Об утверждении Правил выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения, в том числе ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения

Приказ и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 16 августа 2021 года № 329. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 19 августа 2021 года № 24040.

Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие настоящего приказа см. п. 4.

В соответствии с пунктом 2 статьи 143 Экологического кодекса Республики Казахстан от 2 января 2021 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения, в том числе ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения.

2. Департаменту государственной политики в управлении отходами в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Департамент юридической службы Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования и распространяется на правоотношения, возникшие с 1 июля 2021 года.

И.О. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан

С. Кожаниязов

СОГЛАСОВАНО"
Министерство здравоохранения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАНО"
Министерство финансов
Республики Казахстан

Приложение к приказу И.О. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 16 августа 2021 года № 329

Правила выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения и ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения и ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2 статьи 143 Экологического кодекса Республики Казахстан (далее – Кодекс) и определяют порядок выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения и ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения.

2. В Правилах используются следующие понятия:

1) историческим загрязнением признается накопленный экологический ущерб, причиненный водам и (или) землям, который возник в результате прежней деятельности, в том числе совокупности воздействий различных видов антропогенной деятельности, обязанности по устранению, которого не были выполнены либо были выполнены не в полном объеме;

2) объектами исторического загрязнения признаются территории и акватории или их отдельные участки, на которых выявлены исторические загрязнения, а также бесхозяйные объекты капитального строительства и хранения или захоронения отходов, являющиеся источником исторического загрязнения;

3) государственный реестр объектов исторического загрязнения является электронным банком данных, в котором собираются сведения о выявленных объектах исторического загрязнения, включая информацию по результатам оценки объектов исторического загрязнения;

4) экологическая чувствительность объекта – это параметр оценки объектов окружающей среды, характеризующий их экологическую ценность, а также их индекс чувствительности с учетом сезонности с целью определения приоритетности защиты и очистки при загрязнении.

Иные понятия и определения, использованные в настоящих Правилах, применяются в соответствии с экологическим законодательством Республики Казахстан.

Глава 2. Порядок выявления объектов исторического загрязнения

3. В соответствии с пунктом 3 статьи 143 Кодекса выявление и оценку объектов исторического загрязнения организуют местные исполнительные органы районов, городов. По решению Правительства РК выявление и оценку отдельных объектов исторического загрязнения организует уполномоченный орган в области охраны окружающей среды.

Для проведения работ по выявлению и оценке объектов исторического загрязнения уполномоченный орган в области охраны окружающей среды, местные исполнительные органы районов, городов привлекают организации, имеющие лицензию на выполнение работ и оказание услуг в области охраны окружающей среды в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственных закупках.

4. Для инвентаризации объектов исторического загрязнения используются следующие критерии:

объект исторического загрязнения не имеет собственника (бесхозяйный объект);

объект исторического загрязнения находится в государственной, коммунальной собственности;

объект исторического загрязнения расположен на территории (или к прилегающей территории) действующего субъекта хозяйственной деятельности, но конкретный виновник исторического загрязнения (юридическое или физическое лицо) не может быть установлен или не может быть привлечен к ответственности в связи со сроком давности пять лет нанесения загрязнения.

5. К типам объектов исторического загрязнения относится следующее:

1) территории и акватории или их отдельные участки, на которых выявлены исторические загрязнения;

2) бесхозяйные объекты капитального строительства;

3) территории, нарушенные в результате хозяйственной деятельности горнодобывающих, горно-перерабатывающих производств;

4) территории, загрязненные нефтепродуктами;

5) объекты исторического загрязнения обрабатывающей промышленности;

6) места хранения (складирования), размещения устаревших пестицидов, удобрений;

7) селитебные территории, загрязненные тяжелыми металлами, нефтепродуктами, стойкими органическими загрязнителями (СОЗ), радиоактивными веществами и другими загрязняющими веществами;

8) бесхозяйные места хранения или захоронения отходов производства и потребления (заброшенные полигоны, свалки, золоотвалы, шламонакопители и т.п.).

6. Выявление загрязненных и потенциально загрязненных объектов исторического загрязнения подразделяется на следующие этапы:

1) сбор и документирование (включая дешифрирование космических снимков) исторической и актуальной информации о деятельности на загрязненных и потенциально загрязненных объектах;

2) анализ и документирование результатов предыдущих исследований имеющихся загрязнений и воздействия загрязнения на окружающую среду;

3) анализ и документирование экологической, географической и геологической информации, характеризующей чувствительность территории к загрязнению;

4) разработка перечня загрязненных и потенциально загрязненных объектов исторического загрязнения.

7. Информация об объектах исторического загрязнения и потенциально загрязненных местах является прямой или косвенной.

8. Прямую информацию о загрязненных и потенциально загрязненных объектов исторического загрязнения получают из следующих источников:

1) статистические и ведомственные отчеты, отчеты и материалы территориальных подразделений в области охраны окружающей среды, материалы, имеющиеся в распоряжении местных исполнительных органов районов, городов, исследования и материалы, выполненные научными институтами, а также другими учреждениями;

2) карты и космические снимки;

3) разрешение на строительство, строительная проектная документация;

4) решения местных исполнительных органов районов, городов, документы планирования территориального развития;

5) материалы проведенных обследований территорий и акваторий;

6) материалы, полученные в ходе посещения объекта.

9. Косвенная информация о загрязненных и потенциально загрязненных объектах исторического загрязнения получают из публикаций, а также обращений населения, общественности посредством интернет-портала и социальных сетей. Достоверность информации, получаемой об объекте исторического загрязнения косвенным методом проверяется уполномоченным органом в области охраны окружающей среды и местными исполнительными органами районов, городов.

10. При анализе прямой информации о хозяйственной деятельности и параметрах экологической чувствительности учитывается отрасль экономики, а также производственные процессы, включая хранение, торговлю и обращение с химическими веществами и химическими продуктами, которая вызывает загрязнение путем производства определенного количества продукции, технология производства, мощность предприятия, загрязнение почвы, грунта или грунтовых вод.

11. Метод исследования и оценки карт основан на выявлении различных объектов, возможно связанных с загрязнением окружающей среды. Путем сопоставления и исследования карт трех лет определяется динамика площади объектов и период эксплуатации. Тематические карты (в том числе геологические) используются для описания условий окружающей среды на загрязненном или потенциально загрязненном участке.

12. Методика оценки космических снимков основана на расшифровке космофотоснимков и исследовании стереомодели (пространственного изображения местности). Трехмерное изображение получается при просмотре космофотоснимков с помощью стереоскопа. Для оценки динамики развития объекта исторического загрязнения используются космофотоснимки разных лет.

13. При выявлении загрязненных и потенциально загрязненных исторических объектов следует использовать имеющиеся карты масштабом 1:25000 и больше.

14. Найденные на картах объекты делятся на следующие группы:

1) исторические объекты, относящиеся к загрязненной территории (в том числе бывшие заводы, испытательные полигоны, станции, склады и др.);

2) объекты, которые могут способствовать распространению загрязнения (включая свалки, карьеры, шламонакопители, золоотвалы и др.).

