О ратификации Соглашения между Республикой Казахстан и Исламской Республикой Иран о взаимной правовой помощи по гражданским делам

Закон Республики Казахстан от 30 июня 2020 года № 353-VI ЗРК.

Ратифицировать Соглашение между Республикой Казахстан и Исламской Республикой Иран о взаимной правовой помощи по гражданским делам, совершенное в Нур-Султане 12 июля 2019 года.

Президент Республики Казахстан

К. ТОКАЕВ

Неофициальный перевод

СОГЛАШЕНИЕ
между Республикой Казахстан и Исламской Республикой Иран о взаимной правовой помощи по гражданским делам

Республика Казахстан и Исламская Республика Иран (именуемые в дальнейшем раздельно "Сторона" или совместно "Стороны"),

РУКОВОДСТВУЯСЬ общим желанием укреплять взаимную правовую помощь по гражданским делам между Сторонами;

НА ОСНОВЕ взаимного уважения суверенитета и невмешательства во внутренние дела друг друга, а также равенства и взаимной выгоды;

согласились о нижеследующем:

Статья 1
Сфера оказания взаимной правовой помощи

1. В соответствии с положениями настоящего Соглашения Стороны оказывают друг другу следующую взаимную правовую помощь по гражданским делам:

a) вручение документов;

b) сбор и передача доказательств;

c) вызов свидетеля и эксперта;

d) признание и исполнение юридических актов и арбитражных решений;

e) обмен правовой информацией и материалами;

f) любые другие формы правовой помощи, предусмотренные национальным законодательством Запрашиваемой Стороны.

2. Если не предусмотрено иное, термин "гражданские дела" в настоящем Соглашении включает гражданские, брачные и семейные, деловые, коммерческие и трудовые вопросы.

Статья 2
Центральные органы и каналы связи

1. В рамках настоящего Соглашения нижеследующие центральные органы Сторон взаимодействуют, в том числе по направлению и исполнению просьб об оказании правовой помощи через дипломатические каналы:

для Республики Казахстан - в части просьб, исходящих из судов, а также ходатайств о признании и исполнении судебных актов-Верховный Суд Республики Казахстан; в части иных ходатайств, исходящих из иных учреждений, а также нотариусов и адвокатов-Министерство юстиции Республики Казахстан,

для Исламской Республики Иран - Министерство юстиции Исламской Республики Иран.

2. Стороны незамедлительно информируют друг друга по дипломатическим каналам об изменениях в своих центральных органах.

3. В чрезвычайных ситуациях копия просьбы может быть направлена напрямую центральным органам Сторон через соответствующие каналы связи, и оригинал просьбы должен быть направлен через дипломатические каналы.

4. Термин "компетентные органы" в настоящем Соглашении означает суд и другие органы, компетентные рассматривать гражданские дела в соответствии со своим национальным законодательством.

Статья 3
Язык

1. Языком взаимодействия между центральными органами Сторон является английский язык.

2. Просьба об оказании взаимной правовой помощи и любой документ, прилагаемый к ней в соответствии с настоящим Соглашением, направляются на языке запрашивающей Стороны и сопровождаются заверенным надлежащим образом переводом на официальный язык запрашиваемой Стороны или на английском языке.

Статья 4
Правовая защита

1. Граждане одной Стороны пользуются на территории другой Стороны правом на такую же правовую защиту личных и имущественных прав, что и граждане другой Стороны. Они имеют право на обращение в суд и другие компетентные органы другой Стороны, имеющие юрисдикцию по гражданским делам, на тех же условиях, что и их граждане.

2. Ни одна из Сторон не допускает без уважительных причин любую задержку судебного разбирательства, в котором участвуют граждане другой Стороны.

3. Положения пунктов 1 и 2 настоящей статьи применяются также к юридическим лицам и иным организациям, созданным на территории любой Стороны в соответствии с ее национальным законодательством.

Статья 5
Просьба об оказании взаимной правовой помощи

1. Просьба об оказании взаимной правовой помощи оформляется письменно, в двух (2) экземплярах подписывается, заверяется компетентным органом запрашивающей Стороны и содержит следующую информацию:

a) дата и номер оформления просьбы;

b) наименование, адрес и иная контактная информация запрашивающей Стороны, включая номер телефона и факса, а также адрес электронной почты (при наличии);

c) наименование, адрес и иная контактная информация запрашиваемой Стороны (при наличии);

d) полное имя, отчество, пол, гражданство, род занятий, место рождения и адрес соответствующих лиц или полное имя и адрес их представителей (при наличии); наименование и адрес учреждения или организации, имеющих отношение к просьбе или истцу, обвиняемыми осужденным;

e) предмет просьбы, описание дела, и иная информация, касающаяся просьбы об оказании взаимной правовой помощи;

f) сроки, в течение которых ожидается выполнение запроса;

g) обязательство по оплате расходов, предусмотренных статьей 10 настоящего Соглашения;

h) любая иная информация, необходимая для оказания помощи.

2. Запрашиваемая Сторона может запросить дополнительные разъяснения, если информация, изложенная в просьбе об оказании взаимной правовой помощи, является недостаточной для ее исполнения.

Статья 6
Исполнение запроса о взаимной правовой помощи

1. Запрашиваемая Сторона исполняет просьбу об оказании взаимной правовой помощи в соответствии со своим национальным законодательством.

2. Запрашиваемая Сторона исполняет просьбу об оказании взаимной правовой помощи специальным образом, запрашиваемым запрашивающей Стороной, если такое исполнение соответствует национальному законодательству запрашиваемой Стороны.

