Об утверждении нормативов хранения материальных ценностей государственного материального резерва, за исключением лекарственных средств и медицинских изделий мобилизационного резерва

Приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 26 января 2015 года № 44. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 февраля 2015 года № 10323.

Сноска. Заголовок - в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 91) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного Постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа и.о. Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.06.2023 № 329 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые нормативы хранения материальных ценностей государственного материального резерва, за исключением лекарственных средств и медицинских изделий мобилизационного резерва.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Комитету по государственным материальным резервам Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет–ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

3. Признать утратившим силу приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 9 июня 2014 года № 278 "Об утверждении нормативов хранения материальных ценностей государственного материального резерва" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 9542, опубликованный 4 июля 2014 года в информационно-правовой системе "Әділет").

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

Е. Досаев

Утверждены приказом Министра национальной экономики Республики Казахстан от 26 января 2015 года № 44

Нормативы хранения материальных ценностей государственного материального резерва, за исключением лекарственных средств и медицинских изделий мобилизационного резерва

Сноска. Заголовок - в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие нормативы хранения материальных ценностей государственного материального резерва, за исключением лекарственных средств и медицинских изделий мобилизационного резерва разработаны в соответствии с подпунктом 91) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного Постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 и предусматривают технические требования по содержанию и условиям хранения материальных ценностей государственного материального резерва, за исключением лекарственных средств и медицинских изделий мобилизационного резерва.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа и.о. Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 16.06.2023 № 329 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Продукты питания

Сноска. Заголовок главы 2 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Мука и крупы разные

(ГОСТ 26574, ГОСТ 26791)

2. Хранение мукомольной и крупяной продукции осуществляется в складских помещениях, отвечающих экологическим, строительным, пожарным и санитарно-эпидемиологическим требованиям, в условиях обеспечивающих безопасность пищевой продукции и исключающих возможность его попутного загрязнения.

Мешки укладывают "тройником" или "пятериком" в штабели зашивкой внутрь. Муку и крупу, нуждающихся в усиленном проветривании укладывают "четвериком". В этом случае два мешка первого ряда кладут на ребро параллельно один другому с небольшим зазором в таком же порядке вторую пару мешков кладут на первую, а третью на вторую и так далее.

3. Не укладываются в штабеля лопнувшие, разорванные, поврежденные грызунами мешки. Продукция из таких мешков должна быть пересыпана в прочную тару.

4. Для недопущения увлажнения товара в нижних рядах, штабеля вследствие термовлагодиффузии в помещениях с бетонными, асфальтовыми и каменными полами, мешки с мукой и крупой следует укладывать на сухие стеллажи высотой не менее 10 сантиметров, сделанные из досок, плотно пригнанных одна к другой.

В помещениях с деревянными полами, где присутствует опасность термовлагодиффузии, муку и крупу укладывают непосредственно на пол, без стеллажей.

5. Продукцию укладывают в штабеля по партиям, видам и сортам. В один штабель не укладывают муку и крупу разных сроков выработки или различных предприятий. Высота укладки зависит от вида и состояния продукции и температуры воздуха (периода года).

Высота укладки муки и крупы, как более стойких в хранении, соответственно 8 и 10-12 рядов. Высота штабеля при укладке "четвериком" не должна превышать шести рядов.

Высоту штабеля в весенне-летний период уменьшают еще на один-два ряда. Расфасованную продукцию хранят в металлических, деревянных, а также картонных ящиках.

6. Мука и крупа не храниться совместно с остропахнущими товарами. Каждая партия муки и крупы должна иметь штабельный ярлык, с указанием наименования продукта, сорта, даты выработки, номера вагона и накладной, веса, числа мест, даты поступления на склад и данные, указанные в качественном удостоверении (вкус, запах, влажность).

В штабельный ярлык заносят изменения качества продукции, выявленные при осмотре штабелей.

Для создания условий, необходимых для наблюдения за продукцией в процессе хранения и для проветривания склада, между штабелями, а также между стенами помещения и штабелями оставляют проходы шириной 0,7 метра. В местах погрузочно-разгрузочных работ между штабелями оставляют расстояние 1,25 метра.

7. Муку и крупу хранят в сухих прохладных помещениях с температурой воздуха в зимнее время не ниже 8-12^оС, в летнее время не выше 25-35^оС. Относительная влажность воздуха в помещении 60-75%.

8. Поддержание требуемого температурно-влажностного режима в помещениях осуществляется с помощью отопления (охлаждения) и вентиляции складов, а также техническими способами кондиционирования воздуха.

9. Для понижения температуры в складе в весенне-летний период на наветренной стороне открываются все двери и продухи, а на подветренной – только продухи.

10. Для вытяжки из склада увлажненного или теплового воздуха применяются дефлекторы или вытяжные отверстия в верхней части склада. Дефлекторы оборудуются задвижками и приемными лотками с трубкой для отвода воды.

11. Цвет, вкус и запах муки и крупы определяют в холодное время года (при температуре их 5^о и ниже) не реже 1 раза в месяц, в теплое время - не реже 1 раза в декаде. При изменении цвета, появлении постороннего вкуса и запаха осуществляется проветривание, охлаждение, просушивание.

12. Температуру муки и крупы измеряют в холодное время года не реже 1 раза в месяц, а в теплое - не реже 2 раз.

13. Влажность и кислотность муки и крупы определяется не реже 1 раза в месяц.

14. Сроки годности муки и крупы разной устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 14 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Сухари ржаные или пшеничные

(ГОСТ 686)

15. Сухари представляют собой ломти хлеба, высушенные для придания им стойкости при хранении.

16. Сухари в зависимости от сортов муки подразделяют на ржаные обойные сухари из муки ржаной обойной, ржано-пшеничные обойные сухари из муки ржано-пшеничной обойной или из смеси муки ржаной обойной и пшеничной обойной, пшеничные сухари из муки пшеничной первого, второго сортов и обойной.

17. Сухари хранятся в хорошо вентилируемых, без плесени, помещениях, не зараженных вредителями хлебных запасов.

18. Упакованные сухари должны храниться при следующих параметрах окружающей среды:

1) температура воздуха не выше 25^оС (допускается кратковременное, не более 30 суток, повышение температуры до 45^оС);

2) относительной влажности воздуха не выше 90% в герметичной упаковке, не выше 75% в негерметичной упаковке.

19. Упакованные сухари укладывают на стеллажи штабелями высотой не более 12 рядов. Расстояние от источников тепла, водопроводных и канализационных труб не менее 1 метра. Между каждыми двумя рядами оставляют промежутки не менее 10 сантиметров. Между отдельными штабелями и между штабелями и стенкой оставляют проходы не менее 70 сантиметров.

20. Сроки годности сухарей ржаных или пшеничных устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 20 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Мясные и молочные консервы
(ГОСТ 32125, ГОСТ 31688)

Сноска. Заголовок параграфа 3 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

21. Основным видом продукции, закладываемой на длительное хранение, являются консервы "Говядина тушеная" высшего и первого сорта.

22. Консервы мясные в зависимости от назначения подразделяются на закусочные, употребляемые в холодном виде и обеденные, предназначенные для приготовления первых и вторых блюд.

23. Наиболее высококачественными являются консервы, выработанные из остывшего или охлажденного мяса.

24. Консервы молочные по способу консервирования подразделяются на следующие виды:

1) консервированные сахаром – молоко цельное сгущенное с сахаром;

2) какао и кофе натуральный с сушенным молоком и сахаром;

3) консервированные стерилизацией – молоко сгущенное стерилизованное;

4) консервированные обезвоживанием – молоко цельное сухое, сливки сухие с сахаром и без сахара.

25. Складирование консервов производиться по утвержденным нормам нагрузки и разработанным на их основе рациональным схемам размещения, с учетом возможности проведения полного просчета количества мест в штабелях, обеспечения сохранности консервов и тары, устойчивости штабелей, наиболее эффективного использования складской площади и создания удобств для производства работ по приемке, подработке, наблюдения за качеством и обеспечения механизированной загрузки вагонов при отпуске.

26. Штабеля консервов формируются из одной или нескольких вагонных партий, однородных по качеству, ассортименту и сортам, времени выработки (в пределах одного квартала для консервов мясных и рыбных и месяца для консервов молочных) в банках и ящиках одного типа и размера с одинаковым гарантийным сроком хранения, на поддонах одного размера и одной высоты.

27. С целью рационального использования площадей подвалов холодильников, допускается складирование в укрупненный штабель молочных консервов, выработки одного квартала.

Не допускается складирование консервов в поврежденных ящиках.

28. При изъятии дефектных банок или образцов для анализов, ящики дополняются однородными консервами, после чего аккуратно закрыты (забиты) и уложены в верхние ряды штабелей.

На каждый сформированный штабель оформляется штабельный ярлык, по установленной форме, к которому прилагается схема укладки ящиков в пакете и размещения пакетов в штабеле.

29. На документах указывается номер склада, секции и штабеля, в котором складированы данные консервы.

Для облегчения складирования консервов, в соответствии с утвержденной рациональной схемой размещения, места расположения штабелей и проходов между ними заранее размечаются.

30. В зависимости от норм загрузки и типов складов, консервы укладываются в штабеля в следующем порядке:

1) консервы мясные, в отапливаемых складах, укладываются в укрупненные штабеля шириной 6-10 пакетов, а в неотапливаемых складах – 3-4 пакета;

2) консервы рыбные и молочные укладываются в штабеля шириной 3-4 пакета, в зависимости от конструкции и типа склада.

31. Длина штабеля определяется расстоянием от центрального продольного прохода до прохода у стен склада (подвала).

32. Для наблюдения за качественной сохранностью консервов, обеспечения лучшей циркуляции воздуха и удобств в применении механизмов, при укладке штабелей консервов в складах оставляются проходы (проезды) следующих размеров: по периметру склада (секции) в отапливаемых и не отапливаемых складах от стен или выступающих конструкций - шириной 0,5 метра.

33. Ширина проездов устанавливается в зависимости от минимального радиуса разворота электропогрузчика с конкретным навесным приспособлением и в соответствии с Правилами пожарной безопасности утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 9 октября 2014 года № 1077 (далее – Правила пожарной безопасности).

Проходы шириной 0,5 метра оставляются в отапливаемых складах между штабелями консервов мясных и через каждые два-три штабеля консервов рыбных и в неотапливаемых складах через два штабеля консервов молочных.

В подвальных камерах холодильника оставляются отступы следующих размеров: от стен, колонн, пристенных батарей, воздухоохладителей до штабеля – 0,3 метра, от потолка или низа балок до верха штабеля – 0,2 метра.

Ширина проезда принимается равной 1,6 метра.

Штабель товаров и поддоны не должны опираться на несущие конструкции складов.

Сноска. Пункт 33 в редакции приказа и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

34. Погрузочно-разгрузочные и внутрискладские работы с консервами производятся по единым технологическим картам.

При погрузочно-разгрузочных работах, а также при перекладке и подработке консервов, обеспечивается бережное обращение с тарой, не допуская ударов, толчков и бросания ящиков.

35. Сроки годности мясных и молочных консервов устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 35 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

35-1. Мясные консервы хранят при температуре от 0ºС до 20ºС и относительной влажности воздуха не более 75%.

Сноска. Параграф 3 дополнен пунктом 35-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 4. Сахар
(ГОСТ 33222, ГОСТ 26907)

Сноска. Заголовок параграфа 4 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

36. Саxap-песок – пищевой продукт, представляющий собой сахарозу в виде отдельных кристаллов, получаемых путем механической и физико-химической обработки сахарной свеклы сахара-сырца.

Сахар-рафинад – пищевой продукт, дополнительно очищенный (рафинированный) сахар в виде кусков (кусковой сахар-рафинад), кристаллов (рафинированный сахар-песок и сахароза для шампанского) и измельченных кристаллов (рафинадная пудра).

37. Для хранения сахара используются преимущественно отапливаемые, а также не отапливаемые технически исправные, сухие, чистые и хорошо проветриваемые склады.

До начала загрузки складские помещения ремонтируются и подготавливаются к приемке и хранению сахара. При этом особое внимание обращается на исправность кровли, полов, системы отопления, своевременную заделку трещин, щелей, а также на плотность подгонки дверей.

Готовность складов к приемке сахара проверяется уполномоченными и материально-ответственными лицами, и оформляется актом.

38. Для обеспечения сохранности сахара при проветривании складов дверные проемы закрываются дополнительно установленными решетчатыми дверями. Вентиляционные отверстия оборудуются решетками. Вентиляционные отверстия в не отапливаемых складах, дефлекторы в отапливаемых складах при подготовке к хранению сахара в зимний период утепляются и тщательно заделываются. Склады с подпольями оборудуются щитами для предупреждения заноса снега.

39. Склады необходимо обеспечить:

1) инвентарем и оборудованием, предусмотренными технологическими картами;

2) приборами для контроля за температурно-влажностным режимом хранения (термометрами, термографами, гигрографами и психрометрами);

3) подтоварниками, прокладочными материалами, лестницами и трапами;

4) необходимыми первичными средствами пожаротушения, согласно нормам пожарной безопасности, а также средствами автоматической охранно-пожарной сигнализации;

5) средствами оказания первой медицинской помощи.

40. Для поддержания чистоты в складах у входа располагаются подстилки, щетки и веники для чистки обуви и одежды.

41. Освещенность в производственных помещениях, электропроводка проводится в соответствии с требованиями Правил устройства электроустановок, утвержденных в соответствии с подпунктом 19) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 9 июля 2004 года "Об электроэнергетике". Электросветильники должны иметь закрытое или защищенное исполнение (со стеклянными колпаками).

Сноска. В пункт 41 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

42. Склады, вновь вводимые в эксплуатацию, перед загрузкой хорошо просушивают, очищают и подготавливают к загрузке.

Загрузка этих складов сахаром может производиться, когда относительная влажность воздуха в складе будет не выше 70%.

43. Территория баз хранения, вокруг складов, должна быть спланирована. Отвод поверхностных вод от склада производится отмостками, водосточными лотками и кюветами. Кюветы, отместки и водосточные лотки периодически очищаются и постоянно содержатся в состоянии, обеспечивающим сток воды.

44. Сахар является горючим продуктом. Смесь воздуха с сахарной пылью пожароопасна и взрывоопасна, осевшая пыль пожароопасна.

Сахар, затаренный в мешки, является также горючим продуктом, так как мешкотара способна без предварительного подогрева возгораться от кратковременного воздействия источника зажигания незначительной энергии (пламени спички, искры, накаленного электропровода).

В процессе хранения, сахар необходимо предохранять от источников зажигания, независимо от величины их мощности и продолжительности действия.

Пожар тушиться мелкодисперсной водой или воздушно- механической пеной.

Средства тушения пожара содержаться в исправном и готовом к применению состоянии.

45. Складские помещения обеспечиваются соответствующими инструкциями, плакатами, надписями, указателями, световыми, звуковыми сигналами, предупреждающими об опасности.

46. Все приспособления, предназначенные для транспортирования груза, должны иметь устройства, обеспечивающие удобство и безопасность работ, а также трафарет с указанием их грузоподъемности, даты проверки исправного состояния и допускаемой укладки груза.

47. В складах с водяным отоплением в целях предотвращения возможных аварий отопительные приборы оборудуются стационарным ограждением.

48. Для наблюдения за сохранностью качества сахара, обеспечения лучшей циркуляции воздуха, удобств в применении механизмов при погрузочно-разгрузочных и транспортно-складских работах и с целью соблюдения Правил пожарной безопасности при укладке сахара в складах оставляются проходы (проезды) следующих размеров:

по периметру в отапливаемых складах (секциях) от колонн или отопительных батарей и в не отапливаемых от стен шириной - 0,5 метра, между штабелями - 0,5 метра.

Ширина проездов устанавливается в зависимости от минимального радиуса разворота электропогрузчика с конкретным навесным приспособлением.

Сноска. В пункт 48 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

49. С целью обеспечения пожарной безопасности, расстояние между верхними рядами штабелей с сахаром и перекрытием склада или светильниками оставляется не менее - 0,5 метра.

50. Сроки годности сахара устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 50 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

50-1. Упакованный белый сахар хранится в складе при температуре воздуха не выше 40ºС и относительной влажности воздуха не выше 75% для кускового сахара и не выше 70% для кристаллического и сахарной пудры.

Сноска. Параграф 4 дополнен пунктом 50-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

50-2. При хранении белого сахара необходимо осуществлять постоянный контроль за температурой и относительной влажностью воздуха в складах.

Сноска. Параграф 4 дополнен пунктом 50-2 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 5. Масло растительное

(ГОСТ 1129)

51. Масло растительное вырабатывается из семян и плодов различных растений: подсолнечника, хлопка, сои, арахиса, льна, клещевины, рапса, горчицы и др. путем прессования или экстракции. Для пищевых целей преимущественно используется масло, изготовленное прессованием.

52. Масло растительное размещается в специально оборудованных маслохозяйствах, в состав которых входят: резервуарный парк, продуктово-насосная станция, сливно-наливная эстакада, технологические продуктопроводы и весовая.

53. Техническое и санитарное оборудование маслохозяйств должно обеспечивать проведение всех операций по приемке и отпуску масла в установленные сроки, полную количественную и качественную сохранность продукции при приемке, хранении, отпуске и перекачках.

54. Подведомственные предприятия, хранящие масло растительное, обязаны повседневно проводить мероприятия по предотвращению потерь масла при приемке, хранении и отпуске.

55. Для маслохозяйства разрабатывается технологическая схема коммуникаций резервуарного парка, продуктово - насосной эстакады с обозначением номеров, присвоенных резервуарам, насосам, сливно-наливным стоякам, установкам нижнего слива, продуктопроводам и задвижкам.

56. На каждый элемент оборудования наносится масляной краской порядковый номер, соответствующий технологической схеме:

1) технологическая карта, где подробно указывается перечень всех работ при приемке, хранении и отгрузке масла, а также для каждой операции на пути движения масла - номера всех задвижек, подлежащих открытию;

2) схема разогрева масла в цистернах при приемке и в резервуарах при отгрузке, где подробно изложен порядок и последовательность всех операций при разогреве масла.

57. Технологическая схема коммуникаций, технологическая карта проведения работ с маслом и схема его разогрева утверждаются руководством подведомственного предприятия и хранятся в делах технологического участка хранения. Технологическая схема коммуникаций вывешивается в помещениях насосной станции и участка хранения.

58. На каждый резервуар, зачистную емкость составляются калибровочные таблицы в установленном порядке, позволяющие определить объем продукта по высоте уровня взлива. Для повышения точности при определении объема продукта в резервуарах, при замерах на уровне уторного уголка на днище резервуаров против замерного люка должна быть установлена горизонтальная площадка размером 500х500 миллиметров.

59. При составлении калибровочных таблиц учитывается объем конуса днища резервуара. Калибровочные таблицы утверждаются руководством подведомственного предприятия.

60. При калибровке резервуаров определяется также высотный трафарет, то есть расстояние по вертикали от площадки на днище резервуара до верхнего края замерного люка.

Величина высотного трафарета проверяется при освобождении резервуара и ежемесячно при определении количества продукта в резервуаре.

Показатели высотного трафарета и предельная высота налива масла наносятся краской на корпус гидравлического клапана или на крышку светового люка.

61. На основании калибровочных таблиц производится расчет загрузки и определение предельной высоты налива масла резервуаров с учетом объемного расширения масла в летний период.

62. Периметр маслохозяйства ограждается забором из колючей проволоки и средствами охранной сигнализации.

63. На случай аварии в каждом маслохозяйстве оставляется один резервный резервуар максимальной вместимости. Перед перекачкой масла в резервный резервуар вскрывается лазовый люк и проверяется техническое и санитарное состояние резервуара. В процессе эксплуатации резервуары периодически должны меняться.

64. В подведомственных предприятиях, в зависимости от местных условий, определяется подробный перечень оборудования, материалов, запасных деталей, передвижных насосов, труб, бочек и других емкостей на случай ликвидации последствий возможных, аварий, который утверждается руководством. Запасное оборудование хранится в резервуарном парке, в насосной и около эстакады. Ежемесячно проверяется сохранность запаса аварийного имущества, о чем делается соответствующая отметка в журнале.

65. При эксплуатации, резервуары оборудованные дыхательными и предохранительными клапанами, для контроля за их герметичностью оснащаются моновакуумметрами, которые устанавливаются внизу резервуаров.

66. Все задвижки, вентили, краны в резервуарном парке, насосной, на эстакаде пломбируются. В резервуарном парке на фланцевые соединения трубопроводов, задвижек, болтовые соединения лазовых и световых люков, компенсаторы надеваются чехлы, из жести или брезентовой ткани и пломбируются.

67. При подготовке резервуара к заливу проверятся его техническое и санитарное состояние.

68. Перед массовой приемкой или отгрузкой масла производится комиссионная проверка технического и санитарного состояния всех сооружений маслохозяйства: насосной, эстакады, трубопроводов, вагонных весов, оборудования по разогреву масла.

Результаты проверки оформляются актами.

69. На маслохозяйствах для определения массы масла при приемке и отпуске устанавливаются вагонные весы.

Перед взвешиванием цистерн с маслом проверяется техническое состояние вагонных весов. Необходимо строго соблюдать правила натки на платформу весов цистерн, их крепления и взвешивания. Взвешивание масла на неисправных весах, а также на весах с просроченными сроками поверки и клеймения не допускается.

70. Обслуживающий персонал должен знать расположение всех объектов маслохозяйства, схему трубопроводов, расположение всех задвижек и их назначение.

71. Не реже одного раза в месяц проверяется состояние запорных устройств (хлопушек, задвижек) на ливневой, канализации, обвалований резервуарного парка. Спуск воды из обвалования через запорные устройства производится под контролем обслуживающего персонала.

72. Сроки годности масла растительного устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 72 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 6. Масло сливочное и жиры животные

(ГОСТ 32261, ГОСТ 25292)

Сноска. Заголовок параграфа 6 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

73. По товарным наименованиям масло сливочное подразделяется на следующие виды:

1) несоленое, соленое и вологодское сливочное масло с массовой долей влаги не более 16%;

2) любительское сливочное масло с массовой долей влаги не более 20%;

3) крестьянское сливочное масло с массовой долей влаги не более 25%;

4) бутербродное сливочное масло с массовой долей влаги не более 35%;

5) топленое масло массовой долей влаги не более 1%.

74. Жиры, в зависимости от перерабатываемого сырья и качества продукции, подразделяются на виды и сорта: бараний, говяжий, свиной, костный – высшего и первого сортов и сборный.

75. Жиры и масло являются скоропортящимися товарами, которые в неохлаждаемых помещениях при плюсовых температурах быстро снижают свое качество.

76. Приемка скоропортящихся товаров по количеству и качеству производится в соответствии с действующими стандартами и техническими условиями.

77. При приемке товаров, перед вскрытием вагонов, уполномоченными представителями получателя, при участии представителя железной дороги, тщательно проверяется техническая исправность вагонов, запоров, состояние закруток, сохранность пломб и четкость оттисков на них, соответствии номеров вагонов номерам, указанным в сопроводительных документах, соблюдение температурного режима (по журналу) при транспортировании, установленный срок пробега вагонов.

78. После снятия пломб и вскрытия вагона проверяется состояние тары, груза, степень его заморозки путем осмотра наружного состояния и измерения температуры товара.

Температура масла замеряется термометром.

Температура масла в монолите измеряется на глубине 6-8 сантиметров. При поступлении масла в пакетированном виде температура его измеряется в ящиках, взятых из контрольных пакетов. В приемные документы вносится среднее арифметическое значение температуры.

79. Выявленные при проверке техническая неисправность вагонов, нарушение или отсутствие пломб, неясность оттисков на них, наличие пломб промежуточных станций, нарушение температурного, санитарного режимов перевозки грузов и установленного срока пробега вагонов оформляются актами общей формы.

80. В случае установления недостачи груза, в коммерческом акте и в приемном акте в графе "особые отметки" в обязательном порядке указываются номера контрольных знаков, имеющихся на пломбах.

81. Жиры и масло в стандартной неповрежденной таре, имеющей четкую маркировку, принимаются и отпускаются путем пересчета количества мест и определения массы по трафарету.

82. При поступлении на холодильник масла с температурой внутри монолита минус 6^о С и ниже, направляется в камеру хранения и подвергается холодильной обработке.

83. Складирование жиров и масел должно производиться по заранее разработанным рациональным схемам размещения в плотные устойчивые штабеля правильной формы. Штабеля размещаются на брусках или поддонах, с учетом обеспечения сохранности товаров, устойчивости штабелей, наиболее рационального использования холодильной емкости и создании удобств для производства работ по приемке и отпуску, наблюдению за качеством.

84. Масло и жиры укладываются в штабеля вагонными партиями. Масло и жиры в ящиках укладываются в штабеля без зазоров между пакетами. При поступлении масла в непакетированном виде формирование пакетов производится при выгрузке его из вагона на стандартных поддонах. При этом ящики укладываются трафаретом наружу. Высота штабелей определяется из условий максимального использовании грузового объема камеры, с учетом прочности тары и допустимой нагрузке на перекрытие.

Бочки с топленным маслом и жирами укладываются в штабеля в вертикальном положении. Во избежание поломки уторов, между рядами бочек прокладываются деревянные рейки или доски. При невозможности размещения бочек верхнего яруса в вертикальном положении допускается их горизонтальное размещение.

85. В камерах хранения холодильников штабеля товаров укладываются с отступами:

1) от стен, не имеющих приборов охлаждения, и от пристенных приборов охлаждения – 0,3 метра;

2) от потолка, не имеющего приборов охлаждения – 0,2 метра;

3) от потолочных приборов охлаждения – 0,3 метра;

4) от нижней поверхности воздуховодов – 0,3 метра.

86. Размещение грузов у колонн, у стен, не имеющих экранов, производится с установкой тонких реек или досок по периметру колонн, стен (по вертикали).

87. Светильники должны преимущественно размещаться в проездах и вдоль стен и не должны уменьшать грузового объема камер хранения холодильников. Для удобства работы рекомендуется прожекторное освещение.

При гладких потолках высота подвеса светильников не должна превышать 0,15 метра от перекрытия и 0,3 метра до штабеля.

88. При поступлении масла транспортными пакетами объем хранения его в камере холодильника определяется, исходя из прочности перекрытия независимого от грузового объема. Продукция укладывается на площадь пола между четырьмя колоннами не превышая проектной полезной нагрузки на 1 квадратный метр по паспорту холодильника. Количество вертикальных рядов с меньшим числом пакетов определяется расчетным путем.

89. В холодильных установках температура воздуха в камерах хранения масла, должна поддерживаться минус 18^оС.

90. Жиры топленые хранятся в камерах с температурой воздуха минус 5^оС и ниже.

91. Относительная влажность воздуха в камерах холодильников при хранении замороженного мяса 95–98%, в камерах, оборудованных ледяными экранами - близкой к 100%, масла – 85-90%.

92. Не допускается совместное хранение масла с другими товарами, имеющими специфический запах. Для каждого товара (масла, жиров) необходимо выделять отдельные камеры.

93. На каждую партию товаров оформляется штабельный ярлык с указанием в нем: номера партии, вида товара, наименования поставщика, количества мест, массы нетто и даты выработки. Одновременно отражается качество товара при приемке, хранении и отпуске. К указанному ярлыку прикладывается схема фактического размещения товара.

94. Сроки годности масла сливочного и жира животного устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 94 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 7. Чай

(ГОСТ 32573)

Сноска. Заголовок параграфа 7 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

95. Чай представляет собой листья древесного чайного растения, подвергнутые специальной обработке.

96. Для производства высококачественного чая используют в основном флеши, состоящие из 2-3 листьев и верхней нераспустившейся почки.

97. В состав готового чая входят разнообразные органические и неорганические вещества, которые обуславливают качество чая. Важнейшими из них являются дубильные вещества, кофеин, эфирные масла, азотистые и минеральные соединения, углеводы, витамины.

98. Для хранения чая используются как отапливаемые, так и не отапливаемые технически исправные, сухие, чистые и хорошо проветриваемые склады, незараженные плесенью, вредителями хлебных запасов и не имеющие посторонних запахов.

99. Перед загрузкой складские помещения ремонтируют и подготавливают к приемке и хранению чая. При этом особое внимание обращается на исправность кровли, полов, своевременную заделку трещин, щелей, а также плотность подгонки дверей.

100. Готовность складов к приемке чая проверяется уполномоченными и материально-ответственными лицами, и оформляется актом.

101. Для обеспечения сохранности чая, при проветривании в складах, навешиваются дополнительные решетчатые двери, а на вентиляционные отверстия устанавливаются решетки. Вентиляционные отверстия в не отапливаемых складах при подготовке к зимнему периоду хранения тщательно заделываются и утепляются.

102. Склады обеспечивают:

1) необходимым инвентарем и оборудованием;

2) приложениями к технологическим картам;

3) приборами для контроля за температурно-влажностным режимом хранения (термометрами, термографами, гигрографами, психрометрами);

4) подтоварниками, лестницами, трапами;

5) необходимыми средствами пожаротушения согласно действующим нормам и автоматической охранно-пожарной сигнализацией.

103. Для поддержания чистоты в складах у входа располагают подстилки, щетки и веники для чистки обуви и одежды.

104. Чай хранится в складах любой степени огнестойкости.

105. Чай, упакованный в фанерные ящики, ящики из гофрированного картона, является горючим материалом.

В процессе хранения чай необходимо предохранять от источников зажигания. При загорании или пожаре необходимо применять для тушения воду или воздушно-механическую пену. Средства тушения пожара постоянно содержатся в полной исправности и готовности.

106.Складирование чая производится штабелями, имеющими правильную прямоугольную форму, с учетом обеспечения их устойчивости, сохранности количества, качества чая и тары, наиболее рационального использования складской площади, создания необходимых условий для производства погрузочно-разгрузочных работ и наблюдения за качеством в процессе хранения. Чай в штабелях укладывают раздельно по ассортименту, сортам и расфасовке во избежание пересортицы при отпуске.

Штабеля с чаем формируются из одной или нескольких партий, имеющих одну дату выработки (в пределах одного квартала) с одинаковым гарантийным сроком хранения, на подтоварниках одного размера и одной высоты.

Ящики с чаем укладываются на сухие, чистые подтоварники высотой 25-30 сантиметров от пола в складах с асфальтовыми полами и не менее 15 сантиметров от пола в складах с деревянными полами, а также в многоэтажных складах, начиная со 2 этажа.

Между штабелями с чаем оставляют проходы шириной не менее - 0,5 метра, между строительными конструкциями перекрытий и штабелями расстояние не менее 0,5 метра.

В целях обеспечения пожарной безопасности расстояние между верхними рядами штабелей с чаем, электропроводкой и светильниками расстояние составляет не менее - 0,5 метра.

107. Для наблюдения за сохранностью качества чая, обеспечения лучшей циркуляции воздуха и удобства в применении механизмов при укладке чая в складах оставляются продольные и поперечные проходы у стен в соответствии с требованиями Правил пожарной безопасности.

Сноска. В пункт 107 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

108. В дождливую и снежную погоду погрузка и выгрузка производится под укрытием (навесом), защищающим ящики с чаем от попадания влаги. При этом штабеля, расположенные у дверей, через которые производятся погрузочно-разгрузочные работы, укрываются брезентом.

109. На каждый штабель чая после его укладки оформляется штабельный ярлык установленной формы, который вывешивается на штабеля. К штабельному ярлыку прикладывается схема фактического размещения чая по ассортименту, сортам и расфасовке. Штабельный ярлык заполняется при приемке чая на основании приемного акта, сопроводительных документов, выданных поставщиком и результатов лабораторной проверки качества продукции.

110. Погрузочно-разгрузочные и транспортно-складские работы производятся в строгом соответствии с утвержденной технологией.

При выполнении погрузочно-разгрузочных и внутри складских работ необходимо обеспечить бережное обращение с тарой.

111. Основной причиной ухудшения качества и порчи чая является увлажнение, влекущее за собой появление плесени, потерю вкуса и аромата. При хранении чая не допускается повышение его влажности.

При хранении чая относительная влажность воздуха в складах не более 70%.

112. В целях обеспечения сохранности качества чая в процессе хранения, производится систематическая проверка условий хранения и периодический контроль за его качеством по органолептическим показателям и содержанию влаги, а также внешнему состоянию товара и тары.

Периодичность проверки качества чая зависит от типа складского помещения и от внутренней выстилки ящиков фанерных для чая мешками-вкладышами из полиэтилен-терефталатной ламинированной пленки:

1) проверка качества при хранении в отапливаемых складах осуществляется только в случаях обнаружения признаков качества при внешнем осмотре и при отпуске;

2) проверка качества при хранении в не отапливаемых складах осуществляется в период перехода на летнее хранение и при отпуске;

3) при хранении чая импортного (высшего, первого, второго сортов), отечественного номерных и высших сортов, упакованного в ящики фанерные для чая с мешками-вкладышами из полиэтилен-терефталатной ламинированной пленки, качество проверяется после 12 и 18 месяцев хранения и при отпуске.

113. При обнаружении чая с повышенной влажностью его подрабатывают путем интенсивного проветривания склада. В случае необходимости производится укладка ящиков с чаем в шахматном порядке с целью доведения его влажности до стандартной.

114. При хранении чая не реже одного раза в месяц производится тщательная уборка складских помещений. Периодически производится обметание стен, потолков, дверей, лестниц, балок и столбов. Мыть полы в складах, где хранится чай, категорически запрещается.

115. После каждой произведенной работы при приемке, отпуске, перекладке ящиков с чаем склад убирают и подметают. В случае обнаружения разбитых или слабо сколоченных ящиков, необходимо отремонтировать.

116. В целях обеспечения количественной сохранности чая в течение года, проводятся контрольные проверки (путем пересчета, взаимной сверки) его наличия.

117. Сроки годности чая устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 117 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 8. Макаронные изделия

(ГОСТ 31743)

Сноска. Заголовок параграфа 8 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

118. Макаронные изделия – это высушенное пшеничное тесто, отформованное в виде трубочек (макароны, рожки), нитей (вермишель) ленточек (лапша) или различных фигурок.

119. Помещения для хранения макаронных изделий находятся в чистом, сухом, хорошо проветриваемом, не зараженным вредителями хлебных запасов, защищенными от воздействия атмосферных осадков. Не допускается хранить макаронные изделия вместе с товарами, имеющими специфический запах.

120. Ящики и мешки с макаронными изделиями должны храниться в складских помещениях на стеллажах или поддонах.

121. Перед укладкой макаронных изделий (при хранении на поддонах) на полу склада делается разметка для расположения штабелей и проходов.

Штабели макаронных изделий формируются по срокам выработки (квартал) и поставщикам - изготовителям. При получении макаронных изделий от одного изготовителя формирование штабелей возможно из одной или нескольких вагонных партий, однородных по виду, сорту и классу товара.

Ширина, длина и высота штабелей устанавливается в зависимости от особенностей склада, а также состояния (прочности) тары, но для ящиков из гофрированного картона - не более 6 рядов; а для бумажных мешков - не более 7 рядов (по высоте).

122. Для проведения операций по приемке и отпуску макаронных изделий, наблюдения за сохранностью качества и количества, а также с целью соблюдения Правил пожарной безопасности при их укладке в складах следует оставлять проходы: по периметру склада 0,5-0,7 метра, а между штабелями 0,4-0,5 метра.

123. Для обеспечения сохранности качества макаронных изделий при длительном хранении относительная влажность воздуха в складе должна поддерживаться не выше 70%, а температура не выше 30^оС.

124. Сроки годности макаронных изделий устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 124 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 9. Соль

(ГОСТ 13830)

125. Хранение поваренной соли производится в сухих, технически исправных складах или, как исключение, на открытых специально подготовленных площадках.

126. На предприятиях длительного хранения соль навалом размещается и хранится в неотапливаемых складах. Асфальтовые полы покрываются сплошным настилом из фанеры толщиной 3-4 миллиметра. Хранение соли в складах с деревянными полами осуществляется без дополнительного настила фанеры. Колонны в складах ограждаются дощатыми щитами на высоту - 0,5 метра от их основания. По периметру склада на расстоянии - 1,0 метра от стен устанавливаются деревянные щиты высотой 1,0-1,2 метра.

127. Перед поступлением поваренной соли складские помещения, предназначенные для хранения этой продукции, тщательно очищают от посторонних предметов, мусора, пыли и подготовлены к приемке. Хранение вблизи складов и площадок с солью пахучих материалов, а также остатков строительных или воспламеняющихся материалов, категорически запрещается.

128. Хранение незатаренной соли производится в буртах в виде четырехгранной усеченной пирамиды, параллелепипеда или другой формы, удобной для обмера при контрольных обмерах или инвентаризации. Поверхность и стороны буртов соли выравниваются. Высота бурта соли в складах зависит от допускаемой нагрузки на 1м² площади пола. Между верхним слоем соли и потолком или крышей должен оставаться промежуток не менее – 0,5 метра. Для предохранения соли от загрязнения, сырости и слеживания поверхность бурта в складах необходимо покрывать укрывочными материалами, не взаимодействующими с солью и не имеющими запаха. При хранении на поверхности бурта соли образуется корка, которая предохраняет соль от загрязнения.

Хранение соли в пачках, уложенной в ящики производится только в закрытых складских помещениях. Такая соль укладывается в устойчивые штабели прямоугольной формы на подтоварники высотой 15-20 сантиметров.

Ширина, длина и высота штабелей соли в пачках устанавливается в зависимости от особенностей склада, а также состояния (прочности) тары.

Во избежание отсыревания затаренной соли при укладке ее в штабели оставляются проходы по периметру склада 0,5-0,7 метра, а между штабелями - 0,4-0,5 метра.

Сноска. Пункт 128 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

129. Соль каждого сорта и помола складируется раздельно. Обезличенное складирование соли разных помолов и сортов не допускается. На каждую партию соли, после ее укладки заводится штабельный ярлык и вывешивается на штабеле или бурте соли с приложением схемы бурта, с соответствующим расчетом определения ее количества.

Сноска. Пункт 129 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

130. Наиболее благоприятными условиями для хранения соли является поддержание относительной влажности воздуха в складских помещениях не выше 70% - для незатаренной соли, 75% - для упакованной соли, без резких колебаний температуры.

Поддержание необходимого температурно-влажностного режима хранения соли осуществляется проветриванием складов в весеннее - летний период при благоприятных климатических условиях, с учетом влагосодержания наружного и складского воздуха.

130-1. Сроки годности соли устанавливаются изготовителем.

Сноска. Параграф 9 дополнен пунктом 130-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 10. Специи

(ГОСТ 28750)

131. К специям относятся: лавровый лист, перец, горчица, ваниль, корица, гвоздика.

132. Специи хранят в сухих, чистых, хорошо вентилируемых складских помещениях, не зараженных вредителями, при температуре не выше 20^оС и относительной влажности воздуха не более 75%.

При хранении ящики с пряностями устанавливаются на стеллажи и поддоны штабелями, по высоте не более восьми ящиков. Расстояние между штабелями, а также штабелями и стенами должно быть не менее - 0,7 метра.

133. Не допускается:

1) укладывать пряности вблизи водопроводных и канализационных труб, отопительных приборов;

2) проветривать складские помещения в сырую погоду и сразу после дождя;

3) хранить пряности совместно с химикатами и резко пахнущими продуктами или материалами.

Сноска. Пункт 133 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

133-1. Сроки годности специи устанавливаются изготовителем.

Сноска. Параграф 10 дополнен пунктом 133-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 11. Томатная паста

(ГОСТ 3343)

134. Томатная паста получают из свежих томатов или томатной массы с добавлением соли и экстрактов пряностей и устанавливает требования к продукции, изготовляемой для нужд народного хозяйства и экспорта.

135. Томатную пасту соленую в бочках хранят при относительной влажности воздуха не более 80%.

136. Томатную пасту в таре из полимерных материалов хранят при температуре от 0 до 8^оС.

Допускается хранить томатную пасту в контейнерах-цистернах при температуре не ниже минус 10^оС.

137. Сроки годности томатной пасты устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 137 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 12. Уксус

(ГОСТ Р 52101)

138. Уксусы – вырабатывают биохимическим способом путем аэробного окисления уксуснокислыми бактериями этилового ректификованного спирта из пищевого сырья, спирта, содержащегося в виноградных и плодовых виноматериалах, головной фракции этилового ректификованного спирта из пищевого сырья, предназначенные для пищевых целей.

139. Уксусы из пищевого сырья транспортируют транспортом всех видов в крытых транспортных средствах в соответствии с нормами перевозок пищевых грузов, действующими на каждом виде транспорта.

140. Уксусы из пищевого сырья должны храниться в упакованном виде, в чистых проветриваемых помещениях и защищены от воздействия прямых солнечных лучей.

При хранении уксуса на складах относительная влажность воздуха должна быть не более 80%, температура от минус 3^оС до плюс 35^оС.

Температура замерзания 6%-го и 9%-го уксуса соответственно - минус 2^оС и минус 3^оС. Замерзание и последующее размораживание уксуса на его качество не влияют.

141. Сроки годности уксуса устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 141 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

142. Изготовитель может устанавливать другой срок хранения уксуса при условии сохранения его качества.

Параграф 13. Картофель сушеный

(ГОСТ 28432)

143. Картофель сушеный – картофель, подвергнутый предварительной подготовке, бланшированию и сушке. Сушеный картофель выпускают россыпью или в брикетах. В зависимости от показателей качества сушеный картофель изготовляют трех сортов: высшего, первого и второго.

144. Картофель сушеный следует хранить в сухих прохладных помещениях при относительной влажности воздуха не выше 75% и температуре 0 - 10^оС. При более высокой температуре продукт темнеет, разрушаются витамины и развиваются вредители.

145. Ящики, коробки, барабаны и мешки с сушеными овощами нужно укладывать на подтоварники и штабеля по видам, товарным сортам и роду упаковки. При укладке продукции в коробках и мешках высота штабеля не должна превышать 5-6 рядов; в ящиках и барабанах – 10-15 рядов. Между рядами прокладывают рейки шириной 2-3 сантиметра. Сушеные овощи способны поглощать посторонние запахи, поэтому их нельзя укладывать рядом с остропахнущими товарами.

146. Сроки годности картофеля сушеного устанавливаются изготовителем.

Сноска. Пункт 146 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 14. Овощи сушеные

(ГОСТ 32065)

Сноска. Заголовок параграфа 14 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

147. Овощи сушеные – продукты переработки овощей, целые, нарезанные или порошкообразные, изготовленные из свежих целых или нарезанных овощей, подготовленных в соответствии с установленной технологией, высушенные путем термической обработки или воздушно-солнечной сушки и другими способами до достижения массовой доли влаги, обеспечивающей их сохранность.

Сноска. Пункт 147 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

148. Овощи сушеные хранят в сухих, вентилируемых помещениях при температуре не выше 25ᵒС и относительной влажности не более 75%.

Сноска. Пункт 148 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

149. Ящики, коробки, барабаны и мешки с сушеными овощами нужно укладывать на подтоварники и штабеля по видам, товарным сортам и роду упаковки. При укладке продукции в коробках и мешках высота штабеля не должна превышать 5-6 рядов; в ящиках и барабанах – 10-15 рядов. Между рядами прокладывают рейки шириной 2-3 сантиметра.

150. Сушеные овощи способны поглощать посторонние запахи, поэтому их нельзя укладывать рядом с остропахнущими товарами.

150-1. В овощах сушеных не допускается наличие вредителей хлебных запасов, а также овощей, поврежденных вредителями хлебных запасов, загнивших или заплесневевших.

Сноска. Параграф 14 дополнен пунктом 150-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

150-2. Приемка овощей сушеных осуществляется в соответствии с ГОСТ 13341. В сертификате о качестве, сопровождающем каждую партию сушеных овощей, указывают:

номер документа и дату его выдачи;

наименование продукта;

наименование предприятия-изготовителя и его адрес;

номер партии и дату отгрузки;

вид потребительской тары и ее вместимость;

количество потребительских упаковочных единиц;

массу нетто продуктов в потребительской таре;

дату изготовления;

условия хранения;

обозначение настоящего стандарта;

информацию о подтверждении соответствия.

Сноска. Параграф 14 дополнен пунктом 150-2 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

150-3. Овощи сушеные в насыпном виде при фасовании массой нетто не более 25 кг упаковаются:

в мешки из термосваривающихся материалов по ГОСТ 19360, с последующей их герметизацией, упаковыванием в транспортную тару;

в ящики фанерные по ГОСТ 10131;

в ящики из гофрированного картона по ГОСТ 13511;

в барабаны фанерные по ГОСТ 9338;

барабаны картонные навивные по ГОСТ 17065.

Сноска. Параграф 14 дополнен пунктом 150-3 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 15. Мясо курицы (ГОСТ 31962-2013)

Сноска. Глава 2 дополнена параграфом 15 в соответствии с приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

150-4. Срок годности и условия хранения устанавливает изготовитель.

150-5. Рекомендуемые сроки годности замороженного мяса кур со дня выработки при температуре воздуха в холодильной камере, обеспечивающей поддержание температуры в толще продукта:

не выше минус 12°С - тушек в потребительской таре - не более 8 мес, в групповой упаковке - не более 4 мес; частей тушек - не более 1 мес;

не выше минус 18°С - тушек в потребительской таре - не более 12 мес, в групповой упаковке - не более 8 мес; частей тушек - не более 3 мес;

не выше минус 25°С - тушек в потребительской таре - не более 14 мес, в групповой упаковке - не более 11 мес.

Глава 3. Промышленные товары

Сноска. Заголовок главы 3 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Автомобильные шины

(ГОСТ 5513)

151. Автомобильные шины в зависимости от назначения разделяются на шины для легких автомобилей, шины для грузовых автомобилей, автоприцепов, троллейбусов и автобусов.

152. Комплект шины состоит из покрышки, камеры и ободной ленты.

153. Покрышка – торообразная оболочка, непосредственно воспринимающая усилия, действующие при эксплуатации. Основными частями покрышки являются каркас, брекер, протектор, борта и боковины.

154. Камера – кольцеобразная герметическая резиновая трубка, снабженная вентилем. Она удерживает сжатый воздух во внутренней полости покрышки, придает упругие свойства шине.

155. Ободная лента – кольцеобразная резиновая лента профильного сечения, имеющая отверстие для прохождения корпуса вентиля камеры. Она предохраняет камеру от трений об обод колеса и повреждения при монтаже шины на обод.

156. Шины хранятся в технически исправных каменных не отапливаемых складах первой и второй степени огнестойкости с естественной или искусственной вентиляцией.

157. В соседних секциях размещаются товары и материалы, для тушения пожара. Для проветривания склады оборудуют решетчатыми дверями, имеющиеся продухи должны закрываться изнутри.

158. До начало загрузки складские помещения ремонтируют и подготавливают к приемке шин. Особое внимание обращается на исправность крыши, пола, на плотность подгонки дверей.

При наличии в складе окон, стекла с внутренней стороны должны окрашиваться в желтый цвет для защиты продукции от попадания прямых солнечных лучей.

159. Освещение складов выполняется с применением электрических светильников в защищенном исполнении (со стеклянными колпаками). Степень освещенности склада должна соответствовать действующей норме. Применение светильников с люминесцентными лампами не допускается.

160. Изоляция электропроводов независимо от видов электропроводки должна быть рассчитана на напряжение не ниже 500 Вольт. В местах соединений и ответвлений электропроводов применяют распределительные коробки.

Все токоприемники, расположенные в секциях склада, в нерабочее время должны отключаться с внешней стороны, а электрощиты - пломбироваться.

161. Секции склада для хранения шин оборудуют автоматической охранно-пожарной сигнализацией, а также молниезащитными устройствами согласно строительным нормам.

Склады обеспечиваются пожарным инвентарем и первичными средствами пожаротушения.

Территория баз хранения, вокруг складов, должна систематически и своевременно очищаться от травы и мусора. Скошенную траву следует немедленно убирать.

В складах с шинами запрещается проведение работ, связанных с применением открытого огня или образование искры.

162. Для работы с шинами применяются технически исправные электропогрузчики. В складах запрещается применение погрузчиков с двигателями внутреннего сгорания и оборудования с электромоторами открытого исполнения.

163. Средства связи и сигнализации, водопроводная сеть и водоемы должны постоянно находиться в технически исправном состоянии.

164. Готовность складов к приемке проверяется уполномоченным и материально-ответственным лицами, и оформляется актами.

165. Для складирования шин применяются металлические стеллажи. Стеллажи оборудуются деревянными плоскими опорами шириной не менее 12 сантиметров, расположенными под углом 20^о к полке стеллажа.

Количество ярусов стеллажей определяется размерами шин и высотой склада.

В соответствии с Правилами пожарной безопасности, один из межстеллажных проходов, в середине секции (склада) не оборудуется полками и не загружается шинами.

Шины размещаются на металлических стеллажах и металлических выдвижных полках в вертикальном положении с вложенным внутрь покрышками поддутыми и проталькированными камерами.

Пачки ободных лент следует складировать внутри пакетов шин, располагая пачку на нижнюю часть бортов покрышек большим габаритом вдоль пакета шин.

При отсутствии металлических стеллажей, допускается временное хранение шин без стеллажей, на подтоварниках, с плоскими опорами шины складируются вертикально на протектор по высоте в три шины.

Сноска. В пункт 165 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

166. Размещение штабелей в складе производится согласно разработанной схеме размещения с учетом обеспечения наиболее рационального использования складской площади, применяемых средств механизации при проведении погрузочно-разгрузочных работ.

Место расположения штабелей и проходов между ними заранее размечаются.

167. На бесстелажное хранение шины укладываются с вложенными внутрь покрышками, поддутыми и проталькированными камерами, и пачками ободных лент. Складирование шин "колодцем", а также непосредственно на пол без подтоварников (плоских опор) категорически запрещается.

При бесстеллажном хранении шин, проходы между штабелями и вдоль стен (выступающих конструкций) расстояние должно соответствовать не менее 0,5 метра.

По каждому стеллажу или штабелю (при бесстеллажном хранении) ведется штабельный ярлык, который заполняется при приемке шин на основании приемного акта и сопроводительных документов поставщика.

168. В процессе хранения в штабельный ярлык вносятся изменения о наличии товара по данному стеллажу (штабелю), виды и результаты подработки и осмотра шин.

По каждой секции (складу) составляется схема фактического размещения шин в стеллажах (штабелях) на выдвижных металлических полках.

169. Документальное оформление операций по приемке, хранению, подработке и отпуску шин осуществляется в соответствии с документацией и учета операций по материалам первой группы.

170. Погрузочно-разгрузочные работы с шинами следует производить в строгом соответствии с установленной технологией.

171. Срок хранения шин – 5 лет.

Параграф 2. Аккумуляторы

(ГОСТ 959)

172. Аккумуляторы – свинцовые стартерные аккумуляторные батареи, предназначенные для пуска двигателей и питания электрического оборудования на автотракторной технике.

173. Аккумуляторы должны изготовляться в соответствии с требованиями стандарта и техническими условиями на батарею конкретного типа по конструкторской и технологической документации.

174. Габаритные размеры батарей, расположение аккумуляторов в батарее, размеры, расположение полюсных выводов и их обозначение в зависимости от полярности знаками плюс "+" и минус "-" указаны в технических условиях на батарею конкретного типа.

175. Поверхность батарей должна быть чистой, не должно быть потеков свинца в местах пайка выводов.

176. Аккумуляторы должны храниться в закрытом помещении при температуре от -50^оС до +60^оС.

177. При хранении батареи устанавливают крышками вверх. При этом пробки на них плотно ввинчивают, герметизирующие детали – уплотнительные диски, герметизирующие пленки колпачки – должны находиться на своем месте.

178. Срок хранения не залитых электролитом батарей – 36 месяцев.

Глава 4. Моющие средства

Сноска. Заголовок главы 4 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Сода каустическая (ГОСТ 2263)

Сноска. Параграф 1 исключен приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Сода кальцинированная (ГОСТ 5100)

Сноска. Параграф 2 исключен приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2-1. Стиральный порошок
(ГОСТ 25644, ГОСТ 32479)

Сноска. Глава 4 дополнена параграфом 2-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

198-1. Порошки представляют собой смесь поверхностно-активных веществ, органических и неорганических компонентов.

198-2. Порошки по назначению делятся на:

порошки для стирки изделий из хлопчатобумажных и льняных тканей;

порошки для стирки изделий из искусственных, синтетических, шерстяных и шелковых тканей;

универсальные порошки для стирки изделий из хлопчатобумажных, льняных, синтетических тканей, а также тканей из смешанных волокон (кроме изделий из натурального шелка и шерсти).

198-3. Срок годности определяется рецептурным составом средств и указывается в технической документации на средства.

Срок годности для порошков с химическими отбеливателями или (и) биодобавками не менее 9 месяцев со дня изготовления.

Для остальных порошков срок годности не ограничен.

Для средств, срок годности которых неограничен, в технической документации на средство устанавливается гарантийный срок хранения.

198-4. Порошки в упакованном виде сохраняют свои свойства при температуре не выше 35 ºС и относительной влажности воздуха не более 95%. Порошки защищаются от воздействия прямых солнечных лучей.

198-5. Правила приемки осуществляется в соответствии требованиям ГОСТ 32479.

198-6. Порошки хранят в крытых сухих вентилируемых складских помещениях на расстоянии не менее 1 метра от нагревательных приборов. Влажность воздуха не превышает 95%.

198-7. Высота штабеля при хранении определяется в зависимости от вида транспортной упаковки при условии обеспечения безопасности и сохранности средств.

Параграф 3. Мыло

(ГОСТ 30266)

199. Мыло хозяйственное - продукт, состоящий в основном из натриевых солей жирных (натуральных и синтетических), смоляных и нафтеновых кислот и воды.

200. Мыло предназначается для стирки изделий из различных тканей, для гигиенических, промышленных и других целей. Водные растворы мыла обладают поверхностно-активными и моющими свойствами. Мыло способствует переводу в водный раствор твердых и жидких загрязнений.

201. Для длительного хранения мыла используются технически исправные, сухие, хорошо проветриваемые складские помещения.

Хранение мыла осуществляется в не отапливаемых и в отапливаемых складах.

202. Перед загрузкой складские помещения ремонтируют и подготавливают к приемке и хранению мыла.

203. Для обеспечения сохранности мыла при вентиляции (проветривании) в складах навешиваются дополнительные решетчатые двери, а вентиляционные продухи в стенах оснащаются решетками.

204. Склады обеспечивают:

1) поддонами, прокладочными рейками, лестницами;

2) приборами для контроля за температурно-влажностным режимом хранения (термографами, термометрами, психрометрами, гигрографами);

3) инструментом и вспомогательными материалами для ремонта тары;

4) необходимыми первичными средствами пожаротушения согласно действующим нормам, а также средствами автоматической охранно-пожарной сигнализации.

205. Электрические светильники имеют закрытое или защищенное исполнение (со стеклянными колпаками).

206. Мыло может храниться в складах любой степени огнестойкости.

В процессе хранения мыло необходимо предохранять от источников загорания независимо от их мощности и продолжительности действия.

При загорании или пожаре необходимо применять для тушения воду или воздушно-механическую пену.

Средства тушения пожара должны постоянно находиться в полной исправности или готовности.

Готовность складов к приемке мыла проверяется уполномоченными и материально-ответственными лицами, и оформляется актом.

207. Для обеспечения контроля за количественной сохранностью мыла при хранении, ящики в штабелях должны просчитываться.

Штабели формируются из одной или нескольких вагонных партий, однородных по виду и качеству мыла, выработанного в течение одного квартала, затаренного в ящики одного вида и с одинаковым числом кусков в каждом ящике.

208. Мыло укладывается на сухие, чистые поддоны высотой не более 15 сантиметров. Для механизации работ при отпуске под каждый пакет прокладываются рейки толщиной 5 сантиметров или поддоны.

209. В штабель мыло укладывается в не отапливаемых складах шириной в 2-3 пакета. Длина и высота штабеля устанавливается в зависимости от особенностей склада (длины, высоты, расположения колонн, систем вентиляции).

210. Мыло, поступившее на транспортных поддонах, укладывается высотой в 3-4 пакета. Соприкосновение штабелей со строительными конструкциями складов не допускается. В случае наклона отдельных пакетов штабеля подлежат немедленной перекладке.

211. В целях соблюдения Правил пожарной безопасности, расстояние между верхними рядами штабелей мыла и электропроводкой, светильниками должно быть не менее 0,5 метра.

Сноска. В пункт 211 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

212. Погрузочно-разгрузочные и внутрискладские работы с мылом производятся по утвержденным технологическим картам, разработанным с учетом максимального использование средств механизации и применения наиболее прогрессивных методов работы, обеспечивающих высокую производительность труда, снижение затрат, а также количественную сохранность продукции.

213. При погрузочно-разгрузочных работах, а также при перекладке необходимо обеспечить бережное обращение с ящиками мыла, не допуская ударов, толчков. Вскрытие ящиков с мылом для проверки качества производится аккуратно.

214. На каждый штабель мыла после его формирования оформляется штабельный ярлык, который вывешивается на штабеле. К каждому штабельному ярлыку прилагается схема размещения ящиков в штабеле.

215. Гарантийный срок хранения хозяйственного мыла – 12 месяцев со дня выработки.

Сноска. Пункт 215 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3-1. Мыло туалетное
(ГОСТ 28546)

Сноска. Глава 4 дополнена параграфом 3-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

215-1. Твердое туалетное мыло в зависимости от основных потребительских свойств подразделяют на следующие марки: "Нейтральное" (Н), "Экстра" (Э), "Детское" (Д), "Ординарное" (О).

215-2. Твердое туалетное мыло каждой марки имеет индивидуальное фирменное наименование.

215-3. Твердое туалетное мыло вырабатывается в соответствии с требованиями ГОСТ 28546, технологическими регламентами или инструкциями, а также рецептурами и другими техническими документами на мыло конкретной марки, утвержденными изготовителями продукции.

215-4. Требования безопасности на твердое туалетное мыло соответствуют разделу 6 ГОСТ 28546.

215-5. Приемка твердого туалетного мыла осуществляется в соответствии с ГОСТ 790.

216-6. При приемке допускается отличие фактической массы (куска) мыла от номинальной (в момент выпуска) при условии сохранения значения качественного числа не ниже нормы, установленной в разделе 5.1.8 ГОСТ 28546.

215-7. Каждая партия туалетного мыла, отгружаемого с предприятия-изготовителя, сопровождается сертификатом о качестве с указанием следующих реквизитов:

наименования предприятия-изготовителя, его товарного знака и адреса (юридический адрес, наименование страны);

наименования (марка и индивидуальное фирменное наименование);

даты выработки;

массы (номинальной) партии и количества мест;

номера партии и даты отгрузки;

штампа о соответствии настоящему стандарту;

информации о сертификации (для стран, осуществляющих сертификацию);

обозначения настоящего стандарта.

215-8. Твердое туалетное мыло перевозят всеми видами транспорта в крытых транспортных средствах, а также в универсальных контейнерах.

При перевозке открытым транспортом твердое туалетное мыло защищают от атмосферных осадков.

215-9. Твердое туалетное мыло хранят в сухих закрытых хорошо проветриваемых помещениях (на складах применяют активное вентилирование) при температуре не ниже минус 5°С и относительной влажности воздуха не более 75%.

В зависимости от условий хранения изготовитель устанавливает сроки хранения твердого туалетного мыла.

Глава 5. Технические средства

Сноска. Заголовок главы 5 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Низкозамерзающая охлаждающая жидкость

(ГОСТ 28084)

216. Охлаждающие низкозамерзающие жидкости – водные растворы этиленгликоля или гликолевых и водногликолевых потоков его производства, представляющих собой этиленгликоль с массовой долей воды до 30%, с антикоррозионными, антивспенивающими, стабилизирующими и красящими добавками.

217. Низкозамерзающие охлаждающие жидкости предназначены для применения в системах охлаждения двигателей. Использование их в значительной степени облегчает эксплуатацию автомобилей в условиях низких температур окружающего воздуха. Для систем охлаждения двигателей чаще всего применяют жидкости, представляющие смесь дистиллированной воды с этиленгликолем, характерная особенность которого - неограниченная растворимость в воде и способность давать смеси с температурой замерзания, значительно более низкой, чем чистого этиленгликоля.

218. Охлаждающие низкозамерзающие жидкости (далее – охлаждающие жидкости (ОЖ) по своему основному параметру – устойчивости к низким температурам, характеризуемой температурой начала кристаллизации, изготовляются промышленностью следующих типов:

1) охлаждающая жидкость ОЖ-К – концентрат с массовой долей не более 5%;

2) охлаждающая жидкость ОЖ-65 с температурой начала кристаллизации не выше минус 65^оС;

3) охлаждающая жидкость ОЖ-40 с температурой начала кристаллизации не выше минус 40^оС.

219. ОЖ-К в качестве рабочей охлаждающей жидкости не используется, она предназначена для получения рабочих охлаждающих жидкостей ОЖ-65 и ОЖ-40 путем, разбавления ее водой.

220. Охлаждающие жидкости могут изготовляться с температурой начала кристаллизации и массовой долей воды, отличными от указанных, но отвечающими остальным требованиям ГОСТа, кроме плотности. Антикоррозионные, антивспенивающие и другие добавки, вносимые при производстве охлаждающих жидкостей, не должны снижать технические показатели.

221. Предельно допустимая концентрация этиленгликоля в воздухе рабочей зоны составляют 5 миллиграмм на метр кубический. Относится к веществам умеренно опасным – 3 класс опасности.

222. Охлаждающие жидкости хранят в неотапливаемых складских помещениях в герметично закрытых бочках и других емкостях из коррозионностойких сталей.

223. Срок хранения устанавливают с момента изготовления в нормативно-технической документации на конкретную охлаждающую жидкость.

Параграф 2. Противообледенительная жидкость

(ГОСТ 23907)

224. Противообледенительная жидкость (ПОЖ) – жидкость для наземной противообледенительной обработки летательных аппаратов перед полетом. Представляет собой раствор гликоля (моноэтиленгликоль, диэтиленгликоль или пропиленгликоль) в воде с различными добавками для улучшения эксплуатационных свойств (загустители, красители). Из-за наличия гликоля имеет температуру замерзания значительно ниже, чем у воды. Применяется для растапливания замерзших осадков (в нагретом до +60..+70^оC виде) и для защиты от накопления выпадающих осадков на поверхностях летательных аппаратов (в холодном виде).

225. В зависимости от присутствия или отсутствия загустителя, его концентрации и химической природы ПОЖ делятся на I, II, III и IV типа. Жидкости I (первого) типа предназначены для применения в нагретом виде в основном для удаления снежно-ледяных отложений с поверхностей летательных аппаратов и кратковременной защиты летательного аппарата. Для долговременной защиты используются жидкости II, III и IV типа. Из-за присутствия в их составе загустителя, они имеют большую вязкость и образуют на поверхности пленку, принимающую на себя осадки и препятствующую их примерзанию к поверхности летательных аппаратов.

226. ПОЖ должны быть прозрачными, без механических примесей и при нанесении не должны нарушать внешний вид летательного аппарата.

227. Температура наружного воздуха, при которой применяют ПОЖ, от 10 до минус 55^оС.

228. ПОЖ не должны вызывать коррозию металлов и сплавов, а также не должны влиять на свойства неметаллических материалов и лакокрасочных покрытий летательных аппаратов.

229. По степени воздействия на организм человека опасность ПОЖ должна быть не выше 3-го класса.

230. ПОЖ хранится в неотапливаемых складских помещениях.

231. Срок хранения противообледенительных жидкостей - 5 лет.

232. Срок хранения устанавливают с момента изготовления в Научно-технической документации на конкретную охлаждающую жидкость.

Параграф 3. Тормозная жидкость ГТЖ-22 (РОС ДОТ)

233. Тормозные жидкости используют в тормозных системах с гидравлическим и пневмогидравлическим приводом.

234. Тормозные жидкости должны обладать хорошими вязкостно-температурными и смазывающими свойствами, физической и химической стабильностью, а также быть инертными по отношению к металлам, резиновым деталям гидропривода.

235. Жидкость в системе привода имеет температуру окружающего воздуха. В колесных тормозных цилиндрах за счет тепла, выделяемого при трении в тормозных механизмах, жидкость нагревается. Закипание жидкости не допускается, так как при этом нарушается главное условие работы привода – несжимаемость жидкости. Пары жидкости уменьшаются в объеме даже при небольших давлениях и поэтому, передаваемое по гидросистеме усилие не доходит до рабочих колесных цилиндров. То же самое происходит при попадании воздуха в гидропривод. Часть системы вместо несжимаемой жидкости наполняется легко сжимаемым воздухом и педаль тормоза проваливается.

236. Тормозные жидкости выпускают на основе растительного масла (чаще всего касторового) или гликолей (двухатомных спиртов).

237. Жидкости на основе гликолей и этилкарбитола имеют хорошие низкотемпературные свойства (не замерзают при –60^оС), низкую испаряемость и высокую температуру вспышки. Жидкости нейтральны по отношению к резиновым немаслостойким деталям и применяются в тормозной системе автомобилей с обычными резиновыми уплотнителями. Жидкости не смешивают со спиртокасторовыми жидкостями, так как происходит выпадение касторового масла. Применение жидкостей на основе гликолей и этилкарбитола обеспечивает работу гидравлического привода при температурах окружающего воздуха + 50…– 50^оС. Жидкости токсичны.

238. ГТЖ-22 – жидкость на основе двухатомных спиртов с антикоррозионной и противоизносной присадками. Эти жидкости имеют зеленый цвет, застывают при температуре не выше –65^оС, ядовиты.

239. Жидкости хранятся в сухих, чистых, вентилируемых складских помещениях.

Глава 6. Дезинфицирующие средства

Сноска. Заголовок главы 6 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Дезинфицирующая жидкость

Сноска. Параграф 1 исключен приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 7. Горюче-смазочные материалы

Сноска. Заголовок главы 7 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

251. Горюче-смазочные материалы (ГСМ) получают в результате переработки нефтепродуктов и используют в промышленности и хозяйстве. К ГСМ относятся все виды бензинов, дизельного топлива, керосина, автомасла, мазуты.

252. Нефтепродукт – готовый продукт, полученный при переработке нефти, газа и газового конденсата, включая сжиженный углеводородный газ.

253. Маркировка.

На каждой единице транспортной тары с нефтепродуктом должна быть сделана с помощью трафарета или штампа несмываемой водой и нефтепродуктами надпись, содержащая:

1) наименование нефтепродукта, марку (допускается для пластичных смазок указывать их сокращенные наименования);

2) товарный знак предприятия-изготовителя;

3) массу брутто и нетто;

4) дату – месяц и год изготовления нефтепродукта;

5) номер партии;

6) обозначение стандарта.

Если на транспортной таре с нефтепродуктами не может быть сделана указанная надпись, то к таре прикрепляют ярлык или наклеивают этикетку с этой надписью, а на самой таре делают штампом или трафаретом несмываемую водой и нефтепродуктами надпись, содержащую наименование нефтепродукта и дату его изготовления.

254. Мягкие контейнеры и резинотканевые резервуары, предназначенные для нефтепродукта определенной марки, должны иметь постоянную надпись с наименованием нефтепродукта.

255. Каждая партия нефтепродуктов должна сопровождаться документом о качестве. Документы о качестве нефтепродуктов должен содержать данные, с указаниями норм показателей качества и результатами испытаний нефтепродукта в соответствии с нормативно-технической документацией.

256. Упаковка.

Перед заполнением нефтепродуктом тара должна быть осмотрена. При загрязнении тару необходимо промыть горячей водой с нефтяным растворителем или пропарить до полного удаления остатков нефтепродуктов и механических примесей и просушить.

Степень заполнения тары должна быть:

1) до 100% объема – для вязких, высокозастывающих, мазеобразных и твердых нефтепродуктов;

2) не менее 98% объема – для жидких нефтепродуктов.

Нефтепродукты, предназначенные для бытового потребления, упаковывают в потребительскую металлическую и полимерную тару вместимостью не более 5 дм³, стеклянную – не более 1 дм³.

Транспортная тара с жидкими нефтепродуктами должна быть опломбирована.

Потребительскую тару с нефтепродуктами помещают в транспортную тару:

1) бидоны – в деревянные обрешетки;

2) стеклянные банки и бутылки – в дощатые неразборные ящики с гнездами-перегородками, высотой перегородок не менее ³/₄ высоты укладываемых банок или бутылок;

3) полиэтиленовые, металлические банки и тубы – в дощатые, фанерные, полимерные и картонные ящики. При ярусной упаковке между ними делаются горизонтальные прокладки.

Полиэтиленовые и металлические тубы упаковывают в ящики с гнездами-перегородками.

Стеклянные банки и бутылки объемом не более 0,5 дм³ допускается упаковывать в картонные ящики с гнездами-перегородками.

257. Транспортирование.

Нефть и нефтепродукты транспортируют по магистральным нефтепроводам и нефтепродуктопроводам, железнодорожным, автомобильным, воздушным, морским и речным транспортом.

Нефть и нефтепродукты транспортируют в наливных судах, железнодорожных и автомобильных цистернах с внутренним маслобензостойким и паростойким защитным покрытием, удовлетворяющим требованиям электростатической искробезопасности.

Нефть и нефтепродукты транспортируют в железнодорожных и автомобильных цистернах, оборудованных приборами нижнего налива и слива.

Из железнодорожных и автомобильных цистерн нефть и нефтепродукты сливают полностью с удалением вязких нефтепродуктов с внутренней поверхности котла цистерн. При этом в железнодорожных цистернах, не имеющих нижнего сливного устройства, допускается остаток не более 1 сантиметра (по измерению под колпаком).

Железнодорожные цистерны, подаваемые для подготовки под налив, должны сопровождаться документом, содержащим наименование слитого нефтепродукта. При отсутствии указанного документа наименование слитого нефтепродукта устанавливают анализом остатка из цистерны.

Не допускается использовать цистерны для налива нефтепродуктов, применяемых в авиационной технике, если цистерны не имеют сопроводительных документов.

Не допускается использовать железнодорожные цистерны, имеющие трафарет "Бензин", для транспортирования нефти, масел, мазута, моторного топлива, битума и аналогичных им по физико-химическим свойствам нефтепродуктов.

Железнодорожные цистерны, используемые для перевозки нефтепродуктов в кольцевых маршрутах, должны проходить профилактическую обработку через промежутки времени, установленные по согласованию изготовителя с потребителем, но не более пятикратного использования цистерн для нефтепродуктов.

Заполнение нефтепродуктами железнодорожных цистерн следует производить с учетом увеличения объема нефтепродуктов из-за повышения температуры в пути следования и в пункте назначения, а также полного использования вместимости и ограничения грузоподъемности цистерн.

Не допускается налив нефтепродуктов свободнопадающей струей.

Железнодорожные цистерны, вагоны и автоцистерны с нефтепродуктами пломбируют в соответствии с нормами перевозки грузов, действующими на железнодорожном и автомобильном видах транспорта.

258. Правила приемки.

Нефть и нефтепродукты принимают партиями. Партией считают любое количество продукта, изготовленного в ходе непрерывного технологического процесса, однородного по компонентному составу и показателям качества, сопровождаемого одним документом о качестве, выданным при приемке на основании испытания объединенной пробы.

При получении неудовлетворительных результатов испытаний хотя бы по одному показателю проводят повторные испытания новой пробы, взятой из той же партии.

Результаты повторных испытаний распространяют на всю партию.

По физико-химическим и эксплуатационным показателям нефтепродукты должны соответствовать требованиям и нормам технического регламента Таможенного союза ТР ТС 013/2011 "О требованиях к автомобильному и авиационному бензину, дизельному и судовому топливу, топливу для реактивных двигателей и мазуту" и ТР ТС 030/2012 "О требованиях к смазочным материалам, маслам и специальным жидкостям" и действующих ГОСТов на данные продукции.

259. Хранение.

Топлива хранят в металлических резервуарах с внутренними антикоррозионными покрытиями, которые устойчивы к воздействию нефтепродуктов (нефти), подтоварной воды, пара (или горячей воды).

Автомобильные бензины и нефти следует хранить в металлических резервуарах с плавающей крышей или понтоном или оборудованных газовой обвязкой в зависимости от условий эксплуатации резервуаров.

Не допускается хранить авиационные бензины в резервуарах с плавающей крышей.

Допускается хранить бензины в резервуарах без понтонов и газовой обвязки до капитального ремонта, а также на предприятиях длительного хранения.

Нефть и нефтепродукты каждой марки следует хранить в отдельных резервуарах, исключающих попадание в них атмосферных осадков и пыли.

Металлические резервуары, за исключением резервуаров предприятий длительного хранения, должны подвергаться периодической зачистке.

При хранении нефтепродуктов в резервуарах не допускается наличие подтоварной воды выше минимального уровня, обеспечиваемого конструкцией устройства для дренажа воды.

Нефтепродукты в таре следует хранить на стеллажах, поддонах или в штабелях в крытых складских помещениях, под навесом или на спланированной площадке, защищенной от действия прямых солнечных лучей и атмосферных осадков. Тару с нефтепродуктами устанавливают пробками вверх.

Пластичные смазки в картонных навивных барабанах следует хранить в поддонах крышками вверх не более чем в три яруса в крытых складских помещениях.

Технология хранения нефтепродуктов обеспечивает:

1) сохранение качества продукта в течение установленного срока хранения и выпуск его потребителям с качеством, соответствующим ГОСТу, по которому продукт изготовлен;

2) количественную сохранность нефтепродуктов и снижение потерь при хранении против установленных норм естественной убыли.

Резервуары предназначенные для учетных операций нефтепродуктов (прием, хранение, отпуск) обязательно поверяются, калибруются.

Хранение каждой марки нефтепродукта осуществляют раздельно. За каждой маркой нефтепродукта закрепляют отдельные резервуарные группы, трубопроводы, насос (продуктоприемники), сливно-наливные стояки, эстакады, устройства для разогрева.

Нефтепродукты, заложенные на длительное хранение, хранят в течение 5 лет. Сроки хранения нефтепродуктов исчисляют с месяца и года их выработки.

Сноска. Пункт 259 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

260. Срок хранения нефтепродукта может быть продлен, если к концу установленного срока хранения он по всем показателям качества соответствует требованиям ГОСТа и имеет запас качества по показателям, наиболее склонным к изменению при длительном хранении. Основанием для продления срока хранения является акт комиссии, назначенной руководителем уполномоченного органа. К акту прилагают паспорт качества нефтепродукта с данными полного анализа. Продление срока хранения нефтепродуктов производит подведомственная организация по представлению уполномоченного органа.

Сроки хранения авиационного бензина, топлива для реактивных двигателей, авиамасел и масла МТ не продлевают.

261. В целях обеспечения количественной и качественной сохранности нефтепродукта, осуществляют постоянный контроль за технической исправностью резервуаров и трубопроводов, герметичностью запорной арматуры на резервуарах, трубопроводах, в продуктонасосных станциях, особенно в зимний период.

262. Герметичность кровли резервуаров и работу дыхательного оборудования необходимо проверять не реже одного раза в год в весенне-летний период. Проверка герметичности кровель резервуаров, в которых хранятся нефтепродукты с высокой упругостью паров, в весенне-летний период производится ежемесячно.

263. Для проверки давления и вакуума в газовом пространстве резервуара используются V-образный жидкостный дифманометр.

Сноска. Пункт 263 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

264. Два раза в год (весной и осенью) производится регулировка дыхательных и предохранительных клапанов. При этом производят доливку рабочей жидкости в гидравлические предохранительные клапаны и слив отстоя из них. Осенью определяется также температура застывания этой жидкости в каждом клапане. Она должна быть ниже самой низкой температуры воздуха в данной местности.

Сноска. Пункт 264 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

265. Трубопроводы, предназначенные для светлых нефтепродуктов, следует держать заполненными продуктом. Трубопроводы, предназначенные для моторных масел, кроме МК-8, в зимний период следует освобождать от продукта после каждой перекачки.

266. Выкачку нефтепродуктов из вакуумных и зачистных емкостей производят после каждой перекачки. Хранение продуктов в них не разрешается. Зачистку вакуумных и зачистных емкостей и продуктоприемников от остатков нефтепродуктов и других отложение производят по мере необходимости, но не реже двух раз в год.

267. Не реже одного раза в год производят вскрытие фланцев и проверку чистоты концевых участков коллекторов эстакады и фильтров.

268. Перекачка нефтепродуктов при хранении допускается только при аварии. Указанная перекачка осуществляется на основании приказа директора филиала, который о такой перекачке должен доложить вышестоящему руководству, с указанием причин перекачки и результатов зачистки резервуара.

269. При перекачке нефтепродуктов из одного резервуара в другой, результаты анализов, произведенные до перекачки, сохраняют до очередной проверки качества в соответствии с установленными сроками.

270. При перекачке нефтепродуктов в один или несколько не полностью залитых резервуаров, а также из нескольких залитых в один резервуар показатели качества полученного нефтепродукта будут отличаться от исходных. Поэтому в месячный срок после окончания такой перекачки качество нефтепродукта в резервуарах, в которые была осуществлена перекачка, должно быть определено по всем показателям ГОСТа или технических условий, кроме сортности, октанового и цетанового чисел.

271. Требования безопасности.

При работе с нефтью и нефтепродуктами, являющимися легковоспламеняющимися и ядовитыми веществами, необходимо применять индивидуальные средства защиты по типовым отраслевым нормам.

Для предотвращения загрязнения окружающей среды углеводородами, уменьшения пожарной опасности и улучшения условий труда, кроме средств сокращения потерь нефти и нефтепродуктов, рекомендуются диски-отражатели, системы размыва и предотвращения накопления осадков резервуарах, механизированные средства зачистки емкостей, установки для подогрева и слива вязких нефтепродуктов из железнодорожных цистерн, установки герметичного налива и слива, стационарные шлангующие устройства, системы автоматизации процессов сливно-наливных операций.

Режим слива и налива нефти и нефтепродуктов, конструкция и условия эксплуатации средств хранения и транспортирования должны удовлетворять требованиям электростатической искробезопасности.

Металлические части эстакад, трубопроводы, подвижные средства безопасности, резервуары, автоцистерны, телескопические трубы, рукава и наконечники во время слива и налива нефти и нефтепродуктов необходимо заземлить.

Параграф 1. Автобензин

(ГОСТ 51105)

272. Бензин – это смесь легких углеводородов с температурой кипения от 30^оС до 200^оС. Плотность бензина составляет около 0,7 г/см³.

273. В зависимости от октанового числа, определенного исследовательским методом, устанавливаются следующие марки неэтилированных автомобильных бензинов:

1) Нормаль-80 – не менее 80;

2) Регуляр-91 – не менее 91;

3) Регуляр-92 – не менее 92;

4) Премиум-95 – не менее 95;

5) Супер-98 – не менее 98.

274. Обозначение автомобильного бензина включают следующие группы знаков расположенных в определенной последовательности через дефис.

Первая группа: АИ, обозначающие автомобильный бензин.

Вторая группа: цифровое обозначение октанового числа автомобильного бензина (80, 92, 93, 95, 96, 98) определенного исследовательским методом.

Третья группа: символы К2, К3, К4, К5, обозначающие экологический класс автомобильного бензина.

275. Автомобильные бензины являются малоопасными продуктами и по степени воздействия на организм относятся к 4-му классу опасности.

276. Предельно допустимая концентрация паров углеводородов бензинов в воздухе производственных помещений – 100 миллиграмм на метр кубический.

277. Автомобильный бензин представляет собой легковоспламеняющуюся жидкость с температурой самовоспламенения 255-370^оС. В связи с тем в помещениях для хранения и использования бензинов запрещается обращение с открытым огнем; электрооборудование, электрические сети и искусственное освещение должны быть взрывобезопасного исполнения.

Помещение для работ с бензином оборудуют общеобменной вентиляцией, места интенсивного выделения паров бензинов снабжают местными отсосами.

278. В процессе длительного хранения в автомобильных бензинах могут изменяться: октановое число, фракционный состав, массовая доля фактических смол, кислотность и индукционный период, массовая доля свинца (для этилированных).

279. Индукционный период бензина изготовитель проверяет периодически не реже одного раза в квартал и дополнительно по требованию потребителя.

280. Изготовитель гарантирует соответствие автомобильного бензина требованиям ГОСТа при соблюдении условий транспортирования и хранения.

281. Гарантийный срок хранения автомобильного бензина всех марок – один год со дня изготовления бензина.

282. Автомобильные бензины, предназначенные для длительного хранения (5 лет) в государственном материальном резерве, должны иметь индукционный период не менее 1200 минут и не должны содержать спирты и моющие присадки.

Параграф 2. Дизельное топливо

(ГОСТ 305)

283. Дизельное топливо – жидкий продукт, использующийся как топливо в дизельном двигателе. Обычно под этим термином понимают топливо, получающееся из керосиново-газойлевых фракций прямой перегонки нефти. Основной показатель дизельного топлива – это цетановое число.

284. Л (летнее) – рекомендуемое для эксплуатации при температуре окружающего воздуха минус 5 ^оС и выше;

З (зимнее) – рекомендуемое для эксплуатации при температуре окружающего воздуха до минус 25оС и выше (предельная температура фильтруемости не выше минус 25^оС) и до минус 35^оС (предельная температура фильтруемости не выше минус 35^оС);

А (арктическое) – рекомендуемое для эксплуатации при температуре окружающего воздуха минус 45^оС и выше;

Е (межсезонное) – рекомендуемое для эксплуатации при температуре окружающего воздуха минус 15°С и выше.

Сноска. Пункт 284 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

285. По содержанию серы дизельные топлива подразделяются по экологическим классам:

массовая доля серы мг/кг не более

К1 – 2000;

К2 – 500;

К3 – 350;

К4 – 50;

К5 – 10.

Сноска. Пункт 285 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

286. В условном обозначении топлива указывают:

для марки Л температуру вспышки и экологический класс топлива (ДТ-Л-40-К3);

для марки Е – предельную температуру фильтруемости и экологический класс топлива (ДТ-Е-минус 15-К3);

для марки З – предельную температуру фильтруемости и экологический класс топлива ( ДТ-З-минус 25-К3);

топлива марки А – экологический класс топлива (ДТ-А-К3).

Сноска. Пункт 286 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

287. В процессе длительного хранения в дизельных топливах могут изменяться: кислотность и массовая доля фактических смол. После пяти лет хранения допускается увеличение кислотности на 1 мг КОН и концентрации фактических смол на 10 мг на 100 см³ топлива.

288. Дизельное топливо относится к малотоксичным веществам 4 класса опасности.

289. Предельно допустимая концентрация паров топлива в воздухе рабочей зоны 300 мг/м³.

290. Исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

291. Срок хранения дизельного топлива – 5 лет со дня изготовления.

Параграф 3. Топлива для реактивных двигателей

(ГОСТ 10227)

292. Реактивное топливо, основное топливо для авиационных воздушно-реактивных двигателей. Наиболее распространенные реактивное топливо – керосиновые фракции, получаемые прямой перегонкой нефти с последующей гидроочисткой.

293. Керосин, смеси углеводородов, с плотностью 0,78-0,85 грамм на кубический сантиметр и теплотой сгорания ок. 43 МДж/кг. Получают дистилляцией нефти или крекингом тяжелых нефтепродуктов. Керосин применяют как реактивное топливо, горючий компонент жидкого ракетного топлива, горючее при обжиге стеклянных и фарфоровых изделий, для бытовых нагревательных и осветительных приборов и в аппаратах для резки металлов, как растворитель, сырье для нефтеперерабатывающей промышленности.

294. Топливо для реактивных двигателей представляют собой легковоспламеняемую жидкость, выкипающую в пределах 130-280^оС для топлив РТ, ТС-1 и Т-1 и 60-280^оС для топлив Т-2; температура самовоспламенения топлив РТ, ТС-1 и Т-1- 220^оС, топлива Т-2 - 230^оС.

295. В процессе длительного хранения в топливах для реактивных двигателей могут изменяться: массовая доля фактических смол, кислотность и термическая стабильность.

296. Топлива для реактивных двигателей являются малоопасными продуктами и относятся к 4-му классу.

297. Предельно допустимая концентрация паров углеводородов топлива в воздухе рабочей зоны 300 мг/м³.

298. В помещении для хранения и применения топлива для реактивных двигателей запрещается обращение с открытым огнем.

299. При разливе топлива для реактивных двигателей необходимо собрать его в отдельную тару, место разлива промыть горячей водой и протереть сухой тряпкой. При разливе на открытой площадке место разлива засыпать песком с последующим его удалением.

300. Помещение, в котором проводится работа с топливом для реактивных двигателей, должно быть снабжено приточно-вытяжной вентиляцией.

301. В целях обеспечения чистоты топлива для реактивных двигателей его подвергают фильтрованию через фильтры тонкой очистки:

1) в начале отгрузки в течение 10-15 минут, если со времени предыдущей отгрузки прошло более 30 дней, для предотвращения попадания в железнодорожные цистерны продуктов коррозии из трубопроводов;

2) при выкачке из резервуара "мертвого" остатка через зачистные устройства в железнодорожные цистерны или в другой резервуар, так как донные слои топлива в резервуаре содержат наибольшее количество механических примесей;

3) при промывке трубопроводов сливно-наливных эстакад перед отгрузкой и приемкой;

4) при выкачке топлива из вакуумных и зачистных емкостей.

302. Срок хранения топлив для реактивных двигателей – 5 лет со дня изготовления.

Параграф 4. Авиационная жидкость "И"

(ГОСТ 8313)

303. Авиационная жидкость "И" - это противоводокристаллизационная жидкость, предназначенная для предотвращения образования в них кристаллов льда из воды при низких температурах. При использовании следует соблюдать Правила пожарной безопасности и требования, предъявляемые при работе с ядовитыми жидкостями.

Сноска. В пункт 303 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

304. Жидкость "И" выпускается в виде смеси, состоящей из метанола и этилцеллозольва.

305. Предельно допустимая концентрация этилцеллозольва в воздухе рабочей зоны – 10 мг/м³ (3 класс опасности).

306. Срок хранения – 2 года со дня изготовления.

Параграф 5. Моторное масло М6з10В

(ГОСТ 10541-78)

307. Моторные масла - масла, применяемые для смазывания поршневых и роторных двигателей внутреннего сгорания представляющую собой горючую вязкую жидкость с температурой вспышки в пределах 165-210^оС, температурой самовоспламенения 340^оС, температурными пределами воспламенения: верхним 193-225^оС, нижним 154-187^оС.

308. Обозначение моторных масел состоит из групп знаков, первая из которых обозначается буквой М (моторное) и не зависит от состава и свойств масла; вторая – цифрами, характеризующими класс кинематической вязкости; третья – прописными буквами и обозначает принадлежность к группе масел по эксплуатационным свойствам.

309. В зависимости от кинематической вязкости моторные масла делят на классы. Для всесезонных классов (обозначение дробью) указывают принадлежность к одному из зимних (числитель дроби) и одному из летних (знаменатель дроби) классов.

310. В зависимости от области применения моторные масла делят на группы: А, Б, В, Г, Д, Е.

311. Индекс 1 - присваивают маслам для бензиновых двигателей, индекс 2 - для дизелей.

312. Все современные моторные масла состоят из базовых масел и улучшающих их свойства присадок. По составу базового масла моторные масла подразделяют на синтетические, минеральные (автол) и частично синтетические ("полусинтетические", смеси минерального и синтетических компонентов).

313. По величине вязкости и ее изменениям в зависимости от температуры масла разделяют на:

1) зимние масла обладают небольшой вязкостью для обеспечения холодного пуска двигателя при низких температурах, но не обеспечивают надежного смазывания в летних условиях эксплуатации;

2) летние масла благодаря большой вязкости надежно смазывают двигатель при высоких температурах, но не обеспечивают холодный пуск при температуре окружающего воздуха ниже 0^оС;

3) всесезонные масла при низких температурах обладают вязкостью зимних, а при высоких – летних.

314. При хранении моторных масел с присадками возможно образование эмульсионных отложений и снижение содержания щелочного числа, зольности или зольности сульфатной за счет недостаточной гидролитической стойкости присадок. Поэтому необходимо два раза в год в весенне-летний и осенне-зимний период определять изменение содержания бария, зольности и наличие эмульсионных отложений.

315. При образовании эмульсионных отложений в количестве 0,3% от емкости резервуара моторное масло подлежит немедленной замене.

316. По степени воздействия на организм человека масла относятся к 4-му классу опасности с предельно допустимой концентрацией паров углеводородов в воздухе рабочей зоны 300 миллиграмм на метр кубический.

317. Срок хранения масел – 5 лет со дня изготовления.

Параграф 6. Масло МТ-16П

(ГОСТ 6360)

318. Масло МТ-16П представляет собой горячую вязкую жидкость, выпускаемую с присадками ПМС и МНИИП-22К, с температурой вспышки не ниже 483К (210^оС), температурой самовоспламенения 613К (340^оС).

319. В основу системы квалификации обозначения положены кинематическая вязкость и эксплуатационные свойства нефтепродуктов.

320. Обозначение состоит из групп знаков, расположенных в определенной последовательности и разделенных знаком "дефис".

321. Масла МТ-16П нетоксичны, не оказывают вредного воздействия на организм человека, не способны к образованию токсичных соединений в воздушной среде и сточных водах в присутствии других веществ или факторов.

322. Предельно допустимая концентрация паров углеводородов в воздухе производственного помещения 300 миллиграмм на метр кубический.

323. Срок хранения масла – 5 лет со дня изготовления.

Параграф 7. Гидравлические масла

(ГОСТ 18613)

324. Гидравлическое масло применяется в подъемных устройствах, гидравлических приводах систем управления и дополнительном оборудовании. Так как данное масло является в гидравлических приводах рабочим элементом, оно также отводит избыточное тепло, предохраняет трущиеся детали от износа и удаляет продукты загрязнения.

325. Применение гидравлическое масло находит во множестве совершенно разных видов техники, такой как: морская техника, летательные воздушные аппараты, водный транспорт, амортизаторные и гидротормозные части различных машин и устройств, гидравлические приводы, передачи и системы циркуляции масла разных машин и устройств, а также в устройствах, являющихся важной частью производственного оборудования.

326. Обозначение гидравлических масел состоит из групп знаков, первая из которых обозначает буквами МГ (минеральное гидравлическое); вторая группа знаков обозначается цифрами и характеризует класс кинематической вязкости; третья – обозначается буквами и указывает на принадлежность масла к группе по эксплуатационным свойствам.

327. По кинематической вязкости при температуре 40^оС гидравлические масла делятся на классы и в зависимости от эксплуатационных свойств и состава на группы А, Б, В.

328. Допускается добавление в гидравлические масла всех групп загущающих и антипенных присадок.

329. Срок хранения гидравлических масел - 5 лет со дня изготовления.

Параграф 8. Смазки

330. Смазочные материалы - твердые, пластичные, жидкие и газообразные вещества, используемые в узлах трения автомобильной техники, индустриальных машин и механизмов, а также в быту для снижения износа, вызванного трением.

331. Наименование пластичной смазки должна состоять из одного слова. Для различных модификаций одной смазки, дополнительно к наименованию допускается использовать буквенные или цифровые индексы.

332. Обозначение смазки кратко характеризует ее назначение, состав и свойства.

Обозначение состоит из пяти буквенных и цифровых индексов, расположенных в следующем порядке и указывающих: группу (подгруппу) (в соответствии с назначением смазки), загуститель, рекомендуемый температурный интервал применения, дисперсионную среду, консистенцию смазки.

333. Смазки классифицируют по консистенции, составу и областям применения.

334. По консистенции смазки разделяют на полужидкие, пластичные и твердые. Пластичные и полужидкие смазки представляют собой коллоидные системы, состоящие из дисперсионной среды, дисперсной фазы, а также присадок и добавок.

335. По составу смазки разделяют на четыре группы:

1) мыльные смазки, для получения которых в качестве загустителя применяют соли высших карбоновых кислот (мыла). В зависимости от аниона мыла ГСМ, смазки одного и того же катиона разделяют на обычные и комплексные (кальциевые, литиевые, бариевые, алюминиевые и натриевые;

2) неорганические смазки, для получения которых в качестве загустителя используют термостабильные с хорошо развитой удельной поверхностью высокодисперсные неорганические вещества. К ним относят силикагелевые, бентонитовые, графитные, асбестовые и другие смазки;

3) органические смазки, для получения которых используют термостабильные, высокодисперсные органические вещества. К ним относят полимерные, пигментные, полимочевинные, сажевые и другие смазки;

4) углеводородные смазки, для получения которых в качестве загустителей используют высокоплавкие углеводороды (петролатум, церезин, парафин, озокерит, различные природные и синтетические воски).

336. В зависимости от типа их дисперсионной среды различают смазки на нефтяных и синтетических маслах.

337. По области применения смазки разделяют на:

1) антифрикционные (снижение износа трения сопряженных деталей);

2) консервационные (предотвращение коррозии металлических изделий и механизмов при хранении, транспортировании и эксплуатации);

3) уплотнительные (герметизация зазоров, облегчение сборки и разборки арматуры, сальниковых устройств, резьбовых, разъемных и подвижных соединений, в том числе вакуумных систем).

338. Канатные (предотвращение износа и коррозии стальных канатов).

Параграф 9. Смазка литол-24

(ГОСТ 21150)

339. Литол – пластичная водостойкая смазка, получаемая загущением нефтяных масел литиевым мылом 12-оксистеариновой кислоты. Рабочая температура до 120^оC.

340. Литол представляет собой антифрикционную многоцелевую водостойкую смазку, предназначенную для применения в узлах трения колесных и гусеничных транспортных средств, промышленного оборудования и судовых механизмах различного назначения.

341. По степени воздействия на организм относятся к 4-му классу опасности.

342. Срок хранения смазки – 5 лет со дня изготовления.

Параграф 10. Солидол жировой

(ГОСТ 1033)

343. Cолидол – пластичная смазка, получаемая загущением индустриальных масел средней вязкости кальциевыми мылами высших жирных кислот. Рабочая температура до 65^оC. По сравнению с литиевыми смазками, труднее вымывается водой. Поэтому используется преимущественно в механизмах, работающих в условиях сырости (сельскохозяйственная техника).

344. Внешне солидол – однородная мазь без комков, от светло-желтого до темно-коричневого цвета.

345. Предельно допустимая концентрация паров масляной основы смазки в воздухе производственного помещения – 5 миллиграмм на метр кубический.

346. Срок хранения смазки – 5 лет со дня изготовления.

Параграф 11. Моторные масла SAE10w40API SF/SH, SAE10w40API CF/CH (ГОСТ 1510-84)

Сноска. Глава 7 дополнена параграфом 11 в соответствии с приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

346-1. Нефтепродукты в таре следует хранить на стеллажах, поддонах или в штабелях в крытых складских помещениях, под навесом или на спланированной площадке, защищенной от действия прямых солнечных лучей и атмосферных осадков. Тару с нефтепродуктами устанавливают пробками вверх.

Пластичные смазки в картонных навивных барабанах следует хранить в поддонах крышками вверх не более чем в три яруса в крытых складских помещениях.

Глава 8. Топливо

Сноска. Заголовок главы 8 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Уголь (ГОСТ 8158)

Сноска. Параграф 1 исключен приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Мазут (ГОСТ 10585)

Сноска. Параграф 2 исключен приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 9. Оборудование и материалы

Сноска. Заголовок главы 9 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Проволока сварная, проволока 10 миллиметров ГОСТ 2246

Сноска. Заголовок параграфа 1 - в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

360. По назначению проволока подразделяется: для сварки (наплавки) и изготовления электродов.

361. Каждый моток плотно перевязан мягкой проволокой не менее чем в трех местах, равномерно расположенных по периметру мотка.

362. Мотки проволоки одной партии допускается связывать в бухты. Масса одного мотка или бухты не должна превышать 80 килограммов. По согласованию с потребителем допускается масса мотков или бухт более 80 килограммов.

363. На каждый моток (бухту, катушку, кассету) проволоки крепят металлический ярлык, на котором указывают:

1) наименование или товарный знак предприятия-изготовителя;

2) условное обозначение проволоки;

3) номер партии;

4) клеймо технического контроля.

364. Каждый моток (бухта, катушка) проволоки диаметром 0,5 миллиметра и менее обернут слоем бумаги и упакован в плотный деревянный ящик по ГОСТ 18617 или другую тару (металлическую, картонную, пластмассовую) по нормативно-технической документации.

365. Каждый моток (бухта, катушка) проволоки диаметром свыше 0,5 миллиметра обернут слоем бумаги, затем слоем полимерной пленки, нетканых материалов или ткани из химических волокон.

366. При механизированной упаковке каждый моток проволоки обернут слоем кабельной крепированной бумаги или бумаги марки КМВ-170 или другой крепированной бумаги, равноценной по защитным свойствам, или полимерной пленки с одновременным фиксированием упаковки проволокой или другой проволокой.

367. В качестве упаковочных материалов применяют:

1) бумагу парафинированную (допускается применение двухслойной бумаги или другой бумаги, обеспечивающей защиту от коррозии);

2) пленку полимерную или другую полимерную пленку;

3) тарное холстопрошивное или клееное полотно, сшивную ленту из отходов текстильной промышленности или ткани из химических волокон по нормативно-технической документации.

368. Допускается упаковывать проволоку в полиэтиленовую пленку, а высоколегированную проволоку – в нетканые материалы и ткани из химических волокон без бумажного подслоя.

369. Вид упаковки проволоки, изготовляемой на крупногабаритных катушках, в мотках и бухтах повышенной массы устанавливается по согласованию потребителя с изготовителем.

370. На каждый упакованный моток (бухту, катушку) поверх упаковки крепят металлический ярлык.

371. При упаковке проволоки в жесткую тару допускается замена металлического ярлыка бумажной этикеткой, наклеиваемой на тару и содержащей аналогичные данные.

372. Проволока должна храниться в закрытом складском помещении.

Параграф 2. Домкраты гидравлические

(ГОСТ Р 53822)

373. Гидравлический домкрат – это приспособление для поднятия, опускания, раздвижения и удержания всевозможных грузов. Принцип его работы заложен в самом названии и заключается в использовании силы давления рабочей жидкости приводного насоса. Устройства этого типа нашли применение в самых разных областях промышленности и производства – от частных шиномонтажных станций до крупнейших такелажных компаний.

374. Гидравлические домкраты изготавливают двух типов:

1) домкрат гидравлический с одним плунжером;

2) домкрат гидравлический с двумя плунжерами.

375. Следует помнить, что для предотвращения вытекания рабочей жидкости из резервуара транспортировать и хранить бутылочный домкрат надо в вертикальном положении.

376. Гидравлическому домкрату, как и любому инструменту, необходимо периодическое обслуживание, иногда требуется доливать гидравлическую жидкость в рабочий цилиндр, так как она может вытекать в процессе эксплуатации через сальники и уплотнения.

377. Гидравлический домкрат хранится в отапливаемых и неотпаливаемых складских помещениях. Не допускается хранения гидравлических домкратов складских помещениях с повышенной влажностью, из-за образования ржавчины на поверхности цилиндра.

Параграф 3. Пневмошланг к компрессору

(ГОСТ 18698)

378. Пневмошланг к компрессору - напорные резиновые рукава с текстильным каркасом, применяемые в качестве гибких трубопроводов для подачи под давлением жидкостей, насыщенного пара, газов и сыпучих материалов в районах холодного, умеренного и тропического климата.

379. Рукава хранятся в помещениях при температуре от минус 25^оС до плюс 25^оС на расстоянии не менее 1 метра от теплоизлучающих приборов.

380. Рукава не должны подвергаться воздействию прямых солнечных лучей и веществ, разрушающих резину и текстильный каркас.

381. Не допускается хранить рукава вблизи работающего радиоэлектронного и другого оборудования, способного выделять озон, а также искусственных источников света, содержащих ультрофиолетовые лучи.

382. Хранение рукавов под давлением, а также попадание рабочих сред в торец рукава в период хранения и эксплуатации не допускается.

383. Хранении рукавов при минусовых температурах осуществляется только в расправленном виде.

Параграф 4. Молоток отбойный

(ГОСТ Р 51376.5, ГОСТ 17770)

384. Молотки отбойные пневматические, предназначены для разрыхления твердого и промерзшего грунта, пробивки проемов и отверстий в кирпичных стенах зданий, разборки кирпичных кладок, раскалывания льда, отбойки угля различной крепости, добычи мягких руд, глины, сланца и других строительных и горных работ.

385. Молотки отбойные пневматические при длительном хранении должны находиться в законсервированном виде, а при кратковременном - наружная консервация может быть снята.

386. Молотки отбойные пневматические транспортируются любым видом транспорта.

387. Молотки отбойные пневматические хранятся в сухих, закрытых помещениях.

388. При контейнерных перевозках, без упаковочных ящиков, необходимо соблюдать меры предосторожности от механических повреждений молотков.

Параграф 5. Газосварочное оборудование

(ГОСТ 1077)

389. Газосварочное оборудование - однопламенные универсальные горелки, предназначенные для ручной ацетилено-кислородной сварки, пайки, подогрева и других видов газопламенной обработки металлов.

390. Хранить баллоны рекомендуется в вертикальном положении. Вентили плотно навинчивают и располагают сверху, переворачивать емкости "с ног на голову" нельзя. Также нужно использовать специальные предохранительные колпаки. Лучше разместить газовые баллоны в гнездах или пазах, чтобы они не упали при перевозке. Резервуары с газом не должны биться друг о друга или об землю.

391. Источники огня, а также горячие предметы, важно держать подальше от таких емкостей. Курить рядом с газом строго воспрещается. Также нельзя нагревать баллоны, ставить их на солнце или рядом с отопительными приборами. Минимальное допустимое расстояние от источника огня или тепла - пять метров.

392. При отборе газа из баллона нужно использовать специальный редуктор, предназначенный именно для этого вещества. Он окрашен в соответствующий цвет и снабжен специальным знаком. Перед началом работы нужно продуть отверстие вентиля: для этого кран слегка отворачивают. Проверять рукой, идет ли газ из щели, нельзя - это может быть опасным.

393. В суровых погодных условиях вентиль может замерзнуть, и открыть его не получится. Отогреть деталь можно при помощи тряпки, смоченной теплой водой и хорошо отжатой. Поливать кран горячей водой и отогревать пламенем нельзя.

394. Баллоны с кислородом нужно очищать от загрязнений, так как вещества, осевшие на корпусе, могут загореться. Кроме того, при работе стоит надевать на себя чистую одежду, без пятен масла, топлива и других горючих веществ.

395. По согласованию изготовителя с потребителем допускается транспортировать оборудование без упаковки.

396. Категорию условий хранения устанавливают в технических условиях на конкретное оборудование.

397. Газосварочное оборудование хранится в сухих, закрытых помещениях.

Параграф 6. Пика к отбойному молотку

398. Пики для отбойного молотка используются для разрушения крепких и особо крепких материалов. Существуют различные виды пик для выполнения различных видов работ: пика-острая, пика-острая усиленная, пика-зубило, пика-лопатка.

399. Основное предназначение пики для отбойного молотка – направленное кратковременное ударное воздействие, их изготавливают по технологии поперечно-клиновой прокатки, обеспечивающей производство высококачественного инструмента. Главным преимуществом данного способа производства является то, что для полного цикла изготовления применяется только один нагрев заготовки для формирования изделия, остаточное тепло служит для термообработки.

400. Пика для отбойного молотка – деталь испытывающая наибольшую нагрузку. Исходя из этого и требования к пике предъявляются изначально высокие.

401. Виды пик:

1) пика острая (другие названия пика-ломик, пика П-11), предназначена для разрушения особо прочных материалов. Для ослабления монолитных конструкций перед демонтажем. Для рыхления сыпучих материалов для последующей обработки;

2) пика зубило (другие названия Пика П-31), предназначена для обрубки пороков литья на металлических заготовках, зачистки бетонных оснований, штробления поверхностей, расслаивания слоистых материалов;

3) пика – лопатка (другое название Пика П-41), назначение для вырубки ограниченных по площади проемов в материалах средней твердости, таких как кирпич, асфальт, зачистки бетонных поверхностей большой площади, очистка стен от старой штукатурки.

Параграф 7. Металлопрокат

(ГОСТ 5781, ГОСТ 7566)

402. Металлопрокат предназначен для армирования обычных и предварительно напряженных железобетонных конструкций (арматурная сталь).

403. В части норм химического состава низколегированных сталей стандарт распространяется также на слитки, блюмсы и заготовки.

404. Арматурную сталь принимают партиями, состоящими из профилей одного диаметра, одного класса, одной плавки-ковша и оформлением одним документом о качестве.

405. Масса партии должна быть до 70 тонн.

406. Допускается увеличивать массу партии до массы плавки-ковша.

407. Маркировку наносят непосредственно на металлопродукцию, если она не подлежит упаковке, и на ярлыки, если металлопродукция упакована в пачки, мотки, рулоны, связки мотков или стопы рулонов.

Маркировку выполняют ударным способом – клеймением (ручным или машинным), электрографированием, наклеиванием ярлыков из водостойкой пленки, цветным лаком или несмываемым красящим составом, краской. В стандартах на металлопродукцию конкретных видов может быть установлен способ нанесения дополнительной цветной маркировки.

На металлопродукцию, которая не подлежит упаковке, маркировку наносят на расстоянии не более 200 миллиметров от торца каждого прутка, заготовки (всех видов), полосы, листа или кромки листа либо на торце прутка, заготовки, листа или на наружном витке рулона.

Допускается при механизированной маркировке в потоке наносить маркировку на другом расстоянии от торца металлопродукции, от торца или кромки листа, но не более 500 миллиметров.

408. На металлопродукцию, увязанную в пачки, навешивают два ярлыка, в мотки и рулоны – один. На металлопродукцию, увязанную в связки или в стопы рулонов, один ярлык навешивают на один из мотков или рулонов и один – на обвязку мотков или стопы рулонов.

409. На ярлык, прикрепленный к каждой связке стержней, наносят принятое обозначение класса арматурной стали (например А-III) или условное обозначение класса по пределу текучести (А400).

410. Прокат хранят в закрытых и открытых складах с навесом.

Параграф 8. Доска обрезная

(ГОСТ 8486)

411. Доска обрезная - пиломатериалы хвойных пород, предназначена для использования в народном хозяйстве и на экспорт.

412. Пиломатериалы должны укладываться для атмосферной сушки на специально оборудованном складе.

413. Склад должен располагаться на проветриваемом, выровненном и сухом участке.

414. Пиломатериалы на складе укладывают в пакетные или рядовые штабеля отдельными группами, кварталами и участками с учетом применяемого подъемно-транспортного оборудования, а также в соответствии с требованиями противопожарных норм проектирования складов лесных материалов.

415. Штабеля в группе необходимо отделять друг от друга межштабельными разрывами. Разрывы в продольном направлении должны увеличиваться от крайних штабелей к средним. Допускаются одинаковые разрывы в продольном направлении шириной не менее 1,5 метра.

416. Пиломатериалы, высушенные до влажности не более 22%, для длительного хранения должны укладываться в штабеля, состоящие из плотных пакетов.

417. Пакеты и блок-пакеты сухой пилопродукции должны храниться в закрытых складах. Допускается ее хранение на открытых складах, если пакеты и блок-пакеты защищены водонепроницаемой бумагой или пленкой, или в случаях, когда штабеля пакетов и блок-пакетов закрыты крышками и боковыми щитами.

Параграф 9. Шифер кровельный

(ГОСТ 24045)

418. Шифер кровельный - холодногнутые листовые профили с трапециевидной формой гофра, изготовляемые из оцинкованной стали на профилегибочных станах и предназначенные для применения в строительстве.

419. Профили классифицируют по:

1) назначению;

2) материалу исходной заготовки;

3) наличию защитно-декоративного покрытия.

420. В комплект поставки профилей должны входить:

1) профили одного типоразмера, материала исходной заготовки, вида лакокрасочного покрытия;

2) крепежные изделия (по согласованию потребителя с изготовителем);

3) документ на отгружаемую продукцию.

421. Маркировку наносят на ярлык, который крепят к пакету.

422. Маркировка должна содержать:

1) наименование или товарный знак предприятия-изготовителя;

2) условное обозначение профиля;

3) длину и число профилей в пакете;

4) теоретическую массу пакета;

5) номер пакета и партии;

6) клеймо технического контроля предприятия-изготовителя.

423. Упаковка должна обеспечить сохранность профилей и защитного покрытия от механических повреждений, а также от смещения листов в пакете относительно друг друга.

424 Качество поверхности металлического и лакокрасочного покрытия профилей определяют визуально.

425. Пакеты при транспортировании и хранении укладывают на деревянные подкладки одинаковой толщины не менее 50 миллиметров, шириной не менее 150 миллиметров и длиной больше габаритного размера пакета не менее чем на 100 миллиметров.

Подкладки располагают с шагом не более 3 метров для профилей с гофрами выше 40 миллиметров и не более 2 метров – для профилей с гофрами 40 миллиметров и менее.

426. При транспортировании и хранении пакеты размещают в один ярус, причем профили плотно вставляют один в другой по всей высоте яруса.

427. Допускается размещение транспортируемых и хранимых пакетов в два и более яруса при условии, что масса 1м² всех профилей, расположенных над нижним профилем, не должна превышать 3000 килограммов.

428. Шифер кровельный хранят в закрытых и открытых складах с навесом.

Параграф 10. Трубы стальные

(ГОСТ 8731)

429. Трубы стальные - горячедеформированные бесшовные трубы общего назначения из углеродистой и легированной стали.

430. При хранении и складировании трубы сортируют партиями по размерам и маркам стали, предотвращающими возможность их перепутывания. Трубы должны храниться на стеллажах или площадках открытого хранения, при этом они должны иметь консервационное покрытие для категорий условий транспортирования и хранения.

431. Тонкостенные бесшовные и электросварные, холоднотянутые, нержавеющие котельные и другие трубы специальных назначений, а также соединительные части к ним должны храниться в закрытых помещениях. Допускается хранение труб под навесом при условии защиты их от попадания атмосферных осадков.

432. Чугунные трубы должны складироваться и храниться на стеллажах складов открытого хранения, рассортированными по размерам и классам.

433. Нижний и последующие ряды труб укладываются на прокладки. В качестве прокладок применяют деревянные рейки, длинномерные резиновые или армированные изделия, а также стальные канаты, трубы или прокат.

434. Раструбы в каждом ряду направляют попеременно в разные стороны.

435. Допускается хранение труб без прокладок на специальных стеллажах, исключающих перекатывание и контакт труб.

436. При ручной застропке труб грузозахватными приспособлениями кранов, высота штабелей труб, увязанных в пакеты, и труб диаметром свыше 600 миллиметров, не увязанных в пакеты, не должна превышать 5 метров, для труб диаметром менее 500 миллиметров, без увязки в пакеты - 4 метра.

При этом устанавливаются боковые опоры, предотвращающие раскатывание труб.

437. Для труб, предназначенных для изготовления деталей механической обработкой, дополнительные требования устанавливаются по согласованию изготовителя с потребителем.

Параграф 11. Стекло

(ГОСТ 111-2001)

438. Стекло - листовое стекло, предназначенное для остекления светопрозрачных строительных конструкций, средств транспорта, мебели, а также изготовления стекол с покрытиями, зеркал, закаленных и многослойных стекол и других изделий строительного, технического и бытового назначения.

439. Стандарт не распространяется на стекло армированное, узорчатое, окрашенное в массе, стекло с покрытием и другие виды листовых стекол со специальными свойствами.

440. При транспортировании тара со стеклом должна быть размещена так, чтобы торцы листов стекла были расположены по направлению движения транспорта, и закреплена так, чтобы исключалась возможность ее перемещения и качания в процессе транспортирования.

441. При транспортировании, погрузке и выгрузке стекла принимают меры, обеспечивающие его сохранность от механических повреждений и атмосферных осадков.

442. Стекло должно храниться в закрытых, сухих, отапливаемых помещениях в распакованном виде, переложенное бумагой или другими прокладочными материалами.

443. При хранении листы устанавливают на стеллажи или пирамиды на резиновые или войлочные подкладки в наклонном положении с углом наклона к вертикали от 5 до 15^о.

444. Допускается хранить стекло в таре (кроме контейнеров) при условии, если тара, прокладочные, уплотняющие и упаковочные материалы не подвергались увлажнению, при выполнении остальных требований данного раздела.

445. Гарантийный срок эксплуатации – 20 лет.

Параграф 12. Железо кровельное (ГОСТ 24045)

Сноска. Параграф 12 исключен приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 13. Лопаты

(ГОСТ 19596)

454. Лопаты предназначены для производства строительных, садово-огородных и погрузочно-разгрузочных работ.

455. Транспортирование лопат проводят транспортом любого вида в крытых транспортных средствах или универсальных контейнерах в соответствии с нормами перевозок, действующими на конкретном виде транспорта.

456. Гарантийный срок эксплуатации лопат – 12 месяцев с момента реализации через розничную торговую сеть, а для лопат внерыночного потребления с момента получения потребителем.

457. Лопаты упаковывают в бумагу по ГОСТ 8273-75 в связки в количестве не более 5 штук.

458. Полотна лопат одного типа и размера без черенков по 5-10 штук должны быть увязаны стальной проволокой или стальной лентой или скреплены термоусадочной пленкой.

459. Черенки лопат без полотен упаковывают в связки, при этом крепеж упакован в отдельные пакеты и прикреплен к связке черенков. Масса связки не должна превышать 15 килограммов брутто.

460. Допускается упаковка лопат, полотен и черенков в термоусадочную пленку без обертывания бумагой.

461. По согласованию с потребителем допускается другая упаковка, обеспечивающая сохранность лопат от механических повреждений и коррозии во время транспортирования и хранения.

462. Лопаты хранят в закрытых складских помещениях или под навесом.

Параграф 14. Лом

(ГОСТ 1405)

463. Стальные ломы, применяются в строительстве при производстве строительно-монтажных, такелажных и других работ.

464. Ломы в зависимости от назначения должны изготовляться следующих типов:

1) лом-гвоздодер – для выдергивания гвоздей при производстве опалубочных и плотничных работ;

2) лом монтажный – для смещения и установки элементов сборных строительных конструкций при монтаже зданий и сооружений и при производстве такелажных работ.

465. На поверхности каждого лома наносят:

1) товарный знак предприятия-изготовителя;

2) тип или типоразмер лома.

466. Ломы одного типоразмера укладывают в пачки и стальной низкоуглеродистой проволокой, где связывают не менее чем в двух местах.

467. Во избежание повреждения покрытия на поверхности ломов под проволоку должна подкладываться плотная бумага. В связанных пачках ломы не должны перемещаться.

468. По согласованию с потребителем допускается другая упаковка ломов, обеспечивающая их сохранность от механических повреждений во время транспортирования и хранения.

469. Ломы хранятся в закрытых складских помещениях или под навесом.

Параграф 15. Кирка

470. Кирка – ручной инструмент, представляющий собой длинный плоский молот с острым лезвием на одном конце (реже на обоих), насаженный на ручку перпендикулярно ей. Второй конец молота обычно затуплен и используется как рычаг при отрывании чего-либо. Длина кирки колеблется от 20 до 130 сантиметров, длина молота от 7 до 30 сантиметров. Обычно молот делается из твердого металла, а ручка – из дерева или менее твердого и более легкого металла. Используется для добычи горных пород или для рытья туннелей, шахт.

471. В стандартах или другой нормативно-технической документации, разработанной в соответствии с требованиями настоящего стандарта, должно быть предусмотрено нанесение транспортной маркировки и маркировки, характеризующей тару.

472. Ящики должны храниться в закрытом складе или под навесом. Допускается хранить ящики в штабелях на прокладках с укрытием водонепроницаемым материалом (брезентом, полиэтиленовой пленкой).

473. При укладке на землю под нижний ряд подкладывают прокладки высотой не менее 100 миллиметров. Высота штабеля не должна превышать 8 метров.

474. На каждый ящик в соответствии должна быть нанесена маркировка, характеризующая тару и содержащая: товарный знак и обозначение настоящего стандарта.

475. Кирка хранится в закрытых складских помещениях или под навесом.

Параграф 16. Кувалда

(ГОСТ 11401, 11435)

476. Кувалда - распространяется на кузнечные тупоносные кувалды и устанавливает конструкцию и размеры.

477. Ящики с кувалдой транспортируют в комплектах щитов или деталей пакетами или в собранном виде.

478. Щиты или детали ящиков подбирают отдельно: торцовые стенки, боковые стенки, дно и крышка. Планки изготовляют кратных или одинарных длин. По согласованию с потребителем допускается изготовлять доски торцовых и боковых стенок, дна и крышки кратных длин.

479. На планки и доски кратных длин должен предусматриваться припуск 5 миллиметров на каждый пропил.

480. Ящики должны храниться в закрытом складе или под навесом. Допускается хранить ящики в штабелях на прокладках с укрытием водонепроницаемым материалом (брезентом, полиэтиленовой пленкой).

481. При укладке на землю под нижний ряд подкладывают прокладки высотой не менее 100 миллиметров. Высота штабеля не должна превышать 8 метров.

482. На каждый ящик наносится маркировка, характеризующая тару и содержащая товарный знак и обозначение стандарта.

483. Кувалда хранится в закрытых складских помещениях или под навесом.

Параграф 17. Арматура трубопроводная запорная

(ГОСТ 9544)

484. Арматура запорная – промышленная трубопроводная арматура, предназначенная для перекрытия потока рабочей среды.

485. ГОСТ 9544 распространяется на все типы запорной трубопроводной арматуры, на номинальное давление PH от 0,1 мегапаскаль и устанавливает нормы герметичности затворов и классы герметичности, а также соответствующие им допустимые утечки пробного вещества и требования к проведению испытаний на герметичность при приемо-сдаточных и других видах испытаний трубопроводной арматуры.

486. Арматура трубопроводная запорная хранится в закрытых складских помещениях или под навесом.

Параграф 17-1. Агрегат сварочный с двигателем внутреннего сгорания
(ГОСТ 2402)

Сноска. Глава 9 дополнена параграфом 17-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

486-1. Агрегаты изготавливаются в соответствии с требованиями ГОСТ 2402 и техническими условиями на агрегаты конкретных типов по рабочим чертежам.

486-2. Агрегаты имеют следующие показатели надежности:

средний моторесурс до первого капитального ремонта – не менее 2500 часов для агрегатов с карбюраторными двигателями и не менее 4000 часов для агрегатов с дизелями;

полный средний срок службы – не менее 3 лет для агрегатов с карбюраторными двигателями и не менее 4 лет для агрегатов с дизелями.

В технических условиях на агрегаты конкретных типов дополнительно указываются установленный ресурс до капитального ремонта, установленная безотказная наработка, а также критерии отказов и предельных состояний.

486-3. Требования безопасности к конструкции агрегатов по ГОСТ 12.2.007.8.

486-4. Для проверки соответствия агрегатов требованиям ГОСТ 2402 предприятие-изготовитель проводит приемо-сдаточные, периодические, типовые и квалификационные испытания, а также испытания на надежность.

486-5. Агрегаты допускается транспортировать транспортом любого вида в соответствии с правилами перевозок грузов, действующими на транспорте данного вида.

486-6. Изготовитель должен гарантировать соответствие агрегатов требованиям ГОСТ 2402 при соблюдении условий транспортирования, хранения и эксплуатации, установленных ГОСТ 2402 и эксплуатационной документацией.

Глава 10. Постельные принадлежности и кровати

Сноска. Заголовок главы 10 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Матрац

(ГОСТ 5679)

487. Матрац – настоящий стандарт распространяется на хлопчатобумажную одежную и мебельную вату, применяемую в изделиях производственно-бытового назначения и изделия для военнослужащих, выработанные с наполнителем из перо-пухового полуфабриката.

488. Хлопчатобумажная вата должна быть изготовлена в соответствии с требованиями настоящего стандарта по технологическому режиму, утвержденному в установленном порядке.

489.Каждая кипа ваты должна иметь маркировку цветной несмываемой краской или ярлык с указанием:

1) наименования предприятия-изготовителя или его товарного знака;

2) вида ваты;

3) массы кипы нетто (килограмм);

4) номера партии;

5) обозначения настоящего стандарта.

490. Изделия в упакованном виде должны храниться в крытых, сухих, вентилируемых складских помещениях на поддонах или стеллажах в соответствии с Правилами пожарной безопасности в условиях, предотвращающих воздействие атмосферных осадков и почвенной влаги.

Сноска. В пункт 490 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

491. Изделия не допускается хранить совместно с веществами, обладающими специфическим запахом.

492. Мешки или кипы должны лежать на стеллажах, рейках.

Параграф 2. Одеяло

(ГОСТ 9382)

493. Одеяло – настоящий стандарт распространяется на чистошерстяные и полушерстяные одеяла бытового назначения.

494. Стандарт не распространяется на одеяла военного ассортимента. Нормированная влажность чистошерстяных одеял должна быть 13%.

495. Одеяла должны храниться в сухом, проветриваемом помещении в соответствии с Правилами пожарной безопасности в условиях, предотвращающих загрязнение, механические повреждения и действие солнечных лучей.

Сноска. В пункт 495 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

496. Одеяла следует располагать на подтоварнике и стеллажах на расстоянии от пола не менее 20 см.

Сноска. Пункт 496 - в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Подушка

(ГОСТ 5679)

497. Подушка – настоящий стандарт распространяется на хлопчатобумажную одежную и мебельную вату, применяемую в изделиях производственно-бытового назначения и изделия для военнослужащих, выработанные с наполнителем из перо-пухового полуфабриката.

498. Хлопчатобумажная вата должна быть изготовлена в соответствии с требованиями настоящего стандарта по технологическому режиму, утвержденному в установленном порядке.

499. Каждая кипа ваты должна иметь маркировку цветной несмываемой краской или ярлык с указанием:

1) наименование предприятия-изготовителя или его товарного знака;

2) вида ваты;

3) массы кипы нетто (килограмм);

4) номера партии;

5) обозначения настоящего стандарта.

500. Изделия в упакованном виде должны храниться в крытых, сухих, вентилируемых складских помещениях на поддонах или стеллажах в соответствии с Правилами пожарной безопасности в условиях, предотвращающих воздействие атмосферных осадков и почвенной влаги.

Сноска. В пункт 500 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

501. Изделия не допускается хранить совместно с веществами, обладающими специфическим запахом.

502. Мешки или кипы должны лежать на стеллажах, рейках.

503. Гарантийный срок хранения – 1 год со дня изготовления.

Параграф 4. Наволочка

(ГОСТ 1013)

504. Наволочка – настоящий стандарт распространяется на все виды готовых швейных изделий (постельное белье).

505. Наволочка – постельное белье в виде чехла с застежкой или клапаном с одной стороны, надеваемое на подушку (верхняя наволочка) или наперники (нижняя наволочка) или на тюфяк.

506. Изделия должны храниться в крытых складских помещениях и быть защищены от прямого попадания солнечных лучей и атмосферных воздействий.

507. Изделия, транспортируемые в подвешенном или сложенном виде, должны храниться до реализации в подвешенном виде, транспортируемые в потребительской таре или связанными пачками, в бумаге или без нее, - на стеллажах.

508. Расстояние от пола до нижней части полки стеллажа должно быть не менее 0,2 метра, от внутренних стен до изделий – не менее 0,2 метра, от отопительных приборов до изделий – не менее 1 метра, между стеллажами – не менее 0,7 метра.

509. Для маркирования готовых изделий должны применяться:

1) товарный ярлык;

2) лента с изображением товарного знака;

3) клеймо;

4) контрольная лента.

Параграф 5. Простыня

(ГОСТ 1013)

510. Простыня – настоящий стандарт распространяется на все виды готовых швейных изделий.

511. Простыня – постельное белье прямоугольной формы или в виде чехла для покрытия спального места.

512. Изделия должны храниться в крытых складских помещениях и быть защищены от прямого попадания солнечных лучей и атмосферных воздействий.

513. Изделия, транспортируемые в подвешенном или сложенном виде, должны храниться до реализации в подвешенном виде, транспортируемые в потребительской таре или связанными пачками, в бумаге или без нее, - на стеллажах.

514. Расстояние от пола до нижней части полки стеллажа должно быть не менее 0,2 метра, от внутренних стен до изделий – не менее 0,2 метра, от отопительных приборов до изделий – не менее 1 метра, между стеллажами – не менее 0,7 метра.

515. Для маркирования готовых изделий должны применяться:

1) товарный ярлык;

2) лента с изображением товарного знака;

3) клеймо;

4) контрольная лента.

Параграф 6. Кровать металлическая складная

(ГОСТ 2056)

516. Кровать металлическая складная – настоящий стандарт распространяется на армейскую разборную кровать, предназначенную для размещения военнослужащих в стационарных и временных помещениях, а также в грузовых крытых железнодорожных вагонах.

517. Каждая кровать должна иметь маркировку, выполненную рельефной штамповкой и содержащую: наименование предприятия-изготовителя или его товарный знак на продольном прогоне рамы, две последние цифры года изготовления на спинках и несмываемой краской штамп технического контроля на продольном прогоне рамы.

518. Упаковка спинок кровати должна производиться оберточной бумагой. Бумагу закрепляют увязочным шпагатом.

519. Каждая партия кроватей должна сопровождаться документом о качестве с указанием:

1) наименования предприятия-изготовителя и его товарного знака;

2) наименования и количества изделий в партии;

3) дата выдачи документа и его номера;

4) штампа отдела технического контроля;

5) обозначения настоящего стандарта.

520. Кровати должны храниться в сухих закрытых помещениях с относительной влажностью воздуха не более 75%, в которых хранение кислот и других химически активных веществ не допускается. Условия хранения должны соответствовать группе хранения по ГОСТ 15150.

Параграф 6-1. Полотенце вафельное ГОСТ
(11027, ГОСТ 7000)

Сноска. Глава 10 дополнена параграфом 6-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

520-1. Махровые и вафельные ткани и штучные изделия должны соответствовать требованиям ГОСТ 11027 и техническим описаниям, утвержденным в установленном порядке.

520-2. Правила приемки махровых и вафельных тканей и штучных изделий – по ГОСТ 20566-75.

520-3. Текстильные материалы транспортируют всеми видами транспорта в крытых транспортных средствах или универсальных контейнерах в соответствии с действующими на них правилами перевозки грузов.

520-4. Упакованные текстильные материалы должны храниться в сухом, проветриваемом помещении в соответствии с правилами пожарной безопасности в условиях, предотвращающих загрязнение, механические повреждения и действие солнечных лучей.

Текстильные материалы следует располагать на подтоварнике и стеллажах на расстоянии от пола не менее 20 см.

Глава 11. Одежда

Сноска. Заголовок главы 11 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Куртка теплая

(ГОСТ 24912)

521. Куртка теплая – настоящий стандарт распространяется на зимние костюмы, состоящие из куртки и брюк, предназначенные в качестве спецодежды.

522. Костюмы в зависимости от назначения должны изготовляться двух типов:

А – на подкладке со съемной утепляющей подкладкой;

Б – без подкладки.

523. По согласованию с заказчиком допускается применять другие материалы.

524. Костюмы должны храниться в закрытых проветриваемых помещениях на расстоянии не менее 1 метра от отопительных приборов.

524-1. Изделия хранятся в складских помещениях при температуре не ниже 5 и не выше 40°C, относительной влажности воздуха 50-70% и защищаются от прямого попадания солнечных лучей и атмосферных воздействий.

Сноска. Глава 11 дополнена пунктом 524-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

524-2. Расстояние от пола до нижней части стеллажа и от внутренних стен склада до изделия должно быть не менее 0,2 метра, от наружных стен – не менее 0,75 метра, от кровли – не менее 1,0 метра, от отопительных приборов – не менее 1,0 метра, между стеллажами – не менее 1,0 метра.

Сноска. Глава 11 дополнена пунктом 524-2 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Брюки утепленные

(ГОСТ 24912)

525. Брюки утепленные – настоящий стандарт распространяется на зимние костюмы, состоящие из куртки и брюк, предназначенные в качестве спецодежды.

526. Костюмы в зависимости от назначения должны изготовляться двух типов:

А – на подкладке со съемной утепляющей подкладкой;

Б – без подкладки.

527. По согласованию с заказчиком допускается применять другие материалы.

528. Изделия хранятся в складских помещениях при температуре не ниже 5 и не выше 40°C, относительной влажности воздуха 50-70% и защищаются от прямого попадания солнечных лучей и атмосферных воздействий.

Расстояние от пола до нижней части стеллажа и от внутренних стен склада до изделия должно быть не менее 0,2 метра, от наружных стен – не менее 0,75 метра, от кровли – не менее 1,0 метра, от отопительных приборов – не менее 1,0 метра, между стеллажами – не менее 1,0 метра.

Сноска. Пункт 528 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Рукавицы меховые

(ГОСТ 26577)

529. Рукавицы меховые – настоящий стандарт распространяется на перчатки и рукавицы на меховой подкладке, а также скрой меховой подкладки рукавиц для военнослужащих.

530. По требованию заказчика допускается применять другие материалы по качеству.

531. Перчатки и рукавицы принимают партиями.

532. За партию принимают совокупность единиц продукции, изготовленной за определенный период времени по одной технологии производства, оформленной одним документом о качестве.

533. Проверка качества рукавиц заказчиком осуществляется выборочно.

534. Объем выборки составляет 10% от партии.

535. При проверке качества перчаток заказчиком осуществляется сплошной контроль.

536. Приемка и контроль качества перчаток и рукавиц представителем заказчика должны производиться в присутствии представителя поставщика.

537. На отобранных изделиях заказчик проверяет соответствие образцу-эталону по внешнему виду, применяемым материалам, правильность выполнения технологических операций, упаковки и маркировки.

538. Для защиты изделий от моли, кожеедов, коврового жука применяются инсектициды.

Сноска. Пункт 538 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

539. Изделия хранятся в закрытых, чистых, вентилируемых, слабоосвещенных помещениях, защищенных от атмосферных осадков и почвенной влаги. Прямые солнечные лучи не должны попадать на изделия. Меховые изделия хранятся при температуре 0 - плюс 8°С и относительной влажности воздуха 40% - 65%. Допускается хранить их при температуре свыше минус 20 до плюс 30°С и относительной влажности воздуха 40%-70%. Хранение при температуре свыше плюс 23°С или относительной влажности воздуха свыше 65% должно быть не более 6 месяцев. Меховые изделия хранятся на расстоянии не менее 1 метра от отопительных и нагревательных систем (приборов). Расстояние между упакованными местами и наружными стенами складов составляет не менее 0,5 метра.

Сноска. Пункт 539 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 4. Сапоги кирзовые

(ГОСТ 19137)

540. Сапоги кирзовые – настоящий стандарт распространяется на обувь из юфти для военнослужащих рядового и офицерского состава армии и флота, курсантов и воспитанников суворовских училищ и на комплекты обувного кроя для изготовления обуви.

541. Обувь должна изготовляться в соответствии с требованиями настоящего стандарта по технологии и образцам-эталонам, утвержденным в установленном порядке.

542. Фасоны колодок, лекала и образцы согласовывают между изготовителем и потребителем.

543. Обувь должна изготовляться следующих видов: сапоги, полусапоги, ботинки гвоздевого, гвоздеклеевого и литьевого метода крепления.

Допускается по требованию потребителя изготовление обуви других видов и способов крепления в соответствии с утвержденными образцами.

Также, допускается по требованию потребителя изготовлять обувь других размеров и полнот, обувь особо широкой полноты и обувь литьевого метода крепления средней полноты.

544. Каждая пара обуви подвергается проверке по внешнему виду (моделям, фасонам колодки и каблука, согласованным с потребителем, материалам верха обуви, отделке верха и низа обуви, маркировке), с учетом требований настоящего стандарта.

545. Обувь и комплекты деталей обуви должны храниться в складских помещениях при температуре не ниже плюс 14^оС и не выше плюс 25^оС и относительной влажности воздуха 50-80%.

Допускается хранение обуви в сухих неотапливаемых помещениях при влажности не более 80%.

546. Обувь и комплекты деталей верха и низа хранят на стеллажах или деревянных настилах штабелями высотой 1,5 метра (в картонных коробках), 4,5 метра (в ящиках из гофрированного картона), 5,0 метра (в деревянных ящиках).

Параграф 4-1. Сапоги резиновые
(ГОСТ 5375)

Сноска. Глава 11 дополнена параграфом 4-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

546-1. Сапоги предназначаются для защиты ног от воды, а кислотощелочестойкие сапоги – для защиты ног от воды и слабых растворов неорганических кислот и щелочей.

546-2. Сапоги изготовляются в соответствии с требованиями ГОСТ 5375, по технологии и образцам, утвержденным в установленном порядке.

546-3. Сапоги состоят из резинового верха, внутренней текстильной подкладки и резиновой рифленой подошвы с каблуком, а рыбацкие – также с резинотканевой надставкой, изготовленной методом клейки или формовым (с ушками или другими деталями для крепления сапог к поясу).

Резиновые сапоги должны быть с вкладной утепляющей стелькой.

546-4. Хранение сапог по ОСТ 38.06371.

546-5. Изготовитель гарантирует соответствие сапог требованиям ГОСТ 5375 при соблюдении условий транспортирования, хранения и эксплуатации.

Гарантийный срок хранения сапог – 12 месяцев.

Параграф 4-2. Валенки (ГОСТ 18724)

Сноска. Глава 11 дополнена параграфом 4-2 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

546-6. Валяная обувь должна храниться без упаковки в сухом, хорошо проветриваемом помещении. При складировании сапог высота штабеля не должна превышать 1,5 метра. Допускается для обуви, уложенной в деревянные ящики, увеличить высоту штабеля до 1,8 м.

546-7. Для доступа воздуха основание штабеля должно быть выше уровня пола не менее чем на 0,2 метра.

Параграф 4-3. Чулочно-носочные изделия (ГОСТ 8541)

Сноска. Глава 11 дополнена параграфом 4-3 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

546-8. Чулочно-носочные изделия должны соответствовать требованиям ГОСТ 8541-2014, техническим описаниям, по внешнему виду – образцу-эталону, утвержденным в установленном порядке.

546-9. Чулочно-носочные изделия выпускаются гладкокрашеными, рисунчатыми, пестровязаными, гладкокрашеными с вышивным рисунком, с рисунками переводной печатью, пигментной печатью, в том числе с цветными полосами и другие.

546-10. Изделия необходимо хранить в защищенных от прямого попадания солнечных лучей и атмосферных воздействий крытых складских помещениях.

546-11. Изделия до реализации необходимо хранить размещенными на стеллажах в индивидуальной или групповой таре.

546-12. Расстояние от пола до нижней части полки стеллажа, от внутренних и наружных стен до изделия должно быть не менее 0.2 метра, от отопительных приборов до изделия – не менее 1 метра, между стеллажами – не менее 0,7 метра.

546-13. Изготовитель гарантирует соответствие сапог требованиям ГОСТ 8541-2014 при соблюдении условий транспортирования, хранения и эксплуатации.

Параграф 4-4. Шапка вязанная ГОСТ (33378)

Сноска. Глава 11 дополнена параграфом 4-4 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

546-14. Головные уборы по внешнему виду, конструкции, применяемым материалам должны соответствовать требованиям ГОСТ 33378, техническому описанию на модель и образцу-эталону, утвержденным в установленном порядке.

546-15. Головные уборы различают:

по принадлежности: мужские, женские и детские;

по способу изготовления: регулярные, полурегулярные, кроеные и комбинированные.

546-16. Приемка готовых изделий – по ГОСТ 9173.

546-17. Транспортирование изделий необходимо производить в крытых транспортных средствах всех видов в соответствии с правилами перевозок грузов, действующими на данном виде транспорта.

546-18. Изделия необходимо хранить в защищенных от прямого попадания солнечных лучей и атмосферных воздействий крытых складских помещениях.

546-19. Изделия до реализации необходимо хранить размещенными на стеллажах в индивидуальной или групповой таре.

546-20. Расстояние от пола до нижней части полки стеллажа, от внутренних и наружных стен до изделия должно быть менее 0,2 метра, от отопительных приборов до изделия – не менее 1 метра, между стеллажами – не менее 0,7 метра.

Параграф 4-5. Белье нательное мужское (ГОСТ 31408)

Сноска. Глава 11 дополнена параграфом 4-5 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

546-21. Изделия соответствуют требованиям ГОСТ 31408 и по внешнему виду, модели, конструкции, изготовлению и прикладным материалам – образцу-эталону, утвержденному по ГОСТ 15.007, и техническому описанию модели.

546-22. Изделия изготовляют из трикотажных полотен гладких и рисунчатых переплетений, пестровязаных или набивных, гладкокрашеных, отваренных или отбеленных.

546-23. Приемка готовых изделий – по ГОСТ 9173.

546-24. Транспортирование изделий необходимо производить в крытых транспортных средствах всех видов в соответствии с правилами перевозок грузов, действующими на данном виде транспорта.

546-25. Изделия необходимо хранить в защищенных от прямого попадания солнечных лучей и атмосферных воздействий крытых складских помещениях.

546-26. Изделия до реализации необходимо хранить размещенными на стеллажах в индивидуальной или групповой таре.

546-27. Расстояние от пола до нижней полки стеллажа, от внутренних и наружных стен до изделия должно быть менее 0,2 метра, от отопительных приборов до изделия – не менее 1 метра, между стеллажами – не менее 0,7 метра.

Глава 12. Посуда
(миска большая, миска малая, кружка, ложка, бачок
столовый, чайник столовый, половник, бачок наплиточный)

Сноска. Заголовок главы 12 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

(ГОСТ 17151, ГОСТ Р 51016)

547. Посуда храниться в сухих чистых крытых помещениях. Хранение посуды в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

548. Стандарт не распространяется на посуду со встроенными электрическими нагревателями.

549. Каждое полированное, плакированное изделие, изделия с электрохимическими (кроме анодированных подносов, блюд, хлебниц), эмалевыми покрытиями, декорированные, а также травленные, крацованные и шлифованные чайники и кофейники завертывают в бумагу по нормативно-технической документации или полиэтиленовую пленку по ГОСТ 10354 и укладывают в отдельную коробку из картона по ГОСТ 7933 или гофрированного картона по ГОСТ 7376. Допускается изделие с наружным силикатным эмалевым покрытием укладывать в отдельную коробку без завертывания в бумагу или полиэтиленовую пленку, эмалированные изделия с противопригорающим покрытием, изделия, плакированные нержавеющей сталью, имеющие боковые конические поверхности и поставляемые без крышек и арматуры, упаковывать в стопы не более 20 штук в стопе. Каждое изделие в стопе завертывают в бумагу по нормативно-технической документации, стопу завертывают в два слоя плотной оберточной бумаги марок А, В по ГОСТ 8273. Стопы укладывают в ящик, свободные места уплотняют бумагой.

Допускается упаковка изделий в пакеты из полиэтиленовой пленки с последующей укладкой в ящики или контейнеры с перегородками.

550. По согласованию с потребителем допускается применение других упаковочных материалов, обеспечивающих сохранность изделий при транспортировании и хранении.

551. При упаковывании между крышкой и корпусом изделия должна быть проложена бумага или полиэтиленовая пленка, за исключением изделий, крышки которых имеют резиновые прокладки.

Допускается по согласованию с потребителем при наличии у посуды разборных ручек упаковка изделий в разобранном виде. Ручки и крепежные детали дополнительно завертывают в бумагу или полиэтиленовую пленку и вкладывают внутрь изделия.

Допускается увязывать коробки в связки, удобные для переноски, массой не более 15 килограммов.

552. Анодированные подносы, блюда, хлебницы укладывают в стопы не более 25 штук, перекладывают бумагой по ГОСТ 8273. Стопу обертывают в два слоя бумаги и обвязывают шпагатом по ГОСТ 17308.

553. Травленные, крацованные и шлифованные (кроме чайников, котлов и кофейников) изделия укладывают в стопы не более 10 штук, корпус одного изделия с крышкой ставится на завернутую в бумагу крышку другого изделия.

554. Изделия без крышек устанавливают одно изделие в другое с прокладкой между ними бумаги по ГОСТ 8273.

555. Ручки из пластмассы и дерева у бидонов, котелков судков и ведер заворачивают бумагой.

556. Стопу завертывают в два слоя бумаги по ГОСТ 8273 или другой нормативно-технической документации и обвязывают шпагатом по ГОСТ 17308 или другой нормативно-технической документации.

По согласованию с потребителем допускается применение других упаковочных и обвязочных материалов, обеспечивающих сохранность изделий при транспортировании и хранении.

557. Крышку котла заворачивают одним слоем бумаги по ГОСТ 8273, вкладывают в котел и привязывают к ручкам корпуса котла шпагатом по ГОСТ 17308.

Ручки котла не заворачивают бумагой.

Допускается упаковка котлов стопами без обертывания стопы бумагой.

При поставке котлов на экспорт корпус и крышку котла завертывают отдельно в бумагу или другой нормативно-технической документации.

558. В каждые ящик и стопу вложен или наклеен снаружи упаковочный лист с указанием:

1) наименования и товарного знака предприятия-изготовителя или товарного знака;

2) наименования изделия и артикула;

3) обозначения настоящего стандарта;

4) количества изделий;

5) месяца и года изготовления;

6) клейма отдела технического контроля.

Параграф 1. Ведро на 10-12 литров

(ГОСТ 20558)

559. Ведро на 10-12 литров – настоящий стандарт распространяется на посудо-хозяйственные изделия (далее – ведро) из тонколистовой горячеоцинкованной стали, изготовляемые для нужд народного хозяйства и для экспорта.

560. Ведро применяется для хранения и переноски различных непищевых продуктов: песка, опилок, цемента, воды для полива и прочих нужд. Оснащено металлической рукояткой для удобной переноски и подвешивания. Конструкция прочная, выполнена из оцинкованной стали, устойчивой к коррозии.

561. Ведра из оцинкованной стали представляют собой удобный хозяйственный инвентарь для хранения и переноски воды, непищевых продуктов, строительных материалов. Их также очень удобно использовать для влажной уборки – такие ведра выдерживают агрессивное воздействие любых моющих средств. Ацинковое покрытие, используемое для производства стали, позволяет использовать их при работе с влагой, при этом срок службы нисколько не страдает. Ведра изготавливаются из листовой оцинкованной стали холодного проката (08 КП, 08 ПС и 08 Ю) толщиной 0,4-0,6 миллиметров.

562. Производство осуществляется сшивным методом – каждое оцинкованное ведро имеет два шва. Герметизация швов производится посредством нанесения специальной уплотнительной пасты на кромки непосредственно перед сшивкой.

563. При этом ручка, как и само ведро, производится из оцинкованной стальной проволоки, а ушки – из оцинкованной стали большей толщины. Для производства ведер используется качественная листовая сталь, а некондиционная сталь большей толщины применяется для изготовления технических ведер. Такие ведра, как правило, имеют ручки из неоцинкованной стали и успешно применяются в строительных работах, при этом обладая более высокими показателями долговечности и прочности чем простые неоцинкованные ведра.

564. Как правило, ведра из оцинкованной стали производятся объемами 10, 12 и 15 литров. При соблюдении норм производства и применении качественного сырья, оцинкованные ведра отлично служат в течение 5 лет.

565. Ведро храниться в сухих чистых крытых помещениях. Хранение посуды в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

Параграф 2. Емкость для воды

566. Емкость для воды – емкости полиэтиленовые открытые и закрытые и их элементы, предназначенные для использования в местах временного хранения питьевой и технической воды, бытовых стоков, а также для транспортирования и хранения пищевых и непищевых жидких, жидкотекучих и сыпучих материалов, для которых пригодно применение полиэтилена по химической стойкости изготовленных методом ротационного формования.

567. Емкости не предназначены для работы под давлением.

568. Крышка должна обеспечивать плотное запирание емкости и не пропускать воду. Поверхность емкости должна быть гладкой, без пузырей, сквозных отверстий, трещин и сколов.

569. Рельеф бывает четким, без смещений. Изделие должно хорошо отмываться от загрязнений. Стандартные цвета пластиковых емкостей белый и синий. Для питьевой воды используются пластиковые емкости синего и белого цвета.

570. Внешний вид, качество поверхности и цвет емкостей должны соответствовать образцам-эталонам, согласованным и утвержденным в установленном порядке.

571. Емкости хранят в сухом проветриваемом помещении на расстоянии не менее 1м от отопительных приборов для отапливаемых складов. Не допускается хранить изделия совместно с органическими растворителями и веществами их содержащими.

13. Электрические принадлежности и средства связи

Сноска. Заголовок главы 13 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Кабель электрический

(ГОСТ 18690)

572. Кабель электрический – настоящий стандарт распространяется на кабели, провода, шнуры, проволоку, катанку, подкат и кабельную арматуру (в дальнейшем именуемые изделия).

573. Стандарт устанавливает требования к маркировке, упаковке, транспортированию и хранению изделий, изготовляемых для нужд народного хозяйства и для поставки на экспорт.

574. Условия хранения и сроки сохраняемости изделий устанавливают в нормативно-технической документации на изделие.

575. При хранении барабаны не должны лежать на щеке.

Допускается хранение барабанов с изделиями, кроме изделий с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглащающих материалов на открытых специально оборудованных площадках и для комплектации кабелей связи на строительных кабельных площадках в течение срока, не превышающего 6 месяцев.

576. Изделия должны храниться в потребительской таре предприятия-изготовителя или в бухтах.

577. Изделия с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглащающих материалов должны храниться только в закрытых помещениях.

578. Концы кабелей при хранении защищают от попадания влаги.

579. При хранении изделия защищают от механических воздействий, паров кислот, щелочей и других агрессивных сред, вредно действующих на тару и изделие, а также от солнечных лучей, атмосферных осадков и пыли.

580. Срок хранения изделий и, при необходимости, дополнительные условия хранения устанавливают в нормативно-технической документации на изделие.

581. При распаковывании катушки устанавливают на стеллажах, при этом каждый ряд установленных на щеку катушки переложены листом ровной фанеры или картона.

582. Обертку с катушек и бухт следует снимать только перед использованием изделия.

583. Хранить катушки и бухты с изделием без обертки не допускается (за исключением случаев, где она не предусмотрена).

584. Хранение бухт навалом не допускается.

Параграф 2. Фонарь электрический

(ГОСТ 4677)

585. Фонарь электрический – настоящий стандарт распространяется на электрические фонари культурно-бытового и хозяйственного назначения с лампами накаливания и с источниками тока в виде сухих электрохимических элементов или аккумуляторов, напряжением не более 42 Вольт постоянного тока, предназначенные в качестве переносного светового прибора местного освещения и (или) светосигнального устройства индивидуального пользования, изготовляемые для нужд народного хозяйства и для поставки на экспорт.

586. Фонари классифицируют и обозначают по следующим признакам:

1) по виду источника тока;

2) по степени защиты от попадания воды;

3) по конструктивному исполнению;

4) по способу крепления или переноски.

587. Упаковка по функциональному назначению в части защиты от внешних воздействующих факторов подразделяется на внутреннюю упаковку, транспортную тару и средства амортизации и крепления изделий в таре и других средствах упаковки.

588. Внутренняя упаковка предназначается для сохранения примененных средств консервации, ограничения или предотвращения воздействия ряда климатических факторов; отдельные элементы этой упаковки могут быть предназначены для защиты других ее элементов или изделия от механических повреждений.

589. Транспортная тара предназначается для защиты изделия и внутренней упаковки от воздействия механических и климатических факторов и для обеспечения удобства погрузочно-разгрузочных работ, транспортирования, складирования, а также крепления к транспортным средствам. Функции транспортной тары могут выполнять грузовые контейнеры, при этом применение последних для складирования (в том числе сроки складирования) должно быть согласовано между пользователем и владельцем контейнера.

590. Средства амортизации предназначаются для защиты изделий от ударных и вибрационных перегрузок.

591. Средства крепления предназначаются для исключения повреждений изделий и упаковки вследствие недопустимых перемещений изделий внутри упаковки, не обусловленных средствами амортизации.

592. Условия хранения при больших сроках сохраняемости устанавливают для конкретных изделий по соглашению между заказчиком и изготовителем.

593. Техническое обслуживание изделий в объеме, установленном эксплуатационной документацией по ГОСТ 2.601-68 для периода хранения до ввода в эксплуатацию, должно включать внешний осмотр упаковки и (или) консервации и проверку силикагеля-индикатора, проводимые ежегодно и при перемене мест хранения.

594. Фонарь электрический храниться в сухих чистых крытых помещениях. Хранение в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

Параграф 3. Электрический патрон

(ГОСТ 2746)

595. Электрический патрон - настоящий стандарт распространяется на патроны с резьбой Эдисона Е14, Е27 и Е40, предназначенные для фиксации и присоединения электрических ламп и ламп-светильников к электрической сети.

596. Стандарт распространяется на патроны с выключателем, предназначенные для присоединения только к сети переменного тока напряжением не более 250 Вольт.

597. Стандарт распространяется также на патроны с резьбой Эдисона Е10 для внутренней и наружной установки, предназначенные для присоединения к электрической сети последовательно соединенных ламп, нормированное напряжение на каждой из которых не более 60 Вольт.

598. Также стандарт распространяется на оболочки патронов иного вида, чем резьбовые предназначенные для присоединения к электрической сети последовательно соединенных ламп.

599. Упаковку, внутреннюю упаковку и транспортную тару должны выбирать по ГОСТ 23216 и указывать в ТУ на конкретные типы или группы патронов.

600. На транспортной таре должна быть нанесена маркировка по ГОСТ 14192, содержащая основные, дополнительные, информационные надписи и манипуляционные знаки: "Осторожно хрупкое!", "Верх, не кантовать!", "Боится сырости", а также указан способ складирования по ГОСТ 17677. Допускается не указывать способ складирования, если в качестве транспортной тары используются контейнеры.

601. Электрический патрон храниться в сухих чистых крытых помещениях. Хранение в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

Параграф 4. Электрическая розетка

(ГОСТ 51322.1)

602. Электрическая розетка – часть соединителя, имеющая контакты для соединения со штырями вилки и контактные зажимы для присоединения кабеля, шнура или провода.

603. Стандартизация этих требований будет способствовать повышению безопасности эксплуатации потребителем.

604. Настоящий стандарт распространяется на вилки и розетки как стационарные, так и переносные бытового и аналогичного назначения, предназначенные для присоединения электрических приемников с номинальным напряжением свыше 50 Вольт, но не выше 440 Вольт и номинальными токами не более 32 Ампер к электрической сети переменного тока при внутренней и наружной установке в зданиях.

605. Номинальный ток для розеток с безвинтовыми контактными зажимами ограничен максимально до 16 Ампер.

606. Стандарт устанавливает только общие требования к монтажным коробкам для скрытой установки розеток, которые необходимы для их испытания.

607. Изделия предназначаются для эксплуатации, хранения и транспортирования в диапазоне от верхнего до нижнего значения этих климатических факторов, при этом дополнительно к диапазонам климатических факторов, в пределах которых при эксплуатации обеспечивается работоспособность изделий, могут быть установлены один или несколько более узких диапазонов климатических факторов, в пределах которых обеспечивается более узкий диапазон отклонений параметров (например, более высокая точность регулирования или измерений).

608. В пределах этих диапазонов может быть также установлено несколько значений одного и того же фактора при установлении требований в отношении различных этапов эксплуатации или отдельных технических характеристик, например, несколько значений верхней и (или) эффективной температуры при различных ресурсах или сроках службы.

609. В необходимых случаях в стандартах или технических условиях должны указываться допустимые в процессе эксплуатации отклонения параметров от их первоначальных значений.

610. Электрическая розетка храниться в сухих чистых крытых помещениях. Хранение в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

Параграф 5. Электрический выключатель

(ГОСТ 7397.2)

611. Электрический выключатель – настоящий стандарт распространяется на установочные выключатели (далее - выключатели), предназначенные для включения электрических звонков постоянного и переменного тока на номинальное напряжение не выше 250 Вольт и номинальную силу тока не более 4 Ампер. Выключатели устанавливают на открытом воздухе, под навесом, в жилых, общественных и подобных им помещениях.

612. Стандарт устанавливает требования к выключателям, поставляемым для нужд народного хозяйства и экспорта.

613. Выключатель для открытой установки – выключатель, предназначенный для установки на открытых поверхностях при открытой или скрытой проводках электрических сетей.

614. Выключатели упаковывают в групповую тару, которая является внутренней упаковкой для n-го числа выключателей.

615. Упаковка навалом не допускается.

616. Выключатели, поставляемые вместе с электрическим звонком, упаковывают в одну тару со звонком.

617. Средства и способ пакетирования, масса и габаритные размеры транспортных пакетов указывают в конструкторской документации на выключатель конкретного типа.

618. Электрический выключатель хранится в сухих чистых крытых помещениях. Хранение в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

Параграф 6. Электрическая лампочка

(ГОСТ 28712)

619. Электрическая лампочка – настоящий стандарт устанавливает требования безопасности и взаимозаменяемости для ламп накаливания бытового и аналогичного общего освещения, имеющих:

грушевидную, грибовидную, свечеобразную, шаровую или другие формы колбы, если лампы предназначены для тех же целей, что и лампы с вышеуказанными колбами; номинальную мощность до 200 Ватт включительно;

номинальное напряжение от 50 до 250 Вольт включительно; цоколи: В 15d, В 22d, E14 и Е27; покрытия: разные.

620. Настоящий стандарт также устанавливает метод, который должен применить изготовитель, чтобы показать соответствие ламп требованиям настоящего стандарта на основании оценки всей продукции и на основе протоколов испытаний готовой продукции. Приводится также методика испытаний отдельной партии, которую можно использовать для ограниченной оценки партии.

621. На лампе прочно и отчетливо наносят следующие обозначения:

1) наименование или товарный знак предприятия-изготовителя;

2) номинальное напряжение или диапазон напряжений в вольтах;

3) номинальная мощность в ваттах.

622. На лампах диаметром колбы 40 миллиметров и более и мощностью 14 Ватт и менее допускается обозначение мощности не наносить.

623. Соответствие маркировки должно быть проверено следующим образом:

1) наличие и отчетливость маркировки - внешним осмотром;

2) прочность маркировки на неиспользованных лампах проверяется путем протирания ее вручную в течение 15 секунд мягкой тканью, увлажненной водой.

624. После испытания маркировка должна оставаться разборчивой.

625. Лампы должны быть безопасны для потребителя и окружающей среды при использовании их в нормальных условиях.

626. Электрическая лампочка храниться в сухих чистых крытых помещениях. Хранение в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

Параграф 7. Кабель связи

(ГОСТ 18690)

627. Кабель связи – настоящий стандарт распространяется на кабели, провода, шнуры, проволоку, катанку, подкат и кабельную арматуру (в дальнейшем именуемые изделия).

628. Стандарт устанавливает требования к маркировке, упаковке, транспортированию и хранению изделий, изготовляемых для нужд народного хозяйства и для поставки на экспорт.

629. Условия хранения и сроки сохранности изделий устанавливают в нормативно-технической документации на изделие.

630. При хранении барабаны не должны лежать на щеке.

631. Допускается хранение барабанов с изделиями, кроме изделий с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглащающих материалов на открытых специально оборудованных площадках и для комплектации кабелей связи на строительных кабельных площадках в течение срока, не превышающего 6 месяцев.

632. Изделия должны храниться в потребительской таре предприятия-изготовителя или в бухтах.

633. Изделия с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглащающих материалов должны храниться только в закрытых помещениях.

634. Концы кабелей при хранении должны быть защищены от попадания влаги.

635. При хранении изделия защищают от механических воздействий, паров кислот, щелочей и других агрессивных сред, вредно действующих на тару и изделие, а также от солнечных лучей, атмосферных осадков и пыли.

636. Срок хранения изделий и, при необходимости, дополнительные условия хранения устанавливают в нормативно-технической документации на изделие.

637. При распаковывании катушки устанавливают на стеллажах, при этом каждый ряд установленных на щеку катушек переложен листом ровной фанеры или картона.

638. Обертку с катушек и бухт следует снимать только перед использованием изделия.

639. Хранить катушки и бухты с изделием без обертки не допускается (за исключением случаев, где она не предусмотрена).

640. Хранение бухт навалом не допускается.

641. Срок хранения кабелей на открытых площадках – не более 2 лет, под навесом – не более 5 лет, в закрытых помещениях – не более 10 лет.

Параграф 8. Кабель силовой

(ГОСТ 16442, ГОСТ 6323)

642. Кабель силовой – настоящий стандарт распространяется на силовые кабели с алюминиевыми или медными жилами, с пластмассовой изоляцией, в пластмассовой или алюминиевой оболочке, с защитными покровами или без них, предназначенные для передачи и распределения электрической энергии в стационарных установках на номинальное переменное напряжение 0,66; 1; 3 и 6 киловатт частоты 50 Гигагерц.

643. Условия хранения кабелей должны соответствовать группе ОЖЗ по ГОСТ 15150. Допускается хранение кабелей на барабанах в обшитом виде на открытых площадках.

644. Условия хранения и сроки сохранности изделий устанавливают в нормативно-технической документации на изделие.

645. При хранении барабаны не должны лежать на щеке.

646. Допускается хранение барабанов с изделиями (кроме изделий с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглощающих материалов на открытых специально оборудованных площадках и для комплектации кабелей связи на строительных кабельных площадках в течение срока, не превышающего 6 месяцев).

647. Изделия должны храниться в потребительской таре предприятия-изготовителя или в бухтах.

648. Изделия с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглощающих материалов должны храниться только в закрытых помещениях.

649. Концы кабелей при хранении защищают от попадания влаги.

650. При хранении изделия защищают от механических воздействий, паров кислот, щелочей и других сред, вредно воздействующих на тару и изделие, а также от солнечных лучей, атмосферных осадков и пыли.

651. Срок хранения изделий и, при необходимости, дополнительные условия хранения установлены в нормативно-технической документации на изделие.

652. При распаковке катушки устанавливают на стеллажах, при этом каждый ряд установленных на щеку катушек переложен листом ровной фанеры или картона.

653. Обертку с катушек и бухт стоит снимать только перед использованием изделия.

654. Хранить катушки и бухты с изделием без обертки не допускается (за исключением случаев, где она предусмотрена).

655. Хранение бухт навалом не допускается.

656. Срок хранения кабелей на открытых площадках – не более 2 лет, под навесом – не более 5 лет, в закрытых помещениях – не более 10 лет.

Параграф 9. Кабель шланговый

(ГОСТ 18690)

657. Кабель шланговый – настоящий стандарт распространяется на кабели, провода, шнуры, проволоку, катанку, подкат и кабельную арматуру (в дальнейшем именуемые изделия).

658. Стандарт устанавливает требования к маркировке, упаковке, транспортированию и хранению изделий, изготовляемых для нужд народного хозяйства и для поставки на экспорт.

659. Условия хранения и сроки сохраняемости изделий устанавливают в нормативно-технической документации на изделие.

660. При хранении барабаны не должны лежать на щеке.

661. Допускается хранение барабанов с изделиями, кроме изделий с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглащающих материалов на открытых специально оборудованных площадках и для комплектации кабелей связи на строительных кабельных площадках в течение срока, не превышающего 6 месяцев.

662. Изделия должны храниться в потребительской таре предприятия-изготовителя или в бухтах.

663. Изделия с волокнистой, эмалевой изоляцией и изоляцией из других влагопоглащающих материалов должны храниться только в закрытых помещениях.

664. Концы кабелей при хранении защищают от попадания влаги.

665. При хранении изделия должны быть защищены от механических воздействий, паров кислот, щелочей и других агрессивных сред, вредно действующих на тару и изделие, а также от солнечных лучей, атмосферных осадков и пыли.

666. Срок хранения изделий и, при необходимости, дополнительные условия хранения должны быть установлены в нормативно-технической документации на изделие.

667. При распаковывании катушки должны быть установлены на стеллажах, при этом каждый ряд установленных на щеку катушек переложен листом ровной фанеры или картона.

668. Обертку с катушек и бухт следует снимать только перед использованием изделия.

669. Хранить катушки и бухты с изделием без обертки не допускается (за исключением случаев, где она не предусмотрена).

670. Хранение бухт навалом не допускается.

671. Срок хранения кабелей на открытых площадках – не более 2 лет, под навесом – не более 5 лет, в закрытых помещениях – не более 10 лет.

Параграф 10. Провод осветительный

(ГОСТ 6323, ГОСТ 26445)

672. Провод осветительный – настоящий стандарт распространяется на провода с медными и алюминиевыми или алюминиевыми плакированными медью жилами с изоляцией из поливинилхлоридного пластиката, применяемые для электрических установок при стационарной прокладке в осветительных и силовых сетях, а также для монтажа электрооборудования, машин, механизмов и станков на номинальное напряжение до 450 Вольт (для сетей до 450/750 Вольт) частотой до 400 Гигагерц или постоянное напряжение до 1000 Вольт.

673. Провода должны иметь обозначение предприятия-изготовителя, которое должно быть выполнено в виде непрерывной маркировки условного кода изготовителя и марки провода.

Маркировка может быть напечатана, нанесена рельефно или выштампована на поверхности провода.

674. На ярлыке, прикрепленному к барабану, или щеке барабана должны быть указаны число отрезков и их длина через знак плюс от верхнего до нижнего слоев в метрах.

675. Провода должны быть намотаны в бухты или на деревянные барабаны. Допускаются в бухте не более трех отрезков провода и намотка на барабаны более трех отрезков провода.

676. Бухты проводов должны быть обернуты упаковочным материалом или уложены в мешки или ящики, или в специализированные контейнеры для прямых поставок потребителю, обеспечивающие сохранность проводов от механических повреждений при транспортировании.

677. Провод осветительный хранится в сухих чистых крытых помещениях.

Параграф 11. Провод высоковольтный

(ГОСТ 26445 ГОСТ 18690)

678. Провод высоковольтный – настоящий стандарт распространяется на силовые изолированные провода, предназначенные для прокладки в электрических установках, в осветительных сетях, для монтажа электрооборудования машин, механизмов, станков, приборов, а также для обогрева воздуха, почвы, зданий и других сооружений на номинальное переменное напряжение до 6000 Вольт частоты до 100 кило гигагерц на постоянное напряжение до 4000 Вольт.

679. Настоящий стандарт устанавливает требования к силовым изолированным проводам, изготовляемым для нужд народного хозяйства и для поставки на экспорт.

680. Показатели технического уровня, установленные настоящим стандартом, предусмотрены для высшей категории качества.

681. Маркировка проводов должна соответствовать требованиям ГОСТ 18690 и настоящего стандарта.

682. На ярлыке, прикрепленном к бухте, или барабане должны быть указаны:

1) товарный знак предприятия-изготовителя;

2) условное обозначение провода;

3) длина провода в метрах;

4) масса брутто (для барабанов) в килограммах;

5) дата изготовления (год, месяц);

6) обозначение стандарта или технических условий на провода конкретных марок;

7) штамп технического контроля.

683. Упаковка проводов для условий транспортирования и хранения, указанных в настоящем стандарте, должна соответствовать ГОСТ 18690 и стандартам или техническим условиям на конкретные провода.

684. Провод осветительный хранится в сухих чистых крытых помещениях.

Параграф 12. Телефонный аппарат полевой

685. Аппарат телефонный полевой аналоговый ТА-01 предназначен для обеспечения телефонной связи в составе абонентских сетей автоматических коммутационных систем, полевых систем связи, в том числе сетей автоматической телефонной связи общего пользования, ручных коммутационных систем, непосредственно без участия коммутационных систем и ведения переговоров по радиостанции при ее использовании в качестве оконечного устройства средств радиосвязи.

686. Телефонный аппарат предусматривает эксплуатацию в полевых условиях при непосредственном влиянии внешней среды, а также установку и эксплуатацию на стационарных и подвижных объектах.

687. Телефонный аппарат может эксплуатироваться в климатических условиях:

1) при температуре окружающей среды от 238 до 323 К (от минус 35^оС до плюс 50^оС);

2) относительной влажности не больше 98% при температуре 298 К (25^оС);

3) атмосферном давлении от 60 кПа до 113 кПа (от 450 миллиметров ртутного столба до 850 миллиметров ртутного столба).

688. Масса телефонного аппарата:

1) с сухими элементами электропитания – не больше 3,0 килограмм;

2) без сухих элементов электропитания - не больше 2,2 килограмм.

689. Габаритные размеры телефонного аппарата не больше:

1) длина – 200 миллиметров;

2) ширина – 280 миллиметров;

3) высота – 100 миллиметров.

690. Технические характеристики телефонного аппарата.

Телефонный аппарат позволяет подключаться к сети телефонной связи общего пользования, отвечает требованиям действующих нормативных документов. Схема подключения – двухпроводная. Телефонный аппарат обеспечивает подключения к автоматическим коммутационным системам по двухпроводной линии в режиме с импульсным и частотным набором номера. Средняя наработка на отказ - не меньше 10000 часов. Срок эксплуатации – не меньше 20 лет. Исполнение корпуса - герметическое.

691. Хранение проводится в транспортной таре в отапливаемых или неотапливаемых складских помещениях на полках или стеллажах. Хранение непосредственно на грунте запрещается. В воздухе должны отсутствовать пары кислот и других агрессивных примесей.

692. Срок хранения телефонного аппарата в заводской упаковке в условиях неотапливаемых складских помещений – 15 лет.

Параграф 13. Гальваническая аккумуляторная батарея

(ГОСТ МЭК 61056-1, 61056-1-2002)

693. Гальваническая аккумуляторная батарея – стандарт распространяется на свинцово-кислотные аккумуляторы и батареи закрытого типа (далее - батареи), предназначенные для циклического применения, например в портативном оборудовании, инструментах, игрушках и др. Стандарт не распространяется на аккумуляторы и батареи типично стационарного применения (ГОСТ Р МЭК 896-1, раздел 7), а также для запуска двигателей внутреннего сгорания. Стандарт устанавливает общие требования и основные характеристики во взаимосвязи с соответствующими методами испытаний.

694. Батареи закрытого типа состоят из одного или более аккумуляторов.

695. Батареи должны быть снабжены предохранительными клапанами. Клапан не должен допускать проникновения газа (воздуха) в аккумулятор, но должен позволять выделяться газу из аккумулятора при определенном внутреннем давлении, которое не должно приводить к деформации или другому повреждению корпуса аккумулятора или батареи.

696. Батареи или аккумуляторы должны конструироваться таким образом, чтобы в них не требовалось добавлять воду или электролит.

Они должны быть пригодны к работе в любом положении (например, вверх дном) без просачивания электролита из клапана и/или уплотнения выводов. Они также должны быть устойчивы к хранению в течение года в перевернутом состоянии при температуре (20±5^оС) и максимальном значении относительной влажности 80% без утечки электролита.

697. Батареи должны быть устойчивыми к механическим напряжениям, вибрациям и ударным нагрузкам, имеющим место в обычных условиях транспортирования, обслуживания и использования.

698. На крышку батареи рядом с выводами должна быть нанесена маркировка полярности выводов: знаками плюс "+" и минус "-".

699. Гальваническая аккумуляторная батарея хранится в сухих чистых крытых помещениях. Хранение в помещениях с наличием в них щелочей, кислот и пылящих веществ запрещается.

Параграф 14. Палатки

(ГОСТ 25871)

700. Палатка – настоящий стандарт распространяется на кожгалантерейные, в том числе туристские изделия (спальные мешки, рюкзаки и палатки), и устанавливает требования к маркировке, упаковке, транспортированию и хранению изделий, изготовляемых для нужд народного хозяйства и экспорта.

701. Палатки должны храниться в вентилируемых складских помещениях на расстоянии не менее 1 метра от отопительных и нагревательных приборов.

702. Не допускается прямое попадание солнечных лучей на изделия, а также совместное хранение изделий с химически активными и пылящими веществами.

Сноска. Пункт 702 в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 15.09.2015 № 637 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

703. Температура воздуха в складских помещениях должна быть не ниже +10^оС и не выше +25^оС, относительная влажность воздуха 60-80%.

704. Для контроля температуры и относительной влажности воздуха складские помещения должны быть оснащены термометрами и психрометрами (или гигрометрами).

705. Упаковочная единица из искусственной кожи и пленки, транспортирующаяся при температуре ниже 0^о С, перед вскрытием должна быть выдержана в течение суток в помещении с температурой не ниже +10⁰ С.

Сноска. Пункт 705 в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 15.09.2015 № 637 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

706. Допускается в нормативно-технической документации на изделия устанавливать дополнительные требования к хранению.

Сноска. Пункт 706 в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 15.09.2015 № 637 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 14. Специальная и автомобильная техника

Сноска. Заголовок главы 14 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Автогрейдер (ГОСТ 11030), Бульдозер (ГОСТ 28771 и ГОСТ 29295), Экскаватор универсальный (ГОСТ 26980 и ГОСТ 16469), Снегоочиститель шнекороторный (ГОСТ 15840 и ГОСТ 23080), Автосамосвал 10, 15, 20, 25 тонн (ГОСТ 21398 и ГОСТ 23647), Кран автомобильный 25 тонн и свыше 25 тонн (ГОСТ 22827, ГОСТ 21398, ГОСТ 1575), Автомобиль грузовой (ГОСТ 21398, ГОСТ Р 52280), Трейлер с тягачом (ГОСТ 2349, ГОСТ 12105), Автобус пассажирский (ГОСТ 27815), Автоцистерна (ГОСТ 9218)

Сноска. Заголовок параграфа 1 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

707. Настоящие нормативы устанавливают общие правила хранения на автогрейдер, бульдозер, экскаватор универсальный, автомобиль вахтовый, снегоочиститель шнекороторный, автосамосвал 10, 15, 20, 25 тонн, кран автомобильный 25 тонн и свыше 25 тонн, автомобиль грузовой, трейлер с тягачом, автобус пассажирский, автоцистерна (далее – машины).

Сноска. Пункт 707 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

708. Хранить машины необходимо в закрытых помещениях или под навесом. Допускается хранение машин на открытых оборудованных площадках при обязательном выполнении работ по консервации, герметизации и снятию составных частей, требующих складского хранения.

Сноска. Пункт 708 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

709. Перед постановкой машины на долговременное хранение необходимо проверить ее состояние, комплектность машины и сохранность пломб изготовителя.

Сноска. Пункт 709 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

710. Машина должна быть установлена на подставки в горизонтальное положение во избежание перекоса рамы и деформации пневматических колес. Расстояние между шинами и опорной поверхностью должно быть не менее 8 см. ГОСТ 27252.

Сноска. Пункт 710 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

711. При хранении в открытых площадках смотровые отверстия, наливные горловины баков, выхлопные трубы двигателей и отверстия, через которые могут попадать атмосферные осадки во внутренние полости агрегатов и узлов, должны быть плотно закрыты крышками, пробками, водоустойчивой липкой лентой или другими специальными приспособлениями, а также накрывают тентом и устанавливают временный навес.

Сноска. Пункт 711 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

712. Аккумуляторные батареи должны быть отключены. Уровень и плотность электролита должны соответствовать указаниям изготовителя. При хранении машин более 1 месяца аккумуляторные батареи следует снимать с машины и ставить на хранение в специальное помещение.

В период хранения аккумуляторных батареи ежемесячно проверяют плотность электролита и при необходимости производить подзарядку.

Сноска. Пункт 712 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

712-1. Количество топлива, смазочных веществ, гидравлических жидкостей и охлаждающих жидкостей в баках должно соответствовать указаниям изготовителя.

Сноска. Глава 14 дополнена пунктом 712-1 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

712-2. Состояние машины находящейся на долговременном хранении, следует периодически контролировать. Контролю подлежит внешний вид машины, работоспособность двигателя и агрегатов.

Работоспособность двигателя и агрегатов контролирует каждые 6 месяцев в зимнее и летнее время, при этом согласно постановлению Правительства Республики Казахстан от 11 августа 2009 года № 1210 "Об утверждении норм расходов горюче смазочных материалов для государственных органов Республики Казахстан и расходов на содержание автотранспорта", расход горючего для опробования машин длительного хранения на месте (пуском двигателя) устанавливается на 1 час работы двигателя и приравнивается к норме расхода горючего на 25 километров пробега автомобиля.

Результаты контроля вносятся в "Журнал проверок технического состояния автомобильной и специальной техники".

Сноска. Глава 14 дополнена пунктом 712-2 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Снегоочиститель шнекороторный

Сноска. Параграф 2 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 3. Бульдозер

Сноска. Параграф 3 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 4. Экскаватор универсальный

Сноска. Параграф 4 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 5. Машина разграждения

743. Машина разграждения – предназначена для обеспечения продвижения войск, в том числе и по радиоактивно зараженной местности.

744. Хранение и техническое обслуживание инженерной техники.

Хранение инженерной техники может быть кратковременным (до одного года) и длительным (более одного года). Инженерная техника ставится на кратковременное хранение, если ее использование не планируется на срок:

1) более месяца – для бронетанковых базовых машин и электротехнических средств общевойскового назначения мощностью до 50 киловатт и более;

2) более трех месяцев – для автомобильных базовых и специальных шасси, а также остальных электротехнических средств общевойскового назначения.

745. Снятие инженерной техники с длительного хранения осуществляется:

1) для проведения мероприятий, предусмотренной настоящей Инструкции;

2) для определения технического состояния при инспектировании и итоговых проверках;

3) для освежения в плановом порядке;

4) для проведения регламентированного технического обслуживания (РТО) или довольствующего органа;

5) при переконсервации с опробованием пробегом и в работе под нагрузкой.

746. Устанавливается следующая периодичность видов технического обслуживания инженерной техники, содержащейся на хранении:

1) при кратковременном хранении: техническое обслуживание при хранении N 1 (ТО-1х) - один раз в шесть месяцев (при подготовке техники к зимнему и летнему периодам эксплуатации) или по результатам контрольно-технического осмотра;

2) при длительном хранении: техническое обслуживание при хранении N 1 (ТО-1х) - один раз в год или по результатам контрольно-технического осмотра; техническое обслуживание при хранении N 2 (ПО-2х) - один раз в два года или по результатам контрольно-технического осмотра;

3) регламентированное техническое обслуживание - через 6-8 лет в зависимости от условий хранения и технического состояния инженерной техники;

4) в жесткой и очень жесткой категории - через 6 лет; в средней категории - через 7 лет; в легкой категории - через 8 лет.

747. Объем и трудоемкость работ по техническому обслуживанию инженерной техники длительного хранения определены инструкцией "Содержание инженерной техники на хранении в войсковых частях, на базах и складах".

748. Технологические карты на подготовку техники к хранению, трудозатраты на постановку и снятие техники с хранения приведены в руководстве "Хранение инженерной техники и инженерного имущества".

749. Проверка технического состояния и готовности к применению инженерной техники, содержащейся на хранении, осуществляется:

1) внешним осмотром с частичной или полной разгерметизацией;

2) частичной расконсервацией с опробованием на месте (проверкой работоспособности);

3) полной расконсервацией с опробованием пробегом и в работе под нагрузкой (на плаву).

750. Сроки проведения регламентированного технического обслуживания определяются руководством "Регламентированное техническое обслуживание, средства инженерного вооружения", а перечень деталей, подлежащих обязательной замене, - инструкциями о порядке проведения РТО конкретного образца инженерной техники.

751. Работы по постановке инженерной техники на кратковременное хранение проводятся в 15-дневный срок, а на длительное хранение – в месячный срок с момента о постановке техники на хранение.

752. Инженерная техника должна храниться в закрытых помещениях или под навесом. Допускается хранение на открытых оборудованных площадках при обязательном выполнении работ по консервации, герметизации и снятию составных частей, требующих складского хранения.

Параграф 6. Автосамосвал 10, 15, 20, 25 тонн

Сноска. Параграф 6 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 7. Кран автомобильный 25 тонн и свыше 25 тонн

Сноска. Параграф 7 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 8. Автомобиль грузовой

Сноска. Параграф 8 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 9. Автомобиль вахтовый

781. Автомобиль вахтовый – автомобиль с универсальным, герметичным кузовом, предназначен для доставки личного состава спасательных подразделений на место чрезвычайных ситуаций и эвакуации людей.

782. Кузов - каркасно-металлический с аварийно-вентиляционным люком, сидениями и термоизоляцией, двойным остеклением и утеплением толщиной не менее 50 миллиметров, оборудован отопительно-вентиляционной системой, устройством для переговоров с водителем.

783. Количество мест, включая водительскую кабину не менее 30 человек.

784. Отопление кузова (комбинированная): от системы охлаждения двигателя и автономная на дизельном топливе.

785. При постановке автотранспортных средств на хранение необходимо выполнить следующие операции:

1) слить охлаждающую жидкость из системы охлаждения (для грузовых автомобилей и автобусов) и промыть систему чистой водой, сливные краны оставить в открытом положении;

2) слить топливо из топливного бака;

3) снять с автотранспортного средства аккумуляторную батарею, для хранения ее на складе;

4) закрыть шины светонепроницаемым материалом или обработать защитным раствором (при хранении на открытых площадках);

5) покрыть наружную поверхность кузова легковых автомобилей и автобусов и кабины грузовых автомобилей восковой пастой, а хромированные или полированные поверхности декоративных деталей слоем консервирующей смазки.

786. При хранении автотранспортных средств на открытой площадке, для обеспечения сохранности резинотехнических, пластмассовых изделий и лакокрасочных покрытий, автотранспортное средство защищают от воздействия прямых солнечных лучей и атмосферных осадков (накрывают тентом, устанавливают временный навес).

Параграф 10. Трейлер с тягачом

Сноска. Параграф 10 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 11. Автобус пассажирский

Сноска. Параграф 11 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 12. Автоцистерна

Сноска. Параграф 12 исключен приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 13. Мотопомпа

809. Мотопомпа – предназначена для перекачки чистой, слабо и сильнозагрязненный воды. Способна перекачивать воду с илом и твердыми частицами размером до 50 миллиметров. Запускается с помощью ручного стартера либо электростартера.

810. Для обеспечения защиты при транспортировании от воздействия климатических факторов, механических повреждений и загрязнения мотопомпа должна быть упакована в тару. Упаковка должна быть проведена так, чтобы исключить перемещение груза в таре при погрузке, транспортировании и выгрузке.

811. Техническая и эксплуатационная документации, а также запасные части и инструменты должны быть помещены во влагонепроницаемый пакет. Пакет размещен внутри упаковочного ящика.

812. Допускается по согласованию с потребителем транспортировать мотопомпы без упаковки с обеспечением их сохранности от механических повреждений и атмосферных осадков.

813. Перед упаковкой мотопомпа и запасные детали должны быть очищены. Внутренние полости насоса должны быть осушены.

814. Длительное хранение мотопомп должно осуществляться в складских помещениях при температуре не выше 40^оС.

Параграф 14. Передвижная установка
"Тазасу-М" на базе "КАМАЗ"

815. Мобильная установка для приготовления питьевой воды "Тазасу-М" смонтирована в утепленном кузове-фургоне (утеплитель не менее 30 миллиметров), отопление опосредованное на дизельном топливе обеспечивает в кузове-фургоне температуру не ниже +10^оС в зимнее время.

816. Установка для приготовления питьевой воды обеспечивает производительность не менее 4 кубического метра в час чистой воды.

817. Очищенная вода должна соответствовать всем санитарно-эпидемиологическим требования к водоисточникам, хозяйственно-питьевому водоснабжению, местам культурно-бытового водопользования и безопасности водных объектов.

818. Автотранспортное средство (на базе "КАМАЗ") при длительном хранении (более 6-и месяцев) подлежит консервации.

819. Для консервации необходимо:

1) вымыть кузов и вытереть насухо (снаружи и внутри);

2) подкрасить места с поврежденной краской;

3) покрыть нейтральной смазкой все неокрашенные металлические поверхности деталей и узлов;

4) смазать все трущиеся поверхности жирной смазкой;

5) закрыть на замок дверь.

820. Шины и другие резиновые детали необходимо предохранять от прямого действия солнечных лучей.

821. Аккумуляторные батареи следует хранить, по возможности, в прохладном помещении при температуре не выше 0^оС и не ниже минус 30^оС. Совместное хранение автомобиля и ядовитых химических веществ (кислот, щелочей) запрещается.

822. Под мост автомобиля необходимо поставить металлические или деревянные подставки так, чтобы колеса были подняты от плоскости опоры не менее чем на 8 сантиметров. При необходимости, подложить под подставки доски. Рессоры разгрузить, для чего между рамой и мостами поставить деревянные распорки.

823. Передвижную установку "Тазасу-М" на базе "КамаЗ" необходимо хранить в чистом, вентилируемом, неотапливаемом помещении с относительной влажностью в пределах 40-70% и при температуре не ниже плюс 5ºС.

