Об утверждении Методики разработки проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах

Приказ Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 30 июля 2021 года № 281. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 3 августа 2021 года № 23827.

      В соответствии с пунктом 5 статьи 43 Экологического кодекса Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить Методику разработки проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах согласно приложению к настоящему приказу.

      2. Комитету экологического регулирования и контроля Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр экологии, геологии
и природных ресурсов Республики Казахстан 		М. Мирзагалиев

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство здравоохранения
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство индустрии и
инфраструктурного развития
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство финансов
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство торговли и интеграции
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАНО"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

  Приложение к приказу
Министра экологии, геологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан
от 30 июля 2021 года № 281

Методика разработки проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящая Методика разработки проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах разработана в соответствии с пунктом 5 статьи 43 Экологического Кодекса Республики Казахстан (далее – Кодекс) и определяет алгоритм действий по обоснованию лимитов размещения серы в открытом виде на серных картах (далее – Методика).

      2. Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах устанавливаются в экологическом разрешении на каждый календарный год.

      3. Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах устанавливаются для специальной площадки – серных карт, объединенных единой инфраструктурой и оборудованных для открытого наземного хранения серы, в виде предельного количества (массы) серы, разрешенного (разрешенной) для налива и иного открытого размещения на такую серную карту.

      Сера размещается с учетом достаточной площади, вместимости, расчетного срока и соблюдения условий эксплуатации серных карт.

      Хранение серы закрытым способом в цистернах, силосах, иных резервуарах и сооружениях (складах), исключающих ее воздействие на окружающую среду, не подлежит экологическому нормированию.

      Сноска. Пункт 3 - в редакции приказа и.о. Министра экологии и природных ресурсов РК от 28.06.2024 № 144 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4. Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах относятся к нормативам допустимого антропогенного воздействия на окружающую среду.

      Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах при проведении операций по разведке и (или) добыче углеводородов определяют экологические условия осуществления деятельности оператора и входят в состав комплексного экологического разрешения или экологического разрешения на воздействие.

      5. Лимиты размещения серы являются основой для принятия решений о необходимости проведения технических мероприятий в целях снижения негативного воздействия объектов оператора на компоненты окружающей среды в пределах области воздействия на основе программы повышения экологической эффективности.

      6. Лимиты размещения серы пересматриваются не реже одного раза в десять лет, в составе заявки для получения экологического разрешения на воздействие. Причинами пересмотра ранее установленных лимитов размещения серы до истечения срока их действия по инициативе оператора являются:

      1) необходимость учета новых или изменения параметров существующих объектов размещения серы (серных карт), учета изменений графиков планово-ремонтных работ и перспектив развития предприятия, изменения применяемых технологий, требующих изменения экологических условий, указанных в действующем экологическом разрешении в соответствии с пунктом 5 статьи 120 Кодекса;

      2) пересмотр комплексного экологического разрешения в соответствии со статьей 118 Кодекса.

      7. При невозможности соблюдения операторами объектов размещения серы (серными картами), расположенных на действующем объекте I категории, лимитов размещения серы (при введении государством более строгих экологических нормативов качества окружающей среды или целевых показателей качества окружающей среды) и (или) технологических нормативов, установленных в комплексном экологическом разрешении в соответствии с Кодексом, в качестве приложения к комплексному экологическому разрешению согласовывается программа повышения экологической эффективности на срок не более десяти лет. В отношении такого объекта I категории на период выполнения программы повышения экологической эффективности применяются лимиты размещения серы согласно экологическому разрешению и заключению государственной экологической экспертизы (при его наличии), действующим на дату подачи заявления на получение комплексного экологического разрешения. Такие лимиты размещения серы в случае, предусмотренном подпунктом 4) части первой пункта 2 статьи 119 Кодекса, применяются с учетом предусмотренных в программе повышения экологической эффективности показателей поэтапного снижения негативного воздействия на окружающую среду. По достижении каждого соответствующего показателя поэтапного снижения негативного воздействия на окружающую среду такой показатель становится обязательным нормативом для оператора.

Глава 2. Алгоритм действий по обоснованию лимитов размещения серы в открытом виде на серных картах

      8. Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах обосновываются в проекте нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах. Состав проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах приведен в Приложении 1 к настоящей Методике.

      9. Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах обосновываются в виде предельного количества (массы) серы, разрешенного (разрешенной) для налива и иного открытого размещения на такую серную карту.

      10. Расчетным путем обосновываются лимиты размещения серы.

      11. Лимит размещения серы определяется ежегодно в тоннах по формуле:

      М = 1/2

Мобр

(Кп + Ка)

Кр, (1)

      где М – лимит размещения серы, т/год;

      Мобр – объем образования серы, т/год.

      Кп, Ка и Кр, – понижающие, безразмерные коэффициенты учета степени миграции ЗВ на почвы прилегающих территорий, эолового рассеяния, рациональности рекультивации.

      12. Понижающие коэффициенты, учитывающие степень переноса загрязняющих веществ (далее – ЗВ) из серных карт на почвы прилегающих территорий (Кп) и степень эолового рассеяния ЗВ в атмосфере путем выноса дисперсий из серных карт в виде пыли (Ка), рассчитываются с учетом экспоненциального характера зависимости "доза-эффект" по формулам:

     


      где dп, dа – показатели уровня загрязнения, соответственно почв и атмосферного воздуха химическими элементами и соединениями, присутствующими в сере, определяемые по формулам:

     


      где

– коэффициент изоэффективности для i-го загрязняющего вещества равен:

      для ЗВ первого класса опасности – 1,0;

      для ЗВ второго класса опасности – 0,5;

      для ЗВ третьего класса опасности – 0,3;

      для ЗВ четвертого класса опасности – 0,25.

      diп, dia – уровень загрязнения i-ым загрязняющим веществом, рассчитанный по результатам опробования в районе объекта размещения серы, в пределах и на границе области воздействия соответственно почв и атмосферного воздуха;

      n – число загрязняющих веществ (определяется ассоциацией загрязняющих веществ, установленной для изучаемого объекта размещения серы).

