О внесении изменений и дополнений в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 1 июля 2011 года № 68 "Об утверждении Инструкции по ведению бухгалтерского учета отдельными субъектами финансового рынка" и признании утратившими силу некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, а также структурных элементов некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 19 марта 2025 года № 17. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 4 апреля 2025 года № 35933

      Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 1 июля 2011 года № 68 "Об утверждении Инструкции по ведению бухгалтерского учета отдельными субъектами финансового рынка" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 7121) следующие изменения и дополнения:

      преамбулу изложить в следующей редакции:

      "В соответствии с подпунктом 63) части второй статьи 15 Закона Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан", подпунктом 2) пункта 6 статьи 20 Закона Республики Казахстан "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:";

      в Инструкции по ведению бухгалтерского учета отдельными субъектами финансового рынка, утвержденной указанным постановлением:

      пункты 1, 2 и 3 изложить в следующей редакции:

      "1. Настоящая Инструкция разработана в соответствии с подпунктом 63) части второй статьи 15 Закона Республики Казахстан "О Национальном Банке Республики Казахстан", подпунктом 2) пункта 6 статьи 20 Закона Республики Казахстан "О бухгалтерском учете и финансовой отчетности" и международными стандартами финансовой отчетности.

      2. Настоящая Инструкция детализирует ведение бухгалтерского учета единым накопительным пенсионным фондом, добровольными накопительными пенсионными фондами (далее – накопительные пенсионные фонды), организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций (за исключением ипотечных организаций и юридических лиц, ранее являвшихся дочерними банками), профессиональными участниками рынка ценных бумаг, организациями, осуществляющими микрофинансовую деятельность, страховыми брокерами и филиалами страховых брокеров - нерезидентов Республики Казахстан, организацией, гарантирующей осуществление страховых выплат страхователям (застрахованным, выгодоприобретателям) в случае ликвидации страховых организаций, управляющими инвестиционным портфелем активов клиентов, находящихся в инвестиционном управлении (далее – организация), и организациями, осуществляющими брокерскую деятельность на рынке ценных бумаг (далее – брокер), активов, полученных от клиентов по договору об оказании брокерских услуг.

      3. В настоящей Инструкции применяются методы учета сделок покупки и продажи финансовых активов на дату заключения сделки и на дату расчетов по сделке в соответствии с международными стандартами финансовой отчетности. Выбор одного из указанных в настоящем пункте методов учета сделок покупки и продажи финансовых активов определяется учетной политикой организации.

      При ведении бухгалтерского учета активов клиентов, находящихся в инвестиционном управлении, и активов, полученных от клиентов по договору об оказании брокерских услуг, организацией и брокером применяются внебалансовые счета в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 22 сентября 2008 года № 79 "Об утверждении Типового плана счетов бухгалтерского учета для отдельных субъектов финансового рынка Республики Казахстан" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 5348).";

      главу 2 исключить;

      пункт 10 изложить в следующей редакции:

      "10. После начисления вознаграждения и амортизации премии или дисконта (скидки) согласно пунктам 7 и 9 настоящей Инструкции, производится переоценка приобретенных долговых ценных бумаг, оцениваемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка, и учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход, по справедливой стоимости, с периодичностью, установленной учетной политикой организации, и осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) по долговым ценным бумагам, учитываемым по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка:

      если справедливая стоимость долговых ценных бумаг выше их стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1120 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка


Кт

6150 01

Доходы от изменения стоимости ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка;

      если стоимость долговых ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения выше их справедливой стоимости:


Дт

7470 03

Расходы от изменения стоимости ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка


Кт

1120 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка;

      на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости долговых ценных бумаг:


Дт

1120 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка


Кт

1120 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка.

      2) по долговым ценным бумагам, учитываемым по справедливой стоимости через прочий совокупный доход:

      если справедливая стоимость долговых ценных бумаг выше их стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1140 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


2030 04

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


Кт

5440

Резерв на переоценку финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход;

      если стоимость долговых ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения выше их справедливой стоимости:


Дт

5440

Резерв на переоценку финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


Кт

1140 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход;

      на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости долговых ценных бумаг:


Дт

1140 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


Кт

1140 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 04

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход.";

      подпункты 4) и 5) пункта 13 изложить в следующей редакции:

      "4) в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже долговых ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка, и учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход, над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы:


Дт

1030

Денежные средства на текущих счетах


Кт

6280 09

Доходы от покупки - продажи ценных бумаг;

      5) в случае превышения стоимости долговых ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка, и учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:


Дт

7470 10

Расходы от покупки - продажи ценных бумаг


Кт

1120 01

Финансовые активы, учитываемые по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка



1140 01

Краткосрочные финансовые активы, учитываемые по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 01

Долгосрочные финансовые активы, учитываемые по справедливой стоимости через прочий совокупный доход;";

      подпункты 4) и 5) пункта 21 изложить в следующей редакции:

      "4) в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже долговых ценных бумаг, учитываемых по амортизированной стоимости, над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы:


Дт

1030

Денежные средства на текущих счетах


Кт

6280 09

Доходы от покупки - продажи ценных бумаг;

      5) в случае превышения стоимости долговых ценных бумаг, учитываемых по амортизированной стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:


Дт

7470 10

Расходы от покупки - продажи ценных бумаг


Кт

1130 01

Краткосрочные финансовые активы, учитываемые по амортизированной стоимости



2020 01

Долгосрочные финансовые активы, учитываемые по амортизированной стоимости.";

      подпункты 4) и 5) пункта 28 изложить в следующей редакции:

      "4) в случае превышения суммы заключенной сделки по покупке долговых ценных бумаг, над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы:

Дт

7470 10

Расходы от покупки - продажи ценных бумаг

Кт

1030

Денежные средства на текущих счетах;

      5) в случае превышения стоимости долговых ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над суммой заключенной сделки по покупке долговых ценных бумаг, на сумму разницы:

Дт

4030 10

Выкупленные ценные бумаги

Кт

6280 09

Доходы от покупки-продажи ценных бумаг.";

      пункт 33 изложить в следующей редакции:

      "33. При переоценке приобретенных долевых ценных бумаг, оцениваемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка, или учитываемые по справедливой стоимости через прочий совокупный доход, по справедливой стоимости с периодичностью, установленной учетной политикой организации, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) по долевым ценным бумагам, учитываемым по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка:

      если справедливая стоимость долевых ценных бумаг выше их стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1120 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка


Кт

6150 01

Доходы от изменения стоимости ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка;

      если стоимость долевых ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, выше их справедливой стоимости:


Дт

7470 03

Расходы от изменения стоимости ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка


Кт

1120 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка;

      на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости долевых ценных бумаг:


Дт

1120 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка


Кт

1120 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка.

      2) по долевым ценным бумагам, учитываемым по справедливой стоимости через прочий совокупный доход:

      если справедливая стоимость долевых ценных бумаг выше их стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1140 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 04

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


Кт

5440

Резерв на переоценку финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход;

      если стоимость долевых ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, выше их справедливой стоимости:


Дт

5440

Резерв на переоценку финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


Кт

1140 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход;

      на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости долевых ценных бумаг:


Дт

1140 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 05

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


Кт

1140 04

Положительная корректировка справедливой стоимости финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 04

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход.";

      подпункты 4) и 5) пункта 36 изложить в следующей редакции:

      "4) в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже долевых ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка, или учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход, над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы:


Дт

1030

Денежные средства на текущих счетах


Кт

6280 09

Доходы от покупки - продажи ценных бумаг;

      5) в случае превышения стоимости долевых ценных бумаг, учитываемых по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка, или учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:


Дт

7470 10

Расходы от покупки-продажи ценных бумаг


Кт

1120 01

Финансовые активы, учитываемые по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка



1140 01

Краткосрочные финансовые активы, учитываемые по справедливой стоимости через прочий совокупный доход



2030 01

Долгосрочные финансовые активы, учитываемые по справедливой стоимости через прочий совокупный доход;";

      пункт 52 изложить в следующей редакции:

      "52. В случае если приобретенные аффинированные драгоценные металлы переоцениваются по справедливой стоимости согласно учетной политике организации осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) если справедливая стоимость аффинированных драгоценных металлов выше их стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1370

Аффинированные драгоценные металлы



1380

Аффинированные драгоценные металлы в пути



1150 09

Аффинированные драгоценные металлы, размещенные на металлических счетах


Кт

6280 05

Доходы от переоценки аффинированных драгоценных металлов;

      2) если стоимость аффинированных драгоценных металлов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, выше их справедливой стоимости:


Дт

7470 07

Расходы от переоценки аффинированных драгоценных металлов


Кт

1370

Аффинированные драгоценные металлы



1380

Аффинированные драгоценные металлы в пути



1150 09

Аффинированные драгоценные металлы, размещенные на металлических счетах.";

      пункт 64 изложить в следующей редакции:

      "64. При переоценке предоставленных займов, отнесенных к категориям "оцениваемые по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка" и "учитываемые по справедливой стоимости через прочий совокупный доход", осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) по займам, учитываемым по справедливой стоимости, изменения которой отражаются в составе прибыли или убытка:

      при превышении справедливой стоимости займа над его стоимостью, по которой он отражен в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы превышения:


Дт

1110 25

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 24

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов


Кт

6280 06

Доходы от прочей переоценки;

      при превышении стоимости займа, по которой он отражен в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над его справедливой стоимостью, на сумму разницы уменьшения:


Дт

7470 08

Расходы от прочей переоценки


Кт

1110 26

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 25

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов;

      на сумму числящейся положительной (отрицательной) корректировки справедливой стоимости займов:


Дт

1110 26

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 25

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов


Кт

1110 25

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 24

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов.

