Об утверждении профессионального стандарта в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 января 2014 года № 20/49. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 21 мая 2014 года № 9434. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 20 декабря 2020 года № 393.

Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 20.12.2020 № 393 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года и постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 апреля 2013 года № 406 "Об утверждении распределения и Правил использования средств на разработку профессиональных стандартов на 2013 год" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить профессиональный стандарт в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства.

2. Департаменту земледелия (Буць А.А.) принять меры к внедрению профессионального стандарта в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

3. Управлению социальной политики (Лепешко С.С.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Управление социальной политики (Лепешко С.С.).

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Министр

А. Мамытбеков

Согласовано

Министр труда и

социальной защиты населения

Республики Казахстан

___________ Т. Дуйсенова

от 7 апреля 2014 года

Утвержден приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 января 2014 года № 20/49

Профессиональный стандарт
в деятельности по автоматизации
сельскохозяйственного производства
1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства (далее - ПС) предназначен для:

1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала;

4) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;

5) решения широкого круга задач в области управления персоналом;

6) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;

7) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

2. Основными пользователями ПС являются:

1) выпускники организаций образования, работники;

2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;

3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

3. На основе ПС могут разрабатываться внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.

4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:

1) квалификация – степень профессиональной подготовленности работника к выполнению конкретного вида работы;

2) квалификационный уровень/уровень квалификации – уровень требований к квалификации (компетенциям) работника, отражающий сложность, самостоятельность и ответственность выполняемых работ;

3) предмет труда - предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

5) вид трудовой деятельности - составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

6) трудовая функция – интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения в рамках конкретного вида трудовой деятельности;

7) область профессиональной деятельности - совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

8) ПС - стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

9) единица ПС - структурный элемент профессионального стандарта, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

10) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

11) компетенция – способность работника применять в профессиональной деятельности знания и умения;

12) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;

13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

14) отрасль - совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

16) национальная рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

17) функциональная карта - структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности) Государственный классификатор Республики Казахстан 03 - 2007: 01 Растениеводство и животноводство, охота и предоставление услуг в этих областях.

6. Основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности: внедрение автоматизированных и автоматических технологических устройств, с целью частичного или полного освобождения персонала от тяжелого труда.

ПС устанавливает в области профессиональной деятельности автоматизации сельского хозяйства, требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников.

7. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни определены в приложении 1 к настоящему ПС.

Требования стандарта относятся к видам деятельности и следующим профессиям данной области:

оператор птицефабрик и механизированных ферм;

оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм;

оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм;

оператор цехов по приготовлению кормов;

оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм.

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)
Параграф 1. Оператор птицефабрик и механизированных ферм

8. Квалификационный уровень по ОРК – 2-4.

9. Возможные наименования должностей: оператор птицефабрик и механизированных ферм.

10. Профессия "оператор птицефабрик и механизированных ферм" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: механизированные работы по уходу за птицами, технический уход за оборудованием.

11. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 2 к настоящему ПС.

12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора птицефабрик и механизированных ферм приведены в таблице 2 Приложения 2 к настоящему ПС.

13. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором птицефабрик и механизированных ферм указан в таблице 3 Приложения 2 к настоящему ПС.

14. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором птицефабрик и механизированных ферм, приведены в таблице 4 Приложении 2 к настоящему ПС.

15. Требования к компетенции оператора птицефабрик и механизированных ферм указаны в таблице 5, 6, 7 Приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2. Оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм

16. Квалификационный уровень по ОРК – 2-4.

17. Возможные наименования должностей: оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм.

18. Профессия "оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: механизированные работы по уходу за свиньями, наблюдение за работой механизмов.

19. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложении 3 к настоящему ПС.

20. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм приведены в таблице 2 Приложении 3 к настоящему ПС.

21. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором свиноводческих комплексов и механизированных ферм, указан в таблице 3 Приложения 3 к настоящему ПС.

22. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором свиноводческих комплексов и механизированных ферм, приведены в таблице 4 Приложения 3 к настоящему ПС.

23. Требования к компетенции оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм указаны в таблицах 5, 6, 7 Приложения 3 к настоящему ПС.

Параграф 3. Оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм

24. Квалификационный уровень по ОРК – 2-4.

25. Возможные наименования должностей: оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм.

26. Профессия "оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: механизированные работы в животноводстве.

27. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 4 к настоящему ПС.

28. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм приведены в таблице 2 Приложения 4 к настоящему ПС.

29. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором животноводческих комплексов и механизированных ферм указан в таблице 3 Приложения 4 к настоящему ПС.

30. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором животноводческих комплексов и механизированных ферм, приведены в таблице 4 Приложения 4 к настоящему ПС.

31. Требования к компетенции оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм указаны в таблицах 5, 6, 7Приложения 4 к настоящему ПС.

Параграф 4. Оператор цехов по приготовлению кормов

32. Квалификационный уровень по ОРК – 3-4.

33. Возможные наименования должностей: оператор цехов по приготовлению кормов.

34. Профессия "оператор цехов по приготовлению кормов" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: механизированное приготовление, раздача и распределение кормов.

35. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 5 к настоящему ПС.

36. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора цехов по приготовлению кормов приведены в таблице 2 Приложения 5 к настоящему ПС.

37. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором цехов по приготовлению кормов, указан в таблице 3 Приложения 5 к настоящему ПС.

38. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором цехов по приготовлению кормов, приведены в таблице 4 Приложения 5 к настоящему ПС.

39. Требования к компетенции оператора цехов по приготовлению кормов указаны в таблице 5, 6 Приложения 5 к настоящему ПС.

Параграф 5. Оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм

40. Квалификационный уровень по ОРК – 2-4.

41. Возможные наименования должностей: оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм.

42. Профессия "оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: механизированные работы по уходу за овцами, обслуживание оборудования.

43. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 6 к настоящему ПС.

44. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм приведены в таблице 2 Приложения 6 к настоящему ПС.

45. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором овцеводческих комплексов и механизированных ферм указан в таблице 3 Приложения 6 к настоящему ПС.

46. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором овцеводческих комплексов и механизированных ферм, приведены в таблице 4 Приложения 6 к настоящему ПС.

47. Требования к компетенции оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм указаны в таблице 5, 6, 7 Приложения 6 к настоящему ПС.

4. Разработчики ПС

48. Разработчиком ПС является Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан.

49. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 7 к настоящему ПС.

