Об утверждении типовой программы профессиональной подготовки, переподготовки и повышения квалификации кадров в области биологической безопасности

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 9 ноября 2022 года № ҚР ДСМ-132. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 ноября 2022 года № 30486

      Примечание ИЗПИ!
      Вводится в действие с 24.11.2022

      В соответствии с подпунктом 6) пункта 3 статьи 10 Закона Республики Казахстан "О биологической безопасности Республики Казахстан" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемую типовую программу профессиональной подготовки, переподготовки и повышения квалификации кадров в области биологической безопасности.

      2. Комитету санитарно-эпидемиологического контроля Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие с 24 ноября 2022 года и подлежит официальному опубликованию.

      Министр здравоохранения
Республики Казахстан
А. Ғиният

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство науки
и высшего образования
Республики Казахстан

  Приложение к приказу
Министр здравоохранения
Республики Казахстан
от 9 ноября 2022 года
№ ҚР ДСМ-132

Типовая программа профессиональной подготовки, переподготовки и повышения квалификации кадров в области биологической безопасности

      1. Для специалистов противочумных станций профессиональная подготовка и переподготовка осуществляется в рамках сертификационных курсов по теме "Биобезопасность, эпидемиология и микробиология особо опасных инфекций I-II группы патогенности".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Правовое регулирование в сфере здравоохранения по вопросам биологической безопасности и биологической защиты

Основы законодательства в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Международные стандарты в области биологической безопасности и биологической защите и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Организация труда, функциональные обязанности. Административные и организационные мероприятия: политика, стандарты и руководящие принципы, журналы, стандартная операционная процедура (далее – СОП), протоколы.

Способен работать с нормативными правовыми актами, подзаконными нормативными правовыми актами, регулирующими правоотношения в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Знает международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Способен надлежащим образом вести и подготавливать документы, необходимые для осуществления деятельности организации.

60

Экзамен

Биологическая безопасность и биологическая защита, безопасность и охрана труда, оказание первой помощи

Проектировочные, инженерно-технические требования к лаборатории и оборудованию для обеспечения биологической безопасности (зонирование и отделка лабораторных помещений, фильтрация воздуха, техническое обслуживание оборудования, шкафы биобезопасности, автоклавы, документация для работы оборудования). Классификация микроорганизмов по группам патогенности и авторизация лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформление при отправке материалов, уничтожение патогенных биологических агентов. Требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Острые и колющие медицинские отходы. Средства индивидуальной защиты (далее – СИЗ): одежда и дыхательные устройства, надеваемые персоналом для защиты от возбудителей особо опасных инфекций. Использование СИЗ в лабораториях. Оказание первой помощи. Физическая защита лабораторий и управление персоналом. Управление биологическими рисками: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск, профилактика биологических рисков. Международные стандарты биобезопасности: уровни биобезопасности лабораторий, группы риска микроорганизмов, требования к лабораториям и персоналу.
Внутренняя и внешняя оценка биобезопасности, мониторинг соблюдения требований биобезопасности в организации. Оказание первой помощи. Безопасная работа в боксах биологической безопасности и применение СИЗ. Меры оперативного реагирования при аварии. Использование СИЗ в вивариях.

Владеет знаниями по вопросу проектирования, инженерно-технических требований к лаборатории и оборудований для обеспечения биологической безопасности. Знает Классификацию микроорганизмов по группам патогенности и авторизацию лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Владеет знаниями учета и движения патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформления при отправке материалов, уничтожения патогенных биологических агентов. Знает требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает, как работать с острыми и колющими медицинскими отходами. Владеет знаниями применения СИЗ. Владеет знаниями физической защиты лаборатории. Владеет знаниями по управлению биологических рисков: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биологической безопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый риск, профилактика биологических рисков. Знает международные стандарты биологической безопасности. Владеет знаниями внутренней и внешней оценки биологической безопасности, мониторинг соблюдения требований биологической безопасности в организации. Знает использование СИЗ. Владеет знаниями оказания первой помощи. Знает о безопасной работе в боксах биологической безопасности и применении СИЗ. Владеет знаниями мер оперативного реагирования при аварии. Владеет знаниями использования СИЗ в вивариях.

120

Экзамен

Эпидемиология и микробиология особо опасных инфекций I-II группы патогенности

Система мероприятий по эпидемиологическому мониторингу за особо опасными инфекционными заболеваниями. Организация и проведение эпизоотологических мероприятий в природных очагах особо опасных инфекций. Специфическая и неспецифическая профилактика особо опасных инфекций: чума, туляремия, сибирская язва, бруцеллез, холера. Противоэпидемические требования к организации и проведению комплекса мероприятий в очагах особо опасных инфекций. Паспортизация природных очагов чумы. Дезинфекция, дезинсекция, дератизация при работе с особо опасными инфекциями. Систематика и экология носителей и переносчиков. Эпидемиологические мероприятия при чрезвычайной ситуации (далее – ЧС) в общественном здравоохранении, показания для введения карантинных и ограничительных мероприятий. Разработка межведомственных оперативных комплексных планов мероприятий, определение схемы информирования о случаях, оценка готовности медицинских организаций к приему больных, создание необходимого объема коечного фонда, резерва лекарственных препаратов, оборудования и средств для оказания интенсивной терапии, дезинфицирующих препаратов и СИЗ, проведение информационно-разъяснительной работы среди населения. Медицинские формирования в условиях ЧС (инфекционный госпиталь, провизорный госпиталь, изолятор). Комплексный план и оперативный план медицинских учреждений на случай выявления особо опасных инфекций. Санитарная охрана территории. Порядок взятия материала от больного, упаковка материала. Транспортировка биологического материала в лабораторию, оформление документации. Микробиология и лабораторная диагностика чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры, зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез). Схема индикации биологических агентов, экспресс и ускоренные методы диагностики.

Владеет знаниями системы мероприятий по эпидемиологическому мониторингу за особо опасными инфекционными заболеваниями. Знает организацию и проведение эпизоотологических мероприятий в природных очагах особо опасных инфекций. Знает специфическую и неспецифическую профилактику особо опасных инфекций: чума, туляремия, сибирская язва, бруцеллез, холера. Знает противоэпидемические требования к организации и проведению комплекса мероприятий в очагах особо опасных инфекций. Знает паспортизацию природных очагов чумы. Владеет знаниями дезинфекции, дезинсекции, дератизации при работе с особо опасными инфекциями. Знает систематику и экологию носителей и переносчиков. Знает эпидемиологические мероприятия при ЧС в общественном здравоохранении, показания для введения карантинных и ограничительных мероприятий. Владеет знаниями разработкой межведомственных оперативных комплексных планов мероприятий, определения схемы информирования о случаях, оценки готовности медицинских организаций к приему больных, создания необходимого объема коечного фонда, резерва лекарственных препаратов, оборудования и средств для оказания интенсивной терапии, дезинфицирующих препаратов и СИЗ, проведение информационно - разъяснительной работы среди населения. Владеет знаниями санитарной охраны территории.
Владеет знаниями порядка взятия материала от больного, упаковки материала, транспортировки биологического материала в лабораторию, оформления документации. Знает микробиологию и лабораторную диагностику чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры, зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез).

150

Экзамен

Лабораторная диагностика особо опасных инфекций (практические занятия)

Методы и техника бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопия, молекулярно-биологическая диагностика. Методы и техника диагностики инфекционных болезней с использованием биологических проб (лабораторных животных). Схема лабораторной диагностики чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры и зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез). Индикации биологических агентов, экспресс и ускоренные методы детекции. Питательные среды и их индикаторы. Вопросы производственного контроля в лаборатории.

Владеет знаниями методов и техники бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопии, молекулярно-биологической диагностики. Знает методы и технику диагностики инфекционных болезней с использованием биологических проб (лабораторных животных). Знает схему лабораторной диагностики чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры и зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез). Владеет знаниями индикации биологических агентов, экспресс и ускоренных методов детекции. Знает о питательных средах и их индикаторах. Владеет знаниями по вопросам производственного контроля в лаборатории.

300

Экзамен

Эпизоотология особо опасных инфекций I-II группы патогенности, полевая биобезопасность

Основы эпизоотологии. Основы паразитологии. Систематика носителей. Основы зоологической номенклатуры. Характеристика носителей возбудителя чумы. Морфологические и физиологические особенности, общая экология носителей. Частная экология: песчанки, суслики, крысы, мышевидные сурки. Паразитология. Членистоногие - переносчики трансмиссивных инфекций, их значение в хранении и передаче трансмиссивных заболеваний. Механизмы передачи инфекции. Блохи и клещи - переносчики природно-очаговых трансмиссивных заболеваний. Положение блох в системе членистоногих. Морфология, внутреннее строение, особенности питания, размножения и развития блох. Экология блох. Роль блох в сохранении чумного микроба (гипотезы) и других природно-очаговых инфекций. Клещи. Положение клещей в системе членистоногих. Наружное и внутреннее строение, особенности питания, размножения, развития, жизненные циклы. Географическое распространение и ландшафтная приуроченность. Медицинское значение клещей.
Освоение аспектов биобезопасности и биозащиты при работе в природных очагах особо опасных инфекций. Оценка рисков. СИЗ. Сбор потенциально биологического опасного материала от млекопитающих, птиц, эктопаразитов, его упаковка, хранение, транспортировка в лабораторию. Управление биологическими отходами. Дезинфекция. Сбор биологического материала из погадок хищных птиц, отбор проб почвы и воды.

Знает основы эпизоотологии, основы паразитологии и основы зоологической номенклатуры. Знает характеристику носителей возбудителя чумы. Знает морфологические и физиологические особенности, общую экологию носителей.
Владеет знаниями освоения аспектов биобезопасности и биозащиты при работе в природных очагах особо опасных инфекций. Знает оценку рисков. Владеет навыками использования СИЗ. Знает о сборе потенциально опасного биологического материала от млекопитающих, птиц, эктопаразитов, его упаковку, хранение, транспортировку в лабораторию. Владеет знаниями управления биологическими отходами. Знает основы дезинфекции. Владеет знаниями сбора биологического материала из погадок хищных птиц, отбор проб почвы и воды.

146

Экзамен

Дезинфекционное дело

Нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Механизм действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Факторы, влияющие на эффективность дезинфекции. Место и роль дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Обучение персонала. Автоклавы, стерилизаторы, навыки работы с ними, включая технику безопасности. Контроль стерилизации. Паровая стерилизация пероксидным газом. Современные инженерно-технические меры дезинфекции. Классификация дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Кожные антисептики. Подготовка дезинфицирующих растворов. Применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Дезинфекционные мероприятия на транспорте. Оказание первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Хранение дезинфицирующих средств. Использование СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ. Средства и методы борьбы с грызунами. Дератизация. Поселковая и полевая дезинсекция. Использование химических средств - инсектицидов. Экологические аспекты применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Обеспечение биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

Знает нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Знает общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Знает виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Владеет знаниями механизма действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Знает о факторах, влияющие на эффективность дезинфекции. Знает о месте и роли дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Владеет навыками обучения персонала. Знает об автоклавах, стерилизаторах, основах работы с ними, включая технику безопасности. Знает о контроле стерилизации. Знает о паровой стерилизации пероксидным газом. Знает современные инженерно-технические меры дезинфекции. Знает классификацию дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Знает о кожных антисептиках. Знает основы подготовки дезинфицирующих растворов. Знает применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Знает дезинфекционные мероприятия на транспорте. Владеет знаниями оказания первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Знает хранение дезинфицирующих средств. Владеет знаниями использования СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ.
Знает о средствах и методах борьбы с грызунами. Владеет знаниями дератизации. Знает о поселковой и полевой дезинсекции. Владеет знаниями использования химических средств - инсектицидов. Знает об экологических аспектах применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Владеет знаниями обеспечения биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

60

Тестирование

Основы географической информационной системы (далее - ГИС) технологий

Общие понятия об информационных технологиях. Понятие о ГИС. Возможность визуализации - получение новой информации, благодаря новому взгляду на данные. Возможности географического метода работы в ГИС. Базы данных - навык создания базы данных для конкретного проекта. Создание базы для карты, отображающей сравнительную, количественную или накопительную информацию. Базы данных и системы управления базами данных. Обработка пространственной информации и работа с базами данных. Введение в ГИС - понятие о визуализации информации, географический метод работы. Создание и обновление данных, представление результатов, разработка картографических приложений. Работа с данными шейп-файлов (векторный формат географических файлов) в ГИС. Знакомство с приложением "ArcMap" (АркМап), работа с географическими объектами. Работа с таблицами, стилями и символами. Слои, фреймы данных и таблица содержания. Создание новой карты. Различие работы с картами в виде данных и в виде компоновки. Управление слоями карты. Компоновка, сохранение и экспорт карт. Создание ГИС - карт.

Владеет навыками обработки пространственной информации и работы с базами данных. Знает о визуализации информации, географическом методе работы. Создает и обновляет данные. Владеет навыками представления результатов и разработкой картографических приложений. Владеет навыками работы с приложением "ArcMap" (АркМап). Работает с таблицами, стилями и символами. Создает новую карту. Знает об управлении слоями карты. Владеет навыками компоновки, сохранения и экспорта карт. Создает ГИС - карту.

60

Экзамен

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



30/900


      2. Для лабораторных специалистов, осуществляющих обращение с патогенными биологическими агентами II группы патогенности, вызывающих особо опасные инфекционные заболевания, профессиональная подготовка и переподготовка осуществляется в рамках сертификационных курсов по теме "Биобезопасность, эпидемиология и микробиология особо опасных инфекций II группы патогенности".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Правовое регулирование в сфере здравоохранения по вопросам биологической безопасности и биологической защиты

Основы законодательства в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Организация труда, функциональные обязанности. Административные и организационные мероприятия: политика, стандарты и руководящие принципы, журналы, СОП, протоколы.

Способен работать с нормативными правовыми актами, подзаконными нормативными правовыми актами, регулирующими правоотношения в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Знает международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Способен надлежащим образом вести и подготавливать документы, необходимые для осуществления деятельности организации.

60

Экзамен

Биологическая безопасность и биологическая защита, безопасность и охрана труда, оказание первой помощи

Проектировочные, инженерно-технические требования к лаборатории и оборудованию для обеспечения биологической безопасности (зонирование и отделка лабораторных помещений, фильтрация воздуха, техническое обслуживание оборудования, шкафы биобезопасности, автоклавы, документация для работы оборудования). Классификация микроорганизмов по группам патогенности и авторизация лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформление при отправке материалов, уничтожение патогенных биологических агентов. Требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Острые и колющие медицинские отходы. СИЗ: одежда и дыхательные устройства, надеваемые персоналом для защиты от возбудителей особо опасных инфекций. Использование СИЗ в лабораториях. Оказание первой помощи. Физическая защита лабораторий и управление персоналом. Управление биологическими рисками: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск, профилактика биологических рисков. Международные стандарты биобезопасности: уровни биобезопасности лабораторий, группы риска микроорганизмов, требования к лабораториям и персоналу.
Внутренняя и внешняя оценка биобезопасности, мониторинг соблюдения требований биобезопасности в организации. Оказание первой помощи. Безопасная работа в боксах биологической безопасности и применение СИЗ. Меры оперативного реагирования при аварии. Использование СИЗ в вивариях.

Владеет знаниями по вопросу проектирования, инженерно-технических требований к лаборатории и оборудований для обеспечения биологической безопасности. Знает Классификацию микроорганизмов по группам патогенности и авторизацию лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Владеет знаниями учета и движения патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформления при отправке материалов, уничтожения патогенных биологических агентов. Знает требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает, как работать с острыми и колющими медицинскими отходами. Владеет знаниями применения СИЗ. Владеет знаниями физической защиты лаборатории. Владеет знаниями по управлению биологических рисков: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биологической безопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый риск, профилактика биологических рисков. Знает международные стандарты биологической безопасности. Владеет знаниями внутренней и внешней оценки биологической безопасности, мониторинг соблюдения требований биологической безопасности в организации. Знает использование СИЗ. Владеет знаниями оказания первой помощи. Знает о безопасной работе в боксах биологической безопасности и применении СИЗ. Владеет знаниями мер оперативного реагирования при аварии. Владеет знаниями использования СИЗ в вивариях.

116

Экзамен

Эпидемиология и микробиология особо опасных инфекций II группы патогенности

Система мероприятий по эпидемиологическому мониторингу за инфекционными заболеваниями в Республике Казахстан. Проведение эпизоотологических мероприятий в природных очагах инфекционных заболеваний. Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний, в том числе туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры. Противоэпидемические требования к организации и проведению комплекса мероприятий в очагах особо опасных инфекций. Эпидемиологические мероприятия при ЧС в общественном здравоохранении. Медицинские формирования в условиях ЧС (инфекционный госпиталь, провизорный госпиталь, изолятор). Порядок взятия материала от больного, упаковка, маркировка. Транспортировка биологического материала в лабораторию, оформление документации. Микробиология и лабораторная диагностика туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры, зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез), острых кишечных и вирусных заболеваний. Схема индикации биологических агентов, экспресс и ускоренные методы диагностики. Методы и техника лабораторной диагностики инфекционных болезней: бактериологические, иммунологические, биологические исследования и полимеразная цепная реакция.

Владеет знаниями системы мероприятий по эпидемиологическому мониторингу за инфекционными заболеваниями в Республике Казахстан. Знает проведение эпизоотологических мероприятий в природных очагах инфекционных заболеваний. Знает санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний, в том числе туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры. Владеет знаниями противоэпидемических требований к организации и проведению комплекса мероприятий в очагах особо опасных инфекций. Знает эпидемиологические мероприятия при ЧС в общественном здравоохранении. Владеет знаниями медицинского формирования в условиях ЧС (инфекционный госпиталь, провизорный госпиталь, изолятор). Владеет знаниями порядка взятия материала от больного, упаковку, маркировку. Владеет знаниями транспортировки биологического материала в лабораторию, оформления документации. Знает микробиологию и лабораторную диагностику туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры, зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез), острых кишечных и вирусных заболеваний. Владеет знаниями схемой индикации биологических агентов, экспресс и ускоренных методов диагностики. Знает методы и технику лабораторной диагностики инфекционных болезней: бактериологические, иммунологические, биологические исследования и полимеразную цепную реакцию.

90

Экзамен

Лабораторная диагностика особо опасных инфекций (практические занятия)

Методы и техника бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопия, молекулярно-биологическая диагностика. Методы и техника диагностики инфекционных болезней с использованием биологических проб (лабораторных животных). Схема лабораторной диагностики чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры и зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез). Индикации биологических агентов, экспресс и ускоренные методы детекции. Питательные среды и их индикаторы. Вопросы производственного контроля в лаборатории.

Владеет знаниями методов и техники бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопии, молекулярно-биологической диагностики. Знает методы и технику диагностики инфекционных болезней с использованием биологических проб (лабораторных животных). Знает схему лабораторной диагностики чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры и зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез). Владеет знаниями индикации биологических агентов, экспресс и ускоренных методов детекции. Знает о питательных средах и их индикаторах. Владеет знаниями по вопросам производственного контроля в лаборатории.

