Об утверждении технического регламента "Общие требования к пожарной безопасности"

Приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 23 июня 2017 года № 439. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17 августа 2017 года № 15501. Утратил силу приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 17 августа 2021 года № 405.

Сноска. Утратил силу приказом Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 17.08.2021 № 405 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 70-23) пункта 1 статьи 12 Закона Республики Казахстан от 11 апреля 2014 года "О гражданской защите" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый Технический регламент "Общие требования к пожарной безопасности".

2. Комитету по чрезвычайным ситуациям Министерства внутренних дел Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его копии в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" Министерства юстиции Республики Казахстан для размещения в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства внутренних дел Республики Казахстан;

4) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства внутренних дел Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на заместителя министра внутренних дел Республики Казахстан Ильина Ю.В.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр внутренних дел Республики Казахстан генерал-полковник полиции

К. Касымов

"СОГЛАСОВАН"
Министр по инвестициям и развитию
Республики Казахстан
___________ Ж. Касымбек
3 июля 2017 года

СОГЛАСОВАН"
Министр национальной
экономики Республики Казахстан
___________ Т. Сулейменов
18 июля 2017 года

Утвержден приказом Министра внутренних дел Республики Казахстан от 23 июня 2017 года № 439

Технический регламент
"Общие требования к пожарной безопасности"

Глава 1. Область применения

1. Настоящий Технический регламент "Общие требования к пожарной безопасности" (далее – Технический регламент) разработан в соответствии с законами Республики Казахстан от 11 апреля 2014 года "О гражданской защите", от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании", от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан".

2. Технический регламент определяет основные положения технического регулирования в области пожарной безопасности и устанавливает:

1) классификацию пожаров и их опасных факторов, веществ и материалов, а также технологических сред по взрывопожарной и пожарной опасности, взрывоопасных и пожароопасных зон, строительных материалов по пожарной опасности, строительных конструкций и противопожарных преград, электрооборудования, наружных установок, зданий, сооружений и помещений по взрывопожарной и пожарной опасности, которая приведена в приложении 1 к настоящему Техническому регламенту;

2) требования пожарной безопасности к объектам хозяйствования различного назначения на всех стадиях их жизненного цикла, при проектировании городских и сельских поселений, проектировании и строительстве зданий и сооружений.

3. Положения настоящего Технического регламента обязательны для исполнения при проектировании, строительстве, капитальном ремонте, реконструкции объектов капитального строительства, техническом перевооружении, изменении функционального назначения, техническом обслуживании, эксплуатации объектов, независимо от назначения и форм собственности.

4. В отношении объектов военного назначения, объектов переработки, хранения радиоактивных и взрывчатых веществ и материалов, объектов уничтожения и хранения химического оружия и средств взрывания, наземных космических объектов и стартовых комплексов, объектов горных выработок, должны соблюдаться требования пожарной безопасности, установленные ведомственными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Глава 2. Термины и определения

5. В настоящем Техническом регламенте применяются следующие термины и определения:

1) расчетное время эвакуации людей – интервал времени от момента оповещения людей о пожаре до момента завершения эвакуации людей из здания, сооружения в зону с отсутствием опасных факторов пожара при заданных объемно-планировочных и конструктивных решениях путей эвакуации;

2) аварийный выход – выход (дверь, люк), ведущий на путь эвакуации, непосредственно наружу или в зону с отсутствием опасных факторов пожара, который используется как дополнительный выход для спасания людей, но не учитывается при оценке соответствия необходимого количества и размеров эвакуационных путей и выходов условиям безопасной эвакуации людей при пожаре;

2-1) автоматическая автозаправочная станция – стационарная автозаправочная станция, технологическая система, которой предназначена для заправки транспортных средств жидким моторным топливом и характеризуется подземным расположением резервуаров и автоматизированным (без участия оператора) отпуском нефтепродуктов через топливораздаточные колонки;

3) тление – беспламенное горение;

4) высота здания (для эвакуации и спасения) – разность отметок от поверхности проезжей части ближайшего к зданию проезда до отметки пола верхнего этажа (включая мансардный), не считая верхнего технического этажа (этажей). Высота здания, расположенного на земельных участках с уклоном или с несколькими проездами определяется разностью отметок нижнего уровня планировочной отметки или нижнего уровня проезда и уровня пола верхнего этажа;

4-1) изготовитель – зарегистрированное в соответствии с законодательством Республики Казахстан юридическое лицо или физическое лицо в качестве индивидуального предпринимателя, осуществляющее от своего имени производство или производство и реализацию продукции и ответственное за их соответствие требованиям настоящего технического регламента;

4-2) уполномоченное изготовителем лицо – зарегистрированное в соответствии с законодательством Республики Казахстан юридическое лицо или физическое лицо в качестве индивидуального предпринимателя, которое на основании договора с изготовителем, в том числе иностранным изготовителем, осуществляют действия от имени этого изготовителя при оценке соответствия и выпуске в обращение продукции на территории Республики Казахстан, а также несет ответственность за несоответствие продукции требованиям настоящего технического регламента;

5) температурные пределы распространения пламени (воспламенения) – температуры вещества, при которых его насыщенный пар образует в окислительной среде концентрации, равные соответственно нижнему (нижний температурный предел) и верхнему (верхний температурный предел) концентрационным пределам распространения пламени;

6) нормальная скорость распространения пламени – скорость перемещения фронта пламени относительно несгоревшего газа в направлении, перпендикулярном к его поверхности;

7) нижний (верхний) концентрационный предел распространения пламени – минимальное (максимальное) содержание горючего вещества в однородной смеси с окислительной средой, при котором возможно распространение пламени по смеси на любое расстояние от источника зажигания;

8) воспламенение – пламенное горение вещества, инициированное источником зажигания и продолжающееся после его удаления;

9) возгорание – начало горения под действием источника зажигания;

10) скорость выгорания – количество жидкости, сгорающей в единицу времени с единицы площади;

11) горючая среда – среда, способная воспламеняться при воздействии источника зажигания;

12) горючесть – способность веществ и материалов к воспламенению, самостоятельному горению и (или) тлению;

12-1) импортер – зарегистрированное в соответствии с законодательством Республики Казахстан юридическое лицо или физическое лицо в качестве индивидуального предпринимателя, которые заключили с иностранным изготовителем (продавцом) внешнеторговый договор на передачу продукции, осуществляют выпуск этой продукции в обращение и (или) ее реализацию на территории Республики Казахстан и несут ответственность за ее соответствие требованиям настоящего технического регламента;

13) условия теплового самовозгорания – экспериментально выявленная зависимость между температурой окружающей среды, количеством вещества (материала) и временем до момента его самовозгорания;

14) взрывопожароопасность веществ и материалов – способность веществ и материалов к образованию горючей (пожароопасной или взрывоопасной) среды, характеризуемая их физико-химическими свойствами и (или) поведением в условиях пожара;

15) предел огнестойкости конструкции (заполнения проемов противопожарных преград) – промежуток времени от начала огневого воздействия в условиях стандартных испытаний до наступления одного из нормируемых для данной конструкции предельных состояний;

16) необходимое время эвакуации - время с момента возникновения пожара, в течение которого люди должны эвакуироваться в зону с отсутствием опасных факторов пожара без причинения вреда жизни и здоровью в результате воздействия опасных факторов пожара;

17) спасение – процесс индивидуального или коллективного перемещения людей в зону с отсутствием опасных факторов пожара при наличии угрозы их жизни (здоровью) от воздействия опасных факторов пожара, в том числе с использованием соответствующих технических средств спасения и защиты;

18) средства спасения (устройства) – технические средства, обеспечивающие самостоятельное или принудительное перемещение людей из мест, в которых имеется возможность воздействия на людей опасных факторов пожара и (или) их сопутствующих проявлений и эвакуация из которых блокирована опасными факторами пожара или по иным причинам;

19) склады нефти и нефтепродуктов – комплекс зданий, резервуаров и других сооружений, предназначенных для приема, хранения и выдачи нефти и нефтепродуктов;

20) пожарная безопасность объекта – состояние объекта, при котором с регламентируемой вероятностью исключается возможность возникновения и развития пожара и воздействия на людей опасных факторов пожара, а также обеспечивается защита материальных ценностей;

21) система обеспечения пожарной безопасности объекта – комплекс организационных мероприятий и технических средств, направленных на предотвращение пожара и снижение ущерба от него на объекте;

22) пожарная опасность объекта – состояние объекта, характеризуемое возможностью возникновения и развития пожара, а также воздействия на людей и материальных ценностей опасных факторов пожара;

23) производственные объекты – объекты промышленного и сельскохозяйственного назначения, в том числе склады, объекты инженерной и транспортной инфраструктуры (железнодорожного, автомобильного, внутренне водного, морского, воздушного и магистрального трубопроводного транспорта), связи;

24) пожарный отсек – часть здания, выделяемая противопожарными преградами (стенами, зонами, перекрытиями и другими преградами при их обосновании) с целью ограничения возможной площади пожара и обеспечения условий для его ликвидации;

25) очаг пожара – место первоначального возникновения пожара;

26) возникновение пожара – совокупность процессов, приводящих к пожару;

27) первичные средства пожаротушения – средства пожаротушения, используемые для борьбы с пожаром в начальной стадии его развития;

28) противопожарная преграда – средство обеспечения пожарной безопасности, строительная конструкция с нормированным пределом огнестойкости и классом пожарной опасности, объемный элемент здания или иное инженерно-техническое средство, предназначенное для предотвращения распространения пожара между помещениями, зданиями и сооружениями;

29) противопожарный разрыв (противопожарное расстояние) – нормируемое расстояние между зданиями и (или) сооружениями, устанавливаемое для предотвращения распространения пожара;

30) пожаробезопасная зона – часть здания, сооружения, пожарного отсека, выделенная противопожарными преградами для защиты людей от опасных факторов пожара в течение заданного времени (от момента возникновения пожара до завершения спасательных работ), обеспеченная комплексом мероприятий для проведения эвакуации и спасения;

31) система противопожарной защиты – совокупность организационных мероприятий и технических средств, направленных на предотвращение воздействия на людей опасных факторов пожара и ограничения материального ущерба от него;

32) система предотвращения пожара – комплекс организационных мероприятий и технических средств, направленных на исключение условий возникновения пожара;

33) опасные факторы пожара – факторы пожара, воздействие которых может привести к травме, отравлению или гибели человека и (или) к материальному ущербу;

34) технологическая среда – вещества и материалы, обращающиеся в технологической аппаратуре (технологической системе);

35) система противодымной защиты – комплекс организационных мероприятий, объемно-планировочных решений, инженерных систем и технических средств, направленных на предотвращение или ограничение воздействия на людей и материальных ценностей опасных факторов пожара в зданиях и сооружениях;

36) вспышка – быстрое сгорание газопаровоздушной смеси над поверхностью горючего вещества, сопровождающееся кратковременным видимым свечением;

37) источник зажигания – средство энергетического воздействия, инициирующее возникновение горения;

38) средства индивидуальной защиты органов дыхания и зрения – технические средства обеспечивающие безопасность и защиту людей от опасных факторов пожара, в том числе при их эвакуации, самоспасении и спасении;

39) эвакуация – процесс организованного самостоятельного движения людей наружу или в зону с отсутствием опасных факторов пожара из помещений, в которых имеется возможность воздействия на них опасных факторов пожара, а также несамостоятельного перемещения людей, относящихся к группам населения с ограниченными возможностями передвижения, осуществляемого обслуживающим персоналом;

40) эвакуационный путь (путь эвакуации) – путь движения и (или) перемещения людей, ведущий непосредственно наружу или в зону с отсутствием опасных факторов пожара, удовлетворяющий требованиям безопасной эвакуации при пожаре;

41) эвакуационный выход – выход, ведущий на путь эвакуации, непосредственно наружу или в зону с отсутствием опасных факторов пожара.

Сноска. Пункт 5 с изменениями, внесенными приказамиМинистра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. Требования к системе обеспечения пожарной безопасности объектов

Параграф 1. Общие требования

6. Система обеспечения пожарной безопасности объекта включает в себя:

1) систему предотвращения пожара;

2) систему противопожарной защиты;

3) комплекс организационно-технических мероприятий по обеспечению пожарной безопасности.

7. Состав и функциональные характеристики систем предотвращения пожара, противопожарной защиты и комплекса организационно-технических мероприятий определяется функциональным назначением объекта и устанавливается настоящим Техническим регламентом.

8. Пожарная безопасность объекта считается обеспеченной, если в полном объеме выполнены требования пожарной безопасности, установленные настоящим Техническим регламентом, в том числе посредством применения на обязательной основе строительных норм и на добровольной основе сводов правил, нормативных документов по стандартизации.

Раздел 1. Требования к системе предотвращения пожаров

9. Предотвращение пожара достигается предотвращением образования:

1) горючей среды;

2) источников зажигания в горючей среде.

10. Исключение условий образования горючей среды должно обеспечиваться одним или несколькими из следующих способов:

1) применение негорючих веществ и материалов;

2) ограничение массы и (или) объема горючих веществ и материалов;

3) использование наиболее безопасных способов размещения горючих веществ и материалов, а также материалов, взаимодействие которых друг с другом приводит к образованию горючей среды;

4) изоляции горючей среды от источника зажигания (применение изолированных отсеков, камер, кабин);

5) поддержание безопасной концентрации в среде окислителя и (или) горючих веществ;

6) понижение концентрации окислителя в горючей среде в защищаемом объеме;

7) поддержание температуры и давления среды, при которых распространение пламени исключается;

8) механизация и автоматизация технологических процессов, связанных с обращением горючих веществ;

9) установка пожароопасного оборудования в отдельных помещениях или на открытых площадках;

10) применение устройств защиты производственного оборудования, исключающих выход горючих веществ в объем помещения или устройств, исключающих образование в помещении горючей среды;

11) удаление из помещений, технологического оборудования и коммуникаций пожароопасных отходов производства, отложений пыли, пуха.

11. Исключение условий образования в горючей среде (или внесения в нее) источников зажигания должно достигаться одним или несколькими из следующих способов:

1) применение электрооборудования, соответствующего классу пожароопасной и (или) взрывоопасной зоны, категории и группе взрывоопасной смеси;

2) применение в конструкции быстродействующих средств защитного отключения электроустановок и других устройств, приводящих к появлению источников зажигания;

3) применение оборудования и режимов проведения технологического процесса, исключающих образование статического электричества;

4) устройство молниезащиты зданий, сооружений и оборудования;

5) поддержание безопасной температуры нагрева веществ, материалов и поверхностей, которые контактируют с горючей средой;

6) применение способов и устройств ограничения энергии искрового разряда в горючей среде до безопасных значений;

7) применение искробезопасного инструмента при работе с легковоспламеняющимися жидкостями и горючими газами;

8) ликвидация условий для теплового, химического и (или) микробиологического самовозгорания обращающихся веществ, материалов и изделий;

9) исключение контакта с воздухом пирофорных веществ;

10) применение устройств, исключающих возможность распространения пламени из одного объема в смежный.

Раздел 2. Требования к системе противопожарной защиты

12. Защита людей и имущества физических, юридических лиц и государства от воздействия опасных факторов пожара в течение всего времени их воздействия и (или) ограничение их последствий обеспечивается одним или несколькими из следующих способов:

1) применение объемно-планировочных решений и средств, обеспечивающих ограничение распространения пожара за пределы очага;

2) устройство эвакуационных путей, удовлетворяющих требованиям безопасной эвакуации людей при пожаре;

3) устройство систем обнаружения пожара (установок и систем пожарной сигнализации), оповещения и управления эвакуацией людей при пожаре;

4) применение систем противодымной защиты и средств индивидуальной защиты людей от воздействия опасных факторов пожара;

5) применение основных строительных конструкций с пределами огнестойкости и классами пожарной опасности, соответствующими требуемым степени огнестойкости и классу конструктивной пожарной опасности зданий и сооружений, а также с ограничением пожарной опасности поверхностных слоев (отделок, облицовок и средств огнезащиты) строительных конструкций на путях эвакуации;

6) применение огнезащитных составов (в том числе антипиренов и огнезащитных красок) и строительных материалов (облицовок) для повышения пределов огнестойкости строительных конструкций;

7) устройство аварийного слива пожароопасных жидкостей и аварийного стравливания горючих газов из аппаратуры;

8) устройство на технологическом оборудовании систем противовзрывной защиты;

9) применение первичных средств пожаротушения;

10) применение автоматических и (или) автономных установок пожаротушения.

13. Каждое здание и сооружение должно иметь объемно-планировочное решение и конструктивное исполнение эвакуационных путей, обеспечивающие безопасную эвакуацию людей при пожаре.

14. Для обеспечения безопасной эвакуации людей должны быть:

1) установлены необходимое количество, размеры и соответствующее конструктивное исполнение эвакуационных путей и эвакуационных выходов;

2) обеспечено беспрепятственное движение людей по эвакуационным путям и через эвакуационные выходы;

3) организованы оповещение и управление движением людей по эвакуационным путям (в том числе с использованием световых указателей, звукового и речевого оповещения).

15. Здания подклассов функциональной пожарной опасности Ф1.2, Ф1.5 высотой более 50 м обеспечиваются пожаробезопасными зонами, рассчитанными на защиту людей в течение не менее 2 часов.

Проектирование пожаробезопасных зон в зданиях осуществляется в соответствии с требованиями СП РК "Проектирование многофункциональных высотных зданий и комплексов".

16. Средства индивидуальной защиты органов дыхания и зрения (самоспасатели) должны обеспечивать безопасность людей в течение времени, необходимого для эвакуации их наружу здания или в пожаробезопасную зону.

17. Средствами индивидуальной защиты органов дыхания и зрения (самоспасателями) обеспечиваются люди в помещениях зданий подклассов функциональной пожарной опасности Ф1.2, Ф1.5 и Ф4.3, расположенных на высоте более 28 м.

Количество средств индивидуальной защиты (самоспасателей) должно соответствовать предусмотренному проектной документацией количеству людей, подлежащих защите от пожара. Средства индивидуальной защиты размещаются в специально отведенных, опломбированных шкафах с вентиляционными отверстиями, с учетом требований технической документации на них. Места размещения средств индивидуальной защиты (самоспасателей) должны быть отмечены указателями в соответствии с требованиями нормативных документов по стандартизации.

18. Обеспечение зданий подклассов функциональной пожарной опасности Ф1.2 и Ф1.5 высотой более 50 м индивидуальными и коллективными средствами спасения осуществляется в соответствии с требованиями СП РК "Проектирование многофункциональных высотных зданий и комплексов".

19. Система противодымной защиты здания или сооружения должна обеспечивать защиту людей на путях эвакуации от воздействия опасных факторов пожара в течение времени, необходимого для эвакуации людей, или всего времени развития и тушения пожара посредством удаления продуктов горения и термического разложения и (или) предотвращения их распространения.

20. Система противодымной защиты должна предусматривать один или несколько из следующих способов защиты:

1) использование объемно-планировочных решений зданий и сооружений для борьбы с задымлением при пожаре;

2) использование конструктивных решений зданий и сооружений для борьбы с задымлением при пожаре;

3) использование приточной противодымной вентиляции для создания избыточного давления воздуха в защищаемых помещениях, тамбур-шлюзах и на лестничных клетках;

4) использование устройств и средств механической и естественной вытяжной противодымной вентиляции для удаления продуктов горения и термического разложения.

21. В зданиях и сооружениях должны применяться основные строительные конструкции с пределами огнестойкости и классами пожарной опасности, соответствующие требуемой степени огнестойкости зданий и сооружений и классу их конструктивной пожарной опасности.

22. Огнестойкость и класс пожарной опасности строительных конструкций должны обеспечиваться за счет их конструктивных решений, применения соответствующих строительных материалов, а также использования средств огнезащиты.

23. Соответствие степени огнестойкости и предела огнестойкости строительных конструкций зданий, сооружений и пожарных отсеков определяется по таблице 1 приложения 2 настоящего Технического регламента.

24. Ограничение распространения пожара за пределы очага должно обеспечиваться одним или несколькими из следующих способов:

1) устройство противопожарных преград;

2) устройство пожарных отсеков и секций, а также ограничением этажности зданий и сооружений;

3) применение устройств аварийного отключения и переключение установок и коммуникаций при пожаре;

4) применение средств, предотвращающих или ограничивающих разлив и растекание жидкостей при пожаре;

5) применение огнепреграждающих (огнезадерживающих) устройств в оборудовании;

6) применение установок пожаротушения.

25. Города, населенные пункты и объекты хозяйствования должны быть защищены подразделениями противопожарной службы с выездной и без выездной пожарной техники.

26. Автоматические установки пожаротушения должны обеспечивать ликвидацию пожара в помещении (здании) до:

1) возникновения критических значений опасных факторов пожара;

2) наступления пределов огнестойкости строительных конструкций;

3) причинения максимально допустимого ущерба защищаемому имуществу;

4) наступления опасности разрушения технологических установок.

27. Здания и сооружения должны быть обеспечены первичными средствами пожаротушения исходя из условия необходимости ликвидации пожара обслуживающим персоналом до прибытия подразделений противопожарной службы.

28. Для ликвидации возможных пожаров территория, здания и сооружения организаций независимо от формы собственности, а также населенные пункты должны иметь источники противопожарного водоснабжения.

29. В качестве источников противопожарного водоснабжения следует использовать естественные и искусственные водоемы, а также наружный водопровод (в том числе питьевой, хозяйственно-питьевой, хозяйственный и противопожарный).

Раздел 3. Требования к комплексу организационно-технических мероприятий

30. Комплекс организационно-технических мероприятий по обеспечению пожарной безопасности должен включать следующие мероприятия:

1) привлечение общественности к решению вопросов обеспечения пожарной безопасности;

2) организация обучения населения мерам пожарной безопасности на производстве и в быту;

3) проведение пропаганды в области пожарной безопасности;

4) обеспечение первичных мер пожарной безопасности;

5) ограничение количества людей в здании или сооружении до значений, гарантирующих безопасность их эвакуации из здания или сооружения при пожаре;

6) действия администрации, персонала и людей при возникновении пожара в здании или сооружении и организации эвакуации людей;

7) создание и организации деятельности государственных и негосударственных противопожарных служб, а также добровольных противопожарных формирований в городах и населенных пунктах, а также на объектах различных форм собственности.

Дислокация подразделений противопожарной службы на территории поселков и городов, а также сельских населенных пунктов определяется исходя из условия, что время прибытия первого пожарного подразделения к месту вызова в поселках и городах должно быть не более 10 минут, а для сельских населенных пунктов – не более 20 минут.

Количество пожарных депо и пожарных автомобилей для городов и населенных пунктов определяется в соответствии с требованиями СН РК "Нормы проектирования объектов органов противопожарной службы".

31. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 2. Требования пожарной безопасности при проектировании городских и сельских населенных пунктов.

Раздел 1. Требования пожарной безопасности, предъявляемые к градостроительной деятельности

32. Городские и сельские населенные пункты должны проектироваться с учетом обеспечения требований пожарной безопасности, установленных в настоящем Техническом регламенте.

33. При размещении взрывопожароопасных объектов в границах городских и сельских населенных пунктов необходимо учитывать возможность воздействия опасных факторов пожара на соседние объекты, климатические и географические особенности, рельеф местности, направление течения рек и преобладающее направление ветра.

34. Комплексы сжиженных природных газов, а также склады сжиженных углеводородных газов и легковоспламеняющихся жидкостей должны располагаться вне жилой зоны населенных пунктов с подветренной стороны преобладающего направления ветра по отношению к жилым районам.

35. Земельные участки по размещению складов сжиженных углеводородных газов и легковоспламеняющихся жидкостей должны располагаться ниже по течению реки по отношению к населенным пунктам, пристаням, речным вокзалам, гидроэлектростанциям, судоремонтным и судостроительным организациям, мостам и сооружениям на расстоянии не менее 300 м от них, если от указанных сооружений Техническим регламентом не установлены большие расстояния.

36. Сооружения складов сжиженных углеводородных газов и легковоспламеняющихся жидкостей должны располагаться на земельных участках, имеющих более низкие уровни по сравнению с отметками территорий соседних населенных пунктов, организаций и путей железных дорог общей сети.

Допускается размещение указанных складов на земельных участках, имеющих более высокие уровни по сравнению с отметками территорий соседних населенных пунктов, организаций и путей железных дорог общей сети, на расстоянии более 300 м от них.

37. На складах сжиженных углеводородных газов и легковоспламеняющихся жидкостей, расположенных от населенных пунктов, организаций и путей железных дорог общей сети на расстоянии в пределах от 100 м до 300 м должны быть предусмотрены дополнительные меры (в том числе второе обвалование, аварийные емкости, отводные каналы, траншеи), предотвращающие растекание жидкости на территории населенных пунктов, организаций и на пути железных дорог общей сети.

38. При делении городских и сельских населенных пунктов на жилые, общественно-деловые, производственные зоны, зоны инженерной и транспортной инфраструктуры, зоны сельскохозяйственного использования, зоны рекреационного назначения, зоны особо охраняемых территорий, зоны специального назначения, размещения военных объектов и иные виды территориальных зон, должны соблюдаться требования пожарной безопасности по их планировке.

39. Проезды для пожарных автомобилей должны обеспечивать подъезды:

1) с двух продольных сторон – к зданиям и сооружениям класса функциональной пожарной опасности Ф1.3 высотой от 28 до 75 метров включительно, классов функциональной пожарной опасности Ф1.2, Ф1.5, Ф2.1, Ф2.2, Ф3, Ф4.2, Ф4.3 высотой от 18 до 50 метров включительно;

2) со всех сторон (круговые проезды):

к зданиям и сооружениям классов функциональной пожарной опасности Ф1.1, Ф4.1;

к зданиям и сооружениям классов функциональной пожарной опасности Ф1.2, Ф1.5, Ф2.1, Ф2.2, Ф3, Ф4.2, Ф4.3 высотой более 50 метров;

к зданиям и сооружениям класса функциональной пожарной опасности Ф1.3 высотой более 75 метров;

к комплексу зданий и сооружений, функционально связанных (соединенных) между собой;

3) с одной продольной стороны – к зданиям и сооружениям класса функциональной пожарной опасности Ф1.3 высотой до 28 метров, классов функциональной пожарной опасности Ф1.2, Ф1.5, Ф2.1, Ф2.2, Ф3, Ф4.2, Ф4.3 высотой до 18 метров.

Сноска. Пункт 39 в редакции приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

40. Планировочное решение малоэтажной жилой застройки (до 3 этажей включительно) должно обеспечивать подъезд пожарной техники к жилым зданиям и сооружениям на расстояние не более 50 м.

41. К зданиям и сооружениям производственных объектов по всей их длине должен быть обеспечен подъезд пожарных автомобилей:

1) с одной стороны – при ширине здания, сооружения не более 18 м;

2) с двух сторон – при ширине здания, сооружения более 18 м, а также при устройстве замкнутых и полузамкнутых дворов.

42. К зданиям имеющих площадь застройки более 10 тыс. м² или шириной более 100 м подъезд пожарной техники должен быть обеспечен со всех сторон.

43. Расстояние от края проезжей части или спланированной поверхности обеспечивающей проезд пожарной техники, до стен производственных зданий и сооружений высотой до 12 м должно быть не более 25 м, при высоте зданий свыше 12 до 28 м – не более 8 м, при высоте зданий свыше 28 м – не более 10 м.

Допускается увеличивать расстояние от края проезжей части автомобильной дороги до ближайшей стены производственных зданий и сооружений до 60 м при условии устройства тупиковых дорог к этим зданиям и сооружениям с площадками для разворота пожарной техники и устройством на этих площадках пожарных гидрантов. При этом расстояние от производственных зданий и сооружений до площадок для разворота пожарной техники должно быть не менее 5 м и не более 15 м, а расстояние между тупиковыми дорогами должно быть не более 100 м.

44. При устройстве проездов и пешеходных путей необходимо обеспечивать возможность проезда и подъезда пожарной техники к жилым и общественным зданиям, в том числе со встроено-пристроенными помещениями, и доступ пожарных с автолестниц и автоподъемников в любую квартиру или помещение со стороны проезда, в соответствии с пунктом 39 настоящего технического регламента.

Расстояние от края проезда до стены здания следует принимать 5-8 м для зданий от 10 до 28 м включительно и 8-10 м для зданий свыше 28 м. В этой зоне не допускается строительство зданий и сооружений, размещать ограждения, воздушные линии электропередачи и осуществлять рядовую посадку деревьев. Указанные расстояния не регламентируются для участков здания на фасадах с глухими наружными стенами.

Сноска. Пункт 44 в редакции приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

45. Конструкция дорожной одежды проездов для пожарной техники должна быть рассчитана на нагрузку от пожарных автомобилей.

46. При использовании кровли стилобата жилых и многофункциональных высотных зданий для подъезда пожарной техники конструкции стилобата должны быть рассчитаны на нагрузку от пожарных автомобилей не менее 16 тонн на ось.

47. Для обеспечения подъезда пожарных машин к зданиям высотой более 75 м следует устраивать круговые проезды с твердым покрытием шириной не менее 6 м на расстоянии от 8 м до 10 м от наружных стен высотной части здания.

48. Сквозные проезды под переходами, галереями или через здания (арки) следует выполнять высотой не менее 4,25 м и шириной не менее 3,5 м.

Сквозные проезды через здания следует располагать через каждые 300 м по внутреннему контуру (периметру) здания.

Сноска. Пункт 48 в редакции приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

49. Сквозные проходы через лестничные клетки (вестибюли) жилых домов следует предусматривать на расстоянии не более 100 м друг от друга, если сеть наружного водопровода с пожарными гидрантами проложена со стороны одного из фасадов.

50. Тупиковые проезды должны заканчиваться площадками для разворота пожарной техники размером не менее 15 х 15 м. Максимальная протяженность тупикового проезда должна быть не более 150 м.

51. На территории садоводческих товариществ и дачных кооперативов должен обеспечиваться подъезд пожарной техники ко всем группам участков и объектам общего пользования.

52. На территории городских и сельских населенных пунктов должны быть источники наружного и (или) внутреннего противопожарного водоснабжения.

К источникам наружного противопожарного водоснабжения относятся:

1) наружные водопроводные сети с пожарными гидрантами;

2) естественные и искусственные водоисточники.

53. Противопожарный водопровод должен предусматриваться в городах и населенных пунктах, а также на производственных объектах.

Допускается объединять противопожарный водопровод с хозяйственно-питьевым или производственным водопроводом.

54. Наружное противопожарное водоснабжение непосредственно из резервуаров и (или) водоемов допускается предусматривать для:

1) населенных пунктов с числом жителей до 5 000 человек;

2) отдельно стоящих общественных зданий объемом до 1 000 м³, расположенных в населенных пунктах, не имеющих кольцевого противопожарного водопровода;

3) производственных зданий с производствами категорий В1-В4, Г и Д по взрывопожарной и пожарной опасности при расходе воды на наружное пожаротушение 10 л/с;

4) складов грубых кормов объемом до 1 000 м³

5) складов минеральных удобрений объемом зданий до 5 000 м³

6) зданий радиотелевизионных передающих станций;

7) зданий холодильников и хранилищ овощей и фруктов.

55. Допускается не предусматривать наружное противопожарное водоснабжение для:

1) населенных пунктов с числом жителей до 50 человек при застройке зданиями высотой до двух этажей;

2) отдельно стоящих, расположенных вне населенных пунктов, предприятий общественного питания при объеме зданий до 1 000 м³ и предприятий торговли при площади до 150 м² , а также общественных зданий I и II степеней огнестойкости объемом до 250 м³ , расположенных в населенных пунктах;

3) производственных зданий I и II степеней огнестойкости объемом до 1 000 м³ (за исключением зданий с металлическими незащищенными или деревянными несущими конструкциями, а также с полимерным утеплителем объемом до 250 м³) с производствами категории Д по взрывопожарной и пожарной опасности;

4) сезонных универсальных приемозаготовительных пунктов сельскохозяйственных продуктов при объеме зданий до 1 000 м³;

5) зданий складов сгораемых материалов и несгораемых материалов в сгораемой упаковке площадью до 50 м².

56. Расчетное количество одновременных пожаров и расход воды из магистральных и кольцевых линий водопроводной сети на наружное пожаротушение в населенном пункте должны соответствовать значениям, приведенным в таблице приложения 3 к настоящему Техническому регламенту.

57. При зонном водоснабжении расход воды на наружное пожаротушение и количество одновременных пожаров в каждой зоне должно приниматься в зависимости от числа жителей, проживающих в зоне.

58. Для группового водопровода количество одновременных пожаров принимается в зависимости от общей численности жителей в населенных пунктах.

59. Расход воды на восстановление пожарного объема по групповому водопроводу должен определяться как сумма расходов воды для населенных пунктов (соответственно количеству одновременных пожаров), требующих наибольших расходов на пожаротушение, при следующих условиях:

1) продолжительность тушения пожара должна приниматься не менее 3 час., а для зданий I и II степеней огнестойкости с помещениями категорий Г и Д по взрывопожарной и пожарной опасности не менее 2 час.;

2) продолжительность тушения пожара в сельских населенных пунктах с числом жителей до 1 0 00 человек для зданий I и II степеней огнестойкости с помещениями категорий Г и Д по взрывопожарной и пожарной опасности, для жилых зданий с количеством этажей до двух и объемом до 1 000 м³ должна приниматься не менее 1 час.

3) максимальный срок восстановления пожарного объема воды должен быть не более:

24 час. – для населенных пунктов и производственных объектов с помещениями категорий А, Б, В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности;

36 час. – для производственных объектов с помещениями категорий Г и Д по взрывопожарной и пожарной опасности;

72 час. – для сельских населенных пунктов и сельскохозяйственных предприятий.

60. Расход воды на наружное пожаротушение в населенном пункте должен быть не менее расхода воды из соединительных и распределительных линий водопроводной сети на пожаротушение жилых и общественных зданий, приведенного в таблице приложения 4 (далее – приложение 4) к настоящему Техническому регламенту.

61. Расход воды из соединительных и распределительных линий водопроводной сети на наружное пожаротушение в жилых и общественных зданиях должен приниматься в соответствии с приложением 4 к настоящему Техническому регламенту.

62. Расход воды на наружное пожаротушение зданий, разделенных на части противопожарными стенами, должен приниматься по той части здания, где требуется наибольший расход воды.

63. Расход воды на наружное пожаротушение зданий, разделенных противопожарными перегородками, должен определяться по общему объему здания и более опасной категории по взрывопожарной и пожарной опасности.

64. Расход воды на наружное пожаротушение одно - и двухэтажных производственных зданий и одноэтажных складских зданий высотой не более 18 м с несущими стальными конструкциями и ограждающими конструкциями из стальных профилированных или асбестоцементных листов со сгораемыми или полимерными утеплителями должен приниматься на 10 л/с больше нормативов, указанных в таблицах 1 и 2 приложения 5 (далее – приложение 5) к настоящему Техническому регламенту.

65. При двух расчетных пожарах на предприятии расчетный расход воды на пожаротушение должен приниматься по двум зданиям, требующим наибольшего расхода воды.

66. Расход воды на наружное пожаротушение отдельно стоящих административных и бытовых зданий производственных объектов следует принимать в соответствии с таблицей приложения 4 к настоящему Техническому регламенту как для общественных зданий, а встроенных в производственные здания – по общему объему здания, значения которых приведены в таблице 1 приложения 5 к настоящему Техническому регламенту.

67. Расход воды на наружное пожаротушение складов лесных материалов вместимостью до 10 000 м³ должен приниматься по таблице 1 приложения 5 к настоящему Техническому регламенту, относя их к зданиям V степени огнестойкости с производством категории В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности.

При большей вместимости складов необходимо руководствоваться требованиями соответствующих нормативных документов.

68. Расход воды на наружное пожаротушение зданий радиотелевизионных передающих станций независимо от объема зданий и количества, проживающих в населенных пунктах людей следует принимать не менее 15 л/с, если по таблице 1 и 2 приложения 5 к настоящему Техническому регламенту, не требуется больший расход воды. Указанные требования не распространяются на радиотелевизионные ретрансляторы, устанавливаемые на существующих и проектируемых объектах связи.

69. Для зданий II степени огнестойкости с деревянными конструкциями расход воды на наружное пожаротушение должен приниматься на 5 л/с больше указанного в таблицах 1 и 2 приложения 5 к настоящему Техническому регламенту.

70. Расход воды на наружное пожаротушение открытых площадок хранения контейнеров грузоподъемностью до 30 тонн должен приниматься в зависимости от числа контейнеров:

1) от 30 до 50 контейнеров - не менее 15 л/с;

2) более 50 до 100 контейнеров - не менее 20 л/с;

3) более 100 до 300 контейнеров - не менее 25 л/с;

4) более 300 до 1000 контейнеров - не менее 40 л/с;

5) более 1000 до 1500 контейнеров - не менее 60 л/с;

6) более 1500 до 2000 контейнеров - не менее 80 л/с;

7) более 2000 контейнеров - не менее 100 л/с.

71. Расчетное количество одновременных пожаров на производственных объектах должно приниматься в зависимости от занимаемой ими площади: один пожар при площади до 150 га, два пожара при площади более 150 га, за исключением случаев, предусмотренных нормами проектирования.

Сноска. Пункт 71 в редакции приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

72. При объединенном противопожарном водопроводе населенного пункта и промышленного или сельскохозяйственного предприятия, расположенных вне населенного пункта, расчетное количество одновременных пожаров должно приниматься:

1) при площади территории предприятия до 150 га при числе жителей в населенном пункте до 10 000 человек – один пожар (на предприятии или в населенном пункте по наибольшему расходу воды);

2) то же, при числе жителей в населенном пункте свыше 10 000 человек до 25 тыс. человек – два пожара (один на предприятии и один в населенном пункте);

3) при площади территории предприятия свыше 150 га и при числе жителей в населенном пункте до 25 000 человек – два пожара (два на предприятии или два в населенном пункте по наибольшему расходу);

4) при числе жителей в населенном пункте более 25 000 человек расчетное количество одновременных пожаров и расход воды из магистральных и кольцевых линий водопроводной сети на наружное пожаротушение в населенном пункте принимается по таблице приложения 3 к настоящему Техническому регламенту, при этом расход воды должен определяться как сумма потребного большего расхода (на предприятии или в населенном пункте) и 50 % потребного меньшего расхода (на предприятии или в населенном пункте).

73. Минимальный свободный напор в сети водопровода населенного пункта при максимальном хозяйственно-питьевом водопотреблении на вводе в здание над поверхностью земли должен приниматься при одноэтажной застройке не менее 10 м, при большей этажности на каждый этаж должен увеличиваться на 4 м.

74. В часы минимального водопотребления напор на каждый этаж, кроме первого, допускается принимать равным 3 м, при этом должна обеспечиваться подача воды в емкости для хранения.

75. Свободный напор в сети у водоразборных колонок должен быть не менее 10 м.

76. Противопожарный водопровод следует принимать низкого давления, противопожарный водопровод высокого давления допускается принимать только при соответствующем обосновании, для территорий населенных пунктов и объектов, регламентирующими нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

В водопроводе высокого давления стационарные пожарные насосы должны быть оборудованы устройствами, обеспечивающими пуск насосов не позднее чем через 5 минут после подачи сигнала о возникновении пожара.

77. Минимальный свободный напор в сети противопожарного водопровода низкого давления (на уровне поверхности земли) при пожаротушении должен быть не менее 10 м.

78. Минимальный свободный напор в сети противопожарного водопровода высокого давления должен обеспечивать высоту компактной струи не менее 20 м при полном расходе воды на пожаротушение и расположении пожарного ствола на уровне наивысшей точки самого высокого здания.

79. Максимальный свободный напор в сети объединенного водопровода должен быть не более 60 м.

80. Водопроводные сети должны быть кольцевыми. Тупиковые линии водопроводов применяются для подачи воды на противопожарные или на хозяйственно-противопожарные нужды независимо от расхода воды на пожаротушение - при длине линий не свыше 200 м.

Кольцевание наружных водопроводных сетей внутренними водопроводными сетями зданий и сооружений не допускается.

81. В населенных пунктах с числом жителей до 5 000 человек и расходом воды на наружное пожаротушение до 10 л/с или при количестве внутренних пожарных кранов в здании до 12 единиц допускаются тупиковые линии длиной более 200 м при условии устройства противопожарных резервуаров или водоемов, водонапорной башни или контррезервуара в конце тупика.

82. Для производственных объектов с расходами воды на наружное пожаротушение 20 л/с и менее допускается увеличивать время восстановления запаса воды в противопожарном резервуаре для целей пожаротушения до:

1) 48 часов – для помещений категорий Г и Д по взрывопожарной и пожарной опасности;

2) 36 часов – для помещений категории В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности.

83. При ширине улиц в пределах красных линий 60 м и более должна предусматриваться прокладка сетей водопровода по обеим сторонам улиц.

84. Установку пожарных гидрантов следует предусматривать вдоль автомобильных дорог на расстоянии не более 2,5 м от края проезжей части, но не менее 5 м от стен зданий и сооружений.

Допускается располагать пожарные гидранты на проезжей части, при этом установка пожарных гидрантов на ответвлении от линии объединенного хозяйственно-питьевого водопровода не допускается.

Сноска. Пункт 84 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

85. Расстановка пожарных гидрантов на водопроводной сети должна обеспечивать пожаротушение любого обслуживаемого данной сетью здания, сооружения или их части не менее чем от двух пожарных гидрантов при расходе воды на наружное пожаротушение 15 л/с и более и от одного гидранта при расходе воды менее 15 л/с.

86. Расстояние между пожарными гидрантами на водопроводной сети должно приниматься не более 200 м и обосновываться проектной организацией посредством расчета, учитывающего суммарный расход воды на пожаротушение и пропускную способность устанавливаемого типа пожарных гидрантов.

87. Неприкосновенный запас воды для целей пожаротушения в резервуарах чистой воды должен предусматриваться в случаях, когда получение необходимого количества воды для тушения пожара непосредственно из источника водоснабжения технически невозможно или экономически нецелесообразно.

Неприкосновенный запас воды для целей пожаротушения в резервуарах чистой воды должен приниматься из условия обеспечения:

1) пожаротушения из наружных гидрантов и внутренних пожарных кранов;

2) автоматических водяных и пенных установок пожаротушения;

3) максимальных хозяйственно-питьевых и производственных нужд на весь период пожаротушения.

При определении пожарного объема воды в резервуарах допускается учитывать пополнение его во время тушения пожара, если подача воды в них осуществляется системами водоснабжения I и II категорий.

88. Неприкосновенный запас воды для целей пожаротушения в баках водонапорных башен должен быть рассчитан на десятиминутную продолжительность тушения одного наружного и одного внутреннего пожаров при одновременном наибольшем расходе воды на другие нужды.

89. Количество пожарных резервуаров или водоемов должно быть не менее двух, при этом в каждом из них должно храниться не менее 50 % объема воды на пожаротушение.

90. Пожарные резервуары или водоемы должны размещаться при условии обслуживания ими зданий, находящихся в радиусе, при наличии:

1) пожарных автомобилей, на расстоянии не более 200 м;

2) пожарных мотопомп, на расстоянии не более 100 м.

Для увеличения радиуса обслуживания допускается прокладка от резервуаров или водоемов тупиковых трубопроводов длиной не более 200 м.

Если непосредственный забор воды из пожарного резервуара или водоема пожарными автомобилями или мотопомпами затруднен, предусматривают приемные колодцы объемом от 3м³ до 5м³. Диаметр трубопровода, соединяющего резервуар или водоем с приемным колодцем, принимают из условия пропуска расчетного расхода воды на наружное пожаротушение, но не менее 200 мм. Перед приемным колодцем на соединительном трубопроводе устанавливают колодец с задвижкой, штурвал которой должен быть выведен под крышку люка.

91. Расстояние от точки забора воды из резервуаров или искусственных водоемов до зданий III, IIIа, IIIб, IV, IVa и V степеней огнестойкости и до открытых складов горючих материалов должно быть не менее 30 м, до зданий I и II степеней огнестойкости – не менее 10 м.

Раздел 2. Требования к противопожарным расстояниям между зданиями и сооружениями на территории городских и сельских поселений

92. Противопожарные расстояния между жилыми, общественными, административными и бытовыми зданиями промышленных предприятий в зависимости от степени огнестойкости следует принимать в соответствии с таблицей 1 приложения 6 к настоящему Техническому регламенту.

93. Противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями промышленных предприятий в зависимости от степени огнестойкости и категории производств по взрывопожарной и пожарной опасности следует принимать в соответствии с таблицей 2 приложения 6 к настоящему Техническому регламенту.

94. Противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями сельскохозяйственных предприятий в зависимости от степени огнестойкости следует принимать в соответствии с таблицами 3 и 4 приложения 6 к настоящему Техническому регламенту.

95. Противопожарное расстояние между зданиями и сооружениями определяются как расстояние между наружными стенами или другими конструкциями зданий. При наличии выступающих более чем на 1 м конструкций зданий и сооружений, выполненных из сгораемых материалов, принимается расстояние между этими конструкциями.

96. Противопожарные расстояния между стенами зданий, сооружений и строений без оконных проемов допускается уменьшать на 20%, за исключением зданий III, IIIa, IIIб, IV, IVa и V степеней огнестойкости.

97. В районах с сейсмичностью 9 баллов и выше противопожарное расстояние между жилыми зданиями, а также между жилыми и общественными зданиями IVa и V степеней огнестойкости следует увеличивать на 20 %.

98. Для двухэтажных зданий каркасной и щитовой конструкции V степени огнестойкости, а также зданий с кровлей из горючих материалов, противопожарные расстояния должны быть увеличены на 20 %.

99. При обеспечении требуемых проездов и подъездов для пожарной техники противопожарные расстояния между жилыми и общественными зданиями, сооружениями I и II степеней огнестойкости не нормируются, при этом стена более высокого или широкого здания, сооружения обращенная к соседнему объекту, является противопожарной 1-го типа.

Сноска. Пункт 99 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

100. Допускается блокировать одноквартирные, двухквартирные жилые дома и хозяйственные постройки (сарая, гаража, бани) на смежных приусадебных земельных участках по взаимному согласию домовладельцев, при суммарной площади застройки, включая незастроенную площадь между ними, равной наибольшей допустимой площади застройки (этажа) одного здания той же степени огнестойкости без противопожарных стен, согласно требований для жилых зданий. Расстояние между крайними жилыми домами групп домов определяется в соответствии с таблицей 1 приложения 6 к настоящему Техническому регламенту.

101. Противопожарные расстояния между жилым домом и хозяйственными постройками, а также между хозяйственными постройками в пределах одного усадебного участка не нормируются.

102. Минимальные противопожарные расстояния от жилых, общественных и административных (бытовых) зданий классов функциональной пожарной опасности Ф1, Ф2, Ф3, Ф4 I и II степеней огнестойкости:

1) до производственных и складских зданий класса Ф5, а также гаражей I и II степеней огнестойкости принимаются не менее 9 м;

2) до зданий класса функциональной пожарной опасности Ф5 и класса конструктивной пожарной опасности С2, С3 - не менее 15 м;

3) до зданий III, IIIа, IIIб степени огнестойкости - не менее 12 м;

4) до зданий IV, IVa и V степеней огнестойкости - не менее 15 м.

103. Расстояния от жилых, общественных и административных (бытовых) зданий классов функциональной пожарной опасности Ф1, Ф2, Ф3, Ф4 IV, IVa, и V степеней огнестойкости до производственных и складских зданий класса функциональной пожарной опасности Ф5, а также гаражей той же степени огнестойкости принимаются не менее 18 м. Для указанных зданий III, IIIа и IIIб степени огнестойкости расстояния между ними принимаются не менее 12 м.

104. Противопожарные расстояния между глухими торцевыми стенами, имеющими предел огнестойкости не менее REI 150, зданий I, II, III, IIIа, IIIб степеней огнестойкости и многоярусными закрытыми гаражами-стоянками (в том числе с пассивным передвижением автомобилей) не нормируются, за исключением зданий подклассов функциональной пожарной опасности Ф1.1, Ф4.1, а также Ф5 категорий А и Б.

Сноска. Пункт 104 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

105. Противопожарные расстояния от границ застройки городов и населенных пунктов до лесных массивов должны быть не менее 100 м.

106. В городах и населенных пунктах для районов одно-, двухэтажной индивидуальной застройки с приусадебными участками расстояние от границ приусадебных участков до лесных массивов должно быть не менее 50 м.

107. Противопожарные расстояния от зданий и сооружений на территории складов нефти и нефтепродуктов до соседних объектов должны приниматься по таблице 1 приложения 7 (далее – приложение 7) к настоящему Техническому регламенту.

Расстояния, указанные в таблице 1 приложения 7 к настоящему Техническому регламенту, определяются:

1) между зданиями и сооружениями как расстояние в свету между наружными стенами или конструкциями зданий и сооружений;

2) от сливоналивных устройств – от оси железнодорожного пути со сливоналивными эстакадами;

3) от площадок (открытых и под навесами) для сливоналивных устройств автомобильных цистерн, для насосов, тары – от границ этих площадок;

4) от технологических эстакад и трубопроводов от крайнего трубопровода;

5) от факельных установок – от ствола факела.

108. При размещении резервуарных парков нефти и нефтепродуктов на площадках имеющих более высокие отметки по сравнению с отметками территории соседних населенных пунктов, предприятий и путей железных дорог общей сети, расположенных на расстоянии до 200 м от резервуарного парка, а также при размещении складов нефти и нефтепродуктов у берегов рек на расстоянии 200 м и менее от уреза воды (при максимальном уровне) должны предусматриваться дополнительные мероприятия, исключающие при аварии резервуаров возможность разлива нефти и нефтепродуктов на территорию населенного пункта или предприятия, на пути железных дорог общей сети или в водоем.

Территория складов нефти и нефтепродуктов должна быть ограждена продуваемой оградой из негорючих материалов высотой не менее 2 м.

109. Противопожарные расстояния от жилых домов и общественных зданий до складов горючих жидкостей общей вместимостью до 2 000 м³, предусматриваемых в составе котельных, дизельных электростанций и других энергетических объектов, обслуживающих жилые и общественные здания, должны приниматься не менее установленных в таблице 2 приложения 7 к настоящему Техническому регламенту.

110. При размещении автозаправочных станций на территории населенных пунктов противопожарные расстояния должны определяться от стенок резервуаров (сосудов) для хранения топлива и аварийных резервуаров, наземного оборудования, в котором обращается топливо и (или) его пары, от дыхательной арматуры подземных резервуаров для хранения топлива и аварийных резервуаров, корпуса топливно-раздаточной колонки и раздаточных колонок сжиженных углеводородных газов или сжатого природного газа, границ площадок для автоцистерны и технологических колодцев, от стенок технологического оборудования очистных сооружений, от границ площадок для стоянки транспортных средств и от наружных стен и конструкций зданий автозаправочных станций до:

1) границ земельных участков детских дошкольных учреждений, общеобразовательных школ, школ-интернатов, лечебных учреждений со стационаром;

2) стен жилых и общественных зданий другого назначения;

111. Минимальные противопожарные расстояния от автозаправочной станции до зданий, сооружений и других объектов, не относящихся к комплексу автозаправочной станции, зависят от типа станции и определяются в соответствии с таблицей 1 приложения 8 к настоящему Техническому регламенту.

112. Минимальные противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями автозаправочной станции с наземными резервуарами принимаются в соответствии с таблицей 2 приложения 8 к настоящему Техническому регламенту.

113. Минимальные противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями, расположенными на территории автозаправочной станции с подземными резервуарами, принимаются в соответствии с таблицей 3 приложения 8 к настоящему Техническому регламенту.

114. Противопожарные расстояния от мест хранения и обслуживания транспортных средств (наземных и наземно-подземных гаражей, открытых стоянок, предназначенных для постоянного и временного хранения легковых автомобилей, и станций технического обслуживания) до жилых домов и общественных зданий, а также детских дошкольных образовательных учреждений, общеобразовательных учреждений, образовательных учреждений интернатного типа, лечебных учреждений стационарного типа, размещаемых в жилых, общественно-деловых и зонах рекреационного назначения населенных пунктов, должны приниматься не менее приведенных в таблице приложения 9 (далее – приложение 9) к настоящему Техническому регламенту.

115. Противопожарные расстояния следует определять от окон жилых домов и общественных зданий, сооружений и строений и от границ земельных участков детских дошкольных образовательных учреждений, общеобразовательных учреждений, и лечебных учреждений стационарного типа, до стен гаража или границ открытой стоянки.

116. Для гаражей I-II степеней огнестойкости, приведенные в таблице приложения 9 к настоящему Техническому регламенту, расстояния допускается сокращать на 25% при отсутствии в гаражах открывающихся окон, а также въездов, ориентированных в сторону жилых и общественных зданий.

117. Противопожарные расстояния от резервуара со сжиженным природным газом до соседних объектов, должны применяться по таблице 1 приложения 10 к настоящему Техническому регламенту.

118. Противопожарные расстояния от резервуаров со сжиженным природным газом до соседних объектов, давление в которых отличается от значений, приведенных в таблице 1 приложения 10 к настоящему Техническому регламенту, приведены в таблице 2 приложения 10 к настоящему Техническому регламенту.

119. Противопожарные расстояния от резервуаров сжиженных углеводородных газов до объектов, как входящих в состав склада, так и расположенных вне его территории, должны соответствовать значениям, приведенным в таблице 3 приложения 10 к настоящему Техническому регламенту.

120. Противопожарные расстояния от резервуаров складов сжиженных углеводородных газов, входящих в состав товарно-сырьевой базы до других объектов, должны соответствовать значениям, приведенным в таблице 4 приложения 10 к настоящему Техническому регламенту.

121. Противопожарные расстояния от оси подземных и наземных (в насыпи) газопроводов, нефтепроводов и нефтепродуктопроводов до населенных пунктов и отдельно стоящих производственных объектов, зданий и сооружений на территории населенных пунктов, должны приниматься не менее значений, приведенных в таблице 1 приложения 11 к настоящему Техническому регламенту.

122. Расстояния от резервуарных установок сжиженных углеводородных газов общей вместимостью до 50 м³ , считая от крайнего резервуара, до зданий и сооружений населенного пункта и его коммуникаций должны соответствовать значениям, приведенным в таблице 2 приложения 11 к настоящему Техническому регламенту.

123. Расстояния от резервуарных установок сжиженных углеводородных газов общей вместимостью более 50 м³ должны соответствовать значениям, приведенным в таблице 3 приложения 11 к настоящему Техническому регламенту.

124. При установке двух резервуаров сжиженных углеводородных газов единичной вместимостью по 50 м³ расстояние до зданий (жилых, общественных, производственных), не относящихся к газонаполнительным подстанциям, допускается уменьшать:

1) для надземных резервуаров – до 100 м;

2) для подземных резервуаров – до 50 м.

125. Расстояние от надземных резервуаров сжиженных углеводородных газов до мест, где одновременно могут находиться более 800 человек (стадионы, рынки, парки, жилые дома), а также до территории школьных, дошкольных и лечебно-санаторных учреждений должны увеличиваться в 2 раза по сравнению со значениями, приведенными в таблице 3 приложения 11 к настоящему Техническому регламенту, независимо от числа мест.

Параграф 3. Общие требования пожарной безопасности при проектировании, строительстве зданий и сооружений

Сноска. Заголовок параграфа 3 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 1. Требования пожарной безопасности при проектировании, реконструкции и изменении функционального назначения зданий и сооружений

126. Проектная документация на здания, сооружения, строительные конструкции, инженерное оборудование и строительные материалы должна содержать пожарно-технические характеристики, предусмотренные настоящим Техническим регламентом.

127. Конструктивные, объемно-планировочные и инженерно-технические решения зданий и сооружений должны обеспечивать в случае пожара:

1) эвакуацию людей в зону с отсутствием опасных факторов пожара, до нанесения вреда их жизни и здоровью;

2) возможность проведения мероприятий по спасению людей;

3) возможность доступа личного состава подразделений противопожарной службы и доставки средств пожаротушения в любое помещение зданий и сооружений;

4) возможность подачи огнетушащих веществ в очаг пожара;

5) нераспространение пожара на соседние здания и сооружения.

128. Безопасность эвакуация людей из зданий и сооружений при пожаре считается обеспеченной, если интервал времени от момента обнаружения пожара до завершения процесса эвакуации людей в зону с отсутствием опасных факторов пожара не превышает необходимого времени эвакуации людей при пожаре.

Методы определения необходимого и расчетного времени, а также условий беспрепятственной и своевременной эвакуации людей определяются в соответствии с требованиями нормативных документах по стандартизации.

129. При наличии в здании частей различной функциональной пожарной опасности, разделенных противопожарными преградами, каждая из таких частей должна отвечать требованиям пожарной безопасности, предъявляемым к зданиям соответствующей функциональной пожарной опасности.

130. В зданиях, сооружениях и пожарных отсеках помещения категорий А и Б по взрывопожарной и пожарной опасности должны размещаться у наружных стен, а в многоэтажных зданиях – на верхних этажах.

131. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 2. Требования к функциональным характеристикам систем противопожарной защиты зданий и сооружений

132. Системы противопожарной защиты зданий и сооружений должны обеспечивать возможность эвакуации людей в зону с отсутствием опасных факторов пожара или пожаробезопасную зону до наступления предельно допустимых значений опасных факторов пожара.

133. Электрооборудование зданий и сооружений должно соответствовать категории и группе горючей смеси взрывоопасных и пожароопасных зон, в которых оно установлено.

134. Для обеспечения бесперебойного энергоснабжения систем противопожарной защиты, установленных в зданиях подкласса функциональной пожарной опасности Ф1.1 с круглосуточным пребыванием людей, должны предусматриваться автономные резервные источники электроснабжения.

135. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
136. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

137. Удаление огнетушащего вещества из помещения, здания или сооружения после его подачи должно осуществляться в соответствии с проектом на монтаж автоматических установок пожаротушения.

138. Оповещение людей о пожаре, управление эвакуацией людей и обеспечение их безопасной эвакуации при пожаре в зданиях и сооружениях должно осуществляться одним из следующих способов или их комбинацией:

1) подачей звуковых и (или) световых сигналов во все помещения с постоянным или временным пребыванием людей;

2) трансляцией специально разработанных текстов о необходимости эвакуации, путях эвакуации, направлении движения и других действиях, направленных на обеспечение безопасности людей и предотвращение паники при пожаре;

3) размещением и обеспечением освещения в течение нормативного времени знаков пожарной безопасности на путях эвакуации;

4) включением эвакуационного (аварийного) освещения;

5) дистанционным открыванием запоров дверей эвакуационных выходов;

6) обеспечением связью пожарного поста-диспетчерской с зонами оповещения при пожаре.

139. Технические решения системы оповещения и управления эвакуацией из здания или сооружения при пожаре должны учитывать состояние здоровья и возраст эвакуируемых людей.

140. Запуск систем оповещения и управления эвакуацией людей при пожаре должен осуществляться из помещения пожарного поста-диспетчерской или другого специального помещения, отвечающего требованиям пожарной безопасности.

141. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

142. В зависимости от объемно-планировочных и конструктивных решений система дымоудаления из зданий и сооружений должна выполняться с естественным или механическим побуждением.

Независимо от способа побуждения система дымоудаления должна иметь автоматический и дистанционный ручной запуск исполнительных механизмов и устройств противодымной вентиляции.

143. Объемно-планировочные решения зданий и сооружений должны исключать возможность распространения продуктов горения за пределы помещения пожара, пожарного отсека и (или) секции.

144. В зависимости от функционального назначения и объемно-планировочных и конструктивных решений зданий и сооружений в них должна быть предусмотрена приточно-вытяжная или вытяжная система противодымной вентиляции.

145. Приточно-вытяжная система противодымной вентиляции применяется в зданиях и сооружениях, в которых архитектурно-планировочными решениями или с помощью механической вентиляции обеспечивается приток воздуха в объемах, соответствующих объему удаляемых продуктов горения.

146. Вытяжная система противодымной вентиляции применяется в зданиях и сооружениях, в которых архитектурно-планировочными решениями обеспечивается приток воздуха в объемах, соответствующих объему удаляемых продуктов горения.

147. Запрещается использование приточной вентиляции для вытеснения продуктов горения за пределы зданий и сооружений без устройства естественной или механической вытяжной противодымной вентиляции.

148. Вытяжная противодымная вентиляция должна обеспечивать удаление продуктов горения при пожаре непосредственно из помещения пожара, коридоров и холлов на путях эвакуации.

149. Приточная вентиляция системы противодымной защиты зданий и сооружений должна обеспечивать подачу воздуха и создание избыточного давления в помещениях, смежных с помещением пожара, в лестничных клетках, лифтовых холлах и тамбур – шлюзах.

150. Автоматический привод исполнительных механизмов и устройств противодымной вентиляции зданий и сооружений должен осуществляться при срабатывании автоматической пожарной сигнализации или автоматических установок пожаротушения.

151. Дистанционный и ручной привод исполнительных механизмов и устройств противодымной вентиляции зданий и сооружений должен осуществляться от пусковых элементов, расположенных в местах установки оборудования противодымной защиты или в пожарных шкафах, у эвакуационных выходов (допускается использовать ручные пожарные извещатели) и в помещениях пожарных постов или в помещениях диспетчерского персонала.

152. При включении системы дымоудаления из зданий и сооружений при пожаре должно осуществляться обязательное отключение систем общеобменной вентиляции и кондиционирования воздуха.

153. Одновременная работа автоматических установок порошкового, аэрозольного или газового пожаротушения и систем противодымной вентиляции в помещении пожара запрещается.

154. Здания и сооружения должны быть оборудованы внутренним противопожарным водопроводом, обеспечивающим необходимый расход воды для целей пожаротушения, в соответствии с требованиями нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

155. Внутренний противопожарный водопровод должен быть обеспечен внутренними пожарными кранами в количестве, обеспечивающем достижение целей пожаротушения.

Раздел 3. Общие требования пожарной безопасности при проектировании, строительстве зданий и сооружений

Сноска. Заголовок раздела 3 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

156. Степень огнестойкости зданий, сооружений и пожарных отсеков должна устанавливаться в зависимости от их этажности, функциональной пожарной опасности, площади пожарного отсека и пожарной опасности размещенных в них технологических процессов.

157. Пределы огнестойкости строительных конструкций и максимальные пределы распространения огня должны соответствовать степени огнестойкости зданий, сооружений и пожарных отсеков.

Соответствие степени огнестойкости и предела огнестойкости строительных конструкций зданий, сооружений и пожарных отсеков определяется по таблице 1 приложения 2 к настоящему Техническому регламенту.

158. Пределы огнестойкости заполнения проемов (дверей, ворот, окон и люков, а также фонарей, в том числе зенитных, и других светопрозрачных участков настилов покрытий) не нормируются, за исключением заполнения проемов в противопожарных преградах.

159. Противопожарные стены, перегородки, перекрытия, конструкции противопожарных зон и тамбуров-шлюзов, а также заполнение световых проемов в противопожарных преградах (противопожарные двери, ворота, люки, клапаны, окна, занавесы) должны выполняться из негорючих материалов.

160. Класс конструктивной пожарной опасности зданий, сооружений и пожарных отсеков должен устанавливаться в зависимости от их этажности, функциональной пожарной опасности, площади пожарного отсека и пожарной опасности размещенных в них технологических процессов.

161. Класс пожарной опасности строительных конструкций должен соответствовать принятому классу конструктивной пожарной опасности зданий, сооружений и пожарных отсеков.

Соответствие класса конструктивной пожарной опасности и классов пожарной опасности строительных конструкций зданий, сооружений и пожарных отсеков, приведено в таблице 2 приложения 2 к настоящему Техническому регламенту.

162. Пожарная опасность конструкций заполнения проемов в ограждающих конструкциях зданий (дверей, ворот, окон и люков) не нормируется, за исключением конструкций заполнения проемов в противопожарных преградах.

163. Пределы огнестойкости и классы пожарной опасности строительных конструкций должны определяться в условиях стандартных испытаний по методам, приведенным в нормативных документах по стандартизации.

164. Пределы огнестойкости и класс пожарной опасности строительных конструкций, аналогичных по форме, материалам, конструктивному исполнению строительным конструкциям, прошедшим огневые испытания, допускается определять расчетно-аналитическими методами, установленными в нормативных документах по стандартизации.

Раздел 4. Требования по ограничению распространения пожара в зданиях, сооружениях и пожарных отсеках

165. Части зданий, сооружений, пожарных отсеков, а также помещения различных классов функциональной пожарной опасности должны быть разделены между собой ограждающими конструкциями с нормируемыми пределами огнестойкости и классами конструктивной пожарной опасности или противопожарными преградами. Требования к таким ограждающим конструкциям и типам противопожарных преград устанавливаются с учетом функциональной пожарной опасности помещений, величины пожарной нагрузки, степени огнестойкости и класса конструктивной пожарной опасности здания, сооружения, пожарного отсека.

166. Пределы огнестойкости и типы строительных конструкций, выполняющих функции противопожарных преград, соответствующие им типы заполнения проемов и тамбур-шлюзов приведены в таблице 1 приложения 19 к настоящему Техническому регламенту.

167. Пределы огнестойкости для соответствующих типов заполнения проемов в противопожарных преградах приведены в таблице 2 приложения 19 к настоящему Техническому регламенту.

168. Требования к элементам тамбур-шлюзов различных типов приведены в таблице приложения 12 к настоящему Техническому регламенту.

169. Противопожарные стены должны возводиться на всю высоту здания, сооружения и обеспечивать нераспространение пожара в смежный пожарный отсек, в том числе при одностороннем обрушении конструкций здания со стороны очага пожара. Противопожарные стены 1 типа могут не пересекать противопожарные перекрытия 1 типа, а противопожарные стены 2 типа – противопожарные перекрытия 3 типа..

Сноска. Пункт 169 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

170. Места сопряжения противопожарных стен, перекрытий и перегородок с другими ограждающими конструкциями здания, сооружения, пожарного отсека должны иметь предел огнестойкости не менее предела огнестойкости сопрягаемых преград.

Конструктивное исполнение мест сопряжения противопожарных стен с другими стенами зданий и сооружений должны исключать возможность распространения пожара в обход этих преград.

171. Окна в противопожарных преградах должны быть неоткрывающимися, а противопожарные двери, ворота, люки и клапаны должны иметь устройства для самозакрывания.

Противопожарные двери, ворота, шторы, люки, экраны и клапаны, которые могут эксплуатироваться в открытом положении, должны быть оборудованы устройствами, обеспечивающими их автоматическое закрывание при пожаре.

172. Общая площадь проемов в противопожарных преградах не должна превышать 25 % их площади.

173. В противопожарных преградах, отделяющих помещения категорий А и Б от помещений других категорий, коридоров, лестничных клеток и лифтовых холлов, должны быть предусмотрены тамбур-шлюзы с постоянным подпором воздуха. Не допускается устройство общих тамбур-шлюзов для двух и более смежных помещений категорий А и Б.

