Об утверждении Правил деятельности организаций образования органов внутренних дел Республики Казахстан

Приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 9 июня 2014 года № 331. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 июля 2014 года № 9594. Утратил силу приказом Министра внутренних дел Республики Казахстан от 13 января 2016 года № 23

Сноска. Утратил силу приказом Министра внутренних дел РК от 13.01.2016 № 23 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 25) статьи 11 Закона Республики Казахстан от 23 апреля 2014 года «Об органах внутренних дел Республики Казахстан», ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемые Правила деятельности организаций образования органов внутренних дел Республики Казахстан.
2. Департаменту кадровой работы Министерства внутренних дел Республики Казахстан (Абдигалиев А.У.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование в средствах массовой информации.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого заместителя министра внутренних дел Республики Казахстан генерал-майора полиции Демеуова М.Г. и Департамент кадровой работы Министерства внутренних дел Республики Казахстан (Абдигалиев А.У.).
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр
генерал-лейтенант полиции К. Касымов

«СОГЛАСОВАН»
Министр образования и науки
Республики Казахстан
______________ А.Б. Саринжипов
16 июня 2014 года

Утверждены
приказом Министра внутренних дел
Республики Казахстан
9 июня 2014 года № 331

Правила деятельности организаций образования органов
внутренних дел Республики Казахстан

1. Общие положения

1. Настоящие Правила определяют порядок деятельности организаций образования органов внутренних дел Республики Казахстан в соответствии с законами Республики Казахстан от 23 апреля 2014 года «Об органах внутренних дел Республики Казахстан», от 27 июля 2007 года «Об образовании», Типовыми правилами деятельности организаций высшего и послевузовского образования и Типовыми правилами деятельности организаций дополнительного образования для взрослых, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499, а также иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.
2. В системе органов внутренних дел Республики Казахстан (далее – ОВД) высшее, послевузовское и дополнительное образование, а также специальное первоначальное обучение приобретается в следующих организациях образования ОВД:
1) в институтах Министерства внутренних дел Республики Казахстан (далее – МВД) - высшее и дополнительное образование, а также специальное первоначальное обучение кандидатов на службу в ОВД;
2) в академиях МВД - высшее, послевузовское и дополнительное образование, а также специальное первоначальное обучение кандидатов на службу в ОВД;
3) в Учебных центрах МВД и Департаментов внутренних дел областей (далее – Учебные центры) - специальное первоначальное обучение кандидатов на службу в ОВД, повышение квалификации и переподготовка кадров.
3. Основная задача институтов, академии (далее – ВУЗы), учебных центров – подготовка квалифицированных кадров для ОВД по программам высшего, послевузовского и дополнительного образования, направленным на профессиональное становление и развитие личности на основе национальных и общечеловеческих ценностей, служебной дисциплины, корпоративной культуры ОВД, достижений науки и практики.
4. ВУЗы и Учебные центры осуществляют свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, Законами Республики Казахстан от 27 июля 2007 года «Об образовании», от 18 февраля 2011 года «О науке», 23 апреля 2014 года «Об органах внутренних дел Республики Казахстан», от 6 января 2011 года «О правоохранительной службе», от 2 июля 1998 года «О борьбе с коррупцией», нормативными правовыми актами МВД и Министерства образования и науки Республики Казахстан (далее – МОН), а также настоящими Правилами и разработанными на их основе Уставами ВУЗов и Учебных центров.
5. ВУЗы и Учебные центры проводят и обеспечивают необходимые мероприятия по повышению уровня мобилизационной подготовки, гражданской обороны, предупреждению и ликвидации чрезвычайных ситуаций, соблюдению режима секретности, а также по повышению эффективности служебно-боевой деятельности и физическому совершенствованию личного состава в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

2. Порядок деятельности ВУЗов

Параграф 1. Управление деятельностью ВУЗов

6. Управление ВУЗом осуществляется в соответствии с законодательством, настоящими Правилами, а также Уставом ВУЗа на основе сочетания принципов единоначалия и коллегиальности.
7. Непосредственное руководство ВУЗом осуществляет начальник ВУЗа, назначаемый на должность и освобождаемый от должности приказом Министра внутренних дел Республики Казахстан (далее – Министр) в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
8. Заместители начальника назначаются приказом Министра по представлению начальника ВУЗа.
9. Начальник ВУЗа без доверенности действует от имени ВУЗа, представляет его интересы во всех органах и организациях, в установленном законодательством порядке распоряжается имуществом ВУЗа, заключает договоры, выдает доверенности и совершает иные сделки, издает приказы и распоряжения, обязательные для всех сотрудников, работников и обучающихся.
10. Начальник ВУЗа, в пределах своих полномочий принимает решения по вопросам учебной, воспитательной, научной, финансово-экономической, производственно-хозяйственной и иной деятельности в пределах предоставленных ему полномочий.
11. Кандидатура начальника ВУЗа должна соответствовать предъявляемым квалификационным требованиям.
12. Начальник, в установленном законодательством порядке, обеспечивает:
1) соблюдение прав и свобод обучающихся, сотрудников, работников ВУЗа;
2) выполнение функций, отнесенных к его компетенции;
3) выполнение требований государственного общеобязательного стандарта образования (далее – ГОСО);
4) соблюдение требований безопасности и охраны труда;
5) финансово-хозяйственную деятельность, в том числе обоснованное планирование бюджетных средств, целевое и эффективное использование материальных и денежных средств;
6) иные требования законодательства;
13. В ВУЗах создаются коллегиальные органы управления.
К органам коллегиального управления относятся Ученый Совет, Учебно-методический совет, а также иные коллегиальные органы, создаваемые Уставом ВУЗа с целью эффективного решения задач и выполнения функций ВУЗа.
В коллегиальный орган управления входят представители всех структурных подразделений ВУЗа, курирующих соответствующую сферу деятельности коллегиального органа.
14. Типовая структура и штатное расписание ВУЗов утверждается МВД.
15. Структурные подразделения ВУЗа осуществляют свою деятельность на основе настоящих Правил, Устава ВУЗа.
16. ВУЗ самостоятельно разрабатывает и утверждает положения о структурных подразделениях, в которых определяются основные направления их деятельности, разрабатывает и утверждает должностные инструкции сотрудников (работников).
17. Факультет является основным учебным, научным и административным структурным подразделением ВУЗа, который осуществляет обучение по одной или нескольким родственным специальностям по очной, заочной формам обучения, руководство научно-исследовательской деятельностью кафедр и лабораторий, относящихся к специальностям факультета, а также специальное первоначальное обучение, повышение квалификации и переподготовку кадров.
18. Руководство работой факультета осуществляет начальник. Кандидатура начальника должна соответствовать требованиям квалификационных характеристик должностей педагогических работников, а также квалификационным требованиям.
19. Начальник факультета является членом приемной и аттестационной комиссий ВУЗа.
При начальнике факультета и под его председательством может быть создан Совет факультета, который осуществляет свою работу в соответствии с правилами, утвержденными Ученым советом ВУЗа.
20. Кафедра является основным учебным структурным подразделением ВУЗа, осуществляющим учебную, методическую и научно-исследовательскую работу по одной или нескольким родственным дисциплинам, воспитательную работу среди обучающихся.
21. Штат кафедры определяется исходя из объема работы и среднегодовой педагогической нагрузки профессорско-преподавательского состава с учетом специфики учебного процесса в ВУЗе.
22. В штат кафедры входят начальник кафедры, заместитель, профессора, доценты, старшие преподаватели, преподаватели, учебно-вспомогательный персонал.
23. Кафедру возглавляет начальник, кандидатура которого должна соответствовать требованиям типовых квалификационных характеристик должностей педагогических работников, квалификационным требованиям. Должностные обязанности начальника кафедры определяются в порядке, установленном законодательством.
24. Кафедра организуется при наличии не менее 10 штатных преподавателей по профилю кафедры.
25. По циклу закрепленных учебных дисциплин кафедры классифицируются на общеобразовательные и специальные.
Кафедра, осуществляющая подготовку и выпуск специалистов, является выпускающей.
26. Работа кафедры должна быть направлена на теоретическую и практическую подготовку специалистов в соответствии с содержанием образовательных программ высшего и послевузовского образования.
27. Кафедра осуществляет деятельность в соответствии с годовым планом работы.
28. Численность обучающихся по очной форме определяется государственным образовательным заказом.
29. ВУЗы могут реализовывать профессиональные учебные программы по заочной форме, в том числе с использованием дистанционных образовательных технологий.
30. Соотношение обучающихся по очной и заочной формам в ВУЗах определяется в соответствии с государственным образовательным заказом на подготовку специалистов с высшим образованием.
При этом приведенный контингент обучающихся определяется исходя из их количества по очной и заочной формам обучения. Обучающиеся очной формы обучения учитываются с коэффициентом 1,0 и заочной формы обучения - 0,25.
31. Контингент обучающихся в ВУЗах должен соответствовать санитарным нормам учебной площади, приходящейся на одного обучающегося в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан.
32. Наполняемость академической группы определяется в соответствии с государственным образовательным заказом на подготовку специалистов с высшим и послевузовским образованием.
Формирование академического потока ВУЗом осуществляется самостоятельно.

Параграф 2. Постоянный и переменный состав вуза

33. К личному составу ВУЗа относятся постоянный и переменный состав.
34. В ВУЗе предусматриваются должности:
1) постоянного состава – сотрудников из числа рядового и начальствующего состава ОВД, а также работников, финансируемых за счет средств республиканского бюджета, в соответствии со штатным расписанием вуза.
2) переменного состава – обучающихся (курсантов (слушателей), магистрантов, докторантов);
35. Постоянный состав ВУЗа:
1) проходит службу (работу) в соответствии с требованиями законодательства;
2) получает денежное довольствие (заработную плату), иные компенсации и льготы, предусмотренные законодательством Республики Казахстан;
3) получает ежегодные и дополнительные отпуска;
4) избирается в Ученый совет (другие коллегиальные органы ВУЗа), принимает участие в их работе;
6) принимает участие в обсуждении и решении вопросов, относящихся к деятельности ВУЗа;
7) принимает участие в научных дискуссиях, конференциях, работе круглых столов и иных мероприятиях;
8) публикует в установленном порядке научные и учебно-методические работы;
9) определяет содержание образовательных программ в соответствии с ГОСО и нормативными правовыми актами МВД;
10) осуществляет профессиональное, нравственное, эстетическое и физическое воспитание обучающихся, обеспечивает строгое соблюдение ими правил внутреннего распорядка и служебной дисциплины;
11) обеспечивает высокую эффективность образовательного процесса;
12) формирует у обучающихся профессиональные качества по избранному направлению подготовки (специальности);
13) проводит научно-исследовательскую работу, применяет результаты исследований в учебном процессе, содействует внедрению в практическую деятельность ОВД;
14) руководит научной деятельностью обучающихся;
15) повышает научно-теоретический уровень, проходит стажировку в правоохранительных органах, образовательных и научно-исследовательских учреждениях;
16) принимает участие в комплексном методическом и научном обеспечении учебных дисциплин;
17) изучает, обобщает и использует в учебной, методической и научной работе передовой отечественный и зарубежный опыт деятельности правоохранительных органов;
18) соблюдает требования режима секретности;
19) осуществляет иные обязанности, предусмотренные законодательством.
36. К обучающимся в ВУЗе относятся: курсанты и слушатели (в том числе иностранные), магистранты, докторанты.
37. Обучающиеся в ВУЗе:
1) получают профессиональное образование в соответствии с ГОСО;
2) соблюдают требования законодательства Республики Казахстан, Устава ВУЗа;
3) овладевают теоретическими и практическими знаниями, профессиональными навыками и умениями по избранной специальности, своевременно выполняют требования учебных планов программ, посещать все виды учебных занятий, проходить все формы и виды контроля знаний;
4) соблюдают присягу сотрудника ОВД, служебно-воинскую дисциплину;
5) повышают научный, образовательный и профессиональный уровень;
6) соблюдают требования режима секретности;
7) вносят предложения по совершенствованию учебного процесса, научно-исследовательской и воспитательной работы;
8) осуществляют выезды, с разрешения руководства ВУЗа, в командировки для сбора материалов по темам научных исследований, участия в научных конференциях и спортивных соревнованиях;
9) принимают участие в решении вопросов деятельности ВУЗа, выдвигают своих представителей в Ученый совет ВУЗа;
10) посещают культурно-массовые мероприятия, проводимые в ВУЗе;
11) принимают участие в работе спортивных секций, в художественной самодеятельности и других видах творчества, организуемых в ВУЗе;
12) пользуются на безвозмездной основе библиотеками, информационными фондами, услугами учебных, научных и иных подразделений ВУЗа, а также медицинскими услугами соответствующих учреждений, обслуживающих ВУЗ;
13) получают консультации по изучаемым дисциплинам;
14) публикуют в установленном порядке рефераты, доклады, научные работы, в том числе в изданиях ВУЗа;
15) бережно относятся к имуществу ВУЗа;
16) соблюдают требования правил техники безопасности, охраны труда, пожарной и санитарной безопасности;
17) осуществляют иные обязанности, предусмотренные законодательством.
38. За невыполнение учебного плана по неуважительным причинам, за нарушение внутреннего распорядка ВУЗа, служебной дисциплины, а также за неисполнение обязанностей, предусмотренных законодательством, настоящими Правилами, к обучающимся могут применяться меры дисциплинарного взыскания, предусмотренные Законом Республики Казахстан «О правоохранительной службе».
39. Обучающиеся могут быть отчислены за неуспеваемость, а также по другим основаниям, предусмотренных Законом Республики Казахстан «О правоохранительной службе».
40. Отчисление обучающихся оформляется приказом начальника ВУЗа.
При отчислении обучающегося из ВУЗа ему выдается транскрипт и справка установленного образца и находящиеся в личном деле подлинные экземпляры личных документов.
41. Обучающиеся, достигшие призывного возраста и отчисленные по неуспеваемости, недисциплинированности, а также по собственному желанию, направляются в органы военного управления по месту жительства для постановки на воинский учет.
Обучающиеся, отчисленные из ВУЗа возмещают государству бюджетные средства, затраченные на обучение, выплату стипендии, питание, вещевое довольствие в период их обучения и расходы на проезд к месту обучения и обратно в период каникулярных отпусков.
42. За достигнутые успехи в учебе (службе) и активное участие в научно-исследовательской работе к обучающимся могут применяться различные виды поощрения, предусмотренные Законом Республики Казахстан «О правоохранительной службе», нормативными правовыми актами МВД.

