ИПС "Әділет"

Сноска. Утратил силу приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра индустрии и новых технологий РК от 16.04.2013 № 124.

      Во исполнение постановления Правительства Республики Казахстан № 64 от 14.01.97 г. P970064_ "О работе по дальнейшему совершенствованию подзаконных актов" приказываю: 1. Утвердить прилагаемые "Правила охраны труда при экплуатации водного хозяйства, гидросооружений и гидромеханического оборудования электростанций". 2. Установить, что настоящий приказ вводится в действие со дня его государственной регистрации в Министерстве юстиции. Министр Правила охраны труда при эксплуатации водного хозяйства, гидросооружений и гидромеханического оборудования электростанций
      Настоящие Правила устанавливают основные положения по охране труда при эксплуатации, техническом обслуживании и ремонте гидротехнических сооружений и гидромеханического оборудования электростанций электроэнергетической отрасли Республики Казахстан.
      Правила распространяются на персонал, занятый эксплуатацией, ремонтом, наладкой и испытаниями гидромеханического оборудования и гидромеханических сооружений действующих и реконструируемых электростанций, независимо от их ведомственной принадлежности и форм собственности, а также на работников ведомственного и Государственного надзора, осуществляющих контроль за состоянием эксплуатации вышеуказанных энергообъектов.

                     Глава 1. Требования к персоналу

      1. Порядок обучения и проверки знаний работающих должен соответствовать требованиям ГОСТ 12.0.004-90, РД 34.12.102-89* и "Типового положения о порядке проверки знаний по охране труда у руководителей и специалистов", утвержденного коллегией Министерства труда Республики Казахстан.
      Примечание: Перечень нормативных документов дан в приложении 10.
      Работнику, прошедшему подготовку и проверку знаний правил безопасности, выдается квалификационное удостоверение установленной формы, которое он обязан иметь при себе, находясь на работе.
      2. Каждый работник должен знать и выполнять на своем рабочем месте правила пожарной безопасности.
      3. При обслуживании гидротехнических сооружений и оборудования персонал может быть подвергнут воздействию опасных и вредных факторов, в т.ч. электрического напряжения, высотного расположения рабочего места, пониженной температуры, повышенной влажности, биологических факторов (микроорганизмов) и др.
      Рабочие и специалисты, занятые на работах с вредными веществами и неблагоприятными производственными факторами, должны проходить предварительные при поступлении на работу и периодические медицинские осмотры. Порядок и сроки проведения осмотров определяются Министерством здравоохранения, образования и спорта Республики Казахстан. Перечень работ, требующих проведения медицинского осмотра исполнителей, приведен в приложении 1.
      При отсутствии в квалификационном удостоверении работника положительного заключения медицинской комиссии допуск его к указанным работам запрещается.
      4. Не разрешается привлекать к работам с тяжелыми и вредными условиями труда лиц, не достигших 18-летнего возраста. Перечень таких работ приведен в приложении 2 настоящих Правил.
      5. Лица, допущенные к выполнению работ, к которым предъявляются дополнительные (повышенные) требования по безопасности - "специальных работ", должны иметь об этом запись в квалификационном удостоверении.
      Перечень специальных работ, применяющихся при эксплуатации и ремонте гидросооружений и гидромеханического оборудования, приведен в приложении 3 настоящих Правил. Указанный перечень может быть дополнен решением руководства предприятия с учетом местных условий.
      6. Весь производственный персонал должен быть практически обучен приемам оказания доврачебной помощи пострадавшим от электрического тока и при других несчастных случаях в соответствии с РД 34.03.702.
      7. Все работающие должны быть обеспечены по действующим нормам (РД 34.03.605, ОСТ 34-70-821-86) спецодеждой, спецобувью и индивидуальными средствами защиты в соответствии с характером работ и обязаны пользоваться ими во время работы.
      8. Каждый работник обязан выполнять настоящие Правила и немедленно сообщать своему непосредственному руководителю, а при его отсутствии - вышестоящему руководителю о всех замеченных им нарушениях Правил, а также о неисправности сооружений, оборудования и защитных устройств, представляющей опасность для персонала и оборудования.
      9. При опасности возникновения несчастного случая персонал, находящийся вблизи, должен принять меры по его предупреждению (остановить оборудование, снять напряжение, перекрыть воду и т.д.), а при несчастном случае оказать также доврачебную помощь пострадавшему, сохранив по возможности обстановку на месте происшествия. О случившемся должно быть сообщено старшему оперативному персоналу и руководителю работ.
      10. Ответственность за несчастные случаи и профессиональные отравления, происшедшие на производстве, несут лица административно- технического персонала, не обеспечившие соблюдение норм и правил охраны труда и не принявшие должных мер для предупреждения травматизма, а также лица, непосредственно нарушившие правила безопасности и инструкции по охране труда.
      11. Работники, нарушившие настоящие Правила, несут ответственность (дисциплинарную, административную или уголовную) согласно действующему законодательству.

                Глава 2. Общие правила безопасности

                     1. Территория, помещения

      12. Все проходы и проезды, входы и выходы как внутри производственных помещений и сооружений, так и снаружи на примыкающей к ним территории должны быть освещены, свободны и безопасны для движения пешеходов и транспорта.
      Места, опасные для прохода или нахождения в них людей, должны ограждаться канатами или переносными щитами с укрепленными на них знаками безопасности по ГОСТ 12.4.026-76.
      13. Во всех местах выхода из зданий в зону движения железнодорожного и автомобильного транспорта должны быть установлены ограждающие столбики и перила, а также соответствующие дорожные знаки по ГОСТ 10807-78 или светящиеся табло.
      Для автомобилей и другого транспорта на территории предприятия должны быть установлены предельно допустимые скорости движения: 10 км/ч - на подъездных путях и 5 км/ч - в производственных помещениях.
      Зоны ограниченной скорости движения, места стоянки транспортных средств и разворотов должны быть отмечены соответствующими дорожными знаками, хорошо видимыми в дневное и ночное время. В местах проезда транспорта под коммуникациями и сооружениями должны быть установлены знаки, ограничивающие габаритную высоту и ширину.
      14. Проезжая дорога общего назначения, проходящая вдоль открытого канала, должна быть ограждена парапетом, надолбами или насаждениями.
      15. Отмостки вокруг зданий и сооружений, дороги, проезды, тротуары, водосточные трубы и лотки должны содержаться в исправном состоянии.
      В местах переезда транспорта через кюветы, канавы или траншеи, где это необходимо, должны быть устроены безопасные проходы с ограждениями для пешеходов. Установленные в таких местах отдельные пешеходные мостики должны быть шириной не менее 0,6 м, иметь перила высотой 1,0 м и бортовую доску высотой 0,1 м.
      Проходы для персонала, расположенные в местах с уклоном более 20о, должны быть оборудованы лестницами с перилами.
      16. В зимний период проходы, проезды и рабочие места, расположенные на открытом воздухе, должны очищаться от льда и посыпаться песком.
      17. Материалы, изделия, оборудование и его детали, находящиеся на месте ремонтных работ вне помещений, должны быть уложены на выравненных утрамбованных площадках, очищенных от снега и льда. Должны быть приняты меры для предупреждения самопроизвольного смещения складируемых предметов.
      При расположении материалов на косогорах должны быть приняты меры для защиты площадок от поверхностных вод.
      Расстояние от складируемого оборудования и материалов до бровок котлованов и траншей определяется расчетом на устойчивость откосов, но должно быть не менее 1,0 м.
      18. На всех подпорных гидросооружениях, вдоль крутых берегов водохранилища в пределах территории электростанции, у отстойников, напорных бассейнов, на головных участках открытых водосбросов, у входных, выходных порталов туннелей и на других опасных участках гидротехнических сооружений, где возможно пребывание людей, должны быть установлены ограждения - парапеты или металлические перила высотой не менее 1,0 м.
      19. Котлованы и траншеи, разрабатываемые в местах передвижения людей или транспорта, в т.ч. вскрытые для производства работ участки трубопроводов и кабелей подземной прокладки должны быть ограждены инвентарными щитами с установленными на них дорожными знаками по ГОСТ 10807-78 и сигнальными лампами.
      20. Полы, междуэтажные перекрытия, каналы и приямки в производственных помещениях, в подъездах и на участках складирования грузов должны иметь твердое и прочное покрытие. Все проемы в полу должны быть ограждены. Крышки люков колодцев, а также перекрытия каналов и лотков должны быть выполнены из рифленого железа вровень с полом или землей и надежно закреплены.
      21. Отверстия в перекрытиях и проемы лестничных клеток, к которым возможен доступ людей, должны быть закрыты сплошным прочным настилом или иметь ограждения высотой не менее 1 м от рабочего настила (перекрытия) с бортовой доской высотой не менее 10 см по всему периметру.
      22. Границы участков складирования грузов в производственных помещениях должны быть четко обозначены с указанием допустимой нагрузки в данном месте.
      23. Для обеспечения надлежащего санитарного состояния территории и помещений должны быть выполнены и содержаться в исправном состоянии устройства и сети водопровода и канализации.
      24. Стоки, дренажные каналы и насосы для отвода воды с поверхности пола должны содержаться в исправности и обеспечивать полный отвод воды.
      25. Лестницы, площадки, переходы и перила к ним должны всегда находиться в исправном состоянии, настилы и перила должны быть надежно укреплены.
      На период ремонта вместо снятых перил следует устанавливать временное ограждение.
      Перила и настилы, снятые на время ремонта, после его окончания должны быть установлены на место и надежно закреплены.
      26. Навесные ворота должны быть оборудованы фиксаторами, исключающими их самопроизвольное закрытие и открытие.
      27. Стационарные вертикальные лестницы длиной более 5 м (на эстакады, к подземным механизмам, в уравнительные ревуары, колодцы, шахты и т.д.) должны быть ограждены металлическими дугами радиусом 0,35-0,40 м с вертикальными связями.
      28. Отопительные и вентиляционные установки в производственных помещениях должны обеспечивать оптимальные значения параметров воздуха в соответствии с ГОСТ 12.1.005-88, СН-1.02.006-94, СН-02.011-94 и СНиП 2.04.05-91.
      29. Персонал должен быть обеспечен необходимыми санитарно-бытовыми помещениями согласно СНиП 2.09.04-87.
      30. В каждом структурном подразделении предприятия должен вестись "Паспорт санитарно-технического состояния условий труда в цехе", в котором должны быть отражены существующие условия труда, а также указаны производственные участки и рабочие места, не удовлетворяющие нормам, правилам, стандартам безопасности труда.
      31. В производственных помещениях с постоянным пребыванием персонала должны иметься аптечки с набором необходимых медикаментов и медицинских средств для оказания первой помощи, а также плакаты, иллюстрирующие приемы оказания первой помощи пострадавшим и проведения искусственного дыхания и наружного массажа сердца.
      Перечень необходимых медикаментов и медицинских средств приведен в приложении 5.
      32. При нахождении в помещениях с действующим энергетическим оборудованием, в колодцах, камерах, туннелях и в ремонтной зоне весь персонал должен надевать защитные каски.
      33. Мероприятия по обеспечению пожарной безопасности на объектах должны соответствовать требованиям РД 34.03.301-87 и соответствующих ГОСТ (приложение 11).
      Территория и помещения должны быть укомплектованы средствами пожаротушения и системами противопожарного водоснабжения в соответствии с РД 34.03.301-87 и РД 34.49.503-94.
      34. При ремонте и техническом обслуживании оборудования, уборке помещений запрещается применение легковоспламеняющихся и горючих жидкостей (бензина, керосина, ацетона, дихлорэтана и др.).
      35. В производственных помещениях должны быть установлены закрывающиеся металлические ящики с отделениями для чистого и грязного обтирочного материала. Грязный обтирочный материал из ящиков должен убираться ежедневно.
      36. Курение на территории и в производственных помещениях разрешается только в специально отведенных местах.

                          2. Оборудование

      37. Движущиеся и вращающиеся части машин и механизмов, расположенные на высоте менее 2 м от уровня пола или рабочих площадок, в соответствии с ГОСТ 12.2.062-81 должны иметь надежное сплошное или сетчатое ограждение, исключающее возможность травмирования обслуживающего персонала.
      Защитные ограждения должны быть откидные (на петлях, шарнирах) или съемные, изготовленные из отдельных секций. Для удобства обслуживания защищенных частей механизмов в ограждениях должны быть предусмотрены дверцы и крышки.
      Ограждения, дверцы и крышки должны быть снабжены приспособлениями для надежного удерживания их в закрытом (рабочем) положении и в случае необходимости сблокированы с приводом машин и механизмов для их отключения при снятии (открытии) ограждения.
      Размеры ячеек сетчатого ограждения должны быть не более 25х25 мм.
      Кожухи полумуфт должны быть выполнены таким образом, чтобы незакрытая часть вращающегося вала с каждой стороны была не более 10 мм.
      Запрещается пуск и работа механизмов при отсутствии или неисправном состоянии ограждающих устройств.
      38. Элементы оборудования, расположенные на высоте более 1,5 м от уровня пола (рабочей площадки), следует обслуживать со стационарных площадок с ограждениями и лестницами.
      В соответствии с ГОСТ 23120-78 лестницы и площадки должны быть ограждены перилами высотой не менее 1,0 м с бортовым элементом по низу перил высотой не менее 0,14 м. Расстояние от уровня площадки до верхнего перекрытия должно быть не менее 2 м.
      39. Согласно ГОСТ 12.2.064-81 и РД 34.20.501 все пусковые устройства и арматура должны быть пронумерованы и иметь надписи в соответствии с технологической схемой. На штурвалах задвижек и вентилей должно быть указано направление вращения при их закрытии и открытии.
      40. Перед каждым пусковым устройством (кроме устройств дистанционного управления) электродвигателей напряжением выше 1000 В, а также электродвигателей напряжением до 1000 В, если они установлены в помещениях повышенной опасности или особо опасных, должны находиться диэлектрические коврики, а в сырых помещениях - изолирующие подставки.
      41. Переносные ручные электрические светильники должны питаться от сети напряжением не выше 42 В. В особо неблагоприятных условиях, когда опасность поражения электрическим током усугубляется теснотой, повышенной влажностью, запыленностью, возможностью соприкосновения человека с большими металлическими заземленными поверхностями, напряжение сети не должно превышать 12 В.
      42. Запрещается чистить, обтирать и смазывать вращающиеся или движущиеся части механизмов.
      43. Запрещается при обтирке наружной поверхности работающих механизмов наматывать на руку обтирочный материал. В качестве обтирочных материалов рекомендуется применять хлопчатобумажные или льняные ткани.
      44. Спецодежда персонала не должна иметь развевающихся частей, которые могут быть захвачены движущимися (вращающимися) деталями механизмов.
      45. Не разрешается опираться и становиться на барьеры площадок, защитные кожухи муфт, подшипники и другие части действующего оборудования, а также ходить по трубопроводам, конструкциям и перекрытиям, не предназначенным для прохода по ним.

                   3. Подъем и транспортирование тяжестей

      46. Погрузочно-разгрузочные работы следует выполнять, как правило, механизированным способом с помощью подъемно-транспортного оборудования и средств малой механизации. Перемещение грузов массой более 50 кг, а также подъем грузов на высоту более 3 м должны выполняться только механизированным способом.
      47. При выполнении погрузочно-разгрузочных работ механизированным способом необходимо соблюдать требования стандартов безопасности труда ГОСТ 12.3.009-76, ГОСТ 12.3.020-80, а также "Правил устройства и безопасной эксплуатации грузоподъемных кранов" ("Кранэнерго", Алматы 1994).
      48. При выполнении погрузочно-разгрузочных работ, связанных с использованием железнодорожного транспорта, должны соблюдаться также требования РД 34.03.225.
      49. Порядок перевозки грузов с помощью автотранспортных средств определен действующими правилами дорожного движения и правилами охраны труда на автомобильном транспорте.
      50. При подъеме и перемещении грузов вручную следует соблюдать нормы переноски тяжестей, установленные действующим законодательством.
      Установленные нормы приведены в приложении 4 настоящих Правил.
      51. Пути перемещения грузов должны быть свободными и чистыми.
      52. Недопустимо выполнять погрузочно-разгрузочные работы с использованием неисправных механизмов, средств и приспособлений, состояние применяемых такелажных приспособлений должно проверяться до начала работ.
      53. При погрузке и разгрузке с автомашин и платформ бочек, труб и других перекатываемых грузов следует применять наклонные площадки и слеги, а также канаты для удержания груза.
      54. Заполненные стеклянные бутыли следует переносить вдвоем, помещая их вместе с корзиной (обрешеткой) в специальный деревянный ящик с ручками или в отверстие специальных носилок на 2/3 высоты. Допускается перевозить бутыли на специальной тележке.
      55. Длинномерные грузы следует переносить с помощью специальных захватных устройств в виде клещей. Не допускается переносить эти грузы на черенках лопат, на ломах и т.д.

             4. Работа на высоте, с лесов, подмостей и
                      других приспособлений

      56. Исполнение лесов и подмостей должно соответствовать требованиям СНиП III-4-80, ГОСТ 27321-87, ГОСТ 24258-88, ГОСТ 2801289.
      57. Порядок содержания и эксплуатации лесов изложен в РД 34.03.204.
      58. Запрещается сбрасывать с высоты демонтируемые части оборудования, материалы и мусор. Их следует удалять механизированным способом в закрытой таре или по закрытым желобам.
      59. Для подачи деталей и материалов на ярусы лесов должны применяться грузоподъемные устройства.
      60. При перемещении передвижных лесов необходимо соблюдать следующие меры безопасности:
      уклоны пути для передвижения в поперечном и продольном направлениях не должны превышать указанных в паспорте и инструкции по эксплуатации лесов;
      передвигать леса следует плавно, без рывков, при помощи механических приспособлений (лебедок, домкратов, блоков и др); на перемещаемых лесах не должно быть людей, материалов, тары, мусора;
      передвижение лесов при ветре скоростью более 10 м/с не допускается;
      по завершении передвижения лесов катковые опоры должны быть закреплены, а леса прикреплены к сооружению или расчалены.
      61. Работы с лесов и подмостей, а также сборка и разборка их во время грозы и при ветре скоростью более 10 м/с запрещается.
      62. Допускается проведение кратковременных работ на высоте без применения лесов и подмостей. В этом случае обязательным является использование предохранительного пояса и проведение инструктажа.
      Аналогичные работы на высоте до 4 м могут выполняться с лестниц и стремянок без предохранительного пояса.
      63. Верхолазные работы* могут выполняться лицами, достигшими 18-летнего возраста, не имеющими медицинских противопоказаний, прошедшими проверку знаний правил техники безопасности при проведении верхолазных работ, имеющими тарифный разряд не ниже третьего.
      Примечание: К верхолазным относятся работы на высоте более 5 м от поверхности грунта, перекрытия и т.п. Лица, впервые допускаемые к производству верхолазных работ, в течение 6 месяцев должны работать под непосредственным надзором опытного работника, назначенного приказом по предприятию. 64. Конструкция лестниц и стремянок должны соответствовать требованиям ГОСТ 26887-86. Правила устройства и эксплуатации лестниц изложены в РД 34.03.204. 65. Требования к устройству и эксплуатации подвесных лесов и люлек содержатся в ГОСТ 27372-87 и РД 34.03.204. 66. Эксплуатация лебедок, предназначенных для подъема и опускания люлек и лесов, должна проводиться в соответствии с требованиями "Правил устройства и безопасной эксплуатации грузоподъемных кранов" и РД 34.03.204. 5. Сварочные и другие огневые работы При выполнении электросварочных, газопламенных и других огневых работ должны соблюдаться требования ГОСТ 12.3.003-86, ГОСТ 12.3.036-84, СНиП III-4-80, ППБС-01-94, РД 34.03.204 и СН-1.03.031-94. 6. Работа в резервуарах и подземных сооружениях
      67. Осмотр резервуаров, подземных сооружений, шурфов, потерн, колодцев (в дальнейшем - подземных сооружений) и работы в них производятся по нарядам (см. п.314 настоящих Правил).
      68. Перед допуском персонала в такие объекты требуется обязательная проверка воздуха в рабочей зоне на содержание вредных веществ (метана, пропана, окиси углерода, углекислого газа, сероводорода, аммиака и др.) и кислорода.
      Проверка должна проводиться обученными лицами, список этих лиц утверждается главным техническим руководителем предприятия.
      69. Наличие наиболее вероятных вредных веществ в воздухе подземного сооружения необходимо определять газоанализатором. Для этой цели следует применять аппарат во взрывозащищенном исполнении. При отсутствии такого газоанализатора воздух отбирается шлангом и анализ его производится вне сооружения, в этом случае спускать газоанализатор в подземное сооружение запрещается.
      70. Пробы воздуха следует отбирать из наиболее плохо вентилируемых мест верхней и нижней зон сооружения. При отборе пробы из верхней зоны конец шланга нужно опускать внутрь на 20-30 см, при отборе пробы из нижней зоны конец шланга должен быть опущен на расстояние от пола (дна, грунта) не более 1 м.
      71. До начала и во время работы в подземном сооружении должна быть обеспечена вентиляция.
      Естественная вентиляция сооружения допускается лишь при наличии в нем двух и более люков и отсутствии в пробе воздуха вредных веществ. Для лучшей циркуляции воздуха в этом случае около открытых люков необходимо устанавливать направляющие козырьки.
      При наличии вредных веществ в воздухе сооружения или при температуре в нем более 33о С следует осуществлять принудительную вентиляцию. Принудительная вентиляция организуется с помощью вентилятора или компрессора и должна обеспечивать полный обмен воздуха в подземном сооружении в течение 10-15 мин. Опущенный в люк шланг принудительной вентиляции не должен доходить до уровня пола (грунта) на 20-25 см.
      72. Производить вентиляцию сооружения кислородом запрещается.
      73. Если принудительная вентиляция не обеспечивает полного удаления вредных веществ, производство работ запрещается, проводятся мероприятия по прекращению поступления вредных веществ в сооружение. При невозможности выполнить это спуск в подземное сооружение и работа в нем разрешаются только в шланговом противогазе.
      74. Время пребывания в подземном сооружении, а также продолжительность отдыха (вне сооружения) определяет лицо, выдающее наряд, в зависимости от условий и характера работы, с указанием этого в строке наряда "Особые условия".
      75. Запрещается производство работ в резервуарах для хранения топлива и масел при температуре воздуха в них выше 33о С.
      76. Запрещается работа в подземном сооружении при уровне воды в нем выше 20 см. Перед допуском персонала в сооружение должны быть приняты меры по предотвращению или ограничению поступления воды в это сооружение.
      77. Для работы в подземных сооружениях, а также для их осмотра должна назначаться бригада в составе не менее трех человек, из которых двое должны находиться у люка, контролировать работающего и обеспечивать работу воздухозаборного устройства шлангового противогаза. Наблюдающие не имеют права отлучаться от люка и отвлекаться на другие работы.
      78. До начала работы необходимо проверить исправность противогаза, шлангов и воздухонагнетающей установки.
      79. При отсутствии воздухонагнетающей установки пользоваться шланговым противогазом допускается при условии, что длина шланга не превышает 15 м.
      80. В случае, если подземное сооружение имеет большую глубину или протяженность и зрительное наблюдение за работающим поддерживать невозможно, с ним должна быть организована связь с помощью телефона или сигнальной веревки.
      81. При необходимости спуститься в сооружение для оказания помощи работающему один из наблюдающих работников должен надеть шланговый противогаз и спасательный пояс, передав конец от спасательной веревки второму наблюдающему, остающемуся наверху.
      82. Проникновение в газоопасное подземное сооружение опускается при условии обязательного применения спасательных поясов и веревок. Использовать пояса без наплечных ремней запрещается. 83. Для освещения подземных сооружений должны применяться фонари и переносные светильники, выполненные согласно РД 34.03.204 и п.41 настоящих Правил. 84. Операции с крышками люков подземных сооружений должны выполняться с помощью специальных крюков длиной не менее 500 мм, использование гаечных ключей и других случайных предметов не допускается. 85. Перед закрытием люков после окончания работы руководитель работ должен убедиться в отсутствии внутри сооружения людей, инструмента, материалов и т.п. Оставлять люки открытыми запрещается. 86. Порядок обслуживания газоопасных подземных сооружений должен быть определен местной инструкцией. 7. Торкретные, цементационные и бетонные работы
      87. Нагнетание цементного раствора при инъецировании и торкретировании поверхностей туннелей и других гидротехнических сооружений должно производиться растворонагнетателями с соблюдением всех правил эксплуатации этих механизмов (см. РД 34.21.602 - приложения 4,5.).
      88. Работники, обслуживающие растворонагнетатели, должны быть обучены, проинструктированы по безопасным методам работы, а также обеспечены защитными очками и резиновыми перчатками. Лица, производящие торкретирование, кроме того, должны работать в респираторах. Место работы у нагнетательных аппаратов должно быть освещено.
      89. Растворонагнетатели должны быть оборудованы предохранительными клапанами и манометрами для измерения рабочего давления. Давление в растворонагнетателе не должно превышать значений, установленных паспортом.
      Один раз в 6 месяцев растворонагнетатель должен пройти контрольную опрессовку в соответствии с заводской инструкцией.
      90. В ходе цементационных работ разрешается бурить скважины, заделывать трубы и прикреплять сопла растворопроводов к обделке туннеля только с подмостей. Применение приставных лестниц запрещается.
      91. При подаче бетонной смеси к ремонтируемым участкам гидросооружений бетононасосом необходимо соблюдать следующие правила:
      до начала работ на новом участке вся система бетоновода должна быть испытана гидравлически давлением, в 1,5 раза превышающим рабочее;
      вокруг бетононасоса должны быть оставлены проходы шириной не менее 1 м;
      место укладки бетонной смеси должно быть связано телефоном или средствами сигнализации с рабочим местом моториста бетононасоса;
      у выходного отверстия бетоновода должен быть установлен козырек-отражатель;
      перед подачей бетонной смеси замковые соединения бетоновода должны быть очищены и плотно заперты;
      проталкивать бетонную смесь в горловине приемного бункера бетононасоса и снимать быстроразъемные соединения звеньев бетоновода разрешается только после снятия давления в системе;
      при продувке бетоновода сжатым воздухом персонал должен быть удален на расстояние не менее 10 м от выходного отверстия бетоновода.
      92. Все места разгрузки самосвалов, перевозящих бетонную смесь, должны быть обеспечены прочными упорами для автомашин. 93. При использовании виброхоботов для бетонных работ звенья виброхобота должны быть надежно прикреплены к страховочному канату, а вибраторы - к хоботу. 94. Работа с электровибраторами для уплотнения бетонной смеси должна выполняться при соблюдении требований техники безопасности при работе с электроинструментом, изложенных в РД 34.03.204 и СН-1.02.014-94. Корпус вибратора должен быть заземлен. Работающие с виброинструментом должны быть обеспечены виброзащитными рукавицами и обувью. 8. Антикоррозионные работы 95. Антикоррозионные работы должны выполняться в соответствии с требованиями СНиП III-4-80, ГОСТ 12.3.016-87, ГОСТ 12.3.035-84, РД 34. 03.216 и СН-1.10.081-94. 96. При выполнении абразивно-струйной очистки поверхностей рабочее место должно быть ограждено и отмечено знаками безопасности по ГОСТ 12.4.026-76. 97. Между оператором и рабочим, находящимся у аппарата, должна быть предусмотрена связь или сигнализация. 98. Оператор абразивно-струйной очистки должен работать в спецодежде из пыленепроницаемой ткани и в скафандре (маске) с принудительной подачей воздуха, а рабочий у аппарата - в защитных очках. 99. Работающие по очистке поверхностей с помощью электромеханических щеток должны быть обеспечены защитными очками и респираторами. 100. Очистка внутренних металлических поверхностей сосудов, трубопроводов, спиральных камер гидротурбин сухим кварцевым песком запрещается.
      101. При выполнении антикоррозионных работ с помощью электрифицированного и пневматического инструмента следует соблюдать правила безопасности, изложенные в РД 34.03.204.
      102. Устройства для очистки и покраски, работающие под избыточным давлением выше 0,07 МПа, должны соответствовать требованиям "Правил устройства и безопасной эксплуатации сосудов, работающих под давлением" (Алматы, 1994) и снабжаться редукторами, манометрами, предохранительными клапанами.
      103. Все применяемые краски, эмали, лаки, растворители и другие лакокрасочные материалы должны иметь сертификаты или паспорта с обязательным перечнем составляющих их компонентов. Лакокрасочные материалы, содержащие токсичные вещества, должны использоваться в точном соответствии с требованиями паспортов и инструкций.
      Запрещается применять краски и растворители неизвестного состава.
      104. В зависимости от состава применяемых красок и объема помещения работники, выполняющие окраску, должны быть обеспечены защитными средствами (респираторами, противогазами, скафандрами, очками, специальными рукавицами, перчатками, а также защитными мазями и пастами).
      105. При производстве окрасочных работ в помещениях с помощью пневматических распылителей, а также при применении быстросохнущих лаков и красок, содержащих вредные летучие растворители, работа должна выполняться с использованием респираторов соответствующего типа и защитных очков.
      106. При окраске внутренних поверхностей резервуаров, трубопроводов, баков и других сосудов должна быть обеспечена достаточная естественная или принудительная вентиляция. При ее отсутствии или недостаточности работа должна производиться с применением шланговых противогазов или масок с принудительной подачей воздуха.
      107. Окраску строительных конструкций, аппаратуры и оборудования перхлорвиниловыми лаками (красками) следует производить в противогазах с принудительной подачей воздуха. Допускается выполнение этих работ без противогаза, если температура воздуха на рабочем месте не превышает 4о С.
      108. На месте производства окрасочных работ количество лакокрасочных материалов не должно превышать сменную потребность. Емкости с красками и растворителями должны быть плотно закрыты.
      109. Хранение и приготовление перхлорвиниловых материалов допускается только в специально предназначенных для этих целей огнестойких зданиях и при наличии вентиляции.
      110. Запрещается пользоваться электронагревательными приборами и разводить открытый огонь в помещениях, где производится приготовление лакокрасочных материалов. Отопление таких помещений должно производиться только водяными и паровыми обогревателями. 111. К приготовлению лакокрасочных составов с вредными и огнеопасными веществами допускаются лица, прошедшие специальное обучение. 112. Запрещается применять этилированный бензин и бензол в качестве растворителей. 113. Для очистки и окраски пролетных строений, мостов, затворов, ремонтных ограждений и других конструкций, расположенных на высоте, должны использоваться подвесные подмости, выполненные в соответствии с требованиями ГОСТ 28012-89, РД 34.03.204, подраздела 2.4. настоящих Правил. 114. Окраска затворов должна производиться после их выемки из пазов и установки в устойчивом положении в специально отведенном для этого месте. 9. Обслуживание компрессоров
      115. Эксплуатация и ремонт компрессорных установок и воздухопроводов должны производиться в соответствии с "Правилами устройства и безопасной эксплуатации стационарных компрессорных установок" ("Кранэнерго", Алматы, 1996) и "Правилами устройства и безопасной эксплуатации сосудов, работающих под давлением" (Алматы, 1994).
      116. В помещении компрессорной установки должна иметься схема трубопроводов и оборудования с нанесением всех запорных и регулирующих органов с соответствующей их нумерацией.
      117. Приказом по предприятию должно быть назначено лицо, ответственное за правильную и безопасную эксплуатацию компрессорной установки и воздухопроводов.
      118. К самостоятельному обслуживанию воздушных компрессорных установок могут допускаться лица не моложе 18 лет, прошедшие предварительный медицинский осмотр, обучение и квалификационную проверку.
      119. Запрещается оставлять работающие компрессоры (кроме полностью автоматизированных) без надзора.
      120. Входная дверь помещения компрессорной установки должна быть заперта и иметь сигнализацию для вызова обслуживающего персонала. На двери должен быть установлен запрещающий знак "Вход воспрещен".

                        10. Земляные работы

      121. Земляные работы должны выполняться в соответствии с требованиями СНиП III-4-80 и правил охраны электрических сетей.
      122. Земляные работы на территории энергопредприятий, а также в охранных зонах подземных коммуникаций (электрокабели, кабели связи, газопроводы) выполняются только с письменного разрешения предприятия, эксплуатирующего эти коммуникации.
      К разрешению должен быть приложен план с указанием трассы и глубины заложения коммуникаций.
      До начала работ расположение подземных коммуникаций на местности должно быть обозначено знаками безопасности или плакатами.
      123. Земляные работы в зоне действующих подземных коммуникаций должны выполняться по наряду (см. п. 314), под непосредственным наблюдением руководителя работ, а в охранной зоне кабеля, находящегося под напряжением, действующего газопровода, теплотрассы, кроме того - под контролем представителя организации-владельца.
      124. Разрабатывать грунт в непосредственной близости (менее 0,3 м) от действующих подземных коммуникаций разрешается только лопатами, не допуская при этом резких ударов.
      125. При обнаружении неуказанных в планах подземных сооружений, взрывоопасных материалов или боеприпасов земляные работы должны быть немедленно прекращены, работающие выведены в безопасную зону и приняты меры для предотвращения проникновения посторонних людей в район работ.
      До получения разрешения соответствующих организаций возобновлять земляные работы запрещается.
      126. При обнаружении в траншеях (котлованах) вредного газа работы в них должны быть прекращены, а работающие выведены из опасной зоны. Работы могут быть возобновлены только после прекращения поступления газа в зону работ и удаления газа из траншей (котлована) посредством вентиляции.
      При необходимости выполнения срочных работ в загазованной зоне должны быть соблюдены требования в главе 2 параграфа 6 настоящих Правил.
      127. Стены траншей (котлована), сооруженных в слабом или влажном грунте, когда есть угроза обвала, должны быть надежно укреплены.
      В сыпучих грунтах разрешается вести работы без крепления, но с откосами, соответствующими углу естественного откоса грунта.
      128. За состоянием стенок (откосов) траншей, выполненных без крепления, необходимо вести наблюдение. При появлении трещин следует немедленно удалить работающих из опасной зоны, после чего принять меры против обрушения грунта.
      129. Спускаться в котлованы и траншеи разрешается только по инвентарным приставным лестницам и стремянкам.
      130. Запрещаются стоянка и движение строительных машин и автотранспорта, размещение лебедок, оборудования, материалов и т.п. в пределах призмы обрушения без крепления стенок выемок.
      Допустимость размещения указанных механизмов и грузов в пределах призмы обрушения у выемок с креплениями проверяется расчетом, исходя из величины и динамичности нагрузки.
      131. Дощатые крепления котлованов и траншей следует разбирать в обратном направлении снизу вверх по мере обратной засыпки грунта.
      При разборке креплений в сыпучих и неустойчивых грунтах разрешается удалять поочередно не более одной доски.
      Разборка креплений должна производиться под непосредственным контролем руководителя работ.
      132. Персонал, выполняющий работы совместно с землеройными машинами, должен знать значение звуковых сигналов, подаваемых водителем (машинистом).
      133. Во время работы экскаватора запрещается:
      для его закрепления вместо инвентарных упоров пользоваться случайными предметами, не предназначенными для этой цели;
      находиться на расстоянии менее 5 м от зоны действия экскаватора;
      очищать ковш в приподнятом положении.