      2) по займам, учитываемым по справедливой стоимости через прочий совокупный доход:

      при превышении справедливой стоимости займа над его стоимостью, по которой он отражен в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы превышения:


Дт

1110 25

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 24

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов


Кт

5470

Резерв на переоценку займов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход;

      при превышении стоимости займа, по которой он отражен в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над его справедливой стоимостью, на сумму разницы уменьшения:


Дт

5470

Резерв на переоценку займов, учитываемых по справедливой стоимости через прочий совокупный доход


Кт

1110 26

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 25

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов;

      на сумму числящейся положительной (отрицательной) корректировки справедливой стоимости займов:


Дт

1110 26

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 25

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов


Кт

1110 25
2010 24

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов
Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов.";

      пункт 65-1 изложить в следующей редакции:

      "65-1. При переоценке предоставленных займов, отнесенных к категории "имеющиеся в наличии для продажи" в соответствии с международным стандартом для малого и среднего бизнеса, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      при превышении справедливой стоимости займа над его стоимостью, по которой он отражен в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы превышения:


Дт

1110 25

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 24

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов


Кт

5470 01

Резерв на переоценку займов, имеющихся в наличии для продажи;

      при превышении стоимости займа, по которой он отражен в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над его справедливой стоимостью, на сумму разницы уменьшения:


Дт

5470 01

Резерв на переоценку займов, имеющихся в наличии для продажи


Кт

1110 26

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 25

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов;

      на сумму числящейся положительной (отрицательной) корректировки справедливой стоимости займов:


Дт

1110 26

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 25

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов


Кт

1110 25

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных займов



2010 24

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных займов.";

      пункт 142 изложить в следующей редакции:

      "142. После начисления вознаграждения и амортизации премии или дисконта (скидки) согласно пунктам 139 и 141 Инструкции, производится переоценка приобретенных долговых ценных бумаг, имеющихся в наличии для продажи, по справедливой стоимости, с периодичностью, установленной учетной политикой организации, и осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      если справедливая стоимость долговых ценных бумаг выше их стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1140 09

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 09

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи


Кт

5440 01

Резерв на переоценку финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи;

      если стоимость долговых ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, выше их справедливой стоимости:


Дт

5440 01

Резерв на переоценку финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи


Кт

1140 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи;

      на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости долговых ценных бумаг:


Дт

1140 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи


Кт

1140 09

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 09

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи.";

      подпункты 6) и 7) пункта 145 изложить в следующей редакции:

      "6) в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже долговых ценных бумаг, имеющихся в наличии для продажи, над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы:

Дт

1030

Денежные средства на текущих счетах

Кт

6280 09

Доходы от покупки - продажи ценных бумаг;

      7) в случае превышения стоимости долговых ценных бумаг, имеющихся в наличии для продажи, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:


Дт

7470 10

Расходы от покупки - продажи ценных бумаг


Кт

1140 06

Краткосрочные финансовые активы, имеющиеся в наличии для продажи



2030 06

Долгосрочные финансовые активы, имеющиеся в наличии для продажи;";

      пункт 154 изложить в следующей редакции:

      "154. При переоценке приобретенных долевых ценных бумаг, имеющихся в наличии для продажи, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      если справедливая стоимость долевых ценных бумаг выше их стоимости, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1140 09

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 09

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи


Кт

5440 01

Резерв на переоценку финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи;

      если стоимость долевых ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, выше их справедливой стоимости:


Дт

5440 01

Резерв на переоценку финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи


Кт

1140 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи;

      на сумму числящейся положительной или отрицательной корректировки справедливой стоимости долевых ценных бумаг:


Дт

1140 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 10

Отрицательная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи


Кт

1140 09

Положительная корректировка справедливой стоимости краткосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи



2030 09

Положительная корректировка справедливой стоимости долгосрочных финансовых активов, имеющихся в наличии для продажи.";

      подпункты 4) и 5) пункта 157 изложить в следующей редакции:

      "4) в случае превышения суммы заключенной сделки по продаже долевых ценных бумаг, имеющихся в наличии для продажи, над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, на сумму разницы:

Дт

1030

Денежные средства на текущих счетах

Кт

6280 09

Доходы от покупки - продажи ценных бумаг;

      5) в случае превышения стоимости долевых ценных бумаг, имеющихся в наличии для продажи, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над суммой заключенной сделки по их продаже, на сумму разницы:


Дт

7470 10

Расходы от покупки-продажи ценных бумаг


Кт

1140 06

Краткосрочные финансовые активы, имеющиеся в наличии для продажи



2030 06

Долгосрочные финансовые активы, имеющиеся в наличии для продажи;";

      дополнить главами 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 и 30 следующего содержания:

      "Глава 20. Учет активов, принятых в инвестиционное управление

      171. При получении организацией активов в инвестиционное управление на сумму активов, принятых в соответствии с договором об инвестиционном управлении, осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 01

Деньги



1800 02

Аффинированные драгоценные металлы



1800 03

Ценные бумаги



1800 04

Вклады размещенные



1800 05

Инвестиции в капитал



1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства



1800 08

Прочие активы



1800 09

Счета к получению



1800 10

Дивиденды



1800 11

Вознаграждение



1800 12

Прочие требования


Кт

1830 01

Поступление активов от клиента.

      Глава 21. Размещение денег, находящихся в инвестиционном управлении, в иностранную валюту

      172. При покупке иностранной валюты организацией осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) если курс покупки ниже рыночного курса:


Дт

1800 01

Деньги (на сумму купленной иностранной валюты)


Кт

1800 01

Деньги (на выплаченную сумму денег в тенге)



1830 03

Доходы от купли-продажи (на разницу между курсом покупки и рыночным курсом);

      2) если курс покупки выше рыночного курса:


Дт

1800 01

Деньги (на сумму купленной иностранной валюты)



1840 03

Расходы от купли-продажи (на разницу между курсом покупки и рыночным курсом)


Кт

1800 01

Деньги (на выплаченную сумму денег в тенге).

      173. При продаже иностранной валюты организацией осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) если курс продажи выше рыночного курса:


Дт

1800 01

Деньги (на полученную сумму денег в тенге)


Кт

1800 01

Деньги (на сумму проданной иностранной валюты)



1830 03

Доходы от купли-продажи (на разницу между курсом продажи и рыночным курсом);

      2) если курс продажи ниже рыночного курса:


Дт

1800 01

Деньги (на полученную сумму денег в тенге)



1840 03

Расходы от купли-продажи (на разницу между курсом продажи и рыночным курсом)


Кт

1800 01

Деньги (на сумму проданной иностранной валюты).

      174. При обмене иностранными валютами организацией осуществляются следующие бухгалтерские записи:


Дт

1800 01

Деньги (на сумму купленной иностранной валюты)


Кт

1800 01

Деньги (на сумму проданной иностранной валюты);

      на сумму положительной разницы:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1830 03

Доходы от купли-продажи (на разницу между курсом продажи (покупки) и рыночным курсом);

      на сумму отрицательной разницы:


Дт

1840 03

Расходы от купли-продажи (на разницу между курсом продажи (покупки) и рыночным курсом)


Кт

1800 01

Деньги.

      175. При переоценке денег в иностранной валюте по рыночному курсу обмена валют на дату переоценки осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при увеличении рыночного курса обмена валют на сумму положительной курсовой разницы:


Дт

1800 01

Деньги (в иностранной валюте)


Кт

1830 05

Доходы по курсовой разнице;

      2) при уменьшении рыночного курса обмена валют на сумму отрицательной курсовой разницы:


Дт

1840 05

Расходы по курсовой разнице


Кт

1800 01

Деньги (в иностранной валюте).

      Глава 22. Размещение денег, находящихся в инвестиционном управлении, во вклады

      176. При размещении денег, находящихся в инвестиционном управлении, во вклады в банках второго уровня или организациях, осуществляющих отдельные виды банковских операций, на сумму вклада с учетом затрат по сделке, при их наличии, осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 04

Вклады размещенные


Кт

1800 01

Деньги.

      177. При начислении вознаграждения по вкладу, определенному договором банковского вклада, в соответствии с периодичностью, установленной учетной политикой организации, осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 11

Вознаграждение


Кт

1830 02

Доходы в виде вознаграждения (дивиденды).

      178. При фактическом получении вознаграждения по вкладу осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 11

Вознаграждение.

      179. В конце срока банковского вклада при возврате денег осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 04

Вклады размещенные



1800 11

Вознаграждение.

      180. При переоценке вкладов в иностранной валюте по рыночному курсу обмена валют на дату переоценки осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при увеличении рыночного курса обмена валют на сумму положительной курсовой разницы:


Дт

1800 04

Вклады размещенные


Кт

1830 05

Доходы по курсовой разнице;

      2) при уменьшении рыночного курса обмена валют на сумму отрицательной курсовой разницы:


Дт

1840 05

Расходы по курсовой разнице


Кт

1800 04

Вклады размещенные.

      Глава 23. Размещение денег, находящихся в инвестиционном управлении, в ценные бумаги

      181. При приобретении ценных бумаг за счет активов, находящихся в инвестиционном управлении, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на чистую стоимость приобретенных ценных бумаг (на сумму, не превышающую номинальную стоимость):


Дт

1800 03

Ценные бумаги


Кт

1800 01

Деньги;

      2) на сумму премии, включающую затраты, связанные с приобретением долговой ценной бумаги:


Дт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы премии по ценной бумаге)


Кт

1800 01

Деньги



1820 01

Счета к оплате;

      3) на сумму дисконта (скидки):


Дт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета номинальной стоимости ценной бумаги)


Кт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы дисконта (скидки) по ценной бумаге);

      4) на сумму вознаграждения, начисленного предыдущим держателем:


Дт

1800 11

Вознаграждение


Кт

1800 01

Деньги.

      182. В соответствии с периодичностью, установленной учетной политикой организации, производится начисление вознаграждения по объявленной ставке процента по приобретенным ценным бумагам. При этом на сумму начисленного вознаграждения осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 11

Вознаграждение


Кт

1830 02

Доходы в виде вознаграждения (дивиденды).

      183. При амортизации премии или дисконта (скидки) по приобретенным ценным бумагам осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на сумму амортизации премии:


Дт

1840 08

Прочие расходы


Кт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы премии по ценной бумаге);

      2) на сумму амортизации дисконта (скидки):


Дт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы дисконта (скидки) по ценной бумаге)


Кт

1830 02

Доходы в виде вознаграждения (дивиденды).

      184. После начисления объявленного вознаграждения и амортизации премии или дисконта (скидки) согласно пунктам 182 и 183 настоящей Инструкции производится переоценка приобретенных ценных бумаг по справедливой стоимости и с периодичностью, установленной учетной политикой организации, и осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при превышении справедливой стоимости ценных бумаг над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 03

Ценные бумаги


Кт

1830 04

Доходы от переоценки активов по справедливой стоимости;

      2) при превышении стоимости ценных бумаг, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над их справедливой стоимостью:


Дт

1840 04

Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости


Кт

1800 03

Ценные бумаги.

