О внесении изменений и дополнений в Конституционный закон Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан"

Конституционный закон Республики Казахстан от 21 февраля 2019 года № 226-VІ ЗРК.

      Статья 1. Внести в Конституционный закон Республики Казахстан от 25 декабря 2000 года "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 23, ст.410; 2006 г., № 23, ст.136; 2008 г., № 20, ст.77; 2010 г., № 24, ст.147; 2012 г., № 5, ст.38; 2014 г., № 16, ст.89; № 21, ст.119; 2015 г., № 14, ст.75, 76; № 24, ст.174; 2017 г., № 6, ст.10; № 12, ст.33; № 14, ст.47; № 21, cт.103; 2018 г., № 24, ст.92) следующие изменения и дополнения:

      1) часть вторую пункта 2 статьи 9 изложить в следующей редакции:

      "В случае отсутствия председателя, судей в районном суде исполнение их обязанностей возлагается на судей другого суда распоряжением председателя областного суда по согласованию с Председателем Верховного Суда.";

      2) в статье 11:

      в пункте 3:

      подпункт 1) изложить в следующей редакции:

      "1) пленарное и расширенное пленарное заседания;";

      подпункт 2) исключить;

      пункт 6 дополнить частью второй следующего содержания:

      "Заключения по кандидатам на должности судей должны быть выданы Советом по взаимодействию с судами до окончания срока подачи документов в Высший Судебный Совет.";

      3) в статье 14:

      в пункте 1:

      подпункт 3) после слова "заседания" дополнить словами ", расширенные пленарные заседания";

      подпункт 5) исключить;

      дополнить пунктом 4 следующего содержания:

      "4. Председатель Верховного Суда вправе отменить возложение исполнения обязанностей, предусмотренное пунктами 2 и 3 настоящей статьи, и возложить исполнение обязанностей председателя областного суда на другого председателя судебной коллегии или судью этого областного суда.";

      4) в статье 16:

      заголовок изложить в следующей редакции:

      "Статья 16. Пленарное и расширенное пленарное заседания областного суда";

      в пункте 1:

      подпункт 7) дополнить словами "до окончания срока подачи документов в Высший Судебный Совет";

      подпункт 9-2) исключить;

      дополнить подпунктом 9-3) следующего содержания:

      "9-3) обсуждает вопрос о передаче в Судебное жюри материалов в отношении судьи для проверки его действий в рамках дисциплинарного производства и по итогам обсуждения выносит соответствующее решение;";

      в пункте 2 слова "Пленарное заседание правомочно" заменить словами "Пленарное и расширенное пленарное заседания правомочны";

      дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:

      "2-1. Областной суд проводит расширенные пленарные заседания, на которых:

      1) делегирует двух судей местного суда в расширенное пленарное заседание Верховного Суда;

      2) рассматривает кандидатуры судей в составы Высшего Судебного Совета, Судебного жюри и Комиссии по кадровому резерву при Высшем Судебном Совете, Комиссии по качеству правосудия при Верховном Суде и выносит соответствующие рекомендации расширенному пленарному заседанию Верховного Суда.

      В расширенных пленарных заседаниях областного суда принимают участие судьи областного суда и судьи районных судов соответствующей области, города республиканского значения, столицы.";

      в пункте 3 слова "пленарного заседания" заменить словами "пленарного и расширенного пленарного заседаний";

      дополнить пунктом 4 следующего содержания:

      "4. Решения пленарного заседания, касающиеся кадровых вопросов и вопросов дисциплинарной ответственности судей, принимаются тайным голосованием.";

      5) статью 16-1 исключить;

      6) в статье 17:

      в пункте 2:

      подпункт 3) после слова "постановления" дополнить словом ", постановления";

      подпункт 3-1) исключить;

      пункт 3 исключить;

      7) в пункте 3 статьи 18:

      в подпункте 1) слова "пленарное заседание" заменить словами "пленарное и расширенное пленарное заседания";

      подпункт 2) исключить;

      8) в статье 20:

      в пункте 1:

      подпункт 3) после слова "пленарные" дополнить словами "и расширенные пленарные";

      подпункт 9-4) исключить;

      в пункте 2:

      в подпункте 2) слова "и председателей судебных коллегий" исключить;

      подпункт 3-1) изложить в следующей редакции:

      "3-1) представляет в Высший Судебный Совет на альтернативной основе кандидатуры на должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда с результатами их обсуждения пленарным заседанием Верховного Суда;";

      9) в статье 22:

      заголовок изложить в следующей редакции:

      "Статья 22. Пленарное и расширенное пленарное заседания Верховного Суда";

      в пункте 1:

      в подпункте 3):

      часть первую после слова "постановления," дополнить словом "постановления,";

      часть вторую после слов "не менее чем двумя третями голосов от числа" дополнить словом "присутствующих";

      в подпункте 4) слова ", Судебного жюри" исключить;

      подпункты 6-1) и 6-2) исключить;

      в подпункте 7) слова ", а также тайным голосованием избирает Судебное жюри" исключить;

      подпункт 7-3) исключить;

      дополнить подпунктами 7-5), 7-6) и 7-7) следующего содержания:

      "7-5) обсуждает вопрос о передаче в Судебное жюри материалов в отношении судьи для проверки его действий в рамках дисциплинарного производства и по итогам обсуждения выносит соответствующее решение;

      7-6) утверждает правила автоматизированного распределения дел в судах;

      7-7) утверждает типовой регламент пленарного и расширенного пленарного заседаний областного суда;";

      дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:

      "2-1. Расширенное пленарное заседание Верховного Суда, в котором принимают участие судьи Верховного Суда, а также судьи местных судов, делегируемые расширенными пленарными заседаниями областных судов, рекомендует кандидатов в составы Высшего Судебного Совета, Судебного жюри и Комиссии по кадровому резерву при Высшем Судебном Совете, а также в состав Комиссии по качеству правосудия при Верховном Суде.

