О внесении изменения в приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 13 ноября 2014 года № 86 "Об утверждении Правил определения порядка ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов"

Приказ и.о. Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 7 октября 2022 года № 562. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 октября 2022 года № 30094

      Примечание ИЗПИ!
      Порядок введения в действие см. п. 4.

      ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Внести в приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан от 13 ноября 2014 года № 86 "Об утверждении Правил определения порядка ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 9981) следующее изменение:

      Правила определения порядка ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов, утвержденные указанным приказом, изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему приказу.

      2. Комитету по делам строительства и жилищно-коммунального хозяйства Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении шестидесяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      исполняющий обязанности
Министра индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан
М. Карабаев

  Приложение к приказу
исполняющего обязанности
Министра индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан
от 7 октября 2022 года № 562
  Утверждены приказом
Министра национальной экономики
Республики Казахстан
от 13 ноября 2014 года № 86

Правила определения порядка ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила определения порядка ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 23-6) статьи 20 Закона Республики Казахстан "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" (далее - Закон) и определяют порядок ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов.

      2. Мониторинг намечаемых к строительству объектов и комплексов проводят структурные подразделения местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы, городов областного значения, районов) в сфере архитектуры и градостроительства.

      3. Мониторинг строящихся объектов и комплексов проводят местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы), осуществляющие государственный архитектурно-строительный контроль.

Глава 2. Порядок ведения мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов

      4. Структурные подразделения местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы, городов областного значения, районов) в сфере архитектуры и градостроительства осуществляют мониторинг на основании выданных решений о предоставлении соответствующего права на землю, выданных архитектурно-планировочных заданий, технических условий на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения и согласованных эскизных проектов, а также ежемесячного мониторинга соблюдения норм и требований, установленных статьей 17 Закона, путем выезда и визуального осмотра на земельных участках.

      5. Местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы), осуществляющие государственный архитектурно-строительный контроль на подведомственных территориях осуществляют мониторинг на основании данных, представленных заказчиками объекта в уведомлении о начале производства строительно-монтажных работ, отчетах о ходе строительства и качестве выполняемых работ, ежемесячного мониторинга путем выезда и визуального осмотра объектов подведомственной территории, а также на основании данных, полученных по итогам осуществления контроля и надзора.

      6. Мониторинг строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов проводится на постоянной основе.

      Один раз в месяц осуществляется мониторинг путем выезда и визуального осмотра на подведомственной территории, по результатам которого составляется отчет о выявленных незаконных строительствах намечаемых к строительству объектов и комплексов путем выезда и визуального осмотра подведомственной территории согласно приложению 1 к настоящим Правилам и отчет о выявленных незаконных строительствах по результатам мониторинга строящихся объектов и комплексов путем выезда и визуального осмотра подведомственной территории согласно приложению 2 к настоящим Правилам.

      Структурные подразделения местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы, городов областного значения, районов) в сфере архитектуры и градостроительства направляют информацию о выявленных незаконных строительствах в ходе мониторинга в местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы), осуществляющих государственный архитектурно-строительный контроль для принятия соответствующих мер в течение 5 рабочих дней с момента их выявления.

      Местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы), осуществляющие государственный архитектурно-строительный контроль направляют информацию о выявленных незаконных строительствах в ходе мониторинга в уполномоченный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства к 20 числу месяца, следующего за отчетным периодом.

      7. Мониторинг о намечаемых к строительству объектов и комплексов формируется (ведется) в информационной системе государственного градостроительного кадастра на основании следующих данных:

      1) наименование и адрес объекта и комплекса;

      2) полное наименование (для юридического лица) или фамилия, имя, отчество (при его наличии) (для физического лица) заказчика (собственника) объекта и комплекса;

      3) решения местного исполнительного органа о предоставлении соответствующего права на земельный участок под строительство объекта и комплекса;

      4) целевое назначение земельного участка, предоставленного под строительство объекта и комплекса;

      5) архитектурно-планировочное задание;

      6) технические условия на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения;

      7) эскизный проект;

      8) отчет о ходе проведенного мониторинга путем выезда и визуального осмотра.

      8. Мониторинг о строящихся объектах формируется (ведется) в портале для организации проведения строительства по принципу "одного окна" на основании следующих данных:

      1) наименование и адрес объекта и комплекса;

      2) полное наименование (для юридического лица) или фамилия, имя, отчество (при его наличии) (для физического лица) заказчика (собственника) объекта и комплекса;

      3) уведомления о начале производства строительно-монтажных работ;

      4) полное наименование генерального подрядчика (подрядчика);

      5) фамилия, имя, отчество лица (при его наличии) осуществляющего технический надзор;

      6) начало строительства объекта и комплекса;

      7) нормативный срок строительства объекта и комплекса;

      8) информация о состоянии объекта и комплекса, который включает в себя виды выполняемых строительных работ;

      9) отчет о ходе строительства и качестве выполняемых работ;

      10) отчет о ходе проведенного мониторинга путем выезда и визуального осмотра.

