Об утверждении Плана по управлению пастбищами и их использованию по Мойынкумскому району на 2018-2019 годы

Решение Мойынкумского районного маслихата Жамбылской области от 25 декабря 2017 года № 20-3. Зарегистрировано Департаментом юстиции Жамбылской области 29 декабря 2017 года № 3663

Примечание РЦПИ.
В тексте документа сохранена пунктуация и орфография оригинала.

В соответствии со статьей 6 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном госудаственном управлении и самоуправлении в Республики Казахстан" и подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан от 20 февраля 2017 года "О пастбищах" Мойынкумский районный маслихат РЕШИЛ:

1. Утвердить прилагаемый План по управлению пастбищами и их использованию по Мойынкумскому району на 2018-2019 годы.

2. Контроль за исполнением данного решения возложить на постоянную комиссию районного маслихата по экономическому развитию региона, бюджету и местным налогам, отрасли промышленности, развитию сельского хозяйства и отраслей предпринимательства, территориальному строительству, по рассмотрению проектов по покупке земельных участков, по защите окружающей среды.

3. Настоящее решение вступает в силу со дня государственной регистрации в органах юстиции и вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого офицального опубликования.

Председатель сессии районного маслихата	Б. Исабеков
Секретарь районного маслихата	Ш. Исабеков

Утвержден решением Мойынкумского районного маслихата от 25 декабря 2017 года за №20-3

План по управлению пастбищами и их использованию по Мойынкумскому району на 2018-2019 годы Введение

Мойынкумский район основан на сельском хозяйстве, в котором животноводства последнее время является самым быстрорастущим. Важнейшей частью развития животноводства в стране является реализация продовольственной безопасности страны, и ее основной целью является эффективное и рациональное использование природных пастбищ.

Эффективное использование природных пастбищ для землепользователей и землевладельцев является неотложной задачей для принятия мер по предотвращению деградации пастбищ.

В связи с этим акимат Мойынкумского района на основании Приказа Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан № 3-3/332 от 14 апреля 2015 года "Об утверждении максимально допустимого бремени пастбищных угодий", сельских районов, крестьянских хозяйств, анализ охвата.

Климат района очень континентальный, зима несколько холодная, лето жаркое и сухое, климат ясен. Среднегодовая температура воздуха в январе составляет 10-15 градусов, в июле - 25-30 градусов. Среднегодовое количество осадков составляет 100-150 милиметр. В северной части почвы есть мороз, снег, песок и тик, в центральной части почвы, песок.

В настоящее время в районе верблюдов 1118 голов, 33296 голов крупного рогатого скота, 191815 голов мелкого рогатого скота, 8052 голов лошади, птицы 29905 голов и 8 купка сельскохозяйственных животных, 2 места захоронения (биотермическая яма).

Мойынкумский район состоит из 16 ауыльных округов.

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Мойынкумского района административно-территориальной единицы в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов

Приемлемые схемы пастбищеоборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при городе районного значения, поселке, селе, сельском округе

Календарный график сезонных маршрутов выпаса и прогона сельскохозяйственных животных предлагаемых для владельцев скота по Мойынкумскому району

№ р/с	Наименование сельского округа	Период выпаса на отдаленных пастбищах	Период возврата с отдаленных пастбищ	примечание
1	Уланбел	2 половина марта	1 декада октября
2	Карабугет	2 половина марта	1 декада октября
3	Кылышбай	2 половина марта	1 декада октября
4	Мойынкум	2 половина марта	1 декада октября
5	Жамбыл	2 половина марта	1 декада октября
6	Кушаман	2 половина марта	1 декада октября
7	Кызылтал	2 половина марта	1 декада октября
8	Берлик	2 половина марта	1 декада октября
9	Кенес	2 половина марта	1 декада октября
10	Биназар	2 половина марта	1 декада октября
11	Хантау	2 половина марта	1 декада октября
12	Мирный	2 половина марта	1 декада октября
13	Акбакай	2 половина марта	1 декада октября
14	Аксуйек	2 половина марта	1 декада октября
15	Шыганак	2 половина марта	1 декада октября
16	Мынарал	2 половина марта	1 декада октября

Сведения о состоянии геоботанического обследования пастбищ в Мойынкумском районе 1. Общая информация

Мойынкумский район расположен в центре Южного Казахстана на широте 40-46 градусов северной широты и 68-74 градуса восточной долготы. Расстояние до восточно-западного района составляет 330 километр, с юга на север - 275 километр. Северная часть района граничит с территорией, охватывающей 190 километр от Карагандинской области, а на северо-востоке она проходит через районы, охватывающие 115 километр озера Балхаш. Юго-восточная граница района граничит с 140 километр Алматинской области и граничит с территорией Кордайского района, расположенной в 40 километр. Южная граница граничит с 180 километр Шу, в 120 километр от района Т. Рыскулов. На юго-западной и западной сторонах, в 250 километр от границы Таласского района, на западе и на юго-западе, до границы с Сарысуским районом протяженностью 250 километр.

Климат района очень континентальный, зима несколько холодная, лето жаркое и сухое, климат ясен. Среднегодовая температура воздуха в январе составляет 10-15 градусов, в июле - 25-30 градусов. Среднегодовое количество осадков составляет 100-150 милиметр. В северной части почвы есть мороз, снег, песок и тик, в центральной части почвы, песок.

Основной сельскохозяйственной зоной в этом районе является сельское хозяйство и животноводство. Основным направлением района является производство зерна, в том числе мясное и молочное скотоводство. В системе пшеницы, пшеницы, ячменя, кукурузы, арбуза выращиваются, а для кормления скота производится многолетние травы. Использование пастбищных угодий возрастает из-за интенсивного развития скота в районах, выделенных для сельского хозяйства.

Содержание животноводства районе – полгода в пастбище, полгода в зимовке. Сезон пастбищ начинается в конце апреля - начале мая и заканчивается в конце октября - конце ноября. Зимой крупный рогатый скот истощается. Зимний корм изготовлен из натуральной травы и остатки зерна.

Площади земли Мойынкумского района выделенные по категориям

Р/с	Категории земли	Всего	В том числе
			Пастбища	Орошенные
1	Все использование земли для сельскохозяйственных угодий	648772,3	588442,7	5083,5
2	Земельные участки	56853	51218	466
3	Промышленность, транспорт, оборона, связь и другие земли	10059,8	3315,1	--
4	Земли лесных ресурсов	1925594	855095	14
5	Земли водных ресурсов	308964	--	--
6	Резервный земельный фонд	639791	383448,9	3322,5
	Итого	3590034,1	1881519,7	8886

2. Рельеф земли

В Мойынкумском районе разные коры земли. В южной и западной частях области хребты и холмы не имеют высоких высот. Он окружен песчаными холмами и кудрями, а в северо-восточной части озера Балхаш береговая линия Шу-Ильских гор привлекает множество земель. Это один из пунктов Кыргызского Алатау, на высоте 1800 метр над уровнем моря. Высота Хантау 1053 метров от Айтау. Этот горный хребет, называемый Жиек, начинается несколько десятилетий, а затем проходит через Зайлинскую гору и гору Жамбыл высотой 947 метров. Далее сопряжяется с пустынными землями Койжарылган, Майжарилган, Байгара, Шагирлы.

3. Растения

Зона землепользования расположена в сухой зоне. На большей части территории растут такие растения как: полынь, верблюжья колючка, болотная трава, камыш, кустарники, и так далее.

Площадь естественной растительности для скота распространяется по всему району.

Пастбища в основном представлены такими разновидностями растений как полынно-колючим, полынно-кустарно-злаковым, полынно-овчарничато-камышным, так же полынно-зерновой-кустарниковой растительностью и составляют сложную скрещенную экосистему местной флоры.

Пастбища полностью основаны на распределении сельскохозяйственного скота и из-за неравномерного распределения пастбищами на растительном покрове образуются различные виды трав, которые не используются животными в виде пищи. В результате чего это приводит к уменьшению естественных, питательных трав и снижению фертильности пастбищ, что приводит к снижению срока продолжительности эффективного использования. В связи с этим необходимо скорректировать сроки и правила управления пастбищами, сократить время пребывания на пастбищах до одной единицы и занятьсяпосадкой многолетних трав в некоторыечасто использующиесятерритории района.

