О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам обеспечения безопасности лиц, участвующих в уголовном процессе

Закон Республики Казахстан от 7 апреля 2009 года № 149-IV

Статья 1 . Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:
1. В Уголовный кодекс Республики Казахстан от 16 июля 1997 года (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 15-16, ст. 211; 1998 г., № 16, ст. 219; № 17-18, ст. 225; 1999 г., № 20, ст. 721; № 21, ст. 774; 2000 г., № 6, ст. 141; 2001 г., № 8, ст. 53, 54; 2002 г., № 4, ст. 32, 33; № 10, ст. 106; № 17, ст. 155; № 23-24, ст. 192; 2003 г., № 15, ст. 137; № 18, ст. 142; 2004 г., № 5, ст. 22; № 17, ст. 97; № 23, ст. 139; 2005 г., № 13, ст. 53; № 14, ст. 58; № 21-22, ст. 87; 2006 г., № 2, ст. 19; № 3, ст. 22; № 5-6, ст. 31; № 8, ст. 45; № 12, ст. 72; № 15, ст. 92; 2007 г., № 1, ст. 2; № 4, ст. 33; № 5-6, ст. 40; № 9, ст. 67; № 10, ст. 69; № 17, ст. 140; 2008 г., № 12, ст. 48; № 13-14, ст. 58; № 17-18, ст. 72; № 23, ст. 114; № 24, ст. 126):
1) внесено изменение в текст абзаца второго части первой статьи 251 на государственном языке, текст на русском языке не изменяется;
2) статью 312 дополнить примечаниями следующего содержания:
«Примечания.
1. Не влечет уголовной ответственности передача впервые лицу, уполномоченному на выполнение государственных функций, либо приравненному к нему лицу за ранее совершенные им законные действия (бездействие) подарка в сумме или стоимостью, не превышающей двух месячных расчетных показателей, если совершенные лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, либо приравненным к нему лицом действия (бездействие) не были обусловлены предварительной договоренностью.
2. Лицо, давшее взятку, освобождается от уголовной ответственности, если в отношении его имело место вымогательство взятки со стороны лица, уполномоченного на выполнение государственных функций, либо приравненного к нему лица или если это лицо добровольно сообщило органу, имеющему право возбудить уголовное дело, о даче взятки.»;
3) в статье 356 :
в заголовке слова «судьи и участников уголовного процесса» заменить словами «лиц, подлежащих государственной защите»;
в абзаце первом части первой слова «судьи, судебного пристава, судебного исполнителя, потерпевшего, свидетеля, других участников уголовного процесса, а равно в отношении их близких» заменить словами «лиц, подлежащих государственной защите».

2. В Уголовно-процессуальный кодекс Республики Казахстан от 13 декабря 1997 года (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 23, ст. 335; 1998 г., № 23, ст. 416; 2000 г., № 3-4, ст. 66; № 6, ст. 141; 2001 г., № 8, ст. 53; № 15-16, ст. 239; № 17-18, ст. 245; № 21-22, ст. 281; 2002 г., № 4, ст. 32, 33; № 17, ст. 155; № 23-24, ст. 192; 2003 г., № 18, ст. 142; 2004 г., № 5, ст. 22; № 23, ст. 139; № 24, ст. 153, 154, 156; 2005 г., № 13, ст. 53; № 21-22, ст. 87; № 24, ст. 123; 2006 г., № 2, ст. 19; № 5-6, ст. 31; № 12, ст. 72; 2007 г., № 1, ст. 2; № 5-6, ст. 40; № 10, ст. 69; № 13, ст. 99; 2008 г., № 12, ст. 48; № 15-16, ст. 62, 63; № 23, ст. 114):
1) часть седьмую статьи 68 после слова «ходатайства» дополнить словами «, в том числе о принятии мер безопасности,»;
2) часть вторую статьи 69 после слова «ходатайства» дополнить словами «, в том числе о принятии мер безопасности,»;
3) часть вторую статьи 74 после слова «ходатайства» дополнить словами «, в том числе о принятии мер безопасности»;
4) часть шестую статьи 75 после слова «ходатайства» дополнить словами «, в том числе о принятии мер безопасности,»;
5) часть четвертую статьи 77 дополнить словами «; заявлять о принятии мер безопасности»;
6) часть третью статьи 78 дополнить словами «; заявлять о принятии мер безопасности»;
7) в части третьей статьи 82 :
после слов «законных интересов» дополнить словами «, в том числе о принятии мер безопасности»;
внесено изменение в текст на государственном языке, текст на русском языке не изменяется;
8) часть третью статьи 83 после слов «необходимых для дачи заключения» дополнить словами «, а также о принятии мер безопасности»;
9) часть вторую статьи 84 после слова «переводчику» дополнить словами «, заявлять ходатайство о принятии мер безопасности»;
10) часть третью статьи 85 дополнить словами «; заявлять ходатайство о принятии мер безопасности»;
11) часть четвертую статьи 86 дополнить словами «; заявлять ходатайство о принятии мер безопасности»;
12) в статье 98 :
заголовок после слова «специалистов,» дополнить словами «секретарей судебного заседания,»;
часть первую после слова «специалист,» дополнить словами «секретарь судебного заседания,»;
13) часть шестую статьи 100 дополнить предложением третьим
следующего содержания:
«Подача жалобы в суд или прокурору защищаемым лицом на решение органа, ведущего уголовный процесс, об отмене мер безопасности приостанавливает исполнение обжалуемого решения.».