240

Экзамен

Дезинфекционное дело

Нормативно правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Механизм действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Факторы, влияющие на эффективность дезинфекции. Место и роль дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Обучение персонала. Автоклавы, стерилизаторы, навыки работы с ними, включая технику безопасности. Контроль стерилизации. Паровая стерилизация пероксидным газом. Современные инженерно-технические меры дезинфекции. Классификация дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Кожные антисептики. Подготовка дезинфицирующих растворов. Применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Дезинфекционные мероприятия на транспорте. Оказание первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Хранение дезинфицирующих средств. Использование СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ. Средства и методы борьбы с грызунами. Дератизация. Поселковая и полевая дезинсекция. Использование химических средств - инсектицидов. Экологические аспекты применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Обеспечение биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

Знает нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Знает общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Знает виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Владеет знаниями механизма действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Знает о факторах, влияющие на эффективность дезинфекции. Знает о месте и роли дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Владеет навыками обучения персонала. Знает об автоклавах, стерилизаторах, основах работы с ними, включая технику безопасности. Знает о контроле стерилизации. Знает о паровой стерилизации пероксидным газом. Знает современные инженерно-технические меры дезинфекции. Знает классификацию дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Знает о кожных антисептиках. Знает основы подготовки дезинфицирующих растворов. Знает применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Знает дезинфекционные мероприятия на транспорте. Владеет знаниями оказания первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Знает хранение дезинфицирующих средств. Владеет знаниями использования СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ.
Знает о средствах и методах борьбы с грызунами. Владеет знаниями дератизации. Знает о поселковой и полевой дезинсекции. Владеет знаниями использования химических средств - инсектицидов. Знает об экологических аспектах применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Владеет знаниями обеспечения биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

60

Зачет

Основы ГИС технологий

Общие понятия об информационных технологиях. Понятие о ГИС. Возможность визуализации - получение новой информации, благодаря новому взгляду на данные. Возможности географического метода работы в ГИС. Базы данных - навык создания базы данных для конкретного проекта. Создание базы для карты, отображающей сравнительную, количественную или накопительную информацию. Базы данных и системы управления базами данных. Обработка пространственной информации и работа с базами данных. Введение в ГИС - понятие о визуализации информации, географический метод работы. Создание и обновление данных, представление результатов, разработка картографических приложений. Работа с данными шейп-файлов (векторный формат географических файлов) в ГИС. Знакомство с приложением "ArcMap" (АркМап), работа с географическими объектами. Работа с таблицами, стилями и символами. Слои, фреймы данных и таблица содержания. Создание новой карты. Различие работы с картами в виде данных и в виде компоновки. Управление слоями карты. Компоновка, сохранение и экспорт карт. Создание ГИС - карт.

Владеет навыками обработки пространственной информации и работы с базами данных. Знает о визуализации информации, географическом методе работы. Создает и обновляет данные. Владеет навыками представления результатов и разработкой картографических приложений. Владеет навыками работы с приложением "ArcMap" (АркМап). Работает с таблицами, стилями и символами. Создает новую карту. Знает об управлении слоями карты. Владеет навыками компоновки, сохранения и экспорта карт. Создает ГИС - карту.

60

Экзамен

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



21/630


      3. Для лабораторных специалистов, осуществляющих обращение с патогенными биологическими агентами II группы патогенности, профессиональная подготовка и переподготовка осуществляется в рамках сертификационных курсов по теме "Биобезопасность, эпидемиология и микробиология инфекционных заболеваний II группы патогенности".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Правовое регулирование в сфере здравоохранения по вопросам биологической безопасности и биологической защиты

Основы законодательства в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Организация труда, функциональные обязанности. Административные и организационные мероприятия: политика, стандарты и руководящие принципы, журналы, СОП, протоколы.

Способен работать с нормативными правовыми актами, подзаконными нормативными правовыми актами, регулирующими правоотношения в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Знает международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Способен надлежащим образом вести и подготавливать документы, необходимые для осуществления деятельности организации.

60

Экзамен

Биологическая безопасность и биологическая защита, безопасность и охрана труда, оказание первой помощи

Проектировочные, инженерно-технические требования к лаборатории и оборудованию для обеспечения биологической безопасности (зонирование и отделка лабораторных помещений, фильтрация воздуха, техническое обслуживание оборудования, шкафы биобезопасности, автоклавы, документация для работы оборудования). Классификация микроорганизмов по группам патогенности и авторизация лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформление при отправке материалов, уничтожение патогенных биологических агентов. Требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Острые и колющие медицинские отходы. СИЗ: одежда и дыхательные устройства, надеваемые персоналом для защиты от возбудителей особо опасных инфекций. Использование СИЗ в лабораториях. Оказание первой помощи. Физическая защита лабораторий и управление персоналом. Управление биологическими рисками: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск, профилактика биологических рисков. Международные стандарты биобезопасности: уровни биобезопасности лабораторий, группы риска микроорганизмов, требования к лабораториям и персоналу.
Внутренняя и внешняя оценка биобезопасности, мониторинг соблюдения требований биобезопасности в организации. Оказание первой помощи. Безопасная работа в боксах биологической безопасности и применение СИЗ. Меры оперативного реагирования при аварии. Использование СИЗ в вивариях.

Владеет знаниями по вопросу проектирования, инженерно-технических требований к лаборатории и оборудований для обеспечения биологической безопасности. Знает Классификацию микроорганизмов по группам патогенности и авторизацию лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Владеет знаниями учета и движения патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформления при отправке материалов, уничтожения патогенных биологических агентов. Знает требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает, как работать с острыми и колющими медицинскими отходами. Владеет знаниями применения СИЗ. Владеет знаниями физической защиты лаборатории. Владеет знаниями по управлению биологических рисков: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биологической безопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый риск, профилактика биологических рисков. Знает международные стандарты биологической безопасности. Владеет знаниями внутренней и внешней оценки биологической безопасности, мониторинг соблюдения требований биологической безопасности в организации. Знает использование СИЗ. Владеет знаниями оказания первой помощи. Знает о безопасной работе в боксах биологической безопасности и применении СИЗ. Владеет знаниями мер оперативного реагирования при аварии. Владеет знаниями использования СИЗ в вивариях.

116

Экзамен

Эпидемиология и микробиология инфекций II группы патогенности

Система мероприятий по эпидемиологическому мониторингу за инфекционными заболеваниями в Республике Казахстан. Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний. Противоэпидемические требования к организации и проведению комплекса мероприятий в очагах инфекций. Эпидемиологические мероприятия при ЧС в общественном здравоохранении. Санитарная охрана границ от завоза и распространения инфекционных заболеваний. Медицинские формирования в условиях ЧС (инфекционный госпиталь, провизорный госпиталь, изолятор). Порядок взятия материала от больного, упаковка, маркировка. Транспортировка биологического материала в лабораторию, оформление документации. Микробиология и лабораторная диагностика инфекций. Схема индикации биологических агентов, экспресс и ускоренные методы диагностики. Методы и техника лабораторной диагностики инфекционных болезней: эпидемиологические, бактериологические, иммунологические, биологические исследования и полимеразная цепная реакция.

Владеет знаниями системы мероприятий по эпидемиологическому мониторингу за инфекционными заболеваниями в Республике Казахстан. Знает санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению инфекционных заболеваний. Владеет знаниями противоэпидемических требований к организации и проведению комплекса мероприятий в очагах инфекций. Знает эпидемиологические мероприятия при ЧС в общественном здравоохранении. Владеет знаниями санитарной охраны границ от завоза и распространения инфекционных заболеваний. Владеет знаниями порядка взятия материала от больного, упаковка, маркировка. Знает транспортировку биологического материала в лабораторию, оформление документации. Знает микробиологию и лабораторную диагностику инфекций.

90

Экзамен

Лабораторная диагностика инфекций (практические занятия)

Методы и техника бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопия, молекулярно-биологическая диагностика. Методы и техника диагностики инфекционных болезней с использованием биологических методов с использованием лабораторных животных, методы вскрытия биопробных и полевых животных. Схема лабораторной диагностики инфекций. Индикации биологических агентов, экспресс и ускоренные методы детекции. Питательные среды и их индикаторы. Вопросы производственного контроля в лаборатории.

Владеет знаниями методов и техники бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопии, молекулярно-биологической диагностики. Владеет методами и техникой диагностики инфекционных болезней с использованием биологических методов, с использованием лабораторных животных, умеет вскрывать трупы биопробных и полевых животных. Знает схему лабораторной диагностики инфекций. Владеет знаниями индикации биологических агентов, экспресс и ускоренных методов детекции. Знает о питательных средах, об условиях изготовления рецептуры, индикаторах. Владеет знаниями по организации и проведения производственного контроля в лаборатории.

240

Экзамен

Дезинфекционное дело

Нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Механизм действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Факторы, влияющие на эффективность дезинфекции. Место и роль дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Обучение персонала. Автоклавы, стерилизаторы, навыки работы с ними, включая технику безопасности. Контроль стерилизации. Паровая стерилизация пероксидным газом. Современные инженерно-технические меры дезинфекции. Классификация дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Кожные антисептики. Подготовка дезинфицирующих растворов. Применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Дезинфекционные мероприятия на транспорте. Оказание первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Хранение дезинфицирующих средств. Использование СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ. Средства и методы борьбы с грызунами. Дератизация. Поселковая и полевая дезинсекция. Использование химических средств - инсектицидов. Экологические аспекты применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Обеспечение биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

Знает нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Знает общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Знает виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Владеет знаниями механизма действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Знает о факторах, влияющие на эффективность дезинфекции. Знает о месте и роли дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Владеет навыками обучения персонала. Знает об автоклавах, стерилизаторах, основах работы с ними, включая технику безопасности. Знает о контроле стерилизации. Знает о паровой стерилизации пероксидным газом. Знает современные инженерно-технические меры дезинфекции. Знает классификацию дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Знает о кожных антисептиках. Знает основы подготовки дезинфицирующих растворов. Знает применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Знает дезинфекционные мероприятия на транспорте. Владеет знаниями оказания первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Знает хранение дезинфицирующих средств. Владеет знаниями использования СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ.
Знает о средствах и методах борьбы с грызунами. Владеет знаниями дератизации. Знает о поселковой и полевой дезинсекции. Владеет знаниями использования химических средств - инсектицидов. Знает об экологических аспектах применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Владеет знаниями обеспечения биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

60

Зачет

Основы ГИС технологий

Общие понятия об информационных технологиях. Понятие о ГИС. Возможность визуализации - получение новой информации, благодаря новому взгляду на данные. Возможности географического метода работы в ГИС. Базы данных - навык создания базы данных для конкретного проекта. Создание базы для карты, отображающей сравнительную, количественную или накопительную информацию. Базы данных и системы управления базами данных. Обработка пространственной информации и работа с базами данных. Введение в ГИС - понятие о визуализации информации, географический метод работы. Создание и обновление данных, представление результатов, разработка картографических приложений. Работа с данными шейп-файлов (векторный формат географических файлов) в ГИС. Знакомство с приложением "ArcMap" (АркМап), работа с географическими объектами. Работа с таблицами, стилями и символами. Слои, фреймы данных и таблица содержания. Создание новой карты. Различие работы с картами в виде данных и в виде компоновки. Управление слоями карты. Компоновка, сохранение и экспорт карт. Создание ГИС - карт.

Владеет навыками обработки пространственной информации и работы с базами данных. Знает о визуализации информации, географическом методе работы. Создает и обновляет данные. Владеет навыками представления результатов и разработкой картографических приложений. Владеет навыками работы с приложением "ArcMap" (АркМап). Работает с таблицами, стилями и символами. Создает новую карту. Знает об управлении слоями карты. Владеет навыками компоновки, сохранения и экспорта карт. Создает ГИС - карту.

60

Экзамен

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



21/630


      4. Для специалистов санитарно-эпидемиологической службы (биолог, зоолог или эпизоотолог, энтомолог) профессиональная подготовка и переподготовка осуществляется в рамках сертификационных курсов по теме "Биобезопасность, эпидемиология и эпизоотология особо опасных инфекций I-II группы патогенности".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Правовое регулирование в сфере здравоохранения по вопросам биологической безопасности и биологической защиты

Основы законодательства в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Организация труда, функциональные обязанности. Административные и организационные мероприятия: политика, стандарты и руководящие принципы, журналы, СОП, протоколы.

Способен работать с нормативными правовыми актами, подзаконными нормативными правовыми актами, регулирующими правоотношения в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Знает международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Способен надлежащим образом вести и подготавливать документы, необходимые для осуществления деятельности организации.

60

Экзамен

Биологическая безопасность и биологическая защита, безопасность и охрана труда, оказание первой помощи

Проектировочные, инженерно-технические требования к лаборатории и оборудованию для обеспечения биологической безопасности (зонирование и отделка лабораторных помещений, фильтрация воздуха, техническое обслуживание оборудования, шкафы биобезопасности, автоклавы, документация для работы оборудования). Классификация микроорганизмов по группам патогенности и авторизация лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформление при отправке материалов, уничтожение патогенных биологических агентов. Требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Острые и колющие медицинские отходы. СИЗ: одежда и дыхательные устройства, надеваемые персоналом для защиты от возбудителей особо опасных инфекций. Использование СИЗ в лабораториях. Оказание первой помощи. Физическая защита лабораторий и управление персоналом. Управление биологическими рисками: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск, профилактика биологических рисков. Международные стандарты биобезопасности: уровни биобезопасности лабораторий, группы риска микроорганизмов, требования к лабораториям и персоналу. Внутренняя и внешняя оценка биобезопасности, мониторинг соблюдения требований биобезопасности в организации. Оказание первой помощи. Безопасная работа в боксах биологической безопасности и применение СИЗ. Меры оперативного реагирования при аварии. Использование СИЗ в вивариях.

Владеет знаниями по вопросу проектирования, инженерно-технических требований к лаборатории и оборудований для обеспечения биологической безопасности. Знает Классификацию микроорганизмов по группам патогенности и авторизацию лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Владеет знаниями учета и движения патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформления при отправке материалов, уничтожения патогенных биологических агентов. Знает требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает, как работать с острыми и колющими медицинскими отходами. Владеет знаниями применения СИЗ. Владеет знаниями физической защиты лаборатории. Владеет знаниями по управлению биологических рисков: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биологической безопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый риск, профилактика биологических рисков. Знает международные стандарты биологической безопасности. Владеет знаниями внутренней и внешней оценки биологической безопасности, мониторинг соблюдения требований биологической безопасности в организации. Знает использование СИЗ. Владеет знаниями оказания первой помощи. Знает о безопасной работе в боксах биологической безопасности и применении СИЗ. Владеет знаниями мер оперативного реагирования при аварии. Владеет знаниями использования СИЗ в вивариях.

136

Экзамен

Эпизоотология особо опасных инфекций I-II группы патогенности, полевая биобезопасность

Основы эпизоотологии. Основы паразитологии. Систематика носителей. Основы зоологической номенклатуры. Характеристика носителей возбудителя чумы. Морфологические и физиологические особенности, общая экология носителей. Частная экология: песчанки, суслики, крысы, мышевидные сурки. Паразитология. Членистоногие - переносчики трансмиссивных инфекций, их значение в хранении и передаче трансмиссивных заболеваний. Механизмы передачи инфекции. Блохи и клещи - переносчики природно-очаговых трансмиссивных заболеваний. Положение блох в системе членистоногих. Морфология, внутреннее строение, особенности питания, размножения и развития блох. Экология блох. Роль блох в сохранении чумного микроба (гипотезы) и других природно-очаговых инфекций. Клещи. Положение клещей в системе членистоногих. Наружное и внутреннее строение, особенности питания, размножения, развития, жизненные циклы. Географическое распространение и ландшафтная приуроченность. Медицинское значение клещей.
Освоение аспектов биобезопасности и биозащиты при работе в природных очагах особо опасных инфекций. Оценка рисков. СИЗ. Сбор потенциально биологического опасного материала от млекопитающих, птиц, эктопаразитов, его упаковка, хранение, транспортировка в лабораторию. Управление биологическими отходами. Дезинфекция. Сбор биологического материала из погадок хищных птиц, отбор проб почвы и воды.

Знает основы эпизоотологии, основы паразитологии и основы зоологической номенклатуры. Знает характеристику носителей возбудителя чумы. Знает морфологические и физиологические особенности, общую экологию носителей.
Владеет знаниями освоения аспектов биобезопасности и биозащиты при работе в природных очагах особо опасных инфекций. Знает оценку рисков. Владеет навыками использования СИЗ. Знает о сборе потенциально опасного биологического материала от млекопитающих, птиц, эктопаразитов, его упаковку, хранение, транспортировку в лабораторию. Владеет знаниями управления биологическими отходами. Знает основы дезинфекции. Владеет знаниями сбора биологического материала из погадок хищных птиц, отбор проб почвы и воды.

160

Экзамен

Дезинфекционное дело

Нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Механизм действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Факторы, влияющие на эффективность дезинфекции. Место и роль дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Обучение персонала. Автоклавы, стерилизаторы, навыки работы с ними, включая технику безопасности. Контроль стерилизации. Паровая стерилизация пероксидным газом. Современные инженерно-технические меры дезинфекции. Классификация дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Кожные антисептики. Подготовка дезинфицирующих растворов. Применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Дезинфекционные мероприятия на транспорте. Оказание первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Хранение дезинфицирующих средств. Использование СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ. Средства и методы борьбы с грызунами. Дератизация. Поселковая и полевая дезинсекция. Использование химических средств - инсектицидов. Экологические аспекты применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Обеспечение биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

Знает нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Знает общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Знает виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Владеет знаниями механизма действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Знает о факторах, влияющие на эффективность дезинфекции. Знает о месте и роли дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Владеет навыками обучения персонала. Знает об автоклавах, стерилизаторах, основах работы с ними, включая технику безопасности. Знает о контроле стерилизации. Знает о паровой стерилизации пероксидным газом. Знает современные инженерно-технические меры дезинфекции. Знает классификацию дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Знает о кожных антисептиках. Знает основы подготовки дезинфицирующих растворов. Знает применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Знает дезинфекционные мероприятия на транспорте. Владеет знаниями оказания первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Знает хранение дезинфицирующих средств. Владеет знаниями использования СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ.
Знает о средствах и методах борьбы с грызунами. Владеет знаниями дератизации. Знает о поселковой и полевой дезинсекции. Владеет знаниями использования химических средств - инсектицидов. Знает об экологических аспектах применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Владеет знаниями обеспечения биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

60

Зачет

Основы ГИС технологий

Общие понятия об информационных технологиях. Понятие о ГИС. Возможность визуализации - получение новой информации, благодаря новому взгляду на данные. Возможности географического метода работы в ГИС. Базы данных - навык создания базы данных для конкретного проекта. Создание базы для карты, отображающей сравнительную, количественную или накопительную информацию. Базы данных и системы управления базами данных. Обработка пространственной информации и работа с базами данных. Введение в ГИС - понятие о визуализации информации, географический метод работы. Создание и обновление данных, представление результатов, разработка картографических приложений. Работа с данными шейп-файлов (векторный формат географических файлов) в ГИС. Знакомство с приложением "ArcMap" (АркМап), работа с географическими объектами. Работа с таблицами, стилями и символами. Слои, фреймы данных и таблица содержания. Создание новой карты. Различие работы с картами в виде данных и в виде компоновки. Управление слоями карты. Компоновка, сохранение и экспорт карт. Создание ГИС - карт.

Владеет навыками обработки пространственной информации и работы с базами данных. Знает о визуализации информации, географическом методе работы. Создает и обновляет данные. Владеет навыками представления результатов и разработкой картографических приложений. Владеет навыками работы с приложением "ArcMap" (АркМап). Работает с таблицами, стилями и символами. Создает новую карту. Знает об управлении слоями карты. Владеет навыками компоновки, сохранения и экспорта карт. Создает ГИС - карту.

60

Экзамен

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



16/480


      5. Для лаборантов, осуществляющих обращение с патогенными биологическими агентами I-II группы патогенности, вызывающих особо опасные инфекционные заболевания, профессиональная подготовка и переподготовка осуществляется в рамках сертификационных курсов по теме "Биобезопасность, эпидемиология и микробиология особо опасных инфекций I-II группы патогенности".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Биологическая безопасность и биологическая защита, безопасность и охрана труда, оказание первой помощи

Проектировочные, инженерно-технические требования к лаборатории и оборудованию для обеспечения биологической безопасности (зонирование и отделка лабораторных помещений, фильтрация воздуха, техническое обслуживание оборудования, шкафы биобезопасности, автоклавы, документация для работы оборудования). Классификация микроорганизмов по группам патогенности и авторизация лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформление при отправке материалов, уничтожение патогенных биологических агентов. Требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Острые и колющие медицинские отходы. СИЗ: одежда и дыхательные устройства, надеваемые персоналом для защиты от возбудителей особо опасных инфекций. Использование СИЗ в лабораториях. Оказание первой помощи. Физическая защита лабораторий и управление персоналом. Управление биологическими рисками: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск, профилактика биологических рисков. Международные стандарты биобезопасности: уровни биобезопасности лабораторий, группы риска микроорганизмов, требования к лабораториям и персоналу.
Внутренняя и внешняя оценка биобезопасности, мониторинг соблюдения требований биобезопасности в организации. Оказание первой помощи. Безопасная работа в боксах биологической безопасности и применение СИЗ. Меры оперативного реагирования при аварии. Использование СИЗ в вивариях.

Владеет знаниями по вопросу проектирования, инженерно-технических требований к лаборатории и оборудований для обеспечения биологической безопасности. Знает Классификацию микроорганизмов по группам патогенности и авторизацию лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Владеет знаниями учета и движения патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформления при отправке материалов, уничтожения патогенных биологических агентов. Знает требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает, как работать с острыми и колющими медицинскими отходами. Владеет знаниями применения СИЗ. Владеет знаниями физической защиты лаборатории. Владеет знаниями по управлению биологических рисков: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биологической безопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый риск, профилактика биологических рисков. Знает международные стандарты биологической безопасности. Владеет знаниями внутренней и внешней оценки биологической безопасности, мониторинг соблюдения требований биологической безопасности в организации. Знает использование СИЗ. Владеет знаниями оказания первой помощи. Знает о безопасной работе в боксах биологической безопасности и применении СИЗ. Владеет знаниями мер оперативного реагирования при аварии. Владеет знаниями использования СИЗ в вивариях.

116

Экзамен

Лабораторная диагностика особо опасных инфекций (практические занятия)

Методы и техника бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопия, молекулярно-биологическая диагностика. Методы и техника диагностики инфекционных болезней с использованием биологических проб (лабораторных животных). Схема лабораторной диагностики чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры и зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез). Индикации биологических агентов, экспресс и ускоренные методы детекции. Питательные среды и их индикаторы. Вопросы производственного контроля в лаборатории.

Владеет знаниями методов и техники бактериологической и серологической диагностики инфекционных болезней, микроскопии, молекулярно-биологической диагностики. Знает методы и технику диагностики инфекционных болезней с использованием биологических проб (лабораторных животных). Знает схему лабораторной диагностики чумы, туляремии, сибирской язвы, бруцеллеза, холеры и зоонозных инфекций (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез). Владеет знаниями индикации биологических агентов, экспресс и ускоренных методов детекции. Знает о питательных средах и их индикаторах. Владеет знаниями по вопросам производственного контроля в лаборатории.

240

Экзамен

Дезинфекционное дело

Нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Механизм действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Факторы, влияющие на эффективность дезинфекции. Место и роль дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Обучение персонала. Автоклавы, стерилизаторы, навыки работы с ними, включая технику безопасности. Контроль стерилизации. Паровая стерилизация пероксидным газом. Современные инженерно-технические меры дезинфекции. Классификация дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Кожные антисептики. Подготовка дезинфицирующих растворов. Применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Дезинфекционные мероприятия на транспорте. Оказание первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Хранение дезинфицирующих средств. Использование СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ. Средства и методы борьбы с грызунами. Дератизация. Поселковая и полевая дезинсекция. Использование химических средств - инсектицидов. Экологические аспекты применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Обеспечение биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

Знает нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Знает общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Знает виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Владеет знаниями механизма действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Знает о факторах, влияющие на эффективность дезинфекции. Знает о месте и роли дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Владеет навыками обучения персонала. Знает об автоклавах, стерилизаторах, основах работы с ними, включая технику безопасности. Знает о контроле стерилизации. Знает о паровой стерилизации пероксидным газом. Знает современные инженерно-технические меры дезинфекции. Знает классификацию дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Знает о кожных антисептиках. Знает основы подготовки дезинфицирующих растворов. Знает применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Знает дезинфекционные мероприятия на транспорте. Владеет знаниями оказания первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Знает хранение дезинфицирующих средств. Владеет знаниями использования СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ.
Знает о средствах и методах борьбы с грызунами. Владеет знаниями дератизации. Знает о поселковой и полевой дезинсекции. Владеет знаниями использования химических средств - инсектицидов. Знает об экологических аспектах применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Владеет знаниями обеспечения биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

60

Тестирование

Основы ГИС технологий

Общие понятия об информационных технологиях. Понятие о ГИС. Возможность визуализации - получение новой информации, благодаря новому взгляду на данные. Возможности географического метода работы в ГИС. Базы данных - навык создания базы данных для конкретного проекта. Создание базы для карты, отображающей сравнительную, количественную или накопительную информацию. Базы данных и системы управления базами данных. Обработка пространственной информации и работа с базами данных. Введение в ГИС - понятие о визуализации информации, географический метод работы. Создание и обновление данных, представление результатов, разработка картографических приложений. Работа с данными шейп-файлов (векторный формат географических файлов) в ГИС. Знакомство с приложением "ArcMap" (АркМап), работа с географическими объектами. Работа с таблицами, стилями и символами. Слои, фреймы данных и таблица содержания. Создание новой карты. Различие работы с картами в виде данных и в виде компоновки. Управление слоями карты. Компоновка, сохранение и экспорт карт. Создание ГИС - карт.

Владеет навыками обработки пространственной информации и работы с базами данных. Знает о визуализации информации, географическом методе работы. Создает и обновляет данные. Владеет навыками представления результатов и разработкой картографических приложений. Владеет навыками работы с приложением "ArcMap" (АркМап). Работает с таблицами, стилями и символами. Создает новую карту. Знает об управлении слоями карты. Владеет навыками компоновки, сохранения и экспорта карт. Создает ГИС - карту.

60

Экзамен

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



16/480


      6. Для специалистов с высшим образованием курсы повышения квалификации кадров в области биологической безопасности по теме "Биобезопасность при особо опасных инфекциях I-II группы патогенности".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Правовое регулирование в сфере здравоохранения по вопросам биологической безопасности и биологической защиты

Основы законодательства в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами.
Организация труда, функциональные обязанности. Административные и организационные мероприятия: политика, стандарты и руководящие принципы, журналы, СОП, протоколы.

Способен работать с нормативными правовыми актами, подзаконными нормативными правовыми актами, регулирующими правоотношения в сфере здравоохранения Республики Казахстан по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Знает международные стандарты в области биологической безопасности и руководящие принципы по биологической безопасности и биологической защите при работе с патогенными микроорганизмами. Способен надлежащим образом вести и подготавливать документы, необходимые для осуществления деятельности организации.

60

Экзамен

Биологическая безопасность и биологическая защита, безопасность и охрана труда, оказание первой помощи

Проектировочные, инженерно-технические требования к лаборатории и оборудованию для обеспечения биологической безопасности (зонирование и отделка лабораторных помещений, фильтрация воздуха, техническое обслуживание оборудования, шкафы биобезопасности, автоклавы, документация для работы оборудования). Классификация микроорганизмов по группам патогенности и авторизация лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформление при отправке материалов, уничтожение патогенных биологических агентов. Требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Острые и колющие медицинские отходы. СИЗ: одежда и дыхательные устройства, надеваемые персоналом для защиты от возбудителей особо опасных инфекций. Использование СИЗ в лабораториях. Оказание первой помощи. Физическая защита лабораторий и управление персоналом. Управление биологическими рисками: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск, профилактика биологических рисков. Международные стандарты биобезопасности: уровни биобезопасности лабораторий, группы риска микроорганизмов, требования к лабораториям и персоналу.
Внутренняя и внешняя оценка биобезопасности, мониторинг соблюдения требований биобезопасности в организации. Оказание первой помощи. Безопасная работа в боксах биологической безопасности и применение СИЗ. Меры оперативного реагирования при аварии. Использование СИЗ в вивариях.

Владеет знаниями по вопросу проектирования, инженерно-технических требований к лаборатории и оборудований для обеспечения биологической безопасности. Знает Классификацию микроорганизмов по группам патогенности и авторизацию лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Владеет знаниями учета и движения патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформления при отправке материалов, уничтожения патогенных биологических агентов. Знает требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает, как работать с острыми и колющими медицинскими отходами. Владеет знаниями применения СИЗ. Владеет знаниями физической защиты лаборатории. Владеет знаниями по управлению биологических рисков: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биологической безопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый риск, профилактика биологических рисков. Знает международные стандарты биологической безопасности. Владеет знаниями внутренней и внешней оценки биологической безопасности, мониторинг соблюдения требований биологической безопасности в организации. Знает использование СИЗ. Владеет знаниями оказания первой помощи. Знает о безопасной работе в боксах биологической безопасности и применении СИЗ. Владеет знаниями мер оперативного реагирования при аварии. Владеет знаниями использования СИЗ в вивариях.

120

Экзамен

Особо опасные вирусные инфекции, эпидемиология, лабораторная диагностика вирусных инфекций

Общие сведения о вирусах - возбудителях особо опасных вирусных инфекций, их значение в инфекционной патологии человека в современных условиях, эпидемиология, эпизоотология, эпидемиологический надзор и профилактика трансмиссивных инфекций вирусной и риккетсиозной этиологии. Свойства вирусов, морфология, размножение, взаимодействие вируса с клеткой-хозяином. Механизмы передачи вирусных заболеваний. Методы диагностики вирусных инфекций. Географическое распространение и заболеваемость геморрагическими лихорадками в мире, странах Содружества независимых государств и в Республике Казахстан. Конго-Крымская геморрагическая лихорадка. Геморрагическая лихорадка с почечным синдромом. Оспа обезьян. Клещевой энцефалит. Боррелиоз. Основные механизмы и факторы эпизоотического процесса. Численность и активность носителей и переносчиков.

Знает эпидемиологию, эпизоотологию, эпидемиологический надзор и профилактику особо опасных вирусных инфекций, их значение в инфекционной патологии человека в современных условиях. Знает свойства вирусов, морфологию, размножение, взаимодействие вируса с клеткой - хозяином, механизмы передачи вирусных заболеваний, методы диагностики вирусных инфекций, механизмы и факторы эпизоотического процесса, численность и активность носителей и переносчиков. Знает о распространенности и заболеваемости вирусными геморрагическими лихорадками в мире, странах Содружества независимых государств и в Республике Казахстан: Конго-Крымская геморрагическая лихорадка, геморрагическая лихорадка с почечным синдромом, оспа обезьян, клещевой энцефалит, боррелиоз.

56

Тестирование

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



8/240


      7. Для специалистов с высшим образованием курсы повышения квалификации кадров в области биологической безопасности по теме "Биобезопасность и дезинфекционное дело при особо опасных инфекциях".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Дезинфекционное дело

Нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Механизм действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Факторы, влияющие на эффективность дезинфекции. Место и роль дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Обучение персонала. Автоклавы, стерилизаторы, навыки работы с ними, включая технику безопасности. Контроль стерилизации. Паровая стерилизация пероксидным газом. Современные инженерно-технические меры дезинфекции. Классификация дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Кожные антисептики. Подготовка дезинфицирующих растворов. Применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Дезинфекционные мероприятия на транспорте. Оказание первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Хранение дезинфицирующих средств. Использование СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ. Средства и методы борьбы с грызунами. Дератизация. Поселковая и полевая дезинсекция. Использование химических средств - инсектицидов. Экологические аспекты применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Обеспечение биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

Знает нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Знает общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Знает виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Владеет знаниями механизма действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Знает о факторах, влияющие на эффективность дезинфекции. Знает о месте и роли дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Владеет навыками обучения персонала. Знает об автоклавах, стерилизаторах, основах работы с ними, включая технику безопасности. Знает о контроле стерилизации. Знает о паровой стерилизации пероксидным газом. Знает современные инженерно-технические меры дезинфекции. Знает классификацию дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Знает о кожных антисептиках. Знает основы подготовки дезинфицирующих растворов. Знает применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Знает дезинфекционные мероприятия на транспорте. Владеет знаниями оказания первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Знает хранение дезинфицирующих средств. Владеет знаниями использования СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ.
Знает о средствах и методах борьбы с грызунами. Владеет знаниями дератизации. Знает о поселковой и полевой дезинсекции. Владеет знаниями использования химических средств - инсектицидов. Знает об экологических аспектах применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Владеет знаниями обеспечения биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

60

Тестирование

Методы и техника работы с возбудителями особо опасных инфекций II-IV группы патогенности

Методы и техника безопасной лабораторной работы с возбудителями особо опасных инфекций при проведении бактериологических, иммунологических, микроскопических и молекулярно-генетических исследований. Соблюдение биобезопасности при инокуляции и некропсии экспериментальных и биопробных (лабораторных) животных на особо опасные инфекции, методы и техника заражения биопробных животных (биологический метод изоляции возбудителей особо опасных инфекций). Требования к работе в шкафу биобезопасности 2 класса, эксплуатация, сертификация и техническое обслуживание. Проведение дезинфекции рабочих мест, ведение документации, обеззараживание и утилизация медицинских отходов. Подготовка лабораторной посуды, розлив питательных сред. Ведение журналов и написание СОП по лабораторной работе.

Знает, как безопасно работать в лабораторных условиях при работе с возбудителями особо опасных инфекций при проведении бактериологических, иммунологических, микроскопических и молекулярно-генетических исследований. Владеет унифицированной методикой манипуляций с зараженными объектами - техническими приемами безопасной работы на "Открытом столе" и в шкафу биологической безопасности, умеет рассчитывать биологические риски. Знает методы лабораторной диагностики, дезинфекции, дератизации и дезинсекции, изоляции возбудителя с использованием биологического метода исследования. Владеет знаниями ведения документации, обеззараживание и утилизацию медицинских отходов, как готовить лабораторную посуду, умеет разливать питательные среды, знает порядок ведения журналов и написания СОП по лабораторной работе.

56

Тестирование

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



4/120


      8. Для специалистов с высшим образованием курсы повышения квалификации кадров в области биологической безопасности по теме "Биобезопасность и инфекционный контроль".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Инфекционный
контроль

Инфекции, связанные с оказанием медицинской помощи (далее - ИСМП). Зонирование медицинских организаций. Нормативные и законодательные документы по профилактике ИСМП. Санитарно-дезинфекционный режим в организациях здравоохранения. Этапы обработки, утилизации медицинского инструментария, белья и медицинских отходов. Основные возбудители и пути передачи ИСМП. Эндогенная инфекция. Эпидемический процесс в госпитальных условиях. Структура ИСМП в многопрофильных стационарах. Организация программ инфекционного контроля. Организационные и методические основы деятельности сестринской службы по профилактике ИСМП. Вопросы использования коробки безопасной утилизации.

Владеет знаниями о ИСМП, зонирования медицинских организаций, санитарно-дезинфекционного режима организациях здравоохранения. Знает нормативные и законодательные документы по профилактике ИСМП. Владеет знаниями этапов обработки, утилизации медицинского инструментария, белья и медицинских отходов. Знает основные возбудители и пути передачи ИСМП. Знает о эндогенной инфекции. Владеет знаниями эпидемического процесса в госпитальных условиях. Знает о структуре ИСМП в многопрофильных стационарах. Владеет знаниями организации программ инфекционного контроля. Знает организационные и методические основы деятельности сестринской службы по профилактике ИСМП. Владеет знаниями по вопросам использования коробки безопасной утилизации.

60

Тестирование

Лабораторная диагностика инфекционных заболеваний и биологическая безопасность

Методы лабораторной диагностики инфекционных заболеваний: бактериологические, иммунологические, микроскопические, биологические и молекулярно-генетические исследования. Основы безопасной лабораторной работы с возбудителями инфекционных заболеваний: кишечные инфекции, зоонозные инфекции, особо опасные инфекции бактериальной и вирусной этиологии. Питательные среды, валидация и верификация тест-систем, обеспечение системы менеджмента качества (далее - СМК). Проведение дезинфекции рабочих мест, ведение документации, обеззараживание и утилизация медицинских отходов. Подготовка лабораторной посуды, защитной одежды, розлив питательных сред. Ведение журналов и написание СОП по лабораторной работе.

Знает методы лабораторной диагностики инфекционных заболеваний: бактериологические, иммунологические, микроскопические, биологические и молекулярно-генетические исследования. Владеет основами безопасной лабораторной работы с возбудителями инфекционных заболеваний: кишечные инфекции, зоонозные инфекции, особо опасные инфекции бактериальной и вирусной этиологии. Знает о питательных средах, как проводить валидацию и верификацию тест-систем, основы обеспечения СМК. Знает, как проводить дезинфекцию рабочих мест, обеззараживание и утилизацию медицинских отходов. Знает о ведении документации. Знает основы подготовки лабораторной посуды, защитной одежды, розлив питательных сред. Знает порядок ведения журналов и написания СОП по лабораторной работе.

56

Тестирование

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



4/120


      9. Для специалистов с высшим образованием курсы повышения квалификации кадров в области биологической безопасности по теме "ГИС технологии".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Основы ГИС технологий

Общие понятия об информационных технологиях. Понятие о ГИС. Возможность визуализации - получение новой информации, благодаря новому взгляду на данные. Возможности географического метода работы в ГИС. Базы данных - навык создания базы данных для конкретного проекта. Создание базы для карты, отображающей сравнительную, количественную или накопительную информацию. Базы данных и системы управления базами данных. Обработка пространственной информации и работа с базами данных. Введение в ГИС - понятие о визуализации информации, географический метод работы. Создание и обновление данных, представление результатов, разработка картографических приложений. Работа с данными шейп-файлов (векторный формат географических файлов) в ГИС. Знакомство с приложением "ArcMap" (АркМап), работа с географическими объектами. Работа с таблицами, стилями и символами. Слои, фреймы данных и таблица содержания. Создание новой карты. Различие работы с картами в виде данных и в виде компоновки. Управление слоями карты. Компоновка, сохранение и экспорт карт. Создание ГИС - карт.

Владеет навыками обработки пространственной информации и работы с базами данных. Знает о визуализации информации, географическом методе работы. Создает и обновляет данные. Владеет навыками представления результатов и разработкой картографических приложений. Владеет навыками работы с приложением "ArcMap" (АркМап). Работает с таблицами, стилями и символами. Создает новую карту. Знает об управлении слоями карты. Владеет навыками компоновки, сохранения и экспорта карт. Создает ГИС - карту.

60

Тестирование

Навыки работы в лабораториях третьего уровня биологической безопасности

Лаборатории с максимальной биологической защитой: шлюзы, зонирование помещений, авторизованный допуск, инженерные системы "НЕРА" (ХЕПА) фильтрации воздуха с созданием зон отрицательного давления, обработка сточных вод, "VHP" (ВЧП) деконтаминация, лабораторное оснащение и оборудование, индивидуально - вентилируемые комплексы для содержания экспериментальных животных. Система управления биологическими рисками при проведении манипуляций с лабораторными животными и при уходе за ними: оценка биологического риска, контрольные мероприятия, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск. Рутинный уход за лабораторными животными: кормление, поение и пересадка. Использование СИЗ, подготовка персонала для работы с животными. Требования к обеззараживанию инфицированных биологических отходов и их утилизации. Ведение документации в экспериментальном виварии.

Знает требования к лаборатории с максимальной биологической защитой: шлюзы, зонирование помещений, авторизованный допуск, инженерные системы "НЕРА" (ХЕПА) фильтрации воздуха с созданием зон отрицательного давления, обработку сточных вод, "VHP" (ВЧП) деконтаминацию, лабораторное оснащение и оборудование, индивидуально-вентилируемые комплексы для содержания экспериментальных животных. Умеет применять систему управления биологическими рисками при проведении манипуляций с лабораторными животными и при уходе за ними. Владеет знаниями рутинного ухода за лабораторными животными: кормление, поение и пересадка. Владеет знаниями использования СИЗ при работе с животными и ведению документации в экспериментальном виварии. Знает требования к обеззараживанию инфицированных биологических отходов и их утилизации.

56

Тестирование

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



4/120


      10. Для специалистов с высшим образованием курсы повышения квалификации кадров в области биологической безопасности по теме "Основы биобезопасности в лаборатории".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Углубленный курс биологической безопасности и биологической защите в лабораториях Республики Казахстан

Национальные требования при работе с микроорганизмами I-II группы и III-IV группы патогенности (в том числе разрешительные документы, программа биобезопасности, практические методы и техника, учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Требования к лабораторной инфраструктуре. Физическая защита лаборатории. Требования к сбору, маркировке, упаковке, обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Подготовка персонала по всем вопросам биобезопасности, проведение внутреннего аудита и оценка компетенции персонала. Транспортировка инфекционного материала. СИЗ. Система управления биологическими рисками. Инженерно-технические, административные и организационные мероприятия по снижению биологических рисков, надлежащая микробиологическая практика, использование СИЗ. Требования к специалисту, локальному комитету по биобезопасности. Забор материала на особо опасные инфекции, работа в шкафу биобезопасности и оценка биологических рисков.

Знает национальные требования к лабораториям для работы с микроорганизмами I-IV группы патогенности. Знает требования к утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает систему управления биологическими рисками и умеет применить на практике. Знает, как проводить внутренний аудит и оценку компетенции персонала по биобезопасности. Владеет знаниями транспортировки инфекционного материала. Знает о СИЗ. Знает требования к специалисту и к локальному комитету по биобезопасности.

56

Тестирование

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



2/60


      11. Для специалистов с техническим и профессиональным (средним специальным, средним профессиональным) образованием курсы повышения квалификации кадров в области биологической безопасности по теме "Основы биологической безопасности и биологической защиты".

Наименование дисциплины

Содержание дисциплины

Результаты обучения

Объем учебной нагрузки в кредитах/часах

Форма контроля

Биологическая безопасность и биологическая защита, безопасность и охрана труда, оказание первой помощи

Проектировочные, инженерно-технические требования к лаборатории и оборудованию для обеспечения биологической безопасности (зонирование и отделка лабораторных помещений, фильтрация воздуха, техническое обслуживание оборудования, шкафы биобезопасности, автоклавы, документация для работы оборудования). Классификация микроорганизмов по группам патогенности и авторизация лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Учет и движение патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформление при отправке материалов, уничтожение патогенных биологических агентов. Требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Острые и колющие медицинские отходы. СИЗ
: одежда и дыхательные устройства, надеваемые персоналом для защиты от возбудителей особо опасных инфекций. Использование СИЗ в лабораториях. Оказание первой помощи. Физическая защита лабораторий и управление персоналом. Управление биологическими рисками: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биобезопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый биологический риск, профилактика биологических рисков. Международные стандарты биобезопасности: уровни биобезопасности лабораторий, группы риска микроорганизмов, требования к лабораториям и персоналу.
Внутренняя и внешняя оценка биобезопасности, мониторинг соблюдения требований биобезопасности в организации. Оказание первой помощи. Безопасная работа в боксах биологической безопасности и применение СИЗ. Меры оперативного реагирования при аварии. Использование СИЗ в вивариях.

Владеет знаниями по вопросу проектирования, инженерно-технических требований к лаборатории и оборудований для обеспечения биологической безопасности. Знает Классификацию микроорганизмов по группам патогенности и авторизацию лабораторий для работы с микроорганизмами I-IV группы (разрешительные документы, программа по биобезопасности, требования к документации, разработка и выполнение СОП). Владеет знаниями учета и движения патогенов и (или) материалов, требования к хранению, условия транспортировки, оформления при отправке материалов, уничтожения патогенных биологических агентов. Знает требования к обеззараживанию и утилизации медицинских отходов классов А, Б, В, Г. Знает, как работать с острыми и колющими медицинскими отходами. Владеет знаниями применения СИЗ. Владеет знаниями физической защиты лаборатории. Владеет знаниями по управлению биологических рисков: понятие биологический риск, оценка биологического риска, мероприятия по снижению биологических рисков, оценка эффективности биологической безопасности, замена или исключение биологических рисков, допустимый риск, профилактика биологических рисков. Знает международные стандарты биологической безопасности. Владеет знаниями внутренней и внешней оценки биологической безопасности, мониторинг соблюдения требований биологической безопасности в организации. Знает использование СИЗ. Владеет знаниями оказания первой помощи. Знает о безопасной работе в боксах биологической безопасности и применении СИЗ. Владеет знаниями мер оперативного реагирования при аварии. Владеет знаниями использования СИЗ в вивариях.

30

Экзамен

Дезинфекционное дело

Нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Механизм действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Факторы, влияющие на эффективность дезинфекции. Место и роль дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Обучение персонала. Автоклавы, стерилизаторы, навыки работы с ними, включая технику безопасности. Контроль стерилизации. Паровая стерилизация пероксидным газом. Современные инженерно-технические меры дезинфекции. Классификация дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Кожные антисептики. Подготовка дезинфицирующих растворов. Применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Дезинфекционные мероприятия на транспорте. Оказание первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Хранение дезинфицирующих средств. Использование СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ. Средства и методы борьбы с грызунами. Дератизация. Поселковая и полевая дезинсекция. Использование химических средств - инсектицидов. Экологические аспекты применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Обеспечение биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

Знает нормативно-правовые акты в области дезинфекции, дезинсекции, дератизации. Знает общие принципы и методы дезинфекции, деконтаминации и стерилизации. Знает виды дезинфекции (очаговая и профилактическая, текущая, заключительная) и способы дезинфекционных мероприятий (механические, физические, химические, биологические). Владеет знаниями механизма действия дезинфицирующих веществ на микроорганизмы. Знает о факторах, влияющие на эффективность дезинфекции. Знает о месте и роли дезинфекции в комплексе противоэпидемических и профилактических мероприятий. Владеет навыками обучения персонала. Знает об автоклавах, стерилизаторах, основах работы с ними, включая технику безопасности. Знает о контроле стерилизации. Знает о паровой стерилизации пероксидным газом. Знает современные инженерно-технические меры дезинфекции. Знает классификацию дезинфицирующих средств по химической группе, принципы действия дезинфицирующих средств. Знает о кожных антисептиках. Знает основы подготовки дезинфицирующих растворов. Знает применение дезинфицирующих средств при вегетативных и споровых культурах микроорганизмов. Знает дезинфекционные мероприятия на транспорте. Владеет знаниями оказания первой помощи при отравлении дезинфицирующими средствами. Знает хранение дезинфицирующих средств. Владеет знаниями использования СИЗ при всех видах дезинфекционных, дезинсекционных и дератизационных работ.
Знает о средствах и методах борьбы с грызунами. Владеет знаниями дератизации. Знает о поселковой и полевой дезинсекции. Владеет знаниями использования химических средств - инсектицидов. Знает об экологических аспектах применения средств дезинфекции, инсектицидов и зооцидов в медицинских целях. Владеет знаниями обеспечения биобезопасности при проведении дезинсекционных и дератизационных работ.

26

Тестирование

Практические навыки



2

Экзамен

Итоговый контроль



2

Тестирование

Итого



2/60



Биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрларды кәсіптік даярлаудың, қайта даярлаудың және олардың біліктілігін арттырудың үлгілік бағдарламасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 9 қарашадағы № ҚР ДСМ-132 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 10 қарашада № 30486 болып тіркелді

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы бұйрық 24.11.2022 бастап қолданысқа енгізіледі

      "Қазақстан Республикасының биологиялық қауіпсіздігі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы 3-тармағының 6) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрларды кәсіптік даярлаудың, қайта даярлаудың және олардың біліктілігін арттырудың үлгілік бағдарламасы бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қамтамасыз етсін:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық 2022 жылғы 24 қарашадан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға жатады.

      Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
А. Ғиният

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ауыл шаруашылығы министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Ғылым және жоғары білім

      министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2022 жылғы 9 қарашадағы
№ ҚР ДСМ-132 бұйрығына
қосымша

Биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрларды кәсіптік даярлаудың, қайта даярлаудың және олардың біліктілігін арттырудың үлгілік бағдарламасы

      1. Обаға қарсы күрес станциялардың мамандары үшін кәсіптік даярлау және қайта даярлау "Патогендігі I-II топтардағы аса қауіпті инфекциялардың биоқауіпсіздігі, эпидемиологиясы және микробиологиясы" тақырыбы бойынша сертификаттау курстары шеңберінде жүзеге асырылады.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Денсаулық
сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау мәселелері бойынша құқықтық реттеу

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасының негіздері. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттары.
Еңбекті ұйымдастыру, функционалдық міндеттер. Әкімшілік және ұйымдастырушылық іс-шаралары: саясат, стандарттар мен басшылық қағидаттары, журналдар, стандартты операциялық рәсімдерді (бұдан әрі - СОР), хаттамалар.

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі құқықтық қатынастарды реттейтін нормативтік құқықтық актілермен, заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге қабілетті. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттарды біледі.
Ұйымның қызметін жүзеге асыру үшін қажетті құжаттарды тиісті түрде жүргізуге және дайындауға қабілетті.

60

Емтихан

Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, алғашқы көмек көрсету

Зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдыққа қойылатын жобалау, инженерлік-техникалық талаптар (зертханалық үй-жайларды аймақтарға бөлу және өңдеу, ауаны сүзу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, биоқауіпсіздік шкафтары, автоклавтар, жабдықтың жұмысына арналған құжаттама). Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеу және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторизациялау (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және олардың қозғалысы, сақтауға қойылатын талаптар, тасымалдау шарттары, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеу, патогенді биологиялық агенттерді жою. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды зарарсыздандыру мен жоюға қойылатын талаптар. Өткір және тесетін медициналық қалдықтар. Жеке қорғану құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ): аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарынан қорғау үшін персонал киетін киім және тыныс алу құрылғылары. Зертханаларда ЖҚҚ пайдалану. Алғашқы көмек көрсету. Зертханаларды физикалық қорғау және персоналды басқару. Биологиялық тәуекелдерді басқару: биологиялық тәуекел ұғымы, биологиялық тәуекелді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту жөніндегі іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерді алдын алу. Биоқауіпсіздіктің халықаралық стандарттары: зертханалардың биоқауіпсіздік деңгейлері, микроорганизмдердің қауіп топтары, зертханалар мен қызметкерлерге қойылатын талаптар.
Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарының сақталуының мониторингі. Алғашқы көмек көрсету. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану. Авария кезінде жедел ден қою шаралары. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану.

Жобалау, зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдықтарға қойылатын инженерлік-техникалық талаптар мәселесі бойынша білімі бар. Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеуді және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторландыруды біледі (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендердің және (немесе) материалдардың есебін және қозғалысын, сақтауға қойылатын талаптарды, тасымалдау шарттарын, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеуді, патогенді биологиялық агенттерді жоюды біледі. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жоюға қойылатын талаптарды біледі, өткір және тесетін медициналық қалдықтармен қалай жұмыс істеу керектігін біледі. ЖҚҚ қолдануды біледі. Зертхананың физикалық қорғау білімін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді басқару бойынша білімі бар: биологиялық тәуекел түсінігі, биологиялық тәуекелдерді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерің алдын алу. Биологиялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттарын біледі. Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарын сақтау мониторингі туралы білімді меңгерген. ЖҚҚ пайдалануды біледі. Алғашқы көмек көрсетуді біледі. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану туралы біледі. Апат кезінде жедел әрекет ету шараларын біледі. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану білімдері бар.

120

Емтихан

Патогендігі I-II топтағы аса қауіпті инфекциялардың эпидемиологиясы және микробиологиясы

Аса қауіпті инфекцияларға эпидемиологиялық мониторинг жүргізу жөніндегі іс-шаралар жүйесі. Аса қауіпті инфекциялардың табиғи ошақтарында эпизоотологиялық іс-шараларды ұйымдастыру және жүргізу. Аса қауіпті инфекцияның спецификалық және спецификалық емес профилактикасы: оба, туляремия, сібір жарасы, бруцеллез, тырысқақ. Аса қауіпті инфекция ошақтарында іс-шаралар кешенін ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын эпидемияға қарсы талаптар. Обаның табиғи ошақтарын паспорттау. Аса қауіпті инфекциялармен жұмыс істеу кезінде дезинфекция, дезинсекция, дератизация. Тасымалдаушылар мен тасымалдаушылардың жүйеленуі мен экологиясы. Қоғамдық денсаулық сақтаудағы төтенше жағдай (бұдан әрі - ТЖ) кезіндегі эпидемиологиялық іс-шаралар, карантиндік және шектеу іс-шараларын енгізу үшін көрсеткіштер. Ведомствоаралық жедел кешенді іс-шаралар жоспарын әзірлеу, жағдайлар туралы хабардар ету схемасын айқындау, медициналық ұйымдардың науқастарды қабылдауға дайындығын бағалау, төсек қорының қажетті көлемін, қарқынды терапия көрсетуге арналған дәрілік препараттардың, жабдықтар мен құралдардың, дезинфекциялық препараттар мен ЖҚҚ резервін құру, халық арасында ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу. ТЖ жағдайында медициналық құрылымдар (инфекциялық госпиталь, провизорлық госпиталь, изолятор). Аса қауіпті инфекция анықталған жағдайда медициналық мекемелердің кешенді жоспары мен жедел жоспары. Аумақты санитариялық қорғау.
Науқастан материалды алу және материалды орау тәртібі. Биологиялық материалды зертханаға тасымалдау, құжаттама әзірлеу. Обаның, туляремияның, күйдіргінің, бруцеллездің, тырысқақтың, зоонозды инфекциялардың (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) микробиологиясы және зертханалық диагностикасы. Биологиялық агенттерді индикациялау схемасы, экспресс және жеделдетілген диагностикалық әдістер.

Аса қауіпті инфекциялардың эпидемиологиялық мониторингі бойынша іс-шаралар жүйесін біледі. Аса қауіпті инфекциялардың табиғи ошақтарында эпизоотологиялық іс-шаралардың ұйымдастырылуын және жүргізілуін біледі. Аса қауіпті инфекцияның спецификалық және спецификалық емес профилактикасын біледі: оба, туляремия, сібір жарасы, бруцеллез, тырысқақ. Аса қауіпті инфекция ошақтарында іс-шаралар кешенін ұйымдастыру мен өткізуге қойылатын эпидемияға қарсы талаптарды біледі. Обаның табиғи ошақтарын паспорттауды біледі. Аса қауіпті инфекциялармен жұмыс істеу кезінде дезинфекция, дезинсекция, дератизация білімдеріне ие. Тасымалдаушылар мен тасымалдаушылардың жүйеленуі мен экологиясын біледі. Қоғамдық денсаулық сақтаудағы ТЖ кезіндегі эпидемиологиялық іс-шараларды, карантиндік және шектеу іс-шараларын енгізу үшін көрсеткіштерді біледі. Ведомствоаралық жедел кешенді іс-шаралар жоспарларын әзірлеу, жағдайлар туралы хабардар ету схемасын айқындау, медициналық ұйымдардың науқастарды қабылдауға дайындығын бағалау, төсек қорының қажетті көлемін, қарқынды терапия көрсетуге арналған дәрілік препараттардың, жабдықтар мен құралдардың, дезинфекциялық препараттар мен ЖҚҚ резервін құру, халық арасында ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізу бойынша білімдеріне ие. Аумақты санитариялық қорғау туралы білімі бар.
Науқастан материал алу және материалды орау, биологиялық материалды зертханаға тасымалдау тәртібін, құжаттаманы әзірлеуді біледі. Обаның, туляремияның, күйдіргінің, бруцеллездің, тырысқақтың, зоонозды инфекциялардың (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) микробиологиясын және зертханалық диагностикасын біледі.

150

Емтихан

Аса қауіпті инфекциялардың зертханалық диагностикасы (практикалық сабақтар)

Инфекциялық аурулардың бактериологиялық және серологиялық диагностикасының әдістері мен техникасы, микроскопия, молекулалық-биологиялық диагностика. Биологиялық сынамаларды (зертханалық жануарларды) пайдалана отырып, инфекциялық ауруларды диагностикалаудың әдістері мен техникасы. Оба, туляремия, күйдіргі, бруцеллез, тырысқақ және зоонозды инфекцияларға (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) зертханалық диагностика схемасы. Биологиялық агенттердің индикациясы, экспресс және жедел анықтау әдістері. Қоректік орта және олардың көрсеткіштері. Зертханадағы өндірістік бақылау мәселелері.

Инфекциялық аурулардың бактериологиялық және серологиялық диагностикасының, микроскопияның, молекулярлық-биологиялық диагностиканың әдістері мен техникасын біледі. Биологиялық сынамаларды (зертханалық жануарларды) пайдалана отырып, инфекциялық ауруларды диагностикалаудың әдістері мен техникасын біледі. Оба, туляремия, сібір жарасы, бруцеллез, тырысқақ және зоонозды инфекцияларды (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) зертханалық диагностикалау сызбасын біледі. Биологиялық агенттердің индикациясы, экспресс және жеделдетілген детекция әдістері туралы білімдері бар. Қоректік орта және олардың индикаторлары туралы білімі бар. Зертханада өндірістік бақылау мәселелері бойынша білімді меңгерген.

300

Емтихан

Патогендігі I-II топтағы аса қауіпті инфекциялардың эпизоотологиясы, далалық биоқауіпсіздік

Эпизоотология негіздері. Паразитология негіздері. Тасымалдаушылардың жүйеленуі. Зоологиялық номенклатураның негіздері. Оба қоздырғышының тасымалдаушыларына сипаттама. Морфологиялық және физиологиялық ерекшеліктері, тасымалдаушылардың жалпы экологиясы. Жеке экология: құмтышқандар, сарышұнақтар, егеуқұйрықтар, тышқан тәрізді суырлар.
Паразитология экологиялық ғылым ретінде. Негізгі терминдер мен ұғымдар. Буынаяқтылар – трансмиссивті инфекциялардың тасымалдаушылары, олардың трансмиссивті ауруларды сақтаудағы және таратудағы маңызы. Инфекцияның берілу тетіктері. Бүргелер мен кенелер - табиғи ошақтық трансмиссивті аурулардың тасымалдаушысы. Буынаяқтылар жүйесіндегі бүргелердің жағдайы. Морфология, ішкі құрылым, тамақтану ерекшеліктері, бүргелердің көбеюі және дамуы. Бүргелер экологиясы. Оба микробын (гипотезалар) және басқа да табиғи ошақтық инфекцияларды сақтаудағы бүргелердің рөлі. Кенелер. Буынаяқтылар жүйесіндегі кенелердің орны. Сыртқы және ішкі құрылымы, тамақтану, көбею, даму ерекшеліктері, өмірлік циклдер. Географиялық таралуы және ландшафтық орайласуы. Кенелердің медициналық маңызы.
Аса қауіпті инфекциялардың табиғи ошақтарында жұмыс істеу кезінде биоқауіпсіздік және биоқорғаныс аспектілерін игеру. Биологиялық тәуекелдерді бағалау. ЖҚҚ. Сүтқоректілерден, құстардан, эктопаразиттерден ықтимал биологиялық қауіпті материалды жинау, оны орау, сақтау, зертханаға тасымалдау. Биологиялық қалдықтарды басқару. Дезинфекция. Жыртқыш құстардың саңғырықтарынан биологиялық материал жинау, топырақтан, судан сынама алу.

Эпизоотология, паразитология, зоологиялық номенклатураның негіздерін біледі. Оба қоздырғышы тасымалдаушыларының сипаттамасын біледі. Морфологиялық және физиологиялық ерекшеліктерін, тасымалдаушылардың жалпы экологиясын біледі.
Аса қауіпті инфекциялардың табиғи ошақтарында жұмыс істеу кезінде биоқауіпсіздік және биоқорғаныс аспектілерін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді бағалауды біледі. ЖҚҚ пайдалану дағдыларын меңгерген. Сүтқоректілерден, құстардан, эктопаразиттерден ықтимал биологиялық қауіпті материалды жинау, оны орау, сақтау, зертханаға тасымалдау туралы біледі. Биологиялық қалдықтарды басқаруды біледі. Дезинфекцияның негіздерін біледі. Жыртқыш құстардың саңғырықтарынан биологиялық материал жинау, топырақтан, судан сынама алуды біледі.

146

Емтихан

Дезинфекциялық іс

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістері. Дезинфекцияның түрлері (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдері (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық). Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі. Қызметкерлерді оқыту. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қауіпсіздік техникасы. Стерилизацияны бақылау. Пероксидті газбен бу стерилизациясы. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шаралары. Химиялық топ бойынша дезинфекциялық құралдардың жіктелуі, дезинфекциялық құралдардың әрекет ету қағидаттары. Тері антисептиктері. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық дақылдары кезінде дезинфекциялау құралдарын қолдану. Көліктегі дезинфекциялық іс-шаралар. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету. Дезинфекциялық заттарды сақтау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану. Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері. Дератизация. Кенттік және далалық дезинсекция. Химиялық заттарды - инсектицидтерді қолдану. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді біледі. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістерін біледі. Дезинфекцияның түрлерін (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдерін (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық) біледі. Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмін біледі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар туралы біледі. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі туралы біледі. Қызметкерлерді оқыту дағдыларын меңгерген. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу негіздері, соның ішінде қауіпсіздік техникасы туралы біледі. Стерилизацияны бақылау туралы біледі. Пероксидті газбен бу стерилизациясы туралы біледі. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шараларын біледі. Химиялық топ бойынша дезинфекциялау құралдарының жіктелуін, дезинфекциялау құралдарының әрекет ету қағидаттарын біледі. Тері антисептиктері туралы біледі. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау негіздерін біледі. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық культураларында дезинфекциялық құралдардың қолданылуын біледі. Көліктегі дезинфекциялық шараларды біледі. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету білімдері бар. Дезинфекциялық құралдардың сақталуын біледі. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану білімдеріне ие.
Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері туралы біледі. Дератизация білімін меңгерген. Кенттік және далалық дезинсекция туралы біледі. Химиялық құралдар-инсектицидтерді пайдалану бойынша білімі бар. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері туралы біледі. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша білімін меңгерген.

60

Тестілеу

Технологиялардың географиялық ақпараттық жүйесінің (бұдан әрі - ГАЖ) негіздері

Ақпараттық технологиялар туралы жалпы түсінік. ГАЖ туралы түсінік. Визуализация мүмкіндігі-деректерге жаңа көзқарастың арқасында жаңа ақпарат алу. ГАЖ-да жұмыс істеудің географиялық әдісінің мүмкіндіктері. Мәліметтер базасы-белгілі бір жоба үшін мәліметтер базасын құру дағдылары. Салыстырмалы, сандық немесе жинақталған ақпаратты көрсететін карта үшін база құру. Деректер базасы және дерекқорды басқару жүйелері. Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс. ГАЖ-ға кіріспе-ақпаратты визуализациялау туралы түсінік, жұмыстың географиялық әдісі. Деректерді құру және жаңарту, нәтижелерді ұсыну, картографиялық қосымшаларды әзірлеу. ГАЖ-да шейп-файлдардың деректермен (географиялық файлдардың векторлық форматы) жұмыс істеу. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен танысу, географиялық объектілермен жұмыс істеу. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс. Қабаттар, деректер шеңбері және мазмұн кестесі. Жаңа карта жасау. Деректер түрінде және құрастыру түрінде карталармен жұмыс істеудің айырмашылығы. Карта қабаттарын басқару. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау. ГАЖ карталарын жасау.

Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Ақпаратты визуализациялау, жұмыстың географиялық әдісі туралы біледі. Деректерді жасайды және жаңартады. Нәтижелерді ұсыну және картографиялық қосымшаларды әзірлеу дағдыларын меңгерген. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс істейді. Жаңа карта жасайды. Карта қабаттарын басқару туралы біледі. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау дағдыларын меңгерген. ГАЖ картасын жасау.

60

Емтихан

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



30/900


      2. Аса қауіпті инфекциялық ауруларды тудыратын патогендігі II топтағы патогенді биологиялық агенттермен жұмыс істеуді жүзеге асыратын зертханалық мамандар үшін кәсіптік даярлау және қайта даярлау "Патогендігі II топтағы аса қауіпті инфекциялық аурулардың биоқауіпсіздігі, эпидемиологиясы және микробиологиясы" тақырыбы бойынша сертификаттау курстары шеңберінде жүзеге асырылады.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Денсаулық
сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау мәселелері бойынша құқықтық реттеу

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасының негіздері. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттары.
Еңбекті ұйымдастыру, функционалдық міндеттер. Әкімшілік және ұйымдастырушылық іс-шаралары: саясат, стандарттар мен басшылық қағидаттары, журналдар, стандартты операциялық рәсімдерді (бұдан әрі - СОР), хаттамалар.

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі құқықтық қатынастарды реттейтін нормативтік құқықтық актілермен, заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге қабілетті. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттарды біледі.
Ұйымның қызметін жүзеге асыру үшін қажетті құжаттарды тиісті түрде жүргізуге және дайындауға қабілетті.

60

Емтихан

Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, алғашқы көмек көрсету

Зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдыққа қойылатын жобалау, инженерлік-техникалық талаптар (зертханалық үй-жайларды аймақтарға бөлу және өңдеу, ауаны сүзу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, биоқауіпсіздік шкафтары, автоклавтар, жабдықтың жұмысына арналған құжаттама). Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеу және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторизациялау (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және олардың қозғалысы, сақтауға қойылатын талаптар, тасымалдау шарттары, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеу, патогенді биологиялық агенттерді жою. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды зарарсыздандыру мен жоюға қойылатын талаптар. Өткір және тесетін медициналық қалдықтар. Жеке қорғану құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ): аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарынан қорғау үшін персонал киетін киім және тыныс алу құрылғылары. Зертханаларда ЖҚҚ пайдалану. Алғашқы көмек көрсету. Зертханаларды физикалық қорғау және персоналды басқару. Биологиялық тәуекелдерді басқару: биологиялық тәуекел ұғымы, биологиялық тәуекелді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту жөніндегі іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерді алдын алу. Биоқауіпсіздіктің халықаралық стандарттары: зертханалардың биоқауіпсіздік деңгейлері, микроорганизмдердің қауіп топтары, зертханалар мен қызметкерлерге қойылатын талаптар.
Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарының сақталуының мониторингі. Алғашқы көмек көрсету. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану. Авария кезінде жедел ден қою шаралары. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану.

Жобалау, зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдықтарға қойылатын инженерлік-техникалық талаптар мәселесі бойынша білімі бар. Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеуді және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторландыруды біледі (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендердің және (немесе) материалдардың есебін және қозғалысын, сақтауға қойылатын талаптарды, тасымалдау шарттарын, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеуді, патогенді биологиялық агенттерді жоюды біледі. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жоюға қойылатын талаптарды біледі, өткір және тесетін медициналық қалдықтармен қалай жұмыс істеу керектігін біледі. ЖҚҚ қолдануды біледі. Зертхананың физикалық қорғау білімін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді басқару бойынша білімі бар: биологиялық тәуекел түсінігі, биологиялық тәуекелдерді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерің алдын алу. Биологиялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттарын біледі. Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарын сақтау мониторингі туралы білімді меңгерген. ЖҚҚ пайдалануды біледі. Алғашқы көмек көрсетуді біледі. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану туралы біледі. Апат кезінде жедел әрекет ету шараларын біледі. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану білімдері бар.

116

Емтихан

Патогендігі II топтағы аса қауіпті инфекциялардың эпидемиологиясы және микробиологиясы

Қазақстан Республикасындағы инфекциялық ауруларға эпидемиологиялық мониторинг жүргізу жөніндегі іс-шаралар жүйесі. Инфекциялық аурулардың табиғи ошақтарында эпизоотологиялық іс-шаралар жүргізу. Инфекциялық аурулардың, оның ішінде туляремия, күйдіргі, бруцеллез, тырысқақты алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар. Аса қауіпті инфекция ошақтарында іс-шаралар кешенін ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын эпидемияға қарсы талаптар. Қоғамдық денсаулық сақтаудағы ТЖ кезіндегі эпидемиологиялық іс-шаралар. ТЖ жағдайында медициналық құрылымдар (инфекциялық госпиталь, провизорлық госпиталь, изолятор). Науқастан материалды алу тәртібі, орау, таңбалау. Биологиялық материалды зертханаға тасымалдау, құжаттаманы әзірлеу.
Туляремияның, күйдіргінің, бруцеллездің, тырысқақтың, зоонозды инфекциялардың (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез), жіті ішек және вирустық аурулардың микробиологиясы және зертханалық диагностикасы. Биологиялық агенттерді индикациялау схемасы, экспресс және жеделдетілген диагностикалық әдістер. Инфекциялық ауруларды зертханалық диагностикалаудың әдістері мен техникасы: бактериологиялық, иммунологиялық, биологиялық зерттеулер және полимеразды тізбекті реакция.

Қазақстан Республикасындағы инфекциялық аурулардың эпидемиологиялық мониторингі бойынша іс-шаралар жүйесін біледі. Инфекциялық аурулардың табиғи ошақтарында эпизоотологиялық іс-шаралардың жүргізілуін біледі. Инфекциялық аурулардың, оның ішінде туляремия, күйдіргі, бруцеллез, тырысқақты алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды біледі. Аса қауіпті инфекция ошақтарында іс-шаралар кешенін ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын эпидемияға қарсы талаптарды біледі. Қоғамдық денсаулық сақтаудағы ТЖ кезіндегі эпидемиологиялық іс-шараларды біледі. ТЖ жағдайында (инфекциялық госпиталь, провизорлық госпиталь, изолятор) медициналық құрылым туралы біледі.
Науқастан материалды алу, орау, таңбалау білімдеріне ие. Зертханаға биологиялық материалды тасымалдау тәртібін, құжаттаманы әзірлеуді біледі. Туляремияның, күйдіргінің, бруцеллездің, тырысқақтың, зоонозды инфекциялардың (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез), жіті ішек және вирустық аурулардың микробиологиясын және зертханалық диагностикасын біледі. Биологиялық агенттерді индикациялау схемасын, экспресс және диагностиканың жеделдетілген әдістерін біледі. Инфекциялық ауруларды зертханалық диагностикалау әдістері мен техникасын біледі: бактериологиялық, иммунологиялық, биологиялық зерттеулер және полимеразды тізбекті реакция.

90

Емтихан

Аса қауіпті инфекциялардың зертханалық диагностикасы (практикалық сабақтар)

Инфекциялық аурулардың бактериологиялық және серологиялық диагностикасының әдістері мен техникасы, микроскопия, молекулалық-биологиялық диагностика. Биологиялық сынамаларды (зертханалық жануарларды) пайдалана отырып, инфекциялық ауруларды диагностикалаудың әдістері мен техникасы. Оба, туляремия, күйдіргі, бруцеллез, тырысқақ және зоонозды инфекцияларға (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) зертханалық диагностика схемасы. Биологиялық агенттердің индикациясы, экспресс және жедел анықтау әдістері. Қоректік орта және олардың көрсеткіштері. Зертханадағы өндірістік бақылау мәселелері.

Инфекциялық аурулардың бактериологиялық және серологиялық диагностикасының, микроскопияның, молекулярлық-биологиялық диагностиканың әдістері мен техникасын біледі. Биологиялық сынамаларды (зертханалық жануарларды) пайдалана отырып, инфекциялық ауруларды диагностикалаудың әдістері мен техникасын біледі. Оба, туляремия, сібір жарасы, бруцеллез, тырысқақ және зоонозды инфекцияларды (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) зертханалық диагностикалау сызбасын біледі. Биологиялық агенттердің индикациясы, экспресс және жеделдетілген детекция әдістері туралы білімдері бар. Қоректік орта және олардың индикаторлары туралы білімі бар. Зертханада өндірістік бақылау мәселелері бойынша білімді меңгерген.

240

Емтихан

Дезинфекциялық іс

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістері. Дезинфекцияның түрлері (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдері (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық). Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі. Қызметкерлерді оқыту. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қауіпсіздік техникасы. Стерилизацияны бақылау. Пероксидті газбен бу стерилизациясы. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шаралары. Химиялық топ бойынша дезинфекциялық құралдардың жіктелуі, дезинфекциялық құралдардың әрекет ету қағидаттары. Тері антисептиктері. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық дақылдары кезінде дезинфекциялау құралдарын қолдану. Көліктегі дезинфекциялық іс-шаралар. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету. Дезинфекциялық заттарды сақтау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану. Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері. Дератизация. Кенттік және далалық дезинсекция. Химиялық заттарды - инсектицидтерді қолдану. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді біледі. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістерін біледі. Дезинфекцияның түрлерін (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдерін (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық) біледі. Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмін біледі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар туралы біледі. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі туралы біледі. Қызметкерлерді оқыту дағдыларын меңгерген. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу негіздері, соның ішінде қауіпсіздік техникасы туралы біледі. Стерилизацияны бақылау туралы біледі. Пероксидті газбен бу стерилизациясы туралы біледі. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шараларын біледі. Химиялық топ бойынша дезинфекциялау құралдарының жіктелуін, дезинфекциялау құралдарының әрекет ету қағидаттарын біледі. Тері антисептиктері туралы біледі. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау негіздерін біледі. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық культураларында дезинфекциялық құралдардың қолданылуын біледі. Көліктегі дезинфекциялық шараларды біледі. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету білімдері бар. Дезинфекциялық құралдардың сақталуын біледі. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану білімдеріне ие.
Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері туралы біледі. Дератизация білімін меңгерген. Кенттік және далалық дезинсекция туралы біледі. Химиялық құралдар-инсектицидтерді пайдалану бойынша білімі бар. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері туралы біледі. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша білімін меңгерген.

60

Сынақ

ГАЖ технология негіздері

Ақпараттық технологиялар туралы жалпы түсінік. ГАЖ туралы түсінік. Визуализация мүмкіндігі-деректерге жаңа көзқарастың арқасында жаңа ақпарат алу. ГАЖ-да жұмыс істеудің географиялық әдісінің мүмкіндіктері. Мәліметтер базасы-белгілі бір жоба үшін мәліметтер базасын құру дағдылары. Салыстырмалы, сандық немесе жинақталған ақпаратты көрсететін карта үшін база құру. Деректер базасы және дерекқорды басқару жүйелері. Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс. ГАЖ-ға кіріспе-ақпаратты визуализациялау туралы түсінік, жұмыстың географиялық әдісі. Деректерді құру және жаңарту, нәтижелерді ұсыну, картографиялық қосымшаларды әзірлеу. ГАЖ-да шейп-файлдардың деректермен (географиялық файлдардың векторлық форматы) жұмыс істеу. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен танысу, географиялық объектілермен жұмыс істеу. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс. Қабаттар, деректер шеңбері және мазмұн кестесі. Жаңа карта жасау. Деректер түрінде және құрастыру түрінде карталармен жұмыс істеудің айырмашылығы. Карта қабаттарын басқару. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау. ГАЖ карталарын жасау.

Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Ақпаратты визуализациялау, жұмыстың географиялық әдісі туралы біледі. Деректерді жасайды және жаңартады. Нәтижелерді ұсыну және картографиялық қосымшаларды әзірлеу дағдыларын меңгерген. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс істейді. Жаңа карта жасайды. Карта қабаттарын басқару туралы біледі. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау дағдыларын меңгерген. ГАЖ картасын жасау.

60

Емтихан

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



21/630


      3. Патогендігі II топтағы патогенді биологиялық агенттермен жұмыс істеуді зертханалық мамандар үшін кәсіптік даярлау және қайта даярлау "Патогендігі II топтағы инфекциялық аурулардың биоқауіпсіздігі, эпидемиологиясы және микробиологиясы" тақырыбы бойынша сертификаттау курстары шеңберінде жүзеге асырылады.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Денсаулық
сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау мәселелері бойынша құқықтық реттеу

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасының негіздері. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттары.
Еңбекті ұйымдастыру, функционалдық міндеттер. Әкімшілік және ұйымдастырушылық іс-шаралары: саясат, стандарттар мен басшылық қағидаттары, журналдар, стандартты операциялық рәсімдерді (бұдан әрі - СОР), хаттамалар.

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі құқықтық қатынастарды реттейтін нормативтік құқықтық актілермен, заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге қабілетті. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттарды біледі.
Ұйымның қызметін жүзеге асыру үшін қажетті құжаттарды тиісті түрде жүргізуге және дайындауға қабілетті.

60

Емтихан

Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, алғашқы көмек көрсету

Зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдыққа қойылатын жобалау, инженерлік-техникалық талаптар (зертханалық үй-жайларды аймақтарға бөлу және өңдеу, ауаны сүзу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, биоқауіпсіздік шкафтары, автоклавтар, жабдықтың жұмысына арналған құжаттама). Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеу және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторизациялау (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және олардың қозғалысы, сақтауға қойылатын талаптар, тасымалдау шарттары, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеу, патогенді биологиялық агенттерді жою. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды зарарсыздандыру мен жоюға қойылатын талаптар. Өткір және тесетін медициналық қалдықтар. Жеке қорғану құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ): аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарынан қорғау үшін персонал киетін киім және тыныс алу құрылғылары. Зертханаларда ЖҚҚ пайдалану. Алғашқы көмек көрсету. Зертханаларды физикалық қорғау және персоналды басқару. Биологиялық тәуекелдерді басқару: биологиялық тәуекел ұғымы, биологиялық тәуекелді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту жөніндегі іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерді алдын алу. Биоқауіпсіздіктің халықаралық стандарттары: зертханалардың биоқауіпсіздік деңгейлері, микроорганизмдердің қауіп топтары, зертханалар мен қызметкерлерге қойылатын талаптар.
Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарының сақталуының мониторингі. Алғашқы көмек көрсету. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану. Авария кезінде жедел ден қою шаралары. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану.

Жобалау, зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдықтарға қойылатын инженерлік-техникалық талаптар мәселесі бойынша білімі бар. Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеуді және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторландыруды біледі (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендердің және (немесе) материалдардың есебін және қозғалысын, сақтауға қойылатын талаптарды, тасымалдау шарттарын, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеуді, патогенді биологиялық агенттерді жоюды біледі. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жоюға қойылатын талаптарды біледі, өткір және тесетін медициналық қалдықтармен қалай жұмыс істеу керектігін біледі. ЖҚҚ қолдануды біледі. Зертхананың физикалық қорғау білімін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді басқару бойынша білімі бар: биологиялық тәуекел түсінігі, биологиялық тәуекелдерді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерің алдын алу. Биологиялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттарын біледі. Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарын сақтау мониторингі туралы білімді меңгерген. ЖҚҚ пайдалануды біледі. Алғашқы көмек көрсетуді біледі. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану туралы біледі. Апат кезінде жедел әрекет ету шараларын біледі. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану білімдері бар.

116

Емтихан

Патогендігі II топтағы инфекциялардың эпидемиологиясы және микробиологиясы

Қазақстан Республикасында жұқпалы ауруларға эпидемиологиялық мониторинг жүргізу жөніндегі іс-шаралар жүйесі. Жұқпалы аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар. Инфекция ошақтарында іс-шаралар кешенін ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын эпидемияға қарсы талаптар. Қоғамдық денсаулық сақтаудағы ТЖ кезіндегі эпидемиологиялық іс-шаралар. Шекараларды жұқпалы аурулардың әкелінуінен және таралуынан санитариялық қорғау. ТЖ жағдайындағы медициналық құрылымдар (инфекциялық госпиталь, провизорлық госпиталь, изолятор). Науқастан материал алу тәртібі, орау, таңбалау. Биологиялық материалды зертханаға тасымалдау, құжаттаманы ресімдеу. Инфекциялардың микробиологиясы және зертханалық диагностикасы. Биологиялық агенттерді индикациялау схемасы, жедел және жеделдетілген диагностикалық әдістер. Жұқпалы ауруларды зертханалық диагностикалау әдістері мен техникасы: эпидемиологиялық, бактериологиялық, иммунологиялық, биологиялық зерттеулер және полимеразды тізбекті реакция.

Қазақстан Республикасында жұқпалы ауруларға эпидемиологиялық мониторинг жүргізу жөніндегі іс-шаралар жүйесін біледі. Жұқпалы аурулардың алдын алу бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық) іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды біледі. Инфекция ошақтарында іс-шаралар кешенін ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын эпидемияға қарсы талаптарды біледі. Қоғамдық денсаулық сақтаудағы ТЖ кезіндегі эпидемиологиялық іс-шараларды біледі. Жұқпалы аурулардың әкелінуінен және таралуынан шекараларды санитариялық қорғау туралы білімі бар. Науқастан материал алу, орау, таңбалау тәртібін біледі. Биологиялық материалды зертханаға тасымалдауды, құжаттаманы рәсімдеуді біледі. Микробиологияны және инфекциялардың зертханалық диагностикасын біледі.

90

Емтихан

Инфекциялардың зертханалық диагностикасы (практикалық сабақтар)

Жұқпалы ауруларды бактериологиялық және серологиялық диагностикалау әдістері мен техникасы, микроскопия, молекулалық-биологиялық диагностика. Зертханалық жануарларды пайдалана отырып, биологиялық әдістерді пайдалана отырып, жұқпалы ауруларды диагностикалаудың әдістері мен техникасы, биопробты және далалық жануарларды ашу әдістері. Инфекцияны зертханалық диагностикалау схемасы. Биологиялық агенттердің көрсеткіштері, жедел және жеделдетілген анықтау әдістері. Қоректік орталар және олардың көрсеткіштері. Зертханадағы өндірістік бақылау мәселелері.

Жұқпалы ауруларды бактериологиялық және серологиялық диагностикалау, микроскопия, молекулалық-биологиялық диагностика әдістері мен техникасын біледі. Биологиялық әдістерді пайдалана отырып, зертханалық жануарларды пайдалана отырып, жұқпалы ауруларды диагностикалау әдістері мен техникасын меңгерген, биобейнелік және далалық жануарлардың мәйіттерін аша алады. Инфекцияны зертханалық диагностикалау схемасын біледі. Биологиялық агенттерді индикациялау, жедел және жеделдетілген анықтау әдістерін біледі. Қоректік орталар, өндіріс шарттары, рецептурасы және олардың индикаторлары туралы біледі. Зертханада өндірістік бақылауды ұйымдастыру және жүргізу бойынша білімі бар.

240

Емтихан

Дезинфекциялық іс

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістері. Дезинфекцияның түрлері (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдері (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық). Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі. Қызметкерлерді оқыту. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қауіпсіздік техникасы. Стерилизацияны бақылау. Пероксидті газбен бу стерилизациясы. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шаралары. Химиялық топ бойынша дезинфекциялық құралдардың жіктелуі, дезинфекциялық құралдардың әрекет ету қағидаттары. Тері антисептиктері. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық дақылдары кезінде дезинфекциялау құралдарын қолдану. Көліктегі дезинфекциялық іс-шаралар. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету. Дезинфекциялық заттарды сақтау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану. Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері. Дератизация. Кенттік және далалық дезинсекция. Химиялық заттарды - инсектицидтерді қолдану. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді біледі. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістерін біледі. Дезинфекцияның түрлерін (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдерін (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық) біледі. Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмін біледі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар туралы біледі. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі туралы біледі. Қызметкерлерді оқыту дағдыларын меңгерген. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу негіздері, соның ішінде қауіпсіздік техникасы туралы біледі. Стерилизацияны бақылау туралы біледі. Пероксидті газбен бу стерилизациясы туралы біледі. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шараларын біледі. Химиялық топ бойынша дезинфекциялау құралдарының жіктелуін, дезинфекциялау құралдарының әрекет ету қағидаттарын біледі. Тері антисептиктері туралы біледі. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау негіздерін біледі. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық культураларында дезинфекциялық құралдардың қолданылуын біледі. Көліктегі дезинфекциялық шараларды біледі. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету білімдері бар. Дезинфекциялық құралдардың сақталуын біледі. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану білімдеріне ие.
Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері туралы біледі. Дератизация білімін меңгерген. Кенттік және далалық дезинсекция туралы біледі. Химиялық құралдар-инсектицидтерді пайдалану бойынша білімі бар. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері туралы біледі. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша білімін меңгерген.

60

Сынақ

ГАЖ технология негіздері

Ақпараттық технологиялар туралы жалпы түсінік. ГАЖ туралы түсінік. Визуализация мүмкіндігі-деректерге жаңа көзқарастың арқасында жаңа ақпарат алу. ГАЖ-да жұмыс істеудің географиялық әдісінің мүмкіндіктері. Мәліметтер базасы-белгілі бір жоба үшін мәліметтер базасын құру дағдылары. Салыстырмалы, сандық немесе жинақталған ақпаратты көрсететін карта үшін база құру. Деректер базасы және дерекқорды басқару жүйелері. Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс. ГАЖ-ға кіріспе-ақпаратты визуализациялау туралы түсінік, жұмыстың географиялық әдісі. Деректерді құру және жаңарту, нәтижелерді ұсыну, картографиялық қосымшаларды әзірлеу. ГАЖ-да шейп-файлдардың деректермен (географиялық файлдардың векторлық форматы) жұмыс істеу. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен танысу, географиялық объектілермен жұмыс істеу. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс. Қабаттар, деректер шеңбері және мазмұн кестесі. Жаңа карта жасау. Деректер түрінде және құрастыру түрінде карталармен жұмыс істеудің айырмашылығы. Карта қабаттарын басқару. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау. ГАЖ карталарын жасау.

Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Ақпаратты визуализациялау, жұмыстың географиялық әдісі туралы біледі. Деректерді жасайды және жаңартады. Нәтижелерді ұсыну және картографиялық қосымшаларды әзірлеу дағдыларын меңгерген. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс істейді. Жаңа карта жасайды. Карта қабаттарын басқару туралы біледі. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау дағдыларын меңгерген. ГАЖ картасын жасау.

60

Емтихан

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



21/630


      4. Санитариялық-эпидемиологиялық қызмет мамандары үшін (биолог, зоолог немесе эпизоотолог, энтомолог) кәсіптік даярлау және қайта даярлау "Патогендігі I-II топтардағы аса қауіпті инфекциялардың биоқауіпсіздігі, эпидемиологиясы және эпизоотологиясы" тақырыбы бойынша сертификаттау курстары шеңберінде жүзеге асырылады.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Денсаулық
сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау мәселелері бойынша құқықтық реттеу

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасының негіздері. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттары.
Еңбекті ұйымдастыру, функционалдық міндеттер. Әкімшілік және ұйымдастырушылық іс-шаралары: саясат, стандарттар мен басшылық қағидаттары, журналдар, стандартты операциялық рәсімдерді (бұдан әрі - СОР), хаттамалар.

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі құқықтық қатынастарды реттейтін нормативтік құқықтық актілермен, заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге қабілетті. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттарды біледі.
Ұйымның қызметін жүзеге асыру үшін қажетті құжаттарды тиісті түрде жүргізуге және дайындауға қабілетті.

60

Емтихан

Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, алғашқы көмек көрсету

Зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдыққа қойылатын жобалау, инженерлік-техникалық талаптар (зертханалық үй-жайларды аймақтарға бөлу және өңдеу, ауаны сүзу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, биоқауіпсіздік шкафтары, автоклавтар, жабдықтың жұмысына арналған құжаттама). Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеу және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторизациялау (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және олардың қозғалысы, сақтауға қойылатын талаптар, тасымалдау шарттары, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеу, патогенді биологиялық агенттерді жою. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды зарарсыздандыру мен жоюға қойылатын талаптар. Өткір және тесетін медициналық қалдықтар. Жеке қорғану құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ): аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарынан қорғау үшін персонал киетін киім және тыныс алу құрылғылары. Зертханаларда ЖҚҚ пайдалану. Алғашқы көмек көрсету. Зертханаларды физикалық қорғау және персоналды басқару. Биологиялық тәуекелдерді басқару: биологиялық тәуекел ұғымы, биологиялық тәуекелді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту жөніндегі іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерді алдын алу. Биоқауіпсіздіктің халықаралық стандарттары: зертханалардың биоқауіпсіздік деңгейлері, микроорганизмдердің қауіп топтары, зертханалар мен қызметкерлерге қойылатын талаптар.
Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарының сақталуының мониторингі. Алғашқы көмек көрсету. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану. Авария кезінде жедел ден қою шаралары. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану.

Жобалау, зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдықтарға қойылатын инженерлік-техникалық талаптар мәселесі бойынша білімі бар. Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеуді және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторландыруды біледі (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендердің және (немесе) материалдардың есебін және қозғалысын, сақтауға қойылатын талаптарды, тасымалдау шарттарын, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеуді, патогенді биологиялық агенттерді жоюды біледі. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жоюға қойылатын талаптарды біледі, өткір және тесетін медициналық қалдықтармен қалай жұмыс істеу керектігін біледі. ЖҚҚ қолдануды біледі. Зертхананың физикалық қорғау білімін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді басқару бойынша білімі бар: биологиялық тәуекел түсінігі, биологиялық тәуекелдерді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерің алдын алу. Биологиялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттарын біледі. Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарын сақтау мониторингі туралы білімді меңгерген. ЖҚҚ пайдалануды біледі. Алғашқы көмек көрсетуді біледі. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану туралы біледі. Апат кезінде жедел әрекет ету шараларын біледі. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану білімдері бар.

136

Емтихан

Патогендігі I-II топтағы аса қауіпті инфекциялардың эпизоотологиясы, далалық биоқауіпсіздік

Эпизоотология негіздері. Паразитология негіздері. Тасымалдаушылардың жүйеленуі. Зоологиялық номенклатураның негіздері. Оба қоздырғышының тасымалдаушыларына сипаттама. Морфологиялық және физиологиялық ерекшеліктері, тасымалдаушылардың жалпы экологиясы. Жеке экология: құмтышқандар, сарышұнақтар, егеуқұйрықтар, тышқан тәрізді суырлар.
Паразитология экологиялық ғылым ретінде. Негізгі терминдер мен ұғымдар. Буынаяқтылар – трансмиссивті инфекциялардың тасымалдаушылары, олардың трансмиссивті ауруларды сақтаудағы және таратудағы маңызы. Инфекцияның берілу тетіктері. Бүргелер мен кенелер - табиғи ошақтық трансмиссивті аурулардың тасымалдаушысы. Буынаяқтылар жүйесіндегі бүргелердің жағдайы. Морфология, ішкі құрылым, тамақтану ерекшеліктері, бүргелердің көбеюі және дамуы. Бүргелер экологиясы. Оба микробын (гипотезалар) және басқа да табиғи ошақтық инфекцияларды сақтаудағы бүргелердің рөлі. Кенелер. Буынаяқтылар жүйесіндегі кенелердің орны. Сыртқы және ішкі құрылымы, тамақтану, көбею, даму ерекшеліктері, өмірлік циклдер. Географиялық таралуы және ландшафтық орайласуы. Кенелердің медициналық маңызы.
Аса қауіпті инфекциялардың табиғи ошақтарында жұмыс істеу кезінде биоқауіпсіздік және биоқорғаныс аспектілерін игеру. Биологиялық тәуекелдерді бағалау. ЖҚҚ. Сүтқоректілерден, құстардан, эктопаразиттерден ықтимал биологиялық қауіпті материалды жинау, оны орау, сақтау, зертханаға тасымалдау. Биологиялық қалдықтарды басқару. Дезинфекция. Жыртқыш құстардың саңғырықтарынан биологиялық материал жинау, топырақтан, судан сынама алу.

Эпизоотология, паразитология, зоологиялық номенклатураның негіздерін біледі. Оба қоздырғышы тасымалдаушыларының сипаттамасын біледі. Морфологиялық және физиологиялық ерекшеліктерін, тасымалдаушылардың жалпы экологиясын біледі.
Аса қауіпті инфекциялардың табиғи ошақтарында жұмыс істеу кезінде биоқауіпсіздік және биоқорғаныс аспектілерін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді бағалауды біледі. ЖҚҚ пайдалану дағдыларын меңгерген. Сүтқоректілерден, құстардан, эктопаразиттерден ықтимал биологиялық қауіпті материалды жинау, оны орау, сақтау, зертханаға тасымалдау туралы біледі. Биологиялық қалдықтарды басқаруды біледі. Дезинфекцияның негіздерін біледі. Жыртқыш құстардың саңғырықтарынан биологиялық материал жинау, топырақтан, судан сынама алуды біледі.

160

Емтихан

Дезинфекциялық іс

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістері. Дезинфекцияның түрлері (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдері (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық). Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі. Қызметкерлерді оқыту. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қауіпсіздік техникасы. Стерилизацияны бақылау. Пероксидті газбен бу стерилизациясы. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шаралары. Химиялық топ бойынша дезинфекциялық құралдардың жіктелуі, дезинфекциялық құралдардың әрекет ету қағидаттары. Тері антисептиктері. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық дақылдары кезінде дезинфекциялау құралдарын қолдану. Көліктегі дезинфекциялық іс-шаралар. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету. Дезинфекциялық заттарды сақтау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану. Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері. Дератизация. Кенттік және далалық дезинсекция. Химиялық заттарды - инсектицидтерді қолдану. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді біледі. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістерін біледі. Дезинфекцияның түрлерін (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдерін (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық) біледі. Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмін біледі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар туралы біледі. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі туралы біледі. Қызметкерлерді оқыту дағдыларын меңгерген. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу негіздері, соның ішінде қауіпсіздік техникасы туралы біледі. Стерилизацияны бақылау туралы біледі. Пероксидті газбен бу стерилизациясы туралы біледі. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шараларын біледі. Химиялық топ бойынша дезинфекциялау құралдарының жіктелуін, дезинфекциялау құралдарының әрекет ету қағидаттарын біледі. Тері антисептиктері туралы біледі. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау негіздерін біледі. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық культураларында дезинфекциялық құралдардың қолданылуын біледі. Көліктегі дезинфекциялық шараларды біледі. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету білімдері бар. Дезинфекциялық құралдардың сақталуын біледі. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану білімдеріне ие.
Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері туралы біледі. Дератизация білімін меңгерген. Кенттік және далалық дезинсекция туралы біледі. Химиялық құралдар-инсектицидтерді пайдалану бойынша білімі бар. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері туралы біледі. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша білімін меңгерген.

60

Сынақ

ГАЖ технология негіздері

Ақпараттық технологиялар туралы жалпы түсінік. ГАЖ туралы түсінік. Визуализация мүмкіндігі-деректерге жаңа көзқарастың арқасында жаңа ақпарат алу. ГАЖ-да жұмыс істеудің географиялық әдісінің мүмкіндіктері. Мәліметтер базасы-белгілі бір жоба үшін мәліметтер базасын құру дағдылары. Салыстырмалы, сандық немесе жинақталған ақпаратты көрсететін карта үшін база құру. Деректер базасы және дерекқорды басқару жүйелері. Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс. ГАЖ-ға кіріспе-ақпаратты визуализациялау туралы түсінік, жұмыстың географиялық әдісі. Деректерді құру және жаңарту, нәтижелерді ұсыну, картографиялық қосымшаларды әзірлеу. ГАЖ-да шейп-файлдардың деректермен (географиялық файлдардың векторлық форматы) жұмыс істеу. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен танысу, географиялық объектілермен жұмыс істеу. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс. Қабаттар, деректер шеңбері және мазмұн кестесі. Жаңа карта жасау. Деректер түрінде және құрастыру түрінде карталармен жұмыс істеудің айырмашылығы. Карта қабаттарын басқару. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау. ГАЖ карталарын жасау.

Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Ақпаратты визуализациялау, жұмыстың географиялық әдісі туралы біледі. Деректерді жасайды және жаңартады. Нәтижелерді ұсыну және картографиялық қосымшаларды әзірлеу дағдыларын меңгерген. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс істейді. Жаңа карта жасайды. Карта қабаттарын басқару туралы біледі. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау дағдыларын меңгерген. ГАЖ картасын жасау.

60

Емтихан

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



16/480


      5. Аса қауіпті инфекциялық ауруларды тудыратын патогендігі I-II топтардағы патогенді биологиялық агенттермен жұмыс істеуді жүзеге асыратын зертханашылар үшін кәсіптік даярлау және қайта даярлау "Патогендігі I-II топтардағы аса қауіпті инфекциялардың биоқауіпсіздігі, эпидемиологиясы және микробиологиясы" тақырыбы бойынша сертификаттау курстары шеңберінде жүзеге асырылады.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, алғашқы көмек көрсету

Зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдыққа қойылатын жобалау, инженерлік-техникалық талаптар (зертханалық үй-жайларды аймақтарға бөлу және өңдеу, ауаны сүзу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, биоқауіпсіздік шкафтары, автоклавтар, жабдықтың жұмысына арналған құжаттама). Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеу және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторизациялау (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және олардың қозғалысы, сақтауға қойылатын талаптар, тасымалдау шарттары, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеу, патогенді биологиялық агенттерді жою. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды зарарсыздандыру мен жоюға қойылатын талаптар. Өткір және тесетін медициналық қалдықтар. Жеке қорғану құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ): аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарынан қорғау үшін персонал киетін киім және тыныс алу құрылғылары. Зертханаларда ЖҚҚ пайдалану. Алғашқы көмек көрсету. Зертханаларды физикалық қорғау және персоналды басқару. Биологиялық тәуекелдерді басқару: биологиялық тәуекел ұғымы, биологиялық тәуекелді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту жөніндегі іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерді алдын алу. Биоқауіпсіздіктің халықаралық стандарттары: зертханалардың биоқауіпсіздік деңгейлері, микроорганизмдердің қауіп топтары, зертханалар мен қызметкерлерге қойылатын талаптар.
Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарының сақталуының мониторингі. Алғашқы көмек көрсету. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану. Авария кезінде жедел ден қою шаралары. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану.

Жобалау, зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдықтарға қойылатын инженерлік-техникалық талаптар мәселесі бойынша білімі бар. Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеуді және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторландыруды біледі (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендердің және (немесе) материалдардың есебін және қозғалысын, сақтауға қойылатын талаптарды, тасымалдау шарттарын, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеуді, патогенді биологиялық агенттерді жоюды біледі. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жоюға қойылатын талаптарды біледі, өткір және тесетін медициналық қалдықтармен қалай жұмыс істеу керектігін біледі. ЖҚҚ қолдануды біледі. Зертхананың физикалық қорғау білімін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді басқару бойынша білімі бар: биологиялық тәуекел түсінігі, биологиялық тәуекелдерді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерің алдын алу. Биологиялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттарын біледі. Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарын сақтау мониторингі туралы білімді меңгерген. ЖҚҚ пайдалануды біледі. Алғашқы көмек көрсетуді біледі. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану туралы біледі. Апат кезінде жедел әрекет ету шараларын біледі. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану білімдері бар.

116

Емтихан

Аса қауіпті инфекциялардың зертханалық диагностикасы (практикалық сабақтар)

Инфекциялық аурулардың бактериологиялық және серологиялық диагностикасының әдістері мен техникасы, микроскопия, молекулалық-биологиялық диагностика. Биологиялық сынамаларды (зертханалық жануарларды) пайдалана отырып, инфекциялық ауруларды диагностикалаудың әдістері мен техникасы. Оба, туляремия, күйдіргі, бруцеллез, тырысқақ және зоонозды инфекцияларға (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) зертханалық диагностика схемасы. Биологиялық агенттердің индикациясы, экспресс және жедел анықтау әдістері. Қоректік орта және олардың көрсеткіштері. Зертханадағы өндірістік бақылау мәселелері.

Инфекциялық аурулардың бактериологиялық және серологиялық диагностикасының, микроскопияның, молекулярлық-биологиялық диагностиканың әдістері мен техникасын біледі. Биологиялық сынамаларды (зертханалық жануарларды) пайдалана отырып, инфекциялық ауруларды диагностикалаудың әдістері мен техникасын біледі. Оба, туляремия, сібір жарасы, бруцеллез, тырысқақ және зоонозды инфекцияларды (иерсиниоз, листериоз, пастереллез, псевдотуберкулез) зертханалық диагностикалау сызбасын біледі. Биологиялық агенттердің индикациясы, экспресс және жеделдетілген детекция әдістері туралы білімдері бар. Қоректік орта және олардың индикаторлары туралы білімі бар. Зертханада өндірістік бақылау мәселелері бойынша білімді меңгерген.

240

Емтихан

Дезинфекциялық іс

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістері. Дезинфекцияның түрлері (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдері (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық). Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі. Қызметкерлерді оқыту. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қауіпсіздік техникасы. Стерилизацияны бақылау. Пероксидті газбен бу стерилизациясы. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шаралары. Химиялық топ бойынша дезинфекциялық құралдардың жіктелуі, дезинфекциялық құралдардың әрекет ету қағидаттары. Тері антисептиктері. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық дақылдары кезінде дезинфекциялау құралдарын қолдану. Көліктегі дезинфекциялық іс-шаралар. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету. Дезинфекциялық заттарды сақтау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану. Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері. Дератизация. Кенттік және далалық дезинсекция. Химиялық заттарды - инсектицидтерді қолдану. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді біледі. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістерін біледі. Дезинфекцияның түрлерін (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдерін (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық) біледі. Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмін біледі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар туралы біледі. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі туралы біледі. Қызметкерлерді оқыту дағдыларын меңгерген. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу негіздері, соның ішінде қауіпсіздік техникасы туралы біледі. Стерилизацияны бақылау туралы біледі. Пероксидті газбен бу стерилизациясы туралы біледі. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шараларын біледі. Химиялық топ бойынша дезинфекциялау құралдарының жіктелуін, дезинфекциялау құралдарының әрекет ету қағидаттарын біледі. Тері антисептиктері туралы біледі. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау негіздерін біледі. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық культураларында дезинфекциялық құралдардың қолданылуын біледі. Көліктегі дезинфекциялық шараларды біледі. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету білімдері бар. Дезинфекциялық құралдардың сақталуын біледі. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану білімдеріне ие.
Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері туралы біледі. Дератизация білімін меңгерген. Кенттік және далалық дезинсекция туралы біледі. Химиялық құралдар-инсектицидтерді пайдалану бойынша білімі бар. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері туралы біледі. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша білімін меңгерген.

60

Тестілеу

ГАЖ технология негіздері

Ақпараттық технологиялар туралы жалпы түсінік. ГАЖ туралы түсінік. Визуализация мүмкіндігі-деректерге жаңа көзқарастың арқасында жаңа ақпарат алу. ГАЖ-да жұмыс істеудің географиялық әдісінің мүмкіндіктері. Мәліметтер базасы-белгілі бір жоба үшін мәліметтер базасын құру дағдылары. Салыстырмалы, сандық немесе жинақталған ақпаратты көрсететін карта үшін база құру. Деректер базасы және дерекқорды басқару жүйелері. Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс. ГАЖ-ға кіріспе-ақпаратты визуализациялау туралы түсінік, жұмыстың географиялық әдісі. Деректерді құру және жаңарту, нәтижелерді ұсыну, картографиялық қосымшаларды әзірлеу. ГАЖ-да шейп-файлдардың деректермен (географиялық файлдардың векторлық форматы) жұмыс істеу. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен танысу, географиялық объектілермен жұмыс істеу. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс. Қабаттар, деректер шеңбері және мазмұн кестесі. Жаңа карта жасау. Деректер түрінде және құрастыру түрінде карталармен жұмыс істеудің айырмашылығы. Карта қабаттарын басқару. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау. ГАЖ карталарын жасау.

Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Ақпаратты визуализациялау, жұмыстың географиялық әдісі туралы біледі. Деректерді жасайды және жаңартады. Нәтижелерді ұсыну және картографиялық қосымшаларды әзірлеу дағдыларын меңгерген. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс істейді. Жаңа карта жасайды. Карта қабаттарын басқару туралы біледі. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау дағдыларын меңгерген. ГАЖ картасын жасау.

60

Емтихан

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



16/480


      6. Жоғары білімі бар мамандар үшін "Патогендігі I-II топтардағы аса қауіпті инфекциялар кезіндегі биоқауіпсіздік" тақырыбы бойынша биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру курстары.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Денсаулық
сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау мәселелері бойынша құқықтық реттеу

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасының негіздері. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттары.
Еңбекті ұйымдастыру, функционалдық міндеттер. Әкімшілік және ұйымдастырушылық іс-шаралары: саясат, стандарттар мен басшылық қағидаттары, журналдар, стандартты операциялық рәсімдерді (бұдан әрі - СОР), хаттамалар.

Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі құқықтық қатынастарды реттейтін нормативтік құқықтық актілермен, заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілермен жұмыс істеуге қабілетті. Патогенді микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі халықаралық стандарттар мен биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі басшылық қағидаттарды біледі.
Ұйымның қызметін жүзеге асыру үшін қажетті құжаттарды тиісті түрде жүргізуге және дайындауға қабілетті.

60

Емтихан

Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, алғашқы көмек көрсету

Зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдыққа қойылатын жобалау, инженерлік-техникалық талаптар (зертханалық үй-жайларды аймақтарға бөлу және өңдеу, ауаны сүзу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, биоқауіпсіздік шкафтары, автоклавтар, жабдықтың жұмысына арналған құжаттама). Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеу және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторизациялау (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және олардың қозғалысы, сақтауға қойылатын талаптар, тасымалдау шарттары, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеу, патогенді биологиялық агенттерді жою. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды зарарсыздандыру мен жоюға қойылатын талаптар. Өткір және тесетін медициналық қалдықтар. Жеке қорғану құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ): аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарынан қорғау үшін персонал киетін киім және тыныс алу құрылғылары. Зертханаларда ЖҚҚ пайдалану. Алғашқы көмек көрсету. Зертханаларды физикалық қорғау және персоналды басқару. Биологиялық тәуекелдерді басқару: биологиялық тәуекел ұғымы, биологиялық тәуекелді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту жөніндегі іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерді алдын алу. Биоқауіпсіздіктің халықаралық стандарттары: зертханалардың биоқауіпсіздік деңгейлері, микроорганизмдердің қауіп топтары, зертханалар мен қызметкерлерге қойылатын талаптар.
Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарының сақталуының мониторингі. Алғашқы көмек көрсету. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану. Авария кезінде жедел ден қою шаралары. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану.

Жобалау, зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдықтарға қойылатын инженерлік-техникалық талаптар мәселесі бойынша білімі бар. Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеуді және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторландыруды біледі (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендердің және (немесе) материалдардың есебін және қозғалысын, сақтауға қойылатын талаптарды, тасымалдау шарттарын, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеуді, патогенді биологиялық агенттерді жоюды біледі. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жоюға қойылатын талаптарды біледі, өткір және тесетін медициналық қалдықтармен қалай жұмыс істеу керектігін біледі. ЖҚҚ қолдануды біледі. Зертхананың физикалық қорғау білімін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді басқару бойынша білімі бар: биологиялық тәуекел түсінігі, биологиялық тәуекелдерді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерің алдын алу. Биологиялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттарын біледі. Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарын сақтау мониторингі туралы білімді меңгерген. ЖҚҚ пайдалануды біледі. Алғашқы көмек көрсетуді біледі. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану туралы біледі. Апат кезінде жедел әрекет ету шараларын біледі. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану білімдері бар.

120

Емтихан

Аса қауіпті вирустық инфекциялар, эпидемиология, вирустық инфекциялардың зертханалық диагностика

Аса қауіпті вирустық инфекциялардың қоздырғыштары болып табылатын вирустар туралы жалпы мәліметтер, олардың заманауи жағдайдағы адамның инфекциялық патологиясындағы мәні, эпидемиология, эпизоотология, вирустық және риккетсиоздық этиологияның трансмиссивті инфекцияларының эпидемиологиялық қадағалауы және профилактикасы. Вирустардың қасиеттері, морфологиясы, көбеюі, вирустың негізгі жасушамен әрекеттесуі. Вирустық аурулардың берілу тетіктері. Вирустық инфекцияларды диагностикалау әдістері. Әлемде, Тәуелсіз мемлекеттер достастығы елдерінде және Қазақстан Республикасында геморрагиялық қызбалардың географиялық таралуы және сырқаттанушылық. Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы. Бүйрек синдромы бар геморрагиялық қызба. Маймыл шешегі. Кене энцефалиті. Боррелиоз. Эпизоотиялық процестің негізгі тетіктері мен факторлары. Тасымалдаушылар мен тасымалдаушылардың саны мен белсенділігі.

Аса қауіпті вирустық инфекциялардың эпидемиологиясын, эпизоотологиясын, эпидемиологиялық қадағалауын және профилактикасын, олардың заманауи жағдайдағы адамның инфекциялық патологиясындағы маңыздылығын біледі. Вирустардың қасиеттерін, морфологиясын, көбеюін, вирустың қабылдаушы жасушамен өзара әрекеттесуін, вирустық аурулардың берілу тетіктерін біледі, вирустық инфекцияларды диагностикалау әдістері, эпизоотиялық процестің тетіктері мен факторлары, тасымалдаушылар мен тасымалдаушылардың саны мен белсенділігін біледі. Әлемде, Тәуелсіз мемлекеттер достастығы елдерінде және Қазақстан Республикасында вирустық геморрагиялық қызбалардың: Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы, бүйрек синдромы бар геморрагиялық қызба, маймыл шешегі, кене энцефалиті, боррелиоз таралуы мен сырқаттанушылығын біледі.

56

Тестілеу

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



8/240


      7. Жоғары білімі бар мамандар үшін "Аса қауіпті инфекциялар кезіндегі биоқауіпсіздік және дезинфекциялық іс" тақырыбы бойынша биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру курстары.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Дезинфекциялық іс

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістері. Дезинфекцияның түрлері (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдері (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық). Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі. Қызметкерлерді оқыту. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қауіпсіздік техникасы. Стерилизацияны бақылау. Пероксидті газбен бу стерилизациясы. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шаралары. Химиялық топ бойынша дезинфекциялық құралдардың жіктелуі, дезинфекциялық құралдардың әрекет ету қағидаттары. Тері антисептиктері. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық дақылдары кезінде дезинфекциялау құралдарын қолдану. Көліктегі дезинфекциялық іс-шаралар. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету. Дезинфекциялық заттарды сақтау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану. Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері. Дератизация. Кенттік және далалық дезинсекция. Химиялық заттарды - инсектицидтерді қолдану. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді біледі. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістерін біледі. Дезинфекцияның түрлерін (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдерін (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық) біледі. Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмін біледі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар туралы біледі. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі туралы біледі. Қызметкерлерді оқыту дағдыларын меңгерген. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу негіздері, соның ішінде қауіпсіздік техникасы туралы біледі. Стерилизацияны бақылау туралы біледі. Пероксидті газбен бу стерилизациясы туралы біледі. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шараларын біледі. Химиялық топ бойынша дезинфекциялау құралдарының жіктелуін, дезинфекциялау құралдарының әрекет ету қағидаттарын біледі. Тері антисептиктері туралы біледі. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау негіздерін біледі. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық культураларында дезинфекциялық құралдардың қолданылуын біледі. Көліктегі дезинфекциялық шараларды біледі. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету білімдері бар. Дезинфекциялық құралдардың сақталуын біледі. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану білімдеріне ие.
Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері туралы біледі. Дератизация білімін меңгерген. Кенттік және далалық дезинсекция туралы біледі. Химиялық құралдар-инсектицидтерді пайдалану бойынша білімі бар. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері туралы біледі. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша білімін меңгерген.

60

Тестілеу

Патогендігі II-IV топтардағы аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарымен жұмыс істеу әдістері мен техникасы

Бактериологиялық, иммунологиялық, микроскопиялық және молекулярлық-генетикалық зерттеулер жүргізу кезінде аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарымен қауіпсіз зертханалық жұмыстың әдістері мен техникасы. Эксперименттік және биопробтық (зертханалық) жануарлардың аса қауіпті инфекцияларға инокуляциясы мен некропсиясы кезінде биоқауіпсіздікті сақтау қағидалары, биопробтық жануарларды жұқтыру әдістері мен техникасы (аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарын оқшаулаудың биологиялық әдісі). 2-сыныптағы биоқауіпсіздік шкафындағы жұмысқа қойылатын талаптар, пайдалану, сертификаттау және техникалық қызмет көрсету. Жұмыс орындарына дезинфекция жүргізу, құжаттаманы жүргізу, медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жою. Зертханалық ыдыстарды дайындау, қоректік орталарды құю. Зертханалық жұмыс бойынша СОР жазу және журнал жүргізу қағидалары.

Бактериологиялық, иммунологиялық, микроскопиялық және молекулярлық-генетикалық зерттеулер жүргізу кезінде аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарымен жұмыс істеу кезінде зертханалық жағдайларда қауіпсіз жұмыс істей біледі. Инфекция жұқтырған объектілермен манипуляциялардың біріздендірілген әдістемесін - "Ашық үстелде" және биологиялық қауіпсіздік шкафында қауіпсіз жұмыс істеудің техникалық тәсілдерін меңгеріп, биологиялық тәуекелдерді есептей алады. Зертханалық диагностика, дезинфекциялау, дератизациялау және дезинсекциялау, зерттеудің биологиялық әдісін пайдалана отырып қоздырғышты оқшаулау әдістерін біледі. Құжаттаманы жүргізу, медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жою қағидаларын, зертханалық ыдысты дайындау керектігін біледі, қоректік ортаны құюды біледі, журнал жүргізу және зертханалық жұмыс бойынша СОР жазу ережелерін біледі.

56

Тестілеу

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



4/120


      8. Жоғары білімі бар мамандар үшін "Биоқауіпсіздік және инфекциялық бақылау" тақырыбы бойынша биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру курстары.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Инфекциялық бақылау

Медициналық көмек көрсетумен байланысты инфекциялар (бұдан әрі - МККБИ). Медициналық ұйымдарды аймақтарға бөлу. МККБИ-ның профилактикасы бойынша нормативтік және заңнамалық құжаттар. Денсаулық сақтау ұйымдарының санитариялық-дезинфекциялық режимі. Медициналық құралдарды, киім-кешекті және медициналық қалдықтарды өңдеу, жою кезеңдері. МККБИ-ның негізгі қоздырғыштары және берілу жолдары. Эндогендік инфекция. Госпитальдық жағдайдағы эпидемиялық процесс. Көп бейінді стационарлардағы МККБИ-ның құрылымы. Инфекциялық бақылау бағдарламаларын ұйымдастыру. МККБИ-ның профилактикасы бойынша мейіргер қызметінің ұйымдастырушылық және әдістемелік негіздері. Қауіпсіз кәдеге жарату қорабын пайдалану мәселелері.

МККБИ туралы, медициналық ұйымдарды аймақтарға бөлу, денсаулық сақтау ұйымдарының санитариялық-дезинфекциялық режимі туралы білімді меңгерген. МККБИ-ның профилактикасы бойынша нормативтік және заңнамалық құжаттарды біледі. Медициналық құралдарды, киім-кешекті және медициналық қалдықтарды өңдеу, жою кезеңдерін біледі. МККБИ-ның негізгі қоздырғыштарын мен берілу жолдарын біледі. Эндогендік инфекция туралы біледі. Госпитальдық жағдайларда эпидемиялық процесті біледі. Көпбейінді стационарлардағы МККБИ-ның құрылымы туралы біледі. Инфекциялық бақылау бағдарламаларын ұйымдастыруды біледі. МККБИ-ның профилактикасы бойынша мейіргер қызметінің ұйымдастырушылық және әдістемелік негіздерін біледі. Қауіпсіз кәдеге жарату қорабын пайдалану мәселелері бойынша білімді меңгерген.

60

Тестілеу

Инфекциялық аурулардың зертханалық диагностикасы және биологиялық қауіпсіздік

Инфекциялық ауруларды зертханалық диагностикалау әдістері: бактериологиялық, иммунологиялық, микроскопиялық, биологиялық және молекулалық-генетикалық зерттеулер. Инфекциялық аурулардың қоздырғыштарымен қауіпсіз зертханалық жұмыс негіздері: ішек инфекциясы, зоонозды инфекциялар, бактериялық және вирустық этиологияның аса қауіпті инфекциясы. Қоректік орта, тест-жүйелерді валидациялау және верификациялау, сапалық менеджмент жүйесі (бұдан әрі - СМЖ) қамтамасыз ету. Жұмыс орындарына дезинфекция жүргізу, құжаттаманы жүргізу, медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жою. Зертханалық ыдыстарды, қорғаныш киімдерді дайындау, қоректік орталарды құю. Зертханалық жұмыс бойынша СОР жазу және журнал жүргізу.

Инфекциялық ауруларды зертханалық диагностикалау әдістерін біледі: бактериологиялық, иммунологиялық, микроскопиялық, биологиялық және молекулярлық-генетикалық зерттеулер. Ішек инфекциялары, зооноздық инфекциялар, бактериялық және вирустық этиологиядағы аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарымен қауіпсіз зертханалық жұмыс жүргізу негіздерін меңгерген. Тест-жүйелерді валидациялау мен верификациялауды қалай жүргізу керектігін, СМЖ қамтамасыз ету негіздерін біледі. Жұмыс орындарын дезинфекциялауды, құжаттаманы жүргізуді, медициналық қалдықтарды залалсыздандыруды және жоюды қалай жүргізу керектігін біледі. Зертханалық ыдыстарды, қорғаныш киімдерді дайындау, қоректік орталарды құю негіздерін біледі. Зертханалық жұмыс бойынша СОР жазу және журнал жүргізу тәртібін біледі.

56

Тестілеу

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



4/120


      9. Жоғары білімі бар мамандар үшін "ГАЖ технологиясы" тақырыбы бойынша биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру курстары.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

ГАЖ технология негіздері

Ақпараттық технологиялар туралы жалпы түсінік. ГАЖ туралы түсінік. Визуализация мүмкіндігі-деректерге жаңа көзқарастың арқасында жаңа ақпарат алу. ГАЖ-да жұмыс істеудің географиялық әдісінің мүмкіндіктері. Мәліметтер базасы-белгілі бір жоба үшін мәліметтер базасын құру дағдылары. Салыстырмалы, сандық немесе жинақталған ақпаратты көрсететін карта үшін база құру. Деректер базасы және дерекқорды басқару жүйелері. Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс. ГАЖ-ға кіріспе-ақпаратты визуализациялау туралы түсінік, жұмыстың географиялық әдісі. Деректерді құру және жаңарту, нәтижелерді ұсыну, картографиялық қосымшаларды әзірлеу. ГАЖ-да шейп-файлдардың деректермен (географиялық файлдардың векторлық форматы) жұмыс істеу. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен танысу, географиялық объектілермен жұмыс істеу. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс. Қабаттар, деректер шеңбері және мазмұн кестесі. Жаңа карта жасау. Деректер түрінде және құрастыру түрінде карталармен жұмыс істеудің айырмашылығы. Карта қабаттарын басқару. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау. ГАЖ карталарын жасау.

Кеңістіктік ақпаратты өңдеу және мәліметтер базасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Ақпаратты визуализациялау, жұмыстың географиялық әдісі туралы біледі. Деректерді жасайды және жаңартады. Нәтижелерді ұсыну және картографиялық қосымшаларды әзірлеу дағдыларын меңгерген. "ArcMap" (АркМап) қосымшасымен жұмыс істеу дағдыларын меңгерген. Кестелермен, стильдермен және символдармен жұмыс істейді. Жаңа карта жасайды. Карта қабаттарын басқару туралы біледі. Карталарды құрастыру, сақтау және экспорттау дағдыларын меңгерген. ГАЖ картасын жасау.

60

Тестілеу

Үшінші деңгейдегі биологиялық қауіпсіздік зертханаларда жұмыс істеу дағдылары

Максималды биологиялық қорғанысы бар зертханалары: шлюздер, үй-жайларды аймақтарға бөлу, авторландырылған рұқсат беру, теріс қысым аймақтарын құра отырып, ауаны сүзудің "НЕРА" (ХЕПА) инженерлік жүйелері, сарқынды суларды өңдеу, "VHP" (ВЧП) деконтаминациясы, зертханалық жабдықтау, эксперименттік жануарларды ұстауға арналған жеке желдетілетін кешендер. Зертханалық жануарлармен манипуляциялар жүргізу кезінде және оларға күтім жасау кезінде биологиялық тәуекелді басқару жүйесі: биологиялық тәуекелді бағалау, бақылау іс-шаралары, биоқауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін биологиялық тәуекел. Зертханалық жануарларға күнделікті күтім жасау: тамақтандыру, суару және орын алмастыру. ЖҚҚ-рын пайдалану және жануарлармен жұмыс істеу үшін персоналды даярлау. Инфекцияланған биологиялық қалдықтарды залалсыздандыруға және оларды жоюға қойылатын талаптар. Эксперименттік виварияда құжаттаманы жүргізу.

Максималды биологиялық қорғанысы бар зертханаларға қойылатын талаптарды біледі: шлюздер, үй-жайларды аймақтарға бөлу, авторландырылған рұқсат, теріс қысым аймақтарын құра отырып, ауаны сүзудің "НЕРА" (ХЕПА) инженерлік жүйелері, ағынды суларды өңдеу, "VHP" (ВЧП) деконтаминациясы, зертханалық жабдықтау, эксперименттік жануарларды ұстауға арналған жеке желдетілетін кешендер. Зертханалық жануарлармен манипуляция жүргізу және оларға күтім жасау кезінде биологиялық тәуекелдерді басқару жүйесін қолдана алады. Зертханалық жануарларға күнделікті күтім жасау туралы білімі бар: тамақтандыру, суару және орын алмастыру. Жануарлармен жұмыс кезінде ЖҚҚ-рын пайдалану және тәжірибелік виварияда құжаттама жүргізу туралы білімі бар. Инфекцияланған биологиялық қалдықтарды залалсыздандыруға және оларды жоюға қойылатын талаптарды біледі.

56

Тестілеу

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



4/120


      10. Жоғары білімі бар мамандар үшін "Зертханадағы биоқауіпсіздік негіздері" тақырыбы бойынша биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру курстары.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Қазақстан Республикасының зертханаларында биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау жөніндегі тереңдетілген курс

Патогендігі I-II топтардағы және III-IV топтардағы микроорганизмдермен жұмыс істеу кезінде ұлттық талаптар (оның ішінде рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік бағдарламасы, практикалық әдістер мен техника, патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және қозғалысы, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР рәсімдерді әзірлеу және орындау). Зертханалық инфрақұрылымға қойылатын талаптар. Зертхананы физикалық қорғау. А, Б, В, Г сыныбындағы медициналық қалдықтарды жинауға, таңбалауға, орауға, зарарсыздандыруға және жоюға қойылатын талаптар. Биологиялық қауіпсіздіктің барлық сұрақтары бойынша персоналды даярлау, ішкі аудит жүргізу және персоналдың құзыреттілігін бағалау. Инфекциялық материалды тасымалдау. ЖҚҚ. Биологиялық тәуекелдерді басқару жүйесі. Биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша инженерлік-техникалық, әкімшілік және ұйымдастыру іс-шаралары, тиісті микробиологиялық практика, ЖҚҚ пайдалану. Маманға, биоқауіпсіздік жөніндегі жергілікті комитетке қойылатын талаптар. Аса қауіпті инфекцияларға материал алу, биоқауіпсіздік шкафындағы жұмыс істеу және биологиялық тәуекелдерді бағалау.

Патогендігі I-IV топтардағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларға қойылатын ұлттық талаптарды біледі. А, Б, В, Г сыныбындағы медициналық қалдықтарды жоюға қойылатын талаптарды біледі, биологиялық тәуекелдерді басқару жүйесін біледі және іс жүзінде қолдана алады. Ішкі аудитті және биоқауіпсіздік бойынша персоналдың құзыреттілігін бағалауды қалай жүргізу керектігін біледі. Инфекциялық материалды тасымалдау туралы білімі бар. ЖҚҚ туралы біледі. Биоқауіпсіздік жөніндегі маманға және биоқауіпсіздік жөніндегі жергілікті комитетке қойылатын талаптарды біледі.

56

Тестілеу

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



2/60


      11. Техникалық және кәсіптік (орта арнаулы, орта кәсіптік) білімі бар мамандар үшін "Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау негіздері" тақырыбы бойынша биологиялық қауіпсіздік саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру курстары.

Пәннің атауы Пәннің құрамы Оқу нәтижесі Оқу жүктемесінің көлемі, кредитпен/сағатпен бақылау нысаны

Биологиялық қауіпсіздік және биологиялық қорғау, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, алғашқы көмек көрсету

Зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдыққа қойылатын жобалау, инженерлік-техникалық талаптар (зертханалық үй-жайларды аймақтарға бөлу және өңдеу, ауаны сүзу, жабдыққа техникалық қызмет көрсету, биоқауіпсіздік шкафтары, автоклавтар, жабдықтың жұмысына арналған құжаттама). Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеу және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторизациялау (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендерді және (немесе) материалдарды есепке алу және олардың қозғалысы, сақтауға қойылатын талаптар, тасымалдау шарттары, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеу, патогенді биологиялық агенттерді жою. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды зарарсыздандыру мен жоюға қойылатын талаптар. Өткір және тесетін медициналық қалдықтар. Жеке қорғану құралдары (бұдан әрі - ЖҚҚ): аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарынан қорғау үшін персонал киетін киім және тыныс алу құрылғылары. Зертханаларда ЖҚҚ пайдалану. Алғашқы көмек көрсету. Зертханаларды физикалық қорғау және персоналды басқару. Биологиялық тәуекелдерді басқару: биологиялық тәуекел ұғымы, биологиялық тәуекелді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту жөніндегі іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерді алдын алу. Биоқауіпсіздіктің халықаралық стандарттары: зертханалардың биоқауіпсіздік деңгейлері, микроорганизмдердің қауіп топтары, зертханалар мен қызметкерлерге қойылатын талаптар.
Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарының сақталуының мониторингі. Алғашқы көмек көрсету. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану. Авария кезінде жедел ден қою шаралары. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану.

Жобалау, зертханаға және биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жабдықтарға қойылатын инженерлік-техникалық талаптар мәселесі бойынша білімі бар. Микроорганизмдерді патогенділік топтары бойынша жіктеуді және I-IV топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеу үшін зертханаларды авторландыруды біледі (рұқсат беру құжаттары, биоқауіпсіздік жөніндегі бағдарлама, құжаттамаға қойылатын талаптар, СОР әзірлеу және орындау). Патогендердің және (немесе) материалдардың есебін және қозғалысын, сақтауға қойылатын талаптарды, тасымалдау шарттарын, материалдарды жөнелту кезінде ресімдеуді, патогенді биологиялық агенттерді жоюды біледі. А, Б, В, Г сыныптарындағы медициналық қалдықтарды залалсыздандыру және жоюға қойылатын талаптарды біледі, өткір және тесетін медициналық қалдықтармен қалай жұмыс істеу керектігін біледі. ЖҚҚ қолдануды біледі. Зертхананың физикалық қорғау білімін меңгерген. Биологиялық тәуекелдерді басқару бойынша білімі бар: биологиялық тәуекел түсінігі, биологиялық тәуекелдерді бағалау, биологиялық тәуекелдерді азайту бойынша іс-шаралар, биологиялық қауіпсіздік тиімділігін бағалау, биологиялық тәуекелдерді ауыстыру немесе алып тастау, жол берілетін тәуекел, биологиялық тәуекелдерің алдын алу. Биологиялық қауіпсіздіктің халықаралық стандарттарын біледі. Биоқауіпсіздікті ішкі және сыртқы бағалау, ұйымдағы биоқауіпсіздік талаптарын сақтау мониторингі туралы білімді меңгерген. ЖҚҚ пайдалануды біледі. Алғашқы көмек көрсетуді біледі. Биологиялық қауіпсіздік бокстарында қауіпсіз жұмыс істеу және ЖҚҚ қолдану туралы біледі. Апат кезінде жедел әрекет ету шараларын біледі. Виварийлерде ЖҚҚ пайдалану білімдері бар.

30

Емтихан

Дезинфекциялық іс

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістері. Дезинфекцияның түрлері (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдері (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық). Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі. Қызметкерлерді оқыту. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу дағдылары, соның ішінде қауіпсіздік техникасы. Стерилизацияны бақылау. Пероксидті газбен бу стерилизациясы. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шаралары. Химиялық топ бойынша дезинфекциялық құралдардың жіктелуі, дезинфекциялық құралдардың әрекет ету қағидаттары. Тері антисептиктері. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық дақылдары кезінде дезинфекциялау құралдарын қолдану. Көліктегі дезинфекциялық іс-шаралар. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету. Дезинфекциялық заттарды сақтау. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану. Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері. Дератизация. Кенттік және далалық дезинсекция. Химиялық заттарды - инсектицидтерді қолдану. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету.

Дезинфекция, дезинсекция, дератизация саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді біледі. Дезинфекция, деконтаминация және стерилизацияның жалпы қағидаттары мен әдістерін біледі. Дезинфекцияның түрлерін (ошақтық және профилактикалық, ағымдағы, қорытынды) және дезинфекциялық іс-шаралардың тәсілдерін (механикалық, физикалық, химиялық, биологиялық) біледі. Дезинфекциялық заттардың микроорганизмдерге әсер ету механизмін біледі. Дезинфекцияның тиімділігіне әсер ететін факторлар туралы біледі. Эпидемияға қарсы және профилактикалық іс-шаралар кешеніндегі дезинфекцияның орны мен рөлі туралы біледі. Қызметкерлерді оқыту дағдыларын меңгерген. Автоклавтар, стерилизаторлар, олармен жұмыс істеу негіздері, соның ішінде қауіпсіздік техникасы туралы біледі. Стерилизацияны бақылау туралы біледі. Пероксидті газбен бу стерилизациясы туралы біледі. Дезинфекцияның заманауи инженерлік-техникалық шараларын біледі. Химиялық топ бойынша дезинфекциялау құралдарының жіктелуін, дезинфекциялау құралдарының әрекет ету қағидаттарын біледі. Тері антисептиктері туралы біледі. Дезинфекциялық ерітінділерді дайындау негіздерін біледі. Микроорганизмдердің вегетативтік және споралық культураларында дезинфекциялық құралдардың қолданылуын біледі. Көліктегі дезинфекциялық шараларды біледі. Дезинфекциялау құралдарымен улану кезінде алғашқы көмек көрсету білімдері бар. Дезинфекциялық құралдардың сақталуын біледі. Дезинфекциялық, дератизациялық және дезинсекциялық жұмыстардың барлық түрлері кезінде ЖҚҚ пайдалану білімдеріне ие.
Кеміргіштермен күресудің құралдары мен әдістері туралы біледі. Дератизация білімін меңгерген. Кенттік және далалық дезинсекция туралы біледі. Химиялық құралдар-инсектицидтерді пайдалану бойынша білімі бар. Дезинфекция құралдарын, инсектицидтер мен зооцидтерді медициналық мақсатта қолданудың экологиялық аспектілері туралы біледі. Дезинсекциялық және дератизациялық жұмыстарды жүргізу кезінде биоқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша білімін меңгерген.

26

Тестілеу

Практикалық дағдылар



2

Емтихан

Қорытынды бақылау



2

Тестілеу

Барлығы



2/60