Об утверждении Минимальных нормативов и требований к ресурсам, необходимым для ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 18 апреля 2018 года № 130. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 мая 2018 года № 16951.

Примечание РЦПИ!
Вводится в действие с 29.06.2018.

В соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 156 Кодекса Республики Казахстан "О недрах и недропользовании" ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра энергетики РК от 02.102023 № 353 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Минимальные нормативы и требования к ресурсам, необходимым для ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне.

2. Признать утратившими силу:

1) приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 13 марта 2015 года № 189 "Об утверждении нормативов и требований к материалам и веществам, необходимым для проведения работ по очистке моря" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 10838, опубликован 13 мая 2015 года в информационно-правовой системе "Әділет");

2) приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 15 ноября 2016 года № 492 "О внесении изменений в приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 13 марта 2015 года № 189 "Об утверждении нормативов и требований к материалам и веществам, необходимым для проведения работ по очистке моря" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 14571, опубликован 30 декабря 2016 года в информационно-правовой системе "Әділет").

3. Департаменту развития нефтяной промышленности Министерства энергетики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его копии в бумажном и электронном виде на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания;

4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства энергетики Республики Казахстан после его официального опубликования;

5) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства энергетики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 2), 3) и 4) настоящего пункта.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра энергетики Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие с 29 июня 2018 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр энергетики Республики Казахстан

К. Бозумбаев

"СОГЛАСОВАН"
Заместитель Премьер-Министра -
Министр сельского хозяйства
Республики Казахстан
___________________ У. Шукеев
4 мая 2018 года

"СОГЛАСОВАН"
Министр по инвестициям и
развитию Республики Казахстан
_________________ Ж. Қасымбек
27 апреля 2018 года

"СОГЛАСОВАН"
Министр внутренних дел
Республики Казахстан
______________ К. Касымов
11 мая 2018 года

Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 18 апреля 2018 года № 130

Минимальные нормативы и требования к ресурсам, необходимым для ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Минимальные нормативы и требования к ресурсам, необходимым для ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и предохранительной зоне (далее – Минимальные нормативы и требования), разработаны в соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 156 Кодекса Республики Казахстан "О недрах и недропользовании" (далее – Кодекс).

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 02.102023 № 353 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Настоящие Минимальные нормативы и требования распространяются на морские объекты и морские порты, а также на физических и юридических лиц, осуществляющих деятельность, связанную с риском разлива нефти на море, за исключением лиц, на объекты которых распространяется действие Международной конвенции по предотвращению загрязнения с судов 1973 года, измененной протоколом 1978 года с поправками (МАРПОЛ 73/78).

3. На самоходных нефтеналивных судах, грузоподъемностью более 2000 т, предусматриваются средства по локализации разливов нефти - судовой комплект по борьбе с разливами нефти. Требования к судовому комплекту по борьбе с разливами нефти устанавливаются пунктами 556-577 Правил освидетельствования судов в эксплуатации, утвержденных приказом исполняющего обязанности Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 21 апреля 2011 года № 216 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 6991).

4. Понятия и определения, используемые в настоящих Минимальных нормативах и требованиях, применяются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 2. Минимальные нормативы и требования к ресурсам, необходимым для ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне

5. Согласно пункту 3 статьи 155 Кодекса количество ресурсов должно соответствовать объему вероятного риска разлива нефти. Объемы возможного разлива нефти по уровням разлива нефти определяются на основании оценки рисков согласно СТ РК ИСО 17776:2004 "Промышленность нефтяная и газовая. Установки для добычи из морских месторождений. Руководящие указания по выбору инструментов и методик для идентификации опасностей оценки риска".

6. Морские порты и объекты для ликвидации разливов нефти первого и второго уровня оснащаются ресурсами не менее, чем приведено в приложении к настоящим Минимальным нормативам и требованиям.

7. Планы по обеспечению готовности и действий по ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне, разрабатываемые собственниками морских портов и объектов, содержат подробное описание необходимых ресурсов.

Приложение к Минимальным нормативам и требованиям к ресурсам, необходимым для ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и предохранительной зоне

Минимальные нормативы и требования к ресурсам, необходимым для ликвидации разливов нефти на море, внутренних водоемах и предохранительной зоне