Приложение 1 к профессиональному стандарту в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий Республики Казахстан 01-2005	Квалификационный уровень ОРК
1.	Автоматизация сельского производства	Оператор птицефабрик и механизированных ферм	Оператор птицефабрик и механизированных ферм	2-4
2.	Автоматизация сельского производства	Оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм	Оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм	2-4
3.	Автоматизация сельского производства	Оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм	Оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм	2-4
4.	Автоматизация сельского производства	Оператор цехов по приготовлению кормов	Оператор цехов по приготовлению кормов	3-4
5.	Автоматизация сельского производства	Оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм	Оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм	2-4

Приложение 2 к профессиональному стандарту в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	6122 Оператор птицефабрик и механизированных ферм
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 64, раздел 20 "Работы и профессии рабочих в животноводстве"
Профессия по ЕТКС	Оператор птицефабрик и механизированных ферм
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3-5
4	6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора птицефабрик и механизированных ферм

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Птицефабрики, сельскохозяйственные объединения по выращиванию скота и птицы, фермы
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Опыт работы не менее 3-х лет на 3 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором птицефабрик и механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Сбор, сортировка, калибровка, мойка, маркировка, укладка и упаковка яиц; подача тары к месту упаковки, сборка коробов и подача упакованной продукции к месту штабелевания; дезинфекция, облучение и закладка яиц в инкубатор; проведение контрольных просмотров яиц и выбраковка неполноценных
2	Механизированные работы по уходу за птицами; кормление, поение птиц; отлов, размещение птиц в клетки, транспортировка и передача в другой цех, сдача на убой, выбраковка по государственному стандарту; облучение выведенного молодняка, подсчет, взвешивание и утилизация; выполнение мероприятий по повышению продуктивности птицы; проведение профилактических и лечебных мероприятий; ведение племенной документации
3	Технический уход за оборудованием, подготовка к работе; дезинфекция помещений; управление всеми средствами механизации; наладка, регулировка и мелкий ремонт оборудования; регулирование воздухообмена, температуры и влажности воздуха в помещениях для птицы; удаление помета, мойка оборудования, тары и помещения

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемые оператором птицефабрик и

механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Зерно, коробки, упакованная продукция	Ленты яйцесбора, яйцесортировочные машины, оборудование для калибровки, упаковочные машины, комплектующие машины, тележки для перевозки коробок, фургон для перевозки	1-1) Сбор и обработка яиц
			1-2) Транспортировка упакованной продукции
2	Птица, корм, вода, племенная документация	Оборудование для автоматического отлова птицы, кольцевания, откормочные машины, кормораздатчики, поилки, кормушки, инкубаторы, птичники, лотки, организационная техника, программное обеспечение, бумажные и электронные носители информации, канцелярские принадлежности	2-1) Механизированный уход за птицами
			2-2) Ведение племенной документации
3	Оборудование, запчасти, оборудование, помещение	Запчасти оборудования, инструменты, дезинфекционные установки, дезинфицирующие средства, моющие средства	3-1) Проверить состояние складов и силосов элеватора
			3-2) Проверить состояние транспортных средств и отгрузочных устройств, составление плана размещения зерна и отгрузки

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора птицефабрик и

механизированных ферм 2-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Индивидуальная ответственность оператора птицефабрик и механизированных ферм за соблюдение норм и правил, элементарных норм безопасности	Базовые навыки для выполнения простых задач	Базовые знания о предмете труда оператора птицеводческих фабрик и механизированных ферм; знание правил техники безопасности и охраны труда
1-2)	Понимание необходимости выполнения задачи оператора птицефабрик и механизированных ферм, ответственность за достижение результата	Корректировка действий в соответствии с условиями рабочей ситуации, установление проблемы, ее причины и решение проблемы	Базовые знания о простых инструментах и оборудовании; знание правил техники безопасности и охраны труда

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора птицефабрик и

механизированных ферм 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Решение стандартных однотипных практических задач, ответственность за результаты и качество работы оператора птицефабрик и механизированных ферм	Выбор способа действий по заданному инструкциями алгоритму и коррекция действий	Знаниt основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы; знание техники безопасности и охраны труда
2-2)	Ответственность оператора птицефабрик и механизированных ферм за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, защиту окружающей среды	Практические и познавательные навыки для выполнения несложных задач	Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно; знание техники безопасности и охраны труда

Таблица 7. Требования к компетенциям оператора птицефабрик и

механизированных ферм 4-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
3-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей оператора птицефабрик и механизированных ферм оценивать и определять необходимые ресурсы, время для достижения установленных результатов	Навыки самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе самостоятельной подготовки и (или) самостоятельно; знания техники безопасности и охраны труда
3-2)	Понимание исполнительской деятельности оператора птицефабрик и механизированных ферм, включающей планирование рабочего процесса	Навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях	Знание основных принципов использования, технического обслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов; знания техники безопасности и охраны труда

Приложение 3 к профессиональному стандарту в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	6121 Оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 64, раздел 20 "Работы и профессии рабочих в животноводстве"
Профессия по ЕТКС	Оператор свиноводческих комплексов и механизированных ферм
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	4-5
4	6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Сельскохозяйственные объединения по выращиванию скота, свиноводческие фермы и комплексы
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Опыт работы не менее 3-х лет на 3 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором свиноводческих комплексов и

механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Прием поголовья свиней, обеспечение сохранности, забой в случае необходимости; взвешивание и перегон, погрузка и отправка на мясокомбинат
2	Механизированные работы по уходу за свиньями; кормление, дозирование и распределение кормов, поение; наблюдение за работой механизмов; выявление охоты у свиноматок; выполнение мероприятий по улучшению оплодотворяемости свиноматок; оказание помощи заболевшим животным; выполнение мероприятий по улучшению содержания животных
3	Вызов дежурного слесаря; удаление навоза, проведение дезинфекции, мойка и уборка помещений; технический уход, регулирование и устранение неполадок оборудования

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемые оператором

свиноводческих комплексов и механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Свиньи	Увлажнительные машины, бункеры и дозаторы	1-1) Прием поголовья свиней, перегон
			1-2) Вынужденный забой животных, взвешивание зерна
2	Свиньи, корм, вода, минеральные добавки	Вальцовые станки, рассева, ситовеечные машины	2-1) Механизированный уход за свиньями
			2-2) Оказание помощи заболевшим животным
3	Оборудование, помещение	Навозные транспортеры, бульдозерные лопаты, скреперные установки, наземные вагонетки, малогабаритный трактор, моющие, чистящие средства, дезинфицирующие средства (20%-ный раствор свежегашеной извести, 10%-ное известковое молоко)	3-1) Дезинфекция и уборка оборудования и помещения
			3-2) Технический уход за оборудованием

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора свиноводческих

комплексов и механизированных ферм 2-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Индивидуальная ответственность оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм за соблюдение норм и правил, элементарных норм безопасности	Базовые навыки для выполнения простых задач	Базовые знания о предмете труда оператора птицеводческих фабрик и механизированных ферм; знание правил техники безопасности и охраны труда
1-2)	Понимание необходимости выполнения задачи оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм, ответственность за достижение результата	Корректировка действий в соответствии с условиями рабочей ситуации, установление проблемы, ее причины и решение проблемы	Базовые знания о простых инструментах и оборудовании; знание правил техники безопасности и охраны труда

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора свиноводческих

комплексов и механизированных ферм 3-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Решение стандартных однотипных практических задач, ответственность за результаты и качество работы оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм	Выбор способа действий по заданному инструкциями алгоритму и коррекция действий	Знания основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы; знание техники безопасности и охраны труда
2-2)	Ответственность оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, защиту окружающей среды	Практические и познавательные навыки для выполнения несложных задач	Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно; знание техники безопасности и охраны труда

Таблица 7. Требования к компетенциям оператора свиноводческих

комплексов и механизированных ферм 4-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
3-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм оценивать и определять необходимые ресурсы, время для достижения установленных результатов	Навыки самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе самостоятельной подготовки и (или) самостоятельно; знания техники безопасности и охраны труда
3-2)	Понимание исполнительской деятельности оператора свиноводческих комплексов и механизированных ферм, включающей планирование рабочего процесса	Навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях	Знание основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов; знания техники безопасности и охраны труда

Приложение 4 к профессиональному стандарту в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8331 Оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 64, раздел 20 "Работы и профессии рабочих в животноводстве"
Профессия по ЕТКС	Оператор животноводческих комплексов и механизированных ферм
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	4-5
4	6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Фермы, животноводческие фабрики, сельскохозяйственные формирования по выращиванию скота
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Опыт работы не менее 3-х лет на 3 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором животноводческих комплексов и

механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Прием, взвешивание и перегон крупного рогатого скота и лошадей, обеспечение их сохранности; вынужденный забой животных
2	Механизированные работы по уходу за крупным рогатым скотом и лошадьми; кормление, поение животных; выполнение мероприятий по повышению молочной продуктивности коров; оказание первой ветеринарной помощи заболевшим животным
3	Контроль за работой механизмов; технический уход за обслуживаемым оборудованием; наладка и устранение неисправностей в оборудовании; поддержание микроклимата в помещении; удаление навоза, смена подстилки, дезинфекции помещений

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором

животноводческих комплексов и механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	КРС, лошади	Специальные весы для взвешивания животных, электропогонялки, механические пруты, режущие инструменты	1-1) Прием, взвешивание и перегон скота, забой животных
2	КРС, лошади, корм, минеральные добавки	Ручной труд, кормосмеситель-раздатчик, погрузчик силоса, фронтальный погрузчик, кормовой стол, групповые поилки	2-1) Механизированные работы по уходу за животными
			2-2) Оказание медицинской помощи заболевшим животным
3	Помещение, КРС	Инструкции по ремонту оборудования, схемы машин, инструменты и контрольно-измерительные приборы, аптечка	3-1) Уборка, дезинфекция оборудования и помещений, технический уход за оборудованием

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора животноводческих

комплексов и механизированных ферм 2-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Решение стандартных однотипных практических задач, ответственность за результаты и качество работы оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм	Выбор способа действий по заданному инструкциями алгоритму и коррекция действий	Знание основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы; знание техники безопасности и охраны труда
2-1)	Ответственность оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, защиту окружающей среды	Практические и познавательные навыки для выполнения несложных задач	Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно; знание техники безопасности и охраны труда

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора животноводческих

комплексов и механизированных ферм 3-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Решение стандартных однотипных практических задач, ответственность за результаты и качество работы оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм	Выбор способа действий по заданному инструкциями алгоритму и коррекция действий	Знание основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы; знание техники безопасности и охраны труда
2-1)	Ответственность оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, защиту окружающей среды	Практические и познавательные навыки для выполнения несложных задач	Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно; знание техники безопасности и охраны труда
3-1)	Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса. Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы.	Может сверять работу с планами, обеспечивать достижение планируемого результата и соответствие полученного результата нормам качества.	Знания основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов, используемых в трудовой деятельности.

Таблица 7. Требования к компетенциям оператора животноводческих

комплексов и механизированных ферм 4-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-2)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей оператора животноводческих комплексов и механизированных ферм оценивать и определять необходимые ресурсы, время для достижения установленных результатов	Навыки самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе самостоятельной подготовки и (или) самостоятельно; знания техники безопасности и охраны труда
3-1)	Понимание исполнительской деятельности оператора животноводческих комплексов и механизированных, включающей планирование рабочего процесса	Навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях	Знание основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов; знания техники безопасности и охраны труда

Приложение 5 к профессиональному стандарту в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	6121 Оператор цехов по приготовлению кормов
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 64, раздел 20 "Работы и профессии рабочих в животноводстве"
Профессия по ЕТКС	Оператор цехов по приготовлению кормов
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	3-5
4	6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора цехов по приготовлению кормов

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Сельскохозяйственные объединения по выращиванию скота и птицы, птицефабрики, фермы
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не требуется
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Опыт работы не менее 3-х лет на 3 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором цехов по приготовлению кормов

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Механизированное приготовление, раздача и распределение кормов; подача воды, барды и других жидкостей по трубопроводу; подача с помощью сжатого воздуха готовых кормов в бункер накопитель; термическая обработка, перемешивание кормовой массы; подготовка комбикорма, заменителя цельного молока, премиксов к скармливанию; проверка качества и контроль за подготовкой корма
2	Обслуживание механизмов и приспособлений для удаления инородных тел из пищевых отходов; управление средствами механизации и автоматизации; выявление и устранение неисправностей в работе оборудования; регулирование автоматических устройств согласно заданной программы

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором цехов по

приготовлению кормов

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Корма, добавки	Дробилки кормов, измельчители соломы и корнеплодов, дозаторы, оборудование для термической обработке кормов	1-1) Механизированное приготовление и распределение кормов
			1-2) Контроль качества кормов
			2-1) Управлять средствами механизации и систематизации и регулировать оборудование
			2-2) Устранять неполадки в работе оборудования

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора цехов по приготовлению

кормов 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Решение стандартных однотипных практических задач, ответственность за результаты и качество работы оператора цехов по приготовлению кормов	Выбор способа действий по заданному инструкциями алгоритму и коррекция действий	Знание основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы; знание техники безопасности и охраны труда
1-2)	Ответственность оператора цехов по приготовлению кормов за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, защиту окружающей среды	Практические и познавательные навыки для выполнения несложных задач	Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно; знание техники безопасности и охраны труда

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора цехов по приготовлению

кормов 4-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей оператора цехов по приготовлению кормов оценивать и определять необходимые ресурсы, время для достижения установленных результатов	Навыки самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе самостоятельной подготовки и (или) самостоятельно; знания техники безопасности и охраны труда
2-2)	Понимание исполнительской деятельности оператора цехов по приготовлению кормов, включающей планирование рабочего процесса	Навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях	Знание основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов; знания техники безопасности и охраны труда

Приложение 6 к профессиональному стандарту в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	6121 Оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 64, раздел 20 "Работы и профессии рабочих в животноводстве"
Профессия по ЕТКС	Оператор овцеводческих комплексов и механизированных ферм
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2
3	3-5
4	6

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Сельскохозяйственные объединения по выращиванию скота, фермы
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не менее 1 года на 2 уровне
4	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Опыт работы не менее 3-х лет на 3 уровне