15. Целью посещения объекта исторического загрязнения является выяснение правильности определения местоположения объекта, визуальная оценка объекта, а также сбор дополнительной информации.

16. При проведении опроса жителей или сотрудников объекта собирается дополнительная информация об объектах, по которым уже собрана косвенная информация в соответствии с пунктом 9 настоящих Правил, и информация об объектах, по которым нет косвенной информации.

17. Местные исполнительные органы районов, городов собирают полученную информацию о потенциально загрязненном историческом объекте, заполняют форму согласно приложению 1, которая включает общую информацию об объекте, о потенциальном загрязнении и экологической чувствительности.

18. В ходе обследования получают следующую информацию:

1) местоположение исторического загрязнения (город, область, район);

2) границы объекта исторического загрязнения их изменения в процессе эксплуатации объекта;

3) использованная технология, мощность предприятия;

4) перечень производимой продукции и отходов, складировавшихся на объекте;

5) дата фактического ввода объекта в эксплуатацию и закрытия объекта;

6) изменялись ли границы воздействия объекта исторического загрязнения;

7) перечень жалоб, замечаний, уведомлений жителей на работу объекта исторического загрязнения и что сделано для предотвращения негативного воздействия;

8) перечень и описание аварий, произошедших на объекте исторического загрязнения;

9) качество воды, почвы;

10) наблюдаются ли признаки загрязнения на объекте исторического загрязнения - запах, дым, утечка химического вещества или размещение опасных отходов.

Глава 3. Порядок оценки объектов исторического загрязнения

19. При оценке опасности потенциально загрязненных исторических объектов необходимо учитывать следующее:

1) параметры, характеризующие опасность объекта, эксплуатация которого создала потенциально загрязненный участок (включая информацию об используемых химических веществах и химических продуктах, отходах, продолжительности эксплуатации объекта, выбросах загрязняющих веществ, цель использования недвижимого имущества);

2) параметры экологической чувствительности потенциально загрязненного исторического объекта (включая экологические, геологические и гидрогеологические условия участка, расположение водотоков и водных объектов, близость особо охраняемых природных территорий, селитебных зон и др.).

20. Оценка объекта исторического загрязнения включает установление:

1) объема или массы загрязняющих веществ, отходов по их видам;

2) площади территорий и акваторий или их участков, на которых расположен объект исторического загрязнения, категорий и видов разрешенных к использованию земель и вод;

3) уровня и объема негативного воздействия на окружающую среду, включая способность загрязняющих веществ к миграции в иные компоненты природной среды, возможность загрязнения водных объектов, в том числе являющихся источниками питьевого и хозяйственно-бытового водоснабжения, возможность возникновения нового экологического ущерба и причинения вреда жизни и (или) здоровью людей;

4) наличия на объекте исторического загрязнения опасных веществ, указанных в международных договорах, участницей которых является Республика Казахстан;

5) численности населения, проживающего на территории, окружающая среда которой испытывает негативное воздействие от объекта исторического загрязнения;

6) численности населения, проживающего на территории, окружающая среда которой находится под угрозой негативного воздействия от объекта накопленного вреда окружающей среде.

21. Собранная информация о потенциально загрязненных исторических объектах оценивается в соответствии с приложением 2 к настоящим Правилам.

22. Объекты исторического загрязнения подразделяются на категории для определения приоритетных объектов, в отношении которых проведение работ по ликвидации исторического загрязнения, а также принятие иных неотложных мер должны быть осуществлены в первоочередном порядке, и очередность проведения работ по ликвидации в отношении иных объектов исторического загрязнения, включенных в государственный реестр объектов исторического загрязнения в соответствии с приложением 2 к настоящим Правилам.

23. Местные исполнительные органы районов, городов представляют в течение пятнадцати рабочих дней результаты выявления и оценки потенциально загрязненных исторических объектов в уполномоченный орган в области охраны окружающей среды с целью внесения в государственный реестр объектов исторического загрязнения.

Глава 4. Порядок учета объектов исторического загрязнения и ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения

24. Учет объектов исторического загрязнения осуществляется посредством их включения в государственный реестр объектов исторического загрязнения в срок, не превышающий тридцати рабочих дней со дня получения уполномоченным органом в области охраны окружающей среды от местных исполнительных органов районов, городов.

25. Государственный реестр объектов исторического загрязнения является электронным банком данных, в котором собираются сведения о выявленных объектах исторического загрязнения, включая информацию по результатам оценки объектов исторического загрязнения в соответствии с пунктами 9, 16 и 21 Правил, а также их происхождении, имущественной принадлежности объектов исторического загрязнения и необходимых работах по ликвидации исторического загрязнения.

Ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения организуется уполномоченным органом в области охраны окружающей среды за счет бюджетных средств на основе материалов выявления и оценки объектов. Ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения включает в себя:

1) рассмотрение материалов выявления и оценки объектов исторического загрязнения;

2) принятие решения о включении или об отказе во включении в государственный реестр объектов исторического загрязнения;

3) категорирование объектов исторического загрязнения;

4) обновление информации об объекте исторического загрязнения;

5) исключение из государственного реестра объектов исторического загрязнения.

26. Государственный реестр объектов исторического загрязнения размещается в открытом доступе на интернет-ресурсе уполномоченного органа в области охраны окружающей среды.

Включение объекта в государственный реестр объектов исторического загрязнения предполагает следующие действия:

1) Подачу заявления о включении объекта в государственный реестр. Данный документ представляется заявителем (местным исполнительным органом района, города) в письменной форме в уполномоченный орган в области охраны окружающей среды. В заявлении указываются:

а) наименование объекта (при наличии);

б) его фактическое местонахождение;

в) сведения о праве собственности на объект.

К заявлению прилагаются материалы выявления и оценки объекта, содержащие, в том числе основные сведения о нҰм.

2) Принятие решения о включении (не включении) объекта в Государственный реестр объектов исторического загрязнения.

На основании результатов рассмотрения представленных заявителем материалов, уполномоченным органом в области охраны окружающей среды в срок, не превышающий 30 рабочих дней со дня поступления заявления, принимает решение о включении объекта в Государственные реестр объектов исторического загрязнении либо отказе во включении в государственный реестр с указанием причин. Основанием для отказа является представление недостоверных информации и (или) материалов, а также непредставление необходимых сведений.

3) Категорирование объекта исторического загрязнения.

Данная процедура осуществляется уполномоченным органом в области охраны окружающей среды для обоснования очерҰдности проведения работ по ликвидации объектов исторического загрязнения и принятия, неотложных мер. Критерии выделения приоритетных объектов для ликвидации объектов исторического загрязнения и сроки категорирования устанавливаются уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.

4) Внесение изменений в государственный реестр объектов исторического загрязнения при актуализации информации об объекте.

Поправки вносятся в государственный реестр объектов исторического загрязнения в случаях изменения информации, содержащейся в заявлении и (или) в материалах.

Заявитель направляет в уполномоченный орган в области охраны окружающей среды актуализированную информацию об объекте исторического загрязнения, а последний в срок, не превышающий 30 рабочих дней со дня еҰ поступления от заявителя, принимает решение об обновлении информации об объекте и вносит соответствующие изменения в Государственный реестр объектов исторического загрязнения.

