Об утверждении Правил функционирования механизма прослеживаемости товаров

Приказ и.о. Министра финансов Республики Казахстан от 27 января 2022 года № 88. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 января 2022 года № 26670.

В соответствии с пунктом 6 статьи 176-1 Кодекса Республики Казахстан "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс) ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила функционирования механизма прослеживаемости товаров.

2. Комитету государственных доходов Министерства финансов Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства финансов Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства финансов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

И.о. Министра финансов

М. Султангазиев

Утвержден приказом И.о. Министра финансов от 27 января 2022 года № 88

Правила функционирования механизма прослеживаемости товаров

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила функционирования механизма прослеживаемости товаров разработаны в соответствии с пунктом 6 статьи 176-1 Кодекса Республики Казахстан "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс) (далее – Налоговый кодекс) и Соглашением о механизме прослеживаемости товаров, ввезенных на таможенную территорию Евразийского экономического союза, совершенным в городе Астане 29 мая 2019 года, ратифицированным Законом Республики Казахстан "О ратификации Соглашения о механизме прослеживаемости товаров, ввезенных на таможенную территорию Евразийского экономического союза" (далее – Соглашение) и определяют порядок функционирования механизма прослеживаемости товаров.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра - Министра финансов РК от 29.11.2022 № 1207 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В Правилах используются следующие основные понятия:

1) розничная торговля – вид торговой деятельности, связанный с приобретением и продажей товаров для их использования в личных, семейных, домашних и иных целях, не связанных с осуществлением предпринимательской деятельности;

2) виртуальный склад – модуль информационной системы электронных счетов-фактур (далее – ИС ЭСФ), предназначенный для контроля перемещения товаров в автоматическом режиме;

3) прослеживаемость – организация учета товаров, подлежащих прослеживаемости, и операций, связанных с оборотом таких товаров, с использованием национальных систем прослеживаемости в целях реализации Соглашения;

4) механизм прослеживаемости – система, функционирующая на основе обмена сведениями из национальных систем прослеживаемости и обеспечивающая прослеживаемость в целях контроля за оборотом товаров;

5) товары, подлежащие прослеживаемости – прослеживаемость осуществляется в отношении включенных в перечень, утверждаемый Евразийской экономической комиссией (далее – ЕЭК), следующих товаров, ввезенных на таможенную территорию Евразийского экономического союза (далее – ЕАЭС):

товары, задержанные таможенными органами в соответствии с главой 51 Таможенного кодекса Евразийского экономического союза и не востребованные в установленные сроки лицами, обладающими полномочиями в отношении таких товаров;

не помещенные под таможенную процедуру выпуска для внутреннего потребления товары, на которые по решению суда обращено взыскание в счет уплаты таможенных пошлин, налогов, специальных, антидемпинговых, компенсационных пошлин;

не помещенные под таможенную процедуру выпуска для внутреннего потребления товары, которые конфискованы или обращены в собственность (доход) государства иным способом;

товары, помещенные под таможенную процедуру выпуска для внутреннего потребления;

6) оборот товаров – выпуск товаров, подлежащих прослеживаемости, в соответствии с таможенной процедурой выпуска для внутреннего потребления, реализация товаров, подлежащих прослеживаемости, на таможенной территории ЕАЭС, их перемещение с территории одного государства-члена ЕАЭС на территорию другого государства-члена ЕАЭС в связи с реализацией и в случаях, определенных ЕЭК в соответствии с пунктом 4 статьи 4 Соглашения;

7) реализация – отгрузка и (или) передача товаров либо иного имущества, выполнение работ, оказание услуг с целью продажи, обмена, безвозмездной передачи, передача имущества по договору лизинга, а также передача заложенных товаров залогодержателю при неисполнении должником обеспеченного залогом обязательства;

8) лицо – физическое лицо, в том числе зарегистрированное в качестве индивидуального предпринимателя, юридическое лицо, а также организация, не являющаяся юридическим лицом;

9) сопроводительный документ – электронный счет-фактура, оформляемый в соответствии с приказом Первого заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан – Министра финансов Республики Казахстан от 22 апреля 2019 года № 370 "Об утверждении Правил выписки счета-фактуры в электронной форме в информационной системе электронных счетов-фактур и его формы" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 18750) (далее – Правила ЭСФ).

