Об утверждении Правил застройки территории Кызылординской области

Решение Кызылординского областного маслихата от 24 октября 2014 года N 226. Зарегистрировано Департаментом юстиции Кызылординской области 04 декабря 2014 года N 4806. Утратило силу решением Кызылординского областного маслихата от 10 июля 2015 года N 282

Сноска. Утратило силу решением Кызылординского областного маслихата от 10.07.2015 № 282 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования).
В соответствии с Законом Республики Казахстан № 242 от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республики Казахстан" и Законом Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республики Казахстан" Кызылординской областной маслихат РЕШИЛ:
1. Утвердить прилагаемые "Правила застройки территории Кызылординской области".
2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня первого официального опубликования.

Председатель внеочередной
сессии Кызылординского
областного маслихата	К. Бисенов
Исполняющий обязанности
секретаря Кызылординского
областного маслихата	Н. Ерманов
"СОГЛАСОВАНО"
Вице-министр национальной экономики
Республики Казахстан
________________ К. Ускенбаев
"29" октября 2014 года

Утвержден решением Кызылординского областного маслихата от "24" октября 2014 года № 226

Правила застройки территории Кызылординской области

1. Общие положения

1. Настоящие правила застройки территории Кызылординской области (далее - Правила) разработаны в целях реализации требований Закона Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан", Земельного кодекса Республики Казахстан и других действующих нормативных правовых актов, нормативно–технических документов, а также согласно приказу Председателя Агентства Республики Казахстан по делам строительства и жилищно-коммунального хозяйства от 10 декабря 2012 года № 603 "Об утверждении Правил разработки территориальных правил застройки" и предусматривают проведение единой градостроительной политики при застройке территории Кызылординской области.
2. Настоящие Правила определяют условия и требования по использованию субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности земельных участков, проектированию и застройке территории населенных пунктов и пригородных зон, устанавливают порядок прохождения разрешительных процедур на размещение и строительство новых или изменение (перепрофилирование, переоборудование, перепланировку, реконструкцию, расширение, капитальный ремонт) существующих объектов недвижимости.

2. Термины и определения

3. В настоящих Правилах используются следующие термины и понятия:
благоустройство - совокупность работ (по инженерной подготовке территории, устройству дорог, развитию коммуникационных сетей и сооружений водоснабжения, канализаций, энергоснабжения и др.) и мероприятий (по расчистке, осушению и озеленению территории, улучшению микроклимата, охраны от загрязнения воздушного бассейна, открытых водоемов и почвы, санитарной очистке, снижению уровня шума и другие), осуществляемые в целях приведения той или иной территории в состояние, пригодное для строительства, нормального пользования по назначению, создания здоровых, удобных и культурных условий жизни населения;
авторский надзор - это правомочия автора по осуществлению контроля за разработкой проекта строительства (строительной документации), осуществляемого автором (авторами) архитектурного и градостроительного произведения, а также за реализацией проекта строительства, осуществляемого его разработчиками, включая автора (авторов) архитектурного или градостроительного произведения;
проект детальной планировки – проект, разрабатываемый для отдельных частей города на основе его генерального плана с целью выявления архитектурно-пространственного и инженерно-экономического решения застройки;
генеральный план населенного пункта - градостроительный проект комплексного планирования развития и застройки города, поселка, села либо другого поселения, устанавливающий зонирование, планировочную структуру и функциональную организацию их территории, систему транспортных и инженерных коммуникаций, озеленения и благоустройства;
реклама - распространяемая и размещаемая в любой форме, с помощью любых средств информация, предназначенная для неопределенного круга лиц и призванная формировать или поддерживать интерес к физическому или юридическому лицу, товарам, товарным знакам, работам, услугам и способствовать их реализации;
индивидуальное жилищное строительство - постройка индивидуальных жилых домов гражданами на закрепленном за ними в установленном порядке земельном участке их собственными силами, подрядным или другим, не запрещенным законодательством, способом;
идентификационный документ на земельный участок - документ, содержащий идентификационные характеристики земельного участка, необходимые для целей ведения земельного, правового и градостроительного кадастров;
проект - замысел физических и юридических лиц или государства по обеспечению необходимых условий обитания и жизнедеятельности человека, представленный в форме архитектурной, градостроительной и строительной документации (чертежей, графических текстовых материалов, инженерных и сметных расчетов);
государственная экспертиза проектов - обязательная комплексная оценка проектов (предпроектной или проектно-сметной документации) строительства, осуществляемая республиканским государственным предприятием на праве хозяйственного ведения, созданным по решению Правительства Республики Казахстан;
полоса отвода - земли транспорта, занятые автомобильными дорогами, для размещения соответствующих конструктивных элементов и инженерных сооружений автомобильной дороги, а также зданий, сооружений, защитных декоративных лесонасаждений и устройств дорожной связи, необходимых для их эксплуатации;
рабочая комиссия - временный коллегиальный орган, проводящий комплексную проверку готовности объекта для предъявления ее результатов государственной приемочной комиссии;
инженерная инфраструктура - совокупность предприятий (организаций), объектов (зданий и сооружений), коммуникаций и сетей инженерного и коммунального обеспечения, создающая нормальные условия для жизнедеятельности людей, а также устойчивого функционирования производства или обращения товаров и услуг;
транспортная инфраструктура - совокупность наземных (автомобильных и (или) железных) дорог, водных (морских и (или) речных) путей сообщения с комплексом мостовых, тоннельных и иных транспортных сооружений, дорожных развязок и путепроводов, регулирующих сигнальных устройств, связи, объектов инженерного обеспечения работы транспорта, обслуживания транспортных средств, перемещаемых грузов, пассажиров, обеспечения функциональной деятельности производственного и обслуживающего персонала, складских помещений и территорий, санитарно-защитных и охранных зон, а также земель, законодательно закрепленных за указанными путями сообщения и объектами, с находящимися на них объектами недвижимости;
приемочная комиссия - временный коллегиальный орган, устанавливающий и документально подтверждающий готовность законченного строительством объекта и принимающий построенный объект в эксплуатацию;
переоборудование - изменение помещения (помещений), как правило, связанное с изменением его (их) функционального назначения, полной или частичной заменой внутренней системы технологического и (или) инженерного оборудования, необходимого для жизнеобеспечения, эксплуатации, выпуска какой-либо продукции, оказания услуг и тому подобное;
реконструкция - изменение отдельных помещений, иных частей здания или здания в целом, как правило, связанное с необходимостью обновления и модернизации изменяемого объекта;
перепланировка - изменение планировки помещения (помещений), сопряженное с изменением границ этого помещения (этих помещений);
градостроительный регламент - режим, разрешение, ограничения, (включая обременение, запрещение и сервитуты) использования территории земельных участков и других объектов недвижимости, а также любых допустимых изменений их состояния, установленных в законодательном порядке;
охрана окружающей среды - система государственных и общественных мер, направленных на сохранение и восстановление окружающей среды, предотвращение негативного воздействия хозяйственной и иной деятельности на окружающую среду и ликвидацию ее последствий;
строительная площадка – производственная территория, выделяемая в установленном порядке для размещения строительных сооружений, а также машин, материалов, конструкций, производственных и санитарно-бытовых помещений и коммуникаций, используемых в процессе возведения строительных зданий и сооружений;
проект строительства (строительный проект) - как основная часть проектной (проектно-сметной) документации для строительства должен содержать градостроительную обоснованность местоположения объекта, экономические, архитектурные, объемно-планировочные, функциональные, технологические, конструктивные, инженерные, природоохранные, энергосберегающие и иные решения в объеме, необходимом для ведения строительства и сдачи объекта в эксплуатацию;
строительная деятельность - деятельность по созданию основных фондов производственного и непроизводственного назначения путем возведения новых и (или) изменения (расширения, модернизации, технического перевооружения, реконструкции, реставрации, капитального ремонта) существующих объектов (зданий, сооружений и их комплексов, коммуникаций), монтажа (демонтажа), связанного с ними технологического и инженерного оборудования, изготовления (производства) строительных материалов, изделий и конструкций, а также осуществления работ по консервации строительства незавершенных объектов и постутилизации объектов, выработавших свой ресурс;
строительно-монтажные работы - строительная деятельность, включающая земляные работы и специальные работы в грунтах; подготовительные работы, связанные со сносом существующих зданий и сооружений, с устройством временных инженерных сетей, дорог, складских площадок, а также вертикальной планировкой территории; возведение несущих и (или) ограждающих конструкций зданий и сооружений (в том числе мостов, транспортных эстакад, тоннелей и метрополитенов, путепроводов, трубопроводов, иных искусственных строений); специальные строительные и монтажные работы по прокладке линейных сооружений; устройство наружных инженерных сетей и сооружений, а также внутренних инженерных систем; работы по защите и отделке конструкций и оборудования; строительство автомобильных и железных дорог; монтаж (демонтаж) технологического оборудования, пусконаладочные работы;
строительные нормы и правила – государственный норматив в области архитектуры, градостроительства и строительства, принятый уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства и содержащий требования, обязательные для выполнения пользователями;
линии регулирования застройки (линии застройки) - границы застройки, устанавливаемые при размещении зданий (сооружений, строений) с отступом от красных и желтых линий или от границы земельного участка;
красные линии – границы, отделяющие территории кварталов, микрорайонов, иных элементов в планировочной структуре населенного пункта от улиц (проездов, площадей);
государственный градостроительный кадастр – государственная система количественных и качественных показателей, включающих градостроительные регламенты, картографическую, статистическую и текстовую информацию, характеризующую территорию градостроительной, архитектурной и строительной деятельности по признакам социально-правового режима ее использования, уровню инженерно-технической обеспеченности, по параметрам и состоянию объектов, расположенных на ней, а также природно-климатическим условиям и экологическому состоянию;
подрядчик - физическое и юридическое лицо, выполняющее строительные и монтажные работы по договору подряда;
эскиз (эскизный проект) - упрощенный вид проектного (планировочного, пространственного, архитектурного, технологического, конструктивного, инженерного, декоративного или другого) решения, выполненный в форме схемы, чертежа, первоначального наброска (рисунка) и объясняющий замысел этого решения;
мониторинг объектов - система наблюдений за состоянием и изменениями объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;
исполнительная документация – комплект рабочих чертежей на строительство объекта с надписями о соответствии выполненных в натуре работ этим чертежам или внесенным в них изменениям, сделанным лицами, ответственными за производство работ, сертификаты, технические паспорта и другие документы, удостоверяющие качество материалов, акты об освидетельствовании скрытых работ, журналы работ, акты промежуточной и окончательной приемки, проведенных испытаний систем и другие;
самовольная постройка - жилой дом, другое строение, сооружение или иное недвижимое имущество, созданные на не сформированной в земельные участки земле, принадлежащей государству, на земельном участке, который не принадлежит лицу, осуществившему постройку, а также созданные без получения на это разрешений, необходимых в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан, законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан и иным законодательством Республики Казахстан;
санитарно-защитная зона - территория, отделяющая зоны специального назначения, а также промышленные предприятия и другие производственные, коммунальные и складские объекты в населенном пункте от близлежащих селитебных территорий, зданий и сооружений жилищно-гражданского назначения в целях ослабления воздействия на них неблагоприятных факторов;
экспертные работы - работы по экспертизе проектов и проведению технического обследования надежности и устойчивости зданий и сооружений;
инжиниринговые услуги в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности - комплекс услуг (технический и авторский надзоры), обеспечивающий подготовку и осуществление строительства с целью достижения оптимальных проектных показателей;
субъекты архитектурной, градостроительной и строительной деятельности – государственные органы, физические и юридические лица, участвующие в формировании и развитии среды обитания и жизнедеятельности человека на территории Республики Казахстан;
архитектурно-планировочное задание - комплекс требований к назначению, основным параметрам и размещению объекта на конкретном земельном участке (площадке, трассе), а также обязательные требования, условия и ограничения к проектированию и строительству, устанавливаемые в соответствии с градостроительными регламентами для данного населенного пункта. При этом установление требований по цветовому решению и использованию материалов отделки фасадов зданий (сооружений), объемно-пространственному решению не допускается;
зоны (районы) повышенной сейсмической опасности – районы под возможным (ожидаемым) сейсмическим воздействием интенсивностью семь и более баллов;
водоохранная полоса - территория шириной не менее тридцати пяти метров в пределах водоохранной зоны, прилегающая к водному объекту, на которой устанавливается режим ограниченной хозяйственной деятельности;
заказчик (застройщик) - физическое или юридическое лицо (частное лицо, организация, предприятие, учреждение), выделяющее средства для капитального строительства зданий и сооружений с заключением договора с подрядной организацией (подрядчиком) на проведение проектно-изыскательских и строительно-монтажных работ;
технический надзор - надзор за строительством на всех стадиях реализации проекта, включая качество, сроки, стоимость, приемку выполненных работ и сдачу объектов в эксплуатацию;
полная готовность - построенные объекты, в которых завершены внутренние отделочные (облицовочные, малярные, обойные) работы, обустроены чистые полы, установлены санитарно-техническое оборудование и приборы, электротехнические приборы бытового назначения, газовые или электрические кухонные плиты и внутриквартирные дверные блоки;
экологические требования - ограничения и запреты хозяйственной и иной деятельности, отрицательно влияющей на окружающую среду и здоровье населения, содержащиеся в Экологическим кодексе Республики Казахстан, иных нормативных правовых актах и нормативно-технических документах Республики Казахстан.

3. Реализация градостроительной документации для строительных целей

3.1. Градостроительные требования к использованию земельных участков

4. Использование земельных участков собственниками либо землепользователями для застройки (включая прокладку коммуникаций, инженерную подготовку территории, благоустройство, озеленение и другие виды обустройства участка) может осуществляться только в соответствии с утвержденной в установленном законодательством порядке проектной документацией и соблюдением целевого назначения или сервитута, зонирования территории, красных линий и линий регулирования застройки, правил застройки и эксплуатации.
5. Собственники земельных участков и землепользователи обязаны:
использовать землю в соответствии с ее целевым назначением, а при временном землепользовании - в соответствии с актом предоставления земельного участка или договором аренды (договором временного безвозмездного землепользования);
применять технологии производства, соответствующие санитарным и экологическим требованиям, не допускать причинения вреда здоровью населения и окружающей среде, ухудшения санитарно-эпидемиологической, радиационной и экологической обстановки в результате осуществляемой ими хозяйственной и иной деятельности;
осуществлять мероприятия по охране земель, предусмотренные статьей 140 земельного Кодекса Республики Казахстан;
своевременно вносить земельный налог, плату за пользование земельными участками и другие предусмотренные законодательством Республики Казахстан и договором платежи;
соблюдать порядок пользования животным миром, лесными, водными и другими природными ресурсами, обеспечивать охрану объектов историко-культурного наследия и других расположенных на земельном участке объектов, охраняемых государством, согласно законодательству Республики Казахстан;
при осуществлении хозяйственной и иной деятельности на земельном участке соблюдать строительные, экологические, санитарно-гигиенические и иные специальные требования (нормы, правила, нормативы);
своевременно представлять в государственные органы установленные земельным законодательством Республики Казахстан сведения о состоянии и использовании земель;
не нарушать прав других собственников и землепользователей;
не допускать загрязнения, захламления, деградации и ухудшения плодородия почв, а также снятия плодородного слоя почвы с целью продажи или передачи его другим лицам, за исключением случаев, когда такое снятие необходимо для предотвращения безвозвратной утери плодородного слоя;
обеспечивать предоставление сервитутов в порядке, предусмотренном земельным Кодексом Республики Казахстан;
сообщать местным исполнительным органам о выявленных отходах производства и потребления, не являющихся их собственностью;
обеспечивать доступ к земельным участкам для проведения агрохимического обследования почв, осуществляемого в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан.

3.2. Предоставление прав на земельные участки

6. Предоставление права на земельный участок из земель, находящихся в государственной собственности, производится в следующей последовательности:
принятие к рассмотрению заявления о предоставлении соответствующего права на земельный участок;
определение возможности использования испрашиваемого земельного участка по заявленному целевому назначению в соответствии с территориальным зонированием;
предварительный выбор земельного участка (при испрашивании земельного участка для строительства объектов);
подготовка заключения комиссией, создаваемой соответствующими местными исполнительными органами, о предоставлении земельного участка;
разработка и утверждение землеустроительного проекта;
принятие решения местным исполнительным органом области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акимом города районного значения, поселка, села, сельского округа о предоставлении права на земельный участок;
заключение договора купли-продажи или временного (краткосрочного, долгосрочного) возмездного (безвозмездного) землепользования;
установление границ земельного участка на местности;
изготовление и выдача идентификационного документа на земельный участок;
при отсутствии наименования составной части населенного пункта орган архитектуры и градостроительства приказом присваивает составной части населенного пункта временный проектный номер до присвоения ему официального наименования.
7. Предоставление земельных участков в собственность или землепользование осуществляется местными исполнительными органами области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения в пределах их компетенции, установленной Земельным кодексом Республики Казахстан.
Решение о предоставлении земельного участка принимается на основании положительного заключения комиссии и землеустроительного проекта. Решение об отказе в предоставлении земельного участка принимается на основании отрицательного заключения комиссии.
Комиссия создается местными исполнительными органами, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства. В состав комиссий, также в обязательном порядке включаются представители соответствующих территориальных подразделений уполномоченных органов в области охраны окружающей среды, сельского и лесного хозяйства, использования и охраны водного фонда, управления земельными ресурсами. По усмотрению местного исполнительного органа могут быть включены и другие лица.
Решение акимов городов районного значения, поселков, сел, сельских округов о предоставлении земельного участка принимается на основании положительного заключения комиссии, создаваемой местными исполнительными органами района, города областного значения, и землеустроительного проекта. Решение об отказе в предоставлении земельного участка принимается на основании отрицательного заключения комиссии.
Заключение комиссии составляется в двух экземплярах в форме протокольного решения в течение пяти рабочих дней с момента поступления в комиссию предложения о возможности использования испрашиваемого земельного участка по заявленному целевому назначению в соответствии с территориальным зонированием или предоставления предварительного выбора земельного участка (при испрашивании земельного участка для строительства объектов).
Один экземпляр положительного заключения комиссии в течение пяти рабочих дней передается заявителю для подготовки им землеустроительного проекта.
8. Физические и юридические лица, заинтересованные в предоставлении им прав собственности и (или) землепользования на земельные участки, подают заявление в местный исполнительный орган области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акиму города районного значения, поселка, села, сельского округа по месту нахождения земельного участка.
В заявлении должны быть указаны:
цель использования земельного участка;
его предполагаемые размеры;
местоположение;
испрашиваемое право пользования;
наличие (отсутствие) другого земельного участка (по земельным участкам).
В случае разработки полезных ископаемых к заявлению прилагается копия контракта на недропользование.
Заявление о предоставлении права на земельный участок в течение трех рабочих дней поступает в уполномоченные органы областей, городов республиканского значения, столицы, районов, городов областного значения по месту нахождения земельного участка для определения (в населенных пунктах совместно с органами архитектуры и градостроительства) возможности использования испрашиваемого земельного участка по заявленному целевому назначению в соответствии с территориальным зонированием.
Общий срок рассмотрения заявления о предоставлении права на земельный участок составляет до двух месяцев с момента его поступления.
В указанный срок не входят периоды:
составления землеустроительного проекта;
согласования;
установления границ земельного участка на местности.
9. Уполномоченные органы областей, городов республиканского значения, столицы, районов, городов областного значения по месту нахождения земельного участка определяют (в населенных пунктах совместно с органами архитектуры и градостроительства) возможность использования испрашиваемого земельного участка по заявленному целевому назначению в соответствии с территориальным зонированием.
Срок подготовки предложений о возможности использования испрашиваемого земельного участка по заявленному целевому назначению в соответствии с территориальным зонированием составляет до десяти рабочих дней с момента поступления заявления.
10. Отказ в предоставлении права на земельный участок, за исключением случаев изъятия земельных участков, в том числе для государственных нужд, в соответствии со статьей 84 Земельного кодекса Республики Казахстан оформляется решением местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акима города районного значения, поселка, села, сельского округа и должен быть мотивирован, а копия вручена заявителю в семидневный срок после принятия решения.
Решение местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акима города районного значения, поселка, села, сельского округа об отказе в предоставлении права на земельный участок принимается в семидневный срок с момента поступления соответствующего заключения комиссии.
11. Копия решения местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акима города районного значения, поселка, села, сельского округа о предоставлении либо об отказе в предоставлении соответствующих прав на земельные участки вручается (направляется) заявителю в течение пяти рабочих дней с момента принятия решения.
Решение местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акима города районного значения, поселка, села, сельского округа о предоставлении права на земельный участок принимается в срок до семи рабочих дней с момента поступления землеустроительного проекта, утвержденного соответствующим уполномоченным органом области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения.
Договор купли-продажи или временного (краткосрочного, долгосрочного) возмездного (безвозмездного) землепользования заключается уполномоченным органом по земельным отношениям на основании решения о предоставлении права на земельный участок в срок не позднее десяти рабочих дней со дня принятия решения.
Установление границ земельного участка на местности осуществляется на основании обращения заявителя в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
Изготовление и выдача идентификационного документа на земельный участок осуществляются республиканскими государственными предприятиями, осуществляющими ведение государственного земельного кадастра, в течение шести рабочих дней в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
При наличии землеустроительного проекта размещения земельных участков на площадку для отвода под индивидуальное жилищное строительство составление землеустроительного проекта на каждый земельный участок не требуется.
12. Земельные участки и право аренды на земельные участки, находящиеся в государственной собственности, могут быть объектами продажи на торгах (конкурсах, аукционах) с учетом положений, установленных статьей 48 Земельного кодекса Республики Казахстан.
13. Идентификационными документами на земельный участок, выдаваемыми республиканскими государственными предприятиями, осуществляющими ведение государственного земельного кадастра, являются:
при частной собственности на земельный участок - акт на право частной собственности на земельный участок;
при постоянном землепользовании - акт на право постоянного землепользования;
при временном возмездном землепользовании (аренде) - акт на право временного возмездного (долгосрочного, краткосрочного) землепользования (аренды);
при временном безвозмездном землепользовании - акт на право временного безвозмездного землепользования.
При переходе прав на земельный участок идентификационный документ передается приобретателю или иному правообладателю. В случае отсутствия изменений идентификационных характеристик земельного участка органом, осуществляющим ведение государственного земельного кадастра, новый идентификационный документ не выдается, а вносятся сведения о переходе прав на земельный участок в земельно-кадастровую книгу и единый государственный реестр земель.
Внесение сведений о переходе прав на земельный участок производится на основании материалов, представляемых органом, осуществляющим государственную регистрацию прав на недвижимое имущество.
14. Не допускается пользование земельным участком до установления его границ в натуре (на местности) и выдачи правоустанавливающих документов, если иное не предусмотрено в решении местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акима города районного значения, поселка, села, сельского округа о предоставлении земельного участка.
Несоблюдение данной нормы квалифицируется как самовольное занятие земельного участка и предусматривает административную ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях.
Совершение сделок по отношению к земельным участкам, на которые не оформлены правоустанавливающие документы, не допускается.
15. Правоустанавливающие и идентификационные документы на земельные участки, предоставленные гражданам и юридическим лицам до введения в действие Земельного кодекса Республики Казахстан в соответствии с ранее действовавшим законодательством Республики Казахстан, сохраняют юридическую силу с учетом изменения прав на земельные участки, установленных земельным законодательством Республики Казахстан.
Замена таких документов на документы, удостоверяющие право собственности или право землепользования на земельные участки в соответствии с земельным Кодексом Республики Казахстан, осуществляется по желанию правообладателей.
16. Право на земельный участок предоставляется лицам, достигшим совершеннолетия, за исключением случаев оформления прав на земельные участки несовершеннолетним, получившим данные земельные участки в порядке наследования, в соответствии с гражданским законодательством Республики Казахстан. Законные представители несовершеннолетних вправе до достижения наследниками совершеннолетия передать земельные участки в аренду.
17. Порядок предоставления прав на земельные участки, легализованные в соответствии с законодательным актом Республики Казахстан об амнистии в связи с легализацией имущества, определяется Правительством Республики Казахстан.
18. При испрашивании земельного участка для строительства объекта предварительно производится выбор земельного участка. Результаты выбора земельного участка для строительства объекта, а в необходимых случаях и для установления его охранной или санитарно-защитной зоны оформляются структурными подразделениями соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющими функции в сфере архитектуры и градостроительства, актом о выборе земельного участка.
К данному акту прилагаются проекты границ каждого земельного участка в соответствии с возможными вариантами их выбора. Необходимые согласования для выдачи акта выбора земельного участка под строительство объекта производятся структурными подразделениями соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющими функции в сфере архитектуры и градостроительства. При этом запрещается предоставление земельных участков для строительства без наличия проектов детальной планировки и (или) проектов застройки, выполненных на основании генеральных планов населенного пункта (или их заменяющей схемы развития и застройки населенных пунктов с численностью жителей до пяти тысяч человек), а также проектов районной планировки для межселенных территорий.
19. Выбор земельного участка и оформление акта о выборе земельного участка осуществляются в течение десяти рабочих дней с последующим направлением акта о выборе земельного участка в комиссию для рассмотрения и подготовки заключения.
20. На основании заключения комиссии подготавливается землеустроительный проект о предоставлении права на землю. В составе землеустроительного проекта уточняется площадь предоставляемого земельного участка, его границы и местоположение, смежные собственники земельного участка и землепользователи, а также обременения и сервитуты предоставляемого земельного участка. В случае предполагаемого изъятия, принудительного отчуждения для государственных нужд земельного участка прилагаются расчеты убытков собственников земельных участков и землепользователей (арендаторов), потерь сельскохозяйственного и лесохозяйственного производства в зависимости от вида изымаемых угодий.
21. На основании землеустроительного проекта уполномоченным органом области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения по месту нахождения земельных участков подготавливается проект решения местного исполнительного органа о предоставлении соответствующего права на землю.
22. При испрашивании земельного участка для строительства объектов нефтегазотранспортной инфраструктуры, связанных с транспортировкой по магистральным нефтепроводам, последующим хранением и перевалкой нефти и газа на другие виды транспорта, акт выбора земельного участка и землеустроительный проект согласовываются также с уполномоченным государственным органом Республики Казахстан в сфере нефтегазотранспортной инфраструктуры.
23. Строительство жилых домов, в том числе индивидуальных, на землях сельскохозяйственного назначения допускается только после перевода указанных земель в категорию земель населенных пунктов в соответствии с утвержденным генеральным планом этого населенного пункта (или иной проектной документации, заменяющей генеральный план для малых сельских населенных пунктов) и только при наличии проекта детальной планировки или проекта застройки на этих участках. При этом возмещение потерь сельскохозяйственного производства осуществляется в соответствии со статьей 105 Земельного кодекса Республики Казахстан.
24. В случае, когда на территории, выбранной под размещение объекта строительства, расположены жилые дома, другие здания и сооружения, а также инженерные коммуникации и зеленые насаждения, подлежащие сносу или переносу (в том числе попадающие при отводе земель в санитарно-защитную зону промышленных предприятий), заявитель или его доверенное лицо обеспечивает требуемые для отвода земельного участка согласования самостоятельно.
Дополнительно заявитель представляет договор, заключенный с каждым из собственников недвижимости, об условиях компенсации убытков собственнику. В договоре указываются конкретные условия и сроки отселения, переноса существующих строений, инженерных коммуникаций, зеленых насаждений, обязательства застройщика по возмещению всех убытков, связанных со сносом недвижимости.
25. Проект решения местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акима города районного значения, поселка, села, сельского округа о предоставлении права на земельный участок должен содержать:
наименование юридического или физического лица, которому предоставляется право на землю;
целевое назначение земельного участка;
площадь земельного участка;
вид права на землю, обременения, сервитуты;
выкупную цену земельного участка или права землепользования в случае предоставления участка за плату, сроки и условия заключения договоров купли-продажи земельного участка;
фамилию, имя, отчество (при его наличии) физического лица или наименование юридического лица, у которого производится изъятие, принудительное отчуждение для государственных нужд земельных участков с указанием их размеров; прочие условия.
26. При испрашивании земельных участков для индивидуального жилищного строительства заявления (ходатайства) граждан берутся на специальный учет и удовлетворяются по мере подготовки площадок для отвода либо при наличии свободных территорий, используемых для индивидуального жилищного строительства. При предоставлении земельных участков для индивидуального жилищного строительства на бесплатной основе учитывается наличие или отсутствие у гражданина земельных участков, права на которые были предоставлены государством для индивидуального жилищного строительства. Сведения о наличии или отсутствии у гражданина таких земельных участков представляются уполномоченным органом в комиссию при местном исполнительном органе для подготовки заключения и принятия решения соответствующим местным исполнительным органом о предоставлении земельного участка.
Местные исполнительные органы города республиканского значения, столицы, района, города областного значения, акимы поселков, сел, сельских округов обязаны обеспечить доступность информации о подготовке площадок для отвода и о списках очередности на получение земельного участка для индивидуального жилищного строительства посредством их размещения на специальных информационных стендах и (или) путем опубликования в средствах массовой информации на государственном и русском языках не реже одного раза в квартал.

3.3. Основной перечень исходно-разрешительных документов для разработки проектов

27. Исходные материалы (данные) для разработки проектов включают:
решение местных исполнительных органов о предоставлении соответствующего права на землю, включая регламенты по использованию территории в пределах ее границ и назначению запланированного объекта;
решение местного исполнительного органа о реконструкции (перепланировке, переоборудовании) помещений (отдельных частей) существующих зданий;
материалы инженерных изысканий площадки строительства (в границах земельного участка и трасс прокладки коммуникаций), необходимые для проектирования и строительства;
технические условия на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения;
архитектурно-планировочное задание местного (города республиканского значения, столицы, районов, городов областного значения) органа архитектуры и градостроительства, включая условия инженерной подготовки территории, благоустройства и озеленения;
утвержденное задание на проектирование (разработку проектной документации).
Оформление и выдача указанных исходных материалов (данных) производится бесплатно. Порядок составления, согласования и утверждения задания на проектирование, а также разработки проектов (предпроектной или проектно-сметной документации) и их состав определяются государственными строительными нормами и правилами.

3.4. Составление и утверждение задания на проектирование

28. Решение местных исполнительных органов районов (городов), а также разрешение уполномоченного государственного органа в области лесного хозяйства или уполномоченного государственного органа в области особо охраняемых природных территорий о предоставлении соответствующего права на землю является основанием для составления задания заказчика на проектирование намеченного объекта.
Задание на проектирование составляется заказчиком либо его уполномоченным лицом (застройщиком) и утверждается заказчиком.
Задание на проектирование является неотъемлемой частью договора на выполнение заказа по разработке предпроектной и (или) проектной (проектно-сметной) документации.
Задание на проектирование должно включать градостроительные регламенты, требуемые параметры объекта, иные исходные данные.

3.5. Предпроектные процедуры и сроки рассмотрения заявлений на выдачу исходных материалов (данных)

29. Архитектурно-планировочное задание и технические условия на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения выдаются структурным подразделением соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства.
30. Технические условия на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения являются обязательным приложением к архитектурно-планировочному заданию, если есть необходимость в их получении.
31. Заявление на получение архитектурно-планировочного задания и технических условий представляется заказчиком в структурное подразделение соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства.
К заявлению прилагаются следующие документы:
решение местного исполнительного органа о предоставлении соответствующего права на землю или реконструкции (перепланировке, переоборудовании) помещений (отдельных частей) существующих зданий;
утвержденное задание на проектирование.
32. Срок рассмотрения заявлений на выдачу архитектурно-планировочного задания и технических условий для проектирования объектов не должен превышать восемь рабочих дней с момента подачи заявления, за исключением объектов, перечисленных в пункте 18 настоящих Правил.
Сроки рассмотрения заявлений на выдачу архитектурно-планировочного задания на разработку проекта реконструкции (перепланировки, переоборудования) помещений (отдельных частей) существующих зданий не связанных с изменением несущих и ограждающих конструкций, инженерных систем и оборудования, осуществляемые в существующих границах земельного участка (территории, трассы), или мотивированного отказа в их выдаче не должны превышать трех рабочих дней с момента подачи заявления.
33. Сроки оформления и выдачи архитектурно-планировочного задания и технических условий на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения составляют 15 рабочих дней с момента подачи заявления по следующим объектам:
производственные предприятия, вырабатывающие электрическую и тепловую энергию;
горнодобывающие и обогатительные производственные предприятия;
производственные предприятия черной и цветной металлургии, машиностроительной промышленности;
гидротехнические и селезащитные сооружения (дамбы, плотины), обеспечивающие безопасность населенных пунктов и территорий;
линейные сооружения, расположенные за пределами границ населенных пунктов:
магистральные трубопроводы (нефте-, газопровод и так далее) с объектами их обслуживания;
высоковольтные линии электропередач и волоконно-оптические линии связи;
железные дороги с объектами их обслуживания;
автомобильные дороги общего пользования, отнесенные к республиканской сети, включая мосты, мостовые переходы, тоннели, многоуровневые развязки.

