О ратификации Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Финляндской Республики о поощрении и взаимной защите инвестиций

Закон Республики Казахстан от 11 января 2008 года N 16-IV

Ратифицировать Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Финляндской Республики о поощрении и взаимной защите инвестиций, подписанное в Астане 9 января 2007 года.

Президент
Республики Казахстан

Соглашение
между Правительством Республики Казахстан
и Правительством Финляндской Республики о поощрении
и взаимной защите инвестиций

(Официальный сайт МИД РК - Вступило в силу 1 мая 2003 года)

Правительство Республики Казахстан и Правительство Финляндской Республики, именуемые в дальнейшем Стороны,
признавая необходимость защиты инвестиций инвесторов одной Стороны на территории государства другой Стороны на не дискриминационной основе;
желая поощрять дальнейшее экономическое сотрудничество между собой в связи с инвестициями инвесторов одной Стороны на территории государства другой Стороны;
признавая, что соглашение о режиме, предоставляемом таким инвестициям, будет стимулировать поток частного капитала и экономическое развитие Сторон;
соглашаясь, что стабильная основа для инвестиций будет содействовать максимально эффективному использованию экономических ресурсов и повышению жизненного уровня;
признавая, что развитие экономических и деловых связей может способствовать уважению международно-признанных трудовых прав;
соглашаясь, что эти цели могут быть достигнуты без мер общего применения, ослабляющих здоровье, безопасность и охрану окружающей среды;
решив заключить Соглашение о поощрении и взаимной защите инвестиций;
согласились о нижеследующем:

Статья 1
Определения

Для целей настоящего Соглашения:
1. Термин "инвестиции" означает любое имущество, учрежденное или приобретенное в связи с деловой и предпринимательской деятельностью инвестором одной Стороны на территории другой Стороны в соответствии с национальным законодательством последней Стороны, включая в частности, но не исключительно:
(a) движимое и недвижимое имущество или любые имущественные права, такие как заклад, право удержания, залог, аренда;
(b) реинвестированные доходы;
(c) доли, акции, долговые обязательства компании или любые другие формы участия в компаниях;
(d) денежные требования или требования исполнения, имеющие экономическую ценность;
(e) права интеллектуальной собственности, такие как патент, авторские права, торговые марки, промышленные образцы, деловые наименования, географические указания, технические процессы, ноу-хау и гуд вилл;
(f) концессии, предоставленные в соответствии с законом или административным актом или согласно договорам, компетентными органами, включая концессии для поиска, развития, извлечения и разработки природных ресурсов.
Инвестиции, осуществленные на территории государства одной Стороны юридическим лицом той же Стороны, но фактически принадлежащие или контролируемые прямо или косвенно инвесторами другой Стороны, должны также рассматриваться в качестве инвестиций инвесторов последней Стороны, если они осуществлены в соответствии с национальным законодательством предыдущей Стороны.
Любое дальнейшее изменение в форме, в которой имущество было инвестировано или реинвестировано, не должно влиять на их квалификацию в качестве инвестиций.
2. Термин "доходы" означает суммы, полученные от инвестиций, в частности, но не исключительно, включая прибыль, дивиденды, процент, роялти, доходы с капитала или любые выплаты в натуральной форме, связанной с инвестицией.
3. Термин "инвестор" означает для Сторон следующие субъекты, которые, инвестируют на территории государства другой Стороны в соответствии с национальным законодательством государства последней Стороны и положениями настоящего Соглашения:
(a) любое физическое лицо, которое является гражданином любой Стороны в соответствии с ее законодательством;
(b) любое юридическое лицо, такое как компания, корпорация, фирма, товарищество, деловая ассоциация, институт или организация, зарегистрированные или созданные в соответствии с национальным законодательством Стороны, и имеющие зарегистрированный офис или центральное управление или основное место деятельности в пределах юрисдикции такой Стороны.
4. Термин "территория" означает сухопутную территорию, внутренние воды и территориальное море государства Стороны и воздушное пространство над ними, а также морскую зону вне территориального моря, включая дно и недра, над которыми такая Сторона осуществляет суверенные права и юрисдикцию в соответствии с его национальными законами и международным правом в целях исследования и эксплуатации природных ресурсов таких пространств.

Статья 2
Поощрение и защита инвестиций

1. Каждая Сторона поощряет на своей территории инвестиции инвесторов другой Стороны и в соответствии со своим национальным законодательством допускает такие инвестиции.
2. Каждая Сторона на своей территории предоставляет инвестициям и доходам от инвестиций инвесторов другой Стороны справедливый и равноправный режим инвестиций, а также полную и постоянную защиту и безопасность.
3. Ни одна Сторона не должна на своей территории ухудшать необоснованными или произвольными мерами приобретение, расширение, деятельность, управление, поддержание, использование, владение и продажу или другое распоряжение инвестициями инвесторами другой Стороны.

Статья 3
Режим инвестиций

1. Каждая Сторона предоставляет инвесторам другой Стороны и их инвестициям режим не менее благоприятный, чем режим, предоставляемый ею своим инвесторам и их инвестициям в отношении приобретения, расширения, деятельности, управления, поддержания, использования, владения и продажи или другого распоряжения инвестициями.
2. Каждая Сторона предоставляет инвесторам другой Стороны и их инвестициям режим не менее благоприятный, чем режим, предоставляемый ею инвесторам любого третьего государства и их инвестициям в отношении учреждения, приобретения, деятельности, управления, поддержания, использования, и продажи или другого распоряжения инвестициями.
3. Каждая Сторона предоставляет инвесторам другой Стороны и их инвестициям лучший из режимов, указанных в пунктах 1 и 2 настоящей статьи, который является наиболее благоприятным инвесторам или инвестициям.
4. На своей территории ни одна из Сторон не должна обязывать или налагать в принудительном порядке меры на инвестиции инвесторов другой Стороны в отношении покупки материалов, средств производства, деятельности, транспортировки, маркетинга ее продукции или подобные приказы, имеющие дискриминационные результаты.

