О взаимном страховании

Закон Республики Казахстан от 5 июля 2006 года N 163.

Вниманию пользователей!
Для удобства пользования РЦПИ создано оглавление.

Настоящий Закон регулирует общественные отношения, связанные с осуществлением взаимного страхования, и устанавливает правовые основы деятельности обществ взаимного страхования.

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) дополнительный взнос - часть страховой премии, дополнительно вносимой членом общества взаимного страхования в порядке и случаях, предусмотренных правилами взаимного страхования общества взаимного страхования;

2) взаимное страхование - одна из форм страхования, при которой каждый страхователь является членом общества взаимного страхования;

3) общество взаимного страхования (далее - общество) - юридическое лицо, созданное в организационно-правовой форме потребительского кооператива в целях осуществления взаимного страхования имущественных интересов своих членов;

4) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование, контроль и надзор финансового рынка и финансовых организаций.

Сноска. Статья 1 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2019 № 262-VI (вводится в действие с 01.01.2020).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о взаимном страховании

1. Законодательство Республики Казахстан о взаимном страховании основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые предусмотрены настоящим Законом, то применяются правила международного договора.

3. Закон Республики Казахстан "О потребительском кооперативе" распространяется на деятельность обществ в части, не урегулированной настоящим Законом.

Сноска. Статья 2 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Статья 3. Принципы взаимного страхования

Принципами взаимного страхования являются:

1) равенство прав и обязанностей членов общества;

2) взаимная защита и взаимная ответственность членов общества.

Статья 4. Объекты взаимного страхования

1. Объектом взаимного страхования могут быть законные имущественные интересы членов общества, объединенные одними и теми же рисками, связанными с их деятельностью.

2. Взаимное страхование осуществляется по отрасли "страхование жизни" и отрасли "общее страхование" в соответствии с законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности.

3. Совмещение отраслей и классов страхования во взаимном страховании осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности.

4. Общество вправе разработать вид страхования, сочетающий признаки и содержание двух и более классов страхования, предусмотренных уставом общества, с учетом ограничений по совмещению классов страхования, устанавливаемых законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности.

5. Исключен Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие с 06.01.2020).
Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 07.05.2007 № 244; от 30.12.2009 № 234-IV; от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие с 06.01.2020).

Статья 5. Компетенция уполномоченного органа в отношении общества

Уполномоченный орган:

1) ведет реестр обществ;

2) устанавливает перечень, формы, сроки и порядок представления отчетности обществами, за исключением финансовой отчетности;

3) рассматривает дела об административных правонарушениях и налагает меры административного взыскания в соответствии с законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях;

4) устанавливает порядок и размеры инвестирования активов общества;

5) устанавливает перечень, формы и сроки представления обществами финансовой отчетности;

6) определяет перечень, формы и сроки представления обществами первичных статистических данных;

7) осуществляет иные функции, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Сноска. Статья 5 в редакции Закона РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Глава 2. СОЗДАНИЕ И ПРЕКРАЩЕНИЕ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ОБЩЕСТВА,
ПРАВА И ОБЯЗАННОСТИ ЕГО ЧЛЕНОВ

Статья 6. Наименование общества

1. Наименование общества должно содержать слова "общество взаимного страхования".

2. В случае если общество осуществляет единственный вид взаимного страхования, то его наименование должно содержать указание на этот вид страхования.

3. Наименование общества не должно содержать слова "национальное", "государственное", "центральное", "бюджетное", "республиканское" в полном или сокращенном виде на любом языке.

4. При изменении места нахождения своего постоянно действующего органа, обособленного подразделения общество обязано не позднее пятнадцати рабочих дней известить об этом уполномоченный орган.

Сноска. Статья 6 в редакции Закона РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Статья 7. Государственная регистрация общества

Общество обязано в течение тридцати рабочих дней со дня государственной регистрации письменно уведомить уполномоченный орган о прохождении государственной регистрации с приложением:

1) справки о государственной регистрации юридического лица и нотариально засвидетельствованной копии устава;

2) документов, свидетельствующих о принятии решения о создании общества.

Сноска. Статья 7 в редакции Закона РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); с изменением, внесенным Законом РК от 24.12.2012 № 60-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 8. Учредительные документы общества

1. Учредительными документами общества являются учредительный договор и устав.

2. Учредительный договор общества должен содержать:

1) обязанность учредителей по подписанию договора страхования и внесению страховых премий;

2) размер вносимых учредителями денежных взносов на административные расходы, связанные с созданием и организацией деятельности общества.

3. Устав общества, помимо сведений, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан, должен содержать:

1) основания объединения членов общества, включая указание на общность имущественных интересов, подлежащих взаимному страхованию, профессиональную принадлежность членов общества, общность сфер деятельности и интересов;

2) ответственность членов общества, в том числе субсидиарную ответственность по страховым обязательствам, а также по внесению дополнительных взносов;

3) классы страхования;

4) порядок уплаты страховых премий и иных взносов;

5) порядок формирования и использования страховых и иных резервов, создаваемых обществом;

6) исключен Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV;

7) порядок предоставления членам общества информации о деятельности общества;

8) порядок вступления в члены общества, а также основания и порядок прекращения членства в обществе.

В уставе общества могут содержаться и другие положения, не противоречащие законодательству Республики Казахстан.

4. К уставу общества прилагается список членов общества с указанием фамилии, имени и по желанию отчества, а также места жительства и данных документа, удостоверяющего личность, для физических лиц, а также полного наименования, местонахождения и данных о государственной регистрации (перерегистрации) для юридических лиц.

Общество обеспечивает ведение и хранение списка своих членов.

5. Устав общества должен предоставляться для ознакомления кандидатам в члены общества.

6. Общество обязано в течение десяти календарных дней после государственной регистрации изменений или дополнений, вносимых в учредительные документы, в том числе требующих перерегистрации в органах юстиции, представить в уполномоченный орган нотариально засвидетельствованную копию изменений или дополнений в учредительные документы с отметкой и печатью зарегистрировавшего органа юстиции.

Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными законами РК от 30.12.2009 № 234-IV; от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012).

Статья 9. Члены общества

1. Членами общества являются физические и (или) юридические лица.

Количество членов общества должно быть не менее двухсот пятидесяти.

2. Членство в обществе возникает после уплаты первой страховой премии согласно заключенному договору страхования.

Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Статья 10. Права и обязанности членов общества

1. Члены общества вправе:

1) пользоваться всеми видами страховых услуг, предоставляемых обществом;

2) участвовать в управлении обществом и быть избранными в его органы;

3) страховать свои имущественные интересы на условиях, определенных в правилах взаимного страхования и иных документах, регулирующих деятельность общества;

4) получать от органов общества любую информацию об их деятельности, деятельности общества, в том числе знакомиться с данными бухгалтерского учета, отчетности и другой документацией в порядке, определяемом уставом общества;

5) прекратить членство в обществе в порядке и на условиях, предусмотренных уставом общества;

6) получать займы в обществе в пределах выкупной суммы, предусмотренной соответствующим договором накопительного страхования;

7) получать займы на уплату страховых премий;

8) подать ходатайство на рассмотрение исполнительного органа общества о предоставлении денег для предупреждения риска наступления страхового случая;

9) вносить иные взносы для целей общества в порядке, предусмотренном уставом общества;

10) обращаться к общему собранию членов общества с жалобами на действия (бездействие) исполнительного, контрольного и иных органов общества;

11) обжаловать в судебном порядке решения органов общества, затрагивающие интересы членов общества.

2. Члены общества обязаны:

1) соблюдать устав общества;

2) выполнять решения органов общества, принятые в пределах их компетенции;

3) своевременно производить уплату страховых премий;

4) уплачивать дополнительные взносы в размере, определенном общим собранием членов общества, в соответствии с настоящим Законом и уставом общества.

3. Уставом общества могут быть установлены иные права и обязанности членов, не противоречащие законодательству Республики Казахстан.

4. Не допускается освобождение члена общества от обязанностей по уплате страховых премий и дополнительных взносов, в том числе путем зачета требований к обществу, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 22 настоящего Закона.

Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными Законом РК от 7 мая 2007 г. № 244.

Статья 11. Прекращение членства в обществе

1. Членство в обществе прекращается в случаях:

1) добровольного выхода из состава участников;

2) исключения на основании и в порядке, предусмотренном уставом общества, в том числе неисполнения обязательств по уплате страховой премии;

3) ликвидации юридического лица - члена общества;

4) смерти члена общества, объявления его умершим, признания безвестно отсутствующим в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;

5) ликвидации общества.

2. В случае, если членом общества ранее вносились иные взносы для целей общества, он вправе при прекращении членства в обществе получить их обратно за вычетом задолженности перед обществом в сроки, предусмотренные уставом общества.

Уплаченные членом общества страховые премии и дополнительные взносы возврату не подлежат, за исключением случаев, предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан.

3. Рассмотрение заявления о добровольном выходе из состава участников общества и возврат заявителю взносов, указанных в пункте 2 настоящей статьи, осуществляются обществом в срок не более месяца с даты подачи заявления.

4. В случае смерти члена общества его наследник вправе вступить в общество в порядке, предусмотренном уставом общества.

В случае отказа наследника вступить в общество оно выплачивает наследнику ранее внесенные наследодателем иные взносы, предусмотренные пунктом 2 настоящей статьи.

5. Учредитель, не внесший страховой премии и не подписавший договора страхования в сроки, установленные учредительным договором, исключается из состава учредителей.

Статья 12. Реорганизация или ликвидация общества

Реорганизация или ликвидация общества осуществляется в порядке, установленном гражданским законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Статья 12 в редакции Закона РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Глава 3. ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ ОБЩЕСТВА

Статья 13. Условия осуществления деятельности по взаимному страхованию

1. Деятельность по взаимному страхованию не подлежит лицензированию.

2. Общество не вправе осуществлять деятельность:

1) по страхованию гражданско-правовой ответственности;

2) по видам обязательного страхования.

Сноска. Статья 13 в редакции Закона РК от 30.12.2009 № 234-IV; с изменением, внесенным Законом РК от 28.10.2019 № 268-VI (вводится в действие с 06.01.2020).

Статья 14. Порядок осуществления взаимного страхования обществом

Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

1. Деятельность общества взаимного страхования осуществляется в соответствии с настоящим Законом.

2. Общество осуществляет взаимное страхование имущественных интересов своих членов путем заключения договора страхования.

3. Общие условия, на которых осуществляется взаимное страхование, определяются в правилах взаимного страхования, соответствующих требованиям статьи 825-1 Гражданского кодекса Республики Казахстан.

4. Правила взаимного страхования должны представляться для ознакомления лицам, желающим вступить в члены общества.

Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Статья 15. Деятельность общества

1. Взаимное страхование является основным видом деятельности, осуществляемым обществом.

2. Общество, кроме деятельности по взаимному страхованию, вправе осуществлять следующие виды деятельности:

1) инвестиционную деятельность в порядке, предусмотренном нормативным правовым актом уполномоченного органа;

2) выдачу своим членам займов в пределах выкупной суммы, предусмотренной соответствующим договором накопительного страхования;

3) выдачу своим членам займов на уплату страховых премий;

4) продажу специализированного программного обеспечения, используемого для автоматизации деятельности обществ;

5) продажу специальной литературы по страхованию и страховой деятельности на любых видах носителей информации;

6) продажу или сдачу в аренду имущества, ранее приобретенного для нужд общества;

7) предоставление консультационных услуг по вопросам, связанным со страховой деятельностью;

8) организацию и проведение обучения в целях повышения квалификации специалистов в области взаимного страхования.

3. Обществу запрещаются осуществление сделок и проведение операций, не предусмотренных пунктами 1 и 2 настоящей статьи.

3-1. Общество обязано сообщать уполномоченному органу по финансовому мониторингу сведения и информацию в соответствии с Законом Республики Казахстан "О противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма".

4. Не допускается участие общества в других юридических лицах, за исключением случаев объединения обществ по взаимному страхованию в ассоциации (союзы), а также создания ими консорциума на основе договора о совместной хозяйственной деятельности.

5. Общество вправе создавать филиалы и представительства в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

6. Общество обязано предоставить равные права, предусмотренные настоящим Законом, для всех членов общества.

Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 30.12.2009 № 234-IV; от 26.07.2016 № 12-VІ (вводится в действие с 01.07.2017).

Статья 16. Запрет на осуществление деятельности по перестрахованию

Обществу запрещается передавать все или часть страховых рисков, принятых обществом, в перестрахование страховой (перестраховочной) организации, имеющей соответствующую лицензию уполномоченного органа, или перестраховочной организации - нерезиденту Республики Казахстан, а также осуществлять посредническую деятельность или деятельность по принятию рисков на перестрахование.

