Об утверждении Правил использования единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий в соответствии с законодательством Республики Казахстан

Приказ Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 21 января 2021 года № 24. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 21 января 2021 года № 22100.

      Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие настоящего приказа см. п. 4.

      В соответствии с подпунктом 10-27) статьи 10-2 Закона Республики Казахстан "О жилищных отношениях" ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. Преамбула - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.08.2023 № 571 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемые Правила использования единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      2. Комитету по делам строительства и жилищно-коммунального хозяйства Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования и распространяется на отношения, возникшие с 1 января 2021 года.

      Министр индустрии и инфраструктурного развития
Республики Казахстан
Б. Атамкулов

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство труда
и социальной защиты населения
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Агентство Республики Казахстан
по регулированию и развитию
финансового рынка

  Утверждены приказом
Министра индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан
от 21 января 2021 года № 24

Правила использования единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий в соответствии с законодательством Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила использования единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий в соответствии с законодательством Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 10-27) статьи 10-2 Закона Республики Казахстан "О жилищных отношениях", Социальным кодексом Республики Казахстан (далее – Кодекс), и определяют порядок использования единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.08.2023 № 571 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. В настоящих Правилах используются следующие определения:

      1) получатель – физическое лицо, использующее свои единовременные пенсионные выплаты и (или) единовременные пенсионные выплаты супруга (супруги) и (или) близких родственников для улучшения жилищных условий в порядке, предусмотренном настоящими Правилами;

      2) единовременная пенсионная выплата – сумма пенсионных накоплений, сформированных за счет обязательных пенсионных взносов изымаемая вкладчиком обязательных пенсионных взносов (получателем пенсионных выплат) из единого накопительного пенсионного фонда в целях улучшения жилищных условий и (или) оплаты лечения в порядке, установленном в соответствии с подпунктом 33) пункта 1 статьи 1 Кодекса;

      3) специальные счета для единовременных пенсионных выплат (далее – специальный счет) – текущий банковский счет, открываемый получателем единовременных пенсионных выплат у уполномоченного оператора, определяемого Правительством Республики Казахстан для зачисления единовременных пенсионных выплат из ЕНПФ в целях улучшения жилищных условий и (или) оплаты лечения;

      4) близкие родственники – родители (родитель), дети, усыновители (удочерители), усыновленные (удочеренные), полнородные и неполнородные братья и сестры, дедушка, бабушка, внуки;

      5) заявитель – лицо, имеющее право на получение единовременных пенсионных выплат из ЕНПФ в соответствии с Кодексом;

      6) уполномоченный оператор – юридическое лицо (юридические лица), определяемое (определяемые) Правительством Республики Казахстан осуществляющее (осуществляющие) открытие и ведение специальных счетов для единовременных пенсионных выплат из ЕНПФ в целях улучшения жилищных условий и (или) оплаты лечения, на которые ЕНПФ осуществляется перевод единовременных пенсионных выплат из пенсионных накоплений, сформированных за счет обязательных пенсионных взносов, в соответствии с подпунктом 136) статьи 1 Кодекса;

      7) регистрирующий орган – Государственная корпорация "Правительство для граждан", осуществляющая государственную регистрацию по месту нахождения недвижимого имущества;

      8) электронная цифровая подпись (далее – ЭЦП) – набор электронных цифровых символов, созданный средствами электронной цифровой подписи и подтверждающий достоверность электронного документа, его принадлежность и неизменность содержания.

      Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказами Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.12.2021 № 642 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования); от 10.08.2023 № 571 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Порядок использования единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий

      3. Для использования единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий заявитель самостоятельно получает из ЕНПФ информацию о доступной сумме единовременной пенсионной выплаты, в том числе через интернет-ресурс ЕНПФ.

      4. Заявитель посредством ЭЦП или иным электронным способом, установленным внутренним документом уполномоченного оператора, авторизуется на интернет - ресурсе уполномоченного оператора и открывает свой личный кабинет, в котором подает заявку на открытие специального счета.

      Заявитель может также открыть специальный счет иным способом, установленным внутренним документом уполномоченного оператора.

      После открытия специального счета заявитель заполняет электронные заявления на единовременную пенсионную выплату для улучшения жилищных условий с указанием номера специального счета, цели использования, доступной суммы, способов удержания и перечисления индивидуального подоходного налога, определенных статьей 351-1 Кодекса Республики Казахстан от 25 декабря 2017 года "О налогах и других обязательных платежах в бюджет (Налоговый кодекс)", удостоверяемые ЭЦП заявителя.

