О ратификации Факультативного протокола к Конвенции о ликвидации всех форм дискриминации в отношении женщин

Закон Республики Казахстан от 4 июля 2001 года N 220

Ратифицировать Факультативный протокол к Конвенции о ликвидации всех форм дискриминации в отношении женщин, совершенный в Нью-Йорке 6 сентября 2000 года.

Президент
Республики Казахстан

Факультативный протокол к Конвенции о ликвидации всех форм дискриминации в отношении женщин

Государства-участники настоящего Протокола,
учитывая, что Устав Организации Объединенных Наций вновь утвердил веру в основные права человека, в достоинство и ценность человеческой личности и в равноправие мужчин и женщин,
учитывая также, что Всеобщая декларация прав человека провозгласила, что все люди рождаются свободными и равными в своем достоинстве и правах и что каждый человек должен обладать всеми правами и всеми свободами, провозглашенными Декларацией, без какого бы то ни было различия, в том числе различия в отношении пола,
ссылаясь на международные пакты о правах человека и другие международно-правовые документы по правам человека, которые запрещают дискриминацию по признаку пола,
ссылаясь также на Конвенцию о ликвидации всех форм дискриминации в отношении женщин ("Конвенцию"), в которой ее Государства-участники осуждают дискриминацию в отношении женщин во всех ее формах и соглашаются безотлагательно всеми соответствующими способами проводить политику ликвидации дискриминации в отношении женщин,
подтверждая свою решимость обеспечить полное и равное предоставление женщинам всех прав человека и основных свобод и принимать эффективные меры по предотвращению нарушений этих прав и свобод,
согласились о нижеследующем:

Статья 1

Государство-участник настоящего Протокола ("Государство-участник") признает компетенцию Комитета по ликвидации дискриминации в отношении женщин ("Комитета") принимать и рассматривать сообщения, представляемые в соответствии со статьей 2.

Статья 2

Сообщения могут направляться подпадающими под юрисдикцию Государства-участника лицами или группами лиц или от их имени, которые утверждают, что они являются жертвами нарушения этим Государством-участником какого-либо из прав, изложенных в Конвенции. Если сообщение направляется от имени отдельных лиц или групп лиц, это делается с их согласия, за исключением тех случаев, когда автор может обосновать свои действия от их имени без такого согласия.

Статья 3

Сообщения подаются в письменном виде и не должны быть анонимными. Комитет не принимает сообщение, если оно касается Государства-участника Конвенции, которое не является участником настоящего Протокола.

Статья 4

1. Комитет не рассматривает сообщение, пока он не удостоверится в том, что все доступные внутренние средства правовой защиты были исчерпаны, за исключением случаев, когда применение таких средств защиты неоправданно затягивается или вряд ли принесет искомый результат.
2. Комитет объявляет сообщение неприемлемым, если:
a) тот же вопрос уже был рассмотрен Комитетом или рассматривался или рассматривается в соответствии с другой процедурой международного разбирательства или урегулирования;
b) оно несовместимо с положениями Конвенции;
c) оно явно беспочвенно или недостаточно обоснованно;
d) оно представляет собой злоупотребление правом на направление такого сообщения;
e) факты, являющиеся предметом сообщения, имели место до того, как настоящий Протокол вступил в силу для соответствующего Государства-участника, если только эти факты не имели место и после упомянутой даты.

Статья 5

1. В любой момент после получения сообщения и до принятия решения по его сути Комитет может направить соответствующему Государству-участнику для безотлагательного рассмотрения просьбу о том, чтобы это Государство-участник приняло такие временные меры, какие могут оказаться необходимыми во избежание причинения возможного непоправимого ущерба жертве или жертвам предполагаемого нарушения.
2. Если Комитет осуществляет свое дискреционное право в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, это не означает, что он принял решение в отношении приемлемости или по сути сообщения.