      Уровень загрязнения соответствующего компонента окружающей среды определяется по формулам:

     


      где: Сiп и Сiа – усредненное значение концентрации i-го ЗВ, соответственно в почве (мг/кг) и атмосферном воздухе (мг/м3);

      ЭНКiп и ЭНКiа – экологический норматив качества соответственно в почве (мг/кг) и атмосферном воздухе (мг/м3).

      До утверждения экологических нормативов качества применяются гигиенические нормативы, утвержденные государственным органом в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области здравоохранения.

      В качестве гигиенических нормативов для атмосферного воздуха населенных мест в целях нормирования выбросов в атмосферу принимаются значения предельно допустимых максимально-разовых концентраций потенциально-опасных химических веществ (ПДКм.р.), в случае отсутствия ПДКм.р. принимаются значения ориентировочно безопасных уровней воздействия потенциально-опасных химических веществ (ОБУВ). 

      Усредненное значение концентрации ЗВ в соответствующем компоненте окружающей среды рассчитывается по формулам:

     


      где:      k – общее число точек отбора проб почвы на содержание ЗВ;

      r – общее число точек отбора проб воздуха на содержание ЗВ;

      Сjiп, Сjiа – концентрация i-го ЗВ в i-ой точке отбора проб соответственно почвы (мг/кг) и атмосферного воздуха (мг/м3).

      Данные о состоянии компонентов окружающей среды (атмосферного воздуха, почвенного покрова) в районе расположения объекта размещения серы, в пределах области воздействия и на границе области воздействия, приводятся по усредненным результатам проводимого производственного экологического контроля за предыдущие три года.

      Суммарный показатель загрязнения компонента окружающей среды (Зс) определяется как сумма коэффициентов концентрации отдельных ЗВ (Ккi) по формулам:

     


      где Зс – суммарный показатель загрязнения компонента окружающей среды;

      Ккi – коэффициент концентрации i-го загрязняющего вещества;

      i – порядковый номер загрязняющего вещества;

      n – число загрязняющих веществ, определяемых в компоненте окружающей среды.

      Коэффициент концентрации отдельного ЗВ определяется по формуле:

     


      где Сi – концентрация 3В в компоненте окружающей среды, мг/дм3 (мг/кг (для почв) и мг/м3 (для атмосферного воздуха);

      ЭНКi – экологический норматив качества в компоненте окружающей среды, мг/дм3, мг/кг; мг/м3

      13. В соответствии с состоянием окружающей среды принимается соответствующее решение о возможности размещения серы на серные карты.

      При этом предусматривается следующая градация нагрузок на экосистему:

      1) допустимая – техногенная нагрузка, при которой сохраняется структура и функционирование экосистемы с незначительными (обратимыми) изменениями и содержание ЗВ превышает фоновое, но не превышает ПДК ни в одном из компонентов окружающей среды;

      2) опасная – нагрузка, при которой еще сохраняется структура, но уже наблюдается нарушение функционирования экосистемы с возрастающим числом обратимых изменений и содержание отдельных ЗВ в некоторых компонентах окружающей среды превышает ПДК (ЗВ 1-2 класса опасности до 5 ПДК, ЗВ 3-4 класса -до 10÷50 ПДК);

      3) критическая – при которой в компонентах ОС происходит существенное накопление изменений, приводящих к значительному отрицательному изменению состояния и структуры экосистемы и превышение ПДК для всей ассоциации загрязняющих веществ в некоторых компонентах окружающей среды принимает массовый характер (ЗВ 1-2 класса опасности от 5 до 10 ПДК, ЗВ 3-4 класса - до 20÷100 ПДК);

      4) катастрофическая – нагрузка, приводящая к выпадению отдельных звеньев экосистемы, вплоть до полного их разрушения (деструкции) и содержание ЗВ превышает ПДК во всех компонентах окружающей среды (ЗВ 1-2 класса опасности более 10 ПДК, ЗВ 3-4 класса - более 20÷100 ПДК).

      В случае если нагрузка на состояние окружающей среды определена как критическая или катастрофическая, то размещение серы на серных картах не допускается.

      14. Коэффициент учета рекультивации находится как отношение фактической и плановой площадей рекультивации объекта размещения серы на год, предшествующий нормируемому, по формуле:

     


      где Рп, Рф – запланированная на год, предшествующий нормируемому, площадь рекультивации объекта размещения серы, и фактическая площадь, подвергшаяся рекультивации.

      15. Если величина коэффициента учета рекультивации (Кр), выходит за границы интервала от 0,5 до 1,0, то при расчетах Мнорм им придают значение ближайшей границы указанного интервала.

      16. Операторы, для которых установлены лимиты размещения серы, осуществляют производственный экологический контроль соблюдения лимитов размещения серы на основе программы, разработанной в объеме необходимом для слежения за соблюдением экологического законодательства Республики Казахстан с учетом своих технических и финансовых возможностей.

      При проведении мониторинга воздействия обязательному контролю подлежат следующие показатели: в атмосферном воздухе – содержание элементарной серы, сероводорода, диоксид серы; в почве – содержание элементарной серы, рН.

      Производственный экологический контроль осуществляется в районе расположения серных карт и в пределах области воздействия.

  Приложение 1 к Методике
разработки проекта нормативов
размещения серы
в открытом виде
на серных картах

Состав проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах

      Состав проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах (далее – проект нормативов размещения серы) содержит следующие разделы:

      1. Титульный лист.

      2. Список исполнителей. В разделе указываются организации и фамилии всех ответственных исполнителей, исполнителей и соисполнителей, принимавших участие в разработке проекта нормативов размещения серы.

      3. Аннотация включает: краткие данные по объему образования и размещения серы, объем реализованной серы (прогнозные/фактические данные); количество серных карт, сведения о разработчике проекта нормативов размещения серы.

