О ратификации Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы

Закон Республики Казахстан от 28 апреля 2023 года № 2-VIII ЗРК

      Ратифицировать Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы, совершенное в Ашхабаде 25 октября 2021 года.

      Президент
Республики Казахстан
К. ТОКАЕВ

 

СОГЛАШЕНИЕ
между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы

      Правительство Республики Казахстан и Правительство Туркменистана, именуемые в дальнейшем "Стороны",

      руководствуясь принципом международного права о территориальной целостности и нерушимости границ,

      преисполненные решимости приложить общие усилия для того, чтобы государственная граница между двумя государствами оставалась границей вечного мира и дружбы из поколения в поколение,

      в целях обеспечения стабильности на государственной границе двух стран и спокойствия в приграничных районах, урегулирования пограничных вопросов в духе взаимного уважения, доверия, равноправия, дружбы и сотрудничества,

      основываясь на Договоре о дружественных отношениях и сотрудничестве между Республикой Казахстан и Туркменистаном от 19 мая 1993 года, Договоре о стратегическом партнерстве между Республикой Казахстан и Туркменистаном от 18 апреля 2017 года и Соглашении между Республикой Казахстан и Туркменистаном о сотрудничестве в охране государственной границы от 5 июля 2001 года,

      согласились о нижеследующем:

Глава 1. Общие положения
Статья 1

      1. Режим казахстанско-туркменской государственной границы (далее – режим государственной границы) – определенные настоящим Соглашением правила, действующие на казахстанско-туркменской государственной границе и в пограничных полосах, включающие в себя порядок:

      содержания казахстанско-туркменской государственной границы;

      пересечения казахстанско-туркменской государственной границы лицами, транспортными средствами и перемещения через нее грузов и иного имущества;

      пропуска лиц, транспортных средств, грузов и иного имущества через казахстанско-туркменскую государственную границу;

      осуществления полетов над казахстанско-туркменской государственной границей и пограничными полосами;

      ведения хозяйственной, промысловой, исследовательской, изыскательской или иной деятельности, проведения общественно-политических, культурных или иных мероприятий на казахстанско-туркменской государственной границе, пограничных полосах, а также в пределах пограничных вод (в том числе пользования ими);

      разрешения пограничных инцидентов.

      2. Режим государственной границы поддерживается совместной деятельностью государств Сторон и его вопросы регламентируются настоящим Соглашением, а также законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

Статья 2

      Для целей настоящего Соглашения используются следующие понятия (термины):

      1) аварийно-спасательная служба – совокупность органов управления, сил и средств, предназначенных для решения задач по предупреждению и ликвидации чрезвычайных ситуаций и функционально объединенных в единую систему, основу которой составляют аварийно-спасательные формирования;

      2) аварийно-спасательное формирование – самостоятельная или входящая в состав аварийно-спасательной службы структура, предназначенная для проведения аварийно-спасательных работ, основу которой составляют подразделения спасателей, оснащенные специальной техникой, оборудованием, снаряжением, инструментами и материалами, и кинологические расчеты;

      3) водоем – постоянное или временное скопление стоячей или со сниженным стоком воды в естественных или искусственных впадинах;

      4) воздушное судно – аппарат, поддерживаемый в атмосфере за счет его взаимодействия с воздухом, исключая взаимодействие с воздухом, отраженным от земной (водной) поверхности;

      5) государственная граница, граница – имеют одинаковый смысл в тексте настоящего Соглашения, означают линию и проходящую по ней вертикальную плоскость, определяющую пределы разделения территории (суши, вод, недр и воздушного пространства), а также пространственные пределы действий государственных суверенитетов между Республикой Казахстан и Туркменистаном;

      6) грузы и иное имущество, перемещаемые через государственную границу (далее – грузы и иное имущество) – коммерческие и некоммерческие грузы, товары, животные, предметы, материалы, средства, вещества, ручная кладь (багаж) и транспортные средства, перемещаемые через государственную границу;

      7) делимитация – определение положения и направления линии государственной границы, оформленное документами о делимитации границы;

      8) демаркация – определение прохождения и обозначение государственной границы на местности пограничными знаками в соответствии с документами о делимитации границы и оформленное документами о демаркации границы;

      9) документы о делимитации границы – международные договоры, определяющие положение и направление государственной границы, участниками которых являются государства Сторон;

      10) документы о демаркации – международные договоры, определяющие прохождение и обозначение государственной границы на местности, участниками которых являются государства Сторон;

      11) документы совместных проверок – правовые документы (протокол-описание прохождения линии казахстанско-туркменской государственной границы, карта государственной границы, протоколы пограничных знаков, каталог координат и высот пограничных знаков, протокол совместных проверок и другие документы), сформировавшиеся после совместной проверки обозначения линии государственной границы, являющиеся неотъемлемой частью документа о демаркации границы;

      12) дороги совместного пользования – проселочные дороги (тропы), расположенные на линии или вдоль государственной границы и неоднократно ее пересекающие, используемые пограничными ведомствами, а также обслуживающим персоналом трансграничных сооружений в соответствии с международными договорами, участниками которых являются оба государства Сторон;

      13) ликвидация чрезвычайных ситуаций – аварийно-спасательные и другие виды работ, проводимых при чрезвычайных ситуациях;

      14) местные жители – население, постоянно проживающее в приграничных районах;

      15) оснащение – материалы, транспортные и технические средства, снаряжение группы по оказанию помощи и личное снаряжение их членов, в том числе лекарственные средства и изделия медицинского назначения, необходимые для жизнеобеспечения группы по оказанию помощи на период проведения аварийно-спасательных работ;

      16) перемещение через государственную границу – момент фактического соприкосновения грузов и иного имущества с государственной границей при движении с территории государства одной Стороны на территорию государства другой Стороны;

      17) пересечение государственной границы – момент фактического соприкосновения лиц и транспортных средств с государственной границей при движении с территории государства одной Стороны на территорию государства другой Стороны;

      18) пограничные ведомства – уполномоченные органы в сфере охраны государственной границы государств Сторон;

      19) пограничные знаки – установленные на линии или по обе стороны государственной границы пограничные столбы, указывающие обозначение государственной границы на местности. Их географические координаты определены и зафиксированы в документах о демаркации или документах совместных проверок обозначения государственной границы. Пограничные знаки подразделяются на основные и промежуточные;

      20) пограничный инцидент – происшествие на государственной границе, связанное с нарушением режима государственной границы, затрагивающее интересы одного или обоих государств Сторон, или обоих государств Сторон и третьего смежного (стыкового) государства.

      21) пограничная полоса – часть территорий, примыкающих по обе стороны к линии государственной границы, определенных законодательством государств Сторон, где действует режим государственной границы;

      22) пограничные представители (пограничные комиссары) – уполномоченные должностные лица, назначаемые из числа представителей пограничных ведомств государств Сторон для решения вопросов, связанных с поддержанием установленного настоящим Соглашением режима государственной границы, предупреждением и разрешением пограничных инцидентов;

      23) пограничные просеки – полосы местности, очищенные от деревьев, кустарников и других растений в пределах определенной настоящим Соглашением ширины по обеим сторонам от линии государственной границы в целях обеспечения наблюдения за ней и видимости между соседними пограничными знаками;

      24) приграничные районы – районы Республики Казахстан и Туркменистана, прилегающие к государственной границе;

      25) пропуск лиц, транспортных средств, грузов и иного имущества через государственную границу и пропуск через границу – имеют одинаковый смысл в тексте настоящего Соглашения и означают признание уполномоченными органами государств Сторон законности пересечения (разрешение на пересечение) государственной границы лицами, транспортными средствами и перемещения через государственную границу грузов и иного имущества в соответствии с законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон;

      26) процедура пропуска через границу – комплекс контрольно-проверочных, режимных и иных мероприятий, проводимых пограничными ведомствами самостоятельно или совместно с уполномоченными органами в соответствии с законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон, в отношении лиц, транспортных средств, пересекающих государственную границу, и перемещаемых через нее грузов и иного имущества;

      27) пункт пропуска через государственную границу (далее – пункт пропуска) – территория в пределах железнодорожного, автомобильного вокзала или станции, морского порта, международного аэропорта или аэродрома государств Сторон, а также иной специально выделенный и обустроенный в соответствии с законодательством государств Сторон участок местности в непосредственной близости от государственной границы, где осуществляется пропуск через границу;

      28) пограничные воды – часть внутренних и территориальных вод государств Сторон, примыкающая к линии государственной границы и линии разграничения смежных участков рыболовных зон, определенных законодательством государств Сторон, где действует режим государственной границы;

      29) рыболовная зона – морской пояс, в котором прибрежное государство обладает исключительным правом на промысел водных биологических ресурсов;

      30) внутренние воды – воды, расположенные в сторону берега от исходных линий;

      31) территориальные воды – морской пояс, на который распространяется суверенитет прибрежного государства;

      32) совместные действия по соблюдению режима государственной границы – согласованные по цели, задачам, месту, времени и проводимые на государственной границе, в пограничных полосах и приграничных районах по единому замыслу действия пограничных ведомств по поддержанию установленного настоящим Соглашением и законодательством государств Сторон режима государственной границы;

      33) содержание государственной границы – установка, сохранность и поддержание в исправном состоянии пограничных знаков, их контрольные осмотры, оборудование и содержание в надлежащем порядке пограничных просек (троп), а также проведение совместных контрольных осмотров состояния и местоположения пограничных знаков;

      34) сохранность и поддержание в исправном состоянии пограничных знаков – осмотр, охрана, демонтаж и вывоз в безопасное место, а также обслуживание, восстановление, ремонт и повторная установка пограничных знаков;

      35) транзитное передвижение через территорию государства одной из Сторон – следование через территорию государства одной из Сторон лиц, транспортных средств, грузов и иного имущества, путь которых через территорию государства следования является частью их полного маршрута, начинающегося и заканчивающегося на территории государства другой Стороны;

      36) трансграничные сооружения – пересекающие государственную границу железные дороги, автомобильные дороги, трубопроводы, линии электропередачи, кабели и другие сооружения, а также объекты одной из сторон, находящиеся в пределах приграничной территории (пограничной зоны), на территории государства другой Стороны;

      37) уполномоченные органы – определенные законодательством государств Сторон органы, в компетенцию которых входит решение вопросов в соответствии с настоящим Соглашением;

      38) форс-мажорные обстоятельства – обстоятельства объективного характера, которые невозможно предусмотреть, предотвратить и преодолеть;

      39) чрезвычайная ситуация – обстановка, возникшая в результате аварии, бедствия или катастрофы природного или техногенного характера, которые повлекли или могут повлечь за собой человеческие жертвы, вред здоровью людей, окружающей среде и объектам производственной и социальной инфраструктуры, значительные материальные потери и нарушения условий жизнедеятельности населения;

      40) эксперты пограничных представителей (пограничных комиссаров) – компетентные специалисты различного профиля уполномоченных органов государств Сторон, которые привлекаются (назначаются) для обеспечения деятельности пограничных представителей (пограничных комиссаров).

Глава 2. Содержание государственной границы
Статья 3

      Содержание государственной границы осуществляется уполномоченными органами и направлено на обеспечение и поддержание режима государственной границы.

Статья 4

      1. Каждая Сторона принимает меры по охране пограничных знаков, предотвращает их повреждение, перемещение, разрушение или утрату, а также несет ответственность за содержание установленных ею пограничных знаков и оборудованных пограничных просек на территории своих государств в соответствии с положениями настоящего Соглашения, документов о демаркации и документов совместных проверок.

      2. Пограничные ведомства осуществляют деятельность по содержанию пограничных знаков государства своей Стороны в соответствии с их законодательством и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      При обнаружении пограничным ведомством государства одной из Сторон повреждения, перемещения, разрушения или утраты пограничных знаков незамедлительно оповещается пограничное ведомство государства другой Стороны.

      Пограничное ведомство государства одной Стороны, ответственное за содержание пограничных знаков, предпринимает меры по поиску утраченных пограничных знаков и выяснению обстоятельств утраты, а пограничное ведомство государства другой Стороны оказывает содействие в решении данного вопроса на территории своего государства.

Статья 5

      1. Пограничные ведомства самостоятельно или совместно осуществляют контрольный осмотр состояния и местоположения пограничных знаков.

      Сроки проведения совместного контрольного осмотра состояния и местоположения пограничных знаков согласовываются между пограничными ведомствами заблаговременно.

      Результаты указанного совместного контрольного осмотра оформляются протоколом совместного контрольного осмотра состояния и местоположения пограничных знаков в двух экземплярах на русском языке.

      2. Пограничное ведомство, ответственное за содержание пограничных знаков, предпринимает меры по их ремонту, восстановлению или повторной установке на прежнем месте, а также не менее чем за 10 дней до начала таких работ информирует пограничное ведомство государства другой Стороны.

      Проведение указанных работ пограничным ведомством государства одной из Сторон осуществляется в присутствии представителей пограничного ведомства государства другой Стороны. По завершении работ оформляется акт в двух экземплярах на русском языке согласно приложению 1 к настоящему Соглашению.

      При отсутствии возможности у одной из Сторон в доступе с территории своего государства к пограничному знаку для проведения указанных работ другая Сторона предоставляет доступ к этому знаку с территории своего государства.

Статья 6

      При возникновении угрозы разрушения пограничных знаков в результате стихийных бедствий (оползни, наводнения и т.д.) пограничные ведомства, ответственные за их содержание, принимают меры по сохранению соответствующих пограничных знаков, а в случае невозможности их сохранения в целях недопущения утраты демонтируют и вывозят пограничные знаки в безопасное место с составлением актов по каждому факту.

      О возникшей угрозе разрушения пограничных знаков и принятых мерах пограничным ведомством государства одной Стороны в кратчайшие сроки информируется пограничное ведомство государства другой Стороны.

Статья 7

      1. В случае невозможности восстановления или повторной установки пограничного знака на прежнем месте по причине форс-мажорных обстоятельств, оформляется акт в двух экземплярах, каждый на казахском, туркменском и русском языках, согласно приложению 2 к настоящему Соглашению, с указанием причин невозможности его восстановления или повторной установки на прежнем месте.

      2. Для рассмотрения и разрешения вопросов, связанных с восстановлением, повторной установкой и переносом на новое место пограничных знаков, восстановление которых невозможно на месте первоначальной установки, создается совместная группа пограничных ведомств и уполномоченных органов государств Сторон (далее – совместная группа).

      Совместная группа осуществляет свою деятельность в соответствии с Положением о совместной группе пограничных ведомств и уполномоченных органов Республики Казахстан и Туркменистана согласно приложению 3 к настоящему Соглашению.

      При принятии совместной группой решения по определению другого места для установки пограничного знака не допускается изменение прохождения линии границы.

      3. По результатам проведенных работ, связанных с установкой пограничного знака на новое место, Совместная группа оформляет акт в двух экземплярах, каждый на казахском, туркменском и русском языках, согласно приложению 4 к настоящему Соглашению, и составляет новые Протокол пограничного знака и фрагменты каталога координат и высот пограничных знаков, протокола-описания прохождения государственной границы на данном участке и карты государственной границы, касающиеся местоположения вновь установленного пограничного знака.

      Указанные документы представляются на рассмотрение в совместную комиссию по проверке обозначения линии государственной границы, созданную в соответствии с Соглашением между Республикой Казахстан и Туркменистаном о демаркации казахстанско-туркменской государственной границы от 18 апреля 2017 года.

      После проведения указанной Комиссией совместной проверки обозначения линии государственной границы данные документы оформляются протоколом совместной проверки, который будет являться неотъемлемой частью документов демаркации государственной границы.

      4. Ремонт, восстановление, повторная установка и перемещение, а также форма, размеры, материал изготовления пограничного знака должны соответствовать требованиям документов о демаркации границы.

      5. Стороны в соответствии с законодательством своих государств привлекают к ответственности юридических и физических лиц, совершивших повреждение, перемещение или уничтожение пограничных знаков, а также определяют порядок возмещения расходов, связанных с восстановлением поврежденных или уничтоженных пограничных знаков.

Статья 8

      1. Стороны принимают меры по оборудованию и содержанию пограничных просек, ширина которых составляет 20 метров (10 метров по обеим сторонам от линии государственной границы), предотвращают их зарастание деревьями, кустарниками и другими растениями.

      Пограничные ведомства в пределах территории государства своей Стороны самостоятельно или совместно осуществляют проверку состояния пограничных просек.

      Сроки осуществления совместной проверки состояния пограничных просек согласовываются между пограничными представителями (пограничными комиссарами) заблаговременно.

      Результаты указанной совместной проверки оформляются протоколом в двух экземплярах, каждый на русском языке.

      В случае необходимости пограничные ведомства самостоятельно или совместно расчищают просеки от препятствующих наблюдению деревьев, кустарников и других растений.

      В случае проведения работ по очистке пограничной просеки на своей территории, пограничный представитель (пограничный комиссар) государства одной Стороны не менее чем за 10 дней до начала работ уведомляет об этом пограничного представителя (пограничного комиссара) государства другой Стороны.

      2. Запрещается применение для расчистки пограничных просек огня, химических препаратов и других способов, которые могут нанести ущерб государствам Сторон.

      3. Запрещается осуществление пахоты, землеройных работ, строительство сооружений и иной хозяйственной деятельности на пограничных просеках, кроме случаев, предусмотренных настоящим Соглашением и другими международными договорами между государствами Сторон.

      4. В целях недопущения отрицательного воздействия на среду обитания, условия размножения и места концентрации диких животных на границе пограничные ведомства при исполнении обязанностей по охране государственной границы возводят инженерно-технические средства, сооружения и заграждения с учетом путей миграции диких животных по предложению уполномоченных органов государств Сторон в области охраны, воспроизводства и использования животного мира.

Глава 3. Порядок пересечения государственной границы лицами, транспортными средствами и перемещения через государственную границу грузов и иного имущества. Порядок пропуска лиц, транспортных средств, грузов и иного имущества через государственную границу

Статья 9

      1. Пересечение государственной границы лицами, транспортными средствами и перемещение через государственную границу грузов и иного имущества осуществляются:

      1) на суше – в местах пересечения государственной границы, устанавливаемых на путях международного железнодорожного, автомобильного и иных сообщений;

      2) в воздушном пространстве – в местах пересечения государственной границы международными трассами или по воздушным коридорам, специально выделенным для этих целей;

      3) на море – в пределах морских коридоров, устанавливаемых на путях международного морского сообщения.

      2. Пересечение государственной границы в иных местах допускается в случаях, предусмотренных настоящим Соглашением и иными международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

Статья 10

      1. В исключительных случаях допускается пересечение государственной границы воздушными и морскими судами вне установленных мест (воздушных и морских коридоров), связанных с ее вынужденным пересечением, осуществляемым в силу чрезвычайных ситуаций и форс-мажорных обстоятельств, определенных законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      2. В указанных в пункте 1 настоящей статьи случаях командир воздушного (капитан морского) судна обязан немедленно оповестить администрацию ближайшего аэропорта (морского порта), который незамедлительно информирует пограничное ведомство государства своей Стороны.

Статья 11

      1. Стороны в исключительных случаях (в интересах национальной безопасности государств Сторон, а также по санитарно-карантинным причинам, при эпидемиях и эпизоотиях, возникновении чрезвычайных ситуаций или других форс-мажорных обстоятельств) временно ограничивают или прекращают пересечение государственной границы на отдельных ее участках:

      1) в установленных местах пересечения государственной границы в порядке, предусмотренном настоящим Соглашением и иными соглашениями между Сторонами;

      2) в иных местах пересечения государственной границы, определенных настоящим Соглашением, с уведомлением другой Стороны по линии пограничной представительской деятельности не позднее, чем за 48 часов до планируемого времени их введения, с указанием причин и сроков действия ограничений.

Статья 12

      Пограничному ведомству одной из Сторон при исполнении обязанностей по охране государственной границы предоставляется право пересечения государственной границы иным порядком, а также право неоднократного пересечения государственной границы при использовании дорог совместного пользования, использования воды из источника (колодца), находящегося вблизи государственной границы, на территории другой Стороны. Указанные действия согласовываются с пограничным ведомством другой Стороны.