Исключение объекта из государственного реестра объектов исторического загрязнения осуществляется на основании представленного заявителем акта о приҰмке выполненных работ, подтверждающего ликвидацию исторического загрязнения на объекте. Решение принимается уполномоченным органом в области охраны окружающей среды в срок, не превышающий 30 рабочих дней со дня представления указанного акта. Заявление, информация об объекте, и акт о приҰмке выполненных работ, подтверждающий ликвидацию объектов исторического загрязнения на объекте, направляются заявителем в уполномоченный орган по почте с описью вложения и уведомлением о вручении.

Категорирование объектов исторического загрязнения производится в отношении объектов, включҰнных в государственный реестр объектов исторического загрязнения. Для этого сопоставляется их влияние на состояние экологической безопасности в целях обоснования очерҰдности проведения работ по ликвидации объектов исторического загрязнения и принятия, неотложных мер. По результатам категорирования объектов исторического загрязнения выделяются объекты, на которых подлежит ликвидации в первоочередном порядке.

Форма государственного реестра объектов исторического загрязнения ведется в соответствии с Приложением 3 настоящих Правил.

27. Уполномоченный орган в области охраны окружающей среды формирует текстовую и графическую базу данных объектов исторического загрязнения в государственном реестре объектов исторического загрязнения.

28. Государственный реестр объектов исторического загрязнения размещается в открытом доступе на интернет-ресурсе уполномоченного органа в области охраны окружающей среды.

Приложение 1 к Правилам выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения и ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения

Результаты выявления потенциально загрязненных объектов

Таблица 1 Общая информация об объекте исторического загрязнения

Название участка загрязнения									Регистрационный номер
Номенклатура ортофотопланов					№				Название источника информации	Год
Координаты:
широта	*	I	II
долгота	*	I	II		Примечания к источникам информации
Адрес область:
район
город
район города,
улица, №
Общий активный период времени загрязнения					*			Категория загрязненного или потенциально загрязненного участка объекта		*
Подробное описание объекта
Ближайший пруд, озеро ....... м				*		Ближайшая река, ручей ....... м				*
Геологическая ситуация							*		Подземные воды ....... м	*
Ближайший колодец....... м							*		Ближайшее здание ........ м	*
Расположение объектов в экологической чувствительной зоне (школа, детский сад, огороды, больница)__________________________________________________										*
Назначение использования территории расположения объекта в соответствии с территориальным планом _____________________________________________										*
Назначение объекта__________________________________________________										*
Собственник земельного участка (здания) ________________________________										*
Кадастровый номер земельного участка __________________________________
Дата	Форму заполнил
*	Номер источника информации согласно списку источника информации

Таблица 2. Оценка архива

№	Название, владелец объекта	Площадь, м2	Отрасль	Код	Время	№ источника информации

Таблица 3. Загрязняющие вещества

№	Название вещества	Производство или использовалось, т/год	Всего на территории, т

Таблица 4.Информация о загрязненной территории

№	Загрязненная территория	Площадь, м2	Глубина загрязнения, м

Таблица 5. Загрязнение поверхностных вод

№	Загрязнитель	Количество в мг/л	Метод обнаружения	Кратность превышения ПДК

Таблица 6. Загрязнение грунтовых вод

№	Загрязнитель	Количество в мг/л	Метод обнаружения	Кратность превышения ПДК

Таблица 7. Загрязнение почвы

№	Загрязнитель	Количество в мг/кг	Метод обнаружения	Кратность превышения ПДК

Таблица 8. Информация из космических снимков и карт

№	Номер источника информации	Год космических снимков и карт	Масштаб	Характеристика изображения объекта на космическом снимке или на карте

Приложение 2 к Правилам выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения и ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения

Оценка результатов выявления потенциально загрязненных объектов и категорирование объектов исторического загрязнения

Таблица 1. Продолжительность периода загрязняющей деятельности (максимум 10 баллов)

№	Срок действия объекта, годы	Число баллов
1.	<10	3
2.	10-30	6
3.	30-50	8
4.	>50	10
5.	Неизвестно	10*

Таблица 2. Площадь (максимум - 5 баллов)

№	Площадь, м2	Число баллов
1.	<2500	2
2.	2500-5000	3
3.	5000-10000	4
4.	>10000	5
5.	Неизвестно	10*

Таблица 3. Степень опасности веществ и отходов, используемых, хранящихся и образующихся на объекте (максимально - 5 баллов)

№	Классификация опасности веществ * и отходов **	Число баллов
1.	Используемые и хранящиеся на объекте вещества не опасны	2
2.	Используемые и хранящиеся на объекте вещества опасны	5
3.	Отходы, используемые и хранящиеся на объекте, не опасны	2
4.	Отходы, используемые и хранящиеся на объекте, опасны	5

* Опасность веществ определяется в соответствии с классификацией химической продукции

ТР ЕАЭС № 41 О безопасности химической продукции

** Опасность отходов определяется в соответствии с Приказом Министра экологии,
геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от "__" ____ 202__ года № ____
"Об утверждении классификатора отходов".

Таблица 4. Хранение веществ и отходов на территории субъекта (максимум - 10 баллов)

№	Складирование опасных химических веществ, химических продуктов и отходов на территории, тонн	Число баллов
1.	Складирование >10 000	10
2.	Складирование ≤ 10 000	5
3.	Не хранятся на территории	0
4.	Неизвестно	10*

Таблица 5. Обследования и опросы на месте (максимум 20 баллов)

№	Наблюдения и информация	Число баллов
1.	На участке есть сооружения или технические сооружения, которые могут способствовать распространению загрязнения (например, дренажные каналы, скважины, оборудование, размещенное горизонтально в грунте)	3
2.	На участке нет твердой (асфальт, бетон) поверхности или она сильно повреждена	3
3.	На участке наблюдается визуальное загрязнение в водоемах водотоках, или вблизи них	5
4.	На участке визуально наблюдается загрязнение почвы	5
5.	Оборудование, расположенное на участке повреждено (например, контейнеры для хранения отходов или химикатов, технологическое оборудование устарело и повреждено)	5
6.	Ощущается специфический запах	5
7.	Наблюдается влияние загрязнения на растительность	5
8.	Информация о проблемах со здоровьем у населения на этом участке	5
9.	Другие существенные наблюдения, не упомянутые выше	5

Таблица 6. Оценка опасности на участке ***

№	Сумма баллов	Пояснение
1.	До 30	Объект не опасен
2.	Более 30	Объект опасен

*** Оценка опасности объекта получается путем суммирования баллов согласно описанию в соответствии с таблицами 1, 2, 3, 4 и 5 настоящего Приложения. Если объект не признан опасным в соответствии с таблицей 6 настоящего Приложения, участок не является потенциально загрязненным и дальнейшие расчеты не производятся. Если объект признан опасным в соответствии с Таблицей 6 настоящего Приложения, то необходимо оценить чувствительность окружающей среды в соответствии с Таблицами 7, 8, 9, 10, 11 и 12 настоящего Приложения.