      Судьи, делегируемые в состав расширенного пленарного заседания Верховного Суда, не должны являться председателями коллегий, председателями судов.";

      в пункте 3 слова "пленарного заседания" заменить словами "пленарного и расширенного пленарного заседаний";

      10) статью 22-1 исключить;

      11) пункт 1 статьи 23-1:

      после слова "должности" дополнить словами "без конкурса";

      дополнить частью второй следующего содержания:

      "В случае отсутствия вакантных должностей судей в соответствующем суде указанные в части первой настоящего пункта лица с их согласия представляются к назначению на вакантную должность судьи равнозначного или нижестоящего суда без конкурса.";

      12) пункт 1-1 статьи 28 изложить в следующей редакции:

      "1-1. Судьи в предусмотренных настоящим Конституционным законом случаях проходят оценку профессиональной деятельности в Комиссии по качеству правосудия при Верховном Суде (далее – Комиссия по качеству правосудия).";

      13) статью 29 изложить в следующей редакции:

      "Статья 29. Требования, предъявляемые к кандидатам в судьи

      1. Судьей районного суда может быть назначен гражданин Республики Казахстан:

      1) достигший возраста тридцати лет;

      2) имеющий высшее юридическое образование, высокие морально-нравственные качества, безупречную репутацию и стаж работы по юридической профессии не менее пяти лет;

      3) сдавший квалификационный экзамен (лицо, окончившее обучение и сдавшее квалификационный экзамен в Академии правосудия при Верховном Суде, освобождается от сдачи экзамена в течение четырех лет со дня окончания обучения);

      4) прошедший медицинское освидетельствование и подтвердивший отсутствие заболеваний, препятствующих исполнению профессиональных обязанностей судьи;

      5) успешно прошедший оплачиваемую стажировку в суде с отрывом от основного места работы и получивший положительное заключение пленарного заседания суда по итогам стажировки (лицо, окончившее обучение и сдавшее квалификационный экзамен в Академии правосудия при Верховном Суде, освобождается от прохождения стажировки в течение четырех лет со дня окончания обучения);

      6) прошедший полиграфологическое исследование в случаях, предусмотренных Законом Республики Казахстан "О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан".

      Требования, предусмотренные подпунктами 5) и 6) части первой настоящего пункта, не распространяются на кандидатов, являющихся действующими судьями.

      2. Судьей не может быть лицо:

      1) признанное судом недееспособным или ограниченно дееспособным;

      2) которое в течение трех лет перед участием в конкурсе на должность судьи привлекалось к дисциплинарной ответственности за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу. При этом судьей не может быть назначено лицо, уволенное за дисциплинарный проступок, дискредитирующий государственную службу;

      3) на которое в течение трех лет перед участием в конкурсе на должность судьи за совершение коррупционного правонарушения налагалось в судебном порядке административное взыскание;

      4) в отношении которого в течение трех лет перед участием в конкурсе на должность судьи за совершение уголовного проступка вынесен обвинительный приговор суда или которое освобождено от уголовной ответственности за совершение уголовного проступка на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;

      5) ранее судимое;

      6) освобожденное от уголовной ответственности за совершение преступления на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;

      7) уволенное по отрицательным мотивам с должности судьи, из правоохранительных органов, специальных государственных органов и судов, с воинской службы, а также в иных случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      3. Непредставление или умышленное искажение сведений, указанных в пункте 2 настоящей статьи, является основанием для отказа в назначении на должность судьи или в участии в конкурсе на занятие вакантной должности судьи.

      4. Судьей областного суда может быть гражданин, отвечающий требованиям пункта 1 настоящей статьи, имеющий стаж работы по юридической профессии не менее пятнадцати лет или стаж работы судьей не менее пяти лет, а также получивший заключение пленарного заседания соответствующего областного суда.

      Заключение пленарного заседания носит рекомендательный характер.

      5. Судьей Верховного Суда может быть гражданин, отвечающий требованиям пункта 1 настоящей статьи, имеющий стаж работы по юридической профессии не менее двадцати лет, из них не менее десяти лет стажа работы судьей, в том числе пяти лет стажа работы судьей областного суда, а также получивший заключение пленарного заседания Верховного Суда.

      Заключение пленарного заседания носит рекомендательный характер.

      Требования о наличии судейского стажа, прохождении стажировки, необходимости заключения пленарного заседания Верховного Суда не распространяются на кандидата на должность Председателя Верховного Суда, а также в случаях, предусмотренных частью девятой пункта 4 статьи 30 настоящего Конституционного закона.

      6. Участники конкурса на должность председателя и судьи районного суда должны получить заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания областного суда по месту жительства или работы.

      Участники конкурса на должность председателя судебной коллегии и судьи областного суда должны получить заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания соответственно Верховного Суда или областного суда по месту жительства или работы.

      В случае, если участники конкурса на должность судьи областного суда работают или проживают в том же регионе, в котором находится суд, на должность судьи которого они претендуют, получение повторного заключения пленарного заседания областного суда не требуется.

      Участники конкурса на должность судьи Верховного Суда должны также получить заключение Совета по взаимодействию с судами по месту жительства или работы.

      Заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания носят рекомендательный характер.

      7. Не допускается участие в конкурсе на занятие вакантной судейской должности:

      1) судьи, если со дня снятия с него дисциплинарного взыскания, предусмотренного подпунктами 2) и 4) пункта 1 статьи 40 настоящего Конституционного закона, прошло менее одного года;

      2) судьи, проработавшего в равнозначной занимаемой должности менее двух лет;

      3) члена Высшего Судебного Совета.

      Требование настоящего пункта о недопуске к участию в конкурсе судьи, проработавшего в равнозначной занимаемой должности менее двух лет, не распространяется на судей, желающих занять должность судьи в судах, расположенных в отдаленной местности, при отсутствии других кандидатов, а также имеющих медицинское заключение о наличии заболевания, требующего смены места жительства.

      Перечень судов, расположенных в отдаленных местностях, определяется Высшим Судебным Советом.

      8. Кандидаты в судьи проходят оплачиваемую стажировку в суде на постоянной основе с отрывом от основного места работы. Условия и порядок прохождения стажировки кандидатом в судьи определяются Положением, утверждаемым Президентом Республики Казахстан.

      9. Лицам, избранным либо назначенным с должности судьи на государственную должность в представительных органах, предоставляется право занятия судейской должности на конкурсной основе без прохождения стажировки.

      10. В стаж судейской работы включается время работы судьи на должностях, указанных в пункте 6 статьи 56 настоящего Конституционного закона.