Статья 13

      1. При пересечении государственной границы лица, транспортные средства, а также перемещаемые через государственную границу грузы и иное имущество подлежат процедуре пропуска через границу в соответствии с законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      2. Пропуск через государственную границу лиц, транспортных средств, грузов и иного имущества из государства одной Стороны в государство другой Стороны осуществляется в пунктах пропуска, установленных и открытых в соответствии с законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      3. Режим работы пунктов пропуска определяется Сторонами в соответствии с международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      Пограничные ведомства совместно с иными уполномоченными органами, осуществляющими контроль в пунктах пропуска, взаимно согласовывают регламент (график) работы пунктов пропуска и механизм сотрудничества по вопросам пропуска через границу в соответствии с настоящим Соглашением и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      4. При пропуске лиц, следующих в пешем порядке с территории государства одной Стороны на территорию государства другой Стороны, разрешается перевозка данной категории лиц и их багажа между автомобильными пунктами пропуска государств Сторон с учетом их удаленности друг от друга. Указанные перевозки организуются уполномоченными органами по согласованию с пограничными ведомствами.

      5. Стороны в исключительных случаях (в интересах национальной безопасности государств Сторон, а также по санитарно-карантинным причинам, при эпидемиях и эпизоотиях, возникновении чрезвычайных ситуаций или других форс-мажорных обстоятельств) временно ограничивают или прекращают пропуск через границу.

Статья 14

      1. В исключительных случаях Стороны осуществляют пропуск лиц, транспортных средств, грузов и иного имущества через государственную границу вне действующих пунктов пропуска с соблюдением порядка контроля, установленного настоящим Соглашением и законодательством государств Сторон.

      2. Пограничные ведомства по взаимной договоренности осуществляют пропуск через границу для временного пребывания на территории государств Сторон (в целях обслуживания трансграничных сооружений транспортного, промышленного, сельскохозяйственного и водохозяйственного назначения, коммуникаций, сетей электросвязи, линии электропередачи и иной деятельности) – вне действующих пунктов пропуска с соблюдением установленного настоящим Соглашением порядка, на основании действительных национальных документов (удостоверений личности) государств Сторон, по именным спискам, заверенным руководством организаций, и пропусков, оформленных на русском языке по форме согласно приложению 5 к настоящему Соглашению и выдаваемых пограничными представителями (пограничными комиссарами) государств обеих Сторон.

      Для получения указанных пропусков пограничным ведомствам через пограничных представителей (пограничных комиссаров) заблаговременно (не менее, чем за 15 дней) представляются именные списки, заверенные руководством организаций, копии действительных национальных документов (удостоверений личности) государств Сторон.

Статья 15

      При следовании лиц и транспортных средств, перемещении грузов и иного имущества из государства одной Стороны в государство другой Стороны от границы до пунктов пропуска или в обратном направлении запрещаются:

      1) изменение установленного маршрута движения;

      2) остановка, высадка (посадка) лиц, выгрузка (погрузка) грузов и иного имущества, подъем в воздух, посадка или прием любого летательного аппарата, в том числе беспилотного.

Статья 16

      Воздушные и морские суда, следующие из государства одной Стороны в государство другой Стороны, обязаны соблюдать законодательство, а также требования государств Сторон, в воздушном и морском пространстве которого они находятся.

Статья 17

      1. Пропуск граждан государства одной Стороны на территорию государства другой Стороны осуществляется на основании документов, определенных действующими между Сторонами международными договорами, действительными для взаимных поездок.

      2. Не подлежат пропуску через государственную границу лица, транспортные средства, грузы и иное имущество, которым в соответствии с законодательством государств Сторон не разрешен либо ограничен въезд или ввоз на территорию государств Сторон. Указанные лица, транспортные средства, грузы и иное имущество, прибывшие или перемещенные из государства одной Стороны в пункт пропуска государства другой Стороны и не имеющие оснований для пропуска через государственную границу, возвращаются в государство Стороны, откуда они прибыли.

      При этом допускается возвращение граждан третьих государств, прибывших воздушным судном из государства одной Стороны в государство другой Стороны, в страну своего гражданства воздушным судном.

      Пограничные ведомства по каждому факту отказа в пропуске лиц, транспортных средств, грузов и иного имущества на территорию государства своей Стороны с территории государства другой Стороны в автомобильных и железнодорожных пунктах пропуска информируют друг друга по линии деятельности пограничных представителей (пограничных комиссаров), а также принимают меры по недопущению фактов оставления транспортных средств между пунктами пропуска вне графика их работы.

Статья 18

      1. При транзитном передвижении через территории государств Сторон разрешается неоднократное пересечение государственной границы:

      1) без процедуры пропуска:

      представителей пограничных ведомств государств Сторон – по дорогам (тропам) совместного пользования, неоднократно пересекающим государственную границу;

      представителей совместной группы пограничных ведомств и уполномоченных органов Республики Казахстан и Туркменистана в период проведения заседаний и выполнения практических мероприятий на государственной границе, связанных с восстановлением, повторной установкой и переносом на новое место пограничных знаков, восстановление которых невозможно;

      представителей Совместной комиссии по проверке обозначения линии государственной границы на период проведения совместных работ;

      2) с процедурой пропуска:

      обслуживающим персоналом трансграничных сооружений в период их обслуживания – по дорогам (тропам) совместного пользования (по тропам вдоль трансграничных сооружений), в местах пересечения государственной границы трансграничными сооружениями и на дорогах (тропах), ведущих к данным сооружениям, – перед заступлением на сутки (смену) и по их окончании.

      2. В случаях, указанных в пункте 1 настоящей статьи, запрещаются изменение установленного маршрута движения, высадка (посадка) иных лиц, выгрузка (погрузка) иных грузов и иного имущества, подъем в воздух, посадка или прием любого летательного аппарата, в том числе беспилотного.

      Исключением являются случаи возникновения чрезвычайных ситуаций, технических неисправностей, оказание срочной медицинской помощи людям (с последующим уведомлением пограничного ведомства), а также проведения работ Совместной комиссией по проверке обозначения линии государственной границы.

      3. Пропуск через границу лиц, указанных в подпункте 2) пункта 1 настоящей статьи, осуществляется в соответствии с пунктом 2 статьи 14 настоящего Соглашения.

Статья 19

      1. Пересечение государственной границы обслуживающим персоналом трансграничных сооружений, а также их пропуск через границу допускаются в местах пересечения государственной границы указанными сооружениями и на дорогах (тропах), ведущих к данным сооружениям, в соответствии с пунктом 2 статьи 14 настоящего Соглашения.

      2. Нахождение указанного в пункте 1 настоящей статьи персонала на территории государства другой Стороны допускается в пределах территории обслуживаемых трансграничных сооружений и их коммуникаций на период суток (смены).

      3. Пропуск обслуживающего персонала трансграничных сооружений, а также машин и механизмов, сырья, материалов, предназначенных для эксплуатации и технического обслуживания данных сооружений, через пункты пропуска осуществляется в первоочередном порядке при наличии документов, указанных в пункте 2 статьи 14 настоящего Соглашения.

Статья 20

      1. В случае запроса одной из Сторон об оказании помощи для предупреждения и ликвидации чрезвычайных ситуаций допускается пересечение государственной границы аварийно-спасательными службами и формированиями государств Сторон в иных местах с предварительным информированием уполномоченных органов по охране границы и воздушного пространства о такой необходимости, а также согласованием мест и времени пересечения.

      2. Пропуск через государственную границу аварийно-спасательных служб и формирований государств Сторон для предупреждения или ликвидации чрезвычайных ситуаций осуществляется на основании действительных национальных документов (удостоверений личности) государств Сторон и служебных удостоверений, по именным спискам и перечню оснащения, заверенными руководством организаций, предварительно представленных пограничным ведомствам через пограничных представителей (пограничных комиссаров):

      1) в пунктах пропуска – во внеочередном порядке;

      2) вне пунктов пропуска – с соблюдением установленных законодательством государств Сторон порядка контроля.

Глава 4. Осуществление полетов над государственной границей и пограничными полосами

Статья 21

      1. Стороны принимают меры по недопущению незаконных полетов воздушных судов с пересечением государственной границы, за исключением случаев, вызванных форс-мажорными обстоятельствами.

      2. Сторона, планирующая проведение полетов воздушных судов в пределах своей пограничной полосы в целях производства аэрофотосъемочных работ, необходимых для картографирования приграничных районов, обязана не менее чем за 40 дней до начала работ предоставить по дипломатическим каналам информацию другой Стороне, согласно перечню, указанному в приложении 6 к настоящему Соглашению.

      Необходимые формальности и порядок выполнения полетов воздушных судов в вышеуказанных целях регламентируются отдельным Соглашением между Сторонами по сотрудничеству в производстве односторонних аэрофотосъемочных работ.

      3. О полученной по дипломатическим каналам информации и планируемых полетах воздушных судов, указанных в пункте 2 настоящей статьи, заблаговременно информируются пограничные ведомства и уполномоченные органы в сфере охраны государственной границы в воздушном пространстве государств Сторон.

Глава 5. Порядок ведения хозяйственной, промысловой или иной деятельности, проведения общественно-политических, культурных или иных мероприятий на государственной границе, пограничных полосах, а также в пределах пограничных вод (в том числе пользования ими)

Статья 22

      1. Ведение хозяйственной, промысловой или иной деятельности, проведение общественно-политических, культурных или иных мероприятий на государственной границе и пограничной полосе, а также в пределах пограничных вод (в том числе пользование ими) осуществляются с разрешения пограничных ведомств в порядке, определяемом настоящим Соглашением, законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      Пограничные ведомства осуществляют контроль за ведением хозяйственной, промысловой или иной деятельности, проведением общественно-политических, культурных или иных мероприятий на государственной границе, пограничной полосе и в пределах пограничных вод (в том числе пользование ими) в соответствии с положениями настоящего Соглашения, а также не позднее чем за три дня уведомляют друг друга через пограничного представителя (пограничного комиссара) о сроках и конкретном месте осуществления деятельности, которая может оказать влияние на режим государственной границы.

      2. Хозяйственная, промысловая или иная деятельность, общественно-политические, культурные или иные мероприятия, осуществляемые (проводимые) на государственной границе и пограничной полосе, а также в пределах пограничных вод государств Сторон, не должны:

      1) наносить ущерб национальной безопасности государств Сторон или содержать угрозу причинения им ущерба;

      2) создавать препятствия содержанию государственной границы и выполнению задач уполномоченными органами;

      3) нарушать установленный порядок на государственной границе.

Статья 23

      1. Ведение охоты на государственной границе и пограничной полосе, а также преследование животных через границу и стрельба, направленная на территорию государства другой Стороны, запрещаются.

      2. При необходимости в проведении взрывных работ в пределах 1000 метров от государственной границы Сторона, планирующая их проведение, не менее чем за 48 часов уведомляет другую Сторону через пограничного представителя (пограничного комиссара) и принимает меры по предотвращению нанесения ущерба государствам Сторон.

Статья 24

      1. Пограничные ведомства осуществляют контроль за недопущением перехода домашних животных через государственную границу.

      2. В случае перехода домашних животных через государственную границу, пограничные ведомства в кратчайшие сроки информируют друг друга и принимают меры по поиску, охране и их передаче в местах, оговоренных пограничными представителями (пограничными комиссарами), либо, в случае выявления их болезни или падежа вследствие особо опасного инфекционного заболевания, – к уничтожению в соответствии с законодательством государств Сторон.

      Запрещаются их сокрытие, забой или продажа, а также использование в хозяйственных целях.

Статья 25

      1. Уполномоченные органы принимают санитарно-противоэпидемические (профилактические), ветеринарные и фитосанитарные меры по предотвращению заноса через границу на территорию государств Сторон и распространения заразных болезней человека и животных, эпидемий и эпизоотий, а также вредителей, болезней растений и сорняков сельскохозяйственных и лесных культур (в том числе карантинных вредных организмов).

      При ухудшении санитарно-эпидемиологической, эпизоотической ситуации в приграничных районах, обнаружении в приграничных районах заразных болезней человека или животных, а также вредителей, болезней растений и сорняков сельскохозяйственных и лесных культур (в том числе карантинных вредных организмов), представляющих опасность здоровью людей, животных, растений и окружающей среде, и возможном их распространении через государственную границу уполномоченные органы незамедлительно уведомляют об этом друг друга.

      2. При возникновении вспышек по особо опасным болезням животных на территории государства одной из Сторон уполномоченный орган государства другой Стороны запрещает ввоз животных, продукции и сырья животного происхождения в соответствии с требованиями Международного эпизоотического бюро (далее – МЭБ) при пересечении государственной границы и выезде с территории или въезде на территорию государств Сторон лиц, транспортных средств, ввозе (вывозе) грузов и иного имущества.

      Уполномоченные органы Сторон в соответствии с требованиями МЭБ запрещают ввоз через границу животных, продукции и сырья животного происхождения из страны с неблагополучным статусом в страну с благополучным статусом по особо опасным болезням животных.

      3. Уполномоченные органы при необходимости проводят консультации по вопросам охраны и использования водных и других природных ресурсов, проблемам профилактики заразных болезней человека и животных, а также вредителей, болезней растений и сорняков сельскохозяйственных и лесных культур (в том числе карантинных вредных организмов), на приграничных территориях.

Статья 26

      При пользовании пограничными водами Стороны руководствуются положениями настоящего Соглашения и другими международными договорами, разграничивающими внутренние воды, территориальные воды и рыболовные зоны государств Сторон по смежному побережью Каспийского моря, участниками которых являются государства обеих Сторон.

Статья 27

      1. Граждане государств Сторон осуществляют рыболовство в пределах своей части пограничных вод с разрешения пограничных ведомств.

      Уполномоченные органы совместно или самостоятельно принимают меры по пресечению незаконной ловли рыбы и других биологических ресурсов, применения взрывчатых и химических веществ, электротока либо иных способов массового истребления рыбных и других водных биологических ресурсов в пограничных водах.

      2. Вопросы охраны, воспроизводства и использования рыбных и других водных биологических ресурсов в пределах пограничных вод уполномоченные органы решают в соответствии с законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

Статья 28

      При возникновении в приграничных районах чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера уполномоченные органы по договоренности оказывают необходимую помощь пострадавшей Стороне в спасении, ликвидации последствий, а также принимают меры по нераспространению бедствия на территорию государства другой Стороны.

Статья 29

      1. Уполномоченные органы самостоятельно принимают меры, а также осуществляют совместную деятельность по поддержанию и соблюдению режима государственной границы в соответствии с настоящим Соглашением, законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      В этих целях пограничными ведомствами организуются и проводятся совместные действия по соблюдению режима государственной границы в периоды и сроки, согласованные пограничными представителями (пограничными комиссарами) государств Сторон.

      Передвижение по дорогам совместного пользования пограничных ведомств при проведении совместных действий по поддержанию и соблюдению режима государственной границы осуществляется по согласованию пограничных представителей (пограничных комиссаров).

      2. Стороны укрепляют сотрудничество и взаимодействие в интересах обеспечения условий и поддержания режима государственной границы, поддержания порядка в приграничных районах, предотвращения и пресечения контрабанды, незаконной миграции, незаконного оборота наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов, прекурсоров, запрещенных предметов, а также других трансграничных преступлений.

      3. Стороны определяют перечень административного разграничения приграничных районов согласно приложению 7 к настоящему Соглашению. В случае изменений по причине пересмотра административного разграничения своих приграничных районов, одна Сторона своевременно уведомляет об этом другую Сторону.

Глава 6. Порядок разрешения пограничных инцидентов

Статья 30

      1. Разрешение пограничных инцидентов осуществляется пограничными представителями (пограничными комиссарами) государств Сторон.

      Пограничные инциденты, не урегулированные пограничными представителями (пограничными комиссарами), разрешаются по дипломатическим каналам.

      2. Разрешение пограничных инцидентов осуществляется путем проведения одностороннего или совместного расследований, обмена информацией или рассмотрения их результатов, принятия совместных решений, устранения последствий и причин, привлечения к ответственности виновных лиц, а также восстановления режима государственной границы в соответствии с настоящим Соглашением.

      При проведении расследований устанавливаются: вид инцидента, время, место и причины его возникновения, участники, характер их действий и виновность, наличие свидетелей и вещественных доказательств, меры, необходимые для закрепления показаний свидетелей и сохранения вещественных доказательств.

      Все вопросы, связанные с разрешением пограничных инцидентов, решаются на равноправной основе, все заявления пограничных представителей (пограничных комиссаров) выражаются в вежливой форме, несут обоснованный характер и разрешаются в интересах государств Сторон.

      3. При разрешении пограничных инцидентов допускаются привлечение экспертов пограничных представителей (пограничных комиссаров), а также использование сил и средств иных уполномоченных органов государств Сторон.

Статья 31

      При возникновении пограничных инцидентов пограничный представитель (пограничный комиссар) государства одной Стороны информирует о них в установленном порядке пограничного представителя (пограничного комиссара) государства другой Стороны или получает от него соответствующую информацию.

      По фактам пограничных инцидентов пограничными представителями (пограничными комиссарами) направляются устные или письменные заявления с просьбой о принятии соответствующих мер, для чего по взаимному согласованию устанавливаются места встреч на государственной границе и порядок обмена служебной корреспонденцией.

Статья 32

      1. При обнаружении признаков нарушения или нарушителя границы с территории государства одной Стороны пограничные представители (пограничные комиссары) и уполномоченные органы государства другой Стороны осуществляют на территории своего государства поиск, задержание и установление личности нарушителя границы, о чем информируют друг друга.

      2. Применение оружия в отношении нарушителя границы допускается в соответствии с законодательством государств Сторон.

      Нарушителю границы, получившему ранение при задержании, оказывается срочная медицинская помощь.

      3. Пограничные представители (пограничные комиссары) государства Стороны, задержавшие нарушителей границы, сообщают пограничным представителям (пограничным комиссарам) государства другой Стороны сведения об обстоятельствах совершенных правонарушений, предпринятых в отношении задержанных мерах и результатах расследований, а также по запросу пограничных представителей (пограничных комиссаров) государства другой Стороны предоставляют необходимые материалы.

      4. Передача правонарушителей пограничными представителями (пограничными комиссарами) осуществляется в соответствии с законодательством государств Сторон и международными договорами, участниками которых являются государства обеих Сторон.

      5. Лица, задержанные за нарушение государственной границы, в случае установления в соответствии с законодательством Сторон факта их неумышленного перехода границы (хозяйственно-бытовые цели, психически больные, вследствие неблагоприятных погодных условий и стихийных бедствий, потеря ориентирования на местности и т.п.), а также при условии, что они не совершили уголовных преступлений при переходе, передаются на территорию того государства, откуда они прибыли.

      Указанные лица передаются по акту, образец которого по взаимной договоренности устанавливается пограничными представителями (пограничными комиссарами) государств Сторон.

      Акт оформляется в двух экземплярах на русском языке и подписывается представителями пограничных ведомств Сторон, осуществляющими их прием и передачу.

      В акте указываются:

      - время, дата и место передачи;

      - установочные данные передаваемых лиц;

      - время, дата и место неумышленного незаконного пересечения ими границы;

      - обстоятельства и причины неумышленного незаконного пересечения границы;

      - перечень предметов, вещей и документов передаваемых лиц;

      - заявления передаваемых лиц;

      - воинские звания, фамилии и инициалы представителей пограничных ведомств Сторон, осуществляющих прием и передачу вышеуказанных лиц.

Статья 33

      1. При обнаружении на государственной границе, пограничных полосах или в пограничных водах неопознанных трупов людей пограничные представители (пограничные комиссары) и уполномоченные органы Сторон устанавливают их принадлежность, в необходимых случаях проводят совместное опознание, согласованно решают вопросы их передачи или необходимые способы разрешения.

