О внесении изменений в нормативное постановление Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ "Об утверждении процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля"

Нормативное постановление Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 14 февраля 2019 года № 2-НҚ. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 февраля 2019 года № 18321

В соответствии с подпунктом 2) пункта 2 статьи 8 Закона Республики Казахстан от 12 ноября 2015 года "О государственном аудите и финансовом контроле" Счетный комитет по контролю за исполнением республиканского бюджета (далее – Счетный комитет) ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в нормативное постановление Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ "Об утверждении процедурных стандартов внешнего государственного аудита и финансового контроля" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 13647, опубликовано 11 мая 2016 года в Информационно-правовой системе "Әділет") следующие изменения:

подпункт 3) пункта 1 изложить в следующей редакции:

"3) 600. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий согласно приложению 3 к настоящему нормативному постановлению;";

Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему нормативному постановлению.

2. Юридическому отделу в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего нормативного постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего нормативного постановления направление его на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" Министерства юстиции Республики Казахстан для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего нормативного постановления на интернет-ресурсе Счетного комитета.

3. Контроль за исполнением настоящего нормативного постановления возложить на руководителя аппарата Счетного комитета (Абдирайымов Х.С.).

4. Настоящее нормативное постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета

Н. Годунова

	Приложение к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 14 февраля 2019 года № 2-НҚ
	Приложение к нормативному постановлению Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 31 марта 2016 года № 5-НҚ

600. Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий

Глава 1. Общие положения

1. Настоящий Процедурный стандарт внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий (далее – Стандарт) содержит процедурные требования по привлечению аудиторских организаций и экспертов (далее - Эксперты) к проведению внешнего государственного аудита и финансового контроля и экспертно-аналитических мероприятий.

2. Целью Стандарта является установление единого методологического подхода для привлечения экспертов, обеспечения качественного аудиторского мероприятия и подтверждение результатов государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий заключениями независимой экспертизы по вопросам, требующим специальных знаний.

3. Задачей Стандарта является определение требований к процедуре привлечения Экспертов для проведения внешнего государственного аудита, экспертно-аналитических мероприятий и использования результатов их работы.

4. Эксперты, привлекаемые к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий, имеют соответствующее разрешение (лицензию), если это предусмотрено Законом Республики Казахстан от 16 мая 2014 года "О разрешениях и уведомлениях".

Экспертами являются юридические лица, имеющие специалистов необходимой квалификации с опытом работы, или физические лица с необходимой квалификацией и опытом работы.

5. Эксперты привлекаются к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий в тех случаях, когда для достижения целей государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий необходимо выполнение работ, требующих специальных знаний и опыта в подвергаемой государственному аудиту сфере, а также обеспечение качественного государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий и подтверждение результатов государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий заключениями независимой экспертизы (далее - Заключение).

6. Экспертами не могут быть лица, оказывавшие объекту государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия услуги по бухгалтерскому учету и составлению финансовой отчетности, а также лица, имеющие конфликт интересов с объектом государственного аудита и финансового контроля, экспертно-аналитической деятельности. В целях исключения конфликта интересов, эксперты представляют сведения об отсутствии аффилированности.

7. При проведении государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия привлекаемые Эксперты руководствуются законодательством о государственном аудите и финансовом контроле, в том числе стандартами государственного аудита и финансового контроля, Правилами проведения внешнего государственного аудита и финансового контроля, утвержденными нормативным постановлением Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета от 30 ноября 2015 года № 17-НҚ (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 12257) (далее - Правила) и иными нормативными правовыми актами.

Глава 2. Основные принципы Стандарта, порядок привлечения Экспертов для проведения внешнего государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия

8. К основным принципам Стандарта относятся:

1) достоверность – подтверждение результатов экспертно-аналитического мероприятия и государственного аудита аудиторскими доказательствами;

2) независимость – недопущение вмешательства в деятельность Эксперта, а также отсутствие у него конфликта интересов с объектом государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия;

3) объективность – применение Экспертами непредвзятого, беспристрастного и самостоятельного, не обусловленного каким-либо влиянием, подхода к рассмотрению любых профессиональных вопросов и формированию суждений, выводов и заключений;

4) добросовестность – оказание Экспертами профессиональных услуг с должной тщательностью, внимательностью, оперативностью и надлежащим использованием своих способностей;

5) профессиональное поведение – соблюдение приоритета общественных интересов, поддержание Экспертом высокой репутации профессии и недопущение совершения поступков, несовместимых с оказанием экспертных (аудиторских услуг), способных подорвать уважение и доверие к Экспертам или аудиторской профессии, нанести ущерб ее общественному имиджу.

