудың технологиясы;

отқа төзімді шикізатты балқытуға арналған әртүрлі пештердің құрылымдары;

пештерде отқа төзімді шикізаттың қасиеті;

шикіқұрамның құрауыштары мен шығарылатын өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттың талаптары.

203. Отқа төзімді бұйымдарды престеуші

Параграф 1. Отқа төзімді бұйымдарды престеуші 2-разряд

1022. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары престеушінің басшылығымен әртүрлі жүйелі және құрылымды престерде жартылай құрғақ және пластикалық тәсілдермен кесектерді престеу;

отқа төзімді ұсақ даналы бұйымдарды және жоғары отқа төзімді тотықтарды термобуға батыру үшін ұштамаларды престеу;

қоректендіргіштерді іске қосу мен тоқтату, олардың жұмысын, массаның біркелкі престеуге түсуін бақылау;

бункерлердің күйлеуін және массадан қоректендіргішті тазалау, откатыштарды жою;

дайындамаларды майлау, оларды престеуге дейін беру;

қылтанақты қондыру, саңылауларды тесу мен құю;

престі қайта жүргізудің қоректендіргішіне ақауларды беру;

престеуді жартылай құрғақ тәсілімен қоректендіруді баптау;

шикіқұрамды өлшеу мен оны престеудің формасына төгу;

престі жұмысқа дайындауға қатысу, пуансондарды сүрту, штемпельдерді, тасымалдау құрылғыларын тазалау, ленталық престің мундштуктерін ауыстыру мен тазалау;

қызмет ететін жабдықты майлау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1023. Білуге тиіс:

престеу технологиясының негізі;

қызмет ететін престердің жұмыс принципі;

бұйымдарға қойылатын технологиялық нұсқаулықтар;

майлау материалдарының түрлері мен майланатын орындары, бұйымдарды престеудің барысындағы техникалық қауіпсіздік ережесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Отқа төзімді бұйымдарды престеуші, 3-разряд

1024. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі жүйелі және құрылымды престерде жартылай құрғақ және пластикалық тәсілдермен кесектерді престеу;

шикі өнімді әртүрлі жүйелі және құрылымды престерде престеу тәсілімен толық престеу;

карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын жартылай құрғақ тәсілмен престеу;

айдалатын престерді, ленталық престердің қоспалауыштарын баптау;

ауысымы 40 т. дейінгі өнімділікке ие әртүрлі жүйелі престерде пластикалық тәсілмен дайындамалар мен бұйымдарды престеу;

жоғары алюминий тотығының құбырлары мен бұйымдарын және жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған сымды престеу;

күші 150 тс. болатын механикалық және гидравликалық пештерде жартылай құрғақ тәсілмен бұйымдарды престеу;

кесектерді суық престеу және біліктілігі жоғары престеушінің басшылығымен карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын пластикалық тәсілдермен ыстық престеу;

бұйымдардың ылғалдылығы мен тығыздығын бақылау;

дайындамалар мен бұйымдардың мөлшері мен сапасын сақтау;

престің үздіксіз жұмысы мен жарамдылығын қамтамасыз ету, тозған бөлшектерін ауыстыру.

1025. Білуге тиіс:

престеудің технологиясы;

қызмет ететін престердің құрылғысы және техникалық пайдалану ережесі;

шикі өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

престелетін бұйымдардың түрлері мен оны дайындаудың формалары;

ақаудың түрлері мен оның алдын алу тәсілдер;

слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Отқа төзімді бұйымдарды престеуші, 4-разряд

1026. Жұмыс сипаттамасы:

күші 150 тс-тан 1000 тс жоғары болып келетін механикалық және гидравликалық престерде және фрикциялық престерде жартылай құрғақ тәсілмен бұйымдарды престеу;

әртүрлі жүйелер мен құрылымдарда жоғары отқа төзімді тотықтардан бұйымдарды престеу;

карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын жартылай құрғақ виброформалау;

кесектерді суық престеу және карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын пластикалық тәсілдермен ыстық престеу;

жеңіл салмақты бұйымдарды престеу;

пластикалық тәсілмен құйғыштарды, түтікті және литникті құбырларды, жұлдызшалар мен басқа күрделі фасонды бұйымдарды толық престеу;

бұйымдардың ылғалдылығы мен тығыздығын бақылау;

дайындамалар мен бұйымдардың мөлшері мен сапасын сақтау;

престің үздіксіз жұмысы мен жарамдылығын қамтамасыз ету, тозған бөлшектерін ауыстыру;

ауысымы 40 т. дейінгі өнімділікке ие әртүрлі жүйелі престерде пластикалық тәсілмен дайындамалар мен бұйымдарды престеу;

сүзгі престерді баптау;

біліктілігі жоғары престеушінің басшылығымен карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын пластикалық тәсілдермен ыстық престеу;

престі жұмысқа дайындау;

престі басқару, пресске шикіқұрамның немесе массаның түсуін реттеу;

дайындамаларды формаға салу мен шикі өнімді түсіру;

формалардың толтырылуын, ылғалдылықты, тығыздықты, мөлшері мен престелетін бұйымдардың сапасын бақылау;

пуансондарды ауыстыру, мөлшерлерін түзету.

1027. Білуге тиіс:

престеу процесі;

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

ақаудың пайда болу себептері мен оның алдын алу тәсілдері;

престеу тәсілдерінің түрлері, олардың айрықша ерекшеліктері;

қызмет ететін жабдықты жөндеудің тәсілдері.

Параграф 4. Отқа төзімді бұйымдарды престеуші, 5-разряд

1028. Жұмыс сипаттамасы:

престі жөндеу мен реттеу жөніндегі жұмыстарды атқара отырып, күші 150 тс-тан 1000 тс жоғары болып келетін механикалық және гидравликалық престерде жартылай құрғақ тәсілмен бұйымдарды престеу;

жұлдызшаларды және бұрандалы ойығы бар тығындарды, түтіктерді, стакандар мен өте күрделі отқа төзімді бұйымдарды жартылай құрғақ тәсілмен престеу;

автоматты линияларда пластикалық тәсілдермен карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын ыстық престеу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуді жүргізу.

1029. Білуге тиіс:

өте күрделі бұйымдарды престеудің технологиясы;

әртүрлі жүйелі және құрылымды престердің, автоматты линия жабдықтарының құрылғысы;

автоматты лимиялар мен престердің жабдықтарын жөндеудің тәсілдері мен тәртібі;

дайын өнімнің, жартылай дайын өнімнің және шикі өнімнің сапасына қойылатын техникалық жағдайлар мен талаптар;

өндірістік-техникалық оқу бағдарламасында химияның, физиканың, электротехниканың, гидравликаның негізі.

204. Механикалық електерде ұнтақтар себуші

Параграф 1. Механикалық електерде ұнтақтар себуші, 2-разряд

1030. Жұмыс сипаттамасы:

призматикалық таселектерде, барабанды електерде әртүрлі материалдар мен ұнтақтарды себу;

фракциялары бойынша тапсырылған елеу тәртібін сақтау;

елеуге материалдардың біркелкі түсуін қамтамасыз ету;

себілген ұнтақтарды сәйкес бункерге бағыттау;

електерді қаптау мен ауыстыру, қызмет ететін жабдықтарды тазалау, майлау және жөндеу.

1031. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтардың жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

елекке түсетін материалдардың түрі, қасиеті мен құрамы;

фракциялары бойынша ұнтақтарды елеудің нұсқаулығы;

майлайтын материалдардың түрлері мен майлайтын орындар; слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Механикалық електерде ұнтақтар себуші, 3-разряд

1032. Жұмыс сипаттамасы:

сепараторлар мен вибрациялық електерде әртүрлі материалдар мен ұнтақтарды себу;

қоректендіргіштерді, тасымалдағыштар мен көмекші механизмдер мен құрылғыларды күту;

технологиялық нұсқаулықтарға сәйкес материалдар мен ұнтақтарды елеу мен топтау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

1033. Білуге тиіс:

сепараторлардың, вибрациялық електердің, қоректендіргіштердің, тасымалдағыштардың, іске қосу аппаратурасының құрылғысы, жұмыс принципі мен пайдалану ережесі;

слесарлық жұмыс;

електің көлемі мен торлардың сұрыптары;

елеудің сапасына қойылатын техникалық талаптар.

205. Пеномассаны құюшы-тегістеуші

Параграф 1. Пеномассаны құюшы-тегістеуші, 2-разряд

1034. Жұмыс сипаттамасы:

пеномассаны қолмен немесе құюшы аппараттың көмегімен металл формаларға құю;

формалардың толуын бақылау;

құйылған форманы қырғышпен тегістеу;

рамалар мен формаларды құятын және салатын орынға беру;

рамаларды вагонеткаларға салу;

бұйымдарды қолмен немесе электролафетте кептіргішке апару;

формаларды бекіген дайындамалардан босату;

кептіру тәртібін бақылау;

формаларды тазалау мен майлау;

қызмет ететін жабдықты ағымдағы жөндеуге қатысу.

1035. Білуге тиіс:

пеномассаны формаларға құюдың тәсілдері;

массаның құрамы мен қасиеті;

ақаулардың түрлері мен оның алдын алудың жолдары; кептіру тәртібі.

