Об утверждении профессионального стандарта "Текущий отцепочный ремонт вагонов ТР-1 и ТР-2"

Приказ Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 28 ноября 2013 года № 954. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 19 декабря 2013 года № 8982. Утратил силу приказом и.о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 25 февраля 2016 года № 224

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра по инвестициям и развитию РК от 25.02.2016 № 224 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года, ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт «Текущий отцепочный ремонт вагонов ТР-1 и ТР-2».
2. Департаменту кадровой и административной работы Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Хасенов Е.Е.) обеспечить:
1) в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
2) после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, официальное опубликование в средствах массовой информации, в том числе размещение его на интернет-ресурсе Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;
3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан, направление копии на официальное опубликование в информационно-правовую систему «Әділет» республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения «Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан»;
4) представление в Юридический департамент Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан сведений о государственной регистрации и о направлении на опубликование в средствах массовой информации в течение 5 рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр А. Жумагалиев

«СОГЛАСОВАН»:
И.о. Министра труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
___________ К. Абсаттаров
4 ноября 2013 года

Утвержден
приказом Министра транспорта и
коммуникаций
Республики Казахстан
от 28 ноября 2013 года № 954

Профессиональный стандарт
«Текущий отцепочный ремонт вагонов ТР-1 и ТР-2»

1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт «Текущий отцепочный ремонт вагонов ТР-1 и ТР-2» (далее - ПС) определяет в области профессиональной деятельности «Ремонт техническое обслуживание прочих видов транспортного оборудования» требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда и предназначен для:
1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;
2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;
3) регламентации требований для оценки компетенции работников при аттестации и сертификации персонала.
2. Основными пользователями ПС являются:
1) выпускники организаций образования, работники;
2) руководители организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;
3) специалисты, разрабатывающие государственные образовательные программы;
4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
3. На основе ПС разрабатываются квалификационные характеристики, должностные инструкции, типовые учебные программы, типовые учебные планы, корпоративные стандарты организаций.
4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:
1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;
2) квалификационный уровень - совокупность требований к компетенции работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;
3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;
4) средства труда – средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;
5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенции;
6) трудовая функция – составная часть вида трудовой деятельности, представляющая собой интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес–процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения;
7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенции для их выполнения;
8) единица профессионального стандарта – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;
9) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;
10) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;
11) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;
12) задача – совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;
13) отрасль – совокупность организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;
14) отраслевая рамка квалификаций (далее – ОРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;
15) национальная рамка квалификаций (далее - НРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;
16) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Паспорт ПС определяет следующее:
1) вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности):
Общий классификатор видов экономической деятельности (далее - ГК РК 03-2007) «3317 «Ремонт техническое обслуживание прочих видов транспортного оборудования»;
Перечень должностей (профессий) работников железнодорожного транспорта и квалификационных требований, предъявляемых к ним, утвержденный приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан № 424 от 20 сентября 2010 года;
2) основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности:
текущий отцепочный ремонт вагонов ТР-1 и ТР-2;
3) виды трудовой деятельности (профессии) по квалификационным уровням согласно приложению 1 к настоящему ПС.

3. Карточки видов трудовой деятельности (профессии)

Параграф 1 «Инструктор (по автотормозам и буксовому узлу)»

6. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень: по НРК – 5, по ОРК – 5;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01-2005): 2359 «Специалисты по обучению, не вошедшие в другие группы»;
3) возможные наименования должности (профессии): инструктор (по автотормозам и буксовому узлу);
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - обеспечение субъектом выполнения требований технологического процесса, направленных на обеспечение безопасности движения поездов и условий труда;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 1 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы инструктора (по автотормозам и буксовому узлу)» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2 «Мастер вагонного депо»

7. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень: по НРК – 5, по ОРК – 5;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01-2005): 1226 «Руководители специализированных (производственно-эксплуатационных) подразделений (служб) в организациях транспорта и связи, в материально-техническом снабжении и сбыте»;
3) возможные наименования должности (профессии): мастер вагонного депо;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - обеспечение субъектом выполнения требований технологического процесса, направленных на обеспечение безопасности движения поездов и условий труда;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 2 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы мастера вагонного депо» приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 3 «Машинист крана на железнодорожном ходу»

8. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:
1) квалификационный уровень: по НРК – 4, по ОРК – 4;
2) базовая группа по Государственному классификатору занятий Республики Казахстан (далее – ГК РК 01-2005): 8333 «Машинисты кранов, подъемников и другого погрузочно-разгрузочного оборудования»;
3) возможные наименования должности (профессии): машинист крана на железнодорожном ходу;
4) обобщенное описание выполняемой трудовой деятельности - проведение субъектом осмотра исправности всех механизмов, металлоконструкций и других частей крана;
5) возможные места работы, требования к профессиональному образованию и обучению работника, необходимость сертификатов, подтверждающих квалификацию, требования к практическому опыту работы, особые условия допуска к работе приведены в таблице 3 «Возможные места работы по профессии. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы машиниста крана на железнодорожном ходу» приложения 2 к настоящему ПС.

4. Перечень единиц ПС

9. Перечень единиц ПС приведен в таблицах 1 - 3 приложения 3 к настоящему ПС и содержит шифр и наименование единиц ПС.

5. Описание единиц ПС

10. Описание единиц ПС приведено в приложении 4 к настоящему ПС.

6. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего ПС

11. Организациями в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов выдаются сертификаты на основе настоящего ПС.
12. Виды сертификатов, выдаваемые на основе настоящего ПС, определяются в соответствии с перечнем единиц ПС, освоение которых необходимо для получения сертификата, предусмотренным в приложении 3 настоящего ПС.

7. Разработчики, лист согласования, экспертиза и регистрация ПС

13. Разработчиком ПС является Министерство транспорта и коммуникаций Республики Казахстан.
14. Лист согласования ПС приведен в приложении 5 к настоящему ПС.