Статья 6

1. За исключением тех случаев, когда Комитет считает сообщение неприемлемым без упоминания соответствующего Государства-участника, и при условии, что лицо или лица согласны раскрыть свое имя или имена этому Государству-участнику, Комитет в конфиденциальном порядке доводит любое сообщение, направленное ему согласно настоящему Протоколу, до сведения соответствующего Государства-участника.
2. Получившее уведомление Государство-участник представляет в течение шести месяцев Комитету письменные объяснения или заявления, разъясняющие этот вопрос и любые меры, если таковые имели место, которые могли быть приняты этим Государством-участником.

Статья 7

1. Комитет рассматривает полученные в соответствии с настоящим Протоколом сообщения с учетом всей информации, представленной ему отдельными лицами или группами лиц или от их имени и соответствующим Государством-участником, если такая информация препровождена соответствующим сторонам.
2. При рассмотрении сообщений, предусматриваемых настоящим Протоколом, Комитет проводит закрытые заседания.
3. После изучения сообщения Комитет препровождает свои мнения в отношении сообщения вместе со своими рекомендациями, если таковые имеются, соответствующим сторонам.
4. Государство-участник надлежащим образом рассматривает мнения Комитета вместе с его рекомендациями, если таковые имеются, и представляет Комитету в течение шести месяцев письменный ответ, в том числе информацию о любых мерах, принятых с учетом мнений и рекомендаций Комитета.
5. Комитет может предложить Государству-участнику предоставить дополнительную информацию о любых мерах, принятых Государством-участником в ответ на его мнения или рекомендации, если таковые имеются, в том числе, если Комитет сочтет это уместным, в последующих докладах Государства-участника, представляемых в соответствии со статьей 18 Конвенции.

Статья 8

1. Если Комитет получает достоверную информацию, свидетельствующую о серьезных или систематических нарушениях Государством-участником прав, изложенных в Конвенции, Комитет предлагает этому Государству-участнику сотрудничать в изучении информации и в этой связи представить замечания в отношении соответствующей информации.
2. С учетом любых замечаний, которые могут быть представлены заинтересованным Государством-участником, а также любой другой достоверной информации, имеющейся у него, Комитет может назначить одного или нескольких своих членов для проведения расследования и срочного представления доклада Комитету. В тех случаях, когда это оправданно, и с согласия Государства-участника расследование может включать посещение его территории.
3. После изучения результатов такого расследования Комитет препровождает эти результаты соответствующему Государству-участнику вместе с любыми замечаниями и рекомендациями.
4. В течение шести месяцев с момента получения результатов, замечаний и рекомендаций, препровожденных Комитетом, соответствующее Государство-участник представляет ему свои замечания.
5. Такое расследование проводится конфиденциально, и на всех этапах этой работы принимаются меры по обеспечению сотрудничества со стороны этого Государства-участника.

Статья 9

1. Комитет может предложить соответствующему Государству-участнику включить в свой доклад, представляемый в соответствии со статьей 18 Конвенции, подробную информацию о любых мерах, принятых в связи с расследованием, проведенным в соответствии со статьей 8 настоящего Протокола.
2. При необходимости, после завершения шестимесячного периода, о котором идет речь в статье 8.4, Комитет может предложить соответствующему Государству-участнику информировать его о мерах, принятых в связи с таким расследованием.

Статья 10

1. Любое Государство-участник может во время подписания или ратификации настоящего Протокола и присоединения к нему заявить о том, что оно не признает компетенцию Комитета, предусмотренную в статьях 8 и 9.
2. Любое Государство-участник, сделавшее заявление в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, может в любое время отказаться от этого заявления путем уведомления Генерального секретаря.

Статья 11

Государство-участник принимает все надлежащие меры для обеспечения того, чтобы лица, находящиеся под его юрисдикцией, не подвергались плохому обращению или запугиванию вследствие направления в Комитет сообщения в соответствии с настоящим Протоколом.

Статья 12

Комитет включает в свой ежегодный доклад, предусматриваемый статьей 21 Конвенции, краткий отчет о своей деятельности в соответствии с настоящим Протоколом.

Статья 13

Каждое Государство-участник обязуется широко распространять и предавать гласности Конвенцию и настоящий Протокол и содействовать получению доступа к информации о мнениях и рекомендациях Комитета, в частности по вопросам, затрагивающим данное Государство-участник.

Статья 14

Комитет разрабатывает свои собственные правила процедуры, которые должны соблюдаться при выполнении функций, возлагаемых на него настоящим Протоколом.

Статья 15

1. Настоящий Протокол открыт для подписания любым государством, подписавшим Конвенцию, ратифицировавшим ее или присоединившимся к ней.
2. Настоящий Протокол подлежит ратификации любым государством, ратифицировавшим Конвенцию или присоединившимся к ней. Ратификационные грамоты передаются на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.
3. Настоящий Протокол открыт для присоединения любого государства, ратифицировавшего Конвенцию или присоединившегося к ней.
4. Присоединение осуществляется депонированием документа о присоединении у Генерального секретаря Организации Объединенных Наций.

Статья 16

1. Настоящий Протокол вступает в силу через три месяца со дня депонирования у Генерального секретаря Организации Объединенных Наций десятой ратификационной грамоты или десятого документа о присоединении.
2. Для каждого государства, которое ратифицирует настоящий Протокол или присоединится к нему после его вступления в силу, настоящий Протокол вступает в силу через три месяца со дня депонирования его собственной ратификационной грамоты или документа о присоединении.

Статья 17

Оговорки к настоящему Протоколу не допускаются.

Статья 18

1. Любое Государство-участник может предлагать поправки к настоящему Протоколу и представлять их Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций. Генеральный секретарь препровождает затем любые предложенные поправки Государствам-участникам с просьбой сообщить ей или ему, высказываются ли они за созыв конференции Государств-участников с целью рассмотрения этого предложения и проведения по нему голосования. Если за созыв такой конференции выскажется не менее одной трети Государств-участников, Генеральный секретарь созывает эту конференцию под эгидой Организации Объединенных Наций. Любая поправка, принятая большинством Государств-участников, присутствующих и участвующих в голосовании на этой конференции, представляется Генеральной Ассамблее Организации Объединенных Наций на утверждение.
2. Поправки вступают в силу после их утверждения Генеральной Ассамблеей Организации Объединенных Наций и принятия большинством в две трети Государств-участников настоящего Протокола в соответствии с их конституционными процедурами.
3. Когда поправки вступают в силу, они становятся обязательными для тех Государств-участников, которые их приняли, а для других Государств-участников остаются обязательными положения настоящего Протокола и любые предшествующие поправки, которые ими приняты.

Статья 19

1. Любое Государство-участник может в любое время денонсировать настоящий Протокол путем письменного уведомления на имя Генерального секретаря Организации Объединенных Наций. Денонсация вступает в силу через шесть месяцев со дня получения этого уведомления Генеральным секретарем.
2. Денонсация не наносит ущерба дальнейшему применению положений настоящего Протокола в отношении любого сообщения, представленного в соответствии со статьей 2, или любому расследованию, начатому в соответствии со статьей 8, до даты вступления денонсации в силу.

Статья 20

Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций сообщает всем государствам:
a) о подписаниях, ратификациях и присоединениях согласно настоящему Протоколу;
b) о дате вступления в силу настоящего Протокола и любых поправок согласно статье 18;
c) о любой денонсации согласно статье 19.

Статья 21

1. Настоящий Протокол, тексты которого на английском, арабском, испанском, китайском, русском и французском языках являются равно аутентичными, сдается на хранение в архив Организации Объединенных Наций.
2. Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций препровождает заверенные копии настоящего Протокола всем государствам, указанным в статье 25 Конвенции.

Әйелдерге қатысты кемсітушіліктің барлық түрлерін жою туралы конвенцияның факультативтік хаттамасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 4 шілде N 220-II Заңы

Нью-Йоркте 2000 жылғы 6 қыркүйекте жасалған Әйелдерге қатысты кемсітушіліктің барлық түрлерін жою туралы конвенцияның факультативтік хаттамасы бекітілсін.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. Назарбаев

Әйелдерге қатысты кемсітушіліктің барлық
түрлерін жою туралы конвенцияның факультативтік хаттамасы
(2000 жылғы 6 қыркүйек, Нью-Йорк қаласы)

(2001 жылғы 24 қарашада күшіне енді - ҚР СІМ-нің ресми сайты)

Осы Хаттамаға қатысушы мемлекеттер,
Біріккен Ұлттар Ұйымының Жарғысы адамның негізгі құқықтарына, адамның жеке басының қадір-қасиеті мен құндылығына және еркектер мен әйелдердің тең құқықтылығына қатысты сенімді тағы да қуаттағандығын ескере отырып,
сондай-ақ Адам құқығының жалпыға бірдей декларациясы қадір-қасиеті мен құқығы тұрғысында барлық адамдар еркін әрі тең болып жаратылады, сондай-ақ әрбір адам қандай да бір айырмашылықтарына, оның ішінде жынысына қатысты айырмашылықтарына қарамастан Декларацияда жарияланған барлық құқықтары мен барлық бостандықтарды иемденуі тиіс деп жарияланғанын ескере отырып,
адам құқығы туралы халықаралық актілерге және жыныстық белгісі бойынша кемсітушілікке тыйым салатын адам құқығы жөніндегі басқа да халықаралық құқықтық құжаттарға сілтеме жасай отырып,
сондай-ақ Әйелдерге қатысты кемсiтушiлiктiң барлық түрiн жою туралы конвенцияға («Конвенция») сiлтеме жасай отырып, онда оған қатысушы мемлекеттер әйелдерге қатысты кемсiтушiлiктiң барлық түрлерiн айыптайды және әйелдерге қатысты кемсiтушiлiктi жою саясатын барлық тиiстi тәсілдермен кiдiрiссiз жүргiзуге келiседi,
адамның барлық құқықтары мен негiзгi бостандықтарын әйелдерге толық және тең түрде берудi қамтамасыз етуге, сондай-ақ осы құқықтар мен бостандықтарды бұзуды болдырмау жөнiнде тиiмдi шаралар қабылдауға бекем бел байлағандықтарын қуаттай отырып,
төмендегiлер туралы келiстi:

1-бап

Осы Хаттамаға қатысушы мемлекет («Қатысушы мемлекет») Әйелдерге қатысты кемсiтушiлiктi жою жөніндегі комитеттiң («Комитет») 2-бапқа сәйкес ұсынылатын хабарларды қабылдау және қарау құзыретiн таниды.

2-бап

Конвенцияда мазмұндалған қандай да бiр құқықтарын осы Қатысушы мемлекеттің белден басуының құрбаны болып табылатындығын растайтын хабарды Қатысушы мемлекет құқығына жататын адамдар немесе адамдар тобы жiберуi немесе хабар олардың атынан жiберiлуi мүмкiн. Егер хабар жекелеген адамдардың немесе адамдар тобының атынан жiберiлетiн болса, бұл олардың келісімiмен жасалады, автор өзiнiң әрекетiн осындай келісімсiз олардың атынан негiздей алатын жағдайлар бұған қосылмайды.

3-бап

Хабар жазбаша түрде берiледi және ол беймәлiм хат болмауы тиiс. Комитет хабарды, егер ол Конвенцияға Қатысушы мемлекетке қатысты болса, бiрақ ол осы Хаттаманың қатысушысы болып табылмаса қабылдамайды.

4-бап

1. Комитет құқықтық қорғаудың барлық мүмкiн болатын iшкi құралдары түгелдей қолданылғанына көз жеткiзгенге дейiн хабарды қарамайды, қорғаудың мұндай құралдарын қолдану негiзсiз созылған немесе олар күтiлгендей нәтиже бермейтiн жағдайлар бұған қосылмайды.
2. Мынадай жағдайларда:
а) тап осы мәселенi Комитет бұрын қараған болса немесе ол халықаралық талқылаудың яки реттеудiң басқа да рәсiмiне сәйкес қаралған болса немесе қаралып жатса;
b) хабар Конвенцияның ережелерiне сәйкес келмесе;
с) хабар көрер көзге негiзсiз немесе жеткiлiктi түрде негiзделмеген болса;
d) хабардан осындай хабар жiберуге арналған құқықтың қиянат жасап пайдаланылғандығы білінетiн болса;
е) хабардың тақырыбы болып табылатын фактiлер тиiстi Қатысушы мемлекет үшiн осы Хаттама күшiне енген уақытқа дейiн орын алса, егер осы фактiлер аталған күннен кейiн де орын алмаған жағдайда Комитет хабарды қабылдауға жарамсыз деп жариялайды.