Ниже представлена таблица шести степных пастбищных угодий на естественных пастбищах.

Проект таблицы шести степных пастбищных угодий после использования одноразовых пастбищ с учетом календарных графигов использования

Годы	Номера пастбищных угодий
	I	II	III	IV	V	VI
1	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.	Отдых пастбища (выгон не производится)
2	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
3	Один выгон С 24.04. по 02.06	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
4	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
5	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по 21.08	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
6	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по 21.08	Один выгон С 22.08. по 30.09	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 01.10. по10.11.

Как видно в схеме пастбищного вращения, раз в 6 лет флора данной территории "отдыхает", а это означает, что деградация пастбищ предотвращается.

4. Гидрография и полив

В Мойынкумском районе есть и другие реки кроме Чу. Они используются для животноводства, таких как Былкылдак, Сарыбулак, Аксуйекк, Киякты, Карасай, Шинтас. Однако большинство из них представляют собой солевые или малосолевые потоки. Только вода Сарыбулака и Карасая свежая. Однако к концу лета эти реки будут затоплены большинством потоков. В Мойынкумском районе много озер. Самым большим из них, конечно же, является озеро Балхаш. Его общая площадь составляет 304 квадратных километра, а глубина - 8-12 метров. Западное побережье озера - скалистый утес. Среди них, особенно в заливе Каракамыс, Кашкантениз, Шомпек, гораздо больше, чем другие. Хотя из озера не вытекает река, в летние месяцы озеро Балхаш немного притягивается. Однако озера Иле, Каратал, Лепси и Аягоза, вытекающие из него в озеро Балхаш, будут уменьшены до 0,40-0,77 милиметр от собственного канала озеро Балхаш замерзает в середине декабря и выпадает в апреле.

5. Геоботаника пастбищ

Для определения продуктивности пастбищ использовались данные геоботанических исследований специалистов Республиканского государственного предприятия "ГосНПЦзем" на 1980-2012 годы. Средний урожай сухой массы пастбищ составляет 3,3 центнер / гектар, по размеру корма - при -1,5 центнер / гектар. Суммируя это, мы можем рассчитать вес кормовой единицы в районе: 1,5 * 224 956 гектар = 337434 центнера корма.

Запас пищи для скота используется для выпаса, который продлевается 180-200 дней. Вспомогательные запасы травы и запасы кошения используются в зимний период.

6. Мощность пастбищ

Определение пастбищного потенциала было основано на данных о его производительности в период пастбищ. Приблизительно были получены следующие нормы зеленой травы (в среднем одна голова): крупный рогатый скот - 4 килограмм, мелкий рогатый скот- 2 килограмм, лошадь - 6 килограмм. Продолжительность пастбищного периода составляет 180-200 дней. Таким образом, можно определить способность пастбища, зная пастбищный продукт, необходимость в один день корма для животных, продолжительность пастбищного периода.

Средняя продуктивность пастбищ, сухая масса 3,3 центнера с гектара, продолжительность 180 дней, даты начала одного из выпаса скота пастбища, необходима 4 килограмм зеленой пищи на всех этапах требуется 4 * 180 = 720 килограмм или 7,2 центнер.

Сведения о ветеринарно-санитарных объектах

Р/с	Сельские округа района	Ветеринарные пункты	Купка сельскохозяйствен-ных животных	Пункты искуственного осеменения	Места захоронения
1	Уланбел	-	1	-	-
2	Карабугет	-	1	-	-
3	Кылышбай	-		-	-
4	Мойынкум	-	1	-	1
5	Жамбыл	-	1	-	-
6	Кушаман	-		-	-
7	Кызылтал	-	1	-	-
8	Берлик	-	1	-	1
9	Кенес	-	1	-	-
10	Биназар	-	1	-	-
11	Хантау	-		-	-
12	Мирный	-		-	-
13	Акбакай	-		-	-
14	Аксуйек	-		-	-
15	Шыганак	-		-	-
16	Мынарал	-		-	-
	Всего:	0	8	0	2

Данных о численности поголовья сельскохозяйственных животных с указанием их владельцев – пастбищепользователей, физических и (или) юридических лиц

№	Сельские округа	верблюды	лошади	Крупно Рогатый Скот	Мелкий Рогатый Скот	Птицы
1	Уланбел	80	573	2852	20058	873
В том числе:
	Аяпов Алмасбек	-	28	31	175	-
	Сагынтаев Е.	-	135	289	2221	-
	Балабеков Е.	10	3	60	220	-
	Подсобные хозяйства	70	407	2472	17442	873
2	Карабугет	33	542	4040	14808	5120
В том числе:
	Адилбеков Г.	-	18	30	-	-
	Парманкулов А.	5	4	334	1545	-
	Сатыбалдиев Ш.	-	7	60	223	-
	Подсобные хозяйства	28	513	3616	13040	5120
3	Кылышбай	21	355	2338	5693	550
В том числе:
	Ержігітов С.	-	75	242	-	-
	Кариев М.	-	13	36	252	-
	Молдабаев К.	-	10	195	-	-
	Подсобные хозяйства	21	257	1865	5441	550
4	Мойынкум	117	1143	7598	30038	5437
В том числе:
	Толымбетова А.	-	2	116	-	-
	Өркенбаев Е.	42	8	135	120	-
	Шуылдаков Ж.	-	74	353	882	-
	Исабеков Б.	-	275	280	2370	-
	Жиенкулов А.	-	53	295	1017	-
	Тлеужанова О.	-	2	210	-	-
	Подсобные хозяйства	75	729	6209	25649	5437
5	Жамбыл	467	716	2805	30558	973
В том числе:
	Бултбаев Е.	88	76	170	1150	-
	Сендебеков А.	-	17	95	486	-
	Малбағаров Т.	-	20	49	1313	-
	Подсобные хозяйства	379	603	2491	27609	973
6	Кушаман	21	156	863	5436	840
В том числе:
	Шынжарбеков Б.	-	10	90	360	-
	Бұзаубаев А.	10	4	187	-	-
	Садыркулова К.	-	5	8	1090	-
	Подсобные хозяйства	11	137	573	3986	840
7	Кызылтал	27	284	1458	12027	2030
В том числе:
	Таткеев М.	1	26	160	675	-
	Каупанов Т.	-	10	119	-	-
	Подсобные хозяйства	26	248	1179	11352	2030
8	Берлик	1	611	1455	17171	4200
В том числе:
	Медерова А.	-	2	-	1200	-
	Серібаев М.	1	60	60	920	-
	Иманбеков Ж.	-	32	70	670	-
	Подсобные хозяйства	-	517	1325	14381	4200
9	Кенес	53	743	2728	18222	3350
В том числе:
	Пралиев Н.	-	37	75	742	-
	Абитаев А.	49	102	105	986	-
	Меркинбаева У.	-	79	165	785	-
	Подсобные хозяйства	4	525	2383	15709	3350
10	Биназар	32	579	1535	18970	4950
В том числе:
	Макушев Б.	-	31	62	970	-
	Тлеубаев Б.	12	32	217	1600	-
	Подсобные хозяйства	20	516	1256	16400	4950
11	Хантау	1	250	576	9500	850
В том числе:
	Подсобные хозяйства	1	250	576	9500	850
12	Мирный	-	57	46	2288	115
В том числе:
	Подсобные хозяйства	-	57	46	2288	115
13	Акбакай	-	125	21	-	100
В том числе:
	Подсобные хозяйства	-	125	21	-	100
14	Аксуйек	-	48	668	2245	210
В том числе:
	Жангозиев З.	-	-	175	560	-
	Подсобные хозяйства	-	48	493	1685	210
15	Шыганак	-	163	325	871	307
В том числе:
	Подсобные хозяйства	-	163	325	871	307
16	Мынарал	265	155	409	770	0
В том числе:
	Подсобные хозяйства	265	155	409	770	0
	Всего:	1131	6619	29717	188658	29905
	ТОО "Агрофирма Түрікпен"	-	1552	3080	3160	-
	ТОО "Мойынқұм Асыл Тұқым"	-	-	403	-	-
	ТОО "Мойынқұм Агро"	-	-	96	-	-
	Всего:	-	1552	3579	3160	-
	Общий:	1131	8171	33296	191818	29905

Данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных

П №	Округов района	количество стадо, отаров, табунов
		Крупно рогатый скот (табун)	Молодняк крупно рогатого скота (табун)	Лошади (гурт)	Мелко рогатый скот(отар)
1	Ұланбел	2		2	8
2	Қарабөгет	3		2	4
3	Қылышбай	2		1	10
4	Мойынқұм	13		12	24
5	Жамбыл	8		7	13
6	Күшаман	2		1	6
7	Қызылтал	2		1	6
8	Бiрлiк	5		2	8
9	Кеңес	3		2	5
10	Биназар	3		2	6
11	Хантау	2		1	7
12	Мирный	-		-	3
13	Ақбақай	1		-	2
14	Ақсүйек	2		2	2
15	Шығанақ	4		5	12
16	Мыңарал	4		3	9
	Всего:	56		43	125

Сведения о формировании отдаленных пастбищах для выпаса поголовья сельскохозяйственных животных

№	Наименование населенных пунктов		Земли населеного пункта	в том числе для населения (пастбища и сенокосные угодья)	Хозяйств и личных крестьянских хозяйств поголовье скота по	Объем на одну единицу, необходи­мо пастбищ, гектар	Объем по нормативу необходимо пастбищ, гектар	гектар пастбищ, дополнительно требуется	Дополнительно пастбища
									В том чис­ле
									Государственного земельного фонда (гектар )	В аренду из земель, (гектар)	Сезонных пастбищ (гектар		Пашни; пастбища (гектар)
1	Уланбельский аульный округ		12684 гектар	Пастби­ща 12413 гек­тар	Крупный рогатый скот2059	11,0	22649,0	37950,2	37950,2	-	1000		500
					Мелкий рогатый скот-11481	2,2	25258,2
					Лощадь -106	13,0	1378,0
					Верблюд -70	15,4	1078,0
	Всего:				13716	-	50363,2
	Уланбельский аульный округ			Пастбища 9228,6 гек­тар	Крупный рогатый скот -793	11,0	8723,0	24588,8	24588,8	-	2000		1000
					Мелкий рогатый скот -8577	2,2	18869,4
					Лощадь -467	13,0	6071,0
					Верблюд -10	15,4	154,0
	всего:				9847	-	33817,4
	всего:		12684 гектар	21641,6 гектар	23563		84180,6	62539,0	62539,0	-	3000		1500
2	Карабугетский аульный округ		15782 гек­тар	Пастбища 14897 гектар	Крупный рогатый скот -2791	11,0	30701,0	45357,4	45357,4	-	1500		1000
					Мелкий рогатый скот -11583	2,2	25482,6
					Лощадь -293	13,0	3809,0
					Верблюд -17	15,4	261,8
	Всего:				14684	-	60254,4
	Карабугетский аульный округ			Пастбища 57368,2 гек­тар	Крупный рогатый скот -1249	11,0	13739,0	-	-	-	2500		1500
					Мелкий рогатый скот -3225	2,2	7095,0
					Лощадь -249	13,0	3237,0
					Верблюд -16	15,4	246,4
	Всего:				4739	-	24317,4
	Все­го:		15782 гек­тар	72265,2 гек­тар	19423		84571,8	45357,4	45357,4	-	4000		2500
3	Кылышбайский аульный округ	1520 гектар	Пастбища 1345­гектар	Крупный рогатый скот -1174		11,0	12914,0	22523,0	22523,0	-	1500		1000
				Мелкий рогатый скот -4058		2,2	8927,6
				Лощадь -131		13,0	1703,0
				Верблюд -21		15,4	323,4
	Всего:			5384		-	23868,0
	Кылышбайский аульный округ		Пастбища 19344,9 гек­тар	Крупный рогатый скот -1164		11,0	12804,0	228,1	228,1	-	2000		1000
				Мелкий рогатый скот -1635		2,2	3597,0
				Лощадь -244		13,0	3172,0
				Верблюд -0		15,4	0
	Всего:			3543		-	19573,0
	Всего:	1520 гектар	20689,9 гектар	8927			43441,0	22751,1	22751,1	-	3500		2000
4	Мойынкумский аульный округ	4280 гектар	Пастбища 3148 гектар	Крупный рогатый скот -1034		11,0	11374,0	25483,2	25483,2	-	3000		1500
				Мелкий рогатый скот -6822		2,2	15008,4
				Лощадь -141		13,0	1833,0
				Верблюд -27		15,4	415,8
	Всего:			8011		-	28631,2
	Мойынкумский аульный округ		Пастбища 25074,4 гек­тар	Крупный рогатый скот -6564		11,0	72204,0	114564,2	114564,2	-	4000		1500
				Мелкий рогатый скот -23216		2,2	51075,2
				Лощадь -1121		13,0	14573,0
				Верблюд -116		15,4	1786,4
	Всего:			30997		-	139638,6
	Всего:	4280 гек­тар	28222,4 гектар	39008			168269,8	140047,4	140047,4	-	7000		3000
5	Жамбылский аульный округ	4623 гек­тар	Пастбища 3794 гек­тар	Крупный рогатый скот -761		11,0	8371,0	20253,4	20253,4	-	1500		500
				Мелкий рогатый скот -6422		2,2	14128,4
				Лощадь -48		13,0	624,0
				Верблюд -60		15,4	924,0
	Всего:			7291		-	24047,4
	Жамбылский аульный округ		Пастбища 28871,1 гек­тар	Крупный рогатый скот -2044		11,0	22484,0	61663,9	61663,9	-	2000		800
				Мелкий рогатый скот -24136		2,2	53099,2
				Лощадь -668		13,0	8684,0
				Верблюд -407		15,4	6267,8
	Всего:			27255		-	90535,0
	Всего:	4623 гектар	32665,1 гектар	34546			114582,4	81917,3	81917,3	-	3500		1300
6	Кызылотауский аульный округ	753 гек­тар	Пастбища 670 гек­тар	Крупный рогатый скот -560		11,0	6160,0			-
				Мелкий рогатый скот -2145		2,2	4719,0
				Лощадь -143		13,0	1859,0
				Верблюд -6		15,4	92,4
	Всего:			2854		-	12830,4	12160,4	12160,4	-	1000		300
	Кызылотауский аульный округ		Пастбища 20001 гек­тар	Крупный рогатый скот -303		11,0	3333,0	-	-	-	1500		500
				Мелкий рогатый скот -3291		2,2	7240,2
				Лощадь -13		13,0	169,0
				Верблюд -15		15,4	231,0
	Всего:			3622		-	10973,2
	Всего:	753 гектар	20671 гектар	6476			23803,6	12160,4	12160,4	-	2500		800
7	Кызылталский аульный округ	1642 гек­тар	Пастбища 1532 гектар	Крупный рогатый скот -708		11,0	7788,0	20810,0	20810,0	-	1500		500
				Мелкий рогатый скот -5813		2,2	12788,6
				Лощадь -105		13,0	1365,0
				Верблюд -26		15,4	400,4
	Всего:			6652		-	22342,0
	Кызылталский аульный округ		Пастбища 47102,5 гек­тар	Крупный рогатый скот -750		11,0	8250,0	-	-	-	2000		800
				Мелкий рогатый скот -6214		2,2	13670,8
				Лощадь -179		13,0	2327,0
				Верблюд -1		15,4	15,4
	Всего:			7144		-	24263,2
	Всего:	1642 гектар	48634,5 гектар	13796			46605,2	20810,0	20810,0	-	3500		1300
8	Берликский аульный округ	3029 гек­тар	Пастбища 2606 гектар	Крупный рогатый скот -992		11,0	10912,0			-
				Мелкий рогатый скот -4438		2,2	9763,6
				Лощадь -273		13,0	3549,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			5703		-	24224,6	21618,6	21618,6	-	2500		1000
	Берликский аульный округ		Пастбища 28628 гектар	Крупный рогатый скот -463		11,0	5093,0	8887,0	8887,0	-	3000		1500
				Мелкий рогатый скот -12733		2,2	28012,6
				Лощадь -338		13,0	4394,0
				Верблюд -1		15,4	15,4
	Всего:			13535		-	37515,0
	Всего:	3029 гектар	31234 гектар	19238			61739,6	30505,6	30505,6	-	5500		2500
9	Кенесский аульный округ	1139 гектар	Пастбища 1001 гек­тар	Крупный рогатый скот -1558		11,0	17138,0	26556,2	26556,2	-		2500	1000
				Мелкий рогатый скот -4021		2,2	8846,2
				Лощадь -121		13,0	1573,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			5700		-	27557,2
	Кенесский аульный округ		Пастбища 28366,1 гек­тар	Крупный рогатый скот -1170		11,0	12870,0	24648,3	24648,3	-		3000	1500
				Мелкий рогатый скот -14201		2,2	31242,2
				Лощадь -622		13,0	8086,0
				Верблюд -53		15,4	816,2
	Всего:			16046		-	53014,4
	Всего:	1139 гектар	29367,1 гектар	21746			80571,6	51204,5	51204,5	-		5500	2500
10	Бина­зарский аульный округ	2689 гек­тар	Пастбища 2601 гектар	Крупный рогатый скот -785		11,0	8635,0	23671,0	23671,0	-		1500	800
				Мелкий рогатый скот -7030		2,2	15466,0
				Лощадь -167		13,0	2171,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			7982		-	26272,0
	Бина­зарский аульный округ		Пастбища 36778 гектар	Крупный рогатый скот -750		11,0	8250,0	3588,8	3588,8	-		2000	1000
				Мелкий рогатый скот -11940		2,2	26268,0
				Лощадь -412		13,0	5356,0
				Верблюд -32		15,4	492,8
	Всего:			13134		-	40366,8
	Всего:	2689 гектар	39379 гектар	21116			66638,8	27259,8	27259,8	-		3500	1800
11	Хантауский аульный округ	2224 гектар	Паст­бища 1988 гек­тар	Крупный рогатый скот -576		11,0	6336,0	28513,4	28513,4	-		-	-
				Мелкий рогатый скот -9500		2,2	20900,0
				Лощадь -250		13,0	3250,0
				Верблюд -1		15,4	15,4
	Всего:			10327		-	30501,4
	Хантауский аульный округ			Крупный рогатый скот -0		11,0	-	-	-	-		-	-
				Мелкий рогатый скот -0		2,2	-
				Лощадь -0		13,0	-
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			0		-	0
	Всего:	2224 гектар	1988 гектар	10327			30501,4	28513,4	28513,4	-		-	-
12	Мирненский аульный округ	205 гектар	Пастбища 35 гек­тар	Крупный рогатый скот -46		11,0	506,0	6245,6	6245,6	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -2288		2,2	5033,6
				Лощадь -57		13,0	741,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			2391		-	6280,6
	Мирненский аульный округ			Крупный рогатый скот -0		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -0		2,2	-
				Лощадь -0		13,0	-
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			0		-	0
	Всего:	205 гектар	35 гектар	2391			6280,6	6245,6	6245,6	-	-		-
13	Акбакайский аульный округ	1100 гектар	Пастбища 985 гектар	Крупный рогатый скот -21		11,0	231,0	871,0	871,0	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -0		2,2	-
				Лощадь -125		13,0	1625,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			146		-	1856,0
	Акбакайский аульный округ			Крупный рогатый скот -0		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -0		2,2	-
				Лощадь -0		13,0	-
				Верблюд -0		15,4	-
	Все­го:			0		-	0
	Всего:	1100 гектар	985 гектар	146			1856,0	871,0	871,0	-
14	Аксуйекский аульный округ	1983 гектар	Пастбища 1693 гек­тар	Крупный рогатый скот -389		11,0	4279,0	6391,6	6391,6	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -1588		2,2	3493,6
				Лощадь -24		13,0	312,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Все­го:			2001		-	8084,6
	Аксуйекский аульный округ			Крупный рогатый скот -279		11,0	3069,0	4837,4	4837,4	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -662		2,2	1456,4
				Лощадь -24		13,0	312,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			962		-	4837,4
	Всего:	1983 гектар	1693 гектар	2963			12922,0	11229,0	11229,0	-	-		-
15	Шыганакский аульный округ	1800 гектар	Пастбища 1510 гек­тар	Крупный рогатый скот -325		11,0	3575,0			-
				Мелкий рогатый скот -871		2,2	1916,2
				Лощадь -163		13,0	2119,0
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			1359		-	7610,2	6100,2	6100,2	-	-		-
	Шыганакский ауль­ный округ			Крупный рогатый скот -0		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -0		2,2	-
				Лощадь -0		13,0	-
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			0		-	0
	Всего:	1800 гектар	1510 гектар	1359			7610,2	6100,2	6100,2	-	-		-
16	Мынаралский аульный округ	1400 гек­тар	Пастби­ща 1000 гектар	Крупный рогатый скот -409		11,0	4499,0	11289,0	11289,0	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -770		2,2	1694,0
				Лощадь -155		13,0	2015,0
				Верблюд -265		15,4	4081,0
	Всего:			1599		-	12289,0
	Мынаралский аульный округ			Крупный рогатый скот -0		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мелкий рогатый скот -0		2,2	-
				Лощадь -0		13,0	-
				Верблюд -0		15,4	-
	Всего:			0		-	0
	Общий:	1400 гектар	1000 гектар	1599			12289,0	11289,0	11289,0	-	-		-
	По району	56853 гектар	351980,8	226125		-	845863,6	558800,7	558800,7	-	41500		19200

Особенностей выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах

Календарный график о выпасе сельскохозяйственных животных и перегона сезонных маршрутов устанавливающий использование пастбищ, также продолжительность пастбищеоборота;

Почва-зависит от климатического региона, видов сельскохозяйственных животных а также от пастбищеоборота;

-степной -180-200 дней,

-пустынной 150-180 дней,

Выпас крупного рогатого скота молочной породы минимальная, а крупного рогатого скота мясной породы, овец, лошадей, верблюдов максимальная и зависит от глубины и плотности снежного покрова и других факторов.

Сведений о сервитутах для прогона скота

Скотопрогонная трасса по Мойынкумскому району занимает 189 834 гектаров.

Мойынқұм ауданы бойынша 2018-2019 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарын бекіту туралы

Жамбыл облысы Мойынқұм аудандық мәслихатының 2017 жылғы 25 желтоқсандағы № 20-3 шешімі. Жамбыл облысы Әділет департаментінде 2017 жылғы 29 желтоқсанда № 3663 болып тіркелді

РҚАО-ның ескертпесі.
Құжаттың мәтінінде түпнұсқаның пунктуациясы мен орфографиясы сақталған.

"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін–өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 6 бабына және "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 20 ақпандағы Заңының 8 бабының 1) тармақшасына сәйкес, Мойынқұм аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Қоса беріліп отырған Мойынқұм ауданы бойынша 2018-2019 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспары бекітілсін.

2. Осы шешімнің орындалуын бақылау аудандық мәслихаттың аумақтың экономикалық дамуы, бюджет және жергілікті салықтар, өнеркәсіп салаларын, ауыл шаруашылығы мен кәсіпкерлік салаларын дамыту, аумақтық құрылыс, жер учаскесін сатып алу туралы жобаларын қарау, қоршаған ортаны қорғау мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясына жүктелсін.

3. Осы шешім әділет органдарына мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және оның алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Аудандық мәслихаттың	Аудандық мәслихаттың
сессиясының төрағасы	хатшысы
Б. Исабеков	Ш. Исабеков

Мойынқұм аудандық мәслихатының 2017 жылғы 25 желтоқсандағы № 20-3 шешімімен бекітілген

Мойынқұм ауданы бойынша 2018-2019 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі жоспары

Кіріспе

Мойынқұм ауданы ауылшаруашылығына негізделген,соңғы уақытта мал шаруашылығы қарқынды дамып келе жатқан аймақ. Еліміздің азық-түлікпен толық қамтамасыз ету міндетін орындауда мал шаруашылығын дамыту айрықша орын алатын болса, оның негізі - табиғи жайылымдарды тиімді және ұтымды пайдалану болып табылады.

Жер пайдаланушылар мен меншік иелері үшін табиғи жайылымдарды тиімді пайдалану, Жайылымның тозуын болдырмай, жақсарту шараларын жүзеге асыру кезек күттірмейтін міндет.