3. В Закон Республики Казахстан от 15 сентября 1994 года «Об оперативно-розыскной деятельности» (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1994 г., № 13-14, ст. 199; 1995 г., № 24, ст. 167; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., № 14, ст. 275; 1998 г., № 24, ст. 436; 2000 г., № 3-4, ст. 66; 2001 г., № 8, ст. 53; № 17-18, ст. 245; 2002 г., № 4, ст. 32; № 15, ст. 147; № 17, ст. 155; 2004 г., № 18, ст. 106; № 23, ст. 142; № 24, ст. 154; 2005 г., № 13, ст. 53; 2007 г., № 2, ст. 18):
в пункте 3 статьи 23 слова «порядке, определяемом Правительством» заменить словами «соответствии с законами».

4. В Закон Республики Казахстан от 5 июля 2000 года «О государственной защите лиц, участвующих в уголовном процессе» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 10, ст. 241; 2004 г., № 23, ст. 142):
1) статью 1 изложить в следующей редакции:
«Статья 1. Законодательство Республики Казахстан о
государственной защите лиц, участвующих
в уголовном процессе
Законодательство Республики Казахстан о государственной защите лиц, участвующих в уголовном процессе, основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из Уголовного кодекса Республики Казахстан, Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан, Уголовно-исполнительного кодекса Республики Казахстан, настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.»;
2) дополнить статьями 1-1 и 1-2 следующего содержания:
«Статья 1-1. Принципы осуществления государственной
защиты лиц, участвующих в уголовном процессе
Государственная защита лиц, участвующих в уголовном процессе, осуществляется в соответствии с принципами законности, уважения прав и свобод человека и гражданина, приоритета прав и законных интересов личности защищаемого лица, взаимной ответственности защищаемых лиц и органов, обеспечивающих государственную защиту.