Статья 4
Освобождение

Положения настоящего Соглашения не должны быть истолкованы как обязывающие одну Сторону распространять на инвесторов и их инвестиции другой Стороны выгоду любого режима, предпочтения или привилегии в силу любых существующих или будущих:
(a) зоны свободной торговли, таможенного союза, общего рынка, экономического или валютного союза или других подобных региональных экономических интеграционных соглашений, включая региональные соглашения о рынке труда, в которых одна из Сторон является или может стать стороной, или
(b) соглашения об избежании двойного налогообложения или другого международного соглашения, относящегося полностью либо в основном к налогообложению, или
(c) многостороннего соглашения, относящегося полностью или в основном к инвестициям.

Статья 5
Экспроприация

1. Инвестиции инвесторов Стороны на территории другой Стороны не должны быть экспроприированы, национализированы или подвергнуты любым другим мерам прямо или косвенно, имеющим эффект равносильный экспроприации или национализации (далее - экспроприация), кроме мер, принимаемых в государственных целях, на не дискриминационной основе, в соответствии с установленной законом процедурой, и с выплатой быстрой, адекватной и эффективной компенсации.
2. Такая компенсация должна равняться сумме стоимости экспроприированных инвестиций на момент, предшествующий экспроприации, или до того, когда о предстоящей экспроприации стало общеизвестно, в зависимости что произошло ранее. Стоимость должна быть определена в соответствии с общепринятыми принципами оценки.
3. Компенсация должна быть полностью реализуемой и выплачена без любого ограничения и задержки, включать процент по коммерческой ставке, установленной на рыночной основе для валюты платежа с даты лишения или экспроприации собственности до даты фактического платежа.
4. Когда Сторона экспроприирует активы компании, которая зарегистрирована или создана в соответствии с законом, действующим на любой части ее территории, и в которой инвесторы другой Стороны владеют долями, она будет гарантировать, что все положения пункта 1 этой статьи будут применяться в степени, необходимой для обеспечения быстрой, адекватной и эффективной компенсации в отношении инвестиций таких инвесторов Стороны, которая является владельцем таких долей.
5. Без ущерба положениям статьи 9 настоящего Соглашения инвестор, чьи инвестиции были экспроприированы, должен иметь право на быстрый пересмотр его дела и на оценку его инвестиций в соответствии с принципами, изложенными в настоящей статье, судебными или другими компетентными органами такой Стороны.

Статья 6
Компенсация убытков

1. Инвесторам одной Стороны, чьи инвестиции на территории государства другой Стороны понесли убытки вследствие войны или других вооруженных конфликтов, революции, восстания, мятежа на территории государства последней Стороны, последняя Сторона предоставляет в отношении реституции, возмещения, компенсации или другого урегулирования режим не менее благоприятный, чем предоставляемый последней Стороной своим инвесторам или инвесторам любого наиболее благоприятствуемого государства, который является наиболее благоприятным для инвестора.
2. Без ущерба для пункта 1 настоящей статьи инвесторам одной Стороны, которые в результате любой из ситуаций, упомянутых в этом пункте, несут убытки на территории другой Стороны в результате:
(a) реквизиции его инвестиции или ее части вооруженными силами или властями, или;
(b) разрушения его инвестиции или ее части вооруженными силами или властями, которое не требовалась необходимостью ситуации,
должна быть предоставлена последней Стороной реституция или компенсация, которая в любом случае должна быть быстрой, адекватной и эффективной, и в отношении компенсации, должна соответствовать пунктам 1-3 статьи 5 с даты реквизиции разрушения до даты фактического платежа.

Статья 7
Свободные переводы

1. Каждая Сторона должна обеспечить инвесторам другой Стороны свободный перевод на свою территорию их инвестиций и перевод платежей, связанных с инвестициями. Такие платежи должны включать в частности, но не исключительно:
(a) основные и дополнительные суммы для поддержки, развития или увеличения инвестиций;
(b) доходы;
(c) выручку, полученную с полной или частичной продажи или с распоряжением инвестицией, включая продажу долей;
(d) суммы, требуемые для оплаты расходов, которые возникли из деятельности инвестиции, такие как выплата по займам, платежи роялти, плата за управление, лицензионные платежи или другие подобные расходы;
(e) компенсация, подлежащая выплате в соответствии со статьями 5, 6, 8 и 9;
(f) заработки и другие вознаграждения персонала, нанятого за границей и работающего в связи с инвестицией.
2. Каждая Сторона должна обеспечить, что переводы, относящиеся к пункту 1 настоящей статьи, должны быть осуществлены без каких-либо ограничений или задержки в свободно конвертируемой валюте, и по превалирующему рыночному обменному курсу, применимому на дату перевода к переводимой валюте и может быть переведена незамедлительно.
3. При отсутствии рынка иностранной валюты должен применяться самый последний обменный курс для обращения валют в Специальные Права Заимствования.
4. В случае задержки перевода, вызванной из-за принимающей Стороны, перевод должен также включать процент по коммерческой ставке, установленной на рыночной основе для данной валюты с даты требования перевода и до даты фактического перевода, и выплачивается такой Стороной.
5. Несмотря на пункты 1-4 настоящей статьи Сторона может задержать перевод путем справедливого и недискриминационного применения ее законов и регулирования, относящихся к:
выполнению соответствующих налоговых обязательств;
защите прав кредиторов;
уголовному или наказуемому нарушению;
обеспечению соблюдения приказов или судебных решений в судебном разбирательстве;
условиям, при которых применение таких законов и правил не должно быть использовано как средство уклонения от обязательств Сторон по настоящему Соглашению.

Статья 8
Суброгация

Если Сторона или его уполномоченный орган осуществляет платежи согласно возмещению, гарантии или страховому контракту, данному в отношении инвестиций инвестора на территории другой Стороны, последняя Сторона должна признать переход любых прав или требований такого инвестора к первой Стороне или уполномоченному ею органу, и права первой Стороны или уполномоченного ею органа осуществлять в силу суброгации любое такое право или требование в такой же мере как и его предшественник.