3. Просьба об оказании взаимной правовой помощи выполняется оперативно в соответствии с национальным законодательством запрашиваемой Стороны и способом, определенным запрашивающей Стороной. Запрашиваемая Сторона незамедлительно информирует запрашивающую Сторону о дате и месте исполнения просьбы об оказании взаимной правовой помощи.

Статья 7
Отказ или отсрочка просьбы об оказании взаимной правовой помощи

1. Если запрашиваемая Сторона считает, что исполнение просьбы об оказании взаимной правовой помощи может нанести ущерб ее суверенитету, безопасности, общественному порядку или основным принципам национального законодательства, либо запрашиваемая помощь не относится к полномочиям ее компетентных органов, она может отказать в оказании взаимной правовой помощи. Запрашиваемая Сторона уведомляет запрашивающую Сторону о причинах отказа в течение тридцати (30) дней с даты получения просьбы.

2. Исполнение просьбы об оказании взаимной правовой помощи может быть отсрочено, если запрашиваемая Сторона считает, что немедленное исполнение просьбы может затруднить текущее расследование или уголовное преследование на территории запрашиваемой Стороны. Запрашиваемая Сторона уведомляет запрашивающую Сторону о причинах отсрочки в течение тридцати (30) дней с даты получения просьбы.

Статья 8
Вызов свидетеля и эксперта

1. Через каналы связи, предусмотренные в статье 2 настоящего Соглашения, компетентные органы любой из Сторон могут запросить другую Сторону о вызове свидетеля и эксперта, являющихся их гражданами, если ее/его присутствие необходимо.

2. Вызов направляется запрашиваемой Стороне не позднее девяноста (90) дней до даты, когда вызываемое лицо должно явиться в компетентный орган запрашивающей Стороны.

3. В вызове указываются условия явки свидетеля или эксперта, включая обязательства по охране жизни и здоровья свидетеля и эксперта, по возмещению расходов за проезд, питание и проживание и других расходов, условия и срок ее/его оплаты.

4. Запрашиваемая Сторона вручает вызов соответствующему лицу и уведомляет запрашивающую Сторону о ее/его согласии или отказе.

Статья 9
Защита свидетеля и эксперта

1. Вызываемый в соответствии с настоящим Соглашением свидетель или эксперт не подвергаются на территории запрашивающей Стороны уголовному преследованию, расследованию, наказанию, задержанию или другим ограничениям личной свободы за преступные действия или убеждения или за правдивые показания в качестве эксперта или свидетеля до его отъезда с территории запрашивающей Стороны.

2. Защита, указанная в пункте 1 настоящей статьи, прекращается по истечении пятнадцати (15) дней с даты официального уведомления компетентного органа запрашивающей Стороны, свидетеля и (или) эксперта о том, что их присутствие больше не требуется. В этот срок не засчитывается время, в течение которого свидетель или эксперт не могли покинуть территорию запрашивающей Стороны по независящим от него обстоятельствам.

Статья 10
Расходы по оказанию взаимной правовой помощи

1. Стороны оказывают друг другу взаимную правовую помощь бесплатно, за исключением расходов свидетеля или эксперта, находящихся на территории другой Стороны в соответствии со статьей 8 настоящего Соглашения, включая расходы на проезд, питание, проживание и работу в качестве эксперта, а также заработную плату за период его/ее отсутствия на работе и авансовые выплаты.

2. Расходы, связанные с просьбами о признании и исполнении юридических актов и арбитражных решений, должны соответствовать расходам, предусмотренным национальным законодательством запрашиваемой Стороны для их граждан.

3. Если выполнение просьбы об оказании взаимной правовой помощи потребует непредвиденные расходы, Стороны консультируются друг с другом с целью определения условий исполнения данной просьбы.

Статья 11
Освобождение от оплаты или уменьшение судебных издержек и бесплатная юридическая помощь

1. Граждане одной Стороны освобождаются от оплаты или имеют право на уменьшение судебных издержек и пользуются бесплатной юридической помощью на территории другой Стороны на условиях, применяемых другой Стороной к своим гражданам.

2. Освобождение от оплаты или уменьшение судебных издержек и бесплатная юридическая помощь предоставляются с учетом финансового положения заявителя на основании ее/его справки о доходах, выдаваемой соответствующим органом Стороны, на территории которой заявитель имеет постоянное или временное место жительства.

3. Граждане одной Стороны могут обращаться в соответствующий орган Стороны, на территории которой имеют постоянное или временное место жительства, для освобождения от оплаты или уменьшения судебных издержек и получения бесплатной юридической помощи, предусмотренных в пункте 2 настоящей статьи.

4. Соответствующий орган, ответственный за принятие решения об освобождении от оплаты или уменьшении судебных издержек и оказании бесплатной юридической помощи, может запросить дополнительную информацию у заявителя или соответствующих органов, выдавших справку в случае необходимости.

5. Термин "судебные издержки" в настоящем Соглашении включает любую судебную и другие государственные выплаты в соответствии с национальным законодательством Стороны по месту нахождения суда.

Статья 12
Передача документов, предметов, имущества и доходов

В целях реализации настоящего Соглашения передача документов, предметов, имущества и доходов с/на территории/территорию любой из Сторон осуществляется в соответствии с национальным законодательством передающей Стороны.

Статья 13
Обмен правовой информацией и материалами

1. Стороны по просьбе обмениваются юридической информацией и материалами, касающимися исполнительных и судебных процедур осуществления настоящего Соглашения.

2. Просьба о предоставлении правовой информации и материалов содержит наименование и название компетентного запрашивающего органа и цели использования данной информации и материалов.

Статья 14
Передача документов о гражданском состоянии

1. Стороны по просьбе передают друг другу копии юридических актов либо извлечения из них и иные необходимые документы, касающиеся гражданского состояния гражданина запрашивающей Стороны, для использования только в целях, указанных в просьбе.