Статья 1-2. Обеспечение государственной защиты лиц,
участвующих в уголовном процессе
Обеспечение государственной защиты лиц, участвующих в уголовном процессе, членов их семей и близких родственников состоит в осуществлении уполномоченными государственными органами предусмотренных настоящим Законом мер безопасности, правовой и социальной защиты (далее - меры государственной защиты), применяемых при наличии реальной угрозы посягательства на жизнь, здоровье и имущество указанных лиц.»;
3) статью 2 изложить в следующей редакции:
«Статья 2. Органы, обеспечивающие безопасность
Безопасность защищаемых лиц обеспечивают:
1) орган, принимающий решение о применении мер безопасности;
2) орган, осуществляющий меры безопасности.
Осуществление мер безопасности возлагается на органы национальной безопасности, финансовой полиции, юстиции, внутренних дел, военного управления и на орган, осуществляющий государственное регулирование в сфере таможенного дела.»;
4) в статье 3 :
в части первой:
дополнить подпунктами 6-1) и 6-2) следующего содержания:
«6-1) граждане, содействующие органам, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность;
6-2) частные обвинители;»;
подпункт 10) после слова «приставы» дополнить словами «, судебные исполнители»;
подпункт 14) изложить в следующей редакции:
«14) обвиняемые, подсудимые, осужденные, а также лица, в отношении которых уголовное преследование прекращено или судом вынесен оправдательный приговор;»;
дополнить частью второй следующего содержания:
«Меры государственной защиты могут быть также применены до возбуждения уголовного дела в отношении лиц, способствующих предупреждению или раскрытию преступлений, при наличии реальной угрозы совершения в отношении их насилия или иного запрещенного уголовным законом деяния.»;
5) статью 4 изложить в следующей редакции:
«Статья 4. Возникновение права на государственную защиту
1. При наличии достаточных оснований, что лицам, подлежащим защите, угрожают убийством, применением насилия, уничтожением или повреждением имущества либо иными опасными противоправными действиями, органы, обеспечивающие безопасность защищаемых лиц, обязаны в пределах своей компетенции принять предусмотренные настоящим Законом меры государственной защиты.
2. В случаях, предусмотренных Законом Республики Казахстан «Об оперативно-розыскной деятельности», решение о применении мер безопасности в отношении граждан, содействующих органам, осуществляющим оперативно-розыскную деятельность, наряду с органом, ведущим уголовный процесс, в порядке, предусмотренном настоящим Законом, принимают органы, осуществляющие оперативно-розыскную деятельность.»;
6) статью 7 дополнить частью второй следующего содержания:
«Переезд на другое место жительства, замена документов и изменение внешности являются исключительными мерами безопасности и применяются в случаях, если безопасность защищаемого лица не может быть обеспечена применением других мер безопасности.»;
7) статью 14 после слова «сигнализации,» дополнить словами «технические средства наблюдения с согласия защищаемого лица,»;
8) статью 17 после слов «производством по» дополнить словом «другому»;
9) часть вторую статьи 18 изложить в следующей редакции:
«Государственные органы и государственные организации в пределах своей компетенции обязаны оказывать содействие в трудоустройстве и устройстве на учебу защищаемых лиц.»;
10) статью 20 после слова «согласия» дополнить словами «, для несовершеннолетнего лица - с письменного согласия его родителей или иных законных представителей»;
11) в статье 21 :
в подпункте 2) части первой слова «органами внутренних дел» заменить словами «уполномоченными государственными органами»;
в части третьей слова «Местные исполнительные органы» заменить словами «Государственные органы и государственные организации»;
12) дополнить статьями 21-1 и 21-2 следующего содержания:
«Статья 21-1. Обеспечение безопасности военнослужащих, граждан,
пребывающих в запасе, во время прохождения ими
воинских сборов, лиц гражданского персонала
воинских частей, соединений или государственных
учреждений Вооруженных Сил, других войск и
воинских формирований
Безопасность военнослужащих, граждан, пребывающих в запасе, во время прохождения ими воинских сборов, лиц гражданского персонала воинских частей, соединений или государственных учреждений Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований обеспечивается путем применения установленных настоящим Законом мер безопасности с учетом особенностей прохождения воинской службы и работы в воинских частях, соединениях или государственных учреждениях Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований.
В отношении защищаемого лица могут применяться также меры безопасности, как перевод защищаемого лица на новое место воинской службы, в том числе в воинскую часть или государственное учреждение Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований другого государственного органа, в котором законодательством Республики Казахстан предусмотрена воинская служба, командирование или перевод военнослужащего, проходящего воинскую службу по призыву, от которого может исходить угроза защищаемому лицу, если в его действиях нет состава преступления, в другую воинскую часть, другое государственное учреждение Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований.
Командирование и перевод защищаемого лица осуществляются с его согласия, выраженного в письменной форме. При переводе военнослужащий назначается на равную воинскую должность, при этом должно быть обеспечено его использование по основной или однопрофильной военно-учетной специальности.
Иные органы, осуществляющие меры безопасности, оказывают содействие командованию воинской части или начальнику государственного учреждения Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований в обеспечении мер безопасности защищаемого лица.