Жоғары алюминий тотығынан және жоғары отқа төзімді тотықтардан ультра жеңіл салмақты және жеңіл салмақты бұйымдар өндірісінің пеномассасын құю барысында - 3-разряд.

206. Кесектер мен дайындамаларды кесуші

Параграф 1. Кесектер мен дайындамаларды кесуші, 2-разряд

1036. Жұмыс сипаттамасы:

кесектер мен дайындамаларды кескіш аппараттың көмегімен кесу;

жабысқан балшықтан білікті тазарту, кескіш аппараттың шектерін тексеру мен ауыстыру;

дайындамалардың бетін шамотты ұнтақтарды себудің алдында майлау;

кескіш аппараттың жұмысын бақылау, оны майлау және шағын жөндеу;

ленталық престердің мундштуктарын ауыстыру.

1037. Білуге тиіс:

кескіш аппараттың құрылғысы, жұмыс принципі мен пайдалану ережесі;

дайындамалардың түрі мен себептері.

207. Пештегі және туннельді вагонды отырғызушы

Параграф 1. Пештегі және туннельді вагонды отырғызушы, 2-разряд

1038. Жұмыс сипаттамасы:

салудың технологиялық тәсіміне сәйкес капселдерге сабақты, ұштамаларды, тигл және жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған фасонды ұсақ даналы бұйымдарды салу;

техникалық нұсқаулықтардың талаптарына сәйкес жоғары отқа төзімді материалдарды отырғызу барысында бұйымдарды қайта төгу мен қайта салу;

жабдықты жөндеуге қатысу.

1039 Білуге тиіс:

жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған фасонды бұйымдарды капселдерге салудың технологиялық тәсімі;

бұйымдарға сыртқы түрі бойынша қойылатын талаптар;

қайта төгілетін материалдардың мақсаты мен түрлері;

бұйымдардың ақауларының түрлері;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Пештегі және туннельді вагонды отырғызушы, 3-разряд

1040. Жұмыс сипаттамасы:

карбидті-кремнилі электр қыздырғыштардың дайындамасын конвейерлі пештерге отырғызу;

отырғызуларға арналған камераларды дайындау, пештің түбін сынықтардан тазалау, түбін линиямен тегістеу және вагонеткалардан шикі өнімді түсіру және біліктілігі жоғары отырғызушының басшылығымен отырғызудың технологиялық тәсіміне сәйкес оны елка,а салу;

ұсақ даналы жоғары алюминий тотықты құбырларды мөлшері үлкен құбырларға салу;

тиелген вагонеткаларды камераға итеру және бостарын камерадан шығару;

ауыспалы тұйықтар мен бұрылмалы шеңберлерді салу, желдеткіштерді тоқтату;

отырғызу барысында құмды жеткізу мен шикі өнімге құм себу;

сыртқы түріне қарай шикі өнімнің сапасын анықтау, ақауларын сұрыптау;

камерадан тыс тұрған вагонеткалардың шикі өнімін апару;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

1041. Білуге тиіс:

қызмет ететін пештердің, бұйымдар мен құрылғылардың құрылғысы мен ережесі;

шикі өнімді тасымалдау мен отырғызудың ережесі;

қарапайым формадағы бұйымдарды отырғызудың технологиялық тәсімі.

Параграф 3. Пештегі және туннельді вагонды отырғызушы, 4-разряд

1042. Жұмыс сипаттамасы:

отырғызудың технологиялық тәсіміне сәйкес шамотты, династы, магнезиальды, доломитті бұйымдарды, жоғары алюминии тотықты құбырларды және туннельді пеш вагондарының бұйымдарын отырғызу;

кесекті балшықты, кесектерді, жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған бұйымдарды отырғызу;

біліктілігі жоғары отырғызушының басшылығымен династы және құрамында графиті бар бұйымдарды газкамералы және кезеңді пештерге отырғызу, шамотты бұйымдарды – кезеңді, сақиналы және газкамералы пештерге отырғызу;

отырғызу үшін кезеңді сақиналы камераларды, газкамералы пештерді және туннельді пештердің вагондарын дайындау;

материалдар мен бұйымдарды жеткізу немесе салу, оларды біркелкі күйдіруді қамтамасыз ететін тәртіпте, камераның көлемін дұрыс қолдана отырып отырғызу.

1043. Білуге тиіс:

кезеңді сақиналы, газкамералы пештердің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

күрделі формалы бұйымдар мен кесектерді отырғызудың технологиялық тәсімі;

бұйымдар мен материалдардың сұрыптары;

вагондар мен туннельді пештердің габариттері;

слесарлық жұмыс.

Параграф 4. Пештегі және туннельді вагонды отырғызушы, 5-разряд

1044. Жұмыс сипаттамасы:

отырғызудың технологиялық тәсіміне сәйкес шамотты, магнезиальды, доломитті, династы және құрамында графиті бар бұйымдарды, жоғары отқа төзімді тотықтардан жасалған капсельдерді кезеңді, газкамералы және сақиналы пештерде отырғызу;

отырғызу барысында бұйымдар қатарын құммен себу;

сыртқы түрі бойынша бұйымдардың ылғалдылығы мен сапасын бақылау;

пештегі бұйымдарды отырғызу жұмыстарына басшылық жасау және камераға отырғызылған өнімнің есебін жүргізу;

отырғызу манипуляторын басқару. Қызмет ететін жабдықты жөндеуді орындау.

1045. Білуге тиіс:

пештердің, желдеткіштер мен отырғызу манипуляторының құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

бұйымдарды күйдіру тәртібі;

әртүрлі кескіндегі бұйымдарды отырғызудың технологиялық тәсімі;

бұйымдардың құлауын, майысуын және қисаюының алдын алуға мүмкіндік беретін отырғызудың түрлері мен тәсілдері;

династы және құрамында графиті бар бұйымдар тәсімі.

208. Жартылай дайын өнімдер мен бұйымдарды сұрыптаушы

Параграф 1. Жартылай дайын өнімдер мен бұйымдарды сұрыптаушы, 2-разряд

1046. Жұмыс сипаттамасы:

шаблондарды қолдана отырып және сыртқы түрі бойынша шикі өнімді сұрыптары мен маркалары бойынша бір-бірлеп сұрыптау;

құрғақ шикі өнімді вагонеткадан алу;

шикі өнімді сұрыптары мен маркалары бойынша вагондарға немесе вагонеткаларға қатарластырып салу;

күйдірілген магнезитті немесе даламитті сұрыптау, бөтен қоспаларды жою;

ақаулар мен қалдықтарды арнайы бөлінген орынға апару.

1047. Білуге тиіс:

қолданылатын бұйымдардың, шаблондар мен құрылымдардың құрылғысы, жұмыс принципі және техникалық пайдалану ережесі;

шикі өнімнің сапасына қойылатын талаптар.

Параграф 2. Жартылай дайын өнімдер мен бұйымдарды сұрыптаушы, 3-разряд

1048. Жұмыс сипаттамасы:

қарапайым және орташа күрделі кескінді бұйымдарды сұрыптау;

жоғары алюминий тотықты бұйымдар мен құбырларды сұрыптау және буып-түю;

вагонеткалардан, туннельді вагондардан немесе тасымалдағыштан сыртқы белгілері бойынша бір-бірлеп сұрыпталған күйдірілген бұйымдарды түсіру;

тиелген вагонеткаларды түсіретін жерге жеткізу және бостарын апарып қою;

түсіретін орынға поддондарды жеткізу;

бұйымдардың маркаларын, сұрыптарын және сыныптарын анықтау, оларды құмдардан тазарту және поддонға қатарластырып салу.

1049. Білуге тиіс:

бұйымның сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттың талаптары;

сыртқы түрі бойынша бұйымдардың сапасы мен сұрыптарын анықтау тәсілі;

жарамды және жарамсыз бұйымдарды есепке алу тәртібі.

Параграф 3. Жартылай дайын өнімдер мен бұйымдарды сұрыптаушы, 4-разряд

1050. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі және ерекше күрделі кескінді бұйымдарды, жеңіл салмақты бұйымдарды сұрыптау және оларды конвейерге салу;

бұйымдарды бір-бірлеп тексеру және өлшеу, олардың бетіндегі ақауларды тазалау және жою;

сұрыпталған өнімдерді сұрыптары, маркалары мен класстары, түрлеріне қарай ақаулары бойынша есепке алуды жүргізу.

1051. Білуге тиіс:

күрделі және ерекше күрделі кескінді бұйымдарды сұрыптау және тазалау тәсілдері және қоймадағы дайын өнімдерді маркалаудың түрлері.

209. Бұлғауыштағы массаны құрастырушы

Параграф 1. Бұлғауыштағы массаны құрастырушы, 1-разряд

1052. Жұмыс сипаттамасы:

қоспалауыш жүгірушілерінің жүгірушісінің дабылы бойынша қоспалауыш жүгірушілерінің құбырына байланыстырушы қоспаларды беру.

1068. Білуге тиіс:

байланыстырушы қоспаларды беру үшін құбырлардың орналасуы;

қоспалардың құрамы мен қасиеті;

қоспалауыш жүгіруші мерниктерінің сыйымдылығы.