      11. Отбор кандидатов на вакантные судейские должности производится Высшим Судебным Советом в установленном настоящим Конституционным законом и Законом Республики Казахстан "О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан" порядке с использованием системы критериев, в том числе учитывающих работу в суде, органах прокуратуры, адвокатуре.";

      14) в статье 30:

      в пункте 2 слова "судьи областного суда и" заменить словами "председателя судебной коллегии и судьи областного суда,";

      в пункте 3:

      слова "и председателей судебных коллегий" исключить;

      слова "на основании решения пленарного заседания" заменить словами "после их рассмотрения пленарным заседанием";

      в пункте 4:

      часть вторую исключить;

      в части третьей слова "из числа действующих судей или лиц, имеющих стаж работы в должности судьи не менее десяти лет" заменить словами ", как правило, из числа судей областного суда или лиц, имеющих стаж работы в должности судьи не менее десяти лет";

      в части четвертой слова "и председателей судебных коллегий областного суда" заменить словами ", председателей судебных коллегий и судей областного суда";

      в части пятой слово "третьей" заменить словом "второй";

      дополнить частью девятой следующего содержания:

      "Президент Республики Казахстан вправе внести представление об избрании кандидата на должность судьи Верховного Суда во внеконкурсном порядке.";

      15) в статье 30-1:

      в части первой пункта 2 слова "квалификационной комиссии Судебного жюри" заменить словами "Комиссии по качеству правосудия";

      пункт 3 изложить в следующей редакции:

      "3. Оценку профессиональной деятельности судьи осуществляет Комиссия по качеству правосудия.

      Комиссия по качеству правосудия состоит из семи членов – двух судей областных судов, двух судей Верховного Суда и трех судей в отставке.

      Порядок формирования и организации работы Комиссии по качеству правосудия определяется Положением, утверждаемым Президентом Республики Казахстан.";

      16) в статье 31:

      в пункте 3:

      слова "судебных коллегий местных и других судов, председатели" исключить;

      дополнить частью второй следующего содержания:

      "Заключения пленарного заседания носят рекомендательный характер.";

      дополнить пунктом 3-1 следующего содержания:

      "3-1. Председатели судебных коллегий областных судов назначаются Президентом Республики Казахстан по рекомендации Высшего Судебного Совета сроком на пять лет.";

      в части второй пункта 5 слова "в соответствующем суде более двух раз подряд" заменить словами "или аналогичную должность в равнозначных судах более двух раз";

      17) подпункт 3-1) пункта 1 статьи 33 после слова "решение" дополнить словами "Комиссии по качеству правосудия или";

      18) в пункте 1 статьи 34:

      в подпункте 11) слова "квалификационной комиссии Судебного жюри" заменить словами "Комиссии по качеству правосудия";

      в подпункте 11-1) слова "дисциплинарной комиссии" исключить;

      19) статью 35 дополнить пунктами 1-1 и 7 следующего содержания:

      "1-1. Судьи, прекратившие свои полномочия в связи с назначением их на другие должности Президентом Республики Казахстан, имеют право на отставку и предусмотренные настоящей статьей выплаты и гарантии при условии соответствия требованиям, установленным настоящей статьей.";

      "7. Подтверждение права на отставку и ее прекращение рассматриваются Комиссией по качеству правосудия.";

      20) статью 38-1 изложить в следующей редакции:

      "Статья 38-1. Судебное жюри

      1. Для рассмотрения дисциплинарных дел в отношении судей образуется Судебное жюри при Высшем Судебном Совете.

      Судебное жюри состоит из шести судей. В Судебное жюри входят также представители общественности и один член Высшего Судебного Совета из числа судей, имеющих право совещательного голоса.

      Судьи назначаются в состав Судебного жюри по рекомендации расширенного пленарного заседания Верховного Суда в соответствии с пунктом 2-1 статьи 22 настоящего Конституционного закона, а член Высшего Судебного Совета из числа судей и представители общественности – Высшим Судебным Советом.

      Высший Судебный Совет вправе мотивированным решением отклонить кандидатуры в состав Судебного жюри, рекомендованные расширенным пленарным заседанием Верховного Суда.

      Председатель Судебного жюри избирается самим составом Судебного жюри из его числа.

      2. Основаниями для рассмотрения Судебным жюри материалов в отношении судьи являются:

      1) представление Председателя Верховного Суда;

      2) решения пленарных заседаний областных судов и Верховного Суда;

      3) сведения и факты, содержащиеся в публикациях средств массовой информации, обращения физических и юридических лиц, подтвердившиеся по итогам проверок;

      4) решения комиссий по судейской этике.

      3. Обеспечение деятельности Судебного жюри осуществляется Аппаратом Высшего Судебного Совета.

      4. Порядок формирования и организации работы Судебного жюри, а также рассмотрения материалов, дисциплинарных дел Судебным жюри определяется Положением, утверждаемым Президентом Республики Казахстан.";

      21) часть первую статьи 38-2 изложить в следующей редакции:

      "Академия правосудия при Верховном Суде (далее – Академия) реализует образовательные программы послевузовского образования, осуществляет переподготовку, повышение квалификации кадров судебной системы и научную деятельность.";

      22) дополнить статьей 38-3 следующего содержания:

      "Статья 38-3. Кадровый резерв на должности председателя районного суда, председателя, председателей судебных коллегий и судьи областного суда, судьи и председателей судебных коллегий Верховного Суда

      Кадровый резерв на должности председателя районного суда, председателя, председателей судебных коллегий и судьи областного суда, судьи и председателей судебных коллегий Верховного Суда (далее – кадровый резерв) формируется Комиссией по кадровому резерву при Высшем Судебном Совете.

      Порядок формирования Комиссии по кадровому резерву и организации работы с кадровым резервом определяется Высшим Судебным Советом.";

      23) подпункт 3) части третьей пункта 1 статьи 39 исключить;

      24) статью 42 изложить в следующей редакции:

      "Статья 42. Сроки рассмотрения дисциплинарного дела

      1. Дисциплинарное производство в отношении судьи может быть начато не позднее трех месяцев со дня обнаружения проступка, за исключением случаев обращения физических и юридических лиц, и не позднее одного года со дня совершения проступка.

      Днем обнаружения дисциплинарного проступка, связанного с нарушением судьей законности при рассмотрении судебного дела, считается день вступления в законную силу судебного акта вышестоящей судебной инстанции, которым установлен факт нарушения законности, а днем совершения такого проступка считается день вынесения незаконного судебного акта.