      4. Содержание с указанием страниц разделов.

      5. Общие сведения об объектах оператора включают:

      1) наименование объекта;

      2) юридический адрес;

      3) Бизнес идентификационный номер/индивидуальный идентификационный номер;

      4) вид основной деятельности;

      5) количество промплощадок и их адреса;

      6) пределы (границы) воздействия;

      7) перечень структурных подразделений оператора, основных и вспомогательных производств, участков;

      8) ситуационная карта-схема, отражающая взаиморасположение промплощадок и границы области воздействия, с расположением структурных подразделений оператора и близлежащих селитебных территорий, жилых массивов, санаториев, особо охраняемых природных территорий;

      9) карта-схема с нанесением стационарных постов наблюдений и контрольных точек отбора компонентов окружающей среды для производственного мониторинга оператора (площадок для отбора образцов почв);

      10) временной режим работы оператора;

      11) основные производственные показатели работы оператора;

      12) краткий анализ динамики производственной деятельности оператора за последние три года (данные по добыче, переработки углеводородов), с указанием перспективы развития деятельности оператора.

      6. Характеристика производственных и технологических процессов с кратким описанием технологии получения серы. Информация оформляется в виде блок-схем производственных процессов по каждому участку.

      7. Описание системы управления серой.

      Приводится схема управления серой и дается описание существующей на предприятии системы управления серой, включающей этапы технологического цикла извлечения серы из углеводородного сырья:

      1) образование серы;

      2) сбор и/или накопление;

      3) классификация;

      4) транспортирование (налив);

      5) размещение;

      6) хранение;

      7) реализация.

      Характеристика серы, образующейся в структурных подразделениях оператора, и ее мест хранения приводится согласно Приложению 2 к Составу проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах.

      8. Обоснование объемов образования серы.

      Предельное количество размещения серы в открытом виде определяется исходя из производственных планов оператора с учетом перспективы развития предприятия, производительности установок по извлечению серы (далее – установок), проведения плановых профилактических работ, работ по капитальному ремонту оборудования/установки.

      9. Характеристика объекта размещения серы.

      Характеристика объекта размещения серы в открытом виде представляется оператором, имеющих на своем балансе или осуществляющих эксплуатацию объектов размещения серы в открытом виде.

      В текстовой форме даются следующие сведения об объекте размещения серы в открытом виде:

      1) наименование;

      2) назначение;

      3) физико-географическое месторасположение с указанием расстояния до близлежащих селитебных территорий, жилых массивов, санаториев, особо охраняемых природных территорий, водных объектов;

      4) ведомственная принадлежность;

      5) данные о проекте строительства (№, год, разработчик);

      6) год ввода в эксплуатацию;

      7) расчетный срок эксплуатации;

      8) занимаемая площадь, м2;

      9) вместимость проектная и фактическая;

      10) конструкция и сведения о фактическом состоянии серных карт, способы заполнения серой;

      11) наличие систем защиты грунтовых и поверхностных вод и других объектов окружающей среды, обеспеченность (наличие) промливневой канализации;

      12) информация об области воздействия;

      13) результаты производственного экологического мониторинга представляются в виде табличных усредненных данных за предыдущие три года о состоянии окружающей среды, в районе расположения серных карт и в пределах области воздействия.

      В текстовой форме даются сведения о наличии инструкции/-й по безопасному обращению с серой, разработанной/-ых оператором.

      10. Предложения по лимитам размещения серы в открытом виде.

      Представляется расчет согласно пункта 4 Раздела 1 настоящей методики. Лимиты размещения серы рассчитываются с учетом средних данных за предыдущие три года о состоянии компонентов окружающей среды (атмосферного воздуха, почвенного покрова) в районе объекта размещения серы и в пределах области воздействия, полученных по результатам проводимого производственного экологического контроля. Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах приводятся согласно Приложению 3 к Составу проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах.

      11. Оценка уровня загрязнения окружающей среды. Целями проведения определения уровня загрязнения окружающей среды является установление лимитов размещения серы с учетом усредненных данных о состоянии компонентов окружающей среды (атмосферного воздуха, почвенного покрова) в районе объекта размещения серы и в пределах области воздействия, полученных по результатам проводимого производственного экологического контроля за предыдущие три года.

      12. Сведения о возможных аварийных ситуациях.

      В текстовой форме приводится информация о возможности возникновения аварийной ситуации непосредственно на объектах размещения серы, установок по извлечению серы, о ее возможных последствиях и способах локализации. Для предприятий, у которых технологическая схема производства позволяет предположить возможность аварийных ситуаций, приводящих к возникновению непланового образования объемов серы, либо к неплановому увеличению нормативов размещения серы, приводится информация о них, включая описание механизма образования серы в случае аварийной ситуации, всех стадий обращения с серой. В таблицы иных разделов эти сведения не включаются.

      13. Сведения о производственном контроле при размещении серы. Операторы, для которых установлены лимиты размещения серы, осуществляют производственный экологический контроль соблюдения допустимых выбросов на основе программы, разработанной в объеме необходимом для слежения за соблюдением экологического законодательства Республики Казахстан с учетом своих технических и финансовых возможностей.

      План-график контроля на предприятии за соблюдением нормативов размещения серы приводится согласно Приложению 4 к Составу проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах. В текстовой форме включаются сведения о производственном контроле за соблюдением правил налива жидкой серы в серные карты, правил хранения, дробления серы и ее транспортировки.

      14. Эффективность снижения воздействия на окружающую среду при размещении серы в окружающую среду для оператора в целом оценивается по данным производственного экологического мониторинга, по проводимым оператором мероприятиям по охране окружающей среды. Мероприятия, направленные на снижение воздействия на окружающую среду при размещении серы в открытом виде на серные карты, оформляются согласно Приложению 5 к Составу проекта нормативов размещения серы в открытом виде на серных картах.