Сноска. Статья 16 в редакции Закона РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Глава 4. ОРГАНЫ ОБЩЕСТВА

Статья 17. Органы общества

1. Органами общества являются:

1) высший орган - общее собрание членов общества;

2) исполнительный орган - коллегиальный орган (правление) или лицо, единолично осуществляющее функции исполнительного органа (председатель);

3) контрольный орган - служба внутреннего аудита.

2. Уставом общества может быть предусмотрено создание иных органов общества.

Статья 18. Общее собрание членов общества

1. К исключительной компетенции общего собрания членов общества относятся:

1) определение условий договоров страхования, заключаемых обществом со своими членами;

2) утверждение бюджета общества;

3) принятие решения о проведении аудита общества и выбор аудиторской организации;

4) определение порядка рассмотрения споров между обществом и его членами;

5) утверждение правил взаимного страхования;

6) определение порядка расчета страховых тарифов;

7) определение порядка формирования и пополнения страховых и иных резервов общества, необходимых для обеспечения деятельности общества, их использование;

8) утверждение инвестиционной политики общества;

9) утверждение политики передачи страховых рисков для их перестрахования и установление лимитов собственного удержания по каждому виду страхования;

10) принятие решения о выдаче займов членам общества в пределах выкупной суммы, предусмотренной соответствующим договором накопительного страхования;

11) принятие решения о выдаче займов членам общества на уплату страховых премий;

12) принятие решения о выделении денег на проведение мероприятий для предупреждения рисков наступления страхового случая на основании заключения, представленного исполнительным органом общества;

13) определение порядка работы службы внутреннего аудита, размера и условий оплаты труда работников службы внутреннего аудита;

14) принятие решения о вступлении новых членов в общество;

15) иные вопросы, предусмотренные другими законодательными актами Республики Казахстан, а также уставом общества.

2. Общее собрание членов общества вправе принять к рассмотрению любой вопрос, связанный с деятельностью общества.

3. Порядок созыва, проведения, принятия решения общего собрания членов общества (в том числе внеочередного) определяется законодательством Республики Казахстан о потребительском кооперативе.

4. При принятии решения общего собрания каждый член общества имеет один голос независимо от величины его доли в имуществе общества.

Сноска. Статья 18 с изменениями, внесенными Законом РК от 7 мая 2007 г. № 244.

Статья 19. Исполнительный орган

1. К компетенции исполнительного органа общества относятся:

1) формирование предложений по приоритетным направлениям деятельности общества;

2) разработка инвестиционной политики общества;

3) разработка политики передачи страховых рисков для их перестрахования и лимитов собственного удержания по каждому виду страхования;

4) подготовка годового финансового отчета и проекта бюджета общества на следующий год;

5) утверждение отчетов общества, за исключением отчетов, утверждение которых отнесено к исключительной компетенции общего собрания членов общества;

6) иные вопросы, определенные другими законодательными актами Республики Казахстан, а также уставом общества.

2. Председатель общества избирается и освобождается от должности общим собранием членов общества.

Председатель общества может не являться членом общества.

3. Исполнительный орган общества (правление), включая его руководителя, избирается общим собранием членов общества в количестве и на срок, которые предусмотрены его уставом.

По решению общего собрания членов общества полномочия любого члена правления общества могут быть прекращены досрочно.

4. Руководитель исполнительного органа общества обеспечивает функционирование этого органа и руководит его заседаниями.

5. Правление общества вправе принимать решения, если на его заседании присутствует более половины его членов. Решения принимаются простым большинством голосов. В случае равенства голосов решающим является голос председателя правления.

6. Порядок деятельности исполнительного органа общества и принятия им решений определяется уставом общества и иными документами, принятыми общим собранием членов общества.

Статья 20. Служба внутреннего аудита общества

1. Для осуществления контроля за финансово-хозяйственной деятельностью общества образуется служба внутреннего аудита, которая состоит из числа членов общества, если иное не предусмотрено уставом общества.

2. Порядок работы службы внутреннего аудита общества определяется уставом и внутренними документами общества.

3. Членом службы внутреннего аудита не может являться член исполнительного органа общества.

4. Служба внутреннего аудита проводит проверки финансово-хозяйственной деятельности общества, дает общему собранию членов общества заключение по годовому финансовому отчету и бухгалтерскому балансу общества. Общее собрание членов общества не вправе утверждать годовые финансовые отчеты и бухгалтерские балансы общества при отсутствии заключения службы внутреннего аудита общества.

5. Члены службы внутреннего аудита, в том числе ее председатель, избираются общим собранием членов общества на срок, определенный уставом общества. Члены службы внутреннего аудита не вправе передавать свои полномочия другим лицам.

По решению общего собрания членов общества полномочия любого члена службы внутреннего аудита могут быть прекращены досрочно.

6. Члены службы внутреннего аудита имеют право на получение любой информации о деятельности общества.

Члены службы внутреннего аудита присутствуют на заседаниях правления общества.

7. Служба внутреннего аудита самостоятельно созывает общее собрание членов общества:

1) в случае, если деятельность исполнительного органа не обеспечивает достижения целей и выполнения задач общества;

2) если исполнительный орган общества не исполнил требования одной десятой части от общего количества членов общества о созыве общего собрания в течение четырнадцати дней с даты заявления такого требования.

Глава 5. ИМУЩЕСТВО ОБЩЕСТВА

Статья 21. Источники формирования имущества общества

1. Источниками формирования имущества общества являются:

1) взносы учредителей;

2) исключен Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV;

3) исключен Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV;

4) добровольные денежные и иные взносы;

5) доходы, получаемые от размещения страховых резервов и иных средств;

6) доходы от иной деятельности, предусмотренной настоящим Законом.

2. Порядок распоряжения имуществом, находящимся в собственности общества, устанавливается общим собранием членов общества.

Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Статья 22. Страховые премии и страховые выплаты

1. Страховые премии, уплаченные членами общества, выплачиваются выгодоприобретателю обществом в виде страховых выплат в размере, определенном договором страхования.

2. Размер и порядок расчета страховых премий устанавливаются правилами взаимного страхования общества, утвержденными общим собранием членов общества, если иное не предусмотрено законодательными актами Республики Казахстан.

