О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам модернизации судебной системы

Закон Республики Казахстан от 21 февраля 2019 года № 227-VІ ЗРК.

Примечание РЦПИ!
Порядок введения в действие см. ст. 2

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Закон Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2007 г., № 20, ст.151; 2008 г., № 23, ст.124; 2009 г., № 18, ст.84; 2010 г., № 5, ст.23; № 24, ст.149; 2011 г., № 1, ст.2; № 2, ст.21; № 5, ст.43; № 11, ст.102; № 12, ст.111; № 16, ст.128; № 18, ст.142; 2012 г., № 2, ст.11; № 4, ст.32; № 15, ст.97; 2013 г., № 2, ст.7; № 7, ст.34; № 9, ст.51; № 14, ст.72, 75; № 15, ст.81; 2014 г., № 1, ст.4, 6; № 3, ст.21; № 10, ст.52; № 14, ст.84; № 19-I, 19-II, ст.96; № 23, ст.143; 2015 г., № 2, ст.3; № 10, ст.50; № 14, ст.72; № 20-IV, ст.113; № 21-III, ст.135; № 22-I, ст.140; № 22-V, ст.156, 158; № 23-II, ст.170, 172; 2016 г., № 8-II, ст.67; № 23, ст.119; 2017 г., № 8, ст.16; № 9, ст.17, 18; № 13, ст.45; № 14, ст.50, 53; № 16, ст.56; № 22-III, ст.109; № 24, ст.115; 2018 г., № 9, ст.31; № 10, ст.32; № 14, ст.42; № 15, ст.47, 48; № 22, ст.83):

1) часть вторую статьи 5 изложить в следующей редакции:

"Полномочия уполномоченного органа в области образования, предусмотренные подпунктами 4), 4-1), 6), 8-1), 8-3), 11), 11-1), 13), 14), 14-1), 14-2), 16), 19), 25), 27), 34), 38), 38-1), 38-2), 43-2), 44-3), 44-5), 46-11), 46-17), 46-18), 46-19) и 46-20) части первой настоящей статьи, не распространяются на военные, специальные учебные заведения и Академию правосудия при Верховном Суде Республики Казахстан (далее – Академия правосудия).";

2) дополнить статьей 5-2 следующего содержания:

"Статья 5-2. Компетенция Верховного Суда Республики Казахстан по отношению к Академии правосудия

Верховный Суд Республики Казахстан по отношению к Академии правосудия осуществляет следующие полномочия:

1) участвует в разработке отдельных разделов государственных общеобязательных стандартов соответствующих уровней образовательной деятельности Академии правосудия;

2) участвует в разработке отдельных разделов квалификационных требований, предъявляемых к образовательной деятельности Академии правосудия, и перечня документов, подтверждающих соответствие им;

3) разрабатывает и утверждает правила деятельности Академии правосудия;

4) разрабатывает и утверждает правила организации и осуществления учебного процесса, учебно-методической и научно-методической деятельности в Академии правосудия;

5) разрабатывает и утверждает правила приема на обучение в Академии правосудия;

6) разрабатывает и утверждает типовые учебные планы и типовые учебные программы;

7) разрабатывает и утверждает правила организации работ по подготовке, экспертизе, апробации, изданию и проведению мониторинга учебных изданий и учебно-методических комплексов;

8) разрабатывает и утверждает правила организации и прохождения профессиональной практики и стажировки обучающимися в Академии правосудия;

9) разрабатывает и утверждает правила восстановления в Академии правосудия;

10) разрабатывает и утверждает квалификационные характеристики должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц Академии правосудия;

11) разрабатывает и утверждает правила замещения должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц, научных работников Академии правосудия;

12) разрабатывает и утверждает требования к информационным системам и интернет-ресурсам Академии правосудия;

13) определяет формы и технологии получения образования в Академии правосудия;

14) разрабатывает и утверждает правила организации учебного процесса с применением образовательных технологий в Академии правосудия;

15) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.";

3) часть вторую пункта 1 статьи 23 изложить в следующей редакции:

"Образовательные программы дополнительного образования в Академии правосудия, военных, специальных учебных заведениях, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования, направлены на удовлетворение всесторонних потребностей обучающихся и специалистов с ориентиром на результаты обучения и (или) соответствие профессиональным компетенциям, квалификационным характеристикам и квалификационным требованиям соответственно в судах, правоохранительных органах, Министерстве обороны и органах национальной безопасности Республики Казахстан.";

4) пункт 1 статьи 26 после слов "за исключением" дополнить словами "Академии правосудия,";

5) абзац четвертый пункта 2 статьи 29 после слов "за исключением" дополнить словами "Академии правосудия,";

6) в части первой пункта 3 статьи 39:

подпункт 1) после слов "послевузовского образования в" дополнить словами "Академии правосудия,";

подпункт 2) после слов "за исключением" дополнить словами "Академии правосудия,";

7) часть третью пункта 4 статьи 43-1 после слов "не распространяется на" дополнить словами "Академию правосудия,";

8) пункт 8 статьи 52 после слов "за исключением" дополнить словами "Академии правосудия,";

9) части первую и вторую пункта 2 статьи 57 изложить в следующей редакции:

"2. Лицензирование деятельности в сфере образования юридических лиц, реализующих образовательные программы технического и профессионального, послесреднего образования, производится по квалификациям, для Академии правосудия, военных, специальных учебных заведений по группам специальностей.

При этом в приложении к лицензии на занятие образовательной деятельностью указываются шифр, наименование, срок обучения по квалификации, для Академии правосудия, военных, специальных учебных заведений по группам специальностей в соответствии с классификатором специальностей и квалификаций технического и профессионального, послесреднего образования.";

10) часть вторую пункта 4 и пункт 5-1 статьи 62 после слов "за исключением" дополнить словами "Академии правосудия,";

11) в статье 63:

часть вторую пункта 3 изложить в следующей редакции:

"Военные, специальные учебные заведения также вправе предоставлять на платной основе товары (работы, услуги) сверх требований государственных общеобязательных стандартов образования в соответствии с правилами оказания платных видов деятельности по реализации товаров (работ, услуг) военными, специальными учебными заведениями и расходования ими денег от реализации товаров (работ, услуг), утверждаемыми первыми руководителями тех государственных органов, в ведении которых находятся военные, специальные учебные заведения.

Правила оказания платных видов деятельности по реализации товаров (работ, услуг) Академией правосудия и расходования ею денег от реализации товаров (работ, услуг) утверждаются уполномоченным органом по организационному и материально-техническому обеспечению деятельности Верховного Суда, местных и других судов.";

часть вторую пункта 4 изложить в следующей редакции:

"Цены на товары (работы, услуги) военных, специальных учебных заведений, предоставляемые на платной основе, утверждаются первыми руководителями тех государственных органов, в ведении которых находятся военные, специальные учебные заведения, по предложениям их руководителей.

Цены на товары (работы, услуги) Академии правосудия утверждаются Академией правосудия по согласованию с уполномоченным органом по организационному и материально-техническому обеспечению деятельности Верховного Суда, местных и других судов.".

2. В Закон Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года "О государственной службе Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2015 г., № 22-V, cт.153; 2016 г., № 7-I, ст.50; № 22, cт.116; № 24, cт.123; 2017 г., № 14, ст.51; № 16, ст.56; 2018 г., № 12, cт.39):

пункт 4 статьи 15 дополнить частью второй следующего содержания:

"Лица, окончившие обучение и сдавшие квалификационный экзамен в Академии правосудия при Верховном Суде Республики Казахстан, могут занять административные государственные должности корпуса "Б" в уполномоченном органе по организационному и материально-техническому обеспечению деятельности Верховного Суда, местных и других судов и в его территориальных подразделениях в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственной службе в течение одного года после окончания обучения по согласованию с уполномоченным органом без проведения конкурса.".

