О ратификации Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Эстонской Республики о поощрении и взаимной защите инвестиций

Закон Республики Казахстан от 30 июня 2014 года № 220-V ЗРК

      Ратифицировать Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Эстонской Республики о поощрении и взаимной защите инвестиций, совершенное в Таллине 20 апреля 2011 года.

      Президент
      Республики Казахстан                    Н. НАЗАРБАЕВ

Соглашение
между Правительством Республики Казахстан и
Правительством Эстонской Республики
о поощрении и взаимной защите инвестиций

(Вступил в силу 26 августа 2014 года -
Бюллетень международных договоров РК 2014 г., № 5, ст. 44)

      Правительство Республики Казахстан и Правительство Эстонской Республики (далее - Договаривающиеся Стороны);
      желая содействовать расширению экономического сотрудничества между своими государствами, в отношении инвестиций, осуществленных инвесторами одной Договаривающейся Стороны на территории другой Договаривающейся Стороны;
      признавая, что настоящее Соглашение, на основе которого осуществляются такие инвестиции, стимулирует приток частного капитала и экономическое развитие государств Договаривающихся Сторон;
      соглашаясь, что стабильные условия для инвестиций будут максимально эффективными для использования экономических ресурсов и повышения уровня жизни;
      согласились о нижеследующем:

Статья 1
Определения

      Для целей настоящего Соглашения:
      1. Термин «инвестор» означает в отношении любой из Договаривающихся Сторон:
      a) физическое лицо, которое является гражданином государства одной из Договаривающихся Сторон, и осуществляет инвестиции на территории государства другой Договаривающейся Стороны;
      b) юридическое лицо, которое зарегистрировано или учреждено в соответствии с законодательством государства этой Договаривающейся Стороны и является собственником, владельцем или акционером инвестиций на территории государства другой Договаривающейся Стороны.
      2. В отношении Эстонской Республики термин «инвестор» также означает юридическое лицо государства-члена Европейского Союза или Европейского экономического пространства, которое в контексте свободы учреждения в соответствии со статьями 49 и 54 Договора о функционировании Европейского Союза, пользуется свободой учреждения в качестве агентства или постоянного представительства в Эстонской Республике.
      3. Термин «инвестиции» означает любой вид активов, вкладываемых инвесторами одной из Договаривающихся Сторон на территории государства другой Договаривающейся Стороны в соответствии с законодательством государства последней и, в частности, включает:
      a) движимое и недвижимое имущество, а также любые другие права, как ипотека, залог, узуфрукты и аналогичные права;
      b) акции, доли и иные формы участия в компаниях;
      c) реинвестированные доходы, облигации, денежные требования или любые другие права на законную деятельность, имеющие финансовую ценность, связанные с инвестициями;
      d) права на интеллектуальную собственность, как это определено в международных договорах, заключенных в рамках Всемирной организации интеллектуальной собственности, в той мере, в какой государства Договаривающихся Сторон являются их участниками, включая авторские и смежные права, права на промышленную собственность, товарные знаки, патенты, промышленные образцы н технологические процессы, права на сорта растений, ноу-хау, торговые секреты, фирменные наименования и гудвилл;
      e) права на осуществление экономической и коммерческой деятельности на основе законодательств государств Договаривающихся Сторон.
      Любое изменение формы, в которой активы инвестируются или реинвестируются, не должно затрагивать их характер как инвестиции.
      4. Термин «доходы» означает доходы, получаемые от инвестиций и включает, в частности, прибыль, дивиденды, проценты, патентные и иные вознаграждения.
      5. Термин «территория» означает:
      относительно Республики Казахстан - территорию государства в пределах сухопутных, морских и воздушных границ, включая сушу, воды, недра и воздушное пространство, в отношении которых Республика Казахстан осуществляет суверенитет и распространяет юрисдикцию е соответствии с нормами национального законодательства и международного права;
      относительно Эстонской Республики - территорию и территориальное море Эстонской Республики, а также морские районы, прилегающие к внешней границе территориального моря, включая морское дно и недра любой из вышеупомянутых территорий, над которыми Эстонская Республика осуществляет суверенные права и юрисдикцию в соответствии с международным правом.

Статья 2
Поощрение инвестиций

      1. Каждая Договаривающаяся Сторона поощряет н создает благоприятные условия инвесторам другой Договаривающейся Стороны для осуществления инвестиций на своей территории и допускает такие капиталовложения в соответствии с законодательством своего государства.
      2. В целях поощрения взаимных инвестиционных потоков, каждая Договаривающаяся Сторона прилагает усилия для информирования другой Договаривающейся Стороны по требованию одной из Договаривающихся Сторон об инвестиционных возможностях на своей территории.
      3. Каждая Договаривающаяся Сторона по мере необходимости предоставляет в соответствии с законодательством своего государства, без задержки, разрешения, необходимые в связи с деятельностью основного персонала, включая управленческих и технических специалистов, консультантов и экспертов, нанимаемых инвесторами другой Договаривающейся Стороны,

Статья 3
Защита инвестиций

      1. Каждая Договаривающаяся Сторона должна оказывать на своей территории полную защиту и безопасность инвестиций и доходов инвесторов другой Договаривающейся Стороны, Ни одна Договаривающаяся Сторона не будет препятствовать произвольными или дискриминационными мерами развитию, управлению, хранению, использованию, расширению, продаже и ликвидации инвестиций, если такая ликвидация будет иметь место.
      2. Инвестиции или доходы инвесторов одной Договаривающейся Стороны на территории другой Договаривающейся Стороны осуществляются в справедливом и равноправном режиме в соответствии с международным правом.