Параграф 2. Бұлғауыштағы массаны құрастырушы, 2-разряд

1053. Жұмыс сипаттамасы:

байланыстырушы қоспаларды: шликерді құру, құрауыштарын дозалау және араластыру жолымен сульфитті-спиртті бардыны құру;

барды мен шликердің салыстырмалы салмағын анықтау;

силицирлейтін төкпені дайындау;

магнезиалды және доломитті бұйымдар өндірісі үшін массаны құру мен ығыстыру;

бакке тиеу үшін сульфитті-спиртті бардыны дайындау;

массаны ылғалдандыру үшін сұйық сілтіні беруді реттеу, ұнтақтар мен массаны араластырғыш және тасымалдау лентасына беру;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы қателіктерді анықтау мен жою, оны баптау, тазалау және майлау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1054. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

байланыстырушы қоспалар мен силицирлеуші төкпелерді дайындау тәсілдері;

дайындалатын массалардың, ерітінділер мен олардың құрауыштарының құрамы мен қасиеті;

ығысудың ұзақтығы;

ығысу процесінің аяқталуын анықтау тәсілдері мен дайын массаның, ұнтақтардың немесе сыртқы белгілері бойынша ерітіндінің сапасы;

майлайтын материалдардың түрлері;

жабдықтың майланатын жерлері; слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 3. Бұлғауыштағы массаны құрастырушы, 3-разряд

1055. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі жүйенің бұлғауыштарында массаны құрастыру мен ығыстыру;

талап етілетін сападағы эмульсияны дайындау;

пеножеңіл салмақты бұйымдарды дайындау үшін пеномассаның тапсырылған көлемді салмағын дайындау;

белгіленген технологияға сәйкес бұлғауыштарда массаның құрауыштарын араластыруды дозалаудың жолымен карбидті-кремнилі және ток өткізуші массаны дайындау;

ток өткізуші массаның карбидті-кремнилі өзектерін майлау;

қағаз парағына ток өткізуші массаны түсіру және онымен өзектерді орау;

өзектерді кептіру үшін сөрелерге салу;

бұлғауыштарды, дозалаушы аппараттарды, тасымалдайтын құрылғыларды іске қосу мен тоқтату және олардың жұмысын бақылау;

бункелердің ағысындағы шиберлерді ашу;

қатаң белгіленген қатынаста бұлғауыштарда массаның құрауыштарын беруді реттеу;

араластырудың сапасы мен ұзақтығын бақылау.

1056. Білуге тиіс:

әртүрлі жүйедегі бұлғауыштардың құрылғысы, жұмыс принципі мен пайдалану ережесі;

массаның ақауының түрлері мен оның алдын алу тәсілдері;

карбидті-кремнилі және ток өткізуші массаның құрамы мен қасиеті, оларды дайындау технологиясы;

карбидті-кремнилі өзектердің бетіне ток өткізуші майлауды түсірудің тәсілі;

слесарлық жұмыс.

210. Дайындамаларды, массаны және дайын бұйымдарды түсіруші-қалаушы

Параграф 1. Дайындамаларды, массаны және дайын бұйымдарды түсіруші-қалаушы, 2-разряд

1057. Жұмыс сипаттамасы:

тасымалдайтын құрылғылардан, столдан немесе престеу формасынан дайындамаларды, кесектер мен шикі өнімді түсіру, оларды вагонеткаларға, тасымалдағыштарға, элеваторға немесе қорға қалау;

масса мен ақауды ленталық преске тиеу жөніндегі жұмыстарды орындау;

мундштуктарды ауыстыру мен тазалау жөніндегі жұмыстарға қатысу;

рамаларды жақындату, вагонеткаларды алып бару мен қайтару, тасымалдағыш ленталарды іске қосу мен тоқтату;

кептіру процесінде шикі өнімді қайта қалау мен қабырғалау;

қаптарды ұнтақталған материалдармен толтыру, оларды бөлінген орынға немесе тасымалдағыш лентаға апару мен төсеу;

төгілген материалды жинау;

қызмет ететін жабдықты тазалау, майлау және жөндеуге қатысу.

1058. Білуге тиіс:

тасымалдағыштардың, элеваторлар мен басқа да көлік құрылымдарының жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

дайындамаларға, брикеттерге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

қаптарды толтырудың тәсілі мен оларды қатарластырып салу;

майлайтын материалдардың түрлері, жабдықтың майланатын орындары;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Дайындамаларды, массаны және дайын бұйымдарды түсіруші-қалаушы, 3-разряд

1059. Жұмыс сипаттамасы:

престің барлық жүйелерінен жартылай құрғақ тәсілмен престелетін бұйымдарды түсіру, оларды вагонеткаларға немесе тасымалдағыш құрылымдарға салу;

жеңіл салмақты бұйымдарды, тоқтатқыш және литникті құбырларды, жұлдызшаларды, түтіктер мен әртүрлі престеу жүйелерінде пластикалық тәсілмен престелетін басқа ұқсас фасонды бұйымдарды түсіру;

бұйымдарды кептіргішке апару;

кептірілген шикі өнімді түсіру және оны кезеңді қабырғалау;

ақауларды жинау.

1060. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

түсіру ережесі мен престелген жабдықты төсеу;

кептірудің жағдайы мен тәртібі;

шығарылатын өнімнің сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыс.

211. Отқа төзімді бұйымдарды қалыптаушы

Параграф 1. Отқа төзімді бұйымдарды қалыптаушы, 2-разряд

1061. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен немесе күрделі емес кескінді династы, магнезиалды және шамотты бұйымдардың құйрықты балғасымен формалау;

формалық массамен форманы толтыру және оны таптау;

формаланған бұйымдарды түзету, оларды маркалау, ұсақ құм немесе шамотты төгу, бұйымдарды тегіс қалқанға салу және оларды вагонеткаларға немесе кептіргішке апару;

формаларды жинау, ажырату және майлау;

формаланған бұйымдарды кептіргішке тасымалдау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1062. Білуге тиіс:

құйрықты балғаның, өлшеу аспабының жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

формалық массаның құрамы мен қасиеті;

формалардың түрлері мен формалары;

бұйымдарды тасымалдаудың ережесі;

бұйымдарды кептірудің тәртібі;

формалау тәсілдері;

сызбаларды оқу ережесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Отқа төзімді бұйымдарды қалыптаушы, 3-разряд

1063. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен немесе беткі жағында көтерілімдері, ойысы, қуысы, үшкір бұрыштары бар династы, магнезиалды және шамотты бұйымдардың құйрықты балғасымен формалау; карбидті-кремнилі өзектердің механикалық дірілді станоктары мен гипсті формаларды құю;

пневматикалық балғаның көмегімен арнайы формада дайындамаларды таптау;

шайырпекалы дайындамаларды формалау;

гипсті формаларға қолмен суспензиялы құю тәсілімен жоғары отқа төзімді тотықтардан қарапайым формалы бұйымдарды дайындау;

құйылған бұйымдарды түзеу, суспензия дайындау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау мен жою.

1064. Білуге тиіс:

пневматикалық балға мен механикалық дірілді станоктың жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

әртүрлі формалы массалар мен суспензиялардың құрамы мен қасиеті;

дайындалу тәсілдері мен оларға қойылатын талаптар;

бұйымдарды жіберудің түрлері;

слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Отқа төзімді бұйымдарды қалыптаушы, 4-разряд

1065. Жұмыс сипаттамасы:

үшкір және мұқал басты бұрыштарының айтарлықтай саны, қисық беткі жағы, көтерілімдері, ойыстары мен күрделі формалы қуыстардан тұратын ірі габаритті күрделі және өте күрделі бұйымдардың құйрықты балғасымен формалау;

балқытылған отқа төзімділерді формалау;

бұйымдарды пневматикалық балғамен таптау;

өте күрделі және ірі габаритті гипсті формаларды және жоғары отқа төзімді тотықтардан бұйымдар дайындау;

вибростолда карбидті-кремнилі өзектерді формалау;

механикалық дірілді станокты түзеу.

1066. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

формалауы бойынша ақаулардың түрлері және оның алдын алу тәсілі.

Параграф 4. Отқа төзімді бұйымдарды қалыптаушы, 5-разряд

1067. Жұмыс сипаттамасы:

босденелі, плита тәрізді немесе ұзартылған формалы көтергіш механизмдерді қолдануды талап ететін ауыр салмақты бұйымдарды формалау;

бұрандалы ойығы бар тығынды формалау.

1068. Білуге тиіс:

бұйымдар мен салмағы үлкен формаларды түсіру мен тасымалдау үшін көтергіш механизмдердің құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі;

бос денелі, ауыр денелі бұйымдарды формалаудың технологиясы.