3.6. Архитектурно-планировочное задание.

Порядок составления и выдачи

34. Структурное подразделение соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства не позднее следующего рабочего дня после получения заявления на получение архитектурно-планировочного задания и технических условий направляет запрос на получение технических условий с приложением документов к поставщикам услуг по инженерному и коммунальному обеспечению.
35. Поставщики услуг по инженерному и коммунальному обеспечению в течение пяти рабочих дней с момента получения запроса направляют в структурное подразделение соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства, технические условия с указанием параметров и места присоединения либо обоснованный отказ в выдаче.
Отказ в выдаче технических условий может быть обжалован заявителем в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.
36. Архитектурно-планировочное задание и технические условия действуют в течение всего срока нормативной продолжительности строительства, утвержденной в составе проектной (проектно-сметной) документации.
37. Выданное архитектурно-планировочное задание означает разрешение на разработку проекта в установленном порядке.
38. В случаях если изменение существующих объектов намечается в зоне (районе) повышенной сейсмической опасности и планируемая реконструкция или перепланировка требует пересмотра конструктивных решений, то в архитектурно-планировочном задании указывается необходимость получения по данному проекту заключения (технических условий) специализированных организаций по сейсмостойкому строительству (специалистов, имеющих соответствующую лицензию).
39. В случаях, если реконструкция (перепланировка, переоборудование) помещений (отдельных частей) существующих зданий затрагивает изменение несущих и ограждающих конструкций, инженерных систем и оборудования, а также требует отвода дополнительного земельного участка (территории, трассы), то в архитектурно-планировочном задании указывается необходимость уведомления органов государственного архитектурно-строительного контроля и надзора в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об административных процедурах".
40. В случаях, когда для строительства объекта или реконструкции (перепланировки, переоборудовании) помещений (отдельных частей) существующих зданий не требуется отвода (прирезки) земельного участка, а также если для этих целей отсутствует необходимость в дополнительном подключении к источникам инженерного и коммунального обеспечения или увеличения нагрузок, то в архитектурно-планировочном задании делается соответствующая запись.
41. Необходимость либо отсутствие необходимости в проведении экспертизы проекта строительства и реконструкции (перепланировки, переоборудования) помещений (отдельных частей) существующих зданий указывается в архитектурно-планировочном задании в соответствии с законодательством Республики Казахстан и государственными нормативами в области архитектуры, градостроительства и строительства.
42. Не допускается в архитектурно-планировочном задании установление требований по цветовому решению и использованию материалов отделки фасадов зданий (сооружений), а также их объемно-пространственному решению.
43. Разработчики проекта изменений, вносимых в существующие (эксплуатируемые) объекты, должны указывать в проектной документации сведения о наличии или отсутствии проектных решений, затрагивающих интересы других собственников как в процессе работ по реконструкции (перепланировке, переоборудованию) помещений (отдельных частей) существующих зданий, так и при последующей эксплуатации измененного объекта.

4. Обязанности, ответственность и защита прав субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности при осуществлении застройки

4.1. Государственное регулирование процесса строительства

44. Основными участниками отношений, связанных с подрядными работами в строительстве (включая проектные, изыскательские, экспертные, исследовательские работы для строительства, производство строительных материалов, изделий и конструкций по заказам), не относящихся к государственным закупкам, являются заказчик-инвестор проекта (программы) либо его уполномоченное лицо и подрядчик (генеральный подрядчик).
45. Заказчиками подрядных работ в строительстве могут выступать граждане Республики Казахстан, иностранцы, лица без гражданства, отечественные и иностранные юридические лица.
46. Подрядчиками, выполняющими подрядные работы в строительстве, могут быть физические и юридические лица (включая совместные предприятия), имеющие лицензию на осуществление соответствующих видов архитектурной, градостроительной и (или) строительной деятельности на территории Республики Казахстан.
47. Заказчик, имеющий намерение осуществить строительство объекта, обязан в соответствии с земельным законодательством получить в местных исполнительных органах районов (городов) решение о предоставлении соответствующего права на землю. Исключением для данного правила является строительство на принадлежащих заказчику на праве собственности индивидуальных приусадебных, дачных, садовых и огороднических участках временных строений, хозяйственно-бытовых построек и элементов благоустройства, а также жилых и бытовых помещений для сезонных работ и отгонного животноводства на участках (территориях), используемых заказчиком на праве землепользования.
48. Заказчик, имеющий намерение осуществить строительство объектов на землях государственного лесного фонда, где лесные ресурсы предоставлены ему в долгосрочное лесопользование для оздоровительных, рекреационных, историко-культурных, туристских и спортивных целей; нужд охотничьего хозяйства; побочного лесного пользования, а также на участках государственных национальных природных парков и государственных природных резерватов, предоставленных в долгосрочное пользование для осуществления туристской и рекреационной деятельности, получает разрешение на использование земельного участка под строительство в соответствии с лесным законодательством Республики Казахстан и законодательством Республики Казахстан в области особо охраняемых природных территорий.
49. Сроки действия решения местных исполнительных органов районов (городов) о предоставлении соответствующего права на землю от даты принятия решения до начала строительства устанавливаются в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан с учетом нормативной продолжительности проектирования и утверждения проекта в установленном порядке и указываются в разрешительном документе.

4.2. Ответственность субъектов за нарушение законодательства об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

50. Нарушение норм и требований (условий, правил, ограничений), установленных законодательством об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, допущенные ее субъектами, влекут ответственность, предусмотренную законодательными актами Республики Казахстан.
К указанным нарушениям относятся:
осуществление лицензируемых видов деятельности в сфере архитектуры, градостроительства и строительства без лицензии;
отклонение от утвержденного функционального назначения территорий, градостроительных регламентов, установленного режима в зонах особого градостроительного регулирования;
отклонение от установленного в законодательном порядке выбора и предоставления (разрешения на использование), а также изъятия земельных участков для градостроительных целей, связанных с обеспечением государственных нужд;
отклонение от установленного порядка разработки, согласования, экспертизы и утверждения градостроительной, архитектурно-строительной и иной проектной (проектно-сметной) документации, равно как и отклонение от утвержденной в установленном законодательством порядке документации, либо внесение в нее изменений без разрешения утвердившей инстанции;
производство строительно-монтажных работ без уведомления органов, осуществляющих государственный архитектурно-строительный контроль и надзор в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об административных процедурах";
осуществление строительства без сопровождения технического и авторского надзоров в случаях, когда Законом Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" предусматривается их обязательность;
самовольное строительство, равно как и изменение архитектурного облика, перепланировка (переоборудование, перепрофилирование) зданий, отдельных помещений и (или) частей здания;
отклонение от установленных красных линий и линий застройки, а также желтых линий в зонах повышенной сейсмической опасности при планировке и застройке населенных пунктов;
несоблюдение государственных нормативов в области архитектуры, градостроительства и строительства, пожарной безопасности, а также охраны труда, санитарной и экологической безопасности, обеспечения доступа для инвалидов и маломобильных групп населения к объектам социальной, транспортной и рекреационной инфраструктуры в процессе строительства и последующей эксплуатации объекта;
нарушение установленного законодательством порядка приемки и ввода в эксплуатацию завершенных строительством объектов, а также их содержания в процессе эксплуатации;
немотивированный отказ должностных лиц в выдаче либо выдача недостоверной информации о подготовке и принятии решений, связанных с планировкой и застройкой (реконструкцией) населенных пунктов (частей населенных пунктов), проектируемых объектов, а также о состоянии среды обитания и жизнедеятельности и предполагаемых в ней изменениях, непосредственно затрагивающих общественные и частные интересы;
иные действия, вследствие которых ухудшается состояние среды обитания и жизнедеятельности, ущемляются права и законные интересы граждан, в том числе инвалидов, и общества в целом, наносится ущерб государственным интересам, которые влекут за собой ответственность, предусмотренную законодательными актами Республики Казахстан.
51. Обязанности по устранению допущенного нарушения и его последствий, а также возмещению нанесенного ущерба (вреда) возлагаются на субъекта, допустившего указанные нарушения.
52. Факты несоблюдения гарантийного срока эксплуатации построенного объекта вследствие допущенных субъектами архитектурной, градостроительной и строительной деятельности нарушений устанавливаются в соответствии с нормами Гражданского кодекса Республики Казахстан, а также статьей 69 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан".

4.3. Защита прав субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности

53. Осуществление архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должно исходить из условий обеспечения установленных законодательством требований по безопасности населения, территорий и населенных пунктов от воздействия опасных (вредных) природных и техногенных, антропогенных явлений и процессов.
Меры по выполнению этих требований должны отражаться в проектной документации, регламентируемой государственными нормативами.
54. Государственные нормативы (государственные нормативные документы) должны предусматривать обязательность включения в градостроительную и архитектурно-строительную документацию разделов о мерах по защите населения, населенных пунктов и межселенных территорий от опасных (вредных) воздействий в результате чрезвычайных ситуаций природного или техногенного характера
Населенные пункты и территории, подверженные опасным (вредным) воздействиям в результате чрезвычайных ситуаций природного характера, а также прогнозируемых чрезвычайных ситуаций техногенного характера, должны быть обеспечены комплексной проектной документацией по защите населения и территорий от указанных воздействий.

4.4. Порядок приема и рассмотрения жалоб (обжалование решений), а также разрешения споров

55. Обращение физического и (или) юридического лица, для рассмотрения которого не требуется получение информации от иных субъектов, должностных лиц либо проверка с выездом на место, рассматривается в течение пятнадцати календарных дней.
56. Обращение физического и (или) юридического лица, для рассмотрения которого требуется получение информации от иных субъектов, должностных лиц либо проверка с выездом на место, рассматривается и по нему принимается решение в течение тридцати календарных дней со дня поступления субъекту, должностному лицу.
В тех случаях, когда необходимо проведение дополнительного изучения или проверки, срок рассмотрения может быть продлен не более чем на тридцать календарных дней, о чем сообщается заявителю в течение трех календарных дней с момента продления срока рассмотрения.
57. Срок рассмотрения по обращению продлевается руководителем субъекта или его заместителем.
58. Если решение вопросов, изложенных в обращении, требует длительного срока, то обращение ставится на дополнительный контроль вплоть до окончательного его исполнения, о чем сообщается заявителю в течение трех календарных дней.
59. Законами Республики Казахстан могут устанавливаться иные сроки рассмотрения обращений.
60. Физическое либо юридическое лицо, подавшее обращение, имеет право:
представлять дополнительные документы и материалы в подтверждение своего обращения либо просить об их истребовании;
изложить доводы лицу, рассматривающему обращение;
ознакомиться с материалами, связанными с рассмотрением его обращения, участвовать в рассмотрении обращения, если это не нарушает права, свободы других лиц;
получить мотивированный ответ в письменной или устной форме о принятом решении;
требовать возмещения убытков, если они стали результатом нарушений установленного порядка рассмотрения обращений;
обжаловать действия (бездействие) должностных лиц либо решение, принятое по обращению;
обращаться с ходатайством о прекращении рассмотрения обращения, за исключением случаев, предусмотренных Налоговым кодексом Республики Казахстан.

5. Порядок регулирования застройки территорий

5.1. Порядок застройки жилых территорий

61. Развитие и обустройство (застройка) территорий и населенных пунктов вследствие осуществления архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должны отражаться в градостроительных регламентах следующих видов:
масштабах осваиваемых территорий;
запретах, разрешениях и ограничениях на отдельные виды архитектурной, градостроительной и строительной деятельности для данной территории;
нагрузках на территорию в результате осуществляемой архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;
режимах развития и изменениях территории или объектов недвижимости в результате осуществляемой архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;
формировании планировочной структуры и архитектурного облика населенного пункта или его части;
формировании (совершенствовании) социальной, рекреационной, транспортной и инженерной инфраструктуры населенного пункта или его части.

5.2. Застройка территорий пригородной зоны

62. В состав земель пригородных зон могут включаться земли за пределами городской черты, составляющие с городом единую социальную, природную и хозяйственную территорию.
63. В пригородных зонах осуществляется зонирование территории с выделением зон интенсивного развития пригородного сельскохозяйственного производства, особого градостроительного регулирования (резервных территорий для развития города, размещения и строительства сооружений, необходимых для нормального функционирования инженерной и транспортной инфраструктур), зеленых зон, занятых лесами, лесопарками и другими зелеными насаждениями, выполняющими защитные и санитарно-гигиенические функции, и являющихся местом отдыха населения.
64. Границы пригородных зон городов районного значения устанавливаются и изменяются местным представительным органом области по предложению местного исполнительного органа области.
Границы пригородных зон городов республиканского значения, столицы и городов областного значения устанавливаются и изменяются Правительством Республики Казахстан по совместным предложениям соответствующих местных представительных и исполнительных органов городов республиканского значения, столицы и областей. Границы пригородных зон городов республиканского значения, столицы также согласовываются с соответствующими местными представительными и исполнительными органами областей, территории которых включены в пригородную зону.
65. Включение земель в пригородную зону не влечет за собой прекращения права собственности и права землепользования этими землями.
66. Порядок и режим использования земель, включенных в пригородную зону, определяются органом, установившим пригородную зону.

5.3. Порядок размещения объектов строительства и благоустройства на территориях зон регулирования застройки и природного комплекса

67. Жилая зона населенного пункта предназначается для застройки многоквартирными жилыми зданиями (домами) с обустроенными придомовыми территориями и индивидуальными жилыми домами с приусадебными участками.
68. Жилая зона должна быть обеспечена отдельно стоящими и (или) встроенными в жилые здания (пристроенными к ним) объектами медицинского обслуживания, социально-бытового и культурно-просветительского назначения, объектами инженерной и транспортной инфраструктур.
69. В жилой зоне допускается размещение гостиниц, наземных и подземных гаражей, открытых стоянок автомобильного транспорта, а также производственных объектов, размещение и деятельность которых не оказывает воздействия на окружающую среду, требующего устройства санитарно-защитных зон.
70. В отдельных случаях к жилым зонам также могут относиться территории садоводческих и дачных товариществ, расположенных в пределах границ (черты) населенного пункта.
71. В целях обеспечения охраны памятников истории и культуры устанавливаются охранные зоны, зоны регулирования застройки и зоны охраняемого природного ландшафта в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан.
72. Границы охранных зон, зон регулирования застройки и зон охраняемого природного ландшафта объектов историко-культурного наследия утверждаются местными представительными органами (маслихатами) областей (города республиканского значения, столицы) по представлению соответствующих местных исполнительных органов и вносятся в историко-архитектурный опорный план и карту-схему соответствующей местности, где фиксируется расположение памятников истории и культуры и вновь выявленных объектов.
73. Уполномоченным органом в пределах указанных зон могут быть применены меры административного воздействия на основаниях и в порядке, предусмотренных законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях.
74. Ансамбли и комплексы памятников истории и культуры, территории, представляющие особую историческую, научную, художественную или иную культурную ценность, могут быть объявлены историко-культурными заповедниками, охрана которых осуществляется на основании специальных Положений о них.

5.4. Экологические требования

75. Архитектурная, градостроительная и строительная деятельность должна осуществляться с учетом оценки ее воздействия на окружающую среду в соответствии с классификацией объектов, установленной Экологическим кодексом Республики Казахстан, и предусматривать мероприятия по рациональному использованию природных ресурсов, обеспечению экологической безопасности и охраны окружающей среды.
Указанные мероприятия предусматриваются и выполняются в соответствии с нормативами и (или) предельно допустимым уровнем (нагрузкой), установленными законодательством для данного вида воздействий.
76. В состав градостроительной и архитектурно-строительной документации включаются разделы (части) проектов по охране окружающей среды и рациональному использованию природных ресурсов.
Выполнение требований (условий, ограничений) утвержденной в установленном порядке проектной документации по рациональному использованию природных ресурсов, обеспечению экологической безопасности и охраны окружающей среды обязательно для всех субъектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, осуществляющих реализацию проектов.
Территории с наличием промышленных центров или отдельных производственных комплексов, объявленные зонами экологического бедствия, должны быть обеспечены комплексной проектной документацией по защите населения и окружающей среды.
77. При планировании и застройке городов и других населенных пунктов должны предусматриваться и осуществляться их санитарная очистка, безопасное обращение с отходами производства и потребления, создаваться лесопарковые, зеленые и защитные зоны с ограниченным режимом природопользования.
78. Здания, строения, сооружения, автомобильные дороги и иные промышленные объекты должны размещаться с учетом требований технических регламентов, санитарно-эпидемиологических правил, норм, градостроительных и иных требований, обеспечивающих благоприятную окружающую среду.
79. При проектировании предприятий, зданий и сооружений, объектов промышленности и сельского хозяйства, систем водоснабжения, канализации, гидротехнических сооружений, транспорта и связи, технологических процессов, изделий и оборудования, других объектов должны быть предусмотрены:
соблюдение нормативов качества окружающей среды;
обезвреживание и утилизация опасных отходов;
использование малоотходных и безотходных технологий;
применение эффективных мер предупреждения загрязнения окружающей среды;
воспроизводство и рациональное использование природных ресурсов.
80. Запрещаются финансирование и реализация проектов, по которым отсутствуют положительные заключения государственных экологической и санитарно-эпидемиологической экспертиз.
81. Строительство и реконструкция предприятий, сооружений и иных объектов осуществляются при наличии положительных заключений государственных экологической и санитарно-эпидемиологической экспертиз и в соответствии с нормативами качества окружающей среды. Не допускаются изменения утвержденного проекта или стоимости работ в ущерб окружающей среде.
82. При выполнении строительных работ должны приниматься меры по рекультивации земель, воспроизводству и рациональному использованию природных ресурсов, благоустройству территорий и оздоровлению окружающей среды.
Запрещаются строительство, реконструкция объектов до утверждения проекта и отвода земельного участка в натуре.
При использовании земель природопользователи должны:
применять технологии производства, соответствующие санитарно-эпидемиологическим и экологическим требованиям, не допускать причинения вреда здоровью населения и окружающей среде, внедрять наилучшие доступные технологии;
не допускать загрязнения, захламления, деградации и ухудшения плодородия почв, а также снятия плодородного слоя почвы в целях продажи или передачи его другим лицам, за исключением случаев, когда такое снятие необходимо для предотвращения безвозвратной утери плодородного слоя;
производить складирование и удаление отходов в местах, определяемых решением местных исполнительных органов по согласованию с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды, а также со специально уполномоченными государственными органами в пределах их компетенции.
83. В целях охраны земель собственники земельных участков и землепользователи обязаны проводить мероприятия по:
защите земель от водной и ветровой эрозии, селей, подтопления, заболачивания, вторичного засоления, иссушения, уплотнения, загрязнения радиоактивными и химическими веществами, захламления отходами производства и потребления, загрязнения, в том числе биогенного, а также других негативных воздействий;
защите сельскохозяйственных угодий и других земель от заражения бактериально-паразитическими и карантинными вредителями и болезнями растений, зарастания сорными растениями, кустарниками и мелколесьем и от иных видов ухудшения состояния земель;
ликвидации последствий загрязнения, в том числе биогенного, и захламления земель;
сохранению достигнутого уровня мелиорации;
рекультивации нарушенных земель, восстановлению плодородия почв, своевременному вовлечению земель в оборот;
снятию и сохранению плодородного слоя почв для последующего использования его при проведении рекультивации.
84. При проведении экологической экспертизы проектов строительства и реконструкции предприятий, сооружений и других объектов обязательно учитывается их влияние на состояние животного мира, среду обитания, пути миграции и условия размножения животных.
85. При проектировании и строительстве железнодорожных путей, автомобильных дорог, магистральных трубопроводов, линий электропередач и связи, а также каналов, плотин и иных гидротехнических сооружений должны разрабатываться и осуществляться мероприятия, обеспечивающие сохранение путей миграции животных.
86. Ввод в эксплуатацию предприятий, сооружений и иных объектов производится при условии выполнения в полном объеме всех экологических требований, предусмотренных проектом, по акту приемочной комиссии, создаваемой с участием уполномоченного органа в области охраны окружающей среды.
87. При наличии на территории угрозы жизни и здоровью человека, ранее возникшей либо ожидаемой (прогнозируемой) в результате загрязнения территории и (или) объекта вредными химическими, биологическими веществами свыше предельно допустимых концентраций, радиоактивными веществами свыше предельно допустимых уровней, градостроительная документация должна содержать специальные разделы (части) проекта, предусматривающие меры по уничтожению (изъятию) таких источников, консервации загрязненных территорий (объектов) с проведением комплекса мер по их реабилитации, а также возможность введения Правительством Республики Казахстан особого режима использования территории или объекта (объектов), включая временное нахождение граждан (населения) в неблагополучной зоне.

6. Проектирование

6.1. Проектирование объектов нового строительства и изменений существующих

88. Физические и юридические лица для осуществления проектной деятельности и строительно-монтажных работ в сфере архитектуры, градостроительства и строительства делятся на следующие категории:
I категория - осуществляет деятельность, указанную в настоящем пункте, на объектах всех уровней ответственности и в рамках имеющейся лицензии;
II категория - осуществляет деятельность, указанную в настоящем пункте, на объектах второго и третьего уровней ответственности, а также работы на объектах первого уровня ответственности в рамках имеющейся лицензии по договорам субподряда;
III категория - осуществляет деятельность, указанную в настоящем пункте, на объектах второго технически несложного и третьего уровней ответственности, а также работы на объектах первого и второго уровней ответственности в рамках имеющейся лицензии по договорам субподряда.
89. Проектирование объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должно обеспечивать безопасность сооружений для жизни и здоровья человека и окружающей среды.
90. При проектировании сооружений должны быть идентифицированы и учтены все возможные риски для жизни и здоровья человека и окружающей среды на всех стадиях жизненного цикла, в том числе при нормальной эксплуатации, чрезвычайных ситуациях, предполагаемых нарушениях при проведении строительно-монтажных работ и недопустимом строительстве.
91. При производстве строительно-монтажных работ застройщик обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектной документацией, и обеспечить возможность контроля и надзора их выполнения на различных стадиях строительства сооружения.
92. Строящиеся сооружения должны быть удалены от иных объектов на необходимое расстояние в соответствии с установленными нормами.
93. При заключении договора строительного подряда на строительство, реконструкцию и ремонт сооружений заказчики должны указать в них требования технических регламентов и других нормативно-технических документов, обеспечивающих безопасность в области технического регулирования.
94. На объектах строительства, являющихся зонами повышенной опасности, заказчик и подрядчик обязаны обеспечить безопасность производства строительно-монтажных работ и исключить возможность причинения вреда жизни и здоровью человека, окружающей среде.
95. При проектировании и строительстве сооружений необходимо учитывать нагрузки, которые могут привести к следующим явлениям:
обрушению всего сооружения или его части;
деформации недопустимой величины;
повреждениям других частей сооружения или установок и оборудования, размещенных в них, вследствие значительных деформаций несущих элементов;
ущербу, вызванному случайными событиями, несоразмерными первопричине.
96. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы в случае пожара:
прочность несущих элементов обеспечивалась в течение определенного срока;
возникновение и распределение огня и дыма внутри сооружения было ограничено;
обеспечить незамедлительную эвакуацию людей через аварийные выходы;
спасательные группы имели безопасный доступ к очагам возгорания.
97. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы не представлять опасности для гигиены и здоровья человека, в частности, вследствие:
выделения токсичных газов и иных вредных химических веществ;
наличия в воздухе опасных частиц или газов;
излучения опасной радиации;
загрязнения или заражения воды или почвы;
нарушений с выделением воды, дымов, твердых или жидких отходов;
наличия влаги в частях сооружения или внутренних поверхностях сооружения.
98. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы их эксплуатация не представляла недопустимого риска таких несчастных случаев, как скольжение, падение, удары, ожоги, поражение электротоком, ранения вследствие взрывов.
99. Шумоизоляция сооружения должна быть спроектирована и построена с учетом отсутствия недопустимого риска для жизни и здоровья человека.
100. Сооружение, а также его установки отопления, охлаждения и вентиляции должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы потребление энергии, требуемой для использования сооружения, оставалось умеренным с учетом местных климатических условий, но без ущерба здоровью людей.
101. Разработчики проекта изменений, вносимых в существующие (эксплуатируемые) объекты, должны указывать в проектной документации сведения о наличии или отсутствии проектных решений, затрагивающих интересы других собственников как в процессе работ по реконструкции (перепланировке, переоборудованию) помещений (отдельных частей) существующих зданий, так и при последующей эксплуатации измененного объекта.
102. Необходимо обеспечить требования по обеспечению доступности для маломобильных групп населения жилых, общественных, производственных зданий (помещений) и сооружений прилегающих территорий и проездов, при проектировании, застройке и благоустройстве вновь осваиваемых и реконструируемых территорий.
103. Разработанная в соответствии с заданием на проектирование, архитектурно-планировочным заданием и иными исходными материалами проектная (проектно-сметная) документация проходит согласования и утверждение в соответствии с требованиями, установленными государственными нормативными документами.
Экспертиза документации проводится в соответствии с требованиями, установленными статьей 64 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан".
104. Особо важные градостроительные узлы (объекты) должны рассматриваться на архитектурно-градостроительном Совете местных исполнительных (по необходимости и представительных) органов области, района или города, с целью уточнения архитектурно-планировочных и объемно-пространственных решений.
Состав и порядок представления материалов на рассмотрение архитектурно-градостроительного совета области определен Положением об архитектурно-градостроительном совете, утвержденным постановлением акимата Кызылординской области от 11 июня 2013 года № 161.

6.2. Проектирование индивидуальной застройки

105. В пределах границ населенных пунктов на площадках, предназначенных для отвода под индивидуальное жилищное строительство, земельный участок под индивидуальное жилищное строительство предоставляется в соответствии с их генеральными планами, проектами планировки и застройки и проектами земельно-хозяйственного устройства территории, а в населенных пунктах с численностью до пяти тысяч человек - в соответствии со схемой развития и застройки данного населенного пункта (упрощенный вариант генерального плана).
106. Земельные участки, за исключением тех, которые включены в перечень предлагаемых земельных участков для продажи на торгах (конкурсах, аукционах), под индивидуальное жилищное строительство предоставляются гражданам Республики Казахстан бесплатно в частную собственность в размере 0,10 гектара.
107. Проектирование и строительство индивидуальных жилых домов осуществляются в установленном порядке согласно строительным нормам и правилам Республики Казахстан 3.01-02-2001 "Планировка и застройка районов индивидуального жилищного строительства".
108. Районы индивидуального жилищного строительства являются составной частью общей функционально-планировочной структуры населенного пункта.
109. Планировочная организация районов индивидуальной жилой застройки должна учитывать величину и общую планировочную структуру населенного пункта, природно-климатические условия, социально-демографические особенности и национально-бытовые традиции населения.
110. Индивидуальная жилая застройка в населенных пунктах может размещаться:
на свободных территориях в пределах черты городов и других населенных пунктов;
на реконструируемых территориях, в том числе за счет уплотнения существующей жилой застройки;
в пределах зон регулирования застройки и охраняемых зон природного ландшафта - по согласованию с государственными органами охраны и использования историко-культурного наследия, за исключением заповедников, национальных и природных парков, а также санитарно-защитных зон и зон санитарной охраны;
на территориях пригородных зон;
на резервных территориях с учетом природоохранных требований.
111. На усадебном участке следует функционально выделять жилую и хозяйственную зоны. Хозяйственная зона располагается, как правило, в глубине участка и изолируется от жилой хозяйственно-бытовыми постройками, малыми формами, зелеными насаждениями.
Границы усадебных участков, прилегающих к улицам, должны устанавливаться по красным линиям. Жилой дом на усадебном участка следует располагать с отступом от красной линии жилых улиц не менее 3 метров и не менее 6 метров - от красной линии магистральных улиц. Размещение хозяйственно-бытовых построек на фасадной части участка не допускается.
При размещения жилого дома и хозяйственных построек следует предусматривать отступ от границ смежного усадебного участка не менее 1,5 метров, кроме случаев блокировки указанных строений с соответствующими строениями на смежных участках.
В зоне неканализованной индивидуальной жилой застройки должны быть выдержаны санитарные разрывы от окон жилого дома до надворного туалета, очистных сооружений канализации, а также до площадки для компоста - не менее 20 метров, до сараев для скота и птицы - не менее 15 метров, других отдельно стоящих хозяйственных построек - не менее 12 метров.
112. Местные исполнительные органы города республиканского значения, столицы, районов (города областного значения) в соответствии с правилами застройки индивидуального жилищного строительства организуют и обеспечивают:
предоставление в установленном порядке земельных участков для индивидуального жилищного строительства на территориях, определенных в соответствии с утвержденной градостроительной документацией;
строительство и эксплуатацию объектов социальной, инженерной и транспортной инфраструктур на территории индивидуальной жилой застройки;
контроль за деятельностью районных (городских) служб, осуществляющих в установленные правилами застройки сроки подготовку материалов по предоставлению земельных участков, согласованию проектов, выдачу технических условий, выделение кредита для строительства, торговлю строительными материалами, изделиями, конструкциями и предметами домоустройства, оказание услуг при строительстве, а также за соблюдением норм, защищающих интересы индивидуальных застройщиков и предусмотренных Законом Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" и другими нормативными актами Республики Казахстан;
информирование граждан о правилах строительства и эксплуатации индивидуальных жилых домов, других строений и использования земельных участков.
113. Финансирование строительства и эксплуатации объектов социальной, транспортной и инженерной инфраструктур, предназначенных для обслуживания территории индивидуальной жилой застройки, а также затраты на развитие источников инженерного обеспечения производятся за счет бюджетных средств, средств предприятий, организаций, а также других источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан. Привлечение средств индивидуальных застройщиков осуществляется только на добровольной основе.
Размеры затрат определяются с учетом строительства объектов культурно-бытового обслуживания населения не ниже минимальных норм для данной местности и пропорционально количеству индивидуальных и иных застройщиков.

6.3. Проектирование и строительство инженерных сетей и сооружений на территории населенных пунктов

114. Проектирование разводящих и внутри-площадочных инженерных сетей, обеспечивающих функционирование объектов, а также сетей внутри зданий и сооружений независимо от протяженности осуществляется по заказу застройщиков (заказчиков) в соответствии с техническими условиями инженерных служб населенных пунктов и архитектурно-планировочного задания, выданным местным исполнительным органом по делам архитектуры и градостроительства.
При этом вводы инженерных коммуникаций электроснабжения, газоснабжения, холодного и горячего водоснабжения в каждую квартиру необходимо предусматривать в местах общего пользования жилого дома для обеспечения беспрепятственного доступа инженерных служб области к опорной арматуре и приборам учета.
115. Проектирование инженерных сетей и сооружений осуществляется проектными организациями или физическими лицами, имеющими соответствующие государственные лицензии на выполнение указанных работ.
116. Проекты инженерных сетей должны выполняться на топогеодезической основе в масштабе 1:500 соответствующей на момент разработки проекта. Разработанные проекты инженерных сетей и сооружений подлежат обязательному согласованию с местными исполнительными органами по делам архитектуры и градостроительства, соответствующими коммунальными и другими службами, осуществляющими инженерное обеспечение населенного пункта и проходит в установленном порядке государственную экспертизу.
117. Производство работ по строительству инженерных сетей и сооружений осуществляется в установленном порядке и согласно настоящих Правил.
118. По завершению строительства инженерных сетей и сооружений до их засыпки грунтом, застройщик (заказчик) или строительная организация обеспечивает исполнительную геодезическую съемку М 1:500 вновь построенного участка инженерных сетей, с последующей регистрацией в местном органе архитектуры и градостроительства.
119. Приемка в эксплуатацию инженерных сетей осуществляется по завершению их строительства или реконструкции в установленном порядке.
120. Вновь построенные инженерные сети и сооружения регистрируются в местных исполнительных органах по делам архитектуры и градостроительства и вносятся в информационную систему государственного градостроительного кадастра.
121. Физические и юридические лица, заинтересованные в строительстве инженерных сетей, также могут выступать заказчиками на проектирование и строительство с последующей передачей на баланс эксплуатирующих организаций.

6.4. Изменение существующих жилых и нежилых помещений (реконструкция, перепланировка, переоборудование)

122. Переоборудование и перепланировка жилых и нежилых помещений в жилом доме возможны с согласия собственника помещения и при наличии проекта, выполненного физическим или юридическим лицом, несущим ответственность за соответствие проекта строительным нормам и правилам. Нежилые помещения должны быть изолированы от жилых помещений и не иметь общего входа (выхода). Соответствие проекта обязательным требованиям подтверждается в установленном законодательством Республики Казахстан порядке уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства.
Ответственность за соответствие проекту выполняемых в натуре работ по переоборудованию и перепланировке помещений несет собственник и исполнитель работ в порядке, установленном законами Республики Казахстан.
При изменении (переоборудовании, перепланировке) помещений (квартир) обязательное письменное согласие не менее двух третей от общего числа собственников помещений (квартир) жилого дома требуется в следующих случаях:
изменения затрагивают несущие конструкции;
изменения затрагивают общее имущество.
В случае, когда вышеперечисленные изменения затрагивают интересы только собственников других помещений (частей дома), смежных с изменяемыми помещениями (частями дома), требуется получение письменного согласия только указанных лиц.
123. По письменному заявлению заинтересованного физического или юридического лица (заявителя), имеющего намерение осуществить строительство либо произвести реконструкцию (перепланировку, переоборудование) помещений (отдельных частей) существующих зданий, структурным подразделением соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства, принимается соответствующее решение:
о предоставлении заявителю соответствующего права на землю;
о реконструкции (перепланировке, переоборудовании) помещений (отдельных частей) существующих зданий.
124. В письменном заявлении лица (заявителя), имеющего намерение осуществить строительство либо реконструкцию (перепланировку, переоборудование) помещений (отдельных частей) существующих зданий, соответственно указываются:
фамилия, имя, отчество, адрес и телефон заявителя, индивидуальный идентификационный номер (ИИН) - для физических лиц;
наименование организации, его государственный регистрационный номер, фамилия, имя, отчество руководителя, почтовый адрес и телефон, бизнес идентификационный номер (БИН) - для юридических лиц;
назначение и основные параметры намечаемого к строительству объекта (расчетная мощность, общая площадь, этажность, вместимость, пропускная способность и тому подобное);
обоснование места предполагаемого (желаемого) размещения участка строительства;
адрес (местонахождение) существующего здания, помещения (отдельные части), которого подлежат реконструкции (перепланировке, переоборудованию).
Для получения решения о реконструкции (перепланировке, переоборудовании) помещений (отдельных частей) существующих зданий к заявлению прилагаются:
копии документов, удостоверяющих право собственности заявителя на изменяемый объект, с представлением подлинников для установления государственным органом, рассматривающим заявление, подлинности документов, либо нотариально засвидетельствованное письменное согласие собственника (сособственников) объекта на намечаемое изменение и его параметры;
нотариально засвидетельствованное письменное согласие собственников других помещений (частей дома), смежных с изменяемыми помещениями (частями дома), в случае, если планируемые реконструкция (перепланировка, переоборудование) помещений (частей жилого дома) или перенос границ помещений затрагивают их интересы.

7. Строительство

7.1. Общий порядок осуществления строительства

125. Требования к производству работ по строительству и ремонту инженерных сетей и сооружений определяются настоящими Правилами, правилами благоустройства, санитарного содержания, организации уборки и обеспечения чистоты населенных пунктов, строительными нормами и правилами.
На соответствующих этапах строительства должны быть выполнены процедуры и соблюдены требования, установленные статьей 68 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в РК".
126. Завершенные строительством объекты, а также применяемые строительные материалы, продукция, оборудование и выполняемые в процессе всего срока строительства работы, включая контрольные операции, должны отвечать требованиям законодательства, нормативных документов, градостроительной и проектной документации и обеспечивать охраняемые законом безопасность, здоровье и иные интересы пользователей строительной продукцией, а также ее соответствие требованиям по охране окружающей среды.
127. Строительство объекта осуществляется по проектной документации, разработанной и утвержденной в соответствии со строительными нормами и правилами и прошедшей при необходимости экспертизу. В случаях, когда для строительства определенного объекта в строительную площадку должны быть включены территории земельных участков, не принадлежащих застройщику, до экспертизы и утверждения проектной документации должны быть получены согласие владельцев этих территорий на их временное использование (сервитуты), а в состав, утверждаемой проектной документации, должен быть дополнительно включен строительный генплан с указанием ее территории. Без проектной документации, либо по эскизам (эскизным проектам может осуществляться строительство технически несложных объектов, перечень которых установлен соответствующими нормативными правовыми актами в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности).
128. Восстановление нарушенного твердого покрытия, газонов, озеленения и других нарушений в благоустройстве населенного пункта, связанных со строительством объекта или инженерных коммуникаций, выполняется незамедлительно за счет средств заказчика силами подрядчика по договору этих сторон.
129. Восстановление, пришедшего в негодность для эксплуатации (разрушившегося) индивидуального жилого дома, либо строительство нового дома или перенос строения в пределах отведенного приусадебного участка производится только по проекту и по согласованию с соответствующими местными исполнительными органами по делам архитектуры и градостроительства.
130. По завершении строительства объекта заказчики до приемки объекта в эксплуатацию в установленном законодательством порядке заказывают и представляют в орган архитектуры города (района) исполнительную топографическую съемку объекта в электронном виде и на бумажных носителях.
131. В целях обеспечения нормального отдыха и спокойствия граждан, устанавливаются ограничения производства строительных и ремонтных работ, сопровождаемых шумом в ночное время (с 23.00 до 6.00 часов), за исключением восстановительных работ по ликвидации аварий инженерных сетей, систем и коммуникаций.

7.2. Порядок размещения и строительства временных сооружений (объектов) торговли, обслуживания и рекламы

132. Размещение наружной (визуальной) рекламы в населенных пунктах осуществляется на объектах стационарного размещения рекламы на открытом пространстве за пределами помещений в населенных пунктах на территории Республики Казахстан в виде плакатов, стендов, световых табло, билбордов, транспарантов, афиш и других объектов наружной (визуальной) рекламы, определенных законодательством Республики Казахстан.
133. К объектам наружной (визуальной) рекламы не относятся следующие объекты рекламы, размещаемые предприятиями торговли, общественного питания, сферы бытовых услуг:
вывеска;
оформление витрин и окон;
информация о режиме работы;
внутреннее оформление помещений.
134. Запрещается размещение наружной (визуальной) рекламы на территории памятников истории и культуры, культовых объектов, а также на особо охраняемых природных территориях.
135. Наружная (визуальная) реклама не должна снижать транспортно-эксплуатационные качества дороги, нарушать требования безопасности движения транспортных средств и охраны окружающей среды, иметь сходство с дорожными знаками и указателями, ухудшать их видимость или эффективность восприятия, ослеплять пользователей дороги.
136. Лицо, имеющее намерение разместить объект наружной (визуальной) рекламы в населенном пункте, направляет письменное заявление по установленной форме, в местный исполнительный орган.
В заявлении указываются:
фамилия, имя, отчество, почтовый адрес (при наличии - телефон, факс) заявителя, индивидуальный идентификационный номер (ИИН) - для физических лиц;
наименование организации, сведения о государственной регистрации юридического лица, фамилия, имя, отчество руководителя, почтовый адрес (при наличии - телефон, факс), бизнес-идентификационный номер (БИН) - для юридических лиц;
назначение и основные параметры объекта наружной (визуальной) рекламы;
адрес предполагаемого местоположения объекта наружной (визуальной) рекламы с обоснованием выбранного заявителем места его размещения.
137. К заявлению для получения разрешения прилагаются:
Нотариально засвидетельствованная копия правоустанавливающего документа на земельный участок или объект, на который предлагается разместить объект наружной (визуальной) рекламы либо договора о размещении объекта наружной (визуальной) рекламы, заключенный заявителем с собственником (собственниками) объекта, на который предлагается разместить объект наружной (визуальной) рекламы, органом управления объектом кондоминиума или лицами, обладающими иными вещными правами;
эскиз, включающий дневное и ночное изображение объекта наружной (визуальной) рекламы, объекта, на который предлагается разместить объект наружной (визуальной) рекламы, решения по инженерному обеспечению функционирования объекта наружной (визуальной) рекламы;
документ, удостоверяющий личность уполномоченного представителя, и документ, удостоверяющий полномочия на представительство, – при обращении представителя лица, имеющего намерение разместить объект наружной (визуальной) рекламы в населенном пункте.
138. В случаях если размещение или установка объекта наружной (визуальной) рекламы связаны с проведением строительно-монтажных работ, то на этот объект распространяются также правила прохождения разрешительных процедур на строительство новых и изменение существующих объектов.
139. Разрешение на использование земельного участка и разрешение на размещение объекта наружной (визуальной) рекламы не заменяют разрешения на производство строительно-монтажных работ.
140. Местный исполнительный орган подготавливает проект решения о выдаче с указанием предполагаемых адреса, местоположения, типа (формы, вида) объекта наружной (визуальной) рекламы, режима его работы, сроков начала и окончания действия разрешения, требований к объекту наружной (визуальной) рекламы и ее технической эксплуатации.
Разрешение выдается сроком на 1 год.
141. Для получения разрешения на размещение объектов наружной (визуальной) рекламы в полосе отвода автомобильных дорог общего пользования международного и республиканского значения владельцы объектов подают Национальному оператору по управлению автомобильными дорогами заявление по установленной форме. К заявлению прикладываются эскиз объекта с цветовым решением и размерами, а также, в случае обращения представителя владельцев объектов, документ, удостоверяющий личность уполномоченного представителя, и документ, удостоверяющий полномочия на представительство.
Национальный оператор по управлению автомобильными дорогами определяют место размещения объектов согласно заявлению (или рекомендуют другое место), а также проверяют соответствие размеров и художественного оформления объектов наружной (визуальной) рекламы требованиям законодательства Республики Казахстан.
142. Взимаемая с владельцев объектов наружной (визуальной) рекламы плата подлежит внесению в соответствующий бюджет.
143. Запрещается самовольное размещение объектов наружной (визуальной) рекламы без соответствующего оформления документации и согласования с Национальным оператором по управлению автомобильными дорогами или местными исполнительными органами.
При отсутствии соответствующего разрешительного документа основанием для взыскания и внесения в бюджет суммы платы является фактическое размещение объектов наружной (визуальной) рекламы.
144. Самовольно разместившие объекты наружной (визуальной) рекламы владельцы возмещают материальный ущерб, причиненный дорожному хозяйству, в установленном действующим законодательством Республики Казахстан порядке.
Самовольное использование полосы отвода прекращается без возмещения затрат, произведенных за время незаконного использования.

7.3. Паспорт проекта (рабочего проекта) на строительство объекта

145. Паспорт разработанного проекта (рабочего проекта) является его обязательной частью. Паспорт проекта (рабочего проекта) составляется с целью представления краткой информации о технических решениях, заложенных в проекте (рабочего проекта), принятых основных несущих конструкциях и технико-экономических показателях.
В паспорте освещаются общие данные по проекту (рабочего проекта), в том числе: наименование объекта; его месторасположение; заказчик; генеральный проектировщик; подрядчик (в случае строительства объекта подрядным способом); авторы проекта; вид инвестиций; особые условия строительства; основные исходные данные; технико-экономические показатели объекта; эскизные графические материалы, а также сведения:
о назначении объекта;
составе проекта (рабочего проекта);
о климатических, инженерно-геологических условиях района и площадки;
перечень основных объектов, входящих в состав предприятия, их основные характеристики;
конструктивные решения и характеристики (показатели) основных зданий и инженерных сетей.
Технико-экономические показатели по проектам расширения, реконструкции и технического перевооружения, зданий приводятся с учетом прироста (убывания) мощности и изменения других показателей объекта.
146. В зависимости от назначения объектов и объема информации, по желанию заказчика (генерального проектировщика) паспорта проектов (рабочих проектов) могут быть составлены в различных формах. Однако объем паспорта не должен превышать 2-х страниц формата А-4. При этом информации должны излагаться коротко и лаконично.

7.4. Порядок получения ордера на производства аварийного и планового ремонта подземных и надземных инженерных коммуникаций и сооружений

147. Ордер на строительство (реконструкцию, расширение, модернизацию, капитальный ремонт) подземных и наземных инженерных коммуникаций и сооружений оформляется на основании следующих документов:
заявка на оформление ордера на производство работ с указанием видов работ, согласованная с заинтересованными службами города Кызылорда и районов;
разрешительная документация на строительство (при новом строительстве): архитектурно-планировочного задания, проектная документация, заключения уполномоченных государственных органов по проекту, копия лицензии подрядной организации с приложением перечня разрешенных видов деятельности.
148. Ордер на снос ветхих строений и подлежащих сносу объектов оформляется на основании следующих документов:
заявка на оформление ордера на производство работ с указанием видов работ, согласованная с заинтересованными службами города Кызылорда и районов;
правоустанавливающих и право удостоверяющих документов на земельный участок и строение, подлежащее сносу;
разработанный проект производства работ;
заключение на снос строения (при необходимости);
договор на вывоз строительного мусора со специализированной организацией;
договор с подрядной организацией на выполнение работ по сносу строения;
государственная лицензия подрядной организации, с приложением разрешенного перечня работ;
149. Для оформления ордера по аварийному и плановому ремонту инженерных сетей правоустанавливающая и проектная документация не требуется. Представляется только ситуационный план повреждения сетей, договор производства работ, решение конкурсной комиссии (если таковой предусмотрен).

7.5. Уведомление органов государственного архитектурно-строительного контроля о начале производства строительно-монтажных работ

150. До начала производства строительно-монтажных работ заказчик не менее чем за десять рабочих дней обязан уведомить управление архитектуры и градостроительства Кызылординской области о начале производства строительно-монтажных работ в порядке, установленном Законом Республики Казахстан "Об административных процедурах", с приложением копий положительного заключения экспертизы в случае обязательности ее проведения и акта выбора земельного участка.
151. Для приема уведомлений о начале производства строительно-монтажных работ в Управлении архитектуры и градостроительства Кызылординской области (далее – Управление) оборудуются соответствующие помещения, в которых должны быть предусмотрены:
место для ожидания очереди;
информационные стенды с образцами заполнения уведомлений и иной необходимой информацией;
график работы по приему уведомлений;
ящики для сбора жалоб и предложений.
152. Управление должен обеспечить бесплатное представление заявителям форм уведомлений для их заполнения.
153. Уведомление подается непосредственно работнику Управления, который проверяет полноту заполнения уведомления и наличие необходимых документов, установленных законами Республики Казахстан. Полномочия лица на подачу уведомления (наличие доверенности) проверяются работником принимающей организации.
При этом работник принимающей организации проверяет уведомление и принимает решение о его принятии или непринятии непосредственно на месте и в момент подачи уведомления заявителем.
В случае наличия соответствующей информационной системы, уведомление подается в форме электронного документа на веб-портале "электронного правительства".
Требование о представлении необходимых документов к уведомлению допускается только в случаях, установленных законами Республики Казахстан.
154. В случаях неполного заполнения уведомления, непредставления необходимых документов, установленных законами Республики Казахстан, уведомление не принимается.
Мотивированный отказ в приеме уведомления осуществляется в устной форме.
155. В случае несогласия заявителя с мотивами отказа работника принимающей организации, между ними составляется акт по форме, согласно приложению 1 к Постановлению Правительства Республики Казахстан от 21 декабря 2012 года № 1655 "О некоторых вопросах лицензирования и уведомительного порядка", на месте и в день подачи уведомления. Акт с приложением к нему копии уведомления составляется в двух экземплярах и подписывается заявителем и работником Управления.
Один экземпляр акта с копией уведомления принимается на хранение в принимающей организации, а второй остается у заявителя и является основанием для обжалования непринятия уведомления в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
156. В случае, если уведомление принимается государственным органом, заявителю выдается талон о приеме уведомления, согласно приложению 2 к Постановлению Правительства Республики Казахстан от 21 декабря 2012 года № 1655 "О некоторых вопросах лицензирования и уведомительного порядка", в котором указываются:
наименование юридического лица, бизнес-идентификационный номер или фамилия, имя, отчество (в случае наличия) физического лица, индивидуальный идентификационный номер;
наименование вида деятельности или определенного действия, о начале или прекращении которого информирует уведомление;
наименование конечного получателя;
наименование принимающей организации;
фамилия, имя, отчество (в случае наличия), подпись работника, принявшего уведомление;
дата и время приема уведомления;
входящий регистрационный номер уведомления.
157. Управление ведет учет поступивших уведомлений, подписанных актов разногласий, выданных копий уведомлений или талонов о приеме уведомлений. Учет ведется на бумажном носителе или в электронном виде при наличии соответствующей информационной системы.
Уведомления, принятые Управлением, направляются конечному получателю в день подачи уведомления заявителем с учетом утвержденного графика работы.

7.6. Архитектурно-строительный контроль и надзор

158. Государственная архитектурно-строительная инспекция осуществляет инспектирование за:
наличием у заказчика (застройщика) документов, подтверждающих его соответствующие права на данный земельный участок, и договора с подрядчиком (генподрядчиком);
наличием лицензии на право осуществления отдельных видов деятельности в сфере архитектуры, градостроительства и строительства;
наличием утвержденной в установленном порядке проектно-сметной документации, положительного заключения экспертизы проектов, а также уведомления органов, осуществляющих государственный архитектурно-строительный контроль и надзор, о начале производства строительно-монтажных работ;
достоверность данных, указанных в уведомлении;
своевременным оформлением и ведением участниками строительства исполнительной технической документации, в том числе при внесении изменений в утвержденную проектно-сметную документацию;
качеством применяемых строительных материалов, изделий и конструкций, монтируемого оборудования, наличием соответствующих сертификатов;
соответствием выполненных (выполняемых) строительно-монтажных работ, применяемых строительных материалов (изделий, конструкций) и оборудования утвержденным проектным решениям и государственным (межгосударственным) нормативам, в том числе по обеспечению прочности, устойчивости, надежности несущих и ограждающих конструкций и эксплуатационных качеств зданий (сооружений);
организацией и осуществлением подрядчиком (генподрядчиком) всех видов и форм собственного производственного контроля качества строительства;
организацией и осуществлением строительства с сопровождением технического и авторского надзоров;
соблюдение техническим и авторским надзором установленного государственными нормативами порядка осуществления технического и авторского надзоров (инжиниринговых услуг) в сфере архитектуры, градостроительства и строительства.
159. На государственную архитектурно-строительную инспекцию возлагается:
мониторинг строящихся (намечаемых к строительству) объектов и контроль за качеством строящихся (реконструируемых, расширяемых, модернизируемых, капитально ремонтируемых) объектов и комплексов;
участие в установленном законодательством порядке в работе приемочных и государственных приемочных комиссий;
принятие установленных законодательством мер по отношению к юридическим и должностным лицам, допустившим неустраняемые нарушения либо не устранившим допущенные нарушения в установленные нормативные сроки.
160. При выявлении допущенных нарушений государственных нормативов и (или) отклонений от утвержденных проектов (проектных решений) государственная архитектурно-строительная инспекция выносит предписания об устранении заказчиком (застройщиком) и (или) подрядной строительно-монтажной организацией (предприятием) допущенных нарушений в установленные сроки.
По результатам инспектирования составляются справка и ведомость объектов с описанием выявленных дефектов по установленной уполномоченным органом по делам архитектуры, градостроительства и строительства форме, которая выдается подрядчику (генподрядчику), работа которого проверялась, а также заказчику (собственнику).

7.7. Приемка объектов, завершенных строительством, в эксплуатацию

161. После выполнения на объекте всех строительно-монтажных работ, благоустройства территории, обеспеченности оборудованием и инвентарем в полном соответствии с утвержденными проектами генеральный подрядчик извещает заказчика (инвестора, застройщика) о готовности объекта к сдаче.
Заказчик (инвестор, застройщик) не позднее чем в пятидневный срок после получения письменного извещения от генерального подрядчика о готовности объекта к процедуре приемки в эксплуатацию создает приемочную комиссию.
162. Заказчик (инвестор, застройщик) назначает дату начала работы приемочной комиссии и не позднее семи рабочих дней до начала приемочных процедур письменно извещает всех членов приемочной комиссии о дате начала работы приемочной комиссии с письменным подтверждением о получении данного извещения членами комиссии.
163. Продолжительность процедуры приемки построенного объекта в эксплуатацию (сроки приемки) приемочной комиссией устанавливается заказчиком (инвестором, застройщиком) в зависимости от сложности и функциональной предназначенности построенного объекта, его технологических и эксплуатационных характеристик и параметров.
164. Генеральный подрядчик представляет приемочной комиссии документы, необходимые для осуществления приемки в эксплуатацию построенного объекта.
165. Заказчик (инвестор, застройщик) при получении заключения от приемочной комиссии о непригодности объекта к эксплуатации или некачественном выполнении строительно-монтажных работ обращается в соответствующие государственные органы для привлечения к ответственности участников строительства, допустивших нарушение, а также принимает меры в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан за ненадлежащее исполнение договорных обязательств.
166. Приемка в эксплуатацию законченного строительством объекта приемочной комиссией оформляется по установленной форме акта.
167. Акт приемочной комиссии о приемке построенного объекта в эксплуатацию подписывается председателем и всеми членами комиссии.
Подписание председателем и членами комиссии акта приемочной комиссии с замечаниями или особыми мнениями не допускается.
168. Датой ввода объекта в эксплуатацию, принятого приемочной комиссией, считается дата подписания акта о вводе объекта в эксплуатацию.
Акт приемочной комиссии о приемке построенного объекта в эксплуатацию, подписанный всем составом приемочной комиссии, является исключительным исходным документом при регистрации имущественного права на готовую строительную продукцию, подтверждающий ввод объекта в эксплуатацию.
169. Рабочая комиссия создается не позднее чем в пятидневный срок после получения письменного извещения генерального подрядчика о готовности объекта к процедуре приемки в эксплуатацию.
Рабочая комиссия назначается решением (приказом) заказчика (инвестора, застройщика).
170. Генеральный подрядчик представляет рабочей комиссии документы, необходимые для осуществления проведения комплексной оценки полной готовности объектов.
171. Дата начала и окончания работы рабочей комиссии устанавливается заказчиком.
Заказчик не позднее семи рабочих дней до начала приемочных процедур письменно извещает всех членов рабочей комиссии о дате начала работы рабочей комиссии с письменным подтверждением о получении данного извещения членами рабочей комиссии.
172. Результаты работы рабочей комиссии оформляются по установленной форме заключения.
Заключение рабочей комиссии подписывается председателем и всеми членами после устранения всех недоделок.
Подписание председателем и членами рабочей комиссии заключения рабочей комиссии с замечаниями или особыми мнениями не допускается.
173. При получении замечаний о неготовности объекта к началу эксплуатации заказчик (инвестор, застройщик) направляет замечания в адрес генерального подрядчика.
Генеральный подрядчик составляет план мероприятий по устранению замечаний.
При устранении замечаний генеральный подрядчик представляет заказчику (инвестору, застройщику) результаты об их устранении.
174. Объекты, принимаемые в эксплуатацию собственником самостоятельно. При наличии соответствующего решения структурных подразделений соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства, собственник (заказчик, инвестор, застройщик) вправе самостоятельно осуществить приемку в эксплуатацию завершенных строительством технически не сложных объектов, а именно:
реконструкцию (перепланировку, переоборудование) помещений (отдельных частей) существующих зданий, не связанных с изменением несущих и ограждающих конструкций, инженерных систем и оборудования, а также с изменением функционального назначения помещений;
временные строения, включая бытовые помещения для сезонных работ и отгонного животноводства;
хозяйственно-бытовые постройки на территориях индивидуальных приусадебных участков, постройки на участках садовых и огороднических товариществ (обществ), элементы благоустройства на придомовых территориях или приусадебных (дачных) участках;
мобильные комплексы контейнерного и блочного исполнения, а также одноэтажные здания (сооружения) для предприятий торговли, общественного питания и бытового обслуживания, возведенные из сборно-разборных конструкций и не требующие согласования с санитарно-эпидемиологическими службами;
автостоянки открытого типа при количестве автомашин не более пятидесяти единиц, а также гаражи с боксами не более чем на две автомашины;
строительство индивидуальных жилых домов, а также других строений, предназначенных для личного пользования граждан;
малые архитектурные формы и ограждение территорий;
открытые спортивные площадки, тротуары, мощения вокруг зданий (сооружений).
Нормы статьи 74 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной и градостроительной деятельности в Республике Казахстан" не могут быть применены, если указанные в пункте 175 изменения помещений (отдельных частей здания), а также строительство и эксплуатация перечисленных технически не сложных объектов ущемляют права других граждан либо противоречат государственным и (или) общественным интересам.
Эти нормы также не распространяются на объекты:
строительство которых финансируется за счет государственных инвестиций либо с их участием;
располагаемые (расположенные) в районах повышенной сейсмической опасности либо с иными особыми геологическими (гидрогеологическими) или геотехническими условиями, а также в зонах особого регулирования, за исключением подпункта 1) пункта 1 статьи 74 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной и градостроительной деятельности в Республике Казахстан".
Порядок приемки, а также форма акта приемки построенного объекта в эксплуатацию собственником самостоятельно утверждаются Правительством Республики Казахстан.

7.8. Строительство индивидуального жилого дома

175. Каждый гражданин Республики Казахстан имеет право на получение земельного участка для строительства индивидуального жилого дома на территории республики, независимо от места его постоянного проживания, в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан.
Наличие у гражданина дома или квартиры на праве собственности, либо квартиры в домах государственного и общественного жилищного фонда, которой он пользуется по договору найма или аренды, дачного или садового земельного участка не является основанием для отказа в предоставлении земельного участка для строительства индивидуального жилого дома.
Гражданам, владеющим на праве собственности домостроениями на дачных и садовых участках, предоставляется право переоформить эту недвижимость как индивидуальные жилые дома, при условии их соответствия нормативам для жилых зданий и застройки, а также изменении целевого назначения земельного участка.
176. Застройщик вправе построить жилой дом по любому проекту, не нарушающему установленные строительные и другие обязательные нормы и правила и согласованному с архитектурно-градостроительной службой местного исполнительного органа города республиканского значения, столицы, района (города областного значения).
Размеры жилого дома и других строений, расположенных на закрепленном в установленном порядке усадебном участке, определяются индивидуальным застройщиком самостоятельно, при условии, что их внешние габариты (в том числе высота) обеспечивают установленные обязательные нормативные, санитарные, противопожарные и технические разрывы между этими строениями, а также строениями на смежных земельных участках.
177. Предоставление земельных участков для строительства индивидуальных жилых домов регулируется земельным и другим законодательством Республики Казахстан.
Количество земельных участков, резервируемых для выделения под индивидуальное жилищное строительство, а также очередность их освоения в населенном пункте определяются на основе соответствующей градостроительной документации и регулируются местным исполнительным органом города республиканского значения, столицы, района (города областного значения), исходя из наличия земельных ресурсов и интересов комплексного социально-экономического развития территории.
178. Строительство индивидуального жилого дома осуществляется по проекту. В проекте отражаются конструктивные и планировочные решения, отвечающие условиям безопасного проживания не ниже минимальных государственных нормативов и стандартов для жилых зданий.
Ответственность за качество проекта для строительства индивидуального жилого дома, в том числе разработанного самим застройщиком, возлагается на разработчика проекта и согласующую организацию в части, ею согласованной.
179. Ответственность за качество строительства индивидуального жилого дома несут исполнители строительных работ.
180. Ответственность за эксплуатацию жилого дома, других построек и сооружений и затраты на эти цели, а также капитальный ремонт и необходимые меры по инженерной защите территории в пределах усадебного участка (там, где это требуется) несет собственник индивидуального жилого дома. На собственника возлагается также обеспечение использования усадебного участка по целевому назначению, с соблюдением санитарно-экологических норм.
181. Лицо, самовольно начавшее строительство жилого дома и хозпостроек или построившее их, несет ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
182. Собственник вправе провести перестройку, перепланировку или переоборудование дома и другой недвижимости на усадебном участке, не нарушая при этом строительные и иные обязательные нормы и правила. Реконструкция, связанная с перестройкой, перепланировкой и переоборудованием строений осуществляется по проекту, согласованному с архитектурно-градостроительной службой местного исполнительного органа города республиканского значения, столицы, района (города областного значения) в части соблюдения строительных норм и правил.
183. Изъятие усадебного участка допускается лишь в случаях и порядке, установленных законодательными актами Республики Казахстан.
Условия изъятия усадебного участка и формы компенсации, предоставляемой собственнику дома, который подлежит сносу в связи с изъятием участка, определяются земельным и жилищным законодательством.
При этом, если индивидуальный жилой дом, подлежащий сносу, принадлежит нескольким собственникам на праве общей долевой собственности, каждый из них имеет право на получение в собственность отдельного земельного участка для возведения собственного дома и (или) на получение иной компенсации, предусмотренной законодательством.

7.9. Приемка индивидуальных жилых домов, завершенных строительством, в эксплуатацию

184. Вновь построенные индивидуальные жилые дома, независимо от способа осуществления строительства, после выполнения всех строительно-монтажных работ, благоустройства и ограждения отведенного земельного участка принимаются в эксплуатацию собственником самостоятельно.
185. При приемке построенного объекта собственником самостоятельно требуется наличие:
соответствующего решения структурных подразделений соответствующих местных исполнительных органов, осуществляющих функции в сфере архитектуры и градостроительства;
архитектурно-планировочного задания и технических условий, выданных соответствующим местным органом архитектуры и градостроительства;
проектной (проектно-сметной) документации либо эскиза (эскизного проекта).
186. При завершении строительно-монтажных работ, собственник после получения письменного извещения от подрядчика (если объект строился подрядным способом) о готовности объекта приступает к процедуре приемки в эксплуатацию.
187. При приемке построенного объекта в эксплуатацию собственник:
принимает объект, предусмотренный пунктом 1 статьи 74 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной и градостроительной деятельности в Республике Казахстан", в эксплуатацию с оформлением акта приемки построенного объекта в эксплуатацию собственником самостоятельно;
проверяет соблюдение требований проектной (проектно-сметной) документации либо эскиза (эскизного проекта), выданных исходных материалов (документов) для проектирования объекта и действующих нормативно-технических документов;
проверяет соответствие выполненных строительно-монтажных работ, применяемых строительных материалов (изделий, конструкций) и оборудования проекту (проектно-сметной) документации либо эскизу (эскизному проекту), а также государственным (межгосударственным) нормативам, в случае если объект строился подрядным способом.
188. Датой ввода объекта в эксплуатацию принятого собственником самостоятельно считается дата подписания акта.
Акт является исключительным исходным документом при регистрации имущественного права на готовую строительную продукцию.
При подписании акта, собственник направляет копию акта в местный исполнительный орган, осуществляющий функции в сфере архитектуры и градостроительства.

8. Размещение сооружений для хранения и обслуживания транспортных средств, принадлежащих населению

189. Проектирование и строительства на территории населенных пунктов автопаркингов, гаражей и автостоянок осуществляется в соответствии с генеральными планами, градостроительными регламентами и настоящими Правилами с соблюдением строительных норм и правил, экологических, санитарных и противопожарных требований.
190. Размещение гаражей и площадок для постоянного хранения автомобилей в жилых кварталах, микрорайонах, жилых районах осуществляется при наличии постановления местного исполнительного органа города (района) в соответствии с согласованным с органами государственного контроля и утвержденным актом выбора участка.
191. Проектирование и строительство кооперативных гаражей и автостоянок осуществляются с соблюдением строительных, иных норм и правил.
192. Запрещается незаконное строительство гаражей, автостоянок, а также обустройство навесов на действующих автостоянках.
193. При проектировании многоквартирных жилых домов, крупных торговых и общественных зданий необходимо предусматривать встроенные, пристроенные или подземные гаражи и автопаркинги.
194. Заказчиками на строительство автопаркингов, гаражей и автостоянок могут выступать зарегистрированные в установленном - порядке гаражно-строительные кооперативы, организации и предприятия, а также физическое лицо при строительстве отдельно стоящего гаража боксового типа, рассчитанного на одно машино -место.
195. Право на установку и эксплуатацию временных металлических гаражей по месту жительства имеют только участники Великой Отечественной войны и инвалиды с нарушениями опорно-двигательной системы, имеющие подтверждающую справку (заключение) медико-социальной экспертизы.
196. Выбор земельных участков для проектирования гаражей осуществляется в установленном законодательством порядке в соответствии с генеральными планами населенных планов и градостроительными регламентами.
197. Стационарные автозаправочные станции и станции технического обслуживания должны располагаться на специально отведенных площадках, на общегородских магистралях с организацией удобных транспортных подъездов и в соответствии с утвержденными нормативами. Не допускается строительство на центральных общегородских магистралях, вблизи объектов массового посещения населения, рек и водоемов.
198. Допускается объединение на одной площадке пункта станции технического обслуживания, стационарной автозаправочной станции, мойки автомобилей и других объектов обслуживания, согласно нормативам.
199. Строительство контейнерных автозаправочных станций запрещается.
200. Размещение автозаправочных станций и станций технического обслуживания осуществляется в соответствии с утвержденной схемой их дислокации.