Статья 4
Национальный режим и
режим наибольшего благоприятствования

      1. Ни одна из Договаривающихся Сторон не предоставляет на своей территории менее благоприятный режим инвестициям и доходам от инвестиций инвесторов другой Договаривающейся Стороны, чем тот, который она предоставляет инвестициям и доходам от инвестиций своих инвесторов или инвестициям и доходам от инвестиций инвесторов любого третьего государства, в зависимости от того, какой режим является более благоприятным для заинтересованных инвесторов.
      2. Ни одна из Договаривающихся Сторон не предоставляет на своей территории инвесторам другой Договаривающейся Стороны в отношении приобретения, развития, управления, хранения, использования, расширения, продажи или иного распоряжения своими инвестициями режим менее благоприятный, чем тот, который предоставляет своим инвесторам или инвесторам любого третьего государства, в зависимости от того, какой является более благоприятным для заинтересованных инвесторов.
      3. Ни одна из Договаривающихся Сторон на своей территории не должна устанавливать обязательные меры по капиталовложению инвесторов другой Договаривающейся Стороны, в отношении приобретения материалов, средств производства, эксплуатации, транспортировки, реализации своей продукции или аналогичных заказов с необоснованными или дискриминационными последствиями.
      4. Положения пункта 1 и 2 настоящей статьи не должны толковаться, как обязывающие одну из Договаривающихся Сторон распространять на инвесторов другой Договаривающейся Стороны преимущества или привилегии, которые могут быть предоставлены первой Договаривающейся Стороной в силу:
      a) любого существующего или будущего таможенного союза или экономического или валютного союза, зоны свободной торговли или аналогичных международных договоров, участницей которых одна из Договаривающихся Сторон является или может стать в будущем;
      b) любого международного договора, полностью или частично касающегося налогообложения.

Статья 5
Экспроприация

      1. Одна Договаривающаяся Сторона не должна экспроприировать или национализировать прямо или косвенно на своей территории инвестиций инвесторов другой Договаривающейся Стороны или принимать любые меры, имеющие подобное действие (далее именуемое «экспроприация»), за исключением принимаемых:
      а) в интересах общества;
      b) на недискриминационной основе;
      c) в соответствии с нормами процессуального права;
      d) с выплатой быстрой, адекватной и эффективной компенсации.
      2. Компенсация должна составлять справедливую рыночную стоимость экспроприированных инвестиций непосредственно перед экспроприацией или перед тем, когда о предстоящей экспроприации стало известно, в зависимости от того, что произошло ранее. Она должна выплачиваться без задержки, эффективно реализоваться и свободно переводиться.
      3. Инвестор одной из Договаривающихся Сторон, пострадавший в результате осуществления экспроприации другой Договаривающейся Стороной имеет право на безотлагательное рассмотрение своего дела, в том числе на оценку его инвестиций и выплату компенсации в соответствии с положениями настоящей статьи, судебным органом или другим компетентным и независимым органом последней Договаривающейся Стороны.

Статья 6
Компенсация за ущерб или убытки

      1. В случае, если инвестиции, осуществленные инвесторами одной из Договаривающихся Сторон понесут убытки или ущерб в результате войны или других вооруженных конфликтов, гражданских беспорядков, чрезвычайного положения, революций, массовых беспорядков или аналогичных событий на территории другой Договаривающейся Стороны, в отношении реституции, возмещения, компенсации или других форм возмещения принимающая Договаривающаяся Сторона обеспечивает режим не менее благо приятный, чем она предоставляет собственным инвесторам или инвесторам любого третьего государства, в зависимости от того, какой режим является более благоприятным для инвесторов.
      2. Без ущерба для положений пункта 1 настоящей статьи, инвесторам Договаривающейся Стороны, которым в любых случаях, упомянутых в пункте 1 настоящей статьи, был причинен вред или ущерб на территории другой Договаривающейся Стороны в результате:
      a) реквизиции их собственности или ее части властями;
      b) уничтожения их имущества или ее части властями, которые не были вызваны в результате боевых действий и необходимостью ситуации,
      предоставляется быстрая, адекватная и эффективная компенсация или возмещение вреда или ущерба, понесенных в период изъятия или в результате уничтожения их имущества. Итоговые выплаты должны производиться в свободно конвертируемой валюте и свободно переводиться без задержки.