174. При проектировании в противопожарных стенах и перегородках проемов, которые не могут закрываться противопожарными дверями или воротами, для сообщения между смежными помещениями категорий В1-В4, Г и Д в местах этих проемов следует предусматривать открытые (без дверей или ворот) тамбуры длиной не менее 4 м, оборудованные установками автоматического пожаротушения на участке длиной 4 м с объемным расходом воды 1 л/с на 1 м² пола тамбура. Ограждающие конструкции тамбура должны быть противопожарными с пределом огнестойкости REI 45.

175. Противопожарные двери, ворота, люки и клапаны должны обеспечивать нормативное значение пределов огнестойкости этих конструкций.

176. Не допускается пересекать противопожарные стены и перекрытия 1 типа каналами, шахтами и трубопроводами для транспортирования горючих газов, пылевоздушных смесей, жидкостей, иных веществ и материалов. В местах пересечения таких противопожарных преград каналами, шахтами и трубопроводами для транспортирования веществ и материалов, отличных от вышеуказанных, за исключением каналов систем противодымной защиты, следует предусматривать автоматические устройства, предотвращающие распространение продуктов горения по каналам, шахтам и трубопроводам.

177. Ограждающие конструкции лифтовых шахт расположенных вне лестничной клетки и помещений машинных отделений лифтов (кроме расположенных на кровле), а также каналов и шахт для прокладки коммуникаций должны соответствовать требованиям, предъявляемым к противопожарным перегородкам 1 типа и перекрытиям 3 типа.

Предел огнестойкости ограждающих конструкций между шахтой лифта и машинным отделением лифта не нормируется.

178. В зданиях и сооружениях высотой более 28 м шахты лифтов, не имеющие у выхода из них тамбур-шлюзов с подпором воздуха, должны быть оборудованы системой создания избыточного давления воздуха в шахте лифта при пожаре.

179. В зданиях и сооружениях, оборудованных системами автоматической пожарной сигнализации или пожаротушения, лифты должны иметь блокировку и независимо от загрузки и направления движения кабины автоматически возвращаться при пожаре на основную или назначенную посадочную площадку при обеспечении открытия и удержания дверей кабины и шахты в открытом положении.

180. Объемно-планировочные решения и конструктивное исполнение лестниц и лестничных клеток должны обеспечивать безопасную эвакуацию людей из зданий и сооружений при пожаре, и препятствовать распространению пожара между этажами.

181. В цокольном и подземных этажах зданий и сооружений вход в лифт должен осуществляться через тамбур-шлюзы 1 типа с избыточным давлением воздуха при пожаре.

182. В зданиях всех степеней огнестойкости высотой до 50 метров, облицовку внешних поверхностей наружных стен допускается выполнять из материалов группы горючести Г1 с классом пожарной опасности К0. В зданиях высотой 50 метров и более облицовку внешних поверхностей наружных стен следует выполнять только из негорючих материалов.

Сноска. Пункт 182 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

183. Огнестойкость зданий, сооружений и пожарных отсеков, площади пожарных отсеков и другие способы предотвращения распространения пожара внутри здания и сооружения в зависимости от класса их функциональной пожарной опасности, должны соответствовать требованиям настоящего Технического регламента и нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

Раздел 5. Требования к эвакуационным путям, эвакуационным и аварийным выходам

184. Эвакуационные пути и выходы в зданиях и сооружениях должны обеспечивать безопасную эвакуацию людей. Расчет эвакуационных путей и выходов производится без учета применяемых в них средств пожаротушения.

185. Размещение помещений с массовым пребыванием людей, в том числе детей и групп населения с ограниченными возможностями передвижения, применение пожароопасных строительных материалов в конструктивных элементах путей эвакуации должно определяться в соответствии с требованиями настоящего Технического регламента, нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

186. К эвакуационным выходам из пожарного отсека зданий и сооружений относятся выходы, которые ведут:

1) из помещений первого этажа наружу:

непосредственно;

через коридор;

через вестибюль (фойе);

через лестничную клетку;

через коридор и вестибюль (фойе);

через коридор, рекреационную площадку и лестничную клетку;

2) из помещений любого этажа, кроме первого:

непосредственно в лестничную клетку или на лестницу 3 типа;

в коридор, ведущий непосредственно в лестничную клетку или на лестницу 3 типа;

в холл (фойе), имеющий выход непосредственно в лестничную клетку или на лестницу 3 типа;

на эксплуатируемую кровлю или на специально оборудованный участок кровли, ведущий на лестницу 3 типа;

3) в соседнее помещение (кроме помещения класса Ф5 категорий А и Б), расположенное на том же этаже того же пожарного отсека и обеспеченное выходами, указанными в подпунктах 1) и 2) настоящего пункта.

Выход из технических помещений без постоянных рабочих мест в помещения категорий А и Б считается эвакуационным, если в технических помещениях размещается оборудование по обслуживанию этих пожароопасных помещений. .

Сноска. Пункт 186 - в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

187. Эвакуационные выходы из подвальных и цокольных этажей следует предусматривать непосредственно наружу и обособленными от общих лестничных клеток здания и сооружения.

188. Эвакуационными выходами считаются также:

1) выходы из подвалов через общие лестничные клетки в тамбур с обособленным выходом наружу, отделенным от остальной части лестничной клетки глухой противопожарной перегородкой 1 типа, расположенной между лестничными маршами от пола подвала до промежуточной площадки лестничных маршей между первым и вторым этажами;

2) выходы из подвальных и цокольных этажей с помещениями категорий В4, Г и Д в помещения категорий В4, Г, Д и вестибюль, расположенные на первом этаже зданий класса Ф5;

3) выходы из фойе, гардеробных, курительных и санитарных помещений, размещенных в подвальных или цокольных этажах зданий классов Ф2, Ф3 и Ф4, в вестибюль первого этажа по отдельным лестницам 2 типа;

4) выходы из помещений непосредственно на лестницу 2 типа, в коридор или холл (фойе, вестибюль), ведущие на такую лестницу;

5) распашные двери в воротах, предназначенных для въезда (выезда) железнодорожного и автомобильного транспорта.

189. К аварийным выходам в зданиях и сооружениях относятся выходы, которые ведут:

1) на балкон или лоджию с глухим простенком не менее 1,2 м от торца балкона (лоджии) до оконного проема (остекленной двери) или не менее 1,6 м между остекленными проемами, выходящими на балкон (лоджию);

2) в смежную секцию здания класса Ф1.3 или в смежный пожарный отсек, шириной не менее 0,6 м;

3) на балкон или лоджию, оборудованные наружной лестницей, поэтажно соединяющей балконы или лоджии;

4) непосредственно наружу из помещений с отметкой чистого пола не ниже 4,5 м и не выше 5,0 м через окно или дверь с размерами не менее 0,75 х 1,5 м, а также через люк размерами не менее 0,6 х 0,8 м. При этом выход через приямок должен быть оборудован лестницей в приямке, а выход через люк - лестницей в помещении. Уклон указанных лестниц не нормируется;

5) на кровлю здания, сооружений и строений I, II и III степеней огнестойкости классов С0 и С1 через окно или дверь размером не менее 0,75 х 1,5 м, а также через люк размером не менее 0,6 х 0,8 м по вертикальной или наклонной лестнице.

Сноска. Пункт 189 - в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

190. Количество и ширина эвакуационных выходов из помещений, с этажей и из зданий определяются в зависимости от максимально возможного числа эвакуирующихся через них людей и предельно допустимого расстояния от наиболее удаленного места возможного пребывания людей (рабочего места) до ближайшего эвакуационного выхода.

Пожарные отсеки здания разделяются противопожарными преградами и обеспечиваются самостоятельными эвакуационными выходами.

Сноска. Пункт 190 - в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

191. Число эвакуационных выходов из помещения должно устанавливаться в зависимости от предельно допустимого расстояния от наиболее удаленной точки (рабочего места) до ближайшего эвакуационного выхода.

192. Число эвакуационных выходов из здания и сооружения должно быть не менее числа эвакуационных выходов с любого этажа здания и сооружения.

193. В зданиях подкласса функциональной пожарной опасности Ф1.3 при общей площади квартир на этаже здания (секции для зданий секционного типа) менее 500 м² и одном эвакуационном выходе с этажа из каждой квартиры, расположенной на высоте более 15 м, кроме эвакуационного выхода, должен предусматриваться аварийный выход.

194. Предельно допустимое расстояние от наиболее удаленной точки помещения (для зданий и сооружений класса Ф5 – от наиболее удаленного рабочего места) до ближайшего эвакуационного выхода, измеряемое по оси эвакуационного пути, устанавливается в зависимости от класса функциональной пожарной опасности и категории помещения, здания и сооружения по взрывопожарной и пожарной опасности, численности эвакуируемых, геометрических параметров помещений и эвакуационных путей, класса конструктивной пожарной опасности и степени огнестойкости здания и сооружения.

195. Протяженность пути эвакуации по лестнице 2 типа в помещении определяется равной ее утроенной высоте.

196. Эвакуационные пути не должны включать лифты, эскалаторы, а также участки, ведущие:

1) через коридоры с выходами из лифтовых шахт, через лифтовые холлы и тамбуры перед лифтами, если ограждающие конструкции шахт лифтов, включая двери шахт лифтов, не отвечают требованиям, предъявляемым к противопожарным преградам;

2) через лестничные клетки, когда площадка лестничной клетки является частью коридора, а также через помещение, в котором расположена лестница 2 типа, не являющаяся эвакуационной;

3) по кровле зданий, за исключением эксплуатируемой кровли или специально оборудованного участка кровли, аналогичного эксплуатируемой кровле по конструкции;

4) по лестницам 2 типа, соединяющим более двух этажей (ярусов), а также ведущим из подвалов и цокольных этажей;

5) по лестницам и лестничным клеткам для сообщения между подземными и надземными этажами.

Раздел 6. Требования пожарной безопасности, обеспечивающие деятельность подразделений противопожарной службы

197. Для зданий и сооружений должно быть обеспечено устройство:

1) пожарных проездов и подъездных путей к зданиям и сооружениям для пожарной техники, специальных или совмещенных с функциональными проездами и подъездами;

2) средств подъема личного состава подразделений противопожарной службы и пожарной техники на этажи и на кровлю зданий и сооружений;

3) противопожарного водопровода, в том числе совмещенного с хозяйственным или специального, сухотрубов и пожарных емкостей (резервуаров).

198. В зданиях и сооружениях высотой 10 м и более от отметки поверхности проезда пожарных машин до карниза кровли или верха наружной стены (парапета) должны предусматриваться выходы на кровлю из лестничных клеток непосредственно или через чердак, либо по лестницам 3 типа или по наружным пожарным лестницам.

199. Число выходов на кровлю (но не менее чем один выход) и их расположение следует предусматривать в зависимости от функциональной пожарной опасности и размеров зданий и сооружений:

1) на каждые полные и неполные 100 м длины зданий и сооружений с чердачным покрытием и не менее, чем один выход на каждые полные и неполные 1 тыс. м² площади кровли зданий и сооружений с бесчердачным покрытием для зданий классов Ф1-Ф4;

2) по пожарным лестницам через каждые 200 м по периметру зданий и сооружений класса Ф5.

Допускается не предусматривать:

1) пожарные лестницы на главном фасаде зданий и сооружений, если ширина здания не превышает 150 м, а со стороны, противоположной главному фасаду, имеется сеть наружного противопожарного водопровода;

выход на кровлю одноэтажных зданий и сооружений, имеющую покрытие площадью не более 100 м².

200. В чердаках зданий и сооружений, за исключением зданий класса Ф 1.4, следует предусматривать выходы на кровлю, оборудованные стационарными лестницами, через двери, люки или окна размером не менее 0,6 х 0,8 м.

201. Выходы из лестничных клеток на кровлю или чердак следует предусматривать по лестничным маршам с площадками перед выходом через противопожарные двери 2 типа размером не менее 0,75 х 1,5 м. Указанные марши и площадки должны выполняться из негорючих материалов и иметь уклон не более 2:1 и ширину не менее 0,9 м.

202. В зданиях и сооружениях классов Ф1-Ф4 высотой не более 15 м допускается устройство выходов на чердак или кровлю с лестничных клеток через противопожарные люки 2 типа с размером 0,6 х 0,8 м по закрепленным стальным стремянкам.

203. На технических этажах, в том числе в технических подпольях и на технических чердаках, высота прохода должна быть не менее 1,8 м; на чердаках вдоль всего здания и сооружения не менее 1,6 м. Ширина этих проходов должна быть не менее 1,2 м.

На отдельных участках протяженностью не более 2 м допускается уменьшать высоту прохода до 1,2 м, а ширину до 0,9 м.

204. В зданиях и сооружениях с мансардами следует предусматривать люки в ограждающих конструкциях пазух чердаков.

205. В местах перепада высоты кровли (в том числе для подъема на кровлю светоаэрационных фонарей) более 1 м следует предусматривать пожарные лестницы.

Допускается не предусматривать пожарные лестницы при перепаде высоты кровли более 10 м, если каждый участок кровли площадью более 100 м ² имеет собственный выход на кровлю или высота нижнего участка кровли не превышает 10 м.

206. Для подъема на высоту от 10 м до 20 м и в местах перепада высоты кровли от 1 м до 20 м следует применять пожарные лестницы типа П1, для подъема на высоту более 20 м и в местах перепада высоты кровли более 20 м - пожарные лестницы типа П2.

Пожарные лестницы должны изготавливаться из негорючих материалов, располагаться не ближе 1 м от окон и должны быть рассчитаны на их использование подразделениями противопожарной службы.

207. Между маршами лестниц и между поручнями ограждений лестничных маршей следует предусматривать зазор шириной не менее 75 мм.

208. В каждом пожарном отсеке зданий и сооружений подкласса функциональной пожарной опасности Ф1.1 высотой более 10 м, зданий и сооружений подкласса Ф1.3 высотой более 50 м, зданий и сооружений иных классов функциональной пожарной опасности высотой более 28 м, подземных автостоянок, имеющих более двух этажей, должны предусматриваться лифты для транспортирования пожарных подразделений.

209. В зданиях и сооружениях с уклоном кровли не более 12 %, включительно, высотой до карниза или верха наружной стены (парапета) более 10 м, а также в зданиях и сооружениях с уклоном кровли более 12 %, высотой до карниза более 7 м следует предусматривать ограждения на кровле (по периметру) в соответствии с требованиями нормативных документов по стандартизации.

Независимо от высоты здания указанные ограждения следует предусматривать для эксплуатируемых плоских кровель, балконов, лоджий, наружных галерей, открытых наружных лестниц, лестничных маршей и площадок.

Раздел 7. Требования пожарной безопасности при производстве строительно-монтажных и огневых работ

210. При производстве строительно-монтажных и огневых работ должны соблюдаться требования настоящего Технического регламента, Правил пожарной безопасности, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан от 9 октября 2014 года № 1077 (далее – Правила пожарной безопасности), и других нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

Параграф 4. Требования пожарной безопасности к производственным объектам

Раздел 1. Требования к генеральным планам производственных объектов

211. При проектировании генеральных планов и зонировании территории производственных объектов, должны соблюдаться требования настоящего Технического регламента.

212. При проектировании производственных объектов должно быть предусмотрено зонирование их территории по функциональному признаку размещаемых зданий и сооружений с учетом технологических связей и обязательным соблюдением требований пожарной безопасности. Зонирование должно быть отражено на генеральных планах производственных объектов, являющихся самостоятельным разделом проектной документации.

213. По функциональному признаку территория производственного объекта должна подразделять на зоны:

1) предзаводскую (за пределами ограды или условной границы предприятия);

2) производственную;

3) подсобную;

4) складскую.

214. При создании на территории производственного объекта подразделений противопожарной службы пожарные депо для размещения пожарной техники и личного состава этих подразделений должны располагаться на земельных участках, примыкающих к дорогам общего пользования.

215. Место расположения пожарных депо по охране объектов следует выбирать из расчета радиуса обслуживания предприятия с учетом имеющихся пожарных депо (постов), находящихся в пределах, устанавливаемых радиусов обслуживания.

Радиусы обслуживания пожарными депо должны определяться из условия пути следования до наиболее удаленного здания или сооружения по дорогам общего пользования или проездам и следует принимать 2 км – для предприятий с производствами категорий А, Б и В, занимающих более 50 всей площади застройки, 4 км – для предприятий с производствами категорий А, Б и В, занимающих до 50 % площадь застройки, и предприятий с производствами категории Г и Д.

В случае превышения указанного радиуса на площадке предприятия необходимо предусматривать дополнительные пожарные посты. Радиусы обслуживания пожарными постами принимаются те же, что и для пожарных депо.

При наличии на площадке предприятии зданий и сооружении III, IIIб, IV, IVа, V степеней огнестойкости с площадью застройки составляющий более 50 % всей площади застройки предприятия, радиусы обслуживания пожарными депо и постами уменьшаются на 40 %.

Пожарные посты не допускается встраивать в производственные и вспомогательные здания с производствами категорий А и Б.

Сноска. Пункт 215 - в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

216. Выезды из пожарных депо должны быть расположены таким образом, чтобы выезжающие пожарные автомобили не пересекали основных транспортных потоков.

217. Производственные объекты с площадками размером более 5 га, а также склады нефти и нефтепродуктов I и II категорий, должны иметь не менее двух въездов.

218. При размере стороны площадки производственного объекта более 1 000 м и расположении ее вдоль улицы или автомобильной дороги на этой стороне необходимо предусматривать не менее двух въездов на площадку. Расстояние между въездами не должно превышать 1 500 м.

219. Переезды или переходы через внутри объектовые железнодорожные пути должны быть всегда свободны для пропуска пожарных автомобилей.

220. Ширина ворот автомобильных въездов на площадку производственного объекта должна обеспечивать беспрепятственный проезд основных и специальных пожарных автомобилей и составлять не менее 3,5 м.

221. Производственные объекты должны обеспечиваться наружным противопожарным водоснабжением.

222. Сеть объединенного водопровода должна обеспечивать расчетный расход воды с учетом хозяйственно-питьевых нужд и целей пожаротушения.

223. Расстановка пожарных гидрантов на водопроводной сети должна обеспечивать пожаротушение любого обслуживаемого данной сетью здания, сооружения или его части.

224. Запас воды для целей пожаротушения в пожарных резервуарах и других искусственных водоисточниках должен определяться исходя из расчетных расходов воды на наружное пожаротушение и продолжительности тушения пожаров.

225. Резервуарные парки производственного объекта с нефтепродуктами, сжиженными горючими газами, ядовитыми веществами должны располагаться на более низких отметках по отношению к зданиям и сооружениям производственного объекта и должны быть обнесены (с учетом рельефа местности) продуваемой оградой, выполненной из негорючих материалов.

В случаях размещения надземных резервуаров с легковоспламеняющимися и горючими жидкостями на более высоких по отношению к соседним зданиям и сооружениям отметках должны быть предусмотрены меры по предотвращению растекания разлившейся жидкости к указанным зданиям и сооружениям при авариях на резервуарах.

226. Запрещается размещение наружных сетей с горючими жидкостями и газами под зданиями и сооружениями производственного объекта.

227. По периметру площадок производственных объектов хранения нефтепродуктов в таре должно быть предусмотрено устройство замкнутого обвалования или ограждающей стены из негорючих материалов.

228. Замкнутое земляное обвалование или ограждающая стена из негорючих материалов должны быть предусмотрены по периметру отдельно стоящих резервуаров каждой группы надземных резервуаров и рассчитаны на гидростатическое давление разлившейся жидкости.

229. Земляное обвалование подземных резервуаров следует предусматривать только при хранении в этих резервуарах нефти и мазутов.

Площадки, образуемые между внутренними откосами обвалования, следует определять исходя из условия удержания разлившейся жидкости в количестве, равном 10 % объема наибольшего подземного резервуара в группе.

230. Надземные сети трубопроводов для горючих жидкостей, прокладываемые на отдельных опорах и эстакадах, следует размещать на расстоянии не менее 3 м от стен зданий с проемами и не менее 0,5 м от стен зданий без проемов.

231. На складах нефти и нефтепродуктов следует предусматривать системы пенного пожаротушения и водяного охлаждения в соответствии с требованиями нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

Параграф 5. Требования пожарной безопасности при эксплуатации объектов

Сноска. Параграф 5 исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Параграф 6. Требования пожарной безопасности к веществам и материалам

Раздел 1. Требования к информации о пожарной опасности веществ и материалов

368. Производитель веществ и материалов должен разработать техническую документацию, содержащую необходимую информацию для безопасного применения продукции.

369. Техническая документация на вещества и материалы (в том числе паспорта, технические условия) должна содержать информацию о показателях взрывопожарной и пожарной опасности веществ и материалов.

Обязательными показателями для включения в техническую документацию являются:

1) для газов:

группа горючести;

температура самовоспламенения;

концентрационные пределы распространения пламени;

2) для жидкостей:

группа горючести;

температура вспышки;

температура воспламенения;

температура самовоспламенения;

температурные пределы распространения пламени;

3) для твердых веществ:

группа горючести;

температура воспламенения;

температура самовоспламенения;

коэффициент дымообразования;

показатель токсичности продуктов горения;

4) для твердых дисперсных веществ:

группа горючести;

температура самовоспламенения;

нижний концентрационный предел распространения пламени;

максимальное давление взрыва;

скорость нарастания давления взрыва;

индекс взрывоопасности.

Необходимость включения дополнительной информации о показателях взрывопожарной и пожарной опасности веществ и материалов должен определять разработчик документации.

Раздел 2. Требования пожарной безопасности к применению строительных материалов в зданиях и сооружениях

370. Требования пожарной безопасности к применению строительных материалов в зданиях и сооружениях устанавливаются по показателям пожарной опасности строительных материалов, приведенным в таблице приложения 15 к настоящему Техническому регламенту.

371. Техническая документация на строительные материалы должна содержать информацию о показателях пожарной опасности этих материалов, приведенных в таблице приложения 15 к настоящему Техническому регламенту, а также о мерах пожарной безопасности при обращении с ними.

372. В помещениях класса Ф5 категорий А, Б и В1, в которых производятся, применяются или хранятся легковоспламеняющиеся жидкости, полы следует выполнять из негорючих материалов.

Каркасы подвесных потолков в помещениях и на путях эвакуации следует выполнять из негорючих материалов.

373. Область применения декоративно-отделочных, облицовочных материалов и покрытий полов на путях эвакуации в зданиях различного функционального назначения, этажности и вместимости приведена в таблицах 1 и 2 приложения 16 к настоящему Техническому регламенту.

374. В спальных и палатных помещениях, а также в помещениях зданий детских дошкольных общеобразовательных учреждений подкласса Ф1.1 не допускается применять декоративно-отделочные материалы и покрытия полов с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2.

375. Отделка стен и потолков залов музыкальных и физкультурных занятий в детских дошкольных образовательных учреждениях должна быть выполнена из материала класса КМ0.

376. В помещениях для физиотерапевтических процедур запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2 и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3.

В помещениях для диагностики запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3.

В операционных и реанимационных помещениях запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3.

377. В жилых помещениях зданий подкласса Ф1.2 запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ4, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ4.

378. В гардеробных помещениях зданий подкласса Ф2.1 запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ1, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2.

379. В читальных залах запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3.

380. В помещениях книгохранилищ и архивов, а также в помещениях, в которых содержатся служебные катали и описи, отделку стен и потолков следует предусматривать из материалов класса КМ0.

381. В демонстрационных залах помещений зданий подкласса Ф2.2 запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3.

382. В танцевальных залах запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2.

383. В торговых залах зданий подкласса Ф3.1 запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3.

384. В залах ожидания зданий подкласса Ф3.3 отделка стен, потолков, заполнение подвесных потолков и покрытие пола должны выполняться из материалов класса КМ0.

385. В процедурных кабинетах и помещениях для диагностики зданий подкласса Ф3.4 запрещается применять материалы для отделки стен, потолков и заполнения подвесных потолков с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ2, и материалы для покрытия пола с более высокой пожарной опасностью, чем класс КМ3.

Раздел 3. Требования пожарной безопасности к средствам огнезащиты

386. Для защиты технологического оборудования, повышения пределов огнестойкости конструкций, ограничения распространения пламени по горючим поверхностям, защиты проемов, электропроводок должны применяться огнезащитные средства: оштукатуривание, облицовки, обмазки, лаки, вспучивающиеся краски.

Выбор огнезащитных средств должен производиться с учетом:

1) типа, расположения конструкции, оборудования или коммуникаций, требований к огнестойкости или пожарной опасности;

2) технологии нанесения, необходимого срока эксплуатации и замены покрытия;

3) эксплуатационных характеристик покрытия в применяемых условиях (возможность механического воздействия, вибрация);

4) температурно-влажностного режима, воздействия агрессивной среды;

5) увеличения нагрузки на конструкции за счет покрытия;

6) эстетических требований;

7) технико-экономического обоснования.

387. Техническая документация на средства огнезащиты должна содержать информацию о технических показателях, характеризующих область их применения, пожарную опасность, способ подготовки поверхности, виды и марки грунтов, способ нанесения на защищаемую поверхность, условия сушки, огнезащитную эффективность этих средств, способ защиты от неблагоприятных климатических воздействий, условия и срок эксплуатации огнезащитных покрытий, а также меры безопасности при проведении огнезащитных работ.

388. Средства огнезащиты допускается применять из материалов с дополнительными покрытиями, обеспечивающими придание декоративного вида огнезащитному слою или его устойчивость к неблагоприятному климатическому воздействию. В этом случае огнезащитная эффективность должна указываться с учетом этого слоя.

389. Область применения средств огнезащиты и методы оценки огнезащитной эффективности должны определяться в соответствии с требованиями нормативных документов по стандартизации, документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

Параграф 7. Требования пожарной безопасности к строительным конструкциям и инженерному оборудованию зданий и сооружений

Раздел 1. Требования пожарной безопасности к строительным конструкциям

390. Конструктивное исполнение строительных элементов зданий и сооружений не должно являться причиной скрытого распространения горения по зданию и сооружению.

Предел огнестойкости узлов крепления и сочленения строительных конструкций между собой должен быть не менее минимального требуемого предела огнестойкости стыкуемых строительных элементов.

391. Конструктивные элементы, образующие уклон пола в помещениях зданий и сооружений, класса функциональной опасности Ф2, должны соответствовать требованиям, предъявляемым к междуэтажным перекрытиям этих зданий и сооружений.

392. Узлы пересечения ограждающих строительных конструкций кабелями, трубопроводами и другим технологическим оборудованием должны иметь предел огнестойкости не ниже требуемых пределов, установленных для этих конструкций.

392-1. Горизонтальные и вертикальные каналы для прокладки электрокабелей и проводов в зданиях и сооружениях должны иметь защиту от распространения пожара. В местах прохождения кабельных каналов, коробов, кабелей и проводов через строительные конструкции с нормируемым пределом огнестойкости должны быть предусмотрены кабельные проходки с пределом огнестойкости не ниже предела огнестойкости данных конструкций.

Сноска. Регламент дополнен пунктом 392-1 в соответствии с приказом Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

393. Запрещается применение средств огнезащиты в местах, исключающих возможность периодической проверки их состояния, замены или восстановления.

394. Предел огнестойкости и класс пожарной опасности конструктивных элементов подвесных потолков, применяемых для повышения пределов огнестойкости перекрытий и покрытий, должны соответствовать требованиям, предъявляемым к пределу огнестойкости и классу пожарной опасности этих перекрытий и покрытий.

395. Предел распространения огня по строительным конструкциям должен определяться расчетом, по методике соответствующей требованиям нормативных документов по стандартизации.

396. Противопожарные перегородки в помещениях с подвесными потолками должны разделять пространство над ними.

В пространстве над подвесными потолками запрещается предусматривать размещение каналов и трубопроводов для транспортирования горючих газов, пылевоздушных смесей, жидких и твердых материалов.

397. Подвесные потолки запрещается предусматривать в помещениях категорий А и Б по взрывопожарной и пожарной опасности.

Раздел 2. Требования пожарной безопасности к оборудованию систем вентиляции, кондиционирования, противодымной защиты и их конструкциям

398. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
399. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
400. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

401. Дымовые люки вытяжной вентиляции с естественным побуждением тяги следует применять с автоматически и дистанционно управляемыми приводами (с возможностью дублирования термоэлементами), обеспечивающими тяговые усилия, необходимые для преодоления механической (в том числе снеговой и ветровой) нагрузки.

402. Вытяжные вентиляторы систем противодымной защиты зданий и сооружений должны сохранять работоспособность при распространении высокотемпературных продуктов горения в течение времени, необходимого для эвакуации людей (при защите людей на путях эвакуации) или в течение всего времени развития и тушения пожара (при защите людей в пожаробезопасных зонах).

403. Противопожарные дымогазонепроницаемые двери должны оснащаться узлами уплотнения в местах их примыкания друг к другу, обеспечивающими при требуемых пределах огнестойкости минимально необходимые значения сопротивления дымогазопроницанию.

404. Противодымные экраны (шторы, занавесы) должны быть оборудованы автоматическими и дистанционно управляемыми приводами (без термоэлементов) и выполнены из негорючих материалов с рабочей длиной выпуска не менее толщины образующегося при пожаре в помещении дымового слоя.

405. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
406. Исключен приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Раздел 3. Требования пожарной безопасности к оборудованию систем мусороудаления и их конструкциям

407. Стволы систем мусороудаления должны изготавливаться из негорючих материалов и обеспечивать требуемые пределы огнестойкости и сопротивления дымогазопроницанию.

В составе конструкций стволов мусороудаления запрещается применять материалы, способные к взрывоподобному разрушению при пожаре.

408. Загрузочные клапаны стволов мусороудаления должны выполняться из негорючих материалов и обеспечивать минимально необходимые значения сопротивления дымогазопроницанию.

409. Шиберы стволов мусороудаления, устанавливаемые в мусоросборных камерах, должны оснащаться приводами самозакрывания при пожаре. Требуемые пределы огнестойкости шиберов должны быть не менее пределов, установленных для стволов мусороудаления.

410. Конструкции и оборудование систем мусороудаления должны соответствовать требованиям нормативных документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

Раздел 4. Требования пожарной безопасности к лифтам

411. Лифты и устройства безопасности лифтов должны соответствовать требованиям Технического регламента Таможенного союза "Безопасность лифтов" (ТР ТС 011/2011).

412. Лифты для транспортирования пожарных подразделений (далее – пожарные лифты) должны являться составной частью комплекса инженерного оборудования зданий и сооружений различного назначения, а также одним из видов пожарно-технических средств, обеспечивающих перемещение пожарных подразделений на этажи зданий (сооружений) различного назначения для выполнения работ по спасению людей, обнаружению и тушению пожара.

413. Пожарные лифты должны предусматриваться не менее:

1) одного в пожарном отсеке зданий класса функциональной пожарной опасности Ф 1.3 высотой до 75 метров включительно, зданий и сооружений иных классов функциональной пожарной опасности высотой до 50 метров включительно, а также в многоэтажном подземном пространстве этажностью более двух;

2) двух в пожарном отсеке зданий класса функциональной пожарной опасности Ф 1.3 высотой более 75 м, зданий и сооружений иных классов функциональной пожарной опасности высотой более 50 метров.

Сноска. Пункт 413 – в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

414. В качестве основного посадочного этажа для пожарных лифтов должен приниматься этаж основного входа в здание.

В зданиях высотой более 50 метров размещение пожарных лифтов в составе групп лифтов другого назначения, объединенных в лифтовой холл, не допускается..

Сноска. Пункт 414 – в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

415. Системы приточной противодымной вентиляции шахт пожарных лифтов должны действовать с подачей наружного воздуха автономными вентиляторами наземного размещения с уровня основного посадочного этажа.

416. Допускается применение пожарных лифтов на всю высоту здания для совмещенного обслуживания надземных и подземных частей здания.

Двери шахты пожарного лифта на каждом этаже надземной части должны быть противопожарными с пределом огнестойкости не менее EI 60 и оснащены уплотнениями притворов.

Входы в пожарные лифты на каждом подземном этаже должны предусматриваться через тамбур-шлюзы, обслуживаемые автономной системой приточной противодымной вентиляции с дистанционным управлением при режиме "пожарная опасность" из кабины пожарного лифта.

Глава 4. Обеспечение соответствия требованиям безопасности

417. Соответствие объектов и продукции (процессов) жизнедеятельности настоящему Техническому регламенту обеспечивается выполнением его требований непосредственно и Перечнем стандартов, в результате применения которых на добровольной основе обеспечивается соблюдение требований технического регламента, который приведен в приложении 20 к Техническому регламенту.

418. Перечень стандартов, содержащих правила и методы исследований (испытаний) и измерений, в том числе правила отбора образцов, необходимые для применения и исполнения требований технического регламента и осуществления оценки (подтверждения) соответствия продукции, приведен в приложении 21 к Техническому регламенту.

Глава 5. Оценка соответствия

419. Оценка соответствия объекта установленным требованиям пожарной безопасности проводится в формах:

1) приемки и ввода в эксплуатацию объекта в соответствии с главой 11 Закона Республики Казахстан от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан";

2) государственного пожарного контроля при проведении проверок в особом порядке, внеплановых проверках и иных формах контроля в соответствии с Предпринимательским кодексом Республики Казахстан;

3) аудита в области пожарной безопасности.

419-1. Подтверждение соответствия предела огнестойкости, класса пожарной опасности строительных конструкций (в том числе конструкций заполнения проемов), а также показателей пожарной опасности строительных материалов (в том числе, отделочных) осуществляется в форме обязательной сертификации.

Сертификация проводится органом по подтверждению соответствия по схемам сертификации в соответствии с техническим регламентом "Процедуры подтверждения соответствия", утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 4 февраля 2008 года № 90, а также Правилами подтверждения соответствия, утвержденными приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 12 октября 2018 года № 710 (зарегистрированными в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 17758).

При сертификации серийно выпускаемых строительных материалов и конструкций применяется схема сертификации 2, по которой заявителем может быть – изготовитель.

При сертификации партии строительных материалов и конструкций применяется схема сертификации 7, по которой заявителем может быть – уполномоченное изготовителем лицо, импортер.

Сноска. Регламент дополнен пунктом 419-1 в соответствии с приказом Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. Переходные заключения

420. На территории Республики Казахстан сохраняется действие нормативных правовых актов и документов в области пожарной безопасности, положения которых соответствуют требованиям настоящего Технического регламента.

Приложение 1 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Классификация в области пожарной безопасности

Глава 1. Классификация пожаров и их опасных факторов

1. Классификация пожаров по виду горючего материала применяется для обозначения области применения средств пожаротушения.

Классификация пожаров по сложности их тушения используется при определении необходимого количества сил и средств подразделений противопожарной службы и других служб, привлекаемых для тушения пожаров.

Классификация опасных факторов пожара используется при обосновании необходимых мер пожарной безопасности для защиты людей и имущества при пожаре.

2. По виду горючего материала пожары подразделяются на классы:

1) А – пожары твердых горючих веществ и материалов;

2) В – пожары горючих жидкостей или плавящихся твердых веществ и материалов;

3) С – пожары газов;

4) D – пожары металлов;

5) Е – пожары горючих веществ и материалов электроустановок, находящихся под напряжением.

6) F – пожары ядерных материалов, радиоактивных отходов и радиоактивных веществ.

3. К опасным факторам пожара, воздействующим на людей и материальные ценности, относятся:

1) пламя и искры;

2) тепловой поток;

3) повышенная температура окружающей среды;

4) повышенная концентрация токсичных продуктов горения и термического разложения;

5) пониженная концентрация кислорода;

6) снижение видимости в дыму.

4. К вторичным последствиям воздействия опасных факторов пожара на строительные конструкции, технологическое оборудование и действий по тушению пожара, наносящим вред жизни и здоровью людей, материальным ценностям, относятся:

1) осколки, части разрушившихся аппаратов, агрегатов, установок, конструкций;

2) радиоактивные и токсичные вещества и материалы, вышедшие из разрушенных аппаратов и установок;

3) вынос высокого напряжения на токопроводящие части конструкций, аппаратов, агрегатов;

4) опасные факторы взрыва, происшедшего вследствие пожара;

5) воздействие огнетушащих веществ и действия подразделений противопожарной службы по тушению пожаров.

Глава 2. Классификация веществ и материалов по взрывопожарной и пожарной опасности

5. Классификация веществ по взрывопожарной и пожарной опасности применяется для установления номенклатуры и содержания требований пожарной безопасности при их получении, применении, хранении, транспортировании, переработке и утилизации.

6. Классификация строительных материалов по пожарной опасности используется для установления номенклатуры и содержания требований к конструктивному исполнению зданий (сооружений) и системе их противопожарной защиты.

7. Пожарная опасность веществ и материалов характеризуется показателями пожарной опасности, установленными для каждого класса агрегатного состояния веществ и материалов.

8. Перечень показателей взрывопожарной и пожарной опасности веществ и материалов в зависимости от их агрегатного состояния приведен в таблице 1 приложения 2 к настоящему Техническому регламенту.

9. Показатели пожарной опасности веществ и материалов должны использоваться для нормирования требований по их применению, прогнозирования динамики нарастания опасных факторов пожара, обоснования безопасных значений параметров технологических процессов и сравнения веществ и материалов по их пожарной опасности.

10. Физический смысл и методы определения показателей пожарной опасности веществ и материалов определяются в соответствии с требованиями настоящего Технического регламента и нормативных документов по стандартизации.

11. Классификация веществ и материалов (за исключением строительных, текстильных и кожевенных материалов) по пожарной опасности основывается на их свойствах и способности к образованию опасных факторов пожара или взрыва.

По горючести вещества и материалы подразделяются на следующие группы:

1) негорючие – вещества и материалы, неспособные гореть в воздухе. Негорючие вещества могут быть пожаровзрывоопасными (например, окислители или вещества, выделяющие горючие продукты при взаимодействии с водой, кислородом воздуха или друг с другом);

2) трудногорючие – вещества и материалы, способные гореть в воздухе при воздействии источника зажигания, но неспособные самостоятельно гореть после его удаления;

3) горючие – вещества и материалы, способные самовозгораться, а также возгораться под воздействием источника зажигания и самостоятельно гореть после его удаления.

12. По горючести жидкости подразделяются на горючие (ГЖ) и негорючие (НЖ).

В классе горючих жидкостей легковоспламеняющиеся жидкости (ЛВЖ) выделяются в отдельную группу.

13. По горючести газы подразделяются на горючие (взрывоопасные) и негорючие.

14. По горючести пыли подразделяются на горючие (взрывоопасные и пожароопасные) и негорючие.

15. Методы испытаний веществ и материалов на горючесть устанавливаются в соответствии с требованиями нормативных документов по стандартизации.

16. Классификация строительных, текстильных и кожевенных материалов по пожарной опасности основывается на их свойствах и способности к образованию опасных факторов пожара.

Пожарная опасность строительных материалов характеризуется следующими свойствами:

1) горючестью;

2) воспламеняемостью;

3) распространением пламени по поверхности;

4) дымообразующей способностью;

5) токсичностью продуктов горения.

17. Строительные материалы подразделяются на горючие (Г) и негорючие (НГ).

Строительные материалы относятся к негорючим при следующих значениях параметров горючести, определяемых экспериментальным путем: прирост температуры - не более 50^оС, потеря массы образца - не более 50 %, продолжительность устойчивого пламенного горения - не более 10 секунд.

18. Горючие строительные материалы подразделяются на группы:

1) Г1 (слабогорючие) - строительные материалы, имеющие температуру дымовых газов не более 135^оС, степень повреждения по длине испытываемого образца не более 65 %, степень повреждения по массе испытываемого образца не более 20 %, продолжительность самостоятельного горения 0 с;

2) Г2 (умеренногорючие) - строительные материалы, имеющие температуру дымовых газов не более 235^оС, степень повреждения по длине испытываемого образца не более 85 %, степень повреждения по массе испытываемого образца не более 50 %, продолжительность самостоятельного горения не более 30 с;

3) Г3 (нормальногорючие) - строительные материалы, имеющие температуру дымовых газов не более 450^оС, степень повреждения по длине испытываемого образца более 85 %, степень повреждения по массе испытываемого образца не более 50 %, продолжительность самостоятельного горения не более 300 с;

4) Г4 (сильногорючие) - строительные материалы, имеющие температуру дымовых газов более 450^оС, степень повреждения по длине испытываемого образца более 85 %, степень повреждения по массе испытываемого образца более 50 %, продолжительность самостоятельного горения более 300 с.

19. Для строительных материалов, относящихся к группам горючести Г1-Г3, не допускается образование горящих капель расплава при испытании (для материалов, относящихся к группам горючести Г1 и Г2, не допускается образование капель расплава).

20. Строительные материалы характеризуются только пожарной опасностью.

Для негорючих строительных материалов другие показатели пожарной опасности не определяются и не нормируются.

21. По воспламеняемости горючие строительные материалы (в том числе напольные ковровые покрытия) в зависимости от величины критической поверхностной плотности теплового потока подразделяются на следующие группы:

1) В1 (трудновоспламеняемые) - горючие строительные материалы, имеющие величину критической поверхностной плотности теплового потока более 35 кВт/м²;

2) В2 (умеренновоспламеняемые) - горючие строительные материалы, имеющие величину критической поверхностной плотности теплового потока не менее 20 кВт/м² , но не более 35 кВт/м²;

3) В3 (легковоспламеняемые) - горючие строительные материалы, имеющие величину критической поверхностной плотности теплового потока менее 20 кВт/м².

22. По скорости распространения пламени по поверхности горючие строительные материалы (в том числе напольные ковровые покрытия) в зависимости от величины критической поверхностной плотности теплового потока подразделяются на следующие группы:

1) РП1 (нераспространяющие) - горючие строительные материалы, имеющие величину критической поверхностной плотности теплового потока более 11 кВт/м²;

2) РП2 (слабораспространяющие) - горючие строительные материалы, имеющие величину критической поверхностной плотности теплового потока не менее 8 кВт/м² , но не более 11 кВт/м²;

3) РП3 (умереннораспространяющие) - горючие строительные материалы, имеющие величину критической поверхностной плотности теплового потока не менее 5 кВт/м² , но не более 8 кВт/м²;

4) РП4 (сильнораспространяющие) - горючие строительные материалы, имеющие величину критической поверхностной плотности теплового потока менее 5 кВт/м² .

23. По дымообразующей способности горючие строительные материалы в зависимости от значения коэффициента дымообразования подразделяются на следующие группы:

1) Д1 (с малой дымообразующей способностью) - горючие строительные материалы, имеющие коэффициент дымообразования менее 50 м² /кг;

2) Д2 (с умеренной дымообразующей способностью) - горючие строительные материалы, имеющие коэффициент дымообразования не менее 50 м² /кг, но не более 500 м² /кг;

3) Д3 (с высокой дымообразующей способностью) - горючие строительные материалы, имеющие коэффициент дымообразования более 500 м² /кг.

По токсичности продуктов горения горючие строительные материалы подразделяются на следующие группы:

1) Т1 (малоопасные);

2) Т2 (умеренноопасные);

3) Т3 (высокоопасные);

4) Т4 (чрезвычайно опасные).

Классификация горючих строительных материалов по значению показателя токсичности продуктов горения приведена в таблице 2 приложения 19 к настоящему Техническому регламенту.

24. Классы пожарной опасности в зависимости от групп пожарной опасности строительных материалов приведены в таблице 1 приложения 1 к настоящему Техническому регламенту.

25. Текстильные и кожевенные материалы по воспламеняемости подразделяются на легковоспламеняемые и трудновоспламеняемые. Ткань (нетканое полотно) классифицируется как легковоспламеняемый материал, если при испытаниях выполняются следующие условия:

1) время пламенного горения любого из образцов, испытанных при зажигании с поверхности, составляет более 5 секунд;

2) любой из образцов, испытанных при зажигании с поверхности, прогорает до одной из его кромок;

3) хлопчатобумажная вата загорается под любым из испытываемых образцов;

4) поверхностная вспышка любого из образцов распространяется более чем на 100 миллиметров от точки зажигания с поверхности или кромки;

5) средняя длина обугливающегося участка любого из образцов, испытанных при воздействии пламени с поверхности или кромки, составляет более 150 миллиметров.

Для классификации строительных, текстильных и кожевенных материалов следует применять значение индекса распространения пламени (I) - условного безразмерного показателя, характеризующего способность материалов или веществ воспламеняться, распространять пламя по поверхности и выделять тепло. По распространению пламени материалы подразделяются на следующие группы:

1) не распространяющие пламя по поверхности, имеющие индекс распространения пламени 0;

2) медленно распространяющие пламя по поверхности, имеющие индекс распространения пламени не более 20;

3) быстро распространяющие пламя по поверхности, имеющие индекс распространения пламени более 20.

Методы испытаний по определению классификационных показателей пожарной опасности строительных, текстильных и кожевенных материалов устанавливаются нормативными документами по пожарной безопасности.

Таблица 1

Свойства и классы пожарной опасности строительных материалов

Свойства пожарной опасности строительных материалов	Класс пожарной опасности строительных материалов в зависимости от групп
	КМ0	КМ1	КМ2	КМ3	КМ4	KM5
Горючесть	НГ	Г1	Г1	Г2	Г2	Г4
Воспламеняемость	-	В1	В1	В2	В2	В3
Дымообразующая способность	-	Д1	Д3*	Д3	Д3	Д3
Токсичность продуктов горения	-	Т1	Т2	Т2	Т3	Т4
Распространение пламени по поверхности для покрытия полов	-	РП1	РП1	РП1	РП2	РП4
Примечание - Знак "*" обозначает, что допускается присваивать материалу класс КМ2 при коэффициенте дымообразования Д < 1000 м 2 /кг.

Глава 3. Классификация и показатели пожарной опасности технологических сред

26. Классификация технологических сред по взрывопожарной и пожарной опасности применяется для установления безопасных параметров ведения технологического процесса.

27. Пожарная опасность технологических сред характеризуется показателями пожарной опасности веществ, обращающихся в технологическом процессе, и параметрами технологического процесса.

28. Методы определения показателей пожарной опасности веществ, входящих в состав технологических сред, должны соответствовать требованиям настоящего Технического регламента, нормативных документов по стандартизации.

29. Технологические среды по взрывопожарной и пожарной опасности подразделяются на следующие группы:

1) пожаробезопасные;

2) пожароопасные;

3) взрывопожароопасные;

4) взрывоопасные.

30. Взрывопожароопасность технологических сред определяется возможностью возникновения и (или) развития пожара и (или) взрыва, обусловленной физико-химическими свойствами и параметрами указанных сред (сырьевых веществ и материалов, полупродуктов и продуктов, обращающихся в технологической системе).

31. Порядок отнесения технологических сред к группам по взрывопожароопасности определяется в соответствии с требованиями настоящего Технического регламента, нормативных документов по стандартизации, документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

Глава 4. Классификация взрывоопасных и пожароопасных зон

32. Классификация пожароопасных и взрывоопасных зон применяется для выбора электротехнического и другого оборудования, с параметрами, обеспечивающими их взрывопожаробезопасную эксплуатацию в указанной зоне.

33. Порядок отнесения зон к пожароопасным или взрывоопасным и определение класса этих зон определяется в соответствии с требованиями Приказа № 230.

34. Пожароопасные зоны подразделяются на следующие классы:

1) П-I - зоны, расположенные в помещениях, в которых обращаются горючие жидкости с температурой вспышки выше 61^оС;

2) П-II - зоны, расположенные в помещениях, в которых выделяются горючие пыль или волокна с нижним концентрационным пределом воспламенения более 65 г/м³ к объему воздуха;

3) П-IIа - зоны, расположенные в помещениях, в которых обращаются твердые горючие вещества;

4) П-III - расположенные вне помещения зоны, в которых обращаются горючие жидкости с температурой вспышки выше 61^оС или твердые горючие вещества.

35. Классификация взрывоопасных зон, электрооборудования по уровню взрывозащиты, а также маркировка взрывозащищенного электрооборудования определяются в соответствии с требованиями Технического регламента Таможенного союза "О безопасности оборудования для работы во взрывоопасных средах" (ТР ТС 012/2011).

Глава 5. Классификация наружных установок по взрывопожарной и пожарной опасности

36. Классификация наружных установок по взрывопожарной и пожарной опасности применяется для установления требований пожарной безопасности, направленных на предотвращение пожара и обеспечение противопожарной защиты людей и имущества в случае возникновения пожара на наружных установках.

37. Категории наружных установок по взрывопожарной и пожарной опасности указываются в проектной документации на объекты капитального строительства и реконструкции, а обозначение категорий указываются на установках.

38. По взрывопожарной и пожарной опасности наружные установки подразделяются на следующие категории:

1) АН (повышенная взрывопожароопасность);

2) БН (взрывопожароопасность);

3) ВН (пожароопасность);

4) ГН (умеренная пожароопасность);

5) ДН (пониженная пожароопасность).

Категории взрывопожарной и пожарной опасности наружных установок определяются исходя из пожароопасных свойств находящихся в установках горючих веществ и материалов, их количества и особенностей технологических процессов.

39. Определение категорий наружных установок осуществляется путем последовательной проверки их принадлежности к категориям от наиболее опасной (АН ) к наименее опасной (ДН ).

40. Порядок определения категорий наружных установок по взрывопожарной и пожарной опасности должен соответствовать требованиям приложения 18 к настоящему Техническому регламенту.

Сноска. Пункт 40 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. Классификация зданий, сооружений и помещений по взрывопожарной и пожарной опасности

41. Классификация зданий, сооружений и помещений по взрывопожарной и пожарной опасности применяется для установления требований пожарной безопасности, направленных на исключение опасности возникновения пожара и обеспечение противопожарной защиты людей и имущества в случае возникновения пожара в зданиях и сооружениях.

42. Классификация зданий, сооружений и помещений по взрывопожарной и пожарной опасности основывается на определении их принадлежности к соответствующей категории.

43. Категории зданий, сооружений и помещений по взрывопожарной и пожарной опасности указываются в проектной документации на объекты капитального строительства и реконструкции.

44. По взрывопожарной и пожарной опасности помещения и здания класса функциональной пожарной опасности Ф5 подразделяются на следующие категории:

1) А (повышенная взрывопожароопасность);

2) Б (взрывопожароопасность);

3) В1-В4 (пожароопасность);

4) Г (умеренная пожароопасность);

5) Д (пониженная пожароопасность).

Сноска. Пункт 44 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

45. Категории помещений по взрывопожарной и пожарной опасности определяются исходя из вида находящихся в аппаратах и помещениях горючих веществ и материалов, их количества и пожароопасных свойств, а также объемно-планировочных решений помещений и характеристик технологических процессов.

46. Категория помещения определяется путем последовательной проверки принадлежности помещения к категориям от наиболее опасной (А) к наименее опасной (Д).

47. Категория здания, сооружения по взрывопожарной и пожарной опасности определяется исходя из доли и суммарной площади помещений той или иной категории опасности в этом здании, сооружении.

48. Порядок и методика определения категорий зданий и помещений по взрывопожарной и пожарной опасности должны соответствовать требованиям приложения 18 к настоящему Техническому регламенту.

Глава 7. Пожарно-техническая классификация зданий, сооружений и пожарных отсеков

49. Пожарно-техническая классификация зданий, сооружений и пожарных отсеков применяется для установления требований пожарной безопасности к системам пожарной безопасности зданий и сооружений в зависимости от их функционального назначения и пожарной опасности.

50. Огнестойкость зданий, сооружений и пожарных отсеков, класс их функциональной и конструктивной пожарной опасности указываются в проектной документации на объекты капитального строительства и реконструкции.

51. Здания, сооружения и пожарные отсеки подразделяются по:

1) степеням огнестойкости;

2) классам конструктивной пожарной опасности;

3) классам функциональной пожарной опасности.

52. Степень огнестойкости здания, сооружения и пожарного отсека определяется огнестойкостью его строительных конструкций.

53. Класс конструктивной пожарной опасности здания, сооружения и пожарного отсека определяется степенью участия строительных конструкций в развитии пожара и образования его опасных факторов.

54. Класс функциональной пожарной опасности здания, сооружения и пожарного отсека определяется их назначением и особенностями их эксплуатации, в том числе особенностями размещаемых в них технологических процессов.

55. Здания, сооружения и пожарные отсеки по степеням огнестойкости подразделяются:

1) I степени огнестойкости;

2) II степени огнестойкости;

3) III степени огнестойкости;

4) IIIа степени огнестойкости;

5) IIIб степени огнестойкости;

6) IV степени огнестойкости;

7) IVa степени огнестойкости;

8) V степени огнестойкости.

56. Здания, сооружения и пожарные отсеки по конструктивной пожарной опасности подразделяются на следующие классы: С0, C1, C2 и С3.

57. Здания (сооружения, пожарные отсеки и части зданий - помещения или группы помещений, функционально связанные между собой) по функциональной пожарной опасности в зависимости от способа их использования и от того, в какой мере безопасность людей в них, в случае возникновения пожара находится под угрозой, с учетом их возраста, физического состояния, возможности пребывания в состоянии сна, вида основного функционального контингента и его количества, подразделяются на следующие классы и подклассы:

1) Ф1 – здания для постоянного проживания и временного пребывания людей:

Ф1.1 – детские дошкольные учреждения, специализированные дома престарелых и инвалидов (неквартирные), больницы, спальные корпуса школ-интернатов и детских учреждений;

Ф1.2 – гостиницы, общежития, спальные корпуса санаториев и домов отдыха общего типа, кемпингов, мотелей и пансионатов;

Ф1.3 – многоквартирные жилые дома;

Ф1.4 – одноквартирные, в том числе блокированные жилые дома;

Ф1.5 – многофункциональные здания;

2) Ф2 – здания зрелищных и культурно-просветительных учреждений:

Ф2.1 – театры, кинотеатры, концертные залы, клубы, цирки, спортивные сооружения с трибунами, библиотеки и другие учреждения с расчетным числом посадочных мест для посетителей в закрытых помещениях;

Ф2.2 – музеи, выставки, танцевальные залы и другие подобные учреждения в закрытых помещениях;

Ф2.3 – учреждения, указанные в Ф2.1, на открытом воздухе;

Ф2.4 – учреждения, указанные в Ф2.2, на открытом воздухе;

3) Ф3 – здания предприятий по обслуживанию населения:

Ф3.1 – здания предприятий торговли;

Ф3.2 – здания предприятий общественного питания;

Ф3.3 – вокзалы;

Ф3.4 – поликлиники и амбулатории;

Ф3.5 – помещения для посетителей предприятий бытового и коммунального обслуживания с нерасчетным числом посадочных мест для посетителей;

Ф3.6 – физкультурно-оздоровительные комплексы и спортивно-тренировочные учреждения без трибун для зрителей, бытовые помещения, бани;

4) Ф4 – здания научно-исследовательских и образовательных учреждений, проектных организаций, учреждений органов управления:

Ф4.1 – учреждения начального, среднего и основного среднего образования, внешкольные учебные заведения, учреждения технического и профессионального образования;

Ф4.2 – высшие учебные заведения, учреждения повышения квалификации;

Ф4.3 – административные здания, проектно-конструкторские организации, информационные и редакционно-издательские организации, научно-исследовательские организации, банки, конторы, офисы;

Ф4.4 –пожарные депо;

5) Ф5 – здания производственного или складского назначения:

Ф5.1 – производственные здания и сооружения, производственные и лабораторные помещения, мастерские;

Ф5.2 – складские здания и сооружения, стоянки для автомобилей без технического обслуживания и ремонта, книгохранилища, архивы, складские помещения;

Ф5.3 – сельскохозяйственные здания.

Производственные и складские помещения, в том числе лаборатории и мастерские в зданиях классов Ф1-Ф4, относятся к классу Ф5.

Глава 8. Пожарно-техническая классификация строительных конструкций и противопожарных преград

58. Строительные конструкции классифицируются по огнестойкости для установления возможности их применения в зданиях, сооружениях и пожарных отсеках определенной степени огнестойкости или для определения степени огнестойкости зданий, сооружений и пожарных отсеков.

59. Строительные конструкции классифицируются по пожарной опасности для определения степени участия строительных конструкций в развитии пожара и их способности к образованию опасных факторов пожара.

60. Противопожарные преграды классифицируются по способу предотвращения распространения опасных факторов пожара, а также по огнестойкости для подбора строительных конструкций и заполнения проемов в противопожарных преградах с необходимым пределом огнестойкости и классом пожарной опасности, соответственно.

61. Строительные конструкции зданий и сооружений в зависимости от их способности сопротивляться воздействию пожара и распространению его опасных факторов в условиях стандартных испытаний подразделяются на строительные конструкции с пределом огнестойкости:

1) ненормируемый;

2) не менее 15 минут;

3) не менее 30 минут;

4) не менее 45 минут;

5) не менее 60 минут;

6) не менее 90 минут;

7) не менее 120 минут;

8) не менее 150 минут;

9) не менее 180 минут;

10) не менее 240 минут.

62. Пределы огнестойкости строительных конструкций определяются в условиях стандартных испытаний.

63. Наступление предела огнестойкости несущих и ограждающих строительных конструкций в условиях стандартных испытаний или в результате расчетов устанавливается по времени достижения одного или последовательно нескольких из нижеследующих признаков предельных состояний:

1) R (потери несущей способности);

2) Е (потери целостности);

3) I (потери теплоизолирующей способности). Потеря теплоизолирующей способности вследствие повышения температуры на необогреваемой поверхности конструкции до предельных значений (I) или достижения предельной величины плотности теплового потока на нормируемом расстоянии от необогреваемой поверхности конструкции (W).

Предел огнестойкости для заполнения проемов в противопожарных преградах (в том числе противопожарных дверей и окон) в условиях стандартных испытаний или в результате расчетов устанавливается по потере целостности (E), теплоизолирующей способности (I), достижении предельной величины плотности теплового потока (W) и (или) дымогазонепроницаемости (S).

64. Строительные конструкции по пожарной опасности подразделяются на следующие классы:

1) К0 (непожароопасные);

2) К1 (малопожароопасные);

3) К2 (умереннопожароопасные);

4) К3 (пожароопасные).

Класс пожарной опасности строительных конструкций определяется в соответствии с таблицей 3 приложения 2 к настоящему Техническому регламенту.

65. Порядок и методика определения класса пожарной опасности строительных конструкций должны соответствовать требованиям нормативных документов по стандартизации, документов в области архитектуры, градостроительства и строительства.

66. Противопожарные преграды в зависимости от способа предотвращения распространения опасных факторов пожара подразделяются на противопожарные:

1) стены;

2) перегородки;

3) перекрытия;

4) разрывы;

5) занавесы, шторы и экраны;

6) водяные завесы;

7) минерализованные полосы.

67. Противопожарные преграды характеризуются огнестойкостью и пожарной опасностью. Огнестойкость противопожарной преграды определяется огнестойкостью ее элементов:

1) ограждающей части;

2) конструкций, обеспечивающих устойчивость преграды;

3) конструкций, на которые она опирается;

4) узлов крепления между ними.

68. Пределы огнестойкости противопожарных преград и пределы огнестойкости заполнения проемов в противопожарных преградах должны соответствовать значениям, приведенным в таблицах 1 и 2 приложения 12 к настоящему Техническому регламенту.

Глава 9. Пожарно-техническая классификация лестниц и лестничных клеток

69. Лестницы и лестничные клетки классифицируются для определения требований к их объемно-планировочному и конструктивному решению, а также для регламентирования требований к их применению на путях эвакуации людей.

70. Лестницы, предназначенные для эвакуации людей из зданий и сооружений при пожаре, подразделяются на следующие типы:

1) тип 1 – внутренние лестницы, размещаемые в лестничных клетках;

2) тип 2 – внутренние открытые лестницы;

3) тип 3 – наружные открытые лестницы.

71. Для обеспечения тушения пожара и спасательных работ должны предусматриваться наружные пожарные лестницы типов:

1) П1 – вертикальные стальные шириной 0,7 м, начинающиеся с высот 2,5 м, с площадками, при выходе на кровлю;

2) П2 – маршевые стальные с уклоном не более 6:1, шириной 0,7 м, начинающиеся с высоты 2,5 м от уровня земли, с площадками не реже, чем через 8 м и с поручнями.

72. Лестничные клетки в зависимости от степени их защиты от задымления при пожаре подразделяются на обычные и незадымляемые.

Обычные лестничные клетки в зависимости от способа освещенности подразделяются на следующие типы:

1) Л1 – лестничные клетки с естественным освещением через остекленные или открытые проемы в наружных стенах на каждом этаже;

2) Л2 – лестничные клетки с естественным освещением через остекленные или открытые проемы в покрытии.

Незадымляемые лестничные клетки в зависимости от способа защиты от задымления при пожаре подразделяются на следующие типы:

1) H1 – лестничные клетки с входом в лестничную клетку с этажа через незадымляемую наружную воздушную зону по открытым переходам (лоджиям или балконам);

2) Н2 – лестничные клетки с подпором воздуха в лестничную клетку при возникновении пожара;

3) Н3 – лестничные клетки с входом в них на каждом этаже через тамбур-шлюз, в котором постоянно или во время пожара обеспечивается подпор воздуха.

Сноска. Пункт 72 – в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 10. Классификация пожарной техники

Сноска. Глава 10 – в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

	Приложение 2 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Соответствие степени огнестойкости и предела огнестойкости строительных конструкций зданий, сооружений и пожарных отсеков

Сноска. Таблица 1 – в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Степень огнестойкости зданий, сооружений и пожарных отсеков	Предел огнестойкости строительных конструкций
	Несущие стены, колонны и другие несущие элементы	Наружные ненесущие стены	Перекрытия междуэтажные (в том числе чердачные и над подвалами)	Строительные конструкции бесчердачных покрытий		Строительные конструкции лестничных клеток
				настилы (в том числе с утеплителем)	фермы, балки, прогоны	внутренние стены	косоуры, марши и площадки лестниц
I	R 150	E 30	REI 60	RE 30	R 30	REI 150	R 60
II	R 120	E 15	REI 45	RE 15	R 15	REI 120	R 60
III	R 120	E 15	REI 45	не нормируется	не нормируется	REI 120	R 60
IIIа	R 15	E 15	REI 15	RE 15	R 15	REI 60	R 60
IIIб	R 60	E 15	REI 45	RE 30	R 45	REI 60	R 45
IV	R 15	E 15	REI 15	не нормируется	не нормируется	REI 30	R 15
IVа	R 15	E 15	REI 15	RE 15	R 15	REI 15	R 15
V	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется	не нормируется

Таблица 2

Соответствие класса конструктивной пожарной опасности
и классов пожарной опасности строительных конструкций зданий, сооружений и
пожарных отсеков

Класс конструктивной пожарной опасности здания	Класс пожарной опасности строительных конструкций, не ниже
	Несущие стержневые элементы (колонны, ригели, фермы)	Стены наружные с внешней стороны	Стены, перегородки, перекрытия и бесчердачные покрытия	Стены лестничных клеток и противопожарные преграды	Марши и площадки лестниц в лестничных клетках
С0	К0	К0	К0	К0	К0
С1	К1	К2	К1	К0	К0
С2	К3	К3	К2	К1	К1
С3	Не нормируется			К1	К3

Таблица 3

Порядок определения класса пожарной опасности
строительных конструкций

Класс пожарной опасности конструкций	Допускаемый размер повреждения конструкций,		Наличие		Допускаемые характеристики пожарной опасности поврежденного материала+
	сантиметры		теплового эффекта	горения	Группа
	вертикальных	горизонтальных			горючести	воспламеняемости	дымообразующей способности
К0	0	0	отсутствует	отсутствует	отсутствует	отсутствует	отсутствует
К1	не более 40	не более 25	не регламентируется	отсутствует	не выше Г2+	не выше В2+	не выше Д2+
К2	более 40, но не более 80	более 25, но не более 50	не регламентируется	отсутствует	не выше Г3+	не выше В3+	не выше Д2+
К3
	не регламентируется

Примечание.
Знак "+" обозначает, что при отсутствии теплового эффекта не регламентируется.

Приложение 3 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Расчетное количество одновременных пожаров и расход воды из магистральных
и кольцевых линий водопроводной сети на наружное пожаротушение в
населенном пункте

Число жителей в населенном пункте, (тысяч человек)	Расчетное количество одновременных пожаров	Расход воды на наружное пожаротушение в населенном пункте на один пожар, л/с
		застройка зданиями высотой до двух этажей включительно независимо от степени их огнестойкости	застройка зданиями высотой три этажа и выше независимо от степени их огнестойкости
До 1	1	5	10
Свыше 1 до 5	1	10	10
Свыше 5 до 10	1	10	15
Свыше 10 до 25	2	10	15
Свыше 25 до 50	2	20	25
Свыше 50 до 100	2	25	35
Свыше 100 до 200	3	Не нормируется	40
Свыше 200 до 300	3	Не нормируется	55
Свыше 300 до 400	3	Не нормируется	70
Свыше 400 до 500	3	Не нормируется	80
Свыше 500 до 600	3	Не нормируется	85
Свыше 600 до 700	3	Не нормируется	90
Свыше 700 до 800	3	Не нормируется	95
Свыше 800 до 1 000	3	Не нормируется	100
Свыше 1000	5	Не нормируется	110

Приложение 4 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Сноска. Приложение 4 – в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Расход воды из соединительных и распределительных линий водопроводной сети на наружное пожаротушение в жилых и общественных зданиях

Наименование зданий	Расход воды на наружное пожаротушение зданий независимо от их степени огнестойкости на один пожар, л/с, при объеме зданий, тыс. м3
	не более 1	более 1, но не более 5	более 5, но не более 25	более 25, но не более 50	более 50, но не более 150
Здания классов функциональной пожарной опасности Ф1.3, Ф1.4 одно- и многосекционные при количестве этажей:
не более 2	10*	10	_	_	_
более 2, но не более 12	10	15	15	20	_
более 12, но не более 16	_	_	20	25	_
более 16, но не более 25	_	_	_	25	30
Здания и сооружения классов функциональной пожарной опасности Ф1.1, Ф1.2,Ф1.5, Ф2, Ф3, Ф4 при количестве этажей:
не более 2	10*	10	15	_	_
более 2, но не более 6	10	15	20	25	30
более 6, но не более 12	_	_	25	30	35
более 12, но не более 16	_	_	_	30	35
* Для сельских населенных пунктов расход воды на один пожар – 5 л/с.