Приложение 1
к Профессиональному стандарту
«Текущий отцепочный ремонт
вагонов ТР-1 и ТР-2»

Виды трудовой деятельности (профессии)
по квалификационным уровням

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно ГК РК 01-2005	Квалификационный уровень ОРК	Разряд по ЕТКС
1	Обеспечение выполнения требований технологического процесса, направленных на обеспечение безопасности движения поездов и условий труда	Инструктор (по автотормозам и буксовому узлу)	Инструктор	5	-
2	Обеспечение выполнения требований технологического процесса, направленных на обеспечение безопасности движения поездов и условий труда	Мастер вагонного депо	Мастер вагонного депо	5	-
3	Осмотр исправности всех механизмов, металлоконструкций и других частей крана	Машинист крана на железнодорожном ходу	Машинист крана на железнодорожном ходу	4	-

Примечание: ЕТКС – Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих.

Приложение 2
к Профессиональному стандарту
«Текущий отцепочный ремонт
вагонов ТР-1 и ТР-2»

Таблица 1

1. Возможные места работы по профессии.
Требования к условиям труда, образованию и опыту работы
инструктора (по автотормозам и буксовому узлу)

Возможные места работы по профессии (организации)	Пункт технического обслуживания
Вредные и опасные условия труда	-
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Допуск к работе: после медицинского освидетельствования
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
5	Высшее образование	не менее 2 лет

Таблица 2

2. Возможные места работы по профессии.
Требования к условиям труда, образованию и опыту работы мастера
вагонного депо

Возможные места работы по профессии (организации)	Пункт технического обслуживания
Вредные и опасные условия труда	-
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан Режим работы: в помещении и на открытом воздухе
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
5	Техническое и профессиональное образование с дополнительной профессиональной подготовкой	не менее 3 лет
	Высшее профессиональное (техническое) образование	Без предъявления требований к стажу

Таблица 3

3. Возможные места работы по профессии.
Требования к условиям труда, образованию и опыту работы
машиниста крана на железнодорожном ходу

Возможные места работы по профессии (организации)	Организации железнодорожного транспорта
Вредные и опасные условия труда	-
Особые условия допуска к работе	Медицинские ограничения: по законодательству Республики Казахстан. Допуск к работе: после медицинского освидетельствования, вводный инструктаж по охране труда, первичный инструктаж по охране труда на рабочем месте, а также противопожарный инструктаж
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
4	Техническое и профессиональное образование с дополнительной профессиональной подготовкой	Не менее 3-х лет
	Высшее профессиональное (техническое) образование	Без предъявления требований к стажу

Приложение 3
к Профессиональному стандарту
«Текущий отцепочный ремонт
вагонов ТР-1 и ТР-2»

Перечень единиц ПС

Таблица 1

1. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инструктор (по автотормозам и буксовому узлу)»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Обеспечение выполнения требований технологического процесса
Ф 2	Контроль содержания в эксплуатационных и ремонтных цехах имеющегося оборудования, мерительного и слесарного инструмента, наличие запаса вагонных деталей и материалов

Таблица 2

2. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Мастер вагонного депо»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
Ф 1	Обеспечение выполнения требований технологического процесса
Ф 2	Организация работ по повышению квалификации и обучению рабочих, обеспечение технического состояния эксплуатируемого оборудования

Таблица 3

3. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист крана на железнодорожном ходу»

Шифр	Наименование трудовой функции (единицы ПС)
Ф 1	Приемка крана на железнодорожном ходу
Ф 2	Управление краном на железнодорожном ходу
Ф 3	Обслуживание и уход за краном на железнодорожном ходу

Примечание: Ф – функция.

Приложение 4
к Профессиональному стандарту
«Текущий отцепочный ремонт
вагонов ТР-1 и ТР-2»

Описание единиц ПС

Таблица 1

1. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Инструктора (по автотормозам и буксовому узлу)»

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Грузовые вагоны	Журнал ВУ-68	З 1-1 Обеспечение соблюдения норм простоя грузовых вагонов под обработкой согласно графика технического обслуживания	Навыки анализа и принятия решений при соблюдении норм простоя грузовых вагонов под обработкой по графику технического обслуживания	Знание нормативных правовых актов, регламентирующих производственно-хозяйственную деятельность организации, технических требований, предъявляемых к вагонам при эксплуатации и ремонте, технической эксплуатации железных дорог Республики Казахстан, выполнения работ по сигнализации на железных дорогах Республики Казахстан, по движению поездов и маневровой работе на железных дорогах Республики Казахстан, по техническому обслуживанию вагонов в эксплуатации, по эксплуатации и ремонту вагонных букс с роликовыми подшипниками, по ремонту тормозного оборудования вагонов, по ремонту и обслуживанию автосцепного устройства подвижного состава железных дорог, по охране труда, технике безопасности, производственной санитарии и противопожарной защите
			З 1-2 Обеспечение безопасности условий труда рабочих, связанных с повышенной опасностью	Контроль и коррекция при обеспечении условий труда рабочих с повышенной опасностью. Навыки анализа и принятия решений для обеспечения безопасной работы
			З 1-3 Оказание помощи в повышении квалификации, организация обучения и подготовка рабочих, которым впервые предстоит работать зимой (первозимники)	Навыки анализа и принятия решений при организации обучения и подготовки рабочих (первозимников). Контроль и коррекция при организации повышении квалификации работников
			З 1-4 Контроль ведения журнала ВУ-68 в цехе ТОР	Навыки анализа, самоанализа при ведении журнала ВУ-68 в цехе ТОР
			З 1-5 Проведение технической учебы с работниками ПТО, ТОР, КП с выездом на линию	Контроль и коррекция при проведении технических занятий с работниками ПТО, ТОР, КП. Навыки анализа и принятия решений при организации технической учебы
			З 1-6 Проведение технических занятий и индивидуальных собеседований с практическим показом на вагонах и с использованием макетов, плакатов, наглядных пособий по вопросам эксплуатации и ремонта автосцепного и автотормозного оборудования, колесных пар и буксового узла вагонов	Навыки анализа и принятия решений при проведении технических занятий и индивидуальных собеседований по вопросам эксплуатации и ремонта автосцепного и автотормозного оборудования, колесных пар и буксового узла вагонов
Ф 2	Колесные пары и буксовые узлы, автотормозное и ударно-тяговое оборудование, вагоны	Акт ВУ-41	З 2-1 Проверка качества обслуживания колесных пар и буксового узла, автотормозного и ударно-тягового оборудования и соблюдения технологического процессов в цехах ТОР, ПТО и контрольных постов	Навыки принятия решений при проверке обслуживания колесных пар и буксового узла, автотормозного и ударно-тягового оборудования и соблюдения технологического процессов в цехах ТОР, ПТО и контрольных постов
			З 2-2 Анализ остановок поездов и отцепок на линии, осуществление оперативных мер по устранению недостатков	Навыки анализа остановок поездов и отцепок на линии. Навыки принятия решений при осуществлении оперативных мер по устранению недостатков
			З 2-3 Обеспечение правильности отцепки вагонов на ремонтные пути	Навыки принятия решений при обеспечении отцепки вагонов на ремонтные пути
			З 2-4 Участие в расследовании случаев неисправности колесных пар и буксового узла с составлением акта ВУ-41	Навыки принятия решений при расследовании случаев неисправности колесных пар и буксового узла. Навыки анализа в составлении акта ВУ-41
			З 2-5 Участие в расследовании случаев брака и оперативных разборах	Навыки анализа принятия решений при участии в расследовании случаев брака и оперативных разборах