  Приложение 2 к Составу
проекта нормативов
размещения серы в открытом
виде на серных картах

Характеристика серы, образующейся в структурных подразделениях предприятия, и ее мест хранения

№ п/п

Цех, участок

Источник образования (получения) серы

Наименование вида серы

Физико-химическая характеристика

Количество образования серы, т/год

Место размещения (накопления

Переработка, реализация серы

Примечание

№ по общей нумерации

Характеристика места размещения

Количество накопленной серы, т












1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11












всего










итого










      Графы 5-6. Указывается физико-химическая характеристика серы: содержание основных компонентов согласно технической документации. В случае проведения аналитического определения качественного и количественного состава серы возможна размерность мг/дм3.

      Графа 8. Указывается площадь и емкость серных карт.

      Графа 9. Накопленное на момент инвентаризации количество серы.

      Графа 10. Количество серы, направленное на переплавку, или объем реализуемой (проданной) серы.

  Приложение 3
к Составу проекта
нормативов размещения
серы в открытом виде
на серных картах

Лимиты размещения серы в открытом виде на серных картах

      Сноска. Приложение 3 - в редакции приказа и.о. Министра экологии и природных ресурсов РК от 28.06.2024 № 144 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Наименование площадки

Объем размещенной серы на существующее положение, т/год

Образование серы, т/год

Лимиты размещения серы, т/год

Переработка серы (переплавка с целью грануляции и другие операции), т/год

Объем отгрузки серы, т/год

1

2

3

4

5

6































      Примечание: т/год – тонн в год

  Приложение 4 к Составу
проекта нормативов
размещения серы в открытом
виде на серных картах

План-график контроля за соблюдением лимитов размещения серы

Наблюдаемые компоненты

Производство, цех, участок

№ точек мониторинга и их наименование

Периодичность отбора проб

Контролируемые параметры

Кем осуществляется контроль

Методика проведения контроля

1

2

3

4

5

6

7

Атмосферный воздух













Почвенный и растительный покров













Подземные и грунтовые воды














  Приложение 5
к Составу проекта
нормативов размещения
серы в открытом виде
на серных картах

Мероприятия, направленные на снижение воздействия на окружающую среду при размещении серы в открытом виде на серные карты

      Сноска. Приложение 5 - в редакции приказа и.о. Министра экологии и природных ресурсов РК от 28.06.2024 № 144 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

№ п/п

Наименование мероприятия

Срок выполнения

Ожидаемая эффективность

Затраты на реализацию мероприятий

1

2

3

4

5


В целом в результате всех мероприятий





Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру нормативтерінің жобасын әзірлеу әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2021 жылғы 30 шiлдедегі № 281 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 3 тамызда № 23827 болып тіркелді.

      Қазақстан Республикасының Экология кодексінің 43-бабының 5-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру нормативтерінің жобасын әзірлеу әдістемесі бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Экологиялық реттеу және бақылау комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оның Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтердің Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Экология, геология және
табиғи ресурстар министрі 		М. Мирзагалиев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Денсаулық сақтау министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Индустрия және инфрақұрылымдық

      даму министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Қаржы министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Сауда және интеграция министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Төтенше жағдайлар министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Ұлттық экономика министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Энергетика министрлігі

  Қазақстан Республикасының
Экология, геология және
табиғи ресурстар министрінің
2021 жылғы 30 шілдедегі
№ 281 бұйрыққа
қосымша

Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру нормативтерінің жобасын әзірлеу әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру нормативтерінің жобасын әзірлеу әдістемесі (бұдан әрі – Әдістеме) Қазақстан Республикасының Экология кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 43-бабының 5-тармағына сәйкес әзірленді және күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру лимиттерін негіздеу бойынша іс – қимыл алгоритмін айқындайды.

      2. Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру лимиттері экологиялық рұқсатта әрбір күнтізбелік жылға белгіленеді.

      3. Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру лимиттері бірыңғай инфрақұрылыммен біріктірілген және күкіртті ашық жерде сақтау үшін жабдықталған арнайы алаң – күкірт карталары үшін осындай күкірт картасына құю және өзге де ашық орналастыру үшін рұқсат етілген (рұқсат етілген) күкірттің шекті мөлшері (массасы) түрінде белгіленеді.

      Күкірттің қоршаған ортаға әсерін болдырмайтын цистерналарда, сүрлемдерде, өзге резервуарлар мен құрылыстарда (қоймаларда) жабық тәсілмен сақталуы экологиялық нормалауға жатпайды

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 28.06.2024 № 144 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      4. Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру күкірт лимиттері табиғи ортаға жол берілетін антропогендік әсер ету нормативтеріне жатады.

      Көмірсутектерді барлау және (немесе) өндіру жөніндегі операцияларды жүргізу кезінде күкіртті ашық түрде күкірт карталарына орналастыру күкірт лимиттері оператор қызметін жүзеге асырудың экологиялық шарттарын айқындайды және кешенді экологиялық рұқсаттың немесе әсер етуге арналған экологиялық рұқсаттың құрамына кіреді.

      5. Күкіртті орналастыру лимиттері экологиялық тиімділікті арттыру бағдарламасының негізінде әсер ету аймағында және әсер ету аймағы шекарасында оператор объектілерінің қоршаған орта компоненттеріне жағымсыз әсерін төмендету мақсатында техникалық іс-шаралар жүргізу қажеттілігі туралы шешімдер қабылдау үшін негіз болып табылады.

      6. Күкіртті орналастыру лимиттері әсер етуге экологиялық рұқсат алуға арналған өтінім құрамында кемінде он жылда бір рет қайта қаралады.

