ИПС "Әділет"

На территории Республики Казахстан до настоящего времени действует Инструкция "О порядке изъятия, учета, хранения вещественных доказательств по уголовным делам, ценностей и иного имущества органами предварительного следствия, дознания и судами", разработанная и утвержденная Прокуратурой бывшего Союза ССР, что противоречит статье 4 Конституции Республики Казахстан.

В целях установления единых правил изъятия, учета, хранения, передачи и уничтожения вещественных доказательств, документов по уголовным, гражданским делам и делам об административных правонарушениях судом, органами прокуратуры, предварительного следствия, дознания, судебной экспертизой во всех судах и правоохранительных органах и в соответствии со статьей 4 Конституции Республики Казахстан приказываем:

1. Утвердить Инструкцию "О порядке изъятия, учета, хранения, передачи и уничтожения вещественных доказательств, документов по уголовным делам, гражданским делам и делам об административных правонарушениях судом, органами прокуратуры, предварительного следствия, дознания и судебной экспертизы".

2. Признать утратившей силу Инструкцию "О порядке изъятия, учета, хранения, передачи и уничтожения вещественных доказательств по уголовным делам, ценностей и иного имущества органами предварительного следствия, дознания и судами", утвержденную 18 октября 1989 года Генеральным прокурором СССР, Министром юстиции СССР, Министром внутренних дел СССР, Председателем Верховного Суда СССР, Первым заместителем Председателя КГБ СССР.

3. Руководителям департаментов, управлений, служб, курирующих вопросы следствия и дознания, судебной экспертизы организовать выпуск требуемого количества экземпляров Инструкции, изучение и последующее неукоснительное исполнение.

4. Контроль за исполнением настоящего Приказа возложить на Вице-Министров и заместителей руководителей правоохранительных органов Республики, курирующих организацию деятельности судов, следствия и дознания.

5. Настоящая Инструкция вступает в силу с момента государственной регистрации.

Министр юстиции Генеральный прокурор
Председатель КНБ
Министр финансов Министр внутренних дел
и.о. Министра гос.доходов

Инструкция
"О порядке изъятия, учета, хранения, передачи
и уничтожения вещественных доказательств,
документов по уголовным делам, гражданским делам и
делам об административных правонарушениях
судом, органами прокуратуры, предварительного
следствия, дознания и судебной экспертизы"
1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция устанавливает единые правила изъятия, учета, хранения, передачи и уничтожения вещественных доказательств судом, органами прокуратуры, предварительного следствия, дознания, судебной экспертизы.

2. Основные понятия, используемые в настоящей Инструкции:

Вещественными доказательствами по уголовным и делам об административных правонарушениях (далее - "дела") признаются полученные законным способом предметы, если есть основания полагать, что они служили орудиями правонарушения или сохранили на себе следы правонарушения или были объектами преступных действий, а также деньги и иные ценности, предметы и документы, которые могут служить средством к обнаружению правонарушения, установлению фактических обстоятельств дела, выявлению виновных лиц либо опровержению обвинения или смягчению ответственности.

Вещественными доказательствами по гражданским делам признаются предметы, если есть основание полагать, что они своим внешним видом, свойствами или иными признаками могут служить средством установления обстоятельств, имеющих значение для дела.

Документами признаются доказательства, если есть сведения, изложенные или удостоверенные в них организациями, должностными лицами и гражданами, имеют значение для дела. К документам могут относиться материалы доследственной проверки (объяснения и другие показания, акты инвентаризации, ревизий, справки), а также материалы, содержащие компьютерную информацию, фото- и киносъемки, звуко- и видеозаписи, полученные, истребованные или представленные в установленном законом порядке.

3. О признании предмета, документа вещественным доказательством и приобщении его к делу работник органа дознания, следователь, прокурор, суд выносит постановление, определение. В этом же акте должен быть решен вопрос об оставлении вещественного доказательства при деле или сдаче его на хранение владельцу или иным лицам или организациям.

4. В ходе судопроизводства по уголовным и гражданским делам и делам об административных правонарушениях суд, прокурор, следователь, работник дознания, если есть на то законные основания, обязаны изымать:

1) вещественные доказательства;

2) предметы и документы, запрещенные в обращении (при отсутствии у владельца разрешения на их приобретение, пользование и хранение). К числу изъятых из свободного обращения относятся предметы, приобретаемые по особым разрешениям, перечень которых определен действующим законодательством Республики Казахстан и другие объекты, изготовление, приобретение, хранение, сбыт и распространение которых запрещены законом;

3) удостоверяющие личность документы, награды с документами у арестованных обвиняемых (подсудимых) и подозреваемых.

5. Изъятие орденов, медалей и документов к ним производятся в случаях:

1) установления принадлежности их к лицу, обвиняемому (подозреваемому) в совершении тяжкого преступления;

2) обнаружения наград и документов к ним, принадлежность и право ношения которых не установлены;

3) невозможности обеспечения сохранности их при аресте обвиняемого (подозреваемого).

6. При вынесении приговора или прекращении дела должен быть решен вопрос о вещественных доказательствах, при этом:

1) орудия преступления подлежат конфискации или передаются в соответствующие учреждения определенным лицам или уничтожаются;

2) вещи, запрещенные к обращению, подлежат передаче в соответствующие учреждения или уничтожаются;

3) вещи, не представляющие ценности и не могущие быть использованными, подлежат уничтожению, а в случае ходатайства заинтересованных лиц или учреждений могут быть выданы им;

4) деньги и иные ценности, нажитые преступным путем, по приговору суда подлежат обращению в доход государства, остальные вещи выдаются законным владельцам, а при неустановлении последних, переходят в собственность государства;

5) документы, являющиеся вещественными доказательствами, остаются при деле в течение всего срока хранения последнего либо передаются заинтересованным организациям или гражданам в порядке, предусмотренном законодательством.

2. Изъятие, осмотр вещественных доказательств

7. Факт изъятия вещественных доказательств отражается в протоколе процессуальных действий, предусмотренном процессуальным законодательством. Суд, прокурор, следователь, работник дознания обязаны допросить лицо, представившее вещественное доказательство с отражением наименования в протоколе наименований предмета, времени, места и других обстоятельств их обнаружения, приобретения, хранения, имеющих значение для установления истины. Фактические данные могут быть использованы только после их фиксации в протоколе процессуальных действий в качестве доказательств. Ответственность за ведение протоколов в ходе дознания, предварительного следствия возлагается соответственно на дознавателя и следователя, а в суде - на председательствующего и секретаря судебного заседания.

8. Для изъятия вещественных доказательств, обращение с которыми требует наличия определенных навыков, точного фиксирования их качественных характеристик, индивидуальных признаков и определения стоимости привлекаются соответствующие специалисты. В необходимых случаях обнаружение и изъятие вещественных доказательств закрепляется звукозаписью, видеозаписью, кино-, фотосъемкой и другими научно-техническими средствами.

9. В протоколе процессуальных действий перечисляются все изымаемые предметы и документы, а равно описываемое имущество. При изъятии большого числа предметов и документов в обязательном порядке составляется специальная опись, прилагаемая к протоколу и являющаяся его неотъемлемой частью, где отражается точное наименование предмета, количество, мера, вес, серия, номер и другие отличительные признаки каждого изымаемого объекта, время и место их обнаружения.

Исходя из обстоятельств дела, суд, прокурор, следователь, работники органа дознания вправе изъять часть объекта, на котором находятся следы (микроследы), имеющие отношение к уголовному, гражданскому делу, материалам об административных правонарушениях, если нет возможности изъять объект в целом. При этом они обязаны избегать порчи предметов, принадлежащих потерпевшим и иным лицам, а в случае неизбежной порчи принимать меры к возмещению причиненного гражданам ущерба в порядке гражданского судопроизводства.

10. Все вещественные доказательства изымаются в присутствии понятых и предъявляются другим присутствующим при этом лицам, при необходимости помещаются в упаковку, исключающую возможность их повреждения и обеспечивающую сохранность на них следов (микроследов), снабжаются бирками и удостоверительными надписями и подписями лица, у которого произведено изъятие, понятых, работников дознания, следователя, прокурора и судьи, которые скрепляются печатью соответствующего органа.

Если опись изымаемых вещественных доказательств составить невозможно из-за большого количества, они помещаются в упаковку, которая снабжается бирками с удостоверительными надписями и подписями указанных выше лиц. В таких случаях составление описи изъятых вещественных доказательств производится по месту проведения процессуальных действий, с соблюдением требований уголовно-процессуального и гражданско-процессуального законодательства.

Протокол процессуальных действий и опись вещественных доказательств составляются в двух экземплярах и должны отвечать требованиям норм процессуального законодательства Республики Казахстан, подписываются лицом, производившим изъятие, понятыми и присутствовавшими при этом лицами, в том числе лицом, у которого производилось изъятие, а в случае его отсутствия - совершеннолетним членом его семьи, либо представителем КСК, сельской или поселковой администрации, администрации соответствующей организации.

Копии протокола и описи выдаются лицу, у которого произведено изъятие вещественного доказательства, а в его отсутствие совершеннолетним членам его семьи, либо указанным выше представителям.

11. Изъятые вещественные доказательства должны быть осмотрены, в необходимых случаях с участием специалиста, подробно описаны в протоколе осмотра, где указываются количественные и качественные характеристики вещественных доказательств, все другие индивидуальные признаки, позволяющие выделить объект из числа подобных и обусловливающие его доказательственное значение.

Определение драгоценного металла (золото, серебро, платина и металлы платиновой группы), драгоценных камней и жемчуга производится с учетом мнения специалиста или заключения эксперта. В иных случаях в протоколе осмотра отражается только цвет металла и камней, а также их индивидуальные признаки.

После осмотра вещественные доказательства приобщаются к делу специальным актом постановления работника уполномоченного органа, дознания, следователя, прокурора, определением суда.

3. Хранение вещественных
доказательств, документов и иного имущества

12. Вещественные доказательства приобщаются к делу постановлением либо определением органа, ведущего уголовный, гражданский и административный процесс, и находятся при нем до вступления в законную силу приговора, решения, определения или постановления о прекращении дела. Порядок осмотра и хранения вещественных доказательств определяется уголовно-процессуальным, гражданским процессуальным законодательством и другими нормативными правовыми актами.

13. При хранении вещественных доказательств принимаются меры, обеспечивающие сохранение у изъятых предметов признаков и свойств, в силу которых они имеют значение вещественных доказательств по делам и материалам, а также имеющихся на них следов, а равно сохранность самих вещественных доказательств, если они не могут быть переданы на хранение потерпевшим, их родственникам, сторонам либо другим лицам, а также организациям в установленном законом порядке.

14. Если предметы в силу их громоздкости или иных причин не могут храниться при деле, они должны быть запечатлены средствами фотографической или видеосъемки, по возможности опечатаны и храниться в месте, указанном работником органа дознания, следствия, прокуратуры, суда. К делу может быть приобщен образец вещественного доказательства, о его месте нахождения в деле должна иметься соответствующая справка.

15. Вещественные доказательства, подвергающиеся быстрой порче, если не могут быть возвращены владельцу, сдаются в соответствующие организации для использования по назначению либо для реализации с внесением полученных сумм на депозит органа, ведущего уголовный, гражданский, административный процесс. При наличии оснований они возмещаются владельцу предметами того же рода и качества или последнему уплачивается их стоимость.

16. Для хранения вещественных доказательств в судах, органах прокуратуры, юстиции, внутренних дел, Комитета национальной безопасности, Комитета налоговой полиции, судебной экспертизы и других уполномоченных государственных органах оборудуются специальные помещения со стеллажами, обитой металлом дверью, зарешеченными окнами, охраной и противопожарной сигнализацией. При отсутствии такого помещения выделяется специальное хранилище (металлический шкаф достаточного размера и т.п.). Ответственным за сохранность вещественных доказательств, приобщенных к делу, является лицо, ведущее дознание, следствие, а в суде - судья или председатель суда, руководитель структурного подразделения органа судебной экспертизы.

17. Ответственным за хранение вещественных доказательств в связи с расследованием уголовного дела и хранящихся отдельно от него, является назначаемый постановлением, определением судьи, специальным приказом первого руководителя органов юстиции, прокуратуры, налоговой полиции, МВД, КНБ, работник этого учреждения, не связанный с расследованием уголовных дел. Основанием для помещения вещественного доказательства на хранение является постановление следователя, органа дознания, определение суда.

Доступ в помещение для хранения вещественных доказательств возможен только в присутствии лица, ответственного за их сохранность, в случае его отсутствия (или заменяющего работника), доступ в помещение возможен только комиссионный (не менее трех человек) с разрешения и только в присутствии начальника органов дознания, следственного подразделения КНБ, МВД, прокурора, председателя суда, судьи, руководителя органа судебной экспертизы, у которых должны находиться дубликаты ключей от данного помещения. В таких случаях, составляется акт в трех экземплярах, в котором отражается, в связи с чем и какие объекты изъяты из помещения (хранилища) или помещены в него. Первый экземпляр акта передается лицу, ответственному за хранение вещественных доказательств, для внесения соответствующих данных в книгу учета вещественных доказательств, второй - в канцелярию, третий - в дело.

18. Хранение изъятого в ходе дознания, предварительного следствия, судопроизводства взрывных устройств, огнестрельного оружия, вооружения, боеприпасов, взрывчатых веществ, радиоактивных материалов, наркотических средств, психотропных, сильнодействующих и ядовитых веществ производится только в хозяйственных подразделениях МВД, КНБ, складах войсковых частей или в соответствующих государственных предприятиях, учреждениях, специально оборудованных помещениях после проведения судебной экспертизы.