3. В Закон Республики Казахстан от 4 декабря 2015 года "О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2015 г., № 23-II, ст.173; 2016 г., № 7-I, cт.50; 2017 г., № 6, ст.11; № 14, cт.51; № 16, cт.56):

1) пункт 7 статьи 1 изложить в следующей редакции:

"7. Положение об аппарате Совета утверждается Президентом Республики Казахстан.";

2) в пункте 1 статьи 3:

абзацы первый и второй подпункта 2) изложить в следующей редакции:

"2) на конкурсной основе осуществляет отбор кандидатов на вакантную должность председателя, судьи районного и приравненного к нему суда (далее – районный суд), председателя судебной коллегии, судьи областного и приравненного к нему суда (далее – областной суд), судьи Верховного Суда:

по итогам конкурса рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидатов для назначения на вакантную должность председателя и судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда;";

в абзацах первом и втором подпункта 3) слова "и председателей судебных коллегий" исключить;

в подпункте 5):

в абзаце шестом слова "квалификационной комиссией Судебного жюри" заменить словами "Комиссией по качеству правосудия при Верховном Суде (далее – Комиссия по качеству правосудия)";

в абзаце седьмом:

слова "за совершение ими дисциплинарных проступков,", "или за невыполнение требований Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан" исключить;

слова "Судебного жюри" заменить словами "Комиссии по качеству правосудия";

дополнить абзацем восьмым следующего содержания:

"рассматривает вопросы освобождения от занимаемых должностей председателей судебных коллегий и судей Верховного Суда, председателей, председателей судебных коллегий и судей местных и других судов за совершение ими дисциплинарных проступков или за невыполнение требований Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан" на основании решения Судебного жюри;";

дополнить подпунктом 6-1) следующего содержания:

"6-1) формирует ежегодный Национальный доклад о состоянии судейских кадров в судебной системе и представляет его Президенту Республики Казахстан, обеспечивает его последующее обнародование;";

подпункт 7) изложить в следующей редакции:

"7) рассматривает обращения судей об обжаловании решений Судебного жюри и Комиссии по качеству правосудия;";

в подпункте 13) слова "специализированную магистратуру" заменить словами "Академию правосудия при Верховном Суде";

подпункт 16) изложить в следующей редакции:

"16) формирует кадровый резерв на должности председателя районного суда, председателя, председателей судебных коллегий и судьи областного суда, председателей судебных коллегий и судьи Верховного Суда (далее – кадровый резерв);";

в подпункте 17) слова "по представлению Председателя Верховного Суда" исключить;

подпункт 18) изложить в следующей редакции:

"18) утверждает состав Комиссии по кадровому резерву при Совете;";

дополнить подпунктом 18-1) следующего содержания:

"18-1) утверждает состав Судебного жюри при Совете;";

3) в статье 4:

в пункте 1:

в части второй слова "Министр по делам государственной службы" заменить словами "руководитель уполномоченного органа по делам государственной службы и противодействию коррупции";

в части третьей слова "Союза судей" заменить словами "юридической общественности";

пункты 2 и 3 изложить в следующей редакции:

"2. Расширенное пленарное заседание Верховного Суда избирает кандидатов из числа судей и рекомендует их к назначению Президентом Республики Казахстан членами Совета.

Кандидатуры судей в состав Совета рассматриваются на расширенном пленарном заседании Верховного Суда из числа кандидатов, рекомендованных расширенными пленарными заседаниями областных судов, с учетом обеспечения равного представительства в Совете судей районных и областных судов, а также Верховного Суда.

Судьи составляют не менее половины членов Совета.

3. Члены Совета, за исключением Председателя Совета и членов Совета по должности, осуществляют свои полномочия три года.

При этом половина членов Совета, за исключением Председателя Совета и членов Совета по должности, переназначаются каждые полтора года.";

пункт 7 дополнить частью второй следующего содержания:

"Оплата труда членов Совета из числа ученых-юристов и адвокатов производится за счет средств, выделенных Совету из республиканского бюджета, и осуществляется в соответствии с единой системой финансирования и оплаты труда работников для всех органов, содержащихся за счет государственного бюджета, утверждаемой Правительством Республики Казахстан по согласованию с Президентом Республики Казахстан.";

пункт 10 изложить в следующей редакции:

"10. Полномочия члена Совета прекращаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан по следующим основаниям:

1) по собственному желанию;

2) прекращение гражданства Республики Казахстан, за исключением иностранных экспертов;

3) состояние здоровья, препятствующее дальнейшему исполнению профессиональных обязанностей;

4) вступление в законную силу решения суда о признании недееспособным или ограниченно дееспособным либо о применении принудительных мер медицинского характера;

5) вступление в законную силу обвинительного приговора, прекращение уголовного дела на досудебной стадии на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;

6) смерть или вступление в законную силу решения суда об объявлении умершим;

7) прекращение полномочий судьи;

8) прекращение действия и лишение лицензии на занятие адвокатской деятельностью;

9) прекращение действия обстоятельств, послуживших основанием для включения в состав Совета;

10) возникновение иных оснований, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.";

4) в пункте 1 статьи 5:

дополнить подпунктом 2-1) следующего содержания:

"2-1) утверждает структуру аппарата Совета;";

подпункт 6) изложить в следующей редакции:

"6) вправе участвовать на пленарном и расширенном пленарном заседаниях Верховного Суда, совещаниях судей, пленарных и расширенных пленарных заседаниях областных судов, заседаниях Союза судей, Комиссии по судейской этике, Судебного жюри, Комиссии по качеству правосудия;";

в подпункте 7) слова "в деятельности" исключить;

5) в пункте 1 статьи 6:

подпункт 7) изложить в следующей редакции:

"7) участвовать в работе пленарных и расширенных пленарных заседаний областных судов и Верховного Суда, заседаний советов по взаимодействию с судами и органов судейского сообщества, Комиссии по качеству правосудия по вопросам, входящим в компетенцию Совета;";

дополнить подпунктом 8-1) следующего содержания:

"8-1) вносить предложения по перечню вопросов, выносимых для рассмотрения на заседании Совета;";

6) пункт 1 статьи 7 дополнить подпунктом 8-1) следующего содержания:

"8-1) организует обеспечение деятельности Судебного жюри и Комиссии по кадровому резерву;";

7) в пункте 1 статьи 9 слова "работы Совета определяются регламентом" заменить словами "работы Совета, в том числе порядок принятия решений и проведения голосования, определяются регламентом Совета";

8) в статье 10:

пункт 1 изложить в следующей редакции:

"1. Решения Совета по кадровым вопросам судов, дисциплинарной ответственности судей и оценке качества их работы принимаются не менее чем двумя третями голосов его членов, участвующих в заседании, в отсутствие лица, в отношении которого рассматривается вопрос, а также иных приглашенных лиц.

Решения Совета по иным, в том числе процедурным вопросам принимаются большинством голосов его членов, участвующих в заседании.";

пункт 2 исключить;

9) в пункте 2 статьи 11:

подпункт 3) изложить в следующей редакции:

"3) двое судей, делегируемых Комиссией по качеству правосудия из своего состава, на ротационной основе;";

подпункт 5) после слова "представители" дополнить словом "юридической";

10) пункт 2 статьи 12 дополнить частью второй следующего содержания:

"На заседания Комиссии могут быть приглашены наблюдатели.";

11) в статье 13:

пункт 1 после слова "Комиссии" дополнить словами ", обжалования их результатов";

пункты 4 и 5 изложить в следующей редакции:

"4. Лица, окончившие обучение в Академии правосудия при Верховном Суде, освобождаются от сдачи квалификационного экзамена в течение четырех лет со дня окончания обучения.

5. Не допускаются к сдаче квалификационных экзаменов лица, указанные в пункте 2 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".";

в пункте 7 слово "год" заменить словами "шесть месяцев";

пункт 10 изложить в следующей редакции:

"10. Процедура сдачи квалификационного экзамена включает в себя:

психологическое тестирование;

компьютерное тестирование на знание законодательства Республики Казахстан;

письменное эссе;

проверку способности претендента применять имеющиеся знания на практике на основе решения задач, моделирующих ситуации из судебной практики (решение кейсовых задач);

собеседование с членами Комиссии, которое может совмещаться с одним из этапов квалификационного экзамена.

Порядок сдачи квалификационного экзамена устанавливается решением Совета.

Количество, содержание, порядок разработки и перечень вопросов квалификационного экзамена на должность судьи определяются Советом.";

12) статью 14 изложить в следующей редакции:

"Статья 14. Отказ в приеме квалификационных экзаменов

Решение об отказе в приеме квалификационных экзаменов принимается председателем Комиссии и допускается в случаях, когда кандидаты в судьи не соответствуют требованиям, предъявляемым законодательными актами Республики Казахстан.

В случае отказа в приеме квалификационных экзаменов председатель Комиссии обязан выдать гражданину в течение месяца со дня подачи заявления или получения результатов специальной проверки, указанной в пункте 2 статьи 13 настоящего Закона, мотивированный ответ.";

13) пункт 1 статьи 15 изложить в следующей редакции:

"1. Лица, успешно сдавшие квалификационный экзамен, с учетом результатов психологического тестирования по решению Совета могут быть направлены для прохождения полиграфологического исследования с целью получения дополнительной информации и проверки достоверности сообщаемых сведений.";

14) заголовок главы 5 изложить в следующей редакции:

"Глава 5. Вынесение рекомендации о назначении на должность председателя и судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда";

15) статьи 16, 17 и 18 изложить в следующей редакции:

"Статья 16. Конкурс на должность судьи

1. Рекомендация Совета о назначении на должность председателя и судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда дается по результатам конкурсного рассмотрения.

2. Решение об объявлении конкурса принимается Председателем Совета по предложению секретаря Совета на основе графика проведения конкурсов, ежегодно утверждаемого Советом и размещаемого на интернет-ресурсе Совета.

График проведения конкурсов утверждается в конце предыдущего года и содержит, в том числе следующие сведения:

1) срок приема документов участников конкурса;

2) категории вакансий, объявляемых в конкурс (судьи и председатели районных судов, судьи и председатели судебных коллегий областных судов, судьи Верховного Суда).

3. График составляется с учетом анализа и прогноза сменяемости судей, сроков полномочий председателей и председателей судебных коллегий местных судов, а также имеющихся вакансий.

Особенности организации работы Совета, основанной на графике проведения конкурсов, определяются регламентом Совета.

4. Объявление Совета о конкурсе для занятия вакантной должности судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда публикуется аппаратом Совета в сроки, установленные регламентом Совета, но не менее чем за две недели до конкурса, а для занятия должностей председателей районного суда и судебной коллегии областного суда – до истечения срока полномочий председателей районного суда и судебной коллегии областного суда на интернет-ресурсе Совета на казахском и русском языках.

5. Для участия в конкурсе на должность председателя и судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда необходимо в течение сроков, указанных в объявлении Совета о конкурсе, но не менее чем в течение двух недель со дня опубликования объявления на интернет-ресурсе Совета, подать в аппарат Совета заявление и другие документы, перечень которых установлен регламентом Совета.

В целях получения полной и объективной информации о личности претендентов аппарат Совета вправе запросить дополнительные сведения о претендентах в правоохранительных органах и их территориальных подразделениях, других государственных органах, коллегиях адвокатов, а также в негосударственных организациях.

Статья 17. Участники конкурса на должность председателя и судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда

1. В конкурсе для получения рекомендации Совета на должность председателя и судьи районного суда могут участвовать граждане, отвечающие требованиям пункта 1 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан", а кандидаты, являющиеся действующими судьями, – требованиям статьи 28 и пункта 1 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".

Кандидатуры на вакантные должности председателя районного суда должны быть действующими судьями или иметь стаж работы в должности судьи не менее пяти лет.

2. В конкурсе для получения рекомендации Совета на должность председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда могут участвовать граждане, отвечающие требованиям Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".

3. Участники конкурса на должность председателя и судьи районного суда должны получить заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания областного суда по месту жительства или работы.

Участники конкурса на должность председателя судебной коллегии областного суда должны получить заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания Верховного Суда.

Участники конкурса на должность судьи областного суда должны получить заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания соответствующего областного суда, а также областного суда по месту жительства или работы.

В случае, если участники конкурса на должность судьи областного суда работают или проживают в том же регионе, в котором находится суд, на должность судьи которого они претендуют, получение повторного заключения пленарного заседания областного суда не требуется.

Участники конкурса на должность судьи Верховного Суда должны также получить заключение Совета по взаимодействию с судами по месту жительства или работы.

Заключения Совета по взаимодействию с судами и пленарного заседания носят рекомендательный характер.

4. Информация об участниках конкурса, о дате проведения пленарных заседаний, заседания Совета по взаимодействию с судами, а также о принятых ими решениях подлежит размещению на интернет-ресурсе Совета и опубликованию в иных средствах массовой информации.

Статья 18. Порядок отбора кандидатов на вакантные должности

1. Конкурсный отбор кандидатов на вакантные должности осуществляется Советом открыто и гласно в условиях, исключающих вмешательство в его деятельность.

2. Основными критериями отбора кандидатов на вакантные должности судей являются высокий уровень знаний, высокие морально-нравственные качества и безупречная репутация.

При проведении конкурса на занятие вакантной должности председателя районного суда и председателя судебной коллегии областного суда в дополнение к критериям, указанным в части первой настоящего пункта, также учитываются и организаторские способности.

Отбор кандидатов на вакантные судейские должности производится также с использованием системы дифференцированных по категориям судейских должностей цифровых и оценочных критериев, в том числе учитывающих работу в суде, прокуратуре, адвокатуре, определяемых Советом, основанных на требованиях, предусмотренных Конституционным законом Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан" и настоящим Законом.

3. Рассмотрение членами Совета вопроса о занятии вакантных должностей председателей и судей районных судов, председателей судебных коллегий и судей областных судов и судей Верховного Суда непосредственно в ходе заседания Совета осуществляется в следующем порядке:

1) оглашение сведений о вакантной должности судьи и количестве лиц, претендующих на ее занятие;

2) обсуждение членами Совета кандидатур, претендующих на занятие вакантной должности судьи;

3) выдвижение членами Совета кандидатур для голосования;

4) голосование членов Совета по выдвинутой кандидатуре.

При необходимости голосование может проводиться тайно;

5) подведение итогов рассмотрения членами Совета кандидатур на вакантную должность.

Победителем конкурса на занятие вакантной должности признается кандидат, набравший не менее двух третей голосов членов Совета, принимающих участие в его заседании.