      2. При обнаружении на государственной границе, пограничных полосах или в пограничных водах неопознанных предметов или трупов скота Стороны принимают меры к установлению их принадлежности и по взаимному согласованию осуществляют их передачу (возврат) или уничтожение.

Статья 34

      1. Пограничные представители (пограничные комиссары) и уполномоченные органы одной Стороны при получении информации о незаконном пересечении границы воздушным судном немедленно сообщают (соответственно) пограничным представителям (пограничным комиссарам) и уполномоченным органам другой Стороны о вероятном типе нарушившего границу воздушного судна, а также времени нарушения границы, месте (географические координаты), высоте и направлении (воздушная трасса) полета.

      2. Пограничные представители (пограничные комиссары) и уполномоченные органы одной Стороны после получения сообщения о незаконном пересечении границы воздушным судном немедленно производят проверку по факту незаконного нарушения границы и сообщают (соответственно) пограничным представителям (пограничным комиссарам) и уполномоченным органам другой Стороны о причинах незаконного пересечения границы.

      Если пограничные представители (пограничные комиссары) и уполномоченные органы одной Стороны не располагают информацией относительно воздушного судна, незаконно нарушившего границу, они сообщают (соответственно) об этом пограничным представителям (пограничным комиссарам) и уполномоченным органам другой Стороны и принимают меры к его поиску.

      3. Пограничные представители (пограничные комиссары) и уполномоченные органы Сторон совместно расследуют причины незаконного пересечения границы воздушным судном.

      Порядок обмена информацией о незаконном пересечении границы воздушным судном решается согласно соответствующим договоренностям между пограничными представителями (пограничными комиссарами) и уполномоченными органами Сторон.

Статья 35

      1. Одностороннее расследование пограничных инцидентов (далее – одностороннее расследование) проводится в отношении пограничных инцидентов, не вызывающих разногласий между Сторонами (случайный переход государственной границы гражданами одной стороны на территорию другой, перепас скота через границу, переход пожара в степных районах), или для урегулирования которых не требуется проведения дополнительных совместных мероприятий.

      2. Односторонние расследования проводятся пограничными представителями (пограничными комиссарами) самостоятельно на своей территории в соответствии с законодательством государств Сторон, о результатах которых информируется другая Сторона.

      3. Урегулирование пограничных инцидентов в таких случаях достигается путем приема-передачи информации о результатах одностороннего расследования по средствам связи (служебной корреспонденцией) или проведения встречи пограничных представителей (пограничных комиссаров), их заместителей или помощников с принятием совместного решения, а также последующим выполнением Стороной, на территории которой возник пограничный инцидент, мероприятий по устранению их последствий и причин, привлечению к ответственности виновных лиц и восстановлению порядка в соответствии с правилами режима государственной границы.

      Материалы односторонних расследований являются основой для принятия совместных решений на встрече (совместных заседаниях) пограничных представителей (пограничных комиссаров), отражающих общую точку зрения Сторон, которые приобщаются в качестве приложений к протоколу встречи пограничных представителей (пограничных комиссаров).

      В случаях недостаточности оснований для выработки общей точки зрения Сторон и принятия совместных решений, пограничными представителями (пограничными комиссарами) по взаимному согласованию назначаются совместные расследования.

Статья 36

      1. Совместное расследование пограничных инцидентов (далее – совместное расследование) проводится в отношении пограничных инцидентов, связанных с нарушением режима государственной границы или причинением материального или иного ущерба одному или обоим государствам Сторон.

      2. Совместные расследования проводятся пограничными представителями (пограничными комиссарами) в пунктах встреч пограничных представителей или непосредственно на месте пограничного инцидента.

      3. Урегулирование пограничных инцидентов в таких случаях достигается путем рассмотрения пограничными представителями (пограничными комиссарами) результатов совместных расследований с принятием совместных решений, определением и принятием совместных мер по устранению последствий и причин, привлечению к ответственности виновных лиц и восстановлению порядка в соответствии с требованиями настоящего Соглашения.

      Привлечение к ответственности виновных лиц осуществляется в соответствии с законодательством государств Сторон.

      4. При рассмотрении результатов совместных расследований принимаются решения, отражающие общую точку зрения пограничных представителей (пограничных комиссаров) по урегулированию пограничного инцидента, и составляется акт совместного расследования пограничного инцидента (далее – акт совместного расследования).

      При выявлении причин пограничного инцидента, связанного с недостаточностью принимаемых мер одной из Сторон или установлением вины граждан государств одной из Сторон, такой Стороной признаются выявленные причины или установленная вина лиц, а также принимаются меры по восстановлению порядка в соответствии с требованиями настоящего Соглашения и привлечению к ответственности виновных лиц. О принятых мерах информируется пограничный представитель (пограничный комиссар) государства другой Стороны.

Статья 37

      1. Совместное расследование проводится на месте возникновения пограничного инцидента в случае необходимости установления всех обстоятельств, вызвавших его, проверки обоснованности заявления пограничного представителя (пограничного комиссара) государства Стороны, по требованию которой проводится совместное расследование.

      2. Порядок совместного расследования и рассмотрения его результатов определяется в каждом отдельном случае в зависимости от обстоятельств и характера пограничного инцидента. Организует совместное расследование и руководит им пограничный представитель (пограничный комиссар) государства Стороны, на территории которого оно проводится.

      Время и место проведения совместного расследования согласовываются между пограничными представителями (пограничными комиссарами).

Статья 38

      1. В установленное время пограничный представитель (пограничный комиссар) государства Стороны, на территории которого проводится совместное расследование, встречает пограничного представителя (пограничного комиссара) государства другой Стороны в районе проведения совместного расследования.

      В целях определения характера инцидента (места и времени, вида и причин его возникновения), участников (лиц, характера их действий и виновность) и свидетелей, а также сбора и закрепления вещественных доказательств осматривается место пограничного инцидента, раненые и трупы, документы и оружие, следы людей и животных, извлеченные пули, перемещенные через границу грузы и иное имущество, разрушенные или поврежденные пограничные знаки и трансграничные сооружения, другие доказательства неправомерных действий.

      Раненые и трупы осматриваются медицинскими экспертами на месте обнаружения. До совместного расследования оказывается необходимая медицинская помощь раненым и обеспечивается охрана трупов.

      Опрос свидетелей, потерпевших и задержанных (виновных) лиц, находящихся на территории государства одной Стороны, осуществляется пограничным представителем (пограничным комиссаром) этой Стороны в одностороннем порядке.

      Их совместный опрос пограничными представителями (пограничными комиссарами) производится с разрешения старших начальников.

      Все обнаруженные предметы, следы на местности осматриваются в их взаимосвязи и с учетом опроса свидетелей, потерпевших и задержанных (виновных) лиц.

      Документы, оружие и другие предметы, то есть вещественные доказательства, подвергаются тщательному осмотру, а при необходимости – экспертизе. При этом устанавливаются их государственная и личная принадлежность, назначение и использование во время пограничного инцидента.

      Экспертами пограничных представителей (пограничных комиссаров) определяется наличие материального и иного ущерба (государству, организациям, предприятиям, гражданам, состоянию здоровья потерпевших).

      При угрозе уничтожения атмосферными осадками доказательства фотографируются, видео документируется на фоне ближайших местных предметов, являющихся ярко выраженными ориентирами.

      Для выработки совместного решения по урегулированию пограничного инцидента по наличию и местоположению вещественных доказательств, результатам опроса свидетелей, потерпевших и задержанных (виновных) лиц пограничными представителями (пограничными комиссарами) устанавливаются характер, место и время пограничного инцидента, причины и последствия его совершения, виновность лиц и их государственная принадлежность, наличие материального и иного нанесенного ущерба (государству, организациям, предприятиям, гражданам, состоянию здоровья потерпевших), а также определяются меры по восстановлению режима государственной границы в соответствии с настоящим Соглашением.

      2. В зависимости от характера и обстоятельств пограничного инцидента в ходе совместного расследования составляются:

      1) акт осмотра места пограничного инцидента;

      2) акты экспертиз;

      3) протоколы опроса (совместного опроса) свидетелей, потерпевших и задержанных (виновных) лиц;

      4) акты оценки уничтоженного или поврежденного имущества;

      5) акты совместного осмотра пограничных знаков.

      Все документы составляются в двух экземплярах, каждый на русском языке, подписываются пограничными представителями (пограничными комиссарами) и всеми участниками совместного расследования (кроме актов экспертизы, которые подписываются экспертами пограничных представителей (пограничных комиссаров).

      В акте осмотра места пограничного инцидента указываются: наименование документа, время начала и окончания осмотра, состав присутствующих при осмотре, результаты (обнаруженные следы, трупы людей или животных, оружие, гильзы, другие предметы (вещества), их принадлежность, местоположение по отношению к пограничным знакам, отношение к произошедшему пограничному инциденту), выводы.

      К акту прилагаются схема местности с точным нанесением места расположения обнаруженных вещественных доказательств пограничного инцидента.

      В акте экспертизы отражаются: место, время, дата и основания проведения экспертизы, состав экспертов пограничных представителей (пограничных комиссаров), что установлено в ходе экспертизы, заключение, количество экземпляров составленного акта, подписи экспертов, составивших акт.

      Акт совместного осмотра пограничных знаков составляется в произвольной форме, в котором отражаются место, время, дата его осмотра и составления, основания совместного осмотра пограничных знаков, результаты осмотра, предложения по ремонту, восстановлению, повторной установке на прежнем месте или переустановке пограничных знаков.

      3. При установлении всех обстоятельств пограничного инцидента и принятии мер по его разрешению в ходе совместного расследования пограничными представителями (пограничными комиссарами) принимается совместное решение об его урегулировании, которое оформляется актом совместного расследования.

      Акт совместного расследования составляется в произвольной форме в районе его проведения (на месте инцидента), в котором отражаются место, время и дата начала и завершения совместного расследования, основание его проведения, состав присутствующих, результаты совместного расследования, заявления и предложения пограничных представителей (пограничных комиссаров), решение по урегулированию пограничного инцидента.

      К акту совместного расследования в качестве приложений приобщаются акты (протоколы), указанные в пункте 2 настоящей статьи.

      4. При недостаточности выявленных обстоятельств пограничного инцидента в ходе проведенного совместного расследования проводятся дополнительные мероприятия для их установления, по результатам которых назначается совместное заседание пограничных представителей (пограничных комиссаров) по урегулированию пограничного инцидента (далее – совместное заседание).

Статья 39

      1. Предложение о проведении совместного заседания направляется не позднее 7 суток до его начала и включает дату, время, место, повестку дня заседания и состав участников. Ответ на предложение предоставляется не позднее 48 часов с момента его получения.

      2. Совместное заседание при необходимости проводится с переносом с территории государства одной Стороны на территорию государства другой Стороны, когда требуется дополнительное проведение осмотра местности в районе пограничного инцидента, опроса свидетелей, потерпевших и задержанных (виновных).

      Совместное заседание проходит под председательством пограничного представителя (пограничного комиссара), на территории государства которого оно проводится.

      Переговоры ведутся пограничными представителями (пограничными комиссарами), остальные участники совместного заседания отвечают на вопросы с разрешения пограничных представителей (пограничных комиссаров).

      3. После утверждения повестки дня совместного заседания пограничные представители (пограничные комиссары) обмениваются заявлениями по поводу произошедшего пограничного инцидента, с учетом материалов совместных расследований и дополнительно установленных обстоятельств предъявляют документальные и вещественные доказательства, при необходимости проводят дополнительный опрос свидетелей, потерпевших, задержанных (виновных) лиц, в результате чего приходят к общей точке зрения и принятию совместных решений об урегулировании пограничного инцидента.

      В зависимости от характера и вновь выявленных обстоятельств пограничного инцидента на совместном заседании оформляются:

      1) протоколы дополнительного опроса свидетелей, потерпевших, задержанных (виновных) лиц;

      2) акт передачи лиц и имущества;

      3) акт о наличии материального и иного ущерба (поврежденного или уничтоженного имущества);

      4) акт экспертизы причиненного ущерба здоровью потерпевших;

      5) иные акты необходимых экспертиз и документы.

      По итогам Совместного заседания оформляется протокол совместного заседания (далее – Совместный протокол) в двух экземплярах, каждый на русском языке, который отражает состав участников, ход заседания и принятые решения об урегулировании пограничного инцидента и определении мер по восстановлению режима государственной границы в соответствии с настоящим Соглашением.

      Совместный протокол скрепляется подписями пограничных представителей (пограничных комиссаров) или лиц, их замещающих, а также гербовыми печатями.

      К Совместному протоколу прилагаются акт совместного расследования и акты (протоколы), указанные в пункте 3 настоящей статьи.

Статья 40

      Если пограничными представителями (пограничными комиссарами) на Совместном заседании не принято совместное решение по урегулированию пограничного инцидента, односторонние заявления и предложения отражаются в Совместном протоколе.

      Копии Совместных протоколов с прилагаемыми к ним материалами направляются в уполномоченный орган в сфере иностранных дел государств Сторон для разрешения пограничного инцидента по дипломатическим каналам.

Статья 41

      1. Совместные решения, принятые пограничными представителями (пограничными комиссарами), являются обязательными для их выполнения.

      Пограничные представители (пограничные комиссары) выполняют совместные решения и проверяют (соответственно) их выполнение уполномоченными органами государств Сторон.

      2. В случаях несвоевременного выполнения совместных решений уполномоченным органом государства одной Стороны, пограничный представитель (пограничный комиссар) государства другой Стороны выясняет их причины путем обмена информацией или на Совместном заседании.

Статья 42

      1. При принятии совместных решений о передаче лиц, имущества и домашних животных указываются сроки их исполнения.

      2. Передача лиц, имущества и домашних животных осуществляется пограничными представителями (пограничными комиссарами), их заместителями или помощниками в порядке, установленном статьей 8 Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о деятельности пограничных представителей (пограничных комиссаров) от 28 мая 2007 года.

      Передача (прием) лиц сопровождается их опросом с целью выявления жалоб, которые записываются в акт передачи. При заявлении необоснованной жалобы передача лиц переносится на другой срок и проводится разбирательство.

Статья 43

      Стороны в соответствии с законодательством своих государств самостоятельно несут расходы по реализации настоящего Соглашения.

Глава 7. Заключительные положения

Статья 44

      Положения настоящего Соглашения не затрагивают прав и обязательств Сторон, вытекающих из других международных договоров, участниками которых являются государства Сторон.

Статья 45

      Все приложения, упомянутые в настоящем Соглашении, являются его неотъемлемой частью.

Статья 46

      По взаимному согласию Сторон в настоящее Соглашение могут быть внесены изменения и дополнения, являющиеся его неотъемлемой частью, которые оформляются отдельными протоколами.

Статья 47

      В случае возникновения споров и разногласий по толкованию или применению положений настоящего Соглашения, Стороны разрешают их путем переговоров и консультаций.

      Вопросы, возникшие между пограничными ведомствами при выполнении настоящего Соглашения, разрешаются путем консультаций их представителей на месте или на уровне руководства пограничных ведомств в рамках международного сотрудничества либо по дипломатическим каналам.

Статья 48

      Настоящее Соглашение подлежит ратификации и вступает в силу на тридцатый день после получения по дипломатическим каналам последнего письменного уведомления о ее завершении.

      Настоящее Соглашение заключается на неопределенный срок и действует до тех пор, пока одна из Сторон по дипломатическим каналам в письменной форме не уведомит другую Сторону о своем намерении прекратить его действие. В этом случае Соглашение прекращает свое действие по истечении шести месяцев с даты получения такого уведомления.

      Совершено в городе Ашхабад "25" октября 2021 года в двух экземплярах, каждый на казахском, туркменском и русском языках, при этом все тексты имеют одинаковую силу. В случае расхождения между текстами, Стороны обращаются к тексту на русском языке.

     

За Правительство
Республики Казахстан
За Правительство
Туркменистана

 
 
  Приложение 1
к Соглашению между
Правительством Республики
Казахстан
и Правительством
Туркменистана
о режиме казахстанско-
туркменской
государственной границы
  Форма

Акт
ремонта, восстановления или повторной установки пограничного знака № ____

      В соответствии с пунктом 2 статьи 5 Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы от "__" _____ 20___ года, пограничный представитель (пограничный комиссар), (заместитель, помощник пограничного представителя (пограничного комиссара)

      _______________________________________________________________________________
      (название страны) (наименование участка)
      _______________________________________________________________________________
      (воинское звание, фамилия, имя, отчество)
      с представителем
      _______________________________________________________________________________
      (наименование уполномоченного органа), (фамилия, имя, отчество представителя)
      с ________ до _______ "___" ____________ 20___ года
      (время) (дата)
      в присутствии пограничного представителя (пограничного комиссара), (заместителя,
      помощника пограничного представителя (пограничного комиссара)
      _______________________________________________________________________________
      (название страны) (наименование участка)
      _______________________________________________________________________________
      (воинское звание, фамилия, имя, отчество)
      с представителем
      ________________________________________________________________________________
      (наименование уполномоченного органа), (фамилия, имя, отчество представителя)
      произвел_____________________________________________________________
      (ремонт, восстановление или повторную установку)
      ________________________________________ пограничного знака № ___.
      Пограничный знак №_________________________________________________________________
      (далее излагаются процесс и причина ремонта, восстановления или повторной установки пограничного знака)
      Вышеуказанные работы выполнены в соответствии с подписанными
      "___" ________ 20___ года ____________________________________________________________
      ______________________________________________________________________________
      (наименование документов о демаркации или совместных проверок)
      Настоящий акт составлен в двух экземплярах на русском языке.
     

Пограничный представитель (заместитель пограничного представителя, помощник
пограничного представителя) Республики Казахстан
по __________________________________
(наименование участка)
____________________________
(подпись)

Пограничный комиссар (заместитель пограничного комиссара, помощник
пограничного комиссара) Туркменистана
по ___________________________________
(наименование участка)
__________________________
(подпись)

     

Представитель
_______________________________________
(наименование уполномоченного органа)
Республики Казахстан
_______________________________________
(подпись)

Представитель
________________________________
(наименование уполномоченного органа)
Туркменистана _____________________________
(подпись)

 
  Приложение 2
к Соглашению между
Правительством Республики
Казахстан
и Правительством
Туркменистана
о режиме казахстанско-
туркменской
государственной границы
  Форма

Акт
о невозможности восстановления или повторной установки на исходном месте
после повреждения (перемещения, разрушения или утраты) пограничного знака № __

      В соответствии с пунктом 1 статьи 7 Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы от "__" _____ 20___ года, пограничный представитель (пограничный комиссар), (заместитель, помощник пограничного представителя (пограничного комиссара)

      ______________________________________________________________________________
      (название страны) (наименование участка)
      ______________________________________________________________________________
      (воинское звание, фамилия, имя, отчество)
      с представителем
      ______________________________________________________________________________
      (наименование уполномоченного органа), (фамилия, имя, отчество представителя)
      с ________ до _______ "___" ____________ 20___ года
      (время) (дата)
      в присутствии пограничного представителя (пограничного комиссара), (заместителя, помощника пограничного представителя (пограничного комиссара)
      _______________________________________________________________________________
      (название страны) (наименование участка)
      ______________________________________________________________________________
      (воинское звание, фамилия, имя, отчество)
      с представителем
      ______________________________________________________________________________
      (наименование уполномоченного органа), (фамилия, имя, отчество представителя)
      установил, что пограничный знак №___
      ________________________________________________________________________ и его
      (поврежден, перемещен, разрушен или утрачен)
      _______________________________________________________________________________
      (восстановление или повторная установка)
      на исходное место, определенное в соответствии с положениями подписанного
      "___" _________ 20___ года
      ____________________________________________________________________________,
      (наименование документа демаркации или совместной проверки)
      невозможно (-а) ____________________________________________________________________,
      (причина)
      о чем Стороны согласились вынести на решение Совместной группы пограничных ведомств и уполномоченных органов Республики Казахстан и Туркменистана.
      Настоящий акт составлен в двух экземплярах, каждый на казахском, туркменском и русском языках.
      В случае расхождения между текстами, Стороны обращаются к тексту на русском языке.
     