9. Правила работ по строительству, ремонту и восстановленным работам по ликвидации аварий инженерных сетей

9.1. Правила производства работ по строительству и ремонту инженерных сетей и сооружений

201. В целях предупреждения повреждений инженерных сетей и сооружений, обеспечения безопасности, лицо, ответственное за производство работ:
до начала работ, не позднее чем за 48 часов до начала приглашает на место предстоящих работ представителей эксплуатирующих организаций;
совместно устанавливает точное расположение существующих сетей и сооружений;
принимает меры к их полной сохранности.
202. Письменные условия обеспечения сохранности сетей и сооружений при производстве работ выдаются соответствующими эксплуатирующими организациями.
203. Обеспечение явки представителей к месту производства работ возлагается на руководителей эксплуатирующих организаций.
204. Работы по вскрытию дорожных покрытий, разрытию улиц, площадей и других мест общего пользования производятся при наличии согласований с заинтересованными службами.
205. До начала работ организация, ответственная за производство работ, выполняет следующее:
в уполномоченном органе получает ордер на право производства работ, выдаваемый на основании согласования эксплуатирующих организаций;
устанавливает по границам разрытия жесткие ограждения и соответствующие предупреждающие дорожные знаки установленного образца;
в местах движения пешеходов устанавливает пешеходные мостики с поручнями и обеспечивает освещение участка разрытия в ночное время;
принимает меры к обеспечению бесперебойной работы арычной сети;
при наличии зеленых насаждений в зоне работы механизмов ограждает их глухими щитами, гарантирующими сохранность зеленых насаждений;
при разрытиях, требующих закрытия проездов, обозначает схему объезда соответствующими знаками;
при необходимости изменения маршрутов пассажирского автотранспорта, заказчик согласовывает данные изменения с соответствующими -службами города и административной полицией с обязательным извещением граждан через средства массовой информации.
206. Запрещается начинать разработку траншей без предварительной подготовки, гарантирующей максимальное сбережение дорожного покрытия.
207. Доставка материалов к месту выполнения работ допускается не ранее, чем за 24 часа до начала выполнения работ.
208. На улицах, площадях и других благоустроенных территориях рытье траншей и котлованов для укладки подземных коммуникаций должно производиться с соблюдением следующих условий:
работы выполняются короткими участками в соответствии с проектом производства работ;
работы на последующих участках разрешается начинать только после завершения всех работ на предыдущем участке, включая восстановительные работы и уборку территории;
грунт, вынутый из траншеи и котлованов, должен вывозиться с места работ немедленно;
обратная засыпка траншеи должна производиться песчаным, галечниковым фунтом, отсевом щебня или другими малосжимаемыми (модуль деформации 20 МПа и более) местными материалами, не обладающими цементирующими свойства с уплотнением;
при прокладке магистральных инженерных сетей по улицам, ширина асфальтобетонного покрытия дорожного полотна, которых составляет от четырех до семи метров, асфальтобетонное покрытие восстанавливается на всю ширину существующей дороги, а при ширине более 7 метров восстановление асфальтобетонного, покрытия выполняется по траншее и в зоне работы строительных механизмов;
при прокладке телефонной канализации, электрокабелей и других инженерных сетей по тротуарам с шириной асфальтобетонного покрытия от полутора до двух метров, асфальтобетонное покрытие восстанавливается по всей ширине тротуаров, а при ширине два и более метров восстановление асфальтобетонного покрытия выполняется по траншее и в зоне работы строительных механизмов.
запрещается засыпать землей или строительными материалами зеленые насаждения, крышки колодцев подземных сооружений, водосточные решетки и лотки.
209. По окончанию производства работ (разработки траншеи) лицом, ответственным за производство работ, оформляется акт произведенных работ на соответствие проекту инженерной сети.
210. В случае несоответствия проектам трасс инженерных сетей при производстве или окончании строительно-монтажных работ, соответствующим государственным органом выдается предписание на перекладку этих сетей. Затраты на переустройство инженерных сетей и их оборудование для приведения в соответствие с проектом выполняются за счет организации, производящей эти работы.
211. При разрытии грунтовых дорог организацией, осуществляющей производство работ, по окончании работ производится обратная засыпка с послойным уплотнением грунта. В случае невозможности уплотнения грунта обратную засыпку выполнить "несжимаемым" грунтом.
212. Производитель работ обеспечивает качественное восстановление асфальтобетонного покрытия. В случае появления в местах прокладки инженерных сетей, после восстановления верхнего слоя асфальтобетонного покрытия, просадок, разрушений, получить разрешение на производство работ в течение одного года производит необходимые дополнительные работы по восстановлению асфальтобетонного покрытия.
213. Смонтированные инженерные сети и построенные инженерные сооружения до засыпки траншеи фунтом, подлежат топографической съемке (исполнительная съемка) объекта в электронном виде и на бумажных носителях. Исполнительная съемка коммуникаций, имеющих люки и колодцы (на прямых участках без углов поворота) может производиться после засыпки траншей и полного восстановления элементов внешнего благоустройства.
214. Исполнительная съемка всех инженерных сетей и их сооружений передается местному органу архитектуры и градостроительства. Исполнительный чертеж является паспортом инженерной сети или сооружения и представляет собой план и профиль, выполненные на основании инструментальной геодезической съемки строящегося объекта.
215. Приемка в эксплуатацию законченных строительством инженерных сетей и сооружений производится рабочими и приемочными комиссиями.
216. Полномочия и обязательный состав приемочных и рабочих комиссий определяется законодательством Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.
217. Приемка инженерных сетей в эксплуатацию должна производиться после полного завершения всех работ, включая установку люков, колодцев и полного восстановления элементов благоустройства.
218. Ответственность за состояние колодцев, тепловых камер, люков на улицах и внутриквартальных территориях города несет эксплуатирующая организация либо ведомство, в ведении которого находится данная инженерная сеть.
219. При производстве работ, связанных с разрытием асфальтобетонного покрытия в кварталах, организация, ответственная за производство работ, обеспечивает укладку мест разрытия бетонными плитами по всей ширине траншеи и их обслуживание до полного восстановления асфальтобетонного покрытия.

9.2. Восстановительные работы по ликвидации аварий инженерных сетей

220. При повреждениях подземных инженерных сетей и сооружений, послуживших причинами остановки производства, несчастных случаев, руководители или другие полномочные представители организации, в эксплуатации которой находятся эти сооружения, по получению сигнала об аварии:
немедленно вызывают аварийную бригаду под руководством ответственного лица для отключения и переключения поврежденных сетей;
уведомляют об аварии орган коммунального хозяйства, службы благоустройства, административную полицию, органа по чрезвычайным ситуациям, а также другие организации, имеющие смежное подземное хозяйство у места аварии. Кроме указанных организаций, в случае нанесения ущерба окружающей среде уведомляется орган по охране окружающей среды, в случае аварии на водопроводных и/или канализационных сетях - санитарно-эпидемиологическая служба. Если крупная авария произошла в ночное время, телефонограмма передается дежурному аппарата акима города (района) для координации действий организаций по ликвидации аварии.
221. Соответствующие органы и управление транспортного движения, по получению сообщения об аварии, для ликвидации которой необходимо закрытие проезда, немедленно направляют ответственных лиц на место аварии для решения вопроса о закрытии проезда и установлении срока ликвидации повреждений, органы административной полиции принимают меры к решению вопроса о временном закрытии проезда и маршруте объезда.
При решении вопроса о закрытии проезда соответствующие органы и управление транспортного движения уведомляют органа по чрезвычайным ситуациям о временном закрытии проезда и маршруте объезда.
222. Работы по ликвидации аварии возлагаются на эксплуатирующие данные инженерные сети, коммуникации и сооружения организации либо ведомство, в ведении которых находятся данные инженерные сети, коммуникации и сооружения. Работы по ликвидации последствий аварии осуществляет организация, допустившая повреждение инженерных сетей и сооружений.
223. Во всех случаях производства работ по ликвидации аварии организация, производящая работы, должна получить ордер на производство работ.
224. Восстановление покрытий, а также других элементов благоустройства должна начаться не позднее двух дней после окончании работ. Указанные работы могут быть проведены коммунальными службами города (района) с последующим возмещением понесенных затрат в установленном законодательством порядке.
В случае замены подземных инженерных сетей, коммуникация и сооружения, заменяемые сети, коммуникации и сооружения исключается из эксплуатации и должны быть извлечены из грунта.
Эксплуатация замененных инженерных сетей и сооружений допускается после регистрации в органах архитектуры и градостроительства района (города).
225. Работы по выемке недействующих сооружений, связанные с разрытием, производятся только после получения разрешения соответствующих органов в порядке, установленном настоящими Правилами.

10. Перечень ссылочных нормативных правовых актов и нормативно-технических документов

1. Гражданский кодекс Республики Казахстан от 27 декабря 1994 года.
2. Земельный кодекс Республики Казахстан от 20 июня 2003 года № 442.
3. Водный кодекс Республики Казахстан от 9 июля 2003 года № 481.
4. Экологический кодекс Республики Казахстан от 9 января 2007 года № 212.
5. Закон Республики Казахстан от 2 июля 1992 года № 1488-XII "Об охpане и использовании объектов истоpико-культуpного наследия".
6. Закон Республики Казахстан от 3 ноябpя 1994 года № 213 "Об индивидуальном жилищном строительстве".
7. Закон Республики Казахстан от 16 апреля 1997 года № 94 "О жилищных отношениях".
8. Закон Республики Казахстан от 16 июля 2001 года № 242 "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан".
9. Закон Республики Казахстан от 19 декабря 2003 года № 508 "О рекламе".
10. Постановление Правительства Республики Казахстан от 7 февраля 2008 года № 121 "Об утверждении Правил размещения объектов наружной (визуальной) рекламы в населенных пунктах".
11. Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 мая 2008 года № 425 "О некоторых мерах по упрощению порядка оформления и выдачи исходных материалов (данных) и разрешительных документов для строительства объектов".
12. Постановление Правительства Республики Казахстан от 2 ноября 2011 года № 1278 "Об утверждении Правил приемки построенного объекта в эксплуатацию собственником самостоятельно и формы акта приемки построенного объекта в эксплуатацию собственником самостоятельно".
13. Постановление Правительства Республики Казахстан от 12 июня 2012 года № 784 "О внесении изменения в постановление Правительства Республики Казахстан от 1 августа 2006 года № 726 "Об утверждении Правил предоставления прав на земельные участки под индивидуальное жилищное строительство" и признании утратившим силу постановления Правительства Республики Казахстан от 9 июля 2002 года № 748 "Об утверждении Правил предоставления оралманам земельных участков для индивидуального жилищного строительства".
14. Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 декабря 2012 года № 1655 "О некоторых вопросах лицензирования и уведомительного порядка".
15. Приказ председателя Агентства Республики Казахстан по делам строительства и жилищно-коммунального хозяйства от 10 декабря 2012 года № 603 "Об утверждении Правил разработки территориальных правил застройки", зарегистрированный в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 января 2013 года № 8267.
16. Строительные нормы и правила Республики Казахстан 3.01-02-2001 "Планировка и застройка районов индивидуального жилищного строительства"
17. Строительные нормы и правила Республики Казахстан 1.01-32-2005 "Строительная терминология".
18. Строительные нормы Республики Казахстан 3.01-00-2011 "Инструкция о порядке разработки, согласования и утверждения градостроительных проектов в Республике Казахстан".

Қызылорда облысының аумағында құрылыс салу Қағидасын бекіту туралы

Қызылорда облыстық мәслихатының 2014 жылғы 24 қазандағы N 226 шешiмi. Қызылорда облысының Әдiлет департаментiнде 2014 жылғы 04 желтоқсанда N 4806 болып тiркелдi. Күші жойылды - Қызылорда облыстық мәслихатының 2015 жылғы 10 шілдедегі № 282 шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Қызылорда облыстық мәслихатының 10.07.2015 № 282 шешімімен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
"Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі № 242 Заңына және "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңына сәйкес Қызылорда облыстық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:
1. Қоса берілген "Қызылорда облысының аумағында құрылыс салу Қағидасы" бекітілісін.
2. Осы шешім алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қызылорда облыстық
мәслихатының кезектен тыс
31-сессиясының төрағасы	Қ. Бисенов
Қызылорда облыстық
мәслихаты хатшысының
міндетін атқарушы	Н. Ерманов
"КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасының
Ұлттық экономика вице-министр
_______________Қ. Өскенбаев
2014 жылғы "29" қазан

Қызылорда облыстық мәслихатының 2014 жылғы "24" қазандағы № 226 шешімімен бекітілген

Қызылорда облысының аумағында құрылыс салу қағидасы

1. Жалпы ережелер

1. Қызылорда облысының аумағында құрылыс салу қағидасы (бұдан әрі - Қағида) "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының, Қазақстан Республикасы Жер кодексінің және қолданыстағы заңнамалық, нормативтік-құқықтық актілер мен нормативтік-техникалық құжаттардың негізінде, сондай-ақ "Құрылыс салудың аумақтық ережелерiн әзірлеудің қағидасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері агенттігі төрағасының 2012 жылғы 10 желтоқсандағы № 603 бұйрығына сәйкес әзірленді және аталған Қағида Қызылорда облысының аумағында құрылыс салу кезінде бірыңғай сәулет және құрылыс саясатын жүргізуді көздейді.
2. Осы Қағида сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерімен жер учаскелерін пайдалану, елді мекендер аумағы мен қала маңындағы аймақтарда жобалау мен құрылыс салу жағдайларын және талаптарын айқындайды, жылжымайтын мүліктің жаңа объектілерін орналастыруға және салуға немесе қолда барын өзгертуге (қайта бейіндеуге, қайта жабдықтауға, қайта жоспарлауға, қайта жаңартуға, кеңейтуге, күрделі жөндеуге) рұқсат беру рәсімдерін өткізу тәртібін белгілейді.

2. Терминдер мен анықтамалар

3. Осы Қағидада мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылады:
абаттандыру – белгілі бір аймақты құрылыс жүргізуге және оны дұрыс пайдалануға жарамды ету үшін, халықтың мәдени-тұрмысына, денсаулығына ыңғайлы жағдай жасау үшін істелетін жұмыстар (аймақты инженерлік тұрғыдан дайындау, жол салу, энергиямен, канализациямен, сумен қамтамасыз ететін имараттар мен коммуникация жүйесін дамыту және тағы басқалар) мен шаралар (аймақты тазарту, кептіру, көгалдандыру, микроклиматын жақсарту, топырағын, ауасын, су қоймаларын былғанудан сақтау, санитарлық тазарту, шуды бәсеңдету және тағы басқалар) жиынтығы;
авторлық қадағалау – бұл автордың сәулет және қала құрылысы туындысының авторы (авторлары) жүзеге асыратын құрылыс жобасының (құрылыс құжаттамасының) әзiрленуiне, сондай-ақ сәулет немесе қала құрылысы туындысының авторын (авторларын) қоса алғанда, әзiрлеушiлер жүзеге асыратын құрылыс жобасының iске асырылуына бақылау жүргiзудi жүзеге асыру жөнiндегi құқықтылығы;
егжей-тегжейлі жоспарлау жобасы – қаланың жекелеген бөліктері үшін оның бас жоспары негізінде құрылыстың сәулеттік-кеңістіктік және инженерлік-экономикалық шешімдерін анықтау мақсатында әзірленетін жоба;
елдi мекеннiң бас жоспары - аймақтарға бөлудi, оның аумағының жоспарлы құрылымы мен функционалдық ұйымдастыруды, көлiк және инженерлiк коммуникацияларды, көгалдандыру мен абаттандыру жүйелерiн белгiлейтiн, қаланы, кенттi, ауылды не басқа да қонысты дамыту мен салуды кешендi жоспарлаудың қала құрылысы жобасы;
жарнама - адамдардың беймәлім тобына арналған және жеке немесе заңды тұлғаларға, тауарларға, тауар белгілеріне, жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге қызығушылықты қалыптастыруға немесе қолдауға арналған және оларды өткізуге жәрдемдесетін кез келген нысанда, кез келген құралдардың көмегімен таратылатын және орналастырылатын ақпарат;
жеке тұрғын үй құрылысы - белгiленген тәртiппен бекітілiп берiлген жер учаскелерiнде азаматтардың өз күшiмен, мердiгерлiк немесе заңдарда тыйым салынбаған басқа да әдiспен жеке тұрғын үйлер салуы;
жер учаскесіне сәйкестендіру құжаты - жер, құқықтық және қала құрылысы кадастрларын жүргізу мақсатында қажетті, жер учаскесінің сәйкестендіру сипаттамаларын қамтитын құжат;
жоба - жеке және заңды тұлғалардың немесе мемлекеттің сәулет, қала құрылысы және құрылыс құжаттамасы (сызбалар, графикалық және мәтіндік материалдар, инженерлік және сметалық есептеулер) нысанында ұсынған, адамның мекендеуі мен тіршілік етуінің қажетті жағдайларын қамтамасыз ету жөніндегі түпкі ойы;
жобалардың мемлекеттік сараптамасы - Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорын жүзеге асыратын құрылыс жобаларын (жобалау алдындағы немесе жобалау-смета құжаттамасын) міндетті түрде кешенді бағалау;
жолға бөлiнген белдеу – автомобиль жолдары алып жатқан, автомобиль жолының тиiстi құрастырмалы элементтерi мен инженерлiк құрылыстарын, сондай-ақ оларды пайдалану үшiн қажеттi ғимараттарды, құрылыстарды, қорғаныштық және әсемдiк орман екпелерiн отырғызуға және жол байланысы құрылғыларын орналастыруға арналған көлiк жерлерi;
жұмыс комиссиясы - нәтижелерін мемлекеттік қабылдау комиссиясына ұсыну үшін объектінің дайындығына кешенді бағалау жүргізетін уақытша алқалы орган;
инженерлiк инфрақұрылым - адамдардың тiршiлiк етуi, сондай-ақ өндiрiстiң немесе тауарлар мен көрсетiлетiн қызмет айналымының тұрақты жұмыс істеуі үшiн қалыпты жағдай туғызатын кәсiпорындардың (ұйымдардың), объектiлердiң (ғимараттар мен құрылыстардың), инженерлiк және коммуналдық қамтамасыз ету коммуникацияларының және желiлерiнiң жиынтығы;
көлiк инфрақұрылымы - көпiр, тоннель және өзге де көлiк құрылыстарының, жол тарамдары мен жол өткiзгiштерiнiң, реттеушi белгi беру құрылғыларының, байланыстың, көлiк жұмысының инженерлiк қамтамасыз ету, жүктердi, жолаушыларды тасымалдайтын көлiк құралдарына қызмет көрсету, өндiрiстiк және қызмет көрсетушi адамдардың функционалдық қызметiн қамтамасыз ететiн объектiлердiң, қойма үй-жайлары мен аумақтардың, санитарлық-қорғаныш және күзет алаңдарының, сондай-ақ көрсетiлген бағыттағы жолдарға және жылжымайтын мүлiк объектiлерiн қамтитын объектiлерге заңдарда бекiтiлген жерлердiң кешенi бар жерүстi (автомобиль және (немесе) темiр) жолдарының, су (теңiз және (немесе) өзен) жолдарының жиынтығы;
қабылдау комиссиясы - құрылысы аяқталған объектінің дайындығын белгілейтін және құжаттамалық растайтын және салынған объектiнi пайдалануға қабылдайтын уақытша алқалы орган;
қайта жабдықтау - әдетте, үй-жайдың (үй-жайлардың) функционалдық мақсатын өзгертуге, тіршілікті қамтамасыз ету, пайдалану, қандай да бір өнімдер шығару, қызмет көрсету және тағы сол сияқтылар үшін қажетті технологиялық және (немесе) инженерлік жабдықтардың ішкі жүйесін толық немесе ішінара ауыстыруға байланысты оны (оларды) өзгерту;
қайта жаңарту - әдетте, өзгеретін объектіні жаңарту және жаңғырту қажеттілігіне байланысты жекелеген үй-жайларды, ғимараттың өзге де бөліктерін немесе тұтастай ғимаратты өзгерту;
қайта жоспарлау - осы үй-жайдың (осы үй-жайлардың) шекарасын өзгертумен ұштасқан үй-жайдың (үй-жайлардың) жоспарын өзгерту;
қала құрылысының регламенттері - аумақтарды (жер учаскелерін) және басқа да жылжымайтын мүлік объектілерін пайдаланудың, сондай-ақ олардың жай-күйінің заңнамада белгіленген тәртіппен жол берілетін кез келген өзгерістерінің режимдері, рұқсаттары, шектеулері (ауыртпалық салуды, тыйым салу мен сервитуттарды қоса алғанда);
қоршаған ортаны қорғау - қоршаған ортаны сақтау мен қалпына келтiруге, шаруашылық және өзге де қызметтiң қоршаған ортаға терiс әсерiн болғызбауға және оның зардаптарын жоюға бағытталған мемлекеттiк және қоғамдық шаралар жүйесi;
құрылыс алаңы – құрылысты жүргізуге, сондай-ақ ғимараттар мен имараттарды тұрғызу процесінде пайдаланылатын машиналарды, материалдарды, құралымдарды, өндірістік және санитарлық-тұрмыстық үй-жайлар мен қатынастарды орналастыруға белгіленген тәртіпте бөлінетін аумақ;
құрылыс жобасы (құрылыстық жоба) - құрылысқа арналған жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасының негiзгi бөлігi ретiнде объектiнiң орналасқан жерiнiң қала құрылысы тұрғысынан негiзделуi, құрылыс жүргiзу және объектiнi пайдалануға беру үшiн қажеттi көлемде экономикалық, сәулет, көлемдiк-жоспарлау, функционалдық, технологиялық, конструкциялық, инженерлiк, табиғат қорғау, энергия үнемдейтін және өзге де шешiмдер;
құрылыс қызметі - жаңа объектiлер салу және (немесе) бар объектiлердi (үйлердi, ғимараттар мен олардың кешендерiн, коммуникацияларды) өзгерту (кеңейту, жаңғырту, техникамен қайта жарақтандыру, реконструкциялау, қалпына келтiру, күрделi жөндеу), олармен байланысты технологиялық және инженерлiк жабдықтарды монтаждау (бөлшектеу), құрылыс материалдарын, бұйымдар мен конструкцияларын дайындау (өндiру), сондай-ақ аяқталмаған объектiлер құрылысын консервациялау мен өз ресурстарын тауысқан объектiлердi кейiннен кәдеге жарату жұмыстарын жүзеге асыру жолымен өндiрiстiк және өндiрiстiк емес негiзгi қорларды құру жөнiндегi қызмет;
құрылыс-монтаж жұмыстары - құрылыс қызметi, ол жер жұмыстарын және топырақтағы арнаулы жұмыстарды; қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстарды бұзуға, уақытша инженерлік желілер, жолдар, қойма алаңдарын жайластыруға, сондай-ақ аумақты сатылап жоспарлауға байланысты дайындық жұмыстарын; үйлер мен ғимараттардың (оның iшiнде көпiрлер, көлiк эстакадалары, тоннельдер мен метрополитендер, жол құбырлары, құбыр өткiзгiштер, өзге де жасанды құрылыстар) тiреу және (немесе) қоршау конструкцияларын салуды; желiлiк құрылыстарды төсеу жөнiндегi арнаулы құрылыс және монтаж жұмыстарын; сыртқы инженерлiк желiлер мен құрылыстар, сондай-ақ iшкi инженерлiк жүйелер орнатуды; конструкциялар мен жабдықтарды қорғау және өңдеу жөнiндегi жұмыстарды; автомобиль және темiр жол құрылысын; технологиялық жабдықтарды монтаждау (бөлшектеу), iске қосу-жөндеу жөнiндегi жұмыстар;
құрылыс нормалары мен ережелері – сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы өкілетті орган қабылдаған және пайдаланушылар орындауға міндетті талаптардан тұратын мемлекеттік норматив;
құрылыс салуды реттейтiн сызық (құрылыс салу сызығы) - қызыл және сары сызықтардан немесе жер учаскесi шекарасынан шегiндiре отырып, үйлердi (ғимараттарды, құрылғыларды) орналастыру кезiнде белгiленетiн құрылыс салу шекарасы;
қызыл сызықтар - елді мекендерді жоспарлау құрылымындағы кварталдардың, шағын аудандардың, өзге элементтердің аумағын көшеден (жолдардан, алаңдардан) бөліп тұратын шекара;
мемлекеттік қала құрылысы кадастры - қала құрылысы регламенттерін, қала құрылысы, сәулет және құрылыс қызметі аумағын оның пайдаланылу режимінің әлеуметтік-құқықтық белгілері, инженерлік-техникалық қамтамасыз етілу деңгейі, онда орналасқан объектілердің параметрлері мен жай-күйі, сондай-ақ табиғи-климаттық жағдайлары мен экологиялық жай-күйі бойынша сипаттайтын картографиялық, статистикалық және мәтіндік ақпаратты қамтитын сан және сапа көрсеткіштерінің мемлекеттік жүйесі;
мердігер – құрылыс және жинақтау жұмыстарын мердігерлік шарт бойынша орындайтын жеке немесе заңды тұлға;
нобай (нобайлық жоба) - жобалық (жоспарлық, кеңістіктік, сәулеттік, технологиялық, конструкциялық, инженерлік, әшекейлік немесе басқа) шешімнің оңайлатылған, схема, сызба, бастапқы сұлба (сурет) нысанында орындалған және осы шешімнің түпкі ойын түсіндіретін түрі;
объектiлер мониторингi - сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi объектiлерiнiң жай-күйi мен өзгерiстерiн байқау жүйесi;
орындаушы құжаттар – орындалған жұмыстардың сызбаларға немесе оларға енгізілген өзгерістерге сәйкестігін растайтын жұмысты жүргізуге жауапты адамдардың жазбалары бар жұмыс сызбаларының жиынтығы, сертификаттар, техникалық паспорттар және материалдардың сапасын растайтын тағы басқа да құжаттар, жабық жұмыстарды қуәландыру туралы актілер, жұмыс журналдары, аралық және қорытынды қабылдау, жүйелерді сынау актілері;
өз бетімен салынған құрылыс – мемлекетке тиесілі, жер учаскелері болып қалыптаспаған жерде, құрылысты жүзеге асырған тұлғаға тиесілі емес жер учаскесінде салынған, сондай-ақ бұл үшін Қазақстан Республикасының жер заңнамасына, Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамаға және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасына сәйкес қажетті рұқсат алынбай салынған тұрғын үй, басқа да құрылыс, ғимарат немесе өзге де жылжымайтын мүлік өз бетінше салынған құрылыс;
санитарлық-қорғаныш аймағы - арнаулы мақсаттағы аймақтарды, сондай-ақ өнеркәсiп орындары мен елдi мекендегi басқа да өндiрiстiк, коммуналдық және қоймалық объектiлердi жақын маңдағы қоныстану аумақтарынан, тұрғын үй-азаматтық мақсаттағы үйлер мен ғимараттардан оларға қолайсыз факторлардың әсер етуiн әлсiрету мақсатында бөлiп тұратын аумақ;
сараптамалық жұмыстар - ғимараттар мен құрылыстардың жобаларына сараптама жасау және олардың сенімділігі мен тұрақтылығына техникалық тексеру жүргізу жөніндегі жұмыстар;
сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы инжинирингтiк қызметтер көрсету - оңтайлы жобалық көрсеткiштерге қол жеткізу мақсатында құрылыстың дайындығын және жүзеге асырылуын қамтамасыз ететiн қызметтер кешенi (техникалық және авторлық қадағалау);
сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің субъектілері - Қазақстан Республикасының аумағында адамның мекендейтін және тіршілік ететін ортасын қалыптастыруға және дамытуға қатысатын мемлекеттік органдар мен жеке және заңды тұлғалар;
сәулет-жоспарлау тапсырмасы - объектiнiң мақсатына, негiзгi өлшемдерiне және оны нақты жер учаскесiне (алаңға, трассаға) орналастыруға қойылатын талаптар кешенi, сондай-ақ осы елдi мекен үшiн қала құрылысының регламенттерiне сәйкес белгiленетiн, жобалау мен құрылысқа қойылатын мiндеттi талаптар, шарттар мен шектеулер. Бұл ретте, түсi жөнiндегi шешiм мен үйлердiң (ғимараттардың) қасбеттерiн әрлеу материалдарын пайдалану, көлемдiк-кеңiстiктегi шешiм бойынша талаптар белгiлеуге жол берiлмейдi;
сейсмикалық қауіптілігі жоғары аймақтар (аудандар) - сейсмикалық әсерінің жиілігі жеті және одан да көп балл болуы мүмкін (күтілетін) аудандар;
су қорғау белдеуі - шектеулі шаруашылық қызметі режимі белгіленетін, су объектісіне іргелес жатқан су қорғау аймағы шегіндегі ені кемінде отыз бес метр аумақ;
тапсырыс беруші (құрылыс жүргізуші) - мердігерлік ұйыммен (мердігермен) жобалау-іздестіру және құрылыс-жинақтау жұмыстарын жүргізуге шарт жасасу арқылы ғимараттың және имараттың күрделі құрылысына қаржы бөлетін жеке немесе заңды тұлға (жеке тұлға, ұйым, кәсіпорын, мекеме);
техникалық қадағалау - орындалған жұмыстың сапасын, мерзімін, құнын, қабылдап алынуын және объектінің пайдалануға берілуін қоса алғанда, жобаны іске асырудың барлық сатысында құрылысты қадағалау;
толық дайындық – ішкі әрлеу (қаптау, сылау, түсқағаз жапсыру) жұмыстары аяқталып, таза едендер төселген, санитарлық-техникалық жабдықтар мен аспаптар, тұрмыстық мақсаттағы электрлік техникалық аспаптар, ас үйдің газ немесе электр плиталары және пәтерішілік есік блоктары орнатылып салынған объектілер;
экологиялық талаптар - Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексінде, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерi мен нормативтiк-техникалық құжаттарында қамтылған, қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына терiс әсер ететін шаруашылық және өзге де қызметтi шектеу және оларға тыйым салу.

3. Құрылыс мақсатында қала құрылысы құжаттамасын іске асыру

3.1. Жер учаскелерін пайдалануға қойылатын қала құрылысы талаптары

4. Меншiк иелерi не жер пайдаланушылар жер учаскелерiн құрылыс салу үшін (коммуникацияларды жүргізу, аумақты инженерлік жағынан дайындау, абаттандыру, көгалдандыру және учаскенi жайғастырудың басқа да түрлерiн қоса алғанда) пайдалануды заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген жобалау құжаттамасына сәйкес және нысаналы мақсатын немесе сервитутты, аумақты аймақтарға бөлуді, қызыл сызықтарды және құрылыс салуды реттеу сызықтарын, құрылыс салу мен оны пайдалану ережелерiн сақтай отырып қана жүзеге асыра алады.
5. Жер учаскелерiнiң меншiк иелерi мен жер пайдаланушылар:
жердi оның нысаналы мақсатына сәйкес, ал уақытша жер пайдалану кезiнде - жер учаскесiн беру актiсiне немесе жалдау шартына (өтеусiз уақытша жер пайдалану шартына) сәйкес пайдалануға;
санитарлық және экологиялық талаптарға сәйкес өндiрiс технологияларын қолдануға, өздерi жүзеге асыратын шаруашылық және өзге де қызмет нәтижесiнде халықтың денсаулығы мен қоршаған ортаға зиян келтiруге, санитарлық-эпидемиологиялық, радиациялық және экологиялық жағдайдың нашарлауына жол бермеуге;
Қазақстан Республикасының Жер кодексінің 140-бабында көзделген жердi қорғау жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыруға;
жер салығын, жер учаскелерiн пайдалану төлемақысын және Қазақстан Республикасының заңдары мен шартта көзделген басқа да төлемдердi уақтылы төлеуге;
жануарлар дүниесiн, орман, су және басқа да табиғи ресурстарды пайдалану тәртiбiн сақтауға, жер учаскесiнде орналасқан, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекет қорғауындағы тарихи-мәдени мұра объектілері мен басқа да объектiлердi қорғауды қамтамасыз етуге;
жер учаскесiнде шаруашылық және өзге де қызметтi жүзеге асыру кезiнде құрылыс, экологиялық, санитарлық-гигиеналық және өзге де арнаулы талаптарды (нормаларды, ережелердi, нормативтердi) сақтауға;
мемлекеттiк органдарға Қазақстан Республикасының жер заңдарында белгiленген жердiң жай-күйi мен пайдаланылуы туралы мәлiметтердi уақтылы табыс етiп отыруға;
басқа меншiк иелерi мен жер пайдаланушылардың құқықтарын бұзбауға;
топырақтың ластануына, қоқыстануына, тозуына және оның құнарлылығының нашарлауына, сондай-ақ топырақтың құнарлы қабатын сыдырып алу құнарлы қабаттың бiржола жоғалуын болғызбау үшiн қажет болған жағдайларды қоспағанда, басқа тұлғаларға сату немесе беру мақсатымен оны сыдырып алуға жол бермеуге;
Қазақстан Республикасының Жер кодексінде көзделген тәртiппен сервитуттар берудi қамтамасыз етуге;
өздерiнiң меншiгi болып табылмайтын анықталған өндiрiс пен тұтыну қалдықтары туралы жергiлiктi атқарушы органдарға хабарлауға;
орталық уәкілетті орган агроөнеркәсіптік кешенді дамыту саласындағы уәкілетті мемлекеттік органмен бірлесіп белгілеген тәртіппен жүзеге асырылатын, топыраққа агрохимиялық зерттеп-қарауды жүргізу үшін жер учаскелеріне қол жеткізуді қамтамасыз етуге міндетті.