4. Кандидат, не являющийся действующим судьей и победивший в конкурсе, дополнительно должен пройти обязательную специальную проверку.

Прохождение специальной проверки организуется аппаратом Совета.

Кандидаты, имеющие непрерывный стаж государственной службы и проходившие ранее специальную проверку, могут представить соответствующую справку, заверенную кадровой службой.

Документ о результатах специальной проверки действителен в течение одного года со дня его выдачи.

5. В случае если по итогам специальной проверки будут установлены сведения, свидетельствующие о начале досудебного расследования в отношении победившего в конкурсе кандидата, в том числе его прекращении в последующем по основаниям, предусмотренным пунктами 1), 2), 5), 6), 7) и 8) части первой статьи 35 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан, то в отношении таких кандидатов органами прокуратуры проводится дополнительная проверка с изучением материалов уголовных дел, итоги которой рассматриваются на заседании Совета.

При наличии оснований, препятствующих назначению на должность председателя или судьи районного суда, председателя судебной коллегии и судьи областного суда, судьи Верховного Суда кандидата, прошедшего отбор и рекомендованного Советом к назначению, а также в случае его отказа от назначения на вакантную должность Совет отменяет решение о даче рекомендации и может рекомендовать для назначения на вакантную должность другого кандидата из числа лиц, принявших участие в конкурсе.

6. Если в результате конкурса не были отобраны кандидаты на представленные вакантные должности, то конкурс по таким вакантным должностям признается несостоявшимся, и:

1) кандидатам, участвовавшим в конкурсе на судейские должности, но не отобранным на них, с их согласия могут быть предложены другие судейские должности, оставшиеся по итогам конкурса незаполненными;

2) может быть объявлен повторный конкурс.

7. По итогам отбора кандидатов на вакантные должности информация о лицах, рекомендованных по итогам конкурса, размещается на интернет-ресурсе Совета.";

16) заголовок главы 6 изложить в следующей редакции:

"Глава 6. Порядок рассмотрения кандидатур на вакантные должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда";

17) статью 19 изложить в следующей редакции:

"Статья 19. Порядок рассмотрения кандидатур на вакантные должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда

1. Кандидатуры на вакантные должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда рассматриваются Советом на альтернативной основе по представлению Председателя Верховного Суда, внесенному им после их рассмотрения пленарным заседанием Верховного Суда.

2. Кандидатуры на вакантные должности председателей областных судов рекомендуются, как правило, из числа судей областного суда или лиц, имеющих стаж работы в должности судьи не менее десяти лет.

Кандидатуры на должности председателей судебных коллегий Верховного Суда представляются из числа судей Верховного Суда.

При этом приоритет при отборе кандидатов на должности председателя областного суда, председателей судебных коллегий Верховного Суда отдается лицам, состоящим в кадровом резерве и обладающим организаторскими способностями.

3. К представлению Председателя Верховного Суда прилагаются материалы на всех кандидатов, рассмотренных на пленарном заседании соответствующего суда на альтернативной основе.

4. Совет в обязательном порядке рассматривает на заседании все представленные кандидатуры на вакантные должности председателей областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда.";

18) в статье 20:

слова "в соответствующем суде" заменить словами "или аналогичную должность в равнозначных судах";

слово "подряд" исключить;

19) в статье 21:

пункт 1 изложить в следующей редакции:

"1. Основанием для рассмотрения Советом вопроса об освобождении председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности является представление Председателя Верховного Суда или решение Судебного жюри. Представление об освобождении председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности в силу профессиональной непригодности вносится Председателем Верховного Суда в Совет на основании решения Комиссии по качеству правосудия.

Судебное жюри вносит в Совет решение об освобождении от занимаемых должностей председателя, председателей судебных коллегий суда и судей за совершение ими дисциплинарных проступков или за невыполнение требований Конституционного закона Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан".";

пункт 2 после слова "регламентом" дополнить словом "Совета";

20) статью 24 изложить в следующей редакции:

"Статья 24. Рассмотрение вопроса об обжаловании решения Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри

1. Решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри может быть обжаловано судьей в Совет.

2. При рассмотрении вопроса об обжаловании решения Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри Совет заслушивает объяснение судьи, в отношении которого Комиссией по качеству правосудия или Судебным жюри принято решение. Неявка судьи на заседание Совета без уважительных причин не препятствует рассмотрению вопроса. На заседании могут быть выслушаны сообщения других лиц, приглашенных по ходатайству судьи, секретаря Совета, оглашены документы и рассмотрены иные материалы.

3. По итогам рассмотрения вопроса об обжаловании решения Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри Совет вправе принять одно из следующих решений:

1) признать решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри обоснованным;

2) признать решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри необоснованным и отменить его, прекратив производство;

3) признать решение Комиссии по качеству правосудия или Судебного жюри необоснованным и отменить его, направив на повторное рассмотрение.".

4. В Закон Республики Казахстан от 5 июля 2018 года "Об адвокатской деятельности и юридической помощи" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2018 г., № 16, cт.52):

часть первую пункта 11 статьи 33 после слова "состав" дополнить словами "Высшего Судебного Совета Республики Казахстан и".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования, за исключением положений по вопросам деятельности Судебного жюри при Высшем Судебном Совете Республики Казахстан, которые вводятся в действие по истечении двух месяцев после дня его первого официального опубликования.

Президент Республики Казахстан

Н. НАЗАРБАЕВ

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне сот жүйесін жаңғырту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2019 жылғы 21 ақпандағы № 227-VІ ҚРЗ.

РҚАО-ның ескертпесі!
Осы Заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз.

1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 20, 151-құжат; 2008 ж., № 23, 124-құжат; 2009 ж., № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 21-құжат; № 5, 43-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 16, 128-құжат; № 18, 142-құжат; 2012 ж., № 2, 11-құжат; № 4, 32-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 2, 7-құжат; № 7, 34-құжат; № 9, 51-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; № 15, 81-құжат; 2014 ж., № 1, 4, 6-құжаттар; № 3, 21-құжат; № 10, 52-құжат; № 14, 84-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 2, 3-құжат; № 10, 50-құжат; № 14, 72-құжат; № 20-IV, 113-құжат; № 21-III, 135-құжат; № 22-I, 140-құжат; № 22-V, 156, 158-құжаттар; № 23-II, 170, 172-құжаттар; 2016 ж., № 8-II, 67-құжат; № 23, 119-құжат; 2017 ж., № 8, 16-құжат; № 9, 17, 18-құжаттар; № 13, 45-құжат; № 14, 50, 53-құжаттар; № 16, 56-құжат; № 22-III, 109-құжат; № 24, 115-құжат; 2018 ж., № 9, 31-құжат; № 10, 32-құжат; № 14, 42-құжат; № 15, 47, 48-құжаттар; № 22, 83-құжат):

1) 5-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Білім беру саласындағы уәкілетті органның осы баптың бірінші бөлігінің 4), 4-1), 6), 8-1), 8-3), 11), 11-1), 13), 14), 14-1), 14-2), 16), 19), 25), 27), 34), 38), 38-1), 38-2), 43-2), 44-3), 44-5), 46-11), 46-17), 46-18), 46-19) және 46-20) тармақшаларында көзделген өкілеттіктері әскери, арнаулы оқу орындарына және Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты жанындағы Сот төрелігі академиясына (бұдан әрі – Сот төрелігі академиясы) қолданылмайды.";

2) мынадай мазмұндағы 5-2-баппен толықтырылсын:

"5-2-бап. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Сот төрелігі академиясына қатысты құзыреті

Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты Сот төрелігі академиясына қатысты мынадай өкілеттіктерді жүзеге асырады:

1) Сот төрелігі академиясының білім беру қызметінің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарының жекелеген бөлімдерін әзірлеуге қатысады;

2) Сот төрелігі академиясының білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарының жекелеген бөлімдерін және оларға сәйкестікті растайтын құжаттардың тізбесін әзірлеуге қатысады;

3) Сот төрелігі академиясы қызметінің қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

4) Сот төрелігі академиясында оқу процесін, оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік қызметті ұйымдастыру және жүзеге асыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

5) Сот төрелігі академиясына оқуға қабылдау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

6) үлгілік оқу жоспарларын және үлгілік оқу бағдарламаларын әзірлейді және бекітеді;

7) оқулық басылымдары мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау, сараптау, сынамалау, басып шығару және оларға мониторинг жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

8) Сот төрелігі академиясында білім алушылардың кәсіптік практикасы мен тағылымдамасын ұйымдастыру мен одан өту қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

9) Сот төрелігі академиясына қайта қабылдау қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

10) Сот төрелігі академиясының педагог жұмыскерлері мен оларға теңестірілген адамдары лауазымдарының біліктілік сипаттамаларын әзірлейді және бекітеді;

11) Сот төрелігі академиясының педагог жұмыскерлері мен оларға теңестірілген адамдары, ғылыми жұмыскерлері лауазымдарына орналасу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

12) Сот төрелігі академиясының ақпараттық жүйелері мен интернет-ресурстарына қойылатын талаптарды әзірлейді және бекітеді;

13) Сот төрелігі академиясында білім алу нысандары мен технологияларын айқындайды;

14) Сот төрелігі академиясында білім беру технологияларын қолдана отырып оқу процесін ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

15) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.";

3) 23-баптың 1-тармағының екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын Сот төрелігі академиясындағы, әскери, арнаулы оқу орындарындағы қосымша білім беретін білім беру бағдарламалары оқыту нәтижелеріне және (немесе) тиісінше Қазақстан Республикасының соттарындағы, құқық қорғау органдарындағы, Қорғаныс министрлігіндегі және ұлттық қауіпсіздік органдарындағы кәсіптік құзыреттерге, біліктілік сипаттамаларына және біліктілік талаптарына сәйкестікке бағдарлана отырып, білім алушылар мен мамандардың жан-жақты қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған.";

4) 26-баптың 1-тармағындағы "Әскери" деген сөз "Сот төрелігі академиясын, әскери" деген сөздермен ауыстырылсын;

5) 29-баптың 2-тармағының төртінші абзацы "әскери" деген сөздің алдынан "Сот төрелігі академиясын," деген сөздермен толықтырылсын;

6) 39-баптың 3-тармағының бірінші бөлігінде:

1) тармақша "сондай-ақ" деген сөзден кейін "Сот төрелігі академиясында," деген сөздермен толықтырылсын;

2) тармақша "әскери" деген сөздің алдынан "Сот төрелігі академиясын," деген сөздермен толықтырылсын;

7) 43-1-баптың 4-тармағының үшінші бөлігі "құзыреті" деген сөзден кейін "Сот төрелігі академиясына," деген сөздермен толықтырылсын;

8) 52-баптың 8-тармағы "әскери" деген сөздің алдынан "Сот төрелігі академиясын," деген сөздермен толықтырылсын;

9) 57-баптың 2-тармағының бірінші және екінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғалардың білім беру саласындағы қызметін лицензиялау – біліктіліктер бойынша, Сот төрелігі академиясы, әскери, арнаулы оқу орындары үшін мамандықтардың топтары бойынша жүргізіледі.

Бұл ретте білім беру қызметімен айналысуға арналған лицензияға қосымшада техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің мамандықтары мен біліктіліктерінің сыныптауышына сәйкес біліктіліктер бойынша, Сот төрелігі академиясы, әскери, арнаулы оқу орындары үшін мамандықтардың топтары бойынша шифр, атауы, оқыту мерзімі көрсетіледі.";

10) 62-баптың 4-тармағының екінші бөлігі және 5-1-тармағы тиісінше "көлемі", "қаржыландыру" деген сөздерден кейін "Сот төрелігі академиясын," деген сөздермен толықтырылсын;

11) 63-бапта:

3-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Қарамағында әскери, арнаулы оқу орындары бар мемлекеттік органдардың бірінші басшылары бекітетін әскери, арнаулы оқу орындарының тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізу бойынша ақылы қызмет түрлерін көрсету және тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен ақшаны жұмсау қағидаларына сәйкес әскери, арнаулы оқу орындары мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарынан тыс, тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) ақылы негізде беруге де құқылы.

Сот төрелігі академиясының тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізу бойынша ақылы қызмет түрлерін көрсету және оның тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) өткізуден түскен ақшаны жұмсау қағидаларын Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа да соттардың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган бекітеді.";

4-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Әскери, арнаулы оқу орындарының ақылы негізде берілетін тауарларына (жұмыстарына, көрсетілетін қызметтеріне) бағаларды қарамағында әскери, арнаулы оқу орындары бар мемлекеттік органдардың бірінші басшылары осы оқу орындары басшыларының ұсыныстары бойынша бекітеді.

Сот төрелігі академиясының тауарларына (жұмыстарына, көрсетілетін қызметтеріне) бағаларды Сот төрелігі академиясы Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа да соттардың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша бекітеді.".

2. "Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы" 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2015 ж., № 22-V, 153-құжат; 2016 ж., № 7-I, 50-құжат; № 22, 116-құжат; № 24, 123-құжат; 2017 ж., № 14, 51-құжат; № 16, 56-құжат; 2018 ж., № 12, 39-құжат):

15-баптың 4-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

"Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты жанындағы Сот төрелігі академиясында оқуды бітірген және біліктілік емтиханын тапсырған адамдар оқуды бітіргеннен кейін бір жыл ішінде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасына сәйкес соттардың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету мәселесі жөніндегі уәкілетті органда және оның аумақтық бөлімшелерінде "Б" корпусының мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына уәкілетті органмен келісу бойынша конкурс өткізілместен орналаса алады.".

3. "Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы" 2015 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2015 ж., № 23-II, 173-құжат; 2016 ж., № 7-I, 50-құжат; 2017 ж., № 6, 11-құжат; № 14, 51-құжат; № 16, 56-құжат):

1) 1-баптың 7-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"7. Кеңес аппараты туралы ережені Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.";

2) 3-баптың 1-тармағында:

2) тармақшаның бірінші және екінші абзацтары мынадай редакцияда жазылсын:

"2) аудандық және оған теңестірілген сот (бұдан әрі – аудандық сот) төрағасының, судьясының, облыстық және оған теңестірілген соттың (бұдан әрі – облыстық сот) сот алқасы төрағасының, судьясының, Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымына кандидаттар іріктеуді конкурстық негізде жүзеге асырады:

конкурстың қорытындылары бойынша аудандық соттың төрағасы мен судьясының, облыстық соттың сот алқасы төрағасының және судьясының бос лауазымына тағайындау үшін кандидаттарды Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным жасайды;"

3) тармақшаның бірінші және екінші абзацтарындағы "және сот алқалары төрағаларының" деген сөздер алып тасталсын;

5) тармақшада:

алтыншы абзацтағы "Сот жюриінің біліктілік комиссиясы" деген сөздер "Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия (бұдан әрі – Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия)" деген сөздермен ауыстырылсын;