      Дисциплинарное производство в отношении судьи по обращению физических и юридических лиц может быть начато не позднее шести месяцев со дня поступления обращения.

      2. Дисциплинарное производство должно быть окончено в двухмесячный срок со дня его начала, не считая времени служебной проверки и отсутствия судьи на работе по уважительной причине.";

      25) статью 44 изложить в следующей редакции:

      "Статья 44. Решения Комиссии по качеству правосудия

      1. Комиссия по качеству правосудия по результатам рассмотрения материалов об оценке квалификации действующих судей выносит одно из следующих решений:

      1) признать соответствующим занимаемой должности;

      2) рекомендовать для назначения на должность судьи вышестоящей инстанции, председателя суда, председателя судебной коллегии;

      3) рекомендовать для зачисления в кадровый резерв на вышестоящую должность (в вышестоящую судебную инстанцию);

      4) о переводе в другой суд, на другую специализацию;

      5) признать не соответствующим занимаемой должности в силу профессиональной непригодности;

      6) отказать в даче рекомендации для назначения на должность судьи вышестоящей инстанции, председателя суда, председателя судебной коллегии.

      Решения Комиссии по качеству правосудия, предусмотренные подпунктами 2), 3) и 6) части первой настоящего пункта, носят рекомендательный характер.

      2. Решение Комиссии по качеству правосудия о признании судьи не соответствующим занимаемой должности в силу профессиональной непригодности по результатам оценки профессиональной деятельности является основанием для внесения Председателем Верховного Суда в Высший Судебный Совет представления об освобождении судьи от занимаемой должности.

      Решение Комиссии по качеству правосудия о переводе судьи в другой суд по результатам периодической оценки профессиональной деятельности является основанием для внесения Председателем Верховного Суда в Высший Судебный Совет представления о переводе судьи в другой суд, а в случае отказа от перевода – представления об освобождении судьи от занимаемой должности.

      3. Комиссия по качеству правосудия по результатам рассмотрения материала по заявлению о подтверждении права на отставку, а также материала о прекращении отставки выносит одно из следующих решений:

      1) о подтверждении права на отставку;

      2) об отказе в подтверждении права на отставку;

      3) о прекращении отставки судьи;

      4) об отказе в прекращении отставки судьи.

      4. Решение Комиссии по качеству правосудия может быть обжаловано судьей в Высший Судебный Совет.

      5. Отказ Высшего Судебного Совета в даче рекомендации об освобождении судьи от занимаемой должности отменяет вынесенное Комиссией по качеству правосудия решение.

      Отмена Высшим Судебным Советом решения Комиссии по качеству правосудия является основанием для принятия Комиссией по качеству правосудия иного решения, предусмотренного настоящей статьей.";

      26) дополнить статьей 44-1 следующего содержания:

      "Статья 44-1. Решения Судебного жюри

      1. По результатам рассмотрения дисциплинарного дела Судебным жюри выносится одно из следующих решений:

      1) о наложении дисциплинарного взыскания, предусмотренного пунктом 1 статьи 40 настоящего Конституционного закона;

      2) о прекращении дисциплинарного производства.

      2. Решение Судебного жюри является основанием для рассмотрения Высшим Судебным Советом вопроса об освобождении председателя, председателя судебной коллегии и судьи от занимаемой должности.

      3. Решение Судебного жюри может быть обжаловано судьей в Высший Судебный Совет.

      4. Отказ Высшего Судебного Совета в даче рекомендации об освобождении председателя суда, председателя судебной коллегии и судьи от занимаемой должности либо решение Высшего Судебного Совета о необоснованности наложения на судью какого-либо дисциплинарного взыскания отменяет вынесенное Судебным жюри решение.

      Отмена Высшим Судебным Советом решения Судебного жюри является основанием для принятия Судебным жюри иного решения, предусмотренного настоящей статьей.";

      27) статью 59 дополнить пунктами 5 и 6 следующего содержания:

      "5. Для судей, вышедших в отставку в период с 1 января 2019 года по 31 декабря 2021 года и не достигших пенсионного возраста, установленного Законом Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан", размер единовременного пособия, предусмотренный пунктом 2 статьи 35 настоящего Конституционного закона, определяется из размера оплаты труда, действующего по состоянию на 1 января 2018 года.

      6. Действие пункта 1-1 статьи 35 настоящего Конституционного закона распространяется на лиц, прекративших полномочия судьи до введения его в действие.".

      Статья 2. Настоящий Конституционный закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением положений по вопросам деятельности Судебного жюри при Высшем Судебном Совете Республики Казахстан, которые вводятся в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования.

      Президент
Республики Казахстан
Н. НАЗАРБАЕВ

"Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Конституциялық заңы 2019 жылғы 21 ақпандағы № 226-VІ ҚРЗ.

      РҚАО-ның ескертпесі!
      Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз.

      1-бап. "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" 2000 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 23, 410-құжат; 2006 ж., № 23, 136-құжат; 2008 ж., № 20, 77-құжат; 2010 ж., № 24, 147-құжат; 2012 ж., № 5, 38-құжат; 2014 ж., № 16, 89-құжат; № 21, 119-құжат; 2015 ж., № 14, 75, 76-құжаттар; № 24, 174-құжат; 2017 ж., № 6, 10-құжат; № 12, 33-құжат; № 14, 47-құжат; № 21, 103-құжат; 2018 ж., № 24, 92-құжат) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1) 9-баптың 2-тармағының екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Аудандық сотта төраға, судьялар болмаған жағдайда, олардың міндеттерін атқару Жоғарғы Соттың Төрағасымен келісу бойынша облыстық сот төрағасының өкімімен басқа соттың судьяларына жүктеледі.";

      2) 11-бапта:

      3-тармақта:

      1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "1) жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстар;";

      2) тармақша алып тасталсын;

      6-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Судья лауазымдарына кандидаттар бойынша қорытындыларды Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңес Жоғары Сот Кеңесіне құжаттарды тапсыру мерзімі аяқталғанға дейін беруге тиіс.";

      3) 14-бапта:

      1-тармақта:

      3) тармақша "отырыстарын" деген сөзден кейін ", кеңейтілген жалпы отырыстарын" деген сөздермен толықтырылсын;

      5) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:

      "4. Жоғарғы Соттың Төрағасы осы баптың 2 және 3-тармақтарында көзделген міндеттер атқаруды жүктеудің күшін жоюға және облыстық сот төрағасының міндеттерін атқаруды осы облыстық соттың сот алқасының басқа төрағасына немесе судьясына жүктеуге құқылы.";