Пограничный представитель (заместитель пограничного представителя, помощник пограничного представителя) Республики Казахстан
по ________________________________________
(наименование участка)
____________________________
(подпись)

Пограничный комиссар (заместитель пограничного комиссара, помощник пограничного комиссара) Туркменистана
по ________________________________________
(наименование участка)
____________________________
(подпись)

     

Представитель
___________________________________
(наименование уполномоченного органа)
Республики Казахстан
___________________________
(подпись)

Представитель
___________________________________
(наименование уполномоченного органа)
Туркменистана
___________________________
(подпись)

 
  Приложение 3
к Соглашению между
Правительством Республики
Казахстан
и Правительством
Туркменистана
о режиме казахстанско-
туркменской
государственной границы

Положение
о совместной группе пограничных ведомств и уполномоченных органов Республики Казахстан и Туркменистана

      В соответствии с пунктом 2 статьи 7 Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы от "___" ______20__ года. (далее – Соглашение) принимается настоящее Положение о совместной группе пограничных ведомств и уполномоченных органов Республики Казахстан и Туркменистана (далее – совместная группа).

Раздел 1. Состав совместной группы

      Совместная группа от каждой Стороны возглавляется пограничным представителем (пограничным комиссаром). В состав совместной группы включаются эксперты и специалисты геодезических, землеустроительных служб, представители других уполномоченных органов государств Сторон.

      Стороны уведомляют друг друга через пограничных представителей (пограничных комиссаров) о составе своей части Совместной группы.

Раздел 2. Функции Совместной группы

      Совместная группа в соответствии с настоящим Соглашением выполняет функции по рассмотрению и разрешению вопросов, связанных с восстановлением, повторной установкой или переносом на новое место пограничных знаков, восстановление которых невозможно на месте первоначальной установки.

Раздел 3. Формы работы Совместной группы

      1. Совместная группа осуществляет работу путем проведения заседаний и выполнения практических мероприятий на государственной границе, связанных с восстановлением, повторной установкой или переносом на новое место пограничных знаков, восстановление которых невозможно на месте первоначальной установки.

      По результатам проведенных совместной группой работ оформляются документы в соответствии с пунктом 3 статьи 7 настоящего Соглашения.

Раздел 4. Механизм работы Совместной группы

      1. Заседания Совместной группы проводятся по инициативе одной из Сторон при возникновении необходимости.

      Дата, место, время, повестка дня и состав участников заседания согласовываются по линии погранпредставительской деятельности.

      2. Председательствует на заседании пограничный представитель (пограничный комиссар) той части Совместной группы, на территории государства которого проводится заседание.

Раздел 5. Расходы Совместной группы

      Расходы, связанные с выполнением функций Совместной группы, оплачиваются Сторонами самостоятельно.

      Сторона, на территории государства которого проводится заседание Совместной группы, предоставляет необходимые условия (помещение, автотранспорт) для его проведения.

 
  Приложение 4
к Соглашению между
Правительством Республики
Казахстан
и Правительством
Туркменистана
о режиме казахстанско-
туркменской
государственной границы
  Форма

Акт
об установке на новом месте пограничного знака № ___ после повреждения (перемещения, разрушения или утраты)

      В соответствии с пунктом 3 статьи 7 Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы от "__" ______ 20___ года и решением Совместной группы пограничных ведомств и уполномоченных органов Республики Казахстан и Туркменистана от "____" ________20___ года эксперт (казахстанской/туркменской части) Совместной группы

      _________________________________________________________________________

      (фамилия, имя, отчество специалиста геодезии, землеустроителя)

      _______________________________________________________ "____" _____ 20____ года

      совместно с экспертом (туркменской/казахстанской части) Совместной группы

      _________________________________________________________________________

      (фамилия, имя, отчество специалиста геодезии, землеустроителя)

      установили поврежденный (перемещенный, разрушенный или утраченный) пограничный знак № ____ на новое место.

      Протокол пограничного знака № ___ и фрагменты каталога координат и высот пограничного знака, протокол-описание прохождения государственной границы на данном участке и карта государственной границы, касающиеся местоположения вновь установленного пограничного знака (прилагаются), составлены в соответствии с подписанным "____" _________ 20____ года

      _______________________________________________________________________

      (наименование документов о демаркации и совместных проверок)

      Настоящий акт составлен в двух экземплярах, каждый на казахском, туркменском и русском языках, причем все тексты имеют одинаковую силу.

      В случае расхождения между текстами, Стороны обращаются к тексту на русском языке.

     

Эксперт
казахстанской части совместной группы
________________
(подпись)
Эксперт
туркменской части совместной группы
________________
(подпись)


 
  Приложение 5
к Соглашению между
Правительством Республики
Казахстан
и Правительством
Туркменистана
о режиме казахстанско-
туркменской
государственной границы
  Форма

      (размер 15х10 см)
      _____________________________________________________________________________
     
      ПРОПУСК
     


      Место печати
      ______________________________________________________________________________
      (фамилия, имя, отчество, дата рождения)
      имеет право пересечения казахстанско-туркменской государственной границы
      в обе стороны в районе ______________________________________________ и находится
      (место пересечения или район пограничного знака)
      в ___________________________________________ в период с __________ до __________ часов.
      (наименование объекта) (время суток)
      Действителен при предъявлении документа _____________________________________________
      (название и номер документа)
      с "______" _________________ 20____г до "______" ____________________ 20____ г.
      (срок действия пропуска)
     

Место печати

Пограничный представитель Республики Казахстан
по _______________________________ участку
________________________________________
(звание, подпись, фамилия и инициалы)

Место печати

Пограничный комиссар Туркменистана
по ______________________________ участку
________________________________________
(звание, подпись, фамилия и инициалы)

 
  Приложение 6
к Соглашению между
Правительством Республики
Казахстан
и Правительством
Туркменистана
о режиме казахстанско-
туркменской
государственной границы

Перечень
информации, предоставляемый по дипломатическим каналам при планировании проведения полета воздушным судном в пределах своей пограничной полосы в целях производства аэрофотосъемочных работ, необходимых для картографирования приграничных районов

      1. Цель полета.

      2. Данные о полете:

      1) период полета, конкретные дни взлета и продолжительность полета;

      2) район полета, географические координаты точки входа в пограничную полосу и выхода из нее, направление полета;

      3) высота полета.

      3. Сведения о летательном аппарате:

      1) владелец;

      2) тип и модификация;

      3) окраска (цвет);

      4) опознавательные знаки;

      5) бортовой номер;

      6) позывные сигналы;

      7) наличие радарной установки.

      4. Сведения о фотоаппаратуре:

      1) тип и модификация;

      2) фокусное расстояние.

 
  Приложение 7
к Соглашению между
Правительством Республики
Казахстан
и Правительством
Туркменистана
о режиме казахстанско-
туркменской
государственной границы

Перечень
административного разграничения приграничных районов

      В соответствии с пунктом 3 статьи 29 Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Туркменистана о режиме казахстанско-туркменской государственной границы от "___" ________ 20 ___ года определяется перечень административного разграничения приграничных районов:

      1. Со стороны Республики Казахстан:

      Мангистауская область:

      Каракиянский район.

      2. Со стороны Туркменистана:

      Балканский велаят:

      Туркменбашынский этрап.

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Түрікменстан Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының режимі туралы келісімді ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2023 жылғы 28 сәуірдегі № 2-VIII ҚРЗ.

      2021 жылғы 25 қазанда Ашғабатта жасалған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Түрікменстан Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының режимі туралы келісім ратификациялансын.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ. ТОҚАЕВ

  Түзетілген мәтін

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Түрікменстан Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының режимі туралы КЕЛІСІМ

      Бұдан әрі "Тараптар" деп аталатын Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Түрікменстан Үкіметі,

      аумақтық тұтастық және шекараға қол сұғылмаушылық туралы халықаралық құқық қағидатын басшылыққа ала отырып,

      мемлекеттік шекара екі елдің арасында ұрпақтан ұрпаққа мәңгілік бейбітшілік пен достық шекарасы болып қалуы үшін ортақ күш-жігерді жұмсау шешіміне бекініп,

      екі елдің мемлекеттік шекарасында тұрақтылықты және шекара маңындағы аудандарда тыныштықты қамтамасыз ету, шекара мәселелерін өзара құрмет, сенім, теңқұқықтылық, достық және ынтымақтастық рухында реттеу мақсатында,

      1993 жылғы 19 мамырдағы Қазақстан Республикасы мен Түрікменстан арасындағы достық қатынастар және ынтымақтастық туралы шартты, 2017 жылғы 18 сәуірдегі Қазақстан Республикасы мен Түрікменстан арасындағы стратегиялық әріптестік туралы шартты және 2001 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасы мен Түрікменстан арасындағы Мемлекеттік шекараны қорғаудағы ынтымақтастың туралы келісімді негізге ала отырып,

      төмендегілер туралы келісті:

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап

      1. Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының режимі (бұдан әрі - мемлекеттік шекара режимі) - осы Келісімде айқындалған, Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасында және шекаралық белдеулерде қолданылатын, мыналарды:

      Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасын күтіп-ұстау;

      адамдардың, көлік құралдарының Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасын кесіп өтуі және ол арқылы жүктер мен өзге де мүлікті өткізу;

      Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасы арқылы адамдарды, көлік құралдарын, жүктер мен өзге де мүлікті өткізу;

      Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының және шекаралық белдеулердің үстінен ұшып өтуді жүзеге асыру;

      Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасында, шекаралық белдеулерде, сондай-ақ шекара сулары шегінде шаруашылық, кәсіпшілік, зерттеу, ізденіс немесе өзге де қызметті жүргізу, қоғамдық-саяси, мәдени немесе өзге де іс-шараларды өткізу (оның ішінде оларды пайдалану);

      шекарадағы оқыс оқиғаларды шешу тәртібін қамтитын қағидалар.

      2. Мемлекеттік шекара режиміне Тараптар мемлекеттерінің бірлескен қызметімен қолдау жасалады және оның мәселелері осы Келісімде, сондай-ақ Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында және екі Тараптың мемлекеттері қатысушылары болып табылатын халықаралық шарттарда регламенттеледі.

2-бап

      Осы Келісімнің мақсаттары үшін мынадай ұғымдар (терминдер) пайдаланылады:

      1) авариялық-құтқару қызметі - төтенше жағдайлардың алдын aлy және оларды жою жөніндегі міндеттерді шешуге арналған және негізін авариялық-құтқару құралымдары құрайтын біртұтас жүйеге функционалдық біріктірілген басқару органдарының, күштер мен құралдардың жиынтығы;

      2) авариялық-құтқару құралымы - негізін арнайы техникамен, жабдықпен, керек-жарақпен, аспаптармен және материалдармен жарақтандырылған құтқарушылар бөлімшелері және кинологиялық бірліктер құрайтын, авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге арналған дербес немесе авариялық-құтқару қызметінің құрамына кіретін құрылым;

      3) су айдыны - табиғи немесе жасанды ойпаттарда тұрақты немесе уақытша тоқтаған немесе баяу ағысты судың жинақталуы;

      4) әуе кемесі - жер (су) бетінен шағылысқан ауамен өзара іс-қимыл жасауды болғызбай, оның ауамен өзара іс-қимыл жасауы есебінен атмосферада қалықтайтын аппарат;

      5) мемлекеттік шекара, шекара - осы Келісімнің мәтінінде бірдей мағынаға ие, аумақты (құрлықты, суларды, жер қойнауын және әуе кеңістігін) бөлу шектерін айқындайтын сызықты және осы сызық арқылы өтетін тік жазықтықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасы мен Түрікменстан арасындағы мемлекеттік егемендіктер қолданыстарының кеңістіктік шектерін білдіреді;

      6) мемлекеттік шекара арқылы өткізілетін жүктер мен өзге де мүлік (бұдан әрі - жүктер мен өзге де мүлік) - мемлекеттік шекара арқылы өткізілетін коммерциялық және коммерциялық емес жүктер, тауарлар, жануарлар, нәрселер, материалдар, құралдар, заттар, қолжүгі (багаж) және көлік құралдары;

      7) межелеу - шекараны межелеу туралы құжаттармен ресімделген мемлекеттік шекара сызығының жағдайы мен бағытын айқындау;

      8) шегендеу - шекараны межелеу туралы құжаттарға сәйкес және шекараны шегендеу туралы құжаттармен ресімделген жергілікті жерде мемлекеттік шекараның өтуін айқындау және оны шекара белгілерімен белгілеу;

      9) шекараны межелеу туралы құжаттар - Тараптардың мемлекеттері қатысушысы болып табылатын, мемлекеттік шекараның жағдайы мен бағытын айқындайтын халықаралық шарттар;

      10) шегендеу туралы құжаттар - Тараптардың мемлекеттері қатысушысы болып табылатын, жергілікті жерде мемлекеттік шекараның өтуі мен белгіленуін айқындайтын халықаралық шарттар;

      11) бірлесіп тексеру құжаттары - мемлекеттік шекара сызығының белгіленуін бірлесіп тексергеннен кейін қалыптасқан, шекараны шегендеу туралы құжаттың ажырамас бөлігі болып табылатын құқықтық құжаттар (Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекара сызығы өтуінің сипаттама- хаттамасы, мемлекеттік шекара картасы, шекара белгілерінің хаттамалары, шекара белгілерінің координаттары мен биіктіктерінің каталогі, бірлесіп тексеру хаттамасы және басқа да құжаттар);

      12) бірлесіп пайдаланылатын жолдар - мемлекеттік шекара сызығында немесе бойында орналасқан және оны бірнеше рет кесіп өтетін, Тараптардың екі мемлекеті де қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес шекаралық ведомстволар, сондай-ақ трансшекаралық құрылысжайларға қызмет көрсететін персонал пайдаланатын ауыларалық жолдар (соқпақтар);

      13) төтенше жағдайларды жою - төтенше жағдайлар кезінде жүргізілетін авариялық-құтқару және өзге де жұмыс түрлері;

      14) жергілікті тұрғындар - шекара маңы аудандарында тұрақты тұратын халық;

      15) жарақтандыру - көмек көрсету жөніндегі топтың материалдары, көлік және техникалық құралдары, керек-жарақтары және олардың мүшелерінің жеке керек-жарақтары, оның ішінде авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу кезеңіне көмек көрсету жөніндегі топтың тыныс-тіршілігін қамтамасыз ету үшін қажетті дәрілік заттар мен медидиналық мақсаттағы бұйымдар;

      16) мемлекеттік шекара арқылы өткізу - бір Тарап мемлекетінің аумағынан екінші Тарап мемлекетінің аумағына қозғалған кезде жүктердің және өзге де мүліктің мемлекеттік шекарамен нақты жанасу мезгілі;

      17) мемлекеттік шекараны кесіп өту - бір Тарап мемлекетінің аумағынан екінші Тарап мемлекетінің аумағына қозғалған кезде адамдардың және көлік құралдарының мемлекеттік шекарамен нақты жанасу мезгілі;

      18) шекара ведомстволары - Тараптар мемлекеттерінің мемлекеттік шекараны күзету саласындағы уәкілетті органдары;

      19) шекара белгілері - мемлекеттік шекараның сызығында немесе екі жағында орнатылған, жергілікті жерде мемлекеттік шекараның белгілемелерін көрсететін шекаралық бағаналар. Олардың географиялық координаттары шекараны шегендеу туралы құжаттарда немесе мемлекеттік шекараның белгіленуін бірлесіп тексеру құжаттарында айқындалған және тіркелген. Шекара белгілері негізгі және аралық болып бөлінеді;

      20) шекарадағы оқыс оқиға - мемлекеттік шекара режимінің бұзылуына байланысты, Тараптар мемлекеттерінің бірінің немесе екеуінің де немесе Тараптардың екі мемлекетінің де және үшінші іргелес (түйісетін) мемлекеттің мүдделерін қозғайтын мемлекеттік шекарадағы оқиға;

      21) шекаралық белдеу - Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында айқындалған, мемлекеттік шекара режимі қолданылатын мемлекеттік шекара сызығының екі жағына жанасатын аумақтардың бір бөлігі;

      22) шекара өкілдері (шекара комиссарлары) - осы Келісімде белгіленген мемлекеттік шекара режимін қолдауға, шекарадағы оқыс оқиғалардың алдын алуға және оларды шешуге байланысты мәселелерді шешу үшін Тараптар мемлекеттерінің шекаралық ведомстволарының өкілдері қатарынан тағайындалатын уәкілетті лауазымды адамдар;

      23) шекаралық соқпақтар - мемлекеттік шекараны байқауды және көршілес шекара белгілері арасында көрінуін қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік шекара сызығының екі жағынан да осы Келісімде айқындалған еннің шегінде ағаштардан, бұталардан және басқа да өсімдіктерден тазартылған жергілікті жердің белдеулері;

      24) шекара маңы аудандары - мемлекеттік шекараға іргелес орналасқан Қазақстан Республикасының және Түрікменстанның аудандары;

      25) мемлекеттік шекара арқылы адамдарды, көлік құралдарын, жүктерді және өзге де мүлікті өткізу және шекара арқылы өткізу - осы Келісімнің мәтінінде бірдей мағынаға ие және Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және екі Тараптың мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес адамдардың, көлік құралдарының мемлекеттік шекараны кесіп өтуінің (кесіп өтуге рұқсат алу) және жүктер мен өзге де мүліктің мемлекеттік шекара арқылы өткізілуінің заңдылығын Тараптар мемлекеттері уәкілетті органдарының тануын білдіреді;

      26) шекара арқылы өткізу рәсімі - мемлекеттік шекараны кесіп өтетін адамдарға, көлік құралдарына және ол арқылы өткізілетін жүктер мен өзге де мүлікке қатысты Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және екі Тараптың мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес шекара ведомстволары дербес немесе уәкілетті органдармен бірлесіп жүргізетін бақылау-тексеру, режимдік және өзге де іс-шаралар кешені;

      27) мемлекеттік шекара арқылы өткізу пункті (бұдан әрі - өткізу пункті) - Тараптар мемлекеттерінің теміржол, автомобиль вокзалы немесе станциясы, теңіз порты, халықаралық әуежайы немесе әуеайлағы шегіндегі аумақ, сондай-ақ шекара арқылы өткізу жүзеге асырылатын, мемлекеттік шекараға тікелей жақын жерде Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес арнайы бөлінген және жайластырылған өзге де жергілікті жер учаскесі;

      28) шекаралық сулар - Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында айқындалған, мемлекеттік шекара режимі қолданылатын мемлекеттік шекара сызығына және балық аулау аймақтарының іргелес учаскелерінің аражігін ажырату сызығына жанасып жатқан Тараптар мемлекеттерінің ішкі және аумақтық суларының бір бөлігі;

      29) балық аулау аймағы - жағалау мемлекеті су биологиялық ресурстарының кәсіпшілігіне айрықша құқыққа ие болатын теңіз белдеуі;

      30) ішкі сулар - бастапқы сызықтардан жағалау жағына қарай орналасқан сулар;

      31) аумақтық сулар - жағалау мемлекетінін, егемендігі қолданылатын теңіз белдеуі;

      32) мемлекеттік шекара режимін, сақтау жөніндегі бірлескен іс-қимылдар - мақсаты, міндеттері, орны, уақыты бойынша келісілген және бірыңғай мәні бойынша мемлекеттік шекарада, шекаралық белдеулерде және шекара маңындағы аудандарда өткізілетін, шекара ведомстволарының осы Келісімде және Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында белгіленген мемлекеттік шекара режимін қолдау жөніндегі іс-қимылдары;

      33) мемлекеттік шекараны күтіп-ұстау - шекара белгілерін орнату, сақтау және жарамды жай-күйде ұстау, оларды бақылау мақсатында қарап-тексеру, шекаралық соқпақтарды (жолдарды) жабдықтау және тиісті тәртіпте күтіп-ұстау, сондай-ақ шекара белгілерінің жай-күйі мен орналасқан жерін бірлесіп бақылау мақсатындағы қарап-тексерулерді жүргізу;

      34) шекара белгілерін сақтау және жарамды жай-күйде ұстау - шекара белгілерін қарап-тексеру, күзету, бөлшектеу және қауіпсіз жерге шығару, сондай-ақ қызмет көрсету, қалпына келтіру, жөндеу және қайтадан орнату;

      35) бір Тарап мемлекетінің аумағы арқылы транзиттік қозғалыс - бір Тарап мемлекетінің аумағы арқылы адамдардың, көлік құралдарының, жүктер мен өзге де мүліктің жүруі, олардың жүріп өту мемлекетінің аумағы арқылы өтетін жолы олардың басқа Тарап мемлекетінің аумағында басталатын және аяқталатын толық маршрутының бір бөлігі болып табылады;

      36) трансшекаралық құрылысжайлар - мемлекеттік шекараны кесіп өтетін теміржолдар, автомобиль жолдары, құбыржолдар, электр беру желілері, кабельдер және өзге құрылысжайлар, сондай-ақ басқа Тарап мемлекетінің аумағындағы шекара маңы аумағының (шекара аймағының) шегінде орналасқан бір Тараптың объектілері;

      37) уәкілетті органдар - құзыретіне осы Келісімге сәйкес мәселелерді шешу кіретін Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында айқындалған органдар;

      38) форс-мажорлық мән-жайлар - кездеу, болғызбау және еңсеру мүмкін болмайтын объективті сипаттағы мән-жайлар;

      39) төтенше жағдай - адам шығынына, адамдардың денсаулығына, қоршаған орта мен өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне зиян келтіруге, елеулі материалдық ысыраптарға және халықтың тыныс- тіршілік жағдайларының бұзылуына алып келген немесе алып келуі мүмкін авариялар, зілзалалар немесе табиғи немесе техногендік сипаттағы апаттар салдарынан туындаған жағдай;

      40) шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) сарапшылары - шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) қызметін қамтамасыз ету үшін тартылатын (тағайындалатын) Тараптар мемлекеттерінің уәкілетті органдарының әртүрлі бейіндегі құзыретті мамандары.