Глава 1. Морские порты. Первый уровень разлива нефти

Сноска. Глава 1 с изменением, внесенным приказом Министра энергетики РК от 02.102023 № 353 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№	Ресурсы	Нормативы по численности/ объемам/ размерам ресурсов	Требования
1	2	3	4
1	Персонал
1)	персонал управления и командования ликвидацией аварийного разлива нефти (далее – ЛАРН)	1 человек	наличие подтверждения о прохождении обучения и владении навыками ЛАРН, развертывания бонов и размещения нефтесборщиков; оснащение специальной одеждой и средствами индивидуальной защиты; привлекаются для развертывания бонов с палубы судна, а также сбор нефти нефтесборщиками
2)	персонал для развертывания боновых заграждений	2 человека
3)	персонал для развертывания берегового уплотнительного бонового заграждения	2 человека
4)	судоводитель для прибрежного маломерного судна	1 человек	наличие удостоверения на право управления маломерным судном у судоводителей
2	Суда
1)	прибрежное маломерное судно для ЛАРН	1 единица мощность двигателя 200 лошадиных сил или более	развертывание прибрежного бонового заграждения и (или) сорбентов; наличие судового билета; наличие прохождения технического освидетельствования судна, в случае необходимости его прохождения в соответствии с Законом Республики Казахстан от 6 июля 2004 года "О внутреннем водном транспорте" и Законом Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании"; наличие радиосвязи на всех судах для радио обмена; наличие крана/подъемных приспособлений на основном судне развертывания
3	Оборудование
1)	нефтесборщик щеточного/дискового типа	2 единицы мощность – 10 тонн в час или более	сбор нефти с поверхности воды; определение типа, вида, мощности и количества от свойств, площади и состояния разлитой нефти, погодных условий; подбор в соответствии с рекомендациями международного стандарта ASTM F1778-07*
2)	боновые заграждения с оборудованием для их развертывания (катушки, силовые агрегаты, воздушные компрессоры и т.п.)	300 м /250 мм или больше	обеспечение защиты и локализации нефтяного пятна; определение типа, вида, мощности и количества от свойств разлитой нефти, ее площади и состояния, а также погодных условий; подбор в соответствии с рекомендациями международных стандартов ASTM F1523-94, ASTM F2683-11**
3)	береговое уплотнительное боновое заграждение	50 м
4)	якорный комплект	10 единиц	закрепление бонового заграждения
5)	водяные насосы со шлангами, надувные насосы для накачки воздушных камер бонов	1 единица	смещение нефти или промывка для заполнения нефти в береговое уплотнительное боновое заграждение
4	Химические вещества
1)	диспергенты	0,4 м3	определение вида диспергента согласно перечню диспергентов для ликвидации аварийных разливов нефти в море и внутренних водоемах Республики Казахстан, утверждаемому уполномоченным органом в области охраны окружающей среды в соответствии с пунктом 10 статьи 398 Экологического кодекса Республики Казахстан; согласование на применение диспергентов согласно Правилам определения оптимальных методов ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан, утверждаемым уполномоченным органом в области охраны окружающей среды; подбор в соответствии с рекомендациями международных стандартов ASTM F1413-07, ASTM F1737-2015, ASTM F2465-05***; соотношение диспергент: нефть 1:25
5	Иные материалы
1)	временные резервуары для хранения собранной нефти	2 единицы 10 м3	недопущение повторного загрязнения; определение типа, вида, количества от количества собираемой смеси нефти и воды
2)	детектор газа (газов)	2 единицы	обеспечение безопасности, обнаружения газа
3)	генератор	1 единица мощность 4 кВА	обеспечение электроснабжения

Глава 2. Морские объекты. Первый уровень разлива нефти

Сноска. Глава 2 с изменением, внесенным приказом Министра энергетики РК от 02.102023 № 353 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№	Ресурсы	Нормативы по численности/ объемам/ размерам ресурсов	Требования
1	2	3	4
1	Персонал
1)	персонал управления и командования ЛАРН	1 человек	наличие подтверждения о прохождении обучения и владении навыков ЛАРН, развертывания бонов и размещения нефтесборщиков; оснащение специальной одеждой и средствами индивидуальной защиты; привлекаются для развертывания бонов с палубы судна, а также сбор нефти нефтесборщиками
2)	персонал для развертывания бонового заграждения (если основное судно ЛАРН не имеет систему бокового развертывания и сбора)	2 человека
2	Суда
1)	судно, при помощи которого возможно развернуть боновые заграждения в море или прикрепить боковую систему или систему бокового развертывания и сбора (основное судно ЛАРН)	1 единица	развертывание прибрежного бонового заграждения и (или) сорбентов; наличие судового билета; наличие прохождения технического освидетельствования судна, в случае необходимости его прохождения в соответствии с Законом Республики Казахстан от 6 июля 2004 года "О внутреннем водном транспорте" и Законом Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании"; наличие радиосвязи на всех судах для радио обмена; наличие крана/подъемных приспособлений на основном судне развертывания; поддержка при развертывании боновых заграждений конфигурацией "J" и "U"
2)	дополнительное судно для развертывания бонового заграждения (если основное судно ЛАРН не имеет систему бокового развертывания и сбора)	1 единица
3	Оборудование
1)	нефтесборщик щеточного/дискового типа	1 единица мощность – 10 тонн в час или более	определение типа, вида, мощности и количества от свойств, площади и состояния разлитой нефти, погодных условий; подбор в соответствии с рекомендациями международного стандарта ASTM F1778-07*
2)	боновые заграждения с оборудованием для их развертывания (катушки, силовые агрегаты, воздушные компрессоры и т.п.)	300м /750мм или более	определение типа, вида, мощности и количества от свойств, площади и состояния разлитой нефти, погодных условий; подбор в соответствии с рекомендациями международных стандартов ASTM F1523-94, ASTM F2683-11**
4	Химические вещества
1)	диспергенты	0,4 м3	определение вида диспергента согласно перечню диспергентов для ликвидации аварийных разливов нефти в море и внутренних водоемах Республики Казахстан, утверждаемому уполномоченным органом в области охраны окружающей среды в соответствии с пунктом 10 статьи 398 Экологического кодекса Республики Казахстан; согласование на применение диспергентов согласно Правилам определения оптимальных методов ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан, утверждаемым уполномоченным органом в области охраны окружающей среды; подбор в соответствии с рекомендациями международных стандартов ASTM F1413-07, ASTM F1737-2015, ASTM F2465-05***; соотношение диспергент: нефть 1:25
5	Иные материалы
1)	Плавающие временные резервуары хранения собранной нефти	2 единицы 25 м3	недопущение повторного загрязнения; определение типа, вида, количества от количества собираемой смеси нефти и воды