                  Глава 3. Обслуживание водного хозяйства

                1. Меры безопасности при перевозке людей и
                  транспортировании грузов через водоемы

      134. При эксплуатации водного транспорта следует соблюдать требования нормативных документов, определяющих порядок эксплуатации речного транспорта, правила плавания по водным путям, правила безопасности при погрузочно-разгрузочных работах на судах, а также требования "Морского и речного Регистра Республики Казахстан".
      135. Перевозка людей через водоемы разрешается только на плавсредствах, имеющих разрешение Морского и речного Регистра, Судоходной инспекции, органов санитарного и пожарного надзора. Количество перевозимых плавсредством пассажиров не должно превышать указанного в специальном удостоверении (паспорте).
      Плавсредства должны иметь на борту обозначение грузоподъемности. Загрузка плавсредства свыше указанной грузоподъемности запрещается.
      136. Лица, допускаемые к работе на плавсредствах, должны пройти предварительное медицинское обследование.
      К работе на плавсредствах в должности капитана и его помощника допускаются лица, имеющие соответствующий диплом на право управления судами и их механизмами, выданный Департаментом водного транспорта Министерства транспорта, коммуникаций и туризма Республики Казахстан.
      137. Все суда, лодки, плоты, паромы и другие плавсредства, находящиеся в ведении электростанции, должны быть оборудованы противопожарными, спасательными, сигнальными и водоотливными средствами, такелажными судовыми принадлежностями. Администрацией электростанции должны быть назначены лица, ответственные за содержание и эксплуатацию плавсредств.
      138. На плавсредствах должны быть вывешены на видных местах памятки с краткими рекомендациями о действиях персонала в аварийных ситуациях.
      Места хранения спасательных средств должны быть обозначены.
      139. Выход в рейс плавсредства без указания в путевом листе продолжительности рейса, допустимого количества перевозимых людей и массы груза, а также условий плавания запрещается. Перед рейсом должен быть известен прогноз погоды.
      140. Весь персонал, находящийся на плавсредствах, в вопросах соблюдения правил внутреннего распорядка и техники безопасности должен подчиняться:
      на самоходных и буксируемых судах - водителю судна (капитану, мотористу);
      на плавсредствах, предназначенных для производства работ - производителю работ;
      на паромах и лодках (весельных), предназначенных для переездов и переправ - лодочнику, паромщику.
      141. В случае бедствия на плавсредстве ответственный за безопасность должен принять меры к спасению людей и имущества и подать сигнал о помощи имеющимися у него средствами.
      142. Запрещаются плавание и производство работ на водохранилищах с лодок и понтонов при силе ветра свыше 4 баллов (скорость ветра 5,3- 7,4 м/с), с речных катеров - свыше 5 баллов (скорость ветра 7,5-9,8 м/с). При возникновении во время работы ветра, сила которого превышает 4 балла, понтон или лодку необходимо направить к берегу. Во избежание опрокидывания лодки или заплескивания ее большой волной следует идти вразрез волне. Спасательные средства должны быть наготове.
      143. Все суда должны быть обеспечены инвентарными сходнями. Причалы должны иметь трапы для посадки и высадки людей. В зимнее время сходни и трапы должны быть очищены от льда и снега и посыпаны песком.
      144. Согласно ГОСТ 12.2.012-75 сходни и трапы должны иметь с обеих сторон прочные перила высотой не менее 1 м и в ночное время освещаться равномерным рассеянным светом. Для погрузочно-разгрузочных работ ширина трапов должна быть не менее 1 м при одностороннем движении и 2 м - при двустороннем. Мостики и трапы должны быть жесткими (не пружинить). Сходни должны иметь планки для упора ног, нашитые через 0,3 - 0,4 м. Уклон мостиков, сходней и трапов допускается не свыше 1:3. 145. До начала разгрузки плавсредства необходимо подготовить и проверить разгрузочный инвентарь, приспособления, механизмы, установить ограждения люков, мостиков, бортовых пролетов и др. 146. При организации паромных переправ или передвижения на судах по водохранилищам многолетнего регулирования должны быть установлены плавучие пристани, перемещающиеся при колебаниях уровня воды. На пристанях должны устраиваться сходни и мостики. 147. Запрещается производить водные переправы людей: на неисправных и не освидетельствованных плавсредствах; при волнении более 3 баллов (высота волны 0,75-1,25 м); при тумане; при интенсивном движении молевой древесины, подвижках льда и ледоходах, при мусороходе; в ночное время в неосвещенных местах. 2. Обслуживание наплавных сооружений
      148. Эксплуатация вновь введенных или реконструированных запаней, бонов и плотов разрешается только после приемки их комиссией.
      149. Стальные канаты и цепи должны отвечать требованиям действующих ГОСТ и иметь соответствующий сертификат завода- изготовителя; канаты из растительных (кроме хлопчатобумажных) и синтетических волокон должны быть снабжены бирками, на которых указывается инвентарный номер, допустимая грузоподъемность и дата следующего испытания. Перед вводом в эксплуатацию канаты и цепи, не снабженные сертификатами (бирками), должны быть подвергнуты испытанию.
      Применение хлопчатобумажных канатов запрещается.
      150. На верхней поверхности и по бокам бона не должно быть торчащих гвоздей, проволоки, тросов, концов бревен и шпонок; концы болтов должны быть углублены вровень с поверхностью бревен.
      151. Ширина мостиков и трапов для перехода людей с берега на боны и другие наплавные сооружения должна быть не менее 0,6 м. Трапы и переходные мостики должны быть оборудованы с обеих сторон перильными ограждениями высотой 1,0 м и закраинами высотой не менее 0,15 м. На крутых берегах следует устанавливать лестницы с перилами.
      152. Места, опасные для обслуживающего персонала, должны иметь ограждения с установленными на них знаками безопасности по ГОСТ 12.4. 026-76 и сигнальными светильниками.
      153. При проведении требующих согласованности работ по пропуску леса, льда и мусора через территориально разъединенные сооружения должна быть организована сигнальная связь, а персонал обучен сигнализации.
      154. Установка запаней и боновых наплавных сооружений на воде, а также работа на них выполняются под контролем руководителя работ.
      155. Запрещается перемещаться вдоль бона на лодке и причаливать к нему с верхней его стороны (по течению). При установке запани разрешается находиться на наплавных частях только специально обученному персоналу, снабженному спасательными средствами.
      156. Нельзя перевозить концы тросов запаней с одного берега на другой на лодках. Опоры для запаней должны быть установлены заблаговременно, в соответствии с проектом. Места крепления запасных тросов на берегу должны быть огорожены, а на запани - закрыты.
      157. Запрещается пользоваться растущими на берегу деревьями в качестве береговых опор для крепления установочных тросов.
      158. При якорном креплении тросов наплавных сооружений места их расположения следует обозначать поплавками (буйками). Наплавные сооружения на судоходных участках рек должны иметь бакенные ограждения, а со стороны фарватера - волногасители.
      159. В соответствии с проектом на водохранилище устанавливается запретная для плавания зона. На границе запретной зоны должны быть установлены предупреждающие и запрещающие плакаты и знаки безопасности, предусмотрены сплошное освещение и автоматическая звуковая сигнализация.
      160. Для верхних бьефов деривационных гидроэлектростанций в горных условиях весь участок бьефа является запретной зоной. 161. При работе над текущей водой (потоком) должны быть приняты меры безопасности, исключающие падение людей в воду. У места работы или несколько ниже по течению должно быть организовано дежурство на лодке. В ночное время такие работы, как правило, не допускаются. При необходимости производства работ в ночное время должны быть приняты дополнительные меры безопасности. Водная поверхность должна быть освещена не менее чем на 30 м выше и 150 м ниже места работы. 3. Работы в морозный период 162. При появлении на реке шуги и льда работа паромов в зоне кривой подпора должна быть прекращена. 163. Транспортировка грузов и передвижение персонала по льду допускается при соблюдении условий, приведенных в таблице (см. ниже). В связи с тем, что прочность льда весной уменьшается, при расчете принимается только толщина прочных слоев льда; слои снежного и пористого, пропитанного водой льда в расчет не принимаются. _______________________________________________________________________ Нагрузка ! масса,!Толщина ледяного по- !Минимальное расстояние ! тонн !крова, безопасная при !между пешеходами или ! !температуре воздуха минус!транспортными едини- ! !1-20оС, не менее (см) !цами, не менее (м) ______________!_______!_________________________!______________________ Человек со сна- 0,1 10 5 ряжением Гужевой 1,2 20 11 транспорт Транспортное средство или механизм с об- щей фактической массой до: 3,5 25 19 6,5 35 25 8,5 39 25 10 40 26 20 55 30 40 95 38 _______________________________________________________________________
      164. При организации ледовой переправы в районе электростанции следует учитывать режимы ее работы, график нагрузок и связанное с этим изменение гидрогеологии и условий льдообразования.
      165. До начала работ на льду или переправы должны быть произведены измерения толщины льда. Расстояние между соседними лунками в намечаемых створах следует принимать в пределах 10-20 м по согласованию с местными органами гидрометслужбы.
      Промерочные лунки на местах следует обозначать вехами.
      166. Подходить по льду к местам производства работ или наблюдений разрешается только по проложенным дорогам и тропам. Запрещается передвижение по льду, если он находится в стадии подвижки (отрыва).
      167. Устройство ледяных дорог допускается на расстоянии не менее 100 м от полыней. Движение разрешается только в одном направлении. Дорога противоположного направления устраивается на расстоянии не менее 100 м от первой.
      168. Полоса движения ледовой переправы должна систематически очищаться от снега на ширину 20 м и обозначаться вехами с обеих сторон. Расстояние между вехами должно составлять 25-50 м в зависимости от конфигурации трассы.
      Ледовые дороги должны иметь удобные спуски с берега на лед. Наличие наледей по трассе не допускается.
      169. На участках нижнего бьефа гидроэлектростанций, на которых отмечено взламывание или зависание льда при колебаниях уровня, все места, опасные для работы и передвижения, должны быть обозначены плакатами безопасности, запрещающими движение и производство работ. Плакаты в темное время суток должны быть освещены.
      170. В период ледохода или шугохода передвижение плавсредств по водоему ограничивается.
      Плавание на гребных лодках и гидрометрических понтонах допускается только при наличии отдельных небольших льдин, при интенсивности ледохода до 3 баллов следует применять моторные суда с прочным металлическим корпусом, а при ледоходе интенсивностью свыше 3 баллов разрешается плавание только судам ледокольного типа.
      Примечание: По шкале интенсивности шугоход и ледоход оцениваются в 3 балла, когда площадь плывущих льдин и шуги занимает 0,3 всей площади водной поверхности на створе, за исключением заберегов.
      171. Производство работ и плавание во время ледохода (шугохода) запрещается при скорости течения выше 1,5 м/с, а также в ночное время.
      172. Допуск персонала на поверхность ледяного затора или шугового зажора разрешается лишь в исключительных случаях - для ликвидации опасности, угрожающей целостности сооружения или жизни людей.
      Передвижение персонала по заторам или зажорам без специальных мер безопасности (настилов, страховочных канатов и др.) запрещается.
      173. Сброс шуги и льда через водосбросные отверстия плотины должен вестись со служебных мостиков плотин, с подвесных подмостей или люлек с применением предохранительных поясов. Запрещается производить расчистку шуговых пробок с низовой стороны "на себя".
      174. При скалывании льда на затворах плотины или его расчистке на водосбросах, в сборных каналах, на стенках донных сбросных отверстий персонал должен работать с предохранительными поясами. Настилы применяемых при этом лесов, подмостей и люлек следует очищать от снега и наледи и при необходимости посыпать песком.
      175. Удаление наледей при помощи горячей воды должно производиться с соблюдением необходимых мер безопасности, исключающих возможность травмирования персонала.
      176. Расчистка льда и скалывание заберегов должны производиться при помощи багров и топоров, насаженных на длинные рукоятки, и с применением предохранительных поясов.
      Производить расчистку льда в канале в одиночку запрещается.
      177. Передвижение вдоль канала зимой разрешается на расстоянии не ближе, чем 1 м от бровки. В пургу и буран продвигаться вдоль канала допускается только группой не менее трех человек, связанных между собой веревкой.
      178. В ночное время зоны, посещаемые оперативным персоналом, должны быть хорошо освещены. Пути передвижения необходимо очищать от снега и льда и посыпать их песком.
      179. При резке льда ледорезной машиной персонал должен находиться на расстоянии не менее 1 м от прорези, двигаясь по целому льду. Запрещается становиться на лед между прорезями. Для удаления льда из прорези или затапливании льдин под ледяной покров допускается приближение работающих к прорези, но не ближе чем 0,5 м от кромки льда.
      180. Персонал, обслуживающий ледорезную машину, при начальном врезании в лед должен находиться рядом с машиной. Включать режущие органы разрешается только на остановленной машине. Запрещается поправлять руками цепи режущих механизмов.
      181. Взрывные работы при ликвидации зажоров в верхнем бьефе и проведении других работ должны производиться в соответствии с требованиями "Единых правил безопасности при взрывных работах" (Москва, НПО ОБТ, 1992) и специальных инструкций.

                        4. Сороочистные работы

      182. Очистка сороудерживающих решеток водоприемных устройств должна производиться под контролем руководителя работ.
      183. Отвод бревен должен осуществляться со служебных мостиков при помощи багров и граблей.
      184. При закупорке решеток и водоприемных отверстий сором и бревнами запрещается вести расчистку "на себя". Расчистка пробок должна вестись постепенным сбросом сора в бьеф.
      185. При расчистке решеток с помощью грейфера запрещается становиться на бревна, край сооружения или решетку.
      186. Захваченный грейфером мусор должен сбрасываться на специально отведенное место с высоты не более 1 м. Персоналу запрещается находиться в зоне сброса мусора.
      187. Расчистка водоводов на сливной плотине от бревен, а также извлечение одиночных бревен, застрявших в решетках, должны производиться со специальной люльки, поднимаемой краном, с применением предохранительных поясов. Подъем бревен должен производиться только после того, как люди будут выведены из люльки.

                  5. Пропуск паводка через сооружения

      188. При подготовке к паводковому периоду должны быть сняты все временные сооружения, используемые для прохода персонала или населения и находящиеся ниже уровня возможного подъема воды.
      189. Для наблюдения за уровнями воды и условиями прохождения паводка в районе гидроузла и, при необходимости, на вышележащем участке реки должны быть организованы посты, обеспеченные средствами связи.
      190. Все ремонтные и восстановительные работы в зоне затопления верхнего и нижнего бьефов должны быть закончены до начала паводка.
      191. При необходимости производства работ на сооружениях в период паводка работы должны производиться под контролем руководителя работ.
      192. В паводковый период руководством электростанции с учетом местных условий определяется запретная зона. По месту запретная зона должна быть обозначена предупреждающими знаками безопасности по ГОСТ 12.4.026-76.
      193. На небольших водохранилищах к опасным последствиям могут привести внезапные ливневые паводки и селевые потоки. При возникновении таких явлений эксплуатационный персонал и население близрасположенных населенных пунктов должны быть своевременно извещены с помощью средств аварийного оповещения. Все работы в верхнем и нижнем бьефах плотины должны быть немедленно прекращены.
      194. До начала паводка должны быть приведены в рабочее состояние плавсредства (катера, моторные лодки) для спасательной бригады.

                 6. Сработка и наполнение водохранилища

      195. Плановая сработка водохранилища, так же как и аварийные сбросы воды, связана с значительным подъемом уровня воды в нижнем бьефе. Поэтому срок плановых сбросов должен быть согласован с органами местного государственного управления в целях своевременного предупреждения персонала предприятий и жителей населенных пунктов, расположенных ниже по течению реки.
      196. О сбросах воды заблаговременно оповещаются водные станции, расположенные выше плотины, с целью прекращения движения лодок и купания.
      Паромы, расположенные в верхнем бьефе, во избежание уноса должны быть отведены к берегу и закреплены.
      197. До начала сбросов следует завершить все работы в нижнем бьефе и обеспечить вывод бригад с места работы.
      198. В верхнем бьефе плотины до открытия сбросных щитов необходимо раскрепить и расчалить временные боны и запани и прекратить движение по ним; из зоны действия щитов, подлежащих открытию, необходимо отвести все плавсредства и установить знаки безопасности по ГОСТ 12.4.026-76 "Осторожно! Опасная зона" и "Проход воспрещен". В ночное время зона действия щитов должна быть освещена.
      199. При расположении гидроузла в пределах населенного пункта перед открытием затворов следует оповестить о сбросе местное население, используя для этого сирену или другие средства звуковой сигнализации.
      200. Допуск к работе в верхнем бьефе плотины может быть разрешен только после того, как уровень воды достигнет отметки, определенной проектом опорожнения. Срок выполнения работ должен быть увязан с продолжительностью поддержания указанного уровня. 201. К моменту начала подъема уровня в водохранилище из зоны затопления, включая не защищенные затворами водоприемные устройства, должен быть выведен весь работающий там персонал и убраны механизмы, инструменты и материалы. 202. О ходе заполнения водохранилища и прогнозируемых отметках уровня воды руководство электростанции должно информировать органы местной администрации. 7. Промерные работы 203. Промеры глубин водохранилища могут осуществляться с лодки или катера, с применением лота, наметки или эхолота. 204. Промерные работы с лодки должны производиться бригадой в составе не менее двух человек, один из которых должен быть на веслах. 205. При промерах глубин лотом вручную запрещается становиться на борт или скамейку лодки, перегибаться через борт судна. Запрещается наматывать на руку свободный конец лотлиня. 206. При использовании лота массой более 10 кг должна применяться лебедка для его спуска и подъема. 207. Промеры глубин лотами следует производить в прорезиненных костюмах или водонепроницаемых фартуках.
      208. Промеры наметкой с лодки при глубине более 4 м запрещаются. Если наметка прочно зацепится за препятствие на дне водоема, ее следует немедленно отпустить.
      209. При производстве промеров глубин наметкой с катеров (самоходных судов) член бригады, работающий с наметкой, должен быть снабжен лямочным предохранительным поясом с страховочным канатом. При помощи страховочного каната работающий прикрепляется к рыму или стойке на палубе.
      Промеры с самоходных судов должны производиться только в тихую погоду, при силе ветра не более 2 баллов (т.е. скорости ветра до 3,3 м/с).
      210. При применении эхолота для промеров глубин аппаратура должна располагаться на судне равномерно во избежание крена. Приемопередаточные элементы эхолота должны закрепляться на судне при помощи тросов, удерживать их на весу руками запрещается.
      211. Выполнение промерных работ без спасательных и сигнальных средств не допускается.

                  4. Обслуживание гидросооружений

            1. Обслуживание плотин, каналов, туннелей

      212. На перилах устоев и служебных мостиках плотин в легкодоступных местах должны быть размещены багры и спасательные круги из расчета - 1 багор и 1 спасательный круг на каждые 75 м фронта плотины.
      213. При работе на водосбросах плотины работающие должны быть снабжены необходимыми спасательными средствами, предохранительными поясами и резиновыми сапогами.
      214. Ремонт вертикальных граней гидросооружений, металлоконструкций пролетных строений мостовых переходов и др. сооружений, расположенных на высоте, должен производиться с люлек или подвесных подмостей.
      215. При установке в пазы секций ремонтного заграждения запрещается направлять их руками.
      216. При перемещении по скобам внутри камер, резервуаров и т.п. следует по ходу производить их очистку от сора и водорослей.
      217. Не допускается работа в зоне промывных галерей отстойников при открытом затворе. После окончания промыва затвор должен быть плотно закрыт, а электропривод подъемного механизма обесточен.
      218. Если промывные галереи занесены, их расчистка должна производиться "от себя" и только со стороны верхнего бьефа.
      219. При промывке сооружений персонал не должен находиться в пределах выходящего из-под затвора потока воды.
      220. Запрещается нахождение людей на неогражденных частях сооружений над промывным потоком.
      221. Спуск в опорожненные камеры, в зону флютбета и другие сооружения производится в соответствии с требованиями главы 2 параграфа 6 настоящих Правил. 222. Ремонтные работы в опорожненных уравнительных резервуарах должны производиться с кольцевых подвесных подмостей и люлек с применением предохранительного пояса. 223. При производстве ремонтных работ в действующем канале должна быть исключена возможность падения людей в воду. Все рабочие места по подготовке бетона, раствора и т.п. должны быть расположены не ближе 3 м от края канала. 224. При ремонте безнапорных туннелей с понтонов последние должны быть прочно закреплены и иметь перильные ограждения. Работа должна производиться при постоянном уровне воды в туннеле и наличии спасательных средств. 225. У входа в туннели, дюкеры и акведуки во время опорожнения или наполнения деривации должны выставляться посты наблюдения за состоянием затворов на входе в сооружение. 226. Не допускается перемещение персонала на лодках и понтонах по каналу до окончания наполнения всей деривации. 2. Обслуживание напорных трубопроводов 227. При осмотре трубопроводов запрещается ходить по трубе.
      228. Работы на трубопроводе следует выполнять с подмостей, прочно закрепленных на трубопроводе. Для спуска и подъема людей на подмости должны быть установлены лестницы.
      229. При работе на трубопроводе, расположенном с уклоном свыше 20о С, или внутри трубопровода при уклоне его свыше 30о С персонал должен пользоваться предохранительными поясами.
      При работах внутри и снаружи металлического трубопровода работающие должны быть обеспечены необходимыми индивидуальными средствами защиты от прикосновения к металлу (войлочными матами, налокотниками и наколенниками).
      230. Производить работы внутри напорных трубопроводов с уклоном выше 30о разрешается только с передвижной платформы.
      231. Запрещается работа в трубопроводе при наличии в нем потока воды глубиной свыше 5 см.
      232. При очистке и окраске трубопроводов следует руководствоваться требованиями главы 2 параграфа 8 настоящих Правил. 233. Запрещается спуск персонала в аванкамеру до опорожнения трубопровода. 234. При опорожнении или наполнении трубопровода нахождение персонала в зоне аэрационных отверстий (труб) запрещается. 235. Открывать люк трубопровода для допуска бригады разрешается только после его полного опорожнения. Открытие люка на трубопроводе следует производить постепенно, отвинчивая гайки поочередно на 2-3 нитки. При появлении течи воды через образовавшуюся щель операции следует прекратить до полного опорожнения трубопровода. 3. Ремонт земляных дамб и плотин 236. Применение строительных машин при ремонте гидротехнических сооружений должно осуществляться в соответствии с требованиями СНиП III-4-80, ГОСТ 12.3.033-84 и заводских инструкций. 237. При ремонте земляных дамб и плотин с применением стрелового крана он должен устанавливаться на краю откоса плотины или дамбы при условии соблюдения расстояний, указанных в таблице. ______________________________________________________________________ Высота!Наименьшее допустимое расстояние от основания откоса (м) до отко- ! ближайшей опоры при грунте (ненасыпном) са, м !_______________________________________________________________ !песчаном и !супесчаном !суглинистом !глинистом !лессовом сухом ! гравийном ! ! ! ! ______!___________!___________!____________!__________!_______________ 1 1,5 1,25 1,0 1,0 1,0 2 3,0 2,4 2,0 1,5 2,0 3 4,0 3,6 3,25 1,75 2,5 4 5,0 4,4 4,0 3,0 3,0 5 6,0 5,3 4,75 3,5 3,5 ______________________________________________________________________ При невозможности соблюдения этих расстояний откос должен быть укреплен.
      Устанавливать краны для работы на свеженасыпанном неутрамбованном грунте, а также на площадке с уклоном больше, чем указано в паспорте, не разрешается.
      238. Экскаваторы во время работы должны устанавливаться на спланированной площадке и во избежание самопроизвольного перемещения закрепляться инвентарными упорами. Запрещается применять для этой цели доски, бревна, камни и другие предметы.
      239. В зоне работы экскаватора (радиус действия машины плюс 5 м) запрещается пребывание людей и производство других работ.
      240. Передвижение экскаватора во время гололеда допускается в том случае, если будут приняты меры против скольжения его гусениц.
      Передвижение экскаватора через мелкие водоемы вброд должно производиться с разрешения руководителя работ после обследования пути движения.
      241. Спуск и подъем экскаватора при угле наклона местности больше установленного паспортными данными должны осуществляться с применением тягачей под контролем руководителя работ.
      242. Запрещается разработка и перемещение грунта машинами (бульдозерами, скреперами и др.) при движении на подъем или под уклон с углом наклона более указанного в паспорте машины.
      243. Вибратор уплотняющей машины должен выключаться при ее прохождении по твердому основанию.
      244. При работе двух и более машин (скреперов, грейдеров, катков, бульдозеров и др. механизмов) необходимо соблюдать расстояние между ними не менее 5 м.
      245. Движением машин по плотине при подаче грунта автотранспортом должно управлять специально выделенное для этой цели лицо.
      Скорость движения автомобилей по плотине в каждом отдельном случае должна устанавливаться в зависимости от состояния дорог и интенсивности движения.
      246. Ремонтные работы на наклонных поверхностях гидросооружений должны выполняться персоналом с трапов и стремянок шириной не менее 1,5 м с ограждением высотой не менее 1 м. Уклон стремянок не должен превышать 1:3.
      Работы на элементе сооружения, имеющем уклон более 30 должны выполняться с применением предохранительных поясов.
      247. Зоны промоин в плотине должны быть ограждены. Осмотр промоины может быть разрешен только при наличии лестниц и с применением предохранительного пояса.
      248. Камни, подаваемые для мощения откосов плотины, должны складываться на гребне плотины на расстоянии не менее 1 м от бровки.
      249. Летом во время проведения ремонта откосов плотин и дамб с применением плавучих средств (барж и кранов) последние должны устанавливаться вдоль берега.
      В зоне ремонта скорости проходящих мимо рейсовых судов должны быть ограничены, о чем судоводителей следует предупреждать соответствующими сигналами.
      250. При подаче с гребня плотины на откос камня, бревен и других материалов рабочие не должны находиться на участке возможного их падения.
      251. В зимнее время перед производством ремонтных работ на сооружениях рабочие места должны быть очищены от льда и снега.

                       4. Водолазные работы

      252. Водолазные работы на электростанциях должны выполняться в соответствии с требованиями РД 31.84.01-90.
      253. К водолазным работам допускаются лица не моложе 18 лет, прошедшие специальный медицинский осмотр и водолазную подготовку.
      254. Приказом по электростанции ежегодно утверждаются списки лиц, допущенных к водолазным работам, и лиц неводолазной специальности, допущенных к обслуживанию водолазных спусков. Для проведения водолазных работ назначаются руководитель водолазных работ, руководители водолазного спуска, старшина (бригадир) водолазной станции, лица, осуществляющие медицинское обеспечение, состав водолазной группы.
      255. Ответственность за безопасное производство водолазных работ и обеспечение необходимых для их выполнения условий возлагается на администрацию организаций, выполняющих водолазные работы.
      Ответственность за обеспечение необходимых условий для прикомандированных и арендованных водолазных станций (водолазов) возлагается на администрацию организаций и предприятий, использующих эти станции (водолазов).
      256. Медицинское обеспечение водолазов осуществляется как во время проведения водолазного спуска, так и в период между рабочими спусками.
      К медицинскому обеспечению водолазов допускается медицинский персонал, прошедший специализацию по специальности "водолазный врач" ("фельдшер"). При проведении водолазных спусков на глубины до 60 м медицинское обеспечение осуществляет врач, при работах на глубинах до 45 м - фельдшер, при спусках на глубины до 20 м медицинское обслуживание может осуществлять лицо с квалификацией "водолазный специалист", а на спусках до 12 м глубины - водолазы 1 и 2 классов первой и второй групп специализации.
      257. Все водолазные работы, кроме спасательных, должны выполняться по наряду-заданию. Форма наряда-задания представлена в приложении 6. При необходимости, по решению руководителя водолазных работ должен быть дополнительно разработан проект производства работ.
      258. Водолаз перед спуском под воду должен быть обследован лицом, осуществляющим медицинское обеспечение, и проинструктирован руководителем водолазных работ, который обязан сообщить водолазу о характере предстоящих работ, порядке их выполнения, мерах безопасности.
      259. У мест выполнения водолазных работ должны подниматься предупреждающие сигналы: днем - два флага "А" по Международному своду сигналов, ночью и при плохой видимости - два зеленых огня, расположенных один над другим. Расстояние между флагами и огнями должно быть от 0,5 м до 2,0 м, в зависимости от габаритов судна.
      На судах эти сигналы поднимаются на ноке реи того борта, с которого производится спуск водолаза. На берегах или на плавсредствах, не имеющих штатных мачт для подъема сигналов, должна устанавливаться временная мачта.
      260. При работах в темное время суток должно применяться надводное и подводное освещение. На поверхности должны освещаться:
      место подготовки водолазов к спуску и место спуска;
      приборы управления устройствами, обеспечивающими спуск водолаза, его безопасность и жизнедеятельность при выполнении работ;
      поверхность воды над местом работы водолазов.
      Для подводного освещения применяются специальные подводные светильники - стационарные, переносные или шлемовые. На малых глубинах и при работе в прозрачной воде могут быть использованы прожекторы и люстры.
      261. При проведении подводных работ должна быть обеспечена надежная связь между водолазом и местом спуска. Спуск водолаза под воду без двусторонней речевой связи и сигнального конца запрещается.
      262. Водолазная станция должна быть обеспечена специальной аптечкой с инструкцией по ее использованию для оказания доврачебной помощи.
      263. Инструмент и другие предметы, необходимые водолазу для выполнения работ, должны подаваться с поверхности в емкости или на канате. При обнаружении водолазом подаваемого предмета дальнейшее его перемещение должно производиться только по указаниям работающего водолаза. Легкие предметы массой не более 2 кг разрешается подавать по сигнальному концу. Бросать водолазу любые предметы, независимо от их массы, запрещается.
      264. При установке массивных конструкций под воду спуск водолаза для контроля разрешается только после прекращения спуска устанавливаемой конструкции. При этом спускаемая деталь должна находиться на грунте или на весу на расстоянии не более 0,1 м по высоте от места установки.
      Если при спуске конструкции необходимо присутствие водолаза для наблюдения за правильностью ее установки, водолазу разрешается находиться на спусковом конце выше конструкции и в стороне от нее.
      265. Тяжелые элементы и конструкции следует поднимать с грунта с учетом сил присоса, применяя стропы, траверсы и другие устройства. После остропки и обтяжки стропов водолаз должен выходить на поверхность.
      Мелкие камни, детали и другие предметы следует поднимать в бадьях, корзинах или с использованием храпцов.
      266. При выполнении водолазных работ на водоперепускных сооружениях и устройствах гидроузлов необходимо соблюдать следующие условия:
      в радиусе не менее 50 м от места работы скорость течения воды не должна превышать 0,5 м/с, для чего должны быть в необходимом количестве остановлены гидроагрегаты, закрыты затворы и т.п.;
      направляющие аппараты и пусковые устройства регулирования турбин, остановленных по первому условию, должны быть закрыты;
      должны быть выполнены мероприятия, исключающие ошибочный пуск агрегатов и включение устройств и механизмов.
      267. Во время обследования или ремонта гидротехнических сооружений в районе спуска водолаза забивка свай, подъем или спуск грузов, перемещение плавсредств и другие работы в радиусе менее 50 м от места работы водолаза запрещаются.
      268. Производство каких-либо работ в зонах гидроэлектростанций, плотин и насосных станций допускается лишь при наличии письменного разрешения (допуска) администрации гидросооружений. Разрешение выдается на срок не более одних суток с указанием точного времени начала и окончания водолазных работ.
      269. Определять место фильтрации через водоподпорное сооружение следует путем перемещения с верхнего бьефа на канатах забалластированного мешка с паклей.
      270. При незначительной фильтрации, когда прижатый давлением воды мешок с паклей можно оторвать от фильтрующего отверстия вручную, водолаз должен уточнять место фильтрации с помощью шеста с резиновой пластиной или другого аналогичного приспособления. Перемещать шест водолаз должен перед собой, по направлению своего движения.
      Приближаться к очагу фильтрации без защитного устройства, исключающего возможность присоса водолаза, запрещается.
      271. При больших размерах повреждения, а также при глубине более 10 м, независимо от размеров повреждения, спускать водолаза разрешается только после подведения к поврежденному участку сооружения деревянного щита (пластыря).
      272. Обследование и очистка водолазами водозаборных сооружений должны выполняться только после прекращения приема воды.
      273. Работа водолазов на течении свыше 2 м/с запрещается.
      При скорости течения свыше 1 м/с спуск водолаза и его работы должны производиться, как правило, с применением приспособлений и устройств, облегчающих условия работы и обеспечивающих его безопасность (щиты, водолазные беседки, затапливаемые емкости и т.п.). Необходимость применения таких устройств должна быть предусмотрена нарядом.
      274. Производство водолазных работ при отрицательных температурах должно осуществляться с принятием мер против переохлаждения опускающихся под воду водолазов (применение второго комплекта белья, ограничение времени пребывания под водой, использование средств обогрева и т.д.), необходимые меры против переохлаждения в зависимости от конкретных условий работы устанавливаются в каждом случае лицом, осуществляющем медицинское обследование, и заносятся в наряд.
      275. При температуре воздуха ниже минус 10о С, когда сила ветра превышает 7 баллов (14 м/с) или при температуре воздуха ниже минус 15о С, когда сила ветра превышает 5 баллов (8,5 м/с), спуск водолаза должен производиться из отапливаемого помещения, установленного над майной.
      276. Для спусков водолазов под лед должна быть прорублена и очищена от льда майна размером не менее 2х2 м. Майна оборудуется деревянным настилом и ограждением по всему периметру.
      277. Во время водолазных работ при отрицательных температурах воздуха следует предотвращать замерзание клапанов, шлангов и других воздухораспределительных устройств, используя для этого теплоизоляционные материалы.
      Отогревать замерзшие элементы водолазного снаряжения необходимо горячей водой. Использование для этой цели открытого огня, а также скалывание льда запрещается.
      278. К выполнению электросварочных работ под водой допускаются водолазы, прошедшие соответствующее обучение, имеющие квалификационное свидетельство и допущенные к этим работам приказом по предприятию. 279. Для связи с водолазом, выполняющим электросварочные работы, и контроля за показаниями измерительных приборов назначается водолаз, который по команде работающего водолаза производит включение и отключение сварочной цепи. 280. Для выполнения электросварочных работ под водой должен применяться постоянный (выпрямленный) ток. 281. Все оборудование для подводной сварки должно быть заземлено, а электрододержатель, токоведущие части и металлические детали водолазного костюма - заизолированы. 282. Проведение подводных электросварочных работ при отсутствии надежной двусторонней связи с водолазом-сварщиком запрещается. 5. Обслуживание гидромеханического оборудования 1. Гидроагрегаты и вспомогательное оборудование
      283. Открытие люков на водопроводящих трактах турбин, а также люков, ведущих в спиральные камеры турбин, в камеру рабочего колеса и в отсасывающие трубы, должно производиться после снятия давления и проверки отсутствия его в камерах и водопроводящих трактах турбины.
      284. Производительность устройств опорожнения проточной части должна обеспечивать полное удаление протечек воды при нарушении уплотнения затвора.
      285. Осмотр и ремонт лопаток направляющего аппарата и лопастей рабочего колеса турбины должны выполняться со специальных подмостей.
      286. При установке или снятии лесов под рабочим колесом, а также при работах непосредственно с лопастей рабочего колеса персонал должен применять предохранительные пояса. 287. При ремонте проточной части турбин (рабочие колеса, спиральные камеры, отсасывающие трубы) должны быть обеспечены вентиляция и, при необходимости, подогрев воздуха. 288. Освещение рабочих мест при ремонте проточной части турбины должно выполняться в соответствии с требованиями РД 34.03.204 и п.41 настоящих Правил. 289. При осмотре работающих гидроагрегатов становиться на серьги между рычагами направляющего аппарата, на штоки сервомоторов и другие подвижные части механизмов запрещается. 290. Подтяжку фланцевых соединений действующих водяных трубопроводов разрешается производить при давлении в них не более 0,5 МПа. 2. Механическое оборудование гидротехнических сооружений
      291. Валы, передаточные ремни со шкивами и передаточные механизмы (зубчатые колеса, цепные передачи, фрикционные диски, муфты и др.) в местах возможного приближения к ним персонала должны быть ограждены в соответствии с требованиями п.37 настоящих Правил.
      292. У открытых проемов щитовых отделений должны быть предусмотрены периметральные ограждения в соответствии с требованиями п.21 настоящих Правил.
      293. Механизмы затворов должны иметь предохранительные и блокировочные устройства, обеспечивающие отключение электропривода в конечных положениях затвора, при работе механизма на ручном приводе, а также при застопоренном механизме.
      294. Персоналу не разрешается находиться на элементах затвора, если затвор не взят на подхваты или надежно не закреплен. В виде исключения допускается кратковременное нахождение персонала на затворе для установки на подхваты. При этой работе требуется обязательное применение предохранительного, а при необходимости - спасательного пояса. Подъем человека на ригель затвора следует производить с помощью люльки, поднимаемой краном. 295. При работе затворов и их механизмов запрещается пребывание возле них людей, не участвующих в операциях с затворами. Запрещается производство работ на подвесных устройствах над затворами. 6. Организационные мероприятия, обеспечивающие безопасность работ 1. Общие положения Для обеспечения безопасности при проведении работ на гидромеханическом оборудовании и гидротехнических сооружениях должны выполняться следующие организационные мероприятия: выдача наряда, распоряжения; допуск к работе; надзор во время работы; перевод на другое рабочее место; оформление перерывов в работе; оформление окончания работы. Работы на оборудовании и сооружениях должны выполняться бригадой в составе не менее двух человек, включая производителя работ. Объем мероприятий, обеспечивающих безопасность водолазных работ, изложен в главе 4 параграфа 4 настоящих Правил. 2. Лица, ответственные за безопасное ведение работ 296. Ответственность за организацию безопасного производства работ по нарядам и распоряжениям несут следующие лица: выдающий наряд (отдающий распоряжения); руководитель работ; производитель работ; наблюдающий; допускающий; члены бригады.
      297. Выдающий наряд (отдающий распоряжение) устанавливает возможность безопасного выполнения работы, назначает руководителя работ, производителя работ и отвечает за достоверность указанных в наряде мер безопасности, а также за качественный состав назначенных им ответственных лиц по наряду или исполнителей при работах по распоряжению.
      298. Право выдачи нарядов (распоряжений) предоставляется лицам административно-технического персонала цехов, в ведении которых находятся ремонтируемые объекты. Такое право может быть предоставлено также специалистам ремонтного (наладочного, монтажного) предприятия.
      При неотложных работах, в случае отсутствия лиц, имеющих право выдачи нарядов, допускается выдача наряда лицами оперативного персонала электростанции, если они не являются допускающими по этому наряду.
      299. Руководитель работ, определяя состав бригады по наряду, отвечает за квалификационный уровень членов бригады. Кроме того, руководитель работ, принимая рабочее место от допускающего, отвечает за выполнение всех указанных в наряде мер безопасности и их достаточность.
      Руководитель работ также отвечает за полноту инструктажа с производителем работ и членами бригады.
      При осуществлении непрерывного надзора (контроля) руководитель работ отвечает за безопасность работающих со стороны действующего оборудования и от других опасных производственных факторов.
      300. При производстве работ по наряду назначение руководителя работ обязательно.
      301. Руководителями работ по нарядам могут назначаться специалисты цехов (участков) электростанций и подрядных организаций, имеющие для этого достаточную квалификацию.
      302. Производитель работ, принимая рабочее место от допускающего, отвечает за выполнение всех предусмотренных нарядом мер безопасности.
      Производитель работ отвечает за соблюдение им самим и членами бригады правил безопасности, инструкций по охране труда, требований безопасности, определенных проектом производства работ, за четкость и полноту инструктажа с членами бригады за наличие и исправность инструмента, средств защиты и такелажных приспособлений, за сохранность установленных на месте работ ограждений, знаков безопасности, запирающих устройств.
      303. Производителями работ по нарядам и распоряжениям назначаются специалисты цехов (участков) электростанции и подрядных организаций. Производителями работ также могут быть назначены рабочие, имеющие квалификацию не ниже IV разряда.
      304. Наблюдающий назначается для надзора за бригадой строительных рабочих, разнорабочих, такелажников и других работников, не имеющих допуска к обслуживанию гидросооружений и механического оборудования, при выполнении бригадой работ вблизи действующих сооружений и оборудования.
      Наблюдающий, принимая рабочее место от допускающего, отвечает за выполнение всех мер безопасности, предусмотренных нарядом, за сохранность установленных на рабочем месте ограждений, плакатов и знаков безопасности, запирающих устройств, за обеспечение безопасности работающих со стороны действующего оборудования.
      Наблюдающему запрещается совмещать надзор с выполнением какой-либо работы.
      Ответственность за безопасность, связанную с технологией работ, несет работник, возглавляющий бригаду; такой работник должен постоянно находиться на рабочем месте.
      305. Наблюдающий назначается из числа лиц, имеющих право быть производителем работ по наряду.
      306. Списки лиц административно-технического и оперативного персонала, уполномоченных на выдачу нарядов (распоряжений), лиц, имеющих право быть руководителями и производителями работ, утверждаются главным техническим руководителем электростанции и находятся на рабочих местах оперативного персонала.
      Аналогичные списки лиц подрядных организаций утверждаются руководителями этих организаций и с разрешения главного технического руководителя электростанции принимаются к руководству оперативным персоналом (См. также главу 8 пп. 376, 377 настоящих Правил).
      307. Допускающий отвечает за достаточность принятых мер безопасности, за правильное выполнение допуска и инструктажа с руководителем работ и производителем работ (наблюдающим), за качественную приемку рабочего места от бригады по окончании работ.
      308. Допускающими, как правило, являются лица из числа оперативного персонала, осуществляющие обслуживание оборудования и сооружений.
      В виде исключения, на объектах без оперативного персонала подготовку рабочего места, допуск к работе и наблюдение за работающими осуществляет административно-технический персонал цеха (участка), в ведении которого находятся оборудование и сооружения.
      Указанные права предоставляются распорядительным документом главного технического руководителя электростанции.
      309. Члены бригады отвечают за соблюдение ими лично требований инструкций по охране труда и настоящих Правил, за выполнение указаний, полученных при инструктаже перед допуском к работе и во время работы, а также за правильное применение средств защиты, спецодежды и исправность применяемого инструмента, инвентаря и приспособлений.
      310. Допускается совмещение одним лицом обязанностей двух лиц, ответственных за безопасное производство работ, при условии если совмещающее лицо имеет право выполнять обязанности замещаемых лиц.
      При выполнении работ допускается одно из совмещений:
      выдающего наряд и руководителя работ;
      выдающего наряд и допускающего в установках без оперативного персонала;
      руководителя работ и производителя работ, если это лицо не выполняет одновременно обязанностей лиц, ответственных за безопасность по другим нарядам.