2-тарау. Мемлекеттік шекараны күтіп-ұстау

3-бап

      Мемлекеттік шекараны күтіп-ұстауды уәкілетті органдар жүзеге асырады және ол мемлекеттік шекара режимін қамтамасыз етуге және ұстауға бағытталған.

4-бап

      1. Әрбір Тарап шекара белгілерін күзету жөнінде шаралар қабылдайды, олардың бүлінуін, орын ауыстырылуын, бұзылуын немесе жоғалуын болғызбайды, сондай-ақ осы Келісімнің, шегендеу туралы құжаттар мен бірлесіп тексеру құжаттарының ережелеріне сәйкес өз мемлекеттерінің аумағында өзі орнатқан шекара белгілерін және жабдықтаған шекаралық соқпақтарды күтіп-ұстауға жауапты болады.

      2. Шекаралық ведомстволар өз Тарапы мемлекетінің шекара белгілерін күтіп-ұстау жөніндегі қызметті заңнамаға және екі Тарап мемлекеті қатысушылары болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырады.

      Тараптардың бірі мемлекетінің шекара ведомствосы шекара белгілерінің бүлінгенін, орын ауыстырылғанын, бұзылғанын немесе жоғалғанын анықтаған кезде екінші Тарап мемлекетінің шекара ведомствосы дереу құлақтандырылады.

      Шекара белгілерін күтіп-ұстауға жауапты бір Тарап мемлекетінің шекара ведомствосы жоғалған шекара белгілерін іздестіру мен жоғалу мән-жайларын анықтау жөнінде шаралар қолданады, ал екінші Тарап мемлекетінің шекара ведомствосы өз мемлекетінің аумағында осы мәселені шешуге жәрдем көрсетеді.

5-бап

      1. Шекара ведомстволары шекара белгілерінің жай-күйін және орналасқан жерін бақылау мақсатында қарап-тексеруді дербес немесе бірлесіп жүзеге асырады.

      Шекара белгілерінің жай-күйін және орналасқан жерін бақылау мақсатында бірлескен қарап-тексеруді жүргізу мерзімдері шекара ведомстволары арасында алдын ала келісіледі.

      Аталған бақылау мақсатында бірлескен қарап-тексерудің нәтижелері орыс тілінде екі данада шекара белгілерінің жай-күйін және орналасқан жерін бақылау мақсатында бірлескен қарап-тексеру хаттамасымен ресімделеді.

      2. Шекара белгілерін күтіп-ұстауға жауапты шекара ведомствосы оларды жөндеу, қайта қалпына келтіру немесе бұрынғы орнына қайта орнату жөнінде шаралар қолданады, сондай-ақ осындай жұмыстар басталғанға дейін кемінде 10 күн бұрын екінші Тарап мемлекетінің шекара ведомствосына хабарлайды.

      Тараптардың бірі мемлекетінің шекара ведомствосының көрсетілген жұмыстарды жүргізуі екінші Тарап мемлекетінің шекара ведомствосы өкілдерінің қатысуымен жүзеге асырылады. Жүмыстар аяқталғаннан кейін осы Келісімге 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша орыс тілінде екі данада акт ресімделеді.

      Көрсетілген жұмыстарды жүргізу үшін Тараптардың бірінің өз мемлекетінің аумағынан шекара белгісіне қол жеткізу мүмкіндігі болмаған кезде, екінші Тарап осы белгіге қол жеткізуді өз мемлекетінің аумағынан ұсынады.

6-бап

      Дүлей зілзалалар (көшкіндер, су тасқындары және т.б.) салдарынан шекара белгілерінің бұзылу қатері туындаған кезде оларды күтіп-ұстауға жауапты шекара ведомстволары тиісті шекара белгілерін сақтау бойынша шаралар қабылдайды, ал оларды сақтау мүмкіндігі болмаған жағдайда шекара белгілерінің жоғалуына жол бермеу мақсатында әрбір факт бойынша акт жасай отырып, оларды бөлшектейді және қауіпсіз жерге шығарады.

      Шекара белгілері бұзылуының туындаған қатері және Тараптардың бірі мемлекетінің шекара ведомствосының қабылдаған шаралары туралы екінші Тарап мемлекетінің шекара ведомствосы қысқа мерзімде хабарланады.

7-бап

      1. Форс-мажорлық мән-жайлар себебінен шекара белгісін қалпына келтіру немесе бұрынғы орнына қайтадан орнату мүмкін болмаған жағдайда оны қалпына келтірудің немесе бұрынғы орнына қайтадан орнатудың мүмкін болмау себептері көрсетіле отырып, осы Келісімге 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша әрқайсысы қазақ, түрікмен және орыс тілдерінде екі данада акт ресімделеді.

      2. Бастапқы орнатылған орнында қайта қалпына келтіру мүмкін болмайтын шекара белгілерін қалпына келтіруге, қайтадан орнатуға және жаңа орынға ауыстыруға байланысты мәселелерді қарау және шешу үшін Тараптар мемлекеттерінің Шекара ведомстволары мен уәкілетті органдарының бірлескен тобы (бұдан әрі - бірлескен топ) құрылады.

      Бірлескен топ өз қызметін осы Келісімге 3-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы мен Түрікменстанның Шекара ведомстволары мен уәкілетті органдарының бірлескен тобы туралы ережеге сәйкес жүзеге асырады.

      Бірлескен топ шекара белгісін орнату үшін басқа орынды айқындау жөнінде шешім қабылдаған кезде, шекара сызығының өтуін өзгертуге жол берілмейді.

      3. Шекара белгісін жаңа орынға орнатуға байланысты жүргізілген жұмыстардың нәтижелері бойынша бірлескен топ осы Келісімге 4-қосымшаға сәйкес әрқайсысы қазақ, түрікмен және орыс тілдерінде екі данада акт ресімдейді әрі шекара белгісінің жаңа хаттамасын және шекара белгілерінің координаттары мен биіктіктері каталогінің фрагменттерін, осы учаскедегі мемлекеттік шекараның өту сипаттама-хаттамаларын және жаңадан орнатылған шекара белгісінің орналасу орнына қатысты Мемлекеттік шекараның карталарын жасайды.

      Көрсетілген құжаттар 2017 жылғы 18 сәуірдегі Қазақстан Республикасы мен Түрікменстан арасындағы Қазақстан-Түрікмен мемлекеттік шекарасын шегендеу туралы келісімге сәйкес құрылған Мемлекеттік шекара сызығының белгіленуін тексеру жөніндегі бірлескен комиссияның қарауына ұсынылады.

      Аталған Комиссия мемлекеттік шекара сызығының белгіленуіне бірлесіп тексеру жүргізгеннен кейін осы құжаттар бірлесіп тексеру хаттамасымен ресімделеді, ол мемлекеттік шекараны шегендеу құжаттарының ажырамас бөлігі болып табылады.

      4. Шекара белгісін жөндеу, қалпына келтіру, қайтадан орнату және орнын ауыстыру, сондай-ақ оның нысаны, өлшемдері, дайындалған материалы шекараны шегендеу туралы құжаттардың талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      5. Тараптар өз мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес шекара белгілерін бүлдірген, орнын ауыстырған немесе жойған заңды және жеке тұлғаларды жауапқа тартады, сондай-ақ бүлінген немесе жойылған шекара белгілерін қалпына келтіруге байланысты шығыстарды өтеу тәртібін айқындайды.

8-бап

      1. Тараптар ені 20 метрді (мемлекеттік шекара сызығының екі жағынан 10 метрді) құрайтын шекаралық соқпақтарды жабдықтау және күтіп-ұстау жөнінде шаралар қабылдайды, оларда ағаштардың, бұталардың және басқа да өсімдіктердің өсіп кетуіне жол бермейді.

      Шекара ведомстволары өз Тарапының мемлекеті аумағының шегінде шекаралық соқпақтардың жай-күйін дербес немесе бірлесіп тексеруді жүзеге асырады.

      Шекаралық соқпақтардың жай-күйін бірлесіп тексеруді жүзеге асыру мерзімдері шекара өкілдері (шекара комиссарлары) арасында алдын ала келісіледі.

      Көрсетілген бірлесіп тексерудің нәтижелері әрқайсысы орыс тілінде екі данада хаттамамен ресімделеді.

      Қажет болған жағдайда шекара ведомстволары сокпақтарды байқауға кедергі келтіретін ағаштардан, бұталар мен басқа да өсімдіктерден дербес немесе бірлесіп тазартады.

      Өз аумағында шекаралық соқпақтарды тазарту жөніндегі жұмыстар жүргізілген жағдайда, Тараптардың бірі мемлекетінің шекара өкілі (шекара комиссары) жұмыстар басталғанға дейін кемінде 10 күн бұрын бұл туралы екінші Тарап мемлекетінің шекара өкілін (шекара комиссарын) хабардар етеді.

      2. Шекаралық соқпақтарды тазарту үшің отты, химиялық препараттарды және Тараптардың мемлекеттеріне нұқсан келтіруі мүмкін басқа да тәсілдерді қолдануға тыйым салынады.

      3. Осы Келісімде және Тараптар мемлекеттерінің арасындағы басқа да халықаралық шарттарда көзделген жағдайлардан басқа, шекаралық соқпақтарда жер жыртуды, жер қазу жұмыстарын, құрылысжайлар салуды және өзге де шаруашылық қызметті жүзеге асыруға тыйым салынады.

      4. Жабайы жануарлардың мекендеу ортасына, көбею жағдайларына және шоғырлану орнына теріс әсер етуді болғызбау мақсатында, шекара ведомстволары мемлекеттік шекараны күзету жөніндегі міндеттерін орындау кезінде Тараптар мемлекеттерінің жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы уәкілетті органдарының ұсынысы бойынша жабайы жануарлардың өріс аудару жолдарын ескере отырып, шекарада инженерлік-техникалық құралдар, құрылысжайлар мен бөгеттер тұрғызады.

3-тарау. Адамдардың, көлік құралдарының мемлекеттік шекараны кесіп өту және мемлекеттік шекара арқылы жүктерді және өзге де мүлікті өткізу тәртібі. Адамдарды, көлік құралдарын, жүктерді және өзге де мүлікті мемлекеттік шекара арқылы өткізу тәртібі

9-бап

      1. Адамдардың, көлік құралдарының мемлекеттік шекараны кесіп өтуі және мемлекеттік шекара арқылы жүктер мен өзге мүлікті өткізу:

      1) құрлықта - халықаралық теміржол, автомобиль және өзге де қатынас жолдарында белгіленетін мемлекеттік шекараны кесіп өтетін орындарда;

      2) әуе кеңістігінде - мемлекеттік шекараны халықаралық трассалар кесіп өтетін орындарда немесе осы мақсаттар үшін арнайы бөлінген әуе дәліздері арқылы;

      3) теңізде - халықаралық теңіз қатынасы жолдарында белгіленетін теңіз дәліздері шегінде жүзеге асырылады.

      2. Осы Келісімде және екі Тараптың мемлекеттері қатысушысы болып табылатын өзге де халықаралық шарттарда көзделген жағдайларда өзге де орындарда мемлекеттік шекараны кесіп өтуге жол беріледі.

10-бап

      1. Айрықша жағдайларда Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында және екі Тараптың мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарда айқындалған төтенше жағдайлар мен форс-мажорлық мән-жайларға орай жүзеге асырылатын, оны мәжбүрлі кесіп өтуге байланысты кесіп өту орындарынан (әуе және теңіз дәліздерінен) тыс жерде әуе және теңіз кемелерімен мемлекеттік шекараны кесіп өтуге жол беріледі.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген жағдайларда әуе кемесінің командирі (теңіз кемесінің капитаны) жақын жердегі әуежайдың әкімшілігін тез арада құлақтандыруға міндетті, ол өз Тарапы мемлекетінің шекара ведомствосына дереу хабарлайды.

11-бап

      1. Тараптар айрықша жағдайларда (Тараптар мемлекеттерінің ұлттық қауіпсіздігі мүддесінде, сондай-ақ санитариялық-карантиндік себептермен, эпидемиялар және эпизоотиялар кезінде, төтенше жағдайлар немесе басқа да форс-мажорлық мән-жайлар туындағанда) мемлекеттік шекараның жекелеген учаскелерінде:

      1) осы Келісімде және Тараптар арасындағы өзге де келісімдерде көзделген тәртіппен мемлекеттік шекараны кесіп өту белгіленген орындарда;

      2) шектеулердің себептері мен қолданыс мерзімдерін көрсете отырып, оларды енгізу жоспарланатын уақытқа дейін 48 сағаттан кешіктірмей, шекара өкілдіктері қызметінің арналары арқылы екінші Тарапты хабардар ете отырып, осы Келісімде айқындалған, мемлекеттік шекараны кесіп өтетін өзге де орындарда оны кесіп өтуді уақытша шектейді немесе тоқтатады.

12-бап

      Тараптардың бірінің шекара ведомствосына мемлекеттік шекараны күзету жөніндегі міндеттерін орындау кезінде мемлекеттік шекараны өзге тәртіппен кесіп өту құқығы, сондай-ақ бірлесіп пайдаланылатын жолдарды пайдаланған, мемлекеттік шекара маңында, екінші Тарап аумағында орналасқан бастаудан (құдықтан) суды пайдаланған кезде мемлекеттік шекараны бірнеше рет кесіп өту құқығы беріледі, Аталған әрекеттер екінші Тараптың шекара ведомствосымен келісіледі.

13-бап

      1. Мемлекеттік шекараны кесіп өткен кезде адамдар, көлік құралдары, сондай-ақ мемлекеттік шекара арқылы өткізілетін жүктер мен өзге де мүлік Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес шекара арқылы өткізу рәсіміне жатады.

      2. Бір Тарап мемлекетінен екінші Тарап мемлекетіне адамдарды, көлік құралдарын, жүктерді және өзге де мүлікті мемлекеттік шекара арқылы өткізу Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес орнатылған және ашык өткізу пункттерінде жүзеге аеырылады.

      3. Өткізу пункттерінің жұмыс режимін екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес Тараптар айқындайды.

      Шекара ведомстволары өткізу пункттерінде бақылау жасауды жүзеге асыратын өзге де уәкілетті органдармен бірлесе отырып, осы Келісімге және екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес өткізу пункттерінің жұмыс регламентін (кестесін) және шекара арқылы өткізу мәселелері бойынша ынтымақтасу тетігін келіседі.

      4. Бір Тарап мемлекеті аумағынан екінші Тарап мемлекетінің аумағына жаяу келе жатқан адамдарды өткізу кезінде оеы санаттағы адамдарды және олардың жүктерін Тараптар мемлекеттерінің автомобильдік өткізу пункттері арасында, олардың бір-бірінен алыстығын ескере отырып тасымалдауға рұқсат етіледі. Аталған тасымалдауларды шекара ведомстволарымен келісу бойынша уәкілетті органдар ұйымдастырады.

      5. Тараптар айрықша жағдайларда (Тарап мемлекеттерінің ұлттық қауіпсіздігі мүддесінде, сондай-ақ санитариялық-карантиндік себептермен, эпидемиялар және эпизоотиялар кезінде, төтенше жағдайлар немеее өзге форс-мажорлық мән-жайлар туындағанда) шекара арқылы өтуді уақытша шектейді немесе тоқтатады.

14-бап

      1. Айрықша жағдайларда Тараптар адамдарды, көлік құралдарын, жүктер мен өзге де мүлікті мемлекеттік шекара арқылы өткізуді, осы Келісімде және Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында белгіленген бақылау тәртібін сақтай отырып, жұмыс істеп тұрған өткізу пункттерінен тыс жерлерде жүзеге асырады.

      2. Шекара ведомстволары өзара уағдаластық бойынша Тараптар мемлекеттерінің аумағында уақытша болу үшін (көлік, өндірістік, ауыл шаруашылығы мақсатындағы және су шаруашылығы мақсатындағы трансшекаралық құрылысжайларға, коммуникацияларға, электр байланысы желілеріне, электр беру желілеріне және өзге қызметтерге қызмет көрсету мақсатында) - жұмыс істеп тұрған өткізу пункттерінен тыс жерлерде осы Келісімде белгіленген тәртіпті сақтай отырып, Тараптар мемлекеттерінің жарамды ұлттық құжаттарының (жеке куәліктерінің) негізінде, ұйым басшысы куәландырған атаулы тізімдер және осы Келісімге 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша орыс тілінде ресімделген және екі Тарап мемлекеттерінің шекара өкілдері (шекара комиссарлары) берген рұқсаттамалар бойынша мемлекеттік шекара арқылы өткізуді жүзеге асырады.

      Аталған рұқсаттамаларды алу үшін шекара ведомстволарына шекара өкілдері (шекара комиссарлары) арқылы күні бұрын (кемінде 15 күн бұрын) ұйым басшысы куәландырған атаулы тізімдер, Тараптар мемлекеттерінің жарамды ұлттық құжаттарының (жеке куәліктерінің) көшірмелері ұсынылады.

15-бап

      Бір Тарап мемлекетінен екінші Тарап мемлекетіне шекарадан өткізу пункттеріне дейін немесе кері бағытта адамдар мен көлік құралдарының жүруі, жүктерді және өзге де мүлікті өткізу кезінде:

      1) белгіленген қозғалыс маршрутын өзгертуге;

      2) аялдауға, адамдарды түсіруге (отырғызуға), жүктер мен өзге де мүлікті түсіруге (тиеуге), кез келген ұшатын аппаратты, оның ішінде пилотсыз ұшатын аппаратты әуеге көтеруге, қондыруға немесе қабылдауға тыйым салынады.

16-бап

      Бір Тарап мемлекетінен екінші Тарап мемлекетіне бара жатқан әуе және теңіз кемелері өздері өтіп бара жатқан әуе және теңіз кеңістігінде Тараптар мемлекеттерінің заңнамасын, сондай-ақ талаптарын сақтауға міндетті.

17-бап

      1. Бір Тарап мемлекетінің азаматтарын екінші Тарап мемлекетінің аумағына өткізу Тараптар арасында қолданылатын өзара сапарлар үшін жарамды халықаралық шарттарда айқындалған құжаттар негізінде жүзеге асырылады.

      2. Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес Тараптар мемлекеттерінің аумағына кіргізуге немесе әкелуге рұқсат берілмеген не кіруі немесе әкелінуі шектелген адамдар, көлік құралдары, жүктер және өзге де мүлік мемлекеттік шекара арқылы өткізілуге жатпайды. Бір Тарап мемлекетінен екінші Тарап мемлекетінің өткізу пунктіне келген немесе өткізілген және мемлекеттік шекара арқылы өткізуге негіздер жоқ аталған адамдар, көлік құралдары, жүктер және өзге де мүлік олар келген Тарап мемлекетіне қайтарылады.

      Бұл ретте бір Тарап мемлекетінен екінші Тарап мемлекетіне әуе кемесімен келген үшінші мемлекет азаматтарының өзі азаматы болып табылатын еліне әуе кемесімен қайтарылуына жол беріледі.

      Шекара ведомстволары адамдарды, көлік құралдарын, жүктерді және өзге де мүлікті автомобиль және теміржол өткізу пункттерінде екінші Тарап мемлекетінің аумағынан өз Тарапы мемлекетінің аумағына өткізуден бас тартудың әрбір фактісі бойынша бір-біріне шекара әкілдері (шекара комиссарлары) қызметінің арналары арқылы хабар береді, сондай-ақ көлік құралдарын өткізу пункттері арасында олардың жұмыс кестесінен тыс қалдыру фактілерін болғызбау жөнінде шаралар қабылдайды.

18-бап

      1. Тараптар мемлекеттерінің аумағы арқылы транзиттік қозғалыс кезінде:

      1) өткізу рәсімінсіз:

      Тараптар мемлекеттерінің шекара ведомстволары өкілдерінің - мемлекеттік шекараны бірнеше рет кесіп өтетін, бірлесіп пайдаланылатын жолдар (соқпақтар) арқылы;

      шекара белгілерін қалпына келтіруге, қалпына келтіру мүмкін еместерін қайта орнатуға және жаңа орынға ауыстыруға байланысты мемлекеттік шекарада отырыстар өткізу және практикалық іс-шаралар орындау кезеңінде Қазақстан Республикасы мен Түрікменстанның шекара ведомстволары мен уәкілетті органдары бірлескен тобы өкілдерінің;

      Мемлекеттік шекара сызығының белгіленуін тексеру жөніндегі бірлескен комиссия екілдері бірлесіп жұмыс жүргізген кезеңде;

      2) өткізу рәсімімен:

      трансшекаралық құрылысжайларға қызмет көрсеткен кезеңде олардың қызмет көрсететін персоналының - трансшекаралық құрылысжайлар мемлекеттік шекараны кесіп өтетін орындарда және осы құрылысжайларға алып баратын жолдарда (соқпақтарда) бірлесіп пайдаланылатын жолдармен (соқпақтармен) (трансшекаралық құрылысжайлар бойындағы соқпақтармен) - тәулік бойына (ауысымға) түсу алдында және оның соңында мемлекеттік шекараны бірнеше рет кесіп өтуіне рұқсат етіледі.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген жағдайларда қозғалыстың белгіленген маршрутын өзгертуге, өзге де адамдарды түсіруге (отырғызуға), өзге де жүктер мен өзге де мүлікті түсіруге (тиеуге), кез келген ұшатын аппаратты, соның ішінде пилотсыз ұшатын аппаратты әуеге көтеруге, қондыруға немесе қабылдауға тыйым салынады.

      Төтенше жағдайлардың, техникалық ақаулықтардың туындауы, адамдарға жедел медициналық көмек көрсету (шекара ведомствосын кейіннен хабардар ету арқылы), сондай-ақ Мемлекеттік шекара сызығының белгіленуін тексеру жөніндегі бірлескен комиссияның жұмыс жүргізуі айрықша жағдай болып табылады.

      3. Осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген адамдарды шекара арқылы өткізу осы Келісімнің 14-бабының 2-тармағына сәйкес жүзеге асырылады.

19-бап

      1. Трансшекаралық құрылысжайлардың қызмет көрсететін переоналының мемлекеттік шекараны кесіп өтуі, сондай-ақ оларды шекара арқылы өткізу осы Келісімнің 14-бабының 2-тармағына сәйкес аталған құрылысжайлар мемлекеттік шекараны кесіп өтетін орындарда және аталған құрылысжайларға апаратын жолдарда (соқпақтарда) жол беріледі.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген персоналдың екінші Тарап мемлекетінің аумағында болуына тәулік (ауысым) кезеңінде қызмет көрсетілетін трансшекаралық құрылысжайлардың және олардың коммуникацияларының аумағы шегінде жол беріледі.

      3. Трансшекаралық құрылысжайларға қызмет көрсететін персоналды, сондай-ақ машиналар мен механизмдерді, аталған құрылысжайларды пайдалануға және оларға техникалық қызмет көрсетуге арналған шикізатты, материалдарды өткізу пункттері арқылы өткізу осы Келісімнің 14-бабы 2-тармағында көрсетілген құжаттар болған кезде бірінші кезекті тәртіппен жүзеге асырылады.

20-бап

      1. Тараптардың бірі төтенше жағдайлардың алдын алу және оны жою үшін көмек көрсету туралы сұрау салу жіберген жағдайда, Тараптар мемлекеттерінің авариялық-құтқару қызметтері мен құралымдарына мемлекеттік шекараны өзге жерлерде шекара мен әуе кеңістігі күзеті саласындағы уәкілетті органдарға осындай қажеттілік туралы алдын ала хабарлай отырып, сондай-ақ кесіп өту орны мен уақытын келісе отырып кесіп өтуге жол беріледі.

      2. Тараптар мемлекеттерінің авариялық-құтқару қызметтері мен құралымдарын төтенше жағдайлардың алдын алу немесе оны жою үшін мемлекеттік шекара арқылы өткізу Тараптар мемлекеттерінің жарамды ұлттық құжаттары (жеке куәліктері) және қызметтік куәліктері негізінде, ұйымның басшысы куәландырған, шекара өкілдері (шекара комиссарлары) арқылы шекара ведомстволарына алдын ала ұсынылған атаулы тізімдер және жарақтар тізбесі бойынша:

      1) өткізу пункттерінде - кезектен тыс тәртіппен;

      2) өткізу пункттерінен тыс - Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында белгіленген бақылау тәртібі сақтала отырып жүзеге асырылады.

4-тарау. Мемлекеттік шекараның және шекаралық белдеулердің үстінен ұшуды жүзеге асыру

21-бап

      1. Тараптар форс-мажорлық мән-жайлардан туындаған жағдайларды қоспағанда, әуе кемелерінің мемлекеттік шекараны кесіп өте отырып, заңсыз ұшуын болғызбау жөнінде шаралар қолданады.

      2. Өз шекаралық белдеуінің шегінде шекара маңы аудандарын картографиялауға қажетті аэрофото түсірілім жұмыстарын жүргізу мақсатында әуе кемелерінің ұшуын жоспарлаған Тарап жұмыс басталғанға дейін кемінде 40 күн бұрын дипломатиялық арналар арқылы екінші Тарапқа осы Келісімге 6-қосымшада көрсетілген тізбеге сәйкес ақпаратты ұсынуға міндетті.

      Жоғарыда көрсетілген мақсаттарда әуе кемелерінің ұшуды орындау тәртібі мен қажетті шарттылық біржақты аэрофото түсірілім жұмыстарын жүргізудегі ынтымақтастық бойынша Тараптар арасында жеке Келісіммен регламенттеледі.

      3. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген, дипломаттық арналар арқылы алынған ақпарат және жоспарланған әуе кемелерінің ұшулары туралы Тараптар мемлекеттерінің шекара ведомстволары мен әуе кеңістігінде мемлекеттік шекараны күзету саласындағы уәкілетті органдарына күні бұрын хабар беріледі.

5-тарау. Мемлекеттік шекарада, шекаралық белдеулерде, сондай-ақ шекаралық сулар шегінде (оның ішінде оларды пайдалану) шаруашылық, кәсіпшілік немесе өзге де қызметті жүргізу, қоғамдық-саяси, мәдени немесе өзге де іс-шараларды өткізу тәртібі

22-бап

      1. Мемлекеттік шекарада және шекаралық белдеуде, сондай-ақ шекаралық сулар шегінде (оның ішінде оларды пайдалану) шаруашылық, кәсіпшілік немесе өзге де қызметті жүргізу, қоғамдық-саяси, мәдени немесе өзге де іс-шараларды өткізу осы Келісімде, Тараптар мемлекеттерінің заңнамасында және екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарда айқындалатын тәртіппен шекара ведомстволарының рұқсатымен жүзеге асырылады.

      Шекара ведомстволары мемлекеттік шекарада, шекаралық белдеуде және шекара сулары шегінде (оның ішінде оларды пайдалану) шаруашылық, кәсіпшілік немесе өзге де қызметтің жүргізілуіне, қоғамдық-саяси, мәдени немесе өзге де іс-шаралардың өткізілуіне бақылауды осы Келісімнің ережелеріне сәйкес жүзеге асырады, сондай-ақ мемлекеттік шекара режиміне ықпал етуі мүмкін қызметті жүзеге асыру мерзімдері мен нақты орны туралы кемінде үш күн бұрын шекара өкілі (шекара комиссары) арқылы бірін-бірі хабардар етеді.

      2. Мемлекеттік шекарада және шекаралық белдеуде, сондай-ақ Тараптар мемлекеттерінің шекаралық сулары шегінде жүзеге асырылатын (өткізілетін) шаруашылық, кәсіпшілік немесе өзге де қызмет, қоғамдық-саяси, мәдени немесе өзге де іс-шаралар:

      1) Тараптар мемлекеттерінің ұлттық қауіпсіздігіне нұқсан келтірмеуге немесе оларға нұқсан келтіретін қатер төндірмеуге;

      2) мемлекеттік шекараны күтіп-ұстауға және уәкілетті органдардың міндеттерін орындауына кедергі жасамауға;

      3) мемлекеттік шекарада белгіленген тәртіпті бұзбауға тиіс.

23-бап

      1. Мемлекеттік шекарада және шекаралық белдеуде аң аулауға, сондай-ақ шекара арқылы жануарларды андуға және екінші Тарап мемлекетінің аумағына бағытталған атысқа тыйым салынады.

      2. Мемлекеттік шекарадан 1000 метр шегінде жарылыс жұмыстарын жүргізу қажет болған кезде, оларды жүргізуді жоспарлаған Тарап кемінде 48 сағат бұрын екінші Тарапты шекара өкілі (шекара комиссары) арқылы хабардар етеді және Тараптар мемлекеттеріне нұқсан келтірудің алдын алу бойынша шаралар қабылдайды.

24-бап

      1. Шекара ведомстволары мемлекеттік шекара арқылы үй жануарларының өтуіне жол берілмеуін бақылауды жүзеге асырады.

      2. Үй жануарлары мемлекеттік шекара арқылы өткен жағдайда шекара ведомстволары қысқа мерзімде бір-біріне хабар береді және оларды іздеу, күзету және шекара өкілдері (шекара комиссарлары) уағдаласқан жерде беру жөнінде не олардың ауырғаны анықталған жағдайда немесе олар аса қауіпті инфекциялық аурудың салдарынан өлген жағдайда, Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес жою жөнінде шаралар қолданады.

      Оларды жасыруға, союға немесе сатуға, сондай-ақ шаруашылық мақсатында пайдалануға тыйым салынады.

25-бап

      1. Уәкілетті органдар адамның және жануарлардың жұқпалы ауруларының, эпидемиялар мен эпизоотиялардың, сондай-ақ зиянкестердің, өсімдіктер ауруларының және ауыл шаруашылығы мен орман дақылдары арамшөптерінің (оның ішінде, карантиндік зиянды организмдердің) Тараптар мемлекеттерінің аумағына енуін және таралуын болғызбау жөнінде санитариялық-эпидемияға қарсы (профилактикалық), ветеринариялық және фитосанитариялық шараларды қабылдайды.

      Шекаралық аудандарда санитариялық-эпидемиологиялық, эпизоотиялық жағдай нашарлаған, шекаралық аудандарда адамның немесе жануарлардың жұқпалы аурулары, сондай-ақ адамдардың денсаулығына, жануарларға, өсімдіктерге және қоршаған ортаға қауіп төндіретін және мемлекеттік шекара арқылы таралуы мүмкін зиянкестер, өсімдіктер аурулары және ауыл шаруашылығы мен орман дақылдары арамшөптері (оның ішінде карантиндік зиянды организмдер) анықталған кезде уәкілетті органдар бұл туралы бірін-бірі дереу хабардар етеді.

      2. Тараптардың бірінің мемлекеті аумағында жануарлардың аса қауіпті ауруларының шығуы туындаған кезде екінші Тарап мемлекетінің уәкілетті органы Халықаралық эпизоотиялық бюроның (бұдан әрі - ХЭБ) талаптарына сәйкес, адамдардың, көлік құралдарының мемлекеттік шекараны кесіп өтуі және Тараптар мемлекеттерінің аумағынан шығуы немесе аумағына кіруі, жүктерді және өзге де мүлікті әкелу (әкету) кезінде жануарларды, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты әкелуге тыйым салады.

      Тараптардың уәкілетті органдары ХЭБ талаптарына сәйкес шекара арқылы жануарлардың аса қауіпті аурулары бойынша мәртебесі қолайсыз елдерден мәртебесі қолайлы елдерге жануарларды, жануарлардан алынған өнімдер мен шикізатты әкелуге тыйым салады.

      3. Уәкілетті органдар қажет болған кезде шекаралық аумақтарда су және басқа да табиғи ресурстарды күзету және пайдалану мәселелері, адамның және жануарлардың жұқпалы ауруларының, сондай-ақ зиянкестердің, өсімдіктердің ауруларының және ауыл шаруашылығы мен орман дақылдары арамшөптерінің (оның ішінде карантиндік зиянды организмдердің) профилактикасы проблемалары бойынша консультациялар жүргізеді.

26-бап

      Шекара суларын пайдалану кезінде Тараптар осы Келісімнің және екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын Каспий теңізінің аралас жағалауы бойынша Тараптар мемлекеттерінің ішкі суларын, аумақтық суларын және балық аулау аймақтарын шектейтін басқа да халықаралық шарттарының ережелерін басшылыққа алады.

27-бап

      1. Тараптар мемлекеттерінің азаматтары шекаралық сулардың өз бөлігі шегінде балық аулауды шекара ведомстволарының рұқсатымен жүзеге асырады.

      Уәкілетті органдар шекаралық суларда балық және басқа да биологиялық ресурстарды заңсыз аулаудың, жарылғыш және химиялық заттарды, электр тоғын не балықтарды және басқа да биологиялық су ресурстарын жаппай қырып-жоюдың өзге де тәсілдерін қолданудың жолын кесу жөніндегі шараларды бірлесіп немесе дербес қолданады.

      2. Уәкілетті органдар шекаралық сулардың шегінде балық және басқа да биологиялық су ресурстарын қорғау, молықтыру және пайдалану мәселелерін Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес шешеді.

28-бап

      Шекара маңы аудандарында табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туындаған кезде уәкілетті органдар уағдаластық бойынша зардап шеккен Тарапқа құтқаруға, оның салдарын жоюға қажетті көмек көрсетеді, сондай-ақ екінші Тарап мемлекетінің аумағына апаттың таралмауы бойынша шаралар қолданады.

29-бап

      1. Уәкілетті органдар осы Келісімге, Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және екі Тарап мемлекеттері қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес мемлекеттік шекара режимін қолдау және сақтау бойынша шараларды дербес қолданады, сондай-ақ бірлескен қызметті жүзеге асырады.

      Осы мақсатта шекара ведомстволары Тараптар мемлекеттерінің шекара өкілдерімен (шекара комиссарларымен) келісілген кезеңдер мен мерзімдерде мемлекеттік шекара режимін сақтау бойынша бірлескен іс-қимылдарды ұйымдастырады және жүргізеді.

      Мемлекеттік шекара режимін қолдау және сақтау бойынша бірлескен іс-қимылдарды жүргізу кезінде шекара ведомстволарының бірлесіп пайдаланылатын жолдар арқылы қозғалысы шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) келісуі бойынша жүзеге асырылады.

      2. Тараптар мемлекеттік шекара режимі жағдайларын қамтамасыз ету және оны қолдау, шекара маңы аудандарында тәртіпті қолдау, контрабанданы, заңсыз көші-қонды, есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтарының, прекурсорлардың, тыйым салынған заттардың заңсыз айналымын, сондай-ақ басқа да трансшекаралық қылмыстарды болғызбау және олардың жолын кесу мүдделеріне орай ынтымақтастық пен өзара іс-қимылды нығайтады.

      3. Тараптар осы Келісімге 7-қосымшаға сәйкес шекара маңы аудандарының әкімшілік бөлінісінің тізбесін айқындайды. Бір Тарап өзінің шекара маңы аудандарының әкімшілік бөлінісін қайта қарау себебі бойынша өзгерткен жағдайда, бұл туралы екінші Тарапты уақтылы хабардар етеді.

6-тарау. Шекарадағы оқыс оқиғаларды шешу тәртібі

30-бап

      1. Шекарадағы оқыс оқиғаларды шешуді Тараптар мемлекеттерінің шекара өкілдері (шекара комиссарлары) жүзеге асырады.

      Шекара өкілдері (шекара комиссарлары) реттемеген шекарадағы оқыс оқиғалар дипломатиялық арналар арқылы шешіледі.

      2. Шекарадағы оқыс оқиғаларды шешу біржақты немесе бірлесіп тергеп-тексерулерді жүргізу, ақпарат алмасу немесе олардың нәтижелерін қарау, бірлесіп шешім қабылдау, себептер мен салдарды жою, кінәлі адамдарды жауаптылыққа тарту, сондай-ақ осы Келісімге сәйкес мемлекеттік шекара режимін қалпына келтіру арқылы жүзеге асырылады.

      Тергеп-тексеру жүргізу кезінде: оқыс оқиғаның түрі, оның туындаған уақыты, орны мен себептері, қатысушылар, олардың іс-қимылдарының сипаты мен кінәлілігі, куәлар мен заттай дәлелдемелердің болуы, куәлардың айғақтарын бекіту және заттай дәлелдемелерді сақтау үшін қажетті шаралар белгіленеді.

      Шекарадағы оқыс оқиғаларды шешуге байланысты барлық мәселелер тең құқылы негізде шешіледі, шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) барлық өтініштері сыпайы түрде жасалады, негізделген сипатта болады және Тараптар мемлекеттерінің мүддесіне орай шешіледі.

      3. Шекарадағы оқыс оқиғаларды шешу кезінде шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) сарапшыларын тартуға, сондай-ақ Тараптар мемлекеттерінің өзге де уәкілетті органдарының күштері мен құралдарын пайдалануға рұқсат етіледі.

31-бап

      Шекарадағы оқыс оқиғалар туыңдаған кезде бір Тарап мемлекетінің шекара өкілі (шекара комиссары) бұл туралы екінші Тарап мемлекетінің шекара өкіліне (шекара комиссарына) белгіленген тәртіппен хабар береді немесе одан тиісті ақпарат алады.

      Шекарадағы оқыс оқиғалар фактілері бойынша шекара өкілдері (шекара комиссарлары) тиісті шаралар қолдану туралы өтінумен ауызша немесе жазбаша өтініштер жолдайды, бұл үшін өзара келісу бойынша мемлекеттік шекарада кездесу орындары мен қызметтік хат-хабар алмасу тәртібі белгіленеді.