Статья 21-2. Обеспечение безопасности защищаемого лица,
содержащегося под стражей или находящегося
в месте отбывания наказания
Безопасность защищаемого лица, содержащегося под стражей или находящегося в местах отбывания наказания в виде ареста, лишения свободы либо содержания в дисциплинарной воинской части, обеспечивается в соответствии с законами Республики Казахстан.»;
13) статью 23 дополнить частью восьмой следующего содержания:
«Применение мер безопасности в отношении несовершеннолетних или лиц, которые по своему физическому или психическому состоянию лишены возможности самостоятельно реализовывать свои права и интересы, осуществляется с привлечением их законных представителей. Законные представители имеют те же права, что и представляемые ими физические лица в пределах, предусмотренных настоящим Законом.»;
14) подпункт 3) статьи 26 дополнить словами «, в случае продажи, передачи другому лицу или порчи имущества, переданного в пользование в целях обеспечения безопасности, защищаемое лицо несет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан»;
15) дополнить статьей 26-1 следующего содержания:
«Статья 26-1. Права и обязанности органов, обеспечивающих
безопасность
1. Органы, принимающие решение о применении мер безопасности, имеют право:
1) запрашивать у государственных органов, физических и юридических лиц независимо от форм собственности и получать от них необходимые сведения по заявлениям и сообщениям об угрозе безопасности лиц, в отношении которых принимается решение о применении мер безопасности;
2) производить процессуальные действия или давать необходимые поручения органам, осуществляющим меры безопасности.
2. Органы, осуществляющие меры безопасности, имеют право:
1) избирать необходимые меры безопасности, за исключением процессуальных действий, в отношении защищаемого лица, определять способы их применения, при необходимости изменять и дополнять применяемые меры безопасности;
2) запрашивать у государственных органов, физических и юридических лиц независимо от форм собственности и получать от них необходимые сведения по обеспечению безопасности защищаемых лиц, в отношении которых принято решение о применении мер безопасности;
3) требовать от защищаемого лица соблюдения условий применения мер безопасности, выполнения законных распоряжений, связанных с применением указанных мер;
4) обращаться в органы, принимающие решение о применении мер безопасности, с ходатайством о применении мер безопасности либо их отмене;
5) проводить оперативно-розыскные мероприятия в порядке, установленном законом.
3. Органы, обеспечивающие безопасность защищаемых лиц, обязаны:
1) немедленно реагировать на каждый ставший им известным случай, требующий применения мер безопасности;
2) осуществлять все необходимые меры безопасности в отношении защищаемого лица;
3) своевременно уведомлять защищаемых лиц об угрозе
безопасности, о применении, об изменении или отмене применения в их отношении мер безопасности, предусмотренных настоящим Законом, а также о принятии предусмотренных законодательством Республики Казахстан решений, связанных с обеспечением безопасности;
4) разъяснять защищаемому лицу его права и обязанности при ознакомлении с постановлением о применении (отказе в применении) мер безопасности.».

Статья 2 . Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан Н. Назарбаев

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық процеске қатысушы адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 7 сәуірдегі N 149-IV Заңы

1-бап . Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. 1997 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 15-16, 211-құжат; 1998 ж., N 16, 219-құжат; N 17-18, 225-құжат; 1999 ж., N 20, 721-құжат; N 21, 774-құжат; 2000 ж., N 6, 141-құжат; 2001 ж., N 8, 53, 54-құжаттар; 2002 ж., N 4, 32, 33-құжаттар; N 10, 106-құжат; N 17, 155-құжат; N 23-24, 192-құжат; 2003 ж., N 15, 137-құжат; N 18, 142-құжат; 2004 ж., N 5, 22-құжат; N 17, 97-құжат; N 23, 139-құжат; 2005 ж., N 13, 53-құжат; N 14, 58-құжат; N 21-22, 87-құжат; 2006 ж., N 2, 19-құжат; N 3, 22-құжат; N 5-6, 31-құжат; N 8, 45-құжат; N 12, 72-құжат; N 15, 92-құжат; 2007 ж., N 1, 2-құжат; N 4, 33-құжат; N 5-6, 40-құжат; N 9, 67-құжат; N 10, 69-құжат; N 17, 140-құжат; 2008 ж., N 12, 48-құжат; N 13-14, 58-құжат; N 17-18, 72-құжат; N 23, 114-құжат; N 24, 126-құжат):

1) 251-баптың бірінші бөлігінің екінші абзацындағы "салына отырып," деген сөздер "сала отырып не онсыз" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) 312-бап мынадай мазмұндағы ескертулермен толықтырылсын:
"Ескертулер.
1. Мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адамға не оған теңестірілген адамға оның бұрын жасаған заңды іс-әрекеттері (әрекетсіздігі) үшін сомасы немесе құны екі айлық есептік көрсеткіштен аспайтын сыйлықты алғаш рет беру, егер мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адам не оған теңестірілген адам жасаған іс-әрекеттер (әрекетсіздік) алдын ала уағдаластықпен байланысты болмаса, қылмыстық жауаптылыққа әкеп соқпайды.
2. Пара берген адам, егер мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адамның не оған теңестірілген адамның тарапынан оған қатысты қорқытып пара алу орын алған болса немесе ол адам пара бергені туралы қылмыстық іс қозғауға құқығы бар органға өз еркімен хабарласа, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.";