жетінші абзацта:

"тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін,", "немесе "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарын орындамағаны үшін" деген сөздер алып тасталсын;

"Сот жюриінің" деген сөздер "Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның" деген сөздермен ауыстырылсын;

мынадай мазмұндағы сегізінші абзацпен толықтырылсын:

"тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін немесе "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарын орындамағаны үшін Сот жюриінің шешімі негізінде Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағаларын және судьяларын, жергілікті және басқа соттардың төрағаларын, сот алқаларының төрағаларын және судьяларын атқаратын лауазымдарынан босату мәселелерін қарайды;";

мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын:

"6-1) Сот жүйесіндегі судья кадрларының жай-күйі туралы жыл сайынғы ұлттық баяндаманы қалыптастырады және оны Қазақстан Республикасының Президентіне ұсынады, оның кейіннен жариялануын қамтамасыз етеді;";

7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"7) Сот жюриінің және Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның шешімдеріне шағым жасау туралы судьялардың жолданымдарын қарайды;";

13) тармақшадағы "мамандандырылған магистратураны" деген сөздер "Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігі академиясын" деген сөздермен ауыстырылсын;

16) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"16) аудандық сот төрағасының, облыстық соттың төрағасының, сот алқалары төрағаларының және судьясының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының және судьясының лауазымына кадр резервін (бұдан әрі – кадр резерві) қалыптастырады;";

17) тармақшадағы "Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша" деген сөздер алып тасталсын;

18) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"18) Кеңес жанындағы Кадр резерві жөніндегі комиссияның құрамын бекітеді;";

мынадай мазмұндағы 18-1) тармақшамен толықтырылсын:

"18-1) Кеңес жанындағы Сот жюриінің құрамын бекітеді;";

3) 4-бапта:

1-тармақта:

екінші бөліктегі "Мемлекеттік қызмет істері министрін" деген сөздер "мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті органның басшысын" деген сөздермен ауыстырылсын;

үшінші бөліктегі "Судьялар одағының" деген сөздер "заңгерлер жұртшылығының" деген сөздермен ауыстырылсын;

2 және 3-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысы судьялар қатарынан кандидаттарды сайлайды және оларды Қазақстан Республикасы Президентінің Кеңес мүшелері етіп тағайындауы үшін ұсыным жасайды.

Кеңес құрамына судьялардың кандидатуралары Жоғарғы Соттың кеңейтілген жалпы отырысында аудандық және облыстық соттар, сондай-ақ Жоғарғы Сот судьяларының Кеңесте тең өкілдік етуін қамтамасыз ету ескеріле отырып, облыстық соттардың кеңейтілген жалпы отырыстары ұсыным жасаған кандидаттар қатарынан қаралады.

Судьялар Кеңес мүшелерінің кемінде жартысын құрайды.

3. Кеңес Төрағасын және лауазымы бойынша Кеңес мүшелерін қоспағанда, Кеңес мүшелері өз өкілеттіктерін үш жыл жүзеге асырады.

Бұл ретте Кеңес Төрағасын және лауазымы бойынша Кеңес мүшелерін қоспағанда, Кеңес мүшелерінің жартысы бір жарым жыл сайын қайта тағайындалады.";

7-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

"Кеңестің заңгер-ғалымдар мен адвокаттар қатарынан шыққан мүшелерінің еңбегіне ақы төлеу Кеңеске республикалық бюджеттен бөлінген қаражат есебінен жүргізіледі және Қазақстан Республикасының Президентімен келісу бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін, мемлекеттік бюджет есебінен қамтылатын барлық органдар үшін қаржыландырудың және жұмыскерлердің еңбегіне ақы төлеудің бірыңғай жүйесіне сәйкес жүзеге асырылады.";

10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"10. Кеңес мүшесінің өкілеттіктері Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, мынадай негіздер бойынша тоқтатылады:

1) өз қалауы бойынша;

2) шетелдік сарапшыларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының азаматтығын тоқтату;

3) кәсіптік міндеттерін одан әрі атқаруға кедергі келтіретін денсаулық жағдайы;

4) әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп тану туралы не медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі;

5) айыптау үкімінің заңды күшіне енуі, қылмыстық істің сотқа дейінгі сатыда Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтары немесе 36-бабы негізінде тоқтатылуы;

6) қайтыс болуы немесе қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешімінің заңды күшіне енуі;

7) судьяның өкілеттіктерін тоқтату;

8) адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтату және одан айыру;

9) Кеңес құрамына қосуға негіз болған мән-жайлардың қолданысының тоқтатылуы;

10) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де негіздердің туындауы.";

4) 5-баптың 1-тармағында:

мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:

"2-1) Кеңес аппаратының құрылымын бекітеді;";

6) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"6) Жоғарғы Соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарына, судьялардың кеңестеріне, облыстық соттардың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарына, Судьялар одағының, Судья әдебі жөніндегі комиссияның, Сот жюриінің, Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның отырыстарына қатысуға құқылы;";

7) тармақшадағы "қызметінде регламенттің" деген сөздер "регламентінің" деген сөзбен ауыстырылсын;

5) 6-баптың 1-тармағында:

7) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"7) Кеңестің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша облыстық соттардың және Жоғарғы Соттың жалпы және кеңейтілген жалпы отырыстарының, соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестер және судья қоғамдастығы органдары, Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия отырыстарының жұмысына қатысуға;";

мынадай мазмұндағы 8-1) тармақшамен толықтырылсын:

"8-1) Кеңес отырысында қарау үшін шығарылатын мәселелер тізбесі бойынша ұсыныстар енгізуге;";

6) 7-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 8-1) тармақшамен толықтырылсын:

"8-1) Сот жюриінің және Кадр резерві жөніндегі комиссияның қызметін қамтамасыз етуді ұйымдастырады;";

7) 9-баптың 1-тармағындағы "Кеңес мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданатын регламентте" деген сөздер ", оның ішінде шешімдер қабылдау және дауыс беруді өткізу тәртібі Кеңес мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданатын Кеңес регламентінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

8) 10-бапта:

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Кеңестің соттардың кадр мәселелері, судьялардың тәртіптік жауаптылығы және олардың жұмыс сапасын бағалау жөніндегі шешімдері өзіне қатысты мәселе қаралып жатқан адамның, сондай-ақ шақырылған өзге де адамдардың қатысуынсыз, оның отырысқа қатысып отырған мүшелерінің кемінде үштен екі даусымен қабылданады.

Кеңестің өзге, оның ішінде рәсімдік мәселелер жөніндегі шешімдері оның отырысқа қатысып отырған мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданады.";

2-тармақ алып тасталсын;

9) 11-баптың 2-тармағында:

3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"3) Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия өз құрамынан ротациялық негізде жіберетін екі судья;";

5) тармақшадағы "өзге де жұртшылық" деген сөздер "заңгерлер жұртшылығының өзге де" деген сөздермен ауыстырылсын;

10) 12-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

"Комиссияның отырыстарына байқаушылар шақырылуы мүмкін.";

11) 13-бапта:

1-тармақ "тапсыру" деген сөзден кейін ", олардың нәтижелеріне шағым жасау" деген сөздермен толықтырылсын;

4 және 5-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"4. Жоғарғы Сот жанындағы Сот төрелігі академиясында оқуды бітірген адамдар оқуды бітірген күннен бастап төрт жыл бойы біліктілік емтиханын тапсырудан босатылады.