32-бап

      1. Бір Тарап мемлекетінің аумағынан шекараны бұзудың белгілері (іздері) немесе бұзушы табылған кезде екінші Тарап мемлекетінің шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдары өз мемлекетінің аумағында іздеуді, ұстап алуды және шекара бұзушының жеке басын анықтауды жүзеге асырады, бұл туралы бір-біріне хабарлайды.

      2. Шекара бұзушыға қатысты қаруды қолдануға Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес рұқсат етіледі.

      Ұстап алу кезінде жарақат алған шекара бұзушыға жедел медициналық көмек көрсетіледі.

      3. Шекара бұзушыны ұстап алған Тарап мемлекетінің шекара өкілдері (шекара комиссарлары) екінші Тарап мемлекетінің шекара өкілдеріне (шекара комиссарларына) жасалған құқық бұзушылықтардың мән-жайлары, ұсталғандарға қатысты қолданылған шаралар мен тергеп-тексеру нәтижелері туралы мәліметтерді хабарлайды, сондай-ақ екінші Тарап мемлекетінің шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) сұрау салуы бойынша қажетті материалдарды ұсынады.

      4. Шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) құқық бұзушыларды беруі Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және екі Тарап мемлекеті қатысушылар болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес жүзеге асырылады.

      5. Мемлекеттік шекараны бұзғаны үшін ұсталған адамдар, Тарап заңнамасына сәйкес олардың шекараны байқаусыз кесіп өту фактісі (шаруашылық-тұрмыстық мақсаттарда, психикалық ауру, жағымсыз табиғи жағдайлар мен апаттың салдарынан, жергілікті жерде бағдарды жоғалту және т.б.) анықталған жағдайда, сондай-ақ кесіп өту кезінде олар қылмыстық істер жасамаған жағдайда, олар келген мемлекетінің аумағына беріледі.

      Аталған адамдар акт бойынша беріледі, олардың үлгісін өзара уағдаластық бойынша Тарап мемлекеттерінің шекара өкілдері (шекара комиссарлары) белгілейді.

      Акт екі данада, орыс тілінде ресімделеді және оларды қабылдауды және тапсыруды жүзеге асыратын Тараптардың шекара ведомстволары өкілдері қол қояды.

      Актіде:

      - беру уақыты, күні және орны;

      - берілетін адамдардың анықтамалық деректері;

      - олардың шекараны байқаусыз заңсыз кесіп өту орны, уақыты және күні;

      - шекараны байқаусыз заңсыз кесіп өту мән-жайлары мен себептері;

      - берілетін адамдардың заттарының, киімдері мен құжаттарының тізбесі;

      - берілетін адамдардың өтініштері;

      - жоғарыда көрсетілген адамдарды қабылдауды және тапсыруды жүзеге асырушы Тараптардың шекара ведомстволары өкілдерінің әскери атағы, тегі және аты-жөні көрсетіледі.

33-бап

      1. Мемлекеттік шекарада, шекаралық белдеулерде немесе шекаралық суларда адамдардың танылмаған мәйіттері табылған кезде Тараптардың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдары олардың тиесілігін анықтайды, қажет болған жағдайларда бірлесіп тануды жүргізеді, оларды беру мәселелерін немесе шешудің қажетті тәсілдерін келісіп шешеді.

      2. Мемлекеттік шекарада, шекаралық белдеулерде немесе шекаралық суларда танылмаған заттар немесе малдардың өлекселері табылған кезде Тараптар олардың тиесілігін анықтауға шаралар қолданады және оларды беруді (қайтаруды) немесе жоюды өзара келісу бойынша жүзеге асырады.

34-бап

      1. Бір Тараптың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдары әуе кемесінің шекараны заңсыз кесіп өткені туралы ақпарат алған кезде екінші Тараптың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдарына шекараны бұзған әуе кемесінің ықтимал түрі, сондай-ақ шекараны бұзу уақыты, орны (географиялық координаторы), ұшу биіктігі мен бағыты (әуе жолы) туралы дереу хабарлайды.

      2. Бір Тараптың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдары әуе кемесінің шекараны заңсыз кесіп өткені туралы хабарламаны алғаннан кейін шекараны заңсыз бұзу фактісі бойынша дереу тексеру жүргізеді және (тиісінше) екінші Тараптың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдарына шекараны заңсыз кесіп өту себептері туралы хабарлайды.

      Егер бір Тараптың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдарында шекараны заңсыз кесіп өткен әуе кемесіне қатысты ақпарат болмаса, олар бұл туралы (тиісінше) екінші Тараптың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдарына хабарлайды және оны іздеу бойынша шаралар қолданады.

      3. Тараптардың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдары әуе кемесінің шекараны заңсыз кесіп өту себептерін бірлесіп тергеп-тексереді.

      Әуе кемесімен шекараны заңсыз кесіп өту туралы ақпарат алмасу тәртібі Тараптардың шекара өкілдері (шекара комиссарлары) мен уәкілетті органдары арасындағы тиісті уағдаластықтарға сәйкес шешіледі.

35-бап

      1. Шекарадағы оқыс оқиғаларды біржақты тергеп-тексеру (бұдан әрі - біржақты тергеп-тексеру) Тараптар арасында келіспеушіліктер тудырмайтын (бір Тарап мемлекеті азаматтарының екінші Тарап мемлекеті аумағына мемлекеттік шекарадан кездейсоқ өтіп кетуі, малды шекарадан өткізіп жаю, далалық аудандарда өрттің көшуі және т.б.) немесе реттеу үшін қосымша бірлескен іс-шаралар өткізуді талап етпейтін шекарадағы оқыс оқиғаларға қатысты жүргізіледі.

      2. Біржақты тергеп-тексерулерді шекара өкілдері (шекара комиссарлары) өз аумағында Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес дербес жүргізеді, олардың нәтижелері туралы екінші Тарапқа хабарлайды.

      3. Осындай жағдайларда шекарадағы оқыс оқиғаларды реттеуге байланыс құралдары бойынша (қызметтік хат-хабарлар) біржақты тергеп-тексерудің нәтижелері туралы ақпаратты қабылдау-тапсыру немесе бірлескен шешім қабылдай отырып, шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының), олардың орынбасарларының немесе көмекшілердің кездесуін өткізу арқылы, сондай-ақ шекарадағы оқыс оқиға туындаған мемлекет аумағында олардың салдары мен себептерін жою, кінәлі адамдарды жауаптылыққа тарту және мемлекеттік шекара режимінің қағидаларына сәйкес тәртіпті қалпына келтіру бойынша іс-шараларды Тараптың кейін орындауы арқылы қол жеткізіледі.

      Біржақты тергеп-тексерулердің материалдары Тараптардың жалпы көзқарасын көрсететін шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) кездесуінде (бірлескен отырыстарда) бірлескен шешімдер қабылдау үшін негіз болып табылады, олар шекара екілдерінің (шекара комиссарларының) кездесу хаттамасына қосымшалар ретінде қосылады,

      Тараптардың жалпы көзқарасын әзірлеу және бірлескен шешім қабылдау үшін негіздер жеткіліксіз болған жағдайларда шекара өкілдері (шекара комиссарлары) өзара келісу бойынша бірлесіп тергеп-тексерулерді тағайындайды.

36-бап

      1. Шекарадағы оқыс оқиғаларды бірлесіп тергеп-тексеру (бұдан әрі - бірлесіп тергеп-тексеру) мемлекеттік шекара режимін бұзуға немесе бір немесе екі Тарап мемлекеттеріне де материалдық немесе өзге де нұқсан келтіруге байланысты шекарадағы оқыс оқиғаларға қатысты жүргізіледі.

      2. Бірлесіп тергеп-тексерулерді шекара өкілдерінің кездесу пункттерінде немесе тікелей шекарадағы оқыс оқиға орнында шекара өкілдері (шекара комиссарлары) жүргізеді.

      3. Осындай жағдайларда шекарадағы оқыс оқиғаларды реттеуге шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) бірлесіп шешімдер қабылдай отырып, салдары мен себептерін жою, кінәлі адамдарды жауаптылыққа тарту және осы Келісімнің талаптарына сәйкес тәртіпті қалпына келтіру бойынша бірлескен шараларды айқындай және қабылдай отырып, бірлесіп тергеп-тексерулер нәтижелерін қарауы арқылы қол жеткізіледі.

      Кінәлі адамдарды жауаптылыққа тарту Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

      4. Бірлесіп тергеп-тексерулер нәтижелерін қарау кезінде шекарадағы оқыс оқиғаны реттеу бойынша шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) ортақ көзқарасын көрсететін шешімдер қабылданады және шекарадағы оқыс оқиғаны бірлесіп тергеп-тексеру актісі (бұдан әрі - бірлесіп тергеп-тексеру актісі) жасалады.

      Тараптардың бірі қолданатын шаралардың жеткіліксіздігіне немесе бір Тарап мемлекеті азаматтарының кінәсін анықтауға байланысты шекарадағы оқыс оқиғалардың себептерін айқындау кезінде сол Тарап анықталған себептерді немесе адамдардың анықталған кінәсін мойындайды, сондай-ақ осы Келісімнің талаптарына сәйкес тәртіпті қалпына келтіру және кінәлі адамдарды жауаптылыққа тарту бойынша шаралар қолданылады. Қолданылған шаралар туралы екінші Тарап мемлекеттің шекара өкіліне (шекара комиссарына) хабарланады.

37-бап

      1. Бірлесіп тергеп-тексеру шекарадағы оқыс оқиға туындаған жерде оны туындатқан барлық мән-жайларды анықтау, талаптары бойынша бірлесіп тергеп-тексеру жүргізілетін Тарап мемлекетінің шекара өкілі (шекара комиссары) мәлімдемесінің негізділігіне тексеру қажет болған жағдайда жүргізіледі.

      2. Бірлесіп тергеп-тексеру мен оның нәтижелерін қарау тәртібі әрбір жекелеген жағдайда шекарадағы оқыс оқиғаның мән-жайлары мен сипатына қарай айқындалады. Аумағында бірлесіп тергеп-тексеру жүргізілетін Тарап мемлекетінің шекара өкілі (шекара комиссары) тергеп-тексеруді ұйымдастырады және оған басшылық етеді.

      Бірлесіп тергеп-тексеруді жүргізу уақыты мен орны шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) арасында келісіледі.

38-бап

      1. Аумағында бірлесіп тергеп-тексеру жүргізілетін Тарап мемлекетінің шекара өкілі (шекара комиссары) белгіленген уақытта екінші Тарап мемлекетінің шекара өкілін (шекара комиссарын) бірлесіп тергеп-тексеру жүргізілетін ауданда қарсы алады.

      Оқыс оқиғаның сипатын (орны мен уақытын, түрі мен оның туындау себептерін), қатысушыларды (адамдарды, олардың іс-әрекеттерінің сипатын және кінәлілігін) және куәларды айқындау, сондай-ақ заттай дәлелдемелерді жинау және бекіту мақсатында шекарадағы оқыс оқиғалардың орны, жарақаттанғандар мен мәйіттер, құжаттар мен қару-жарақтар, адамдар мен жануарлардың іздері, алынған оқтар, шекара арқылы өткізілген жүктер және өзге де мүлік, қираған немесе бүлінген шекара белгілері мен трансшекаралық құрылысжайлар, құқыққа сыйымсыз әрекеттердің басқа да дәлелдемелері қарап-тексеріледі.

      Жарақаттанғандар мен мәйіттерді табылған жерінде медициналық сарапшылар қарап-тексереді. Бірлесіп тергеп-тексеруге дейін жарақаттанғандарға қажетті медициналық көмек көрсетіледі және мәйіттерді күзету қамтамасыз етіледі.

      Бір Тарап мемлекетінің аумағындағы куәларға, жәбірленушілерге және ұсталған (кінәлі) адамдарға сауал қоюға осы Тараптың шекара өкілі (шекара комиссары) біржақты тәртіппен жүзеге асырады.

      Шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) оларға бірлесіп сауал қоюы жоғары бастықтардың рұқсатымен жүргізіледі.

      Жергілікті жерде табылған барлық заттар, іздер олардың өзара байланысында және куәларға, жәбірленушілерге және ұсталған (кінәлі) адамдарға сауал қою ескеріле отырып қарап-тексеріледі.

      Құжаттар, қару-жарақтар және басқа да заттар, яғни заттай дәлелдемелер мұқият қарап-тексеріледі, ал қажет болған кезде сараптама жүргізіледі. Бұл ретте олардың мемлекеттік және жеке адамға тиесілігі, шекарадағы оқыс оқиға кезіндегі мақсаты мен пайдаланылуы белгіленеді.

      Шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) сарапшылары материалдық және өзге де нүқсанның (мемлекетке, үйымдарға, кәсіпорындарға, азаматтарға, жәбірленушілердің денсаулық жағдайына) болуын айқындайды.

      Атмосфералық жауын-шашынмен жойылу қаупі болған кезде, дәлелдемелер анық керінетін бағдарлар болып табылатын жақын жердегі заттардың аясында фотоға түсіріледі және бейнежазба жасалып құжатталады.

      Заттай дәлелдемелердің болуы мен олардың орналасқан жері, куәларға, жәбірленушілерге және ұсталған (кінәлі) адамдарға сауал қою нәтижелері бойынша шекарадағы оқыс оқиғаны реттеу жөнінде бірлескен шешімдер әзірлеу үшін шекара өкілдері (шекара комиссарлары) шекарадағы оқыс оқиғаның сипатын, орны мен уақытын, оның жасалу себептері мен салдарларын, адамдардың кінәлілігі мен олардың мемлекетке қатыстылығын, келтірілген материалдық және өзге де нұқсанның (мемлекетке, ұйымдарға, кәсіпорындарға, азаматтарға, жәбірленушілердің денсаулық жай-күйіне) болуын белгілейді, сондай-ақ осы Келісімге сәйкес мемлекеттік шекара режимін қалпына келтіру бойынша шараларды айқындайды.

      2. Шекарадағы оқыс оқиғаның сипаты мен мән-жайларына қарай бірлесіп тергеп-тексеру барысында:

      1) шекарадағы оқыс оқиғаның орнын қарап-тексеру актісі;

      2) сараптама актілері;

      3) куәларға, жәбірленушілерге және ұсталған (кінәлі) адамдарға сауал кою (бірлесіп сауал қою) хаттамалары;

      4) жойылған немесе бүлінген мүлікті бағалау актілері;

      5) шекара белгілерін бірлесіп қарап-тексеру актілері жасалады.

      Барлық құжаттар екі данада, әрқайсысы орыс тілінде жасалады, оған шекара өкілдері (шекара комиссарлары) және бірлесіп тергеп-тексерудің барлық қатысушылары қол қояды (шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) сарапшылары қол қоятын сараптама актілерінен басқасы).

      Шекарадағы оқыс оқиға орнын қарап-тексеру актісінде: құжаттың атауы, қарап-тексерудің басталу және аяқталу уақыты, карап-тексеруге қатысқан адамдардың құрамы, нәтижелері (табылған іздер, адамдардың мәйіттері немесе жануарлардың өлексесі, қару-жарақтар, гильзалар, басқа да заттар, олардың тиесілігі, шекара белгілеріне қатысты орналасқан жері, шекарада орын алған оқыс оқиғаға қатыстылығы), тұжырымдар көрсетіледі.

      Актіге шекарадағы оқыс оқиғаның табылған заттай дәлелдемелерінің орналасқан жері нақты көрсетіле отырып, жергілікті жердің схемасы қоса беріледі.

      Сараптама актісінде: сараптама жүргізу орны, уақыты, күні мен негіздемесі, шекара өкілдері (шекара комиссарлары) сарапшыларының құрамы, сараптама барысында не анықталғаны, қорытынды, жасалған акт даналарының саны, акт жасаған сарапшылардың қолтаңбалары көрсетіледі.

      Шекара белгілерін бірлесіп қарап-тексеру актісі еркін нысанда жасалады, онда оның қарап-тексерілген және жасалған орны, уақыты, күні, шекара белгілерін бірлесіп қарап-тексеру негіздемесі, қарап-тексеру нәтижелері, шекара белгілерін жөндеу, қалпына келтіру, бұрынғы орнына қайтадан орнату немесе басқа жерге қайта орнату бойынша ұсыныстар көрсетіледі.

      3. Шекарадағы оқыс оқиғаның барлық мән-жайлары анықталған және бірлесіп тергеп-тексеру барысында оны шешу туралы шаралар қабылдаған кезде, шекара өкілдері (шекара комиссарлары) оны реттеу туралы бірлескен шешім қабылдайды, ол бірлесіп тергеп-тексеру актісімен ресімделеді.

      Бірлесіп тергеп-тексеру актісі еркін нысанда ол жүргізілген ауданда (оқыс оқиға болған жерде) жасалады, онда бірлесіп тергеп-тексерудің басталу және аяқталу орны, уақыты мен күні, оны жүргізу негіздемесі, қатысқан адамдардың құрамы, бірлесіп тергеп-тексеру нәтижелері, шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) мәлімдемелері мен ұсыныстары, шекарадағы оқыс оқиғаны реттеу бойынша шешім көрсетіледі.

      Бірлесіп тергеп-тексеру актісіне қосымшалар ретінде осы баптың 2-тармағында көрсетілген актілер (хаттамалар) қоса беріледі.

      4. Бірлесіп жүргізілген тергеп-тексеру барысында шекарадағы оқыс оқиғаның анықталған мән-жайлары жеткіліксіз болған кезде оларды анықтау үшін қосымша іс-шаралар жүргізіледі, олардың нәтижелері бойынша шекарадағы оқыс оқиғаны реттеу бойынша шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) бірлескен отырысы (бұдан әрі - бірлескен отырыс) тағайындалады.

39-бап

      1. Бірлескен отырысты өткізу туралы ұсыныс ол басталғанға дейін 7 тәуліктен кешіктірілмей жіберіледі және онда отырыстың күні, уақыты, орны, күн тәртібі және қатысушылар құрамы қамтылады. Ұсынысқа жауап оны алған кезден бастап 48 сағаттан кешіктірілмей ұсынылады.

      2. Бірлескен отырыс қажет болған кезде шекарадағы оқыс оқиға ауданындағы жергілікті жерлерді қосымша қарап-тексеру, куәларға, жәбірленушілерге және ұсталғандарға (кінәлілерге) сұрақ қою талап етілгенде бір Тарап мемлекетінің аумағынан екінші Тарап мемлекетінің аумағына ауыстырыла отырып өткізіледі.

      Бірлескен отырыс өткізілетін мемлекеттің аумағындағы шекара өкілінің (шекара комиссарының) төрағалығымен өткізіледі.

      Келіссөздерді шекара өкілдері (шекара комиссарлары) жүргізеді, бірлескен отырыстың қалған қатысушылары шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) рұқсатымен сұрақтарға жауап береді.

      3. Бірлескен отырыстың күн тәртібі бекітілгеннен кейін шекара өкілдері (шекара комиссарлары) орын алған шекарадағы оқыс оқиға бойынша мәлімдемелермен алмасады, бірлесіп тергеп-тексеру материалдарын және қосымша анықталған мән-жайларды ескере отырып, құжаттық және заттай дәлелдемелерді ұсынады, қажет болған кезде куәларға, жәбірленушілерге, ұсталған (кінәлі) адамдарға қосымша сұрақ қою жүргізіледі, соның нәтижесінде ортақ пікірге келеді және шекарадағы оқыс оқиғаны реттеу туралы бірлескен шешімдер қабылдайды.

      Шекарадағы оқыс оқиғаның сипаты мен жаңадан анықталған мән-жайларға қарай бірлескен отырыста:

      1) куәларға, жәбірленушілерге, ұсталған (кінәлі) адамдарға қосымша сұрақ қою хаттамалары;

      2) адамдарды және мүлікті беру актісі;

      3) материалдық және өзге де нұқсанның (бүлінген немесе жойылған мүліктің) болуы туралы акт;

      4) жәбірленушілердің денсаулығына келтірілген нұқсан сараптамасының актісі;

      5) қажетті сараптамалардың өзге де актілері мен құжаттар ресімделеді.