Параграф 3. Учебная и воспитательная деятельность ВУЗов

43. В ВУЗах подготовка кадров с высшим и послевузовским образованием осуществляется по различным по содержанию и срокам обучения образовательным программам.
44. Учебно-методическая работа в ВУЗах осуществляется во всех структурных подразделениях, реализующих и координирующих учебный процесс, образовательные учебные программы высшего, послевузовского и дополнительного образования (кафедрах, факультетах, институтах), в учебно-методических подразделениях (учебный отдел, отдел планирования учебного процесса, учебно-методический центр).
45. Непосредственное руководство учебно-методической работой ВУЗа осуществляет заместитель начальника по учебной работе.
46. Учебно-методическая работа ВУЗа включает:
1) разработку академического календаря, рабочих учебных планов и программ, разработку каталогов элективных дисциплин, силлабусов, учебно-методических комплексов специальностей и дисциплин;
2) учебно-методическое обеспечение учебных дисциплин учебниками, учебными пособиями, сборниками задач, комплексными заданиями, пособиями по лабораторным, контрольным, курсовым работам, методическими рекомендациями по изучению дисциплин, а также материалами текущего, рубежного и итогового контроля знаний, итоговой аттестации обучающихся по всем формам обучения;
3) разработку программ всех видов практик, а также методических рекомендаций (указаний) по написанию дипломных работ (проектов), магистерских и докторских диссертаций;
4) разработку современных образовательных технологий и методов обучения, повышающих усвоение учебного материала обучающимися;
5) учебно-методическое обеспечение самостоятельной работы обучающихся, направленной на развитие их способности к поиску, анализу и формулировке результата деятельности;
6) разработку программ по повышению квалификации и переподготовке преподавателей и специалистов.
47. Планирование содержания, способа организации и структуры учебно-методической деятельности осуществляется ВУЗом на основе кредитной технологии обучения или линейной системы.
48. Учебный год для обучающихся по очной форме в ВУЗе начинается 1 сентября, делится на академические периоды (семестры) и заканчивается в сроки, установленные академическим календарем.
49. Академический период (семестр) имеет продолжительность не менее 15 недель.
50. Экзаменационные сессии по заочной форме обучения, их периоды и количество в учебном году устанавливаются Ученым советом ВУЗа. Сроки проведения курсов специального первоначального обучения, повышения квалификации и переподготовки устанавливается в соответствии с планом-графиком, утверждаемым приказом Министра.
51. Допускается введение летнего семестра (за исключением выпускного курса) продолжительностью не менее 6 недель для ликвидации академической задолженности или разницы в учебных планах, а также для формирования дополнительных компетенций обучающихся, в том числе проведения учебно-полевых сборов.
52. Организация учебной деятельности осуществляется на основе академического календаря, расписания учебных занятий.
53. Структура учебной деятельности формируется на основе учебных планов (типовых, индивидуальных, рабочих) и профессиональных учебных программ, объема учебной нагрузки, продолжительности академических периодов, видов академических занятий, объема учебного материала.
54. Образовательные программы разрабатываются ВУЗами по согласованию с профильными службами МВД на основе профессиональных стандартов и принципов формирования компетенций обучающихся.
55. Нормирование учебной и других видов нагрузки профессорско-преподавательского состава ВУЗа осуществляется в порядке, определяемом МВД.
56. Академический календарь, рабочие учебные планы специальностей и среднегодовая педагогическая нагрузка профессорско-преподавательского состава утверждаются решением Ученого совета ВУЗа.
57. Планирование учебной нагрузки профессорско-преподавательского состава осуществляется в академических часах.
58. Один академический час аудиторной работы равен 50 минутам. Исключение составляют лабораторные занятия, а также занятия физического воспитания, где академический час равен 100 минутам.
Один академический час всех видов практики, научно-исследовательской работы обучающихся, итоговой государственной аттестации обучающихся равен 50 минутам.
59. В ВУЗах устанавливаются следующие основные виды учебной работы: лекции, семинары, практические и лабораторные занятия, самостоятельная работа обучающегося, курсовые, расчетно-графические работы, практикумы, все виды профессиональной практики, подготовка и прохождение итоговой аттестации и другие.
При этом соотношение объема кредитов (часов) между лекциями и семинарами, практическими и лабораторными занятиями определяется ВУЗом в соответствии с типовым учебным планом.
60. К проведению лекционных занятий, руководству дипломными работами (проектами), научно-исследовательской работе обучающихся допускаются преподаватели, занимающие должности начальника кафедры, заместителя начальника кафедры, профессора, доцента, старшего преподавателя.
61. К чтению лекций и проведению других видов учебных занятий также могут привлекаться научные работники, опытные специалисты, имеющие опыт практической работы или педагогический стаж по профилю специальности не менее 3 лет.
62. Другие виды учебной работы могут включаться в педагогическую нагрузку всех преподавателей независимо от занимаемой должности.
63. Учебная работа подразделяется на аудиторную (лекции, семинары, практические и лабораторные занятия) и внеаудиторную, к которой относятся все остальные виды учебной работы.
64. ВУЗ самостоятельно определяет формы, методы и средства обучения, создавая максимально благоприятные условия для освоения обучающимися образовательных программ высшего и послевузовского образования.
65. Отвлечение обучающихся от учебных занятий (в том числе самостоятельной работы) допускается в исключительных случаях и только с разрешения начальника вуза или его заместителя, курирующего учебную работу.
66. Преподаватель ВУЗа имеет свободу выбора способов и форм организации и проведения учебных занятий, методов обучения при условии соблюдения требований учебных планов и учебных программ.
Учебные занятия в магистратуре и докторантуре должны проводиться с использованием инновационных технологий и интерактивных методов обучения.
67. Образовательные программы высшего образования включают три цикла дисциплин: цикл общеобразовательных дисциплин, цикл базовых дисциплин и цикл профилирующих дисциплин, а также дополнительные виды обучения (профессиональную практику по специальности, физическую культуру и др.) и итоговую аттестацию.
Образовательные программы послевузовского образования включают два цикла дисциплин: цикл базовых дисциплин и цикл профилирующих дисциплин, а также дополнительные виды обучения (профессиональная практика по специальности, научно-исследовательская/экспериментально-исследовательская работа) и итоговую аттестацию.
68. Каждый цикл дисциплин состоит из дисциплин обязательного компонента, перечень и содержание которых определяются типовыми учебными планами и типовыми учебными программами, а также из дисциплин компонента по выбору, перечень и содержание которых определяются рабочими учебными планами, программами и силлабусами.
Каждая дисциплина изучается в течение одного или двух академических периодов.
69. Обучение осуществляется на основе учебных программ, единых для всех форм обучения.
70. Учебный процесс в ВУЗе может организовываться по сокращенным образовательным программам с ускоренным сроком обучения:
по очной форме для лиц, имеющих высшее образование;
по заочной форме для лиц, имеющих техническое и профессиональное, послесреднее или высшее образование.
В этом случае осуществляется перезачет кредитов (часов) и учет ранее освоенных дисциплин при условии достаточности их объема и преемственности образовательной программы. Объем и срок обучения определяются с учетом пререквизитов обучающегося, определяемых на основе транскрипта (приложения к диплому).
Обучение по сокращенным образовательным программам организуется по рабочим учебным планам, утвержденным отдельно для лиц, имеющих техническое и профессиональное, послесреднее образование, и для лиц, имеющих высшее образование.
71. Профессиональная практика, научно-исследовательская и экспериментально-исследовательская работа и итоговая аттестация обучающихся проводятся согласно академическому календарю.
Профессиональная практика направлена на закрепление теоретических знаний, полученных в процессе обучения, приобретение практических навыков и компетенций.
72. Содержание разрабатываемой ВУЗом программы и база профессиональной практики должны соответствовать профилю специальности (образовательной программы).
Базами практик, как правило, являются соответствующие подразделения ОВД.
73. Направление на все виды профессиональных практик оформляется приказом начальника ВУЗа.
74. Научное руководство преддипломной практикой осуществляет научный руководитель дипломной работы (проекта).
75. Обучающиеся заочной формы обучения при условии их работы по специальности освобождаются от профессиональной практики.
В данном случае они представляют в ВУЗ справку с места работы и характеристику, отражающую их профессиональную деятельность.
76. Научный руководитель и тема исследования магистранта, докторанта на основании решения Ученого совета утверждаются приказом начальника ВУЗа.
77. Научный руководитель магистранта и научные консультанты (отечественный и зарубежный) докторанта назначаются из числа докторов и кандидатов наук, докторов философии (PhD) активно занимающиеся научными исследованиями в данной отрасли наук (по профилю специальности) и имеющие опыт научного руководства.
78. В рамках научно-исследовательской (экспериментально-исследовательской) работы, индивидуальным планом работы магистранта и докторанта предусматривается обязательное прохождение зарубежной научной стажировки.
79. Магистрант, докторант, не выполняющий план подготовки диссертационной работы, отчисляется приказом начальника ВУЗа и откомандировывается к прежнему месту службы.
80. ВУЗы самостоятельны в выборе форм, порядка и периодичности проведения текущего и рубежного контроля успеваемости и промежуточной аттестации обучающихся.
81. Для осуществления регистрации обучающихся на учебные дисциплины, учета освоенных кредитов, организации промежуточной аттестации и ведения учета учебных достижений обучающихся в ВУЗе создается отдел мониторинга и контроля качества образования.
82. Отдел мониторинга и контроля качества образования:
1) производит регистрацию обучающихся на учебные дисциплины;
2) формирует академические группы и потоки;
3) регистрирует в установленном порядке индивидуальные учебные планы обучающихся;
4) организует и проводит промежуточную и итоговую аттестацию обучающихся;
5) осуществляет расчет академического рейтинга обучающихся;
6) ведет учет освоенных кредитов обучающихся в течение всего периода обучения и за весь период обучения;
7) выписывает транскрипт обучающихся;
8) организует академическую мобильность;
9) проводит мониторинг качества образования в ВУЗе.
83. В целях обеспечения учебного процесса и научно-исследовательской деятельности в ВУЗах предусмотрены учебные и специализированные лаборатории, полигоны. Оборудование лабораторий, полигонов должно быть современным и адекватным программам подготовки бакалавров, магистров и докторов PhD.
84. Воспитательная деятельность вуза является составной частью учебного процесса и направлена на формирование профессиональных, социальных, интеллектуальных, нравственных, творческих качеств личности и здорового образа жизни.
85. Учебная и воспитательная деятельность осуществляется на основе взаимного уважения человеческого достоинства обучающихся и профессорско-преподавательского состава и строгого исполнения требований Устава ВУЗа.
86. Воспитательная деятельность ВУЗа осуществляется в соответствии с комплексным планом по воспитательной работе.
87. Воспитательная работа ВУЗа включает:
1) формирование у обучающихся умений самостоятельно и компетентно принимать и реализовывать решения;
2) формирование у обучающихся чувства патриотизма, гражданственности, высокой морали и нравственности;
3) стимулирование обучающихся к здоровому образу жизни, активному участию в общественных мероприятиях;
4) проведение тематических мероприятий по профилю кафедры (факультета, института), способствующих расширению кругозора обучающихся, формированию ценностного отношения к избранной специальности;
5) проведение профориентационной работы среди обучающихся средних общеобразовательных школ, организаций технического и профессионального образования.
88. Воспитательная работа входит в годовую нагрузку профессорско-преподавательского состава в соответствии с нормами, утвержденными МВД.