Статья 7
Переводы

      1. В соответствии с законодательствами своих государств каждая из Договаривающихся Сторон на своей территории обеспечивает свободный перевод платежей, связанных с инвестициями другой Договаривающейся Стороны. Такие переводы включают, в частности:
      a) уставной капитал и дополнительные средства для поддержания или увеличения инвестиций;
      b) прибыль;
      c) платежи по контракту, включая соглашения о займе;
      d) доходы от продажи или ликвидации всей или любой части инвестиций;
      e) выплаты компенсации в соответствии со статьями 5 и 6 настоящего Соглашения;
      f) выплаты по итогам инвестиционных споров;
      g) заработки и другие вознаграждения персонала, нанятого за границей в связи с инвестициями.
      2. Каждая Договаривающаяся Сторона обеспечивает, чтобы переводы  в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, производились в свободно конвертируемой валюте, по рыночному обменному курсу, действующему на дату перевода и должны осуществляться без задержек.
      3. Положения настоящей статьи не должны толковаться как препятствующие Договаривающимся Сторонам добросовестно выполнять свои обязательства в качестве члена экономического, таможенного и валютного союза.
      4. Независимо от положений настоящей статьи, любая из Договаривающихся Сторон может в исключительных финансовых, экономических обстоятельствах, а также в случае серьезных трудностей с платежным балансом вводить валютные ограничения в соответствии с законодательством своего государства и с требованиями Статей соглашения Международного Валютного Фонда, принятых 22 июля 1944 года в Бреттон-Вудсе.

Статья 8
Суброгация

      1. Если инвестиции инвесторов одной Договаривающейся Стороны, осуществленные на территории другой Договаривающейся Стороны, застрахованы от некоммерческих рисков системой, установленной законодательством последней, любая суброгация страховщика, которая проистекает из условий договора страхования, признается другой Договаривающейся Стороной.
      2. Страховщик не вправе осуществлять какие-либо другие права, кроме тех, на осуществление которых инвестор был вправе. Права требования по суброгации не должны превышать исходные права инвестора.

Статья 9
Урегулирование споров между Договаривающейся Стороной и
инвестором другой Договаривающейся Стороны

      1. Инвестор одной Договаривающейся Стороны, у которого возник спор с другой Договаривающейся Стороной, должен попытаться разрешить его путем переговоров и консультаций.
      2. Для начала процесса переговоров инвестор должен направить Договаривающейся Стороне письменное уведомление, В уведомлении должно быть указано:
      а) наименование и адрес оспаривающего инвестора;
      b) положения настоящего Соглашения, которые были нарушены по мнению инвестора;
      c) фактические и правовые основания для иска, и
      d) запрашиваемые средства и сумма заявленного ущерба.
      3. Если спор не может быть урегулирован в течение шести месяцев с момента получения письменного уведомления, по требованию инвестора спор может быть разрешен:
      a) компетентным судом Договаривающейся Стороны, на территории которой осуществляются инвестиции, или
      b) Международным центром по урегулированию инвестиционных споров (МЦУИС), учрежденным в соответствии с Конвенцией об урегулировании инвестиционных споров между государствами и гражданами других государств, открытой для подписания в Вашингтоне 18 марта 1965 года. В случае разбирательства, каждая Договаривающаяся Сторона, по настоящему Соглашению окончательно соглашается передать любой такой спор в МЦУИС Это подразумевает отказ от требования того, что внутренние административные и судебные средства защиты должны быть исчерпаны, или
      с) арбитражем в составе трех арбитров в соответствии с Арбитражным регламентом Комиссии ООН по праву международной торговли. В случае арбитража, каждая Договаривающаяся Сторона, по настоящему Соглашению заранее дает безвозвратное согласие, даже при отсутствии отдельного арбитражного соглашения между Договаривающейся Стороной и инвестором, передать любой такой спор на рассмотрение упомянутого суда.
      4. Решение суда является окончательным и обязательным. Каждая Договаривающаяся Сторона должна обеспечить признание и приведение в исполнение арбитражного решения в соответствии с законодательствами своих государств,
      5. Договаривающаяся Сторона, которая является стороной в споре, на любой стадии согласительной процедуры или арбитражного разбирательства или исполнения арбитражного решения, не может возразить, что инвестор другой Договаривающейся Стороны, который является стороной спора, получил возмещение в силу гарантии в отношении всех или части своих потерь.
      6. Инвестор, который представит спор в национальный суд в соответствии с подпунктом а) пункта 3 настоящей статьи или одному из арбитражных судов, упомянутых в подпунктах b) и с) пункта 3 настоящей статьи, не вправе предоставлять его в любой другой суд или арбитраж. Выбор инвестора суда или арбитражного суда является окончательным и обязательным.

Статья 10
Урегулирование споров
между Договаривающимися Сторонами

      1. Споры между Договаривающимися Сторонами касательно толкования или применения настоящего Соглашения разрешаются по возможности путем переговоров и консультаций.
      2. Если спор в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, не  может быть урегулирован в течение шести месяцев, то он должен по просьбе одной из Договаривающихся Сторон быть представлен на рассмотрение арбитражного суда, который состоит из трех членов.
      3. Каждая из Договаривающихся Сторон назначает по одному члену арбитража и эти два члена арбитража согласовывают гражданина третьего государства в качестве председателя. Такие члены арбитража назначаются в течение двух месяцев с даты уведомления одной Договаривающейся Стороны другой Договаривающейся Стороной о намерении передать спор на рассмотрение третейского суда, председатель которого назначается в течение двух последующих месяцев.
      4. Если сроки, указанные в пункте 3 настоящей статьи, не соблюдены, одна из Договаривающихся Сторон может без любых других соответствующих договоренностей обратиться к Председателю Международного Суда ООН для проведения необходимых назначений. Если Председатель Международного Суда ООН является гражданином одной из Договаривающихся Сторон или по другим причинам не может выполнять указанную функцию, заместитель Председателя или в случае его неспособности, другой следующий по старшинству член Международного Суда ООН в соответствия с правилами Международного Суда ООН может быть приглашен на тех же условиях для проведения необходимых назначений.
      5. Арбитражный суд устанавливает свои собственные правила процедуры, если Договаривающиеся Сторону не примут иного решения.
      6. Арбитражный суд выносит свое решение в силу настоящего Соглашения и в соответствии с нормами международного права. Он выносит свое решение большинством голосов, а решение должно быть окончательным и обязательным для Договаривающихся Сторон.
      7. Каждая Договаривающаяся Сторона несет расходы своего члена арбитража и его юридическое представительство в арбитражном разбирательстве. Расходы председателя и остальные расходы несут в равной мере обе Договаривающиеся Стороны, Суд может, однако, в своем решении определить другое распределение затрат.