Глава 2. Порядок функционирования механизма прослеживаемости товаров

3. Национальной системой прослеживаемости в Республике Казахстан является ИС ЭСФ, которая обеспечивает учет и хранение сведений о товарах, подлежащих прослеживаемости, и операций, связанных с оборотом таких товаров, с использованием национальной системы прослеживаемости, в том числе системы, предназначенной для хранения сведений из национальной системы прослеживаемости, в соответствии с Соглашением.

4. Прослеживаемость осуществляется в отношении товаров, подлежащих прослеживаемости.

5. Товары на которые не распространяется действие настоящих Правил определены пунктом 5 статьи 2 Соглашения.

6. Товары в отношении которых прослеживаемость не осуществляется определены пунктом 6 статьи 2 Соглашения.

7. Обмен содержащимися в национальных системах прослеживаемости сведениями о товарах, подлежащих прослеживаемости, и связанных с оборотом таких товаров операциях, совершаемых между лицами различных государств-членов ЕАЭС, осуществляется на регулярной основе в соответствии со статьей 8 Соглашения.

Обмен содержащимися в национальных системах прослеживаемости сведениями о связанных с оборотом товаров, подлежащих прослеживаемости, операциях, предшествующих перемещению таких товаров с территории одного государства-члена ЕАЭС на территорию другого государства-члена ЕАЭС, осуществляется в соответствии со статьей 9 Соглашения.

8. Прослеживаемость в соответствии со статьей 6 Соглашения прекращается по истечении 5 (пяти) лет с даты включения в национальную систему прослеживаемости сведений о последней операции, связанной с оборотом товаров, подлежащих прослеживаемости, а если такие операции не осуществлялись, то по истечении 5 (пяти) лет с даты поступления в национальную систему прослеживаемости сведений из декларации на товары или из заявления о выпуске товаров до подачи декларации на товары, по которым такие товары были помещены, под таможенную процедуру выпуска для внутреннего потребления, или из документа, на основании которого в соответствии законодательством государств-членов ЕАЭС товары, подлежащие прослеживаемости, указанные в абзацах третьем, четвертом и пятом подпункта 5) пункта 2 настоящих Правил, либо по истечении иного, менее продолжительного срока, определяемого ЕЭК в отношении отдельных категорий товаров, подлежащих прослеживаемости.

До истечения срока, указанного в части первой настоящего пункта или определенного ЕЭК в соответствии с частью первой настоящего пункта, прослеживаемость прекращается, если товары, подлежащие прослеживаемости, исключены из перечня, утвержденного ЕЭК в соответствии с пунктом 2 статьи 2 Соглашения.

ЕЭК в соответствии с пунктом 3 статьи 6 Соглашения определяет случаи, когда до истечения срока, указанного в части первой настоящего пункта или определенного ЕЭК в соответствии с частью первой настоящего пункта, прослеживаемость прекращается, и сроки прекращения прослеживаемости в этих случаях.

9. Лицами, осуществляющими оборот товаров, подлежащих прослеживаемости, подлежит:

1) оформлять сопроводительные документы в виде электронных документов, за исключением случая, когда оформление в виде электронных документов невозможно в связи с неисправностью информационных систем, вызванной техническими сбоями, нарушениями в работе средств связи (телекоммуникационных сетей и информационно-телекоммуникационной сети Интернет), отключением электроэнергии, а также в иных случаях, определяемых ЕЭК в соответствии подпунктом 1) пункта 1 статьи 7 Соглашения;

2) оформлять сопроводительные документы на бумажном носителе в случае неисправности информационных систем с последующим вводом таких документов в национальную систему прослеживаемости в течение 15 (пятнадцати) календарных дней после даты устранения неисправности информационных систем;

3) выписывать электронный счет-фактуру в соответствии с Правилами ЭСФ, в том числе на основании оформленной сопроводительной накладной на товары в соответствии с приказом Первого заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан – Министра финансов Республики Казахстан от 26 декабря 2019 года № 1424 "Об утверждении Перечня товаров, на которые распространяется обязанность по оформлению сопроводительных накладных на товары, а также Правил оформления и их документооборота" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19784);

4) представлять полные и достоверные сведения, подлежащие включению в национальную систему прослеживаемости;

5) осуществлять документооборот по прослеживаемости посредством виртуального склада по товарам, подлежащим прослеживаемости.