Таблица 7. Использование территории расположения объекта в соответствии с территориальным планом местного исполнительного органа (максимум - 10 баллов)

№	Характеристика участка	Число баллов
1.	Жилая территория	10
5.	Комплексы спорта и отдыха, общественные здания	10
2.	Земли сельскохозяйственного назначения	8
4.	Зеленая зона, природные территории и озелененные территории	7
3.	Зоны промышленных производств и складов, зоны портовых и транспортных магистралей	6
6.	Территории, неиспользуемые для нужд городов или населенных пунктов, резервные территории	5

Таблица 8. Использование территории, находящейся в непосредственной близости от загрязненного участка, согласно территориальной планировке местного исполнительного органа (максимально - 15 баллов)

№	Объекты, находящиеся в радиусе 500 м от загрязненного или потенциально загрязненного участка	Число баллов
1.	Детский сад, игровая площадка или школа, больница	3
2.	Жилая территория	3
3.	Сельское хозяйство или сельскохозяйственное угодье	4
4.	Комплексы спорта и отдыха	3
5.	Природоохранная территория	4
6.	Питьевое и (или) хозяйственно-питьевое водоснабжение	15
7.	Ни один из вышеупомянутых объектов	0

Таблица 9. Вид грунта (максимально 10 баллов)

№	Вид грунта	Число баллов
1.	Глина	2
2.	Гравий	10
3.	Песок	9
4.	Торф	4
5.	Суглинок	6
6.	Песок глиняный	7
7.	Неизвестно	10*

Таблица 10. Уровень грунтовых вод (максимум 5 баллов)

№	Уровень грунтовых вод	Число баллов
1.	<1 м	5
2.	1-5 м	4
3.	5-10 м	3
4.	>10 м	2
5.	Неизвестно	10*

Таблица 11. Расстояние нахождения загрязненных участков от объектов поверхностных вод (максимально 10 баллов)

№	Расстояние от объектов поверхностной воды до загрязненных участков	Число баллов
1.	Такие объекты находятся на территории загрязненного участка	10
2.	Такие объекты находятся на расстоянии до 100 м	8
3.	Такие объекты находятся на расстоянии 100 - 300 м	6
4.	Такие объекты находятся на расстоянии 300-500 м	4
5.	Такие объекты находятся на расстоянии более 500 м	2
6.	Вблизи нет поверхностных вод	0

Таблица 12. Оценка экологической чувствительности среды

№	Сумма баллов	Пояснение
1.	До 20	Низкая экологическая чувствительность среды - территория защищена (или устойчивая) от загрязнения
2.	20-30	Средняя экологическая чувствительность среды - территория частично защищена от загрязнения, в соответствующих условиях возможно распространение загрязнения почвенного покрова, подземных и поверхностных вод.
3.	Более 30	Высокая экологическая чувствительность среды - территория, не защищенная

Таблица 13. Общая оценка объектов исторического загрязнения ****

№	Сумма баллов	Пояснение
1.	Более 50	Категория 1 – более приоритетные объекты
2.	40-50	Категория 2 - приоритетные объекты
3.	До 40	Категория 3 – менее приоритетные

**** Общая оценка потенциально загрязненных мест получается путем суммирования пунктов в соответствии с таблицами 6 и 12 настоящего Приложения.

Приложение 3 к Правилам выявления, оценки и учета объектов исторического загрязнения и ведение государственного реестра объектов исторического загрязнения

Форма государственного реестра объектов исторического загрязнения

№	Название и местонахождение объекта исторического загрязнения	Отрасль экономической деятельности	Собственник объекта исторического загрязнения	Время работы объекта исторического загрязнения	Границы и площадь объекта исторического загрязнения	Категория объекта исторического загрязнения	Цель использования недвижимости (при наличии)	Кадастровое обозначение земельного участка	Соседние объекты, находящиеся под угрозой	Виды отходов, в т.ч. химические вещества, находящиеся в объекте исторического загрязнения	ПДК загрязняющих веществ,
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12

Тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу, оның ішінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 16 тамыздағы № 329 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 19 тамызда № 24040 болып тіркелді

Қазақстан Республикасының 2021 жылғы 2 қаңтардағы Экология кодексінің 143-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу, оның ішінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қалдықтарды басқаруда мемлекеттік саясат департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оның Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтердің Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және 2021 жылғы 1 шілдеден бастап туындаған құқықтық қатынастарға қолданылады.

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрдің м.а.

С. Кожаниязов

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Денсаулық сақтау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

ҚазақстанРеспубликасы

Ұлттық экономика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

ҚазақстанРеспубликасы

Индустрия және инфрақұрылымдық

даму министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Қаржы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Төтенше жағдайлар министрлігі

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрдің м.а. 2021 жылғы 16 тамыздағы № 329 бұйрығына қосымша

Тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу, оның ішінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидаларын бекіту туралы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу, оның ішінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы 2021 жылғы Экология кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 143-бабының, 2-тармағына сәйкес әзірленді және тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу және тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізуді айқындайды.

Көрсетілген қағидаларды бұзу "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес лауазымды адамдардың әкімшілік жауаптылығына әкеп соғады.

2. Қағидаларда келесі ұғымдар пайдаланылады:

1) бұрынғы қызметтің нәтижесінде, оның ішінде антропогендік қызметтің алуан түрлері әсер етуінің жиынтығы нәтижесінде туындаған, суларға және (немесе) жерлерге келтірілген, жою жөніндегі міндеттері орындалмаған не толық көлемде орындалмаған, жинақталған экологиялық залал тарихи ластану деп танылады;

2) тарихи ластану анықталған аумақтар мен акваториялар немесе олардың жекелеген учаскелері, сондай-ақ тарихи ластану көзі болып табылатын иесіз күрделі құрылыс және қалдықтарды сақтау немесе көму объектілері тарихи ластану объектілері деп танылады;

3) тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімі электрондық дерекқор болып табылады, онда тарихи ластану объектілерін бағалау нәтижелері бойынша ақпаратты қоса алғанда, анықталған тарихи ластану объектілері туралы мәліметтер жиналады.

4) объектінің экологиялық сезімталдығы – қоршаған орта объектілерін олардың экологиялық құндылығын сипаттайтын бағалау параметрі, сондай-ақ ластану кезінде қорғау мен тазартудың басымдығын айқындау мақсатында маусымдылықты ескере отырып, олардың сезімталдық индексі.

Осы Қағидаларда пайдаланылған өзге де ұғымдар мен анықтамалар Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасына сәйкес қолданылады.

2-тарау. Тарихи ластану объектілерін анықтау тәртібі

3. Тарихи ластану объектілерін анықтау бұрын антропогендік қызмет жүзеге асырылған және (немесе) күрделі құрылыстың иесіз объектілері және (немесе) қалдықтарды сақтаудың немесе көмудің иесіз объектілері орналасқан аумақтар мен акваторияларды түгендеу және зерттеу арқылы жүзеге асырылады.