212. Мұржаларды, ызботты және отындықты тазалаушы

Параграф 1. Мұржаларды, ызботты және отындықты тазалаушы, 3-разряд

1069. Жұмыс сипаттамасы:

пештердің камераларын, қалың торларды, каналдарды, құдықтарды, түтін өткізгіштерді, газды шілтерлерді, отындықтар мен газ құбырларын тазалау;

жарамсыз оттықтарды ауыстыру;

әртүрлі құралдардың көмегімен күлді, қоқырды, күйелерді, қоқысты жинау;

электросүзгінің бункерлеріндегі кернеу мен газдың температурасын және олардың қыздырылуын бақылау;

электродтардағы көмір шаңын тазалау мен тұндыру;

тұндырғыш электродтардың жұмысын реттеу. Қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1070. Білуге тиіс:

ызботтардың, каналдардың, газ жібергіштердің, шілтерлердің құрылғысы, тәсілі мен орналасуы;

электросүзгілердің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

қолданылатын аспаптар мен құралдар;

слесарлық жұмыс.

Параграф 2. Мұржаларды, ызботты және отындықты тазалаушы, 4-разряд

1071. Жұмыс сипаттамасы:

мультициклондардың және оған жанасатын тасымалдағыш құралдар мен жабдықтарды тазалау мен баптау;

люктердің, шиберлердің және мультициклондардың клапандарының герметикалығын қамтамасыз ету мен олардың жұмыстарын реттеу;

сүзгіден немесе әртүрлі тасымалдаушы құрылғылардың; шнектердің, тізбекті транспортерлердің, вагонеткалардың, элеваторлардың, пневмокөліктің көмегімен шаң-тозаңды тасымалдап, бункерлерінен магнезитті және доломитті шаң-тозаңды түсіру;

ағысы бойынша шаң-тозаңның берілуін, тасымалдағыш құрылғылардың біркелкі тиелуін реттеу;

түтін сорғыштардың, ленталық тасымалдағыштың шнектерін іске қосу мен тоқтату;

шахталық пештің түтіндерін тазалау, түтінді отындықтан ыстық магнезитті алу;

майысқан, бөлінген және қолмен терезе арқылы пісірілген магнезитті түсіру барысында шикіқұрамды тұндыру;

ыстық магнезитті жинау ман шығару;

түтіктерді бөлу мен түсіру;

түтіктер мен шлангілерді тоқтату мен қосу;

түтіктердің маңайын кірпішпен бекіту мен ерітіндімен майлау.

1072 Білуге тиіс:

мультициклондардың, шнектердің, тасымалдағыштардың, түтін сорғыштың, пневмокөліктің, шахталық пештердің, түтіктерінің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

түтіктер мен шлангілерді ажырату мен бекіту тәсілдері;

түтіктерді орнату мен пайдалану ережесі;

коммуникациялардың тәсімі;

слесарлық жұмыс.

213. Шикіқұрамшы-дозалаушы

Параграф 1. Шикіқұрамшы-дозалаушы, 3-разряд

1073. Жұмыс сипаттамасы:

тапсырылған құрамға сәйкес шикіқұрамды дайындаудың процесін жүргізу;

сыртқы белгілері бойынша шикізаттың, материалдардың және шикіқұамның сапасын анықтау;

бункерлердегі материалдар мен шикіқұрамның болуын тексеру;

тасымалдаушы құрылғыларды, дозалайтын аппараттарды және қоректендіргіштерді іске қосу мен тоқтату, олардың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

шикіқұрамды қолмен құрған кезде – шикіқұрамның жеке құрауыштарын өлшеу, оларды қабаттарымен себу, қорға араластыру мен апару немесе араластырғышқа төгу;

шаң ұстағыш құрылғыларды іске қосу мен тоқтату;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою;

барлық құрылғыларды шаңнан тазалау, төгілген ұнтақтарды жинау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1074. Білуге тиіс:

жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

шикіқұрамның және оның құрауыштарының түрлері, мақсаты мен қасиеті;

шикіқұрам материалдарының сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

біліктердің, бункерлердің және басқа да тиейтін құрылғылардың орналасуы мен сыйымдылығы;

араластырғыш жүгіргіштер мен бұлғауышқа шикіқұрамның құрауыштарын берудің кезектілігі;

жабдықтың майланатын жерлері мен майлайтын материалдардың түрлері;

слесарлық жұмыс.

214. Отқа төзімді бұйымдарды тегістеуші-кесуші

Параграф 1. Отқа төзімді бұйымдарды тегістеуші-кесуші, 2-разряд

1075. Жұмыс сипаттамасы:

отқа төзімді бұйымдардың сыртқы бетін тегістеу мен кесу және салынған тегістеуші және кесілетін станоктарда және қолмен қарапайым кескіндерді дайындау;

станок пен құралдардың тетіктерін орнату мен мұқият тексеру;

тегістеу мен кесу үшін ақаулары бар дайындамаларды іріктеу, қалыппен немесе сызғышпен бұйымдарды өлшеу;

дайындамаларды станокқа жеткізу, өңделген бұйымдарды қатарластырып салуға түсіру, жеткізу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1076. Білуге тиіс:

тегістеуші және кесуші станоктардың, құралдардың, қарапайым және орта күрделілікке ие бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

отқа төзімді бұйымдардың түрлері мен маркалары;

бұйымдардың сапасына қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыстың негізі; кесуші аспап туралы, рұқсат етулер мен қондырулар, бетінің кедір-бұрылғының квалитеттері мен параметрлері (нақтылық класы мен өңдеудің тазалығы) туралы негізгі мәліметтер.

Параграф 2. Отқа төзімді бұйымдарды тегістеуші-кесуші, 3-разряд

1077. Жұмыс сипаттамасы:

мамандандырылған жартылай автоматты және автоматты станоктарда алмазды және қатты балқымалы аспаппен отқа төзімді бұйымдар мен құрылымдарды орташа күрделі кескінді дайындамаларды тегістеу, кесу, бұрғылап тесу мен механикалық өңдеу;

кез келген пішінде тегістеуші шеңберлерді түзету;

бұйымдарды станокқа орнату, сыртқы белгілері мен мөлшерлері бойынша сұрыптау;

әмбебап және арнайы құралдарды қолдана отырып станокты жөндеу және тетіктердің технологиялық кезекпен өңдеу мен кесу тәртібін дербес анықтау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысындағы ақауларды анықтау мен жою.

1078. Білуге тиіс:

қызмет ететін станоктардың құрылғысы, жұмыс принципі мен жөндеу ережесі мен нақтылығын тексеру;

әмбебап және арнайы құралдарды қолданудың құрылғысы мен ережесі;

бақылау-өлшеу аспаптары мен орташа күрделі құралдарды қолданудың мақсаты мен ережесі;

қолданылатын тегістеуші шеңберлерді қолданудың сипаттамасы;

бетінің кедір-бұрылғының рұқсат беру мен отырғызу, квалитеттері мен параметрлері (нақтылық класы мен өңдеудің тазалығы);

слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Отқа төзімді бұйымдарды тегістеуші-кесуші 4-разряд

1079. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі үлгідегі станоктарда күрделі кескінді бұйымдардың сыртқы және ішкі беттерінің цилиндрлік және конустық жазықтықтарын тегістеу, кесу мен жетілдіру;

тығыз, жоғары тығыз және балқытылған отқа төзімді бұйымдарды домналық пештер үшін тегістеу; болатты тоқтатусыз құю мен басқа да мақсаттар үшін;

күрделі құралдарды қолдана отырып станокты жөндеу, кесудің оңтайлы тәртіптерін іріктеу мен анықтамалар мен станоктың паспорты бойынша өңдеу.

1080. Білуге тиіс:

түзетуші станоктардың негізгі тораптарының құрылымы мен олардың нақтылығын тексеру ережесі, құрылымдық ерекшеліктері мен әмбебап және арнайы құрылымдарды қолданудың ережесі;

бақылау-өлшеу аспаптары мен құралдардың жұмыс принципі, мақсаты мен қолдану ережесі;

әртүрлі химиялық құрамнан тұратын отқа төзімді бұйымдардың құрылымы мен механикалық қасиеті.

Параграф 4. Отқа төзімді бұйымдарды тегістеуші-кесуші, 5-разряд

1081. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі үлгідегі және құрылымды станоктардың әртүрлі жазықтықтарында аралас бекіту мен нақты тексеруді орнату барысында талап етілетін өңдеу мен өлшеуін жүргізу қиындық тудыратын орындары бар, өңделетін сыртқы және ішкі бет жақтарының саны көп болып келетін күрделі және жауапты отқа төзімді бұйымдарды тегістеу, кесу, жетілдіру мен басқа механикалық өңдеу;

өте күрделі ірі габаритті жауапты бұйымдар мен жіңішке қабырғалы тетіктерді ерекше жабдықта өңдеу;

қызмет ететін жабдықтың жөндеуін жүргізу.

1082. Білуге тиіс:

әртүрлі үлгідегі және құрылымды тегістеуші станоктардың құрылымды ерекшеліктері мен нақтылығын тексеру ережесі;

өте күрделі тетіктер мен бұйымдарды орнату, бекіту мен нақты тексеру тәсілдері;

бұйымдарды өңдеудің кезектілігін анықтау әдістері;

күрделі пішіндерді өңдеуге арналған тегістеуші шеңберлердің ережесі мен түзету тәсілдері;

өңдеудің нақтылығы мен жиілігіне жету тәсілдері.