Статья 11
Применение Соглашения

      Настоящее Соглашение распространяется на инвестиции, осуществленные до или после вступления в силу настоящего Соглашения, но не применяется в отношении любого инвестиционного спора, который может возникнуть до его вступления в силу.

Статья 12
Вступление в силу, срок действия
и прекращение действия Соглашения

      1. Настоящее Соглашение вступает в силу с даты получения по дипломатическим каналам последнего письменного уведомления о выполнении Договаривающимися Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
      2. Настоящее Соглашение заключается сроком на десять лет и будет продлеваться на последующие десятилетние периоды до тех пор, пока любая из Договаривающихся Сторон письменно по дипломатическим каналам не уведомит другую Договаривающуюся Сторону о ее намерении не продлевать действие настоящего Соглашения не позднее, чем за один год до истечения первоначального или любого последующего периодов.
      3. В отношении капиталовложений, осуществленных до даты прекращения действия настоящего Соглашения, положения настоящего Соглашения будут продолжать действовать в течение десяти лет после прекращения его действия.
      4. Действие настоящего Соглашения может быть прекращено путем письменного уведомления по дипломатическим каналам за шесть месяцев* если обязательства Эстонской Республики по данному соглашению превышают обязательства, вытекающие из ее членства в Европейском союзе, в условиях, когда уровень защиты инвестиций остается равным уровню, предусмотренному настоящим Соглашением.
      5. В удостоверение чего нижеподписавшиеся, должным образом уполномоченные на это своими правительствами, подписали настоящее Соглашение.

      Совершено в городе Таллин, 20 апреля 2011 года в двух экземплярах, каждый на казахском, эстонском, русском и английском языках, причем все тексты имеют одинаковую силу. В случае возникновения разногласий при толковании положений настоящего Соглашения Договаривающиеся Стороны будут обращаться к тексту на английском языке.

      За Правительство                За Правительство
      Республики Казахстан           Эстонской Республики

      Примечание РЦПИ!
      Далее следует текст Соглашения на эстонском, английском языках

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Эстония Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімді ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2014 жылғы 30 маусымдағы № 220-V ҚРЗ

      2011 жылғы 20 сәуірде Таллинде жасалған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Эстония Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісім ратификациялансын.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті                            Н.Назарбаев

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен
Эстония Республикасының Үкіметі арасындағы
Инвестицияларды көтермелеу және
өзара қорғау туралы келісім

(2014 жылғы 26 тамызда күшіне енді - Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені, 2014 ж., № 5, 44-құжат)

      Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Эстония Республикасының Үкіметі (бұдан әрі - Уағдаласушы Тараптар),
      бір Уағдаласушы Тарап инвесторларының екінші Уағдаласушы Тарап аумағында жүзеге асырған инвестицияларға қатысты өз мемлекеттерінің арасындағы экономикалық ынтымақтастықты кеңейтуге жәрдемдесуге ниет білдіре отырып;
      негізге алынып осындай инвестициялар жүзеге асырылатын осы Келісім жеке капиталдың ағыны мен Уағдаласушы Тараптар мемлекеттерінің экономикалық дамуын ынталандыратынын мойындай отырып;
      инвестициялар үшін тұрақты жағдайлар экономикалық ресурстарды пайдалану және өмір сүру деңгейін арттыру үшін барынша тиімді болатынымен келісе отырып;
      төмендегілер туралы келісті:

1-бап
Анықтамалар

      Осы Келісімнің мақсаттары үшін:
      1. «Инвестор» термині Уағдаласушы Тараптардың кез келгеніне қатысты:
      а) Уағдаласушы Тараптардың бірінің мемлекетінің азаматы болып табылатын және екінші Уағдаласушы Тарап мемлекетінің аумағында инвестицияларды жүзеге асыратын жеке тұлғаны;
      b) осы Уағдаласушы Тарап мемлекетінің заңнамасына сәйкес құрылған немесе тіркелген және екінші Уағдаласушы Тарап мемлекетінің аумағында инвестициялардың меншік иесі, иегері немесе акционері болып табылатын заңды тұлғаны білдіреді.
      2. Эстония Республикасына қатысты «инвестор» термині Еуропалық Одаққа немесе Еуропалық экономикалық кеңістікке мүше мемлекеттің заңды тұлғасын да білдіреді, ол Еуропалық Одақтың қызмет етуі туралы шарттың 49 және 54-баптарына сәйкес құру еркіндігі контексінде Эстония Республикасында агенттік немесе тұрақты өкілдік ретінде құру еркіндігін пайдаланады.
      3. «Инвестициялар» термині Уағдаласушы Тараптардың бірінің
инвесторлары екінші Уағдаласушы Тарап мемлекетінің аумағында соңғы
мемлекеттің заңнамасына сәйкес салған активтердің кез келген түрін
білдіреді және атап айтқанда:
      а) жылжымалы және жылжымайтын мүлікті, сондай-ақ ипотека, кепілдер, узуфрукттер және ұқсас құқықтар сияқты кез келген басқа құқықтарды;
      b) акцияларды, үлестерді немесе компаниялардағы қатысудың өзге нысандарын;
      с) қайта инвестицияланған кірістерді, облигацияларды, ақшалай талаптарды немесе инвестициялармен байланысты қаржылық құндылығы бар заңды қызметке кез келген басқа құқықтарды;
      d) авторлық және сабақтас құқықтарды, өнеркәсіптік меншік құқығын, сауда белгілеріне, патенттерге, өнеркәсіптік үлгілерге және технологиялық үдерістерге құқықтарды, өсімдік сұрыптарына, ноу-хауға, сауда құпияларына, фирмалық атауларға құқықтарды және гудвиллді қоса алғанда, Уағдаласушы Тараптар мемлекеттері қатысушысы болып табылатын дәрежеде Халықаралық зияткерлік меншік ұйымының шеңберінде жасалған халықаралық шарттарда айқындалғандай зияткерлік меншік құқықтарын;
      е) Уағдаласушы Тараптар мемлекеттері заңнамасының негізінде экономикалық және коммерциялық қызметті жүзеге асыру құқықтарын қамтиды.
      Активтер инвестицияланатын немесе қайта инвестицияланатын нысанның кез келген өзгерісі олардың инвестициялар ретіндегі сипатын қозғамауы тиіс.
      4. «Кірістер» термині инвестициялардан алынатын кірістерді білдіреді және атап айтқанда пайданы, дивидендтерді, пайыздарды, патенттік және басқа да сыйақыларды қамтиды.
      5. «Аумақ» термині:
      Қазақстан Республикасына қатысты - ұлттық және халықаралық құқықтың заңнаманың нормаларына сәйкес Қазақстан Республикасының егемендігін жүзеге асыратын және заңды құзырын тарататын жерді, суды, жер қойнауы мен әуе кеңістігін қоса алғанда, құрлық, теңіз және әуе шекаралары шегіндегі мемлекет аумағын;
      Эстония Республикасына қатысты - ол халықаралық құқыққа сәйкес егеменді құқықтарын және заңды құзырын жүзеге асыратын Эстония Республикасының аумағы мен аумақтық теңізін, сондай-ақ аумақтық теңіздің сыртқы шекарасына іргелес жатқан теңіз аудандарын, Эстония Республикасының жоғарыда аталған кез келген аумақтарының теңіз түбі мен жер қойнауын білдіреді.

2-бап
Инвестицияларды көтермелеу

      1. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз мемлекетінің аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына инвестицияларды жүзеге асыру үшін қолайлы жағдай жасайды және өз мемлекетінің заңнамасына сәйкес мұндай капиталдық салымдарға жол береді.
      2. Өзара инвестициялық ағындарды көтермелеу мақсатында әрбір Уағдаласушы Тарап Уағдаласушы Тараптардың бірінің талабы бойынша екінші Уағдаласушы Тарапты өз аумағындағы инвестициялық мүмкіндіктер туралы хабардар ету үшін күш-жігерін салады.
      3. Әрбір Уағдаласушы Тарап қажеттілігіне қарай өз мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес кідіріссіз екінші Уағдаласушы Тарап инвесторлары жалдайтын басқарушы және техникалық мамандарды, консультанттарды және сарапшыларды қоса алғанда, негізгі персоналдың қызметімен байланысты қажетті рұқсаттарды береді.

3-бап
Инвестицияларды қорғау

      1. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз аумағында екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестициялары мен кірістерінің толық қорғалуы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуге тиіс. Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысы жөнсіз немесе кемсітушілік шаралармен инвестицияларды дамытуға, басқаруға, сақтауға, пайдалануға, кеңейтуге, сатуға немесе егер ондай жою орын алса, жоюға кедергі келтірмейді.
      2. Бір Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестициялары немесе
кірістері екінші Уағдаласушы Тарап аумағында халықаралық құқыққа
сәйкес әділ және теңқұқылы режимде жүзеге асырылады.

