О внесении изменений и дополнений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 29 октября 2020 года № 105 "Об утверждении Требований к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, за исключением оператора или операционного центра межбанковской системы переводов денег, и организаций, осуществляющих микрофинансовую деятельность"

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 24 февраля 2022 года № 16. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 февраля 2022 года № 26969.

Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. п.4

В целях совершенствования нормативных правовых актов Республики Казахстан Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 29 октября 2020 года № 105 "Об утверждении Требований к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, за исключением оператора или операционного центра межбанковской системы переводов денег, и организаций, осуществляющих микрофинансовую деятельность" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21577) следующие изменения и дополнения:

в Требованиях к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, за исключением оператора или операционного центра межбанковской системы переводов денег, и организаций, осуществляющих микрофинансовую деятельность, утвержденных указанным постановлением:

текст в правом верхнем углу изложить в следующей редакции:

"Утверждены постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 29 октября 2020 года № 105";

пункты 2, 3 и 4 изложить в следующей редакции:

"2. Понятия, используемые в Требованиях, применяются в значениях, указанных в Законе о ПОД/ФТ и Законе Республики Казахстан "О микрофинансовой деятельности".

Для целей Требований используются следующие понятия:

1) необычная операция (сделка) – операция (сделка) клиента, подлежащая обязательному изучению в соответствии с пунктом 4 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ с учетом признаков определения подозрительной операции, определенных уполномоченным государственным органом, осуществляющим финансовый мониторинг и принимающим иные меры по противодействию легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, финансированию терроризма, финансированию распространения оружия массового уничтожения (далее – уполномоченный орган) в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ, а также разработанных организацией самостоятельно;

2) разовая операция (сделка) – предоставление организацией услуг путем продажи клиентам – физическим лицам ювелирных изделий из драгоценных металлов и драгоценных камней в розницу;

3) иностранная структура без образования юридического лица – структура, созданная в соответствии с законодательством иностранного государства (территории) или с применением иностранного права без образования юридического лица, которая осуществляет деятельность, направленную на извлечение прибыли (дохода) в интересах своих участников либо выгодоприобретателей;

4) клиент – физическое лицо и (или) юридическое лицо и (или) иностранная структура без образования юридического лица, получающие услуги организаций;

5) риски легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма (далее - риски ОД/ФТ) – риски преднамеренного или непреднамеренного вовлечения организации в процессы легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма (далее – ОД/ФТ);

6) управление рисками ОД/ФТ - совокупность принимаемых организацией мер по выявлению, оценке, мониторингу рисков ОД/ФТ, а также их минимизации (в отношении услуг, клиентов, а также совершаемых клиентами операций);

7) национальное публичное должностное лицо (далее – НПДЛ):

лицо, занимающее ответственную государственную должность;

должностное лицо;

лицо, уполномоченное на выполнение государственных функций;

лицо, исполняющее управленческие функции в государственной организации или субъекте квазигосударственного сектора;

8) цифровой актив – имущество, созданное в электронно-цифровой форме с применением средств криптографии и компьютерных вычислений, не являющееся финансовым инструментом, а также электронно-цифровая форма удостоверения имущественных прав;

9) пороговая операция - операция клиента с деньгами и (или) иным имуществом, которая в соответствии с пунктом 1 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ подлежит финансовому мониторингу;

10) иностранное публичное должностное лицо (далее – ИПДЛ):

лицо, назначаемое или избираемое, занимающее какую-либо должность в законодательном, исполнительном, административном, судебном органах или вооруженных силах иностранного государства;

лицо, выполняющее какую-либо публичную функцию для иностранного государства;

лицо, занимающее руководящую должность в организациях, созданных странами на основе соглашений, которые имеют статус международных договоров;

11) деловые отношения – отношения по предоставлению организацией клиенту услуг (продуктов).

3. Внутренний контроль в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, финансированию терроризма (далее – ПОД/ФТ) осуществляется организацией в целях:

1) обеспечения выполнения организацией требований Закона о ПОД/ФТ;

2) поддержания эффективности системы внутреннего контроля организации на уровне, достаточном для управления рисками ОД/ФТ и сопряженными рисками (операционного, репутационного, правового);

3) исключения вовлечения организации, ее должностных лиц и работников в процессы ОД/ФТ.

Помимо внутреннего контроля, предусмотренного частью первой настоящего пункта, организация дополнительно осуществляет соблюдение требований по целевым финансовым санкциям, относящимся к предупреждению, воспрепятствованию и прекращению распространения оружия массового уничтожения и его финансирования, предусмотренных статьями 12-1 и 13 Закона о ПОД/ФТ.

4. В рамках организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ в организации разрабатываются правила внутреннего контроля, включающие требования к проведению службой внутреннего аудита организации либо иным органом, уполномоченным на проведение внутреннего аудита, оценки эффективности внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ.

Правила внутреннего контроля включают в себя программы, предусмотренные статьей 11 Закона о ПОД/ФТ, разрабатываются организацией самостоятельно в соответствии с Требованиями и являются внутренним документом организации либо совокупностью таких документов, утвержденных органом управления или исполнительным органом организации.";

пункты 6 и 7 изложить в следующей редакции:

"6. Программа организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ включает, но не ограничивается:

1) порядок фиксирования сведений, а также хранения документов и информации, полученных в ходе реализации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ;

2) порядок применения целевых финансовых санкций, проверки клиента (его представителя) и бенефициарного собственника на наличие в перечне организаций и лиц, связанных с финансированием терроризма и экстремизма составленном в соответствии со статьей 12 (далее – Перечень) и перечне организаций и лиц, связанных с финансированием распространения оружия массового уничтожения, составленном в соответствии со статьей 12-1 Закона о ПОД/ФТ (далее – Перечень ФРОМУ);

3) порядок прекращения действия целевых финансовых санкций при исключении сведений о клиенте из Перечня и Перечня ФРОМУ;

4) порядок информирования работниками организации, в том числе ответственным работником, уполномоченных органов организации и должностных лиц организации о ставших им известными фактах нарушения Закона о ПОД/ФТ, а также правил внутреннего контроля, допущенных работниками организации;

5) описание требований по ПОД/ФТ (при наличии), установленных юридическим лицом, которое имеет контроль над организацией;

6) порядок подготовки и представления органу управления и исполнительному органу организации управленческой отчетности по результатам оценки эффективности внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ службой внутреннего аудита организации;

7) процедуру оценки, определения, документального фиксирования и обновления результатов оценки рисков ОД/ФТ;

8) описание функций подразделения по ПОД/ФТ, в том числе, процедуру взаимодействия с другими подразделениями организации, филиалами, дочерними организациями при осуществлении внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ, а также функций, полномочий ответственного работника, процедуру взаимодействия ответственного работника с органом управления и исполнительным органом организации;

9) порядок соблюдения и реализации правил внутреннего контроля своими филиалами, представительствами, дочерними организациями, расположенными как в Республике Казахстан, так и за ее пределами, если это не противоречит законодательству государства их места нахождения.