10. В соответствии с пунктом 1 статьи 11 Соглашения не допускается перемещение товаров, подлежащих прослеживаемости, с территории одного государства-члена ЕАЭС на территорию другого государства-члена ЕАЭС при отсутствии в национальной системе прослеживаемости сведений об операциях, связанных с таким перемещением, за исключением случая, когда такие сведения отсутствуют в национальной системе прослеживаемости в связи с неисправностью информационных систем, вызванной техническими сбоями, нарушениями в работе средств связи (телекоммуникационных сетей и информационно-телекоммуникационной сети Интернет), отключением электроэнергии, а также иных случаев, определяемых ЕЭК.

Тауарларды қадағалап отыру тетігінің жұмыс істеу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің м.а. 2022 жылғы 27 қаңтардағы № 88 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 28 қаңтарда № 26670 болып тіркелді.

"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 176-1-бабының 6-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Тауарларды қадағалап отыру тетігінің жұмыс істеу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қаржы министрінің міндетін атқарушы

М. Султангазиев

Қаржы министрінің міндетін атқарушы 2022 жылғы 27 қаңтардағы № 88 Бұйрықпен бекітілген

Тауарларды қадағалап отыру тетігінің жұмыс істеу қағидалары

1–тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Тауарларды қадағалап отыру тетігінің жұмыс істеу қағидалары "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) (бұдан әрі – Салық кодексі) 176-1-бабының 6-тармағына және "Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген тауарларды қадағалап отыру тетігі туралы келісімді ратификациялау туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен ратификацияланған, 2019 жылғы 29 мамырда Астана қаласында жасалған Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген тауарларды қадағалап отыру тетігі туралы келісімге (бұдан әрі – Келісім) сәйкес әзірленді және тауарларды қадағалап отыру тетігінің жұмыс істеу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - Қаржы министрінің 29.11.2022 № 1207 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар:

1) бөлшек сауда – тауарларды жеке, отбасылық, үйішілік және кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырумен байланысты емес өзге де мақсаттарда пайдалану үшін сатып алуға және сатуға байланысты сауда қызметінің түрі;

2) виртуалды қойма – тауарлардың автоматты режимде өткізілуін және бақылауға арналған электрондық шот-фактуралардың ақпараттық жүйесінің (бұдан әрі – ЭШФ АЖ) модулі.

3) қадағалап отыру – Келісімді іске асыру мақсатында ұлттық қадағалап отыру жүйесін пайдалана отырып, қадағалап отыруға жататын тауарларды және осындай тауарлар айналымымен байланысты операцияларды есепке алуды ұйымдастыру;

4) қадағалап отыру тетігі – ұлттық қадағалап отыру жүйелерінен мәліметтер алмасу негізінде жұмыс істейтін және тауарлар айналымын бақылау мақсатында қадағалап отыруды қамтамасыз ететін жүйе;

5) қадағалап отыруға жататын тауарлар – Еуразиялық экономикалық одақтың (бұдан әрі – ЕАЭО) кедендік аумағына әкелінген, Еуразиялық экономикалық комиссия (бұдан әрі – ЕЭК) бекітетін мынадай тауарлар енгізілген тізбеге қатысты қадағалап отыру жүзеге асырылады:

Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексінің 51-тарауына сәйкес кеден органдары ұстаған және осындай тауарларға қатысты өкілеттіктері бар тұлғалар белгілеген мерзімде қажет етілмеген тауарларға;

сот шешімі бойынша кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын төлеу есебінен өндіріп алу қолданылған, ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсіміне орналастырылмаған тауарларға;