Кодекстің 143-бабының 3-тармағына сәйкес тарихи ластану объектілерін анықтау мен бағалауды аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдары ұйымдастырады. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша тарихи ластанудың жекелеген объектілерін анықтауды және бағалауды қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган ұйымдастырады.

Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган, аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдары тарихи ластану объектілерін анықтау және бағалау жөніндегі жұмыстарды жүргізу үшін Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасына сәйкес қоршаған ортаны қорғау саласындағы жұмыстарды орындауға және қызметтер көрсетуге лицензиясы бар ұйымдарды тартады.

4. Тарихи ластану объектілерін түгендеу үшін келесі критерийлер пайдаланылады:

тарихи ластану объектісінің меншік иесі жоқ (иесіз объект);

тарихи ластану объектісі мемлекеттік, коммуналдық меншікте болады;

тарихи ластану объектісі жұмыс істеп тұрған шаруашылық қызмет субъектісінің аумағында (немесе оған іргелес аумақта) орналасқан, бірақ тарихи ластанудың нақты кінәсі (заңды немесе жеке тұлға) ластанудың бес жыл ескіру мерзіміне байланысты анықталмайды немесе жауапкершілікке тартылмайды. Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасын бұзу Кодекстің және "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Қазақстан Республикасы кодексінің нормаларына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

5. Тарихи ластану объектілерінің типтері:

1) тарихи ластанулар анықталған аумақтар мен акваториялар немесе олардың жекелеген учаскелері;

2) күрделі құрылыстың иесіз объектілері;

3) тау-кен өндіру, тау-кен өңдеу өндірістерінің шаруашылық қызметі нәтижесінде бұзылған аумақтар жатады;

4) мұнай өнімдерімен ластанған аумақтар жатады;

5) өңдеуші өнеркәсіптің тарихи ластану объектілері;

6) ескірген пестицидтерді, тыңайтқыштарды сақтау (қоймаға жинау), орналастыру орындары;

7) ауыр металдармен, мұнай өнімдерімен, тұрақты органикалық ластағыштармен (тол), радиоактивті заттармен және басқа да ластаушы заттармен ластанған қоныстану аумақтары;

8) ластанған және ықтимал ластанған тарихи ластану объектілерін анықтау мынадай кезеңдерге бөлінеді:

1) ластанған және ықтимал ластанған объектілердегі қызмет туралы тарихи және өзекті ақпаратты жинау және құжаттау (ғарыш түсірілімдерін дешифрлеуді қоса алғанда);

2) бар ластануларды және ластанудың қоршаған ортаға әсерін алдыңғы зерттеулердің нәтижелерін талдау және құжаттау;

3) аумақтың ластануға сезімталдығын сипаттайтын экологиялық, географиялық және геологиялық ақпаратты талдау және құжаттау;

4) ластанған және ықтимал ластанған тарихи ластану объектілерінің тізбесін әзірлеу.

9) өндіріс және тұтыну қалдықтарын иесіз сақтау немесе көму орындары (тасталған полигондар, үйінділер, күл үйінділері, шламжинағыштар және т.б.).

6. Ластанған және ықтимал ластанған тарихи ластану объектілерін анықтау келесі кезеңдерге бөлінеді:

7. Тарихи ластану объектілері және ықтимал ластанған орындар туралы ақпарат тікелей немесе жанама болып табылады:

1) қоршаған ортаны қорғау саласындағы аумақтық бөлімшелердің статистикалық және ведомстволық есептері, есептері мен материалдары, аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдарының иелігіндегі материалдар, ғылыми институттар, сондай-ақ басқа да мекемелер орындаған зерттеулер мен материалдар;

2) карталар мен ғарыштық суреттер;

3) құрылысқа рұқсат, құрылыс жобалау құжаттамасы;

4) аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдарының шешімдері, аумақтық дамуды жоспарлау құжаттары;

5) аумақтар мен акваторияларға жүргізілген зерттеулердің материалдары;

6) объектіге бару барысында алынған материалдар.

8. Ластанған және ықтимал ластанған тарихи ластану объектілері туралы жанама ақпарат жарияланымдардан, сондай-ақ халықтың, жұртшылықтың интернет-портал және әлеуметтік желілер арқылы өтініштерінен алынады. Жанама әдіспен тарихи ластану объектісі туралы алынатын ақпараттың анықтығын қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган және аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдары тексереді.

9. Экономикалық қызмет және экологиялық сезімталдық параметрлері туралы тікелей ақпаратты талдау кезінде экономика саласы, сондай-ақ өнімнің белгілі бір мөлшерін өндіру арқылы ластануды тудыратын химиялық заттар мен химиялық өнімдерді сақтау, сату және өңдеуді қоса алғанда, өндірістік процестер, өндіріс технологиясы, кәсіпорынның қуаты, топырақтың, топырақтың немесе жер асты суларының ластануы ескеріледі.

10. Карталарды зерттеу және бағалау әдісі қоршаған ортаның ластануымен байланысты әртүрлі объектілерді анықтауға негізделген. Үш жылдық карталарды салыстыру және зерттеу арқылы объектілер ауданының динамикасы және пайдалану кезеңі анықталады. Тақырыптық карталар (оның ішінде геологиялық) ластанған немесе ықтимал ластанған учаскедегі қоршаған орта жағдайларын сипаттау үшін пайдаланылады.

11. Ғарыштық суреттерді бағалау әдістемесі космофотосуреттердің шифрын шешуге және стереомодельді (жердің кеңістіктік бейнесін) зерттеуге негізделген. Үш өлшемді сурет стереоскоптың көмегімен космофотосуреттерді қарау арқылы алынады. Тарихи ластану объектісінің даму динамикасын бағалау үшін әртүрлі жылдардағы космофотосуреттер қолданылады.

12. Ластанған және ықтимал ластанған тарихи объектілерді анықтаған кезде 1:25000 және одан да көп масштабтағы қолда бар карталарды пайдалану керек.

13. Карталарда табылған объектілер келесі топтарға бөлінеді:

1) ластанған аумаққа жататын тарихи объектілер (оның ішінде бұрынғы зауыттар, сынақ полигондары, станциялар, қоймалар және т. б.).

2) ластанудың таралуына ықпал етуі мүмкін объектілер (қоқыс тастайтын жерлер, карьерлер, шлам жинақтағыштар, күл үйінділері және т. б. қоса алғанда);

14. Тарихи ластану объектісіне барудың мақсаты объектінің орналасқан жерін анықтаудың дұрыстығын айқындау, объектіні көзбен бағалау, сондай-ақ қосымша ақпарат жинау болып табылады.

15. Объектінің тұрғындарына немесе қызметкерлеріне сауалнама жүргізу кезінде осы Қағидалардың 8-тармағына сәйкес тікелей ақпарат жинақталған объектілер туралы қосымша ақпарат және тікелей ақпарат жоқ объектілер туралы ақпарат жиналады.

16. Объектінің тұрғындарына немесе қызметкерлеріне сауалнама жүргізу кезінде осы Қағидалардың 9-тармағына сәйкес жанама ақпарат жиналған объектілер туралы және жанама ақпарат жоқ объектілер туралы қосымша ақпарат жиналады.

17. Аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдары ықтимал ластанған тарихи объект туралы алынған ақпаратты жинайды, объект туралы, ықтимал ластану және экологиялық сезімталдық туралы жалпы ақпаратты қамтитын 1-қосымшаға сәйкес нысанды толтырады.

18. Зерттеп-қарау барысында келесі ақпарат алынады:

1) тарихи ластанудың орналасқан жері (қала, облыс, аудан);

2) тарихи ластану объектісінің шекаралары, объектіні пайдалану процесінде олардың өзгеруі;

3) пайдаланылған технология, кәсіпорынның қуаты;

4) объектіде жиналып қалған өндірілетін өнім мен қалдықтардың тізбесі;

5) объектінің нақты пайдалануға берілген және объектінің жабылған күні;

6) тарихи ластану объектісі әсерінің шекаралары өзгерді ме;

7) тұрғындардың тарихи ластану объектісінің жұмысына және теріс әсердің алдын алу үшін не істелгені туралы шағымдардың, ескертулердің, хабарламалардың тізбесі;

8) тарихи ластану объектісінде болған авариялардың тізбесі мен сипаттамасы;

9) судың, топырақтың сапасы;

10) объектіде ластану белгілері байқала ма – иісі, түтіні, химиялық заттың ағуы немесе қауіпті қалдықтардың орналастырылуы.

3-тарау. Тарихи ластану объектілерін бағалау тәртібі

19. Ықтимал ластанған тарихи объектілердің қауіптілігін бағалау кезінде мыналарды ескеру қажет:

1) пайдаланылуы ықтимал ластанған учаскені құрған объектінің қауіптілігін сипаттайтын параметрлер (пайдаланылатын химиялық заттар мен химиялық өнімдер, қалдықтар, объектіні пайдалану ұзақтығы, ластаушы заттардың шығарындылары туралы ақпаратты қоса алғанда, жылжымайтын мүлікті пайдалану мақсаты);

2) ықтимал ластанған тарихи объектінің экологиялық сезімталдық параметрлері (учаскенің экологиялық, геологиялық және гидрогеологиялық жағдайларын, су ағындары мен су объектілерінің орналасуын, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, қоныстану аймақтарының және т.б. жақындығын қоса алғанда).

20. Тарихи ластану объектісін бағалау мыналарды қамтиды:

1) ластаушы заттардың, қалдықтардың түрлері бойынша көлемі немесе массасы;

2) тарихи ластану объектісі орналасқан аумақтар мен акваториялардың немесе олардың учаскелерінің алаңдары, пайдалануға рұқсат етілген жерлер мен сулардың санаттары мен түрлері;

3) ластаушы заттардың табиғи ортаның өзге де құрауыштарына қоныс аудару қабілетін, су объектілерінің, оның ішінде ауыз сумен және шаруашылық-тұрмыстық сумен жабдықтау көздері болып табылатын су объектілерінің ластану мүмкіндігін, жаңа экологиялық нұқсанның туындау және адамдардың өміріне және (немесе) денсаулығына зиян келтіру мүмкіндігін қоса алғанда, қоршаған ортаға теріс әсердің деңгейі мен көлемін айқындау жолымен жүзеге асырылады;

4) объектіде Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарда көрсетілген қауіпті заттардың Тарихи ластануы болған жағдайларда жол беріледі;

5) қоршаған ортасы тарихи ластану объектісіне келеңсіз әсер ететін аумақта тұратын халық санының өсуіне жол берілмейді;

6) қоршаған ортасы қоршаған ортаға жинақталған зиян объектісінен теріс әсер ету қаупі төнген аумақта тұратын халық санына қатысты қолданылмайды.

21. Ықтимал ластанған тарихи объектілер туралы жиналған ақпарат осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес бағаланады.

22. Тарихи ластану объектілері оларға қатысты тарихи ластануды жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу, сондай-ақ өзге де шұғыл шараларды қабылдау бірінші кезектегі тәртіппен жүзеге асырылуға тиіс басым объектілерді айқындауға арналған санаттарға және осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізілген тарихи ластанудың өзге де объектілеріне қатысты жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу кезектілігі бөлінеді.

23. Аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдары он бес жұмыс күні ішінде ықтимал ластанған тарихи объектілерді анықтау және бағалау нәтижелерін қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізу мақсатында ұсынады.

4-тарау. Тарихи ластану объектілерін есепке алу тәртібі және тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу

24. Тарихи ластану объектілерін есепке алу оларды қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган аудандардың, қалалардың жергілікті атқарушы органдарынан алған күннен бастап отыз жұмыс күнінен аспайтын мерзімде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізу арқылы жүзеге асырылады.

25. Тарихи ластану объектілерінің талдамалы тізілімі электрондық деректер банкі болып табылады, онда Қағидалардың 9, 16 және 21-тармақтарына сәйкес тарихи ластану объектілерін бағалау нәтижелері жөніндегі ақпаратты, сондай-ақ олардың шығу тегін, тарихи ластану объектілерінің мүліктік тиесілігін және тарихи ластануды жою жөніндегі қажетті жұмыстарды қоса алғанда, анықталған тарихи ластану объектілері туралы мәліметтер жиналады.

Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізуді қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган объектілерді анықтау және бағалау материалдарының негізінде бюджет қаражаты есебінен ұйымдастырады. Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу мыналарды қамтиды:

1) тарихи ластану объектілерін анықтау және бағалау материалдарын қарау;

2) тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізу немесе енгізуден бас тарту туралы шешім қабылдау;

3) тарихи ластану объектілерін санаттарға бөлу;

4) тарихи ластану объектісі туралы ақпаратты жаңарту;

5) тарихи ластану объектілерін мемлекеттік тізілімнен алып тастау жатады.

26. Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімі қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында ашық қолжетімділікте орналастырылады.

Объектіні тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізу мынадай іс-қимылдарды көздейді:

1) объектіні Мемлекеттік тізілімге енгізу туралы өтініш беру. Өтініш беруші (ауданның, қаланың жергілікті атқарушы органы) осы құжатты қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға жазбаша нысанда ұсынады. Өтініште мыналар көрсетіледі:

а) объектінің атауы (бар болса);

б) оның нақты орналасқан жері;

в) объектіге меншік құқығы туралы мәліметтер.

Өтінішке объектіні анықтау және бағалау материалдары, оның ішінде ол туралы негізгі мәліметтер қоса беріледі.

2) объектіні Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізу (енгізбеу) туралы шешім қабылдау жатады.

Өтініш беруші ұсынған материалдарды қарау нәтижелері негізінде қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган өтініш келіп түскен күннен бастап 30 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде объектіні Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізу не себептерін көрсете отырып, мемлекеттік Тізілімге енгізуден бас тарту туралы шешім қабылдайды. Дәйексіз ақпаратты және (немесе) материалдарды ұсыну, сондай-ақ қажетті мәліметтерді ұсынбау бас тарту үшін негіз болып табылады.

3) Тарихи ластану объектісін санаттарға бөлу болып табылады.