9. Необходимость привлечения Экспертов к проведению внешнего государственного аудита и экспертно-аналитического мероприятия определяется при:

1) составлении заявки на проведение аудиторского мероприятия членами Счетного комитета по контролю за исполнением республиканского бюджета (далее – Счетный комитет) и ревизионными комиссиями областей, городов республиканского значения, столицы (далее – ревизионные комиссии);

2) формировании перечня объектов государственного аудита и финансового контроля на соответствующий год;

3) предварительном изучении объектов государственного аудита.

4) формировании Плана работы Счетного комитета на соответствующий год для привлечения экспертов к экспертно-аналитическим мероприятиям;

5) в ходе проведении аудиторского мероприятия.

10. Приобретение услуг Экспертов с заключением соответствующих договоров производится в соответствии с требованиями гражданского законодательства и законодательства Республики Казахстан о государственных закупках, с учетом сроков проведения процедур и выделенных на эти цели бюджетных средств.

На основании письма Счетного комитета в качестве Экспертов на безвозмездной основе могут быть привлечены специалисты государственных органов по их согласованию, а также работники подведомственной организации Счетного комитета, в том числе для тестирования в пилотном режиме проектов методологических документов.

11. Эксперты привлекаются к проведению государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия путем:

1) включения Экспертов в состав группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия с постановкой конкретных вопросов, планируемых для поручения им;

2) выдачи отдельного поручения и задания на проведение государственного аудита Экспертам на оказание услуг в соответствии с Программой государственного аудита;

3) включения отдельных вопросов в программу экспертно-аналитического мероприятия при его проведении.

Эксперты могут принимать участие в проведении государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия дистанционно.

Глава 3. Осуществление деятельности Экспертами, привлеченными для проведения государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия

12. Эксперты:

1) в составе группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия ежедневно устно отчитываются руководителю группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, еженедельно в последний рабочий день по защищенным каналам связи или заказным письмом с уведомлением направляют подписанный ими еженедельный отчет о ходе исполнения Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания) Экспертами по форме, согласно приложению к настоящему Стандарту и (или) по иной согласованной форме (далее – еженедельный отчет), заполненный (составленный) на отчетную дату, руководителю группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, руководителю структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, и члену Счетного комитета (ревизионной комиссии), ответственному за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия;

2) по выданному отдельному поручению ежедневно устно отчитываются и еженедельно в последний рабочий день по защищенным каналам связи или заказным письмом с уведомлением направляют подписанный ими еженедельный отчет заполненный (составленный) на отчетную дату, руководителю группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, руководителю структурного подразделения, ответственного за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, члену Счетного комитета (ревизионной комиссии), ответственному за проведение государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия.

13. Эксперты сохраняют конфиденциальность в отношении материалов и информации ставшей известной им при проведении ими государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия.

Глава 4. Использование результатов деятельности Экспертов

14. По результатам деятельности Экспертов готовится Заключение, документы и материалы, оформленные ими в соответствии с настоящим Стандартом, Программой государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия и договором, содержащими полную и достоверную информацию, с изложением, исключающим повторы и различные толкования, подкрепленную аудиторскими доказательствами, достаточными для подтверждения того, что цели государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия и привлечения Экспертов были достигнуты.

Заключение Экспертов составляется в четырех экземплярах (два экземпляра – отдельные Заключения либо приложения к аудиторскому отчету, один экземпляр в случае приложения к протоколу либо материалам об административном правонарушении, один экземпляр к акту выполненных работ).

15. Эксперты при подготовке Заключения и других материалов используют методы анализа, сопоставления, оценки, проверки, обследования, инспектирования, наблюдения, запросов, аналитического контроля, но не ограничиваются ими.

16. Заключение Экспертов составляется в соответствии с перечнем вопросов Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия.

Выявленные нарушения и недостатки описываются объективно и точно, с указанием необходимых ссылок на реквизиты оригиналов документов, подтверждающих достоверность записей в Заключении, а также структурных элементов правовых актов, положения которых нарушены.