10 – бөлім. Металдарды екінші реттік қайта өңдеу өндірісі

215. Металл сынықтары мен қалдықтарын бақылаушы

Параграф 1. Металл сынықтары мен қалдықтарын бақылаушы, 2-разряд

1083. Жұмыс сипаттамасы:

металл сынықтары мен қара және түсті металдар мен балқымаларды қабылдау мен тапсыру;

мемлекеттік стандарттар бойынша металл сынықтарының ласталуын, сұрыптары мен түрін анықтау;

барлық қабылданған және тапсырылатын металл сынықтарының есебін жүргізу;

қабылдау-тапсыру құжаттамаларын ресімдеу мен есептілікті құру.

1084. Білуге тиіс:

екінші реттік қара және түсті металдар мен балқымаларды топтастыру;

ластануды анықтау тәсілдері;

метал сынықтарының түрлері.

Параграф 2. Металл сынықтары мен қалдықтарын бақылаушы, 3-разряд

1085. Жұмыс сипаттамасы:

металл сынықтарын, қара және түсті металдарды тиеу, сұрыптау, бөлу, тасымалдау мен учаскелерде тиеу барысында және өнімділік мөлшері айына 100 мың т. дейін металл сынықтарын шығаратын цехтарда қауіпті жарылғыштығын ескертетін пиротехникалық бақылау мен тексеру;

металл сынықтарындағы қауіпті жарылғыш заттарды жою мен оларды арнайы бөлінген қауіпті орындарға тасымалдау;

қауіпті жарылғыш заттарды зиянсыздандыруға қатысу.

1086. Білуге тиіс:

пиротехникалық бақылаудың нұсқаулығы мен ережесі;

қауіпті жарылғыш заттардың сипаттамасы мен олармен жұмыс істеудің ережесі;

тасымалдау барысындағы жарылудың алдын алу.

Металл сынықтарын, қара және түсті металдардың қалдықтарын учаскелерде және өнімділік мөлшері айына 100 мың т. жоғары металл сынықтарын шығаратын цехтарда ескертетін пиротехникалық бақылау мен тексеру барысында - 4-разряд.

216. Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші копровщик

Параграф 1. Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші копровщик, 2-разряд

1087. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары копровщиктің басшылығымен салмағы 10 т. дейінгі балғаларда, копрларда металл сынықтарын, қара және түсті металдардың қалдықтарын бөлу;

келген вагондардан металл сынықтарын түсіру және өңделген металл сынықтарын, қоқыстар мен қождарды контейнерлер мен вагондарға тиеу;

металл сынықтарын тиеу мен түсіру барысында кран машинисіне дабылдар беру;

копрды көтеру барысында дабыл беру;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1088. Білуге тиіс:

металл сынықтар мен қалдықтарын бөлу процесінің негізі;

балғалардың, копрдың, дабылды станоктың жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

металл сынықтары мен қалдықтарын крандармен тиеу мен түсірудің ережесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші копровщик, 3-разряд

1089. Жұмыс сипаттамасы:

салмағы 10 т. дейінгі балғаларда, копрларда металл сынықтарын, қара және түсті металдардың қалдықтарын бөлу;

біліктілігі жоғары копровщиктің басшылығымен салмағы 10 т. дейінгі және одан жоғары салмақты балғаларда, копрларда металл сынықтарын, қара және түсті металдардың қалдықтарын бөлу;

металл сынықтарын бөлудің ең қолайлы жағдайын таңдап, төстің табанына металл сынықтарын салу;

металл сынықтарының сипатына қарай копрдың қажетті салмағы мен көтеру биіктігін анықтау;

копрды көтерудің шығырын басқару;

копрдағы дайын өнімді жинау;

қызмет ететін механизмдердің жарамдылығын бақылау, қож және қоқыстан төстің табанын тазалау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою.

1090. Білуге тиіс:

копрдың техникалық пайдалану ережесі;

копрды бөлудің барысында металл сынықтарын бөлудің тәсілдері мен түрлері;

металдардың физикалық қасиетттері;

дайын өнімнің мөлшері мен түрлері;

слесарлық жұмыс.

Салмағы 10 т. дейінгі және одан жоғары салмақты балғаларда, копрларда металл сынықтарын, қара және түсті металдардың қалдықтарын бөлу барысында - 4-разряд.

217. Металл қалдықтарын күйдіруші

Параграф 1. Металл қалдықтарын күйдіруші, 3-разряд

1091. Жұмыс сипаттамасы:

күйдіру және кептіру пештерінде кептіру поцесін, ағаш жоңқасын, гильзаны, кабельді, сымдар мен түсті және қара металдарды кептіру процесін жүргізу;

пештерді тиеу мен күйдіру мен кептірудің жылу тәртібін бақылау;

күйдірілген материалдарды тасымалдау мен тапсыру;

кабель мен сымдарды түсті металдардың түрі бойынша сұрыптау;

кабельді күйдіру барысында қорғасынды қалыптарға құю;

күйдірілген кабельді бөлу мен қоймаға тапсыру үшін тиеу мен сұрыптау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1092. Білуге тиіс:

ағаш жоңқасын, кабельді, түсті және қара металдарды күйдіру мен кептіру процесінің, қорғасынды балқытудың технологиясы;

күйдіретін және кептіретін пештердің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

түсті металл сынықтары мен қалдықтарын топтастыру;

слесарлық жұмыс.

218. Екінші реттік қалайыны балқытушы

Параграф 1. Екінші реттік қалайыны балқытушы, 2-разряд

1093. Жұмыс сипаттамасы:

жүгіргіштер мен диірмендерде скраф және изгарьды тарту;

скрафты тарту жабдығыныа тиеу;

қалдықтарын илеуіште илеу мен тартылған материалдарды скрафты өңдейтін учаскеге, ал королькелерді электропешке жіберу;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

1094. Білуге тиіс:

скраф және изгорьды өңдеудің технологиялық процесінің негізі;

жүгіргіштердің, диірмен және виброситтердің құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

қолданылатын қалдықтар мен материалдардың түрлері, қасиеті мен мақсаты;

слесарлық және электр слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Екінші реттік қалайыны балқытушы, 3-разряд

1095. Жұмыс сипаттамасы:

ракуперациялық пештерде қалайыны алу мен қалайыны қазандықтарда рафинадтаудың, қалайы анодтарын қайта балқыту мен құю процесінің технологиялық процесін жүргізу;

скрафты пешке немесе қалайыны қазандыққа тиеу;

скрафты араластыру;

пешке газ беру мен пештегі температураны реттеу;

сынамаларды іріктеу;

қалайыны қалыптарға құю;

қалайы изгарын пештер түсіру;

құйылған қалайының бөлшектері мен қалайының анодтарын қатарластырып салу және оларды қоймаға тасымалдау;

жабдыққа ағымдағы жөндеуді орындау.

1096. Білуге тиіс:

скраф және қалайы қалдықтарынан қалайы алудың технологиялық процесі;

пештердің және басқа қызмет ететін жабдықтардың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

Қалайы мен басқа материалдардың физикалық-химиялық қасиеті; слесарлық және электр слесарлық жұмыстың негізі.

Ракуперациялық пештер мен тұз қышқылы ерітінділерінің ваннасында скрафтан қалайыны алудың технологиялық процесін бір уақытты жүргізудің барысында - 4-разряд.

219. Металл сынықтары мен қалдықтарын престеуші

Параграф 1. Металл сынықтары мен қалдықтарын престеуші, 1-разряд

1097. Жұмыс сипаттамасы:

қайта өңдеуге жарамсыз металл сынықтары мен қалдықтарын таңдау;

металл сынықтары мен қалдықтарын қолмен немесе кранның көмегімен күші 100 тс дейінгі пакеттелген престердің бункерлеріне тиеу;

қызмет ететін жабдықтардың үйкелетін бөлшектерін майлауға, престеу камерасына, кесектеуге, кесуге, металл науасынан дайын өнімді берудің қатысу;

дайын өнімді түрлері бойынша немесе вагонға тиелуі бойынша сұрыптап, бөлінген орынға жинау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1098. Білуге тиіс:

шикізатты сынықтарды өңдейтін жабдықтың және дайын өнімнің тиейтін құралдары –вагондарына шикізатты тиеудің ережесі;

тиеу-түсіру операциясын орындау барысындағы белгіленген дабылды, шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Металл сынықтары мен қалдықтарын престеуші, 2-разряд

1099. Жұмыс сипаттамасы:

жаңқа ұнтақтаушының басқару пультімен металл сынықтары мен қалдықтарын өңдеудің технологиялық процесін жүргізу: механизмдерді қосу мен өшіру, басқару пультіндегі аспаптардың жұмысын бақылау, бекіту тораптарының жағдайын бақылау;

құйылатын сынықтардың көлемі мен сапасын, дайын өнімнің сапасын бақылау;

күші 100 тс-ден 630 тс дейінгі пакеттелген престердің бункерлеріне тиеу, шойынды бөлу, престерді кесектеу және гидравликалық қайшы құрылғыларының көмегімен, күші 630 тс дейінгі прескопрды, сұрыптау барабандарын, барабанды таселектермен бір кешенде жұмыс атқаратын жоңқа ұнтақтаушы және жоңқа ұнтақтайтын агрегаттардың көмегімен металл сынықтары мен қалдықтарын қолмен немесе кранның көмегімен тиеу.