      Сноска. Пункт 4 с изменением, внесенным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.12.2021 № 642 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

      5. Использование единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий на территории Республики Казахстан в соответствии с законодательством Республики Казахстан допускается на цели:

      1) окончательного расчета (без оформления ипотечного жилищного займа) по гражданско-правовым сделкам, связанных с приобретением в собственность по договорам купли-продажи, обмена (мены) жилища или земельного участка (с целевым назначением – индивидуальное жилищное строительство или личное подсобное хозяйство), долевого участия в жилищном строительстве при наличии гарантии согласно законодательству о долевом участии в жилищном строительстве или при заключении акта о передачи доли в многоквартирном жилом доме в соответствии с законодательством о долевом участии в жилищном строительстве;

      2) внесения первоначального взноса для получения ипотечного жилищного займа на приобретение жилища и (или) жилища с проведением ремонта в рамках одного договора банковского займа, частичного или полного погашения задолженности по ипотечному жилищному займу на приобретение жилища и (или) жилища с проведением ремонта в рамках одного договора банковского займа, рефинансирования ипотечного жилищного займа;

      3) пополнения вклада в жилищные строительные сбережения (в том числе для дальнейшего накопления) с целью получения (рефинансирования) ипотечного жилищного займа на приобретение жилища (в том числе для проведения ремонта в рамках одного договора банковского займа) или строительство индивидуального жилого дома (включая приобретение земельного участка с целевым назначением – индивидуальное жилищное строительство или личное подсобное хозяйство).

      При этом начисление или возврат ставки вознаграждения и премии государства, осуществляется согласно законодательству о жилищных строительных сбережениях;

      4) частичного или полного погашения задолженности по ипотечному жилищному займу на приобретение жилища (в том числе для проведения ремонта в рамках одного договора банковского займа) или строительство индивидуального жилого дома (включая приобретение земельного участка с целевым назначением – индивидуальное жилищное строительство или личное подсобное хозяйство), полученного по системе жилищных строительных сбережений;

      5) приобретения жилища в рамках финансирования исламским банком, частичного, полного погашения задолженности в рамках финансирования исламским банком сделки по приобретению жилища;

      6) оплаты по договорам долгосрочной аренды жилища с правом выкупа, предоставленного в рамках программ жилищного строительства или антикризисных программ, приватизации, купли-продажи с рассрочкой платежа;

      7) строительства индивидуального жилого дома (при наличии в собственности земельного участка с целевым назначением – индивидуальное жилищное строительство или личное подсобное хозяйство).

      Сноска. Пункт 5 - в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.12.2021 № 642 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

      6. Единовременные пенсионные выплаты используются неограниченное число раз при соответствии требованиям, установленным пунктом 3 статьи 220 Кодекса, в пределах целей, определенных пунктом 5 настоящих Правил.

      Сноска. Пункт 6 - в редакции приказа и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.08.2023 № 571 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      7. В соответствии с требованиями, установленными пунктом 3 статьи 220 Кодекса, допускается использование получателем единовременных пенсионных выплат, принадлежащих заявителю (-ям) в лице супруга (-и) и (или) близких родственников, на цели, определенные пунктом 5 настоящих Правил.

      Для использования получателем единовременных пенсионных выплат, уступаемых заявителем (-ями) в лице супруга (-и) и (или) близких родственников, стороны заключают в личном кабинете соглашение об уступке единовременных пенсионных выплат, которое удостоверяется их ЭЦП или иным электронным способом, установленным внутренним документом уполномоченного оператора с приложением документов, подтверждающих брак (супружество) или родственные отношения.

      Сноска. Пункт 7 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.08.2023 № 571 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      8. Наличие в собственности получателя жилища не является основанием для отказа в получении и использовании единовременных пенсионных выплат.

      9. Использование единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий осуществляется безналичным способом.

      При недостаточности суммы единовременных пенсионных выплат на цели, предусмотренные настоящими Правилами, допускается использование собственных средств.

      10. Не допускается использование единовременных пенсионных выплат на приобретение получателем недвижимого имущества у супруга (-ги) и своих близких родственников, а также близких родственников супруга (-ги) получателя (заявителя).

      При этом использование единовременных пенсионных выплат по обязательствам ипотечного жилищного займа допускается в случае, когда приобретенное (приобретаемое) жилое имущество является собственностью заявителя, его супруга (-ги) или близких родственников.

      В случае расторжения договора о жилищных строительных сбережениях, уступки прав по договору о жилищных строительных сбережениях, смерти или полной утраты трудоспособности вкладчика по договору о жилищных строительных сбережениях, расторжения договора о долевом участии в жилищном строительстве, уступки права по договору о долевом участии в жилищном строительстве, за исключением случаев наличия решений судов, вступивших в законную силу, сумма единовременной пенсионной выплаты подлежит возврату на счет в ЕНПФ в течение 3 (трех) рабочих дней.