Глава 3. Морские порты и объекты. Второй уровень разлива нефти

Сноска. Глава 3 с изменением, внесенным приказом Министра энергетики РК от 02.102023 № 353 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№	Ресурсы	Нормативы по численности/ объемам/ размерам ресурсов	Требования
1	2	3	4
1	Персонал
1)	персонал управления и командования ЛАРН	1 человек	наличие подтверждения о прохождении обучения и владении навыками ЛАРН, развертывания бонов и размещения нефтесборщиков; оснащение специальной одеждой и средствами индивидуальной защиты; привлекаются для развертывания бонов с палубы судна, а также сбор нефти нефтесборщиками
2)	персонал для развертывания бонового заграждения	3 человека
3)	персонал для развертывания берегового уплотнительного бонового заграждения	2 человека
2	Суда
1)	судно, при помощи которого возможно развернуть боновые заграждения в море (основное судно ЛАРН)	1 единица	развертывание бонового заграждения; наличие судового билета; наличие прохождения технического освидетельствования судна, в случае необходимости его прохождения в соответствии с Законом Республики Казахстан от 6 июля 2004 года "О внутреннем водном транспорте" и Законом Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании"; наличие радиосвязи на всех судах для радио обмена; наличие крана/подъемных приспособлений на основном судне развертывания; поддержка при развертывании боновых заграждений конфигурацией "J" и "U"
2)	дополнительное судно для развертывания бонового заграждения (вспомогательное судно)	1 единица
3)	прибрежное маломерное судно для ЛАРН	1 единица мощность двигателя 200 лошадиных сил и более	развертывание прибрежного бонового заграждения и (или) сорбентов; наличие судового билета; наличие прохождения технического освидетельствования судна, в случае необходимости его прохождения в соответствии с Законом Республики Казахстан от 6 июля 2004 года "О внутреннем водном транспорте" и Законом Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании"
3	Оборудование
1)	олеофильный (дисковый) нефтесборщик	2 единицы мощность 12 м3/ч и более	определение типа, вида, мощности и количества от свойств разлитой нефти, ее площади и состояния, а также погодных условий; подбор в соответствии с рекомендациями международного стандарта ASTM F1778-07*
2)	система водосливного нефтесборщика	1 единица мощность 20 м3/ч и более
3)	вакуумная система сбора нефти	2 единицы мощность 12 м3/ч и более, мощность 10 м3/ч и более
4)	надувное боновое заграждение с оборудованием для их развертывания (катушки, силовые агрегаты, воздушные компрессоры и т.п.)	500 м /1100 мм или больше	определение типа, вида, мощности и количества от свойств разлитой нефти, ее площади и состояния, а также погодных условий; подбор в соответствии с рекомендациями международных стандартов ASTM F1523-94, ASTM F2683-11**
5)	прибрежное боновое заграждение из пенопласта или надувное с оборудованием для их развертывания (катушки, силовые агрегаты, воздушные компрессоры и т.п.); дизельные силовые установки с гидравлическим приводом шлангами для раскрутки катушки бонов и накачки камер бонов	1200 м /750 мм; 400 м /450-550 мм
4	Химические вещества
1)	диспергенты	0,4 м3	определение вида диспергента согласно перечню диспергентов для ликвидации аварийных разливов нефти в море и внутренних водоемах Республики Казахстан, утверждаемому уполномоченным органом в области охраны окружающей среды в соответствии с пунктом 10 статьи 398 Экологического кодекса Республики Казахстан; согласование на применение диспергентов согласно Правилам определения оптимальных методов ликвидации аварийных разливов нефти на море, внутренних водоемах и в предохранительной зоне Республики Казахстан, утверждаемым уполномоченным органом в области охраны окружающей среды; подбор в соответствии с рекомендациями международных стандартов ASTM F1413-07, ASTM F1737-2015, ASTM F2465-05***; соотношение диспергент: нефть 1:25
5	Иные материалы
1)	временные резервуары для хранения собранной нефти	4 единицы 10 м3	недопущение повторного загрязнения; определение типа, вида, количества от количества собираемой смеси нефти и воды
2)	генератор	1 единица мощность – 4 кВА; 1 единица мощность – 25 кВА;	обеспечение электроснабжения
3)	детекторы газа (газов)	2 единицы	безопасность, обнаружение газа

Примечание:

*ASTM F1778-07 – стандартное руководство по выбору скиммеров для ликвидации аварийных разливов нефти, зарегистрированное Республиканским государственным предприятием "Казахстанский институт стандартизации и сертификации" Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан за № 022/4861 от 4 апреля 2017 года;

**ASTM F1523-94 – стандартное руководство по выбору боновых заграждений в соответствии с классификацией водных объектов, зарегистрированное Республиканским государственным предприятием "Казахстанский институт стандартизации и сертификации" Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан за № 022/4863 от 4 апреля 2017 года;

**ASTM F2683-11 – стандартное руководство по выбору боновых заграждений для ликвидации аварийных разливов нефти, зарегистрированное Республиканским государственным предприятием "Казахстанский институт стандартизации и сертификации" Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан за № 022/4865 от 4 апреля 2017 года;

***ASTM F1413-07 – стандартное руководство по оборудованию для нанесения диспергентов для ликвидации аварийных разливов нефти: штанги с распыляющими насадками и системы насадок, зарегистрированное Республиканским государственным предприятием "Казахстанский институт стандартизации и сертификации" Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан за № 022/4856 от 4 апреля 2017 года;

***ASTM F1737-2015 – стандартное руководство по использованию оборудования для нанесения диспергентов для ликвидации аварийных разливов нефти во время проведения операций по ликвидации аварийных разливов нефти: системы штанг с распыляющими насадками и системы насадок, зарегистрированное Республиканским государственным предприятием "Казахстанский институт стандартизации и сертификации" Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан за № 022/4857 от 4 апреля 2017 года;

***ASTM F2465-05 – стандартное руководство по использованию оборудования для нанесения диспергентов для ликвидации аварийных разливов нефти: одноточечные системы распыления, зарегистрированное Республиканским государственным предприятием "Казахстанский институт стандартизации и сертификации" Комитета технического регулирования и метрологии Министерства по инвестициям и развитию Республики Казахстан за № 022/4864 от 4 апреля 2017 года.

Теңізде, су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою үшін қажетті ресурстарға қойылатын ең төменгі нормативтер мен талаптарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 18 сәуірдегі № 130 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 29 мамырда № 16951 болып тіркелді.

РҚАО-ның ескертуі!
Осы бұйрық 2018 жылғы 29 маусымнан бастап қолданысқа енгізіледі.

"Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасы Кодексі 156-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Энергетика министрінің 02.10.2023 № 353 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Теңізде, су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою үшін қажетті ресурстарға қойылатын ең төменгі нормативтер мен талаптар бекітілсін.

2. Мыналардың күшi жойылды деп танылсын:

1) "Теңізді тазарту жөніндегі жұмыстарды жүргізу үшін қажетті материалдар мен заттарға нормативтер мен талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Энергетика министрінің 2015 жылғы 13 наурыздағы № 189 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10838 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 13 мамырда жарияланған);

2) "Теңізді тазарту жөніндегі жұмыстарды жүргізу үшін қажетті материалдар мен заттарға нормативтер мен талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 13 наурыздағы № 189 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2016 жылғы 15 қарашадағы № 492 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14571 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 30 желтоқсанда жарияланған).

3. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Мұнай өнеркәсібін дамыту департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдеріндегі қағаз және электрондық түрдегі көшірмесін ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарына ресми жариялауға жіберуді;

4) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында орналастыруды;

5) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2), 3) және 4) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының энергетика вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық 2018 жылғы 29 маусымнан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының Энергетика министрі

Қ. Бозымбаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Премьер-Министрінің орынбасары-

Қазақстан Республикасының

Ауыл шаруашылығы министрi

___________________ Ө. Шөкеев

2018 жылғы 4 мамыр

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Инвестициялар және даму министрі

_____________________Ж. Қасымбек

2018 жылғы 27 сәуір

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Iшкi iстер министрі

_________________Қ. Қасымов

2018 жылғы 11 мамыр

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 18 сәуірдегі № 130 бұйрығымен бекітілген

Теңізде, су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою үшін қажетті ресурстарға қойылатын ең төменгі нормативтер мен талаптар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Теңізде, су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою үшін қажетті ресурстарға қойылатын ең төменгі нормативтер мен талаптар (бұдан әрі – Ең төменгі нормативтер мен талаптар) "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрі – Кодекс) 156-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес әзірленді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Энергетика министрінің 02.10.2023 № 353 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Ең төменгі нормативтер мен талаптар теңіз объектілері мен теңіз порттарына, сондай-ақ объектілеріне 1978 жылғы Хаттамамен (МАРПОЛ 73/78) өзгертілген түзетулері бар 1973 жылғы Кемелерден ластанудың алдын алу жөніндегі халықаралық конвенцияның күші қолданылатын тұлғаларды қоспағанда, теңізге мұнайдың төгілуі тәуекелімен байланысты қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға қатысты қолданылады.

3. Жүккөтерімділігі 2000 тоннадан жоғары өздігінен жүретін мұнай құюға арналған кемелерде мұнайдың төгілуіне қарсы күрес бойынша кеме жиынтығы – мұнай төгілуін оқшаулауға арналған құралдар көзделеді. Мұнайдың төгілуіне қарсы күрес бойынша кеме жиынтығына қойылатын талаптар Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 21 сәуірдегі № 216 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6991 болып тіркелген) бекітілген Пайдаланылатын кемелерді куәландыру қағидасының 556-577 тармақтарымен белгіленеді.

4. Осы Ең төменгі нормативтер мен талаптарда пайдаланылатын ұғымдар мен анықтамалар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қолданылады.

2-тарау. Теңізде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою үшін қажетті ресурстарға қойылатын ең төменгі нормативтер мен талаптар

5. Кодекстің 155-бабының 3 - тармағына сәйкес ресурстар саны мұнайдың ықтимал төгілу деңгейіне сәйкес келуі тиіс. Мұнай төгілу деңгейлері бойынша мұнай төгілуінің болжалды көлемдері "Мұнай және газ өнеркәсібі. Теңіздік кен орындарынан өндіруге арналған қондырғылар. Тәуекелді бағалау қауіптілігін сәйкестендіруге арналған құралдар мен әдістерді таңдау жөніндегі басшылық нұсқаулар" ҚР СТ ИСО 17776:2004 сәйкес тәуекелдерді бағалау негізінде айқындалады.

6. Теңіз порттары мен объектілері бірінші және екінші деңгейлі мұнай төгілуін жою үшін осы Ең төменгі нормативтерге мен талаптарға қосымшада келтірілгеннен кем болмайтын ресурстармен жабдықталады.

7. Теңіз порттары мен объектілерінің меншік иелері әзірлейтін теңізде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою бойынша әзірлікті және іс-қимылдарды қамтамасыз ету жөніндегі жоспарлар қажетті ресурстардың толық сипаттамасын қамтиды.

Теңізде, су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою үшін қажетті ресурстарға қойылатын ең төменгі нормативтер мен талаптарға қосымша

Теңізде, су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың төгілуін жою үшін қажетті ресурстарға қойылатын ең төменгі нормативтер мен талаптар

Ескерту. Қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Энергетика министрінің 02.10.2023 № 353 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Теңіз порттары. Мұнай төгілуінің бірінші деңгейі

