Об утверждении Правил отбора участников национального превентивного механизма

Приказ Уполномоченного по правам человека от 27 января 2023 года № 4. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 января 2023 года № 31836.

В соответствии с абзацем пятым подпункта 14) статьи 7 Конституционного закона Республики Казахстан "Об Уполномоченном по правам человека в Республике Казахстан" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить Правила отбора участников национального превентивного механизма согласно приложению 1 к настоящему приказу.

2. Признать утратившими силу некоторые распоряжения Уполномоченного по правам человека согласно приложению 2 к настоящему приказу.

3. Национальному центру по правам человека в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Уполномоченного по правам человека в Республике Казахстан после его официального опубликования.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на исполняющего обязанности руководителя Национального центра по правам человека Умарова А.С.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Уполномоченный по правам человека в Республике Казахстан

А. Ластаев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство здравоохранения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство обороны
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство просвещения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Комитет национальной безопасности
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан

Приложение 1 к приказу Уполномоченный по правам человека в Республике Казахстан от 27 января 2023 года № 4

Правила отбора участников национального превентивного механизма

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила отбора участников национального превентивного механизма (далее - Правила) разработаны в соответствии с абзацем пятым подпункта 14) статьи 7 Конституционного закона Республики Казахстан "Об уполномоченном по правам человека в Республике Казахстан" и определяют порядок отбора участников национального превентивного механизма для превентивных посещений.

2. Участниками национального превентивного механизма являются Уполномоченный по правам человека в Республике Казахстан (далее – Уполномоченный), а также отбираемые Координационным советом при Уполномоченном (далее – Координационный совет) члены общественных наблюдательных комиссий и общественных объединений, осуществляющих деятельность по защите прав, законных интересов граждан, юристы, социальные работники, врачи.

2-1. В состав участников национального превентивного механизма по решению Координационного совета могут отбираться лица, предложенные Уполномоченным по правам человека в Республике Казахстан.

К предложению Уполномоченного по правам человека в Республике Казахстан прикладываются документы, предусмотренные пунктом 6 настоящих Правил.

Координационный совет в течение одного месяца со дня получения предложения Уполномоченного по правам человека в Республике Казахстан рассматривает его и принимает решение в порядке, предусмотренном пунктом 11 настоящих Правил.

Сноска. Правила дополнены пунктом 2-1 в соответствии с приказом Уполномоченного по правам человека от 11.05.2023 № 7 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. При отборе участников национального превентивного механизма для превентивных посещений никто не может подвергаться какой-либо дискриминации по мотивам происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства или по любым иным обстоятельствам.

4. Участниками национального превентивного механизма не могут быть:

1) лица, не являющиеся гражданами Республики Казахстан;

2) лица, имеющие не погашенную или не снятую в установленном законодательством Республики Казахстан порядке судимость;

3) лица, подозреваемые или обвиняемые в совершении уголовного правонарушения;

4) лица, признанные судом недееспособными или ограниченно дееспособными;

5) судьи, адвокаты, государственные служащие и военнослужащие, а также работники правоохранительных и специальных государственных органов;

6) лица, состоящие на учете у психиатра и (или) нарколога;

7) лица, освобожденные от уголовной ответственности по нереабилитирующим основаниям за совершение умышленного уголовного правонарушения;

8) лица, уволенные с государственной или воинской службы, из правоохранительных и специальных государственных органов, судов или исключенные из коллегии адвокатов по отрицательным мотивам;

9) лица, лишенные лицензии на занятие адвокатской деятельностью.

Глава 2. Порядок отбора участников национального превентивного механизма

5. Формирование состава участников национального превентивного механизма включает в себя ряд последовательных этапов:

1) публикация объявления на официальном интернет-ресурсе Уполномоченного о проведении отбора;

2) прием и рассмотрение документов кандидатов;

3) зачисление в состав участников национального превентивного механизма на основании решений Координационного совета.

6. Для включения в состав участников национального превентивного механизма кандидатами подается заявление в Координационный совет, по форме согласно приложению к настоящим Правилам с приложением следующих документов:

1) копия документа, удостоверяющего личность;

2) собственноручно написанная автобиография кандидата;

3) копия диплома об образовании, а в случае его отсутствия – копия аттестата;

4) копия документа, подтверждающего трудовую деятельность, удостоверенная кадровой службой с места работы;

5) справка с места работы (при наличии работы);

6) справка об отсутствии судимости, выданная не ранее, чем за один месяц до ее представления, с указанием сведений по всей республике;

7) справка с психоневрологического диспансера, действительная на момент подачи;

8) справка с наркологического диспансера, действительная на момент подачи;

9) отдельный листок с указанием домашних, рабочих и сотовых телефонов, а также персонального электронного адреса;

10) фотография 3 х 4 в электронном формате.