      Оператор бастамасы бойынша қолданыс мерзімі біткенге дейін рұқсат етілетін шекті шығарындылардың ерте белгіленген күкірт лимиттерін қайта қарастырудың себебі:

      1) Кодекстің 120-бабының 5-тармағына сәйкес қолданыстағы экологиялық рұқсатта көрсетілген экологиялық шарттарды өзгертуді талап ететін жаңа немесе қолданыстағы күкірт орналастыру объектілерінің (күкірт карталары) параметрлерін өзгертуді, жоспарлы-жөндеу жұмыстары кестелерінің өзгерістерін және кәсіпорының даму перспективаларын есепке алу, қолданылатын технологияларды өзгертуді есепке алу қажеттілігі;

      2) кешенді экологиялық рұқсат қайта қарау Кодекстің 118-бабына сәйкес айқындалады.

      7. Күкіртті орналастыру объектілер (күкірт карталары) операторларымен және (немесе) жұмыс істеп тұрған I санаттағы объектіде орналасқан күкірт орналастыру объектілер жиынтығының осы Кодекске сәйкес кешенді экологиялық рұқсатта белгіленген (мемлекет қоршаған орта сапасының неғұрлым қатаң экологиялық нормативтерін немесе қоршаған орта сапасының нысаналы көрсеткіштерін енгізген кезде) және (немесе) технологиялық нормативтерді сақтауы мүмкін болмаған кезде кешенді экологиялық рұқсатқа қосымша ретінде он жылдан аспайтын мерзімге экологиялық тиімділікті арттыру бағдарламасы келісіледі. Осындай I санаттағы объектіге қатысты экологиялық тиімділікті арттыру бағдарламасын орындау кезеңіне кешенді экологиялық рұқсат алуға өтініш берілген күнге қолданыста болатын экологиялық рұқсатқа және мемлекеттік экологиялық сараптаманың қорытындысына (ол болған кезде) сәйкес эмиссиялар нормативтері қолданылады. Осы Кодекстің 119-бабының 2-тармағы бірінші бөлігінің 4) тармақшасында көзделген жағдайда мұндай күкірт орналастыру лимиттері экологиялық тиімділікті арттыру бағдарламасында көзделген қоршаған ортаға жағымсыз әсер етуді кезең-кезеңімен төмендету көрсеткіштері ескеріле отырып қолданылады. Қоршаған ортаға жағымсыз әсер етуді кезең-кезеңімен төмендетудің әрбір тиісті көрсеткішіне қол жеткізілгеннен кейін мұндай көрсеткіш оператор үшін міндетті норматив болады.

2-тарау. Күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру лимиттерін негіздеу жөніндегі іс-қимыл алгоритмі

      8. Күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру лимиттері күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру нормативтерінің жобасында негізделеді. Күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру нормативтері жобасының құрамы осы Әдістемеге 1-қосымшада келтірілген.

      9. Күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру лимиттері осындай күкірт картасына құю және өзге де ашық орналастыру үшін рұқсат етілген (рұқсат етілген) күкірттің шекті мөлшері (массасы) түрінде негізделеді.Күкіртті карталарында ашық түрдегі Қалдықтар сыныптамасына сәйкес кондициялық емес күкіртті (элементарлы күкірт) қоспағанда, күкіртті орналастыру лимиттері есептеу жолымен айқындалады.

      10. Күкіртті орналастыру нормативі жыл сайын тонналарда мына формула бойынша анықталады:

      М = 1/2 · Мтүз

(Кт + Ка)

Кқ, (1)

      Мұнда М – осы күкіртті орналастыру лимит, т/жыл;

      Мтұз – осы күкірт түрінің түзілу көлемі, т/жыл.

      Кт, Ка, Кқ – жақын жатқан аумақтардың топырағына ластаушы заттар көшу дәрежесін, эолдық таралуды, жерді қалпына келтіру ұтымдылығын есепке алудың төмендету, өлшемсіз коэффициенттері.

      11. Жапсарласқан аумақтардың топырағына қоймаланған күкірттен ластауыш заттарды (бұдан әрі – ЛЗ) апару деңгейі (Кт) және шаң түрінде күкірт карталардан дисперсияны шығару арқылы атмосферада ЛЗ эолдық арақашықтығының деңгейі (Ка) келесі формулалар бойынша "мөлшер-тиімділік" тәуелділігінің экспоненциалдық сипатын ескере отырып, ескеріледі:



      мұнда dп, dа – сәйкесінше топырақтың және атмосфералық ауаның күкіртте бар химиялық элементтермен және қосылыстармен ластану деңгейінің көрсеткіштері олар мына формулалармен анықталады:



      где

– і-ластаушы зат үшін изотиімділік коэффициенті:

      бірінші қауіптілік сыныбындағы ЛЗ үшін – 1,0;

      екінші қауіптілік сыныбындағы ЛЗ үшін – 0,5;

      үшінші қауіптілік сыныбындағы ЛЗ үшін – 0,3;

      төртінші қауіптілік сыныбындағы ЛЗ үшін – 0,25.

      diп, dia – күкіртті орналастыру объектісінің және әсер ету аймағында және шеқарасында сәйкесінше топырақты және атмосфералық ауаны сынамалау бойынша есептелген і-ластаушы затпен ластану деңгейі;

      n – ластаушы заттардың саны (зерттелетін күкіртті орналастыру объектісі үшін белгіленген ластауыш заттардың қауымдастығымен айқындалады).

      Ортаның тиісті компонентінің ластану деңгейі мына формулалар бойынша анықталады:



      мұнда: Сiт және Сiа – ЛЗ шоғырлануының сәйкесінше топырақтағы (мг/кг) және атмосфералық ауадағы (мг/м3) орташаланған мәні;

      СЭНiт және СЭНiа – топырақтағы (мг/кг) және атмосфералық ауадағы (мг/м3) сәйкесінше сапасының экологиялық нормативтері.

      Сапаның экологиялық нормативтері бекітілгенге дейін Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау заңнамасына сәйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекіткен гигиеналық нормативтер қолданылады.