      4) 16-бапта:

      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:

      "16-бап. Облыстық соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстары";

      1-тармақта:

      7) тармақша "қарайды және" деген сөздерден кейін "Жоғары Сот Кеңесіне құжаттарды тапсыру мерзімі аяқталғанға дейін" деген сөздермен толықтырылсын;

      9-2) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 9-3) тармақшамен толықтырылсын:

      "9-3) тәртіптік іс жүргізу шеңберінде судьяның әрекеттерін тексеру үшін оған қатысты материалдарды Сот жюриіне беру туралы мәселені талқылайды және талқылау қорытындысы бойынша тиісті шешім шығарады;";

      2-тармақтағы "Жалпы отырыс" деген сөздер "Жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстар" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:

      "2-1. Облыстық сот кеңейтілген жалпы отырыстар өткiзедi, оларда:

      1) жергілікті соттың екі судьясын Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысына жібереді;

      2) Жоғары Сот Кеңесінің, Жоғары Сот Кеңесі жанындағы Сот жюриінің және Кадр резерві жөніндегі комиссияның, Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның құрамдарына судьялардың кандидатураларын қарайды және Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысына тиісті ұсынымдарды шығарады.

      Облыстық соттың кеңейтілген жалпы отырыстарына облыстық соттың судьялары және тиісті облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аудандық соттарының судьялары қатысады.";

      3-тармақтағы "жалпы отырысының", "анықталады" деген сөздер тиісінше "жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарының", "айқындалады" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:

      "4. Жалпы отырыстың кадр мәселелеріне және судьялардың тәртіптік жауапкершілігі мәселелеріне қатысты шешімдері жасырын дауыс беру арқылы қабылданады.";

      5) 16-1-бап алып тасталсын;

      6) 17-бапта:

      2-тармақта:

      3) тармақша "қаулылар" деген сөзден кейін ", қаулылар" деген сөзбен толықтырылсын;

      3-1) тармақша алып тасталсын;

      3-тармақ алып тасталсын;

      7) 18-баптың 3-тармағында:

      1) тармақшадағы "жалпы отырыс" деген сөздер "жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстар" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) тармақша алып тасталсын;

      8) 20-бапта:

      1-тармақта:

      3) тармақша "жалпы" деген сөзден кейін "және кеңейтілген жалпы" деген сөздермен толықтырылсын;

      9-4) тармақша алып тасталсын;

      2-тармақта:

      2) тармақшадағы "және сот алқалары төрағаларының" деген сөздер алып тасталсын;

      3-1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

      "3-1) Жоғары Сот Кеңесіне облыстық соттардың төрағалары, Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары лауазымдарына кандидатураларды Жоғарғы Соттың жалпы отырысында оларды талқылау нәтижелерімен бірге баламалы негізде ұсынады;";

      9) 22-бапта:

      тақырып мынадай редакцияда жазылсын:

      "22-бап. Жоғарғы Соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстары";

      1-тармақта:

      3) тармақшада:

      бірінші бөлік "қаулылар" деген сөзден кейін ", қаулылар" деген сөзбен толықтырылсын;

      екінші бөліктегі "отырысында Жоғарғы Сот" деген сөздер "отырысында Жоғарғы Соттың қатысып отырған" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) тармақшадағы ", Сот жюриi төрағаларының" деген сөздер "төрағаларының" деген сөзбен ауыстырылсын;

      6-1) және 6-2) тармақшалар алып тасталсын;

      7) тармақшадағы ", сондай-ақ жасырын дауыспен Сот жюриiн сайлайды" деген сөздер алып тасталсын;

      7-3) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 7-5), 7-6) және 7-7) тармақшалармен толықтырылсын:

      "7-5) тәртіптік іс жүргізу шеңберінде судьяның әрекеттерін тексеру үшін оған қатысты материалдарды Сот жюриіне беру туралы мәселені талқылайды және талқылау қорытындысы бойынша тиісті шешім шығарады;

      7-6) соттардағы істерді автоматтандырылған бөлу қағидаларын бекітеді;

      7-7) облыстық соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарының үлгілік регламентін бекітеді;";

      мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:

      "2-1. Жоғарғы Соттың судьялары, сондай-ақ облыстық соттардың кеңейтілген жалпы отырыстары жіберетін жергілікті соттардың судьялары қатысатын Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысы Жоғары Сот Кеңесінің, Жоғары Сот Кеңесі жанындағы Сот жюриінің және Кадр резерві жөніндегі комиссияның құрамдарына, сондай-ақ Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның құрамына кандидаттарды ұсыным жасайды.

      Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысының құрамына жіберілетін судьялар алқалардың төрағалары, соттардың төрағалары болмауға тиіс.";

      3-тармақтағы "Сот жалпы отырысының", "белгiленедi" деген сөздер тиісінше "Соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарының", "айқындалады" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 22-1-бап алып тасталсын;

      11) 23-1-баптың 1-тармағы:

      "лауазымына" деген сөзден кейін "конкурссыз" деген сөзбен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Тиісті сотта судьялардың бос лауазымдары болмаған жағдайда осы тармақтың бірінші бөлігінде аталған адамдар олардың келісімімен тең дәрежелі немесе төмен тұрған сот судьясының бос лауазымына конкурссыз тағайындауға ұсынылады.";

      12) 28-баптың 1-1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-1. Судьялар осы Конституциялық заңда көзделген жағдайларда Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияда (бұдан әрі – Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия) кәсіптік қызметін бағалаудан өтеді.";

      13) 29-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "29-бап. Судьялыққа кандидаттарға қойылатын талаптар

      1. Аудандық соттың судьясы болып:

      1) отыз жасқа толған;

      2) жоғары заң бiлiмi, жоғары моральдық-адамгершілік қасиеттері, мiнсiз беделі және заңгерлік кәсібі бойынша кемiнде бес жыл жұмыс өтілі бар;

      3) біліктілік емтиханын тапсырған (Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігі академиясында оқу бітірген және біліктілік емтиханын тапсырған адам оқуын бітірген күннен бастап төрт жыл бойы емтихан тапсырудан босатылады);

      4) медициналық куәландырудан өткен және судьяның кәсіптік мiндеттерiн атқаруға кедергi келтiретiн ауруларының жоқ екендігін растаған;

      5) негізгі жұмыс орнынан қол үзіп, сотта ақы төленетін тағылымдамадан ойдағыдай өткен және тағылымдама қорытындысы бойынша соттың жалпы отырысының оң қорытындысын алған (Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігі академиясында оқу бiтiрген және біліктілік емтиханын тапсырған адам оқуын бітірген күннен бастап төрт жыл бойы тағылымдамадан өтуден босатылады);

      6) "Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген жағдайларда полиграфологиялық зерттеуден өткен Қазақстан Республикасының азаматы тағайындала алады.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 5) және 6) тармақшаларында көзделген талаптар жұмыс істеп жүрген судьялар болып табылатын кандидаттарға қолданылмайды.