5. "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 29-бабының 2-тармағында көрсетілген адамдар біліктілік емтихандарын тапсыруға жіберілмейді.";

7-тармақтағы "бір жылдан" деген сөздер "алты айдан" деген сөздермен ауыстырылсын;

10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"10. Біліктілік емтиханын тапсыру рәсімі мыналарды қамтиды:

психологиялық тестілеу;

Қазақстан Республикасының заңнамасын білуін компьютерлік тестілеу;

жазбаша эссе;

сот практикасынан жағдайларды модельдейтін есептерді шешу (кейстегі есептерді шешу) негізінде үміткердің меңгерген білімін практикада қолдану қабілетін тексеру;

біліктілік емтиханы кезеңдерінің бірімен қатар болуы мүмкін Комиссия мүшелерімен әңгімелесу.

Біліктілік емтиханын тапсыру тәртібі Кеңес шешімімен белгіленеді.

Судья лауазымына біліктілік емтиханы сұрақтарының санын, мазмұнын, әзірлеу тәртібін және тізбесін Кеңес айқындайды.";

12) 14-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"14-бап. Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тарту

Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тарту туралы шешімді Комиссия төрағасы қабылдайды және бұған судьялыққа кандидаттар Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде қойылатын талаптарға сай келмеген жағдайларда жол беріледі.

Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тартқан жағдайда, Комиссия төрағасы өтініш берілген немесе осы Заңның 13-бабының 2-тармағында көрсетілген арнайы тексерудің нәтижелері алынған күннен бастап бір ай ішінде азаматқа уәжді жауап беруге міндетті.";

13) 15-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Біліктілік емтиханын ойдағыдай тапсырған адамдар психологиялық тестілеу нәтижелері ескеріле отырып, Кеңестің шешімі бойынша қосымша ақпарат алу және хабарланған мәліметтердің анықтығын тексеру мақсатында полиграфологиялық зерттеуден өтуге жіберілуі мүмкін.";

14) 5-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"5-тарау. Аудандық соттың төрағасы мен судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына тағайындау туралы ұсыным шығару";

15) 16, 17 және 18-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

"16-бап. Судья лауазымына конкурс

1. Кеңестiң аудандық сот төрағасы мен судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына тағайындау туралы ұсынымы конкурстық қараудың нәтижелерi бойынша берiледi.

2. Конкурс жариялау туралы шешімді жыл сайын Кеңес бекітетін және Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылатын конкурстар өткізу графигінің негізінде Кеңес хатшысының ұсынысы бойынша Кеңес Төрағасы қабылдайды.

Конкурстар өткізу графигі алдыңғы жылдың соңында бекітіледі және оның ішінде мына мәліметтерді қамтиды:

1) конкурсқа қатысушылардың құжаттарын қабылдау мерзімі;

2) конкурс жарияланатын бос орындардың санаты (аудандық соттардың судьялары мен төрағалары, облыстық соттардың судьялары мен сот алқаларының төрағалары, Жоғарғы Соттың судьялары).

3. График судьялардың ауысуын талдау мен болжау, жергілікті соттардың төрағалары мен сот алқалары төрағаларының өкілеттік мерзімдері, сондай-ақ бар бос орындар ескеріле отырып жасалады.

Кеңестің конкурстар өткізу графигіне негізделген жұмысын ұйымдастыру ерекшеліктері Кеңес регламентінде айқындалады.

4. Кеңестің аудандық сот судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы бос лауазымына орналасу үшін конкурс туралы хабарландыруын Кеңес аппараты Кеңес регламентінде белгіленген мерзімдерде – бірақ конкурсқа дейін, ал аудандық сот және облыстық соттың сот алқасының төрағалары лауазымдарына орналасу үшін аудандық сот және облыстық соттың сот алқасы төрағаларының өкілеттік мерзімі өткенге дейін кемінде екі апта бұрын Кеңестің интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.

5. Аудандық соттың төрағасы мен судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысу үшін Кеңестің конкурс туралы хабарландыруында көрсетілген мерзімдер ішінде, бірақ Кеңестің интернет-ресурсында хабарландыру жарияланған күннен бастап кемінде екі апта ішінде Кеңес аппаратына өтінішті және тізбесі Кеңес регламентінде белгіленген басқа да құжаттарды беру қажет.

Үміткерлердің жеке басы туралы толық және объективті ақпарат алу мақсатында Кеңес аппараты құқық қорғау органдарынан және олардың аумақтық бөлімшелерінен, басқа да мемлекеттік органдардан, адвокаттар алқаларынан, сондай-ақ мемлекеттік емес ұйымдардан үміткерлер туралы қосымша мәліметтер сұратуға құқылы.

17-бап. Аудандық соттың төрағасы мен судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысушылар

1. Аудандық соттың төрағасы мен судьясы лауазымына Кеңестің ұсынымын алу үшін конкурсқа – "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 29-бабы 1-тармағының талаптарына сай келетін азаматтар, ал жұмыс істеп жүрген судьялар болып табылатын кандидаттар "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 28-бабының және 29-бабы 1-тармағының талаптарына сай келсе, қатыса алады.

Аудандық сот төрағасының бос лауазымдарына кандидатуралар жұмыс істеп жүрген судьялар болуға немесе олардың судья лауазымында кемінде бес жыл жұмыс өтілі болуға тиіс.

2. Облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына Кеңестің ұсынымын алу үшін конкурсқа "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарына сай келетін азаматтар қатыса алады.

3. Аудандық соттың төрағасы мен судьясы лауазымына конкурсқа қатысушылар тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және облыстық соттың жалпы отырысының қорытындыларын алуға тиіс.

Облыстық соттың сот алқасының төрағасы лауазымына конкурсқа қатысушылар Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және Жоғарғы Соттың жалпы отырысының қорытындыларын алуға тиіс.

Облыстық сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысушылар Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және тиісті облыстық соттың, сондай-ақ тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша облыстық соттың жалпы отырысының қорытындыларын алуға тиіс.

Егер облыстық сот судьясы лауазымына қонкурсқа қатысушылар өздері судья лауазымына үміттеніп отырған сот орналасқан өңірде жұмыс істейтін немесе тұратын жағдайда, облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысын қайтадан алу талап етілмейді.

Жоғарғы Сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысушылар тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің қорытындысын да алуға тиіс.

Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңестің және жалпы отырыстың қорытындылары ұсынымдық сипатта болады.

4. Конкурсқа қатысушылар, жалпы отырыстардың, Соттармен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңес отырысының өткізілетін күні туралы, сондай-ақ олар қабылдаған шешімдер туралы ақпарат Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылуға және өзге де бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануға жатады.

18-бап. Бос лауазымдарға кандидаттарды іріктеу тәртібі

1. Бос лауазымдарға кандидаттарды конкурстық іріктеуді Кеңес өз қызметіне араласуды болғызбайтын шарттарда, ашық және жариялы түрде жүзеге асырады.

2. Жоғары білім деңгейі, биік моральдық-адамгершілік қасиеттер мен мінсіз бедел судьялардың бос лауазымдарына кандидаттарды іріктеудің негізгі өлшемшарттары болып табылады.

Аудандық сот төрағасының және облыстық соттың сот алқасы төрағасының бос лауазымына орналасуға арналған конкурс өткізу кезінде осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген өлшемшарттарға қосымша ұйымдастырушылық қабілеттер де ескеріледі.