Статья 9
Споры между инвестором и Стороной

1. Любой спор, возникающий напрямую из инвестиций между одной Стороной и инвестором другой Стороны должен быть разрешен дружественно между двумя Сторонами в споре.
2. Если спор не разрешен в течение 3 месяцев с даты, его возникновения в письменной форме, спор может быть по выбору инвестора направлен на рассмотрение:
(a) в компетентные суды Стороны, на чьей территории инвестиции осуществлены, или
(b) в арбитраж Международного центра по урегулированию инвестиционных споров, учрежденного в соответствии с Конвенцией об урегулировании инвестиционных споров между государствами и физическими или юридическими лицами других государств, открытой для подписания в городе Вашингтоне 18 марта 1965 года (далее - Центр), если таковой доступен, или
(c) в арбитраж согласно дополнительным правилам Центра, если только одна из Сторон является участницей Конвенции, указанной в подпункте (b) настоящего пункта; или
(d) в любой арбитражный суд "ad hoc", который учреждается согласно арбитражным правилам Комиссии Организации Объединенных Наций по праву международной торговли (ЮНСИТРАЛ);
(e) любой другой ранее оговоренный арбитражный суд "ad hoc".
3. Инвестор, который направил спор на рассмотрение национального суда, тем не менее, может обратиться в один из арбитражных судов, упомянутых в подпункте (b) пункта 2 или в подпункте (е) пункта 2 настоящей статьи, если до вынесения решения по предмету рассмотрения национальным судом инвестор объявит, что не будет более продолжать дело через национальные судебные процедуры и отзовет дело.
4. Любой арбитраж согласно настоящей статье должен, по просьбе любой стороны в споре, проводиться в государстве, которое является участником Конвенции о признании и приведении в исполнение иностранных арбитражных решений, открытой для подписания в Нью- Йорке 10 июня 1958 года (далее - Нью-Йоркская Конвенция). Требования, представленные в арбитраж согласно настоящей статье, должны рассматриваться как возникшие из коммерческих отношений или сделок для целей статьи 1 Нью-Йоркской Конвенции.
5. Каждая Сторона настоящим дает свое безусловное согласие на представление спора между ней и инвестором другой Стороны в арбитраж в соответствии с настоящей статьей.
6. Ни одна из Сторон, являющаяся участником спора, не может выдвигать возражения на любой стадии арбитражных процедур или исполнения арбитражного решения, в отношении факта, что инвестор, являющийся стороной в споре, получил возмещение, покрывающее часть или все убытки в силу страхования.
7. Решение должно быть окончательным и обязательным для сторон в споре и должно быть приведено в исполнение в соответствии с национальным законодательством государства Стороны, на территории которой решение исполняется компетентным органом Стороны с даты, указанной в решении.

Статья 10
Споры между Сторонами

1. Споры между Сторонами относительно толкования и применения настоящего Соглашения должны, по возможности, разрешаться по дипломатическим каналам.
2. Если спор не может быть разрешен таким образом в течение шести (6) месяцев с даты, когда такие переговоры были запрошены любой Стороной, в письменной форме, он должен быть по просьбе любой Стороны представлен на рассмотрение арбитражного суда.
3. Такой арбитражный суд должен быть создан для каждого индивидуального дела следующим образом. В течение двух (2) месяцев после получения просьбы об арбитраже, каждая Сторона назначает одного члена суда. Затем эти два члена должны выбрать председателем гражданина третьего государства, который после одобрения Сторонами назначается председателем суда. Председатель назначается в течение четырех (4) месяцев с даты назначения других двух членов.
4. Если необходимые назначения не были сделаны в течение периодов, определенных в пункте 3 настоящей статьи, любая Сторона, в отсутствии любого другого соглашения, приглашает председателя Международного суда сделать необходимые назначения. Если Председатель является гражданином любой из Сторон или иное обстоятельство препятствует исполнению указанной функции, то следующий по старшинству член Международного суда ООН, который не является гражданином любой из Сторон или иное обстоятельство не препятствует исполнению указанной функции, должен быть приглашен сделать необходимые назначения.
5. Арбитражный суд принимает решение большинством голосов. Решение суда должно быть окончательным и обязательным для обеих Сторон. Каждая Сторона несет расходы назначенного ею члена и своего представительства в арбитражном процессе. Обе Стороны берут на себя в равных долях расходы председателя, а также другие расходы связанные с арбитражными процедурами. Суд может принять другое решение относительно разделения расходов. Во всех остальных отношениях арбитражный суд определяет свои собственные правила процедуры.
6. Спорные вопросы, относящиеся к спору, указанному в пункте 1 настоящей статьи, должны разрешаться в соответствии с положениями настоящего Соглашения и общепризнанными принципами международного права.

Статья 11
Разрешения

1. Каждая Сторона в соответствии со своим национальным законодательством своего государства предоставит благоприятное применение, относящиеся к инвестициям, и оперативно предоставит необходимые разрешения, требующиеся на ее территории в связи с инвестициями инвесторов другой Стороны.
2. Каждая Сторона в соответствии со своим национальным законодательством предоставляет временный въезд и пребывание и обеспечивает любой подтверждающей документацией необходимой физическим лицам, которые были наняты за границей в качестве исполнителей, менеджеров, специалистов или технического персонала в связи с инвестицией инвестора другой Стороны, и являющихся существенными для предприятия, до тех пор, пока эти лица соответствуют требованиям настоящего пункта. Непосредственным членам семьи такого персонала также должен быть предоставлен подобный режим в отношении въезда и временного пребывания на территории принимающей стороны.

Статья 12
Применение других правил

1. Если положения национального законодательства государства любой Стороны или обязательства согласно международному праву, существующие в настоящий момент в дальнейшем между Сторонами в дополнение к настоящему соглашению, содержат правила, общие или особенные, предоставляющие право на режим более благоприятный, чем предоставляемый настоящим Соглашением, такие положения, в мере являющейся наиболее благоприятной превалируют над настоящим Соглашением.
2. Каждая Сторона должна соблюдать любое обязательство, которое оно может иметь в отношении определенной инвестиции инвестора другой Стороны.

Статья 13
Применение Соглашения

Настоящее Соглашение применяется ко всем инвестициям, осуществленным инвесторами любой Стороны на территории другой Стороны как до, так и после вступления в силу настоящего Соглашения, но не должно применяться к любому спору или требованию, относящемуся к инвестиции, который возник и (или) был урегулирован до вступления в силу настоящего Соглашения.

Статья 14
Общие исключения

1. Ничто в настоящем Соглашении не должно толковаться как препятствующее принятию одной из Сторон любых действий, необходимых для защиты интересов национальной безопасности или мер, необходимых для поддержания публичного порядка при условии, что такие действия или меры не применяются таким образом, которые означали бы произвольную или неоправданную дискриминацию Стороной или скрытое ограничение инвестиций.
2. Положения настоящей статьи не должны применяться к подпункту (е) пункта 1 статьи 7 настоящего Соглашения.

Статья 15
Транспарентность

1. Каждая Сторона должна незамедлительно публиковать или иным образом делать публично доступными свои законы, правила, процедуры и административные предписания и судебные решения общего применения, а также международные соглашения, которые могут коснуться инвестиций инвестора другой Стороны на территории государства первой Стороны.
2. Ничто в настоящем Соглашении не должно требовать от Стороны предоставлять или разрешать доступ к любой конфиденциальной информации являющейся собственностью, включая информацию, касающуюся инвесторов и их инвестиций, раскрытие которой мешало бы правоприменению или противоречило бы ее праву защищающему конфиденциальность или наносило бы ущерб законным коммерческим интересам отдельных инвесторов.

Статья 16
Консультации

Стороны, по просьбе любой из Сторон, проводят консультации для целей пересмотра введения действия настоящего Соглашения и изучения любого вопроса, который может возникнуть из настоящего Соглашения. Такие консультации проводятся между компетентными государственными органами Сторон, место и время которых согласовываются по дипломатическим каналам.

Статья 17
Внесение изменений, вступление в силу,
продолжительность и прекращение

1. Стороны письменно уведомляют друг друга, когда их внутригосударственные процедуры для вступления в силу настоящего Соглашения будут выполнены. Соглашение вступает в силу в первый день второго месяца с даты получения последнего уведомления по дипломатическим каналам.
2. После вступления в силу настоящего Соглашения, считается прекращенным Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Финляндской Республики о поощрении и взаимной защите инвестиций, подписанное в городе Алма-Ате 29 сентября 1992 года.
3. Настоящее Соглашение остается в силе на 10 лет и после этого остается в силе до тех пор пока любая Сторона письменно не уведомит другую об ее намерении прекратить действие настоящего Соглашения через 12 месяцев.
4. В отношении инвестиций, осуществленных до даты прекращения настоящего Соглашения, положения статей 1-16 остаются в силе на дальнейший 20-летний период с даты прекращения настоящего Соглашения.
5. В настоящее Соглашение по взаимному согласию Сторон могут вноситься изменения и дополнения. Такие изменения и дополнения оформляются протоколами и являются неотъемлемыми частями настоящего Соглашения. Они вступают в силу в таком же порядке как и настоящее Соглашение.
В свидетельство чего нижеподписавшиеся представители, уполномоченные должным образом подписали настоящее соглашение.

Совершено в городе Астана 9 января 2007 года двух экземплярах на казахском, финском, русском и английском языках, все тексты являются аутентичными. В случае возникновения разногласий в толковании положений настоящего Соглашения, Стороны будут обращаться к тексту на английском языке.

За Правительство За Правительство
Республики Казахстан Финляндской Республики

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Финляндия Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімді ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 11 қаңтардағы N 16-IV Заңы

Астанада 2007 жылғы 9 қаңтарда қол қойылған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Финляндия Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісім ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Финляндия
Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды
көтермелеу және өзара қорғау туралы
келісім

(2008 жылғы 1 мамырда күшіне енді - СІМ-нің ресми сайты)

Бұдан әрі "Тараптар" деп аталатын Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Финляндия Республикасының Үкіметі,
кемсітпеушілік негізде бір Тарап инвесторларының екінші Тарап мемлекетінің аумағындағы инвестицияларын қорғау қажеттілігін тани отырып;
екінші Тарап мемлекетінің аумағындағы бір Тарап инвесторларының инвестицияларына байланысты өзара бұдан арғы экономикалық ынтымақтастықты көтермелеуге ниет білдіре отырып;
осындай инвестицияларға берілетін режим туралы келісім Тараптардың жеке капиталының ағынын және экономикалық дамуын ынталандыратынын тани отырып;
инвестициялар үшін тұрақты негіз экономикалық ресурстарды барынша тиімді пайдалануға және өмір сүру деңгейін арттыруға жәрдемдесетініне келісе отырып;
экономикалық және іскерлік байланыстарды дамыту халықаралық танылған еңбек құқықтарын құрметтеуге ықпал ететіндігін тани отырып;
бұл мақсаттарға денсаулықты, қауіпсіздікті және қоршаған ортаны қорғауды әлсірететін жалпы қолдану шараларынсыз қол жеткізу мүмкін еместігімен келісе отырып;
инвестицияларды көтермелеу және қорғау туралы келісімді жасауды шеше отырып;
мына төмендегілер туралы келісті:

1-бап
Айқындамалар

Осы Келісімнің мақсаттары үшін:
1. "Инвестициялар" термині екінші Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес бір Тараптың инвесторы екінші Тараптың аумағында іскерлік және кәсіпкерлік қызметіне байланысты құрылған немесе алынған кез келген мүлікті білдіреді, атап айтқанда, бірақ айрықша емес мыналарды:
(а) жылжымалы және жылжымайтын мүлікті немесе салу, ұстап қалу құқығы, кепілге беру, жалдау сияқты кез келген мүліктік құқықтарды;
(b) қайта инвестицияланған кірістерді;
(с) компанияның үлестері, акциялары, борыштық міндеттемелері немесе компаниялардағы кез келген басқа да қатысу нысандарын;
(d) ақша талаптарын немесе экономикалық құндылығы бар кез келген орындалу талаптарын;
(е) патент, авторлық құқықтар, сауда маркалары, өнеркәсіптік үлгілер, іскерлік атаулар, географиялық нұсқамалар, техникалық процестер, ноу-хау және гуд вилл сияқты зияткерлік меншік құқығын;
(f) табиғи ресурстарды іздеуге, дамытуға, алуға және әзірлеуге арналған концессияны қоса алғанда, заңға сәйкес немесе әкімшілік актіге немесе шарттарға сай құзыретті органдар берген концессияларды қамтуы мүмкін.
Екінші Тараптың инвесторларына нақты тиесілі немесе олар тікелей немесе жанама бақылайтын сол Тарап заңды тұлғасының бір Тарап мемлекетінің аумағында жүзеге асырған инвестициялары, егер олар алдыңғы Тараптың заңнамасына сәйкес жүзеге асырылса, соңғы Тарап инвесторларының инвестициялары ретінде де қаралуы тиіс.
Мүлік инвестицияланған немесе қайта инвестицияланған нысанындағы кез келген одан кейінгі өзгеріс инвестициялар ретіндегі олардың біліктілігіне әсер етпеуі тиіс.
2. "Кірістер" термині атап айтқанда, бірақ айрықша емес пайданы, дивидендтерді, пайызды, роялтиді, капиталдан түскен кірісті немесе инвестициямен байланысты кез келген нысандағы заттай төлемдерді қоса алғанда, инвестициялардан алынған соманы білдіреді.
3. "Инвестор" термині екінші Тарап мемлекетінің ұлттық заңнамасына және осы Келісімнің ережелеріне сәйкес осы Тарап мемлекетінің аумағында инвестициялайтын Тарапқа арналған мынадай субъектілерді білдіреді.
(а) оның заңнамасына сәйкес кез келген Тараптың азаматы болып табылатын кез келген жеке тұлға;
(b) компания, корпорация, фирма, серіктестік, іскерлік қауымдастығы, институт сияқты кез келген заңды тұлға немесе осындай Тараптың заңи құзыры шегінде Тараптардың ұлттық заңнамасына сәйкес тіркелген немесе құрылған және тіркелген офисі немесе орталық басқармасы немесе қызметінің негізгі орны бар ұйым.
4. "Аумақ" термині Тарап мемлекетінің құрлықтағы аумағын, ішкі сулары мен аумақтық теңізін, осындай кеңістіктердің табиғи ресурстарын зерттеу және пайдалану мақсатында оның ұлттық заңдарына және халықаралық құқықтарға сәйкес мұндай Тарап егемендік және заңи құқығын жүзеге асыратын, сондай-ақ теңіз түбін және қойнауын қоса алғанда, аумақтық теңізден тысқары теңіз аймағын білдіреді.

2-бап
Инвестицияларды ынталандыру және қорғау

1. Әрбір Тарап өз аумағында екінші Тарап инвесторларының инвестицияларын көтермелейді және өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес мұндай инвестицияларға рұқсат береді.
2. Әрбір Тарап өз аумағында екінші Тараптың инвесторларының инвестицияларына және инвестициядан түсетін кірістеріне әділ және тең инвестиция режимін, сондай-ақ толық және тұрақты қорғауды әрі қауіпсіздікті ұсынады.
3. Тараптардың бір де біреуі өз аумағында екінші Тараптың инвесторларына инвестицияларды сатып алуын, кеңейтуін, қызметін, басқаруын, қолдауын, пайдалануын, иеленуін және сатуын немесе басқа да иелік етуін негізсіз немесе жөнсіз шаралармен нашарлатуы тиіс емес.

3-бап
Инвестициялар режимі

1. Әрбір Тарап екінші Тараптың инвесторлары мен олардың инвестицияларына оны сатып алуға, кеңейтуге, қызметке, басқаруға, қолдауға, пайдалануға, иеленуге және сатуға немесе инвестицияларға басқадай иелік етуге қатысты өздерінің инвесторларына және олардың инвестицияларына беретін режимінен қолайлылығы кем емес режим береді.
2. Әрбір Тарап екінші Тараптың инвесторлары мен олардың инвестицияларына оны құруға, сатып алуға, қызметіне, басқаруға, қолдауға, пайдалануға, сатуға немесе инвестицияларға басқадай иелік етуге қатысты кез келген үшінші мемлекеттің инвесторларына және олардың инвестицияларына беретін режимінен қолайлылығы кем емес режим береді.
3. Әрбір Тарап екінші Тараптың инвесторлары мен олардың инвестицияларына осы баптың 1 және 2-тармақтарында көрсетілген режимдердің ішінен инвесторларға немесе инвестицияларға мейлінше қолайлы болып табылатын үздік режим береді.
4. Тараптардың бір де біреуі екінші Тарап инвесторларының материалдарды, өндіріс құралдарын сатып алуға, қызметіне, тасымалдауға, оның өнімінің маркетингіне немесе кемсітушілік нәтижелері бар осындай бұйрықтарға қатысты инвестицияларына арналған шараларды өз аумағында мәжбүрлеу тәртібімен міндеттемеуі немесе жүктемеуі тиіс.

4-бап
Босату

Осы Келісімнің ережелері бір Тарапты екінші Тараптың инвесторларына және олардың инвестициялары кез келген қолданыстағы немесе келешектегі:
(а) еркін сауда, кеден одағы, жалпы нарық, экономикалық немесе валюталық одақ немесе Тараптардың бірі тарап болатын немесе бола алатын еңбек нарығы туралы өңірлік келісімді қоса алғанда, басқа да осындай өңірлік экономикалық ықпалдасу келісімдерінің аймағына, немесе
(b) қосарлы салық салуды немесе толық не негізгі салық салуға жататын басқа халықаралық келісімді болдырмау туралы келісімге, немесе
(с) толық немесе негізінен инвестицияларға жататын көп жақты келісімге байланысты кез келген режимінің пайдасын, басымдығын немесе артықшылығын міндеттеу ретінде түсіндірілмеуі тиіс.