      Не допускается передача в залог прав вкладчика по договору о жилищных строительных сбережениях, пополнение которого было произведено с использованием единовременной пенсионной выплаты третьему лицу.

      В случае ошибочного перечисления в ЕНПФ со специального счета заявителя суммы единовременной пенсионной выплаты уполномоченный оператор не позднее 3 (трех) рабочих дней со дня получения согласия на списание с его индивидуального пенсионного счета ошибочно возвращенных средств направляет в ЕНПФ электронное уведомление с приложением данного согласия заявителя на списание с его индивидуального пенсионного счета ошибочно возвращенных средств.

      ЕНПФ в течение 5 (пяти) рабочих дней со дня поступления уведомления перечисляет уполномоченному оператору сумму, указанную в уведомлении о возврате единовременных пенсионных выплат, но не более имеющихся на индивидуальном пенсионном счете средств заявителя (получателя), для последующего зачисления на специальный счет заявителя (получателя), открытый у уполномоченного оператора.

      В целях контроля исполнения требований настоящего пункта получатель (заявитель) подписывает в личном кабинете на дату подачи электронное заявление об исполнении данных требований и предоставления документов, подтверждающих регистрацию права собственности жилища (квартиры) за получателем или супругом (-ой), удостоверяемое ЭЦП или иным электронным способом, установленным внутренним документом уполномоченного оператора.

      Сноска. Пункт 10 - в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.12.2021 № 642 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

      11. Не допускается реализация недвижимого имущества, оформленного в собственность с использованием единовременных пенсионных выплат в течение 5 (пяти) лет за исключением случаев:

      1) реализации заложенного недвижимого имущества залогодержателем в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об ипотеке недвижимого имущества";

      2) реализации недвижимого имущества по решению суда в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

      В случае, указанном в подпункте 1) настоящего пункта сумма единовременной пенсионной выплаты подлежит возврату залогодержателем на специальный счет получателя, открытый у уполномоченного оператора в течение 5 (пяти) рабочих дней.

      Уполномоченный оператор перечисляет сумму единовременной пенсионной выплаты в ЕНПФ в сроки, установленные соответствующим соглашением о взаимодействии уполномоченного оператора и ЕНПФ.

      Указанная в настоящем пункте норма по отчуждению недвижимого имущества, оформленного в собственность с использованием единовременных пенсионных выплат, распространяется только на ипотечные жилищные займы с оставшимся сроком погашения более 5 лет и по которым имеется непогашенная задолженность.

      В целях контроля исполнения настоящего пункта получатель в личном кабинете на дату перечисления единовременной пенсионной выплаты подписывает обязательство об ограничении реализации недвижимого имущества на которое была использована единовременная пенсионная выплата, которое удостоверяет ЭЦП или иным электронным способом, установленным внутренним документом уполномоченного оператора.

      12. Уполномоченный оператор утверждает внутренними документами порядок и сроки рассмотрения заявлений заявителей на единовременные пенсионные выплаты, перечень необходимых документов по подтверждению целевого назначения единовременных пенсионных выплат для улучшения жилищных условий, способов их предоставления и размещает данную информацию на собственном интернет-ресурсе.

      13. Уполномоченный оператор в лице акционерного общества "Жилищный строительный сберегательный банк "Отбасы банк" (далее – Отбасы банк) принимает заявления заявителей на единовременные пенсионные выплаты по целям, определенным пунктом 5 настоящих Правил и рассматривает их в порядке и сроки, установленными внутренними документами Отбасы банка.

      Отбасы банк в течение 2 (двух) рабочих дней после рассмотрения заявления заявителя на единовременную пенсионную выплату направляет сведения о зарегистрированных заявлениях в ЕНПФ в рамках электронного уведомления в порядке, установленном соответствующим соглашением, заключенном с ЕНПФ.

      ЕНПФ в течение 5 (пяти) рабочих дней с даты получения электронного уведомления от Отбасы банк перечисляет сумму единовременной пенсионной выплаты в Отбасы банк, который зачисляет ее на специальный счет заявителя.