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором овцеводческих комплексов и

механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Обеспечение сохранности животных; вынужденный забой; механизированные работы по уходу за животными; кормление, поение; купание овец и коз в купочных ваннах, душевых установках; выполнение мероприятий по улучшению содержания и кормления обслуживаемого поголовья, увеличению приплода ягнят, настрига шерсти; оказание первой помощи заболевшим животным; оказание помощи при взятии семени производителей при искусственном осеменении
2	Упаковка шерсти на прессах; обслуживание оборудования; заточка и доводка режущего инструмента при ручной и механизированной стрижке овец; наблюдение за работой механизмов; вызов дежурного слесаря или электромонтера для ремонта неисправных механизмов; наладка, монтаж и демонтаж стригальных аппаратов
3	Удаление навоза; чистка и уборка инвентаря и помещений; проведение дезинфекции помещения

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором овцеводческих

комплексов и механизированных ферм

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Овцы, козы, корма, вода, минеральные добавки, заболевшие животные	Купочные ванны, душевые установки, стригальные агрегаты, кормосмеситель-раздатчик, погрузчик силоса, фронтальный погрузчик, кормовой стол, групповые поилки, медикаменты, препараты, антибиотики, термометр	1-1) Механизированный уход за животными
			1-2) Оказание первой помощи заболевшим животным
2	Оборудование	Инструменты, запчасти оборудования	2-1) Обслуживание оборудования
			2-2) Наладка, монтаж и демонтаж оборудования
3	Помещение, оборудование, инвентарь	Навозные транспортеры, бульдозерные лопаты, скреперные установки, наземные вагонетки, малогабаритный трактор, моющие, чистящие средства, дезинфицирующие средства (20%-ный раствор свежегашеной извести, 10%-ное известковое молоко)	3-1) Чистка и уборка помещения и инвентаря
			3-2) Дезинфекция помещения и оборудования

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора овцеводческих

комплексов и механизированных ферм 2-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Индивидуальная ответственность оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм за соблюдение норм и правил, элементарных норм безопасности	Базовые навыки для выполнения простых задач	Базовые знания о предмете труда оператора птицеводческих фабрик и механизированных ферм; знание правил техники безопасности и охраны труда
1-2)	Понимание необходимости выполнения задачи оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм, ответственность за достижение результата	Корректировка действий в соответствии с условиями рабочей ситуации, установление проблемы, ее причины и решение проблемы	Базовые знания о простых инструментах и оборудовании; знание правил техники безопасности и охраны труда

Таблица 6. Требования к компетенциям оператора овцеводческих

комплексов и механизированных ферм 3-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Решение стандартных однотипных практических задач, ответственность за результаты и качество работы оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм	Выбор способа действий по заданному инструкциями алгоритму и коррекция действий	Знание основных и простых инструментов, оборудования, процедуры процессов работы; знание техники безопасности и охраны труда
2-2)	Ответственность оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, защиту окружающей среды	Практические и познавательные навыки для выполнения несложных задач	Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно; знание техники безопасности и охраны труда

Таблица 7. Требования к компетенциям оператора овцеводческих

комплексов и механизированных ферм 4-го квалификационного

уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
2-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм оценивать и определять необходимые ресурсы, время для достижения установленных результатов	Навыки самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе самостоятельной подготовки и (или) самостоятельно; знания техники безопасности и охраны труда
2-2)	Понимание исполнительской деятельности оператора овцеводческих комплексов и механизированных ферм, включающей планирование рабочего процесса	Навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях	Знание основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов, знание техники безопасности и охраны труда

Приложение 7 к профессиональному стандарту в деятельности по автоматизации сельскохозяйственного производства

Лист согласования

Название организации

Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Настоящий ПС зарегистрирован ________________________________________

Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № __________________

Письмо (протокол) № ____________________ Дата _______________________

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 21 қаңтардағы № 20/49 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 21 мамырда № 9434 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 20 желтоқсандағы № 393 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.12.2020 № 393 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5 бабының 3 тармағына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 29 сәуірдегі "Кәсіптік стандарттарды әзірлеуге 2013 жылға қаражат бөлу және оны пайдалану қағидаларын бекіту туралы" № 406 қаулысына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

1. Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандарт бекітілсін.

2. Егіншілік департаменті (А.А. Буць) Қазақстан Республикасының заңнамасында бекітілген тәртіппен кәсіби стандартты енгізуге шаралар қабылдасын.

3. Әлеуметтік саясат басқармасы (С.С. Лепешко) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Әлеуметтік саясат басқармасына (С.С. Лепешко) жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А.Мамытбеков

Келісілген

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты

әлеуметтік қорғау министрі

Т. Дүйсенова ___________

2014 жылғы 7 сәуір

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 21 қантардағы № 20/49 бұйрығымен бекітілген

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру
бойынша қызметтегі кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

1. Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандарты (бұдан әрі - КС):

1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге;

4) кәсіби қызметтің мәніне бірыңғай талаптар әзірлеуге, еңбек нарығының заманауи талаптарына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға;

5) персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешуге;

6) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеу, сондай-ақ тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;

7) кәсіби даярлығын бағалаудан өткізу және мамандар біліктіліктерінің сәйкестіктерін растауға арналған.

2. КС негізгі пайдаланушылары:

1) білім беру мекемелері түлектері, жұмысшылар;

2) ұйымдардың басшылары мен жұмысшылары, ұйымдардың персоналды басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;

3) білім беру бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;

4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

3. КС негізінде кәсіпорындар қызметінің функционалдық үлгілеріне, лауазымына, қызметкерлердің біліктілігін арттыру, аттестациядан өткізу, еңбекке ынталандыру жүйесіне ішкі, корпоративті стандарттар және басқалар әзірленуі мүмкін.

4. Осы КС-да төмендегі терминдер мен аңықтамалар қолданылады:

1) біліктілік – жұмысшының еңбектің нақты түрін орындауда кәсіби дайындығының дәрежесі;

2) біліктілік деңгейі – атқарылатын жұмыстардың күрделілігі, дербестігі мен жауаптылығы көрінетін қызметкердің біліктілігіне (құзыреттілігіне) қойылатын талаптар деңгейі;

3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

6) еңбек функциясы – еңбек үрдісінің бір немесе бірнеше міндетін шешуге бағытталған өзара байланысқан әрекеттер жиыны;

7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

8) КС – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

9) КС бірлігі – КС еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

10) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы білімді, ептілікті және практикалық дағдыларды талап ететін және білімі туралы тиісті құжаттармен нақтыланатын адамның еңбек қызметінің негізгі түрі;

11) құзыреттілік – қызметкердің кәсіби қызметте білімін және іскерлігін қолдану қаблеті;

12) лауазым – лауазымдық өкілеттіктер мен лауазымдық міндеттер шеңбері жүктелген жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;

13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

2. КС паспорты

5. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жіктеушісі 03-2007: 01 Өсімдік шаруашылығы мен мал шаруашылығы, аңшылық және осы салаларда қызмет көрсету.