Сноска. Пункт 823 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 15. Передвижная установка
"Тазасу-М" на базе "ГАЗ"

824. Мобильная установка для приготовления питьевой воды "Тазасу-М" смонтирована в утепленном кузове-фургоне (утеплитель не менее 30 миллиметров), отопление опосредованное на дизельном топливе обеспечивает в кузове-фургоне температуру не ниже +10^оС в зимнее время.

825. Установка для приготовления питьевой воды обеспечивает производительность не менее 4 кубического метра в час чистой воды.

826. Очищенная вода должна соответствовать всем санитарно-эпидемиологическим требованиям к водоисточникам, хозяйственно-питьевому водоснабжению, местам культурно-бытового водопользования и безопасности водных объектов.

827. Автотранспортное средство (на базе "ГАЗ") при длительном хранении (более 6-и месяцев) подлежит консервации.

828. Для консервации изделия необходимо:

1) вымыть кузов и вытереть насухо (снаружи и внутри);

2) подкрасить места с поврежденной краской;

3) покрыть нейтральной смазкой все неокрашенные металлические поверхности деталей и узлов;

4) смазать все трущиеся поверхности жирной смазкой;

5) закрыть на замок дверь.

829. Шины и другие резиновые детали необходимо предохранять от прямого действия солнечных лучей.

830. Аккумуляторные батареи следует хранить, по возможности, в прохладном помещении при температуре не выше 0^оС и не ниже минус 30^оС. Совместное хранение автомобиля и ядовитых химических веществ (кислот, щелочей) запрещается.

831. Под мосты автомобиля поставить металлические или деревянные подставки так, чтобы колеса были подняты от плоскости опоры не менее чем на 8 сантиметров. При необходимости, подложить под подставки доски. Рессоры разгрузить, для чего между рамой и мостами поставить деревянные распорки.

832. Передвижную установку "Тазасу-М" на базе "ГАЗ" необходимо хранить в чистом, вентилируемом, неотапливаемом помещении с относительной влажностью в пределах 40-70% и при температуре не ниже плюс 5ºС.

Сноска. Пункт 832 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 16. Лодка металлическая плоскодонная, лодка 8 местная надувная

Сноска. Глава 14 дополнена параграфом 16 в соответствии с приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

832-1. Хранение лодки металлической плоскодонной и лодки8 местной надувной осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 17. Цистерна прицепная 2 тонны (ГОСТ 9218-86)

Сноска. Глава 14 дополнена параграфом 17 в соответствии с приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

832-2. На видном месте каждой цистерны должна быть прикреплена фирменная табличка по ГОСТ 12971, содержащая:

наименование или товарный знак предприятия-изготовителя;

обозначение цистерны;

порядковый номер цистерны по системе нумерации предприятия-изготовителя;

дату выпуска;

обозначение настоящего стандарта и технических условий;

изображение знака Государственного реестра для транспортных мер.

832-3.Транспортные меры, кроме фирменной таблички на изделие в целом, должны иметь на каждой цистерне (секции) таблички, содержащие:

полную вместимость, м³;

государственное поверительное клеймо.

Допускается значение полной вместимости и государственное поверительное клеймо наносить на внутренней поверхности горловины цистерны.

832-4. Таблички для нанесения установленного при поверке значения вместимости должны быть изготовлены из цветного металла и жестко укреплены на горловинах цистерн с правой стороны. Таблички должны быть достаточных размеров для нанесения цифр высотой не менее 12 мм и быть приспособлены для нанесения Государственного поверительного клейма, исключающего возможность замены табличек без повреждения клейма.

832-5. Консервация цистерн и ЗИП - по ГОСТ 9.014 для изделий группы IV. Срок действия консервации - 12 месяцев, а для цистерн, предназначенных для экспорта, - 36 месяцев.

Категория условий хранения и транспортирования - по ГОСТ 15150.

832-6. Изготовитель гарантирует соответствие цистерн требованиям настоящего стандарта при соблюдении условий хранения, транспортирования и эксплуатации.

Гарантийный срок эксплуатации - 18 месяц со дня ввода цистерны в эксплуатацию.

Параграф 18. Дезинфекционный душевой автомобиль

Сноска. Глава 14 дополнена параграфом 18 в соответствии с приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

832-7. Хранение дезинфекционного душевого автомобиля осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Глава 15. Средства жизнеобеспечения

Сноска. Заголовок главы 15 в редакции приказа и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 1. Кухня полевая

833. Кухня полевая – маневренная передвижная кухня на одноосном прицепе для буксирования любым автомобилем.

834. Хранение полевой кухни может осуществляться:

1) в закрытых отапливаемых хранилищах, что соответствует легкой категорий условий хранения;

2) в закрытых неотапливаемых хранилищах, что соответствует средней категории условий хранения;

3) в закрытых неотапливаемых металлических хранилищах и под навесом, что соответствует жесткой и очень жесткой категории хранения.

835. Перед постановкой на длительное хранение кухня должна быть подвергнута консервации.

836. Периодичность переконсервации должна соответствовать категориям условий хранения (по ГОСТ 9.014-78):

1) жесткий и очень жесткий (Ж и ОЖ) – 3 года;

2) средний (С) – 6 лет;

3) легкой (Л) – 10 лет.

837. С завода изготовителя кухня должна поступать законсервированной в соответствии с требованиями ГОСТ 9.014-78 для категории условии хранения "Ж" и пригодная к длительному хранению.

Параграф 2. Столбы деревянные 6 метровые

(ГОСТ 9463)

838. Столбы деревянные – круглые лесоматериалы хвойных пород, предназначенные для использования в различных отраслях промышленности и строительства.

839. Круглые лесоматериалы укладывают в штабели различных типов: плотные, рядовые, плотно-рядовые, пачковые, пакетные. Типы и размеры штабелей выбираются с учетом наилучшей сохранности древесины, технических возможностей штабелевочного оборудования, обеспечения безопасных условий работы, размеров площадей для складирования.

840. В плотном штабеле лесоматериалы укладываются без прокладок. Такой штабель характеризуется хорошей вместимостью.

841. В рядовом штабеле лесоматериалы укладывают параллельными рядами, между которыми помещают две-три линии прокладок.

842. В плотно-рядовом штабеле лесоматериалы укладываются многослойными рядами, отделенными друг от друга горизонтальными прокладками. По интенсивности циркуляции воздуха, вместимости и возможной степени механизации работ плотно-рядовой штабель занимает промежуточное значение между плотными и рядовыми штабелями.

843. В пачковом штабеле лесоматериалы укладываются пачками, отделенными друг от друга горизонтальными, наклонными или вертикальными прокладками. Укладка пачек в штабель и его разборка производятся кранами или лебедками, оснащенными канатными стропами.

844. Пакетный штабель формируется из пакетов определенных формы и размеров, фиксированных обвязкой, контейнером или другим устройством. Ряды пакетов могут укладываться параллельно или перпендикулярно относительно друг друга.

845. Короткие круглые и колотые лесоматериалы (длиной до 2 метров) могут храниться в поленницах или кучах, порубочные остатки - в валах, кучах, щепа - в кучах.

846. Хранение лесоматериалов – это система мероприятий по предотвращению их порчи с момента производства до переработки в конечную продукцию. В зависимости от вида и назначения лесоматериалов применяют различные способы хранения. В процессе хранения в лесоматериалах могут появиться пороки в результате повреждения насекомыми, поражения грибами и образования трещин.

847. Пороки древесины возникают при длительном и неправильном ее хранении на складе в весенне-летнее время года.

848. В первое лето хранения лесоматериалы хвойных пород поражаются насекомыми и деревоокрашивающими грибами. Грибы - возбудители заболонных гнилей встречаются реже. Из хвойных пород наименее стойкой портив деревоокрашивающих грибов являются сосна, кедр, лиственница. Более устойчивы против них ель и (особенно) пихта сибирская. Лиственные породы в первое лето хранения поражаются не только деревоокрашивающими, но и дереворазрушающими грибами, возбудителями мраморных гнилей. Особенно неустойчива против побурения и заболонных гнилей древесина рассеяннососудистых пород (березы, бука, ольхи, осины). Кольцесосудистые породы (вяз, дуб, ильм, ясень) более стойки против грибных поражений. На складах насекомые поражают древесину лиственных пород обычно меньше, чем хвойных.

849. Основные виды повреждений вызываются насекомыми (червоточина), грибками (окраска и гнили), физико-химическими процессами (окраска), растрескиванием от усушки (торцевые и боковые трещины). Влияние каждого вида повреждений на качество древесины различно. Их количество определяется соответствующими стандартами на лесную продукцию.

850. Хранение и защита лесоматериалов на складе осуществляется с учетом целевого назначения каждого вида сортимента, его использования в строительстве и промышленности.

Параграф 3. Ткань брезентовая

(ГОСТ 15530)

851. Ткань брезентовая – настоящий стандарт распространяется на льняные и полульняные парусины и двунитки, предназначенные для изготовления спецодежды, средств защиты рук и изделий технического назначения.

852. Ткани должны изготовляться в соответствии с требованиями настоящего стандарта, технической документации и технологических режимов, утвержденных в установленном порядке.

853. Ткани по внешнему виду должны соответствовать образцам-эталонам, утвержденным в установленном порядке.

854. Ткань брезентовая храниться в закрытых проветриваемых помещениях на расстоянии не менее 1 метра от отопительных приборов.

Параграф 4. Печь для обогрева

(ГОСТ 9817)

855. Печь для обогрева (буржуйка) – это небольшая металлическая печка для сжигания дров или иного твердого топлива (угля), предназначенная для обогрева помещения, кипячения воды, приготовления еды.

856. Печи-буржуйки обычно изготавливаются из чугуна или стали.

857. Вес печи-буржуйки напрямую зависит от ее габаритов и материала изготовления и может быть от 5 до 130 килограммов. Самые легкие – стальные, тяжелые – чугунные.

858. Настоящий стандарт распространяется на бытовые аппараты, работающие на твердом топливе, с водяным контуром номинальной тепловой мощностью до 70 киловатт, предназначенные для отопления, горячего водоснабжения, приготовления пищи.

859. При установлении условий хранения по ГОСТ 15150 в нормативных документах на изделия учитывают следующие требования.

860. Каждый аппарат обернут бумагой по ГОСТ 8828 или другой бумагой, обеспечивающей сохранность аппарата, обвязан шпагатом и упакован в обрешетку по ГОСТ 12082 или другую тару, обеспечивающую сохранность аппарата, изготовленную по техническим условиям и рабочим чертежам, утвержденным в установленном порядке.

861. Съемные детали должны быть обернуты бумагой по ГОСТ 8828, обвязаны шпагатом и уложены в камеру сгорания.

862. Срок эксплуатации печи-буржуйки неограничен.

Параграф 5. Электростанции на 4 и 10 киловатт

(ГОСТ 21671)

863. Электростанция – настоящий стандарт распространяется на передвижные бензиновые электроагрегаты (в том числе встраиваемые) и электростанции (далее – электроагрегаты и электростанции) мощностью от 0,5 до 30 киловатт.

864. В конструкции электроагрегатов и электростанций должна быть предусмотрена возможность доступа к элементам управления и обслуживания при эксплуатации, к элементам, требующим проверки и регулировки, а также удобство монтажа и демонтажа.

865. В конструкции электроагрегатов и электростанций должна быть предусмотрена возможность их перемещения подъемно-транспортными средствами.

866. В комплект поставки одного электроагрегата или одной электростанции должны входить:

1) электроагрегат (электростанция);

2) одиночный комплект ЗИП (ЗИП-О);

3) эксплуатационная документация – по ГОСТ 2601—68.

867. Дополнительную комплектность (выхлопные металлорукава, шанцевый инструмент, кабели для присоединения нагрузок, комплект специального оборудования и средств и зависимости от назначения электростанции) указывают и эксплуатационной документации на электростанцию конкретного типа.

868. В комплект поставки группы электроагрегатов и (или) электростанций должен входить групповой комплект ЗИП (ЗИП-Г), поставляемый по отдельным заказам:

1) ЗИП-Г5 – для пяти электроагрегатов и электростанций;

2) ЗИП-Г10 – для десяти электроагрегатов и электростанций.

869. Для проверки соответствия электроагрегатов н электростанций требованиям настоящего стандарта устанавливают следующие категории испытаний:

1) приемосдаточные;

2) периодические:

3) типовые;

4) испытания на надежность.

870. Электроагрегаты и электростанции, предъявляемые на испытания и (или) приемку, должны быть полностью укомплектованы.

871. По согласованию с заказчиком электроагрегаты или электростанции предъявляемые на испытания, могут быть укомплектованы частично.

872. Гарантийная наработка электроагрегатов и электростанций мощностью 0,5 киловатт – не менее 600 часов, 1 киловатт и выше - не менее 1200 часов в пределах гарантийного срока эксплуатации. При этом гарантийная наработка по электрической части должна быть не менее:

1) 3000 часов - для электроагрегатов и электростанций мощностью до 1 киловатт включительно;

2) 5000 часов - для электроагрегатов и электростанций мощностью свыше 1 киловатт.

873. Электростанция храниться в крытых, сухих, вентилируемых складских помещениях в соответствии с Правилами пожарной безопасности в условиях, предотвращающих воздействие атмосферных осадков и почвенной влаги.

Сноска. В пункт 873 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 6. Электростанция 100-200 киловатт

(ГОСТ 23162)

874. Электростанция – настоящий стандарт распространяется на электроагрегаты и передвижные электростанции с двигателями внутреннего сгорания, в том числе и с газотурбинными, мощностью до 5 000 киловатт и устанавливает их условные обозначения.

875. Стандарт не распространяется на дизель-генераторы и дизель-генераторные установки.

876. По виду двигателя внутреннего сгорания:

1) бензиновые (карбюраторные);

2) дизельные;

3) газотурбинные;

4) газопоршневые.

877. По степени подвижности:

1) передвижные электроагрегаты;

2) стационарные электроагрегаты;

3) встраиваемые электроагрегаты;

4) передвижные электростанции;

5) переносные электростанции;

6) блочно-транспортные электростанции.

878. По роду тока:

1) постоянный, переменный однофазный;

2) переменный трехфазный.

879. По виду транспортного средства:

1) на автомобиле;

2) на прицепе;

3) на железнодорожной платформе (в вагоне);

4) на спецтранспорте.

880. Стандарт не распространяется на судовые, тепловозные, сварочные электроагрегаты, электроагрегаты летательных аппаратов и энергопоезда.

881. Электростанция хранится в крытых, сухих, вентилируемых складских помещениях в соответствии с Правилами пожарной безопасности в условиях, предотвращающих воздействие атмосферных осадков и почвенной влаги.

Сноска. В пункт 881 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 7. Блок хлебопекарный автомобильный

882. Блок хлебопекарный автомобильный. Хранение техники (по приготовлению пищи и выпечки хлеба) включает в себя комплекс мер, обеспечивающих ее защиту от коррозии, деформации и других разрушающих воздействии, поддержание постоянной технической исправности и готовности к использованию по назначению.

883. К таким мерам относятся:

1) очистка, мойка техники, ТО (техническое обслуживание) и консервация;

2) установка техники в местах хранения;

3) осмотр техники в процессе хранения, замена отдельных агрегатов с ограниченными сроками хранения и освежения;

4) ТО в процессе хранения;

5) расконсервация и подготовка техники к использованию по назначению.

884. Категорически запрещается хранение техники вблизи химикатов (кислот, щелочей, органических растворителей), вызывающих коррозию.

885. Хранение техники может осуществляться:

1) в закрытых отапливаемых хранилищах, что соответствует легкой категории условий хранения (Л- по ГОСТ 15150);

2) в закрытых не отапливаемых помещениях, что соответствует средней категории условий хранения (С);

3) в закрытых не отапливаемых металлических хранилищах или под навесом, что соответствует жесткой (Ж) и очень жесткой (ОЖЗ) категории условий хранения.

886. Сроки хранения:

1) жесткий и очень жесткий (Ж и ОЖ) 3 года

2) средний (С) 5 лет

3) легкий (Л) 10 лет

887. При постановке на хранение свыше 1 месяца (в особо климатических условиях-2х недель) техника должна быть соответствующим образом законсервирована.

888. Техника, поступающая от производителя, как правило, законсервирована и полностью подготовлена к длительному хранению. При этом необходимо выполнит следующие операции (тепловое оборудование):

1) очистить от сажи котлы, топку, газоходы блока и водонагревателя, трубу дымовую и дефлектор;

2) очистить от грязи жарочный шкаф, внутренние поверхности котлов, краны, наружные поверхности блока, крышки котлов, паровыпускные клапаны, пароотвод, промыть и просушить;

3) уплотнительные резиновые прокладки крышек котлов снять, промыть, просушить, протереть тальком и установить на место;

4) внутренние поверхности жарочного шкафа и противни покрыть тонким слоем олифы;

5) внутренние поверхности котлов, крышки, покрыть тонким слоем масла вазелинового;

6) паровыпускные клапаны и стаканы пароотвода покрыть тонким слоем масла вазелинового;

7) топку, огневую коробку, зольниковые коробки, окрасить эмалью ПФ-837 алюминиевой, серебристой;

8) наружные поверхности блока, водопароотвода, облицовку трубы дымовой, водонагреватель покрываются тонким слоем масла веретенного;

9) резьбовые соединения запоров и т.д. покрыть тонким слоем масла вазелинового;

10) сливные краны разобрать, смазать маслом вазелиновым и собрать.

889. Автомобили, прицепы при длительном хранении устанавливаются на подставки (козлы) для разгрузки рессор.

890. Шины подлежат освежению через 6 лет со времени их изготовления.

891. Палатки можно хранить в свернутом виде в упаковке, но при условии предварительной проверки их комплектности и качества.

892. Кассеты с рамами должны ставиться только вертикально.

Параграф 8. Радиатор чугунный - прибор отопительный

(ГОСТ 31311)

893. Отопительный прибор (радиатор чугунный) – устройство для обогрева помещения путем передачи теплоты от теплоносителя (вода, пар), поступающего от источника теплоты, в окружающую среду.

894. Настоящий стандарт распространяется на отопительные приборы – радиаторы и конвекторы, предназначенные для эксплуатации в системах водяного отопления зданий и сооружений различного назначения.

895. Отопительные приборы изготавливают следующих видов: стальные, чугунные, алюминиевые и биметаллические секционные радиаторы, канальные радиаторы, трубчатые отопительные приборы (в том числе полотенцесушители) и конвекторы.

896. Отопительные приборы должны иметь следующую маркировку:

1) наименование изготовителя или его торговую марку;

2) тип отопительного прибора согласно документации изготовителя.

897. На боковой поверхности секций радиаторов должны быть указаны наименование или торговый знак и две последние цифры года выпуска.

898. Отопительные приборы следует хранить в упакованном виде в закрытом помещении или под навесом, при этом следует обеспечивать их защиту от воздействия влаги и химических веществ, вызывающих коррозию.

899. Допускается хранение упакованных отопительных приборов, защищенных от воздействия атмосферных осадков, на открытых площадках.

Параграф 9. Радиатор масляный электрический

(ГОСТ 15150)

900. Радиатор масляный электрический – переносной маслонаполненный электрический радиатор для дополнительного обогрева жилых помещений с хорошей теплоизоляцией, 7 и более секционные, не создает запахов гари, не поднимает пыль и не выжигает кислород. Средняя температура составляет 85-95, а максимальная не превышает 100-110^оC.

901. Электрические радиаторы снабжаются терморегулятором, автоматически поддерживающим температуру воздуха в помещении, и регулятором мощности для обеспечения двух– или трехступенчатого нагрева.

902. Нагреваются они за 25-35 минут после включения.

903. Мощность масляных радиаторов составляет 0,5-1,5 киловатт. Рассчитаны на длительное время работы - до нескольких суток подряд непрерывно.

904. Радиатор масляный электрический хранится в крытых, сухих, вентилируемых складских помещениях в соответствии с Правилами пожарной безопасности в условиях, предотвращающих воздействие атмосферных осадков и почвенной влаги.

Сноска. В пункт 904 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 10. Тепловая пушка

905. Тепловой вентилятор – представляет собой корпус, внутри которого расположены трубчатые электронагреватели (ТЭНы). Во время работы воздушный поток, проходя через внутреннюю полость теплового вентилятора, обдувает ТЭНы и нагревается до определенной температуры.

906. Тепловой вентилятор КЭВ-5 комплектуется кабелем питания без вилки для подключения к сети, поэтому монтаж вилки (рассчитанной на ток нагрузки не менее 25 А) должен выполняться потребителем.

907. Тепловые вентиляторы КЭВ-10 и КЭВ-15 кабелем питания не комплектуются, поэтому монтаж последнего выполняется у потребителя с соблюдением всех требований по электробезопасности.

908. Тепловой вентилятор оснащен регулятором температуры, который позволяет поддерживать заданную температуру окружающего воздуха в обогреваемом помещении автоматически и аварийным биметаллическим термостатом, кнопка перезапуска которого ("Сброс") выведена на верхнюю крышку прибора. В случае срабатывания термостата необходимо отключить кабель питания от сети, дождаться полного остывания тепловентилятора, устранить причину перегрева, и, нажатием кнопки перезапуска до щелчка привести прибор в рабочее состояние.

909. Предприятие-изготовитель может вносить изменения в конструкцию и электрическую схему теплового вентилятора, не ухудшающие его потребительских свойств.

910. Тепловой вентилятор предназначен для эксплуатации в помещениях (объемах) с искусственно регулируемыми микроклиматическими условиями при отсутствии воздействия атмосферных осадков, песка и пыли в воздухе и повышенной конденсации влаги.

911. Тепловые вентиляторы должны храниться только в закрытых помещениях в условиях исключающих возможность механических воздействий и повышенной влажности.

Параграф 11. Контейнер-вахтовка

(ГОСТ 22853)

912. Контейнер-вахтовка (вагон-дом) – передвижное здание, смонтированное на шасси тракторных прицепов или на санях, оборудован системой электрического освещения, отоплением, вентиляцией и необходимой мебелью, эксплуатируется круглосуточно при температуре воздуха от -60 до +45С.

913. Хранение зданий, их конструктивных элементов и пакетов должно осуществляться в соответствии с паспортом и инструкцией по эксплуатации.

914. При хранении зданий должны быть выполнены следующие операции:

1) разгружена ходовая часть зданий контейнерного типа;

2) блок-контейнеры поставлены на подкладки, обеспечивающие их опирание без перекосов;

3) двери, окна и другие проемы закрыты и блок-контейнеры защищены от проникновения внутрь помещений посторонних лиц;

4) системы отопления и водоснабжения освобождены от воды.

915. Здания, их конструктивные элементы и пакеты должны храниться с применением подкладок на площадках с уклоном, обеспечивающим отвод дождевых и талых вод, и удовлетворяющих Правилам пожарной безопасности.

Сноска. В пункт 915 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

916. Контейнерные здания, конструктивные элементы и пакеты сборно-разборных зданий при хранении должны быть защищены от климатических воздействий, загрязнений, повреждения и разукомплектования.

917. Здания, их конструктивные элементы и пакеты должны храниться на площадках размером не более 500 квадратных метров. Расстояние между отдельными площадками для хранения должно быть не менее 24 метра.

918. При хранении (а также транспортировании и монтаже) утеплитель ограждающих конструкций сборно-разборных зданий защищен от увлажнения.

919. Сведения о хранении зданий эксплуатирующие организации должны фиксировать в формуляре, находящемся в составе инструкции по эксплуатации, в котором указывают инвентарный номер, комплектность, дату начала и снятия здания с хранения.

920. Контроль технического состояния и сохранности зданий должен осуществляться не реже одного раза в месяц при кратковременном хранении и одного раза в 3 месяца при долговременном хранении.

921. Контейнер-вахтовка хранится в закрытых помещениях или под навесом. Допускается хранение на открытых оборудованных площадках при обязательном выполнении работ по консервации, герметизации и снятию составных частей, требующих складского хранения.

Параграф 12. Вахтовка на базе прицепа

(ГОСТ 22853)

922. Вахтовка на базе прицепа (вагон-дом) – предназначен для временного проживания, смонтированное на шасси тракторных прицепов или на санях, оборудован системой электрического освещения, отоплением, вентиляцией и необходимой мебелью, эксплуатируется круглосуточно при температуре воздуха от -60 до +45С.

923. Хранение зданий, их конструктивных элементов и пакетов должно осуществляться в соответствии с паспортом и инструкцией по эксплуатации.

924. При хранении зданий должны быть выполнены следующие операции:

1) разгружена ходовая часть зданий контейнерного типа;

2) блок-контейнеры поставлены на подкладки, обеспечивающие их опирание без перекосов;

3) двери, окна и другие проемы закрыты и блок-контейнеры защищены от проникновения внутрь помещений посторонних лиц;

4) системы отопления и водоснабжения освобождены от воды.

925. Здания, их конструктивные элементы и пакеты должны храниться с применением подкладок на площадках с уклоном, обеспечивающим отвод дождевых и талых вод, и удовлетворяющих Правилам пожарной безопасности.

Сноска. В пункт 925 внесено изменение на государственном языке, текст на русском языке не меняется, в соответствии с приказом и.о. Министра национальной экономики РК от 10.08.2016 № 367 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

926. Контейнерные здания, конструктивные элементы и пакеты сборно-разборных зданий при хранении должны быть защищены от климатических воздействий, загрязнений, повреждения и разукомплектования.

927. Здания, их конструктивные элементы и пакеты должны храниться на площадках размером не более 500 квадратных метров. Расстояние между отдельными площадками для хранения должно быть не менее 24 метра.

928. При хранении (а также транспортировании и монтаже) утеплитель ограждающих конструкций сборно-разборных зданий защищен от увлажнения.

929. Сведения о хранении зданий эксплуатирующие организации должны фиксировать в формуляре, находящемся в составе инструкции по эксплуатации, в котором указывают инвентарный номер, комплектность, дату начала и снятия здания с хранения.

930. Контроль технического состояния и сохранности зданий должен осуществляться не реже одного раза в месяц при кратковременном хранении и одного раза в 3 месяца при долговременном хранении.

931. Вахтовка на базе прицепа хранится в закрытых помещениях или под навесом. Допускается хранение на открытых оборудованных площадках при обязательном выполнении работ по консервации, герметизации и снятию составных частей, требующих складского хранения.

Параграф 13. Зубная паста (ГОСТ 7983)

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 13 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

932. Зубные пасты выпускают в виде крема, геля или пасты. Различают гигиенические и лечебно-профилактические зубные пасты.

933. Зубные пасты должны вырабатывать в соответствии с требованиями ГОСТа 7983, технологического регламента и по рецептурам, согласованным в установленном порядке.

934. Зубные пасты фасуют в потребительскую тару, обеспечивающую сохранность зубной пасты.

935. Масса пасты в единице упаковки должна соответствовать массе, установленной технической документацией и не должна превышать 200 грамм. Допускается отклонение, не превышающее 5% от установленной массы.

936. Зубные пасти принимают по ГОСТ 29188.0.

937. Зубные пасты транспортируют всеми видами транспорта в крытых транспортных средствах, обеспечивающих сохранность продукции, в соответствии с правилами перевозки грузов, действующими на транспорте данного вида.

938. Зубные пасты хранят при температуре не ниже 0ºС и не выше 25ºС в крытых складских помещениях.

939. Не допускается хранить пасты под непосредственным воздействием солнечного света и вблизи отопительных приборов.

940. Предприятие-изготовитель гарантирует соответствие зубных паст требованиям ГОСТа 7983 при соблюдении условий транспортирования и хранения.

941. Срок годности для каждого конкретного наименования зубной пасты устанавливает предприятие-изготовитель.

Параграф 14. Зубная щетка (ГОСТ 6388, ГОСТ 28660)

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 14 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

942. Зубные щетки должны изготовляться в соответствии с требованиями ГОСТ 6388, конструкторской и технологической документации по техническим описаниям и образцам - эталонам, утвержденным в установленном порядке.

943. Зубные щетки подразделяют:

по назначению: для чистки зубов, для чистки межзубных пространств, для чистки съемных протезов.

по возрастному признаку: детские для дошкольников, детские для школьников, для взрослых.

по степени жесткости: мягкие – М, средней жесткости – С, жесткие – Ж.

по материалу рабочей части: из натуральной щетины; из синтетического волокна;

по месту использования: в домашних условиях; в дорожных условиях (дорожная).

944. Маркировка и упаковка по – ГОСТ 28660.

945. Зубные щетки транспортируют всеми видами транспорта, в крытых транспортных средствах, в соответствии с правилами перевозок грузов, действующими на данном виде транспорта.

946. Допускается транспортировать изделия автомобильным транспортом без формирования в пакеты в картонных коробках или пачках на ящичных поддонах по ГОСТ 19848.

947. Зубные щетки должны храниться в закрытых проветриваемых складских помещениях, свободных от содержания химически активных веществ, на стеллажах или в ящиках, уложенных штабелями, на расстоянии не менее 1 метра от отопительных приборов.

Параграф 15. Туалетная бумага (ГОСТ Р 52354, ГОСТ 6658)

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 15 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

948. Изделия изготовляют в соответствии с требованиями ГОСТ Р 52354 и технической документации на конкретное изделие или группу изделий (технологический регламент, техническое описание) и образцом-эталоном, утвержденным в установленном порядке.

949. Транспортирование изделий – по ГОСТ 6658 любым видом крытого транспорта в соответствии с правилами перевозки грузов, действующими на данном виде транспорта. Условия перевозки – по группе 5 ГОСТ 15150.

950. Изделия из бумаги или картона упаковывают в кипы или ящики.

951. Кипы и ящики с изделиями должны храниться в закрытых помещениях, защищенными от атмосферных осадков и почвенной влаги, на расстоянии не менее 1 метра от отопительных устройств.

952. Изделия с переплетной крышкой или обложкой из пленочных материалов должны храниться у изготовителя и потребителя при температуре не ниже минус 25ºС.

Параграф 16. Умывальник

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 16 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

953. Хранения умывальника осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 17. Лампа керосиновая

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 17 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

954. Хранение лампы керосиновой осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 18. Паяльная лампа

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 18 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

955. Хранение паяльных ламп осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 19. Электрод для сварки стали и наплавки

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 19 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

956. Хранение электрода для сварки стали и наплавки осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 20. Гвоздь проволочный

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 20 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

957. Хранение гвоздь проволочный осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 21. Маска для газоэлектросварки

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 21 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

958. Хранение масок для газоэлектросварки осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 22. Компрессор

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 22 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

959. Хранение компрессора осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 23. Биотуалет

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 23 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

960. Хранения биотуалета осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 24. Насос центробежный консольный для воды

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 24 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

961. Хранения насоса центробежный консольный для воды осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 24-1. Грязевая помпа

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 24-1 в соответствии с приказом Министра национальной экономики РК от 01.07.2020 № 50 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

961-1. Хранение грязевой помпы осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 25. Скобы

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 25 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

962. Хранение скобов осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 26. Спальные мешки

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 26 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

963. Хранение спальных мешков осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 27. Портяночная ткань

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 27 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

964. Хранение портяночных тканей осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Параграф 28. Подгузник

Сноска. Глава 15 дополнена параграфом 28 в соответствии с приказом и.о. Министра оборонной и аэрокосмической промышленности РК от 27.02.2018 № 31/НҚ (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

965. Хранение подгузников осуществляется согласно условиям хранения изготовителя (производителя).

Жұмылдыру резервінің дәрілік заттары мен медициналық бұйымдарын қоспағанда, мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын сақтау нормативтерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 26 қаңтардағы № 44 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 24 ақпанда № 10323 тіркелді.

Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген, Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 91) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің м.а. 16.06.2023 № 329 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған жұмылдыру резервінің дәрілік заттары мен медициналық бұйымдарын қоспағанда, мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын сақтау нормативтері бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Мемлекеттік материалдық резервтер комитеті:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімдік баспа басылымдарына және "Әділет" ақпараттық–құқықтық жүйесінде ресми жариялауына жіберуін;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің ресми интернет – ресурсында жариялануын қамтамасыз етсін.

3. "Мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын сақтау нормативтерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2014 жылғы 9 маусымдағы № 278 бұйрығының (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9542 тіркелген, 2014 жылғы 4 шілдеде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) күші жойылған деп танылсын.

4. Осы бұйрық оны алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

Министр

Е. Досаев

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 26 қаңтардағы № 44 бұйрығымен бекітілді

Жұмылдыру резервінің дәрілік заттары мен медициналық бұйымдарын қоспағанда, мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын сақтау нормативтері

Ескерту. Нормативтер тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы жұмылдыру резервінің дәрілік заттары мен медициналық бұйымдарын қоспағанда, мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын сақтау нормативтері Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген, Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 91) тармақшасына сәйкес әзірленді және жұмылдыру резервінің дәрілік заттары мен медициналық бұйымдарын қоспағанда, мемлекеттік материалдық резервтің материалдық құндылықтарын күтіп-ұстау және сақтау шарттары жөніндегі техникалық талаптарды көздейді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің м.а. 16.06.2023 № 329 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Тамақ өнімдері

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Ұн мен түрлі жарма

(МЕМСТ 26574, МЕМСТ 26791)

2. Ұн тарту мен жарма өнімдерін сақтау экологиялық, құрылыс, өрт қауіпсіздігі және санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға жауап беретін қойма үй-жайларында, тамақ өнімінің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін және оның жолай ластану мүмкіндігін болдырмайтын жағдайларда жүзеге асырылады.

Қаптарды "үшбұрыштап" немесе "бесбұрыштап" тігісін ішіне қаратып қатар қояды. Жақсартылған желдетуді талап ететін ұн мен жарманы "төртбұрыштап" жатқызып қойған жөн. Бұл жағдайда бірінші қатардағы екі қапты қырынан шағын саңылаулармен бір-біріне қатарлас қояды; сол тәртіппен екінші қос қаптарды біріншінің үстіне салады, ал үшіншісін екіншісіне және тағы сол сияқты.

3. Жарылған, жыртылған, кеміргіштер зақымдаған қаптарды қатарға қоюға болмайды. Бұндай қаптардағы өнімдер басқа берік ыдысқа аударылуы тиіс.

4. Штабельдің төменгі қатардағы термоылғалдиффузия салдарынан тауардың дымқылдануын болдырмау үшін, едені бетон, асфальт және тас бөлмелерде ұн мен жармасы бар қаптарды биіктігі 10 сантиметрден кем емес құрғақ, тақтайдан жасалған, бір – біріне тығыз байланысқан стеллаждарда жатқызып қою қажет.

Қызу ылғалдылығының араласуынан қорқпауға болатын, едені тақтай бөлмелерде ұн мен жарманы стеллажсыз тура еденге жатқызып қояды.

5. Өнімдерді топтарымен, түрімен және сұрыптарымен штабельге жатқызып қояды. Шығару мерзімі әр-түрлі немесе түрлі кәсіпорынан шыққан ұн мен жарманы бір қатарға жатқызып қоюға болмайды. Қатар биіктігі өнімдердің түрі мен жай-күйіне және ауа температурасына (жыл кезеңіне) байланысты.

Неғұрлым сақтауға берік ұн мен жарманың басқа түрлерінің қатарлау биіктігі сәйкесінше 8 және 10 – 12 қатар. Штабель биіктігі "төртбұрыштап" төсеу кезінде алты қабаттан аспауы тиіс.

Көктемгі жаз мезгілінде қат – қабат биіктігін тағы бір – екі қабатқа азайтады. Өлшеп орамдалған өнімдерді металл, ағаш, сондай-ақ картон жәшіктерінде сақтайды.

6. Ұн мен жарма өткір иісі бар тауарлармен бірге сақтауға болмайды. Әрбір партиядағы ұн мен жарманың штабельдің заттаңбасы болуы тиіс, онда өнімнің атауы, сұрпы, шығару мезгілі, вагон мен жүкқұжатының нөмірі, салмағы, орын саны, қоймаға түскен мезгілі мен мәліметі, сапалық куәлігінде көрсеткен (дәмі, иісі, дымқылдығы) деректер болуы тиіс.

Штабельді тексергенде анықталған өнімнің сапалық өзгеруін штабель заттаңбасына енгізеді.

Сақтау үдерісінде өнімдерді бақылау үшін керекті жағдай жасау және қоймаларды желдету, штабельдің арасында, сонымен қатар ғимараттың қабырғалары мен штабель арасында 0,7 метр өткел қалдырады. Көтеру - түсіру жұмыстарын жүргізу қажет орындарда қат-қабат арасында 1,25 метр арақашықтық қалдырады.

7. Ұн мен жарманы қысқы мезгілде ауа температурасы 8-12^оС төмен емес, жазғы мезгілде 25-35 С жоғары емес ғимараттарда сақтайды. Ғимараттағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығын 60 – 75 %.

8. Ғимараттардағы керекті температуралық ылғалдылық режимін жылыту (салқындату) көмегімен және қоймаларды желдету, сонымен қатар ауаны кондиционерлік әдісі арқылы реттейді.

9. Көктемгі жазғы мезгілде қойманың температурасын төмендету үшін желге қарсы барлық есіктер мен желкөздері, ал жел ық жағында тек желкөздері ашылуы тиіс.

10. Қойма ішіндегі ылғал мен жылы ауаны сорып шығару үшін дефлектор немесе қойманың жоғарғы жағындағы ауа сорып шығатын тесіктер қолданылады. Дефлекторлар ысырмамен және су бұру үшін қабылдау науасымен жабдықталады.

11. Ұн мен жарманың түсін, дәмі мен иісін жылдың суық мезгілінде (олардың температурасы 5^оС және төмен) кемінде айына 1 рет, жылы мезгілінде кемінде онкүндікте 1 рет анықтайды. Түсі өзгергенде, бөгде дәм мен иіс пайда болғанда желдету, суыту, кептіруді қолдану қажет.

12. Өнімнің температурасын жылдың суық мезгілінде кемінде айына 1 рет, ал жылы мезгілінде кемінде 2 рет өлшейді.

13. Ұн мен жарманың ылғалдылығымен қышқылдығын кемінде айына 1 рет анықтайды.

14. Ұн мен түрлі жарманың жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-параграф. Кептірілген қара бидай немесе бидай наны

(МЕМСТ 686)

15. Кептірілген нандар дегеніміз сақтауға төзімді болу үшін кептірілген нан тілімі болып табылады.

16. Кептірілген нандар ұнның сұрыпына байланысты ерекше тартылған қара бидай ұнынан жасалған қара бидай кептірілген наны, ерекше тартылған қара бидай – бидай ұнынан жасалған немесе ерекше тартылған қара бидай және бидай ұнының қосындысынан жасалған қара бидай – бидай кептірілген нандары, бірінші, екінші және ерекше тартылған бидай ұнынан жасалған бидай кептірілген наны болып бөлінеді.

17. Кептірілген нандар жақсы желдетілетін, көгермеген, нан қорының зиянды жәндіктерін жұқтырмаған ғимаратта сақтауы тиіс.

18. Қапталған кептірілген нандар қоршаған ортаның келесі параметірлерімен сақталуы тиіс:

1) ауаның температурасы 25^оС-тан жоғары емес (қысқа мерзімді 30 тәуліктен көп емес, температураның жоғарлауы 45оС-қа дейін рұқсат етіледі);

2) герметикалық қаптамада ауаның біркелкі ылғалдылығы 90% жоғары емес, герметикалық емес қаптамада – 75% жоғары емес.

19. Қапталған кептірілген нандар стеллаждарға биіктігі 12 қатардан көп болмай қат – қабат төселуі тиіс. Жылу көзінен, сутартқыш және кәріз құбырларынан арақашықтығы 1 метрден кем болмауы тиіс. Әрбір екі қатардың арасынан 10 сантиметров кем емес аралық қалдырады. Бөлек қат – қабат пен қат – қабаттардың және қабырғалардың арасында 70 сантиметрден кем емес өткел қалдырады.

20. Кептірілген қара бидай немесе бидай нанының жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Ет және сүт консервілері (МЕМСТ 32125, МЕМСТ 31688)

Ескерту. 3-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

21. Ұзақ мерзімге сақтауға салатын консервілердің басты түрлерінің бірі жоғарғы және бірінші сортты "Бұқтырылған сиыр еті" болып табылады.

22. Ет консервілері мақсатына байланысты салқын түрінде қолданылатын басытқы және бірінші мен екінші тағамдарды дайындауға арналған түстік болып бөлінеді.

23. Суыған немесе салқындатылған еттен өндірілген консервілер, неғұрлым жоғары сапалы болып табылады.

24. Сүт консервілері консервілеу тәсілдеріне байланысты келесі түрлерге бөлінеді:

1) қантпен консервіленген – қанты бар қаймағы алынбаған қойытылған сүт;

2) қойытылған сүті және қанты бар какао мен табиғи кофе;

3) зарасыздандырумен консервіленген – зарасыздандырылған қойытылған сүт;

4) сорғытумен консервіленген – құрғақ қаймағы алынбаған сүт, қантпен және қантсыз құрғақ кілегей.

25. Консервілерді қаттау бекітілген жүктеме нормаларына және олардың негізіндештабельдағы орын санының толық санауды жүргізу мүмкіндігін, консервілер мен ыдыстарды сақтау қамтамасыздығын, штабельдің беріктігін, қойма аумағын барынша тиімді пайдалану және қабылдау қайтақарап дайындау жұмыстарын жүргізу үшін жағдай туғызуды, сапаны бақылау және вагондарды жіберу кезінде механикаландырылған жүк тиеуді қамтамасыз етуді қоса, алғандағы орналастырудың оңтайлы сызбанұсқасына сәйкес жүргізілуі тиіс.

26. Консервілерді штабельге сапасы, ассортименті және сұрпы, бір типті бірдей өлшемді банкаларда және жәшіктерде өндіру уақыты (ет және балық консервілері үшін бір тоқсан және сүт консервілері үшін бір ай шамасында) және мөлшері кепілдік мерзімі бірдей, бір көлемдегі және бір ұзындықтағы түпқоймада бір немесе бірнеше вагон топтамасынан құрылады.

27. Тоңазытқыш төлесінің көлемін тиімді пайдалану мақсатында, бір тоқсанда өндірілген сүт консервілерін іріленген штабельде қаттау рұқсат етіледі.

Консервілерді зақымдалған жәшіктерде қаттауға рұқсат етілмейді.

28. Ақауланған банкілерді немесе талдау үшін үлгілерді алу кезінде, жәшіктер міндетті түрде біртекті консервілермен толтырылуы, содан кейін мұқият жабылуы (толтырылуы) және штабельдің жоғарғы қатарына салынуы тиіс.

Әрбір қалыптастырылған штабельде белгіленген нысан бойынша, пакеттегі жәшіктерді қалау және пакеттерді штабельге орналастыру сызбанұсқасы қосылған штабель заттаңбасы жасалады.

29. Құжаттарда бұл консервілер қапталған қойманың, секцияның және штабельдің нөмірін көрсету қажет.

Бекітілген оңтайлы сызбанұсқаға сәйкес, консервілерді қаттауды оңайлату үшін, штабельдің орналасу және олардың ортасындағы өткелдің орындары алдын ала белгіленеді.

30. Жүктеу нормаларына және қойманың түрлеріне байланысты, консервілер штабельге келесі ретпен төселеді:

1) ет консервілері жылытылатын қоймаларда ені 6-10 пакет, ал жылытылмайтын қоймаларда – 3-4 пакет ірілендірілгенштабельге салынады;

2) балық және сүт консервілері қойманың құрылымымен түріне байланысты ені 3-4 пакет штабельге салынады.

31. Штабельдің ұзындығы орта бойлық өткелден қойма (жертөле) қабырғасы өткелге дейінгі арақашықтықпен анықталады.

32. Консервілердің сапалы сақталуын бақылау, ауаның жақсы айналымын және механизмдерді қолдану ыңғайлығын қамтамасыз ету үшін, қоймаларда консервілерді қатарлау кезінде келесі мөлшердегі өткелдер қалдырылады:жылытылатын және жылытылмайтын қоймаларда қойма (бөлім) периметр бойынша қабырғадан немесе дөңес құрылымнан – ені 0,5 метр.

33. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 қаулысымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес (бұдан әрі – Өрт қауіпсіздігі қағидалары), жол ені ең аз радиус электртиегіштің нақты аспалы құралымен айналуына байланысты белгіленеді.

Жылытылатын қоймада ет консервілерінің штабельдер арасында және балық консервілерінің әрбір екі-үш штабель сайын және жылытылмайтын қоймада сүт консервілерін екі штабель сайын ені 0,5 метр өткел қалдырады.

Тоңазытқыш камерасының төлесінде келесі мөлшерде шегерім қалдырады: қабырғадан, тіректен, қабырға жанындағы батареядан, суытқыштан штабельге дейін 0,3 метр, төбеден немесе төменгі арқалықтан штабельдің басына дейін 0,2 метр.

Жол ені 1,6 метрге тең қабылданады.

Тауар штабелі және түпқоймалар салмақ түсетін қоймалардың конструкциясына сүйенбеуі тиіс.

Ескерту. 33-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

34. Консервілердің тиеу – түсіру және ішкі қойма жұмыстары біріңғай технологиялық картасымен жүргізіледі.

Тиеу – түсіру жұмыстары сонымен қатар консервілерді ауыстыру және дайындау кезінде, жәшіктерді соққыға, түрткіге, лақтыруға жол бермеу, ыдысты ұқыпты ұстауды қамтамасыз ету қажет.

35. Ет және сүт консервілерінің жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 35-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

35-1. Ет консервілерін ауаның салыстырмалы ылғалдығы 75%-дан артық емес және 0 ºС-тан 20 ºС –қа дейінгі температура аралығында сақтайды.

Ескерту. 3-параграф 35-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-параграф. Қант (МЕМСТ 33222, МЕМСТ 26907)

Ескерту. 4-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

36. Құмшекер – тағам өнімі, бөлек кристалл түріндегі сахароза, қант қызылшасы мен аршылмаған қантты өңдеу арқылы механикалық және физика – химиялық жолмен алынған.

Шақпақ қант – тағам өнімі, кесек, кристалл (тазартылған құмшекер мен шампанское сахарозасы) және ұнтақталған кристалл (тазартылған ұнтақ) тәріздес қосымша аршылған (тазартылған) қант.

37. Қантты сақтау үшін көбінесе жылытылатын, сонымен қатар жылытылмайтын техникалық жарамды, құрғақ, таза және жақсы желдететін қоймаларды қолданады.

Жүктемес бұрын қойма ғимараты жөнделеді және қантты қабылдауға және сақтауға дайындалады. Сонымен қатар шатыр, еден, жылыту жүйесі жарамдылығын, жарықты, саңылауды уақытылы бітеуге, сондай – ақ есіктердің қиыстыруының тығыздығына ерекше көңіл бөлінеді.

Қантты қабылдау үшін қоймалардың дайындығын өкілетті және материалды жауапты тұлғалар тексереді, және акт жасалады.

38. Қоймаларды желдету кезінде қантты сақтауды қамтамасыз ету үшін есік орны қосымша қойылған тор есігімен жабылады. Желдеткіш саңылаулары торлармен жабдықталады. Қыс мезгіліндегі қантты сақтау әзірлігі кезінде жылытылмайтын қоймадағы желдеткіш саңылауларды, жылытылатын қоймадағы дефлекторларды жылытады және мұқият бітейді. Қардың кіруіне жол бермес үшін қойма жертөлелері қалқанмен жабдықталады.

39. Қоймаларда болуы тиіс:

1) технологиялық картамен қарастырылған, керекті құрал – саймандар мен жабдықтар;

2) температура – ылғалдылықты сақтау тәртібін (термометрлер, термографалар, гигрографалар және психрометрлер) тексеру құралы;

3) подтоварник, төсеу материалдары, баспалдақ және басқыш;

4) өрт қауіпсіздігі нормаларына сәйкес, алғашқы өрт сөндіру үшін керекті құралдары, сондай – ақ автоматикалық күзет – өрт дабылдамасы;

5) алғашқы медициналық жәрдем көрсету құралдары.

40. Қойманың тазалығын сақтау үшін есік алдында төсеме, аяқ–киім мен киім тазалайтын қылшақ және сыпырғыш болуы тиіс.

41. Өндірістік ғимараттың жарықтығы, электр сымдары 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы "Электр энергетикасы туралы" Заңының 5-бабының 19) тармақшасына сәйкес бекітілген Электр қондырғыларын орнату қағидалары талаптарына сәйкес орындалуы тиіс. Электр шамдары жабық немесе қорғаныспен (әйнек қалпағымен) орындалуы тиіс.

Ескерту. 41-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

42. Қайта пайдалануға енгізілген қоймалар, жүктеу алдында жақсы кептірілген, тазартылған және жүктеуге дайын болуы тиіс.

Осы қоймаларға қантты жүктеу, қойманың салыстырмалы ауа ылғалдылығы 70% жоғары емес болғанда жүргізілуі мүмкін.

43. Қойма айналасында, сақтау база аймағын жоспарлау қажет. Қоймадан үстіңгі қабаттағы суды бұру су ағызатын төсенішпен, арықтармен және жыралармен жүргізіледі. Су ағызатын төсеніш, арықтар және жыралар тазартылып тұрады және су ағып кетуін қамтамасыз ету жағдайында әрдайым ұсталады.

44. Қант жанғыш өнімі болып табылады. Ауа мен қант қосындысы өрт қауіпті және жарылыс қауіпті, тұнған шаң өрт қауіпті.

Қапталған қантта сондай–ақ жанғыш өнімі, өйткені ыдыс–қап алдын ала жылусыз қысқа мерзімді жағу көзінің азғантай энергиясымен (сіріңке, ұшқын алауынан, қызған электр өткізгіштен) жануы мүмкін.

Қантты сақтау кезінде олардың үлкендігі мен мықтылығына және ұзақтық әрекетіне қарамастан, жағу көзінен сақтау қажет.

Өртті себезгілеп су шашу немесе ауа механикалық көбігі арқылы сөндіру керек.

Өртті сөндіру құралдары әрдайым жарамды күйде және қолдануға дайын болуы тиіс.

45. Қойма ғимараты тиісті нұсқамалармен, плакаттармен, жазбалармен, көрсеткіштермен, қауіпті ескерту туралы жарық, дыбыс дабылдамасымен жабдықталады.

46. Жүкті тасымалдауға арналған барлық жабдықтарда жұмыстың жайлылығы мен қорғанысын қамтамасыз ететін құралдар, сондай – ақ олардың жүк көтергішінің, жарамды жағдайы және жүктің рұқсат етілген төсеуінің тексеріс жүргізілген мезгілі белгіленген трафареті болуы тиіс.

47. Сумен жылытылған қоймаларда ықтимал апаттарды болдырмау мақсатында жылытылатын құралдар тұрақты қоршаумен жабдықталады.

48. Қант сапасының сақталуын бақылау, ауа айналымын қамтамасыз ету, тиеу-түсіру және көлік-қойма жұмыстары кезінде механизмдерді қолдану ыңғайлылығы үшін және қоймаларда қантты қатарлап қою кезінде Өрт қауіпсіздігі қағидаларын сақтау мақсатында келесі мөлшердегі өткелдер (жүретін жол) қалдырылады:

периметр бойынша жылытылатын қоймада (секцияда) тіректен немесе жылытылатын батареядан және жылытылмайтын қоймада қабырғадан - ені 0,5 метр, қат - қабат арасында - 0,5 метр.

Жол ені ең аз радиус электротиегіштің нақты аспалы құралымен айналуына байланысты белгіленеді. Қойма ауданының қолдануын жақсарту үшін, негізгі қат - қабаттарды төсегеннен кейін, ені бір пакет қосымша төсеуді негізгі жол қат - қабат бойымен 2,5 метрден кем емес өткізу жолын қалдыру қажет.

Ескерту. 48-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

49. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында, қант пен жоғарғы қатардағы қат-қабаттардың және қойманың жабынының немесе шамдардың арасында 0,5 метрден кем емес ара-қашықтық қалдырылады.

50. Қанттың жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 50-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

50-1. Буып-түйілген ақ қант ауаның температурасы 40ºС-дан жоғары емес және ауаның салыстырмалы ылғалдығы түйір қант үшін 75%-дан жоғары емес және кристал мен қант ұнтағы үшін 70%-дан жоғары емес жағдайда қоймада сақталады.

Ескерту. 4-параграф 50-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

50-2. Ақ қантты сақтау кезінде қоймадағы ауаның салыстырмалы ылғалдығы мен температурасына әрдайым бақылау жүргізіп тұру қажет.

Ескерту. 4-параграф 50-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-параграф. Өсімдік майы
(МЕМСТ 1129)

51. Өсімдік майы әр түрлі өсімдіктердің дәндері мен жемістерінен өндіріледі: сығымдау және экстракция жолымен күнбағыс, мақта, соя, жержаңғақ, зығыр, үпілмәлік, рапс, қыша. Тағамдық мақсатта көбінесе сығымдаумен жасалған май қолданылады.

52. Өсімдік майы құрамына: резервуарлық парк, өнім сорғы станциясы, құю құйып алу эстакадасы, технологиялық өнім құбыры және таразы кіретін арнайы жабдықталған май шаруашылықтарында жайғастырылады.

53. Май шаруашылықтарының техникалық және санитарлық жабдықтары майды белгіленген уақытында қабылдау және жіберу, өнімді қабылдау, сақтау, жіберу және қотару кезінде толық сандық және сапалық сақталуы бойынша барлық операциялардың орындалуын қамтамасыз етуі тиіс.

54. Өсімдік майын сақтайтын ведомстволық бағынысты ұйымдарда қабылдау, сақтау және жіберу кезінде майдың жоғалуының алдын алу бойынша күнделікті шаралар өткізуі міндетті.

55. Май шаруашылығы үшін резервуарлық парктің, резервуарларға, сорғыларға, құю құйып алу тіреушелерге, төменгі құйылыстың қондырғыларына, өнім құбырларына және ысырмаларға меншіктелген нөмірлері белгіленген өнім сорғы эстакадасының коммуникациясының технологиялық сызбанұсқасы дайындалады.

56. Жабдықтардың әрбір элементіне майлы бояумен технологиялық сызбанұсқаға сәйкестелетін рет саны жазылады:

1) майды қабылдау, сақтау және тиеу бойынша барлық жұмыстардың тізімі, сондай-ақ майдың жүру жолындағы әрбір операциясы – ашылуға тиіс барлық ысырмалардың нөмірлері толық көрсетілген технологиялық карта;

2) майды жылыту кезіндегі барлық операциялардың тәртібі мен реттілігі толық баяндалған, қабылдау кезінде цистерналарда және тиеу кезінде резервуарларда майды жылыту сызбанұсқасы.

57. Коммуникацияның технологиялық сызбанұсқасы, маймен жұмыс жүргізу технологиялық картасы және оны жылыту сызбанұсқасын ведомстволық бағынысты ұйымдар басшысы бекітеді және технологиялық сақтау учаскесінің істерінде сақталады. Коммуникацияның технологиялық сызбанұсқасы сорғы станцияларының және сақтау аумағының ғимараттарында ілінеді.

58. Әрбір резервуарға, тазарту ыдысына белгіленген тәртіппен өнімнің құю деңгейінің биіктігі бойынша көлемін анықтауға мүмкіндік беретін калибрлік кестелер жасалады. Резервуардағы өнімнің көлемін анықтау кезіндегі дәлдікті арттыру үшін, кертік бұрыштың деңгейімен өлшеу кезінде резервуардың түбіне өлшеу люгіне қарсы мөлшері 500х500 миллиметр жазық алаң орнатылуы тиіс.

59. Калибрлік кестені жасау кезінде резервуар түбінің конусының көлемі ескерілуі тиіс және майды жылыту бойынша ішкі жабдықтар резервуардың көлемінен шығарылып тасталуы тиіс. Калибрлік кестелерді ведомстволық бағынысты ұйымдар басшылары бекітеді.

60. Резервуарларды калибрлеу кезінде сондай-ақ биіктік трафареті анықталады, яғни тігіне резервуардың түбіндегіалаңнан өлшеу люгінің жоғарғы кернеуіне дейінгі арақашықтық.

Биіктік трафаретінің шамасы резервуарды босату кезінде және ай сайын резервуардағы өнімнің мөлшерін анықтау кезінде тексеріледі.

Биіктік трафаретінің көрсеткіштері мен майдың кұйылуының шекті биіктігі гидравликалық клапанның корпусына немесе жарық люгінің қақпағына бояумен жағылады.

61. Калибрлік кестелердің негізінде жүктеу есебі және жаз мезгіліндегі майдың ауқымды көбеюін есепке ала отырып, резервуарлардың май құйылуының шекті биіктігінің анықтамасы жасалады.

62. Май шаруашылығының периметрі мүмкіндігінше тікенекті сымнан жасалған дуалмен және күзет дабылының құрылғыларымен қоршалады.

63. Апат жағдайына әрбір май шаруашылығында барынша көп сыйымдылыкпен бір резервтік резервуар қалдырылады. Резервті резервуарға майды қотару алдында кіру люгі ашылады және резервуардың техникалық және санитарлық жағдайы тексеріледі, ол жөнінде қотару туралы актінде тиісті жазба жасалады. Пайдалану барысында резервуарлар оқтын-оқтын ауысып тұрулары қажет.

64. Ведомстволық бағынысты ұйымдарда жергілікті жағдайларға байланысты апат салдарын жою үшін басшы бекітетін құрылғылардың, материалдардың, қосалқы бөлшектердің, жылжымалы сорғының, құбырлардың, бөшкелердің және басқа да сыйымды ыдыстардың толық тізімі анықталады. Қосалқы құрылғылар резервуарлық паркте, сорғының және эстакаданың қасында сақталады. Ай сайын авариялық мүлік қорының сақталуы тексеріледі, ол жөнінде журналға тиісті белгі қойылады.

65. Пайдалану кезінде тыныс және сақтық клапандармен жабдықталған резервуарлар олардың ауа кірмейтіндіктерін бақылау үшін, резервуарлардың астына қондырылатын мановакууметрлермен жасақталады.

66. Резервуарлық парктегі, сорғыдағы, эстакатадағы барлық ысырмалар, тесіктер, шүмектер пломбалануы және жабық күйінде тұруы тиіс. Резервуарлық паркте құбырлардың, ысырмалардың, фланецті қосылыстарына кіру және жарық люктерінің компенсаторлардың бұрандама жалғастыруларына, қаңылтырдан немесе брезент матадан қаптар кигізіледі және пломбаланады.

67. Резервуарларды құюға дайындау кезінде оның техникалық және санитарлық жағдайы тексеріледі.

68. Әр кез майды жаппай қабылдау немесе тиеу алдында барлық май шаруашылығының құрылыстарының техникалық және санитарлық жағдайының комиссиялық тексерісі жүргізіледі: сорғының, эстакаданың, құбырлардың, вагон таразысының, май жылыту құрылғысының.

Құрылғыны ескі өнімнің қалдықтарынан жақсылап тазарту - өсімдік майының сапалы сақталуын қамтамасыз ету кепілі.

Тексерістердің нәтижелеріне актілер жасалады.

69. Май шаруашылықтарында қабылдау және жіберу кезінде майдың салмағын анықтау үшін вагон таразылары орнатылады.

Әр кез май құйылған цистернаны өлшеу алдында вагон таразыларының техникалық жағдайы тексеріледі. Цистерналарды таразылардың платформасына қадау, оларды бекіту және өлшеу ережесін қатаң сақтау қажет. Майды бұзылған таразыларда өлшеуге, сондай-ақ тексеру және таңбалау мерзімі өткен таразыларда өлшеуге рұқсат етілмейді.

70. Қызмет көрсетуші қызметкерлер май шаруашылық нысандарының орналасуын, құбырлардың сызбанұсқасын, барлық ысырмалардың орналасуын және олардың міндеттерін жақсы білулері тиіс.

71. Кемінде айына бір рет резервуарлық парктің сел, кәріз жүйесіндегі тиек құрылғыларының жағдайы (сақпандардың, ысырмалардың) тексеріледі.

Топырақ жалдарынан тиек құрылғылары арқылы су жіберу, қызмет көрсетуші қызметкерлердің қадағалауымен жүргізіледі.