      Получатель после поступления средств на специальный счет, предоставляет в Отбасы банк документы, подтверждающие целевое назначение единовременных пенсионных выплат на цели, определенные пунктом 5 настоящих Правил, в течение 20 (двадцати) рабочих дней с даты их поступления, за исключением пополнения вклада в жилищные строительные сбережения для дальнейшего накопления с целью приобретения жилища или строительство индивидуального жилого дома (включая приобретение земельного участка с целевым назначением – индивидуальное жилищное строительство. В данном случае получатель предоставляет в Отбасы банк документы, подтверждающие целевое назначение единовременных пенсионных выплат в течение 3 лет с даты их поступления.

      В случае не предоставления подтверждающих документов в установленный срок эти средства подлежат возврату в ЕНПФ.

      При уступке единовременные пенсионные выплаты переводятся со специального счета заявителя на специальный счет получателя в течение 3 (трех) рабочих дней с момента предоставления подтверждающих документов.

      Отбасы банк проверяет предоставленные получателем документы по целевому назначению единовременных пенсионных выплат в течение 10 (десяти) рабочих дней с даты их предоставления и перечисляет единовременные пенсионные выплаты по их целевому назначению.

      Сноска. Пункт 13 с изменением, внесенным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.12.2021 № 642 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

      14. Уполномоченные операторы в лице банков второго уровня (далее – Банк) принимают заявления заявителя на единовременную пенсионную выплату и документы получателя по целям, определенным подпунктом 2) пункта 5 настоящих Правил, и рассматривают их в порядке и сроки, установленным внутренними документами Банка.

      Банк в течение 2 (двух) рабочих дней после рассмотрения и одобрения заявления направляет сведения о зарегистрированных заявлениях на единовременные пенсионные выплаты в ЕНПФ в рамках электронного уведомления в порядке, установленном соответствующим соглашением, заключенном с ЕНПФ.

      ЕНПФ в течение 5 (пяти) рабочих дней с даты получения электронного уведомления от банка перечисляет сумму единовременной пенсионной выплаты банку, который зачисляет ее на специальный счет заявителя с дальнейшим использованием по целевому назначению, указанному в заявлении на единовременную пенсионную выплату.

      При уступке единовременные пенсионные выплаты переводятся со специального счета заявителя на специальный счет получателя в течение 3 (трех) рабочих дней с момента предоставления подтверждающих документов.

      Банк перечисляет единовременные пенсионные выплаты по их целевому назначению в течение 10 (десяти) рабочих дней с даты зачисления сумм единовременных пенсионных выплат на специальные счета заявителя (получателя).

      Сноска. Пункт 14 с изменением, внесенным приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.12.2021 № 642 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

      15. Уполномоченные операторы предоставляют в ЕНПФ на ежемесячной основе сведения о принятых и одобренных заявлениях на единовременные пенсионные выплаты, а также информацию о целевом использовании единовременных пенсионных выплат в порядке, установленном соответствующим соглашением между ЕНПФ и уполномоченным оператором.

      ЕНПФ на ежемесячной основе предоставляет сводные сведения о принятых и одобренных заявлениях на единовременные пенсионные выплаты и целевом использовании единовременных пенсионных выплат в центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство, а также в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, межотраслевую координацию в сфере социальной защиты населения.

      Сноска. Пункт 15 - в редакции приказа Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 10.12.2021 № 642 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес біржолғы зейнетақы төлемдерін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалану қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2021 жылғы 21 қаңтардағы № 24 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 21 қаңтарда № 22100 болып тіркелді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4 т. қараңыз.

      "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 10-2-бабының 10-27) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 10.08.2023 № 571 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес біржолғы зейнетақы төлемдерін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалану қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап туындаған қатынастарға қолданылады.

      Қазақстан Республикасының
Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі
Б. Атамкулов

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Еңбек және халықты әлеуметтік

      қорғау министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қаржы нарығын реттеу

      жəне дамыту агенттігі

  Қазақстан Республикасының
Индустрия және
инфрақұрылымдық даму
министірінің
2021 жылғы 21 қаңтардағы
№ 24 бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес біржолғы зейнетақы төлемдерін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалану қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес біржолғы зейнетақы төлемдерін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалану қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 10-2-бабының 10-27) тармақшасына, Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне (бұдан әрі – Кодекс) сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес біржолғы зейнетақы төлемдерін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалану тәртібін айқындайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 10.08.2023 № 571 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Осы Қағидаларда мынадай анықтамалар пайдаланылады:

      1) алушы – осы Қағидаларда көзделген тәртіппен тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін өзінің біржолғы зейнетақы төлемдерін және (немесе) жұбайының (зайыбының) және (немесе) жақын туыстарының біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдаланатын жеке тұлға;