Хранение наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров, ядовитых веществ в ходе проведения судебной экспертизы осуществляется в органах судебной экспертизы Министерства юстиции Республики Казахстан.

По всем делам о преступлениях, связанных с применением огнестрельного нарезного оружия, органы дознания, следствия, суды обязаны после изъятия, осмотра и проведения соответствующих исследований направлять пули, гильзы, патроны и другие боеприпасы со следами оружия и само оружие в пулегильзотику, в учреждения судебной экспертизы Министерства юстиции.

Одновременно с проверкой нарезного оружия по пулегильзотике оно проверяется по оперативному учету утраченного и выявленного оружия в Центре правовой статистики и информации при Генеральной прокуратуре и Главном оперативно-криминалистическом управлении МВД Республики Казахстан.

При обнаружении и изъятии других объектов и документов, принадлежность которых не установлена и розыск которых может осуществляться по соответствующим оперативно-розыскным и криминалистическим учетам, незамедлительно принимаются меры к проверке названных объектов по этим учетам.

19. Изъятые награды и документы к ним не позднее чем в суточный срок после изъятия передаются на хранение, либо направляются спецсвязью в кассу бухгалтерии органа, ведущего дознание, следствие, судопроизводство, за исключением случаев, когда необходимо их исследование, с копиями протокола процессуальных действий. На вторых экземплярах, которые в последующем приобщаются к делу, кассир расписывается в получении наград и документов к ним. В справке к обвинительному заключению указываются сведения об изъятии у обвиняемого наград и документов к ним и месте их хранения. Если изъятые награды, документы к ним являются вещественными доказательствами или в отношении их назначается экспертиза, они могут находиться в органе следствия, дознания, суде для производства необходимых процессуальных и иных действий.

20. Хранение автомашин, мотоциклов и иных транспортных (в том числе плавучих и летательных аппаратов) средств, признанных вещественными доказательствами, а также транспортных средств, на которых наложен арест, производится по письменному поручению дознавателя, следователя, прокурора, суда в ходе производства дознания, следствия или судопроизводства соответствующими службами органов внутренних дел, КНБ, Таможенного комитета, Комитета налоговой полиции (если они не могут быть переданы на хранение владельцу, его родственникам или другим лицам, а также другим организациям), руководители которых выдают об этом сохранную расписку, приобщаемую к делу, в которой указывается ответственное лицо, отвечающее за сохранность принятого транспортного средства.

При изъятии, а также при передаче на хранение транспортного средства с участием работника Дорожной полиции или специалиста, а по возможности и при участии его владельца составляется акт технического состояния данного транспорта.

21. При расследовании уголовных дел и материалов, связанных с незаконным изготовлением и использованием радиопередающих устройств, изымается вся используемая аппаратура, детали и комплектующие изделия, хранение которых обеспечивает орган, ведущий производство по делу.

22. Изъятые в ходе дознания, следствия, судопроизводства наркотические средства до вынесения постановления, определения о прекращении дела или до вступления в законную силу приговора суда, а равно в течение проверки до вынесения постановления об отказе в возбуждении уголовного дела в опечатанном виде хранятся в помещении для хранения вещественных доказательств органа, ведущего расследование, или в металлическом ящике (сейфе) оперативной части исправительного учреждения за пределами жилой и производственной зон.

Для отнесения вещества к числу наркотических средств, прекурсорам, психотропным либо ядовитым веществам проводится судебная экспертиза. С момента начала производства судебной экспертизы хранение наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров, ядовитых веществ производится органом судебной экспертизы Министерства юстиции Республики Казахстан с учетом перечисленных требований.

23. Основанием для сдачи государству либо уничтожению наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров, ядовитых веществ является приговор, определение суда, постановление следователя, органа дознания о прекращении дела или отказе в возбуждении дела.

24. Паспорта, удостоверения личности, военные билеты (свидетельства о рождении, приписные свидетельства несовершеннолетних) арестованных обвиняемых приобщаются к уголовному делу и хранятся в отдельном опечатанном пакете, подшитом к делу и пронумерованном его листом.

В случае изъятия служебных удостоверений документ направляется в орган их выдавший вместе с уведомлением об аресте лица, у которого они были изъяты.

Другие личные документы, если они не имеют значения для дела, возвращаются обвиняемым или с их согласия родственникам.

25. Изделия из драгоценных металлов (лом этих изделий), драгоценных камней и жемчуга, а также драгоценные камни, кустарные ювелирные изделия, монеты из драгоценных металлов и иностранная валюта, изъятые у граждан следственно-судебными органами и подлежащие конфискации на основании приговора суда, регистрируются в журнале учета вещественных доказательств. В случае, если они признаны вещественными доказательствами, то не позднее чем в трехдневный срок подлежат сдаче материально-ответственному лицу для хранения в специально оборудованных помещениях в упакованном и опечатанном виде с присвоением порядкового номера по вышеназванному журналу или вместе с описью сдаются на временное хранение в специализированное учреждение Республики Казахстан. В сопроводительном письме должно оговариваться, что направляемые ценности являются вещественными доказательствами и должны храниться до особого распоряжения органа, направившего их на хранение, в иных случаях, они сдаются на хранение в банк.

Изъятые из обращения драгоценные металлы (золото, серебро, платина и другие металлы платиновой группы) в слитках, шлихе, самородках, ломе, полуфабрикатах, изделиях производственного или лабораторного назначения, а также алмазы и иные природные драгоценные камни, изъятые у граждан следственно-судебными органами и органами дознания после соответствующих исследований сдаются для зачисления в доход Республиканского бюджета в Государственное хранилище ценностей, если не являются вещественными доказательствами и не подлежат специальному исследованию.

26. Денежные суммы в национальной валюте Республики Казахстан, сберегательные и чековые книжки, чеки, сохранные свидетельства, билеты денежно-вещевых лотерей, иностранная валюта и другие ценные бумаги, изъятые у граждан следственно-судебными органами, органами дознания, до вступления приговора в законную силу хранятся в следующем порядке:

1) денежные суммы в национальной валюте вносятся на депозитный счет органа, изъявшего их, либо сдаются на хранение в местные учреждения специализированных банков, в случае, если они хранят на себе следы преступления обязательно составляется перечень банкнот по номерам и сериям в двух экземплярах - один сдается вместе с валютой, второй - приобщается к делу;

2) иные ценные бумаги хранятся в органе, изъявшем их, при условии обеспечения их сохранности либо сдаются в ближайшее учреждение банка.

Одновременно с изъятием ценных бумаг судебно-следственные органы направляют в соответствующие банки постановления о наложении ареста на имущество (в случаях, если это предусматривает санкция статьи, по которой арестован подозреваемый).

После изъятия денег, не являющихся вещественными доказательствами, проведения с ними необходимых следственных действий по определению их значения для расследуемого уголовного дела следователи, работники органов дознания в 3-х дневный срок сдают их в кассу финансово-хозяйственного подразделения органа, проводящего следствие или дознание. Взамен кассир выдает следователю или работнику дознания квитанцию к приходному ордеру с указанием его номера.

Принятые деньги кассир не позднее следующего дня сдает в местное учреждение специализированного банка.

27. Документы, письма и другие записи, приобщенные к делу в качестве вещественных доказательств, должны храниться в конвертах, вложенные между чистыми листами бумаги. На них запрещается делать какие-либо пометки, надписи и перегибать их. Конверты опечатываются, подшиваются в дела и нумеруются отдельным его листом. При большом количестве приобщаемых к делу писем и документов они помещаются в отдельный пакет, прилагаемый к делу. На конверте должна быть надпись с перечнем вложенных в него документов.

28. Изъятые документы, чертежи, фотоснимки, содержащие данные секретного характера, но не являющиеся вещественными доказательствами, направляются через спец. части в отделы, ведающие секретными документами в организациях и учреждениях по принадлежности.

29. Запрещается помещение на хранение вещественных доказательств и иных объектов в увлажненном и т.п. состоянии, могущем повлечь их порчу и невозможность дальнейшего исследования и использования в качестве доказательств. При необходимости должны быть приняты меры по приведению изъятых объектов в состояние, позволяющее их дальнейшее хранение.

30. Объекты биологического происхождения, в том числе подлежащие микроскопическому или химическому исследованию, подвергающиеся быстрой порче, должны быть упакованы в герметически закупоренные емкости. Упаковка таких объектов (в том числе требующих дальнейшего исследования частей трупа) производится работниками судебно-экспертных учреждений.

При завершении экспертного исследования биологических объектов, хранение которых требует специальных условий, оно осуществляется в судебно-медицинском учреждении по согласованию с его руководством.

31. Изъятые скоропортящиеся и другие товары, требующие специальных условий хранения, немедленно после изъятия, осмотра и проведения экспертизы, если не могут быть возвращены владельцу, передаются в соответствующие организации для использования по назначению либо для реализации с последующим внесением полученных сумм на депозит органа, ведущего уголовный, гражданский и административный процесс. Возврату в натуре продукты не подлежат.

32. Изъятые спиртные напитки кустарного изготовления, а также заводского, хранящиеся в таре с признаками нарушения или фальсификации закупорки, подлежат уничтожению в присутствии понятых (после соответствующих исследований), о чем составляется акт, приобщаемый к делу.

33. Изъятые промышленные товары, если они не являются вещественными доказательствами и не могут быть возвращены владельцам, по вступлении приговора в законную силу передаются торговым предприятиям аналогично действующему порядку для реализации конфискованного, бесхозяйного имущества и имущества, перешедшего по праву наследования к государству.

34. О сдаче товаров в соответствующие учреждения, составляется акт в трех экземплярах. Учреждение, принявшее товары, производит их реализацию, сумма которой перечисляется на депозитный счет органа, производящего расследование. Третий экземпляр акта передается в финансовое подразделение для последующего контроля за поступлением на указанный счет сумм, вырученных от их реализации. Первый экземпляр акта передачи и подробная их опись приобщаются к уголовному делу.

35. Продукты или промтовары, которые служили объектами преступных действий или сохранили на себе следы преступления, передаются для экспертного исследования полностью или в необходимой части (проба, образец).

36. Рабочий и домашний скот, изъятый в качестве вещественных доказательств, до решения следственно-судебных органов выдается потерпевшим или организациям, при их отсутствии - местному органу власти с составлением соответствующего акта.

37. В целях прекращения судебных издержек по усмотрению органа дознания, следователя или суда, громоздкие, объемные вещественные доказательства (крупные партии спирта, строительные материалы, лом металлов и т.п.) после изъятия, надлежащего осмотра, проведения необходимых экспертиз, учета могут передаваться в уполномоченные предприятия, организации для реализации с последующим зачислением выручки на депозитный счет органа, в производстве которого находится уголовное дело, а часть образцов (проб) приобщаются в качестве вещественных доказательств к уголовному делу (в том числе по приостановленным).

38. В прилагаемой к обвинительному заключению справке указывается место хранения изъятых по делу вещей, документов или иного имущества со ссылкой на соответствующий лист дела, где подшиты документы, подтверждающие их сдачу на хранение.

39. Имущество, на которое наложен арест, передается по усмотрению судебно-следственных органов, исходя из конкретных обстоятельств и интересов дела на хранение в местные исполнительные органы, КСК, а также организации, которой причинен ущерб, или владельцу имущества либо его родственнику, которым разъясняется ответственность за сохранность принятого имущества, о чем отбирается подписка. В случае необходимости, имущество, на которое наложен арест, может быть изъято.

40. Произведения искусства и антиквариат, на которые наложен арест, могут быть переданы на хранение в музеи.

Вещественные доказательства по уголовным делам хранятся отдельно от вещественных доказательств по другим делам.

41. Вещественные доказательства по приостановленным производством делам о нераскрытых преступлениях хранятся по месту их расследования, отдельно от вещественных доказательств по действующим делам в упакованном и опечатанном виде, обеспечивающим сохранность и возможность дальнейшего использования. Каждый пакет с такими объектами снабжается пояснительной надписью с указанием номера дела, его фабулы, даты возбуждения, наименованием находящегося в упаковке объекта.

Условия хранения избираются применительно к категории объектов, определенными настоящей Инструкцией.

42. Биологические объекты по приостановленным делам, требующие специальных условий хранения, находятся в архивах учреждений судебных экспертиз. Основанием для помещения в архив является письмо суда, прокурора, следователя, работника органа дознания, направляемое руководителю соответствующего учреждения.

4. Учет вещественных доказательств

43. Для учета вещественных доказательств и других изъятых по делам предметов, ценностей, а также наличных денег, не являющихся вещественными доказательствами, в каждом суде, органе внутренних дел, КНБ, налоговой полиции, таможенных комитетах, органе судебной экспертизы ведется книга по прилагаемой форме (приложения 1 и 2), которая находится у лица, ответственного за хранение и учет вещественных доказательств и иного изъятого имущества, ценностей. Ведение книги осуществляется по правилам ведения документов строгой отчетности.

Каждый лист книги нумеруется, книга прошнуровывается и скрепляется печатью, а также подписью первого руководителя.

44. Запись в книге учета вещественных доказательств и других изъятых в ходе дознания, следствия, судебного производства объектов, не являющихся вещественными доказательствами, производится следователем или работником органа дознания, ответственным за хранение, на основании протокола, в котором отражено основание их изъятия.

45. Лицо, являющееся ответственным за хранение вещественных доказательств, ценностей и иного имущества, при регистрации в книге учета проверяет соответствие принимаемых предметов и ценностей записям в постановлении, определении о приобщении их к делу.

46. Регистрация вещественных доказательств в книге записи производится в хронологическом порядке, каждая вещь записывается отдельно, при изъятии нескольких однородных предметов указывается их количество, дата поступления, наименование (если вещественные доказательства упакованы, может быть произведена проверка их количества и наименование со вскрытием упаковки и составлением акта об этом), если изъято большое количество наименований составляется опись, и запись объектов в книгу производится в соответствии с описью. При этом каждому предмету присваивается порядковый номер.