Приложение 5 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Расход воды на наружное пожаротушение одно- и двухэтажных
производственных зданий и одноэтажных складских зданий

Таблица 1

Степень огнестойкости зданий	Категория помещений по взрывопожарной и пожарной опасности	Расход воды на наружное пожаротушение производственных зданий с фонарями, а также без фонарей шириной до 60 м на один пожар, л/с, при объемах зданий, тыс. м 3
		до 3	более 3 до 5	более 5 до 20	более 20 до 50	более 50 до 200	более 200 до 400	более 400 до 600
I и II	Г, Д	10	10	10	10	15	20	25
I и II	А, Б, В1-В4	10	10	15	20	30	35	40
III	А,Б,В	10	15	20	30	45	-	-
III	Г, Д	10	10	15	25	35	-	-
III	В1-В4	10	15	20	30	40	-	-
IV	А,Б,В	15	20	25	40	60	-	-
IV и V	Г, Д	10	15	20	30	-	-	-
IV и V	В1-В4	15	20	25	40	-	-	-

Таблица 2

Степень огнестойкости зданий	Категория помещений по взрывопожарной и пожарной опасности	Расход воды на наружное пожаротушение производственных зданий без фонарей шириной 60 м и более на один пожар, л/с, при объемах зданий, тыс. м 3
		до 50	более 50 до 100	более 100 до 200	более 200 до 300	более 300 до 400	более 400 до 500	более 500 до 600	более 600 до 700	более 700 до 800
I и II	А, Б, В1-В4	20	30	40	50	60	70	80	90	100
I и II	Г, Д	10	15	20	25	30	35	40	45	50

Примечание: Расход воды для зданий и сооружений IIIа, IIIб и IVа степени огнестойкости: принимаются по таблице 1,2 в зависимости от размещения в них категорий производств как для зданий II и IV степеней огнестойкости с учетом требований приравнивая степени огнестойкости IIIа к II, IIIб и IVа к IV.

	Приложение 6 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Противопожарные расстояния между жилыми, общественными, административными и бытовыми зданиями промышленных предприятий в зависимости от степени огнестойкости

Степень огнестойкости здания	Минимальное расстояние, в метрах, при степени огнестойкости здания
	I, II	III	IIIа, IIIб, IVa, IV, V
I, II	6	8	10
III	8	8	10
IIIа, IIIб, IVa, IV, V	10	10	15

Таблица 2

Противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями промышленных предприятий в зависимости от степени огнестойкости и категории производств по взрывопожарной и пожарной опасности

Степень огнестойкости здания и сооружения	Минимальное расстояние, в метрах, при степени огнестойкости зданий, сооружений
	I, II, IIIа	III	IIIб, IV, IVa, V
I, II, IIIа	9 * - для зданий и сооружений с производствами категорий А, Б и В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности; Не нормируется для зданий и сооружений с производствами категорий Г и Д	9	12
III	9	12	15
IIIб, IV, IVa, V	12	15	18
* Указанное расстояние для зданий и сооружений I, II, IIIа степеней огнестойкости с производствами категорий А, Б и В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности допускается уменьшать с 9 м до 6 м при соблюдении одного из следующих условий: 1) здания и сооружения оборудуются стационарными автоматическими системами пожаротушения; 2) удельная загрузка горючими веществами в зданиях с производствами категории В1-В4 менее или равна 10 кг на 1 м2 площади этажа.

Таблица 3

Противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями сельскохозяйственных предприятий в зависимости от степени огнестойкости

Степень огнестойкости здания и сооружения	Минимальное расстояние, в метрах, при степени огнестойкости зданий, сооружений
	I, II, IIIа	III	IIIб, IV, IVa, V
I, II, IIIа	9 * - для зданий и сооружений с производствами категорий А, Б и В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности; Не нормируется для зданий и сооружений с производствами категорий Г и Д	9	12
III	9	12	15
IIIб, IV, IVa, V	12	15	18
* Указанное расстояние для зданий и сооружений I, II, IIIа степеней огнестойкости с производствами категорий А, Б и В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности допускается уменьшать с 9 м до 6 м при соблюдении одного из следующих условий: 1) здания и сооружения оборудуются стационарными автоматическими системами пожаротушения; 2) удельная загрузка горючими веществами в зданиях с производствами категории В1-В4 менее или равна 10 кг на 1 м2 площади этажа.

Таблица 4

Склады	Емкость складов	Минимальное расстояние, в метрах, при степени огнестойкости зданий, сооружений
		I, II	III, IIIа	IIIб, IV, IVа,V
1. Открытого хранения сена, соломы, льна, конопли, необмолоченного хлеба, хлопка	Не нормируется	30	39	48
2. Открытого хранения табачного и чайного листа, коконов	до 25 т	15	18	24
Примечания: 1. При складировании материалов под навесами указанные расстояния допускается уменьшать в два раза; 2. Расстояния следует определять от границы площадей, предназначенных для размещения (складирования) указанных материалов; 3. Расстояния от складов до зданий и сооружений с производствами категорий А, Б и В1-В4 по взрывопожарной и пожарной опасности следует увеличивать на 25 %; 4. Расстояния от складов до складов других сгораемых материалов следует принимать как до зданий, строений или IV, V степени огнестойкости; 5. Расстояния от складов открытого хранения до границ леса следует принимать не менее 100 м.

	Приложение 7 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Противопожарные расстояния от зданий и сооружений на территории складов нефти и нефтепродуктов до соседних объектов

Наименование объектов, граничащих со зданиями и сооружениями складов нефти и нефтепродуктов	Противопожарные расстояния от зданий и сооружений складов нефти и нефтепродуктов до граничащих с ними объектов при категории склада, м
	I	II	IIIа	IIIб	IIIв
1. Здания и сооружения соседних производственных объектов категорий А, Б и В1-В4	100	40 (100)	40	40	30
2. Лесные массивы:
хвойных и смешанных пород	100	50	50	50	50
лиственных пород	20	20	20	20	20
3. Склады лесных материалов, волокнистых веществ, сена и соломы	100	100	50	50	50
4. Железные дороги общей сети (до подошвы насыпи или бровки выемки):
на станциях	150	100	80	60	50
на разъездах и платформах	80	70	60	50	40
на перегонах	60	50	40	40	30
5. Автомобильные дороги общей сети (край проезжей части):
I, II и III категорий	75	50	45	45	45
IV и V категорий	40	30	20	20	15
6. Жилые и общественные здания	200	100 (200)	100	100	100
7. Раздаточные колонки автозаправочных станций общего пользования	50	30	30	30	30
8. Индивидуальные гаражи и открытые стоянки автомобилей	100	40 (100)	40	40	40
9. Очистные канализационные сооружения и насосные станции, не относящиеся к складу	100	100	40	40	40
10. Водозаправочные сооружения, не относящиеся к складу	200	150	100	75	75
11. Аварийный амбар для резервуарного парка	60	40	40	40	40
12. Наружные установки категорий АН, БН, ВН и ГН по пожарной опасности	100	100	100	100	100
Примечание - Расстояния, указанные в скобках необходимо принимать для складов II категории общей вместимостью более 50 тыс. м 3 .

Таблица 2

Противопожарные расстояния от зданий и сооружений до складов горючих жидкостей

Вместимость склада, м 3	Расстояния при степени огнестойкости зданий и сооружений, м
	I, II	III	IIIа, IIIб, IV, IVа,V
до 100	20	25	30
от 100 до 800	30	35	40
от 800 до 2 000	40	45	50
Примечание: Расстояния от зданий дошкольных учреждений, общеобразовательных школ, интернатных организаций образования, учреждений здравоохранения и отдыха, зрелищных учреждений и спортивных сооружений до складов вместимостью до 100 м3 следует увеличивать в два раза, а до складов вместимостью свыше 100 м3 - принимать в соответствии с СН РК 3.02-15

	Приложение 8 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Минимальные противопожарные расстояния от автозаправочной станции до зданий, сооружений и других объектов, не относящихся к комплексу автозаправочной станции

Наименование объектов, до которых определяется расстояние	Расстояние от АЗС, м
	Тип А	Тип В	Тип С
1. Производственные, складские и административные здания и сооружения предприятий (за исключением указанных в строке 12):
I, II, III, IIIа степени огнестойкости;	12	12	12
IIIб, IV, IVа, V степени огнестойкости	18	18	18
2. Жилые и общественные здания, торговые палатки и киоски	50*	50* (25)	50* (25)
3. Места массового пребывания людей (остановки наземного транспорта, выходы со станций метро, рынки)	50	50	50
4. Гаражи и открытые стоянки автомобилей	20	20	20
5. Автомобильные дороги (до кромки проезжей части):
I категории;	25	25	25
других категории	15	15	15
6. Железные дороги общей сети (до подошвы насыпи или бровки выемки)	25	25	25
7. Склады: лесных материалов, волокнистых веществ, сена, соломы	20	20	20
8. Лесные массивы:
хвойных и смешанных пород	50	50	50
лиственных пород	20	20	20
9. Инженерные колодцы: водопровода, канализации, газопровода (давлением до 1,2 МПа), кабелей связи, тепловые	20	20	20
10. Очистные канализационные сооружения и насосные станции, не относящиеся к АЗС (за исключением канализационных сетей и относящихся к ним колодцев)	20	20	20
11. Водопроводные сооружения, не относящиеся к АЗС (за исключением водопроводных сетей и относящихся к ним колодцев)	25	25	25
12. Наружные технологические установки категории А, Б и Г по взрывопожарной и пожарной опасности, здания и сооружения с наличием радиоактивных и вредных веществ I и II классов опасности и факельные установки для сжигания газа	100	100	100
13. Соседние автозаправочные станции	100	100	100
Примечания: 1. Расстояние следует определять от подземных резервуаров хранения топлива, раздаточных колонок, площадки для слива из автоцистерны до границ земельных участка детских дошкольных учреждений, общеобразовательных школ, школ-интернатов, лечебных учреждений со стационаром или до стен жилых и общественных зданий другого назначения; 2. Расстояния от АЗС до воздушных линий электропередач, электротехнических устройств и сооружений принимается в соответствии с требованиями Приказа № 230; 3. Расстояние от АЗС до складов пожароопасных материалов, технологических установок и других объектов, не указанных в таблице 1, определяются в соответствии с требованиями строительных норм и правил Республики Казахстан, утвержденных в установленном порядке; 4. Не допускается размещение АЗС под железнодорожными и автомобильными мостами и вблизи их на расстоянии 100 м; 5. Расстояния, указанные в скобках, следует принимать для АЗС, обслуживающих только легковые автомобили; 6. Расстояния, обозначенные "*", следует увеличивать в два раза для АЗС, обслуживающих автотранспортные средства, полная масса которых более 3,5 т; 7. Расстояния от АЗС с наземными резервуарами до объектов, указанных в строках 1, 2, 3, 4, 7, 10, 11 следует увеличивать в два раза.

Таблица 2

Минимальные противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями автозаправочной станции с наземными резервуарами

Наименование зданий и сооружений АЗС	Минимальное расстояние между соответствующими зданиями и сооружениями в порядке их записи в графе "Наименование....", м
	1	2	3	4	5
1. Резервуары хранения топлива	-	8	-	10	-
2. Топливораздаточные колонки	8	-	8	9	4
3. Площадка для автоцистерн	-	8	-	9	-
4. Операторная АЗС	10	9	9	-	9
5. Очистные сооружения для атмосферных осадков, загрязненных нефтепродуктами	-	4	-	9	-
Примечания: 1. Расстояния, обозначенные "-", не нормируются; 2. Расстояния между резервуарами хранения топлива, технологические отсеки которых расположены друг напротив друга, следует принимать не менее 4 м; 3. Расстояния до зданий сервисного обслуживания водителей, пассажиров и транспортных средств принимаются по таблице 1.

Таблица 3

Минимальные противопожарные расстояния между зданиями и сооружениями, расположенными на территории автозаправочной станции с подземными резервуарами

Сноска. Таблица 3 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Наименование зданий и сооружений АЗС	Минимальное расстояние между соответствующими зданиями и сооружениями в порядке их записи в графе "Наименование...", м
	1	2	3	4	5	6	7	8	9
1. Подземные резервуары для хранения топлива	-	4	-	3 9	9	9 15	15	-	6
2. Топливораздаточные колонки (ТРК)	4	-	-	6 9	9	12 15	15	4	9
3. Площадка для автоцистерны	-	-	-	6 9	9	12 15	15	-	9
Здания для персонала АЗС и сервисного обслуживания транспортных средств (посты технического обслуживания и мойки автомобилей):
4. I и II степени огнестойкости;	3 9	6 9	6 9	6	9	9	9	3 9	- 9
5. IIIа степени огнестойкости.	9	9	9	9	12	9	12	6 9	6 9
Здания сервисного обслуживания водителей и пассажиров (магазин сопутствующих товаров, кафе, санузлы)
6. I и II степени огнестойкости;	9 15	12 15	12 15	9	9	6	9	9 15	- 9
7. IIIа степени огнестойкости.	15	15	15	9	12	9	12	12 15	6 9
8. Очистные сооружения для атмосферных осадков, загрязненных нефтепродуктами	-	4	-	3 9	6 9	9 15	12 15	-	6
9. Площадка для стоянки транспортных средств	6	9	9	- 9	6 9	- 9	6 9	6	12
Примечания: 1. Расстояния указаны: в числителе – до стен зданий без проемов, в знаменателе – до стен зданий с проемами. Расстояния, обозначенные "-", не нормируются; 2. Расстояния не нормируются: 1) между зданиями сервисного обслуживания транспортных средств, если стена более широкого здания, обращенного в сторону другого здания, является противопожарной; 2) между зданиями для персонала АЗС при условии, если в них отсутствуют помещения сервисного обслуживания водителей, пассажиров и их транспортных средств. 3. Размеры для стоянки транспортных средств должны обеспечивать одновременное пребывания на ней не более 10 единиц транспортных средств. В строке 9 приведены расстояния до стоянок легкового и мототранспорта. При организации стоянок других транспортных средств расстояние до стен без проемов зданий I и II степени огнестойкости должно быть не менее 9 м, а остальные расстояния следует увеличить на 50 %; 4. Расстояния от трансформаторной подстанции до зданий и сооружений АЗС принимают в соответствии с требованиями Приказа № 230; 5. При проектировании автоматической АЗС расстояние между резервуарами для хранения топлива и ТРК не нормируется.

Приложение 9 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Противопожарные расстояния от мест хранения и обслуживания транспортных средств

Здания, до которых определяется расстояние	Расстояния до соседних зданий, м
	от гаражей и открытых стоянок при числе легковых автомобилей				от станций технического обслуживания при числе постов
	до 10	от 11 до 50	от 51 до 100	от 101 до 300	до 10	от 11 до 30
Жилых домов:
до стен с проемами	10 (12)	15	25	35	15	25
до глухих стен	10 (12)	10 (12)	15	25	15	25
Общественные здания	10 (12)	10 (12)	15	25	15	20
Общеобразовательных школ, детских дошкольных учреждений, образовательных учреждений интернатного типа	15	25	25	50	50	50
Лечебных учреждений со стационаром	25	50	50	50	50	50
Примечание - В скобках указаны значения для гаражей III-V степеней огнестойкости.

	Приложение 10 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Противопожарные расстояния от резервуара со сжиженным природным газом до соседних объектов

Наименование объектов, не относящихся к комплексу сжиженного природного газа	Противопожарные расстояния от резервуара, м (при объемах хранения, м 3)
	с избыточным давлением 0,02 МПа						с избыточным давлением 0,6 МПа
	8	16	25	50	100	250	8	16	25	50	100	250
До зданий и сооружений газораспределительных станций магистральных газопроводов и автомобильных газонаполнительных компрессорных станций (в том числе магистральных трубопроводов)	8	10	11	14	17	23	19	23	27	34	42	56
До лесных массивов	12	15	18	23	28	37	29	37	42	53	67	88
До границ производственных объектов (до ограждения)	13	17	20	25	31	41	33	41	47	59	74	202
До отдельно стоящих зданий, открытых распределительных устройств, электроподстанций, питающих комплекс, и других потребителей	13	17	20	25	31	41	33	41	47	59	92	256
До жилых и общественных зданий	13	17	20	25	36	48	38	48	55	69	128	344
До гаражей и открытых стоянок автомобилей	20	26	30	38	47	63	50	62	71	89	112	202
До складов нефти и нефтепродуктов, компрессорных и насосных станций магистральных газо- и нефтепродуктопроводов	8	10	12	15	25	33	26	33	38	48	92	256
До автомобильных дорог общего назначения	8	10	12	15	18	24	19	24	27	34	43	135
До железнодорожных путей общей сети	8	10	12	15	18	24	19	24	27	34	62	173

Таблица 2

Противопожарные расстояния от резервуаров со сжиженным природным газом до соседних объектов

Наименование объектов, не относящихся к комплексу сжиженного природного газа	Противопожарные расстояния от резервуара, м
	с избыточным давлением в емкости, МПа.	при объеме емкости, м 3
		8	16	25	50	100	250
До зданий и сооружений газораспределительных станций магистральных газопроводов и автомобильных газонаполнительных компрессорных станций (в том числе магистральных трубопроводов)	0,02	8	10	11	14	17	23
	0,05	10	13	15	19	23	31
	0,10	13	16	18	23	28	38
	0,15	14	17	20	25	31	42
	0,20	15	19	22	27	34	46
	0,25	16	20	23	28	35	47
	0,30	16	20	23	29	37	49
	0,35	17	21	24	30	38	51
	0,40	17	22	25	31	39	52
	0,45	18	22	26	32	40	54
	0,50	18	23	26	32	41	55
	0,55	18	23	27	33	41	56
	0,60	19	23	27	34	42	56
До лесных массивов	0,02	12	15	18	23	28	37
	0,05	17	21	24	29	37	50
	0,10	20	25	29	36	45	59
	0,15	23	28	32	40	50	67
	0,20	24	30	34	43	53	72
	0,25	25	31	36	45	56	75
	0,30	26	32	37	46	58	77
	0,35	26	33	39	48	59	79
	0,40	28	34	39	49	61	82
	0,45	28	35	40	50	62	84
	0,50	29	36	42	51	64	85
	0,55	29	37	42	53	65	87
	0,60	29	37	42	53	67	88
До границ производственных объектов (до ограждения)	0,02	13	17	20	25	31	41
	0,05	18	23	27	33	41	55
	0,10	22	28	32	40	50	66
	0,15	25	31	36	45	55	74
	0,20	27	33	38	48	59	80
	0,25	28	35	40	50	62	83
	0,30	29	36	41	52	64	86
	0,35	29	37	43	54	66	89
	0,40	31	38	44	55	68	92
	0,45	31	39	45	56	70	94
	0,50	32	40	46	57	71	195
	0,55	33	41	47	59	73	199
	0,60	33	41	47	59	74	202
До отдельно стоящих зданий, открытых распределительных устройств, электроподстанций, питающих комплекс, и других потребителей	0,02	13	17	20	25	31	41
	0,05	18	23	27	33	41	55
	0,10	22	28	32	40	50	82
	0,15	25	31	36	45	55	92
	0,20	27	33	38	48	59	99
	0,25	28	35	40	50	77	103
	0,30	29	36	41	52	79	107
	0,35	29	37	43	54	82	110
	0,40	31	38	44	55	84	114
	0,45	31	39	45	56	86	116
	0,50	32	40	46	57	88	248
	0,55	33	41	47	59	90	253
	0,60	33	41	47	59	92	256
До жилых и общественных зданий	0,02	13	17	20	25	36	48
	0,05	18	23	27	38	48	65
	0,10	22	28	38	46	59	115
	0,15	25	36	42	52	65	129
	0,20	27	38	44	56	70	139
	0,25	28	40	46	59	108	145
	0,30	29	42	48	61	111	150
	0,35	34	43	50	63	114	154
	0,40	36	44	51	65	118	159
	0,45	36	46	53	65	121	163
	0,50	38	46	54	67	123	333
	0,55	38	48	55	69	126	340
	0,60	38	48	55	69	128	344
До гаражей и открытых стоянок автомобилей	0,02	20	26	30	38	47	63
	0,05	28	35	40	50	62	84
	0,10	33	42	49	60	76	100
	0,15	38	47	54	67	84	112
	0,20	41	50	58	73	90	121
	0,25	42	52	60	76	94	126
	0,30	44	54	62	78	97	130
	0,35	44	55	65	81	100	134
	0,40	46	57	66	83	103	138
	0,45	47	59	68	85	105	141
	0,50	49	60	70	86	108	195
	0,55	49	62	71	89	110	199
	0,60	50	62	71	89	112	202
До складов нефти и нефтепродуктов, компрессорных и насосных станций магистральных газо-и нефтепродуктопроводов	0,02	8	10	12	15	25	33
	0,05	11	14	16	26	33	45
	0,10	13	16	26	32	40	82
	0,15	15	25	29	36	45	92
	0,20	16	26	31	39	48	99
	0,25	16	28	32	40	77	103
	0,30	17	29	33	42	79	107
	0,35	23	29	35	43	82	110
	0,40	25	30	35	44	84	114
	0,45	25	32	36	45	86	116
	0,50	26	32	37	46	88	248
	0,55	26	33	38	47	90	253
	0,60	26	33	38	48	92	256
До автомобильных дорог общего назначения	0,02	8	10	12	15	18	24
	0,05	11	14	16	19	24	32
	0,10	13	16	19	23	29	38
	0,15	15	18	21	26	32	44
	0,20	16	19	22	28	34	50
	0,25	16	20	23	29	36	53
	0,30	17	21	24	30	37	57
	0,35	17	21	25	31	38	59
	0,40	18	22	25	32	39	63
	0,45	18	23	26	32	40	65
	0,50	19	23	27	33	41	129
	0,55	19	24	27	34	42	133
	0,60	19	24	27	34	43	135
До железнодорожных путей общей сети	0,02	8	10	12	15	18	24
	0,05	11	14	16	19	24	32
	0,10	13	16	19	23	29	52
	0,15	15	18	21	26	32	62
	0,20	16	19	22	28	34	69
	0,25	16	20	23	29	47	74
	0,30	17	21	24	30	49	78
	0,35	17	21	25	31	52	82
	0,40	18	22	25	32	54	86
	0,45	18	23	26	32	56	89
	0,50	19	23	27	33	58	166
	0,55	19	24	27	34	60	170
	0,60	19	24	27	34	62	173

Таблица 3

Противопожарные расстояния от резервуаров сжиженных углеводородных газов до объектов, как входящих в состав склада, так и расположенных вне его территории

Наименование здания и сооружения	Противопожарные расстояния, м
	Резервуары наземные под давлением, включая полуизотермические	Резервуары подземные под давлением	Резервуары наземные изотермические	Резервуары подземные изотермиеские
Трамвайные и троллейбусные линии, железные дороги общего пользования	100	75	100	75
Автомобильные дороги общего пользования	50	50	50	50
Линии электропередачи (воздушные) высокого напряжения (от подошвы обвалования)	не менее 1,5 высоты опоры
Границы смежных организаций (до ограждения)	300	250	300	200
Жилые общественные здания	Вне пределов санитарно-защитной зоны, но не менее:
	500	300	500	300
ТЭЦ	200	200	200	200
Склады лесоматериалов и твердого топлива	200	150	200	150
Лесные массивы хвойных пород (от ограждения организации или склада)	100	75	100	75
Лесные массивы лиственных пород (от ограждения организации или склада)	20	20	20	20
Внутриобъектовые наземные и подземные технологические трубопроводы, не относящиеся к складу	Вне обвалования, но не ближе 20	не ближе 15	Вне обвалования, но не ближе 20	не ближе 15
Здания, сооружения и объекты в производственной зоне при объеме резервуаров, м3
2 000-5 000	150	120	150	100
6 000-10 000	250	200	200	125
Факельная установка (до ствола факела)	150	100	150	200
Здания и сооружения в зоне, прилегающей к территории организации (административной зоне)	250	200	250	200

Таблица 4

Противопожарные расстояния от резервуаров складов сжиженных углеводородных газов, входящих в состав товарно-сырьевой базы, до других объектов

Наименование здания и сооружения	Противопожарные расстояния, м
	Резервуары наземные под давлением	Резервуары подземные под давлением	Резервуары наземные изотермические	Резервуары подземные изотермические
Транспортные и троллейбусные линии, подъездные железнодорожные пути и автодороги общего пользования	100	50	100	50
Линии электропередачи (воздушные)	Не менее 1,5 высоты опоры
Здания, сооружения производственной, складской, подсобной зоны товарно- сырьевой базы или склада	300	250	300	200
Здания, сооружения предзаводской (административной) зоны организации	500	300	500	300
Факельная установка (до ствола факела)	200	100	200	100
Границы территорий смежных организаций (до ограждения)	300	200	300	200
Жилые и общественные здания	Вне пределов санитарно-защитной зоны, но не менее:
	500	300	500	300
ТЭЦ	300	200	300	200
Лесные массивы хвойных пород (от ограждения базы или склада)	100	75	100	75
Лесные массивы лиственных пород (от ограждения базы или склада)	20	20	20	20
Объекты внутренне водного и морского транспорта, гидротехнические сооружения, мосты при расположении складов ниже по течению от этих объектов	300	200	300	200
То же при расположении складов выше по течению от этих объектов	3000	2000	3000	2000

	Приложение 11 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Противопожарные расстояния от газопроводов, нефтепроводов и нефтепродуктопроводов до соседних объектов

Наименование объектов, зданий и сооружений

Противопожарные расстояния от оси, м

газопроводов при рабочем давлении, МПа

нефтепроводов и нефтепродуктопроводов при условном диаметре, мм

2,5 до 10,0

от 1,2 до 2,5

до 300

От 301 До 500

от 501 до 1000

от 1001 до 1200

и условном диаметре газопровода, мм

До 300

От 301 до 600

от 601 до 800

от 801 до 1000

от 1001 до 1200

от 1201 до 1400

до 300

более 300

Городские и сельские населенные пункты; отдельно стоящие производственные объекты; гаражи и открытые стоянки для автомобилей индивидуальных владельцев; отдельно стоящие жилые и общественные здания; мосты железных дорог общей сети и автомобильных дорог; воздушные линии электропередачи

100

150

200

250

300

350

75

125

75

100

150

200

Таблица 2

Противопожарные расстояния от резервуарных установок сжиженных углеводородных газов до объектов

Здания, сооружения и коммуникации	Расстояние от резервуаров в свету, м						Расстояние от испарительной или групповой баллонной установки в свету, м
	надземных			подземных
	при общей вместимости резервуаров в установке, м 3
	до 5	от 5 до 10	от 10 до 20	до 10	от 10 до 20	от 20 до 50
1. Общественные здания и сооружения	40	50 1)	60 1)	15	20	30	25
2. Жилые здания	20	30 1)	40 1)	10	15	20	12
3. Детские и спортивные площадки, гаражи (от ограды резервуарной установки)	20	25	30	10	10	10	10
4. Производственные здания (промышленных, сельскохозяйственных предприятий и предприятий бытового обслуживания производственного характера)	15	20	25	8	10	15	12
5. Канализация, теплотрасса (подземные)	3,5	3,5	3,5	3,5	3,5	3,5	3,5
6. Надземные сооружения и коммуникации (эстакады, теплотрасса), не относящиеся к резервуарной установке	5	5	5	5	5	5	5
7. Водопровод и другие бесканальные коммуникации	2	2	2	2	2	2	2
8. Колодцы подземных коммуникаций	5	5	5	5	5	5	5
9. Железные дороги общей сети (до подошвы насыпи или бровки выемки со стороны резервуаров)	25	30	40	20	25	30	20
10. Подъездные пути железных дорог промышленных предприятий, трамвайные пути (до оси пути), автомобильные дороги I-III категорий (до края проезжей части)	20	20	20	10	10	10	10
11. Автомобильные дороги IV и V категорий (до края проезжей части) и предприятий	10	10	10	5	5	5	5
12. Линии электропередач, трансформаторные подстанции, распределительные подстанции	В соответствии с требованиями Приказа № 230
1) - расстояния от резервуарной установки предприятий до зданий и сооружений, которые установкой не обслуживаются.

Таблица 3

Противопожарные расстояния от резервуарных установок сжиженных углеводородных газов до объектов

Здания, сооружения и коммуникации	Расстояния от резервуаров СУГ, м									Расстояние от помещений, установок, где используется СУГ, м	Расстояние, м, от склада наполненных баллонов с общей вместимостью, м 3
	Надземные резервуары					Подземные резервуары
	При общей вместимости, м 3
	от 20 до 50	от 51 до 200	от 51 до 500	от 201 до 8000		от 51 до 200	от 51 до 500	от 201 до 8000
	Максимальная вместимость одного резервуара, м 3
	до 25	25	50	100	от 101 до 600	25	50	100	от 101 до 600		до 20	более 20
Жилые, общественные, административные, бытовые, производственные здания, здания котельных, гаражей и открытых стоянок 1)	70 (30)	80 (50)	150 (110) 2)	200	300	40 (25)	75 (55) 2)	100	150	50	50 (20)	100 (30)
Надземные сооружения и коммуникации (эстакады, теплотрассы), подсобные постройки жилых зданий	30 (15)	30 (20)	40 (30)	40 (30)	40 (30)	20 (15)	25 (15)	25 (15)	25 (15)	30	20 (15)	20 (20)
Подземные коммуникации (кроме газопроводов на территории газонаполнительных станций)	В соответствии с техническими регламентами в области градостроительства
Линии электропередачи, трансформаторные, распределительные устройства	В соответствии с требованиями Приказа № 230
Железные дороги общей сети (от подошвы насыпи), автомобильные дороги I—III категорий	50	75	100 3)	100	100	50	75 3)	75	75	50	50	50
Подъездные пути железных дорог, дорог предприятий, трамвайные пути, автомобильные дороги IV-V категорий	30 (20)	30 3) (20)	40 3) (30)	40 (30)	40 (30)	20 3) (15) 3)	25 3) (15) 3)	25 (15)	25 (15)	30	20 (20)	20 (20)
1) - расстояние от жилых и общественных зданий следует принимать не менее указанных для объектов сжиженных углеводородных газов, расположенных на самостоятельной площади, а от административных, бытовых, производственных зданий, зданий котельных, гаражей - по значениям, приведенным в скобках; 2) - допускается уменьшать расстояния от резервуаров газонаполнительных станций общей вместимостью до 200 м 3 в надземном исполнении до 70 м, в подземном - до 35 м, а при вместимости до 300 м3 - соответственно до 90 м и 45 м; 3) - допускается уменьшать расстояния от железных и автомобильных дорог до резервуаров сжиженных углеводородных газов общей вместимостью не более 200 м 3 в надземном исполнении до 75 м и в подземном исполнении до 50 м. Расстояния от подъездных, трамвайных путей, проходящих вне территории предприятия, до резервуаров сжиженных углеводородных газов общей вместимостью не более 100 м 3 допускается уменьшать: в надземном исполнении до 20 м и в подземном исполнении до 15 м, а при прохождении путей и дорог по территории предприятия эти расстояния сокращаются до 10 м при подземном исполнении резервуаров. Значения расстояний от резервуаров сжиженных углеводородных газов и складов наполненных баллонов, расположенных на территории промышленных предприятий, а также от склада наполненных баллонов до зданий промышленных и сельскохозяйственных предприятий и предприятий бытового обслуживания производственного характера необходимо принимать по значениям, приведенным в скобках.

Приложение 12 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Требования к элементам тамбур-шлюзов

Тип тамбур-шлюза	Типы элементов тамбур-шлюза
	Перегородки	Перекрытия	Заполнения проемов
1	1	3	2
2	2	4	3

Приложение 13 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Требования к инструкциям о мерах пожарной безопасности

Сноска. Приложение 13 исключено приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 14 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Нормы обеспечения объектов первичными средствами пожаротушения

Сноска. Приложение 14 исключено приказом Министра внутренних дел РК от 15.06.2020 № 470 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

Приложение 15 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Показатели пожарной опасности строительных материалов

Назначение строительных материалов	Перечень необходимых показателей в зависимости от назначения строительных материалов
	Группа горючести	Группа распространения пламени	Группа воспламеняемости	Группа по дымообразующей способности	Группа по токсичности продуктов горения
Отделочные и облицовочные материалы для стен и потолков, в том числе покрытия красок, эмалей, лаков	+	-	+	+	+
Материалы для покрытия полов	+	+	+	+	+
Ковровые покрытия полов	-	+	+	+	+
Кровельные материалы	+	+	+	-	-
Гидроизоляционные и пароизоляционные материалы толщиной более 0,2 мм	+	-	+	-	-
Теплоизоляционные материалы	+	-	+	+	+
Примечания: 1. Знак "+" обозначает обязательное применение показателя, знак "-" — показатель применять запрещается. 2. При применении гидроизоляционных материалов для поверхностного слоя кровли показатели их пожарной опасности определяются по графе "кровельные материалы".

	Приложение 16 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Область применения декоративно-отделочных, облицовочных материалов и покрытий полов на путях эвакуации

Класс (подкласс) функциональной пожарной опасности здания	Высота здания	Класс пожарной опасности материала, не более
		Для стен и потолков		Для покрытия полов
		Вестибюли, лестничные клетки, лифтовые холлы	Общие коридоры, холлы, фойе	Вестибюли, лестничные клетки, лифтовые холлы	Общие коридоры, холлы, фойе
Ф 1.2; Ф 1.3; Ф 2.3; Ф 2.4; Ф 3.1; Ф 3.2; Ф 3.6; Ф 4.2; Ф 4.3; Ф 4.4 Ф 5.1; Ф 5.2; Ф 5.3	не более 28 м	КМ2	КМ3	КМ3	КМ4
	от 28 м до 50 м	КМ1	КМ2	КМ2	КМ3
	более 50 м	КМ0	КМ1	КМ1	КМ2
Ф 1.1; Ф 2.1; Ф 2.2; Ф 3.3; Ф 3.4; Ф 3.5; Ф 4.1	вне зависимости от этажности и высоты	КМ0	КМ1	КМ1	КМ2

Таблица 2

Область применения декоративно-отделочных, облицовочных материалов и покрытий полов в зальных помещениях

Класс (подкласс) функциональной пожарной опасности здания	Вместимость зальных помещений, человек	Класс пожарной опасности материала, не более
		Для стен и потолков	Для покрытий полов
Ф 1.2; Ф 2.3; Ф 2.4; Ф 3.1; Ф 3.2; Ф 3.6; Ф 4.2; Ф 4.3; Ф 4.4; Ф 5.1	более 800	КМ0	КМ2
	от 300 до 800	КМ1	КМ2
	от 50 до 300	КМ2	КМ3
	до 50	КМ3	КМ4
Ф 1.1; Ф 2.1; Ф 2.2; Ф 3.3; Ф 3.4; Ф 3.5; Ф 4.1	более 300	КМ0	КМ2
	от 15 до 300	КМ1	КМ2
	до 15	КМ3	КМ4

	Приложение 17 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Показатели взрывопожарной и пожарной опасности веществ и материалов

Наименование показателей	Вещества и материалы в различном агрегатном состоянии			Пыли
	Газообразные	Жидкие	Твердые
1. Безопасный экспериментальный максимальный зазор, мм	+	+	-	+
2. Выделение токсичных продуктов горения с единицы массы горючего, кг/кг	-	+	+	-
3. Группа воспламеняемости	-	-	+	-
4. Группа горючести	+	+	+	+
5. Группа распространения пламени	-	-	+	-
6. Коэффициент дымообразования, (м 2 /кг)	-	+	+	-
7. Излучающая способность пламени	+	+	+	+
8. Индекс взрывопожароопасности, Па . м/с	+	-	-	+
9. Индекс распространения пламени	-	-	+	-
10. Кислородный индекс, %	-	-	+	-
11. Концентрационные пределы распространения пламени (воспламенения) в газах и парах (%), пылях (кг/м 3 )	+	+	-	+
12. Концентрационный предел диффузионного горения газовых смесей в воздухе, %	+	+	-	-
13. Критическая поверхностная плотность теплового потока, Вт/м 2	-	+	+	-
14. Линейная скорость распространения пламени, м/с	-	-	+	-
15. Максимальная скорость распространения пламени вдоль поверхности горючей жидкости, м/с	-	+	-	-
16. Максимальное давление взрыва, Па	+	+	-	+
17. Минимальная флегматизирующая концентрация газообразного флегматизатора, %	+	+	-	+
18. Минимальная энергия зажигания, Дж	+	+	-	+
19. Минимальное взрывоопасное содержание кислорода, %.	+	+	-	+
20. Низшая рабочая теплота сгорания, кДж/кг	+	+	+	-
21. Нормальная скорость распространения пламени, м/с	+	+	-	-
22. Показатель токсичности продуктов горения, г/м 3	+	+	+	+
23. Потребление кислорода на единицу массы горючего, кг/кг	-	+	+	-
24. Предельная скорость срыва диффузионного факела, м/с	+	+	-	-
25. Скорость нарастания давления взрыва, МПа/с	+	+	-	+
26. Способность гореть при взаимодействии с водой, кислородом воздуха и другими веществами	+	+	+	+
27. Способность к воспламенению при адиабатическом сжатии	+	+	-	-
28. Способность к самовозгоранию	-	-	+	+
29. Способность к экзотермическому разложению	+	+	+	+
30. Температура воспламенения, о С	-	+	+	+
31. Температура вспышки, о С	-	+	-	-
32. Температура самовоспламенения, о С	+	+	+	+
33. Температура тления, о С	-	-	+	+
34. Температурные пределы распространения пламени (воспламенения), о С	-	+	-	-
35. Удельная массовая скорость выгорания, кг/(м 2 . с)	-	+	+	-
36. Удельная теплота сгорания, Дж/кг	+	+	+	+
Примечание - Знак "+" обозначает применяемость показателя, знак "-" обозначает неприменяемость показателя.

Таблица 2

Классификация горючих строительных материалов по значению показателя токсичности продуктов горения

Класс опасности	Показатель токсичности продуктов горения (г/м 3) в зависимости от времени экспозиции, мин
	5	15	30	60
Т1 (малоопасные)	более 210	более 150	более 120	более 90
Т2 (умеренноопасные)	более 70, но не более 210	более 50, но не более 150	более 40, но не более 120	более 30, но не более 90
Т3 (высокоопасные)	более 25, но не более 70	более 17, но не более 50	более 13, но не более 40	более 10, но не более 30
Т4 (чрезвычайно опасные)	не более 25	не более 17	не более 13	не более 10

Приложение 18 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Методика определения категорий помещений, зданий и сооружений и наружных установок по взрывопожарной и пожарной опасности

Глава 1. Категории помещений по взрывопожарной и пожарной опасности

1. Категории помещений по взрывопожарной и пожарной опасности принимаются по таблице 1.

Таблица 1

Категория помещения	Характеристика веществ и материалов, находящихся (обращающихся) в помещении
А (повышенная взрывопожароопасность)	Горючие газы, легковоспламеняющиеся жидкости с температурой вспышки не более 28 о С в таком количестве, что могут образовывать взрывоопасные парогазовоздушные смеси, при воспламенении которых развивается расчетное избыточное давление взрыва в помещении, превышающее 5 кПа. Вещества и материалы, способные взрываться и гореть при взаимодействии с водой, кислородом воздуха или друг с другом в таком количестве, что расчетное избыточное давление взрыва в помещении превышает 5 кПа
Б (взрывопожароопасность)	Горючие пыли или волокна, легковоспламеняющиеся жидкости с температурой вспышки более 28 о С, горючие жидкости в таком количестве, что могут образовывать взрывоопасные пылевоздушные или паровоздушные смеси, при воспламенении которых развивается расчетное избыточное давление взрыва в помещении, превышающее 5 кПа
В1-В4 (пожароопасность)	Горючие и трудногорючие жидкости, твердые горючие и трудногорючие вещества и материалы (в том числе пыли и волокна), вещества и материалы, способные при взаимодействии с водой, кислородом воздуха или друг с другом только гореть, при условии, что помещения, в которых они имеются в наличии или обращаются, не относятся к категориям А или Б
Г (умеренная пожароопасность)	Негорючие вещества и материалы в горячем, раскаленном или расплавленном состоянии, процесс обработки которых сопровождается выделением лучистого тепла, искр и пламени; горючие газы, жидкости и твердые вещества, которые сжигаются или утилизируются в качестве топлива
Д (пониженная пожароопасность)	Негорючие вещества и материалы в холодном состоянии

2. Категории помещений определяют путем последовательной проверки принадлежности помещения к категориям от высшей (А) к низшей (Д).

3. Определение пожароопасной категории помещения (В1-В4) по взрывопожарной и пожарной опасности осуществляется путем сравнения максимального значения удельной временной пожарной нагрузки (далее по тексту - пожарная нагрузка) на любом из участков с величиной удельной пожарной нагрузки, приведенной в таблице 2.

Таблица 2

Категория помещения	Удельная пожарная нагрузка (g) на участке, МДж/м 2	Способ размещения
В1	более 2200	Не нормируется
В2	от 1401 до 2200	В соответствии с требованиями пункта 22 методики
В3	от 181 до 1400	В соответствии с требованиями пункта 22 методики
В4	от 1 до 180	На любом участке пола помещения площадью 10 м 2 .

Глава 2. Методы расчета критериев взрывопожарной опасности помещений

Параграф 1. Выбор и обоснование расчетного варианта

4. При расчете значений критериев взрывопожарной опасности в качестве расчетного следует выбирать наиболее неблагоприятный вариант аварии или период нормальной работы аппаратов, при котором во взрыве участвует наибольшее количество веществ или материалов, наиболее опасных в отношении последствий взрыва.

В случае если использование расчетных методов не представляется возможным, допускается определение значений критериев взрывопожарной опасности на основании результатов соответствующих научно-исследовательских работ, согласованных и утвержденных в установленном порядке.

5. Количество поступивших в помещение веществ, которые могут образовать взрывоопасные газовоздушные или паровоздушные смеси, определяется исходя из следующих предпосылок:

1) происходит расчетная авария одного из аппаратов по пункту 4 настоящего приложения;

2) все содержимое аппарата поступает в помещение;

3) происходит одновременно утечка веществ из трубопроводов, питающих аппарат, по прямому и обратному потокам в течение времени, необходимого для отключения трубопроводов.

Расчетное время отключения трубопроводов определяется в каждом конкретном случае исходя из реальной обстановки и должно быть минимальным с учетом паспортных данных на запорные устройства, характера технологического процесса и вида расчетной аварии.

Расчетное время отключения трубопроводов следует принимать равным: времени срабатывания системы автоматики отключения трубопроводов согласно паспортным данным установки, если обеспечено резервирование ее элементов (но не более 120 с);

120 с, если не обеспечено резервирование ее элементов;

300 с при ручном отключении.

Запрещается использование технических средств для отключения трубопроводов, для которых время отключения превышает приведенные выше значения.

Быстродействующие клапаны-отсекатели должны автоматически перекрывать подачу газа или жидкости при нарушении электроснабжения.

В исключительных случаях в установленном порядке допускается превышение приведенных выше значений времени отключения трубопроводов.

4) происходит испарение с поверхности разлившейся жидкости; площадь испарения при разливе на пол определяется (при отсутствии справочных данных) исходя из расчета, что 1 л смесей и растворов, содержащих 70 % и менее (по массе) растворителей, разливается на площади 0,5 м ² , а остальных жидкостей - на 1 м ² пола помещения;

5) происходит также испарение жидкости из емкостей, эксплуатируемых с открытым зеркалом жидкости, и со свежеокрашенных поверхностей;

6) длительность испарения жидкости принимается равной времени ее полного испарения, но не более 60 минут.

6. Количество пыли, которое может образовать взрывоопасную смесь, определяется из следующих предпосылок:

1) расчетной аварии предшествовало пыленакопление в производственном помещении, происходящее в условиях нормального режима работы;

2) в момент расчетной аварии произошла плановая (ремонтные работы) или внезапная разгерметизация одного из технологических аппаратов, за которой последовал аварийный выброс в помещение всей находившейся в аппарате пыли.

Примечание - Под "временем срабатывания" и "временем отключения" следует понимать промежуток времени от начала возможного поступления горючего вещества из трубопровода (перфорация, разрыв, изменение номинального давления) до полного прекращения поступления газа или жидкости в помещение.

7. Свободный объем помещения определяется как разность между объемом помещения и объемом, занимаемым технологическим оборудованием. Если свободный объем помещения определить невозможно, то его допускается принимать условно равным 80 % геометрического объема помещения.

Параграф 2. Расчет избыточного давления взрыва для горючих газов, паров легковоспламеняющихся и горючих жидкостей

8. Избыточное давление взрыва

Р для индивидуальных горючих веществ, состоящих из атомов С, Н, О, N, Cl, Br, I, F, определяется по формуле

(1)

где Р _max – максимальное давление взрыва стехиометрической газовоздушной или паровоздушной смеси в замкнутом объеме, определяемое экспериментально. При отсутствии данных допускается принимать Р _max равным 900 кПа;

Р ₀ – начальное давление, кПа (допускается принимать равным 101 кПа);

m - масса горючего газа (далее по тексту – ГГ) или паров легковоспламеняющихся (далее по тексту – ЛВЖ) и горючих жидкостей (далее по тексту – ГЖ), вышедших в результате расчетной аварии в помещение, вычисляемая для ГГ по формуле (6), а для паров ЛВЖ и ГЖ по формуле (11), кг;

Z – коэффициент участия горючего во взрыве, который может быть определен на основе характера распределения газов и паров в объеме помещения согласно методике приведенной в разделе 6 настоящего приложения. Допускается принимать значение Z по таблице 3;

V _св – свободный объем помещения, м³;

r _г,п – плотность газа или пара при расчетной температуре tp, кг/м ³ , определяется по формуле

(2)

где М – молярная масса, кг/кмоль;

v ₀ – мольный объем, равный 22,413 м ³ /кмоль;

t _p – расчетная температура, ^оС.

Примечание – В качестве расчетной температуры следует принимать максимально возможную температуру воздуха в данном помещении в соответствующей климатической зоне или максимально возможную температуру воздуха по технологическому регламенту с учетом возможного повышения температуры в аварийной ситуации.

В случае, если значения расчетной температуры t _p по каким-либо причинам определить не удается, допускается принимать ее равной 61^оС;

С _ст – стехиометрическая концентрация ГГ или паров ЛВЖ и ГЖ, % (об.),

определяется по формуле

(3)

где

- стехиометрический коэффициент кислорода в

реакции сгорания;

n _С , n _н , n _о , n _X , - число атомов С, Н, О и галоидов в молекуле горючего;

К _н - коэффициент, учитывающий негерметичность помещения и неадиабатичность процесса горения. Допускается принимать К _н равным 3.

Таблица 3

Вид горючего вещества	Значение Z
Водород	1,0
Горючие газы (кроме водорода)	0,5
Легковоспламеняющиеся и горючие жидкости, нагретые до температуры вспышки и выше	0,3
Легковоспламеняющиеся и горючие жидкости, нагретые ниже температуры вспышки, при наличии возможности образования аэрозоля	0,3
Легковоспламеняющиеся и горючие жидкости, нагретые ниже температуры вспышки, при отсутствии возможности образования аэрозоля	0

9. Расчет

Р для индивидуальных веществ, кроме приведенных в пункте 8 настоящего приложения, а также для смесей может быть выполнен по формуле

(4)

где Н _т - теплота сгорания, Дж/кг;

r _в - плотность воздуха до взрыва при начальной температуре Т ₀ , кг/м ³ ;

С _р - теплоемкость воздуха, Дж/кг К (допускается принимать равной 1,01 10 ³ Дж/кг . К);

Т ₀ - начальная температура воздуха, К.

10. В случае обращения в помещении горючих газов, легковоспламеняющихся или горючих жидкостей при определении значения массы m, входящей в формулы (1) и (4), допускается учитывать работу аварийной вентиляции, если она обеспечена резервными вентиляторами, автоматическим пуском при превышении предельно допустимой взрывобезопасной концентрации и электроснабжением по первой категории надежности в соответствии с требованиями "Правил устройства электроустановок Республики Казахстан", при условии расположения устройств для удаления воздуха из помещения в непосредственной близости от места возможной аварии.

При этом массу m горючих газов или паров легковоспламеняющихся или горючих жидкостей, нагретых до температуры вспышки и выше, поступивших в объем помещения, следует разделить на коэффициент К, определяемый по формуле

К = АТ + 1, (5)

где: А - кратность воздухообмена, создаваемого аварийной вентиляцией, 1/с;

Т - продолжительность поступления горючих газов и паров легковоспламеняющихся и горючих жидкостей в объем помещения, с (принимается по пункту 5 настоящего приложения).

11. Масса m, кг, поступившего в помещение при расчетной аварии газа определяется по формуле

m = (V _a + V _т )r _r , (6)

где Va - объем газа, вышедшего из аппарата, м ³ ;

V _т - объем газа, вышедшего из трубопроводов, м³.

При этом

V _a = 0,01P ₁ V, (7)

где Р ₁ - давление в аппарате, кПа;

V - объем аппарата, м ³ ;

V _т = V _1т + V _2т, (8)

где V _1т - объем газа, вышедшего из трубопровода до его отключения, м³;

V _2т - объем газа, вышедшего из трубопровода после его отключения, м³ ;

V _1т = qT, (9)

где q - расход газа, определяемый в соответствии с технологическим регламентом в зависимости от давления в трубопроводе, его диаметра, температуры газовой среды, м ³ /с;

Т - время, определяемое по пункту 5, с;

V _2т = 0,01pP ₂ (r ² ₁ L ₁ + r ² ₂ L ₂ +... + r ² _n L _n ), (10)

где Р ₂ - максимальное давление в трубопроводе по технологическому регламенту, кПа;

r - внутренний радиус трубопроводов, м;

L - длина трубопроводов от аварийного аппарата до задвижек, м.

12. Масса паров жидкости m, поступивших в помещение при наличии нескольких источников испарения (поверхность разлитой жидкости, поверхность со свеженанесенным составом, открытые емкости), определяется из выражения

m = m _р + m _емк + m _св.окр. , (11)

где m _р - масса жидкости, испарившейся с поверхности разлива, кг;

m _емк - масса жидкости, испарившейся с поверхностей открытых емкостей, кг;

m _св.окр - масса жидкости, испарившейся с поверхностей, на которые нанесен применяемый состав, кг.

При этом каждое из слагаемых в формуле (11) определяется по формуле

m = WF _и T, (12)

где W - интенсивность испарения, кг/с . м²;

F и - площадь испарения, м², определяемая в соответствии с пунктом 5 в зависимости от массы жидкости m_п, вышедшей в помещение.

Если аварийная ситуация связана с возможным поступлением жидкости в распыленном состоянии, то она должна быть учтена в формуле (11) введением дополнительного слагаемого, учитывающего общую массу поступившей жидкости от распыляющих устройств, исходя из продолжительности их работ.

13. Масса m _п , кг, вышедшей в помещение жидкости определяется в соответствии с пунктом 5 настоящего приложения.

14. Интенсивность испарения W определяется по справочным и экспериментальным данным. Для ненагретых выше температуры окружающей среды ЛВЖ при отсутствии данных допускается рассчитывать W по формуле

(13)

где h - коэффициент, принимаемый по таблице 4 в зависимости от скорости и температуры воздушного потока над поверхностью испарения;

Р _н - давление насыщенного пара при расчетной температуре жидкости t_p, определяемое по справочным данным, кПа.

Примечание - Определение пожароопасных свойств веществ и материалов производится на основании результатов испытаний или расчетов по стандартным методикам с учетом параметров состояния (давления, температуры и т.д.).

Таблица 4

Скорость воздушного потока в помещении, м/с	Значение коэффициента h при температуре t, о С, воздуха в помещении
	10	15	20	30	35
0	1,0	1,0	1,0	1,0	1,0
0,1	3,0	2,6	2,4	1,8	1,6
0,2	4,6	3,8	3,5	2,4	2,3
0,5	6,6	5,7	5,4	3,6	3,2
1,0	10,0	8,7	7,7	5,6	4,6

Параграф 3. Расчет избыточного давления взрыва для горючих пылей

15. Расчет избыточного давления взрыва АР, кПа, производится по формуле (4), где коэффициент Z участия взвешенной пыли во взрыве рассчитывается по формуле

Z = 0,5F, (14)

где F - массовая доля частиц пыли размером менее критического, с превышением которого аэровзвесь становится взрывобезопасной, то есть неспособной распространять пламя. В отсутствие возможности получения сведений для оценки величины Z допускается принимать Z = 0,5.

16. Расчетная масса взвешенной в объеме помещения пыли m, кг, образовавшейся в результате аварийной ситуации, определяется по формуле

m = m _вз + m _ав (15)

где m _вз - расчетная масса взвихрившейся пыли, кг;

m _ав - расчетная масса пыли, поступившей в помещение в результате аварийной ситуации, кг.

17. Расчетная масса взвихрившейся пыли m _вз определяется по формуле

m _вз = К _вз m _n , (16)

где К _вз - доля отложившейся в помещении пыли, способной перейти во взвешенное состояние в результате аварийной ситуации. При отсутствии экспериментальных сведений о величине К _вз допускается принимать К _вз = 0,9;

m _n - масса отложившейся в помещении пыли к моменту аварии, кг.

18. Расчетная масса пыли, поступившей в помещение в результате аварийной ситуации, m _aв , определяется по формуле

m _aв = (m _an + qT)K _n , (17)

где m _an - масса горючей пыли, выбрасываемой в помещение из аппарата, кг;

q - производительность, с которой продолжается поступление пылевидных веществ в аварийный аппарат по трубопроводам до момента их отключения, кг/с;

Т - время отключения, определяемое по пункту 5. 3) настоящего приложения, с;

K _n - коэффициент пыления, представляющий отношение массы взвешенной в воздухе пыли ко всей массе пыли, поступившей из аппарата в помещение. При отсутствии экспериментальных сведений о величине K _n допускается принимать:

1) K _n = 0,5 - для пылей с дисперсностью не менее 350 мкм;

2) K _n = 1,0 - для пылей с дисперсностью менее 350 мкм.

Величина m _an принимается в соответствии с пунктами 4 и 6 методики.

19. Масса отложившейся в помещении пыли к моменту аварии определяется по формуле

(18)

где K _Г - доля горючей пыли в общей массе отложений пыли;

m ₁ - масса пыли, оседающей на труднодоступных для уборки поверхностях в помещении за период времени между генеральными уборками, кг;

m ₂ - масса пыли, оседающей на доступных для уборки поверхностях в помещении за период времени между текущими уборками, кг;

К _у - коэффициент эффективности пылеуборки. Принимается при ручной пылеуборке:

1) сухой - 0,6;

2) влажной - 0,7.

При механизированной вакуумной уборке:

1) пол ровный - 0,9;

2) пол с выбоинами (до 5 % площади) - 0,7.

Под труднодоступными для уборки площадями подразумевают такие поверхности в производственных помещениях, очистка которых осуществляется только при генеральных пылеуборках. Доступными для уборки местами являются поверхности, пыль с которых удаляется в процессе текущих пылеуборок (ежесменно, ежесуточно и т.п.).

20. Масса пыли m _i (i = 1, 2), оседающей на различных поверхностях в помещении за межуборочный период, определяется по формуле

m _i = M _i (1-a)b _i , (i = 1, 2) (19)

где M i =

- масса пыли, выделяющаяся в объем помещения за период времени между генеральными пылеуборками, кг;

M _1j - масса пыли, выделяемая единицей пылящего оборудования за указанный период, кг;

M ₂ =

- масса пыли, выделяющаяся в объем помещения за период времени между текущими пылеуборками, кг;

M _2j - масса пыли, выделяемая единицей пылящего оборудования за указанный период, кг;

а - доля выделяющейся в объем помещения пыли, которая удаляется вытяжными вентиляционными системами. При отсутствии экспериментальных сведений о величине а принимают а = 0;

b ₁ , b ₂ - доли выделяющейся в объем помещения пыли, оседающей соответственно на труднодоступных и доступных для уборки поверхностях помещения (b ₁ + b ₂ = 1).

При отсутствии сведений о величине коэффициентов b ₁ и b ₂ допускается принимать b ₁ = 1, b ₂ = 0.

21. Величина M _i (i = 1, 2) может быть также определена экспериментально (или по аналогии с действующими образцами производств) в период максимальной загрузки оборудования по формуле

(20)

где G _1j , G _2j - интенсивность пылеотложений соответственно на труднодоступных F _1j (м ² ) и доступных F _2j (м ² ) площадях, кг/м ². с;

t ₁ , t ₂ - промежуток времени соответственно между генеральными и текущими пылеуборками, с.

Параграф 4. Определение категорий В1-В4 помещений

22. При пожарной нагрузке, включающей в себя различные сочетания (смесь) горючих, трудногорючих жидкостей, твердых горючих и трудногорючих веществ и материалов в пределах пожароопасного участка, пожарная нагрузка Q, МДж, определяется по формуле

(21)

где G _i - количество i-го материала пожарной нагрузки, кг;

Q ^p _нi - низшая теплота сгорания i-го материала пожарной нагрузки, МДж/кг.

Удельная пожарная нагрузка g, МДж/м ² , определяется из соотношения

(22)

где S - площадь размещения пожарной нагрузки, м ² (но не менее 10 м ²).

В помещениях категорий В1-В4 допускается наличие нескольких участков с пожарной нагрузкой, не превышающей значений, приведенных в таблице 5 настоящего приложения.

В помещениях категории В4 расстояния между этими участками принимаются более предельных.

В таблице 5 приведены рекомендуемые значения предельных расстояний l _пр в зависимости от величины критической плотности падающих лучистых потоков q _кр , кВт/м ² , для пожарной нагрузки, состоящей из твердых горючих и трудногорючих материалов.

Значения l _пр приведенные в таблице 5, рекомендуются при условии, если:

1) Н - минимальное расстояние от поверхности пожарной нагрузки до нижнего пояса ферм перекрытия (покрытия), м - более 11 м;

2) если Н - менее 11 м, то предельное расстояние определяется как l = l + (11 - Н), где l _пр - определяется по таблице 5.

Таблица 5

q кр , кВт/м 2	5	10	15	20	25	30	40	50
l пр , м	12	8	6	5	4	3,8	3,2	2,8

Значения q _кр для некоторых материалов пожарной нагрузки приведены в таблице 6 настоящего приложения.

Таблица 6

Материал	q кр , кВт/м 2
Древесина (сосна влажностью 12 %)	13,9
Древесно-стружечные плиты (плотностью 417 кг . м -3)	8,3
Хлопок-волокно	7,5
Слоистый пластик	15,4
Стеклопластик	15,3
Пергамин	17,4
Резина	14,8
Уголь	35,0
Рулонная кровля	17,4
Сено, солома (при минимальной влажности до 8 %)	7,0

Если пожарная нагрузка состоит из различных материалов, то значение q _кр определяется по материалу с минимальным значением q _кр .

Для материалов пожарной нагрузки с неизвестными значениями q кр значения предельных расстояний принимаются l _пр > 12 м.

Для пожарной нагрузки, состоящей из ЛВЖ или ГЖ, рекомендуемое расстояние l _пр между соседними участками размещения (разлива) пожарной нагрузки определяется по формулам

l _пр > 15 м, при Н > 11, (23)
l _пр > 26 - Н при Н < 11. (24)

"Если при определении категорий В2 или В3 количество пожарной нагрузки Q, определенное по формуле 21, отвечает неравенству

Q ≥ 0,64 g_т Н²,

Где, g_т = 2200 МДж·м^-2, при 1401 МДж·м^-2 ≤ g ≤ 2200 МДж·м^-2;

g_т= 1400 МДж·м^-2, при 181 МДж·м^-2 ≤ g ≤ 1400 МДж·м^-2;

g_т= 180 МДж·м^-2, при 0

g ≤ 180 МДж·м^-2.

то помещение будет относиться к категориям В1 или В2 соответственно.

Параграф 5. Определение избыточного давления взрыва для веществ и материалов, способных взрываться и гореть при взаимодействии с водой, кислородом воздуха или друг с другом

23. Расчетное избыточное давление взрыва

Р для веществ и материалов, способных взрываться и гореть при взаимодействии с водой, кислородом воздуха или друг с другом, определяется по приведенной выше методике, полагая Z = 1 и принимая в качестве величины Н _т энергию, выделяющуюся при взаимодействии (с учетом сгорания продуктов взаимодействия до конечных соединений), или экспериментально в натурных испытаниях. В случае когда определить величину

Р не представляется возможным, следует принимать ее превышающей 5 кПа.

Параграф 6. Определение избыточного давления взрыва для взрывоопасных смесей, содержащих горючие газы (пары) и пыли

24. Расчетное избыточное давление взрыва

Р для гибридных взрывоопасных смесей, содержащих горючие газы (пары) и пыли, определяется по формуле

Р =

Р ₁ +

Р ₂ , (25)

где

Р ₁ - давление взрыва, вычисленное для горючего газа (пара) в соответствии с пунктами 8 и 9;

Р ₂ - давление взрыва, вычисленное для горючей пыли в соответствии с пунктом 15 настоящего приложения.

Глава 3. Категории зданий по взрывопожарной и пожарной опасности

25. Здание относится к категории А, если в нем суммарная площадь помещений категории А превышает 5 % площади всех помещений или 200 м².

Допускается не относить здание к категории А, если суммарная площадь помещений категории А в здании не превышает 25 % суммарной площади всех размещенных в нем помещений (но не более 1 тыс. м²) и эти помещения оборудуются установками автоматического пожаротушения.

26. Здание относится к категории Б, если одновременно выполнены два условия:

здание не относится к категории А;

суммарная площадь помещений категорий А и Б превышает 5 % суммарной площади всех помещений или 200 м².

Допускается не относить здание к категории Б, если суммарная площадь помещений категорий А и Б в здании не превышает 25 % суммарной площади всех размещенных в нем помещений (но не более 1 тыс. м²) и эти помещения оборудуются установками автоматического пожаротушения.

27. Здание относится к категории В1-В4, если одновременно выполнены два условия:

здание не относится к категориям А или Б;

суммарная площадь помещений категорий А, Б и В1-В4 превышает 5 % (10 %, если в здании отсутствуют помещения категорий А и Б) суммарной площади всех помещений.

Допускается не относить здание к категории В1-В4, если суммарная площадь помещений категорий А, Б и В1-В4 в здании не превышает 25 % суммарной площади всех размещенных в нем помещений (но не более 3,5 тыс. м²) и эти помещения оборудуются установками автоматического пожаротушения.

28. Здание относится к категории Г, если одновременно выполнены два условия:

здание не относится к категориям А, Б или В1-В4;

суммарная площадь помещений категорий А, Б, В1-В4 и Г превышает 5 % суммарной площади всех помещений.

Допускается не относить здание к категории Г, если суммарная площадь помещений категорий А, Б, В1-В4 и Г в здании не превышает 25 % суммарной площади всех размещенных в нем помещений (но не более 5 тыс. м²) и помещения категорий А, Б, В1-В4 оборудуются установками автоматического пожаротушения.

29. Здание относится к категории Д, если оно не относится к категориям А, Б, В1-В4 или Г.

Глава 4. Категории наружных установок по пожарной опасности

30. Категории наружных установок по пожарной опасности принимаются в соответствии с таблицей 7 настоящего приложения.

31. Определение категорий наружных установок следует осуществлять путем последовательной проверки их принадлежности к категориям, приведенным в таблице 7, от высшей (АН ) к низшей (ДН ).

Таблица 7

Категория наружной установки	Критерии отнесения наружной установки к той или иной категории по пожарной опасности
АН (повышенная взрывопожароопасность)	Установка относится к категории АН, если в ней присутствуют (хранятся, перерабатываются, транспортируются) горючие газы; легковоспламеняющиеся жидкости с температурой вспышки не более 28о С; вещества и (или) материалы, способные гореть при взаимодействии с водой, кислородом воздуха и (или) друг с другом, при условии, что горизонтальный размер зоны, ограничивающей газопаровоздушные смеси с концентрацией горючего выше нижнего концентрационного предела распространения пламени, превышает 30 м и (или) расчетное избыточное давление при сгорании газопаровоздушной смеси на расстоянии 30 м от наружной установки превышает 5кПа.
БН (взрывопожароопасность)	Установка относится к категории БН , если в ней присутствуют (хранятся, перерабатываются, транспортируются) горючие пыли и/или волокна; легковоспламеняющиеся жидкости с температурой вспышки более 28о С; горючие жидкости, при условии, что горизонтальный размер зоны, ограничивающей паровоздушные смеси с концентрацией горючего выше нижнего концентрационного предела распространения пламени, превышает 30 м и (или) расчетное избыточное давление при сгорании паро-, или пылевоздушной смеси на расстоянии 30 м от наружной установки превышает 5кПа.
ВН (пожароопасность)	Установка относится к категории ВН , если в ней присутствуют (хранятся, перерабатываются, транспортируются) горючие и (или) трудногорючие жидкости; твердые горючие и (или) трудногорючие вещества и (или) материалы (в том числе пыли и (или) волокна); вещества и (или) материалы, способные при взаимодействии с водой, кислородом воздуха и (или) друг с другом гореть; не реализуются критерии, позволяющие отнести установку к категориям АН или БН и интенсивность теплового излучения от очага пожара веществ и (или) материалов на расстоянии 30 м от наружной установки превышает 4 кВт м2
ГН (умеренная пожароопасность)	Установка относится к категории ГН, если в ней присутствуют (хранятся, перерабатываются, транспортируются) негорючие вещества и (или) материалы в горячем, раскаленном и (или) расплавленном состоянии, процесс обработки которых сопровождается выделением лучистого тепла, искр и (или) пламени, а также горючие газы, жидкости и (или) твердые вещества, которые сжигаются или утилизируются в качестве топлива
ДН (пониженная пожароопасность)	Установка относится к категории ДН, если в ней присутствуют (хранятся, перерабатываются, транспортируются) в основном негорючие вещества и (или) материалы в холодном состоянии и по перечисленным выше критериям она не относится к категориям АН, БН, ВН или ГН

Глава 5. Методы расчета значений критериев пожарной опасности наружных установок

Параграф 1. Методы расчета значений критериев пожарной опасности для горючих газов и паров. Выбор и обоснование расчетного варианта

33. Выбор расчетного варианта необходимо осуществлять с учетом годовой частоты реализации и последствий тех или иных аварийных ситуаций. В качестве расчетного для вычисления критериев пожарной опасности для горючих газов и паров следует принимать вариант аварии, для которого произведение годовой частоты реализации этого варианта Q w и расчетного избыточного давления

Р при сгорании газопаровоздушных смесей в случае реализации указанного варианта максимально, то есть:

G = Q _w

P = max (26)

Расчет величины G производится в следующей последовательности:

1) рассматриваются различные варианты аварии и определяются из статистических данных или на основе годовой частоты аварий со сгоранием газопаровоздушных смесей Q _wi для этих вариантов;

2) для каждого из рассматриваемых вариантов определяются по изложенной ниже методике значения расчетного избыточного давления

P _i ;

3) вычисляются величины G = Q _wi

P _i для каждого из рассматриваемых вариантов аварии, среди которых выбирается вариант с наибольшим значением G _i ;

4) в качестве расчетного для определения критериев пожарной опасности принимается вариант, в котором величина G _i максимальна. При этом количество горючих газов и паров, вышедших в атмосферу, рассчитывается, исходя из рассматриваемого сценария аварии с учетом пунктов 35-40 настоящего приложения.

34. При невозможности реализации описанного выше метода в качестве расчетного следует выбирать наиболее неблагоприятный вариант аварии или период нормальной работы аппаратов, при котором в образовании горючих газопаровоздушных смесей участвует наибольшее количество газов и паров, наиболее опасных в отношении последствий сгорания этих смесей. В этом случае количество газов и паров, вышедших в атмосферу, рассчитывается в соответствии с пунктами 35-40 настоящего приложения.

35. Количество поступивших веществ, которые могут образовывать горючие газовоздушные или паровоздушные смеси, определяется, исходя из следующих предпосылок:

1) происходит расчетная авария одного из аппаратов согласно пунктов 33 или 34 настоящего приложения (в зависимости от того, какой из подходов к определению расчетного варианта аварии принят за основу);

2) все содержимое аппарата поступает в окружающее пространство;

3) происходит одновременно утечка веществ из трубопроводов, питающих аппарат по прямому и обратному потоку в течение времени, необходимого для отключения трубопроводов.

Расчетное время отключения трубопроводов определяется в каждом конкретном случае, исходя из реальной обстановки, и должно быть минимальным с учетом паспортных данных на запорные устройства, характера технологического процесса и вида расчетной аварии.

Расчетное время отключения трубопроводов необходимо принимать равным:

времени срабатывания систем автоматики отключения трубопроводов согласно паспортным данным установки, если обеспечено резервирование ее элементов (но не более 120 с);

120 с, если не обеспечено резервирование ее элементов;

300 с при ручном отключении.

Не допускается использование технических средств для отключения трубопроводов, для которых время отключения превышает приведенные выше значения.

В исключительных случаях в установленном порядке допускается превышение приведенных выше значений времени отключения трубопроводов;

Примечание - Под "временем срабатывания" и "временем отключения" следует понимать промежуток времени от начала возможного поступления горючего вещества из трубопровода (перфорация, разрыв, изменение номинального давления и т.п.) до полного прекращения поступления газа или жидкости в окружающее пространство. Быстродействующие клапаны-отсекатели должны автоматически перекрывать подачу газа или жидкости при нарушении электроснабжения.

4) происходит испарение с поверхности разлившейся жидкости; площадь испарения при разливе на горизонтальную поверхность определяется (при отсутствии справочных или иных экспериментальных данных), исходя из расчета, что 1 л смесей и растворов, содержащих 70 % и менее (по массе) растворителей, разливается на площади 0,10 м², а остальных жидкостей - на 0,15 м² ;

5) происходит также испарение жидкостей из емкостей, эксплуатируемых с открытым зеркалом жидкости, и со свежеокрашенных поверхностей;

6) длительность испарения жидкости принимается равной времени ее полного испарения, но не более 60 минут.

36. Масса газа m, кг, поступившего в окружающее пространство при расчетной аварии, определяется по формуле

m =(V _a + V _т ) . r _r , (27)

где V _a - объем газа, вышедшего из аппарата, м³;

V _т - объем газа вышедшего из трубопровода, м ³ ;

r _r - плотность газа, кг/м ³ .

При этом

V _a = 0,01 . P ₁. V, (28)

где Р ₁ - давление в аппарате, кПа;

V - объем аппарата, м ³ ;

V _т = V _1т + V _2т , (29)

где V _1т - объем газа, вышедшего из трубопровода до его отключения, м ³ ;

V _2т - объем газа, вышедшего из трубопровода после его отключения, м ³ ;

V _1т = q . T, (30)

где q - расход газа, определяемый в соответствии с технологическим регламентом в зависимости от давления в трубопроводе, его диаметра, температуры газовой среды, м ³ /с;

Т - время, определяемое по пункту 35, с;

V _2т = 0,01 _п P ₂ (r ² ₁ L ₁ + r ² ₂ L ₂ +... + r ² _n L _n ), (31)

где P ₂ - максимальное давление в трубопроводе по технологическому регламенту, кПа;

r - внутренний радиус трубопроводов, м;

L - длина трубопроводов от аварийного аппарата до задвижек, м.

37. Масса паров жидкости m, кг, поступивших в окружающее пространство при наличии нескольких источников испарения (поверхность разлитой жидкости, поверхность со свеженанесенным составом, открытые емкости), определяется из выражения

m = m _р + m _емк + m _св.окр + m _пер , (32)

где m _р - масса жидкости, испарившейся с поверхности разлива, кг;

m _емк - масса жидкости, испарившейся с поверхностей открытых емкостей, кг;

m _св.окр - масса жидкости, испарившейся с поверхностей, на которые нанесен применяемый состав, кг;

m _пер - масса жидкости, испарившейся в окружающее пространство в случае ее перегрева, кг.

При этом каждое из слагаемых (m _р , m _емк , m _св.окр ) в формуле (32) определяют из выражения

m = W . F _и . T, (33)

где W - интенсивность испарения, кг/с . м ² ;

F _и - площадь испарения, м ² , определяемая в соответствии с пунктом 35 в зависимости от массы жидкости m п , вышедшей в окружающее пространство;

Т - продолжительность поступления паров легковоспламеняющихся и горючих жидкостей в окружающее пространство согласно пункта 38 настоящего приложения, с.

Величину m _пер определяют по формуле (при Т _а > Т _кип)

(34)

где m _п - масса вышедшей перегретой жидкости, кг;

С _р - удельная теплоемкость жидкости при температуре перегрева жидкости Т _а , Дж/кг . К;

Т _а - температура перегретой жидкости в соответствии с технологическим регламентом в технологическом аппарате или оборудовании, К;

Т _кип - нормальная температура кипения жидкости, К;

L _исп - удельная теплота испарения жидкости при температуре перегрева жидкости Т _а , Дж/кг.

Если аварийная ситуация связана с возможным поступлением жидкости в распыленном состоянии, то она должна быть учтена в формуле (32) введением дополнительного слагаемого, учитывающего общую массу поступившей жидкости от распыляющих устройств, исходя из продолжительности их работы.

38. Масса m _П вышедшей жидкости, кг, определяется в соответствии с пунктом 35 настоящего приложения.

39. Интенсивность испарения W определяется по справочным и экспериментальным данным. Для ненагретых ЛВЖ при отсутствии данных допускается рассчитывать W по формуле

(35)

где М - молярная масса, г/моль;

Р _Н - давление насыщенного пара при расчетной температуре жидкости, определяемое по справочным данным, кПа.

40. Для сжиженных углеводородных газов (далее по тексту - СУГ) при отсутствии данных допускается рассчитывать удельную массу испарившегося СУГ m _суг из пролива, кг/м ² , по формуле

(36)

где М - молярная масса СУГ, кг/моль;

L _исп - мольная теплота испарения СУГ при начальной температуре СУГ Тж, Дж/моль;

Т ₀ - начальная температура материала, на поверхность которого разливается СУГ, К;

Т _ж - начальная температура СУГ, К;

- коэффициент теплопроводности материала, на поверхность которого разливается СУГ, Вт/м . К;

- коэффициент температуропроводности материала, на поверхность которого разливается СУГ, м ² /с;

С _тв - теплоемкость материала, на поверхность которого разливается СУГ, Дж/кг . К;

r _тв - плотность материала, на поверхность которого разливается СУГ, кг/м ³ ;

t - текущее время, с, принимаемое равным времени полного испарения СУГ, но не более 60 минут;

- число Рейнольдса;

U - скорость воздушного потока, м/с;

- характерный размер пролива СУГ, м;

v _B - кинематическая вязкость воздуха, м ² /с;

- коэффициент теплопроводности воздуха, Вт/м . К.

Формула (36) применяется для СУГ с температурой Т _ж < Т _кип

При температуре СУГ Т _ж > Т _кип дополнительно рассчитывается масса перегретых СУГ m _пер по формуле (34).

Параграф 2. Расчет горизонтальных размеров зон, ограничивающих газо- и паровоздушные смеси с концентрацией горючего выше НКПР, при аварийном поступлении горючих газов и паров ненагретых легковоспламеняющихся жидкостей в открытое пространство

41. Горизонтальные размеры зоны, м, ограничивающие область концентраций, превышающих нижний концентрационный предел распространения пламени (C _нкпр ), вычисляют по формулам:

1) для горючих газов (ГГ):

, (37)

2) для паров ненагретых легковоспламеняющихся жидкостей (ЛВЖ):

, (38)

,

где m _г - масса поступивших в открытое пространство ГГ при аварийной ситуации, кг;

r _г - плотность ГГ при расчетной температуре и атмосферном давлении, кг/м ³ ;

m _п - масса паров ЛВЖ, поступивших в открытое пространство за время полного испарения, но не более 60 мин, кг;

r _п - плотность паров ЛВЖ при расчетной температуре и атмосферном давлении, кг/м ³ ;

Р _н - давление насыщенных паров ЛВЖ при расчетной температуре, кПа;

К - коэффициент, принимаемый равным К = Т/3600 для ЛВЖ;

Т - продолжительность поступления паров ЛВЖ в открытое пространство, с;

С _нкпр - нижний концентрационный предел распространения пламени ГГ или паров ЛВЖ, % (об.);

М - молярная масса, кг/кмоль;

V ₀ - мольный объем, равный 22,413 м ³ /кмоль;

t р - расчетная температура, ^о С.

В качестве расчетной температуры следует принимать максимально возможную температуру воздуха в соответствующей климатической зоне или максимальную возможную температуру воздуха по технологическому регламенту с учетом возможного повышения температуры в аварийной ситуации. Если такого значения расчетной температуры t _p по каким-либо причинам определить не удается, допускается принимать ее равной 61 ^о С.

42. За начало отсчета горизонтального размера зоны принимают внешние габаритные размеры аппаратов, установок, трубопроводов. Во всех случаях значение R _нкпр для ГГ и ЛВЖ должно быть не менее 0,3 м.

Параграф 3. Расчет избыточного давления и импульса волны давления при сгорании смесей горючих газов и паров с воздухом в открытом пространстве

43. Исходя из рассматриваемого сценария аварии, определяется масса m, кг, горючих газов и (или) паров, вышедших в атмосферу из технологического аппарата в соответствии с пунктами 35-40 настоящего приложения.

44. Величину избыточного давления

Р, кПа, развиваемого при сгорании газопаровоздушных смесей, определяют по формуле

Р = Р ₀ . (0,8m _пр ^0,33 /r + 3m _пр ^0,66 /r ² + 5m _пр /r ³ ), (39)

где Р ₀ - атмосферное давление, кПа (допускается принимать равным 101 кПа);

r - расстояние от геометрического центра газопаровоздушного облака, м;
m _пр - приведенная масса газа или пара, кг, вычисляется по формуле

m _пр = (Q _сг /Q ₀ ) . m . Z, (40)

где Q _сг - удельная теплота сгорания газа или пара, Дж/кг;

Z - коэффициент участия горючих газов и паров в горении, который допускается принимать равным 0,1;

Q₀ - константа, равная 4,52.10⁶ Дж/кг;

m - масса горючих газов и (или) паров, поступивших в результате аварии в окружающее пространство, кг.

45. Величину импульса волны давления i, Па . с, определяют по формуле

i = 123 . m _пр ^0,66 /r (41)

Параграф 4. Метод расчета значений критериев пожарной опасности для горючих пылей

46. В качестве расчетного варианта аварии для определения критериев пожарной опасности для горючих пылей следует выбирать наиболее неблагоприятный вариант аварии или период нормальной работы аппаратов, при котором в горении пылевоздушной смеси участвует наибольшее количество веществ или материалов, наиболее опасных в отношении последствий такого горения.

47. Количество поступивших веществ, которые могут образовывать горючие пылевоздушные смеси, определяется, исходя из предпосылки о том, что в момент расчетной аварии произошла плановая (ремонтные работы) или внезапная разгерметизация одного из технологических аппаратов, за которой последовал аварийный выброс в окружающее пространство находившейся в аппарате пыли.

48. Расчетная масса пыли, поступившей в окружающее пространство при расчетной аварии, определяется по формуле

М = М _вз + М _ав , (42)

где М - расчетная масса поступившей в окружающее пространство горючей пыли, кг,

М _вз - расчетная масса взвихрившейся пыли, кг;

М _ав - расчетная масса пыли, поступившей в результате аварийной ситуации, кг.

49. Величина М _вз определяется по формуле

М _вз = К _г . К _вз . М _п , (43)

где К _г - доля горючей пыли в общей массе отложений пыли;

К _вз - доля отложенной вблизи аппарата пыли, способной перейти во взвешенное состояние в результате аварийной ситуации. В отсутствие экспериментальных данных о величине К вз допускается принимать К _вз = 0,9;

М _п - масса отложившейся вблизи аппарата пыли к моменту аварии, кг.

50. Величина М _ав определяется по формуле

M _ав = (M _ап + q . T) . K _п , (44)

где М _ап - масса горючей пыли, выбрасываемой в окружающее пространство при разгерметизации технологического аппарата, кг;

Примечание - При отсутствии ограничивающих выброс пыли инженерных устройств следует полагать, что в момент расчетной аварии происходит аварийный выброс в окружающее пространство всей находившейся в аппарате пыли.

q - производительность, с которой продолжается поступление пылевидных веществ в аварийный аппарат по трубопроводам до момента их отключения, кг/с;

Т - расчетное время отключения, с, определяемое в каждом конкретном случае, исходя из реальной обстановки. Расчетное время отключения принимается равным времени срабатывания системы автоматики, согласно паспортным данным установки, если обеспечено резервирование ее элементов (но не более 120 с);

120 с - если не обеспечено резервирование ее элементов;

300 с - при ручном отключении;

К _п - коэффициент пыления, представляющий отношение массы взвешенной в воздухе пыли ко всей массе пыли, поступившей из аппарата. В отсутствие экспериментальных данных о величине К _п допускается принимать:

1) 0,5 - для пылей с дисперсностью не менее 350 мкм;

2) 1,0 - для пылей с дисперсностью менее 350 мкм.

51. Избыточное давление

Р для горючих пылей определяется в следующем порядке:

1) определяют приведенную массу горючей пыли m _пр , кг, по формуле

m _пр = M . Z . Н _т /Н _то , (45)

где М - масса горючей пыли, поступившей в результате аварии в окружающее пространство, кг;

Z - коэффициент участия пыли в горении, значение которого допускается принимать равным 0,1.

В отдельных обоснованных случаях величина Z может быть снижена, но не менее чем до 0,02;

Н _т - теплота сгорания пыли, Дж/кг;

Н _то - константа, принимаемая равной 4,6 . 106 Дж/кг;

2) вычисляют расчетное избыточное давление

Р, кПа, по формуле

Р = Р ₀ . (0,8m _пр ^0,33 /r + 3m _пр ^0,66 /r ² + 5m _пр /r ³ ), (46)

где r - расстояние от центра пылевоздушного облака, м. Допускается отсчитывать величину г от геометрического центра технологической установки;

Р ₀ - атмосферное давление, кПа.

52. Величину импульса волны давления i, Па . с, вычисляют по формуле

i = 123 . m _пр ^0,66 /r. (47)

Параграф 5. Метод расчета интенсивности теплового излучения

53. Интенсивность теплового излучения определяют для двух случаев пожара (или для того из них, который может быть реализован в данной технологической установке):

пожар проливов ЛВЖ, ГЖ или горение твердых горючих материалов (включая горение пыли);

"огненный шар" - крупномасштабное диффузионное горение, реализуемое при разрыве резервуара с горючей жидкостью или газом под давлением с воспламенением содержимого резервуара.

Если возможна реализация обоих случаев, то при оценке значений критерия пожарной опасности учитывается наибольшая из двух величин интенсивности теплового излучения.

54. Интенсивность теплового излучения q, кВт/м ² , для пожара пролива жидкости или при горении твердых материалов вычисляют по формуле

q = E _f . F _q . t, (48)

где E _f - среднеповерхностная плотность теплового излучения пламени, кВт/м ² ;

F _q - угловой коэффициент облученности;

t - коэффициент пропускания атмосферы.

Значение E _f принимается на основе имеющихся экспериментальных данных. Для некоторых жидких углеводородных топлив указанные данные приведены в таблице 8 настоящего приложения.

При отсутствии данных допускается принимать величину E _f равной:

1) для СУГ - 100кВт/м ² ,

2) для нефтепродуктов - 40 кВт/м ² ,

3) для твердых материалов - 40 кВт/м ² .

Таблица 8

Среднеповерхностная плотность теплового излучения пламени в зависимости от диаметра очага и удельная массовая скорость выгорания для некоторых жидких углеводородных топлив

Топливо	E f , кВт/м 2					М кг/м 2. с
	d = 10 м	d = 20 м	d = 30 м	d = 40 м	d = 50 м
СПГ (Метан)	220	180	150	130	120	0,08
СУГ (Пропан- бутан)	80	63	50	43	40	0,10
Бензин	60	47	35	28	25	0,06
Дизельное топливо	40	32	25	21	18	0,04
Нефть	25	19	15	12	10	0,04

Примечание - Для диаметров очагов менее 10 м или более 50 м следует принимать величину E _f такой же, как и для очагов диаметром 10 м и 50 м соответственно.

Рассчитывают эффективный диаметр пролива d, м, по формуле

(49)

где F - площадь пролива, м ² .

Вычисляют высоту пламени Н, м, по формуле

, (50)

где М - удельная массовая скорость выгорания топлива, кг/м ². с;

r _в - плотность окружающего воздуха, кг/м ³ ;

g = 9,81 м/с ² - ускорение свободного падения.

Определяют угловой коэффициент облученности F _q по формулам:

(51)

где F _v , F _н - факторы облученности для вертикальной и горизонтальной площадок соответственно, определяемые с помощью выражений:

, (52)

, (53)

A = (h ² + S ² +1 )/(2S); (54)
B = (1 + S ² )/(2S); (55)
S = 2r/d; (56)
h = 2H/d, (57)

где r - расстояние от геометрического центра пролива до облучаемого объекта, м.

Определяют коэффициент пропускания атмосферы по формуле

t = exp[-7,0 . 10 ^-4. (r - 0,5d)]. (58)

55. Интенсивность теплового излучения q, кВт/м ² , для "огненного шара" вычисляют по формуле (48).

Величину E _f определяют на основе имеющихся экспериментальных данных. Допускается принимать E _f равным 450 кВт/м ² .

Значение F _q вычисляют по формуле

(59)

где Н - высота центра "огненного шара", м;

D _s - эффективный диаметр "огненного шара", м;

r - расстояние от облучаемого объекта до точки на поверхности земли непосредственно под центром "огненного шара", м.

Эффективный диаметр "огненного шара" D _s определяют по формуле

D _s = 5,33 m ^0,327 , (60)

где m - масса горючего вещества, кг.

Величину Н определяют в ходе специальных исследований. Допускается принимать величину H равной D _s /2.

Время существования "огненного шара" t s , с, определяют по формуле

t _s = 0,92 m ^0,303 (61)

Коэффициент пропускания атмосферы t рассчитывают по формуле

(62)

Глава 6. Метод расчета по определению значения коэффициента Z участия горючих газов и паров ненагретых легковоспламеняющихся жидкостей во взрыве

Метод расчета по определению коэффициента Z должен применяться для случая, когда соблюдается следующее выражение:

100m/(P _г,п V) < 0,5 С _нкпр , где С _нкпр - нижний концентрационный предел распространения пламени газа или пара, % (об.), а также для помещений в форме прямоугольного параллелепипеда с отношением длины к ширине не более 5.

56. Коэффициент Z участия горючих газов и паров легковоспламеняющихся жидкостей во взрыве при заданном уровне значимости Q (С >

) рассчитывается по формулам:

при X _нкпр < L/2 и Y _нкпр < S/2

(63)

(64)

где С ₀ - предэкспоненциальный множитель, % (об.), равный:

1) при отсутствии подвижности воздушной среды для горючих газов

(65)

2) при подвижности воздушной среды для горючих газов

(66)

3) при отсутствии подвижности воздушной среды для паров легковоспламеняющихся жидкостей

(67)

4) при подвижности воздушной среды для паров легковоспламеняющихся жидкостей

(68)

Где, m - масса газа или паров ЛВЖ, поступающих в объем помещения, кг;

- допустимые отклонения концентрации при задаваемом уровне значимости Q (С >

), значения которых приведены в таблице 9 настоящего приложения;

Х _нкпр , Y _нкпр , Z _нкпр - расстояния по осям X, Y и Z от источника поступления газа или пара, ограниченные нижним концентрационным пределом распространения пламени соответственно, м, определяются по формулам (72-74);

L, S - длина и ширина помещения соответственно, м;

F - площадь пола помещения соответственно, м ² ;

U - подвижность воздушной среды, м/с;

С _н - концентрация насыщенных паров при расчетной температуре t _p , ^о C, воздуха в помещении, % (об.).

Концентрация С н определяется по формуле

(69)

где Р _н - давление насыщенных паров при расчетной температуре (находится из справочной литературы), кПа;

Р ₀ - атмосферное давление, равное 101 кПа.

Таблица 9

Характер распределения концентраций	Q (C > )
Для горючих газов при отсутствии подвижности воздушной среды	0,1	1,29
	0,05	1,38
	0,01	1,53
	0,003	1,63
	0,001	1,70
	0,000001	2,04
Для горючих газов при подвижности воздушной среды	0,1	1,29
	0,05	1,37
	0,01	1,52
	0,003	1,62
	0,001	1,70
	0,000001	2,03
Для паров легковоспламеняющихся жидкостей при отсутствии подвижности воздушной среды	0,1	1,19
	0,05	1,25
	0,01	1,35
	0,003	1,41
	0,001	1,46
	0,000001	1,68
Для паров легковоспламеняющихся жидкостей при подвижности воздушной среды	0,1	1,21
	0,05	1,27
	0,01	1,38
	0,003	1,45
	0,001	1,51
	0,000001	1,75

Величина уровня значимости Q (С >

) выбирается, исходя из особенностей технологического процесса.

Допускается принимать Q (С >

) равным 0,05.

57. Величина коэффициента Z участия паров легковоспламеняющихся жидкостей во взрыве может быть определена по графику, приведенному на рисунке.

Значения X определяются по формуле

(70)

где С* - величина, задаваемая соотношением

(71)

где

- эффективный коэффициент избытка горючего, принимаемый равным 1,9.

58. Расстояния Х _нкпр , Y _нкпр и Z _нкпр рассчитываются по формулам:

(72)

(73)

(74)

где К ₁ - коэффициент, принимаемый равным 1,1314 для горючих газов и 1,1958 для легковоспламеняющихся жидкостей;

К ₂ - коэффициент, принимаемый равным 1 для горючих газов и К ₂ = Т/3600 для легковоспламеняющихся жидкостей;

К ₃ - коэффициент, принимаемый равным:

1) 0,0253 - для горючих газов при отсутствии подвижности воздушной среды;

2) 0,02828 - для горючих газов при подвижности воздушной среды;

3) 0,04714 - для легковоспламеняющихся жидкостей при отсутствии подвижности воздушной среды;

4) 0,3536 - для легковоспламеняющихся жидкостей при подвижности воздушной среды;

Н - высота помещения, м.

При отрицательных значениях логарифмов расстояния Х _нкпр , Y _нкпр и Z _нкпр принимаются равными 0.

	Приложение 19 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"
	Таблица 1

Пределы огнестойкости противопожарных преград

Наименование противопожарных преград	Тип противопожарных преград	Предел огнестойкости противопожарных преград, не менее	Тип заполнения проемов в противопожарных преградах	Тип тамбур-шлюза
Стены	1	REI 150	1	1
	2	REI 45	2	2
Перегородки	1	EI 45	2	1
	2	EI 15	3	2
Светопропускающие перегородки с остеклением площадью свыше 25 процентов	1	EIW 45	2	1
	2	EIW 15	3	2
Перекрытия	1	REI 150	1	1
	2	REI 60	2	1
	3	REI 45	2	1
	4	REI 15	3	2

Таблица 2

Пределы огнестойкости заполнения проемов в противопожарных преградах

Наименование элементов проемов в противопожарных преградах	Тип заполнения проемов в в противопожарных преградах	Пределы огнестойкости
Двери (за исключением дверей с остеклением более 25 % и дымогазонепроницаемых дверей), ворот, люки, клапаны, шторы и экраны	1	EI 60
	2	EI 30
	3	EI 15
Двери с остеклением более 25 %	1	EIW 60
	2	EIW 30
	3	EIW 15
Дымогазонепроницаемые двери (за исключением дверей с остеклением более 25 %)	1	EIS 60
	2	EIS 30
	3	EIS 15
Дымогазонепроницаемые двери с остеклением более 25 %, шторы и экраны	1	EIWS 60
	2	EIWS 30
	3	EIWS 15
Двери шахт лифтов	2	EI 30 (в зданиях высотой не более 28 м предел огнестойкости дверей шахт лифтов принимается Е 30)
Окна	1	E 60
	2	Е 30
	3	E 15
Занавесы	1	EI 60
Клапаны огнезадерживающие	1	EI 90
	2	EI 60
	3	EI 15

Приложение 20 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Перечень стандартов, в результате применения которых на добровольной основе обеспечивается соблюдение требований технического регламента

Сноска. Приложение 20 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п	Элементы технического регламента	Обозначение стандарта	Наименование стандарта	Примечание
1	2	3	4	5
1	Глава 2	СТ РК 1088	Пожарная безопасность. Термины и определения
		СТ РК ИСО 13943	Пожарная безопасность. Словарь
2	Пункты 6-15	ГОСТ 12.1.004	Система стандартов безопасности труда. Пожарная безопасность. Общие требования
3	Пункты 16, 17	СТ РК 1600	Техника пожарная. Средства индивидуальной защиты органов дыхания и зрения. Самоспасатели изолирующего типа. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1715	Техника пожарная. Средства индивидуальной защиты органов дыхания и зрения. Самоспасатели фильтрующего типа. Общие технические требования. Методы испытаний
4	Пункт 18	СТ РК 1910	Индивидуальные спасательные устройства, предназначенные для спасения неподготовленных людей с высоты по внешнему фасаду здания. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1794	Техника пожарная. Средства спасательные пожарные. Устройства спасательные прыжковые пожарные. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1491	Устройства спасательные рукавные пожарные. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1494	Устройства спасательные рукавные пожарные. Общие технические требования. Методы испытаний
5	Пункты 19-20, 159, 175, 401	СТ РК 1897	Средства противодымной защиты специальные. Клапаны противопожарные для вентиляционных систем. Метод испытания на огнестойкость
6	Пункт 26	ГОСТ 12.3.046	Система стандартов безопасности труда. Установки пожаротушения автоматические. Общие технические требования
7	Пункт 27	СТ РК 1487	Техника пожарная. Огнетушители. Требования к эксплуатации
8	Пункты 356-367	СТ РК 1712	Техника пожарная. Оборудование систем противопожарного водоснабжения. Клапаны пожарных кранов. Технические требования пожарной безопасности. Методы испытаний
9	Пункты 205, 278	СТ РК 2218	Конструкции строительные металлические Лестницы пожарные наружные стационарные и ограждения кровли. Общие технические условия
10	Пункты 336-339	ГОСТ 12.1.030	Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Защитное заземление. Зануление
11	Пункты 84-91	СТ РК 2800	Техника пожарная. Гидранты пожарные подземные. Общие технические условия
12	Пункты 292-304	СТ РК ГОСТ Р МЭК 50571.17	Электроустановки зданий. Часть 4. Требования по обеспечению безопасности. Глава 48. Выбор мер защиты в зависимости от внешних условий. Раздел 482. Защита от пожара
		ГОСТ 12.1.013	Система стандартов безопасности труда. Строительство. Электробезопасность. Общие требования
		ГОСТ 12.2.007.0	Система стандартов безопасности труда. Изделия электротехнические. Общие требования безопасности
13	Пункты 373-379	СТ РК 1904	Строительные отделочные материалы. Потолки подвесные. Метод испытаний на огнестойкость
		СТ РК 1039	Материалы декоративно-отделочные и облицовочные. Требования пожарной безопасности при производстве и применении
		ГОСТ 30244	Материалы строительные. Методы испытаний на горючесть
		ГОСТ 30402	Материалы строительные. Методы испытаний на воспламеняемость
		ГОСТ 30444	Материалы строительные. Методы испытаний на распространение пламени
14	Пункты 273-274, 387-390	СТ РК 615-1	Составы и вещества огнезащитные. Часть 1. Средства огнезащитные для древесины и материалов на ее основе. Общие технические условия
		СТ РК 615-2	Составы и вещества огнезащитные. Часть 2. Средства огнезащитные для стальных конструкций. Общие технические условия
		СТ РК 1797	Покрытия огнезащитные для электрических кабельных линий. Общие технические требования. Методы испытаний

Приложение 21 к Техническому регламенту "Общие требования к пожарной безопасности"

Перечень стандартов, содержащих правила и методы исследований (испытаний) и измерений, в том числе правила отбора образцов, необходимые для применения и исполнения требований технического регламента и осуществления оценки (подтверждения) соответствия продукции

Сноска. Приложение 21 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 28.06.2019 № 598 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п	Элементы технического регламента	Обозначение стандарта	Наименование стандарта	Примечание
1	2	3	4	5
1	Пункты 6-15	ГОСТ 12.1.004	Система стандартов безопасности труда. Пожарная безопасность. Общие требования	Приложения 2, 3, 4, 5
2	Пункты 16, 17	СТ РК 1600	Техника пожарная. Средства индивидуальной защиты органов дыхания и зрения. Самоспасатели изолирующего типа. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1715	Техника пожарная. Средства индивидуальной защиты органов дыхания и зрения. Самоспасатели фильтрующего типа. Общие технические требования. Методы испытаний
3	Пункт 18	СТ РК 1910	Индивидуальные спасательные устройства, предназначенные для спасения неподготовленных людей с высоты по внешнему фасаду здания. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1794	Техника пожарная Средства спасательные пожарные. Устройства спасательные прыжковые пожарные. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1491	Устройства спасательные рукавные пожарные. Общие технические требования. Методы испытаний
		СТ РК 1494	Устройства спасательные рукавные пожарные. Общие технические требования. Методы испытаний
4	Пункты 19-20, 159, 175, 401	СТ РК 1897	Средства противодымной защиты специальные. Клапаны противопожарные для вентиляционных систем. Метод испытания на огнестойкость
5	Пункты 19, 20	СТ РК 2514	Системы противодымной вентиляции зданий и сооружений. Правила приемки и методы испытаний
6	Пункты 21, 161, 163	ГОСТ 30403	Конструкции строительные. Метод испытания на пожарную опасность
7	Пункты 21-25, 416-423	ГОСТ 30247.0	Конструкции строительные. Методы испытаний на огнестойкость. Общие требования
		ГОСТ 30247.1	Конструкции строительные. Методы испытаний на огнестойкость. Несущие и ограждающие конструкции
8	Пункт 182	ГОСТ 31251	Стены наружные с внешней стороны. Метод испытаний на пожарную опасность
9	Пункт 26	ГОСТ 12.3.046	Система стандартов безопасности труда. Установки пожаротушения автоматические. Общие технические требования
10	Пункт 27	СТ РК 1487	Техника пожарная. Огнетушители. Требования к эксплуатации
11	Пункты 356-367	СТ РК 1712	Техника пожарная. Оборудование систем противопожарного водоснабжения. Клапаны пожарных кранов. Технические требования пожарной безопасности. Методы испытаний
12	Пункты 158-159, 162, 174-175, 404	СТ РК 2110	Конструкции строительные. Двери и ворота противопожарные. Метод испытаний на огнестойкость
		СТ РК 2219	Конструкции ограждающие заполнения проемов с наличием светопропускающих элементов. Метод испытаний на огнестойкость
		СТ РК 2884	Конструкции строительные. Конструкции из панелей металлическими обшивками. Методы испытаний на огнестойкость и пожарную опасность
13	Пункты 205, 278	СТ РК 2218	Конструкции строительные металлические Лестницы пожарные наружные стационарные и ограждения кровли. Общие технические условия
14	Пункты 254-255	СТ РК ГОСТ Р 12.4.026	Цвета сигнальные, знаки безопасности и разметка сигнальная. Общие технические условия и порядок применения
		СТ РК 1174	Пожарная техника для защиты объектов. Основные виды. Размещение и обслуживание
15	Пункт 131	СТ РК 1490	Изделия пиротехнические бытового назначения. Требования пожарной безопасности. Методы испытаний
16	Пункты 336-339	ГОСТ 12.1.030	Система стандартов безопасности труда. Электробезопасность. Защитное заземление. Зануление
17	Пункты 84-91	СТ РК 2800	Техника пожарная. Гидранты пожарные подземные. Общие технические условия
18	Пункты 292-304	СТ РК ГОСТ Р МЭК 50571.17	Электроустановки зданий. Часть 4. Требования по обеспечению безопасности. Глава 48. Выбор мер защиты в зависимости от внешних условий. Раздел 482. Защита от пожара
		ГОСТ 12.1.013	Система стандартов безопасности труда. Строительство. Электробезопасность. Общие требования
		ГОСТ 12.2.007.0	Система стандартов безопасности труда. Изделия электротехнические. Общие требования безопасности
19	Пункты 373-379	СТ РК 1904	Строительные отделочные материалы. Потолки подвесные. Метод испытаний на огнестойкость
		СТ РК 1039	Материалы декоративно-отделочные и облицовочные. Требования пожарной безопасности при производстве и применении
		ГОСТ 30244	Материалы строительные. Методы испытаний на горючесть
		ГОСТ 30402	Материалы строительные. Методы испытаний на воспламеняемость
		ГОСТ 30444	Материалы строительные. Методы испытаний на распространение пламени
20	Пункты 273-274, 387-390	СТ РК 615-1	Составы и вещества огнезащитные. Часть 1. Средства огнезащитные для древесины и материалов на ее основе. Общие технические условия
		СТ РК 615-2	Составы и вещества огнезащитные. Часть 2. Средства огнезащитные для стальных конструкций. Общие технические условия
		СТ РК 1797	Покрытия огнезащитные для электрических кабельных линий. Общие технические требования. Методы испытаний
21	Пункт 392-1	СТ РК 3017	Заполнение проемов противопожарных преград. Проходки кабельные и проходки шинопроводов. Методы испытаний на огнестойкость
22	Пункты 399-407	СТ РК 1895	Средства противодымной защиты специальные. Вентиляторы. Метод испытания на огнестойкость
23	Пункт 404	СТ РК 3018	Система противодымной защиты зданий и сооружений. Экраны противодымные. Метод испытаний на огнестойкость
24	Приложение 1 к настоящему Техническому регламенту	ГОСТ 12.1.046	Система стандартов безопасности труда. Пожаровзрывобезопасность горючих пылей. Общие требования
		ГОСТ 12.1.044	Пожаровзрывоопасность веществ и материалов. Номенклатура показателей и методы их определения
		ГОСТ 50810	Пожарная безопасность текстильных материалов. Ткани декоративные. Методы испытания на воспламеняемость и классификация

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2017 жылғы 23 маусымдағы № 439 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 17 тамызда № 15501 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 17 тамыздағы № 405 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 17.08.2021 № 405 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 2014 жылғы 11 сәуірдегі 12-бабы 1-тармағының 70-23) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса берiлiп отырған "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламенті бекiтiлсiн.

2. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Төтенше жағдайлар комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне орналастыру үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтер ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасары Ю.В. Ильинге жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі полиция генерал-полковнигі

Қ. Қасымов

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Инвестициялар және даму министрі

____________ Ж. Қасымбек

2017 жылғы 3 шілде

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрі

____________Т. Сүлейменов

2017жылғы 18 шілде

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2017 жылғы 23 маусымдағы № 439 бұйрығымен бекітілген

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламенті

1-тарау. Қолданылу саласы

1. Осы "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламенті (бұдан әрі – Техникалық регламент) Қазақстан Республикасының "Азаматтық қорғау туралы" 2014 жылғы 11 сәуірдегі, "Техникалық реттеу туралы" 2004 жылғы 9 қарашадағы, "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" 2001 жылғы 16 шілдедегі заңдарына сәйкес әзірленген.

2. Техникалық регламент өрт қауіпсіздігі саласындағы техникалық реттеудің негізгі ережелерін айқындайды және:

1) осы Техникалық регламентке 1-қосымшада келтірілген өрт және оның қауіпті факторларының, заттары мен материалдарының, сондай-ақ өрт- жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша технологиялық орталардың; жарылыс қауіпті және өрт қауіпті аймақтардың; өрт қауіптілігі бойынша құрылыс материалдарының; құрылыс конструкциялары мен өртке қарсы тосқауылдардың; өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша электр жабдығының, сыртқы қондырғылардың, ғимараттардың, құрылыстар мен үй-жайлардың сыныптамасын;

2) қалалық және ауылдық елді мекендерді жобалау, ғимараттар мен құрылыстарды жобалау және салу кезінде өмірлік циклінің барлық сатысында әртүрлі мақсаттағы шаруашылық жүргізу объектілеріне қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптарын белгілейді.

3. Осы Техникалық регламенттің ережелері мақсаты мен меншік нысанына қарамастан жобалау, құрылыс, күрделі жөндеу, күрделі құрылыс объектілерін реконструкциялау, техникалық қайта жарақтандыру, функционалдық мақсатын өзгерту, техникалық қызмет көрсету, объектілерді пайдалану кезінде орындау үшін міндетті.

4. Әскери мақсаттағы объектілерге, радиоактивті және жарылыс заттары мен материалдарын қайта өңдеу, сақтау объектілеріне, химиялық қару мен жару құралдарын жою және сақтау объектілеріне, жерүсті ғарыш объектілері мен старттық кешендерге; тау-кен қазбалары объектілеріне қатысты Қазақстан Республикасының ведомстволық нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген өрт қауіпсіздігі талаптары сақталуы тиіс.

2-тарау. Терминдер мен анықтамалар

5. Осы Техникалық регламентте мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) адамдарды эвакуациялаудың есептік уақыты – эвакуациялау жолының берілген көлемдік-жоспарлау және конструкциядық шешімдері кезінде адамдарды өрт туралы хабарландырған сәттен бастап ғимарат, имараттан қауіпсіз аймаққа эвакуациялау аяқталған сәтке дейінгі уақыт аралығы;

2) авариялық шығу – эвакуация жолына, тікелей сыртқа немесе қауіпсіз аймаққа алып келетін, адамдарды құтқару үшін қосымша шығу ретінде пайдаланылатын, алайда эвакуация жолдары мен шығу есіктерінің қажетті саны мен көлемінің өрт кезінде адамдарды қауіпсіз эвакуациялау шарттарына сәйкестігін бағалау кезінде ескерілмейтін шығу жолы (есік, люк);

2-1) автоматтық автожанармай құю станциясы – технологиялық жүйесі көлік құралдарына сұйық мотор майын құюға арналған және резервуарларының жер астында орналасуымен және мұнай өнімдерін отын тарату колонкалары арқылы автоматтандырылған (оператордың қатысуысыз) түрде жіберумен сипатталатын стационарлық автожанармай құю станциясы;

3) бықсу – жалынсыз жану;

4) ғимараттың биіктігі (эвакуациялау және құтқару үшін) – ғимаратқа жақын өту жолының өту бөлігінің қабатынан бастап жердің жоспарлы белгілеу деңгейінің және жоғарғы техникалық қабатты (қабаттарды) санамағандағы жоғарғы қабаттың (мансард қабатын қоса алғанда) еденінің деңгейіне дейінгі белгілеулердің айырымы. Еңісі бар немесе бірнеше өту жолдары бар жер учаскелерінде орналасқан ғимараттың биіктігі жоспарлы белгілеуінің төменгі деңгейінің немесе өту жолының төменгі деңгейінің және жоғары қабаттың едені деңгейінің белгілеулерінің айырымымен анықталады;

4-1) дайындаушы – өнімді өз атынан өндіруді немесе өнімді өндіру мен өткізуді жүзеге асыратын және оның Қазақстан Республикасының техникалық регламенттері талаптарына сәйкестігіне жауапты заңды тұлға немесе дара кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға, оның ішінде шетелдік дайындаушы;

4-2) дайындаушы уәкілеттік берген тұлға – дайындаушымен, оның ішінде шетелдік дайындаушымен шарт негізінде сәйкестікті растау және өнімді Қазақстан Республикасының аумағында айналысқа шығару кезінде осы дайындаушының атынан әрекеттерді жүзеге асыратын, сондай-ақ өнімнің Қазақстан Республикасының техникалық регламенттер талаптарына сәйкес келмегені үшін жауаптылықта болатын, мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен оның аумағында тіркелген заңды тұлға немесе дара кәсіпкер ретіндегі жеке тұлға;

5) жалын таралуының температуралық шегі (жалындау) – қаныққан бу тотықтырғыш ортада жалын таралудың сәйкесінше төменгі (төменгі температуралық шегі) және жоғарғы (жоғарғы температуралық шегі) концентрациялық шегіне тең концентрация жасайтын зат температурасы;

6) жалын таралудың қалыпты жылдамдығы – жалын фронтының оның бетіне перпендикуляр бағытта жанбаған газға қатынаста орын ауыстыру жылдамдығы;

7) жалын таралудың төменгі (жоғарғы) шоғырланған шегі – жалынның жану көзінен қоспа бойынша кез келген қашықтыққа таралуы мүмкін болатын қышқыл ортасы бар біртекті қоспада жанғыш заттың ең аз мөлшері;

8) жалындау – от алу көзінен басталған және оны жойғаннан кейін де жалғасатын заттың жалындап жануы;

9) жану – от алу көзінің әсерінен өртене бастауы;

10) жану жылдамдығы – аудан бірлігінен уақыт бірлігіне жанатын сұйықтық мөлшері;

11) жанғыш орта – тұтану көзі әсері кезінде жалындауға қабілетті орта;

12) жанғыштық – заттар мен материалдардың жалындауға, өздігінен жану және (немесе) бықсу қабілеттілігі;

12-1) импорттаушы – мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен оның аумағында жеке кәсіпкер ретінде тіркелген, шетелдік дайындаушымен (сатушымен) өнім беруге сыртқы сауда шартын жасасқан, осы өнімді Қазақстан Республикасының аумағына айналысқа шығаруды және (немесе) сатуды жүзеге асыратын және оның техникалық регламенттің талаптарына сәйкестігі үшін жауапты болатын заңды тұлға немесе жеке тұлға;

13) жылу өздігінен жанудың шарты – қоршаған орта температурасы, зат (материал) саны және оның өздігінен жану сәтіне дейінгі уақыт арасындағы эксперименттік анықталған тәуелділік;

14) заттар мен материалдардың өрт-жарылыс қауіптілігі – өрт жағдайында (немесе) физикалық-химиялық қасиеттерімен және қалпымен сипатталатын, заттар мен материалдардың жанғыш (өрт қауіпті немесе жарылыс қауіпті) ортаны жасау қабілеті;

15) конструкцияның отқа төзімділік шегі (өртке қарсы тосқауылдардың ойықтарын толтыру) – от әсерінің басынан бастап оттөзімділік бойынша осы конструкция үшін нормаланатын шекті күйге дейінгі уақыт;

16) қажетті эвакуациялау уақыты – өрттің қауіпті факторлары әсерлерінің нәтижесінде өмірі мен денсаулығына зиян келтірмей өрттің қауіпті факторлары жоқ аймаққа адамдар эвакуациялануы тиіс өрттің туындаған сәтінен бастап уақыт;

17) құтқару – ададмардың өміріне (денсаулығына) өрттің қауіпті факторларының әсер етуінен қауіп болған кезде өрттің қауіпті факторлары болмайтын аймаққа, оның ішінде тиісті техникалық құтқару және қорғау құралдарын пайдалана отырып, адамдарды жеке немесе ұжымдық ауыстыру процесі;

18) құтқару құралдары (құрылғылары) – адамдарға өрттің қауіпті факторларының әсер етуі және (немесе) олардың ілеспе көріністерінің болуы мүмкін және эвакуациялау өрттің қауіпті факторларымен немесе басқа да себептермен бұғатталған жерлерден адамдарды дербес немесе мәжбүрлі көшіруді қамтамасыз ететін техникалық құралдар;

19) мұнай және мұнай өнімдері қоймалары – мұнай және мұнай өнімдерін қабылдау, сақтау және беру үшін арналған ғимараттар, сұйық қоймалар және басқа да имараттар кешені;

20) объектінің өрт қауіпсіздігі – өрттің пайда болуы және дамуының, сондай-ақ өрттің қауіпті факторларының адам және материалдық құндылықтарға әсерін алдын алу мүмкіндігін сипаттайтын объектінің жай-күйі;

21) объектінің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі – өрттің алдын алу және объектіге одан келетін шығысты азайтуға бағытталған ұйымдастыру шаралары мен техникалық құралдар кешені;

22) объектінің өрт қауіптілігі – өрт туындай және дамуы, сондай-ақ өрттің қауіпті факторларының адамдарға және материалдық құндылықтарға әсер ету мүмкіндігін сипаттайтын объекті күйі;

23) өндірістік объектілер – өнеркәсіпте және ауыл шаруашылығына арналған, оның ішінде қоймалар, инженерлік және көлік инфрақұрылыс (теміржол, автомобиль, өзен, әуе және құбыржол көлігі), байланыс объектілері;

24) өрт бөлігі – өрттің ықтимал ауданын шектеу және оны жоюға арналған жағдайларды қамтамасыз ету мақсатында өртке қарсы аралықтармен (қабырғалармен, аймақтармен, қалқалармен және негзделген кезде басқа да тосқауылдармен) бөлінген ғимараттың бөлігі;

25) өрт ошағы – өрттің бастапқы пайда болған жері;

26) өрт пайда болуы – өртке алып келетін процестер жиынтығы;

27) өрт сөндірудің алғашқы құралдары – өрттің бастапқы өршуі кезінде өртпен күресу үшін пайдаланылатын адамдар алып жүретін немесе тасымалданатын өрт сөндіру құралдары;

28) өртке қарсы тосқауыл – оттөзімділіктің нормаланған шегі және конструкциядық өрт қауіптілігінің нормаланған класы бар құрылыс конструкцияы, ғимараттың көлемді элементі немесе ғимараттың (имараттың) бір бөлігінен екіншісіне немесе ғимараттар (имарат, екпелер) арасында өрттің таралуын болдырмауға арналған басқа тәсіл;

29) өртке қарсы үзіліс (өртке қарсы қашықтық) – өрттің таралуын болдырмау үшін белгіленген ғимараттар және (немесе) имараттар арасындағы нормаланатын қашықтық;

30) өртке қауіпсіз аймақ – ғимараттың, құрылыстың, өрт бөлігінің эвакуациялау мен құтқаруды жүргізу үшін іс-шаралар кешенімен қамтамасыз етілген, тиісті уақыт ішінде (өрт туындаған сәттен бастап құтқару жұмыстары аяқталғанға дейін) адамдарды өрттің қауіпті факторларынан қорғау үшін өртке қарсы аралықтармен бөлінген бөлігі;

31) өрттен қорғау жүйесі – адамдар мен мүлікті өрттің қауіпті факторлары әсерінен қорғау және (немесе) олардың объектіге әсер ету салдарын шектеуге бағытталған ұйымдастыру шаралары және техникалық құралдар кешені;

32) өртті болдырмау жүйесі – объектіде өрттің туындау жағдайларын болдырмауға бағытталған ұйымдастыру шаралары және техникалық құралдар кешені;

33) өрттің қауіпті факторлары – әсері адамның жарақаттануына, улануына немесе өлімге және (немесе) материалдық шығынға алып келуі ықтимал өрт факторы;

34) технологиялық орта – технологиялық аппаратурада (технологиялық жүйеде) айналатын заттар мен материалдар;

35) түтінге қарсы қорғаныш жүйесі – өрт кезінде ғимараттар мен құрылыстардың түтіндеу қаупін, сондай-ақ оның қауіпті факторларының адамдар мен материалдық құндылықтарға әсерін болдырмау немесе шектеуге бағытталған ұйымдастыру шаралары, көлемдік-жоспарлау шешімдері, инженерлік жүйелер және техникалық құралдар кешені;

36) тұтану – қысқа мерзімді көрінетін жарқырау қоса жүретін газ бу ауа қоспасының жанғыш зат бетінде тез жануы;

37) тұтану көзі – жанудың пайда болуын бастайтын энергетикалық әсер ету құралы;

38) тыныс алу және көру органдарын жеке қорғау құралдары – өрттің қауіпті факторларынан адамдардың қауіпсіздігін және оларды қорғауды, оның ішінде оларды эвакуациялау, өзін-өзі құтқару және құтқару кезінде қамтамасыз ететін техникалық құралдары;

39) эвакуация – адамдардың үй-жайдан сыртқа немесе өрттің қауіпті факторларының әсер ету мүмкіндігі бар қауіпсіз аймаққа ұйымдастырылған өздігінен қозғалу, сондай-ақ қозғалу мүмкіндігі шектеулі тұрғындар тобына жататын адамдардың өздігінен емес, қызмет көрсетуші мамандар жүзеге асыратын процесі;

40) эвакуациялық жол (эвакуация жолы) – адамдардың өрт кезінде қауіпсіз эвакуациялау талаптарын қанағаттандыратын қауіпсіз аймаққа немесе тікелей сыртқа алып келетін қозғалыс және (немесе) орын ауыстыру жолы;

41) эвакуациялық шығу – тікелей сыртқа немесе қауіпсіз аймаққа эвакуация жолына алып баратын шығу.

Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

3-тарау. Объектілердің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесіне қойылатын талаптар

1-параграф. Жалпы талаптар

6. Объектінің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі:

1) өртті болдырмау жүйесін;

2) өртке қарсы қорғау жүйесін;

3) өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешенін қамтиды.

7. Өртті болдырмау, өртке қарсы қорғау жүйелерінің және ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешенінің құрамы мен функционалдық сипаттамалары объектінің функционалдық мақсатымен айқындалады және осы Техникалық регламентпен белгіленеді.

8. Егер осы Техникалық регламентте белгіленген өрт қауіпсіздігі талаптары толық көлемде, оның ішінде міндетті негізде құрылыс нормалары және ерікті негізде ережелер жинақтары, стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар орындалса, объектінің өрт қауіпсіздігі қамтамасыз етілген деп саналады.

1-бөлім. Өртті болдырмау жүйесіне қойылатын талаптар

9. Өртті болдырмау:

1) жанғыш ортаның;

2) жанғыш ортада тұтану көздерінің түзілуін болдырмау арқылы қол жеткізіледі.

10. Жанғыш ортаның түзілу жағдайларын болдырмау мынадай бір немесе бірнеше тәсілдермен қамтамасыз етілуі тиіс:

1) жанбайтын заттар мен материалдарды қолдану;

2) жанғыш заттар мен материалдардың салмағын және (немесе) көлемін шектеу;

3) жанғыш заттар мен материалдарды, сондай-ақ бір-бірімен өзара әрекеті жанғыш ортаның пайда болуына алып келетін материалдарды орналастырудың аса қауіпсіз тәсілдерін пайдалану;

4) жанғыш ортаны тұтану көзінен (оқшауланған бөліктерді, камераларды, кабиналарды қолдану) оқшаулау;

5) тотықтырғыш және (немесе) жанғыш заттар ортасында қауіпсіз концентрациясын ұстап тұру;

6) қорғалатын көлемдегі жанғыш ортада тотықтырғыш концентрациясын азайту;

7) жалынның таралуы болмайтын ортаның температурасын және қысымын ұстап тұру;

8) жанғыш заттармен жұмыс істеуге байланысты технологиялық процестерді механикаландыру және автоматтандыру;

9) жеке үй-жайларда немесе ашық алаңқайда өрт қауіпті жабдықты орнату;

10) жанғыш заттарды үй-жай немесе құрылғы көлеміне шығуын болдырмайтын, үй-жайда жанғыш ортаның пайда болуын болдырмайтын өндірістік жабдықтарды қорғау құрылғысын қолдану;

11) үй-жай, технологиялық жабдық және коммуникациялардан өндірістің өрт қауіпті қалдықтарын, шаң, мамық шөгінділерін жою.

11. Жанғыш ортада жану көздерінің пайда болу жағдайларын болдырмау мынадай бір немесе бірнеше тәсілмен қол жеткізіледі:

1) жарылыс қауіпті және (немесе) өрт қауіпті аймақ класына, жарылыс қауіпті қоспа санаты мен тобына сәйкес келетін электр жабдығын қолдану;

2) конструкцияда тұтану көздерінің пайда болуына алып келетін электр қондырғысы мен басқа да құрылғылардың қорғаныш ажыратудың жылдам әсер ететін құралдарын қолдану;

3) статикалық электрдің пайда болуын болдырмайтын технологиялық процестерді жүргізудің жабдықтары мен режимін қолдану;

4) ғимараттарды, үй-жайларды және жабдықты найзағайдан қорғауды орнату;

5) жанғыш ортамен байланыста болатын заттар, материалдар және беттердің қызуының қауіпсіз температурасын ұстап тұру;

6) жанғыш ортада ұшқын разрядының энергиясын қауіпсіз мәнге дейін шектеу тәсілдері мен құрылғысын қолдану;

7) тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш газдармен жұмыс істеген кезде, ұшқын қауіпсіз аспапты қолдану;

8) заттар, материалдар және бұйымдардың жылу, химиялық және (немесе) микробиологиялық өздігінен жануы үшін жағдайларды жою;

9) пирофор заттардың ауамен байланысын болдырмау;

10) жалынның бір көлемнен аралас көлемге таралу мүмкіндігін болдырмайтын құрылғыларды қолдану.

2-бөлім. Өртке қарсы қорғау жүйесіне қойылатын талаптар

12. Адамдарды жеке, заңды тұлғалар мен мемлекеттің мүлкін өрттің қауіпті факторының әсерінен қорғау және (немесе) оның салдарын шектеуге мынадай бір немесе бірнеше тәсілмен қол жеткізіледі:

1) көлемдік-жоспарлық шешімдерді және ошақтан тыс өрттің таралуын шектеуді қамтамасыз ететін құралдарды қолдану;

2) өрт кезінде адамдарды қауіпсіз эвакуациялау талаптарын қанағаттандыратын эвакуациялық жолдарды құру;

3) өртті анықтау, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру мен эвакуациялауды басқару жүйесін құру (өрт сигнализациясы қондырғысы мен жүйесі);

4) өрттің қауіпті факторларының әсерінен адамдарды түтінге қарсы қорғау жүйесін (оның ішінде түтінге қарсы) және жеке қорғау құралдарын қолдану;

5) құрылыстардың талап етілетін отқа төзімділігі дәрежесіне және оның құрылыс өрт қауіпсіздігі класына сәйкес келетін отқа төзімділік шектерімен және өрт қауіпсіздігі кластарымен, сондай-ақ эвакуациялау жолдарында құрылыс конструкциядарының беткі қабаттарының (әрлеу, қаптама және оттан қорғау құралдары) өрт қауіпсіздігін шектеумен негізгі құрылыс конструкциядарын қолдану;

6) құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шектерін арттыру үшін оттан қорғау құрамдарын (оның ішінде антипирендерді және оттан қорғау бояуларын) және құрылыс материалдарын (қаптамаларды) қолдану;

7) өртке қауіпті сұйықтықтарды авариялық төгу және жанғыш газдарды аппаратурадан авариялық отау құрылғысы;

8) жарылысқа қарсы қорғау жүйелерінің технологиялық жабдығына орнату;

9) өрт сөндірудің алғашқы құралдарын қолдану;

10) өрт сөндірудің автоматты және (немесе) автономды қондырғыларын қолдану.

13. Әрбір ғимарат пен құрылыстың өрт кезінде адамдарды қауіпсіз эвакуациялауды қамтамасыз ететін эвакуациялық жолдарын көлемдік-жоспарлық шешімі және конструктивтік орындалуы болуы тиіс.

14. Адамдарды қауіпсіз эвакуациялауды қамтамасыз ету үшін:

1) эвакуация жолдары мен эвакуациялық шығуларының қажетті саны, өлшемдері және тиісті құрылыстық орындалуы белгіленуі;

2) эвакуация жолдары бойынша және эвакуациялық шығулар арқылы адамдардың кедергісіз қозғалысы қамтамасыз етілуі;

3) адамдарды құлақтандыру және олардың эвакуация жолдары бойынша қозғалысты басқару (оның ішінде жарық көрсеткіштерін, дыбыстық және сөйлеу құлақтандыруларды пайдалана отырып) ұйымдастырылуы тиіс.

15. Биіктігі 50 м асатын функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.2, Ф1,5 кіші сыныпты ғимараттар кемінде 2 сағат ішінде адамдарды қорғауға есептелген өрт қауіпсіз аймақтармен қамтамасыз етіледі.

Ғимараттардағы өрт қауіпсіз аймақтарды жобалау "Көп функционалды биік ғимараттар мен кешендерді жобалау" ҚР ҚЖ талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

16. Тыныс алу және көру органдарын жеке қорғау құралдары (өзін-өзі құтқарғыштар) ғимараттың сыртына немесе өрт қауіпсіз аймаққа эвакуациялау үшін қажетті уақыт ішінде адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуі тиіс.

17. Тыныс алу және көру органдарын жеке қорғау құралдарымен (өзін-өзі құтқарғыштармен) 28 м асатын биіктікте орналасқан, функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.2, Ф1.5 және Ф4.3 кіші сыныпты ғимараттардың үй-жайларындағы адамдар қамтамасыз етіледі.

Жеке қорғау құралдарының (өзін-өзі құтқарғыштардың) саны жобалық құжаттамада көзделген, өрттен қорғауға жататын адамдардың санына сәйкес келуі тиіс. Жеке қорғау құралдары техникалық құжаттаманың талаптарын ескере отырып, желдету ойықтары бар пломбыланған, арнайы бөлінген шкафтарға орналастырылады. Жеке қорғау құралдарын (өзін-өзі құтқарғыштарды) орналастыру орындары стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес нұсқағыштармен белгіленуі тиіс.

18. Биіктігі 50 м асатын функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.2 және Ф1.5 кіші сыныпты ғимараттарды жеке және ұжымдық құтқару құралдарымен қамтамасыз ету "Көп функционалды биік ғимараттар мен кешендерді жобалау" ҚР ҚЖ талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

19. Ғимаратты немесе құрылысты түтінге қарсы қорғау жүйесі эвакуациялау жолдарында және қауіпсіз аймақтарда қауіпті өрт факторлары әсерінен адамдарды қауіпсіз аймаққа эвакуациялауға қажетті уақыт ішінде немесе өрттің өршу барлық уақыты және жанатын және термиялық бөлшектенетін өнімдерді жою және (немесе) олардың таралуының алдын алу арқылы өртті сөндірудің барлық уақытында адамдарды қорғау қамтамасыз етілуге тиіс.

20. Түтінге қарсы қорғау жүйесі мынадай қорғау тәсілдерінің біреуін немесе бірнешеуін көздеуі тиіс:

1) өрт кезінде түтіндеумен күресу үшін ғимараттар мен құрылыстардың көлемдік-жоспарлық шешімдерін қолдану;

2) өрт кезінде түтіндеумен күресу үшін ғимараттар мен құрылыстардың конструкциялық шешімдерін қолдану;

3) қорғалатын үй-жайларда, тамбур-шлюздерде және саты торларында ауаның артық қысымын жасау үшін ағынды түтінге қарсы желдетуді қолдану;

4) жану және термикалық бөлшектену өнімдерін жою үшін механикалық және табиғи сору түтінге қарсы желдету құрылғылары мен құралдарын қолдану.

21. Ғимараттар мен құрылыстарда ғимараттар мен құрылыстардың отқа төзімділігінің талап етілетін дәрежесіне және олардың конструктивтік өрт қауіптілігі сыныбына сәйкес келетін отқа төзімділік шектерімен және өрт қауіпсіздігі кластарымен негізгі құрылыс конструкциялары қолданылуы тиіс.

22. Құрылыс конструкцияларының отқа төзімділігі және өрт қауіптілігі сыныбы олардың конструктивтік шешімдерінің, тиісті құрылыс материалдарын қолдану, сондай-ақ оттан қорғау құралдарын пайдалану есебінен қамтамасыз етілуі тиіс.

23. Ғимараттар мен құрылыстардың отқа төзімділік дәрежесіне байланысты таңдалатын құрылыс конструкцияларының отқа төзімділігінің талап етілетін шектері осы Техникалық регламенттің 5-қосымшасының 1-кестесінде берілген.

24. Өрттің өрт ошағы шегінен тыс таралуын шектеу мынадай тәсілдердің бірімен немесе бірнешеуімен қамтамасыз етілуі тиіс:

1) өртке қарсы бөгеттер салу;

2) өрт бөліктерін және секцияларын салу, сондай-ақ мен құрылыстардың қабаттарын шектеу;

3) өрт кезінде қондырғылар мен кәріздерді апаттық ажырату және қайта қосу құрылғыларын қолдану;

4) өрт кезінде сұйықтықтардың төгілуі мен ағуының алдын алатын немесе шектейтін құралдарды қолдану;

5) жабдықта отты бөгейтін құрылғыларды қолдану;

6) өрт сөндіру қондырғыларын қолдану.

25. Қалалар, елді мекендер және шаруашылық объектілері жолға шығатын өрт техникасы бар және жолға шығатын өрт техникасы жоқ өртке қарсы қызмет бөлімшелерімен қорғалуы тиіс.

26. Автоматты өрт сөндіру қондырғылары үй-жайда (ғимаратта):

1) өрттің қауіпті факторларының сыни мәндері туындағанға;

2) құрылыс конструкцияларының отқа төзімділігі шектері пайда болғанға;

3) қорғалатын мүлікке барынша жол берілетін нұқсан келтірілгенге;

4) технологиялық қондырғыларды бұзу қаупі туындағанға дейін өртті жоюды қамтамасыз етуі тиіс.

27. Ғимараттар мен құрылыстар өртке қарсы қызмет бөлімшелері келгенге дейін қызмет көрсетуші персоналдың өртті жою қажеттігі жағдайларына сүйеніп, алғашқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етілуі тиіс.

28. Ықтимал өрттерді жою үшін меншік нысанына қарамастан ұйымның аумағында, ғимараттары мен құрылыстарында, сондай-ақ елді мекендерде өртке қарсы сумен жабдықтау көздері болуы тиіс.

29. Өртке қарсы сумен жабдықтау көздері ретінде табиғи және жасанды су қоймаларын, сондай-ақ сыртқы су құбырын (оның ішінде ауыз су, шаруашылық-ауыз су, шаруашылық және өртке қарсы) пайдаланған жөн.

3-бөлім. Ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешеніне қойылатын талаптар

30. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар кешені мынадай іс-шараларды қамтуы тиіс:

1) жұртшылықты өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін шешуге тарту;

2) өндірісте және тұрмыста өрт қауіпсіздігі шараларына халықты оқытуды ұйымдастыру;

3) өрт қауіпсіздігі саласында насихат жүргізу;

4) өрт қауіпсіздігінің алғашқы шараларын қамтамасыз ету;

5) өрт кезінде адамдарды ғимараттан немесе құрылыстан эвакуациялау қауіпсіздігіне кепілдік беретін мәндерге дейін олардың ғимараттардың немесе құрылыстардың ішіндегі санын шектеу;

6) ғимараттарда немесе құрылыстарда өрт туындаған кезде және адамдарды эвакуациялауды ұйымдастыру кезінде әкімшіліктің, персоналдың және халықтың іс-қимылдары;

7) мемлекеттің және мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерді, қалаларда және елді мекендерде, сондай-ақ әртүрлі жекеменшік нысандарының объектілерінде ерікті өртке қарсы құралымдарды құру және олардың жұмысын ұйымдастыру.

Кенттер мен қалалар, сондай-ақ ауылдық елді мекендер аумағында өртке қарсы қызмет бөлімшелерін орналастыру кенттер мен қалалардағы шақыру жасаған орынға алғашқы өрт бөлімшесінің жету уақыты 10 минуттан аспауы, ал ауылдық елді мекендер үшін – 20 минуттан аспауы тиіс деген шартқа сүйеніп анықталады.

Қалалар мен елді мекендер үшін өрт деполары мен өрт сөндіру автомобильдерінің саны "Өртке қарсы қызмет органдарының объектілерін жобалау нормалары" ҚР ҚН талаптарына сәйкес анықталады.

31. Алып тасталды – ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-параграф. Қалалық және ауылдық елді мекендерді жобалау кезіндегі өрт қауіпсіздігі талаптары

1-бөлім. Қала құрылысы қызметіне қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

32. Қалалық және ауылдық елді мекендер осы Техникалық регламентте белгіленген өрт қауіпсіздігі талаптарын қамтамасыз етуді ескеріп жобалануы тиіс.

33. Қалалық және ауылдық елді мекендердің шекараларына жарылыс-өрт қауіпті объектілерді орналастыру кезінде өрттің қауіпті факторларының көрші объектілерге, климаттық және географиялық ерекшеліктерге, жергілікті жер бедеріне, өзендердің ағу бағытына және желдің басым бағытына әсер ету мүмкіндігі ескерілуі қажет.

34. Сұйытылған табиғи газдардың, сондай-ақ сұйытылған көміртекті газдардың және тез тұтанатын сұйықтықтардың кешендері елді мекендердің тұрғын аймағынан тыс, тұрғын үй аудандарына қатысты желдің басым бағытының желдетілетін жағынан орналастырылуы тиіс.

35. Сұйытылған көміртекті газдардың және тез тұтанатын сұйықтықтардың қоймаларын орналастыру бойынша жер учаскелері елді мекендерге, кемежайларға, өзен вокзалдарына, гидроэлектр станцияларына, кеме жөндейтін және кеме құрылысы ұйымдарына, көпірлер мен құрылыстарға өзен ағысымен төмен, егер көрсетілген құрылыстардан бастап Техникалық регламенттерде үлкен қашықтықтар белгіленбесе, олардан бастап кемінде 300 м қашықтыққа орналастырылуы тиіс.

36. Сұйытылған көміртекті газдар мен тез тұтанатын сұйықтықтар қоймаларының құрылыстары көрші елді мекендердің, ұйымдар мен жалпы желілік теміржол жолдарының аумақтарының белгілерімен салыстырғанда өте жоғары деңгейлі жер учаскелеріне орналастырылуы тиіс.

Көрсетілген қоймаларды көршілес елді мекендердің, ұйымдар мен жалпы желілік теміржол жолдарының аумағы белгілерімен салыстырғанда өте жоғары деңгейлі жер учаскелеріне, олардан 300 м астам арақашықтыққа орналастыруға жол беріледі.

37. Елді мекендерден, ұйымдар мен жалпы желілік теміржол жолдарынан 100 м-ден 300 м дейінгі аралықтағы арақашықтыққа орналасқан сұйытылған көміртекті газдар мен жылдам тұтанатын сұйықтықтар қоймаларына елді мекендердің, ұйымдар мен жалпы желілік теміржол жолдарының аумағына сұйықтықтардың ағуын болдырмайтын шаралар (оның ішінде екінші топырақ үйіп бекіту, авариялық ыдыстар, ағызу каналдары, траншеялар) көзделуі тиіс.

38. Қалалық және ауылдық елді мекендерді тұрғын, қоғамдық-іскерлік, өндірістік аймақтарға, инженерлік және көлік инфрақұрылымы аймақтарына, ауыл шаруашылығын пайдалану аймақтарына, рекреациялық мақсаттағы аймақтарға, ерекше қорғалатын аумақтар аймақтарына, арнайы мақсаттағы, әскери объектілерді орналастыру аймақтарына және өзге де аумақтық аймақтар түрлеріне бөлу кезінде оларды жоспарлау бойынша өрт қауіпсіздігі талаптары сақталуы тиіс.

39. Өрт сөндіру автомобильдеріне арналған өту жолдары мынадай:

1) екі бойлық жақтан – функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.3 сыныпты биіктігі 28-ден бастап 75 метрге дейін қоса алғанда, функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.2, Ф1.5. Ф2.1, Ф2.2, Ф3, Ф4.2, Ф4.3 сыныпты биіктігі 18-ден 50 метрге дейін қоса алғанда ғимараттар мен құрылыстарға;

2) барлық тараптардан (шеңберлік өту жолдары):

функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.1, Ф4.1 сыныпты ғимараттар мен құрылыстарға;

функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.2, Ф1.5, Ф2.1, Ф2.2, Ф3, Ф4.2, Ф4.3 биіктігі 50 метрден астам ғимараттар мен құрылыстарға;

функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.3 биіктігі 75 метрден астам ғимараттар мен құрылыстарға;

бір-бірімен функционалдық байланысқан (қосылған) ғимараттар мен құрылыстардың кешеніне;

3) бір бойлық жақтан – функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.3 сыныпты биіктігі 28 метрге дейін, функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.2, Ф1.5. Ф2.1, Ф2.2, Ф3, Ф4.2, Ф4.3 сыныпты биіктігі 18 метрге дейін ғимараттар мен құрылыстарға келуді қамтамасыз етуі тиіс.

Ескерту. 39-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

40. Шағын қабатты тұрғын үй құрылысының жоспарлау шешімі (3-қабатқа дейін қоса алғанда) өрт техникасының ғимараттар мен құрылыстарға 50 м аспайтын қашықтықта өтуін қамтамасыз етуі тиіс.

41. Өндірістік объектілердің ғимараттары мен құрылыстарына олардың тұтас ұзындығы бойымен өрт сөндіру автомобильдерінің:

1) бір жағынан – ғимараттардың, құрылыстардың ені 18 м артық болмаған жағдайда;

2) екі жағынан – ғимараттардың, құрылыстардың ені 18 м артық болған жағдайда, сондай-ақ аулалар тұйықталып және жартылай тұйықталып салынған жағдайда, өтуі қамтамасыз етілуі тиіс.

42. Құрылысының ауданы 10 мың м ² астам немесе ені 100 м астам ғимараттарға өрт техникасының өтуі барлық жағынан қамтамасыз етілуі тиіс.

43. Өрт техникасының жүріп өтуін қамтамасыз ететін өту бөлігінің немесе жоспарланған үстіңгі бетінің шетінен өндірістік ғимараттар мен құрылыстардың қабырғаларына дейінгі арақашықтық биіктігі 12 м дейінгі ғимараттардың қабырғаларына дейінгі арақашықтық 25 м артық болмауы тиіс, 12 м-ден 28 м дейінгі ғимараттар үшін - 8 м артық болмауы, биіктігі 28 м артық ғимараттар үшін – 10 м артық болмауы тиіс.

Автомобиль жолының өту бөлігінің шетінен өндірістік ғимараттар мен құрылыстардың жақын қабырғаларына дейінгі қашықтықты өрт техникасының бұрылуына арналған алаңдары бар және осы алаңдарда өрт гидранттары орнатылған ғимараттар мен құрылыстарға тұйық жолдар салынған жағдайда, 60 м дейін ұлғайтуға жол беріледі. Бұл ретте өндірістік ғимараттар мен құрылыстардан бастап өрт техникасының бұрылуына арналған алаңдарға дейінгі қашықтық кемінде 5 м және 15 м аспауы, ал тұйық жолдардың арасындағы қашықтық 100 м аспауы тиіс.

44. Өту жолдары мен жаяу жүргіншілер жолдарын орналастыру кезінде осы техникалық регламенттің 39-тармағына сәйкес өту жолы жағынан өрт техникасының тұрғын және қоғамдық, оның ішінде жапсарлас-іргелес үй-жайлары бар ғимараттарға өту мүмкіндігі және өрт сөндірушілердің автосатылар мен автокөтергіштерден кез келген пәтерге немесе үй-жайға қол жеткізуі қамтамасыз етілуі қажет.

Өту жолының жиегінен бастап ғимараттың қабырғасына дейінгі қашықтықты 10-нан бастап 28 м дейін қоса алғандағы ғимараттар үшін 5-8 м және 28 м астам ғимараттар үшін 8-10 м етіп қабылдануы тиіс. Бұл аймақта ғимараттар мен құрылыстарды салуға, қоршаулар, электр бергіштің әуе желілерін орналастыруға және ағаштарды қатарлап отырғызуды жүзеге асыруға жол берілмейді. Көрсетілген қашықтықтар тұтас сыртқы қабырғалары бар қасбеттердегі ғимараттардың учаскелері үшін регламенттелмейді.

Ескерту. 44-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

45. Өрт техникасына арналған өтпе жолдардың жол төсемінің конструкциясы өрт сөндіру автомобильдерінің түсіретін жүктемесіне есептелуі тиіс.

46. Тұрғын және көп салалы биік ғимараттардың стилобаты шатырын өрт техникасының өтуі үшін пайдалану кезінде стилобаттың конструкциялары өрт сөндіру автомобильдерінен оське кемінде 16 тонна жүктемеге есептелуі тиіс.

47. Өрт сөндіру машиналарының биіктігі 75 м астам тұрғын үй ғимараттарына жақын келуін қамтамасыз ету үшін тұрғын үйлердің биік бөлігінің сыртқы қабырғаларынан 8 м-ден 10 м дейінгі арақашықтықта ені кемінде 6 м қатты жабынды шеңбер жолдар салған жөн.

48. Өтпе жолдар, галереялар сияқты немесе ғимараттар (аркалар) арқылы тік өтетін жолдар биіктігі кемінде 4,5 м және саңылаудағы ені кемінде 3,5 м етіп орындалуы тиіс.

Ғимарат арқылы тік өтетін жолдарды ғимараттың ішкі контуры (периметрі) арқылы әрбір 300 м сайын орнатқан жөн.

Ескерту. 48-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

49. Егер өрт сөндіру гидранттары бар сыртқы су құбыры желісі қасбеттердің бірінің тарабынан салынған болса, тұрғын үйлердің саты торлары (вестибюльдері) арқылы тік өтетін жолдарды бір-бірінен 100 м аспайтын арақашықтықта қарастырған жөн.

50. Тұйық жолдар өрт техникасы бұрылуы үшін өлшемі кемінде 15 х 15 м алаңдармен аяқталуы тиіс. Тұйық жолдың барынша ұзындығы 150 м аспауы тиіс.

51. Бау-бақша серіктестіктері мен саяжай кооперативтерінің аумағында барлық учаскелер мен жалпы қолданыстағы объектілерге өрт техникасының өтуі қамтамасыз етілуі тиіс.

52. Қалалық және ауылдық елді мекендерінің аумағында сыртқы және (немесе) ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау көздері болуы тиіс.

Сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтау көздеріне мыналар жатады:

1) өрт сөндіру гидранттары бар сыртқы су құбыры желілері;

2) табиғи және жасанды су көздері.

53. Өртке қарсы су құбыры қалалық және елді мекендерде, сондай-ақ өндірістік объектілерде көзделуі тиіс.

Шаруашылық-ауызсу немесе өндірістік су құбыры бар өртке қарсы су құбырын біріктіруге жол беріледі.

54. Резервуарлардан және (немесе) су қоймаларынан сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтауды:

1) тұрғындарының саны 5 000 адамға дейінгі елді мекендер үшін;

2) сақиналы өртке қарсы су құбыры жоқ елді мекендерде орналасқан, көлемі 1 000 м³ дейінгі жеке тұрған қоғамдық ғимараттар;

3) сыртқы өрт сөндіруге секундына 10 л су жұмсаған жағдайда өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша В1-В4, Г және Д санатты өндірістері бар өндірістік ғимараттар;

4) көлемі 1 000 м³ дейінгі ірі жем қоймалары;

5) ғимараттарының көлемі 5 000 м³ дейінгі ірі жем қоймалары;

6) радио-телевизиялық жеткізу станцияларының ғимараттары;

7) көкөністер мен жемістерге арналған тоңазытқыштар мен қоймалар ғимараттары үшін қарастыруға жол беріледі.

55. Сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтауды мыналар үшін қарастырмауға болады:

1) биіктігі екі қабатқа дейін ғимараттарды салу кезінде 50 адамға дейін тұрғындар саны бар елді мекендер;

2) ғимараттарының көлемі 1 мың м ³ жеке тұрған, елді мекендерден тыс орналасқан қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындары және ауданы 150 м² дейінгі сауда кәсіпорындары, сондай-ақ елді мекендерге орналасқан көлемі 250 м³ отқа төзімділік дәрежелері I және II қоғамдық ғимараттар;

3) өрт жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша Д санатты өндірістері бар көлемі 1 мың м³ дейінгі I және II дәрежелі отқа төзімді өндірістік ғимараттар (көлемі 250 м³ дейінгі металл қорғалмаған немесе ағаш арқаулық конструкцияы бар, сондай-ақ полимер жылытқышы бар ғимараттардан басқа);

4) ғимараттардың көлемі 1 000 м³ болған жағдайда ауылшаруашылығы өнімдерінің маусымдық әмбебап қабылдау-дайындау пункттері;

5) ауданы 50 м² дейін жанатын орауышқа салынған жанатын материалдар және жанбайтын материалдар қоймаларының ғимараттары үшін.

56. Бір мезгілдегі өрттердің есептік саны және елді мекенде сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су құбыры желісінің магистральдық және сақиналы тораптарынан суының шығысы осы Техникалық регламентке 3-қосымшаның кестесінде берілген мәндерге сәйкес келуі тиіс.

57. Аймақтық сумен жабдықтау кезінде сыртқы өрт сөндіруге кететін су шығысы және әрбір аймақтағы бір мезгілдегі өрттер саны аймақта тұрып жатқан тұрғындар санына байланысты қабылдануы тиіс.

58. Топтық су құбыры үшін бір мезгілдегі өрттердің саны елді мекендердегі тұрғындардың жалпы санына байланысты қабылданады.

59. Топтық су құбыры бойынша өрт көлемін қалпына келтіруге кететін су шығысы мынадай жағдайларда өрт сөндіруге жұмсалатын ең үлкен шығысты талап ететін елді мекендер үшін (бір мезгілдегі өрттер санына сәйкес) су шығысының сомасы ретінде анықталады:

1) өртті сөндіру ұзақтығы 3 сағаттан кем емес, ал өрт-жарылыс қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша Г және Д санатты үй-жайлары бар I және II дәрежелі отқа төзімді ғимараттар үшін 2 сағаттан кем емес уақыт болып қабылдануға тиіс;

2) тұрғындар саны 1000 адамға дейінгі ауылдық елді мекендерге өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша Г және Д санатты үй-жайлары бар отқа төзімділігі І және ІІ дәрежелі ғимараттар үшін, қабатының саны екеуге дейінгі және көлемі 1000 м³ дейінгі тұрғын ғимараттар үшін өрт сөндіру ұзақтығы кемінде 1 сағ. болып қабылдануы тиіс;

3) судың өрт сөндіру көлемін қалпына келтірудің ең ұзақ мерзімі:

өрт-жарылыс қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша А, Б, В1 - В4 санатты үй-жайлары бар елді мекендер мен өндірістік объектілер үшін - 24 сағаттан;

өрт-жарылыс қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша Г және Д санатты үй-жайлары бар өндірістік объектілер үшін - 36 сағаттан;

ауылдық елді мекендер мен ауылшаруашылығы кәсіпорындары үшін - 72 сағаттан аспауы тиіс.

60. Елді мекенде сыртқы өрт сөндіруге жұмсалатын су шығысы осы Техникалық регламентке 4-қосымшаның (бұдан әрі – 4-қосымша) кестесінде берілген тұрғын және қоғамдық ғимараттардағы сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су құбыры желісінің қосу және тарату тораптарынан суы шығысынан кем болмауы тиіс.

61. Тұрғын және қоғамдық ғимараттардағы сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су құбыры желісінің қосу және тарату тораптарынан суы шығысы осы Техникалық регламентке 4-қосымшаға сәйкес қабылдануы тиiс.

62. Өртке қарсы қабырғалармен бөліктерге бөлінген ғимараттардағы өртті сыртқы сөндіруге жұмсалатын су шығысы судың көп шығысы талап етілетін ғимарат бөлігі бойынша қабылдануы тиіс.

63. Өртке қарсы қоршаулармен бөлінген ғимараттардағы өртті сыртқы сөндіруге жұмсалатын су шығысы ғимараттың жалпы көлемі және өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша аса қауіпті санаты бойынша анықталуы тиіс.

64. Арқалық болат конструкциялары және жанатын немесе полимер жылытқышты болат пішінделген немесе асбест-цемент табақтардан жасалған қоршау конструкциялары бар биіктігі 18 м артық емес бір және екі қабатты өндірістік ғимараттардағы және бір қабатты қоймалық ғимараттардағы сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су шығысы осы Техникалық регламентке 5-қосымшаның (бұдан әрі – 5-қосымша) 1 және 2-кестелерінде көрсетілген нормативтерден 10 л/с-қа артық қабылдануы тиіс.

65. Кәсіпорында екі есептік өрт кезінде өрт сөндіруге жұмсалатын есептік су шығысы аса көп су шығысын талап ететін екі ғимарат бойынша қабылдануы тиіс.

66. Жеке тұрған көмекші ғимараттардың өртті сыртқы сөндіруге жұмсалатын су шығысын мәндері осы Техникалық регламентке 4-қосымшаның кестесінде сәйкес қоғамдық ғимараттарға, ал өндірістік ғимараттарға қосып салынған объектілер үшін осы Техникалық регламентке 5-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес, ал өндірістік ғимараттарға жапсарлас салынған объектілер үшін - ғимараттың жалпы көлемі бойынша қабылдаған жөн.

67. Сыйымдылығы 10 000 м³ дейінгі ағаш материалдары қоймаларының өртті сыртқы сөндіруге жұмсалатын су шығысы оларды өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша В1 - В4 санатты өндірісті V дәрежелі отқа төзімді ғимараттарға жатқызып, осы Техникалық регламентке 5-қосымшаның 1-кестесі бойынша қабылдануы тиіс.

Қоймаларды сыйымдылығы үлкен жағдайда тиісті нормативтік құжаттардың талаптарды басшылыққа алуы қажет.

68. Егер осы Техникалық регламентке 5-қосымшаның 1 және 2-кестесі бойынша көп су шығысы талап етілмесе, ғимараттардың көлемі мен елді мекендерде тұратын адамдардың санына қарамастан радио-телевизиялық беру станциялары ғимараттарының өртті сыртқы сөндіруге жұмсалатын су шығысын 15 л/с кем емес етіп қабылдау керек. Көрсетілген талаптар қолданыстағы және жобаланатын байланыс объектілеріне орнатылатын радио-телевизиялық ретрансляторларға таратылмайды.

69. Ағаш конструкциялы II дәрежелі отқа төзімді ғимараттар үшін сыртқы өрт сөндіруге жұмсалатын су шығысы осы Техникалық регламентке 5-қосымшаның 1 және 2-кестелерінде көрсетілгеннен 5 л/с артық қабылдануы тиіс.

70. 30 тоннаға дейін жүк көтеретін контейнерлерді сақтайтын ашық алаңдардардағы өртті сыртқы сөндіруге жұмсалатын су шығысы контейнерлер санына қарай қабылдануы тиіс:

1) кемінде 15 л/с - 30-дан 50-ге дейін контейнер;

2) кемінде 20 л/с - 50-ден артық 100-ге дейін контейнер;

3) кемінде 25 л/с - 100-ден артық 300-ге дейін контейнер;

4) кемінде 40 л/с - 300-ден артық 1000-ға дейін контейнер;

5) кемінде 60 л/с - 1000-нан артық 1500-ге дейін контейнер;

6) кемінде 80 л/с - 1500-ден артық 2000-ға дейін контейнер;

7) кемінде 100 л/с – 2000-нан астам контейнер.

71. Өндірістік объектілердегі бір мезгілдегі өрттердің есептік саны жобалау нормаларында көзделген жағдайларды қоспағанда, олар алатын ауданға байланысты қабылдануы тиіс: ауданы 150 га дейін болған жағдайда бір өрт, ауданы 150 га артық болған жағдайда екі өрт.

Ескерту. 71-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

72. Елді мекен және өнеркәсіптік немесе елді мекен пунктінен тыс орналасқан ауыл шаруашылығы кәсіпорнының өртке қарсы біріккен су құбыры кезінде мыналар бір мезгілдегі өрттің есептік саны болып қабылдануы тиіс:

1) елді мекендегі тұрғындар саны 10 000 адамға дейін болған кезде 150 га дейін кәсіпорын аумағының ауданы кезінде - бір өрт (кәсіпорында немесе елді мекенде судың ең үлкен шығысы бойынша);

2) сол сияқты, елді мекенде 10 000 адамнан бастап 25 000 адамға дейін тұрғындар болған кезде - екі өрт (бірі - кәсіпорында және бірі - елді мекенде);

3) кәсіпорын аумағы ауданы 150 га жоғары және елді мекендегі адамдар саны 25 000 дейін болғанда - екі өрт (ең үлкен шығыс бойынша кәсіпорында екі немесе елді мекенде екі);

4) елді мекенде 25 000 артық адам болған кезде бір мезгілдегі өрттердің есептік саны және елді мекенде сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су құбыры желісінің магистральдық және сақиналы тораптарынан суының шығысы осы Техникалық регламентке 3-қосымшаның кестесі бойынша қабылданады, сонымен қатар су шығысы тұтынылатын үлкен шығыс сомасы (кәсіпорында немесе елді мекенде) және ең кіші шығыстың 50 % (кәсіпорында немесе елді мекенде) ретінде анықталуға тиіс;

73. Жер бетінен ғимаратқа кіруде ең көп шаруашылық-ауыз суын тұтынған кезде елді мекеннің су құбыры желісінде ең аз бос арыны 10 м кем емес бір қабатты құрылыс кезінде қабылдануы тиіс, үлкен қабаттар кезінде әрбір қабатқа 4 м қосылуы керек.

74. Су аз тұтынылған уақытта бірінші қабаттан басқа әрбір қабатқа арынды 3 м тең қабылдауға рұқсат етіледі, сонымен қатар сақтау үшін сыйымдылыққа су беру қамтамасыз етіледі.

75. Су үлестіру колонкалары желісінде бос арын кемінде 10 м болуы тиіс.

76. Төмен қысымды өртке қарсы су құбырын пайдаланылуы тиіс, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінде регламенттелетін елді мекендер аумақтары мен объектілері үшін жоғары қысымды өртке қарсы су құбырын тиісті негіздемесі болған кезде ғана қабылдауға болады.

Жоғары қысымды су құбырында стационарлық өрт сорғысы өрт пайда болғаны туралы сигнал берілгеннен кейін 5 минуттан кейін кешіктірмей сорғыны іске қосуды қамтамасыз ететін құрылғымен жабдықталуға тиіс.

77. Өрт сөндірген кезде төмен қысымды өртке қарсы су құбыры желісіндегі ең төменгі бос арын (жер беті деңгейінде) кемінде 10 м болуы тиіс.

78. Жоғары қысымды өртке қарсы су құбыры желісінде минималды бос арын өрт сөндіруге судың толық шығысы кезінде және өрт бағаны ең жоғарғы ғимараттың жоғарғы нүктесі деңгейінде орналасқан кезде 20 м кем болмайтын шағын ағын биіктігін қамтамасыз етуі тиіс.

79. Біріккен су құбыры желісінде ең көп бос арыны 60 м аспауы тиіс.

80. Су құбыры желісі сақиналы болуы тиіс. Су құбырларының тұйық желілері желінің ұзындығы 200 м аспаған кезде өрт сөндіруге жұмсалатын су шығысына қарамастан, өртке қарсы немесе шаруашылық-өртк қарсы қажеттіліктерге су беру үшін қолданылады.

Сыртқы су құбыры желілерін ғимараттар мен құрылыстардың ішкі су құбыры желілерімен сақиналауға жол берілмейді.

81. 5 000 адамға дейін тұрғыны бар және өртті сыртқы сөндіру үшін 10 л/с су шығысы бар елді мекендерде немесе ішкі өрт краны 12 бірлікке дейінгі ғимаратта өртке қарсы резервуар құрылғысы немесе су қоймасы, су арынды мұнара немесе тұйық соңында бақылау резервуары бар болғанда ұзындығы 200 м артық тұйық желіге рұқсат етіледі.

82. Өрт сыртқы сөндіру үшін судың 20 л/с және одан кем шығысы бар өндірістік объектілер үшін өрт сөндіру мақсаты үшін өртке қарсы резервуарда су қорын қалпына келтіру уақытын ұлғайтуға рұқсат етіледі:

1) 48 сағ. дейін – өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша Г және Д санатты үй-жай үшін;

2) 36 сағ. дейін – өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша В1 - В4 санатты үй-жай үшін.

83. Қызыл желі 60 м шегінде және одан көп көшелердің ені кезінде су құбыры желісін көшенің екі жағынан төсеу қарастырылады.

84. Өрт гидрантын өтетін бөліктің шетінен бастап 2,5 м артық емес, бірақ ғимараттар мен құрылыстардың қабырғаларынан кемінде 5 м аралықта автомобиль жолы бойымен орнатқан жөн.

Өрт гидрантын өтетін бөлікте орналастыруға рұқсат етіледі, бұл ретте біріккен шаруашылық-ауыз су құбыры желісінен тармақтануда өрт гидрантын орнатуға жол берілмейді.

Ескерту. 84-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

85. Су құбыры желісінде өрт гидрантын орналастыру өртті сыртқы сөндіруге 15 л/с және одан көп су шығысы кезінде екі өрт гидрантынан кем емес және 15 л/с кем су шығысы кезінде бір гидрант осы желі қызмет көрсететін кез келген ғимарат, құрылыс немесе оның бөліктерінде өрт сөндіруді қамтамасыз етуі тиіс.

86. Су құбыры желісінде өрт гидранты арасындағы 200 м аспайтын аралық қабылдануы және жобалау ұйымы өрт сөндіруге судың жиынтық шығысын және орнатылатын өрт гидранты типінің өткізу қабілетін ескеретін есептеу арқылы негізделуі тиіс.

87. Өрт сөндіру мақсатына арналған резервуарлардағы таза судың пайдаланылмаған су қоры өрт сөндіру үшін қажетті су мөлшерін сумен қамтамасыз ету көзінен тікелей алу техникалық мүмкін болмаған немесе экономикалық жағынан орынсыз болған жағдайда қарастырылуы тиіс.

Таза су резервуарындағы өрт сөндіруге арналған судың пайдаланылмаған қоры:

1) сыртқы гидранттан және ішкі өрт кранынан өрт сөндіруді;

2) өрт сөндірудің автоматты су және көбік қондырғысын;

3) өрт сөндірудің барлық кезеңінде ең көп шаруашылық-ауыз су және өндірістік қажеттіліктерді қамтамасыз етуден қабылдануы тиіс.

Резервуарлардағы судың өрт көлемін анықтаған кезде егер оған су келу I және II санаттағы сумен жабдықтау жүйесінен жүзеге асырылса, өрт сөндіру кезінде толтыруды есепке алуға жол беріледі.

88. Су арыны мұнарасының бағындағы өрт сөндіруге арналған судың пайдаланылмаған қоры басқа қажеттіліктер үшін бір мезгілдегі судың үлкен шығысы кезінде бір сыртқы және бір ішкі өртті сөндірудің он минуттық ұзақтығына есептелуі керек.

89. Өрт сөндіру резервуарларының немесе су қоймасының саны кемінде екеу болуы керек, бұл ретте оның әрқайсысында өрт сөндіру үшін судың кемінде 50 % көлемі сақталуы керек.

90. Өрт сөндіру резервуарлары немесе су қоймалары мыналар болған кезде:

1) өрт автомобилі, 200 м аспайтын қашықтықта;

2) өрт мотопомпасы, 100 м аспайтын қашықтықтағы радиуста тұрған ғимараттарға қызмет көрсеткен жағдайда орналасуы тиіс.

Қызмет көрсету радиусын ұлғайту үшін 200 м аспайтын ұзындығы бар тұйық құбыржол су қоймасы немесе резервуарсынан бастап төсеуге рұқсат етіледі.

Егер өрт сөндіру резервуарынан немесе су қоймасынан суды өрт автомобилі немесе мотопомпамен тікелей жинау қиындық тудырса, көлемі 3 м³ бастап 5 м³ дейінгі қабылдау құдықтары қарастырылады. Резервуарды немесе су қоймасын қабылдау құдығымен қосатын құбырдың диаметрі өртті сыртқы сөндіруге жұмсалатын судың есептік шығысын өткізу жағдайына қарай, алайда кемінде 200 мм етіп қабылданады. Қабылдау құдығы алдында қосатын құбыржолға ысырмасы бар құдық орнатылады, оның штурвалы люк қақпағы астына шығарылуы керек.

91. Резервуардан немесе су қоймасынан су жинау нүктесінен бастап отқа төзімділігі III, ІІІа, ІІІб, IV, IVа және V дәрежелі ғимараттарға және жанғыш материалдардың ашық қоймасына дейінгі аралық кемінде 30 м болуы, отқа төзімділігі I және II дәрежелі ғимаратқа дейін – кемінде 10 м болуы тиіс.

2-бөлім. Қалалық және ауылдық елді мекендердің аумағында ғимараттар мен құрылыстар арасындағы өртке қарсы қашықтыққа қойылатын талаптар

92. Отқа төзімділік деңгейіне қарай тұрғын үй, қоғамдық, әкімшілік және өнеркәсіптік кәсіпорындардың тұрмыстық ғимараттары арасындағы өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 6-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес қабылдануы тиіс.

93. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың ғимараттары мен құрылыстары арасындағы отқа төзімділік деңгейіне және жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша өндіріс санаттарына байланысты өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламенттің 6-қосымшасы 2-кестесіне сәйкес қабылдануы тиіс.

94. Отқа төзімділік деңгейіне қарай ауыл шаруашылық кәсіпорындарының ғимараттары мен құрылыстары арасында өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 6-қосымшаның 3 және 4-кестесіне сәйкес қабылдануы тиіс.

95. Ғимараттар және құрылыстар арасындағы өртке қарсы қашықтық болып ғимараттың сыртқы қабырғасы немесе басқа конструкциясы арасындағы аралық анықталады. Жанбайтын материалдан жасалған ғимараттар мен құрылыстар конструкциясының 1 м артық шығыңқылығы бар болса, осы конструкциялар арасындағы қашықтық қабылданады.

96. Терезе ойығы жоқ ғимараттар, имараттар және құрылыс арасындағы өртке қарсы қашықтықты оттөзімділіктің III, IIIа, IIIб, IV, ІVа және V деңгейлі ғимараттарды қоспағанда, 20 % кішірейтуге рұқсат етіледі.

97. Сейсмикалығы 9 балл және одан жоғары аудандарда тұрғын ғимараттар, сондай-ақ отқа төзімділіктің IV, ІVа және V деңгейлі тұрғын және қоғамдық ғимараттары арасындағы өртке қарсы қашықтықты 20 % арттырған жөн.

98. Отқа төзімділіктің V деңгейлі каркас және қаңқалы конструкциялы екі қабатты ғимарат, сондай-ақ жанғыш материалдан жасалған төбесі бар ғимараттар үшін өртке қарсы қашықтықты 20 % арттырған жөн.

99. Өрт техникасы үшін қажетті өту жолдары мен кіреберістерді қамтамасыз еткен жағдайда, оттөзімділіктің I және II деңгейлі тұрғын және қоғамдық ғимараттары арасындағы өртке қарсы қашықтықтар нормаланбайды, бұл ретте көршілес объектіге қарсы орналасқан, барынша биік немесе кең ғимараттың, құрылыстың қабырғасы 1 типті өртке қарсы болып табылады.

Ескерту. 99-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

100. Тұрғын үйлерге дейін үй жанындағы жер учаскесінде шаруашылық құрылысы (сарай, гараж, монша) және бір пәтерлі, екі пәтерлі тұрғын үйден бастап көршілес үй маңының жер учаскесіндегі тұрғын үй және шаруашылық құрылысына дейінгі өртке қарсы қашықтықты осы Техникалық регламентке 6-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес қабылдаған жөн.

101. Тұрғын үй және шаруашылық құрылысы арасындағы, сондай-ақ үй маңындағы бір учаске шегінде шаруашылық құрылысы арасындағы өртке қарсы қашықтық нормаланбайды.

102. Отқа төзімділігі I және II деңгейлі Ф1, Ф2, Ф3, Ф4 өрт қауіптілігінің функционалдық сыныбының тұрғын, қоғамдық және әкімшілік (тұрмыстық) ғимараттарынан ең аз өртке қарсы қашықтығы:

1) Ф5 сыныпты өндірістік және қоймалық ғимараттардан, сондай-ақ оттөзімділіктің I және II деңгейлі гараждарына дейін кемінде 9 м;

2) Ф5 функционалдық өрт қауіптілігі сыныпты және С2, С3 конструкциялық өрт қауіптілігі сыныпты ғимараттарға дейін – кемінде 15 м;

3) отқа төзімділігі III, IIIа, IIIб деңгейлі ғимараттарға дейін – кемінде 12 м;

4) отқа төзімділігі IV, IVа және V деңгейлі ғимараттарға дейін - кемінде 15 м.

103. Ф1, Ф2, Ф3, Ф4 IV, IVа функционалдық өрт қауіптілігі сыныпты және отқа төзімділіктің V деңгейлі тұрғын, қоғамдық және әкімшілік (тұрмыстық) ғимараттардан бастап Ф5 функционалдық өрт қауіптілігі сыныбының өндірістік және қойма ғимараттарына, сондай-ақ отқа төзімділіктің сондай деңгейі бар гаражға дейінгі қашықтық кемінде 18 м болып қабылданады. Отқа төзімділігі III, IIIа және IIIб деңгейлі аталған ғимараттары үшін олардың арасындағы қашықтық кемінде 12 м болып қабылданады.

104. Функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.1, Ф4.1, сондай-ақ А және Б санаттарындағы Ф5 кіші класындағы ғимараттардан басқа, отқа төзімділігі I, ІІ, III, IIIа, IIIб дәрежелі ғимараттардың отқа төзімділік шегі кемінде RЕІ 150 болатын тұйық бүйір қабырғалары және көп қабатты жабық гараж-тұрақтар (оның ішінде автомобильдер баяу жүретін) арасындағы өртке қарсы қашықтық нормаланбайды.

Ескерту. 104-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

105. Қалалық мекендер құрылысы шекарасынан бастап орман алқабына дейiнгi өртке қарсы қашықтық 100 м кем болмауы тиiс.

106. Қалалық мекендерде үй маңындағы учаскесi бар бiр-екi қабатты жеке құрылысы бар аудандар үшiн үй маңындағы учаске шекарасынан бастап орман алқабына дейiнгi қашықтық 50 м кем болмауы керек.

107. Мұнай және мұнай өнімдерінің қоймалары аумағындағы ғимараттар мен құрылыстардан көрші объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 7-қосымшаның (бұдан әрі – 7-қосымша) 1-кестесі бойынша қабылданады.

Осы Техникалық регламентке 7-қосымшаның 1-кестесінде көрсетілген қашықтықтар:

1) ғимарат және құрылыстың сыртқы қабырғасы және конструкциясы арасындағы қашықтық ретінде ғимарат және құрылыстар арасындағы;

2) құю-төгу құрылғысынан бастап - құю-төгу эстакадасы бар теміржол осінен бастап;

3) автомобиль цистернасының құю-төгу құрылмасы үшін, сорғы, ыдыстар үшін алаңдардан (ашық және қалқа асты) бастап - осы алаңдар шекарасынан бастап;

4) технологиялық эстакададан және құбырдан бастап - шеткі құбырдан бастап;

5) алау қондырғысынан бастап - алау оқпанынан бастап анықталады.

108. Резервуарлық парктерден 200 м дейінгі қашықтықта орналасқан жалпы желідегі теміржол жолдары, көршілес елді мекендер және кәсіпорындар аумағы белгісін салыстыру бойынша жоғары белгілері бар алаңдарда мұнай және мұнай өнімдерінің резервуарлық паркті орналастырылған кезде, сондай-ақ су кемерінен 200 м және одан кіші (максималды деңгейде) қашықтықта өзен жағасында мұнай және мұнай өнімдері қоймасын орналастырған кезде резервуарның апаты кезінде мұнай және мұнай өнімдерінің елді мекен немесе кәсіпорын аумағына, жалпы желідегі теміржол жолына немесе су қоймасына төгілу ықтималдығын болдырмайтын қосымша шаралар қарастырылуы тиіс.

Мұнай және мұнай өнімдері қоймасы аумағы биіктігі кемінде 2 м жанбайтын материалдан жасалған үрленетін қоршаумен қоршалуы керек.

109. Тұрғын және қоғамдық ғимараттардан бастап жалпы сыйымдылығы 2 000 м³, тұрғын және қоғамдық ғимараттарға қызмет көрсететін қазандық, дизельдік электрлік станция және басқа энергетикалық объектілер құрамында қаралатын IIIв санатты мұнай және мұнай өнімдерін сақтауға арналған қоймаға дейінгі өртке қарсы қашықтық осы Техникалық регламентке 10-қосымшаның 2-кестесінде белгіленгеннен кем болмайтындай қабылдануы тиіс.

110. Елді мекен аумағында автоқұю станциясын орналастырған кезде өртке қарсы қашықтық авариялық резервуар және отын сақтауға арналған қабырғадан, отын және (немесе) оның буы айналатын жер үсті жабдығынан бастап, отын сақтауға арналған резервуар және авариялық резервуардың тыныс алу арқауынан, отын-үлестіру колонкасы тұрқы және сұйылтылған көмірсутекті газдар немесе сұйылтылған табиғи газ, автоцистерна және технологиялық құдыққа арналған алаңдар шекарасынан, тазарту құрылысының технологиялық жабдық қабырғасынан бастап және автоқұю станциясы ғимаратының сыртқы қабырғасы және конструкциясынан бастап:

1) мектепке дейінгі балаларға жалпы білім беретін мекемелер, жалпы білім беретін мекеме, интернат типті жалпы білім беретін мекеме, стационарлық типті емдеу мекемелері, бір пәтерлі тұрғын ғимарат жер учаскесінің шекарасына;

2) басқа мақсаттағы тұрғын және қоғамдық ғимараттардың қабырғаларына дейін.

111. Автоқұю станциясынан автоқұю станциясының кешеніне жатпайтын ғимараттарға, құрылыстар мен өзге объектілерге дейінгі ең жақын қашықтықтар станция типіне байланысты болады және осы Техникалық регламентке 8-қосымшаның 1-кестесіне сәйкес анықталады.

112. Жер үсті резервуары бар автоқұю станциясының ғимараттары және құрылыстары арасындағы ең қысқа өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 8-қосымшаның 2-кестесіне сәйкес қабылданады.

113. Жер үсті резервуары бар автоқұю станциясы аумағында орналасқан ғимараттар және құрылыс арасындағы ең қысқа өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 8-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес қабылданады.

114. Көлік құралдарын сақтау және қызмет көрсету орындарынан (жер үсті және жер үсті-жер асты гараждар, жеңіл автомобильді тұрақты және уақытша сақтауға арналған ашық тұрақтар және техникалық қызмет көрсету станциясынан) бастап тұрғын үйлер және қоғамдық ғимараттар, сондай-ақ елді мекендердің тұрғын, қоғамдық-іскерлік және рекреациялық мақсаттағы аймақтарда орналасқан мектепке дейінгі балаларға жалпы білім беретін мекемелер, жалпы білім беретін мекеме, интернат типті жалпы білім беретін мекеме, стационарлық типті емдеу мекемелеріне дейін өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 9-қосымшаның (бұдан әрі – 9-қосымша) кестесінде келтірілгеннен кем қабылданбауы керек.

115. Өртке қарсы қашықтықты тұрғын үй және қоғамдық ғимараттар, құрылысдар және құрылыстан бастап және мектепке дейінгі балаларға жалпы білім беретін мекемелер, жалпы білім беретін мекеме және стационарлық типті емдеу мекемесінен бастап гараж қабырғасы немесе ашық тұрақ шекарасына дейін анықтаған жөн.

116. Осы Техникалық регламентке 9-қосымшаның кестесінде келтірілген отқа төзімділіктің I-II деңгейлі гаражы үшін қашықтықты гаражда ашылатын терезе, сондай-ақ тұрғын және қоғамдық ғимараттар жағына бағдарланған кірулер болмаған кезде 25 % азайтуға рұқсат етіледі.

117. Сұйылтылған табиғи газ резервуарынан бастап көршілес объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 10-қосымшаның 1-кестесі бойынша қолданылуы тиіс.

118. Қысымы осы Техникалық регламентке 10-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген мәндерден ерекшеленетін резервуарлардан бастап көршілес объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 10-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

119. Қойма аумағында орналасатын сұйылтылған көмірсутекті газдардың резервуарларынан бастап қойма құрамына кіретін, сондай-ақ оның аумағынан тыс орналасқан басқа объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 10-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген мәндерге сәйкес келуі тиіс.

120. Тауарлық-шикізат базасының құрамына кіретін сұйылтылған көмірсутекті газдар қоймалары резервуарларынан бастап басқа объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар осы Техникалық регламентке 10-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген мәндерге сәйкес келуі тиіс.

121. Газ құбыры, мұнай құбыры және мұнай өнімдері құбырының жер асты және жер үсті (төгіндіде) осінен бастап елді мекендер және жеке тұрған өндірістік объектілер, елді мекендер аумағындағы ғимараттар мен құрылысдарға дейінгі өртке қарсы қашықтық осы Техникалық регламентке 11-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген мәндерден кем болмайтындай етіп қабылдануы тиіс.

122. Шеткі резервуардан бастап жалпы сыйымдылығы 50 м³ сұйылтылған көмірсутекті газдың резервуарлық қондырғысынан бастап елді мекен ғимараттары мен құрылыстарына және оның коммуникацияларына дейінгі қашықтықтар осы Техникалық регламентке 11-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген мәндерге сәйкес келуі тиіс.

123. Жалпы сыйымдылығы 50 м³ артық сұйылтылған көмірсутекті газдың резервуарлық қондырғысынан бастап қашықтықтар осы Техникалық регламентке 11-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген мәндерге сәйкес келуі тиіс.

124. Бірлік сыйымдылығы 50 м³ бойынша сұйылтылған көмірсутекті газдың екі резервуарын орнатқан кезде газ толтыру кіші станциясына жатпайтын ғимараттарға (тұрғын, қоғамдық, өндірістік) дейінгі қашықтықты:

1) жер үсті резервуарлары үшін - 100 м дейін;

2) жер асты резервуарлары үшін - 50 м дейін азайтуға рұқсат етіледі.

125. Сұйылтылған көмірсутекті газдардың жер үсті резервуарсынан бастап бір мезгілде 800-ден артық адам болуы мүмкін (стадион, базар, парк, тұрғын үй) орындарға дейінгі, сондай-ақ мектеп, мектепке дейінгі және емдеу-сауықтыру мекемелеріне дейінгі қашықтық орын санына қарамай, осы Техникалық регламентке 14-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген мәндермен салыстырғанда 2 есе арттыруға рұқсат етіледі.

3-параграф. Ғимараттар мен құрылыстарды жобалау, салу кезіндегі жалпы өрт қауіпсіздігі талаптары

Ескерту. 3-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-бөлім. Ғимараттар мен құрылыстарды жобалау, реконструкциялау және функционалдық мақсатын өзгерту кезіндегі өрт қауіпсіздігі талаптары

126. Ғимаратқа, құрылысқа, құрылыс конструкцияларына, инженерлік жабдыққа және құрылыс материалдарына арналған жобалық құжаттамада осы Техникалық регламентте көзделген өрт-техникалық сипатамалар қамтылуы тиіс.

127. Ғимараттар мен құрылыстардың конструктивтік, көлемдік-жоспарлау және инженерлік-техникалық шешімдері өрт жағдайында мыналарды қамтамасыз етуі тиіс:

1) адамдарды қауіпсіз аймаққа олардың өмірі мен денсаулығына қауіпті өрт факторларының әсері салдарынан зиян келтірілгенге дейін эвакуациялау;

2) адамдарды құтқару бойынша іс-шаралар өткізу мүмкіндігі;

3) өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жеке құрамының жол ашу және өрт сөндіру құралдарын ғимарат пен құрылыстың кез келген үй-жайына жеткізу мүмкіндігі;

4) өрт сөндіргіш заттарды өрт ошағына беру мүмкіндігі;

5) өртті көршілес ғимараттарға мен құрылыстарға таратпау.

128. Егер өрт анықталған сәттен бастап адамдарды қауіпсіз аймаққа эвакуациялау процесі аяқталғанға дейінгі уақыт аралығы өрт кезінде адамдарды эвакуациялаудың қажетті уақытынан аспаса, өрт кезінде адамдарды ғимараттардан және құрылыстардан қауіпсіз эвакуациялау қамтамасыз етілді деп есептеледі.

Қажетті және есептеу уақыты, сондай-ақ адамдарды кедергісіз және уақтылы эвакуациялау шарттары стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес анықталады.

129. Ғимаратта өртке қарсы тосқауылдармен бөлінген әр түрлі функционалдық өрт қауіпті бөліктер болған кезде, осындай бөліктердің әрқайсысы функционалдық өрт қауіптілігіне сәйкес келетін ғимаратқа қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптарына жауап беруі тиіс.

130. Ғимараттарда, құрылыстарда және өрт сөндіру бөліктерінде жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша А және Б санатындағы үй-жайлар сыртқы қабырғаларда, ал көп қабатты ғимараттарда – жоғарғы қабаттарда орналасуы тиіс.

131. Алып тасталды – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-бөлім. Ғимараттар мен құрылыстарды өрттен қорғау жүйелерінің функционалдық сипаттамаларына қойылатын талаптар

132. Ғимараттар мен құрылыстардың өрттен қорғау жүйелері адамдарды қауіпсіз аймаққа қауіпті өрт факторларының шекті рұқсат етілген мәндері болғанға дейін эвакуациялау мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

133. Ғимараттар мен құрылыстардың электр жабдығы олар орнатылған жарылыс қауіпті және өрт қауіпті аймақтардың жанғыш қоспаларының санаттары мен топтарына сәйкес болуы тиіс.

134. Тәулік бойы адамдар келетін функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.1 шағын сыныпты ғимараттарда орнатылған өрттен қорғау жүйелерін үздіксіз электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету үшін автономды резервтік электрмен жабдықтау көздері көзделуі тиіс.

135. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
136. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

137. Өрт сөндіргіш затты үй-жайдан, ғимараттан немесе құрылыстан оны бергеннен кейін алып тастау, автоматты өрт сөндіру қондырғыларын монтаждауға арналған жобаға сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.

138. Ғимараттар мен құрылысдарда адамдарға өрт туралы хабарлау, өрт кезінде адамдарды эвакуациялауды басқару және оларды қауіпсіз эвакуациялауды қамтамасыз ету, мынадай тәсілдердің біреуімен немесе олардың комбинациясымен мыналарды:

1) адамдар үнемі және (немесе) жарықты сигналдардың берілуін;

2) эвакуацияның қажеттігі, эвакуациялау жолдары, қозғалу бағыттары және өрт кезінде адамдардың қауіпсіздігін және үрейдің алдын алуды қамтамасыз етуге бағытталған басқа әрекеттер туралы арнайы әзірленген мәтіндердің берілуі;

3) эвакуациялау жолдарында өрт қауіпсіздігі белгілерінің нормативтік уақыт ішінде орналастырылуын және жарықпен қамтамасыз етілуін;

4) эвакуациялық (авариялық) жарық түсірудің қосылуын;

5) эвакуациялық шығу есіктері тиектерінің қашықтықтан ашылуын;

6) диспетчерлік өрт сөндіру күзетінің өрт кезінде хабарлау аймақтарымен байланысының қамтамасыз етілуін жүзеге асыруы керек.

139. Өрт кезінде құлақтандыру және ғимараттан немесе құрылыстан эвакуациялауды басқару жүйесінің техникалық шешімдері эвакуацияланатын адамдардың денсаулығының жай-күйі мен жасын ескеруі қажет.

140. Өрт кезінде адамдарды құлақтандыру және эвакуациялауды басқару жүйелерін іске қосу, өрт сөндіретін диспетчерлік күзет үй-жайында немесе өрт қауіпсіздігі талаптарына жауап беретін басқа арнайы үй-жайда іске асырылуы тиіс.

141. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

142. Көлемдік-жоспарлау және конструктивтік шешімдерге байланысты, ғимараттар мен құрылыстардан түтінді кетіру жүйесі табиғи немесе механикалық қозғалтумен орындалуы тиіс.

Қозғалту тәсіліне қарамастан, түтінді кетіру жүйесінің түтінге қарсы желдетудің атқарушы механизмдері мен құрылғыларын автоматты және қашықтықтан қолмен іске қосуы болуы тиіс.

143. Ғимараттар мен құрылыстардың көлемдік-жоспарлау шешімдері жану өнімдерінің өрт сөндіру үй-жайының, өрт сөндіру бөлігінің және (немесе) секциясының шегінен тыс таралу мүмкіндігін болдырмауы керек.

144. Ғимараттар мен құрылыстардың функционалдық мақсатына және көлемдік-жоспарлау және конструкциялық шешімдеріне байланысты, онда тартып-соратын немесе түтінге қарсы желдететін сору жүйесі қарастырылған болуы тиіс.

145. Түтінге қарсы желдетудің тартып-сору жүйесі сәулет-жоспарлау шешімдерімен немесе механикалық желдету көмегімен кетірілетін жану өнімдерінің көлеміне сәйкес келетін көлемде ауа ағыны қамтамасыз етілетін ғимараттар мен құрылыстарда қолданылады.

146. Түтінге қарсы желдетудің тартып-сору жүйесі сәулет-жоспарлау шешімдерімен кетірілетін жану өнімдерінің көлеміне сәйкес келетін көлемде ауа ағыны қамтамасыз етілетін ғимараттар мен құрылыстарда қолданылады.

147. Жану өнімдерін табиғи немесе механикалық түтінге қарсы желдету құрылғысынсыз, ғимараттар мен құрылыстар шегінен тыс ығыстыру үшін ағынды желдетуді пайдалануға жол берілмейді.

148. Түтінге қарсы соратын желдету өрт кезінде жану өнімдерінің өрт болған үй-жайдан, эвакуация жолындағы дәліздер мен холлдардан тікелей кетіруді қамтамасыз етуі тиіс.

149. Ғимараттар мен құрылыстарды түтінге қарсы қорғау жүйесінің ағынды желдетуі өрт шыққан үй-жаймен аралас үй-жайларда, басқыш шабақтарында, лифт холдары мен тамбур-шлюздарда ауа берілуін және артық қысым жасалуын қамтамасыз етуі керек.

150. Ғимараттар мен құрылыстардың түтінге қарсы желдететін атқарушы механизмдері мен құрылғыларының автоматты жетегі автоматты өрт сигнализациясы немесе автоматты өрт сөндіргіш қондырғылары іске қосылған кезде жүзеге асырылуы тиіс.

151. Ғимараттар мен құрылыстардың түтінге қарсы желдететін атқарушы механизмдері мен құрылғыларының қашықтықтан және қолмен басқарылатын жетегі түтінге қарсы қорғау жабдығын орнату орындарында, өрт сөндіру шкафтарында, эвакуациялық шығу жолдарда (қол өрт хабарлағыштарын қолдануға рұқсат беріледі) және өрт сөндіру бекеттерінің үй-жайларында немесе диспетчерлік персоналдың үй-жайларында орналасқан іске қосу элементтерінен жүзеге асырылуы тиіс.

152. Өрт кезінде ғимараттар мен құрылыстардағы түтінді кетіру жүйесін қосқан кезде, жалпы ауысымдық желдету және ауа баптау жүйелерінің міндетті түрде ағытылуы іске асырылуы керек.

153. Ұнтақты немесе газды автоматты өрт сөндіру қондырғыларының немесе өрт сөндіру үй-жайындағы түтінге қарсы желдету жүйелерінің бір мезгілдегі жұмысына жол берілмейді.

154. Ғимарат пен құрылыс сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес, өрт сөндіру мақсаттары үшін қажетті су шығысын қамтамасыз ететін өртке қарсы ішкі су құбырымен жабдықталуы тиіс.

155. Өртке қарсы ішкі су құбыры өрт сөндіру мақсаттарына қол жеткізуді қамтамасыз ететін көлемде ішкі өрт сөндіру крандарымен қамтамасыз етілуі керек.

3-бөлім. Ғимараттардың, құрылыстардың және өрт сөндіру бөліктерінің отқа төзімділігі және өрт қауіптілігі жөніндегі талаптар

156. Ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің отқа төзімділік деңгейі олардың қабатына, функционалдық өрт қауіптілігіне, өрт сөндіру бөліктерінің ауданына және онда орналастырылған технологиялық процестердің өрт қауіптілігіне байланысты белгіленуі тиіс.

157. Құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шектері және жалынның таралуының ең жоғарғы шектері ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің отқа төзімділік деңгейіне сәйкес болуы керек.

Ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің отқа төзімділік деңгейі, құрылыс конструкцияларында отқа төзімділік шектері сондай-ақ онда қолданылатын құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік деңгейі осы Техникалық регламентке 5-қосымшаның 1-кестесінде берілген.

158. Ойықтарды толтырудың отқа төзімділік шектері (есіктерді, қақпаларды, терезелер мен люктерді, сондай-ақ қолшамдарды, оның ішінде учаскелердің зенитті және басқа жарық түсетін жабын төсемдерін) өртке қарсы кедергілердегі ойықтарды толтыруды қоспағанда, нормаланбайды.

159. Өртке қарсы аймақтардың және тамбур-шлюздардың өртке қарсы қабырғалары, аражабындары, жабындары, конструкциялары, сондай-ақ өртке қарсы кедергілердегі жарық түсіру ойықтарын толтырулар (өртке қарсы есіктер, қақпалар, люктер, клапандар, терезелер, перделер) жанбайтын материалдардан орындалуы тиіс.

160. Ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің конструктивтік өрт қауіптілік сыныбы олардың қабатына, функционалдық өрт қауіптілігіне, өрт сөндіру бөліктерінің ауданына және онда орналастырылған технологиялық процестердің өрт қауіптілігіне байланысты белгіленуі тиіс.

161. Құрылыс конструкцияларының өрт қауіптілік сыныбы ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің конструкциялық өрт қауіптіліктің қабылданған сыныбына сәйкес болуы керек.

Ғимараттардың, құрылыстардың және өрт бөліктерінің құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік дәрежесінің және отқа төзімділік шегінің сәйкестігі осы Техникалық регламентке 2-қосымшаның 2-кестесінде берілген.

162. Ғимараттың қоршайтын конструкцияларындағы ойықтарды толтырудың өрт қауіптілігі (есіктер, қақпалар, терезелер мен люктер) өртке қарсы кедергілердегі ойықтарды толтыруды қоспағанда, нормаланбайды.

163. Құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шектері және өрт қауіптілік сыныптары стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттарда келтірілген әдістер бойынша стандарттық сынаулар жағдайында анықталуы тиіс.

164. Құрылыс конструкцияларының отты сынаулардан өтілген нысаны, материалдары, құрылыс конструкцияларының конструтиктік орындауы бойынша ұқсас отқа төзімділік шектерін және өрт қауіптілік сыныбын белгіленген тәртіппен стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттарда белгіленген есептік-аналитикалық әдістер бойынша анықтауға рұқсат етіледі.

4-бөлім. Ғимараттарда, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінде өрттің таралуын шектеу жөніндегі талаптар

165. Ғимараттардың, құрылыстардың, өрт сөндіру бөліктерінің, сондай-ақ функционалдық өрт қауіптілік сыныптары әр түрлі үй-жайлар бөліктері өзара отқа төзімділік шектері және конструктивтік өрт қауіптілік сыныптары нормаланған қоршау конструкцияларымен немесе өртке қарсы кедергілермен бөлінген болуы керек. Өртке қарсы кедергілердің осындай қоршау конструкциялары мен типіне қойылатын талаптар үй-жайдың функционалдық өрт қауіптілігі, өрт жүктемесінің шамасы, ғимараттың, құрылыстың, өрт сөндіру бөлігінің отқа төзімділік деңгейі және конструктивтік өрт қауіптілік сыныбы ескеріліп белгіленеді.

166. Өртке қарсы кедергілер қызметін орындайтын құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шектері және типтері, ойықтар мен тамбур-шлюздарды толтыратын олардың тиісті типтері осы Техникалық регламентке 4-қосымшаның 1-кестесінде берілген.

167. Өртке қарсы кедергілерде ойықтарды толтырудың тиісті типтеріне арналған отқа төзімділік шектері осы Техникалық регламентке 12-қосымшаның 2-кестесінде берілген.

168. Әр түрлі типтегі тамбур-шлюздардың элементтеріне қойылатын талаптар осы Техникалық регламентке 12-қосымшаның кестесінде берілген.

169. Өртке қарсы қабырғалар ғимараттың, құрылыстың барлық биіктігіне салынып, өрттің аралық өрт сөндіру бөлігіне, оның ішінде өрт ошағы жағындағы конструкцияның бір жақты қирауы кезінде таралмауын қамтамасыз етуі тиіс.

1-типтік өртке қарсы қабырғалар 1-типтік өртке қарсы аражабындармен, ал 2-типтік өртке қарсы қабырғалар 3-типтік өртке қарсы аражабындармен қиылыспауы мүмкін.

Ескерту. 169-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

170. Өртке қарсы қабырғалардың, аражабындар мен бөлгіштердің ғимараттың, құрылыстың, өрт сөндіру бөліктерінің басқа қоршау конструкцияларымен жанасатын жерлерінде кедергілердің отқа төзімділік шегінен кем болмайтын отқа төзімділік шегі болуы керек.

Өртке қарсы қабырғалардың ғимараттар мен құрылыстардың басқа қабырғаларымен жанасу орындарының конструкциялық атқарылуы өрттің осы кедергілерді айналып таралу мүмкіндігін болдырмауы керек.

171. Өртке қарсы кедергілерде терезелер ашылмайтын, өртке қарсы есіктер, қақпалар, люктер мен клапандардың өздігінен жабылуға арналған құрылғылары болуы тиіс.

Ашық күйінде пайдаланыла алатын өртке қарсы есіктер, қақпалар, перделер, люктер мен клапандар олардың өрт кезінде автоматты жабылуын қамтамасыз ететін құрылғылармен жабдықталған болуы қажет.

172. Өртке қарсы кедергілерде ойықтардың жалпы ауданы олардың ауданының 25 %-ынан аспауы тиіс.

173. А және Б санатты үй-жайларды басқа санаттағы үй-жайлардан, дәліздерден, басқыш шабақтарынан және лифтілік холлдардан бөліп тұратын өртке қарсы кедергілерде үнемі ауа тіреліп тұратын тамбур-шлюздар қарастырылуы керек. Жалпы тамбур-шлюздарды А және Б санатындағы екі және одан артық аралық үй-жайларда орнатуға жол берілмейді.

174. Өртке қарсы қабырғалар мен аражабындарда өртке қарсы есіктермен немесе қақпалармен жабыла алмайтын ойықтарды жобалаған кезде В1 - В4, Г және Д санатты аралық үй-жайлар арасында қатынасу үшін, осы ойықтар орындарында тамбурдың 1 м² еденінде 1 л/с судың көлемді шығысы болатын, ұзындығы 4 м учаскеде автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталған, ұзындығы 4 м кем болмайтын ашық тамбурлар (есіктерсіз немесе қақпаларсыз) қарастырылуы керек. Тамбурдың қоршау конструкциялары RЕІ 45 отқа төзімділік шегі болатын өртке қарсы болуы тиіс.

175. Өртке қарсы кедергілерде ойықтарды толтыру жанбайтын материалдардан орындалуы тиіс.

176. 1-типті өртке қарсы қабырғалар мен аражабындарды арналармен, шахталармен және жанғыш газдарды, ауа-тозаң қоспаларда, сұйықтықтарды, өзге заттар мен материалдарды тасымалдауға арналған құбыр желілерімен кесіп өтуге жол берілмейді. Осындай өртке қарсы кедергілерді арналармен, шахталармен және түтінге қарсы жүйелердің арналарын қоспағанда, жоғарыда аталғандардан ерекше заттар мен материалдарды тасымалдауға арналған құбыр желілерімен қиып өтетін жерлерде жану өнімдерінің арналар, шахталар және құбыр желілері бойынша таралуының алдын алатын автоматты құрылғыларды қарастыру қажет.

177. Басқыш шабақтарынан және лифтілердің машиналық бөлімшелерінің (төбеде орналасқандарынан басқа) үй-жайынан, сондай-ақ коммуникацияларды төсеуге арналған арналар мен шахталардан тыс орналасқан лифті шахталарының қоршау конструкциялары өртке қарсы 1-типті аражабындарға және 3-типті бөлгіштерге қойылатын талаптарға сәйкес болуға тиіс.

Лифті шахтасы мен лифтінің машина бөлімшесі арасындағы қоршау конструкцияларының отқа төзімділік шегі нормаланбайды.

178. Биіктігі 28 м және одан артық ғимараттарда мен құрылыстарда олардан шығатын жерлерде ауа тіреліп тұратын тамбур-шлюздары болмайтын лифті шахталары өрт кезінде лифтінің шахтасында артық қысым жасау жүйесімен жабдықталған болуы керек.

179. Автоматты өрт сигнализациясы немесе өрт сөндіру жүйелерімен жабдықталған ғимараттар мен құрылыстарда лифтілердің кабинасының қозғалысының өрт кезінде негізгі төмен түсіру алаңына автоматты түрде оралуын, кабина есіктерінің ашылуын және шахтаның ашық күйінде ұсталуын қамтамасыз ететін жүктемесі мен бағытына тәуелсіз бұғаттауы болуы тиіс.

180. Басқыштардың және басқыш шабақтарының көлемдік-жоспарлық шешімдері мен конструкциялық атқарылуы өрт кезінде адамдарды ғимараттар мен құрылыстардан қауіпсіз эвакуациялауды қамтамасыз етуге және өрттің қабаттар арасына таралуына кедергі жасауы тиіс.

181. Ғимараттар мен құрылыстардың цокольдық және жер асты қабаттарында лифтіге кіру өрт кезінде ауаның артық қысымы болатын 1-типті тамбур-шлюз арқылы іске асырылуы керек.

182. Барлық отқа төзімділік дәрежесіндегі биіктігі 50 метрге дейінгі ғимараттарда сыртқы қабырғалардың сыртқы қабаттарын қаптауды өрт қауіптілігі сыныбы К0, жанғыштық тобы Г1 материалдардан жасауға жол беріледі. Биіктігі 50 метр және одан жоғары ғимараттарда сыртқы қабырғалардың сыртқы қабаттарын қаптау жанбайтын материалдардан жасалуы тиіс.

Ескерту. 182-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

183. Ғимараттар мен құрылыстардың және өрт сөндіру бөліктерінің, өрт сөндіру бөліктерінің аудандарының отқа төзімділігі және ғимарат пен құрылыс ішінде өрттің таралуының алдын алудың басқа тәсілдері олардың функционалдық өрт қауіптілік сыныптарына байланысты осы Техникалық регламенттің және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес болуы тиіс.

5-бөлім. Эвакуациялау жолдарына, эвакуациялау және апатты шығуларға қойылатын талаптар

184. Ғимараттар мен құрылыстардың эвакуациялау жолдары мен шығулары адамдарды қауіпсіз эвакуациялауды қамтамасыз етуі тиіс. Эвакуациялау жолдары мен шығулардың есебі оған қолданылатын өрт сөндіру құралдарын есепке алмай жүргізіледі.

185. Адамдар көп болатын, оның ішінде балалар және қозғалыс мүмкіндігі шектеулі тұрғындар тобы бар үй-жайды орналастыру, эвакуациялау жолдарының конструкциялық элементтерінде өрт қауіпті құрылыс материалдарын қолдану осы Техникалық регламенттің және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес анықталуы тиіс.

186. Ғимараттардың және құрылыстардың өрт бөлігінен эвакуациялық шығуларға мыналарға:

1) бірінші қабаттың үй-жайынан сыртқа:

тікелей;

дәліз арқылы;

вестибюль (фойе) арқылы;

басқыш шабағы арқылы;

дәліз және вестибюль (фойе) арқылы;

дәліз, рекреациялық алаң және басқыш шабағы арқылы;

2) біріншіден басқа, кез келген қабат үй-жайынан:

тікелей басқыш шабағына немесе 3 типтік басқышқа;

тікелей басқыш шабағына немесе 3 типтік басқышқа алып келетін дәлізге;

тікелей басқыш шабағына немесе 3 типтік басқышқа шығуы бар холлға (фойе);

пайдаланылатын төбе немесе 3 типтік басқышқа алып келетін арнайы жабдықталған төбе учаскесіне;

3) дәл сол өрт бөлігіндегі сол қабатта орналасқан және осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген шығулармен қамтамасыз етілген көршілес үй-жайға (А және Б санатты Ф5 сыныпты үй-жайдан басқа) алып келетін шығулар жатады.

Егер техникалық үй-жайда осы өрт қауіпті үй-жайға қызмет көрсету бойынша жабдық орналасқан болса, тұрақты жұмыс орны жоқ техникалық үй-жайдан А және Б санатты үй-жайға шығу эвакуациялау болып саналады.

Ескерту. 186-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

187. Жертөле және цокольдық қабаттан эвакуациялық шығуларды тікелей сыртқа қарастырған жөн және ғимарат пен құрылыстың ортақ басқыш шабағынан оңашалануы керек.

188. Сондай-ақ мыналар:

1) бірінші және екінші қабаттар арасында жертөле еденінен бастап басқыш маршының аралық алаңдарына дейін басқыш маршы арасында орналасқан, басқыш шабағының қалған бөлігінен 1 типті өртке қарсы арақабырғамен бөлінген, сыртқа жеке шығуы бар тамбурға ортақ басқыш шабағы арқылы жертөледен шығулар;

2) В4, Г және Д санатты үй-жайы бар жертөле және цокольдық қабаттардан В4, Г, Д санатты үй-жайға және Ф5 сыныпты ғимараттың бірінші қабатында орналасқан вестибюльге шығулар;

3) Ф2, Ф3, Ф4 сыныпты ғимараттардың жертөле немесе цокольдық қабаттарында орналасқан фойе, гардероб, темекі шегетін орын және санитарлық үй-жайдан және 2 типті жеке басқыштармен бірінші қабат вестибюліне шығулар;

4) үй-жайдан тікелей 2 типті басқышқа, осындай басқышқа алып келетін дәліз немесе холлға (фойе, вестибюль) шығулар;

5) теміржол және автомобиль көлігі кіруге (шығу) арналған қақпадағы ашылатын есіктер эвакуациялық шығулар болып саналады.

189. Ғимараттарда және құрылыстарда апатты шығуларға:

1) балкон (лоджия) бүйірінен бастап терезе ойығына (әйнектелген есіктер) дейінгі 1,2 м кем емес немесе балконға (лоджия) шығатын әйнектелген ойық арасында 1,6 м кем емес шет жатқан аралық қабырғасы бар балкон немесе лоджияға;

2) ені кемінде 0,6 м Ф1.3 сыныпты ғимараттың аралас секциясына немесе аралас өрт бөлігіне;

3) балкон немесе лоджияны қабатпен қосатын, сыртқы басқышпен жабдықталған балкон немесе лоджияға;

4) кемінде 4,5 м және 5,0 м жоғары емес өлшемдері 0,75 х 1,5 м кем емес есік немесе терезе арқылы, сондай-ақ өлшемдері 0,6 х 0,8 м кем емес люк арқылы таза еден белгісі бар үй-жайдан тікелей сыртқа шығатын. Сонымен қатар шұңқыр арқылы шығу шұңқырдағы басқышпен, ал люк арқылы шығу үй-жайдағы басқышпен жабдықталуға тиіс. Аталған басқыштар еңісі нормаланбайды;

5) өлшемдері 0,75 х 1,5 м кем емес есік немесе терезе арқылы, сондай-ақ өлшемдері 0,6 х 0,8 м кем емес люк арқылы тік немесе еңіс басқышпен С0 және С1 сыныпты оттөзімділіктің I, II және III деңгейлі ғимарат, құрылыс және құрылыс төбесіне алып келетін шығулар жатады.

Ескерту. 189-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

190. Үй-жайдан, қабаттар және ғимараттан эвакуациялық шығуларының саны мен ені ол жерден көшірілетін адамдардың максималды ықтимал санына және адамдар ықтимал болатын алыс жерден бастап (жұмыс орны) жақын жердегі эвакуациялау шығуына дейінгі шекті рұқсат етілген аралыққа байланысты анықталады.

Ғимараттың өрт бөліктері өртке қарсы тосқауылмен бөлінеді және өзіндік эвакуациялық шығуларымен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. 190-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

191. Үй-жайдан эвакуациялық шығулардың саны алыс жатқан нүктеден бастап (жұмыс орны) жақын жердегі эвакуациялық шығуға дейін шекті рұқсат етілген аралыққа байланысты белгіленуі керек.

192. Ғимараттан және құрылыстан эвакуациялық шығудың саны ғимарат, құрылыс және құрылыстың кез келген қабатынан эвакуациялық шығудың санынан кем болмауы тиіс.

193. Ғимарат қабатындағы пәтердің жалпы ауданы 500 м кем болған кезде (секция типті ғимаратқа арналған секция) функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.3 сыныпты ғимаратта және эвакуациялық шығудан басқа, 15 м артқы биіктікте орналасқан әрбір пәтер қабатынан бір эвакуациялық шығуында апатты шығу қарастырылуға тиіс.

194. Эвакуациялау жолы осімен өлшенетін үй-жайдың алыс жатқан нүктесінен бастап (Ф5 сыныпты ғимарат, құрылыс және құрылыс үшін - алыс жатқан жұмыс орнынан бастап) жақын арадағы эвакуациялық шығуға дейінгі шекті рұқсат етілген аралық функционалдық өрт қауіптілігі сыныбы және ғимарат, құрылыс және құрылыстың өрт-жарылыс және өрт қауіптілігі бойынша санаты, үй-жайдың көшірілетін, геометриялық параметрлері және эвакуациялау жолдарының саны, конструкциялық өрт қауіптілігінің сыныбы және ғимарат, құрылыс және құрылыстың оттөзімділік деңгейіне қарай белгіленеді.

195. 2 типті басқышпен үй-жайға эвакуациялау жолының ұзындығын оның үш еселенген биіктігіне тең етіп анықталады.