      2) біржолғы зейнетақы төлемі - Кодекстің 1-бабы 1-тармағының 33) тармақшасына сәйкес белгіленген тәртіппен тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсатында Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан міндетті зейнетақы жарналарының салымшысы (зейнетақы төлемдерін алушы) алатын, міндетті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарының сомасы;

      3) біржолғы зейнетақы төлемдеріне арналған арнайы шоттар (бұдан әрі – арнайы шот) – тұрғын үй жағдайларын жақсарту және (немесе) емделуге ақы төлеу мақсаттарында БЖЗҚ-дан берілетін біржолғы зейнетақы төлемдерін есепке жатқызу үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын уәкілетті операторда біржолғы зейнетақы төлемдерін алушы ашатын ағымдағы банктік шот;

      4) жақын туыстар – ата-аналар (ата-ана), балалар, асырап алушылар, асырап алынғандар, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-інілері мен апа-сіңлілері (қарындастары), ата, әже, немерелер;

      5) өтініш беруші – Кодекске сәйкес БЖЗҚ-дан біржолғы зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар тұлға;

      6) уәкілетті оператор – Кодекстің 1-бабының 136) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын (белгілейтін), тұрғын үй жағдайларын жақсарту мақсатында БЖЗҚ-дан төленетін біржолғы зейнетақы төлемдері үшін арнайы шоттар ашуды және жүргізуді жүзеге асыратын заңды тұлға (заңды тұлғалар), оларға БЖЗҚ міндетті зейнетақы жарналары есебінен қалыптастырылған зейнетақы жинақтарынан біржолғы зейнетақы төлемдерін аударуды жүзеге асырады;

      7) тіркеуші орган – жылжымайтын мүліктің орналасқан жері бойынша мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы;

      8) электрондық-цифрлық қолтаңба (бұдан әрі – ЭЦҚ) – электрондық цифрлық қолтаңба құралдарымен жасалған және электрондық құжаттың дұрыстығын, оның тиесілігін және мазмұнының өзгермейтіндігін растайтын электрондық цифрлық нышандар терімі.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгерістер енгізілді – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 10.12.2021 № 642 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі); 10.08.2023 № 571 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

2-тарау. Біржолғы зейнетақы төлемдерін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалану шарттары

      3. Біржолғы зейнетақы төлемдерін тұрғын үй жағдайларын жақсартуға пайдалану үшін өтініш беруші БЖЗҚ-дан, оның ішінде БЖЗҚ-ның интернет-ресурсы арқылы біржолғы зейнетақы төлемінің қолжетімді сомасы туралы ақпаратты өз бетінше алады.

      4. Өтініш беруші ЭЦҚ арқылы немесе уәкілетті оператордың ішкі құжатында белгіленген өзге де электрондық тәсілмен уәкілетті оператордың интернет-ресурсында авторланады және өзінің жеке кабинетін ашады, онда арнайы шот ашуға өтінім береді.

      Өтініш беруші арнайы шотты уәкілетті оператордың ішкі құжатында белгіленген өзге тәсілмен де аша алады.

      Арнайы шот ашқаннан кейін өтініш беруші "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі)" 2017 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кодексінің 351-1-бабында айқындалған арнайы шоттың нөмірін, пайдалану мақсатын, қолжетімді сомасын, жеке табыс салығын ұстап қалу және аудару тәсілдерін көрсете отырып, тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін біржолғы зейнетақы төлеміне арналған электрондық өтініштерді толтырады.

      Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 10.12.2021 № 642 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5. Біржолғы зейнетақы төлемдерін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін мынадай мақсаттарға пайдалануға жол беріледі:

      1) тұрғын үйді немесе жер учаскесін (нысаналы мақсаты - жеке тұрғын үй құрылысы немесе жеке қосалқы шаруашылық) сатып алу-сату, айырбастау (айырбастау) шарттары бойынша меншікке сатып алуға байланысты азаматтық – құқықтық мәмілелер бойынша, тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы заңнамаға сәйкес кепілдік болған кезде немесе тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы заңнамаға сәйкес көппәтерлі тұрғын үйдегі үлесті беру туралы акт жасалған кезде түпкілікті есеп айырысу (ипотекалық тұрғын үй қарызын ресімдемей);

      2) бір банктік қарыз шарты шеңберінде тұрғын үйді және (немесе) жөндеу жүргізе отырып тұрғын үйді сатып алуға ипотекалық тұрғын үй қарызын алу үшін бастапқы жарна енгізу, бір банктік қарыз шарты шеңберінде тұрғын үйді және (немесе) жөндеу жүргізе отырып тұрғын үйді сатып алуға арналған тұрғын үй қарыздарын ішінара немесе толық өтеу, ипотекалық тұрғын үй қарызын қайта қаржыландыру;

      3) тұрғын үй сатып алуға (оның ішінде бір банктік қарыз шарты шеңберінде жөндеу жүргізу үшін) немесе жеке тұрғын үй салуға (нысаналы мақсаты бар жер учаскесін сатып алуды қоса алғанда – жеке тұрғын үй құрылысы немесе жеке қосалқы шаруашылық) ипотекалық тұрғын үй қарызын алу (қайта қаржыландыру) мақсатында тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасына салымды толықтыру (оның ішінде одан әрі жинақтау үшін).