6. Экономикалық қызмет түрінің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: персоналды ауыр жұмыстан толық немесе жартылай босату мақсатында автоматтандырылған және автоматтық технологиялық құралдарды ендіру.

КС ауылшаруашылығын автоматтандыру кәсіби қызмет саласында еңбек мәніне, сапасына, жағдайына және қызметкерлердің біліктілігі мен құзыреттілігіне қойылатын талаптарды белгілейді.

7. Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері осы КС 1-қосымшасында берілген.

Стандарт талаптары қызмет түрлеріне және осы саланың төмендегі кәсіптеріне жатады:

құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы;

шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы;

мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы;

жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы;

қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы.

3. Еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкалары
1-параграф. Құс фабрикалары мен механикаландырылған
фермалардың операторы

8. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-4.

9. Лауазымның мүмкін атаулары: құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы.

10. "Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: құстарға механизацияланған күтім жұмыстарын, жабдыққа техникалық күтім.

11. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 2-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

12. Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, біліміне мен жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

13. Еңбек функцияларын айқындайтын, құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 2- қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

14. Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 2- қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

15. Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 5, 6, 7-кестелерінде көрсетілген.

2-параграф. Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен
механикаландырылған фермалардың операторы

16. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-4.

17. Лауазымның мүмкін атаулары: шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы.

18. "Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: шошқаларға механизацияланған күтім жұмыстарын, механизмдердің жұмыстарына күтім.

19. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 3-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

20. Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, біліміне мен жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

21. Еңбек функцияларын айқындайтын, шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 3-қосымшаның 3-кестесінде да көрсетілген.

22. Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 3-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

23. Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 5, 6, 7-кестелерінде көрсетілген.

3-параграф. Мал шаруашылығы кешендерінің және
механикаландырылған фермалардың операторы

24. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3-4.

25. Лауазымның мүмкін атаулары: мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы.

26. "Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: мал шаруашылығында механизацияланған жұмыстар.

27.Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 4-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

28. Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, білімнеі мен жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

29. Еңбек функцияларын айқындайтын, мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 4-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

30. Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 4-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

31. Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 5, 6-кестелерінде көрсетілген

4-параграф. Жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы

32. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3-4.

33. Лауазымның мүмкін атаулары: жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы.

34. "Жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: жемді механизацияландырылып дайындау, тарату және бөліп беру.

35. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 5-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

36. Жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторының еңбек шарттарына, біліміне мен жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

37. Еңбек функцияларын айқындайтын, жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 5-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

38. Жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 5-қосымшасының

4-кестесінде көрсетілген.

39. Жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 5, 6-кестелеріндекөрсетілген

5-параграф. Қой шаруашылығы кешендерінің және
механикаландырылған фермалардың операторы

40. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-4.

41. Лауазымның мүмкін атаулары: қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы.

42. "Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: қойларға механизацияланған күтім жұмыстарын, жабдыққа қызмет көрсету.

43.Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 5-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

44. Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, біліміне мен жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

45. Еңбек функцияларын айқындайтын, қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 5-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

46. Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 5-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

47. Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 6-қосымшасының 5, 6, 7-кестелерінде көрсетілген.

4. КС әзірлеушілері

48. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі болып табылады.

49. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 7 - қосымшасында көрсетілген.

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 1-қосымшасы

Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

№ р/с	Қызмет түрі атауы	Еңбек нарығы тенденцияларын есепке алғандағы кәсіп атауы	Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуішісіне сәйкес кәсіптер атауы	СБШ біліктілік деңгейлері
1.	Ауыл шаруашылық өндірісін автоматтандыру	Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы	Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы	2-4
2.	Ауыл шаруашылық өндірісін автоматтандыру	Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы	Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы	2-4
3.	Ауыл шаруашылық өндірісін автоматтандыру	Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы	Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы	3-4
4.	Ауыл шаруашылық өндірісін автоматтандыру	Жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы	Жемшөпті дайындау бойынша цехтардың операторы	3-4
5.	Ауыл шаруашылық өндірісін автоматтандыру	Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы	Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы	2-4

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 2-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	6121 Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	64-шығарылым, 20-тарау: "Ауыл шаруашылығында жұмыс пен жұмысшылардың кәсібі"
БТБА бойынша кәсібі	Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	3-5
4	6

2-кесте. Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Құс фабрикалары, мал мен құсты өсіретін ауыл шаруашылық бірлестіктер, фермалар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Негізгі жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ бастауыш білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе		Талап етілмейді
4	Жоғарғы деңгейлі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		Тәжірибесі 1 жылдан кем емес

3-кесте. Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, еңбек функцияларын анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Жұмыртқаларды жинау, сорттау, калибрлеу, жуу, маркерлеу, қоя және орау; ыдысты орау жеріне жеткізу, қораптарды жинау мен оралған өнімді жинау жеріне жеткізу; залалсыздандыру, жұмыртқаны сәулелеу мен инкубаторға салу; жұмыртқаларға бақлау және кемтарларды брактау
2	Құстарға механизацияланған күтім жұмыстарын; құстарды тамақтандыру, су беру; құстарды ұстау мен торға қою, басқа цехқа тасу мен жеткізу, союға беру, мемлекеттік стандартқа сай брактау, төлді сәулелеу, санау, салмаққа тарту мен пайдалану; құстардың өнімділігін арттыру үшін іс шаралар жүргізу; профилактикалық және емдеу жұмыстарын жүргізу; тұқымдық құжат жүргізу
3	Жабдыққа техникалық күтім, жұмысқа дайындау; ғимаратты залалсыздандыру;механизацияның барлық құралдарымен пайдалану; жабдықты дұрстау, реттеу мен кіші ремонт жасау; құстарға арналған ғимаратта ауа алмасуды, температураны және ылғалдықты реттеу;көңді жою, жабдықты, ыдысты және ғимаратты жуу

4-кесте. Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Бидай, қораптар, оралған өнім	Жұмыртқа жинау желісі, жұмыртқа сорттайтын машина, калибрлеу үшін жабдық, орау машиналары, толымдайтын машиналар, қораптарды тасмалдайтын арба, тасмалдау үшін күйме	1-1) Жұмыртқаларды жинау мен өңдеу
			1-2) Оралған өнімді тасу
2	Құс,жем, су, тұқымдық құжат	Құсты автоматты ұстау жабдығы, сақиналау, тамақтандыру машинасы, жем таратушы, астаулар, жем ақырлары, инкубаторлар, құс күркелері, лотоктар, ұйымдастырушы техника, бағдарламалық жасақтама, электронды және қағаз мағлұмат сақтаушы, кеңсе заттар	2-1) Құстарға механизацияланған күтім
			2-2) Тұқымдық құжат жүргізу
3	Жабдық, қосалқы бөлшек, ғимарат	Жабдықтың қосалқы бөлшектері, құрал-саймандар, дезинфекция үшін қондырғы, дезинфекция үшін заттар, жуғыш заттар	3-1) Қоймалардың және элевторлардың силостарын жағдайын тексеру
			3-2) Тасымалдау құралдары мен жүктеуші құрылғысын тексеру, бидайды орналастыру және жүктеу жоспарын жасау

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Қауіпсіздіктің қарапайым нормалары мен тәртіптерін сақтауда құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының жеке жауапкершілігі	Қарапайым міндеттерді орындау үшін базалық біліктілік	Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының еңбек заты жайында базалық білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
1-2)	Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының міндеттерін атқару керектігі жайында түсінік, нәтижеге жету үшін жауапкершілік	Жұмыс жағдайына байланысты іс әрекеттерді түзету, қиындықты қою, оның себептері мен қиындықты шешу	Жабдықтар мен қарапайым құралдар жөнінде базалық білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Стандартты біртекті практикалық мәселелерді шешу, құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының жұмысының нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік	Нұсқаулықпен берілген алгоритммен әрекет тәсілін тандау және жұмыс жағдайына байланысты әрекетті дұрстау	Жабдықтың негізгі және қарапайым құралдарын, жұмыс процестерінің рәсімдерін білу; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
2-2)	Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының өзінің денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, басқалардың денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау үшін жауапкершілік	Қиын емес міндеттерді орындау үшін практикалық және танымдық біліктілік	Өздігінен және кәсіби жайындық кезінде алынған білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

7-кесте. СБШ біліктіліктің 4-деңгейлі құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
3-1)	Құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының функционалдық міндеттер шеңберінде жауапкершілік пен керекті ресурстарды анықтау мен бағалау, қойылған нәтижелерге жету үшін уақыт	Өздігінен жоспарлау біліктілігі, еңбек процесі мен оның нәтижелерін атқару мен бағалау	Өздігінен дайындалу және (немесе) өздігінен алу процесінде алынған практиға бағытталған кәсіби білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
3-2)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитын құс фабрикалары мен механикаландырылған фермалардың операторының атқару қызметін түсіну	Қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу	Материалдарды, жабдықты және құралдарды жинау,сақтау, қозғау, техникалық қызмет көрсету және қолданудың негізгі принциптерін білу; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 3-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	6121 Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	64-шығарылым, 20-тарау: "Ауыл шаруашылығында жұмыс пен жұмысшылардың кәсібі"
БТБА бойынша кәсібі	Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	4-5
4	6

2-кесте. Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Мал өсіретін ауыл шаруашылық бірлестіктер, шошқа өсіретін фермалар мен кешендер
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Негізгі жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ бастауыш білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
4	Жоғарғы деңгейлі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		Тәжірибесі 1 жылдан кем емес

3-кесте. Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, еңбек функцияларын анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Шошқа мал басын қабылдау, сақтықты,, керек кезде союды қамтамасыз ету; айдау мен салмағын өлшеу, ет комбинатына жіберу мен жүктеу
2	Шошқаларға механизацияланған күтім жұмыстары; жеммен тамақтандыру, мөлшерлеу және жемді бөліп беру кормление, суару;механизмдердің жұмысына күтім; ұрғашы шошқаларда құштарлықты анықтау; ұрғашы шошқалардың өнімділігін арттыру үшін іс шаралар жасау; ауырып қалған малды емдеу;жануарларды асырау шарттарын жақсарту үшін іс шараларды атқару
3	Кезекші селсарьды шақыру; көңді жинау, дезинфекция жасау,ғимаратты жуу мен жинау; техникалық күтім, жабдықтағы ақауларын реттеу мен жою

4-кесте. Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Шошқалар	Сулау машинасы, бункерлер және дозаторлар	1-1) Шошқа мал басын қабылдау,айдау
			1-2) Малды амалсыз сою, бидайды өлшеу
2	Шошқалар, жем, су, минералды қоспалар	Жанышқыш механизмі бар станоктар, жармалар, елек-суырғы машиналар	2-1) Шошқаларға механизацияланған күтім
			2-2) Ауырып қалған малды емдеу
3	Жабдық, ғимарат	Көң тасмалдаушы, бульдозерді күрек, скреперлі қондырғы, жердегі вагонеткалар, кіші габаритты трактор, жуғыш, тазалағыш заттар, залалсыздандырушы заттар (20%-ды ерітінді жаңадан әктас, 10%-ды әктасты сүт)	3-1) Жабдықтар мен ғимаратты залалсыздандыру мен жинау
			3-2) Жабдыққа техникалық күтім

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2- деңгейлі шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Қауыпсіздіктің қарапайым нормалары мен тәртіптерін сақтауда шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының жауапкершілігі	Қарапайым міндеттерді орындау үшін базалық біліктілік	Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы еңбек заты жөнінде базалық білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
1-2)	Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының міндеттерін орындауды керектігін түсіну	Жұмыс жағдайына байланысты іс әрекеттерді түзету, қиындықты қою, оның себептері мен қиындықты шешу	Қарапайым құралдар мен жабдықтар жөнінде базалық білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

6-кесте. СБШ біліктіліктің 3- деңгейлі шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Стандартты біртекті практикалық мәселелерді шешу, шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының жұмысының нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік	Нұсқаулықпен берілген алгоритммен әрекет тәсілін тандау және жұмыс жағдайына байланысты әрекетті дұрстау	Жабдықтың негізгі және қарапайым құралдарын, жұмыс процестерінің рәсімдерін білу; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
2-2)	Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының өзінің денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, басқалардың денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау үшін жауапкершілік	Қиын емес міндеттерді орындау үшін практикалық және танымдық біліктілік	Өздігінен және кәсіби жайындық кезінде алынған білім; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

7-кесте. СБШ біліктіліктің 4- деңгейлі шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
3-1)	Шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының функционалдық міндеттер шеңберінде жауапкершілік пен керекті ресурстарды анықтау мен бағалау, қойылған нәтижелерге жету үшін уақыт	Өздігінен жоспарлау біліктілігі, еңбек процесі мен оның нәтижелерін атқару мен бағалау	Өздігінен дайындалу және (немесе) өздігінен алу процесінде алынған практиға бағытталған кәсіби білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
3-2)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін шошқа шаруашылығы кешендерінің мен механикаландырылған фермалардың операторының атқаршу қызметін түсіну	Қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу	Материалдарды, жабдықты және құралдарды жинау,сақтау, қозғау, техникалық қызмет көрсету және қолданудың негізгі принциптерін білу; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 4-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8331 Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	64-шығарылым, 20-тарау "Ауыл шаруашылығында жұмыс пен жұмысшылардың кәсібі"
БТБА бойынша кәсібі	Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	4-5
4	6