Глава 3. Порядок представления информации по мониторингу строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов

      9. Структурные подразделения местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы, городов областного значения, районов) в сфере архитектуры и градостроительства обеспечивают размещение информации о намечаемых к строительству объектов и комплексов согласно приложению 3 к настоящим Правилам в информационной системе государственного градостроительного кадастра с привязкой объектов к графической части на постоянной основе.

      При отсутствии дальнейшего планирования строительства объектов и комплексов, информация о намечаемых к строительству объектов и комплексов не представляется в сроки, указанные в настоящем пункте.

      10. Местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы), осуществляющих государственный архитектурно-строительный контроль на подведомственных территориях обеспечивают размещение на постоянной основе информации о строящихся объектах и комплексах согласно приложению 4 к настоящим Правилам в портале для организации проведения строительства по принципу "одного окна".

      11. Уполномоченный государственный орган по делам архитектуры, градостроительства и строительства обеспечивает опубликование мониторинга строящихся (намечаемых к строительству) объектов и комплексов на официальном интернет-ресурсе www.miid.gov.kz.

  Приложение 1
к Правилам определения
порядка ведения мониторинга
строящихся (намечаемых
к строительству) объектов
и комплексов

Отчет о выявленных незаконных строительствах намечаемых к строительству объектов и комплексов путем выезда и визуального осмотра подведомственной территории

      дата _____________ 20 ___ года

      Выявленные незаконные строительства:


п/п

Заказчик

Объект (наименование адрес)

Архитектурно-планировочное задание
(номер и дата)

Согласование эскизного проекта
(номер и дата)

Примечание

1






2











Итого






      Приложение: фотографии

      ________________________________________________________
Фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись исполнителя

  Приложение 2
к Правилам определения
порядка ведения мониторинга
строящихся (намечаемых
к строительству) объектов
и комплексов

Отчет о выявленных незаконных строительствах по результатам мониторинга строящихся объектов и комплексов путем выезда и визуального осмотра подведомственной территории

      дата _____________ 20 ___ года
Выявленные незаконные строительства:


п/п

Заказчик

Объект (наименование адрес)

Кадастровый номер и целевое назначение земельного участка

Уведомление о начале строительно-монтажных работ

Ход строительства

Примечание

1







2













Итого







      Приложение: фотографии
________________________________________________________
Фамилия, имя, отчество (при его наличии), подпись исполнителя

  Приложение 3
к Правилам определения
порядка ведения мониторинга
строящихся (намечаемых
к строительству) объектов
и комплексов

Мониторинг о намечаемых к строительству объектов и комплексов
по _______ области на _______ 20 __ г.


п/п

Объект (наименование адрес)

Заказчик

Решение местного исполнительного органа о предоставлении соответствующего права на земельный участок

Целевое назначение земельного участка

Архитектурно-планировочное задание

Технические условия на подключение к источникам инженерного и коммунального обеспечения

Эскизный проект

Отчет о ходе проведенного мониторинга путем выезда и визуального осмотра

Примечание

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10











  Приложение 4
к Правилам определения
порядка ведения мониторинга
строящихся (намечаемых
к строительству) объектов
и комплексов

Мониторинг строящихся объектов и комплексов
по _______ области на ________ 20 __ г.


п/п

Объект (наименование адрес)

Заказчик

Дата и номер подачи уведомления о начале производства строительно-монтажных работ

Генеральный подрядчик (подрядчик)

Технический надзор

Начало строительства

Нормативный срок строительства

Информация о состоянии объекта и комплекса

Отчет о ходе проведенного мониторинга путем выезда и визуального осмотра

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10












"Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу тәртібін айқындайтын қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2014 жылғы 13 қарашадағы № 86 бұйрығына өзгеріс енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің м.а. 2022 жылғы 7 қазандағы № 562 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 10 қазанда № 30094 болып тіркелді

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4 т. қараңыз

      БҰЙЫРАМЫН:

      1. "Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу тәртібін айқындайтын қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2014 жылғы 13 қарашадағы № 86 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9981 болып тіркелген) мынадай өзгеріс енгізілсін:

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу қағидалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

      2. Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Индустрия және инфрақұрылымдық
даму министрінің міндетін атқарушы
М. Карабаев

  Қазақстан Республикасы
Индустрия және
инфрақұрылымдық даму
министрінің міндетін
атқарушының
2022 жылғы 7 қазандағы
№ 562 бұйрығына
қосымша
  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің
2014 жылғы 13 қарашадағы
№ 86 бұйрығымен
бекітілген

Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу тәртібін айқындайтын қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу тәртібін айқындайтын қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылыс және құрылыс қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 20-бабының 23-6) тармақшасына сәйкес әзірленді және салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу тәртібін айқындайды.