3) 356-бапта :
тақырыбындағы "Судьяға және қылмыстық процеске қатысушыларға" деген сөздер "Мемлекеттік қорғауға жататын адамдарға" деген сөздермен ауыстырылсын;
бірінші бөліктің бірінші абзацындағы "Судьяға, сот приставына, сот атқарушысына, жәбірленушіге, куәгерге, қылмыстық процеске басқа да қатысушыларға қатысты, сол сияқты олардың туыстарына" деген сөздер "Мемлекеттік қорғауға жататын адамдарға" деген сөздермен ауыстырылсын.

2. 1997 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 23, 335-құжат; 1998 ж., N 23, 416-құжат; 2000 ж., N 3-4, 66-құжат; N 6, 141-құжат; 2001 ж., N 8, 53-құжат; N 15-16, 239-құжат; N 17-18, 245-құжат; N 21-22, 281-құжат; 2002 ж., N 4, 32, 33-құжаттар; N 17, 155-құжат; N 23-24, 192-құжат; 2003 ж., N 18, 142-құжат; 2004 ж., N 5, 22-құжат; N 23, 139-құжат; N 24, 153, 154, 156-құжаттар; 2005 ж., N 13, 53-құжат; N 21-22, 87-құжат; N 24, 123-құжат; 2006 ж., N 2, 19-құжат; N 5-6, 31-құжат; N 12, 72-құжат; 2007 ж., N 1, 2-құжат; N 5-6, 40-құжат; N 10, 69-құжат; N 13, 99-құжат; 2008 ж., N 12, 48-құжат; N 15-16, 62, 63-құжаттар; N 23, 114-құжат):

1) 68-баптың жетінші бөлігіндегі "өтініш пен қарсылық" деген сөздер "өтінішті, оның ішінде қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті және қарсылықты" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) 69-баптың екінші бөлігіндегі "өтініш пен қарсылық" деген сөздер "өтінішті, оның ішінде қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті және қарсылықты" деген сөздермен ауыстырылсын;

3) 74-баптың екінші бөлігіндегі "өтініш білдіруге" деген сөздер "өтінішті, оның ішінде қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті мәлімдеуге" деген сөздермен ауыстырылсын;

4) 75-баптың алтыншы бөлігіндегі "өтініш пен қарсылық білдіруге" деген сөздер "өтінішті, оның ішінде қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті және қарсылықты мәлімдеуге" деген сөздермен ауыстырылсын;

5) 77-баптың төртінші бөлігі "өтемақы алуға" деген сөздерден кейін "; қауіпсіздік шараларын қолдану туралы мәлімдеуге" деген сөздермен толықтырылсын;

6) 78-баптың үшінші бөлігі "соттың қарауына қатысуға" деген сөздерден кейін "; қауіпсіздік шараларын қолдану туралы мәлімдеуге" деген сөздермен толықтырылсын;

7) 82-баптың үшінші бөлігінде:
"өтінішін мәлімдеуге" деген сөздер ", оның ішінде қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті мәлімдеуге" деген сөздермен ауыстырылсын;
екінші және үшінші сөйлемдер мынадай редакцияда жазылсын:
"Куә, егер адвокаттың іске қандай да бір басқа жағдайда қатысы болмаса, адвокаттың қатысуымен айғақ беруге құқылы. Адвокаттың келмеуі жауап алуды тергеуші белгілеген уақытта жүргізуге кедергі келтірмейді.";

8) 83-баптың үшінші бөлігіндегі "өтініш білдіруге" деген сөздер ", сондай-ақ қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті мәлімдеуге" деген сөздермен ауыстырылсын;

9) 84-баптың екінші бөлігіндегі "аудармашыдан бас тартуға" деген сөздер "аудармашыдан бас тартуды, қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті мәлімдеуге" деген сөздермен ауыстырылсын;

10) 85-баптың үшінші бөлігі "сыйақы алуға" деген сөздерден кейін "; қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті мәлімдеуге" деген сөздермен толықтырылсын;

11) 86-баптың төртінші бөлігі "өтем алуға" деген сөздерден кейін "; қауіпсіздік шараларын қолдану туралы өтінішті мәлімдеуге" деген сөздермен толықтырылсын;

12) 98-бапта :
тақырыбы "мамандардың," деген сөзден кейін "сот отырысы хатшыларының," деген сөздермен толықтырылсын;
бірінші бөлік "маман," деген сөзден кейін "сот отырысы хатшысы," деген сөздермен толықтырылсын;

13) 100-баптың алтыншы бөлігі мынадай мазмұндағы үшінші сөйлеммен толықтырылсын:
"Қылмыстық процесті жүргізуші органның қауіпсіздік шараларын тоқтату туралы шешіміне қорғалатын адамның сотқа немесе прокурорға шағым беруі шағым жасалған шешімнің атқарылуын тоқтата тұрады.".