№	Ресурстар	Ресурстар саны/ көлемі/ мөлшері бойынша нормативтер	Талаптар
1	2	3	4
1	Персонал
1)	мұнайдың авариялық төгілуін жоюды басқару және басшылық беру персоналы (бұдан әрі – МАТЖ)	1 адам	МАТЖ-ны, бонды орнату және мұнай жинақтаушы орналастыру бойынша оқуы және дағдыларды меңгеруі туралы растауының бар болуы; арнаулы киім мен жеке қорғану құралдарымен жабдықтау; бондарды орнату үшін кеме палубасынан тартылады, сондай-ақ мұнай жинақтаушымен мұнайды жинау
2)	бондық бөгеттерді орнататын персонал	2 адам
3)	жағалаулық нығыздалған бондық бөгетті орнататын персонал	2 адам
4)	шағын көлемді жағалаулық кемені жүргізуші	1 адам	кеме жүргізушілерде шағын кемелерді жүргізу құқығына куәлігінің бар болуы
2	Кемелер
1)	МАТЖ үшін шағын көлемді жағалаулық кеме	1 бірлік қозғалтқыш қуаты 200 ат күші немесе одан жоғары	жағалаулық бондық бөгеттерді және (немесе) сорбенттер орнату; кеме билетінің бар болуы; "Iшкi су көлiгi туралы" 2004 жылғы 6 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына және "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес оның өтуі қажет болған жағдайда кемені техникалық куәландырудан өтуінің бар болуы; радио алмасу үшін радиобайланыстың барлық кемелерде бар болуы; негізгі орнату кемеде кран/көтергіш құрылғылардың бар болуы
3	Жабдық
1)	щетқалы/диск түріндегі мұнай жинақтаушы	2 бірлік қуаты - сағатына 10 тонна немесе одан жоғары	су бетінен мұнайды жинау; төгілген мұнайдың қасиетіне, алаңына және жай-күйіне, ауа-райы жағдайларына байланысты оның типін, түрін, қуатын және санын анықтау; ASTM F1778-07* халықаралық стандартының ұсынымдарына сәйкес іріктеу
	орнату құрал-жабдықтары (катушкалар, күш агрегаттары, ауа компрессорлары және т. б.) бар бондық бөгеттер	300 м / 250 мм немесе одан жоғары	мұнай дағын қорғау және оқшаулауды қамтамасыз ету; төгілген мұнайдың қасиетіне, алаңына және жай-күйіне, сондай-ақ ауа-райы жағдайларына байланысты оның типін, түрін, қуатын және санын анықтау; ASTM F1523-94, ASTM F2683-11** халықаралық стандарттарының ұсынымдарына сәйкес іріктеу
3)	жағалаулық нығыздалған бондық бөгет	50 м
4)	зәкір жинақтамасы	10 бірлік	бондық бөгетті орнықтыру
5)	шлангалары бар су сорғылары, бондардың әуе камераларын толтыруға арналған үрлеу сорғылары	1 бірлік	мұнайды жағалаулық нығыздалған бондық бөгетке толтыру үшін мұнайды жуу немесе қозғау
4	Химиялық заттар
1)	диспергенттер	0,4 м3	Қазақстан Республикасының Экология кодексі 398-бабының 10- тармағына сәйкес қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган бекітетін Қазақстан Республикасының теңізінде және ішкі су айдындарына мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттердің тізбесіне сәйкес диспергент түрін анықтау; қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган бекітетін Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюдың оңтайлы әдістерін айқындау қағидаларына сәйкес диспергенттердің қолданылуын келісу; ASTM F1413-07, ASTM F1737-2015, ASTM F2465-05*** халықаралық стандарттарының ұсынымдарына сәйкес іріктеу; диспергент: мұнай арақатынасы 1:25
5	Өзге де материалдар
1)	жиналған мұнайды сақтауға арналған уақытша резервуарлар	2 бірлік 10 м3	қайта ластауға жол бермеу; жиналған мұнай мен судың мөлшерінен типін, түрін, санын анықтау
2)	газ (газдар) детекторы	2 бірлік	қауіпсіздікті, газ табуды қамтамасыз ету
3)	генератор	1 бірлік қуаты 4 кВА	электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету

2- тарау. Теңіз объектілері. Мұнай төгілуінің бірінші деңгейі

№	Ресурстар	Ресурстар саны/ көлемі/ мөлшері бойынша нормативтер	Талаптар
1	2	3	4
1	Персонал
1)	МАТЖ-ды басқару және басшылық беру персоналы	1 адам	МАТЖ-ны, бонды орнату және мұнай жинақтаушы орналастыру бойынша оқуы және дағдыларды меңгеруі туралы растауының бар болуы; арнаулы киім мен жеке қорғану құралдарымен жабдықтау; бондарды орнату үшін кеме палубасынан тартылады, сондай-ақ мұнай жинақтаушымен мұнайды жинау
2)	бондық бөгетті орнататын персонал (егер МАТЖ-дың негізгі кемесінде бүйірлік орнату және жинақтау жүйесі болмаса)	2 адам
2	Кемелер
1)	оның көмегімен теңізде бондық бөгеттерді орнату немесе бүйірлік жүйені немесе бүйірлік орнату және жинақтау жүйесін бекітіп қою мүмкін болатын кеме (МАТЖ-дың негізгі кемесі)	1 бірлік	жағалаулық бондық бөгетті және/немесе сорбенттерді орнату; кеме билетінің бар болуы; "Iшкi су көлiгi туралы" 2004 жылғы 6 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына және "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес оның өтуі қажет болған жағдайда кемені техникалық куәландырудан өтуінің бар болуы; радио алмасу үшін радиобайланыстың барлық кемелерде бар болуы; негізгі орнату кемеде кран/көтергіш құрылғылардың бар болуы; пішіні "J" және "U" бондық бөгеттерді орнату кезінде қолдау
2)	бондық бөгетті орнатуға арналған қосымша кеме (егер МАТЖ-дың негізгі кемесінде бүйірлік орнату және жинақтау жүйесі болмаса)	1 бірлік
3	Жабдық
1)	щетқалы/диск түріндегі мұнай жинақтаушы	1 бірлік қуаты - сағатына 10 тонна немесе одан жоғары	төгілген мұнайдың қасиетіне, алаңына және жай-күйіне, ауа-райы жағдайларына байланысты оның типін, түрін, қуатын және санын анықтау; ASTM F1778-07* халықаралық стандартының ұсынымдарына сәйкес іріктеу
2)	орнату құрал-жабдықтары (катушкалар, күш агрегаттары, ауа компрессорлары және т. б.) бар бондық бөгеттер	300 м / 750 мм немесе одан жоғары	төгілген мұнайдың қасиетіне, алаңына және жай-күйіне, ауа-райы жағдайларына байланысты оның типін, түрін, қуатын және санын анықтау; ASTM F1523-94, ASTM F2683-11** халықаралық стандарттарының ұсынымдарына сәйкес іріктеу
4	Химиялық заттар
1)	диспергенттер	0,4 м3	Қазақстан Республикасының Экология кодексі 398-бабының 10- тармағына сәйкес қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган бекітетін Қазақстан Республикасының теңізінде және ішкі су айдындарына мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттердің тізбесіне сәйкес диспергент түрін анықтау; қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган бекітетін Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюдың оңтайлы әдістерін айқындау қағидаларына сәйкес диспергенттердің қолданылуын келісу; ASTM F1413-07, ASTM F1737-2015, ASTM F2465-05*** халықаралық стандарттарының ұсынымдарына сәйкес іріктеу диспергент: мұнай арақатынасы 1:25
5	Өзге де материалдар
1)	Жиналған мұнайды сақтауға арналған жүзетін уақытша резервуарлар	2 бірлік 25 м3	қайта ластауға жол бермеу; жиналған мұнай мен судың мөлшерінен типін, түрін, санын анықтау

3- тарау. Теңіз порттары мен объектілері. Мұнай төгілуінің екінші деңгейі

№	Ресурстар	Ресурстар саны/ көлемі/ мөлшері бойынша нормативтер	Талаптар
1	2	3	4
1	Персонал
1)	МАТЖ-ды басқару және басшылық беру персоналы	1 адам	МАТЖ-ны, бонды орнату және мұнай жинақтаушы орналастыру бойынша оқуы және дағдыларды меңгеруі туралы растауының бар болуы; арнаулы киім мен жеке қорғану құралдарымен жабдықтау; бондарды орнату үшін кеме палубасынан тартылады, сондай-ақ мұнай жинақтаушымен мұнайды жинау
2)	бондық бөгетті орнататын персонал	3 адам
3)	жағалаулық нығыздалған бондық бөгетті орнататын персонал	2 адам
2	Кемелер
1)	оның көмегімен теңізде бондық бөгеттерді орнату мүмкін болатын кеме (МАТЖ-дың негізгі кемесі)	1 бірлік	бондық бөгеттерді орнату; кеме билетінің бар болуы; "Iшкi су көлiгi туралы" 2004 жылғы 6 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына және "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес оның өтуі қажет болған жағдайда кемені техникалық куәландырудан өтуінің бар болуы; радио алмасу үшін радиобайланыстың барлық кемелерде бар болуы; негізгі орнату кемеде кран/көтергіш құрылғылардың бар болуы; пішіні "J" және "U" бондық бөгеттерді орнату кезінде қолдау
2)	бондық бөгетті орнатуға арналған қосымша кеме (қосалқы кеме)	1 бірлік
3)	МАТЖ үшін шағын көлемді жағалаулық кеме	1 бірлік, қозғалтқыш қуаты 200 және одан жоғары ат күші	жағалаулық бондық бөгетті және (немесе) сорбенттер орнату; кеме билетінің бар болуы; "Iшкi су көлiгi туралы" 2004 жылғы 6 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына және "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес оның өтуі қажет болған жағдайда кемені техникалық куәландырудан өтуінің бар болуы;
3	Жабдық
1)	олеофильді (дискілі) мұнай жинақтаушы	2 бірлік қуаты 12 м3/сағ және одан жоғары	төгілген мұнайдың қасиетіне, алаңына және жай-күйіне, ауа-райы жағдайларына байланысты оның типін, түрін, қуатын және санын анықтау; ASTM F1778-07* халықаралық стандартының ұсынымдарына сәйкес іріктеу
2)	мұнай жинағыштың суағар жүйесі	1 бірлік қуаты 20 м3/сағ. және одан жоғары
3)	мұнай жинаудың вакуумдық жүйесі	2 бірлік қуаты 12 м3/сағ. және одан жоғары, қуаты 10 м3/сағ. және одан жоғары
4)	оларды орнатуға арналған құрал-жабдықтары (катушкалар, күш агрегаттары, ауа компрессорлар және т. б.) бар үрлеу бондық бөгеті	500 м /1100 мм немесе одан жоғары	төгілген мұнайдың қасиетіне, алаңына және жай-күйіне, ауа-райы жағдайларына байланысты оның типін, түрін, қуатын және санын анықтау; ASTM F1523-94, ASTM F2683-11** халықаралық стандарттарының ұсынымдарына сәйкес іріктеу
5)	пенопласттан жасалған жағалаулық бондық бөгет немесе оларды орнатуға арналған құрал-жабдықтары (катушкалар, күш агрегаттары, ауа компрессорлар және т. б.) бар үрлеу бондық бөгеті; бондардың катушкаларын тарту және бондардың камераларын толтыруға арналған шлангасы-гидравликалық жетегі бар дизельдік күштік қондырғылар	1200 м /750 мм; 400 м/ 450-550 мм
4	Химиялық заттар
1)	диспергенттер	10 м3	Қазақстан Республикасының Экология кодексі 398-бабының 10- тармағына сәйкес қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган бекітетін Қазақстан Республикасының теңізінде және ішкі су айдындарына мұнайдың авариялық төгілуін жоюға арналған диспергенттердің тізбесіне сәйкес диспергент түрін анықтау; қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган бекітетін Қазақстан Республикасының теңізінде, ішкі су айдындарында және сақтық аймағында мұнайдың авариялық төгілуін жоюдың оңтайлы әдістерін айқындау қағидаларына сәйкес диспергенттердің қолданылуын келісу; ASTM F1413-07, ASTM F1737-2015, ASTM F2465-05*** халықаралық стандарттарының ұсынымдарына сәйкес іріктеу; диспергент: мұнай арақатынасы 1:25
5	Өзге де материалдар
1)	жиналған мұнайды сақтауға арналған уақытша резервуарлар	4 бірлік 10 м3	қайта ластауға жол бермеу; жиналған мұнай мен судың мөлшерінен типін, түрін, санын анықтау
2)	генератор	1 бірлік қуаты - 4 кВА; 1 бірлік қуаты - 25 кВА	электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету.
3)	газ (газдар) детекторлары	2 бірлік	қауіпсіздік, газды табу