4-бап
Ұлттық режим және барынша қолайлылық режимі

      1. Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысы өз аумағында екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестициялары мен инвестициядан түсетін кірістеріне мүдделі инвесторларға қайсысы қолайлырақ болып табылатындығына байланысты өз инвесторларының инвестициялары мен инвестициядан түсетін кірістеріне немесе кез келген үшінші мемлекет инвесторларының инвестициялары мен инвестицияларынан түсетін кірістерге беретін режимнен қолайлылығы кем емес режим ұсынады.
      2. Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысы өз аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына өздерінің инвестицияларының дамуына, оларды сақтауға, басқаруға, пайдалануға, кеңейтуге, сатуға немесе сатып алуға, өзге де жұмсалуына қатысты мүдделі инвесторларға қайсысы қолайлырақ болып табылатындығына байланысты өз инвесторларына немесе кез келген үшінші елдің инвесторларына көрсететін тараптан қолайлы емес режим ұсынбайды.
      3. Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысы өз аумағында негізсіз немесе кемсітуші салдарлармен материалдарды, өндіріс құралдарын сатып алуға, пайдалануға, тасымалдауға, өз өнімін немесе ұқсас тапсырыстарды өткізуге қатысты екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының капитал салымдары бойынша міндетті шараларды белгілемеуге тиіс.
      4. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының ережелері Уағдаласушы Тараптардың бірін екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторларына:
      а) Уағдаласушы Тараптардың бірі мүшесі болып табылатын немесе болашақта болуы мүмкін кез келген қазіргі немесе болашақтағы Кеден одағына немесе экономикалық немесе валюталық одаққа, еркін сауда аймағына немесе ұқсас халықаралық шарттарға;
      b) толығымен немесе жартылай салық салуға қатысты кез келген халықаралық шартқа байланысты бірінші Уағдаласушы Тарап беруі мүмкін артықшылықтар немесе ерекшеліктерді таратуын міндеттейтіндей болып түсіндірілмеуге тиіс.

5-бап
Экспроприация

      1. Бір Уағдаласушы Тарап өз аумағында екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестицияларын тікелей немесе жанама экспроприацияламауға немесе мемлекет меншігіне алмауға немесе:
      а) қоғамдық мүддеде;
      b) кемсітпеушіліксіз негізде;
      с) іс жүргізу құқығының нормаларына сәйкес;
      d) жедел, барабар және тиімді өтемақы төлеумен қабылданатындарды қоспағанда, соған ұқсас кез келген шараларды (бұдан әрі - экспроприация) қабылдамауға тиіс.
      2. Өтемақы қайсысы бұрын болғанына байланысты тікелей экспроприация немесе алда болатын экспроприация туралы белгілі болғанға дейін экспроприацияланған инвестициялардың әділ нарықтық құнына сәйкес келуге тиіс. Ол кідіртусіз төленуге, тиімді іске асырылуға және еркін аударылуға тиіс.
      3. Екінші Уағдаласушы Тараптың экспроприацияны жүзеге асыруы нәтижесінде зардап шеккен Уағдаласушы Тараптардың бірінің инвесторы осы баптың ережелеріне сәйкес өз ісінің соңғы Уағдаласушы Тараптың сот органының немесе басқа құзыретті және тәуелсіз органының кешіктірмей қаратуына, оның ішінде оның инвестицияларының бағалануына мен өтемақы төленуіне құқылы.

6-бап
Залалды немесе шығындарды өтеу

      1. Егер Уағдаласушы Тараптардың бірінің инвесторлары жүзеге асырған инвестициялары екінші Уағдаласушы Тараптың аумағында соғыстың немесе басқа да қарулы қақтығыстардың, азаматтық тәртіпсіздіктердің, төтенше жағдайдың, төңкерістердің, жаппай тәртіпсіздіктердің немесе ұқсас оқиғалардың нәтижесінде зиян немесе зардап шеккен жағдайда қабылдаушы Уағдаласушы Тарап реституцияға, өтеуге, өтемақыға немесе өтеудің басқа нысандарына қатысты өз инвесторларына немесе кез келген үшінші мемлекеттің инвесторларына ұсынатыннан инвестор үшін қайсысы неғұрлым қолайлырақ болып табылатындығына байланысты қолайлылығы кем емес режим ұсынады.
      2. Осы баптың 1-тармағының ережелері үшін залал келтірмей, осы баптың 1-тармағында аталған кез келген жағдайда:
      а) олардың меншігін немесе билігінің бір бөлігін реквизициялау;
      b) ұрыс қимылдары және жағдайдың қажеттілігі нәтижесінде туындамаған олардың мүліктерін немесе биліктерінің бір бөлігін жою нәтижесінде екінші Уағдаласушы Тараптың аумағында зиян немесе залал шеккен Уағдаласушы Тараптың инвесторларына, олардың мүліктерін алып қою кезеңінде немесе жою нәтижесінде шеккен зиянға немесе залалға жедел, барабар және тиімді өтемақы немесе өтем беріледі. Қорытынды төлемдер еркін айырбасталатын валютада жүргізілуі тиіс және кідіріссіз еркін аударылады.