Параграф 4. Контроль и оценка знаний в ВУЗах

89. Для оценки знаний обучающихся в ВУЗах функционирует система контроля и оценки знаний обучающихся.
90. Система контроля учебных достижений обучающихся в ВУЗах включает различные формы: текущий контроль успеваемости, промежуточная аттестация обучающихся и итоговая аттестация.
91. Текущий контроль успеваемости обучающихся обеспечивает систематическую проверку учебных достижений обучающихся, проводимую преподавателем на учебных занятиях в соответствии с учебной программой дисциплины.
92. Учебной программой дисциплины определяются различные виды текущего контроля успеваемости обучающихся: устный опрос, письменный контроль, комбинированный контроль, презентация домашних заданий, дискуссии, тренинги, круглые столы, кейс-стади, тесты и др.
93. Курсовые и другие виды работ, предусмотренные учебным планом, должны быть защищены до начала экзаменационной сессии и служить допуском к экзамену по данной дисциплине. Оценки по этим видам контроля учитываются при подсчете рейтинга допуска (то есть при подведении рейтингового контроля) по дисциплине.
В случае, если по дисциплине согласно учебному плану формой контроля определена только курсовая работа (проект), то оценка по защите курсовой работы (проекта) является итоговой оценкой по дисциплине.
94. Уровень учебных достижений обучающихся по каждой дисциплине определяется итоговой оценкой, формируемой из оценки рейтинга допуска, экзаменационной оценки, сумма которых формирует оценку итогового контроля. Оценка рейтинга допуска складывается из оценки текущего контроля успеваемости и оценки рубежного контроля. Оценка рейтинга допуска составляет 60% итоговой оценки знаний по дисциплине.
Обучающиеся, не имеющие положительной оценки рейтинга допуска по какой-либо дисциплине, к итоговому контролю по данной дисциплине не допускаются.
95. Учет результатов текущего контроля успеваемости осуществляется преподавателем в соответствии с силлабусом по мере выполнения и сдачи обучающимися отдельных видов заданий. Выполнение заданий фиксируется в журнале посещаемости и успеваемости обучающихся, а также в электронной ведомости текущего контроля знаний обучающихся в информационной системе.
96. Обучающиеся заочной формы обучения набирают рейтинг допуска до начала экзаменационной сессии по установленному графику при условии выполнения всех положенных заданий.
97. Итоговый контроль проводится в период промежуточной аттестации. Оценка итогового контроля составляет 40 % итоговой оценки знаний по дисциплине.
Итоговая оценка подсчитывается только в случае, если обучающийся имеет положительные оценки, как по рейтингу допуска, так и итоговому контролю.
Неудовлетворительная оценка рейтинга допуска или итогового контроля приравнивается к неудовлетворительной оценке по дисциплине и является академической задолженностью.
98. Обучающийся вправе апеллировать оценки рейтинга допуска и (или) итогового контроля. С этой целью приказом начальника ВУЗа создается апелляционная комиссия из числа преподавателей, квалификация которых соответствует профилю апеллируемой дисциплины.
Результаты апелляции оформляются протоколом, в случае удовлетворения апелляции итоговая оценка по дисциплине подсчитывается с учетом результатов апелляции.
99. Обучающийся, имеющий академическую задолженность по дисциплине, в следующем академическом периоде или в летнем семестре вновь записывается на эту дисциплину, выполняет все требования текущего контроля, получает допуск и сдает итоговый контроль.
100. По итогам профессиональной практики обучающиеся представляют на соответствующую кафедру отчет, который проверяется руководителем и защищается перед комиссией, созданной распоряжением начальника кафедры.
Результаты защиты отчета оцениваются дифференцированным зачетом по установленной балльно-рейтинговой буквенной системе оценок.
При назначении одного руководителя по практике (учебно-ознакомительной, дополнительной и стажировки) оценка выставляется по итогам защиты представленного отчета в соответствии с выступлением и оформлением отчета.
101. Обучающиеся, не прошедшие практику по неуважительной причине, не выполнившие программы профессиональной практики, получившие отрицательный отзыв о работе или неудовлетворительную оценку при защите отчета, не допускаются к итоговой аттестации.
102. Обучающиеся, полностью выполнившие все требования учебного плана и учебных программ, допускаются к итоговой государственной аттестации.
103. Итоговая аттестация обучающихся – процедура, проводимая с целью определения степени освоения ими государственного общеобязательного стандарта соответствующего уровня образования.
104. Итоговая аттестация направлена на проверку знаний, умений, навыков и компетенций, приобретенных обучающимися в процессе освоения соответствующей специальности.
105. Итоговая аттестация проводится в форме сдачи государственного экзамена по специальности в целом или по отдельным базовым и/или профилирующим дисциплинам и защиты дипломного проекта (работы), магистерской или докторской диссертации.
106. Оценка на итоговой аттестации обучающихся выставляется с учетом мнения всех членов аттестационной комиссии по балльно-рейтинговой буквенной системе.
107. Оценка по защите дипломной работы (проекта), магистерской или докторской диссертации выставляется с учетом отзыва научного руководителя, оценки рецензента (оппонента) и итогов защиты.
По каждой форме итоговой аттестации выставляется самостоятельная оценка по балльно-рейтинговой буквенной системе.
108. По результатам итоговой аттестации обучающемуся присуждается соответствующая академическая степень бакалавра, академическое звание магистр, ученая степень PhD и выдается диплом.
109. Уровень академической успеваемости обучающегося за год определяется в виде среднего балла (GPA), рассчитываемого как отношение суммы произведений кредитов и итоговой оценки по дисциплине (в цифровом выражении) к сумме кредитов за текущий период обучения. Для перевода с курса на курс ВУЗом самостоятельно в разрезе курсов устанавливается переводной балл – величина минимального среднего балла успеваемости, допускающего перевод обучающегося на следующий курс.
110. После проведения летней экзаменационной сессии факультетами проводится ранжирование обучающихся и учебных групп по среднему академическому рейтингу (или уровню GPA) по группам, а также специальностям и курсам обучения с последующей передачей данных в отдел мониторинга и контроля качества образования.
111. Отдел мониторинга и контроля качества образования, обобщив данные об академическом рейтинге, результаты внешней оценки учебных достижений представленные факультетами, проводит ранжирование факультетов, определяет лучших курсантов (слушателей) и лучшие академические группы по ВУЗу и размещает эту информацию на веб-сайте ВУЗа.

Параграф 5. Научно-исследовательская и международная
деятельность ВУЗов

112. научно-исследовательская деятельность ВУЗов направлена на обеспечение интеграции науки, образования и практической деятельности ОВД, развитие на этой основе научно-образовательного процесса, повышение конкурентоспособности научных исследований и инновационной деятельности.
113. Организация и проведение научно-исследовательских работ (фундаментальных, поисковых, прикладных научных исследований) (далее – НИР) осуществляется в структурных подразделениях ВУЗа.
114. НИР в ВУЗах выполняется лицами из числа профессорско-преподавательского и научного состава, обучающимися (слушателями, магистрантами, докторантами).
Для выполнения указанных работ в ВУЗах могут создаваться временные авторские коллективы.
115. Выполнение НИР для профессорско-преподавательского и научного состава ВУЗов относится к числу основных обязанностей и осуществляется в основное рабочее время в соответствии с индивидуальным планом работы.
116. НИР ВУЗа включает:
1) проведение фундаментальных, поисковых, прикладных научно-исследовательских работ, направленных на решение задач практической деятельности ОВД;
2) получение новых знаний в сфере практической деятельности ОВД, посредством научных исследований и творческой деятельности научно-педагогических сотрудников и обучающихся;
3) научное, научно-методическое, информационно-аналитическое обеспечение нормотворческой и практической деятельности ОВД;
4) исследование и разработку теоретических и методологических основ развития высшего, послевузовского и дополнительного образования;
5) разработку и внедрение инновационных технологий обучения в учебный процесс;
6) внедрение результатов научных исследований в учебный процесс и практику;
7) формирование и развитие собственных научных школ (при наличии соответствующего научного потенциала), активное привлечение к научно-исследовательской работе научно-педагогических сотрудников и обучающихся;
8) защиту интеллектуальной собственности и авторских прав исследователей и разработчиков;
9) организацию и руководство научно-исследовательской работы обучающихся.
117. Координацию научно-исследовательской деятельности в ВУЗе осуществляет заместитель начальника по научной работе и отдел научно-исследовательской и редакционно-издательской работы.
Отдел научно-исследовательской и редакционно-издательской работы разрабатывает перспективные и текущие планы научно-исследовательской работы, формы отчетности, ведет реестр научно-исследовательской работы ВУЗа, подводит итоги научно-исследовательской деятельности, обобщает и анализирует их.
118. По результатам выполнения НИР составляются промежуточный и заключительный отчеты, предусмотренные календарным планом. Ответственность за достоверность данных, содержащихся в отчете, несут руководитель и исполнитель (исполнители) соответствующей НИР.
119. НИР входит в учебную нагрузку профессорско-преподавательского состава в соответствии с нормами, утвержденными МВД.
120. Основные задачи peдакционно-издательской деятельности ВУЗа:
подготовка и выпуск учебных и учебно-методических материалов, необходимых для обеспечения образовательного процесса ВУЗа и практической деятельности ОВД;
пропаганда и распространение изданий ВУЗа в образовательных учреждениях и практических органах внутренних дел.
121. ВУЗ в установленном порядке выпускает следующие печатные издания:
1) монографии, учебники, учебные пособия (учебно-методические, учебно-наглядные пособия), практикумы, курсы лекций по всем дисциплинам (курсам) учебных планов;
2) методические материалы и учебно-методическую документацию для обеспечения образовательного процесса (рабочих учебных программ, методических пособий, рекомендаций, разработок, указаний по изучению или преподаванию учебной дисциплины (курса) либо ее части);
3) тематические сборники научных трудов профессорско-преподавательского состава, научных сотрудников (работников), обучающихся;
4) материалы научных, научно-практических и методических конференций, сборов, совещаний и семинаров, в том числе проводимых совместно с другими образовательными учреждениями, государственными органами;
5) справочную, информационную и иную печатную продукцию.
122. ВУЗы в пределах своей компетенции и в установленном порядке осуществляют международное сотрудничество в области подготовки кадров, научной и педагогической деятельности.
Международное сотрудничество осуществляется в соответствии с международными договорами Республики Казахстан, соглашений, заключенных МВД с соответствующими учреждениями зарубежных государств, прямых двусторонних договоров, заключенных ВУЗом по согласованию с МВД.
123. ВУЗы осуществляют международное сотрудничество в следующих формах:
1) направление по программам двустороннего и многостороннего обмена за пределы Республики Казахстан обучающихся, представителей профессорско-преподавательского и научного состава, иных сотрудников;
2) участие в научных конференциях, семинарах и других мероприятиях;
3) привлечение преподавателей образовательных учреждений и сотрудников правоохранительных органов иностранных государств для чтения лекций, проведения семинарских и практических занятий, выступления на конференциях и участия в других мероприятиях;
4) обучение иностранных граждан в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
5) направление профессорско-преподавательского и научного состава, магистрантов и докторантов ВУЗов в зарубежные научные и учебные учреждения на педагогическую и научную стажировку;
6) проведение совместных фундаментальных и прикладных научных исследований, совместное издание научных трудов, учебной и учебно-методической литературы;
7) обмен научно-методическими базами данных, видеофильмами и другими материалами;
8) участие в различных программах, финансируемых международными и иностранными организациями и фондами, а также совместно с иностранными партнерами участие в различных программах, финансируемых организациями и фондами Республики Казахстан;
124. Выезд обучающихся, профессорско-преподавательского и научного состава, иных сотрудников ВУЗа за пределы Республики Казахстан, а также прием иностранных делегаций и граждан иностранных государств осуществляется по согласованию с МВД.
125. ВУЗы в установленном порядке в рамках своей компетенции, по согласованию с МВД заключает с зарубежными партнерами (юридическими и (или) физическими лицами) соглашения о сотрудничестве в сфере подготовки кадров, проведения научных исследований.

3. Порядок деятельности Учебных центров

Параграф 1. Управление Учебным центром

126. Управление Учебным центром осуществляется в соответствии с законодательством, настоящими Правилами, а также Уставом Учебного центра на основе сочетания принципов единоначалия и коллегиальности.
127. Непосредственное руководство Учебным центром осуществляет начальник Учебного центра, назначаемый на должность и освобождаемый от должности в установленном законодательством порядке.
128. Начальник Учебного центра без доверенности действует от имени Учебного центра, представляет его интересы во всех органах и организациях, в установленном законодательством порядке распоряжается имуществом Учебного центра, заключает договоры, выдает доверенности, совершает иные сделки, издает приказы и распоряжения, обязательные для всех сотрудников, преподавателей и обучающихся.
129. Начальник Учебного центра в пределах своих полномочий принимает решения по вопросам учебной, воспитательной, финансово-экономической, хозяйственной деятельности Учебного центра в пределах предоставленных ему прав.
130. Кандидатура начальника Учебного центра должна соответствовать предъявляемым квалификационным требованиям.
131. Начальник в установленном законодательством порядке обеспечивают:
1) соблюдение прав и свобод обучающихся, сотрудников и работников учебного центра;
2) выполнение функций, отнесенных к его компетенции;
3) требований учебных программ и планов;
4) соблюдение требований безопасности и охраны труда;
5) финансово-хозяйственную деятельность, в том числе обоснованное планирование бюджетных средств, целевое и эффективное использование материальных и денежных средств;
6) иные требования законодательства.
132. В Учебных центрах создаются коллегиальные органы управления.
К органам коллегиального управления относятся Педагогический совет, методический совет и иные коллегиальные органы, создаваемые в соответствии с Уставом Учебного центра с целью эффективного решения задач и выполнения функций учебного центра.
В коллегиальный орган управления входят представители всех структурных подразделений Учебного центра, курирующих соответствующую сферу деятельности коллегиального органа.
133. Типовая структура, штатное расписание Учебного центра разрабатываются и утверждаются МВД.
134. Учебный центр самостоятельно разрабатывает и утверждает положения о структурных подразделениях, в которых определяются основные направления их деятельности, разрабатывает и утверждает должностные инструкции сотрудников (работников).
135. Учебный отдел (отделение) является основным учебным и административным структурным подразделением Учебного центра, который осуществляет организацию специального первоначального обучения, повышения квалификации и переподготовки кадров.
136. Цикл является основным учебным структурным подразделением Учебного центра, осуществляющим учебную, методическую работу по одной или нескольким родственным дисциплинам, воспитательную работу среди обучающихся.
137. Штат цикла определяется исходя из объема работы и среднегодовой педагогической нагрузки - преподавательского состава с учетом специфики учебного процесса.
138. В штат цикла входят начальник цикла, старшие преподаватели, преподаватели.
139. Цикл возглавляет начальник. Кандидатура начальника цикла должна соответствовать квалификационным требованиям.
140. Цикл осуществляет учебно-методическую и воспитательную деятельность в соответствии с годовым планом работы.

Параграф 2. Постоянный и переменный состав Учебных центров

141. К личному составу Учебного центра относятся постоянный и переменный состав.
142. В Учебном центре предусматриваются должности:
постоянного состава – сотрудников из числа рядового и начальствующего состава ОВД, а также работников, финансируемых за счет средств республиканского и местного бюджетов, замещаемые в соответствии со штатным расписанием Учебного центра в порядке, установленном нормативными правовыми актами МВД;
переменного состава – обучающихся (слушателей) курсов специального первоначального обучения, повышения квалификации и переподготовки кадров.
143. Постоянный состав Учебного центра:
1) проходит службу (работу) в соответствии с требованиями законодательства;
2) получает денежное довольствие (заработную плату), иные компенсации и льготы, предусмотренные законодательством;
3) получает ежегодные и дополнительные отпуска;
4) избирается в Педагогический совет (другие коллегиальные органы учебного центра), участвовать в их работе;
6) принимает участие в решении вопросов, касающихся деятельности Учебного центра;
7) участвует в научных дискуссиях, конференциях, работе круглых столов и иных мероприятиях;
8) публикует в установленном порядке учебно-методические работы;
9) определяет содержание учебных курсов в соответствии с нормативными правовыми актами МВД;
10) соблюдает требования законодательства, Устава Учебного центра;
11) осуществляет профессиональное, нравственное, эстетическое и физическое воспитание обучающихся, добиваться строгого соблюдения ими правил внутреннего распорядка и служебной дисциплины;
12) обеспечивает высокую эффективность образовательного процесса;
13) формирует у обучающихся профессиональные качества по избранному направлению подготовки, чувство патриотизма;
14) участвует в комплексном методическом обеспечении учебных дисциплин;
15) изучает, обобщает и использует в учебной, методической работе передовой отечественный и зарубежный опыт деятельности правоохранительных органов;
16) соблюдает требования режима секретности;
8) осуществляет иные обязанности, предусмотренные законодательством.
144. Слушатели курсов специального первоначального обучения находятся на казарменном положении (в общежитии), обеспечиваются в установленном порядке питанием и проживанием.
145. Слушатели курсов специального первоначального обучения прибывают в Учебный центр в установленной форменной одежде (по сезону).
146. Слушатели Учебного центра:
1) получают образование в соответствии с учебными программами и планами;
2) соблюдают требования законодательства, Устава Учебного центра МВД;
3) овладевают теоретическими знаниями, профессиональными навыками и умениями, своевременно и успешно выполняют учебный план, все предусмотренные учебные задания, посещать все виды учебных занятий, проходить все формы и виды контроля знаний;
4) соблюдают служебно-воинскую дисциплину и требования режима секретности;
5) участвуют в решении вопросов деятельности Учебного центра, выдвигать своих представителей в Педагогический совет Учебного центра;
6) посещают культурно-массовые мероприятия, проводимые в Учебном центре;
7) принимают участие в работе спортивных секций, в художественной самодеятельности и других видах творчества, организуемых в учебном центре;
8) пользуются на безвозмездной основе библиотеками, информационными фондами;
9) получают консультации по изучаемым дисциплинам;
10) соблюдают правила техники безопасности, требования охраны труда, пожарной и санитарной безопасности;
11) осуществляют иные обязанности, предусмотренные законодательством.
147. В целях обеспечения и укрепления служебной дисциплины, повышения уровня знаний, выполнения требований учебного плана начальником Учебного центра к слушателям могут применяться меры поощрения и на них могут налагаться дисциплинарные взыскания.
148. За образцовое исполнение обязанностей и достижение высоких результатов в учебе для слушателей предусматривается следующие виды поощрений:
1) объявление благодарности;
2) награждение ценным подарком;
3) награждение грамотой;
4) предоставления внеочередного увольнения из расположения Учебного центра;
149. К слушателям, зачисленным на курсы повышения квалификации и переподготовки могут применяться иные виды поощрений, предусмотренные Законом Республики Казахстан «О правоохранительной службе».
150. За неисполнение или ненадлежащее исполнение обязанностей, нарушение служебной дисциплины, норм трудового законодательства Республики Казахстан, Устава Учебного центра, на слушателя могут налагаться следующие виды взысканий:
1) назначение вне очереди в наряд;
2) лишение очередного увольнения из расположения Учебного центра;
3) отчисление из Учебного центра.
151. К слушателям, зачисленным на курсы повышения квалификации и переподготовки могут применяться иные виды дисциплинарных взысканий, предусмотренные Законом Республики Казахстан «О правоохранительной службе».
152. Отчисление слушателей производится приказом начальника Учебного центра.

Параграф 3. Учебная и воспитательная деятельность
Учебных центров

153. Прием слушателей в Учебные центры для прохождения специального первоначального обучения осуществляется в порядке, определяемом Министром.
154. Срок обучения на курсах специального первоначального обучения определяется нормативными правовыми актами МВД.
155. Категории должностей сотрудников, которые подлежат направлению на курсы переподготовки и повышения квалификации, а также сроки их обучения ежегодно определяются приказом Министра.
156. Учебный центр организует учебно-воспитательный процесс, выбирает формы, методы и средства обучения, создает необходимые условия для освоения образовательных программ.
157. Непосредственное руководство учебно-методической работой Учебного центра осуществляет заместитель начальника по учебной работе.
158. Учебно-методическая работа Учебного центра включает:
1) разработку академического календаря, графика учебного процесса, рабочих учебных планов и программ;
2) учебно-методическое обеспечение учебных дисциплин учебными пособиями, сборниками задач, комплексными заданиями, методическими рекомендациями по изучению дисциплин, а также материалами итогового контроля знаний;
3) учебно-методическое обеспечение самостоятельной работы слушателей.
159. Организация учебной деятельности осуществляется на основе академического календаря, расписания учебных занятий.
160. Структура учебной деятельности формируется на основе типовых учебных планов и учебных программ, объема учебной нагрузки, видов занятий, объема учебного материала, определяемых МВД.
161. Типовые учебные планы и программы разрабатываются Департаментом кадровой работы совместно с профильными службами МВД и утверждаются руководством МВД
162. Рабочие учебные программы и планы, график учебного процесса, среднегодовая педагогическая нагрузка преподавательского состава утверждаются решением Педагогического совета Учебного центра.
163. Планирование учебной нагрузки преподавательского состава осуществляется в академических часах, который равен 40 минутам.
164. В Учебном центре устанавливаются следующие основные виды учебной работы: лекции, семинары, практические и лабораторные занятия, самостоятельная работа слушателей, подготовка и прохождение итогового контроля.
165. Учебная работа подразделяется на аудиторную (лекции, семинары, практические и лабораторные занятия) и внеаудиторную, к которой относятся все остальные виды учебной работы.
166. Учебный центр самостоятельно определяет формы, методы и средства обучения.
167. Преподаватель Учебного центра имеет свободу выбора способов и форм организации и проведения учебных занятий, методов обучения при условии соблюдения требований учебных планов и учебных программ.
168. Преподавательский состав Учебного центра проходит стажировку не реже одного раза в течение трех лет в практических подразделениях ОВД на должностях начальствующего состава.
169. Учебный центр самостоятелен в выборе форм, порядка и периодичности проведения текущего и итогового контроля успеваемости.
170. В целях обеспечения учебного процесса в Учебном центре предусматриваются учебные и специализированные полигоны.
Оборудование полигонов должно быть современным и адекватным практическим потребностям подразделений ОВД.
171. Воспитательная деятельность Учебного центра является составной частью учебного процесса и направлена на формирование профессиональных, социальных, интеллектуальных, нравственных, творческих качеств личности и здорового образа жизни.
172. Воспитательная деятельность Учебного центра осуществляется в соответствии с комплексным планом по воспитательной работе.
173. Воспитательная работа Учебного центра включает:
1) формирование у слушателей умений самостоятельно и компетентно принимать и реализовывать решения;
2) формирование у слушателей чувства патриотизма, гражданственности, интернационализма, высокой морали и нравственности;
3) стимулирование слушателей к здоровому образу жизни, активному участию в общественных мероприятиях;
4) проведение тематических мероприятий по профилю цикла, способствующих расширению кругозора обучающихся, формированию ценностного отношения к избранной профессий;
174. По окончании обучения на курсах специального первоначального обучения, повышения квалификации и переподготовки слушателям выдается сертификат установленного образца.

Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарынң білім беру ұйымдары қызметінің қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2014 жылғы 9 маусымдағы № 331 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 17 шілдеде № 9594 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2016 жылғы 13 қаңтардағы № 23 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ішкі істер министрінің 13.01.2016 № 23 (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

«Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы» 2014 жылғы 23 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабының 25) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының білім беру ұйымдары қызметінің қағидалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Кадр жұмысы департаменті (А.Ү. Әбдіғалиев) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде белгіленген заңнамалық тәртіппен мемлекеттік тіркеуді және оны бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялауды қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің бірінші орынбасары полиция генерал-майоры М.Ғ. Демеуовке және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Кадр жұмысы департаменті (А.Ү. Әбдіғалиев) жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр полиция генерал-лейтенанты «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрі ______________ А.Б. Сәрінжіпов 2014 жылғы 16 маусым

Қ. Қасымов

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2014 жылғы 14 маусымдағы № 331 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары білім беру ұйымдары қызметінің қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Қағида Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары білім беру ұйымдары қызметінің тәртібін Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы» 2014 жылғы 23 сәуірдегі және «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі заңдарына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларына, Ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларына, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес айқындайды.
2. Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары (бұдан әрі – ІІО) жүйесінде жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білім, сондай ақ арнайы бастапқы оқыту ІІО-ның мынадай білім беру ұйымдарында:
1) Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің (бұдан әрі – ІІМ) институттарында - жоғары және қосымша білім, сондай-ақ ІІО-ға қызметке үміткерлердің арнайы бастапқы оқуы;
2) ІІМ академияларында - жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білім, сондай ақ ІІО-ға қызметке үміткерлердің арнайы бастапқы оқуы;
3) ІІМ және облыстардың ішкі істер департаменттерінің оқу орталықтарында (бұдан әрі – Оқу орталықтары) - ІІО-ға қызметке үміткерлердің арнайы бастапқы оқуы, кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау меңгеріледі.
3. Институттардың, академиялардың (бұдан әрі – ЖОО-лар), Оқу орталықтарының негізгі міндеттері – ұлттық және жалпы адами құндылықтар, ғылым және практика жетістіктері негізінде тұлғаның кәсіби қалыптасуы мен дамуына бағытталған жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білім беру бағдарламалары бойынша ІІО үшін білікті кадрлар даярлау.
4. ЖОО-лар және Оқу орталықтары өз қызметін Қазақстан Республикасы Конституциясына, Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі «Білім туралы», 2011 жылғы 18 ақпандағы «Ғылым туралы», 2014 жылғы 23 сәуірдегі «Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары туралы», 2011 жылғы 6 қаңтардағы «Құқық қорғау қызметі туралы», 1998 жылғы 2 шілдедегі «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» заңдарына, Ішкі істер министрлігінің (бұдан әрі – ІІМ) және Білім және ғылым министрлігінің нормативтік құқықтық актілеріне, сондай-ақ осы Қағидаларға және олардың негізінде әзірленген ЖОО-лардың, Оқу орталықтарының жарғыларына сәйкес жүзеге асырады.
5. ЖОО-лар және Оқу орталықтары Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес жұмылдыру даярлығының, азаматтық қорғаныстың деңгейін арттыру, төтенше жағдайлардың алдын алу және жою, құпиялылық режимін сақтау, сондай-ақ жауынгерлік-қызметтік жұмыстың тиімділігін арттыру және жеке құрамның дене шынықтыру даярлығын жетілдіру жөніндегі қажетті іс-шаралар өткізеді және қамтамасыз етеді.

1. ЖОО-лар қызметінің тәртібі

1-параграф. ЖОО-лардың қызметін басқару

6. ЖОО-ны басқару заңнамаға, осы Қағидаларға, сондай-ақ ЖОО жарғысына сәйкес дара басшылық және алқалылық қағидаттарының үйлесімділігі негізінде жүзеге асырылады.
7. ЖОО-ға тікелей басшылықты Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес Ішкі істер министрінің бұйрығымен лауазымға тағайындалатын және лауазымнан босатылатын ЖОО бастығы жүзеге асырады.
8. Бастықтың орынбасарлары ЖОО бастығының ұсынымы бойынша Министрдің бұйрығымен тағайындалады.
9. ЖОО бастығы ЖОО атынан сенімхатсыз әрекет етеді, оның мүдделерін барлық органдар мен ұйымдарда білдіреді, заңнамада белгіленген тәртіпте ЖОО-ның мүлкін иеленеді, келісімшарттар жасайды, сенімхаттар береді және өзге де мәмілелер жасайды, барлық қызметкерлер, жұмыскерлер мен тыңдаушылар үшін міндетті бұйрықтар мен өкімдер шығарады.
10. ЖОО бастығы өз өкілеттіктері шегінде оқу, тәрбие, ғылым, қаржылық-экономикалық, өндірістік-шаруашылық және оған берілген өкілеттіктер шегінде өзге де қызмет мәселелері бойынша шешімдер қабылдайды.
11. ЖОО бастығының кандидатурасы қойылатын біліктілік талаптарына сәйкес келуі тиіс.
12. Бастық заңнамада белгіленген тәртіпте:
1) ЖОО білім алушыларының, қызметкерлерінің және жұмыскерлерінің құқықтары мен бостандықтарын сақтауды;
2) оның құзыретіне жатқызылған функцияларды орындауды;
3) білім берудің жалпыға міндетті мемлекеттік стандарты (бұдан әрі – МББС) талаптарын сақтауды;
4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарының;
5) қаржы-шаруашылық қызметін, оның ішінде бюджет қаражатын негізді жоспарлауды, материалдық және ақшалай қаражатты мақсатты және тиімді пайдалануды;
6) заңнамада көзделген өзге де талаптарды қамтамасыз етеді.
13. ЖОО-ларда алқалық басқару органдары құрылады.
Алқалық басқару органдарына Ғылыми кеңес, Оқу-әдістемелік кеңес, сондай-ақ ЖОО-ның міндеттерді тиімді шешуі және функцияларды орындауы мақсатында ЖОО жарғысына сәйкес құрылған өзге де алқалық органдар жатады.
Алқалық басқару органына алқалық орган қызметінің тиісті саласына жетекшілік ететін ЖОО-ның барлық құрылымдық бөліністерінің өкілдері кіреді.
14. ЖОО-лардың үлгі құрылымын және штаттық кестесін ІІМ бекітеді.
15. ЖОО-ның құрылымдық бөліністері өз қызметін осы Қағидалардың, ЖОО жарғысының негізінде жүзеге асырады.
16. ЖОО құрылымдық бөліністер туралы ережелерді дербес әзірлеп, бекітеді, онда олардың қызметінің негізгі бағыттары айқындалады, қызметкерлердің (жұмыскерлердің) лауазымдық нұсқаулықтарын әзірлейді және бекітеді.
17. Факультет ЖОО-ның бір немесе бірнеше мәндес мамандықтар бойынша күндізгі, сырттай нысандар бойынша оқытуды, факультеттің мамандықтарына жататын кафедралардың және зертханалардың ғылыми-зерттеу жұмысына басшылықты, сондай-ақ арнайы бастапқы оқытуды, кадрлардың біліктілігін арттыруды және қайта даярлауды жүзеге асыратын негізгі оқу және әкімшілік құрылымдық бөлінісі болып табылады.
18. Факультет жұмысына басшылықты бастық жүзеге асырады. Бастықтың кандидатурасы педагогика жұмыскерлері лауазымдарының біліктілік сипаттамасы талаптарына, сондай-ақ біліктілік талаптарына сәйкес келуі тиіс.
19. Факультет басшысы ЖОО-ның қабылдау және аттестаттау комиссиясының мүшесі болып табылады.
Факультет бастығының жанында және оның төрағалық етуімен Факультет кеңесі құрылуы мүмкін, ол өз жұмысын ЖОО Ғылыми кеңесі бекіткен қағидаларға сәйкес жүзеге асырады.
20. Кафедра бір немесе бірнеше мәндес пәндер бойынша оқу, әдістемелік және ғылыми-зерттеу жұмысын, білім алушылар арасында тәрбие жұмысын жүзеге асыратын ЖОО-ның негізгі оқу құрылымдық бөлінісі болып табылады.
21. Кафедра штаты жұмыс көлеміне және ЖОО-дағы оқу процесінің спецификасын ескере отырып, профессорлық-оқытушылық құрамның жылдық педагогикалық жүктемесіне сүйене отырып анықталады.
22. Кафедра штатына кафедра бастығы, орынбасары, профессорлар, доценттер, аға оқытушылар, оқытушылар, оқу-қосалқы персонал кіреді.
23. Кафедраны бастық басқарады, оның кандидатурасы педагогика жұмыскерлері лауазымдарының біліктілік сипаттамасы талаптарына, сондай-ақ біліктілік талаптарына сәйкес келуі тиіс.
24. Кафедра бейіні бойынша кемінде 10 штаттық оқытушы болған кезде кафедра ұйымдастырылады.
25. Бекітілген оқу пәндері циклы бойынша кафедралар жалпы білім беретін және арнайы болып жіктеледі.
Мамандар даярлайтын және бітіртетін кафедра бітіртуші кафедра болып табылады.
26. Кафедра жұмысы жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларының мазмұнына сәйкес мамандарды теориялық және практикалық даярлауға бағытталуы тиіс.
27. Кафедра қызметін жылдық жұмыс жоспарына сәйкес жүзеге асырады.
28. Күндізгі нысан бойынша білім алушылардың саны мемлекеттік білім беру тапсырысымен айқындалады.
29. ЖОО-лар кәсіптік оқу бағдарламаларын сырттай оқу нысаны бойынша, оның ішінде қашықтықтан оқыту технологияларын пайдалана отырып іске асыра алады.
30. ЖОО-ларда күндізгі және сырттай нысандарда білім алушылардың арақатынасы жоғары білімі бар мамандар даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысына сәйкес айқындалады.
Бұл ретте, білім алушылардың келтірілген контингенті олардың күндізгі, және сырттай оқыту нысандарындағы санына сүйене отырып айқындалады. Күндізгі нысанның білім алушылары 1,0 және сырттай оқыту нысанының білім алушылары - 0,25 коэффициентімен есептеледі.
31. ЖОО-ларда білім алушылардың контингенті Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес бір білім алушыға шаққандағы оқу алаңының санитариялық нормаларына сәйкес келуі тиіс.
32. Академиялық топтардың толымдылығы жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысына сәйкес анықталады.
Академиялық лекті қалыптастыруды ЖОО дербес жүзеге асырады.