Если по вопросу Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, за исключением вопросов аналитического характера, не установлено нарушений и недостатков, Экспертом:

1) в Заключении отражаются результаты проведенной работы с указанием отсутствия выявленных нарушений и недостатков;

2) к Заключению прилагается перечень подвергнутых государственному аудиту или экспертно-аналитическому мероприятию (проверке) документов с указанием их реквизитов.

17. В Заключении Экспертов каждый факт нарушения, а также выявленные недостатки и пробелы законодательства Республики Казахстан нумеруются и фиксируются отдельным пунктом в последовательном порядке с описанием характера и вида нарушения со ссылкой на структурные элементы правовых актов, положения которых нарушены. В описании нарушения, недостатка и пробела законодательства делается ссылка на документ, подтверждающий выявленные нарушения с указанием его наименования и порядкового номера, являющиеся приложением к Заключению.

18. Результаты деятельности Экспертов, включенных в состав группы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, передаются не позднее дня завершения аудиторского мероприятия руководителю группы государственного аудита для включения кратких итогов в аудиторский отчет, оформляемый по итогам государственного аудита и (или) в качестве приложения к нему.

Эксперты, включенные в состав группы аудита или экспертно-аналитического мероприятия, при приложении к аудиторскому отчету своих заключений, не подписывают аудиторский отчет.

Второй экземпляр Заключения, оформленный на основании отдельного поручения, вручается не позднее дня завершения аудиторского мероприятия руководителю (должностному лицу) объекта государственного аудита и финансового контроля, с регистрацией Заключения в системе учета входящей корреспонденции объекта государственного аудита и финансового контроля либо почтой с уведомлением.

Регистрация первого экземпляра Заключения осуществляется путем проставления даты и входящего номера объекта государственного аудита с проставлением штампа или печати (при наличии) объекта государственного аудита и финансового контроля на титульной стороне первого листа.

19. Заключение подписывается и полистно парафируется Экспертами, подготовившими Заключение. Если в качестве Экспертов выступает юридическое лицо заключение парафируется и подписывается Экспертами, подписывается руководителем юридического лица с проставлением печати (при наличии). В случае участия Эксперта в проведении государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия на последнем листе указываются должности, фамилия, имени и отчества (при его наличии) должностных лиц объекта государственного аудита и финансового контроля, с ведома которых осуществлялась деятельность Экспертов.

20. Собранные Экспертами доказательства обосновывают выявленные у объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия нарушения и недостатки и оформляются в соответствии с требованиями Правил.

21. При несогласии с результатами Заключения, руководством объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия письменные возражения к Заключению представляются в Счетный комитет (ревизионную комиссию) в срок не более десяти рабочих дней со дня вручения объекту государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия подписанного Заключения.

Письменные возражения, представленные объектом государственного аудита и финансового контроля сразу после вручения Заключения, прикладываются Экспертами к Заключению.

22. В случае поступления в срок, предусмотренный пунктом 21 настоящего Стандарта, возражений к Заключению от объектов государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия, Экспертами в течение пяти рабочих дней со дня поступления возражения готовится мотивированный ответ с указанием принятых и непринятых доводов по каждому пункту возражения.

По возражениям к Заключению, поступившим по истечении указанного срока, ответ не направляется. Экспертами на имя курирующего данное аудиторское мероприятие члена Счетного комитета (ревизионной комиссии) готовится мотивированный ответ с указанием принятых и непринятых доводов по каждому пункту возражения.

23. Экспертами с учетом прохождения внутренних экспертиз, определенных Правилами, на основе собранных доказательств формулируются выводы и рекомендации к аудиторскому заключению и сводному реестру.

Эксперты обеспечивают сохранность документов, получаемых или составляемых в ходе государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия, без права передачи их третьим лицам либо устного разглашения содержащихся в них сведений.

24. Заключение представляется в электронном и бумажном носителях, заверяется личным штампом или печатью Эксперта (при наличии) с указанием:

1) данных Экспертов (фамилия, имя, отчество (при его наличии)), для юридического лица - наименование и реквизиты организации;

2) даты составления Заключения, наименования объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия, перечня документов, используемых при проведении экспертизы;

3) объема проведенной работы Экспертов;

4) способов и методов работы Экспертов;

5) перечня неразрешенных вопросов, связанных с проведением экспертизы;

Заключение оформляется следующим образом:

1) шрифт – Times New Roman;

2) размер шрифта – 14, в табличных материалах – 12;

3) межстрочный интервал – одинарный;

4) поля страницы: левое, верхнее и нижнее – по 2,5 сантиметра, правое – 1,5 сантиметра;

5) абзацный отступ – 1,27 сантиметров;

6) без переносов слов;

7) нумерация страниц – по центру сверху, без указания номера на первой странице;

8) табличная информация представляется в формате MS Excel, допускается в качестве приложений использовать диаграммы и слайды.