3. "Жедел-іздестіру қызметі туралы" 1994 жылғы 15 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., N 13-14, 199-құжат; 1995 ж., N 24, 167-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., N 14, 275-құжат; 1998 ж., N 24, 436-құжат; 2000 ж., N 3-4, 66-құжат; 2001 ж., N 8, 53-құжат; N 17-18, 245-құжат; 2002 ж., N 4, 32-құжат; N 15, 147-құжат; N 17, 155-құжат; 2004 ж., N 18, 106-құжат; N 23, 142-құжат; N 24, 154-құжат; 2005 ж., N 13, 53-құжат; 2007 ж., N 2, 18-құжат):
23-баптың 3-тармағындағы "Үкіметі белгілеген тәртіппен" деген сөздер "заңдарына сәйкес" деген сөздермен ауыстырылсын.

4. "Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғау туралы" 2000 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., N 10, 241-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат):

1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"1-бап. Қазақстан Республикасының қылмыстық процеске қатысушы
адамдарды мемлекеттік қорғау туралы заңнамасы

Қазақстан Республикасының қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғау туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінен, Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексінен, Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексінен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.";

2) мынадай мазмұндағы 1-1 және 1-2-баптармен толықтырылсын:

"1-1-бап. Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік
қорғауды жүзеге асыру принциптері

Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғау заңдылық, адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу, қорғалатын адамның жеке басының құқықтары мен заңды мүдделерінің басымдығы, қорғалатын адамдар мен мемлекеттік қорғауды қамтамасыз ететін органдардың өзара жауапкершілігі принциптеріне сәйкес жүзеге асырылады.

1-2-бап. Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік
қорғауды қамтамасыз ету

Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды, олардың отбасы мүшелері мен жақын туыстарын мемлекеттік қорғауды қамтамасыз ету аталған адамдардың өміріне, денсаулығына және мүлкіне нақты қол сұғу қатері төнген кезде қолданылатын осы Заңда көзделген қауіпсіздік, құқықтық және әлеуметтік қорғау шараларын (бұдан әрі - мемлекеттік қорғау шаралары) уәкілетті мемлекеттік органдардың жүзеге асыруынан тұрады.";

3) 2-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"2-бап. Қауіпсіздікті қамтамасыз ететін органдар

Қорғалатын адамдардың қауіпсіздігін:
1) қауіпсіздік шараларын қолдану туралы шешім қабылдайтын орган;
2) қауіпсіздік шараларын жүзеге асыратын орган қамтамасыз етеді.
Қауіпсіздік шараларын жүзеге асыру ұлттық қауіпсіздік, қаржы полициясы, әділет, ішкі істер, әскери басқару органдарына және кеден ісі саласында мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын органға жүктеледі.";

4) 3-бапта :
бірінші бөлікте:
мынадай мазмұндағы 6-1) және 6-2) тармақшалармен толықтырылсын:
"6-1) жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдарға жәрдем көрсететін азаматтар;
6-2) жеке айыптаушылар;";
10) тармақша "приставтары" деген сөзден кейін ", сот орындаушылары" деген сөздермен толықтырылсын;
14) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"14) айыпталушылар, сотталушылар, сотталғандар, сондай-ақ өздеріне қатысты қылмыстық қудалау тоқтатылған немесе сот ақтау үкімін шығарған адамдар;";
мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Қылмыстардың алдын алуға немесе оны ашуға септігін тигізетін адамдарға қатысты күш қолданудың немесе қылмыстық заңмен тыйым салынған өзге де әрекеттер жасаудың нақты қатері төнген кезде, оларға қатысты мемлекеттік қорғау шаралары қылмыстық іс қозғалғанға дейін де қолданылуы мүмкін.";

5) 4-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"4-бап. Мемлекеттік қорғалу құқығының пайда болуы