                3. Оформление нарядов, распоряжений

      311. Ремонтные и профилактические работы на гидротехнических сооружениях и гидромеханическом оборудовании электростанций выполняются, как правило, по нарядам и распоряжениям.
      Ряд работ профилактического характера (доливка масла, перевод механизмов в резерв и обратно, опробование устройств и др.) выполняются оперативным персоналом в течение смены без наряда и распоряжения. Перечень таких работ должен содержаться в местных инструкциях.
      312. Наряд представляет собой документ, содержащий задание на выполнение работы, определяющий ее содержание, место и время ее производства, необходимые меры безопасности, состав бригады и лиц, ответственных за безопасное выполнение работы.
      Наряд составляется на специальном бланке. Форма бланка наряда представлена в приложении 7 настоящих Правил.
      313. Распоряжение - это устное задание на безопасное выполнение работы, определяющее ее содержание, место, время, меры безопасности (если они требуются) и лиц, которым поручено ее выполнение. 314. По нарядам выполняются работы на основном оборудовании и гидросооружениях, требующие выполнения технических мероприятий по обеспечению безопасности работающих, а также огневые и другие, связанные с повышенной опасностью, работы. По наряду должны выполняться: ремонты гидротехнических сооружений; ремонты гидротурбин и механической части генераторов; ремонты вспомогательного оборудования гидроагрегатов: регуляторов скорости, маслонапорных установок, систем смазки, компрессоров и др.; ремонты грузоподъемных кранов и подкрановых путей; работы в турбинных камерах, отсасывающих трубах, баках, колодцах, спиральных камерах, потернах, напорных трубопроводах, уравнительных резервуарах, туннелях, водосбросных галереях; подводные работы; работы, проводимые с плавучих средств; работы по очистке от льда затворов, решеток и напорных граней сооружений; промывка ложа водохранилища; взрывные работы; верхолазные работы; сборка, разборка лесов; антикоррозионные и гидроизоляционные работы; огневые работы вблизи действующего оборудования и в производственных помещениях; работы в местах, опасных в отношении загазованности; земляные работы в зоне подземных коммуникаций. С учетом местных условий данный перечень указанием главного технического руководителя электростанции может быть дополнен. 315. Работы, не вошедшие в перечень работ, выполняемых по нарядам, допускается выполнять по устному распоряжению. 316. Наряд выписывается в двух экземплярах. Записи в обоих экземплярах должны быть четкими, исправления и перечеркивание написанного текста не допускаются. 317. Порядок нумерации нарядов устанавливается главным техническим руководителем предприятия. 318. Заполнение наряда производится в соответствии с подстрочным текстом.
      319. Число нарядов, выдаваемых одновременно на одного руководителя работ, в каждом случае определяет лицо, выдающее наряд.
      320. Наряд выдается, как правило, на одно рабочее место. Допускается выдача наряда на несколько рабочих мест одного гидроагрегата или гидросооружения при соблюдении следующих условий:
      все рабочие места подготавливаются заблаговременно и принимаются руководителем работ и производителем работ (наблюдающим) сразу;
      бригада допускается на одно рабочее место;
      перевод бригады на другое рабочее место осуществляется допускающим и оформляется в соответствующей таблице наряда.
      При необходимости разделения бригады для выполнения работы одновременно на нескольких рабочих местах в разделе наряда "Особые условия" делается соответствующая запись.
      321. Если в наряде не хватает места для записи всех мер безопасности, допускается прилагать к наряду отдельный лист с продолжением перечня условий производства работы с подписью лица, выдавшего наряд; в разделе наряда "Для обеспечения безопасных условий необходимо" об этом делается запись.
      322. При необходимости, лицо, выдающее наряд, указывает в разделе наряда "Особые условия" дополнительные меры безопасности, например, о выполнении всей работы или ее части под непосредственным надзором руководителя работ, об установке специальных ограждений, о применении специальных средств защиты, об использовании грузоподъемных механизмов и т.п.
      323. Время действия наряда определяет лицо, выдающее наряд, однако это время не должно превышать срок ремонта оборудования (сооружений), предусмотренный заявкой.
      Если срок действия наряда истек, а ремонт не завершен, допускается однократное продление срока действия наряда.
      Продление срока действия оформляется в соответствующей строке наряда за подписью лица, выдавшего наряд, а при его отсутствии - лица, имеющего право выдачи нарядов на ремонт данного оборудования (сооружения).
      324. При выполнении плановых ремонтных работ оба экземпляра наряда выдаются оперативному персоналу накануне дня производства работ. В непредвиденных случаях разрешается выдача наряда в день производства работ.
      Если при получении наряда у оперативного персонала возникают сомнения по тексту наряда, он обязан потребовать разъяснение у лица, выдавшего наряд, или у руководителя работ. По неправильно оформленному наряду допуск к работе запрещается.
      325. Распоряжения передаются оперативному персоналу в день производства работ. Распоряжение может быть передано как непосредственно, так и при помощи средств связи.
      Распоряжение имеет разовый характер, срок его действия определяется продолжительностью рабочего дня исполнителей. При необходимости продолжения работы распоряжение должно отдаваться и оформляться заново.
      326. Допускается включение в состав бригады практикантов и учеников, а также вновь принятых работников, проходящих практическое обучение, без проверки знаний правил техники безопасности в количестве, определяемом из расчета одного неквалифицированного работника на одного основного члена бригады.
      Практиканты и ученики должны быть закреплены персонально за квалифицированными работниками - членами бригады. Ответственность за безопасность неквалифицированных работников, включенных в состав бригады, несут производитель работ и члены бригады, за которыми указанные работники закреплены, это должно быть записано в строках наряда "Состав бригады".
      327. Общая численность бригады ограничивается возможностью осуществления надзора за работающими со стороны руководителя работ и производителя работ.
      При большой численности бригады, когда перечень всех ее членов не вмещается в строки раздела "Состав бригады", разрешается прилагать к наряду список работающих с указанием фамилий, инициалов и разрядов. Этот список подписывается руководителем работ и является неотъемлемой частью наряда. В этом случае в разделе "Состав бригады" указывается общая численность бригады и делается запись о наличии прилагаемого списка членов бригады.
      328. Изменение в составе бригады оформляется в соответствующей таблице обоих экземпляров наряда руководителем работ.
      При большой численности бригады, если запись об изменении состава не умещается в таблице, разрешается прилагать к наряду отдельный лист с указанием изменений и записью в таблице о наличии этого приложения.
      Допускается передача указания об изменении состава бригады при помощи средств связи или с нарочным, инструктаж с новыми членами бригады в этом случае проводят допускающий и производитель работ (наблюдающий).
      Если состав бригады изменяется более чем на 50%, наряд выписывается заново.
      329. После завершения работ наряд закрывается подписями руководителя работ, производителя работ (наблюдающего) и допускающего.
      330. Закрытые наряды хранятся в течение 30 дней со дня окончания работы, после чего могут быть уничтожены.
      331. Контроль за правильностью оформления нарядов должны осуществлять лица, выдающие наряды, инженер-инспектор по технике безопасности и охране труда и другие уполномоченные на это лица.
      332. Учет и регистрация работ по нарядам и распоряжениям производятся в журнале учета работ по нарядам и распоряжениям. Форма журнала приведена в приложении 9 настоящих Правил. Журнал хранится на рабочем месте оперативного персонала.
      При работах по наряду регистрируются только первичный допуск к работе и полное ее окончание.
      Кроме того, первичный и ежедневные допуски к работам, а также окончание работ оформляются записью в оперативном журнале, при этом указываются только номер наряда и рабочее место.

                     4. Допуск бригады к работе

      333. Допуск бригады производится с разрешения начальника смены электростанции, который дает его после получения им сообщений от ответственных лиц оперативного персонала цехов (участков) о выполнении всех мер безопасности, предусмотренных нарядом.
      334. При допуске к работе руководитель работ и производитель работ (наблюдающий) совместно с допускающим проверяют выполнение необходимых мероприятий по подготовке рабочих мест, указанных в наряде, и их достаточность.
      335. Допускающий должен провести инструктаж с руководителем и производителем работ (наблюдающим), в ходе которого указать, какое оборудование (элементы) ремонтируемого агрегата (сооружения) и соседних участков остается под напором, давлением или напряжением, а также является пожароопасным, взрывоопасным и т.д., после чего произвести допуск. Перед допуском должно быть проверено наличие квалификационных удостоверений у допускаемых лиц. При отсутствии удостоверения или истечении срока очередной проверки знаний правил охраны труда допуск к работе запрещается.
      В заключение допускающий устанавливает на рабочем месте плакат "Работать здесь".
      336. Проверка подготовки рабочих мест и допуск к работе оформляются подписями допускающего, руководителя работ и производителя работ в соответствующих строках наряда.
      Первичный допуск по наряду одновременно оформляется и в таблице ежедневного допуска с указанием рабочего места.
      Один экземпляр наряда передается производителю работ, второй остается у допускающего и хранится в папке действующих нарядов цеха (участка).
      337. Проверку наличия у членов бригады квалификационных удостоверений, инструктаж и допуск бригады к работе производит руководитель работ. Если обнаружится, что у кого-либо из бригады удостоверение отсутствует или истек срок очередной проверки знаний, данный работник выводится из состава бригады.
      338. После этого производитель работ должен непосредственно на рабочем месте проинструктировать членов бригады по способам безопасного проведения работ, включая их технологию, использование инструмента, приспособлений, механизмов, грузоподъемных машин и т.п.
      О проведенных инструктажах делается запись в соответствующих разделах наряда.
      339. Первичный допуск должен быть произведен в возможно ближайший к указанному в наряде срок. Задержка допуска более чем на 24 часа допускается в виде исключения: при задержке вывода в ремонт объекта, в связи с аварийным положением и т.п. В других случаях наряд следует переписать.
      340. Подготовка рабочего места, выполнение необходимых мер безопасности и допуск к работе по ремонту оборудования, обслуживаемого другими подразделениями, связанного с гидромеханическим оборудованием или расположенного на гидросооружениях и в помещениях ГТС (электродвигатели, щиты, сборки, электросети и т.п.), производится персоналом этих подразделений с разрешения ответственного лица оперативного персонала турбинного (гидротехнического) цеха (участка); такое разрешение выдается ежедневно и оформляется в оперативном журнале.
      341. Оперативный персонал не имеет права без ведома руководителя работ и производителя работ вносить в схему ремонтируемого объекта изменения, влияющие на условия производства работ в отношении мер безопасности.

                       5. Надзор во время работы

      342. С момента допуска к работе надзор за соблюдением бригадой правил техники безопасности возлагается на производителя работ (наблюдающего). Производитель работ должен организовать свою работу, а наблюдающий - надзор так, чтобы обеспечить контроль за членами бригады в отношении их безопасности.
      343. Производитель работ (наблюдающий) должен постоянно находиться на рабочем месте.
      При необходимости временного ухода с рабочего места производитель работ (наблюдающий), если его на это время не может заменить руководитель работ, должен прекратить работу бригады и вывести ее в безопасную зону.
      Кратковременный уход с места работы членов бригады допускается только с разрешения производителя работ (наблюдающего), который до возвращения отлучившихся или до установления их местонахождения и предупреждения их об уходе бригады не имеет права уходить с бригадой с места работы. Возвратившиеся члены бригады могут приступить к работе только с разрешения производителя работ (наблюдающего).
      344. Руководитель работ и оперативный персонал электростанции должны периодически проверять соблюдение работающими требований правил безопасности. При обнаружении грубых нарушений у производителя работ изымается наряд и бригада удаляется с места работы. Повторный допуск к работе может быть произведен с разрешения начальника цеха (участка) или лица, выдавшего наряд, при выполнении всех требований к первичному допуску с соответствующим оформлением наряда, а также после проведения с членами бригады внеочередного инструктажа по технике безопасности с записью в оперативном журнале причины повторного допуска. 6. Перевод бригады на другое место 345. В соответствии с п.320 настоящих Правил при выдаче наряда на несколько рабочих мест допускающий осуществляет перевод бригады с одного рабочего места на другое. 346. Перевод бригады на другое рабочее место должен быть оформлен в соответствующей таблице наряда. 347. При работах по распоряжению оформление перевода на другое рабочее место не требуется. 7. Перерывы в работе
      348. При перерыве в работе в течение рабочего дня (на обед, по условиям работы и др.) бригада удаляется с рабочего места и наряд остается у производителя работ.
      Ни один из членов бригады не имеет права после такого перерыва приступить к работе самостоятельно, допуск бригады после перерыва осуществляет производитель работ единолично, без оформления в наряде.
      349. Если в отсутствие бригады на рабочем месте возникает аварийная необходимость ввода в работу ремонтируемого объекта или изменения его схемы, такая операция может быть выполнена с разрешения руководителя цеха (участка) и начальника смены станции только после уведомления руководителя работ и производителя работ о предстоящих изменениях.
      До прибытия производителя работ и членов бригады на месте производства работ должны быть расставлены лица, обязанные не допускать бригаду к продолжению работы.
      350. Пробное включение оборудования в работу до полного окончания ремонта может быть произведено после удаления бригады, возвращения производителем работ наряда оперативному персоналу с оформлением окончания работ в таблице ежедневного допуска, снятия временных ограждений, запирающих устройств и плакатов безопасности.
      Подготовка рабочего места и допуск бригады после пробного включения производятся заново. В этом случае руководитель работ расписывается в наряде в той же графе таблицы ежедневного допуска, где расписывается производитель работ.
      351. Опробование отдельных элементов (узлов) ремонтируемого объекта должно производиться по программе, утвержденной главным техническим руководителем электростанции. В программе должны содержаться: технологический порядок проведения опробования, перечень бригад, которые должны прекратить работу на время опробования, и бригад, которым разрешается продолжать работу на данном объекте и смежных участках.
      Опробование производится под непосредственным руководством начальника смены цеха и руководителя работ по наряду, с разрешения начальника смены станции.
      Все работы на элементе (узле), который опробуется, прекращаются, бригады удаляются с рабочих мест, наряды сдаются допускающему с соответствующим оформлением.
      Указанный порядок распространяется также на операции по перемещению направляющего аппарата и повороту лопастей рабочего колеса, а также провороту ротора гидроагрегата, находящегося в ремонте.
      352. Балансировку вращающихся механизмов с электроприводом и другие работы, связанные с частым включением и отключением оборудования, разрешается производить без оформления перерывов в наряде, но с точным выполнением каждый раз необходимых мероприятий в схеме электропривода.
      На период работы испытуемого механизма наряд сдается допускающему.
      Работа должна выполняться под непосредственным контролем руководителя работ, по его требованию через начальника смены электростанции персонал электроцеха должен разбирать и собирать электрическую схему привода механизма. Включение и отключение механизмов осуществляет оперативный персонал, обслуживающий эти механизмы.
      353. По окончании рабочего дня место работы убирается, плакаты, ограждения и запирающие устройства остаются на месте. Наряд сдается допускающему.
      354. Ежедневные допуск и окончание работ оформляются в соответствующей таблице обоих экземпляров наряда подписями допускающего и производителя работ (наблюдающего) с указанием даты и времени начала и окончания работ.
      355. На следующий день работа возобновляется после осмотра рабочего места и проверки выполнения мер безопасности допускающим и производителем работ (наблюдающим) и передачи наряда (одного экземпляра) производителю работ (наблюдающему).

               8. Окончание работы. Закрытие наряда

      356. После полного окончания работ бригада убирает рабочее место, производитель работ (наблюдающий) выводит бригаду, вместе с допускающим оформляет окончание работы в таблице ежедневного допуска и сдает наряд руководителю работ.
      357. Руководитель работ, принимая рабочее место от производителя работ после полного окончания работы, проверяет полноту и качество ее выполнения, отсутствие посторонних предметов и надлежащую чистоту рабочих мест. Особенно тщательно руководитель работ должен выполнить внутренний осмотр агрегата после проведения ремонтных работ в камерах турбин, отсасывающих трубах и донных водосбросах, лично удостоверившись в отсутствии людей, материалов, инструмента, приспособлений.
      358. После проверки рабочего места руководитель работ и производитель работ (наблюдающий) расписываются в строке наряда "Работа полностью окончена" с указанием времени и даты.
      359. Допускающий, приняв рабочее место от бригады, убедившись в отсутствии людей и посторонних предметов, закрывает наряд своей подписью с указанием даты и времени.
      360. Оборудование (сооружение) может быть введено в работу (резерв) только после закрытия наряда, а также после удаления временных ограждений, переносных плакатов, запирающих устройств и восстановления на месте постоянных ограждений. Пуск гидроагрегата после ремонта разрешается только после закрытия всех люков, дренажных устройств. Перед заполнением проточной части поворотно-лопастных турбин направляющий аппарат должен быть закрыт и застопорен, лопасти рабочего колеса также должны быть закрыты (свернуты). 7. Технические мероприятия, обеспечивающие безопасность работ 1. Общие положения
      Для обеспечения безопасности работающих при ремонтных работах на гидротехнических сооружениях и гидромеханическом оборудовании должны выполняться технические мероприятия. В их число входят:
      закрытие щитов затворов, задвижек для прекращения поступления воды, масла, сжатого воздуха и т.п.; открытие задвижек, щитов, затворов для опорожнения сооружения, проточной части турбины; разборка электрической схемы гидрогенератора, установка ротора генератора на тормоза; мероприятия, предотвращающие ошибочные операции с затворами, механизмами - отключение электропитания, перекрытие (отключение) маслопроводов гидропривода, применение запирающих устройств; применение временных ограждений и переносных плакатов и знаков безопасности. 2. Технические мероприятия по безопасности при ремонте гидросооружений
      361. Ремонтные работы на деривационных сооружениях, в камерах отстойников, в уравнительных резервуарах и других объектах выполняются, как правило, при полностью опорожненном сооружении. В исключительных случаях допускается ремонт каналов в зоне выше уровня воды без их отключения. Решение о выполнении таких работ принимает главный технический руководитель электростанции.
      362. До начала работ в канале, туннеле, отстойнике и т.п. сооружениях, они должны быть опорожнены, входные затворы должны быть плотно закрыты и приняты меры, исключающие возможности случайного открытия входных и закрытия сбросных затворов.
      363. Допуск персонала в опорожненный напорный бассейн разрешается после полного прекращения поступления воды из деривации, опорожнения напорного трубопровода и полного открытия донных затворов.
      364. На весь период ремонта напорного трубопровода затворы с верховой стороны должны быть закрыты и приняты меры по предупреждению их открытия (затворы поставлены на стопор, снято давление, отключено электропитание, вывешены предупредительные плакаты и т.д.).
      365. При осмотре и ремонте напорных трубопроводов автоматическая защита от разрыва трубопровода должна быть выведена из работы.

            3. Технические мероприятия по безопасности
               при ремонте механического оборудования

      366. Для проведения ремонтных работ на механизмах необходимо исключить возможность перемещения (вращения) движущихся частей механизма, для чего следует применять:
      отключение (разборку схемы) электропитания двигателя;
      закрытие запорной арматуры трубопроводов масла, воды, воздуха на гидро- и пневмоприводе механизма;
      запорные устройства на коммутационных аппаратах и задвижках (вентилях);
      установку затвора на стопор или подхваты;
      запрещающие плакаты (знаки) безопасности "Не закрывать (не открывать) - работают люди", "Не включать - работают люди".
      367. При ремонте оборудования, работающего под давлением, с ремонтируемого участка должно быть снято давление и на задвижках вывешены плакаты, запрещающие подачу напряжения и оперирование запорной арматурой.
      368. Для осмотра и ремонта воздухосборников и других емкостей системы воздухоснабжения они должны быть надежно отключены от соответствующей сети заглушками с хвостовиками, освобождены от сжатого воздуха и продуты чистым воздухом в течение не менее 10 мин. На арматуре емкостей должны быть установлены запоры и вывешены запрещающие плакаты.

                 4. Технические мероприятия по
            безопасности при ремонте гидроагрегатов

      369. Ремонтные работы в проточной части турбины, на роторе гидрогенератора и направляющем аппарате, на вращающихся частях гидроагрегата должны производиться при опущенных ремонтных затворах, открытых задвижках опорожнения и осушенной проточной части турбины. При этом должны быть приняты меры, исключающие возможность открытия затворов, разворота лопастей рабочего колеса и перемещения направляющего аппарата турбины (обесточены механизмы затворов, снято давление с котла МНУ, заклинены направляющий аппарат и лопасти турбины, взят на тормоза ротор генератора, вывешены запрещающие плакаты и т.д.).
      370. Проведение работ в проточной части агрегата без предварительного определения протечек через затвор и направляющий аппарат турбины запрещается.
      При выходе из строя откачивающих устройств время заполнения протечками отсасывающей трубы до отметки оси рабочего колеса должно быть достаточным для вывода персонала с рабочих мест на вращающихся элементах и из проточной части гидроагрегата, задраивания люков на крышке турбины, закрытия направляющего аппарата (если он был открыт) и задвижки сброса воды из спиральной камеры.
      371. В виде исключения ремонтные работы на роторе генератора могут производиться без опорожнения проточной части турбины. При этом затвор со стороны верхнего бьефа должен быть опущен, направляющий аппарат закрыт и застопорен, ротор установлен на тормоза, лопасти турбины свернуты, электрическая схема насоса гидростатического подъема ротора разобрана.
      372. Для высоконапорных гидроэлектростанций допускается производить ремонт на вращающихся частях гидроагрегата без опорожнения напорного трубопровода при закрытом турбинном затворе, в том случае, если турбинный затвор является аварийно-ремонтным. При этом должны быть приняты меры, исключающие возможность открытия турбинного затвора (установка на стопор, закрытие задвижек подачи масла к золотникам управления затвором или снятие давления с котла МНУ, открытие задвижек на дренаж из полостей сервомоторов управления затвором), и открыты задвижки сброса воды из проточной части турбины (из спиральной камеры и отсасывающей трубы). Положение стопора затвора должно быть зафиксировано, задвижки - заперты на замок, на них вывешены запрещающие плакаты "Не открывать - работают люди". Подача масла к золотникам управления затвором должна быть сблокирована с положением стопора так, чтобы исключалась подача масла к золотнику при закрытом положении стопора.
      Работа должна проводиться под непосредственным контролем руководителя работ.
      373. При ремонте регулятора скорости турбины должны быть опорожнены сливные и напорные маслопроводы, связывающие регулятор с МНУ, и выполнены мероприятия, обеспечивающие невозможность заполнения маслопроводов.

                8. Производство работ командированным
                              персоналом

      374. К командированному персоналу относится персонал сторонних организаций и предприятий, направляемый для выполнения работы на действующем энергопредприятии и не состоящий в его штате.
      375. Допуск к работам на гидросооружениях и гидромеханическом оборудовании электростанций командированного персонала осуществляется в соответствии с настоящими Правилами.
      Командированные работники, должны иметь квалификационные удостоверения с действующей отметкой о проверке знаний, выданные командирующей организацией.
      376. Командирующее предприятие должно в письменной форме назвать работников, уполномоченных выполнять функции лиц, ответственных за безопасное производство работ по нарядам и распоряжениям, а также работников, которым может быть предоставлено право выдачи наряда (распоряжения).
      377. Предоставление командированным работникам права быть руководителями и производителями работ должно быть оформлено резолюцией на письме командирующего предприятия или указанием руководителя эксплуатационного предприятия.
      Предоставление командированному персоналу права выдачи наряда (распоряжения) должно быть оформлено письменным указанием главного технического руководителя эксплуатационного предприятия.
      378. Каждый командированный работник по прибытии на место командировки должен пройти вводный инструктаж и первичный инструктаж на рабочем месте с оформлением инструктажей в соответствующих журналах эксплуатационного предприятия.
      379. Командирующее предприятие отвечает за соответствие своих работников указанной в удостоверениях квалификации, за выполнение ими норм безопасности и охраны труда.
      380. Эксплуатационное предприятие, на объектах которого работает командированный персонал, отвечает за выполнение мер безопасности при подготовке рабочего места, за правильную организацию допуска бригады и надзора за ней при производстве работ.
      381. При выполнении работ на одном и том же оборудовании (сооружении) одновременно несколькими организациями руководитель цеха (участка) совместно с руководством этих организаций (участков) должен разрабатывать совместный график производства работ и общие мероприятия по технике безопасности. Указанные документы должны быть утверждены главным техническим руководителем эксплуатационного предприятия. 382. Если работы выполняются строительно-монтажной организацией в специально выгороженной зоне, работы выполняются по акту-допуску согласно СНиП III-4-80. Форма акта-допуска представлена в приложении 8 настоящих Правил. Приложение 1 Перечень работ на гидросооружениях и гидромеханическом оборудовании электростанций, для выполнения которых требуются предварительные и периодические медицинские осмотры трудящихся (выписка из приложений 1, 2 к Приказу Минздрава РК от 21.10.93 № 440) ______________________________________________________________________ № ! Характер проводимых работ !периодичность ! ! осмотра ___!____________________________________________________!_____________ 1 Работы на высоте или связанные с подъемом на 1 раз в 2 года высоту, работы по обслуживанию подъемных сооружений 1 раз в год 2 Верхолазные работы 1 раз в 2 года 3 Обслуживание действующих электроустановок напряже- 1 раз в год нием 127 В и выше 4 Работы, связанные с применением взрывчатых 1 раз в 3 года материалов 1 раз в 3 года 5 Работы на механическом оборудовании (станках, прессах, механических ножницах и др.) 6 Работы, непосредственно связанные с движением 1 раз в 2 года транспорта, в т.ч. внутризаводского (водители 1 раз в год тракторов, других самоходных механизмов, авто- погрузчиков, электрокаров, регулировщики и др.) 7 Работы, связанные с применением полимерных 1 раз в 2 года эмульсий, лаков, красок 8 Работы, связанные с применением эпоксидных смол и компаундов 9 Работы, связанные с применением этили- рованного бензина 10 Работы, связанные с перемещением грузов вруч- ную, проводимые постоянно ______________________________________________________________________ Примечания: 1. Согласно "Правилам технической эксплуатации речного транспорта" (Алматы 1995) плавсостав подвергается предварительному и ежегодному медицинскому освидетельствованию. 2. В соответствии с РД 31.84.01-90 лица, допущенные к водолазным работам, проходят предварительный и ежегодные медицинские осмотры. Приложение 2 Перечень работ с тяжелыми и вредными условиями труда, на которых запрещается применение труда лиц моложе 18 лет 1. Ремонтные работы в машинном (турбинном) цехе гидроэлектростанции. 2. Газоэлектросварочные работы. 3. Паяльные работы с применением припоев, содержащих свинец. 4. Обслуживание грузоподъемных машин и механизмов в качестве крановщиков, машинистов, стропальщиков, такелажников. 5. Вождение автотранспортных средств, электро- и автопогрузчиков, тракторов, ремонт транспортных средств, работающих на этилированном бензине, шиномонтажные работы. 6. Обслуживание сосудов и трубопроводов, подконтрольных органам гортехнадзора. 7. Обслуживание хлораторного оборудования. 8. Водолазные работы, обслуживание подводных и водолазных работ. 9. Рентгено-гамма-дефектоскопия. 10. Верхолазные работы. 11. Хранение, транспортирование и применение взрывоопасных веществ. 12. Работы с применением пневматического инструмента и строительно-монтажного пистолета. 13. Работы с открытой ртутью. 14. Работы с нефтепродуктами. 15. Пульверизационная окраска с применением нитрокраски, а также работы с асфальтовами лаками. 16. Пропитка древесины антисептиками и огнезащитными составами. 17. Земляные работы. 18. Работа в подземных сооружениях. 19. Обслуживание специализированных складов с горючесмазочными и взрывчатыми материалами, ядохимикатами, кислотами и щелочами, хлором и хлорной известью. 20. Подъем и перемещение тяжестей свыше норм, установленных для подростков. 21. Испытания абразивного инструмента. 22. Обслуживание компрессорных установок. Приложение 3 Перечень работ и профессий, к которым предъявляются дополнительные (повышенные) требования безопасности 1. Профессии 1. Водолазы. 2. Кровельщики. 3. Машинисты строительных машин и механизмов. 4. Машинисты грузоподъемных машин (крановщики, операторы). 5. Машинисты оборудования гидромеханизации. 6. Водители внутрицехового транспорта и погрузчиков. 7. Машинисты компрессорных установок. 8. Пескоструйщики. 9. Плавсостав технического флота. 10 Стропальщики, такелажники. 11 Торткретчики. 2.Виды работ 1. Верхолазные работы и работы на высоте. 2. Работы в замкнутых пространствах (в емкостях, отсеках, боксах, трубопроводах). 3. Работы в колодцах, шурфах, траншеях и котлованах глубиной более 2 м. 4. Монтаж и демонтаж зданий, сооружений, лесов, подмостей, козырьков, опалубки. 5. Техническое обслуживание и ремонт грузоподъемных машин, технологического и станочного оборудования. 6. Оборка камней и укрепление откосов горных склонов. 7. Испытания и установка абразивных камней на инструмент. 8. Устройство и обслуживание ледовых переправ и дорог, бродов и паромных переправ. 9. Химическая и огнезащитная защита древесины и деревянных изделий. 10. Обслуживание сосудов, работающих под давлением. 11. Огневые и газоопасные работы. 12. Работа с применением ручных электро- и пневмомашин и инструмента. 13. Приготовление и применение холодных и горячих битумных мастик. 14. Хранение и транспортировка взрывчатых материалов, газовых баллонов, едких и ядовитых жидкостей и материалов, а также других опасных грузов. 15. Изготовление и испытание стропов. 16. Работы в подземных выработках. 17. Работы в охранных зонах линий электропередачи. 18. Нанесение бетона и растворов методом набрызга и напыления. 19. Работы с применением пеков, эпоксидных смол, лакокрасочных материалов и других химических веществ, обладающих токсичными свойствами. 20. Работы с применением легковоспламеняющихся, горючих и взрывоопасных жидкостей и материалов. 21. Работы с применением радиоактивных веществ и источников ионизирующих излучений. 22. Бурение скважин и шпуров. 23. Цементирование и химическое закрепление грунтов и фундаментов. 24. Взрывные работы. Приложение 4 Нормы предельно-допустимой массы грузов при подъеме и перемещении их вручную Для подростков мужского пола в возрасте 16-18 лет - 16,4 кг. Для мужчин старше 18 лет - 50,0 кг. Для женщин: подъем и перемещение тяжестей при чередовании с другой работой (до 2 раз в час) - 10,0 кг; подъем и перемещение тяжестей постоянно в течение рабочей смены - 7,0 кг. Величина динамической работы, совершаемой женщинами в течение каждого часа рабочей смены, не должна превышать: с рабочей поверхности - 1750 кгм, с пола - 875 кгм. Примечания:
      1. Подростки допускаются к переноске и передвижению указанных выше грузов только при условии, что эта работа связана с выполнением ими основной работы по специальности и занимает не более 1/3 их рабочего времени. 2. При выполнении подростками работ, связанных с постоянным перемещением тяжестей, масса груза не должна превышать 4,1 кг. 3. При перемещении грузов на тележках или в контейнерах прилагаемое усилие не должно превышать: для мужчин старше 18 лет - 15,0 кг, для женщин старше 18 лет - 10,0 кг. 4. В массу поднимаемого и перемещаемого груза включается масса тары и упаковки. Приложение 5 Перечень медикаментов и приспособлений, содержащихся в аптечке (извлечение из РД 34.03.702) ______________________________________________________________________ Медицинские сред- ! Назначение ! Количество ства и медикаменты ! ! ___________________!_____________________________________!____________ _______1___________!_________________2___________________!_____3______ 1.Пакет перевязоч- Для наложения повязок 5 штук ный 2.Бинт стерильный То же 5 штук 3.Вата гигроскопи- 5 пачек по ческая, клиничес- 50 г кая, хирургическая 4.Жгут Для остановки кровотечения 1 шт 5.Шины Для укрепления конечностей 3-4 шт при переломах и вывихах 6.Резиновый пузырь Для охлаждения поврежденного 1 шт (грелка) для льда места при ушибах, вывихах и переломах 7.Стакан Для приема лекарств, промывания 1 шт глаз и желудка и приготовления растворов 8.Чайная ложка Для приготовления растворов 1 шт 9.Йод (5%-ный Для смазывания тканей вокруг ран, 1 флакон спирт. раствор) свежих ссадин, царапин на коже и т.п. (50 мл) 10.Нашатырный Для применения при обморочных 1 флакон спирт (10%-ный ра- состояниях (50 мл) створ аммиака) 11.Кислота борная Для приготовления растворов 1 пакет для промывания глаз и кожи, (25 г) полоскания рта при ожогах щелочью; для примочек на глаза при ожоге их электрической дугой 12.Сода питьевая Для приготовления растворов для 1 пакет (гидрокарбонат нат- промывания глаз и кожи, полоскания (25 г) рия или натрий рта при ожогах кислотой двууглекислый) 13.Раствор переки- Для остановки кровотечения из носа, 1 флакон си водорода (3%- небольших ран (50 мл) ный) 14.Настойка Для успокоения нервной системы 1 флакон валерианы (30 мл) 15.Горькая (анг- Для приема внутрь при пищевых 50 г лийская) соль отравлениях 16.Активированный То же 50 г (поро- уголь шок) 17.Марганцевокис- Для приема внутрь при пищевых и 10 г лый калий (крис- других отравлениях таллы) 18.Валидол или Для приема внутрь при сильных 1 тюбик нитроглицерин болях в области сердца 19.Амидопирин, Для приема внутрь как жаропо- 2 упаковки анальгин (таблет- нижающее и болеутоляющее средство ки) ______________________________________________________________________ Примечания: 1. Растворы питьевой соды и борной кислоты предусматриваются только для рабочих мест, где проводятся работы соответственно с кислотами и щелочами.
      2. В цехах и лабораториях, где не исключена возможность отравления и поражения ядовитыми газами и вредными веществами, состав аптечки должен быть соответственно дополнен.
      3. В набор средств для сумок первой помощи не входят шины, резиновый пузырь для льда, стакан, чайная ложка, борная кислота и питьевая сода. Остальные позиции для сумок первой помощи комплектуются в количестве 50 % указанных в перечне.
      4. В летний период в местах работы, где возможны укусы насекомых, в аптечках (сумках первой помощи) должны иметься димедрол (одна упаковка) и кордиамин (один флакон). 5. На внутренней стороне дверцы аптечки следует разместить перечень требуемых медикаментов. Формат Приложение 6 297х210 мм (рекомендуемое) Форма наряда на производство водолазных работ ____________________________________________________________ Наряд № ____________________________________________________________ (наименование организации, предприятия) ____________________ Место работы__________________ (Дата, месяц, год) (порт, район) Водолазная станция N______________________________________ (наименование водолазной станции и ее размещение) Основание________________________________________________ (номер и дата заявки и т.п.) Заказчик__________________________________________________ (наименование предприятия, адрес) _____________________________________________________________ Руководитель водолазных работ_______________________________ (должность, фамилия, инициалы) Руководитель водолазных спусков_________________________ ____ (квалификация, фамилия, _____________________________________________________________ инициалы) Водолазы__________________________________________________ (класс, фамилия, инициалы) Медицинское обеспечение осуществляет________________________ (должность, фамилия, _____________________________________________________________ инициалы) Выполнение работ по заданию: начало_________________________ (дата, время) окончание_____________________ (дата, время) Объект, краткое описание работ, их объем, организация и последовательность выполнения_________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ Для обеспечения работ выделяется персонал и технические средства: __________________________________________________ ____________________ _________________________________________ _____________________________ ________________________________ ______________________________________ _______________________ К наряду прилагается:___________________________________ ____ (перечень и номер схем, рабочих _____________________________________________________________ чертежей и т.п.) _____________________________________________________________ При производстве работ должны быть выполнены меры безо- пасности:____________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ Наряд выдал________________________________________________ (должность, подпись, инициалы, фамилия) Наряд принял_______________________________________________ (должность, подпись, инициалы, фамилия) Согласовано: Ответственный представитель заказчика____________ _____________________________________________________________ (должность, подпись, инициалы, фамилия) Отметка о выполнении задания_______________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ Руководитель водолазных работ___________________________ (подпись) Руководитель водолазных спусков_________________________ (подпись) ______________________________ (время, дата) Формат Приложение 7 297х210 мм (обязательное) Форма наряда для работ на гидросооружениях и гидромеханическом оборудовании _____________________________________________________________ Предприятие________________ Цех (участок)_____________ Наряд № Руководителю работ______________________________________ (фамилия, инициалы, должность) Производителю работ_____________________________________ (наблюдающему) (фамилия, инициалы, должность) Поручается______________________________________________ (объект, место работы, содержание работы) _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ Для обеспечения безопасности работ необходимо:__________ _____________________________________________________________ (мероприятия по подготовке рабочих мест и меры безопасности, _____________________________________________________________ в т.ч. подлежащие выполнению оперативным персоналом других _____________________________________________________________ цехов) Особые условия__________________________________________ _____________________________________________________________ Начало работы _________________ _____________________ (дата) (время) Окончание работы _______________ _____________________ (дата) (время) Наряд выдал: ___________________ _____________________ (дата) (должность) ___________________ _____________________ (подпись) (инициалы, фамилия) Время работы продлено до: _____________________________ (время, дата) ______________ _____________ _____________________ (должность) (подпись) (инициалы, фамилия) Состав бригады: ____________________________________________ (количество человек без производителя _____________________________________________________________ работ, фамилии, инициалы, разряд) Руководитель работ:_____________________________________ (подпись, инициалы, фамилия) О выполнении условий производства работ сообщено начальнику смены станции___________________________________________ (фамилия, инициалы, время) Оперативный дежурный цеха_______________________________ (подпись, инициалы, фамилия) Мероприятия по подготовке рабочих мест персонала других цехов выполнены:_____________________________________________ (цех, фамилия оперативного лица) Допуск разрешаю: Начальник смены станции ___________________________________ (подпись, инициалы, фамилия) (При передаче разрешения по телефону в строке "подпись" расписывается лицо, принявшее сообщение, с пометкой "по телефону") Остаются в работе:______________________________________ (сооружения и оборудование, расположенные вблизи места работы и ______________________________________________________________ находящиеся под напряжением, давлением, напором, на оборотах и т.п.) Выполнение условий производства работ проверено, с обору- дованием и сооружениями, оставшимися в работе, по перечню и по месту ознакомлены, к работе допущены__________________________ (время, дата) Руководитель работ ______________ ____________________ (подпись) (инициалы, фамилия) Производитель работ_______________ ____________________ (наблюдающий) (подпись) (инициалы, фамилия) Допускающий _______________ ____________________ (подпись) (инициалы, фамилия) Инструктаж с бригадой провел:______________________________ (время) _________________________________________________________ (подпись, инициалы, фамилия руководителя работ) Инструктажи прошли:______________________________________ (подписи, инициалы, фамилии ___________________________________________________________ производителя работ, членов бригады) Оформление ежедневного допуска к работе, окончания работы, перевода на другое рабочее место ______________________________________________________________________ Наименование! Допуск к работе ! Окончание работ рабочих мест!______________________________!__________________________ !Меры безопасности проверены, !Бригада выведена, наряд !бригада проинструктирована и ! сдан !допущена на рабочее место ! !______________________________!___________________________ !Дата,!Допуска! Производитель !Дата,!Допуска!Производитель !время! ющий !работ (наблюдаю-!время! ющий !работ (наблю- ! ! (под- ! щий) (подпись) ! ! (под- !щий) (подпись) ! ! пись) ! ! ! пись) ! ____________!_____!_______!________________!_____!_______!_____________ _______________________________________________________________________ Изменения в составе бригады _______________________________________________________________________ Введены в состав ! Выведены из состава ! Дата, ! Руководители бригады (фамилия, ! бригады (фамилия, ! время ! инициалы, разряд) ! инициалы, разряд) ! ! __________________!_____________________!___________!__________________ Работа полностью окончена:______________________________ (время, дата) Производитель работ (наблюдающий)_______________________ (подпись) Руководитель ____________________________ (подпись) Рабочие места осмотрены, наряд закрыт Допускающий:______________ _______________________ (подпись) (дата, время) Формат Приложение 8 297х210 (рекомендуемое) Форма акта-допуска для производства строительно-монтажных работ на территории действующего предприятия ______________________________________________________________ Акт-допуск для производства строительно-монтажных работ на территории действующего предприятия (цеха, участка) Гор.(пос.)________________________"_____"______________19____г. _____________________________________________________________ (наименование предприятия (цеха, участка) Мы, нижеподписавшиеся, начальник цеха (участка) ____________________ и представитель генерального подрядчика, (фамилия, инициалы) ответственный за производство работ______________________________ (фамилия, инициалы, должность) составили настоящий акт о нижеследующем: Предприятие выделяет участок, ограниченный координатами ___________________________________________для производства на (наименование осей, отметок и № чертежа) нем_____________________________________________________________ (наименование работ) под руководством технического персонала-представителя генерального подрядчика на следующий срок: начало "____"__________________, окончание "___"_________________ До начала работ необходимо выполнить следующие мероприятия, обеспечивающие безопасность проведения работ ______________________________________________________________________ №№! Наименование ! Срок ! Исполнитель (фамилия, ! мероприятия ! выполнения ! инициалы), организация __!____________________!_________________!____________________________ Начальник цеха (участка) _______________________________ (подпись) Ответственный представитель генерального подрядчика _______________________________ (подпись) Формат Приложение 9 297х210 мм (рекомендуемое) Форма журнала учета работы по нарядам и распоряжениям. Обложка.
Журнал