      Бірлескен отырыстың қорытындысы бойынша бірлескен отырыс хаттамасы (бұдан әрі - Бірлескен хаттама) екі данада, әрқайсысы орыс тілінде ресімделеді, онда қатысушылардың құрамы, отырыс барысы және шекарадағы оқыс оқиғаны реттеу және осы Келісімге сәйкес мемлекеттік шекара режимін қалпына келтіру бойынша шараларды айқындау туралы қабылданған шешімдер көрсетіледі.

      Бірлескен хаттама шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) немесе оларды алмастыратын адамдардың қолтаңбаларымен, сондай-ақ елтаңбалы мөрлермен бекемделеді.

      Бірлескен хаттамаға бірлесіп тергеп-тексеру актісі және осы баптың 3-тармағында көрсетілген актілер (хаттамалар) қоса беріледі.

40-бап

      Егер шекара өкілдері (шекара комиссарлары) бірлескен отырыста шекарадағы оқыс оқиғаны реттеу бойынша бірлескен шешім қабылдамаса, бірлескен хаттамада біржақты мәлімдемелер мен ұсыныстар көрсетіледі.

      Материалдары қоса берілетін бірлескен хаттамалардың көшірмелері шекарадағы оқыс оқиғаны дипломатиялық арналар арқылы шешу үшін Тараптар мемлекеттерінің сыртқы істер саласындағы уәкілетті органына жіберіледі.

41-бап

      1. Шекара өкілдері (шекара комиссарлары) қабылдаған бірлескен шешімдер оларды орындау үшін міндетті болып табылады.

      Шекара өкілдері (шекара комиссарлары) бірлескен шешімдерді орындайды және Тараптар мемлекеттері уәкілетті органдарының оларды (тиісінше) орындағанын тексереді.

      2. Бір Тарап мемлекетінің уәкілетті органы бірлескен шешімдерді уақтылы орындамаған жағдайда екінші Тарап мемлекетінің шекара өкілі (шекара комиссары) оның себептерін ақпарат алмасу арқылы немесе бірлескен отырыста анықтайды.

42-бап

      1. Адамдарды, мүлікті және үй жануарларын беру туралы бірлескен шешімдерді қабылдау кезінде оларды орындау мерзімі көрсетіледі.

      2. Адамдарды, мүлікті және үй жануарларын беруді шекара өкілдері (шекара комиссарлары), олардың орынбасарлары немесе көмекшілері 2007 жылғы 28 мамырдағы Қазақстан Республикасы Үкіметі мен Түрікменстан Үкіметі арасындағы шекара өкілдерінің (шекара комиссарларының) қызметі туралы келісімнің 8-бабында бекітілген тәртіппен жүзеге асырады.

      Адамдарды беру (қабылдау) беру актісіне жазылатын шағымдарды анықтау мақсатында оларға сұрақ қоюмен бірге жүргізіледі. Негізсіз шағым мәлімделген кезде, адамдарды беру басқа мерзімге ауыстырылады және талқылау жүргізіледі.

43-бап

      Тараптар өз мемлекеттерінің заңнамасына сәйкес осы Келісімді іске асыру бойынша шығыстарды дербес көтереді.

7-тарау. Қорытынды ережелер

44-бап

      Осы Келісімнің ережелері Тарап мемлекеттері қатысушылары болып табылатын басқа да халықаралық шарттардан туындайтын Тараптардың құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

45-бап

      Осы Келісімде атап көрсетілген барлық қосымшалар оның ажырамас бөлігі болып табылады.

46-бап

      Осы Келісімге Тараптардың өзара келісуі бойынша оның ажырамас бөлігі болып табылатын, жекелеген хаттамалармен ресімделетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.

47-бап

      Осы Келісімнің ережелерін түсіндіру немесе қолдану бойынша даулар мен келіспеушіліктер туындаған жағдайда, Тараптар оларды келіссөздер мен консультациялар арқылы шешеді.

      Осы Келісімді орындау кезінде шекара ведомстволары арасында туындаған мәселелер сол жерде олардың өкілдеріне консультациялар беру немесе халықаралық ынтымақтастық шеңберінде шекара ведомстволары басшыларының деңгейінде не дипломатиялық арналар арқылы шешіледі.

48-бап

      Осы Келісім ратификациялауға жатады және оның аяқталғаны туралы соңғы жазбаша хабарламаны дипломатиялық арналар арқылы алғаннан кейін отызыншы күні күшіне енеді.

      Осы Келісім белгісіз мерзімге жасалады және Тараптардың бірі дипломатиялық арналар арқылы екінші Тарапқа оның қолданысын тоқтату ниеті туралы жазбаша нысанда хабардар етпегенше қолданылады. Мұндай жағдайда осы Келісім өзінің қолданысын осындай хабарлама алынған күннен бастап алты ай өткен соң тоқтатады.

      2021 жылғы "25" қазанда Ашғабад қаласында әрқайсысы қазақ, түрікмен және орыс тілдерінде екі данада жасалды, бұл ретте барлық мәтіндердің күші бірдей. Мәтіндердің арасында алшақтықтар болған жағдайда Тараптар орыс тіліндегі мәтінге жүгінеді.

      Қазақстан Республикасының Үкіметі үшін      Түрікменстан Үкіметі үшін

  Қазақстан Республикасының
Үкіметі мен Түрікменстан
Үкіметі арасындағы Қазақстан-
Түрікменстан мемлекеттік
шекарасының режимі туралы
келісімге 1-қосымша
Нысан

№____шекара белгісін жөндеу, қалпына келтіру немесе қайта орнату актісі

      20_ жылғы "_"________ Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Түрікменстан

      Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының режимі

      туралы келісімнің 5-бабының 2-тармағына сәйкес

      __________________________________________________________________________

      (елдің атауы) (учаскенің атауы)

      шекара өкілі (шекара комиссары) (шекара өкілінің (шекара комиссарының)

      орынбасары, көмекшісі)_____________________________________________________

      (әскери атағы, тегі, аты, әкесінің аты)

      ______________________________өкілімен бірге________________________________

      уәкілетті органның атауы) (өкілдің тегі, аты, әкесінің аты)

      __________________________________________________________________________

      (елдің атауы) (учаскенің атауы)

      шекара өкілінің (шекара комиссарының), (шекара өкілінің (шекара комиссарының)

      орынбасарының, көмекшісінің)

      __________________________________________________________________________

      (әскери атағы, тегі, аты, әкесінің аты)

      ______________________________________________________________өкілімен бірге

      (уәкілетті органның атауы)

      _______________________________________________________________қатысуымен

      (өкілдің тегі, аты, әкесінің аты)

      №___шекара белгісін________________________________________________жүргізді.

      (жөндеу, қалпына келтіру немесе қайта орнату)

      Шекара белгісі_____________________________________________________________

      (бұдан әрі шекара белгісін жөндеу, қалпына келтіру

      _________________________________________________________________________.

      немесе қайта орнату барысы мен себептері жазылады)

      Жоғарыда көрсетілген жұмыстар 20____жылғы "___"________________қол қойылған

      __________________________________________________________________________

      __________________________________________________________________________

      (шегендеу немесе бірлесіп тексеру туралы құжаттардың атауы)

      сәйкес орындалды.

      Осы акт екі данада орыс тілінде жасалды.

Қазақстан Республикасының
________________________бойынша
(учаскенің атауы)
шекара өкілі (шекара өкілінің
орынбасары, шекара өкілінің көмекшісі)
_______________________________
(қолы)
Қазақстан Республикасының
_______________________________
(уәкілетті органның атауы)
өкілі
________________________________
(қолы)

Түрікменстанның
________________________бойынша
(учаскенің атауы)
шекара комиссары (шекара
комиссарының орынбасары, шекара
комиссарының көмекшісі)
__________________________________
(қолы)
Түрікменстанның
_________________________________
(уәкілетті органның атауы)
өкілі
________________________________
(қолы)

  Қазақстан Республикасының
Үкіметі мен Түрікменстан
Үкіметі арасындағы Қазақстан-
Түрікменстан мемлекеттік
шекарасының режимі туралы
келісімге 2-қосымша
Нысан

№_____шекара белгісі бүлінгеннен (орны ауыстырылғаннан, бұзылғаннан немесе жоғалғаннан) кейін бастапқы орнында қалпына келтіру немесе қайтадан орнату мүмкін еместігі туралы акт

      20___ жылғы "___"______________Қазақстан Республикасының Үкіметі мен

      Түрікменстан Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының

      режимі туралы келісімнің 7-бабының 1-тармағына сәйкес

      __________________________________________________________________________

      (елдің атауы) (учаскенің атауы)

      шекара өкілі (шекара комиссары) (шекара өкілінің (шекара комиссарының)

      орынбасары, көмекшісі)

      __________________________________________________________________________

      (әскери атағы, тегі, аты, әкесінің аты)

      _________________________________өкілімен бірге_____________________________

      (уәкілетті органның атауы) (өкілдің тегі, аты, әкесінің аты)

      20___жылғы "____"______________ _________________ бастап _____________дейін

      __________________________________________________________________________

      (елдің атауы) (учаскенің атауы)

      шекара өкілінің (шекара комиссарының), (шекара өкілінің (шекара комиссарының)

      орынбасарының, көмекшісінің)

      __________________________________________________________________________

      (әскери атағы, тегі, аты, әкесінің аты)

      ______________________________________________________________өкілімен бірге

      (уәкілетті органның атауы)

      _______________________________________________________________қатысуымен

      (өкілдің тегі, атың әкесінің аты)

      №____шекара белгісі___________________________________________________және

      (бүлінді, орны ауыстырылды, бұзылды немесе жоғалды)

      оны 20____жылғы "___"______________қол қойылған

      _________________________________________________________________________

      (шегендеу немесе бірлесіл тексеру құжатының атауы)

      ережелеріне сәйкес айқындалған бастапқы орнына______________________________

      _________________________________________________________________________

      (қалпына келтіру немесе қайта орнату)

      мүмкін еместігін анықтады, бұл туралы Тараптар Қазақстан Республикасы мен

      Түрікменстанның шекара ведомстволары және уәкілетті органдарының бірлескен

      тобының шешіміне шығаруға келісті.

      Осы акт әрқайсысы қазақ, түрікмен және орыс тілдерінде екі данада жасалды.

      Мәтіндер арасында алшақтықтар болған жағдайда, Тараптар орыс тіліндегі мәтінге

      жүгінеді.

Қазақстан Республикасының
________________________бойынша
(учаскенің атауы)
шекара өкілі (шекара өкілінің
орынбасары, шекара өкілінің көмекшісі)
_______________________________
(қолы)
Қазақстан Республикасының
_______________________________
(уәкілетті органның атауы)
өкілі
________________________________
(қолы)
Түрікменстанның
________________________бойынша
(учаскенің атауы)
шекара комиссары (шекара
комиссарының орынбасары, шекара
комиссарының көмекшісі)
__________________________________
(қолы)
Түрікменстанның
_________________________________
(уәкілетті органның атауы)
өкілі
________________________________
(қолы)

  Қазақстан Республикасының
Үкіметі мен Түрікменстан
Үкіметі арасындағы Қазақстан-
Түрікменстан мемлекеттік
шекарасының режимі туралы
келісімге
3-қосымша

Қазақстан Республикасы мен Түрікменстанның шекара ведомстволары мен уәкілетті органдарының бірлескен тобы туралы ереже

      20 жылғы "___"_____________Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Түрікменстан Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының режимі туралы келісімнің (бұдан әрі - Келісім) 7-бабының 2-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы мен Түрікменстанның шекара ведомстволары мен уәкілетті органдарының бірлескен тобы (бұдан әрі - бірлескен топ) туралы осы ереже қабылданады.

1-бөлім. Бірлескен топтың құрамы

      Әрбір Тараптың бірлескен тобын шекара өкілі (шекара комиссары) басқарады. Бірлескен топтың құрамына геодезиялық, жерге орналастыру қызметтерінің сарапшылары мен мамандары, Тараптар мемлекеттерінің басқа уәкілетті органдарының өкілдері кіреді.

      Тараптар бір-бірін шекара өкілдері (шекара комиссарлары) арқылы бірлескен топтың өз бөлігінің құрамы туралы хабардар етеді.

2-бөлім. Бірлескен топтың функциялары

      Бірлескен топ осы Келісімге сәйкес бастапқы орнатылған жеріне қалпына келтірілуі мүмкін емес шекара белгілерін қалпына келтіруге, қайта орнатуға және жаңа орынға ауыстыруға қатысты мәселелерді қарау және шешу бойынша функцияларды атқарады.

3-бөлім. Бірлескен топ жұмысының нысандары

      1. Бірлескен топ жұмысты бастапқы орнатылған жеріне қалпына келтірілуі мүмкін емес шекара белгілерін қалпына келтіруге, қайта орнатуға және жаңа орынға ауыстыруға байланысты отырыстар өткізу және мемлекеттік шекарада практикалық іс-шараларды орындау арқылы атқарады.

      Бірлескен топ жүргізген жұмыстардың нәтижелері бойынша осы Келісімнің 7-бабы 3-тармағына сәйкес құжаттар ресімделеді.

4-бөлім. Бірлескен топтың жұмыс тетігі

      1. Бірлескен топтың отырыстары бір Тараптың бастамасы бойынша қажеттілік туындаған жағдайда жүргізіледі.

      Отырыстың күні, орны, уақыты, күн тәртібі және қатысушылар құрамы шекара өкілдіктері қызметінің желісі бойынша келісіледі.

      2. Отырыс қай мемлекеттің аумағында өткізілсе, бірлескен топтың сол бөлігінің шекара өкілі (шекара комиссары) отырыста төрағалық етеді.

5-бөлім. Бірлескен топтың шығыстары

      Бірлескен топтың функцияларын орындауға байланысты шығыстарды Тараптар дербес төлейді.

      Мемлекет аумағында бірлескен топтың отырысы өтетін Тарап оны өткізу үшін қажетті жағдай (үй-жай, автокөлік) ұсынады.

  Қазақстан Республикасының
Үкіметі мен Түрікменстан
Үкіметі арасындағы Қазақстан-
Түрікменстан мемлекеттік
шекарасының режимі туралы
келісімге
4-қосымша
Нысан

Бүлінгеннен (орны ауыстырылғаннан, бұзылғаннан немесе жоғалғаннан) кейін жаңа орында №___шекара белгісін орнату туралы акт

      20___ жылғы "___"__________ Қазақстан Республикасының Үкіметі мен

      Түрікменстан Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының

      режимі туралы келісімнің 7-бабының 3-тармағына және Қазақстан Республикасы мен

      Түрікменстанның шекара ведомстволары мен уәкілетті органдарының бірлескен

      тобының 20___жылғы "___"__________ шешіміне сәйкес бірлескен топтың

      (қазақстандық/түрікмендік бөлігінің) сарапшысы

      _________________________________________________________________________

      (геодезия, жерге орналастыру маманының тегі, аты, әкесінің аты)

      20___жылғы "_____"______________ бірлескен топтың (түрікмендік/қазақстандық

      бөлігінің) сарапшысы

      _________________________________________________________________________

      (геодезия, жерге орналастыру маманының тегі, аты, әкесінің аты)

      бірлесіп бүлінген (орны ауыстырылған, бұзылған немесе жоғалған) №____шекара

      белгісін жаңа орынға орнатты.

      №____шекара белгісінің хаттамасы және шекара белгісінің координаттары мен

      биіктігі каталогінің фрагменттері, осы учаскеде мемлекеттік шекараны өтудің

      хаттама-сипаттамасы және жаңадан орнатылған шекара белгісінің орналасқан жеріне

      қатысты мемлекеттік шекараның картасы (қоса беріледі)

      20___ жылғы "____"__________________________________________қол қойылған

      ____________________________________________________________сәйкес жасалды

      (шегендеу немесе бірлесіп тексеру туралы құжаттардың атауы)

      Осы акт әрқайсысы қазақ, түрікмен және орыс тілдерінде екі данада жасалды әрі

      барлық мәтіннің күші бірдей.

      Мәтіндердің арасында алшақтықтар болған жағдайда, Тараптар орыс тіліндегі мәтінге

      жүгінеді.

Бірлескен топтың қазақстандық
бөлігінің сарапшысы
__________________________
(қолы)
Бірлескен топтың түрікмендік
бөлігінің сарапшысы
__________________________
(қолы)

  Қазақстан Республикасының
Үкіметі мен Түрікменстан
Үкіметі арасындағы Қазақстан-
Түрікменстан мемлекеттік
шекарасының режимі туралы
келісімге
5-қосымша
Нысан

      (көлемі 15x10 см)

      _________________________________________________________________________

РҰҚСATTAMA

Фотосурет орны


      Мөрдің орны

      _________________________________________________________________________

      (тегі, аты, әкесінің аты, туған күні)

      ___________________________________________ауданында Қазақстан-Түрікменстан

      (кесіп өту орны немесе шекара белгісінің ауданы)

      мемлекеттік шекарасын екі жақты кесіп өтуге және

      ___________________________сағат________ден_________________дейінгі мерзімде

      (нысанның атауы) (тәулік мерзімі)

      болуға құқығы бар.

      ______________________________________________________құжатты ұсынған кезде

      (құжаттың атауы және нөмірі)

      20___ж "___"______________бастап 20___ж "____"_______________дейін жарамды.

      (рұқсаттаманың жарамдылық мерзімі)

Мөрдің орны

Қазақстан Республикасының______________
_____________учаскесі бойынша шекара өкілі
__________________________________
(әскери атағы, қолы, тегі және аты-жөні)
Түрікменстанның____________________
_____________________учаскесі бойынша
шекара комиссары
____________________________
(әскери атағы, қолы, тегі және аты-жөні)

Мөрдің орны


  Қазақстан Республикасының
Үкіметі мен Түрікменстан
Үкіметі арасындағы Қазақстан-
Түрікменстан мемлекеттік
шекарасының режимі туралы
келісімге
6-қосымша

Шекара маңы аудандарын картографиялауға қажетті аэрофото түсірілім жүмыстарын жүргізу мақсатында өз шекаралық белдеуінің шегінде әуе кемелерінің ұшуын жоспарлау кезінде дипломатиялық арналар арқылы ұсынылатын ақпараттың тізбесі

      1. Ұшу мақсаты.

      2. Ұшу туралы деректер:

      1) ұшу кезеңі, нақты ұшу күндері және ұшудың ұзақтығы;

      2) ұшып өтетін ауданы, шекаралық белдеуге кіру және одан шығу нүктесінің географиялық координаттары, ұшу бағыты;

      3) ұшу биіктігі.

      3. Ұшу аппараты туралы мәліметтер:

      1) иесі;

      2) түрі мен модификациясы;

      3) бояуы (түсі);

      4) тану белгілері;

      5) борт нөмірі;

      6) шақыру сигналдары;

      7) радар қондырғысының болуы.

      4. Фотоаппаратура туралы мәліметтер:

      1) түрі мен модификациясы;

      2) фокустық қашықтығы.

  Қазақстан Республикасының
Үкіметі мен Түрікменстан
Үкіметі арасындағы Қазақстан-
Түрікменстан мемлекеттік
шекарасының режимі туралы
келісімге
7-қосымша

Шекара маңы аудандарының әкімшілік бөлінісінің тізбесі

      20___ жылғы "_____" _____________Қазақстан Республикасының Үкіметі мен

      Түрікменстан Үкіметі арасындағы Қазақстан-Түрікменстан мемлекеттік шекарасының

      режимі туралы келісімнің 29-бабының 3-тармағына сәйкес шекара маңы аудандарының

      әкімшілік бөлінісінің тізбесі айқындалады:

      1. Қазақстан Республикасы тарапынан:

      Маңғыстау облысы:

      Қарақия ауданы.

      2. Түрікменстан тарапынан:

      Балкан велаяты:

      Түрікменбашы этрапы.

Түзетілген мәтінді растаймын

      Қазақстан Республикасы ҰҚК Төрағасының

      орынбасары Шекара қызметінің директоры

      генерал-майор _________Е. Алдажұманов