3.2. Жер учаскелеріне құқық беру

6. Мемлекеттік меншiктегi жерлерден жер учаскесiне құқық беру мынадай ретпен жүргiзiледi:
жер учаскесiне тиiстi құқық беру туралы өтінішті қарауға қабылдау;
сұралып отырған жер учаскесін аумақтық аймақтарға бөлуге сәйкес мәлімделген нысаналы мақсаты бойынша пайдалану мүмкіндігін айқындау;
жер учаскесіне уақытша сәйкестендіру нөмірін беру арқылы жер учаскесiн алдын ала таңдау (жер учаскесі объектілер салу үшін сұралған кезде);
тиісті жергілікті атқарушы органдары құратын комиссияның жер учаскесін беру туралы қорытындысын дайындау;
жерге орналастыру жобасын әзiрлеу және бекіту;
облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органының, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкiмiнiң жер учаскесiне құқық беру туралы шешiм қабылдауы;
сатып алу-сату немесе уақытша (қысқа мерзімді, ұзақ мерзімді) өтеулі (өтеусіз) жер пайдалану шартын жасасу;
жергілікті жердегi жер учаскесiнiң шекарасын белгiлеу;
жер учаскесiне сәйкестендiру құжаттарын дайындау және беру.
елді мекеннің құрамдас бөлігінің атауы болмаған жағдайда сәулет және қала құрылысы органы бұйрықпен елді мекеннің құрамдас бөлігіне ресми атау берілгенге дейін уақытша жобалық нөмір береді;
7. Жер учаскелерiн меншiкке немесе жер пайдалануға берудi облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергiлiктi атқарушы органдары, аудандық маңызы бар қалалардың, кенттердiң, ауылдардың, ауылдық округтердiң әкiмдерi Қазақстан Республикасының Жер кодексінде белгiленген өз құзыретi шегiнде жүзеге асырады.
Жер учаскесін беру туралы шешім комиссияның оң қорытындысы және жерге орналастыру жобасы негізінде қабылданады. Жер учаскесін беруден бас тарту туралы шешім комиссияның теріс қорытындысы негізінде қабылданады.
Комиссияны сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын атқарушы органдар құрады. Комиссия құрамына қоршаған ортаны қорғау, ауыл және орман шаруашылығы, су қорын пайдалану және қорғау, жер ресурстарын басқару саласындағы уәкiлеттi органдардың тиiстi аумақтық бөлiмшелерiнiң өкiлдерi де мiндеттi түрде енгiзiледi. Жергiлiктi атқарушы органның қалауы бойынша комиссияның құрамына басқа да адамдар енгiзiлуi мүмкiн.
Аудандық маңызы бар қалалар, кенттер, ауылдар, ауылдық округтер әкiмдерiнiң жер учаскесiн беру туралы шешiмi ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органдары құратын комиссияның оң қорытындысы және жерге орналастыру жобасы негiзiнде қабылданады. Жер учаскесiн беруден бас тарту туралы шешiмi комиссияның терiс қорытындысы негiзiнде қабылданады.
Комиссия қорытындысы сұралып отырған жер учаскесін аумақтық аймақтарға бөлуге сәйкес мәлімделген нысаналы мақсаты бойынша пайдалану немесе жер учаскесін алдын ала таңдап алу (жер учаскесі объектілер салу үшін сұралған кезде) мүмкіндігі туралы ұсыныстың комиссияға түскен кезінен бастап бес жұмыс күні ішінде екі данада хаттамалық шешім нысанында жасалады.
Комиссияның оң қорытындысының бір данасы жерге орналастыру жобасын дайындау үшін бес жұмыс күні ішінде өтініш берушіге жіберіледі.
8. Жер учаскелерiне меншiк және (немесе) жер пайдалану құқығының өздерiне берiлуiне мүдделi жеке және заңды тұлғалар жер учаскесi орналасқан жердегi облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органына, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округтiң әкiмiне өтiнiш бередi.
Өтiнiште:
жер учаскесiн пайдалану мақсаты;
оның болжамды көлемi;
орналасқан жерi;
сұралып отырған пайдалану құқығы;
басқа жер учаскесiнiң (жер учаскелерi бойынша) болуы (болмауы) көрсетiлуге тиiс.
Пайдалы қазбалар шығарылатын жағдайда өтiнiшке жер қойнауын пайдалануға арналған келiсiмшарттың көшiрмесi қоса берiледi.
Сұралып отырған жер учаскесiн аумақтық аймақтарға бөлуге сәйкес мәлiмделген нысаналы мақсаты бойынша пайдалану мүмкiндiгiн (елдi мекендерде сәулет және қала құрылысы органдарымен бiрлесiп) айқындау үшiн жер учаскесiне құқық беру туралы өтiнiш жер учаскесi орналасқан жердегi облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың уәкiлеттi органдарына үш жұмыс күнi iшiнде түседi.
Жер учаскесіне құқық беру туралы өтінішті қараудың жалпы мерзімі ол түскен кезден бастап екі айға дейінгі мерзімді құрайды.
Көрсетiлген мерзiмге:
дайындалатын жерге орналастыру жобасын жасау;
белгiленген келiсу;
жергiлiктi жердегi жер учаскесiнiң шекарасын белгiлеу кезеңдерi кiрмейдi.
9. Жер учаскесi орналасқан жердегi облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың уәкiлеттi органдары (елдi мекендерде сәулет және қала құрылысы органдарымен бiрлесе отырып) сұралып отырған жер учаскесiн аумақтық аймақтарға бөлуге сәйкес мәлiмделген нысаналы мақсаты бойынша пайдалану мүмкiндiгiн айқындайды.
Сұралып отырған жер учаскесін аумақтық аймақтарға бөлуге сәйкес мәлімделген нысаналы мақсаты бойынша пайдалану мүмкіндігі туралы ұсыныстар әзірлеу мерзімі өтініш келіп түскен кезден бастап он жұмыс күніне дейінгі мерзімді құрайды.
10. Қазақстан Республикасының Жер кодексінің 84-бабына сәйкес жер учаскелерiн алып қою, соның iшiнде мемлекет мұқтажы үшiн алып қою жағдайларын қоспағанда, жер учаскесiне құқық беруден бас тарту облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органының, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкiмiнiң шешiмiмен ресiмделедi және оның дәлелдi себептерi көрсетiлуге тиiс, ал көшiрмесi өтiнiш берушiге шешiм қабылданғаннан кейiн жетi күн мерзiмде тапсырылуға тиiс.
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органының, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкiмiнiң жер учаскесiне құқық беруден бас тарту туралы шешiмi комиссияның тиiстi қорытындысы келiп түскен кезден бастап жетi күнге дейiнгi мерзiмде қабылданады.
11. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органының, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкiмiнiң жер учаскелерiне тиiстi құқықтар беру не оларды беруден бас тарту туралы шешiмiнiң көшiрмесi шешiм қабылданған кезден бастап бес жұмыс күнi iшiнде өтiнiш берушiге тапсырылады (жiберiледi).
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органының, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкiмiнiң жер учаскесiне құқық беру туралы шешiмi облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың тиiстi уәкiлеттi органы бекiткен жерге орналастыру жобасы келiп түскен кезден бастап жетi жұмыс күнiне дейiнгi мерзiмде қабылданады.
Жер қатынастары жөніндегі уәкілетті орган жер учаскесіне құқық беру туралы шешім қабылданған күннен бастап он жұмыс күнінен кеш емес мерзімде, сол шешімнің негізінде сатып алу-сату немесе уақытша (қысқа мерзімді, ұзақ мерзімді) өтеулі (өтеусіз) жер пайдалану шартын жасасады.
Жергілікті жердегі жер учаскесінің шекарасын белгілеу өтініш берушінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен өтініш беруі негізінде жүзеге асырылады.
Жер учаскесіне сәйкестендіру құжатын әзірлеу және беру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен алты жұмыс күні ішінде жер кадастрының жүргізілуін қамтамасыз ететін республикалық мемлекеттік кәсіпорындармен жүзеге асырылады.
Жеке тұрғын үй құрылысына бөлiп берiлетiн алаңда жер учаскелерiн жайластырудың жерге орналастыру жобасы болған жағдайда әрбiр жер учаскесi үшiн жерге орналастыру жобасын жасау талап етiлмейдi.
12. Мемлекеттік меншiктегi жер учаскелерi және сол жер учаскелерiн жалдау құқығы Қазақстан Республикасының Жер кодексінің 48-бабында белгiленген ережелер ескерiле отырып, сауда-саттықта (конкурстарда, аукциондарда) сату объектiлерi болуы мүмкiн.
13. Жер кадастрының жүргізілуін қамтамасыз ететін республикалық мемлекеттік кәсіпорындар беретiн мынадай құжаттар жер учаскесiне арналған сәйкестендiру құжаттары болып табылады:
жер учаскесi жеке меншiкте болған кезде - жер учаскесiне жеке меншiк құқығы актici;
тұрақты жер пайдалану кезiнде - тұрақты жер пайдалану құқығы актiсi;
уақытша өтеулi жер пайдалану (жалдау) кезiнде - уақытша өтеулi (ұзақ мерзiмдi, қысқа мерзiмдi) жер пайдалану (жалдау) құқығы актiсi;
уақытша өтеусiз жер пайдалану кезiнде - уақытша өтеусiз жер пайдалану құқығы актiсi.
Жер учаскесiне құқықтар ауысқан кезде сәйкестендiру құжаты сатып алушыға немесе өзге де құқық иеленушiге берiледi. Жер учаскесiнiң сәйкестендiру сипаттамаларында өзгерістер болмаған жағдайда, мемлекеттік жер кадастрын жүргiзудi жүзеге асыратын орган жаңа сәйкестендiру құжатын бермейдi, жер-кадастр кітабына және жердің бірыңғай мемлекеттік тізіліміне жер учаскесіне құқықтардың ауысуы туралы мәліметтер енгізіледі.
Жер учаскесіне құқықтардың ауысуы туралы мәліметтерді енгізу жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын орган ұсынылатын материалдар негізінде жүргізеді.
14. Егер облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органының, аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ әкiмiнiң жер учаскесiн беру туралы шешiмiнде өзгеше көзделмесе, жер учаскесiнiң нақтылы (белгiлi бiр жердегi) шекарасы белгiленгенге дейiн және құқық белгiлейтiн құжаттар берiлгенге дейiн жер учаскесiн пайдалануға жол берiлмейдi.
Осы норманы сақтамау жер учаскесiн өз бетiнше иеленiп алу деп бағаланады және Қазақстан Республикасының әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы заңнамасына сәйкес әкiмшiлiк жауаптылықты көздейдi.
Құқық белгiлейтiн құжаттары ресiмделмеген жер учаскелерiне қатысты мәмiлелер жасасуға жол берiлмейдi.
15. Қазақстан Республикасының Жер кодексі қолданысқа енгiзiлгенге дейiн азаматтар мен заңды тұлғаларға бұрын қолданыста болған Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес берiлген жер учаскелерiне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары Қазақстан Республикасының жер заңнамасында белгiленген жер учаскелерiне құқықтардың өзгеруi ескерiле отырып, заңдық күшiн сақтайды.
Қазақстан Республикасының Жер кодексіне сәйкес мұндай құжаттарды жер учаскелерiне меншiк құқығын немесе жер пайдалану құқығын куәландыратын құжаттарға ауыстыру құқық иеленушілердiң қалауы бойынша жүзеге асырылады.
16. Жер учаскелерiн Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес мұрагерлiк тәртiбiмен алған кәмелетке толмағандарға жер учаскелерiне құқықты ресiмдеу жағдайларын қоспағанда, жер учаскелерiне құқық кәмелетке толған адамдарға берiледi. Кәмелетке толмағандардың заңды өкiлдерi бұл жер учаскелерiн мұрагерлер кәмелетке толғанға дейiн жалға беруге құқылы.
17. Қазақстан Республикасының мүлiктi жария етуге байланысты рақымшылық жасау туралы заңнамалық актiсiне сәйкес жария етiлген жер учаскелерiне құқық беру тәртібін Қазақстан Республикасының үкіметі айқындайды.
18. Объект салу үшiн жер учаскесi сұралған кезде жер учаскесiн таңдау алдын ала жүргiзiледi. Объект салу үшiн, ал қажет болған жағдайларда және оның күзет немесе санитариялық-қорғау аймағын белгiлеу үшiн жер учаскесiн таңдау нәтижелерiн тиiстi жергiлiктi атқарушы органдардың сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлiмшелерi жер учаскесiн таңдау туралы актiмен ресiмдейдi.
Осы актiге әрбiр жер учаскесiн таңдаудың ықтимал нұсқаларына сәйкес оның шекараларының жобалары қоса берiледi. Объект салуға жер учаскесiн таңдау актiсiн беру үшiн қажеттi келiсулердi тиiстi жергiлiктi атқарушы органдардың сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын құрылымдық бөлiмшелерi жүргiзедi. Бұл ретте елдi мекеннiң бас жоспарлары (немесе тұрғындарының саны бес мың адамға дейiнгi елдi мекендердi дамытудың және оларда құрылыс салудың осы жоспарларын алмастыратын схемасы) негiзiнде орындалған егжей-тегжейлi жоспарлау жобалары және (немесе) құрылыс жобалары, сондай-ақ қонысаралық аумақтарға арналған аудандық жоспарлау жобалары болмаса, жер учаскелерiн құрылыс үшiн беруге тыйым салынады.
19. Жер учаскесiн таңдау және жер учаскесiн таңдау туралы актiнi ресiмдеу кейiннен жер учаскесiн таңдау туралы актiнi қарау және қорытынды дайындау үшiн комиссияға жiбере отырып, он жұмыс күнi iшiнде жүзеге асырылады.
20. Комиссияның қорытындысы негiзiнде жерге құқық табыстау туралы жерге орналастыру жобасы әзiрленедi. Жерге орналастыру жобасының құрамында берiлетiн жер учаскесiнiң көлемi, оның шекарасы мен орналасқан жерi, жер учаскесiнiң аралас меншiк иелерi және жер пайдаланушылар, сондай-ақ берiлетiн жер учаскесiнiң ауыртпалықтары мен сервитуттары нақтыланады. Болжанып отырған, жер учаскесiн мемлекет мұқтажы үшiн алып қою, мәжбүрлеп иелiктен шығару жағдайында, алып қойылатын алқаптардың түрiне байланысты жер учаскелерiнiң меншiк иелерi және жер пайдаланушылар (жалдаушылар) шығындарының, ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы өндiрiсiндегi шығасының есептеулерi қоса берiледi.
21. Жерге орналастыру жобасының негiзiнде жер учаскелерi орналасқан жердегi облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың уәкiлеттi органы жерге тиiстi құқық табыстау туралы жергiлiктi атқарушы орган шешiмiнiң жобасын дайындайды.
22. Магистральды мұнай құбырларымен мұнай мен газ тасымалдауға, кейiннен оларды сақтауға және көлiктiң басқа түрлерiне қотарып құюға байланысты мұнай-газ тасымалы инфрақұрылымы объектiлерiнiң құрылысы үшiн жер учаскесiн сұраған кезде жерге орналастыру жобасы Қазақстан Республикасының мұнай-газ тасымалы инфрақұрылымы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттік органымен де келісіледi.
23. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге тұрғын үйлер, оның ішінде жеке тұрғын үйлер салуға осы елді мекеннің бекітілген бас жоспарына (немесе шағын ауылдық елді мекендердің бас жоспарын алмастыратын өзге де жобалау құжаттамасына) сәйкес көрсетілген жерлерді елді мекендер жерінің санатына ауыстырғаннан кейін ғана және егжей-тегжейлі жоспарлау жобасы немесе осы учаскелерде құрылыс салу жобасы болғанда ғана жол беріледі. Бұл ретте ауыл шаруашылығы өндірісіндегі шығасының орнын толтыру Қазақстан Республикасының Жер кодексінің 105-бабына сәйкес жүргізіледі.
24. Құрылыс объектiсiн орналастыруға таңдалған аумақта бұзылуға немесе көшiрiлуге тиiстi (соның iшiнде жердi бөлiп беру кезiнде өнеркәсiп орындарының санитариялық-қорғау аймағына кiретiн) тұрғын үйлер, басқа да ғимараттар мен құрылыстар, сондай-ақ инженерлiк коммуникациялар және жасыл екпелер орналасқан жағдайда өтiніш беруші немесе оның сенім бiлдiрген адамы жер учаскесiн бөлiп беруде талап етiлетiн келiсiмдердi өз бетінше қамтамасыз етедi.
Өтiнiш берушi меншiк иесiне шығындарды өтеу талаптары туралы жылжымайтын мүлiк меншiгi иелерiнiң әрқайсысымен жасасқан шартты қосымша ұсынады. Шартта сол кездегi бар құрылыстарды, инженерлiк коммуникацияларды, жасыл екпелердi басқа жерге ауыстырудың, көшiрудiң нақты шарттары мен мерзiмдерi, құрылыс жүргiзушiнiң жылжымайтын мүлiктi бұзуға байланысты барлық шығындарды өтеу жөнiндегi мiндеттемелерi көрсетiледi.
25. Жер учаскесiне құқық табыстау туралы облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың жергiлiктi атқарушы органы, аудандық маңызы бар қаланың, кенттiң, ауылдың, ауылдық округтiң әкiмi шешiмiнiң жобасында:
жерге құқық табысталатын заңды немесе жеке тұлғаның атауы;
жер учаскесiнiң нысаналы мақсаты;
жер учаскесiнiң көлемi;
жерге құқықтар түрi, ауыртпалықтар, сервитуттар;
учаске төлемақыға берiлетiн жағдайда жер учаскесiн немесе жер пайдалану құқығын сатып алу бағасы, жер учаскесiн сатып алу-сату шарттарын жасасудың мерзiмi мен шарттары;
учаскелердің өлшемдері көрсетіле отырып, жер учаскелерін мемлекет мұқтажы үшін алып қою, мәжбүрлеп иеліктен шығару жүргізілетін жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда) немесе заңды тұлғаның атауы;
өзге де шарттар болуға тиiс.
26. Жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскелерi сұралған кезде азаматтардың өтiнiштерi (өтiнiмхаттары) арнайы есепке алынады және бөлiп берiлетiн алаңдардың дайын болуына қарай не жеке тұрғын үй құрылысы үшiн пайдаланылатын бос аумақтар бар болған жағдайда қанағаттандырылады. Жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскелерiн тегiн негiзде беру кезiнде азаматта жеке тұрғын үй құрылысы үшiн мемлекет құқық табыстаған жер учаскесiнiң бар немесе жоқ екендiгi ескерiледi. Республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның, облыстық маңызы бар қаланың уәкiлеттi органы азаматта мұндай жер учаскелерiнiң бар немесе жоқ екендiгi туралы мәлiметтi жергiлiктi атқарушы органның жер учаскесiн беру туралы қорытынды әзiрлеуi және тиiстi шешiм қабылдауы үшiн жергiлiктi атқарушы органның жанындағы комиссияға табыс етедi.
Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергiлiктi атқарушы органдары, кенттердiң, ауылдардың, ауылдық округтердiң әкiмдерi бөлiп беруге арналған алаңдардың дайындығы туралы ақпарат пен жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскелерiн алуға кезектiлiк тiзiмiнiң қолжетiмдiлiгiн оларды кемiнде тоқсанына бiр рет мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде арнаулы ақпараттық стендтерде орналастыру арқылы және (немесе) бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау жолымен қамтамасыз етедi.

3.3. Жобаларды әзірлеуге арналған бастапқы рұқсат беру құжаттарының негізгі тізбесі

27. Жобаларды әзірлеуге арналған бастапқы материалдар (деректер) мыналарды қамтиды:
шекарасының шегіндегі аумақты пайдалану және жоспарланған объектіні белгілеу жөніндегі регламенттерді коса алғанда, жерге тиісті құқық беру туралы жергілікті атқарушы органдардың шешімі;
қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) туралы жергілікті атқарушы органның шешімі;
жобалауға және құрылысқа қажетті (жер учаскесінің және коммуникация төселген трассаның шекарасында) құрылыс алаңын инженерлік іздестіру материалдары;
инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға арналған техникалық шарттар;
аумақты инженерлік жағынан дайындау шарттарын, абаттандыру мен көгалдандыруды қоса алғанда, жергілікті (республикалық маңызы бар қаланың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың) сәулет және қала құрылысы органының сәулет-жоспарлау тапсырмасы;
жобалауға (жобалау құжаттамасын әзірлеуге) арналған бекітілген тапсырма.
Көрсетілген бастапқы материалдарды (деректерді) ресімдеу және беру тегін жүргізіледі. Жобалауға арналған тапсырманы жасау, келісу және бекіту, сондай-ақ жобаларды (жобалау алдындағы немесе жобалау-сметалық құжаттаманы) әзірлеу тәртібі және олардың құрамы мемлекеттік құрылыс нормаларымен және ережелерімен белгіленеді.

3.4. Жобалауға арналған тапсырманы жасау және бекіту

28. Aудандардың (қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдарының жерге тиісті құқық беру туралы шешiмi, сондай-ақ орман шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның немесе ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның рұқсаты тапсырысшының белгiленген объектiнi жобалауға тапсырмасын жасау үшiн негiз болып табылады.
Тапсырысшы не оның уәкiлеттi адамы (құрылыс салушы) жобалауға тапсырманы жасайды және тапсырысшы бекiтедi.
Жобалауға тапсырма жобалау алдындағы және (немесе) жобалау (жобалау-смета) құжаттамасын әзiрлеу жөнiндегi тапсырысты орындауға арналған шарттың ажырамас бөлiгi болып табылады.
Жобалауға тапсырма объектiнiң талап етiлетiн параметрлерiн, өзге де бастапқы деректердi қамтуға тиiс.

3.5. Жобалау алдындағы рәсімдер және бастапқы материалдарды (деректерді) беруге арналған өтініштерді қарау мерзімдері

29. Сәулет-жоспарлау тапсырмасы мен инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға арналған техникалық шарттарды сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшесі береді.
30. Егер инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға арналған техникалық шарттарды алу қажет болса, олар сәулет-жоспарлау тапсырмасына міндетті қосымша болып табылады.
31. Тапсырыс беруші сәулет-жоспарлау тапсырмасын және техникалық шарттарды алуға өтінішті сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшесіне береді.
Өтінішке мынадай құжаттар қоса беріледі:
жергілікті атқарушы органның жерге тиісті құқық беру немесе қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) туралы шешімі;
жобалауға арналған бекітілген тапсырма.
32. Осы Қағиданың 18-тармағында көрсетілген объектілерді қоспағанда, объектілерді жобалау үшін сәулет-жоспарлау тапсырмасын және техникалық шарттарды беру жөніндегі өтініштерді қарау мерзімі өтініш берілген сәттен бастап сегіз жұмыс күнінен аспауға тиіс.
Тіреу және қоршау конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды өзгертуге байланысты емес қолданыстағы жер учаскесінің (аумақтың, трассаның) шектерінде жүзеге асырылатын қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) жобасын әзірлеуге арналған сәулет-жоспарлау тапсырмасын беру туралы өтінішті қарау немесе оларды беруден уәжді бас тарту мерзімдері өтініш берілген сәттен бастап үш жұмыс күнінен аспауға тиіс.
33. Сәулет-жоспарлау тапсырмасы мен инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға техникалық шарттарды ресімдеу және беру мерзімдері мынадай объектілер бойынша өтініш берілген сәттен бастап 15 жұмыс күнін құрайды:
электр және жылу энергиясын өндіретін өндірістік кәсіпорындар;
тау-кен өндіру және байыту өндірістік кәсіпорындары;
қара және түсті металлургия, машина жасау өнеркәсібінің өндірістік кәсіпорындары;
елді мекендер мен аумақтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін гидротехникалық және селден қорғау құрылыстары (дамбалар, бөгеттер);
елді мекендердің шекараларынан тыс орналасқан желілік құрылыстар:
қызмет көрсету объектілерімен бірге магистральдық құбыржолдар (мұнай, газ құбырлары және тағы басқалар);
жоғары вольтты электр беру желілері және талшықты-оптикалық байланыс желілері;
қызмет көрсету объектілерімен бірге темір жолдар;
көпірлерді, көпір өткелдерін, тоннельдерді, көп деңгейлі айрықтарды қоса алғанда, республикалық желіге жатқызылған жалпы пайдаланымдағы автомобиль жолдары.

3.6. Сәулет-жоспарлау тапсырмасы.

Жасау және беру тәртібі

34. Қызылорда қалалық, аудандық сәулет және қала құрылысы бөлімдері сәулет-жоспарлау тапсырмасын және техникалық шарттарды алуға арналған өтінішті алғаннан кейін келесі жұмыс күнінен кешіктірмей, инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету жөніндегі қызметтерді жеткізушілерге құжаттармен қоса техникалық шарттарды алуға сұрау жібереді.
35. Инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету жөніндегі қызметтерді жеткізушілер сұрауды алған сәтінен бастап 5 жұмыс күні ішінде Қызылорда қалалық, аудандық сәулет және қала құрылысы бөлімдеріне қосу параметрлері мен орнын көрсете отырып, техникалық шарттарды немесе беруден негізделген бас тартуды жібереді.
Өтініш беруші техникалық шарттарды беруден бас тартуға Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен шағымдана алады.
36. Сәулет-жобалау тапсырмасы және техникалық шарттар жобалау (жобалау-сметалық) құжаттама құрамында бекітілген құрылыстың нормативтік ұзақтығының бүкіл мерзімі ішінде қолданылады.
37. Берілген сәулет-жоспарлау тапсырмасы белгіленген тәртіппен жобаны әзірлеуге рұқсат берілгендігін білдіреді.
38. Егер сейсмикалық қауіптілігі жоғары аймақтағы (аудандағы) қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) үйғарылған болса және сындарлы шешімдерді қайта қарауды талап ететін болса, он да сәулет-жоспарлау тапсырмасында осы жоба бойынша сейсмикаға төзімді құрылыс жөніндегі мамандандырылған ұйымдардың (тиісті лицензиясы бар мамандардың) қорытындысын (техникалық шарттарды) алудың қажеттілігі көрсетіледі.
39. Егер қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) тірек және қоршау конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды өзгертуді қозғайтын, сондай-ақ қосымша жер учаскесін (аумақты, трассаны) бөліп беруді талап ететін болса, онда сәулет-жоспарлау тапсырмасында "Әкімшілік рәсімдер туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау органдарына хабарлау қажеттілігі көрсетіледі.
40. Объект салуға немесе қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңартуға (қайта жоспарлауға, қайта жабдықтауға) жер учаскесін беру (бөліп беру) талап етілмеген жағдайларда, сондай-ақ бұл мақсаттар үшін инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосымша қосу немесе жүктемені арттыру қажет болмаса, онда сәулет-жоспарлау тапсырмасына тиісті жазба жазылады.
41. Ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) салу және қолданыстағыларын қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) жобасына сараптама жүргізу қажеттілігі не қажет болмауы Қазақстан Республикасының заңнамасы мен сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерге сәйкес сәулет-жоспарлау тапсырмасында көрсетіледі.
42. Сәулет-жоспарлау тапсырмасына реңдік шешімдер және ғимараттардың (құрылыстардың) қасбетін әрлеу материалдары пайдалану, сондай-ақ олардың көлемдік-кеңістіктік шешімдері бойынша талаптар белгілеуге жол берілмейді.
43. Қолданыстағы (пайдаланылып отырған) объектілерге енгізілетін өзгерістердің жобасын әзірлеушілер жобалау құжаттамасында қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) жөніндегі жұмыстардың процесінде, сондай-ақ өзгертілген объектіні одан әрі пайдаланған кезде басқа меншік иелерінің мүдделерін қозғайтын жобалық шешімдердің болуы немесе болмауы туралы мәліметтерді көрсетуге тиіс.

4. Құрылыс салуды жүзеге асырған кезде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерінің міндеттері, жауапкершілігі және олардың құқықтарын қорғау

4.1. Құрылыс процесін мемлекеттік реттеу

44. Құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстарға байланысты мемлекеттiк сатып алуға жатпайтын (құрылысқа арналған жобалау, iздену, сараптау, зерттеу жұмыстарын, тапсырыс бойынша құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын өндiрудi қоса алғанда) қатынастардың негiзгi қатысушылары жобаның (бағдарламаның) тапсырысшы-инвесторы не оның уәкiлдiк берген адамы мен мердiгер (бас мердiгер) болып табылады.
45. Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдiктер, азаматтығы жоқ адамдар, отандық және шетелдiк заңды тұлғалар құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстардың тапсырысшылары бола алады.
46. Қазақстан Республикасының аумағында сәулет, қала құрылысы және (немесе) құрылыс қызметiнiң тиiстi түрлерiн жүзеге асыруға лицензиясы бар жеке және заңды тұлғалар (бiрлескен кәсiпорындарды қоса алғанда) құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстарды орындайтын мердiгерлер бола алады.
47. Объект салуды жүзеге асыруға ниетi бар тапсырысшы жер заңдарына сәйкес ayдандардың (қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдарынан жерге тиісті құқық беру туралы шешімді алуға міндетті. Бұл ережеге тапсырысшыға меншік құқығымен тиесілі жеке үй жанындағы, саяжай, бау-бақша учаскелерiне уақытша құрылыстар, шаруашылық-тұрмыстық қора-қопсы және абаттандыру элементтерiн, сондай-ақ тапсырысшы жер пайдалану құқығымен пайдаланатын учаскелерде (аумақтарда) маусымдық жұмыстар мен шалғайдағы мал шаруашылығына арналған тұрғын және тұрмыстық үй-жайлар салу қосылмайды.
48. Сауықтыру, рекреациялық, тарихи-мәдени, туристік және спорттық мақсаттар; аңшылық шаруашылығы мұқтаждары; қосалқы орман пайдалану үшін орман ресурстары өзіне ұзақ мерзімді орман пайдалануға берілген мемлекеттік орман қорының жерлерінде, сондай-ақ туристік және рекреациялық қызметті жүзеге асыру үшін мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтар мен мемлекеттік табиғи резерваттардың ұзақ мерзімді пайдалануға берілген учаскелерінде объектілер салуды жүзеге асыру ниеті бар тапсырыс беруші Қазақстан Республикасының орман заңнамасына және Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы заңнамасына сәйкес жер учаскесін құрылыс салу үшін пайдалануға рұқсат алады.
49. Аудандардың (қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдарының жерге тиісті құқық беру туралы шешімінің шешiм қабылданған күннен бастап құрылыс басталғанға дейiнгi қолданылу мерзiмi жобалаудың және белгiленген тәртiппен жобаны бекiтудің нормативтiк ұзақтығы ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының жер заңнамасына сәйкес белгiленедi және рұқсат құжатында көрсетiледi.

4.2. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнаманы бұзғаны үшiн субъектілердің жауапкершiлiгi

50. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдарда белгіленген нормалар мен талаптарды (шарттарды, ережелерді, шектеулердi) бұзуға жол берген оның субъектiлерiн Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.
Аталған бұзушылықтарға мыналар жатады:
сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы лицензияланатын қызмет түрлерiн лицензиясыз жүзеге асыру;
аумақтардың, қала құрылысы регламенттерiнiң бекiтiлген жұмыс iстеу мақсатынан, қала құрылысын ерекше реттеу аймақтарында белгiленген режимнен ауытқу;
қала құрылысы мақсаттарына арналған жер учаскелерiн таңдау мен берудiң (пайдалануға рұқсат етудiң), сондай-ақ мемлекет мұқтажын қамтамасыз етуге байланысты алып қоюдың заңдарда белгiленген тәртiбiнен ауытқу;
қала құрылысы, сәулет-құрылыс және өзге де жобалау (жобалау-смета) құжаттамасын әзiрлеудiң, келiсудiң, сараптамадан өткiзудiң және бекiтудiң белгiленген тәртiбiнен ауытқу, нақ сол сияқты заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген құжаттамадан ауытқу не бекiткен инстанцияның рұқсатынсыз оған өзгерiстер енгiзу;
"Әкімшілік рәсімдер туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын органдарға хабарлама жасамай-ақ құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу;
"Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында мiндеттiлiгi көзделген жағдайда, құрылысты сәулет-құрылыс бақылауын мен қадағалауын, техникалық және авторлық қадағалауларды қатар жүргiзбей жүзеге асыру;
өз бетiнше құрылыс салу, нақ сол сияқты үйлердiң, жекелеген үй-жайлардың және (немесе) үй бөліктерiнiң сәулеттiк келбетiн өзгерту, қайта жоспарлау (қайта жабдықтау, қайта бейiмдеу);
елдi мекендердi жоспарлау мен салу кезiнде сейсмикалық қауiптiлiгi жоғары аймақтарда белгiленген сызықтар мен құрылыс салу сызықтарынан, сондай-ақ сары сызықтардан ауытқу;
сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы, сондай-ақ объектiнi салу және кейiннен пайдалану процесiнде еңбек қорғау, өрт және жарылыс қауiпсiздiгi, санитариялық және экологиялық қауiпсiздiк, мүгедектер мен халықтың қауқары аз топтары үшiн әлеуметтiк, көлiктiк және рекреациялық инфрақұрылым объектiлерiне қол жеткiзудi қамтамасыз ету жөнiндегi мемлекеттiк нормативтердi сақтамау;
құрылысы аяқталған объектiлердi қабылдау мен пайдалануға берудiң, сондай-ақ пайдалану процесiнде оларды күтiп-ұстаудың заңдарда белгiленген тәртiбiн бұзу;
лауазымды адамдардың елдi мекендердi (елдi мекеннiң бөлiктерiн) жоспарлауға және салуға (реконструкциялауға) байланысты шешiмдердiң әзiрленуi мен қабылдануы, жобаланып отырған объектiлер туралы, сондай-ақ мекендейтiн және тiршiлiк ететiн ортаның жай-күйi мен оған қоғамдық және жеке мүдделердi тiкелей қозғайтын, көзделiп отырған өзгерiстер туралы ақпарат беруден негiзсiз бас тартуы не жалған ақпарат беруi;
мекендеу және тiршiлiк ету ортасының жай-күйiнiң нашарлауына, азаматтар, соның iшiнде мүгедектер мен тұтас алғанда қоғамның құқықтарына және заңды мүдделерiне нұқсан келтiруге, Қазақстан Республикасының заң актілерінде көзделген жауаптылыққа әкеп соғатын мемлекеттік мүдделерге зиян келтiруге себеп болатын өзге де әрекеттер.
51. Жiберiлген жолсыздықты және оның зардаптарын жою, сондай-ақ келтiрiлген залалдың (зиянның) орнын толтыру жөніндегi мiндеттер аталған жолсыздыққа жол берген субъектiге жүктеледi.
52. Сәулет, қала құрылысы және (немесе) құрылыс қызметi субъектiлерiнiң жол берген бұзушылықтары салдарынан салынған объектiнi пайдаланудың кепiлдi мерзiмiн сақтамау фактiлерi Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнiң нормаларына, сондай-ақ "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 69-бабына сәйкес белгiленедi.

4.3. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі субъектілерінің құқықтарын қорғау

53. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру халықтың, аумақтар мен елдi мекендердiң қауiптi (зиянды) табиғи және техногендiк, антропогендiк құбылыстар мен процестердiң әсер етуiнен қауiпсiздiгi жөнінде заңдарда белгiленген талаптарды қамтамасыз ету ережелерiне негiзделуге тиiс.
Осы талаптарды орындау жөніндегi шаралар мемлекеттiк нормативтермен реттелетiн жобалау құжаттамасында көрiнiс табуға тиiс.
54. Мемлекеттiк нормативтер (мемлекеттiк нормативтiк құжаттар) қала құрылысы мен сәулет-құрылыс құжаттамаларына халықты, елдi мекендердi және қонысаралық аумақтарды табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың салдарынан болатын қауiптi (зиянды) әсерлерден қорғау жөніндегi шаралар туралы бөлiмдердi қамту мiндеттiлiгiн көздеуге тиiс.
Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар, сондай-ақ техногендiк сипаттағы болжамды төтенше жағдайлар салдарынан болатын қауiптi (зиянды) әсерлерге ұшырайтын елдi мекендер мен аумақтар халықты және аумақтарды аталған әсерлерден қорғау жөніндегi кешендi жобалық құжаттамалармен қамтамасыз етiлуге тиiс.

4.4. Азаматтардың шағымдарын (шешімдерге шағымдану) қабылдау мен қарауды, дауларды шешу тәртібі

55. Қарау үшiн өзге субъектiлерден, лауазымды тұлғалардан ақпарат алу не жергiлiктi жерге барып тексеру талап етiлмейтiн жеке және (немесе) заңды тұлғаның өтiнiшi күнтiзбелiк он бес күн iшiнде қаралады.
56. Қарау үшiн өзге субъектiлерден, лауазымды тұлғалардан ақпарат алу не жергiлiктi жерге барып тексеру талап етiлетiн жеке және (немесе) заңды тұлғаның өтiнiшi субъектiге, лауазымды тұлғаға келiп түскен күнiнен бастап күнтiзбелiк отыз күн iшiнде қаралады және ол бойынша шешiм қабылданады.
Қосымша зерделеу немесе тексеру жүргiзу қажет болған жағдайларда, қарау мерзiмi күнтiзбелiк отыз күннен аспайтын мерзiмге ұзартылуы мүмкiн, бұл туралы қарау мерзiмi ұзартылған кезден бастап күнтiзбелiк үш күн iшiнде арыз берушiге хабарланады.
57. Өтiнiштi қарау мерзiмiн субъектiнiң басшысы немесе оның орынбасары ұзартады.
58. Егер өтiнiште баяндалған мәселелердi шешу ұзақ мерзiмдi талап етсе, онда өтiнiш түпкiлiктi орындалғанға дейiн қосымша бақылауға қойылады, бұл туралы күнтiзбелiк үш күн iшiнде арыз берушiге хабарланады.
59. Қазақстан Республикасының заңдарында өтiнiштердi қараудың өзге де мерзiмдерi белгiленуi мүмкiн.
60. Өтініш берген жеке не заңды тұлғаның:
өз өтінішін растау үшін қосымша құжаттар мен материалдар беруге не оларды талап ету туралы сұрауға;
өтінішті қарайтын адамға дәлелдерін түсіндіруге;
өзінің өтінішін қарауға байланысты материалдармен танысуға, егер бұл басқа тұлғалардың құқықтарын, бостандықтарын бұзбайтын болса, өтінішті қарауға қатысуға;
қабылданған шешім туралы жазбаша немесе ауызша нысанда дәлелді жауап алуға;
егер залал өтініштерді қараудың белгіленген тәртібін бұзудың салдарынан болса, оны өтеуді талап етуге;
лауазымды тұлғалардың іс-әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) не өтініш бойынша қабылданған шешімге шағым жасауға;
Қазақстан Республикасының Салық кодексінде көзделген жағдайларды қоспағанда, өтінішті қарауды тоқтату туралы өтінішхат беруге құқығы бар.

5. Аумақта құрылыс салуды реттеу тәртібі

5.1. Тұрғын аумақтарда құрылыс салу тәртібі

61. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жүзеге асыру нәтижесiнде аумақтар мен елдi мекендердi дамыту және жайғастыру (құрылыс салу) қала құрылысы регламенттерiнiң мынадай түрлерi:
игерiлетiн аумақтардың ауқымдары;
осы аумақ үшiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң жекелеген түрлерiне тыйым салу, рұқсат беру мен шектеулер;
жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi нәтижесiнде аумаққа түсетiн ауыртпалықтар;
жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi нәтижесiнде аумақты немесе жылжымайтын мүлiк объектiлерiн дамыту мен өзгерту режимдерi;
елдi мекеннiң немесе оның бөлiгiнiң жоспарлы құрылымы мен сәулет келбетiн қалыптастыру;
елдi мекеннiң немесе оның бөлiгiнiң әлеуметтiк, рекреациялық, көлiк және инженерлiк инфрақұрылымдарын қалыптастыру (жетiлдiру) арқылы көрiнiс табуға тиiс.

5.2. Қала маңындағы аумақтарда құрылыс салу тәртібі

62. Қала маңындағы аймақтар жерiнiң құрамына қаламен бiртұтас әлеуметтiк, табиғи және шаруашылық аумақ құрайтын қала шегiнен тыс жер қосылуы мүмкін.
63. Қала маңындағы аймақтарда қала маңындағы ауыл шаруашылығы өндiрiсiн қарқынды дамыту, қала құрылысын ерекше реттеу аймақтарын (қаланы дамытуға, инженерлiк және көлiк инфрақұрылымының қалыпты жұмыс iстеуi үшiн қажеттi ғимараттарды орналастыру мен салуға арналған резервтегi аумақтарды), қорғау әрi санитарлық-гигиеналық қызмет атқаратын және халықтың демалыс орны болып табылатын ормандар, opмaн парктерi және басқа да жасыл екпелер алып жатқан жасыл аймақтарды белгiлей отырып, аумақты аймақтарға бөлу жүзеге асырылады.
64. Аудандық маңызы бар қалалардың қала маңындағы аймақтарының шекарасын облыстың жергілікті атқарушы органының ұсынысы бойынша облыстың жергілікті өкілді органы белгілейді және өзгертеді.
Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың және облыстық маңызы бар қалалардың қала маңындағы аймақтарының шекарасын Қазақстан Республикасының Үкіметі республикалық маңызы бар қалалардың, астананың және облыстардың тиісті жергілікті өкілді және атқарушы органдарының бірлескен ұсынысы бойынша белгілейді және өзгертеді. Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың қала маңындағы аймақтарының шекарасы аумағы қала маңындағы аймағына енгізілген облыстардың тиісті жергілікті өкілді және атқарушы органдарымен де келісіледі.
65. Жердi қала маңы аймағына қосу бұл жерге меншiк құқығы мен оны пайдалану құқығының тоқтатылуына әкеп соқпайды.
66. Қала маңы аймағына енгiзiлген жердi пайдаланудың тәртiбi мен режимiн қала маңы аймағын белгiлеген орган айқындайды.

5.3. Құрылыс салуды реттеу аймақтарының аумақтарында және табиғи кешенде құрылыс объектілерін орналастыру және абаттандыру тәртібі

67. Елдi мекеннiң тұрғын аймағы үй жанында жайғастырылған аумақтары бар көп пәтерлi тұрғын үй-жайлар (үйлер) және үй жанындағы учаскелерi бар жеке тұрғын үйлер салуға арналады.
68. Тұрғын аймақ жеке тұрған және (немесе) тұрғын үйлерге жапсарластыра салынған (оларға жанастыра салынған) медициналық қызмет көрсететiн, әлеуметтiк-тұрмыстық және мәдени-ағарту мақсаттарына арналған объектiлермен, инженерлiк және көлік инфрақұрылымы объектілерiмен қамтамасыз етiлуге тиiс.
69. Тұрғын аймақта қонақ үйлердi, жер бетiндегi және жер астындағы көлікжайларды, автомобиль көлiгiнiң ашық тұрақтарын, сондай-ақ орналастырылуы мен қызметi санитариялық-қорғаныш аймақтарын жасауды талап ететiн, қоршаған ортаға әсер етпейтiн өндірiстiк объектiлердi орналастыруға жол берiледi.
70. Жекелеген жағдайларда тұрғын аймақтарға елдi мекеннiң шекаралары (шектері) шегінде орналасқан бағбандық және саяжай серiктестiктерi де жатқызылуы мүмкiн.
71. Тарих және мәдениет ескерткіштерінің қорғалуын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен қорғау аймақтары, құрылыс салуды реттеу аймақтары және қорғалатын табиғат ландшафты аймақтары белгіленеді.
72. Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау аймақтарының, құрылыс салуды реттеу аймақтары мен қорғалатын табиғат ландшафты аймақтарының шекараларын тиісті жергілікті атқарушы органдардың ұсынуы бойынша облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті өкілді органдары (мәслихаттар) бекітеді және олар тиісті жердің тарих және мәдениет ескерткіштері мен жаңадан анықталған объектілердің орналасуы тіркелетін тарихи-сәулет тірек жоспарына және карта-схемасына енгізіледі.
73. Уәкілетті орган көзделген аймақтардың шегінде Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында көзделген негіздерде және тәртіппен әкімшілік ықпал ету шараларын қолдануы мүмкін.
74. Айрықша тарихи, ғылыми, көркемдік немесе өзге де мәдени қазына болып табылатын тарих және мәдениет ескерткіштерінің ансамбльдері мен кешендері, аумақтар тарихи-мәдени қорықтар деп жариялануы мүмкін, оларды қорғау олар туралы арнаулы Ережелер негізінде жүзеге асырылады.

5.4. Экологиялық талаптар

75. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi оның қоршаған ортаға әсерiн бағалауды ескере отырып Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексiнде белгiленген объектiлердiң жiктелуiне сәйкес жүзеге асырылуға және табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану, экологиялық қауiпсiздiк пен қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету жөнiндегi iс-шараларды көздеуге тиiс.
Аталған iс-шаралар әсер етудiң осы түрi үшiн заңдарда белгiленген нормативтерге және (немесе) мүмкiн болатын шектi деңгейге (жүктемеге) сәйкес қарастырылады және орындалады.
76. Қала құрылысы және сәулет-құрылыс құжаттамасының құрамына қоршаған ортаны қорғау мен табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану жөнiндегi жобалардың бөлiмдерi (бөлiктерi) енгiзiледi.
Табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану, экологиялық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету және қоршаған ортаны қорғау жөніндегi жобалау құжаттамасының белгiленген тәртiппен бекiтiлген талаптарын (шарттарды, шектеулердi) орындау жобаларды iске асыруды жүзеге асыратын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң барлық субъектiлерi үшiн мiндеттi.
Экологиялық апат аймақтары деп жарияланған өнеркәсiптiк орталықтар немесе жекелеген өндірістiк кешендер бар аумақтар халықты және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі кешенді жобалық құжаттамалармен қамтамасыз етiлуге тиiс.
77. Қалалар және басқа да елдi мекендердi жоспарлау және салу кезiнде оларды санитарлық тазарту, өндiрiс пен тұтыну қалдықтарымен қауiпсiз жұмыс iстеу көзделуге және жүзеге асырылуға, шектеулi табиғат пайдалану режимi қолданылатын орманды-саябақты, жасыл және қорғау аймақтары құрылуға тиiс.
78. Ғимараттар, құрылыстар, үй-жайлар, автомобиль жолдары және өзге де өнеркәсiптiк объектiлер қолайлы қоршаған ортаны қамтамасыз ететiн техникалық регламенттердiң, санитарлық-эпидемиологиялық ережелердiң, нормалардың, қала құрылысының талаптары және өзге де талаптар ескерiле отырып орналастырылуға тиiс.
79. Кәсiпорындарды, ғимараттар мен құрылыстарды, өнеркәсiп және ауыл шаруашылығы объектiлерiн, сумен жабдықтау жүйелерiн, кәрiздердi, гидротехникалық құрылыстарды, көлiк және байланыс объектiлерiн, технологиялық процестердi, бұйымдар мен жабдықтарды, басқа да объектiлердi жобалау кезiнде:
қоршаған орта сапа нормативтерiнiң сақталуы;
қауiптi қалдықтардың залалсыздандырылуы және кәдеге жаратылуы;
қалдығы аз және қалдықсыз технологиялардың пайдаланылуы;
қоршаған ортаны ластаудың алдын алудың тиiмдi шараларының қолданылуы;
табиғи ресурстарды молайту және ұтымды пайдалану көзделуi тиiс.
80. Мемлекеттiк экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық сараптаманың оң қорытындысы жоқ жобаларды қаржыландыруға және iске асыруға тыйым салынады.
81. Кәсiпорындарды, құрылыстарды және өзге де объектiлердi салу және реконструкциялау мемлекеттiк экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық сараптамалардың оң қорытындылары болғанда және қоршаған орта сапасының нормативтерiне сәйкес жүзеге асырылады. Бекiтiлген жобаны немесе жұмыс құнын қоршаған ортаны қорғауға залал келтiре отырып, өзгертуге жол берiлмейдi.
82. Құрылыс жұмыстарын орындау кезiнде жердi қалпына келтiру, табиғи ресурстарды молайту мен ұтымды пайдалану, аумақтарды абаттандыру және қоршаған ортаны сауықтыру жөнiндегi шаралар қолданылуға тиiс.
Жоба бекiтiлгенге дейiн және нақты жер учаскесi бөлiнгенге дейiн объектiлердi салуға, реконструкциялауға тыйым салынады.
83. Табиғат пайдаланушылар жердi пайдалану кезiнде:
санитарлық-эпидемиологиялық және экологиялық талаптарға сәйкес келетiн өндiрiс технологияларын қолдануы, халықтың денсаулығы мен қоршаған ортаға зиян келтiруге жол бермеуi, қолжетiмдi озық технологияларды енгiзуi;
топырақтың ластануына, қоқыстануына, тозуына және құнарлылығының төмендеуiне, сондай-ақ құнарлы қабаттың мүлдем жоғалуын болғызбау үшiн оны алу қажет болған жағдайларды қоспағанда, басқа тұлғаларға сату немесе беру мақсатында топырақтың құнарлы қабатын алуға жол бермеуi;
қалдықтарды жинақтау мен жоюды олардың құзыретi шегiнде қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органмен, сондай-ақ арнайы уәкiлеттi мемлекеттiк органдармен келiсiм бойынша жергiлiктi атқарушы органдардың шешiмiмен айқындалатын жерде жүргiзу талаптарын сақтауы тиiс.
84. Жердi қорғау мақсатында жер учаскелерiнiң меншiк иелерi, жер пайдаланушылар:
жердi су және жел эрозиясынан, селдерден, су басудан, батпақтанудан, қайта тұзданудан, құрғап кетуден, тығыздалудан, радиоактивтi және химиялық заттармен ластанудан, өндiрiс және тұтыну қалдықтарымен қоқыстанудан, ластанудан, оның iшiнде биогендiк ластанудан, сондай-ақ басқа да терiс әсерлерден сақтау;
ауыл шаруашылығы алқаптарын және басқа да жердi бактериялық-паразиттiк және карантиндiк зиянкестермен және өсiмдiктер ауруларымен зақымданудан, арамшөптер, бұталар және шiлiктер басып кетуден, жердiң жай-күйiнiң өзге де нашарлану түрлерiнен қорғау;
ластанудың, оның iшiнде биогендiк ластанудың және жердiң қоқыстануының салдарларын жою;
мелиорацияның қол жеткiзiлген деңгейiн сақтау;
бүлiнген жердiң құнарлылығын қалпына келтiру, топырақ құнарлылығын қалпына келтiру, жердi айналымға уақтылы енгiзу;
топырақтың құнарлы қабатын кейiннен жердiң құнарлылығын қалпына келтiрудi жүргiзу кезiнде пайдалану үшiн алу мен сақтау жөнiндегi iс-шараларды жүргiзуге мiндеттi.
85. Кәсiпорындар, құрылыстар мен басқа да объектiлер салу мен реконструкциялау жобаларын экологиялық сараптамадан өткiзу кезiнде олардың жануарлар дүниесiнiң жай-күйiне, тiршiлiк ету ортасына, жануарлардың өрiс аудару жолдарына және көбею жағдайларына әсерi мiндеттi түрде ескерiледi.
86. Темiр жолдарды, автомобиль жолдарын, магистральдық құбырларды, электр беру және байланыс желiлерiн, сондай-ақ каналдарды, бөгеттердi және өзге гидротехникалық құрылыстарды жобалау мен салу кезiнде жануарлардың өрiс аудару жолдарының сақталуын қамтамасыз ететiн iс-шаралар әзiрленуге және жүзеге асырылуға тиiс.
87. Кәсiпорындарды, құрылыстарды және өзге де объектiлердi пайдалануға беру жобада көзделген барлық экологиялық талаптар толық көлемде орындалған жағдайда қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның қатысуымен құрылатын қабылдау комиссиясының актiсi бойынша жүргiзiледi.
88. Аумақтың және (немесе) объектiнiң жол берiлетiн концентрациялар шегiнен тыс зиянды химиялық, биологиялық заттармен, жол берiлетiн шектi деңгейден тыс радиоактивтi заттармен ластану салдарынан аумақта бұрын туындаған не күтiлiп отырған (болжанып отырған), адам өмiрi мен денсаулығына төнетiн қауiп болған жағдайда, қала құрылысы құжаттамасында жобаның мұндай көздердi құрту (жою) жөніндегi шараларды, ластанған аумақтарды (объектiлердi) оңалтудың кешендi шараларын жүргiзе отырып, оларды тоқтатып қоюды, сондай-ақ азаматтардың (халықтың) қолайсыз аймақта уақытша болуын қоса алғанда, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң аумақты және объектiнi (объектiлердi) пайдаланудың ерекше режимiн енгiзу мүмкiндiгiн көздейтiн жобаның арнаулы бөлiмдерi (бөлiктерi) болуға тиiс.

6. Жобалау

6.1. Жаңа құрылыс объектілерін жобалау және қолданыстағы объектілерді өзгерту

89. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы жобалау қызметін және құрылыс-монтаж жұмыстарын жүзеге асыру үшін жеке және заңды тұлғалар мынадай санаттарға бөлінеді:
I санат - осы тармақта аталған, қолда бар лицензиясы шеңберінде барлық жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде қызметті жүзеге асырады;
II санат - осы тармақта аталған, екінші және үшінші жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде қызметті, сондай-ақ қосалқы мердігерлік шарттары бойынша қолда бар лицензиясы шеңберінде бірінші жауапкершілік деңгейіндегі объектілерде жұмыстарды жүзеге асырады;
III санат - осы тармақта аталған, техникалық қиын емес екінші және үшінші жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде қызметті, сондай-ақ қосалқы мердігерлік шарттары бойынша қолда бар лицензиясы шеңберінде бірінші және екінші жауапкершілік деңгейлеріндегі объектілерде жұмыстарды жүзеге асырады.
90. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi объектiлерiн жобалау адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн құрылыстардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге тиiс.
91. Ғимараттарды жобалау кезiнде өмiрлiк циклдiң барлық сатыларындағы, оның iшiнде қалыпты пайдалану, төтенше жағдайлар, құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу кезiнде көзделетiн бұзушылықтар және рұқсат етiлмейтiн құрылыс кезiндегi адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға төнетiн барлық ықтимал тәуекелдер сәйкестендiрiлуге және ескерiлуге тиiс.
92. Құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу кезiнде құрылыс салушы жобалық құжаттамада белгiленген қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi шаралардың бүкiл кешенiн орындауға және ғимарат құрылысын жүргiзудiң түрлi сатыларында олардың орындалуына бақылау мен қадағалау жасау мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге мiндеттi.
93. Салынып жатқан ғимараттар өзге объектiлерден белгiленген нормаларға сәйкес қажеттi арақашықтықта аулақ орналастырылуға тиiс.
94. Тапсырыс берушiлер құрылысты салуға, реконструкциялауға және жөндеуге құрылыс мердiгерлiгiнiң шартын жасасу кезiнде онда техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн техникалық регламенттердiң және басқа да нормативтiк-техникалық құжаттардың талаптарын көрсетуге тиiс.
95. Қауiптiлiгi жоғары аймақтар болып табылатын құрылыс объектiлерiнде тапсырыс берушi және мердiгер құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге және адам өмiрi мен денсаулығына, қоршаған ортаға зиян келтiру мүмкiндiгiн болғызбауға мiндеттi.
96. Ғимараттарды жобалау және салу кезiнде мынадай құбылыстарға:
ғимараттың тұтастай немесе оның бiр бөлiгiнiң опырылып құлауына;
жол берiлмейтiн шамада бүлiнуiне;
көтергiш элементтердiң айтарлықтай бүлiнуi салдарынан құрылыстың басқа бөлiктерiнiң немесе оларда орнатылған қондырғылар мен жабдықтардың бұзылуына;
бастапқы себептермен салыстыруға болмайтын, кездейсоқ жағдайлардан туындаған залалға әкеп соқтыратын жүктемелердi есепке алу қажет.
97. Өрт болған жағдайда ғимараттар:
белгiлi бiр мерзiм iшiнде көтергiш элементтердiң берiктiгi қамтамасыз етiлетiндей;
ғимарат iшiнде өрт пен түтiннiң пайда болуын және таралуын шектейтiндей;
авариялық шығу жолдары арқылы адамдарды дереу эвакуациялауды қамтамасыз ететiндей;
құтқарушы топтар жану ошақтарына қауiпсiз кiре алатындай етiп жобалануға және салынуға тиiс.
98. Ғимараттар адам денсаулығы мен гигиенасы үшiн, атап айтқанда:
уытты газдардың және өзге де зиянды химиялық заттардың бөлiнуi;
ауада қауiптi бөлшектердiң немесе газдардың болуы;
қауiптi радиацияның сәуле шығаруы;
судың немесе топырақтың ластануы немесе залалдануы;
судың, түтiннiң немесе қатты немесе сұйық қалдықтардың бөлiнуi арқылы бұзылуы;
ғимарат бөлiктерiнде немесе ғимараттың iшкi беттерiнде ылғалдың болуы салдарынан қауiп төндiрмейтiндей болып жобалануға және салынуға тиiс.
99. Ғимараттар оларды пайдалану тайып кету, құлау, соққы алу, күю, электр тогымен зақымдану, жарылыс салдарынан жарақаттану сияқты жазатайым оқиғалардың жол беруге болмайтын тәуекелiн тудырмайтын болып жобалануға және салынуға тиiс.
100. Ғимаратты шудан оқшаулау адам өмiрi мен денсаулығы үшiн жол беруге болмайтын тәуекелдi болғызбауды есепке ала отырып жобалануға және салынуға тиiс.
101. Ғимарат, сондай-ақ оның жылыту, салқындату және желдету қондырғылары ғимаратты пайдалануға қажеттi энергияны тұтыну жергiлiктi климаттық жағдайларды есепке алғанда қалыпты болатындай, бiрақ адам денсаулығына зиян келтiрiлмейтiндей етiп жобалануға және салынуға тиiс.
102. Қолданыстағы (пайдаланылып отырған) объектілерге енгізілетін өзгерістердің жобасын әзірлеушілер жобалау құжаттамасында қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) жөніндегі жұмыстардың процесінде, сондай-ақ өзгертілген объектіні одан әрі пайдаланған кезде басқа меншік иелерінің мүдделерін қозғайтын жобалық шешімдердің болуы немесе болмауы туралы мәліметтерді көрсетуге тиіс.
103. Қайта игерілетін және қайта жаңғыртылатын аумақты жоспарлаған, онда құрылыс салған және абаттандырған кезде халықтың іс-қимылы шектеулі топтарының тұрғын, қоғамдық, өндірістік ғимараттар (үй-жайлар) мен оған іргелес жатқан аумақтағы құрылыстарға және өтпе жолдарға кіруін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды көздеу қажет.
104. Жобалауға берiлген тапсырмаға, сәулет-жоспарлау тапсырмасына және өзге де бастапқы материалдарға сәйкес әзiрленген жобалау (жобалау-смета) құжаттамасы мемлекеттiк нормативтiк құжаттамаларда белгіленген талаптарға сәйкес келiсiледi және бекiтiледi.
Құжаттамаға сараптама "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 64-бабында белгіленген талаптарға сәйкес жүргiзiледi.
105. Аса маңызды қала құрылысы тораптары (объектілері) сәулет-жоспарлық және көлемдік-кеңістік шешімдерді нақтылау мақсатында облыстың, ауданның немесе қаланың жергілікті атқарушы органдарының Сәулет-қала құрылысы кеңесінде (қажеттілігі қарай өкілді органдарда) қаралады.
Облыстық сәулет-қала құрылысы кеңесіне ұсынылатын материалдардың құрамы және оларды ұсыну тәртібі Қызылорда облысы әкімдігінің 2013 жылғы 11 маусымдағы № 161 қаулысымен бекітілген Сәулет-қала құрылысы кеңесі туралы ережеде айқындалған.

6.2. Жеке құрылыс салуды жобалау

106. Жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскелерi елді мекендердің шекарасы шегінде олардың бас жоспарларына, жоспарлау мен құрылыс салу жобаларына және аумақтың жер-шаруашылық орналастыру жобаларына сәйкес жеке тұрғын үй құрылысы үшін бөлінген алаңдардан, ал тұрғындарының саны бес мың адамға дейiнгi елдi мекендерде – аталған елді мекенді дамыту және оған құрылыс салу схемасына (бас жоспардың жеңілдетілген нұсқасы) сәйкес беріледі.
107. Сауда-саттықта сату үшін ұсынылған жер учаскелерінің тізбесіне енгізілгендерін қоспағанда, жеке тұрғын үй құрылысына арналған жер учаскелері Қазақстан Республикасының азаматтарына 0,10 гектар мөлшерінде жеке меншікке тегін беріледі.
108. Жеке тұрғын үй құрылысы аумағын жоспарлау және құрылыс салу "Жеке тұрғын үй құрылысы аудандарын жоспарлау және құрылыс салу" 3.01-02-2001 Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес жүргізілуі тиіс.
109. Жеке тұрғын үй құрылысы жүргізілетін аудандар елді мекеннің жалпы функционалдық-жоспарлау құрылымының құрамды бөлігі болып табылады.
110. Жеке тұрғын үй салу аудандарын жоспарлауды ұйымдастыру кезінде елді мекеннің жалпы және көлемдік жоспарлау құрылымын, табиғи-климаттық, әлеуметтік-демографиялық ерекшелігі мен тұрғындардың ұлттық-тұрмыстық дәстүрі есепке алынуы қажет.
111. Елді мекендердегі жеке тұрғын үй құрылысын:
қаланың және басқа да елді мекеннің шекарасы шегіндегі бос аумақтарда;
қайта жаңғыртылатын аумақтарда, оның ішінде қолда бар тұрғын құрылыстарды тығыздау арқылы;
тарихи-мәдени мұраларды қорғау және пайдалану жөніндегі мемлекеттік органдардың келісімі бойынша қорықтарды, ұлттық және табиғи бақтарды, сондай-ақ санитарлық-қорғаныш аймақтары мен санитарлық қорғау аймақтарын қоспағанда, табиғат ландшафтының қорғау аймағы мен құрылысты реттеу аймағы шегінде;
қала маңындағы аймақтарда;
табиғат қорғау талаптарын ескере отырып, резервтік аумақтарда орналастыруға болады.
112. Үй жанындағы учаскеде тұрғын және шаруашылық аймақтарды функционалдық тұрғыдан бөліп көрсету қажет. Шаруашылық аймақ тәртіп бойынша учаскенің түкпірінде орналасады және ол шаруашылық-тұрмыстық үй-жайлармен, шағын формалармен және жасыл екпелермен оқшауланады.
Үй жанындағы учаскелердің көшелерге жапсарлас шекаралары "қызыл сызықтар" бойынша белгіленуі тиіс. Учаскеде тұрғын үйді тұрғын көшелердің қызыл сызықтарынан кемінде 3 метр, ал магистралды көшелердің қызыл сызықтарынан кемінде 6 метр кейін шегіндіріп орналастыру қажет. Шаруашылық-тұрмыстық үй-жайларды жер учаскесінің қасбеттік бөлігінде орналастыруға жол берілмейді.
Тұрғын үй мен шаруашылық үй жайларды орналастыру кезінде аталған құрылыстарды көршілес жер учаскесіндегі құрылыстармен блоктау жағдайларын қоспағанда, көршілес жер учаскесінің шекарасынан кемінде 1,5 метр шегіну қажет.
Кәріз жүйесі жүргізілмеген жеке тұрғын үй құрылысы аймақтарында тұрғын үйдің терезесінен ауладағы әжетханаға, кәріз жүйесінің тазарту имараттарына, сондай-ақ компост үшін арналған алаңдарға дейін кемінде 20 метр, құс пен малдарға арналған қораларға дейін кемінде - 15 метр, ал бөлек тұрған шаруашылық құрылыстарға дейін кемінде 12 метр санитарлық алшақтық сақталуы тиіс.
113. Жеке тұрғын үй құрылысын салу ережелерiне сәйкес республикалық маңызы бар қаланың, астананың, аудандардың (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органдары:
бекiтiлген қала құрылысы құжаттамасына сәйкес анықталған аумақтарда жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскелерiн белгiленген тәртiппен берудi;
жеке тұрғын үйлер салынатын аумақта әлеуметтiк, инженерлiк және көлiктiк инфрақұрылым объектiлерiн салып, пайдалануды;
құрылыс салудың ережелерiнде белгiленген мерзiмде жер учаскелерiн бөлу, жобаларды келiсу, техникалық шарттарды беру жөнiндегi материалдар дайындауды, құрылыс үшiн несие бөлудi, құрылыс материалдарын, бұйымдарын, конструкцияларын және үйдi жайғастыру заттарын сатуды, құрылыс кезiнде қызмет көрсетудi жүзеге асыратын аудандық (қалалық) қызметтердiң жұмысына, сондай-ақ жеке құрылыс салушылардың мүдделерiн қорғайтын және "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы мен Қазақстан Республикасының басқа да қалыпты құжаттарында көзделген қалыптардың сақталуына бақылау жасауды;
жеке тұрғын үйлердi, басқа да құрылыстарды салып, пайдалану және жер учаскелерiн пайдалану ережелерi туралы азаматтарға хабарлауды ұйымдастырып, қамтамасыз етедi.
114. Жеке тұрғын үй құрылысы аумағында қызмет көрсетуге арналған әлеуметтiк, көлiктiк және инженерлiк инфрақұрылым объектiлерiн салу мен пайдалануды қаржыландыру, сондай-ақ инженерлiк жағынан қамтамасыз ету көздерiн дамытуға жұмсалатын шығындар бюджет қаражаты, кәсiпорындардың, ұйымдардың қаражаттары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған басқа да қаржы көздерi есебiнен жүзеге асырылады. Жеке құрылыс салушылардың қаражатын тарту тек ерiктi негiзде ғана жүзеге асырылады.
Шығын мөлшерi халыққа мәдени-тұрмыстық қызмет көрсету объектiлерiн салуды ескере отырып, сол жер үшiн ең төменгi қалыптан кем болмайтын, жеке және өзге де құрылыс салушылардың санына тепе-тең мөлшерде белгiленедi.

