Об утверждении Правил проведения общественного контроля в области ответственного обращения с животными, а также выдачи физическим лицам удостоверений общественных инспекторов в области ответственного обращения с животными

Приказ Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 20 мая 2022 года № 170. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 23 мая 2022 года № 28152.

      Примечание ИЗПИ!
      Порядок введения в действие см. п. 4.

      В соответствии с подпунктом 13) статьи 7 Закона Республики Казахстан "Об ответственном обращении с животными", ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила проведения общественного контроля в области ответственного обращения с животными, а также выдачи физическим лицам удостоверений общественных инспекторов в области ответственного обращения с животными.

      2. Комитету лесного хозяйства и животного мира Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Департамент юридической службы Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр экологии, геологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан
С. Брекешев

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство цифрового развития, инноваций
и аэрокосмической промышленности
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство информации
и общественного развития
Республики Казахстан

  Приложение к приказу
Министр экологии, геологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан
от 20 мая 2022 года № 170

Правила проведения общественного контроля в области ответственного обращения с животными, а также выдачи физическим лицам удостоверений общественных инспекторов в области ответственного обращения с животными

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила проведения общественного контроля в области ответственного обращения с животными, а также выдачи физическим лицам удостоверений общественных инспекторов в области ответственного обращения с животными (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 13) статьи 7 Закона Республики Казахстан "Об ответственном обращении с животными" (далее – Закон) и регулируют общественные отношения, связанные с организацией и осуществлением общественного контроля в области ответственного обращения с животными, а также выдачи физическим лицам удостоверений общественных инспекторов в области ответственного обращения с животными.

      2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия и термины:

      1) общественный инспектор в области ответственного обращения с животными (далее – общественный инспектор) – физическое лицо, осуществляющий общественный контроль в области ответственного обращения с животными в соответствии с настоящими Правилами;

      2) уполномоченный орган в области ответственного обращения с животными (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию в области ответственного обращения с животными;

      3) общественный контроль в области ответственного обращения с животными – деятельность субъектов общественного контроля, осуществляемая в форме общественного мониторинга, направленные на анализ и оценку действий (бездействия) объектов общественного контроля в области ответственного обращения с животными, затрагивающих права и законные интересы неограниченного круга лиц, а также выработку предложений по его результатам;

      4) единая база данных по учету животных (далее – база данных) – электронная база данных, предусматривающая организационно-упорядоченную совокупность информационно-коммуникационных технологий, обслуживающего персонала и технической документации, предназначенная для регистрации животных, событий и действий по ним, соответствующий доступ к которой предоставляется физическим и юридическим лицам.

      3. Все действия, предусмотренные настоящими Правилами, осуществляемые субъектами общественного контроля регистрируются в базе данных, доступ к которой предоставляется на безвозмездной основе субъектам общественного контроля в соответствии с пунктом 1 статьи 11 Закона.

Глава 2. Порядок проведения общественного контроля в области ответственного обращения с животными

      4. Общественный контроль в области ответственного обращения с животными осуществляется общественными инспекторами и некоммерческими организациями, уставом которых предусмотрено осуществление деятельности по проведению общественного контроля в области обращения с животными, в соответствии с пунктом 1 статьи 27 Закона.

      5. К субъектам общественного контроля в области ответственного обращения с животными (далее – субъекты общественного контроля) относятся:

      1) общественные инспектора в области ответственного обращения с животными;

      2) некоммерческие организации.

      6. Общественные инспектора и некоммерческие организации проходят регистрацию в базе данных.

      7. Объектом общественного контроля в области ответственного обращения с животными (далее – объекты общественного контроля) – является деятельность физических и юридических лиц по содержанию животных.

      8. Общественный контроль в области ответственного обращения с животными осуществляется на добровольной и безвозмездной основе.

      9. Общественным инспектором является гражданин Республики Казахстан, достигший восемнадцатилетнего возраста, не состоящий на учете в психоневрологическом и наркологическом диспансерах и не привлекавшийся к уголовной судимости и административной ответственности в области ответственного обращения с животными.

      10. Общественный инспектор при осуществлении содействия территориальным подразделениям уполномоченного органа и местным исполнительным органам района, области, города районного, областного, республиканского значения и столицы (далее – местный исполнительный орган) в проведении мероприятий по предупреждению и выявлению нарушений требований законодательства Республики Казахстан в области ответственного обращения с животными, а также в реализации мер, направленных на воспитание у населения нравственного и гуманного отношения к животным, проводит общественный контроль в следующих объектах общественного контроля:

      1) реабилитационный центр для животных;

      2) служба отлова;

      3) контактный зоопарк;

      4) приюты для животных;

      5) зоологические питомники;

      6) зоологические гостиницы;

      7) пункты временного содержания животных;

      8) передвижные зверинцы;

      9) цирки;

      10) зоопарки.