25. Деятельность Экспертов считается завершенной после подписания Постановления (Предписания) органов внешнего государственного аудита. Экспертами осуществляется сопровождение по выводам и рекомендациям, основанным на их Заключении (при необходимости) до снятия их с контроля путем предоставления письменных пояснений.

Оплата услуг Экспертов осуществляется в соответствии с заключенным договором на основании акта выполненных работ.

26. Положения настоящей главы не распространяются на деятельность Экспертов, привлеченных к проведению экспертно-аналитического мероприятия в качестве самостоятельного мероприятия, за исключением пункта 19, части второй пункта 23, пункта 24, части второй пункта 25 настоящего Стандарта.

Приложение к Процедурному стандарту внешнего государственного аудита и финансового контроля по привлечению аудиторских организаций и экспертов к проведению государственного аудита и экспертно-аналитических мероприятий форма

Еженедельный отчет о ходе исполнения Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания) Экспертами

Аудиторское мероприятие: "___________________________________"

Срок проведения: дата начала и окончания: с ______ по _________ _______ 20___ года

Тип государственного аудита: __________________________________

Установлено на отчетную дату (накопительная – с начала проведения государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия до его завершения)
проблемные вопросы и их краткое описание	финансовые нарушения (тысяч тенге)	иные нарушения, в том числе процедурные	краткое описание вида нарушения, в том числе в разрезе сумм нарушения со ссылкой на нарушенные положения правовых актов	примечание
1	2	3	4	5
Наименование объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия и его место нахождение, Ф.И.О. (при его наличии) ______ Эксперта по вопросу "________" Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания)
Наименование объекта государственного аудита и финансового контроля или экспертно-аналитического мероприятия и его место нахождение, Ф.И.О. (при его наличии)______ Эксперта по вопросу "________" Программы государственного аудита или экспертно-аналитического мероприятия (задания)

Фамилия и инициалы Эксперта (ов) _________

(подпись (си))

"Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын бекіту туралы" Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына өзгерістер енгізу туралы

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2019 жылғы 14 ақпандағы № 2-НҚ нормативтік қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 18 ақпанда № 18321 болып тіркелді

"Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" 2015 жылғы 12 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитеті (бұдан әрі – Есеп комитеті) ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарттарын бекіту туралы" Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13647 болып тіркелген, 2016 жылғы 11 мамырда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) мынадай өзгерістер енгізілсін:

1-тармақтың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"3) осы нормативтік қаулыға 3-қосымшаға сәйкес 600. Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты;";

Мемлекеттік аудитті жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты осы нормативтік қаулыға қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Заң бөлімі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы нормативтік қаулының Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы нормативтік қаулы мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне ресми жариялау және енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

3) осы нормативтік қаулының Есеп комитетінің интернет-ресурсына орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы нормативтік қаулының орындалуын бақылау Есеп комитетінің аппарат басшысына (Қ.С. Әбдірайымов) жүктелсін.

4. Осы нормативтік қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің Төрайымы

Н. Годунова

	Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2019 жылғы 14 ақпандағы № 2-НҚ нормативтік қаулысына қосымша
	Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2016 жылғы 31 наурыздағы № 5-НҚ нормативтік қаулысына қосымша

600. Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандарты (бұдан әрі – Стандарт) сыртқы мемлекеттік аудитті және қаржылық бақылауды және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды (бұдан әрі – Сарапшылар) тарту бойынша рәсімдік талаптарды қамтиды.

2. Стандарттың мақсаты сарапшыларды тарту, сапалы аудиторлық іс-шараны қамтамасыз ету үшін бірыңғай әдіснамалық тәсіл белгілеу және мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелерін арнайы білімді талап ететін мәселелер бойынша тәуелсіз сараптаманың қорытындыларымен растау болып табылады.

3. Стандарттың міндеті сыртқы мемлекеттік аудитті, сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізу үшін Сарапшыларды тарту және олардың жұмысының нәтижелерін пайдалану рәсіміне қойылатын талаптарды айқындау болып табылады.

4. Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге тартылатын сарапшылардың, егер "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" 2014 жылғы 16 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңында көзделсе, тиісті рұқсаты (лицензиясы) болады.

Жұмыс тәжірибесімен қажетті біліктілікке ие мамандары бар заңды тұлғалар немесе қажетті біліктілігі және жұмыс тәжірибесі бар жеке тұлғалар Сарапшылар болып табылады.

5. Сарапшылар мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының мақсатына жету үшін мемлекеттік аудит жүргізілетін саладағы арнайы білім мен тәжірибені талап ететін жұмыстарды орындау, сондай-ақ сапалы мемлекеттік аудитпен және сараптамалық-талдау іс-шараларымен қамтамасыз ету және мемлекеттік аудиттің және сараптамалық-талдау іс-шараларының нәтижелерін тәуелсіз сараптаманың қорытындыларымен (бұдан әрі – Қорытынды) растау қажет болатын жағдайларда тартылады.

6. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісіне немесе сараптамалық-талдау іс-шарасына бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілікті жасау бойынша қызметтер көрсеткен, сондай-ақ мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісімен, сараптамалық-талдау қызметімен мүдделер қақтығысы бар адамдар Сарапшылар бола алмайды. Мүдделер қақтығысын болдырмау мақсатында сарапшылар үлестестіктің жоқтығы туралы мәлімет ұсынады.

7. Мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу кезінде тартылатын Сарапшылар мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы заңнаманы, соның ішінде мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау стандарттарын, Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2015 жылғы 30 қарашадағы № 17-НҚ нормативтік қаулысымен бекітілген Сыртқы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларын (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12257 тіркелген) (бұдан әрі – Қағидалар) және өзге де нормативтік құқықтық актілерді басшылыққа алады.

2-тарау. Стандарттың негізгі қағидаттары, сыртқы мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу үшін Сарапшыларды тарту тәртібі

8. Стандарттың негізгі қағидаттарына:

1) анықтық – сараптамалық-талдау іс-шарасының және мемлекеттік аудиттің нәтижелерін аудиторлық дәлелдемелермен растау;

2) тәуелсіздік – Сарапшының қызметіне араласуға жол бермеу, сондай-ақ оның мемлекеттік аудит объектісімен немесе сараптамалық-талдау іс-шарасымен мүдделер қақтығысының болмауы;

3) объективтілік – Сарапшылардың кез келген кәсіби мәселелерді қарастыруда және пікірлер, тұжырымдар мен қорытындылар қалыптастыруда алаламау, турашылдық және дербес, қандай да бір ықпалға түспеген тәсіл қолдануы;

4) адалдық – Сарапшылардың кәсіби қызметтерін тиісті тыңғылықтылықпен, мұқияттылықпен, жеделдікпен және өз қабілеттерін тиісінше пайдалана отырып көрсетуі;

5) кәсіби мінез-құлық – қоғамдық мүдделердің басымдықтарын сақтау, Сарапшының мамандықтың жоғары беделін қолдауы және сарапшылық (аудиторлық қызмет) көрсетумен сыйыспайтын, Сарапшыларға немесе аудиторлық кәсіпке құрмет пен сенімді жоятын, оның қоғамдық имиджіне залал келтіретін әрекеттерден бас тарту.

9. Сарапшыларды сыртқы мемлекеттік аудит және сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге тартудың қажеттілігі:

1) Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитеті (бұдан әрі – Есеп комитеті) және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың тексеру комиссиялары (бұдан әрі – тексеру комиссиялары) мүшелерінің аудиторлық іс-шара жүргізуге арналған өтінім жасауы;

2) мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектілерінің тиісті жылға арналған тізбесін қалыптастыру;

3) мемлекеттік аудит объектілерін алдын ала зерделеу;

4) сараптамалық-талдау іс-шарасына сарапшыларды тарту үшін Есеп комитетінің тиісті жылға арналған жұмыс жоспарын қалыптастыру;

5) аудиторлық іс-шараны жүргізу барысы кезінде айқындалады.

10. Тиісті шарттар жасасу арқылы Сарапшылардың қызметін сатып алу рәсімдерді жүргізу мерзімдері мен осы мақсаттарға бөлінген бюджет қаражаты ескеріле отырып, азаматтық заңнаманың және Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

Есеп комитетінің хатының негізінде өтеусіз негіздегі Сарапшылар ретінде мемлекеттік органдардың мамандары олардың келісуі бойынша, сондай-ақ әдіснамалық құжаттардың жобаларын пилоттық режимде тестілеу үшін Есеп комитетінің ведомстволық бағынысты ұйымының жұмыскерлері де тартыла алады.

11. Сарапшылар мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге:

1) оларға тапсырылуы жоспарланған нақты сұрақтар қойыла отырып, Сарапшыларды мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының құрамына енгізу;

2) Мемлекеттік аудит бағдарламасына сәйкес қызмет көрсету үшін Сарапшыларға мемлекеттік аудитті жүргізуге жеке тапсырма және тапсырма беру;

3) сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу кезінде оның бағдарламасына жеке мәселелер қосу жолымен тартылады.

Сарапшылар мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге қашықтықтан қатыса алады.

3-тарау. Мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу үшін тартылған Сарапшылардың қызметін жүзеге асыру

12. Сарапшылар:

1) мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының құрамында мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының жетекшісіне күн сайын ауызша есеп береді, апта сайын соңғы жұмыс күні қорғалған байланыс арналары арқылы немесе хабарламалы тапсырыс хатпен осы Стандартқа қосымшаға сәйкес нысан бойынша және (немесе) өзге де келісілген нысан бойынша есепті күнге толтырылып (жасалып), Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасының бағдарламасын (тапсырманы) Сарапшылардың орындау барысы туралы өздері қол қойған апта сайынғы есепті (бұдан әрі – апта сайынғы есеп) мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының жетекшісіне, мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысына және Есеп комитетінің (тексеру комиссиясының) мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты мүшесіне жібереді;

2) берілген жеке тапсырма бойынша мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы тобының жетекшісіне, мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты құрылымдық бөлімшенің басшысына және Есеп комитетінің (тексеру комиссиясының) мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге жауапты мүшесіне күн сайын ауызша есеп береді және апта сайын соңғы жұмыс күні қорғалған байланыс арналары арқылы немесе хабарламалы тапсырыс хатпен есепті күнге толтырылып (жасалып), өздері қол қойған апталық есепті жібереді.

13. Сарапшылар мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізу кезінде оларға белгілі болған материалдар мен ақпаратқа қатысты құпиялылықты сақтайды.

4-тарау. Сарапшылар қызметінің нәтижелерін пайдалану

14. Сарапшылар қызметінің нәтижелері бойынша мемлекеттік аудиттің немесе сараптамалық-талдау іс-шарасының және Сарапшыларды тартудың мақсатына қол жеткізілгенін растау үшін олар осы Стандартқа, Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасына және шартқа сәйкес ресімдеген, қайталаулар мен түрлі түсіндірулерсіз жазылып, жеткілікті аудиторлық дәлелдемелермен бекітілген, толық және анық ақпаратты қамтитын Қорытынды, құжаттар мен материалдар дайындалады.

Сарапшылардың қорытындысы төрт данада (екі данасы – жеке Қорытынды не аудиторлық есепке қорытынды, бір данасы – хаттамаға не әкімшілік іс қозғау үшін жіберілген материалдарға, бір данасы – орындалған жұмыстар актісіне) жасалады.

15. Сарапшылар Қорытынды мен басқа да материалдарды дайындау кезінде талдау, салыстыру, бағалау, тексеру, тексеріп-қарау, инспекциялау, байқау, сұрау салу, талдамалық бақылау әдістерін пайдаланады, бірақ олармен шектелмейді.

16. Сарапшылардың Қорытындысы Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы бағдарламасының мәселелерінің тізбесіне сәйкес жасалады.

Анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктер Қорытындыдағы жазбалардың анықтығын растайтын құжаттардың түпнұсқасының деректемелеріне қажетті сілтемелер, сондай-ақ ережелері бұзылған құқықтық актілердің құрылымдық элементтері көрсетіле отырып, объективті және дәл сипатталады.

Егер Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы бағдарламасының мәселесі бойынша, талдамалық сипаттағы мәселелерді қоспағанда, бұзушылықтар мен кемшіліктер анықталмаған болса, Сарапшы:

1) Қорытындыда анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктердің жоқ екендігін көрсете отырып, жүргізілген жұмыстың нәтижелерін көрсетеді;

2) Қорытындыға мемлекеттік аудитке (тексеру) немесе сараптамалық-талдау іс-шарасына ұшыраған құжаттардың деректемелерін көрсете отырып, олардың тізбесін қоса береді.