5-бап

1. Хабар алынғаннан кейiн және оның мазмұны бойынша шешiм қабылданғанға дейiн Комитет жорамалданған заңсыздықтың салдарынан құрбандыққа немесе құрбандықтарға ықтимал болатын түзелмейтiндей нұқсан келтiрудi болдырмас үшiн қажеттi болып табылатын уақытша шараларды Қатысушы мемлекеттiң қолдануын сұраған өтiнiштi кiдiрiссiз қарауы үшiн кез келген сәтте тиiстi Қатысушы мемлекетке жiбере алады.
2. Егер Комитет осы баптың 1-тармағына сәйкес өзiнiң дискрециондық құқығын жүзеге асыратын болса, бұл хабарды қабылдауға болатындығын немесе оның мазмұнына қатысты Комитет шешiм қабылдағандығын бiлдiрмейдi.

6-бап

1. Комитет тиiстi Қатысушы мемлекеттi атамай хабарды қабылдауға болмайды деп есептейтiн жағдайларды қоспағанда және адам немесе адамдар атын немесе аттарын осы Қатысушы мемлекетке ашуға келісімiн берген жағдайда Комитет осы Хаттамаға сәйкес өзiне жiберiлген кез келген хабар туралы құпиялылық сақтау тәртібімен тиiстi Қатысушы мемлекеттi құлағдар етедi.
2. Жазбаша хабар алған Қатысушы мемлекет осы мәселенi және егер мұндай жағдай орын алса, осы Қатысушы мемлекет қабылдауы мүмкiн кез келген шараны түсiндiретiн жазбаша түсiнiктеменi немесе өтiнiштi алты айдың iшiнде Комитетке ұсынады.

7-бап

1. Комитет, егер мұндай ақпарат тиiстi Тараптарға жiберiлген болса, өзiне жекелеген адамдар немесе адамдар тобы немесе олардың атынан, сондай-ақ тиiстi Қатысушы мемлекет ұсынған барлық ақпаратты ескере отырып осы Хаттамаға сәйкес алынған хабарды қарайды.
2. Осы Хаттамада көзделген хабарларды қараған кезде Комитет жабық мәжіліс өткiзедi.
3. Комитет хабарды зерттегеннен кейiн хабарға қатысты өзiнiң пiкiрiн ұсыныстарымен бiрге, егер ұсыныстар болатын болса, тиiстi Тараптарға жолдайды.
4. Қатысушы мемлекет Комитеттiң пікірiн оның ұсыныстарымен бiрге, егер ұсыныстар болатын болса, тиiстi түрде қарайды және жазбаша жауапты, оның iшiнде Комитеттiң пiкiрi мен ұсыныстарын ескере отырып қабылданған кез келген шаралар туралы ақпаратты алты айдың iшiнде Комитетке ұсынады.
5. Комитет Қатысушы мемлекетке өзiнiң пiкiрiне немесе ұсыныстарына, егер ұсыныстар болатын болса, жауап ретiнде Қатысушы мемлекет қабылдаған кез келген шаралар туралы қосымша ақпаратты, оның iшiнде Комитет мұны орынды деп санаса, Конвенцияның 18-бабына сәйкес Қатысушы мемлекет ұсынатын кейiнгі баяндамаларында табыс етудi ұсына алады.