тәркіленген немесе мемлекеттің меншігіне (кірісіне) өзгеше тәсілмен айналдырылған, ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсіміне орналастырылмаған тауарларға;

ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен орналастырылған тауарларға;

6) тауарлар айналымы – ішкі тұтыну үшін шығару кеден рәсіміне сәйкес қадағалап отыруға жататын тауарларды шығару, осындай тауарларды ЕАЭО кедендік аумағында өткізу, өткізумен байланысты және осы Келісімнің 4-бабының 4-тармағына сәйкес ЕЭК айқындаған жағдайларда оларды бір ЕАЭО мүше мемлекеттің аумағынан басқа ЕАЭО мүше мемлекеттің аумағына өткізуге;

7) өткізу – сату, айырбастау, өтеусіз беру мақсатында тауарларды не өзге де мүлікті тиеп жіберу және (немесе) беру, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету, лизинг шарты бойынша мүлікті беру, сондай-ақ борышкер кепілмен қамтамасыз етілген міндеттемені орындамаған кезде, кепілге салынған тауарларды кепіл ұстаушыға беруге;

8) тұлға – жеке тұлға, оның ішінде жеке кәсіпкер ретінде тіркелген, заңды тұлға, сондай-ақ заңды тұлға болып табылмайтын ұйымға;

9) ілеспе құжат – "Электрондық шот-фактуралардың ақпараттық жүйесінде шот-фактураны электронды нысанда жазып беру қағидаларын және оның нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары – Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2019 жылғы 22 сәуірдегі № 370 бұйрығына сәйкес (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18750 болып тіркелген) (бұдан әрі – ЭШФ қағидалары) ресімделетін электрондық шот-фактураға пайдаланылады.

2–тарау. Тауарларды қадағалап отыру тетігінің жұмыс істеу тәртібі

3. Келісімге сәйкес Қазақстан Республикасында ұлттық қадағалап отыру жүйесі ЭШФ АЖ болып табылады, ол ұлттық қадағалап отыру жүйесін, оның ішінде ұлттық қадағалап отыру жүйесінен мәліметтерді сақтауға арналған жүйені пайдалана отырып, қадағалап отыруға жататын тауарлар және осындай тауарлардың айналымына байланысты операциялар туралы мәліметтерді есепке алуды және сақтауды қамтамасыз етеді.

4. Қадағалануға жататын тауарларға қатысты, қадағалап отыру жүзеге асырылады.

5. Осы Қағидалардың күші қолданылмайтын тауарлар Келісімнің 2-бабының 5-тармағында айқындалған:

6. Қадағалау жүзеге асырылмайтындарға қатысты тауарлар Келісімнің 2-бабының 6-тармағында айқындалған.

7. Ұлттық қадағалап отыру жүйелеріндегі қадағалап отыруға жататын тауарлар және осындай тауарлардың айналымына байланысты әртүрлі ЕАЭО мүше мемлекеттердің тұлғалары арасында жасалатын операциялар туралы мәліметтермен алмасу Келісімнің 8-бабына сәйкес тұрақты негізде жүзеге асырылады.

Ұлттық қадағалап отыру жүйелеріндегі қадағалап отыруға жататын тауарлардың айналымына байланысты мәліметтермен алмасу, осындай тауарларды бір ЕАЭО мүше мемлекеттің аумағынан екінші ЕАЭО мүше мемлекеттің аумағына өткізу алдындағы операциялар Келісімнің 9-бабына сәйкес жүзеге асырылады.

8. Қадағалап отыру Келісімнің 6-бабына сәйкес қадағалап отыруға жататын тауарлар айналымымен байланысты соңғы операция туралы мәліметтер ұлттық қадағалап отыру жүйесіне енгізілген күннен бастап 5 (бес) жыл өткен соң тоқтатылады, ал егер осындай операциялар жүзеге асырылмаса - тауарларға арналған декларациядан немесе осындай тауарлар ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімімен орналастырылған тауарларға арналған декларация берілгенге дейін тауарларды шығару туралы өтініштен немесе ЕАЭО мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес осы Қағидалардың 2-тармағының 5) тармақшасында үшінші, төртінші және бесінші абзацтарында көрсетілген қадағалап отыруға жататын тауарларға негіз болатын құжаттардан алынған мәліметтер ұлттық қадағалап отыру жүйесіне келіп түскен күннен бастап 5 (бес) жыл өткен соң не қадағалап отыруға жататын тауарлардың жекелеген санаттарына қатысты ЕЭК айқындаған ұзақтығы неғұрлым аз өзге мерзім өткен соң тоқтатылады.

Егер қадағалап отыруға жататын тауарлар Келісімнің 2-бабының 2-тармағына сәйкес ЕЭК бекіткен тізбеден алып тасталса, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген немесе осы тармақтың бірінші бөлігіне сәйкес ЕЭК айқындаған мерзім өткенге дейін, қадағалап отыру тоқтатылады.

ЕЭК Келісімнің 6-бабының 3-тармағына сәйкес осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген немесе осы тармақтың бірінші бөлігіне сәйкес ЕЭК-да айқындалған мерзім өткенге дейін қадағалап отыруы тоқтатылатын жағдайлар және осы жағдайларда қадағалап отыру тоқтатылатын мерзімдерді айқындайды.

9. Қадағалап отыруға жататын тауарлар айналымын жүзеге асыратын тұлғалардың:

1) техникалық іркілістерден, байланыс құралдары (телекоммуникациялық желілер және Интернет ақпараттық-телекоммуникациялық желісі) жұмысындағы бұзылулардан, электр энергиясының ажыратылуынан туындаған ақпараттық жүйелердің ақаулығына байланысты, сондай-ақ Келісімнің 7-бабының 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес ЕЭК айқындаған өзге де жағдайларда электрондық құжаттар түрінде ресімдеу мүмкін болмаған жағдайды қоспағанда, ілеспе құжаттарды электрондық құжаттар түрінде ресімдеуіне;

2) ақпараттық жүйелердің ақауы жойылған күннен кейін күнтізбелік 15 (он бес) күн ішінде ақпараттық жүйелердің ақауы болған жағдайда, осындай құжаттарды кейіннен ұлттық қадағалап отыру жүйесіне енгізе отырып, қағаз тасығышта ілеспе құжаттарды ресімдеуіне;

3) ЭШФ қағидаларына сәйкес, оның ішінде "Тауарларға арналған ілеспе жүкқұжаттарды ресімдеу жөніндегі міндет қолданылатын тауарлар тізбесін, сондай-ақ Тауарларға арналған ілеспе жүкқұжаттарды ресімдеу және олардың құжат айналымы қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары-Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2019 жылғы 26 желтоқсандағы № 1424 бұйрығына сәйкес тауарларға ресімделген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19784 болып тіркелген) ілеспе жүкқұжат негізінде электрондық шот-фактура жазып беруіне;

4) қадағалап отырудың ұлттық жүйесіне енгізілуге жататын толық және анық мәліметтерді ұсынуына;

5) қадағалап отыруға жататын тауарлар бойынша виртуалды қойма арқылы қадағалап отыру бойынша құжат айналымын жүзеге асыруына жатады.

10. Келісімнің 11-бабының 1-тармағына сәйкес ұлттық қадағалап отыру жүйесінде байланыс құралдарының (телекоммуникациялық желілердің және Интернеттің ақпараттық-телекоммуникациялық желісінің) жұмысындағы техникалық іркілістерден, бұзылулардан, электр энергиясының ажыратылуынан туындаған ақпараттық жүйелердің ақаулығына, сондай-ақ ЕЭК айқындайтын өзге де жағдайларға байланысты ұлттық бақылау жүйесінде осындай орын ауыстыруға байланысты операциялар туралы мәліметтер болмаған жағдайда, бір ЕАЭО мүше мемлекеттің аумағынан басқа ЕАЭО мүше мемлекеттің аумағына қадағалап отыруға жататын тауарларды өткізуге жол берілмейді.