      2. Мынадай:

      1) сот әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп таныған;

      2) судья лауазымына конкурсқа қатысар алдындағы үш жыл ішінде мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылығы үшін тәртіптік жауаптылыққа тартылған адам судья болмайды. Бұл ретте мемлекеттік қызметке кір келтіретін тәртіптік теріс қылығы үшін қызметтен шығарылған адам судья болып тағайындалмайды;

      3) судья лауазымына конкурсқа қатысар алдындағы үш жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза қолданылған;

      4) судья лауазымына конкурсқа қатысар алдындағы үш жыл ішінде қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін өзіне қатысты соттың айыптау үкімі шығарылған немесе қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

      5) бұрын сотталған;

      6) қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;

      7) судья лауазымынан, құқық қорғау органдарынан, арнаулы мемлекеттік органдардан және соттардан, әскери қызметтен теріс себептер бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда қызметтен шығарылған адам судья бола алмайды.

      3. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген мәліметтерді ұсынбау немесе қасақана бұрмалау судья лауазымына тағайындаудан немесе судьяның бос лауазымына орналасуға арналған конкурсқа қатысудан бас тартуға негіз болып табылады.

      4. Осы баптың 1-тармағының талаптарына сай келетін, заңгерлік кәсібі бойынша кемінде он бес жыл жұмыс өтілі немесе кемінде бес жыл судьялық жұмыс өтілі бар, сондай-ақ тиісті облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысын алған азамат облыстық соттың судьясы бола алады.

      Жалпы отырыстың қорытындысы ұсынымдық сипатта болады.

      5. Осы баптың 1-тармағының талаптарына сай келетiн, заңгерлік кәсібі бойынша кемінде жиырма жыл жұмыс өтілі бар, оның кемінде он жылы судьялық жұмыс өтілі болатын, оның ішінде бес жыл облыстық соттағы судьялық жұмыс өтілі бар, сондай-ақ Жоғарғы Соттың жалпы отырысының қорытындысын алған азамат Жоғарғы Соттың судьясы бола алады.

      Жалпы отырыстың қорытындысы ұсынымдық сипатта болады.

      Судьялық өтілдің болуы, тағылымдамадан өту, Жоғарғы Соттың жалпы отырысы қорытындысының қажеттігі туралы талаптар Жоғарғы Сот Төрағасының лауазымына кандидатқа, сондай-ақ осы Конституциялық заңның 30-бабы 4-тармағының тоғызыншы бөлігінде көзделген жағдайларда қолданылмайды.

      6. Аудандық сот төрағасы мен судьясының лауазымына конкурсқа қатысушылар тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және облыстық соттың жалпы отырысының қорытындыларын алуға тиіс.

      Облыстық соттың сот алқасы төрағасының және судьясының лауазымына конкурсқа қатысушылар тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және тиісінше Жоғарғы Соттың немесе облыстық соттың жалпы отырысының қорытындыларын алуға тиіс.

      Егер облыстық сот судьясының лауазымына конкурсқа қатысушылар өздері судья лауазымына үміттеніп отырған сот орналасқан өңірде жұмыс істейтін немесе тұратын болса, облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысын қайтадан алу талап етілмейді.

      Жоғарғы Сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысушылар тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің де қорытындысын алуға тиіс.

      Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және жалпы отырыстың қорытындылары ұсынымдық сипатта болады.

      7. Бос судьялық лауазымға орналасуға арналған конкурсқа:

      1) егер осы Конституциялық заңның 40-бабы 1-тармағының 2) және 4) тармақшаларында көзделген тәртіптік жаза өзінен алып тасталған күннен бастап бір жылдан аз уақыт өтсе, судьяның;

      2) атқаратын тең дәрежелі лауазымда екі жылдан аз жұмыс істеген судьяның;

      3) Жоғары Сот Кеңесі мүшесінің қатысуына жол берілмейді.

      Атқаратын тең дәрежелі лауазымда екі жылдан аз жұмыс істеген судьяның конкурсқа қатысуына жол бермеу туралы осы тармақтың талабы шалғай жерде орналасқан соттарда басқа кандидаттар болмаған кезде судья лауазымына орналасуға ниет білдірген, сондай-ақ тұрғылықты жерін ауыстыруды талап ететін ауруының бар екендігі туралы медициналық қорытындысы бар судьяларға қолданылмайды.

      Шалғай жерлерде орналасқан соттардың тізбесін Жоғары Сот Кеңесі айқындайды.

      8. Судьялыққа кандидаттар негізгі жұмыс орнынан қол үзіп, тұрақты негізде сотта ақы төленетін тағылымдамадан өтеді. Судьялыққа кандидаттың тағылымдамадан өту шарттары мен тәртiбi Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Ережеде айқындалады.

      9. Судья лауазымынан өкілді органдардағы мемлекеттік лауазымға сайланған не тағайындалған адамдарға тағылымдамадан өтпей, конкурстық негізде судьялық лауазымға орналасу құқығы беріледі.

      10. Судьялық жұмыс өтіліне судьяның осы Конституциялық заңның 56-бабының 6-тармағында көрсетілген лауазымдарда жұмыс істеген уақыты қосылады.