3. Если по окончании отчетного периода у общества не было задолженности по страховым выплатам, а также задолженности по уплате налогов и других обязательных платежей в бюджет, общим собранием членов общества может быть принято решение об уменьшении очередных страховых премий или о приостановлении их уплаты.

4. Порядок и условия осуществления страховых выплат устанавливаются правилами взаимного страхования общества, утвержденными общим собранием членов общества.

Статья 23. Дополнительные взносы

1. Порядок расчета и внесения дополнительных взносов должен быть установлен правилами взаимного страхования общества, утвержденными общим собранием членов общества.

2. Дополнительные взносы членов общества направляются только на осуществление страховых выплат.

3. Исключен Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Сноска. Статья 23 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Статья 24. Страховые и иные резервы общества

Сноска. Заголовок с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

1. Для обеспечения выполнения своих обязательств общество формирует из полученных страховых премий страховые резервы. Полученная сумма страховых премий должна в полном объеме направляться на формирование страховых резервов.

Требования к формированию, методике расчета страховых резервов и их структуре устанавливаются нормативными правовыми актами уполномоченного органа.

Если уставом общества не предусмотрено создание иных резервов, то инвестиционный доход и собственные средства общества также направляются на формирование страховых резервов.

2. Если по окончании финансового года у общества не было задолженности по страховым выплатам, а также задолженности по уплате налогов и других обязательных платежей в бюджет, общим собранием членов общества может быть принято решение о направлении части или всей суммы страховых резервов в иные резервы общества, предусмотренные уставом общества, для обеспечения финансовой устойчивости и платежеспособности общества. Необходимая сумма страховых резервов на предстоящий финансовый год должна быть в обязательном порядке сформирована за счет очередных страховых премий.

3. Средства страховых резервов используются для инвестирования и (или) осуществления страховой выплаты.

4. Общество обязано иметь актуарную оценку обязательств общества перед членами, расчетов страховых премий и страховых резервов общества, осуществляемую актуарием в соответствии с правилами взаимного страхования общества.

Сноска. Статья 24 с изменениями, внесенными Законом РК от 30.12.2009 № 234-IV.

Глава 6. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 25. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан о взаимном страховании

Нарушение законодательства Республики Казахстан о взаимном страховании влечет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

Статья 26. Порядок введения в действие настоящего Закона

Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования.

Президент Республики Казахстан

Өзара сақтандыру туралы

Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 5 шілдедегі N 163 Заңы.

МАЗМҰНЫ

Осы Заң өзара сақтандыруды жүзеге асыруға байланысты қоғамдық қатынастарды реттейдi және өзара сақтандыру қоғамдары қызметiнiң құқықтық негiздерiн белгiлейдi.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) қосымша жарна - өзара сақтандыру қоғамы мүшесiнiң өзара сақтандыру қоғамының өзара сақтандыру ережелерiнде көзделген тәртiппен және жағдайларда қосымша енгiзетiн сақтандыру сыйлықақысының бiр бөлiгi;

2) өзара сақтандыру - сақтандыру нысандарының бiрi, онда әрбiр сақтандырушы өзара сақтандыру қоғамының мүшесi болып табылады;

3) өзара сақтандыру қоғамы (бұдан әрi - қоғам) - өз мүшелерiнiң мүлiктiк мүдделерiн өзара сақтандыруды жүзеге асыру мақсатында тұтыну кооперативi ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған заңды тұлға;

4) уәкiлеттi орган - қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын мемлекеттік реттеуді, бақылау мен қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган.

Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2019 № 262-VI (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының өзара сақтандыру туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының өзара сақтандыру туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi әрi осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгiленген болса, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

3. "Тұтыну кооперативi туралы" Қазақстан Республикасының Заңы қоғамдар қызметiне осы Заңмен реттелмеген бөлiгiнде қолданылады.

Ескерту. 2-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

3-бап. Өзара сақтандыру принциптерi

Өзара сақтандыру принциптерi мыналар:

1) қоғам мүшелерiнiң құқықтары мен мiндеттерiнiң теңдiгi;

2) қоғам мүшелерiн өзара қорғау және олардың өзара жауапкершiлiгi.

4-бап. Өзара сақтандыру объектiлерi

1. Өз қызметтерiне байланысты белгiлi бiр тәуекелдермен бiрiккен қоғам мүшелерiнiң заңды мүлiктiк мүдделерi өзара сақтандыру объектiсi болуы мүмкiн.

2. Өзара сақтандыру Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметi туралы заңнамасына сәйкес "өмiрдi сақтандыру" саласы және "жалпы сақтандыру" саласы бойынша жүзеге асырылады.

3. Өзара сақтандырудағы сақтандыру салалары мен сыныптарын бiрiктiру Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметi туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

4. Қоғам Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметi туралы заңнамасында белгiленетiн сақтандыру сыныптарын бiрiктiру жөнiндегi шектеулер ескерiлген, қоғамның жарғысында көзделген сақтандырудың екi және одан да көп сыныптарының белгiлерi мен мазмұнын ұштастыратын сақтандыру түрiн әзiрлеуге құқылы.

5. алып тасталды - ҚР 28.10.2019 № 268-VI Заңымен (06.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 4-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 28.10.2019 № 268-VI (06.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-бап. Уәкiлеттi органның қоғамға қатысты құзыретi

Уәкiлеттi орган:

1) қоғамдардың тізілімін жүргізеді;

2) қаржылық есептiлiкті қоспағанда, қоғамдардың есептілік тiзбесiн, нысандарын, оны беру мерзiмдерi мен тәртiбiн белгілейді;

3) Қазақстан Республикасының әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы заңнамасына сәйкес әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы iстердi қарайды және әкiмшiлiк жаза шараларын қолданады;

4) қоғамның активтерін инвестициялаудың тәртібі мен мөлшерін белгілейді;

5) қоғамдардың қаржылық есептілік тізбесін, нысандарын және оны беру мерзімдерін белгілейді;

6) қоғамдардың бастапқы статистикалық деректерінің тізбесін, оларды беру нысандары мен мерзімдерін айқындайды;

7) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.07.05 № 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-тарау. ҚОҒАМДЫ ҚҰРУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚЫЗМЕТIН ТОҚТАТУ,
МҮШЕЛЕРIНДЕ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МIНДЕТТЕРI

6-бап. Қоғамның атауы

1. Қоғамның атауында "өзара сақтандыру қоғамы" деген сөздер болуға тиiс.

2. Егер қоғам өзара сақтандырудың бір ғана түрін жүзеге асыратын болса, онда оның атауында сақтандырудың осы түрі көрсетілуге тиіс.

3. Қоғамның атауында кез келген тiлде толық не қысқартылған түрде "ұлттық", "мемлекеттiк", "орталық", "бюджеттiк", "республикалық" деген сөздер болмауға тиiс.

4. Қоғам өзінің тұрақты жұмыс істейтін оқшауланған бөлімшесі орналасқан жерін өзгерткен кезде бұл туралы уәкілетті органға он бес жұмыс күнінен кешіктірмей хабарлауға міндетті.

Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

7-бап. Қоғамды мемлекеттiк тiркеу

Қоғам мемлекеттiк тiркелген күннен бастап отыз жұмыс күні iшiнде уәкiлеттi органды мемлекеттiк тiркеуден өткенi туралы:

1) заңды тұлғаны мемлекеттiк тiркеу туралы анықтаманы және жарғының нотариат куәландырған көшiрмесін;

2) қоғамды құру туралы шешім қабылданғанын куәландыратын құжаттарды қоса беріп, жазбаша хабардар етуге мiндеттi.

Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен, өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.12.24 № 60-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

8-бап. Қоғамның құрылтай құжаттары

1. Қоғамның құрылтай шарты мен жарғысы оның құрылтай құжаттары болып табылады.

2. Қоғамның құрылтай шартында:

1) құрылтайшылардың сақтандыру шартына қол қою және сақтандыру сыйлықақыларын енгiзу жөнiндегi мiндетi;

2) құрылтайшылардың қоғамды құруға және оның қызметiн ұйымдастыруға байланысты әкiмшiлiк шығыстарға енгiзетiн ақшалай жарналарының мөлшерi қамтылуға тиiс.

3. Қоғамның жарғысында, Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген мәлiметтерден басқа:

1) өзара сақтандыруға жататын мүлiктiк мүдделердiң ортақтығын, қоғам мүшелерiнiң қай кәсiп иесi екенiн, қызметтер аясы мен мүдделерiнiң ортақтығын көрсетудi қоса, қоғам мүшелерiн бiрiктiру негiздемесi;

2) қоғам мүшелерiнiң жауапкершiлiгi, оның iшiнде сақтандыру мiндеттемелерi бойынша, сондай-ақ қосымша жарналар енгiзу жөнiндегi субсидиарлық жауапкершiлiгi;

3) сақтандыру сыныптары;

4) сақтандыру сыйлықақылары мен өзге жарналарды төлеу тәртiбi;

5) қоғам құратын сақтандыру және өзге де резервтердi қалыптастыру мен пайдалану тәртiбi;

6) Алынып тасталды - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

7) қоғам мүшелерiне қоғам қызметi туралы ақпарат беру тәртiбi;

8) қоғам мүшелiгiне кiру тәртiбi, сондай-ақ қоғамға мүшелiктi тоқтату негiздемелерi және тәртiбi қамтылуға тиiс.

Қоғам жарғысында Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтiн басқа да ережелер болуы мүмкiн.

4. Қоғамның жарғысына жеке тұлғалар үшiн - тегi, аты және қалауы бойынша әкесiнiң аты, сондай-ақ тұратын жерi мен жеке басын куәландыратын құжат деректерi, заңды тұлғалар үшiн - толық атауы, орналасқан жерi мен мемлекеттiк тiркеу (қайта тiркеу) туралы деректер көрсетiлген қоғам мүшелерiнiң тiзiмi қоса берiледi.

Қоғам өз мүшелерiнiң тiзiмiн жүргiзу мен сақтауды қамтамасыз етедi.

5. Қоғам жарғысы қоғам мүшелiгiне кандидаттарға танысу үшiн берiлуге тиiс.

6. Қоғам жарғылық, соның ішінде әділет органдарында қайта тіркеуді талап ететін құжаттарына енгізілетін өзгерістер немесе толықтырулар мемлекеттiк тiркелгеннен кейін күнтізбелік он күн iшiнде уәкiлеттi органға жарғылық құжаттарға енгізілген өзгерістердің немесе толықтырулардың нотариат куәландырған, оны тіркеген әділет органының белгісі мен мөрі бар көшірмесін табыс етуге міндетті.

Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2011.07.15 № 461-IV (2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

9-бап. Қоғам мүшелерi

1. Жеке және (немесе) заңды тұлғалар қоғамның мүшелерi болып табылады.

Қоғам мүшелерiнiң саны екі жүз елуден кем болмауға тиiс.

2. Қоғамға мүше болу жасалған сақтандыру шартына сәйкес алғашқы сақтандыру сыйлықақысын төлеген соң туындайды.

Ескерту. 9-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

10-бап. Қоғам мүшелерiнiң құқықтары мен мiндеттерi

1. Қоғам мүшелерi:

1) қоғам көрсететiн сақтандыру қызметiнiң барлық түрлерiн пайдалануға;

2) қоғамды басқаруға қатысуға және оның органдарына сайлануға;

3) өзара сақтандыру ережелерiнде және қоғам қызметiн реттейтiн өзге де құжаттарда белгiленген шарттарда өздерiнiң мүлiктiк мүдделерiн сақтандыруға;

4) қоғамның органдарынан өздерiнiң қызметi, қоғам қызметi туралы кез келген ақпаратты алуға, оның iшiнде қоғам жарғысында белгiленген тәртiппен бухгалтерлiк есеп, есептiлiк деректерiмен және басқа да құжаттамамен танысуға;

5) қоғам жарғысында көзделген тәртiппен және жағдайларда қоғамдағы мүшелiгiн тоқтатуға;

6) тиiстi жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы шегiнде қоғамнан қарыз алуға;

7) сақтандыру сыйлықақыларын төлеуге қарыздар алуға;

8) қоғамның атқарушы органының қарауына сақтандыру жағдайының басталу тәуекелiнiң алдын алу үшiн ақша беру туралы өтiнiш беруге;

9) қоғамның жарғысында көзделген тәртiппен қоғам мақсаттары үшiн өзге де жарналар енгiзуге;

10) қоғамның атқарушы, бақылаушы және өзге де органдарының әрекетiне (әрекетсiздiгiне) қатысты қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысына шағымдар жасауға;

11) қоғам мүшелерiнiң мүдделерiн қозғайтын қоғам органдарының шешiмдерiне сот тәртiбiмен шағым жасауға құқылы.