Бұл рәсімді қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган тарихи ластану объектілерін жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу кезектілігін негіздеу және шұғыл шаралар қабылдау үшін жүзеге асырады. Тарихи ластану объектілерін жою үшін басым объектілерді бөлу өлшемдерін және санаттарға бөлу мерзімдерін қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган белгілейді.

4) Объект туралы ақпаратты өзектілендіру кезінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне өзгерістер енгізу жатады.

Өтініштегі және (немесе) материалдардағы ақпарат өзгерген жағдайларда, түзетулер Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізіледі.

Өтініш беруші қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға тарихи ластану объектісі туралы өзектілендірілген ақпаратты жібереді, ал соңғысы өтініш берушіден ол келіп түскен күннен бастап 30 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде объект туралы ақпаратты жаңарту туралы шешім қабылдайды және тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне тиісті өзгерістер енгізеді.

Объектіні Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімінен шығару өтініш беруші ұсынған, объектідегі Тарихи ластанудың жойылғанын растайтын орындалған жұмыстарды қабылдау туралы актінің негізінде жүзеге асырылады. Шешімді қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган көрсетілген акт ұсынылған күннен бастап 30 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде қабылдайды. Өтініш беруші объектідегі Тарихи ластану объектілерінің жойылғанын растайтын өтінішті, объект туралы ақпаратты және орындалған жұмыстарды қабылдау туралы актіні салу тізімдемесімен және табыс етілгені туралы хабарламамен пошта арқылы уәкілетті органға жібереді.

Тарихи ластану объектілерін санаттарға бөлу Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізілген объектілерге қатысты жүргізіледі. Бұл үшін тарихи ластану объектілерін жою жөніндегі жұмыстарды жүргізу кезектілігін негіздеу және шұғыл шаралар қабылдау мақсатында олардың экологиялық қауіпсіздік жай-күйіне әсері салыстырылады. Тарихи ластану объектілерін санаттау нәтижелері бойынша бірінші кезекте жоюға жататын объектілер бөлінеді.

Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімінің нысаны осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес жүргізіледі.

27. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімінде Тарихи ластану объектілерінің мәтіндік және графикалық дерекқорын қалыптастырады.

28. Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімі қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның интернет-ресурсында ашық қолжетімділікте орналастырылады.

Тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу, оның ішінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидаларына 1-қосымша

Ықтимал ластанған объектілерді анықтау нәтижелері

1-кесте Тарихи ластану объектісі туралы жалпы ақпарат

Ластану учаскесінің атауы					Тіркеу нөмірі
Ортофотожоспарлар номенклатурасы				№	Ақпарат көзінің атауы	Жыл
Координаттар:
енділігі	*	I	II
бойлығы	*	I	II	Ақпарат көздеріне ескертпе
Облыстың мекенжайы:
Аудан
Қала
қала ауданы
көше, үй
Ластану уақытының жалпы белсенді кезеңі				*	Объектінің ластанған немесе ықтимал ластанған учаскесінің санаты				*
Объектінің толық сипаттамасы
Ең жақын тоған, көл....... м			*	Ең жақын өзен, ағын....... м				*
Геологиялық жағдай				*	Жерасты сулары ....... м			*
Ең жақын құдық....... м				*	Ең жақын ғимарат........ м			*
Объектілердің экологиялық сезімтал аймақта орналасуы (мектеп, балабақша, бақша, аурухана)								*
Аумақтық жоспарға сәйкес объект орналасқан аумақты пайдалану мақсаты								*
Объектінің мақсаты								*
Жер учаскесінің (ғимараттың) меншік иесі								*

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі

Күні	Нысанды толтырған
*	Ақпарат көзінің тізіміне сәйкес ақпарат көзінің нөмірі

2-кесте. Архивті бағалау

№	Объектінің атауы, иесі	Ауданы, км2	Саласы	Коды	Уақыты	Ақпарат көзінің №

3-кесте. Ластағыш заттар

№	Заттың атауы	Өндіріс немесе пайдаланылған, жылына/т	Аумақта барлығы, т

4-кесте Ластанған аумақ туралы ақпарат

№	Ластанған аумақ	Ауданы, км2	Ластанутереңдігі, м

5-кесте. Жер үсті суларының ластануы

№	Ластағыш	көлемі мг/л	Анықтау әдісі	ШРК арту еселігі

6-кесте. Жер асты суларының ластануы

№	Ластағыш	көлемі мг/л	Анықтау әдісі	ШРК арту еселігі

7-кесте. Топырақтың ластануы

№	Ластағыш	көлемі мг/л	Анықтау әдісі	ШРК арту еселігі

8-кесте. Ғарыштық суреттер мен карталар туралы ақпарат

№	Ақпарат көзінің нөмірі	Ғарыштық суреттер мен карталар жылы	Масштаб	Ғарыштық суреттегі немесе картадағы объектінің кескінінің сипаттамасы

Тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу, оның ішінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидаларына 2-қосымша

Ықтимал ластанған объектілерді анықтау нәтижелерін бағалау және тарихи ластану объектілерін санаттау Ықтимал ластанған учаскелерді анықтау нәтижелерін бағалау

1-кесте. Ластаушы қызмет кезеңінің ұзақтығы (ең жоғары - 10 балл)

№	Объектініңқолданылумерзімі, жылдар	Балл саны
1.	<10	3
2.	10-30	6
3.	30-50	8
4.	>50	10
5.	Белгісіз	10*

2-кесте. Ауданы (ең жоғары - 5 балл) (қалдыру керек)

№	Ауданы, км2	Балл саны
1.	<2500 км2	2
2.	2500-5000 км2	3
3.	5000-10000 км2	4
4.	>10000 км2	5
5.	Белгісіз	3*

3-кесте. Объектіде пайдаланылатын, сақталатын және түзілетін заттар мен қалдықтардың қауіптілік дәрежесі (ең жоғары – 5 балл)

№	Заттар* мен қалдықтардың** қауіптілігінің жіктемесі	Балл саны
1.	Пайдаланылатын және объектіде сақталатын заттар қауіпті емес	2
2.	Пайдаланылатын және объектіде сақталатын заттар қауіпті	5
3.	Пайдаланылатын және объектіде сақталатын қалдықтар қауіпті емес	2
4.	Пайдаланылатын және объектіде сақталатын қалдықтар қауіпті	5

Заттардың қауіптілігі химиялық өнімнің қауіпсіздігі туралы ЕАЭО ТР № 41 химиялық өнімнің сыныптамасына сәйкес айқындалады ** Қалдықтардың қауіптілігі қалдықтар жіктеуішіне сәйкес анықталады

4-кесте. Заттар мен қалдықтарды субъектінің аумағында сақтау (ең жоғары - 10 балл)

№	Аумақта қауіпті химиялық заттарды, химиялық өнімдер мен қалдықтарды жинау	Балл саны
1.	1 тоннадан артық жинау	10
2.	1 тоннадан аз жинау	5
3.	Аумақта сақталмайды, өндіріс үшін 5 тонна мөлшерінде әкелінеді	2
4.	Белгісіз	5*

5-кесте. Зерттеп-қарау және сол жерде сауалнама алу (ең жоғары 20 балл)