      Бұл ретте, сыйақы мөлшерлемесін және мемлекет сыйлықақысын есептеу және (немесе) қайтару тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы заңнамаға сәйкес жүзеге асырылады;

      4) тұрғын үйді сатып алуға (оның ішінде бір банктік қарыз шарты шеңберінде жөндеу жүргізуге) немесе жеке тұрғын үй салуға (нысаналы мақсаты жеке тұрғын үй құрылысы немесе жеке қосалқы шаруашылық болатын жер учаскесін сатып алуды қоса алғанда) тұрғын үй құрылыс жинақтары жүйесі бойынша алынған ипотекалық тұрғын үй қарызы бойынша берешекті ішінара немесе толық өтеу;

      5) ислам банкінің қаржыландыруы шеңберінде тұрғын үйді сатып алу, ислам банкінің тұрғын үй сатып алу жөніндегі мәмілені қаржыландыруы шеңберінде берешекті ішінара, толық өтеу;

      6) тұрғын үй құрылысы бағдарламалары немесе дағдарысқа қарсы бағдарламалар шеңберінде берілген сатып алу құқығымен тұрғын үйді ұзақ мерзімді жалдау шарттары бойынша төлеу, жекешелендіру, төлемді бөліп-бөліп сатып алу-сату;

      7) жеке тұрғын үй құрылысы (меншігінде нысаналы мақсаты жеке тұрғын үй құрылысы немесе жеке қосалқы шаруашылық болатын жер учаскесі болған кезде).

      Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 10.12.2021 № 642 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      6. Біржолғы зейнетақы төлемдері Кодекстің 220-бабының 3-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келген кезде осы Қағидалардың 5-тармағында айқындалған мақсаттар шегінде шектеусіз пайдаланылады.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 10.08.2023 № 571 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      7. Кодекстің 220-бабының 3-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес алушының жұбайы (зайыбы) және (немесе) жақын туыстары атынан өтініш берушіге (-лерге) тиесілі біржолғы зейнетақы төлемдерін осы Қағидалардың 5-тармағында айқындалған мақсаттарға пайдалануына жол беріледі.

      Өтініш берушінің (-лердің) жұбайының (зайыбының) және (немесе) жақын атынан туыстарының берілетін біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалануы үшін, тараптар жеке кабинетте біржолғы зейнетақы төлемдерін беру туралы келісім жасасады, ол олардың ЭЦҚ-сымен немесе некені (ерлі-зайыптылықты) немесе туыстық қатынастарды растайтын құжаттарды қоса бере отырып, уәкілетті оператордың ішкі құжатында белгіленген өзге де электрондық тәсілмен куәландырылады.

      Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 10.08.2023 № 571 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      8. Алушының меншігінде тұрғын үйдің болуы біржолғы зейнетақы төлемдерін алудан және пайдаланудан бас тарту үшін негіз болып табылмайды.

      9. Тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалану қолма-қол ақшасыз тәсілмен жүзеге асырылады.

      Біржолғы зейнетақы төлемдерінің сомасы осы Қағидаларда көзделген мақсаттарға жеткіліксіз болған кезде меншікті қаражатын пайдалануға жол беріледі.

      10. Біржолғы зейнетақы төлемдерін алушының жұбайынан (зайыбынан) және алушының жақын туыстарынан, сондай-ақ алушының (өтініш берушінің) жұбайының (зайыбының) жақын туыстарынан жылжымайтын мүлікті сатып алуға пайдалануға жол берілмейді.

      Бұл ретте ипотекалық тұрғын үй қарызының міндеттемелері бойынша біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалануға сатып алынған (сатып алынатын) тұрғын үй мүлкі өтініш берушінің, оның жұбайының (зайыбының) немесе жақын туыстарының меншігі болып табылған жағдайда жол беріледі.