2-параграф. Тұрақты және ауыспалы құрам

33. ЖОО-ның жеке құрамына тұрақты және ауыспалы құрам жатады.
34. ЖОО-да:
тұрақты құрамның – ІІО-ның қатардағы және басшы құрамы қатарынан қызметкерлердің, сондай-ақ ЖОО штаттық кестесіне сәйкес республикалық бюджет есебінен қаржыландырылатын жұмыскерлердің;
ауыспалы құрамның – білім алушылардың (курсанттардың (тыңдаушылардың), магистранттардың, докторанттардың) лауазымдары көзделеді.
35. ЖОО тұрақты құрамы:
1) заңнама талаптарына сәйкес қызмет (жұмыс) өткереді;
2) ақшалай үлес (жалақы), Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өтемақылар мен жеңілдіктер алады;
3) жыл сайынғы және қосымша еңбек демалыстарын алады;
4) Ғылыми кеңеске (ЖОО-ның басқа алқалық органдарына) сайланады, олардың жұмысына қатысады;
5) ЖОО қызметіне жататын мәселелерді талқылауға және шешуге қатысады;
6) ғылыми пікірталастарға, конференцияларға, дөңгелек үстелдердің жұмысына және өзге де іс-шараларға қатысады;
7) белгіленген тәртіпте ғылыми және оқу-әдістемелік жұмыстарын жариялайды;
8) МББС-ға және ІІМ-нің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес білім беру бағдарламаларының мазмұнын айқындайды;
9) білім алушыларды кәсіби, адамгершілік, эстетикалық және дене шынықтыру даярлығына тәрбиелеуді жүзеге асыруды, олардың ішкі тәртіп ережелері мен қызметтік тәртіпті қатаң сақтауын қамтамасыз етеді;
10) оқу процесінің жоғары тиімділігін қамтамасыз етеді;
11) білім алушылардың бойында таңдап алған даярлық бағыты (мамандығы) бойынша кәсіби қасиеттерін қалыптастырады;
12) ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізеді, зерттеу нәтижелерін оқу процесінде қолданады, ІІО-ның практикалық қызметіне енгізуге көмек көрсетеді;
13) білім алушылардың ғылыми қызметіне басшылық етеді;
14) ғылыми-теориялық деңгейін арттырады, құқық қорғау органдарында, білім беру және ғылыми-зерттеу мекемелерінде тағылымдамадан өтеді;
15) оқу пәндерін кешенді әдістемелік және ғылыми тұрғыдан қамтамасыз етеді;
16) құқық қорғау органдары қызметінің алдыңғы қатарлы отандық және шетелдік тәжірибелерін зерделеуге, жинақтауға және оқу, әдістемелік және ғылыми жұмыста пайдалануға;
17) құпиялылық режимін сақтауға;
18) заңнамада көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.
36. ЖОО-ның білім алушыларына: курсанттар мен тыңдаушылар (оның ішінде шет елдік), магистранттар, докторанттар жатады.
37. ЖОО-да білім алушылар:
1) МББС-ға сәйкес кәсіптік білім алады;
2) Қазақстан Республикасы заңнамасының, ІІМ нормативтік құқықтық актілерінің, ЖОО жарғысының талаптарын сақтайды;
3) таңдаған мамандығы бойынша теориялық және практикалық білімді, кәсіптік дағдылар мен машықтарды игереді, оқу жоспарлары және бағдарламаларының талаптарын уақтылы орындайды, оқу сабақтарының барлық түрлеріне қатысады, білім бақылауының барлық нысандарын және түрлерін өтеді;
4) ІІО қызметкерінің антын, әскери-қызметтік тәртіпті сақтайды;
5) ғылыми, білімдік және кәсіби деңгейін арттырады;
6) құпиялылық режимін сақтайды;
7) оқу процесін, ғылыми-зерттеу және тәрбие жұмысын жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізеді;
8) ЖОО басшылығының рұқсатымен ғылыми зерттеу тақырыптары бойынша материалдар жинау үшін іссапарға шығады, ғылыми конференциялар мен спорттық жарыстарға қатысады;
9) ЖОО қызметіндегі мәселелерді шешуге қатысады, ЖОО Ғылыми кеңесіне өз өкілдерін ұсынады;
10) ЖОО-да өткізілетін мәдени-бұқаралық іс-шараларға қатысады;
11) спорт секцияларының жұмысына, көркем өнерпаздар және ЖОО-да ұйымдастырылатын басқа да шығармашылық жұмысқа қатысады;
12) кітапханаларды, ақпараттық қорларды, ЖОО-ның оқу, ғылыми және өзге де бөліністерінің қызметтерін, сондай-ақ ЖОО-ға қызмет көрсететін тиісті мекемелердің медициналық қызметтерін ақысыз пайдаланады;
13) оқытылатын пәндер бойынша консультациялар алады;
14) белгіленген тәртіпте рефераттар, баяндамалар, ғылыми жұмыстарын жариялайды, оның ішінде ЖОО басылымдарында жариялайды;
15) ЖОО мүлкіне ұқыпты қарайды;
16) қауіпсіздік техникасы ережелерін, еңбекті қорғау, өрт және санитарлық қауіпсіздік талаптарын сақтайды;
17) заңнамада көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асырады.
38. Дәлелсіз себептермен оқу жоспарын орындамағаны, ЖОО-ның ішкі тәртібін, қызметтік тәртіпті, сондай-ақ заңнамада, осы Қағидаларда көзделген міндеттерді бұзғаны үшін білім алушыларға «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіптік жаза шаралары қолданылуы мүмкін.
39. Білім алушылар үлгермеушілігі үшін «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген негіздер бойынша ЖОО-дан шығарылуы мүмкін.
40. Білім алушыларды оқудан шығару ЖОО бастығының бұйрығымен ресімделеді.
Білім алушыны ЖОО-дан шығарған кезде оған белгіленген үлгідегі транскрипт, анықтама және жеке ісіндегі жеке құжаттарының түпнұсқа даналары беріледі.
41. Әскерге шақырылу жасына жеткен және үлгермеуі, тәртібі, сондай-ақ өз еркі бойынша оқудан шығарылған білім алушылар әскери есепке қою үшiн тұрғылықты жерi бойынша әскери басқару органдарына жiберіледi.
ЖОО-дан оқудан шығарылған тыңдаушылар өздерін оқыту кезеңiнде оқуға, стипендия төлеуге, тамақтандыруға, заттай жабдықталымға және каникулдық демалыс кезеңінде оқу орнына бару және кері қайту жолақысы шығыстарына жұмсалған бюджет қаражатын мемлекетке өтеуге мiндеттi. Бюджет қаражатын мемлекет пайдасына өтеу Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіпте жүзеге асырылады.
42. Білім алушыларға оқудағы (қызметтегі) қол жеткізген жетістіктері және ғылыми-зерттеу жұмысына белсене қатысқаны үшін «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында, ІІМ нормативтік құқықтық актілерінде көзделген әртүрлі көтермелеу түрлері қолданылуы мүмкін.