2. Передача документов, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи, осуществляется по каналам связи, предусмотренным в статье 2 настоящего Соглашения.

Статья 15
Освобождение от легализации

В целях реализации настоящего Соглашения документы, которые изготовлены или заверены судами или другими компетентными органами и переданы по каналам связи, предусмотренным в статье 2 настоящего Соглашения, освобождаются от требований по легализации.

Статья 16
Исполнение нескольких просьб об оказании взаимной правовой помощи

1. Если запрашиваемая Сторона получает более одной просьбы об оказании взаимной правовой помощи по одному предмету, запрашиваемая Сторона самостоятельно решает какую просьбу исполнять в первую очередь.

2. При принятии решения о приоритетности просьбы, для исполнения запрашиваемая Сторона учитывает все соответствующие обстоятельства, в частности:

a) дату получения просьбы;

b) характер запрашиваемой просьбы;

c) влияние исполнения данной просьбы на другие просьбы.

3. Запрашиваемая Сторона информирует запрашивающую Сторону о принятом решении.

Статья 17
Просьба о вручении документов

1. В соответствии с настоящим Соглашением компетентные органы одной Стороны запрашивают у компетентных органов другой Стороны оказание взаимной правовой помощи по вручению документов.

2. Запрашиваемая Сторона исполняет просьбу об оказании взаимной правовой помощи по вручению документов в соответствии со своим национальным законодательством.

3. Запрашиваемая Сторона направляет запрашивающей Стороне квитанцию или выписку/свидетельство, подтверждающую вручение документов, либо описание причин, препятствующих полному или частичному исполнению просьбы об оказании взаимной правовой помощи. Копия квитанции или выписки/свидетельства может, в случае необходимости, направляться по факсу, электронной почте или иным способам связи, прежде чем их оригинал высылается по почте по каналам связи, предусмотренным в статье 2 настоящего Соглашения.

4. Квитанция или выписка/свидетельство, подтверждающие вручение документов, должны содержать имя лица, получившего документы, дату, место и способ вручения, подпись и печать компетентного органа.

Статья 18
Просьбы о сборе и передаче доказательств

Просьбы о сборе и передаче доказательств в дополнение к положениям статьи 5 настоящего Соглашения могут включать следующие сведения:

1. Описание запрашиваемых доказательств, таких как:

a) заявления Сторон по делу и показания свидетелей, содержащие материальные и документальные доказательства, проведение экспертизы или судебные решения, касающиеся получения доказательств;

b) вопросы, на которые требуется ответить допрашиваемому лицу, и описание гражданского дела, в котором он/она участвует;

c) документы или предметы, подлежащие досмотру.

2. Специальные меры, которые должны применяться, или специальные процедуры, которые необходимо соблюдать при сборе доказательств.

Статья 19
Исполнение просьбы о сборе и передаче доказательств

1. Запрашиваемая Сторона исполняет просьбу о сборе и передаче доказательств способом, предусмотренным запрашивающей Стороной, не противоречащим своему законодательству.

2. Запрашиваемая Сторона по каналам связи, предусмотренным в статье 2 настоящего Соглашения, уведомляет запрашивающую Сторону письменно о результатах исполнения просьбы о сборе и передаче доказательств либо уведомляет о причинах, препятствующих полному или частичному исполнению просьбы.

Статья 20
Признание и исполнение юридических актов

1. Стороны на взаимной основе признают вступившие в законную силу судебные решения по гражданским, брачным и семейным делам, касающимся гражданского статуса, наследственным делам и делам, касающимся собственности по уголовным или административным делам, которые вынесены компетентными органами Сторон, за исключением следующих случаев:

а) компетентные органы запрашиваемой Стороны уже приняли решение по тому же предмету, которое вступило в законную силу;

b) компетентные органы запрашиваемой Стороны имеют исключительную юрисдикцию по тому же предмету в соответствии с национальным законодательством и положениями настоящего Соглашения.

2. Настоящее Соглашение не препятствует признанию и исполнению юридических актов по обстоятельствам, разрешенным национальным законодательством запрашиваемой Стороны.

Статья 21
Условия признания и исполнения юридических актов

Судебные решения, предусмотренные в статье 20 настоящего Соглашения, признаются и исполняются при соблюдении следующих условий:

1. Дело соответственно применяется к юрисдикции судов любой из Сторон;

2. В каждом деле Стороны спора или их законные представители надлежащим образом вызваны или объявлены отсутствующими в соответствии с национальным законодательством запрашивающей Стороны;

3. Судебные решения вступили в законную силу в соответствии с национальным законодательством запрашивающей Стороны;

4. На момент подачи заявления о признании и исполнении:

a) отсутствовали судебные решения, вступившие в законную силу по тому же предмету в запрашиваемой Стороне, либо

b) отсутствовали судебные решения третьего государства, признанные судом запрашиваемой Стороны, либо

c) судом запрашиваемой Стороны не зарегистрировано или назначено слушание по тому же делу;

5. Признание и исполнение юридических актов и последствия признания и исполнения таких юридических актов не противоречат основным принципам национального законодательства, суверенитету, общественному порядку или другим существенным интересам запрашиваемой Стороны.

Статья 22
Ходатайство о признании и исполнении юридических актов

1. Ходатайство о признании и исполнении юридических актов направляется через центральные органы или непосредственно в компетентный орган запрашиваемой Стороны.

2. В дополнение к статье 5 настоящего Соглашения ходатайство о признании и исполнении юридических актов содержит следующие документы:

a) заверенная нотариально или удостоверенная надлежащим образом копия вступившего в законную силу судебного решения;

b) подтверждение о приведении в исполнение судебных актов и информация об их вступлении в силу;

c) документы, подтверждающие, что ответчик вызывался в суд; и если из самих юридических актов неясно, что она/он официально вызывался, документы, подтверждающие, что решение, вынесенное судом в отсутствии, принято ответчиком;

d) иные документы, требуемые национальным законодательством запрашиваемой Стороны.

Статья 23
Процедуры признания и исполнения юридических актов

1. Процедуры признания и исполнения юридических актов осуществляются в соответствии с национальным законодательством запрашиваемой Стороны.

2. Компетентные органы запрашиваемой Стороны не пересматривают существо и содержание юридических актов, принятых для исполнения.

3. Компетентный орган запрашиваемой Стороны откладывает или прекращает признание и исполнение юридических актов в отношении последующего запроса компетентного органа запрашивающей Стороны.

Статья 24
Последствия признания и исполнения юридических актов

Судебные решения одной Стороны, признанные для исполнения судом другой Стороны, имеют такую же законную силу, как судебные решения другой Стороны.

Статья 25
Признание и исполнение арбитражных решений

Каждая Сторона признает и исполняет арбитражное решение, вынесенное на территории другой Стороны, в соответствии с Конвенцией о признании и приведении в исполнение иностранных арбитражных решений, совершенной в Нью-Йорке 10 июня 1958 года, или в соответствии с национальным законодательством запрашиваемой Стороны, когда Конвенция является неприменимой.

Статья 26
Совместимость с другими международными договорами

Настоящее Соглашение, которое не затрагивает прав и обязательств Сторон, вытекающих из других международных договоров, участницей которых Сторона является, и не препятствует в нахождении иных форм сотрудничества.

Статья 27
Урегулирование разногласий

Любые разногласия, возникающие или связанные с толкованием, применением настоящего Соглашения, разрешаются путем дружественных консультаций между центральными органами Сторон.

Статья 28
Изменения

В настоящее Соглашение могут вноситься изменения в любое время в виде письменного протокола между Сторонами, вступают в силу и прекращаются в соответствии со статьей 30 настоящего Соглашения.

Статья 29
Консультации

Стороны могут обмениваться мнениями по вопросам реализации настоящего Соглашения с целью поиска применимых механизмов через взаимное сотрудничество.

Статья 30
Вступление в силу и прекращение действия

1. Настоящее Соглашение подлежит ратификации в соответствии с национальным законодательством Сторон, заключается на неопределенный срок и вступает в силу на тридцатый (30) день с даты обмена ратификационными грамотами между Сторонами через дипломатические каналы.

2. Настоящее Соглашение прекращается любой Стороной путем направления письменного уведомления о своем намерении прекратить его действие другой Стороне по дипломатическим каналам. Такое прекращение вступает в силу через шесть (6) месяцев с даты получения уведомления.

3. Просьбы о взаимной правовой помощи, полученные до получения уведомления, выполняются в соответствии с настоящим Соглашением.

В удостоверении чего, нижеподписавшиеся, уполномоченные должным образом, подписали настоящее Соглашение, состоящее из преамбулы и 30 статей в двух (2) экземплярах на казахском, персидском и английском языках в городе ___________ _________, все тексты являются равно аутентичными. В случаях спора или разногласия при толковании английский текст превалирует.

За Республику Казахстан

За Исламскую Республику Иран

Аутентичность текста Соглашения между Республикой Казахстан и Исламской Республикой Иран о взаимной правовой помощи по гражданским делам, совершенного в Нур-Султане 12 июля 2019 года, на казахском, персидском и английском языках с текстом на русском языке подтверждаю.

Директор Департамента международного права и сотрудничества Министерства юстиции Республики Казахстан

М. Берекетов

Қазақстан Республикасы мен Иран Ислам Республикасы арасындағы азаматтық істер бойынша өзара құқықтық көмек туралы келісімді ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2020 жылғы 30 маусымдағы № 353-VI ҚРЗ.

2019 жылғы 12 шілдеде Нұр-Сұлтанда жасалған Қазақстан Республикасы мен Иран Ислам Республикасы арасындағы азаматтық істер бойынша өзара құқықтық көмек туралы келісім ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының Президенті

Қ. ТОҚАЕВ

Қазақстан Республикасы мен Иран Ислам Республикасы арасындағы азаматтық істер бойынша өзара құқықтық көмек туралы
КЕЛІСІМ

Қазақстан Республикасы және Иран Ислам Республикасы (бұдан әрі - бөлек "Тарап" немесе бірлесіп "Тараптар" деп аталады)

Егемендікті және бір бірінің ішкі істеріне араласпауды, сондай-ақ теңдікті өзара кұрметтеу және өзара пайда НЕГІЗІНДЕ

Тараптар арасындағы азаматтық істер бойынша өзара құқықтық көмекті нығайтудың ортақ ниетін БАСШЫЛЫҚҚА АЛА ОТЫРЫП

төмендегілер туралы келісті:

1-бап Өзара құқықтық көмек көрсету аясы

1. Осы Келісімнің ережелеріне сәйкес Тараптар бір-біріне азаматтық істер бойынша мынадай өзара құқықтық көмек көрсетеді:

a) құжаттар тапсыру;

b) дәлелдемелер жинау және беру;

c) куә мен сарапшыны шақыру;

d) заң актілерін және терелік шешімдерді тану және орындау;

е) құқықтық ақпарат және материалдар алмасу;

f) сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасында көзделген құқықтық көмектің кез келген басқа да нысандары.

2. Егер өзгеше көзделмесе, осы Келісімдегі "азаматтық істер" термині азаматтық, неке және отбасы, іскерлік, коммерциялық және еңбек мәселелерін қамтиды.