6.3. Елді мекендердің аумағында инженерлік желілер мен құрылыстарды жобалау және салу

115. Объектілердің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін таратушы және алаңішілік инженерлік желілерді, сондай-ақ ғимараттар мен құрылыстардың ішіндегі желілерді жобалау, олардың ұзындығына қарамастан, сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелері берген сәулет-жоспарлау тапсырмасы және елді мекендердің инженерлік қызметтерінің техникалық шарттарына сәйкес құрылыс салушылардың (тапсырыс берушілердің) тапсырысы бойынша жүзеге асырылады.
Бұл ретте электрмен, газбен жабдықтау, суық және ыстық сумен жабдықтау инженерлік коммуникацияларын әрбір пәтерге енгізуді қаланың инженерлік қызметтерінің тиектік арматураға және есеп құралдарына кедергісіз қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін тұрғын үйдің ортақ пайдаланыстағы жерлерінде қарастыру қажет.
116. Инженерлік желілер мен құрылыстарды жобалауды аталған жұмыстарды орындауға тиісті мемлекеттік лицензиялары бар жобалау ұйымдары немесе жеке тұлғалар жүзеге асырады.
117. Инженерлік желілердің жобалары жобаны әзірлеу кезінде сәйкес болатын, 1:500 ауқымындағы топогеодезиялық негізде орындалуы тиіс. Инженерлік желілер мен құрылыстардың әзірленген жобалары сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерімен, тиісті коммуналдық және елді мекеннің инженерлік қамтамасыздандырылуын жүзеге асыратын басқа да қызметтермен міндетті түрде келісілуі тиіс және белгіленген тәртіпте мемлекеттік сараптамадан өтеді.
118. Инженерлік желілер мен құрылыстарды орналастыру бойынша құрылыс-монтаж жұмыстары белгіленген тәртіппен және осы қағидаларға сәйкес жүргізіледі.
119. Инженерлік желілер мен құрылыстарды орналастыру аяқталысымен, оларды топырақпен көмгенге дейін құрылыс салушы (тапсырыс беруші) немесе құрылыс ұйымы, кейіннен сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерінде тіркей отырып, инженерлік желілердің жаңадан салынған учаскесінің М 1:500 атқарушы геодезиялық түсірілімін қамтамасыз етеді.
120. Инженерлік желілерді пайдалануға қабылдауды олардың құрылысы немесе қайта құрылуы аяқталысымен белгіленген тәртіпте қабылдау комиссиясы жүзеге асырады.
121. Қайта соғылған инженерлік желілер мен құрылыстар сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерінде тіркеледі және қалалық мемлекеттік қала құрылысы кадастрының ақпараттық жүйесіне енгізіледі.
122. Инженерлік желілердің құрылысын жүргізуге ниеті бар жеке және заңды тұлғалар, инженерлік желілерді кейін пайдаланушы ұйымның теңгеріміне өткізу шартымен оларды жобалауға және құрылысын салуға тапсырыс бере алады.

6.4. Қолданыстағы тұрғын және тұрғын емес үй-жайларды өзгерту (қайта жаңарту, қайта жоспарлау, қайта жабдықтау)

123. Тұрғын үйдегi тұрғын үй-жайлар мен тұрғын емес үй-жайларды қайта жабдықтау мен қайта жоспарлауды үй-жай иесiнің келiсiмiмен және жобаның құрылыс нормалары мен ережелерiне сәйкес келуiне жауап беретiн жеке немесе заңды тұлға орындаған жоба болған жағдайда жүзеге асыруға болады. Тұрғын емес үй-жайлар тұрғын үй-жайлардан оқшау болуға тиіс және ортақ кіру (шығу) есігі болмауға тиіс. Жобаның мiндеттi талаптарға сәйкестiгiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган растайды.
Үй-жайларды қайта жабдықтау және қайта жоспарлау жөнiнде нақты атқарылатын жұмыстардың жобаға сәйкестiгi үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен меншiк иесi мен жұмысты атқарушы жауап бередi.
Үй-жайларды (пәтерлерді) өзгерткен (қайта жабдықтаған, қайта жоспарлаған) кезде тұрғын үй-жайлар (пәтерлер) меншік иелерінің жалпы санының кемінде үштен екісінің міндетті жазбаша келісімі, мынадай:
өзгерістер тіреуіш конструкцияларды қозғаған;
өзгерістер ортақ мүлікті қозғаған жағдайларда, талап етіледі.
Жоғарыда аталған өзгерістер өзгертілетін үй-жайлармен (үй бөліктерімен) жапсарлас басқа да үй-жайлар (үй бөліктері) меншік иелерінің ғана мүдделерін қозғаған жағдайда, тек аталған адамдардың ғана жазбаша келісімін алу талап етіледі.
124. Ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) салуды жүзеге асыруды не қолданыстағыларын қайта жаңартуды (қайта жоспарлауды, қайта жабдықтауды) ұйғарған мүдделі жеке немесе заңды тұлғаның (өтініш берушінің) жазбаша өтініші бойынша сәулет және қала құрылысы саласында функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органының құрылымдық бөлімшелері:
өтініш берушіге жерге тиісті құқық беру туралы;
қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) туралы тиісті шешім қабылдайды.
125. Ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) салуды жүзеге асыруды не қолданыстағыларын қайта жаңартуды (қайта жоспарлауды, қайта жабдықтауды) ұйғарған адамның (өтініш берушінің) жазбаша өтінішінде, тиісінше:
жеке тұлғалар үшін - өтініш берушінің тегі, аты, әкесінің аты, мекенжайы және телефоны, жеке сәйкестендіру нөмірі (ЖСН);
заңды тұлғалар үшін - ұйымның атауы, оның мемлекеттік тіркеу нөмірі, басшының тегі, аты, әкесінің аты, почтаның мекенжайы мен телефоны, бизнес сәйкестендіру нөмірі (БСН);
құрылысы ұйғарылып отырған объектінің мақсаты және негізгі параметрлері (есептелген қуаты, жалпы алаңы, қабаттылығы, сыйымдылығы, өткізу қабілеті және тағы сол сияқтылар);
құрылыс учаскесін орналастыру болжанған (қалап алынған) орын негіздемесі;
қайта жаңартуға (қайта жоспарлауға, қайта жабдықтауға) жататын қолданыстағы ғимараттардың, үй-жайлардың (жекелеген бөліктерінің) мекенжайы (орналасқан жері) көрсетіледі.
Қолданыстағы ғимараттардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) туралы шешім алу үшін өтінішке:
өтінішті қарайтын мемлекеттік органның құжаттардың түпнұсқалылығын белгілеуі үшін түпнұсқаларды бере отырып, өтініш берушінің өзгертілетін объектіге меншік құқығын куәландыратын құжаттардың көшірмелері не объектінің меншік иесінің (тең меншік иелерінің) белгіленген өзгеріс пен оның параметрлеріне нотариалды куәландырылған жазбаша келісімі;
егер үй-жайларды (тұрғын үйдің бөліктерін) жоспарланған қайта жаңарту (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) немесе үй-жайлардың шекарасын ауыстыру өзгертілетін үй-жайлармен (үйдің бөліктерімен) көршілес басқа үй-жайлар (үйдің бөліктері) меншік иелерінің мүдделерін қозғайтын болса, олардың нотариалды куәландырылған жазбаша келісімі қоса беріледі.

7. Құрылыс

7.1. Құрылысты жүзеге асырудың жалпы тәртібі

126. Инженерлік желілер мен құрылымдардың құрылысы мен жөндеу жұмыстарын жүргізуге қойылатын талаптар осы Қағидамен және елді мекен аумағындағы абаттандыру, санитарлық жағдайда ұстау, тазалау жұмыстарын ұйымдастыру және тазалықты қамтамасыз ету ережелерімен, құрылыс нормалары мен ережелерімен анықталады.
Құрылыстың тиісті кезеңдерінде Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" заңының 68-бабымен бекітілген рәсімдер орындалып, талаптары сақталуы тиіс.
127. Құрылысы аяқталған объектілер, өнімдерді, жабдықтарды және құрылыс мерзімінің барлық кезеңінде орындалатын жұмыстарды қоса алғанда, нормативтік құжаттардың, қала құрылысы мен жобалау құжаттарының талаптарына сай болуы және құрылыс өнімдерін пайдаланушылардың заңмен қорғалатын қауіпсіздігін, денсаулығын және өзге де мүдделерін, сондай-ақ олардың қоршаған ортаны қорғау бойынша талаптарына сәйкестігін қамтамасыз етуі тиіс.
128. Объектінің құрылысы құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес бекітіліп және әзірленген және міндетті түрде сараптамадан өткен жобалау құжаттамасы бойынша жүзеге асырылады. Белгілі бір объектінің құрылысына арналған құрылыс алаңына құрылыс салушыға тиесілі емес жер учаскелерінің аумақтары енгізілуі тиіс болған жағдайда, жобалау құжаттамасының сараптамадан өткенге дейін және бекітілгенге дейін оларды уақытша пайдалануға (сервитуттар) осы аумақтардың иеленушінің келісімін алуы тиіс, ал бекітілетін жобалау құжаттамасының құрамына осы аумақтарды көрсетіп, қосымша құрылыс бас жоспары енгізілуі тиіс. Жобалау құжаттамасынсыз немесе нобай (нобайлық жобалар) бойынша тізбелері сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласында тиісті нормативтік құқықтық аткілерімен белгіленген техникалық күрделі емес объектілердің құрылысы жүзеге асырылады.
129. Объектінің немесе инженерлік коммуникациялардың құрылысына байланысты бұзылған қатты төсемді, гүлзарларды, көгалдарды және елді мекенді абаттандырудағы басқа да бұзылған нәрселерді қалпына келтіру тапсырыс беруші қаражаттарының есебінен мердігердің күшімен осы тараптардың келісімі бойынша іле-шала орындалады.
130. Пайдалануға жарамсыз (қираған) жеке тұрғын үйді қалпына келтіру, не жаңа үйді салу немесе бөлінген үй маңындағы жер учаскесінің шегінде құрылыстың орнын ауыстыру тек жоба бойынша және сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерінің келісімі бойынша жүргізіледі.
131. Объектінің құрылысы аяқталғаннан кейін, тапсырыс берушілер объектіні заңнамамен белгіленген тәртіпке пайдалануға қабылданғанға дейін, сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелеріне объектінің электронды және қағаз түріндегі орындаушылық топографиялық түсірілімін ұсынады.
132. Азаматтарының қалыпты демалысы мен тыныштығын қамтамасыз ету мақсатында, инженерлік желілердегі, жүйелердегі және коммуникациялардағы аварияларды жою жөніндегі қалпына келтіру жұмыстарын қоспағанда, түнгі уақыт (23.00-ден 6.00-ге дейін) шу шығаратын құрылыс және жөндеу жұмыстарын жүргізуге шектеу қойылады.

7.2. Уақытша, сауда, қызмет көрсету және жарнама объектілерін орналастыру және салу тәртібі

133. Елді мекендерде сыртқы (көрнекі) жарнаманы орналастыру Қазақстан Республикасының аумағындағы елді мекендерде үй-жайлардың шегінен тыс ашық кеңістіктегі жарнаманы тұрақты орналастыру объектілерінде Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған плакаттар, стенділер, жарық беруші табло, билбордтар, транспаранттар, афишалар және сыртқы (көрнекі) жарнаманың басқа да объектілері түрінде жүзеге асырылады.
134. Сауда, қоғамдық тамақтандыру, тұрмыстық қызметтер көрсету саласының кәсіпорындары орналастыратын мынадай жарнама объектілері:
маңдайша;
жайма сөрелер мен терезелерді безендіру;
жұмыс режимі туралы ақпарат;
үй-жайлардың ішкі безендірілуі сыртқы (көрнекі) жарнама объектілеріне жатпайды.
135. Тарих пен мәдениет ескерткіштері, ғибадат ету объектілері аумағында, сондай-ақ ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда сыртқы (көрнекі) жарнаманы орналастыруға тыйым салынады.
136. Сыртқы (көрнекі) жарнама жолдардың көліктік-пайдалану сапасын төмендетпеуге, көлік құралдарының қозғалыс қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау талаптарын бұзбауға, жол белгілеріне және сілтемелеріне ұқсас болмауға, олардың көрінуін немесе қабылдау тиімділігін нашарлатпауға, жол пайдаланушылардың көздерін қарықтырмауға тиіс.
137. Елді мекенде сыртқы (көрнекі) жарнама объектісін орналастыруға ниеті бар тұлға жергілікті атқарушы органға белгіленген нысан бойынша жазбаша өтініш жібереді.
Өтініште:
жеке тұлғалар үшін - өтініш берушінің тегі, аты, әкесінің аты, пошталық мекенжайы (телефон, факс бар болған жағдайда), жеке сәйкестендіру нөмірі (ЖСН);
заңды тұлғалар үшін - ұйымның атауы, оның мемлекеттік тіркеу нөмірі, басшының тегі, аты, әкесінің аты, пошталық мекенжайы (телефон, факс бар болған жағдайда), бизнес сәйкестендіру нөмірі (БСН);
сыртқы (көрнекі) жарнама объектісінің негізгі параметрлері мен мақсаты;
таңдалған орынның негіздемесімен бірге сыртқы (көрнекі) жарнама объектісінің болжамды орналасу орны көрсетіледі.
138. Рұқсат алуға арналған өтінішке:
жер учаскесіне немесе сыртқы (көрнекі) жарнама объектісін орналастыруға арналған объектіге құқық белгілейтін құжаттың нотариалдық куәландырылған көшірмесі не өтініш беруші сыртқы (көрнекі) жарнаманы орналастыру ұсынылатын объектінің меншік иесімен (меншік иелерімен), кондоминиум объектісін басқару органымен немесе өзге де заттық құқықтарға ие тұлғалармен жасалған сыртқы (көрнекі) жарнама объектісін орналастыру туралы шарттар;
сыртқы (көрнекі) жарнама объектісінің, сыртқы (көрнекі) жарнаманы орналастыру ұсынылған объектінің күндізгі және түнгі бейнесін қамтитын нобай, сыртқы (көрнекі) жарнама объектісінің жұмыс істеуін инженерлік қамтамасыз ету жөніндегі шешім;
елді мекенде сыртқы (көрнекі) жарнама объектісін орналастыруға ниеті бар тұлғаның өкілі жүгінген кезде уәкілетті өкілдің жеке басын куәландыратын құжат және өкілдік етуге құзыреттілігін куәландыратын құжат қоса беріледі.
139. Сыртқы (көрнекі) жарнама объектісін орналастыру немесе орнату құрылыс-монтаж жұмыстарын өткізуге байланысты болған жағдайларда осы объектіге жаңа объектілер салуға және қолда бар объектілерді өзгертуге рұқсат беретін рәсімдерді өткізу ережесі де қолданылады.
140. Жер учаскесін пайдалануға арналған рұқсат және сыртқы (көрнекі) жарнама объектісін орналастыруға арналған рұқсат құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге арналған рұқсатты алмастырмайды.
141. Жергілікті атқарушы орган сыртқы (көрнекі) жарнама объектісінің болжанған мекен-жайын, орналасқан жерін, типін (нысанын, түрін), жарнаманың жұмыс режимін, рұқсат қолданысының басталу және аяқталу мерзімдерін, сыртқы (көрнекі) жарнама объектісіне және оны техникалық пайдалануға қойылатын талаптарды көрсете отырып, шешімнің жобасын дайындайды.
Рұқсат 1 жыл мерзімге беріледі.
142. Халықаралық және республикалық маңызы бар жалпы пайдаланымдағы автомобиль жолдарының бөлінген белдеуінде сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерін орналастыруға рұқсат алу үшін Автомобиль жолдарын басқару жөніндегі ұлттық операторға белгіленген нысан бойынша өтініш береді. Өтінішке түстік шешімі мен мөлшері бар объектінің эскизі, сондай-ақ объектілер иелерінің өкілі жүгінген кезде уәкілетті өкілдің жеке басын куәландыратын құжат және өкілдік етуге құзыреттілігін куәландыратын құжат қоса беріледі.
Автомобиль жолдарын басқару жөніндегі ұлттық оператор өтінішке сәйкес объектілердің орналасу орнын айқындайды (немесе басқа орын ұсынады), сондай-ақ сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерінің өлшемдері мен көркемдік орындалуының Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкестігін тексереді.
143. Сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерінің иелерінен алынатын төлем тиісті бюджетке енгізілуі тиіс.
144. Құжаттамаларды тиісінше ресімдемей және оны Автомобиль жолдарын басқару жөніндегі ұлттық операторында немесе жергілікті атқарушы органдарда келіспей, сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерін өз бетінше орналастыруға тыйым салынады.
Сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерін нақты орналастыру тиісті рұқсат беру құжаты болмаған кезде төлем сомасын өндіріп алу және бюджетке енгізу үшін негіз болып табылады.
145. Сыртқы (көрнекі) жарнаманы өз бетінше орналастырған иелері Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында белгіленген тәртіппен жол шаруашылығына келтірілген материалдық залалды өтейді.
Жолақ бөлікті өз бетімен пайдалану, заңсыз пайдаланған уақытта тартқан шығындары өтелместен, тоқтатылады.

7.3. Құрылыс объектісінің жобасына (жұмыс жобасына) паспорт беру

146. Әзірленген жобаның (жұмыс жобасының) паспорты оның міндетті бөлігі болып табылады. Жобаның (жұмыс жобасының) паспорты жобаның (жұмыс жобасының) негізіне алынған техникалық шешімдер, қабылданған негізгі күш түсетін конструкциялар мен техника- экономикалық көрсеткіштері туралы қысқаша ақпаратты ұсыну мақсатында құрастырылады.
Паспортта жоба (жұмыс жобасы) бойынша жалпы мәліметтер, соның ішінде: объектінің атауы, оның орналасу орны, тапсырыс беруші, бас жобалаушы, инвестициялар түрі, құрылыстың ерекше шарттары, негізгі бастапқы мәліметтер; объектінің техника-экономикалық көрсеткіштері; нобайлық графикалық материалдар, сондай-ақ:
объектінің мақсаты туралы;
жобаның (жұмыс жобасының) құрамы туралы;
ауданның және алаңның климаттық, инженерлік-геологиялық жағдайлары туралы;
кәсіпорынның құрамына кіретін негізгі объектілердің тізбесі және олардың сипаттамасы;
негізгі ғимараттар мен инженерлік желілердің конструкциялық шешімдері мен сипаттамалары (көрсеткіштері).
Техникалық қайта жарақтандыру, қайта жаңғырту және кеңейту жобалары бойынша ғимараттың техникалық-экономикалық көрсеткіштері қуаттылықтың артуы (төмендеуі) есебімен және объектінің басқа да көрсеткіштерінің өзгеруімен көрсетіледі.
147. Объектілердің мақсатына және ақпараттың көлеміне қарай, тапсырыс берушінің (бас жобалаушының) қалауы бойынша жобалардың (жұмыс жобаларының) паспорттары әр түрлі нысандарда құрастырылуы мүмкін. Алайда паспорттың көлемі А-4 пішіміндегі 2 беттен аспауы тиіс. Бұл ретте ақпараттар қысқа әрі нұсқа мазмұндалуы тиіс.

7.4. Жер үстіндегі және жер астындағы инженерлік коммуникациялар мен құрылыстарға авариялық және жоспарлы жөндеу жүргізуге ордер алу тәртібі

148. Жер асты және жер үсті инженерлік коммуникациялары мен құрылыстардың құрылысына (жаңғырту, кеңейту, өзгерту, күрделі жөндеу) ордер келесі құжаттар негізінде ресімделеді:
Қызылорда қаласы мен аудандардың мүдделі қызметтерімен келісілген, жұмыстың түрі көрсетілген, жұмыс жүргізуге ордер ресімдеуге өтінім;
құрылыс салуға рұқсат беру құжаттамасы (жаңа құрылыс салғанда): сәулет-жоспарлау тапсырмасы, жобалау құжаты, уәкілетті мемлекеттік органдардың жоба бойынша қорытындылары, рұқсат етілген қызмет түрлерінің тізбесі жалғанған, мердігер мекеменің лицензиясының көшірмесі;
149. Тозығы жеткен құрылыстар мен бұзуға жататын объектілерді бұзуға ордер келесі құжаттардың негізінде ресімделеді:
Қызылорда қаласы мен аудандардың мүдделі қызметтерімен келісілген, жұмыстың түрі көрсетілген, жұмыс жүргізуге ордер ресімдеуге өтінім;
бұзуға жататын құрылыс пен жер учаскесіне құқық белгілейтін және құқығын куәландыратын құжаттар;
әзірленген жұмыс жүргізу жобасы;
құрылысты бұзуға қорытынды (қажет болса);
мамандандырылған мекемемен құрылыс қоқысын шығаруға келісім-шарт;
құрылысты бұзу жұмыстарын жүргізуге мердігер мекемемен келісім-шарт;
рұқсат берілген жұмыстар тізімі жалғанған, мердігер мекеменің мемлекеттік лицензиясы.
150. Инженерлік желілерді авариялық және жоспарлы жөндеуге ордер ресімдеу үшін құқық белгілейтін және жобалау құжаттамасы қажет емес. Тек желілердің бүлінуінің ситуациялық жоспары, жұмыс жүргізуге келісім-шарт, конкурстық комиссияның шешімі (ондай қарастырылған болса) ұсынылады.

7.5. Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдарына құрылыс-монтаж жұмыстарының басталғаны туралы хабарлау

151. Тапсырыс беруші құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізу басталғанға дейін кемінде он жұмыс күні бұрын "Әкімшілік рәсімдер туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен, сараптаманы өткізу міндетті болған жағдайда оның оң қорытындысының және жер учаскесін таңдау актісінің көшірмелерін қоса бере отырып, Қызылорда облысының сәулет және қала құрылысы басқармасына құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізудің басталғаны туралы хабардар етуге міндетті.
152. Хабарламаларды қабылдау үшін Қызылорда облысының сәулет және қала құрылысы басқармасында (бұдан әрі - Басқарма) тиісті үй-жайлар жабдықталады, оларда:
кезек күту орындары;
хабарлама толтыру үлгілері және өзге де қажетті ақпараттары бар ақпараттық стенділер;
хабарламаларды қабылдау бойынша қабылдайтын ұйымның және соңғы қабылдаушының жұмыс кестесі;
шағымдар және ұсыныстар жинау үшін жәшіктер көзделуі тиіс.
153. Басқарма оларды толтыру үшін өтініш берушілерге хабарлама нысандарын беруді тегін қамтамасыз етуі тиіс.
154. Хабарлама Басқарма қызметкеріне тікелей беріледі, ол хабарламаның толық толтыруын және Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген қажетті құжаттардың бар екендігін тексереді. Тұлғаның хабарлама беруге өкілеттігін (сенімхаттың болуы) қабылдайтын ұйымның қызметкері тексереді.
Бұл ретте, қабылдайтын ұйымның қызметкері тікелей орында және өтініш беруші хабарламаны беру сәтінде тексереді және оны қабылдау немесе қабылдамау туралы шешімді қабылдайды.
Тиісті ақпараттық жүйесі бар болған жағдайда хабарламалар "электрондық үкімет" веб-порталында электрондық құжат нысанында беріледі.
Хабарламаға қажетті құжаттарды ұсынуды талап ету тек Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда рұқсат етіледі.
155. Хабарлама толық толтырылмаған, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген қажетті құжаттар ұсынылмаған жағдайларда хабарлама қабылданбайды.
Хабарламаны қабылдаудан дәлелді бас тарту ауызша нысанда жүзеге асырылады.
156. Егер өтініш беруші қабылдайтын ұйым қызметкерінің уәждерімен келіспеген жағдайда хабарламаны берген орнында және сол күні олардың арасында "Лицензиялау және хабарлама тәртібінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 21 желтоқсандағы № 1655 қаулысының 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша акт жасалады. Акт хабарламаның көшірмесімен қоса екі данада жасалады және оған өтініш беруші мен қабылдайтын ұйымның қызметкері қол қояды.
Хабарламаның көшірмесімен қоса актінің бір данасы қабылдайтын ұйымда сақтауға қабылданады, ал екіншісі өтініш берушіде қалады және хабарламаның қабылданбағаны Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіппен шағымдану үшін негіз болып табылады.
157. Хабарламаны мемлекеттік орган қабылдаған жағдайда "Лицензиялау және хабарлама тәртібінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 21 желтоқсандағы № 1655 қаулысының 2-қосымшасына сәйкес өтініш берушіге хабарламаны қабылдау туралы талон беріледі, онда мыналар:
заңды тұлғаның атауы, бизнес-сәйкестендіру нөмірі немесе жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), жеке сәйкестендіру нөмірі;
хабарлама оның басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы ақпараттандыратын қызметтің немесе белгілі бір іс-қимылдың атауы;
соңғы қабылдаушының атауы;
қабылдайтын ұйымның атауы;
хабарламаны қабылдаған тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда), қолы;
хабарламаны қабылдау күні мен уақыты;
хабарламаның тіркелген кіріс нөмірі көрсетіледі.
158. Басқарма түскен хабарламалардың, қол қойылған келіспеушілік актілердің, берілген хабарламалардың көшірмелерінің немесе хабарламаны қабылдау туралы талондардың есебін жүргізеді. Есеп қағаз тасығышта немесе тиісті ақпараттық жүйесі болған жағдайда электронды түрде жүргізіледі.
Басқарма қабылдаған хабарламаларды бекітілген жұмыс кестесін есепке ала отырып, өтініш беруші хабарламаны берген күні соңғы қабылдаушыға жібереді.

7.6. Сәулет-құрылыс бақылау және қадағалау

159. Мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясы:
Тапсырыс берушіде (құрылыс салушыда) оның осы жер учаскесіне тиісті құқығын растайтын құжаттары және оның мердігермен (бас мердігермен) шартының болуына;
сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласында жекелеген қызмет түрлерін жүзеге асыру құқығына лицензияның болуына;
белгіленген тәртіппен бекітілген жобалау-сметалық құжаттаманың, жобалар сараптамасының оң қорытындысының, сондай-ақ құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізе бастағаны туралы мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауын жүзеге асыратын органдарға жіберілген хабарламаның болуына;
хабарламада көрсетілген деректердің анықтығына;
құрылысқа қатысушылардың атқарушылық техникалық құжаттаманы, соның ішінде оны бекітілген жобалау-сметалық құжаттамаға өзгерістер енгізу кезінде уақтылы рәсімдеуіне және жүргізуіне;
қолданылатын құрылыс материалдарының, бұйымдары мен конструкцияларының, орнатылатын жабдықтың сапасына, тиісті сертификаттардың болуына;
орындалған (орындалатын) құрылыс-монтаждау жұмыстарының, қолданылатын құрылыс материалдары (бұйымдар, конструкциялар) мен жабдықтардың бекітілген жобалау шешімдеріне және мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтерге, оның ішінде негізгі және қоршау конструкцияларының және ғимараттарды (құрылыстарды) пайдалану сапасының беріктігін, орнықтылығын, сенімділігін қамтамасыз ету жөніндегі нормативтерге сәйкестігіне;
мердігердің (бас мердігердің) құрылыс сапасын жеке өндірістік бақылаудың барлық түрлері мен нысандарын ұйымдастыруына және жүзеге асыруына;
техникалық және авторлық қадағалаумен бірге құрылыстың ұйымдастырылуына және жүзеге асырылуына;
техникалық және авторлық қадағалаудың сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласында техникалық және авторлық қадағалауларды (инжинирингтік қызметтер көрсетуді) жүзеге асырудың мемлекеттік нормативтерде белгіленген тәртібін сақтауына мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асырады.
160. Мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясына:
салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілердің мониторингі және салынып (реконструкцияланып, кеңейтіліп, жаңғыртылып, күрделі жөндеуден өткізіліп) жатқан объектілер мен кешендердің сапасын бақылау;
заңнамада белгіленген тәртіппен қабылдау комиссиясының және мемлекеттік қабылдау комиссиясының жұмысына қатысу;
жойылмайтын бұзушылықтарға жол берген, не жол берілген бұзушылықтарды белгіленген нормативтік мерзімде жоймаған заңды және лауазымды тұлғаларға қатысты заңнамада белгіленген шараларды қолдану жүктеледі.
161. Мемлекеттік нормативтерді бұзуға және (немесе) бекітілген жобалардан (жобалық шешімдерден) ауытқуға жол берілгендігі анықталған жағдайда мемлекеттік сәулет-құрылыс инспекциясы жол берілген бұзушылықтарды тапсырысшының (құрылыс салушының) және (немесе) мердігерлік құрылыс-монтаждау ұйымының (кәсіпорнының) белгіленген мерзімде жоюы туралы нұсқама шығарады.
Инспекциялау нәтижелері бойынша жұмысы тексерілген мердігерге (бас мердігерге), сондай-ақ тапсырысшыға (меншік иесіне) берілетін сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша анықталған ақаулардың сипаттамасы бар анықтама және объектілердің ведомосі жасалады.