2. Қоғам мүшелерi:

1) қоғам жарғысын сақтауға;

2) қоғам органдарының өз құзыретi шегiнде қабылдаған шешiмдерiн орындауға;

3) сақтандыру сыйлықақыларының төлемдерiн уақтылы төлеуге;

4) осы Заңға және қоғамның жарғысына сәйкес қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы белгiлеген мөлшерде қосымша жарналар төлеуге мiндеттi.

3. Қоғамның жарғысында қоғам мүшелерiнiң Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтiн өзге де құқықтары мен мiндеттерi белгiленуi мүмкiн.

4. Осы Заңның 22-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, қоғам мүшесiн сақтандыру сыйлықақыларын және қосымша жарналарды төлеу мiндетiнен босатуға, оның iшiнде қоғамға қойылатын талаптарды есепке алу жолымен босатуға жол берiлмейдi.

Ескерту. 10-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

11-бап. Қоғамға мүшелiктi тоқтату

1. Қоғамға мүшелiк:

1) қатысушылар құрамынан өз еркiмен шыққан;

2) қоғам жарғысында көзделген негiзде және тәртiппен қоғам мүшелiгiнен шығарылған, оның iшiнде сақтандыру сыйлықақысын төлеу жөнiндегi мiндеттемелерiн орындамаған;

3) қоғам мүшесi - заңды тұлға таратылған;

4) қоғам мүшесi қайтыс болған, өлдi деп жарияланған, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен хабарсыз кеттi деп танылған;

5) қоғам таратылған жағдайларда тоқтатылады.

2. Егер қоғам мүшесi қоғам мақсаты үшiн бұрын өзге жарналар енгiзген жағдайда, ол қоғамға мүшелiгi тоқтатылған кезде қоғам алдындағы берешегiн шегере отырып, оларды қоғамның жарғысында көзделген мерзiмде керi қайтарып алуға құқылы.

Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде көзделген жағдайларды қоспағанда, қоғам мүшесi төлеген сақтандыру сыйлықақылары мен қосымша жарналар қайтарылуға жатпайды.

3. Қоғамға қатысушылардың оның құрамынан ерiктi түрде шығу туралы өтiнiшiн қарауды және өтiнiш берушiге осы баптың 2-тармағында көрсетiлген жарналарды қайтаруды қоғам өтiнiш берiлген күннен бастап бiр айдан аспайтын мерзiмде жүзеге асырады.

4. Қоғам мүшесi қайтыс болған жағдайда оның мұрагерi қоғамның жарғысында көзделген тәртiппен қоғамға кiруге құқылы.

Мұрагер қоғамға кiруден бас тартқан жағдайда, қоғам мұра қалдырушының бұрын енгiзген осы баптың 2-тармағында көзделген өзге де жарналарын төлейдi.

5. Құрылтай шартында белгiленген мерзiмде сақтандыру сыйлықақыларын енгiзбеген және сақтандыру шартына қол қоймаған құрылтайшы құрылтайшылар құрамынан шығарылады.

12-бап. Қоғамды қайта ұйымдастыру немесе тарату

Қоғамды қайта ұйымдастыру немесе тарату Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

3-тарау. ҚОҒАМНЫҢ ҚЫЗМЕТI

13-бап. Өзара сақтандыру қызметін жүзеге асыру талаптары

1. Өзара сақтандыру қызметі лицензиялауға жатпайды.

2. Қоғам:

1) азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру бойынша;

2) міндетті сақтандыру түрлері бойынша қызметті жүзеге асыруға құқылы емес.

Ескерту. 13-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 28.10.2019 № 268-VI (06.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

14-бап. Қоғамның өзара сақтандыруды жүзеге асыру тәртiбi

Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

1. Қоғамның өзара сақтандыруды жүзеге асыру қызметi осы Заңға сәйкес жүргiзiледi.

2. Қоғам өз мүшелерiнiң мүлiктiк мүдделерiн өзара сақтандыруды сақтандыру шартын жасасу арқылы жүзеге асырады.

3. Өзара сақтандыру жүзеге асырылатын жалпы шарттар Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі 825-1-бабының талаптарына сәйкес келетін өзара сақтандыру ережесінде айқындалады.

4. Өзара сақтандыру ережесі қоғам мүшелігіне кіруге тілек білдірген адамдарға таныстыру үшін ұсынылуға тиіс.

Ескерту. 14-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

15-бап. Қоғамның қызметi

1. Өзара сақтандыру қоғам жүзеге асыратын қызметтiң негiзгi түрi болып табылады.

2. Қоғам өзара сақтандырудан басқа мынадай қызмет түрлерiн:

1) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісімен көзделген тәртiппен инвестициялық қызметтi;

2) тиiстi жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы шегiнде өз мүшелерiне қарыздар берудi;

3) өз мүшелерiне сақтандыру сыйлықақыларын төлеуге қарыздар берудi;

4) қоғамдар қызметiн автоматтандыру үшiн пайдаланылатын мамандандырылған бағдарламалық қамтамасыз ету өнiмiн сатуды;

5) сақтандыру және сақтандыру қызметi жөнiндегi арнайы әдебиеттi ақпарат жеткiзгiштiң кез келген түрiнде сатуды;

6) қоғамның мұқтаждары үшiн бұрын сатып алынған мүлiктi сатуды немесе жалға берудi;

7) сақтандыру қызметiне байланысты мәселелер бойынша консультация беру қызметiн көрсетудi;

8) өзара сақтандыру саласындағы мамандардың бiлiктiлiгiн арттыру мақсатында оқытуды ұйымдастырып, өткiзудi жүзеге асыруға құқылы.

3. Қоғамға осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделмеген мәмілелерді жүзеге асыруға және операциялар жүргізуге тыйым салынады.

3-1. Қоғам "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мәліметтерді және ақпаратты қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға хабарлауға міндетті.

4. Қоғамдар өзара сақтандыру бойынша қауымдастықтарға (одақтарға) бiрiккен, сондай-ақ олар бiрлескен шаруашылық қызмет туралы шарт негiзiнде консорциум құрған жағдайларды қоспағанда, қоғамның басқа заңды тұлғаларға қатысуына жол берiлмейдi.

5. Қоғам Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес филиалдар мен өкiлдiктер құруға құқылы.

6. Қоғам осы Заңда көзделген тең құқықтарды қоғамның барлық мүшелеріне беруге міндетті.

Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 26.07.2016 № 12-VI (01.07.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Қайта сақтандыру қызметiн жүзеге асыруға тыйым салу

Қоғамның өзi қабылдаған сақтандыру тәуекелдерiнiң бәрiн немесе бiр бөлiгiн уәкiлеттi органның тиiстi лицензиясы бар сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымына немесе Қазақстан Республикасының резидентi емес қайта сақтандыру ұйымына қайта сақтандыруға беруіне, сондай-ақ делдалдық қызметті немесе қайта сақтандыруға арналған тәуекелдерді қабылдау жөніндегі қызметті жүзеге асыруына тыйым салынады.

Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

4-тарау. ҚОҒАМНЫҢ ОРГАНДАРЫ

17-бап. Қоғамның органдары

1. Қоғамның органдары мыналар:

1) жоғары орган - қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы;

2) атқарушы орган - алқалы орган (басқарма) немесе атқарушы органның функцияларын жеке-дара жүзеге асыратын адам (төраға);

3) бақылау органы - iшкi аудит қызметi.

2. Қоғамның жарғысында қоғамның өзге де органдарды құруы көзделуі мүмкiн.

18-бап. Қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы

1. Қоғам мүшелерi жалпы жиналысының айрықша құзыретiне:

1) қоғамның өз мүшелерiмен жасаған сақтандыру шарттарының талаптарын айқындау;

2) қоғамның бюджетiн бекiту;

3) қоғам аудитiн жүргiзу туралы шешiм қабылдау және аудиторлық ұйымды таңдау;

4) қоғам мен оның мүшелерi арасындағы дауларды қарау тәртiбiн айқындау;

5) өзара сақтандыру ережелерiн бекiту;

6) сақтандыру тарифтерiн есептеу тәртiбiн айқындау;

7) қоғамның қызметiн қамтамасыз ету үшiн қажеттi, қоғамның сақтандыру және өзге де резервтерiн қалыптастыру мен толықтыру, оларды пайдалану тәртiбiн айқындау;

8) қоғамның инвестициялық саясатын бекiту;

9) сақтандыру тәуекелдерiн оларды қайта сақтандыру үшiн беру саясатын бекiту және сақтандырудың әрбiр түрi бойынша өзiнiң ұстап қалу лимиттерiн белгiлеу;

10) тиiстi жинақтаушы сақтандыру шартында көзделген сатып алу сомасы шегiнде қоғам мүшелерiне қарыздар беру туралы шешiм қабылдау;

11) қоғам мүшелерiне сақтандыру сыйлықақыларын төлеуге қарыздар беру туралы шешiм қабылдау;

12) қоғамның атқарушы органы ұсынған қорытынды негiзiнде сақтандыру жағдайының басталу тәуекелдерiнiң алдын алуға арналған iс-шараларды өткiзуге ақша бөлу туралы шешiм қабылдау;

13) iшкi аудит қызметiнiң жұмыс тәртiбiн, iшкi аудит қызметi қызметкерлерiнiң еңбегiне ақы төлеу мөлшерiн және шарттарын айқындау;

14) қоғамға жаңа мүшелердiң кiруi туралы шешiм қабылдау;

15) Қазақстан Республикасының басқа заңнамалық актiлерiнде, сондай-ақ қоғамның жарғысында көзделген өзге де мәселелер жатады.

2. Қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы қоғам қызметiне байланысты кез келген мәселенi қарауына қабылдауға құқылы.

3. Жалпы жиналысты (оның iшiнде кезектен тыс жиналысты) шақыру, өткiзу, шешiм қабылдау тәртiбi Қазақстан Республикасының тұтыну кооперативi туралы заңнамасында айқындалады.

4. Жалпы жиналыстың шешімі қабылданған кезде қоғамның әрбір мүшесі қоғам мүлкіндегі өз үлесінің шамасына қарамастан, бір дауысқа ие болады.

Ескерту. 18-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2007.05.07 № 244 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңымен.

19-бап. Атқарушы орган

1. Қоғамның атқарушы органының құзыретiне:

1) қоғам қызметiнiң басым бағыттары бойынша ұсыныстар қалыптастыру;

2) қоғамның инвестициялық саясатын әзiрлеу;

3) сақтандыру тәуекелдерiн оларды қайта сақтандыру үшiн беру саясатын және сақтандырудың әрбiр түрi бойынша өзiнiң ұстап қалу лимиттерiн әзiрлеу;

4) жылдық қаржылық есептi және қоғамның келесi жылға арналған бюджетiнiң жобасын әзiрлеу;

5) бекiтiлуi қоғам мүшелерi жалпы жиналысының айрықша құзыретiне жатқызылған есептердi қоспағанда, қоғам есептерiн бекiту;

6) Қазақстан Республикасының басқа заңнамалық актiлерiнде, сондай-ақ қоғамның жарғысында айқындалған өзге де мәселелер жатады.

2. Қоғамның төрағасы қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысында қызметке сайланады және қызметтен босатылады.

Қоғамның төрағасы қоғамның мүшесi болмауы да мүмкiн.

3. Қоғамның басшысын қоса алғанда, оның атқарушы органы (басқармасы) өзiнiң жарғысында көзделген санда және мерзiмге қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысында сайланады.

Қоғам мүшелерi жалпы жиналысының шешiмi бойынша қоғам басқармасының кез келген мүшесiнiң өкiлеттiгi мерзiмiнен бұрын тоқтатылуы мүмкiн.

4. Қоғамның атқарушы органының басшысы осы органның жұмыс iстеуiн қамтамасыз етедi және оның отырыстарын басқарады.

5. Егер қоғам басқармасының отырысына оның мүшелерiнiң жартысынан астамы қатысса, ол шешiм қабылдауға құқылы. Шешiмдер жай көпшiлiк дауыспен қабылданады. Дауыстар тең болған жағдайда басқарма төрағасының даусы шешушi болып табылады.

6. Қоғамның атқарушы органы қызметiнiң және оның шешiмдер қабылдауының тәртiбi қоғамның жарғысында және қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысында қабылданған өзге де құжаттарда айқындалады.

20-бап. Қоғамның iшкi аудит қызметi

1. Қоғамның қаржы-шаруашылық қызметiне бақылауды жүзеге асыру үшiн iшкi аудит қызметi құрылады, егер қоғам жарғысында өзгеше көзделмеген болса, ол қоғам мүшелерiнен тұрады.