Осыған орай Мойынқұм ауданы әкімдігі тарапынан Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің 2015 жылдың 14 сәуірдегі №3-3/332 "Жайылымның жалпы алаңы жүктемесінің, шекті рұхсат етілетін нормасын бекіту туралы" бұйрығы негізінде ауылдық округтер, шаруа қожалықтары жалпы аудан аумағындағы төрт түлік мал басының жайылымдық жерлермен қамтылу жағдайын талдау жүргізіледі.

Аудан аймағы климаты тым континенттік, қысы біршама суық, жазы ыстық әрі қуаң, аңызақты келеді. Қаңтар айындағы ауаның жылдық орташа температурасы – 10-15 С, шілдеде – 25-30 С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері – 100-150 милиметр. Топырағы солтүстігінде құмақ, құмайтты, тақыр және тақыр тәрізді топырақ, орталық бөлігінде құмайтты , құмақ.

Қазіргі таңда аудан бойынша түйе 1118 бас, ірі қара мал 33296 бас, уақ мал 191815 бас, жылқы 8052 бас, құс 29905 басты құрайды және аталған малдарға арналған барлығы 8 мал тоғыту орны, 2 мал көмінділері (биотермиялық шұңқыр) бар.

Мойынқұм ауданы 16 ауылдық округ аумағының жерінен құралған.

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасынның (картасы)

Жайылым айналымдарының қолайлы схемасы

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) қол жеткізу схемасы

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Қ/с	Ауыл округі	Шалғай жайылымға малдардың айдап шығарылу мерзімі	Шалғай жайылымнан малдардың қайтарылу мерзімі	Ескерту
1	Ұланбел	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
2	Қарабөгет	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
3	Қылышбай	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
4	Мойынқұм	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
5	Жамбыл	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
6	Күшаман	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
7	Қызылтал	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
8	Бiрлiк	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
9	Кеңес	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
10	Биназар	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
11	Хантау	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
12	Мирный	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
13	Ақбақай	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
14	Ақсүйек	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
15	Шығанақ	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі
16	Мыңарал	Наурыз 2 жартысы	Қазан 1 онкүндігі

Мойынқұм ауданындағы жайылымдардың геоботаникалық жағдайы туралы мәлімет

1. Жалпы мәлімет

Мойынқұм ауданы Оңтүстік Қазақстанның орталығына жуық 40-46 градус солтүстік енділікпен 68-74 градус шығыстық-бойлық аралығына орналасқан. Ауданның шығысынан-батысына дейінгі қашықтық 330 шақырым болса, ал оңтүстігінен-солтүстігіне дейін 275 шақырым қашықтықты алып жатыр. Аудан солтүстік жағынан Қарағанды облысынан 190 шақырым қашықтықты қамтитын аумағымен шектессе, Солтүстік Шығыс бөлігінде Балқаш көлінің 115 шақырым жиегін қамтитын жерлерді басып өтеді. Ауданның оңтүстік-шығыс шекарасы Алматы облысының 140 шақырым жерімен шектесіп жатыр және 40 шақырым қашықтықта облысымыздың Қордай ауданының жерін жиектейді. Оңтүстік шекара қашықтығы 180 шақырым Шу, 120 шақырым Т.Рысқұлов аудандарының жерімен шектеседі. Ал оңтүстік-батыс және батыс жағынан қашықтығы 250 шақырым созылған жерлерде Талас ауданының шекарасымен, батыс және терістік-батыс бөлігінде ұзындығы 250 шақырымға шамалас Сарысу ауданының жерімен шектеседі.

Аудан аймағы климаты тым континенттік, қысы біршама суық, жазы ыстық әрі қуаң, аңызақты келеді. Қаңтар айындағы ауаның жылдық орташа температурасы – 10-15 С, шілдеде – 25-30 С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері – 100-150 милиметр. Топырағы солтүстігінде құмақ, құмайтты, тақыр және тақыр тәрізді топырақ, орталық бөлігінде құмайтты , құмақ.

Аудандағы ауыл шаруашылығының негізгі саласы егіншілік және мал шаруашылығы. Ауданның негізгі бағыты ет-сүт мал шаруашылығымен қоса астық игеру. Егіншілік жүйесінде бидай, арпа, жүгері, қарбыз, өсіріледі, ал көпжылдық шөптер мал шаруашылығын азық-жеммен қамтамасыз ету үшін шығарылады. Ауыл шаруашылығына бөлінген жерлерде мал шаруашылығының қарқынды дамуына орай жайылымдық жерлерді пайдалану ұлғаюда.

Аудандағы мал ұстау – жарты жыл жайылымда, жарты жыл қыстауда. Жайылым уақыты сәуірдің соңы – мамырдың басында басталып, қазанның соңы - қарашаның басында аяқталады. Қыс уақытында мал қыстауда. Қысқы азық, тұқымы жақсартылатын жерлерден шабылғантабиғи шөптен және астық қалдықтарынан дайындалады.

Ауданның барлық жерінің жер санаттары бойынша бөліну есебі

Р/с	Жер санаттары	Барлығы	Оның ішінде
			Жайылым	Суармалы
1	Барлық ауылшаруашылығындағы пайдаланудағы жерлер	648772,3	588442,7	5083,5
2	Елді мекеннің жерлері	56853	51218	466
3	Өнеркәсіп, көлік, қорғаныс, байланыс және басқа бағыттары жерлер	10059,8	3315,1	--
4	Орман қорының жері	1925594	855095	14
5	Су қорының жері	308964	--	--
6	Мемлекеттік қордағы жерлер	639791	383448,9	3322,5
	Барлығы:	3590034,1	1881519,7	8886

2. Жер бедері (рельеф)

Мойынқұм ауданының жер қыртысы әртүрлі. Ауданның оңтүстік –шығысы мен батыстарында жоталармен қыраттар биік үстірттер кездеспейді. Оның есесіне жал-жал боп жатқан құмды төбешіктер, бұйраттар кездеседі, ал солтүстік-шығыспен Балқаш көлінің оңтүстік жиегін алып жатқан алқапта Шу-Іле тауының сілемдері көп жерді алып жатыр. Қырғыз Алатауының бір тармағы болған, теңіз деңгейінен 1800 метр биік. Айтаудан биіктігі 1053 метрлік Хантау бөлінеді. Бұл таудан Жиек деп аталатын қырат басталып, бірнеше ондаған шақырымнан кейін Желтау және биіктігі 947 метрлік Жамбыл тауымен жалғасады. Одан әрі Қойжарылған, Майжарылған, Байғара, Шағырлы деген шөлейтті әр қыратты жерлермен ұштасады.

3. Өсімдіктер

Ауданның жерді қолдану массиві құрғақ жерлер аймақшасында орналасқан. Негізінде, жусан, жантақ, сораң шөп, қамыс, құрақ, бұталы өсімдіктер яғни әр-түрлі шөпті дала көп тараған. Пішен жайылымдарда орташа жағдайда болып табылады.

Мал жаюға қаралған табиғи өсімдіктер аумағы ауданның барлық шекарасында таралған.

Жайылым жерлер көбінесе селеулі-бетегелі-жусанды, бетегелі-жусанды, дәнді-жусанды-бозды-бетегелі, бидайықты- айрауықты-дәнді, қияқ-дәнді және қияқ-дәнді-құрақты күрделі байланыстырылған қоғамдастықтарымен ұсынылған.

Жайылым толықтай ауыл шаруашылығы малдарының жайылуына негізделген, жайылымдарды бірқалыпты қолданбаудың салдарынан, нәтижесінде өсімдік қабатында әр түрлі желінбейтін шөптер кездеседі. Бұл табиғи шөптердің азаюына, жайылым құнарлығының төмендеуіне әкеліп соғады. Олардың қолдану мерзімі азаяды. Осыған орай, мерзімдік жайылым тәртібін дұрыстау, малдың жайылым алаңын бір бірлікке азайту керек, ал кей жерлерде көпжылдық шөптер егу қажет.

Төменде табиғи жайылымдарда алты өрістік жайылым айналымының сызбасы көрсетілген.