7.7. Құрылысы аяқталған объектілерді пайдалануға қабылдау

162. Объектіде барлық құрылыс-монтаж жұмыстары, аумақты абаттандыру, бекітілген жобаға сәйкес толық жабдықпен және құрал-сайманмен қамтамасыз ету орындалғаннан кейін бас мердiгер объектінің тапсыруға дайын екендiгi туралы тапсырыс берушіге (инвесторға, құрылыс салушыға) хабарлайды.
Тапсырыс беруші (инвестор, құрылыс салушы) объектiнiң пайдалануға қабылдау рәсіміне дайын екендiгi туралы бас мердiгерден жазбаша хабарлама алғаннан кейiн бес күн мерзiмнен кешiктiрмей қабылдау комиссиясын құрады.
163. Тапсырыс беруші (инвестор, құрылыс салушы) қабылдау комиссиясының жұмысты бастау күнін тағайындайды және қабылдау рәсімдері басталғанға дейін жеті жұмыс күнінен кешіктірмей, осы хабарламаны комиссия мүшелерінің алғаны туралы жазбаша растап, комиссияның барлық мүшелеріне жұмыстың басталатын күні туралы жазбаша хабарлайды.
164. Қабылдау комиссиясының салынған объектіні пайдалануға қабылдау рәсімінің ұзақтығын (қабылдау мерзімдерін) салынған объектінің күрделілігіне және функционалдық арналуына, оның технологиялық және пайдалану сипаты мен параметрлеріне қарай тапсырыс беруші (инвестор, құрылыс салушы) белгілейді.
165. Бас мердігер салынған объектілерді пайдалануға қабылдауды жүзеге асыруға қажетті құжаттарды қабылдау комиссиясына ұсынады.
166. Тапсырыс беруші (инвестор, құрылыс салушы) объектiнiң пайдалануға жарамсыздығы немесе құрылыс-монтаж жұмыстарының сапасыз орындалғаны туралы қабылдау комиссиясынан қорытынды алған кезде тиісті мемлекеттік органдарға бұзушылықтарға жол берген құрылысқа қатысушыларды жауапқа тарту жөнiнде өтініш жасайды, сондай-ақ шарттық міндеттемелерді тиісінше орындамағаны үшін Қазақстан Республикасының Азаматттық кодексіне сәйкес шаралар қабылдайды.
167. Қабылдау комиссиясы құрылысы аяқталған объектіні пайдалануға қабылдауды белгіленген нысандағы акті бойынша ресімдейді.
168. Салынған объектіні пайдалануға қабылдау туралы қабылдау комиссиясының актісіне комиссия төрағасы мен барлық мүшелері қол қояды.
Ескертулер мен айрықша пiкiрлер бар қабылдау комиссиясының актісіне комиссия төрағасы мен мүшелерінің қол қоюына жол берілмейді.
169. Объектiнiң пайдалануға берілгені туралы актiге қол қойылған күн қабылдау комиссиясы объектiнi пайдалануға қабылдаған күн болып есептеледi.
Барлық қабылдау комиссиясының мүшелері қол қойған қабылдау комиссиясының салынған объектiнi пайдалануға қабылдау туралы актiсi дайын құрылыс өнімiне мүлiктiк құқықты тiркеу кезiнде объектінің пайдалануға қабылданғанын растайтын бастапқы ерекше құжат болып табылады.
170. Объектiнiң пайдалануға қабылдау рәсіміне дайын екендiгi туралы бас мердiгерден жазбаша хабарлама алғаннан кейiн бес күн мерзiмнен кешiктiрілмей жұмыс комиссиясы құрылады.
Жұмыс комиссиясы тапсырыс берушінің (инвестордың, құрылыс салушының) шешiмiмен (бұйрығымен) тағайындалады.
171. Бас мердігер объектілердің толық дайындығына кешенді бағалауды жүзеге асыруға қажетті құжаттарды жұмыс комиссиясына ұсынады.
172. Жұмыс комиссиясы жұмысының басталу және аяқталу күнiн тапсырыс беруші белгiлейдi.
Тапсырыс беруші осы хабарламаны жұмыс комиссиясы мүшелерінің алғаны туралы жазбаша растай отырып, қабылдау рәсімі басталғанға дейін жеті жұмыс күнінен кешіктірмей барлық жұмыс комиссиясының мүшелеріне жұмыс комиссиясы жұмысының басталатын күні туралы жазбаша хабарлайды.
173. Жұмыс комиссиясы жұмысының нәтижелері қорытындының белгіленген нысаны бойынша ресімделеді.
Барлық кемшіліктер жойылғаннан кейін комиссия төрағасы мен комиссия мүшелері жұмыс комиссиясының қорытындысына қол қояды.
Ескертулермен айрықша пiкiрлері бар жұмыс комиссиясының қорытындысына комиссия төрағасы мен мүшелерінің қол қоюына жол берілмейді.
174. Объектіні пайдалана бастауға дайын еместігі туралы ескерту алған кезде тапсырыс беруші (инвестор, құрылыс салушы) бас мердігердің атына ескерту жібереді.
Бас мердігер ескертуді жою бойынша іс-шаралар жоспарын жасайды.
Ескертулер жойылған кезде бас мердігер тапсырыс берушіге (инвесторға, құрылыс салушыға) олардың жойылғаны туралы нәтижелерді ұсынады.
175. Меншiк иесi пайдалануға дербес қабылдайтын объектiлер.
Сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерінің тиісті шешімі болған кезде меншік иесі (тапсырысшы, инвестор, құрылыс салушы) құрылысы аяқталған, техникалық жағынан күрделі емес объектілерді, атап айтқанда:
тіреу және қоршау конструкцияларын, инженерлік жүйелері мен жабдықтарын өзгертпей, сондай-ақ үй-жайлардың функционалдық мақсатын өзгертпей қолданыстағы үйлердегі үй-жайларды (жекелеген бөліктерін) реконструкциялауды (қайта жоспарлауды, қайта жабдықтауды);
уақытша құрылыстарды, соның iшiнде маусымдық жұмыстар мен шалғайдағы мал шаруашылығына арналған тұрмыстық үй-жайларды;
жеке үй маңындағы учаскелер аумақтарындағы шаруашылық-тұрмыстық құрылыстарды, бау-бақша серiктестiктерi (қоғамдары) учаскелеріндегі құрылыстарды, үй жанындағы немесе үй iргесіндегі (саяжай) учаскелердегi абаттандыру элементтерiн;
контейнердi және блоктарды пайдаланып жасалатын шағын кешендердi, сондай-ақ құрастырмалы-бұзылмалы конструкциялардан тұрғызылған және санитариялық-эпидемиологиялық қызметтермен келiсудi қажет етпейтiн сауда, қоғамдық тамақтандыру мен тұрмыстық қызмет көрсету кәсiпорындарына арналған бiр қабатты үйлердi (ғимараттарды);
автомашиналар саны елуден аспайтын ашық үлгiдегi автотұрақтарды, сондай-ақ саны екеуден аспайтын автомашинаға арналған жайы бар көлiкжайларды;
жеке тұрғын үйлерді, сондай-ақ азаматтардың жеке пайдалануына арналған басқа да құрылыстарды салуды;
шағын сәулеттiк нысандарды және аумақтардың қоршауын;
үйлер (ғимараттар) маңындағы ашық спорт алаңдарын, тротуарларды, тас төсенiштерiн пайдалануға қабылдауды дербес жүзеге асыруға құқылы.
Егер 175-тармақта аталған үй-жайларды (үйдiң жекелеген бөлiктерiн) өзгерту, сондай-ақ техникалық жағынан күрделi емес объектiлердi салу мен пайдалану басқа азаматтардың құқықтарына нұқсан келтiрсе не мемлекеттiк және (немесе) қоғамдық мүдделерге қайшы келсе, онда "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 74-бабындағы нормаларды қолдануға болмайды.
Бұл нормалар, сондай-ақ:
құрылысы мемлекеттік инвестициялар есебiнен не олардың қатысуымен қаржыландырылатын;
"Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 74-бабының 1-тармағының 1) тармақшасын қоспағанда, сейсмикалық қауiптілігi жоғары не өзге де геологиялық (гидрогеологиялық) немесе геотехникалық жағдайлары ерекше аудандарда, сондай-ақ ерекше реттелетiн аймақтарда орналастырылатын (орналастырылған) объектiлерге қолданылмайды.
Объект иесінің салынған объектіні пайдалануға өз бетінше қабылдау тәртібін, сондай-ақ қабылдау актісінің нысанын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.

7.8. Жеке тұрғын үй салу

176. Қазақстан Республикасының әрбiр азаматы, өзiнiң тұрақты тұрғын жерiне қарамастан, Қазақстан Республикасының жер заңдарына сәйкес республика аумағында жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскесiн алуға құқылы.
Азаматтың меншiк құқығында үй немесе пәтерi, не ол жалдау немесе жалгерлiк шарты бойынша пайдаланатын мемлекеттiк және қоғамдық тұрғын жайлар қорындағы үйлерде пәтерi, саяжайлық немесе бау-бақтық жер учаскесiнiң болуы жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскесiн беруден бас тартуға негiз бола алмайды.
Меншiк құқығында саяжай мен бау-бақ учаскелерiнде салынған үйлердi иеленушi азаматтарға, олар тұрғын үйлер мен құрылыстарға арналған қалыптарға сәйкес келген жағдайда, осы жылжымайтын мүлiктi жеке тұрғын үй ретiнде қайта ресiмдеуге, сондай-ақ жер учаскесiнiң нысаналы мақсатпен өзгертуге құқық берiледi.
177. Құрылыс салушы тұрғын үйдi белгiленген құрылыс және мiндеттi қалыптар ережелердi бұзбайтын және республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органының сәулет-қала құрылысы қызметiмен келiсiлген кез келген жоба бойынша салуға құқылы.
Белгiленген тәртiппен бекiтiлiп берiлген учаскесiнде орналасқан тұрғын үй мен басқа да құрылыстардың көлемiн олардың сыртқы тұрқы (соның iшiнде билiктi) осы құрылыстар, сондай-ақ шектес жер учаскелерiндегi белгiленген мiндеттi қалыптық, санитариялық, өрттен қорғау және техникалық арақашықтықты қамтамасыз ететiн жағдайда жеке құрылыс салушы дербес белгiлейдi.
178. Жеке тұрғын үйлер құрылысы үшiн жер учаскелерiн беру Қазақстан Республикасының жер және басқа заңдарымен реттеледi.
Жеке тұрғын үй құрылысына бөлу үшiн босалқы сақталатын жер учаскелерiнiң мөлшерi, сондай-ақ елдi мекенде оларды игеру кезектiлiгi тиiстi қала құрылысы құжаттамаларының негiзiнде белгiленедi және оларды қолда бар жер ресурстары мен аумақты әлеуметтiк-экономикалық жағынан кешендi дамыту мүдделерiн негiзге ала отырып, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органы реттейдi.
179. Жеке тұрғын үй құрылысы жоба бойынша жүзеге асырылады. Жобада тұрғын үйлерге арналған ең төменгi мемлекеттiк қалыптар мен стандарттардан кем болмайтын қауiпсiз тұру шарттарына сай келетiн конструкциялық және жоспарлау шешiмдерi көрсетiледi.
Жеке тұрғын үй құрылысына арналған, соның iшiнде құрылыс салушының өзi жасаған жобаның сапасы үшiн жауапкершiлiк жобаны талдап жасаушыға және өзiмен келiсiлген бөлiгiнде келiсушi ұйымға жүктеледi.
180. Жеке тұрғын үй құрылысының сапасы үшiн құрылыс жұмыстарын орындаушылар жауапты болады.
181. Тұрғын үйдi, басқа да құрылыстар мен ғимараттарды пайдалану және осы мақсатқа жұмсалған шығында, сондай-ақ күрделi жөндеу мен қоныс учаскесiнiң шегiндегi аумақта инженерлiк қорғау жөнiндегi қажеттi шаралар (бұл талап етiлетiн жерде) үшiн жеке тұрғын үйдi меншiктенушi жауапты болады. Меншiктенушiге қоныс учаскесiн нысаналы мақсат бойынша, санитариялық-экологиялық қалыптарды сақтай отырып пайдалануды қамтамасыз ету де жүктеледi.
182. Тұрғын үйлер мен шаруашылық құрылыстарын өз бетiмен сала бастаған немесе оны салған адам Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.
183. Меншiктенушi қоныс учаскесiндегi үйдi және басқа да жылжымайтын мүлiктi қайта құруға, қайта жоспарлауға немесе қайта жабдықтауға құқылы, бұл орайда құрылыс жөнiндегi және өзге де мiндеттi қалыптар мен ережелер бұзылмауы керек. Құрылыстарды қайта салуға, қайта жоспарлау мен қайта жабдықтауға байланысты қайта жаңарту құрылыс қалыптары мен ережелерiн сақтау бөлiгiнде республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергiлiктi атқарушы органының сәулет-қала құрылысы қызметiмен келiсiлген жоба бойынша жүзеге асырылады.
184. Қазақстан Республикасының заң құжаттарында белгiленген реттер мен тәртiпте ғана қоныс учаскесiн қайтарып алуға жол берiледi.
Қоныс учаскесiн қайтарып алу шарттары мен учаскенi қайтарып алуға байланысты бұзылуға жататын үйдi меншiктенушiге берiлетiн өтем нысандары Қазақстан Республикасының жер және тұрғын үй заңдарымен белгiленедi.
Бұл орайда, егер бұзылуға жататын жеке тұрғын үй ортақ үлестiк меншiк құқығында бiрнеше меншiктенушiге тиесiлi болса, олардың әрқайсысы өз үйiн тұрғызу үшiн жеке жер учаскесiн меншiгiне алуға және (немесе) заңдарда көзделген өзге де өтем алуға құқылы.

7.9. Құрылысы аяқталған жеке тұрғын үйлерді пайдалануға қабылдау

185. Бүкiл құрылыс-монтаж жұмыстары атқарылып, бөлiнген жер учаскесi көркейтiлгеннен кейiн, құрылысты салу әдiсiне қарамастан, жаңадан салынған жеке тұрғын үйлер меншік иесімен пайдалануға қабылданады.
186. Меншік иесі салынған объектіні пайдалануға өз бетінше қабылдаған кезде мыналардың болуы талап етіледі:
сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерінің тиісті шешімі;
сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелері берген сәулет-жоспарлау тапсырмасы және техникалық шарттары;
жобалау (жобалау-сметалық) құжаттама не нобай (жобаның нобайы).
187. Құрылыс-монтаж жұмыстарын аяқтаған кезде меншік иесі мердігерден объектінің дайындығы туралы жазбаша хабарлама алғаннан кейін (егер объект мердігерлік тәсілмен салынса) оны қабылдау рәсіміне кіріседі.
188. Салынған объектіні пайдалануға қабылдаған кезде меншік иесі:
меншік иесінің салынған объектіні пайдалануға өз бетінше қабылдау актісін ресімдей отырып, "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 74-бабының 1-тармағында көзделген объектіні пайдалануға қабылдайды;
жобалау (жобалау-сметалық) құжаттаманың не нобайдың (жобаның нобайы), объектілерді жобалау үшін берілген бастапқы материалдардың (құжаттардың) және қолданыстағы нормативтік-техникалық құжаттардың талаптарының сақталуын тексереді;
егер объект мердігерлік тәсілмен салынған жағдайда орындалған құрылыс-монтаж жұмыстарының, қолданылған құрылыс материалдарының (бұйымдардың, конструкциялардың) және жабдықтардың жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамаға немесе нобайға (жобаның нобайына), сондай-ақ мемлекеттік (мемлекетаралық) нормативтерге сәйкестігін тексереді.
189. Актiге қол қойылған күн меншік иесі қабылдаған объектiнiң пайдалануға қосылған күнi деп есептеледi.
Акт дайын құрылыс өніміне меншік құқығын тіркеген кезде айрықша бастапқы құжат болып табылады.
Актіге қол қойған кезде меншік иесі актінің көшірмесін сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелеріне жібереді.

8. Халыққа тиесілі көлік құралдарын сақтау және қызмет көрсету үшін құрылыстарды орналастыру

190. Елді мекендердің аумақтарына автопаркингтерді, гараждар мен автотұрақтарды жобалау және салу құрылыс нормалары мен қағидаларын, экологиялық, санитарлық және өртке қарсы талаптарды сақтай отырып, бас жоспарға, қала құрылысының регламенттеріне және осы қағидаларға сәйкес жүзеге асырылады.
191. Тұрғын кварталдарға, ықшам аудандарға, тұрғын аудандарға автомобильдерді тұрақты сақтауға арналған гараждар мен алаңдарды орналастыру қаланың (ауданның) жергілікті атқарушы органының қаулысы негізінде мемлекеттік бақылау органдарымен келісілген және бекітілген жер учаскесін таңдау актісіне сәйкес жүзеге асырылады.
192. Кооперативтік гараждар мен автотұрақтарды жобалау және салу құрылыс нормалары мен қағидаларын және өзге нормалар мен қағидаларды сақтай отырып жүзеге асырылады.
193. Гараждарды, автотұрақтарды заңсыз салуға, сондай-ақ қолданыстағы автотұрақтардың қалқаларын заңсыз жайластыруға тыйым салынады.
194. Көп пәтерлі тұрғын үйлерді, ірі сауда және қоғамдық ғимараттарды жобалау кезінде тұрғызылған, жапсарлас салынған және/немесе жерасты гараждары мен автопаркингтерді қарастыру керек.
195. Автопаркингтер, гараждар және көлік тұрақтарын салуға тапсырыс берушілер ретінде белгіленген тәртіппен тіркелген гараж-құрылыс кооперативтері, ұйымдар және кәсіпорындар, сондай-ақ бір машинаға есептелген бокс типтес бөлек тұратын гараждар салуда жеке тұлғалар әрекет ете алады.
196. Уақытша металл гараждарды тұратын мекенжай бойынша орналастыру мен пайдалану құқығына тек Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен тірек-қозғалыс жүйесі бұзылған, медициналық-әлеуметтік сараптаманың анықтамасы (қорытындысы) бар мүгедектер ғана ие болады.
197. Гараждарды жобалау үшін жер учаскелерін таңдау елді мекендердің бас жоспарына және қала құрылысы регламенттеріне сәйкес заңнамада белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
198. Стационарлы автожанармай құю стансалары мен техникалық қызмет көрсету стансалары ыңғайлы кірме жолдары бар жалпықалалық магистралдардағы арнайы бөлінген алаңға бекітілген нормативтерге сәйкес орналастырылуы тиіс. Орталық жалпықалалық магистралдарға, халық көп жүретін объектілерге, өзендер мен су айдындарына жақын маңға салуға рұқсат берілмейді.
199. Техникалық қызмет көрсету стансасын, стационарлық автожанармай құю стансасын, көлік жуу орындарын және басқа да қызмет көрсету объектілерін нормативтерге сәйкес бір алаңға біріктіріп салуға рұқсат беріледі.
200. Контейнер типті автожанармай құю стансаларын салуға тыйым салынады.
201. Автожанармай құю стансаларын және техникалық қызмет көрсету стансаларын орналастыру оларды орналастырудың бекітілген схемасына сәйкес жүзеге асырылады.

9. Құрылыс салу, жөндеу бойынша жұмыстарды және инженерлік желілердегі аварияларды жою бойынша қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу ережелері

9.1. Инженерлік желілер мен құрылыстарды салу және жөндеу бойынша жұмыс жүргізу ережелері

202. Инженерлік желілер мен құрылыстардың зақымдауының алдын алу, қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында жұмыстарды жүргізуге жауапты адам:
Жұмыстар басталарға дейін 48 сағаттан кешіктірмей жұмыстар атқарылатын жерге пайдаланушы ұйымдардың өкілдерін шақырады;
қолданыстағы желілер мен құрылыстардың дәл орналасуын бірлесіп белгілейді;
олардың толық сақталуына қатысты шараларды қолданады.
203. Жұмыстарды жүргізу кезінде желілер мен құрылыстардың сақталуын қамтамасыз ету туралы жазбаша талаптарды тиісті пайдаланушы ұйымдар береді.
204. Өкілдердің жұмыстарды жүргізу орнына келуін қамтамасыз ету пайдаланушы ұйымдардың басшыларына жүктеледі.
205. Жол жабындарын ашу, көшелерді, алаңдарды және жалпы қолданыстағы басқа орындарды қазу жұмыстары мүдделі қызметтермен келісім болған кезде жүргізіледі.
206. Жұмыстар басталғанға дейін жұмыстарды жүргізуге жауапты ұйым мыналарды орындайды:
уәкілетті органнан пайдаланушы ұйымдардың келісімдері негізінде берілетін жұмыстарды жүргізу құқығына ордер алады;
қазылған жердің шекарасын бойлай қатты қоршаулар және белгіленген үлгідегі тиісті ескерту жол белгілерін орнатады;
жаяу жүргіншілер жүретін жерлерге таянышы бар көпірлер орнатады және түнгі уақытта қазылған учаскені жарықпен қамтамасыз етеді;
арық жүйесінің іркіліссіз жұмысын қамтамасыз ету шараларын қолданады;
механизмдердің жұмыс атқаратын аймағында жасыл екпелер болған кезде оларды бүлінбей сақталуына кепілдік беретін саңылаусыз қалқандармен қоршап тастайды;
өтпе жолдарды жабуды талап ететін қазу жұмыстары кезінде айналма жолдардың схемасы тиісті белгілермен белгіленеді;
жолаушылар автокөлігінің бағытын өзгерту қажет болған жағдайда, тапсырыс беруші осы өзгерісті қаланың тиісті қызметтерімен және әкімшілік полициясымен келісіп, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы азаматтарға міндетті түрде хабарлайды.
207. Траншеяларды жол жабындарын жоғары деңгейде күтіп ұстауға а кепілдік беретін алдын ала дайындықсыз қазуға тыйым салынады.
208. Материалдарды жұмыстар орындалатын жерге жеткізу жұмыстарды орындау басталғанға дейін 24 сағат бұрын жіберіледі.
209. Көшелерде, алаңдарда және басқа да абаттандырылған аумақтарда жерасты коммуникацияларын төсеу үшін траншеялар мен қазаншұңқырлар қазу мына талаптардың сақталуымен жүргізілуі тиіс:
жұмыстар жұмыстарды жүргізу жобасына сәйкес шағын учаскелермен орындалады;
келесі учаскелердегі жұмыстарды бастауға алдыңғы учаскелердегі қалпына келтіру және аумақты тазалау жұмыстарын қоса алғандағы барлық жұмыстар аяқталғаннан кейін бастауға рұқсат етіледі;
траншеялар мен қазаншұңқырлардан шығарылған топырақ дереу жұмыс орнынан тасылып әкетілуі тиіс;
траншеялар құммен, жұмыртастармен, сеппе қиыршық тастармен немесе басқа да цементтік қасиеті жоқ аз қысылатын (деформациялану моделі 20 МПа және одан да көп) нығыздалған жергілікті материалдармен көміледі;
жол төсеміндегі асфальт-бетонды жабынының ені төрт метрден жеті метрге дейін жететін көшелердің бойына магистральді инженерлік желілерді төсеу кезінде асфальт-бетонды жабын қолданыстағы жолдың енін түгел бойлай қалпына келтіріледі, ал ені 7 метрден асатын кезде, асфальт-бетонды жабынды қалпына келтіру траншеяларда және құрылыс механизмдері жұмыс атқаратын аймақта орындалады;
асфальт-бетонды жабынының ені бір жарым метрден екі метрге дейін жететін тротуарларды бойына телефон кәрізін, электр кәбілдерін және басқа да инженерлік желілерді төсеу кезінде асфальт-бетонды жабын тротуардың енін бойлай қалпына келтіріледі, ал екі метр немесе одан асатын тротуарларға төсеген кезде асфальт-бетонды жабынды қалпына келтіру траншеяны бойлай және құрылыс механизмдерінің жұмыс атқару аймағында орындалады.
жасыл екпелерді, жерасты құрылыстарындағы құдықтардың қақпақтарын, су ағатын торлар мен науаларды топырақпен немесе құрылыс материалдарымен жабуға тыйым салынады.
210. 210. Жұмыстарды жүргізу аяқталғаннан кейін жұмыстарды жүргізуге жауапты адам инженерлік желілердің жобасына сәйкес жүргізілген жұмыстардың актісін ресімдейді.
211. 211. Құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізу немесе аяқтау кезінде инженерлік желілердің трассалары жобаларға сәйкес келмеген жағдайда, тиісті мемлекеттік орган осы желілерді қайта төсеуге өкім береді. Инженерлік желілерді қайта қондыру және оларды жобаға сәйкес келтіруге арналған жабдықтарға жұмсалатын шығындар осы жұмыстарды жүргізетін ұйымның есебінен орындалады.
212. 212. Жұмыстарды жүргізуді жүзеге асырушы ұйымн жолдардағы топырақты қазған кезде, жұмысты аяқтағаннан кейін топырақ қабаттап нығыздау арқылы көму жұмыстарын жүргізеді. Топырақты нығыздау мүмкіндігі болмаған жағдайда, қазылған жер "қысылмайтын" топырақпен көміледі.
213. 213. Жұмыстарды жүргізуші асфальт-бетонды жабынды сапалы қалпына келтіруді қамтамасыз етеді. Асфальт-бетонды жабынның жоғарғы қатпары бқалпына келтірілгеннен кейін инженерлік желілер төселген жерлерде шөгу, бұзылу пайда болған жағдайда, жұмыстарды жүргізуге рұқсат алушы бір жыл ішінде асфальт-бетонды жабынды қайта қалпына келтіру бойынша тиісті қосымша жұмыстарды жүргізеді.
214. 214. Монтаждалған инженерлік желілер мен салынған инженерлік құрылыстар траншеяларды топырақпен жапқанға дейін объект электронды және қағазға басылған түрде топографиялық түсірілімге (атқарушылық түсірілім) алынуы тиіс. Құдығы мен қақпағы бар коммуникациялардың атқарушылық түсірілімін (бұрылу бұрыштары жоқ тікелей учаскелердегі) траншеяны көмгеннен кейін және сыртқы абаттандыру элементтерін толық қалпына келтіргеннен кейін жүргізуге болады.
215. 215. Барлық инженерлік желілердің және олардың құрылыстарының атқарушылық түсірілімі сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелеріне беріледі. Атқарушылық түсірілім инженерлік желілердің және құрылыстардың төлқұжаты болып табылады және салынып жатқан объектінің топографиялық түсірілімі негізінде орындалған жоспары мен пішіні ретінде беріледі.
216. 216. Құрылысы аяқталған инженерлік желілер мен құрылыстарды пайдалануға қабылдап алуды жұмыс және қабылдау комиссиялары жүргізеді.
217. 217. Қабылдау және жұмыс комиссияларының өкілеттіктері мен міндетті құрамы Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасымен анықталады.
218. 218. Инженерлік желілерді пайдалануға қабылдап алу құдықтарды, қақпақтарды орнату мен абаттандыру элементтерін толықтай қалпына келтіруді қоса алғанжа, барлық жұмыстарды толық бітіргеннен кейін жүргізіледі.
219. 219. Көшелердегі және қала аумағындағы кварталдардың ішіндегі құдықтардың, жылу камералардың, люктердің жағдайына аталған инженерлік жүйеге иелік ететін пайдаланушы ұйым немесе ведомство жауапты болады.
220. 220. Кварталдардағы асфальт-бетонды жабынды қазып алуға байланысты жұмыстарын жүргізу кезінде жұмыстарды жүргізуге жауапты ұйым қазылған жерлерге траншеяның бүкіл енін бойлай бетон тақталар төсеуді және оларға асфальт-бетонды жабын толығымен қалпына келгенге дейін қызмет көрсетуді қамтамасыз етеді.

9.2. Инженерлік желілердегі аварияларды жою бойынша қалпына келтіру жұмыстары

221. Өндірістің тоқтап қалуына себеп болған инженерлік желілер мен құрылыстар бұзылған кезде, авария болған жағдайда пайдалануында осы құрылыстары бар мекеменің басшылары мен өкілетті өкілдері авария туралы дабыл алғаннан кейін:
бұзылып қалған желілерді ажыратып, қайта қосу үшін жауапты тұлғаның жетекшілігімен дереу авариялық бригадалар шақырылады;
авария туралы коммуналдық шаруашылық органына, абаттандыру қызметіне, әкімшілік полицияға, төтенше жағдайлар органына, сондай-ақ авария болған орында шектес жерасты шаруашылығы бар басқа да ұйымдарға хабарлайды. Ал қоршаған ортаға шығын келтірген жағдайда, жоғарыда көрсетілген ұйымдардан басқа қоршаған ортаны қорғау жөніндегі орган, ал авария су құбырларында және/немесе кәріздік желілерде болған жағдайда, санитарлық-эпидемиологиялық қызмет хабардар етіледі. Егер үлкен аварият түнгі уақытта болса, аварияның алдын алу және жоюды ұйымдастыру жөніндегі органға, аварияны жою жөніндегі ұйымның іс-әрекетін үйлестіру үшін қала (аудан) әкімі аппаратының кезекшісіне телефонограмма жіберіледі.
222. Жол қозғалысының тиісті органдары мен басқарламалары авария туралы хабарлама алған кезде, оны жою үшін жолды жабу қажет болған жағдайда, жолды жабу және зақымдарды жою мерзімін белгілеу туралы мәселені шешу үшін жауапты тұлғаларды дереу авария орнына жібереді, әкімшілік полициясы жолды уақытша жабу және айналма жол маршруты туралы мәселені шешу үшін шаралар қолданады.
Жолды жабу туралы шешім қабылданған жағдайда жол қозғалысының тиісті органдары мен басқарламалары жолды уақытша жабу және айналма жол маршруты жөніндегі шешіммен төтенше жағдайлар органын хабардар етеді.
223. Аварияны жою жұмыстары аталған инженерлік желілерді, коммуникациялар мен құрылыстарды пайдаланатын ұйымға жүктеледі. Аварияның салдарын жою жұмыстарын инженерлік желілер мен құрылыстардың бұзылуына жол берген ұйым жүзеге асырады.
224. Аварияның салдарын жою жұмыстары жүргізілетін барлық жағдайларда жұмыс жүргізетін ұйым жұмыстарды жүргізуге арналған ордер алуы тиіс.
225. Жабындарды, сондай-ақ абаттандырудың басқа да элементтерін қалпына келтіру жұмыстар аяқталғаннан кейін екі күннен кешіктірмей басталуы тиіс. Аталған жұмыстарды шеккен шығындарын кейінірек заңда белгіленген тәртіппен өтей отырып, қаланың (ауданның) коммуналдық қызметі атқаруы мүмкін.
Егер жерасты инженерлік желілері, коммуникациялары мен құрылыстары ауыстырылатын болса, ауыстырылатын желілер, коммуникациялар мен құрылыстар пайдаланудан шығарылады және жер астынан алынады.
Ауыстырылған инженерлік желілер мен құрылыстарды пайдалануға оларды ауданның (қаланың сәулет және қала құрылысы органында тіркегеннен кейін рұқсат етіледі.
226. Жұмыс істемейтін құрылыстарды қазып алу жұмыстары және қазып тастауға байланысты жұмыстар тиісті органдардың рұқсатын алғаннан кейін осы қағидаларда белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

10. Сілтеме жасалған нормативтік құқықтық актілердің және нормативтік-техникалық құжаттардың тізбесі

1. Қазақстан Республикасының 1994 жылғы 27 желтоқсандағы Азаматтық кодексі.
2. Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 20 маусымдағы № 442 Жер кодексі.
3. Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 9 шілдедегі № 481 Су кодексі.
4. Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы № 212 Экология кодексі.
5. "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының 1992 жылғы 2 шілдедегі № 1488-ХІІ Заңы.
6. "Жеке тұрғын үй құрылысы туралы" Қазақстан Республикасының 1994 жылғы 3 қарашадағы № 213 Заңы.
7. "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 16 сәуiрдегi № 94 Заңы.
8. "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі № 242 Заңы.
9. "Жарнама туралы" Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 19 желтоқсандағы № 508 Заңы.
10. "Елді мекендерде сыртқы (көрнекі) жарнама объектілерін орналастыру ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 7 ақпандағы № 121 қаулысы.
11. "Объектілерді салу үшін бастапқы материалдарды (деректерді) және рұқсат беретін құжаттарды ресімдеу мен беру тәртібін оңайлату жөніндегі кейбір шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 6 мамырдағы № 425 қаулысы.
12. "Меншік иесінің салынған объектіні пайдалануға өз бетінше қабылдау қағидаларын және меншік иесінің салынған объектіні пайдалануға өз бетінше қабылдау актісінің нысанын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 2 қарашадағы № 1278 қаулысы.
13. "Жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер учаскелеріне құқық беру ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 1 тамыздағы № 726 қаулысына өзгеріс енгізу және "Оралмандарға жеке тұрғын үй салу үшін жер телімдерін беру ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 9 шілдедегі № 748 қаулысының күші жойылды деп тану туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 маусымдағы № 784 қаулысы.
14. "Лицензиялау және хабарлама тәртібінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 21 желтоқсандағы № 1655 қаулысы.
15. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2013 жылы 17 қаңтарда тіркелген № 8267 "Құрылыс салудың аумақтық ережелерiн әзірлеудің қағидасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері агенттігі төрағасының 2012 жылғы 10 желтоқсандағы № 603 бұйрығы.
16. "Жеке тұрғын үй салу аудандарын жоспарлау және оларға құрылыс салу" 3.01-02-2001" Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары мен ережелері.
17. "Құрылыс терминологиясы" 1.01-32-2005 Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары мен ережелері.
18. "Қазақстан Республикасының қала құрылысы жобаларын әзірлеу, келісу және бекіту тәртібі туралы нұсқаулық" 3.01-00-2011 Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары.