Об утверждении Правил осуществления деятельности центрального контрагента

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 10. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 февраля 2016 года № 13297. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 октября 2018 года № 254 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 29.10.2018 № 254 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года "О рынке ценных бумаг" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила осуществления деятельности центрального контрагента.

2. Департаменту методологии контроля и надзора (Абдрахманов Н.А.) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Департаментом правового обеспечения (Сарсенова Н.В.) государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) направление настоящего постановления в республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан":

на официальное опубликование в информационно-правовой системе "Әділет" в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

для включения в Государственный реестр нормативных правовых актов Республики Казахстан, Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан в течение десяти календарных дней со дня его получения Национальным Банком Республики Казахстан после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

3) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования.

3. Департаменту международных отношений и связей с общественностью (Казыбаев А.К.) обеспечить направление настоящего постановления на официальное опубликование в периодических печатных изданиях в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Смолякова О.А.

5. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Национального Банка	Д. Акишев

Утверждены постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 января 2016 года № 10

Правила
осуществления деятельности центрального контрагента
1. Общие положения

1. Настоящие Правила осуществления деятельности центрального контрагента (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года "О рынке ценных бумаг"

(далее - Закон о рынке ценных бумаг) и устанавливают условия и порядок осуществления деятельности центрального контрагента в Республике Казахстан.

В части, которая не урегулирована нормативными правовыми актами Республики Казахстан, деятельность центрального контрагента осуществляется в соответствии с внутренними документами центрального контрагента, заключенными между центральным контрагентом и его клиентами договорами обслуживания, если они не противоречит законодательству Республики Казахстан.

2. Центральный контрагент не привлекает иных лиц для осуществления функций, прав и исполнения своих обязанностей как центрального контрагента.

3. Организационная структура центрального контрагента включает в себя подразделения, функциями которых являются:

1) обеспечение создания и функционирования системы управления рисками;

2) управление специальными гарантийными и резервными фондами центрального контрагента;

3) осуществление клиринговой деятельности по сделкам с финансовыми инструментами;

4) обработка и распространение информации;

5) программно-техническое обеспечение деятельности центрального контрагента;

6) мониторинг финансового состояния клиринговых участников торгов, а также их соответствия внутренним документам центрального контрагента;

7) внутренний аудит и контроль;

8) организация расчетов (платежей) по сделкам с финансовыми инструментами (в случае отсутствия у центрального контрагента договора с расчетной организацией, предусмотренного частью второй пункта 4 Правил).

2. Условия осуществления деятельности центральным контрагентом

4. Центральный контрагент производит сбор, обработку и хранение информации по сделкам, по которым центральный контрагент осуществляет обслуживание, ее сверку, корректировку при наличии расхождений, изменение (реквизитов) сторон сделки или совершение иных действий при урегулировании дефолта по сделке на условиях и в порядке, определенных Правилами и внутренними документами центрального контрагента.

Для осуществления деятельности центрального контрагента по сделкам с финансовыми инструментами центральный контрагент заключает договор с расчетной организацией, организатором торгов, клиринговой организацией, условия которого предусматривают порядок обмена информацией между сторонами договора и совершения согласованных процедур в процессе реализации сторонами договора своих прав и обязанностей.

5. Центральный контрагент осуществляет процедуры по урегулированию дефолта клирингового участника торгов путем подачи заявок и заключения сделок с финансовыми инструментами в торговой системе фондовой биржи от имени данного клирингового участника торгов (с целью принудительной ликвидации его открытых позиций) и (или) совершения иных действий в порядке и на условиях, определенных внутренними документами центрального контрагента.

6. Центральный контрагент осуществляет хранение информации и документов, связанных с деятельностью центрального контрагента, и ежедневное резервное копирование такой информации и документов.

Резервные копии подлежат защите от несанкционированного доступа к информации и хранятся в резервном техническом центре центрального контрагента до их замены обновленными резервными копиями.

7. Центральный контрагент обеспечивает постоянную готовность резервного технического центра к немедленной активизации. Резервный технический центр соответствует следующим требованиям:

1) содержит резервные копии информации, связанной с деятельностью центрального контрагента, идентичные основной информации;

2) содержит копию программно-технического обеспечения центрального контрагента, используемого в процессе осуществления деятельности центрального контрагента по сделкам с финансовыми инструментами;

3) располагается не менее чем в двадцати пяти километрах от места нахождения центрального контрагента;

4) обеспечивается коммуникациями, необходимыми для осуществления деятельности центрального контрагента.