      Елді мекендердің атмосфералық ауасы үшін гигиеналық нормативтер ретінде атмосфераға шығарындыларды нормалау мақсатында әлеуетті-қауіпті химиялық заттардың жол берілетін шекті ең жоғары-бір реттік концентрацияларының (ШРК) мәндері қабылданады, (ШРК) болмаған жағдайда әлеуетті-қауіпті химиялық заттар әсерінің болжамды қауіпсіз деңгейлерінің мәндері қабылданады (ШҚӘД). 

      Қоршаған ортаға тиісті компонентіндегі ЛЗ шоғырлануының орташаланған шамасы мына формулалармен есептеледі:



      мұнда: k – топырақта ЛЗ бар болуына сынама алу нүктелерінің жалпы саны;

      r – ауада ЛЗ бар болуына сынама алу нүктелерінің жалпы саны;

      Сjiт, Сjiа – сәйкесінше топырақтағы (мг/кг) және атмосфералық ауадағы (мг/м3) i-ші сынама алу нүктесіндегі i-ші ЛЗ шоғырлануы.

      Күкіртті орналастыру объектісі орналасқан аудандағы қоршаған орта компоненттерінің (атмосфералық ауаның, топырақ жамылғысының) жай-күйі туралы деректер әсер ету аймағы шегінде және әсер ету аймағы шекарасында өткен үш жылға жүргізілген өндірістік экологиялық бақылаудың орташа нәтижелері бойынша келтіріледі.

      Қоршаған орта компоненттерінің жиынтык ластану көрсеткіші (Лж) және ЛЗ шоғырлану коэффициентерінің сомасы (Кш) ретінде келесі формула бойынша анықталады:



      мұнда: Лж – қоршаған орта компоненттерінің жиынтық ластану көрсеткіші;

      Кшi – i-ші ластаушы заттың шоғырлану коэффициенті;

      i – ластаушы заттың реттік нөмірі;

      n – қоршаған ортаның компоненттерінің анықталатын ластаушы заттардың саны.

      Жеке ЛЗ шоғырлануының коэффициенті мына формула бойынша анықталады:



      мұнда: Сi – қоршаған ортаның компонентінде ЛЗ шоғырлануы мг/кг (топырақ үшін) және мг/м3 (атмосфералық ауа үшін);

      СЭНiт және СЭНiа – топырақтағы (мг/кг) және атмосфералық ауадағы (мг/м3) сәйкесінше сапасының экологиялық нормативтері, мг/дм3, мг/кг; мг/м3.

      12. Қоршаған ортаның жай-күйіне сәйкес осы орналастыру объектісіне ӨҚ сақтау мүмкіндігі туралы тиісті шешім қабылданады. Бұл жағдайда экожүйеге келесі салмақтарды жіктеу қарастырылады:

      1) жол берілген – экожүйенің құрылымы мен қызметі шамалы (қайтымды) өзгерістермен сақталатын техногенді жүктеме;

      2) қауіпті – құрылым әлі сақталатын, бірақ қайтымды өзгерістер санының артуымен қоса экожүйенің қызмет етуінің бұзылуы байқалатын жүктеме;

      3) сыни – экожүйенің ахуалы мен құрылымына елеулі кері өзгерістер тигізетін ҚО компоненттеріндегі өзгерістердің елеулі жиналуы пайда болады;

      4) апатты – экожүйенің жеке бөліктерінің түсуіне, тіпті олардың толық қирауына (бұзылуына) дейін әкеліп соқтыратын жұктеме.

      Егер қоршаған ортаның ахуалына түсетін жүктеме өте киын немесе апатты болып анықталса, онда күкірт орналастыруа болмайды.

      13. Топырақты қалпына келтіруді есепке алу коэффициенті нормаланатын жылдың алдындағы жылға жыныс үйіндісін іс жүзіндегі және жоспарлы топырақты қалпына келтіру аудандарының қатынасы ретінде мына формула бойынша табылады:



      мұнда: Рп, Рф – нормаланатын жылдың алдындағы жылға жоспарланған орналастыру орнын топырақты қалпына келтіру ауданы және іс жүзінде рекультивациялау жүргізілген аудан.

      14. Топырақты қалпына келтіруді есепке алу коэффициентінің (Кр) шамасы 0,5 - 1,0 аралығының шегінен тыс болса, онда Мнорм есептеу кезінде оларға көрсетілген аралықтың ең жақын шегінің мәні беріледі.

      15. Күкіртті орналастыру лимиттері белгіленген операторлар өздерінің техникалық және қаржылық мүмкіндіктерін ескере отырып, Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасының сақталуын қадағалау үшін қажетті көлемде әзірленген бағдарлама негізінде күкіртті орналастыру лимиттерінің сақталуына өндірістік экологиялық бақылауды жүзеге асырады.

      Әсер ету мониторингін жүргізу кезінде мынадай көрсеткіштер міндетті бақылауға жатады: атмосфералық ауада-элементарлы күкірттің, күкіртсутегінің болуы, күкірт диоксиді; топырақта – элементарлы күкірттің болуы, рН.

      Өндірістік экологиялық бақылау күкірт карталары орналасқан ауданда және әсер ету аумағы шегінде жүзеге асырылады.

  Күкіртті ашық түрде күкірт
карталарында орналастыру
нормативтерінің жобасын
әзірлеу әдістемесіне
1-қосымша

Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру нормативтері жобасының құрамы

      Күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру нормативтері жобасының (бұдан әрі – күкіртті орналастыру нормативтерінің жобасы) құрамы мынадай бөлімдерді қамтиды:

      1. Титул парағы.

      2. Орындаушылар тізімі. Бөлімде күкіртті орналастыру нормативтерінің жобасын әзірлеуге қатысқан барлық жауапты орындаушылардың, орындаушылардың және бірлесіп орындаушылардың ұйымдары мен тегі көрсетіледі.

      3. Аннотацияға күкіртті қалыптастыру және орналастыру көлемі бойынша қысқаша деректер, өткізілген күкірттің көлемі (болжамды / нақты деректер); күкірт карталарының саны, күкіртті орналастыру нормативтерінің жобасын әзірлеуші туралы мәліметтер кіреді

      4. Бөлімдердің беттері көрсетілген мазмұн.