      При осуществлении общественного контроля в области ответственного обращения с животными общественным инспекторам и некоммерческим организациям в области ответственного обращения с животными обеспечивается доступ на территорию и в помещения пунктов временного содержания животных, приютов для животных и других организаций, осуществляющих деятельность по обращению с животными.

      11. Требования, установленные для всех посетителей при нахождении на территории объекта общественного контроля распространяются и на общественного инспектора.

      12. Некоммерческие организации в области ответственного обращения с животными осуществляют:

      1) получать от государственных органов информацию, необходимую для реализации ими своих уставных целей и задач;

      2) вносить предложения по результатам общественного контроля в области ответственного обращения с животными в государственные органы;

      3) запрашивать и получать информацию об использовании бюджетных средств, выделенных на нужды животных.

Глава 3. Порядок взаимодействия общественных инспекторов в области ответственного обращения с животными с государственными органами в области ответственного обращения с животными

      13. Общественные инспектора взаимодействуют:

      1) с уполномоченным органом и его территориальными подразделениями в области ответственного обращения с животными;

      2) с местными исполнительными органами.

      14. Общественные инспектора при исполнении общественного контроля не осуществляют полномочия государственных органов.

      15. Общественные инспектора оказывают содействие территориальным подразделениям уполномоченного органа и местным исполнительным органам при осуществлении проверок по обращениям граждан, путем предупреждения и выявления нарушений требований законодательства Республики Казахстан в области ответственного обращения с животными.

      16. Субъекты общественного контроля и физические лица не имеющие удостоверение общественного инспектора фиксируют, с помощью фото- видео- съемки факты, материалы, свидетельствующие о нарушении законодательства Республики Казахстан в области ответственного обращения с животными и направляют в территориальное подразделение уполномоченного органа и местный исполнительный орган в форме обращения в базе данных для принятия решения.

Глава 4. Порядок выдачи удостоверения общественным инспекторам в области ответственного обращения с животными

      17. Физическое лицо, намеренное оказывать содействие территориальному подразделению уполномоченного органа и местному исполнительному органу в качестве общественного инспектора, подает электронное заявление о выдаче удостоверения общественного инспектора (далее – удостоверение), которая формируется, подается и подписывается электронной цифровой подписью посредством базы данных.

      18. В заявлении указываются:

      1) фамилия, имя и отчество (при его наличии);

      2) адрес места жительства;

      3) индивидуальный идентификационный номер;

      4) контактный номер телефона и адрес электронной почты (при наличии).

      К заявлению прилагаются следующие документы:

      1) копия удостоверения личности;

      2) копия справки с психоневрологического и наркологического диспансеров;

      3) фотография 3х4 сантиметра в электронном формате;

      4) копия справки о наличии или отсутствии судимости.

      19. Местный исполнительный орган при неполном заполнении заявления и (или) указании недостоверных сведений, отказывает в принятии заявления с указанием причин отказа.

      20. Удостоверение формируется в электронном виде в базе данных, с отображением QR-кода и указанием наименования местного исполнительного органа, выдавшего удостоверение, регистрационного номера, даты выдачи (перерегистрации) и сроком действия на 1 (один) год.

      21. Удостоверение доступно общественному инспектору в личном кабинете в реестре удостоверений базы данных.

      22. Удостоверение общественного инспектора подлежит перерегистрации в базе данных, путем подачи электронного заявления по истечению 1 (одного) года со дня регистрации в базе данных.

      23. Не зарегистрированные и (или) не прошедшие перерегистрацию удостоверения считаются недействительными.

      24. Общественный инспектор сообщает местному исполнительному органу о принятом решении по прекращению полномочий общественного инспектора, путем подачи электронного заявления в базу данных.

      25. Полномочия общественного инспектора считаются прекращенными со дня подачи электронного заявления о прекращении полномочий посредством базы данных.

      26. Местный исполнительный орган формирует, ведет и сопровождает реестр удостоверений общественных инспекторов в базе данных.

Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылауды жүргізу, сондай-ақ жеке тұлғаларға жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторлар куәліктерін беру туралы

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 2022 жылғы 20 мамырдағы № 170 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 23 мамырда № 28152 болып тіркелді

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз.

      "Жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 7-бабының 13) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылауды жүргізу, сондай-ақ жеке тұлғаларға жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторлар куәліктерін беру қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

      3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Экология, геология және табиғи
ресурстар министрі
С. Брекешев

 

      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрлігі
     
      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Қаржы министрлігі
      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Цифрлық даму, инновациялар және
аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі
     
      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрлігі
     
      "КЕЛІСІЛДІ"
Қазақстан Республикасы
Ақпарат және қоғамдық
даму министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Экология, геология және
табиғи ресурстар министрі
2022 жылғы 20 мамырдағы
№ 170 бұйрығына
қосымша

Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылауды жүргізу, сондай-ақ жеке тұлғаларға жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторлар куәліктерін беру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылауды жүргізу, сондай-ақ жеке тұлғаларға жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторлар куәліктерін беру қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Жануарларға жауапкершілікпен қарау туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 7-бабының 13) тармақшасына сәйкес әзірленді және жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылауды ұйымдастыру мен жүзеге асыруға байланысты қоғамдық қатынастарды және жануарларға жауапкершілікпен қарау саласында қоғамдық инспекторлардың куәліктерін жеке тұлғаларға беру тәртібін реттейді.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар мен терминдер пайдаланылады:

      1) жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспектор (бұдан әрі – қоғамдық инспектор) – осы Қағидаларға сәйкес жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылауды жүзеге асыратын жеке тұлға;

      2) жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) - жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      3) жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылау – қоғамдық бақылау субъектілерінің жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылау объектілерінің шектеусіз адамдар тобының құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын әрекеттерін (әрекетсіздігін) талдауға және бағалауға, сондай-ақ оның нәтижелері бойынша ұсыныстар әзірлеуге бағытталған қоғамдық мониторинг нысанында жүзеге асырылатын қызметі;

      4) жануарларды есепке алу жөніндегі бірыңғай деректер базасы (бұдан әрі – деректер базасы) – ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың, қызмет көрсетуші персоналдың және техникалық құжаттаманың ұйымдастырылып ретке келтірілген жиынтығын көздейтін, олар бойынша жануарларды, оқиғалар мен іс-қимылдарды тіркеуге арналған, тиісінше жеке және заңды тұлғаларға қолжетімділік берілетін электрондық деректер базасы.

      3. Осы Қағидаларда көзделген қоғамдық бақылау субъектілері жүзеге асыратын барлық іс-әрекеттер деректер базасында тіркеледі, оған қол жеткізу Заңның 11-бабының 1-тармағына сәйкес қоғамдық бақылау субъектілеріне өтеусіз негізде беріледі.

2-тарау. Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы --қоғамдық бақылауды жүргізу тәртібі

      4. Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылауды қоғамдық инспекторлар және жарғысында жануарларға жауапкершілікпен қарау саласында қоғамдық бақылау жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыру көзделген коммерциялық емес ұйымдар Заңның 27-бабының 1-тармағына сәйкес жүзеге асырады.

      5. Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылау субъектілеріне (бұдан әрі - қоғамдық бақылау субъектілері) мыналар жатады:

      1) жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторлар;

      2) коммерциялық емес ұйымдар.

      6. Қоғамдық инспекторлар мен коммерциялық емес ұйымдар деректер базасында тіркеуден өтеді.

      7. Жеке және заңды тұлғалардың жануарларды ұстау жөніндегі қызметі – жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылау объектісі (бұдан әрі – қоғамдық бақылау объектілері) болып табылады.

      8. Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылау ерікті және өтеусіз негізде жүзеге асырылады.

      9. Он сегіз жасқа толған, психоневрологиялық және наркологиялық диспансерлерде есепте тұрмаған және қылмыстық жауапкершілікке және жануарларға жауапкершілікпен қарау саласында әкімшілік жауапкершілікке тартылмаған Қазақстан Республикасының азаматы қоғамдық инспектор бола алады.

      10. Уәкілетті органның аумақтық бөлімшесіне, ауданның, облыстың, аудандық, облыстық, республикалық маңызы бар қаланың және астананың жергілікті атқарушы органға (бұдан әрі – жергілікті атқарушы орган) жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын бұзушылықтардың алдын алу және анықтау жөніндегі іс-шараларды жүргізуге, сондай-ақ халықтың жануарларға адамгершілік және мейірімділік көзқарасын тәрбиелеуге бағытталған шараларды іске асыруға жәрдем көрсету мақсатында қоғамдық инспекторлар келесі қоғамдық бақылау объектілерінде:

      1) жануарларды оңалту орталықтарында;

      2) аулау қызметтерінде;

      3) контактілі зоопаркте;

      4) жануарларға арналған панажайларда;

      5) зоологиялық питомниктерде;

      6) зоологиялық жатынжайда;

      7) жануарларды уақытша ұстау пункттерінде;

      8) жылжымалы хайуанаттар бақтарында;

      9) цирктерде;

      10) хайуанаттар бағында қоғамдық бақылауды жүргізеді.

      Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласында қоғамдық бақылауды жүзеге асыру кезінде жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторларға және коммерциялық емес ұйымдарға жануарларды уақытша ұстау пункттерінің, жануарларға арналған панажайдың және жануарларға жауапкершілікпен қарау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын өзге де ұйымдардың аумағына және ғимаратына кіру қамтамасыз етіледі.

      11. Қоғамдық бақылау объектісінің аумағында болған кезде барлық келушілер үшін белгіленген талаптар қоғамдық инспекторға да қолданылады.

      12. Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы коммерциялық емес ұйымдар:

      1) мемлекеттік органдардан өздерінің жарғылық мақсаттары мен міндеттерін іске асыруға қажетті ақпарат алуға;

      2) жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық бақылау нәтижелері бойынша мемлекеттік органдарға ұсыныстар енгізуге;

      3) жануарлардың қажеттеріне бөлінген бюджет қаражатының пайдаланылуы туралы ақпаратты сұратуға және алуға құқығы бар.

3-тарау. Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторлардың жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасау тәртібі

      13. Қоғамдық инспекторлар:

      1) жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшелері;

      2) жергілікті атқарушы органымен өзара байланыс жасайды.

      14. Қоғамдық инспекторлар қоғамдық бақылауды жүзеге асыру барысында мемлекеттік органдардың уәкілеттілігін жүзеге асыра алмайды.

      15. Қоғамдық инспекторлар Қазақстан Республикасының жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы заңнамасының талаптарын бұзушылықтардың алдын алу және оларды анықтау жолымен азаматтардың өтініштері бойынша тексеруді жүзеге асыру барысында уәкілетті органның аумақтық бөлімшесіне және жергілікті атқарушы органдарға жәрдем көрсетеді.

      16. Қоғамдық бақылау субъектілері және қоғамдық инспектор куәлігін алмаған жеке тұлғалар, тіркеген фактілер, оның ішінде фото- және бейнетүсірілім көмегімен, сондай-ақ жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының бұзылғанын куәландыратын материалдарды, уәкілетті органның аумақтық бөлімшесіне және жергілікті атқарушы органдарға шешім қабылдау үшін өтініш нысанында деректер базасы арқылы жібереді.

4-тарау. Жануарларға жауапкершілікпен қарау саласындағы қоғамдық инспекторларға куәлік беру тәртібі

      17. Уәкілетті органның аумақтық бөлімшесіне және жергілікті атқарушы органдарға қоғамдық инспектор ретінде жәрдем көрсетуге ниет білдірген жеке тұлға деректер базасы арқылы қалыптастырылатын, берілетін және электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылатын қоғамдық инспектор куәлігін (бұдан әрі – куәлік) беру туралы электрондық өтініш береді.

      18. Өтініште мыналар көрсетіледі:

      1) тегі, аты және әкесінің аты (ол бар болса);

      2) тұрғылықты мекенжайы;

      3) жеке сәйкестендіру нөмірі;

      4) байланыс телефон нөмірі және электрондық пошта мекенжайы (бар болса).

      Өтінішке мынадай құжаттар қоса беріледі:

      5) жеке куәлік көшірмесі;

      6) психоневрологиялық және наркологиялық диспансерлерден анықтаманың көшірмесі;

      7) 3х4 сантиметр фотосуреттің электрондық нұсқасы;

      8) соттылығының болуы немесе болмауы туралы анықтаманың көшірмесі.

      19. Жергілікті атқарушы органмен өтініштің толық толтырылмаған және (немесе) онда көрсетілген мәліметтер сәйкес келмеген жағдайда, тиісті негіздемесін көрсете отырып өтінішті қабылдаудан бас тартады.

      20. Куәлік QR-кодты міндетті түрде көрсете отырып және куәлікті берген жергілікті атқарушы органының атауын, тіркеу нөмірін, берілген күнін (қайта тіркелген) және 1 (бір) жыл қолданылу мерзімін көрсете отырып, деректер базасында электрондық түрде қалыптастырылады.

      21. Куәлік қоғамдық инспекторға деректер базасында куәліктерінің тізіліміндегі жеке кабинетінде қолжетімді.

      22. Куәлік деректер базасында тіркелген күннен бастап 1 (бір) жыл өткен соң электрондық өтініш беру арқылы деректер базасында қайта тіркелуге жатады.

      23. Тіркелмеген және (немесе) қайта тіркеуден өтпеген куәліктер жарамсыз деп есептеледі.

      24. Қоғамдық инспектор деректер базасында электрондық өтініш беру арқылы қоғамдық инспектордың өкілеттіктерін тоқтату жөнінде қабылданған шешім туралы жергілікті атқарушы органды хабардар етеді.

      25. Қоғамдық инспектордың өкілеттіктері тоқтатылғаны туралы электрондық өтініш берілген күннен бастап деректер базасында тоқтатылды деп есептеледі.

      26. Жергілікті атқарушы органы деректер базасында қоғамдық инспекторлардың куәліктерінің тізілімін қалыптастырады, жүргізеді және сүйемелдейді.