5-бап
Экспроприация

1. Екінші Тарап аумағындағы Тараптар инвесторларының инвестициялары белгіленген заңды рәсімдерге сәйкес және жылдам, барабар әрі тиімді өтемдер төлене отырып, кемсітпеушілік негізде емес мемлекеттік мақсатта қабылданатын шаралардан басқа, экспроприацияға немесе мемлекет иелігіне алуға тең (бұдан әрі - экспроприация) әсері бар экспроприациялануы немесе мемлекет иелігіне алынуы тікелей немесе жанама кез келген басқа да шараларға ұшырамауға тиіс.
2. Мұндай өтем алдағы экспроприация туралы бұдан бұрынғы немесе оның ертерек өтуіне байланысты экспроприация жалпыға белгілі болған, оған дейінгі өткен сәтте экспроприацияланған инвестициялар құнының сомасына тең болуы тиіс. Құн бағалаудың жалпы қабылданған қағидаттарына сәйкес айқындалуы тиіс.
3. Өтем толық іске асырылатын болуы және қандай да бір шектеулер мен кедергілерсіз төленуі, нақты төлем күніне дейін меншіктен алу немесе экспроприациялау күнінен бастап төлем валютасы үшін нарықтық негізде белгіленген коммерциялық ставка бойынша пайызды қамтуы тиіс.
4. Тарап оның кез келген бөлігі аумағындағы қолданыстағы заңға сәйкес тіркелген немесе құрылған компаниялардың және екінші Тараптың инвесторлары үлестеріне ие активтерін немесе олардың бөліктерін экспроприациялаған кезде ол осындай үлестердің иесі болып табылатын осындай Тарап инвесторларының инвестицияларына қатысты жедел, барабар және тиімді өтемдерді қамтамасыз ету үшін қажетті дәрежеде заңмен қолданылатын осы баптың 1-тармағының барлық ережелеріне кепілдік беретін болады.
5. Осы Келісімнің 9-бабы ережелеріне залалсыз инвестициялары экспроприацияланған инвестор осы бапта жазылған қағидаттарға сәйкес осындай Тараптардың сот немесе басқа да құзыретті органдарының оның ісін жедел қайта қарауға және оның инвестицияларын бағалауға құқығы болуы тиіс.

6-бап
Залалдарды өтеу

1. Бір Тараптың инвесторларына екінші Тарап мемлекетінің аумағындағы инвестициялары соңғы Тараптың аумағындағы соғыстың немесе басқа да қарулы қақтығыстардың, революцияның, көтерілістің, бүліншіліктің салдарынан шығындарға ұшыраса, соңғы Тарап реституцияға, өтемге, өтемақыға немесе басқа да реттеуге қатысты өз инвесторлары мен инвестор үшін неғұрлым қолайлы болып табылатын кез келген барынша қолайлы мемлекеттің инвесторларына ұсынылған қолайлылығы кем емес режимін береді.
2. Осы баптың 1-тармағы үшін залалсыз тармақта айтылған кез келген жағдай нәтижесінде Тараптың инвесторларына басқа Тараптың аумағындағы мыналардың нәтижесінде:
(а) қарулы күштері немесе билігі оның инвестициясын немесе оның бөліктерін реквизициялау, немесе;
(b) жағдайдың қажеттілігімен талап етілмеген қарулы күштердің немесе биліктердің оның инвестицияларын немесе оның бөлігін бұзуының салдарынан болатын шығындарды көтереді,
соңғы Тарап кез келген жағдайда жедел, барабар және тиімді әрі өтемақыға қатысты 5-баптың 1-3-тармақтарына сәйкес болуы тиіс бұзу реквизициясы күнінен бастап нақты төлем күніне дейін реституция немесе өтемақы ұсынуы тиіс.

7-бап
Еркін аударымдар

1. Әрбір Тарап екінші Тараптың инвесторларына өз аумағына еркін аударымды олардың инвестицияларын және инвестициялармен байланысты төлемдер аударымын қамтамасыз етуі тиіс. Мұндай төлемдер атап айтқанда, бірақ айрықша емес мыналарды:
(а) инвестицияларды қолдау, дамыту немесе ұлғайту үшін негізгі және қосымша соманы;
(b) кірістерді;
(с) үлестерді сатуды қоса алғанда, инвестицияларды толық немесе ішнара сатудан немесе инвестицияларға иелік етуден алынған түсімді;
(d) заемдар бойынша төлем, роялти төлемдері, басқару үшін төлем, лицензиялық төлемдер сияқты инвестициялар қызметінен туындаған шығыстарды немесе басқа да осындай шығыстарды төлеу үшін талап етілетін соманы;
(е) 5, 6, 8 және 9-баптарға сәйкес төленетін өтемді;
(f) инвестицияларға байланысты шетелде жалға алынған және жұмыс істейтін персоналдардың еңбекақылары мен басқа да сыйақыларын қамтиды.
2. Әрбір Тарап осы баптың 1-тармағына қатысты аударымдарды және аударылатын валюта күніне қолданылатын басым нарықтық айырбастау бағамы бойынша қандай да бір еркін айырбасталымды валютаның шектеусіз немесе кідіріссіз жүзеге асырылуын қамтамасыз етуі тиіс және дереу аударылуы тиіс.
3. Шетел валютасының нарығы болмаған кезде Қарыз алушының Арнайы Құқығындағы валюта айналымдары үшін ең соңғы айырбас бағамы қолданылуы тиіс.
4. Аударымдағы кідіріс болған жағдайда, қабылдаушы Тараптан туындаған аударым сол Тарап төлейтін аударымды талап ету күнінен бастап және қазіргі аудару күніне дейін осы валюта үшін нарықтық негізде белгіленген коммерциялық ставка бойынша пайызды қамтуы тиіс.
5. Тараптар осы баптың 1-4-тармақтарына қарамастан әділ және кемсітпеушілік жолмен өз заңдарын қолдана отырып ұстай алады және реттеуге қатысты:
тиісті салық міндеттемелерін орындауға;
кредиторлардың құқығын қорғауға;
қылмыстық немесе жазаланатын бұзушылықтарға;
сот талқылауында бұйрықтардың немесе сот шешімдерінің сақталуын қамтамасыз ету;
мына жағдайда, осы Келісім бойынша мұндай заңдар мен ережелерді қолдану міндеттемелерден жалтару құралы ретінде пайдаланылмауы тиіс.

8-бап
Суброгация

Егер Тарап немесе оның уәкілетті органы екінші Тараптың аумағындағы инвестордың инвестицияларына қатысты берілген өтем, кепілдік немесе сақтандыру келісім-шартына сәйкес төлемдерді жүзеге асырса, соңғы Тарап бірінші Тарапқа немесе ол уәкілеттік органға кез келген құқықтардың немесе мұндай инвестордың талаптарының өтуін және бірінші Тараптың немесе уәкілеттік берген органның кез келген мұндай құқыққа немесе талапты оның ізашары жүзеге асырған шамадағы жүзеге асыру суброгацияға байланысты құқығын тануы тиіс.