196. Эвакуациялау жолдарына лифт, эскалаторлар, сондай-ақ:

1) лифт шахтасынан шығулары бар дәліздер арқылы, егер лифт шахтасының есігін қоса алғанда, лифт шахтасының қоршау конструкциясы өртке қарсы тосқауылдарға қойылатын талаптарға жауап бермесе лифт алдындағы тамбур және лифт холлы арқылы;

2) басқыш шабағы алаңы дәліз бөлігі болып табылған кезде басқыш шабақтары арқылы, сондай-ақ эвакуациялық болып табылмайтын 2 типті басқыш орналасқан үй-жай арқылы;

3) пайдаланылатын төбені немесе конструкция бойынша пайдаланылатын төбеге ұқсас арнайы жабдықталған төбе учаскесін қоспағанда, ғимарат төбесіне;

4) екіден артық қабатты (ярустерді) қосатын, сондай-ақ жертөле мен цокольдық қабаттардан алып шығатын 2 типті басқышқа;

5) жер асты және жер үсті қабаттардың арасындағы қатынасқа арналған басқыш және басқыш шабақтарына алып келетін учаскелер кірмеуі керек.

6-бөлім. Өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің қызметін қамтамасыз ететін өрт қауіпсіздігі талаптары

197. Ғимараттар мен құрылыстар үшін:

1) арнайы немесе біріккен функционалдық кірулер мен өтулері бар өрт техникасы үшін ғимараттар мен құрылысқа өрт өтулері және өту жолдарымен;

2) ғимарат пен құрылыс төбесіне және қабатына өрт техникасын және өртке қарсы қызмет бөлімшесінің жеке құрамын көтерудің сыртқы өрт басқышы және басқа құралдарымен;

3) шаруашылықтық немесе арнайы біріккен, құрғақ құбыр және өрт сыйымдылығын (резервуар) қоса алғанда өртке қарсы су құбырымен қамтамасыз етілуі тиіс.

198. Биіктігі 10 м және өрт сөндіру машиналарының өтетін жерінің үстінің бетінен бастап, төбенің қаңқасына және сыртқы қабырғаның төбесіне (жақтау) дейінгі белгіден артық болатын ғимараттар мен құрылыстарда басқыш шабақтарынан тікелей немесе шатырдың асты арқылы, не 3-типті сатылар бойынша немесе сыртқы өрт сөндіру сатылары бойынша төбеге шығатын жерлер қарастырылуы тиіс.

199. Төбеге шығу санын (бірақ кемінде бір шығу) және олардың орналасуын ғимараттар мен құрылыстардың функционалдық өрт қауіптілігіне және өлшемдеріне байланысты:

1) шатыр жабыны және кемінде бір шығу болатын ғимарат, құрылыс және құрылыстың әрбір толық және толық емес 100 м ұзындығында, Ф1 - Ф4 сыныптарының ғимараттары үшін шатырсыз жабыны болатын ғимарат және құрылыстың төбесінің 1 мың м ² ауданының толық және толық емес ұзындығына;

2) Ф5 сыныбының ғимараттар мен құрылыстардың периметрі бойынша әрбір 200 м сайын өрт сөндіру басқыштары бойынша қарастыру керек.

Қарастыруға рұқсат етілмейді:

1) егер ғимараттың негізгі қасбетке қарама-қарсы жағынан ені 150 м аспаса, өртке қарсы су құбыры желісі болатын болса, ғимараттар мен құрылыстардың негізгі қасбетінде өрт сөндіру сатылары;

ауданы 100 м ² артық болмайтын жабыны болатын бір қабатты ғимараттар мен құрылыстардың төбесіне шығатын жерлер.

200. Ғимараттар мен құрылыстардың шатыры астында, Ф 1.4 сыныбының ғимараттарын қоспағанда, өлшемі 0,6 х 0,8 м кем болмайтын есіктер, люктер немесе терезелер арқылы стационарлық басқыштармен жабдықталған төбеге шығатын жерлер қарастырылуы керек.

201. Басқыш шабақтарынан төбеге немесе шатыр астына шығатын жерлерді өлшемі 0,75 х 1,5 м кем болмайтын, өртке қарсы 2-типті есіктер арқылы шығатын жер алдындағы сатылық жайылмалар бойынша қарастыру керек. Аталған жайылмалар мен алаңдар жанбайтын материалдардан орындалып, 2:1 артық болмайтын еңісі және 0,9 м кем болмайтын ені болуы тиіс.

202. Биіктігі 15 м артық болмайтын, Ф1 - Ф4 сыныптарының ғимараттар мен құрылыстарда бекітілген болат асылмалы басқыштар бойынша өлшемі 0,6 х 0,8 м, өртке қарсы 2-типті люктер арқылы басқыш шабақтарынан шатыр астына немесе төбеге шығу орнатуға рұқсат етіледі.

203. Техникалық қабаттарда, оның ішінде техникалық еден астыларында және техникалық шатыр астыларында өту биіктігі 1,8 м кем болмауға; барлық ғимараттар мен құрылыстар бойындағы шатырларда - 1,6 м кем болмауға тиіс. Осындай өтетін жерлер ені 1,2 м кем болмауы керек.

Ұзындығы 2 м артық болмайтын жеке учаскелерде өтетін жердің биіктігін 1,2 м дейін, ал енін - 0,9 м азайтуға рұқсат етіледі.

204. Үйдің төбесінде бөлмелері болатын ғимараттар мен құрылыстарда шатыр асты қуыстарын қоршайтын конструкцияларда люктер қарастыру керек.

205. Биіктігі 1 м артық төбеден құлайтын жерлерде (оның ішінде төбеге жарық аэрациялық қолшамдарды көтеру үшін) өрт сөндіру сатыларын қарастыру қажет.

Егер төбенің ауданы 100 м ² артық болатын әрбір учаскесінде төбеге шығатын жерлер болса немесе төменгі учаскенің биіктігі 10 м аспайтын болса, биіктігі 10 м артық болатын төбеден құлаған кезде өрт сөндіру сатыларын қарастырмауға рұқсат етіледі.

206. 10 м бастап 20 м дейінгі биіктікке көтеру үшін және төбе биіктігінен құлау орындарында П1 типті өрт сөндіру сатыларын, 20 м артық биіктікке көтеру үшін және биіктігі 20 м артық төбеден құлайтын орындарда - П2 типті өрт сөндіру сатыларын қолдану керек.

Өрт сөндіру сатылары жанбайтын материалдардан дайындалып, терезелерден 1 м жақын болмай орналастырылуға және өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің жеке құрамының әскери киімде және қосымша жабдықпен қозғалу мүмкіндігін қамтамасыз ететін конструкциялық орындауы болуы керек.

207. Басқыш жайылмалары арасында және басқыш жайылмаларының қоршауларының тұтқалары арасында ені 75 мм кем болмайтын саңылау қарастырылуға тиіс.

208. Функционалдық өрт қауіптілік сыныбы Ф1.1, биіктігі 10 м артық болатын ғимараттар мен құрылыстардың, Ф1.3 сыныбының биіктігі 50 м артық ғимараттар мен құрылыстардың, функционалдық өрт қауіптілігінің өзге сыныптарының биіктігі 28 м артық, екі қабаттан артық жерасты автотұрақтары болатын ғимараттар мен құрылыстардың әрбір өрт сөндіру бөлігінде өрт сөндіретін бөлімшелерін тасымалдауға арналған лифтілер қарастырылуы керек.

209. Төбесінің еңісі 12%-дан артық болмайтын ғимараттар мен құрылыстарда, сыртқы қабырғаның (жақтау) ернеуіне немесе төбесіне дейінгі 10 м артық биіктігін қоса алғанда, сондай-ақ төбесінің еңісі 12 %-дан артық, ал ернеуге дейінгі биіктігі 7 м артық ғимараттар мен құрылыстарда стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес, төбеде қоршау қарастырылуы керек.

Ғимараттың биіктігіне қарамастан, аталған қоршауларды пайдаланылатын жалпақ төбе, балкон, лоджия, сыртқы галереялар, сыртқы басқыштардың ашық жайылмалары мен алаңдары үшін қарастыру керек.

7-бөлім. Құрылыс-монтаждау және отты жұмыстарды жүргізу кезіндегі өрт қауіпсіздігі талаптары

210. Құрылыс-монтаждау және отты жұмыстарды жүргізу кезінде осы Техникалық регламенттің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 қаулысымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларының (бұдан әрі – Өрт қауіпсіздігі қағидалары) және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы басқа да нормативтік құжаттардың талаптары сақталуы тиіс.

4-параграф. Өндірістік объектілерге қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

1-бөлім. Өндірістік объектілердің бас жоспарларына қойылатын талаптар

211. Өндірістік объектілер аумақтарының бас жоспарларын жобалау және белдемдеу кезінде осы Техникалық регламенттің талаптары сақталуы тиіс.

212. Өндірістік объектілерді жобалаған кезде, олардың аумақтарын белдемдеу орналастырылатын ғимараттар мен құрылыстардың қолданылу белгісі бойынша технологиялық байланыстар және өрт қауіпсіздігі талаптары ескеріліп қарастырылуы керек. Белдемдеу жобалық құжаттаманың өзіндік бөлімі болып табылатын өндірістік объектілердің бас жоспарларында бейнеленуі тиіс.

213. Өндірістік объектінің аумағы қолданылу белгісі бойынша мынадай аумақтарға бөлінеді:

1) зауыт алдындағы (кәсіпорынның қоршауы немесе шартты шекарасы шектерінде);

2) өндірістік;

3) қосалқы;

4) қоймалық.

214. Бөлімшенің өндірістік объектісінің аумағында осы бөлімшелердің өрт сөндіру техникасын және жеке құрамды орналастыру үшін, өрт сөндіру депосының өртке қарсы қызметін құру кезінде жалпы қолданыстағы жолдармен қиылысатын жер учаскелерінде орналасуы керек.

215. Объектілерді күзету жөніндегі өрт сөндіру деполарын орналастыру орындары қызмет көрсету радиустарының шегінде орнатылатын қолданыстағы өрт сөндіру деполарын (бекеттерін) ескере отырып, кәсіпорынның қызмет көрсету радиусы есебінен алынуы тиіс.

Өрт сөндіру деполарының қызмет көрсету радиусы жалпы қолданыстағы жолдар немесе өту жолдары арқылы едәуір қашық ғимаратқа немесе құрылысқа дейінгі жүріп өту жолының шартымен анықталуы тиіс және құрылыстың барлық ауданының 50%-ынан астамын А, Б және В санатты өндіірстері бар кәсіпорындар үшін 2 км, құрылыс ауданының 50%-ына дейін А, Б және В санатты өндірістері бар кәсіпорындар және Г және Д санатты өндірістері бар кәсіпорындар үшін 4 км етіп қабылдануы тиіс.

Көрсетілген радиустан асқан жағдайда, кәсіпорын алаңында қосымша өрт сөндіру бекеттері қарастырылуы қажет. Өрт сөндіру бекеттерінің қызмет көрсету радиустары өрт сөндіру деполарына арналған сияқты қабылданады.

Кәсіпорын алаңында ауданы кәсіпорын құрылысының барлық ауданының 50%-дан астамын құрайтын құрылыс ауданы бар, отқа төзімділігі ІІІ, ІІІб, IV, Iva, V дәрежелі ғимараттар мен құрылыстар болған кезде өрт сөндіру деполары мен бекеттерінің қызмет көрсету радиустары 40%-ға азаяды.

Өрт сөндіру бекеттерін А және Б санатты өндірістері бар өндірістік және қосалқы ғимараттарға жапсарлас салуға жол берілмейді.

Ескерту. 215-тармаққа орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, мемлекеттік тілдегі мәтін өзгермейді - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

216. Өрт сөндіру деполарынан шығу жолдары одан шығатын өрт сөндіру автомобильдері негізгі көлік ағынын қиып өтпейтіндей болып орналастырылуы керек.

217. Өлшемі 5 га артық алаңдары болатын өндірістік объектілерде, сондай-ақ I және II санатты мұнай және мұнай өнімдерінің қоймаларында кемінде екі кіру жолы болуы керек.

218. Өндірістік объектінің 1000 м артық болатын алаң бетінің өлшемі және осы бетте оны көше немесе автомобиль жолдары жағынан орналастыру кезінде, алаңға келетін екеуден кем болмайтын шығу жолы қарастырылуы қажет. Шығу жолдары арасындағы арақашықтық 1,500 м аспауы тиіс.

219. Объекті ішіндегі теміржолдар арқылы өтетін өткелдер немесе аралықтар өрт сөндіру автомобильдерінің еркін өтуі үшін әрқашан бос болуы қажет.

220. Автомобильдердің өндірістік объектінің алаңына шығатын жолдары қақпаларының ені негізгі және арнайы өрт сөндіру автомобильдерінің кедергісіз өтуін қамтамасыз етуі және кемінде 3,5 м құрауы тиіс.

221. Өндірістік объектілер сыртқы өрт сөндіретін сумен жабдықтау жүйесімен қамтамасыз етілуі керек.

222. Біріктірілген су құбыры желісі шаруашылық-ауыз су қажеттіліктері ескеріліп, су шығысын есептеуді және өрт сөндіру мақсаттарын қамтамасыз етуі тиіс.

223. Су құбыры желісіндегі өрт сөндіру гидранттарын орналастырып қою ғимараттың, құрылыстың немесе оның бөліктерінің аталған жүйемен кез келген қызмет көрсетумен өрт сөндіруді қамтамасыз етуі қажет.

224. Өрт сөндіру резервуарларында және басқа жасанды су көздерінде өрт сөндіру мақсаттарына арналған су қоры сыртқы өрт сөндіруге жұмсалатын есептік шығындарына және өрт сөндіру ұзақтығына негізделіп анықталады.

225. Өндірістік объектінің мұнай өнімдері, сұйытылған ыстық газдар, улы заттар болатын резервуарлық парктері өндірістік объектінің ғимараттары мен құрылыстарына қатысы бойынша барынша төменгі белгілерінде орналастырылуға тиіс және жанбайтын материалдардан орындалған үрленетін дуалмен (жер бедері ескеріліп) қоршалған болуы тиіс.

Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар құйылған жер үстіндегі резервуарларды ғимараттарға, құрылыстарға және құрылыстарға қатысы бойынша барынша жоғары белгілерге орналастыру жағдайларында, резервуарларда апат болған кезде төгілетін сұйықтықтың аталған ғимараттар мен құрылыстарға жайылып кетуінен сақтау бойынша шаралар қарастырылған болуы тиіс.

226. Ыстық сұйықтықтар мен газдар болатын сыртқы желілерді өндірістік объектінің ғимараттары мен құрылыстарының астына орналастыруға жол берілмейді.

227. Өндірістік объектілердің мұнай өнімдерін ыдыста сақтау алаңдарының периметрі бойынша тұйықталған үйіп көму құрылғысы немесе жанбайтын материалдардан жасалған қоршау қабырғалары қарастырылуы керек.

228. Тұйықталған жерде үйіп көму немесе жанбайтын материалдардан жасалған қоршау қабырғалары жер үстіндегі резервуарлардың әрбір тобының жеке тұрған резервуарларының периметрі бойынша қарастырылған және жайылып кететін сұйықтықтың гидростатикалық қысымына есептелген болуы тиіс.

229. Жер астындағы резервуарлардың топырақ үйіндісін осы резервуарларда мұнайды және мазутты сақтаған кезде ғана қарастыру керек.

Үйіндінің ішкі еңістері арасында пайда болатын алаңдарды топтағы барынша үлкен жер асты резервуары көлемінің 10 %-ына тең болатын мөлшерде төгілген сұйықтықты ұстап қалу жағдайына сүйеніп анықтау керек.

230. Жеке тіреулер мен эстакадаларда қойылатын жанғыш сұйықтықтарға арналған жер үстіндегі құбыржол желілерін ойықтары болатын ғимарат қабырғаларынан 3 м кем болмайтын және ойықтары болмайтын ғимарат қабырғаларынан кемінде 0,5 м арақашықтықта орналастыру керек.

231. Мұнай және мұнай өнімдері қоймаларында сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес көбікпен өрт сөндіру және сумен салқындату жүйелері көзделуі тиіс.

5-параграф. Объектілерді пайдалану кезіндегі өрт қауіпсіздігі талаптары

Ескерту. 5-параграф алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6-параграф. Заттар мен материалдарға қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

1-бөлім. Заттар мен материалдардың өрт қауіптілігі туралы ақпаратқа қойылатын талаптар

368. Заттар мен материалдарды өндіруші өнімді қауіпсіз қолдану үшін қажетті ақпарат болатын техникалық құжаттаманы әзірлеуі тиіс.

369 Заттар мен материалдарға арналған техникалық құжаттамада (оның ішінде паспорттар, техникалық шарттар) заттар мен материалдардың жарылыс-өрт және өрт қауіпті көрсеткіштері туралы ақпарат болуы қажет.

Техникалық құжаттамаға қосу үшін міндетті көрсеткіштер мыналар болып табылады:

1) газдар үшін:

жану тобы;

өздігінен тұтану температурасы;

жалынның таралатын концентрациялық шектері;

2) сұйықтықтар үшін:

жану тобы;

тұтану температурасы;

жалындау температурасы;

өздігінен жалындау температурасы;

жалынның таралатын температуралық шектері;

3) қатты заттар үшін:

жану тобы;

жалындау температурасы;

өздігінен жалындау температурасы;

түтіннің түзілу коэффициенті;

жану өнімдерінің уыттылық көрсеткіші;

4) бытыраңқы қатты заттар үшін:

жану тобы;

жалындау температурасы;

жалынның таралатын концентрациялық төменгі шегі;

жарылыстың максималды қысымы;

жарылыс қысымының үдеу жылдамдығы;

жарылыс қауіптілігінің индексі.

Заттар мен материалдардың жарылыс-өрт және өрт қаупі көрсеткіштері туралы қосымша ақпаратты қосу қажеттігін құжаттаманы әзірлеуші анықтауы тиіс.

2-бөлім. Ғимараттар мен құрылыстарда құрылыс материалдарын қолдануға қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

370. Ғимараттар мен құрылыстарда құрылыс материалдарын қолдануға қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары осы Техникалық регламентке 15-қосымшаның кестесінде берілген осы материалдардың өрт қауіптілік көрсеткіштері бойынша белгіленеді.

371. Құрылыс материалдарына арналған техникалық құжаттамада осы Техникалық регламенттің 15-қосымшасының кестесінде берілген осы материалдардың өрт қауіптілік көрсеткіштері, сондай-ақ оларды пайдаланған көздегі өрт қауіпсіздігі шаралары туралы ақпарат болуы керек.

372. Тез тұтанатын сұйықтықтар өндірілетін, қолданылатын немесе сақталатын А, Б және В1В санатты Ф5 сыныбының үй-жайларында едендерді жанбайтын материалдан орындау керек.

Үй-жайларда және эвакуациялау жолдарындағы аспалы төбелердің қаңқаларын жанбайтын материалдардан орындау қажет.

373. Функционалдық тағайындалымы, қабаттылығы және сыйымдылығы әр түрлі ғимараттардағы эвакуациялау жолдарында сәндік-өңдеу, қаптау материалдары мен еден төсеніштерін қолдану аймағы осы Техникалық регламентке 16-қосымшаның 1 және 2-кестелерінде берілген.

374. Ұйықтайтын және палаталық үй-жайларда, сондай-ақ Ф1.1 қосалқы сыныбының балаларға мектепке дейінгі жалпы білім беретін мекемелерінің ғимараттарының үй-жайларында КМ2 қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын сәндік-өңдеу, қаптау материалдары мен еден төсеніштерін қолдануға жол берілмейді.

375. Балалардың мектепке дейінгі білім беретін мекемелерінде музыка және дене тәрбиесі сабақтары өтетін залдарының қабырғалары мен төбелерін өңдеу КМО сыныбының материалынан орындалуы тиіс.

376. Физиотерапевтік процедураларға арналған үй-жайларда КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

Диагностикаға арналған үй-жайларда КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

Операция және жан сақтау үй-жайларында КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

377. Сынып тармағы Ф1.2 ғимараттардың тұрғындық үй-жайларында КМ4 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ4 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

378. Сынып тармағы Ф2.1 ғимараттардың гардеробтық үй-жайларында КМ1 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

379. Оқу залдарында КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

380. Кітаптар сақтайтын және мұрағаттық үй-жайларда, сондай-ақ қызметтік каталогтар мен тізімдемелер болатын үй-жайларда қабырғалар мен төбелерді КМО сыныбының материалдарымен өңдеуді қарастыру керек.

381. Сынып тармағы Ф2.2 ғимарат үй-жайларының көрсету залдарында КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

382. Би залдарында КМ2 қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және еденге төсеу үшін, КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қолдануға жол берілмейді.

383. Сынып тармағы Ф3.1 ғимараттардың сауда залдарында КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

384. Сынып тармағы Ф3.3 ғимараттардың күту залдарында қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін, КМ0 сыныбының материалдарынан орындалуы керек.

385. Сынып тармағы Ф3.4 ғимараттардың процедуралық кабинеттері мен диагностикаға арналған үй-жайларында КМ2 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды қабырғаларды, төбелерді өңдеу және аспалы төбелерді толтыру үшін және КМ3 сыныбына қарағанда, өрт қауіптілігі барынша жоғары болатын материалдарды еденге төсеу үшін қолдануға жол берілмейді.

3-бөлім. Оттан қорғау құралдарына қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

386. Технологиялық жабдықты конструкцияның отқа төзімділік шектерінің артуынан қорғау, жанғыш беттер бойынша жалынның таралуын шектеу үшін, ойықтарды, электр сымдарын қорғау үшін, мынадай оттан қорғау құралдары қолданылуға тиіс: сылақ, қаптау, майлау, лактар, кепкен бояулар.

Оттан қорғау құралдарын таңдау мынадай есеппен жүргізілуі керек:

1) конструкцияның, жабдықтың немесе коммуникациялардың типі, орналасуы, отқа төзімділігіне немесе өрт қауіптілігіне қойылатын талаптар;

2) жабынды төсеу, пайдалану және ауыстыру технологиясының қажетті мерзімі;

3) қолданылатын жағдайлардағы жабынның пайдалану сипаттамалары (механикалық әсер, діріл мүмкіндігі);

4) температуралық-ылғалдылық режимі, агрессивті орта әсері;

5) жабын есебінен конструкцияға түсетін жүктеменің артуы;

6) эстетикалық талаптар;

7) техника-экономикалық негіздеме.

387. Оттан қорғау құралдарына арналған техникалық құжаттамада олардың қолданылу саласын, өрт қауіптілігін, бетті дайындау тәсілін, топырақтың түрлері мен маркалары, қорғалатын бетке төсеу тәсілі, кептіру шарттары, осы құралдардың оттан қорғау тиімділігі, қолайсыз климаттық әсерлерден қорғау тәсілі, оттан қорғау жабындарын пайдалану шарттары мен мерзімі, сондай-ақ оттан қорғау жұмыстарын жүргізген кездегі қауіпсіздік шараларын сипаттайтын техникалық көрсеткіштері туралы ақпарат болуы тиіс.

388. Оттан қорғау құралдарын оттан қорғау қабатына сәндік түр берілуін немесе оның қолайсыз климаттық әсерге орнықтылығын қамтамасыз ететін қосымша жабындары болатын материалдардан қолдануға рұқсат етіледі. Бұл жағдайда, оттан қорғау тиімділігі осы қабат ескеріліп көрсетілуі керек.

389. Оттан қорғау құралдарын қолдану саласы және оттан қорғау тиімділігін бағалау әдістері стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы құжаттардың талаптарына сәйкес анықталуы тиіс.

7-параграф. Ғимараттар мен құрылыстардың құрылыс конструкцияларына және инженерлік жабдығына қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

1-бөлім. Құрылыс конструкцияларына қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

390. Ғимараттар мен құрылыстардың құрылыс элементтерінің конструкциялық орындалуы ғимарат пен құрылыс бойынша жалынның жабық түрде таралу себебі болмауы тиіс.

Құрылыс конструкцияларының өзара бекітілген және біріктірілген тораптарының отқа төзімділік шегі түйісетін құрылыс элементтерінің қажетті отқа төзімді минималды шегінен кем болмауы тиіс.

391. Функционалдық қауіптілігі Ф2 сыныбының ғимараттары мен құрылыстарының үй-жайларында еден еңістігі пайда болатын конструкциялық элементтер осы ғимараттар мен құрылыстардың қабаттарының арасындағы аражабындарға қойылатын талаптарға сәйкес болуы тиіс.

392. Қоршайтын құрылыс конструкцияларының кабельдермен, құбыр желілерімен және басқа технологиялық жабдықпен қиысатын тораптарының осы конструкциялар үшін белгіленген қажетті шектерден төмен болмайтын отқа төзімділік шектері болуы керек.

392-1. Ғимараттар мен құрылыстарда электр электр кабельдері мен өткізгіштерді төсеу үшін көлденең және тік арналардың өрттің таралуынан қорғанышы болуы тиіс.

Кабель арналарының, қораптардың және өткізгіштердің отқа төзімділік шегі нормаланған құрылыс конструкциялары арқылы өтетін жерлерде отқа төзімділік шегі осы конструкциялардың отқа төзімділік шегінен төмен емес кабель өткізгіштері көзделуі тиіс.

Ескерту. 1-бөлім 392-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

393. Оттан қорғау құралдарын олардың жағдайын кезеңдік тексеру, ауыстыру немесе қалпына келтіру мүмкіндігін болдырмайтын жерлерде қолдануға жол берілмейді.

394. Аражабындар мен жабындардың отқа төзімділік шектерін арттыру үшін қолданылатын конструкциялық элементтердің отқа төзімділік шегі және өрт қауіптілік сыныбы осы аражабындар мен жабындардың отқа төзімділік шегіне және өрт қауіптілік сыныбына қойылатын талаптарға сәйкес болуы керек.

395. Оттың құрылыс конструкциялары бойынша таралу шегі стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес болатын әдістеме бойынша есептеумен анықталуы тиіс.

396. Аспалы төбелері болатын үй-жайлардағы өртке қарсы аралық қабырғалар олардың үстіндегі кеңістікті бөліп тұруға тиіс.

Аспалы төбелер үстіндегі кеңістікте жанғыш газдарды, ауаға шаң бөлетін қоспаларды, сұйық және қатты материалдарды тасымалдауға арналған арналар мен құбыр желілерін орналастыруға жол берілмейді.

397. Аспалы төбелерді жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша А және Б санатындағы үй-жайларда қарастыруға жол берілмейді.

2-бөлім. Желдету, ауа баптау, түтіннен қорғау жүйелерінің жабдығына және олардың конструкцияларына қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

398. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
399. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
400. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

401. Тартымды табиғи түрде қозғалтатын сору желдетуінің түтіндік люктерін механикалық жүктемеге (оның ішінде қар және жел) шыдау үшін қажетті тарту күштерін қамтамасыз ететін жетектермен (жылу элементтерін қайталау мүмкіндігімен) автоматты және қашықтан басқаруды қолдану керек.

402. Ғимараттар мен құрылыстардың түтінге қарсы қорғау жүйелерінің сору желдеткіштері адамдарды эвакуациялау (эвакуациялау жолдарында адамдарды қорғау кезінде) үшін қажетті уақыт ішінде немесе өрттің белең алатын және сөндіретін (өрт қауіпсіз аймақтарда адамдарды қорғау кезінде) барлық уақыт көлемінде жоғары температуралы жану өнімдерін тарату кезінде жұмыс қабілеттілігін сақтауы тиіс.

403. Өртке қарсы түтін-газ өткізбейтін есіктер олардың қажетті отқа төзімділік шегі кезінде қажетті түтін-газ өткізуге қарсылық мәндерін қамтамасыз ететін бір-біріне жанасу орындарында тығыздау тораптарымен жабдықталуы керек.

404. Түтінге қарсы қалқалар (перделер, шымылдықтар) автоматты және қашықтан басқарылатын жетектермен (жылу элементтерінсіз) жабдықталуға және үй-жайда өрт болған кезде пайда болатын түтін қабатының қалыңдығынан кем болмайтын шығарылымның жұмыстық ұзындығымен жанбайтын материалдардан орындалуы тиіс.

405. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
406. Алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-бөлім. Қоқыс жою жүйелерінің жабдығына және олардың конструкцияларына қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

407. Қоқыс жинайтын жүйе ұңғымалары жанбайтын материалдардан дайындалып, отқа төзімділіктің және түтін-газ өткізуге қарсылықтың қажетті шектерін қамтамасыз етуі тиіс.

Қоқыс жинайтын жүйе ұңғымалары конструкциясының құрамында өрт кезінде жарылыс тәрізді қирауға бейім материалдарды қолдануға жол берілмейді.

408. Қоқыс жинау ұңғымаларының жүктеу клапандары жанбайтын материалдардан орындалуға және түтін-газ өткізуге қарсылықтың қажетті мәндерін қамтамасыз етуі тиіс.

409. Қоқыс жинау ұңғымаларының қоқыс жинайтын камераларында орнатылған сұқпажапқыштар өрт кезінде өздігінен жабылатын жетектермен жабдықталуы керек. Сұқпажапқыштардың қажетті отқа төзімділік шектері қоқыс жинау ұңғымалары үшін белгіленген шектерден кем болмауы тиіс.

410. Қоқыс жинау жүйелерінің конструкциясы мен жабдығы сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес болуы тиіс.

4-бөлім. Лифтілерге қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптары

411. Лифтілер мен лифтілердің қауіпсіздігінің құрылғылары "Лифтілердің қауіпсіздігі" Кеден одағының Техникалық регламентінің (КО ТР 011/2011) талаптарына сәйкес болуы қажет.

412. Өрт сөндіру бөлімшелерін тасымалдауға арналған лифтілер (бұдан әрі – өрт сөндіру лифтілері) әр түрлі қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстарды инженерлік жабдықтау кешенінің құрамдас бөлігі, сондай-ақ өрт сөндіру бөлімшелерінің адамдарды құтқару, табу және өртті сөндіру бойынша жұмыстарды орындау үшін, әр түрлі қолданыстағы ғимараттардың (құрылыстардың) қабаттарына орын ауыстыруын қамтамасыз ететін өрт-техникалық құралдарының бір түрі болып табылуы тиіс.

413. Өрт сөндіру лифтілері:

1) биіктігі 75 метрге дейін қоса алғанда функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.3 сыныпты ғимараттардың, биіктігі 50 метрге дейін қоса алғанда функционалдық өрт қауіптілігі өзге сыныптардағы ғимараттар мен құрылыстардың, сондай-ақ екі қабаттан астам көп қабатты жерасты кеңістігінде өрт сөндіру бөлігінде біреуден;

2) биіктігі 75 метрден астам функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.3 сыныпты ғимараттардың, биіктігі 50 метрден астам функционалдық өрт қауіптілігі өзге сыныптардағы ғимараттар мен құрылыстардың өрт сөндіру бөлігінде екеуден кем емес көзделуі тиіс.

Ескерту. 413-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

414. Өрт сөндіру лифтілері үшін, негізгі төмен түсіру қабаты ретінде ғимаратқа негізгі кіретін жердегі қабат қабылдануы керек.

Биіктігі 50 метрден астам ғимараттарда лифт холына біріктірілген басқа қолданыстағы лифтілер тобының құрамында өрт сөндіру лифтілерін орналастыруға жол берілмейді.

Ескерту. 414-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

415. Өрт сөндіру лифтілері шахталарының түтінге қарсы сорып желдету жүйелері жер үстінде орналастырылған автономды желдеткіштердің негізгі темен түсіру қабаты деңгейінен сыртқы ауа берумен әрекет етуі тиіс.

416. Өрт сөндіру лифтілерін ғимараттың жер үстіндегі және жер астындағы бөліктеріне бірге қызмет көрсету үшін ғимараттың барлық биіктігінде қолдануға рұқсат етіледі.

Жер үсті бөлігінің әрбір қабатындағы өрт сөндіру лифтілері шахталарының есіктері отқа төзімділік шегі кемінде ЕІ60 өртке қарсы болуға және жабылғанда тығыздаулармен жабдықталуы керек.

Әрбір жерасты қабатындағы өрт сөндіру лифтілеріне кіретін жерлер өрт сөндіру лифтісінің кабинасындағы "өрт қаупі" режимі кезінде қашықтан басқару болатын түтінге қарсы сорып желдетудің автономды жүйесі қызмет көрсететін тамбур-шлюздар арқылы қарастырылуы керек.

4-тарау. Қауіпсіздік талаптарына сәйкестікті қамтамасыз ету

417. Объектілер мен тыныс-тіршілік өнімінің (процестерінің) осы Техникалық регламентке сәйкестігі оның талаптарын тікелей орындаумен және Техникалық регламентке 20-қосымшада келтірілген Қолдану нәтижесінде ерікті негізде техникалық регламенті талаптарының сақталуы қамтамасыз етілетін стандарттар тізбесімен қамтамасыз етіледі.

418. Зерттеулер (сынақтар) және өлшеу қағидалары мен әдістерін, оның ішінде үлгілерді іріктеу қағидаларын қамтитын және техникалық регламенттің талаптарын қолдану мен орындау және өнімнің сәйкестігін бағалауды (растауды) жүзеге асыру үшін қажетті стандарттар тізбесі Техникалық регламентке 21-қосымшада келтірілген.

5-тарау. Сәйкестікті растау

419. Объектінің белгіленген өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкестігін бағалау мынадай нысандарда жүргізіледі:

1) "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 16 шілдедегі Заңының 11-тарауына сәйкес объектіні қабылдау және пайдалануға енгізу;

2) Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес ерекше тәртіпте тексерулер, жоспардан тыс тексерулер және өзге де нысандарда тексерулер жүргізу кезінде мемлекеттік өрт бақылау;

3) өрт қауіпсіздігі саласындағы аудит.

419-1. Құрылыс конструкцияларының (оның ішінде ойықтарды толтыру конструкцияларының), сондай-ақ құрылыс материалдарының (оның ішінде өңдеу) өрт қауіптілігі көрсеткіштерінің сәйкестігін растау міндетті сертификаттау нысанында жүргізіледі.

Сертификаттауды сәйкестікті растау жөніндегі орган Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 4 ақпандағы № 90 қаулысымен бекітілген "Сәйкестікті растау рәсімдері" техникалық регламентіне, сондай-ақ Инвестициялар және даму министрінің 2018 жылғы 12 қазандағы № 710 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17758 болып тіркелген) Сәйкестікті растау қағидаларына сәйкес сертификаттау схемалары бойынша жүргізеді.

Сериялық шығарылатын құрылыс материалдары мен конструкцияларын сертификаттау кезінде 2-сертификаттау схемасы қолданылады, дайындаушы оның өтініш берушісі бола алады.

Құрылыс материалдары мен конструкцияларының партиясын сертификаттау кезінде 7-сертификаттау схемасы қолданылады, дайындаушы уәкілеттік берген тұлға, импорттаушы оның өтініш берушісі бола алады.

Ескерту. 5-тарау 419-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6-тарау. Ауыспалы қорытындылар

420. Қазақстан Республикасының аумағында ережелері осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келетін өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына қатысты бөлігінде өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құқықтық актілердің күші сақталады.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 1-қосымша

Өрт қауіпсіздігі саласында жіктеу

1. Өрттерді және оның қауіпті факторларын жіктеу

1. Өрттерді жанғыш материал түрі бойынша жіктеу өрт сөндіру құралдарын қолдану саласын белгілеу үшін қолданылады.

Өрттерді сөндіру қиындығына қарай оларды жіктеу өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің және өрттерді сөндіруге тартылған басқа қызметтердің күштері мен құралдарының қажетті санын анықтау кезінде пайдаланылады.

Өрттің қауіпті факторларын жіктеу өрт кезінде адамдар мен мүлікті қорғау үшін өрт қауіпсіздігінің қажетті шараларын негіздеу кезінде пайдаланылады.

2. Жанғыш материалының түрі бойынша өрттер мынадай сыныптарға бөлінеді:

1) А – қатты жанғыш заттар мен материалдардың өрттері;

2) В – жанғыш сұйықтықтардың немесе балқитын қатты заттар мен материалдардың өрттері;

3) С – газдардың өрттері;

4) D – металдардың өрттері;

5) Е – кернеуде тұрған электр қондырғыларының жанғыш заттары мен материалдарының өрттері.

3. Адамдарға және материалдық құндылықтарға әсер ететін өрттің қауіпті факторларына мыналар жатады:

1) жалын мен ұшқындар;

2) жылу ағыны;

3) қоршаған ортаның жоғарғы температурасы;

4) жанатын және термикалық бөлшектенетін уытты элементтердің жоғарғы концентрациясы;

5) оттегінің төменгі концентрациясы;

6) эвакуациялау жолдарындағы түтіннің жоғарғы концентрациясы. Өрттің қауіпті факторларының құрылыс конструкцияларына, технологиялық жабдыққа және өрт сөндіру жөніндегі әрекеттерге әсер ететін, адамдардың өмірі мен денсаулығына, материалдық құндылықтарға зиян келтіретін екінші зардаптарына мыналар жатады:

1) бүлінген аппараттардың, агрегаттардың, қондырғылардың,

конструкциялардың сынықтары, бөліктері;

2) бүлінген аппараттар мен қондырғылардан шыққан радиоактивті және уытты заттар мен материалдар;

3) конструкцияның, аппараттардың, агрегаттардың ток өткізетін бөліктеріне жоғарғы кернеуді шығару;

4) өрт салдарынан болған жарылыстың қауіпті факторлары;

5) өрт сөндіретін заттардың әсері және өрттерді сөндіру жөніндегі өртке қарсы қызмет бөлімшелерінің әрекеттері.

2-тарау. Жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша заттар мен материалдарды жіктеу

5. Жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша заттар мен материалдарды жіктеу өрт қауіпсіздігі талаптарының мазмұны мен атау тізімін оларды алу, қолдану, сақтау, тасымалдау, қайта өңдеу және кәдеге жарату кезінде белгілеу үшін қолданылады.

6. Өрт қауіпсіздігі бойынша құрылыс материалдарын жіктеу ғимараттарды (құрылыстарды) конструкциялық орындауға және олардың өртке қарсы қорғау жүйесіне қойылатын талаптардың атаутізімі мен мазмұнын белгілеу үшін пайдаланылады.

7. Заттар мен материалдардың өрт қауіпті заттар мен материалдардың агрегаттық жай-күйінің әрбір сыныбы үшін белгіленген өрт қауіпсіздігі көрсеткіштерімен сипатталады.

8. Заттар мен материалдардың агрегаттық жай-күйіне байланысты олардың өрт-жарылыс қаупі мен өрт қаупі көрсеткіштерінің тізбесі осы Техникалық регламентке 2-қосымшаның 1-кестесінде берілген.

9. Заттар мен материалдардың өрт қаупі көрсеткіштері оларды қолдану жөніндегі талаптарды нормалау үшін, өрттің қауіпті факторларының өсу динамикасын болжау үшін және заттар мен материалдарды өрт қауіпсіздігі бойынша салыстыру үшін пайдаланылуға тиіс.

10. Заттар мен материалдардың өрт қауіпсіздігі көрсеткіштерінің нақты мәні мен оларды анықтау әдістері осы Техникалық регламенттің және стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес анықталады.

11. Өрт қауіпсіздігі бойынша заттар мен материалдарды жіктеу (құрылыс, тоқыма және былғары материалдарынан басқа) олардың қасиеттеріне және өрт пен жарылыстың қауіпті факторларының пайда болу қабілеттілігіне негізделеді.

Заттар мен материалдар жанғыштығы бойынша мынадай топтарға бөлінеді:

1) жанбайтын – ауада жануға қабілетсіз заттар мен материалдар. Жанбайтын заттар өрт-жарылыс қауіпті болуы мүмкін (мысалы, сумен, ауа оттегісімен немесе бір-бірімен өзара әрекеттескен жағдайда, жанғыш өнімдер бөлетін қышқылдар немесе заттар);

2) қиын жанатын – жану көзі әсер еткен кезде ауада жануға қабілетті, бірақ оны жойғаннан кейін өздігінен жануға қабілетсіз заттар мен материалдар;

3) жанғыштар – өздігінен жануға, сондай-ақ тұтану көзі әсерінен жануға және оны жойғаннан кейін өздігінен жануға қабілетті заттар мен материалдар.

12. Сұйықтықтың жанғыштығы бойынша жанғыш сұйықтықтарға (ЖС) және жанбайтын сұйықтықтарға (ЖбС) бөлінеді.

Жанғыш сұйықтықтардың сыныбында тез жанатын сұйықтықтар (ТЖС) жеке топқа бөлінеді.

13. Газдың жанғыштығы бойынша жанғыш газдар (жарылыс қауіпті) және жанбайтын газдар болып бөлінеді.

14. Шаңның жанғыштығы бойынша жанғыш (жарылыс қауіпті және өрт қауіпті) және жанбайтын шаңдар болып бөлінеді.

15. Заттар мен материалдарды жанғыштығына сынау әдістері стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес белгіленеді.

16. Құрылыс, тоқыма және былғары материалдарын өрт қаупі бойынша жіктеу олардың қасиеттеріне және өрттің қауіпті факторларының пайда болуына қабілеттілігіне негізделеді.

Құрылыс материалдарының өрт қауіптілігі мынадай сипаттамалармен сипатталады:

1) жанғыштық;

2) тұтану;

3) үстіңгі беті бойымен жалынның таралуы;

4) түтін түзу қабілеті;

5) жанатын өнімдердің уыттылығы.

17. Құрылыс материалдары жанғыш (Ж) және жанбайтын (ЖБ) болып бөлінеді.

18. Жанғыш құрылыс материалдары мынадай топтарға бөлінеді:

1) Ж1 (әлсіз жанатын) – түтінді газдарының температурасы 135^oС артық емес, сыналатын үлгінің ұзындығы бойынша бүліну дәрежесі 65% артық емес, сыналатын үлгі салмағы бойынша зақымдалу дәрежесі 20% артық емес, өздігінен жану ұзақтығы 0 с артық емес құрылыс материалдары;

2) Ж2 (орташа жанатын) – түтінді газдарының температурасы 235^оС артық емес, сыналатын үлгінің ұзындығы бойынша бүліну дәрежесі 85 % артық емес, сыналатын үлгі салмағы бойынша зақымдалу дәрежесі 50% артық емес, өздігінен жану ұзақтығы 30 с артық емес құрылыс материалдары;

3) Ж3 (қалыпты жанатын) – түтінді газдарының температурасы 450^оС артық емес, сыналатын үлгінің ұзындығы бойынша бүліну дәрежесі 85% артық, сыналатын үлгі салмағы бойынша зақымдалу дәрежесі 50% артық емес, өздігінен жану ұзақтығы 300 с артық емес құрылыс материалдары;

4) Г4 (қатты жанатын) – түтінді газдарының температурасы 450^oС артық, сыналатын үлгінің ұзындығы бойынша бүліну дәрежесі 85 % артық, сыналатын үлгі салмағы бойынша зақымдалу дәрежесі 50% артық, өздігінен жану ұзақтығы 300 с артық құрылыс материалдары.

19. Ж1 – Ж2 жанғыш топтарына жататын құрылыс материалдары үшін сынау кезінде балқыған заттың ыстық тамшыларының түзілуіне жол беріледі.

20. Құрылыс материалдары өрт қауіптілігімен ғана сипатталады.

Жанбайтын құрылыс материалдары үшін өрт қауіпсіздігінің басқа көрсеткіштері анықталмайды және нормаланбайды.

21. Жанғыштығы бойынша жанғыш құрылыс материалдары (соның ішінде едендік кілем жабындары) жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасына байланысты мынадай топтарға бөлінеді:

1) Т1 (қиын тұтанатын) – жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасы 35 кВт/м ² артық емес жанғыш құрылыс материалдары;

2) Т2 (орташа тұтанатын) – жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасы 20 кВт/м ² кем емес, бірақ 35 кВт/м ² артық емес жанғыш құрылыс материалдары;

3) Т3 (тез тұтанатын) – жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасы 20 кВт/м ² кем емес жанғыш құрылыс материалдары.

22. Үстіңгі беті бойынша жалынның таралу жылдамдығы бойынша жанғыш құрылыс материалдары (соның ішінде едендік кілем жабындары) жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасына байланысты мынадай топтарға бөлінеді:

1) РП1 (тарамайтын) - жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасы 11 кВт/м ² артық жанғыш құрылыс материалдары;

2) РП2 (әлсіз тарайтын) - жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасы 8 кВт/м ² кем емес, бірақ 11 кВт/м ² артық емес жанғыш құрылыс материалдары;

3) РП3 (орташа тарайтын) - жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасы 5 кВт/м ² кем емес, бірақ 8 кВт/м ² артық емес жанғыш құрылыс материалдары;

4) РП4 (қатты тарайтын) – жылу ағыны тығыздығының сыни бетінің шамасы 5 кВт/м ² кем емес жанғыш құрылыс материалдары;

23. Түтін түзетін қабілеті бойынша жанғыш құрылыс материалдары түтін түзу коэффициенті мәндеріне байланысты мынадай топтарға бөлінеді:

1) Д1 (түтін түзетін қабілеті аз) – түтін түзу коэффициенті 50 м ² /кг кем емес, бірақ 500 м ² /кг артық емес жанғыш құрылыс материалдары;

2) Д2 (түтін түзетін қабілеті орташа) - түтін түзу коэффициенті 50 м ² /кг кем емес, бірақ 500 м ² /кг артық емес жанғыш құрылыс материалдары;

3) Д3 (түтін түзетін қабілеті жоғары) - түтін түзу коэффициенті 500 м ² /кг кем емес, бірақ 500 м ² /кг артық емес жанғыш құрылыс материалдары.

Жанатын өнімдердің уыттылығы бойынша жанғыш құрылыс материалдары мынадай топтарға бөлінеді:

1) Т1 (аз қауіпті);

2) Т2 (орташа қауіпті);

3) Т3 (жоғары қауіпті);

4) Т4 (төтенше қауіпті).

Жанатын өнімдердің уыттылық көрсеткішінің мәні бойынша жанғыш құрылыс материалдарын жіктеу осы Техникалық регламентке 19-қосымшаның 2-кестесінде берілген.

24. Құрылыс материалдарының өрт қауіптілігі топтарына байланысты өрт қауіптілігі сыныптары осы Техникалық регламентке 2-қосымшаның 3-кестесінде берілген.

25. Тұтануы бойынша тоқыма материалдары мен былғары материалдары тез тұтанатын және қиын тұтанатын материалдарға бөлінеді. Мата (маталы емес төсемше) егер сынақтр кезінде мынадай шарттар орындалса, тез тұтанатын материал болып жіктеледі:

1) қабаттан тұтату кезінде сыналған кез келген үлгілердің жалындап жану уақыты 5 секундтан артық құрайды;

2) қабаттан тұтату кезінде сыналған кел келген үлгілер оның жиектерінің біреуіне дейін қойылады;

3) мақта матасы сыналатын үлгілердің кез келгенінде тұтанады;

4) кел келген үлгілердің қабаттық ұшқыны қабат немесе жиек арқылы тұтану нүстесінен 100 миллиметрге астам таралады;

5) қабат немесе жиек арқылы жалын әсер еткен кезде сыналған кез келген үлгілердің көмірге айналған учаскесінің орташа ұзындығы 150 миллиметрден астамды құрайды.

Құрылыс, тоқыма және былғары материалдарды жіктеу үшін заттар мен материалдардың тұтануға, қабат арқылы жалынды таратуға және жылу бөлуге қабілетін сипаттайтын шартты шексіз көрсеткіштің (I) жалынның таралу индексі мәні қолданылуы тиіс. Жалынның таралуы бойынша материалдар мынадай топтарға бөлінеді:

1) жалынның таралу индексі 0, қабат арқылы жалынды таратпайтын;

2) жалынның таралу индексі 20-дан аспайтын, қабат арқылы жалынды баяу тарататын;

3) жалынның таралу индексі 20-дан астам, қабат арқылы жалынды дереу тарататын.

Құрылыс, тоқыма және былғары материалдарының өрт қауіптілігі жіктеу көрсеткіштерін анықтау бойынша сынау әдістері өрт қауіпсіздігі жөніндегі нормативтік құжаттарда белгіленеді.

1-кесте

Құрылыс материалдарының қасиеттері мен өрт қауіптілігі сыныптары

Құрылыс материалдарының өрт қауіптілігі қасиеттері	Топтарына байланысты құрылыс материалдарының өрт қауіптілігі сыныбы
	КМ0	КМ1	КМ2	КМ3	КМ4	KM5
Жанғыштық	НГ	Г1	Г1	Г2	Г2	Г4
Тұтанғыштық	-	В1	В1	В2	В2	В3
Тұтанғыштық қабілет	-	Д1	Д3*	Д3	Д3	Д3
Жану өнімдерінің уыттығы	-	Т1	Т2	Т2	Т3	Т4
Едендердің жабынына арналған қабат арқылы жалынның таралуы	-	РП1	РП1	РП1	РП2	РП4
Ескерте - "*" белгісі материалға түтін бөлу коэффициенті Д < 1000 м 2 /кг болғанда КМ2 сыныбын беруге болады дегенді білдіреді.

3-тарау. Технологиялық орталардың өрт қауіптілігін жіктеу және оның көрсеткіштері

26. Өрт-жарылыс қаупі мен өрт қаупі бойынша технологиялық орталарды жіктеу технологиялық процесті жүргізудің қауіпсіз параметрлерін белгілеу үшін қолданылады.

27. Технологиялық орталардың өрт қауіптілігі технологиялық процесте қолданылатын заттардың өрт қауіптілігі көрсеткіштерімен және технологиялық процесс параметрлерімен сипатталады.

28. Технологиялық орталардың құрамына кіретін заттардың өрт қауіптілігі көрсеткіштерін анықтау әдістері осы Техникалық регламенттің, стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес келуі тиіс.

29. Өрт-жарылыс қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша технологиялық орталар мынадай топтарға бөлінеді:

1) өрт қауіпсіз;

2) өрт қауіпті;

3) өрт-жарылыс қауіпті;

4) жарылыс қауіпті.

30. Технологиялық орталардың өрт-жарылыс қауіптілігі көрсетілген орталардың (технологиялық жүйеде қолданылатын шикізат заттары мен материалдарының, шала өнімдері мен өнімдерінің) физикалық-химиялық қасиеттері мен параметрлеріне байланысты өрттің және (немесе) жарылыстың туындау және (немесе) даму мүмкіндігімен анықталады.

31. Технологиялық орталарды өрт-жарылыс қауіптілігі бойынша топтарға жатқызу тәртібі осы Техникалық регламенттің, стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес анықталады.

4-тарау. Жарылыс қауіпті және өрт қауіпті аймақтарды жіктеу

32. Жарылыс қауіпті және өрт қауіпті аймақтарды жіктеу көрсетілген аймақта өрт-жарылыс қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін параметрлері бар электр-техникалық және басқа жабдықты таңдау үшін қолданылады.

33. Аймақтарды өрт қауіпті немесе жарылыс қауіпті аймақтарға жатқызу тәртібі және осы аймақтардың сыныбын анықтау № 230 бұйрықтың талаптарына сәйкес анықталады.

34. Өрт қауіпті аймақтар мынадай сыныптарға бөлінеді:

1) П-І - тұтану температурасы 61^оС жоғары жанғыш сұйықтықтар қолданылатын үй-жайларға орналасқан аймақтар;

2) П-ІІ - тұтанудың төменгі концентрациялы шегі ауа көлеміне 65г/м 3 артық жанғыш газдар немесе талшық бөлетін үй-жайлардағы аймақтар;

3) П-IIa - қатты жанғыш заттар қолданылатын үй-жайлардағы аймақтар;

4) П-ІІІ - тұтану температурасы 61^оС жоғары жанғыш сұйықтықтар немесе қатты жанғыш заттар қолданылатын үй-жайларға орналасқан аймақтар.

35. Жарылыс қауіпті аймақтар, жарылыстан қорғау деңгейі бойынша электр жабдығы, сондай-ақ жарылыстан қорғалған электр жабдығын таңбалау "Жарылыс қауіпті орталарда жұмыс істеуге арналған жабдықтың қауіпсіздігі туралы" Кеден одағы Техникалық регламентінің (КО ТР 012/2011) талаптарына сәйкес айқындалады.

5-тарау. Сыртқы қондырғыларды жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша жіктеу

36. Сыртқы қондырғыларды өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша жіктеу өрттің алдын алуға және сыртқы қондырғыларда өрт пайда болған жағдайда адамдар мен мүлікті өртке қарсы қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған өрт қауіпсіздігі талаптарын белгілеу үшін қолданылады.

37. Сыртқы қондырғыларды өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша жіктеу күрделі құрылыс және қайта монтаждау объектілеріне арналған жобалық құжаттамада көрсетіледі, ал санаттарының белгісі қондырғыларда көрсетіледі.

38. Өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша сыртқы қондырғылар мынадай санаттарға бөлінеді:

1) АН (өрт-жарылыс қауіптілігі жоғары);

2) БН (өрт-жарылыс қауіптілігі);

3) ВН (өрт қауіптілігі);

4) ГН (өрт қауіптілігі орташа);

5) ДН (өрт қауіптілігі төмен).

Сыртқы қондырғылардың өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі санаттары қондырғылардағы жанғыш заттар мен материалдардың өрт қауіпті қасиеттеріне, олардың санына және технологиялық процестерінің ерекшеліктеріне сүйеніп анықталады.

39. Сыртқы қондырғылардың санаттарын анықтау аса жоғары қауіпті санаттардан (АН) аса төмен қауіпті (ДН) санаттарға тиістілігін жүйелі түрде тексеру арқылы жүзеге асырылады.

40. Өрт-жарылыс қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша сыртқы қондырғылардың санаттарын анықтау тәртібі осы Техникалық регламентке 18-қосымшасы талаптарына сәйкес келуі тиіс.

Ескерту. 40-тармаққа орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, мемлекеттік тілдегі мәтін өзгермейді – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6-тарау. Ғимараттарды, құрылыстарды және үй-жайларды өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша жіктеу

41. Ғимараттарды, құрылыстарды және үй-жайларды өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша жіктеу өрттің пайда болу қаупін жоюға және ғимараттар мен құрылыстарда өрт пайда болған жағдайда адамдар мен мүлікті өртке қарсы қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған өрт қауіпсіздігі талаптарын белгілеу үшін қолданылады.

42. Ғимараттарды, құрылыстарды және үй-жайларды өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша жіктеу олардың тиісті санатқа тиістілігін анықтауға негізделеді.

43. Өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша ғимараттардың, құрылыстардың және үй-жайлардың санаттары күрделі жөнделетін және қайта құрастырылатын объектілерге арналған жобалық құжаттамада көрсетіледі.

44. Функционалдық өрт қауіптілігі класы Ф5 үй-жайлар мен ғимараттар өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша мынадай санаттарға бөлінеді:

1) А (өрт-жарылыс қауіптілігі жоғары);

2) Б (өрт-жарылыс қауіптілігі);

3) В1 - В4 (өрт қауіптілігі);

4) Г (өрт қауіптілігі орташа);

5) Д (өрт қауіптілігі темен).

Ескерту. 44-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

45. Өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша үй-жайлардың санаттары аппараттар мен үй-жайлардағы жанғыш заттар мен материалдардың түріне, олардың санына және технологиялық процестерінің сипаттамаларына сүйеніп анықталады.

46. Үй-жайлардың санаттарын аса жоғары қауіпті санаттардан (А) аса темен қауіпті (Д) санаттарға үй-жайдың тиістілігін жүйелі тексеру арқылы анықталады.

47. Өрт-жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша ғимараттардың, құрылыстардың санаттары осы ғимараттағы, құрылыстағы осы не басқа санатты қауіпті үй-жайлар үлесіне және оның жинақтық ауданына сүйеніп анықталады.

48. Өрт-жарылыс қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша ғимараттар мен үй-жайлардың санаттарын анықтау тәртібі мен әдістемесі осы Техникалық регламентке 18-қосымшаның талаптарына сәйкес келуі тиіс.

7-тарау. Ғимараттарды, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерін өрт-техникалық жіктеу

49. Ғимараттарды, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерін өрт-техникалық жіктеу олардың функционалдық арналымы мен өрт қауіптілігіне байланысты ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйелеріне қойылатын өрт қауіпсіздігі талаптарын белгілеу үшін қолданылады.

50. Ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің отқа төзімділігі, олардың функционалдық және конструкциялық өрт қауіптілігі сыныбы күрделі жөндеу және қайта құрастырылу объектілеріне арналған жобалық құжаттамада көрсетіледі.

51. Ғимараттар, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктері:

1) отқа төзімділік дәрежелері;

2) конструкциялық өрт қауіптілігі сыныптары;

3) функционалдық өрт қауіптілігі сыныптары бойынша бөлінеді.

52. Ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің отқа төзімділік дәрежесі оның құрылыс конструкцияларының отқа төзімділігімен анықталады.

53. Ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктерінің конструкциялық өрт қауіптілігі сыныбы өрттің дамуына құрылыс конструкциясының қатысу және оның қауіпті факторларының түзілу дәрежесімен анықталады.

54. Ғимараттардың, құрылыстар мен өрт сөндіру бөлігінің функционалдық өрт қауіптілігі сыныбы олардың арналуымен және оларды пайдалану ерекшеліктерімен, соның ішінде оларға орналастырылған технологиялық процестердің ерекшеліктерімен анықталады.

55. Ғимараттар, құрылыстар мен өрт сөндіру бөліктері отқа төзімділік дәрежелері бойынша:

1) І дәрежелі отқа төзімді;

2) II дәрежелі отқа төзімді;

3) III дәрежелі отқа төзімді;

4) IIIа дәрежелі отқа төзімді;

5) IIIб дәрежелі отқа төзімді;

6) IV дәрежелі отқа төзімді;

7) ІVа дәрежелі отқа төзімді;

8) V дәрежелі отқа төзімді ғимараттарға, құрылыстар мен өрт бөлмелеріне бөлінеді.

56. Ғимараттар, құрылыстар мен өрт сөндіру бөлмелері конструкциялық өрт қауіптілігі бойынша мынадай сыныптарға бөлінеді: С0, С1, С2 және С3.

57. Пайдаланылу тәсіліне және өрт болған жағдайда ішіндегі адамдардың қауіпсіздігі олардың жасын, дене жағдайын, ұйқыда болуы мүмкіндігін, негізгі функционалдық контингенті түрін мен оның санын ескеріп, қандай шамада қауіпте тұрғандығына байланысты функционалдық өрт қауіптілігі бойынша ғимараттар (құрылыстар, өрт бөлмелері мен ғимараттардың бөлімдері - бір-бірімен функционалдық байланыстағы үй-жайлар, үй-жайлардың топтары) мынадай сыныптар мен қосалқы сыныптарға бөлінеді:

1) Ф1 - адамда тұрақты тұруға және уақытша болуға арналған ғимараттар:

Ф1.1 - мектепке дейінгі балаларға арналған мекемелер, мамандандырылған қарттар мен мүгедектер (пәтерлік емес) үйлер, ауруханалар, мектеп-интернаттардың және балалар мекемелерінің ұйықтауға арналған корпустары;

Ф1.2 - қонақ үйлер, жатақханалар, жалпы типтегі санаторийлер мен демалыс үйлерінің, кемпингтердің, мотелдер мен пансионаттардың ұйықтауға арналған корпустары;

Ф1.3 - көп пәтерлі тұрғын үйлер;

Ф1.4 - бір пәтерлік, оның ішінде бұғатталған тұрғын үйлер;

Ф1.5 - көп функциялы ғимараттар;

2) Ф2 - көру және мәдени-ағарту мекемелерінің ғимараттары:

Ф2.1 - театрлар, кинотеатрлар, концерт залдары, клубтар, цирктер, трибуналары бар спорттық құрылыстар, кітапханалар және жабық үй-жайларында келушілерге арналған отырғызу орындарының есептік саны бар басқа мекемелер;

Ф2.2 - мұражайлар, көрмелер, би залдары және жабық үй-жайлардағы басқа осыған ұқсас мекемелер;

Ф2.3 - ашық даладағы Ф2.1 көрсетілген мекемелер;

Ф2.4 - ашық даладағы Ф2.2 көрсетілген мекемелер.

3) Ф3 - халыққа қызмет көрсету жөніндегі кәсіпорындардың ғимараттары:

Ф3.1 - сауда кәсіпорындарының ғимараттары;

Ф3.2 - қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарының ғимараттары;

Ф3.3 - вокзалдар;

Ф3.4 - емханалар мен амбулаториялар;

Ф3.5 - келушілерге арналған отырғызу орындарының есептік емес саны бар тұрмыстық және коммуналдық қызмет көрсету кәсіпорындарының келушілеріне арналған үй-жайлар;

Ф3.6 - дене шынықтыру-сауықтыру кешендері және көрушілерге арналған трибуналары жоқ спорттық-жаттықтыру мекемелері, тұрмыстық үй-жайлар, моншалар;

3) Ф4 - ғылыми-зерттеу және білім беру мекемелерінің, жобалық ұйымдардың, басқару органдары мекемелерінің ғимараттары:

Ф4.1 - бастауыш, орта және негізгі орта білім беру мекемелері, мектептен тыс оқу орындары, техникалық және кәсіби білім беру мекемелері;

Ф4.2 - жоғарғы оқу орындары, біліктілікті арттыру мекемелері;

Ф4.3 - әкімшілік ғимараттар, жобалау-конструкторлық ұйымдар, ақпараттық және редакциялық-баспа ұйымдары, ғылыми-зерттеу ұйымдары, банктер, конторлар, кеңселер;

Ф4.4 - өрт депосы;

5) Ф5 - өндірістік немесе қойма мақсатында арналған ғимараттар:

Ф5.1 - өндірістік ғимараттар және құрылыстар, өндірістік және зертхана үй-жайлары, шеберхана;

Ф5.2 - қоймалық бөлмелер және құрылыстар, техникалық қызмет көрсетусіз және жөндеусіз автомобильдерге арналған тұрақтар, кітап қоймасы, мұрағаттар, қоймалық үй-жайлар;

Ф5.3 - ауылшаруашылық ғимараттары.

Өндірістік және қоймалық ғимараттар, оның ішінде Ф1 - Ф4 сыныпты зертхана және шеберхана ғимараттары Ф5 сыныбына жатады.

8-тарау. Құрылыс конструкциялары мен өртке қарсы кедергілерді өрт-техникалық жіктеу

58. Құрылыс конструкциялары белгілі бір дәрежедегі отқа төзімді ғимараттарда, құрылыстарда және өрт бөлігінде оларды қолдану мүмкіндігін белгілеу немесе ғимараттардың, құрылыстардың және өрт бөлігіндегі отқа төзімділігі дәрежесін анықтау үшін отқа төзімділігі бойынша жіктеледі.

59. Құрылыс конструкциялары өрттің ұлғайып кетуіне және олардың қауіпті өрт факторларын туғызу қабілеттілігіне құрылыс конструкцияларының қатысу дәрежесін анықтау үшін өрт қауіптілігі бойынша жіктеледі.

60. Өртке қарсы кедергілер сәйкесінше қауіпті өрт факторларының таралуын болдырмау тәсілі бойынша, сондай-ақ құрылыс конструкцияларын таңдау және отқа төзімділігінің қажетті шектері және өрт қауіптілігі сыныбы болатын өртке қарсы кедергілердегі ойықтарды толтыру үшін отқа төзімділігі бойынша жіктеледі.

61. Стандарттық сынау шарттарында өрт әсеріне және оның қауіпті факторларын таратуға қарсылық көрсететін қабілеттілігіне қарай ғимараттар мен үй-жайлардың құрылыс конструкциялары отқа төзімділігі шектері болатын құрылыс конструкцияларына бөлінеді:

1) нормаланбайтын;

2) 15 минуттан кем емес;

3) 30 минуттан кем емес;

4) 45 минуттан кем емес;

5) 60 минуттан кем емес;

6) 90 минуттан кем емес;

7) 120 минуттан кем емес;

8) 150 минуттан кем емес;

9) 180 минуттан кем емес;

10) 240 минуттан кем емес;

11) 360 минуттан кем емес.

62. Құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шектері стандарттық сынау шарттарында анықталады.

63. Стандарттық сынау шарттарындағы немесе есептеу нәтижесіндегі көтергіш және қоршау құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шегінің басталуы мынадай белгілерінен тұратын жүйелі бір немесе бірнеше шекті жағдайлардың жету уақытымен белгіленеді:

1) R (көтергіш қабілеттілігін жоғалту);

2) Е (тұтастықты жоғалту);

3) I (жылу оқшаулағыш қабілеттілігін жоғалту).

Стандарттық сынау шарттарындағы немесе есептеу нәтижесіндегі өртке қарсы кедергілердегі (оның ішінде өртке қарсы есіктер мен терезелер) ойықтарды толтыру отқа төзімділік шегінің басталуы тұтастықты (Е), жылу оқшаулағыш қабілеттілігін (I) және (немесе) газ түтінін өткізбеуді (S) жоғалту уақытымен белгіленеді.

64. Құрылыс конструкциялары өрт қауіптілігі бойынша мынадай сыныптарға бөлінеді:

1) К0 (өртке қауіпті емес);

2) К1 (өрт қауіптілігі аз);

3) К2 (өрт қауіптілігі орташа);

4) К3 (өртке қауіпті).

Құрылыс конструкцияларының өрт қауіптілігі класы осы Техникалық регламентке 2-қосымшаның 3-кестесіне сәйкес анықталады.

65. Құрылыс конструкцияларының өрт қауіптілігі сыныбын анықтау тәртібі мен әдістемесі стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы құжаттардың талаптарына сәйкес келуі тиіс.

66. Өрттің қауіпті факторларының таралуын болдырмау тәсіліне қарай өртке қарсы кедергілер мыналарға бөлінеді:

1) қабырғалар;

2) қалқалар;

3) аражабындар;

4) үзілулер;

5) перделер мен экрандар;

6) су бүркеулері;

7) минералданған жолақтар.

67. Өртке қарсы кедергілер отқа төзімділігімен және өрт қауіптілігімен сипатталады. Өртке қарсы кедергілердің отқа төзімділігі, оның элементтерінің отқа төзімділігімен анықталады:

1) қоршау бөліктері;

2) кедергі тұрақтылығын қамтамасыз ететін конструкциялар;

3) конструкцияларға тірейтіндер;

4) олардың арасындағы бекіту тораптары.

68. Өртке қарсы кедергілердің отқа төзімділік шектері мен өртке қарсы кедергілердегі ойықтарды толтырудың отқа төзімділік шектері осы Техникалық регламентке 12-қосымшаның 1 және 2-кестелерінде келтірілген мәндеріне сәйкес келуге тиіс.

9-тарау. Басқыштар және басқыш шабақтарын өрт-техникалық жіктеу

69. Басқыштар мен басқыш шабақтарын көлемді-жоспарлы және конструкциялық шешіміне қойылатын талаптарды анықтау үшін, сондай-ақ адамдарды эвакуациялау жолдарында оларды қолдануға қойылатын талаптарды регламенттеу үшін жіктеледі.