1. Қорғалуға жататын адамдарды өлтірумен, күш қолданумен, мүлкін жоюмен немесе бүлдірумен не құқыққа қарсы өзге де қауіпті іс-әрекеттермен қорқытудың жеткілікті негіздері болған кезде, қорғалатын адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін органдар өз құзыреті шегінде осы Заңда көзделген мемлекеттік қорғау шараларын қолдануға міндетті.
2. "Жедел-іздестіру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларда жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдарға жәрдем көрсететін азаматтарға қатысты қауіпсіздік шараларын қолдану туралы шешімді қылмыстық процесті жүргізетін органмен қатар жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдар осы Заңда көзделген тәртіппен қабылдайды.";

6) 7-бап мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
"Басқа тұрғылықты жерге көшіру, құжаттарды ауыстыру және сырт пішінін өзгерту қауіпсіздіктің ерекше шаралары болып табылады және қорғалатын адамның қауіпсіздігі басқа қауіпсіздік шараларын қолданумен қамтамасыз етіле алмайтын жағдайларда қолданылады.";

7) 14-бап "құралдары" деген сөзден кейін ", қорғалатын адамның келісімімен бақылаудың техникалық құралдары" деген сөздермен толықтырылсын;

8) 17-бап "мұндай мәліметтер" деген сөздерден кейін "басқа да" деген сөздермен толықтырылсын;

9) 18-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Мемлекеттік органдар және мемлекеттік ұйымдар өз құзыреті шегінде қорғалатын адамдардың жұмысқа орналасуына және оқуға орналасуына жәрдем көрсетуге міндетті.";

10) 20-бап "оның келісімімен" деген сөздерден кейін ", кәмелеттік жасқа толмаған адам үшін - оның ата-анасының немесе өзге де заңды өкілдерінің жазбаша келісімімен" деген сөздермен толықтырылсын;

11) 21-бапта :
бірінші бөліктің 2) тармақшасындағы "ішкі істер органдары" деген сөздер "уәкілетті мемлекеттік органдар" деген сөздермен ауыстырылсын;
үшінші бөліктегі "Жергілікті атқарушы органдар" деген сөздер "Мемлекеттік органдар және мемлекеттік ұйымдар" деген сөздермен ауыстырылсын;

12) мынадай мазмұндағы 21-1 және 21-2-баптармен толықтырылсын:

"21-1-бап. Әскери қызметшілердің, запастағы азаматтардың
олардың әскери жиындардан өтуі кезінде, Қарулы
Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери
құралымдардың әскери бөлімдері, құрамалары немесе
мемлекеттік мекемелері азаматтық персоналдарының
қауіпсіздігін қамтамасыз ету

Әскери қызметшілердің, запастағы азаматтардың олардың әскери жиындардан өтуі кезінде, Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери бөлімдері, құрамалары немесе мемлекеттік мекемелері азаматтық персоналдарының қауіпсіздігі Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери бөлімдеріндегі, құрамаларындағы немесе мемлекеттік мекемелеріндегі әскери қызметті өткеру және жұмыстың ерекшеліктерін ескере отырып, осы Заңда белгіленген қауіпсіздік шараларын қолдану жолымен қамтамасыз етіледі.
Қорғалатын адамға қатысты, қорғалатын адамды жаңа әскери қызмет орнына, оның ішінде Қарулы Күштердің, Қазақстан Республикасының заңнамасында әскери қызмет көзделген басқа мемлекеттік органның басқа да әскерлері мен әскери құралымдардың әскери бөліміне немесе мемлекеттік мекемесіне ауыстыру, шақыру бойынша әскери қызмет өткеріп жатқан қорғалатын адамға қатер төндіруі мүмкін әскери қызметшіні, егер оның әрекетінде қылмыс құрамы жоқ болса, басқа әскери бөлімге, Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың басқа мемлекеттік мекемесіне іссапарға жіберу немесе ауыстыру сияқты қауіпсіздік шаралары да қолданылуы мүмкін.
Қорғалатын адамды іссапарға жіберу және ауыстыру оның жазбаша түрде берген келісімімен жүзеге асырылады. Ауыстыру кезінде әскери қызметші тең әскери лауазымға тағайындалады, бұл ретте оны негізгі немесе бірдей бейінді әскери есепке алу мамандығымен пайдалану қамтамасыз етілуге тиіс.
Қауіпсіздік шараларын жүзеге асыратын өзге де органдар қорғалатын адамның қауіпсіздігі шараларын қамтамасыз етуде әскери бөлімнің қолбасшылығына немесе Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың мемлекеттік мекемесінің бастығына жәрдем көрсетеді.

