Об утверждении инструкции по безопасной эксплуатации оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 14 июля 2021 года № 343. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 21 июля 2021 года № 23632.

В соответствии с подпунктом 126) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по безопасной эксплуатации оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти.

2. Комитету промышленной безопасности Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан;

3) в течении десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан сведения об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

Ю. Ильин

"СОГЛАСОВАН"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство
национальной экономики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии,
геологии и природных ресурсов
Республики Казахстан

Утверждены приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 14 июля 2021 года № 343

Инструкция по безопасной эксплуатации оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти

Глава 1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция по безопасной эксплуатации оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти (далее – Инструкция) разработана в соответствии с подпунктом 126) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 и детализирует процесс эксплуатации (в том числе ремонт, техническое и сервисное обслуживание) оборудования, используемого для добычи высоковязкой, сернистой нефти, а также процесс обеспечения безопасного функционирования данного оборудования при эксплуатации.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра по чрезвычайным ситуациям РК от 14.07.2023 № 382 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В настоящей Инструкции используются следующие основные понятия:

1) высоковязкая нефть – категория тяжелой трудноизвлекаемой нефти, имеющей плотность около 0,9 г/см³ и вязкость 35 мм²/с и выше, содержащей в значительно большем количестве, чем в легкой нефти смолисто-асфальтеновых веществ, азот-, хлор-, кислород- и серосодержащих соединений, механических примесей и металла;

2) ремонт – комплекс мероприятий по восстановлению работоспособности оборудования и сооружений;

3) сернистая нефть – это разновидность нефти, в которой содержится более 0,5 % различных соединений серы. В зависимости от концентрации серы, выделяют три типа сернистой нефти: малосернистую (содержащую около 0,5 % соединений серы), непосредственно сернистую (содержащую от 0,5 % до 2 % соединений серы) и высокосернистую (содержащую более 2 % соединений серы);

4) опасный производственный фактор – физическое явление, возникающее при авариях, инцидентах на опасных производственных объектах и объектах социальной инфраструктуры, причиняющее вред (ущерб) физическим и юридическим лицам, окружающей среде;

5) безопасность машин и оборудования – отсутствие недопустимого риска, связанного с причинением вреда жизни, здоровью человека и окружающей среде;

6) жизненный цикл машин и оборудования – процессы проектирования, производства, эксплуатации (в том числе ремонт, техническое и сервисное обслуживание), хранения, транспортировки, реализации, уничтожения и утилизации;

7) техническое диагностирование – процесс, определения технического состояния оборудования;

8) технические устройства – машины, оборудование и иные конструкции;

9) техническое обслуживание – комплекс мероприятий, направленных на поддержание работоспособности (исправности) объекта при использовании по назначению, хранении и транспортировании.

3. Оборудование для добычи высоковязкой, сернистой нефти проектируется и размещается в соответствии с требованиями настоящей Инструкции, с учетом методов добычи и применяемого оборудования, в зависимости от глубины залегания, вязкости, газового фактора, присутствия механических примесей и соединений серы. Оборудование подразделяется на основное и вспомогательное. Основное оборудование устанавливается проектным решением на разработку и обустройство месторождения, применение вспомогательного оборудования обосновывается проектными решениями и технологическим процессом для конкретного месторождения в зависимости от выбранного основного оборудования. Вспомогательное оборудование применяется для снижения вязкости, механических примесей и соединений серы.

В процессе эксплуатации оборудования применяются технологии, опасные технические устройства, допущенные к применению на территории Республики Казахстан в соответствии с Законом Республики Казахстан "О гражданской защите".

Методы, периодичность и места контроля коррозии для каждого вида оборудования и трубопроводов устанавливаются владельцем опасного производственного объекта на основании документации изготовителя, а также указываются в проектной документации, исходя из природы воздействующего механизма повреждения.

4. При монтаже (демонтаже), эксплуатации, техническом обслуживании и ремонте технологического оборудования, при использовании отдельно или в составе технологического комплекса или технологических систем необходимо обеспечить выполнение требований безопасности.

5. Безопасность технологического оборудования обеспечивается:

1) выбором принципов действия, конструктивных схем, безопасных элементов конструкции;

2) применением в конструкции средств механизации, автоматизации и дистанционного управления;

3) применением в конструкции средств защиты;

4) выполнением эргономических требований;

5) включением требований безопасности в техническую документацию по монтажу (демонтажу), эксплуатации, техническому обслуживанию и ремонту;

6) применением в конструкции соответствующих материалов.

6. Соответствие технологического оборудования требованиям безопасности обеспечивается в течение всего срока службы.

7. Элементы конструкции технологического оборудования исключают наличие острых углов, кромок и поверхностей с неровностями, представляющих источник опасности, если их наличие не определяется функциональным назначением оборудования. В последнем случае предусматриваются меры защиты от возможности травмирования.

8. Конструкция технологического оборудования обеспечивает исключение или снижение уровня шума, ультразвука, инфразвука и вибрации до значений, регламентируемых документами санитарно-эпидемиологического нормирования и стандартами.

9. При выборе технологического оборудования для безопасной эксплуатации на нефтегазовых месторождениях (далее – НГМ) учитываются конструктивные особенности, которые направлены на безопасное взаимодействие с внешними факторами воздействия окружающей среды.

10. Рабочие места, входящие в конструкцию технологического оборудования, обеспечивают безопасность и удобство выполнения работ.

11. В проектной документации обустройства месторождения по добыче высоковязкой, сернистой нефти, предусматриваются маршруты и места для сбора и эвакуации персонала, места расположения островков газовой безопасности, средства коллективной защиты персонала, станции контроля загазованности окружающей среды, посты газовой безопасности, ветровые указатели, контрольно-пропускные пункты.

12. Территории горных отводов под НГМ, включающие серосодержащие соединения, застраивать производственными и другими объектами, не связанными с добычей нефти, газа или конденсата не допускается.

13. Производственные объекты, где возможно воздействие опасных и вредных производственных факторов (далее – ОВПФ), газоопасные места, трассы нефте- газо- и конденсатопроводов оснащаются указателями, необходимыми предупредительными знаками, плакатами по безопасному ведению работ, предупредительными надписями "Взрывоопасно", "Огнеопасно", "Курить воспрещается", "Вход посторонним не допускается", в соответствии с установленными требованиями нормативных правовых актов Республики Казахстан.

14. На территории промышленных площадок НГМ устанавливаются ветровые указатели для определения направления ветра и указатели сторон света. В темное время данные устройства освещаются.

15. В помещениях операторной и других производственных помещениях, расположенных на или в близи технологических площадок, а также служебных помещениях на территории месторождения (в соответствии с проектным решением) вывешивается:

1) технологическая схема (мнемосхема) расположения оборудования и трубопроводов с указанием на них контрольно-измерительных приборов и автоматики (далее – КИПиА), предохранительных, запорных регулировочных устройств, схемы установки датчиков сероводорода и расположение точек контроля воздушной среды;

2) схема объекта с указанием расположения аварийных складов, маршрутов для сбора и эвакуации персонала, островков газовой безопасности, средств защиты персонала, основных и запасных маршрутов движения людей и транспорта, направлений распространения и мест скопления серосодержащих соединений в воздухе в аварийной ситуации, средств связи и оповещения;

3) схема оповещения с указанием номеров телефонов территориальных подразделений уполномоченных органов в области промышленной безопасности, гражданской защиты, газоспасательной и других аварийных служб, пожарной охраны, пунктов предоставления медицинской помощи;

4) оперативная часть плана ликвидации аварии (далее – ПЛА).

16. Персонал, работающий в пределах месторождения, обеспечивается надежной двусторонней телефонной или радиосвязью (с постоянным вызовом) с диспетчером организации, а работающий непосредственно на газоопасном объекте – дополнительной телефонной связью с диспетчером организации и транспортной организацией.

17. Производственные объекты и помещения располагаются с наветренной стороны по "розе ветров" по отношению к источнику возможного выделения серосодержащих соединений.

18. Рабочие места, объекты, проезды и подходы к ним, проходы и переходы в темное время суток обеспечиваются освещением.

19. Объекты, где требуется подъем работника на высоту до 0,75 м оборудуются ступенями, а на высоту выше 0,75 м лестницами с перилами.

20. В местах перехода людей над трубопроводами устанавливают переходные мостки с покрытием, исключающим скольжение, шириной не менее 0,65 м, с перилами высотой не менее 1,0 м.

21. Производственные помещения, где возможен разлив жидкости, содержащей серосодержащие соединения, оборудуются устройствами для смыва ее большим количеством воды и отвода в закрытую систему канализации.

22. Здания и помещения, расположенные на объектах НГМ оборудуются постоянно действующей приточно-вытяжной вентиляцией с автоматическим включением от датчиков серосодержащих соединений при достижении предельно-допустимой концентрации (далее – ПДК) и аварийной сигнализацией. Сигнальные устройства устанавливаются в зонах видимости обслуживающего персонала.

23. В помещениях с периодическим пребыванием обслуживающего персонала устанавливаются газосигнализаторы и вентиляционные установки с ручным включением с наружной стороны помещения.

24. Отбор проб воздуха, нефти и газа, в том числе с наличием сероводорода, меркаптанов и вредных веществ, производится в присутствии дублера. График проведения отбора и анализа проб утверждается техническим руководителем организации.

25. Отбор проб сред, содержащих серосодержащие соединения, проводится с использованием штатных пробоотборных устройств.

26. Отбор проб сред, содержащих серосодержащие соединения, открытой струей не допускается.

27. Результаты анализов заносятся:

1) в Журнал контроля воздушной среды, согласно приложения к настоящей Инструкции;

2) в карту проб (фиксируются необходимые данные отбора проб: место, процесс, направление и сила ветра, другие метеорологические условия).

28. Контроль воздушной среды, в соответствии с расчетами риска осуществляется в стационарных точках и передвижными лабораториями согласно графику, утвержденному техническим руководителем организации.

29. Содержание вредных веществ, паров и газов в воздухе рабочей зоны производственных помещений и площадок не должно превышать значений ПДК и предельно-допустимых взрывных концентраций (далее – ПДВК), установленных Правилами обеспечения промышленной безопасности для опасных производственных объектов нефтяной и газовой отраслей промышленности, утвержденными приказом Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 30 декабря 2014 года № 355 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актах № 10250). Работы в таких зонах выполняются с использованием средств индивидуальной защиты (далее – СИЗ) и средств коллективной защиты (далее – СКЗ). Работников, выполняющих работы в зонах возможного выделения сероводорода и серосодержащих соединений, обеспечивают персональными переносными газосигнализаторами, реагирующими на минимальное превышение уровня ПДК сероводорода (далее – персональными газосигнализаторы), и средств индивидуальной защиты органов дыхания (далее – СИЗ ОД).

30. На рабочих местах около средств сигнализации и связи вывешиваются таблички с указанием порядка подачи аварийных сигналов, оповещения и вызова руководства объекта, аварийно-спасательной службы (далее – АСС), пожарной и медицинской службы.

31. В помещениях и на промышленных площадках, где возможно выделение сероводорода и серосодержащих соединений в воздух рабочей зоны (добывающая скважина, установки по замеру дебита нефти и другое оборудование, участвующее в технологическом процессе), осуществляется постоянный контроль превышения опасных концентраций серосодержащих соединений.

32. В помещениях, на производственных площадках, в минимально безопасных зонах (далее – МБР), где возможно выделение в воздух опасных и вредных паров, газов и пыли, в случаях изменений (отклонений) технологических процессов, осуществляется контроль воздушной среды, с использованием стационарных и переносных газоанализаторов.

33. Стационарные газосигнализаторы устанавливаются на высоте не более 50 см от поверхности земли или пола и оснащаются звуковыми и световыми сигналами с выходом на диспетчерский пункт (пульт управления) и по месту установки датчиков.

34. В процессе эксплуатации оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти предусматривается автоматический контроль воздушной среды на содержание:

1) взрывоопасных концентраций многокомпонентных смесей паров нефти и нефтяных газов;

2) ПДК серосодержащих соединений при эксплуатации скважин на НГМ.

35. Наряду с автоматическим контролем, при проведении работ обслуживающий персонал осуществляет контроль воздушной среды переносными газоанализаторами взрывоопасных концентраций паров нефти и нефтяных газов и ПДК серосодержащих соединений:

1) в помещениях, где перекачиваются газы и жидкости, содержащие вредные вещества – через каждые четыре часа;

2) в помещениях, где возможно выделение и скопление вредных веществ, и на наружных установках в местах их возможного выделения и скопления – не реже одного раза за смену;

3) в помещениях, где не имеется источников выделения, но возможно попадание вредных веществ извне – не реже одного раза в сутки;

4) в местах постоянного нахождения обслуживающего персонала, там, где нет необходимости установки стационарных газосигнализаторов – не реже двух раз за смену;

5) в местах, обслуживаемых периодически – перед началом работ и в процессе работы;

6) в резервуарном парке, в центре каждого каре резервуаров, а также вокруг обваловки на расстоянии 5 – 10 м от него на осевых линиях резервуара с подветренной стороны – не реже одного раза за смену;

7) при аварийных работах в загазованной зоне – не реже одного раза в 30 минут.

36. К выполнению работ по эксплуатации, техническому обслуживанию, и ремонту оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти допускаются лица, не моложе 18 лет, прошедшие медицинское освидетельствование и не имеющие противопоказаний к выполнению данного вида работ, обученные по специальности, а так же безопасным методам и приемам работы, применению средств индивидуальной защиты, правилам и приемам оказания первой медицинской помощи пострадавшим. Персонал обучается и сдает экзамен по вопросам промышленной безопасности.

37. Персонал, непосредственно связанный с выполнением работ в условиях возможного выделения сероводорода и серосодержащих соединений в воздух рабочей зоны, проходит периодические медицинские осмотры в соответствии с нормами, установленными законодательными и нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

38. Не допускается пребывание на опасных объектах с возможным выбросом сероводорода и серосодержащих соединений, без средств индивидуальной защиты органов дыхания (далее – СИЗ ОД) и имеющие медицинское противопоказание.

39. Персонал, ответственный за эксплуатацию и техническое состояние оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти обеспечивает:

1) надежную и безопасную работу объекта;

2) организацию и своевременное проведение технического обслуживания, технической диагностики и ремонта;

3) внедрение и освоение нового оборудования;

4) наличие и своевременную проверку средств индивидуальной защиты.

Глава 2. Требования безопасности при эксплуатации (в том числе ремонте, техническом и сервисном обслуживании) оборудования

40. Перед началом выполнения работ в местах, где имеется опасность загазованности и воздействия ОВПФ превышающие допустимые нормы, в том числе в изолированных помещениях, закрытых емкостях, колодцах, траншеях и шурфах, проводится анализ воздушной среды и оформляется наряд-допуск. При обнаружении загазованности, работы производится после устранения загазованности.

41. В производственных помещениях с возможным накоплением сероводорода и серосодержащих соединений организовывается дополнительный контроль концентрации газов газоанализатором.

42. Подготовку объекта к проведению на нем работ, осуществляет эксплуатационный персонал под руководством лица, ответственного за подготовку.

43. Для подготовки объекта (оборудования, коммуникаций) к эксплуатации выполняется комплекс подготовительных работ:

1) персонал объекта ознакамливается с инструкцией по эксплуатации оборудования с изучением раздела по мерам безопасности;

2) проверяется наличие и исправность инструментов, приспособлений и средств безопасности, знание методов оказания первой доврачебной помощи пострадавшим;

3) обеспечение спецодеждой, спецобувью, защитными касками, защитными очками, респираторами, рукавицами, средствами защиты органов дыхания, персональными газосигнализаторами и предохранительными поясами;

4) проводится осмотр рабочего места (достаточность освещения, проходы и рабочее место свободны от посторонних предметов);

5) наличие прохода к оборудованию с наветренной стороны;

6) герметичность фланцевых соединений, без пропусков нефти и газа;

7) проверяется уровень давления в оборудовании;

8) удаляется взрывоопасные продукты, исключить их поступление из смежных технологических систем;

9) ограждается место проведения работ, связанное с возможностью выброса взрывоопасных и вредных веществ, а при необходимости, выставляются посты с целью исключения пребывания посторонних лиц в опасной зоне;

10) проводится лабораторный анализ воздушной среды на содержание вредных и взрывоопасных веществ в замкнутых пространствах (емкости, колодцы, резервуары);

11) при работах в условиях возможного выделения сероводорода и серосодержащих соединений ведется учет всего присутствующего персонала;

12) перед началом работ ответственное лицо знакомит работников с метеорологическими условиями и направлением выхода из опасной зоны в аварийной ситуации, и своевременно оповещает об изменениях направления ветра.

44. Привлекаемый к работам на газоопасных объектах персонал организации и подрядных организаций проходит обучение и сдает экзамен в объеме, установленном для персонала организации, с учетом места и вида работ.

45. СКЗ и СИЗ работников строительных и других организаций, находящихся в пределах МБР и порядок обеспечения в опасной ситуации определяются регламентом совместных действий.

46. Изолирующие воздушно-дыхательные аппараты применяются обслуживающим персоналом при выполнении операций, предусмотренных технологией производства газоопасных работ в условиях возможного выделения сероводорода и серосодержащих соединений, выполнения первоочередных действий при возникновении аварийной ситуации, в соответствии с ПЛА.

47. Газоопасные объекты обеспечиваются резервным запасом СИЗ ОД, количество и типы определяются с учетом численности производственного персонала, удаленности объекта, специфики выполняемых работ. Персонал обеспечивается газосигнализаторами и средствами для оказания первой доврачебной помощи пострадавшим на объекте и в МБР.

48. Смонтированное оборудование размещается в соответствии с технологической схемой расположения, с учетом подъездных путей спецтехники и автотранспорта, преобладающим направлением "розы ветров".

49. Применение открытого огня на газо-взрывоопасных местах не допускается.

50. Работа на неисправном оборудовании, при снятых или неисправных ограждениях, а также пользование неисправными инструментами, приспособлениями и непригодными средствами защиты не допускается.

51. При обнаружении неисправности сообщается руководству и службе ремонта и наладки.

52. Работы в условиях возможного выделения и скопления в воздухе рабочей зоны сероводорода и серосодержащих соединений проводятся не менее чем двумя исполнителями, один из которых страхует другого.

53. Работу в замкнутых пространствах (емкости, колодцы, резервуары) выполняет бригада в составе не менее трех человек (одного работающего и двух страхующих – дублеров).

54. Работы, связанные с возможностью возникновения опасных факторов (вскрытие продуктивного пласта, перфорация скважины, вызов притока, гидродинамические исследования), проводятся под руководством ответственного руководителя работ.

55. При работе в воздушно-дыхательном аппарате на рабочей площадке скважины при возможном выделении сероводорода и серосодержащих соединений назначаются страхующие для оказания помощи и эвакуации из опасной зоны и ответственный руководитель работ.

56. При обнаружении сероводорода или серосодержащих соединений в воздухе рабочей зоны выше ПДК необходимо:

1) надеть изолирующий воздушно-дыхательный аппарат;

2) оповестить ответственного руководителя работ и по возможности находящихся в опасной зоне людей;

3) принять первоочередные меры по ликвидации загазованности в строгом соответствии с ПЛА до прибытия аварийно-спасательных служб и формирований. Лицам, не связанным с принятием первоочередных мер, необходимо покинуть опасную зону и направиться к месту сбора, в соответствии с планом эвакуации.

57. Работа при аварийных ситуациях в условиях выделения сероводорода или серосодержащих соединений выполняется в специальной защитной одежде, обеспечивающей защиту от воздействия опасных веществ, или в изолирующих химических костюмах.

58. Помещение для хранения специальной одежды оснащается вентиляцией, и состоит из двух смежных комнат: первая – для снятия и хранения специальной одежды, вторая – для хранения изолирующих воздушно-дыхательных аппаратов и хранения личной одежды.

59. После выполнения первоочередных действий по ПЛА дальнейшее руководство по ликвидации аварии проводится оперативным штабом с привлечением АСС.

60. При эксплуатации оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти обеспечивается защита персонала от следующих опасных и вредных производственных факторов:

1) образование взрывоопасной среды;

2) загазованность воздуха рабочей зоны;

3) образование легковоспламеняющихся отложений;

4) воздействие крутящихся механизмов и изделий;

5) повышенный уровень статического электричества и воздействие на организм человека электрического тока;

6) повышенная или пониженная температура воздуха рабочей зоны;

7) выполнение работ на высоте;

8) недостаточная освещенность на рабочем месте;

9) отравление газом (особенно сероводородом, меркаптаном);

10) воздействия технических устройств и оборудования, работающего под давлением, а также при температуре нагрева воды более 115 ^оС.

61. В случае выхода нефти, газа, конденсата осуществляется проверка загазованности объекта, а разлитая нефть и загрязненный грунт вывозятся с территории в специально отведенное место. Также, необходимо осуществлять контроль воздушной среды на наличие вредных веществ с помощью переносных газоанализаторов.

62. Работы, связанные с возможным выделением взрывоопасных и токсичных продуктов, выполняются с применением инструментов и приспособлений, не вызывающих образование искр.

63. Важной составляющей процесса эксплуатации является проведение мероприятий по применению присадок, снижающих парафиноотложения и подогрев вязких нефтей. Выбор исходных данных для определения оптимальной температуры подогрева высоковязкой нефти зависит от конкретных условий добычи и транспортировки, температуры нефти и окружающей среды, физико-химических свойств нефти. Оптимальная температура и продолжительность подогрева выбирается исходя из требований технологического процесса.

64. Для предотвращения коррозионного воздействия на оборудование и технологические трубопроводы, применяемые при добыче высоковязкой и сернистой нефти, используются коррозионностойкие сплавы металлов, устойчивые к воздействию коррозии и сульфидному растрескиванию, а также электрохимическая защита.

65. Для защиты от коррозии технологического оборудования и трубопроводов систем добычи, сбора, подготовки и транспортировки нефти, конструкции скважины, внутрискважинного и другого оборудования, эксплуатируемого в условиях воздействия сероводорода и серосодержащих соединений, применяются ингибиторы коррозии, специальные покрытия и технологические методы уменьшения коррозионной активности рабочей среды.

66. Ремонт оборудования, его узлов и деталей, эксплуатировавшийся в условиях воздействия сероводорода и других серосодержащих соединений, производиться после их нейтрализации, промывки (пропаривания).

67. Соответствие качества обсадных колонн и НКТ техническим условиям, гарантирующим их стойкость к сульфидному растрескиванию под напряжением, должно подтверждаться сертификатом. Проверка образцов труб на соответствие сертификату по химическому составу и другим показателям качества стали производится в лабораторных условиях по специальной методике.

68. Контроль коррозионного состояния оборудования и трубопроводов осуществляется несколькими методами (не менее двух), дополняющими друг друга:

1) установкой контрольных образцов;

2) по датчикам скорости коррозии;

3) по узлам контроля коррозии;

4) по водородным зондам;

5) ультразвуковой и магнитной толщинометрией;

6) по содержанию ионов железа в рабочей среде;

7) установкой контура коррозии.

69. Подземные трубопроводы обеспечиваются устройствами электрохимической защиты от коррозии.

70. Перерыв в действии каждой установки систем электрохимической защиты допускается при проведении регламентных и ремонтных работ не более одного раза в квартал (до 80 ч). При проведении опытных или исследовательских работ допускается отключение электрохимической защиты на суммарный срок не более 10 суток в год.

71. К участкам высокой коррозионной опасности относят участки между установками электрохимической защиты, на которых произошли коррозионные отказы (разрывы, свищи) или обнаружены коррозионные язвы и трещины, глубиной свыше 15 % толщины стенки трубы, а также участки, на которых скорость коррозии превышает 0,5 мм в год.

72. Система электрохимической защиты обеспечивает стопроцентное резервирование в цепях преобразования и нагрузки с обеспечением автоматического перевода на резервные элементы при отказе основных, а также обеспечивает повышенную надежность (не менее 30 000 ч наработки на отказ).