Таблица 2

2. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Мастер вагонного депо»

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Вагоны, контейнеры, оборудования, материалы вагонов	Нормативные документы	З 1-1 Обеспечение соблюдения норм простоя грузовых вагонов под обработкой согласно графику техобслуживания	Навыки анализа и принятия решений при соблюдении норм простоя грузовых вагонов под обработкой по графику техобслуживания	Знание о методологии системного анализа способах принятия управленческих решений при эксплуатации и ремонте вагонов, расходе сырья, материалов, топлива и энергии при эксплуатации и ремонте вагонов, технической эксплуатации железных дорог Республики Казахстан, сигнализации на железных дорогах Республики Казахстан, движения поездов и маневровой работе на железных дорогах Республики Казахстан, техническом обслуживании вагонов в эксплуатации, эксплуатации и ремонте вагонных букс с роликовыми подшипниками, ремонте тормозного оборудования вагонов, ремонте и обслуживании автосцепного устройства подвижного состава железных дорог. Принятие управленческих решений при соблюдении норм охраны труда, техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты
			З 1-2 Обеспечение цеха и закрепленных контрольных постов запасными частями и материалами	Навыки самоанализа и принятия решений при обеспечении цеха и закрепленных контрольных постов запасными частями и материалами
			З 1-3 Обеспечение безопасных условий труда рабочих, связанных с повышенной опасностью	Контроль и коррекция при обеспечении условий труда рабочих с повышенной опасностью. Навыки анализа и принятия решений для обеспечения безопасной работы
			З 1-4 Обеспечение исправной эксплуатации имеющегося в парке оборудования, экономное расходование электроэнергии, смазки, твердого топлива	Контроль и коррекция при обеспечении исправной эксплуатации оборудования. Навыки анализа и принятия решений для экономного расходования материалов, электричества
			З 1-5 Контроль состояния противопожарной безопасности в подведомственных цехах	Контроль и коррекция за состоянием противопожарной безопасности в подведомственных цехах
			З 1-6 Участие в расследовании случаев браков и последующих оперативных разборах	Контроль и коррекция при проведении расследований случаев браков и последующих оперативных разборах
Ф 2	Оборудования, инструменты	Материалы по повышению квалификации	З 2-1 Составление заявки на материалы и запасные части, необходимые для ремонта вагонов	Навыки анализа и принятия решений при составлении заявок на материалы и запасные части, необходимые для ремонта вагонов
			З 2-2 Контроль технического состояния, содержания оборудования и энергетического хозяйства	Контроль и коррекция при соблюдении исправного технического состояния оборудования, энергетического хозяйства. Навыки анализа и принятия решений для создания условий их бесперебойной работы
			З 2-3 Контроль за проведением своевременной поверки мерительного инструмента в подведомственных цехах	Навыки анализа, самоанализа, принятия решений при поверке мерительного инструмента в подведомственных цехах
			З 2-4 Проведение технической учебы с работниками закрепленных КП	Контроль и коррекция при проведении технических занятий с работниками закрепленных КП. Навыки анализа и принятия решений при организации технической учебы
			З 2-5 Оказание помощи в повышении квалификации, организации обучения и подготовки рабочих которым впервые предстоит работать зимой (первозимники)	Навыки анализа и принятия решений при организации обучения и подготовки рабочих (первозимников). Контроль и коррекция при организации повышении квалификации работников

Таблица 3

2. Вид трудовой деятельности (профессии)
«Машинист крана на железнодорожном ходу»

Шифр	Предметы труда	Средства труда	Задачи	Умения и навыки	Знания
Ф 1	Кран, механизмы и металоконструкции	Набор инструментов, стрелы, канаты	З 1-1 Осмотр исправности всех механизмов, металлоконструкций и других частей крана, а также надежности железнодорожного пути на месте предстоящей работы	Конкретизация полученных заданий, постановка задач подчиненным, о7ценка результата работы механизмов крана, их крепления и тормоза, а также ходовую часть, тяговые и буферные устройства	Знания о подходах и принципах технических характеристик крана, металлоконструкций, элементов подвески стрелы и системы тормозов
			З 1-2 Совместно со стропальщиком проверить исправность съемных грузозахватных приспособлений и наличие на них клейм или бирок с указаниями грузоподъемности, дате испытания и номера	Навыки самоопределения и слаженности работы при проверке исправности грузозахватных приспособлений и наличие на них клейм или бирок с указаниями грузоподъемности, даты испытания и номера	Знания о подходах и принципах стреловых или грузовых канатов, механизмов подъема груза
			З 1-3 Опробовать все механизмы на холостом ходу	Навыки самоопределения и самонормирования при проверке механизмов на холостом ходу	Знания о подходах и принципах работы крана на железнодорожном ходу
Ф 2	Кран, механизмы и металоконструкции	Лыжи-отбойники, груз	З 2-1 Соблюдение скоростного режима и безопасного передвижения крана при движении и перемещениях грузов	Навыки вождения с определенной скоростью и безопасного передвижения крана при перемещениях груза	Знания о подходах, принципах и способах управления краном и скоростного режима
			З 2-2 Контроль снятия напряжения с контактной сети при выполнении работ с применением стреловых кранов, путеукладочных и рельсоукладочных кранов на электрифицированных участках постоянного и переменного тока	Навыки самоопределения и самонормирования. Конкретизирует полученные задания, ставит задачи подчиненным при выполнении работ с применением стреловых кранов, путеукладочных и рельсоукладочных кранов на электрифицированных участках постоянного и переменного тока	Знания о подходах, принципах и способах выполнения маневровых работ на железных дорогах. Знание нормативных актов, относящихся к кругу выполняемых работ
			З 2-3 Предварительное поднятие груза на высоту не более 200-300 мм по весу близкого к разрешенной грузоподъемности для данного вылета стрелы. Равномерная укладка и разборка груза	Навыки самоопределения и самонормирования при предварительном поднятии груза, укладке и разборке	Знания о подходах, принципах технических характеристик крана, металлоконструкций, элементов подвески стрелы и системы тормозов, стреловых или грузовых канатов, механизмы подъема груза
Ф 3	Кран, механизмы и металоконструкции	Смазка	З 3-1 Содержание в чистоте и исправности механизмов и оборудования крана. Своевременная смазка механизмов и канатов	Постановка задач подчиненным по содержанию в чистоте и исправности оборудования крана. Своевременное смазывание механизмов и канатов

Примечание: З – задача;
ПТО – пункт технического обслуживания;
ТОР – текущий отцепочный ремонт;
КП – контрольный пункт;
ВУ-41 – акт-рекламация на вагоны, узлы, агрегаты, не выдержавшие гарантийного срока после ремонта.

Приложение 5
к Профессиональному стандарту
«Текущий отцепочный ремонт
вагонов ТР-1 и ТР-2»

Лист согласования

Название организации	Дата согласования
Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Настоящий ПС зарегистрирован ________________________________________
Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № __________________
Письмо (протокол) № ___________ Дата ________________________________

"Вагондарды ағымдағы ағытып жөндеу АЖ-1 және АЖ-2" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2013 жылғы 28 қарашадағы № 954 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2013 жылы 19 желтоқсанда № 8982 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2016 жылғы 25 ақпандағы № 224 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Инвестициялар және даму министрінің м.а. 25.02.2016 № 224 бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 15 мамырдағы Еңбек кодексінің 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған «Вагондарды ағымдағы ағытып жөндеу АЖ-1 және АЖ-2» кәсіби стандарты бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Кадр және әкімшілік жұмыс департаменті (Е.Е. Хасенов):
1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркелуін;
2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, бұқаралық ақпараттар құралдарында ресми жариялануын, соның ішінде Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің интернет-ресурсында және Қазақстан Республикасы Мемлекеттік органдарының интранет-порталында орналастыруды;
3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде «Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы «Әділет» республикалық мемлекеттік кәсіпорнының ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға көшірмесін жіберуді;
4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін бес жұмыс күні ішінде мемлекеттік тіркеу туралы және бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауға жіберу туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр А. Жұмағалиев

«КЕЛІСІЛДІ»
Қазақстан Республикасының
Еңбек және халықты
қорғау министрінің
міндетін атқарушы
_____________ Қ. Әбсаттаров
2013 жылғы 4 қараша

Қазақстан Республикасы
Көлік және коммуникация министрінің
2013 жылғы «28» қарашадағы
№ 954 бұйрығымен
бекітілген

«Вагондарды ағымдағы ағытып жөндеу АЖ-1 және АЖ-2» кәсіби
стандарты

1. Жалпы бөлім

1. «Вагондарды ағымдағы ағытып жөндеу АЖ-1 және АЖ-2» кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) «Әр түрлі көлік жабдықтарына техникалық қызмет көрсету, жөндеу» кәсіби қызмет саласындағы біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды анықтайды және:
1) еңбек саласы мен кәсіби білім беру саласының өзара қарым-қатынасын реттеуге;
2) даярлау, біліктілікті арттыру және кәсіби қайта даярлау бағдарламаларын әзірлеу талаптарын регламенттеуге;
3) персоналды аттестаттау және сертификаттау кезінде жұмысшылардың құзыреттерін бағалау талаптарын регламенттеуге арналған.
2. КС негізгі пайдаланушылары:
1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлер;
2) ұйымдардың басшылары, ұйымдардың персоналын басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;
3) білім берудің мемлекеттік бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;
4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар болып табылады.
3. КС негізінде біліктілік сипаттамалары, лауазымдық нұсқаулықтар, ұйымдардың үлгілік оқыту бағдарламалары, үлгілік оқыту жоспарлары, ұжымдық стандарттар әзірленеді.
4. Осы КС мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) біліктілік – қызметкердің еңбек қызметінің белгілі бір түрі шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;
2) біліктілік деңгейі – күрделілігі, еңбек қызметтерінің стандартты еместігі, жауапкершілігі және дербестілігі параметрлері бойынша жүктелетін қызметкерлердің құзыретіне қойылатын талаптар жиынтығы;
3) еңбек заттары – белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-қимылы бағытталған зат;
4) еңбек құралдары – жұмысшының еңбек заттарын бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін пайдаланатын құралдар;
5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіктердің тұтас жиынымен құралған кәсіби қызмет саласының құрамдас бөлігі;
6) еңбек функциясы – бизнес-үдеріспен анықталатын және оларды орындауға қажетті құзыреттердің болуын болжамайтын еңбек қызметінің біріктірілген және дербес жиынтығын көрсететін еңбек қызметі түрлерінің бір бөлігі;
7) кәсіби қызмет саласы – жалпы интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;
8) кәсіби стандарттың бірлігі – осы қызмет түрі үшін тұтас, аяқталған, қатысымды дербес және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының ашық сипаттамасы тұратын кәсіби стандарттың құрылымдық элементі;
9) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы теориялық білім мен практикалық дағдылар кешенін білуді талап ететін еңбек қызметінің түрі;
10) құзыреттілік – еңбек қызметінде білімін, білігі және тәжірибесін қолдану қабілеті;
11) лауазым – лауазымдық уәкілеттіктер және лауазымдық міндеттер шеңберін жүктейтін жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;
12) міндет – нақты бір еңбек заттары мен құралдарын пайдалана отырып еңбек функциясын іске асырумен және нәтижеге қол жеткізумен байланысты іс-қимыл жиынтығы;
13) сала – өндіретін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ ұйымдар жиынтығы;
14) салалық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - СБШ) – салада танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;
15) ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - ҰБШ) – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;
16) функционалдық карта – сол немесе өзге де кәсіби қызмет саласы шеңберінде белгілі бір қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

2. КС паспорты

5. КС паспорты мынаны анықтайды:
1) экономикалық қызмет түрі (кәсіптік қызмет саласы):
Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші (бұдан әрі - 03-2007 ҚР МЖ) 33.17 «Әр түрлі көлік жабдықтарына техникалық қызмет көрсету, жөндеу»;
Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрі міндетін атқарушысының 2010 жылғы 20 қыркүйектегі № 424 бұйрығымен бекітілген теміржол көлігі қызметшілері лауазымдарының (кәсіптерінің) тізімі мен кәсіптік талаптары;
2) экономикалық қызмет түрінің (кәсіптік қызмет саласының) негізгі мақсаты:
АЖ-1 және АЖ-2 вагондарды ағымдағы жөндеу;
3) осы КС 1-қосымшасына сәйкес біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің) түрлері.

3. Еңбек қызмет түрлерінің (кәсіптің) карточкалары

1-параграф «Нұсқаушы (автотежеуіш пен букстік торап бойынша)»

6. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 5, СБШ бойынша – 5;
2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 2359 «Басқа топтарға кірмеген, оқыту бойынша мамандар»;
3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: нұсқаушы (автотежеуіш пен букстік торап бойынша);
4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы – поездар қозғалысы қауіпсіздігі мен еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге бағытталған технологиялық процесстерді, типтік және жергілікті талаптарды орындау;
5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Нұсқаушының (автотежеуіш пен букстік торап бойынша) еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 1-кестесінде келтірілген.

2-параграф «Вагон депосы шебері»

7. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 5, СБШ бойынша – 5;
2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 1226 «Материалды-техникалық жабдықтау мен өтімдеуде, көлік пен байланыс мекемелердегі арнайы (өндіру-пайдаланылатын) бөлімшелердің (қызмет) жетекшілері»;
3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: вагон депосының шебері;
4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы – поездар қозғалысы қауіпсіздігі мен еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге бағытталған технологиялық процесстер талаптарын орындау;
5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Вагон депосының шеберінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 2-кестесінде келтірілген.

3-параграф «Темір жол жүрісіндегі кран машинисті»

8. Еңбек қызмет түрінің (кәсіптің) карточкасы мынадан тұрады:
1) біліктілік деңгейі: ҰБШ бойынша – 5, СБШ бойынша – 5;
2) Қазақстан Республикасының кәсіптердің мемлекеттік жіктегіші (бұдан әрі - ҚР 01-2005 МЖ) бойынша базалық тобы: 1226 «Материалды-техникалық жабдықтау мен өтімдеуге, көлік пен байланыс мекемелердегі арнайы (өндіру-пайдаланылатын) бөлімшелердің (қызмет) жетекшілері»;
3) лауазымның (кәсіптің) ықтимал атаулары: теміржол жүрісіндегі кран машинисті;
4) атқарылатын еңбек қызметінің жиынтық сипаттамасы – кран механизмдері, металл құрылымдары және басқа да бөлшектерінің дұрыстығы тексерісін жүргізу;
5) ықтимал жұмыс орындары, жұмысшының кәсіби білімі мен оқуына қойылатын талаптар, біліктілікті растайтын сертификаттардың қажеттілігі, практикалық жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар, жұмысқа рұқсат берудің ерекше талаптары осы КС 2-қосымшасының «Кәсіп бойынша ықтимал жұмыс орындары. Теміржол жүрісіндегі кран машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар» деген 3-кестесінде келтірілген.

4. КС бірліктерінің тізімі

9. КС бірліктерінің тізімі осы КС 3-қосымшасының 1-3-кестелерінде келтірілген және шифр мен КС бірліктері атауларынан тұрады.

5. КС бірліктерінің сипаттамасы

10. КС бірліктерінің сипаттамасы осы КС 4-қосымшасының 1- 3-кестелерінде келтірілген.

6. Осы КС негізінде берілетін сертификаттардың түрлері

11. Осы КС негізінде мамандардың кәсіптік дайындығын бағалау және біліктілік сәйкестігін растау саласындағы ұйымдармен сертификаттар беріледі.
12. Осы КС негізінде берілетін сертификаттың түрлері сертификат алу үшін игеру қажет болатын осы КС 3-қосымшасында көзделген КС бірліктерінің тізіміне сәйкес анықталады.

7. КС әзірлеушілері, келісу парағы, сараптамасы және тіркеуі

13. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі болып табылады.
14. КС келісу парағы осы КС 5-қосымшасында келтірілген.

«Вагондарды ағымдағы ағытып
жөндеу АЖ-1 және АЖ-2»
кәсіби стандартына
1-қосымша

Біліктілік деңгейлері бойынша еңбек қызметінің (кәсіптің)
түрлері

№ р/с	Қызмет түрінің атауы	Еңбек нарығының үрдісі ескерілген кәсіп атауы	ҚР МЖ 01-2005 сәйкес кәсіп атауы	СБШ біліктілік деңгейлері	БТБА бойынша разряды
1	Поездар қозғалысы қауіпсіздігі мен еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге бағытталғын технологиялық процесстердің, типтік және жергілікті нқсқаулықтардың орындалуын қамтамасыз ету	Нұсқаушы (автотежеуіш пен букстік торап бойынша)	Нұсқаушы	5	-
2	Поездар қозғалысы қауіпсіздігі мен еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге бағытталғын технологиялық процесстердің, типтік және жергілікті нқсқаулықтардың орындалуын қамтамасыз ету	Вагон депо шебері	Вагон депо щебері	5	-
3	Кранның басқа бөлшектері мен металлқұрылымдар, барлық механизмдердің дұрыстығын қарау	Теміржол жүрісіндегі кран машинисті	Теміржол жүрісіндегі кран машинисті	4	-

Ескертпе. БТБА – Қазақстан Республикасы жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы.

«Вагондарды ағымдағы ағытып
жөндеу АЖ-1 және АЖ-2»
кәсіби стандартына
2-қосымша

1-кесте

1. Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Нұсқаушының
(автотежеуіш пен букстік торап бойынша) еңбек жағдайына, білімі
және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін жұмыс орындары (ұйымдар)	Техникалық қызмет көрсету бекеті
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	-
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының Заңнамасы бойынша Жұмысқа рұқсат: медициналық куәландырылғаннан кейін
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім алу және оқыту деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
5	Жоғары білім	2 жылдан кем емес

2-кесте

2. Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Вагон депосы
шеберінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін жұмыс орындары (ұйымдар)	Техникалық қызмет көрсету бекеті
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	-
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының Заңнамасы бойынша. Жұмысқа рұқсат: ғимарат ішіндегі және ашық аспан аясында
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім алу және оқыту деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
5	Қосымша кәсіптік білім дайындығымен техникалық және кәсіптік білім	Кемінде 3 жыл
	Жоғарғы кәсіптік (техникалық) білім	Жұмыс өтіліне талап қойылмайды

3-кесте

3. Кәсібі бойынша ықтимал жұмыс орындары. Темір жол жүрісіндегі
кран машинистінің еңбек жағдайына, білімі және жұмыс
тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін жұмыс орындары (ұйымдар)	Теміржол көлігін ұйымдары
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары	-
Жұмысқа рұқсат берудің ерекше жағдайлары	Медициналық шектеулер: Қазақстан Республикасының Заңнамасы бойынша Жұмысқа рұқсат: медициналық куәландырылғаннан кейін, еңбек қорғау бойынша кіріспе талап, жұмыс орнындағы еңбек қорғау бойынша алғашқы талап, және де өртке қарсы талаптар
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім алу және оқыту деңгейі	Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4	Қосымша кәсіптік дайындығы бар техникалық және кәсіптік білім	Кемінде 3 жыл
	Жоғарғы кәсіптік (техникалық) білім	Жұмыс өтіліне талап қойылмайды

«Вагондарды ағымдағы ағытып
жөндеу АЖ-1 және АЖ-2»
кәсіби стандартына
3-қосымша

КС бірліктерінің тізімі

1-кесте

1. «Нұсқаушының (автотежеуіш пен букстік торап бойынша)» еңбек
қызметінің (кәсіптің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Технологиялық процесстердің талаптары, типтік және жергілікті талаптардың орындалуын қамтамасыз ету
2 Ф	Вагонның қосымша бөлшектер мен материалдардың болуы, пайдалану және жөндеу цехтерінде слесарлы және өлшеуіш құрал-саймандар, жабдықтарды күтуді бақылау

2-кесте

2. «Вагон депосы шеберінің» еңбек қызметінің (кәсіптің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Технологиялық процесстердің талаптары, типтік және жергілікті талаптардың орындалуын қамтамасыз ету
2 Ф	Жұмысшылардың біліктілігі мен білімін арттыру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру, пайдаланылатын жабдықтардың техникалық жағдайын қамтамасыз ету

3-кесте

3. «Темір жол жүрісіндегі кран машинистінің» еңбек қызметінің
(кәсіптің) түрі

Шифр	Еңбек функциясының (кәсіби стандарт бірлігінің) атауы
1 Ф	Теміржол жүрісіндегі кранды қабылдау
2 Ф	Теміржол жүрісіндегі кранды басқару
3 Ф	Теміржол жүрісіндегі кранды күту және қызмет көрсету

Ескертпе: Ф – функция.

«Вагондарды ағымдағы ағытып
жөндеу АЖ-1 және АЖ-2»
кәсіби стандартына
4-қосымша

КС бірліктерінің сипаттамасы

1-кесте

1. СБШ 5-деңгейіндегі «Нұсқаушы (автотежеуіш пен букстік торап
бойынша)» еңбек қызметінің (кәсібінің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
1 Ф	Жүк вагондар	ВУ-68 журналы	1-1 М Техникалық қызмет көрсету графигіне сәйкес жасалған жүк вагондарының тұруы нормаларын ұстануды қамтамасыз ету	Жөндеудегі жүк вагондарының техникалық қызмет көрсету кестесіне сәйкес бос болу нормасының орындалуы кезінде талдау және шешімдер қабылдау дағдысы	Вагондарға пайдалану кезінде және жөндеу кезінде қойылатын техникалық талаптар. Вагондарды пайдалану және жөндеу кезінде шикізат, материалдар, отын және энергияны жұмсау нормативтері. Қазақстан Республикасының теміржол көлігі жұмысшыларының тәртібі туралы білім. Теміржолын техникалық пайдалану. Теміржолындағы дабыл жүйесі туралы нұсқамалық. Теміржолындағы поездар қозғалысы мен маневрлік жұмыстар туралы талаптар. Вагондарды пайдалану кезінде техникалық қызмет көрсету туралы нұсқамалық ЦВ-ЦЛ-408. Дөңгелекті мойынтіректі вагон буксін пайдалану және жөндеу бойынша Нұсқамалық кеңестер 3-ЦВРК. Вагонның тежегіш құрылғысын жөндеу туралы жалпы басшылық 732-2009 ПКБ ЦВ. Теміржолдың жылжымалы құрамының автотіркегіш құрылғысын жөндеу және қызмет көрсету туралы нұсқамалық. Жоғарғы органдардың қаулылары, жарлықтары, бұйрықтары және басқа да өз міндеттері шеңберіндегі әдістемелік және нормативтік материалдар. Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздік нормалары
			1-2 М.Жоғары қауіптілікпен байланысты жұмысшылардың еңбек шарттарының қауіпсіздікпен қамтамасыз ету	Жоғары қауіптегі жұмысшыларға қауіпсіз еңбек жағдайын қамтамасыз етуді бақылау және түзету. Қауіпсіз жұмыспен қамтамасыз ету үшін талдау жүргізу және шешімдер қабылдау дағдысы
			1-3 М Біліктілікті көтеруге көмек көрсету, оқуды ұйымдастыру және қыста бірінші рет жұмыс істейтін жұмысшыларды дайындау (алғашқы қыс мезгілінде)	Жұмысшылармен оқуды ұйымдастыруға және бірінші рет жұмыс жасайтын жұмысшыларды дайындауда талдау жүргізу және шешімдер қабылдау. Жұмысшылардың біліктілігін арттыруды ұйымдастыруды бақылау және түзету
			1-4 М ААЖ цехтеріндегі ВУ-68 журналын жүргізуді бақылау	ААЖ цехтарында ВУ-68 журналының жүргізілуін талдау және өзіндік талдау дағдысы
			1-5 М Жолға шығып, ТҚҚБ, ААЖ, КЖ жұмысшыларына техникалық оқыту жүргізу	ТҚҚБ, ААЖ, ББ жұмысшыларымен техникалық оқу жүргізуді бақылау және түзету. Техникалық оқу жүргізу бойынша шешімдер қабылдау дағдысы
			1-6 М Вагондардың доңғалақты булар және тығылып қалу тораптары, автотежегіш пен автоағытқыш жабдықтарды жөндеу және пайдалану сұрақтары бойынша көрнекі құралдар, плакаттар, макеттерді пайдаланып және практикалық көрсетім арқылы жекеленген сұхбаттасу мен техникалық сабақтарды жүргізу	Вагондағы автотіркесті, автотежегішті жабдықтарға, дөңгелек жұбына және букстік түйіндерге қатысты вагондарда техникалық оқулар және жеке сұхбаттар жүргізуді талдау және шешімдер қабылдау дағдысы
2 Ф	Доңғалақты булар және тығылып қалу тораптары, автотежегіш және соққылы-күш жабдықтары, вагондар	ВУ-41 актісі	2-1 М Доңғалақты булар және тығылып қалу тораптары, автотежегіш және соққылы-күш жабдықтарымен қызмет көрсету сапасын тексеру және ААЖ, ТҚКБ цехтеріндегі және бақылау бекеттеріндегі технологиялық процесстерді ұстану	ТҚҚБ, ААЖ, ББ цехтарында дөңгелек жұбы, букстік түйіндер, автотежегішті және соққыш-тартымдық құрылғыларды күтуді және технологиялық процесстердің сақталуын тексеру кезінде шешімдер қабылдау дағдысы
			2-2 М Ақаулықтарды жою бойынша оперативті шараларын іске асыру, жолдардағы поездарды ағыту және тоқтатуды талдау	Жолдағы поездардың тоқтауын және ағытылуын талдау дағдысы. Кемшіліктерді жоюдың оперативтік шараларын жүргізу кезінде шешімдер қабылдау
			2-3 М Жөндеу жолына вагондарды дұрыс ағытуды қамтамасыз ету	Вагондардың жөндеу жолдарында ағытуын қамтамасыз ету кезінде шешімдер қабылдау дағдысы
			2-4 М ВУ-41 актісін құрастырумен доңғалақты булар және тығылып қалу тораптардың ақаулықтары бар жағдайларды зерттеуге қатысу	Дөңгелек жұбы мен букстік түйіндер жарамсыздығы жағдайларын тексеру кезінде шешімдер қабылдау дағдысы ВУ-41 актісін құрастыру кезінде талдау дағдылары
			2 5 М Оперативті талдау және жарамсыздық жағдайларын зерттеуге қатысу	Ақауларды тексеруге және оперативтік таратуға қатысу кезінде шешімдер қабылдауды талдау дағдысы

2-кесте

2. СБШ 5-деңгейіндегі «Вагон депосы шеберінің» еңбек қызметінің
(кәсіптің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
1 Ф	Вагондар, контейнерлер, жабдықтар, вагон материалдары	Нормативтік құжаттар	1-1 М Жүк вагондарының жөндеу кезінде бос болуының сақталуын техникалық қызмет көрсету кестесіне сәйкес қадағалау	Жүк вагондарының жөндеу кезінде бос болуының сақталуын техникалық қызмет көрсету кестесіне сәйкес қадағалау кезінде талдау және шешімдер қабылдау дағдысы	Вагондарға пайдалану кезінде және жөндеу кезінде қойылатын техникалық талаптар. Вагондарды пайдалану және жөндеу кезінде шикізат, материалдар, отын және энергияны жұмсау нормативтері. Теміржол көлігі жұмысшыларының тәртібі туралы білім. Теміржолын техникалық пайдалану. Теміржолындағы дабыл жүйесі туралы. Теміржолындағы поездар қозғалысы мен маневрлік жұмыстар туралы талаптар. Вагондарды пайдалану кезінде техникалық қызмет көрсету туралы нұсқамалық ЦВ-ЦЛ-408. Дөңгелекті мойынтіректі вагон буксін пайдалану және жөндеу бойынша Нұсқамалық кеңестер 3-ЦВРК. Вагонның тежегіш құрылғысын жөндеу туралы жалпы басшылық 732-2009 ПКБ ЦВ. Теміржолдың жылжымалы құрамының автотіркегіш құрылғысын жөндеу және қызмет көрсету туралы нұсқамалық. Жоғарғы органдардың қаулылары, жарлықтары, бұйрықтары және басқа да өз міндеттері шеңберіндегі әдістемелік және нормативтік материалдар. Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздік нормалары
			1-2 М Цех және бекітілген бақылау бекетін қосалқы бөлшектер және материалдармен қамтамасыз ету	Цех және бекітілген бақылау бекетін қосалқы бөлшектер және материалдармен қамтамасыз ету кезінде өзіндік талдау және шешімдер қабылдау дағдысы
			1-3 М Жоғары қауіппен байланысты жұмысшыларға қауіпсіз еңбек жағдайларын ұйымдастыру	Жоғары қауіппен байланысты жұмысшыларға еңбек жағдайларын қамтамасыз ету кезінде бақылау және түзету. Қауіпсіз жұмыспен қамтамасыз ету үшін талдау және шешімдер қабылдау
			1-4 М Парктегі жабдықтардың дұрыс пайдаланылуын қамтамасыз ету, электр энергиясын, майды, қатты отынды үнемдеп жұмсау	Жабдықтардың дұрыс пайдаланылуын қамтамасыз ету кезінде бақылау және түзету. Электр қуатын, материалдарды үнемдеп жұмсау үшін талдау және шешімдер қабылдау дағдысы
			1-5 М Бағынышты цехтарда өртке қарсы қауіпсіздік жағдайын бақылау	Бағынышты цехтарда өртке қарсы қауіпсіздік жағдайын бақылау және түзету
			1-6 М Ақаулардың себебін тергеуге және оперативтік сұрыптауға қатысу	Ақаулардың себебін тергеу және кезекті оперативтік сұрыптау кезінде бақылау және түзету
2 Ф	Жабдықтар, құралдар	Біліктілікті арттыру бойынша материалдар	2-1 М Вагондарды жөндеуге қажет материалдар мен қосалқы бөлшектерге сұраным жазу	Вагондарды жөндеуге қажет материалдар мен қосалқы бөлшектерге сұраным жазу кезінде талдау және шешімдер қабылдау
			2-2 М Жабдық пен энергетикалық шаруашылықтың техникалық жағдайын, құрылымын қадағалау	Жабдық пен энергетикалық шаруашылықтың техникалық жағдайын сақтау кезінде талдау және түзету. Олардың үзіліссіз жұмыс жасауына жағдай жасау үшін талдау және шешімдер қабылдау дағдысы
			2-3 М Бағынышты цехтардағы өлшеу құралдарының мерзімді тексерілуін бақылау	Бағынышты цехтардағы өлшеу құралдарын тексеру кезінде талдау, өзіндік талдау, шешімдер қабылдау
			2-4 М Бақылау бекеттеріне бекітілген жұмысшылармен техникалық оқу жүргізу	Бақылау бекеттеріне бекітілген жұмысшылармен техникалық оқу жүргізу кезінде бақылау және шешімдер қабылдау Техникалық оқуды ұйымдастыру кезінде талдау және шешімдер қабылдау дағдысы
			2-5 М Жұмысшылардың біліктілігін арттыруға, оқуды ұйымдастыруға және қыс мезгілінде бірінші рет жұмыс жасайтын жұмысшыларды дайындауға көмек көрсету	Жұмысшылар оқуын ұйымдастыруда және (қыс мезгілі жұмысына) дайындауда талдау және шешімдер қабылдау дағдысы. Жұмысшылардың біліктілігін арттыруды ұйымдастыруда бақылау және түзету

3-кесте

3. СБШ 4-деңгейіндегі «Темір жол жүрісіндегі кран машинистінің»
еңбек қызметінің (кәсіптің) түрі

Шифр	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер	Шеберлігі және дағдылары	Білімі
1 Ф	Кран, механизмдер мен темір құрылымдар	Құрал- саймандар жиынтығы, стрела канаттар	1-1 М Механизмдер мен темір құрылымдар, кранның басқа бөліктерінің дұрыстығын, және де алдағы болатын жұмыс орнындағы теміржолдың дәйектілігін қарау	Алынған тапсырмаларды нақтылау, бағыныштыларға міндет қою,кран механизмдері, олардың бекіткіш және тежегіш, және де жүріс бөлігі, жүк және буферлік құрылғылар жұмысына баға беру	Жақындаулар және кран, темір құрылымдары, стреланың ілмек элементтері мен тежегіш жүйелерінің техникалық сипаттамалары принциптері туралы білім
			1-2 М Номерлер мен сынақ күні, жүк көтергіштігі көрсетілген биркалар немесе таңбалары оларда бар болуы және алынбалы жүк тартқыш құралдардың дұрыстығын жүк артатындармен бірге тексеру	Номерлер мен сынақ күні, жүк көтергіштігі көрсетілген биркалар немесе таңбалары оларда бар болуы және алынбалы жүк тартқыш құралдардың дұрыстығын жүк артатындармен бірге тексеру кезінде өзіндік анықтау дағдылары мен жұмыстың реттелгендігі	Жақындаулар және жүк көтеру механизмдері, стрелалық немесе жүк канаттардың принциптері туралы білім
			1-3 М Бос жүрістегі барлық механизмдерді байқап көру	Бос жүрістегі барлық механизмдерді байқап көру кезінде өзіндік анықтау және өзіндік нормалау дағдылары	Жақындаулар және теміржол жүрісіндегі кранның жұмыс істеу принциптері туралы білім
2 Ф	Кран, механизмдер мен темір құрылымдар	Құлатушы-шаңғылар, жүк	2-1 М Жүктерді орын ауыстыру және қозғалысы кезінде кранның қауіпсіз қозғалысын және жылдамдық режимін ұстану	Жүктерді орын ауыстыру кезіндегі кранның қауіпсіз қозғалысы мен анықталған жылдамдықпен жүргізу дағдылары	Жақындаулар, принциптер және жылдамдық режимі мен кранды басқару тәсілдері туралы білім
			2-2 М Тұрақты және айнымалы ток бөліктерінде электрлендірілген рельс төсегіш және жол төсегіш крандар, стрела крандарды қолдана жұмыстарды орындау кезінде іргелес жүйедегі кернеуді алып тастауды бақылау	Өзіндік анықтау және өзіндік нормалау дағдылары. Алынған тапсырмаларды нақтылау, тұрақты және айнымалы ток бөліктерінде электрлендірілген рельс төсегіш және жол төсегіш крандар, стрела крандарды қолдана жұмыстарды орындау кезінде бағыныштыларға міндеттер қою	Жақындаулар, принциптер және теміржолдағы маневрлік жұмыстарды орындау тәсілдері туралы білім.Орындалып жатқан жұмыс аясына қатысты нормативті актілер туралы білім
			2-3 М Берілген стрела шығу үшін жүк көтергіштігі рұқсат етілгенге жуық салмағы бойынша кемінде 200-300 мм биіктікке жүкті алдын ала көтеру. Бірқалыпты төсеу және жүкті бөлшектеу	Жүкті алдын ала көтеру, төсеу және бөлшектеу кезінде өзіндік анықтау және өзіндік нормалау дағдылары	Жақындаулар және кран, темір құрылымдары, стреланың ілмек элементтері мен тежегіш жүйелерінің техникалық сипаттамалары принциптері туралы білім
3 Ф	Кран, механизмдер мен темір құрылымдар	Майлау, құжат айналым	3-1 М Кран жабдықтары мен механизмдеріне дұрыс күйде және тазалықта сақтау. Механизмдер мен канаттарды уақтылы майлау	Кран жабдықтары мен механизмдеріне дұрыс күйде және тазалықта сақтау бойынша бағыныштыларға міндет қою. Механизмдер мен канаттарды уақтылы майлау

Ескерту: М – мақсат;
ТҚКБ – техникалық қызмет көрсету бекеті;
ААЖ – ағымдағы ағытып жөндеу;
ББ – бақылау бекеті.

«Вагондарды ағымдағы ағытып
жөндеу АЖ-1 және АЖ-2»
кәсіби стандартына
5-қосымша

Келісу парағы

Ұйым атауы	Келісу күні
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Осы КС ____________________________________________________ тіркелді.
Кәсіби стандарттардың реестріне №__________________________ тіркелді.
Хат (хаттама) № ___________ Күні__________________