2-кесте. Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Фермалар, мал шаруашылық фабрикалар, мал өсіретін ауыл шаруашылық бірлестіктер
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Негізгі орта білімнен төмен емес,жалпы, ортабілімі бар кезіндегі практикалық тәжірбие және\немесе кәсіби дайындық (білімді ұйымдастыру базасындағы немесе кәсіпорында оқыту)		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		2 санатта 1 жылдан кем емес
4	Жоғарғы деңгейлі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		3 санатта Тәжірибесі 3 жылдан кем емес

3-кесте. Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, еңбек функцияларын анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Ірі қара мал мен жылқыларды қабылдау, салмағын өлшеу мен айдау, оларды сақтығын қамтамасыз ету; малды амалсыз жағдайда сою
2	Ірі қара мал мен жылқыларға механизацияланған күтім жұмыстары; малды тамақтандыру, суару;сырлардың сүт өндірүін арттыру мақсатында іс шаралар жасау; ауырып қалған малға бірінші мал дәрігерлік көмек көрсету
3	Механизмдердің жұмыстарын қадағалау; қызмет көрсетіліп жатқан жабдықтарға техникалық күтім; жабдықтардағы ақауларды жою мен реттеу; ғимараттығы микроклиматты сақтау; көңді жою, астына жайғышты ауыстыру, ғимаратты дезинфекция жасау

4-кесте. Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	ІҚМ, жылқылар	Малдың салмағын өлшеу үшін арнайы таразы, электро қамша, механикалық шыбық, кесуші саймандар	1-1) Малды қабылдау және салмағын өлшеу, малды сою
2	ІҚМ, жылқылар, жем, мтнарлды қоспалар	Қол еңбегі, жем арластырғыш таратушы,стлос тиегіш, фронталды тиегіш, жем столы, топтық суарғыш	2-1) Малға механизацияланған күтім жұмыстары
			2-2) Ауырып қалған малға медикалық қызмет көрсету
3	Ғимарат, ІҚМ	Жабдықта дұрстау үшін инструкция, машиналардың схемалары, құралдыр мен и реттегіш өлшегіш саймын, аптечка	3-1) Ғимарат пен жабдықты тазалау мен залалсыздандыру, жабдаққа техникалық күтім өткізу

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2- деңгейлі мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Стандартты біртекті практикалық мәселелерді шешу, мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының жұмысының нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік	Нұсқаулықпен берілген алгоритммен әрекет тәсілін тандау және жұмыс жағдайына байланысты әрекетті дұрстау	Жабдықтың негізгі және қарапайым құралдарын, жұмыс процестерінің рәсімдерін білу; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
2-1)	Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының өзінің денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, басқалардың денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау үшін жауапкершілік	Қиын емес міндеттерді орындау үшін практикалық және танымдық біліктілік	Өздігінен және кәсіби жайындық кезінде алынған білім; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

6-кесте. СБШ біліктіліктің 3- деңгейлі мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Стандартты біртекті практикалық мәселелерді шешу, мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының жұмысының нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік	Нұсқаулықпен берілген алгоритммен әрекет тәсілін тандау және жұмыс жағдайына байланысты әрекетті дұрстау	Жабдықтың негізгі және қарапайым құралдарын, жұмыс процестерінің рәсімдерін білу; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
2-1)	Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының функционалдық міндеттер шеңберінде жауапкершілік пен керекті ресурстарды анықтау мен бағалау, қойылған нәтижелерге жету үшін уақыт	Өздігінен жоспарлау біліктілігі, еңбек процесі мен оның нәтижелерін атқару мен бағалау	Өздігінен дайындалу және (немесе) өздігінен алу процесінде алынған практиға бағытталған кәсіби білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
3-1)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін атқарушылық қызметті түсіну. Нормадан аутықу жағдайдакәсіби қызмет процесін жетілдіру идеяларын ұсынады.	Жұмысты жоспармен салыстыра алады, жоспарланған нәтижеге қол жеткізуді қамтамасыз ете алады және қабылданған нәтижені сапа нормаларына сәйкестендіру.	Еңбек қызметінде қолданылатын жабдықтар, қондырғыларды, материалдарды қолданудың, техникалық қызмет көрсетуін, тасымалдау, сақтаушылық және қаттап тастаудың негізгі қағидаларын білу.

7-кесте. СБШ біліктіліктің 4- деңгейлі мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Мал шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының функционалдық міндеттер шеңберінде жауапкершілік пен керекті ресурстарды анықтау мен бағалау, қойылған нәтижелерге жету үшін уақыт	Өздігінен жоспарлау біліктілігі, еңбек процесі мен оның нәтижелерін атқару мен бағалау	Өздігінен дайындалу және (немесе) өздігінен алу процесінде алынған практиға бағытталған кәсіби білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
3-1)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін атқарушылық қызметті түсіну. Нормадан аутықу жағдайдакәсіби қызмет процесін жетілдіру идеяларын ұсынады.	Жұмысты жоспармен салыстыра алады, жоспарланған нәтижеге қол жеткізуді қамтамасыз ете алады және қабылданған нәтижені сапа нормаларына сәйкестендіру.	Еңбек қызметінде қолданылатын жабдықтар, қондырғыларды, материалдарды қолданудың, техникалық қызмет көрсетуін, тасымалдау, сақтаушылық және қаттап тастаудың негізгі қағидаларын білу.

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 5-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	6121 Жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	64-шығарылым, 20-тарау "Ауыл шаруашылығында жұмыс пен жұмысшылардың кәсібі"
БТБА бойынша кәсібі	Жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	3-5
4	6

2-кесте. Жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Құс пен мал өсіретін ауыл шаруаылық бірлестіктері, құсфабрикалыр, фермалар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
4	Жоғарғы деңгейлі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		3 санатта тәжірибесі 3 жылдан кем емес

3-кесте. Жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторы орындайтын, еңбек функцияларын анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Механизацияланған дайындық жұмыстары, жемді тарату мен бөліп беру; суды, төпті және басқада сұйықтықтарды құбырмен беру, жинақтағыш бункерге дайын жемді сығылған ауа арқылы беру; термикалық өңдеу, жемдік массаның ауысуы; комбикормды, қаймағы алынбаған сүтті ауыстырғышты, тамақтандыруға пермикстарды дайындау; жемнің сапсын және дайындалуын қадағалау
2	Ас қалдықтарынан бөтен заттарды алып тастау үшін арналған механизмдер мен қондырғыларға қызмет көрсету; механизация мен автоматизация құралдарымен басқару; жабдықтың жұмыснда аұаулырды анықтау мен жою;берілген бағдарлама бойынша автоматталған құралдарды реттеу

4-кесте. Жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторы орындайтын

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Жемдер, қосқыштар	Жемді уатқыш, тамыр жемісті және саманда ұсатқыш, дозаторлар, термикалық өңдеуге арналған жабдық	1-1) Жемді механизацияланған дайындау мен бөліп беру
			1-2) Жем сапасын қадағалау
			2-1) Механизациялау мен систематизациялау құралдарымен басқару мен жабдықты реттеу
			2-2) Жабдықтың жұмысындағы ақауларды жою