1100. Білуге тиіс:

металл сынықтары мен қалдықтарын қайта өңдеудің технологиялық процесі;

жоңқа ұнтақтағыш, кесектеуші және пакеттейтін престердің, пресс-копрдың, сұрыптаушы барабандардың, жоңқа ұсақтаушы агрегаттардың жұмыс принципі;

дайын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттардың талаптары; слесарлық жұмыс.

Параграф 3. Металл сынықтары мен қалдықтарын престеуші, 3-разряд

1101. Жұмыс сипаттамасы:

күші 800 тс дейінгі кесектелген және пакеттелген престерде, күші 1000 тс дейінгі гидравликалық қайшылармен, күші 630 тс дейінгі шойынды бөлу жөніндегі құрылымдарда, прескопрде, барабанды таселектермен кешенді жұмыс атқаратын, металл қалдықтарын пакеттеудің автоматтандырылған линияларындағы жоңқа ұсату агрегаттарының басқару пультімен металл сынықтары мен қалдықтарын қайта өңдеудің технологиялық процестерін жүргізу;

күші 400 тс дейінгі кесектелген және пакеттелген престердің машина залындағы аспаптардың, энергетикалық қондырғылардың, пневможүйе мен гидрожүйенің жұмысын, бапталуын және жарамды жағдайда болуын бақылау;

қозғалтқыштарды іске қосу мен тоқтату;

кесектелген және пакеттелген престердің бункерлеріндегі кранның, гидравликалық қайшының және күші 630 тс және одан жоғары болып келетін шойынды бөлу қондырғылардың көмегімен металл сынықтар мен қалдықтарын тиеу;

қыздырылған жоңқаны күші 630 тс және одан жоғары болып келетін кесектелген және пакеттелген престердің бункерлеріндегі кранның көмегімен тиеу;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою, оны жөндеуге қатысу.

1102. Білуге тиіс:

кесектелген және пакеттелген престердің, шойынды бөлу жөніндегі қондырғылардың, прескопрлердің, жоңқа ұсақтаушы агрегаттар мен басқа жабдықтың құрылғысы, техникалық пайдалану ережесі;

престелген пакеттердің белгіленген габариттері;

электр слесарлық жұмыс.

Параграф 4. Металл сынықтары мен қалдықтарын престеуші, 4-разряд

1103. Жұмыс сипаттамасы:

күші 800 тс дейінгі кесектелген және пакеттелген престерде, күші 630 тс және одан жоғары болатын шойынды бөлу жөніндегі құрылымдарда, күші 100 тс және одан жоғары болатын гидравликалық қайшылардың басқару пультімен металл сынықтары мен қалдықтарын қайта өңдеудің технологиялық процестерін жүргізу;

күші 400 тс-тан 800 тс дейінгі кесектелген және пакеттелген престердің, күші 800 тс және одан жоғары болатын шойынды бөлу жөніндегі құрылымдардың, күші 1000 тс дейінгі гидравликалық қайшылардың машина залындағы аспаптардың, энергетикалық қондырғылардың, пневможүйе мен гидрожүйенің жұмысын, бапталуын және жарамды жағдайда болуын бақылау.

1104. Білуге тиіс:

аспаптардың, энергетикалық қондырғылардың және машина залында орналасқан басқа жабдықтың құрылғысы мен техникалық пайдалану ережесі.

Машина залындағы кесектелген және пакеттелген престерге және күші 800 тс және одан жоғары болатын шойынды бөлу жөніндегі қондырғыларға қызмет көрсету кезінде - 5-разряд.

220. Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші

Параграф 1. Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші, 2-разряд

1105. Жұмыс сипаттамасы:

аспаптарды қолдана отырып қолмен біртекті металдар мен балқымалардан тұратын металл сынықтарын бөлу;

сымдарды оқшаулауды түсіру;

металл сынықтарын топтары бойынша сұрыптау.

1106. Білуге тиіс:

қара және түсті металдардың сынықтары мен қалдықтарының сапасына қойылатын талаптары;

қолданыстағы мемлекеттік стандарттар мен техникалық талаптарға сәйкес қара және түсті металдардың сынықтары мен қалдықтарын топтау.

Параграф 2. Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші, 3-разряд

1107. Жұмыс сипаттамасы:

авиамотор металл сынықтарын, самолеттерді, шынжыр табанды тізбектерді, машиналар мен басқа да бензорезді, бөлуші станоктарды, электр арасын, пневматикалық аспаптарды, қашау мен басқа механизмдерді қолданатын металдар мен балқымалардан тұратын объектілерді бөлу;

түсті металдарды қара металдардан бөлу, асыл металдардың заттарын бөлу, сынықтардан қауіпті жарғыш заттарды алу;

объектілерді газбен кесуге дайындау;

кемелерді бөлу барысында ағаш шеберінің және слесарлық жұмыстарды орындау;

бөлуден соң сынықтарды балқымалардың маркалары, топтары, сұрыптары бойынша сұрыптау;

бөлінген металл сынықтарын есепке алу;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1108. Білуге тиіс:

қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

қауіпті жарылғыш сынықтармен жұмысы істеудің ережесі;

металл сынықтар мен қалдықтарының сапасына қойылатын талаптар;

түсті металдар мен балқымалардың қасиеті, олардың сапасына зиянды қоспалардың әсері;

металл сынықтарында қауіпті жарылғыш заттардың болуы; пиротехникалық бақылау туралы ереже;

слесарлық жұмыс.

221. Металл сынықтары мен қалдықтарын сұрыптаушы-жинаушы

Параграф 1. Металл сынықтары мен қалдықтарын сұрыптаушы-жинаушы 1-разряд

1109. Жұмыс сипаттамасы:

шикіқұрам материалдарын сыртқы түрі бойынша бөлшектеу мен сұрыптау;

кәсіпорынның аумағындағы қожды үйінділерден қара және түсті металл сынықтарын жинау, оны вагондар мен автомашиналарға тиеу.

1110. Білуге тиіс:

жұмыстың қауіпсіз тәсілдері; металды жинаудың ережесі;

шикіқұрам материалдарының түрлері;

металл кесектерінің рұқсат етілетін габариттері.

Параграф 2. Металл сынықтары мен қалдықтарын сұрыптаушы-жинаушы 2-разряд

1111. Жұмыс сипаттамасы:

қолданыстағы стандарттар мен нұсқаулықтарға сәйкес қара және түсті металдардың сынықтары мен қалдықтарын түрлері, топтары, балқыту маркалары мен сұрыптары бойынша сұрыптау мен қоймалау;

флюстер мен кокстарды сыртқы түрі бойынша бөлшектеу мен сұрыптау;

қауіпті жарылғыш сынықтар мен металл емес заттарды жою;

кемелік объектілерді бөлшектеуге дайындау;

қождарды көлікке тией отырып таңдау, бөлу және сұрыптау.

1112. Білуге тиіс:

қара және түсті металдардың сынықтары мен қалдықтарының қолданыстағы стандарттары;

түсті және қара металл бөлшектеріне айрықша тән сыртқы белгілер.

Параграф 3. Металл сынықтары мен қалдықтарын сұрыптаушы-жинаушы 3-разряд

1113. Жұмыс сипаттамасы:

әскери, қауіпті жарылғыш, қоспаланған және түсті металдың сынықтары мен қалдықтарын сұрыптау;

сұрыпталған барабандардан, тапсырушы конвейерлерден және басқа жабдықтардан тұратын механикаландырылған линиялардағы қара және түсті металдардың сынықтары мен қалдықтарын сұрыптау;

стилископтың және тамшылы сыналаудың көмегімен металдарды сұрыптау;

қызмет ететін жабдықтың жұмысы барысындағы ақауларды анықтау мен жою және оны жөндеуге қатысу.

1114. Білуге тиіс:

металл сынықтарын сұрыптаудың механикаландырылған линияларының құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

стилископты және басқа бақылау-өлшеу аспаптарын қолданудың ережесі.

222. Қаңылтырдан қалайыны алуды электрлиздеуші

Параграф 1. Қаңылтырдан қалайыны алуды электрлиздеуші, 2-разряд

1115. Жұмыс сипаттамасы:

электролизді қондырғымен ақ қаңылтырдан қалайыны алу үшін қалдықтарды дайындау;

станокта қаңылтырды бүрмелеп, оны кәрзеңкеге салу;

қаңылтырдың қалдықтары бар кәрзеңкені өлшеу және олардың электролизді ванналарға салынуына қатысу;

электролизді ванналардағы пакеттерді өлшеу;

ваннаны химикаттарға және электролиттерге толтыру;

жаңа катодтардың ванналарының өлшеуіне қатысу мен өсірілгендерін түсіру;

ақ қаңылтырдың қалдықтарын қоймаланатын орынға апару. өсірілген катодтарды электр пештерге тасымалдау. өңделген ерітіндіні бұдан әрі өңдеу үшін қайта айдау;

қалдықтарды қоймалайтын орынды дайындау;

қызмет ететін жабдықты жөндеуге қатысу.

1116. Білуге тиіс:

ақ қаңылтырдың қалдықтарынан қалайыны электролиттік алу процесінің негізі;

бүрмеленген қаңылтыр мен электролизді ванналарға арналған станоктың жұмыс принципі; қаңылтырды қоймалаудың ережесі;

слесарлық жұмыстың негізі.