73. При защите параллельных трубопроводов используются регулируемые блоки совместной защиты или изолирующие соединения.

74. Система электрохимической защиты трубопроводов обеспечивается коррозионным мониторингом, включающим контрольно-диагностические пункты, оборудованные сенсорными устройствами и датчиками контроля поляризационного потенциала, скорости коррозии (в том числе коррозии под изоляционным покрытием, защитного тока, интенсивности поглощения водорода, рН).

75. Средства электрохимической защиты оснащаются дистанционным контролем силы тока защиты, напряжения на выходе катодных станций и параметров коррозионного мониторинга. Вся телеметрическая информация собирается и обрабатывается эксплуатационным персоналом, с целью принятия мер по обеспечению эффективной зашиты.

76. Отказ (перерыв) электрохимической защиты устраняется в течение 24 ч.

77. Уровень взрывозащиты электрооборудования технологических установок (насосных и компрессорных), размещенных во взрывоопасных зонах соответствует классу взрывоопасной зоны, категории и группе взрывоопасной смеси.

78. Газоопасные и огневые работы проводятся по наряду-допуску.

79. Газоопасные и огневые работы проводятся по инструкции, разработанной и утвержденной по внутренним процедурам эксплуатирующей организации.

80. Перед началом газоопасных и огневых работ устанавливаются границы опасной зоны. Опасные зоны мест проведения газоопасных и огневых работ дополнительно обозначаются сигнальными ограждениями, предупредительными знаками: "Газоопасно", "Проезд запрещен".

81. Для ремонта оборудования применяются приспособления и инструменты, имеющие заводскую маркировку. Оборудование для резки, сварки и электрооборудование перед проведением работ проверяется на соответствие требованиям электро- и пожаробезопасности, а также его состояние и работоспособность. Грузоподъемное оборудование, оснащение, спецоборудование подвергается техническому освидетельствованию в сроки, предусмотренные изготовителем.

82. До вскрытия и разгерметизации технологического оборудования проводится дезактивация пирофорных отложений.

83. Перед осмотром и ремонтом оборудования, резервуаров, емкостей, трубопроводов производится пропаривание и промывка водой для предотвращения самовозгорания пирофорных отложений. Для дезактивации пирофорных соединений применяются пенные системы на основе поверхностно-активных веществ или методов, обеспечивающих безопасную очистку от этих соединений. Работы проводятся по наряду-допуску.

84. Условия безопасного проведения работ по очистке, дезактивации пирофорных отложений, осмотру и ремонту оборудования указывается в плане организации работ.

85. По завершении очистки оборудования пирофорные отложения удаляются с территории объекта во влажном состоянии для утилизиции.

86. К работе внутри емкости и аппарата допускается приступать, если содержание сероводорода, горючих и вредных веществ не превышает ПДК, ПДВК с применением СИЗ, СИЗ ОД, при постоянном контроле загазованности с оформлением наряда-допуска и обеспечения возможности спасательных работ.

87. В процессе выполнения работ внутри емкостей, резервуаров (монтаж оборудования, ручная очистка, огневые и ремонтные работы) необходимо проводить принудительную вентиляцию газового пространства.

88. Для освещения применяются взрывозащищенные стационарные осветительные приборы, согласно рабочему проекту объекта НГМ, а для дополнительного местного освещения необходимо применять взрывозащищенные переносные светильники напряжением не более 12 В или аккумуляторные лампы.

89. Металлические предметы на площадки и полы производственных помещений и сооружений опускаются плавно, без ударов для исключения искрообразования.

90. Во взрывоопасных помещениях предусматривается постоянно действующая приточно-вытяжная вентиляция. Ремонтные работы в темное время суток допускаются только в исключительных аварийных случаях по письменному распоряжению технического руководителя организации, участка или установки. В случае проведения ремонта в ночное время суток место проведения работ хорошо освещается.

91. Применение технических устройств осуществляется в соответствии с инструкциями по безопасной эксплуатации и обслуживанию, составленными изготовителями или эксплуатирующей организацией, техническими паспортами. Инструкции по эксплуатации технических устройств и инструмента иностранного производства предоставляются на государственном и (или) русском языке.

92. Технологические системы, их отдельные элементы, технические устройства оснащаются запорной арматурой, средствами регулирования и блокировки, обеспечивающими их безопасную эксплуатацию.

93. Для взрывоопасных технологических процессов используются системы противоаварийной защиты и газовой безопасности, обеспечивающие безопасную остановку или перевод процесса в безопасное состояние, в случае критического отклонения от предусмотренных технологическим регламентом параметров.

94. Технические устройства устанавливаются в соответствии с проектной документацией и требованиями инструкций по монтажу (эксплуатации) изготовителя.

95. Для взрывопожароопасных технологических систем, технических устройств и трубопроводов, которые в процессе эксплуатации подвергаются вибрации, в проектной документации необходимо предусматривать меры по ее снижению, исключению возможности аварийного перемещения, сдвига, разгерметизации и разрушения их узлов и деталей.

96. Пуск в эксплуатацию технических устройств: вновь смонтированных; после капитального ремонта; ремонта, связанного с конструктивными изменениями, осуществляется при положительных результатах испытаний. Результаты испытаний оформляются актом эксплуатирующей организации.

97. Эксплуатация технического устройства, рабочие параметры которого не обеспечивают безопасность технологического процесса, не допускается.

Дальнейшая эксплуатация разрешается после устранения выявленных недостатков.

98. Механизмы, детали, приспособления и элементы технических устройств, которые могут служить источником опасности для работающих, окрашиваются в сигнальные цвета.

99. При пуске в работу или остановке технических устройств и технологических систем предусматриваются меры по предотвращению образования в них взрывоопасных смесей и пробок, образующихся в результате гидратообразования или застывания.

100. Открытые движущиеся и вращающиеся части технических устройств ограждаются или закрываются в кожухи. Такие технические устройства оснащаются системами блокировки с пусковыми устройствами, исключающими пуск их в работу при отсутствующем или открытом ограждении.

101. Ограждение предусматривается быстросъемное и удобное для монтажа. Поверхности ограждающих и защитных устройств окрашиваются в сигнальные цвета.

102. Конструкция и крепление ограждения исключают возможность непреднамеренного соприкосновения работающего с ограждаемым элементом.

103. Температура наружных поверхностей технических устройств и кожухов теплоизоляционных покрытий не превышает температуру самовоспламенения наиболее взрывопожароопасного продукта, а в местах, доступных для обслуживающего персонала, необходимо исключить возможность ожогов.

104. Запорные и предохранительные устройства, устанавливаются на нагнетательном и всасывающем трубопроводах насоса или компрессора, в доступной и безопасной для обслуживания зоне, максимально приближенной к насосу (компрессору).

105. На запорной арматуре (задвижках, кранах, запорных клапанах), устанавливаемой на трубопроводах устанавливаются указатели положений "Открыто" и "Закрыто".

106. Запорная арматура, расположенная в колодцах, камерах или траншеях (лотках), оснащается удобным приводом, позволяющим открывать/закрывать их без спуска обслуживающего персонала в колодец или траншею (лоток).

107. На нагнетательном трубопроводе центробежных насосов и компрессоров предусматривается установка обратного клапана или другого устройства для предотвращения перемещения транспортируемых веществ в обратном направлении.

На нагнетательной линии поршневого насоса устанавливается манометр с предохранителем (гасителем) пульсации и предохранительный клапан.

108. Все участки трубопроводов, подвергавшиеся разборке, резке и сварке, после сборки подвергаются испытаниям на прочность и плотность.

109. Эксплуатация технических устройств и инструмента в неисправном состоянии или при неисправных устройствах безопасности (блокировочные, фиксирующие и сигнальные приспособления и приборы), а также с отклонением от рабочих параметров, установленных изготовителем, не допускается.

110. Снятие кожухов, ограждений, ремонт технических устройств, проводится только после отключения электроэнергии, сброса давления, остановки движущихся частей и принятия мер, предотвращающих случайное приведение их в движение вследствие ошибочного или самопроизвольного включения коммутационных аппаратов, под действием силы тяжести или других факторов. На штурвалах задвижек, шиберов, вентилей вывешиваются плакаты "Не открывать! Работают люди!". На пусковом устройстве обязательно вывешивается плакат "Не включать, работают люди!".

111. По достижении срока эксплуатации, установленного изготовителем, дальнейшая эксплуатация технического устройства без продления срока безопасной эксплуатации не допускается.

Критерии вывода из эксплуатации определяются изготовителем и вносятся в инструкцию по эксплуатации оборудования.

112. При опасности выделения на местах работ серосодержащих газов необходимо организовать систематический контроль загазованности в охранной зоне. Опасные места обозначить предупредительными надписями и знаками "Опасно! Возможно выделение сероводорода".

113. После полного окончания ремонтных работ, рабочее место приводится в порядок и после вывода бригады исполнителей принимается руководителем работ. Руководитель работ расписывается в наряде-допуске об окончании работы и сдает лицу, выдавшему ему наряд-допуск на эту работу. Наряд-допуск закрывается лицом, выдавшим его, после осмотра оборудования и проверки места работы, на предмет отсутствия людей, посторонних предметов, инструмента и надлежащей его чистоты. Включение оборудования производится после закрытия наряда-допуска и с разрешения лица, выдавшего его. После окончания работ внутри емкости перед закрытием люков, ответственный за их проведение убеждается, что в емкости не находятся люди, инструменты, материалы, посторонние предметы.

114. Все внутренние формы документов, которые фиксируют в период и по окончании смены контрольные и рабочие параметры оборудования заполняются и передаются по смене. При передаче смены, вахты все изменения в параметрах оборудования, находящегося в эксплуатации, изменения в технологическом процессе, связанные с инцидентами или не штатными ситуациями озвучиваются принимающей смену, вахту стороне и фиксируются.

115. Контрольные замеры воздуха рабочей зоны проводятся перед окончанием смены/вахты, а результаты фиксируются и передаются принимающей стороне.

116. Оборудование после ремонта с применением сварки подвергается внеочередному техническому освидетельствованию. По окончании огневых работ лицо, ответственное за их выполнение, проверяет места проведения огневых работ на отсутствие возможных источников возникновения огня, и записывает время окончания огневых работ в наряде-допуске.

Глава 3. Требования безопасности при аварийных ситуациях

117. Для каждого опасного производственного объекта, эксплуатирующего оборудование для добычи высоковязкой, сернистой нефти разрабатываются ПЛА, в соответствии с которым персонал данной организации осуществляет свои действия в аварийных ситуациях.

118. В ПЛА, кроме технических и технологических операций по реагированию на аварийные ситуации техногенного характера, определяются места сбора и пути эвакуации персонала, подъездные пути, порядок и периодичность контроля воздушной среды, меры безопасности и действия работников при аварийной ситуации, список лиц и организаций, которые оповещаются об аварии с указанием номеров телефонов и порядок их оповещения. Схема с указанием расположения возможных источников загазованности, пункты сбора, пути (маршруты), способы и конечные пункты эвакуации при различных метеоусловиях.

ПЛА отрабатываются на практике с привлечением предусмотренных сил и средств, в соответствии с графиком, утвержденным руководителем эксплуатирующей организации.

119. Объекты, эксплуатирующие оборудование для добычи высоковязкой, сернистой нефти обеспечиваются рабочим и аварийным освещением, а при ликвидации аварий в темное время суток для освещения места работы обеспечиваются переносными светильниками, напряжением не более 12 В во взрывозащищенном исполнении, соответствующем категории и группе взрывоопасной смеси и оборудованными защитной сеткой от механических повреждений.