8. Допускается использование центральным контрагентом резервного центра клиринговой организации, центрального депозитария или фондовой биржи.

В случае если внутренними документами фондовой биржи будет предусмотрена возможность исполнения функций центрального контрагента иными организациями при заключении сделок в торговой системе фондовой биржи, то резервный центр используется клиринговой организации или центрального депозитария.

9. В целях осуществления клиринга между клиринговыми участниками торгов в результате заключения сделок с финансовыми инструментами, центральный контрагент обеспечивает достоверный учет параметров заключенных сделок в торговой системе организатора торгов.

10. Расчетной организацией по сделкам с ценными бумагами является центральный депозитарий.

11. Порядок и условия осуществления расчетов по заключенным на биржевых торгах сделкам с производными финансовыми инструментами и (или) валютой определяются внутренними документами фондовой биржи.

Центральный контрагент для организации расчетов (платежей) по сделкам с производными финансовыми инструментами и (или) валютой открывает счета для учета финансовых инструментов в соответствии с требованиями внутренних документов центрального контрагента.

12. Центральный контрагент осуществляет свою деятельность по уменьшению рисков участников за счет многосторонних взаимозачетов обязательств и требований, вытекающих из заключенных на фондовой бирже сделок с применением услуг клиринговой организации и центрального контрагента.

13. Требование пункта 12 Правил выполняется за счет новации, подачи заявки в торговой системе фондовой биржи методом открытых торгов или наличия другого юридически обязывающего соглашения.

14. Центральный контрагент формирует отчет по результатам деятельности центрального контрагента для клиринговых участников в порядке и сроки, определенные внутренними документами центрального контрагента.

15. Расчетная организация на основании приказов, полученных от клиринговой организации или фондовой биржи (либо от подразделения, осуществляющего функции в рамках клиринговой деятельности по сделкам с финансовыми инструментами, и подразделения, основной функцией которого является организация торгов с финансовыми инструментами, если клиринговая организация и (или) фондовая биржа самостоятельно осуществляют расчеты) осуществляет расчеты (платежи) и уведомляет об этом центрального контрагента.

16. В случае неисполнения или ненадлежащего исполнения клиринговым участником обязательств по сделкам с финансовыми инструментами центральный контрагент в целях обеспечения исполнения обязательств клиринговым участником заключает договоры от имени клирингового участника, определенного клиринговой организацией, без специального полномочия (доверенности), а также без согласия данного клирингового участника в порядке, установленном внутренними документами центрального контрагента.

17. В случаях и порядке, предусмотренных внутренними документами центрального контрагента, убытки лица, осуществляющего функции центрального контрагента, возникшие в связи с осуществлением последним указанных функций, распределяются между клиринговыми участниками.

18. Центральный контрагент, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 17 Правил, не ограничивает действия клиринговых участников, если данные клиринговые участники исполнили обязательства перед центральным контрагентом, либо если его требования к клиринговым участникам удовлетворяются полностью за счет индивидуального и коллективного клирингового обеспечения. Внутренние документы центрального контрагента предусматривают случаи ограничения ответственности центрального контрагента за неисполнение обязательств по поставке активов при исполнении всеми клиринговыми участниками обязательств перед центральным контрагентом.

19. Если сумма требований клиринговых участников превышает максимальный размер ответственности центрального контрагента, эти требования удовлетворяются в порядке, предусмотренном внутренними документами центрального контрагента. Неудовлетворенные требования считаются погашенными, если иное не предусмотрено внутренними документами центрального контрагента.

3. Раскрытие информации о деятельности центрального контрагента

20. Центральный контрагент обеспечивает раскрытие информации о своей деятельности и свободный доступ к ознакомлению с информацией, не составляющей коммерческую тайну на рынке ценных бумаг, всем заинтересованным лицам путем публикации (размещения) на постоянной основе указанной информации в средствах массовой информации на казахском и русском языках.

21. На интернет-ресурсе центрального контрагента обеспечивается раскрытие следующей информации:

1) общей информации о центральном контрагенте (состав органов центрального контрагента, фамилии, имена, отчества (при их наличии) руководящих работников центрального контрагента, место нахождения центрального контрагента, контактные телефоны);

2) учредительных документов центрального контрагента;

3) внутренних документов центрального контрагента;

4) годовой и ежеквартальной финансовой отчетности центрального контрагента, включая финансовую отчетность, подтвержденную аудиторской организацией, и аудиторского отчета;

5) наименований организаторов торгов, обслуживаемых центральным контрагентом, с указанием рынков, видов финансовых инструментов и сделок (методов торгов), принимаемых на обслуживание центральным контрагентом;

6) наименований расчетных организаций;

7) информации, подлежащей раскрытию в соответствии с законодательством Республики Казахстан о рынке ценных бумаг, об акционерных обществах и внутренними документами центрального контрагента.

4. Внутренние документы центрального контрагента

22. Внутренние документы центрального контрагента определяют условия и порядок осуществления деятельности центрального контрагента по сделкам с финансовыми инструментами и включают положения, определяющие:

1) условия и порядок взаимодействия центрального контрагента с клиринговыми участниками, находящимися на обслуживании у данного центрального контрагента, в том числе права и обязанности сторон;

2) ответственность центрального контрагента;

3) порядок распоряжения информацией, полученной центральным контрагентом от клиринговых участников, находящихся на обслуживании у центрального контрагента, и уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций;

4) порядок мониторинга финансового состояния клиринговых участников торгов, а также соответствия клиринговых участников, находящихся на обслуживании у центрального контрагента, требованиям внутренним документам центрального контрагента;

5) порядок и условия формирования гарантийного фонда, а также порядок и условия уплаты взносов и сборов центральному контрагенту;

6) порядок и условия формирования центральным контрагентом резервного фонда;

7) порядок заключения центральным контрагентом договоров от имени клирингового участника, находящихся на обслуживании у центрального контрагента, без его согласия в случаях, предусмотренных пунктом 16 Правил;

8) порядок, условия и способы исполнения обязательств в процессе деятельности центрального контрагента;

9) порядок предоставления центральным контрагентом отчетов по результатам деятельности центрального контрагента клиринговой организации, организатору торгов, расчетной организации и клиринговым участникам, находящимся на обслуживании у данного центрального контрагента;

10) порядок подготовки и передачи информации в процессе деятельности центрального контрагента по сделкам с финансовыми инструментами расчетной организации, организатору торгов;

11) типовые формы договоров об осуществлении обслуживания, определяющего отношения между центральным контрагентом и клиринговыми участниками торгов, находящимися на клиринговом обслуживании у данного центрального контрагента;

12) требования к содержанию договора, заключаемого центральным контрагентом с расчетной организацией, организатором торгов;

13) условия и порядок управления рисками при осуществлении деятельности центрального контрагента в целях гарантирования исполнения обязательств, вытекающих из заключенных сделок с финансовыми инструментами.

Орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 10 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 27 ақпанда № 13297 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 29 қазандағы № 254 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 29.10.2018 № 254 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Бағалы қағаздар рыногы туралы" 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру қағидалары бекітілсін.

2. Бақылау және қадағалау әдіснамасы департаменті (Әбдірахманов Н.А.) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Құқықтық қамтамасыз ету департаментімен (Cәрсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына:

Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін күнтізбелік он күн ішінде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға;

Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі алған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізіліміне, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізуге жіберуді;

3) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Халықаралық қатынастар және жұртшылықпен байланыс департаменті (Қазыбаев А.Қ.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.

5. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.

Ұлттық Банк
Төрағасы	Д. Ақышев

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 10 қаулысымен бекітілді

Орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Бағалы қағаздар рыногы туралы" 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі - Бағалы қағаздар нарығы туралы заң) сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасында орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру шарттары мен тәртібін белгілейді.

Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерімен реттелмеген бөлігінде орталық контрагенттің қызметі, егер орталық контрагенттің ішкі құжаттары, орталық контрагент пен оның клиенттері арасында жасалған қызмет көрсету шарттары Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмесе, соларға сәйкес жүзеге асырылады.

2. Орталық контрагент функцияларын, құқықтарын жүзеге асыру және өзінің контрагент ретіндегі міндеттерін орындау үшін басқа тұлғаларды тартпайды.

3. Орталық контрагенттің ұйымдастыру құрылымына, мыналар:

1) тәуекелдерді басқару жүйесін құруды және оның жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

2) орталық контрагенттің арнайы кепілдік берілген және резервтік қорларын басқару;

3) қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша клиринг қызметін жүзеге асыру;

4) ақпаратты өңдеу және тарату;

5) орталық контрагент қызметін бағдарламалық-техникалық қамтамасыз ету;

6) сауда-саттыққа клирингтік қатысушылардың қаржылық жай-күйіне, сондай-ақ олардың орталық контрагенттің ішкі құжаттарына сәйкес келуіне мониторинг;

7) ішкі аудит және бақылау;

8) қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша есеп айырысуларды (төлемдерді) ұйымдастыру (орталық контрагентте Қағидалардың

4-тармағының екінші бөлігінде көзделген есеп айырысу ұйымымен шарт болмаған жағдайда) функциясы болып табылатын бөлімшелер кіреді.

2. Орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру шарттары

4. Орталық контрагент ол бойынша орталық контрагент қызмет көрсетуді жүзеге асыратын мәмілелер бойынша ақпаратты жинайды, өңдейді және сақтайды, алшақтықтар болған кезде, оны салыстырып тексереді және түзетеді, мәміле тараптарын (деректемелерін) өзгертеді немесе Қағидаларда және орталық контрагенттің ішкі құжаттарында айқындалған талаптарда және тәртіппен мәміле бойынша дефолтты реттеу кезінде өзге іс-қимылдарды жасайды.

Орталық контрагенттің қаржы құралдармен мәмілелер бойынша қызметін жүзеге асыру үшін орталық контрагент есеп айырысу ұйымымен, сауда-саттықты ұйымдастырушымен, клирингтік ұйыммен шарт жасайды, оның талаптары шарт тараптары арасында ақпаратпен алмасу және шарт тараптары өз құқықтары мен міндеттерін іске асыру барысында келісілген рәсімдерді жасау тәртібін көздейді.

5. Орталық контрагент өтінім беру және сауда-саттыққа клирингтік қатысушының атынан қор биржасының сауда жүйесіндегі қаржы құралдарымен мәмілелерді жасау (оның ашық позицияларын мәжбүрлеп тарату мақсатында) және (немесе) орталық контрагенттің ішкі құжаттарында айқындалған тәртіппен және талаптарда өзге іс-қимылдарды жасау арқылы осы сауда-саттыққа клирингтік қатысушының дефолтын реттеу бойынша рәсімдерді жүзеге асырады.

6. Орталық контрагент орталық контрагенттің қызметімен байланысты ақпарат пен құжаттарды сақтауды және осындай ақпарат пен құжаттардың резервтік көшірмесін күнделікті жасауды жүзеге асырады.

Резервтік көшірмелер ақпаратқа санкцияланбаған кіру рұқсатынан қорғалуға тиіс және оларды жаңартылған резервтік көшірмелермен ауыстырғанға дейін орталық контрагенттің резервтік техникалық орталығында сақталады.

7. Орталық контрагент резервтік техникалық орталықтың дереу іске қосылуына тұрақты дайын болуын қамтамасыз етеді. Резервтік техникалық орталық мынадай талаптарға сәйкес келеді:

1) орталық контрагенттің қызметімен байланысты, негізгі ақпаратпен бірдей ақпараттың резервтік көшірмелері бар;

2) орталық контрагенттің қаржы құралдармен мәмілелер бойынша қызметін жүзеге асыру барысында пайдаланылатын орталық контрагенттің бағдарламалық-техникалық қамтамасыз етуінің көшірмесі бар;

3) орталық контрагент орналасқан жерден жиырма бес километрден кем болмайтын жерде орналасады;

4) орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру үшін қажетті коммуникациялармен қамтамасыз етіледі.

8. Орталық контрагентке клирингтік ұйымның, орталық депозитарийдің немесе қор биржасының резервтік орталығын пайдалануға рұқсат беріледі.

Егер қор биржасының ішкі құжаттарында орталық контрагенттің функцияларын қор биржасының сауда жүйесінде мәмілелер жасау кезінде өзге ұйымдардың орындау мүмкіндігі көзделген жағдайда, онда резервтік орталықты клирингтік ұйым немесе орталық депозитарий пайдаланады.

9. Қаржы құралдарымен мәмілелерді жасау нәтижесінде сауда-саттыққа клирингтік қатысушылар арасында клирингті жүзеге асыру мақсатында орталық контрагент сауда-саттықты ұйымдастырушының сауда жүйесінде жасалған мәмілелер өлшемінің дұрыс есебін қамтамасыз етеді.

10. Орталық депозитарий бағалы қағаздармен мәмілелер бойынша есеп айырысу ұйымы болып табылады.

11. Биржалық сауда-саттықтарда туынды қаржы құралдармен және (немесе) валютамен жасалған мәмілелер бойынша есеп айырысуды жүзеге асыру тәртібі мен талабы қор биржасының ішкі құжаттарында айқындалады.

Орталық контрагент туынды қаржы құралдармен және (немесе) валютамен жасалған мәмілелер бойынша есеп айырысуды (төлемдерді) ұйымдастыру үшін орталық контрагенттің ішкі құжаттарының талаптарына сәйкес қаржы құралдарын есепке алу үшін шоттар ашады.

12. Орталық контрагент қор биржасында жасалған мәмілелерден туындайтын міндеттемелер мен талаптардың көпжақты өзара ескеру есебінен қатысушылардың тәуекелдерін клирингтік ұйымның және орталық контрагенттің қызметін қолдана отырып азайту бойынша өз қызметін жүзеге асырады.

13. Қағидалардың 12-тармағының талаптары жаңалық, ашық сауда-саттық әдісімен қор биржасының сауда жүйесіне өтінім беру немесе заңды түрде міндеттейтін басқа келісімнің болуы есебінен орындалады.

14. Клирингтік қатысушылар үшін орталық контрагент қызметінің нәтижелері бойынша есепті орталық контрагенттің ішкі құжаттарында айқындалған тәртіппен және мерзімде орталық контрагент қалыптастырады.

15. Клирингтік ұйымдардан немесе қор биржасынан (не қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша клирингтік қызмет шеңберінде функцияларды жүзеге асыратын бөлімшеден және егер клирингтік ұйым және (немесе) қор биржасы есеп айырысуды дербес жүзеге асырса, негізгі қызметі қаржы құралдарымен сауда-саттықты ұйымдастыру болып табылатын бөлімшеден) алынған бұйрықтар негізінде есеп айырысу ұйымы есеп айырысуды (төлемдерді) жүзеге асырады және бұл жөнінде орталық контрагентке хабарлайды.

16. Клирингтік қатысушы қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша міндеттемелерді орындамаған немесе тиісінше орындамаған жағдайда, орталық контрагент клирингтік қатысушының міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету мақсатында клирингтік ұйым айқындаған, арнайы өкілеттіксіз (сенімхатсыз), сондай-ақ осы клирингтік қатысушының келісімінсіз клирингтік қатысушының атынан орталық контрагенттің ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен шарттар жасайды.

17. Орталық контрагенттің ішкі құжаттарында көзделген жағдайларда және тәртіппен көрсетілген функцияларды орталық контрагенттің жүзеге асыруына байланысты орталық контрагенттің функцияларын жүзеге асыратын тұлғалардың шығындары клирингтік қатысушылар арасында бөлінеді.

18. Қағидалардың 17-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда орталық контрагент егер осы клирингтік қатысушылар орталық контрагент алдындағы міндеттемелерін орындаса не егер оның клирингтік қатысушыларға талаптары жеке және ұжымдық клирингтік қамтамасыз ету есебінен толығымен қанағаттандырылса, клирингтік қатысушылардың іс-әрекеттерін шектемейді. Орталық контрагенттің ішкі құжаттары барлық клирингтік қатысушылар орталық контрагент алдында міндеттемелерін орындаған кезде активтерді жеткізу бойынша міндеттемелерін орындамағаны үшін орталық контрагенттің жауапкершілігін шектеу жағдайын көздейді.

19. Клирингтік қатысушылардың талаптарының сомасы орталық контрагент жауапкершілігінің ең көп мөлшерінен асса, бұл талаптар орталық контрагенттің ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен қанағаттандырылады. Егер орталық контрагенттің ішкі құжаттарында басқаша көзделмесе қанағаттандырылмаған талаптар өтелді деп саналады.

3. Орталық контрагенттің қызметі туралы ақпаратты ашу

20. Орталық контрагент барлық мүдделі тұлғаларға өз қызметі туралы ақпаратты ашуды және бағалы қағаздар нарығында коммерциялық құпия емес ақпаратпен танысуға еркін кіруді аталған ақпаратты қазақ және орыс тілдеріндегі бұқаралық ақпарат құралдарында тұрақты негізде жариялау (орналастыру) арқылы қамтамасыз етеді.

21. Орталық контрагенттің интернет-ресурсында мына ақпаратты ашу қамтамасыз етіледі:

1) орталық контрагент туралы жалпы ақпарат (орталық контрагент органдарының құрамы, орталық контр агенттің басшы қызметкерлерінің тегі, аты, әкесінің аты (олар бар болса), орталық контрагенттің орналасқан жері, байланыс телефондары);

2) орталық контрагенттің құрылтай құжаттары;

3) орталық контрагенттің ішкі құжаттары;

4) орталық контрагенттің аудиторлық ұйым растаған қаржылық есептілігін және аудиторлық есепті қоса алғанда жылдық және тоқсан сайынғы қаржылық есептілік;

5) қаржы құралдарының нарықтарын, түрлерін және орталық контрагенттің қызмет көрсетуіне қабылданатын мәмілелерді (сауда-саттық әдістерін) көрсете отырып, орталық контрагент қызмет көрсететін сауда-саттықты ұйымдастырушылардың атаулары;

6) есеп айырысу ұйымдарының атауы;

7) Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы туралы, акционерлік қоғамдар туралы заңнамаларына және орталық контрагенттің ішкі құжаттарына сәйкес жариялануға тиісті ақпарат.

4. Орталық контрагенттің ішкі құжаттары

22. Орталық контрагенттің ішкі құжаттары қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру талаптары мен тәртібін айқындайды және мыналарды анықтайтын ережелерден тұрады:

1) орталық контрагенттің осы орталық контрагенттің қызмет көрсетуінде тұрған клирингтік қатысушыларымен өзара іс-қимыл жасау талаптары мен тәртібі, оның ішінде тараптардың құқықтары мен міндеттері;

2) орталық контрагенттің жауапкершілігі;

3) орталық контрагент орталық контрагенттің қызмет көрсетуінде тұрған клирингтік қатысушылардан және қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті органнан алынған ақпаратты басқару тәртібі;

4) сауда-саттықтың клирингтік қатысушыларының қаржылық ахуалына, сондай-ақ орталық контрагенттің қызмет көрсетуінде тұрған клирингтік қатысушылардың орталық контрагенттің ішкі құжаттарының талаптарына сәйкес келуіне мониторинг жасау тәртібі;

5) кепілдік қорын қалыптастыру тәртібі мен талаптары, сондай-ақ орталық контрагентке жарна мен алым төлеу тәртібі мен шарттары;

6) орталық контрагенттің резерв қорын қалыптастыруының тәртібі мен шарттары;

7) орталық контрагент орталық контрагенттің қызмет көрсетуінде тұрған клирингтік қатысушы атынан шарттарды Қағидалардың 16-тармағында көзделген жағдайларда оның келісімінсіз жасау тәртібі;

8) орталық контрагент қызметінің процесінде міндеттемелерді орындаудың тәртібі, шарттары мен тәсілдері;

9) орталық контрагент орталық контрагент қызметінің нәтижелері бойынша есептерді клирингтік ұйымға, сауда-саттықты ұйымдастырушыға, есеп айырысу ұйымына және осы контрагенттің қызмет көрсетуінде тұрған клирингтік қатысушыға беру тәртібі;

10) орталық контрагенттің қызметі процесінде қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша ақпарат дайындау есеп айырысу ұйымына, сауда-саттықты ұйымдастырушыға беру тәртібі;

11) орталық контрагентпен, осы орталық контрагенттің клирингтік қызмет көрсетуінде тұрған сауда-саттыққа клирингтік қатысушылар арасындағы қатынастарды айқындайтын қызмет көрсетуді жүзеге асыру туралы шарттың үлгі нысандары;

12) орталық контрагент есеп айырысу ұйымымен, сауда-саттықты ұйымдастырушымен жасалатын шарттың мазмұнына қойылатын талаптар;

13) орталық контрагенттің қызметін жүзеге асыру кезінде қаржы құралдарымен жасалған мәмілелерден туындайтын міндеттемелерді орындауға кепілдік беру мақсатында тәуекелдерді басқару шарттары мен тәртібі.