70. Өрт кезінде адамдарды ғимараттар мен үй-жайлардан эвакуациялауге арналған басқыштар мынадай типтерге бөлінеді:

1) 1 типті - басқыш шабақтарында орналасқан ішкі басқыштар;

2) 2 типті - басқыштың іштей ашылуы;

3) 3 типті - басқыштың сырттай ашылуы.

71. Өртті сөндіру және құтқару жұмыстарын қамтамасыз ету үшін мынадай типті сыртқы өрт басқыштары қарастырылуы тиіс:

1) П1 - шатырға шығу кезінде, ауданы болатын, 2,5 м биіктіктен басталатын, ені 0,7 м тік болат басқыштар;

2) П2 - кем дегенде 8 м сайын ауданы болатын және тұтқалары бар, жер деңгейінен 2,5 м биіктіктен басталатын, ені 0,7 м, көлбеуі 6:1 артық емес болат марш басқыштар.

72. Өрт кезінде түтіндеп кетуден оларды қорғау дәрежесіне қарай басқыш шабақтары кәдімгі және түтінделетін болып бөлінеді.

Кәдімгі басқыш шабақтары жарықтандыру тәсіліне қарай мына типтерге бөлінеді:

1) Л1 - әр қабаттағы сыртқы қабырғалардағы әйнектеу немесе ашық ойықтар арқылы табиғи жарықтандыруы болатын басқыш шабақтары;

2) Л2 - әйнектеу немесе жабындағы ашық ойықтар арқылы табиғи жарықтандыруы болатын басқыш шабақтары.

Өрт кезінде түтіндеп кетуден қорғау тәсіліне қарай түтінделмейтін басқыш шабақтары мына типтерге бөлінеді:

1) Н1 - ашық өтпелермен (лоджиялармен немесе балкондармен) түтіндемейтін сыртқы ауа аймағы арқылы қабаттан саты торына кіру жолы бар саты торлары;

2) Н2 - өрт болған кезде басқыш шабағына ауа тіреуі болатын саты торлары;

3) Н3 - үнемі немесе өрт кезінде ауа тіреуімен қамтамасыз етілетін тамбур - шлюзы арқылы әр қабатта оларға кірісі болатын саты торлары.

Ескерту. 72-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10-тарау. Өрт техникасының жіктегіші

Ескерту. 10-тарау алып тасталды- ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 2-қосымша

Ескерту. 2-қосымшаға өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

1-кесте

Ғимараттардың, құрылыстардың және өрт бөліктерінің құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік дәрежесінің және отқа төзімділік шегінің сәйкестігі

Ғимараттардың, құрылыстардың және өрт бөліктерінің отқа төзімділік дәрежесі	Құрылыс конструкцияларының отқа төзімділік шегі
	Аралық қабырғалар, бағандар және өзге аралық элементтер	Сыртқы аралық қабырғалар	Қабаттардың арасындағы далдалар (оның ішінде шатырлардың және жертөле үстіндегі)	Шатырсыз жабындардың құрылыс конструкциялары		Саты торларының құрылыс конструкциялары
				төсемдер (оның ішінде жылытқышы бар)	фермалар, бөренелер, өткіндер	ішкі қабырғалар	біліктер, саты баспалдақтары мен алаңдары
I	R 150	E 30	REI 60	RE 30	R 30	REI 150	R 60
II	R 120	E 15	REI 45	RE 15	R 15	REI 120	R 60
III	R 120	E 15	REI 45	нормаланбайды	нормаланбайды	REI 120	R 60
IIIа	R 15	E 15	REI 15	RE 15	R 15	REI 60	R 60
IIIб	R 60	E 15	REI 45	RE 30	R 45	REI 60	R 45
IV	R 15	E 15	REI 15	нормаланбайды	нормаланбайды	REI 30	R 15
IVа	R 15	E 15	REI 15	RE 15	R 15	REI 15	R 15
V	нормаланбайды	нормаланбайды	нормаланбайды	нормаланбайды	нормаланбайды	нормаланбайды	нормаланбайды

2-кесте

Ғимараттардың, құрылыстардың және өрт бөліктерінің құрылыс конструкцияларының құрылыстық өрт қауіптілігі сыныбының және өрт қауіптілігі сыныптарының сәйкестігі

Ғимараттың құрылыстық өрт қауіптілігі сыныбы	Құрылыс конструкцияларының өрт қауіптілігі сыныбы, төмен емес
	Арқалық өзектік элементтер (бағандар, ригелдер, фермалар)	Ішкі жағынан сыртқы қабырғалар	Қабырғалар, аралық қабырғалар, аражабындар және шатырсыз жабындар	Басқыш шарбақтар қабырғалары және өртке қарсы тосқауылдар	Басқыш шарбақтардағы баспалдақтардың қадамдарымен алаңдары
С0	К0	К0	К0	К0	К0
С1	К1	К2	К1	К0	К0
С2	К3	К3	К2	К1	К1
С3	Нормаланбайды			K1	K3

3-кесте

Құрылыс конструкцияларының өрт қауіптілігі сыныбын анықтау тәртібі

Конструкциялардың өрт қауіптілігі сыныбы	Конструкциялардың зақымдануының рұқсат етілген өлшемі, сантиметр		Болуы		Зақымданған материалдың өрт қауіптілігінің рұқсат етілген сипаттамалары+
			Жылу әсері	жану	Тобы
	Тігінен	көлденең			Жанғыштығы	тұтануы	Түтін бөлу қабілеті
К0	0	0	жоқ	жоқ	жоқ	жоқ	жоқ
К1	40-тан аспайды	25-тен аспайды	Регламенттелмейді	жоқ	Г2+ жоғары емес	В2+ жоғары емес	Д2+ жоғары емес
К2	40-тан астам, бірақ 80-нен аспайды	25-тен астам, бірақ 50-ден аспайды	Регламенттелмейді	жоқ	Г3+ жоғары емес	В3+ жоғары емес	Д2+ жоғары емес
К3
	регламенттелмейді

Ескертпе.

"+" белгісі жылу әсері болмаған кезде регламенттелмейді дегенді білдіреді.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 3-қосымша

Бір мезгілдегі өрттердің есептік саны және елді мекенде сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су құбыры желісінің магистральдық және сақиналы тораптары суының шығысы

Елді мекендегі тұрғындардың саны (мың адам)	Бір мезгілдегі өрттердің есептік саны	Елді мекенде бір өртке сыртқы өрт сөндіруге жұмсалатын су шығысы, л/с
		Отқа төзімділігі дәрежесіне қарамастан қоса екі қабатқа дейін биіктікпен ғимараттар салу	Отқа төзімділігі дәрежесіне қарамастан үш қабат және одан жоғары биіктікпен ғимараттар салу
1 дейін	1	5	10
1 жоғары 5 дейін	1	10	10
5 жоғары 10 дейін	1	10	15
10 жоғары 25 дейін	2	10	15
25 жоғары 50 дейін	2	20	25
50 жоғары 100 дейін	2	25	35
100 жоғары 200 дейін	3	Нормаланбайды	40
200 жоғары 300 дейін	3	Нормаланбайды	55
300 жоғары 400 дейін	3	Нормаланбайды	70
400 жоғары 500 дейін	3	Нормаланбайды	80
500 жоғары 600 дейін	3	Нормаланбайды	85
600 жоғары 700 дейін	3	Нормаланбайды	90
700 жоғары 800 дейін	3	Нормаланбайды	95
800 жоғары 1000 дейін	3	Нормаланбайды	100

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 4-қосымша

Тұрғын және қоғамдық ғимараттардағы сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су құбыры желісінің қосу және тарату тораптарынан суы шығысы

Ескерту. 4-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Ғимараттардың атауы	Ғимараттардың отқа төзімділік дәрежелеріне қарамастан, сыртқы өрт сөндіруге, бір өртке жұмсалатын су шығысы, л/с, ғимараттардың көлемі, мың м3
	1-ден аспайтын	1-ден астам, бірақ 5-тен аспайтын	5-тен астам, бірақ 25-тен аспайтын	25-тен астам, бірақ 50-ден аспайтын	50-ден астам, бірақ 150-ден аспайтын
Функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.3, Ф1.4 сыныпты бір және көп секциялы ғимараттар, қабаттарының саны:
2-ден аспайтын	10*	10	_	_	_
2-ден астам, бірақ 12-ден аспайтын	10	15	15	20	_
12-ден астам, бірақ 16-дан аспайтын	_	_	20	25	_
16-дан астам, бірақ 25-тен аспайтын	_	_	_	25	30
Функционалдық өрт қауіптілігі Ф1.1, Ф1.2,Ф1.5, Ф2, Ф3, Ф4 сыныпты ғиммараттар мен құрылыстар, қабаттарының саны:
2-ден аспайтын	10*	10	15	_	_
2-ден астам, бірақ 6-дан аспайтын	10	15	20	25	30
6-дан астам, бірақ 12-ден аспайтын	_	_	25	30	35
12-ден астам, бірақ 16-дан аспайтын	_	_	_	30	35
* Ауылдық елді мекендер үшін бір өртке жұмсалатын су шығысы – 5 л/с.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 5-қосымша

Бір және екі қабатты өндірістік ғимараттардағы және бір қабатты қоймалық ғимараттардағы сырттан өрт сөндіруге жұмсалатын су шығысы

1-кесте

Ғимараттың отқа төзімділік деңгейі	Жарылыс-өрт және өрт қауіптілік бойынша құрылыстар санаты	Ғимарат көлемдері жағдайда бір өртке ені 60 м шамды, сондай-ақ шамсыз өндірістік ғимараттарда сыртқы өрт сөндіруге арналған су шығысы, л/с, мың м 3
		3-ке дейін	3 жоғары 5 дейін	5 жоғары 20 дейін	20 жоғары 50 дейін	50 жоғары 200 дейін	200 жоғары 400 дейін	400 жоғары 600 дейін
I және II	Г, Д	10	10	10	10	15	20	25
I және II	А, Б, В1-В4	10	10	15	20	30	35	40
III	Г, Д	10	10	15	25	35	-	-
III	В1-В4	10	15	20	30	40	-	-
IV және V	Г, Д	10	15	20	30	-	-	-
IV және V	В1-В4	15	20	25	40	-	-	-

2-кесте

Ғимараттың отқа төзімділік деңгейі	Жарылыс қауіптілік және өрт қауіптілік бойынша құрылыс санаты	Ғимарат көлемдері жағдайда бір өртке ені 60 м шамды, сондай-ақ шамсыз өндірістік ғимараттарда сыртқы өрт сөндіруге арналған су шығысы, л/с, мың м 3
		50-ге дейін	50 жоғары 100 дейін	100 жоғары 200 дейін	200 жоғары 500 дейін	300 жоғары 400 дейін	400 жоғары 500 дейін	500 жоғары 600 дейін	600 жоғары 700 дейін	700 жоғары 800 дейін
I және II	А, Б, В1-В4	20	30	40	50	60	70	80	90	100
I және II	Г, Д	10	15	20	25	30	35	40	45	50

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 6-қосымша

1-кесте

Отқа төзімділік деңгейіне қарай тұрғын үй, қоғамдық, әкімшілік және өнеркәсіптік кәсіпорындардың тұрмыстық ғимараттары арасындағы өртке қарсы қашықтық

Ғимарат пен құрылыстың отқа төзімділік деңгейі	Ғимараттың отқа төзімділік деңгейлері кезіндегі ең кіші қашықтық, метрмен
	І, II	III	IV, V
I, II	6	8	10
III	8	8	10
IV, V	10	10	15

2-кесте

Өнеркәсіптік кәсіпорындардың ғимараттары мен құрылыстары арасындағы отқа төзімділік деңгейіне және жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша өндіріс санаттарына байланысты өртке қарсы қашықтықтар

Ғимарат пен құрылыстың отқа төзімділік деңгейі	Ғимарат, құрылыстың отқа төзімділік деңгейі жағдайда ең кіші қашықтық, метрмен
	I, II, IIIа	III	IIIб, IV, IVа, V
I, II, IIIа	9* - жарылыс - өрт және өрт қауіптілігі бойынша А, Б және В1 - В4 санатты өндірістермен ғимараттар мен құрылыстар үшін; Г және Д санатты өндірістермен ғимараттар мен құрылыстар үшін нормаланбайды.	9	12
III	9	12	15
IIIб, IV, IVа, V	12	15	18
* Жарылыс - өрт және өрт қауіптілігі бойынша А, Б және В1 - В4 санатты өндірісті І, II, ІІІа отқа төзімділікті деңгейлі ғимараттар мен құрылыстар үшін көрсетілген қашықтықты мына шарттардың біреуін сақтаған жағдайда 9 м-ден 6 м-ге дейін азайту рұқсат етіледі: 1) ғимараттар мен құрылыстар өрт сөндірудің орнықты автомат жүйелерімен жабдықталады; 2) В1 - В4 санатты өндірісті ғимараттарда жанғыш заттармен меншікті жүктеу қабаттың 1 м 2 алаңына 10 кг-нан кем немесе тең.

Отқа төзімділік деңгейіне қарай ауыл шаруашылық кәсіпорындарының ғимараттары мен құрылыстары арасында өртке қарсы қашықтықтар

3-кесте

Ғимарат пен құрылыстың отқа төзімділік деңгейі	Ғимарат, құрылыстың отқа төзімділік деңгейі жағдайда ең кіші қашықтық, метрмен
	I	II	III, IV, V
II	9* - Жарылыс - өрт және өрт қауіптілігі бойынша А, Б және В1 - В4 санатты өндірістермен ғимарат және құрылыс үшін Г және Д санатты өндірісті ғимараттар мен құрылыстар үшін нормаланбайды.	9	12
III	9	12	15
IV, V	12	15	18
* Жарылыс - өрт және өрт қауіптілігі бойынша А, Б және В1 - В4 санатты өндірісті II отқа төзімділікті деңгейлі ғимараттар мен құрылыстар үшін көрсетілген қашықтық мына шарттардың біреуін сақтаған жағдайда 9 м-ден 6 м-ге дейін азайту рұқсат етіледі: 1) ғимараттар мен құрылыстар өрт сөндірудің автомат өрт дабылымен жабдықталады; 2) ғимараттарда жанғыш заттармен меншікті жүктеу қабаттың 1 м 2 алаңына 10 кт-нан кем немесе тең.

4-кесте

Қоймалар	Қойма сыйымдылығы	Ғимарат, имараттың отқа төзімділігінің деңгейі жағдайда ең кіші қашықтық, метрмен
		II	III	IV, V
1. Шөп, сабан, зығыр, кендір, тартылмаған бидай, мақтаны ашық күйде сақтау	Нормаланбайды	30	39	48
2. Темекі және шай жапырақтарын, жібек құртын ашық күйде сақтау	25 т дейін	15	18	24
Ескертпелер: 1. Материалдарды жабын астына қоймалаған жағдайда көрсетілген қашықтықтарды екі есе кішірейтуге рұқсат етіледі; 2. Қашықтықтарды көрсетілген материалдарды орналастыруға (қоймалауға) арналған алаң шектерінен анықтау керек; 3. Қоймалардан жарылыс өрт және өрт қауіптілігі бойынша А, Б және В1-В4 санатты өндіріспен қоймалардан ғимараттар мен құрылыстарға дейінгі қашықтықты 25%-ға арттыру керек. 4. Қоймалар мен өзге жанғыш материалдар қоймаларына дейінгі қашықтықты отқа төзімділік деңгейі IV, V ғимараттар, құрылыстарға дейін деп қабылдау керек. 5. Ашық сақтау қоймасынан орман шекараларына дейінгі қашықтықтарды 100м-ден кем деп қабылдау керек.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 7-қосымша

1-кесте

Мұнай және мұнай өнімдерінің қоймалары аумағындағы ғимараттар мен құрылыстардан көрші объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Мұнай және мұнай өнімдерінің қоймаларының ғимараттарымен және құрылыстарымен шектесетін объектінің атауы	Қойма санаты төмендегідей жағдайда мұнай өнімдері қоймаларының ғимараттары мен құрылыстарынан көрші нысандарға дейінгі өртке қарсы қашықтық, м
	I	II	IIIа	IIIб	IIIв
1. А, Б және В1-В4 санатты көрші өндірістік нысан ғимараттары мен құрылыстары	100	40 (100)	40	40	30
2. Орман алабы: Қылқан және аралас текті Жапырақ текті	100 100	50 100	50 50	50 50	50 50
3. Ағаш материалдары, талшықты заттар, шөп және сабан қоймалары	100	100	50	50	50
4. Жалпы желілі темір жолдары (үйме табанынан немесе жиектеме шетіне дейін): Станцияларда Айырым мен платформаларда бекеттерде	150	100	80	60	50
	80	70	60	50	40
	60	50	40	40	30
5. Жалпы желілі автомобиль жолдары (жүру жол шеті): I, II және III санатты IV және V санатты	75	50	45	45	45
	40	30	20	20	15
6. Тұрғын және қоғамдық ғимараттары	200	100 (200)	100	100	100
7. Жалпы арналған авто жағар май құю станцияларының тарату бағаналары	50	30	30	30	30
8. Гараждар мен автомобильдердің ашық тұрақтары	100	40 (100)	40	40	40
9. Қоймаға жатпайтын тазарту канализациялық құрылғылар мен сорғылық станциялар	100	100	40	40	40
10. Қоймаға жатпайтын су құю құрылыстары	200	150	100	75	75
11. Резервуарлық паркке арналған апаттық сыйымдылық (сыйымдылықтар)	60	40	40	40	40
12. Өрт қауіптілігі бойынша АН, БН, ВН және ГН санатты сыртқы қондырғылар	100	100	100	100	100
Ескертпе - Жақша ішінде көрсетілген қашықтықтарды жалпы сыйымдылығы 50 мың м артық II санатты қоймалар үшін қабылдау керек.

2-кесте

Ғимараттар мен құрылыстардан жанғыш сұйықтықтар қоймаларына дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Қойма сыйымдылығы, м 3	Ғимараттар мен құрылыстардың отқа төзімділік деңгейі жағдайында қашықтық, м
	І, II	III	IV, V
100-ге дейін	20	25	30
100 жоғары 800 дейін	30	35	40
800 жоғары 2 000 дейін	40	45	50

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 8-қосымша

Ескерту. 8-қосымшаға өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-кесте

Автоқұю станциясынан автоқұю станциясының кешеніне жатпайтын ғимараттарға, құрылыстар мен өзге объектілерге дейінгі ең жақын қашықтықтар

Оған дейін қашықтық анықталатын объектілер атауы	АЖМС-нан қашықтық, м
	А түрі	В түрі	С түрі
1. Кәсіпорынның өндірістік, қоймалық және әкімшілік ғимараттары мен құрылыстары (12-жолда көрсетілгеннен басқа):
отқа төзімділіктің I, II және III-деңгейлері;	12	12	12
Отқа төзімділіктің IV, V-деңгейлері	18	18	18
2. Тұрғын үй және қоғамдық ғимараттар, сауда палаткалары мен дүңгіршіктері	50*	50*(25)	50* (25)
3. Адамдар көп жиналатын орындар (жер беті көлігінің аялдамалары, метро станциясынан шығатын орындар, рыноктар)	50	50	50
4. Гараждар мен автомобильдердің ашық тұрақтары	20	20	20
5. Автомобиль жолдары (жүру бөліктерінің шеттеріне дейін):
I санатты;	25	25	25
өзге санатты	15	15	15
6. Жалпы желілік темір жолдары (үйінді табаны немесе жиек шеті)	25	25	25
7. Қоймалар: ағаш материалдары, талшықты заттар, шөп, сабандар	20	20	20
8. Орман алқабы:
Қылқан және аралас текті	50	50	50
Жапырақ текті	20	20	20
9. Инженерлік құдықтар: су құбыры, канализация, газ құбыры (1,2 МПа дейінгі қысымды), байланыс, жылу кабельдері	20	20	20
10. АЖМС қатысы жоқ тазартқыш канализациялық құрылыстар мен сорғы станциялары (канализациялық желілер мен оларға қатысты құдықтардан басқа)	20	20	20
11. АЖМС қатысы жоқ су құбыры құрылыстары (су құбыры желілері мен оларға қатысты құдықтардан басқа)	25	25	25
12. Жарылыс - өрт және өрт қауіптілік бойынша А, Б және Г санатты сыртқы технологиялық қондырғылар, I және II сыныпты қауіптілікті радиобелсенді және зиянды заттардың болуымен ғимараттар мен құрылыстар және газ жағуға арналған шырақ қондырғылары	100	100	100
13. Көршілес авто жағар май құю станциялары	100	100	100
Ескертпелер: 1. Қашықтықты отын сақтайтын жерасты резервуарларынан, тарату бағандарынан, автоцистернадан төгуге арналған құрылыстан балалар мектепке дейінгі мекемелер, жалпы білім беру мектептерінің, мектеп-интернаттардың, жатып емделетін емдік мекемелердің жер телімдерінің шекараларына дейін немесе тұрғын үй және өзге арналған қоғамдық ғимараттар қабырғаларына дейін анықтау керек. 2. АЖМС-нан электр берудің ауа желілеріне, электр техникалық құрылғылар мен құрылыстарға дейінгі қашықтықтар № 230 бұйрықтың талаптарына сәйкес қабылданады. 3. АЖМС-нан өрт қауіпті материалдар қоймаларынан, технологиялық қондырғылар мен 1-кестеде көрсетілмеген өзге нысандарға дейінгі қашықтық белгіленген тәртіпте бекітілген Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары мен ережелері талаптарына сәйкес анықталады. 4. АЖМС теміржол және автомобиль көпірлері астына және оларға 100 м жақындықта орналастыруға жол берілмейді. 5. Жақша ішінде көрсетілген қашықтықтарды тек жеңіл автомобильдерге қызмет көрсететін АЖМС үшін қабылдау керек. 6. "*" белгіленген қашықтықтарды толық салмағы 3,5 т артық автокөлік құралдарына қызмет көрсететін АЖМС үшін екі есе арттыру керек. 7. Жер бетілік резервуарлы АЖМС-нан 1,2, 3,4,7,10,11 жолдарда көрсетілген нысандарға дейінгі қашықтықты екі есе арттыру керек.

2-кесте

Жер үсті резервуары бар автоқұю станциясының ғимараттары және құрылыстары арасындағы ең қысқа өртке қарсы қашықтықтар

АЖМС ғимараттары мен құрылыс атаулары	"...атауы" бағанасында жазу тәртібінде сәйкес ғимараттар мен құрылыстар арасындағы ең кіші қашықтық, м
	1	2	3	4	5
1. Отын сақтау резервуарлары	-	8	-	10	-
2. Отын тарату бағаналары	8	-	8	9	4
3. Автоцистерналарға арналған алаң	-	8	-	9	-
4. АЖМС операторлығы	10	9	9	-	9
5. Мұнай өнімдерімен ластанған атмосфералық жауын-шашындарға арналған тазарту құрылғылары	-	4	-	9	-
Ескертпе: 1. "-" деп белгіленген қашықтықтар нормаланбайды; 2. Технологиялық бөліктері бір біріне қарама қарсы орналасқан отын сақтау резервуарлары арасында қашықтық кемі 4 м деп қабылдау керек. 3. Жүргізушілер, жолаушылар мен көлік құралдарына сервистік қызмет көрсету ғимаратына дейінгі қашықтық 1-кесте бойынша қабылданады.

3-кесте

Жер үсті резервуары бар автоқұю станциясы аумағында орналасқан ғимараттар және құрылыс арасындағы ең қысқа өртке қарсы қашықтықтар

АЖМС ғимарат пен құрылыс атауы	"...атауы" бағанасында жазу тәртібінде сәйкес ғимараттар мен құрылыстар арасындағы ең кіші қашықтық, м
	1	2	3	4	5	6	7	8	9
1. Отын сақтауға арналған жерасты резервуарлары	-	4	-	3 9	9	9 15	15	-	6
2. Отын тарату бағаналары (ОТБ)	4	-	-	6 9	9	12 15	15	4	9
3. Автоцистернаға арналған алаң	-	-	-	6 9	-	12 15	15	-	9
АЖМС қызметкерлері мен көлік құралдарына сервистік қызмет көрсетуге арналған ғимараттар (техникалық қызмет көрсету орындары мен автомобильдерді жуу)
4. отқа төзімділік бойынша I және II деңгейлер	3 9	6 9	6 9	6	9	9	9	3 9	- 9
5. отқа төзімділік бойынша IIIа деңгейлер	9	9	9	9	12	9	12	6 9	6 9
Жолаушылар мен жүргіншілерге сервистік қызмет көрсету ғимараттары (сәйкес тауарлар дүкені, кафе, санитарлық торап)
6. отқа төзімділіктің I және II деңгейлері	9 12	12 15	12 15	9	9	6	9	9 15	- 9
7. отқа төзімділіктің ІІІа деңгейлері	15	15	15	9	12	9	12	12 15	6 9
8. Мұнай өнімдерімен ластанған атмосфералық жауын-шашынды тазарту құрылғылары	-	4	-	3 9	6 9	9 15	12 15	-	6
9. Көлік құралдарының тұрақ алаңы	6	9	9	- 9	6 9	- 9	6 9	6	12
Ескертпе: 1. Қашықтықтар көрсетілген: алымда – жақтаусыз ғимарат қабырғаларына дейін, бөлімде жақтаулы ғимарат қабырғасы. "-" белгіленген қашықтықтар нормаланбайды; 2. Қашықтықтар нормаланбайды: 1) егер өзге ғимарат жағына қаратылған барынша кең ғимарат қабырғасы өртке қарсы болса, көлік құралдарына сервистік қызмет көрсету ғимараттары арасында; 2) егер АЖМС қызметкерлеріне арналған ғимаратта жүргізушілерге, жолаушылар мен олардың көлік құралдарына сервистік қызмет көрсету ғимараты болмаса; 3. Көлік құралдарының тұрағына арналған өлшемдер онда бірдей уақытта 10 көлік құралы болуын қамтамасыз етуі керек. 9-жолда жеңіл мен мотокөліктер тұрақтарына дейін қашықтық көрсетілген. Өзге көлік құралдарының тұрақтарын ұйымдастырған кезде отқа төзімділік бойынша I және II санатты жақтаусыз ғимарат қабырғаларына дейінгі қашықтық кемі 9 м, ал қалған қашықтықтарды 50 % арттыру керек. 4. Трансформатор кіші станциясынан АЖМС ғимараты мен құрылыстарына дейінгі қашықтық № 230 бұйрықтың талаптарына сәйкес қабылданады. 5. Автоматты АЖМС жобалау кезінде отын сақтауға арналған резервуарлар мен ОТБ арасындағы қашықтық нормаланбайды.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 9-қосымша

Көлік құралдарын сақтау мен қызмет көрсету орындарына дейін өртке қарсы қашықтықтар

Оларға дейінгі қашықтық анықталатын ғимарат	Көрші ғимаратқа дейінгі қашықтық, м
	Жеңіл автомобильдер саны жағдайда гараждар мен ашық тұраққа дейін				Орындар саны жағдайда техникалық қызмет көрсету станциясынан
	10 дейін	11-50	51-100	101-300	10 дейін	11-30
Тұрғын үйлер:
Жақтаулы қабырғаға дейін	10(12)	15	25	35	15	25
Тұйық қабырғаға дейін	10(12)	10(12)	15	25	15	25
Қоғамдық ғимарат	10(12)	10(12)	15	25	15	20
Жалпы білім беретін мектеп және балалар мектепке дейінгі мекемесі	15	25	25	50	50	50
Жатып емделетін емдеу мекемесі	25	50	50	50	50	50
Ескертпе - Жақшада отқа төзімділік деңгейлері III - IV гараждар үшін мән көрсетілген

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 10-қосымша

1-кесте

Сұйылтылған табиғи газ резервуарынан бастап көршілес объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Сұйылтылған табиғи газ кешеніне қатысы жоқ нысан атауы	Резервуардан өртке қарсы қашықтық, м (сақтау көлемдері жағдайда, м3 )
	Артық қысымды 0,02 МПа						Артық қысымды 0,6 МПа
	8	16	25	50	100	250	8	16	25	50	100	250
Магистральдық газ құбырларының газ тарату ғимараттары мен құрылыстарына және автомобиль газ толтыратын сығымдағыш станцияларға дейін (оның ішінде магистральдық құбыржолдары)	8	10	11	14	17	23	19	23	27	34	42	56
Орман алқабына дейін	12	15	18	23	28	37	29	37	42	53	67	88
Өндірістік нысан шекарасына дейін (қоршауға дейін)	13	17	20	25	31	41	33	41	47	59	74	202
Жеке тұрған ғимараттарға, ашық тарату құрылғыларына, кешенді қоректендіретін электр қосалқы станциясына және өзге тұтынушыларға дейін	13	17	20	25	31	41	33	41	47	59	92	256
Тұрғын және қоғамдық ғимараттарға дейін	13	17	20	25	36	48	38	48	55	69	128	344
Гаражға және автомобильдердің ашық тұрақтарына дейін	20	26	30	38	47	63	50	62	71	89	112	202
Мұнай және мұнай өнімдерінің қоймалары, магистральдық газ және мұнай өнімдерінің сығымдағыштары мен сорғылық станцияларына дейін	8	10	12	15	25	33	26	33	38	48	92	256
Жалпы арналған автомобиль жолдарына дейін	8	10	12	15	18	24	19	24	27	34	43	135
Жалпы желілік темір жолдарға дейін	8	10	12	15	18	24	19	24	27	34	62	173

2-кесте

Сұйылтылған табиғи газ резервуарынан бастап көршілес объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Сұйылтылған табиғи газ кешеніне қатысы жоқ нысандар атауы	Резервуардан өртке қарсы қашықтық, м
	Сыйымдылықта артық қысымды, МПа.	Сыйымдылық көлемі жағдайда, м 3
		8	16	25	50	100	250
Магистральдық газ құбырларының газ тарату станциялары мен автомобиль газ толтыратын сығымдағыш станцияларының ғимараттары мен құрылыстарына дейін (оның ішінде магистральдық құбыржолдары)	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	8 10 13 14 15 16 16 17 17 18 18 18 19	10 13 16 17 19 20 20 21 22 22 23 23 23	11 15 18 20 22 23 23 24 25 26 26 27 27	14 19 23 25 27 28 29 30 31 32 32 33 34	17 23 28 31 34 35 37 38 39 40 41 41 42	23 31 38 42 46 47 49 51 52 54 55 56 56
Орман алқаптарына дейін	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	12 17 20 23 24 25 26 26 28 28 29 29 29	15 21 25 28 30 31 32 33 34 35 36 37 37	18 24 29 32 34 36 37 39 39 40 42 42 42	23 29 36 40 43 45 46 48 49 50 51 53 53	28 37 45 50 53 56 58 59 61 62 64 65 67	37 50 59 67 72 75 77 79 82 84 85 87 88
Өндірістік нысан шекараларына дейін (қоршауға дейін)	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	13 18 22 25 27 28 29 29 31 31 32 33 33	17 23 28 31 33 35 36 37 38 39 40 41 41	20 27 32 36 38 40 41 43 44 45 46 47 47	25 33 40 45 48 50 52 54 55 56 57 59 59	31 41 50 55 59 62 64 66 68 70 71 73 74	41 55 66 74 80 83 86 89 92 94 195 199 202
Жеке тұрған ғимараттар, ашық тарату құрылғыларына, кешенді және өзге тұтынушыларды қоректендіретін электр қосалқы станцияларына дейін	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	13 18 22 25 27 28 29 29 31 31 32 33 33	17 23 28 31 33 35 36 37 38 39 40 41 41	20 27 32 36 38 40 41 43 44 45 46 47 47	25 33 40 45 48 50 52 54 55 56 57 59 59	31 41 50 55 59 77 79 82 84 86 88 90 92	41 55 82 92 99 103 107 110 114 116 248 253 256
Тұрғын үй және қоғамдық ғимараттарға дейін	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	13 18 22 25 27 28 29 34 36 36 38 38 38	17 23 28 36 38 40 42 43 44 46 46 48 48	20 27 38 42 44 46 48 50 51 53 54 55 55	25 38 46 52 56 59 61 63 65 65 67 69 69	36 48 59 65 70 108 111 114 118 121 123 126 128	48 65 115 129 139 145 150 154 159 163 333 340 344
Гараждар мен автомобильдердің ашық тұрақтарына дейін	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	20 28 33 38 41 42 44 44 46 47 49 49 50	26 35 42 47 50 52 54 55 57 59 60 62 62	30 40 49 54 58 60 62 65 66 68 70 71 71	38 50 60 67 73 76 78 81 83 85 86 89 89	47 62 76 84 90 94 97 100 103 105 108 110 112	63 84 100 112 121 126 130 134 138 141 195 199 202
Мұнай және мұнай өнімдерінің қоймаларына, магистральдық газ және мұнай өнімдері құбырларының сығымдағыш және сорғылық станцияларына дейін	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	8 11 13 15 16 16 17 23 25 25 26 26 26	10 14 16 25 26 28 29 29 30 32 32 33 33	12 16 26 29 31 32 33 35 35 36 37 38 38	15 26 32 36 39 40 42 43 44 45 46 47 48	25 33 40 45 48 77 79 82 84 86 88 90 92	33 45 82 92 99 103 107 110 114 116 248 253 256
Жалпы арналған автомобиль жолдарына дейін	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	8 11 13 15 16 16 17 17 18 18 19 19 19	10 14 16 18 19 20 21 21 22 23 23 24 24	12 16 19 21 22 23 24 25 25 26 27 27 27	15 19 23 26 28 29 30 31 32 32 33 34 34	18 24 29 32 34 36 37 38 39 40 41 42 43	24 32 38 44 50 53 57 59 63 65 129 133 135
Жалпы желінің темір жолдарына дейін	0,02 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60	8 11 13 15 16 16 17 17 18 18 19 19 19	10 14 16 18 19 20 21 21 22 23 23 24 24	12 16 19 21 22 23 24 25 25 26 27 27 27	15 19 23 26 28 29 30 31 32 32 33 34 34	18 24 29 32 34 47 49 52 54 56 58 60 62	24 32 52 62 69 74 78 82 86 89 166 170 173

3-кесте

Қойма аумағында орналасатын сұйылтылған көмірсутекті газдардың резервуарларынан бастап қойма құрамына кіретін, сондай-ақ оның аумағынан тыс орналасқан басқа объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Ғимарат пен құрылыс атауы	Өртке қарсы қашықтықтар, м
	Жартылай изотермиялықты қоса қысым астындағы жер бетілік резервуарлар	Қысым астындағы жерасты резервуарлары	Изотермиялық жербеті резервуарлары	Изотермиялық жерасты резервуарлары
Трамвай және троллейбус желілері, жалпы пайдаланылатын темір жолдар	100	75	100	75
	Газбен қамтамасыз ету нысандарына арналған техникалық регламенттер талаптарына сәйкес
Жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдары	50	50	50	50
	Газбен қамтамасыз ету нысандарына арналған техникалық регламенттер талаптарына сәйкес
Жоғары кернеулі электр беру (ауа) желілері (илеу табанынан)	Тіреу биіктігінен кемі 1,5
Жапсарлас ұйымдар шекаралары (қоршауға дейін)	300	250	300	200
Тұрғын үй қоғамдық ғимараттар	Санитарлық-қорғау аймағы шегінен тыс, бірақ кемі
	500	300	500	300
ТЭЦ	200	200	200	200
Ағаш материалдары мен қатты отын қоймалары	200	150	200	150
Қылқан текті орман алқабы (ұйым не қойма қоршауынан)	100	75	100	75
Жапырақ текті орман алқабы (ұйым не қойма қоршауынан)	20	20	20	20

4-кесте

Тауарлық-шикізат базасының құрамына кіретін сұйылтылған көмірсутекті газдар қоймалары резервуарларынан бастап басқа объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Ғимарат пен құрылыс атауы	Өртке қарсы қашықтықтар, м
	қысым астындағы жер бетілік резервуарлар	Қысым астындағы жерасты резервуарлары	Изотермиялық жербеті резервуарлары	Изотермиялық жерасты резервуарлары
Көліктік троллейбус желілері, жалпы пайдаланылатын темір жолдар мен автожолдар	100	50	100	50
	Газбен қамтамасыз ету нысандарына арналған техникалық регламенттер талаптарына сәйкес
электр беру (ауа) желілері	Тіреу биіктігінен кемі 1,5
Магистральдық газ-және өнім құбырлары	Газбен қамтамасыз ету нысандарына арналған техникалық регламенттер талаптарына сәйкес және газ өнімдері құбырының санатына қарай өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша
Өндірістік, қоймалық, шикізат және тауар қоймаларының қосалқы аймақ ғимараттары мен құрылыстары	300	250	300	200
Ұйымның завод алды аймақ (әкімшілік) ғимараты	500	300	500	300
Шырақ қондырғысы	200	100	200	100
Жапсарлас ұйым шекаралары (қоршауға дейін)	300	200	300	200
Тұрғын және қоғамдық құрылыстар	Санитарлық-қорғаныс аймағы шегінен тыс, бірақ кемі:
	500	300	500	300
ТЭЦ	300	200	300	200
Қылқан текті орман алқабы (ұйым не қойма қоршауынан)	100	75	100	75
Жапырақ текті орман алқабы (ұйым не қойма қоршауынан)	20	20	20	20
Ішкі су және теңіз көлігі нысандары, гидротехникалық құрылыстар, қоймалардың осы нысан ағындарынан төмен орналасқаны жағдайда көпірлер	300	200	300	200
Қоймалардың осы нысандардан ағын бойынша жоғары орналасқаны жағдайда солар	3000	2000	3000	2000

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 11-қосымша

1-кесте

Газ құбырларынан, мұнай құбырларынан және мұнай өнімдері құбырларынан бастап көршілес объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Объект, ғимарат және құрылыс атауы	Осінен өртке қарсы қашықтықтар, м
	Жұмысшы қысым жағдайда газ құбырлары, МПа								Шартты диаметр жағдайда мұнай құбырлары мен мұнай өнімдері құбырлары, мм
	2,5-10,0						1,2-2,5		300-ге дейін	301-500	501-1000	1001-1200
	Және газ құбырының шартты диаметрі жағдайда, мм
	300-ге дейін	301-600	601-800	801-1000	1001-1200	1201-1400	300-ге дейін	300-арт ық
Қала және ауыл қоныстары; жеке тұрған өндірістік нысандар, гараждар мен жеке иелер автомобильдеріне ашық тұрақтар; жеке тұрған тұрғын және қоғамдық ғимараттар, жалпы желілі темір жол және автомобиль көпірлері; электр берудің ауа желілері	100	150	200	250	300	350	75	125	75	100	150	200

2-кесте

Сұйылтылған көмірсутекті газдардың резервуарлық қондырғыларынан объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Ғимараттар, құрылыстар мен коммуникациялар	Жарықта резервуардан қашықтық, м						Буландыру не топтық баллон қондырғысынан қашықтық, м
	Жер бетілік			жерасты
	Қондырғыда резервуардың жалпы сыйымдылығы жағдайда, м
	5 дейін	5-10	10-20	10 дейін	10-20	20-50
1. Қоғамдық ғимараттар мен құрылыстар	40	50 1)	60 1)	15	20	30	25
2. Тұрғын үй ғимараттары	20	30 1)	40 1)	10	15	20	12
3. Балалар және спорт алаңдары, гараждар (резервуар қондырғысынан қоршаулар)	20	25	30	10	10	10	10
4. Өндірістік ғимараттар (өнеркәсіптік, ауыл шаруашылық кәсіпорындар мен өндірістік сипаттағы тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындары)	15	20	25	8	10	15	12
5. Канализация, жылутрассасы (жерасты)	3,5	3,5	3,5	3,5	3,5	3,5	3,5
6. Резервуарлық қондырғыға қатысы жоқ жер бетілік құрылыстар мен коммуникациялар (эстакада, жылу трассасы)	5	5	5	5	5	5	5
7. Су құбыры және арнасыз өзге коммуникациялар	2	2	2	2	2	2	2
8. Жерасты коммуникациялар құқықтары	5	5	5	5	5	5	5
9. Жалпы желілік темір жолдар (үйінді табанына немесе резервуар жағынан жиектеме шетіне дейін)	25	30	40	20	25	30	20
10. Өнеркәсіптік кәсіпорын темір жолдарының әкелу жолдары, трамвай жолдары (жол осіне дейін), I-III санатты автомобиль жолдары (өту жолының шетіне дейін)	20	20	20	10	10	10	10
11. IV және V санатты автомобиль жолдары (өту бөлігінің шетіне дейін) және кәсіпорындар	10	10	10	5	5	5	5
12. Электр беру желілері, трансформаторлық қосалқы станциялар, тарату қосалқы станциялары	№ 230 бұйрықтың талаптарына сәйкес
1) - кәсіпорынның резервуарлық қондырғысынан қондырғымен қызмет көрсетілмейтін ғимарат пен құрылысқа дейінгі қашықтық

3-кесте

Сұйылтылған көмірсутекті газдардың резервуарлық қондырғыларынан объектілерге дейінгі өртке қарсы қашықтықтар

Ғимарат, құрылыс және коммуникациялар	СКГ резервуарларынан қашықтық, м									СКГ пайдаланылатын үймарат, қондырғыдан қашықтық, м	Жалпы сыйымдылықты толтырылған баллон қоймасынан қашықтық, м, м 3
	Жер бетілік резервуарлар					Жерасты резервуарлары
	Жалпы сыйымдылығы жағдайда, м 3
	20-50	51-200	51-500	201-8000		51-200	51-500	201-8000
	Бір резервуарның ең жоғарғы сыйымдылығы, м 3
	25-ке дейін	25	50	100	101-600	25	50	100	101-600
											>20	<20
Тұрғын үй, әкімшілік, тұрмыстық, өндірістік ғимараттар, қазандық, гараж және ашық тұрақтар ғимараттары 1)	70 (30)	80 (50)	150 (110) 2)	200	300	40 (25)	75 (55) 2)	100	150	50	50 (20)	100 (30)
Жер бетілік құрылыстар мен коммуникациялар (эстакада, жылу трассалары), тұрғын үй ғимараттарының қосалқы құрылыстары	30 (15)	30 (20)	40 (30)	40 (30)	40 (30)	20 (15)	25 (15)	25 (15)	25 (15)	30	20 (15)	20 (20)
Жерасты коммуникациялары (газ толтыратын станция аумағында газ құбырларынан басқа)	Қала құрылысы саласындағы техникалық регламенттерге сәйкес
Электр беру желілері, трансформаторлық тарату құрылғылары	№ 230 бұйрықтың талаптарына сәйкес
Жалпы желілік темір жолдар (үйінді табанынан), I — III санатты автомобиль жолдары	50	75	100 3)	100	100	50	75 3)	75	75	50	50	50
Темір жолдардың, кәсіпорын жолдарының кіреберіс жолдары, трамвай жолдары, IV - V санатты автомобиль жолдары	30 (20)	30 3) (20)	40 3) (30)	40(30)	40(30)	20 3) (15) 3)	25 3) (15) 3)	25 (15)	25 (15)	30	20 (20)	20 (20)
1) - тұрғын және қоғамдық ғимараттан қашықтықты жеке алаңда орналасқан сұйылтылған көмірсутекті газдар үшін көрсетілгеннен кем емес деп, ал әкімшілік, тұрмыстық, өндірістік ғимараттардан, қазандық, гараж ғимараттарынан жақшада көрсетілген мәндер бойынша деп қабылдау керек; 2) - 200 м 3 дейінгі жалпы сыйымдылықты газ толтыру станциялары резервуарларынан жер бетілік орындалғанға 70 м, жерасты - 35 м, ал сыйымдылығы 300 м 3 жағдайда - сәйкес қашықтықты 90 м және 45 м азайту рұқсат етіледі. 3) - темір және автомобиль жолдарынан жалпы сыйымдылығы 200 м 3 артық емес сұйылтылған көмірсутекті газ резервуарларына дейін жер бетілік орындауда 75 м-ге дейін және жерастылық орындауда 50 м-ге дейін азайту рұқсат етіледі. Кіреберіс, кәсіпорын аумағынан тыс өтетін трамвай жолдарынан жалпы сыйымдылығы 100 м артық емес сұйылтылған көмірсутекті газдар резервуарларына дейін жер бетілік орындауда 20 м-ге дейін және жерастылық орындауда 15 м-ге дейін азайту, ал жолдардың кәсіпорын аумағы бойынша өткені жағдайда осы қашықтықтар резервуарлардың жерастылық орындалуы жағдайда 10 м-ге дейін қысқаруы рұқсат етіледі. Өнеркәсіптік кәсіпорын аумағында орналасқан сұйылтылған көмірсутекті газ резервуарларынан және толтырылған баллон қоймаларынан, сондай-ақ толтырылған баллон қоймасынан өнеркәсіптік және ауыл шаруашылық кәсіпорындары мен өндірістік сипаттағы тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының ғимараттарына дейін жақшада берілген мәндер бойынша қабылдау керек.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 12-қосымша

Тамбур-шлюз элементтеріне қойылатын талаптар

Тамбур-шлюз түрі	Тамбур-шлюз элементтерінің түрлері
	Қалқаншалар	Жабындар	Жақтаулар толтыру
1	1	3	2
2	2	4	3

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 13-қосымша

Өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулыққа қойылатын талаптар

Ескерту. 13-қосымша алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 14-қосымша

Объектілерді бастапқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз ету нормалары

Ескерту. 14-қосымша алып тасталды - ҚР Ішкі істер министрінің 15.06.2020 № 470 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 15-қосымша

Құрылыс материалдарының өрт қауіптілік көрсеткіштері

Құрылыс материалдарының мақсаты	Құрылыс материалдарының мақсатына карай қажетті көрсеткіштер тізілімі
	Жанғыштық тобы	Жалын таралу тобы	Жалындау тобы	Түтін түзу қасиеті бойынша топ	Жанған өнімдер уыттылығы бойынша топ
Қабырға мен төбеге арналған өрлеу және қаптау материалдары, оның ішінде бояу, эмаль, лак жабындары	+	-	+	+	+
Еден жабуға арналған материалдар	+	+	+	+	+
Еденге кілем жабындары	-	+	+	+	+
Төбе жабатын материалдар	+	+	+	-	-
Қалыңдығы 0,2 мм артық гидро оқшаулау және бу оқшаулау материалдары	+	-	+	-	-
Жылу оқшаулау материалдары	+	-	+	+	+
Ескертпелер: 1. "+" белгісі көрсеткішті міндетті қолдануды білдіреді, "-" белгісі қолдану көрсеткішіне жол берілмейді. 2. Жабынның беткі қабаты үшін гидрооқшаулау материалдарын қолданған жағдайда олардың өрт қауіптілігінің көрсеткіштері "жабын материалдары" бағанасы бойынша анықталады.

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 16-қосымша

1-кесте

Эвакуациялау жолдарында әсемдік-әрлеу қаптау материалдары мен еден жабындарын қолдану саласы

Ғимараттың функционалдық өрт қауіптілігі сыныбы (топшасы)	Қабаттық (ғимарат биіктігі)	Материалдың өрт қауіптілігі сыныбы, артық емес
		Қабырға мен төбе үшін		Еден жабыны үшін
		Вестибюль, саты шабағы, лифт холлдары	Жалпы дәліз, холлдар, фойе	Вестибюль, саты шабағы, лифт холлдары	Жалпы дәліз, холлдар, фойе
Ф 1.2 Ф 1.3; Ф 2.3 Ф 2.4; Ф 3.1 Ф 3.2; Ф 3.6 Ф 4.2; Ф 4.3 Ф 4.4 Ф 5.1 Ф 5.2; Ф 5.3	9-ға дейін (28 м артық емес)	КМ2	КМ3	КМ3	КМ4
	9-17 (28 м - 50 м)	КМ1	КМ2	КМ2	КМ3
	17 - артық (50 м артық)	КМ0	КМ1	КМ1	КМ2
Ф 1.1; Ф 2.1; Ф 2.2; Ф 3.3; Ф 3.4; Ф 3.5; Ф 4.1	Қабат пен биіктікке қарамастан	КМ0	КМ1	КМ1	КМ2

2-кесте

Залда әсемдік-әрлеу қаптау материалдары мен еден жабындарын қолдану саласы

Ғимараттың функционалдық өрт қауіптілік сыныбы (топшасы)	Зал құрылысының сыйымдылығы, адам	Материалдың өрт қауіптілігі сыныбы, артық емес
		Қабырға мен төбе үшін	Еден жабыны үшін
Ф 1.2 Ф 2.3 Ф 2.4; Ф 3.1 Ф 3.2; Ф 3.6 Ф 4.2; Ф 4.3 Ф 4.4 Ф 5.1	800-ден артық	КМ0	КМ2
	300 - 800	КМ1	КМ2
	50 - 300	КМ2	КМ3
	50-ге дейін	КМ3	КМ4
Ф 1.1; Ф 2.1; Ф 2.2; Ф 3.3; Ф 3.4; Ф 3.5; Ф 4.1	300-ден артық	КМ0	КМ2
	15-300	КМ1	КМ2
	15-ке дейін	КМ3	КМ4

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 17-қосымша

1-кесте

Заттар мен материалдардың жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі көрсеткіштері

Көрсеткіштің атауы	Әр түрлі агрегаттық күйдегі заттар мен материалдар			Шаң тозаңдар
	Газ тәрізді	Сұйық	Қатты
1. Қауіпсіз эксперименталды ең үлкен саңылау, мм	+	+	-	+
2. Жанғыш салмақтық бірлігі болатын уытты өнімдерді бөлу, кг/кг	-	+	+	-
3. Тұтанғыштық тобы	-	-	+	-
4. Жанғыш тобы	+	+	+	+
5. Жалынның таралу тобы	-	-	+	-
6. Түтін туғызу коэффициенті, (м 2 /кг)	-	+	+	-
7. Жалынның тарау қабілеттілігі	+	+	+	+
8. Жарылғыш өрт қауіптілігі индексі, Па*м/с	+	-	-	+
9. Жалынның таралу индексі	-	-	+	-
10. Оттек индексі, %	-	-	+	-
11. Газдардағы және булардағы (%), шаң-тозаңдардағы (кг/м 3 ) жалын (тұтану) таралуының концентрациялық шектері	+	+	-	+
12. Ауадағы газ қоспаларының диффузиялық жануының концентрациялық шегі, %	+	+	-	-
13. Жылу ағынының сындық беттік тығыздығы, Вт/м 2	-	+	+	-
14. Жалын таралуының сызықтық жылдамдығы, м/с	-	-	+	-
15. Жанғыш сұйықтықтың бетімен жалын таралуының ең жоғары жылдамдығы, м/с	-	+	-	-
16. Жарылудың ең жоғары қысымы, Па	+	+	-	+
17. Газ тәрізді флегматизатордың ең үлкен флегматизация концентрациясы, %	+	+	-	+
18. Тұтанудың минимальдық энергиясы, Дж	+	+	-	+
19. Оттектің минимальдық жарылу қауіптілігі құрамы, %	+	+	-	+
20. Жанудың төменгі жұмыс жылулығы, кДж/кг	+	+	+	-
21. Жалын таралуының қалыпты жылдамдығы, м/с	+	+	-	-
22. Жанатын өнімдердің уыттылық көрсеткіші, г/м 3	+	+	+	+
23. Жанғыш салмақтық бірлігінде оттекті тұтыну, кг/кг	-	+	+	-
24. Диффузиялық шамшырақ өшуінің шекті жылдамдығы, м/с	+	+	-	-
25. Жарылу қысымының өсу жылдамдығы, МПа/с	+	+	-	+
26. Сумен, ауа оттегімен және басқа да заттармен өзара әрекет кезінде жану қабілеттілігі	+	+	+	+
27. Адиабаталық сығу кезінде тұтану қабілеттілігі	+	+	-	-
28. Өздігінен жану қабілеттілігі	-	-	+	+
29. Экзотермикалық ыдырау қабілеттілігі	+	+	+	+
30. Тұтану температурасы, o С	-	+	+	+
31. От алу температурасы, o С	-	+	-	-
32. Өздігінен тұтану температурасы, o С	+	+	+	+
33. Бұзылу температурасы, o С	-	-	+	+
34. Жалын (тұтану) таралуының температуралық шегі, o С	-	+	-	-
35. Жанып кетудің меншікті салмақтық жылдамдығы, кг/(м 2* с)	-	+	+	-
36. Жанудың меншікті жылулығы, Дж/кг	+	+	+	+

2-кесте

Жанатын өнімдердің уытты көрсеткіштердің мәні бойынша жанатын құрылыс материалдарының жіктелуі

Қауіптілік сыныбы	Тізілу тәртібі уақытына карай жанатын (г/м 3 ) өнімдердің уыттылық көрсеткіші, мин
	5	15	30	60
Т1 (қауіптілігі аз)	210 артық	150 артық	120 артық	90 артық
Т2 (қауіптілігі орташа)	70 артық, 210 артық емес	50 артық, 150 артық емес	40 артық, 120 артық емес	30 артық 90 артық емес
Т3 (қауіптілігі жоғары)	25 артық, 70 артық емес	17 артық, 50 артық емес	13 артық, 40 артық емес	10 артық, 30 артық емес
Т4 (төтенше қауіптілік)	25 артық емес	17 артық емес	13 артық емес	10 артық емес

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 18-қосымша

Жарылу қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша үй-жайлардың, ғимараттар мен құрылыстардың және сыртқы қондырғылардың санаттарын анықтау әдістемесі

1-тарау. Жарылу қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша үй-жайлардың санаттары

1. Жарылу қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша үй-жайлардың санаттары 1-кесте бойынша қабылданады.

1-кесте

Үй-жайлар санаты	Үй-жайда тұратын (пайда болатын) заттар мен материалдардың сипаттамасы
А (жарылу қауіптілігі жоғары)	Тұтану температурасы 28 o С артық емес сұйықтықта жеңіл тұтанатын жанғыш газдар сондай мөлшерде жарылуға қауіпті булы-газды-ауа қоспаларын туғыза алады, олар тұтану кезінде 5 кПа асатын үй-жайларда жарылудың есептік артық қысымы өседі. Сумен, ауа оттегімен немесе бір-бірімен өзара әрекет кезінде жарылуға және жануға қабілетті заттар мен материалдар сондай мөлшерде үй-жайларда жарылудың есептік артық қысымы 5 кПа артады.
Б (жарылу өрт қауіптілігі)	Тұтану температурасы 28 o С артық сұйықтықта жеңіл тұтанатын жанғыш шаң-тозаңдар мен талшықтар, жанатын сұйықтықтар сондай мөлшерде жарылуға қауіпті шаңды ауа немесе булы ауа қоспаларын туғыза алады, олар тұтану кезінде 5 кПа асатын үй-жайларда жарылудың есептік артық қысымы өседі.
В1-В4 (өрт қауіптілігі)	Жанатын және аздап жанатын сұйықтықтар, қатты жанатын және аздап жанатын заттар мен материалдар (оның ішінде шаң-тозаңдар мен талшықтар), сумен, ауа оттегімен немесе олар үй-жайларда болған жағдайда немесе А не Б санаттарына жатпайтын жағдайда бір-бірімен жанатын өзара әрекет кезінде қабілетті заттар мен материалдар
Г (өрт қауіптілігі орташа)	Қыздырылған немесе балқытылған күйдегі ыстықта жанбайтын заттар мен материалдар, оларды өңдеу процесі сәулелі жылуды, ұшқындар мен жалындарды бөле отырып қоса жүргізіледі; жанатын газдарды, сұйық және қатты заттарды жағады немесе отын ретінде кәдеге жаратады.
Д (өрт қауіптілігі орташа)	Суық күйде жанбайтын заттар мен материалдар (өрт қауіптілігі төмен)

2. Үй-жайлар санаттары (А) жоғары (Д) төменгі санаттарға үй-жайлар керек-жарақтарын дәйекті түрде тексеру арқылы анықталады.

3. Жарылу қауіптілігі мен өрт қауіптілігі бойынша (В1 - В4) үй-жайларының өрт қауіптілігі санатын анықтау 2-кестеде келтірілген меншікті өрт сөндіру жүктемесінің шамасы болатын учаскелердің кез келгеніне уақытша меншікті өрт сөндіру жүктемесінің (бұдан әрі мәтін бойынша - өрт сөндіру жүктемесі) ең үлкен мәнін салыстыру арқылы жүзеге асады.

2-кесте

Үй-жайлар санаты	Учаскедегі меншікті өрт сөндіру жүктемесі (g), МДж/м 2	Орналастыру тәсілі
В1	2200 артық	Нормаланбайды
В2	1401 бастап 2200 дейін	22-тармақ талаптарына сәйкес әдістемелер
В3	181 бастап 1400 дейін	22-тармақ талаптарына сәйкес әдістемелер
В4	1 бастап 180 дейін	ауданы 10 м 2 болатын үй-жай еденінің кез келген учаскесінде

2-тарау. Үй-жайлардың жарылу - өрт қауіптілігі критерийін есептеу әдістері

1-параграф. Есептеу нұсқасын таңдау және негіздемесі

4. Есептеу ретінде жарылу - өрт қауіптілігі критерийінің мәндерін есептеу кезінде апаттың жағымсыз нұсқаларын немесе аппараттардың қалыпты жұмысы кезеңіндегі жарылыста көп мөлшерде заттар немесе материалдар болатын, жарылыс салдарына қатысты қауіпті кезеңді таңдау керек.

Егер есептеу әдістерін пайдалану мүмкін болмаған жағдайда белгіленген тәртіппен келісілген және бекітілген тиісті ғылыми-зерттеу жұмыстары нәтижелерінің негізінде жарылу-өрт қауіптілігі критерийілерінің мәндерін анықтауға рұқсат етіледі.

5. Жарылуға қауіпті газды ауа немесе булы ауа қоспаларын туғыза алатын үй-жайларға кірген заттардың мөлшері мына алғышарттарға негізделе отырып анықталады:

1) осы қосымшаның 4-тармағы бойынша аппараттардың біреуінің есептік апаты болады;

2) аппарат ішіндегісінің барлығы үй-жайға кіреді;

3) құбыржолдарды ажыратуға қажетті уақыт ішінде тура және кері ағындар бойынша қоректендіретін аппарат құбыржолдарынан алынған заттардың кемуі бір мезгілде болады.

Құбыржолдарды ажыратудың есептік уақыты нақты жағдайларға негізделе отырып, әр нақты жағдайда анықталады және тиектеу құрылғысына, технологиялық процестің сипатына және есептік апаттың түріне арналған паспорттық деректерді ескере отырып қысқа болуы тиіс.

Құбыржолдарды ажыратудың есептік уақытын тең қабылдау керек:

егер автомат жүйесінің жұмыс істемеу ықтималдығы оның элементтерінің сақталу қамтамасыз етілген жағдайда, құрылғының паспорттық деректеріне сәйкес құбыржолдарды ажырату автомат жүйесінің жұмыс істеу уақыты;

егер автомат жүйесінің жұмыс істемеу ықтималдығы оның элементтерінің сақталу қамтамасыз етілген жағдайда 120 с;

қолмен ажырату кезінде 300 с.

Құбыржолдарды ажыратуға арналған техникалық құралдар үшін ажырату уақыты жоғарыдан келтірілген мәндерден артқан жағдайда оларды пайдалануға жол берілмейді.

Жылдам әрекет ететін айырғыш-клапандар электрімен жабдықтау бұзылуы кезінде газ немесе сұйықтық беруді автоматты түрде бөгеуге тиіс.

Ерекше жағдайларда құбыржолдарды ажырату уақытының жоғарыда келтірілген мәндерінің артуы белгіленген тәртіппен рұқсат етіледі.

4) бөлінген сұйық бетінен булану: еденге құю кезінде булану ауданы: 70 % және одан кем ерітінділері болатын (салмағы бойынша) 1 л қоспалар мен ерітінділер үй-жайлардың 0,5 м ² жеріне, ал қалған сұйықтықтар 1 м ² еденге құйылады деген есептеуге негізделе отырып (анықтамалық деректер болмаған кезде) анықталады;

5) сондай-ақ ашық айнамен пайдаланылатын сыйымдылықтың және беті жаңа боялған сұйықтықтың булануы болады;

6) сұйықтықтың булану ұзақтығы 60 мин артық емес, оның толық булану уақытына тең қабылданады.

6. Жарылуға қауіпті қоспа туғыза алатын шаң-тозаң мөлшері:

1) жұмыстың қалыпты режимі шарттарында болатын өндірістік үй-жайларда шаңының жиналуынан болған есептік апат кезіндегі;

2) технологиялық аппараттардың біреуінің жоспарлық (жөндеу жұмыстары) немесе кенет разгерметизация болатын, кейіннен аппараттағы барлық шаңнан үй-жайларда апаттың шығуын туғызатын есептік апат кезіндегі алғышарттармен анықталады.

Ескертпе – "Уақытша жұмыс істеу" және "уақытша ажырату" деп үй-жайға құбыржолдан (перфорация, үзіліс, номиналды қысымның өзгеруі) жанатын заттардың кіруі басталғаннан газ немесе сұйықтықтың кіруі толық тоқталғанға дейінгі уақыт аралығын айтады.

7. Үй-жайлардың бос орны үй-жайлар ауданы мен ондағы технологиялық жабдықтардың алатын ауданы арасындағы айырмашылығы сияқты анықталады. Егер үй-жайлардың бос орнын анықтауға мүмкін болмаған жағдайда, онда үй-жайлардың геометриялық көлемінің 80% тең деп қабылдауға рұқсат етіледі.

2-параграф. Жанатын газдар, жеңіл тұтанатын және жанатын сұйықтық булары үшін жарылудың артық қысымын есептеу

8. С, Н, О, N, С1, Вr, I, Ғ атомдардан тұратын дербес жанатын заттар үшін жарылудың

Р артық қысымы мына формула арқылы есептеледі

(1)

мұндағы Р _max - экспериментальды анықталатын тұйық көлемдегі стехиометриялық газды ауа немесе булы ауа қоспалары жарылуының ең жоғары қысымы. Берілген мәндері болмаған жағдайда Р _mах мәні 900 кПа тең қабылдауға рұқсат етіледі;

Р ₀ - бастапқы қысымы, кПа (101 кПа тең деп қабылдауға рұқсат етіледі);

m - ЖГ үшін (6) формула бойынша, ал ЖТС және ЖС булары үшін (11) формула бойынша есептелетін үй-жайлардағы есептік апат нәтижесінде алынған жанатын газдың (бұдан әрі мәтін бойынша - ЖГ) немесе жеңіл тұтанатын (бұдан әрі мәтін бойынша - ЖТС) және жанатын сұйықтықтар (бұдан әрі мәтін бойынша - ЖС) салмағы), кг;

Z - осы қосымшаның 6-бөлімінде келтірілген әдістемеге сәйкес үй-жайлар көлемінде газдар мен буларды тарату сипаты негізінде анықталуы мүмкін жарылыста болатын жанатын газ коэффициенті. Z мәнін 3-кесте бойынша қабылдауға рұқсат етіледі;

V _св - үй-жайлардың бос орны, м ³ ;

r _z,n - t _p есептік температурасы кезінде газдың немесе будың тығыздығы мына формула бойынша анықталады, кг/м ³

(2)

мұндағы М – молярлық массасы, кг/кмоль;

V ₀ - 22,413 м ³ /кмоль тең мольдік көлемі;

t _p - есептік температурасы, ^o С.

Ескертпе – Есептік температура ретінде тиісті климаттық аймақтағы үй-жайлардағы ауа температурасының мүмкіндігінше ең жоғары температурасын немесе апаттық жағдайда температураның артуын ескере отырып, техникалық регламент бойынша ауа температурасының мүмкіндігінше ең жоғары температурасын қабылдау керек.

Егер есептік t _p температурасының мәні қандай да бір себептермен анықталмаған жағдайда, оны 61^oС тең деп қабылдауға рұқсат етіледі;

С _ст - ЖГ стехиометриялық концентрациясы немесе ЖТС және ЖС булары % (айн) мына формула бойынша анықталады.

(3)

мұндағы

- жану реакциясындағы оттектің стехиометриялық коэффициенті;

n_с, n_н, n ₀ , n_x - C, H, O атомдарының және жанатын молекуладағы галоидтардың саны;

К _н - үй-жайлардың қымталмағандығы және жану процесінің адиабаталығы ескерілетін коэффициент. К _н мәні 3 тең деп қабылдауға рұқсат етіледі.

3-кесте

Жанатын заттың түрі	Z мәні
Сутегі	1,0
Жанатын газдар (сутектен басқа)	0,5
Тұтану температурасына дейін және одан жоғары температурада қыздырылған жеңіл тұтанатын және жанатын сұйықтықтар	0,3
Аэрозоль туғызу мүмкіндігі болған жағдайда, тұтану температурасынан төмен температурада қыздырылған жеңіл тұтанатын және жанатын сұйықтықтар	0,3
Аэрозоль туғызу мүмкіндігі болмаған жағдайда, тұтану температурасынан төмен температурада қыздырылған жеңіл тұтанатын және жанатын сұйықтықтар	0

9. Осы қосымшаның 8-тармағында келтірілген жеке заттар, сондай-ақ қоспалар үшін DP есептеуі мына формула бойынша орындалуы мүмкін.

(4)

мұндағы Н _Т - жану жылулығы, Дж/кг;

r_в - бастапқы Т₀, температура кезіндегі жарылуға дейінгі ауаның тығыздығы, кг/м ³;

С_р - ауаның жылу сыйымдылығы, Дж/кгК (1,01*10 ³ Дж/кг*К тең деп қабылдауға рұқсат етіледі);

Т₀ - ауаның бастапқы температурасы, К.

10. Үй-жайларда (1) және (4) формулаға кіретін m массасының мәнін анықтау кезінде жанатын газдардың, жеңіл тұтанатын немесе жанатын сұйықтықтардың айналысы жағдайында, егер апаттық желдеткіш резервтік желдеткішпен, жарылуға қауіпті концентрациясының рұқсат етілетін шегі артқан кезде автоматты іске қосушымен және апат болуы мүмкін жерге тікелей жақын үй-жайлардың ауасын ауыстырып тұруға арналған құрылғы орналасқан жағдайда, "Қазақстан Республикасының электр қондырғыларын орналастыру ережесі" талаптарына сәйкес беріктіктің бірінші санаты бойынша электр жабдығымен қамтамасыз етілген жағдайда, апаттық желдеткіш жұмыстарын ескеруге рұқсат етіледі.

Мұндайда үй-жай ауданына кіретін тұтану температурасына және одан жоғары температураға дейін қыздырылған жанатын газдардың немесе жеңіл тұтанатын немесе жанатын сұйықтық буларының m салмағы мына формула бойынша анықталатын К коэффициентіне бөлінуі керек.

К = AT + 1 (5)

мұндағы А - апаттық желдеткішті құратын ауа алмастырғыштың еселігі, 1/с;

Т - үй-жайлар ауданына жанатын газдардың және жеңіл тұтанатын және жанатын сұйықтық булардың кіру ұзақтығы, с (осы қосымшаның 5-тармақ бойынша қабылданады).

11. Есептік апат кезінде үй-жайға кірген газдың m салмағы мына формула бойынша анықталады, кг

m=(V _a +V _т )r _r , (6)

мұндағы V_а - аппараттан шыққан газдың көлемі, м ³;

V_т - құбыржолдардан шыққан газдың көлемі, м³.

Демек

V _a =0,01P ₁ V, (7)

мұндағы Р₁ - аппараттағы қысымы, кПа;

V - аппараттың көлемі, м³;

V _т =V _1т +V _2т (8)

мұндағы V_1т - ажыратылғанға дейінгі құбыржолдан шыққан газдың көлемі, м³;

V _2т - ажыратылғаннан кейін шыққан газдың көлемі, м³;

V1т=qT (9)

мұндағы q - құбыржолдағы қысымға, оның диаметріне, газдық орта температурасына байланысты технологиялық регламентке сәйкес анықталатын газдың шығыны, м³/с;

Т – 5-тармақ бойынша анықталатын уақыт, с;

V_2т =0,01 pP ₂ (r²₁ L₁ +r ²₂ L₂ +...+r²_n L_n ) (10)

мұндағы Р₂ - технологиялық регламент бойынша құбыржолдағы ең жоғары қысымы, кПа;

r - құбыржолдардың ішкі радиусы, м;

L - апаттық аппараттан ысырмаға дейін құбыржолдардың ұзындығы, м.

12. Бірнеше булану көздері болған кезде үй-жайға кірген сұйықтық буларының m салмағы (сұйықтық құйылған беті, сұйық құрамы жағылған беті, ашық ыдыстар) мына өрнек бойынша анықталады.

m=m _p +m _емк +m _св.окр ., (11)

мұндағы m _р - сұйық жайылған беттен буланған сұйықтықтың салмағы, кг;

m_емк - ашық ыдыс бетінен буланған сұйықтықтың салмағы, кг;

m_св.окр - қолданылатын құрам құйылған беттен буланған сұйықтықтың салмағы, кг.

Мұндайда (11) формуладағы қосылғыштардың әрқайсысы мына формула бойынша анықталады

m = W F _и T, (12)

мұндағы W - булану қарқындылығы, кг/с*м ² ;

F _и - m _n , үй-жайға шыққан сұйықтықтың салмағына қарай 5-тармағына сәйкес анықталатын булану ауданы, м².

Егер апаттық жағдай шашыраңқы күйдегі сұйықтықтың кіру мүмкіндігіне байланысты болса, онда ол жұмыстардың ұзақтығына негізделе отырып, шашырататын құрылғыдан кірген сұйықтықтың жалпы салмағы ескерілетін қосымша қосылғыштарды енгізе отырып (11) формулада ескерілуге тиіс.

13. Үй-жайларға шыққан сұйықтықтың салмағы m _n осы қосымшаның 5-тармағына сәйкес анықталады, кг.

14. W булану қарқындылығы анықтамалық және экспериментальды деректер бойынша анықталады. Қоршаған орта температурасынан жоғары қыздырылмаған ЖТС үшін деректер болмаған кезде W мына формула бойынша есептеуге рұқсат етіледі.

(13)

мұндағы h - булану бетіндегі ауа ағынының жылдамдығы мен температурасына қарай 4-кесте бойынша қабылдайтын коэффициент;

Р_n - анықталатын деректер бойынша анықталатын сұйықтықтың есептік температурасы t_p кезіндегі қаныққан будың қысымы, кПа.

Ескертпе – Заттар мен материалдардың өрт қауіптілігі қасиеті параметрлердің жағдайы (қысымы, температурасы және т.б.) ескеріле отырып, сынау нәтижелері немесе стандарттық әдістеме бойынша есептеулері негізінде жүргізіледі.

4-кесте

Үй-жайдағы ауа ағынының жылдамдығы, м/с	үй-жайдағы ауаның о С температурасы кезіндегі t коэффициент мәні h
	10	15	20	30	35
0	0,0	1,0	1,0	1,0	1,0
0,1	3,0	2,6	2,4	1,8	1,6
0,2	4,6	3,8	3,5	2,4	2,3
0,5	6,6	5,7	5,4	3,6	3,2
1,0	10,0	8,7	7,7	5,6	4,6

3-параграф Жанғыш шаңдарға арналған жарылыстың артық қысымын есептеу

15. Жарылыстың артық қысымын DP, кПа есептеу (4) формуласы бойынша жүргізіледі, мұндағы жарылыс кезінде өлшенген шаңның қатысу коэффициенті Z мынадай формула бойынша есептеледі:

Z = 0,5 F, (14)

мұндағы F - ауа өлшемінің артуымен ауыспалыдан кем болатын өлшемдегі шаң бөлшектерінің жарылыс қауіпсіз, яғни жалында таратуға қабілетсіз болуының салмақтық үлесі. Мәліметтер алу мүмкіндігі болмаған кезде, Z шамасын бағалау үшін, Z = 0,5 қабылдауға рұқсат етіледі.

16. Апаттық оқиға нәтижесінде пайда болатын үй-жайдағы шаңның көлемінде өлшенген есептік салмағы m, кг, мынадай формула бойынша анықталады:

m = m _вз + m _ав (15)

мұндағы m_вз - құйындатылған шаңның есептік салмағы, кг;

m _ав - үй-жайға апатты оқиға нәтижесінде келіп түсетін шаңның есептік салмағы, кг.

17. Құйындатылған шаңның есептік салмағы m _вз мынадай формула бойынша анықталады:

m _вз = K _вз m _n , (16)

мұндағы К _вз - апатты оқиға нәтижесінде, өлшенген күйге өтуге қабілетті үй-жайдағы шаңның сақталған үлесі. Шамасы К _вз туралы тәжірибелік мәліметтер болмаған кезде, К _вз = 0,9 қабылдауға рұқсат етіледі;

m _n - апат сәтінде үй-жайда сақталып шаңның салмағы, кг.

18. Апаттық оқиға нәтижесінде үй-жайға келіп түскен шаңның есептік салмағы, m _ав мынадай формула бойынша анықталады:

m _ав =(m _an +qT)K _n , (17)

мұндағы m _аn - үй-жайға аппараттан тасталатын ыстық шаңның салмағы, кг;

q - күлдей заттардың құбыр желілері бойымен апаттық аппаратқа оларды сөндіргенге дейін келіп түсуінің жалғасатын өндірушілігі, кг/с;

Т - осы қосымшаның 5.3) тармағы бойынша анықталған сөндіру уақыты, c;

К _n - ауада асылған шаңның үй-жайға аппараттан келіп түсетін шаңның барлық салмағына қатысын көрсететін шаңдану коэффициенті. K _n шамасы туралы тәжірибелік мәліметтер болмаған кезде, мыналарды қабылдауға болады:

1) K _n = 0,5 - 350 мкм кем болмай шашырайтын шаңдар үшін;

2) K _n = 1,0 - 350 мкм кем болып шашырайтын шаңдар үшін.

m _аn шамасы 4 және 6-әдістеменің тармақтарына сәйкес қабылданады.

19. Үй-жайда сақталған шаңның апат сәтіндегі салмағы мынадай формула бойынша анықталады:

(18)

мұндағы К _r - шаң қыртыстарындағы ыстық шаңның жалпы салмағының үлесі;

m₁ - негізгі жинау арасындағы уақыт кезеңінде үй-жайдың үстіңгі беттерін жинау үшін, қол жетпейтін жерлерде тұнып қалған шаңның салмағы, кг;

m₂ - ағымдағы жинаулар арасындағы уақыт кезеңінде үй-жайдың үстіңгі беттерінің қол жететін жерлерінде тұнып қалған шаңның салмағы, кг;

К_у - шаң жинаудың тиімділік коэффициенті:

1) құрғақ - 0,6;

2) дымқыл - 0,7.

Механикаландырылған вакуумдық жинау кезінде:

1) тегіс еден - 0,9;

2) шұңқырлары болатын еден (5 % алаңға дейін) - 0,7.

Жинау үшін қол жетпейтін алаңдар деп өндірістік үй-жайлардың негізгі жинаулар кезінде ғана тазарту іске асырылатын үстіңгі беттерін атайды. Ағымдағы шаң жинау процесінде, шаңы кетірілетін үстіңгі беттер жинау үшін қол жететін жерлер болып табылады (ай сайын, тәулік сайын және т.с.с).

20. Жинау аралығындағы кезеңде үй-жайдың әр түрлі беттерінде тұрып қалатын шаңның салмағы m _i (i = 1,2) мынадай формула бойынша анықталады:

m _i =M _i (1-a)b _i ,(i=1,2) (19)

мұндағы М _і =

- үй-жай көлеміне негізгі шаң жинаулар аралығындағы уақыт кезеңінде бөлінетін шаңның салмағы, кг;

M _1j - шаңдататын жабдықтың бірлігінен аталған кезеңде бөлінетін шаңның салмағы, кг;

M ₂ =

- үй-жай көлеміне ағымдағы шаң жинаулар аралығындағы уақыт кезеңінде бөлінетін шаңның салмағы, кг;

М _2j - шаңдататын жабдықтың бірлігінен аталған кезеңде бөлінетін шаңның салмағы, кг;

а - үй-жай көлеміне бөлінетін шаңның соратын желдеткіш жүйелермен кетірілетін үлесі. Шамасы а туралы тәжірибелік мәліметтер болмаған кезде, а = 0 қабылдайды;

b ₁ , b ₂ - үй-жай көлеміне бөлінетін шаңның үй-жайдың үстіңгі беттерін жинауға арналған тиісінше қол жетпейтін және қол жететін жерлерде тұрып қалған шаңның үлесі (b ₁ + b ₂ = 1).

b ₁ және b ₂ коэффициенттерінің шамасы туралы мәліметтер болмаған кезде, b ₁ = 1, b ₂ = 0 қабылдауға рұқсат етіледі.

21. М _і (i = 1,2) шамасы сондай-ақ мынадай формула бойынша, максималды жүктеу кезеңінде тәжірибе жүзінде (немесе өндірістің қолданыстағы үлгілерімен ұқсастығы бойынша) анықталуы мүмкін:

(20)

мұндағы G _1j , G _2j , - алаңдардағы тиісінше қол жетпейтін F _1j (м ² ) және жететін F _2j (м ² ) жерлердегі шаң қыртыстарының қарқындылығы, кг/м ² с;

t ₁ , t ₂ - негізгі және ағымдағы шаң жинаулар арасындағы уақытқа сәйкесті аралық, с.

4-параграф. В1 - В4 үй-жайларының санатын анықтау

22. Өрт сөндіру жүктемесі кезінде жанғыш, жануы қиын сұйықтықтарды, жанғыш қатты және жануы қиын заттар материалдарды өрт қауіпті учаске шегінде түрлі үйлесімдерді (қоспалар) қамти алатын өрт сөндіру жүктемесі Q, МДж, мынадай формула бойынша анықталады:

(21)

мұндағы G _i - өрт сөндіру жүктемесінің і-ші материалының саны, кг;

Q ^p_ні - өрт сөндіру жүктемесінің і-ші материалының ең төменгі жану жылуы, МДж/кг.

Меншікті өрт сөндіру жүктемесі g, МДж/м ² , мынадай қатынастардан анықталады:

(22)

мұндағы S - өрт сөндіру жүктемесінің орналасу ауданы, м ² (бірақ 10 м ² кем емес).

В1 - В4 санатындағы үй-жайларда осы қосымшаның 5-кестесінде берілген мәндерден аспайтын өрт сөндіру жүктемесі болатын бірнеше учаскелердің болуына рұқсат етіледі.

В4 санатындағы үй-жайларда осы учаскелер арасындағы арақашықтық шекті мәндерден артық болып қабылданады.

5-кестеде жанғыш қатты және жануы қиын материалдардан құралатын өрт сөндіру жүктемесі үшін, құлайтын сәулелі ағындардың q _кр , кВт/м ауыспалы тығыздығының шамасына байланысты, шекті арақашықтықтың ұсынылатын мәндері l _пр берілген.

5-кестеде берілген мәндерді l _пр егер:

1) Н - өрт сөндіру жүктемесінің үстіңгі бетінен бастап, аражабын (жабын) фермаларының төменгі белдеуіне дейінгі минималды арақашықтық, м - 11 м артық болса;

2) егер Н-11 м кем болса, онда шекті арақашықтық l=l+(11-H) сияқты анықтау ұсынылады, мұндағы l _пр - 5-кесте бойынша анықтайды.

5-кесте

q кр , кВт/м 2	5	10	15	20	25	30	40	50
l пр ,М	12	8	6	5	4	3,8	3,2	2,8

Өрт сөндіру жүктемесінің кейбір материалдарына арналған мәндер q _кр осы қосымшаның 6-кестесінде берілген.

6-кесте

Материал	q кр , кВт/м 2
Ағаш (ылғалдылығы 12 % қарағай)	13,9
Ағаш-жаңқалы тақтайлар (тығыздығы 417 кг*м -3 )	8,3
Мақта-талшық	7,5
Қабатты икемдік	15,4
Шыныикемдік	15,3
Пергамин	17,4
Резеңке	14,8
Көмір	35,0
Орамды төбе	17,4
Шөп, сабан (8%-ға дейінгі минималды ылғалдылық кезінде)	7,0

Егер өрт сөндіру жүктемесі түрлі материалдардан тұратын болса, онда q_кр мәні материал бойынша минималды q _кр мәнімен анықталады.

Белгісіз мәндері болатын q _кр өрт жүктемесінің материалдары үшін шекті арақашықтар мәні ретінде l _кр >12 м қабылданады.

ТЖС немесе ЖС тұратын өрт сөндіру жүктемесі үшін, өрт сөндіру жүктемесі орналастырылатын (құю) көршілес учаскелер арасындағы ұсынылатын арақашықтық l _кр мынадай формулалар бойынша анықталады:

l _пр >15 м, H >11 кезінде, (23)

l _пр >26 - H H < 11 кезінде, (24)

Егер В2 немесе В3 санаттарын анықтау кезінде, 21-формула бойынша анықталған өрт сөндіру жүктемесінің саны Q теңсіздікке жауап беретін болса:

Q >0,64 g _т Н ²,

мұндағы, g _т = 2200 МДж*м ² , 1401 МДж*м ² кезінде,

g <2200 МДж*м ² және g _т = 1401 МДж*м ² , 181 МДж*м ² ішінде

g <1401 МДж*м ²

онда үй-жай тиісінше В1 немесе В2 санаттарына қатысты болады.

5-параграф. Сумен, ауа оттегісімен немесе бір-бірімен өзара әрекет өткенде, жарылуға және жануға қабілетті заттар мен материалдар үшін жарылыстың артық қысымын анықтау

23. Сумен, ауа оттегісімен немесе бір-бірімен өзара әрекет еткенде, жарылуға және жануға қабілетті заттар мен материалдар үшін, жарылыстың есептік артық қысымы DР Z = 1 шамалай отырып, жоғарыда берілген әдістеме және өзара әрекет кезінде (өзара әрекеттесу өнімдерінің соңғы қосылысқа дейін жануы ескеріліп) бөлінетін энергия шамасы H _т ретінде немесе табиғи сынауларда тәжірибе бойынша анықталады. DР шамасын анықтау мүмкін болмаған жағдайда, оны 5 кПа асатын етіп қабылдау керек.

6-параграф. Құрамында жанғыш газдар (булар) және шаңдар болатын жарылыс қауіпті қоспалар үшін жарылыстың артық қысымын анықтау

24. Құрамында жанғыш газдар (булар) және шаңдар болатын жарылыс қауіпті гибридті қоспалар үшін, жарылыстың есептік артық қысымы DP мынадай формула бойынша анықталады:

DР = DР ₁ + DP ₂ (25)

мұндағы DP ₁ - 8 және 9-тармақтарға сәйкес, жанғыш газ үшін есептелген жарылыс қысымы;

DP ₂ - осы қосымшаның 15-тармағына сәйкес, жанғыш шаңдар үшін есептелген жарылыс қысымы.

3-тарау. Ғимараттардың жарылыс қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша санаттары

25. Ғимарат егер онда А санатты үй-жайдың жиынтық ауданы барлық үй-жайлар ауданынан немесе 200 м ² 5 %-ға артық болса, А санатына жатады.

Ғимаратты егер А санатты үй-жайдың ғимараттағы жиынтық ауданы онда орналасқан барлық үй-жай ауданының жиынтық ауданының 25 %-ынан аспайтын болса (бірақ 1 мың м ² артық емес) және осы үй-жайлар автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталатын болса, А санатына жатқызбауға рұқсат етіледі.

26. Егер мынадай екі жағдай бір мезгілде орындалса, ғимарат Б санатына жатқызылады:

ғимарат А санатына жатпайды;

А және Б санатты үй-жайлардың жиынтық ауданы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының немесе 200 м² 5 %-ынан асатын болса.

Егер ғимараттағы А және Б санатты үй-жайлардың жиынтық ауданы онда орналасқан барлық үй-жай ауданының жиынтық ауданының 25 %-ынан аспайтын болса (бірақ 1 мың м ² артық емес) және осы үй-жайлар автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталатын болса, Б санатына жатқызбауға рұқсат етіледі.

27. Егер мынадай екі жағдай бір мезгілде орындалса, ғимарат В1 - В4 санатына жатады:

ғимарат А немесе Б санаттарына жатпайды;

А, Б және В1- В4 санатты үй-жайлардың жиынтық ауданы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 5 %-ынан (егер ғимаратта А және Б санатты үй-жайлар болмаса, 10 %) асатын болса.

Егер ғимараттағы А, Б және В1 - В4 санатты үй-жайлардың жиынтық ауданы онда орналасқан барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 25%-ынан аспайтын болса (бірақ 3,5 мың м ² артық емес) және автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталған болса, ғимаратты В1 - В4 санатына жатқызбауға рұқсат етіледі.

28. Егер мынадай екі жағдай бір мезгілде орындалса, ғимарат Г санатына жатады:

ғимарат А, Б немесе В1 - В4 санаттарына жатпайды;

А, Б, В1 - В4 және Г санатындағы үй-жайлардың жиынтық ауданы барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 5 %-ынан аспайды.

Егер ғимараттағы А, Б, В1 - В4 және Г санатты үй-жайлардың онда орналасқан барлық үй-жайлардың жиынтық ауданының 25 %-ынан аспайтын болса (бірақ 5 мың м ² артық емес) және А, Б, В1 - В4 санатты үй-жайлар автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталған болса, ғимаратты Г санатына жатқызбауға рұқсат етіледі.

29. Ғимарат егер ол А, Б, В1 - В4 немесе Г санаттарына жатпайтын болса, Д санатына жатады.

4-тарау. Сыртқы қондырғылардың өрт қауіптілігі бойынша санаттары

30. Сыртқы қондырғылардың өрт қауіптілігі бойынша санаттары осы қосымшаның 7-кестесіне сәйкес қабылданады.

31. Сыртқы қондырғылардың санаттарын анықтау жоғарғыдан (A _н ) бастап төменге (Д _н ) дейін, 7-кестеде берілген санаттарға олардың тиесілігін кезекті тексеру жолымен іске асырылуы керек.

7-кесте

Сыртқы қондырғы санаты	Сыртқы қондырғының өрт қауіптілігі бойынша сол және өзге санаттарға қатынасының критерийлері
А н (жарылыс-өрт қауіптілігі жоғары)	Қондырғы егер онда жанғыш газдар; тұтану температурасы 28 o С артық болмайтын тез тұтанатын сұйықтықтар; сумен, ауа оттегісімен және бір-бірімен өзара әрекеттесуде жануға қабілетті заттар мен (немесе) материалдар болатын болса (сақталатын, қайта өңделетін, тасымалданатын), аталған заттардың қысым толқынын түзіп ықтимал жануы кезінде жеке қауіптілік шамасы сыртқы қондырғыдан 30 м арақашықтықта жылына 10 -6 асатын жағдайда, А н санатына жатады
Б н (жарылыс-өрт қауіптілігі)	Қондырғы егер онда жанғыш шаңдар және/немесе талшықтар; тұтану температурасы 28 o С артық болатын тез тұтанатын сұйықтықтар болатын болса (сақталатын, қайта өңделетін, тасымалданатын), шаң және (немесе) бу-ауа қоспаларының қысым толқындарын түзіп ықтимал жануы кезінде, сыртқы қондырғыдан 30 м арақашықтықтағы жеке қауіптілік шамасы жылына 10 -6 асатын жағдайда, Б н санатына жатады
B н (өрт қауіптілігі)	Қондырғы егер онда жанғыш және (немесе) жануы қиын сұйықтықтар (оның ішінде шаң және (немесе) талшық); жанғыш қатты және (немесе) жануы қиын заттар және (немесе) сумен, ауа оттегісімен және (немесе) бір-бірімен өзара әрекеттесу кезінде жануға қабілетті материалдар болатын болса (сақталатын, қайта өңделетін, тасымалданатын), А н немесе Б н санаттарына қондырғыны жатқызуға мүмкіндік беретін критерийлер жүзеге асырылмаса, аталған заттар және (немесе) материалдардың ықтимал жануы кезінде, сыртқы қондырғыдан 30 м арақашықтықта жеке қауіптілік шамасы жылына 10 -6 асатын болса, B н санатына жатады
Г н (орташа өрт қауіптілігі)	Қондырғы егер онда өңдеу процесі сәулелік жылу, ұшқын және (немесе) жалын арқылы жүретін жанбайтын заттар және (немесе) материалдар ыстық, қыздырылған және (немесе) балқытылған күйінде, сондай-ақ отын ретінде жағылатын немесе пайдаға асырылатын жанғыш газдар, сұйықтықтар және (немесе) қатты заттар болатын болса (сақталатын, қайта өңделетін, тасымалданатын), Г н санатына жатады
Д н (төменгі өрт қауіптілігі)	Қондырғы егер онда негізінен жанғыш заттар және (немесе) материалдар салқын күйінде болатын болса (сақталатын, қайта өңделетін, тасымалданатын) және жоғарыда аталған санаттар бойынша А н , Б н , B н немесе Г н санаттарына жатпайтын болса, Д н санатына жатқызылады

32. Егер деректер болмауына байланысты, жеке қауіптілік шамасын бағалау мүмкін болмайтын жағдайда, оның орнына мынадай критерийлерді пайдалануға рұқсат етіледі:

АН және БН санаттары үшін:

Жалынның төменгі концентрациялық таралу шегінен жоғары газ-бу-ауа қоспаларының жанғыш концентрациясын шектейтін аймақтың көлденең өлшемі (бұдан әрі мәтін бойынша - ЖТКШ), 30 м асады (аталған критерий тек жанғыш газдар мен булар үшін қолданылады) және (немесе) сыртқы қондырғыдан 30 м арақашықтықта газ-бу немесе шаң-ауа қоспаларының жануы кезіндегі есептік артық қысым 5 кПа асады.

B _н санаты үшін:

Сыртқы қондырғыдан 30 м арақашықтықта BН санаты үшін көрсетілген заттар және (немесе) материалдардың өрт ошағынан жылулық сәулелену қарқындылығы 4 кВт м² асады.

5-тарау. Сыртқы қондырғылардың өрт қауіптілігі критерийлерінің мәндерін есептеу әдістері

1-параграф. Жанғыш газдар мен булар үшін, өрт қауіптілігі критерийлерінің мәндерін есептеу әдістері.

Есептеу нұсқасын таңдау және негіздеу

33. Есептеу нұсқасын таңдауды сол және өзге апаттық оқиғалардың жылдық жүзеге асу жиілігін және зардаптарын ескеріп іске асыру қажет. Жанғыш газдар және булар үшін, өрт қауіптілігі критерийлерін есептеуге арналған есептеу ретінде осы нұсқаны Qw жылдық жүзеге асыру жиілігі және аталған нұсқаны максималды іске асыру жағдайында, газ-бу-ауа қоспалар жанған кезде, есептік артық қысымды DP апат нұсқасы ретінде қабылдау керек, яғни:

G = Q _w * DР = max (26)

G шамасын есептеу мынадай жүйелілікпен жүргізіледі:

1) апаттың түрлі нұсқалары қарастырылады және статистикалық деректерден немесе осы нұсқалардың газ-бу-ауа қоспаларының Q _wi жануымен болатын апаттардың жылдық жиілігі негізінде анықталады;

2) қарастырылатын нұсқалардың әрқайсысы үшін, есептік артық қысым мәнінің DP _i төменде баяндалған әдістемесі бойынша анықталады;

3) арасында барынша үлкен мәні болатын G _i нұсқа таңдалып қарастырылатын апат нұсқаларының әрқайсысы үшін G _i =Q _{wi* D} P шамалары есептеледі;

4) өрт қауіптілігінің критерийлерін анықтауға арналған есептеу ретінде G _i шамасы максималды болатын нұсқа қабылданады. Мұндайда атмосфераға шығатын жанғыш газдар мен булар мөлшері осы қосымшаның 35 - 40-тармақтары ескеріліп, қарастырылатын апат сценарийіне байланысты есептеледі.

34. Жоғары сипатталған әдісті есептік ретінде іске асыру мүмкін болмаған кезде, жанғыш газ-бу-ауа қоспалары құрамында, осы қоспалардың жануы салдарына қатысты барынша қауіпті газдар мен булардың барынша көп мөлшері қатысатын барынша қолайсыз нұсқаны немесе аппараттардың қалыпты жұмыс кезеңін таңдау керек. Бұндай жағдайда, атмосфераға шығатын газдар мен булардың мөлшері осы қосымшаның 35-40-тармақтарына сәйкес есептеледі.

35. Жанғыш газ-ауа немесе бу-ауа қоспаларын түзуі мүмкін келіп түсетін заттар мөлшері мынадай алғы шарттарға байланысты анықталады:

1) есептік апат аппараттардың бірінен осы қосымшаның 33 немесе 34-тармақтарына сәйкес жүргізіледі (апаттың есептік нұсқасын анықтауға тәсілдердің қайсысын негіз ретінде қабылдауға байланысты);

2) аппараттың ішіндегісінің бәрі қоршаған кеңістікке келіп түседі;

3) құбыр желілерді сөндіру үшін қажетті уақыт көлемінде тура және кері ағын бойынша аппаратты қоректендіретін құбыр желісіндегі заттардың кемуі бір мезгілде жүргізіледі.

Құбыр желісін сөндірудің есептік уақыты шынайы жағдайға байланысты, әрбір нақты жағдайда анықталады және ілгекті құрылғыларға, технологиялық процестің сипатына және есептік апаттың түріне арналған паспорттық деректер ескеріліп, минималды болуға тиіс.

Құбыр желісін сөндірудің есептік уақытын бірдей деп қабылдау қажет:

егер автоматика жүйелерінің істен шығу ықтималдығы оның элементтерін резервте сақтау қамтамасыз етілген болса (бірақ 120 с артық емес), қондырғының паспорттық деректеріне сәйкес құбыр желісін сөндірудің автоматика жүйелерінің іске қосылу уақытын;

егер автоматика жүйелерінің істен шығу ықтималдығы оның элементтерін резервте сақтау қамтамасыз етілмеген болса, 120 с;

қолмен сөндіру кезінде 300 с.

Сөндіру уақыты жоғарыда берілген мәндерден асатын, құбыр желісін сөндіруге арналған техникалық құралдарды пайдалануға рұқсат етілмейді.

Ерекше жағдайларда, белгіленген тәртіпте жоғарыда берілген мәндердің құбыр желісін сөндіру уақытынан асуына рұқсат етіледі;

4) төгілген сұйықтықтың бетінен булану жүреді; көлденең бетке төгілген кезде, булану ауданы құрамында 70 % және одан аз (салмағы бойынша) еріткіштер болатын 1 л қоспалар мен ерітінділердің есебіне байланысты анықталады (анықтамалық немесе өзге тәжірибелік деректер болмаған кезде, 0,10 м ² ауданға төгіледі, ал қалған сұйықтықтар үшін - 0,15 м²;

5) сондай-ақ сұйықтықтың беті ашық пайдаланылатын сыйымдылықтардан және жаңадан боялған беттерден сұйықтықтардың булануы жүреді;

6) сұйықтықтың булану ұзақтығы оның толық уақытына тең болып қабылданады, бірақ 60 минуттан артық емес.

36. Есептік апат кезінде қоршаған кеңістікке келіп түсетін газдың салмағы т, кг, мынадай формула бойынша анықталады:

m = (V _a + V _T )*r _r , (27)

мұндағы V _a - аппараттан шыққан газдың көлемі, м³;

V _т - құбыр желісінен шыққан газдың көлемі, м³;

r _r - газдың тығыздығы, кг/м ³.

Мұндайда:

V _a = 0,01 * P ₁ V, (28)

мұндағы P ₁ - аппараттағы қысым, кПа;

V - аппараттың көлемі, м³;

V _T = V _1T + V _2T , (29)

мұндағы V _1т - құбыр желісінен оны сөндіргенге дейін шыққан газдың көлемі, м ³ ;

V _2т - құбыр желісіне оны сөндіргеннен кейін шыққан газдың көлемі, м ³ ;

V _1T = q*T, (30)

мұндағы q - құбыр желісіндегі қысымға, оның диаметріне, газды ортаның температурасына байланысты, технологиялық регламентке сәйкес анықталған газ шығыны, м ³ /с;

Т - 35-тармақ бойынша анықталған уақыт, с;

V _2r = 0,01 * п* P ₂ * (r ₁ ² L ₁ + r ₂ ² L ₂ + ... + r _n ² L _n ), (31)

мұндағы Р ₂ - технологиялық регламент бойынша құбыр желісіндегі максималды қысым, кПа;

r - құбыр желілерінің ішкі радиусы, м;

L - құбыр желісінің апаттық аппараттан бастап ысырмаларға дейінгі ұзындығы,м.

37. Бірнеше булану көздері болатын кезде (төгілген сұйықтықтың беті, жаңа салынған құрамы болатын беті, ашық сыйымдылықтар), қоршаған кеңістікке келіп түсетін сұйықтық буларының салмағы т, кг, мынадай өрнекпен анықталады:

m = m _p + m _сый + m _св.окр + m _пер , (32)

мұндағы m _р - құю бетінен буланатын сұйықтықтың салмағы, кг;

m _емк - ашық сыйымдылықтардың бетінен буланатын сұйықтық салмағы, кг;

m _св.окр - қолданылатын құрам салынған беттерден буланатын сұйықтық салмағы, кг;

m _пер - қоршаған кеңістікке оны қыздырған кезде буланатын сұйықтық салмағы, кг.

Мұндайда (32) формуласына қосылатындардың (mp, m _емк , m _св.окр ) әрқайсысы мынадай өрнектен анықталады:

m = W * F _и * T, (33)

мұндағы W - булану қарқындылығы, кг/с м ² ;

F _и - қоршаған кеңістікке шығатын сұйықтық салмағына m _n байланысты, 35-тармаққа сәйкес анықталатын булану ауданы, м ² ;

Т - қоршаған кеңістікке тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың осы қосымшаның 38-тармағына сәйкес, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың келіп түсу ұзақтығы, с.

m _пер шамасын мынадай формула бойынша анықтайды (T _а > Т _кип кезінде):

(34)

мұндағы m _n - шығатын қыздырылатын сұйықтық салмағы, кг;

С _р - сұйықтықты қыздыру кезіндегі сұйықтықтың меншікті жылу сыйымдылығы T _а , Дж/кг*К;

T _a - технологиялық аппаратта немесе жабдықта технологиялық регламентке сәйкес қыздырылған сұйықтық температурасы, К;

T _кип - сұйықтықтың қалыпты қайнау температурасы, К;

L _исп - сұйықтықты қыздыру кезіндегі буланудың меншікті жылуы T _a , Дж/кг.

Егер апатты жағдай сұйықтықтың қыздырылған күйінде ықтимал келіп түсуімен байланысты болса, онда ол олардың жұмысының ұзақтығына байланысты, қыздыру құрылғыларынан келіп түсетін сұйықтықтың қосымша қосылатын жалпы салмағы ескеріліп, (32) формуласында ескерілуге тиіс.

38. Шығатын сұйықтықтың салмағы m _п , кг, осы қосымшаның 35-тармағына сәйкес анықталады.

39. Булану қарқындылығы W анықтамалық және тәжірибелік деректер бойынша анықталады. Деректер болмаған кезде, қыздырылмаған ТЖС үшін W мынадай формула бойынша есептеуге рұқсат етіледі:

(35)

мұндағы М - молярлық масса, г/моль;

Р _н - анықтамалық деректер бойынша анықталған сұйықтықтың есептік температурасы кезіндегі қаныққан бу қысымы, кПа.

40. Деректер болмаған кезде, сұйытылған көміртекті газдар үшін (бұдан әрі мәтін бойынша - СКГ) ағызудан буланатын СКГ m _суг меншікті салмағын мынадай формула бойынша есептеуге рұқсат етіледі, кг/м ² :

(36)

мұндағы М - молярлық масса СУГ, кг/моль;

L _исп - СКГ Т _ж бастапқы температура кезіндегі мольдік булану жылуы, Дж/моль;

T₀ - бетіне СКГ төгілетін материалдың бастапқы температурасы, К;

T _ж - СКГ бастапқы температурасы, К;

- бетіне СКГ төгілетін материалдың жылу өткізгіштік коэффициенті, Вт/мК;

- бетіне СКГ төгілетін материалдың температура өткізгіштік коэффициенті, м ² /с;

С _тв - бетіне СКГ төгілетін материалдың жылу сыйымдылығы, Дж/кг*К;

r _тв - бетіне СКГ төгілетін материалдың тығыздығы, кг/м³;

t - СКГ толық булану уақытына тең болып қабылданатын ағымдағы уақыт, с, бірақ 60 минуттан артық емес;

- Рейнольдс саны;

U — ауа ағынының жылдамдығы, м/с;

- СКГ ағызудың сипатты өлшемі, м;

v_B - ауаның кинематикалық тұтқырлығы, м ² /с;

- ауаның жылу өткізгіштік коэффициенті, Вт/м*К.

(36) формуласы температурасы Т _ж <T _кип .болатын СКГ үшін қолданылады.

СКГ Т _ж >Т _кип температурасы кезінде (34) формуласы бойынша қыздырылған СКГ m _пер салмағы қосымша есептеледі.

2-параграф. Жанғыш газдардың және тез тұтанатын сұйықтықтардың қыздырылмаған буларының ашық кеңістікке апаттық келіп түсуі кезінде, НКПР жоғары ыстық концентрациясы болатын газ және бу-ауа қоспасын шектейтін аймақтардың көлденең өлшемдерін есептеу

41. Жалынның төменгі концентрациялық таралу шегінен (С _нкпр ) асатын концентрациялар аумағын шектейтін аймақтардың көлденең өлшемдерін, м, мынадай формулалар бойынша есептейді:

1) жанғыш газдар (ЖГ) үшін:

(37)

2) қыздырылмаған тез тұтанатын сұйықтықтардың (ТЖС) булары үшін:

(38)

мұндағы m _r - апатты жағдай кезінде ашық кеңістікке келіп түсетін ЖГ салмағы, кг;

r _r - есептік температура және атмосфералық қысым кезіндегі ЖГ тығыздығы, кг/м ³ ;

m _n - толық булану уақытында ашық кеңістікке келіп түсетін ТСЖ буларының салмағы, кг;

r _n - есептік температура және атмосфера қысымы кезінде ЖТС буының тығыздығы, кг/м ³ ;

Р _н - есептік температура кезіндегі ЖТС қаныққан буының қысымы, кПа;

К - ЖТС үшін К- Т/3600 тең қабылданатын коэффициент;

Т - ЖТС буының ашық кеңістікке түсу ұзақтығы, с;

С _нкпр - ЖГ жалыны немесе ЖТС буы таралудың концентрациялық төменгі шегі, % (об.);

М - молярлық масса, кг/кмоль;

V ₀ - 22,413 м ³ /кмоль тең мольдік көлемі;

t _р - есептік температурасы, ^o С.

Есептік температура ретінде сәйкес климаттық аймақтағы ауаның максималды ықтимал температурасы немесе апатты жағдайда температураның ықтимал жоғарылауын ескеріп технологиялық регламент бойынша ауаның максималды ықтимал температурасын қабылдаған дұрыс. Егер есептік температураның t _р бұндай мәнін қандай да бір себептер бойынша анықтау мүмкін болмаса оны 61 ^o С тең қабылдауға рұқсат етіледі.

42. Есептеу басында аймақтың көлденең өлшемі деп аппарат, қондырғы, құбыржолдың сыртқы габариттік өлшемдерін қабылдайды. Барлық жағдайда ЖГ және ЖТС үшін R _нкпр мәні 0,3 м кем болмауы тиіс.

3-параграф. Артық қысым және қысым толқыны лүпілінің ашық кеңістікте жанғыш газ және будың ауамен жануы кезіндегі есебі

43. Апаттың қаралып отырған сценарийіне сүйеніп осы қосымшаның 35-40-тармақтарына сәйкес технологиялық аппараттан атмосфераға шығатын жанғыш газ және (немесе) будың салмағы m, кг анықталады.

44. Газбуауа қоспасы жанған кезде дамитын артық қысым шамасы DР, кПа мына формула бойынша анықталады

DР = P0 * (0,8 m _пр ^0,33 /r2 + 5m _пр /r ³ ), (39)

мұндағы Р ₀ - атмосфералық қысым, кПа (101 кПа тең қабылдауға рұқсат етіледі);

r - газбуауа бұлтының геометриялық ортасынан бастап қашықтық, м;

m _пр - газ немесе будың келтірілген салмағы кг, мына формула бойынша анықталады

m _пр = (Q _сг /Q ₀ ) ^. m ^. Z, (40)

мұндағы Q _cr - газ немесе будың жануының меншікті жылуы, Дж/кг;

Z - 0,1 тең қабылдау рұқсат етілетін жанудағы жанғыш газ және будың қатысу коэффициенті;

Q ₀ - 4,52 10 ⁶ Дж/кг тең константа;

m - апат нәтижесінде қоршаған кеңістікке түсетін жанғыш газ және (немесе) бу салмағы, кг.

45. Қысым толқыны лүпілінің шамасын i, Па*с, мына формула бойынша анықтайды

i = 123 ^. m _пр ^0,66 /r (41)

4-параграф. Жанғыш тозаң үшін өрт қауіптілігі критерийі мәнін есептеу әдісі

46. Жанғыш тозаң үшін өрт қауіптілігі критерийлерін анықтау үшін апаттың есептік нұсқасы ретінде апаттың аса қолайсыз нұсқасын немесе тозаң-ауа қоспасын жанған кезде осындай жану салдарына қатысты аса қауіпті заттар немесе материалдардың көп саны қатысатын аппараттың қалыпты жұмыс кезеңін таңдаған жөн.

47. Жанғыш тозаң-ауа қоспасын жасауы мүмкін түскен заттар мөлшері есептік апат кезінде аппараттағы тозаң болған қоршаған кеңістікке апатты шығарынды түскен технологиялық аппараттың бірінен жоспарлы (жөндеу жұмыстары) немесе кенеттен қымтақтауы ашылғаны туралы алдыңғы жағдайға сүйене отыра анықталады.

48. Есептік апат кезінде қоршаған кеңістікке түскен тозаңның есептік салмағы мына формула бойынша анықталады

М = М _вз + М _ав , (42)

мұндағы М - қоршаған кеңістікке түсетін жанғыш тозаңның есептік салмағы, кг,

М _вз - құйындаған тозаңның есептік салмағы, кг;

М _ав - апатты жағдай нәтижесінде түскен тозаңның есептік салмағы, кг.

49. М _вз шамасы мына формула бойынша анықталады

М _вз = К _г ^. К _вз ^. М _п , (43)

мұндағы Kr - тозаң жиналудың жалпы салмағындағы жанғыш тозаң үлесі;

K _вз - апатты жағдай нәтижесінде өлшенген күйге өтуге қабілетті аппаратқа жақын жиналған тозаң үлесі. K _вз шамасы туралы эксперименттік деректер болмаған жағдайда K _вз = 0,9 қабылдауға рұқсат етіледі;

М _n - апат сәтінде аппаратқа жақын орналасқан жиналған тозаң салмағы, кг.

50. М _ав шамасы мына формула бойынша анықталады

M _ав = (M _аn + q ^. T) ^. K _n , (44)

мұндағы М _аn - технологиялық аппараттың қымтақтығы алынған кезде қоршаған кеңістікке шығарылатын жанғыш тозаң салмағы, кг;

Ескертпе - Инженерлік құрылғы тозаңын шектейтін шығарынды болмаған кезде есептік апат сәтінде аппараттың барлық тозаңы қоршаған ортаға апатты шығатынын болжаған жөн.

q - тозаң тәрізді заттардың құбыржол бойымен оларды ажыратқанға дейін апатты аппаратқа түсуі жалғасатын өнімділігі, кг/с;

Т - нақты жағдайға сүйене отыра әрбір нақты жағдайда анықталатын ажыратудың есептік уақыты. Ажыратудың есептік уақыты егер оның істен шығу ықтималдығы оның элементтерін резервтеу қамтамасыз етілсе (алайда 120 с аспаса) автоматика жүйесінің іске қосылу уақытына тең қабылданады.

120 с - егер жүйенің жұмыс істемеу ықтималдығы оның элементтерінің сақталуы қамтамасыз етілмеген;

300 с - қолмен ажыратқан кезде;

K _n - шаңның ауада өлшенген салмағын аппараттан түскен шаңның барлық салмағына қатынасын көрсететін шаңдану коэффициенті. К _n шамасы туралы экспериментальды деректер болмаған жағдайда мыналарды қабылдауға рұқсат етіледі:

1) 0,5 - майдалығы 350 мкм кем емес шаңдар үшін;

2) 1,0 - майдалығы 350 мкм кем шаңдар үшін.

51. Жанатын шаңдар үшін DР артық қысым мынадай тәртіппен анықталады:

1) m _пр , жанатын шаңның келтірілген салмағы мына формула бойынша анықталады, кг.

m _пр = M ^. Z ^. Н _т /Н _то , (45)

мұндағы М - апат нәтижесінде қоршаған ортадағы жанатын шаңның салмағы, кг;

Z - мәнін 0,1 тең қабылдауға рұқсат етілетін, жанудағы шаңның болуы коэффициенті.

Жеке негізделген жағдайларда 2 кем дегенде 0,02 дейін түсуі мүмкін.

H _т - шаңның жану жылулығы, Дж/кг;

H _то - 4,6 * 106 Дж/кг тең қабылданатын тұрақты шам;

2) DР есептік артық қысым мына формула бойынша анықталады, кПа.

DР = Р ₀ ^. (0,8m _пр ^0,33 /r + 3m _пр ^0,66 /r ² + 5m _пр /r ³ ), (46)

мұндағы r - шаңды - ауа бұлттың ортасының арақашықтығы, м.

технологиялық қондырғының геометриялық ортасынан r шамасын есептеуге рұқсат етіледі;

Р₀ - атмосфералық қысым, кПа.

52. і қысымының толқын импульсі шамасын мына формула бойынша есептейді, Па.

i = 123 ^. m _пр ^0,66 /r. (47)

5-параграф. Жылу сәулеленуінің қарқындылығын есептеу әдісі

53. Жылу сәулеленуінің қарқындылығы өрттің екі жағдайы үшін анықталады (немесе олардың осы технологиялық қондырғыда жүзеге асырылатындардың біреуі үшін):

ЖТС, ЖС ағызу өрті немесе қатты жанатын материалдардың (шаңның жануын қоса) жануы;

"Жалынды шар" - резервуар ішіндегісі тұтануымен қысым астында жанатын сұйықтығы немесе газы болатын резервуарның үзіліс кезінде тарайтын ірі көлемді диффузиялық жану.

Егер екі жағдайда болуы мүмкін болса, онда өрт қауіптілігі критерийі мәндерін бағалау кезінде жылу сәулеленуі қарқындылығының екі шамаларының үлкені ескеріледі.

54. Сұйықтық ағызу өрті үшін немесе қатты материалдардың жану кезінде q жылу сәулеленуінің қарқындылығы мына формула бойынша есептеледі, кВт/м ² .

q = E _f ^. F _q ^. t, (48)

мұндағы Е _f — жалынның жылу сәулеленуінің орташа беттік тығыздығы, кВт/м²;

F _q - сәулеленудің бұрыштық коэффициенті;

t - атмосфераның өткізу коэффициенті.

Е _f мәні бар экспериментальды деректер негізінде қабылданады. Кейбір сұйық көмірсутекті отын үшін көрсетілген деректер осы қосымшаның 8-кестесінде келтірілген.

Деректер болмаған жағдайда Е _f шамасын мыналарға тең қабылдауға рұқсат етіледі:

1) СУГ үшін - 100 кВт/м ² ,

2) мұнай өнімдері үшін - 40 кВт/м ²,

3) қатты материалдары үшін - 40 кВт/м.

8-кесте

Ошақ диаметріне қарай жылу сәулеленуінің орташа беттік тығыздығы және кейбір көмірсутекті отын үшін жанудың меншікті салмақтық жылдамдығы

Отын	Е f , кВт/м 2					М кг/м 2 * с
	d= 10 м	d=20 м	d=30 м	d=40 м	d=50 м
СПГ (Метан)	220	180	150	130	120	0,08
СУГ (Пропан-бутан)	80	63	50	43	40	0,10
Бензин	60	47	35	28	25	0,06
Дизельді отын	40	32	25	21	18	0,04
Мұнай	25	19	15	12	10	0,04

Ескертпе — 10 м кем немесе 50 м артық ошақ диаметрі үшін сәйкесінше диаметрі 10 м және 50 м болатын ошаққа арналған сияқты сондай E _f шамасын қабылдау керек.

Ағызудың тиімді d диаметрі мына формула бойынша есептеледі, м.

(49)

мұндағы F - ағызу ауданы, м².

Жалынның Н биіктігі мына формула бойынша есептеледі, м.

(50)

мұндағы М - отын жанып кетудің меншікті салмақтық жылдамдығы, кг/м ^2* с;

r _в - қоршаған ауаның тығыздығы, кг/м ³;

g = 9,81 м/с ² - еркін түсу үдеуі.

Сәулеленудің бұрыштық коэффициенті F _q мына формула бойынша анықталады:

(51)

мұндағы F _v F _н - мына өрнектер көмегімен сәйкесінше анықталатын тік және жатық аудандарға арналған сәулелену факторлары:

(52)

(53)

A = (h ² + S ² +1)/(2S); (54)

B = (1 + S ² )/(2S); (55)

S = 2r/d; (56)

h = 2H/d, (57)

мұндағы r - ағызудың геометриялық ортасынан сәулеленетін объектіге дейінгі арақашықтығы, м.

Атмосфераның өткізу коэффициенті мына формула бойынша анықталады

t = exp[-7,0 ^. 10 ^-4. (r - 0,5d)]. (58)

55. "Жалынды шар" үшін q жылу сәулелену қарқындылығы (48) формула бойынша есептеледі

Е_f шамасы бар экспериментальды деректер негізінде анықталады. Е_f шамасы 450 кВт/м ² деп қабылдануға рұқсат етіледі.

F _q мәні мына формула бойынша есептеледі.

(59)

мұндағы Н – "жалынды шар" ортасының биіктігі, м;

D _s – "жалынды шар" тиімді диаметрі, м;

r - сәулеленетін объектіден тікелей "жалынды шар" ортасының астындағы жердің бетіндегі нүктесіне дейінгі арақашықтығы, м.

"Жалынды шар" тиімді D_s диаметрі мына формула бойынша анықталады

D _s = 5,33 m ^0,327 , (60)

мұндағы m - жанатын заттың салмағы, кг.

Н шамасы арнайы зерттеу барысында анықталады. Н шамасын D _s / 2 тең деп қабылдауға рұқсат етіледі.

"жалынды шардың" болу уақыты і, мына формула бойынша анықталады, с

t _s = 0,92 m ^0,303 (61)

атмосфераның өткізу коэффициенті t мына формула бойынша есептеледі

(62)

6-тарау. Жарылыста қыздырылмаған жеңіл тұтанатын сұйықтық буы және жанғыш газдың қатысуының Z коэффициенті мәнін анықтау бойынша есептеу әдісі

Z коэффициентін анықтау бойынша есептеу әдісі мына өрнектердің шарттары сақталған жағдайда қолданылуы тиіс:

100 m/(Р _r,n V) < 0,5 С _нкпр , мұндағы Снкпр - газ немесе бу жалыны таралуының төменгі концентрациялық шегі, % (айн.), сондай-ақ ұзындығының еніне қатынасы 5 артық емес тік бұрышты параллелепипед форма түріндегі үй-жайлар үшін.

56. Берілген мәнділік деңгейінде Q (С >

) жарылыстағы жанатын газдардың және жеңіл тұтанатын сұйықтық буларының Z коэффициенті мына формулалар бойынша есептеледі:

Х _нкпр <L/2 және Ү _нкпр <S/2 кезде

(63)

(64)

мұндағы С ₀ - экспонентті көбейткіш мыналарға тең, % (айн.):

1) жанатын газдар үшін ауаның қозғалысы болмаған кезде

(65)

2) жанатын газдар үшін ауа ортасының қозғалысы кезінде

(66)

3) жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін ауа ортасының қозғалысы болмаған кезде

(67)

4) жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін ауа ортасының қозғалысы кезінде

(68)

Мұндағы, m - үй-жайлар ауданына кіретін газдар немесе ЖТС буларының салмағы, кг;

- берілген мәнділік деңгейіндегі Q (С > С) концентрацияның рұқсат етілетін ауытқулары, олардың мәні осы қосымшаның 9-кестесінде келтірілген;

Х _нкпр , Ү _нкпр , Z _нкпр - жалын таралуының төменгі концентрациялық шегімен шектелген газ немесе будың кіру көзінен X, Ү және Z осьтерінің арақашықтығы сәйкесінше (72 - 74) формулалар бойынша анықталады;

L, S - тиісті үй-жайлар ұзындығы мен ені, м;

F - тиісті үй-жайлар еденінің ауданы, м ² ;

U - ауа ортасының қозғалысы, м/с;

С _н - үй-жайлардағы ауаның есептік температурасы t _р кезіндегі қаныққан булардың концентрациясы, % (айн.).

С _н концентрациясы мына формула бойынша анықталады.

(69)

мұндағы Р_н - есептік температура кезіндегі қаныққан булардың қысымы (анықтамалық оқулықтарда болады), кПа;

P ₀ - 101 кПа тең атмосфералық қысым.

9-кесте

Концентрацияны бөлу сипаты	Q (C> )	б
Ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жанатын газдар үшін	0,1	1,29
	0,05	1,38
	0,01	1,53
	0,003	1,63
	0,001	1,70
	0,000001	2,04
Ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жанатын газдар үшін	0,1	1,29
	0,05	1,37
	0,01	1,52
	0,003	1,62
	0,001	1,70
	0,000001	2,03
Ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін	0,1	1,19
	0,05	1,25
	0,01	1,35
	0,003	1,41
	0,001	1,46
	0,000001	1,68
Ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жеңіл тұтанатын сұйықтық булары үшін	0,1	1,21
	0,05	1,27
	0,01	1,38
	0,003	1,45
	0,001	1,51
	0,000001	1,75

Q (С >

) мәнділік деңгейінің шамасы технологиялық процесс ерекшеліктеріне негізделе отырып таңдалады.

Q (С >

) 0,05 тең қабылдауға рұқсат етіледі.

57. Жарылыстағы жеңіл тұтанатын сұйықтық буларының қатысуы Z коэффициентінің шамасы мына суретте келтірілген график бойынша анықталуы мүмкін.

X мәні мына формула бойынша анықталады

(70)

мұндағы С* - қатынасымен берілетін шама

(71)

мұндағы

- 1.9 тең қабылданатын артық жанудың тиімді коэффициенті.

58. Х _нкпр , Ү _нкпр және Z _нкпр арақашықтығы мына формулалар бойынша есептеледі:

(72)

(73)

(74)

мұндағы К ₁ - жанатын газ үшін 1,1314 тең және жеңіл тұтанатын сұйықтық үшін 1,1958 тең қабылданатын коэффициент;

К ₂ - жанатын газдар үшін 1 тең және жеңіл тұтанатын сұйықтық үшін К ₂ = Т/3600 тең деп қабылданатын коэффициент;

К ₃ - мыналарға тең қабылданатын коэффициент:

1) 0,0253 - ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жанатын газдар үшін;

2) 0,02828 - ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жанатын газдар үшін;

3) 0,04714 - ауа ортасының қозғалысы болмаған кездегі жеңіл тұтанатын сұйықтықтар үшін;

4) 0,3536 - ауа ортасының қозғалысы кезіндегі жеңіл тұтанатын сұйықтықтар үшін;

Н - үй-жайлар биіктігі, м.

Х _нкпр , Ү _нкпр және Z _нкпр арақашықтығы логарифмдердің теріс мәндері кезінде 0 тең қабылданады.

Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 19-қосымша

1-кесте

Өртке қарсы кедергілердің отқа төзімділік шегі

Өртке қарсы кедергілердің атауы	Өртке қарсы кедергілердің типі	Өртке қарсы кедергілердің отқа төзімділік шегі, кем емес	Өртке қарсы кедергілердегі ойықтарды толтыру типі	Тамбур-шлюз типі
Қабырғалар	1	RЕІ 150	1	1
	2	RЕІ 45	2	2
Аралық қабырғалар	1	ЕI 45	2	1
	2	ЕI 15	3	2
Аражабындар	1	RЕІ 150	1	1
	2	RЕІ 60	2	1
	3	RЕІ 45	2	1
	4	RЕІ 15	3	2

2-кесте

Өртке қарсы кедергілерде ойықтарды толтырудың отқа төзімділік шектері

Өртке қарсы кедергілердегі ойықтар элементтерінің атауы	Өртке қарсы кедергілердегі ойықтарды толтыру типі	Отқа төзімділік шектері
Есіктер (25 % артық шыны салынған есіктерден және түтін-газ өткізбейтін есіктерден басқа) қақпалар, люктер, перделер мен экрандар	1	ЕІ 60
	2	ЕІ 30
	3	ЕI 15
Лифті шахталарының есіктері	2	ЕІ 30 (биіктігі лифт шахталары есіктерінің отқа төзімділік шегі Е 30 қабылданады)
Терезе	1	Е 60
	2	Е 30
	3	Е 15
Перделер	1	ЕІ 60
От бөгегіш клапандар	1	ЕІ 90
	2	ЕІ 30
	3	ЕІ 15

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 20-қосымша

Қолдану нәтижесінде ерікті негізде техникалық регламенттің талаптарын сақтауды қамтамасыз ететін стандарттар тізбесі

Ескерту. 20-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

р/с №	Техникалық регламенттің элементтері	Стандарттың белгіленуі	Стандарттың атауы	Ескертпе
1	2	3	4	5
1	2-тарау	ҚР СТ 1088	Өрт қауіпсіздігі. Терминдер мен анықтамалар
		ҚР СТ ИСО 13943	Өрт қауіпсіздігі. Сөздік
2	6-15-тармақтар	МемСТ 12.1.004	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Өрт қауіпсіздігі. Жалпы талаптар
3	16, 17-тармақтар	ҚР СТ 1600	Өрт техникасы. Тыныс алу және көру органдарын жеке қорғау құралдары. Оқшаулауыш жеке қорғану құралдары. Жалпы техникалық талаптар. Сынақ әдістері.
		ҚР СТ 1715	Өрт техникасы. Тыныс алу және көру органдарын қорғау құралдары. Сүзгі үлгісіндегі жеке қорғану құралдары. Жалпы техникалық талаптар. Сынақ әдістері
4	18-тармақ	ҚР СТ 1910	Ғимараттың сыртқы қасбеті арқылы биіктіктен адамдарды құтқаруға арналған жеке құтқару құрылғылары. Жалпы техникалық талаптар. Сынақ әдістері
		ҚР СТ 1794	Өрт техникасы. Өрттен құтқару құралдары. Өрттен секіріп құтылу қондырғысы. Жалпы техникалық талаптар. Сынақ әдістері
		ҚР СТ 1491	Құтқару жеңқұбыры құрылғысы. Жалпы техникалық талаптар. Сынақ әдістері
		ҚР СТ 1494	Құтқару жеңқұбыры құрылғысы. Жалпы техникалық талаптар. Сынақ әдістері
5	19-20, 159, 175, 401-тармақтар	ҚР СТ 1897	Түтінге қарсы арнайы қорғау құралдары. Желдеткіш жүйелеріне арналған өртке қарсы клапандар. Отқа төзімділігін сынау әдістері
6	26-тармақ	МемСТ 12.3.046	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Автоматты өрт сөндіру қондырғылары. Жалпы техникалық талаптар
7	27-тармақ	ҚР СТ 1487	Өрт техникасы. Өрт сөндіргіштер. Пайдалануға қойылатын талаптар
8	356-367-тармақтар	ҚР СТ 1712	Өрт сөндіру техникасы. Өртке қарсы сумен жабдықтау құралдары. Өрт сөндіру шүмектерінің қақпақтары. Өрт қауіпсіздігінің техникалық талаптары. Сынақ әдістері
9	205, 278-тармақтар	ҚР СТ 2218	Металл құрылыс конструкциялары. Сыртқы стационарлық өрт сөндіру сатылары және жабын қоршаулары. Жалпы техникалық шарттар
10	336-339-тармақтар	МемСТ 12.1.030	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғағыш жерге қосу. Нөлдеу
11	85-87-тармақтар	ҚР СТ 2800	Өрт техникасы. Жерасты өрт сөндіру гидранттары. Жалпы техникалық шарттар
12	292-304-тармақтар	ҚР СТ Р МемСТ МЭК 50571.17	Ғимараттардың электрқондырғылары. 4-бөлім. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі талаптар. 48-тарау. Сыртқы шарттарға байланысты қорғау шараларын таңдау. 482-бөлім. Өрттен қорғау
		ГОСТ 12.1.013	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Құрылыс. Электр қауіпсіздігі 288. Жалпы талаптар
		МемСТ 12.2.007.0	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр техникалық бұйымдар. Жалпы қауіпсіздік талаптары
13	373-379-тармақтар	ҚР СТ 1904	Құрылыс өңдеу материалдары. Аспалы төбелер. Отқа төзімділігін сынау әдісі
		ҚР СТ 1039	Декоративті-өңдеу және қаптау материалдары. Өндіру және қолдану кезіндегі өрт қауіпсіздігі талаптары
		МемСТ 30244	Құрылыс материалдары. Жануға сынау әдістері
		МемСТ 30402	Құрылыс материалдары. Тұтануға сынау әдістері
		МемСТ 30444	Құрылыс материалдары. Жалынның таралуына сынау әдістері
14	273-274, 387-390-тармақтар	ҚР СТ 615-1	Өрт қорғау құралдары және заттары. 1-бөлім. Ағаш және оның негізінде жасалған материалдарға арналған өрт қорғау құралдары. Жалпы техникалық шарттар
		ҚР СТ 615-2	Өрт қорғау құралдары және заттары. 2-бөлім. Болат құрылымдарға арналған өрт қорғау құралдары. Жалпы техникалық шарттар
		ҚР СТ 1797	Электрлі кабелдік желілерге арналған оттаy қорғау жабындары. Жалпы техникалық талаптар. Сынақ әдістері

"Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне 21-қосымша

Зерттеу (сынақ) және өлшеу қағидалары мен әдістерін, оның ішінде үлгілерді іріктеу қағидаларын қамтитын және техникалық регламенттің талаптарын қолдану және орындау және өнімнің сәйкестігін (растауын) бағалауды жүзеге асыру үшін қажетті стандарттар тізбесі

Ескерту. 21-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 28.06.2019 № 598 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

р/с №	Техникалық регламенттің элементтері	Стандарттың белгіленуі	Стандарттың атауы	Ескертпе
1	2	3	4	5
1	6-15-тармақтар	МемСТ 12.1.004	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Өрт қауіпсіздігі. Жалпы талаптар
2	16, 17-тармақтар	ҚР СТ 1600	Өрт техникасы. Тыныс алу және көру органдарын жеке қорғау құралдары. Оқшаулауыш жеке қорғану құралдары. Жалпы техникалық талаптар. Сынау әдістері.
		ҚР СТ 1715	Өрт техникасы. Тыныс алу және көру органдарын қорғау құралдары. Сүзгі үлгісіндегі жеке қорғану құралдары. Жалпы техникалық талаптар. Сынау әдістері
3	18-тармақ	ҚР СТ 1910	Ғимараттың сыртқы қасбеті арқылы биіктіктен адамдарды құтқаруға арналған жеке құтқару құрылғылары. Жалпы техникалық талаптар. Сынау әдістері
		ҚР СТ 1794	Өрт техникасы. Өрттен құтқару құралдары. Өрттен секіріп құтылу қондырғысы. Жалпы техникалық талаптар. Сынау әдістері
		ҚР СТ 1491	Өрт сөндіру өңеші құтқару құрылғысы. Жалпы техникалық талаптар. Сынау әдістері
		ҚР СТ 1494	Арқанмен түсіретін өрт сөндіру құралы. Жалпы техникалық талаптар. Сынау әдістері
4	19-20, 159, 175, 401-тармақтар	ҚР СТ 1897	Түтінге қарсы арнайы қорғау құралдары. Желдеткіш жүйелеріне арналған өртке қарсы клапандар. Отқа төзімділігін сынау әдістері
5	19, 20-тармақтар	ҚР СТ 2514	Ғимараттар мен құрылыстардың түтінге қарсы желдету жүйелері. Қабылдау ережелері және сынау әдістері
6	21, 161, 163-тармақтар	МемСТ 30403	Құрылыс конструкциялары. Өрт қауіптілігіне сынау әдісі
7	21-25, 416-423-тармақтар	МемСТ 30247.0	Құрылыс конструкциялары. Отқа төзімділікке сынау әдістері. Жалпы талаптар
		МемСТ 30247.1	Құрылыс конструкциялары. Отқа төзімділікке сынау әдістері. Аспалы және қоршау конструкциялары
8	182-тармақ	МемСТ 31251	Сырт жағынан сыртқы қабырғалар. Өрт қауіптілігіне сынау әдістері
9	26-тармақ	МемСТ 12.3.046	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Автоматты өрт сөндіру қондырғылары. Жалпы техникалық талаптар
10	27-тармақ	ҚР СТ 1487	Өрт техникасы. Өрт сөндіргіштер. Пайдалануға қойылатын талаптар
11	356-367-тармақтар	ҚР СТ 1712	Өрт сөндіру техникасы. Өртке қарсы сумен жабдықтау құралдары. Өрт сөндіру шүмектерінің қақпақтары. Өрт қауіпсіздігінің техникалық талаптары. сынау әдістері
12	158-159, 162, 174-175, 404-тармақтар	ҚР СТ 2110	Құрылыс конструкциялары. Өртке қарсы есіктер мен қақпалар. Түтін-газ өткізбейтіндігін сынау әдістері.
		ҚР СТ 2219	Жарық өткізгіш элементтердің болуымен ойықтарды толтыру конструкциялары. Отқа төзімділікке сынау әдістері
		ҚР СТ 2884	Құрылыс конструкциялары. Металл қаптамалы панельдерден конструкциялар. Отқа төзімділікке және өрт қауіптілігіне сынау әдістері
13	205, 278-тармақтар	ҚР СТ 2218	Металл құрылыс конструкциялары. Сыртқы стационарлық өрт сөндіру сатылары және жабын қоршаулары. Жалпы техникалық шарттар
14	254-255-тармақтар	ҚР СТ МемСТ Р 12.4.026	Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар және қолдану тәртібі
		ҚР СТ 1174	Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасы. Негізгі түрлері. Орналастыру және қызмет көрсету
15	131-тармақ	ҚР СТ 1490	Тұрмыстық мақсаттағы пиротехникалық бұйымдар. Өрт қауіпсіздігі талаптары. Сынау әдістері
16	336-339-тармақтар	МемСТ 12.1.030	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр қауіпсіздігі. Қорғағыш жерге қосу. Нөлдеу
17	84-91-тармақтар	ҚР СТ 2800	Өрт техникасы. Жерасты өрт сөндіру гидранттары. Жалпы техникалық шарттар
18	292-304-тармақтар	ҚР СТ Р МемСТ МЭК 50571.17	Ғимараттардың электрқондырғылары. 4-бөлім. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі талаптар. 48-тарау. Сыртқы шарттардан қорғау шараларын таңдау. 482-бөлім. Өрттен қорғау
		ГОСТ 12.1.013	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Құрылыс. Электр қауіпсіздігі 288. Жалпы талаптар
		МемСТ 12.2.007.​0	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Электр техникалық бұйымдар. Жалпы қауіпсіздік талаптары
19	373-379-тармақтар	ҚР СТ 1904	Құрылыс және өңдеу материалдары. Аспалы төбелер. Отқа төзімділігін сынау әдісі
		ҚР СТ 1039	Декоративті-өңдеу және қаптау материалдары. Өндіру және қолдану кезіндегі өрт қауіпсіздігі талаптары
		МемСТ 30244	Құрылыс материалдары. Жануға сынау әдістері
		МемСТ 30402	Құрылыс материалдары. Тұтануға сынау әдістері
		МемСТ 30444	Құрылыс материалдары. Жалынның таралуына сынау әдістері
20	273-274, 387-390-тармақтар	ҚР СТ 615-1	Өрт қорғау құралдары және заттары. 1-бөлім. Ағаш және оның негізінде жасалған материалдарға арналған өрт қорғау құралдары. Жалпы техникалық шарттар
		ҚР СТ 615-2	Өрт қорғау құралдары және заттары. 2-бөлім. Болат құрылымдарға арналған өрт қорғау құралдары. Жалпы техникалық шарттар
		ҚР СТ 1797	Электрлі кабелдік желілерге арналған оттаy қорғау жабындары. Жалпы техникалық талаптар. Сынау әдістері
21	392-1-тармақ	ҚР СТ 3017	Өртке қарсы бөгеттер ойықтарын толтыру. Кабель жолдары мен шинасым жолдары. Отқа төзімділігін сынау әдістері
22	399-407-тармақтар	ҚР СТ 1895	Арнайы түтіннен қорғау құралдары. Желдеткіштер. Отқа төзімділікке сынау
23	404-тармақ	ҚР СТ 3018	Ғимараттар мен құрылыстардың түтінге қарсы қорғаныс жүйесі. Түтінге қарсы экрандар. Отқа төзімділікке сынау әдісі
24	Осы Техникалық регламентке 1-қосымша	МемСТ 12.1.046	Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі . Жанғыш тозаңдардың өрт-жарылыс қауіпсіздігі. Жалпы талаптар
		МемСТ 12.1.044	Заттар мен материалдардың өрт-жарылыс қауіптілігі. Көрсеткіштер номенклатурасы және оларды анықтау әдістері
		МемСТ 50810	Тоқыма материалдардың өрт қауіпсіздігі. Декоративтік маталар. Жануға сынау әдістері және жіктеу