72. Өсімдік майының жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 72-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6-параграф. Сары май және жануар майлары (МЕМСТ 32261, МЕМСТ 25292)

Ескерту. 6-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

73. Тауарлық атаулары бойынша сары май келесі түрлерге бөлінеді:

1) тұзсыз, тұзды және ылғалдылықтың массалық үлесі 16% - дан аспайтын вологодтық сары май;

2) ылғалдылықтың массалық үлесі 20% - дан аспайтын әуесқойлық сары май;

3) ылғалдылықтың массалық үлесі 25% - дан аспайтын сары май, шаруа;

4) ылғалдылықтың массалық үлесі 35% - дан аспайтын бутербродқа арналған сары май;

5) ылғалдылықтың массалық үлесі 1% - дан аспайтын ерітілген май.

74. Жануар майлары алынатын шикізат пен өнім сапасына байланысты келесідей түрлер мен сорттарға бөлінеді: қой майы, сиыр майы, шошқа майы, сүйек майы, жоғарғы, төменгі сорттар және құранды майлар.

75. Сары майлар және жануарлар майы суытылмайтын ғимараттарда плюс температураларда өзінің сапасын тез жоғалтатын, тез бұзылатын тауарларға жатады.

76. Тез бұзылатын тауарларды саны және сапасы бойынша қабылдау қолданыстағы стандарттар, техникалық талаптарға сәйкес жүргізіледі.

77. Тауарларды қабылдау, вагоннан алу кезінде қабылдаушының уәкілетті өкілдері темір жол өкілдерінің қатысуымен бірге вагондардың техникалық дұрыстығы, тығындылардың, бұрауыштардың жағдайы, пломбылардың сақталуы олардағы баспа-таңбалардың анықтылығы, жолдама құжаттарда көрсетілген номерлердің вагон номерімен сәйкестігі, тасымалдау кезіндегі температуралық тәртібін сақтау (журнал бойынша) вагондардың белгіленген жүріс мерзімі мұқият тексеріледі.

78. Пломбыларды алғаннан және вагондарды түсіргеннен кейін салынған нәрсе мен жүктің жағдайы, мұздану деңгейі сыртқы жағдайы мен тауардың температурасын өлшеу арқылы анықталады. Майдың температурасы термометрмен өлшенеді.

Монолиттегі майдың температурасы 6-8 сантиметр тереңдікте өлшенеді. Май пакеттелген күйінде келсе, оның температурасы тексерілген пакеттерден алынған жәшіктермен өлшенеді. Қабылданатын құжатқа температураның орташа арифметикалық мәні енгізіледі.

79. Тексеріс кезіндегі анықталған вагондардағы техникалық бұзылулар немесе пломбаның жоқ болуы, баспа-таңбаларының анық еместігі, аралықтағы станциялардың пломбасы болуы, жүкті тасымалдаудың техникалық, санитарлық тәртіптерінің және вагондардың белгіленген жүріс мерзімі бұзылуы жалпы формадағы акті бойынша рәсімделеді.

80. Егер жүктің жеткіліксіздігі анықталса, коммерциялық және қабылдау актілеріндегі "ерекше бағана" жолында міндетті тәртіпте пломбыда бар бақылаушы белгілердің нөмірлері көрсетіледі.

81. Қалыпты қозғалмаған ыдыста анық таңбаламасы бар сары майлар және жануарлар майы орын санын санау және траферет бойынша массасын анықтау арқылы қабылданады және жіберіледі.

82. Сары май 6⁰С минус және одан төмен температурамен тоңазытқышқа келіп түскенде ол тоңазытқыштық өңдеу жасалатын сақтау камерасына бағытталады.

83. Сары майлар және жануарлар майын қоймалау дұрыс формадағы орнықты, нығыз қатарларға алдын ала ойластырылған орналастыру схемасы бойынша жүргізілуі керек. Қатарлар тірек немесе түпқоймаға тауарлардың сақталуын қамтамасыз етіп, қатарлардың орнықтылығын, тоңазытқыш сұйықтығын тиімді пайдалану және қабылдауын, беру жұмыстарының жүргізілуіне жағдай жасауды, сапаны бақылауды есепке ала отырып, орналастырылады.

84. Сары майлар және жануарлар майы вагон париялары бойынша қатар қатар орналастырылады. Жәшіктегі сары майлар және жануарлар майы пакеттер арасына еш бір бос орын қалдырылмай қатар-қатар орналастырылады. Май пакеттелмеген түрінде түссе, оны вагоннан стандартты түпқоймаға түсіру кезінде пакетке салады. Бұл жағдайда жәшіктер траферетісыртқа қаратылған түрінде орналастырылады. Қатарлардың биіктігін ыдыс беріктігі және жабуға рұқсат етілген жүк көлемін ескере отырып, камераға максималды жүк көлемін енгізу арқылы анықтайды.

Ерітілген май және жануарлар майы салынған бөшкені көлденеңнен қатар-қатар қояды. Кертіктің сынуының алдын алу үшін бөшкелердің арасына ағаш тақтайшалар қойылады. Үстіңгі қабаттағы бөшкелерді тік қалыпта орналастыру мүмкін болмаған жағдайда көлденең қоюға рұқсат етіледі.

85. Тоңазытқыштарды сақтау орнында тауарлардың қатары мынадай шегініспен орналастырылады:

1) суытылатын құралдары жоқ қабырғадан, суытатын қабырға аспаптарынан – 0,3 метр;

2) суытатын құралдары жоқ болғанда төбеден – 0,2 метр;

3) суытатын аспаптары жоқ төбеден – 0,3 метр;

4) ауа өткізгіштің төменгі қабатынан – 0,3 метр;

86. Экраны жоқ колоннаға және қабырғаға жүктерді орналастыру жұқа тақтайшаларды колона мен қабырға бойына орнату арқылы (тігінен) жүзеге асырылады.

87. Шамдар өтетін жолда және қабырға бойында болуы тиіс және тоңазытқышты сақтайтын орынның жүк көлемін азайтпауы керек. Жұмысқа ыңғайлы болу үшін прожекторлы шамдар қолдануға болады.

Төбе тегіс болған жағдайда шамдар ілулі тұрғандағы биіктігінен 0,15 метр, төбе жабынынан қатарға дейін 0,3 метр.

88. Май тасымалдау пакеттерімен түскен жағдайда оны тоңазытқыш камерасында сақтау мерзімі жүктің көлеміне тәуелсіз жабындының беріктігіне байланысты. Өнімнің төрт калонна арасындағы еден аумағына қойылатын жүк салмағы жобалы пайдалы жүктеменің 1 метр квадраттан аспайтындай есеппен қойылуы керек. Егер де рұқсат етілген салмақта аталған аумақты жабу үшін бірдей пакеттерді биіктігі бойынша қоюға мүмкіндік болмаса, ортаға оның қалғандары тік қатармен 1 пакетке кем қойылады. Пакет саны аз тік қатардың саны есептеумен анықталады.

89. Тоңазытқыштар қондырғыларында майды сақтау орнындағы ауа температурасы 18^оС болып сақталуы керек.

90. Ерітілген майлар сақтау орнында минус 5 ^оС не одан төмен ауа температурасында сақталуы керек.

91. Тоңазытылған етті сақтау кезінде тоңазытқыш камераларында салыстырмалы ауа ылғалдылығы 95-98%, мұздатқыш экрандармен жабдықталған сақтау орнында 100%-ға жуық, майлар 85-90% ауа ылғалдылықта сақталуы керек.

92. Майды өзіндік иісі бар басқа бір тауармен бірге сақтауға рұқсат етілмейді. Әрбір тауарға (май, жануарлар майы) бөлек сақтау орнын бөлу қажет.

93. Әрбір тауар топтамасына төмендегілер көрсетілген қатарлар заттаңбасы жасалады: топтама нөмірі, тауар түрі, жеткізушінің аты, орын саны, салмағы және жасалған күні. Қабылдау, сақтау, түсіру кезінде тауардың сапасы да қаралады. Аталған зат таңбаға тауарды орналастыру схемасы қоса беріледі.

94. Сары май және жануар майының жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 94-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7-параграф. Шай (МЕМСТ 32573)

Ескерту. 7-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

95. Шай арнаулы өңдеуден өткен шай ағашы өсімдігінің жапырақтары түрінде болады.

96. Жоғары сортты шайды өндіру үшін 2-3 жапырақтан және үстіңгі жарылмаған бүршіктерден тұратын флештер қолданылады.

97. Дайын шайдың құрамында шай сапасына әсер ететін органикалық және органикалық емес заттар кіреді. Олардың ең маңыздысына илеуіш заттар, кофеин, эфир майы, азотты және минералды қосындылар, көмірсулар, витаминдер жатады.

98. Шайды сақтау үшін көгеріп кетпеген, нан қорының зиянкестері және басқа да бөтен иістері жоқ, жылытылған, сондай-ақ жылытылмаған техникалық жарамды, құрғақ, таза және жақсы желдетілетін қоймалар пайдаланылады.

99. Тауарды кіргізер алдында қойма ғимараттары жөндеуден өткен және шайды қабылдау мен сақтауға дайын болуы керек. Төбе жабындысы, едені, жарылулар, саңылаулардың уақытылы жөнделуі, есік тықсырындағы жабылу тығыздығына аса назар аударылады.

100. Шайды қабылдауға қоймалардың дайындығын уәкілетті, материалдық-жауапты тұлғалар тексереді, акт жасалады.

101. Қоймаларды желдету кезінде шайдың сақталуын қамтамасыз ету үшін қосымша торлы есіктер ілінеді, ал желдетілетін жерлерге торлар орнатылады. Жылу берілмейтін қоймаларда желдеткіш саңылаулар қысқы кезеңге дайындық кезінде жақсылап жабылады және жылытылады.

102. Қоймалар мыналармен қамтамасыз етілуі қажет:

1) көрсетілген қажетті заттармен және жабдықтармен;

2) технологиялық картадағы қосымшаларда;

3) температура-ылғалдылық сақтау тәртібін бақылайытын құралдармен (термометрлер, термографтар, гигрографтар, психрометрлер);

4) тауар қойғыштармен, баспалдақтармен, басқыштармен;

5) қолданыстағы нормаларға сәйкес қажетті өрт сөндіру құралдары және автоматты күзету-өрт сөндіру дабылқаққышы;

103. Қоймаларда тазалықты сақтау үшін кіріс алдында төсеніштер, щеткалар, аяқ киім мен киімді тазалауға арналған сыпырғыштар болуы қажет.

104. Шай кез келген өртке қарсы деңгейдегі қоймаларда сақталады.

105. Фанера жәшігіне немесе картоннан жасалған жәшікте оралған шайлар тез жанғыш болып саналады.

Сақтау кезінде шайды жанғыш заттардан сақтау қажет. Жанған немесе өрт орын алған жағдайда су немесе ауа-механикалық көбіртікті қолдану керек. Өрт сөндіру құралдары үнемі дұрыс және даярлық күйінде болады.

106. Шайды қоймалау қатар бойынша дұрыс тікбұрышты формада орнықты тұруын қамтамасыз етіп, саны мен сапасын сақтап, түсіру-салу жұмыстарында қажетті жағдайлар жасалып және сақтау кезінде сапасын бақылап, қойма ауданын дұрыс қолдана отырып, жасалады. Түсіру кезінде сорттардың ауысып кетуін болдырмау үшін шайды өнімнің түрлері, сорты, өлшеп оралуы бойынша жеке жеке қою керек.

Шайдың қатары шығару мерзімі бірдей (бір тоқсан аралығында), бірдей кепілденген сақтау мерзімімен, тауар қойғышта бірдей өлшемі және биіктігі бар бір немесе бірнеше топтамадан тұрады.

Шай салынған жәшіктер асфальтты едені бар қоймаларда еденнен 25-30 сантиметр биіктікте және ағаш едені бар қоймаларда еденнен 15 сантиметр кем емес биіктікте, сонымен қоса көп қабатты қоймаларда, 2-інші қабаттан бастап құрғақ, таза тауар қойғыштарға қойылады.

Шай салынған жәшіктер арасына 0,5 метрден кем болмайтын, құрылыс құрылымдары және қатарлар арасында 0,5 метрден кем болмайтын орын қалдырылады.

Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында шай қатарларының жоғарғы жағы мен электр желілері және шамдардың арасы 0,5 метрден кем болмауы керек.

107. Шай сапасының сақталуын бақылау, ауа айналымын қамтамасыз ету және шайды қоймаларда қою кезіндегі механизмдерді қолдану ынғайлылығы үшін Өрт қауіпсіздігі қағидаларының талаптарына сәйкес қабырға бойымен ұзынынан және көлденеңнен өтетін жер қалдырылады.

Ескерту. 107-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

108. Жаңбырлы және қарлы ауа райында шайды жүктеу және түсіру жұмыстары шай салынған жәшіктерді ылғалдан қорғайтын жаппаның астында (төбесі жабық жерде) жасалады. Сонымен қатар жүктеу-түсіру жұмыстары жүргізілетін есіктің қасында орналасқан қатарлар су өтпейтін қалың кенеппен жабылады.

109. Әрбір шай қатарына орналастырылғаннан кейін белгіленген тәртіп бойынша қатарларға тағылатын қатар заттаңбасы жасалады. Қатар заттаңбасына шайдың түрлері, сұрыпы, өлшеп оралуы бойынша орналастыру схемасы қойылады. Қатар заттаңбасы шайды қабылдау кезінде жабдықтаушы берген қабылдау актісі, жолдама құжаттары және өнім сапасына лабораториялық тексеріс нәтижесі негізінде толтырылады.

110. Жүктеу-түсіру және көлік, қойма жұмыстары бекітілген технологияны қатаң сақтап жүргізіледі.

Жүктеу-түсіру және қойма ішіндегі жұмыстарды орындау кезінде ыдыспен абайлап жұмыс істеуді қамтамасыз ету қажет.

111. Шайдың көгеруі мен дәмінің жойылуына әкелетін сапасының төмендеуі және бұзылуының негізгі себебі – ылғалдылық. Сондықтан шайды сақтау кезінде ылғалдың артуына жол берілмейді.

Шайды сақтау кезінде қоймалардағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 70% аспауы керек.

112. Сақтау кезінде шай сапасының сақталуын қамтамасыз ету мақсатында органолептикалық көрсеткіші мен ылғалдылық мөлшері, сонымен қоса тауар мен ыдыстың сыртқы жағдайы бойынша жүйелі тексеру және үнемі бақылау жасалады.

Шай сапасын тексеру жиілігі қойма ғимаратының үлгісіне полиэтилен-терефталатты ламинатты жабындылардан шайдың қапшық қойғыштарына арналған тақтайша жәшіктердің ішкі төсенішіне байланысты:

1) жылу берілетін қоймаларда сапаны тексеру сыртқы тексеріс кезінде сапа белгілері анықталса ғана жүргізіледі;

2) жылу берілмейтін қоймаларда сақталғанда сапаны тексеру жазғы сақтауға ауысым уақытында және беру кезінде жүргізіледі.

3) полиэтилен-терефталатты ламинатты жабындылардан шайдың қапшық қойғыштарына арналған тақтайша жәшіктердегі импортталған шай (жоғары, бірінші, екінші сортты), нөмірлі отандық және жоғары сұрыпты шайлар 12 мен 18 айдан кейін және жіберілгенде тексеріледі.

113. Ылғалдылығы жоғары шай анықталса, қойманы жіті желдеткізеді. Қажет болса қалыпты ылғалдылықты сақтау мақсатында шайды шахмат реті бойынша қояды.

114. Шайды сақтау кезінде айына бір рет қойма ғимараты мұқият тазартылады. Жүйелі түрде қабырға, төбе, есік, баспалдақ, аралық, бағаналарды тазаланады. Шай сақталған қоймалардың едендерін жууға болмайды.

115. Қабылдау, жіберу, шай салынған жәшіктерді қайта қою жұмыстары кезіндегі әрбір атқарылған жұмыстан кейін қойма жиналуы және сыпырылуы керек. Сынған немесе біраз шытынаған жәшіктер анықталса, жөнделуі қажет.

116. Шайдың саны бойынша сақталуын қамтамасыз ету мақсатында бір жыл ішінде олардың бар екендігі туралы бақылау тексерістері (қайта санау, салыстыра тексеру) жүргізіледі.

117. Шайдың жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 117-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8-параграф. Макарон өнімдері (МЕМСТ 31743)

Ескерту. 8-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

118. Макарон өнімдері – түтікше (макарон, түтік кеспе), жіп тәріздес (жіңішке жұмыр кеспе), лента (лапша) немесе түрлі пішіндегі кептірілген бидай қамыры.

119. Макарон өнімдерін сақтауға арналған ғимарат таза, құрғақ, жақсы желдетілген, нан қорларының зиянкестері жоқ, атмосфералық жауын шашыннан сақтауы тиіс. Макарон өнімдерін өзіндік иісі бар тауарлармен бірге сақтауға болмайды.

120. Макарон өнімдері салынған жәшіктер мен қаптар қойма ғимараттарының сөрелері мен тұғырлықтарда сақталуы керек.

121. Қойма еденіне макарон өнімдерін қояр алдында (тұғырлықта сақтау кезінде) өтетін жол мен қатарларға орналастыру үшін міндетті түрде өлшеп белгіленеді.

Макарон өнімдерінің қатарлары шығарылған мерзімі (тоқсаны) мен жеткізуші-өндіруші бойынша құрылады. Макарон өнімдерін бір өнідірушіден алғанда қатарларды түрлері, сұрыпы және тауар сыныптамасы бойынша бір немесе бірнеше вагон топтамасынан құруға болады.

Қатарлардың ені, ұзындығы және биіктігі қойманың ерекшелігінен, сонымен қоса макарон салынатын ыдыстың жағдайына (орнықтылығы) байланысты анықталады, бірақ гофрирлі картоннан жасалған жәшіктерде – 6 қатардан көп емес, қағаз қаптарға – 7 қатардан (биіктігі бойынша) көп емес болуы керек.

122. Макарон өнімдерін қабылдау және жіберу, саны мен сапасының сақталуын бақылау, сонымен қоса өрт қауіпсіздігін сақтау мақсатында қоймаларға қою кезінде келесідей өтетін жолдарды қалдыру керек: қойма периметрі бойынша 0,5-0,7 метр, қатарлар арасында 0,4-0,5 метр.

123. Макарон өнімдерін ұзақ уақытқа сақтау кезінде сапасының сақталуын қамтамасыз ету үшін қоймадағы салыстырмалы ылғалдылық 70%, ал температура 30^оС аспау керек.

124. Макарон өнімдерінің жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 124-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9-параграф. Тұз

(МЕМСТ 13830)

125. Ас тұзы құрғақ, техникалық ақаусыз немесе ерекше жағдайда арнайы дайындалған ашық алаңдарда сақталады.

126. Ұзақ уақытқа сақтаушы кәсіпорындарда тұз үйіліп тиеледі және жылытылмайтын қоймада сақталады. Асфальтты едендер қалыңдығы 3-4 миллиметр тақтайшадан жасалған түгелдей төсенішпен жабылады. Ағаш еденді қоймаларда қосымша тақтайша төсенішінсіз сақталады. Қоймалардағы бағаналар табанынан биіктігі 0,5 метр тақтай қалқандарымен қоршалады. Қойма периметрі бойынша қабырғадан 1,0 метр арақашықтықта биіктігі 1,0-1,2 мағаш қалқандары орнатылады.

127. Ас тұзын қойма ғимараттарына қоймас бұрын осы өнімді сақтауға арналған қойма бөтен заттардан, қоқыстан, шаңнан тазартылып және қабылдауға дайын болуы қажет. Тұз тұратын қоймалар мен алаңдар жанында иісті материалдар, сонымен қоса құрылыс заттарының қалдығы немесе тез жанғыш заттарды сақтауға қатаң тыйым салынады.

128. Ыдысқа салынбаған тұз өлшеу және қорытынды өлшеуге немесе санауға ыңғайлы төртбұрышты қиық пирамида, параллелепитед немесе басқа формадағы үйінді күйінде сақталады. Тұз үйіндісінің үсті және сырты тегістеледі. Қоймалардағы тұз үйіндісінің биіктігі еден аумағының 1 м2-не рұқсат етілген жүктемеге байланысты. Тұздың үстіңгі қабаты және төбеде немесе шатырдың арасында 0,5 метр аралық қалуы керек. Тұздың кірленуінен, көк басуынан және нығыздалуынан сақтау үшін қоймалардағы үйіндінің үстін тұзға өзара әрекеттеспейтін және иіссіз жабатын материалдармен жабу қажет. Сақтау кезінде үйіндінің үстінде тұзды кірден қорғайтын жабынды пайда болады.

Қораптағы, жәшікке салынған тұздар тек жабық қойма ғимараттарында сақталады. Бұндай тұз тікбұрышты орнықты қатарларға биіктігі 15-20 сантиметр тауар төсемелеріне қойылады.

Қораптағы тұз қатарларының ені, ұзындығы, биіктігі қойма ерекшелігіне байланысты, сонымен қоса ыдыстың жай-күйіне (орнықтылығына) байланысты.

Ыдысқа салынған тұздың көгеруінің алдын алу үшін қатарларға қою кезінде қойма периметрі бойынша 0,5-0,7 метрлік, ал қатарлар арасында 0,4-0,5 метрлік өтетін жол қалдыру керек.

Ескерту. 128-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

129. Әртүрлі сұрыпты және тартылған тұздар бөлек қойылады. Әр түрлі сұрыпты және тартылған тұздарды жазбасыз қоймаға қоюға рұқсат етілмейді. Әрбір тұз топтамасына қатарына орналастырылғаннан кейін қатарларға тағылатын қатар заттаңбасы жасалып қатарға немесе тұз үйіндісіне ілінеді, санын анықтайтын тиісті есебімен орналастыру схемасы көрсетіледі.

Ескерту. 129-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

130. Тұзды сақтау кезінде қойма ғимараттарында салыстырмалы ауа ылғалдылығын сақтау ауа температурасының шұғыл өзгерісі болмаған жағдайда ыдысқа салынбаған тұз үшін - 70%, қорапқа салынған тұз үшін - 75%.

Тұзды сақтаудағы қажетті температуралық – ылғалдылық тәртібін сақтау қолайлы климаттық жағдайдағы көктем – жаз кезеңдерінде сыртқы және қойма ауасының ылғалдылығын есепке ала отырып желдету арқылы жүзеге асады.

130-1. Тұздың жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 9-параграф 130-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10-параграф. Дәмдеуіштер
(МЕМСТ 28750)

131. Дәмдеуіштерге: лавр жапырағы, бұрыш, қыша, ваниль, даршын, қалампыр жатады.

132. Дәмдеуіштерді құрғақ, таза, жақсы желдетілетін, зиянкестермен зарарланбаған, температурасы 20^оС жоғары емес және салыстырмалы ауа ылғалдылығы 75 % аспайтын қойма ғимараттарында сақтайды.

Сақтау кезінде дәмдеуіштер салынған жәшіктер биіктігі бойынша сегіз жәшіктен аспайтын сөрелерге және тұғырлықтарға қатар қатар қойылады. Қатарлар арасы, сонымен қоса қатарлар және қабырғалар арасы 0,7 метрден аз болмауы тиіс.

133. Мыналарға рұқсат етілмейді:

1) дәмдеуіштерді су құбыры мен кәріз құбыры, жылытатын құралдар жанына қоюға;

2) қойма ғимараттарын дымқыл күні және бірден жаңбырдан кейін желдетуге;

3) дәмдеуіштерді химикаттармен және өткір иісті аңқитын азық-түлік немесе материалдармен бірге сақтауға болмайды.

Ескерту. 133-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

133-1. Дәмдеуіштердің жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 10-параграф 133-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

11-параграф. Томат пастасы
(МЕМСТ 3343)

134. Томат пастасын жаңа піскен қызанақтан немесе тұз және дәмдеуіштер қосылған қызанақ массасынан жасайды, халық шаруашылығы және экспортқа өндірілетін өнімнің талаптарыбелгіленеді.

135. Бөшкеде тұздалған томат пастасын 80% аспайтын салыстырмалы ауа ылғалдылығында сақтайды.

136. Томат пастасын полимер материалынан жасалған ыдыста 0-ден 8^оС температурасында сақтайды.

Томат пастасын контейнер-цистерналарда минус 10^оС төмен болмайтын температурада сақтауға рұқсат етіледі.

137. Томат пастасының жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 137-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

12-параграф. Сірке суы

(МЕМСТ Р 52101)

138. Сірке суы – биохимиялық әдіспен тамақ шикізатынан, жүзім және жемісті шарок материалдарынан тұратын ректификатталған этил спиртті, азық-түлік мақсатына арналған тамақ шикізатынан ректификатталған этил спирттің бас фракциясын сірке бактерияларымен аэробты қышқылдату арқылы өндіріледі.

139. Тамақ шикізатынан жасалған сірке суын барлық түрдегі жабық көлік құралдарында әрбір көлікте қолданатын азық-түлік жүктерін тасымалдау ережелеріне сәйкес жүргізіледі.

140. Тамақ шикізатынан жасалған сірке суы орамадағы күйінде таза, желдетілетін ғимаратта сақталады және күн сәулесі әсерінен қорғау керек.

Сірке суын қоймаларда сақтау кезінде ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 80%, температурасы 3^оС-тен 35^оС жылы болуы керек.

6 %-дан - 9 %-ға сірке суының қату температурасы - минус 2 С - минус 3^оС дейін. Сірке суының қатуы және қайта жібуі оның сапасына әсер етпейді.

141. Сірке суының жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 141-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

142. Өндіруші сірке суының сапасын сақтау шарттарын орындай отырып басқа сақтау мерзімін қоюына болады.

13-параграф. Кептірілген картоп

(МЕМСТ 28432)

143. Кептірілген картоп – алдын ала дайындалған, буланған және кептірілген картоп. Кептірілген картопты ұсақтап және брикеттеп шығарады. Сапа көрсеткіштеріне байланысты кептірілген картоптың үш сұрыпын шығарады: жоғарғы, бірінші және екінші.

144. Кептірілген картопты 0-10^оС температурада және салыстырмалы ауа ылғалдылығы 75%-дан жоғары болмайтын құрғақ, салқын ғимаратта сақтау керек. Бұдан жоғары температурада өнім қарайып, витаминдері бұзылады және зиянкестер пайда болады. Жәндіктермен күресу үшін суық түсе бастағанда қоймадағы температураны барынша төмендету керек.

145. Кептірілген көкөністер салынған жәшіктер, қораптар, қаптарды тауар қойғышқа және қатарларға түрлері, тауар сұрыптары, орама түрлері бойынша қою қажет. Өнімді қораптарға және қаптарға салу кезінде қатарлардың биіктігі 5-6 қатардан, жәшіктердің биіктігі 10-15 қатардан аспауы керек. Қатарлар арасына ені 2-3 сантиметр тақтайшалар қойылады. Кептірілген көкөністер бөтен иістерді сіңіруі мүмкін, сондықтан оларды өткір иісті тауарлармен бірге қоюға болмайды.

146. Кептірілген картоптың жарамдылық мерзімдерін өндіруші белгілейді.

Ескерту. 146-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14-параграф. Кептірілген көкөністер (МЕМСТ 32065)

Ескерту. 14-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

147. Кептірілген көкөністер – көкөністі өңдеу арқылы алынған, бүтін немесе кесілген, белгіленген технологияға сәйкес дайындалған, оның жарамдылығын қамтамасыз ететін ылғалдың үлес салмағына жеткенше термиялық немесе ауада-күн астында және басқа да әдістермен өңдеуден өткен көкөністерден алынған бүтін, кесілген немесе ұнтақ тәріздес өнім.

Ескерту. 147-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

148. Кептірілген көкөністерді температурасы 25ºС-дан жоғары емес және салыстырмалы ауа ылғалдығы 75%-дан артық емес құрғақ, желдетілетін үй-жайларда сақтайды.

Ескерту. 148-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

149. Кептірілген көкөністер қойылған жәшіктер, қораптар, қаптарды тауар қойғышқа және қатарларға түрлері, тауар сұрыптары, орама түрлері бойынша қою қажет. Өнімді қораптарға және қаптарға қою кезінде қатарлардың биіктігі 5-6 қатардан, жәшіктердің биіктігі 10-15 қатардан аспауы керек. Қатарлар арасына ені 2-3 сантиметр тақтайшалар қойылады.

150. Кептірілген көкөністер бөтен иістерді сіңіруі мүмкін, сондықтан оларды өткір иісті тауарлармен бірге қоюға болмайды.

150-1. Кептірілген көкөністерде нан қоры зиянкестерінің болуына, сондай-ақ нан қоры зиянкестерімен зақымданған шіріген немесе көгерген көкөністердің болуына жол берілмейді.

Ескерту. 14-параграф 150-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

150-2. Кептірілген көкөністерді қабылдау МЕМСТ 13341 бойынша жүргізіледі. Кептірілген көкөністердің әр топтамасына қоса берілетін сапа туралы сертификатта мыналар көрсетіледі:

құжаттың нөмірі және оның берілген күні;

өнімнің атауы; өндіруші-кәсіпорынның атауы және оның мекенжайы;

партияның нөмірі және тиелу уақыты;

тұтынушы ыдыстың түрі және оның сыйымдылығы;

буылған тұтынушы бірліктерінің саны;

тұтынушы ыдыстағы өнімнің таза салмағы;

өндірілген күні;

сақтау шарттары;

осы стандарттың белгісі;

сәйкестікті растау туралы ақпарат.

Ескерту. 14-параграф 150-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

150-3. Кептірілген жемістер бос салғанда таза салмағы 25 кг аспайтындай мынадай түрде:

МЕМСТ 19360 бойынша термиялық дәнекерленген қаптарға, соңынан көлік ыдысына герметикалық жауып;

МЕМСТ 10131 бойынша фанера жәшіктерге;

МЕМСТ 13511 бойынша гофрирленген картондарға;

МЕМСТ 9338 бойынша фанера барабандарға;

МЕМСТ 17065 бойынша орамды картон барабандарға буып түйіледі.

Ескерту. 14-параграф 150-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

15-параграф. Тауық еті (МЕМСТ 31962-2013)

Ескерту. 2-тарау 15-параграфпен толықтырылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

150-4. Жарамдылық мерзімі мен сақтау шарттарын дайындаушы белгілейді.

150-5. Өнімнің қалың қабатындағы температураны ұстап тұруды қамтамасыз ететін тоңазыту камерасындағы ауаның мынадай температурасы кезінде өндірілген күннен бастап мұздатылған тауық етінің ұсынылатын жарамдылық мерзімдері:

минус 12⁰С жоғары емес - тұтыну ыдысындағы ұшалар - 8 айдан аспайды, топтық қаптамада - 4 айдан аспайды; ұшалар бөліктері - 1 айдан аспайды;

минус 18⁰С жоғары емес - тұтыну ыдысындағы ұшалар - 12 айдан аспайды, топтық қаптамада - 8 айдан аспайды; ұшалар бөліктері - 3 айдан аспайды;

минус 25⁰С жоғары емес - тұтыну ыдысындағы ұшалар 14 айдан аспайды, топтық қаптамада - 11 айдан аспайды.

3-тарау. Өнеркәсіп тауарлары

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Автокөлік шиналары
(МЕМСТ 5513)

151. Автокөлік шиналары қолданылатын мақсатына байланысты жеңіл автокөлікке, жүк автокөліктеріне, автотіркеске, троллейбуске және автобусқа арналған шиналар болып бөлінеді.

152. Шина жиынтығы тысы, камерасы және құрсау лентадан тұрады.

153. Тысы – күшті тікелей қабылдайтын, пайдалану кезінде жұмыс істейтін тор тәрізді қабық. Тыстың негізгі бөліктері каркас, брекер қабаттары, протектор, борттар мен бүйір бөліктері.

154. Камера – бұрандалары бар шеңбер тәрізді ауа өткізетін резеңке орама. Ол шина ішкі тысына ауаны сақтап, шинаға серіппелі қасиет береді.

155. Құрсау лента – камераның бұрандалары өтетін саңылауы бар, дөңгелек тәріздес профилді қималы резеңке лента. Ол камераны дөңгелектің шеңберіне үйкелуінен және монтаж кезінде шинаның шеңберге зақым келтіруінен қорғайды.

156. Шиналар бірінші және екінші дәрежелі отқа төзімді табиғи немесе жасанды желдетілетін техникалық жарамды жылытылмайтын тас қоймаларда сақталады.

157. Көрші бөлімдерде шиналарға сияқты бір текті өрт сөндіргіш құралдар (су, көпіршік) қолданылатын тауарлар мен материалдар орналасуы қажет. Қоймаларда ішінен жабылатын жел өтетін саңылаулары бар желдету үшін торлы есіктермен жабдықталуы керек.

158. Тиеуді бастамас бұрын қойма ғимараттары жөңдеуден өтуі және шинаны қабылдауға даяр болуы қажет. Төбе, еден, есіктің қиысқан жерлерінің дұрыстығына баса назар аударылады.

Қоймада терезе болған жағдайда ішкі жақтағы шынылар өнімге күн сәулесінің тікелей түсуінен қорғау үшін сары түске боялуы керек.

159. Қоймаларды жарықтандыру қорғанып қолданатын (шыны қақпақтармен) электр шамдарын қолдану арқылы орындалуы тиіс. Қоймаларды жарықтандандыру деңгейі қолданыстағы ережеге сәйкес келуі керек. Люминесцентті шамдармен шырағдандарды қолдануға рұқсат етілмейді.

160. Электр желілерін оқшаулау электр желілерінің түрлеріне тәуелсіз 500 Вольт төмен болмайтын кернеуге шақталуы керек. Электр желілерін қосу және ажырату жерлерінде айыру қораптары қолданылуы қажет.

Қойма бөлімдерінде орналасқан барлық тоқ қабылдағыштар жұмыс кезінен тыс уақытта сыртқы жақтан өшірілуі, ал электр тұстамалары пломбалануы керек.

161. Шиналарды сақтауға арналған қойма бөлімдері құрылыс нормаларына сәйкес автоматты өрт-қорғағыш дабылқаққыштары, сонымен қоса найзағайға қарсы құрылғылармен жабдықталуы қажет.

Өрт сөндіргіш ыдыстар мен алғашқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етілуі қажет.

Сақтау қоймаларының аумағы, қоймалардың айналасын жүйелі түрде және уақтында шөп пен қоқыстан тазалануы керек. Шабылған шөптерді бірден алып отыру қажет.

Шиналар қойылған қоймаларда ашық отты қолдануға және от ұшқының жасауға тыйым салынады.

162. Шиналармен жұмыс жасау үшін техникалық жарамды электр тиегіштері қолданылуы керек. Қоймаларда іштен жанатын қозғалтқышты электр тиегіштерді және ашық орындалатын электр моторлары бар құрылғыларды қолдануға тыйым салынады.

163. Байланыс және дабылқаққыш жүйелері, су құбырлары жүйесі және с1 қоймалары үнемі техникалық жарамды күйде болуы керек.

164. Қоймалардың қабылдауға даярлығың өкілетті және материалды-жауапты тұлғалар тексереді, акт жасалады.

165. Шиналарды қою үшін металл стеллаж пайдаланылады. Стеллаждар ені 12 сантиметрден аспайтын сөреге 20° бұрышта орналасқан тегіс ағаш тіреуіштерімен жабдықталады.

Стеллаждағы қабаттар саны шина көлемімен және қойма биіктігімен анықталады.

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес стеллаждар аралығында өтетін жолдың бірі бөлім (қойма) ортасында сөрелермен жабдықталмайды және шиналар тиелмейді.

Шиналар тік күйінде тысы ішінде, үрленген және тальктелген камерасымен металл стеллаждардан және металл жылжымалы сөрелерде орналастырылады.

Құрсау лента қораптарын, қорапты габариті үлкен тыстардың борттарының төменгі жағына қойып, шиналар пакеттерінің ішінде шина пакетін бойлай қаптап тастау керек

Металл стеллаждары болмаған жағдайда, шиналарды стеллажсыз тегіс тіреуіші бар тауар қойғыштарда уақытша сақтауға рұқсат етіледі, шиналарды протекторға тігінен үш шинаның биіктігіндей етіп қоюға болады.

Ескерту. 165-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

166. Қоймалардағы қатарлардың орналасуы қойма ғимараттарын тиімді қолдануды қамтамасыз етуге, тиеу-түсіру жұмыстары кезінде механизация құралдарын қолдануды қарастырған орналасу схемасына сәйкес жүргізілуі керек.

Қатарларды орналастыру орны және арасынан өтетін жер алдын ала белгіленеді.

167. Стеллажсызшинаны сақтау үшін ішінде тысы бар үрленген және тальктелген камера мен құрсау лента қораптармен қойылады. Шиналарды "құдық тәрізді" қою, сонымен қоса тауар қойғышсыз еденге (тегіс тіреусіз) қоюға қатаң тыйым салынады.

Стеллажсызшиналарды сақтау кезінде қатарлар арасындағы және қабырға бойымен (шығынқы құрылымдар) өтетін жол 0,5 метрден аз болмауы керек.

168. Сақтау кезінде аталған стеллаж (қатар), түрлері және шинаны қайта қарау мен тексерісі нәтижелерінің өзгерістері қатар құлақшасына енгізіледі.

Әрбір бөлім (қойма) бойынша тік тұрған күйінде сақтауға қолданылатын жабдықта (қатардағы), жылжымалы метал сөрелеріндегі шиналар орналасуының іс жүзіндегі сызбасы құрылады.

169. Шиналарды қабылдау, сақтау, қайта қарау және жіберу шаралдары бойынша құжаттарды рәсімдеу бірінші топтағы материалдар бойынша шараларды есептеу және құжаттау жүргізіледі.

170. Шиналарды тиеу-түсіру жұмыстарын бекітілген технологияларға дәл сәйкестендіріп жүргізу қажет.

171. Шинаны сақтау мерзімі - 5 жыл.

2-параграф. Аккумуляторлар
(МЕМСТ 959)

172. Аккумуляторлар – автотракторлық техникадағы (автомобильдердегі, автобустардағы, тракторлардағы) электр жабдығын қоректендіру мен қозғалтқыштарын іске қосу үшін арналған, қорғасынды стартерлі аккумулятор батареялары.

173. Аккумуляторлар құрылымдаулық және технологиялық құжаттама бойынша нақты типтегі батареяға стандарт және техникалық шаралар талаптарына сәйкес жасалуы керек.

174. Батареялардың габариттік өлшемі, батареяда аккумуляторлардың орналасуы, өлшемдері, полюс өткізгіштерінің орналасуы және плюс "+" және минус "-" белгілерімен қарама-қайшылығынан тәуелді болатын олардың белгіленуі нақты типтегі батареяға техникалық шараларда көрсетілуі керек.

175. Батареялардың үстіңгі қабаты таза болуы керек, өткізгіштерді дәнекерлеу жерлерінде қорғасынның аққан іздері болмауы қажет.

176. Аккумуляторлар -50^оС-тан +60^оС-қа дейінгі температурада жабық үй-жайда сақталуы керек.

177. Батареяларды сақтау кезінде қақпақтарымен жоғары орналастырылады. Сонымен қатар олардың тығындары тығыз бұралуы керек, қымтау бөлшектері – тығыздағыш дискілер, қымтау қабыршықтар қалпақшалар - өз орындарында болуы керек.

178. Электролит құйылмаған батареялардың сақталу мерзімі – 36 ай.

4-тарау. Жуу бұйымдары

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Каустикалық сода
(МЕМСТ 2263)

Ескерту. 1-параграф алып тасталды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-параграф. Кальцийленген сода
(МЕМСТ 5100)

Ескерту. 2-параграф алып тасталды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-1-параграф. Жуу ұнтағы (МЕМСТ 25644, МЕМСТ 32479)

Ескерту. 4-тарау 2-1-парагафпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

198-1. Ұнтақтар жеңіл-активті заттардың, органикалық және бейорганикалық компоненттердің қоспалары болып табылады.

198-2. Ұнтақтар пайдалануы бойынша мынадай түрлерге бөлінеді:

мақта және зығыр маталардан жасалған өнімдерді жууға арналған ұнтақтар;

жасанды, синтетикалық, жүн және жібек маталардан жасалған өнімдерді жууға арналған ұнтақтар;

мақта, зығыр, синтетикалық маталардан, сондай-ақ аралас талшықты маталардан жасалған өнімдерді (табиғи жібектен және жүннен жасалған өнімдерден басқа) жууға арналған әмбебап ұнтақтар.

198-3. Жарамдылық мерзімі өнімнің рецептуралық құрамына қарай анықталады және өнімнің техникалық құжаттамаларында көрсетіледі.

Химиялық ағартқышы немесе (және) био қоспалары бар ұнтақтардың жарамдылық мерзімі дайындалған күнінен бастап 9 айдан кем емес.

Басқа ұнтақтардың жарамдылық мерзімі шектелмеген.

Жарамдылық мерзімі шектелмеген өнімдер үшін техникалық құжаттамаларда өнімнің кепілді сақтау мерзімі белгіленеді.

198-4. Ұнтақтар буып-түйілген күйінде 35ºС-тан жоғары емес температурада және ауаның салыстырмалы ылғалдығы 95%-дан артық емес жағдайда өзінің қасиетін сақтайды. Ұнтақтар күн сәулесінің тікелей түсуінен қорғалады.

198-5. Қабылдау қағидалары МЕМСТ 32479 талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

198-6. Ұнтақтарды жабық, құрғақ, желдетілген қойма үй-жайларында қызу құрылғыларынан 1 метрден кем емес қашықтықта сақтайды. Ауаның ылғалдығы 95%-дан аспайды.

198-7. Сақтау кезінде штабельдің биіктігі тасымалдау көліктік орауыш түріне байланысты заттың қауіпсіздігі мен сақталуын қамтамасыз ету жағдайына қарай анықталады.

3-параграф. Сабын
(МЕМСТ 30266)

199. Кір сабын – негізінен, май (табиғи және синтетикалық), шайыр натрий тұздарынан және нафтен қышқылдарының және судан жасалатын өнім.

200. Сабын гигиеналық, өнеркәсіптік және басқа мақсаттарда қолдануға, әр түрлі маталардан жасалған бұйымдарды жууға арналады. Сабынның су ерітінділері белсенді жуғыш қасиеттерге ие. Сабын су ерітіндісінде қатты және сұйық кірді кетіреді.

201. Сабынды ұзақ сақтау үшін техникалық жарамды, құрғақ, жақсы желдетілетін қоймалық үй-жайлар пайдаланылады.

Сабынды сақтау жылытылмайтын және жылытылатын қоймаларда жүзеге асырылады.

202. Жүктеу алдында қоймалық үй-жайлар сабынды қабылдауға және сақтауға дайындалуы және жөнделуі керек. Сонымен қатар шатырдың, едендердің, желкөздердің және дефлекторлардың дұрыстығына, есіктердің жабылу тығыздығына ерекше назар аударылады.

203. Желдету кезінде сабынның сақталуын қамтамасыз ету үшін қоймаларда қосымша кереге көз есіктер ілінеді, ал қабырғадағы желдеткіш желкөздер торлармен жабдықталады.

204. Қоймалар:

1) табандықтармен, төсем тақтайшалармен, сатылармен;

2) сақтаудың температуралық–ылғалдық режимін бақылау үшін аспаптармен (термографтармен, термометрлермен, психрометрлермен, гигрографтармен);

3) ыдысты жөндеу үшін қосымша құрал-материалдармен;

4) қолданып жүрген нормаларға сәйкес қажетті өрт сөндірудің бастапқы құралдарымен, сондай-ақ автоматтық күзет-өрт сигнализациясы құралдарымен қамтамасыз етілуі керек.

205. Электр шамдары жабық немесе қорғалған күйде (шыны қалпақтармен) болуы қажет.

206. Сабын әр деңгейдегі отқа төзімді қоймаларда сақталады.

Сабынды сақтау барысында олардың іс-әрекет ұзақтылығына және қуаттылығына қарамай жану көздерінен сақтау қажет.

Жану немесе өрт кезінде сөндіру үшін суды немесе ауа-механикалық көбікті қолдану қажет.

Өртті сөндіру құралдары үнемі толық жарамдылықта немесе дайындықта тұруы керек.

Сабынды қабылдауға қоймалардың дайындығын уәкілетті және материалдық жауапты тұлғалар тексеріп, актімен ресімделеді.

207. Сақтау кезінде сабынның сандық сақталуына бақылауды қамтамасыз ету үшін, штабельдегі жәшіктер саналуы керек.

Штабельдер бір тоқсан бойында өңделген, сапасы және түрі бойынша біркелкі сабыннан, жәшікке бір түрі салынған және әр жәшікте біркелкі кесек санынан тұратын, бір немесе бірнеше вагондық топтамалардан қалыптастырылады.

208. Сабын биіктігі кемінде 15 сантиметр құрғақ, таза табандыққа жайғастырылады. Жөнелту кезінде жұмысты механикаландыру үшін әр пакеттің астына қалыңдығы 5 сантиметр тақтайша немесе табандық салынады.

209. Қат-қабатқа сабын 2-3 пакет енімен жылытылмайтын қоймаға жайғастырылады. Штабельдің ұзындығы мен биіктігі қойманың ерекшелігіне (ұзындығы, биіктігі, колонналардың орналасуы, желдеткіш жүйесі) байланысты белгіленеді.

210. Көлік табандықтарында жеткізілген сабын, 3-4 пакет биіктігінде жайғастырылады. Қоймалардың құрылыстық құрылымдарымен штабельдердің жанасуын болдырмау керек. Штабельдердің жекелеген пакеттері орнынан қозғалған жағдайда тез арада қайта салынуы тиіс.

211. Өрт қауіпсіздігі қағидаларын сақтау мақсатында электр өткізгіштер, шамдар мен сабын штабелінің жоғарғы қатары арасындағы ара қашықтық 0,5 метрден кем болмауы керек.

Ескерту. 211-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

212. Сабынмен тиеу-түсіру және қоймаішілік жұмыстар механикаландыру құралдарының көп пайдалануын және еңбектің жоғары өнімділігін, шығындардың төмендеуін, сондай-ақ өнімнің сандық сақталуын қамтамасыз ететін, жұмыстың ең үдемелі әдістерінің қолданылуын есепке алумен әзірленген, бекітілген технологиялық карталар бойынша жүргізіледі.

213. Тиеу-түсіру жұмыстарында, сондай-ақ басқа орынға ауыстырып қою кезінде соққыларды болдырмай, сабын салынған жәшіктердің құнттап ұсталуын қамтамасыз ету қажет. Сапасын тексеру үшін сабыны бар жәшікті абайлап ашу керек.

214. Сабынның әр штабельіне оны қалыптастырғаннан кейін № Р-126 нысаны бойынша штабельзаттаңбасы ресімделіп, штабельге ілінеді. Әр штабель заттаңбасына штабельге жәшіктерді орналастыру сызбасы қоса беріледі, сызба штабельге тауарды жайғастырғаннан кейін тез арада материалдық жауапты тұлғамен жасалады.

215. Кір сабынның кепілді сақтау мерзімі дайындалған күнінен бастап 12 ай.

Ескерту. 215-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-1-параграф. Иіс сабын (МЕМСТ 28546)

Ескерту. 4-тарау 3-1-парагафпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

215-1. Қатты иіс сабын негізгі тұтынушылық құрамына байланысты мынадай маркаларға бөлінеді: "Бейтарап" (Б), "Экстра" (Э), "Балаға арналған" (БА), "Жай" (Ж).

215-2. Қатты иіс сабынның әр маркасының жеке фирмалық атауы болады.

215-3. Қатты иіс сабын МЕМСТ 28546, технологиялық регламенттердің немесе инструкциялардың, сондай-ақ өнім дайындаушы бекіткен сабынның нақты маркасының рецептурасының және өзге де техникалық құжаттардың талаптарына сәйкес өндіріледі.

215-4. Қатты иіс сабынның қауіпсіздік талаптары МЕМСТ 28546 6-бөліміне сәйкес келеді.

215-5. Қатты иіс сабынды қабылдау МЕМСТ 790 бойынша жүргізіледі.

215-6. Қабылдау кезінде сабынның (кесектің) іс жүзіндегі салмағы көрсетілген салмақтан (шығару кезіндегі) МЕМСТ 28546, 5.1.8 бөлімінде қарастырылған нормадан кем емес жағдайда ауытқуы мүмкін.

215-7. Өндіруші-кәсіпорыннан тиелетін иіс сабынның әр топтамасына мынадай реквизиттер көрсетілген сапа туралы сертификат беріледі:

өндіруші-кәсіпорынның атауы, оның тауарлық белгісі және мекенжайы (заңды мекенжайы, мемлекеттің атауы);

атауы (маркасы және жеке фирмалық атауы);

өндірілген уақыты;

топтаманың салмағы (шығару кезінде көрсетілген) және орын саны;

топтаманың нөмірі және жөнелту уақыты;

осы стандартқа сәйкестігі туралы штамп;

сертификация туралы ақпарат (сертификацияны жүзеге асыратын мемлекеттер үшін);

осы стандарттың белгілері.

215-8. Қатты иіс сабынды жабық транспорт құралдарында барлық транспорт түрімен, сондай-ақ универсалды контейнерлерде тасымалдайды.

Ашық транспортпен тасымалдаған кезде қатты иіс сабынды атмосфералық жауын-шашыннан қорғайды.

215-9. Қатты иіс сабынды құрғақ, жабық, жақсы желдетілетін үй-жайларда (қоймаларда белсенді түрде желдету қолданады) минус 5°С-дан кем емес температурада және ауаның салыстырмалы ылғалдығы 75%-дан артық емес жағдайда сақтайды.

Өндіруші сақтау жағдайына байланысты қатты иіс сабынның сақтау мерзімін белгілейді.

5-тарау. Техникалық заттар

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Тез қатпайтын салқындатқыш
(МЕМСТ 28084)

216. Суытатын төмен температурада қататын сұйықтықтар – құрамы коррозияға қарсы, көбіктендіруге қарсы, тұрақтандырғыш және бояғыш қосымшаларымен 30 %-ға дейін судың массалық үлесімен этиленгликольден тұратын, этиленгликольдің немесе гликоль мен су гликоль ағындардың су ерітіндісі.

217. Төмен температурада қататын суытатын сұйықтықтар қозғалтқыштардың суыту жүйесінде пайдаланылады. Оларды айтарлықтай дәрежеде пайдалану, қоршаған ортаның төмен температуралары болған жағдайда, автомобильдерді пайдалануды жеңілдетеді. Қозғалтқыштардың суыту жүйесі үшін этиленгликольмен тазартылған су қосындысынан тұратын сұйықтықты жиірек қолданады, сипаттама ерекшелігі – суда шексіз ерігіштігі және таза этиленгликольден, едәуір төмен қату температурасымен қосындылар беру қасиеті бар.

218. Суытатын төмен температурада қататын сұйықтық (одан әрі – суытатын сұйықтықтар) өзінің негізгі параметрлері бойынша – төменгі температураларға төзімділігі, сипатталатын температурамен кристалдану бастамасы, өнеркәсіптің келесі типтері бойынша дайындалады:

1) суытатын сұйықтық СС-К - массалық үлесімен концентрат 5% көп болмауы керек;

2) суытатын сұйықтық СС-65 - кристалдану бастамасының температурасы - 65^оС-тан жоғары болмауы керек;

3) суытатын сұйықтық СС-40 - кристалдану бастамасының температурасы - 40^оС -тан жоғары болмауы керек.

219. СС-К суытатын жұмыс сұйықтық ретінде пайдаланылмайды, ол СС-65 және СС-40 су қосу жолымен суытатын жұмыс сұйықтығын алу үшін арналады.

220. Суытатын сұйықтықтар көрсетілгендерден өзгеше, бірақ тығыздықтан басқа, МСТ-нің қалған талаптарына сай келетін, кристалдану бастамасының температурасымен және су массасының үлесімен дайындалады. Суытатын сұйықтықтарды дайындау кезінде енгізілетін коррозияға қарсы, көбіктенуге қарсы және басқа қосындылардың техникалық көрсеткіштерін төмендетуге болмайды.

221. Жұмыс аймағының ауасында этиленгликольдің рауалы шектелген концентрациясы 5 мг/м³ құрайды. Орташа қауіпті заттарға – қауіптіліктің 3 тобына жатады.

222. Суытатын сұйықтықтар герметикалық жабық бөшкелерде және коррозияға төзімді болаттан жасалған сыйымдылықтарда сақталады.

223. Сақтау мерзімін нақты суытатын сұйықтыққа нормативтік техникалық құжаттарда дайындаған сәтінен бастап белгілейді.

2-параграф. Мұздануға қарсы сұйықтық
(МЕМСТ 23907)

224. Мұздануға қарсы сұйықтық (МҚС) – ұшар алдында ұшу аппараттарының мұздануға қарсы жер бетінде өңдеуге арналған сұйықтық. Пайдалану қасиеттерін (қойылтқыштар, бояғыштар және басқалар) жақсарту үшін суға әр түрлі қоспаларды қосумен (моноэтиленгликоль, диэтиленгликоль немесе пропиленгликоль) гликоль ерітіндісін алады. Гликольдің болуынан қату температурасы судан едәуір төмен. Қатып қалған тұнбаларды еріту үшін (+60..+70^оС-қа дейін қыздырылған) және ұшу аппараттарының (суық күйінде) үстіңгі қабатына түсетін тұнбалардың жиналуынан қорғау үшін қолданылады.

225. МҚС, қойлтқыштың бар болуы немесе болмауына байланысты, оның концентрациясы мен химиялық түп негізі I, II, III, IV типке бөлінеді. I (бірінші) типтің сұйықтығы негізінен ұшу аппараттарының үстіңгі қабатынан қарлы-мұз қабаттарын кетіру үшін қыздырылған күйде қолданылады. Ұзақ уақыт қорғау үшін II, III және IV типті сұйықтық пайдаланылады. Олардың құрамында қойылтқыштың болуынан, олардың үлкен тұтқырлығына байланысты, ұшу аппараттарының үстіңгі қабатына олардың қатып қалмауына кедергі жасайтын, тұнбаларды өзіне қабылдайтын, үстіңгі қабатта қабыршықтар пайда болады. Жер бетін мұз басып кетудің алдын алу үшін МҚС осы типтерді қоршаған орта температурасында, салқын түрінде қолданылады.

226. МҚС механикалық қоспаларсыз, мөлдір болуы керек және жағу кезінде ұшу аппаратының сыртқы түрін бұзбауы керек.

227. Сыртқы ауа температура 10-нан -55^оС-қа дейін болғанда МҚС қолданылады.

228. МҚС металдар мен қорытпалардың коррозиясын болдырмауы керек, сондай-ақ ұшу аппараттарының лакпен боялған қаптамасының және металдан жасалмаған материалдардың қасиеттеріне әсер етпеуі керек.

229. Адам ағзасына әсер ету дәрежесі бойынша МҚС қауіптілігі 3-кластан жоғары болмауы керек.

230. МҚС жылытылмайтын қоймаларда сақталады.

231. Мұздануға қарсы сұйықтықтың сақталу мерзімі 5 жылдан кем болмауы керек.

232. Сақтау мерзімін нақты суытатын сұйықтыққа нормативтік-техникалық құжаттарда дайындау сәтінен белгіленеді.

3-параграф. Тежегіш сұйықтығы ГТЖ-22 (РОС ДОТ)

233. Тежегіш сұйықтықтар гидравликалық және пневмогидравликалық жетекті тежегіш жүйелерінде пайдаланылады.

234. Тежегіш сұйықтықтар жақсы тұтқырлық-температуралық және майлағыш қасиеттерге, физикалық және химиялық тұрақтылыққа ие болу керек, сондай-ақ металдарға, гидрожетектің резиналық бөлшектеріне қатысты инертті болуы тиіс.

235. Жетек жүйесіндегі сұйықтықтың температурасы қоршаған ауа температурасына сай болады. Алайда, доңғалақтық тежеуішті цилиндрларда тежегіш механизмдердің үйкелісі кезінде бөлінетін жылудан сұйықтық қызады. Сұйықтықтың қайнауына жол берілмейді, өйткені ондайда жетектің басты жұмыс істеу жағдайы – сұйықтықтың сығылмауыштығы бұзылады. Қатты қысымдар болмаса да, сұйықтық буларының көлемі азаяды, сондықтан гидрожүйе бойынша берілетін күш жұмыстық доңғалақтық цилиндрлерге жетпейді. Гидрожетекке ауа кірген кезде осы жағдай қайталанады.Сығылмайтын сұйықтықтың орнына жүйенің бөлігі жеңіл сығылатын ауамен толтырылады және тежегіш басқышы босап түседі.

236. Тежегіш сұйықтықтар өсімдік майының (жиірек майсана майының) немесе гликольдің (қос атомды спирттің) негізінде шығарылады.

237. Гликоль және этилкарбитол негізіндегі сұйықтықтарда төмен температуралық жақсы қасиеттері (-60⁰С кезінде қатпайды) бар, төмен буланғыштығы және тұтанудың жоғары температурасы. Барлық осы қоспалар резеңкелі майға төзімді емес бөлшектерге қатысты бейтарап, яғни автомобильдердің кәдімгі резеңкелі қымтағышты тежегіш жүйесінде қолданылады. Осы сұйықтықтарды спиртті майсана сұйықтықтарымен араластыруға болмайды, себебі майсана майының төмендеуі туындайды. Гликоль және этилкарбитол негізіндегі сұйықтықтарды қолдану қоршаған ауа температурасы +50…-50^оС кезінде гидравликалық жетектің жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Барлық осы сұйықтықтар уытты.

238. ГТЖ-22 – сондай-ақ коррозияға және тозуға қарсы кірікпелерімен қос атомды негізіндегі сұйықтық. Осы сұйықтықтар жасыл түсті, -65^оС-дан жоғары температурада қатады, улы.

239. Сұйықтықтар құрғақ, таза, желдеткішті қойма үй-жайларында сақталады.

6-тарау. Залалсыздандыру жабдықтары

Ескерту. 6-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Залалсыздандыратын сұйықтық

Ескерту. 1-параграф алып тасталды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7-тарау. Жанар-жағар май материалдары

Ескерту. 7-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

251. Жанар-жағар май материалдарларын (ЖЖМ) мұнай өнімдерінің өнеркәсіптік қайта өңдеудің нәтижесінде алынады және оны халық шаруашылығы мен өнеркәсіпте қолданады.ЖЖМ-ға керосиннің, бензиннің, дизель отынының, көлікмайының, мазуттың түрлері жатады.

252. Мұнайөнімдері – мұнайды және сұйылтылған көмірсутекті газды қоса алғандақайта өңдеуден газ бен газдың конденсатын алатын дайын өнім.

253. Таңбалау.

Әр мұнай өнімдері бар көлік ыдысының бірлігінде сумен және мұнай өнімдерімен жуылмайтын трафарет немесе мөртаңбалы міндетті жазба болуы тиіс:

1) мұнай өнімдер атауы, маркасы (жұмсақ жағармайдың қысқартылған атауын көрсетуге болады);

2) дайындаушы кәсіпорынның тауарлық белгісі;

3) брутто және таза салмақ массасы;

4) мұнай өнімдерінің дайындалған жылы, айы және күні;

5) топтама нөмірі;

6) стандарт белгісі.

Егерде көліктік мұнай өнімдері бар ыдыста айтылған жазулар болмаса, онда ыдысқа затбелгі немесе осы жазумен заттаңба, ал ыдыстасумен немесе мұнай өнімдерімен тазартылмайтын трафарет мөртаңба және мұнай өнімінің атауы, оның дайындалған күні туралы бар мәліметтер жазылады.

254. Мұнай өнімдерінің белгілі бір маркасына арналған жұмсақ контейнерлерде және резинаматериалдық резервуарларда тұрақты мұнай өнімінің атауы әрдайым жазулы тұру керек.

255. Мұнайөнімдерінің барлық топтамасы сапа жөніндегі құжаттармен қамтамсыз етілуі тиіс. Мұнайөнімнің сапасы туралы жазылған құжаттарда сапа көрсеткіші белгіленген нормалары және нормативті-техникалық құжаттамаларға сәйкес мұнайдың сынақ нәтижесі болады.

256. Бума.

Мұнайөнімдерімен толтырылар алдында ыдыстарды байқап қарау керек. Ластану белгісі табылған жағдайда ыдысты ыстық сумен, мұнай еріткіш затпен немесе мұнай өнімдері менмеханикалық қоспа қалдықтары жойылғанша толығымен буландырып, кептіру керек.

Ыдыстың толтырылу дәрежесі мынандай болуы тиіс:

1) жабысқақ, жоғарғы температурада қоюланатын, майтәріздес және қатты мұнайөнімдері үшін - 100% көлемге дейін;

2) сұйық мұнайөнімдері үшін - кем дегенде 98% көлемде.