2-бап Орталық органдар және байланыс арналары

1. Тараптардың төменде келтірілген орталық органдары осы Келісім шеңберінде, оның ішінде құқықтық көмек көрсету туралы өтініштерді дипломатиялық арналар арқылы жіберу мен орындау жөнінде өзара іс-қимыл жасайды:

Қазақстан Республикасы. үшін - соттардан туындайтын өтініштер, сондай-ақ сот актілерін тану және орындау туралы өтінішхаттар бөлігінде - Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты; өзге мекемелерден, сондай-ақ нотариустардан және адвокаттардан туындайтын өзге де өтінішхаттар бөлігінде - Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі;

Иран Ислам Республикасы үшін - Иран Ислам Республикасының Әділет министрлігі.

2. Тараптар бір-бірін өз орталық органдарындағы кез келген өзгерістер туралы дипломатиялық арналар арқылы дереу хабардар етеді.

3. Төтенше жағдайларда өтініштің көшірмесі тиісті байланыс арналары арқылы Тараптардың орталық органдарына тікелей жіберілуі мүмкін және өтініштің түпнұсқасы дипломатиялық арналар арқылы жіберілуі тиіс.

4. Осы Келісімдегі "құзыретті органдар" термині өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес азаматтық істерді қарауға құзыретті сотты және басқа да органдарды білдіреді.

3-бап Тіл

1. Ағылшын тілі Тараптардың орталық органдары арасындағы өзара іс-қимыл жасау тілі болып табылады.

2. Осы Келісімге сәйкес өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтініш және оған қоса берілетін кез келген құжат сұрау салушы Тараптың тілінде жіберіледі және сұрау салынатын Тараптың ресми тілдеріне немесе ағылшын тіліне тиісінше куәландырылған аудармасымен қоса беріледі.

4-бап Құқықтық қорғау

1. Бір Тараптың азаматтары екінші Тараптың аумағында сол екінші Тараптың азаматтары сияқты жеке және мүліктік құқықтарының құқықтық қорғалуы құқығын пайдаланады. Олар екінші Тараптың азаматтары сияқты шарттармен азаматтық істер бойынша юрисдикциясы бар екінші Тараптың сотына және басқа да құзыретті органдарына жүгіну құқығына ие.

2. Тараптардың ешқайсысы екінші Тараптың азаматтары қатысатын сот талқылауын дәлелді себептерсіз кез келген кешіктіруге жол бермейді.

3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының ережелері кез келген Тараптың аумағында оның ұлттық заңнамасына сәйкес құрылған заңды тұлғалар мен өзге ұйымдарға да қолданылады.

5-бап Өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтініш

1. Өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтініш жазбаша, екі (2) данада ресімделеді, сұрау салушы Тараптың құзыретті органы қол қойып куәландырады және мынадай ақпаратты:

a) өтініштің ресімделген күні мен нөмірін;

b) сұрау салушы Тараптың атауын, мекенжайын және телефоны мен факс нөмірін, сондай-ақ электрондық пошта мекенжайын (болған жағдайда) қоса алғанда, өзге де байланыс ақпаратын;

c) сұрау салынатын Тараптың атауын, мекенжайын және өзге де байланыс ақпаратын (болған жағдайда);

d) тиісті адамдардың толық атын, әкесінің атын, жынысын, азаматтығын, кәсібінің түрін, туған жері мен меженжайын немесе олардың өкілдерінің (болған жағдайда) толық аты мен мекенжайын; өтінішке немесе талап қоюшыға, айыпталушыларға және сотталғандарға қатысы бар мекеменің немесе ұйымның атауын және мекенжайын;

е) өтініштің нысанасын, өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтінішке қатысты істің сипаттамасын және өзге де ақпаратты;

f) сұрау салуды орындау күтілетін уақыт мерзімдерін;

g) осы Келісімнің 10-бабында көзделген шығыстарды төлеу бойынша міндеттемені:

һ) көмек көрсету үшін қажетті кез келген өзге де ақпаратты қамтиды.

2. Сұрау салынатын Тарап, егер өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтініште жазылған ақпарат оны орындау үшін жеткіліксіз болып табылса, қосымша түсіндірмелер сұратуы мүмкін.

6-бап Өзара құқықтық көмек көрсету туралы сұрау салуды орындау

1. Сұрау салынатын Тарап өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтінішті өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес орындайды.

2. Сұрау салынатын Тарап арнайы түрде сұрау салған өзара құқықтық көмек көрсету туралы сұрау салушы Тараптың өтінішін, егер осындай орындау сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес келсе, орындайды.

3. Өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтініш сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес және сұрау салушы Тарап айқындаған тәсілмен жедел орындалады. Сұрау салынатын Тарап өзара құқықтық көмек туралы өтінішті орындау күні мен орны туралы сұрау салушы Тарапқа дереу хабарлайды.

7-бап Өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтініштен бас тарту немесе оны кейінге қалдыру

1. Егер сұрау салынатын Тарап өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтінішті орындау оның егемендігіне, қауіпсіздігіне, коғамдық тәртібіне немесе ұлттық заңнамасының негізгі қағидаттарына нұқсан келтіруі мүмкін деп есептесе не сұрау салынатын көмек оның құзыретті органдарының өкілеттіктеріне жатпаса, ол өзара құқықтық көмек көрсетуден бас тарта алады. Сұрау салынатын Тарап өтінішті алған күннен бастап отыз (30) күн ішінде бас тарту себептері туралы сұрау салушы Тарапты хабардар етеді.

2. Егер сұрау салынатын Тарап өтінішті дереу орындау сұрау салынатын Тараптың аумағындағы ағымдағы тергеп-тексеруді немесе қылмыстық қудалауды қиындатуы мүмкін деп есептесе, өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтінішті орындау кейінге қалдырылуы мүмкін. Сұрау салынатын Тарап өтінішті алған күннен бастап отыз (30) күн ішінде кейінге қалдыру себептері туралы сұрау салушы Тарапты хабардар етеді.

8-бап Куәні және сарапшыны шақыру

1. Осы Келісімнің 2-бабында көзделген байланыс арналары арқылы кез келген Тараптың құзыретті органдары, егер қатысуы қажет болса екінші Тараптың азаматтары болып табылатын куә мен сарапшыны шақыру туралы екінші Тарапқа сұрау сала алады.

2. Шақыру сұрау салынатын Тарапқа сұрау салушы Тараптың құзыретті органына шақырылатын адам келуге тиіс күнге дейін тоқсан (90) күннен кешіктірілмей жіберіледі.

3. Шақыруда куәнің немесе сарапшының өмірі мен денсаулығын қорғау бойынша, жол жүруіне, тамақтануына және тұруына арналған шығыстарды және басқа да шығыстарды өтеу бойынша міндеттемелерді, оларды төлеу шарттары мен мерзімін қоса алғанда, куә немесе сарапшы ретінде келу шарттары көрсетіледі.

4. Сұрау салынатын Тарап шақыруды тиісті адамға тапсырады және сұрау салушы Тарапты оның келісімі немесе бас тартуы туралы хабардар етеді.

9-бап Куәні және сарапшыны қорғау

1. Осы Келісімге сәйкес шақырылатын куә немесе сарапшы сұрау салушы Тараптың аумағынан кеткенге дейін қылмыстық әрекеттері немесе сенім-нанымдары үшін немесе сарапшы немесе куә ретінде берген шынайы айғақтары үшін сұрау салушы Тараптың аумағында қылмыстық қудалауға, тергеп-тексеруге, жазалауға, ұстап алуға немесе жеке бас бостандығын басқа да шектеуге алынбайды.

2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген қорғау сұрау салушы Тараптың құзыретті органы куәні және (немесе) сарапшыны олардың қатысуының бұдан былай қажет еместігі туралы ресми хабардар еткен күннен бастап он бес (15) күн өткеннен кейін тоқтатылады. Бұл мерзімде куә немесе сарапшы оған байланысты емес мән-жайлар бойынша сұрау салушы Тараптың аумағынан оған кете алмаған уақыт есептелмейді.

10-бап Өзара құқықтық көмек көрсету бойынша шығыстар

1. Тараптар осы Келісімнің 8-бабына сәйкес екінші Тараптың аумағындағы куәнің немесе сарапшының жол жүруіне, тамақтануына, тұруына, сарапшы ретіндегі жұмысына арналған шығыстарды, сондай-ақ оның жұмыста болмаған кезеңі үшін жалақысын және аванстық төлемдерін қоса алғандағы шығыстарын қоспағанда, бір-біріне өзара құқықтық көмекті тегін көрсетеді.

2. Заң актілерін және төрелік шешімдерді тану және орындау туралы өтініштерге байланысты шығыстар сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасында өз азаматтары үшін көзделетін шығыстарға сәйкес болуға тиіс.

3. Егер өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтінішті орындау күтпеген шығыстарды қажет етсе, Тараптар осы өтінішті орындау шарттарын айқындау мақсатында бір-бірінен консультация алады.

11-бап Сот шығындарын төлеуден босату немесе оларды азайту және тегін заң көмегі

1. Бір Тараптың азаматтары екінші Тараптың аумағында екінші Тарап өзінің азаматтарына қолданатын шарттарда сот шығындарын төлеуден босатылады немесе оларды азайтуға құқығы бар және тегін заң көмегін пайдаланады.

2. Сот шығындарын төлеуден босату немесе оларды азайту және тегін заң көмегі аумағында өтініш берушінің тұрақты немесе уақытша тұрғылықты жері бар Тараптың тиісті органы беретін өтініш берушінің табыстары туралы анықтаманың негізінде өтініш берушінің қаржылық жағдайы ескеріле отырып беріледі.

3. Бір Тараптың азаматтары аумағында тұрақты немесе уақытша тұрғылықты жері бар Тараптың тиісті органына осы баптың 2-тармағында көзделген сот шығындарын төлеуден босату немесе оларды азайту және тегін заң көмегін алуға жүгіне алады.

4. Сот шығындарын төлеуден босату немесе оларды азайту және тегін заң көмегін көрсету туралы шешім қабылдауға жауапты тиісті орган қажет болған жағдайда өтініш берушіден немесе анықтама берген тиісті органдардан қосымша ақпарат сұрата алады.

5. Осы Келісімдегі "сот шығындары" термині соттың орналасқан жері бойынша Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес кез келген сот төлемдерін және басқа да мемлекеттік төлемдерді қамтиды.

12-бап Құжаттарды, заттарды, мүлікті және табысты беру

Осы келісімді іске асыру мақсатында кез келген Тараптың аумағынан/аумағына құжаттарды, заттарды, мүліктерді және табыстарды беру беруші Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

13-бап Құқықтық ақпаратпен және материалдармен алмасу

1. Тараптар өтініш бойынша осы Келісімді жүзеге асырудың атқарушылық және сот рәсімдеріне қатысты заңдық ақпаратпен және материалдармен алмасады.

2. Құқықтық ақпарат пен материалдарды беру туралы өтініште сұрау салушы құзыретті органның атауы мен аты және осы ақпарат пен материалдарды пайдалану мақсаттары қамтылады.

14-бап Азаматтық хал туралы құжаттарды беру

1. Тараптар өтініш негізінде бір-біріне сұрау салушы Тарап азаматының азаматтық халына қатысты заң актілерінің көшірмелерін не олардан үзінділерді және өзге де қажетті құжаттарды өтініште көрсетілген мақсаттарда ғана пайдалануы үшін береді.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделген құжаттарды беру осы Келісімнің 2-бабында көзделген байланыс арналары арқылы жүзеге асырылады.

15-бап Заңдастырудан босату

Осы Келісімді іске асыру мақсаттарында соттар немесе басқа да құзыретті органдар дайындаған немесе куәландырған және осы Келісімнің 2-бабында көзделген байланыс арналары арқылы берілген құжаттар заңдастыру талаптарынан босатылады.

16-бап Өзара құқықтық көмек көрсету туралы бірнеше өтінішті орындау

1. Егер сұрау салынатын Тарап бір нысана бойынша өзара құқықтық көмек көрсету туралы біреуден артық өтініш алса, сұрау салынатын Тарап қай өтінішті бірінші кезекте орындайтынын өзі дербес шешеді.

2. Өтінішті орындау үшін оның басымдығы туралы шешім қабылдаған кезде сұрау салынатын Тарап барлық тиісті мән-жайларды, атап айтқанда:

а) өтініштің алынған күнін;

b) сұрау салынатын өтініштің сипатын;

c) осы өтінішті орындаудың басқа өтініштерге әсер етуін ескереді.

3. Сұрау салынатын Тарап қабылданған шешім туралы сұрау салушы Тарапты хабардар етеді.

17-бап Құжаттарды тапсыру туралы өтініш

1. Осы Келісімге сәйкес бір Тараптың құзыретті органдары құжаттарды тапсыру жөнінде өзара құқықтық көмек көрсету үшін екінші Тараптың құзыретті органдарына сұрау салады.

2. Сұрау салынатын Тарап құжаттарды тапсыру жөнінде өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтінішті өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес орындайды.

3. Сұрау салынатын Тарап сұрау салушы Тарапқа құжаттардың табыс етілуін растайтын түбіртекті немесе үзіндіні/куәлікті не өзара құқықтық көмек көрсету туралы өтінішті толық немесе ішінара орындауға кедергі келтіретін себептер туралы сипаттауды жібереді. Түбіртектің немесе үзіндінің/куәліктің көшірмесі қажет болған жағдайда олардың түпнұсқасы осы Келісімнің 2-бабында көзделген байланыс арналарымен пошта арқылы жіберілгенге дейін факс, электрондық пошта немесе өзге де байланыс тәсілдері арқылы жіберілуі мүмкін.

4. Құжаттардың тапсырылғанын растайтын түбіртекте немесе үзіндіде/куәлікте құжаттарды алған адамның аты, табыс етілген күні, орны мен табыс ету тәсілі, қол таңбасы мен құзыретті органның мөрі қамтылуға тиіс.

18-бап Дәлелдемелерді жинау және беру туралы өтініштер

Дәлелдемелерді жинау және беру туралы өтініштерде осы Келісімнің 5-бабының ережелеріне толықтыру ретінде мынадай мәліметтер қамтылуы мүмкін:

1. Сұрау салынатын мынадай дәлелдемелердің сипаттамасы:

а) іс бойынша Тараптардың өтініштері мен куәлердің дәлелдемелерді алуға катысты материалдық және құжаттамалық дәлелдемелер, сараптама жүргізу немесе сот актілері қамтылған айғақтары;

b) жауап алынатын адамның жауап беруі талап етілетін сұрақтар және ол қатысатын азаматтық істің сипаттамасы;

c) тексеріп қарауға жататын құжаттар немесе заттар.

2. Дәлелдемелерді жинау кезінде қолданылуы тиіс арнайы шаралар немесе сақталуы тиіс арнайы рәсімдер.

19-бап Дәлелдемелерді жинау және беру туралы өтінішті орындау

1. Сұрау салынатын Тарап дәлелдемелерді жинау және беру туралы өтінішті өзінің заңнамасына қайшы келмейтін, сұрау салушы Тараптың заңнамасында көзделген тәсілмен орындайды.

2. Сұрау салынатын Тарап осы Келісімнің 2-бабында көзделген байланыс арналары арқылы сұрау салушы Тарапты дәлелдемелерді жинау мен беру туралы өтінішті орындау нәтижелері туралы жазбаша хабардар етеді не өтініштің толық немесе ішінара орындалуына кедергі келтіретін себептер туралы хабардар етеді.

20-бап Сот актілерін тану және орындау

1. Тараптар өзара негізде мынадай:

a) сұрау салынатын Тараптың құзыретті органдары сол бір нысана бойынша заңды күшіне енген сот актілерін қабылдаған;

b) сұрау салынатын Тараптың құзыретті органдары ұлттық заңнамасына және осы Келісімнің ережелеріне сәйкес сол бір нысана бойынша айрықша юрисдикцияға ие болатын жағдайларды қоспағанда, Тараптардың құзыретті органдары шығарған азаматтық мәртебеге қатысты азаматтық істер, неке және отбасы істері, мұрагерлік істер және қылмыстық немесе әкімшілік істер жөніндегі меншікке қатысты істер туралы күшіне енген сот актілерін таниды.

2. Осы Келісім сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасында рұқсат етілген мән-жайлар бойынша заң актілерін тануға және орындауға кедергі келтірмейді.