21-2-бап. Күзетпен ұстаудағы немесе жазасын өтеу орнындағы
қорғалатын адамның қауіпсіздігін қамтамасыз ету

Күзетпен ұстаудағы немесе қамауға алу, бас бостандығынан айыру не тәртіптік әскери бөлімде ұстау түрінде жазасын өтеу орнындағы қорғалатын адамның қауіпсіздігі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қамтамасыз етіледі.";

13) 23-бап мынадай мазмұндағы сегізінші бөлікпен толықтырылсын:
"Кәмелеттік жасқа толмағандарға немесе өздерінің дене немесе психикалық жағдайына байланысты өз құқықтары мен мүдделерін өз бетінше іске асыру мүмкіндіктерінен айрылған адамдарға қатысты қауіпсіздік шараларын қолдану олардың заңды өкілдерін тарта отырып жүзеге асырылады. Заңды өкілдердің осы Заңда көзделген шекте өздері өкілдік ететін жеке тұлғалардың құқықтары сияқты құқықтары бар.";

14) 26-баптың 3-тармақшасы "мүлікті сақтауға" деген сөздерден кейін "міндетті, қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында пайдалануға берілген мүлікті сатқан, басқа адамға берген немесе бүлдірген жағдайда, қорғалатын адам Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылықта болады" деген сөздермен толықтырылсын;

15) мынадай мазмұндағы 26-1-баппен толықтырылсын:

"26-1-бап. Қауіпсіздікті қамтамасыз ететін органдардың
құқықтары мен міндеттері

1. Қауіпсіздік шараларын қолдану туралы шешім қабылдайтын органдардың:
1) қауіпсіздік шараларын қолдану туралы шешім қабылданатын адамдардың қауіпсіздігіне төнетін қатер туралы өтініштер мен хабарламалар бойынша мемлекеттік органдарға, меншік нысанына қарамастан жеке және заңды тұлғаларға сұрау салуға және олардан қажетті мәліметтерді алуға;
2) іс жүргізу іс-әрекеттерін жүргізуге немесе қауіпсіздік шараларын жүзеге асыратын органдарға қажетті тапсырмалар беруге құқығы бар.
2. Қауіпсіздік шараларын жүзеге асыратын органдардың:
1) қорғалатын адамға қатысты іс жүргізу іс-әрекеттерін қоспағанда, қажетті қауіпсіздік шараларын таңдап алуға, оларды қолдану тәсілдерін белгілеуге, қолданылатын қауіпсіздік шараларын қажет болғанда өзгертуге және толықтыруға;
2) қауіпсіздік шараларын қолдану туралы шешім қабылданған қорғалатын адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік органдарға, меншік нысанына қарамастан жеке және заңды тұлғаларға сұрау салуға және олардан қажетті мәліметтерді алуға;
3) қорғалатын адамнан қауіпсіздік шараларын қолдану шарттарын сақтауды, аталған шараларды қолдануға байланысты заңды өкімдерді орындауды талап етуге;
4) қауіпсіздік шараларын қолдану туралы шешім қабылдайтын органдарға қауіпсіздік шараларын қолдану не оларды тоқтату туралы ұсыныспен өтініш беруге;
5) заңда белгіленген тәртіппен жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізуге құқығы бар.
3. Қорғалатын адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін органдар:
1) қауіпсіздік шараларын қолдануды қажет ететін, өздеріне белгілі болған әрбір оқиғаға жедел ден қоюға;
2) қорғалатын адамға қатысты барлық қажетті қауіпсіздік шараларын жүзеге асыруға;
3) қорғалатын адамдарды қауіпсіздігіне төнген қатер туралы, оларға қатысты осы Заңда көзделген қауіпсіздік шараларын қолдану туралы, өзгерту немесе қолдануды тоқтату туралы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген қауіпсіздікті қамтамасыз етуге байланысты шешімдер қабылдау туралы уақтылы хабардар етуге;
4) қауіпсіздік шараларын қолдану (қолданудан бас тарту) туралы қаулымен таныстырған кезде қорғалатын адамға оның құқықтары мен міндеттерін түсіндіруге міндетті.".

2-бап . Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. Назарбаев