      Заңды күшіне енген сот шешімдерінің болу жағдайларын қоспағанда, тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы шарт бойынша құқықтарды басқаға беру, тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы шарт бойынша салымшы қайтыс болған немесе еңбекке қабілеттілігінен толық айырылған, тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы шарт бойынша шартты бұзған, тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы шартты бұзған, тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы шарт бойынша құқықты басқаға берген жағдайда, біржолғы зейнетақы төлемінің сомасы 3 (үш) жұмыс күні ішінде БЖЗҚ-дағы шотқа қайтарылуға жатады.

      Үшінші тұлғаға біржолғы зейнетақы төлемін пайдалана отырып толықтыру жүргізілген тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы шарт бойынша салымшының құқықтарын кепілге беруге жол берілмейді.

      Біржолғы зейнетақы төлемінің сомасы өтініш берушінің (алушының) арнайы шотынан БЖЗҚ-ға қате аударылған жағдайда, уәкілетті оператор 3 (үш) жұмыс күнінен кешіктірмей өтініш берушінің (алушының) жеке зейнетақы шотынан қате қайтарылған қаражатты есептен шығаруға келісімін қоса бере отырып, БЖЗҚ-ға электрондық пошта бойынша хабарлама жібереді.

      БЖЗҚ хабарлама келіп түскен күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде уәкілетті операторға біржолғы зейнетақы төлемдерін қайтару туралы хабарламада көрсетілген, бірақ өтініш берушінің (алушының) жеке зейнетақы шотындағы қаражаттан аспайтын соманы кейін өтініш берушінің (алушының) уәкілетті операторда ашылған арнайы шотына есепке жатқызу үшін аударады.

      Осы тармақ талаптарының орындалуын бақылау мақсатында алушы (өтініш беруші) жеке кабинетте электрондық өтініш берілген күні осы талаптардың орындалуы туралы өтінішке, сондай-ақ алушының немесе жұбайының (зайыбының) тұрғын үйге меншік құқығының тіркелгенін растайтын, ЭЦҚ-мен немесе уәкілетті оператордың ішкі құжатында белгіленген өзге де электрондық тәсілмен куәландырылған құжаттарға қол қояды.

      Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 10.12.2021 № 642 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      11. Мынадай:

      1) "Жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес кепіл ұстаушының кепілге берген жылжымайтын мүлкін өткізу;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен сот шешімі бойынша жылжымайтын мүлікті өткізу жағдайларын қоспағанда, біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалана отырып 5 (бес) жыл ішінде меншікке ресімделген жылжымайтын мүлікті өткізуге жол берілмейді.

      Осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген жағдайда біржолғы зейнетақы төлемінің сомасын кепіл ұстаушы уәкілетті операторда ашылған алушының арнайы шотына 5 (бес) жұмыс күні ішінде қайтаруға тиіс.

      Уәкілетті оператор біржолғы зейнетақы төлемінің сомасын уәкілетті оператор мен БЖЗҚ-ның өзара іс-қимылы туралы тиісті келісімде белгіленген мерзімдерде БЖЗҚ-ға аударады.

      Осы тармақта көрсетілген біржолғы зейнетақы төлемдерін пайдалана отырып меншікке ресімделген жылжымайтын мүлікті иеліктен шығару бойынша тыйым салу 5 жылдан астам өтеу мерзімі қалған және олар бойынша өтелмеген берешегі бар ипотекалық тұрғын үй қарыздарына ғана қолданылады.

      Осы тармақтың орындалуын бақылау мақсатында алушы жеке кабинетте біржолғы зейнетақы төлемі аударылған күні біржолғы зейнетақы төлемі пайдаланылған жылжымайтын мүлікті өткізуді шектеу туралы міндеттемеге қол қояды, оны ЭЦҚ-мен немесе уәкілетті оператордың ішкі құжатында белгіленген өзге де электрондық тәсілмен куәландырады.

      12. Уәкілетті оператор өтініш берушілердің біржолғы зейнетақы төлемдеріне арналған өтініштерін қарау тәртібі мен мерзімдерін, тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін біржолғы зейнетақы төлемдерінің нысаналы мақсатын растау жөніндегі қажетті құжаттардың тізбесін, оларды ұсыну тәсілдерін ішкі құжаттармен бекітеді және осы ақпаратты өзінің интернет-ресурсында орналастырады.

      13. Уәкілетті оператор "Отбасы банк" тұрғын үй құрылыс жинақ банкі" акционерлік қоғамы (бұдан әрі – Отбасы банк) атынан осы Қағидалардың 5-тармағында айқындалған мақсаттар бойынша өтініш берушілердің біржолғы зейнетақы төлемдеріне арналған өтініштерін қабылдайды және Отбасы банктің ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде қарайды.