      5. Оператордың объектілері туралы жалпы мәліметтер мыналарды қамтиды:

      1) объектінің атауы;

      2) заңды мекенжайы;

      3) бизнес сәйкестендіру нөмірі/жеке сәйкестендіру нөмірі;

      3) негізгі қызмет түрі;

      4) өнеркәсіп алаңдарының саны және олардың мекенжайлары;

      5) әсер ету шектері (шекаралары);

      6) оператордың құрылымдық бөлімшелерінің, негізгі және қосалқы өндірістердің, учаскелердің тізбесі;

      7) ахуалдық карта-оператордың құрылымдық бөлімшелерінің және жақын орналасқан қоныстану аумақтарының, тұрғын үй алаптарының, санаторийлердің, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың орналасуымен өнеркәсіптік алаңдардың және әсер ету аймағы шекараларының өзара орналасуын көрсететін схема;

      8) оператордың өндірістік мониторингі үшін стационарлық бақылау бекеттерін және қоршаған орта компоненттерін іріктеудің бақылау нүктелерін (топырақ үлгілерін іріктеуге арналған алаңдар) жаза отырып, карта-схема;

      9) оператордың уақытша жұмыс режимі;

      10) оператор жұмысының негізгі өндірістік көрсеткіштері;

      11) оператор қызметінің даму перспективаларын көрсете отырып, оператордың соңғы үш жылдағы өндірістік қызметінің серпінін қысқаша талдау (көмірсутектерді өндіру, өңдеу жөніндегі деректер).

      6. Күкірт алу технологиясының қысқаша сипаттамасы бар өндірістік және технологиялық процестердің сипаттамасы. Ақпарат әрбір учаске бойынша өндірістік процестердің блок-схемалары түрінде ресімделеді.

      7. Күкіртті басқару жүйесінің сипаттамасы.

      Күкіртті басқару схемасы келтіріледі және кәсіпорында бар күкіртті басқару жүйесінің сипаттамасы беріледі, оған күкіртті алудың технологиялық циклінің кезеңдері кіреді:

      1) күкірттің пайда болуы;

      2) жинау және / немесе жинақтау;

      3) жіктелуі;

      4) тасымалдау (құю);

      5) орналастыру;

      6) сақтау;

      7) жүзеге асыру.

      Оператордың құрылымдық бөлімшелерінде түзілетін күкірттің және оның сақтау орындарының сипаттамасы күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру нормативтері жобасының құрамына 2-қосымшаға сәйкес келтіріледі.

      8. Күкірттің пайда болу көлемдерін негіздеу.

      Күкіртті ашық түрде орналастырудың шекті саны оператордың өндірістік жоспарларына, күкіртті алу жөніндегі қондырғылардың (бұдан әрі – қондырғылар) өнімділігіне және жоспарлы профилактикалық жұмыстарды жүргізуге, жабдықты/қондырғыны күрделі жөндеу жөніндегі жұмыстарға сүйене отырып айқындалады.

      9. Күкіртті орналастыру объектісінің сипаттамасы.

      Кәсіпорынның даму перспективаларын ескере отырып күкіртті ашық түрде орналастыру объектісінің сипаттамасын өз теңгерімінде бар немесе күкіртті ашық түрде орналастыру объектілерін пайдалануды жүзеге асыратын оператор ұсынады.

      Мәтіндік нысанда күкіртті ашық түрде орналастыру объектісі туралы мынадай мәліметтер беріледі:

      1) атауы;

      2) мақсаты;

      3) жақын орналасқан қоныстану аумақтарына, тұрғын үй алаптарына, санаторийлерге, ерекше қорғалатын табиғи аумақтарға, су объектілеріне дейінгі қашықтықты көрсете отырып, физикалық-географиялық орналасуы;

      4) ведомстволық тиесілілігі

      5) құрылыс жобасы туралы деректер (№, жылы, әзірлеуші)

      6) пайдалануға берілген жылы;

      7) пайдаланудың есептік мерзімі;

      8) алып отырған алаңы, м2;

      9) жобалық және нақты сыйымдылығы;

      10) күкірт карталарының құрылымы және нақты жай-күйі туралы мәліметтер, күкіртті толтыру тәсілдері;

      11) жер асты және жерүсті суларын және қоршаған ортаның басқа да объектілерін қорғау жүйелерінің болуы, өнеркәсіптік нөсер кәрізінің қамтамасыз етілуі (болуы);

      12) әсер ету аймағы туралы ақпарат;

      13) өндірістік экологиялық мониторинг нәтижелері қоршаған ортаның жай-күйі туралы алдыңғы үш жылдағы, күкірт карталары орналасқан аудандағы және әсер ету аймағы шегіндегі кестелік орташаланған деректер түрінде ұсынылады.

      Мәтіндік нысанда оператор әзірлеген күкіртпен қауіпсіз жұмыс істеу жөніндегі нұсқаулықтың / нұсқаулықтың болуы туралы мәліметтер беріледі.

      10. Күкіртті ашық түрде орналастыру лимиттері бойынша ұсыныстар.

      Есеп осы Әдістеменің 1-бөлімінің 4-тармағына сәйкес ұсынылады. Күкіртті орналастыру лимиттері күкіртті орналастыру объектісі ауданындағы және жүргізілетін өндірістік экологиялық бақылау нәтижелері бойынша алынған әсер ету саласы шегіндегі қоршаған орта компоненттерінің (атмосфералық ауаның, топырақ жамылғысының) жай-күйі туралы алдыңғы үш жылдағы орташа деректерді ескере отырып есептеледі. Күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру лимиттері күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру нормативтері жобасының құрамына 3-қосымшаға сәйкес келтіріледі.

      11. Қоршаған ортаның ластану деңгейін бағалау.