120. При обнаружении опасных концентраций газов (особенно сероводорода), во время нахождения на объектах с оборудованием для добычи высоковязкой, сернистой нефти, персоналу (первому обнаружившему) необходимо:

1) незамедлительно привести в готовность и использовать СИЗ ОД при срабатывании персонального газосигнализатора по сероводороду или при включении сигнала тревоги;

2) выйти из загазованной зоны безопасным путем к месту сбора согласно ПЛА (персонал эвакуируется в пункт сбора кратчайшим путем перпендикулярно направлению ветра, имея при себе соответствующие средства индивидуальной защиты);

3) остановить все работы, выключить оборудование, (убедится в том, что повреждҰнный участок отключен, в случае отказа автоматики, отключение произвести вручную на пульте в операторной);

4) первому, прибывшему на пункт сбора, оповестить должностных лиц об аварийной ситуации, и сообщить о количестве людей на пункте сбора, согласно ПЛА;

5) обозначить загазованную зону знаками безопасности с учетом направления ветра (если это входит в обязанности в рамках ПЛА);

6) принять меры к устранению загазованности (если это входит в обязанности в рамках ПЛА).

121. Работы возобновляются после устранения причин загазованности и утечки газов. При ремонтных и аварийно-восстановительных работах на объектах, задействованный персонал применяет СИЗ ОД при опасности превышения ПДК в воздухе рабочей зоны.

122. Весь персонал обучается приемам оказания доврачебной помощи. Любой работник, обнаруживший пострадавшего от отравления газами, от ожогов и ранений и других несчастных случаев, оказывает доврачебную помощь пострадавшему, и сообщает о случившемся администрации объекта и медперсоналу. На каждом предприятии с аварийными бригадами проводятся тренировочные занятия с последующей оценкой действий персонала.

123. При экстремальных условиях в период локализации последствий аварии работы на оборудовании, высоте, в емкостях, резервуарах допускается проводить при (наличии дублера, дополнительного освещения, применении предохранительных поясов, песка для устранения скольжения и других мер).

124. После ликвидации аварийной ситуации в соответствии с ПЛА необходимо дополнительно провести анализ воздуха в местах возможного скопления вредных веществ.

125. Устройства связи и сигнализации для взрывоопасных помещений и наружных установок предусматриваются во взрывобезопасном исполнении.

Обеспечивается внутрипроизводственная связь диспетчеров с объектами и обслуживающим персоналом, связь руководителей организации и объектов с рабочими местами диспетчеров, операторов и АСС.

Для одновременной передачи распорядительной информации, оповещения по аварийным ситуациям предусматривается в помещении с постоянным присутствием дежурного персонала сеть радиофикации.

Станции связи размещаются в наиболее безопасных местах, с учетом преобладающего направления ветра и рельефа местности для защиты от возможной загазованности воздуха в опасной и аварийной ситуации.

Устройства связи, аварийной и охранной сигнализации размещаются соответственно в помещениях АСС, охраны объекта.

Станции связи, диспетчерские пункты, операторные относятся к I категории электроприемников и обеспечиваются резервными электрогенераторными установками, включающимися в автоматическом режиме при прекращении подачи электроэнергии и аккумуляторными батареями.

126. С ПЛА и сигналами тревоги необходимо ознакомить под роспись весь производственный персонал. ПЛА или его оперативная часть постоянно находятся в операторной, производственном помещении.

127. Помещения производственных объектов оснащаются постоянно действующей приточно-вытяжной вентиляцией с механическим побуждением, а также системой аварийной вентиляции, сблокированной с приборами контроля состояния воздушной среды.

128. В помещениях с периодическим пребыванием обслуживающего персонала устанавливаются газосигнализаторы и вентиляционные установки с автоматическим включением при превышении ПДК и ручным включением с наружной стороны помещения.

Приложение к Инструкции по безопасной эксплуатации оборудования для добычи высоковязкой, сернистой нефти

Форма

Журнал контроля воздушной среды

№ п/п	Дата, время и место отбора пробы	Наименование токсичных и взрывоопасных веществ	Тип и номер прибора	Фамилия и должность лица, выполняющего анализ	Пределы взрываемости - нижний, верхний в % объемных	Результаты анализа в мг/м3 или % объемных	Подпись специально назначенного лица (начальника смены, мастера)	Принятые меры по ликвидации загазованности (заполняется начальником смены, мастером)	Причина повышения загазованности	Примечание
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

Жоғары тұтқырлы, күкіртті мұнайды өндіруге арналған жабдықты қауіпсіз пайдалану бойынша нұсқаулығын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 14 шілдедегі № 343 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 21 шiлдеде № 23632 болып тіркелді.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 126) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Жоғары тұтқырлы, күкіртті мұнайды өндіруге арналған жабдықты қауіпсіз пайдалану бойынша нұсқаулығы бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрі

Ю. Ильин

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

энергетика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ұлттық экономика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Экология, геология және

табиғи ресурстар министрлігі

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрі 2021 жылғы 14 шілдедегі № 343 бұйрығымен бекітілген

Жоғары тұтқырлы, күкіртті мұнайды өндіруге арналған жабдықты қауіпсіз пайдалану жөніндегі нұсқаулық

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Жоғары тұтқырлы, күкіртті мұнайды өндіруге арналған жабдықты қауіпсіз пайдалану жөніндегі осы нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 126) тармақшасына сәйкес әзірленді және жоғары тұтқырлы күкіртті мұнайды өндіру үшін пайдаланылатын жабдықты пайдалану (соның ішінде жөндеу, техникалық және сервистік қызмет көрсету) процесін, сондай-ақ осы жабдықты пайдалану кезінде қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету процесін тиянақтайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 14.07.2023 № 382 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) бұйрығымен.

2. Осы Нұсқаулықта мынандай негізгі ұғымдар пайданылады:

1) жоғары тұтқырлы мұнай – тығыздығы 0,9г/см³ және тұтқырлығы 35мм²/с және одан жоғары болатын қиын өндірілетін ауыр мұнайдың санаты, құрамында жеңіл мұнайға қарағанда шайырлы-асфальтенді заттар, азот-, хлор-, оттегі- және күкіртті амин қышқылдар қосылыстары, механикалық қоспалар мен металлдың көлемі көбірек кездеседі;

2) жөндеу – жабдықтар мен құрылыстардың жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру жөніндегі іс-шаралар кешені;

3) күкіртті мұнай – бұл құрамында 0,5%-дан көп әртүрлі күкірт қосылыстары бар мұнайдың түрі. Күкірт концентрациясына байланысты күкіртті мұнайдың үш түрі бөлінеді: аз күкіртті (құрамында шамамен 0,5% күкірт қосылыстары бар), тікелей күкіртті (құрамында 0,5% - дан 2% - ға дейін күкірт қосылыстары бар) және жоғары күкіртті (құрамында 2% - дан астам күкірт қосылыстары бар);

4) қауіпті өндірістік фактор – қауіпті өндірістік объектілердегі және әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріндегі авариялар, оқыс оқиғалар кезінде туындайтын, жеке және заңды тұлғаларға, қоршаған ортаға зиян (нұқсан) келтіретін физикалық құбылыс;

5) машиналар мен жабдықтардың қауіпсіздігі – адам өміріне, денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келуіне байланысты жол беруге болмайтын қатердің жоқтығы;

6) машиналар мен жабдықтардың өмірлік циклы – жобалау, өндіріс, пайдалану, (соның ішінде жөндеу, техникалық және сервистік қызмет көрсету), сақтау, тасымалдау, өткізу жою және кәдеге жарату процестері;

7) техникалық диагностикалау – жабдықтардың техникалық жағдайын айқындау процесс;

8) техникалық құрылғылар – машиналар, жабдықтар және өзге де конструкциялар;

9) техникалық қызмет көрсету – мақсаты бойынша пайдалану, сақтау және тасымалдау кезінде объектінің жұмысқа қабілеттілігін (ақаусыздығын) қолдауға бағытталған іс-шаралары кешені.

3. Жоғары тұтқырлы күкіртті мұнай өндіруге арналған жабдық өндіру әдістері мен қолданылатын жабдықты ескере отырып, орналасу тереңдігіне, тұтқырлығына, газ факторына, механикалық қоспалар мен күкірт қосылыстарының болуына байланысты осы Нұсқаулықтың талаптарына сәйкес жобаланады және орналастырылады. Жабдық негізгі және көмекші болып бөлінеді. Негізгі жабдық кен орнын игеру мен жайластыруға арналған жобалық шешіммен белгіленеді, көмекші жабдықты қолдану таңдалған негізгі жабдыққа байланысты нақты кен орны үшін жобалық шешімдермен және технологиялық процеспен негізделеді. Көмекші құрал тұтқырлықты, механикалық қоспаларды және күкірт қосылыстарын азайту үшін қолданылады.

Жабдықтарды пайдалану процесінде "Азаматтық қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген технологиялар, қауіпті техникалық құрылғылар қолданылады.

Жабдықтар мен құбыржолдардың әрбір түрі үшін коррозияны бақылау әдістері, кезеңділігі және орындары дайындаушының құжаттамасы негізінде қауіпті өндірістік объектінің иесі, сондай-ақ зақымданудың әсер етуші тетігінің сипатына қарай жобалық құжаттама көрсетіледі.

4. Технологиялық жабдықты монтаждау (бөлшектеу), пайдалану, оған техникалық қызмет көрсету және жөндеу қажет болған кезде, жеке немесе технологиялық кешен немесе технологиялық жүйелер құрамында пайдалану кезінде қауіпсіздік талаптарының орындалуын қамтамасыз ету қажет.

5. Технологиялық жабдықтың қауіпсіздігі келесі жолдармен қамтамасыз етіледі:

1) әрекет принциптерін, құрылымдық схемаларды, қауіпсіз құрылымдық элементтерді таңдау;

2) құрылымда механикаландыру, автоматтандыру және қашықтықтан басқару құралдарын қолдану;

3) құрылымда қорғау құралдарын қолдану;

4) эргономикалық талаптарды орындау;

5) монтаждау (бөлшектеу), пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі техникалық құжаттамаға қауіпсіздік талаптарын енгізу;

6) құрылымда тиісті материалдарды қолдану.

6. Технологиялық жабдықтың қауіпсіздік талаптарына сәйкестігі бүкіл қызмет ету мерзімі ішінде қамтамасыз етіледі.

7. Технологиялық жабдық құрылымының элементтері, егер олардың болуы жабдықтың функционалдық мақсатымен айқындалмаса, қауіп көзін білдіретін тегіс емес өткір бұрыштардың, жиектердің және беттердің болуын. Соңғы жағдайда жарақат алу мүмкіндігінен қорғау шаралары көзделеді.

8. Технологиялық жабдықтың құрылымы санитариялық-эпидемиологиялық нормалау құжаттарымен және стандарттармен регламенттелетін мәндерге дейін шу, ультрадыбыс, инфрадыбыс және дірілді алып тастауды немесе деңгейін төмендетуді қамтамасыз етеді.

9. Мұнайгаз кен орындарында (бұдан әрі – МГК) қауіпсіз пайдалану үшін технологиялық жабдықты таңдау кезінде қоршаған орта әсерінің сыртқы факторларымен қауіпсіз өзара іс-қимыл жасауға бағытталған конструктивтік ерекшеліктер ескеріледі.

10. Технологиялық жабдықтың құрылымына кіретін жұмыс орындары жұмыстарды орындаудың қауіпсіздігі мен ыңғайлылығын қамтамасыз етеді.

11. Жоғары тұтқырлы күкіртті мұнай өндірудің кен орнын жайластырудың жобалық құжаттамасында персоналды жинау және эвакуациялау бағыттары мен орындары, газ қауіпсіздігі аралшығының орналасу орындары, персоналды ұжымдық қорғау құралдары, қоршаған ортаның газдануын бақылау станциялары, газ қауіпсіздігі бекеттері, жел көрсеткіштері, бақылау-өткізу пункттері көзделеді.

12. Құрамында күкіртті қосылыстар кіретін МГК арналған тау-кен телімінің аумақтарында мұнай, газ және конденсатты өндіруге қатысы жоқ өндірістік және өзге де объектілерді орналастыруға жол берілмейді.

13. Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың (бұдан әрі – ҚЗӨФ) әсер ету мүмкін өндірістік объектілер, газ қауіпті жерлер, мұнай-, газ- және конденсат құбырының трассалары Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерімен белгіленген талаптарға сәйкес көрсеткіштермен, қажетті ескерту белгілерімен, жұмысты қауіпсіз жүргізу бойынша плакаттармен жабдықталады "Жарылыс қаупі бар", "Өрт қаупі бар", "Шылым шегуге тыйым салынады", "Бөгде адамдарға кіруге болмайды".

14. МГК өнеркәсіптік алаңдарының аумағында жел бағытын және жарық бұрышының көрсеткішін анықтауға арналған жел көрсеткіші орнатылады. Қараңғы уақытта бұл құрылғылар жарықтандырылады.

15. Операторлық үй-жайда және технологиялық алаңдарда немесе олардың жанында орналасқан басқа да өндірістік үй-жайларда, сондай-ақ кен орны аумағындағы қызметтік үй-жайларда (жобалық шешімге сәйкес) мыналар ілінеді:

1) жабдықтар және құбырлардың орналасуының бақылау-өлшеу аспаптары мен автоматиканы (бұдан әрі – БӨҚжА), сақтандырғыш, бітегіш реттегіш қондырғылар көрсетілген технологиялық схемалары (мнемосхема), күкіртті сутек датчиктерін орнату схемасы және ауа кеңістігін бақылау бөлімдерін орнату;

2) авариялық қоймалардың орналасқан жерін, персоналды жинауға және эвакуациялауға арналған маршруттарды, газ қауіпсіздігі аралының, персоналды қорғау құралдарын, адамдар мен көлік қозғалысының негізгі және қосалқы маршруттарын, авариялық жағдайда ауада күкірт бар қосылыстардың таралу бағыттары мен жиналу орындарын, байланыс және хабардар ету құралдарын көрсете отырып, объектінің схемасы;

3) өнеркәсіптік қауіпсіздік, азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органдардың аумақтық бөлімшелерінің, газдан құтқару және басқа да авариялық қызметтердің, өрт күзетінің, медициналық көмек көрсету пункттерінің телефон нөмірлері көрсетілген хабардар ету схемасы;

4)аварияны жою жоспарының (бұдан әрі – АЖЖ) жедел бөлігі.

16. Кен орны шегінде жұмыс істейтін персонал ұйымның диспетчерімен сенімді екіжақты телефон немесе радио байланысымен (тұрақты шақырумен), ал газ қауіпті объектіде тікелей жұмыс істейтін персонал ұйымның диспетчерімен және көлік ұйымымен қосымша телефон байланысымен қамтамасыз етіледі.

17. Өндірістік үй-жайлар мен объектілер "желжиын бағыты" бойынша күкіртті қосылыс шығаруы мүмкін болжалды көзіне қатысты жел жаққа қарай орналастырылады.

18. Тәуліктің қараңғы уақытында жұмыс орындары, объектілер, оларға өтпе жолдар мен жолақтар, өткелдер мен өтпелер жарықтандырумен қамтамасыз етіледі.

19. Қызметкерді 0,75м дейін биіктікке көтеруді қажет ететін объектілер сатылармен, ал 0,75м артық биіктікке таянышы бар баспалдақпен жабдықталады.

20. Адамдардың құбыржолдар үстімен өту жерлерінде ені кемінде 0,65 м, таянышының биіктігі кемінде 1,0 м, сырғанауға жол бермейтін жабыны бар өткелдер орнатылады.

21. Құрамында күкіртті қосылыстар бар сұйықтықтардың ағуы мүмкін өндірістік үй-жайлар оны судың үлкен көлемімен шаюға және жабық кәріздің жүйесіне шығаруға арналған құрылғылармен жабдықталады.

22. МГК объектілерде орналастырылған ғимараттар мен үй-жайлар күкіртті қосылыстар датчигінен шекті рұқсат етілген концентрация мөлшеріне (бұдан әрі – ШРК) жеткен кезе автоматты қосылуы бар тұрақты әрекеттегі ағынды-сорғылы желдетумен және апаттық дабылмен жабдықталады. Сигналдық құрылғылар қызмет көрсетуші персоналдың көріну аймақтарында орнатылады.

23. Қызмет көрсетуші персонал кезеңмен болатын үйжайларда, үй-жайдың сыртқы жағынан қолмен қосылатын газ дабылдағыштар мен желдеткіш қондырғылар орнатылады.

24. Ауаның, мұнай мен газдың, оның ішінде құрамында күкіртсутек, меркаптандар және зиянды заттар бар сынамаларын іріктеу дублердің қатысуымен жүргізіледі. Сынамаларды іріктеу және талдау жүргізу кестесін ұйымның техникалық басшысы бекітеді.

25. Құрамында күкіртті қосындылары бар орталардың сынамаларын іріктеу штаттық сынама іріктеу құрылғыларын пайдалана отырып жүргізіледі.

26. Құрамында күкіртті қосындылары бар орталардың сынамаларын ашық ағыншамен алуға жол берілмейді.

27. Талдау нәтижелері:

1) Нұсқаулыққа қосымшаға сәйкес Ауа ортасын бақылау журналға;

2) сынаманы сұрыптайтын картаға (сынама сұрыптарының мәліметтері жазылады: орны, үдеріс, желдің бағыты және күші, метеорологиялық шарттар) енгізіледі.

28. Ауа ортасын бақылауды ұйымның техникалық басшысы бекіткен кестеге сәйкес стационарлық нүктелерде және жылжымалы зертханаларда жүзеге асырады.

29. Өндірістік үй-жайлар мен алаңдардың жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың, булар мен газдардың құрамы Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылғы 30 желтоқсандағы № 355 бұйрығымен бекітілген Мұнай және газ өнеркәсібі салаларындағы қауіпті өндірістік объектілер үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету қағидасымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10250 болып тіркелген) орнатылған ШРК мәнінен және шекті рұқсат етілген жарылыс концентрацияларынан (бұдан әрі – ШРЖК) аспауы тиіс. Мұндай аймақтардағы жұмыстар жеке қорғану құралдарын (бұдан әрі – ЖҚҚ) және ұжымдық қорғану құралдарын (бұдан әрі – ҰҚҚ) пайдалана отырып орындалады. Күкіртсутектің және құрамында күкірті бар қосылыстардың бөлінуі мүмкін аймақтарда жұмыстарды орындайтын қызметкерлерді күкіртсутегінің ШРК деңгейінің ең аз артуына ден қоятын дербес тасымалданатын газ сигнализаторлармен (бұдан әрі – дербес газ сигнализаторлары) және тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарымен (бұдан әрі – ТАО ЖҚҚ) қамтамасыз етіледі.

30. Жұмыс орындарында сигнал беру және байланыс құралдарының жанында авариялық сигналдар беру, объектінің, авариялық-құтқару қызметінің (бұдан әрі – АҚҚ), өрт және медицина қызметінің басшылығын хабардар ету және шақыру тәртібі көрсетілген тақтайшалар ілінеді.

31. Жұмыс аймағының ауасына күкіртсутек және құрамында күкірті бар қосылыстар бөлінуі мүмкін үй-жайларда және өнеркәсіптік алаңдарда (өндіруші ұңғыма, мұнай дебитін өлшеу жөніндегі қондырғылар және технологиялық процеске қатысатын басқа да жабдық) құрамында күкірті бар қосылыстардың қауіпіне тұрақты бақылау жүзеге асырылады.

32. Технологиялық процестер өзгерген (ауытқыған) жағдайларда ауаға қауіпті және зиянды булар, газдар мен шаң бөлінуі мүмкін үй – жайларда, өндірістік алаңдарда, ең төменгі аймақтарда қауіпсіз қашықтық (бұдан әрі – ЕТҚҚ) стационарлық және тасымалданатын газ талдағыштарды пайдалана отырып, ауа ортасын бақылау жүзеге асырылады.

33. Стационарлық газ сигнализаторлары жер бетінен немесе еденнен 50 см аспайтын биіктікте орнатылады және диспетчерлік пунктке (басқару пультіне) шығатын және датчиктерді орнату орны бойынша дыбыстық және жарық сигналдарымен жарақталады.

34. Тұтқырлығы жоғары күкіртті мұнай өндіруге арналған жабдықты пайдалану процесінде ауа ортасының құрамын автоматты бақылау көзделеді:

1) мұнай буларының және мұнай газдарының көпкомпонентті қоспаларының жарылыс қауіпті концентрацияларының болуы;

2) МГК-ы ұңғымаларын пайдалану кезінде құрамында күкірті бар қосындылардың ШРК деңгейі.

35. Автоматты бақылаумен қатар қызмет көрсетуші персонал ауа ортасын мұнай булары және мұнай газдарының жарылыс қауіпті шоғырлануының тасымалданатын газ талдағыштарымен және құрамында күкірт бар қосылыстардың ШРК-мен бақылауды жүзеге асырады:

1) зиянды заттары бар газдар мен сұйықтықтар айдалатын үй-жайларда – әрбір төрт сағат сайын;

2) зиянды заттардың бөлінуі және жиналуы мүмкін үй-жайларда және олардың бөлінуі және жиналуы мүмкін жерлердегі сыртқы қондырғыларда-ауысымда кемінде бір рет;

3) бөлу көздері жоқ, бірақ сырттан зиянды заттар түсуі мүмкін үй-жайларда – тәулігіне кемінде бір рет;

4) тұрақты газ сигнализаторларын орнату қажеттілігі жоқ, алайда қызмет көрсетуші персонал тұрақты болатын жерлерде – ауысымда кемінде екі рет;

5) мерзіммен қызмет көрсетілетін орындарда – жұмыс басталар алдында және жұмыс процесінде;

6) резервуарлық паркте, резервуарлардың әрбір карының ортасында, сондай-ақ одан 5 – 10м қашықтықта опырылымның айналасында резервуардың осьтік желілерінде жел жағынан – ауысымда кемінде бір рет;

7) газдалған аймақтағы авариялық жұмыстар кезінде – кемінде 30 минутта бір рет.

36. Тұтқырлығы жоғары, күкіртті мұнай өндіруге арналған жабдықты пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмыстарды орындауға кемінде 18 жасқа толған, медициналық куәландырудан өткен және осы жұмыс түрін орындауға қарсы көрсетілімдері жоқ, мамандығы бойынша оқытылған, сондай-ақ жұмыстың қауіпсіз әдістері мен тәсілдеріне, жеке қорғаныс құралдарын қолдануға, зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету қағидалары мен тәсілдеріне білетін тұлғалар жіберіледі. Персонал өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша оқытылады және емтихан таппсырады.

37. Жұмыс аймағының ауасына күкіртсутектің және құрамында күкірті бар қосылыстардың бөлінуі мүмкін жағдайларда жұмыстарды орындаумен тікелей байланысты персонал Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген нормаларға сәйкес мерзімдік медициналық тексеруден өтеді.

38. Тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдарынсыз және медициналық қарсы көрсетілімдері бар (бұдан әрі – ТАО ЖҚҚ) адамдардың күкіртсутек және құрамында күкірті бар қосылыстар шығарылуы мүмкін қауіпті объектілерде болуына жол берілмейді.

39. Тұтқырлығы жоғары күкіртті мұнайды өндіруге арналған жабдықты пайдалануға және оның техникалық жай-күйіне жауапты персонал:

1) объектінің сенімді және қауіпсіз жұмысын;

2) техникалық қызмет көрсетуді, техникалық диагностика мен жөндеуді ұйымдастыруды және уақтылы жүргізуді;

3) жаңа жабдықтарды енгізуді және игеруді;

4) жеке қорғану құралдарының болуын және уақтылы тексерілуін.

2-тарау. Жабдықтарды пайдалану кезіндегі (соның ішінде жөндеу, техникалық және сервистік қызмет көрсету) қауіпсіздік талаптары

40. Газдану қауіптілігі бар және ҚЗӨФ әсері мүмкін нормалардан асатын жерлерде, сонымен қатар, оқшауланған үй-жайларда, жабық ыдыстарда, құдықтарда, орларда және шурфтарда жұмысты бастамас бұрын ауа кеңістігіне талдау жүргізіледі және рұқсаттама-жіктелім рәсімделеді. Газдалғандылық анықталған кезде газдалғандылық жойылғаннан кейін жалғастырылады.

41. Күкіртсутектің және құрамында күкірті бар қосылыстардың жиналуы мүмкін өндірістік үй-жайларда газдардың шоғырлануын газ талдағышпен қосымша бақылау ұйымдастырылады.

42. Объектіні онда жұмыс жүргізуге дайындауды дайындауға жауапты адамның басшылығымен пайдаланушы персонал жүзеге асырады.

43. Объектіні (жабдықты, коммуникацияларды) пайдалануға дайындау үшін дайындық жұмыстарының кешені орындалады:

1) объекті персоналы қауіпсіздік шаралары жөніндегі бөлімді зерттей отырып, жабдықты пайдалану жөніндегі нұсқаулықпен танысады;

2) қауіпсіздік құралдардың, құрылғылардың және құралдардың бар болуы мен жарамдылығын, зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі алғашқы көмек көрсету әдістерін білуін тексереді;

3) жарамды арнайы киіммен, арнайы аяқ киіммен, қорғаныс каскаларымен, қорғаныс көзілдіріктерімен, респираторлармен, қолғаптармен, тыныс мүшелерінің қорғау құралдарымен, дербес газ сигнализаторлармен және сақтандыру белдіктерімен қамтамасыз ету;

4) жұмыс орнына тексеру жүргізіледі (жеткілікті түрде жарықтандырылғанына, өту жолдары мен жұмыс орны бөгде заттардан бос екеніне көз жеткізеді);

5) жабдыққа жел жағынан өту жолының болуы;

6) мұнай мен газды өткізбейтін, фланецті қосылыстарының нығыз жабылуын;

7) жабдықтарда қысым деңгейін тексеріледі;

8) жарылғыш өнімдерді алып тастау, олардың іргелес технологиялық жүйелерден түсуін болдырмауын;

9) жарылыс қауіпті және зиянды заттарды шығару мүмкіндігімен байланысты жұмыстарды жүргізу орнын белгілеу, қоршау, ал қажет болған жағдайда қауіпті аймақта бөгде адамдардың болуына жол бермеу мақсатында бекеттер қояды;

10) жұмысты бастамас бұрын жабық кеңістіктерде (ыдыстар, құдықтар, резервуарлар) зиянды және жарылыс қаупі бар заттардың болуына ауа ортасына зертханалық талдау жүргізу қажет;

11) күкіртсутектің және құрамында күкірті бар қосылыстардың бөлінуі мүмкін жағдайларда жұмыс істеу кезінде жұмыстардың жауапты басшысы қатысқан барлық персоналдың есебін жүргізеді;

12) жұмысты бастар алдында жауапты адам қызметкерлерді метеорологиялық жағдайлармен және авариялық жағдайда қауіпті аймақтан шығу бағытымен таныстырады және жел бағытының өзгеруі туралы уақтылы хабарлайды.

44. Газ қауіпті объектілердегі жұмыстарға тартылатын ұйымның және мердігерлік ұйымдардың персоналы жұмыс орны мен түрін ескере отырып, ұйым персоналы үшін белгіленген көлемде оқудан және емтихан тапсырудан өтеді.

45. СҚА шегінде орналасқан құрылыс және басқа да ұйымдар қызметкерлерінің ҰҚҚ мен ЖҚҚ және қауіпті жағдайда қамтамасыз ету тәртібі бірлескен іс-қимыл регламентінде айқындалады.

46. Оқшаулағыш ауа-тыныс алу аппараттарын қызмет көрсетуші персонал АЖЖ сәйкес авариялық жағдай туындаған кезде бірінші кезектегі іс-қимылдарды орындай отырып, күкіртсутектің және құрамында күкірті бар қосылыстардың ықтимал бөлінуі жағдайында газқауіпті жұмыстарды жүргізу технологиясында көзделген операцияларды орындау кезінде қолданады.

47. Газқауіпті объектілер ТАО ЖҚҚ резервтік қорымен қамтамасыз етіледі, саны мен типтері өндірістік персоналдың санын, объектінің қашықтығын, орындалатын жұмыстардың ерекшелігін ескере отырып айқындалады. Объектіде және СҚА-да персонал газ сигнализаторлармен және зардап шеккендерге алғашқы дәрігерге дейінгі көмек көрсету құралдарымен қамтамасыз етіледі.

48. Монтаждалған жабдық "желжиын бағыты" басым бағыты бар арнайы техника мен автокөліктің кірме жолдарын ескере отырып, орналасудың технологиялық схемасына сәйкес орналастырылады.

49. Газ-жарылыс қаупі бар жерлерде ашық отты қолдануға жол берілмейді.

50. Қоршаулар алынған немесе ақаулы болған кезде ақаулы жабдықтар жұмыс істеуге, сондай-ақ ақаулы құралдарды, айлабұйымдарды және жарамсыз қорғау құралдарын пайдалануға жол берілмейді.

51. Ақау табылған жағдайда басшылыққа, жөндеу және баптау қызметіне хабарланады.

52. Жұмыс аймағының ауасында күкіртсутектің және құрамында күкірті бар қосылыстардың бөлінуі және жиналуы мүмкін жағдайларда жұмыстарды кемінде екі орындаушы жүргізеді, олардың біреуі екіншісін сақтандырады.

53. Тұйық кеңістіктердегі (ыдыстар, құдықтар, резервуарлар) жұмысты құрамында кемінде үш адам бар бригада (бір жұмыс істеуші және екі сақтандырушы – дублер) орындайды.

54. Қауіпті факторлардың туындау мүмкіндігі бар жұмыстар (өнімді қабатты ашу, ұңғыманы перфорациялау, ағынды шақыру, гидродинамикалық зерттеулер) жұмыстардың жауапты басшысының басшылығымен жүргізіледі.

55. Ұңғыманың жұмыс алаңында ауа-тыныс алу аппаратымен жұмыс істеу кезінде күкіртсутек және құрамында күкірт бар қосылыстар бөлінуі мүмкін болған кезде көмек көрсету және қауіпті аймақтан эвакуациялау үшін сақтандырушылар және жұмыстардың жауапты басшысы тағайындалады.

56. Жұмыс аймағының ауасында ШРК-дан жоғары күкіртсутек немесе құрамында күкірт бар қосылыстар табылған жағдайда дереу:

1) оқшаулағыш ауа-тыныс алу аппаратын кию;

2) қауіпсіздіктің барлық талаптарын сақтай отырып, жұмыстардың жауапты басшысын және мүмкіндігінше қауіпті аймақта жүрген адамдарды хабардар ету;

3) авариялық-құтқару қызметтері мен құралымдары келгенге дейін АЖЖ қатаң сәйкестікте газдануды жою бойынша бірінші кезектегі шараларды қабылдау. Бірінші кезектегі шараларды қабылдаумен байланысты емес адамдар эвакуациялау жоспарына сәйкес қауіпті аймақтан кетуге және жинау орнына бару қажет.

57. Авариялық жағдайларда күкіртсутектің немесе құрамында күкірті бар қосылыстардың бөлінуі жағдайында жұмыс қауіпті заттардың әсерінен қорғауды қамтамасыз ететін арнайы қорғаныс киімде немесе оқшаулағыш химиялық костюмдерде орындалады.

58. Арнайы киімді сақтауға арналған үй-жай желдеткішпен жабдықталады және екі іргелес бөлмеден тұрады: біріншісі - арнайы киімді шешуге және сақтауға арналған, екіншісі - оқшауланған ауа-тыныс алу аппараттарын сақтауға және жеке киімді сақтауға арналған.

59. АЖЖ бойынша бірінші кезектегі іс-қимылдар орындалғаннан кейін аварияны жою бойынша одан әрі басшылықты АҚҚ тарта отырып, жедел штаб жүргізеді.

60. Жоғары тұтқырлы, күкіртті мұнай өндіруге арналған жабдықты пайдалану кезінде персоналдарды мынадай қауіпті және зиянды өндірістік факторлардан қорғау қамтамасыз етіледі:

1) жарылыс қаупі бар ортаның түзілуі;

2) жұмыс аймағының ауасының газдануы;

3) тез тұтанатын шөгінділердің түзілуі;

4) айналмалы механизмдер мен өнімдердің әсері;

5) статикалық электрдің жоғары деңгейі және электр тогының адам ағзасына әсері;

6) жұмыс аймағының жоғары немесе төмен ауа температурасы;

7) жұмыстарды биіктікте орындау;

8) жұмыс орнында жеткіліксіз жарықтандыру;

9) газбен улану (әсіресе күкіртсутек, меркаптан);

10) қысыммен жұмыс істейтін техникалық құрылғылар мен жабдықтардың, сондай-ақ судың қайнау температурасы 115 ^оС артық кезіндегі әсері.

61. Мұнай, газ, конденсат шыққан жағдайда объектінің газдануын тексереді, ал төгілген мұнай мен ластанған топырақты аумақтан арнайы бөлінген орынға шығарылады. Сондай-ақ, тасымалданатын газ талдағыштардың көмегімен ауа ортасын зиянды заттардың болуына бақылауды жүргізу қажет.

62. Жарылыс қаупі бар және уытты өнімдердің ықтимал бөлінуімен байланысты жұмыстар ұшқынның пайда болуын тудырмайтын құрал-саймандар мен айлабұйымдарды қолдана отырып орындалады.

63. Пайдалану процесінің маңызды құрамдас бөлігі парафин мен тұтқыр майларды жылытуды төмендететін қоспаларды қолдану бойынша іс шаралар жүргізу болып табылады. Тұтқырлығы жоғары мұнайды қыздырудың оңтайлы температурасын анықтау үшін бастапқы деректерді таңдау өндіру мен тасымалдаудың нақты жағдайларына, мұнай мен қоршаған ортаның температурасына, мұнайдың физикалық-химиялық қасиеттеріне байланысты болады. Оңтайлы температура мен жылыту ұзақтығы технологиялық процестің талаптарына байланысты таңдалады.

64. Тұтқырлығы жоғары және күкіртті мұнайды өндіру кезінде қолданылатын жабдықтар мен технологиялық құбыржолдарға коррозиялық әсерді болдырмау үшін коррозияға және сульфидті жарылуға төзімді металдардың коррозияға төзімді қорытпалары, сондай-ақ электрхимиялық қорғау пайдаланылады.

65. Мұнайды өндіру, жинау, дайындау және тасымалдау жүйелерінің технологиялық жабдықтары мен құбыржолдарын, ұңғыма конструкциясы, күкіртсутектің және құрамында күкірті бар қосылыстардың әсер ету жағдайларында пайдаланылатын ұңғыма ішіндегі және басқа да жабдықтарды коррозиядан қорғау үшін коррозия тежегіштері, арнайы жабындар және жұмыс ортасының коррозиялық белсенділігін азайтудың технологиялық әдістері қолданылады.

66. Күкіртсутектің және құрамында күкірті бар басқа да қосылыстардың әсер ету жағдайларында пайдаланылған жабдықты, оның тораптары мен бөлшектерін жөндеу оларды бейтараптандырғаннан, жуғаннан (буландырғаннан) кейін жүргізіледі.

67. Шегендеу бағаналар және СК құбырлары сапасының олардың кернеудегі сульфидті жарылуға төзімділігіне кепілдік беретін техникалық шарттарға сәйкестігі сертификатпен расталуы тиіс. Құбырлардың үлгілерін химиялық құрамы және болат сапасының басқа көрсеткіштері бойынша сертификатқа сәйкестігін тексеру арнайы әдістеме бойынша зертханалық жағдайларда жүргізіледі.

68. Жабдықтар мен құбыржолдардың коррозиялық жай-күйін бақылау бір-бірін толықтыратын бірнеше әдіспен (кемінде екі) жүзеге асырылады:

1) бақылау үлгілерін орнату;

2) коррозия жылдамдығының датчиктері бойынша;

3) коррозияны бақылау тораптары бойынша;

4) сутегі зондтары бойынша;

5) ультрадыбыстық және магнитті қалыңдығын өлшеу;

6) жұмыс ортасындағы темір иондарының құрамы бойынша;

7) коррозия контурын орнату.

69. Жер асты құбырлары электрохимиялық қорғау құрылғыларымен қамтамасыз етіледі.