Тұрмыстық қолданысқа арналған мұнайөнімдерін, металл және полимер сыйымдылығы кем дегенде 5 дм³, әйнек 1 дм³ ыдыстарына буып түю қажет.

Сұйық мұнайөнімдері бар көлік ыдысы пломбаланған болу керек.

Тұтынушылық мұнайөнімдері бар ыдыстарды көлік ыдыстарына былайша орнықтырады:

1) тобатайды – ағаш торкөздерге;

2) әйнек құты және шөлмекті – қалқа биіктігі орналасатын құты мен шөлмек биіктігінің 3/4-і кем емес болатын қалқалы ұяшығы бар, тұтас тақтай жәшіктеріне;

3) полиэтиленді, металл құты және туба – тақтай, фанера, полиметрлі және қатырма жәшіктеріне. Қабатталып байланған жағдайда арасына көлденең төсем төселеді.

Полиэтиленді және маталл туба қалқалы ұяшығы бар жәшіктерге салынады.

Көлемі 0,5 дм³ кем әйнек құтылар мен шөлмектерді қалқалы ұяшықтары бар қатырма жәшіктерге салуға рұқсат берілген.

257. Тасымалдау.

Мұнай және мұнай өнімдері мұнай құбыры және мұнай өнімдері құбыры, теміржол, автомобиль, әуе, теңіз және өзен көліктері арқылы тасмалданады.

Мұнай және мұнай өнімдерін электростатистикалық ұшқындар қауіпсіздік талаптарына сәйкес ішкі жағы майды, бензинді және буды берік ұстайтын, жабық, сұйық зат таситын кеме, теміржол және автомобиль цистерналармен тасмалдайды.

Мұнай және мұнай өнімдерін төменгі құйып алу құралдары бар теміржол және автокөлік цистерналарымен тасмалдайды.

Теміржол және автокөлік цистерналарындағы мұнай, мұнай өнімдері цистерна қазанының ішкі бетіндегі тұтқыр мұнай өнімдері толығымен қотарылып, жойылуы тиіс. Бұл ретте төменгі құйып алу құралы жоқ теміржол цистерналарында 1 сантиметрге (қалпақшамен өлшеу арқылы) дейін қалдық қалдыруға рұқсат берілген.

Құйып алуға дайындау үшін, берілген теміржол цистерналарымен қоса алдынғы құйылып алынған мұнай өнімінің аты бар құжаттар тіркеліп жүру тиіс. Құжаттар болмаған жағдайда мұнай өнімінің атауы цистернада қалған қалдық анализі арқылы анықталады.

Егер авиация техникасында қолданылатын мұнай өнімдерін құю үшін ілеспе құжаттары жоқ цистерналарды пайдалануға рұсат берілмейді.

Мұнай, май, мазут, мотор жанармайы, битум және де басқа да физикалық – химиялық қасиеті ұқсас мұнай өнімдерін "Бензин" деген үлгісі бар теміржол цистерналарына құюға тыйым салынған.

Айналмалы бағдар арқылы мұнай өнімдерін тасымалданатын теміржол цистерналары, тұтынушы мен дайындаушы арасындағы келісіммен белгіленген, бес реттен артық емес қолданылған мұнай тасымалдайтын теміржол цистерналары, аралық уақыт сайын профилактикалық өңдеуден өтіліп тұруы тиіс.

Жол сапарда және белгіленген бекетке жеткізілгенше теміржол цистерналарына мұнайөнімдерін толтырғанда ауа температурасының көтерілуіне байланысты, мұнай өнімі көлемінің ұлғаюуын және цистернаның толық қолдану сыйымдылығы мен жүккөтергіш шектеулілігін есепке алу қажет.

Мұнай өнімдерін еркін төгілетін ағын арқылы құюға тыйым салынады.

Теміржол және автомобиль көліктері түрлеріне қолданылатын жүк тасымалдау ережелеріне сәйкес, мұнай өнімдері бар теміржол цистерналары, вагондар және автоцистерналар пломбаланады.

258. Қабылдау ережелері.

Мұнай және мұнай өнімдерін топтамалап қабылдайды. Топтама деп - тоқтатылмаған технологиялық процестің нәтижесінде, қабылдау кезінде берілген бірлескен сынамаға негізделген, құрамы біртекті құрамдас және сапа көрсеткіші туралы жетекші құжаты бар барлық мөлшердегі өнімді айтамыз.

Егер сынақ нәтижесінде бір көрсеткіш қанағаттанарлықсыз болса, онда сол топтамадан қайта жаңа сынама өткізіледі.

Қайта жаңа сынақ нәтижесі барлық топтамаға тарайды.

Мұнай өнімдерінің физика-химиялық және пайдалану көрсеткіштері ТР ТС 013/2011 "Автотомобиль және авиация бензиніне, дизель және кеме отынына, реактивтік қозғалтқыштарға арналған отынға және мазутқа қойылатын талаптар туралы" және ТР ТС 030/2012 "Жағармай материалдарына, майлар мен арнайы сұйықтықтарға қойылатын талаптар туралы" Кеден одағының техникалық регламентінің талаптарына жәненормаларына осы берілген өнімге арналған қолданыстағыМемлекеттік стандарттарға сәйкес болу керек.

259. Сақтау.

Отынды мұнай өнімінің әсеріне, тауар түбіндегі кепілдікті суға, буға (немесе ыстық суға) төзімді, ішкі жабыны тоттанбайтын металл резервуарларда сақтайды.

Автомобиль бензині мен мұнайды, металл резервуарларды пайдалану шарттарына байланысты қалқымалы шатыры немесе понтоны бар немесе газды бекіткішпен жабдықталған металл резервуарларда сақтаған дұрыс болып табылады.

Авиациялық бензинді қалқымалы шатыры бар резервуарларда сақтауға тыйым салынады.

Бензинді күрделі жөндеуге дейін понтоны және газды бекіткіші жоқ және де ұзақ сақтайтын мекемелерде резервуарларда сақтау рұқсат етілген.

Әр түрлі маркалы мұнай мен мұнай өнімдерін шаң және атмосфералық ылғал түспейтін бөлек резервуарларда сақтау қажет.

Ұзақ сақтауға арналған мекемелердің резервуарынан басқа металл резервуарлар уақытылы тазартылып тұруы тиіс.

Мұнай өнімдерін резервуарларда сақтау кезінде, су дренажы құрылғысының конструкциясы қамтамасыз ететін тауар түбіндегі су көрсеткіші минималды көрсеткіштен асып кетпеуі керек.

Ыдыстағы мұнай өнімдерін тура күн сәулесі және атмосфералық ықпал түспейтін, шатырлы қоймаларда стеллаждарда, түпқоймаларда немесе сөрелерде сақтаған дұрыс. Мұнай өнімдері бар ыдыстарды қақпақшаларын төбеге қаратып қояды.

Картонға салынған жұмсақ жағармайларды түпқоймаларда, қақпақшаларын төбеге қаратып, ең көп дегенде үш қабат етіп жабық қоймаларда сақтайды.

Мұнай өнімдерін сақтау технологиясы мыналарды қамтамасыз етіледі:

1) белгіленген сақтау мерзімінде дайындалу кезіндегі мемлекеттік стандарттарға сәйкес өнім сапасының сақталуын және сол қалпында тұтынушыларға жеткізілуін;

2) мұнай өнімінің сан жағынан сақталуын және сақтау кезіндегі белгіленген табиғи кему нормаларына қарағанда шығындарды азайту.

Мұнай өнімдерінің есептік операцияларға арналған резервуарлар (қабылдау, сақтау, беру) міндетті түрде тексеріледі, калибровкадан өтеді.

Әр түрлі маркалы мұнай өнімдерін бір-бірінен бөлек сақтайды. Әр түрлі мұнай өнімдеріне арнайы резервуарлар топтамасын, құбырлар, сорғы, құйып алу бағандары, эстакадалар, жылытуға арналған құралдар бекітіледі.

Ұзақ мерзімге салынған мұнай өнімдерін 5 жыл аралықта сақтайды. Мұнай өнімдерінің сақтау мерзімін өндірілген ай мен жылдан бастап белгілейді.

Ескерту. 259-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

260. Егер бекітілген сақтау мерзімі аяқталған кезінде мұнайөнімінің сапасының барлық көрсеткіштері мемлекеттік стандарттарға сәйкес келетін және ұзақ сақтауда өзгеріске бейімділігі баркөрсеткіш бойынша сапалық қоры болса, сақтау мерзімін әріқарай ұзартуға болады. Сақтау мерзімін әріқарай ұзартуға негізі, уәкілетті орган басшысы тағайындаған комиссия актісі болып табылады. Актіге қоса мұнайөнімінің толық талдау ақпараттары бар паспорты тіркеледі. Мұнайөнімінің сақтау мерзімін ұзартуды уәкілетті орган ұсынуыбойынша ведомствалық бағыныстағы ұйым өткізеді.

Авиациялық бензиннің, реактивті қозғалтқыштарға арналған жанармайлардың, авияция майларының және МТ майларының сақтау мерзімі ұзартылмайды.

261. Филиалдарда сақталатын мұнайөнімдері кезеңдік жаңартуға жатады. Жаңарту жоспарың жыл сайын белгіленгенсақтау мерзімі нәтижесінде, сапаны бақылау бөлімінің басшысымен бірлесе отырып, технология бөлімінің басшысы жасайды филиал директоры бекітедіжәне Кәсіпорын басшысына ұсынылады.

262. Мұнайөнімінің сандық және сапалы сақтауын қамтамасыз ету мақсатында, әсіресе қысқы мерзімде резервуарлар мен құбырлардың техникалық дұрыстығын, резервуардағы, құбырлардағы бекіту арматурасының герметикалылығын, өнімсорғыш бекеттерін үздіксіз бақылау іске асырылады. Сақтаулы тұрған бу тығыздығы жоғары мұнайөнімдері бар резервуарлардың төбесінің герметикалылығын, көктемгі-жазғы мезгілде ай сайын тексеру істері атқарылады.

263. Резервуардағы газды кеңістіктің қысымын және вакуумды тексеру үшін V-бейнелі сұйықты дифманометрді қолданады.

Ескерту. 263-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

264. Жылына екі рет (көктемде және күзде) тыныс және сақтандыру клапандарының реттелім жұмыстары жүргізіледі. Бұл ретте гидравликалық сақтандыру клапандарына жұмыс сұйықтығын құю және тұнбаларды төгіп тастау жұмыстары атқарылады. Күзгі мезгілде әр клапанда осы сұйықтықтың қату температурасы анықталады. Температурасы сол төңіректегі ең төмен ауа температурасынан төмен болуы тиіс.

Ескерту. 264-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

265. Мөлдір мұнайөнімдеріне арналған құбырлар өніммен толтырылып ұсталады. МК-8 маркасынан басқа мотор майларына арналған құбырлар, қыс мезгілінде өнім әр қотарылған сайын босатылып тасталуы керек.

266. Мұнайөнімдерін вакуумдықпен тазартуыдыстарынан тартып алу жұмыстары өнімнің әр айдап қотарылуынан кейін жүргізіледі. Өнімдерді мұнда сақтауға тыйым салынған. Вакуумдық және тазарту ыдыстары және өнім қабылдағыштарды мұнайөнімдері мен басқа да бөлінділерден тазарту қажеттілігіне қарай, кем дегенде жылына екі рет жасалады.

267. Кем дегенде жылына бір рет ернемелерді ашу жұмысы жасалады және фильтрлер мен эстакада коллекторлар учаскесінің соңы тексерістен өтілуі керек.

268. Сақтауда тұрған мұнайөнімдерін құйып алу тек апатты жағдайда рұқсат етілген. Айтылған құйып алу жұмыстары, филиал директорының бұйрығымен, жоғарғы тұрған басшылыққа құйып алудың себебін және резервуарды тазарту нәтижесін, осындай құйып алудың болатындығы туралы мәлімет жеткізілгеннен кейін істелуі тиіс.

269. Мұнайөнімдерін бір резервуардан екінші резервуарға құйып алу кезінде, құяр алдында жасалған талдау қорытындылары, белгіленген уақытқа сәйкес, кезекті сапаны тексеру істері болғанша сақталады.

270. Мұнайөнімдерін бір резервуардан толық емес бірнеше резервуарлаға жәнеде бірнеше резервуардан бір резервуарға құйып алу кезінде, мұнайөнімінің алынған сапалық көрсеткіші бастапқы көрсеткіштен ерекше болады. Сондықтан қотару ісі жүргізілген резервуардағы мұнайөнімінің сапасы, осындай қотару аяқталғаннан соң бір айдан кейін барлық көрсеткіштері бойынша мемлекеттік стандарттарға немесе техникалық шарттарға сәйкес болуы тиіссұрыптарынан октан және цетан санынан басқа анықталуы тиіс.

271. Қауіпсіздік талаптары.

Тез жанғыш мұнай және мұнайөнімдерімен немесе улы заттармен жұмыс жасау барысында, міндетті түрде типтік салалық нормаларға сәйкес жеке қорғаныс құралдарын қолдану керек.

Қоршаған ортаны көмірсутегіненластануын болдырмауды, өрт қауіпсіздігін азайтуда және еңбек шартының жақсаруына, мұнай және мұнайөнімдерінің жоғалымын қысқартудан басқашағылысу дисктері резервуарларда тұнба шөгуінің алдын алу, тазарту жүйесін, ыдысты механизмдандырылған тазарту құралы, теміржол цистерналарындағы тұтқыр мұнайөнімдерін және стационар шлам құрылғылар, құйып алу-құюоперацияларын процестерін автоматтандыру жүйесін жылытуға құйып алуға арналған құрылғыларды орнатуға болады.

Мұнай және мұнайөнімдерін құю және құйып алу тәртібі, тасымалдау және сақтау құралдарымен конструкцияларын пайдалану шарттары, тасымалдаулар электростатистикалық ұшқынқауіпсіздіктерінің талаптарын қанағаттандыру тиіс.

Мұнай және мұнайөнімдерін құю және құйып алу кезінде эстакаданың металлды бөліктері, құбырлар, қозғалыстағы қауіпсіздік құралдары, резервуарлар, автоцистерналар, телескоптық құбырлар, жең түтіктер және ұштықтар жерге тұйықталуы тиіс.

1-параграф. Автобензин

(МЕМСТ 51105)

272. Бензин – бұл қайнау температурасы 30ғС тан 200ғС дейінгі жеңіл көміртегінің қоспасы. Бензиннің тығыздығы 0,7 г/смі құрайды.

273. Зерттеу әдісімен анықталған октандық санына байланысты, нақты этильденбеген автокөлік бензинінің келесі маркілері белгіленеді:

1) Нормаль-80 – 80-нен кем емес;

2)Регуляр-91 – 91-ден кем емес;

3) Регуляр-92 – 92-ден кем емес;

4) Премиум-95 – 95-тен кем емес;

5) Супер-98 – 98-ден кем емес.

274. Автокөлік бензинінің белгісі сызықша арқылы тұрақты реттікте орналасқан келесі белгілер топтамасын қамтиды.

Бірінші топ: АИ, автомобиль бензинінің белгісі.

Екінші топ: автомобиль бензинінің октандық сандарының цифрлік белгісі (80, 92, 93, 95, 96, 98).

Үшінші топ: К2, К3, К4, К5 белгілері, автомобиль бензинінің экологиялық класс белгісі.

275. Автомобиль бензині қауіптілігі төмен өнім болып табылады және ағзаға қауіптілік ықпал ету деңгейі 4-топқа жатады.

276. Өндіріс ғимаратындағы ауадағы бензиннің көмірсутек буыныңшекті рауалы концентрациясы – 100 мг/м³.

277. Автомобиль бензині тұтану температурасы 255-370^оС өздігінен тезтұтанғыш сұйықтықболып табылады. Сол себепті бензин сақтайтын және қолданатын бөлмелерде ашық отты, электр жабдықтарын, электр жүйесін және жасанды жарық қолдануға тыйым салынған.

Бензинмен жұмыс жасайтын бөлме ортақ ауыспа вентиляцияларымен жабдықталу тиіс.

278. Ұзақ сақталу процесі кезінде, автомобиль бензиніндегі өзгеріске ұшырауы мүмкін: октандық сандар, фракциялық құрам, шайырдың нақты массалық үлесі, қышқылдық пен индукциялық период қорғасынның массалық үлесі.

279. Бензиннің индукциялық мерзімін дайындаушы бір тоқсан да бір рет мезгілімен және де тұтынушының сұранысы бойынша тексереді.

280. Дайындаушы автомобиль бензинінің тасымалдау және сақтаудағы шарттарысақталған кезде МЕМСТ мемлекеттік стандартқа сәйкес келетініне кепілдік береді.

281. Автомобиль бензині сақтау мерзімі – дайындалған күннен бастап бір жыл.

282. Мемлекеттік материалдық резервте ұзақ сақтауға арналған автокөлік бензинінің (5 жыл), индукциялық мерзімі 1200 минуттанкем болмауы тиіс және спирт және жуғыш қоспалар араласпаған болуы тиіс.

2-параграф. Дизель отыны

(МЕМСТ 305)

283. Дизель отыны – дизельді қозғалтқышта отын ретінде қолданылатын сұйық өнім. Бұл термин мұнайды тура өңдеуде керосин-газойль фракциясынан алынатын отынды білдіреді. Дизельді отынның негізгі көрсеткіші – бұл цетандық сан.

284. Л (жазғы) – қоршаған ауа температурасы минус 5^оС және одан жоғарғы болғанда пайдалануға ұсынылады;

З (қысқы) - қоршаған ауа температурасы минус 25^оС-ға дейін және одан жоғары (қату температурасы минус 25^оС-ден жоғары емес) және минус 35^оС-ға дейін (отынның қату температурасы минус 35^оС-ден жоғары емес) болғанда пайдалануға ұсынылады;

А (арктикалық) - қоршаған ауа температурасы минус 45^оС және одан жоғары болғанда пайдалануға ұсынылады;

Е (маусым аралық) – қоршаған ауа температурасы минус 15 ^оС және одан жоғары болғанда пайдалануға ұсынылады.

Ескерту. 284-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

285. Дизель отыны күкірт мөлшеріне сәйкес мынадай экологиялық кластарға бөлінеді:

Күкірттің массалық үлесі мг/мк-ден артық емес

К1-2000;

К2-500;

К3-350;

К4-50;

К5-10.

Ескерту. 285-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

286. Отынның шартты көрсеткіштерінде мыналар көрсетіледі:

Л – маркасы үшін тұтану температурасы мен отынның экологиялық класы (ДТ-Л-40-К3);

Е – маркасы үшін қату температурасы мен отынның экологиялық класы (ДТ-Е-минус 15-К3);

З – маркасы үшін қату температурасы мен отынның экологиялық класы (ДТ-З-минус 25-К3);

А – маркасындағы отынның экологиялық класы (ДТ-А-К3).

Ескерту. 286-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

287. Дизельді отынды ұзақ сақтау мерзіміндегі процесте өзгеріске ұшырауы мүмкін: қышқылдығы мен шойырдың тұрақты массалық үлесі 5 жылдық сақтаудан кейін 100 см³ отынға қышқылдықтың 1 мг КОНға және смоланың тұрақты шоғырлануы 10 мг дейін көтерілуі рұқсат етіледі.

288. Дизельді отын қауіп-қатер деңгейі 4 - топқа жататын азулы заттекке жатады.

289. Отынның жұмыс аймағындағы ауада будың шоғырлануының мөлшері 300 мг/мі дейін мүмкін.

290. Алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

291. Дизель отынын сақтау мерзімі – дайындалған күнінен бастап 5 жыл.

3-параграф. Реактивті қозғалқышқа арналған отын
(МЕМСТ 10227)

292. Реактивті отын, авиациалық әуе-реактивті қозғалтқышының негізгі отыны. Гидротазартудан кейінгі, мұнайды тікелей ажырату барысында алынған керосинді франкция – өте кең таралған реактивті отын.

293. Керосин, тығыздығы 0,78-0,85 г/см³ көмірсутек қосылғылары және жану жылулық көзі 43 МДж/кг. Мұнайды сүзу немесе мұнайөнімдерінің ауыр крекингі арқылы алады. Керосинді реактивті отын, сұйық реактивті отынның жанғыш компоненті, шыныдан немесе форфордан жасалатын заттарды күйдірер кездегі жанғыш, тұрмыстық жылытқыш және жарық беретін, металлдарды кесетін құралдарда, еріткіш ретінде, мұнайөңдейтін өнеркәсіптерде шикізат ретінде қолданады.

294. Реактивті қозғалтқышқа арналған отын РТ, ТС-1 және Т-1 отындары үшін 130-280^оC-та, Т-2 отыны үшін 60-280^оС тезжанатын сұйықтық болып табылады; отынның өздігінен жану температурасы РТ, ТС-1 және Т-1 отындарына – 220^оC, Т-2 отыны үшін 230^оC.

295. Реактивті қозғалтқыштарға арналған отынды ұзақ сақтау кезінде өзгеріске ұшырайтындар: шойырдың нақты массалық үлесі, қышқылдылығы мен термиялық тұрақтылығы.

296. Реактивті қозғалтқыштарға арналған отын қауіптілігі төмен өнімдерге және 4 дәрежелік топқа жатады.

297. Өндіріс ғимаратындағы ауадағы отынның көмірсутек буларының шекті рауалы концентрациясы – 300 мг/м³.

298. Реактивті қозғалтқыштарға арналған отын сақтау бөлмелерінде ашық отты қолдануға тыйым салынған.

299. Реактивті қозғалтқыштарға арналған отын төгілгендер оны жеке ыдысқа бөліп құйып алыптөгілген орынды ыстық сумен жуып, құрғақ матамен тазартып алу керек. Ашық жерде төгілген кезде, ол жерді құммен көміп тастап кейіннен оны жою керек.

300. Реактивті қозғалтқыштарға арналған отынға арналған жұмыс бөлмесі тартып алатын - шығаратын вентиляциямен қамтамасыз етілуі керек.

301. Реактивті қозғалтқыштарға арналған отынның тазалығын қамтамсыз ету мақсатында, сүзгі арқылы мұқият тазарту жұмыстарын жүргізеді:

1) егер де алдыңғы жөнелтуден кейін 30 күннен астам уақыт өткен болса, теміржол цистерналарына құбырлардан өнім тотығы түспес үшін құйып жөнелтер алдында 10-15 минут;

2) резервуарда механикалық қоспаның көптеген мөлшерде отынның түбіндегі қабатында болғандықтан, резервуарлардағы "өлі" өнімді тазарту құрылғысы арқылы теміржол цистерналарына немесе басқа резервуарға құйып алар алдында;

3) қабылдау және арту алдында эстакаданың құйып алу-құю құбырларын тазалар алдында;

4) вакуумды және тазарту ыдыстарындағы отынды сорып алар алдында.

302. Реактивті қозғалтқыштарға арналған отынды сақтау мерзімі – дайындалған күнінен бастап 5 жыл.

4-параграф. "И" авиациялық сұйықтығы

(МЕМСТ 8313)

303. "И" авиациялық сұйықтығы – бұл төменгі температура болған жағдайда судан мұз кристаллдарының қалыптасуына қарсы бағытталған, су кристаллизациясына қарсы сұйықтық. Қолдану кезінде Өрт қауіпсіздігі қағидаларын және улы сұйықтықтармен жұмыс жасауға қойылатын талаптарды сақтаған жөн.

Ескерту. 303-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

304. "И" сұйықтығы метанол мен этилцеллозольвадан тұратын, қосынды болып шығарылады.

305. Жұмыс аймағында ауадағы этилцеллозольваның шекті рауалы концентрациясы – 10 мг/м³ (қауіпсіздік дәрежесі 3-класс).

306. Сақтау мерзімі шығарылған күнінен бастап 2 жылға дейін.

5-параграф. М6з10В мотор майы
(МЕМСТ 10541)

307. Мотор майлары – 165-210^оС шамасында тұтанатын, өздігінен тұтану температурасы 340^оС, жалындаудың жоғарғы шектері 193-225^оС, төменгі 154-187^оС температураны көрсететін поршенді және роторлі іштен жану қозғалтқыштарын тұтқыр майлауға арналған жанғыш сұйықтық, майлар болып табылады.

308. Мотор майларының белгісі бірнеше, соның ішінде ең алғашқы белгі М (моторға) деген әріптен басталатын майдың құрамы мен сапасына байланысты емес, топтардан тұрады; екіншісі – кинематикалық тұтқырлықты сипаттайтын сандар; үшіншісі – пайдалану қасиеттеріне қарай майлар топтарына жататынын білдіретін бас әріптер.

309. Кинематикалық тұтқырлығына қарай мотор майларын топтарға бөледі. Барлық маусымға арналған топтар (бөлшекпен белгіленеді) үшін қысқы (бөлшектің алымы) және жазғы (бөлшектің бөлімі) топтадың біріне жататындығын көрсетеді.

310. Мотор майлары қолдану саласына қарай мына топтарға бөлінеді: А, Б, В, Г, Д, Е.

311. Бензинді қозғалтқыштарға арналған майларға 1 индексі, дизель отыны үшін 2 индексі белгіленеді.

312. Қазіргі кезеңдегі барлық майлар негізгі майлардан және оның құрамындағы жақсартушы қоспалардан тұрады. Мотор майындағы негізгі майлар құрамына қарай синтетикалық, минералды (бензол) және жартылай синтетикалық болып бөлінеді.

313. Тұтқырлықтың шамасымен май температурасынын тәуелді өзгеруі бойынша келесі топтарға бөлінеді:

1) қысқы майлар, төмен температура болған жағдайда қозғалтқыштарды суық күйінде іске қосуын қамтамасыз ететін тұтқырлығы аз, бірақ жазғы пайдалану кезінде сенімді майлауды қамтамаласыз етпейді;

2) жазғы майлар, үлкен тұтқырлығының арқасында жоғарғы температурада қозғалтқыштың сенімді майлануын қамтамасыз етеді, бірақ қоршаған ортаның ауа температурасы 0^оС тан төмен болған жағдайда қозғалтқыштарды суық күйінде іске қосуын қамтамасыз етпейді;

3) барлық маусымдық майлар тұтқырлығы қыс мезгіліндегітемпературада төмен, жаз мезгілінде жоғарғы болады.

314. Қоспалы мотор майын сақтау кезінде эмульсиялық бөліну және құрамындағы сілтілі сандардың төмендеуі, қоспаның гидролитикалық беріктілігінің жетіспеушілігінен сульфатты күл қалуы пайда болуы мүмкін. Сол себепті жылына екі рет көктемгі жазғы және күзгі-қысқы мезгілде барийдің, эмульсиялық бөлінудің өзгеруін анықтап отыру керек.

315. Резервуар көлемінің 0,3%-і мөлшерінде эмульсиондық бөлінудің көлемі құралса, онда мотор майы тез арада өзгертуге жатады.

316. Жұмыс аймағында ауада көмірсутек буыныңшекті рауалы концентрациясы – 300 мг/м³ және адам организіміне әсер ету қауіпсіздік дәрежесі 4 топқа жатады.

317. Сақтау мерзімі шығарылған күнінен бастап 5 жылға дейін.

6-параграф. МТ-16П майы

(МЕМСТ 6360)

318. МТ-16П майы – жалындау шектері 483K (210^оC) тан төмен емес, өздігінен жану 613К (340^оС) температурасын көрсететін тұтқыр жанғыш сұйықтық болып табылады.

319. Белгілік квалификация жүйесінің негізі қылып кинематикалық тұтқырлықпен мұнайөнімінің пайдалану сипаттамасы алынады.

320. Белгілеу "сызықша" белгісі көмегімен бөлінген, белгілі бір кезекпен орналасқан белгілер топтарынан тұрады.

321. МТ-16П майы - азулы, адам ағзасына қауіп төндірмейді, ауа кеңістігінде және нәріз суында, өзге заттар мен факторлар болғанда токсинді қосылғылар өршуін түзбейді.

322. Өндіріс ғимаратындағы ауада көмірсутек буының шекті рауалы концентрациясы – 300 мг/м³.

323. Сақтау мерзімі шығарылған күнінен бастап 5 жылға дейін.

7-параграф. Гидравликалық майлар
(МЕМСТ 18613)

324. Гидравликалық майы көтеруге арналған құралдарда, басқару жүйесінің гидравликалық жетегінде келтіріп және қосымша құрылғыларда қолданады. Бұл май гидравликалық жетектерде жұмыс элементі болып табылады, ол тағы артық жылулықты алады, үйкелетін детальдарды тозудан сақтайды және ластану өнімдерін жояды.

325. Гидравликалық майын көптеген түрлі техника келесі түрлеріне қолданады: теңіз техникасына, ұшқыш әуе аппараттарына, су көліктеріне, машиналар мен құрылғылардың амортизаторлы және гидротормоздық бөліктеріне және гидравликалық жетектерде, түрлі машиналар мен құрылғылардың май айналысы берілісі мен жүйесінде өндірістік құралдарының негізгі бөлігі болып табылатын құрылғыларда қолданылады.

326. Гидравликалық майларының белгісі бірнеше, соның ішінде ең алғашқы белгі МГ (минералды гидравликалық) деген әріптен басталатын, топтардан тұрады; екіншісі – кинематикалық тұтқырлықты сипаттайтын цифрлар; үшіншісі – пайдалану қасиеттеріне қарай майлар топтарына жататынын білдіретін әріптер.

327. Гидравликалық майлар 40^оС температурадағы кинематикалық тұтқырлығына қарай сыныптарға, пайдалану қасиеті және құрамына қарай А, Б, В топтарына бөлінеді.

328. Барлық топтардағы гидравликалық майларға қоюлататын және көпіруге қарсы қоспа қосылуы мүмкін.

329. Кепілді сақтау мерзімі шығарылған күнінен бастап 5 жылға дейін.

8-параграф. Жағармай

330. Жағармай материалдары – көлік техникасының үйкеліс түйінінде, индустриалды машинамен механизмде және тұрмыста тұрғыдағы үйкеліс әсерінен тозуды төмендететуге қолданылатын қатты, иілімді, сұйық және газ тәрізді зат.

331. Созылмалы жағармайларлар атауы бір сөзден құралуы керек. Бір жағармайдың әр түрлі модификациясы үшін, атауға қосымша әріптік немесе цифрлық индекс қолдануға рұқсат етіледі.

332. Жағармайдың атауы оның қолданылуын, құрамын және сипатын мінездейді.

Атау келесі көрсетілген және белгіленген бес әріп және сан көрсеткіштерінен тұрады: топтар (кіші топтар) жағармай мақсатына қарай, қойылтқыштар, қолдануға ұсынылған температура интервалы, дисперсиялық орта, жағармай консистенциясы.

333. Жағармайлар консистенциясы, құрамына және қолдану аумағына қарай жіктеледі.

334. Жағармайларды консистециясы жағына қарай жартылай сұйық, иілімді және қатты болып бөлінеді. Дисперсиялық ортадан, дисперсиялық фазадан қоспалар мен қосылымдардан тұратын иілімді және жартылай сұйық жағармайлар коллиодтық жүйе болып табылады.

335. Жағармайлар құрамы бойынша төрт топқа бөлінеді:

1) сабынды жағармайқоюланғыштық сапасында алу үшін қолданылған жоғарғы карбон қышқылдарын (сабын). Катионды ЖЖМ жағармай сабынының анионына тәуелділікте кәдімгі және кешенді (кальцийлі, литийлі, барий, алюминий және натрийлі) болып бөлінеді.

2) биорганикалық жағармай алу үшін қоюланғыш сапасын алу үшін жоғарғы диспериалды жылуы тұрақты меншікті беті биорганикалық заттаржақсы дамыған пайдаланылады болып келеді. Оларға силикагельді, бентонитті, графитті, асбесті және басқа жағармайлар жатады.

3) органикалық жағармайлар алу үшін термикалық тұрақты, жоғарғы дисперсиялы органикалық заттар пайдаланады. Оларға полимерлі, пигментті, полимочевинолы, күйесін және басқа жағармайлар жатады.

4) полимерлі майлаудын сапасын алу сапаны алу үшін (петролатум, церезин, парафин, озокеритжәне әр түрлі табиғи және синтетикалық балауыздар) тез ерігіш сутектерді пайдаланатын майлау көмірсутектері.

336. Олардын дисперциялық ортасы тәуелділік түріндегі мұнай және синтетикалық майларға майлап болып табылады.

337. Майлауды қолдану обылысы бойынша мынандай болып бөлінеді:

1) Қарсы үйкелеспе (тозу және кездесетін бөлшектерді үйкелестіру);

2) Бүлінуден қорғау (металды бұйымдар және тетіктерді болдырмауын сақтау пайданылады);

3) Тығыздағыш (сақтауларды герматизациясын құрастыру және бұранды, тіркеуіш және қозғалмалы веокуациялық жүйелерді сомдайды);

338. Арқан (тозу және болат арқандар жиелігін болдырмау).

9-параграф. Литол-24

(МЕМСТ 21150)

339. Литол - 12-оксистеаралдық қышқыл құйма сабынмен құйылған мұнай майымен қоюланған, суға төзімді созылмалы майлайтын май. Жұмыс температурасы 120 градусқа дейін.

340. Литол көп мақсатқа пайдаланылатын, суға төзімді, тотығуға қарсы, доңғалақты, шынжыр табанды траспорттық құрылғыға және өнеркәсіптік жабдықтарға және кемелік механизмдерге арналған майлайтын май. 4 кластық ағзаға әсер ететін қауіптілігі бар.

341. Ағзаға әсер ету дәрежесі 4 класс қауіптілігіне жатады.

342. Сақтау мерзімі шығарылған күнінен бастап 5 жыл.

10-параграф. Майлы солидол

(МЕСТ 1033)

343. Солидол созылмалы майлайтын май, жоғарғы майлы қышқылды кальцилі сабынды, орта жабысқақты индустриалдық май. Жұмыс температурасы 65 градусқа дейін. Литолды майдан айырмашылығы сумен қиын жуылады. Сондықтан ылғалды жағдайда жұмыс істеуге қолайлы болғандықтан,ауыл шаруашылық тағы басқа техникаларға пайдаланады.

344. Солидолдың сыртқы түрі біркелкі түйіршігі жоқ, ашық сарыдан қанық қоңыр түсті.

345. Өндірістік ғимараттарда май негізді ауада будың таралу концентрациясы-5 мг-м.

346. Сақтау мерзімі шығарылған күнінен бастап 5 жыл.

11-параграф. SAE10w40API SF/SH, SAE10w40API СF/СH мотор майлары (МЕМСТ 1510-84)

Ескерту. 7-тарау 11-параграфпен толықтырылды– ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

346-1. Ыдыстағы мұнай өнімдерін стеллаждарда, табандықтарда немесе штабельдерде жабық қойма үй-жайларында, шатырдың астында немесе тікелей күн сәулесі мен атмосфералық жауын-шашынның әсерінен қорғалған, жоспарланған алаңда сақтау керек. Мұнай өнімдері бар ыдысты тығындарын жоғары қаратып қояды.

Орамды картон барабандардағы жұмсақ майлағыштарды табандықтарда қақпақтарын жоғары қаратып, биіктігі бойынша үш қатардан аспайтын етіп жабық қойма үй-жайларында сақтау керек.

8-тарау. Отын

Ескерту. 8-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Көмір
(МЕМСТ 8158)

Ескерту. 1-параграф алып тасталды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-параграф. Мазут

Ескерту. 2-параграф алып тасталды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9-тарау. Материалдар мен жабдықтар

Ескерту. 9-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Балқытылған сым, 10 миллиметрлік сым (МЕМСТ 2246)

Ескерту. 1-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

360. Қолданылу мақсатының қарай сым: балқытуға және электродты дайындауға арналған деп бөлінеді.

361. Сымның мақсаты тапсырыста ескертілуі керек. Әрбір оралған орам жұмсақ сыммен орампериметрі бойынша біркелкі қашықтықта үш жерден байланады.

362. Бір партия оралған сымды шығанаққа байлауға болады. Бір орам сым немесе шығанақтың салмағы 80 килограммнан аспауы керек. Тұтынушымен келіскенде оралған сым,не шығанақтың салмағы 80 килограммнан артуына рұқсат етіледі.

363. Әрбір орамға (шығанақ, шарғы, құндұқ) металл заттаңба бекітіледі, онда мыналар көрсетіледі:

1) дайындаған кәсіпорнының тауар белгісі, не атауы;

2) сымның шартты белгісі;

3) партия нөмірі;

4) техникалық бақылаудың таңбасы.

364. Әрбір орам (шығанақ, шарғының) диаметрі 0,5 миллиметржәне төмен сым қағаз қабатымен тығыз байланып, МЕМСТ18617 бойынша ағаш жәшікке немесе (металдан, картоннан, пластмассадан) жасалған нормативтік техникалық құжат бойынша салынады.

365. Әрбір орам (шығанақ,шарғы) 0,5 миллиметр диаметрімен қағаз қабатымен, онан соң полимер пленкамен,мата емес материалмен немесе химиялық талшықпен оралады.

366. Механикалық орауда әрбір орам МЕМСТ 10396 бойынша қағазға бекітілген қабатпеннемесе КМВ-170 маркалы қағазбен немесе басқа бекітілген бара-бар қорғайтын қасиеті бар бекітілген қағазбен немесе МЕМСТ 3282 бір мезгілде бекіте отырып сыммен немесе өзге сыммен оралады.

367. Орама материалдарретінде қолданылатындар:

1) парафинделген қағаз (екі қабатты короозиядан қорғайтын қағаз);

2) полимер және басқа да пленкалар;

3) тоқыма өнеркәсібінің қалдықтарынан тігілген лентасы бар желімделген кенеп мата немесе нормативтік техникалық құжат бойынша химиялық талшықты материалдар.

368. Сымды полиэтилендік пленкаға орауға рұқсат етіледі, ал жоғарғы қоспалы сымды- мата емес материалмен және қағаз қабатсыз химиялық талшықпен оралады.

369. Сымды ораудың түрі үлкен габаритті катушкадан үлкен салмақты оранды мен бухтадан тұтынушының сұрауы бойынша жасалады.

370. Қатты ыдыста оралған орам сымды металды құлақша қағаз этикеткамен жапсырып орайды.

371. Сымды дайындап шығарушы тұтынушының келісімімен шарғының салмағы 1 тоннаға дейін тасуға рұқсат етіледі.

372. Сым жабық қоймада сақталады.

2-параграф. Гидравликалық домкрат

(МЕМСТ Р 53822)

373. Гидравликалық домкрат-ауыр нәрсені жоғары көтеріп, түсіретін, қозғайтын әр түрлі жүктерге арналған зат. Оның жұмыс принципі қозғалтқышты сорғысының сұйықтық қысымы арқылы жүзеге асады. Домкрат әр түрлі өнеркәсіп, өндіріс, жеке жөндеу стансаларымен қоса ірі компаниялар жұмысында пайдаланады. Домкрат АТҚ жөндеу жұмыстарында жеке техникалық көрсету орындарында бір бөлігін көтеруге арналған. Оның стандартынегізгі параметрін, техникалық талаптарды және сынақ әдісінбелгілейді.

374. Гидравикалық домкраттың екі түрі жасалады:

1) гидравликалық домкрат бір тығынжылмен;

2) гидравликалық домкрат екі тығынжылмен.

375. Резервуарды тасымалдағанда жұмыс сұйықтықтың ағып кетпеуі үшін және шөлмектегі домкратты тік жағдайда ұстауды естен шығармау керек.

376. Кез келген құрал сияқты гидривикалық домкратқа да қызмет көрсетіліп тұру қажет,яғни жұмыс цилиндріне гидравликалық сұйықтық құйып отыру талап етіледі, өйткені пайдалану кезінде сальниктен және тығызданғыштан ағып кетпеуін қадағалап отыру қажет.

377. Гидравликалық домкратты ылғалды жерде сақтауға болмайды,себебі цилиндрдің үстінде тоттану пайда болып,цилиндр жұмыс істемей қалады.

3-параграф. Компрессордың пневмоқұбыршегі

(МЕМСТ 18698)

378. Компрессордың пневмоқұбыршегі – арынды резиналық майысқақ түтікті маталы қаңқалы, қысым арқылы суық, қалыпты аудандарда,тропикалық климатта сұйықты, қаныққын буы,газды және сусымалы материалды жіберетін иілгіш құбыр.

379. Газ дәнекерлеуге және металл кесуге,автомобиль, трактор, ауыл шаруашылығы машиналарын құрастыруда және арнайы қызметте құбыржең стандарты таратылмайды. Құбыржең -25^о-тен +25^о температурасы бар ғимараттарда сақталады және жылу тарататын аспаптардан 1 метр қашықтықта орналастырылады.

380. Құбыржең күн сәулесі түсетін жерде және мата қаңқаны, резинаны бұзатын жерлерде болмағаны жөн.

381. Құбыржең жұмыс істеп тұрған радиоэлектрондықондыларға жақындатпау керек,себебі олардан озон бөлінеді,сондай-ақ жасанды жарық шығаратын, ултрофиалеттік сәуле шығаратын жерлерде сақтауға болмайды.

382. Құбыржеңді қатты қысымды және сақтау кезінде жұмысшы ортада сақтауға және қолдануғатыйым салынады.

383. Құбыржең төменгі температурада, түзу жазылған күйде сақталады.

4-параграф. Шой балға

(МЕМСТ Р51376.5, МЕМСТ 17770)

384. Пневматикалық шой балға қатты және қатып қалған топырақты, ғимаратты кірпіш қабырғаларын, ойықтарды, мұзды бұзғанда, қатты көмірді ұсатқанда,жұмсақ рудаларды, қатпарлы тастарды үгітуге және басқа құрылыс, тау-кен жұмыстарына арналады.

385. Пневматикалық шой балға ұзақ уақыт консервациялық түрде сақталуға тиіс, ал уақытша-сыртқы консервация алынып тасталуы мүмкін.

386. Пневматикалық балға кез келген көлік түрімен тасымалданады.

387. Пневматикалық балға құрғақ,жабық ғимараттарда сақталады.

388. Контейнерлік тасымалдауда жәшікке салынбаған жағдайда механикасын бұзылмауын сақтайтын шараларды орындау қажет.

5-параграф. Газбен дәнекерлеу құралы

(МЕМСТ 1077)

389. Газбен дәнекерлеу құралы бір жалынды әмбебап оттығы, қолдан ацелин-оттегімен пісіретін, жылытуы және дәнекерлеуге газжалынды металлөңдеу түрлеріне арналған.

390. Баллонды тік қалпында сақтау ұсынылады. Вентилі мұқият бұралуы тиіс, жоғарыдан төмен қаратып ұстауға болмайды. Сондай-ақ арнайы сақтандыру қалпақшасын пайдалану керек. Газбаллонды тасымалдағанда арнайы құламайтын ұяшықта сақтаған жөн. Газ резервуары бір-бірімен және жерге соғылмауы керек өйткені ол бүлінеді, сондай-ақ оның үстіне ештеңеқұлатуға болмайды.

391. Жанатын заттардан, ондай ыдыстардан от көзінен алшақта болуы қажет. Газдың жанында шылым шегуге қатаң тыйым салынады. Сондай-ақ, баллонды жылытуға не жанатын аспаптың жанында күн көзінен ұстауға болмайды. От көзінен, жылудан кем дегенде 5 метр қашықтықта орналасуы керек.

392. Газды шығарылғанда арнайы редукторды пайдаланады. Баллон арнайы түске боялған,өзінің арнайы белгісі болады. Жұмысқа қосар алдында вентильдің саңлауынан үрлеу керек: ол үшін шүмекті біраз бұрады. Қолмен газдың тесіктен шығуын тексеру өте қауіпті.

393. Суық күндері вентиль қатып, ашылмай қалады. Ондай жағдайда шүйеректі жылы суға малып, жақсылап сығып, жылытады. Шүмеккеден ыстық су құйып, не болмаса отпен жылытуға болмайды.

394. Оттекті баллонды кірлеуден тазартып тұру қажет, корпуста қалған қалдық зат жанып кетуі ықтимал. Баллонды жұмысқа қосар алдында май тамбаған, отын, тағы басқа жанатын заттан жасалған киім киюге болмайды, киімнің таза болғаны жөн.

395. Келісім бойынша тұтынушы мен шығарушы тасымалдағанда қаптамасыз жібере беруге болады.

396. Тасымалдағанда және сақтағанда,экспортқа шығарарда тапсырыс берушінің шартына сәйкес келуі тиіс.

397. Газбен дәнекерлеу құралы құрғақ, жабық үй-жайларда сақталады.

6-параграф. Шойбалғаның ұштығы

398. Шойбалғаның ұштығы қатты, өте қатты материалды қиратуға пайдаланады. Шойбалғаның ұштығының әр түрлі жұмысты орындайтын түрлері бар: үшкір ұштысы, үшкір ұштың күшейтілгені,ұштық шапқы, ұштық, қалақ-ұштық.

399. Шойбалғаның ұштығы тез ұрғыш әсер бағыттау бар, оны көлденең жұқарту илегі технологиясы арқылы жоғары сапалы құралдан жасайды. Мұндай әдіс арқылы өндірістің басымдылығы толық цикл үшін бір қыздырып,істеп шығаруды қалыптастырады. Қалған жылу термоөңдеуге жұмсалады. Жауапты өндіруге адам факторын болдырмау үшін. Мұндай құралды дайындау толығымен автоматтырылған. Бұл шығарушы кәсіпорынғатолығымен пара-пар құралды дайындап, үнемі сапалы өнім шығаруға ықпал жасайды.

400. Шойбалға ұштығына үлкен жүктемені түседі,сондықтан жоғары талап қойылады. Сапалы болат және сапалы техология орындалмаса, сапалы шойбалға ұштығы шықпайды.

401. Шойбалғаның ұштығының түрлері:

1) үшкір ұштық (басқа атауы ұштық-сүймен П-11) бұл аса мықты материалды бұзуға арналған. Бұзудың алдында тұтас жасалатын конструкцины лайықталады. Келесі өңдеуге сусымалы материалды өңдеу үшін пайдаланады.

2) ұштық шапқы (басқа атауы Пика-Пз1) темірден жасалған кесіндінің ақауларын кесуге, бетон негізін, үстіңгі қабатын тазартуға, қатпарланған заттарды тазартуға арналған.

3) қалақ ұшты (басқа атауы П-41) алаңы шектеулі ойықтарда орта қаттылығы бар, мынадай материалдарды кірпіш, асфальт, бетон, қабырғаның сылақтарын бұзуға арналған.

7-параграф. Металл илегі

(МЕМСТ 5781, МЕМСТ 7566)

402. Металлилегі - кәдімгі және алдын ала қысымдалған темірбетон құрылымын арматуралауға арналған (арматуралық болат).

403. Төмен лигерленген болаттың химиялық құрамының нормалары бөлігінде стандарт кесек құйма, блюмсы шаршы қималы болат және дайындамаларға арналған.

404. Арматуралық болат бір диаметрлі, бір класты кесілген профильден тұратын, бір құйма–шөмішті партиямен қабылданады және бір сапа құжатымен рәсімделеді.

405. Партия салмағы 70 тоннаға дейін болу керек.

406. Партия салмағын бір құйма шөмішке дейін арттыруға болады.

407. Егер ол орауға жатпаса, маркалау белгісін металл өнімінің өзіне егер металл өнімі пачкаға, орамға рулонға, орам бумасына, рулон жиынына, заттаңбаға қояды.

Таңбалауды соқпа әдісімен(қолмен не машинамен) электрографиленген суға төзімді жазба пленкамен, түсті лакпен немесе бояуы кетпейтін бояуменқояды. Металл өнімінің нақты түрінің стандартында қосымша тусті маркаларын салу тәсілі белгіленуі мүмкін.

Егер металл өнім орауға дайындамай (барлық түрі) жатпаса, яғни жазық табақ бетке, жартылай бөлігіне, таңбаны әрбір темір шыбықтың арасы 200 миллиметрден аспайтын қашықтықта немесе шыбықтың, дайындаманың, табақтың шетіне немесе рулонның сыртқы жағына таңбаланады.

Механикалық таңбалауда белгіні металл өнімнің темір жиегінің белгі қойылған жерден арасы 500 миллиметрден аспайтын қашықтықта қойылады.

408. Бір бума металл өнімге екі жазба, орам,рулонға біреу ілінеді. Байланған не рулон топтамасындағымет өнімге бір заттаңба орам немесе рулонға бір заттаңба орам жібіне не рулон тобына қойылады.

409. Әрбір шыбық бойынша бекітілген заттаңбаға арматуралық болаттың жазба белгісі (мысалы А-III) немесе шартты кластың белгісі ағымдылық шегі бойынша (А 400) қойылады.

410. Илектержабық және шатыры бар ашық қоймаларда сақталады.

8-параграф. Кесінді тақтай

(МЕМСТ 846)

411. Қылқан жапырақты тұқымдас кесінді тақтай қарағайлы келген ағаш дайындамалары экспортқа және халық шаруашылығына арналған.

412. Кесілген ағаш дайындамалары атмосфермалық кептіруге арнайы жабдықталған қоймада сақталады.

413. Қойма желдетілген тегіс және кептірілген жерге орналастырылады.

414. Кесілген ағаш дайындамалар қоймаларда пакетті немесе жеке топты, қатарлы,бөлімшелерге бөлініп,қатқабаққа жиналып, көтеретін көлік құралына, сонымен қоса ағаш материалдары қоймаларын жобалаудың өрт қауіпсіздігі нормаларына сай кварталдар, участкелер бойынша орналастырылады.

415. Топтағы қатқабат арасы бір-бірінен алшақ орналастырылуы керек. Көлденең бағыттағы арақашықтық шеткі қабаттардан ортаға дейін ұлғаюы керек. Ұзына бойғы алшақтықтың арасы 1,5 метр болуына рұқсат етіледі.

416. Ылғалдығы 22 % аспайтын кесілген ағаш дайындамалар қатқабаққа тығыз пакеттен тұратын жерде ұзақ сақтауға қойылады.

417. Пакеттер және блок-пакеттегі кептірілген кесінді ағаштар жабық қоймаларда сақталуы тиіс.Егер пакет пен блок пакеттер су өтпейтін қағазбен немесе пленкамен оралса, не пакет қатқабаты және блок-пакеті қақпақпен және бүйір қалқанмен қорғалатын болса,ашық қоймаларда да сақтауға болады.

9-параграф. Жабын шифер

(МЕМСТ 24045)

418. Суықтай профиль иетін иілген табақты профиль трапециалық формалы, гофрлі, мырышталған болаттан илемдеу орнағында жасалған, құрылыста қолдануға арналған.

419. Профильдер кесіндісі төмендегідей жіктеледі:

1) мақсаты бойынша;

2) бастапқы дайындама материалы;

3)сәндік қорғауыжабыны бар.

420. Профильдің жеткізілім комплексіне кіретіндер:

1) бірдей тип размерлі бастапқы дайындама материалы, бояулы лак жабыны бірдей профильдер;

2) бекіту бұйымдары (шығарушы мен тұтынушының келісімі бойынша);

3) тиелетін өнімнің құжаты.

421. Маркировканы заттаңбасына салып, пакетке бекітеді.

422. Таңбалау мыналарды қамтамасыз етуі қажет:

1) шығарушы кәсіпорынның атауы және тауар белгісі;

2) профильдің шартты белгісі;

3) пакеттегі профильдің ұзындығы мен саны;

4) пакеттің теориялық салмағы;

5) пакеттің нөмірі ме партиясы;

6) шығарушы кәсіпорынның техникалық бақылау белгісі.

423. Профиль орауыштар пакеттегі табақ-беттер бір-біріне жабыспайтындай, оларға мойтындай механикалық залалды болдырмайтындай сақтауды қамтамасыз етеді.

424. Профильдің сыртқы металы және лак-бояу жабынының сапасын көзбен көріп анықтайды.

425. Пакетті тасымалдағанда және сақтағанда қалыңдығы 50 миллиметр, ені 150 миллиметр, ұзындығы пакет өлшемінен 100 миллиметрден кем емес ағаш төсемге жатқызады.

Төсем 3 метр аралықта қатпаржаққа 40 миллиметр жоғары және 2 метрден аспайтындай 40 миллиметр төмен гофрге орналастырады.

426. Пакетті сақтауда тасымалдағанда бір қабатқа сыйғызу керек, яғни қабаттың өн бойында бірінің үстіне бірі тығыз жатуы керек.

427. Тасымалдап және сақтағанда екі не одан да көп қабатта орналастырылса, онда барлық профильдің салмағы 1 м² төменгі профильдің үстіндегі 3000 килограммнан аспауы керек.

428. Жабын шифер жабық және шатыры бар ашық қоймаларда сақталады.

10-параграф. Болат құбырлар

(МЕМСТ 8731)

429. Болат құбыр- көміртекті және қоспаланған болаттан ыстықтай түрін өзгерткен жапсарсыз құбыр.

430. Құбырды ауыстырып алмау үшін жеке-жеке өлшемдері мен болат маркасы белгісіне қарай партиялау, іріктеу керек. Құбырлар стеллаждарда немесе ашық алаңдарда сақталады, оларды тасымалдағанда және сақтағанда консервациялық жапқышы болуы қажет.

431. Жұқа жапсарсыз және электрбалқытылған, тотықпайтын қазандақ та және басқа арнайы мақсаттағы құбырлар, сонымен қоса қосатын бөліктер жабық ғимараттарда сақталады.Құбырларды ауа райының қолайсыздығынан қорғайтын жаппаларда сақтауға болады.

432. Шойын құбырлар стеллаждарда өлшемлері мен класына байланысты реттеліп, ашық қоймада сақталады.

433. Төменгі және келесі қатарлар төсемге жатқызылады.Төсем ретінде ағаш рейка, ұзын резина немесе арматуралық бұйым, сонымен қатар болат арқан,құбыр немесе төсеніш жатады.

434. Әрбір қатардағы кең құбырлар кезекпе кезек жан-жаққа бағытталады.

435. Құбырларды төсенішсіз арнайы домалап кетпейтін және түйіспетіндей құбырларды арнайы стеллаждарда сақтайды.

436. Құбырларды жүк қармағыш құралды крандармен үйген кезде құбырдың пакетке байланған қатқабаттың биіктігі және құбырдың диаметрі 600 миллиметр, пакетке байланбай, 5 метрден аспауы керек,құбырдың диаметрі 500 милллиметр пакетке байланбаса – 4 метр болуы керек.

Мұндай жағдайда құбыр домалап кетпеуі үшін бүйірден тірегіш қойылуы қажет.

437. Механикалық өңдеумен деталь дайындауға арналған құбырларға шығарушының тұтынушымен келісімі бойынша қосымша талап белгіленеді.

11-параграф. Шыны

(МЕМСТ 111-2001)

438. Шыны – табақты шыны,жарық түсетін құрылыс конструкцияларын шынылауға арналған, көлік құралдарында, жинап қапталған шыны, айна, шыңдалған көп қабатты шыны, басқс да құрылыс бұйымдары тұрмыстық және техникалық қажеттерге пайдаланады.

439. Ол қасиеті бар табақ шыны түрлерінеарматура салынған оюлы бояулы массалы жабынды немесе арнайы нығайтуға стандарты тарамайды.

440. Шыныны тасымалдағанда табақшын шетік көлік қозғалысының бағытына қарай жылжымайтындай, шалқаймайтындай, қозғамайтындай етіп салынады.

441. Тасымалдау кезінде тиеу, түсіру кездерінде механикалық зақымданудан, атмосфералық ылғал, жауын-шашыннан сақтайтын шара қолдану керек.

442. Шыны жабық, құрғақ, жылытылатын жерде, әрбір шынының аралары қағазбен, немесе тағы басқа материалдармен жабылып сақталады.

443. Сақтау кезеңінде шыны табақ беттері стеллаждарда, не болмаса киізді төсемдермен, резиналары пирамидаларда 5-тен 15 градусқа дейін көлбеу ұстауға рұқсат етіледі.

444. Контейнерден басқа ыдыстарда жерлерде араларына салынған қорғағыш заттарыыдысы, орамы ылғал тартпаған болса, осы бөлімнің басқа шарттары орындалған кезде сақтауға болады.

445. Сақтау мерзімі – 20 жыл.

12-параграф. Жабындық темір

Ескерту. 12-параграф алып тасталды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

13-параграф. Күректер

(МЕМСТ 19596)

454. Өндірістік құрылыс, бау-бақшалық және тиеу-түсіру жұмыстарына арналған күректердіқамтиды.

455. Жасап шығарушы шығарылған күректердің тасымалдау, сақтау, және пайдалану шарттарын сақтаған кезде, осы стандарттың талаптарына сай екеніне кепілдік беруі керек.

456. Күректерді кепілді пайдалану мерзімі – 12 ай. Бөлшек сауда торабы арқылы өткізілу уақытынан бастап, нарықтан тыс тұтылынбайтын күректер үшін тұтынушының алуынан бастап.

457. Күректер МЕМСТ 8273-75 бойынша қағазға 5 данадан кем емес оралады.

458. Бір түрдегі және өлшемдегі сапсыз күректердің топтамасы 5-10 данадан болат сыммен немесе болаттаспамен немесе термоотырғыш пленкамен бекітілу тиіс.

459. Қалақсыз күректердің саптары бумаланып, бекіткіштері жеке қапшыққа оралып, саптардың бумасына бекітілу қажет. Бума салмағы 15 килограмм бруттодан аспау керек.

460. Күректерді, қалақтарын және саптарын қағазға орамай, термоотырғыш пленкалармен орауға болады.

461. Тұтынушымен келісе отырып, тасымалдау және сақтау кезінде күректерді механикалық бұзылудан және тот басудан сақтауды қамтамасыз ететін басқа орама пайдалануға болады.

462. Күректер шатыр астында және жабық қоймаларда сақталады.

14-параграф. Сүймен

(МЕМСТ 1405)

463. Болат сүймендер құрылыста құрылыстық- монтаждау, такелаждық және басқа да жұмыстар өндірісінде пайдаланылады.

464. Сүймендер пайдалануына қарай, келесі түрлерде жасалуы керек:

1) сүймен-шеге суырғыш–қалыптар жасау балташылық жұмыстар өндірісінде шегелерді суыру үшін;

2) монтаждау сүймені – ғимарат пен құрылыстардың құрама құрылыс конструкциялары элементтерінің орнын ауыстыру және орнату, такелаждық жұмыстар үшін.

465. Әрбір сүйменнің бетінде болуға тиіс:

1) кәсіпорын – шығарушының сауда белгісі;

2) сүйменнің түрі және түр-өлшемі.

466. Түр-өлшемі бірдей сүймендерді будалап, МЕМСТ 3282 бойынша төменгі көміртекті болат сыммен екі жерден буады.

467. Сүйменнің бетіндегі жабынының бүлінуін болғызбау үшін, сымның астынан қалың қағаз төселеді. Сүйменнің будалары орны жылжымайтын болуы тиіс.

468. Тұтынушымен келісе отырып, тасымалдау және сақтау кезінде сүймендерді механикалық бұзылудан және тот басудан сақтауды қамтамасыз ететін басқа орама пайдалануға болады.

469. Сүймелершатыр астында және жабық қоймаларда сақталады.

15-параграф. Шот балға

470. Шот балға – қолға ұстайтын құрал-сайман, сабына перпендикуляр бір жағында (кейде екі жағында) өткір жүз орнатылған ұзын жалпақ балға. Балғаның екінші жағы мұқалған және бірдемені жұлып алуда рычаг ретінде пайдаланылады. Шот балғаның ұзындығы 20 - сантимертдан 130 сантимертге дейін, балғаның ұзындығы 7 сантимертден 30 сантимертге дейін болады. Әдетте балға қатты металдан, ал сабы ағаштан немесе қатты емес және жеңілдеу металлдан жасалады. Тау кенін алу және туннель, шахталарды қазу үшін пайдаланады.

471. Осы стандарттың талабына қарай жасалған стандарттарда немесе басқа нормативтік-техникалық құжаттарда, МЕМСТ 14192 бойынша, ыдысты сипаттайтын таңбалау және көліктік таңбалау қарастырылуы қажет.

472. Жәшіктер қоймаларда немесе шатыр қалқа астында сақталу керек. Жәшіктерді төсемнің үстінде қатарлап су өткізбейтін материалмен (брезентпен, полиэтиленді пленка) жауып сақтауға рұқсат етіледі.

473. Жерге төселген төсемнің биіктігі 100 миллиметрден кем болмауға тиіс. Қатардың биіктігі 8 метрден аспау керек.

474. Әрбір жәшікке МЕМСТ 14192 талаптары бойынша ыдысты және оның ішіндегіні сипаттайтын таңба қойылады: тауар таңбасы және осы стандарттың белгісі.

475. Шот балғаларшатыр астында және жабық қоймаларда сақталады.

16-параграф. Зіл балға

(МЕМСТ 11401, 11435)

476. Ұстаның доғал тұмсықты зіл балғаларын қамтиды және конструкциясымен өлшемін белгілейді.

477. Жәшіктерді сай қалқандар жинағында немесе бөлшектерін пакеттерде немесе жиналған түрде тасымалдайды.

478. Жәшіктердің қалқанын немесе бөлшектерін бөлек дайындайды: жақтауы, жанының жақтары, түбі және қақпағы. Планкасын еселі немесе дара ұзындықта дайындайды. Тұтынушының келісімімен жақтау және жанының қабырғаларының, беті және түбінің тақтайларын еселі ұзындықта жасауға рұқсат етіледі.

479. Еселі ұзындықтағы аспақ және ағаштардың әр қайсында 5 миллиметр кесуге қосылады.

480. Жәшіктер қоймаларда немесе қолқа астында сақталу керек. Жәшіктерді төсемнің үстінде қатарлап су өткізбейтін материалмен (брезентпен, полиэтиленді пленка) жауып сақтауға рұқсат етіледі.

481. Жерге төселген төсемнің биіктігі 100 миллиметрден кем болмауға тиіс. Қатардың биіктігі 8 метрден аспау керек.

482. Әрбір жәшікке ыдыстың және оның ішіндегіні сипаттайтын таңба тауар таңбасы және стандарттың белгісіқойылады.

483. Зіл балғаларшатыр астында және жабық қоймаларда сақталады.

17-параграф. Құбыржол тиектік арматура

(МЕМСТ 9544)

484. Тиектік арматура - өндірістік құбыржол арматурасы, жұмыс ортасының ағынын жабуға арналған.

485. Осы стандарт, қысымы РН 0,1 МПа бастап құбыржол тиектік арматураның бар түріне қамтиды және сұқпалардың герметикалық және топтардың саңылау өткізбеу мөлшерін, сонымен қатар сыналатын заттың кему шегі және құбыржол арматурасының барлық түрін сынағанда және қабылдау-тапсыру кезінде герметикалық сынақ өткізуде нормаларды белгілейді.

486. Құбыржол тиектік арматура шатыр астында және жабық қоймаларда сақталады.

17-1-параграф. Іштен жану қозғалтқышы бар дәнекерлеу агрегаты (МЕМСТ 2402)

Ескерту. 9-тарау 17-1-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

486-1. Агрегаттар МЕМСТ 2402 талаптарына сәйкес және жұмыс сызбасы бойынша агрегаттың нақты түрінің техникалық талаптарына сәйкес өндіріледі.

486-2. Агрегаттар мынадай сенімділік қасиеттерге ие болады:

орташа моторесурс бірінші күрделі жөндеуге дейін карбюраторлы қозғалтқышты агрегаттар үшін 2500 сағаттан кем емес және дизельді агрегаттар үшін 4000 сағаттан кем емес;

орташа толық қызмет ету мерзімі – карбюраторлы қозғалтқышты агрегаттар үшін 3 жылдан кем емес және дизельді агрегаттар үшін 4 жылдан кем емес.

Техникалық шартта агрегаттың нақты түріне қосымша күрделі жөндеуге дейінгі бекітілген ресурсы, бекітілген тоқтаусыз атқаратын жұмыс көлемі, сондай-ақ тоқтап қалу өлшемшарты және шекті жағдайлары көрсетіледі.

486-3. Агрегат конструкциясының қауіпсіздік талаптары МЕМСТ 12.2.007.8. бойынша.

486-4. Агрегаттардың МЕМСТ 2402 талаптарына сәйкестігін тексеру үшін өндіруші кәсіпорын қабылдау-тапсыру, мерзімді, үлгілі және біліктілік сынамаларын, сондай-ақ дәйектілік сынақтарын жүргізеді.

486-5. Агрегаттарды кез-келген транспорт түрімен, қолданыстағы әр транспорт түріне арналған жүктерді тасымалдау қағидасына сәйкес жүргізеді.

486-6. Өндіруші МЕМСТ 2402 және пайдалану туралы құжаттамаларда көрсетілген тасымалдау, сақтау және қолдану шарттарын сақтаған кезде агрегаттың МЕМСТ 2402 талаптарына сәйкес екендігіне кепілдік беру қажет.

10-тарау. Төсек-орын жабдықтары және кереуеттер

Ескерту. 10-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Матрац
(МЕМСТ 5679)

487. Жүн – мамық жартылай фабрикатпен толтырылып өндірілген, өндірістік – тұрмыста қолданылатын заттарға және әскери қызметкерлерге арналған бұйымдарға пайдаланылатын мақта-мата киімдік және жиһаздық мақтаға қолданылады.

488. Мақта-мата мақтасы осы стандартта белгіленген тәртібіне қарай, технологиялық режиміне, талаптарына сай дайындалуы қажет.

489. Мақтаның әрбір бумасы түрлі-түсті жуылмайтын бояумен немесе нұсқауы бар заттаңба қағазбен таңбалануы керек:

1) кәсіпорын - әзірлеуші аты немесе оның сауда белгісі;

2) мақтаның түрі;

3) буманың таза салмағы (килограмм);

4) тауарлар топтамасыныңнөмірі;

5) осы стандарттың белгісі.

490. Бұйымдар оралған күйінде Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес жабық, құрғақ, желдетілетін қойма үй-жайларында табандықтарда немесе стеллаждарда атмосфералық жауын-шашын мен топырақ ылғалының әсерін болдырмайтын жағдайларда сақталуға тиіс.

Ескерту. 490-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

491. Бұйымдарды өзгеше иісі бар заттармен бірге сақтауға рұқсат етілмейді.

492. Қаптар немесе бумалар сөрелерде, рейкаларда жатуы тиіс.

2-параграф. Көрпе

(МЕМСТ 9382)

493. Тұрмыста пайдаланатын таза жүн және жартылай жүн көрпелерге қолданылады.

494. Стандарт әскери ассортименттегі көрпелерге қолданылмайды. Таза жүн көрпелердің мөлшерлік ылғалы 13% болуға тиіс.

495. Көрпелер Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес кірленуді, механикалық бұзылуды, күн сәулесінің әсерін болдырмайтын құрғақ, желдетілетін үй-жайда сақталуға тиіс.

Ескерту. 495-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

496. Көрпелерді төсем бөренеде және стеллаждарда еденнен кемінде 20 см қашықтықта орналастыру қажет.

Ескерту. 496-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Жастық

(МЕМСТ 5679)

497. Жүн–мамық жартылай фабрикатпен толтырылып өндірілген, өндірістік – тұрмыста қолданылатын заттарға және әскери қызметкерлерге арналған бұйымдарына пайдаланылатын мақта-мата киімдік және жиһаздық мақтаға қолданылады.

498. Мақта-мата мақтасы осы стандартта белгіленген тәртібіне қарай, технологиялық режиміне, талаптарына сай дайындалуы қажет.

499. Мақтаның әрбір бумасы түрлі-түсті жуылмайтын бояумен немесе нұсқауы бар заттаңба қағазбен таңбалануы керек:

1) кәсіпорын - әзірлеуші аты немесе оның сауда белгісі;

2) мақтаның түрі;

3) буманың таза салмағы (кг);

4) тауарлар топтамасының нөмірі;

5) осы стандарттың белгісі.

500. Бұйымдар оралған күйінде Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес жабық, құрғақ, желдетілетін қойма үй-жайларында табандықтарда немесе стеллаждарда атмосфералық жауын-шашын мен топырақ ылғалының әсерін болдырмайтын жағдайларда сақталуға тиіс.

Ескерту. 500-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

501. Бұйымдарды өзгеше иісі бар заттармен бірге сақтауға рұқсат етілмейді.

502. Қаптар немесе бумалар сөрелерде, рейкаларда жатуы тиіс.

503. Кепілденген сақтау мерзімі – дайындалғаннан бастап 1 жыл.

4-параграф. Жастықтыс

(МЕМСТ 1013)

504. Барлық дайын тігін бұйымдары жатады (төсек-орын жабдықтары).

505. Жастықтыс – бір жағындадағы тысына қарағанда түймелігі немесе қақпақшасы бар, жастыққа (сыртқы жастықтыс) немесе мамыққаптар (ішкі жастықтыс) немесе төсекке кигізілетін төсек-орын жабдығы.

506. Бұйым жабық қоймаларда сақталып, күн сәулесінің түсуінен, ауаның әсеріненқорғалуы тиіс.

507. Ілінген немесе бүктеліп әкелінген бұйым өткізгенге дейін тұтынушы ыдысында немесе қағазға немесе қағазсыз бумаланған күйінде стеллаждарда ілінген күйлерінде сақталу керек.

508. Еден мен стеллаждың соңғы сөресінің ара қашықтығы 0,2 метр, ішкі қабырға мен бұйымға дейін – 0,2 метр, жылыту аспабы мен бұйымға дейін - 1 метрден кем емес, стеллаждардың арасы – 0,7 метрден кем болмауға тиіс.

509. Дайын бұйымдарды таңбалағанда мыналарды пайдалану керек:

1) тауар заттаңба қағазы;

2) тауар белгісі бар таспа;

3) таңба;

4) бақылау таспасы.

5-параграф. Ақ жайма
(МЕМСТ 1013)

510. Барлық дайын тігін бұйымдары жатады.

511. Ақ жайма - түрі тік бұрышты немесе тыс ретінде жатын орынға төсем үшін пайдаланылатын төсек-орын жабдығы.

512. Бұйым жабық қоймаларда сақталып, күн сәулесінің түсуінен, ауаның әсерінен қорғауы тиіс.

513. Ілінген немесе бүктеліп әкелінген бұйым өткізгенге дейін тұтынушы ыдысында немесе қағазға немесе қағазсыз бумаланған күйінде стеллаждарда ілінген күйлерінде сақталу керек.

514. Еден мен стеллаждың соңғы сөресінің ара қашықтығы 0,2 метр, ішкі қабырға мен бұйымға дейін – 0,2 метр, жылыту аспабы мен бұйымға дейін - 1 метрден кем емес, стеллаждардың арасы – 0,7 метрден кем емес болмауға тиіс.

515. Дайын бұйымдарды таңбалағанда мыналарды пайдалану керек:

1) тауар заттаңба қағазы;

2) тауар белгісі бар таспа;

3) таңба;

4) бақылау таспасы.

6-параграф. Бөлшектелетін металл кереует
(МЕМСТ 2056)

516. Әскери қызметкерлерді стационарлық және уақытша үйлерде, сонымен қатар жабық жүк теміржол вагондарына орналастыруға арналған бөлшектелетін әскери металл кереуеттер жатады.

517. Әрбір кереуетте дайындаушы кәсіпорын атауы, бедерлі штамптауы бар таңбалау немесе рамасы арқалығына бойлай қойылған тауар белгісі және арқалығында дайындалған жылдың соңғы екі жылы цифрмен жазылған және арқалығын бойлай жуылмайтын бояумен техникалық бақылау штампы болуы керек.

518. Кереует арқалығын орау қағазымен іске асу қажет. Қағазды буу шпагатымен бекітеді.

519. Кереуеттің әрбір тобы сапасы жайындағы нұсқауы бар құжатпен жіберіледі:

1) дайындаушы кәсіпорын атауы және оның тауар белгісі;

2)топтағы бұйымның саны мен атауы;

3) құжаттың берілген күні мен оның нөмірі;

4) техникалық бақылау бөлімінің штампы;

5) осы стандарттың белгілері.

520. Кереуеттер ауаның ылғалдығы 75% аспайтын құрғақ, жабық бөлмелерде сақталуға тиіс, қышқыл және басқа да химиялық белсенді заттарды қоса сақтауға рұқсат етілмейді. Сақтау шарты МЕМСТ 15150 бойынша сақтау тобына сай болуы қажет.

6-1-параграф. Вафельді сүлгі (МЕМСТ 11027, МЕМСТ 7000)

Ескерту. 10-тарау 6-1-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

520-1. Түкті, вафельді сүлгілер және дана өнім МЕМСТ 11027 талаптарына және белгіленген тәртіпте бекітілген техникалық сипаттамаға сәйкес келу қажет.

520-2. Түкті, вафельді сүлгілер және дана өнімді қабылдау қағидасы МЕМСТ 20566 бойынша.

520-3. Тоқыма материалдарды жабық транспорт құрылғыларында барлық транспорт түрімен, сондай-ақ қолданыстағы әр транспорт түріне арналған жүктерді тасымалдау қағидасына сәйкес әмбебап контейнерлерде тасымалдайды.

520-4. Буылған тоқыма материалдар өрт қауіпсіздігі қағидаларына сай, ластануды, механикалық зақымдалуды және күн шуағының түсуін болдырмайтын құрғақ, желдетілетін үй-жайларда сақталу қажет.

Тоқыма өнімдерді еденнен 20 см-ден кем емес қашықтықта төсеме бөренеде және стеллажда орналастырған жөн.

11-тарау. Киім

Ескерту. 11-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Жылы күрте
(МЕМСТ 24912)

521. Жылы күрте - осы стандартқа арнайы киімге арналған күрте мен шалбардан тұратын қыстық костюм жатады.

522. Костюмдер өздерінің міндетіне қарай екі түрде дайындалу керек:

А - алынатын жылы астарымен;

Б - астарсыз.

523. Тапсырыс берушінің келісімімен басқа материал пайдалануға болады.

524. Костюмдер жабық, желдетілетін бөлмеде жылыту аспаптарынан 1 метр қашықтықта сақталу керек.

524-1. Өнім 5 °C-дан төмен емес және 40 °C-дан жоғары емес температурада, ауаның ылғалдығы 50-70% жағдайында қойма үй-жайларында сақталады және күн сәулесінің тікелей түсуінен және атмосфералық әсерден қорғалады.

Ескерту. 1-параграф 524-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

524-2. Стеллаждың төменгі бөлігі мен еденнің арақашықтығы және қойманың ішкі қабырғасы мен өнімнің арақашықтығы 0,2 метрден кем емес, сыртқы қабырғадан 0,75 метрден кем емес, шатырдан 1,0 метрден кем емес, жылыту құралынан 1 метр кем емес, стеллаждардың арасы 1,0 метрден кем емес болуы қажет.

Ескерту. 1-параграф 524-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-параграф. Жылы шалбарлар

(МЕМСТ 24912)

525. Арнайы киімге арналған күрте мен шалбардан тұратын қыстық костюм жатады.

526. Костюмдер өздерінің міндетіне қарай екі түрде дайындалу керек:

А - алынатын жылы астарымен;

Б - астарсыз.

527. Тапсырыс берушінің келісімімен басқа материал пайдалануға болады.

528. Өнім 5 °C-дан төмен емес және 40 °C-дан жоғары емес температурада, ауаның ылғалдығы 50-70% жағдайында қойма үй-жайларында сақталады және күн сәулесінің тікелей түсуінен және атмосфералық әсерден қорғалады.

Стеллаждың төменгі бөлігі мен еденнің арақашықтығы және қойманың ішкі қабырғасы мен өнімнің арақашықтығы 0,2 метрден кем емес, сыртқы қабырғадан 0,75 метрден кем емес, шатырдан 1,0 метрден кем емес, жылыту құралынан 1,0 метрден кем емес, стеллаждардың арасы 1,0 метрден кем емес болуы қажет.

Ескерту. 528-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Тері қолғаптар

(МЕМСТ 19137)

529. Тері қолғаптар - осы стандартқа тері астарлы биялай мен қолғаптар, сонымен қатар әскери қызметкерлерге арналған жиегі тері астарлы қолғаптар жатады.

530. Тапсырыс берушінің талабы бойынша сапасы басқа материалдар пайдалануға болады.

531. Биялай мен қолғаптар топтамамен қабылданады.

532. Топтамаға өндірістік бір технологиямен белгілі бір кезең мерзімінде дайындалған, бір сапа құжатымен рәсімделген өнімнің жиынтық бірлігі жатады.

533. Тапсырыс беруші қолғаптың сапасын тексеруді ішін ара іске асырады.

534. Тексеру шамасы топтың 10% құрайды.

535. Биялайдың сапасын тексеру тапсырыс берушінің барлығын тексеріп шығуы арқылы іске асады.

536. Тапсырыс беруші өкілінің биялай мен қолғаптың сапасын тексеруі және қабылдауы жабдықтаушы өкілінің қатысуымен жүргізіледі.

537. Тапсырыс беруші таңдалып алынған өнімдерден сыртқы түрініңүлгі – эталонымен сәйкестігін пайдаланған материалын, технологиялық операцияның, орау және таңбалаудың дұрыс жасалғанын тексереді.

538. Өнімдерді күйелерден, терітесерден, кілем қоңызынан сақтау үшін инсектицидтерді қолданылады.

Ескерту. 538-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

539. Өнім атмосфералық жауын-шашыннан және топырақтың ылғалынан қорғалған жабық, таза, желдетілетін, жарық аз түсетін үй-жайларда сақталады. Күн сәулесі өнімге тікелей тимеуі керек. Аң терісінен жасалған өнімдер температурасы 0 және +8°С, ауаның салыстырмалы ылғалдығы 40%-65% аралығында сақталады. Оларды минус 20°С-дан плюс 30°С-ға дейінгі температурада және ауаның салыстырмалы ылғалдығы 40%-70%-да сақтауға рұқсат беріледі. Температурасы 23°С-дан немесе ауаның салыстырмалы ылғалдығы 65%-дан жоғары сақтаған кезде сақтау уақыты 6 айдан аспау керек. Аң терісінен жасалған өнімдер жылыту және қыздыру жүйелерінен (құрылғыларынан) кем дегенде 1 метр қашықтықта сақталады. Буылған орындар мен қойманың сыртқы қабырғасының арақашықтығы 0,5 метрден кем болмайды.

Ескерту. 539-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-параграф. Керзі етік

(МЕМСТ 19137)

540. Армия мен флоттың қатардағы және офицерлік құрамының әскери қызметкерлеріне, курсанттар және училищенің тәрбиеленушілеріне арналған юфті аяқ киімі және аяқ киім дайындау үшін аяқ киім пішу жинағы жатады.

541. Аяқ киім осы стандарт талабына сай технология және белгілі тәртіптебекітілген үлгі – эталоны бойынша жасалуға тиіс.

542. Қалыптардың фасоны,даяр үлгілер жасап шығарушы мен тұтынушылар арасында келісілуі керек.

543. Аяқ киімнің келесі түрлері шығарылады: етіктер, қысқа етіктер, шегеленген, шегеленіп-желімделген және құю әдісімен бекітілген бәтеңкелер.

Тұтынушының талабы бойынша аяқ киімнің басқа түрлерін және бекіту түрлерінде бекітілген үлгіге сай дайындауға рұқсат етіледі.

Сонымен қатар тұтынушының талабы бойынша аяқ киімнің басқа өлшемі, жапақтығы, өте жалпақ және бекітуі орташа жалпақ құю әдісімен жасалған етіктерді жасауға рұқсат етіледі.

544. Әрбір етіктің жұбы осы стандарттың талабы бойынша сыртқы түрін тексеріледі(өрнегі, тұтынушымен келісілген қалып фасоны және өкшесі, аяқ киім үстінің материалы, аяқ киімнің үсті және астының өңделуі, таңбалау).

545. Аяқ киім және аяқ киім бөлшектерінің жиынтығы жасап шығарушымен және тұтынушының температурасы 14⁰С төмен емес және 25⁰С жоғары емес және ылғалдылығы 50 - 80% қоймалар бөлмелерінде сақталу қажет.

Аяқ киімдерді ауа ылғалдылығы 80% жылытылмайтын құрғақ бөлмелерде сақтауға рұқсат етіледі.

546. Аяқ киім және аяқ киімнің үстіңгі және астыңғы бөлшектерінің жиынтығы стеллаждарда немесе ағаш төсемдерде биіктігі 1,5 метр (картон қораптарда); 4,5 метр (гофрирленген картон жәшіктерде); 5,0 метр (ағаш жәшіктерде) қатарланып сақталады.

4-1-параграф. Резеңке етіктер (МЕМСТ 5375)

Ескерту. 11-тарау 4-1-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

546-1. Етіктер аяқты судан қорғауға арналады, ал қышқыл сілтіге төзімді етіктер аяқты судан және әлсіз бейорганикалық қышқыл ерітінділерінен қорғауға арналады.

546-2. Етіктер технологиясы мен үлгілері бойынша белгіленген тәртіпте бекітілген МЕМСТ 5375 талаптарына сәйкес өндіріледі.

546-3. Етіктердің тысы резеңкеден, ішкі тоқыма астарынан және өкшесімен бірге резеңкелі бұдыр табаннан, ал балықшы етігі – желімдеу және қалыптау (етікті бедікпен бекіту үшін құлақшасымен немесе басқа да бөліктерімен бекіту) тәсілімен дайындалған резеңке мата жалғамасынан құралады.

Резеңке етіктердің қосымша жылулық ұлтарағы болуы қажет.

546-4. Етіктерді сақтау ОСТ 38.06371 бойынша жүзеге асырылады.

546-5. Өндіруші етіктің тасымалдау, сақтау және пайдалану шарттарын сақтаған жағдайда МЕМСТ 5735 талаптарына сәйкес келетініне кепілдік береді.

Етіктің кепілді сақтау мерзімі – 12 ай.

Параграф 4-2. Пима (МЕМСТ 18724)

Ескерту. 11-тарау 4-2-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

546-6. Пима аяқ киімі қаптамасыз құрғақ, жақсы желдетілетін үй-жайларда сақталу қажет. Аяқ киімді қоймаландыру кезінде штабельдің биіктігі 1,5 м-ден аспауы қажет. Ағаш жәшіктерге салынған ағаштар үшін штабельдің биіктігін 1,8 метрге дейін үлкейтуге болады.

546-7. Ауаның кедергісіз кіруі үшін штабельдің табаны еденнің деңгейінен кем дегенде 0,2 метр биік болу қажет.

Параграф 4-3. Шұлық-носки бұйымдары (МЕМСТ 8541)

Ескерту. 11-тарау 4-3-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

546-8. Шұлық-носки бұйымдары МЕМСТ 8541 талаптарына, техникалық сипаттамаларға, белгіленген тәртіпте бекітілген сыртқы түрі бойынша эталон үлгісіне сәйкес келуі қажет.

546-9. Шұлық-носки бұйымдары аударылған сурет баспасымен, пигменттік баспасымен соның ішінде түрлі-түсті жолақтармен және өзге де біртегіс боялған, өрнектелген, тоқылған суреті тегіс боялған түрде шығарылады.

546-10. Өнімді күн сәулесінің тікелей түсуінен және атмосфералық жауын-шашынның әсерінен қорғайтын жабық қойма үй-жайларында сақтайды.

546-11. Өнімді сатылымға шығарғанға дейін жеке немесе топтама ыдыстарда стеллаждарға орналастырып сақтайды.

546-12. Еденнен стеллаждың төменгі сөресіне дейінгі, ішкі және сыртқы қабырғадан өнімге дейінгі арақашықтық 0,2 м, жылыту құрылғыларынан өнімге дейінгі арақашықтық 1метрден кем болмауы, стеллаждардың арасы 0,7 метрден кем болмауы қажет.

546-13. Өндіруші етіктің тасымалдау, сақтау және қолдану шарттарын сақтаған кезде МЕМСТ 8541 талаптарына сәйкестігіне кепілдік береді.

Параграф 4-4. Тоқыма бас киім (ГОСТ 33378)

Ескерту. 11-тарау 4-4-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

546-14. Бас киімдер сыртқы түрі, конструкциясы, қолданылатын материалдары бойынша МЕМСТ 33378 талаптарына, модель және эталон үлгісінің белгіленген тәртіпте бекітілген техникалық сипаттамаға сәйкес келуі тиіс.

546-15. Бас киімдер мынадай түрлерге бөлінеді:

қажеттілігі бойынша: ерлерге, әйелдерге және балаларға арналған;

өндіру тәсілі бойынша: тұрақты, жартылай тұрақты, пішілген және құрамдастырылған.

546-16. Дайын өнімді қабылдау – МЕМСТ 9173 бойынша жүзеге асырылады.

546-17. Өнімді тасымалдауды жабық транспорт құралдарында барлық транспорт түрімен, қолданыстағы әр транспорт түріне арналған жүктерді тасымалдау қағидасына сәйкес жүргізу қажет.

546-18. Өнімді күн сәулесінің тікелей түсуінен және атмосфералық жауын-шашынның әсерінен қорғайтын жабық қойма үй-жайларында сақтайды.

546-19. Өнімді сатылымға шығарғанға дейін жеке немесе топтама ыдыстарда стеллаждарға орналастырып сақтайды.

546-20. Еденнен стеллаждың төменгі сөрсесіне дейінгі, ішкі және сыртқы қабырғадан өнімге дейінгі арақашықтық 0,2 метр, жылыту құрылғыларынан өнімге дейінгі арақашықтық 1 м-ден кем болмауы, стеллаждардың арасы 0,7 метрден кем болмауы қажет.

Параграф 4-5. Ерлер ішкі киімі (МЕМСТ 31408)

Ескерту. 11-тарау 4-5-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

546-21. Өнім МЕМСТ 31408 талаптарына және сыртқы түрі, моделі, конструкциясы, өндірілуі және қолданатын материалы бойынша МЕМСТ 15.007 бекітілген эталон үлгісіне және модельдің техникалық сипаттамасының талаптарына сәйкес келеді.

546-22. Өнімді трикотажды тегіс матадан және кестелі тыс, шұбар немесе баспасуретті, біртегіс боялған, қайнатылған немесе ағартылған матадан дайындайды.

546-23. Дайын өнімдерді қабылдау – МЕМСТ 9173 бойынша жүзеге асырылады.

546-24. Өнімді тасымалдауды жабық транспорт құралдарында барлық транспорт түрімен, қолданыстағы әр транспорт түріне арналған жүктерді тасымалдау қағидасына сәйкес жүргізу қажет.

546-25. Өнімді күн сәулесінің тікелей түсуінен және атмосфералық жауын-шашынның әсерінен қорғайтын жабық қойма үй-жайларында сақтайды.

546-26. Өнімді сатылымға шығарғанға дейін жеке немесе топтама ыдыстарда стеллаждарға орналастырып сақтайды.

546-27. Еденнен стеллаждың төменгі сөресіне дейінгі, ішкі және сыртқы қабырғадан өнімге дейінгі арақашықтық 0,2 метрден, жылыту құрылғыларынан өнімге дейінгі арақашықтық 1 метрден кем болмауы, стеллаждардың арасы 0,7 метрден кем болмауы қажет.

12-тарау. Ыдыс (үлкен миска, шағын миска, саптыаяқ, қасық, асхана бачогы, асхана шәйнегі, ожау, плитаға қоятын бачок)

Ескерту. 12-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

547. Ыдыстар құрғақ таза жабық бөлмелерде сақталу қажет. Ыдыстарды сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

548. Бұл стандартқа электр қыздырғышы бар ыдыстар жатпайды.

549. Әрбір жылтыратылған, лакталған бұйым, электрхимияланған бұйымдар (анодирленген жайпақ табақтар, табақтар, нан салғыштардан басқа), эмальданған, безендірілген, өрнектелген және еселенген, ажарланған шайнектер мен кофе шайнектер нормативтік – техникалық құжаттар бойынша қағазға немесе МЕМСТ 10354 бойынша полиэтилен пленкаға оралады және МЕМСТ 7933 бойынша жеке картонға немесе МЕМСТ 7376 бойынша гофрирленген картонға салынады. Сырты силикатталып эмальданған бұйымды қағазға орамай қорапқа немесе полиэтилді пленкаға салуға, қыры конус формалы және қақпақсыз және арматурасыз жасалатын күюге қарсы жабындалған эмальданған бұйымдар, тот баспайтын болатпен плакирленген бұйымдар 20 данадан асырылмай тізіліп бумаға буып-түйіледі. Бумадағы әр бұйым нормативтік – техникалық құжаттары бойынша қағазға оралып, бума МЕМСТ 8273 бойынша А,В маркалы тығыз екі қабатталған орама қағазға оралады. Бума жәшікке салынып, бос орындар қағазбен тығыздалады.

Бұйымдарды полиэтилен пленкалы пакеттерге салып, қалқасы бар жәшіктер немесе контейнерлерге орналастырылады.

550. Тұтынушының келісуі бойынша тасу және сақтау кезінде бұйымдардың мүлтіксіз сақталуын қамтамасыз ететін басқа орау материалдарының түрлерін пайдалануға рұқсат етіледі.

551. Ораған кезде бұйымның қақпағы мен корпусы арасына, қақпағында резеңкелік аралық қабаты бар бұйымдардан басқа, қағаз немесе полиэтилен пленка салынады.

Тұтынушының келісуі бойынша бұйымның тұтқасы бөлшектелген болса, олар бөлшектелген күйінде оралады. Тұтқалары мен бекіту бөлшектері қағазға немесе полиэтилен пленкаға оралып, бұйымның ішіне салынады.

Тасуға оңай болу үшін, қораптардың салмағын 15 килограмм асырмай байлауға рұқсат беріледі.

552. Анодирленген табақтар, ыдыстар, нан салғыштар 25 данадан буылады, МЕМСТ 8273 бойынша қағаз салынады. Бума екі қабатты қағазбен оралады және МЕМСТ 17308 бойынша шпагатпен буылады.

553. Безендірілген, өрнектелген және еселенген (шайнектер, қазандар мен кофе шайнектерден басқа) бұйымдар 10 данадан буып жиналады, бұйымның қақпақты корпусы қағазға оралған басқа бұйымның қақпағына қойылады.

554. Қақпақсыз бұйымдар арасына МЕМСТ 8273 қағазы салынып, бірінің үстіне бірі қойылады.

555. Бидондардың, қазандардың және шелектердің пластмасса және ағаш тұтқалары қағазға оралады.

556. Бума МЕМСТ 8273,немесе басқа нормативтік – техникалық құжаттар бойынша екі қабатталған қағазбен оралады және МЕМСТ 17308, немесе басқа нормативтік – техникалық құжаттар бойынша шпагатпен буылады.

Тұтынушының келісуі бойынша тасу және сақтау кезінде бұйымдардың мүлтіксіз сақталуын қамтамасыз ететін басқа орау материалдарының түрлерін пайдалануға рұқсат етіледі.

557. Қазанның қақпағы МЕМСТ 8273 бойынша бір қабат қағазға оралып, қазан ішіне салынады және қазан корпусының тұтқасына МЕМСТ 17308 бойынша байланады.

Қазан тұтқалары қағазға оралмайды.

Бумалар қағазға оралмай қазандарды бумалауға рұқсат етіледі.

558. Қазандар экспортқа шығарылар болса, корпус пен қақпағы нормативтік–техникалық құжаттар бойынша бөлек қағазға оралады.

Әрбір жәшіктің және буманың сыртына:

1) дайындаушы кәсіпорын атауы және сауда белгісі немесе тауар белгісі;

2) бұйымның атауы мен артикулы;

3) осы стандарттың белгісі;

4) бұйымның саны;

5) дайындалған айы мен жылы;

6) техникалық бақылау бөлімінің таңбасы бар заттаңба қағаз салынады немесе желімделеді.

1-параграф. Шелек 10-12 литрлік

(МЕМСТ 20558)

559. Жұқа табақ ыстықтай мырышталған, болаттан жасалған, халық шаруашылығы үшін және экспортқа шығару үшін дайындалғаншарушылық ыдыс–аяқ бұйымдарын қамтиды.

560. Шелекті әр түрлі азық-түлік тағамдары емес: құм, жоңка, цемент, суаратын су тасу үшін және басқалар үшін қолданылады. Тасуға және ілуге қолайлы болу үшін, темір тұтқамен жабдықталған. Мырышпен қапталған болаттан жасалған конструкциясы берік коррозияға ұшырамайды.

561. Мырышпен қапталған болаттан жасалған шелек суықтүтіктік емес құрылыс заттарын, суды тасуда және сақтау үшін өте қолайлы шаруашылық мүлік. Оны сонымен қатар ылғалдан тазалау жұмыстары үшін қолдануға қолайлы, мұндай шелек барлық жуғыш заттардың агрессивті әсеріне төзімді. Болат өндірісі үшін мырыш қаптамасын қолдану ылғалды жұмыстарға қолдануға мүмкіндік береді, сонымен қатар пайдалану мерзіміне ешқандай ықпалын тигізбейді. Шелек мырышпен қапталған болаттың суықтай илемдеу әдісімен алынған металл бұйымдар (08 кп, 08 пс және 08 ю) 0,4-0,6 миллиметр қалыңдықтағы мырыш табағынан дайындайды.

562. Өндірісте құрастыру әдісі қолданылады, мырышталған әр шелектің екі жағынан жігі бар. Құрастыру алдында герметикалық бекіту үшін, арнайы пастаны жіктердің жиегіне тығыздатып жағып жасайды.

563. Шелектің тұтқасы болат сым темірден жасалған, ал құлағы қалыңдау мырышпен қапталған болаттан жасалған. Өндірісте шелек жасау үшін, сапалы болат табағын пайдаланады кондицияға сай емес қалыңдау болат техникалық шелектер жасау үшін қолданылады. Бұл шелек тұтқасы мырышпен қапталмаған және құрылыс жұмыстарынды қолданылады, жай шырышталмаған шелектерге қарағанда бұлар мықты және берік жоғары көрсеткіштерге ие болады.

564. Ережеге сай болаттан жасалған шелектер көлемі 10, 12, және 15 литр. Өндірісті барлық нормалар сақталып және сапалы шикізат қолданған мырышпен қапталған шелектер 5 жыл қызмет көрсетеді.

565. Шелектер құрғақ таза жабық бөлмелерде сақталу қажет. Ыдыстарды сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

2-параграф. Суға арналған ыдыс

566. Ашық және жабық полиэтиленді ыдыстарға және олардың элементтеріне қатысты, ауыз судытехникалық су және тұрмыстық ағын сулар уақытша жерде сақтайтын пайдалану үшін арналған, сонымен қатар азык-түлік, азық-түлік емес сұйықтық, сұйық және сусымалы материалдарды тасымалдау үшін ротациялық формалау әдісімен дайындайтын химиялық төзімділігі жағынан полиэтилен пайдалануға болатын жағдайда қолданылады.

567. Суға арналған ыдыс қысымы бар заттар үшін қолданылмайды.

568. Су өткізбеу үшін ыдыстың қақпағы қатты жабылатын болуы керек. Ыдыстың жоғарғы жағы тегіс, көпіршіксіз, саңылаусыз, жарылмаған және сынбаған болу керек.

569. Рельефі анық, орнынан жылжымаған болуы керек. Бұйымды жуғанда кірі жақсы кетуі керек. Пластикалық ыдыстың стандартты түсі ақ және көк болуы керек. Ауыз су үшін, ақ және көк түсті стандарт пластикалық ыдыс қолданылады.

570. Сыртқы түрі сапасы және түсі, белгіленген тәртіпте келісілген және бекітілген үлгісі эталонға сәйкес болуы керек.

571. Ыдысты жылытылатын қоймаларда жылу беретін құралдардан 1 метр қашықтықта желдеткіші бар бөлмелерде сақтайды. Органикалық еріткіш заттармен және құрамында сондай заттар бар бірге сақтауға болмайды.

13-тарау. Электр жабдықтары мен байланыс құралдары

Ескерту. 13-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Электр кәбілі
(МЕМСТ 18690)

572. Кәбілге, электр сымына, бауларға, сым темірге, илемделген сымға, илек сымға және кәбілді арматураға осы стандарт қолданылады (бұдан әрі - бұйымдар).

573. Стандарт халық шаруашылығы мен экспорттау үшін дайындап шығарылатын бұйымдарды сақтаудан және таңбалаудың, буып-түю, тасымалдау талаптарын белгілейді.

574. Бұйымның сақталу жағдайы мен сақтау мерзімі нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

575. Барабанды сақтау кезінде ол бет жағымен жатпау керек.

Барабанды сақтау талшықты, эмальды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағаны барбұйымдардан басқа бұйымдармен біргеашық арнайы жабдықталған алаңында және құрылыс алаңы байланыс кәбілдерін жиынтықтау үшін сақтау мерзімі 6 айдан аспауы керек.

576. Бұйымдар дайындаушы-кәсіпорынның тұтынушы ыдысында немесе бухтада сақталу керек.

577. Талшықты, эмалды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағышы бар бұйымдарды ғана жабық бөлмелерде сақталу керек.

578. Сақтау кезінде кәбілдің ұшын ылғалданудан сақтау керек.

579. Механикалық бұзылудан, қышқыл, сілті буынан және басқа да агрессивті ортадан, бұйымға және ыдысқа зияны тиетін заттан, сонымен қатар күн сәулесінен, атмосфералық жауын-шашын мен шаң-тозаңнан бұйымды сақтау керек.

580. Бұйымның сақтау мерзімі мен қажет болғанда қосымша сақтау шарттары нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

581. Катушканы шешкенде стеллаждарда орнату керек, сонымен катушканы бет жағымен орнатылған әр қатарына тегіс фанера немесе картон салынуы керек.

582. Катушка және бухта орауышын тек қана қолданар алдында алу керек.

283. Бұйымдар катушкасы және бухтасын орауышсыз сақтауға болмайды (ол қарастырылмаған жағдайды қоспағанда).

584. Бухтаны сақтауда үйіп қоюға болмайды.

2-параграф. Электрлік фонарь

(МЕМСТ 4677)

585. Электрлік фонарь - осы стандарт мәдени-тұрмыстық және шаруашылыққа бағытталған қызатын шамдарға және қуат көзі құрғақ электрохимиялық элементтің түрінде немесе аккумуляторлардың 42 Вольт аспайтын кернеуден болатын жергілікті жерге ауыспалы жарық түсіретін тасымалданатын құрал ретінде және жарық беру арқылы дабыл беретін жеке құрылғы ретінде, халық шаруашылығына қажет және экспортқа шығарылатын электрлік жарық беру шамдарға таратылады.

586. Фонарлар жіктеледі және келесі белгілермен белгіленеді:

1) қуат көзінің түрлері бойынша;

2) суланудан қорғау дәрежесі бойынша;

3) құрастырылып орындалуы бойынша;

4) бекіту немесе тасымалдау тәсілдеріне қарай.

587. Ораудың функциялық мақсаты бойынша сыртқы ықпал етуші факторлардан қорғауы бөлігінде ішкі орауышы, тасымалдау ыдысына және соғылудан қорғау құралына және бұйымды ыдыста бекіту және басқа да орау құралдарына тармақталады.

588. Ішкі орау консервациялауда қолданылған құралдарды сақтау үшін, климаттық фактордың әсерін шектеудің немесе алдын алуға арналады; осы ораудағы жеке элементтер оның басқа элементінің немесе бұйымды механикалық бұзылулардан қорғау үшін арналады.

589. Тасымалдау ыдысы бұйымды және ішкі орауды механикалық және климаттық факторлардан қорғау үшін және тиеп-түсіруде, тасымалдауда, қоймалауда, сонымен қатар көлік құралына бекіту жұмысында ыңғайлы болу үшін арналады. Тасымалдау ыдысының атқаратын қызметтерін (функциясын) жүк контейнерлері орындауы мүмкін, бұл ретте контейнерлерді қоймалауға қолдану жинақтау үшін (соның ішінде қоймалау мерзімдері) пайдаланушының және контейнердің иесінің арасында келісім болуы тиіс.

590. Соғылудан қорғау құралы шамадан тыс соққыдан және вибрациядан бұйымды қорғауға арналады.

591. Бекіту құралы бұйымға және орамға зақым келтірмеу үшін соғылудан қорғау жағдайы жасалмаған жағдайда ішкі ораудың орнынан қозғалып кетуін болдырмау үшін арналады.

592. Ұзақ уақытқа сақтау кезінде сақтау шарттарына тапсырыс иесінің және жасаушының арасындағыкелісім бойынша нақты бұйымдар үшін белгілененді.

593. Бұйымның техникалық күтімі МЕМСТ 2.601-68 бойынша пайдалану құжатында белгіленген көлемде сақталу кезінен пайдалануына дейінгі мерзімге ораудың сыртын қарауды немесе консервациялауды және сақтау орнын ауыстырғанда жыл бойы жүргізілетін силикагель-индикаторды тексеруді қамтиды.

594. Электрлік фонарь құрғақ таза жабық бөлмелерде сақталу қажет. Сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

3-параграф. Электрлік патрон

(МЕМСТ 2746)

595. Эдисон Е14, Е27 және Е40 бұрандасымен электр шамның және шамдардың-шырағданның электрлік желісіне қосуы және бекіту үшін арналған патрондарға таратылады.

596. Стандарт 250 Вольт кернеуден астам айнымалы тоқтын желісіне қосу үшін арналған ажыратқышы бар патрондарға таратылады.

597. Стандарт Эдисонның Е10 бұрандасымен дәйекті тізбектеме жалғанған әр қайсысына нормалы кернеу 60 Вольт шамды желісіне қосуы үшін арналған ішкі және сыртқы қондырғының патрондарына таратылады.

598. Сондай ақ, шамның электр желісіне тізбекті түрде жалғау үшіннатрий тыстарының бұрандалыдай өзге түріне таратылады.

599. Орамданы, ішкі орамданы және тасымалдайтын жәшікті МЕМСТ 23216 бойынша және ТУ нақты үлгісіне немесе патрон топтарына таңдайды.

600. Тасымалдау жәшігінде МЕМСТ 14192 бойынша маркировкасы, негізгі, қосымша, ақпараттық жазуларды және манипуляция белгілерді: "Абайлаңыз сынғыш!", "Жоғары, көтерме!", "Дымқылдан сақтау!", сонымен қатар МЕМСТ 17677 бойынша қоймалау тәсілі көрсетілуі керек. Егерде тасымалдау жәшігінің орнына контейнерлер пайдаланылса қоймалау көрсетпеуге болады.

601. Электрлік патрон құрғақ таза жабық бөлмелерде сақталу қажет. Сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

4-параграф. Электрлік розетка

(МЕМСТ 51322.1)

602. Электрлік розетка - кәбілдің, баудың немесе өткізгіш сымды шанышқысының айырымен және түйіспе қысқышымен бір бірімен байланыса қосу үшін қосқыштың бір бөлігі.

603. Осы талапты стандарттау тұтынушының пайдалану қауіпсіздігінің арттыруға мүмкіндік туғызады.

604. Ғимараттардың ішіндегі және сыртындағы қондырғыларды орнатуда шанышқыларға және розеткаға стационарлық және тасымалданатын тұрмыстық және ұқсас бағыттағы электр қабылдағыштың қосылуы үшін арнаулы номиналды 50 Вольт жоғары кернеумен, бірақ 440 Вольтжоғары емес және 32 Ампер аспайтын номиналды тоқпен айнымалы тоқтың электр желісіне тарайды.

605. Номиналды тоқорвинтсыз контактілі қысқыштарымен розетка үшін 16 Ампер дейін шектеулі.

606. Стандарт монтаждық қораптарға оның сынағы үшін керек қосқыштың жасырын қондырғысы үшін тек қана ортақ талаптарды белгілейді.

607. Бұйымдар климаттық фактордың жоғарыдан төменге дейінгі диапазонында пайдалану, сақтау мен жеткізілуіне арналады, бұл ретте қосымша климаттық диапазондар, бұл шегінде пайдалануда бұйымның жұмыс қабілеттілілігін қамтамасыздандыратын климаттық фактордың диапазондарына, бір немесе бірнеше тар диапазондардың климаттық факторлары белгіленуі мүмкін, оның шегінде параметрінің (реттеу немесе өлшеуінің жоғары дәлме-дәлділігі) ауытқуыныңтар диапазоны қамтамасыз етіледі.

608. Осы диапазондардың шегінде бір және сол фактордыңтағы да бірнеше мәні әр түрлі этапқа байланысты пайдалануына немесе жеке техникалық сипаттамасының, мысалы бірнеше түрлі мәні немесе әр түрлі ресурста немесе қызмет мерзімінің тиімді температурасына қатысты талап қойылады.

609. Керек болғанда жағдайда стандартта немесе техникалық шарттары пайдалану кезінде параметрдің оның алғашқы мәнінен ықтимал ауытқуы көрсетілуі керек.

610. Электрлік розетка құрғақ таза жабық бөлмелерде сақталу қажет. Сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

5-параграф. Электрлік ажыратқыш

(МЕМСТ 7397.2)

611. Осы стандарт 250 Вольт жоғары емес номиналды кернеуге және 4 Ампер аспайтын номиналды ток күші бар түпкілікті және айнымалы тоқты электр қоңырауын қосуға арналған қондырмалы ажыратқыштарға (бұдан әрі - ажыратқыштар) қамтиды.

612. Ажыратқышты ашық ауада, қалқа астында, тұрғын үй-жайда, қоғамдық бөлмеде және соған ұқсасүй-жайларда орнатады.

613. Стандарт халық шаруашылығының қажеті үшін және экспорт ажыратқыштарға қойылатын талаптар белгілейді. Ашық қоңдырғы ажыратқышы - ашық беттерде ашық немесе жасырын сымдармен электрлік желіге орнату үшін арналған ажыратқыш.

614. Ажыратқыштар ішкі орауышы ажыратқыштарының n санымен топты жәшіктеріне оралып салынуы керек.

615. Үюлі күйінде буып түйюге болмайды.

616. Электрлі қоңыраумен бірге жіберілетін ажыратқыштар қоңырауымен бір ыдысқа оралады.

617. Ажыратқыштың нақты үлгісін пакеттеудің құралы мен тәсілі, көлік пакетінің салмағы мен габаритті өлшемдері конструкторлық құжаттамада көрсетілуі керек.

618. Электрлік ажыратқыш құрғақ таза жабық бөлмелерде сақталу қажет. Сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

6-параграф. Электрлік шам

(МЕМСТ 28712)

619. Тұрмыстық және ортақ жарық түсіретін қызатын шамдар үшінқауіпсіздіктің және өзара алмасымдылықтың талаптарын тағайындайды, ондағы:

алмұрт тәріздес, саңырауқұлақ тәріздес, білте шам тәріздес, шар тәріздес немесе колбаның басқа пішіндерінің, шамдар сол мақсаттар үшін арналған, және де шамдар жоғарыда көрсетілген колбалармен; номиналды қуаты 200 Вольт дейінгі номиналды кернеуі 50 ден 250 дейінгі арада; қоса алғанда цокольдары: В15d, В 22d, E14 және Е27; жабындылары: әртүрлі.

620. Осы стандарт барлық өнімнің сараплау және дайын өнімді сынау хаттамасы негізінде осы стандарт талаптарына шамның сәйкестігінің көрсету бойынша дайындаушының қолдануы тиіс әдісті белгілейді. Сондай-ақ партияның шектеулі саралау үшін жеке партияны сынау әдісі жүргізіледі.

621. Шамда берік және айқын келесі белгілер болуы тиіс:

1) өндірушікәсіпорынның атауы немесе тауар белгісі;

2) вольттықноминалды кернеуі немесе кернеуінің диапазоны;

3) ватттарда номиналдық қуаты

622. Колбасының диаметрі шамдарда 40 миллиметр және одан астам және 14 Вольт қуатымен және төмен болса қуаттылықтың белгіленуін көрсетпеуіне болады.

623. Маркировканың сәйкестігі келесідей бейнемен тексерілуі керек:

1) маркировканың бар болуы және айқындығы - сыртан қарағанда;

2) маркировканың беріктігін пайдаланылмаған шамды 15 рет қолмен 15 секунд бой сумен дымқылдатылған жұмсақ матамен сүрту арқылы тексеріледі.

624. Сынақтан кейін маркировкаанық болып қалуға тиіс.

625. Шамдарды дұрыс жағдайда пайдаланғанда тұтынушыға және қоршаған орта үшін қауіпсіз болуы тиіс.

626. Электрлік шам құрғақ таза жабық бөлмелерде сақталу қажет. Сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

7-параграф. Байланыс кәбілі

(МЕМСТ 18690)

627. Кәбілге, электр сымына, бауларға, сым темірге, илемделген сымға, илек сымға және кәбілді арматураға осы стандарт қолданылады (бұдан әрі - бұйымдар).

628. Стандарт халық шаруашылығы мен экспорттау үшін дайындап шығарылатын бұйымдарды сақтаудан және таңбалаудың, буып-түю, тасымалдау талаптарын белгілейді.

629. Бұйымның сақталу жағдайы мен сақтау мерзімі нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

630. Барабанды сақтау кезінде ол бет жағымен жатпау керек.

631. Барабанды сақтау талшықты, эмальды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағаны бар бұйымдардан басқа бұйымдармен бірге ашық арнайы жабдықталған алаңында және құрылыс алаңы байланыс кәбілдерін жиынтықтау үшін сақтау мерзімі 6 айдан аспауы керек.

632. Бұйымдар дайындаушы-кәсіпорынның тұтынушы ыдысында немесе бухтада сақталу керек.

633. Талшықты, эмалды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағышы бар бұйымдарды ғқна жабық бөлмелерде сақталу керек.

634. Сақтау кезінде кәбілдің ұшын ылғалданудан сақтау керек.

635. Механикалық бұзылудан, қышқыл, сілті буынан және басқа да агрессивті ортадан, бұйымға және ыдысқа зияны тиетін заттан, сонымен қатар күн сәулесінен, атмосфералық жауын-шашын мен шаң-тозаңнан бұйымды сақтау керек.

636. Бұйымның сақтау мерзімі мен қажет болғанда қосымша сақтау шарттары нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

637. Катушканы шешкенде стеллаждарда орнату керек, сонымен катушканы бет жағымен орнатылған әр қатарына тегіс фанера немесе картон салынуы керек.

638. Катушка және бухта орауышын тек қана қолданар алдында алу керек.

639. Бұйымдар катушкасы және бухтасын орауышсыз сақтауға болмайды (ол қарастырылмаған жағдайды қоспағанда).

640. Бухтаны сақтауда үйіп қоюға болмайды.

641. Кәбілдің сақтау мерзімі ашық алаңда – екі жылдан аспайды, шатыр астында - бес жылдан аспайды, жабық бөлмелерде – он жылдан аспайды.

8-параграф. Күш кәбілі

(МЕМСТ 16442, МЕМСТ 6323)

642. Алюминий немесе мыс талшықты, пластмасса оқшаулағышы бар пластмасса немесе алюминий тысты, қорғаныстық жабын немесе оларсыз, беріліс және стационарлық қондырғыда номиналдық айнымалы кернеу 0,66; 1; 3 және 6 кВ 50 гц жиілікті электр энергиясын таратуға арналған күш кәбілдерін қамтиды. Стандарт халық шаруашылығының қажетіне және экспортқаарналған кәбілдерге талаптарды белгілейді.

643. Кәбілдің сақталу шарттары МЕМСТ 15150 бойынша ОЖЗ топқа сәйкес болуы керек. Кәбілдерді сырты қапталған түрінде барабандарда ашық алаңшықтарда сақтауға болады.

644. Бұйымның сақталу жағдайы мен сақтау мерзімі нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

645. Барабанды сақтау кезінде ол бет жағымен жатпау керек.

646. Барабанды сақтау талшықты, эмальды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағаны бар бұйымдардан басқа бұйымдармен бірге ашық арнайы жабдықталған алаңында және құрылыс алаңы байланыс кәбілдерін жиынтықтау үшін сақтау мерзімі 6 айдан аспауы керек.

647. Бұйымдар дайындаушы-кәсіпорынның тұтынушы ыдысында немесе бухтада сақталу керек.

648. Талшықты, эмалды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағышы бар бұйымдарды ғқна жабық бөлмелерде сақталу керек.

649. Сақтау кезінде кәбілдің ұшын ылғалданудан сақтау керек.

650. Механикалық бұзылудан, қышқыл, сілті буынан және басқа да агрессивті ортадан, бұйымға және ыдысқа зияны тиетін заттан, сонымен қатар күн сәулесінен, атмосфералық жауын-шашын мен шаң-тозаңнан бұйымды сақтау керек.

651. Бұйымның сақтау мерзімі мен қажет болғанда қосымша сақтау шарттары нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

652. Катушканы шешкенде стеллаждарда орнату керек, сонымен катушканы бет жағымен орнатылған әр қатарына тегіс фанера немесе картон салынуы керек.

653. Катушка және бухта орауышын тек қана қолданар алдында алу керек.

654. Бұйымдар катушкасы және бухтасын орауышсыз сақтауға болмайды (ол қарастырылмаған жағдайды қоспағанда).

655. Бухтаны сақтауда үйіп қоюға болмайды.

656. Кәбілдің сақтау мерзімі ашық алаңда – екі жылдан аспайды, шатыр астында - бес жылдан аспайды, жабық бөлмелерде – он жылдан аспайды.

9-параграф. Шлангі кәбілі

(МЕМСТ 18690)

657. Кәбілге, электр сымына, бауларға, сым темірге, илемделген сымға, илек сымға және кәбілді арматураға осы стандарт қолданылады (бұдан әрі - бұйымдар).

658. Стандарт халық шаруашылығы мен экспорттау үшін дайындап шығарылатын бұйымдарды сақтаудан және таңбалаудың, буып-түю, тасымалдау талаптарын белгілейді.

659. Бұйымның сақталу жағдайы мен сақтау мерзімі нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

660. Барабанды сақтау кезінде ол бет жағымен жатпау керек.

661. Барабанды сақтау талшықты, эмальды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағаны бар бұйымдардан басқа бұйымдармен бірге ашық арнайы жабдықталған алаңында және құрылыс алаңы байланыс кәбілдерін жиынтықтау үшін сақтау мерзімі 6 айдан аспауы керек.

662. Бұйымдар дайындаушы-кәсіпорынның тұтынушы ыдысында немесе бухтада сақталу керек.

663. Талшықты, эмалды және басқа ылғал сорғыш материалдардан оқшаулағышы бар бұйымдарды ғқна жабық бөлмелерде сақталу керек.

664. Сақтау кезінде кәбілдің ұшын ылғалданудан сақтау керек.

665. Механикалық бұзылудан, қышқыл, сілті буынан және басқа да агрессивті ортадан, бұйымға және ыдысқа зияны тиетін заттан, сонымен қатар күн сәулесінен, атмосфералық жауын-шашын мен шаң-тозаңнан бұйымды сақтау керек.

666. Бұйымның сақтау мерзімі мен қажет болғанда қосымша сақтау шарттары нормативті-техникалық құжатта көрсетілуі керек.

667. Катушканы шешкенде стеллаждарда орнату керек, сонымен катушканы бет жағымен орнатылған әр қатарына тегіс фанера немесе картон салынуы керек.

668. Катушка және бухта орауышын тек қана қолданар алдында алу керек.

669. Бұйымдар катушкасы және бухтасын орауышсыз сақтауға болмайды (ол қарастырылмаған жағдайды қоспағанда).

670. Бухтаны сақтауда үйіп қоюға болмайды.

671. Кәбілдің сақтау мерзімі ашық алаңда – екі жылдан аспайды, шатыр астында - бес жылдан аспайды, жабық бөлмелерде – он жылдан аспайды.

10-параграф. Жарық бергіш өткізгіш сым

(МЕМСТ 6323, МЕМСТ 26445)

672. Мыс және алюминий немесе поливинилхлорид пластикатты оқшаумен алюминийі плакирленген мыс талшықты стационарлық төсемеде жарық бергіш қуат және күш желісі электрлік қондырғылары үшін, сонымен бірге электржабдықтары, машиналар, тетік және станоктар(желі үшін 450/750 Вольтқа дейін) номиналды кернеу 450 Вольт дейін жиілісі 400 гц дейін немесе тұрақты кернеу 1000 Вольт дейін монтаждау үшін өткізгіш сымға таратылады.

673. Өткізгіш сымдар дайындаушының шартты коды және өткізгіш сым маркасының үзіліссіз маркировкасы түрінде орындалған кәсіпорын-даярлаушының белгісі болуы тиіс.

Маркировка басылып, рельефпен немесе өткізгіштің бетіне бояумен белгі салынады.

674. Барабанға жапсырылған кағаз зат белгіде немесе дабылдың бетінде көрсетілген бөлек бөлек сандар және олардың ұзындығының плюс белгісі арқылы жоғарыдан төменгі дейінгі қабатта метрмен көрсетілуі тиіс.

675. Өткізгіш сымбухталарға немесе ағаш барабандарға оратылуы тиіс. Бухтадағы өткізгіштердің үштен аспайтын бөлігін жане дабылға үштен аспайтын бөлігін орауға жібереді.

676. Өткізгіштер бухтасын орайтын материалмен буып-түсіп немесе қапқа немесе жәшікке салып немесе тұтынушының бірден өзіне жеткізілуі үшін көлік тасымалдауда өткізгіш сымдымеханикалы бұзылулардан сақталуын қамтамасыз ететін арнайы контейнерлерге салынуы тиіс.

677. Жарық бергіш өткізгіш сымдарды құрғақ таза жабық бөлмелерде сақтайды.

11-параграф. Жоғары вольтты өткізгіштер

(МЕМСТ 26445, МЕМСТ 18690)

678. Жарық бергіш желілерді, электр қондырғысын орнату үшін машиналардың электр жабдықтарын, тетіктерін, станоктарын, аспапты монтаждау үшін, сонымен бірге номиналды айнымалы кернеуі 6000 Вольтқа дейінгі жиілік 100 кГц дейінгі тұрақты кернеуі 4000 Вольтқа дейінгі ауаны, жерді, үйлерді және ғимаратты жылыту үшін оқшауланған күшті өткізгіш сымдарға таратылады.

679. Стандарт халық шаруашылығының қажетіне және экспорттық оқшауланған күш өткізгіш сымдарға талаптарды белгілейді.

680. Осы стандарттабелгіленген техникалық деңгейдің көрсеткіштері: сапаның жоғарғы санаты үшін.

681. Көзделген өткізгіш сыммаркировкасы МЕМСТ 18690-82 және осы стандарттың талаптарына сәйкес болуы керек.

682. Бухтаға не барабанға жапсырылған кағаз зат белгіде немесе барабан бетінде көрсетілуге тиіс:

1) өндіруші кәсіпорынның тауар белгісі;

2) өткізгіштердің шартты белгісі;

3) метрлермен өткізгіштердін ұзындығы;

4) брутто салмағы(барабан үшін) кг;

5) дайындалу мерзімі (жыл,ай);

6)стандарттың немесе өткізгіштердің нақты маркасына техникалық шарттың белгісі;

7) техникалық тексерістің мөртаңбасы.

683. Көрсетілген өткізгіштердің орамы көлікпен тасу және сақтау МЕМСТ 18690-82 және стандарт немесе нақты өткізгіштердің техникалық шарттарына сәйкес келуі керек.

684. Жоғары вольтты өткізгіштер құрғақ таза жабық бөлмелерде сақтайды.

12-параграф. Далалық телефон аппараты

685. Далалық аналогты телефон аппараты ТА - 01 телефондық байланыспен абоненттік желілері құрамындагы автоматты коммутациондық жүйенің, далалық байланыс жүйесінің, соның ішінде ортақ пайдалануға автоматтық телефондық байланысының жүйесі, қол коммутациондық жүйесі, радиобайланыстың соңғы құрылымы ретінде оны пайдалануда радиостанциядан коммутациялық жүйенің тікелей қатысуынсыз және келіссөз жүргізуді қамтамасыз ету үшін арналған.

686. Телефон аппараты сыртқы ортаның тікелей ықпалында далалық жағдайда пайдалану, сондай-ақстационарлық және қозғалғыш нысандарда қондырғыны орнату және пайдалану қарастырылады.

687. Телефон аппараты мынадай климаттық жағдайдада пайдаланылады:

1) қоршаған ортада 238-ден 323 ⁰К-ге дейін температурада (-35⁰-тен +50⁰ С дейін);

2) 298⁰ К температурада (25⁰С) салыстырмалы ылғалдылығы 98 % жоғары емес;

3) атмосфералық қысым 60 кПа-дан 113 кПа (450 миллиметр сынап бағанасына 850 миллиметрсынап бағанасына дейін).