      185. При переоценке приобретенных ценных бумаг (за исключением долевых ценных бумаг), стоимость которых выражена в иностранной валюте, по рыночному курсу обмена валют на дату переоценки осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при увеличении рыночного курса обмена валют:

      на сумму положительной курсовой разницы:


Дт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета номинальной стоимости и суммы премии по ценной бумаге)



1800 11

Вознаграждение


Кт

1830 05

Доходы по курсовой разнице;

      на сумму отрицательной курсовой разницы:


Дт

1840 05

Расходы по курсовой разнице


Кт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы дисконта (скидки) по ценной бумаге);

      2) при уменьшении рыночного курса обмена валют на сумму отрицательной курсовой разницы:


Дт

1840 05

Расходы по курсовой разнице



1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета номинальной стоимости и суммы премии по ценной бумаге)



1800 11

Вознаграждение

      и, одновременно, на сумму положительной курсовой разницы:


Дт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы дисконта (скидки) по ценной бумаге)


Кт

1830 05

Доходы по курсовой разнице.

      186. При погашении эмитентом начисленного вознаграждения по ценным бумагам на сумму выплаченного вознаграждения осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 11

Вознаграждение.

      187. При продаже приобретенных ценных бумаг после начисления объявленного вознаграждения, амортизации премии или дисконта (скидки) и переоценки ценных бумаг по справедливой стоимости согласно пунктам 182, 183 и 184 настоящей Инструкции осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на сумму несамортизированной премии по ценным бумагам:


Дт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета номинальной стоимости ценной бумаги)


Кт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы премии по ценной бумаге);

      2) на сумму несамортизированного дисконта (скидки) по ценным бумагам:


Дт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета суммы дисконта (скидки) по ценной бумаге)


Кт

1800 03

Ценные бумаги (отдельные субсчета для учета номинальной стоимости ценной бумаги);

      3) на сумму заключенной сделки по продаже ценных бумаг:

      при возникновении положительной разницы между суммой сделки и стоимостью активов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 03

Ценные бумаги



1800 11

Вознаграждение



1830 03

Доходы от купли-продажи;

      при возникновении отрицательной разницы между суммой сделки и стоимостью активов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 01

Деньги



1840 03

Расходы от купли-продажи


Кт

1800 03

Ценные бумаги



1800 11

Вознаграждение.

      Глава 24. Размещение денег, находящихся в инвестиционном управлении, в производные финансовые инструменты

      188. При приобретении производного финансового инструмента за счет активов, находящихся в инвестиционном управлении, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на сумму выплаченной премии по приобретенному опциону "колл" ("пут") с открытием отдельного субсчета для учета стоимости производного финансового инструмента:


Дт

1800 12

Прочие требования


Кт

1800 01

Деньги;

      2) на сумму маржи по фьючерсу:


Дт

1800 08

Прочие активы


Кт

1800 01

Деньги.

      189. При переоценке производного финансового инструмента по справедливой стоимости с периодичностью, установленной учетной политикой организации, осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на сумму положительного изменения справедливой стоимости производного финансового инструмента:


Дт

1800 12

Прочие требования


Кт

1830 04

Доходы от переоценки активов по справедливой стоимости;

      2) на сумму отрицательного изменения справедливой стоимости производного финансового инструмента:


Дт

1840 04

Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости


Кт

1820 02

Прочие обязательства (отдельные субсчета для учета стоимости производных финансовых инструментов);

      3) на сумму числящейся положительной (отрицательной) корректировки справедливой стоимости производных финансовых инструментов:


Дт

1820 02

Прочие обязательства


Кт

1800 12

Прочие требования.

      190. При выплате организацией в пользу контрпартнера (контрпартнером в пользу организации) суммы маржи осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на сумму маржи, дополнительно выплаченной организацией:


Дт

1800 08

Прочие активы


Кт

1800 01

Деньги;

      2) на сумму маржи, полученной от контрпартнера:


Дт

1800 08

Прочие активы


Кт

1820 02

Прочие обязательства;

      3) при списании допустимой числящейся маржи со счета, открытого на фондовой бирже (у брокера):


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 08

Прочие активы;

      4) на сумму маржи, полученной фондовой биржей (брокером):


Дт

1820 02

Прочие обязательства


Кт

1800 08

Прочие активы.

      191. На дату исполнения производного финансового инструмента осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при перечислении денег организацией в случае расчетов на нетто основе:


Дт

1820 02

Прочие обязательства


Кт

1800 01

Деньги;

      2) при получении денег от контрпартнера в случае расчетов на нетто основе:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 12

Прочие требования;

      3) при приобретении базового актива в соответствии с условиями производного финансового инструмента:

      на стоимость приобретенного актива:


Дт

1800 01

Деньги



1800 02

Аффинированные драгоценные металлы



1800 03

Ценные бумаги



1800 05

Инвестиции в капитал



1800 07

Основные средства



1800 08

Прочие активы



1820 02

Прочие обязательства (отдельные субсчета для учета стоимости производных финансовых инструментов)


Кт

1800 01

Деньги



1800 12

Прочие обязательства;

      4) при продаже базового актива в соответствии с условиями производных финансовых инструментов:

      на стоимость продаваемого актива:


Дт

1800 01

Деньги



1820 02

Прочие обязательства (отдельные субсчета для учета стоимости производных финансовых инструментов)


Кт

1800 01

Деньги



1800 02

Аффинированные драгоценные металлы



1800 03

Ценные бумаги



1800 05

Инвестиции в капитал



1800 07

Основные средства



1800 08

Прочие активы



1800 12

Прочие требования (отдельные субсчета для учета производных финансовых инструментов).

      Глава 25. Совершение операций РЕПО и обратного РЕПО с ценными бумагами, находящимися в инвестиционном управлении

      192. При открытии операции РЕПО:

      1) организация, передающая ценные бумаги в обмен на деньги, при совершении операции РЕПО на сумму сделки осуществляет следующую бухгалтерскую запись:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1820 02

Прочие обязательства (отдельные субсчета для учета операций РЕПО с ценными бумагами);

      2) организация, предоставляющая деньги в обмен на ценные бумаги, при совершении операции обратного РЕПО на сумму сделки осуществляет следующую бухгалтерскую запись:


Дт

1800 12

Прочие требования (отдельные субсчета для учета операций РЕПО с ценными бумагами)


Кт

1800 01

Деньги.

      193. На протяжении срока действия операций РЕПО и обратного РЕПО на основании условий сделки РЕПО рассчитывается сумма вознаграждения, причитающаяся по сделке к зачислению соответственно на расходы и доходы за установленный срок действия данных операций. При этом осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на сумму начисляемого расхода в виде вознаграждения по операциям РЕПО:


Дт

1840 02

Расходы по выплате комиссионных вознаграждений


Кт

1820 02

Прочие обязательства (отдельные субсчета для учета операций РЕПО с ценными бумагами);

      2) на сумму начисляемого дохода в виде вознаграждения по операции обратного РЕПО:


Дт

1800 11

Вознаграждение


Кт

1830 02

Доходы в виде вознаграждения (дивиденды).

      194. При закрытии операции РЕПО после проведения начисления вознаграждения согласно пункту 193 настоящей Инструкции осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при обратном получении организацией, ранее переданных ценных бумаг по операции РЕПО:

      на сумму начисленного вознаграждения по сделке РЕПО:


Дт

1820 02

Прочие обязательства


Кт

1800 01

Деньги; на стоимость закрытия сделки РЕПО, установленную на момент заключения данной сделки:


Дт

1820 02

Прочие обязательства


Кт

1800 01

Деньги;

      2) при передаче организацией ранее полученных ценных бумаг по операции обратного РЕПО:

      на сумму начисленного вознаграждения:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 11

Вознаграждение; на стоимость закрытия сделки обратного РЕПО, установленную на момент заключения данной сделки:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 12

Прочие требования.

      Глава 26. Размещение денег, находящихся в инвестиционном управлении, в аффинированные драгоценные металлы

      195. При размещении денег, находящихся в инвестиционном управлении, в аффинированные драгоценные металлы на стоимость приобретенных драгоценных металлов осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 02

Аффинированные драгоценные металлы


Кт

1800 01

Деньги.

      Во вспомогательном бухгалтерском учете аффинированные драгоценные металлы отражаются в унциях, а также в тенге путем умножения имеющегося в наличии количества аффинированных драгоценных металлов на установленные на дату отражения в бухгалтерском учете утренний или вечерний фиксинг Лондонской Ассоциации рынка драгоценных металлов и курс тенге к доллару США.

      196. При переоценке приобретенных аффинированных драгоценных металлов по справедливой стоимости на сумму переоценки осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при увеличении стоимости аффинированных драгоценных металлов:


Дт

1800 02

Аффинированные драгоценные металлы


Кт

1830 04

Доходы от переоценки активов по справедливой стоимости;

      2) при уменьшении стоимости аффинированных драгоценных металлов:


Дт

1840 04

Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости


Кт

1800 02

Аффинированные драгоценные металлы.

      197. При продаже аффинированных драгоценных металлов после переоценки по справедливой стоимости согласно пункту 196 настоящей Инструкции осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) по цене продажи аффинированных драгоценных металлов:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1830 03

Доходы от купли-продажи;

      2) на стоимость аффинированных драгоценных металлов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1840 03

Расходы от купли-продажи


Кт

1800 02

Аффинированные драгоценные металлы.

      Глава 27. Размещение денег, находящихся в инвестиционном управлении, в инвестиции в капитал юридических лиц, не являющихся акционерными обществами

      198. При размещении денег, находящихся в инвестиционном управлении, в инвестиции в капитал юридических лиц, не являющихся акционерными обществами, осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 05

Инвестиции в капитал


Кт

1800 01

Деньги.

      199. При продаже доли участия в капитале осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при возникновении положительной разницы между суммой сделки и стоимостью активов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 05

Инвестиции в капитал



1830 03

Доходы от купли-продажи;

      2) при возникновении отрицательной разницы между суммой сделки и стоимостью активов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 01

Деньги



1840 03

Расходы от купли-продажи


Кт

1800 05

Инвестиции в капитал.

      Глава 28. Размещение денег, находящихся в инвестиционном управлении, в основные средства и нематериальные активы

      200. При размещении денег, находящихся в инвестиционном управлении, в основные средства и нематериальные активы осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства


Кт

1800 01

Деньги.

      201. При переоценке основных средств и нематериальных активов по справедливой стоимости осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при превышении справедливой стоимости основных средств и нематериальных активов над их стоимостью, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства


Кт

1830 04

Доходы от переоценки активов по справедливой стоимости;

      2) при превышении стоимости основных средств и нематериальных активов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения, над их справедливой стоимостью:


Дт

1840 04

Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости


Кт

1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства.

      202. При продаже основных средств и нематериальных активов осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) при возникновении положительной разницы между суммой сделки и стоимостью активов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 01

Деньги


Кт

1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства



1830 03

Доходы от купли-продажи;

      2) при возникновении отрицательной разницы между суммой сделки и стоимостью активов, по которой они отражены в бухгалтерском балансе за вычетом вознаграждения:


Дт

1800 01

Деньги



1840 03

Расходы от купли-продажи


Кт

1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства.

      Глава 29. Учет активов, изъятых из инвестиционного управления

      203. В случае изъятия клиентом части активов, находящихся в инвестиционном управлении, осуществляется следующая бухгалтерская запись:


Дт

1840 01

Изъятие активов клиента


Кт

1800 01

Деньги



1800 02

Аффинированные драгоценные металлы



1800 03

Ценные бумаги



1800 04

Вклады размещенные



1800 05

Инвестиции в капитал



1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства



1800 08

Прочие активы



1800 09

Счета к получению



1800 10

Дивиденды



1800 11

Вознаграждение



1800 12

Прочие требования.

      204. В конце отчетного периода в целях проведения анализа эффективности инвестиционного управления активами клиента проводится обобщение информации по формированию конечного финансового результата за отчетный период путем осуществления следующих бухгалтерских записей:

      на сумму доходов, начисленных по операциям с активами клиента:


Дт

1830 01

Поступление активов от клиента



1830 02

Доходы в виде вознаграждения (дивиденды)



1830 03

Доходы от купли-продажи



1830 04

Доходы от переоценки активов
по справедливой стоимости



1830 05

Доходы по курсовой разнице



1830 08

Прочие доходы


Кт

1810 01

Капитал;

      и, одновременно, на сумму расходов, начисленных по операциям с активами клиента:


Дт

1810 01

Капитал


Кт

1840 02

Расходы по выплате комиссионных вознаграждений



1840 03

Расходы от купли-продажи



1840 04

Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости



1840 05

Расходы по курсовой разнице



1840 08

Прочие расходы.

      205. В конце срока действия договора на инвестиционное управление активами клиента организацией возвращаются все имеющиеся активы по счету клиента. При этом по имеющимся в наличии активам осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на сумму доходов, начисленных по операциям с активами клиента:


Дт

1830 01

Поступление активов от клиента



1830 02

Доходы в виде вознаграждения (дивиденды)



1830 03

Доходы от купли-продажи



1830 04

Доходы от переоценки активов
по справедливой стоимости



1830 05

Доходы по курсовой разнице



1830 08

Прочие доходы


Кт

1810 01

Капитал;

      и, одновременно, на сумму расходов, начисленных по операциям с активами клиента:


Дт

1810 01

Капитал


Кт

1840 02

Расходы по выплате комиссионных вознаграждений



1840 03

Расходы от купли-продажи



1840 04

Расходы от переоценки активов по справедливой стоимости



1840 05

Расходы по курсовой разнице



1840 08

Прочие расходы;

      2) на сумму остатков по счетам обязательств по клиенту:


Дт

1820 01

Счета к оплате



1820 02

Прочие обязательства


Кт

1840 01

Изъятие активов клиента;

      3) на сумму остатков по счетам активов по клиенту:


Дт

1840 01

Изъятие активов клиента


Кт

1800 01

Деньги



1800 02

Аффинированные драгоценные металлы



1800 03

Ценные бумаги



1800 04

Вклады размещенные



1800 05

Инвестиции в капитал



1800 06

Нематериальные активы



1800 07

Основные средства



1800 08

Прочие активы



1800 09

Счета к получению



1800 10

Дивиденды



1800 11

Вознаграждение



1800 12

Прочие требования;

      4) на сумму остатка по счету капитала:


Дт

1810 01

Капитал


Кт

1840 01

Изъятие активов клиента.

      Глава 30. Учет активов, принятых по договору об оказании брокерских услуг

      206. При принятии брокером по договору об оказании брокерских услуг денег от клиента, отвечающих критериям признания в качестве актива в соответствии со Стандартом бухгалтерского учета 33 "Учет и раскрытие информации об операциях по брокерской деятельности", утвержденным постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 16 июля 2014 года № 137 "Об утверждении Стандарта бухгалтерского учета 33 "Учет и раскрытие информации об операциях по брокерской деятельности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 9735), осуществляются следующие бухгалтерские записи:

      1) на балансовых счетах:


Дт

1030

Денежные средства на текущих счетах


Кт

3390 81

Обязательства брокера перед клиентом;

      2) при покупке брокером активов на деньги клиента:


Дт

3390 81

Обязательства брокера перед клиентом


Кт

1030

Денежные средства на текущих счетах.

      Решение о соответствии принимаемых от клиента денег критериям признания в качестве актива в соответствии со Стандартом бухгалтерского учета 33 "Учет и раскрытие информации об операциях по брокерской деятельности", утвержденным постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 16 июля 2014 года № 137 "Об утверждении Стандарта бухгалтерского учета 33 "Учет и раскрытие информации об операциях по брокерской деятельности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 9735), принимается в соответствии с внутренними документами брокера.

      207. Брокер с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя при получении денег от клиента, а также при покупке активов для клиента осуществляет следующую бухгалтерскую запись на внебалансовом учете:


Приход

8970

Счета "депо".

      208. Брокер с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя при выбытии денег, полученных от клиента, а также при продаже активов для клиента осуществляет следующую бухгалтерскую запись на внебалансовом учете:


Расход

8970

Счета "депо".".

      2. Признать утратившими силу некоторые постановления Правления Национального Банка Республики Казахстан, а также структурные элементы некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан по перечню согласно приложению к настоящему постановлению.

      3. Департаменту бухгалтерского учета Национального Банка Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) совместно с Юридическим департаментом Национального Банка Республики Казахстан государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент Национального Банка Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

      4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан.

      5. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Председатель
Национального Банка
Республики Казахстан
Т. Сулейменов

  Приложение
к постановлению Председатель
Национального Банка
Республики Казахстан
от 19 марта 2025 года № 17

Перечень некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, а также структурных элементов некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, признаваемых утратившими силу

      1. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 1 февраля 2010 года № 4 "Об утверждении Инструкции по ведению бухгалтерского учета управляющими инвестиционным портфелем, организациями, осуществляющими брокерскую деятельность на рынке ценных бумаг, и страховыми организациями, имеющими лицензию на осуществление деятельности по отрасли "страхование жизни" и заключающими договоры страхования, предусматривающие условия участия страхователя в инвестициях страховщика, и филиалами страховых организаций-нерезидентов Республики Казахстан, имеющими лицензию на осуществление деятельности по отрасли "страхование жизни" и заключающими договоры страхования, предусматривающие условия участия страхователя в инвестициях страховщика" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 6090).

      2. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 августа 2011 года № 107 "О внесении изменений и дополнений в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 1 февраля 2010 года № 4 "Об утверждении Инструкции по ведению бухгалтерского учета организациями, осуществляющими управление инвестиционным портфелем или инвестиционное управление пенсионными активами" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 7225).

      3. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 августа 2014 года № 164 "О внесении изменений в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 1 февраля 2010 года № 4 "Об утверждении Инструкции по ведению бухгалтерского учета управляющими инвестиционным портфелем и организациями, осуществляющими брокерскую деятельность на рынке ценных бумаг" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 9785).

      4. Пункт 3 Перечня нормативных правовых актов Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения по вопросам бухгалтерского учета единого накопительного пенсионного фонда и добровольных накопительных пенсионных фондов, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 июля 2013 года № 194 "О внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные правовые акты Национального Банка Республики Казахстан по вопросам бухгалтерского учета единого накопительного пенсионного фонда и добровольных накопительных пенсионных фондов" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 8701).

      5. Пункт 2 Перечня некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения по вопросам ведения бухгалтерского учета, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 августа 2018 года № 185 "О внесении изменений и дополнений в некоторые постановления Правления Национального Банка Республики Казахстан по вопросам ведения бухгалтерского учета" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 17439).

      6. Пункт 2 Перечня некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения по вопросам ведения бухгалтерского учета и автоматизации ведения бухгалтерского учета, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 14 октября 2019 года № 171 "О внесении изменений и дополнений в некоторые постановления Правления Национального Банка Республики Казахстан по вопросам ведения бухгалтерского учета и автоматизации ведения бухгалтерского учета" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 19506).

      7. Пункт 3 Перечня некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения по вопросам ведения бухгалтерского учета и представления финансовой отчетности, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 22 ноября 2021 года № 100 "О внесении изменений и дополнений в некоторые постановления Правления Национального Банка Республики Казахстан по вопросам ведения бухгалтерского учета и представления финансовой отчетности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 25548).

      8. Пункт 2 Перечня некоторых постановлений Правления Национального Банка Республики Казахстан, в которые вносятся изменения и дополнения по вопросам ведения бухгалтерского учета и представления финансовой отчетности, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 19 декабря 2022 года № 122 "О внесении изменений и дополнений в некоторые постановления Правления Национального Банка Республики Казахстан по вопросам ведения бухгалтерского учета и представления финансовой отчетности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 31303).

"Қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 1 шілдедегі № 68 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының құрылымдық элементтерінің күші жойылды деп тану туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2025 жылғы 19 наурыздағы № 17 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 4 сәуірде № 35933 болып тіркелді

      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. "Қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 1 шілдедегі № 68 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7121 болып тіркелген) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:";

      көрсетілген қаулымен бекітілген Қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің бухгалтерлік есепті жүргізу жөніндегі нұсқаулықта:

      1, 2 және 3-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "1. Осы Нұсқаулық "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабы екінші бөлігінің 63) тармақшасына, "Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 20-бабы 6-тармағының 2) тармақшасына және халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес әзірленді.

      2. Осы Нұсқаулық бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының, ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының (бұдан әрі – жинақтаушы зейнетақы қорлары), банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардың (ипотекалық ұйымдарды және бұрын еншілес банктер болған заңды тұлғаларды қоспағанда), бағалы қағаздар нарығына кәсiби қатысушылардың, микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың, сақтандыру брокерлерінің және Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру брокерлері филиалдарының, сақтандыру ұйымдары таратылған жағдайда сақтанушыларға (сақтандырылушыларға, пайда алушыларға) сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін ұйымның, клиенттердің инвестициялық басқарудағы активтерінің инвестициялық портфелін басқарушылардың (бұдан әрi – ұйым) және бағалы қағаздар нарығында брокерлік қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың (бұдан әрі – брокер) брокерлік қызмет көрсету туралы шарт бойынша клиенттерден алынған активтердің бухгалтерлiк есебін жүргiзуін нақтылайды.

      3. Осы Нұсқаулықта халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес мәміле жасау күнгі және мәміле бойынша есеп айырысу күнгі қаржы активтерін сатып алу және сату мәмілелерін есепке алу әдісі қолданылады. Осы тармақта көрсетілген қаржы активтерін сатып алу және сату мәмілелерін есепке алу әдістерінің бірін таңдау ұйымның есеп саясатында айқындалады.

      Клиенттердің инвестициялық басқарудағы активтерінің және брокерлік қызмет көрсету туралы шарт бойынша клиенттерден алынған активтердің бухгалтерлік есебін жүргізген кезде ұйым және брокер "Қазақстан Республикасы қаржы нарығының жекелеген субъектілеріне арналған бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2008 жылғы 22 қыркүйектегі № 79 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5348 болып тіркелген) сәйкес баланстан тыс шоттарды қолданады.";

      2-тарау алып тасталсын;

      10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "10. Осы Нұсқаулықтың 7 және 9-тармақтарына сәйкес сыйақы және сыйлықақы немесе дисконттың (жеңілдіктің) амортизациясын есептегеннен кейін өзгеруі пайда немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша бағаланатын және басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын борыштық бағалы қағаздар ұйымның есеп саясатында белгіленген кезеңділікпен қайта бағаланады және мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын борыштық бағалы қағаздар бойынша:

      егер борыштық бағалы қағаздардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан жоғары болса:


Дт

1120 04

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету


Кт

6150 01

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша есепке алынатын бағалы қағаздар құнының өзгеруінен болған кірістер;

      егер борыштық бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан жоғары болса:


Дт

7470 03

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін, әділ құн бойынша есепке алынатын бағалы қағаздардың құнын өзгертуден болған шығыстар


Кт

1120 05

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

      борыштық бағалы қағаздардың әділ құнының есептелген оң немесе теріс түзеті сомасына:


Дт

1120 05

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету


Кт

1120 04

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.

      2) басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын борыштық бағалы қағаздар бойынша:

      егер борыштық бағалы қағаздардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан жоғары болса:


Дт

1140 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету


2030 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету


Кт

5440

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв;

      егер борыштық бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан жоғары болса:


Дт

5440

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв


Кт

1140 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

      борыштық бағалы қағаздар әділ құнының есепте тұрған оң немесе теріс түзету сомасына:


Дт

1140 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету


Кт

1140 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету



2030 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.";

      13-тармақтың 4) және 5)-тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "4) өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын және басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын борыштық бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасы олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асқан жағдайда, айырма сомасына:


Дт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаты


Кт

6280 09

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер;

      5) өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын және басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын борыштық бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асқан жағдайда, айырма сомасына:


Дт

7470 10

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар


Кт

1120 01

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша есепке алынатын қаржы активтері



1140 01

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қысқа мерзімді қаржы активтері



2030 01

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын ұзақ мерзімді қаржы активтері;";

      21-тармақтың 4) және 5)-тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "4) амортизацияланған құны бойынша есепке алынатын борыштық бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасы оның бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:


Дт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаты


Кт

6280 09

Бағалы қағаздарды сатып алудан-сатудан түскен кірістер;

      5) амортизацияланған құны бойынша есепке алынатын борыштық бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:


Дт

7470 10

Бағалы қағаздарды сатып алудан-сатудан болған шығыстар


Кт

1130 01

Амортизацияланған құны бойынша есепке алынатын қысқа мерзімді қаржы активтері



2020 01

Амортизацияланған құны бойынша есепке алынатын ұзақ мерзімді қаржы активтері.";

      28-тармақтың 4) және 5)-тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "4) борыштық бағалы қағаздарды сатып алу бойынша жасалған мәміле сомасы олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:


Дт

7470 10

Бағалы қағаздарды сатып алудан-сатудан болған шығыстар


Кт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаты;

      5) борыштық бағалы қағаздарды сатып алу бойынша жасалған мәміле сомасынан олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:


Дт

4030 10

Сатып алынған бағалы қағаздар


Кт

6280 09

Бағалы қағаздарды сатып алудан-сатудан түскен
кірістер.";

      33-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "33. Өзгеруі пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша бағаланатын және басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын сатып алынған үлестік бағалы қағаздарды ұйымның есеп саясатында белгіленген кезеңділікпен әділ құны бойынша қайта бағалаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын үлестік бағалы қағаздар бойынша:

      егер үлестік бағалы қағаздардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан жоғары болса:


Дт

1120 04

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету


Кт

6150 01

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын бағалы қағаздар құнының өзгеруінен болған кірістер;

      егер үлестік бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан жоғары болса:


Дт

7470 03

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетінәділ құн бойынша есепке алынатын бағалы қағаздар құнының өзгеруінен болған шығыстар


Кт

1120 05

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

      үлестік бағалы қағаздардың әділ құнының есепте тұрған оң немесе теріс түзету сомасына:


Дт

1120 05

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету


Кт

1120 04

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.

      2) басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын үлестік бағалы қағаздар бойынша:

      егер үлестік бағалы қағаздардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан жоғары болса:


Дт

1140 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету



2030 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету


Кт

5440

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв;

      егер үлестік бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан жоғары болса:


Дт

5440

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв


Кт

1140 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

      үлестік бағалы қағаздардың әділ құнын есепте тұрған оң немесе теріс түзету сомасына:


Дт

1140 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 05

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету


Кт

1140 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету



2030 04

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.";

      36-тармақтың 4) және 5)-тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "4) өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын немесе басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын үлестік бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміленің сомасы олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асқан жағдайда, айырма сомасына:


Дт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақша қаражаты


Кт

6280 09

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кірістер;

      5) өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын немесе басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын үлестік бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асқан жағдайда, айырма сомасына:


Дт

7470 10

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыстар


Кт

1120 01

Өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құн бойынша есепке алынатын қаржы активтері



1140 01

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қысқа мерзімді қаржы активтері



2030 01

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын ұзақ мерзімді қаржы активтері;";

      52-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "52. Егер сатып алынған тазартылған бағалы металдар ұйымның есеп саясатына сәйкес әділ құны бойынша қайта бағаланған жағдайда, мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) егер тазартылған бағалы металдардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан жоғары болса:


Дт

1370

Тазартылған бағалы металдар



1380

Жолдағы тазартылған бағалы металдар



1150 09

Металл шоттарда орналастырылған тазартылған бағалы металдар


Кт

6280 05

Тазартылған бағалы металдарды қайта бағалаудан түскен кірістер;

      2) егер тазартылған бағалы металдардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан жоғары болса:


Дт

7470 07

Тазартылған бағалы металдарды қайта бағалаудан болған шығыстар


Кт

1370

Тазартылған бағалы металдар



1380

Жолдағы тазартылған бағалы металдар



1150 09

Металл шоттарда орналастырылған тазартылған бағалы металдар.";

      64-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "64. "Өзгеруі пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша бағаланатын" және "басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын" санаттарына жатқызылған берілген қарыздарды қайта бағалаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) өзгерістері пайданың немесе зиянның құрамында көрсетілетін әділ құны бойынша есепке алынатын заемдар бойынша:

      заемның әділ құны оның бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен жағдайда, асып кеткен айырма сомасына:


Дт

1110 25

Қысқа мерзімді заемдардың әділ құнын оң түзету



2010 24

Ұзақ мерзімді заемдардың әділ құнын оң түзету


Кт

6280 06

Басқа да қайта бағалаудан түскен кірістер;

      заемның бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оның әділ құнынан асып кеткен жағдайда, азайту айырма сомасына:


Дт

7470 08

Басқа да қайта бағалаудан болған шығыстар


Кт

1110 26

Қысқа мерзімді заемдардың әділ құнын теріс түзету



2010 25

Ұзақ мерзімді заемдардың әділ құнын теріс түзету;

      заемдардың әділ құнын оң (теріс) түзету сомасына:


Дт

1110 26

Қысқа мерзімді заемдардың әділ құнын теріс түзету



2010 25

Ұзақ мерзімді заемдардың әділ құнын теріс түзету


Кт

1110 25

Қысқа мерзімді заемдардың әділ құнын оң түзету



2010 24

Ұзақ мерзімді заемдардың әділ құнын оң түзету

      2) басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қарыздар бойынша:

      қарыздың әділ құны оның бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:


Дт

1110 25

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету



2010 24

Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету


Кт

5470

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қарыздарды қайта бағалауға арналған резерв;

      қарыздың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оның әділ құнынан асып кеткен жағдайда, азайтудың айырма сомасына:


Дт

5470

Басқа да жиынтық кіріс арқылы әділ құны бойынша есепке алынатын қарыздарды қайта бағалауға арналған резерв


Кт

1110 26

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету



2010 25

Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету;

      қарыздардың әділ құнының есепте тұрған оң (теріс) түзету сомасына:


Дт

1110 26

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету



2010 25

Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету


Кт

1110 25
2010 24

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету
Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету.";

      65-1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "65-1. Шағын және орта бизнес үшін халықаралық стандартқа сәйкес "сату үшін қолда бар" санатына жатқызылған берілген қарыздарды қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      қарыздың әділ құны оның бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен жағдайда, асып кетудің айырма сомасына:


Дт

1110 25

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету



2010 24

Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету


Кт

5470 01

Сату үшін қолда бар қарыздарды қайта бағалауға арналған резерв;

      қарыздың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оның әділ құнынан асып кеткен жағдайда, азайтудың айырма сомасына:


Дт

5470 01

Сату үшін қолда бар қарыздарды қайта бағалауға арналған резерв


Кт

1110 26

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету



2010 25

Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету;

      қарыздардың әділ құнының есептегі оң (теріс) түзету сомасына:


Дт

1110 26

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету



2010 25

Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын теріс түзету


Кт

1110 25

Қысқа мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету



2010 24

Ұзақ мерзімді қарыздардың әділ құнын оң түзету.";

      142-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "142. Сыйақы есептелгеннен және сыйлықақы немесе дисконт амортизацияланғаннан кейін Нұсқаулықтың 139 және 141-тармақтарына сәйкес ұйымның есеп саясатында белгіленген кезеңділікпен сату үшін қолда бар сатып алынған борыштық бағалы қағаздарды әділ құны бойынша қайта бағалау жүргізіледі және мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      егер борыштық бағалы қағаздардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан жоғары болса:


Дт

1140 09

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.



2030 09

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету


Кт

5440 01

Сату үшін қолда бар қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв;

      егер борыштық бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан жоғары болса:


Дт

5440 01

Сату үшін қолда бар қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв


Кт

1140 10

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 10

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

      борыштық бағалы қағаздардың әділ құнының есептегі оң немесе теріс түзету сомасына:


Дт

1140 10

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 10

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету


Кт

1140 09

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.



2030 09

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.";

      145-тармақтың 6) және 7)-тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "6) сату үшін қолда бар борыштық бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасы олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен жағдайда айырма сомасына:


Дт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақшалай қаражат


Кт

6280 09

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кіріс;

      7) сату үшін қолда бар борыштық бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асып кеткен жағдайда айырма сомасына:


Дт

7470 10

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыс


Кт

1140 06

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтері



2030 06

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтері;";

      154-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "154. Сату үшін қолда бар сатып алынған үлестік бағалы қағаздарды қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      егер үлестік бағалы қағаздардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан жоғары болса:


Дт

1140 09

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету



2030 09

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету


Кт

5440 01

Сату үшін қолда бар қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв;

      егер үлестік бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан жоғары болса:


Дт

5440 01

Сату үшін қолда бар қаржы активтерін қайта бағалауға арналған резерв


Кт

1140 10

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 10

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету;

      үлестік бағалы қағаздардың әділ құнының есептегі оң немесе теріс түзету сомасына:


Дт

1140 10

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету



2030 10

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын теріс түзету


Кт

1140 09

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету



2030 09

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтерінің әділ құнын оң түзету.";

      157-тармақтың 4) және 5)-тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

      "4) сату үшін қолда бар үлестік бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасы олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен жағдайда, айырма сомасына:


Дт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақшалай қаражат


Кт

6280 09

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан түскен кіріс;

      5) сату үшін қолда бар үлестік бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны оларды сату бойынша жасалған мәміле сомасынан асып түскен жағдайда айырма сомасына:


Дт

7470 10

Бағалы қағаздарды сатып алу-сатудан болған шығыс


Кт

1140 06

Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы активтері



2030 06

Сату үшін қолда бар ұзақ мерзімді қаржы активтері;";

      мынадай мазмұндағы 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 және 30-тараулармен толықтырылсын:

      "20-тарау. Инвестициялық басқаруға қабылданған активтерді есепке алу

      171. Ұйым активтерді инвестициялық басқаруға алған кезде инвестициялық басқару туралы шартқа сәйкес қабылданған активтер сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 01

Ақша



1800 02

Аффинирленген бағалы металдар



1800 03

Бағалы қағаздар



1800 04

Орналастырылған салымдар



1800 05

Капиталға инвестициялар



1800 06

Материалдық емес активтер



1800 07

Негізгі құрал-жабдықтар



1800 08

Басқа да активтер



1800 09

Алуға арналған шоттар



1800 10

Дивидендтер



1800 11

Сыйақы



1800 12

Басқа да талаптар


Кт

1830 01

Клиенттен активтердің түсуі

      21-тарау. Инвестициялық басқарудағы ақшаны шетел валютасына орналастыру

      172. Ұйым шетел валютасын сатып алған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) егер сатып алу бағамы нарықтық бағамнан төмен болса:


Дт

1800 01

Ақша (сатып алынған шетел валютасының сомасына)


Кт

1800 01

Ақша (теңгемен төленген ақша сомасына)



1830 03

Сатып алу-сатудан кіріс (сатып алу бағамы мен нарықтық бағам арасындағы айырмаға);

      2) егер сатып алу бағамы нарықтық бағамнан жоғары болса:


Дт

1800 01

Ақша (сатып алынған шетел валютасының сомасына)



1840 03

Сатып алу-сатудан шығыс (сатып алу бағамы мен нарықтық бағам арасындағы айырмаға)


Кт

1800 01

Ақша (теңгемен төленген ақша сомасына).

      173. Ұйым шетел валютасын сатқан кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) егер сату бағамы нарықтық бағамнан жоғары болса:


Дт

1800 01

Ақша (теңгемен алынған ақша сомасына)


Кт

1800 01

Ақша (сатылған шетел валютасының сомасына)



1830 03

Сатып алу-сатудан кіріс (сату бағамы мен нарықтық бағам арасындағы айырмаға);

      2) егер сату бағамы нарықтық бағамнан төмен болса:


Дт

1800 01

Ақша (теңгемен алынған ақша сомасына)



1840 03

Сатып алу-сатудан шығыс (сату бағамы мен нарықтық бағам арасындағы айырмаға)


Кт

1800 01

Ақша (сатылған шетел валютасының сомасына).

      174. Ұйым шетел валюталарын айырбастау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:


Дт

1800 01

Ақша (сатып алынған шетел валютасының сомасына)


Кт

1800 01

Ақша (сатылған шетел валютасының сомасына);

      оң айырма сомасына:


Дт

1800 01

Ақша


Кт

1830 03

Сатып алу-сатудан кіріс (сату (сатып алу) бағамы мен нарықтық бағам арасындағы айырмаға);

      теріс айырма сомасына:


Дт

1840 03

Сатып алу-сатудан шығыс (сату (сатып алу) бағамы мен нарықтық бағам арасындағы айырмаға)


Кт

1800 01

Ақша.

      175. Шетел валютасындағы ақшаны валюта айырбастаудың нарықтық бағамы бойынша қайта бағалаған кезде қайта бағалау күні мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы ұлғайған кезде оң бағамдық айырма сомасына:


Дт

1800 01

Ақша (шетел валютасымен)


Кт

1830 05

Бағамдық айырма бойынша кіріс;

      2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы азайған кезде теріс бағамдық айырма сомасына:


Дт

1840 05

Бағамдық айырма бойынша шығыс


Кт

1800 01

Ақша (шетел валютасымен).

      22-тарау. Инвестициялық басқарудағы ақшаны салымдарға орналастыру

      176. Инвестициялық басқарудағы ақшаны екінші деңгейдегі банктердегі немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардағы салымдарға орналастырған кезде мәміле бойынша шығын, ол болған жағдайда, ескеріле отырып, салым сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 04

Орналастырылған салымдар


Кт

1800 01

Ақша.

      177. Банктік салым шартында айқындалған салым бойынша сыйақы есептеген кезде ұйымның есеп саясатында белгіленген кезеңділікке сәйкес мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 11

Сыйақы


Кт

1830 02

Сыйақы түріндегі кіріс (дивидендтер).

      178. Салым бойынша сыйақыны нақты алған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 01

Ақша


Кт

1800 11

Сыйақы.

      179. Банктік салым мерзімінің соңында ақшаны қайтарған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 01

Ақша


Кт

1800 04

Орналастырылған салымдар



1800 11

Сыйақы.

      180. Шетел валютасындағы салымдарды валюта айырбастаудың нарықтық бағамы бойынша қайта бағалаған кезде қайта бағалау күні мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы ұлғайған кезде оң бағамдық айырма сомасына:


Дт

1800 04

Орналастырылған салымдар


Кт

1830 05

Бағамдық айырма бойынша кіріс;

      2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы азайған кезде теріс бағамдық айырма сомасына:


Дт

1840 05

Бағамдық айырма бойынша шығыс


Кт

1800 04

Орналастырылған салымдар.

      23-тарау. Инвестициялық басқарудағы ақшаны бағалы қағаздарға орналастыру

      181. Бағалы қағаздарды инвестициялық басқарудағы активтер есебінен сатып алған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) сатып алынған бағалы қағаздардың таза құнына (номиналды құнынан аспайтын сомаға):


Дт

1800 03

Бағалы қағаздар


Кт

1800 01

Ақша;

      2) борыштық бағалы қағазды сатып алуға байланысты шығынан тұратын сыйлықақы сомасына:


Дт

1800 03

Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша сыйлықақы сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1800 01

Ақша



1820 01

Төлеуге арналған шоттар;

      3) дисконт (жеңілдік) сомасына:


Дт

1800 03

Бағалы қағаздар (бағалы қағаздың номиналды құнын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1800 03

Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша дисконт (жеңілдік) сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар);

      4) алдыңғы ұстаушы есептеген сыйақы сомасына:


Дт

1800 11

 Сыйақы


Кт

1800 01

 Ақша.

      182. Ұйымның есеп саясатында белгіленген кезеңділікке сәйкес сатып алынған бағалы қағаздар бойынша жарияланған пайыз мөлшерлемесі бойынша сыйақы есептеледі. Бұл ретте есептелген сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 11

 Сыйақы


Кт

1830 02

 Сыйақы түріндегі кіріс (дивидендтер).

      183. Сатып алынған бағалы қағаздар бойынша сыйлықақыны немесе дисконтты (жеңілдікті) амортизациялаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) сыйлықақыны амортизациялау сомасына:


Дт

1840 08

 Басқа да шығыс


Кт

1800 03

 Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша сыйлықақы сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар);

      2) дисконтты (жеңілдікті) амортизациялау сомасына:


Дт

1800 03

 Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша дисконт (жеңілдік) сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1830 02

Сыйақы түріндегі кіріс (дивидендтер).

      184. Жарияланған сыйақы және сыйлықақы амортизациясы немесе дисконт (жеңілдік) есептелгеннен кейін осы Нұсқаулықтың 182 және 183-тармақтарына сәйкес сатып алынған бағалы қағаздарға әділ құны бойынша және ұйымның есеп саясатында белгіленген кезеңділікпен қайта бағалау жүргізіледі және мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) бағалы қағаздардың әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен кезде:


Дт

1800 03

Бағалы қағаздар


Кт

1830 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан кіріс;

      2) бағалы қағаздардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан асып кеткен кезде:


Дт

1840 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан шығыс


Кт

1800 03

Бағалы қағаздар.

      185. Құны шетел валютасымен көрсетілген, сатып алынған бағалы қағаздарды (үлестік бағалы қағаздарды қоспағанда) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы бойынша қайта бағалау кезінде қайта бағалау күні мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы ұлғайған кезде:

      оң бағамдық айырма сомасына:


Дт

1800 03

Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша сыйлықақының номиналды құнын және сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шот)



1800 11

Сыйақы


Кт

1830 05

Бағамдық айырма бойынша кіріс;

      теріс бағамдық айырма сомасына:


Дт

1840 05

Бағамдық айырма бойынша шығыс


Кт

1800 03

Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша дисконт (жеңілдік) сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шот);

      2) валюта айырбастаудың нарықтық бағамы азайған кезде теріс бағамдық айырма сомасына:


Дт

1840 05

Бағамдық айырма бойынша шығыс



1800 03

Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша сыйлықақының номиналды құнын және сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шот)



1800 11

Сыйақы

      және бірмезгілде оң бағамдық айырма сомасына:


Дт

1800 03

Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша дисконт (жеңілдік) сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шот)


Кт

1830 05

Бағамдық айырма бойынша кіріс.

      186. Эмитент бағалы қағаздар бойынша есептелген сыйақыны өтеген кезде төленген сыйақы сомасына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 11

 Сыйақы.

      187. Осы Нұсқаулықтың 182, 183 және 184-тармақтарына сәйкес жарияланған сыйақы есептелгеннен, сыйлықақы немесе дисконт (жеңілдік) амортизацияланғаннан және бағалы қағаздар әділ құны бойынша қайта бағаланғаннан кейін сатып алынған бағалы қағаздарды сатқан кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) бағалы қағаздар бойынша амортизацияланбаған сыйлықақы сомасына:


Дт

1800 03

 Бағалы қағаздар (бағалы қағаздың номиналды құнын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1800 03

 Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша сыйлықақы сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар);

      2) бағалы қағаздар бойынша амортизацияланбаған дисконт (жеңілдік) сомасына:


Дт

1800 03

 Бағалы қағаздар (бағалы қағаз бойынша дисконт (жеңілдік) сомасын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1800 03

 Бағалы қағаздар (бағалы қағаздың номиналды құнын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар);

      3) бағалы қағаздарды сату бойынша жасалған мәміле сомасына:

      мәміле сомасы мен активтердің бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны арасында оң айырма туындаған кезде:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 03

 Бағалы қағаздар



1800 11

 Сыйақы



1830 03

 Сатып алу-сатудан кіріс;

      мәміле сомасы мен активтердің бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны арасында теріс айырма туындаған кезде:


Дт

1800 01

Ақша



1840 03

Сатып алу-сатудан шығыс


Кт

1800 03

Бағалы қағаздар



1800 11

Сыйақы.

      24-тарау. Инвестициялық басқарудағы ақшаны туынды қаржы құралдарына орналастыру

      188. Туынды қаржы құралын инвестициялық басқарудағы активтер есебінен сатып алған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) туынды қаржы құралының құнын есепке алуға арналған жеке қосалқы шотты аша отырып, сатып алынған "колл" ("пут") опционы бойынша төленген сыйлықақы сомасына:


Дт

1800 12

 Басқа да талаптар


Кт

1800 01

 Ақша;

      2) фьючерс бойынша маржа сомасына:


Дт

1800 08

 Басқа да активтер


Кт

1800 01

 Ақша.

      189. Туынды қаржы құралын ұйымның есеп саясатында белгіленген кезеңділікпен әділ құны бойынша қайта бағалаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) туынды қаржы құралының әділ құны оң өзгеру сомасына:


Дт

1800 12

Басқа да талаптар


Кт

1830 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан кіріс;

      2) туынды қаржы құралының әділ құны теріс өзгеру сомасына:


Дт

1840 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан шығыс


Кт

1820 02

Басқа да міндеттемелер (туынды қаржы құралының құнын есепке алу үшін жекелеген қосалқы шоттар);

      3) туынды қаржы құралдарының әділ құнының есепте бар оң (теріс) түзету сомасына:


Дт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер


Кт

1800 12

 Басқа да талаптар.

      190. Ұйым контрәріптестің пайдасына (контрәріптес ұйымның пайдасына) маржа сомасын төлеген кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) ұйым қосымша төлеген маржа сомасына:


Дт

1800 08

 Басқа да активтер


Кт

1800 01

 Ақша;

      2) контрәріптестен алынған маржа сомасына:


Дт

1800 08

 Басқа да активтер


Кт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер;

      3) қор биржасында (брокерде) ашылған шоттан рұқсат етілген есепте бар маржаны есептен шығарған кезде:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 08

 Басқа да активтер;

      4) қор биржасы (брокер) алған маржа сомасына:


Дт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер


Кт

1800 08

 Басқа да активтер.

      191. Туынды қаржы құралын орындау күні мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) нетто негізде есеп айырысқан жағдайда, ұйым ақша аударған кезде:


Дт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер


Кт

1800 01

 Ақша;

      2) нетто негізде есеп айырысқан жағдайда, контрәріптестен ақша алған кезде:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 12

 Басқа да талаптар;

      3) туынды қаржы құралының талаптарына сәйкес базалық активті сатып алған кезде:

      сатып алынған актив құнына:


Дт

1800 01

 Ақша



1800 02

 Аффинирленген бағалы металдар



1800 03

 Бағалы қағаздар



1800 05

 Капиталға инвестициялар



1800 07

 Негізгі құрал-жабдықтар



1800 08

 Басқа да активтер



1820 02

 Басқа да міндеттемелер (туынды қаржы құралдарының құнын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1800 01

 Ақша



1800 12

 Басқа да міндеттемелер;

      4) туынды қаржы құралдарының талаптарына сәйкес базалық активті сатқан кезде:

      сатылатын актив құнына:


Дт

1800 01

 Ақша



1820 02

 Басқа да міндеттемелер (туынды қаржы құралдарының құнын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1800 01

 Ақша



1800 02

 Аффинирленген бағалы металдар



1800 03

 Бағалы қағаздар



1800 05

 Капиталға инвестициялар



1800 07

 Негізгі құрал-жабдықтар



1800 08

 Басқа да активтер



1800 12

 Басқа да талаптар (туынды қаржы құралдарының құнын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар).

      25-тарау. Инвестициялық басқарудағы бағалы қағаздармен РЕПО және кері РЕПО операцияларын жүргізу

      192. РЕПО операциясын ашқан кезде:

      1) бағалы қағаздарды ақшаға айырбастап беретін ұйым РЕПО операцияcын жасаған кезде мәміле сомасына мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер (бағалы қағаздармен РЕПО операцияларын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар);

      2) ақшаны бағалы қағаздарға айырбастап беретін ұйым кері РЕПО операциясын жасаған кезде мәміле сомасына мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:


Дт

1800 12

 Басқа да талаптар (бағалы қағаздармен РЕПО операцияларын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар)


Кт

1800 01

Ақша.

      193. РЕПО және кері РЕПО операцияларының қолданылу мерзімі ішінде РЕПО мәмілесі талаптарының негізінде осы операциялардың белгіленген қолданылу мерзімі ішіндегі тиісінше шығысқа және кіріске есептелетін мәміле бойынша тиесілі сыйақы сомасы есептеледі. Бұл ретте мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) РЕПО операциялары бойынша сыйақы түрінде есептелетін шығыс сомасына:


Дт

1840 02

 Комиссиялық сыйақы төлеу бойынша шығыс


Кт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер (бағалы қағаздармен РЕПО операцияларын есепке алуға арналған жеке қосалқы шоттар);

      2) кері РЕПО операциясы бойынша сыйақы түрінде есептелетін кіріс сомасына:


Дт

1800 11

 Сыйақы


Кт

1830 02

 Сыйақы түріндегі кіріс (дивиденд).

      194. Осы Нұсқаулықтың 193-тармағына сәйкес сыйақы есептелгеннен кейін РЕПО операциясы жабылған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) ұйым РЕПО операциясы бойынша бұрын берілген бағалы қағаздарды кері алған кезде:

      РЕПО мәмілесі бойынша есептелген сыйақы сомасына:


Дт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер


Кт

1800 01

 Ақша;

      осы мәміле жасалған кезде белгіленген РЕПО мәмілесін жабу құнына:


Дт

1820 02

 Басқа да міндеттемелер


Кт

1800 01

 Ақша;

      2) ұйым кері РЕПО операциясы бойынша бұрын алынған бағалы қағаздарды берген кезде:

      есептелген сыйақы сомасына:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 11

 Сыйақы;

      осы мәміле жасалған кезде белгіленген кері РЕПО мәмілесін жабу құнына:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 12

 Басқа да талаптар.

      26-тарау. Инвестициялық басқарудағы ақшаны аффинирленген бағалы металдарға орналастыру

      195. Инвестициялық басқарудағы ақшаны аффинирленген бағалы металдарға орналастырған кезде сатып алынған бағалы металдардың құнына мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 02

 Аффинирленген бағалы металдар


Кт

1800 01

 Ақша.

      Қосалқы бухгалтерлік есепте аффинирленген бағалы металдар қолда бар аффинирленген бағалы металдардың санын бухгалтерлік есепте көрсету күні белгіленген Лондон бағалы металдар нарығы қауымдастығының таңертеңгі немесе кешкі фиксингіне және теңгенің АҚШ долларына қатысты бағамына көбейту арқылы унциямен, сондай-ақ теңгемен көрсетіледі.

      196. Сатып алынған аффинирленген бағалы металдарды әділ құны бойынша қайта бағалау кезінде қайта бағалау сомасына мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) аффинирленген бағалы металдардың құны ұлғайған кезде:


Дт

1800 02

Аффинирленген бағалы металдар


Кт

1830 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан кіріс;

      2) аффинирленген бағалы металдардың құны азайған кезде:


Дт

1840 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан шығыс


Кт

1800 02

Аффинирленген бағалы металдар.

      197. Осы Нұсқаулықтың 196-тармағына сәйкес аффинирленген бағалы металдарды әділ құны бойынша қайта бағалағаннан кейін оларды сату кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) аффинирленген бағалы металдарды сату бағасы бойынша:


Дт

1800 01

Ақша


Кт

1830 03

Сатып алу-сатудан кіріс;

      2) аффинирленген бағалы металдардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнына:


Дт

1840 03

Сатып алу-сатудан шығыс


Кт

1800 02

Аффинирленген бағалы металдар.

      27-тарау. Инвестициялық басқарудағы ақшаны акционерлік қоғамдар болып табылмайтын заңды тұлғалардың капиталына инвестицияларға орналастыру

      198. Инвестициялық басқарудағы ақшаны акционерлік қоғамдар болып табылмайтын заңды тұлғалардың капиталына инвестицияларға орналастырған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 05

 Капиталға инвестициялар


Кт

1800 01

 Ақша.

      199. Капиталдағы қатысу үлесін сатқан кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) мәміле сомасы мен активтердің бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны арасында оң айырма туындаған кезде:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 05

 Капиталға инвестициялар



1830 03

 Сатып алу-сатудан кіріс;

      2) мәміле сомасы мен активтердің бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны арасында теріс айырма туындаған кезде:


Дт

1800 01

 Ақша



1840 03

 Сатып алу-сатудан шығыс


Кт

1800 05

 Капиталға инвестициялар.

      28-тарау. Инвестициялық басқарудағы ақшаны негізгі құрал-жабдықтарға және материалдық емес активтерге орналастыру

      200. Инвестициялық басқарудағы ақшаны негізгі құрал-жабдықтарға және материалдық емес активтерге орналастырған кезде мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1800 06

 Материалдық емес активтер



1800 07

 Негізгі құрал-жабдықтар


Кт

1800 01

 Ақша.

      201. Негізгі құрал-жабдықтар мен материалдық емес активтерді әділ құны бойынша қайта бағалау кезінде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) негізгі құрал-жабдықтар мен материалдық емес активтердің әділ құны олардың бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құнынан асып кеткен кезде:


Дт

1800 06

Материалдық емес активтер



1800 07

Негізгі құрал-жабдықтар


Кт

1830 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан кіріс;

      2) негізгі құрал-жабдықтар мен материалдық емес активтердің бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны олардың әділ құнынан асып кеткен кезде:


Дт

1840 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан шығыс


Кт

1800 06

Материалдық емес активтер



1800 07

Негізгі құрал-жабдықтар.

      202. Негізгі құрал-жабдықтарды және материалдық емес активтерді сатқан кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) мәміле сомасы мен активтердің бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны арасында оң айырма туындаған кезде:


Дт

1800 01

 Ақша


Кт

1800 06

 Материалдық емес активтер



1800 07

 Негізгі құрал-жабдықтар



1830 03

 Сатып алу-сатудан кіріс;

      2) мәміле сомасы мен активтердің бухгалтерлік баланста сыйақыны шегеріле отырып көрсетілген құны арасында теріс айырма туындаған кезде:


Дт

1800 01

 Ақша



1840 03

 Сатып алу-сатудан шығыс


Кт

1800 06

 Материалдық емес активтер



1800 07

 Негізгі құрал-жабдықтар.

      29-тарау. Инвестициялық басқарудан алынған активтерді есепке алу

      203. Клиент инвестициялық басқарудағы активтердің бір бөлігін шығарып алған жағдайда мынадай бухгалтерлік жазба жүзеге асырылады:


Дт

1840 01

 Клиенттің активтерін алу


Кт

1800 01

 Ақша



1800 02

 Аффинирленген бағалы металдар



1800 03

 Бағалы қағаздар



1800 04

 Орналастырылған салымдар



1800 05

 Капиталға инвестициялар



1800 06

 Материалдық емес активтер



1800 07

 Негізгі құрал-жабдықтар



1800 08

 Басқа да активтер



1800 09

 Алуға арналған шоттар



1800 10

 Дивидендтер



1800 11

 Сыйақы



1800 12

 Басқа да талаптар.

      204. Есепті кезеңнің соңында клиенттің активтерін инвестициялық басқарудың тиімділігіне талдау жүргізу мақсатында мынадай бухгалтерлік жазбаларды жүзеге асыру арқылы есепті кезең үшін түпкілікті қаржы нәтижесін қалыптастыру бойынша ақпарат жинақтау жүргізіледі:

      клиенттің активтерімен операциялар бойынша есептелген кіріс сомасына:


Дт

1830 01

Клиенттерден активтердің түсуі



1830 02

Сыйақы (дивидендтер) түріндегі кіріс



1830 03

Сатып алу-сатудан кіріс



1830 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан кіріс



1830 05

Бағамдық айырма бойынша кіріс



1830 08

Басқа да кіріс


Кт

1810 01

Капитал;

      және бірмезгілде клиенттің активтерімен операциялар бойынша есептелген шығыс сомасына:


Дт

1810 01

Капитал


Кт

1840 02

Комиссиялық сыйақылар төлеу бойынша шығыс



1840 03

Сатып алу-сатудан шығыс



1840 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан шығыс



1840 05

Бағамдық айырма бойынша шығыс



1840 08

Басқа да шығыс.

      205. Клиенттің активтерін инвестициялық басқаруға арналған шарттың қолданылу мерзімінің соңында ұйым клиенттің шоты бойынша барлық қолда бар активтерді қайтарады. Бұл ретте қолда бар активтер бойынша мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) клиенттің активтерімен операциялар бойынша есептелген кіріс сомасына:


Дт

1830 01

Клиенттерден активтердің түсуі



1830 02

Сыйақы (дивиденд) түріндегі кіріс



1830 03

Сатып алу-сатудан кіріс



1830 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан кіріс



1830 05

Бағамдық айырма бойынша кіріс



1830 08

Басқа да кіріс


Кт

1810 01

Капитал;

      және бірмезгілде клиенттің активтерімен операциялар бойынша есептелген шығыс сомасына:


Дт

1810 01

Капитал


Кт

1840 02

Комиссиялық сыйақылар төлеу бойынша шығыс



1840 03

Сатып алу-сатудан шығыс



1840 04

Активтерді әділ құны бойынша қайта бағалаудан шығыс



1840 05

Бағамдық айырма бойынша шығыс



1840 08

Басқа да шығыс;

      2) клиент бойынша міндеттемелер шоттары бойынша қалдық сомасына:


Дт

1820 01

 Төлеуге арналған шоттар



1820 02

 Басқа да міндеттемелер


Кт

1840 01

 Клиенттің активтерін алу

      3) клиент бойынша активтер шоттары бойынша қалдық сомасына:


Дт

1840 01

 Клиенттің активтерін алу


Кт

1800 01

 Ақша



1800 02

 Аффинирленген бағалы металдар



1800 03

 Бағалы қағаздар



1800 04

 Орналастырылған салымдар



1800 05

 Капиталға инвестициялар



1800 06

 Материалдық емес активтер



1800 07

 Негізгі құрал-жабдықтар



1800 08

 Басқа да активтер



1800 09

 Алуға арналған шоттар



1800 10

 Дивидендтер



1800 11

 Сыйақы



1800 12

 Басқа да талаптар;

      4) капитал шоты бойынша қалдық сомасына:


Дт

1810 01

 Капитал


Кт

1840 01

 Клиенттің активтерін алу.

      30-тарау. Брокерлік қызмет көрсету туралы шарт бойынша қабылданған активтерді есепке алу

      206. "Брокерлік қызмет бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу және ашу" 33 бухгалтерлік есеп стандартын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 16 шілдедегі № 137 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9735 болып тіркелген) бекітілген "Брокерлік қызмет бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу және ашу" 33 бухгалтерлік есеп стандартына сәйкес актив ретінде тану өлшемшарттарына жауап беретін ақшаны брокер брокерлік қызмет көрсету туралы шарт бойынша клиенттен қабылдаған кезде мынадай бухгалтерлік жазбалар жүзеге асырылады:

      1) баланстық шоттарда:


Дт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақшалай қаражат


Кт

3390 81

Брокердің клиент алдындағы міндеттемелері;

      2) брокер активтерді клиенттің ақшасына сатып алған кезде:


Дт

3390 81

Брокердің клиент алдындағы міндеттемелері


Кт

1030

Ағымдағы шоттардағы ақшалай қаражат.

      Клиенттен қабылданатын ақшаның "Брокерлік қызмет бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу және ашу" 33 бухгалтерлік есеп стандартын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 16 шілдедегі № 137 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9735 болып тіркелген) бекітілген "Брокерлік қызмет бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу және ашу" 33 бухгалтерлік есеп стандартына сәйкес актив ретінде тану критерийлеріне сәйкестігі туралы шешім брокердің ішкі құжаттарына сәйкес қабылданады.

      207. Номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығы бар брокер клиенттен ақшаны алған кезде, сондай-ақ клиент үшін активтерді сатып алған кезде баланстан тыс есепте мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:


Кіріс

8970

"Депо" шоттары.

      208. Номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізуге құқығы бар брокер клиенттен алынған ақша шығынға жазылған кезде, сондай-ақ клиент үшін активтер сатылған кезде баланстан тыс есепте мынадай бухгалтерлік жазбаны жүзеге асырады:


Шығыс

8970

"Депо" шоттары.".

      2. Осы қаулыға қосымшаға сәйкес тізбе бойынша Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының құрылымдық элементтерінің күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Бухгалтерлік есеп департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

      3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      5. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкінің Төрағасы
Т. Сулейменов

  Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкінің Төрағасы
2025 жылғы 19 наурыздағы
№ 17 Қаулыға
қосымша

Күші жойылды деп танылатын Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларының құрылымдық элементтерінің тізбесі

      1. "Инвестициялық портфельді басқарушылардың, бағалы қағаздар нарығында брокерлік қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың және "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар және сақтандырушының инвестицияларына сақтанушының қатысу талаптары көзделетін сақтандыру шарттарын жасасатын сақтандыру ұйымдарының және "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар және сақтандырушының инвестицияларына сақтанушының қатысу талаптары көзделетін сақтандыру шарттарын жасасатын Қазақстан Республикасы бейрезидент - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары филиалдарының бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2010 жылғы 1 ақпандағы № 4 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6090 болып тіркелген).

      2. "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Инвестициялық портфельді басқаруды немесе зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйымдардың бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" 2010 жылғы 1 ақпандағы № 4 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2011 жылғы 26 тамыздағы № 107 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7225 болып тіркелген).

      3. "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының "Инвестициялық портфельді басқарушылардың және бағалы қағаздар нарығында брокерлік қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың бухгалтерлік есепті жүргізуі жөніндегі нұсқаулықты бекіту туралы" 2010 жылғы 1 ақпандағы № 4 қаулысына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 27 тамыздағы № 164 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9785 болып тіркелген).

      4. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің кейбір нормативтік құқықтық актілеріне бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының бухгалтерлік есебі мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2013 жылғы 26 шілдедегі № 194 қаулысымен бекітілген бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының бухгалтерлік есебі мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актілері тізбесінің 3-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8701 болып тіркелген).

      5. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына бухгалтерлік есеп жүргізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 тамыздағы № 185 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының бухгалтерлік есеп жүргізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір қаулылары тізбесінің 2-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17439 болып тіркелген).

      6. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына бухгалтерлік есеп жүргізу және бухгалтерлік есеп жүргізуді автоматтандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 14 қазандағы № 171 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының бухгалтерлік есеп жүргізу және бухгалтерлік есеп жүргізуді автоматтандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір қаулылары тізбесінің 2-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 19506 болып тіркелген).

      7. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті ұсыну мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2021 жылғы 22 қарашадағы № 100 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті ұсыну мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір қаулылары тізбесінің 3-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 25548 болып тіркелген).

      8. "Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына бухгалтерлік есеп жүргізу және қаржылық есептілікті ұсыну мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2022 жылғы 19 желтоқсандағы № 122 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының бухгалтерлік есеп жүргізу және қаржылық есептілікті ұсыну мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін кейбір қаулылары тізбесінің 2-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 31303 болып тіркелген).