                         учета работ по нарядам и распоряжениям Формат Приложение 9 297х210 мм (продолжение) Форма журнала учета работы по нарядам и распоряжениям. Титульный лист. Журнал учета работ по нарядам и распоряжениям _______________________________________ (наименование предприятия, организации) ________________________________ (наименование цеха, участка) Начат__________________19_____г. Окончен_______________19_____г. Примечание: 1. Страницы журнала должны быть пронумерованы и защищены от изъятий и вложений. 2. Срок хранения заполненного журнала - 6 мес. Формат Приложение 9 297х210 мм (окончание) Форма журнала учета работы по нарядам и распоряжениям. Последующие страницы. ______________________________________________________________________ № ! № !Место и!Производи-!Члены бри-!Лицо, от!К работе! Работа распо!наря!наимено!тель работ!гады, рабо!давшее !приступи!закончена ряже-! да !вание !или наблю-!тающей по !распоря-!ли (да- ! (дата, ния ! !работы !дающий (фа!распоряже-! жение !та, вре-! время) ! ! !милия, ини!нию (фами-! (фами- ! мя) ! ! ! ! циалы) !лия, иници!лия, ини! ! ! ! ! ! алы) ! циалы) ! ! _____!____!_______!__________!__________!________!________!___________ __1__!_2__!___3___!____4_____!____5_____!____6___!____7___!______8____ Приложение 10 Перечень нормативных документов, на которые имеются ссылки в тексте Правил ______________________________________________________________________ Пункты ! Обозначение ! Наименование документа правил ! документа ! _______!_______________!_______________________________________________ ___1___!_______2_______!_____________________3_________________________ 1 ГОСТ 12.0.004-90 ССБТ. Организация обучения безопасности труда. Общие положения РД 34.12.102-89 Правила организации работы с персоналом на предприятиях энергетического производства ______________________________________________________________________ 6 РД 34.03.702 Инструкция по оказанию первой помощи в связи с несчастными случаями при обслуживании энергетического оборудования ______________________________________________________________________ 7 РД 34.03.605 Рекомендации по применению средств индивидуальной защиты для рабочих и служащих Минэнерго и по организации ухода за ними ОСТ 34-70-821-86 Порядок обеспечения рабочих и служащих средствами индивидуальной защиты, их содержания, эксплуатации и ухода за ними ______________________________________________________________________ 12,96 ГОСТ 12.4.026-76 ССБТ. Цвета сигнальные и знаки безопасности 192 198 ______________________________________________________________________ 13 ГОСТ 10807-78 Знаки дорожные. Общие технические условия 19 ______________________________________________________________________ 28 ГОСТ 12.1.005-88 ССБТ. Воздух рабочей зоны. Общие санитарно-гигиенические требования СН-1.02.011-94 Предельно-допустимые концентрации вред- ных веществ в воздухе рабочей зоны СН-1.02.006-94 Санитарные нормы микроклимата произ- водственных помещений СНиП 2.04.05-91 Отопление, вентиляция, кондиционирование ______________________________________________________________________ 29 СНиП 2.09.04-87 Административные и вспомогательные помещения ______________________________________________________________________ 33 ГОСТ 12.1.004-91 ССБТ. Пожарная безопасность. Общие требования РД.34.03.301-87 Правила пожарной безопасности для энер- гетических предприятий РД 34.49.503-94 Типовая инструкция по содержанию и при- менению первичных средств пожаротушения на объектах энергетической отрасли ______________________________________________________________________ 37 ГОСТ 12.2.062-81 ССБТ. Оборудование производственное. Ограждения защитные. ______________________________________________________________________ 38 ГОСТ 23120-78 Лестницы маршевые, площадки и ограждения стальные. Технические условия. ______________________________________________________________________ 39 ГОСТ 12.2.064-81 ССБТ. Органы управления производствен- ным оборудованием. Общие требования безопасности РД.20.501 Правила технической эксплуатации электрических станций и сетей. ______________________________________________________________________ 47 ГОСТ 12.3.009-76 ССБТ. Работы погрузочно-разгрузочные. Общие требования безопасности. ГОСТ 12.3.020-80 ССБТ. Процессы перемещения грузов на предприятиях. Общие требования безопасности. РД 34.03.225. Инструктивные указания по технике безопасности при эксплуатации внутренних железнодорожных путей Минэнерго СССР. ______________________________________________________________________ 56 гл.2 параг- раф 5 СНиП 111-4-80 Строительные нормы и правила. Правила 85 производства и приемки работ. Техника 121 безопасности в строительстве. 236 гл.8 параг- раф 9 ______________________________________________________________________ 56 ГОСТ 24259-88 Средства подмащивания. Общие технические условия. ГОСТ.27321-87 Леса стоечные приставные для строительно- монтажных работ. Технические условия. ______________________________________________________________________ 56 ГОСТ 28012-89 Подмостки передвижные сборно- разборчивые. Технические условия. 113 ______________________________________________________________________ 57 РД 34.03.204. Правила безопасности при работе с 63 инструментом и приспособлениями. 66 101 113 289 ______________________________________________________________________ 64 ГОСТ 26887-86 Площадки и лестницы для строительно- монтажных работ. Общие технические условия. ______________________________________________________________________ 65 ГОСТ 27372-87 Люльки для строительно-монтажных работ. ______________________________________________________________________ Гл.2 ГОСТ 12.3.003-86 ССБТ. Работы электросварочные. Требова- параг- ния безопасности раф 5 ГОСТ 12.3.036-84 ССБТ. Газоплазменная обработка металлов. Требования безопасности. ППБС-01-94 Правила пожарной безопасности при производстве строительно-монтажных и огневых работ. СН-1.03.031-94 Санитарные правила при сварке, наплавке и резке металлов. ______________________________________________________________________ 87 РД 34.21.602. Типовая инструкция по эксплуатации производственных зданий и сооружений энергопредприятий. Часть 2, раздел 2. ______________________________________________________________________ 94 СН-1.02.014-94 Санитарные нормы и правила при работе с машинами и оборудованием, создающими локальную вибрацию, передающуюся на руки работающих. ______________________________________________________________________ 95 ГОСТ 12.3.016-87 ССБТ. Строительство. Работы антикоррозионные. Требования безопасности. ГОСТ 12.3.035-84 ССБТ. Строительство. Работы окрасочные. Требования безопасности. РД 34.03.216. Инструкция по технике безопасности при производстве отделочных и стекольных работ в энергостроительстве. СН-1.10.081-94 Санитарные правила при окрасочных работах с применением ручных распылителей. ______________________________________________________________________ 236 ГОСТ 12.3.033-84 ССБТ. Строительные машины. Общие требования безопасности при эксплуатации. 252 РД 31.84.01-90 Единые правила безопасности труда на водо- лазных работах. ______________________________________________________________________ Примечание: Нормативно-технические документы бывшего Минэнерго СССР действуют в электроэнергетической отрасли Республики Казахстан до их замены (отмены), НТД Минтопэнерго РФ признаются действующими на территории РК решением центрального исполнительного органа по управлению электроэнергетикой РК (Приказ Министерства энергетики и угольной промышленности РК от 03.01.96 № 1). Приложение 11 Перечень действующих ГОСТов, обеспечивающих пожарную безопасность ГОСТ 12.1.004-91. ССБТ. Пожарная безопасность. Общие требования. ГОСТ 12.1.010-76. ССБТ. Взрывобезопасность. Общие требования. ГОСТ 12.1.011-78. ССБТ. Смеси взрывоопасные. Классификация и методы испытаний. ГОСТ 12.1.018-93. ССБТ. Пожаровзрывоопасность статического электричества. Общие требования. ГОСТ 12.1.033-81. ССБТ. Пожарная безопасность. Термины и определения. ГОСТ 12.1.041-83. ССБТ. Пожаровзрывоопасность горючих пылей. Общие требования. ГОСТ 12.1.044-89. ССБТ. Пожароопасность веществ и материалов. Номенклатура показателей и методы их определения. ГОСТ 12.1.114-82. ССБТ. Пожарные машины и оборудование. Обозначения условные графические. ГОСТ 12.2.037-78. ССБТ. Техника пожарная. Требования безопасности. ГОСТ 12.2.047-86. ССБТ. Пожарная техника. Термины и определения.
      ГОСТ 12.3.003-86. ССБТ. Работы электросварочные. Требования ГОСТ 12.3.016-87. ССБТ. Строительство. Работы антикоррозионные. Требования безопасности. ГОСТ 12.3.035-84. ССБТ. Строительство. Работы окрасочные. Требования безопасности. ГОСТ 12.4.009-83. ССБТ. Пожарная техника для защиты объектов. Основные виды. Размещение и обслуживание. ГОСТ 12.4.026-76. ССБТ. Цвета сигнальные и знаки безопасности. Примечание: Ограничение сроков действия указанных ГОСТов снято до введения стандартов Республики Казахстан.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - ҚР Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 16.04.2013 № 124 бұйрығымен.

Осы Ережелер Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласы электр станцияларының гидротехникалық құрылыстары мен гидромеханикалық жабдықтарын пайдалану кезінде еңбекті қорғау жөніндегі негізгі ережелерді белгілейді.
Ережелер ведомстволық тиесілігі мен меншік нысанына қарамастан жұмыс істеп тұрған және қайта жаңартылып жатқан электр станцияларының гидромеханикалық жабдықтары мен гидромеханикалық құрылыстарын пайдаланумен, жөндеумен және сынаумен айналысатын қызметкерлерге, сондай-ақ жоғарыда аталған энергетика объектілерінің пайдалану жағдайына бақылауды жүзеге асыратын ведомстволық және Мемлекеттік қадағалаудың қызметкерлеріне таратылады.

1-Тарау. Қызметкерлерге қойылатын талаптар

1. Қызметкерлердi оқыту және бiлiмдерiн тексеру тәртiбi ГОСТ 12.0.004-90, 34.12.102.89.* және Қазақстан Республикасы Еңбек министрлiгiнiң алқасы бекiткен "Басшылар мен мамандардың еңбек қорғау жөнiндегi бiлiмдерiн тексеру жөнiндегi Үлгiлiк ереженің" талаптарына сәйкес болуға тиiс.
Қауiпсiздiк ережелерi бойынша дайындықты және бiлiм тексеруден өткен қызметкерлерге белгiленген бiлiктiлiк куәлiгi берiледi, ол жұмыс уақытында оның өзiнде болуы тиiс.

* Нормативтiк құжаттардың тiзбесi 10-қосымшада берiлген.

2. Әрбiр қызметкер өрт қауiпсiздiгi Ережелерiн бiлуi және жұмыс орнында оны орындауға тиiс.

      3. Гидротехникалық құрылыстар мен жабдықтарға қызмет көрсеткен кезде қызметкерлер қауiптi және зиян факторлар, соның iшiнде электр кернеуi, жұмыс орнының биiкте орналасуы, төмен температура, жоғары дымқылдық, биологиялық факторлар (микроорганизмдер) және т.б. әсерiне тап болуы мүмкiн. Зиянды заттар және қолайсыз өндiрiстiк факторлы жұмыстардағы жұмысшылар мен мамандар жұмысқа қабылданарда алдын-ала және кезең-кезеңмен медициналық тексерiстен өтуге тиiс.
      Тексерулерден өтудің тәртiбi мен мерзiмдерiн Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлiгi белгiлейдi.
      Орындаушылардан медициналық тексеруден өтуiн талап ететiн жұмыстардың тiзбесi 1-қосымшада берiлген.
      Қызметкердің бiлiктiлiк куәлiгiнде медициналық комиссиясының жағымды қорытындысы болмаса, ол аталған жұмыстарға жiберiлмейдi.

4. 18 жасқа толмаған адамдарды ауыр және зиянды жұмыстарға тартуға рұқсат етiлмейдi. Осындай жұмыстардың тiзбесi осы Ережелердiң 2-қосымшасында келтiрiлген.

      5. Қауiпсiздiк бойынша қосымша арнайы жұмыстар (көтерiңкi) талаптар қойылатын жұмыстарды орындайтын адамдардың бiлiктiлiк куәлiктерiнде осы туралы жазу болуға тиiс.
      Гидроқұрылыстар мен гидромеханикалық жабдықтарды пайдалану және жөндеу кезiнде қолданылатын арнайы жұмыстардың тiзбесi осы Ережелердiң 3-қосымшасында берiлген.
      Аталған тiзбенi кәсiпорын басшылары жергiлiктi жағдайларды есепке алынып толықтыруы мүмкiн.

6. Барлық өндiрiстiк қызметкерлер РД 34.03.702 сәйкес электр тогынан немесе басқада қайғылы оқиғалардан зардап шеккендерге дәрiгерлiк көмекке дейiнгi көмектi көрсету тәсiлдерiне iс жүзiнде үйретiлуге тиiс.
7. Барлық жұмыс iстеушілер қолданылып жүрген нормалар бойынша (РД 34.03.605,34-70-821-26) жұмыс сипатына сәйкес арнайы киiммен, арнайы аяқ киiммен және жеке қорғаныс құралдарымен жабдықталуға тиiс.

8. Әрбiр қызметкер осы Ережелердi орындауға мiндеттi және өзi байқаған барлық Ереже бұзылулары, сондай-ақ құрылыстардың, жабдықтар мен қорғаныс құрылғыларының қызметкерлер мен жабдықтарға қауiп туғызатын ақаулары туралы тiкелей басшысына, ол болмаған жағдайда жоғары басшыға дереу хабарлауға тиiс.

9. Қайғылы оқиға туындау қаупi пайда болған кезде, жақын жердегi қызметкерлер оның алдын-алу жөнiндегi шараларды (жабдықтарды тоқтату, кернеудi алу, суды бөгеу және т.б.) қолдануға тиiс, ал қайғылы оқиға болған жағдайда, оқиға орнында мүмкiндiкке қарай жағдайды сақтап зардап шеккенге дәрiгердiң көмегiне дейiнгi көмектi көрсетуге тиiс.
Болған жағдай туралы жедел аға қызметкерлерге және жұмыстардың басшысына хабарлануы тиiс.

10. Өндiрiстегi қайғылы оқиғалар мен кәсiби уланулар үшiн еңбектi қорғау нормалары мен ережелердің сақталуын қамтамасыз етпеген және жарақаттанудың алдын-алу үшiн тиiстi шаралар қолданбаған әкiмшiлiк-техникалық қызметкерлер мен қауiпсiздiк техникасы мен еңбек қорғау жөнiндегi нұсқауларды тiкелей бұзушы адамдар жауапқа тартылады.

11. Осы Ереженi бұзған қызметкерлер қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жауапкершiлiкке (тәртіптiк, әкiмшiлiк немесе қылмыстық) тартылады.

2-тарау. Қауіпсіздіктің жалпы ережелері

1. Аумақ-үй-жайлар

12. Өндiрiстiк үйлер мен құрылыстардың өтетiн жерлерi мен орындары, iштегi, сонымен бiрге сыртта тиіп тұрған аумақтағы шығатын және кiретiн орындар жарық және жаяу жүргiншiлер мен көлiктің жүрiсi үшiн еркiн және қауiпсiз болуға тиiс. Адамдардың болуы және өтуi үшiн қауiптi орындар арқанмен немесе ГОСТ 12.4.026.76 бойынша қауiпсiздiк белгiлерi орнатылған жылжымалы қалқандармен қоршалуы керек.

      13. Үйлердiң темiржол және автомобиль көлiгi жүретiн аймаққа шығу жолдарында қоршау бағаналары мен сүйенiштер, сондай-ақ 10807-78 ГОСТ-қа сәйкес тиiстi жол белгiлерi немесе сәуленелiнетiн таблолар орнатылуға тиiс.
      Автомобильдер мен басқа көлiк үшiн кәсiпорын аумағында жүрiстiң шектi жылдамдығы белгiленедi: кiретiн жолдарда 10 км/с және өндiрiстiк үйлерде - 5 км/с.
      Жүру жолдарындағы жылдамдық шектелген аймақтар, көлiк құралдары тұратын және айналатын орындар күндiз және түнгi уақытта жақсы көрiнетiн тиiстi жол белгiлерiмен белгiленуге тиiс. Коммуникациялар мен құрылыстар астындағы колiк өтетiн жерлерде габариттiк ұзындық пен ендi шектейтiн белгiлер орнатылуға тиiс.

14. Ашық каналдың бойымен өтетiн жалпы пайдаланыстағы жүру жолы парапетпен қысқа бағаналармен немесе жасыл желектермен қоршалады.

      15. Үйлер мен құрылыстар маңындағы қоршаулар, жолдар, өту жолдары, тротуарлар, суағарлар мен науалар түзiк жағдайда ұсталуға тиiс.
      Кюветтерден, орлар мен траншеялардың көлiк өтетiн жерлерiнде қажет болған жағдайда жаяу жүргiншiлер үшiн қауiпсiз ету жолдары жасалады.
      Осындай жерлерде орнатылған жекелеген жаяу жүргiншiлер жүретiн көпiршелердiң енi 0,6 м-ден кем емес, биiктiгi 1,0 м. сүйенiштерi және биiктiгi 0,1 м. жақтау тақтайы болуға тиiс. Қызметкерлер өтетiн 20 м-ден астам еңiстiкте орналасқан жүру жолдары сүйенiштерi бар басқыштармен жабдықталуға тиiс.

16. Ашық ауада орналасқан жүретiн жерлер мен жұмыс орындары қыс қезеңiнде мұздан тазартылып, құммен себiлуге тиiс.

17. Үйлердің сыртында жөндеу жұмыстарының орнында орналасқан материалдар, бұйымдар, жабдықтар мен оның қосалқы бөлшектерi, қар мен мұздан тазартылған, тегiстелген алаңдарда жиналуға тиiс. Қоймаланған заттарды өз бетiмен орнынан жылжытудың алдын-алу үшiн шаралар қолдану қажет.
Материалдар беткейлерде орналасқан жағдайда алаңдарды жер үстi суларынан Қорғау үшiн шаралар Қолдану Қажет. Қоймаланған жабдықтар мен материалдар және шұңқырлар мен олардың жиегiнiң арасындағы аралық еңiстiктiң тұрақтылығына қарап есептелiнедi, бiрақ ол 1,0 м-ден кем болмауы тиiс.

18. Барлық тiректi гидроқұрылыстарда, су қоймасының тiк жағалаулары бойында, электр станциясының аумағы шегiнде, тұндырғыштардың, қысымды бассейндердiң жанында, ашық су ағарлардың басты учаскелерiнде, туннелдердiң шықпа порталдарында және гидротехникалық құрылыстардың басқа адамдардың болуы ықтимал қауiптi учаскелерiнде парапеттер немесе биiктiгi 1,0 м. кем емес металл сүйенiштер орнатылуға тиiс.

19. Адамдар немесе көлiк жүретiн жерлерде орылған шұңқырлар мен орлар, соның iшiнде жұмыстар өндiрiсi үшiн ашылған құбырлар мен кабельдердің жер асты төсемдерiнің учаскелерi ГОСТ 10807-78 сәйкес орнатылған жол белгiлерi мен белгi беретiн шамдары бар инвентарлы қалқандармен қоршалады.

      20. Өндiрiс үй-жайларында, подъездердегi және қоймаланған жүктер учаскелерiндегi едендердiң қабатаралық шатырлардың, каналдардың төсемдерi қатты және мығым болуға тиiс.
      Едендегi барлық ойықтар қоршалады.
      Құдық есiгiнiң қақпақтары, сондай-ақ каналдар мен науалардың тiректерi кедiр-бұдырланған темiрден еденмен немесе жермен бiрдей етiп орындалуға және сенiмдi бекiтiлуге тиiс.

21. Адамдар болуы мүмкiн шатырлардағы тесiктер мен басқыш алаңдардағы ойықтар төзiмдi, тұтас жабумен немесе жұмыс төсемiнен биiктiгi 1 м-ден кем емес қоршаумен жабылады, және барлық периметрi бойынша биiктiгi жақтау тақтайы болуы тиiс.

22. Өндiрiстiк үй-жайларда жүк орналастырылатын учаскелердiң шекаралары осы орында жол берiлетiн жүктеме көрсетiлiп анық белгiленуi тиiс.

23. Өндiрiстiк үй-жайларда тиiстi санитарлық жағдайын қамтамасыз ету үшiн су құбырлары мен канализациялардың қондырғылары мен жүйелерi түзiк жағдайда ұсталуға тиiс.

24. Еден үстiмен суды ағызатын ағарлар, дренаж каналдары мен насостар түзiк жағдайда ұсталуы және суды толық жинауды қамтамасыз етiлуге тиiс.

25. Оларға баратын басқыштар, алаңдар, өту жолдары мен сүйенiштер түзiк жағдайда ұсталуға тиiс.
Жөндеу кезеңiнде алынып тасталған сүйенiштердiң орнына уақытша қоршау орнату қажет.

26. Iлiнбелi қақпалар олардың өз бетiмен ашылып жабылуын болдырмауы үшiн фиксаторлармен жабдықталуы қажет.

27. Ұзындығы 5 м-ден астам стационарлық тiк басқыштар (эстакадаларға, жер асты механизмдерiне, резервуарларға, құдықтарға, шахтыларға және т.б.) тiк байланысты 1,35-0,40 радиусты металл доғаларымен қоршалады.

28. Өндiрiстiк үйлердегi жылыту және желдету қондырғалары ГОСТ 12.1.005-88, СН-02.011-94 және СНиП 2.04.05.91 сәйкес ауа параметрлерiнiң қолайлы дәрежелерiн қамтамасыз етуге тиiс.

29. Қызметкерлер СНиП 2.09.04-87 сәйкес қажеттi санитарлық-тұрмыстық үй-жайлармен қамтамасыз етiлуге тиіс.

30. Кәсiпорынның әрбiр құрылымдық бөлiмшесiнде еңбектiң қазiргi жағдайлары айтылған, сондай-ақ еңбек қауіпсiздiгiнің нормаларын, ережелерiн, стандарттарын қанағаттандырмайтын өндiрiстiк учаскелер мен жұмыс орындары көрсетiлген цехтағы еңбек жағдайларының санитарлық-техникалық күйiнiң паспорты жүргiзiлуге тиiс.

31. Қызметкерлер тұрақты болатын өндiрiстiк үй-жайларда, бөлмелерде бiрiншi көмек көрсету үшiн қажет дәрi-дәрмектер мен медициналық аспаптар бар аптечкалар, сондай-ақ зардап шеккендерге бiрiншi көмек көрсетудiң және қолдан дем алдырудың, жүрекке сырттан массаж жасаудың тәсілдерiн көрсететiн плакаттар болуға тиiс.
Қажеттi дәрi-дәрмектермен медициналық аспаптардың тiзбесi 5-қосымшада берiлген.

32. Жүмыс iстеп тұрған энергетикалық жабдықтар бас ұй-жайларда, құдықтарда, камераларда, туннелдерде және жөндеу аймақтарында барлық қызметкерлер қорғаныш каскаларын киюлерi керек.

33. Объектiлерде өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар тиiстi нормативтiк құжаттардың талаптарына сай келуi тиiс (11-қосымша).
Аумақ пен үйлер өрт сөндiру құралдарымен және РД 34.03.301-87 және РД 34.49.503-94 сәйкес өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерiмен жабдықталуға тиiс.

34. Жабдықтарды жөндеу, техникалық қызмет көрсету кезiнде, үйлердi жинаған кезде тез тұтанатын және жанатын сұйықтарды (бензин, керосин, ацетон, дихлорэтан және т.б.) қолдануға тыйым салынады.

35. Өндiрiстiк үй-жайларда таза және кiр сүртетiн материалдар үшiн бөлiктерi бар жабылатын металл жәшiктер орнатылуы тиiс. Сүртетiн кiр материалдар жәшiктен күнделiктi алынып отырылуға тиiс.

36. Аумақтар мен өндiрiстiк үй-жайларда тек арнайы бөлiнген орындарда ғана шылым шегуге рұқсат етiледi.

2. Жабдық

        37. Еденнiң немесе жұмыс алаңдарының деңгейiнен 2 метрден кем биiктiкте орналасқан машиналар мен механизмдердiң жылжитын және жылжымайтын бөлiктердiң ГОСТ 12.2.062-81 сәйкес қызмет көрсететiн қызметкерлердiң жарақаттануына жол бермейтiн сенiмдi тұтас немесе торлы қоршауы болуы тиiс.
      Қорғауыш қоршаулар қайырмалы (iлгектi, шарнирлi) немесе жеке секциялардан құралған, алынбалы болуы тиiс. Механизмдер қорғалған бөлiктерiне қоршауда қызмет көрсетiлуiне ыңғайлы болуы үшiн есiктер мен қақпақтар көзделуге тиiс.
      Қоршаулар, есiктер мен қақпақтар оларды жабық (жұмыс) жағдайда сенiмдi ұстау үшiн тетiкпен жабдықталуы тиiс және қажет жағдайда қоршау алынғанда (ашылғанда) оларды ажырату үшiн машиналар мен механизмдердiң жетегiмен бiрiктiрiлуi тиiс.
      Торлы қоршаулардың ұяларының мөлшерi 25х25 мм аспауға тиiс Жартылай муфталардың сырт қаптары айналмалы валдың ашық бөлiгi жағынан 10 мм-ден аспайтын болып жасалады.
      Қоршайтын қондырғылар болмаса не олар түзiк емес болған жағдайда механизмдердi iске қосу немесе олардың жұмыс iстеуiне тыйым салынады.

38. Еден (жұмыс алаңының) биiктiкте орналасқан жабдықтардың элементтерiне қоршаулары және басқыштары бар стационарлық алаңдардан қызмет көрсетiледi. ГОСТ 23120-78 сәйкес басқыштар мен алаңдар биiктiгi 1,0 м-ден кем емес, биiктiгi 0,14 м. төменгi жақтау элементтерi бар сүйенiштермен қоршалуға тиiс.
Алаң деңгейi мен жоғарғы шатырдың арасындағы аралық 2 м-ден кем болмауы қажет.

39. ГОСТ 12.2.064-81 және РД 34.20.501 сәйкес барлық iске қосу қондырғылары мен арматура нөмiрленедi және технологиялық схемаға сәйкес оларда жазулар болуы тиiс. Ысырмалар мен вентильдердiң штурвалдарында олар ашылып жабылған кездегi айналу бағыты көрсетiледi.

40. Кернеуi 1000 В-тан астам электр двигательдерi мен кернеуi 1000 В дейiнгi электр двигательдерiнiң, егер олар өте қауiптi және аса қауiптi үй-жайларда орнатылса, әрбiр iске қосу қондырғысының (дистанциялық басқару қондырғыларынан басқа) алдында диэлектрлiк кiлемшелер, ал дымқыл бөлмелерде оқшаулағыш тұғырықтар қойылады.

41. Жылжымалы қолға ұстайтын электр шырақтар кернеуi 42 В-тан аспайтын жүйеден қорек алуы тиiс. Электр тогынан зақым алу қаупi болған тар жерлерде, жоғары дымқылдықта, тозаңдықта, адам жерлестiрiлген металлмен жанасқанда аса жағымсыз жағдайларда жүйенiң кернеуi 12 В-тан аспауға тиiс.

42. Механизмдердiң айналмалы және қозғалмалы бөлiктерiн тазалауға, сүртуге және майлауға тыйым салынады.

43. Жұмыс iстеп тұрған механизмдердiң сыртын сүрткен кезде, қолға сүрткiш материалдарды орауға тыйым салынады. Сүрткiш материалдар ретiнде мақта-мата және зығыр маталарды пайдалану ұсынылады.

44. Механизмдердiң қозғалып тұрған (айналып) тетiктерi алып кетпес үшiн қызметкерлердiң арнайы киiмдерiнiң желпiлдеген бөлiктерi болмауға тиiс.

45. Алаңдардың барьерлерiне муфталардың қорғаныш сырт қаптарына, жұмыс iстеп тұрған жабдықтардың подшипниктерi мен басқа бөлiктерiне сүйенуге, тұруға, сондай-ақ үстiнен өтуге болмайтын құбырлармен, конструкциялармен, тiреулермен жүруге рұқсат етiлмейдi.

3. Ауырлықты көтеру және тасымалдау

46. Тиеу-түсiру жұмыстарын, әдеттегiдей, механикаландырылған тәсiлмен көтеру, тасымалдау жабдықтары мен кiшi механизация құралдарының көмегiмен орындау қажет. Ауырлығы 50 кг-нан астам жүктi көтеру, сондай-ақ жүктi 3 м-ден астам биiктiкке көтеру тек механикаландырылған әдiспен орындалады.

47. Тиеу-түсiру жұмыстары механикаландырылған әдiспен орындалған жағдайда еңбек қауiпсiздiгiнiң ГОСТ 12.3.009-76, ГОСТ 12.3.020-80 сондай-ақ "Жүк көтергiш крандарды орнату және оларды қауiпсiз пайдалану ережелерiнiң ("Кранэнерго", Алматы, 1994) талаптарын сақтау қажет.

48. Темiржол көлiгiн пайдалануға байланысты тиеу-түсiру жұмыстарын орындаған кезде РД 34.03.225 талаптары сақталуы тиiс.

49. Автокөлiк құралдарының көмегiмен жүк тасымалдаудың тәртiбi жол жүрiсiнiң қолданылып жүрген ережелерi мен автомобиль көлiгiнде еңбектi қоргау ережелерiмен белгiленедi.

50. Жүктердi қолмен көтерген және жылжытқан кезде қолданылып жүрген заңдар белгiленген нормаларды сақтау қажет. Белгiленген нормалар осы Ережелердiң 4-қосымшасында берiлген.

51. Жүктi жылжыту жолдары таза және кедергiсiз болуы тиiс.

52. Түзiк емес механизмдердi, құралдар мен тетiктердi пайдаланып тиеу-түсiру жұмыстарын орындауға жол берілмейдi, қолданылатын такелаждық құралдардың жағдайы жұмыс басталғанға дейiн тексерілуге тиiс.

53. Автомашиналар мен платформалардан бөшкелер, құбырлар және домаланатын жүктердi тиеген, түсiрген кезде көлбелмелi алаңдар мен сырғауылдарды, сондай-ақ жүктi ұстайтын арқандарды қолдану қажет.

54. Толтырылған шыны бөтелкелердi себетпен (торланған) бiрге ұстайтын тұтқалары бар арнайы ағаш жәшiкке немесе арнайы зембiлдердегi 2/3 биiктегi тесiктерге салынып тасымалданады. Бөтелкелердi арнайы арбашаларға салып тасымалдауға жол берiледi.

55. Ұзын жүктердi қысқаш түрiнде қысып ұстайтын арнайы құрылғылардың көмегiмен тасымалдау қажет. Осындай жүктi күректердiң саптарында, сүйменмен тасымалдауға тыйым салынады.

4. Биiктiкте, саты ағаштардан, төсеме тақтайларда
және басқа да құрылғыларда жұмыс iстеу

56. Саты ағаштарда және төсеме ағаштарда жұмыс iстеу СНиП III-4-80, ГОСТ 27321-87, ГОСТ 24258-88 ГОСТ 28012-89 талаптарына сай болуға тиiс.

57. Саты ағаштарды ұстау және пайдалану тәртiбi РД 34.03.204 айтылған.

58. Жоғарыдан жабдықтардың бөлшектенген бөлiктерiн, материалдар мен қоқыстарды тастауға тыйым салынады. Оларды механикаландырылған әдiспен жабық тарамен немесе жабық науамен түсiру қажет.

59. Саты ағаштардың қабаттарына бөлшектер мен материалдарды беру үшiн жүк көтеретiн құрылғылар қолданылуы тиiс.

      60. Жылжымалы саты ағаштарды қолданған кезде қауiпсiздiктің мынадай түрлерiн сақтау қажет:
      көлденең және тiк жылжыған кезде жолдың еңiстiгi паспортта және саты ағаштарды пайдалану жөнiндегi нұсқауда көрсетiлгеннен аспауы тиiс;
      саты ағаштарды бiр қалыпты, жұлқымай, механикалық тетiктердің көмегiмен қозғалту қажет;
      жылжытылған саты ағаштарда адамдардың, материалдардың, тараның, қоқыстардың болмауы тиiс;
      саты ағаштарды желдiң жылдамдығы 10 м/сек-тан асқан кезде жылжытуға тыйым салынады;
      саты ағаштарды жылжыту аяқталған кезде тегiстегiш тiректер нық орнатылуы, ал саты ағаштар құрылысқа бекiтiлуге немесе тартылып керiлуге тиiс.

61. Найзағай немесе желдiң жылдамдығы 10 м/сек болған кезде саты ағаштарда, төсеме тақтайларда жұмыс iстеуге немесе оларды жинап, бөлшектеуге тыйым салынады.

62. Биiктiкте қысқа мерзiмдi жұмыстарды саты ағаштар мен төсеме тақтайларды қолданбай орындауға жол берiледi. Бұл жағдайда сақтандырғыш белдiктi пайдалану және нұсқау өткiзу мiндеттi болып табылады. Осындай жұмыстар 4 м-ге дейiн биiктiкте басқыштар мен жеңiл баспалдақтарды қолданып сақтандырғыш белдiксiз орындалуы мүмкiн.

      63. Жоғары өрмелеп орындалатын жұмыстарды* жасы 18-ге жеткен, денсаулығы түзiк, қауiпсiздiк техникасы бiлiмiн тексеруден өткен, үшiншіден төмен емес тарифтiк разряды бар адамдар орындай алады.
      Жоғары өрмелеп орындалатын жұмыстарға бiрiншi рет жiберілiп отырған адамдар бiр жыл бойы кәсiпорын бойынша тағайындалған тәжiрибелi қызметкерлердiң тiкелей басшылығымен жұмыс iстеуге тиiс.
      * Жоғары өрмелеп орындалатындарға топырақтан, төсемнен және т. б. 5 м-ден артық биiктiкте орындалатын жұмыстар жатады.

64. Саты ағаштар мен жеңiл баспалдақтардың конструкциялары ГОСТ 26887-86 талаптарына сай болуы тиiс.
Басқыштардың құрылымы мен пайдалану ережелерi РД 34.03.204 айтылған.

65. Аспалы саты ағаштар мен бесiктердің құрылымы мен пайдалану талаптары ГОСТ 27372-87 және РД 34.03.204 айтылған.

66. Аспа бесiктер мен саты ағаштарды көтеру және түсiруге арналған лебедкаларды пайдаланып "Жүк көтергiш крандарды құру және оларды қауiпсiз пайдалану ережелерi" мен РД 34.03.204 талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

5. Дәнекерлеу және отпен орындалатын басқа да жұмыстар

Электрмен дәнекерлеу, газ отты және отпен орындалатын басқа да жұмыстарды орындау кезiнде ГОСТ 12.3.003-86, ГОСТ 12.3.036-84, СНиП III-4-80, ППВС-01-94, РД 34.03.204 және СН-1.03.031-94 талаптары сақталуға тиiс.

6. Резервуарлардағы және жер асты құрылыстарындағы жұмыстар

67. Резервуарларды, жер асты құрылыстарын, шурфтарды, құдықтарды (бұдан былай - жер асты құрылыстары) қарау және олардағы жұмыстар нарядтар (осы Ережелердң 314-бабын қара) бойынша жүзеге асырылады.

68. Қызметкерлер осындай объектiлерге жiберiлер алдында жұмыс аймағының ауасында зиянды заттар (метан, пропан, сутегi, көмiр тетiгi, күкiрттi сутегi, аммиак) мен оттегiнің болуы мiндеттi түрде тексерiледi.
Тексерудi оқытылған адамдар жүргiзуi тиiс, осы адамдардың тiзiмiн кәсiпорынның бас техникалық басшысы бекiтедi.

69. Жер асты құрылысының ауасында болуы ықтимал зиянды заттардың болуын газ анализаторымен тексеру қажет. Осы мақсатта жарылыстан сақтандырылған аппаратты қолдану керек.
Осындай газ анализаторы болмаған жағдайда, ауа шлангiмен жиналады, оның анализi құрылыстан тысқары жерде жасалады, бұл жағдайда газ анализаторын жер асты құрылысына түсiруге тыйым салынады.

70. Ауаның үлгiлерi құрылыстың жоғарғы және төменгi аймақтарының нашар желдетiлетiн жерлерiнен алынуы тиiс. Жоғары аймақтан ауа үлгiсi алынған кезде шлангiнiң шетiн iшке қарай 20-30 см түсiру, ауаның үлгiсi төменгi зонадан алынғанда шлангiнiң шетi еденнен (түбiнен) 1 м-ден аспайтын қашықтыққа түсiру қажет.

      71. Жұмыстың басына дейiн және жұмыс уақытында жер асты құрылысы желдетiлiп тұруы керек.
      Құрылыстың табиғи желдетiлуiне онда екi және одан астам есiктер болғанда және ауаның үлгiсiнде зиянды заттар болмағанда жол берiледi. Бұл жағдайда ауа дұрыс алмасу үшiн ашық есiктердiң жанына бағыттаушы тетiк орнату қажет.
      Құрылыстың ауасында зиянды заттар болса немесе ондағы температура 33 С - тан асқан кезде мәжбүрлi желдету жасау қажет.
      Мәжбүрлi желдету желдеткiштiң немесе компрессордың көмегiмен ұйымдастырылады және 10-15 минут бойында жер асты құрылысында ауаның толық алмасуын қамтамасыз етуге тиiс. Тесiкке түсiрiлген мәжбүрлi желдетудiң шлангiсi еден (жер) деңгейiне 20-25 см жетпеуге тиiс.