Жайылымдарды қолданудың күнтізбелік графигін есепке ала отырып бір рет жайлығаннан кейінгі алты өрістік жайылым айналымының сызбаның үлгісі

Жылдар	Жайылым өрістіктердің нөмірі
	I	II	III	IV	V	VI
1	Бір рет жайылған 24.04. мен02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен10.11. аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)
2	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 24.04. мен02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен10.11. аралығы
3	Бір рет жайылған 24.04. мен02.06 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 03.06. мен12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен10.11. аралығы
4	Бір рет жайылған 24.04. мен02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен12.07 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 13.07. мен21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен10.11. аралығы
5	Бір рет жайылған 24.04. мен02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен21.08 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 22.08. мен30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен10.11. аралығы
6	Бір рет жайылған 24.04. мен02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен30.09 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 01.10. мен10.11. аралығы

Көріп отырғандай, жайылым айналымы сызбасында, 6 жылда бір рет шөп жайылымдарына "демалыс" беріледі, яғни жайылым деградациясының алдын алады.

4. Гидрография және суландыру

Аудан көлемінде Шудан басқа да өзеншелер кездеседі. Олар Былқылдақ, Сарыбұлақ, Ақсүйек, Қияқты, Қарасай, Шынтас,бұлардың қайсысы болса да мал суаруға пайдаланылады. Алайда олардың көбісінің суы ашқылтым немесе тұзы аздау өзеншелер. Тек Сарыбұлақ пен Қарасайдың суы ғана тұщы. Дегенмен жаз айларының соңына таман бұл өзеншелер жылғалардың көпшілігінің суы тартылып қалады. Мойынқұм ауданында көлдер көп. Олардың ішіндегі ең үлкені әрине Балқаш көлі. Оның ауданға қарайтын бөлігінің жалпы көлемі 304 шаршы километр, тереңдігі 8-12 метр. Көлдің батыс жағалаулары құламалы жартасты болып келеді. Олардың ішінде әсіресе Қарақамыс, Қашқантеңіз, Шөмпек деген шығанақтар басқалардан гөрі көлемді. Көлдің жағалауларындағы мүйістер- аралдарда пішендер аз емес. Көлден ешбір өзен немесе өзенше мен жылға ағып шықпаса да, жаз айларында күннің ыстығынан Балқаш көлі аздап тартылады. Дегенмен оған келіп құятын Іле, Қаратал, Лепсі және Аякөз өзендерінің суы молдығынан Балқаш көлі көп болғанда өз арнасынан 0,40-0,77 милиметрге ғана төмендейді. Оның өзі де маусым-шілде айларында ғана, Балқаш көлі көбінесе желтоқсан айының орта шенінен мұз боп қатып, сәуір айының аяқ шені еріп түсіп кетеді.

5. Жайылым геоботаникасы

Жайылым өнімділігі анықтау үшін Республикалық мемлекеттік "МемҒӨОжер" кәсіпорыны мамандарының 1980-2012 жылдарда өткен геоботаникалық зерттеулерінің деректері қолданылды. Жайылым жерлердің құрғақ массасының орташа өнімділігі 3,3 центнер/гектар, азық өлшеміне қайта есептегенде -1,5 центнер/гектар. Осыны қорытындылай келе, аудан жеріндегі азық бірлігіндегі қосалқы азық салмағын есептеп шығаруға болады:1,5*224 956 гектар=337434 центнер азық бірлігі.

Жайылымдағы қосалқы азық 180-200 күнге жалғасатын жайылым кезеңінде қолданылады. Шабылған шөп пен жасанды шабылған шөптің қосалқы азығы қыстау кезеңінде қолданылады.

6. Жайылым сыйымдылығы

Жайылым сыйымдылығын анықтау, жайылым кезеңінде оның өнімділігі туралы деректер негізінде жүргізілді. Шамамен алғанда, жасыл азықтың келесі нормалары алынды(орта есеппен бір бас малға): ірі қара мал - 4 килограмм, ұсақ қара мал - 2 килограмм, жылқылар -6 килограмм. Жайылым кезеңінің ұзақтылығы 180-200 күн. Осығлайша, жайылым өнімін, малдың жасыл азықты бір күндегі қажет ету көлемін, жайылым кезеңінің ұзақтылығын біле отырып, жайылымның сыйымдылығын анықтауға болады.

Жайылымның орташа өнімділігі, яғни бір гектардан құрғақ масса 3,3 центнер, жайылым ұзақтығы 180 күн, ірі қара мал бір басына күніне 4 килограмм жасыл азық қажет, демек жайылымның барлық кезеңінде 4*180=720 килограмм немесе 7,2 центнер қажет.

Ветеринариялық–санитариялық объектілер туралы мәліметтер.

Қ/с	Аудан округтері	Мал дәрігерлік пунктері	Мал тоғыту орындары	Қашырым пунктері	Мал көмінділері
1	Ұланбел	-	1	-	-
2	Қарабөгет	-	1	-	-
3	Қылышбай	-		-	-
4	Мойынқұм	-	1	-	1
5	Жамбыл	-	1	-	-
6	Күшаман	-		-	-
7	Қызылтал	-	1	-	-
8	Бiрлiк	-	1	-	1
9	Кеңес	-	1	-	-
10	Биназар	-	1	-	-
11	Хантау	-		-	-
12	Мирный	-		-	-
13	Ақбақай	-		-	-
14	Ақсүйек	-		-	-
15	Шығанақ	-		-	-
16	Мыңарал	-		-	-
	Барлығы:	0	8	0	2

Иелерін–жайылым пайдаланушыларды, жеке және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы деректер

Қ/с	Аудан округтері және шаруа қожалық атауы	Түйе	Жылқы	Ірі қара мал	Уақ мал	Құс
1	Ұланбел	80	573	2852	20058	873
Оның ішінде:
	Аяпов Алмасбек	-	28	31	175	-
	Сагынтаев Е.	-	135	289	2221	-
	Балабеков Е.	10	3	60	220	-
	Қосалқы шаруашылықта	70	407	2472	17442	873
2	Қарабөгет	33	542	4040	14808	5120
Оның ішінде:
	Адилбеков Г.	-	18	30	-	-
	Парманкулов А.	5	4	334	1545	-
	Сатыбалдиев Ш.	-	7	60	223	-
	Қосалқы шаруашылықта	28	513	3616	13040	5120
3	Қылышбай	21	355	2338	5693	550
Оның ішінде:
	Ержігітов С.	-	75	242	-	-
	Кариев М.	-	13	36	252	-
	Молдабаев К.	-	10	195	-	-
	Қосалқы шаруашылықта	21	257	1865	5441	550
4	Мойынқұм	117	1143	7598	30038	5437
Оның ішінде:
	Толымбетова А.	-	2	116	-	-
	Өркенбаев Е.	42	8	135	120	-
	Шуылдаков Ж.	-	74	353	882	-
	Исабеков Б.	-	275	280	2370	-
	Жиенкулов А.	-	53	295	1017	-
	Тлеужанова О.	-	2	210	-	-
	Қосалқы шаруашылықта	75	729	6209	25649	5437
5	Жамбыл	467	716	2805	30558	973
Оның ішінде:
	Бултбаев Е.	88	76	170	1150	-
	Сендебеков А.	-	17	95	486	-
	Малбағаров Т.	-	20	49	1313	-
	Қосалқы шаруашылықта	379	603	2491	27609	973
6	Күшаман	21	156	863	5436	840
Оның ішінде:
	Шынжарбеков Б.	-	10	90	360	-
	Бұзаубаев А.	10	4	187	-	-
	Садыркулова К.	-	5	8	1090	-
	Қосалқы шаруашылықта	11	137	573	3986	840
7	Қызылтал	27	284	1458	12027	2030
Оның ішінде:
	Таткеев М.	1	26	160	675	-
	Каупанов Т.	-	10	119	-	-
	Қосалқы шаруашылықта	26	248	1179	11352	2030
8	Бiрлiк	1	611	1455	17171	4200
Оның ішінде:
	Медерова А.	-	2	-	1200	-
	Серібаев М.	1	60	60	920	-
	Иманбеков Ж.	-	32	70	670	-
	Қосалқы шаруашылықта	-	517	1325	14381	4200
9	Кеңес	53	743	2728	18222	3350
Оның ішінде:
	Пралиев Н.	-	37	75	742	-
	Абитаев А.	49	102	105	986	-
	Меркинбаева У.	-	79	165	785	-
	Қосалқы шаруашылықта	4	525	2383	15709	3350
10	Биназар	32	579	1535	18970	4950
Оның ішінде:
	Макушев Б.	-	31	62	970	-
	Тлеубаев Б.	12	32	217	1600	-
	Қосалқы шаруашылықта	20	516	1256	16400	4950
11	Хантау	1	250	576	9500	850
Оның ішінде:
	Қосалқы шаруашылықта	1	250	576	9500	850
12	Мирный	-	57	46	2288	115
Оның ішінде:
	Қосалқы шаруашылықта	-	57	46	2288	115
13	Ақбақай	-	125	21	-	100
Оның ішінде:
	Қосалқы шаруашылықта	-	125	21	-	100
14	Ақсүйек	-	48	668	2245	210
Оның ішінде:
	Жангозиев З.	-	-	175	560	-
	Қосалқы шаруашылықта	-	48	493	1685	210
15	Шығанақ	-	163	325	871	307
Оның ішінде:
	Қосалқы шаруашылықта	-	163	325	871	307
16	Мыңарал	265	155	409	770	0
Оның ішінде:
	Қосалқы шаруашылықта	265	155	409	770	0
	Барлығы:	1131	6619	29717	188658	29905
	"Агрофирма Түрікпен"ЖШС	-	1552	3080	3160	-
	"Мойынқұм Асыл Тұқым"ЖШС	-	-	403	-	-
	"Мойынқұм Агро"ЖШС	-	-	96	-	-
	Бырлығы:	-	1552	3579	3160	-
	Жалпы:	1131	8171	33296	191818	29905

Ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

Р/с №	Аудан округтері	Табын, отар, үйірлердің саны
		Мүйізді ірі қара (табын)	Жас мүйізді ірі қара (табын)	Жылқылар (үйір)	Уақ мал (отар)
1	Ұланбел	2		2	8
2	Қарабөгет	3		2	4
3	Қылышбай	2		1	10
4	Мойынқұм	13		12	24
5	Жамбыл	8		7	13
6	Күшаман	2		1	6
7	Қызылтал	2		1	6
8	Бiрлiк	5		2	8
9	Кеңес	3		2	5
10	Биназар	3		2	6
11	Хантау	2		1	7
12	Мирный	-		-	3
13	Ақбақай	1		-	2
14	Ақсүйек	2		2	2
15	Шығанақ	4		5	12
16	Мыңарал	4		3	9
	Барлығы:	56		43	125

Ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдырды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

№	Елді мекен атауы		Елді мекен жерлері	Оның ішінде халық қажеттілігі үшін (жайылымы және шабындық алкаптары.)	Жеке қожалық және шаруа қожалықтар бойынша мал бас саны	Бір бірлікке қажет жайылым көлемі, гектар	Норматив бойынша қажет жайыйлым көлемі, гектар	Қосымша қажет етілетін жайылым, гектар	Қосымша берілетін жайылымдар
									Оның ішінде
									Мемлекеттік жер қорынан (гектар )	Жалға берілген жерлерден (гектар)	Маусымдық жайылым (гектар )		Айдалмалы жайылым ( гектар )
1	Ұланбел ауылдық округі		12684 гектар	Жайылымы 12413 гектар	Мүйізді ірі қара-2059	Ұланбел ауылдық округі	22649,0	37950,2	37950,2	-	1000		500
					Уақ мал-11481	2,2	25258,2
					Жылқы-106	13,0	1378,0
					Түйе-70	15,4	1078,0
	Барлығы:				13716	Барлығы:	50363,2
	Ұланбел ауылдық округі			Жайылымы 9228,6 гектар	Мүйізді ірі қара -793	Ұланбел ауылдық округі	8723,0	24588,8	24588,8	-	2000		1000
					Уақ мал-8577	2,2	18869,4
					Жылқы-467	13,0	6071,0
					Түйе-10	15,4	154,0
	Барлығы:				9847	Барлығы:	33817,4
	Жалпы:		12684 гектар	21641,6 гектар	23563	Жалпы:	84180,6	62539,0	62539,0	-	3000		1500
2	Қарабөгет ауылдық округі		15782 гектар	Жайылымы 14897 гектар	Мүйізді ірі қара -2791	Қарабөгет ауылдық округі	30701,0	45357,4	45357,4	-	1500		1000
					Уақ мал-11583	2,2	25482,6
					Жылқы-293	13,0	3809,0
					Түйе-17	15,4	261,8
	Барлығы:				14684	Барлығы:	60254,4
	Қарабөгет ауылдық округі			Жайылымы 57368,2 гектар	Мүйізді ірі қара -1249	Қарабөгет ауылдық округі	13739,0	-	-	-	2500		1500
					Уақ мал-3225	2,2	7095,0
					Жылқы-249	13,0	3237,0
					Түйе-16	15,4	246,4
	Барлығы:				4739	Барлығы:	24317,4
	Ұланбел ауылдық округі	12684 гектар	Жайылымы 12413 гектар	Мүйізді ірі қара-2059	Ұланбел ауылдық округі		84571,8	45357,4	45357,4	-	4000		2500
3	Жалпы: Қылышбай ауылдық округі	15782 гектар 1520 гектар	72265,2 гектар Жайылымы 1345гектар	19423		11,0	12914,0	22523,0	22523,0	-	1500		1000
				Мүйізді ірі қара -1174		2,2	8927,6
				Уақмал-4058		13,0	1703,0
				Жылқы-131		15,4	323,4
	Всего:			Түйе-21		-	23868,0
	Барлығы: Қылышбай ауылдық округі		Жайылымы 19344,9 гектар	5384		11,0	12804,0	228,1	228,1	-	2000		1000
				Мүйізді ірі қара -1164		2,2	3597,0
				Уақ мал-1635		13,0	3172,0
				Жылқы-244		15,4	0
	Всего:			Түйе-0		-	19573,0
	Барлығы:			3543			43441,0	22751,1	22751,1	-	3500		2000
4 4	Жалпы: Мойынқұм ауылдық округі	1520 гектар 4280 гектар	20689,9 гектар Жайылымы 3148 гектар	8927		11,0	11374,0	25483,2	25483,2	-	3000		1500
				Мүйізді ірі қара -1034		2,2	15008,4
				Уақмал-6822		13,0	1833,0
				Жылқы-141		15,4	415,8
	Всего:			Түйе-27		-	28631,2
	Барлығы: Мойынқұм ауылдық округі		Жайылымы 25074,4 гектар	8011		11,0	72204,0	114564,2	114564,2	-	4000		1500
				Мүйізді ірі қара -6564		2,2	51075,2
				Уақмал-23216		13,0	14573,0
				Жылқы-1121		15,4	1786,4
	Всего:			Түйе-116		-	139638,6
	Барлығы:			30997			168269,8	140047,4	140047,4	-	7000		3000
5 5	Жалпы: Жамбыл ауылдық округі	4280 гектар 4623 гектар	28222,4 гектар Жайылымы 3794 гектар	39008		11,0	8371,0	20253,4	20253,4	-	1500		500
				Мүйізді ірі қара -761		2,2	14128,4
				Уақмал-6422		13,0	624,0
				Жылқы-48		15,4	924,0
	Всего:			Түйе-60		-	24047,4
	Барлығы: Жамбыл ауылдық округі		Жайылымы 28871,1 гектар	7291		11,0	22484,0	61663,9	61663,9	-	2000		800
				Мүйізді ірі қара -2044		2,2	53099,2
				Уақмал-24136		13,0	8684,0
				Жылқы-668		15,4	6267,8
	Всего:			Түйе-407		-	90535,0
	Барлығы:			27255			114582,4	81917,3	81917,3	-	3500		1300
6	Жалпы: Қызылотау ауылдық округі	4623 гектар 753 гектар	32665,1гектар Жайылымы 670 гектар	34546		11,0	6160,0			-
				Мүйізді ірі қара -560		2,2	4719,0
				Уақмал-2145		13,0	1859,0
				Жылқы-143		15,4	92,4
	Всего:			Түйе-6		-	12830,4	12160,4	12160,4	-	1000		300
	Барлығы: Қызылотау ауылдық округі		Жайылымы 20001 гектар	2854		11,0	3333,0	-	-	-	1500		500
				Мүйізді ірі қара -303		2,2	7240,2
				Уақ мал-3291		13,0	169,0
				Жылқы-13		15,4	231,0
	Всего:			Түйе-15		-	10973,2
	Барлығы:			3622			23803,6	12160,4	12160,4	-	2500		800
7 7	Жалпы: Қызылтал ауылдық округі	753 гектар 1642 гектар	20671 гектар Жайылымы 1532 гектар	6476		11,0	7788,0	20810,0	20810,0	-	1500		500
				Мүйізді ірі қара -708		2,2	12788,6
				Уақ мал-5813		13,0	1365,0
				Жылқы-105		15,4	400,4
	Всего:			Түйе-26		-	22342,0
	Барлығы: Қызылтал ауылдық округі		Жайылымы 47102,5 гектар	6652		11,0	8250,0	-	-	-	2000		800
				Мүйізді ірі қара -750		2,2	13670,8
				Уақмал-6214		13,0	2327,0
				Жылқы-179		15,4	15,4
	Всего:			Түйе-1		-	24263,2
	Барлығы:			7144			46605,2	20810,0	20810,0	-	3500		1300
8 8	Жалпы: Бiрлiк ауылдық округі	1642 гектар 3029 гектар	48634,5 гектар Жайылымы 2606 гектар	13796		11,0	10912,0			-
				Мүйізді ірі қара -992		2,2	9763,6
				Уақ мал-4438		13,0	3549,0
				Жылқы-273		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	24224,6	21618,6	21618,6	-	2500		1000