Параграф 2. Қаңылтырдан қалайыны алуды электрлиздеуші, 3-разряд

1117. Жұмыс сипаттамасы:

қаңылтырдың қалдықтарынан қалайыны электролиттік тәсілмен алу процесін жүргізу;

қаңылтырды бактарда жуу;

электролитті дайындау;

ванналардағы электролиттің температурасы мен құрамын және бак-жанағыштағы электролиттің деңгейін бақылау және реттеу;

ванналардағы тоқ пен кернеудің күшін реттеу;

жаңа катодтарды ілу мен өсірілгендерін түсіру;

қаңылтыры бар кәрзеңкелерді ваннаға салу мен қалдықтарды шығару.

1118. Білуге тиіс:

қаңылтырдың қалдықтарынан қалайыны алудың электролиттік технологиялық процесі;

электролизді ванналар мен басқа қызмет ететін жабдықтардың құрылғысы;

учаскенің коммуникациясы мен электролитті циркуляцияның тәсімі;

ванналарды серияға енгізудің электрлік тәсімі;

электролиттің құрамы мен қасиеті.

Параграф 3. Қаңылтырдан қалайыны алуды электрлиздеуші, 4-разряд

1119. Жұмыс сипаттамасы:

механикаландырылған агрегаттарда қаңылтырдың қалдықтарынан қалайыны полисті алу үшін электролиз процесін жүргізу;

электр генераторды басқару;

электролиттің құрамын бақылау мен түзету;

катодты парақтардан кеуекті қалайыны түсіру;

электролиттің ауысымы мен регенерациясы.

1120. Білуге тиіс:

қалайы электролизінің технологиялық процесі;

механикаландырылған агрегаттардың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

қызмет ететін электролизді ванналардың электрлік тәсімдері;

кеуекті қалайының қасиеті.

Параграф 4. Қаңылтырдан қалайыны алуды электрлиздеуші, 5-разряд

1121. Жұмыс сипаттамасы:

қалайыны электролитті рафинирлеудің процесін жүргізу;

дайындалған электролитке қоспалар мен жылытылған ерітіндіні енгізу;

алғашқы қалайының құрамындағы қоспаларға байланысты тоқтың күшін есепке алу, беру және реттеу;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштерін және рафинадталған қалайының талдауын бақылау;

электролиттің айналысы жүйесіндегі сорғыларды ажырату;

таза қалайыны қоймаға тапсыру;

электр пештерінде қалайыны балқытудың процесін жүргізу және анодтар мен катодтарды құйып алу;

қызмет ететін жабдықтың ағымдағы жөндеуін жүргізу.

1122. Білуге тиіс:

қалайыны электролитті рафинирлеудің технологиялық процесі;

қалайыны рафинадтаудың барысындағы шихталау тәсілі;

электр пештерінде қалайыны балқытудың технологиялық процесі;

электролизді ванналардың, электр пештерінің және басқа да қызмет ететін жабдықтың құрылғысы, жұмыс принципі мен техникалық пайдалану ережесі;

электр техникасы мен электр металлургиясының негізі;

қалайыға, қышқылға, мыс купаросына және басқа материалдарға қойылатын мемлекеттік стандарттар;

ванналарды қосудың электрлік тәсімі;

электр слесарлық жұмыс.

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығының (7-шығарылым) қосымшасы