7-бап
Аударымдар

      1. Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы өз мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес өз аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвестицияларына байланысты төлемдердің еркін аударымын қамтамасыз етеді. Мұндай төлемдер мыналарды қамтиды, атап айтқанда:
      а) инвестицияларды қолдау немесе ұлғайту үшін жарғылық капитал және қосымша қаражат;
      b) пайда;
      с) қарыз туралы келісімді қоса алғанда, келісімшарт бойынша төлемдер;
      d) инвестициялардың барлығын немесе кез келген бөлігін жоюдан немесе сатудан алынған кіріс;
      е) осы Келісімнің 5 және 6-баптарына сәйкес өтемақы төлеу;
      f) инвестициялық даулар қорытындысы бойынша төлемдер;
      g) инвестицияларға байланысты шетелден жалданған персоналдың жалақысы мен сыйақылары.
      2. Әрбір Уағдаласушы Тарап осы баптың 1-тармағына сәйкес аударымдар аударым күніне қолданыстағы нарықтық айырбастау бағамы бойынша еркін айырбасталатын валютада жүргізілуін қамтамасыз етеді және кідіріссіз жүзеге асырылуы тиіс.
      3. Осы баптың ережелері Уағдаласушы Тараптарға экономикалық, кеден және валюта одағының мүшесі ретінде өз міндеттемелерін адал орындауына тежеуші ретінде түсіндірілмеуі тиіс.
      4. Осы баптың ережелеріне қарамастан, Уағдаласушы Тараптардың кез келгені тек қана қаржылық және экономикалық жағдайларда, сондай-ақ төлем теңгерімімен айтарлықтай қиыншылықтар жағдайында, өз мемлекетінің заңнамасына және 1944 жылғы 22 шілдедегі Бреттон-Вудсте қабылданған Халықаралық Валюта Қорының келісімдері Баптарының талаптарына сәйкес валюталық шектеулерді енгізе алады.

8-бап
Суброгация

      1. Егер Уағдаласушы Тараптардың бірі инвесторларының екінші Уағдаласушы Тараптың аумағында жүзеге асырылған инвестициялары соңғысының заңнамасында белгіленген жүйемен коммерциялық емес қатерлерден сақтандырылған болса, сақтандыру шарттарының талаптарынан туындайтын сақтандырушының кез келген суброгациясын екінші Уағдаласушы Тарап мойындайды.
      2. Сақтандырушы инвестор жүзеге асыруға құқылы болған құқықтардан басқа, кез келген құқықтарды жүзеге асыруға құқығы жоқ, Суброгация бойынша талап ету құқығы инвестордың алғашқы құқықтарынан аспауы тиіс.

9-бап
Уағдаласушы Тараптың және екінші Уағдаласушы Тарап
инвесторының арасындағы дауларды реттеу

      1. Екінші Уағдаласушы Тараппен дау пайда болған бір Уағдаласушы Тараптың инвесторы оны келіссөздер мен консультациялар жолымен шешуге тырысуы тиіс.
      2. Келіссөздер үдерісін бастау үшін инвестор екінші Уағдаласушы Тарапқа жазбаша хабарлама жіберуі тиіс. Хабарламада мыналар көрсетілуі тиіс:
      а) дауласушы инвестордың атауы және мекенжайы;
      b) инвестордың пікірінше осы Келісімнің бұзылған ережелері;
      с) талап қою үшін нақты және құқықтық негіздемелер және
      d) сұратылатын қаражат және мәлімденген залал сомасы.
      3. Егер дау жазбаша хабарлама алынған сәттен бастап алты ай ішінде реттелмесе, инвестордың талабы бойынша оны:
      а) аумағында инвестициялар жүзеге асырылатын Уағдаласушы Тараптың құзіретті соты, немесе
      b) 1965 жылғы 18 наурызда Вашингтонда қол қою үшін ашылған Мемлекеттер мен басқа мемлекеттердің азаматтары арасындағы Инвестициялық дауларды реттеу туралы конвенцияға сәйкес құрылған Инвестициялық дауларды реттеу жөніндегі халықаралық орталық (ИДРХО). Талқылау кезінде Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы осы Келісім бойынша кез келген осындай дауды ИДРХО-ға беруге түпкілікті түрде келіседі. Бұл ішкі әкімшілік және сот қорғау құралдары жойылуы тиіс талаптан бас тартуды білдіреді немесе
      с) Халықаралық сауда құқығы бойынша БҰҰ комиссиясының Төрелік регламентіне сәйкес үш төрешіден құралатын төрелік шешуі мүмкін. Төрелік жағдайында әрбір Уағдаласушы Тараптардың тіпті Уағдаласушы Тараптар мен инвестор арасында жеке төрелік келісім болмаған жағдайда да осы Келісім бойынша кез келген осындай дауды аталған соттың қарауына беруге алдын-ала қайтарымсыз келісім береді.
      4. Сот шешімі түпкілікті және міндетті болып табылады. Әрбір Уағдаласушы Тарап өз мемлекеттерінің заңнамаларына сәйкес төрелік шешімді тануды және оны орындауға келтіруді қамтамасыз етуі тиіс.
      5. Дауда тарап болып табылатын Уағдаласушы Тарап келісу үдерісінің және төрелік талқылаудың не төрелік шешімді орындаудың кез келген сатысында дауда тарап болып табылатын екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторы өз шығынының барлығына немесе бір бөлігіне қатысты кепілдікке орай өтемақы алғандығына қарсылық білдіре алмайды.
      6. Дауды осы баптың 3-тармағының а) тармақшасына сәйкес ұлттық сотқа немесе осы баптың 3-тармағының b) және с) тармақшаларында көрсетілген төрелік соттарын біріне беретін инвестордың оны кез келген басқа сотқа немесе төрелікке беруге құқығы жоқ. Сот немесе төрелік сотты инвестордың таңдауы түпкілікті болып табылады.