70. Электрхимиялық қорғау жүйелерінің әрбір қондырғысының әрекетінде үзіліске регламенттік және жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде тоқсанына бір реттен артық емес (80 сағатқа дейін) жол беріледі. Тәжірибелік немесе зерттеу жұмыстарын жүргізу кезінде электрхимиялық қорғанысты жылына 10 тәуліктен аспайтын жиынтық мерзімге ажыратуға жол беріледі.

71. Коррозиялық қауіптілігі жоғары учаскелерге коррозиялық істен шығу (жыртылу, жыланкөздер) орын алған немесе коррозиялық ойық жаралар мен жарықтар анықталған, құбыр қабырғасының қалыңдығының 15% - нан асатын электрхимиялық қорғау қондырғылары арасындағы учаскелер, сондай-ақ коррозия жылдамдығы жылына 0,5 мм-ден асатын учаскелер жатады.

72. Электрхимиялық қорғау жүйесі негізгі элементтер істен шыққан кезде резервтік элементтерге автоматты түрде ауыстыруды қамтамасыз ете отырып, түрлендіру тізбектерінде жүз пайыздық резервтеуді және жүктемені қамтамасыз етеді, сондай-ақ жоғары сенімділікті (істен шығуға істелген жұмыстың кемінде 30 000 сағ) қамтамасыз етеді.

73. Параллель құбыржолдарды қорғау кезінде реттелетін бірлескен қорғаныс блоктары немесе оқшаулағыш қосылыстар қолданылады.

74. Құбыржолдарды электрхимиялық қорғау жүйесі сенсорлық құрылғылармен және поляризациялық әлеуетті, коррозия жылдамдығын бақылау датчиктерімен (оның ішінде оқшаулағыш жабындағы коррозия, қорғаныс тогы, сутектің, рН сіңіру қарқындылығы) жабдықталған бақылау-диагностикалық пункттерді қамтитын коррозиялық мониторингпен қамтамасыз етіледі.

75. Электрхимиялық қорғау құралдары қорғаныс тогының күшін, катод станцияларының шығысындағы кернеуді және коррозиялық мониторинг параметрлерін қашықтықтан бақылаумен жарақталады. Пайдаланушы персонал барлық телеметриялық ақпаратты тиімді қорғауды қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдау мақсатында жинайды және өңдейді.

76. Электрхимиялық қорғаудың істен шығуы (үзілісі) 24 сағат ішінде жойылады.

77. Жарылыс қаупі бар аймақтарда орналасқан технологиялық қондырғылардың (сорғы және компрессорлық) электр жабдықтарының жарылыстан қорғану деңгейі жарылыс қаупі бар аймақтың класына, жарылыс қаупі бар қоспаның санаты мен тобына сәйкес келеді.

78. Газ қауіпті және отпен жүргізілетін жұмыстар наряд-рұқсат бойынша жүргізіледі.

79. Газ қауіпті және отпен жүргізілетін жұмыстар пайдаланушы ұйымның ішкі рәсімдері бойынша әзірленген және бекітілген нұсқаулық бойынша жүргізіледі.

80. Газ қауіпті және от жұмыстарды бастамас бұрын қауіпті аймақтың шекарасы белгіленеді. Газ қауіпті және отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргізу орындарының қауіпті аймақтары қосымша "Газ қауіпті", "Өтуге тыйым салынады" деген сигналдық қоршаулармен, ескерту белгілерімен белгіленеді.

81. Жабдықты жөндеу үшін зауыттық таңбасы бар құрылғылар мен құралдарды қолданылады. Кесуге, дәнекерлеуге арналған жабдық және электр жабдығы жұмыстарды жүргізу алдында электр және өрт қауіпсіздігі талаптарына сәйкестігі, сондай-ақ оның жай-күйі мен жұмыс қабілеттілігі тексеріледі. Жүк көтергіш жабдықтар, жарақтандырулар, арнайы жабдықтар дайындаушы көзделген мерзімде техникалық куәландырудан өтеді.

82. Технологиялық жабдықты ашқанға және ашылып кеткенге дейін пирофорлық шөгінділерді активсіздендіру жүргізіледі.

83. Жабдықтарды, резервуарларды, ыдыстарды, құбыржолдарды тексеру және жөндеу алдында пирофорлық шөгінділердің өздігінен жануына жол бермеу үшін булау және сумен шаю жұмыстары жүргізіледі. Пирофорлық қосылыстарды активсіздендіру үшін беткі қабатында белсенді заттар немесе осы қосылыстардан қауіпсіз тазартуды қамтамасыз ететін әдістер негізінде көбікті жүйелер қолданылады. Жұмыстар наряд-рұқсат бойынша жүргізіледі.

84. Пирофорлық шөгінділерді тазалау, активсіздендіру, жабдықты тексеру және жөндеу бойынша жұмыстарды қауіпсіз жүргізу шарттары жұмыстарды ұйымдастыру жоспарында көрсетіледі.

85. Жабдықты тазалау аяқталғаннан кейін пирофорлық шөгінділер объектісінің аумағынан ылғалды күйде шығарылады және қоршаған ортаны қорғау талаптарын сақтай отырып қауіпсіз тәсілмен кәдеге жаратылады.

86. Егер күкіртсутектің, жанғыш және зиянды заттардың мөлшері ШРК, КЖҚҚ аспаса, ЖҚҚ, ТАО ЖҚҚ қолдана отырып газдануды тұрақты бақылауды наряд-рұқсат ресімдеумен және құтқару жұмыстарын жүзеге асыру мүмкіндігін қамтамасыз етілгенде, жұмысқа кірісуге жол беріледі.

87. Ыдыстардың, резервуарлардың ішіндегі жұмыстарды орындау процесінде (жабдықты монтаждау, қолмен тазалау, отпен жүргізілетін және жөндеу жұмыстары) газ кеңістігін мәжбүрлеп желдетуді жүргізу қажет.

88. Жарықтандыру үшін МГК нысанының жұмыс жобасына сәйкес жарылыстан қорғалған стационарлық жарықтандыру аспаптарын, ал қосымша жергілікті жарықтандыру үшін кернеуі 12 В аспайтын жарылыстан қорғалған тасымалды шамдарды немесе аккумуляторлық шамдарды қолданылады.

89. Өндірістік үй-жайлар мен құрылыстардың алаңдары мен едендеріне металл заттар ұшқынның пайда болуын болдырмау үшін соққысыз баяу түсіріледі.

90. Жарылыс қаупі бар үй-жайларда тұрақты жұмыс істейтін ағынды-сорғылы желдету көзделеді. Тәуліктің қараңғы уақытында жөндеу жұмыстарына ерекше авариялық жағдайларда ғана ұйымның, учаскенің немесе қондырғының техникалық басшысының жазбаша өкімі бойынша жол беріледі. Түнгі уақытта жөндеу жүргізілген жағдайда жұмыс жүргізілетін орын жақсы жарықтандырылады.

91. Техникалық құрылғыларды қолдану дайындаушы немесе пайдаланушы ұйым жасаған қауіпсіз пайдалану және қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулықтарға, техникалық паспорттарға сәйкес жүзеге асырылады. Шетелдік өндірістің техникалық құрылғылары мен құралдарын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар мемлекеттік және (немесе) орыс тілдерінде беріледі.

92. Технологиялық жүйелер, олардың жекелеген элементтері, техникалық құрылғылар олардың қауіпсіз пайдаланылуын қамтамасыз ететін ілмекті арматурамен, реттеу және бұғаттау құралдарымен жарақталады.

93. Жарылыс қауіпті технологиялық процестер үшін технологиялық регламентте көзделген параметрлерден сыни ауытқу жағдайында процесті қауіпсіз тоқтатуды немесе қауіпсіз жағдайға ауыстыруды қамтамасыз ететін аварияға қарсы қорғау және газ қауіпсіздігі жүйелері пайдаланылады.

94. Техникалық құрылғылар жобалау құжаттамасына және дайындаушының монтаждау (пайдалану) жөніндегі нұсқаулықтарының талаптарына сәйкес орнатылады.

95. Пайдалану процесінде дірілге ұшырайтын жарылыс-өрт қауіпті технологиялық жүйелер, техникалық құрылғылар мен құбыржолдар үшін жобалау құжаттамасында оны төмендету, олардың тораптары мен бөлшектерінің авариялық орын ауыстыру, ығысу, ашылып кеткенге және бұзылу мүмкіндігін болдырмау жөніндегі шараларды көздеу қажет.

96. Техникалық құрылғыларын пайдалануға қосу: қайта жөнделген; күрделі жөндеуден кейін; конструкциялық өзгерістерге байланысты жөндеу сынақтарының оң нәтижелері кезінде жүзеге асырылады. Сынақтарының нәтижелері пайдаланушы ұйымның актісімен ресімделеді.

97. Жұмыс параметрлері технологиялық процестің қауіпсіздігін қамтамасыз етпейтін техникалық құрылғыны пайдалануға жол берілмейді.

Одан әрі пайдалануға анықталған кемшіліктер жойылғаннан кейін рұқсат етіледі.

98. Жұмысшылар үшін қауіп көзі болатын механизмдер, бөлшектер, құрылғылар мен техникалық құрылғылардың элементтері сигналдық түстерге боялады.

99. Техникалық құрылғылар мен технологиялық жүйелерді іске қосу немесе тоқтату кезінде оларда гидрат түзілу немесе қатаю нәтижесінде пайда болатын жарылыс қаупі бар қоспалар мен тығындардың пайда болуын болдырмау жөніндегі шаралар көзделеді.

100. Техникалық құрылғылардың ашық қозғалатын және айналатын бөліктері қаптамаға оқшауландырылады немесе жабылады. Мұндай техникалық құрылғылар іске қосу құрылғылары бар бұғаттау жүйелерімен жарақталады, олар қоршау болмаған немесе ашық болған кезде жұмысқа қосылуға жол бермейді.

101. Қоршау тез алынатын және монтаждау үшін ыңғайлы болып көзделеді. Қоршау және қорғау құрылғыларының беткі қабаты сигналдық түске боялады.

102. Қоршаудың құрылымы мен бекітпесі жұмысшының қоршалатын элементпен абайсызда жанасу мүмкіндігін болдырмайды.

103. Техникалық құрылғылар мен жылу оқшаулағыш жабындар қаптамаларының сыртқы беттерінің температурасы неғұрлым жарылыс-өрт қауіпті өнімнің өздігінен тұтану температурасынан аспайды, ал қызмет көрсетуші персонал үшін қолжетімді орындарда күйік алу мүмкіндігін болдырмау қажет.

104. Ілмекті және сақтандыру құрылғылары сорғының немесе компрессордың айдау және сору құбыржолдарында, сорғыға (компрессорға) барынша жақын қолжетімді және қызмет көрсету үшін қауіпсіз аймақта орнатылады.

105. Құбыржолдарда орнатылатын ілмекті арматурада (ысырмаларда, крандарда, тиек клапандарында) "Ашық" және "Жабық" қалпының көрсеткіштері орнатылады.

106. Құдықтарда, камераларда немесе траншеяларда (науаларда) орналасқан ілмекті арматура оларды құдыққа немесе траншеяға (науаға) қызмет көрсетуші персоналды түсірудің қажетінсіз ашуға/жабуға мүмкіндік беретін ыңғайлы жетекпен жабдықталады.

107. Ортадан тепкіш сорғылар мен компрессорлардың айдау құбырында тасымалданатын заттардың кері бағытта қозғалуын болдырмау үшін кері клапанды немесе басқа құрылғыны орнату көзделеді.

Поршеньді сорғының айдау желісінде пульсация сақтандырғышы (сөндіргіші) бар манометр және сақтандыру клапаны орнатылады.

108. Құбырлардың бөлшектеуге, кесуге және дәнекерлеуге ұшыраған барлық учаскелері – құрастырудан кейін беріктігі мен тығыздығына қатысты сынақтан өткізіледі.

