О единстве измеpений

Закон Республики Казахстан от 18 янваpя 1993 года. Утратил силу - Законом РК от 23 июня 2000г. N 56-II ~Z000056

      Настоящий Закон устанавливает правовые, экономические и организационные основы метрологии и направлен на обеспечение единства и требуемой точности измерений в республике, защиту интересов граждан, предприятий, организаций и учреждений от отрицательных последствий недостоверности результатов измерений.
 
                        Глава I. Общие положения
 
      Статья 1. Законодательство о единстве измерений
               и сфера применения Закона
 
      1. Законодательство о единстве измерений состоит из настоящего Закона и иных законодательных актов Республики Казахстан.
      2. Отношения в области единства измерений между органами управления, физическими и юридическими лицами, расположенными на территории республики, а также между ними и физическими и юридическими лицами других государств регулируются:
      при разработке, изготовлении, реализации, эксплуатации и обслуживании средств измерений;
      при передаче размеров единиц физических величин от государственных (национальных) эталонов к образцовым и рабочим средствам измерений.
      3. Если международными договорами Республики Казахстан установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международных договоров.
 
      Статья 2. Цели обеспечения единства измерений
 
      Основными целями обеспечения единства измерений являются:
      повышение эффективности производства, качества продукции, процессов и услуг;
      повышение эффективности научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ, экспериментов и испытаний;
      обеспечение совместимости и взаимозаменяемости продукции;
      обеспечение достоверного учета материальных ценностей и энергетических ресурсов;
      повышение эффективности мероприятий по профилактике, диагностике и лечению болезней, контролю безопасности условий труда и быта людей, охране окружающей среды, оценке и рациональному использованию природных ресурсов.
 
      Статья 3. Обеспечение единства измерений
 
      1. Обеспечение единства измерений на территории Республики Казахстан осуществляют государственный орган по стандартизации, метрологии и сертификации и его территориальные органы.
      2. Органы управления, юридические и физические лица обеспечивают единство и требуемую точность измерений и с этой целью вправе создавать ведомственные метрологические службы.
 
                Глава II. Государственная система единства
                                 измерений
 

 

     Статья 4. Государственная система единства измерений


     Государственная система единства измерений устанавливает

единые правила, положения и нормы, регламентирующие организацию

и порядок проведения работ по оценке и обеспечению единства

и требуемой точности измерений.


     Статья 5. Объекты государственной системы единства

                       измерений


     Объектами государственной системы единства измерений

являются:

     единицы физических величин;

     государственные эталоны;

     средства измерений;

     требования к средствам, методам и результатам измерений;

     методики выполнения измерений;

     государственные испытания и утверждение типа, поверка и

метрологическая аттестация средств измерений.


 
 
       Статья 6. Единицы физических величин
 
      На территории Республики Казахстан к применению допускаются единицы физических величин Международной системы единиц и другие единицы, разрешенные государственным органом по стандартизации, метрологии и сертификации, а также единицы физических величин, предусмотренные условиями контракта при экспорте и импорте продукции.
 
      Статья 7. Государственные эталоны
 
      1. Единицы физических величин воспроизводятся и хранятся посредством государственных (национальных) эталонов единиц физических величин.
      2. Хранение государственных (национальных) эталонов, воспроизведение и передачу размеров единиц физических величин от государственных эталонов к образцовым и рабочим средствам измерений, развитие и совершенствование эталонной базы, а также сличение эталонов с международными эталонами единиц физических величин обеспечивает государственный орган по стандартизации, метрологии и сертификации.
 
      Статья 8. Средства измерений
 
      1. Средства измерений, предназначенные для определения физических величин, их соотношений или функций, должны обеспечивать необходимую точность измерений в реальных условиях применения и соответствовать требованиям, установленным на них нормативно-технической и эксплуатационной документацией.
      2. Средства измерений в целях установления их пригодности к применению подлежат в обязательном порядке государственной или ведомственной поверке.
      Государственной поверке подлежат средства измерений, применяемые в торговле, здравоохранении, науке, промышленности, строительстве, транспорте, сельском хозяйстве, гидрометеорологии, связи, коммунальном хозяйстве и спорте;
      при проведении торгово-коммерческих, таможенных, почтовых и налоговых операций;
      при учете материальных ценностей и энергетических ресурсов;
      при диагностике и лечении заболевания человека;
      при контроле медикаментов;
      при проведении научно-исследовательских работ;
      при контроле состояния окружающей среды;
      при хранении, перевозке и уничтожении токсичных, легковоспламеняющихся, взрывчатых и радиоактивных веществ;
      при контроле безопасности условий труда и движения транспорта;
      при определении безопасности и качества сертифицируемой продукции;
      при проведении государственных испытаний, поверки и метрологической аттестации средств измерений;
      при добыче полезных ископаемых;
      при регистрации национальных и международных спортивных рекордов.
      Перечень и периодичность поверки указанных в предыдущем абзаце средств измерений, порядок ее проведения определяет государственный орган по стандартизации, метрологии и сертификации.
      3. Средства измерений, не подпадающие под действие части 2 настоящей статьи Закона, подлежат ведомственной поверке.
      В отдельных случаях, по согласованию с государственным органом по стандартизации, метрологии и сертификации, допускается ведомственная поверка средств измерений, подлежащих обязательной государственной поверке.
      4. Положительные результаты поверки удостоверяются оттиском государственного или ведомственного поверительного клейма, который наносится на средства измерений и (или) на эксплуатационную документацию, и (или) сертификатом о поверке.
      5. Средства измерений, применяемые для наблюдения за изменением физических величин без оценки их значений в единицах физических величин с нормированной точностью, поверке не подлежат.
      Контроль за исправностью таких средств измерений осуществляют их пользователи.
 
      Статья 9. Изготовление, поверка, ремонт, продажа
               и прокат средств измерений
 
      Изготовление, поверка, ремонт, продажа и прокат средств измерений, а также производство и метрологическая аттестация стандартных образцов состава и свойств веществ и материалов должны выполняться только при наличии соответствующего разрешения, выдаваемого государственным органом по стандартизации, метрологии и сертификации.
 
      Статья 10. Государственные испытания и утверждение
                    типа средств измерений
 
      1. Средства измерений, подлежащие производству или ввозу из-за границы, должны подвергаться государственным испытаниям с последующим утверждением типа или метрологической аттестации.
      2. Проведение государственных испытаний, утверждение типа и внесение в государственный реестр средств измерений осуществляет государственный орган по стандартизации, метрологии и сертификации.
      3. На средства измерений, тип которых утвержден, или в их эксплуатационную документацию изготовитель обязан наносить знак государственного реестра.
      4. В соответствии с заключенными международными договорами признаются результаты государственных испытаний, поверки, метрологической аттестации средств измерений, проведенных в зарубежных странах.
 
      Статья 11. Требования к методикам выполнения измерений
 
      Методики выполнения измерений, используемые в сферах, перечисленных в статье 8 настоящего Закона, подлежат обязательной метрологической аттестации. Порядок проведения метрологической аттестации методик выполнения измерений устанавливает государственный орган по стандартизации, метрологии и сертификации.
 
         Глава III. Права государственного органа по стандартизации,
                    метрологии и сертификации при осуществлении
                    им метрологического надзора и ведомственный контроль
 
      Статья 12. Государственный метрологический надзор
 
      1. