Об утверждении профессионального стандарта "Производство асбестовых технических изделий"

Приказ исполняющего обязанности Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 6 января 2014 года № 2. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 15 мая 2014 года № 9428. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 марта 2016 года № 308

Сноска. Утратил силу приказом Министра по инвестициям и развитию РК от 30.03.2016 № 308 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт «Производство асбестовых технических изделий».
2. Комитету промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Касымбеков Б.А.) в установленном законодательством порядке обеспечить:
1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе «Әділет»;
3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности
Министра индустрии и
новых технологий
Республики Казахстан А. Рау

«СОГЛАСОВАН»:
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
___________ Т. Дуйсенова
7 апреля 2014 года

Утвержден
приказом исполняющего обязанности
Министра индустрии и
новых технологий
Республики Казахстан
от 6 января 2014 года № 2

Профессиональный стандарт
«Производство асбестовых технических изделий»

1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт «Производство асбестовых технических изделий» (далее – ПС) определяет в области профессиональной деятельности «Строительная индустрия» требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда и предназначен для:
1) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;
2) решения широкого круга задач в области управления персоналом;
3) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;
4) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
2. Основными пользователями ПС являются:
1) выпускники организаций образования, работники, желающие подтвердить или повысить квалификацию;
2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты - подразделений управления персоналом организаций;
3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;
4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.
3. На основе ПС разрабатываются внутренние стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.
4. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:
1) национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;
2) отраслевая рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней признаваемых в отрасли;
3) отрасль – структурная часть системы профессиональной деятельности, предприятия и организации которой имеют общую цель создания продукции одного типа;
4) область профессиональной деятельности – часть деятельности отрасли, предполагающая реализацию основной и вспомогательных функций. Вспомогательные функции разделяются на подготовительные и заключительные;
5) вид деятельности – конкретная часть области профессиональной деятельности, предполагающая реализацию основной и вспомогательных функций. Вспомогательные функции вида деятельности также разделяются на подготовительные и заключительные. Каждому виду деятельности присущи определенные предметы и средства труда;
6) профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации и компетентности, к содержанию, качеству и условиям труда;
7) профессия – позиция в системе деятельности, название которой определяется основной функцией области или вида профессиональной деятельности, предметами и средствами труда;
8) должность – функциональное место в реальной системе деятельности, административной иерархии, название которого определяется совокупностью устанавливаемых типовых задач, прав и обязанностей;
9) компетенции – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;
10) способность – характеристика функционального поведения человека, соответствующего требованиям профессии с акцентами на степень самостоятельности, ответственности и сложности выполняемых задач;
11) функция – нормативное требование к процессу деятельности работника;
12) задача – нормативное описание способа реализации функции с использованием конкретных предметов и средств труд;
13) функциональная карта – структурированное описание функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности;
14) единица профессионального стандарта – структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;
15) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;
16) квалификационный уровень – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;
17) средства труда – средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;
18) полуфабрикат – продукт, подлежащий дальнейшей переработке;
19) готовый продукт – конечный продукт готовый к использованию.
5. В настоящем профессиональном стандарте используются следующие сокращения:
АТИ – асбестовые технические изделия;
ПД – профессиональная деятельность;
ВД – вид деятельности;
ПС – профессиональный стандарт;
НРК – национальная рамка квалификаций;
ОРК – отраслевая рамка квалификаций;
ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих РК.

2. Паспорт ПС

6. Вид экономической деятельности: 23. Производство прочей неметаллической минеральной продукции.
7. Область профессиональной деятельности: производство асбестовых технических изделий.
8. Основная цель профессиональной деятельности: производство и обеспечение потребностей строительной отрасли асбестотехническими изделиями.
9. Виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в приложении 1 к настоящему ПС.

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)

Параграф 1. Заготовщик асбестовых технических изделий

10. Квалификационный уровень по ОРК – 2-4.
11. Возможные варианты профессий: заготовщик асбестовых технических изделий.
12. Профессия «Заготовщик асбестовых технических изделий» обязывает работника знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: подбора и подготовки сырья, настройки технологического оборудования.
13. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 2 к настоящему профессиональному стандарту.
14. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы заготовщика асбестовых технических изделий приведены в таблице 2 Приложения 2 к настоящему профессиональному стандарту.
15. Перечень единиц профессионального стандарта указан в таблице 3 Приложения 2 к настоящему профессиональному стандарту.
16. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые заготовщиком асбестовых технических изделий, приведена в таблице 4 Приложения 2 к настоящему профессиональному стандарту.
17. Требования к компетенциям заготовщика асбестовых технических изделий указаны в таблицах 5, 6 и 7 Приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2. Заготовщик асбестовой смески

18. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.
19. Возможные варианты профессий: заготовщик асбестовой смески.
20. Профессия «Заготовщик асбестовой смески» обязывает работника знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: получения эмульсированной смески в соответствии с установленной рецептурой.
21. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 3 к настоящему профессиональному стандарту.
22. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы заготовщик асбестовой смески приведены в таблице 2 Приложения 3 к настоящему профессиональному стандарту.
23. Перечень единиц профессионального стандарта указан в таблице 3 Приложения 3 к настоящему профессиональному стандарту.
24. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые заготовщиком асбестовой смески, приведена в таблице 4 Приложения 3 к настоящему профессиональному стандарту.
25. Требования к компетенциям заготовщика асбестовой смески указаны в таблицах 5 и 6 Приложения 3 к настоящему ПС.

Параграф 3. Брикетировщик формовочной массы

26. Квалификационный уровень по ОРК – 3-4.
27. Возможные варианты должностей: брикетировщик формовочной массы.
28. Профессия «Брикетировщик формовочной массы» обязывает работника знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: изготовления, проверки калибра и веса брикетов.
29. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 4 к настоящему профессиональному стандарту.
30. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы брикетировщик формовочной массы в таблице 2 Приложения 4 к настоящему профессиональному стандарту.
31. Перечень единиц профессионального стандарта указан в таблице 3 Приложения 4 к настоящему профессиональному стандарту.
32. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые брикетировщиком формовочной массы, приведена в таблице 4 Приложения 4 к настоящему профессиональному стандарту.
33. Требования к компетенциям брикетировщика формовочной массы указаны в таблицах 5 и 6 Приложения 4 к настоящему ПС.

Параграф 4. Прессовщик горячего формования

34. Квалификационный уровень по ОРК – 3-4.
35. Возможные варианты должностей: формовщик горячего формования.
36. Профессия «Прессовщик горячего формования» обязывает работника знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции; наблюдение за режимом вулканизации-бакелизации, давлением пара и сжатого воздуха по показаниям контрольно-измерительных приборов.
37. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 5 к настоящему профессиональному стандарту.
38. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы прессовщика горячего формования приведены в таблице 2 Приложения 5 к настоящему профессиональному стандарту.
39. Перечень единиц профессионального стандарта указан в таблице 3 Приложения 5 к настоящему профессиональному стандарту.
40. Функциональная карта, описывающая единицы профессионального стандарта и трудовые действия, выполняемые прессовщиком горячего формования, приведена в таблице 4 Приложения 5 к настоящему профессиональному стандарту.
41. Требования к компетенциям прессовщика горячего формования указаны в таблицах 5 и 6 Приложения 5 к настоящему ПС.

4. Разработчик профессионального стандарта

42. Разработчиком ПС является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.
43. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 6 к настоящему ПС.

Приложение 1
к профессиональному
стандарту «Производство
асбестовых технических изделий»

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий ГК РК 01-2005	Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации
1	Изготовление на специальных станках, в прессах или вручную заготовок сырых тканых или прессованных лент и других асбестовых технических изделий несложной конфигурации. Стыковка и калибровка заготовок. Подбор ленты по назначению заготовок.	Заготовщик асбестовых технических изделий	Заготовщик асбестовых технических изделий	2-4
2	Приготовление асбестовой смески для ровницы, пухшнура или чесаной ленточки из асбеста, хлопка и отходов в заданной пропорции. Загрузка тележек смеской, взвешивание, подвозка к бункерам самовесов.	Заготовщик асбестовой смески	Заготовщик асбестовой смески	2-3
3	Изготовление из асбестовой формовочной массы вальцованной ленты, тормозных накладок и брикетов на вальцбрикетной машине или червячных прессах однотипных конструкций. Заправка вальцованной ленты с приемного барабана под вырубной пресс, резка ее на накладки заданных размеров. Проверка исправности, чистка и подналадка оборудования. Укладка брикетов и подача их на дальнейшую обработку.	Брикетировщик формовочной массы	Брикетировщик формовочной массы	3-4
4	Прессование-бакелизация или вулканизация различных тканых или формованных заготовок асбестовых технических изделий на гидропрессах в съемных или несъемных многогнездных пресс-формах с электрическим или паровым обогревом. Регулирование режима вулканизации-бакелизации, давления пара и сжатого воздуха по показаниям контрольно-измерительных приборов.	Прессовщик горячего формования	Прессовщик горячего формования	3-4

Приложение 2
к профессиональному
стандарту «Производство
асбестовых технических изделий»

Заготовщик асбестовых технических изделий

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан ГК РК 01-2005
Базовая группа	8284 - Заготовщик асбестовых технических изделий
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 36 Раздел «Производство асбестовых технических изделий» (Приказ Министра труда и социальной защиты населения РК от 27 февраля 2013 года № 81-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 7 марта 2013 года № 8362)
Профессия по ЕТКС	Заготовщик асбестовых технических изделий (2-4 разряд)
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3
4	4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии	Предприятия по производству асбестовых технических изделий
Вредные и опасные условия труда	4 класс опасности (ГОСТ 12.1.007-76*) Система стандартов безопасности труда вредные вещества классификация и общие требования безопасности
Особые условия допуска к работе	Работающие с асбестом, должны обеспечиваться средствами индивидуальной защиты, от воздействия опасных и вредных производственных факторов, в соответствии с Типовыми отраслевыми нормами бесплатной выдачи рабочим и служащим специальной одежды, специальной обуви и других средств индивидуальной защиты». Согласно приказу МЧС РК от 29.12.2008 г. № 219: - вводный инструктаж - при приеме на работу, переводе на работу по другой профессии; - внеочередной - при изменении технологии работ, при переводе на другой участок работы, при нарушении правил безопасного выполнения работ - по требованию лица производственного контроля или Государственного инспектора; - периодический - раз в полгода.
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
2	Профессиональная подготовка	Не требуется
3	Профессиональная подготовка	Опыт работы 1 год на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня, практический опыт.	3 года на 3 уровне ОРК

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции
заготовщика асбестовых технических изделий

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Подготовка рабочего места, проверка работоспособности применяемого оборудования
2	Подбор асбестовой ленты по назначению заготовок, раскатка на столе прорезиненной асбестовой и неасбестовой ткани или суровой асбестовой тканой ленты, обеспечение бесперебойной работы катальной машины и агрегата для одновременного растаскивания прорезиненной ткани, смотки подкладки и разрыва ткани на полосы.
3	Проверка точности изготовления и сдача изделий на дальнейшую обработку, чистка, смазка, проверка исправности и наладка катальной машины и агрегата.

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых заготовщиком асбестовых
технических изделий

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи
1	Сырье в виде прорезиненной асбестовой и неасбестовой ткани или суровой асбестовой тканой ленты	Специальные станки, катальная машина, стол для раскроя ткани или ленты, резательный станок	1. Подбор и подготовка сырья, настройка технологического оборудования
2	Шаблоны заготовок, резиновый клей, графит		2. Получение заготовки в соответствии с размером и конфигурацией асбестовых технических изделий
3	Готовые асбестотехнические изделия		3. Проверка качества готовой продукции

Таблица 5. Требования к компетенциям заготовщика асбестовых
технических изделий 2-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Определять свойства и классифицировать сырьевые материалы, применяемые в производстве АТИ, по составу назначению и способу приготовления	Размеры лент для каждого вида изделия; порядок раскроя, дублировки и стыковки
2 – 1		Пользоваться применяемым технологическим оборудованием	Технологический процесс изготовления различных изделий из тканых и прессованных лент устройство применяемого оборудования и приспособлений.
3 - 1		Чистка, смазка и наладка применяемого оборудования	Требования, предъявляемые к качеству готовых изделий

Таблица 6. Требования к компетенциям заготовщика асбестовых
технических изделий 3-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Основные виды, свойства, сортов асбеста, характеристики резиновых смесей и тканей; ассортимент, конфигурацию заготовок и особенности их обработки	Определять свойства и классифицировать сырьевые материалы применяемые в производстве АТИ, по составу назначению и способу приготовления
2 - 1		Технологический процесс изготовления различных изделий из тканых и прессованных лент устройство применяемого оборудования и приспособлений. Расчет оптимального выхода заготовок и раскрой ткани или ленты соответственно этим размерам.	Назначение и особенности обработки сырья и полуфабрикатов; рациональные приемы разметки и раскроя ткани
3 - 1		Выбирать оптимальные способы работы и аргументировать свой выбор	Съем заготовок с дорнов, пудровка их тальком и подача на дальнейшую обработку.

Таблица 7. Требования к компетенциям заготовщика асбестовых
технических изделий 4-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Навыки работы на катальной машине	Обеспечение бесперебойной работы катальной машины и агрегата для одновременного растаскивания прорезиненной ткани, смотки подкладки и разрыва ткани на полосы.
2 - 1		Графитировка и промазка резиновым клеем, склейка концов на дорне и закатка полученных браслетов в кольца	Расчет выхода заготовок по технологической карте. Раскрой полотна с помощью контрольно-измерительных приборов на косяки и полосы заданных размеров. Стыковка косяков, складывание их слоями, прикатка роликом и накатка на дорны. Заправка дорнов в машину и прокатывание прорезиненных заготовок.
3 - 1		Работать с нормативно-технической документацией	Государственные стандарты и технические условия на уплотнительные изделия; требования, предъявляемые к качеству выпускаемой продукции

Приложение 3
к профессиональному
стандарту «Производство
асбестовых технических изделий»

Заготовщик асбестовой смески

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан 01-2005
Базовая группа	7450 - Заготовщик асбестовой смески
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 36 Раздел «Производство асбестовых технических изделий» (Приказ Министра труда и социальной защиты населения РК от 27 февраля 2013 года № 81-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 7 марта 2013 года № 8362)
Профессия по ЕТКС	Заготовщик асбестовой смески (2-3 разряд)
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы
заготовщика асбестовой смески

Возможные места работы по профессии	Предприятия по производству асбестовых технических изделий
Вредные и опасные условия труда	4 класс опасности (ГОСТ 12.1.007-76*) Система стандартов безопасности труда вредные вещества классификация и общие требования безопасности
Особые условия допуска к работе	Работающие с асбестом, должны обеспечиваться средствами индивидуальной защиты, от воздействия опасных и вредных производственных факторов, в соответствии с Типовыми отраслевыми нормами бесплатной выдачи рабочим и служащим специальной одежды, специальной обуви и других средств индивидуальной защиты». Согласно приказу МЧС РК от 29.12.2008 г. № 219: - вводный инструктаж - при приеме на работу, переводе на работу по другой профессии; - внеочередной - при изменении технологии работ, при переводе на другой участок работы, при нарушении правил безопасного выполнения работ - по требованию лица производственного контроля или Государственного инспектора; - периодический - раз в полгода.
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
2	Профессиональная подготовка	Не требуется
3	Профессиональная подготовка	Опыт работы 1 год на 2 уровне

Таблица 3. Перечень единиц профессионального стандарта, определяющий
трудовые функции заготовщика асбестовой смески

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Подготовка рабочего места, проверка работоспособности применяемого оборудования
2	Приготовление асбестовой смески, подача сырья в технологическое оборудование и наблюдение за технологическими параметрами
3	Подача готовой смеси на дальнейший производственный передел, чистка и смазка применяемого оборудования по завершению работы

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых заготовщиком асбестовой
смески

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи
1	Сырье в виде пухшнура или чесаной ленточки из асбеста, хлопка и отходов	Дезинтегратор, бегуны асбеста, целлюлозы, сухой формовочной массы, весы, питатель-смеситель, вертикальный разрыхлитель, колосниковая решетка щипально-замасливающая машина, магнитный сепаратор	1. Подбор и подготовка сырья, настройка технологического оборудования
2	Сухие массы компонентов асбестовой смески		2. Получение эмульсированной смески в соответствии с установленной рецептурой
3	Готовая асбестовая смеска		3. Проверка качества готовой смески

Таблица 5. Требования к компетенциям заготовщика асбестовой смески
2-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Определять свойства и классифицировать сырьевые материалы, применяемые в производстве АТИ, по составу, назначению и способу приготовления	Основные виды, свойства, сортов асбеста и хлопка, особенности их обработки; отходы производства по видам и назначению
2 - 1		Пользоваться применяемым технологическим оборудованием	Виды смесок, применяемых в зависимости от номера и сорта вырабатываемой ровницы; технологический процесс
3 - 1		Чистка, смазка и наладка применяемого оборудования	Назначение и принципы работы устройство весов и кардочесальных аппаратов и др. механизмов

Таблица 6. Требования к компетенциям заготовщика асбестовой смески
3-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Определять свойства и классифицировать сырьевые материалы применяемые в производстве АТИ, по составу назначению и способу приготовления	Основные виды, свойства, сортов асбеста и хлопка, особенности их обработки; отходы производства по видам и назначению
2 - 1		Умение рассчитывать рецептуру различных видов смески; методику расчета загрузки компонентов	Устройство применяемого оборудования; порядок подбора и установки колосниковых решеток в зависимости от вида перерабатываемого сырья
3 - 1		Работать с нормативно-технической документацией	Выбирать оптимальные способы работы и аргументировать свой выбор

Приложение 4
к профессиональному
стандарту «Производство
асбестовых технических изделий»

Брикетировщик формовочной массы

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан ГК РК 01-2005
Базовая группа	8212 - Брикетировщик формовочной массы
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 36 Раздел «Производство асбестовых технических изделий» (Приказ Министра труда и социальной защиты населения РК от 27 февраля 2013 года № 81-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 7 марта 2013 года № 8362)
Профессия по ЕТКС	Брикетировщик формовочной массы (3-5 разряд)
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
3	3-4
4	5

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы
брикетировщика формовочной массы

Возможные места работы по профессии	Предприятия по производству асбестовых технических изделий
Вредные и опасные условия труда	4 класс опасности (ГОСТ 12.1.007-76*) Система стандартов безопасности труда вредные вещества классификация и общие требования безопасности
Особые условия допуска к работе	Работающие с асбестом, должны обеспечиваться средствами индивидуальной защиты, от воздействия опасных и вредных производственных факторов, в соответствии с Типовыми отраслевыми нормами бесплатной выдачи рабочим и служащим специальной одежды, специальной обуви и других средств индивидуальной защиты». Согласно приказу МЧС РК от 29.12.2008 г. № 219: - вводный инструктаж - при приеме на работу, переводе на работу по другой профессии; - внеочередной - при изменении технологии работ, при переводе на другой участок работы, при нарушении правил безопасного выполнения работ - по требованию лица производственного контроля или Государственного инспектора; - периодический - раз в полгода.
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
3	Профессиональная подготовка	Опыт работы 1 год
4	Техническое и профессиональное образование	3 года на 3 уровне ОРК

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,
выполняемые брикетировщиком формовочной массы

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Подготовка рабочего места, проверка работоспособности применяемого оборудования
2	Изготовление из асбестовой формовочной массы вальцованной ленты, тормозных накладок, брикетов на вальцбрикетной машине, регулирование точности формовки
3	Укладка брикетов и подача их на дальнейшую обработку

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых брикетировщиком
формовочной массы

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи
1	Исходные компоненты для изготовления формовочных масс	Сита, весы, магнитный сепаратор	1. Подвозка исходных ингредиентов к рабочему месту, просеивание их через сито и развеска.
2	Латунная стружка		2. Загрузка просеянных ингредиентов в бункеры для хранения.
3	Готовая продукция в виде просеянных ингредиентов		3. Проверка качества готовой продукции

Таблица 5. Требования к компетенциям брикетировщика формовочной массы
3-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Проверка исправности применяемого оборудования	Технологический процесс брикетирования формовочных масс
2 - 1		Пользоваться применяемым технологическим оборудованием	Устройство вальцбрикетной машины и червячных прессов, марки и шифры формовочных масс
3 - 1		Укладка брикетов, чистка, смазка и подналадка применяемого оборудования	Ассортимент выпускаемой продукции; требования, предъявляемые к качеству продукции.

Таблица 6. Требования к компетенциям брикетировщика формовочной массы
4-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Проверка исправности применяемого оборудования	Технологический процесс брикетирования формовочных масс
2 - 1		Пользоваться применяемым технологическим оборудованием	Устройство применяемого оборудования, подбор в соответствии с заданным ассортиментом шайб для головки пресса. Установка зазора, скорости и регулирование их в процессе работы
3 - 1		Руководство бригадой брикетировщиков более низкой квалификации.	Ассортимент выпускаемой продукции, требования, предъявляемые к качеству продукции

Приложение 5
к профессиональному
стандарту «Производство
асбестовых технических изделий»

Прессовщик горячего формования

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7322 - Прессовщик горячего формования
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 36 Раздел «Производство асбестовых технических изделий»
Профессия по ЕТКС	Прессовщик горячего формования (4-5 разряд)
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
3	4
4	5

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы
прессовщика горячего формования

Возможные места работы по профессии	Предприятия по производству асбестовых технических изделий
Вредные и опасные условия труда	4 класс опасности (ГОСТ 12.1.007-76*) Система стандартов безопасности труда вредные вещества классификация и общие требования безопасности
Особые условия допуска к работе	Работающие с асбестом, должны обеспечиваться средствами индивидуальной защиты, от воздействия опасных и вредных производственных факторов, в соответствии с Типовыми отраслевыми нормами бесплатной выдачи рабочим и служащим специальной одежды, специальной обуви и других средств индивидуальной защиты». Согласно приказу МЧС РК от 29.12.2008 г. № 219: - вводный инструктаж - при приеме на работу, переводе на работу по другой профессии; - внеочередной - при изменении технологии работ, при переводе на другой участок работы, при нарушении правил безопасного выполнения работ - по требованию лица производственного контроля или Государственного инспектора; - периодический - раз в полгода.
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения	Требуемый опыт работы
3	Профессиональная подготовка	Опыт работы 1 год
4	Техническое и профессиональное образование	3 года на 3 уровне ОРК

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции
прессовщика горячего формования

№ трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Подготовка рабочего места, проверка работоспособности применяемого оборудования
2	Подбор соответствующих пресс-форм. Укладка заготовок в пресс-формы, загрузка пресс-форм в пресс. Вулканизация-бакелизация изделий согласно технологическому регламенту. Наблюдение за режимом вулканизации-бакелизации, давлением пара и сжатого воздуха по показаниям контрольно-измерительных приборов. Выгрузка пресс-форм из пресса и съем готовых изделий.
3	Сортировка, укладка изделий и подача их на дальнейшую обработку. Проверка исправности оборудования. Чистка и смазка гидропрессов.

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых прессовщиком горячего
формования

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи
1	Различные тканые или формованные заготовки асбестовых технических изделий	Гидропрессы с многогнездными, многоэтажными, съемными или несъемными пресс-формами с электрическим или паровым обогревом. Контрольно-измерительные приборы	1. Подбор соответствующих пресс-форм; укладка заготовок в пресс-формы, загрузка пресс-форм в пресс; вулканизация-бакелизация изделий согласно технологическому регламенту
2	Пресс-формы		2. Наблюдение за режимом вулканизации-бакелизации, давлением пара и сжатого воздуха по показаниям контрольно-измерительных приборов
3	Готовая продукция		3. Проверка качества готовой продукции

Таблица 5. Требования к компетенциям прессовщика горячего формования
3-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Различать ассортимент обрабатываемых изделий	Способы укладки заготовок в пресс-формы, загрузки пресс-форм в гидропресс; Вулканизация-бакелизация изделий согласно технологическому регламенту.
2 - 1		Управление режимом вулканизации-бакелизации, давлением пара и сжатого воздуха согласно показаний контрольно-измерительных приборов. Выгрузка пресс-форм из пресса и съем готовых изделий	Технологический процесс и режимы бакелизации и вулканизации различных деталей; технические условия и требования, предъявляемые к качеству готовых изделий
3 - 1		Проверка исправности оборудования. Чистка и смазка гидропрессов	Требования, предъявляемые к качеству готовых изделий

Таблица 6. Требования к компетенциям прессовщика горячего формования
4-го уровня по ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1 - 1	Способность выполнять работу под руководством с определенной степенью самостоятельности, индивидуальная ответственность за результаты работы и качество готовой продукции	Различать ассортимент обрабатываемых изделий	Прессование-бакелизация или вулканизация различных тканых или формованных заготовок асбестовых технических изделий на гидропрессах в съемных или несъемных многогнездных пресс-формах с электрическим или паровым обогревом
2 - 1		Назначение и особенности обработки полуфабрикатов; Расчет количества пресс-форм на плиты.	Регулирование режима вулканизации-бакелизации, давления пара и сжатого воздуха по показаниям контрольно-измерительных приборов.
3 - 1		Сортировка, укладка изделий и подача их на дальнейшую обработку	Методики расчета количества пресс-форм; виды брака и меры по предупреждению и устранению причин появления брака; Государственные стандарты на готовую продукцию.

Приложение 6
к профессиональному
стандарту «Производство
строительных изделий и конструкций»

Лист согласования

Название организации

Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Экспертиза и регистрация профессионального стандарта

Настоящий ПС зарегистрирован___________________________________
Внесен в Реестр профессиональных стандартов - регистрационный № _____
Письмо (протокол) № ___________ Дата _______________

"Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің м.а 2014 жылғы 6 қаңтардағы № 2 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 15 мамырда № 9428 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2016 жылғы 30 наурыздағы № 308 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Инвестициялар және даму министрінің 30.03.2016 № 308 (алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріп отырған «Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі» кәсіби стандарты бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Өнеркәсіп комитеті (Б.Ә. Қасымбеков) заңнамада белгіленген тәртіппен:
1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;
2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;
3) Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің интернет-ресурсында осы бұйрықтың орналасуын қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықты орындауды бақылауды өзіме қалдырамын.
4. Осы бұйрық оның алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Индустрия және жаңа технологиялар
министрінің міндетін атқарушы А. Рау

«КЕЛІСІЛГЕН»
Қазақстан Республикасы
Еңбек және халықты әлеуметтік
қорғау министрі
______________ Т. Дүйсенова
2014 жылғы 7 сәуір

Қазақстан Республикасы
Индустрия және жаңа технологиялар
министрінің міндетін атқарушының
2014 жылғы 6 қаңтардағы
№ 2 бұйрығымен бекітілді

«Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі» кәсіби стандарты

1. Жалпы жағдайы

1. «Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі» кәсіби стандарты (ары қарай КС) «Құрылыс индустриясы» кәсіби қызметі саласында біліктілік деңгейіне, міндеттемелеріне, құрамына, сапасына және еңбек шартына қойылатын талаптарды анықтап, мыналар үшін арналған болып табылады, яғни:
1) кәсіби міндет мазмұнына қойылатын біріңғай талаптарды шығару, еңбек нарығының қазіргі қажеттіліктеріне жауап беретін білікті талаптарды жаңарту;
2) қызметкерлерді басқару саласында тапсырмалардың кең ауқымын шешу;
3) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульді оқу бағдарламаларын дайындау, сонымен қатар сәйкес оқу–әдістемелік материалдарды дайындау;
4) мамандардың біліктілігіне сәйкес кәсіби дайындығы мен растауына бағалау жүргізу;
2. КС негізгі қолданушылары ретінде:
1) білім беру ұйымының бітірушілері, жұмысшылар, біліктілігін жоғарылату немесе нақтылауға тілек білдірушілер;
2) ұйымның басшылары мен жұмысшылары, ұйым қызметкерлерін басқарушы бөліміндегі басшылар мен мамандар;
3) білім беру бағдарламаларын жасаушы мамандар;
4) мамандар біліктілігінің кәсіби дайындығы мен растауына сәйкестігін бағалау саласындағы мамандар.
3. КС негізінде ұйымда қызметтің функционалдық моделіне, лауазымына, біліктілігін жоғарылату, жұмысшылардың аттестациядан өтуіне, еңбекті тұрақтандыру жүйесіне және т.б. бойынша ішкі стандарттар жасалады.
4. Ағымдағы кәсіби стандартта келесідей терминдер мен анықтаулар қолданылады:
1) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерін құрылымдық жағынан сипаттау;
2) салалық біліктілік шеңбері – салада танылатын біліктілік деңгейлерін құрылымдық жағынан сипаттау;
3) сала – бір типті өнімді құруда жалпы мақсатқа ие кәсіптік әрекеттің, кәсіпорын және ұйымдық жүйенің құрылымдық бөлімі;
4) кәсіби қызмет саласы – негізгі және қосымша функцияларды іске асыруды ұсынушы саланың қызметтік бөлігі;
5) қызмет түрі – негізгі және қосымша функцияларды іске асыруға ұсынатын кәсіби қызмет саласының нақты бөлігі. Қызмет түрінің қосымша функциясы өз кезегінде дайындаушы және қорытындылаушы болып екіге бөлінеді. Қызметтің әрбір түріне белгілі бір заттар мен еңбек амал тәсілдері арнаулы болып табылады;
6) кәсіби стандарт – кәсіби қызметтің нақты саласында біліктілік деңгейіне және құзыреттілікке, еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт;
7) мамандық – қызмет жүйесіндегі айқындаушы, оның атауы кәсіби қызметтің салалық негізгі функцияларымен, еңбектің заттары мен амал тәсілдерімен анықталады;
8) қызмет – қызмет, әкімшілік иерархияның нақты жүйесіндегі функциональді орын, атауы типтік тапсырмалар, құқықтар және міндеттемелер жиынтығымен анықталады;
9) құзыреттілік – еңбек қызметінде білімін, дағдысы мен тәжірибесін қолдану қабілеті;
10) қабілеттілік – орындалушы тапсырманың дербестігі, жауаптылығы және күрделілігі дәрежесіне акцентті кәсіп талабына сәйкес келетін адамның фукнциональді мінез құлқының мінездемесі;
11) функция – жұмысшының қызметтік процессіне қойылатын нормативтік талаптар;
12) тапсырмалар – нақты заттар мен еңбек тәсілдерін қолдана отырып функцияны іске асыру (өткізу) тәсілінің нормативтік сипаттамасы;
13) функциональді карта – кәсіби жұмыстың бір немесе басқа да салалары шеңберінде жұмыстың белгілі бір түрін жұмысшымен орындалатын функциялар мен тапсырмаларды құрылымдық сипаттау;
14) кәсіби стандарт бірлігі - еңбек қызметінің аталған түрі үшін тұтас, аяқталған, салыстырмалы түрде автономды және елеулі болып табылатын нақты еңбек функциясының жан-жақты сипаттамасынан тұратын кәсіби стандарттың құрылымдық элементі;
15) біліктілік – қызметкердің белгілі бір еңбек қызметі түрінің шеңберінде нақты функцияларды сапалы орындауға дайындығы;
16) біліктілікті деңгей – еңбек іс-қимылдарының күрделілігі, стандартты еместігі, жауапкершілігі және дербестілігі параметрлеріне қарай сараланатын қызметкерлердің құзыретіне қойылатын талаптар жиынтығы;
17) еңбек құралдары – еңбек затының бастапқы күйден өнімге қалыптастыру барысында жұмысшымен қолданылатын құралдар;
18) Жартылай фабрикат – одан әрі қайта өңдеуге жататын өнім;
19) Дайын өнім – пайдалануға дайын соңғы өнім.
5. Осы кәсіби стандартта келесі қысқартулар қолданылады:
АТБ – асбестік техникалық бұйымдар;
КҚ –кәсіптік қызмет;
ҚТ – қызмет түрі;
КС – кәсіби стандарт;
ҰБК – ұлттық біліктілік квалификациясы;
СБШ – салалық біліктілік шеңбері;
БТБА – ҚР жұмысшыларының жұмыстары мен кәсіптерінің біріңғай тарифті – біліктілік анықтамасы.

2. КС паспорты

6. Экономикалық әрекет түрі: 23. Әртүрлі бейметалл минералды өнімдер өндірісі.
7. Кәсіби қызмет саласы: Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі.
8. Кәсіби қызметтегі негізгі мақсаты: асбест техникалық бұйымдармен құрылыс саласының қажеттілігін қамтамасыз ету және өндіру.
9. Қызмет, кәсіп түрлері және біліктілік деңгейлері осы кәсіби стандарттың 1 қосымшасында көрсетілген.

3 Еңбек қызметі (мамандық) түрлерінің карточкасы

1 параграф. Асбест техникалық бұйымын дайындаушы

10. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-4.
11. Мамандықтың мүмкін болатын нұсқалары: Асбест техникалық бұйымын дайындаушы.
12. «Асбест техникалық бұйымын дайындаушы» мамандығы жұмысшыға негізгі функцияларды, яғни, шикізатты дұрыс таңдап, дайындау, технологиялық жабдықтарды жұмыстық бабына келтіруді іске асырумен байланысты тапсырмаларды біліп, дағдылануын міндеттейді.
13. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес әрекет етуші нормативті құжаттамамен байланысы 2 қосымшаның 1 кестесінде көрсетілген.
14. Ағымдағы кәсіби стандартқа келетін техникалық асбест бұйымын дайындаушының еңбек шарты, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар 2 қосымшаның 2 кестесінде келтірілген.
15. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес келетін кәсіби стандарттың бірлікті тізімдері 2 қосымшаның 3 кестесінде көрсетілген.
16. Кәсіби стандарт бірлігін және асбест техникалық бұйымын дайындаушы орындайтын еңбек әрекетінің функциональді карта ағымдағы кәсіби стандартқа келетін 2 қосымшаның 4 кестесінде келтірілген.
17. Асбест техникалық бұйымын дайындаушы міндетіне қойылатын талаптар ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес келетін 2 қосымшаның 5, 6және 7 кестесінде көрсетілген.

2 параграф. Асбест қоспасын дайындаушы

18. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-3.
19. Мамандықтың мүмкін болатын нұсқалары: асбест қоспасын дайындаушы.
20. «Асбест қоспаларын дайындаушы» мамандығы мамандығы жұмысшыға негізгі функцияларды, яғни, шикізатты дұрыс таңдап, дайындау, технологиялық жабдықтарды жұмыстық бабына келтіруді іске асырумен байланысты тапсырмаларды біліп, дағдылануын міндеттейді, яғни, эмульсиялы қоспаны бекітілген рецептураға сәйкес алуды міндеттейді.
21. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес әрекет етуші нормативті құжаттамамен байланысы 3 қосымшаның 1 кестесінде көрсетілген.
22. Ағымдағы кәсіби стандартқа келетін асбест қоспасын дайындаушының еңбек шарты, білімі және жұмыс тәжірибесіне ұойылатын талаптар 3 қосымшаның 2 кестесінде келтірілген.
23. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес келетін кәсіби стандарттың бірлікті тізімдері 3 қосымшаның 3 кестесінде көрсетілген.
24. Кәсіби стандарт бірлігін және асбест қоспасын дайындаушы орындайтын еңбек әрекетінің функциональді карта ағымдағы кәсіби стандартқа келетін 3 қосымшаның 4 кестесінде келтірілген.
25. Асбест қоспасын дайындаушы міндетіне қойылатын талаптар ағымдағы КС сәйкес келетін 3 қосымшаның 5 және 6 кестесінде көрсетілген.

3 параграф. Қалыптау массасын брикеттеуші

26. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3-4.
27. Мамандықтың мүмкін болатын нұсқалары: Қалыптау массасын брикеттеуші.
28. «Қалыптау массасын брикеттеуші» мамандығы жұмысшыға негізгі функцияларды, яғни, шикізатты дұрыс таңдап, дайындау, технологиялық жабдықтарды жұмыстық бабына келтіруді іске асырумен байланысты тапсырмаларды біліп, дағдылануын міндеттейді, яғни, калибрді жасау және брикет салмағын тексеруді міндеттейді.
29. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес әрекет етуші нормативті құжаттамамен байланысы 4 қосымшаның 1 кестесінде көрсетілген.
30. Ағымдағы кәсіби стандартқа келетін қалыптау массасын брикеттеушінің еңбек шарты, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар 4 қосымшаның 2 кестесінде келтірілген.
31. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес келетін кәсіби стандарттың бірлікті тізімдері 4 қосымшаның 3 кестесінде көрсетілген.
32. Кәсіби стандарт бірлігін және қалыптау массасын брикеттеуші орындайтын еңбек әрекетінің функциональді карта ағымдағы кәсіби стандартқа келетін 4 қосымшаның 4 кестесінде келтірілген.
33. Қалыптау массасын брикеттеуші міндетіне қойылатын талаптар ағымдағы КС сәйкес келетін 4 қосымшаның 5 және 6 кестесінде көрсетілген

4 параграф. Ыстықтай қалыптау пресстеушісі

34. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3-4.
35. Мамандықтың мүмкін болатын нұсқалары: Ыстықтай қалыптау пресстеушісі.
36. «Ыстықтай қалыптаудың пресстеушісі» мамандығы жұмысшыға негізгі функцияларды, яғни, шикізатты дұрыс таңдап, дайындау, технологиялық жабдықтарды жұмыстық бабына келтіруді іске асырумен байланысты тапсырмаларды біліп, дағдылануын міндеттейді; вулканизациялау – бакелизациялау режимдерін бақылау, бақылап–өлшеу приборларының көрсеткіштері бойынша бу және сығылған ауаның қысымын бақылау.
37. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес әрекет етуші нормативті құжаттамамен байланысы 5 қосымшаның 1 кестесінде көрсетілген.
38. Ағымдағы кәсіби стандартқа келетін ыстықтай қалыптау пресстеушісі еңбек шарты, білімі және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар 5 қосымшаның 2 кестесінде келтірілген.
39. Ағымдағы кәсіби стандартқа сәйкес келетін кәсіби стандарттың бірлікті тізімдері 5 қосымшаның 3 кестесінде көрсетілген.
40. Кәсіби стандарт бірлігін және ыстықтай қалыптау пресстеушісі орындайтын еңбек әрекетінің функциональді карта ағымдағы кәсіби стандартқа келетін 5 қосымшаның 4 кестесінде келтірілген.
41. Ыстықтай қалыптау пресстеушісі міндетіне қойылатын талаптар ағымдағы КС сәйкес келетін 5 қосымшаның 5 және 6 кестесінде көрсетілген.

4. Кәсіби стандартты дайындаушылар

42. КС дайындаушылар Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі.
43. Келісу парағы, КС сараптау және тіркеу ағымдағы КС 6 қосымшасында келтірілген.

1 қосымша
«Техникалық асбестті
бұйымдарының өндірі»
кәсіби стандартына

Қызмет, кәсіп түрлері, біліктілік деңгейлері

№ п/п	Қызмет түрінің атауы	Еңбек нарығы тенденциясын ескере отырып мамандық атауы	ҚР МК 01 – 2005 сабақтың мемлекеттік классификаторына сәйкес мамандық атауы	Салалық біліктілік шеңберінің біліктілік деңгейі
1	Шикі тоқымалы немесе пресстелген таспа дайындамасын және де басқа да қарапайым конфигурациялы техникалық асбест бұйымын арнайы станокта, пресстерде немесе қолда жасау. Дайындаманы тұтастыру және калибрлеу. Дайындаманың белгісі бойынша таспаны топтастыру	Асбест техникалық бұйымдарды дайындаушы	Асбест техникалық бұйымын дайындаушы	2-4
2	Берілген пропорциядағы асбесттен, мақта және қалдықтарынан созба, үлікті бау немесе тарамды таспашаға арналған асбесттік қоспаны дайындау. Арбаларды қоспаға жүктеу, өзіндік өлшеуші бункерге апару.	Асбест қоспасын дайындаушы	Асбест қоспасын дайындаушы	2-3
3	Асбесттік қалыптаушы массадан жаншылған таспаны, жаншып брикеттеу машинасында немесе біртиптік конструкциялы червякты пресстерде тежегіш қаптамасын және брикеттерді дайындау. Қабылдау барабанынан жаншылған таспаны кесуші пресс бойынша жарақтау, оның кескішін берілген өлшемде салу. Жабдықтың дұрыстығын, тазалығын және жөндеуден өткендігін тексеру. Брикеттерді салып, оны кейінгі өңдеулерге беру.	Қалыптау массасын брикеттеуші	Қалыптау массасын брикеттеуші	3-4
4	Пресстеу - электрлі немесе булы қыздырғышы бар түсірмелі немесе түсірілмейтін көпшегелі пресс – формалы гидропресстерде техникалық асбестті бұйымдарының тоқымалы немесе қалыпталған дайындамасын бакелизациялау немесе вулканизациялау. Бақылап – өлшеуші приборлар көрсеткіші бойынша вулканизациялау – бакелизациялау режимдерін, бу және сығылған ауа қысымдарын реттеу	Ыстықтай қалыптау пресстеушісі	Ыстықтай қалыптау пресстеушісі	3-4

2 қосымша
«Техникалық асбестті
бұйымдарының өндірі»
кәсіби стандартына

Асбест техникалық бұйымдарды дайындаушы

1 кесте. Ағымдағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы сабақтарының Мемлекеттік классификаторы ҚР МК 01-2005
Базалық топтар	8284 - Асбест техникалық бұйымдарды дайындаушы
Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің біріңғай тарифті – біліктілік анықтамасы
БТБА шығарылым, бөлімдері	36 шығарылым Бөлім «Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі» (Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылдың 27 ақпанындағы № 81-ө-м бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркелген, № 8362, 2013 жылдың 7 наурызы)
БТБА бойынша мамандық	Асбест техникалық бұйымдарды дайындаушы (2-4 разряд)
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	2
2	3
4	4

2 кесте. Еңбек шартына, білім беруге және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Мамандық бойынша жұмыстың мүмкін орындары	Асбест техникалық бұйымын өндіруші кәсіпорындар
Еңбектің зиянды және қауіпті шарттары	Қауіптіліктің 4 классы: (МЕСТ 12.1.007-76*) Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі зиянды заттар қауіпсіздіктің жіктемелері және жалпы талаптары
Жұмысқа берілетін рұқсаттың ерекше шарттары	Типтік салалық нормамен жұмысшылар мен қызметшілерге жеке басын қорғау мақсатында арнайы киім, арнайы аяқ киім және басқада заттарды тегін беру» сәйкес асбестпен жұмыс істеушілер зиянды және қауіпті өндірістік факторлардан жеке басын қорғау заттарымен қамсыздандырылуы қажет. ҚР ТЖМ бұйрығына сәйкес (29.12.2008 ж. № 219): - кіріспе нұсқаулығы – жұмысқа қабылдау кезінде, мамандығы бойынша басқа жұмысқа ауысу кезінде; - кезекті – технологиялық жұмыстың өзгеруі кезінде, басқа жұмыс бөліміне ауысу кезінде, жұмысты қауіпсіз орындау ережесі бұзылу кезінде – өндірістік бақылау қызметкерінің немесе Мемлекеттік инспектордың талабы бойынша; - ағымды – жарты жыл сайын.
СБШ деңгейі	Кәсіби білім беру және оқыту деңгейі	Талап етілген жұмыс тәжірибесі
2	Кәсіби дайындық	Қажет емес
3	Кәсіби дайындық	2 деңгейде 1 жыл жұмыс тәжірибесімен
4	Жоғары деңгейдегі техникалық және кәсіби білім, практикалық тәжірибе	СБШ 3 деңгейінде 3 жыл

3 кесте. Асбест техникалық бұйымдарды дайындаушысының еңбек функциясын анықтайтын КС бірлігінің тізімдері

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірлігі)
1	Жұмыс орнын дайындау, қолданылушы жабдықтың жұмыс қабілетін тексеру
2	Дайындама белгісі бойынша асбесттік таспаны таңдау, үстел үстінде резеңкеленген асбесттік және асбесттік емес матаны немесе асбесттік тоқымалы таспаны айналдыра жаю, жолаққа резеңкеленген матаны, астар төсемін және мата жыртындысын біруақытта сырғыту үшін сырғытушы машинаға және агрегатқа үздіксіз жұмысты қамсыздандыру.
3	Кейінгі өңдеуге бұйымның дайындау дұрыстығын және берілуін тексеру, сырғушы машиналар мен агрегаттар дұрыстығын тексеру, тазалау, майлау және жөндеу.

4 кесте. Асбест техникалық бұйымдарды дайындаушысының орындайтын КС бірлігін сипаттау

Еңбек функциясының шифры	Еңбек заты	Еңбек құрылғылары	Міндеттемелер
1	Резеңкеленген асбестті және асбестсіз мата немесе дөрекі асбестті тоқымалы таспа түріндегі шикізат	Арнайы станоктар, сырғытушы машиналар, мата немесе таспаны пішуге арналған үстел, кесуші станоктар	1. Шикізатты таңдау және дайындау, технологиялық жабдықты бабына келтіру
2	Дайындама шаблоны, резеңкелі желім, графит		2. Техникалық асбест бұйымының өлшемі мен конфигурациясына сәйкес дайындаманы алу
3	Дайын асбестотехникалық бұйымдар		3. Дайын өнімнің сапасын тексеру

5 кесте. СБШ бойынша 2 деңгейлі асбест техникалық бұйымын дайындаушы құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі	Техникалық асбест бұйымы өндірісінде қолданылатын шикізатты материалдардың құрамы, белгісі және дайындау тәсілі бойынша қасиеттерін анықтап және жіктеу	Әрбір бұйым түріне арналған таспа өлшемі; пішу, қайталау және түйістіру тәртіптері
2 - 1		Қолданылушы технологиялық жабдықтарды пайдалану	Тоқымалы және пресстелген таспадан түрлі бұйымдарды дайындаудың технологиялық процесстері, қолданылушы жабдық және тетік құрылғылары
3 - 1		Қолданылушы жабдықты тазалау, майлау және жөндеу	Дайын бұйым сапасына қойылатын талаптар

6 кесте. СБШ бойынша 3 деңгейлі асбест техникалық бұйымын дайындаушы құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі.	Асбесттің негізгі түрлері, қасиеттері және сұрыптары, резеңкелі қоспалар мен маталардың сипаттамалары; дайындама конфигурациясы ассортименті және оларды өңдеу ерекшеліктері	Техникалық асбест бұйымы өндірісінде қолданылатын шикізатты материалдардың құрамы, белгісі және дайындау тәсілі бойынша қасиеттерін анықтап және жіктеу
2 - 1		Тоқымалы және пресстелген таспадан түрлі бұйымдарды дайындаудың технологиялық процесстері, қолданылушы жабдық және тетік құрылғылары. Дайындаманың оптимальді шығуын есептеу және осы өлшемге сәйкес матаны немесе таспаны пішу.	Шикізаттар мен жартылай фабрикаттарды өңдеу ерекшеліктері мен белгілері; матаны рациональді қабылдау және пішу белгілері.
3 - 1		Жұмыстын тиімді амалын таңдау және өз таңдауынды дәлелдеу.	Дайындамаларды дорннан шешу, талькамен әрлеу және алдағы өндеуге жіберу.

7 кесте. СБШ бойынша 4 деңгейлі асбест техникалық бұйымын дайындаушы құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі.	Сырғытушы машинада жұмыс істеу дағдысы	Жолаққа резеңкеленген матаны, астар төсемін және мата жыртындысын біруақытта сырғыту үшін сырғытушы машинаға және агрегатқа үздіксіз жұмысты қамссыздандыру.
2 - 1		Резеңкелі желіммен графиттеу және майлау, ұштарын дорнада желімдеу және алынған білезікті сақинада сырғыту.	Технологиялық карта бойынша дайындаманың шығуын есептеу. Жайманы берілген өлшемдегі жолақтар және таянышты бақылап өлшеуші приборлармен пішу. Таянышты түйістіру, оларды қабаттап салу, роликпен сырғытып және дорнаға жеткізу. Дорнаны машинаға жарақтау және резеңкеленген дайындаманы сырғыту.
3 - 1		Нормативті – техникалық құжаттамалармен жұмыс істеу	Нығыздаушы бұйымға тағылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттар; шығарылған бұйым сапасына қойылатын талаптар.

3 қосымша
«Техникалық асбестті
бұйымдарының өндірі»
кәсіби стандартына

Асбест қоспасын дайындаушы

1 кесте. Ағымдағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы сабақтарының Мемлекеттік классификаторы ҚР МК 01-2005
Базалық топтар	7450 - Асбест қоспасын дайындаушы
Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің біріңғай тарифті – біліктілік анықтамасы
БТБА шығарылым, бөлімдері	36 шығарылым Бөлім «Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі» (Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылдың 27 ақпанындағы № 81-ө-м бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркелген, № 8362, 2013 жылдың 7 наурызы)
БТБА бойынша мамандық	Асбест қоспасын дайындаушы (2-3 разряд)
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	3

2 кесте. Асбест қоспасын дайындаушының еңбек шартына, білім беруге және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Мамандық бойынша жұмыстың мүмкін орындары	Асбест техникалық бұйымын өндіруші кәсіпорындар
Еңбектің зиянды және қауіпті шарттары	қауіптіліктің 4 классы: (МЕСТ 12.1.007-76*) Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі зиянды заттар қауіпсіздіктің жіктемелері және жалпы талаптары
Жұмысқа берілетін рұқсаттың ерекше шарттары	Типтік салалық нормамен жұмысшылар мен қызметшілерге жеке басын қорғау мақсатында арнайы киім, арнайы аяқ киім және басқада заттарды тегін беру» сәйкес асбестпен жұмыс істеушілер зиянды және қауіпті өндірістік факторлардан жеке басын қорғау заттарымен қамсыздандырылуы қажет. ҚР ТЖМ бұйрығына сәйкес (29.12.2008 ж. № 219): - кіріспе нұсқаулығы – жұмысқа қабылдау кезінде, мамандығы бойынша басқа жұмысқа ауысу кезінде; - кезекті – технологиялық жұмыстың өзгеруі кезінде, басқа жұмыс бөліміне ауысу кезінде, жұмысты қауіпсіз орындау ережесі бұзылу кезінде – өндірістік бақылау қызметкерінің немесе Мемлекеттік инспектордың талабы бойынша; - ағымды – жарты жыл сайын.
СБШ деңгейі	Кәсіби білім беру және оқыту деңгейі	Талап етілген жұмыс тәжірибесі
2	Кәсіби дайындық	Қажет емес
3	Кәсіби дайындық	2 деңгейде 1 жыл жұмыс тәжірибесімен

3 кесте. Асбест қоспасын дайындаушысының еңбек функциясын анықтайтын КС бірлігінің тізімдері

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірлігі)
1	Жұмыс орнын дайындау, қолданылушы жабдықтың жұмыс қабілетін тексеру
2	Асбесттік қоспаны дайындау, технологиялық шикізатты технологиялық жабдыққа беру және технологиялық параметрлерді бақылау
3	Дайын қоспаны кейінгі өндірістік тізбектерге беру, жұмыстың аяқталуы бойынша қолданылушы жабдықты тазалау және майлау

4 кесте. Асбест қоспасын дайындаушысының орындайтын КС бірлігін сипаттау

Еңбек функциясының шифры	Еңбек заты	Еңбек құрылғылары	Міндеттемелер
1	Мақта, асбест және қалдықтардан алынатын үлікті бау немесе тарамды таспаша түріндегі шикізат	Дезинтегратор, асбест жүгіртпелері, целлюлозалар, құрғақ қалдыптаушы массалар, таразы, қоректендіріп – араластырушы, вертикальді қопсытушы, ысылдап майлаушы машинаның колосник торы, магнитті сеператор	1. Шикізатты таңдау және дайындау, технологиялық жабдықты бабына келтіру
2	Асбесттік қоспа компоненттерінің құрғақ күйіндегі көлемі		2. Берілген рецептураға сәйкес эмульсиялы қоспаны алу
3	Дайын асбесттік қоспа		3. Дайын қоспа сапасын тексеру

5 кесте. СБШ бойынша 2 деңгейлі асбест қоспасын дайындаушы құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі	Техникалық асбест бұйымы өндірісінде қолданылатын шикізатты материалдардың құрамы, белгісі және дайындау тәсілі бойынша қасиеттерін анықтап және жіктеу	Мақта және асбесттің негізгі түрлері, қасиеттері және сұрыптары, оларды өңдеу ерекшеліктері; түрі және белгісі бойынша өндіріс қалдықтары
2 - 1		Қолданылушы технологиялық жабдықты пайдалану	Шығарылушы созбаның нөмірі мен сұрыпына байланысты қолданылатын қоспа түрлері; технологиялық процесстер.
3 - 1		Қолданылушы жабдықты тазалау, майлау және жөндеуден өткізу.	Таразы, кардты тарау аппараттары және басқада механизмдер жұмысының белгілері мен принциптері

6 кесте. СБШ бойынша 3 деңгейлі асбест қоспасын дайындаушы құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі	Техникалық асбест бұйымы өндірісінде қолданылатын шикізатты материалдардың құрамы, белгісі және дайындау тәсілі бойынша қасиеттерін анықтап және жіктеу	Мақта және асбесттің негізгі түрлері, қасиеттері және сұрыптары, оларды өңдеу ерекшеліктері; түрі және белгісі бойынша өндіріс қалдықтары
2 - 1		Қоспаның әр түрлерін есептеу дағдысы; компонентті жүктеу есептемесінің әдістемесін есептеу дағдысы	Қолданылушы жабдық құрылғылары; өңделуші шикізат түріне байланысты колосник торларын таңдау және орнату тәртіптері
3 - 1		Нормативті – техникалық құжаттамалармен жұмыс істеу	Жұмыстың оптимальді тәсілдерін таңдау және өз таңдауын аргументтеу

4 қосымша
«Техникалық асбестті
бұйымдарының өндірі»
кәсіби стандартына

Қалыптау массасын брикеттеушісі

1 кесте. Ағымдағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы сабақтарының Мемлекеттік классификаторы ҚР МК 01-2005
Базалық топтар	8212 - Қалыптау массасын брикеттеушісі
Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің біріңғай тарифті – біліктілік анықтамасы
БТБА шығарылым, бөлімдері	36 шығарылым Бөлім «Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі» (Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылдың 27 ақпанындағы № 81-ө-м бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркелген, №8362, 2013 жылдың 7 наурызы)
БТБА бойынша мамандық	Қалыптау массасын брикеттеушісі (3-5 разряд)
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	3-4
4	5

2 кесте. Қалыптау массасын брикеттеушісінің еңбек шартына, білім беруге және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Мамандық бойынша жұмыстың мүмкін орындары	Техникалық асбест бұйымын өндіруші кәсіпорындар
Еңбектің зиянды және қауіпті шарттары	қауіптіліктің 4 классы: (МЕСТ 12.1.007-76*) Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі зиянды заттар қауіпсіздіктің жіктемелері және жалпы талаптары
Жұмысқа берілетін рұқсаттың ерекше шарттары	Типтік салалық нормамен жұмысшылар мен қызметшілерге жеке басын қорғау мақсатында арнайы киім, арнайы аяқ киім және басқада заттарды тегін беру» сәйкес асбестпен жұмыс істеушілер зиянды және қауіпті өндірістік факторлардан жеке басын қорғау заттарымен қамсыздандырылуы қажет. ҚР ТЖМ бұйрығына сәйкес (29.12.2008 ж. № 219): - кіріспе нұсқаулығы – жұмысқа қабылдау кезінде, мамандығы бойынша басқа жұмысқа ауысу кезінде; - кезекті – технологиялық жұмыстың өзгеруі кезінде, басқа жұмыс бөліміне ауысу кезінде, жұмысты қауіпсіз орындау ережесі бұзылу кезінде – өндірістік бақылау қызметкерінің немесе Мемлекеттік инспектордың талабы бойынша; - ағымды – жарты жыл сайын.
СБШ деңгейі	Кәсіби білім беру және оқыту деңгейі	Талап етілген жұмыс тәжірибесі
3	Кәсіби дайындық	Жұмыс тәжірибесі 1 жыл
4	Техникалық немесе кәсіби білімі.	3 деңгейде 3 жылдық жұмыс тәжірибесімен

3 кесте. Қалыптау массасын брикеттеушісінің еңбек функциясын анықтайтын КС бірлігінің тізімдері

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірлігі)
1	Жұмыс орнын дайындау, қолданылушы жабдықтың жұмыс қабілетін тексеру
2	Асбесттің қалыптаушы массадан жаншылған таспаны, жаншып брикеттеу машинасында тежегіш қаптамасын және брикеттерді дайындау, қалыптау дәлдігін реттеу
3	Брикеттерді салып, оны кейінгі өңдеулерге беру

4 кесте. Қалыптау массасын брикеттеушісінің орындайтын КС бірлігін сипаттау

Еңбек функциясының шифры	Еңбек заты	Еңбек құрылғылары	Міндеттемелер
1	Қалыптаушы массаны дайындауға арналған бастапқы компоненттер	Сита, таразылар, магнитті сепаратор	1. Бастапқы шикізаттарды жұмысшы орнына жеткізу, оларды сито және теңдеме арқылы өткізу.
2	Латунды түйіршіктер		2. Сақтау үшін бункерге өткізілген шикізаттарды жүктеу.
3	Өткізілген шикізаттар түріндегі дайын өнім		3. Дайын өнім сапасын тексеру

5 кесте. СБШ бойынша 3 деңгейлі қалыптау массасын брикеттеуші құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі	Қолданушы жабдық дұрыстығын тексеру	Қалыптаушы массаны брикеттеудің технологиялық процессі
2 - 1		Технологиялық жабдықтың қолданылуын пайдалану	Жаншып брикеттеу машиналарының және червякты пресстің құрылғылары, қалыптаушы массаның маркалары мен шифрлары
3 - 1		Брикеттерді салу, қолданылушы жабдықты тазалау, майлау және қабаттау	Шығарылушы өнім ассортименті; өнім сапасына қойылатын талаптар.

6 кесте. СБШ бойынша 4 деңгейлі қалыптау массасын брикеттеуші құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі	Қолданушы жабдық дұрыстығын тексеру	Қалыптау массасын брикеттеудің технологиялық процессі
2 - 1		Технологиялық жабдықтың қолданылуын пайдалану	Жабдықта қолданылушы құрылғылар, пресс головкасына арналған шайбаның берілген ассортименттеріне сәйкес таңдау. Жұмыс процессінде олардың саңылауын, жылдамдығын және реттелігін реттеу
3 - 1		Біліктілігі төмен брикеттеушілер бригадасына басшылық ету.	Шығарылушы өнім ассортименттері, өнім сапасына қойылатын талаптар

5 қосымша
«Техникалық асбестті
бұйымдарының өндірі»
кәсіби стандартына

Ыстықтай қалыптау пресстеушісі

1 кестесі. Ағымдағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы сабақтарының Мемлекеттік классификаторы ҚР МК 01-2005
Базалық топтар	7322 - Ыстықтай қалыптау пресстеушісі
Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің біріңғай тарифті – біліктілік анықтамасы
БТБА шығарылым, бөлімдері	36 шығарылым Бөлім «Асбест техникалық бұйымдарының өндірісі» (Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылдың 27 ақпанындағы № 81-ө-м бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде тіркелген, №8362, 2013 жылдың 7 наурызы)
БТБА бойынша мамандық	Ыстықтай қалыптау пресстеушісі (4-5 разряд)
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	4
4	5

2 кесте. Ыстықтай қалыптау пресстеушісінің еңбек шартына, білім беруге және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Мамандық бойынша жұмыстың мүмкін орындары	Техникалық асбест бұйымын өндіруші кәсіпорындар
Еңбектің зиянды және қауіпті шарттары	қауіптіліктің 4 классы: (МЕСТ 12.1.007-76*) Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі зиянды заттар қауіпсіздіктің жіктемелері және жалпы талаптары
Жұмысқа берілетін рұқсаттың ерекше шарттары	«Типтік салалық нормамен жұмысшылар мен қызметшілерге жеке басын қорғау мақсатында арнайы киім, арнайы аяқ киім және басқада заттарды тегін беру» сәйкес асбестпен жұмыс істеушілер зиянды және қауіпті өндірістік факторлардан жеке басын қорғау заттарымен қамсыздандырылуы қажет. ҚР ТЖМ бұйрығына сәйкес (29.12.2008 ж. № 219): - кіріспе нұсқаулығы – жұмысқа қабылдау кезінде, мамандығы бойынша басқа жұмысқа ауысу кезінде; - кезекті – технологиялық жұмыстың өзгеруі кезінде, басқа жұмыс бөліміне ауысу кезінде, жұмысты қауіпсіз орындау ережесі бұзылу кезінде – өндірістік бақылау қызметкерінің немесе Мемлекеттік инспектордың талабы бойынша; - ағымды – жарты жыл сайын.
СБШ деңгейі	Кәсіби білім беру және оқыту деңгейі	Талап етілген жұмыс тәжірибесі
3	Кәсіби дайындық	Жұмыс тәжірибесі 1 жыл
4	Техникалық және кәсіби білімі	3 деңгейде 3 жылдық жұмыс тәжірибесімен

3 кесте. Ыстықтай қалыптау пресстеушісінің еңбек функциясын анықтайтын КС бірлігінің тізімдері

Еңбек функциясының №	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарт бірлігі)
1	Жұмыс орнын дайындау, қолданылушы жабдықтың жұмыс қабілетін тексеру
2	Сәйкесінше пресс – ормаларды таңдау. Дайындаманы пресс формаға салу, пресс форманы пресске жүктеу. Технологиялық регламентке сәйкес бұйымды вулканизациялау – бакелизациялау. Вулканизациялау - бакелизациялау режимдеріне, бу және сығылған ауа қысымына бақылап – өлшеу приборларының көрсеткіштері бойынша бақылау жүргізу.
3	Бұйымды сұрыптау және төсемдеу оларды кейінгі өңдеуге беру. Жабдықтың дұрыстығын тексеру. Гидропресстерді тазалау және майлау.

4 кесте. Ыстықтай қалыптау пресстеушісінің орындайтын КС бірлігін сипаттау

Еңбек функциясының шифры	Еңбек заты	Еңбек құрылғылары	Міндеттемелер
1	Техникалық асбесттік бұйымдардың түрлі тоқымалы немесе қалыпталған дайындамалары	Көпшегелі, көпсатылы, алынатын немесе алынбайтын электрлі немесе булы қыздырғышы бар пресс формалы гидропресстер. Бақылап – өлшеуші приборлар.	1. Сәйкес пресс-қалыпты қалыптау. Үлгішені пресс-қалыпқа қою, пресс-қалыпты преске салу. Технологиялық регламенттке сәйкес бұйымды вулканизациялау-бакелизациялау
2	Пресс-формалар		2. Вулканизациялау - бакелизациялау режимдеріне, бу және сығылған ауа қысымына бақылап – өлшеу приборларының көрсеткіштері бойынша бақылау жүргізу
3	Дайын өнім		3. Дайын өнім сапасын тексеру

5 кесте. СБШ бойынша 3 деңгейлі ыстықтай қалыптау пресстеушісінің құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі	Өңделуші бұйым ассортименттерін ажырату.	Пресс – формаға дайындаманы салу тәсілдері, пресс – формаларды гидропресске жүктеу. Технологиялық регламентке сәйкес бұйымды вулканизациялау – бакелизациялау.
2 - 1		Вулканизациялау - бакелизациялау режимдерін, бу және сығылған ауа қысымына бақылап – өлшеу приборлары көрсеткіштерін басқару. Пресстен пресс формаларды шығару және ондағы дайын бұйымды алу.	Түрлі бөлшекті вулканизациялау – бакализациялаудың технологиялық режимдері мен процесстері; дайын бұйым сапасына қойылатын техникалық шарттар мен талаптар;
3 - 1		Жабдықтың дұрыстығын тексеру. Гидропресстерді тазалау және майлау.	Дайын бұйым сапасына қойылатын техникалық талаптар

6 кесте. СБШ бойынша 4 деңгейлі ыстықтай қалыптау пресстеушісінің құзыреттілігіне қойылатын талаптар

Тапсырма шифры	Жеке және кәсіби құзыреттілік	Икемділігі және дағдылары	Білімі
1 - 1	Жұмыс нәтижесіне және дайын өнім сапасына дербестік, даралық және жауапкершіліктің белгілі дәрежесіндегі басшылықпен орындау қабілеттілігі.	Өңделуші бұйым ассортименттерін ажырату.	Көпшегелі, көпсатылы, алынатын немесе алынбайтын электрлі немесе булы қыздырғышы бар пресс формалы гидропресстерде техникалық асбесттік бұйымдардың қалыпталған дайындамасын немесе түрліше маталарды пресстеу – бакелизациялау немесе вулканизациялау
2 - 1		Жартылай фабрикаттарды өңдеудің белгілері мен ерекшеліктері; Плитада пресс формалары санын есептеу.	Вулканизациялау - бакелизациялау режимдерін, бу және сығылған ауа қысымына бақылап – өлшеу приборлары көрсеткіштері режимдерін реттеу.
3 - 1		Бұйымды сұрыптау және төсемдеу оларды кейінгі өңдеуге беру.	Пресс – форма санын есептеу әдістемесі; ақау түрлері және ақаудың пайда болу себептері алдын алу және жою шамалары; Дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары.

6 қосымша
«Техникалық асбестті
бұйымдарының өндірі»
кәсіби стандартына

Келісу парағы

Мекеменің аталуы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Кәсіби стандартты тіркеу және сараптау

Осы кәсіби стандарт бекітілген және тіркелген _______________________
Кәсіби стандарттар реестіріне ендірілген - тіркелу № ________________
Хат (хаттама) № __________ Мерзімі __________________________________