109. Техникалық құрылғылар мен құралдарды жарамсыз күйде немесе қауіпсіздік құрылғылары (бұғаттау, тіркейтін және сигналдық құрылғылар мен аспаптар) ақаулы болған кезде, сондай-ақ дайындаушы белгілеген жұмыс параметрлерінен ауытқи отырып пайдалануға жол берілмейді.

110. Қаптамаларды, қоршауларды алу, техникалық құрылғыларды жөндеу электр энергиясы ажыратылғаннан, қысым түсірілгеннен, қозғалатын бөліктер тоқтағаннан және ауырлық күшінің немесе басқа факторлардың әсерінен коммутациялық аппараттардың қате немесе өздігінен қосылуы салдарынан олардың кездейсоқ қозғалысқа келтірілуін болдырмайтын шаралар қабылданғаннан кейін ғана жүргізіледі. Ысырмалардың, шиберлердің, вентильдердің штурвалдарында "Ашуға болмайды! Адамдар жұмыс істейді!" деген плакаттар ілінуі керек. Іске қосу құрылғысында міндетті түрде: "Қосуға болмайды, адамдар жұмыс істейді!" деген плакат ілінеді.

111. Дайындаушы белгілеген пайдалану мерзіміне жеткеннен кейін қауіпсіз пайдалану мерзімін ұзартпай техникалық құрылғыны одан әрі пайдалануға рұқсат етілмейді.

Пайдаланудан шығару өлшемдерін дайындаушы айқындайды және жабдықты пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа енгізіледі.

Техникалық құрылғыларды қауіпсіз пайдалану мерзімін ұзарту өнеркәсіптік қауіпсіздік саласында сараптама жүргізу нәтижелері бойынша жүзеге асырылады.

112. Жұмыс орындарында күкірті бар газдарды бөлу қаупі болған кезде қорғау аймағында газдануды жүйелі түрде бақылауды ұйымдастыру қажет. Қауіпті орындарды ескерту жазуларымен және белгілерімен белгілеу қажет, мысалы: "Қауіпті! күкіртсутек бөлінуі мүмкін".

113. Ремонт жұмыстар толық аяқталғаннан кейін жұмыс орны ретке келтіріледі және орындаушылар бригадасы шығарылғаннан кейін жұмыс басшысы қабылдайды. Жұмыс басшысы наряд-рұқсатта жұмыстың аяқталғаны туралы қол қояды және оған осы жұмысқа наряд-рұқсат беруді берген адамға тапсырады. Наряд-рұқсатты берген адам жабдықты және жұмыс орнын, адамдардың, бөгде заттардың, құралдардың болмауын және оның тиісті тазалығын тексергеннен кейін ғана жабады. Жабдықты қосу наряд-рұқсат жабылғаннан кейін және оны берген адамның рұқсатымен жүргізіледі. Ыдыстың ішінде жұмыстар аяқталғаннан кейін люктерді жабу алдында жұмыстарды жүргізуге жауапты қызметкер ыдыстың ішінде адамдар, құралдар, материалдар, бөтен заттардың жоқтығына көз жеткізеді.

114. Жабдықтың бақылау және жұмыс параметрлерін ауысым кезінде және соңында тіркейтін құжаттардың барлық ішкі формалары ауысым бойынша толтырылады және табысталады. Ауысым, вахтаны тапсырған кезде пайдаланудағы барлық жабдықтың параметрлеріндегі өзгерістер, оқиғалар немесе штаттан тыс жағдайларға байланысты технологиялық процестегі өзгерістер ауысым, вахтаны қабылдайтын тарапқа жеткізіледі және тіркеледі.

115. Жұмыс аймағының ауасын бақылау өлшеулері ауысым/вахта аяқталғанға дейін жүргізіледі, ал нәтижелері тіркеледі және қабылдаушы тарапқа беріледі.

116. Дәнекерлеуді қолдана отырып, жөндеуден кейін кезектен тыс техникалық куәландыру жүргізіледі. От жұмыстары аяқталғаннан кейін оларды орындауға жауапты адам от жұмыстарын жүргізу орындарын оттың пайда болуының ықтимал көздерінің жоқтығына тексереді және от жұмыстарының аяқталу уақытын наряд-рұқсатта жазады.

3-тарау. Авариялық жағдайлар кезіндегі қауіпсіздік талаптары

117. Жоғары тұтқырлы күкіртті мұнайды өндіруге арналған жабдықты пайдаланатын әрбір қауіпті өндірістік объект үшін АЖЖ әзірленеді, оған сәйкес осы ұйымның персоналы авариялық жағдайларда өз іс-қимылдарын жүзеге асырады.

118. АЖЖ-да техногендік сипаттағы авариялық жағдайларға ден қою жөніндегі техникалық және технологиялық операциялардан басқа персоналды жинау орындары мен эвакуациялау жолдары, кірме жолдар, ауа ортасын бақылау тәртібі мен кезеңділігі, авариялық жағдай кезіндегі қауіпсіздік шаралары мен қызметкерлердің іс-қимылдары, телефон нөмірлерін көрсете отырып, авария туралы хабарланатын адамдар мен ұйымдардың тізімі және оларды хабардар ету тәртібі айқындалады. Түрлі метеожағдайлар кезінде ықтимал газдану көздерінің орналасуы көрсетілген схема, жинау пункттері, эвакуациялау жолдары (маршруттары), эвакуациялау тәсілдері мен соңғы пункттері.

АЖЖ пайдаланушы ұйымның басшысы бекіткен кестеге сәйкес көзделген күштер мен құралдарды тарта отырып, практикада пысықталады.

119. Тұтқырлығы жоғары күкіртті мұнай өндіруге арналған жабдықты пайдаланатын объектілер жұмыс және авариялық жарықтандырумен қамтамасыз етіледі, ал аварияларды жою кезінде тәуліктің қараңғы уақытында жарықтандыру үшін жұмыс орындарын жарылыс қаупі бар қоспаның санаты мен тобына сәйкес келетін және механикалық зақымданудан қорғайтын тормен жабдықталған, жарылыстан қорғалып орындалған кернеуі 12 В-тан аспайтын жылжымалы шамдармен қамтамасыз етіледі.

120. Газдардың (әсіресе күкіртсутектің) қауіпті шоғырлануы анықталған кезде, тұтқырлығы жоғары, күкіртті мұнай өндіруге арналған жабдығы бар объектілерде болған кезде персонал (бірінші тапқан) мына әрекеттерді орындауы керек:

1) күкіртсутек бойынша дербес газсигнализатор іске қосылған кезде немесе дабыл сигналы қосылған кезде ТАО ЖҚҚ дереу дайындыққа келтіру және пайдалану;

2) газдалған аймақтан АСЖ сәйкес жиналу орнына қауіпсіз жолмен шығу (персонал өзімен бірге тиісті жеке қорғаныс құралдары бола отырып, жинау пунктіне ең қысқа жолмен перпендикуляр желдің бағытына эвакуацияланады);

3) қауіпсіздік бойынша қажетті жұмыстардан басқа барлық жұмыстарды тоқтату, жабдықты сөндіру (зақымдалған учаске өшірілгеніне көз жеткізу керек, автоматика істен шыққан жағдайда ажыратуды опеторлық пультінде қолмен жүргізу);

4) жинау пунктіне бірінші келген адам лауазымды адамдарды авариялық жағдай туралы хабардар ету және АЖЖ-ға сәйкес жинау пунктіндегі адамдардың саны туралы хабарлау;

5) газдалған аймақты желдің бағытын ескере отырып, қауіпсіздік белгілерімен белгілеу (егер бұл АЖЖ шеңберіндегі міндеттерге кіретін болса);

6) газдануды жою шараларын қабылдау (егер бұл АЖЖ шеңберіндегі міндеттерге кіретін болса).

121. Газдану және газдың шығу себептерін жойғаннан кейін жұмыстар жалғастырылады. Объектілердегі жөндеу және авариялық-қалпына келтіру жұмыстары кезінде жұмылдырылған персонал жұмыс аймағының ауасындағы ШЖК арту қаупі кезінде ТАО ЖҚҚ-ын қолданады.

122. Барлық қызметкерлер дәрігерге дейінгі көмек көрсету тәсілдеріне оқытылады. Газбен уланудан, күйіктен және жарақаттанудан және басқа да жазатайым оқиғалардан зардап шеккен адамды тапқан кез келген қызметкер зардап шегушіге дәрігерге дейінгі көмек көрсетеді және болған жағдай туралы объектінің әкімшілігіне және медицина қызметкеріне хабарлайды. Авариялық бригадалары бар әрбір кәсіпорында персоналдың іс-қимылын кейіннен бағалай отырып, жаттығу сабақтары жүргізіледі.

123. Экстрмалды жағдайда апат салдарын оқшаулау кезеңінде жабдықта, биіктікте, сыйымдылықтарда, резервуарларда орындау кезінде дублердің болуы, қосымша жарықтандыру, сырғуды жою үшін сақтандыру белдіктерін, құмды және басқа шараларды қолдану жұмыстарын жүргізуге жол беріледі.

124. АЖЖ сәйкес аварийлық жағдайды жойғаннан кейін зиянды заттар жиналуы мүмкін жерлерде қосымша ауаға талдау жүргізу керек.

125. Жарылыс қаупі бар үй-жайлар мен сыртқы қондырғыларға арналған байланыс және сигнализация құрылғылары жарылыс қауіпсіз орындалуда көзделеді.

Өндірісішілік байланыс диспетчерлердің объектілерімен және қызмет көрсетуші персоналмен, ұйым мен объектілер басшыларының диспетчерлердің, операторлардың және АҚҚ жұмыс орындарымен байланысын қамтамасыз етеді.

Өкімдік ақпаратты бір мезгілде беру, авариялық жағдайлар бойынша хабардар ету үшін кезекші персонал тұрақты болатын үй-жайда радиофикация желісі көзделеді.

Байланыс станциялары қауіпті және авариялық жағдайда ауаның ықтимал газдануынан қорғау үшін желдің басым бағыты мен жергілікті жер бедерін ескере отырып, неғұрлым қауіпсіз орындарда орналастырылады.

Байланыс, авариялық және күзет сигнализациясы құрылғылары тиісінше АҚҚ, объектіні күзету үй-жайларында орналастырылады.

Байланыс станциялары, диспетчерлік пункттер, операторлық пункттер электр қабылдағыштардың I санатына жатады және электр энергиясын беру тоқтатылған кезде автоматты режимде қосылатын резервтік электргенераторлық қондырғылармен және аккумуляторлық батареялармен қамтамасыз етіледі.

126. АЖЖ және дабыл сигналдарымен барлық өндірістік персоналды қол қойғызып таныстыру қажет. АЖЖ немесе оның жедел бөлігі үнемі операторлық, өндірістік үй-жайда болады.

127. Өндірістік объектілердің үй-жайлары механикалық іске қосылатын тұрақты жұмыс істейтін ағынды-сорғылы желдеткішімен, сондай-ақ ауа ортасының жай-күйін бақылау аспаптарымен бұғатталған авариялық желдету жүйесімен жарақталады.

128. Қызмет көрсетуші персоналдың кезеңмен болатын үй-жайларында үй-жайдың сыртқы жағынан ШРШ асқан кезде автоматты қосу арқылы және қолмен қосылатын газ дабылдағыштар мен желдеткіш қондырғылар орнатылады.

	Жоғары тұтқырлы күкіртті мұнайды өндіруге арналған жабдықты қауіпсізпайдалану жөніндегі Нұсқаулыққа қосымша
	Нысан

Ауа ортасын бақылау журналы

Р/с №	Сынаманы іріктеу күні, уақыты және орны	Уытты және жарылу қаупі бар заттардың атауы	Аспаптың типі және нөмірі	Талдау жүргізуші тұлғаның тегі және лауазымы	Жарылу қаупінің шектері – төменгі, жоғарғы көлемдік %	Талдау нәтижелері, мг/мі немесе көлемдік %	Арнайы тағайындалған адамның (ауысым бастығы, шебер) қолтаңбасы	Газбен ластануды жою бойынша қолға алынған шаралар (ауысым бастығы, шебер толтырады)	Газбен ластану деңгейінің арту себебі	Ескертпе
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11