      11. Бос судьялық лауазымдарға кандидаттарды іріктеуді Жоғары Сот Кеңесі өлшемшарттар жүйесін, оның ішінде соттағы, прокуратура органдарындағы, адвокатурадағы жұмысын ескеретін өлшемшарттарды пайдалана отырып, осы Конституциялық заңда және "Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен жүргізеді.";

      14) 30-бапта:

      2-тармақтағы "облыстық сот судьясының және" деген сөздер "облыстық соттың сот алқасы төрағасының және судьясының," деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақта:

      "және сот алқалары төрағаларының" деген сөздер алып тасталсын;

      "отырысының шешімі негізінде" деген сөздер "отырысы оларды қарағаннан кейін" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4-тармақта:

      екінші бөлік алып тасталсын;

      үшінші бөліктегі "жұмыс істеп жүрген судьялар", "ұсынылады" деген сөздер тиісінше ", әдетте, облыстық соттың судьялары", "ұсыным жасалады" деген сөздермен ауыстырылсын;

      төртінші бөліктегі "және сот алқалары төрағаларының" деген сөздер ", сот алқалары төрағаларының және судьяларының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      бесінші бөліктегі "үшінші" деген сөз "екінші" деген сөзбен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы тоғызыншы бөлікпен толықтырылсын:

      "Қазақстан Республикасының Президенті Жоғарғы Сот судьясының лауазымына кандидатты сайлау туралы ұсынуды конкурстан тыс тәртіппен енгізуге құқылы.";

      15) 30-1-бапта:

      2-тармақтың бірінші бөлігіндегі "Сот жюриінің біліктілік комиссиясының" деген сөздер "Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "3. Судьяның кәсіптік қызметін бағалауды Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия жүзеге асырады.

      Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия жеті мүшеден – облыстық соттардың екі судьясынан, Жоғарғы Соттың екі судьясы мен отставкадағы үш судьядан тұрады.

      Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияны қалыптастыру және оның жұмысын ұйымдастыру тәртібі Қазақстан Республикасының Президенті бекітетін Ережеде айқындалады.";

      16) 31-бапта:

      3-тармақта:

      "Жергілікті және басқа соттардың сот алқалары төрағаларын," деген сөздер алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

      "Жалпы отырыстың қорытындылары ұсынымдық сипатта болады.";

      мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:

      "3-1. Облыстық соттардың сот алқаларының төрағаларын Жоғары Сот Кеңесінің ұсынымы бойынша бес жыл мерзімге Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайды.";

      5-тармақтың екінші бөлігіндегі "тиісті сотта өздері атқаратын лауазымына қатарынан" деген сөздер "өздері атқаратын лауазымға немесе тең дәрежелі соттардағы ұқсас лауазымға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      17) 33-баптың 1-тармағының 3-1) тармақшасы "қажеттігі туралы" деген сөздерден кейін "Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе" деген сөздермен толықтырылсын;

      18) 34-баптың 1-тармағында:

      11) тармақшадағы "Сот жюриі біліктілік комиссиясының" деген сөздер "Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11-1) тармақшадағы "Сот жюриі тәртіптік комиссиясының" деген сөздер "Сот жюриінің" деген сөздермен ауыстырылсын;

      19) 35-бап мынадай мазмұндағы 1-1 және 7-тармақтармен толықтырылсын:

      "1-1. Қазақстан Республикасының Президенті басқа лауазымдарға тағайындауға байланысты өз өкілеттігін тоқтатқан судьялардың осы бапта белгіленген талаптарға сай келген жағдайда отставкаға және осы бапта көзделген төлемдер мен кепілдіктерге құқығы бар.";

      "7. Отставкаға құқықты растауды және оны тоқтатуды Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия қарайды.";

      20) 38-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "38-1-бап. Сот жюриi

      1. Судьяларға қатысты тәртіптік істерді қарау үшін Жоғары Сот Кеңесінің жанынан Сот жюриі құрылады.

      Сот жюриі алты судьядан тұрады. Сот жюриіне кеңесші дауыс беру құқығы бар жұртшылық өкілдері және судьялардың қатарынан Жоғары Сот Кеңесінің бір мүшесі де кіреді.

      Судьялар Сот жюриінің құрамына осы Конституциялық заңның 22-бабының 2-1-тармағына сәйкес Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысының ұсынымы бойынша тағайындалады, ал судьялардың қатарынан Жоғары Сот Кеңесінің мүшесін және жұртшылық өкілдерін Жоғары Сот Кеңесі тағайындайды.

      Жоғары Сот Кеңесі Сот жюриінің құрамына Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысы ұсыным жасаған кандидатураларды уәжді шешімімен қабылдамауға құқылы.

      Сот жюриінің төрағасын Сот жюриі құрамының өзі өз арасынан сайлайды.

      2. Сот жюриінің судьяға қатысты материалдарды қарауына мыналар негіз болып табылады:

      1) Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы;

      2) облыстық соттардың және Жоғарғы Соттың жалпы отырыстарының шешімдері;

      3) тексерулердің қорытындысы бойынша расталған, бұқаралық ақпарат құралдарының жарияланымдарында қамтылған мәліметтер мен фактілер, жеке және заңды тұлғалардың өтініштері;

      4) судья әдебі жөніндегі комиссиялардың шешімдері.

      3. Сот жюриінің қызметін қамтамасыз етуді Жоғары Сот Кеңесінің Аппараты жүзеге асырады.

      4. Сот жюриiн қалыптастыру және оның жұмысын ұйымдастыру, сондай-ақ Сот жюриінің материалдарды, тәртiптiк iстердi қарау тәртiбi Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Ережеде айқындалады.";

      21) 38-2-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

      "Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігі академиясы (бұдан әрі – Академия) жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асырады, сот жүйесі кадрларын қайта даярлауды, олардың біліктілігін арттыруды және ғылыми қызметті жүзеге асырады.";

      22) мынадай мазмұндағы 38-3-баппен толықтырылсын:

      "38-3-бап. Аудандық сот төрағасы, облыстық сот төрағасы, сот алқаларының төрағалары және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы және сот алқаларының төрағалары лауазымдарына кадр резерві

      Аудандық сот төрағасы, облыстық сот төрағасы, сот алқаларының төрағалары және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы және сот алқаларының төрағалары лауазымдарына кадр резервін (бұдан әрі – кадр резерві) Жоғары Сот Кеңесі жанындағы Кадр резерві жөніндегі комиссия қалыптастырады.