Ескертпе:

*ASTM F1778-07 – Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті "Қазақстан стандарттау және сертификаттау институты" республикалық мемлекеттік кәсіпорнымен 2017 жылғы 04 сәуірде № 022/4861 тіркелген Мұнайдың авариялық төгілуін жою үшін скиммерлерді таңдау жөніндегі стандарттық басшылыққа алу құжаты;

**ASTM F1523-94 – Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті "Қазақстан стандарттау және сертификаттау институты" республикалық мемлекеттік кәсіпорнымен 2017 жылғы 04 сәуірде № 022/4863 тіркелген Су объектілерінің жіктемесіне сәйкес бондық бөгеттерді таңдау жөніндегі стандарттық басшылыққа алу құжаты;

**ASTM F2683-11 – Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті "Қазақстан стандарттау және сертификаттау институты" республикалық мемлекеттік кәсіпорнымен 2017 жылғы 04 сәуірде № 022/4865 тіркелген Мұнайдың авариялық төгілуін жою үшін бондық бөгеттерді таңдау жөніндегі стандарттық басшылыққа алу құжаты;

***ASTM F1413-07 – Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті "Қазақстан стандарттау және сертификаттау институты" республикалық мемлекеттік кәсіпорнымен 2017 жылғы 04 сәуірде № 022/4856 тіркелген Мұнайдың авариялық төгілуін жою үшін диспергенттерді жағуға арналған жабдық: тозаңдау саптама қарнағы мен саптама жүйелері стандарттық басшылыққа алу құжаты;

***ASTM F1737-2015 – Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті "Қазақстан стандарттау және сертификаттау институты" республикалық мемлекеттік кәсіпорнымен 2017 жылғы 04 сәуірде № 022/4857 тіркелген Мұнайдың авариялық төгілуін жою үшін диспергенттерді жағуға арналған жабдық: тозаңдау саптама қарнағы мен саптама жүйелері стандарттық басшылыққа алу құжаты;

***ASTM F2465-05 – Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Техникалық реттеу және метрология комитеті "Қазақстан стандарттау және сертификаттау институты" республикалық мемлекеттік кәсіпорнымен 2017 жылғы 04 сәуірде № 022/4864 тіркелген Мұнайдың авариялық төгілуін жою үшін диспергенттерді жағуға арналған жабдық: бір нүктелі тозаңдау жүйелері стандарттық басшылыққа алу құжаты.