9-бап
Инвестор мен Тарап арасындағы даулар

1. Бір Тарап және екінші Тараптың инвесторы арасындағы тікелей инвестициялардан туындаған кез келген дау екі тарап арасында достық рәмізде шешілуі тиіс.
2. Егер дау ол жазбаша нысанда туындаған күнінен бастап 3 ай ішінде шешілмесе, дау инвестордың таңдауы бойынша мыналардың қарауына:
(а) аумағында инвестиция жүзеге асырылатын Тараптардың құзыретті соттарына, немесе
(b) егер орталыққа қол жетімді болса, Вашингтон қаласында 1965 жылғы 18 наурызда қол қою үшін ашылған Мемлекеттік және жеке немесе заңды тұлғалар арасындағы Инвестициялық дауларды реттеудің тәртібі туралы Конвенцияға сәйкес құрылған инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі халықаралық орталықтың (бұдан әрі - Орталық) төрелігіне, немесе
(с) егер тек бір Тарап осы тармақтың (b) тармақшасында көрсетілген Конвенцияға қатысушы болып табылса, Орталықтың қосымша ережелеріне сай төрелікке; немесе
(d) Біріккен Ұлттар Ұйымының Халықаралық сауда құқығы жөніндегі комиссиясының төрелік (ЮНСИТРАЛ) ережелеріне сәйкес құрылған кез келген "аd hос" төрелік сотына,
(е) кез келген басқа бұрын келісілген "аd hос" төрелік сотына жіберілуі мүмкін.
3. Дауды ұлттық соттың қарауына жіберген инвестор, егер ұлттық соттың қарау мәні бойынша шешім шығарғанға дейін инвестор ұлттық сот рәсімдері арқылы істі одан әрі жалғастырмайтынын жарияласа және істі қайтарса осы баптың 2-тармағы (b) тармақшасында немесе 2-тармақтың (е) тармақшасында айтылған төрелік соттардың біріне жүгіне алады.
4. Кез келген Төрелік осы бапқа сәйкес даудағы кез келген Тараптың өтініші бойынша Нью-Йоркте 1958 жылғы 10 маусымда қол қоюға ашық шетелдік төрелік шешімдерін тану және орындауға келтіру туралы Конвенцияның (бұдан әрі - Нью-Йорк Конвенциясы) қатысушы болып табылатын мемлекетте жүргізілу тиіс. Осы бапқа сай төрелікте ұсынылған талаптар Нью-Йорк Конвенциясының 1-бабының мақсаттары үшін коммерциялық қатынастардан немесе мәмілелерден туындаған ретінде қарастыруы тиіс.
5. Әрбір Тарап осы бапқа сәйкес төрелікте олар мен басқа Тараптың инвесторы арасындағы дауды ұсынуға өзінің сөзсіз келісімін береді.
6. Даудың қатысушысы болып табылатын Тараптардың бірде біреуі төрелік рәсімнің кез келген сатысына немесе төрелік шешімдерін орындауға қарсылық білдіре алмайды немесе дауда тарап болып табылатын, фактіге қатысты, инвестор сақтандыру күшінің бөлігін немесе барлық шығындарын жабатын өтемді көрсете алмайды.
7. Шешім даудағы тараптар үшін түпкілікті және міндетті болуы тиіс және шешімде көрсетілген күннен бастап шешімді Тараптардың құзыретті органы орындайтын аумақтағы Тараптар мемлекеттерінің ұлттық заңнамасына сәйкес орындалуы тиіс.

10-бап
Тараптар арасындағы даулар

1. Осы Келісімді түсіндіру мен қолдануға қатысты Тараптар
арасындағы даулар мүмкіндігінше дипломатиялық арналар арқылы
шешіледі.
2. Егер дау мұндай келіссөздерді кез келген Тарап жазбаша нысанда сұратқан күннен бастап алты (6) ай ішінде осындай түрде шешілмесе, ол кез келген Тараптың өтініші бойынша төрелік соттың қарауына ұсынылуы тиіс.
3. Мұндай төрелік сот әрбір жеке іс үшін мынадай түрде құрылуы тиіс. Төрелік туралы өтінішті алғаннан кейін екі (2) ай ішінде әрбір Тарап Соттың бір мүшесін тағайындайды. Содан соң осы екі мүше үшінші елдің азаматы болып табылатын Төрағаны Тараптар мақұлдағаннан кейін сот Төрағасы етіп таңдауы тиіс. Екі басқа мүшені тағайындаған күннен бастап төрт (4) ай ішінде Төраға тағайындалады.
4. Егер қажетті тағайындаулар осы баптың 3-тармағында айқындалған кезең ішінде жасалмаса, кез келген Тарап Халықаралық сот төрағасын қажетті тағайындау жасауға шақырады. Егер Төраға кез келген Тараптың азаматы болып табылса немесе өзге де міндеттер көрсетілген функцияны орындауға кедергі болса, онда кез келген Тараптың азаматы болып табылмайтын немесе өзге де міндеттер көрсетілген функцияны орындауға кедергі келтірмесе БҰҰ-ның Халықаралық сотының аға лауазымы бойынша мүшесі қажетті тағайындау жасауға шақырылатын болады.
5. Төрелік сот шешімін басым дауыспен қабылдайды. Сот шешімі екі Тараптар үшін түпкілікті және міндетті болуы тиіс. Әрбір Тарап өзі тағайындаған мүшелер мен төрелік процестегі өзінің өкілдігінің шығыстарын өтейді. Екі Тарап Төрағаның шығыстарын, сондай-ақ төрелік рәсімдермен байланысты басқа да шығыстарды тең бөлікте мойнына алады. Сот шығыстарды бөлуге қатысты басқа да шешім қабылдауы мүмкін. Төрелік сот барлық қалған қатынастарда өз тәртібінің, төрелік рәсімдерін айқындайды.
6. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген дауларға қатысты даулы мәселелер осы Келісімнің ережелеріне және халықаралық құқықтың жалпы танылған қағидаттарына сәйкес шешілуі тиіс.