2. Қоғамның iшкi аудит қызметiнiң жұмыс iстеу тәртiбi қоғамның жарғысында және iшкi құжаттарда айқындалады.

3. Қоғамның атқарушы органының мүшесi iшкi аудит қызметiнiң мүшесi бола алмайды.

4. Iшкi аудит қызметi қоғамның қаржы-шаруашылық қызметiне тексеру жүргiзедi, қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысына қоғамның жылдық қаржылық есебi мен бухгалтерлiк балансы бойынша қорытынды бередi. Қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы қоғамның iшкi аудит қызметiнiң қорытындысы болмаған кезде қоғамның жылдық қаржылық есебi мен бухгалтерлiк балансын бекiтуге құқылы емес.

5. Iшкi аудит қызметiнiң мүшелерiн, оның iшiнде оның төрағасын қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы қоғам жарғысында белгiленген мерзiмге сайлайды. Iшкi аудит қызметiнiң мүшелерi өз өкiлеттiктерiн басқа тұлғаларға беруге құқылы емес.

Қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысының шешiмi бойынша iшкi аудит қызметiнiң кез келген мүшесiнiң өкiлеттiгi мерзiмiнен бұрын тоқтатылуы мүмкiн.

6. Iшкi аудит қызметi мүшелерiнiң қоғам қызметi туралы кез келген ақпаратты алуға құқығы бар.

Iшкi аудит қызметiнiң мүшелерi қоғам басқармасының отырыстарына қатысады.

7. Iшкi аудит қызметi қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысын:

1) егер атқарушы органның қызметi қоғамның мақсаттарына қол жеткiзудi және мiндеттерiн орындауды қамтамасыз ете алмаған жағдайда;

2) егер қоғамның атқарушы органы қоғам мүшелерi жалпы санының оннан бiр бөлiгiнiң жалпы жиналыс шақыру туралы талабын мұндай талап мәлiмделген күннен бастап он төрт күн iшiнде орындамаса, дербес шақырады.

5-тарау. ҚОҒАМНЫҢ МYЛКI

21-бап. Қоғамның мүлкiн қалыптастыру көздерi

1. Қоғамның мүлкiн қалыптастыру көздерi:

1) құрылтайшылардың жарналары;

2) Алынып тасталды - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

3) Алынып тасталды - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

4) ақшалай және өзге де ерiктi жарналар;

5) сақтандыру резервтерiн және өзге де қаражатты орналастырудан алынған кiрiстер;

6) осы Заңда көзделген өзге де қызметтен түскен кiрiстер.

2. Қоғам меншiгiндегi мүлiкке билiк ету тәртiбi қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысында белгiленедi.

Ескерту. 21-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

22-бап. Сақтандыру сыйлықақылары мен сақтандыру төлемдерi

1. Қоғам мүшелерi төлеген сақтандыру сыйлықақыларын қоғам сақтандыру шартында белгiленген мөлшерде сақтандыру төлемдерi түрiнде пайда алушыға төлейдi.

2. Егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде өзгеше көзделмесе, сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерi мен оларды есептеу тәртiбi қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы бекiткен қоғамның өзара сақтандыру ережелерiнде белгiленедi.

3. Егер есептiк кезеңнiң аяғында қоғамда сақтандыру төлемдерi бойынша берешектер, сондай-ақ салықтар және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер бойынша берешектер болмаса, қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы кезектi сақтандыру сыйлықақыларын азайту немесе оларды төлеудi тоқтата тұру туралы шешiм қабылдауы мүмкiн.

4. Сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру тәртiбi мен шарттары қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы бекiткен қоғамның өзара сақтандыру ережелерiнде белгiленедi.

23-бап. Қосымша жарналар

1. Қосымша жарналарды есептеу мен енгiзу тәртiбi қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы бекiткен қоғамның өзара сақтандыру ережелерiнде белгiленуге тиiс.

2. Қоғам мүшелерiнiң қосымша жарналары сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға ғана жұмсалады.

3. Алынып тасталды - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

Ескерту. 23-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

24-бап. Қоғамның сақтандыру және өзге де резервтерi

Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

1. Қоғам өзiнiң мiндеттемелерiн орындауды қамтамасыз ету үшiн алынған сақтандыру сыйлықақыларынан сақтандыру резервтерiн қалыптастырады. Сақтандыру сыйлықақыларының алынған сомасы толық көлемде сақтандыру резервтерiн қалыптастыруға жiберiлуге тиiс.

Сақтандыру резервтерін қалыптастыруға, оны есептеу әдістемесіне және олардың құрылымына қойылатын талаптар уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен белгіленеді.

Егер қоғам жарғысында өзге резервтер құру көзделмеген болса, онда қоғамның инвестициялық кiрiсi мен өз қаражаты да сақтандыру резервтерiн қалыптастыруға жiберiледi.

2. Егер қаржылық жылдың аяғында қоғамда сақтандыру төлемдерi бойынша берешектер, сондай-ақ салықтар және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер бойынша берешектер болмаса, қоғам мүшелерiнiң жалпы жиналысы сақтандыру резервтерiнiң бiр бөлiгiн немесе бүкiл сомасын қоғамның қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабiлетiн қамтамасыз ету үшiн қоғамның қоғам жарғысында көзделген өзге де резервтерiне жiберу туралы шешiм қабылдауы мүмкiн. Алдағы қаржы жылына арналған сақтандыру резервтерiнiң қажеттi сомасы мiндеттi түрде кезектi сақтандыру сыйлықақыларының есебiнен қалыптастырылуға тиiс.

3. Сақтандыру резервтерiнiң қаражаты инвестициялау және (немесе) сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру үшiн пайдаланылады.

4. Қоғамда оның өзара сақтандыру ережелерiне сәйкес актуарий жүзеге асыратын өз мүшелерi алдындағы мiндеттемелерiнiң, қоғамның сақтандыру сыйлықақылары мен сақтандыру резервтерi есептерiнiң актуарлық бағасы болуға тиiс.

Ескерту. 24-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.12.30 № 234-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз) Заңымен.

6-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

25-бап. Қазақстан Республикасының өзара сақтандыру туралы заңнамасын бұзғаны үшiн жауаптылық

Қазақстан Республикасының өзара сақтандыру туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

26-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Президенті