Если вещественные доказательства находятся при уголовном и гражданском деле или деле об административных правонарушениях и не сдаются на хранение, в книге учета делается отметка об этом с указанием фамилии должностного лица, у которого находятся вещественные доказательства.

Помимо книги учета вещественных доказательств, документов по усмотрению руководителей правоохранительных органов могут быть установлены и другие формы учета данных объектов (ведомости, квитанции, компьютерная система и другие).

5. Передача вещественных доказательств

47. Приобщенные к делу вещественные доказательства по окончании следствия, дознания и направлении дела в суд, при передаче дела в другой орган передаются одновременно с уголовным делом. Об этом в отношении каждого передаваемого объекта в книге учета вещественных доказательств производится соответствующая запись. Не допускается передача с уголовным делом предметов, не признанных в установленном порядке вещественными доказательствами.

48. Работник канцелярии, секретарь суда, принимающий вещественные доказательства вместе с делом, расписывается в книге учета передающего органа, разборчиво указывая свою должность, фамилию, удостоверяет подпись штампом соответствующего учреждения.

Все вещественные доказательства регистрируются в день поступления.

Регистрация вещественных доказательств, приобщенных к делу судом, производится в день вынесения определения.

49. Вещественные доказательства, помещенные в особые хранилища, а также не находящиеся вместе с делом, числятся за тем органом, куда передано уголовное дело, в книге и справочном листе по уголовному делу делается пометка о их местонахождении.

50. Работник канцелярии суда, органа, куда направляется дело с вещественными доказательствами, принимая эти объекты, проверяет целостность (сохранность) упаковки и печатей на ней.

При нарушении упаковки или печати секретарь суда в присутствии председателя суда (судьи), лица, доставившего дело и вещественные доказательства, работника органов следствия или дознания, вскрывает упаковку и сверяет наличие вещей, содержащихся в ней, с записью о вещественных доказательствах в справке к обвинительному заключению с постановлением о приобщении к делу вещественных доказательств и сопроводительным письмом.

51. Если наличие вещественных доказательств соответствует записи в справке к обвинительному заключению и постановлению о приобщении вещественных доказательств к делу, они вновь упаковываются и опечатываются. О произведенном вскрытии упаковки составляется акт, который подшивается в дело.

В тех случаях, когда при вскрытии нарушенной упаковки или печати установлено несоответствие фактического наличия вещественных доказательств, дело не принимается до выяснения причин несоответствия должностными лицами заинтересованных ведомств.

Об установленных нарушениях составляется акт, который подписывается председателем суда (судьей), начальником ОВД, КНБ, Комитета налоговой полиции (начальником следственных подразделений этих органов, работником канцелярии и лицом, доставившим дело).

Копия акта высылается органу, направившему дело.

52. Предметы, вещи, в том числе одежда обвиняемых, часы, деньги и другие объекты, не признанные в установленном порядке вещественными доказательствами, судами не принимаются.

53. При регистрации вещественного доказательства в суде ему присваивается порядковый номер по книге, где указывается дата поступления, наименование вещественного доказательства, количество, номер дела, к которому приобщено, фамилия, имя, отчество обвиняемого. После проставляется номер, за которым уголовное дело зарегистрировано в суде, а также указывается номер вещественного доказательства.

54. При передаче уголовного дела и вещественных доказательств в другой суд или прокуратуру, в отношении каждого из передаваемых вещественных доказательств должна быть сделана соответствующая запись в книге.

55. При передаче уголовного дела от одного дознавателя, следователя, судье к другому в том же органе дознания, следствия, суда, первый обязан сдать, а второй принять с проверкой наличия все изъятые по делу предметы и ценности, в присутствии понятых, расписаться в их приеме в книге учета вещественных доказательств в присутствии ответственного за хранение лица.

56. В приговоре суда, постановлении или определении о прекращении уголовного дела должен быть решен вопрос о судьбе вещественных доказательств в соответствии с действующими нормативными правовыми актами.

57. В случае прекращения уголовного дела за отсутствием состава или события преступления, владельцам могут быть возвращены по их просьбе документы, являющиеся вещественными доказательствами и послужившие основанием для возбуждения дела и привлечения к уголовной ответственности (литературные произведения, заявления, обращения и другие, в том числе и изготовленные авторами).

58. После вынесения приговора (определения), постановления о прекращении дела в книге учета вещественных доказательств делается отметка о состоявшемся решении в отношении вещественных доказательств и иного имущества с указанием содержания и даты решения.

59. Решение в отношении вещественных доказательств обращается к исполнению после вступления приговора, решения (определения) в законную силу или истечения срока обжалования определения, постановления о прекращении дела.

60. Если вещественные доказательства и иное имущество находятся на специальном хранении по месту их хранения направляется копия или выписка из приговора, определения, постановления, в которой указано о дальнейшей судьбе этих объектов. Принятое решение является обязательным для руководителей учреждений, где находятся на хранении вещественные доказательства.

61. Вещественные доказательства и иное имущество, подлежащее возврату владельцу, выдаются в натуре под расписку, которая подшивается в уголовное дело и нумеруется очередным его листом. О возможности получения заинтересованными лицами изъятых у них предметов и ценностей им сообщается, копия уведомления подшивается в уголовном деле. В расписке получатель указывает данные своего паспорта или иного удостоверяющего документа, место проживания. В случае невозможности личной явки владельца, они могут быть получены по его доверенности другим лицом, расписка которого приобщается к делу. Если владельцем является организация, предметы и ценности передаются их представителям при наличии доверенности, удостоверяющего их личность документа.

62. В отдельных случаях орган следствия, дознания, суд может возвратить владельцам изъятые у них вещи и до принятия решения по делу, если будет признано, что это не является препятствием для его правильного разрешения.

63. Лицам, в отношении которых дела прекращены производством в стадии следствия или дознания, судом или оправданы судом, изъятое у них имущество и ценности должны быть им возвращены со дня надлежащего уведомления, в случаях невозможности возврата имущества и ценностей в натуре, их стоимость возмещается в денежном эквиваленте. По истечении трех лет имущество в установленном законом порядке обращается в доход государства. P020000833

64. Для обращения к исполнению приговора, решения, постановления в части реализации конфискованных судом вещественных доказательств, которые находятся на хранении в учреждениях, организациях и т.д., выписывается исполнительный лист, который направляется судебным исполнителем для исполнения по территориальности, копия сопроводительного письма подшивается в дело. В журнале учета вещественных доказательств отмечается кому и когда направлен исполнительный лист.

65. Если вещественные доказательства, подлежащие реализации находятся в суде, вынесшем решение, секретарь под расписку передает исполнительный лист и вещественные доказательства судебному исполнителю. Расписка последнего подшивается в дело и нумеруется очередным его листом. В журнал вносится запись о передаче вещественных доказательств судебному исполнителю.

В любом случае после исполнения исполнительный лист с отметкой судебного исполнителя и судьи подшивается в дело, в журнале делается отметка об исполнении.

66. Передача судебным исполнителем конфискованных вещественных доказательств финансовому подразделению производится в соответствии с законодательством Республики Казахстан, регламентирующим порядок реализации конфискованного имущества.

67. Вещественные доказательства, подлежащие по приговору, решению, определению передаче в соответствующие органы внутренних дел, КНБ, юстиции должны направляться туда нарочным или почтой. При перевозке ядовитых, сильнодействующих взрывчатых веществ, оружия и т.п. должны соблюдаться правила, установленные для их транспортировки. Копия сопроводительного письма и документ о приеме учреждением вещественных доказательств подшивается в дело.

68. После вступления приговора, постановления в законную силу, по которому конфискованы деньги и ценности, указанные в настоящей Инструкции, в органы, где они находятся на хранении, направляются копия или выписка из приговора и сопроводительное письмо, в котором указывается дата вступления приговора в законную силу и дается распоряжение о перечислении денег и ценностей в доход государства.

Копия сопроводительного письма и документ, свидетельствующий об исполнении, подшивается в дело. До поступления ответа об исполнении дело находится на контроле, исполнение отмечается в книге.

69. Ценные бумаги регистрируются с указанием их номеров, фамилии, имени и отчества владельца. Для исполнения приговора в части конфискации вкладов и иных видов сбережений, подлежащих обращению в доход государства в соответствующие банки направляются исполнительные листы с указанием дела, по которому должно быть обращено взыскание, в случае необходимости, могут быть приложены выписка из приговора или решения с указанием номера, фамилии, имени и отчества владельца.

70. В исполнительном листе обязательно указываются полное наименование и номер банковского учреждения, выдавшего документ, дата выдачи, сумма, значащаяся в документе. После исполнения исполнительный лист с отметкой судебного исполнителя и судьи подшивается в дело, в книге делается отметка об исполнении.

71. При наличии вступившего в законную силу решения суда о возврате владельцу ценностей, валюты, ценных бумаг и других предметов, не подлежащих конфискации, они должны быть возвращены владельцу или доверенному лицу со дня надлежащего объявления ему о принятом решении. В противном случае в порядке и сроки, установленные законом, они обращаются в доход государства.

Одновременно в соответствующее учреждение направляется копия или выписка из приговора с указанием о снятии с ареста. При этом в сроки давности для получения ценностей не учитывается время содержания под стражей их владельца.

72. Награды и документы, изъятые при аресте, возвращаются владельцу, а в случае, если они конфискованы как предмет преступления или принадлежность их не установлена, то они направляются вместе с копией приговора в администрацию Президента Республики Казахстан с сопроводительным письмом, в котором указываются обстоятельства, установленные по делу в отношении наград.

73. В случае освобождения из-под стражи или прекращения дела, при вынесении оправдательного приговора владельцам возвращаются все их личные документы.

6. Уничтожение вещественных доказательств

74. Уничтожение вещественных доказательств производится комиссионно. В органах следствия и дознания создаются комиссии, в составе не менее трех человек, включая работника, в производстве которого находилось дело, работника канцелярии, лица, ответственного за хранение вещественных доказательств, в суде - в составе судьи, судебного исполнителя и секретаря суда.

75. Уничтожение наркотических средств, психотропных веществ, прекурсоров, ядовитых веществ и сильнодействующих средств, холодного и огнестрельного оружия, боеприпасов производится в составе следователя или работника органа дознания, представителя военного ведомства, здравоохранения и других специальных государственных органов, ответственного лица, на хранении у которого находится вещественное доказательство, работника канцелярии и судебного исполнителя. Акт об уничтожении приобщается к делу.

75-1. Уничтожение контрафактной продукции производится судебным исполнителем в присутствии сотрудника органов юстиции путем термического, химического, механического либо иного воздействия. Способ уничтожения определяется судебным исполнителем по согласованию с органами здравоохранения и охраны окружающей среды.

Акт об уничтожении приобщается к делу.

Сноска. Раздел 7 дополнен пунктом 75-1 в соответствии с совместным приказом Председателя Агентства РК по борьбе с экономической коррупционной преступностью от 28 cентября 2007 г. N 138, Генерального прокурора РК от 2 октября 2007 г. N 41, Председателя КНБ РК от 12 октября 2007 г. N 179, Председателя Комитета по судебному администрированию при Верховном суде РК от 25 cентября 2007 г. N 548-П, Министра внутренних дел РК от 27 cентября 2007 г. N 390, Министра финансов РК от 9 октября 2007 г. N 344, Министра юстиции РК от 8 октября 2007 г. N 278 (вводится в действие со дня официального опубликования).

76. Если вещественное доказательство, подлежащее выдаче владельцу или уничтожению, находится в органах КНБ, МВД, налоговой полиции, таможенном комитете, суд направляет в эти органы копию или выписку из приговора. В сопроводительном письме указывается дата вступления его в законную силу и предлагается сообщить суду об исполнении.

Работникам правоохранительных органов категорически запрещается участие в реализации вещественных доказательств и других изъятых предметов и ценностей, в том числе промышленных товаров и продуктов, а также приобретение через торгующие организации, производящие реализацию, если им заведомо известно, что реализуемые товары и продукты изъяты в связи с уголовным делом.

77. При вынесении постановления (определения) о приостановлении производства по делу, в нем определяется место хранения вещественных доказательств, ценностей и иного имущества, изъятых по этому делу. Имущество, подвергнутое аресту в целях возможной конфискации, может быть после экспертной оценки реализовано через торговые организации, сумма от продажи в таких случаях зачисляется на депозитный счет органа, в производстве которого находится это дело.

7. Контроль учета и состояния
вещественных доказательств, ценностей и
иного имущества, изъятых по уголовным делам

78. При направлении дела в суд, прекращении производства по делу, направлении в другой орган следствия или дознания, в другой суд, прокурор, начальник следственного подразделения, органа дознания, председатель суда (судебной коллегии) обязаны проверить наличие в деле документов, в которых отражено местонахождение вещественных доказательств, предметов и ценностей, изъятых по делу, сверить их с записями в книге учета вещественных доказательств.

79. Вышеперечисленные должностные лица обязаны не реже одного раза в год проверять состояние и условия хранения вещественных доказательств, правильность ведения документов по их приему, учету, передаче в соответствии с настоящей Инструкцией.

О результатах проверки должен составляться акт, который направляется вышестоящему руководству.

80. При переводе, увольнении работника, ответственного за учет, хранение вещественных доказательств первые руководители назначают комиссию по проверке соответствия фактического наличия записям в документах, где отражено их изъятие. Результаты проверки оформляются актом приема-передачи новому ответственному лицу.

81. При ревизиях и плановых проверках в своих структурных подразделениях в обязательном порядке проверяются состояние учета и хранения вещественных доказательств, результаты которых фиксируются в справках и актах. Особо отмечается состояние и хранение вещественных доказательств по приостановленным уголовным делам.

82. В случае повреждения, утраты изъятия вещественных доказательств, ценностей и иного имущества, причиненный вред подлежит возмещению в гражданском порядке.

Необеспечение ответственными лицами надлежащего учета и условий хранения, передачи вещественных доказательств, ценностей и иного имущества, повлекшего их утрату, порчу, являются основанием для привлечения их к предусмотренной законом ответственности.

Использование вещественных доказательств для служебного или иного пользования запрещается.

Приложение N 1

Книга

учета вещественных доказательств, документов,

изымаемых органами дознания, следствия и судом

______________________________________________________________________

NN|Наи-|ко|N |мес-|когда|реше|кому|кому и|отметка|подписи|примечание

пп|мено|ли|дела|то |и ко-|ние |пере|когда |об ис- |ответст|

|ние |ст|обви|ти- |реда-|в от|нап-|ны ве-|нии с |должно-|

|веще|во|няе-|чес-|но |ноше|рав-|щест- |указа- |стных |

|ст- | |мого|кого|для |нии |лены|венные|нием |лиц. |

|ного| |зре-|не- |ния, |ст- |мен-|затель| |дата |

|дока| |вае-|ния |осмот|вен-|ты |ства | | |

|за- | |мого|с |ра и |ного|на |для ис| | |

|тель| |под-|ука-|когда|дока|ис- |полне-| | |

|ства| |суди|зани|воз- |за- |пол-|ния | | |

| | |пра-|ФИО |но |ства|ние | | | |

| | |теля|ст- | |се- | | | | |

| | | |вен-| |ния | | | | |

| | | |лица| |ния | | | | |

______________________________________________________________________

1| 2 | 3| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 ______________________________________________________________________

Приложение N 2

Книга

учета поступления и передачи

вещественных доказательств, документов в суде

______________________________________________________________________

пп|пос-|ного дела|вание |че- |да и|хране|и на|ность|и |ца, ко|чание

|туп-|ФИО право|изъятых|ство|кем |ния, |осно|и фа-|рос-|торому|

|ния |ля, в |тов, до|ма |яты |ность|нии |лица,|в по|щены, |

|на |чьем про-|кумен- | |пос-|и фа-|чего|при- |луче|выданы|

|хра-|изводстве|тов их | |ту- |милия|нап-|нявше|нии,|изъя- |

|ние |находится|отличи-| |пив-|лица,|рав-|го ве|шта-|тые ве|

| | |тельные| |шие |ответ|лены|щест-|мп |щи и |

| | |ки и но| |меты|ного |ст- |ные |жде-|менты,|

| | |мера | |доку|за |вен-|дока-|ния |номер |

| | | | |мен-|хране|ные |за- | |его |

| | | | |ты и|ние |дока|тель-| |пас- |

| | | | |цен-| |за- |ства,| |порта,|

| | | | |ти | |ства|менты| |рос- |

| | | | | | |мен-|ности| | |

| | | | | | |ты, | | | |

| | | | | | |цен-| | | |

| | | | | | |нос-| | | |

| | | | | | |ти | | | |

______________________________________________________________________

1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12

______________________________________________________________________

Қазақстан Республикасының аумағында бұрынғы КСРО-ның Прокуратурасы дайындап, бекіткен "Алдын ала тергеу, анықтау органдарының және соттардың қылмыстық істер бойынша заттай дәлелдемелерді, құндылықтар мен өзге де мүлікті алу, есепке алу, сақтау, беру және жою тәртібі туралы" Нұсқаулық осы уақытқа дейін қолданылып келеді, мұның өзі Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына қайшы.
Соттың, прокуратура, алдын ала тергеу органдарының қылмыстық, азаматтық істер және әкімшілік құқық бұзушылық жөніндегі істер бойынша заттай дәлелдемелерді, құжаттарды алудың, есепке алудың, сақтаудың, берудің және бірыңғай ережесін белгілеу мақсатында және Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес бұйырамыз:

1. "Соттың, прокуратура, алдын ала тергеу, анықтау органдарының қылмыстық, азаматтық істер және әкімшілік құқық бұзушылық жөніндегі істер бойынша заттай дәлелдемелерді, құжаттарды алу, есепке алу, сақтау, беру және жою тәртібі туралы" Нұсқаулық бекітілсін.

2. КСРО Бас прокуратурасы, КСРО Әділет министрі, КСРО ішкі істер министрі, КСРО Жоғарғы Сотының Төрағасы, КСРО ҰҚК Төрағасының бірінші орынбасары 1989 жылдың 18 қазанында бекіткен "Алдын ала тергеу, анықтау органдарының және соттардың қылмыстық істер бойынша заттай дәлелдемелерді, құндылықтарды және өзге де мүлікті алу, есепке алу, сақтау, беру және жою тәртібі туралы" Нұсқаулық күшін жойды деп танылсын.

3. Тергеу және анықтау мәселелерін қадағалайтын Департаменттердің, басқармалардың, қызметтердің басшылары Нұсқаулықтың керекті мөлшеріндегі данасын шығаруды, оқып-үйренуді және мүлтіксіз атқаруды ұйымдастыратын болсын.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Вице-Министрлерге және Республика құқық қорғау органдары басшыларының соттардың қызметін, тергеу мен анықтауды ұйымдастыруды қадағалайтын орынбасарларына жүктелсін.

5. Осы Нұсқаулық мемлекеттік тіркеуге алынған сәттен бастап күшіне енеді.

Соттардың, прокуратура, алдын-ала тергеу, анықтау сот
сараптамасы органдарының қылмыстық, азаматтық iстер
жөнiндегi және әкiмшiлiк құқық бұзушылық iстерi туралы
құжаттарды, заттай дәлелдемелердi алу, есепке алу, сақтау,
беру және жою тәртiбi туралы
Нұсқаулық

1. Жалпы ережелер

1. Осы Нұсқаулық соттардың, прокуратура, алдын-ала тергеу, анықтау, сот сараптамасы органдарының заттай дәлелдемелердi алудың, есепке алудың, сақтаудың, берудiң және жоюдың бiрегей тәртiбiн белгiлейдi.

      2. Осы Нұсқаулықта пайдаланылатын негiзгi түсiнiктер:
      Қылмыстық және әкiмшiлiк құқық бұзушылық iстерi бойынша заттай дәлелдемелер ретiнде (бұдан әрi - "iстер") егер олар қылмыс қаруы болды деп ойлауға негiз болса немесе өзiнде қылмыстың iзi сақталып қалса, немесе қылмыстық әрекеттiң негiзi болса, сондай-ақ ақша мен өзге де бағалы заттар, қылмысты анықтауға, iстiң iс жүзiндегi мән-жайын белгiлеуге, кiнәлiлердi табуға немесе айыпты жоққа шығаруға немесе жауаптылықты жеңiлдетуге құрал болып табылатын, заңды жолмен алынған заттар танылады.
      Азаматтық iстер бойынша заттай дәлелдемелер ретiнде, егер олар өзiнiң сыртқы сипатымен, қасиеттерiмен немесе өзге де белгiлерiмен iс үшiн маңызы бар мән-жайларды анықтау құралы болып қызмет ете алады деп тануға негiзi бар заттар танылады.
      Құжаттар, егер оларда ұйымдар, лауазымды адамдар баяндаған және куәландырған мәлiметтер және iс үшiн маңызы бар болса, дәлелдемелер болып танылады. Құжаттарға заңда көрсетiлген тәртiппен алынған, талап етiлген немесе табыс етiлген тергеуге дейiнгi тексерулердiң материалдары (түсiнiктемелер және басқа да көрсетулер, түгендеулер, тексерулер актiлерi, анықтамалар), сондай-ақ компьютерлiк ақпаратты қамтитын материалдар, фото және кинотүсiрiлiмдер, дыбыс және бейнежазбалар жатады.

3. Затты, құжатты заттай дәлелдеме ретiнде тану және оны iске қатыстыру туралы анықтау органының қызметкерi, тергеушi, прокурор, сот қаулы, ұйғарым шығарады. Осы актiде заттай дәлелдеменi iсте қалдыру немесе иесiне немесе өзге тұлғаларға, немесе ұйымдарға сақтауға қалдыру мәселесi шешiлуi тиiс.

      4. Сот iстерi және әкiмшiлiк құқық бұзушылық iстерi бойынша сот iсiн жүргiзу барысында сот, прокурор, тергеушi, анықтау органының қызметкерi заңды негiз болған жағдайда:
      1) заттай дәлелдемелердi;
      2) пайдалануда тыйым салынған заттар мен құжаттарды (иесiнiң оны сатып алуына, пайдалануына және сақтауына рұқсаты жоқ болған кезде); еркiн айналымнан алынып тасталған заттарға тiзбесi Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленiп, ерекше рұқсаттар бойынша сатып алынатын заттар және дайындалуына, сатып алуға, сақтауға, сатуға және таратуға заңмен тыйым салынған басқа объектiлер жатады;
      3) қамауға алынған айыпталушылардың (сотталушылардың) және сезiктiлердiң жеке басын куәландыратын құжаттарын, құжаттармен қоса наградаларын алуға мiндеттi.

      5. Ордендердi, медальдарды және оларға қоса берiлетiн құжаттарды алу:
      1) ауыр қылмыс жасады деп айыпталатын (сезiктi) адамға тиесiлiгi анықталған;
      2) тиесiлiгi мен тағып жүру құқығы анықталмаған наградалар мен оларға қоса берiлетiн құжаттар табылған;
      3) айыпталушыны (сезiктiнi) тұтқындау кезiнде олардың сақталуын қамтамасыз ету мүмкiн болмаған жағдайларда жүргiзiледi.

      6. Үкiм шығару немесе iстi қысқарту кезiнде заттай дәлелдемелер туралы мәселе шешiлуi тиiс, бұл ретте:
      1) қылмыс қаруы тәркiленуге жатады немесе оны белгiлi бiр адам тиiстi мекемелерге бередi немесе жойылады;
      2) ұстауға тыйым салынған заттар тиiстi мекемелерге беруге жатады немесе жойылады;
      3) құндылығы жоқ және пайдалануға келмейтiн заттар жойылуға жатады, ал мүдделi адамдар немесе мекемелер сұрау салған жағдайда оларға берiлуi мүмкiн;
      4) қылмыстық жолмен жиналған ақша мен өзге де құндылықтар соттың үкiмi бойынша мемлекет кiрiсiне алынады, қалған заттар заңды иелерiне берiледi, ал соңғылары анықталмаған кезде мемлекеттiң меншiгiне көшедi;
      5) заттай дәлелдемелер болып табылатын құжаттар iстiң бүкiл сақталу мерзiмiнiң iшiнде онымен бiрге қалады не заңда көрсетiлген тәртiппен мүдделi ұйымдарға немесе азаматтарға берiледi.

2. Заттай дәлелдемелердi алу, қарау

7. Азаматтық және қылмыстық iс жүргiзу заңдарында көзделген iс жүргiзу iс-әрекеттерiнiң хаттамасында заттай дәлелдемелердi алу фактiсi көрсетiледi. Сот, прокурор, тергеушi, анықтау қызметкерi iстiң анығына жету үшiн маңызы бар заттың атауын, оның уақытын, орнын және табу, сатып алу, сақтаудың тағы басқа мән-жайларын бейнелейтiн заттай дәлелдеменi ұсынушы адамнан жауап алуға мiндеттi. Iс жүзiндегi деректер олар іс жүргiзу iс-әрекеттерiнiң хаттамаларында көрсетiлгеннен кейiн ғана дәлелдеме ретiнде пайдаланыла алады. Анықтау және алдын ала тергеу барысында хаттамаларды жүргiзу жауапкершiлiгi тиiсiнше анықтаушы мен тергеушiге, ал сотта - төрағалық етушi мен сот мәжiлiсiнiң хатшысына жүктеледi.

8. Заттай дәлелдемелермен жұмыс iстеу белгiлi бiр дағдылардың болуын, олардың сапалық сипаттамаларын, жеке белгiлерiн дәл белгiлеудi және құнын анықтауды талап ететiндiктен заттай дәлелдемелердi алу үшiн тиiстi мамандар шақырылады. Қажет жағдайларда заттай дәлелдемелердi табу және алу дыбысты жазбамен, бейнежазбамен, фото-кино суреттермен және басқа ғылыми-техникалық құралдармен бекiтiледi.

9. Iс жүргiзу әрекеттерiнiң хаттамасында барлық алынатын заттар мен құжаттар, сонымен қатар хатталатын мүлiк жазылады. Заттар мен құжаттардың ауқымды мөлшерi алынатын кезде хаттамаға қоса берiлетiн және оның ажырамас бөлiгi болып табылатын арнайы тiзiмдеме мiндеттi түрде жасалады. Хаттамада және оған қоса берiлетiн тiзiмдемеде әрбiр алынатын объектiнiң анық атауы, саны, салмағы, сериясы, нөмiрi және басқа айыру белгiлерi, олардың табылу орны мен уақыты көрсетiледi.
Iстiң жағдайына қарай сот, прокурор, тергеушi, анықтау органының қызметкерлерi егер объектiнi бүтiндей алу мүмкiндiгi болмаса, қылмыстық, азаматтық iске, әкiмшiлiк құқық бұзушылық материалдарына қатысты iздерi бар (микро-iздер) объектiнiң бiр бөлiгiн алуға құқылы. Сонымен олар жәбiрленушiлер мен өзге адамдарға тиесiлi заттардың бүлiнуiне жол бермеуге, ал шарасыз бүлiну жағдайында азаматтарға келтiрiлген зиянды азаматтық iс жүргiзу тәртiбiмен өтеуге шаралар қолдануға мiндеттi.

      10. Барлық алынатын заттай дәлелдемелер куәгерлердiң қатысуымен алынады және қатысқан басқа адамдарға көрсетiледi, қажет болған жағдайда олардың бүлiну мүмкiндiгiне жол бермейтiн және олардағы iздердiң (микро-iздердiң) сақталуын қамтамасыз ететiн орамға салынады, таңбалармен және куәландыру жазбаларымен және заты алынған адамның, куәгерлердiң, тергеушiнiң, анықтау органы қызметкерiнiң, прокурор мен судьяның қолдары қойылады және тиiстi органның мөрiмен бекiтiледi.
      Егер алынатын заттай дәлелдемелердiң ауқымдылығына байланысты оларға тiзiмдеме жүргiзу мүмкiн болмаса, олар орамға салынып, куәландыру жазбаларымен және жоғарыда аталған адамдардың қолдары бар таңбалармен қамтамасыз етiледi. Мұндай жағдайларда алынған заттай дәлелдемелерге хаттама жасау қылмыстық iс жүргiзу және азаматтық iс жүргiзу заңдары сақтала отырып iс жүргiзу әрекетiнiң орны бойынша жүргiзiледi.
      Iс жүргiзу әрекетiнiң хаттамасы және заттай дәлелдемелердiң тізiмдемесi екi данада жасалады және Қазақстан Республикасы қылмыстық iс жүргiзу және азаматтық iс жүргiзу заңдарының нормалық талаптарына сай болуы тиiс, алуды жүргiзген адам, куәгерлер және мұнда қатысқан адамдар, оның iшiнде заты алынған адам, ал ол болмаған жағдайда - оның отбасының жасы толған мүшесi не ПИК, селолық немесе поселкелiк әкiмшiлiк, тиiстi ұйым әкiмшiлiгiнiң өкiлi қол қояды.
      Хаттама мен тiзiмдеме көшiрмелерi заттай дәлелдемелер алынған адамға, ал ол болмағанда - оның отбасының жасы толған мүшелерiне не жоғарыда аталған өкiлдерге берiледi.

      11. Алынған заттай дәлелдемелер қажет жағдайларда маманның қатысуымен қаралуға, қарау хаттамасында толық сипатталуға тиiс, онда заттардың сандық және сапалық сипаттамалары, объектiнi оған ұқсастардың арасынан ажыратуға мүмкiндiк беретiн және оның дәлелдемелiк маңызы және басқа да белгiлерi көрсетiледi.
      Бағалы металды (алтын, күмiс, платина және платиналық топтың металдары), асыл тастар мен iнжудi анықтау маманның пiкiрi немесе сарапшының қорытындысы ескерiле отырып жүргiзiледi. Өзге жағдайларда қарау хаттамасында металл мен тастардың тек түсi ғана, сондай-ақ олардың жеке белгiлерi көрсетiледi.
     Заттай дәлелдемелер қараудан кейiн анықтау органы қызметкерiнiң, тергеушiнiң, прокурордың арнайы қаулысымен, сот ұйғарымымен iске қосылады.

3. Заттай дәлелдемелердi, құжаттарды және өзге
мүлiктi сақтау

12. Заттай дәлелдемелер қылмыстық, азаматтық және әкiмшiлiк процестi жүргiзушi органның қаулысымен не ұйғарымымен iске қосылады және үкiмнiң, шешiмнiң, ұйғарымның немесе iстi қысқарту туралы қаулының заңды күшiне енуiне дейiн сонда болады. Заттай дәлелдемелердi қарау және сақтау тәртiбi қылмыстық iс жүргiзу, азаматтық iс жүргiзузаңдарымен және қолданылып жүрген басқа да нормативтiк құқықтық актiлермен анықталады.

13. Заттай дәлелдемелердi сақтау кезiнде олардағы iстер мен материалдар бойынша маңызы бар белгiлер мен қасиеттердiң сақталуын қамтамасыз етiп, сондай-ақ қатар заттай дәлелдемелердi жәбiрленушiге, оның туысқандарына, тараптарға, не өзге адамдарға, сондай-ақ белгiленген заң тәртiбiмен ұйымдарға сақтауға беру мүмкiндiгi болмаған жағдайда олардың өзiн сақтау жөнiнде шаралар қабылданады.

14. Егер заттар өзiнiң ебедейсiздiгiне немесе өзге себептерге байланысты iспен қоса сақталынбайтын болса, онда сурет немесе бейнетүсiрiлiм құралдарымен бейнеленуi тиiс, мүмкiндiгiне қарай анықтау, тергеу, прокуратура, сот органының қызметкерi көрсеткен орында қатталып сақталуы тиiс. Iске заттай дәлелдемелердiң үлгiсi қосылады, оның тұрған орны туралы тиiстi анықтама болуы тиiс.

15. Тез бұзылатын заттай дәлелдемелердi иесiне қайтару мүмкiн болмаған жағдайда олар сол мақсатында пайдалану не сату үшiн алынған соманы қылмыстық, азаматтық, әкiмшiлiк процестi жүргiзушi органның депозитiне салу үшiн тиiстi органдарға өткiзiледi. Негiздемелер болған кезде олар иесiне сондай сапамен сол зат күйiнде өтеледi немесе соңғысына олардың құны төленедi.

16. Соттарда, прокуратура, әдiлет, iшкi iстер органдарында, ұлттық қауiпсiздiк комитетiнде, салық комитетiнде және басқа өкiлеттi мемлекеттiк органдарда заттай дәлелдемелердi сақтау үшiн сөрелерi, темiрмен қапталған есiктерi, темiр торланған терезелерi, қорғау және өртке қарсы сигнализациясы бар арнайы ғимарат жабдықталады. Мұндай ғимарат болмаған кезде арнайы қойма (жеткiлiктi көлемдегi металл шкаф ж.т.б.) бөлiнедi. Iске қосылған заттай дәлелдемелердiң сақталуы үшiн жауапкершiлiк анықтауды, тергеудi жүргiзетiн тұлғаға, ал сотта-судьяға немесе сот төрағасына жүктеледi.

17. Судьяның қаулысымен, ұйғарымымен әдiлет, прокуратура, салық полициясы, IIМ, ҰҚК органдары бiрiншi басшыларының арнайы бұйрығымен тағайындалған сол мекеменiң, қылмыстық iстердi тергеуге қатысы жоқ қызметкерi қылмыстық iстерге байланысты және одан бөлек сақталатын заттай дәлелдемелердiң сақталуы үшiн жауапты болып табылады. Тергеушiнiң, анықтаушы органның қаулысы, соттың ұйғарымы заттай дәлелдемелердi сақтауға орналастыру үшiн негiздеме болып табылады.
Заттай дәлелдемелер сақталатын бөлмеге тек оның сақталуы үшiн жауапты тұлғаның қатысуымен ғана кiруге мүмкiн болады. Ол (немесе оны алмастыратын қызметкер) жоқ болған жағдайда ғимаратқа тек комиссиялы (кемiнде үш адам) түрде ҰҚК, IIМ анықтау органдары, тергеу бөлiмшелерi бастықтарының, прокурордың, сот төрағасының, судьяның қатысуымен ғана кiруге рұқсат етiледi. Оларда сол ғимараттың дубликаты (екiншiсi) болуға тиiс. Мұндай жағдайларда үш дана акт жасалады, онда ғимараттан (қоймадан) қандай объектiлердiң және неге байланысты алынғаны немесе оған салынғаны көрсетiледi. Актiнiң бiрiншi данасы заттай дәлелдемелердi сақтау үшiн жауапты тұлғаға заттай дәлелдемелердiң есеп кiтабына тиiстi мәлiметтердi түсiру үшiн берiледi, екiншiсi-кеңсеге, үшiншiсi-iске берiледi.

      18. Анықтау, алдын ала тергеу барысында сақтауға алынған қопарылғыш құрылғыларды, ататын мылтықтарды, қару-жарақтарды, қопарылғыш заттарды, радиоактивтi материалдар, есiрткiлiк құралдарды, психотроптық, тез әсер ететiн және улы заттарды сақтау тиiстi сот сараптамасы мекемесiн де тексерiлгеннен кейiн тек IIМ, ҰҚК шаруашылық бөлiмшелерiнде, әскери бөлiмдердiң немесе тиiстi мемлекеттiк кәсiпорындардың арнайы жабдықталған ғимараттарда жүргiзiледi.
      Сот сараптамасын жүргiзу барысында есiрткiлiк құралдарды, психотроп заттарды, прекурсорларды, улы заттарды сақтау Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде жүзеге асырылады.
      Атылатын қаруларды қолдануға байланысты жасалған қылмыстар туралы барлық iстер бойынша анықтау, тергеу органдары, соттар тиiстi алу, қадағалау және зерттеу жұмыстары жүргiзiлгеннен кейiн оқтарды, гильзалар мен патрондарды және басқа қарулық iздерi бар оқ-дәрiлердi оқ үлгiлерi сақталатын орынға, Әдiлет министрлiгiнiң сот сараптама мекемесiне жiберуге мiндеттi.
      Кесiндi мылтық оқ гильза үлгiлерi сақталатын орын бойынша тексерумен бiр мезгiлде ол Қазақстан Республикасының Бас Прокуратурасы мен IIМ Бас оперативтiк-криминалистiк басқармасында жоғалтылған және анықталған қарулардың жедел есебi бойынша тексерiледi.
      Кiмге жататыны анықталмаған және iздестiрiлуi тиiстi жедел-iздестiру және криминалистiк есептер бойынша жүзеге асырылуы мүмкiн объектiлер мен құжаттарды анықтау және алу кезiнде шұғыл түрде аталған объектiлердi осы есептер бойынша тексеру шаралары қабылданады.

19. Алынған наградалар және олардың құжаттары алынғаннан кейiн бiр тәулiктен кешiктiрiлмей сақтауға берiледi немесе олардың зерттелуi, iс жүргiзу әрекетi хаттамаларының көшiрмелерi қажет болғаннан басқа жағдайларда анықтауды, тергеудi, сот iсiн жүргiзетiн органның бухгалтериясының кассасына арнайы байланыс арқылы жөнелтiледi. Кейiн iске қосылатын екiншi даналарына кассир наградаларды және олардың құжаттарын алғандығы туралы қол қояды. Айыптау қорытындысына анықтамада айыпталушының наградалары мен олардың құжаттарын алу және олардың сақталу орны туралы мәлiметтер көрсетiледi. Егер алынған наградалар, оларға құжаттар заттай дәлелдемелер болып табылса, немесе оларға қатысты сараптама тағайындалса, қажеттi iс жүргiзу және басқа әрекеттер жасау үшiн олар тергеу, анықтау, сот органдарында сақталуы мүмкiн.

20. Заттай дәлелдемелер болып танылған машиналарды, мотоциклдердi және көлiк (оның iшiнде суда жүзетiн және ұшатын аппараттар) құралдарын, сондай-ақ тыйым салынған көлiк құралдарын сақтау (егер олардың иесiне, оның туыстарына немесе басқа тұлғаларға, сондай-ақ басқа ұйымдарға сақтауға беруге мүмкiн болмаса) ҰҚК, Салық, Кеден комитеттерi, iшкi iстер органдарының тиiстi анықтау, тергеу немесе сот iстерiн жүргiзу барысында анықтаушының, тергеушiнiң, прокурордың, соттың жазбаша тапсырысы бойынша жүргiзiледi, олардың басшылары бұл жөнiнде iске қосылатын сақтау қолхатын бередi, онда қабылданған көлiк құралы үшiн кiмнiң жауапты болып табылатыны көрсетiледi.
Жол полициясы қызметкерiнiң немесе маманның мүмкiндiгiне қарай оның иесiнiң қатысуымен көлiк құралын алу, сондай-ақ беру кезiнде осы құралдың техникалық жағдайы туралы акт жасалады.

21. Радиотарату қондырғыларын заңсыз дайындауға және пайдалануға байланысты қылмыстық iстер мен материалдарды тергеу кезiнде бүкiл пайдаланылған аппаратура, бөлшектер мен жиынтықтаушы бұйымдар алынады, олардың сақталуын iстi жүргiзетiн орган қамтамасыз етедi.

22. Анықтау, тергеу, сот iстерiн жүргiзу барысында алынған есiрткiлiк заттар iстi тоқтату жөнiнде қаулы, ұйғарым шығарылғанға немесе сот үкiмi заңды күшiне енгенге дейiн, қылмыстық iс қозғаудан бас тарту туралы қаулы шығарылғанға дейiнгi тексерiске тең келетiн кезеңде тергеудi жүргiзетiн органның заттай дәлелдемелердi сақтау ғимаратында (қоймасында) немесе тұрмыстық және өндiрiстiк аймақтан тыс түзету мекемесiнiң оперативтi бөлiмiндегi металл жәшiкте (сейфте) қатталған күйiнде сақталады.
Затты есiрткiлiк, психотроптық, улы заттарға немесе прекурсорларға жатқызу үшiн сот сараптамасы жүргiзiледi. Сот сараптамасын жүргiзу басталған сәттен есiрткiлiк құралдарды, психотроптық заттарды, прекурсорларды, улы заттарды сақтау жоғарыда аталған талаптар ескерiле отырып Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнiң сот сараптамасы органдарында жүргiзiледi.

23. Соттың үкiмi, ұйғарымы, тергеушiнiң, анықтау органының iстi тоқтату немесе iстi қозғаудан бас тарту жөнiндегi қаулысы есiрткiлiк құралдарды, психотроптық заттарды, прекурсорларды, улы заттарды мемлекетке тапсыру немесе жою үшiн негiз болып табылады.

      24. Тұтқынға алынғандардың төлқұжаттары, жеке куәлiктерi, әскери билеттерi (тууы туралы куәлiктерi, кәмелетке толмағандардың тiркеу куәлiктерi) қылмыстық iс қағаздарына қосылады және iске тiгiлген және парақтары нөмiрленген, қатталған жеке пакетте сақталады.
      Қызметтiк куәлiктер алынған жағдайда құжат оларды берген органға куәлiгi алынған тұлғаның тұтқындалғаны туралы хабарламамен бiрге жiберiледi.
      Егер iс үшiн мәнi бар болса басқа жеке құжаттар айыпталушыларға немесе олардың келiсiмiмен олардың туыстарына қайтарылады.

25. Азаматтардан тергеу-сот органдары алған және сот үкiмi негiзiнде тәркiлеуге жататын асыл металдардан (осы бұйымдардың сынықтарынан), асыл тастар мен iнжу-маржаннан жасалған бұйымдар, сондай-ақ асыл тастар, қолөнер зергерлiк бұйымдары, асыл металдардан жасалған тиындар мен шетелдiк валюталар заттай дәлелдемелердiң есеп журналында тiркеледi. Егер олар заттай дәлелдемелер болып табылған жағдайда онда үш күннен кешiктiрiлмей арнайы жабдықталған ғимараттарда буылып-түйiлген және қатталған күйiнде жоғарыда аталған журнал бойынша реттiлiк нөмiрi берiлiп, сақтау үшiн материалдық-жауапты адамға тапсыруға жатады немесе Қазақстан Республикасының мамандандырылған мекемесiне тiзбемен бiрге уақытша сақтауға тапсырылады. Iлеспе хатта жолданатын игiлiктердiң заттай дәлелдемелер болып табылатыны және оны сақтауға жөнелткен органның айрықша нұсқауына дейiн сақтауға тиiс екендiгi айтылуға тиiс. Басқа жағдайларда олар банкке сақтауға берiледi.
Құймалар, ұнтақтар, кесектер, сынықтар, жартылай фабрикаттар түрiндегi айналымнан алынған қымбат металдар (алтын, күмiс, платина және платина тобындағы басқа металдар), өндiрiстiк немесе лабораториялық мақсаттағы бұйымдар, сондай-ақ тергеу-сот және анықтау органдары азаматтардан алған алмаз бен өзге де табиғи асыл тастар тиiсiнше зерттеулерден кейiн егер заттай дәлелдемелер болып табылмаса және арнайы зерттеуге жатпайтын болса Республикалық бюджет кiрiсiне алу үшiн Мемлекеттiк игiлiктер қоймасына тапсырылады.

      26. Қазақстан Республикасының ұлттық валютадағы ақша сомалары, жинақ және чек кiтапшалары, чектер, сақтау куәлiктерi, ақшалай-заттай лотерея билеттерi, басқа да бағалы қағаздар үкiм заңды күшiне енгенге дейiн мына тәртiпте сақталады:
      - ұлттық валютадағы ақша сомалары оларды алған органның депозиттiк шотына, немесе мамандандырылған банктердiң жергiлiктi мекемелерiне сақтауға тапсырылады, егер оларда қылмыстың iздерi сақталған жағдайда мiндеттi түрде нөмiрлерi мен сериялары бойынша банкноттар тiзбесi екi данадан жасалады - бiрiншiсi валютамен бiрге тапсырылады, екiншiсi iске қосылады;
      - сақталуы қамтамасыз етiлген жағдайда басқа бағалы қағаздар оларды алған органда сақталады немесе таяудағы банк мекемесiне өткiзiледi.
      Бағалы қағаздарды алумен бiр мезгiлде сот-тергеу органдары мүлiктiң пайдаланылуына тыйым салу туралы қаулыларды тиiстi банктерге жiбередi (егер күдiк тудырған адамды тұтқынға алғызған баптың санкциясы осыны көздейтiн болса).
      Заттай дәлелдемелер болып табылмайтын ақшаны алғаннан және тергелетiн қылмыстық iс үшiн олардың маңыздылығын анықтау жөнiнде олармен қажеттi тергеу әрекеттерiн жүргiзгеннен кейiн анықтау органдарының қызметкерлерi 3 күндiк мерзiмде оларды тергеудi немесе анықтауды жүргiзетiн органның қаржы-шаруашылық бөлiмшесiнiң кассасына тапсырады. Оның орнына кассир тергеушiге немесе анықтау қызметкерiне нөмiрiн көрсетiп кiрiс органының түбiртегiн бередi.
      Қабылданған ақшаны кассир келесi күннен кешiктiрмей мамандандырылған банктiң жергiлiктi мекемесiне тапсырады.

27. Заттай дәлелдемелер ретiнде iске қосылған құжаттар, хаттар мен басқа да жазбалар таза қағаз парақтарының арасына салынған конверттерде сақталуға тиiс. Оларға қандай болсын белгiлер, жазулар түсiруге және оларды бүктеуге тыйым салынады. Конверттер қатталады, iстерге тiгiледi және оның жеке парағы бойынша нөмiрленедi. Iске қосылатын хаттар мен құжаттар саны көп болған кезде олар iске қосылатын жеке пакетке салынады. Конвертте онда салынған құжаттар тiзбесi бар жазба болуға тиiс.

28. Құпиялық сипаттағы мәлiметтерi бар, бiрақ заттай дәлелдемелер болып табылмайтын алынған құжаттар, сызулар, фототүсiрiлiмдер арнайы бөлiмдер арқылы қатыстылығы бойынша ұйымдар мен мекемелердегi құпия құжаттармен айналысатын бөлiмдерге жiберiледi.

29. Заттай дәлелдемелер ретiнде кейiн бүлiнуiне, зерттеу және пайдалану мүмкiндiгiнен айыруға әкелiп соқтыратын болғандықтан заттай дәлелдемелердi және басқа объектiлердi дымқыл және т.с.с. жағдайларда сақтауға тыйым салынады. Қажет болған кезде алынған объектiлердi оларды одан әрi сақтауға мүмкiндiк беретiндей жағдайға келтiру жөнiнде шаралар қолдануға тиiс.

30. Биологиялық тектегi объектiлер, соның iшiнде микроскопиялық немесе химиялық зерттеуге жататын, тез бүлiнуге ұшырайтын объектiлер герметикалық (тығыз) жабылған ыдыстарға салынуға тиiс. Мұндай объектiлердi (соның iшiнде мәйiттiң одан әрi зерттеудi қажет ететiн бөлшектерiн) буып-түюдi сот-сараптама мекемелерiнiң қызметкерлерi жүзеге асырады.
Сараптама зерттеуi аяқталған кезде биологиялық объектiлердi зерттеу арнайы жағдайларды талап етедi, ол сот-медицина мекемесiнде оның басшылығымен келiсу арқылы жүзеге асырылады.

31. Алынған тез бүлiнетiн, арнайы сақтау жағдайларын қажет ететiн тауарлар және басқа да тауарлар алынғаннан, қадағаланғаннан және сараптама жасалғаннан кейiн жедел түрде иесiне қайтарылмайтын болса, тиесiлiгi бойынша тиiстi ұйымдарға сату одан кейiн алынған сомаларды азаматтық және әкiмшiлiк iстердi жүргiзетiн орган депозитiне салу үшiн берiледi. Азық-түлiктер сол күйiнде қайтаруға жатпайды.

32. Үй жағдайында, сондай-ақ зауытта дайындалған, тығындалуында бұрмалаушылықтар мен жасандылық белгiлерi бар ыдыстарда сақталған алынған спирттiк iшiмдiктер куәгерлердiң қатысуымен (тиiстi зерттеулерден кейiн) жоюға жатады, бұл жайлы акт жасалып, ол iске қосылады.

33. Егер өндiрiстiк тауарлар заттай дәлелдемелер болып табылмаса және иелерiне қайтару мүмкiн болмаса, алынған өндiрiстiк тауарлар үкiм заңды күшiне енгеннен кейiн тәркiленген, иелерi жоқ мүлiктер және мұрагерлiк құқық бойынша мемлекетке ауысқан мүлiктер сату үшiн осындай тәртiппен жұмыс iстейтiн сауда кәсiпорындарына берiледi.

34. Тауарларды тиiстi мекемеге өткiзу туралы үш дана акт жасалады. Тауарларды қабылдаған мекеме оларды сатуды жүргiзедi, ал оның құны тергеудi жүргiзетiн органның депозиттiк шотына аударылады. Актiнiң үшiншi данасы тауарларды сатудан түскен сомалардың аталған шотқа түсуiн кейiннен бақылау үшiн қаржы бөлiмшесiне берiледi. Беру актiсiнiң бiрiншi данасы және олардың толық тiзiмдемесi қылмыстық iске қосылады.

35. Қылмыстық әрекеттер объектiлерi болып қызмет еткен және өздерiнде қылмыстық iздерiн сақтаған азық-түлiктер немесе өнеркәсiптiк тауарлар толығымен немесе қажеттi бөлiгiнде сараптамалық зерттеуге (сынама, үлгi) берiледi.

36. Заттай дәлелдемелер ретiнде тергеу-сот органдарының шешiмдерi шыққанға дейiн алынған жұмыс және үй малы жәбiрленушiлерге немесе ұйымдарға, олар болмаған кезде тиiстi акт жасалып, жергiлiктi өкiмет органына берiледi.

37. Сот шығындарын қысқарту мақсатында алынған ебедейсiз де ауқымды заттай дәлелдемелер (аса iрi мөлшердегi спирттер, құрылыс материалдары, металл сынықтары ж.т.с.) алынғаннан тиiстi қараудан, қажеттi сараптамалардан, есептемелерден өткiзiлгеннен кейiн анықтау органының қалауы бойынша сату және одан әрi түскен ақшаны қылмыстық iс жүргiзiп отырған органның депозиттiк шотына есепке түсiру үшiн осыған өкiлеттi кәсiпорындарға, ұйымдарға берiлуi мүмкiн, ал үлгiлердiң (сынамалардың) бөлiктерi заттай дәлелдемелер ретiнде қылмыстық (соның iшiнде тоқтатыла тұрған) iске қосылады.

38. Айыптау қорытындысына қоса берiлетiн анықтамада iс бойынша алынған заттардың, құжаттардың немесе басқа мүлiктiң сақтауға өткiзiлгендiгiн растайтын құжаттар тiгiлген iстiң тиiстi парағына сiлтеме жасалып қайда сақталатыны көрсетiледi.

39. Тыйым салынған мүлiк нақтылы жағдайларға және iстiң мүдделерiне қарай сот-тергеу органдарының қалауымен жергiлiктi атқару органдарына, пәтер иелерiнiң кооперативтерiне (ПИК), сондай-ақ зиян келтiрiлген ұйымға, немесе мүлiктiң иесiне не оның туысына сақтауға берiледi, қабылданған мүлiктiң сақталуы үшiн жауапкершiлiк түсiндiрiледi, бұл жайлы қолхат алынады. Қажет болған жағдайда тыйым салынған мүлiктiң алынуы мүмкiн.

40. Тыйым салынған өнер туындылары мен антиквариат мұражайларға сақтауға берiлуi мүмкiн.
Нақтылы қылмыстық iстерге қатысты заттай дәлелдемелер басқа iстер бойынша заттай дәлелдемелерден бөлек сақталады.

41. Ашылмаған қылмыстар туралы тоқтатылған iстерге қатысты заттай дәлелдемелер оларды тергеу орындары бойынша, бiрақ одан әрi пайдалану мүмкiндiгiн қамтамасыз ететiн буып-түйiлген және қатталған түрiнде қолданылып жүрген iстердегi заттай дәлелдемелерден бөлек сақталады. Осындай объектiлерi бар әрбiр пакет iстiң нөмiрi, оның фабуласы мен қозғау күнi, бумадағы объектiнiң атауы көрсетiлген түсiндiрме жазбасымен жабдықталады.
Сақтау шарттары осы Нұсқаулықпен айқындалған объектiлер санаттарына қолданылатындай болып таңдалады.

42. Сақтаудың арнайы шарттарын қажет ететiн тоқтатылған iстер бойынша биологиялық объектiлер сот сараптамасы мекемелерiнiң мұрағаттарында болады. Соттың, прокурордың, тергеушiнiң, анықтау органы қызметкерiнiң тиiстi мекеме басшысына жолданатын хаты мұрағатқа негiз болып табылады.

4. Заттай дәлелдемелердiң есебi

43. Заттай дәлелдемелердi және iстер бойынша алынған басқа да заттарды, құндылықтарды, сондай-ақ заттай дәлелдемелер болып табылмайтын ақшаларды есепке алу үшiн әрбiр сотта, iшкi iстер органында, ҰҚК, салық полициясында, кеден комитеттерiнде белгiленген үлгi (1 және 2-қосымшалар) бойынша кiтап жүргiзiледi, ол заттай дәлелдемелердi және басқа алынған мүлiктердi, құндылықтарды сақтау үшiн жауапты тұлғада болады.
Кiтаптың әр бетi нөмiрленедi, кiтап бауланады және мөрмен, сондай-ақ бiрiншi басшының қолымен бекiтiледi.

44. Заттай дәлелдемелердi және басқа анықтау, тергеу, соттың iс жүргiзу барысында алынған заттай дәлелдемелер болып табылмайтын объектiлердi есепке алу кiтабына жазбаны оларды алу негiздемесi көрсетiлген хаттама негiзiнде сақтауға жауапты тергеушi немесе анықтау органының қызметкерi жүргiзедi.

45. Заттай дәлелдемелердi, құндылықтарды және басқа мүлiктерді сақтауға жауапты болып табылатын тұлға есеп кiтабына тiркеу кезiнде қабылданған заттар мен құндылықтардың iске қосылатын қаулыдағы, ұйғарымдағы жазбалармен сәйкес келуiн тексередi.

      46. Заттай дәлелдемелердi кiтапта тiркеу кезiнде жазулар хронологиялық тәртiпте жасалады, әр зат жеке жазылады, бiрнеше бiртектес заттарды алу кезiнде олардың саны, келiп түскен күнi, атауы (егер заттай дәлелдемелер оралған болса, орамды ашумен және ол жайлы акт жасаумен қатар олардың саны мен атауларына тексерiлу жүргiзiлуi мүмкiн) қойылады, егер көптеген атаулар саны алынса тiзiмдеу жасалады және объектiлердi кiтапқа жазу тiзiмдеуге сәйкес жасалады. Сонымен әр затқа реттiк нөмiр берiледi.
      Егер заттай дәлелдемелер қылмыстық және азаматтық немесе әкiмшiлiк құқық бұзушылық iстiң жанында болса және сақтауға өткiзiлмесе, есеп жүргiзу кiтабында заттай дәлелдемелердi ұстап отырған лауазымды адамның тегiн көрсетумен бiрге ол туралы белгi соғылады.
      Заттай дәлелдемелерге, құжаттарға есеп жүргiзу кiтабынан басқа құқық қорғау органдары басшыларының қалауы бойынша осы объектiлерге есеп жүргiзудiң басқа да нысандары белгiленуi мүмкiн (жаршылар, түбiртектер, компьютерлiк жүйе және басқалар).

5. Заттай дәлелдемелердi беру

47. Iске қосылған заттай дәлелдемелер тергеу, анықтау аяқталғаннан және сотқа жiберiлгеннен кейiн ол басқа органға беру кезiнде қылмыстық iспен бiр мезгiлде берiледi. Бұл жайлы әрбiр берiлетiн объектiге қатысты заттай дәлелдемелерге есеп жүргiзу кiтабына тиiстi жазу енгiзiледi. Белгiленген тәртiпте заттай дәлелдемелер болып танылмаған заттарды қылмыстық iспен бiрге беруге болмайды.

      48. Iспен бiрге заттай дәлелдемелердi қабылдайтын кеңсе қызметкерi, сот хатшысы өз лауазымын, тегiн анық көрсете отырып, оларды қабылдағандығы туралы берушi органның есеп жүргiзу кiтабына қол қояды, қойылған қолды тиiстi мекеменiң мөртабанымен куәландырады.
      Барлық заттай дәлелдемелер келiп түскен күнi тiркеледi.
      Сот арқылы iске қосылған заттай дәлелдемелердi тiркеу ұйғарым шығарылған күнi жасалады.

49. Ерекше қоймаларға қойылған, сондай-ақ iспен бiрге тұрмаған заттай дәлелдемелер қылмыстық iс жiберiлген органда деп есептеледi, кiтапта және қылмыстық iс бойынша анықтама қағазда олардың орналасқан жерi туралы белгi жасалады.

50. Iс заттай дәлелдермен бiрге жiберiлетiн сот кеңсесiнiң қызметкерi бұл объектiлердi қабылдай отырып, орамның және ондағы мөрлердiң бүтiндiгiн (сақталуын) тексередi.
Орам немесе мөр бүлiнген кезде соттың хатшысы сот төрағасының (судьяның) iстi және заттай дәлелдемелердi жеткiзген адамдардың, тергеу немесе анықтау органы қызметкерiнiң қатысуымен орамды ашады және ондағы заттардың барлығын айыптау қорытындысына анықтамадағы заттай дәлелдемелер туралы жазбамен, заттай дәлелдемелердi iске қосу жөнiндегi қаулымен және iлеспе жазбамен салыстырады.

      51. Егер заттай дәлелдемелердiң барлығы айыптау қорытындысы анықтамасындағы және заттай дәлелдемелердi iске қосу туралы қаулыдағы жазуға сәйкес келсе, олар орамға салынады және қатталады. Жүргiзiлген орамның ашылуы туралы акт жасалады.
      Бұзылған орамды немесе мөрдi ашу кезiнде ондағы дәлелдемелердiң нақты сәйкес келмеуi анықталмаған жағдайларда, сәйкес келмеудiң себептерi анықталғанға дейiн iс қабылданбайды.
      Анықталған кемшiлiктер туралы акт жасалады, оған соттың төрағасы (судья), IIБ, ҰҚК, Салық полициясы Комитетiнiң бастығы (осы органдардың тергеу бөлiмшелерiнiң бастықтары, кеңсе қызметкерi мен iстi жеткiзген адамның) қол қояды.
      Акт көшiрмесi iстi жолдаған органға жөнелтiледi.

52. Заттарды, нәрселердi, оның iшiнде айыпталушылардың киiмiн, сағаттарын, ақшасын және белгiленген тәртiпте заттай дәлелдемелер болып танылмаған басқа объектiлердi соттар қабылдамайды.

53. Заттай дәлелдемелердi сотта тiркеу кезiнде оған кiтап бойынша реттiк нөмiр берiледi, онда заттай дәлелдеменiң келiп түскен күнi, атауы, саны, ол тiгiлген iстiң нөмiрi, айыпталушының тегi, аты, әкесiнiң аты көрсетiледi. Одан кейiн қылмыстық iс сотта тiркелген нөмiр қойылады, сондай-ақ заттай дәлелдеменiң нөмiрi көрсетiледi.

54. Қылмыстық iстер мен заттай дәлелдемелердi басқа сотқа немесе прокуратураға беру кезiнде кiтапқа берiлетiн әрбiр заттай дәлелдемелерге қатысты тиiстi жазу жазылуға тиiс.

55. Қылмыстық iстi бiр органда бiр анықтаушыдан, тергеушiден, соттан басқа анықтаушыға, тергеушiге, сотқа беру кезiнде бiрiншiсi iс бойынша алынған барлық заттар мен құндылықтардың түгелдiгiн тексеруден өткiзуге, ал екiншiсi қабылдауға, заттай дәлелдемелерге есеп жүргiзу кiтабында олардың сақталуы үшiн жауапты адамның көзiнше олардың қабылданғандығы үшiн қол қоюға мiндеттi.

56. Қылмыстық iстi тоқтату туралы сот үкiмiнде, қаулыда немесе ұйғарымда заттай дәлелдемелердiң тағдыры туралы мәселе қолданылатын нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес шешiлуге тиiс.

57. Қылмыс құрамының немесе оқиғасының болмауынан қылмыстық iстi тоқтату жағдайында иелерiнiң өтiнiшiмен заттай дәлелдемелер болып табылатын және iстi қозғау мен қылмыстық жауапкершiлiкке тартуға негiз болған құжаттардың (әдеби шығармалар, арыздар, жүгiнулер және басқалар, оның iшiнде авторлардың дайындағандары) қайтарылуы мүмкiн.

58. Iстi тоқтату туралы үкiм (ұйғарым), қаулы шығарылғаннан кейiн заттай дәлелдемелерге есеп жүргiзу кiтабында шешiмнiң мазмұны мен шығарылу күнi көрсетiлiп заттай дәлелдемелер мен өзге мүлiкке қатысты осы шешiм туралы белгi соғылады.

59. Заттай дәлелдемелерге қатысты шешiм үкiмнiң (ұйғарымның) заңды күшiне енгеннен немесе iстi тоқтату туралы ұйғарымға, қаулыға шағымдану мерзiмi аяқталғаннан кейiн орындалады.

60. Егер заттай дәлелдемелер және өзге мүлiк арнайы сақтауда болса, үкiмнiң, ұйғарымның, қаулының осы объектiлердiң келешектегi тағдыры туралы жазылған көшiрмесi немесе одан үзiндi олардың сақталу орны бойынша жiберiледi. Қабылданған шешiм заттай дәлелдемелер сақталуда жатқан мекемелердiң басшылары үшiн мiндеттi болып табылады.

61. Иесiне қайтарылуға жататын заттай дәлелдемелер мен өзге мүлiк қолхат арқылы заттай қайтарылады, қолхат қылмыстық iске тiгiледi және оның келесi бетiмен нөмiрленедi. Мүдделi адамдарға олардан алынған заттар мен құндылықтарды алу мүмкiндiгi туралы хабарланады, хабарламаның көшiрмесi қылмыстық iске тiгiледi. Қолхатты алушы өз төлқұжатының немесе өзге куәландырушы құжаттың мәлiметтерiн, тұратын жерiн көрсетедi. Иесiнiң өзi келе алмайтын жағдайда оларды оның сенiмхаты бойынша басқа адам ала алады, оның қолхаты iске қосылады. Егер кәсiпорын, мекеме, ұйым заттың иесi болып табылса, заттар мен құндылықтар олардың өкiлдерiне сенiмхат, олардың жеке бастарын куәландыратын құжат болған кезде қолхат арқылы берiледi.

62. Жекелеген жағдайларда тергеу, анықтау органы, сот, егер бұл iстi дұрыс шешуге кедергi болмайды деп танылса, алынған заттарды иелерiне iс бойынша шешiм қабылданғанға дейiн қайтарып бере алады.

63. Оларға қатысты iстер тергеу немесе анықтау сатысында iс жүргiзумен, сотпен тоқтатылған немесе iсi ақталған адамдарға олардан алынған мүлiк пен құндылықтар хабарлау күнiнен бастап алты ай аралығында қайтарылуы тиiс, мүлiк пен құндылықтарды заттай қайтару мүмкiн болмаған жағдайда олардың құны ақшалай баламамен қайтарылады. Үш жыл мерзiм өткеннен кейiн мүлiк заңда белгiленген тәртiппен мемлекет кiрiсiне алынады. P020000833

64. Мекемелерде, ұйымдарда және т.б. сақтауда жатқан, сот тәркiлеген заттай дәлелдемелердi сату жөнiндегi үкiмдi, қаулыны орындауға дайындау мақсатында оны аумағы бойынша орындату үшiн сот орындаушыларына жiберiлетiн орындау қағазы жазылады, iлеспе хаттың көшiрмесi iске тiгiледi. Заттай дәлелдемелерге есеп жүргiзу журналында орындау қағазының кiмге және қашан жiберiлгендiгi көрсетiледi.

65. Егер сатуға жататын заттай дәлелдемелер шешiм шығарған сотта болса, хатшы орындау қағазы мен заттай дәлелдемелердi қолхат алу арқылы сот орындаушысына бередi. Соңғының қолхаты iске тiгiледi және оның келесi бетiмен нөмiрленедi. Заттай дәлелдемелердi сот орындаушысына беру туралы жазу журналға енгiзiледi.
Кез-келген жағдайда орындалғаннан кейiн орындау қағазы сот орындаушысы мен судьяның соққан белгiлерiмен бiрге iске тiгiледi, журналда орындалуы туралы белгi қойылады.

66. Сот орындаушысының тәркiленген заттай дәлелдемелердi қаржы бөлiмшесiне беру тәркiленген мүлiктi сату тәртiбiн реттейтiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүргiзiледi.

67. Үкiм, шешiм, ұйғарым бойынша тиiстi iшкi iстер, ҰҚК, әдiлет органдарына беруге жататын заттай дәлелдемелер ол жаққа шабарманмен немесе почтамен жiберiлуi тиiс. Улы, қатты әсер ететiн жарылғыш заттарды қаруды және т.с.с. тасымалдау кезiнде оларды тасымалдауға белгiленген ережелер сақталуы тиiс. Iлеспе хаттың көшiрмесi және мекеменiң заттай дәлелдемелердi қабылдауы туралы құжат iске тiгiледi.

68. Осы Нұсқаулықта тәркiленген ақша мен құндылықтар бойынша үкiм, қаулы заңды күшiне енгеннен кейiн олар сақталуда жатқан органға үкiмнiң көшiрмесi немесе одан үзiндi және үкiмнiң заңды күшiне енетiн күнi көрсетiлетiн және ақша мен құндылықтарды мемлекет кiрiсiне аудару туралы нұсқау берiлетiн iлеспе хат жiберiледi.
Iлеспе хаттың көшiрмесi мен орындалғандығын куәландыратын құжат iске тiгiледi. Орындалуы туралы жауап келiп түскенге дейiн iс бақылауда болады, орындалуы кiтапта белгiленедi.

69. Бағалы қағаздар олардың нөмiрi, сондай-ақ иесiнiң тегi, аты және әкесiнiң аты көрсетiлiп тiркеледi. Салымдар мен өзге де түрдегi мемлекет кiрiсiне аударуға жататын қорларды тәркiлеу жөнiнде үкiмдi орындау үшiн тиiстi банктерге сол бойынша жаза аударылуға тиiс iстi көрсете отырып, орындау қағаздары жiберiледi, қажет болған жағдайда иесiнiң тегi, аты және әкесiнiң аты, бағалы қағаздардың нөмiрi көрсетiлiп үкiмнiң немесе шешiмнiң үзiндiсi қоса берiлуi мүмкiн.

70. Орындау қағазында құжатты берген банк мекемесiнiң толық атауы мен нөмiрi, берiлген күнi, құжатта жазылған сома мiндеттi түрде көрсетiледi. Орындалғаннан кейiн орындау қағазы сот орындаушысы мен судьяның белгiсiмен бiрге iске тiгiледi, кiтапта орындалуы туралы белгi жасалады.

71. Құндылықтарды, валютаны, бағалы қағаздар мен тәркiлеуге жатпайтын басқа заттарды қайтару туралы заңды күшiне енген сот шешiмi (ұйғарымы) болған кезде, олар қабылданған шешiм туралы тиiсiнше хабарланған күнiнен бастап иесiне немесе сенiм бiлдiрiлген адамға қайтарылуы тиiс. Олай болмаған жағдайда олар заңда белгiленген тәртiппен және мерзiмде мемлекет кiрiсiне алынады.
Осымен бiр мезгiлде тыйым салуды жою туралы көрсете отырып, тиiстi мекемеге үкiмнiң көшiрмесi немесе одан үзiндi жiберiледi. Мұнда құндылықтарды алу мерзiмiнде олардың иелерiнiң қамауда ұсталған уақыты ескерiлмейдi.

72. Қамауға алу және тiнту кезiнде алынған наградалар мен құжаттар иесiне қайтарылады, ал егер олар қылмыс жасау заты ретiнде тәркiленген немесе олардың тиесiлiгi анықталмаған жағдайда, олар үкiм көшiрмесiмен бiрге iлеспе хатпен Қазақстан Республикасы Президентiнiң әкiмшiлiгiне жiберiледi, iлеспе хатта iс бойынша наградаларға қатысты белгiленген мәнжайлар көрсетiледi.

73. Қамаудан босатылғанда немесе iсi тоқтатылған жағдайда, ақтау үкiмiн шығару кезiнде иелерiне олардың барлық жеке құжаттары түгелдей қайтарылады.

6. Заттай дәлелдемелердi жою

74. Заттай дәлелдемелердi жою комиссиялы түрде жүргiзiледi. Тергеу және анықтау органдарында комиссиялар, iс соның жүргiзуiнде болған қызметкердi, кеңсе қызметкерiн, заттай дәлелдемелердi қоса отырып, кемiнде үш адам құрамында құрылады. Сотта судья, сот орындаушысы және сот хатшысы құрамында құрылады.

75. Есiрткi құралдарды, психотроптық заттарды, прекурсорларды және қатты әсер ететiн құралдарды, суық және ататын қаруды, оқ-дәрiлердi жою тергеушi немесе анықтау органы қызметкерiнiң, әскери ведомство, денсаулық сақтау және басқа арнайы мемлекеттiк органдардың өкiлiнiң, заттай дәлелдеменi сақтауға жауапты адамның, кеңсе қызметкерiнiң және сот орындаушысының құрамында құрылады. Жою туралы акт iске қосылады.

      75-1. Контрафактілі өнімдерді жоюды әділет органдары қызметкерінің қатысуымен сот орындаушысы термикалық, химиялық, механикалық не өзге әсер ету жолымен жүргізеді. Жою тәсілін денсаулық сақтау және қоршаған ортаны қорғау органдарының келісімімен сот орындаушысы белгілейді.
      Жою туралы акті іске тіркеледі.
      Ескаерту. 75-1-тармақпен толықтырылды - Қазақстан Республикасы Экономикалық қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес агенттігі (қаржы полициясы) төрағасының 2007.09.28. N 138, Қазақстан Республикасы Бас прокурорының 2007.10.02. N 41, Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының 2007.10.12. N 179, Қазақстан Республикасы Жоғарғы соты жанындағы Сот әкімшілігі жөніндегі комитеті төрағасының 2007.09.25. N 548-П, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2007.09.27. N 390, Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2007.10.09. N 344, Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2007.10.08. N 278 бірлескен бұйрығымен.

76. Егер иесiне беруге немесе жоюға жататын заттай дәлелдеме ҰҚК, IIМ органдарында, салық полициясында, кеден комитетiнде болса, сот осы органдарға үкiмнiң көшiрмесiн немесе үзiндiсiн жiбередi. Iлеспе хатта оның заңды күшiне енетiн күнi көрсетiледi және орындалуы туралы сотқа хабарлау ұсынылады.
Егер құқық қорғау органдарының қызметкерлерiне сатылатын тауарлар мен азық-түлiктер қылмыстық iске байланысты алынғандығы алдын ала белгiлi болса, оларға заттай дәлелдемелердi және басқа алынған заттар мен құндылықтарды, оның iшiнде өндiрiстiк тауарлар мен азық-түлiктердi сатуға қатысуға, сондай-ақ сатуды жүргiзетiн сауда-саттық ұйымдар арқылы сатып алуға үзiлдi-кесiлдi тыйым салынады.

77. Iс бойынша iс жүргiзудi уақытша тоқтату туралы қаулы (ұйғарым) шығару кезiнде, онда заттай дәлелдемелердi, құндылықтарды және осы iс бойынша алынған мүлiктi сақтау орны белгiленедi. Тәркiленуi ықтимал мақсаттағы тыйым салынған мүлiк сараптамалық бағалаудан кейiн сауда-саттық ұйымдар арқылы сатылуы мүмкiн, сатудан түскен сома мұндай жағдайларда бұл iс өзiнде жүргiзуде жатқан органның депозиттiк есебiне енгiзiледi.

7. Қылмыстық iстер бойынша алынған заттай дәлелдемелерге,
құндылықтарға және өзге мүлiкке есеп жүргiзудi және
олардың жай-күйiн бақылау

78. Iстi сотқа жiберу, iс бойынша iс жүргiзудi тоқтату, басқа тергеу не анықтау органына, басқа сотқа жiберу кезiнде прокурор, тергеу бөлiмшесiнiң, анықтау органының бастығы, соттың (сот алқасының) төрағасы заттай дәлелдемелердiң, iс бойынша алынған заттар мен құндылықтардың орналасу орны көрсетiлген құжаттардың iсте болуын тексеруге, оларды заттай дәлелдемелерге есеп жүргiзу кiтабындағы жазулармен салыстыруға мiндеттi.

79. Жоғарыда аталған лауазымды адамдар жылына кемiнде бiр рет заттай дәлелдемелердiң жай-күйiн және сақталу жағдайларын, оларды осы Нұсқаулыққа сәйкес қабылдау, есепке алу, беру бойынша құжаттардың жүргiзiлу дұрыстығын тексеруге мiндеттi.
Тексеру нәтижелерi туралы жоғары тұрған басшылыққа жiберiлетiн акт жасалуға тиiс.

80. Заттай дәлелдемелерге есеп жүргiзуге, оларды сақтауға жауапты қызметкердi жұмыстан ауыстыру, шығару кезiнде бiрiншi басшылар олардың нақты болуын, олардың алынуы көрiнiс тапқан құжаттардағы жазуларға сәйкестiгiн тексеру бойынша комиссия тағайындайды. Тексеру нәтижелерi жаңа жауапты адамға қабылдау-тапсыру актiсiмен ресiмделедi.

81. Өзiнiң құрылымдық бөлiмшелерiнде ревизиялар мен жоспарлы тексерулер жүргiзу кезiнде мiндеттi түрде заттай дәлелдемелерге есеп жүргiзу мен оларды сақтаудың жай-күйi тексерiледi, олардың нәтижелерi анықтамалар мен актiлерде жазылады. Тоқтатыла тұрған қылмыстық iстер бойынша заттай дәлелдемелердi сақтаудың жай-күйi ерекше белгiленедi.

      82. Алынған заттай дәлелдемелер, құндылықтар мен өзге де мүлiк бүлiнген, жоғалтылған жағдайларда, келтiрiлген зиян азаматтық тәртiппен өтеуге жатады.
      Жауапты адамдардың заттай дәлелдемелердi, құндылықтарды және өзге мүлiктердi беруде олардың жоғалтылуына, бүлiнуiне әкеп соққан тиiсiнше есеп жүргiзу мен сақтау жағдайларын қамтамасыз етпеуi, оларды заңмен көзделген жауапкершiлiкке тарту үшiн негiз болып табылады.
      Заттай дәлелдемелердi қызметтiк және басқа мақсаттарға пайдалануға тыйым салынады.

N 1-қосымша

        Анықтау, тергеу және сот органдарымен заттай
            дәлелдемелерді, құжаттарды есепке алу
                               Кітабы

_________________________________________________________________
|NN |заттай|са-|іс N |жауап.|сақтау,|заттай|құжаттар|заттай|күні-|
|р/н|дәлел-|ны |айып-|ты тұл|байқау |дәлел-|орындау |дәлел-|нің |
|   |деме- |   |талу-|ғаның |үшін   |демеге|үшін    |деме- |көрсе|
|   |нің   |   |шы- |Т.А.Ә.|кімге |қатыс-|кімге   |лер   |тілуі|
|   |атауы |   |ның, |көрсе-|және   |ты    |берілді,|орын- |мен |
|   |      |   |сот- |тілуі-|қашан |соттың|жолданды|дау   |орын-|
|   |      |   |талу-|мен   |берілді|шешімі|        |үшін |дал- |
|   |      |   |шының|нақты.|және   |шешім-|        |кімге |ғаны |
|   |      |   |құқық|лы сақ|қашан |ді шы-|        |және |тура-|
|   |      |   |бұзу-|тау   |қайта- |ғару |        |қашан |лы   |
|   |      |   |шының| орыны|рылды |күні |        |беріл-|белгі|
|   |      |   |Т.А. |      |       |      |        |ді    |     |
|   |      |   |Ә.   |      |       |      |        |      |     |
|___|______|___|_____|______|_______|______|________|______|_____|
| 1 | 2   | 3 | 4 |   5 |   6   |   7 |   8    |   9 | 10 |
|___|______|___|_____|______|_______|______|________|______|_____|

таблицаның жалғасы:

___________________
|NN |жауап-|ескерту|
|р/н|ты ла-|       |
|   |уазым-|       |
|   |ды тұл|       |
|   |-ғалар|       |
|   |-дың |       |
|   |қолда-|       |
|   |ры.   |       |
|   |Уақыты|       |
|   |және |       |
|   |күні |       |
|   |      |       |
|   |      |       |
|___|______|_______|
| 1 | 11 |   12 |
|___|______|_______|

N 2-қосымша

      Заттай дәлелдемелерді, құжаттарды сотқа түсіруді
                   және тапсыруды есепке алу
                            Кітабы

_______________________________________________________________
|NN |сақтау|сот- |алын- |сома|түсіріл|сақтау|заттай заттай|күні,|
|р/н|-ға   |ісі- |ған   |-ның|-ген   |орыны,|дәлел-|дәлел-|алған|
|   |түскен|нің |заттар|саны|заттар,|сақтау|деме. |деме- |-дағы|
|   |күні |нөмі-|-дың, |    |құжат- |үшін |лер   |лерді,|қолы,|
|   |      |рі. |құжат-|    |тар    |жауап-|мен   |құжат-|меке-|
|   |      |Құқық|тардың|    |мен    |ты    |құнды-|тар   |менің|
|   |      |бұзу-|атауы |    |құнды- |тұлға-|лықтар|мен   |мөр- |
|   |      |шының|олар- |    |лықтар |ның   |қашан |құнды-|таба-|
|   |      |Т.А.Ә|дың   |    |қашан |лауа- |және |лықтар|ны   |
|   |      |кім- |айырым|    |және   |зымы |ненің |қабыл-|     |
|   |      |нің |белгі-|    |кіммен |мен   |негі. |даған |     |
|   |      |атқа |лері |    |және   |тегі |зінде |тұлға-|     |
|   |      |руын-|мен   |    |қайдан |      |жөнел.|ның   |     |
|   |      |да   |нөмірі|    |алынды |      |тілді |лауа- |     |
|   |      |сақ- |      |    |       |      |      |зымы |     |
|   |      |тала-|      |    |       |      |      |мен   |     |
|   |      |ды   |      |    |       |      |      |тегі |     |
|   |      |     |      |    |       |      |      |      |     |
|   |      |     |      |    |       |      |      |      |     |
|   |      |     |      |    |       |      |      |      |     |
|___|______|___ |______|____|______ |______|______| _____|_____|
| 1 | 2   | 3 | 4   | 5 |   6   | 7   |   8 | 9   | 10 |
|___|______|_____|______|____|_______|______|______|______|_____|
|___|______|_____|______|____|_______|______|______|______|_____|

таблицаның жалғасы:

__________________
|NN |алынғ.|ескерту|
|р/н|ан зат|       |
|   |тармен|       |
|   |құжат-|       |
|   |тар   |       |
|   |қайта-|       |
|   |рыл- |       |
|   |ған, |       |
|   |беріл-|       |
|   |ген   |       |
|   |тұлға-|       |
|   |ның   |       |
|   |Т.А.Ә.|       |
|   |оның |       |
|   |төлқұ-|       |
|   |жаты- |       |
|   |ның   |       |
|   |нөмірі|       |
|   |және |       |
|   |қолы |       |
|___|______|_______|
| 1 | 11 | 12   |
|___|______|_______|
|___|______|_______|

2. Изъятие, осмотр вещественных доказательств

3. Хранение вещественныхдоказательств, документов и иного имущества

4. Учет вещественных доказательств

5. Передача вещественных доказательств

6. Уничтожение вещественных доказательств

7. Контроль учета и состояниявещественных доказательств, ценностей ииного имущества, изъятых по уголовным делам

1. Жалпы ережелер

2. Заттай дәлелдемелердi алу, қарау

3. Заттай дәлелдемелердi, құжаттарды және өзге мүлiктi сақтау

4. Заттай дәлелдемелердiң есебi

5. Заттай дәлелдемелердi беру

6. Заттай дәлелдемелердi жою

7. Қылмыстық iстер бойынша алынған заттай дәлелдемелерге, құндылықтарға және өзге мүлiкке есеп жүргiзудi және олардың жай-күйiн бақылау

3. Хранение вещественных
доказательств, документов и иного имущества

7. Контроль учета и состояния
вещественных доказательств, ценностей и
иного имущества, изъятых по уголовным делам

3. Заттай дәлелдемелердi, құжаттарды және өзге
мүлiктi сақтау

7. Қылмыстық iстер бойынша алынған заттай дәлелдемелерге,
құндылықтарға және өзге мүлiкке есеп жүргiзудi және
олардың жай-күйiн бақылау