	Барлығы: Бiрлiк ауылдық округі		Жайылымы 28628 гектар	5703		11,0	5093,0	8887,0	8887,0	-	3000		1500
				Мүйізді ірі қара -463		2,2	28012,6
				Уақ мал-12733		13,0	4394,0
				Жылқы-338		15,4	15,4
	Всего:			Түйе-1		-	37515,0
	Барлығы:			13535			61739,6	30505,6	30505,6	-	5500		2500
9	Жалпы: Кеңес ауылдық округі	3029 гектар 1139 гектар	31234 гектар Жайылымы 1001 гектар	19238		11,0	17138,0	26556,2	26556,2	-		2500	1000
				Мүйізді ірі қара -1558		2,2	8846,2
				Уақ мал-4021		13,0	1573,0
				Жылқы-121		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	27557,2
	Барлығы: Кеңес ауылдық округі		Жайылымы 28366,1 гектар	5700		11,0	12870,0	24648,3	24648,3	-		3000	1500
				Мүйізді ірі қара -1170		2,2	31242,2
				Уақ мал-14201		13,0	8086,0
				Жылқы-622		15,4	816,2
	Всего:			Түйе-53		-	53014,4
	Барлығы:			16046			80571,6	51204,5	51204,5	-		5500	2500
10 10	Жалпы: Биназар ауылдық округі	1139 гектар 2689 гектар	29367,1 гектар Жайылымы 2601 гектар	21746		11,0	8635,0	23671,0	23671,0	-		1500	800
				Мүйізді ірі қара -785		2,2	15466,0
				Уақ мал-7030		13,0	2171,0
				Жылқы-167		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	26272,0
	Барлығы: Биназар ауылдық округі		Жайылымы 36778 гектар	7982		11,0	8250,0	3588,8	3588,8	-		2000	1000
				Мүйізді ірі қара -750		2,2	26268,0
				Уақ мал-11940		13,0	5356,0
				Жылқы-412		15,4	492,8
	Всего:			Түйе-32		-	40366,8
	Барлығы:			13134			66638,8	27259,8	27259,8	-		3500	1800
11 11	Жалпы: Хантау ауылдық округі	2689 гектар 2224 гектар	39379 гектар Жайылымы 1988 гектар	21116		11,0	6336,0	28513,4	28513,4	-		-	-
				Мүйізді ірі қара -576		2,2	20900,0
				Уақ мал-9500		13,0	3250,0
				Жылқы-250		15,4	15,4
	Всего:			Түйе-1		-	30501,4
	Барлығы: Хантау ауылдық округі			10327		11,0	-	-	-	-		-	-
				Мүйізді ірі қара -0		2,2	-
				Уақ мал-0		13,0	-
				Жылқы-0		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	0
	Барлығы:			0			30501,4	28513,4	28513,4	-		-	-
12	Жалпы: Мирный ауылдық округі	2224 гектар 205 гектар	1988 гектар Жайылымы 35 гектар	10327		11,0	506,0	6245,6	6245,6	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -46		2,2	5033,6
				Уақ мал-2288		13,0	741,0
				Жылқы-57		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	6280,6
	Барлығы: Мирный ауылдық округі			2391		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -0		2,2	-
				Уақ мал-0		13,0	-
				Жылқы-0		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	0
	Барлығы:			0			6280,6	6245,6	6245,6	-	-		-
13 13	Жалпы: Ақбақай ауылдық округі	205 гектар 1100 гектар	35 гектар Жайылымы 985 гектар	2391		11,0	231,0	871,0	871,0	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -21		2,2	-
				Уақ мал-0		13,0	1625,0
				Жылқы-125		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	1856,0
	Барлығы: Ақбақай ауылдық округі			146		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -0		2,2	-
				Уақ мал-0		13,0	-
				Жылқы-0		15,4	-
	Все­го:			Түйе-0		-	0
	Барлығы:			0			1856,0	871,0	871,0	-
14 14	Жалпы: Ақсүйек ауылдық округі	1100 гектар 1983 гектар	985 гектар Жайылымы 1693 гектар	146		11,0	4279,0	6391,6	6391,6	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -389		2,2	3493,6
				Уақ мал-1588		13,0	312,0
				Жылқы-24		15,4	-
	Все­го:			Түйе-0		-	8084,6
	Барлығы: Ақсүйек ауылдық округі			2001		11,0	3069,0	4837,4	4837,4	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -279		2,2	1456,4
				Уақ мал-662		13,0	312,0
				Жылқы-24		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	4837,4
	Барлығы:			962			12922,0	11229,0	11229,0	-	-		-
15 15	Жалпы: Шығанақ ауылдық округі	1983 гектар 1800 гектар	1693 гектар Жайылымы 1510 гектар	2963		11,0	3575,0			-
				Мүйізді ірі қара -325		2,2	1916,2
				Уақ мал-871		13,0	2119,0
				Жылқы-163		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	7610,2	6100,2	6100,2	-	-		-
	Барлығы: Шығанақ ауылдық округі			1359		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -0		2,2	-
				Уақ мал-0		13,0	-
				Жылқы-0		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	0
	Барлығы:			0			7610,2	6100,2	6100,2	-	-		-
16 16	Жалпы: Мыңарал ауылдық округі	1800 гектар 1400 гектар	1510 гектар Жайылымы 1000 гектар	1359		11,0	4499,0	11289,0	11289,0	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -409		2,2	1694,0
				Уақ мал-770		13,0	2015,0
				Жылқы-155		15,4	4081,0
	Всего:			Түйе-265		-	12289,0
	Барлығы: Мыңарал ауылдық округі			1599		11,0	-	-	-	-	-		-
				Мүйізді ірі қара -0		2,2	-
				Уақ мал-0		13,0	-
				Жылқы-0		15,4	-
	Всего:			Түйе-0		-	0
	Барлығы:			0			12289,0	11289,0	11289,0	-	-		-
	По району	56853 гектар	351980,8	226125		-	845863,6	558800,7	558800,7	-	41500		19200

Екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері

Ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі. Сонымен қатар, жайылым кезеңінің ұзақтығы;

- топырақ – климаттық аймаққа, ауыл шаруашылығы жануарлар түріне, сондай – ақ жайылым өнімділігіне байланысты жайылымның ұзақтық кезеңі;

- сексеуілді – бұта дала және дала – 180 – 200 күн,

- шөлейтте 150 – 180 күн,

Бұл ретте, сүтті ірі қара малды жаю ұзақтығы – ең кіші, ал етті ірі қара мал үшін, қой, жылқы, түйе үшін – максималды және қар жамылғысының тереңдігіне, қардың тығыздығына және басқа да факторларға байланысты.

Малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәліметтер

Мойынқұм ауданы бойынша малды айдап өтуге арналған 189 834 гектар жер учаскесі бекітілген.