10-бап
Уағдаласушы Тараптар арасындағы дауларды реттеу

      1. Осы Келісімді түсіндіруге және қолдануға қатысты Уағдаласушы Тараптар арасындағы даулар мүмкіндігінше келіссөздер мен консультациялар жолымен шешіледі.
      2. Егер дау осы баптың 1-тармағына сәйкес алты ай ішінде реттелмесе, онда ол Уағдаласушы Тараптардың бірінің өтініші бойынша үш мүшеден құралатын төрелік сотқа қарауға берілуі тиіс.
      3. Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы бір-бірден төрелік мүшесін тағайындайды және төреліктің осы екі мүшесі төраға ретінде үшінші мемлекеттің азаматын келіседі. Төреліктің осындай мүшелері Уағдаласушы Тараптың бірі екінші Уағдаласушы Тарапқа дауды төрағасы кейінгі екі ай ішінде тағайындалатын аралық соттың қарауына беру ниеті туралы хабарлаған күннен бастап екі ай ішінде тағайындалады.
      4. Егер осы баптың 3-тармағында көрсетілген мерзімдер сақталмаса, Уағдаласушы Тараптардың бірі кез келген басқа тиісті уағдаластықтарсыз қажетті тағайындау жүргізу үшін БҰҰ Халықаралық сотының төрағасына жүгіне алады. Егер БҰҰ Халықаралық сотының төрағасы Уағдаласушы Тараптардың бірінің азаматы болып табылса немесе өзге де себептермен көрсетілген функцияны орындай алмаса, Төрағаның орынбасары немесе оның қабілетсіздігі жағдайында БҰҰ Халықаралық Сотының шені бойынша үлкен келесі басқа мүшесі БҰҰ Халықаралық Сотының қағидаларына сәйкес қажетті тағайындау жасауға сондай шарттармен шақырылуы мүмкін.
      5. Егер Уағдаласушы Тараптар өзге шешім қабылдамаса, Төрелік сот өзінің рәсім қағидаларын белгілейді.
      6. Төрелік сот өз шешімін осы Келісім бойынша немесе халықаралық құқық нормаларына сәйкес шығарады. Ол өз шешімін көпшілік дауыспен шығарады, ал шешім Уағдаласушы Тараптар үшін түпкілікті және міндетті болуы тиіс.
      7. Әрбір Уағдаласушы Тарап өзінің төрелік мүшесінің шығыстарын және төрелік талқылауда заң өкілдігін өзі көтереді. Төрағаның шығыстары мен қалған шығыстарды екі Уағдаласушы Тарап теңдей көтереді. Алайда, сот өз шешімінде шығындарды басқаша бөлуді анықтай алады.

11-бап
Келісімнің қолданылуы

      Осы Келісім осы Келісім күшіне енгенге дейін немесе кейін жүзеге асырылған инвестицияларға қолданылады, бірақ ол күшіне енгенге дейін туындауы мүмкін кез келген инвестициялық дауға қатысты қолданылмайды.

12-бап
Келісімнің күшіне енуі, қолданылу мерзімі
және қолданысын тоқтату

      1. Осы Келісім Уағдаласушы Тараптардың оның күшіне енуіне қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы соңғы жазбаша хабарлама дипломатиялық арналар арқылы алынған күннен бастап күшіне енеді.
      2. Осы Келісім он жыл мерзімге жасалады және Уағдаласушы Тараптардың кез келгені екінші Уағдаласушы Тарапқа бастапқы немесе кез келген кейінгі кезеңдер өткенге дейін бір жылдан кешіктірмей өзінің осы Келісімнің қолданылуын ұзартпау ниеті туралы дипломатиялық арналар арқылы жазбаша хабарлағанға дейін келесі он жылдық мерзімдерге ұзартылатын болады.
      3. Осы Келісімнің қолданылуы тоқтатылған күнге дейін жүзеге асырылған күрделі салымдарға қатысты осы Келісімнің ережелері оның қолданылуы тоқтатылғаннан кейін он жыл бойы қолданылуын жалғастыратын болады.
      4. Инвестицияларды қорғау деңгейі осы Келісімде көзделген деңгейге тең болған жағдайда, егер осы Келісім бойынша Эстония Республикасының міндеттемелері оның Еуропалық Одаққа мүшелігінен туындайтын міндеттемелерден асып түссе, осы Келісімнің қолданылуы алты айда дипломатиялық арналар арқылы жазбаша хабарлама жолымен тоқтатылуы мүмкін.

      Осыны куәландыру үшін өз үкіметтері тиісті түрде уәкілеттік берген төменде қол қоюшылар осы Келісімге қол қойды.

      2011 жылы «20» сәуірде, Таллин қаласында әрқайсысы қазақ, эстон, орыс және ағылшын тілдерінде екі данада жасалды, әрі барлық мәтіндердің күші бірдей. Осы Келісімнің ережелерін түсіндіру кезінде келіспеушіліктер туындаған жағдайда Уағдаласушы Тараптар ағылшын тіліндегі мәтінге жүгінетін болады.

      Қазақстан Республикасының         Эстония Республикасының
            Үкіметі үшін                     Үкіметі үшін

      2011 жылғы 20 сәуірде Таллин қаласында жасалған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Эстония Республикасының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімнің бұл көшірмесінің дәлдігін куәландырамын.

      Қазақстан Республикасының
      Сыртқы істер министрлігі
      Халықаралық-құқық департаментінің
      Басқарма бастығы                         Б.Пискорский

      РҚАО-ның ескертпесі!
      Бұдан әрі Келісімнің эстон және ағылшын тілдеріндегі мәтіні  берілген.