№	Бақылаужәне ақпарат	Балл саны
1.	Учаскеде ластанудың таралуына ықпал ететін құрылымдар немесе техникалық құрылымдар бар (мысалы, дренажды каналдар, ұңғымалар, жерге көлденең орналастырылған жабдықтар)	3
2.	Учаскеде қатты (асфальт, бетон) бет жоқ немесе ол қатты зақымдалған	3
3.	Учаскеде су қоймаларында, су ағындарында немесе оларға жақын жерлерде визуалды ластану байқалады	5
4.	Учаскеде топырақтың ластануы визуалды байқалады	5
5.	Учаскеде орналасқан жабдық бүлінген (мысалы, қалдықтар мен химикаттарды сақтауға арналған контейнерлер, технологиялық жабдық ескірген және бүлінген)	5
6.	Ерекше иіс сезіледі	5
7.	Ластанудың өсімдіктерге әсері байқалады	5
8.	Облыстың, қаланың, ауданның денсаулық сақтау басқармасы денсаулық проблемалары туралы маңызды және дұрыс ақпарат берді немесе облыстың Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы осы учаскедегі қоршаған орта туралы ақпарат берді	5
9.	Жоғарыда аталмаған басқа да маңызды бақылаулар	5

6-кесте. Учаскедегі қауіпті бағалау ***

№	балл сомасы	Түсіндірме
1.	30-ға дейін	Объект қауіпті емес
2.	30-дан жоғары	Объект қауіпті

*** Объектінің қауіптілігін бағалау осы Қосымшаның 1, 2, 3, 4 және 5-кестелеріне сәйкес сипаттамаға сәйкес балдарды қосу арқылы алынады. Егер объект осы қосымшаның 6-кестесіне сәйкес қауіпті деп танылмаса, учаске ықтимал ластанған болып табылмайды және одан әрі есептеулер жүргізілмейді. Егер объект осы қосымшаның 6-кестесіне сәйкес қауіпті деп танылса, онда учаскенің ықтимал ластанғанын анықтау үшін осы Қосымшаның 7, 8, 9, 10, 11 және 12-кестелеріне сәйкес қоршаған ортаның сезімталдығын бағалау қажет.

7-кесте. Жергілікті атқарушы органның аумақтық жоспарына сәйкес объект орналасқан аумақты пайдалану (ең көбі - 10 балл)

№	Учаскенің сипаттамасы	Балл саны
1.	Тұрғын аумағы	10
2.	Ауыл шаруашылық жері	10
3.	Өнеркәсіптік өндірістер мен қоймалар аймақтары, порттық және көлік магистральдары аймақтары	8
4.	Жасыл аймақ, табиғи аумақтар және көгалдандырылған аумақтар	7
5.	Спорт және демалыс кешендері, қоғамдық ғимараттар	6
6.	Қалалардың немесе елді мекендердің мұқтажы үшін пайдаланылмайтын аумақтар, резервілік аумақтар	5

8-кесте. Жергілікті атқарушы органның аумақтық жоспарлауына сәйкес әлеуетті ластанған учаскеге тікелей жақын орналасқан аумақты пайдалану (еңжоғары - 15 балл)

№	Ластанған немесе ықтимал ластанған аумақтан 500 м радиуста орналасқан объектілер	Балл саны
1.	Балабақша, ойын алаңы немесе мектеп, аурухана	3
2.	Тұрғын аумағы	3
3.	Ауыл шаруашылығы немесе ауыл шаруашылығы алқаптары	4
4.	Спорт және демалыс кешендері	3
5.	Табиғат қорғау аумағы	4
6.	Ауыз су өндіру орындары	15
7.	Жоғарыда аталған объектілердің ешқайсысы	0

9-кесте. Топырақ түрі (ең жоғары-10 балл)

№	Топырақ түрі	Балл саны
1.	Балшық	2
2.	Қиыршық тас	10
3.	Құм	9
4.	Шымтезек	4
5.	Балшық	6
6.	Балшық құм	7
7.	Белгісіз	5*

10-кесте. Ызасулардың деңгейі (ең жоғары- 5 балл)

№	Ызасулардыңдеңгейі	Балл саны
1.	<1 м	5
2.	1-5 м	4
3.	5-10 м	3
4.	>10 м	2
5.	Белгісіз	5*

11-кесте. Жер үсті сулары объектілерінен ықтимал ластанған учаскелерді табу қашықтығы (ең жоғары 10 балл)

№	Жерүсті су объектілерінен ластанған учаскелерге дейінгі қашықтық	Балл саны
1.	Мұндай объектілер ластанған учаскенің аумағында орналасқан	10
2.	Мұндай объектілер 100 м-ге дейінгі қашықтықта орналасқан	8
3.	Мұндайобъектілер 100 - 300 м қашықтықта орналасқан	6
4.	Мұндайобъектілер 300-500 м қашықтықта орналасқан	4
5.	Мұндайобъектілер 500 м-ден астам қашықтықта орналасқан	2
6.	Жақын жерде жер үсті сулары жоқ	0

12-кесте. Қоршаған ортаның экологиялық сезімталдығын бағалау

№	балл сомасы	Түсіндірме
1.	20-ға дейін	Қоршаған ортаның төмен экологиялық сезімталдығы-аумақ ластанудан қорғалған (немесе тұрақты)
2.	20-30	Қоршаған ортаның орташа экологиялық сезімталдығы-аумақ ластанудан ішінара қорғалған, тиісті жағдайларда топырақ жамылғысының, жер асты және жерүсті суларының ластануы таралуы мүмкін.
3.	30-дан астам	Қоршаған ортаның жоғары экологиялық сезімталдығы- аумақ қорғалмаған

13-кесте. Ықтимал ластанған жерлерді жалпы бағалау

№	балл сомасы	Түсіндірме
1.	50-ден астам	1-санат-учаске ықтимал ластанған
2.	50-ге дейін	2-санат-сайт ықтимал ластанған, бірақ ластанудың деңгейі мен әсері аз
3.	40-ге дейін	3-санат-учаске әлеуетті ластанған болып табылмайды

**** Ықтимал ластанған жерлерді жалпы бағалау осы қосымшаның 6 және 12-кестелеріне сәйкес тармақтарды қосу жолымен алынады.

Тарихи ластану объектілерін анықтау, бағалау және есепке алу, оның ішінде тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидаларына 3-қосымша

Тарихи ластану объектілерінің мемлекеттік тізілімінің нысаны

№	Тарихи ластану объектісінің атауы және орналасқан жері	Экономикалық қызмет саласы	Тарихи ластану объектісінің меншікиесі	Тарихи ластануобъектісінің жұмыс уақыты	Тарихи ластану объектісініңшекаралары мен ауданы	Тарихи ластануобъектісінің санаты	Жылжымайтын мүліктіпайдалану мақсаты (бар болса)	Жер учаскесінің кадастрлық белгіленуі	Қауіптөніп тұрған көршіобъектілер	Қалдықтардың түрлері, оның ішінде тарихи ластану объектісіндегі химиялық заттар	Ластаушы заттардың ШРК,
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12