3-параграф. ЖОО-лардың оқу және тәрбие қызметі

43. ЖОО-ларда жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар кадрлар даярлау мазмұны мен оқыту мерзімдері бойынша әртүрлі білім бағдарламалары бойынша жүзеге асырылады.
44. ЖОО-лардағы оқу-әдістемелік жұмыс оқу процесін, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын және үйлестіретін барлық құрылымдық бөліністерде (кафедраларда, факультеттерде, институттарда), оқу-әдістемелік бөліністерде (оқу бөлімі, оқу процесін жоспарлау бөлімі, оқу-әдістемелік орталық) жүзеге асырылады.
45. ЖОО-ның оқу-әдістемелік жұмысына тікелей басшылықты бастықтың оқу ісі жөніндегі орынбасары жүзеге асырады.
46. ЖОО-ның оқу-әдістемелік жұмысы:
1) академиялық күнтізбе, жұмыс оқу жоспарлары мен бағдарламалар әзірлеуді, элективті пәндер каталогтарын, силлабустар, мамандықтар мен пәндердің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуді;
2) оқу пәндерін оқулықтармен, оқу құралдарымен, есептер жинағымен, кешенді тапсырмалармен, зертханалық, бақылау, курстық жұмыстар бойынша құралдармен, пәндерді оқу бойынша әдістемелік ұсынымдармен, сондай-ақ ағымдағы, межелік және қорытынды білім бақылауы, барлық оқу нысандары бойынша білім алушыларды қорытынды аттестаттау материалдарымен оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді;
3) практикалардың барлық түрлерінің бағдарламаларын, сондай-ақ дипломдық жұмыстарды (жобаларды), магистрлік және докторлық диссертациялар жазу бойынша әдістемелік ұсынымдар әзірлеуді;
4) білім алушылардың оқу материалын меңгеруін арттыратын заманауи білім технологиялары мен оқыту әдістерін әзірлеуді;
5) ізденіске, талдауға және қызмет нәтижесін қалыптастыруға қабілеттілігін дамытуға бағытталған білім алушылардың өзіндік жұмысын оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді;
6) оқытушылар мен мамандардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау бойынша бағдарламалар әзірлеуді қамтиды.
47. Оқу-әдістемелік қызметтің мазмұнын, ұйымдастыру тәсілін және құрылымын жоспарлауды ЖОО оқытудың кредиттік технологиясы немесе желілік жүйе негізінде жүзеге асырады.
48. Күндізгі нысан бойынша білім алушылар үшін оқу жылы ЖОО-да 1 қыркүйекте басталып, бірнеше академиялық кезеңдерге (семестрлерге) бөлінеді және академиялық күнтізбеде белгіленген мерзімде аяқталады.
49. Академиялық кезең (семестр) кемінде 15 аптаға созылады.
50. Сырттай оқыту нысаны бойынша емтихан сессиясын, олардың оқу жылындағы кезеңдері мен санын ЖОО-ның Ғылыми кеңесі белгілейді. Арнайы бастапқы оқыту, біліктілікті арттыру және қайта даярлау курстарын өткізу мерзімі Министр бұйрығымен бекітілетін жоспар-кестеге сәйкес белгіленеді.
51. Академиялық берешекті немесе оқу жоспарларындағы айырмашылықты жою, сондай-ақ білім алушылардың қосымша біліктілігін қалыптастыру үшін, оның ішінде оқу-жаттығу жиындарын өткізу үшін ұзақтығы кемінде 6 апта жазғы семестр (бітіруші курсты қоспағанда) енгізуге рұқсат етіледі.
52 . Оқу қызметін ұйымдастыру академиялық күнтізбе, оқу сабақтарының кестесі негізінде жүзеге асырылады.
53. Оқу қызметінің құрылымы оқу жоспарларының (үлгі, дербес жұмыс) және кәсіптік оқу бағдарламаларының, оқу жүктемесі көлемінің, академиялық кезеңдер ұзақтығының, академиялық сабақ түрлерінің, оқу материалы көлемінің негізінде қалыптастырылады.
54. ЖОО-лардың оқу бағдарламалары ІІМ бейіндік қызметтерімен келісім бойынша кәсіптік стандарттар мен білім алушылардың біліктіліктерін қалыптастыру қағидаттары негізінде әзірленеді.
55. ЖОО профессорлық-оқытушылық құрамының оқу және басқа да жүктемесі түрлерін нормалау ІІМ айқындайтын тәртіпте жүзеге асырылады.
56. Академиялық күнтізбе, мамандықтардың жұмыс оқу жоспарлары, профессорлық-оқытушылық құрамның орташа жылдық педагогикалық жүктемесі ЖОО-ның Ғылыми кеңесінің шешімімен бекітіледі.
57. Профессорлық-оқытушылық құрамның оқу жүктемесі академиялық сағаттарда жүзеге асырылады.
58. Аудиториялық жұмыстың 1 академиялық сағаты 50 минутқа тең. Зертханалық сабақтар, дене шынықтыру сабақтарында академиялық сағат 100 минутқа тең.
Практиканың барлық түрлерінің, білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмысының, білім алушылардың қорытынды мемлекеттік аттестаттауының бір академиялық сағаты 50 минутқа тең.
59. ЖОО-ларда оқу жұмысының мынадай негізгі түрлері белгіленеді: дәрістер, семинарлар, практикалық және зертханалық сабақтар, білім алушының өзіндік жұмысы, курстық, есептік-графикалық жұмыстар, практикумдар, кәсіптік практикалардың барлық түрлері, қорытынды аттестаттауға дайындық және одан өту және басқалар.
Бұл ретте дәрістер мен семинарлар, практикалық және зертханалық сабақтар арасындағы кредиттер (сағаттар) көлемінің арақатынасын ЖОО үлгі оқу жоспарына сәйкес айқындайды.
60. Дәрістік сабақтар өткізуге, білім алушылардың дипломдық жұмыстарына (жобаларына), ғылыми-зерттеу жұмыстарына жетекшілік етуге кафедра бастығы, кафедра бастығының орынбасары, профессор, доцент, аға оқытушы лауазымдарын атқаратын оқытушылар жіберіледі.
61. Дәрістер оқуға және оқу сабақтарының басқа түрлерін өткізуге ғылыми қызметкерлер, мамандық бейіні бойынша кемінде 3 жыл практикалық тәжірибесі немесе педагогикалық өтілі бар тәжірибелі мамандар тартылуы мүмкін.
62. Оқу жұмысының басқа да түрлері атқарып отырған лауазымына қарамастан, барлық оқытушылардың педагогикалық жүктемесіне кіруі мүмкін.
63. Оқу жұмысы аудиториялық (дәрістер, семинарлар, практикалық және зертханалық сабақтар) және оқу жұмысының барлық қалған түрлері кіретін аудиториядан тыс деп бөлінеді.
64. ЖОО білім алушылардың жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын меңгеруі үшін барынша қолайлы жағдайлар жасай отырып, оқыту нысандарын, әдістері мен құралдарын дербес анықтайды.
65. Білім алушыларды оқу сабақтарынан алуға (оның ішінде дербес жұмыстан) ерекше жағдайларда және ЖОО-ның бастығы немесе оқу жұмысына жетекшілік ететін орынбасарының рұқсатымен рұқсат етіледі.
66. ЖОО оқытушысы оқу жоспарлары мен оқу бағдарламаларының талаптарын сақтау шартымен оқу сабақтарын ұйымдастыру мен өткізу тәсілдері мен нысандарын, оқыту әдістерін таңдау еркіндігіне ие.
Магистратурада және докторантурада оқу сабақтары инновациялық технологияларды және оқытудың интерактивті әдістерін пайдалана отырып өткізілуі тиіс.
67. Жоғары білім берудің білім бағдарламалары пәндердің үш циклын қамтиды: жалпы білім беретін пәндер циклы, базалық пәндер циклы және бейінделген пәндер циклы, сондай-ақ қосымша оқыту түрлері (мамандық бойынша кәсіптік практика, дене шынықтыру және т.б.) және қорытынды аттестаттау.
Жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің білім бағдарламалары пәндердің екі циклын қамтиды: базалық пәндер циклы және бейінделген пәндер циклы, сондай-ақ қосымша оқыту түрлері (мамандық бойынша кәсіптік практика, магистранттың және докторанттың ғылыми-зерттеу/экспериментальды-зерттеу жұмысы) және қорытынды аттестаттау.
68. Пәндердің әрбір циклы тізбесі мен мазмұны үлгі оқу жоспарларында және үлгі оқу бағдарламаларында анықталатын міндетті құрамдас пәндерден, сондай-ақ тізбесі мен мазмұны жұмыстық оқу жоспарларында, бағдарламаларында және силлабустарда айқындалатын таңдау бойынша құрамдас пәндерден тұрады.
Әрбір пән бір немесе екі академиялық кезең ішінде оқытылады.
69. Оқыту барлық оқу нысандары үшін бірыңғай оқу бағдарламалары негізінде жүзеге асырылады.
70. ЖОО-да оқу процесі:
жоғары білімі бар адамдар үшін күндізгі нысан бойынша;
техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі немесе жоғары білімі бар адамдар үшін сырттай нысан бойынша жеделдетілген оқу мерзімімен қысқартылған оқу бағдарламалары бойынша ұйымдастырылуы мүмкін.
Бұл жағдайда көлемдерінің жеткіліктігі және білім беру бағдарламасының сабақтастығы шартымен кредиттерді (сағаттарды) қайта есептеу және бұрын игерген пәндерді есепке алу жүзеге асырылады. Оқу көлемі мен мерзімі транскрипт (дипломға қосымшалар) негізінде айқындалатын білім алушылардың пререквизиттері ескеріле отырып айқындалады.
Қысқартылған білім беру бағдарламалары бойынша оқыту техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білімі бар адамдар үшін жеке бекітілген жұмыс оқу бағдарламалары бойынша ұйымдастырылады.
71. Білім алушылардың кәсіптік практикасы, ғылыми-зерттеу және экспериментальдық-зерттеу жұмысы және қорытынды аттестаттауы академиялық күнтізбеге сәйкес жүргізіледі.
Кәсіптік практика оқыту процесінде алынған теориялық білімдерді бекітуге, практикалық дағдылар мен біліктілікті меңгеруге бағытталған.
72. ЖОО әзірлейтін кәсіптік практика бағдарламасының мазмұны мен базасы мамандық бейініне (білім бағдарламасына) сәйкес келуі тиіс.
Практиканың базалары, әдетте, ІІО-ның тиісті бөлінісі болып табылады.
73. Кәсіптік практиканың барлық түріне жолдау ЖОО бастығының бұйрығымен ресімделеді.
74. Дипломалды практикаға ғылыми жетекшілікті дипломдық жұмыстың (жобаның) ғылыми жетекшісі жүзеге асырады.
75. Cырттай оқыту нысаны бойынша білім алушылар мамандығы бойынша жұмыс істеген жағдайда, кәсіптік практикадан босатылады.
Бұл жағдайда олар ЖОО-ға жұмыс орнынан анықтама және олардың кәсіби қызметін көрсететін мінездеме ұсынады.
76. Магистранттың, докторанттың ғылыми жетекшісі және зерттеу тақырыбы Ғылыми кеңестің шешімі негізінде ЖОО бастығының бұйрығымен бекітіледі.
77. Магистранттың ғылыми жетекшісі және докторанттың ғылыми кеңесшілері (отандық және шетелдік) осы ғылым саласында ғылыми зерттеулермен белсенді айналысатын және ғылыми жетекші тәжірибесі бар ғылым докторлары және кандидаттары, философия докторлары (PhD) қатарынан тағайындалады.
78. Ғылыми-зерттеу (экспериментальды-зерттеу) жұмысы шеңберінде магистранттың және докторанттың дербес жұмыс жоспарында шетелдік ғылыми тағылымдамадан міндетті өтуі көзделеді.
79. Диссертациялық жұмысты дайындау жоспарын орындамаған магистрант, докторант ЖОО бастығының бұйрығымен оқудан шығарылады және бұрынғы қызмет орнына қызметке жіберіледі.
80. ЖОО-лар білім алушылардың ағымдағы және межелік үлгерімін бақылау және аралық аттестаттаудан өткізу нысандарын, тәртібі мен мерзімділігін дербес таңдайды.
81. Білім алушыларды оқу пәндеріне тіркеу, меңгерілген кредиттерді есепке алуды, аралық аттестаттау ұйымдастыруды және білім алушылардың оқу жетістіктерін жүргізуді жүзеге асыру үшін білім беру сапасын мониторингілеу және бақылау бөлімі құрылады.
82. Білім беру сапасын мониторингілеу және бақылау бөлімі:
1) білім алушыларды оқу пәндеріне тіркеуді жүргізеді;
2) академиялық топтар мен лектер қалыптастырады;
3) білім алушылардың жеке оқу жоспарларын белгіленген тәртіппен тіркейді;
4) білім алушыларды аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастырады және өткізеді;
5) білім алушылардың академиялық рейтингін есептеуді жүзеге асырады;
6) оқытудың барлық кезеңі ішінде және бүкіл оқыту кезеңінде білім алушылардың игерген кредиттерін есепке алуды жүргізеді;
7) білім алушылардың транскриптін жазып береді;
8) академиялық ұтқырлықты ұйымдастырады;
9) ЖОО білім беру сапасының мониторингін жүргізеді.
83. Оқу процесі мен ғылыми-зерттеу қызметін қамтамасыз ету мақсатында ЖОО-ларда оқу және мамандандырылған зертханалар, полигондар көзделген. Зертханалардың, полигондардың құрал-жабдығы заманауи және бакалаврлар, магистрлер мен PhD докторларын даярлау бағдарламаларына барабар болуы тиіс.
84. ЖОО-ның тәрбие қызметі оқу процесінің құрамдас бөлігі болып табылады және тұлғаның кәсіби, әлеуметтік, зияткерлік, адамгершілік, шығармашылық қасиеттері мен салауатты өмір салтын қалыптастыруға бағытталған.
85. Оқу және тәрбие қызметі білім алушылар мен профессорлық- оқытушылық құрамның адамдық қадір-қасиетін өзара құрметтеу және ЖОО жарғысының талаптарын қатаң орындау негізінде жүзеге асырылады.
86. ЖОО-ның тәрбие қызметі тәрбие жұмысы бойынша кешенді жоспарға сәйкес жүзеге асырылады.
87. ЖОО-ның тәрбие жұмысы:
1) білім алушылардың бойында өз бетінше және білікті түрде шешімдер қабылдауды және іске асыру икемділіктерін қалыптастыруды;
2) білім алушылардың бойында патриотизм, азаматтылық, жоғары мораль мен адамгершілік сезімін қалыптастыруды;
3) білім алушыларды салауатты өмір салтына, қоғамдық іс-шараларға белсенді қатысуға ынталандыруды;
4) кафедра бейіні бойынша білім алушылардың ой-өрісін кеңейтуге, таңдаған мамандығына құндылық қарым-қатынасты қалыптастыруға ықпал ететін тақырыптық іс-шаралар өткізуді;
5) жалпы білім беретін орта мектептерде, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында білім алушылардың арасында кәсіптік бағдар беру жұмысын жүргізуді қамтиды.
88. Тәрбие жұмысы ІІМ бекіткен нормаларға сәйкес профессорлық-оқытушылық құрамның оқу жүктемесіне кіреді.