688. Телефон аппаратының салмағы:

1) электрлік қоректену құрғақ элементтерімен - 3,0 килограммнан аспайды;

2) электрлікқоректену құрғақ элементтерсіз - 2,2 килограммнан аспайды.

689. Телефондық аппараттың габаритті өлшемдері:

1) ұзындығы - 200 миллиметр;

2) ені - 280 миллиметр;

3) биіктігі - 100 миллиметраспайды.

690. Телефон аппаратының техникалық сипаттамалары:

Телефон аппараты ортақ пайдаланылатын телефон байланысының желісіне косылуға жағдай жасайды, қолданыстағы нормативтік құжаттың талаптарына сай. Қосудың схемасы екіөткізгіш сым. Телефон аппараты автоматты коммутациялық жүйелерге екі тармақты өткізгіштік бағытқа нөмірдің импульсты және жиілік режімде теріліп қосылуларынқамтамасыз етеді. Орташа пайдалану - 10000 сағаттан кем емес. Пайдалану мерзімі кемінде - 20 жыл. Корпустың жасалуы - геометриялы.

691. Жылытылатын немесе жылытылмайтын қойманың бөлмелеріндегі сөреде немесе стеллаждарда көліктері тасымалдау ыдысында сақтау жүргізіледі. Тікелей грунтта сақтауға тыйым салынады. Ауада қышқыл буы және басқада агрессивті қоспалары болмауы керек.

692. Телефон аппаратын сақтау мерзімі зауыттық орауда жылытылмайтын қойманың бөлмелерінің жағдайында - 15 жыл.

13-параграф. Гальваникалық аккумуляторлы батареясы

(МЕМСТ МЭК 61056-1-99, 61056-1-2002)

693. Стандарт қорғасын қышқыл аккумуляторларының және жабық үлгідегі (бұдан әрі - батареялер) батареясы, мысалы ыкшамды жабдықтарда, аспаптарда, ойыншықтарда циклдік қолданыс үшін арналған. Стандарт стационарлық қолданыстың (МЕМСТ Р МЭК 896-1, 7-тарау) үлгісіндегі, сондай-ақ іштен жану қозғағышықосу үшін аккумуляторға және батареялерге тарамайды. Стандарт ортақ талапты және негізгі сипаттамаларды сынауда өзара сайкес әдістердібелгілейді.

694. Жабық үлгінің батареялеры бір немесе одан көп аккумулятордан тұрады.

695. Батареялер сақтандырғыштың клапандармен жабдықталған болуға тиіс. Клапан газдың(ауаның) аккумуляторға кіруіне жібермейді, бірақ белгілі бір ішкі кысымда деформациялануға немесе аккумулятордың корпусы немесе батареясы бұзылмау үшін аккумулятордан газдың шығуына жол беруі тиіс.

696. Батарея немесе аккумуляторлар суды немесе электролитті қосуды қажет етпейтіндей етіп жинақталуы керек.

Олар кез келген жағдайда (айталық, түбі төңкеріліп тұрғанда) клапаннан электролиттің ағып кетпей және ұштықтарын тығыздалусыз жұмыс істеуге жарамды болуы тиіс. Олар сонымен бірге аударылған күйде (20±5)⁰С температурада және 80% салыстырмалы ылғалдылығының ең көп мәнінде электролиттің жылыстауының жыл бойы сақтауға төзімді болуға керек.

697. Батареялар қалыпты жағдайдағы жерде тасымалдауда, күтуде және пайдалануда механикалық қысымға, вибрацияға және соққығатөзімді болуы тиіс.

698. Батареяның қақпағында ұштықтардың ұжырымдармен қатарынаполярлық ұштық маркировкасы: плюс "+" және "-" минус белгілері болуы тиіс.

699. Гальваникалық аккумуляторлы батареяларқұрғақ таза жабық бөлмелерде сақталуы қажет. Сілтілер, қышқылдар және шаңдалатын заттар бар бөлмелерде сақтауға тыйым салынады.

14-параграф. Палаткалар

(МЕМСТ 25871)

700. Былғары галантерея, соның ішінде туристік бұйымдарды (жатын қаптар, рюкзактар және палаткалар) қамтиды және сақталуына халық шаруашылығының қажетіне және экспорттың бұйымды қойылатын маркировкаға, орауға талаптарды анықтайды.

701. Палаткалар жылу беру және жылытқыш аспаптардан 1 метр аралықтан алыс ауасы алмасып тұратын қойманың бөлмелерінде сақталуы керек.

702. Бұйымға күннің көзі сәулесінің тікелей түсуі, сонымен қатар тозаңдатылған және химиялық белсенділігі бар заттармен бірге сақтауға тыйым салынады.

703. Қойма үй-жайында ауаның температурасы 10⁰С төмен емес және 25⁰С жоғары емес, ауасының салыстырмалы ылғалдылығы 60-80 пайыз болуы керек.

704. Температура және ауаның салыстырмалы ылғалдылығының бақылау үшін қойманың бөлмелері термометрмен және психрометрлермен (немесе гигрометрлермен) жабдықталуы керек.

705. Жасанды теріден және үлдірден орау бірлігін 0⁰С төмен температурада тасымалданса, ашпастан бұрын +10⁰С нан төмен емес бөлмеде бір тәулік бойы ұстау керек.

706. Нормативтік-техникалық құжаттамада бұйымды сақтауға қосымша талаптар белгілеуге болады.

14-тарау. Арнаулы және автомобиль техникасы

Ескерту. 14-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Автогрейдер (МЕМСТ 11030), Бульдозер (МЕМСТ 28771 және МЕМСТ 29295), Әмбебап экскаватор (МЕМСТ 26980 және МЕМСТ 16469), Шнекороторлық қар тазартқыш (МЕМСТ 15840 және МЕМСТ 23080), Автосамосвал 10, 15, 20, 25 тонна (МЕМСТ), 25 тонна және 25 тоннадан жоғары кран автомобилі (МЕМСТ 22827, МЕМСТ 21398, МЕМСТ 1575), Жүк автомобилі (МЕМСТ 21398, МЕМСТ Р 52280), Жүк тасығышы бар трейлер (МЕМСТ 2349, МЕМСТ 12105), Жолаушылар автобусы (МЕМСТ 27815), Автоцистерна (МЕМСТ 9218)

Ескерту. 1-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

707. Осы норматив автогрейдердің, бульдозердің, әмбебап экскаватордың, вахталық автомобильдің, шнекороторлық қар тазартқыштың, 10, 15, 20, 25 тонна автосамосвалдың, 25 тонна және 25 тоннадан жоғары кран автомобилінің, жүк автомобилінің, жүк тасығышы бар трейлердің, жолаушылар автобусының, автоцистернаның (бұдан әрі – машиналар) жалпы сақтау қағидаларын белгілейді.

Ескерту. 707-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

708. Машиналарды жабық үй-жайларда немеме шатырдың астында сақтайды. Машиналарды консервация, герметизация және қоймада сақталуы қажет құрамдас бөліктерді шешкен жағдайда ашық жабдықталған алаңда сақтауға рұқсат беріледі.

Ескерту. 708-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

709. Машинаны ұзақ уақытқа сақтауға қоюдың алдында оның жай-күйін, машинаның комплектілігін және өндіруші пломбасының сақталғанын тексеру қажет.

Ескерту. 709-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

710. Раманың қисаюынан және пневматикалық дөңгелектің пішінінің өзгеруін болдырмау үшін машинаны көлденең қалпында тіреуіштерге орнату керек. Шина мен тіреу бетінің арақашықтығы 8 см-ден кем болмауы тиіс.

Ескерту. 710-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

711. Ашық алаңда сақтаған кезде агрегаттың және тораптың ішкі қуыстарына атмосфералық жауын-шашын кіруі мүмкін бақылау саңылаулары, бактың құйма шытындары, мотордың шығару түтіктері және саңылауларының қақпақтармен, тығындармен, суға төзімді жабысқақ ленталармен немесе өзге де арнайы құралдармен нықтап жабу керек, сондай-ақ тентпен жабады және уақытша шатыр орнатады.

Ескерту. 711-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

712. Аккумулятор батареялары ажыратылуы тиіс. Электролиттің деңгейі мен тығыздығы өндірушінің сілтемесіне сәйкес келу керек. Машинаны 1 айдан артық сақтаған жағдайда аккумулятор батареяларын машинадан шешіп, арнайы үй-жайға сақтауға қойған жөн.

Аккумулятор батареяларын сақтау кезінде электролиттің тығыздығын ай сайын тексеріп отырады және қажет жағдайда қуаттауды жүргізеді.

Ескерту. 712-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

712-1. Жанармайдың, майлайтын заттардың, гидравликалық сұйықтықтың және салқындатқыш сұйықтықтың бактағы мөлшері өндірушінің сілтемесіне сәйкес келуі тиіс.

Ескерту. 1-параграф 712-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

712-2. Ұзақ уақыт сақтаудағы машиналардың жай-күйін мерзімді түрде бақылап тұрады. Бақылауға машиналардың сыртқы түрі, қозғалтқыш пен агрегаттың жұмыс қабілеті жатады.

Қозғалтқыш пен агрегаттың жұмыс қабілетін әр 6 ай сайын қысқы және жазғы уақытта бақылап отырады, бұл ретте "Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарға арналған жанар-жағармай материалдары шығыстарының және автокөлікті күтіп ұстауға арналған шығыстардың нормаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 11 тамыздағы № 1210 қаулысына сәйкес ұзақ сақтаудағы автомобильді сол жерде (қозғалтқышты қосуын) сынап көру үшін отын шығысы қозғалтқыш жұмысының 1 сағатына белгіленеді және автомобильдің 25 км жүрісінің отын шығысы нормасына теңеледі. Бақылау нәтижесі "Автомобиль мен арнайы техникалардың техникалық жай-күйін тексеру журналына" енгізіледі.

Ескерту. 1-параграф 712-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-параграф. Шнекороторлық қар тазартқыш
(МЕМСТ 15840, МЕМСТ 23080)

Ескерту. 2-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Бульдозер
(МЕМСТ 28771, МЕМСТ 29295)

Ескерту. 3-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4-параграф. Әмбебап экскаватор
(МЕМСТ 26980, МЕМСТ 16469)

Ескерту. 4-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-параграф. Инженерлік оқшаулау машинасы

743. Инженерлік оқшаулау машинасы –соның ішіндерадиоактивті зақымдалған жерлерде, де әскерлердің қозғалысын қамтамасыз етуге арналған

744. Инженерлік техниканы сақтау және техникалық қызмет көрсету:

Қолдану арасында инженерлік техника үзіліс кезінде сақтауға қойылады. Инженерлік техника қысқа мерзімге (бір жылға дейін) және ұзақ мерзімге (бір жылдан көпке) сақтауға қойылуы мүмкін. Инженерлік техника қысқа мерзімдік сақтауға қойылады, егер де қолдану жоспарланбаса мынадай мерзімге:

1) бір айдан көп – бронетанкалы базалық машина және электртехникалық құралды жалпы әскерлерге тағайындалған күші 50 кВт немесе одан көп;

2) үш айдан көп - арнайы және базалық шассиіавтокөліктер үшін және жалпыәскери тағайындалуы бойыншабасқада электртехникалық құралдарды қоюға рұқсат етіледі.

745. Инжинерлік техниканы ұзақ сақтаудан шешуді орындау:

1) осы нұсқауда қарастырылған іс-шаралар жүргізу үшін;

2) инспекциялау және жиынтық тексеруде техниканың жағдайын анықтау үшін;

3) жоспары тәртібінде жаңарту үшін;

4) регламент бойынша техникалық қызметіне (ТРҚ) жүргізеді;

5) қайта консервация кезінде жүктемеге түсiрiлген және жұмыста жүрісін және сынап көру болады.

746. Сақтауда тұрған инженерлік техникасына техникалық қызмет көрсетудің келесі мерзімдік түрлері белгіленеді:

1) қысқа мерзiмдi сақтауда: техникалық күтiм N1(TO- 1х) қасында сақтауда - (қыста және жазда техниканы пайдалану кезінде) алты айда бiр рет немесе техникалық бақылау нәтижесіне байланысты;

2) ұзақ сақтауда: (N1(TO- 1х) сақтауда техникалық күтiмі - жылына бiр рет немесе техникалық бақылау нәтижесіне байланысты; (N2(TO- 2х) техникалық күтiмін сақтауда - екi жылда бiр рет немесе техникалық бақылау нәтижесіне байланысты;

3) белгiленген регламенттік техникалық күтiмін 6-8 жылдардан кейiн - инженерлiк техниканың күйіне және сақтау жағдайына байланысты;

4) қатал және өте қатал санатында – 6 жылдардан кейiн; орташа санатында - 7 жылдардан кейiн; жеңiл дәрежеде - 8 жылдардан кейiн.

747. "Инжинерлік техниканы әскери бөлiмінде, базалар мен қоймаларда сақтау" нұсқауында сәйкес ұзақ сақтауда инженерлiк техникасына күтiм көлемі және жұмыстың сыйымдылығы анықталады.

748. "Инженерлiк мүлiктi және инженерлiк техниканы сақтау" нұсқауында техникалық сақтауға дайындау технологиялық картасы, қойылымға еңбек шығындарын және техниканы сақтаудың шешуді орындау белгіленеді.

749. Сақтауда тұрған инженерлік техниканың қолданысқа дайындығын және техниканың жағдайын тексеру жүзеге асырылады:

1) сыртының жартылай немесе толық герметизациясын жойып қарау;

2) жартылай консервацияны орнында байқау (жұмысқа қабiлеттiлігін тексеруiмен);

3) жүгiрiс (жүзу) бойынша және ауыр жұмыс арқылы толық консервациядан алып, байқау;

750. Регламентте белгiленген техникалық күтiмдi өткiзудiң мерзiмдерi "Регламенттік техникалық күтiм инженерлiк қарулану құралдары" нұсқауламасын басшылыққа ала отырыпанықталады, бөлшектер тiзiмі, тиісті ауыстыруға жататын тиісті - инженерлiк техникаға РТО нұсқауының тәртібіне сәйкес жүргізіледі.

751. Инженерлiк техниканықысқа мерзiмге сақтауға қою жұмыстары техника сақтауға қойылған кезден бастап 15-күндік, ал ұзақ сақтауға - бiр айлық мерзiмде жүргізіледі.

752. Инженерлiк техниканы жабық үй-жайларда немесе қанқаның астында сақталуы керек. Консервациялау, герметизация және қоймада сақталуын талап ететін құрама бөліктерін шешіп алу жұмыстары міндетті түрде орындалғанынан кейін жабдықталған ашық алаңда сақтауға болады.

6-параграф. Автосамосвал 10, 15, 20, 25 тонна
(МЕМСТ 21398, МЕМСТ 23647)

Ескерту. 6-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7-параграф. 25 тонна және 25 тоннадан жоғары кран автомобилі
(МЕМСТ 22827, МЕМСТ 21398, МЕМСТ 1575)

Ескерту. 7-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8-параграф. Жүк автомобилі
(МЕМСТ 21398, МЕМСТ Р 52280)

Ескерту. 8-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9-параграф. Вахташы автомобиль

781. Универсалды герметикалық шанақты автомобиль – құтқарушы бөлімдердің жеке құрамын төтенше жағдайлар болған жерге және адамдарды көшіруге арналған.

782. Шанақ-салон - қаңқасы оқшауланған темірден, екі қабатты шыныдан және жылытуы кемінде 50 миллиметр, жылыту-желдеткіш жүйесімен жабдықталған, жүргізушімен сөйлесуге арналған қондырғысы бар.

783. Жүргізушінің орнын қоса санағанда барлығы 30 адамдық орын бар.

784. Шанақ-салонды жылыту - қондырғының суыту жүйесінен және автономдық дизель отынынан.

785. Автокөлік құралдарын алты сақтауға қойған кезде мынадай операцияларды орындау қажет:

1) салқындатқыш сұйықтықты салқындату жүйесінен ағызып алу (жүк автомобильдері мен автобустар үшін) және жүйені таза сумен жуу, ағызу крандарын ашық күйде қалдыру;

2) отынды отын багынан ағызып алу;

3) аккумулятор батареясын, оны қоймада сақтау үшін автокөлік құралынан алу;

4) шиналарды жарық өткізбейтін материалмен жабу немесе қорғағыш ерітіндісімен өңдеу (ашық алаңдарда сақтау кезінде);

5) жеңіл автомобильдер мен автобустар шанағының және жүк автомобильдері кабинасының сыртқы бетін балауыз пастасымен, ал сәндік бөлшектердің хромдалған немесе жылтыратылған беттерін бұзылудан сақтайтын май қабатымен жабу.

786. Автокөлік құралдарын ашық алаңшада сақтаған кезде резеңке-техникалық, пластмасса бұйымдардың және лакты-бояулы жамылғысының сақталуын қамтамасыз ету үшін автокөлік құралын тура түсетін күн сәулелерінің және жауын-шашынның әсерінен қорғайды (тентпен жабады, уақытша қалқа жасайды).

10-параграф. Жүк тасығышы бар трейлер
(МЕМСТ 2349, МЕМСТ 12105)

Ескерту. 10-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

11-параграф. Жолаушылар автобусы
(МЕМСТ 27815)

Ескерту. 11-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

12-параграф. Автоцистерна
(МЕМСТ 9218)

Ескерту. 12-параграф алып тасталды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

13-параграф. Мотопомпа

809. Мотопомпа – қатты және орташа ластанған, таза суды қотаруға арналған. 50 миллиметрге дейін мөлшердегі қатты бөлшектермен бөлшектенген және лайланған суды қотаруға қабілетті. Электрооталдырғыш немесе қолдық оталдырғыштың көмегімен жіберіледі.

810. Тасымалдау кезінде климаттық факторлардан механикалық зақымданулардан қорғау және мотопомпа ластанбау үшiн ыдысқа салып оралуы керек. Қаптама тасымалдау, тиеу, түсiру кезінде ыдыста жүктiң жылжуын болдырмайтындай жасалуы керек.

811. Техникалық және қолдану кезiндегi құжаттама, қосалқы бөлшектер және аспаптар ылғал өткiзбейтiн пакетке салынуы керек. Пакет буып-түйетiн жәшiк iшiне салынуы керек.

812. Механикалық зақымданудан және атмосфералық ылғалдан оларды сақтауды қамтамасыз етедіндей тұтынушының келісімі бойынша мотопомпаны қаптамасыз тасымалдауға рұқсат етiледi.

813. Мотопомпаны және қосалқы бөлшектерді қаптау алдында тазалауы керек. Сорғының iшкi қуысын кептiру керек.

814. Мотопомпаларды ұзақ сақтауды жылытылатын қойма үй-жайларында 40⁰С аспайтын температурада жүзеге асыру керек.

14-параграф. "КАМАЗ" базасындағы "Тазасу-М" жылжымалы құрылғысы

815. Ауыз суын дайындайтын "Тазасу-М" мобильдік қондырғысы жылытылған кузов-фургонда орналастырған (жылытқыш 30 миллиметрден кем емес), жылыту дизель отынымен кузов-фургонда қыс уақытында +10⁰С төмен еместемператураны қамтамасыз етеді.

816. Ауыз суын дайындайтын кондырғы кемінде 4 м³/сағ таза су өндіреді.

817. Тазартылған су су көздеріне, шаруашылық ауыз суды қамтамасыз етуге, мәдени-тұрмыста суды пайдалануға және су объектілерінің қауіпсіздігіне санитарлы-эпидемиологиялық талаптарына сәйкес болуы қажет.

818. Автокөлік құралы ("КАМАЗ" базасындағы) ұзақ сақтау кезінде (6 айдан аса) консервациялай қажет.

819. Консервациялау үшiн мыналар керек:

1) шанақты жуып және құрғақтап сүрту (сыртынан және iшiнде);

2) зақымдалған орнын бояумен бояу;

3) бейтарап жағармаймен боялмаған металды түйiндердiң және бөлшектердің беттерiн жабу;

4) үйкелетiн беттерінің бәрiн майлы жағармаймен сылау;

5) есiкті құлыпқа жабу.

820. Шина және басқа резеңке бөлшектердi күн сәулелерiнің тiкелей әсерiнен сақтау керек.

821. Аккумулятор батареялары мүмкiндiгінше салқын үй-жайда 0⁰С жоғары емес және -30⁰С төмен емес жерде сақталуы керек. Автокөлiкпен бiрге және улы химиялық заттар (қышқылдар, сiлтiлер) сақтауға тыйым салынады.

822. Автокөлiктiң мостасы түбіне ағаш немесе металлдан тiреуішін қойып сонымен, доңғалақтар тегіс жерде кемінде 8 сантиметр көтеріліп тұру керек. Керек жағдайда, тіреуіштің астына ағаш салу. Рессорларды жүктен босатып, рама және мосталар арасына ағаш тiректер орнату керек.

823. "КАМАЗ" базасындағы "Тазасу-М" жылжымалы құрылғысы ауаның салыстырмалы ылғалдығы 40-70% шамасында және плюс 5ºС-ден төмен емес температурада таза, желдетілетiн, жылытылмайтын үй-жайларда сақталуы тиіс.

Ескерту. 823-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

15-параграф. "ГАЗ" базасындағы "Тазасу-М" жылжымалы құрылғысы

824. Ауыз суын дайындайтын "Тазасу-М" мобильдік қондырғысы жылытылған кузов-фургонда орналастырған (жылытқыш 30 миллиметрден кем емес), жылыту дизель отынымен кузов-фургонда қыс уақытында +10⁰С төмен емес температураны қамтамасыз етеді.

825. Ауыз суын дайындайтын кондырғы кемінде 4 м³/сағ таза су өндіреді.

826. Тазартылған су су көздеріне, шаруашылық ауыз суды қамтамасыз етуге, мәдени-тұрмыста суды пайдалануға және су объектілерінің қауіпсіздігіне санитарлы-эпидемиологиялық талаптарына сәйкес болуы қажет.

827. Автокөлік құралы ("ГАЗ" базасындағы) ұзақ сақтау кезінде (6 айдан аса) консервациялай қажет.

828. Консервациялау үшiн мыналар керек:

1) шанақты жуып және құрғақтап сүрту (сыртынан және iшiнде);

2) зақымдалған орнын бояумен бояу;

3) бейтарап жағармаймен боялмаған металды түйiндердiң және бөлшектердің беттерiн жабу;

4) үйкелетiн беттерінің бәрiн майлы жағармаймен сылау;

5) есiкті құлыпқа жабу.

829. Шина және басқа резеңке бөлшектердi күн сәулелерiнің тiкелей әсерiнен сақтау керек.

830. Аккумулятор батареялары мүмкiндiгінше салқын үй-жайда 0⁰С жоғары емес және -30⁰С төмен емес жерде сақталуы керек. Автокөлiкпен бiрге және улы химиялық заттар (қышқылдар, сiлтiлер) сақтауға тыйым салынады.

831. Автокөлiктiң мостасы түбіне ағаш немесе металлдан тiреуішін қойып сонымен, доңғалақтар тегіс жерде кемінде 8 сантиметр көтеріліп тұру керек. Керек жағдайда, тіреуіштің астына ағаш салу. Рессорларды жүктен босатып, рама және мосталар арасына ағаш тiректер орнату керек.

832. "ГАЗ" базасындағы "Тазасу-М" жылжымалы құрылғысы ауаның салыстырмалы ылғалдығы 40-70% шамасында және плюс 5ºС-ден төмен емес температурада таза, желдетілетiн, жылытылмайтын үй-жайларда сақталуы тиіс.

Ескерту. 832-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16-параграф. Түбі жазық металл қайық, 8 орындық үрлемелі қайық

Ескерту. 14-тарау 16-параграфпен толықтырылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

832-1. Түбі жазық металл қайықты және 8 орындық үрлемелі қайықты сақтау дайындаушының (өндірушінің) сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

17-параграф. 2 тонналық тіркеме цистерна (МЕМСТ 9218-86)

Ескерту. 14-тарау 17-параграфпен толықтырылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

832-2. Әрбір цистернаның көрінетін жерінде МЕМСТ 12971 бойынша келесі ақпаратты қамтитын фирмалық тақтайша бекітілуі тиіс:

дайындаушы кәсіпорынның атауы немесе тауар белгісі;

цистернаның белгісі;

дайындаушы кәсіпорынның нөмірлеу жүйесі бойынша цистернаның реттік нөмірі;

шығарылған күні;

осы стандарттың және техникалық шарттардың белгісі;

Көлік өлшемдеріне арналған мемлекеттік тізілім белгісінің бейнесі.

832-3. Көліктік шаралар, жалпы бұйымға арналған фирмалық тақтайшадан басқа, әрбір цистернада (секцияда) мыналарды қамтитын тақтайшалар болуға тиіс:

толық сыйымдылығы, м³;

мемлекеттік салыстырып тексеру таңбасы.

Толық сыйымдылықтың мәнін және мемлекеттік салыстырып тексеру таңбасын цистерна аузының ішкі бетіне жазуға рұқсат етіледі.

832-4. Тексеру кезінде анықталған сыйымдылық мәнін жазуға арналған тақтайшалар түсті металдан жасалуы және цистерналардың аузында оң жағынан қатты бекітілуі тиіс. Тақтайшалар биіктігі кемінде 12 мм сандар жазуға жеткілікті мөлшерде болуы және таңбаны бүлдірмей, кестелерді ауыстыру мүмкіндігін болдырмайтын Мемлекеттік салыстырып тексеру таңбасын жазу үшін бейімделген болуы тиіс.

832-5. Цистерналар мен қосалқы бөлшектерді, құрал-саймандар мен керек-жарақтарды консервациялау IV топтың бұйымдарына арналған МЕМСТ 9.014 бойынша жүргізіледі. Консервациялаудың қолданылу мерзімі - 12 ай, ал экспортқа арналған цистерналар үшін - 36 ай.

Сақтау және тасымалдау шарттарының санаты - МЕМСТ 15150 бойынша.

832-6. Дайындаушы сақтау, тасымалдау және пайдалану шарттарын сақтаған кезде цистерналардың осы стандарттың талаптарына сәйкестігіне кепілдік береді.

Кепілдік пайдалану мерзімі - цистерна пайдалануға берілген күннен бастап 18 ай.

18-параграф. Дезинфекциялық себезгі автомобилі

Ескерту. 14-тарау 18-параграфпен толықтырылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

832-7. Дезинфекциялық себезгі автомобилін сақтау дайындаушының (өндірушінің) сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

15-тарау. Тіршілікті қамтамасыз ету құралдары

Ескерту. 15-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-параграф. Дала асханасы

833. Дала асханасы – әр автомобильге сүйреуге арналған бір остік тіркемелі ептілі қозғалмалы ас үй.

834. Дала асханасынсақтауды жүзеге асыру мүмкін болады:

1) жеңіл санаттағы сақтау жағдайына сәйкес келетін, жабық жылытылған қоймаларда;

2) орта санаттағы сақтау жағдайына сәйкес, жабық жылытылмайтын қоймаларда;

3) жабық жылытылмайтын темір қоймаларда және бастырма астында.

835. Ұзақ мерзімге сақтауға қою алдында дала асханасын консервациялау қажет.

836. Қайта консервациялау кезеңділігі сақтау шартының (МЕМСТ 9.014-78) санаттарына сай болуы керек:

1) қатал және өте қатал (Қ және ӨҚ) – 3 жыл;

2) орташа (О) – 6 жыл;

3) жеңіл (Ж) 10 жыл.

837. Жасаушы зауыттан асхана консервациядан күйде (Қ) санатына сәйкес келуі тиіс және ұзақ сақтауға жарамды болуы тиіс.

2-параграф. 6 метрлі ағаш бағаналар
(МЕМСТ 9463)

838. Өндірістік және құрылыс салаларында қолдануға арналған қылқан жапырақ тұқымды дөңгелекағаш материалдары.

839. Дөңгелекағаш материалдары түрлі үлгідегі штабелдерде жиналады: нығыз, қатарлы, нығыз- қатарлы, қорапты, пакетті. Штабелдердің үлгілері мен өлшемдері ағаштардың жақсы сақталуын, штабелдік жабдықтың техникалық мүмкіндігіне, қауіпсіз жұмыс жағдайын қамтамасыз, жинақтау үшін аудан өлшемін есепке ала отырып таңдалады.

840. Тығыз штабельде ағаш материалдары төсемелерсіз теңделеді. Мұндай штабель жақсы сиымдылықпен сипатталады.

841. Қатарлы штабельдерде ағаш материалдарынпараллель қатарлармен теңдейді, араларына екі-үш қатар төсемелер қойылады.

842. Тығыз – қатарлы штабельдерде ағаш материалдары көп қабатты қатарлармен, жеке-жеке көлденең төсемелермен теңделеді. Ауаның жіті айналуымен, сыйымдылықта және жұмысты механизациялау мүмкіндігіне қарасты тығыз - қатарлы штабельдің тығыз және қатарлы штабельдер арасында аралық мәні бар.

843. Қорапты штабельдерде ағаш материалдары қораптап теңделеді, бір-бірінен көлденең, көлбеу немесе тіқ жекеленеді. Штабельдерде қораптарды қалау және оны тексеру жасанды арқандармен соқпақты крандармен немесе лебедкалармен іске асырылады.

844. Пакетті штабель белгілі бір пішінді және өлшемдерді пакеттерден таңғышпен байланған, контенерлермен немесе басқа құрылғылармен бекітіліп қалыптастырылады. Пакеттің қатарлары бір-біріне параллель немесе перпендикуляр болуы мүмкін.

845. Қысқа дөңгелек және былған ағаш материалдары (ұзындығы 2 метр) томарда немесе үйімдерде, кесілген қалдықтар - үйіндіде, үйімдерде, жаңқа - үйімдерде сақталуы мүмкін.

846. Ағаш материалдарын сақтау – бүлінуінің өндірілгеннен бастап дайын өнімге өңдеуге дейін оның бүлінуінің жарамсыздандыруының алдын алу іс-шаралар жүйесі. Ағаш материалдарының түрі мен мақсатына байланысты түрлі сақтау әдістері қолданылады. Ағаш материалдарын сақтау процесінде құрт - құмырсқалармен, саңырауқұлақтармен бүлінуі және жіктің пайда болуы мүмкін.

847. Сүректің ақаулары қоймада в көктем-жаздың мезгілдерінде қоймаларда ұзақ дұрыс сақтамағандықтан туындайды.

848. Ағаш материалдарын бірінші жазда сақтау кезінде құрт-құмырсқалар және ағаш саңырауқұлақтары бүлдіруі мүмкін. Саңырауқұлақтар - шіріктің қоздырғыштары сирегірек кездеседі. Қылқан жапырақты тұқымдарынан ағаш саңырауқұлақтардынберіктгі төмен қарағай, самырсын, балқарағай болып табылады. Шырша және (айрықша) сібір самырсыны оларға қарсы төзімдірек. Жапырақты тұқымдар сақтаудың бірінші жазында тек ағаш қаралағышпен, сонымен қатар ағаш бұзушы саңырауқұлақтармен, мәрмәр шіріктің қоздырғыштарыменде бүлінеді. Ыдыратқыш тамырлы тұқымнын (қайыңның, шамшаттың, қандағаштың, және өзге көктерегінің) сүрегі күреңдену және шіріктерілсетіпті төзімсіз. Шығыршықтамырлы тұқымдар (шегіршін, емен, ильм, арша) саңырауқұлақ залалына өте төзімді болады. Қоймаларда құрт-құмырсқалар жапырақты тұқымның сүрегін қылқан жапырақтыларға қарағанда аз бүлдіреді.

849. Бұзылудың негізгі түрлері құрт-құмырсқамен құрт жеген, саңырауқұлақшалармен (күреңдену және шіріктер), физика-химиялық үдерістермен (болуы), кебуден (кесік және бүйір жіктер) жарықшақтан болады.

850. Бұзылудың әр түрінің сүректің сапасына ықпалы әртүрлі. Оның мөлшері ағаш өніміне тиісті стандарттармен анықталады. Ағаш материалдарын сақтау және қорғау сортименттің әр түрініңпайдалану мақсатын, құрылыста және өнеркәсіпте пайдалану есепке ала отырып жүзеге асырылады.

3-параграф. Брезент мата
(МЕМСТ 15530)

851. Осы стандарт зығыры және жартылай зығырлы, арнайы киімдерді дайындауға, қолды қорғайтын және техникалық мақсаттан бұйымдарға сақталуына арналған парусина мен екі жіпті матаға тарайды.

852. Маталар осы стандарттың талабына қажет, техникалық құжаттамаларына және технологиялық режимдерге сай дайындалуы, белгіленген бекітілген тәртіпте дайындалуы қажет.

853. Маталар пішінге белгіленген тәртіпте бекітілген үлгілерге-эталондарға сәйкес болуы керек.

854. Брезент мата жабық, желдетілетін бөлмеде жылыту аспаптарынан 1 метр қашықтықта сақталу керек.

4-параграф. Жылытуға арналған пеш
(МЕМСТ 9817)

855. Жылытуға арналған пеш (буржуйка) – бұл ағаш отынын немесебасқа қатты отын (көмір жағатын), су қайнатуға, ас әзірлеуге, бөлмені жылытуға арналған шағын темір ошақ.

856. Буржуйка пеші шойыннан немесе болаттан жасалады.

857. Буржуйка пешінің салмағы оның габаритінен және материалына байланысты 5-тен 130 килограммға дейін. Ең жеңілі болаттан, ауыры шойыннан жасалады.

858. Осы стандарт қатты отын жағатын су контурымен номиналды жылыту қуаты 70 киловаттқа дейін ас әзірлеуге, жылы сумен қамтамасыз етуге, жылытуға арналған тұрмыстық аппараттарға тарайды.

859. МЕМСТ 15150 бойынша сақтау шарттарын белгілеу кезінде нормативтік құжаттарда бұйымдарға келесі талаптарды ескереді.

860. Барлық аппарат МЕМСТ 8828 бойынша кағазбен немесе аппараттың сақталуын қамтамасыз ететін басқа қағазбен оралу керек, кендірмен байланған және МЕМСТ 12082 сәйкес бекітілген белгіленген тәртіпте жұмыс сызбасымен техникалық шарттарға сәйкес дайындалады.

861. Алынғалыбөлшектер МЕМСТ 8828 бойынша қағазбен оралған, кендірмен байланған жану камерасына қойылуы керек.

862. Буржуйка пешінің қолданылу мерзімі шексіз.

5-параграф. 4 және 10 киловатты электростанциялар
(МЕМСТ 21671)

863. Осы стандарт жылжымалы бензин электрагрегаттарға (соның ішінде бірге қаланатын) және қуаттылығы 0,5 тен 30 киловаттқа дейін электрстанцияларына қолданылады (бұдан әрі – электрагрегаттар мен электрстанциялар).

864. Электроагрегаттың және электростанцияның конструкциясында элементтің басқару және қолданыс кезінде қызмет жасау қол жетімді мүмкіндігі болу керек, элементтерге, реттеуді және тексеруді талап ететін, сонымен қатар монтаждауға ыңғайлы болу керек.

865. Электроагрегаттар және электростанция конструкциясында көтеретін тасымалдайтын құрылғылармен жылжыту мүмкіндігң қарастырылған болу керек.

866. Бір электрагрегатты немесе электростанцияның жиынтығын жеткізіп беруге мыналар кіруі керек:

1) электрагрегаттар (электрстанциялар);

2) жеке жиынтық ЗИП (ЗИП-О);

3) пайдалану құжаттамасы – МЕМСТ 2.601-68.

867. Косымша жиынтықты (металжеңшелер, шанц аспабы, ауртпашылықты қосуы үшін кәбілдер, арнаулы жабдықтың жинақталыммен құралдар және электростанцияның мақсатынан тәуелділігі) және қолданыс құжаттамасының нақты үлгінің электростанциясіне нұсқайды.

868. Жеке тапсырыспен қойылатын, ЗИП (ЗИП-Г) электроагрегаттар және электростанциялар жиынтығын жеткізу тобына кіруі тиіс:

1) ЗИП Г5 – бес электроагрегаттар және электростанцияларға;

2) ЗИП-Г10 – он электроагрегаттар және электростанцияларға.

869. Электроагрегаттар және электростанциялардың сәйкестігін осы талапқа тексеруге келесі санаттағы сынақтар тағайындалады:

1) қабылдау-тапсыру;

2) мерзімді;

3) жиынтық;

4) сынақтар сенімділігіне.

870. Сынаққа және қабылдауға ұсынылған электроагрегаттар және электростанциялар толығымен жасақталған болу керек.

871. Сынаққа және қабылдауға ұсынылған электроагрегаттар және электростанциялар, жартылай жасақталған болуы мүмкін.

872. Электроагрегаттың және электростанцияның гарантиялы пайдаланымы қуаттылығы 0,5 киловатт, 600 сағаттан кем емес, 1 киловатт және кемінде 1200 сағатшегінде кепілді пайдалану мерзімі. Бұл ретте кепілді пайдалану электр бөлікте кемінде:

1) 3000 сағат - электроагрегаттар және электростанциялар қуаттылығы 1 киловатт косымша;

2) 5000 сағат - электроагрегаттар және электростанциялар қуаттылығы 1 киловатт жоғары.

873. Электрстанциясы Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес жабық, құрғақ, желдетілетін қойма үй-жайларында, атмосфералық жауын-шашын мен топырақ ылғалының әсерін болдырмайтын жағдайларда сақталады.

Ескерту. 873-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6-параграф. 100-200 киловатты электростанциялар
(МЕМСТ 23162)

874. Электростанция - осы стандарт іштен жану қозғалтқышты электрагрегаттар және жылжымалы электрстанцияларға тарайды, сонымен қатар, қуаттылығы 500 киловаттқа дейін газтурбинасымен және олардын шартты белгілерін тағайындайды.

875. Стандарт дизель–генераторларға және дизель-генератор қондырғыларға тарамайды.

876. Іштен жану қозғалтқыштың түріне:

1) бензин (карбюраторлы);

2) дизель;

3) газтурбиналы;

4) газпоршеньді;

877. Қозғалшықтықтың дәрежесі бойынша:

1) жылжымалы электрагрегаттар;

2) стационарлық электрагрегаттар;

3) кіріктірілген электрагрегаттар;

4) жылжымалы электрстанциялар;

5) ауыспалы электрстанциялар;

6) блокты тасымалдайтын электрстанциялар.

878. Токтың нысанына қарай:

1) турақты, айнымалы бірфазалы;

2) айнымалы үшфазалы.

879. Көлік құралынның түріне қарай:

1) автомобилде;

2) тіркемеде;

3) темір жол тұғырнамада(вагонда);

4) арнайы көлікте.

880. Стандарт кемелердің, дәнекерлегіш, тепловоздың электрагрегаттарын, ұшатын аппараттардың және энерго поездың электрагрегаттарына тарамайды.

881. Электрстанциясы Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес жабық, құрғақ, желдетілетін қойма үй-жайларында, атмосфералық жауын-шашын мен топырақ ылғалының әсерін болдырмайтын жағдайларда сақталады.

Ескерту. 881-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7-параграф. Автомобилдік наубайхана блогі

882. Техникаларды сақтау (нан пісіру және тамақ дайындау бойынша) шара комплексін енгізеді, тот басудан, басқа бұзушылық жағдайдан және деформациядансақтауды қамтамасыз етуін, техникалық дұрыстық және даярлықмақсатқа сай пайдалануға болуын үнемі қамтамасыз ететін іс-шаралар кешенінен құрылады.

883. Оларға мынадай шаралар жатады:

1) тазарту, техниканы жуу, ТК (техникалых күту) және консервация;

2) техниканы сақтау орнына қондыру;

3) техниканы сақтау процесінде қарау, сақтау мезімі шектеулі жекелеген агрегаттарды алмастыру және жаңарту;

4) сақтау процесінде ТК;

5) техниканы мақсатқа сай пайдалануға дайындау.

884. Техниканыкоррозия тудыратын химикаттарға (қышқылдар сілтілер, органикалық еріткіштерге) жақын жерде сақтауға тыйым салынады.

885. Техниканы сақтауды мынадай жағдайларда жүзеге асырылады:

1) сақтау жағдайының жеңіл санатына сәйкес келетін жабық жылытылатын қоймаларда (Ж - ММСТ 15150-69);

2) сақтау жағдайының орташа санатына сәйкес келетін жабық жылытылмайтын үй-жайларда (О);

3) сақтау жағдайының қатаң (Қ) санатына және өте қатаң (ӨҚ) санатына сәйкес келетін жабық темір қоймаларда және бастырма астында.

886. Сақтау мерзімі:

1) қатаң және өте қатаң (Қ және ӨҚ) 3 жыл;

2) орташа (О) 5 жыл;

3) жеңіл (Ж) 10 жыл.

887. 1 айдан жоғары сақтауға қойылған (2 апталық негізгі климаттық жағдайда) техника тиісінше түрде консервациялануы керек.

888. Өндірушіден түсетін техника, әдепте, консервацияланып және толығымен ұзақ сақтауға дайын болуы керек. Бұл мезетте келесі операцияларды орындау керек (жылыту жабдығы):

1) қазандықты күйеден тазарту, оттықты, су жылытқыштың және газ жүру блок жолын,түтін құбырын және дефлекторды;

2) пісіру шкафын кірден тазарту, қазандықтың ішкі беттерін, крандарды, блоктың сыртқы беттерін, қазандық жапқыштарын, бу шығарушы клапандарды, бу бұрмаларын жуып және кептіру керек;

3) қазандық жапқышының нығыздағыштың резеңке төсемелерін шешу, жуу, кептіру, талькпен сүртіп және орнына орнату;

4) пісіру шкафың ішкі беттерінежәне табаларға ММСТ 190-78 олифасы жұқа етіп жағу;

5) қазандықтың ішкі беттеріне, жапқышына ММСТ 3164-78 вазелин майын жұқалап жағу;

6) бу шығарғыш клапандарын және бу бұрғыш құтысымын вазелин майын жұқа етіп жағу;

7) оттықты,отты корапты, күлсалғыш қорапты ТУ 6-10-1302-72 күмісті ПФ-837 алюминді эмальмен сырлау;

8) блоктың сыртқы беттерін, су бу бұрмаларын, түтін құбыр беттерін, су қайнатқышты ММСТ 1642-75 ұршық майын жұқа қабатымен жағу;

9) тиектің бұрандалу құралымдарына вазелин майының жұқа қабатымен жағу;

10) төккіш шүмектерді бөлшектеу, вазелин майымен майлап, жинау.

889. Ұзақ мерзімде сақтауда автомобилдер мен тіркемелер рессорға салмақ түспеу үшін тірегіштерге (тіректерге) қойылады.

890. Шиналар шығарылған күннен бастап 6 жылдан соң жаңартуға жатады.

891. Палаткаларды оралған күйде сақтауға болады, жинақталуын және сапасын алдынала тексеріп алған жағдайда.

892. Рамалар кассеталары тек қана тік қойылуы керек.

8-параграф. Шойын радиатор - жылытқыш аспап
(МЕМСТ 31311)

893. Жылытқыш аспап (шойын радиатор) – қоршаған ортаға жылу көзінен келетін жылу бергіштен (су, бу) жылуды беру арқылы бөлмені жылытатын құрығы.

894. Осы стандарт жылыту аспаптарына түрлі нысандағы ғимараттар мен имараттарды су мен жылынуы жүйесінде қолдануға арналған - радиаторларға және конвекторларға тарайды.

895. Жылыту аспаптары келесі түрлерден жасалады: болат, шойын, алюминий және биметалдар секциялы радиаторлары, арналы радиаторлары, құбырлы жылыту аспаптары (орамал кептіргіштер) және конвекторлар.

896. Жылыту аспаптарында келесі таңбалау болу керек:

1) шығарушының атауы немесе оның сауда маркасы;

2) шығарушының құжатына сәйкес жылыту аспабының үлгісі.

897. Радиатордың секциясыны бүйір бетінде атауы немесе сауда белгісі және шығарылыған жылының екі соңғы саны көрсетілген болуы керек.

898. Жылыту аспаптарын оралған күйінде жабық бөлмеде немесе бастырма астында сақтау керек, осыған байланысты, бұл ретте оларды ылғалдың және тұдыратын коррозияны химиялық заттардың әсерінен, әсерінен қорғауды қамтамасыз ету керек.

899. Ашық алаңдарда, атмосфералық жауын-шашыннан сақталған, оралған жылыту аспаптарын 10 тәулікке дейін сақтауға рұқсат беріледі.

9-параграф. Май құятын электрлі радиатор
(МЕМСТ 15150)

900. Май құятын электрлі радиатор – жақсы жылу изоляциясы бар тұрғын үйлерді қосымша жылыту үшін қолданылатын майтолтырылған электрлі радиатор, 7 және одан да көп секциялы, күйік иісін шығармайды, шаңды көтермейді, оттегіні күйдірмейді. Орташа температурасы 85–95⁰C-ті құрайды, ал максималды 100–110⁰C-тан жоғары емес.

901. Электрлік радиаторлар мекемелердегі ауа температурасын автоматты түрде ұстап тұратын қызуды реттегішпен және екі немесе үш сатылы жылыту үшін қуат реттегішпен жабдықталады.

902. Олар қосқаннан кейінгі 25-35 минуттан кейін қыза бастайды.

903. Май радиаторының қуаты 0,5-1,5 киловатты құрайды. Ұзақ жұмыс уақытына есептелген – бірнеше тәулік бойына ұдайы үзбестен қолдануға болады.

904. Май құятын электрлі радиатор Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес жабық, құрғақ, желдетілетін қойма үй-жайларында, атмосфералық жауын-шашын мен топырақ ылғалының әсерін болдырмайтын жағдайларда сақталады.

Ескерту. 904-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10-параграф. Жылулық зеңбірегі

905. ЭЖҚ жылыту желдеткіші ішінде трубалы тоқ жылытқыш орнатылған корпустан турады.Жұмыс барысында ауа ағыны жылу вентиляторының ішкі қусы арқылы өтеді және белгілі температураға дейін қызады.

906. КЭЖ-5 жылыту желдеткіші қоректендіру кәбілімен шанышқысын жүйеге қосу үшін жасақталады, сол себептен шанышқыны (тоқ күшіне 25 Амперден кем емес өлшеулі) монтаждауды тұтынушы әрі орындауы керек.

907. КЭЖ-10 және КЭЖ-15 жылыту желдеткіші қоректендіру кәбілімен жасақталмайды, сол себепті монтаж тұтынушының барлық электрқауіпсіздік талаптарын сақтай отырып орындалады.

908. Жылыту желдеткіші температура реттегішпен жасақталған, ол жылытылатын үй-жайдағы ауаның қызуын берілген температурада автоматты түрде және қосу түймесі аспаптың жоғарғы жапқышына шығарылған апаттың биметалды, термостат арқылы қалыпты ұстауға болады. Термостат іске қосылған кезде қуат алу кәбілін ажырату керек, желдеткіштің толықтай суығанын күту керек, қызудың себебін дұрыстау және қосқыш түймесін басып, аспапты жұмыс жағдайына келтіру керек.

909. Жасаушы–кәсіпорын тұтынушылық қасиетін нашарлатпайтын жағдайда, жылу желдеткіші конструкциясы мен электр схемасына өзгеріс енгізе алады.

910. Жылыту желдеткіші үй-жайларда (көлемдерде) микроклиматтық жағдайлары жасанды реттететін болмағандықта әсердің ауада атмосфералық жауын-шашын әсері, құм және тозаң да және ылғалдың көтеріңкі конденсациясы жоқ жағдайларда пайдалануға арналған.

911. Жылыту желдеткіші жабық үй-жайларда, механикалық жағдай немесе ылғалдылық болмаған жағдайда сақталуы тиіс. Штабелдеудің биіктігі жылыту желдеткішінің орауышында көрсетілген.

11-параграф. Вахталық–контейнер

(МЕМСТ 22853)

912. Вахталық-контейнер (вагон-үй) – жылжымалы ғимарат, трактор тізбектерінің шассиінен немесе шанадан құрастырылған, электрлік жарықтандыру жүйесімен, жылылықпен, желдетумен және қажетті жиһаздармен жабдықталған, -60 және +45С ауа температурасында тәулік бойы пайдаланылады.

913. Ғимараттарды, оның конструктивті элементтері мен пакеттерін сақтау қолдану нұсқаулығы мен паспортына сәйкес орындалуы керек.

914. Ғимаратты сақтауға қойған кезде төмендегі операциялар орындалуы керек:

1) контейнерлі үлгідегі ғимараттың жүру бөлігі жүктемеден босатылды;

2) блок - контейнері қисаюсыз сүеуді қамтамасыз ететін тұғырға қойылады;

3) есіктер, терезе және басқа да ойықтар жабылады және блок- контейнері ішіне бөгделердің кіруінен қорғалады;

4) жылу жүйесінен және сумен жабдықтаутөгіледі;

915. Ғимараттар, оның конструктивті элементтері мен пакеттер еріген қар сулары мен жауын суларын бұруды қамтамасыз ететін көлбеуі бар, тұғырларды қолданумен және Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес алаңдарда сақталуы тиіс.

Ескерту. 915-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

916. Контейнерлік ғимарат, жиналмалыжазылмалы ғимараттың конструктивті элементтер және пакеттері сақтау кезінде климаттық әсерден, ластанудан, бұзылудан қорғалған болуы керек.

917. Ғимарат, оның конструктивті элементтері және пакеттер өлшемі 500 м² аспайтын алаңшықтарда сақталуы керек. Сақтау үшін жеке алаңдар арасы 24 метрден кем болмау керек.

918. Сақтау кезінде (тасымалдауда және монтаждауда) жиналмалы-жазылмалы ғимараттың қоршаушы конструкциясының жылытқышын дымқылданудан қорғалған болуы керек.

919. Пайдаланушы ұйымдар пайдалану жөніндегі нұсқаулық құрамындағы ғимарат сақталуы туралы мәліметті формулярға жазуы керек, онда инвентарлық нөмір жиынтықтылығы, ғимаратты сақтаға қою және сақтаудан алу мерзімі көрсетіледі.

920. Ғимараттың техникалық жай- күйін және бұзылмаушылығын тексеру қысқа мерзімді сақтау кезінде айына бір рет және ұзақ мерзімді сақтау кезінде 3 айда бір рет орындалуы тиіс.

921. Вахталық-контейнер жабық үй-жайларда немесе қанқаның астында сақталуы керек. Консервациялау, герметизация және қоймада сақталуын талап ететін құрама бөліктерін шешіп алу жұмыстары міндетті түрде орындалғанынан кейін жабдықталған ашық алаңда сақтауға болады.

12-параграф. Тіркеме базасындағы вахтовка
(МЕМСТ 22853)

922. Тіркеме базасындағы вахтовка (вагон-үй) - уақытша тұру үшін арналған, трактор тізбектерінің шассиінен немесе шанадан құрастырылған, электрлік жарықтандыру жүйесімен, жылылықпен, желдетумен және қажетті жиһаздармен жабдықталған, -60 және +45С ауа температурасында тәулік бойы пайдаланылады.

923. Ғимараттарды, оның конструктивті элементтері мен пакеттерін сақтау қолдану нұсқаулығы мен паспортына сәйкес орындалуы керек.

924. Ғимаратты сақтауға қойған кезде төмендегі операциялар орындалуы керек:

1) контейнерлі үлгідегі ғимараттың жүру бөлігі жүктемеден босатылды;

2) блок-контейнері қисаюсыз сүеуді қамтамасыз ететін тұғырға қойылады;

3) есіктер, терезе және басқа да ойықтар жабылады және блок-контейнері ішіне бөгделердің кіруінен қорғалады;

4) жылу жүйесінен және сумен жабдықтаутөгіледі;

925. Ғимараттар, оның конструктивті элементтері мен пакеттер еріген қар сулары мен жауын суларын бұруды қамтамасыз ететін көлбеуі бар, тұғырларды қолданумен және Өрт қауіпсіздігі қағидаларына сәйкес алаңдарда сақталуы тиіс.

Ескерту. 925-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің м.а. 10.08.2016 № 367 (алғашқы ресми жариялаған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

926. Контейнерлік ғимарат, жиналмалы жазылмалы ғимараттың конструктивті элементтер және пакеттері сақтау кезінде климаттық әсерден, ластанудан, бұзылудан қорғалған болуы керек.

927. Ғимарат, оның конструктивті элементтері және пакеттер өлшемі 500 м² аспайтын алаңшықтарда сақталуы керек. Сақтау үшін жеке алаңдар арасы 24 метрден кем болмау керек.

928. Сақтау кезінде (тасымалдауда және монтаждауда) жиналмалы-жазылмалы ғимараттың қоршаушы конструкциясының жылытқышын дымқылданудан қорғалған болуы керек.

929. Ғимарат, оның сындарлы элементтері және пакеттері, тасымалдау немесе түсіру кезінде жарақат алған болса, олардың қолданысқа жарамдылығы туралы шешім қабылдағанға дейін жеке сақталуы керек.

930. Ғимараттың техникалық жай- күйін және бұзылмаушылығын тексеру қысқа мерзімді сақтау кезінде айына бір рет және ұзақ мерзімді сақтау кезінде 3 айда бір рет орындалуы тиіс.

931. Тіркеме базасындағы вахтовка жабық үй-жайларда немесе қанқаның астында сақталуы керек. Консервациялау, герметизация және қоймада сақталуын талап ететін құрама бөліктерін шешіп алу жұмыстары міндетті түрде орындалғанынан кейін жабдықталған ашық алаңда сақтауға болады.

13-параграф. Тіс пастасы (МЕМСТ 7983)

Ескерту. 15-тарау 13-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

932. Тіс пастасы крем, гель немесе паста түрінде шығарылады. Гигиеникалық және емдеу-профилактикалық тіс пасталары болып бөлінеді.

933. Тіс пастасы МЕМСТ 7983 талаптарына сәйкес, белгіленген тәртіпте келісілген технологиялық регламент және рецептуралар бойынша өндірілуі қажет.

934. Тіс пастасының сақталуын қамтамасыз ететін тұтынушы ыдысқа буып-түйеді.

935. Пастаның әрбір бумадағы салмағы техникалық құжаттамаларда бекітілген массаға сәйкес келу тиіс және 200 грамнан аспауы қажет. Бекітілген массадан 5% ауытқуға рұқсат беріледі.

936. Тіс пасталарын МЕМСТ 29188.0 талаптары бойынша қабылдайды.

937. Тіс пасталары жабық транспорт құралдарында барлық транспорт түрімен, қолданыстағы әр транспорт түріне арналған жүктерді тасымалдау қағидасына сәйкес тасымалданады.

938. Тіс пастасы жабық қойма үй-жайларында 0 ºС-дан кем емес және 25ºС-дан жоғары емес температурада сақталады.

939. Пастаны күн сәулесінің тікелей әсері бар және жылыту құрылғыларына жақын жерде сақтауға болмайды.

940. Өндіруші кәсіпорын тасымалдау және сақтау шарттарын сақтаған жағдайда тіс пасталарының МЕМСТ 7983 талаптарына сәйкес екеніне кепілдік береді.

941. Тіс пастасының әрбір нақты атауының жарамдылық мерзімін өндіруші кәсіпорын белгілейді.

14-параграф. Тіс щеткасы (МЕМСТ 6388, МЕМСТ 28660)

Ескерту. 15-тарау 14-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

942. Тіс щеткасы МЕМСТ 6388 және конструкциясы, моделінің және эталон үлгісінің белгіленген тәртіпте бекітілген техникалық сипаттамасының талаптарына сәйкес өндірілуі тиіс.

943. Тіс щеткасы мынадай түрлерге бөлінеді:

мақсаты бойынша: тіс жууға, тіс арасындағы кеңістіктерді жууға, алмалы протездерді жууға арналған;

жас ерекшелігі бойынша: мектепке дейінгі балаларға, мектеп жасындағы балаларға, ересектерге арналған;

қаттылық деңгейі бойынша: жұмсақ – Ж, орташа қатты ОҚ, қатты – Қ;

жұмыс бөлігінің материалы бойынша: табиғи қылшықтан, синтетикалық талшықтан жасалған;

қолдану орны бойынша; үй жағдайына, жол жағдайына (жолға арналған) арналған.

944. Таңбалау және қаптау – МЕМСТ 28660 бойынша.

945. Тіс щеткалары жабық транспорт құралдарында барлық транспорт түрімен, қолданыстағы әр транспорт түріне арналған жүктерді тасымалдау қағидасына сәйкес тасымалданады.

946. Өнімді автомобильді транспортпен пакетсіз, картон қораптарымен немесе жәшік поддондарындағы бумалармен МЕМСТ 19848 бойынша тасымалдауға рұқсат беріледі.

947. Тіс щеткасы желдетілетін жабық қойма үй-жайларында химиялық құрамы бар активті заттар жоқ жылыту құрылғыларынан 1 м-ден кем емес қашықтықта штабельдерге орнатылған стеллаждарда немесе жәшіктерде сақталуы қажет.

15-параграф. Дәретхана қағазы (МЕМСТ Р 52354, МЕМСТ 6658)

Ескерту. 15-тарау 15-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

948. Өнімді МЕМСТ Р 52354 талаптарына сәйкес және нақты өнімнің немесе өнім тобының техникалық құжаттамаларына (технологиялық регламент, техникалық сипаттама және т.б.) және белгіленген тәртіпте бекітілген эталон үлгісінің талаптарына сәйкес өндіреді.

949. Өнімді тасымалдау – МЕМСТ 6658 бойынша кез келген жабық транспорт түрімен, қолданыстағы әр транспорт түріне арналған жүктерді тасымалдау қағидасына сәйкес жүргізіледі. Тасымалдау шарты – МЕМСТ 15150 5-тобы бойынша.

950. Қағаздан немесе картоннан жасалған өнімді бумаларға немесе жәшіктерге буып-түйеді.

951. Бумаларға немесе жәшіктерге салынған өнімдерді жылыту құрылғыларынан 1 метрден кем емес қашықтықта, атмосфералық жауын-шашыннан және топырақ ылғалынан қорғалған жабық үй-жайларда сақталады.

952. Мұқаба қақпағы немесе таспалы материалдан жасалған мұқабасы бар өнімдер өндірушіде және тұтынушыда минус 25 ºС-дан төмен емес температурада сақталуы тиіс.

16-параграф. Қол жуғыш

Ескерту. 15-тарау 16-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

953. Қол жуғышты сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

17-параграф. Керосин шамы

Ескерту. 15-тарау 17-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

954. Керосин шамын сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

18-параграф. Дәнекерлеу шамы

Ескерту. 15-тарау 18-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

955. Дәнекерлеу шамын сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

19-параграф. Болатты дәнекерлеуге және балқытуға арналған электрод

Ескерту. 15-тарау 19-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

956. Болатты дәнекерлеуге және балқытуға арналған электродты сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

20-параграф. Сым шеге

Ескерту. 15-тарау 20-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

957. Сым шегені сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

21-параграф. Газ электр дәнекерлеуге арналған маска

Ескерту. 15-тарау 21-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

958. Газ электр дәнекерлеуге арналған масканы сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

22-параграф. Компрессор

Ескерту. 15-тарау 22-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

959. Компрессорды сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

23-параграф. Биодәретхана

Ескерту. 15-тарау 23-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

960. Биодәретхананы сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

24-параграф. Суға арналған консольды сыртқа тепкіш сорғы

Ескерту. 15-тарау 24-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

961. Суға арналған консольды сыртқа тепкіш сорғыны сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

24-1-параграф. Лай помпасы.

Ескерту. 15-тарау 24-1-параграфпен толықтырылды – ҚР Ұлттық экономика министрінің 01.07.2020 № 50 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

961-1. Лай помпасын сақтау дайындаушының (өндірушінің) сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

25-параграф. Қапсырмалар

Ескерту. 15-тарау 25-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

962. Қапсырмаларды сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

26-параграф. Жатар қаптар

Ескерту. 15-тарау 26-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

963. Жатар қаптарды сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

27-параграф. Шұлғаулық мата

Ескерту. 15-тарау 27-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

964. Шұлғаулық матаны сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

28-параграф. Жөргек

Ескерту. 15-тарау 28-параграфпен толықтырылды – ҚР Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің 27.02.2018 № 31/НҚ (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

965. Жөргекті сақтауды дайындаушы (өндіруші) ұсынған сақтау шарттарына сәйкес жүзеге асырады.