72. Құрылысты оттегiмен желдетуге тыйым салынады.

73. Егер мәжбүрлі желдету зиянды заттарды толық жоюды қамтамасыз етпесе, жұмыстар жүргізуге тыйым салынады, құрылысқа зиянды заттарды кіруін тоқтату жөнiндегi шаралар қолданылады. Бұл шараларды орындауға мүмкiндiк болмаса, жер асты құрылысына түсу және онда жұмыстарды шлангтi противогазбен ғана орындауға рұқсат етiледi.

74. Жер асты құрылысында болу уақытын, сондай-ақ демалыс ұзақтығын (құрылыстан тысқары) жұмыстың жағдайлары мен сипатына қарап, осыны нарядтың "Ерекше жағдайлар" жолына жазып нарядты берушы адам анықтайды.

75. Отын және майларды сақтайтын резервуарлардағы ауаның температурасы 33 С-тан асса онда жұмыс iстеуге тыйым салынады.

76. Жер асты құрылыстарындағы судың деңгейi 20 см - ден асса, онда жұмыс iстеуге тыйым салынады. Құрылысқа қызметкерлер жiберiлер алдында, осы құрылысқа су кiрудің алдын-алу немесе судың келуiн шектеу жөнiндегi шаралар қолданылуға тиiс.

77. Жер асты құрылыстарында жұмыс iстеу және оларды қарау үшiн құрамында үш адамнан кем емес адамы бар бригада тағайындалуға тиiс, олардың екеуi есiктi жанында жұмысты орындаушы бақылап, шлангiлi противогаздың ауа жинағыш тетiгiнің жұмысын қамтамасыз етедi. Бақылаушылар есiктен кетуге және басқа жұмыстарды орындауға құқығы жоқ.

78. Жұмыс басталғанға дейiн противогаздың шлангiлерiнің және ауа жiберетiн қондырғының түзiктiгiн тексеру қажет.
79. Ауа жiберетiн қондырғы болмаған жағдайда шлангiнiң ұзындығы 15 м-ден аспаса ғана шлангiлi противогазбен пайдалануға жол берiледi.

80. Егер жер асты құрылысы терең немесе ұзын болса, жұмысты көзбен көрiп отыру мүмкiн болмаса, онымен телефонның немесе сигналды жiптiң көмегiмен байланыс ұйымдастыру қажет.

81. Қажет жағдайда жұмысты орындаушыға көмек көрсету үшiн құрылысқа кiру қажет болған жағдайда, бақылаушы қызметкерлердiң бiреуi шлангтi противогазбен сақтандырғыш жiптiң шетiн жоғарыда қалған екiншi бақылаушыға беруi тиiс.

82. Газдан қауiптi жер асты құрылысына сақтандырғыш белдiктер мен жiптердi мiндеттi түрде қолданып кiруге жол берiледi.
Белдiктi иыққа асатын қайыс белдiксiз пайдалануға болмайды.

83. Жер асты құрылыстарын жарықтандыру үшiн РД 34.03.204 және осы Ережелердiң 41-бабына сәйкес орындалған шамдар мен жылжымалы шырақтар қолданылуға тиiс.

84. Жер асты құрылыстары есiктерiнiң қақпақтарымен операциялар ұзындығы 500 мм-ден кем емес арнайы iлгектермен орындалуы тиiс, гайкалы кiлттер мен басқа кездейсоқ заттарды қолдануға тыйым салынады.

85. Жұмыс аяқталғаннан кейiн есiктердi жабарда, жұмыстардың басшысы құрылыстың iшiнде адамдардың, аспаптардың, материалдардың және т.б. жоқтығына көз жеткiзуге тиiс.
Есiктердi ашық тастауға тыйым салынады.

86. Газдан қауiптi жер асты құрылыстарына қызмет көрсету тәртiбiн жергiлiктi нұсқаулармен белгiленедi.

7. Торкреттiк, цементациялық және бетон жұмыстары

87. Туннелдер мен басқа да гидротехникалық құрылыстардың бетiне инъецирлеу және торкреттеуде кезiнде цемент қосындысын нығыздау қосынды нығыздағышпен, осы механизмдердi пайдаланудың барлық ережелерiн сақтап (РД 34.21.602-4, 5 қосымшаны қара) орындалуға тиiс.

88. Қосынды нығыздағыштарға қызмет көрсететiн қызметкерлер жұмыстың қауiпсiз әдiстерi жөнiнде оқытылып, нұсқау алуы тиiс, сондай-ақ олар қорғаныш көзiлдiрiктермен және резина қолғаптармен жабдықталады. Торкреттеумен айналысатын адамдар, сонымен қатар респираторлармен жұмыс iстеуге тиiс. Нығыздағыш аппараттардың жанындағы жұмыс орны жарық болуы тиiс.

89. Қосынды нығыздағыштармен, сақтандырғыш клапандармен және жұмыс қысымын өлшеу үшiн манометрлермен жабдықталады. Қосынды нығыздағыштағы қысым паспортта белгіленген дәрежелерден аспауы тиiс 6 айда бiр рет қосынды нығыздалғыш зауыт нұсқауына сәйкес бақылау үшiн престеу сынағынан өтедi.

90. Цементациялық жұмыстар барысында ұңғыларды бұрғылауды, құбырларды бiтеудi және туннелдің қаптамасына қосынды сымдарының соплосын бекiтудi тек төсеме тақтайлардан орындауға рұқсат етiледi. Тiреу сатыларын қолдануға тыйым салынады.

      91. Гидроқұрылыстардың жөнделетiн учаскелерiне бетон насосымен бетон ертiндiсiн берген кезде мына ережелердi сақтау қажет.
      Жаңа учаскеде жұмыс басталғанға дейiн бетон жүретiн барлық жүйе жұмыс қысымынан 1,5 есе асатын гидравликалық қысыммен сыналуға тиiс;
      бетон жүретiн құбырдың жанында енi 1 м-ден кем емес жүретiн жер қалдырылуға тиiс;
      бетон ертiндiсi салынып жатқан орын бетон насосы моторисiнiң жұмыс орнымен телефонмен немесе сигнал беру құралдарымен байланысуға тиiс;
      бетон жүретiн құбырдың шығатын тесiгiнде шағылдырғыш тетiк орнатылуға тиiс;
      бетон ерiтiндiсi берiлер алдында бетон жүретiн құбырдың жалғастырғыштары тазаланып нық жабылады;
      бетон насосы қабылдағыш бункерiнiң аузындағы бетон ерiтiндiсiн итеру және бетон өткiзгiш бөлiктерiнiң тез алынатын қосындыларын алу жүйедегi қысым алынғаннан кейiн ғана рұқсат етiледi;
      бетон жүретiн құбырдан сығылған ауамен үрленiп тазаланған кезде қызметкерлер бетон жүретiн құбырдың шығатын 10 м-ден кем емес қашықтыққа кетiрiлуге тиiс.

92. Бетон ерiтiндiсiн таситын самосвалдардан түсiретiн барлық орындар автомашиналар үшiн берiк тiректермен жабдықталады.

93. Бетон жұмыстары үшiн вибраторларды пайдаланғанда вибратордың түйiндерi сақтандырғыш арқанға, ал вибратор-хоботқа сенiмдi бекiтiлуге тиiс.

94. Бетон ерiтiндiсiн нығыздау үшiн электр вибраторлармен орындалатын жұмыстар РД 34.03.204 және СН-1 027014-94 айтылған электр құралдарымен жұмыс iстеген кезде қауiпсiздiк техникасын сақтаудың талаптары сақталуы тиiс. Вибратордың корпусы жерлестiрiлуге тиiс.
Виброқұралмен жұмыс iстеушiлер вибрациядан қорғайтын қолғаптармен және аяқ киiммен жабдықталуы мiндеттi.

8. Коррозияға қарсы жұмыстар

95. Коррозияға қарсы жұмыстар СНиП III - 4-80, ГОСТ 123.016-87, ГОСТ 12.3.035-84, РД 34.03.216 және СН-1. 10.081-94 талаптарына сәйкес орындалуға мiндеттi.

96. Сыртқы беттер абразивтiк сорғылатып тазалауды орындағанда жұмыс орны қоршалған ГОСТ 12.4.026-76 бойынша қауiпсiздiк белгiлерiмен белгiленуге тиiс.

97. Оператор мен аппарат жанындағы жұмысшы арасында байланыс немесе сигнализация орнатылуы мiндеттi.

98. Абразивтiк - сорғыланатын тазалаудың операторы тоқ өтпейтiн материалдан тiгiлген арнайы киiм және ауа берiп тұратын скафандр (маска), ал аппараттың жанындағы жұмысшы-қорғаныш көзiлдiрiк кию қажет.

99. Электромеханикалық щеткалардың көмегiмен сыртқы беттердi тазалайтын жұмысшылар қорғаныш көзiлдiрiктер мен және респираторлармен жабдықталуы тиiс.

100. Түбектердiң, құбырлардың, гидротурбиналардың спиральдi камераларының iшкi металл беттерiн құрғақ кварц құммен тазартуға тыйым салынады.

101. Электрлендiрiлген және пневматикалық құралдармен коррозияға қарсы жұмыстарды орындаған кезде РД 34.03.204 айтылған қауiпсiздiк ережелерiн сақтау қажет.

102. 0,07 МП астам қысым астында жұмыс iстейтiн, тазалайтын және бояйтын қондырғылар№"Қысым мен жұмыс iстейтiн сыйымдылықтарды орнату және оларды қауiпсiз пайдалану Ережелерiнiң (Алматы, 1994) талаптарына сай болуы және олар редукторлармен, манометрлермен, сақтандырғыш клапандармен жабдықталуы мiндеттi.

      103. Барлық қолданылатын бояулар, эмалдар, лактер, ерiткiштер және басқа да лак-бояу материалдардың сертификаттары немесе оларды құрайтын компоненттердiң мiндеттi тiзбесi бар паспорттары болуы тиiс.
      Уытты заттары бар лак-бояу материалдары паспорттар мен нұсқамалардың талаптарына қатаң сәйкестiкте пайдалануға тиiс.
      Белгiсiз құрамдағы бояу мен ерiткiштердi пайдалануға тиым салынады.

104. Қолданылатын бояулардың құрамына және үй-жайдың көлемiне қарай, бояйтын қызметкерлердiң қорғаныш құралдарымен (респираторлармен, противогаздармен, скафандрлармен, көзiлдiрiктермен, арнайы қолғаптармен, сондай-ақ қорғаныш майлармен және ұнтақтармен) жабдықталуға тиiс.

105. Бөлмелерде пневматикалық тозаңдатқыштармен бояу жұмыстарын орындаған кезде, сондай-ақ құрамындағы ұшпа зиянды заттар бар тез кебетiн лактар мен бояулар қолданылған кезде жұмыс тиiстi түрде респираторлар мен қорғаныш көзiлдiрiктерiн қолданып орындалуы қажет.

106. Резервуарлардың, құбырлардың, бактардың және басқа да сыйымдылықтардың iшкi беттерiн бояған кезде жеткiлiктi табиғи немесе мәжбүрлi желдетудi қамтамасыз ету керек.
Ол болмаған кезде немесе жеткiлiксiз болса, жұмыс шлангiлi противогаздарды немесе ауаны мәжбүрлi берiп тұратын маскаларды қолданып орындалады.

107. Құрылыс конструкциялары, аппаратуралар мен жабдықтарды перхлорвинил лактарымен (бояулармен) бояған кезде ауаны мәжбүрлi берiп тұратын противогаз кию қажет.
Егер жұмыс орнындағы температура 4 С-тан аспаса, бұл жұмыстарды противогазсыз орындауға жол берiледi.

108. Бояу жұмыстары өндiрiсiнiң орнында лак-бояу материалдарының көлемi ауысымдық қажеттен аспауға тиiс. Бояулар мен ерiткiштерi бар сыйымдылықтар нық жабылуы тиiс.

109. Перхлорвинил материалдарды тек осы мақсаттарға арналған отқа төзiмдi және желдеткiш тұратын үйлерде сақтауға және дайындауға жол берiледi.

110. Лак-бояу материалдары дайындалатын үй-жайларда электрмен жылытатын құралдармен пайдалануға және от жағуға тыйым салынады.
Мұндай үй-жайда тек су және бу жылытқыштармен жылытылады.

111. Зиянды және оттан қауiптi заттары бар лак-бояу құралдарын даярлауға арнайы оқытылған адамдар жiберiледi.

112. Ерiткiш ретiнде этилденген бензин мен бензолды қолдануға тыйым салынады.

113. Биiктiкте орналасқан аралық құрылыстарды, көпiрлердi, қақпақтарды, жөндеу қоршауларын және басқа да конструкцияларды тазарту және бояу үшiн ГОСТ 28012-89, РД 34.03.204, осы Ережелердiң 2-тарауының 4-параграфының талаптарына сәйкес орындалған төсеме тақтайлар қолданылуға тиiс.

114. Қақпақтар қимадан алынып, тұрақты жағдайда арнайы бөлiнген жерге орнатылғаннан кейiн боялады.

9. Компрессөрларға қызмет көрсету

115. Компрессорлық қондырғылар мен өткiзгiштердi пайдалану және жөндеу "Стационарлық компрессорлық қондырғыларды орнату және оларды қауiпсiз пайдалану Ережелерiне ("Кранэнерго", Алматы, 1996) және "Қысыммен жұмыс iстейтiн сыйымдылықтарды орнату және оларды қауiпсiз пайдалану Ережелерiне (Алматы, 1994 ) сәйкес жүзеге асырылады.

116. Компрессорлық қондырғылар орналасқан үй-жайларда барлық қақпақты және реттеушi органдар оларға тиiсiнше нөмiрленiп құбырлар мен жабдықтардың схемасы болуға тиiс.

117. Кәсiпорынның бұйрығы бойынша компрессорлық қондырғы мен ауа өткiзгiштiң дұрыс және қауiпсiз пайдалануы үшiн жауапты адам тағайындалуы мүмкiн.

118. Ауа компрессорлық қондырғыларына дербес қызмет көрсетуге жасы 18-ге жеткен, алдын-ала медициналық тексеруден өткен, бiлiктiлiгi тексерiлген адамдар жiберiледi.

119. Жұмыс iстеп тұрған компрессорларды толығымен (автоматтандырылғандардан басқа) қадағалаусыз тастауға тыйым салынады.

120. Компрессорлық қондырғы тұрғын үй-жайға кiретiн есiк жабық тұрады және қызмет көрсетушi адамдарды шақыру үшiн сигнализациясы болуы мiндеттi. Есiкте "Кiруге болмайды" деген тыйым салатын белгi орнатылады.

10. Жер жұмыстары

121. Жер жұмыстары СНиП III-4-80 және электр жүйелерiн күзету ережелерiне сәйкес орындалуы тиiс.

      122. Энергетикалық кәсiпорындардың аумағындағы, сондай-ақ жер асты коммуникациялардың күзетiлетiн аймақтарындағы (электр кабельдерi, байланыс кабельдерi, газ құбырлары) жер жұмыстары осы коммуникацияларды пайдаланатын кәсiпорынның жазбаша рұқсатымен ғана орындалады.
      Рұқсатқа коммуникациялардың трассалары мен салыну тереңдiгi көрсетiлген жоспар қоса тiркеледi.
      Жұмыстар басталғанға дейiн жердегi жер асты коммуникациялардың орналасуы қауiпсiздiк белгiлерiмен немесе плакаттармен белгiленуге тиiс.

123. Қолданылып жүрген жер асты коммуникациялар аймағындағы жер жұмыстары наряд (314-б.) бойынша, жұмыстар басшысының тiкелей басшылығымен, ал кернеу қолданыстағы газ құбыры, жылу трассасы астындағы кабельдiң күзетiлетiн зонасындағы жер жұмыстары - иегер ұйым өкiлiнiң бақылауымен орындалуға тиiс.

124. Жұмыс iстеп тұрған жер асты коммуникациялардан тiкелей жақындықтағы (0,3 м-ден кем) жердi тек күректермен, қатты ұрмай өңдеу қажет.

125. Жер асты коммуникациялары жоспарларында көрсетiлмеген жарылу қаупi бар материалдар немесе оқ-дәрi табылса, жұмыстар дереу тоқтатылады, жұмыс iстеушілер қауіпсіз аймаққа шығарылады және жұмыстар ауданына бөгде адамдардың енуiне қарсы шаралар қолданылады.
Тиiстi ұйымдардан рұқсат алғанға дейiн жер жұмыстарын қайта бастауға тыйым салынады.

126. Орларда (шұңқырларда) зиянды газдар болуы анықталса, ондағы жұмыстар тоқтатылады, ал жұмысты орындаушылар қауiптi аймақтан шығарылады. Жұмыстар жұмыс аймағына газдың келуi тоқтатылғаннан кейiн ғана қайта басталады.
Газдалған аймақта шұғыл жұмыстарды орындау қажет болған жағдайда осы Ережелердiң 2 тарауының 6-параграфының талаптары орындалуы мiндеттi.

127. Құлау қаупi бар дымқыл топырақтағы орлардың (шұңқырлардың) қабырғалары сенiмдi бекiтiлуге тиiс.
Сусымалы топырақтарда жұмыстар бекiтусiз, бiрақ топырақтың табиғи еңiсiнiң бұрышына сәйкес құламалармен жүргiзiледi.

128. Бекiтусiз жасалған орлардың қабырғаларының (құламаларының) жағдайына бақылау жасалуы тиiс. Жарық пайда болғанда жұмысты орындаушыларды қауiптi аймақтан дереу шығарып, содан кейiн топырақтың құлауына қарсы шаралар қолдану қажет.

129. Орлар мен шұңқырларға инвентарлы жиналмалы басқыштар және жеңiл баспалдақтармен түсуге рұқсат етiледi.

130. Шұңқырлардың қабырғаларын бекiтпей қопарылу призмалары шектерiнде құрылыс машиналары мен автокөлiктердiң тұруы мен жүруiне, лебедкаларды, жабдықтарды, материалдарды және т.б. орналастыруға тыйым салынады.
Аталған механизмдер мен жүктердiң бекiтiлген шұңқырлардың қопарылу призмалары шектерiнде орналастыру мүмкiндiгi жүктеменің көлемi мен динамикасына қарай есептелiнедi.

      131. Орлар мен траншеялардың тақтай бекiтпелерi топырақтың толтырылғанына қарай керi бағытта төменнен жоғарыға дейiн бөлшектенiп алынады.
      Сусымалы және босаң топырақта бекiтпелердi тақтайлап алуға жол берiледi.
      Бекiтпелердi бөлшектеу жұмыстары басшысының тiкелей басшылығымен ғана жүзеге асырылады.

132. Жұмыстарды жер қазатын машиналармен бiрлесiп атқаратын қызметкерлер, жүргiзушi (машинист) беретiн дыбыс сигналдарының мағыналарын бiлуi тиiс.

      133. Экскаватор жұмыс iстегенде мыналарға тыйым салынады:
      оны бекiту үшiн инвентарлы тiреулердiң орнына осы мақсатқа арналмаған кездейсоқ заттармен пайдалануға;
      экскаватор жұмыс iстеп жатқан аймақтан 5 м-ге дейiн қашықтықта болуға;
      ожауды көтерiлiп тұрған кезiнде тазалауға.

3. Су шаруашылығына қызмет көрсету

1. Адамдар мен жүктi су қоймалары арқылы
тасымалдау кезiндегi қауiпсiздiк шаралары

134. Су көлiгiн пайдалану кезiнде өзен көлiгiн пайдалану тәртiбiн анықтайтын нормативтiк құжаттардың, су жолдары бойынша жүзу ережелерiнiң, кемелердегi тиеу-түсiру жұмыстары кезiндегi қауiпсiздiк сақтау ережелерiнiң талаптарын, сондай-ақ "Қазақстан Республикасының Теңiз және өзен Регистрiнiң" талаптарын орындау қажет.

135. Су қоймалары арқылы адамдарды тасу тек Теңiз және өзен Регистрiнiң Кеме инспекциясының санитарлық және өрт қадағалау органдарының рұқсаты бар жүзу құралдарымен ғана рұқсат етiледi. Жүзу құралымен тасылатын адамдардың саны арнайы куәлiкте (паспортта) көрсетiлгеннен аспауға тиiс.
Жүзу құралдарының бүйiрiнде жүк көтерiлiмдiгi көрсетiледi. Жүзу құралдарына көрсетiлген жүк көтерiлiмдiгiнен артық жүк тиеуге тыйым салынады.

136. Жүзу құралдарында жұмыс iстеуге жiберiлген адамдар алдын-ала медициналық тексерiстен өтуге тиiс.
Жүзу құралдарына капитанның және оның көмекшiсiнiң қызметiне Қазақстан Республикасының Көлiк және коммуникациялар министрлiгiнің Су көлiгi департаментi берген кемелер мен олардың механизмдерiн басқаруға құқық беретiн тиiстi дипломы бар адамдар алынады.

137. Электр станциясының иелiгiндегi барлық кемелер, қайықтар, салдар, паромдар және басқа да жүзу құралдары өртке қарсы, құтқару сигналдары және су ағызғыш құралдармен жабдықталады. Электр станциясының әкiмшiлiгi жүзу құралдарының ұсталуы мен пайдалануы үшiн жауап беретiн адамдарды тағайындауы тиiс.

138. Жүзу құралдарының көрнектi жерлерiнде қызметкерлердің апаттық жағдайдағы әрекеттерi туралы қысқаша ұсыныстар бар ескертулер iлiнуi қажет.
Құтқару құралдары сақталатын орындар белгiленуi тиiс.

139. Жүзу құралының жол қағазында рейстің ұзақтылығы, тасымалданатын адамдар мен жүктің мөлшерi, сондай-ақ жүзу жағдайлары көрсетiлмей рейске шығуына рұқсат етiлмейдi. Рейс алдында ауа-райы болжамы хабарлануы тиiс.

      140. Жүзу құралдарындағы барлық қызметкерлер iшкi тәртiп ережелерi мен қауiпсiздiк техникасын сақтау мәселелерiнде:
      - өзi жүретiн және буксирленетiн кемелерде-кеменi жүргiзушiге (капитанға, моториске);
      - жұмыс өндiруге арналған жүзу құралдарында - жұмыс өндiрушiге;
      - өткiзу үшiн арналған паромдар мен қайықтарда қайықшыға, паромшыға бағынады.

141. Жүзу құралында апат болған жағдайда, қауiпсiздiк үшiн жауапты адамдар мен мүлiктi құтқару үшiн шаралар қолданады және қолда бар құралдармен көмек туралы сигнал бередi.

142. Желдiң күшi 4 балдан асса қайықтар мен понтондардан су қоймаларында, желдiң жылдамдығы 5,3-7,4 м/с, ал күшi 5 балдан асқанда өзен катерлерiнен (желдiң жылдамдығы 7,5-9,8 м/с) жүзу және жұмыстар өндiруге тыйым салынады. Жұмыс кезiнде күшi 4 балдан асатын жел пайда болса, понтонды немесе қайықты жағаға бағыттау қажет. Аударылмау немесе үлкен толқынмен басылмау үшiн қайықты толқынға кесе-көлденең жүргiзу қажет.

143. Барлық кемелер инвентарлы басқыштармен жабдықталуы тиiс.
Айлақтарда адамдардың отыруы және түсуi үшiн траптар болуы мiндеттi. Қысқы уақытта басқыштар мен траптар мұз бен қардан тазартылып, құммен себiледi.

144. ГОСТ 12.2.012-75 сәйкес басқыштар мен траптардың екi жағында биiктiгi 1 м-ден кем емес сенiмдi сүйенiштер болуы және олар түнгi уақытта бiр қалыпты шашыраңқы жарықпен жарықтандырылуға тиiс. Тиеу-түсiру жұмыстары үшiн траптардың енi бiр жақты қозғалыста 1 м-ден кем емес, ал екi жақты қозғалыста - 2 м-ден кем емес болуы тиiс. Көпiршелер мен траптар қатты (босаң болмауы) болуы қажет. Басқыштардың әрбiр 0,3-0,4 м-ден кейiн жасалған аяқтар тiрейтiн тақтайшалары болады.
Көпiршелердiң басқыштары мен траптарының еңiсi 1:3 аспауға тиiс.

145. Жүзу құралынан түсiру жұмыстары басталғанға дейiн түсiргiш қондырғыларды, тетiктердi дайындап, тексерiп, есiктердің, көпiршелердің, жақтаулардың қоршауларын орнату қажет.

146. Пароммен өткiзудi немесе су қоймаларында кемелермен тасымалдауды ұйымдастыру кезiнде, су деңгейi тербелгенде қозғалатын жүзбелi айлақ орнатылуы тиiс. Айлақтарда басқыштар мен көпiршелер орнатылуы тиiс.

      147. Ақаулы және куәландiруден өтпеген жүзу құралдарымен 3 балдан астам тербелу кезiнде (толқынның биiктiгi 075-125 м):
      - тұманда;
      - шiрiген ағаш, мұз қозғалғанда, қоқсық жылжығанда;
      - түнгi уақытта қараңғы жерлерде адамдарды суаттар арқылы тасымалдауға тыйым салынады.

2. Су үстiндегi құрылыстарға қызмет көрсету

148. Жаңадан пайдалануға берiлген немесе жаңартылған бондар мен салдарды, оларды комиссия қабылдап алғаннан кейiн ғана пайдалануға рұқсат етiледi.

149. Болат арқандармен шынжырлар қолданылып жүрген ГОСТ талаптарына сай болуы тиiс және оларды жасап шығарған зауыттың сертификаты болуы тиiс: өсiмдiктерден (мақта-матадан басқа) немесе синтетикалық маталардан жасалған арқандардың инвентарлық нөмерi, жүк көтерiмдiлiгi мен келесi сынақтың мерзiмi көрсетiлген тақтайшасы болуы тиiс. Пайдалануға берiлерде сертификатсыз (тақтайшаларсыз) арқандар мен шынжырлар сынақтан өтуi тиiс.
Мақта-мата арқандармен пайдалануға тыйым салынады.

150. Бонның жоғарғы бетiнде және бүйiрiнде шығып тұрған шегелер, сымдар, тростар, бөренелердің шетi және шлондар болмауы тиiс, болттардың шетi бөренелердiң бетiмен бiрдей етiп төмендетiледi.

151. Бондарға немесе басқа да су үстiндегi құрылыстарға адамдар өтетiн көпiршелер мен тростардың енi 0,6 м-ден кем болмауы тиiс. Тростар мен көпiршелер екi жағынан биiктiгi 1,0 м. қоршаулар мен және биiктiгi 0,15 м-ден кем емес жиек тақтайшаларымен жабдықталады. Тiк жағалауларда сүйенiштерi бас басқыштар орнату көзделедi.

152. Қызмет көрсететiн қызметкерлер үшiн қауiптi орындарда қоршаулар болуы тиiс, оларда ГОСТ 12.4.026-76 қауiпсiздiк белгілерi және сигнал беретiн шырақтар орнатылады.

153. Аумақтары бөлiнген құрылыстары арқылы ағаш, мұз және қоқсық өткiзу жөнiндегi жұмыстар бойынша келiсудi қажет ететiн жұмыстарды жүргiзген кезде сигналдық байланыс ұйымдастырылуы, ал қызметкерлер сигнализацияны бiлуге мiндеттi.

154. Су үстiнде запандарды және бонды құрылыстарды орнату және осыған қатысты жұмыстар басшының бақылауымен жүргiзiледi.

155. Бонды қайықпен жағалап ағыс бойынша жылжытуға тыйым салынады. Запандар орнатқан кезде су үстiндегi бөлiктерде тек арнайы оқытылған сақтандыру құралдарымен жабдықталған қызметкерлер болуы тиiс.

156. Запандар тростарының шеттерiн бiр жағадан екiншi жағаға қайықпен тасуға тыйым салынады.

157. Орнатылатын тростарды бекiту үшiн тiреу ретiнде жағада өсетiн ағаштарды пайдалануға тыйым салынады.

158. Су үстiндегi құрылыстардың тростары зәкiрлермен бекiтiлсе, олардың орналасқан жерлерi қалтқылармен белгiленуге тиiс.
Өзендердiң кеме жүретiн учаскелерiнде қалқыма қоршаулар, ал фарватерлер жағынан-толқын азайтқыштар болуы тиiс.

159. Жобаға сәйкес су қоймасында жүзуге тыйым салынатын аймақ белгiленедi. Тыйым салынатын аймақтың шекарасында тыйым салынатын плакаттар мен қауiпсiздiк белгiлерi орнатылады, тұтас жарық беретiн автоматтандырылған дыбыс сигнализациясы қарастырылуы тиiс.

160. Таулы жерлердегi деривациялық гидроэлектростанциялардың жоғарғы бьефтерi үшiн барлық учаскесi тыйым салынған аймақ болып табылады.

161. Жұмыс ағынды су үстiнде (сарқырама) орындалса, адамдардың суға құлауына жол бермейтiн қауiпсiздiк шаралары қолданылуы тиiс. Жұмыс орнында немесе ағынның төмен жағында қайықпен кезекшiлiк жасау ұйымдастырылады.
Түнгi уақытта, әдетте мұндай жұмыстарды орындауға жол берiлмейдi. Түнгi уақытта жұмыстар орындау қажет болған жағдайда, қауiпсiздiктің қосымша шаралары қолданылады. Судың бетiне жұмыс орнынан 30 м-ден жоғары және 150 м-ден төмен кем емес жерге дейiн жарық болуы тиiс.

3. Аяз кезiндегi жұмыстар

162. Өзенде қабыршақ мұз және мұз пайда болған кезде аймақта паромдар жұмысы тоқтатылуға тиiс.

163. Мұздың үстiмен жүктi тасымалдау және қызметкерлердiң жүруi кестеде келтiрiлген шарттар орындалса ғана рұқсат етiледi.

_________________________________________________________________________
|Жүктеме   |Массасы | Ауаның минус 1-20С   |Жүргіншілер немесе көлік     |
|          |т.       |С-тан кем емес кезінде|бірліктері арасындағы ең аз |
|          |         |мұз қабатының қалыңды.|ара қашықтығы (м)            |
|          |         |ғы (см)               |                             |
|__________|_________|______________________|_____________________________|
|Жабдық    | 0,1    |         10           |            5                |
|заттары   |         |                      |                             |
|бар адам |         |                      |                             |
|__________|_________|______________________|_____________________________|
|Жүгі бар | 1,2    |         20           |            11               |
|көлік     |         |                      |                             |
|          |         |                      |                             |
|__________|_________|______________________|_____________________________|
|Жалпы     |         |                      |                             |
|нақты     |         |                      |                             |
|ортақ     |         |                      |                             |
|ауырлығы |         |                      |                             |
|немесе    |         |                      |                             |
|мыналарға |         |                      |                             |
|дейін     |         |                      |                             |
|жететін   |         |                      |                             |
|көлік     |         |                      |                             |
|құралы не.|         |                      |                             |
|месе тетік|   3,5   |        25            |               19            |
|          |   6,5   |        35            |               25            |
|          |   8,5   |        39            |               25            |
|          |   10    |        40            |               26            |
|          |   20    |        55            |               30            |
|          |   40    |        95            |               38            |
|__________|_________|______________________|_____________________________|

Көктемде мұздың төзiмдiлiгi кемитiнiне байланысты, мұздың төзiмдi қабаттарының қалыңдығы ғана есепке алынады: қарлы және уақ тесiктi, сулы мұздың қабаттары есепке алынбайды.

164. Электр станциясы ауданында мұз арқылы өту ұйымдастырылған кезде оның жұмысының режимiн, жүктемелер кестесiн және осыған байланысты гидрогеология және мұздың пайда болу жағдайларының өзгеруiн есепке алу қажет.

165. Мұз үстiндегi жұмыстар басталмастан бұрын мұздың қалыңдығы өлшенуi тиiс. Көршiлес қуыстар арасындағы ара қашықтықтар гидрометеорология қызметiнің жергiлiктi органдарымен келiсiлiп 10-20 м. шектерiнде жасалады.
Өлшенетiн қуыстар қадалармен белгiленуi тиiс.

166. Мұз үстiмен жұмыстар өндiрiсi немесе бақылау орындарына тек жолдармен және соқпақтармен баруға рұқсат етiледi. Егер мұздың жарылу (бөлiну) қаупi болса, онымен жүруге тыйым салынады.

167. Мұз үстiмен жылымнан 100 м. қашықтықта тек бiр бағытта жүруге рұқсат етiледi. Қарама-қарсы жол бiрiншi жолдан 100 м-ден кем емес алыста салынады.

168. Мұз арқылы жүру алқабы қардан 20 м. ендiкте ұдайы тазартылып отырылады және екi жақтан қадалармен белгіленедi. Қадалар арасындағы ара қашықтық трассаның пiшiнiне қарай 25-50 м болуы тиiс.
Мұз жолдарының жағадан мұзға түсетiн ыңғайлы түсетiн жерi болуы мiндеттi. Трасса бойында қатқақтар болмауы тиiс.

169. Гидроэлектростанциялардың төменгi бьеф учаскелерiнiң деңгейi өзгерiп, мұз бөлiнген жерлерiнде, жұмыстарды орындау және жүру үшiн қауiптi жерлер жүруге және жұмыстарды өндiруге тыйым салатын қауiпсiздiк плакаттары мен белгiлерiне тәулiктiң қараңғы уақытында жарық түсiп тұруы тиiс. Тәулiктiң қараңғы уақытында плакаттар жарықтандырылуы тиiс.

      170. Мұз жүру және қозғалу кезеңiнде суатта жүзу құралдарының жүруi шектеледi.
      Мөлшерi үлкен емес жекелеген мұз болғанда еспелi қайықтар мен гидрометрикалық понтондармен жүзуге жол берiледi. 3 балға дейiнгi сең жүрiсi кезiнде, төзiмдi металл корпусты моторлы кемелерiмен, ал 3 балдан астам сең жүрiсi кезiнде мұз жарғыш түрiнде кемелермен ғана жүзуге рұқсат етiледi.
      Ескерту: Қозғалыс шкаласы бойынша жаға маңайын санағанда жүзiп бара жатқан мұздар мен қабыршақ мұздардың көлемi су бетiнiң барлық көлемiнiң 0,3 бөлiмiн алса, мұз қабыршағы мен сеңнiң жүруi 3 балл болып есептеледi.

171. Сең жүруi кезiнде ағыс жылдамдығы 1,5 м/с асса түнгi уақытта жұмыс жасауға және жүзуге тыйым салынады.

172. Қызметкерлердің кептелген мұздың немесе қабыршақтың үстiне шығуына тек ерекше жағдайларда-құрылысқа зақым келу немесе адамдардың өмiрiне қауiп төнгенде ғана рұқсат етіледі.
Кептелген мұз бетiнде қызметкерлердiң арнайы қауiпсiздiк шараларынсыз жүруiне (сақтандыру арқандарынсыз, төсемелерсiз және т.б.) тыйым салынады.

173. Мұз қабыршақтары плотинаның су өтетiн тесiктерi арқылы өткенде, жұмыстар плотинаның қызметтiк көпiршелерiнен, аспалы тақтайшалардан немесе бесiктерден сақтандырғыш белдiктердi қолданып жүргiзiлуге тиiс.
Мұз қабыршақтарының жиындыларын төменгi жақтан "өзiне қарай" тазалауға тыйым салынады.

174. Плотина қақпақтарында мұзды бөлгенде немесе су тастау кезiнде, су жинау каналдарының қабырғаларындағы мұзды тазартқанда, қызметкерлер сақтандыру белдiктерiмен жұмыс iстеуi тиiс. Саты ағаштары, төсеме тақтайлар, бесiктердiң төсенiштерi қар мен қатқақтардан тазартылуға және қажет жағдайда құммен себiлуге тиiс.

175. Қатқақтар ыстық судың көмегiмен, қызметкерлердiң жарақат алуын болдырмайтын қауiпсiздiктiң қажеттi шараларын қолданылып алынады.

176. Жағалаудың мұзы ұзын сапты iлгектi бағандармен, балталардың көмегiмен және сақтандырғыш белдiк қолданылып тазартылады.
Каналдың iшiндегi мұзды жалғыз адамның тазартуына жол берiлмейдi.

177. Қыс кезiнде канал бойымен жүргенде жиектен 1 м-ден алыста жүруге рұқсат етiледi. Боранды күнi канал бойымен жүргенде өзара жiппен оранған үш адамнан кем емес топ болып жүруге рұқсат етiледi.

178. Түнгi уақытта жедел қызметкерлер баратын аймақтар жарықтандырылуы тиiс. Жүретiн жолдарды қар мен мұздан тазартып, құммен себу қажет.

179. Мұзды мұз кесетiн машинамен кескен кезде, қызметкерлер тілiктен 1 м-ден кем емес қашықтықта тұтас мұздың үстiмен жылжып тұрулары тиiс. Мұзда тiлiктер арасында тұруға тыйым салынады. Тiлiктерден мұзды алу немесе мұздың астына мұздарды кетiру үшiн, жұмысшылар тiлiкке мұз шетiнен 0,5 м-ден жақын емес жерге жақындауына рұқсат етiледi.

180. Мұз кесетiн машинаға қызмет көрсететiн қызметкерлер, машина мұз алғанда машинаның жанында болуға тиiс.
Кесетiн органдарды тек машина тоқтаған кезде ғана iске қосуға рұқсат етiледi. Кесетiн тетiктердiң тiзбелерiн қолмен түзеуге тыйым салынады.

181. Жоғарғы бьфте ерiген суды жою кезiндегi қопару жұмыстары мен басқа жұмыстар "Жарылыс жұмыстары кезiндегi қауiпсiздiктiң бiрыңғай ережелерi" (Москва, НПО ОБТ, 1992) және арнайы нұсқаулардың талаптарына сәйкес жүргiзiледi.

4. Қоқыс тазалау жұмыстары

182. Су қабылдайтын құрылғылардың қоқыс ұстайтын торларын тазалау жұмыстары жұмыс басшысының бақылауымен жүргiзiледi.

183. Бөренелер қызметтiк көпiршелерден iлгектi таяқтар мен ашалардың көмегiмен бұрылып жүргiзiледi.

184. Торлар мен су қабылдайтын тесiктер қоқыспен және бөренелермен бiтелген жағдайда, қоқысты адамның "өзiне қарай" тазалауына тыйым салынады. Кептелген жерлердегi қоқыс бьефке тасталынып тазаланады.

185. Торлар грейфердің көмегiмен тазаланған кезде бөренелер мен құрылыстың үстiне немесе тордың шетiне тұруға тыйым салынады.

186. Грейфермен алынған қоқыс 1 м-ден аспайтын биiктiкке, арнайы бөлiнген жерге тасталады. Қызметкерлердiң қоқыс тасталатын аймақта болуға тыйым салынады.