4-параграф. ЖОО-ларда білімді бақылау және бағалау

89. ЖОО-ларда білім алушылардың білімін бағалау үшін білім алушылардың білімін бақылау мен бағалау жүйесі жұмыс істейді.
90. ЖОО-ларда білім алушылардың оқу жетістіктерін бақылау жүйесі әртүрлі нысандарды қамтиды: үлгерімді ағымдағы бақылау, білім алушыларды аралық аттестаттау және қорытынды аттестаттау.
91. Білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылау пәннің оқу бағдарламасына сәйкес оқу сабақтарын оқытушы жүргізетін білім алушылардың оқу жетістіктерін жүйелі тексеруді қамтамасыз етеді.
92. Пәннің оқу бағдарламасы білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылаудың әртүрлі түрлерін айқындайды: ауызша сұрау, жазбаша бақылау, құрамдастырылған бақылау, үй тапсырмаларын таныстыру, пікірталастар, тренингтер, дөңгелек үстелдер, кейс-стадилер, тестілер және т.б.
93. Курстық және оқу жоспарында көзделген басқа да жұмыс түрлері емтихан сессиясы басталғанға дейін қорғалып, осы пәннен емтиханға жіберу қызметін атқаруы тиіс. Осы бақылау түрлері бойынша бағалар пәннен емтиханға жіберу рейтингісін есептеу кезінде (яғни рейтингілік бақылау жүргізу кезінде) ескерілуі тиіс.
Егер оқу жоспарына сәйкес пән бойынша бақылау нысаны тек курстық жұмыс (жоба) болып айқындалған жағдайда, онда курстық жұмысты (жобаны) қорғау бағасы жалпы пән бойынша қорытынды баға болып табылады.
94. Білім алушылардың әр пәннен оқу жетістіктерінің деңгейі жіберу рейтингісінің бағасынан, емтихан бағасынан қалыптастырылатын қорытынды бағамен айқындалады, олардың сомасы қорытынды бақылау бағасын қалыптастырады. Емтиханға жіберу рейтингісінің бағасы үлгерімді ағымдағы бақылау бағасы мен межелік бақылау бағасынан құралады. Емтиханға жіберу рейтингісінің бағасы пәннен қорытынды білім бағасының 60% құрайды.
Қандай да бір пәннен жіберу рейтінгісі бойынша оң бағасы жоқ білім алушы, осы пәннен қорытынды бақылауға жіберілмейді.
95. Үлгерімді ағымдағы бақылау нәтижелерін есепке алуды оқытушы білім алушылардың жекелеген сабақ түрлерін орындауы мен тапсыруына қарай силлабусқа сәйкес жүзеге асырады. Тапсырмаларды орындау білім алушылардың сабаққа қатысу және үлгерім журналында, сондай-ақ ақпараттық жүйеде білім алушылардың білімін ағымдағы бақылаудың электрондық ведомосінде тіркеледі.
96. Сырттай оқыту нысандарының білім алушылары емтиханға жіберу рейтингін барлық тиісті тапсырмаларды орындау шартымен белгіленген кесте бойынша емтихан сессиясы басталғанға дейін жинайды.
97. Қорытынды бақылау аралық аттестаттау кезеңінде жүргізіледі. Қорытынды бақылауды бағалау пән бойынша білімді қорытынды бағалаудың 40% құрайды.
Егер білім алушы жіберу рейтингісі бойынша да, қорытынды бақылаудан да оң баға алған жағдайда ғана қорытынды баға есептеледі.
Жіберу рейтингісі немесе қорытынды бақылаудан қанағаттанарлықсыз баға пән бойынша қанағаттанарлықсыз бағаға теңестіріледі және академиялық үлгермеушілік болып табылады.
98. Білім алушы жіберу рейтингісінің және (немесе) қорытынды бақылау бағаларына аппеляция жасауға құқылы. Осы мақсатта ЖОО бастығының бұйрығымен біліктілігі апелляцияланушы пән бейініне сәйкес келетін оқытушылар қатарынан апелляциялық комиссия құрылады.
Апелляцияның қорытындылары хаттамамен ресімделеді, апелляция қанағаттандырылған жағдайда пән бойынша қорытынды баға апелляция қорытындысын ескере отырып есептеледі.
99. Пән бойынша академиялық берешегі бар білім алушы, келесі академиялық кезеңде немесе жазғы семестрде қайтадан осы пәнге жазылады, ағымдағы бақылаудың барлық талаптарын орындайды, рұқсат алады және қорытынды бақылау тапсырады.
100. Кәсіптік практика қорытындылары бойынша білім алушылар тиісті кафедраға есеп тапсырады, оны жетекші тексереді және кафедра бастығының өкімімен құрылған комиссия алдында қорғайды.
Есепті қорғау нәтижелері бағалаудың белгіленген балдық-рейтингілік әріптік жүйесі бойынша сараланған сынақпен бағаланады.
Практика бойынша бір жетекші тағайындалған кезде (оқу-таныстыру, қосымша және тағылымдама) баға есепті қорғауға және ресімдеуге сәйкес ұсынылған есепті қорғау қорытындысы бойынша қойылады.
101. Дәлелсіз себеп бойынша кәсіптік практикадан өтпеген, практика бағдарламаларын орындамаған, жұмысы туралы теріс пікір немесе есепті қорғау кезінде қанағаттанарлықсыз баға алған білім алушылар қорытынды аттестаттауға жіберілмейді.
102. Оқу жоспары мен оқу бағдарламаларының барлық талаптарын толық орындаған білім алушылар қорытынды мемлекеттік аттестаттауға жіберіледі.
103. Білім алушыларды қорытынды аттестаттау – олардың тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартын меңгеру дәрежесін айқындау мақсатында жүргізілетін рәсім.
104. Қорытынды аттестаттау тиісті мамандықты игеру процесінде білім алушылардың алған білімдерін, шеберліктерін, дағдылары мен біліктілігін тексеруге бағытталған.
105. Қорытынды аттестаттау жалпы мамандық бойынша немесе жекелеген базалық және/немесе бейінді пәндер бойынша мемлекеттік емтихан тапсыру және дипломдық жоба (жұмыс), магистрлік немесе докторлық диссертация қорғау нысанында жүргізіледі.
106. Білім алушыларды қорытынды аттестаттауда баға аттестаттау комиссиясының барлық мүшелерінің пікірін ескере отырып, балдық-рейтингілік әріптік жүйе бойынша қойылады.
107. Дипломдық жұмысты (жобаны), магистрлік немесе докторлық диссертация қорғау бойынша баға ғылыми жетекшінің пікірін, рецензенттің (оппоненттің) бағасын және қорғау қорытындысын ескере отырып қойылады.
Қорытынды аттестаттаудың әрбір нысаны бойынша балдық-рейтингілік әріптік жүйе бойынша жеке баға қойылады.
108. Қорытынды аттестаттау нәтижелері бойынша білім алушыға тиісті академиялық бакалавр дәрежесі, магистр академиялық атағы, PhD ғылыми дәрежесі және диплом беріледі.
109. Білім алушының бір жылғы академиялық үлгерім деңгейі кредиттер мен пән бойынша қорытынды баға туындылары (цифр түрінде) сомасының оқытудың ағымдағы кезеңі ішіндегі кредиттер сомасына қатынасы ретінде есептелетін орташа балл (GPA) түрінде айқындалады. Курстан курсқа көшу үшін ЖОО курстар бойынша көшу балы - білім алушыны келесі курсқа көшіруге жол беретін үлгерімнің орташа балының ең төменгі көлемін өзі анықтайды.
110. Жазғы емтихан сессиясын өткізгеннен кейін факультеттер кейіннен деректерді білім беру сапасын мониторингілеу және бақылау бөліміне бере отырып, топтар, сондай-ақ мамандықтар мен оқыту курстары бойынша орташа академиялық рейтинг (немесе GPA деңгейі) бойынша білім алушылар мен оқу топтарын саралау жүргізеді.
111. Білім беру сапасын мониторингілеу және бақылау бөлімі факультеттер ұсынған академиялық рейтинг туралы деректерді, оқу жетістіктерін сырттай бағалау нәтижелерін қорытындылай отырып, факультеттерді саралау жүргізеді, ЖОО бойынша үздік курсанттар (тыңдаушылар) мен үздік академиялық топтарды айқындайды және осы ақпаратты ЖОО-ның веб-сайтына орналастырады.

5-параграф. ЖОО-лардың ғылыми-зерттеу және халықаралық қызметі

112. ЖОО-лардың ғылыми-зерттеу қызметі ғылым, білім және ІІО-ның практикалық қызметін интеграциялауды қамтамасыз етуге, оның негізінде ғылым-білім процесін дамытуға, ғылыми зерттеулер мен инновациялық қызметтің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған.
113. Ғылыми-зерттеу жұмыстарын (бұдан әрі – ҒЗЖ) (іргелі, іздестіру, қолданбалы ғылыми зерттеулер) ұйымдастыру мен өткізу ЖОО-ның құрылымдық бөліністерінде жүзеге асырылады.
114. ЖОО-лардағы ҒЗЖ профессорлық-оқытушылық және ғылыми құрам, білім алушылар (тыңдаушылар, магистранттар, докторанттар) қатарынан адамдар орындайды.
Көрсетілген жұмыстарды орындау үшін уақытша авторлық ұжым құрылуы мүмкін.
115. ҒЗЖ орындау профессорлық-оқытушылық және ғылыми құрам үшін негізгі міндеттердің қатарына жатады және жеке жұмыс жоспарына сәйкес негізгі жұмыс уақытында жүзеге асырылады.
116. ЖОО-ның ҒЗЖ:
1) ІІО-ның практикалық қызметіндегі міндеттерді шешуге бағытталған іргелі, іздестіру, қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуді;
2) ғылыми-педагогикалық қызметкерлер мен білім алушылардың ғылыми зерттеулері мен шығармашылық қызметі арқылы ІІО практикалық қызмет саласында жаңа білімдер алуды;
3) ІІО-ның шығармашылық және практикалық қызметін ғылыми, ғылыми-әдістемелік, ақпараттық-аналитикалық қамтамасыз етуді;
4) жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білім беруді дамытудың теориялық және әдіснамалық негіздерін зерттеуді және әзірлеуді;
5) оқу процесіне оқытудың инновациялық технологияларын әзірлеу мен енгізуді;
6) ғылыми зерттеу нәтижелерін оқу процесіне және практикаға енгізуді;
7) өз ғылыми мектептерін қалыптастыруды және дамытуды (ғылыми әлеуеті болған кезде), ғылыми-педагогикалық қызметкерлер мен білім алушыларды ғылыми-зерттеу жұмысына белсенді тартуды;
8) зерттеушілер мен әзірлеушілердің зияткерлік меншігі мен авторлық құқықтарын қорғауды;
9) білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыруды және жетекшілік етуді қамтиды.
117. ЖОО-да ғылыми-зерттеу қызметін үйлестіруді бастықтың ғылыми жұмыс жөніндегі орынбасары және ғылыми-зерттеу және редакциялық-баспа бөлімі жүзеге асырады.
Ғылыми-зерттеу және редакциялық-баспа бөлімі ғылыми-зерттеу жұмысының перспективалық және ағымдағы жоспарларын, есептілік нысандарын әзірлейді, ЖОО-ның ғылыми-зерттеу жұмысының тізілімін жүргізеді, оларды жинақтайды және талдайды.
118. ҒЗЖ орындау нәтижелері бойынша күнтізбелік жоспарда көзделген аралық және қорытынды есептер жасалады. Есептегі деректердің шынайлығы үшін ҒЗЖ-ның жетекшісі және орындаушысы (орындаушылары) жауапты.
119. Ғылыми-зерттеу жұмысы ІІМ бекіткен нормаларға сәйкес профессорлық-оқытушылық құрамның оқу жүктемесіне кіреді.
120. ЖОО-ның редакциялық-баспа қызметінің негізгі міндеттері:
1) ЖОО оқу процесін және ІІО-ның практикалық қызметін қамтамасыз ету үшін қажетті оқу және оқу-әдістемелік материалдар дайындау және шығару;
2) ЖОО басылымдарын білім беру мекемелері мен практикалық ішкі істер органдарында насихаттау және тарату.
121. ЖОО белгіленген тәртіпте мынадай баспа басылымдары:
1) монографиялар, оқулықтар, оқу құралдарын, (оқу-әдістемелік құралдар, оқу көрнекі құралдар), практикумдар, оқу жоспарларының (курстарының) барлық пәндері бойынша дәрістер курсын;
2) әдістемелік материалдар мен оқу процесін қамтамасыз етуге қажетті оқу-әдістемелік құжаттама (оқу жұмыс бағдарламалары, әдістемелік құралдар, ұсынымдар және әзірлемелер) оқу пәнін (курсын) не оның бөлімдерін зерделеу мен оқыту бойынша нұсқаулар);
3) профессорлық-оқытушылық құрамның, ғылыми қызметкерлердің (жұмыскерлердің), білім алушылардың ғылыми еңбектерінің тақырыптық жинақтарын;
4) ғылыми, ғылыми-практикалық және әдістемелік конференциялардың, жиындардың, кеңестердің және семинарлардың басқа да білім беру мекемелерімен, мемлекеттік органдармен бірлесіп өткізілетін жиындардың, кеңестердің және семинарлардың материалдарын;
5) анықтамалық, ақпараттық және өзге де баспа өнімдерін шығарады.
122. ЖОО-лар өз құзыреті шегінде және белгіленген тәртіпте кадрлар даярлау, ғылыми және педагогикалық қызмет саласында халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады.
Халықаралық ынтымақтастық Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына, ІІМ шет мемлекеттердің тиісті мекемелерімен жасаған келісімдерге, ІІМ-мен келісімі бойынша ЖОО жасаған тікелей екіжақты келісімшарттарға сәйкес жүзеге асырылады.
123. ЖОО-лар халықаралық ынтымақтастықты мынадай нысандарда:
1) екіжақты және көпжақты алмасу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерге білім алушыларды, профессорлық-оқытушылық және ғылыми құрамның өкілдерін, өзге де қызметкерлерді жіберуді;
2) ғылыми конференцияларға, семинарларға және өзге де іс-шараларға қатысуды;
3) шет мемлекеттердің білім беру мекемелерінің оқытушыларын және құқық қорғау органдарының қызметкерлерін дәріс оқуға, семинар және практикалық сабақтар өткізуге, конференцияларда сөз сөйлеуге және басқа да іс-шараларға қатысуға тартуды;
4) шетелдік азаматтарды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оқытуды;
5) ІІМ-мен келісім бойынша ЖОО-ның професорлық-оқытушылық құрамын, магистранттарын және докторанттарын шетелдік ғылыми және оқу орындарына педагогикалық және ғылыми тағылымдамаға жіберуді;
6) бірлескен іргелі және қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу, ғылыми еңбектерді, оқу және оқу-әдістемелік әдебиеттерді бірлесіп шығаруды;
7) ғылыми-әдістемелік деректер базаларымен, бейнефильмдермен және басқа да материалдармен алмасуды;
8) халықаралық және шетелдік ұйымдар мен қорлар қаржыландыратын әртүрлі бағдарламаларға қатысу, сондай-ақ шетелдік әріптестермен бірлесіп, Қазақстан Республикасының ұйымдары мен қорлары қаржыландыратын әртүрлі бағдарламаларға қатысуды жүзеге асырады.
124. . ЖОО білім алушыларының, профессорлық-оқытушылық және ғылыми құрамының, өзге қызметкерлерінің Қазақстан Республикасы аумағынан шығуы, сондай-ақ шетелдік делегациялар мен шет мемлекеттердің азаматтарын қабылдау ІІМ-мен келісім бойынша жүзеге асырылады.
125. ЖОО-лар өз құзыреті шеңберінде белгіленген тәртіпте ІІМ-мен келісім бойынша шетелдік әріптестерімен (заңды және (немесе) жеке тұлғалармен) кадрлар даярлау, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу саласында ынтымақтастық туралы келісімдер жасайды.