8-бап

1. Егер Комитет Конвенцияда мазмұндалған құқықтарды Қатысушы мемлекеттiң елеулi түрде немесе тұрақты түрде бұзғандығын куәландыратын сенiмдi ақпаратты алатын болса, Комитет осы Қатысушы мемлекетке ақпаратты бiрлесiп зерттеудi ұсынады және осыған байланысты тиiстi ақпаратқа қатысты ескертпелерiн де ұсынады.
2. Мүдделi Қатысушы мемлекет ұсынуы мүмкiн кез келген ескертпенi, сондай-ақ өзiнде бар кез келген басқа да сенiмдi ақпаратты ескере отырып, Комитет тергеу жүргiзу және Комитетке шұғыл түрде баяндама ұсынуы үшiн өзiнiң бiр немесе бiрнеше мүшесiн тағайындай алады. Бұл негіздi болған жағдайларда және Қатысушы мемлекеттің келісімiмен тергеу оның аумағында болуды да қамтуы мүмкiн.
3. Осындай тергеудiң нәтижелерiн зерттегеннен кейiн Комитет осы нәтижелердi кез келген ескертпелерiмен және ұсыныстарымен бiрге тиiстi Қатысушы мемлекетке жолдайды.
4. Тиiстi Қатысушы мемлекет Комитет жолдаған нәтижелердi, ескертпелер мен ұсыныстарды алған кезiнен бастап өзiнiң ескертпелерiн алты айдың iшiнде Комитетке жiбередi.
5. Мұндай тергеу құпия түрде жүргiзіледi және осы жұмыстың барлық кезеңдерiнде осы Қатысушы мемлекет тарапынан бiрлесiп жұмыс iстеудi қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қолданылады.

9-бап

1. Комитет тиiстi Қатысушы мемлекетке осы Хаттаманың 8-бабына сәйкес жүргiзiлген тергеуге байланысты қабылданған кез келген шаралар туралы егжей-тегжейлi ақпаратты Конвенцияның 18-бабына сәйкес ұсынылатын баяндамасына қосуды ұсына алады.
2. 8.4-бабында сөз болатын алты айлық кезең аяқталғаннан соң, қажет болған жағдайда, Комитет тиiстi Қатысушы мемлекетке осындай тергеуге байланысты қабылданған шаралар туралы хабардар етудi ұсынуы мүмкiн.

10-бап

1. Кез келген Қатысушы мемлекет осы Хаттамаға қол қойған немесе бекiткен және оған қосылған уақытта 8-9-баптарда көзделген Комитеттiң құзыретiн танымайтындығы туралы мәлiмдеуi мүмкiн.
2. Осы баптың 1-тармағына сәйкес мәлiмдеме жасаған кез келген Қатысушы мемлекет Бас Хатшыға жазбаша хабарлама жiберу арқылы осындай мәлiмдемесiнен кез келген уақытта бас тарта алады.

11-бап

Осы Хаттамаға сәйкес хабар Комитетке жiберiлуi салдарынан өзiнiң құқығына жататын адамдар нашар қарым-қатынасқа немесе қорқытуға ұшырамасы үшiн Қатысушы мемлекет барлық қажеттi шараларды қабылдайды.

12-бап

Комитет Конвенцияның 21-бабында көзделген өзiнің жыл сайынғы баяндамасына осы Хаттамаға сәйкес өзiнiң қызметi туралы қысқаша есеп берудi қосады.

13-бап

Әрбiр Қатысушы мемлекет Конвенцияны және осы Хаттаманы кең ауқымда таратуға және жария етуге, сондай-ақ Комитеттің пiкiрлерi мен ұсыныстары туралы ақпаратқа, атап айтқанда осы Қатысушы мемлекетке қатысты мәселелер бойынша ақпаратқа қол жеткізуге жәрдемдесуге мiндеттенедi.

14-бап

Комитет осы Хаттама арқылы өзiне жүктелетiн функцияларды орындау кезiнде сақталуға тиiстi өзiнiң рәсiмдiк ережелерiн талдап жасайды.