7. Функции ответственного работника и работников подразделения по ПОД/ФТ в соответствии с программой организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ включают, но не ограничиваются:

1) обеспечение наличия разработанных и согласованных с исполнительным органом организации правил внутреннего контроля и (или) изменений (дополнений) к ним, а также мониторинга за их соблюдением в организации;

2) организация представления и контроль за представлением сообщений в уполномоченный орган;

3) принятие решений о признании операций клиентов в качестве подозрительных и необходимости направления сообщений в уполномоченный орган в порядке, предусмотренном внутренними документами организации;

4) информирование уполномоченного органа организации или должностного лица организации о выявленных клиентах и принятых мерах по применению целевых финансовых санкций;

5) принятие либо согласование с уполномоченным органом организации или должностным лицом организации решений об отказе от проведения операций клиентов в случаях, предусмотренных Законом о ПОД/ФТ и (или) договорами с клиентами, и в порядке, предусмотренном внутренними документами организации;

6) направление запросов исполнительному органу организации для принятия решения об установлении, продолжении либо прекращении деловых отношений с клиентами в случаях и порядке, предусмотренных Законом о ПОД/ФТ и (или) внутренними документами организации;

7) информирование уполномоченных органов организации и должностных лиц организации о выявленных нарушениях правил внутреннего контроля в порядке, предусмотренном внутренними документами организации;

8) подготовка и согласование с исполнительным органом организации информации о результатах реализации правил внутреннего контроля и рекомендуемых мерах по улучшению систем управления рисками ОД/ФТ и внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ для формирования отчетов уполномоченным органам организации;

9) координация по сбору количественных и качественных показателей для оценки риска вовлеченности организации в процессы ОД/ФТ и передачи запрашиваемой информации в уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций ежегодно не позднее 5 февраля года, следующего за отчетным годом.";

пункт 12 изложить в следующей редакции:

"12. При реализации программы управления рисками ОД/ФТ организация учитывает опубликованную информацию из отчета рисков ОД/ФТ в соответствии с пунктом 6 статьи 11-1 Закона о ПОД/ФТ.

Результаты оценки рисков предоставляются по требованию уполномоченного органа по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций в соответствии с частью первой статьи 14 Закона Республики Казахстан "О государственном регулировании, контроле и надзоре финансового рынка и финансовых организаций.";

пункт 15 изложить в следующей редакции:

"15. Типы клиентов, чей статус и (или) чья деятельность повышают риск ОД/ФТ, включают, но не ограничиваются:

1) публичное должностное лицо, его супруга (супруг) и близкие родственники;

2) лица, расположенные (зарегистрированные) в иностранных государствах, указанных в пункте 16 Требований, а также расположенные в Республике Казахстан филиалы и представительства таких лиц;

3) некоммерческие и благотворительные организации, религиозные объединения;

4) лица, осуществляющие деятельность по выпуску цифровых активов, организации торгов ими, а также предоставлению услуг по обмену цифровых активов на деньги, ценности и иное имущество.";

дополнить пунктом 19-1 следующего содержания:

"19-1. Организации определяют и оценивают риски ОД/ФТ, которые могут возникнуть в связи с:

1) разработкой новых продуктов и новой деловой практикой, включая новые механизмы передачи;

2) использованием новых или развивающихся технологий как для новых, так и для уже действующих продуктов.

Оценка рисков ОД/ФТ проводится до запуска новых продуктов, деловой практики или использования новых (развивающихся) технологий.";

пункт 20 изложить в следующей редакции:

"20. В целях реализации требований Закона о ПОД/ФТ по надлежащей проверке клиента организация разрабатывает программу идентификации клиентов (их представителей) и бенефициарных собственников.

Идентификация клиента (его представителя) и бенефициарного собственника заключается в проведении организацией мероприятий по фиксированию и проверке достоверности сведений о клиенте (его представителе), выявлению бенефициарного собственника и фиксированию сведений о нем, установлению и фиксированию предполагаемой цели деловых отношений или разовой операции (сделки), а также получению и фиксированию иных предусмотренных Законом о ПОД/ФТ сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике.

Проверка достоверности представленных сведений осуществляется путем сверки с данными оригиналов или нотариально удостоверенных копий соответствующих документов, представленных клиентом (его представителем), сверки с данными из доступных источников (базами данных), проверки сведений другими способами.

Организация в соответствии с пунктом 7 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ в отношении клиентов, которым присвоен высокий уровень риска, применяет усиленные меры надлежащей проверки клиентов, либо применяет упрощенные меры надлежащей проверки клиентов в отношении которых присвоен низкий уровень риска.";

дополнить пунктом 20-1 следующего содержания:

"20-1. С учетом требований пунктов 2 и 3-1 статьи 5 и пункта 1 статьи 7 Закона о ПОД/ФТ организация проводит идентификацию клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, проверку деловых отношений и изучение операций, включая при необходимости получение и фиксирование сведений об источнике финансирования совершаемых операций, с учетом уровня риска клиента, а также проводит проверку достоверности полученных сведений о клиенте (его представителя) и бенефициарном собственнике и устанавливает предполагаемую цель деловых отношений или разовой операции (сделки) в случаях:

1) совершения клиентом пороговой операции (сделки);

2) совершения (попытки совершения) клиентом подозрительной операции (сделки);

3) совершения клиентом операции (сделки), имеющей характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам ОД/ФТ;

4) совершения клиентом необычных операций (сделок);

5) наличия оснований для сомнения в достоверности ранее полученных данных о клиенте (его представителе), бенефициарном собственнике;

6) совершения клиентом – физическим лицом операции по покупке ювелирных изделий из драгоценных металлов и драгоценных камней в розницу, если сумма такой операции превышает 500 000 тенге либо сумму в иностранной валюте, эквивалентную 500 000 тенге.

При совершении клиентом операции в рамках установленных деловых отношений, идентификация клиента (его представителя) и бенефициарного собственника не проводится, если она проводилась при установлении таких деловых отношений, за исключением случаев, предусмотренных подпунктами 2), 3, 4) и 5) части первой настоящего пункта, а также необходимости обновления ранее полученных либо получения дополнительных сведений в соответствии с уровнем риска клиента и Требованиями.";

пункты 22 и 23 изложить в следующей редакции:

"22. Сведения, полученные в соответствии с пунктами 20-1 и 21 Требований, вносятся (включаются) организацией в досье клиента, которое хранится в организации на протяжении всего периода деловых отношений с клиентом и не менее пяти лет со дня их прекращения либо совершения разовой операции.

При применении организацией подпункта 1) пункта 6 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ организация незамедлительно получает сведения о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике от других субъектов финансового мониторинга, на меры надлежащей проверки клиента которых полагается организация, для внесения (включения) в досье клиента, а также по запросу без задержки получает копии подтверждающих документов, к которым, в том числе относятся информация, выписки из информационных систем или баз данных других субъектов финансового мониторинга.

23. В процессе идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника организацией проводится проверка на наличие такого клиента (его представителя) и бенефициарного собственника в Перечне и Перечне ФРОМУ.

Сведения о миграционных карточках не требуются в отношении граждан государств, входящих в Евразийский экономический союз.

Проверка наличия клиента (его представителя) и бенефициарного собственника в Перечне и Перечне ФРОМУ (включения в Перечень и Перечень ФРОМУ) не зависит от уровня риска клиента и осуществляется по мере внесения изменений в Перечень и Перечень ФРОМУ (обновления Перечня и Перечня ФРОМУ).

Организацией в процессе идентификации клиента (его представителя) и выявления бенефициарного собственника проводится проверка на принадлежность такого клиента (его представителя) и бенефициарного собственника к НПДЛ и ИПДЛ, их супругам и близким родственникам.

Организация в отношении ИПДЛ, его супруги (супруга) и близких родственников:

1) осуществляет оценку репутации ИПДЛ в отношении причастности его к случаям ОД/ФТ;

2) получает разрешение руководящего работника организации на установление, продолжение деловых отношений с такими клиентами (их представителями) и бенефициарными собственниками;

3) предпринимает доступные меры для установления источника средств клиента (его представителя) и бенефициарного собственника

4) предпринимает усиленные меры надлежащей проверки клиентов (их представителей) и бенефициарных собственников.

В отношении НПДЛ, его супруги (супруга) и близких родственников, которым присвоен высокий уровень риска, организация дополнительно применяет меры, установленные подпунктами 1), 2), 3) и 4) части пятой настоящего пункта.

Организация при идентификации физического лица (руководителя юридического лица или иностранной структуры без образования юридического лица, бенефициарного собственника) устанавливает и фиксирует следующие данные:

фамилию, имя, отчество (при наличии); гражданство; дату и место рождения; юридический адрес; реквизиты документа, удостоверяющего личность, и (или) иного документа, на основании которого проводится идентификация, вид деятельности (для индивидуальных предпринимателей);

индивидуальный идентификационный номер (за исключением случаев, когда физическому лицу не присвоен индивидуальный идентификационный номер в соответствии с законодательством Республики Казахстан).

Организация при идентификации клиента-юридического лица и клиента-иностранную структуру без образования юридического лица, устанавливает и фиксирует следующие данные:

наименование;

регистрационный номер и дату государственной регистрации юридического лица, наименование регистрирующего органа (при их наличии); место нахождения и регистрации; бизнес идентификационный номер (за исключением случаев, когда юридическому лицу не присвоен бизнес-идентификационный номер в соответствии с законодательством Республики Казахстан), либо номер, под которым юридическое лицо-нерезидент зарегистрировано в иностранном государстве; вид деятельности; данные о руководителе (ином лице, уполномоченном в соответствии с учредительными документами действовать от имени клиента-юридического лица и клиента-иностранную структуру без образования юридического лица), лице, имеющем право подписи на финансовых документах; данные о бенефициарном собственнике.";

пункт 25 изложить в следующей редакции:

"25. Программа идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника включает, но не ограничивается:

1) порядок принятия клиентов на обслуживание, включая порядок и основания для отказа в установлении деловых отношений и (или) в проведении операции, а также прекращения деловых отношений;

2) порядок идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, в том числе особенности процедур упрощенных и усиленных мер надлежащей проверки;

3) описание мер, направленных на выявление среди клиентов (их представителей) и бенефициарных собственников, находящихся на обслуживании или принимаемых на обслуживание, НПДЛ и ИПДЛ, их супругов и близких родственников;

4) порядок проверки клиента (его представителя) и бенефициарного собственника на наличие в Перечне и Перечне ФРОМУ;

5) особенности идентификации при дистанционном установлении деловых отношений (без личного присутствия клиента или его представителя);

6) особенности обмена сведениями, полученными в процессе идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, а также хранения и обеспечения конфиденциальности таких сведений, в рамках выполнения требований по ПОД/ФТ, установленных юридическим лицом, которое имеет контроль над организацией (при наличии);

7) порядок проверки достоверности сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике;

8) требования к форме, содержанию и порядку ведения досье клиента, обновления сведений, содержащихся в досье, с указанием периодичности обновления сведений;

9) порядок оценки уровня риска клиента, основания оценки такого риска;

10) порядок получения и представления по запросу организации сведений о бенефициарных собственниках клиентов по форме, определенной уполномоченным органом по финансовому мониторингу в соответствии с частью третей и четвертой пункта 5 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ.

Если организация в соответствии с Законом о ПОД/ФТ на основании договора поручила иному лицу применение в отношении клиентов организации мер, предусмотренных подпунктами 1), 2), 2-1) и 4) пункта 3 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ, организация разрабатывает правила взаимодействия с такими лицами, которые включают:

процедуру заключения организацией договоров с лицами, которым поручено проведение идентификации, а также перечень должностных лиц организации, уполномоченных заключать такие договоры;

процедуру идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника в соответствии с договорами между организацией и лицами, которым поручено проведение идентификации;

процедуру и сроки передачи организации сведений, полученных при проведении идентификации, лицами, которым поручено проведение идентификации;

процедуру осуществления организацией контроля за соблюдением лицами, которым поручено проведение идентификации, требований по идентификации, включая процедуру, сроки и полноту передачи организации полученных сведений, а также меры, принимаемые организацией по устранению выявленных нарушений;

основания, процедуру и сроки принятия организацией решения об одностороннем отказе от исполнения договора с лицами, которым поручено проведение идентификации, в случае несоблюдения ими требований по идентификации, в том числе процедур, сроков и полноты передачи организации полученных сведений;

перечень должностных лиц организации, уполномоченных принимать решение об одностороннем отказе от исполнения договора с лицами, которым поручено проведение идентификации;

положения об ответственности лиц, которым организация поручил проведение идентификации, за несоблюдение ими требований по идентификации, включая процедуру, сроки и полноту передачи организации полученных сведений;

процедуру взаимодействия организации с лицами, которым поручено проведение идентификации, по вопросам оказания им методологической помощи в целях выполнения требований по идентификации.

Допускается включение организацией дополнительных условий в правила взаимодействия.";

пункт 27 изложить в следующей редакции:

"27. В рамках программы мониторинга и изучения операций клиентов организацией проводятся мероприятия по обновлению и (или) получению дополнительных сведений о клиентах (их представителях) и бенефициарных собственниках, а также по изучению операций клиентов и выявлению пороговых, сложных, необычных и подозрительных операций.

Результаты мониторинга и изучения операций клиентов используются организацией для ежегодной оценки степени подверженности услуг организации рискам ОД/ФТ, а также для пересмотра уровней рисков клиентов.

Полученные в рамках реализации программы мониторинга и изучения операций клиента сведения вносятся в досье клиента, предусмотренное пунктом 22 Требований, и (или) хранятся в организации на протяжении всего периода деловых отношений с клиентом и не менее пяти лет со дня их прекращения и не менее пяти лет после совершения разовой операции (сделки).";

пункт 29 изложить в следующей редакции:

"29. Программа мониторинга и изучения операций клиентов включает, но не ограничивается:

1) перечень признаков подозрительных операций, составленный на основе признаков определения подозрительной операции, определенных уполномоченным органом в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ, а также разработанных организацией самостоятельно;

2) распределение обязанностей между подразделениями (работниками) организации по обновлению ранее полученных и (или) получению дополнительных сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике в случаях, предусмотренных Требованиями;

3) распределение обязанностей между подразделениями (работниками) организации по выявлению и передаче между подразделениями (работниками) сведений о пороговых, сложных, необычных и подозрительных операциях;

4) порядок, основания и срок принятия ответственным работником решения о квалификации операции клиента;

5) порядок фиксирования (в том числе способы фиксирования) и хранения сведений о результатах изучения сложных, н необычных операций, а также сведений о пороговых и подозрительных операциях (в том числе сумму операции, валюту операции);

6) порядок принятия и описание мер, принимаемых в отношении клиента и его операций в случае осуществления клиентом систематически и (или) в значительных объемах необычных и (или) подозрительных операций.

7) порядок представления в уполномоченный орган сообщений о пороговых и подозрительных операциях;

8) порядок информирования (при необходимости) органа управления, исполнительного органа организации и должностных лиц организации о выявлении пороговой и подозрительной операции.".

2. Департаменту методологии и пруденциального регулирования финансовых организаций в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

4. Настоящее постановление вводится в действие по истечении тридцати календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка

М. Абылкасымова

"СОГЛАСОВАНО"
Агентство Республики Казахстан
по финансовому мониторингу

"Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында ішкі бақылау қағидаларына банкаралық ақша аудару жүйесінің операторын немесе операциялық орталығын қоспағанда, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар және микроқаржылық қызметі жүзеге асыратын ұйымдар үшін қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 29 қазандағы № 105 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2022 жылғы 24 ақпандағы № 16 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 28 ақпанда № 26969 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз.

Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін жетілдіру мақсатында Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында ішкі бақылау қағидаларына банкаралық ақша аудару жүйесінің операторын немесе операциялық орталығын қоспағанда, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар және микроқаржылық қызметі жүзеге асыратын ұйымдар үшін қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 29 қазандағы № 105 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21577 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында ішкі бақылау қағидаларына банкаралық ақша аудару жүйесінің операторын немесе операциялық орталығын қоспағанда, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар және микроқаржылық қызметі жүзеге асыратын ұйымдар үшін қойылатын талаптарда:

жоғарғы оң жақ бұрыштағы мәтін мынадай редакцияда жазылсын:

"Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 29 қазандағы № 105 қаулысымен бекітілді";

2, 3 және 4-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Талаптарда қолданылатын ұғымдар КЖ/ТҚҚ туралы заңда және "Микроқаржылық қызмет туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көрсетілген мағыналарында пайдаланылады.

Талаптардың мақсаттары үшін мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) әдеттегіден тыс операция (мәміле) – клиенттің КЖ/ТҚҚ туралы заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес қаржы мониторингін жүзеге асыратын және қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға), терроризмді қаржыландыруға, жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жөніндегі өзге де шараларды қабылдайтын уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) айқындаған, сондай-ақ ұйым дербес әзірлеген күдікті операцияны айқындау белгілері ескеріле отырып, КЖ/ТҚҚ туралы заңның 4-бабының 4-тармағына сәйкес міндетті түрде зерделенуге тиіс операциясы (мәмілесі);

2) біржолғы операция (мәміле) – ұйымның клиенттерге - жеке тұлғаларға бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік бұйымдарды бөлшек саудада сату арқылы қызметтер көрсетуі;

3) заңды тұлға құрмай шетелдік құрылым - шет мемлекеттің (аумақтың) заңнамасына сәйкес немесе заңды тұлға құрмай шетелдік құқық қолданыла отырып құрылған құрылым, ол өз қатысушыларының не пайда алушылардың мүдделері үшін пайда (кіріс) алуға бағытталған қызметті жүзеге асырады;

4) клиент – ұйымның қызметтерін алатын жеке тұлға және (немесе) заңды тұлға және (немесе) заңды тұлға құрмаған шетелдік құрылым;

5) қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату), терроризмді қаржыландыру тәуекелдері (бұдан әрі – ҚЖ/ТҚ тәуекелдері) – ұйымды қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату), терроризмді қаржыландыру (бұдан әрі – КЖ/ТҚ) процестеріне қасақана немесе қасақана емес тарту тәуекелдері;

6) КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқару – ұйымның КЖ/ТҚ тәуекелдерін анықтау, бағалау, мониторингтеу, сондай-ақ оларды азайту бойынша қабылдайтын шаралар жиынтығы (көрсетілетін қызметтерге, клиенттерге, сондай-ақ клиенттер жүргізетін операцияларға қатысты);

7) ұлттық жария лауазымды тұлға (бұдан әрі – ҰЖЛТ):

жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адам;

лауазымды тұлға;

мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті тұлға;

мемлекеттік ұйымда немесе квазимемлекеттік сектор субъектісінде басқарушылық функцияларды орындайтын адам;

8) цифрлық актив - криптография және компьютерлік есептеу құралдарын қолдана отырып электрондық-цифрлық нысанда құрылған, қаржылық құрал болып табылмайтын мүлік, сондай-ақ мүліктік құқықтарды куәландырудың электрондық-цифрлық нысаны;

9) шекті операция – клиенттің ақшамен және (немесе) өзге де мүлікпен жүргізілетін, КЖ/ТҚҚ туралы заңның 4-бабының 1-тармағына сәйкес қаржы мониторингіне жататын операциясы;

10) шетелдік жария лауазымды тұлға (бұдан әрі – ШЖЛТ):

шет мемлекеттің заң шығарушы, атқарушы, әкімшілік, сот органдарында немесе қарулы күштерінде қандай да бір лауазымды атқаратын тағайындалатын немесе сайланатын адам;

шет мемлекет үшін қандай да бір жария функцияны орындайтын адам;

халықаралық шарттар мәртебесі бар келісімдер негізінде елдер құрған ұйымдарда басшы лауазым атқаратын адам;

11) іскерлік қатынастар – ұйымның клиентке қызметтер (өнімдер) ұсынуы жөніндегі қатынастар.

3. Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға (бұдан әрі – КЖ/ТҚҚ) қарсы іс-қимыл мақсатында ұйым ішкі бақылауды:

1) ұйымның КЖ/ТҚҚ туралы заңның талаптарын орындауын қамтамасыз ету;

2) ұйымның ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін КЖ/ТҚ тәуекелдерін және қатар жүретін тәуекелдерді (операциялық, бедел, құқықтық) басқару үшін жеткілікті деңгейде ұстап тұру;

3) ұйымды, оның лауазымды тұлғалары мен қызметкерлерін КЖ/ТҚ процестеріне тартуды болдырмау мақсатында жүзеге асырады.

Осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген ішкі бақылаудан басқа, ұйым КЖ/ТҚҚ туралы заңның 12-1 және 13-баптарында көзделген жаппай қырып-жою қаруын таратудың және оны қаржыландырудың алдын алуға, оған кедергі келтіруге және тоқтатуға қатысты нысаналы қаржылық санкциялар жөніндегі талаптардың сақталуын қосымша жүзеге асырады.

4. Ұйымда КЖ/ТҚҚ ішкі бақылауды ұйымдастыру шеңберінде ұйымның ішкі аудит қызметінің не ішкі аудит жүргізуге уәкілетті өзге органның КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылау тиімділігін бағалауды жүргізуіне қойылатын талаптарды қамтитын ішкі бақылау қағидалары әзірленеді.

Ішкі бақылау қағидалары КЖ/ТҚҚ туралы заңның 11-бабында көзделген бағдарламалардан тұрады, ұйым оларды Талаптарға сәйкес дербес әзірлейді және олар ұйымның ішкі құжаты не ұйымның басқару органы немесе атқарушы органы бекіткен осындай құжаттардың жиынтығы болып табылады.";

6 және 7-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"6. КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасы мыналарды қамтиды, бірақ олармен шектелмейді:

1) мәліметтерді тіркеу, сондай-ақ КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды іске асыру барысында алынған құжаттар мен ақпаратты сақтау тәртібі;

2) КЖ/ТҚҚ туралы заңның 12-бабына сәйкес жасалған терроризмді қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесінде (бұдан әрі – Тізбе) және КЖ/ТҚҚ туралы заңның 12-1-бабына сәйкес жасалған жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыруға байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесінде (бұдан әрі – ЖҚҚТҚ тізбесі) болуына нысаналы қаржы санкцияларын қолдану, клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін тексеру тәртібі;

3) Тізбеден және ЖҚҚТҚ тізбесінен клиент туралы мәліметтер алып тасталған кезде нысаналы қаржы санкцияларының қолданысын тоқтату тәртібі;

4) ұйым қызметкерлерінің, оның ішінде жауапты қызметкердің, ұйымның басқару органының және атқарушы органының өздеріне белгілі болған, ұйым қызметкерлері жол берген КЖ/ТҚҚ туралы заңды, сондай-ақ ішкі бақылау қағидаларын бұзу фактілері туралы хабардар ету тәртібі;

5) ұйымды бақылайтын заңды тұлға белгілеген КЖ/ТҚҚ жөніндегі талаптардың (бар болса) сипаттамасы;

6) КЖ/ТҚҚ мақсатында ұйымның ішкі аудит қызметінің ішкі бақылау тиімділігін бағалау нәтижелері бойынша басқарушылық есептілікті дайындау және ұйымның басқару органы мен атқарушы органына ұсыну тәртібі;

7) КЖ/ТҚҚ тәуекелдерін бағалау нәтижелерін бағалау, айқындау, құжаттамалық тіркеу және жаңарту рәсімі.

8) КЖ/ТҚҚ бойынша бөлімше функцияларының сипаттамасы, оның ішінде КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды жүзеге асыру кезінде ұйымның басқа бөлімшелерімен, филиалдарымен, еншілес ұйымдарымен өзара іс-қимыл жасау рәсімінің, сондай-ақ жауапты қызметкердің функциялары, өкілеттіктері, жауапты қызметкердің ұйымның басқару органымен және атқарушы органымен өзара іс-қимыл жасау рәсімінің сипаттамасы;

9) Қазақстан Республикасында, сондай-ақ одан тысқары жерлерде орналасқан өз филиалдарының, өкілдіктерінің, еншілес ұйымдарының, егер бұл олардың орналасқан жеріндегі мемлекеттің заңнамасына қайшы келмесе, ішкі бақылау қағидаларын сақтау және іске асыру тәртібі.

7. КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасына сәйкес жауапты қызметкердің және КЖ/ТҚҚ жөніндегі бөлімше қызметкерлерінің функциялары мыналарды қамтиды, бірақ олармен шектелмейді:

1) ұйымда әзірленген және ұйымның атқарушы органымен келісілген ішкі бақылау қағидаларының және (немесе) оларға өзгерістердің (толықтырулардың) болуын, сондай-ақ ұйымда олардың сақталуын мониторингтеуді қамтамасыз ету;

2) уәкілетті органға хабарламалар ұсынуды және олардың ұсынылуын бақылауды ұйымдастыру;

3) клиенттердің операцияларын күдікті ретінде тану және ұйымның ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен уәкілетті органға хабарламалар жіберу қажеттілігі туралы шешімдер қабылдау;

4) ұйымның уәкілетті органын немесе ұйымның лауазымды тұлғасын анықталған клиенттер және нысаналы қаржы санкцияларын қолдану жөнінде қабылданған шаралар туралы хабардар ету;

5) КЖ/ТҚҚ туралы заңда және (немесе) клиенттермен жасалған шарттарда көзделген жағдайларда және ұйымның ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен клиенттердің операцияларын жүргізуден бас тарту туралы шешімдер қабылдау не ұйымның уәкілетті органымен немесе ұйымның лауазымды тұлғасымен келісу;

6) ұйымның атқарушы органына КЖ/ТҚҚ туралы заңда және (немесе) ұйымның ішкі құжаттарында көзделген жағдайларда және тәртіппен клиенттермен іскерлік қатынастар орнату, жалғастыру не тоқтату туралы шешім қабылдау үшін сұрау салулар жіберу;

7) ұйымның уәкілетті органдарын және ұйымның лауазымды тұлғаларын анықталған ішкі бақылау қағидаларын бұзушылықтар туралы ұйымның ішкі құжаттарында көзделген тәртіппен хабардар ету;

8) ұйымның уәкілетті органдарына есептерді қалыптастыру үшін КЖ/ТҚҚ мақсатында және ішкі бақылау қағидаларын іске асыру нәтижелері және КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқару және ішкі бақылау жүйелерін жақсарту жөніндегі ұсынылып отырған шаралар туралы ақпарат дайындау және ұйымның атқарушы органымен келісу;

9) ұйымның КЖ/ТҚ процестеріне тартылу тәуекелін бағалау және қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға сұратылатын ақпаратты жыл сайын, есепті жылдан кейінгі жылдың 5 ақпанынан кешіктірмей беру үшін сандық және сапалық көрсеткіштерді жинау бойынша үйлестіру.";

12-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"12. КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқару бағдарламасын іске асыру кезінде ұйым КЖ/ТҚҚ туралы заңның 11-1-бабының 6-тармағына сәйкес КЖ/ТҚ тәуекелдерінің есебінен жарияланған ақпаратты ескереді.

Тәуекелдерді бағалау нәтижелері қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның талап етуі бойынша "Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеу, бақылау және қадағалау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабының бірінші бөлігіне сәйкес ұсынылады.";

15-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"15. Мәртебесі және (немесе) қызметі КЖ/ТҚ тәуекелін арттыратын клиенттердің типтері мыналарды қамтиды, бірақ олармен шектелмейді:

1) жария лауазымды тұлға, оның жұбайы (зайыбы) және жақын туыстары;

Талаптардың 16-тармағында көрсетілген шет мемлекеттерде орналасқан (тіркелген), сондай-ақ Қазақстан Республикасында орналасқан филиалдар және осындай тұлғалардың өкілдіктері;

3) коммерциялық емес және қайырымдылық ұйымдары, діни бірлестіктер;

4) цифрлық активтерді шығару, олардың сауда-саттығын ұйымдастыру, сондай-ақ цифрлық активтерді ақшаға, құндылықтарға және өзге де мүлікке айырбастау бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсыну жөніндегі қызметті жүзеге асыратын тұлғалар.";

мынадай мазмұндағы 19-1-тармақпен толықтырылсын:

"19-1. Ұйымдар:

1) берудің жаңа тетіктерін қоса алғанда, жаңа өнімдерді әзірлеуге және жаңа іскерлік практикаға;

2) жаңа және қолданыстағы өнімдер үшін жаңа немесе дамып келе жатқан технологияларды қолдануға байланысты туындауы мүмкін АЖ/ТҚ тәуекелдерін анықтайды және бағалайды.

КЖ/ТҚ тәуекелдерін бағалау жаңа өнімдерді, іскерлік практиканы іске қосқанға немесе жаңа (дамып келе жатқан) технологияларды пайдаланғанға дейін жүргізіледі.";

20-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"20. КЖ/ТҚҚ туралы заңның клиентті тиісінше тексеру бойынша талаптарын іске асыру мақсатында ұйым клиенттерді (олардың өкілдерін) және бенефициарлық меншік иелерін сәйкестендіру бағдарламасын әзірлейді.

Клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру ұйымның клиент (оның өкілі) туралы мәліметтерді тіркеу және дәйектілігін тексеру, бенефициарлық меншік иесін анықтау және ол туралы мәліметтерді тіркеу, іскерлік қарым-қатынастардың немесе біржолғы операцияның (мәміленің) болжанатын мақсатын белгілеу және тіркеу, сондай-ақ клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы КЖ/ТҚҚ туралы заңда көзделген мәліметтерді алу және тіркеу болып табылады.

Ұсынылған мәліметтердің дәйектілігін тексеру клиент (оның өкілі) ұсынған тиісті құжаттардың түпнұсқаларының немесе нотариат куәландырған көшірмелерінің деректерімен салыстырып тексеру, қолжетімді көздерден (дерекқорлардан) алынған деректермен салыстырып тексеру, мәліметтерді басқа тәсілдермен тексеру арқылы жүзеге асырылады.

Ұйым КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабының 7-тармағына сәйкес тәуекелдің жоғары деңгейі берілген клиенттерге қатысты клиенттерді тиісінше тексерудің күшейтілген шараларын қолданады не оларға қатысты тәуекелдің төмен деңгейі берілген клиенттерді тиісінше тексерудің жеңілдетілген шараларын қолданады.";

мынадай мазмұндағы 20-1-тармақпен толықтырылсын:

"20-1. Ұйым КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 2 және 3-1-тармақтарының және 7-бабы 1-тармағының талаптарын ескере отырып, клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіруді, жүргізілетін операцияларды қаржыландыру көзі туралы мәліметтерді қажет болған кезде алуды және тіркеуді қоса алғанда, іскерлік қатынастарды тексеруді және операцияларды зерделеуді жүргізеді, сондай-ақ:

1) клиент шекті операция (мәміле) жүргізген;

2) клиент күдікті операция (мәміле) жүргізген (жүргізуге әрекет жасаған);

3) клиент КЖ/ТҚ типологияларына, схемаларына және тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар операция (мәміле) жүргізген;

4) клиент әдеттегіден тыс операциялар (мәмілелер) жүргізген;

5) клиент (оның өкілі), бенефициарлық меншік иесі туралы бұрын алынған деректердің дәйектілігіне күмәндану үшін негіздер болған;

6) жеке тұлға клиент, егер операцияның сомасы 500 000 теңгеден не 500 000 теңгеге балама шетел валютасындағы сомадан асатын болса, бағалы металдар мен асыл тастардан жасалған зергерлік бұйымдарды бөлшек сату алу бойынша операция жүргізген жағдайларда клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы алынған мәліметтердің дәйектілігіне тексеру жүргізеді және іскерлік қатынастардың немесе біржолғы операцияның (мәміленің) болжамды мақсатын белгілейді.

Клиент белгіленген іскерлік қарым-қатынастар шеңберінде операция жүргізген кезде клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру, егер ол осы тармақтың бірінші бөлігінің 2), 3, 4) және 5) тармақшаларында көзделген жағдайларды қоспағанда, осындай іскерлік қатынастар орнату кезінде жүргізілген болса, сондай-ақ клиенттің тәуекел деңгейі мен Талаптарға сәйкес бұрын алынған мәліметтерді жаңарту не қосымша мәліметтер алу қажеттілігі жағдайларында жүргізілмейді.";

22 және 23-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"22. Талаптардың 20-1 және 21-тармақтарының талаптарына сәйкес алынған мәліметтерді ұйым клиенттің досьесіне енгізеді (қосады), ол клиентпен іскерлік қарым-қатынастардың бүкіл кезеңі ішінде және олар тоқтатылғаннан не біржолғы операция жасағаннан күннен бастап кемінде бес жыл ұйымда сақталады.

Ұйым КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 6-тармағының 1) тармақшасын қолданған кезде ұйым клиенттің досьесіне енгізу (қосу) үшін клиентті тиісінше тексеру шараларына ұйым басшылыққа алатын басқа қаржы мониторингі субъектілерінен клиент туралы мәліметтерді дереу алады, сондай-ақ сұрау салу бойынша оларға, оның ішінде ақпарат, ақпараттық жүйелерден немесе басқа қаржы мониторингі субъектілерінің дерекқорынан үзінді-көшірмелер жататын растайтын құжаттардың көшірмелерін кідіріссіз алады.

23. Клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру процесінде ұйым Тізбеде және ЖҚҚТҚ тізбесінде осындай клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің болуына тексеру жүргізеді.

Еуразиялық экономикалық одаққа кіретін мемлекеттердің азаматтарына қатысты көші-қон карточкалары туралы мәліметтер талап етілмейді.

Клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің Тізбеде және ЖҚҚТҚ тізбесінде болуын (Тізбеге және ЖҚҚТҚ тізбесіне енгізілуін) тексеру клиенттің тәуекел деңгейіне байланысты емес және Тізбеге және ЖҚҚТҚ тізбесіне өзгерістер енгізілуіне (Тізбенің және ЖҚҚТҚ тізбесінің жаңартылуына) қарай жүзеге асырылады.

Ұйым клиентті (оның өкілін) сәйкестендіру және бенефициарлық меншік иесін анықтау процесінде осындай клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің ҰЖЛТ-ға және ШЖЛТ-ға, олардың жұбайларына (зайыптарына) және жақын туыстарына тиесілігіне тексеру жүргізеді.

Ұйым ШЖЛТ-ға, оның жұбайына (зайыбына) және жақын туыстарына қатысты:

1) ШЖЛТ-ның беделін оның КЖ/ТҚ жағдайларына қатыстылығына қарай бағалауды жүзеге асырады;

2) ұйымның басшы қызметкерлерінің осындай клиенттермен (олардың өкілдерімен) және бенефициарлық меншік иелерімен іскерлік қарым-қатынастар орнатуға, оны жалғастыруға рұқсатын алады;

3) клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің қаражат көзін анықтау үшін қолжетімді шаралар қабылдайды;

4) клиенттерді (олардың өкілдерін) және бенефициарлық меншік иелерін тиісінше тексеру жөнінде күшейтілген шаралар қабылдайды.

Тәуекелдің жоғары деңгейі берілген ҰЖЛТ-ға, оның жұбайына (зайыбына) және жақын туыстарына қатысты ұйымдар қосымша осы тармақтың бесінші бөлігінің 1), 2), 3) және 4) тармақшаларында белгіленген шараларды қолданады.

Ұйым жеке тұлғаны (заңды тұлғаның немесе заңды тұлға құрмаған шетелдік құрылым басшысын, бенефициарлық меншік иесін) сәйкестендіру кезінде мынадай деректерді белгілейді және тіркейді:

тегі, аты, әкесінің аты (бар болса); азаматтығы; туған күні мен жері; заңды мекенжайы; жеке басын куәландыратын құжаттың және (немесе) негізінде сәйкестендіру жүргізілетін өзге құжаттың деректемелері, қызмет түрі (дара кәсіпкерлер үшін);

жеке сәйкестендіру нөмірі (Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке тұлғаға жеке сәйкестендіру нөмірі берілмеген жағдайларды қоспағанда).

Ұйым заңды тұлға-клиентті және заңды тұлға құрмаған шетелдік құрылымды сәйкестендірген кезде мынадай деректерді белгілейді және тіркейді:

атауы;

заңды тұлғаның мемлекеттік тіркеу нөмірі және тіркелген күні, тіркеуші органның атауы (олар болған кезде); орналасқан және тіркелген жері; бизнес сәйкестендіру нөмірі (заңды тұлғаға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бизнес сәйкестендіру нөмірі берілмеген жағдайларды қоспағанда) не бейрезидент-заңды тұлға шет мемлекетте тіркелген нөмір; қызмет түрі; басшы (құрылтай құжаттарына сәйкес заңды тұлға-клиенттің және заңды тұлға құрмаған шетелдік құрылым-клиенттің атынан әрекет етуге уәкілетті өзге тұлға), қаржылық құжаттарға қол қою құқығы бар тұлға туралы деректер; бенефициарлық меншік иесі туралы деректер.";

25-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"25. Клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру бағдарламасына мыналар кіреді, бірақ олармен шектелмейді:

1) іскерлік қатынастарды орнатудан және (немесе) операция жүргізуден бас тарту, сондай-ақ іскерлік қатынастарды тоқтату, тәртібі мен негіздерін қоса алғанда, клиенттерді қызмет көрсетуге қабылдау тәртібі;

2) клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру тәртібі, оның ішінде тиісті тексерудің жеңілдетілген және күшейтілген шаралары;

3) клиенттер (олардың өкілдері) арасынан қызмет көрсетілетін немесе қызмет көрсетуге қабылданатын ҰЖЛТ және ШЖЛТ, олардың жұбайларын және жақын туыстарын анықтауға бағытталған шаралардың сипаттамасы;

4) клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің Тізбеде және ЖҚҚТҚ тізбесінде болуын тексеру тәртібі;

5) іскерлік қатынастарды қашықтан орнату кезінде (клиенттің немесе оның өкілінің жеке қатысуынсыз) сәйкестендіру ерекшеліктері;

6) ұйымға бақылау жасайтын заңды тұлға белгілеген клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін КЖ/ТҚҚ бойынша (бар болса) талаптарды орындау аясында сәйкестендіру процесінде алынған мәліметтермен алмасу, сондай-ақ осындай мәліметтерді сақтау және құпиялылығын қамтамасыз ету ерекшеліктері;

7) клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы мәліметтердің дәйектілігін тексеру тәртібі;

8) клиенттің досьесін жүргізу нысанына, мазмұнына және тәртібіне қойылатын талаптар, мәліметтерді жаңарту мерзімділігін көрсетумен досьедегі мәліметтерді жаңартулар;

9) клиенттің тәуекел деңгейін бағалау тәртібі, мұндай тәуекелді бағалау негіздері;

10) КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 5-тармағының үшінші және төртінші бөліктеріне сәйкес қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті орган айқындаған нысан бойынша клиенттердің бенефициарлық меншік иелері туралы мәліметтерді ұйымның сұрау салуы бойынша алу және ұсыну тәртібі.

Егер ұйым КЖ/ТҚҚ туралы заңға сәйкес шарт негізінде өзге тұлғаға ұйымның клиенттеріне қатысты КЖ/ТҚҚ туралы заңның 5-бабы 3-тармағының 1), 2), 2-1) және 4) тармақшаларында көзделген шараларды қолдануды тапсырса, ұйым мұндай тұлғалармен өзара іс-қимыл жасау қағидаларын әзірлейді, олар мыналарды:

ұйымның сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен шарттар жасасу рәсімін, сондай-ақ мұндай шарттар жасасуға уәкілетті ұйымның лауазымды тұлғаларының тізбесін;

ұйым мен сәйкестендіруді жүргізу тапсырылған тұлғалар арасындағы шарттарға сәйкес клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру рәсімін;

сәйкестендіруді жүргізу тапсырылған адамдардың сәйкестендіруді жүргізу кезінде алынған мәліметтерді ұйымға беру рәсімі мен мерзімдерін;

ұйымға алынған мәліметтерді беру рәсімін, мерзімдері мен толықтығын, сондай-ақ анықталған бұзушылықтарды жою бойынша ұйым қабылдайтын шараларды қоса алғанда, сәйкестендіруді жүргізу тапсырылған тұлғалардың сәйкестендіру жөніндегі талаптарды сақтауын бақылауды ұйымның жүзеге асыру рәсімін;

сәйкестендіру жөніндегі талаптарды, оның ішінде рәсімдерді, алынған мәліметтерді ұйымға беру мерзімдері мен толықтығын сақтамаған жағдайда, ұйымның сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен шартты орындаудан біржақты бас тарту туралы шешім қабылдау негіздерін, рәсімін және мерзімдерін;

сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен шартты орындаудан біржақты бас тарту туралы шешім қабылдауға уәкілетті ұйымның лауазымды тұлғаларының тізбесін;

ұйым сәйкестендіру жүргізуді тапсырған тұлғалардың сәйкестендіру жөніндегі талаптарды сақтамағаны үшін, алынған мәліметтерді ұйымға беру рәсімін, мерзімдері мен толықтығын қоса алғанда, жауапкершілігі туралы ережелерді;

ұйымның сәйкестендіру талаптарын орындау мақсатында оларға әдіснамалық көмек көрсету мәселелері бойынша сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен өзара іс-қимыл жасау рәсімін қамтиды.

Ұйымға өзара іс-қимыл қағидаларына қосымша талаптарды енгізуіне рұқсат етіледі.";

27-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"27. Клиенттердің операцияларын мониторингтеу және зерделеу бағдарламасының шеңберінде ұйым клиенттер (олардың өкілдері) және бенефициарлық меншік иелері туралы қосымша мәліметтерді жаңарту және (немесе) алу жөнінде, сондай-ақ клиенттердің операцияларын зерделеу және шекті, күрделі, әдеттегіден тыс және күдікті операцияларды анықтау жөнінде іс-шаралар жүргізеді.

Ұйым клиенттердің операцияларын мониторингтеу және зерделеу нәтижелерін ұйым қызметтерінің КЖ/ТҚ тәуекелдеріне ұшырау дәрежесін жыл сайын бағалау, сондай-ақ клиенттердің тәуекелдер деңгейлерін қайта қарау үшін пайдаланады.

Клиенттің операцияларын мониторингтеу және зерделеу бағдарламасын іске асыру шеңберінде алынған мәліметтер талаптардың 22-тармағында көзделген клиент досьесіне енгізіледі және (немесе) ұйымда клиентпен іскерлік қатынастардың бүкіл кезеңі бойы және олар тоқтатылған күннен бастап кемінде бес жыл және біржолғы операция (мәміле) жасалғаннан кейін кемінде бес жыл сақталады.";

29-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"29. Клиенттер операцияларының мониторингі және оны зерделеу бағдарламасы мыналарды қамтиды, бірақ олармен шектелмейді:

1) КЖ/ТҚҚ туралы заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес уәкілетті орган айқындаған, күдікті операцияны анықтау белгілері негізінде жасалған, сондай-ақ ұйым дербес әзірлеген күдікті операциялар белгілерінің тізбесі;

2) ұйым бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) арасында клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы бұрын алынған мәліметтерді жаңарту және (немесе) қосымша мәліметтер алу бойынша міндеттерді Талаптарда көзделген жағдайларда бөлу;

3) ұйым бөлімшелері (қызметкерлері) арасында шекті, күрделі, әдеттегіден тыс және күдікті операциялар туралы мәліметтерді анықтау және бөлімшелер (қызметкерлер) арасында бір-біріне беру жөніндегі міндеттерді бөлуді;

4) жауапты қызметкердің клиент операциясының біліктілігі туралы шешім қабылдау тәртібі, негіздері және мерзімі;

5) күрделі, әдеттегіден тыс операцияларды зерделеу нәтижелері туралы мәліметтерді, сондай-ақ шекті және күдікті операциялар (оның ішінде, операцияның сомасы, валютасы) туралы мәліметтерді тіркеу (оның ішінде тіркеу тәсілдері) және сақтау тәртібі;

6) клиент жүйелі түрде және (немесе) елеулі көлемде әдеттегіден тыс және (немесе) күдікті операцияларды жүзеге асырған жағдайда клиентке және оның операцияларына қатысты шаралар қабылдау тәртібі және қабылданатын шаралардың сипаты;

7) уәкілетті органға шекті және күдікті операциялар туралы хабарлар беру тәртібі;

8) шекті және күдікті операцияның анықталғаны туралы ұйымдардың басқару органын, атқарушы органын және ұйымдардың лауазымды адамдарын хабардар ету (қажет болған кезде) тәртібі.".

2. Қаржы ұйымдарының әдіснамасы және пруденциялық реттеу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғаннан күнінен кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Төрағасы	М. Абылкасымова
"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасының Қаржылық мониторинг агенттігі