7. Документы принимаются Рабочим органом Уполномоченного нарочно, по почте или электронной почте в течение тридцати календарных дней со дня публикации объявления об отборе на официальном интернет-ресурсе Уполномоченного.

8. Выявление фактов представления кандидатами заведомо ложной информации и документов является основанием для их исключения из отбора на любом из его этапов.

9. Общественно наблюдательные комиссии (далее - ОНК) и общественные объединения, осуществляющие деятельность по защите прав, законных интересов граждан (далее - НПО) представляют своего члена для включения в состав участников национального превентивного механизма по решению общего собрания ОНК или НПО, либо по письменному представлению Председателя (Первого руководителя) ОНК или НПО.

10. Кандидат от ОНК или НПО для включения в состав участников национального превентивного механизма предоставляет документы, указанные в пункте 6 настоящих Правил.

11. По итогам рассмотрения документов Координационным советом путем открытого голосования простым большинством голосов принимается решение о зачислении кандидата в состав участников национального превентивного механизма либо об отказе в зачислении.

12. Координационный совет извещает кандидата о результатах отбора на официальном интернет-ресурсе Уполномоченного, а также путем направления уведомления на электронную почту.

13. Решение Координационного совета и списки отобранных участников национального превентивного механизма размещаются на интернет-ресурсе Уполномоченного.

14. Состав участников национального превентивного механизма из числа претендентов утверждается решением Координационного совета.

15. Срок полномочий участников национального превентивного механизма определяется двумя годами. По истечении срока полномочий Координационным советом проводится отбор участников национального превентивного механизма в конце отчетного года (периода) на следующий срок.

16. Участники национального превентивного механизма, полномочия которых прекращены, в случае изъявления желания продолжить работу в составе участников национального превентивного механизма на предстоящий срок, предоставляют в Координационный совет документы, указанные в абзаце первом и в подпунктах 5), 6), 7), 8), 9) пункта 6 настоящих Правил.

17. В случае досрочного прекращения полномочий участника национального превентивного механизма, избрание нового участника национального превентивного механизма производится решением Координационного совета из числа ранее заявленных кандидатов в отборе на текущий срок.

	Приложение к Правилам отбора участников национального превентивного механизма
	Форма
	Координационный совет при Уполномоченном по правам человека в Республике Казахстан

Заявление

Прошу Вас рассмотреть мою кандидатуру для включения в состав участников Национального превентивного механизма по ______ области/городу______.

Место работы и должность (при наличии):

______________________________________________

Ф.И.О. (при наличии), подпись, дата.

Приложение 2 к приказу Уполномоченный по правам человека в Республике Казахстан от 27 января 2023 года № 4

Перечень некоторых распоряжений Уполномоченного по правам человека

1. Распоряжение Уполномоченного по правам человека от 26 сентября 2013 года № 20 "Об утверждении Правил отбора участников национального превентивного механизма" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 8892).

2. Пункт 2 изменений в некоторые распоряжения Уполномоченного по правам человека, утвержденных распоряжением Уполномоченного по правам человека от 18 сентября 2014 года № 14 "О внесении изменений в некоторые распоряжения Уполномоченного по правам человека" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 9815).

3. Пункт 2 перечня распоряжений Уполномоченного по правам человека в Республике Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения, утвержденного распоряжением Уполномоченного по правам человека от 3 апреля 2019 года № 5 "О внесении изменений и дополнений в некоторые распоряжения Уполномоченного по правам человека в Республике Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 19033).

4. Распоряжение Уполномоченного по правам человека от 27 июня 2019 года № 16 "О внесении изменений в распоряжение Уполномоченного по правам человека от 26 сентября 2013 года № 20 "Об утверждении Правил отбора участников национального превентивного механизма"" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 19073).

5. Распоряжение Уполномоченного по правам человека от 27 декабря 2021 года № 134 "О внесении изменений в распоряжение Уполномоченного по правам человека от 26 сентября 2013 года № 20 "Об утверждении Правил отбора участников Национального превентивного механизма" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 26350).

Ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларды іріктеу қағидаларын бекіту туралы

Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2023 жылғы 27 қаңтардағы № 4 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 27 қаңтарда № 31836 болып тіркелді.

"Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңының 7-бабы 14) тармақшасының алтыншы абзацына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларды іріктеу қағидалары бекітілсін.

2. Осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің кейбір өкімдерінің күші жойылды деп танылсын.

3. Адам құқықтары жөніндегі ұлттық орталық Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің ресми интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Адам құқықтары жөніндегі ұлттық орталық басшысының міндетін атқарушы А.С. Умаровқа жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл

А. Ластаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Денсаулық сақтау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты әлеуметтік

қорғау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Қорғаныс министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Оқу-ағарту министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ұлттық қауіпсіздік комитеті

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ішкі істер министрлігі

Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл 2023 жылғы 27 қаңтардағы № 4 Бұйрыққа 1-қосымша

Ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларды іріктеу қағидалары 1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларды іріктеу қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңының 7-бабы 14) тармақшасының бесінші абзацына сәйкес әзірленді және алдын ала бару үшін ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларды іріктеу тәртібін айқындайды.

2. Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл (бұдан әрі - Уәкіл), сондай-ақ Үйлестіру кеңесі іріктейтін азаматтардың құқықтарын, заңды мүдделерін қорғауды жүзеге асыратын қоғамдық байқау комиссияларының және қоғамдық бірлестіктердің мүшелері, заңгерлер, әлеуметтік қызметкерлер, дәрігерлер ұлттық превентивтік тетікке қатысушылары болып табылады.

2-1. Ұлттық превентивтік тетікке қатысушылар құрамына Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілмен ұсынылған Үйлестіру кеңесінің шешімі бойынша тұлғалар іріктелінуі мүмкін.

Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің ұсынысына осы Қағидалардың 6-тармағында көзделген құжаттар қоса беріледі.

Үйлестіру кеңесі Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің ұсынысын алған күннен бастап бір ай ішінде оны қарайды және осы Қағидалардың 11-тармағында белгіленген тәртіппен шешім қабылдайды.

Ескерту. Қағида 2-1-тармақпен толықтырылды - Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 11.05.2023 № 7 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Ұлттық превентивтік тетікке қатысушылары алдын ала болу үшін іріктеу кезінде тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жеріне байланысты немесе кез-келген өзге жағдаяттар бойынша қатысушылардың ешқайсысын ешқандай кемсітуге болмайды.

4. Ұлттық превентивтік тетікке:

1) Қазақстан Республикасының азаматы болып табылмайтын тұлғалар;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар тұлғалар;

3) қылмыс жасауда күдікті немесе айып тағылып отырған тұлғалар;

4) сотпен әрекетке қабілетсіз немесе әрекетке қабілеттілігі шектелген деп танылған тұлғалар;

5) судьялар, адвокаттар, мемлекеттік қызметшілер және әскери қызметшілер, сондай-ақ құқық қорғау және арнайы мемлекеттік органдардың қызметкерлері;

6) психиатрда және/немесе наркологта есепте тұратын тұлғалар;

7) қасақана қылмыс жасағаны үшін ақталмайтын негіздер бойынша қылмыстық жауапкершіліктен босатылған тұлғалар;

8) жағымсыз себептермен мемлекеттік немесе әскери қызметтен, құқық қорғау және арнайы мемлекеттік органдардан, соттардан босатылған немесе адвокаттар коллегиясынан шығарылған тұлғалар;

9) адвокаттық қызметпен айналысуға лицензиясынан айырылған тұлғалар қатысушы бола алмайды.

2-тарау. Ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларын іріктеу тәртібі

5. Ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларының құрамын қалыптастыру бірқатар жүйелі кезеңдерді қамтиды:

1) Уәкілдің ресми интернет-ресурсында іріктеу өткізу туралы хабарландыру жариялау;

2) үміткерлердің құжаттарын қабылдау және қарау;

3) Үйлестіру кеңесінің шешімдері негізінде ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларының құрамына қабылдау.

6. Ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларының құрамына енгізу үшін кандидаттар Үйлестіру кеңесіне мынадай құжаттармен:

1) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;

2) үміткердің өз қолымен жазылған өмірбаяны;

3) білімі туралы дипломның көшірмесі, ал ол болмаған жағдайда аттестаттың көшірмесі;

4) еңбек қызметін растайтын, жұмыс орнынан кадр қызметі куәландырған құжаттың көшірмесі;

5) жұмыс орнынан анықтама (жұмыс болған жағдайда);

6) республика бойынша мәліметтерді көрсете отырып, оны ұсынғанға дейін кемінде бір ай бұрын берілген соттылығының жоқтығы туралы анықтама;

7) психоневрологиялық диспансерден берілген сәтте жарамды анықтама;

8) наркологиялық диспансерден берілген сәтте жарамды анықтама;

9) үй, жұмыс және ұялы телефондары, сондай-ақ дербес электрондық мекен-жайы көрсетілген бөлек парақ;

10) электрондық форматта 3 х 4 фотосуретті, осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтініш беріледі.

7. Құжаттар Уәкілдің Жұмыс органымен Уәкілдің ресми интернет-ресурсында іріктеу туралы хабарландыру жарияланған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде қолма-қол, пошта немесе электрондық пошта арқылы қабылданады.

8. Үміткерлердің көрінеу жалған ақпарат пен құжаттар ұсыну фактісін анықтау олардың іріктеуден оның кез-келген кезеңінде шығарылуы үшін негіз болып табылады.

9. Азаматтардың құқықтарын, заңды мүдделерін қорғауды жүзеге асыратын қоғамдық байқау комиссияларының (бұдан әрі – ҚБК) және қоғамдық бірлестіктердің (бұдан әрі – ҮЕҰ) ҰАТҚ құрамына енгізу үшін өздерінің мүшелерін ҚБК және ҮЕҰ жалпы жиналысының шешімі бойынша не ҚБК немесе ҮЕҰ Төрағасының (Бірінші басшысының) жазбаша ұсынысы бойынша ұсынады.

10. Ұлттық превентивтік тетіктің құрамына енгізу үшін ҚБК немесе ҮЕҰ үміткері осы Қағидалардың 6-тармағында көрсетілген құжаттарды ұсынады.

11. Үйлестіру кеңесі құжаттарды қарау қорытындысы бойынша ашық дауыс беру жолымен қарапайым көпшілік дауысымен ұлттық превентивтік тетіктің құрамына үміткердің алынуы немесе алынудан бас тарту туралы шешім қабылдайды.

12. Үйлестіру кеңесі үміткерге іріктеу нәтижелері туралы Уәкілдің ресми интернет-ресурсында, сондай-ақ хабарламаны электрондық поштаға жіберу арқылы хабарлайды.

13. Үйлестіру кеңесінің шешімі мен ұлттық превентивтік тетікке іріктелген тізім Уәкілдің интернет-ресурсында орналастырылады.

14. Үміткерлер арасынан ұлттық превентивтік тетіктің құрамы Үйлестіру кеңесінің шешімімен бекітіледі.

15. Ұлттық превентивтік тетіктің өкілеттік мерзімі екі жылға анықталады. Ұлттық превентивтік тетіктің өкілеттік мерзімі аяқталғаннан кейін Үйлестіру кеңесі есепті жылдың (кезеңнің) соңында келесі мерзімге превентивтік тетікке қатысушыларын іріктеуді жүргізеді.

16. Өкілеттілігі тоқтатылған ұлттық превентивтік тетіктің алдағы мерзімге ұлттық превентивтік тетіктің құрамында жұмысты жалғастыруға ниет білдірген жағдайда Үйлестіру кеңесіне осы Қағидалардың 6-тармағында және 7-тармағының 5), 6), 7), 8), 9) тармақшаларында көрсетілген құжаттарды ұсынады.

17. Ұлттық превентивтік тетікке қатысушының өкілеттігі мерзімінен бұрын тоқтатылған жағдайда, ұлттық превентивтік тетікке жаңа қатысушыны сайлау ағымдағы мерзімге іріктеуде бұрын мәлімделген кандидаттар қатарынан Үйлестіру кеңесінің шешімімен жүргізіледі.

Ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларды іріктеу қағидаларына қосымша Нысан Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл жанындағы Үйлестіру кеңесі

Өтініш

___________ облысы/қаласы бойынша ұлттық превентивтік тетікке қатысушыларының

құрамына енгізу үшін менің кандидатурамды қарауыңызды сұраймын.

Жұмыс орны және лауазымы (болған жағдайда):______________________

Т.А.Ә. (болған жағдайда), қолы, күні.

Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл 2023 жылғы 27 қаңтардағы № 4 Бұйрыққа 2-қосымша

Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің кейбір өкімдерінің тізбесі

1. "Ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларын іріктеу қағидаларын бекіту туралы" Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2013 жылғы 26 қыркүйектегі № 20 өкімі (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8892 болып тіркелген).

2. "Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің кейбір өкімдеріне өзгерістер енгізу туралы" Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2014 жылғы 18 қыркүйектегі № 14 өкімімен бекітілген Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің кейбір өкімдеріне енгізілетін өзгерістердің 2-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9815 болып тіркелген).

3. Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2019 жылғы 3 сәуірдегі "Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің кейбір өкімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" № 5 өкімімен бекітілген өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін, Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің өкімдері тізбесінің 2-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19033 болып тіркелген).

4. "Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2013 жылғы 26 қыркүйектегі № 20 өкіміне "Ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларын іріктеу қағидаларын бекіту туралы" өзгерістер енгізу туралы" Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2019 жылғы 27 маусымдағы № 16 өкімі (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19073 болып тіркелген).

5. "Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2013 жылғы 26 қыркүйектегі "Ұлттық алдын алу тетігінің қатысушыларын іріктеу қағидаларын бекіту туралы" № 20 өкіміне өзгерістер енгізу туралы" Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің 2021 жылғы 27 желтоқсандағы № 134 өкімі (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 26350 болып тіркелген).