17. Сарапшылардың Қорытындысында әрбір бұзушылық фактісі, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңнамасының анықталған бұзушылықтары мен олқылықтары ережелері бұзылған құқықтық актілердің құрылымдық элементтеріне сілтеме жасала отырып, бұзушылықтың сипаты мен түрін сипаттау арқылы реттілік тәртібімен нөмірленеді және жеке тармақпен тіркеледі. Заңнама бұзушылықтарын, кемшіліктері мен олқылықтарын сипаттауда Қорытындыға қосымша болып табылатын, оның атауы мен реттік нөмірін көрсете отырып, анықталған бұзушылықтарды растайтын құжатқа сілтеме жасалады.

18. Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасы тобының құрамына кірген Сарапшылар қызметінің нәтижелері мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша және (немесе) оған қосымша ретінде ресімделетін аудиторлық есепке қысқаша қорытындылар енгізу үшін аудиторлық іс-шараның аяқталған күнінен кешіктірмей, мемлекеттік аудит тобының жетекшісіне беріледі.

Аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасының тобына енгізілген Сарапшылар аудиторлық есепке өздерінің қорытындыларын қоса берген кезде аудиторлық есепке қол қоймайды.

Қорытындының жеке тапсырманың негізінде ресімделген екінші данасы аудиторлық іс-шараның аяқталған күнінен кешіктірмей, Қорытындыны мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің кіріс хат-хабарларды есепке алу жүйесінде тіркей отырып, не пошта арқылы хабарлау арқылы мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің басшысына (лауазымды адамына) тапсырылады.

Қорытындының бірінші данасын тіркеу бірінші парақтың мұқаба жағында мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің мөртабаны немесе мөрі (болған жағдайда) қойыла отырып, мемлекеттік аудит объектісінің күні мен кіріс нөмірін қою жолымен жүзеге асырылады.

19. Қорытындыны дайындаған Сарапшылар Қорытындыға қол қояды және әр парағын дәйектейді. Егер сарапшылар ретінде заңды тұлға қатысатын болса, Қорытындыны Сарапшылар дәйектейді және қол қояды, заңды тұлғаның басшысы мөр (болған жағдайда) баса отырып, қол қояды. Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасын жүргізуге Сарапшы қатысқан жағдайда соңғы парақта келісімімен Сарапшылардың қызметі жүзеге асырылған мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің лауазымды адамдарының лауазымдары, тегі, аты мен әкесінің аты (болған жағдайда) көрсетіледі.

20. Сарапшылардың жинаған дәлелдемелері мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісінде анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктерді негіздейді және Қағидалардың талаптарына сәйкес ресімделеді.

21. Қорытындының нәтижелерімен келіспеген жағдайда, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісінің басшылығы Қорытындыға жазбаша қарсылықтарын қол қойылған Қорытынды мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісіне тапсырылған күннен бастап, он жұмыс күнінен аспайтын мерзімде Есеп комитетіне (тексеру комиссиясына) ұсынады.

Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісі ұсынған жазбаша қарсылықтарды Қорытынды тапсырылғаннан кейін Сарапшылар дереу Қорытындыға қосады.

22. Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектілерінен Қорытындыға қарсылықтар осы Стандарттың 21-тармағында көзделген мерзімде түскен жағдайда, Сарапшылар қарсылықтың әрбір тармағы бойынша қабылданған және қабылданбаған дәлелдерді көрсете отырып, қарсылықтар түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде уәжделген жауап дайындайды.

Қорытындыға көрсетілген мерзім өткеннен кейін келіп түскен қарсылықтарға жауап жіберілмейді. Сарапшылар қарсылықтың әр тармағы бойынша қабылданған және қабылданбаған дәлелдерді көрсете отырып, Есеп комитетінің (тексеру комиссиясының) осы аудиторлық іс-шараға жетекшілік ететін мүшесіне уәжделген жауап дайындайды.

23. Сарапшылар Қағидаларда айқындалған ішкі сараптамалардан өтуді ескере отырып, жиналған дәлелдемелер негізінде аудиторлық қорытындыға және жиынтық тізілімге тұжырымдар мен ұсынымдарды қалыптастырады.

Сарапшылар мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасы барысында алынатын немесе жасалатын құжаттарды үшінші адамдарға беру не болмаса оларда қамтылған мәліметтерді ауызша жариялау құқығынсыз олардың сақталуын қамтамасыз етеді.