21-бап Заң актілерін тану және орындау шарттары

Осы Келісімнің 20-бабында көзделген сот актілері мынадай:

1. Іс тиісінше кез келген Тараптың соттарының юрисдикциясына қолданылатын;

2. Әрбір істе даудың Тараптары немесе олардың заңды өкілдері тиісті түрде шақырылған болса немесе сұрау салушы Тараптың.ұлттық заңнамасына сәйкес қатыспаған деп жарияланған;

3. Сот актілері сұрау салушы Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес заңды күшіне енген;

4. Тану және орындау туралы өтініш берілген кезде;

a) сұрау салынатын Тарапта сол бір нысана бойынша заңды күшіне енген сот шешімдері жоқ болса, немесе

b) сұрау салынатын Тараптың соты таныған үшінші мемлекет сотының шешімдері болмаған, не

c) сұрау салынатын Тараптың соты сол бір іс бойынша тіркемеген немесе тыңдау тағайындамаған болса.

5. Заң актілерін тану мен орындау және мұндай заң актілерін тану мен орындаудың салдары сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасының негізгі қағидаттарына, егемендігіне, қоғамдық тәртібіне немесе басқа да маңызды мүдделеріне қайшы келмесе танылады және орындалады.

22-бап Заң актілерін тану және орындау туралы өтінішхат

1. Заң актілерін тану және орындау туралы өтінішхат орталық органдар арқылы немесе сұрау салынатын Тараптың құзыретті органына тікелей жіберіледі.

2. Осы Келісімнің 5-бабына қосымша заң актілерін тану және орындау туралы өтінішхатта мынадай құжаттар:

a) заңды күшіне енген сот актісінің нотариат растаған немесе тиісті куәландырылған көшірмесі;

b) сот актілерінің орындалуын растау және олардың күшіне енгені туралы ақпарат;

c) жауапкердің сотқа шақырылғанын растайтын құжаттар; және егер заң актілерінің өзінде жауапкердің ресми шақырылғаны анық болмаса, жауапкер болмағанда сот шығарған шешімді жауапкердің қабылдайтынын растайтын құжаттар;

d) сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасында талап етілетін өзге де құжаттар қамтылады.

23-бап Заң актілерін тану және орындау рәсімдері

1. Заң актілерін тану және орындау рәсімдері сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

2. Сұрау салынатын Тараптың құзыретті органдары орындау үшін танылған заң актілерінің мәні мен мазмұнын қайта қарамайды.

3. Сұрау салынатын Тараптың құзыретті органы сұрау салушы Тараптың құзыретті органының кейінгі сұрау салуына қатысты заң актілерін тануды және орындауды кейінге қалдырады немесе тоқтатады.

24-бап Заң актілерін тану және орындау салдары

Бір Тарап сотының екінші Тарап сотының орындауы үшін танылған сот актілерінің екінші Тарап сотының сот актілері сияқты заңды күші болады.

25-бап Төрелік шешімдерді тану және орындау

Әрбір Тарап екінші Тараптың аумағында шығарылған төрелік шешімді 1958 жылғы 10 маусымда Нью-Йоркте жасалған Шетелдік төрелік шешімдерді тану және орындау туралы конвенцияға сәйкес немесе Конвенция қолданылмайтын болған кезде сұрау салынатын Тараптың ұлттық заңнамасына сәйкес таниды және орындайды.

26-бап Басқа халықаралық шарттармен үйлесуі

Осы Келісім Тарап қатысушысы болып табылатын басқа да халықаралық шарттардан туындайтын Тараптардың құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды және ынтымақтастықтың өзге де нысандарын табуға кедергі келтірмейді.

27-бап Келіспеушіліктерді реттеу

Осы Келісімді түсіндіруден, қолданудан туындайтын немесе олармен байланысты кез келген келіспеушіліктер Тараптардың орталық органдары арасында достық консультациялар арқылы шешіледі.

28-бап Өзгерістер

Осы Келісімге өзгерістер Тараптар арасындағы жазбаша хаттама түрінде кез келген уақытта енгізілуі мүмкін, оның қолданыс тәртібі осы Келісімнің 30-бабының ережелерінде реттеледі.

29-бап Консультациялар

Тараптар өзара ынтымақтастық арқылы қолданылатын тетіктерді табу мақсатында осы Келісімді іске асыру мәселелері бойынша пікір алмаса алады.

30-бап Күшіне енуі және қолданысын тоқтатуы

1. Осы Келісім Тараптардың ұлттық заңнамасына сәйкес ратификациялауға жатады, белгіленбеген мерзімге жасалады және дипломатиялық арналар арқылы Тараптар арасында ратификациялау грамоталарын алмасқан күнінен бастап отызыншы (30) күні күшіне енеді.

2. Осы Келісім кез келген Тараптың оның қолданысын тоқтатуға өзінің ниеті туралы жазбаша хабарламаны екінші Тарапқа дипломатиялық арналар арқылы жіберуі жолымен тоқтатылады. Мұндай тоқтату хабарлама алынған күннен бастап алты (6) айдан кейін күшіне енеді.

3. Хабарламаны алғанға дейін алынған өзара құқықтық көмек туралы өтініштер осы Келісімге сәйкес орындалады.

Осыны куәландыру үшін тиісінше өкілеттік берілген төменде қол қоюшылар кіріспеден және 30 баптан тұратын осы Келісімге 2019 жылғы 12 шілдеде Нұр-Сұлтан қаласында қазақ, парсы және ағылшын тілдерінде екі (2) данада қол қойды әрі барлық мәтіндер тең түпнұсқалы болып табылады. Түсіндіру кезінде дау немесе келіспеушілік туындаған жағдайда ағылшын тіліндегі мәтін басым болады.

Қазақстан Республикасы	Иран Ислам Республикасы
үшін	үшін