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3- деңгейлі жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Стандартты біртекті практикалық мәселелерді шешу, жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторының жұмысының нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік	Нұсқаулықпен берілген алгоритммен әрекет тәсілін тандау және жұмыс жағдайына байланысты әрекетті дұрстау	Жабдықтың негізгі және қарапайым құралдарын, жұмыс процестерінің рәсімдерін білу; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
1-2)	Жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторының өзінің денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, басқалардың денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау үшін жауапкершілік	Қиын емес міндеттерді орындау үшін практикалық және танымдық біліктілік	Өздігінен және кәсіби жайындық кезінде алынған білім; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

6-кесте. СБШ біліктіліктің 4- деңгейлі жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторының функционалдық міндеттер шеңберінде жауапкершілік пен керекті ресурстарды анықтау мен бағалау, қойылған нәтижелерге жету үшін уақыт	Өздігінен жоспарлау біліктілігі, еңбек процесі мен оның нәтижелерін атқару мен бағалау	Өздігінен дайындалу және (немесе) өздігінен алу процесінде алынған практиға бағытталған кәсіби білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
2-2)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін жем-шөпті дайындау бойынша цехтардың операторының атқару қызметін түсіну	Қарапайым өндірістік жағдайларда өзін бағалау, өзін анықтау, өзін ұйымдастыру және түзету.	Материалдарды, жабдықты және құралдарды жинау,сақтау, қозғау, техникалық қызмет көрсету және қолданудың негізгі принциптерін білу; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 6-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	6121 Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	64-шығарылым, 20-тарау "Ауыл шаруашылығында жұмыс пен жұмысшылардың кәсібі"
БТБА бойынша кәсібі	Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2
3	3-5
4	6

2-кесте. Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Мал өсіретін ауыл шаруашылық бірлестіктері, фермалар
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Негізгі жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ бастауыш білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білім немесе техникалық және кәсіби білім бар болған жағдайда (білім беру ұйымының базасында біл жылдық кәсіби дайындық бағдарламасы бойынша курстар немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді
4	Жоғарғы деңгейлі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		Тәжірибесі 1 жылдан кем емес

3-кесте. Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын, еңбек функцияларын анықтайтын,

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Малдың сақтығын қамтамасыз ету;амалсыз жағдайда малды сою; малға күтімда механизацияланған жұмыстары; тамақтандыру мен суару; қой мен ешкіні шомалу арналған ванналарда, душ қондырғыларды шомылдыру;қызмет көрсетіліп жат мал басының асырау шарттары мен тамақтандыруын жақсартуға бағытталған іс шаралар атқару, қозылардың туылу санын арттыру, жүнін қырқу;с; қолдан ұрықтандыру кезінде ұрығын алғанда көмек көрсету
2	Жүнді престарда орау; жабдыққа қызмет көрсету; қойдың жүнін қолмен немесе механизацияланған қырқу кезінде кесуші құралын қайрау мен жеткізу; механизмдердің жұмыстарына күтім; ақауы бар механизмдерді дұрстау ұшін кезекші слесарьді немесе электромонтерді шақыру; қырқушы аппараттарды реттеу, монтаж және демонтаж
3	Көңді жинау; ғимарат пен инвентарьды тазалау мен жинау; ғимаратта дезинфекция жасау

4-кесте. Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы орындайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Қойлар, ешкілер, жемдер, су, минералды қоспалар, ауырып қалған мал	Шомылу үшін ванналар, душ қондырғылары, қырққыш агрегаттар, жем араластырғыш үлестіргіш, силосты тиегіш, фронталды тиегіш, жем столы, топтық суарғыш, медикаменттер, препараттар, антибиотиктер, термометр	1-1) Малдарға механизацияланған күтім
			1-2) ауырып қалған малға алғашқы көмек көрсету
2	Жабдық	Құрал саймандар, жабдықтың қосалқы бөлшектері	2-1) Жабдыққа қызмет көрсету
			2-2) Жабдықты реттеу, монтаж және демонтаж
3	Ғимарат, жабдық, инвентарь	Көң тасушылар, бульдозерлі күректер, скреперлі қондырғылар, жердегі вагонеткалар, кішігабаритті трактор, жуғыш, тазалағыш заттар, залалсыздандырушы заттар (20%-ды ерітінді жаңадан ізбес, 10%-ды ізбесті сүт)	3-1) ғимарат пен инвентарьды тазалау мен жинау;
			3-2) ғимаратты және жабдықты дезинфекция жасау

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2- деңгейлі қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Қауіпсіздіктің қарапайым нормалары мен тәртіптерін сақтауда қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының жауапкершілігі	Қарапайым міндеттерді орындау үшін базалық біліктілік	Жабдықтың негізгі және қарапайым құралдарын, жұмыс процестерінің рәсімдерін білу; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
1-2)	Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының міндеттерін орындауды керектігін түсіну, нәтижеге жету үшін жауапкершілік	Жұмыс жағдайына байланысты іс әрекеттерді түзету, қиындықты қою, оның себептері мен қиындықты шешу	Қарапайым құралдар мен жабдықтар жөнінде базалық білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Стандартты біртекті практикалық мәселелерді шешу, қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының жұмысының нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік	Нұсқаулықпен берілген алгоритммен әрекет тәсілін тандау және жұмыс жағдайына байланысты әрекетті дұрстау	Жабдықтың негізгі және қарапайым құралдарын, жұмыс процестерінің рәсімдерін білу; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
2-2)	Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының өзінің денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, басқалардың денсаулығы мен қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау үшін жауапкершілік	Қиын емес міндеттерді орындау үшін практикалық және танымдық біліктілік	Өздігінен және кәсіби жайындық кезінде алынған білім; техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

7-кесте. СБШ біліктіліктің 4-деңгейлі қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторы құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
2-1)	Қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының функционалдық міндеттер шеңберінде жауапкершілік пен керекті ресурстарды анықтау мен бағалау, қойылған нәтижелерге жету үшін уақыт, қойылған нәтижелерге жету үшін уақыт	Өздігінен жоспарлау біліктілігі, еңбек процесі мен оның нәтижелерін атқару мен бағалау	Өздігінен дайындалу және (немесе) өздігінен алу процесінде алынған практиға бағытталған кәсіби білім; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу
2-2)	Жұмыс процесін жоспарлауды қамтитін қой шаруашылығы кешендерінің және механикаландырылған фермалардың операторының атқаршу қызметін түсіну	Қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу	Материалдарды, жабдықты және құралдарды жинау,сақтау, қозғау, техникалық қызмет көрсету және қолданудың негізгі принциптерін білу; қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау тәртібін білу

Ауыл шаруашылығы өндірісін автоматтандыру бойынша қызметтегі кәсіби стандартының 7-қосымшасы

Келісу парағы

Ұйымның атауы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Осы КС тіркелді_____________________________________________________

Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу №

Хат (хаттама) № ____________________ Күні____________________________