24. Қорытынды электрондық және қағаз жеткізгіштерде ұсынылады, төмендегілер көрсетіле отырып, Сарапшының жеке мөртабанымен немесе мөрімен (болған жағдайда) куәландырылады:

1) Сарапшылардың деректері (тегі, аты, әкесінің аты (ол болған жағдайда)), заңды тұлғалар үшін – ұйымның атауы мен деректемелері;

2) Қорытындының жасалған күні, мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау объектісінің немесе сараптамалық талдау іс-шарасының атауы, сараптама жүргізу кезінде пайдаланылатын құжаттардың тізбесі;

3) Сарапшылар жүргізген жұмыстың көлемі;

4) Сарапшылар жұмысының тәсілдері мен әдістері;

5) сараптама жүргізуге байланысты шешілмеген мәселелер тізбесі;

Қорытынды мынадай жолмен ресімделеді:

1) қаріп – Times New Roman;

2) қаріптің мөлшері – 14, кестелік материалдарда – 12;

3) жоларалық интервал – бір жолдық;

4) беттің жиектері: сол, жоғарғы және төменгі – 2,5 сантиметр, оң – 1,5 сантиметр;

5) абзацтық шегініс – 1,27 сантиметр;

6) сөздер тасымалданбайды;

7) беттерді нөмірлеу – жоғарғы жағының ортасында, бірінші бетте нөмір көрсетілмейді;

8) кестелік ақпарат MS Excel форматында ұсынылады, қосымшалар ретінде диаграммалар мен слайдтарды пайдалануға рұқсат етіледі.

25. Сарапшылардың қызметі сыртқы мемлекеттік аудит органдарының Қаулысына (Нұсқамасына) қол қойылғаннан кейін аяқталған болып саналады. Сарапшылар олардың Қорытындысына негізделген (қажет болған жағдайда) тұжырымдар мен ұсынымдар бойынша жазбаша түсініктер беру жолымен оларды бақылаудан алып тастағанға дейін сүйемелдеуді жүзеге асырады.

Сарапшылардың қызметіне ақы төлеу орындалған жұмыстардың актісі негізінде жасалған шарттарға сәйкес жүзеге асырылады.

26. Осы тараудың ережесі осы Стандарттың 19-тармағын, 23-тармағының екінші бөлігін, 24-тармағын, 25-тармағының екінші бөлігін қоспағанда, дербес іс-шара ретінде сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізуге тартылған Сарапшылардың қызметіне қолданылмайды.

	Мемлекеттік аудитті және сараптамалық-талдау іс-шараларын жүргізуге аудиторлық ұйымдар мен сарапшыларды тарту бойынша сыртқы мемлекеттік аудиттің және қаржылық бақылаудың рәсімдік стандартына қосымша
	нысан

Сарапшылардың Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық-талдау іс-шарасының бағдарламасын (тапсырманы) орындау барысы туралы апта сайынғы есеп

Аудиторлық іс-шара: "___________________________________________________________"

Жүргізу мерзімі: басталған және аяқталған күні: 20___ жылғы _____ - _____________ аралығы

Мемлекеттік аудиттің типі: ________________________________________________________

Есепті күнге белгіленген (жинақтық – мемлекеттік аудитті немесе сараптамалық-талдау іс-шарасын жүргізудің басталуынан аяқталуына дейін)
проблемалық мәселелер және олардың қысқаша сипаттамасы	қаржылық бұзушылықтар (мың теңге)	өзге де бұзушылықтар, соның ішінде рәсімдік	бұзушылық түрінің қысқаша сипаттамасы, соның ішінде құқықтық актілердің бұзылған ережелеріне сілтеме жасай отырып, бұзушылықтар сомалары бөлінісінде	Ескертпе
1	2	3	4	5
Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық талдау іс-шарасы объектісінің атауы және оның орналасқан жері, Сарапшының Т.А.Ә. (болған жағдайда) _____ Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық- талдау іс-шарасы бағдарламасының (тапсырманың) "______" мәселесі бойынша
Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау немесе сараптамалық-талдау іс-шарасы объектісінің атауы және оның орналасқан жері, Сарапшының Т.А.Ә. (болған жағдайда) _____ Мемлекеттік аудит немесе сараптамалық талдау іс-шарасы бағдарламасының (тапсырманың) "______" мәселесі бойынша

Сарапшының (сарапшылардың) тегі мен аты-жөні

_______________________

(қол(дар)ы)