11-бап
Рұқсат беру

1. Әрбір Тарап өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес инвестицияларға қатысты қолайлы қолдануды ұсынады және екінші Тараптың инвесторлардың инвестицияларына байланысты оның аумағында шұғыл рұқсаттарды беруді ұсынады.
2. Әрбір Тарап өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес уақытша келумен болуды ұсынады және басқа Тарап инвесторларының инвестицияларына байланысты және осы тұлғалар сол уақытқа дейін осы тармақтың талаптарына сәйкес кәсіпорындар үшін мәнді болып табылатын орындаушылар, менеджерлер, мамандар немесе техникалық персоналдар ретінде шетелде жалға алынған жеке тұлғаларға қажетті кез келген құжаттамаларды растауды қамтамасыз етеді. Осындай персоналдың тікелей отбасы мүшелеріне қабылдаушы тараптар аумағынан келу және уақытша болуға қатысты осындай режим ұсынылуы тиіс.

12-бап
Басқа да ережелерді қолдану

1. Егер кез келген Тарап мемлекеті ұлттық заңнама ережелерінде немесе халықаралық құқыққа келісілген міндеттемелер, қазіргі уақытта қолданыстағы әрі қарай Тараптар арасындағы осы келісімге толықтыру барынша қолайлы режимнен гөрі басқа Тараптардың инвесторлары жүзеге асыратын инвестицияларға құқық беретін жалпы немесе ерекше ережелері бар.
2. Әрбір тарап басқа Тарап инвесторының белгілі бір инвестициясына қатысты бола алатын кез келген міндеттемені сақтауы тиіс.

13-бап
Келісімді қолдану

Осы Келісім күшіне енгенге дейін және одан кейін екінші Тараптың аумағында кез келген Тараптың инвесторлары жүзеге асыратын барлық инвестицияларға қолданылады, бірақ осы Келісім күшіне енгенге дейін туындаған және (немесе) реттелген инвестицияларға қатысты кез келген дау немесе талапқа қолданылмауы тиіс.

14-бап
Жалпы ерекшеліктер

1. Тараптың өз бетінше немесе ақталмайтын кемсітушілігін не инвестициялардың жасырын шектеуін білдіретін мұндай шаралар мұндай түрде қолданылмайтын жағдай кезінде осы Келісімде ештеңе де Тараптың бірінің жария тәртіпті ұстауға қажетті ұлттық қауіпсіздік мүдделерін немесе шараларын қорғау үшін қажетті кез келген іс-қимылын қабылдауға кедергі ретінде түсіндірілуі тиіс емес.
2. Осы баптың ережесі осы Келісімнің 7-бабы 1-тармағының (е) тармақшасына қолданылмауы тиіс.

15-бап
Ашықтық

1. Әрбір Тарап өзінің заңдарын, ережелерін, рәсімдері мен әкімшілік ұйғарымдарын және жалпы қолданыстағы сот шешімдерін, сондай-ақ бірінші Тарап мемлекеті аумағындағы екінші Тарап инвесторларының инвестицияларына қатысы болуы мүмкін халықаралық келісімдерді дереу жариялауға немесе өзгеше түрде жалпыға қол жетерлік етуі тиіс.
2. Ашылуы онымен құқығын қолдануды немесе құпиялықты қорғау құқығына кедергі немесе жекелеген инвесторлардың заңды коммерциялық мүдделеріне зиян келтіруді қоса алғанда, осы Келісімде ештеңе де Тараптардан жеке меншік болып табылатын кез келген құпия ақпаратқа қол жеткізуді ұсынуды немесе рұқсат беруді талап ете алмайды.

16-бап
Консультация

Тараптар кез келген Тараптың өтініші бойынша осы Келісімнің қолданысқа енгізілгенін қайта қарау мақсаты және осы Келісімнен туындауы мүмкін кез келген мәселені зерттеу үшін консультациялар өткізеді. Мұндай консультациялар Тараптардың құзыретті мемлекеттік органдары арасында жүргізіледі, оның орны мен уақыты дипломатиялық арналар арқылы келісіледі.

17-бап
Өзгерістер енгізу, күшіне ену, ұзақтығы және тоқтату

1. Тараптар осы Келісімнің күшіне енуі үшін олар мемлекетішілік рәсімдерді орындағанын бір-біріне жазбаша хабарлайды. Келісім дипломатиялық арналар арқылы соңғысы хабарламаны алған күнінен бастап екінші айдың бірінші күні күшіне енеді.
2. Осы Келісім күшіне енгеннен кейін 1992 жылғы 29 қыркүйекте Алматы қаласында қол қойылған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Финляндия Республикасының Үкіметі арасындағы инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісім тоқтатылған болып саналады.
3. Осы Келісім 10 жыл мерзімде күшінде қалады және осыдан кейін кез келген Тараптың 12 айдан кейін осы Келісімнің қолданылуын өзінің тоқтату ниеті туралы екіншісін жазбаша хабарлағанға дейін күшінде қалады.
4. Осы Келісімді тоқтату күніне дейін жүзеге асырылған инвестицияларға қатысты 1-16-баптардың ережелері осы Келісім тоқтатылған күнінен бастап кейінгі 20 жыл кезеңде күшінде қалады.
5. Осы Келісімге Тараптардың өзара келісімдері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін. Мұндай өзгерістер мен толықтырулар хаттамалармен рәсімделеді және осы Келісімнің ажырамас бөліктері болып табылады. Олар осы Келісім сияқты тәртіппен күшіне енеді.
Осыны растау үшін тиісті түрде оған төменде қол қоюға уәкілетті өкілдер, осы келісімге қол қойды.

2007 жылғы 9 қаңтарда Астана қаласында екі данада әрқайсысы қазақ, фин, орыс және ағылшын тілдерінде жасалды, әрі барлық мәтіндер дәлме-дәл болып табылады. Осы Келісімнің ережелерін түсіндіруде қайшылықтар туындаған жағдайда, Тараптар ағылшын тіліндегі мәтінге жүгінетін болады.

Қазақстан Финляндия
Республикасының Республикасының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін

2007 жылғы 9 қаңтарда Астана қаласында жасалған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Финляндия Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімнің бұл көшірмесінің дәлдігін куәландырамын.

Қазақстан Республикасы
Сыртқы істер министрлігі
Халықаралық-құқық департаментінің
Басқарма бастығы

РҚАО-ның ескертуі: бұдан әрі Келісімнің фин, ағылшын тілдеріндегі мәтіндер беріліп отыр.