Жұмысшы кәсіптерінің көрсеткіші

Р/с №	Кәсіп атаулары	Разрядтар диапазоны	Беті
1	Автоматтандырылған вагон-таразыны жөндеуші	6	97
2	Аммоний сульфатын алу аппаратшысы	3-6	245
3	Балқыма қайнатушы	2	153
4	Балқытпаларды құю арналарын әзірлеуші	2-6	119
5	Балқытпаларды құюға құрамдарды әзірлеуші	1-4	117
6	Баллондарды жинаушы	2-3	222
7	Барабанды салқындатқыштың машинисі	2	266
8	Барильетші	4-6	259
9	Басқару постының операторы	1-5	38
10	Бейтарап газ қондырғысының аппаратшысы	2-5	3
11	Бетондау машинасының біліктеушісі	4-6	189
12	Блоктарды толтырушы	3	105
13	Болат ағызу машинасының машинисі	3-5	23
14	Болат құюшы	2-7	133
15	Болатты пештен тыс өңдеу қондырғысының болат құюшысының көмекшісі	4-5	128
16	Бөлетін пасталарды дайындаушы	2	183
17	Бөліп құю машинасының машинисі	2-4	21
18	Буландыратын салқындату жүйесінің слесары	4-6	61
19	Бұйымдарды парафиндеуші	4-5	290
20	Бұлғауыштағы массаны құрастырушы	1-3	300
21	Бұрғылау агрегаттары мен престің операторы	2-3	171
22	Вагон-таразының машинисі	2-6	96
23	Вакуум пеші болат балқытушысының көмекшісі	3-5	121
24	Вакуум пешінің болат құюшысы	5-6	135
25	Вакуумтермикалық пештiң аппаратшысы	4-5	231
26	Ванадий өндіретін аппаратшы	4-5	233
27	Винипласт және полиэтилен құбырларды ажыратушы	1-2	218
28	Гидравлика және дайындамаларды үздіксіз құю машиналарын салқындату жүйесінің операторы	3-4	113
29	Гидропневматикалық қондырғының машинисі	2-3	14
30	Гидротазалау және сауытқорамдарды майлау машинисі	3	99
31	Гидроэкструзия қондырғысында болат пішіндерін престеуші	3-6	181
32	Грат түсіруші	2	199
33	Дайындамаларды үздіксіз құю машинасының операторы	3-6	108
34	Дайындамаларды, массаны және дайын бұйымдарды түсіруші-қалаушы	2-3	302
35	Дистрибутор машинисі	3-8	100
36	Дициклопентадиен өндірісінің аппаратшысы	4-5	250
37	Домна қожын түйіршіктеуші	2-5	95
38	Домна пешінің газдаушысы	3-8	84
39	Домна пешінің көрікшісі	4-8	91
40	Домна пешінің су құбыршысы	3-6	82
41	Домна пешінің үстінде жұмыс істеуші	3-5	81
42	Домна пештерінің бункершісі	2-3	80
43	Дөңгелек пен бандаждарды престеуші	2-4	178
44	Екінші реттік қалайыны балқытушы	2-4	311
45	Есікші	2-6	261
46	Жартылай дайын өнімдер мен бұйымдарды сұрыптаушы	2-4	299
47	Желіде құбыр оқшаулаушы	2-6	203
48	Жоғары температуралы пеканы алатын Аппаратшы	3; 5-6	243
49	Жүгіргітпелі қоспалауыштардың сырғытушысы	3-4	278
50	Индол өндірісінің аппаратшысы	3-4	264
51	Кабиналаушы-канттаушы	1-2	251
52	Калибрлі орнақтың біліктеушісі	2-4	264
53	Қалыптау машинасының машинисі	2-5	188
54	Қаңылтыр табақ жасаушы	2-5	208
55	Қаңылтырдан қалайыны алуды электролиздеуші	2-5	317
56	Қара металл өндірісіндегі бақылаушы	2-6	11
57	Карборундты өзектерді сынаушы	4	281
58	Кесек сындырушының машинисі	2	161
59	Кесектер мен дайындамаларды кесуші	2	296
60	Кілет жинақтау және жаншып-қақтаумен айналысатын біліктеуші	3-6	142
61	Қождаушы	2-4	78
62	Кокс жүктеуші машинаның машинисі	4	267
63	Кокс құюшы	2	264
64	Кокстелетін шикіқұрамды термоөңдеу аппаратшысы	4-7	258
65	Коксты құрғақ сөндіру қондырғысының Машинисі	3; 5-7	269
66	Коксты машиналардың машинисі	5-7	266
67	Коксты пештердің газдаушысы	4-7	260
68	Коксты сұрыптау операторы	2-3	271
69	Коксты сұрыптаушы	1-2; 4-5	275
70	Қоқырды түзетуші	2	282
71	Конвертер болат балқытушысының көмекшісі	2-7	122
72	Конвертерді тиеу операторлары	3-4	107
73	Конвертердің болат құюшысы	4-8	136
74	Конвертерлер мен ожаулар футеровкасын сындыру машинасының машинисі	3-4	20
75	Көпiрлiк қайта тиегiштiң машинисi	3-6	268
76	Креолин және лизол өндірісінің аппаратшысы	3	252
77	Күкіртті сутегіні жағу аппаратшысы	3	257
78	Кумаронды шайырды алу аппаратшысы	3-6	244
79	Құбыр құюшы	4-6	201
80	Құбыр құюшы-қалыптаушы	2-4	225
81	Құбырлар мен баллондарды дәнекерлеуші	2; 4-5	200
82	Құбырлар мен баллондарды сынақтан өткiзудегi престеушi	2-5	216
83	Құбырлар мен дайындаманы кесуші	1-4	220
84	Құбырларды асфальттаушы	2-4	187
85	Құбырларды дәнекерлеуші	3-4	211
86	Құбырларды қалыптау орнақтарының біліктеушісі	4-5	196
87	Құбырларды пеште дәнекерлеу орнағының біліктеушісі	3; 5-6	194
88	Құбырларды пеште дәнекерлеуші	4-6	223
89	Құбырларды салқын прокаттау орнағының біліктеушісі	3-6	195
90	Құбырларды созушы	2-5	197
91	Құбырларды суық прокаттау орнағының көмекші біліктеушісі	3-4	211
92	Құбырларды ыстық прокаттау орнағын басқару орнының операторы	1-5	210
93	Құбырларды ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі	4-7	191
94	Құбырларды ыстық прокаттау орнағының көмекші біліктеушісі	2-5	211
95	Құйылатын, отқа төзімді материалдарды және термиялық қоспаларды дайындаушы	1-4	52
96	Қышқылдандырғыштарды балқытушы	3-4	114
97	Лента ораушы	1-3	172
98	Логоскоп операторы	4-5	108
99	Люкші	5-7	265
100	Мазут қыздырушы оператор	2	289
101	Май құю машинасының машинисі	3-4	103
102	Майларды фенолсыздандыру және пириденсіздендіру аппаратшысы	2;4	240
103	Манжетті саптаушы	2	286
104	Мартен пеші болат құюшысының көмекшісі	2-7	124
105	Мартен пешінің болат құюшысы	5-8	137
106	Металдарды қатарластырушы	1-3	79
107	Металды вакуумдейтін буэжекторлық қондырғы операторы	3-4	112
108	Металды қыздырушы	3-7	30
109	Металды сұрыптаушы-тапсырушы	1-3	65
110	Металды сынаушы	1-2	153
111	Металдың сыртқы кемшіліктерін өндеуші	1-5	35
112	Металл ілуші	2-4	48
113	Металл қалдықтарын күйдіруші	3	311
114	Металл сынықтары мен қалдықтарын бақылаушы	2-4	309
115	Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші	2-3	315
116	Металл сынықтары мен қалдықтарын бөлуші копровщик	2-4	310
117	Металл сынықтары мен қалдықтарын престеуші	1-5	312
118	Металл сынықтары мен қалдықтарын сұрыптаушы-жинаушы	1-3	316
119	Металлургия өндірісі кранының машинисі	2-7	17
120	Металлургиялық өндірістің қалдықтарын жинаушы	1-3	73
121	Металлургиялық цех электровозының машинисі	2-3	28
122	Механикалық електерде ұнтақтар себуші	2-3	295
123	Миксерші	2-6	103
124	Мұржаларды, ызботты және отындықты тазалаушы	3-4	305
125	Нафталин престеуші	3; 5	272
126	Ожаушы	1-5	8
127	Орнақта құбырларды электрмен дәнекерлеуші	2-6	228
128	Орналастырушы-жиектеуші	2-3	7
129	Орталықтандырылған майлау станциясының слесары	3-4	64
130	Отқа төзімді бұйымдарды жиектеуші	2-3	289
131	Отқа төзімді бұйымдарды қалыптаушы	2-5	303
132	Отқа төзімді бұйымдарды престеуші	2-5	292
133	Отқа төзімді бұйымдарды тегістеуші-кесуші	2-5	307
134	Отқа төзімді материалдарды оттан түсіруші	2-4	278
135	Отқа төзімді металл сынықтарын іріктеуші-сұрыптаушы	2-3	4
136	Отқа төзімді шикізатты балқытушы	4-5	291
137	Отпен тазалау машиналарының машинисі	5-6	157
138	Пакеттерді жыртушы	1-3	183
139	Пеканы тиейтін аппаратшы	4-7	241
140	Пеномассаны құюшы-тегістеуші	2-3	296
141	Пештегі және туннельдегі вагонды отырғызушы	2-5	297
142	Пештен тыс болат өңдеу қондырғысының болат балқытушысы	5-7	139
143	Пештердегі күйдіруші	3-6	286
144	Пиридинді негіз өндірісінің аппаратшысы	3-4	254
145	Пішінді иілгіш агрегатын біліктеуші	3-6	144
146	Пішінді иілгіш агрегатының операторы	2-5	169
147	Пневмокөлік машинисі	4	282
148	Полимерлік материалдарды металға плакирлеуші	5-6	44
149	Препарирленген шайырды дайындау аппаратшысы	4	249
150	Пресс машинисі	3-6	158
151	Престе құбырларды калибрлеуші	2-5	206
152	Прецензиялы болат пен қоспаларды күйдіруші	2-3	43
153	Прокат пен құбырларды түзетуші	1-5	50
154	Прокат станындағы реверсивті бу машиналарының машинисі	1-6	160
155	Прокат станының жетекші моторының машинисі	1-3	156
156	Прокат төсеуші	1	187
157	Прокатқа белгi салушы	1-4	184
158	Прокаттар мен құбырларды термиялаушы	2-7	67
159	Прокаттық құралдарды дайындаушы	2-5	46
160	Рампылаушы	2-3	274
161	Рельс бекіткіштерін престеуші-тігуші	2-4	180
162	Рельстерді бөлу сызықтарының операторы	2-4	163
163	Рельстерді көлемді шыңдау агрегаттарын басқару постының операторы	4-5	41
164	Синтетикалық қождарды балқытушылар	4-5	115
165	Скипті көтергіштің машинисі	2	283
166	Скипті көтергіштің туннельші-моторшысы	2	277
167	Скипші	2-4	98
168	Скрубберші-сорғышы	2-3	274
169	Сульфат қоймасы кранының машинисі	2	268
170	Суық прокаттау орнағының біліктеушісі	2-7	149
171	Суық металды кесуші	1-6	58
172	Суық прокат станын басқару постының операторы	2-6	167
173	Суықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі	1-3	175
174	Сыдыру станоктарының операторы	2-4	37
175	Сым слесары	3-4	185
176	Сым-престі дайындап реттеуші	3	153
177	Табақтар мен құбырларды майлаушы	1-2	34
178	Табақтар мен құбырлардың пакеттерін теруші	2-3	29
179	Табақтар мен ленталарды жылтыратушы	2-5	177
180	Табақтар мен ленталарды тальк жағушы	2-3	186
181	Табақтар мен ленталарды электрмен дәнекерлеуші	2-5	226
182	Таза антрацен алу аппаратшысы	3; 5	248
183	Тас көмір лагын дайындау аппаратшысы	3	249
184	Тежеуіштерді теруші	1-4	106
185	Тельфер машинисі	3	283
186	Темірді тікелей қалпына келтіру пешінің болат балқытушысы	5-6	139
187	Темірді тікелей қалпына келтіру болат балқытушысының көмекшісі	3-5	127
188	Термиялық пештердің тиеушісі	1-4	5
189	Термоантроцитті пештерді тиеуші-түсіруші	3-4	263
190	Тиеу механизмдерінің машинисі	1-6	14
191	Тоңазытқыштың машинисі	2-3	284
192	Туннельші	2-3	276
193	Үйінді машинасының машинисі	3-7	102
194	Ферроқорытпа балқытушы	3-7	236
195	Ферроқорытпа бөлуші	3	240
196	Ферроқорытпа пештерінің көрікшісі	3-6	235
197	Ферроқорытпа тазартушы	2	240
198	Флюсовар	2-6	74
199	Формалық кокс өндірісінің аппаратшы	4-7	256
200	Фрезерлі-тазартқыш машиналарының машинисі	4-5	162
201	Химиялық өнімді құюшы	2-3	273
202	Хром күйдiретiн аппаратшы	4-5	232
203	Шағын тоннажды өндіріс аппаратшысы	2-5	252
204	Шахта пешінің газдаушысы	5-7	86
205	Шахта пешінің көрікшісі	5-7	93
206	Шахта пешінің су құбыршысы	4-5	83
207	Шикі бензолды алу аппаратшысы	2-6	246
208	Шикізат пен жартылай дайын өнімді тиеуші	2-4	280
209	Шикіқұрам тасымалдаушы	3	98
210	Шикіқұрамдаушы	1-3	76
211	Шикіқұрамды беруші машинист	1-4; 6	25
212	Шикіқұрамшы-дозалаушы	3	306
213	Шихта беруші жүйені басқару постының операторы	3	43
214	Шойынды десульфурациялау көрікшісі	4-6	89
215	Ыстық құбырларды престеуші	3-7	214
216	Ыстық металға таңба салушы	2-4	8
217	Ыстық металды жинаушы	1-3	72
218	Ыстық металды кесуші	2-5	55
219	Ыстық металды тасымалдаушы-машинист	2-5	24
220	Ыстық прокат станын басқару орнының операторы	3-7	164
221	Ыстық прокаттау орнағының біліктеушісі	4-7	164
222	Ыстықтай прокаттау станы білектеушісінің көмекшісі	1-5	146
223	Электр қожын қайта балқыту қондырғысының болат балқытушысы	5-6	173
224	Электр пеші болат балқытушысының көмекшісі	1-6	140
225	Электр пешінің болат балқытушысы	5-7	130
226	Электрқожды балқыту қондырғысының болат құюшысының көмекөмекшісі	3-4	129
227	Электрлік балқыту пешінің пультін басқарушы	1-2	55
228	Электровоздың сөндіру вагонының машинисі	3-6	270
229	Электролафеттің машинисі	2-4	285