2. Оқу орталықтарының қызмет тәртібі

1-параграф. Оқу орталықтарын басқару

126. Оқу орталықтарын басқару заңнамаға, осы Қағидаларға, сондай-ақ ЖОО жарғысына сәйкес дара басшылық және алқалылық қағидаттарының үйлесімділігі негізінде жүзеге асырылады.
127. Оқу орталығына тікелей басшылықты заңнамада белгіленген тәртіпте лауазымға тағайындалатын және лауазымнан босатылатын Оқу орталығының бастығы жүзеге асырады.
128. Оқу орталығының бастығы Оқу орталығының атынан сенімхатсыз әрекет етеді, барлық органдарда оның мүдделерін білдіреді, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпте Оқу орталығының мүлкін иеленеді, келісімшарттар жасайды, сенімхаттар береді және өзге де мәмілелер жасайды, барлық қызметкерлер, жұмыскерлер мен білім алушылар үшін міндетті бұйрықтар мен өкімдер шығарады.
129. Оқу орталығының бастығы өз өкілеттіктері шегінде Оқу орталығының оқу, тәрбие, қаржылық-экономикалық, шаруашылық қызметінің мәселелері бойынша және оған берілген өкілеттіктер шегінде өзге де қызмет мәселелері бойынша шешімдер қабылдайды.
130. Оқу орталығы бастығының кандидатурасы қойылатын біліктілік талаптарына сәйкес келуі тиіс.
131. Бастық заңнамада белгіленген тәртіпте:
1) ЖОО білім алушыларының, қызметкерлерінің және жұмыскерлерінің құқықтары мен бостандықтарын сақтауды;
2) оның құзыретіне жатқызылған функцияларды орындауды;
3) білім берудің жалпыға міндетті мемлекеттік стандарты (бұдан әрі – МББС) талаптарын сақтауды;
4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарының сақталуын;
5) қаржы-шаруашылық қызметін, оның ішінде бюджет қаражатын негізді жоспарлауды, материалдық және ақшалай қаражатты мақсатты және тиімді пайдалануды;
6) заңнамада көзделген өзге де талаптарды қамтамасыз етеді.
132. Оқу орталықтарында алқалық басқару органдары құрылады.
Алқалық басқару органдарына Педагогикалық кеңес, әдістемелік кеңес және Оқу орталығының міндеттерді тиімді шешуі және функцияларды орындауы мақсатында Оқу орталығының жарғысына сәйкес құрылатын өзге де алқалық органдар жатады.
Алқалық басқару органына алқалық орган қызметінің тиісті саласына жетекшілік ететін Оқу орталығының барлық құрылымдық бөліністерінің өкілдері кіреді.
133. Оқу орталығының үлгі құрылымын, штаттық кестесін ІІМ әзірлейді және бекітеді.
134. Оқу орталығы құрылымдық бөліністер туралы ережелерді дербес әзірлеп бекітеді, онда олардың қызметінің негізгі бағыттары айқындалады, қызметкерлердің (жұмыскерлердің) лауазымдық нұсқаулықтарын әзірлейді және бекітеді.
135. Оқу бөлімі (бөлімшесі) Оқу орталығының арнайы бастапқы оқытуды, кадрлардың біліктілігін арттыруды және қайта даярлауды жүзеге асыратын негізгі оқу және әкімшілік құрылымдық бөлінісі болып табылады.
136. Цикл бір немесе бірнеше мәндес пәндер бойынша оқу, әдістемелік жұмысты білім алушылар арасында тәрбие жұмысын жүзеге асыратын Оқу орталығының негізгі оқу құрылымдық бөлінісі болып табылады.
137. Цикл штаты жұмыс көлеміне және оқу процесінің спецификасын ескере отырып, оқытушылық құрамның орташа жылдық педагогикалық жүктемесіне сүйене отырып анықталады.
138. Цикл штатына цикл басшысы, аға оқытушылар, оқытушылар кіреді.
139. Циклды бастық басқарады. Цикл бастығының кандидатурасы біліктілік талаптарына сәйкес келуі тиіс.
140. Цикл оқу-әдістемелік және тәрбие қызметін жылдық жұмыс жылдық жоспарына сәйкес жүзеге асырады.

2-параграф. Оқу орталықтарының тұрақты және ауыспалы құрамы

141. Оқу орталықтарының жеке құрамына тұрақты және ауыспалы құрам жатады.
142. Оқу орталығында:
тұрақты құрамның – ІІО-ның қатардағы және басшы құрамы қатарынан қызметкерлердің, сондай-ақ ІІМ-нің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген тәртіпте Оқу орталығының штаттық кестесіне сәйкес республикалық және жергілікті бюджеттердің қаражаты есебінен қаржыландырылатын жұмыскерлердің;
ауыспалы құрамның – арнайы бастапқы оқыту, біліктілікті арттыру және қайта даярлау курстарының білім алушыларының (тыңдаушыларының) лауазымдары көзделеді.
143. Оқу орталығының тұрақты құрамы:
1) заңнама талаптарына сәйкес қызмет (жұмыс) өткереді;
2) ақшалай үлес (жалақы), Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өтемақылар мен жеңілдіктер алады;
3) жыл сайынғы және қосымша еңбек демалыстарын алады;
4) Педагогикалық кеңеске (Оқу орталығының басқа алқалық органдарына) сайланады, олардың жұмысына қатысады;
5) Оқу орталығының қызметіне қатысты мәселелерді шешуге қатысады;
6) ғылыми пікірталастарға, конференцияларға, дөңгелек үстелдердің жұмысына және өзге де іс-шараларға қатысады;
7) белгіленген тәртіпте оқу-әдістемелік жұмыстарын жариялайды;
8) ІІМ-нің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес оқу курстарының мазмұнын айқындайды;
9) заңнаманың және ІІМ нормативтік құқықтық актілерінің, Оқу орталығы жарғысының талаптарын сақтайды;
10) білім алушыларды кәсіби, адамгершілік, эстетикалық және дене шынықтыру даярлығына тәрбиелеуді жүзеге асырады, олардың ішкі тәртіп ережелері мен қызметтік тәртіпті қатаң сақтауына қол жеткізеді;
11) оқу процесінің жоғары тиімділігін қамтамасыз етеді;
12) білім алушылардың бойында таңдап алған даярлық бағыты бойынша кәсіби қасиеттерін, патриотизм сезімін қалыптастырады;
13) оқу пәндерін кешенді әдістемелік қамтамасыз етуге қатысады;
14) құқық қорғау органдары қызметінің алдыңғы қатарлы отандық және шетелдік тәжірибесін зерделейді, жинақтайды және оқу, әдістемелік жұмыста пайдаланады;
15) құпиялылық режимін сақтайды;
16) заңнамада көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асырады.
144. Арнайы бастапқы оқыту курстарының тыңдаушылары казармалық жағдайда (жатақханада) болады, тамақтанумен және онда тұрумен белгіленген тәртіпте қамтамасыз етіледі.
145. Арнайы бастапқы оқыту курстарының тыңдаушылары Оқу орталығына белгіленген нысанды киім-кешекте (маусым бойынша) келеді.
146. Оқу орталығының тыңдаушылары:
1) оқу бағдарламалары мен жоспарларына сәйкес білім алады;
2) заңнаманың, ІІМ нормативтік құқықтық актілерінің, Оқу орталығы жарғысының талаптарын сақтайды;
3) теориялық білімді, кәсіптік дағдылар мен машықтарды игеруге, оқу жоспарларын уақтылы және табысты орындауға, оқу сабақтарының барлық түрлеріне қатысуға, білім бақылауының барлық нысандарын және түрлерін өтеді;
4) әскери-қызметтік тәртіпті сақтайды;
5) Оқу орталығы қызметіндегі мәселелерді шешуге қатысады, Оқу орталығының Педагогикалық кеңесіне өз өкілдерін ұсынады;
6) Оқу орталықтарында өткізілетін мәдени-бұқаралық іс-шараларға қатысады;
7) спорт секцияларының жұмысына, көркем өнерпаздар және басқа да Оқу орталығында ұйымдастырылатын шығармашылық жұмыстарға қатысады;
8) кітапханаларды, ақпараттық қорларды ақысыз негізде пайдаланады;
9) оқылатын пәндер бойынша консультациялар алады;
10) Оқу орталығының мүлкіне ұқыпты қарайды;
11) қауіпсіздік техникасы ережелерін, еңбекті қорғау, өрт және санитарлық қауіпсіздік талаптарын сақтайды;
12) құпиялылық режимінің талаптарын сақтайды;
13) заңнамада көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асырады.
147. Қызметтік тәртіпті қамтамасыз ету және нығайту, білім деңгейін арттыру, оқу жоспарының талаптарын орындау мақсатында Оқу орталығының бастығы тыңдаушыларға көтермелеу шараларын қолдануы мүмкін және оларға тәртіптік жаза салынуы мүмкін.
148. Міндеттерін үлгілі орындағаны және оқудағы жоғары нәтижелерге қол жеткізгені үшін тыңдаушылар үшін көтермелеудің мынадай түрлері көзделеді:
1) алғыс жариялау;
2) бағалы сыйлықпен марапаттау;
3) грамотамен марапаттау;
4) Оқу орталығы аумағынан тыс кезектен тыс демалыс беру.
149. Біліктілігін арттыру және қайта даярлау курстарына қабылданған тыңдаушыларға «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңында көзделген көтермелеудің өзге де түрлері қолданылуы мүмкін.
150. Тыңдаушыға міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны, қызметтік тәртіпті, Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының нормаларын, Оқу орталығы жарғысының талаптарын орындамағаны үшін жазаның мынадай түрлері қолданылуы мүмкін:
1) кезектен тыс нарядқа тағайындау;
2) Оқу орталығы аумағынан кезекті демалысқа шығудан айыру;
3) Оқу орталығынан шығару.
151. Біліктілігін арттыру және қайта даярлау курстарына қабылданған тыңдаушыларға «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңында көзделген тәртіптік жазаның өзге де түрлері қолданылуы мүмкін.
152. Тыңдаушыларды оқудан шығару Оқу орталығы бастығының бұйрығымен жүргізіледі.

3-параграф. Оқу орталықтарының оқу және тәрбие қызметі

153. Арнайы бастапқы оқыту курстарынан өту үшін оқу орталықтарына қабылдау Министр айқындайтын тәртіпте жүзеге асырылады.
154. Арнайы бастапқы оқыту курстарында оқу мерзімі ІІМ-нің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес айқындалады.
155. Қайта даярлау және біліктілігін арттыру курстарына жіберуге жататын лауазымдардың санаттары, сондай-ақ оларды оқыту мерзімі жыл сайын Министрдің бұйрығымен анықталады.
156. Оқу орталығы оқу-тәрбие жұмысын ұйымдастырады, оқытудың нысандарын, әдістемесін және құралдарын таңдайды, білім беру бағдарламаларын иегеру үшін қажетті жағдайлар жасайды.
157. Оқу орталығының оқу-әдістемелік жұмысына тікелей басшылықты бастықтың оқу ісі жөніндегі орынбасары жүзеге асырады.
158. Оқу орталығында оқу-әдістемелік жұмыс:
1) академиялық күнтізбе, оқу процесі кестесін, жұмыс оқу жоспарлары мен бағдарламалар әзірлеуді;
2) оқу пәндерін оқу құралдарымен, есептер жинағымен, кешенді тапсырмалармен, пәндерді оқу бойынша әдістемелік ұсынымдармен, сондай-ақ қорытынды білім бақылау материалдарымен оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді;
3) тыңдаушылардың дербес жұмысын оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді қамтиды.
159. Оқу қызметін ұйымдастыру академиялық күнтізбе, оқу сабақтарының кестесі негізінде жүзеге асырылады.
160. Оқу қызметінің құрылымы ІІМ айқындайтын үлгі оқу жоспарлары және оқу бағдарламалары, оқу жүктемесінің көлемі, сабақ түрлері, оқу материалының көлемі негізінде құрастырылады.
161. Үлгі оқу бағдарламалары мен жоспарларын Кадр жұмысы департаменті ІІМ бейінді қызметтерімен бірлесіп әзірлейді және ІІМ басшылығы бекітеді.
162. Жұмыс оқу бағдарламалары мен жоспарлары, оқу процесінің кестесі, оқытушылық құрамның орташа жылдық педагогикалық жүктемесі Оқу орталығы Педагогикалық кеңесінің шешімімен бекітіледі.
163. Оқытушылық құрамның оқу жүктемесін жоспарлау академиялық сағаттарда жүзеге асырылады, ол 40 минутқа тең.
164. Оқу орталығында оқу жұмысының мынадай негізгі түрлері белгіленеді: дәрістер, семинарлар, практикалық және зертханалық сабақтар, тыңдаушылардың өзіндік жұмысы, қорытынды бақылауға даярлық және одан өту.
165. Оқу жұмысы аудиториялық (дәрістер, семинарлар, практикалық және зертханалық сабақтар) және аудиториядан тыс, оларға оқу жұмысының барлық басқа түрлері жатады.
166. Оқу орталығы оқытудың нысандарын, әдістерін және құралдарын дербес анықтайды.
167. Оқу орталығы оқытушысының оқу жоспарлары және оқу бағдарламаларының талаптарын сақтаған жағдайда, оқу сабақтарын ұйымдастыру және өткізу тәсілдері мен нысандарын, оқыту әдістерін таңдау еркіндігі бар.
168. Оқу орталығының оқытушылық құрамы үш жылда кемінде бір рет ІІО-ның практикалық бөліністерінде басшы құрам лауазымдарында тағылымдамадан өтеді.
169. Оқу орталығы үлгерімнің ағымдағы және қорытынды бақылау өткізудің нысандарын, тәртібін және мерзімділігін дербес таңдайды.
170. Оқу орталығында оқу процесін қамтамасыз ету мақсатында оқу және мамандандырылған полигондар көзделеді.
Полигондарды жабдықтау қазіргі заманғы және ІІО бөліністерінің практикалық қажеттілігіне барабар болуы тиіс.
171. Оқу орталығының тәрбие қызметі оқу процесінің құрамдас бөлігі болып табылады және тұлғаның кәсіптік, әлеуметтік, зияткерлік, адамгершілік, шығармашылық қасиеттерін және салауатты өмір салтын қалыптастыруға бағытталған.
172. Оқу орталығының тәрбие қызметі тәрбие жұмысы бойынша кешенді жоспарға сәйкес жүзеге асырылады.
173. Оқу орталығында тәрбие жұмысы:
1) тыңдаушылардың бойында өз бетінше және білікті түрде шешімдер қабылдау және іске асыру машықтарын қалыптастыруды;
2) тыңдаушыларды салауатты өмір салтына, қоғамдық іс-шараларға белсенді қатысуға ынталандыруды;
3) цикл бейіні бойынша білім алушылардың ой-өрісін кеңейтуге, таңдаған мамандығына құндылық қарым-қатынасты қалыптастыруға ықпал ететін тақырыптық іс-шаралар өткізуді қамтиды.
174. Арнайы бастапқы оқыту, біліктілікті арттыру және қайта даярлау курстарын аяқтағаннан кейін тыңдаушыларға белгіленген үлгідегі сертификат беріледі.