      Қоршаған ортаның ластану деңгейін бағалау жүргізудің мақсаттары қоршаған орта компоненттерінің (атмосфералық ауаның, топырақ жамылғысының) жай-күйі туралы орташаланған деректерді ескере отырып, күкіртті орналастыру объектісі ауданында және өткен үш жылда жүргізілген өндірістік экологиялық бақылау нәтижелері бойынша алынған әсер ету аймағы шегінде күкіртті орналастыру лимиттерін белгілеу болып табылады.

      12. Ықтимал авариялық жағдайлар туралы мәліметтер.

      Мәтіндік нысанда тікелей күкіртті орналастыру объектілерінде, күкіртті алу қондырғыларында авариялық жағдайдың туындау мүмкіндігі туралы, оның ықтимал салдары және оқшаулау тәсілдері туралы ақпарат келтіріледі. Өндірістің технологиялық схемасы күкірт көлемінің жоспарланбаған түзілуінің туындауына немесе күкіртті орналастыру нормативтерінің жоспарланбаған ұлғаюына әкеп соғатын авариялық жағдайлар мүмкіндігін болжауға мүмкіндік беретін кәсіпорындар үшін олар туралы ақпарат, авариялық жағдай жағдайында күкірттің түзілу тетігінің сипаттамасын, күкіртпен жұмыс істеудің барлық сатыларын қоса алғанда келтіріледі. Өзге бөлімдердің кестелеріне бұл мәліметтер енгізілмейді.

      13. Күкіртті орналастыру кезіндегі өндірістік бақылау туралы мәліметтер. Күкіртті орналастыру лимиттері белгіленген операторлар өздерінің техникалық және қаржылық мүмкіндіктерін ескере отырып, Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасының сақталуын қадағалау үшін қажетті көлемде әзірленген бағдарлама негізінде жол берілетін шығарындылардың сақталуына өндірістік экологиялық бақылауды жүзеге асырады.

      Кәсіпорында күкіртті орналастыру нормативтерінің сақталуын бақылаудың жоспар-кестесі күкіртті карталарда ашық түрде орналастыру нормативтері жобасының құрамына 4-қосымшаға сәйкес келтіріледі. Мәтіндік нысанда күкірт карталарына сұйық күкіртті құю қағидаларының, күкіртті сақтау, ұсақтау және оны тасымалдау қағидаларының сақталуына өндірістік бақылау туралы мәліметтер енгізіледі.

      14. Оператор үшін күкіртті қоршаған ортаға орналастыру кезінде қоршаған ортаға әсерді төмендету тиімділігі жалпы өндірістік экологиялық мониторинг деректері, оператор жүргізетін қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралар бойынша бағаланады. Күкіртті ашық түрде күкірт карталарына орналастыру кезінде қоршаған ортаға әсерді төмендетуге бағытталған іс-шаралар 5-қосымшаға сәйкес ресімделеді.

  Күкіртті ашық түрде күкірт
карталарында орналастыру
нормативтері жобасының
құрамына
2-қосымша

Кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелерінде және олардың сақтау орындарында түзілетін күкірттің сипаттамасы

№ р/с

Цех, учас-
кесі

Күкірт түзілу (алу) көзі

Күкірт түрінің атауы

Физика-химиялық сипаттамасы

Күкірттің түзілу мөлшері, т/жыл

Орналастыру (жинақтау) орны

Қайта өңдеу, сату күкірт

Ескертпе

жалпы нөмірлеу бойынша №

Орналастыру орнының сипаттамасы

Жинақталған күкірт мөлшері, т












1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11












барлығы










жиыны










      5-6-бағандар. Күкірттің физикалық-химиялық сипаттамасы көрсетіледі: техникалық құжаттамаға сәйкес негізгі компоненттердің құрамы. Күкірттің сапалық және сандық құрамын Талдамалық айқындау жүргізілген жағдайда мг/дм3 өлшенуі мүмкін;

      5-6-баған. Күкірт карталарының ауданы мен сыйымдылығы көрсетіледі;

      5-6-баған. Түгендеу сәтінде жинақталған күкірт мөлшері.

  Күкіртті ашық түрде күкірт
карталарында орналастыру
нормативтері жобасының
құрамына
3-қосымша

Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру лимиттері

      Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 28.06.2024 № 144 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Алаңның атауы

Қазіргі жағдайға орналастырылған күкірттің көлемі, т/жыл

Күкірттің пайда болуы, т/жыл

Күкіртті орналастыру лимиттері, т/жыл

Күкіртті қайта өңдеу (түйіршіктеу үшін қайта балқыту және басқада операциялар), т/ жыл

Күкіртті жөнелту көлемі, т/жыл

1

2

3

4

5

6































      Ескертпе:: т/жыл – жылына тонна

  Күкіртті ашық түрде күкірт
карталарында орналастыру
нормативтері жобасының
құрамына
4-қосымша

Күкіртті орналастыру лимиттерінің сақталуын бақылаудың жоспар-кестесі

Бақыланатын компоненттер

Өндіріс, цех, учаске

Мониторинг нүктелерінің № және олардың атауы

Сынама алу мерзімділігі

Бақыланатын параметрлер

Бақылауды кім жүзеге асырады

Бақылау жүргізу әдістемесі

1

2

3

4

5

6

7

Атмосфералық ауа













Топырақ және өсімдік жамылғысы













Жер асты және жер асты сулары







  Күкіртті ашық түрде күкірт
карталарында орналастыру
нормативтері жобасының
құрамына
5-қосымша

Күкіртті ашық түрде күкірт карталарында орналастыру лимиттерін төмендету жөніндегі техникалық шешімдер жоспары

      Ескерту. 5-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 28.06.2024 № 144 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

№ р/н

Іс-шараның атауы

Орындалу мерзімі

Күтілетін тиімділік

Іс-шараларды іске асыруға арналған шығындар

1

2

3

4

5


Жалпы барлық іс-шаралардың нәтижесінде