      Кадр резерві жөніндегі комиссияны қалыптастыру және кадр резервімен жұмысты ұйымдастыру тәртібін Жоғары Сот Кеңесі айқындайды.";

      23) 39-баптың 1-тармағы үшінші бөлігінің 2) тармақшасындағы "үшiн;" деген сөз "үшiн тартылуы мүмкін." деген сөздермен ауыстырылып, 3) тармақшасы алып тасталсын;

      24) 42-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "42-бап. Тәртiптiк iсті қарау мерзiмдерi

      1. Судьяға қатысты тәртiптiк iс жүргізу, жеке және заңды тұлғалардың өтініш беру жағдайларын қоспағанда, терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей және терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктірiлмей басталуы мүмкiн.

      Жоғары тұрған сот сатысының заңдылықтың бұзылу фактiсi анықталған сот актiсi заңды күшiне енген күн судьяның сот iсiн қарау кезiнде заңдылықты бұзуына байланысты тәртiптiк терiс қылықтың анықталған күнi деп есептеледi, ал заңсыз сот актiсi шығарылған күн осындай терiс қылықтың жасалған күнi деп есептеледi.

      Жеке және заңды тұлғалардың өтініші бойынша судьяға қатысты тәртiптiк iс жүргізу өтініш келіп түскен күннен бастап алты айдан кешiктiрiлмей басталуы мүмкiн.

      2. Тәртiптiк iс жүргізу қызметтік тексеру және судьяның дәлелді себеппен жұмыста болмаған уақытын есептемегенде, басталған күнінен бастап екi ай мерзiмде аяқталуға тиiс.";

      25) 44-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "44-бап. Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның шешiмдері

      1. Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия жұмыс істеп жүрген судьялардың біліктілігін бағалау туралы материалдарды қарау нәтижелері бойынша мынадай шешімдердің бірін шығарады:

      1) атқаратын лауазымына сай деп тану;

      2) жоғары тұрған сатыдағы судьяның, сот төрағасының, сот алқасы төрағасының лауазымына тағайындауға ұсыным жасау;

      3) жоғары тұрған лауазымға (жоғары тұрған сот сатысына) кадр резервіне алуға ұсыным жасау;

      4) басқа сотқа, басқа мамандануға ауыстыру туралы;

      5) кәсіптік жарамсыздығына орай атқаратын лауазымына сай келмейді деп тану;

      6) жоғары тұрған сатыдағы судьяның, сот төрағасының, сот алқасы төрағасының лауазымына тағайындауға ұсыным беруден бас тарту.

      Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның осы тармақтың бірінші бөлігінің 2), 3) және 6) тармақшаларында көзделген шешімдері ұсынымдық сипатта болады.

      2. Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның кәсіптік қызметті бағалау нәтижелері бойынша судьяны кәсіптік жарамсыздығына орай атқаратын лауазымына сай келмейді деп тану туралы шешімі Жоғарғы Сот Төрағасының Жоғары Сот Кеңесіне судьяны атқаратын лауазымынан босату туралы ұсыну енгізуі үшін негіз болып табылады.

      Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның кәсіптік қызметті мерзімді бағалау нәтижелері бойынша судьяны басқа сотқа ауыстыру туралы шешімі Жоғарғы Сот Төрағасының Жоғары Сот Кеңесіне – судьяны басқа сотқа ауыстыру туралы ұсыну, ал ауысудан бас тартқан жағдайда судьяны атқаратын лауазымынан босату туралы ұсыну енгізуі үшін негіз болып табылады.

      3. Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия отставкаға құқықты растау туралы өтініш бойынша материалды, сондай-ақ отставканы тоқтату туралы материалды қарау нәтижелері бойынша мынадай шешімдердің бірін шығарады:

      1) отставкаға құқықты растау туралы;

      2) отставкаға құқықты растаудан бас тарту туралы;

      3) судьяның отставкасын тоқтату туралы;

      4) судьяның отставкасын тоқтатудан бас тарту туралы.

      4. Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның шешіміне судья Жоғары Сот Кеңесіне шағым жасауы мүмкін.

      5. Жоғары Сот Кеңесінің судьяны атқаратын лауазымынан босату туралы ұсыным беруден бас тартуы Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия шығарған шешімнің күшін жояды.

      Жоғары Сот Кеңесінің Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия шешімінің күшін жоюы Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның осы бапта көзделген өзге шешім қабылдауы үшін негіз болып табылады.";

      26) мынадай мазмұндағы 44-1-баппен толықтырылсын:

      "44-1-бап. Сот жюриінің шешімдері

      1. Сот жюриі тәртіптік істі қарау нәтижелері бойынша мынадай шешімдердің бірін шығарады:

      1) осы Конституциялық заңның 40-бабының 1-тармағында көзделген тәртіптік жазаны қолдану туралы;

      2) тәртiптiк iс жүргiзудi тоқтату туралы.

      2. Сот жюриінің шешімі Жоғары Сот Кеңесінің төрағаны, сот алқасының төрағасын және судьяны атқаратын лауазымынан босату туралы мәселені қарауы үшін негіз болып табылады.

      3. Сот жюриінің шешіміне судья Жоғары Сот Кеңесіне шағым жасауы мүмкін.

      4. Жоғары Сот Кеңесінің соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны атқаратын лауазымынан босату туралы ұсыным беруден бас тартуы не Жоғары Сот Кеңесінің судьяға қандай да бір тәртіптік жаза қолданудың негізсіздігі туралы шешімі Сот жюриі шығарған шешімнің күшін жояды.

      Жоғары Сот Кеңесінің Сот жюриі шешімінің күшін жоюы Сот жюриінің осы бапта көзделген өзге шешім қабылдауы үшін негіз болып табылады.";

      27) 59-бап мынадай мазмұндағы 5 және 6-тармақтармен толықтырылсын:

      "5. 2019 жылғы 1 қаңтар – 2021 жылғы 31 желтоқсан аралығындағы кезеңде отставкаға шыққан және "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толмаған судьялар үшін осы Конституциялық заңның 35-бабының 2-тармағында көзделген бiржолғы жәрдемақы мөлшері 2018 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша қолданыста болатын еңбекке ақы төлеу мөлшерінен айқындалады.

      6. Осы Конституциялық заңның 35-бабы 1-1-тармағының күші ол қолданысқа енгізілгенге дейін судья өкілеттігін тоқтатқан адамдарға қолданылады.".

      2-бап. Осы Конституциялық заң, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізілетін Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі жанындағы Сот жюриінің қызметі мәселелері жөніндегі ережелерді қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Н. НАЗАРБАЕВ