      2. Салынуы белгіленген объектілер мен кешендердің мониторингін облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, облыстық маңызы бар қалалардың, аудандардың) жергілікті атқарушы органдарының сәулет және қала құрылысы саласындағы құрылымдық бөлімшелері жүргізеді.

      3. Салынып жатқан объектілер мен кешендердің мониторингін мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдары жүргізеді.

2-тарау. Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін жүргізу тәртібі

      4. Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, облыстық маңызы бар қалалардың, аудандардың) жергілікті атқарушы органдарының сәулет және қала құрылысы саласындағы құрылымдық бөлімшелері жерге тиісті құқық беру туралы берілген шешімдер, берілген сәулет-жоспарлау тапсырмалары, инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға арналған техникалық шарттар және келісілген нобайлық жобалар негізінде мониторингті, сондай-ақ жер учаскелеріне бару және көзбен шолып қарау арқылы Заңның 17-бабымен белгіленген нормалар мен талаптардың сақталуына ай сайынғы мониторингті жүзеге асырады.

      5. Ведомстволық бағынысты аумақтарда мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдары мониторингті объектінің тапсырыс берушілері құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізудің басталғаны туралы хабарламада, құрылыстың барысы мен орындалатын жұмыстардың сапасы туралы есептерде ұсынған деректердің, ведомстволық бағынысты аумақтың объектілеріне бару және көзбен шолып қарау арқылы ай сайынғы мониторингтің негізінде, сондай-ақ бақылау мен қадағалауды жүзеге асыру қорытындылары бойынша алынған деректердің негізінде жүзеге асырады.

      6. Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингі тұрақты негізде жүргізіледі.

      Айына бір рет ведомстволық бағынысты аумаққа бару және көзбен шолып қарау арқылы мониторинг жүзеге асырылады, оның нәтижелері бойынша осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес ведомстволық бағынысты аумаққа бару және көзбен шолып қарау арқылы салынуы белгіленген объектілер мен кешендердің анықталған заңсыз құрылыстары туралы есеп және осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес ведомстволық бағынысты аумаққа бару және көзбен шолып қарау арқылы салынып жатқан объектілер мен кешендерді мониторингтеу нәтижелері бойынша анықталған заңсыз құрылыстар туралы есеп жасалады.

      Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, облыстық маңызы бар қалалардың, аудандардың) жергілікті атқарушы органдарының сәулет және қала құрылысы саласындағы құрылымдық бөлімшелері мониторинг барысында анықталған заңсыз құрылыстар туралы ақпаратты есепті кезеңнен кейінгі айдың 5-күніне қарай мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдарына тиісті шаралар қабылдау үшін жібереді.

      Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдары мониторинг барысында анықталған заңсыз құрылыстар туралы ақпаратты есепті кезеңнен кейінгі айдың 20-күніне қарай сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті органға жібереді.

      7. Салынуы белгіленген объектілер мен кешендер туралы мониторинг мемлекеттік қала құрылысы кадастрының ақпараттық жүйесінде мынадай деректердің негізінде қалыптастырылады (жүргізіледі):

      1) объектінің және кешеннің атауы мен мекенжайы;

      2) объекті мен кешеннің тапсырыс берушісінің (меншік иесінің) толық атауы (заңды тұлға үшін) немесе тегі, аты, әкесінің аты (оның болған жағдайында) (жеке тұлға үшін);

      3) объекті мен кешен құрылысына арналған жер учаскесіне тиісті құқық беру туралы жергілікті атқарушы органның шешім;

      4) объекті мен кешен құрылысына арналған жер учаскесінің нысаналы мақсаты.

      5) сәулет-жобалау тапсырмасы;

      6) инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға арналған техникалық шарттар;

      7) нобайлық жоба;

      8) бару және көзбен шолып қарау арқылы жүргізілген мониторингтің барысы туралы есеп.

      8. Салынып жатқан объектілер туралы мониторинг "бір терезе" қағидаты бойынша құрылыс жүргізуді ұйымдастыруға арналған порталда мынадай деректердің негізінде қалыптастырылады (жүргізіледі):

      1) объектінің және кешеннің атауы мен мекенжайы;

      2) объекті мен кешеннің тапсырыс берушісінің (меншік иесінің) толық атауы (заңды тұлға үшін) немесе тегі, аты, әкесінің аты (оның болған жағдайында) (жеке тұлға үшін);

      3) құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізе бастағаны туралы хабарламалар;

      4) бас мердігердің (мердігердің) толық атауы;

      5) техникалық қадағалауды жүзеге асыратын адамның тегі, аты, әкесінің аты (оның болған жағдайында);

      6) объекті мен кешен құрылысының басталуы;

      7) объекті мен кешен құрылысының нормативтік мерзімі;

      8) орындалатын құрылыс жұмыстарының түрлерін қамтитын объекті мен кешеннің жай-күйі туралы ақпарат;

      9) құрылыс барысы және орындалып жатқан жұмыстардың сапасы туралы есеп;

      10) бару және көзбен шолып қарау арқылы жүргізілген мониторингтің барысы туралы есеп.

3-тарау. Салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингі бойынша ақпаратты ұсыну тәртібі

      9. Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, облыстық маңызы бар қалалардың, аудандардың) жергілікті атқарушы органдарының сәулет және қала құрылысы саласындағы құрылымдық бөлімшелері осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес салынуы белгіленген объектілер мен кешендер туралы ақпаратты объектілерді графикалық бөлікке тұрақты негізде байланыстыра отырып, мемлекеттік қала құрылысы кадастрының ақпараттық жүйесінде орналастыруды қамтамасыз етеді.

      Егер объектілер мен кешендер құрылысын одан әрі жоспарлау болмаған жағдайда, салынуы белгіленген объектілер мен кешендер туралы ақпарат осы тармақта көрсетілген мерзімдерде ұсынылмайды.

      10. Ведомстволық бағынысты аумақтарда мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыратын облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдары осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес "бір терезе" қағидаты бойынша құрылыс жүргізуді ұйымдастыру үшін порталда салынып жатқан объектілер мен кешендер туралы ақпаратты тұрақты негізде орналастыруды қамтамасыз етеді.

      11. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс істері жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган салынып жатқан (салынуы белгіленген) объектілер мен кешендердің мониторингін www.miid.gov.kz ресми интернет-ресурсында жариялауды қамтамасыз етеді.

  бұйрығына
1-қосымша
  Салынып жатқан (салынуы
белгіленген) объектілер мен
кешендердің мониторингін
жүргізу тәртібін айқындатын
қағидаларына
1-қосымша

Ведомстволық бағынысты аумаққа бару және көзбен шолып қарау арқылы салынуы белгіленген объектілер мен кешендердің анықталған заңсыз құрылыстары туралы есеп

      20 ___ жылғы _____________

      Анықталған заңсыз құрылыстар:

Р/с

Тапсырыс беруші

Объект (атауы, мекенжайы)

Сәулет-жобалау тапсырмасы (нөмірі мен күні)

Нобайлық жобаны келісу (нөмірі мен күні)

Ескертпе

1






2











Жиыны






      Қосымша: фотосуреттер

      _____________________________________

      Орындаушының тегі, аты, әкесінің аты(оның болған жағдайында) қолы

  бұйрығына
2-қосымша
  Салынып жатқан (салынуы
белгіленген) объектілер мен
кешендердің мониторингін
жүргізу тәртібін айқындайтын
қағидаларына
2-қосымша

Ведомстволық бағынысты аумаққа бару және көзбен шолып қарау арқылы салынып жатқан объектілер мен кешендердің мониторингі нәтижелері бойынша анықталған заңсыз құрылыстар туралы есеп

      20 ___ жылғы _____________

      Анықталған заңсыз құрылыстар:

Р/с

Тапсырыс беруші

Объект (атауы, мекенжайы)

Жер учаскесінің кадастрлық нөмірі және нысаналы мақсаты

Құрылыс-монтаждау жұмыстарының басталуы туралы хабарлама

Құрылыс барысы

Ескертпе

1







2













Жиыны







      Қосымша: фотосуреттер

      _____________________________________

      Орындаушының тегі, аты, әкесінің аты(оның болған жағдайында) қолы

  бұйрығына
3-қосымша
  Салынып жатқан (салынуы
белгіленген) объектілер мен
кешендердің мониторингін
жүргізу тәртібін айқындайтын
қағидаларына
3-қосымша

_______________ облысы бойынша салынуы белгіленген объектілер мен кешендер туралы 20__ жылғы _____ арналған мониторингі

Р/с №

Объект (атауы мен мекенжайы)

Тапсырыс беруші

Жергілікті атқарушы органның жер учаскесіне тиісті құқық беру туралы шешімі

Жер учаскесінің нысаналы мақсаты

Сәулет-жобалау тапсырмасы

Инженерлік және коммуналдық қамтамасыз ету көздеріне қосуға арналған техникалық шарттар

Нобайлық жоба

Бару және көзбеншолып қарау арқылы жүргізілген мониторингтің барысы туралы есеп

Ескертпе

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10