187. Плотинаның су өткiзетiн құбырларындағы бөренелер мен торларда тұрып қалған жеке бөренелер, кранмен көтеретiн арнайы бесiктiң үстiнен сақтандырғыш белдiк пайдаланылып тазаланады. Бөренелер адамдар бесiктен шығарылғаннан кейiн көтерiлуi тиiс.

5. Құрылыстар арқылы су тасқынын өткiзу

188. Су тасқыны кезеңiне дайындалған кезде қызметкерлер немесе тұрғындар өтуге пайдаланылатын және судың көтерiлу мүмкiн деңгейден төмендегi барлық уақытша құрылыстар алынып тасталуға тиiс.

189. Судың деңгейiн және су тасқынының өту жағдайларын бақылау үшiн гидроторап ауданында және қажет жағдайда өзеннiң жоғары орналасқан учаскесiнде байланыс құралдарымен жабдықталған постар ұйымдастырылады.

190. Жоғарғы және төменгi бьефтердегi су басқан аймақтардағы барлық жөндеу және қалпына келтiру жұмыстары су тасқынына дейiн аяқталуға тиiс.

191. Қажеттi жағдайда су тасқыны кезеңiндегi құрылыстарда жұмыс өндiрiсi жұмыс басшысының бақылауымен орындалады.

192. Су тасқыны кезеңiнде электр станциясының басшылығы жергiлiктi жағдайларды ескерiп тыйым салынатын аймақты анықтайды. Тыйым салынатын аймақ ГОСТ 12.4.026-76 бойынша ескерту қауiпсiздiк белгiлерiмен белгiленедi.

193. Шағын су қоймаларында кенеттен болған нө серлi су тасқындары мен сел тасқындары қауiптi жағдайларға әкелiп соқтыруы мумкiн. Осындай жағдайлар туындаған кезде пайдалану қызметкерлерi мен жақын жерде орналасқан елдi мекендердiң тұрғындарын авариялық хабар беру құралдарының көмегiмен дер уақытында хабардар ету қажет. Плотинаның жоғарғы және төменгi бьефтердегi барлық жұмыстар дереу тоқтатылуға тиiс.

194. Су тасқыны басталғанға дейiн құтқару бригадасы үшiн жүзу құралдары (катерлер, моторлы қайықтар) жұмысқа дайын болуы тиiс.

6. Су қоймасын тазалау және толтыру

195. Су қоймасын тазалау, сондай-ақ суды авариялық жағдайда азайту төменгi бьефте су деңгейiнің недәуiр көтерiлуiне байланысты. Сондықтан суды тастауларының мерзiмiн жоспарлы түрде азайтарда өзен ағысының төменгi жағында орналасқан елдi мекендердің тұрғындары мен кәсiпорындардың қызметкерлерiн уақтылы хабардар ету мақсатымен жергiлiктi мемлекеттiк басқару органдарымен келiсiлуi тиiс.

196. Қайықтардың жүзуi мен суға түсуiн тоқтату мақсатымен, плотинадан жоғары орналасқан су станцияларына уақытында, судың жiберiлуi туралы хабар беріледi.
Жоғары бьефте орналасқан паромдар ағып кетпеуi үшiн жағаға жеткiзiлiп бекiтiледi.

197. Суды жiберу басталғанға дейiн төменгi бьефтегi барлық жұмыстар аяқталып, бригадалардың жұмыс орындарынан шығарылуын қамтамасыз ету қажет.

198. Плотинаның жоғарғы бьефiнде су жiберу қалқандары ашылғанға дейiн уақытша бондарды және запандарды босатып, олар бойынша жүру тоқтатылады, барлық жүзу құралдары ашылатын қалқандардың аймағынан әкетiледi және ГОСТ 12.4.026-76 бойынша "Сақ болыңыздар", "Қауiптi аймақ" және "Жүруге тыйым салынады" деген қауiпсiздiк белгiлерi орнатылады. Түнгi уақытта қалқандар әрекетiнің аймағы жарық болуға тиiс.

199. Гидроторап елдi мекен шегiнде орналасқан кезде тиектер ашылмас бұрын сиренаны немесе басқа дыбыс сигнализациясы құралдарын пайдаланып жергiлiктi тұрғындарға суды жiберу туралы хабарлау қажет.

200. Плотинаның жоғарғы бьефтегi жұмыстарды орындау үшiн рұқсат судың деңгейi белгiленген белгiге жеткеннен кейiн берiледi. Жұмыстарды орындау мерзiмi аталған деңгейдегi ұстап тұру ұзақтылығымен байланыстырылуы тиiс.

201. Су қоймасында деңгейдiң қайта көтерiлу сәтiне дейiн тиексiз су қабылдайтын қондырғыларды қосқанда, су басатын аймақтан жұмыс iстейтiн қызметкерлер шығарылады, тетiктер мен аспаптар және материалдар алынуы тиiс.

202. Су қоймасының толу барысы және су деңгейiнiң болжанған белгiлерi туралы электр станциясының басшылығы жергiлiктi әкiмшiлiк органдарын хабардар етуге мiндеттi.

7. Өлшеу жұмыстары

203. Су қоймасының тереңдiгi қайықтан немесе катерден, лотты, қаданы немесе эхолотты қолданып жүзеге асырыла алады.

204. Қайықтан өлшеу жұмыстары құрамы екi адамнан кем емес бригада болып, оның бiреуi ескекте тұрып жүргiзiлуге тиiс.

205. Тереңдiктi өлшеу жұмыстары қолмен орындалған кезде қайықтың жақтауына немесе орындығына тұруға, кеменiң жақтауына асылуға тыйым салынады. Плотлиннiң бос ұшын қолға орауға рұқсат етiлмейдi.

206. Ауырлығы 10 кг-нан асатын лотты пайдаланған кезде оны көтеру және түсiру үшiн лебедканы қолдану қажет.

207. Тереңдiктi лоттармен өлшеулер кезде резина костюмдер немесе су өтпейтiн алжапқыштармен жүргiзiледi.

208. Тереңдiк 4 м-ден асса қайықтан қадамен өлшеуге тыйым салынады. Егер қада су қоймасының түбiнде кедергiге iлiнiп қалса оны дереу жiбере салу қажет.

209. Тереңдiк катерден (өзi жүретiн кемелерден) қаданы пайдаланып өлшеген кезде, қадамен жұмыс iстейтiн бригада жабдықталуға тиiс. Сақтандырғыш арқанның көмегiмен жұмысты орындаушы палубадағы бағанаға байланады.
Өзi жүретiн кемелерден өлшеу жұмыстары тыныш ауа райында желдiң күшi 2 балдан аспаған (желдiң күшi 3,3 м/сек дейiн) кезде жүргiзiледi.

210. Тереңдiктi өлшеу эхолоттар қолданған кезде, аппараттар кемеде тегiс, кеменiң қисаюын болдырмайтын етiп бiрдей орналастырады. Эхолоттың қабылдағыш, бергiш элементтерi кемеде тростардың көмегiмен бекiтiледi, оларды қолмен ұстап тұруға тыйым салынады.

211. Өлшеу жұмыстарын сақтандырғыш және сигналдық құралдарсыз орындауға жол берiлмейдi.

4. Гидроқұрылыстарға қызмет көрсету

1. Плотиналарға, каналдарға, туннелдерге қызмет көрсету

212. Тiреудiң сүйенiштерiнiң және плотиналардың қызметтiк көпiршелерiнiң адамдар көп болатын жерлерiне iлгектi бақандар мен құтқару дөңгелектерi, плотинаның әрбiр 75 м-ге есептелiнiп бiр iлгектi бақан және құтқару дөңгелегi iлiнуi тиiс.

213. Плотинаның су жiбергiштерiнде жұмыс iстейтiн адамдар жұмыс кезiңде қажеттi құтқару құралдарымен, сақтандырғыш белдiктермен және резина етiктермен жабдықталады.

214. Гидроқұрылыстардың тiк қырларын, көпiршелердiң өтетiн металл конструкцияларын және биiктiкте орналасқан басқа да құрылыстарды жөндеу бесiктерден немесе аспалы тақтайлардан жүргiзiледi.

215. Секциялардың саңылауларына жөндеу қоршауларын орнатқан кезде оларды қолмен бағыттауға тыйым салынады.

216. Камералардың, резервуарлардың iшiндегi қапсырма шегелердiң үстiнен жүрген кезде оларды қоқыс пен балдырдан тазарту қажет.

217. Қақпақ ашық болған жағдайда су тұндырғыштардың шайылатын галереялары аймағында жұмыс iстеуге тыйым салынады. Жуу аяқталғаннан кейiн қақпақ бекiтiледi, ал көтергiш тетiктiң электр тiрегi тоқтан ажыратылуы тиiс.

218. Егер жуылатын толып тұрса оларды тазарту "өзiнен" және тек жоғарғы бьеф жағынан тазартылуы тиiс.

219. Құрылыстарды жуу кезiнде қақпақтың астындағы су тасқынының шеңберiнде қызметкерлердiң болуына тыйым салынады.

220. Тасқын астындағы құрылыстың қоршалмаған бөлiктерiнде адамдардың болуына тыйым салынады.

221. Босатылған камераларға флютбет аймағына және басқа құрылыстарға түсу осы Ережелердің 2.6 тармақшасының талаптарына сәйкес орындалады.

222. Босатылған тең резервуарлардағы жөндеу жұмыстары шығыршықты аспалы тақтайлардан және бесiктерден сақтандыру белдiгiн қолданып орындалуы тиiс.

223. Жөндеу жұмыстары жұмыс iстеп тұрған каналда жүргiзiлген кезде, адамдардың суға құлауына жол бермеу керек. Бетон, ерiтiндi және т.б. дайындайтын жұмыс орындары канал шетiнен 3 м-ден жақын емес жерде орналасуға тиiс.

224. Понтондардан қысымсыз туннелдердi жөндеген кезде, понтондар нық бекiтiледi және олардың сүйенiштi қоршаулары болуы тиiс. Жұмыстар туннелдегi су деңгейi тұрақты болған кезде және құтқару құралдарын қолданып орындалады.

225. Туннелге, дюкерлерге және акведуктерге кiретiн жерде деревациялар босатылған немесе оларды толтыру кезiнде құрылысқа кiретiн қақпалардың жағдайын бақылау жасайтын пост қойылады.

226. Деревацияның толуының соңына дейiн канал бойынша қайықтармен немесе понтондармен жүзуге жол берiлмейдi.

2. Қысымды труба құбырына қызмет көрсету

227. Құбырларды қарау кезiнде труба құбырымен жүруге тыйым салынады.

228. Труба құбырларындағы жұмыстарды труба құбырларына берiк орнатылған саты ағаштардан орындау қажет. Саты ағаштарға адамдарды көтерiп түсiру үшiн басқыштар орнатылуы тиiс.

229. 20 ^оС градустан астам еңiсте орнатылған труба құбырларындағы немесе 30 градус еңiстiктегi труба құбырларының iшiндегi жұмыстар кезiнде қызметкерлер сақтандырғыш белдiктердi пайдалануы тиiс.
Металл труба құбырларындағы iшкi және сыртқы жұмыстар кезiнде жұмыс iстеушiлер металмен жанасудан қорғайтын жеке қорғаныс құралдарымен (киiз маталармен, шынтақ қаптармен және тiзе қаптармен) жабдықталуы тиiс.

230. 30 градустан астам еңiстiктегi қысымды труба құбырларының iшiндегi жұмыстарды жылжымалы платформаларда тұрып орындауға рұқсат етiледi.

231. Тереңдiгi 5 м-ден астам су ағынында труба құбырларында жұмыс iстеуге тыйым салынады.

232. Труба құбырларын тазалаған немесе бояған кезде осы Ережелердiң 2-тарауының 8-параграфын басшылыққа алу қажет.

233. Труба құбыры босағанға дейiн персоналдың аванкамераға түсуiне жол берiлмейдi.

234. Құбырларды босатқан немесе толтырған кезде аэроциондық есiктердiң (құбырлардың) аймақтарында қызметкерлердiң болуына тыйым салынады.

235. Бригаданы жіберу үшін құбырдың қақпағын ашуға тек ол толық босағаннан кейін ғана жол беріледі.
Құбырдың қақпағын біртіндеп, гайкаларды кезектеп екі-үштен бұрап ашу керек. Пайда болған тесіктен су ақса операцияларды құбыр толық босағанға дейін тоқтату қажет.

3. Жер дамбалары мен плотиналарды жөндеу

236. Гидротехникалық құрылыстарды жөндеу кезінде құрылыс машиналарын қолдану СНиП ІІІ-4-80, ГОСТ 12.3.033-84 және зауыт нұсқауларының талаптарына сәйкес қолдануы тиіс.

237. Жер дамбалары мен плотиналар стрелкалы кран қолданылып жөндеген кезде, кестеде көрсетілген ара қашықтықты сақтау шартымен плотинаның немесе дамбаның баурайына орнатылады.

_________________________________________________________________________
|Баурайдың | Баурайдың негізінен (м) топырақтағы (жиналмаған) ең жақын   |
|биіктігі м.| тірекке дейінгі ең аз ара қашықтық                          |
|           |_____________________________________________________________|
|           |құмды    |   құмайт | сазды    | сазды   | құрғақ          |
|           |және     |топырақты | топырақты |          | орманды         |
|           |гравийлі |          |           |          |                 |
|___________|_________|__________|___________|__________|_________________|
|     1     |   1,5   | 1,25    | 1,0      |   1,0    | 1,0            |
|     2     |   3,0   | 2,4     | 2,0      |   1,5    | 2,0            |
|     3     |   4,0   | 3,6     | 3,25     |   1,75   | 2,5            |
|     4     |   5,0   | 4,4     | 4,0      |   3,0    | 3,0            |
|     5     |   6,0   | 5,3     | 4,75     |   3,5    | 3,5            |
|___________|_________|__________|___________|__________|_________________|

Осы ара қашықтықты сақтау мүмкіндігі болмаса баурай нығайтылып бекітілуге тиіс.
Жұмыс істеу үшін крандарды жаңа жиналған, тапталмаған топыраққа немесе паспортта көрсетілген еңістіктен асатын алаңға орнатуға тыйым салынады.

238. Экскаваторлар жұмыс уақытында жоспарланған алаңға орнатылуға және өздігінен жүріп кетпеуі үшін инвентарлы тіреулермен бекітілуге тиіс. Осы мақсатта тақтайларды, бөренелерді тастауға және басқа да заттарды қолдануға тыйым салынады.

239. Экскаватор жұмыс істейтін аймақта (машина жұмыс істейтін радиусқа 5 м қоса) адамдардың болуына және басқа жұмыстардың орындалуына тыйым салынады.

240. Көктайғақта экскаватордың оның табан шынжырларының тайғанауына қарсы шаралар қолданылса ғана жүруге рұқсат етіледі.
Экскаваторды таяз судан өткізу үшін рұқсатты жүретін жолды тесергеннен кейін жұмыс басшысы береді.

241. Жердің еңістік бұрышы паспорттық деректерден асқан кезде экскаваторды көтеріп түсіру тягачтардың көмегімен жұмыс басшысының басшылығымен жүзеге асырылады.

242. Машинаның паспортында көрсетiлгеннен асқан биiктiкке немесе еңiстiкке жылжыған кезде топырақты машинамен (бульдозермен, скрепермен) өңдеуге немесе қозғалтуға тыйым салынады.

243. Нығыздағыш машинаның вибраторы ол нығыз негiзбен жүргенде ажыратылуы тиiс.

244. Екi немесе одан көп машиналар жұмыс iстеген кезде, (скреперлер, бульдозерлер, катоктар және басқа да тетiктер) олардың арасындағы ара қашықтық 5 м-ден артық болуы мiндеттi.

245. Автокөлiкпен топырақ түсiру кезiнде плотинаның үстiнде жылжыған машинаны осы мақсатқа арнайы бөлiнген адам басқарады.
Автомобильдердң жүру жылдамдығы әрбiр жеке жағдайда жолдың жағдайы мен қарқынына қарай белгiленедi.

246. Гидроқұрылыстың еңiстi жерлерiндегi жөндеу жұмыстарын, қызметкерлер енi 1,5 м-ден кем емес және биiктiгi 1 м-ден кем емес қоршаулы траптар мен жеңiл басқыштардан орындаулары тиiс. Жеңiл басқыштардың еңiстiгi 30 градустан асатын элементтерiндегi жұмыстар сақтандырғыш белдiктердi қолданып орындалуы тиiс.

247. Плотинадағы су қазындыларының аймақтары қоршалуы тиiс. Су қазындыларын қарау басқыштар мен сақтандырғыш белдiктер болғанда ғана рұқсат етiледi.

248. Плотина баурайларына төсеу үшiн берiлетiн тастар, плотинаның жотасына жиектен 1 м-ден кем емес жерде жиналады.

249. Жаз кезiнде плотиналар мен дамбалардың баурайларын жүзу құралдарын (баржалар мен крандарды) қолданып жөндеген кезде, олар жағаны бойлап орнатылуы тиiс.
Жөндеу аймақтарында өтiп жатқан рейстi кемелердiң жылдамдығы шектеледi, ол туралы кеменi жүргiзушiлерге тиiстi сигналдармен хабар берiлуге тиiс.

250. Плотинаның жотасынан тас, бөренелер немесе басқа да материалдар берiлген кезде жұмысшылар олардың кездейсоқ құлауы мүмкiн учаскелерде болмауы тиiс.

251. Қысқы уақытта жөндеу жұмыстары басталғанға дейiн жұмыс орындары мұз бен қардан тазартылуы тиiс.

4. Сүңгуiр жұмыстары

252. Электр станцияларындағы сүңгуiр жұмыстары РД 31.84.01-90 талаптарына сәйкес орындалуға тиiс.

253. Сүңгуiр жұмыстарына жасы 18 ден жас емес, арнайы медициналық тексеруден және сүңгуiр дайындығынан өткен адамдар жiберiледi.

254. Жыл сайын электр станциясы бойынша сүңгуiр жұмыстарына және сүңгiрушiлерге қызмет көрсетуге жiберiлген сүңгуiр емес маман адамдардың тiзiмi бекiтiледi. Сүңгуiр жұмыстарын орындау үшiн, сүңгуiр жұмыстарының басшысы, сүңгуiршiлерге қызмет көрсететiндердiң басшылары, сүңгуiр станциясының старшинасы (бригадирi) медициналық тексеруден өткiзетiн адамдар, сүңгуiр тобының құрамы тағайындалады.

255. Сүңгуiр жұмыстарының қауiпсiз өндiрiсi мен оларды орындау үшiн жағдайларды қамтамасыз ету жауапкершiлiгі сүңгуi жұмыстарын орындайтын кәсiпорынның әкiмшiлiгiне жүктеледi.
Жол сапармен келгендерге және жалдамалы сүңгуiр станцияларына (сүңгуiрлер) қажеттi жағдайларды қамтамасыз ету жауапкершiлiгi осы станциялардың (сүңгуiрлердi) пайдаланатын кәсiпорындар мен ұйымдардың әкiмшiлiгiне жүктеледi.

256. Сүңгуiрлердi медициналық қызметпен қамту сүңгуiр жұмыстары кезiнде де, жұмыс аралығында да жүзеге асырылады.
Сүңгуiрлердi медициналық қызметпен қамтуға "Сүңгуiр дәрiгер" (фельдшер) мамандығы бойынша мамандандырудан өткен медициналық қызметкерлер жiберiледi. 60 м-ге дейiнгi тереңдiкке түсетiн сүңгуiрлерге дәрiгер, ал 45 м-ге тереңдiкке дейiн түсетiн сүңгуiрлерге фельдшер, ал 20 м тереңдiкке түсетiн сүңгуiрлерге "Сүңгуiр маман" бiлiктiлiгi бар адам, ал 12 м тереңдiкке түсетiндерге-мамандандырудың бiрiншi және екiншi топтарының бiр және екi сыныптағы сүңгуiрлер қызмет көрсетедi.

257. Құтқару жұмыстарынан басқа барлық сүңгуiр жұмыстары наряд-тапсырма бойынша орындалады. Наряд-тапсырманың нысаны 6-қосымшада берiлген.
Қажет жағдайда сүңгуiр жұмыстары басшысының шешiмi бойынша қосымша жұмыстар өндiрiсiнiң жобасы әзiрленуге тиiс.

258. Су астына түсер алдында, сүңгуiрдi медициналық тексерудi жүзеге асыратын адам тексеруге, және сүңгуiр жұмыстарының басшысы оған нұсқау берiп, алдағы жұмыстардың сипаты, олардың орындау тәртiбi, қауiпсiздiк шаралары туралы айтуға тиiс.

259. Сүңгуiр жұмыстары орындалатын орындарда сигналдардың Халықаралық жинағы бойынша: күндiз "А" екi жалау, түнде және ауа-райы қолайсыз күндерi-бiрiнiң үстiнде бiрi орналасқан екi жасыл от - ескерту сигналдары көтерiлiп тұруы мiндеттi. Жалаулар мен оттардың арасындағы ара қашықтық кемелердің габариттерiне байланысты 0,5 м-ге дейiн болуы тиiс.
Кемелерде бұл сигналдар сүңгуiрлердi түсiрген кеменiң бортындағы реяның ногында көтерiледi. Сигналдарды көтеретiн штаттық дiңгегi жоқ жүзу құралдарында және жағалауда уақытша діңгек орнатылады.

      260. Тәулiктiң қараңғы уақытында жұмыстар кезiнде су үстiндегi және су астындағы жарық қолданылады.
      Су үстiнде:
      сүңгуiрлер су астына түсуге даярланатын орын және түсетiн орын;
      сүңгуiрлердiң судың астына түсуiн, жұмыстарды орындаған кезде олардың қауiпсiздiгiн және тыныс тiршiлiгiн қамтамасыз ететiн қондырғыларды басқаратын аспаптары;
      сүңгуiр жұмыс iстейтiн орынның үстiндегi су бетi жарық болуға тиiс.
      Су астында жарық беру үшiн арнайы су асты стационарлық жылжымалы немесе дулығалы шырақтар қолданылады. Терең емес суда және тұнық суда жұмыс iстеген кезде прожекторлар мен люстралар қолданыла алады.

261. Су асты жұмыстары орындаған кезде сүңгуiрмен және түсiрген орын арасында тұрақты байланыс қамтамасыз етiлуi тиiс. Сүңгуiрдi су астына екi жақты сөз байланысы мен сигналды үшсыз түсiру жол берiлмейдi.

262. Сүңгуiрлер станциясы арнайы аптечкамен және дәрiгерге дейiнгi көмектi көрсету үшiн оны пайдалану жөнiндегi нұсқаумен жабдықталуға тиiс.

263. Сүңгуiрге жұмыстарды орындау үшiн қажет аспаптармен басқа да заттар үстiнен түбекпен немесе арқанмен берiледi. Сүңгуiр берiлген затты алғаннан кейiн, оның одан арғы қозғалысы жұмыс iстеп жатқан сүңгуiрдiң нұсқаумен жасалады. Ауырлығы 2 кг-нан аспайтын жеңiл заттарды сигналды үш бойынша беруге рұқсат етiледi. Сүңгуiрге ауырлығына қарамастан кез-келген заттарды тастауға тыйым салынады.

264. Су астына ауыр конструкцияларды орнатқан кезде, оның орнатылатын конструкция түсiрiлгеннен кейiн сүңгуiрге су астына бақылау үшiн түсуге рұқсат етiледi. Мұның өзiнде түсiрiлетiн бөлшек орнатылатын орыннан биiктiк бойынша 0,1 м-ден артық емес қашықтықта топырақта немесе өзi тұруы тиiс.
Конструкцияны түсiрген кезде оның орнатылуының дұрыстығын байқау үшiн сүңгуiрдің болуы қажет болғанда, сүңгуiрге конструкциядан жоғары және оның жанында түсу ұшында болуға рұқсат етiледi.

265. Ауыр элементтер мен конструкциялар топырақтан тарту күшi есепке алынып, жүк асатын арқандарды, траверстердi және басқа да қондырғыларды қолданып алынады. Арқандар керiлгеннен кейiн сүңгуiр су бетiне шығуға тиiс.
Ұсақ тастарды, бөлшектердi және басқа да заттарды себеттермен немесе қалақша тiреуiшпен көтеру керек.

      266. Гидротораптардың су жiберетiн құрылыстары мен қондырғыларында сүңгуiр жұмыстарын орындағанда мына шарттарды сақтау қажет:
      жұмыс орнынан 50 м-ден кем емес радиуста судың ағыс жылдамдығы 0,5 м/с аспауы тиiс, ол үшiн гидроагрегаттардың қажеттi саны тоқтатылып, қақпақтары жабылуы және т.б. тиiс;
      бiрiншi шарт бойынша тоқтатылған турбиналардың бағыттаушы аппараттары мен реттеудiң iске қосқыш қондырғылары жабылуы тиiс;
      қателесiп агрегаттарды iске қосу және қондырғылар мен тетiктердiң қосылуын болдырмайтын шаралар орындалуы тиiс.

267. Гидротехникалық құрылысты тексеру немесе жөндеу уақытында сүңгуiрлер су астына түсетiн ауданда 50 м-ден кем емес радиуста жүзу құралдарының жүруi мен басқа да жұмыстарды орындауға тыйым салынады.

268. Гидроэлектростанцияларының плотиналар мен насос станцияларының аймақтарында жұмыстарды гидроқұрылыс әкiмшiлiгiнiң тек жазбаша рұқсатымен ғана жүргiзуге жол берiледi. Рұқсат бiр тәулiктен аспайтын мерзiмге, сүңгуiр жұмыстарының басталуы мен аяқталуы уақыты дәл көрсетiлiп берiледi.

269. Су ұстайтын Құрылыс арқылы сүзгiлеу орнын анықтау үшiн арқандағы қалдықты нығыздап толтырылған қаптарды жоғарғы бьефтен жылжытып отыру керек.

270. Сүзгiлеу мардымсыз қысымның әсерiнен қалдық толтырылған қапты сүзгiленетiн тесiктен қолмен алуға болғанда, сүңгуiр резина тiлiктi сырықты немесе басқа да құрылғының көмегiмен сүзгiленетiн орынды табуға тиiс. Сүңгуiр сырықты өзiнiң алдына, ө қозғалысының бағыты бойынша қозғалтуы тиiс.
Сүзгiлеу аймағына, сүңгуiрдi сорып алу мүмкiндiгiн болдырмайтын қорғаныс құрылғысыз жақындауға тыйым салынады.

271. Бүлiну мөлшерi зор болған кезде, сондай-ақ бүлiну мөлшерiне қарамастан 10 м-ден астам тереңдiкте құрылыстың бүлiнген учаскесiне ағаш қалқан қойғаннан кейiн ғана сүңгуiрдi су астына түсiруге рұқсат етіледi.

272. Су жинайтын құрылыстарды сүңгуiрлер су жинау тоқтатылғаннан кейiн ғана тексерiп тазартылулары тиiс.

273. Сүңгуiрлердің жылдамдығы 2 м/с астам ағыста жұмыс iстеуiне тыйым салынады.
Ағыстың жылдамдығы 1 м/с асқанда сүңгуiрлер су астындағы жұмыстардың жағдайын жеңiлдететiн және қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн қондырғылар мен құрылыстарды (қалқандар, сүңгуiр күркелер, суға бататын сыйымдылықтарды) қолданып орындайды. Нарядта осындай қондырғыларды қолдану қажеттiлiгi көзделуi тиiс.

274. Жағымсыз температураларда сүңгуiр жұмыстарының өндiрiсiнiң әрбiр жағдайында судың астына түсетiн сүңгуiрлердің тоңуына қарсы шаралар (iш киiмнiң екiншi комплектiсiн қолдану, су астында болудың уақытын шектеу, жылыту құралдарын пайдалану және т.б.) қолданылып жүзеге асырылады, тоңуға қарсы шараларды жұмыстың нақтылы жағдайларына қарап, медициналық тексеруден өткiзушi адам белгiлеп, нарядқа енгiзедi.

275. Ауаның температурасы 10 С-тан төмен болып, желдiң күшi 7 балдан (14 м/с) асса немесе ауаның температурасы 15 С-тан төмен болып, желдiң күшi 5 балдан (8,5 м/с) асса сүңгуiр майнаның үстiнде орнатылған жылы бөлмеден су астына түседi.

276. Сүңгуiрлер мұздың астына түсу үшiн 2:2 м-ден кем емес майна ойылып мұздан тазартылады.
Майна барлық периметрi бойынша ағаш төсеммен төселедi және қоршаумен қоршалады.

      277. Ауаның жағымсыз температурасы кезiнде сүңгуiр жұмыстары орындалған уақытта клапандар, шлангтер және басқа да ауа тартатын қондырғыларды жылу оқшаулайтын материалдарды қолданып қатып қалудан сақтау қажет.
      Су астына түсетiн жабдықтардың қатып қалған элементтерiн ыстық сумен жылыту қажет.
      Осы мақсатта ашық отты пайдалануға, сондай-ақ мұзды оюға тыйым салынады.

278. Су астында электрмен дәнекерлеу жұмыстарына тиiстi бiлiм алған, бiлiктiлiк куәлiктерi бар, осы жұмыстарға кәсiпорын бұйрығымен жiберiлген сүңгуiрлер жiберiледi.

279. Электрмен дәнекерлеу жұмыстарын орындайтын сүңгуiрлермен байланыс жасау және өлшеу құралдарының көрсеткiштерiн бақылау үшiн сүңгуiр тағайындалады. Ол жұмысты орындайтын сүңгуiрдiң бұйрығымен дәнекерлеу тiзбегiн қосады және оны ажыратады.

280. Су астында электрмен дәнекерлеу жұмыстарын орындау үшiн тұрақты (түзетiлген) тоқ қолданылады.

281. Су астында дәнекерлейтiн барлық жабдықтар жерлестiрiлуi, ал электрод ұстағыш сүңгуiрдің киiмiнің тоқ өткiзетiн бөлiктерi мен металл бөлiктерi оқшаулануға тиiс.

282. Дәнекерлеушi сүңгуiрмен тұрақты екi жақты байланыс болмаса су астында электрмен дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзуге тыйым салынады.

5. Гидромеханикалық жабдықтарға қызмет көрсету

1. Гидроагрегаттар мен қосалқы жабдықтар

283. Турбинаның су өткiзу жолдарындағы қақпақтарды, турбиналардың серiппелi камераларына, жұмыс доңғалағының камераларына және соратын турбиналарға апаратын қақпақтарды ашу қысымды түсiргеннен кейiн және камералар мен турбинаның су өткiзетiн жолдарында қысымның болмауын тексергеннен кейiн жүргiзiлуге тиiс.

284. Ағынды бөлiктiң қотару қондырғыларының өнiмдiлiгi қақпақтың нығыздығы бұзылған кезде судың ағуын толық тоқтатуды қамтамасыз етуi тиiс.

285. Бағыттаушы аппараттарының күрекшелерi мен турбинаның жұмыс доңғалағының қалақтары арнайы төсеме тақтайларда тұрып қаралуы және жөнделуi тиiс.

286. Жұмыс доңғалағының астына саты ағаштарын орналастырған кезде немесе оларды алған кезде, сондай-ақ жұмыс доңғалағының қалағын жөндеген кезде қызметкерлер сақтандырғыш белдiктi пайдалануы тиiс.

287. Турбиналардың су ағатын бөлiгiн (жұмыс доңғалағы, серіппелi камералар, соратын құбырлар) жөндеген кезде желдету немесе қажет жағдайда ауаны жылыту қамтамасыз етiлуi тиiс.

288. Турбинаның су ағатын бөлiгiн жөндеген кезде жұмыс орындарын жарықтандыру осы Ережелердің 41-бабының және РД 34.03.204. талаптарына сәйкес орындалуы мiндеттi.

289. Жұмыс iстеп тұрған гидроагрегаттарды қарау кезiнде бағыттаушы аппараттардың иiндерi арасындағы сырғаларға, сервомоторлардың штоктарына және тетiктердің жылжымалы бөлшектерiне тұруға тыйым салынады.

290. Жұмыс iстеп тұрған су құбырларының бекiтiлетiн фланецтi жалғауларын бекiту оларда 0,5 МП-дан аспайтын қысым кезiнде ғана рұқсат етiледi.

2. Гидротехникалық құрылыстардың
механикалық жабдықтары

291. Залдардың, шкивтi берiлiс белдiктердiң және берiлiс тетiктердiң (тиiстi доңғалақтар, тiзбектi берiлiстер, фрикциялық дискiлер, муфталар және т.б.) адамдар жанасу мүмкiндiгi бар жерлерi осы Ережелердiң 2.2.1-бабының талаптарына сайкес қоршалуға тиiс.

292. Қалқанды бөлiктердiң ашық ойықтары осы Ережелердiң 21-бабының талаптарына сәйкес периметрмен қоршалуға тиiс.

293. Бекiтпе тетiктерiнде, тетiк қол жетегiмен жұмыс iстегенде, сондай-ақ тетiк тоқтап қалғанда, бекiтпенiң соңғы қалыбында электр жетегiн ажыратуын қамтамасыз ететiн сақтандырғыш қондырғылар болуға тиiс.

      294. Бекiтпе қапсырмаларымен ұсталмаса, не нық бекiтiлмесе, қызметкерлерге бекiтпе элементтерiнде болуға рұқсат етiлмейдi.
      Айрықшылық ретiнде қызметкерлердiң қажырмаларға орнату үшiн бекiтпелерге қысқа уақыт болуына жол берiледi. Бұл жұмысты орындағанда, сақтандырғыш қажет жағдайда қорғаныш белдiктердi пайдалану талап етiледi.
      Бекiтпенiң ригелiне кран көтеретiн бесiкпен шығу керек.

295. Бекiтпеге қатысты операцияларға қатыспайтын адамдарға бекiтпе мен оның тетiктерi жұмыс iстеп тұрған жерде болуға тиым салынады. Бекiтпелер үстiндегi аспалы құрылғылардан жұмыс өндiруге тыйым салынады.

6. Жұмыстардың қауіпсіздігін қамтамасыз
ететін ұйымдастыру шаралары

1. Жалпы ережелер

      Гидромеханикалық жабдықтар мен гидротехникалық құрылыстарда жұмыстар орындаған кезде қауiпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн мына ұйымдастыру шаралары орындалуы тиiс:
      Наряд, өкiмдер беру;
      жұмысқа кiрiсуге рұқсат беру;
      басқа жұмыс орнына ауыстыру;
      жұмыстағы үзiлiстердi ресiмдеу;
      жұмыстың аяқталуын ресiмдеу;
      Жабдықтар мен құрылыстардағы жұмыстар жұмыстарды орындаушыны қосқанда құрамы екi адамнан кем емес бригада орындауға тиiс.
      Сүңгуiр жұмыстарының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн шаралардың көлемi осы Ережелердiң 4-тарауының 4-параграфында айтылған.

2. Жұмыстарды қауiпсiз жүргiзу үшiн жауапты адамдар

      296. Нарядтар мен өкiмдер бойынша жұмыс кезiнде қауiпсiздiктi ұйымдастыру үшiн мына адамдар жауапты:
      нарядты (өкiмдер берушi);
      жұмыстардың басшысы;
      жұмыстарды өндiрушi;
      байқаушы;
      жұмысқа жiберушi;
      бригада мүшелерi.

297. Наряд берушi (өкiм берушi) жұмыстарды қауiпсiз орындаудың мүмкiндiгiн белгiлейдi, жұмыс басшысы, жұмыстарды орындаушыны тағайындайды және нарядта көрсетiлген қауiпсiздiк шараларының нақтылығы, өкiмдер бойынша орындалатын жұмыстардың орындаушылары, нарядтар бойынша тағайындалған жауапты адамдардың құрамдық сапасы үшiн жауап бередi.

298. Нарядтарды (өкiмдердi) беру құқығы жөнделетiн объектiлердi басқаратын цехтың әкiмшiлiк-техникалық қызметкерлерiне берiледi. Осындай құқық жөндеу (реттеу, монтаждау) кәсiпорынының қызметкерлерiне берiлуi мүмкiн.
Шұғыл орындалатын жұмыстарда наряд беру құқығы бар адамдар болмаған жағдайда, нарядты, егер олар осы наряд бойынша жұмысқа жiберушiлер болмаса, электростанцияның жедел қызметкерлерi бере алады.

      299. Жұмыстардың басшысы наряд бойынша бригада құрамын анықтай отырып, бригада мүшелерiнiң бiлiктiлiк деңгейi үшiн жауап бередi.
      Жұмыстардың басшысы жұмысқа жiберушіден жұмыс орнын қабылдай отырып, нарядта көрсетiлген қауiпсiздiктің барлық шараларының орындалуы мен олардың жеткілілiктiгi үшiн жауап бередi.
      Жұмыстардың басшысы жұмысты орындаушылармен және бригада мүшелерiмен өткiзiлетiн нұсқаудың сапасы үшiн жауапты.
      Тұрақты қадағалауды жүзеге асыра отырып, жұмыстардың басшысы жұмыстардың жұмыс iстеп тұрған жабдықтармен басқа да қауiптi өндiрiстiк факторлары жағынан қауiпсiздiк үшiн жауапты.

300. Жұмыстар наряд бойынша орындалса, жұмыстардың басшысы тағайындалуға мiндеттi.

301. Нарядтар бойынша орындалатын жұмыстардың басшылары болып электр станциялары мен мердiгерлiк ұйымдардың осы үшiн жеткiлiктi бiлiктiлiгi бар цех (учаске) мамандары тағайындалады.

302. Жұмыстарды орындаушы жұмысқа жiберушiден жұмыс орнын қабылдай отырып, нарядта көрсетiлген қауiпсiздiктiң барлық шараларының орындалуы үшiн жауапты.
Жұмыстарды өндiрушi өзiнің және бригада мүшелерiнiң қауiпсiздiк ережелерiн, еңбектi қорғау жөнiндегi нұсқауларды, жұмыс өндiрiсiнiң жобасында белгiленген қауiпсiздiк талаптарын орындауы үшiн, бригада мүшелерiмен өткiзiлетiн нұсқаулардың айқындылығы мен жеткiлiктiлiгi үшiн, аспаптар мен қорғаныс құралдарының және такелаждық құрылғылардың болуы үшiн, жұмыс орнында орнатылған қоршаулардың, қауiпсiздiк белгiлердiң, жабатын қондырғылардың сақталуы үшiн жауапты.

303. Нарядтар мен өкiмдер бойынша жұмыстарды орындаушы болып электр станциялары мен мердiгерлiк ұйымдардың цех (учаске) мамандары тағайындалады. Жұмыстардың орындаушысы болып бiлiктiлiгi 4-разрядтан төмен емес жұмысшылар тағайындалуы тиiс.

      304. Байқаушы құрылыс жұмысшылары, жұмысшылар, такелажшылар бригадалары, гидроқұрылыстар мен механикалық жабдықтарға қызмет көрсетуге рұқсаты жоқ басқа да қызметкерлерге, бригада жұмыс iстеп тұрған құрылыстар мен жабдық маңында жұмыстар орындаған кезде тағайындалады.
      Байқаушы жұмысқа жiберушiден жұмыс орнын қабылдай отырып, нарядта көзделген қауiпсiздiктiң барлық шараларының орындалуы, жұмыс орнында орнатылған қоршаулардың, плакаттар мен қауiпсiздiк белгiлерi, жабатын қондырғылардың сақталуы үшiн, жұмысшылардың жұмыс iстеп тұрған қондырғылар жағынан қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн жауап бередi.
      Байқаушының қадағалау жасауымен қатар қандай бiр басқа жұмыстар орындауына тыйым салынады.
      Жұмыстар технологиясымен байланысты қауiпсiздiгi үшiн жауапкершiлiк бригаданы басқаратын қызметкерге жүктеледi, ол қызметкер жұмыс орнында тұрақты болуға тиiс.

305. Байқаушы наряд бойынша жұмыс орындауға құқығы бар адамдардың қатарынан тағайындалады.

306. Әкiмшiлiк-техникалық қызметкерлердің және жедел қызметкерлерге нарядтар (өкiмдер) беруге өкiлеттi адамдардың, жұмысшылардың басшылары мен орындаушылары болуға құқығы бар адамдардың тiзiмдерiн электр станциясының бас техникалық басшысы бекiтедi, және олар жедел қызметкерлердiң жұмыс орнында болады.
Мердiгерлiк ұйым адамдардың осындай тiзiмдерiн осы ұйымның басшылары бекiтедi және электр станциясының бас техникалық басшысының рұқсатымен жедел қызметкерлер оны басшылыққа алады (осы Ережелердiң 8-тарауының 376, 377-баптарын қара).

307. Жұмысқа жiберушi қабылданған қауiпсiздiк шараларының жеткiлiктiлiгi, жұмысқа жiберетiн рұқсаттың және жұмыс басшысымен және орындаушымен (байқаушымен) өткiзiлген нұсқаудың дұрыс орындалуына, жұмыс аяғында бригададан жұмыс орнын сапалы қабылдау үшiн жауап бередi.

      308. Әдетте жұмысқа жiберушi болып жабдықтар мен құрылыстарға қызмет көрсетудi жүзеге асыратын жедел қызметкерлер санынан тағайындалады.
      Жедел қызметкерлер болмайтын объектiлерде, жұмыс орнын дайындауды, жұмысқа жiберудi және жұмыс iстеушiлерге байқауды иелiгiнде жабдықтар мен құрылыстарды басқаратын цехтың (учаскенiң) әкiмшiлiк-техникалық қызметкерлерi жүзеге асырады.
      Аталған құқықтар электр станциясының бас техникалық басшысының өкiмдiк құжатымен беріледi.

309. Бригада мүшелерi өздерiнiң еңбектi қорғау және Ережелердiң талаптарын сақтау үшiн, жұмысқа жiберiлер алдындағы және жұмыс кезiндегi нұсқаулардың орындалуы үшiн, сондай-ақ қорғаныс құралдары мен арнайы киiмнiң дұрыс қолдануы және қолданылатын аспаптар мен құралдардың түзiктiгi үшiн жауапты.

      310. Жұмыстарды қауiпсiз орындау үшiн жауаптыларға, егер екi қызметтi қатарынан орындайтын адам уақытша болмайтын адамның мiндеттерiн орындауға құқығы болса, оған екi адамның мiндеттерiн қатар орындауға жол берiледi.
      Жұмыстар орындалған кезде мына екi қызметтi қатар орындауға жол берiледi:
      наряд берушi мен жұмысты орындаушының;
      жедел қызметкерлер болмайтын қондырғыларда наряд берушi мен жұмысқа жiберушiнiң;
      егер адам басқа нарядтар бойынша қауiпсiздiк үшiн жауаптылардың мiндеттерiн бiр уақытта орындамаса, жұмыс басшысы мен жұмыс өндiрушiсiнiң.

3. Нарядтарды, өкiмдердi ресiмдеу

311. Электр станциялардың гидротехникалық құрылыстары мен гидромеханикалық жабдықтарындағы жөндеу және дайындық жұмыстары нарядтар мен өкiмдер бойынша жүргiзiледi.
Алдын-ала сипатындағы бiрқатар жұмыстарды (май құю, тетiктердi резервке қою және алу, қондырғыларды сынау) жедел қызметкерлер ауысым iшiнде нарядсыз және өкiмсiз орындайды. Бұл жұмыстардың тiзбесi жергiлiктi нұсқауларда аталуы тиiс.

312. Нарядтар жұмысты орындауға берiлетiн тапсырма, оның сипаты, уақыты мен орны қажеттi қауiпсiздiк шаралары, бригаданың құрамы мен жұмысты қауiпсiз орындау үшiн жауапты адамдардың құрамы анықталады.
Наряд арнайы бланкте жасалады. Наряд бланкiсiнiң нысаны осы Ережелердiң 7-қосымшасында көрсетiлген.

313. Өкiм - жұмысты қауiпсiз орындау үшiн берілетiн ауызша тапсырма, онда жұмыстың сипаты, уақыты, орны, қауiпсiздiк шаралары егер олар қажет болса және жұмысты орындау жүктелген адамдар белгiленедi.

      314. Нарядтар бойынша негiзгi жабдықтар мен гидроқұрылыстарда орындалатын, жұмыс iстеушiлердің қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi техникалық шараларды орындауды қажет ететiн, сондай-ақ от пен орындалатын және үлкен қауiппен байланысты жұмыстар орындалады.
      Нарядтар бойынша мына жұмыстар орындалуға тиiс:
      Гидротехникалық құрылыстарды жөндеу;
      Гидротурбиналар мен генераторлардың механикалық бөлiктерiн жөндеу;
      Гидроагрегаттардың қосалқы жабдықтарын, жылдамдық реттегiштердi, май қысу қондырғыларын, майлау жүйелерiн, компрессорларды және т.б. жөндеу;
      Жүк көтеретiн крандар мен крандар жүретiн жолдарды жөндеу;
      Турбина камераларындағы, соратын құбырлардағы, бактерде, құдықтарда, серiппелi камераларда, потерндерде, қысымды құбырларда, теңестiру резервуарларында, туннелдерде, су тастайтын галереяларда орындалатын жұмыстар;
      Су астындағы жұмыстар;
      Жүзу құралдарынан орындалатын жұмыстар;
      қақпақтарды, торларды және құрылыстардың қысымды қырларын мұздан тазарту жонiндегi жұмыстар;
      су қоймасының арнасын жуу;
      жабу жұмыстары;
      саты ағаштарды жинау, бөлшектеу;
      коррозияға қарсы және гидрооқшаулағыш жұмыстар;
      жұмыс iстеп тұрған жабдықтардың маңында және өндiрiстiк бөлмелерде орындалатын от жұмыстары;
      газ жиналу қаупi бар жерлердегi жұмыстар;
      су асты коммуникациялар аймақтарындағы жер жұмыстары.
      Жергiлiктi жағдайларды есепке алып, электр станциясының бас техникалық басшысы бұл тiзбенi толықтыра алады.

315. Нарядтар бойынша орындалатын жұмыстар тiзбесiне енбеген жұмыстарды ауызша өкiмдер бойынша орындауға жол берiледi.

316. Наряд екi данада жазылады (екi данадағы да жазулар анық болуы тиiс, түзетулер енгiзуге, сызуға жол берiлмейдi).

317. Нарядтарды нөмiрлеу тәртiбiн кәсiпорынның техникалық басшысы белгiлейдi.

318. Наряд жолма-жол мәтiнге сәйкес толтырылады.

319. Жұмыстардың басшысына бiруақытта берiлетiн нарядтар санын нарядты берушi белгiлейдi.

      320. Наряд әдетте бiр жұмыс орнына берiледi. Нарядты бiр гидроагрегаттың немесе гидроқұрылыстың бiрнеше жұмыс орнына мына шарттарды орындап беруге болады:
      барлық жұмыс орындары алдын-ала даярланып, оларды жұмыс басшысы мен жұмысты орындаушы (байқаушы) бiр уақытта қабылдап алады;
      бригада бiр жұмыс орнына жiберiледi;
      бригаданы басқа жұмыс орнына ауыстыруды жұмысқа жiберушi жүзеге асырады және нарядтың тиiстi кестесiнде ресiмдейдi.
      Бiрнеше жұмыс орнында жұмыс орындау үшiн бригаданы бөлу қажет болса, нарядтың "Ерекше белгiлер" деген бөлiгiнде тиiстi жазу жазылады.

321. Егер нарядта қауiпсiздiктiң барлық шараларын жазу үшiн орын жетпесе, нарядқа берген адамның қолы қойылып, жұмыс өндiрiсi жағдайларының тiзбесi жалғастырылған жеке бет қоса тiркеледi, нарядтың "Қауiпсiз жағдайларды қамтамасыз ету үшiн қажет" бөлiгiнде ол туралы жазу жазылады.

322. Қажет жағдайда наряд берушi нарядтың "Ерекше шарттарының бөлiгiнде қауiпсiздiктің қосымша шараларын мысалы, барлық жұмыстардың немесе оның бөлiгiнiң жұмыс басшысының тiкелей қадағалауы мен орындалатыны туралы, арнайы қоршаулар орнату туралы, қорғаныстың арнайы құралдарын қолдану, жүк көтеретiн тетiктердi пайдалану туралы жазады.

      323. Нарядты қолданудың мерзiмiн нарядты берушi белгiлейдi, бiрақ ол мерзiм өтiнiште көрсетiлген жабдықты (құрылысты) жөндеу мерзiмiнен аспауға тиiс.
      Егер нарядтың қолдану мерзiмi асып кетсе, ал жөндеу аяқталмаса, нарядтың қолданылу мерзiмi бiр ретке ұзартыла алады.
      Мерзiмдi ұзарту нарядты берген адамның қолы қойылып, нарядтың тиiстi жолында ресiмделедi, ал нарядты берген адам болмаған жағдайда оның мерзiмiн осы жабдықтың (құрылыстың) жөндеуiне наряд беруге құқығы бар адам ұзартады.

324. Жоспарлы жөндеу жұмыстары орындалған кезде, нарядтың екi данасы жұмыстар өндiрiсi басталарға дейiн жедел қызметкерлерге берiледi. Ойламаған жағдайларда наряд жұмыс өндiрiсi күнi беруге рұқсат етiледi. Нарядты алғанда жедел кызметкерлер нарядтың мәтiнiне күмән келтiрсе, олар нарядты берген адамнан немесе жұмыс басшысынан түсiнiк алуға мiндеттi.
Дұрыс ресiмделмеген наряд бойынша жұмысқа кiрiсуге рұқсат етiлмейдi.

      325. Өкiмдер жедел қызметкерлерге жұмыс орындалатын күнi берiледi. Өкiмдер тiкелей немесе байланыс құралдары арқылы берiле алады.
      Өкiм бiр реттiк болады, оны қолдану мерзiмi жұмысты орындаушылардың жұмыс күнiнiң ұзақтылығымен анықталады.
      Жұмысты жалғастыру қажет болған жағдайда өкiм қайтадан берiлiп ресiмделуге тиiс.

326. Бригада құрамына тәжiрибеден өтушiлер мен оқушыларды, сондай-ақ практикалық оқудан өтушi жаңадан қабылданған қызметкерлердi, қауiпсiздiк техникасының Ережелерiн бiлуiн тексермей, бригаданың бiр негiзгi мүшесiне бiр бiлiктi емес қызметкер анықталатын есептен кiргiзуге жол берiледi.
Тәжiрибеден өтушiлер мен оқушылар бiлiктi қызметкерлерге жеке бекiтiледi. Бригада құрамына кiргiзiлген бiлiктi емес қызметкерлердiң қауiпсiздiгi үшiн аталған қызметкерлер бекiтiлiп бригада мүшелерi мен жұмысты орындаушы жауап бередi, бұл туралы нарядтың "Бригада құрамы" жолында жазылуға тиiс.

327. Бригаданың жалпы саны жұмыс басшысы мен жұмысты орындаушы жағынан жұмысшыларға қадағалауды жүзеге асыру мүмкiндiгiмен шектеледi.
Бригада саны көп болып, оның мүшелерiнiң тiзбесi "Бригада құрамы" бөлiмiнiң жолдарына симаса, жұмысшылардың тегi, аты, әкесiнің аты көрсетiлген тiзiм нарядқа қоса тiркеледi. Бұл тiзiмге жұмыс басшысы қол қояды және ол нарядтың ажырамас бөлiгi болып табылады. Бұл жағдайда "Бригада құрамы" бөлiгiнде бригаданың саны көрсетiлiп, бригада мүшелерiнiң қоса тiркелген тiзiмi туралы жазу жазылады.

      328. Бригада құрамындағы өзгерiс, нарядтың екi данасының тиiстi кестесiнде жұмыстардың басшысы ресiмдейдi.
      Бригада саны көп болып, құрамындағы өзгерiс туралы жазу кестеге симаса, нарядқа өзгертулер аталып жеке бет қоса тiркеледi және кестеде осы қосымшаның барлығы жөнiнде жазу жазылады.
      Бригада мүшелерiнің құрамындағы өзгерiс туралы нұсқау байланыс құралдары немесе шабарман арқылы берiле алады, бригаданың жаңа мүшелерiмен нұсқауды бұл жағдайда жұмыстарға жiберушi және жұмыстарды орындаушы (бақылаушы) өткiзедi.
      Егер бригада құрамының 50 %-тен астамы өзгертiлсе, наряд жаңадан жазылады.

329. Жұмыстар аяқталғаннан кейiн наряд жұмыс басшысының, жұмысты орындаушының (бақылаушының) және жұмысқа жiберушiнiң қолымен жабылады.

330. Жабылған нарядтар жұмыстар аяқталғаннан кейiн 30 күн бойы сақталып, содан кейiн жойылуы мүмкiн.

331. Нарядтарды ресiмдеудiң дұрыстығын бақылауды, нарядты беретiн адамдар, қауіпсiздiк техникасы мен еңбектi қорғау жөнiндегi инженер-инспектор және осыған өкiлеттi адамдар жасайды.

      332. Нарядтар мен өкiмдер бойынша орындалатын жұмыстардың есебi мен тiркеуi осы жұмыстар журналында жүргiзiледi. Журналдың нысаны осы Ережелердiң 9- қосымшасында келтiрiлген. Журнал жедел қызметкерлердiң жұмыс орнында сақталады.
      Наряд бойынша орындалатын жұмыстарда бастапқы жұмысқа жiберу және оның толық аяқталуы тiркеледi.
      Бұдан басқа бастапқы және күнделiктi жұмысқа жiберулер сондай-ақ жұмыстардың аяқталуы жедел журналдағы жазумен ресiмделiп мұның өзiнде тек нарядтың нөмiрi мен жұмыс орны көрсетiледi.

4. Бригаданы жұмысқа жiберу

333. Электр станциясының ауысым бастығы цехтардың (учаскелердiң) жедел қызметкерлерiнiң жауапты адамдарынан нарядта көзделген қауiпсiздiктің барлық шаралары орындалғаны жөнiнде хабар алғаннан кейiн бригаданы жiберуге рұқсат бередi.

334. Жұмысқа жiберу кезiнде жұмыстардың басшысы мен жұмыстарды орындаушы (бақылаушы) жiберушiмен бiрлесе отырып, нарядта көрсетiлген жұмыс орнын дайындау жөнiндегi қажеттi шаралардың орындалуын және олардың жеткiлiктiлiгiн тексередi.

      335. Жұмысқа жiберушi жұмыстардың басшысымен және орындаушымен (бақылаушымен) нұсқау өткiзуге, оның барысында ол жөнделетiн агрегаттың (құрылыстың) және көршiлес учаскелердiң қандай жабдығы (элементтерi) қысым немесе кернеу астында екенiн, сондай-ақ өртену қаупi, жарылу қаупi бар екенiн көрсетедi, содан кейiн рұқсат бередi.
      Жұмысқа рұқсат беру алдында жұмысқа жiберiлетiн адамдарда бiлiктiлiк куәлiгiнiң болуын тексередi. Куәлiк болмаса немесе еңбектi қорғау бiлiмдерiн кезектi тексеру мерзiмi асып кетсе, жұмысқа кiрiсуге рұқсат берiлмейдi.
      Қорытындысында жұмысқа жiберушi жұмыс орнына "Жұмыс орның" деген плакат iледi.

      336. Жұмыс орындарының дайындығын тексеру және жұмысқа кiрiсуге рұқсат беру, жұмысқа жiберушілердiң, жұмыс басшысының және жұмысты орындаушысының қолдарымен нарядтың тиiстi жолдарында ресiмделедi.
      Наряд бойынша бастапқы жұмысқа кiрiсуге рұқсат беру, жұмыс орны көрсетіліп күнделiктi рұқсат беру кестесiнде ресiмделедi.
      Нарядтың бiр данасы жұмысты орындаушыға берiледi, ал екiншiсi жұмысқа жiберушіде қалады және цехтың (учаскенiң) қолданыстағы нарядтар папкасында сақталады.

337. Жұмыс басшысы бригада мүшелерiнде бiлiктiлiк куәлiктерiнiң барлығын тексередi, бригадаға нұсқаулар бередi және оны жұмысқа жiбередi.
Егер бригада құрамындағы қызметкерлердiң куәлiгi жоқтығы анықталса немесе бiлiм тексерудiң кезектi мерзiмi асып кетсе, ол қызметкер бригада құрамынан шығарылады.

338. Осыдан кейiн жұмыстарды орындаушы тiкелей жұмыс орнында бригада мүшелерiне жұмыстарды қауiпсiз жүргiзу тәсiлдерiн, олардың технологиясын қоса, құралдардың, аспаптардың, тетiктердiң, жүк көтеретiн машиналардың және т.б. жұмыстардың өзiндiк ерекшелiктерiне сәйкес нұсқаулар бередi.
Өткiзiлген нұсқаулар туралы нарядтың тиiстi тарауларында жазылады.

339. Бастапқы рұқсат нарядта көрсетiлген мерзiмде берiлуi тиiс. Рұқсаттың 24 сағаттан артық кешiктiрiлiп берілуiне ерекшелiк ретiнде авариялық жағдайға байланысты объектiнiң жөндеуге шығарылуы кешiктiрiлгенде ғана жол берiледi. Басқа жағдайларда нарядты қайтара жазу қажет.

340. Гидромеханикалық жабдықпен байланысты немесе гидроқұрылыстарда және ГТС бөлмелерiнде орналасқан (электр двигательдерi, қалқандар, жинақтау, электр тораптар және т.б.) басқа құрылымдарды жөндейтiн жұмыс орнын дайындау, қауіпсiздiктiң қажеттi шараларын орындау және жабдықтарды жөндеу жөнiндегi жұмысқа рұқсат беру турбина (гидротехникалық) цехының (учаскесiнiң) жедел қызметкерлерiнiң жауапты адамының рұқсатымен жүзеге асырылады, мұндай рұқсат күнделiктi берiледi және жедел журналда ресiмделедi.

341. Жедел қызметкерлер жұмыстар басшысы мен жұмыстарды орындаушының рұқсатынсыз жөнделетiн объектiнің схемасына қауiпсiздiк шараларына қатысты жұмыс өндiрiсi жағдайларына ықпал ететiн өзгерiстер енгiзуге құқығы жоқ.

5. Жұмыс уақытындағы қадағалау

342. Жұмысқа кiрiсуге рұқсат берiлген сәттен бастап бригаданың қауiпсiздiк техникасы ережелерiн сақталуы үшiн жауапкершiлiк жұмыстарды орындаушыға (байқаушыға) жүктеледi. Жұмыстарды орындаушы өз жұмысын, ал байқаушы қадағалауды бригада мүшелерiнiң қауiпсiздiгi қатысында бақылауды қамтамасыз ететiндей ұйымдастыруға тиiс.

      343. Жұмыстарды орындаушы (байқаушы) жұмыс орнында тұрақты болуға тиiс.
      Жұмысшы (байқаушы) жұмыс орнынан уақытша кетуi қажет болса, оны осы уақытта жұмыс басшысы алмастыра алмаса, бригаданың жұмысын тоқтатып, оны қауiпсiз аймаққа шығаруға тиiс.
      Бригада мүшелерi жұмыс орнынан жұмысты орындаушының (байқаушының) рұқсатымен ғана уақытша кете алады, ол бригада мүшелерi қайта келгенше немесе олардың кеткен орны белгiлi болғанша және олардың бригададан кеткенi туралы ескертпей, бригадамен жұмыс орнынан кете алмайды.
      Қайтып келген бригада мүшелерi жұмысқа тек жұмысты орындаушының (байқаушының) рұқсатымен ғана кiрiсе алады.

344. Жұмыс басшысы мен электр станциясының жедел қызметкерлерi жұмыс iстеушiлердiң қауiпсiздiк ережелерiнiң талаптарын сақтауын кезең-кезеңмен тексерiп тұруы тиiс. Өрескел бұзушылықтар бары анықталған жағдайда, жұмысты орындаушыдан наряд алынады және бригада жұмыстан шығарылады. Жұмысқа кiрiсу үшiн екiншi қайтара рұқсат цех (учаске) бастығының немесе наряд берушiнiң рұқсатымен ғана берiледi, бұл жағдайда бастапқы рұқсаттың барлық талаптары орындалып, наряд тиiстi түрде ресiмделедi, сондай-ақ бригада мүшелерiмен қауiпсiздiк техникасы жөнiнде кезектен тыс нұсқау өткiзiлiп жедел журналда екiншi қайтара берiлген рұқсаттың себептерi жазылады.

6. Бригаданы басқа орынға ауыстыру

345. Осы Ережелердiң 320-бабына сәйкес бiрнеше жұмыс орындарына наряд берiлген кезде жұмысқа жiберушi бригаданы бiр жұмыс орнынан басқа жұмыс орнына ауыстыру жүзеге асырады.

346. Бригаданы басқа жұмыс орнына ауыстыру нарядтың тиiстi кестесiнде ресiмделуге тиiс.

347. Өкiм бойынша орындалатын жұмыстар кезiнде басқа жұмыс орнына ауыстыруды ресiмдеу талап етiлмейдi.

7. Жұмыстағы үзiлiстер

348. Жұмыс күнi iшiндегi жұмыстағы үзiлiстер (түскi тамаққа, жұмыс жағдайы бойынша) бригада жұмыс орнынан кетедi және наряд жұмыстарды орындаушыда қалады.
Бригаданың бiрде-бiр мүшесi осындай үзiлiстен кейiн өз бетiмен жұмысқа кiрiсуге құқығы жоқ, үзiлiстен кейiн өз бригаданы нарядта ресiмделмей жұмысты орындаушы өзi жұмысқа кiргiзудi жүзеге асырады.

349. Егер бригада жұмыс орнында болмаған кезде, жөнделiп жатқан объектіні iске қосу немесе оның схемасын өзгерту жөнiнде авариялық қажеттiлiк туса, бұл операция цех басшысының (учаске) немесе станциясының ауысым басшысының рұқсатымен жұмыстардың басшысы мен жұмыстарды орындаушысын алдағы өзгертулер туралы хабардар еткеннен кейiн ғана орындала алады.
Жұмысты орындаушы мен бригада мүшелерi келгенге дейiн өндiрiс орнында бригаданы жұмысты жалғастыруға жiбермеуге мiндеттi адамдар қойылады.

350. Жөндеу толық аяқталғанан кейiн жабдықты жұмыста сынау үшiн қосу бригада жұмыс орнынан кетiп, жұмысты орындаушы нарядты жедел қызметкерлерге күнделiктi рұқсат беру кестесiнде жұмыстың аяқталғанын ресiмдеп берiп, уақытша қоршаулар, жабылатын қондырғылар қауiпсiздiк плакаттары алынғаннан кейiн жүргiзiле алады.
Сынау үшiн қосқаннан кейiн жұмыс орны қайтадан дайындалып, бригадаға жұмысқа кiрiсу үшiн рұқсат қайтадан берiледi. Бұл жағдайда жұмыстардың басшысы нарядтағы күнделiктi рұқсат беру кестесiнiң жұмыс орындаушысы қол қоятын бағанында қол қояды.

      351. Жөнделiп жатқан объектiлердiң жеке элементтерiн (тораптарын) сынау электр станциясының бас техникалық басшысы бекiткен бағдарлама бойынша жүргiзуге тиiс. Бағдарламада сынақ өткiзудiң технологиялық тәртiбi, сынақ кезiнде жұмысты тоқтатуға тиiс бригадалардың және осы объектiмен көршiлес учаскелерде жұмысты жалғастыруға рұқсат етiлген бригадалардың тiзбесi болуға тиiс.
      Сынақ цехтың ауысым бастығы мен наряд бойынша жұмыс басшысының тiкелей басшылығымен, станцияның ауысым бастығының рұқсатымен жүргiзiледi.
      Сыналатын элементтегi (тораптағы) жұмыстар тоқтатылып, жұмыс бригадалар жұмыс орнынан кетiрiледi, нарядтар тиiстi түрде ресiмделiп жұмысқа берушiге тапсырылады.
      Аталған тәртiп бағыттаушы аппаратты жылжыту және жұмыс доңғалағының қалақтарын бұрау, сондай-ақ жөндеуде тұрған гидроагрегат роторын айналдыру жөнiндегi операцияларға да таратылады.

      352. Электр жетегi бар айналмалы тетiктердi балансировкалау және жабдықтарды жиi қосу мен ажыратуға байланысты қажеттi шараларды дайындап, нарядта үзiлiстердi ресiмдемей орындауға рұқсат етiледi.
      Сыналатын тетiктің жұмыс кезеңiнде наряд жұмысқа жiберушiге тапсырылады.
      Жұмыстар жұмыс басшысының тiкелей бақылауымен орындалуға тиiс оның талабы бойынша электр станциясының ауысым бастығы арқылы электр цехының қызметкерлерi тетiк жетегiнiң электр схемасын бөлшектеп жинауға тиiс. Осы тетiктерге қызмет көрсететiн жедел қызметкерлер тетiктердi қосып ажыратуды жүзеге асырады.

353. Жұмыс күнiнiң аяғында жұмыс орны жиналады, плакаттар, қоршаулар мен жабылатын қондырғылар орындарында қалады. Наряд жұмысқа жiберушiге тапсырылады.

354. Күнделiктi жұмысқа кiрiсу рұқсаты мен жұмыстың аяқталуы нарядтың екi данасында жұмыстың күнi, уақыты, басы мен соңы көрсетiлiп, жұмысқа жiберушi мен жұмысты орындаушының қолдарымен ресiмделедi.

355. Келесi күнi жұмысқа жiберушi мен жұмысты орындаушы (бақылаушы) жұмыс орнын қарап қауiпсiздiк шараларының орындалуын тексергеннен кейiн және нарядтың (бiр данасын) жұмысты орындаушы (бақылаушы) алғаннан кейiн жұмыс жалғастырылады.

8. Жұмысты аяқтау
Нарядты жабу

356. Жұмыстар толық аяқталғаннан кейiн бригада жұмыс орнын жинайды, жұмыстарды орындаушы (байқаушы) бригаданы шығарып, жұмысқа жiберушiмен күнделiктi рұқсат кестесiнде жұмыстың аяғын ресiмдеп, нарядты жұмыстардың басшысына тапсырады.

357. Жұмыстардың басшысы жұмыс толық аяқталғаннан кейiн жұмыс өндiрушiсiнен жұмыс орнын қабылдап ала отырып, оның орындалуының жеткiлiктiлiгi мен сапасын, бөгде заттардың болмауын және жұмыс орнының тазалығын тексередi. Жұмыстардың басшысы турбина камераларында, соратын құбырлар мен су түбiндегi су тастағыштардағы жөндеу өткiзiлгеннен кейiн агрегаттың iшiн мұқият қарап, онда адамдардың, материалдардың, аспаптардың, құралдардың болмауына көз жеткiзуге тиiс.

358. Жұмыс орнын тексергеннен кейiн жұмыс басшысымен жұмыстарды орындаушы (бақылаушы) уақыты мен күндi көрсетiп нарядтың "Жұмыс толықтай аяқталды" деген жолына қол қояды.

359. Жұмысқа жiберушi бригададан жұмыс орнын қабылдап алып, адамдардың және бөгде заттардың болмауына көз жеткiзiп, жұмыстың орындалу күнi мен уақытын көрсетiп нарядқа қол қойып жабады.

360. Жабық (құрылыс) наряд жабылып, сондай-ақ уақытша қоршаулар, жылжымалы плакаттар, жабылатын қондырғылар алынып, тұрақты қоршаулар орнына қойылғаннан кейiн жұмысқа (резервке) қосыла алады. Жөндеуден кейiн гидроагрегатты iске қосу барлық қақпақтар, дренаждық қондырғылар жабылғаннан кейiн ғана рұқсат етiледi. Бұрылатын қалақ турбиналардың су өтетiн бөлiгiн толтырмас бұрын бағыттаушы аппарат жабылып тоқтауға, жұмыс доңғалағының қақпақтары жабылуға (жиналуға) тиiс.

7. Жұмыс қауіпсіздігінің қамтамасыз
ететін техникалық шаралар

1. Жалпы ережелер

        Гидротехникалық құрылыстар мен гидротехникалық жабдықтардағы жөндеу жұмыстары кезiнде жұмыс iстеушiлердің қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн техникалық шаралар орындалуға тиiс. Олардың құрамына мына шаралар енедi:
      Су, май, қысымды ауа және т.б. түсуді тоқтату үшiн қақпақтардың қалқандарын, ысырмаларды жабу;
      құрылысты, турбинаның су өтетiн бөлiгiн судан босату үшiн ысырмаларды, қалқандарды, қақпақтарды ашу;
      гидрогенератордың электр схемасын бөлшектеу, генератордың роторын тежегiшке қою;
      қақпақтармен, тетiктермен қате операцияларды болдырмайтын операциялар электр қоректi ажырату гидрожетектiң май өткiзгiштерiн жабу (қиып тастау), жабылатын құрылғыларды қолдану;
      уақытша қоршауларды, жылжымалы плакаттар мен қауiпсiздiк белгiлерiн қолдану.

2. Гидроқұрылыстарды жөндеу кезiндегi
қауiпсiздiк жөнiндегi техникалық шаралар

361. Деривациялық құрылыстардағы су тұндыру камераларындағы теңестiру резервуарлары мен басқа обьектiлердегi жөндеу жұмыстары әдеттегідей құрылыста су болмаған кезде орындалады. Ерекше жағдайларда каналдағы судың деңгейiнен жоғары аймақта оларды ажыратпай орындалуы мүмкiн. Осындай жұмыстарды орындау туралы шешiмдi электр станциясының бас техникалық басшысы қабылдайды.

362. Каналда, туннелде, су тұндырғышта және басқа да құрылыстарда жұмыстар басталар алдында, олар судан босатылады, су кiретiн қақпақтар берiк жабылып, су тастайтын қақпақтардың кенеттен ашылу мүмкiндiгiн болдырмайтын шаралар қолданылады.

363. Қызметкерлер босатылған қысымды бассейнге деривациядан су келу толық тоқтап, қысымды құбырлар босап, су түбiндегi қақпақтар толық ашылғаннан кейiн ғана жiберiледi.

364. Қысымды құбырлардың жөндеудiң барлық кезеңiнде жоғарғы жақтағы қақпақтар жабық болуға және олар ашылып кетпеу үшiн шаралар қолдануға тиiс (қақпақтар тоқтатқышқа қойылады, қысым алынады, электр қорегi ажыратылады, ескерту плакаттары iлiнедi және т.б.).

365. Қысымды құбырларды қарағанда және жөндеген кезде құбырдың жарылуына қарсы автоматтық қорғау iстен шығарылуға тиiс.

3. Механикалық жабдықтарды жөндеу кезiндегi
қауiпсiздiк жөнiндегi техникалық шаралар

        366. Тетiктерде жөндеу жұмыстарын жүргiзу үшiн тетiктің айналмалы бөлiктерiн қозғалу (айналу) мүмкiндiгiнен айыру қажет, ол үшiн мыналарды қолдану қажет:
      двигательдiң электр қорегiн ажыратуды (схемасын бөлшектеудi);
      тетiктiң гидрожетегi мен пневможетегiндегi май, су, ауа құбырларының тиектi арматураларын жабуды;
      коммутациялық аппараттар мен ысырмалардағы (вентильдегi) тиектi қондырғыларды;
      қақпақтарды тоқтатқыштар мен қапсырмаларға орнату;
      қауiпсiздiктiң тыйым салатын "Жабуға (ашуға) болмайды - адам жұмыс iстейдi", "Қосуға болмайды - адамдар жұмыс iстейдi" деген плакаттар (белгiлер) iлу .

367. Қысыммен жұмыс iстейтiн жабдықтарды жөндеген кезде, жөнделетiн учаскеден қысым алынып, ысырмаларда қысымды беруге және тиектi арматурамен жұмыс iстеуге тыйым салатын плакаттар iлiнуге тиiс.

368. Ауа жинағыштарды және ауамен қамту жүйесiнiң сыйымдылықтарын қарау және жөндеу үшiн, олар тораптан бұқтырмалармен сенiмдi етiп ажыратылуға, қысымды ауадан босатылып, 10 минуттан кем емес уақыт бойы таза ауамен үрленiп тазартылуға тиiс. Түбектердiң арматурасында тиектер орнатылып, тыйым салатын плакаттар iлiнуге тиiс.

4. Гидроагрегаттарды жөндеу кезiндегi қауiпсiздiктi
сақтау жөнiндегi техникалық шаралар

369. Турбинаның су өтетiн бөлiгiндегi, гидрогенератордың роторындағы, бағыттаушы аппараттағы, гидроагрегаттың айналмалы бөлiктерiндегi жөндеу жұмыстары жөндеу қақпақтары түсiрiлiп, су жiберетiн ысырмалар ашылып және турбинаның су ағатын бөлiгi кептiрiлiп орындауға тиiс. Мұның өзiнде тиектердiң ашылуын, жұмыс доңғалағының қалақтарының айналмауын, турбинаның бағыттаушы аппаратының жылжуын болдырмайтын шаралар қолданылуға тиiс (қақпақтардың тетiктерi тоқтан ажыратылуы, бағыттаушы аппарат пен турбинаның қалақтары орнықтырылуы, генератордың роторы тежегiшке қойылуы, тыйым салатын плакаттар iлiнуi тиiс және т.б.).

370. Агрегаттардың су өтетiн бөлiктерiнде қақпақтар мен турбинаның бағыттаушы аппараттары арқылы судың ағуын алдын-ала анықтамай жұмыстар орындауға тыйым салынады.
Су соратын қондырғылар қатардан шыққан кезде, құбырдан жұмыс доңғалағы бiлiгiнiң белгiсiне дейiн су толу уақыты қызметкерлердi айналмалы элементтердегi жұмыс орындарын және гидроагрегаттың су өтетiн бөлiгiнен шығару, турбинаның қақпағындағы тесiктердi тазалау, бағыттаушы аппаратты (егер ол ашық болса) және серiппелi камерадан су жiберетiн ысырманы жабу үшiн жеткiлiктi болуға тиiс.

371. Ерекшелiк ретiнде генератордың роторындағы жөндеу жұмыстары турбинаның су өтетiн бөлiгiн судан босатпай жүргiзiле алады. Бұл жағдайда жоғарғы бьеф жағындағы қақпақ түсiрiлiп, бағыттаушы аппарат жабылып тоқтатылуы, ротор тежегiшке қойылып, турбинаның қалақтары жиналып, ротор насосының электр схемасы бөлшектенуге тиiс.

      372. Жоғарғы қысымды гидроэлектр станцияларында турбина қақпағы жабық болған кезде, ол авариялық жөндеуде тұрса, қысымды құбырды судан босатпай гидроагрегаттың айналмалы бөлiгiнде жөндеудi жүргiзуге жол берiледi. Бұл жағдайда турбина қақпағы ашылып кетпеу үшiн шаралар қолданылуға тиiс (тоқтатқышқа орнату, қақпақты басқарудың золотниктерiне май өткiзетiн ысырмаларды жабу немесе МНУ қазандарынан қысымды алу, қақпақты басқарудың сервомоторлар қуыстарынан дренажға ысырмаларды ашу) және турбинаның су өтетiн бөлiгiнен су өтетін ысырмаларды ашу (серiппелi камера мен соратын құбырдан). Қақпақ тоқтатқыштың орны айқындалып, ысырмалар құлыпталып, оларға "Ашуға болмайды-жұмыс жүрiп жатыр" деген плакаттар iлiнуге тиiс.
      Қақпақ золотниктерiне май өткiзу тоқтатқыштың орнымен тоқтатқыш жабық болғанда золотникке май өтпейтiндей блокталуға тиiс.
      Жұмыс жұмыстар басшысының тiкелей бақылауымен жүргiзiледi.

373. Жылдамдықты реттегiштi жөндеген кезде реттегiштi МНУ мен байланыстыратын, қотаратын және қысымды май өткiзгiштер бос болып, май өткiзгiштердiң толуына мүмкiндiк бермейтiн шаралар орындауға тиiс.

8. Жолсапармен келген қызметкерлердің жұмыс өндіруі

374. Басқа ұйымдар мен кәсiпорындардың жұмыс iстеп тұрған және оның штатындағы емес энергетикалық кәсiпорынға жұмыс орындауға жiберiлген бөгде ұйымдар мен кәсiпорындардың қызметкерлерi жолсапармен келген қызметкерлерге жатады.

375. Гидроқұрылыстар мен гидромеханикалық жабдықтардағы жолсапармен келген қызметкерлерге жұмыстарға рұқсат беру осы Ережелерге сәйкес жүзеге асырылады. Жолсапармен келген қызметкерлерде жолсапарға жiберген ұйым берген бiлiм тексеру туралы белгiсi бар бiлiктiлiк куәлiктерi болуға тиiс.

376. Жолсапарға жiберген кәсiпорын нарядтар мен өкiмдер бойынша жұмыстарды қауiпсiз орындау үшiн жауапты адамдардың функцияларын орындауға өкiлеттi адамдарды, сондай-ақ наряд (өкiм) беру құқығы берiлген қызметкерлердi жазбаша түрде атауға тиiс.

377. Жолсапармен келген қызметкерлер жұмыстар басшысы немесе орындаушысы болу құқығын жолсапарға жiберушi кәсiпорынның хатында бұрыштамамен немесе пайдалану кәсiпорынының басшысының нұсқауымен ресiмделуге тиiс.
Жолсапармен келген қызметкерлерге наряд (өкiм) беру құқығын беру пайдалану кәсiпорынының бас техникалық басшысының жазбаша нұсқауымен ресiмделуге тиiс.

378. Жолсапармен келген әрбiр қызметкерлер жолсапар орнына келгеннен кейiн жұмыс орнында кiрiспе нұсқаудан және бастапқы нұсқаудан өтуге, нұсқаулар пайдалану кәсіпорнының тиiстi журналдарында ресiмделуге тиiс.

379. Жолсапарға жiберушi кәсiпорын өз қызметкерлерiнiң бiлiм куәлiктерiнде көрсетiлген бiлiктiлiкке сай келуiне және олардың қауiпсiздiк пен еңбектi қорғау нормаларын орындауына жауапты.

380. Объектiлерiнде жолсапармен келген қызметкерлер жұмыс iстейтiн пайдалану кәсіпорны жұмыс орнын дайындаған кезде, қауiпсiздiк шараларының орындалуы бригаданы жұмысқа жiберудi дұрыс ұйымдастыру және жұмыстар өндiру кезiнде оған қадағалау жасау үшiн жауап бередi.

381. Бiрнеше ұйым бiр уақытта бiр жабдықта (құрылыста) жұмыстар орындаған кезде, цех (учаске) басшысы осы ұйымдардың (учаскелердiң) басшылығымен бiрлесе отырып жұмыстар өндiрiсiнің бiрлескен кестесiн және қауiпсiздiк техникасы жөнiндегi жалпы шараларды әзiрлеуге тиiс. Аталған құжаттарды пайдалану кәсіпорнының бас техникалық басшысы бекiтуге тиiс.

382. Егер жұмыстарды құрылыс-монтаж ұйымы арнайы қоршаған аймақта орындаса, жұмыстар СНиП III-4-80 акт-рұқсаты бойынша орындалады. Акт-рұқсаттың нысаны осы Ережелердiң 8-қосымшасында келтiрiлген.

1-қосымша

Электр станцияларыны гидроқұрылыстары мен
гидромеханикалық жабдықтарында орындау үшін алдын-ала
және кезең-кезеңмен медициналық тексеруден өту талап
етілетін жұмыстардың
Тізбесі

(ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің 21.10.93 ж. N 440 бұйрығының 1, 2-қосымшаларынан көшірме).

__________________________________________________________________________
|NN |Жүргізілетін жұмыстардың сипаты                            | Өту      |
|   |                                                           |кезеңді. |
|   |                                                           |лігі      |
|___|___________________________________________________________|__________|
|1. |Биіктікте орындалатын жұмыстар немесе биіктікке шығумен    |2 жылда   |
|   |байланысты жұмыстар, көтергіш құрылғыларға қызмет көрсету |1 рет     |
|   |жөніндегі жұмыстар.                                        |          |
|2. |Биіктікке шығумен байланысты жұмыстар.                     |жылына    |
|3. |Кернеуі 127 және одан жоғары В жұмыс істеп тұрған электр   |1 рет     |
|   |қондырғыларына қызмет көрсету.                             |          |
|4. |Жарылғыш материалдарды қолданумен байланысты жұмыстар.     |2 жылда   |
|5. |Механикалық жабдықтарда (станоктарда, престерде, механика. |1 рет     |
|   |лық қайшыларда және басқаларда) орындалатын жұмыстар.      |3 жылда   |
|6. |Көліктің қозғалысымен тікелей байланысты жұмыстар, соның   |1 рет     |
|   |ішінде көліктің жүруімен (тракторлардың, басқа өзі жүретін |3 жылда   |
|   |тетіктердің, автотиегіштердің, электрокарлардың жүргізуші. |1 рет     |
|   |лері және т.б.) байланысты жұмыстар                        |          |
|7. |Полимерлі эмульсияларды, лактерді, бояуларды қолданумен    |2 жылда   |
|   |байланысты жұмыстар.                                       |1 рет     |
|8. |Эпоксидті смолалар мен компаундарды қолданумен байланысты |жылына    |
|   |жұмыстар.                                                  |1 рет     |
|9. |Этилденген бензинді қолданумен байланысты жұмыстар         |жылына    |
|   |                                                           |1 рет     |
|10.|Жүкті ұдайы қолмен жылжытумен байланысты жұмыстар.         |2 жылда   |
|   |                                                           |1 рет     |
|___|___________________________________________________________|__________|

Ескертулер: 1. "Өзен көлігін техникалық пайдалану ережелеріне" сәйкес (Алматы, 1995) жүзушілер құрамы алдын ала және жыл сайын медициналық куәландіруден өткізіледі.
2. РД 84.01-90 сәйкес сүңгуір жұмыстарына жіберілген адамдар алдын-ала және жыл сайын медициналық тексеруден өтеді.

2-қосымша

Жасы 18-ге жетпеген адамдардың еңбегiн пайдалануға тыйым
салынатын еңбектiң ауыр және зиянды жағдайлы жұмыстардың
Тізбесі

      1. Гидроэлектростанцияларының машина (турбина) цехындағы жөндеу жұмыстары.
      2. Газбен және электрмен дәнекерлеу жұмыстары.
      3. Құрамында қорғасыны бар жапсырмаларды дәнекерлеу жұмыстары.
      4. Жүк көтеретiн машиналар мен тетiктерге краншы, машинист, стропальщик, такелажшы ретiнде қызмет көрсету.
      5. Этилденген бензинде жұмыс iстейтiн автокөлік құралдарын, электр, автожүккөтергiштердi, тракторларды жүргiзу, көлiк құралдарын жөндеу, шина монтаждау жұмыстары.
      6. Тау-кен қадағалау органдары қадағалайтын сыйымдылықтар мен труба құбырларына қызмет көрсету.
      7. Хлораторлық жабдықтарға қызмет көрсету.
      8. Сүңгуiр жұмыстары, су асты және сүңгуiр жұмыстарына қызмет көрсету.
      9. Рентгено-гамма-дефектоскопия.
      10. Биiктiкте орындалатын жұмыстар.
      11. Жарылғыш заттарды сақтау, тасымалдау және қолдану.
      12. Пневматикалық құралдар мен құрылыс-монтаж пистолетiн қолданумен байланысты жұмыстар.
      13. Ашық сынаппен жұмыс iстеу.
      14. Мұнай өнiмдерiмен жұмыс iстеу.
      15. Нитробояулар қолданып пульверизациялап бояу, сондай-ақ асфальт лактарымен жұмыстар орындау.
      16. Ағашқа антисептиктер мен оттан қорғау құрамдарын сiңiру.
      17. Жер жұмыстары.
      18. Жер асты құрылыстарындағы жұмыстар.
      19. Жанармай және жарылғыш материалдар, улы химикаттар, қышқылдар мен сiлтiлер, хлор және хлорлы әк сақталатын арнайы қоймаларға қызмет көрсету.
      20. Жасөспiрiмдер үшiн белгiленген нормалардан артық ауырлықтарды көтеру және жылжыту.
      21. Абразивтi құралдарды сынау.
      22. Компрессорлық қондырғыларға қызмет көрсету.

3-қосымша

Қауiпсiздiктiң қосымша (жоғары) талаптары
қойылатын жұмыстар мен мамандықтардың
Тізбесі

      1. Мамандықтар
      1. Сүңгуiрлер.
      2. Үй төбесiн жабушылар.
      3. Құрылыс машиналары мен тетiктердің машинистерi.
      4. Жүк көтеретiн машиналардың машинистерi (краншылар, операторлар).
      5. Гидромеханикаландыру жабдықтарының машинистерi.
      6. Цех iшiндегi көлiк пен жүк көтергiштердің жүргiзушiлерi.
      7. Компрессорлық қондырғылардың машинистерi.
      8. Құммен тазалаушылар.
      9. Техникалық флоттың жүзу құрамы.
      10. Стропальщиктер, такелажшылар.
      11. Торкретчиктер.

      2. Жұмыстардың түрлерi
      1. Жоғары шығу жұмыстары және биiктiкте орындалатын жұмыстар.
      2. Тұйық кеңiстiкте (сыйымдылықтарда, бөлiктерде, бокстерде, труба құбырларында) орындалатын жұмыстар.
      3. Тереңдiгi 2 м-ден асатын құдықтарда, шурфтарда, орлар мен шұңқырларда орындалатын жұмыстар.
      4. Үйлердi, құрылыстарды, саты ағаштарды, төсеме ағаштарды, шегендердi монтаждау және бөлшектеу.
      5. Жүк көтеретiн машиналарға, технологиялық және станоктық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету.
      6. Тастарды сырғыту және тау баурайларының құламаларын бекiту.
      7. Образивтi тастарды сынау және оларды құралдарға орнату.
      8. Мұз үстiнен өтетiн жерлер мен жолдарды, өткелдер мен паром өткелдерiн орнату және оларға қызмет көрсету.
      9. Ағаш пен ағаш бұйымдарының химиялық және оттан қорғау қорғанысы.
      10. Қысыммен жұмыс iстейтiн сыйымдылықтарға қызмет көрсету.
      11. От пең газдан қауiптi жұмыстар.
      12. Қолға ұстайтын электр және пневмомашиналар мен құралдарды қолданып орындалатын жұмыстар.
      13. Суық және ыстық битум мастикаларын дайындау және қолдану.
      14. Жарылғыш материалдарды, газ баллондарын, күйдiретiн және улы сұйықтар мен материалдарды, сондай-ақ қауiптi жүктердi сақтау және тасымалдау.
      15. Тоқтатқыштарды жасау және сынау.
      16. Жер асты кен орындарындағы жұмыстар.
      17. Электр беріліс желілерінің күзетілетін аймақтарындағы жұмыстар.
      18. Бетон ерітіндіні шашырату және шаңдату әдісімен қондыру.
      19. Пектерді, эпоксидті смолаларды, лак-бояу материалдары мен басқа да улы қасиеттері бар химиялық заттарды қолданылып орындалатын жұмыстар.
      20. Тез тұтанатын, жанатын және жарылу қаупі бар сұйықтар мен материалдарды қолданылып орындалатын жұмыстар.
      21. Радиоактивті заттар мен ионды сәулелі көздер қолданылып орындалатын жұмыстар.
      22. Ұңғырлар мен шпурларды бұрғылау.
      23. Топырақ пен іргетасты цементтеу және химиялық жолмен бекіту.
      24. Жарылыс жұмыстары

4-қосымша

Жүктi қолмен көтерiп жылжыту кезiндегi
рұқсат етiлетiн шектi ауырлықтың
Нормалары

      Ер жынысты жасы 16-18-дегi жасөспiрiмдер үшiн    - 16,4 кг.
      Жасы 18-ден асқан ерлер үшiн                     - 50,0 кг.
      Әйелдер үшiн:
      басқа жұмыстармен кезектестiргенде ауырлықты
      көтеру және жылжыту (сағатына 2 ретке дейiн)     - 10,0 кг.
      жұмыс ауысымы iшiнде ауырлықтарды тұрақты
      көтеру және жылжыту                              - 7,0 кг.
      Жұмыс ауысымының әрбiр сағаты iшiнде
      әйелдер орындайтын динамикалық жұмыстың
      көлемi мына ауырлықтардан аспауға тиiс:
      жұмыс бетiнен                                    - 1750 кг-нан
      еденнен                                          - 875 кг-нан
      ___________________________________________________________
      Ескертулер:
      1. Жасөспiрiмдерге аталған жүктi, егер осы жұмыс мамандыққа қатысты негiзгi жұмыспен байланысты болса және олардың жұмыс уақытының 1/3-тен аспайтын уақытын алса ғана көтерiп жылжытуға жол берiледi.
      2. Жасөспiрiмдер ауырлықтарды тұрақты жылжытуға байланысты жұмыстар орындаған кезде жүктің ауырлығы 4,1 кг-нан аспауға тиiс.
      3. Жүктi арбамен немесе контейнерлермен жылжытқан кезде күш салу төмендегi көрсеткiштерден аспауға тиiс:
      жасы 18-ден асқан ерлер үшiн - 15,0 кг-нан,
      жасы 18-ден асқан әйелдер үшiн - 10,0 кг-нан.
      4. Көтерiлетiн және жылжытылатын жүктің массасына ыдыстың және буып-түйген заттардың массасы кiредi.

5-қосымша

Аптечкада болуға тиіс дәрі-дәрмек пен аспаптардың
Тізбесі
(РД 34.03.702. үзінді)

     ______________________________________________________________________
     Медициналық аспаптар        Тағайындалуы                     Саны
     мен дәрі-дәрмектер
     ______________________________________________________________________
           1                          2                             3
     ______________________________________________________________________
     1. Таңатын пакет         Таңғыш салу үшін                    5 дана
     2. Стерилденген бинт     Сондай                              5 дана
     3. Ылғал жұтқыш мақта,   "-"                                 50 гр.
        клиникалық
        хирургиялық           "-"                                 5 қорап
     4. Бұрау                 Қан ағуды тоқтату үшін              1 дана
     5. Шиналар               Сүйек сынғанда, шыққан кезде        3-4 дана
                              аяқ-қолды бекіту үшін
     6. Мұз үшін              Жараланғанда, сүйек сынып,          1 дана
      резеңке желқабық        шыққан кезде жарақаттанған жерді
                              суыту үшін
     7. Стакан                Дәрі қабылдау, көзді, асқазанды     1 дана
                              жуу, ерітінді жасау үшін
     8. Ас қасық              Ерітінді жасау үшін                 1 дана
     9. Йод (5% спирт         Жаралардың, терідегі сызаттың       1 құты
     ерітіндісі)              жанындағы тканьдарға жағу үшін)     (50 мл)
     10. Мүсәтір спирт        Талма ұстаған кезде қолдану үшін    1 құты
     (аммиактың 10%                                               (50 мл)
     ерітіндісі)
     11. Бор қышқылы          Көз бен теріні жуу, сілтімен        1 құты
                              күйген кезде ауызды жуу үшін        (25 гр.)
                              ерітінділер жасау үшін; электр
                              доғасы күйдірген кезден көзге
                              тарту үшін)
     12. Ас содасы (натрий    Көз бен теріні жуу, қышқылмен       1 пакет
     гидрокарбонаты немесе    Немесе уланған кезде ауызды         (25 гр.)
     натрий көмір қышқылы)    жуу үшін ерітінділер жасау үшін
     13. Сутегінің асқын      Мұрыннан аққан қанды тоқтату,       1 құты
     тотығығының ерітіндісі   ұлкен емес жараларды сүрту үшін     (50 мл)
     (3%-ті)
     14. Валериана тұнбасы    Нерв жүйесін тыныштандыру үшін      1 құты
     15. Ашты (ағылшын) тұзы. Астан уланған кезде ішу үшін        50 гр.
     16. Активтеріндірілген   сондай                              50 гр.
     көмір (ұнтақ)
     17. Марганец қышқылды    Аспен және басқамен уланған         50 гр.
     калий (кристалдар)       кезде ішу үшін
     18. Валидол немесе       Жүрек тұсы қатты ауырған            1 түтік
     нитроглицерин            кезде ішу үшін
     19. Амидопирин,
     анальгин (таблеткалар)   Ыстық түсіретін және ауырғанды      2 дана
                              басу ішу үшін
     _____________________________________________________________________
      Ескертулер: 1. Ас содасы мен бор қышқылының ерітінділері, қышқылдар мен сілтілер қолданылып орындалатын жұмыс орындарына ғана болғаны көзделеді.
      2. Улы газдар мен зиянды заттармен улану мүмкіндігі бар цехтар мен лабораторияларда аптечка құрамы толықтырылуға тиіс.
      3. Бірінші көмек көрсету сөмкесі құралдарының құрамына мұз сақтайтын резеңке желқабығы, стакан, ас қасығы, бор қышқылы және ас содасы кірмейді.
      Бірінші көмек сөмкесіне қалған құралдар тізбеде көрсетілгендердің 50%-і салынады.
      4. Жазғы кезеңде жәндіктер шағу қаупі бар жұмыс орындарында аптечкаларда (бірінші көмек сөмкелерінде) димедрол (бір данасы) және кордиамин (бір құты) болуға тиіс.
      5. Аптечканың қақпағының ішкі бетінде қажет етілетін дәрі-дәрмектің тізбесі болуға тиіс.

6-қосымша

      Форматы
      297х210
      (ұсынылатын)

      Сүңгуір жұмыстарын өндіру үшін нарядтың нысаны
     __________________________________________________________________
                            N наряд
     __________________________________________________________________
                      (ұйымның, кәсіпорынның атауы)

Жұмыс орны _______________________
(Күні, айы, жылы) (порт, аудан)

     Сүңгуір станциясы N_______________________________________________
                      (сүңгуір станциясының атауы және оның орналасуы)
     Негізі ___________________________________________________________
                      (өтініштің нөмірі мен күні және т.б.)

Сұраныс беруші ___________________________________________________
(кәсіпорынның атауы, мекен-жайы)

     Сүңгуір жұмыстарының басшысы _____________________________________
                                           (қызметі, тегі, аты-жөні)
     __________________________________________________________________

     Су астына түсетіндердің басшысы __________________________________
                                         (біліктілігі, тегі, аты-жөні)
     __________________________________________________________________

Сүңгуірлер _______________________________________________________
(сыныбы, тегі, аты-жөні)

     Медициналық қамтуды ______________________________________________
                                  (қызметі, тегі, аты-жөні)
     ____________________________________________________жүзеге асырады

      Тапсырыс бойынша жұмыстарды орындау: басы_______________
                                                (күні, уақыты)
                                           соңы ______________
                                                (күні, уақыты)

6-қосымша жалғасы

     Объект, жұмыстардың қысқаша сипаты, олардың көлемі, орындауды
     ұйымдастыру және жүйелілігі ______________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________

     Жұмыстарды орындау үшін қызметкерлер мен техникалық құралдар
     бөлінеді__________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________

     Нарядқа қоса тіркеледі: __________________________________________
                             (схемалардың, сызбалардың жұмыс тізбелері
     __________________________________________________________________
                          мен нөмірі және т.б.)

     Жұмыстарды өндіру кезінде қауіпсіздіктің мына шаралары
     орындалуға тиіс:__________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________

     Нарядты берген ___________________________________________________
                            (қызмет, қолы, аты-жөні, тегі)
     Нарядты қабылдаған _______________________________________________
                                 (қызметі, қолы, тегі, аты-жөні)

     Келісілді: Сұраныс жасаушының жауапты өкілі ______________________
     __________________________________________________________________
                       (қызметі, қолы, аты-жөні, тегі)

     Тапсырманы орындау жөніндегі белгі _______________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________
     __________________________________________________________________

Сүңгуір жұмыстарының басшысы __________________________
(қолы)

Су астына түсетіндердің басшысы ______________________
(қолы)

_______________________________
(уақыты, күні)

Форматы 7-қосымша
297х210 (міндетті)

Гидроқұрылыстар мен гидромеханикалық жабдықтардағы
жұмыстар үшін наряд нысаны

________________________________________________________________

Кәсіпорын ___________
Цех _________________

N наряд

Жұмыстардың басшысына _________________________________________
(тегі, аты-жөні, қызметі)

Жұмыстарды орындаушыға ________________________________________
(байқаушыға) (тегі, аты-жөні, қызметі)

      Жүктеледі______________________________________________________
                         (объект, жұмыс орны, жұмыстың мазмұны)
      _______________________________________________________________
      _______________________________________________________________

      Жұмыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін _______________________
      _______________________________________________________________
         (жұмыс орнын дайындау және қауіпсіздік шаралары жөніндегі
      _______________________________________________________________
          шаралар, соның ішінде басқа цехтардың жедел қызметкерлері
      _______________________________________________________________
                        орындауға тиісті шаралар)

      Ерекше жағдайлар _____________________________________________
      Жұмыстың басталуы _____________                  ______________
                           (күні)                         (уақыты)

Жұмыстың соңы _________________ ______________
(күні) (уақыты)

Нарядты берген ___________________ ______________
(қолы) (аты-жөні, тегі)

Жұмыс уақыты ___________________ дейін ұзартылды ______________
(уақыты, күні)

____________ __________________ _________________
(қызметі) (қолы) (аты-жөні, тегі)

Бригада құрамы ________________________________________________
(жұмысты өндірушісіз адам саны, тегі, аты-жөні, разряды)

Жұмыс басшысы: ________________________________________________
(қолы, аты-жөні, тегі)

      Жұмыс өндірісінің шарттары орындалғаны туралы станцияның ауысым
      бастығына хабарланды __________________________________________
                                    (тегі, аты-жөні, уақыты)

Цехтың жедел кезекшісі ________________________________________
(қолы, аты-жөні, тегі)

      Басқа цехтардың қызметкерлерінің жұмыс орындарын дайындау
      жөніндегі шаралар орындалды: _________________________________
                                     (цех, жедел қызметкердің тегі)

Жұмысқа кірісуге рұқсат беремін:

Станцияның ауысым бастығы _____________________________________
(қолы, аты-жөні, тегі)

      (Рұқсат телефон арқылы берілген кезде "қолы") деген жолда
      хабарды алған адам қол қойып "телефон арқылы" деген белгі
      қойылады.

      Жұмыс істеп тұрғандар:________________________________________
                       (жұмыс орнының маңында орналасқан және кернеу,
      ________________________________________________________________
           қысым астындағы, айналымдағы құрылыстар мен жабдықтар)

      Жұмыс өндірісінің жағдайларының орындалуы тексерілді, жұмыс
      істеп тұрған жабдықтармен және құрылыстармен тізбе бойынша және
      жұмыс орнымен таныстырылды, жұмысқа жіберілді _________________
                                                      (уақыты, күні)

Жұмыстардың басшысы___________ _________________
(қолы) (аты-жөні, тегі)

Жұмыстардың орындаушы __________ _________________
(қолы) (аты-жөні, тегі)

Рұқсат беруші _______________ _________________
(қолы) (аты-жөні, тегі)

      Бригадамен нұсқау өткізген: ___________________________________
                                                 (уақыты)
      _______________________________________________________________
                   (жұмыс басшысының қолы, аты-жөні, тегі)

      Нұсқаудан өтті ________________________________________________
                    (жұмысты орындаушылардың, бригада мүшелерінің
      _______________________________________________________________
                       қолдары, аты-жөндері, тегі)

      Күн сайын жұмысқа рұқсат беруді, жұмыстың аяқталуын, басқа жұмыс
                      орнына ауыстыруды ресімдеу
_________________________________________________________________________
|          |Жұмысқа рұқсат беру              | Жұмыстарды аяқтау          |
|__________|_________________________________|____________________________|
|Жұмыс     |Қауіпісіздік шаралары тексерілді,|Бригада шығарылды,          |
|орындары. |бригада нұсқаудан өтті және жұмыс|наряд тапсырылды            |
|ның атауы |орнына жіберілді                 |                            |
|__________|_________________________________|____________________________|
|          |Күні,   |Рұқсат | Жұмыстарды    |Күні,   |Жұмыстарды |Рұқсат |
|          |уақыты |беруші |өндіруші       |уақыты |өндіруші   |беруші |
|          |        |(қолы) |(байқаушы)     |        |(байқаушы) |(қолы) |
|          |        |        |(қолы)         |        |(қолы)     |       |
|__________|________|________|_______________|________|___________|_______|
|          |        |        |               |        |           |       |
|__________|________|________|_______________|________|___________|_______|

________________________________________________________________________
Бригада құрамындағы өзгерістер
________________________________________________________________________
Бригада құрамына     !Бригада құрамынан     !Күні, уақыты ! Басшылары
енгізілді (тегі, аты-!шығарылды (тегі, аты- !             !
жөні, разряды)       !жөні, разряды)        !             !
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

     Жұмыс толықтай аяқталды: ____________________________________________
                                            (уақыты, күні)
     Жұмыстарды өндіруші байқаушы ________________________________________
                                                (қолы)
     Жұмыстардың басшысы _________________________________________________
                                                (қолы)

      Жұмыс орындары тексерілді, наряд жабылды
      Жұмысқа рұқсат беруші _______________________    ___________________
                                    (қолы)                (уақыты, күні)

Форматы 8-қосымша
297х210 ұсынылатын

      Жұмыс істеп тұрған кәсіпорынның аумағында құрылыс-монтаж
              жұмыстарын өндіру үшін акт-рұқсаттың нысаны
     _______________________________________________________________
                                  Акт-рұқсат
     _____________ қаласы (пос.)             19 жылғы "___"________
     _______________________________________________________________
                   (кәсіпорынның (цехтың, учаскенің) атауы)

      Біз, төменде қол қойғандар, цех (учаске) бастығы _____________
                                                   (тегі, аты-жөні)
     және жұмыстардың өндірісі үшін жауапты бас мердігердің өкілі
     _________________________ төмендегілер туралы осы актіні жасадық:
     (тегі, аты-жөні, қызметі)

     Кәсіпорын ____________________________________________________
     координаттарымен шектелген учаскені __________________________
     ______________________________________________________________
              (біліктердің, белгілердің және сызбаның N)

     онда бас мердігердің техникалық қызметкерлері-өкілдерінің басшылығымен:
     басы "____"_____________ соңы "___"_______________ мерзімге
     жұмыстардың өндірісі үшін бөледі.

      Жұмыстар басталғанға дейін жұмыстарды өткізудің қауіпсіздігін
     қамтамасыз ететін мына шараларды орындау қажет
     ______________________________________________________________________
     NN ! Шаралардың атауы ! Орындау мерзімі ! Орындаушы (тегі, аты-жөні,)
        !                  !                  ! ұйым
     ______________________________________________________________________

Форматы 9-қосымша
297х210 мм (ұсынылатын)

              Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстардың есебін
                  жүргізу журналының нысаны. Мұқаба
     ___________________________________________________________________

             Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстардың
                       есебін жүргізу
                          Журналы

Форматы 9-қосымша
297х210 мм (жалғасы)

Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстардың есебін
жүргізу журналының нысаны. Бірінші беті

___________________________________________________________________

             Нарядтар мен өкімдер бойынша жұмыстардың
                        есебін жүргізу
                          Журналы
           ______________________________________________
                   (кәсіпорынның, ұйымның атауы)
           ______________________________________________
                    (цехтың, учаскенің атауы)

Басталды ___________________ 19 ж.
Аяқталды ___________________ 19 ж.

__________________________________________________________________

Ескерту 1. Журналдың беттері нөмірленуге және алынып тасталу және бет қосудан қорғалуға тиіс.
2. Толтырылған журналды сақтау мерзімі - 6 ай.

Форматы 9-(соңы)
297х210 қосымша

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Өкім. Наряд. Жұмыс   Жұмыс.    Өкім      Өкімді    Жұмысқа    Жұмыс
нің N тың N   тың     тарды     бойынша   берген    кірісті    аяқталды
                орны    өндіруші жұмыс     адам      (күні,     (күні,
                мен     немесе    істейтін (тегі,    уақыты)    уақыты)
                атауы   байқаушы бригада   аты-
                        (тегі,    мүшелері жөні)
                        аты-      (тегі,
                        жөні)     аты-жөні)
__________________________________________________________________________
1       2       3       4          5        6          7          8
__________________________________________________________________________

10-қосымша

       Ережелер мәтінінде сілтемелер жасалған нормативтік құжаттардың
                              Тізбесі
     _____________________________________________________________________
     Ережелердің     Құжаттың белгіленуі       Құжаттың атауы
     баптары
     _____________________________________________________________________
        1                   2                          3
     _____________________________________________________________________
     1.1.          ГОСТ 12.0.004.-90      ССБТ. Еңбек қауіпсіздігін оқытуды
                                          ұйымдастыру. Жалпы ережелер
     _____________________________________________________________________
                   РД 34.12.102-89        Энергетикалық өндіріс кәсіпорын.
                                          дарында қызметкерлермен жұмысты
                                          ұйымдастыру тәртібі
     1.6.          РД 34.03.702           Энергетикалық жабдықтарға қызмет
                                          көрсету кезіндегі қайғылы оқиға.
                                          ларға байланысты бірінші көмек
                                          көрсету жөніндегі нұсқау.

     1.7.          РД 03.605              ҚСРО Энергетика министрлігінің
                                          жұмысшылары мен қызметкерлері
                                          үшін жеке қорғаныс құралдарын
                                          қолдану және олардың күтімін
                                          ұйымдастыру жөніндегі ұсыныстар.
                   ОСТ 34-70-821-86       Жұмысшылар мен қызметкерлерді
                                          жеке қорғаныс құралдарымен
                                          қамтамасыз ету, оларды ұстау,
                                          пайдалану және оларды күту
                                          тәртібі
     2.1.1         ГОСТ 12.4.026-76       ССБТ. Сигнал түрлері мен
     2.8.2,                               қауіпсіздік белгілері
     3.5.5,
     3.6.4.
     2.1.2,        ГОСТ 10807-78          Жол белгілері. Жалпы техникалық
     2.1.8.                               шарттар.
     2.1.17.       ГОСТ 12.1.005-88       ССБТ. Жұмыс аймағының ауасы.
                                          Жалпы санитарлық-гигиеналық
                                          талаптар.
                   СН-1. 02. 011-94       Жұмыс аймағының ауасындағы
                                          зиянды заттардың шекті рұқсат
                                          етілетін шоғырлануы.
                   СН-1.02. 006-94        Өндіріс бөлмелер микроклиматының
                                          санитарлық нормалары.
                   СНиП 2. 04. 05-91      Жылыту, желдету, кондиционерлеу.
     2.1.18.       СНиП 2. 09. 04-87      Әкімшілік және қосалқы үй-жайлар
     2.1.22        ГОСТ 12.1. 004-91      ССБТ. Өрт қауіпсіздігі. Жалпы
                                          талаптар.
                   РД 34. 03. 301-87      Энергетикалық кәсіпорындар үшін
                                          өрт қауіпсіздігінің ережелері
                   РД 34.49.503-94        Энергетика саласының объектілерінде
                                          өрт сөндіретін алғашқы құралдарды
                                          ұстау және қолдану жөніндегі
                                          үлгілік нұсқау.
     2.2.1.        ГОСТ 12.2.062-81       ССБТ. Өндірістік жабдықтар.
                                          Қорғаныш құралдары
     2.2.2.        ГОСТ 23120-78          Иірілмелі басқыштар, құқрыш
                                          алаңдар мен қоршаулар. Техникалық
                                          шарттар.
     2.2.3.        ГОСТ 12.2.064-81       ССБТ. Өндірістік жабдықтарды басқару
                                          органдары. Қауіпсіздіктің жалпы
                                          талаптары.
                   РД 34.20.501           Электрстанциялары мен жүйелерді
                                          техникалық пайдалану ережелері.
     2.3.2.        ГОСТ 12.3.009-76       ССБТ. Кәсіпорындардағы жүкті тиеу-
                                          түсіру жұмыстары. Қауіпсіздіктің
                                          жалпы талаптары.
                   ГОСТ 12.3.020-80       ССБТ. Кәсіпорындарда жүкті жылжыту
                                          процестері. Қауіпсіздіктің жалпы
                                          талаптары.
                   РД 34.03.225.          ҚСРО Энергетика министрлігінің ішкі
                                          темір жолдарын пайдалану
                                          кезіндегі қауіпсіздік техникасы
                                          жөніндегі нұсқаулар.
     2.4.1,        СНиП 111-4-80          Құрылыс нормалары мен ережелері.
       2.5,                               Жұмыстарды өндіру және қабылдау
     2.8.1,                               ережелері. Құрылыстағы қауіпсіздік
     2.10.1,                              ережелері.

     8.9.
     2.4.1.        ГОСТ 24258-88          Тас төсеу құралдары. Жалпы
                                          техникалық ережелер.
                   ГОСТ 27321-87          Құрылыс-монтаж жұмыстарын салу
                                          үшін қойылатын төсеме ағаштар.
                                          Техникалық шарттар.
     2.4.1.        ГОСТ 28012-89          Бөлшектеніп-жиналатын жылжымалы
                                          төсемдер. Техникалық шарттар.
     2.4.2,        РД 34.03.204.          Құралдармен және саймандармен
     2.4.9,                               жұмыс істеген кездегі қауіпсіздік
     2.4.11,                              ережелері.
     2.8.7,
     2.8.19,
     5.1.7.
     2.4.9.        ГОСТ 26887-86          Құрылыс-монтаж жұмыстары үшін
                                          алаңдар мен басқыштар. Жалпы
                                          техникалық шарттар.
     2.4.10.       ГОСТ 27372-87          Құрылыс-монтаж жұмыстары үшін
                                          аспалы бесіктер.
     2.5.          ГОСТ 12.3.003-86       ССБТ. Электрмен дәнекерлеу
                                          жұмыстары. Қауіпсіздік ережелері.
                   ГОСТ 12.3.036-84       ССБТ. Металдарды газ жалынымен
                                          өңдеу. Қауіпсіздік ережелері.
                   ППБС-01-94             Құрылыс-монтаж және от жұмыстары
                                          өндіру кезінде өрт
                                          қауіпсіздігінің ережелері.
                   СН-1.03.031-94         Металдарды дәнекерлеу, еріту және
                                          кесу кезіндегі санитарлық
                                          ережелер.
     2.7.1.        РД 34.21.602.          Энергетикалық кәсіпорындардың
                                          өндірістік үйлері мен үй-жайларын
                                          пайдалану жөніндегі үлгілік
                                          нұсқау. 2-б, 2-тармақ.
     2.7.8.        СН-1. 02. 014-94       Жұмыс істеушілердің қолдарына
                                          берілетін, сол жерде діріл пайда
                                          болдыратын машиналармен және
                                          жабдықтармен жұмыс істеген кездегі
                                          санитарлық нормалар мен ережелер.
     2.8.1.        ГОСТ 12.3.016-87.      ССБТ. Құрылыс. Коррозияға қарсы
                                          жұмыстар. Қауіпсіздік ережелері.
                   ГОСТ 12.3.035-84       ССБТ. Құрылыс. Бояу жұмыстары.
                                          Қауіпсіздік талаптары.
                   РД 34. 03. 216         Энергетикалық құылыстар өңдеу
                                          және шыны салу жұмыстарын өндіру
                                          кезіндегі қауіпсіздік техникасы
                                          жөніндегі нұсқау.
                   СН-1. 10. 081-94       Қолмен шашыратып бояйтын
                                          құралдарды қолданып бояу жұмыстарын
                                          жүргізу кезіндегі санитарлық
                                          ережелер.
     4.3.1.        ГОСТ 12. 3. 033-84     ССБТ. Құрылыс машиналары.
                                          Пайдалану кезіндегі қауіпсіздіктің
                                          жалпы талаптары
     4.4.1.        РД 31.84.01-90         Сүңгуір жұмыстарындағы еңбек
                                          қауіпсіздігінің бірыңғай ережелері.

Ескерту: Бұрынғы КСРО Энергетика министрлігінің нормативтік-техникалық құжаттары Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласында оларды алмастырғанға (жойылғанға) дейін қолданылады, РФ отын-энергетика министрлігінің ҒТҚ ҚР аумағында ҚР электр энергетикасын басқару жөніндегі орталық атқарушы органның шешімімен қолданылады деп танылады. (ҚР Энергетика және көмір өнеркәсібі министрлігінің 1996 жылғы 3 қаңтардағы N 1 бұйрығы)

11-қосымша

Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қолданылып жүрген ГОСТ
Тізбесі

     ГОСТ 12. 1. 004-91. ССБТ. Өрт қауіпсіздігі. Жалпы талаптар.
     ГОСТ 12. 1. 010-76. ССБТ. Жарылыс қауіпсіздігі. Жалпы талаптар.
     ГОСТ 12. 1. 011-78. ССБТ. Жарылу қаупі бар қоспалар. Топтастыру және сынау әдістері.
     ГОСТ 12. 1. 018.-93. ССБТ. Статикалық электрдің өртену, жарылу қаупі, жалпы талаптар.
     ГОСТ 12. 1. 033-81. ССБТ. Өрт қауіпсіздігі. Терминдер мен анықтамалар.
     ГОСТ 12. 1. 041-83. ССБТ. Заттар мен материалдардың жану қаупі. Көрсеткіштердің номенклатурасы мен оларды анықтау әдістері.
     ГОСТ 12. 1. 144-82. ССБТ. Өрт машиналары мен жабдықтар. Шартты графикалық белгілер.
     ГОСТ 12. 2. 047-86. ССБТ. Өрт техникасы. Қауіпсіздік талаптары.
     ГОСТ 12. 2. 047-86. ССБТ. Өрт техникасы. Терминдер мен анықтамалар.
     ГОСТ 12. 3. 003-86. ССБТ. Электрмен дәнекерлеу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары.
     ГОСТ 12. 3. 016-87. ССБТ. Құрылыс. Коррозияға қарсы жұмыстар. Қауіпсіздік талаптары.
     ГОСТ 12. 3. 035-84. ССБТ. Құрылыс. Бояу жұмыстары. Қауіпсіздік талаптары.
     ГОСТ 12. 4. 009-83. ССБТ. Объектілерді қорғау үшін өрт техникасы. Негізгі түрлері. Орналастыру және қызмет көрсету.
     ГОСТ 12. 4. 026-76. ССБТ. Сигнал түстері және қауіпсіздік белгілері.
     Ескерту: Аталған ГОСТ-ды қолдану мерзімін шектеу Қазақстан Республикасының стандарттары енгізілгенге дейін алынған.

Об утверждении "Правил охраны труда при эксплуатации водного хозяйства, гидросооружений и гидромеханического оборудования электростанций"

Электр станцияларының су шаруашылығын, гидроқұрылыстарын және гидромеханикалық жабдықтарын пайдалану кезінде еңбекті қорғау Ережелері

1-Тарау. Қызметкерлерге қойылатын талаптар

2-тарау. Қауіпсіздіктің жалпы ережелері

Жасы 18-ге жетпеген адамдардың еңбегiн пайдалануға тыйым
салынатын еңбектiң ауыр және зиянды жағдайлы жұмыстардың
Тізбесі

Қауiпсiздiктiң қосымша (жоғары) талаптары
қойылатын жұмыстар мен мамандықтардың
Тізбесі

Жүктi қолмен көтерiп жылжыту кезiндегi
рұқсат етiлетiн шектi ауырлықтың
Нормалары

Аптечкада болуға тиіс дәрі-дәрмек пен аспаптардың
Тізбесі
(РД 34.03.702. үзінді)

Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қолданылып жүрген ГОСТ
Тізбесі

Об утверждении "Правил охраны труда при эксплуатации водного хозяйства, гидросооружений и гидромеханического оборудования электростанций"

Электр станцияларының су шаруашылығын, гидроқұрылыстарын және гидромеханикалық жабдықтарын пайдалану кезінде еңбекті қорғау Ережелері

1-Тарау. Қызметкерлерге қойылатын талаптар

2-тарау. Қауіпсіздіктің жалпы ережелері

Жасы 18-ге жетпеген адамдардың еңбегiн пайдалануға тыйым салынатын еңбектiң ауыр және зиянды жағдайлы жұмыстардың Тізбесі

Қауiпсiздiктiң қосымша (жоғары) талаптары қойылатын жұмыстар мен мамандықтардың Тізбесі

Жүктi қолмен көтерiп жылжыту кезiндегi рұқсат етiлетiн шектi ауырлықтың Нормалары

Аптечкада болуға тиіс дәрі-дәрмек пен аспаптардың Тізбесі (РД 34.03.702. үзінді)

Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қолданылып жүрген ГОСТ Тізбесі

Жасы 18-ге жетпеген адамдардың еңбегiн пайдалануға тыйым
салынатын еңбектiң ауыр және зиянды жағдайлы жұмыстардың
Тізбесі

Қауiпсiздiктiң қосымша (жоғары) талаптары
қойылатын жұмыстар мен мамандықтардың
Тізбесі

Жүктi қолмен көтерiп жылжыту кезiндегi
рұқсат етiлетiн шектi ауырлықтың
Нормалары

Аптечкада болуға тиіс дәрі-дәрмек пен аспаптардың
Тізбесі
(РД 34.03.702. үзінді)

Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қолданылып жүрген ГОСТ
Тізбесі