Судьяның бос лауазымдарына кандидаттарды іріктеу Кеңес айқындайтын, "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында және осы Заңда көзделген талаптарға негізделген, судья лауазымдарының санаттары бойынша сараланған цифрлық және бағалау өлшемшарттарының, оның ішінде соттағы, прокуратурадағы, адвокатурадағы жұмысты ескеретін өлшемшарттардың жүйесі пайдаланыла отырып та өткізіледі.

3. Кеңес мүшелерінің тікелей Кеңес отырысы барысында аудандық соттардың төрағалары мен судьяларының, облыстық соттардың сот алқалары төрағаларының және судьяларының, Жоғарғы Сот судьяларының бос лауазымдарына орналасу туралы мәселені қарауы мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

1) судьяның бос лауазымы және оған орналасуға үміткер адамдардың саны туралы мәліметтерді жария ету;

2) Кеңес мүшелерінің судьяның бос лауазымына орналасуға үміткер кандидатураларды талқылауы;

3) Кеңес мүшелерінің дауыс беру үшін кандидатуралар ұсынуы;

4) Кеңес мүшелерінің ұсынылған кандидатура бойынша дауыс беруі.

Қажет болған кезде дауыс беру жасырын өткізілуі мүмкін;

5) Кеңес мүшелерінің бос лауазымға кандидатураларды қарау қорытындыларын шығару.

Кеңестің отырысына қатысып отырған мүшелерінің кемінде үштен екі даусын жинаған кандидат бос лауазымға орналасуға арналған конкурстың жеңімпазы деп танылады.

4. Жұмыс істеп жүрген судья болып табылмайтын және конкурста жеңіске жеткен кандидат қосымша түрде міндетті арнайы тексеруден өтуге тиіс.

Арнайы тексеруден өтуді Кеңес аппараты ұйымдастырады.

Мемлекеттік қызметте үзіліссіз өтілі бар және бұрын арнайы тексеруден өткен кандидаттар кадр қызметі куәландырған тиісті анықтаманы ұсына алады.

Арнайы тексерудің нәтижелері туралы құжат берілген күнінен бастап бір жыл бойы жарамды болады.

5. Егер арнайы тексеру қорытындылары бойынша конкурста жеңіске жеткен кандидатқа қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталғанын, соның ішінде оның кейіннен Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бiрiншi бөлiгiнiң 1), 2), 5), 6), 7) және 8) тармақтарында көзделген негiздер бойынша тоқтатылғанын куәландыратын мәліметтер анықталған жағдайда, онда прокуратура органдары мұндай кандидаттарға қатысты қылмыстық істердің материалдарын зерделей отырып, қосымша тексеру жүргізеді, оның қорытындысы Кеңес отырысында қаралады.

Іріктеуден өткен және Кеңес тағайындауға ұсыным жасаған кандидатты аудандық сот төрағасы немесе судьясы, облыстық соттың сот алқасының төрағасы және судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына тағайындауға кедергі келтіретін негіздер болған кезде, сондай-ақ ол бос лауазымға тағайындаудан бас тартқан жағдайда, Кеңес ұсыным беру туралы шешімнің күшін жояды және конкурсқа қатысқан адамдар қатарынан басқа кандидатты бос лауазымға тағайындау үшін ұсыным жасауы мүмкін.

6. Егер конкурс нәтижесінде ұсынылған бос лауазымдарға кандидаттар іріктеп алынбаса, онда мұндай бос лауазымдар бойынша конкурс өткізілмеді деп танылады және:

1) судья лауазымдарына конкурсқа қатысқан, бірақ оларға іріктеліп алынбаған кандидаттарға олардың келісуімен, конкурс қорытындылары бойынша толтырылмай қалған басқа судья лауазымдары ұсынылуы мүмкін;

2) қайта конкурс жариялануы мүмкін.

7. Бос лауазымдарға кандидаттарды іріктеу қорытындылары бойынша конкурс қорытындыларына орай ұсыным жасалған адамдар туралы ақпарат Кеңестің интернет-ресурсында орналастырылады.";

16) 6-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"6-тарау. Облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды қарау тәртібі"

17) 19-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"19-бап. Облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды қарау тәртібі

1. Облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды Кеңес Жоғарғы Сот Төрағасының оларды Жоғарғы Соттың жалпы отырысы қарағаннан кейін енгізген ұсынуы бойынша баламалы негізде қарайды.

2. Облыстық соттар төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларға, әдетте, облыстық сот судьялары немесе судья лауазымында кемiнде он жыл жұмыс өтілі бар адамдардың қатарынан ұсыным жасалады.

Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары лауазымына кандидатуралар Жоғарғы Сот судьяларының қатарынан ұсынылады.

Бұл ретте облыстық сот төрағасы, Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары лауазымына кандидаттарды іріктеу кезінде кадр резервінде тұрған және ұйымдастырушылық қабілеттері бар адамдарға басымдық беріледі.

3. Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуына тиісті соттың жалпы отырысында баламалы негізде қаралған барлық кандидаттардың материалдары қоса беріледі.

4. Кеңес отырыста облыстық соттар төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына ұсынылған барлық кандидатураларды міндетті түрде қарайды.";

18) 20-бапта:

"тиісті сотта" деген сөздер алып тасталсын;

"қатарынан" деген сөз "немесе тең дәрежелі соттарда осындай лауазымға" деген сөздермен ауыстырылсын;

19) 21-бапта:

1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы немесе Сот жюриінің шешімі Кеңестің соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымынан босату туралы мәселені қарауы үшін негіз болып табылады. Жоғарғы Соттың Төрағасы соттың төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны кәсіби жарамсыздығына орай лауазымынан босату туралы ұсынуды Кеңеске Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның шешімі негізінде енгізеді.

Сот жюриі соттың төрағасын, сот алқаларының төрағаларын және судьяларды тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін немесе "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарын орындамағаны үшін атқаратын лауазымдарынан босату туралы шешімді Кеңеске енгізеді.";

2-тармақтағы "регламентте" деген сөз "Кеңес регламентінде" деген сөздермен ауыстырылсын;

20) 24-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"24-бап. Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне шағым жасау туралы мәселені қарау

1. Судья Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне Кеңеске шағым жасай алады.

2. Кеңес Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне шағым жасау туралы мәселені қарау кезінде өзіне қатысты Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссия немесе Сот жюриі шешім қабылдаған судьяның түсініктемесін тыңдайды. Судьяның Кеңес отырысына дәлелсіз себептермен келмеуі мәселені қарауға кедергі келтірмейді. Отырыста судьяның, Кеңес хатшысының өтінішхаты бойынша шақырылған басқа адамдардың хабарлары тыңдалып, құжаттар жария етілуі және өзге де материалдар қаралуы мүмкін.

3. Кеңес Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешіміне шағым жасау туралы мәселені қарау қорытындылары бойынша мынадай шешімдердің бірін қабылдауға құқылы:

1) Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешімін негізді деп тану;

2) Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешімін негізсіз деп тану және іс жүргізуді тоқтата отырып, оның күшін жою;

3) Сот төрелігінің сапасы жөніндегі комиссияның немесе Сот жюриінің шешімін негізсіз деп тану және қайтадан қарауға жібере отырып, оның күшін жою.".

4. "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" 2018 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2018ж., № 16, 52-құжат):

33-баптың 11-тармағының бірінші бөлігі "Адвокаттың," деген сөзден кейін "Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің және" деген сөздермен толықтырылсын.

2-бап. Осы Заң, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін екі ай өткен соң қолданысқа енгізілетін Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі жанындағы Сот жюриі қызметінің мәселелері жөніндегі ережелерді қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Президенті

Н. НАЗАРБАЕВ