15-бап

1. Осы Хаттама Конвенцияға қол қойған, оны бекiткен немесе оған қосылған кез келген мемлекеттiң қол қоюы үшiн ашық.
2. Осы Хаттама Конвенцияны бекiткен немесе оған қосылған кез келген мемлекеттiң бекітуiне жатады. Бекіту грамоталары Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына сақтауға тапсырылады.
3. Осы Хаттама Конвенцияны бекiткен немесе оған қосылған кез келген мемлекеттiң қосылуы үшiн ашық.
4. Қосылу қосылу туралы құжатты Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Бас Хатшысының депозитарийiне тапсыру арқылы жүзеге асырылады.

16-бап

1. Осы Хаттама қосылу туралы оныншы бекіту грамотасын немесе оныншы құжатты Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Бас Хатшысының депозитарийiне тапсырған күннен бастап үш ай өткен соң күшiне енедi.
2. Осы Хаттаманы бекiтетiн немесе ол күшiне енгеннен кейiн оған қосылатын әрбiр мемлекет үшiн осы Хаттама оның бекіту грамотасын немесе қосылуы туралы құжатын депозитарийге тапсырған күннен бастап үш айдан соң күшiне енедi.

17-бап

Осы Хаттамаға қатысты ескертпелерге жол берiлмейдi.

18-бап

1. Кез келген Қатысушы мемлекет осы Хаттамаға түзетулерiн ұсына алады және оларды Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысына табыс ете алады. Бас Хатшы содан кейiн осы ұсынысты қарау және олар бойынша дауыс берудi өткізу мақсатында Қатысушы мемлекеттердiң конференциясын шақыруды олардың қолдайтындығын өзiне хабарлау туралы өтiнiш айтып, кез келген ұсынылған түзетулердi Қатысушы мемлекеттерге жолдайды. Егер мұндай конференцияны шақыруды Қатысушы мемлекеттердiң кем дегенде үштен бiрi қолдайтын болса, Бас Хатшы Бiрiккен Ұлттар Ұйымының демеуiмен осындай конференцияны шақырады. Осындай конференцияда дауыс беруге қатысқан немесе атсалысқан Қатысушы мемлекеттердің көпшiлiгі қабылдаған кез келген түзету бекіту үшiн Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясына ұсынылады.
2. Түзетулер оларды Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы бекiткеннен кейiн және осы Хаттаманы Қатысушы мемлекеттердiң үштен екiден көпшiлiгi өздерiнiң конституциялық рәсiмдерiне сәйкес қабылдаған соң күшiне енедi.
3. Түзетулер күшiне енген уақытта оларды қабылдаған Қатысушы мемлекеттер үшiн түзетулер мiндеттi болып табылады, ал басқа да Қатысушы мемлекеттер үшiн осы Хаттаманың ережелерi және олар қабылдаған кез келген бұрынғы түзетулер мiндеттi болып табылады.

19-бап

1. Кез келген Қатысушы мемлекет Бiрiккен Ұлттар Ұйымы Бас Хатшысының атына жазбаша хабарлама жiберу арқылы кез келген уақытта осы Хаттаманың күшiн жоя алады. Күшiнiң жойылуы Бас Хатшы осындай хабарламаны алған күннен бастап алты айдан соң күшiне енедi.
2. Күшiн жою күшiн жоюдың күшiне енген күнiне дейiн 2-бапқа сәйкес ұсынылған кез келген хабарға немесе 8-бапқа сәйкес басталған кез келген тергеуге қатысты осы Хаттаманың ережелерiн одан әрi қолдануға нұқсан келтiрмейдi.

20-бап

Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысы барлық мемлекеттерге:
а) осы Хаттамаға сәйкес қол қоюлар, бекітулер және қосылулар туралы;
b) осы Хаттаманың күшіне енген күні және 18-бапқа сәйкес кез келген түзетулер туралы;
с) 19-бапқа сәйкес кез келген күшін жою туралы хабарлайды.

21-бап

1. Ағылшын, араб, испан, қытай, орыс және француз тілдеріндегі мәтіндерінің түпнұсқалары бірдей болып табылатын осы Хаттама Біріккен Ұлттар Ұйымының мұрағатына тапсырылады.
2. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Хатшысы осы Хаттаманың куәландырылған көшірмелерін Конвенцияның 25-бабында аталған барлық мемлекеттерге жолдайды.