      Отбасы банк өтініш берушінің біржолғы зейнетақы төлеміне арналған өтініш қаралғаннан кейін 2 (екі) жұмыс күні ішінде тіркелген өтініштер туралы мәліметтерді БЖЗҚ-мен жасалған тиісті келісімде белгіленген тәртіппен электрондық хабарлама шеңберінде БЖЗҚ-ға жібереді.

      БЖЗҚ Отбасы банкінен электрондық хабарлама алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде Отбасы банкіне біржолғы зейнетақы төлемінің сомасын аударады, ол оны өтініш берушінің арнайы шотына аударады.

      Алушы қаражат арнайы шотқа түскеннен кейін Отбасы банкіне тұрғын үй сатып алу немесе жеке тұрғын үй салу мақсатында (нысаналы мақсаты бар жер учаскесін сатып алуды қоса алғанда – жеке тұрғын үй құрылысы) одан әрі жинақтау үшін тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасына салымды толықтыруды қоспағанда, осы Қағидалардың 5-тармағында айқындалған мақсаттарға біржолғы зейнетақы төлемдерінің нысаналы мақсатын растайтын құжаттарды олар түскен күннен бастап 20 (жиырма) жұмыс күні ішінде береді. Бұл жағдайда алушы біржолғы зейнетақы төлемдерінің нысаналы мақсатын растайтын құжаттарды олар келіп түскен күннен бастап 3 (үш) жыл ішінде Отбасы банкіне береді.

      Растайтын құжаттар белгіленген мерзімде ұсынылмаған жағдайда осы қаражат БЖЗҚ-ға қайтарылуға жатады.

      Құқықты басқаға беру кезінде біржолғы зейнетақы төлемдері растайтын құжаттар ұсынылған сәттен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде өтініш берушінің арнайы шотынан алушының арнайы шотына аударылады.

      Отбасы банк алушы ұсынған біржолғы зейнетақы төлемдерінің нысаналы мақсаты бойынша құжаттарды олар берілген күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде тексереді және біржолғы зейнетақы төлемдерін олардың нысаналы мақсаты бойынша аударады.

      Ескерту. 13-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 10.12.2021 № 642 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      14. Екінші деңгейдегі банктер (бұдан әрі – Банк) атынан уәкілетті операторлар осы Қағидалардың 5-тармағының 2) тармақшасында айқындалған мақсаттар бойынша өтініш берушінің біржолғы зейнетақы төлеміне арналған өтінішін мен алушының құжаттарды қабылдайды және Банктің ішкі құжаттарда белгіленген тәртіппен және мерзімдерде қарайды.

      Банк өтінішті қарағаннан және мақұлдағаннан кейін 2 (екі) жұмыс күні ішінде біржолғы зейнетақы төлемдеріне арналған тіркелген өтініштер туралы мәліметтерді БЖЗҚ-мен жасалған тиісті келісімде белгіленген тәртіппен электрондық хабарлама шеңберінде БЖЗҚ-ға жібереді.

      БЖЗҚ Банктен электрондық хабарлама алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде біржолғы зейнетақы төлемінің сомасын Банкке аударады, ол оны біржолғы зейнетақы төлеміне арналған өтініште көрсетілген нысаналы мақсаты бойынша одан әрі пайдалана отырып, өтініш берушінің арнайы шотына аударады.

      Құқықты басқаға беру кезінде біржолғы зейнетақы төлемдері растайтын құжаттар ұсынылған сәттен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде өтініш берушінің арнайы шотынан алушының арнайы шотына аударылады.

      Банк біржолғы зейнетақы төлемдерінің сомалары өтініш берушінің (алушының) арнайы шоттарына есептелген күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде олардың нысаналы мақсаты бойынша біржолғы зейнетақы төлемдерін аударады.

      Ескерту. 14-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 10.12.2021 № 642 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      15. Уәкілетті операторлар БЖЗҚ ай сайынғы негізде біржолғы зейнетақы төлемдеріне қабылданған және мақұлданған өтініштер туралы мәліметтерді, сондай-ақ БЖЗҚ мен уәкілетті оператор арасында жасалған келісімде белгіленген тәртіппен біржолғы зейнетақы төлемдерін нысаналы пайдалану туралы ақпаратты ұсынады.

      БЖЗҚ ай сайынғы негізде басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шектерде халықты әлеуметтік қорғау саласындағы салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы органға біржолғы зейнетақы төлемдеріне қабылданған және мақұлданған өтініштер және біржолғы зейнетақы төлемдерінің нысаналы пайдаланылуы туралы жиынтық мәліметтерді ұсынады.

      Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 10.12.2021 № 642 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.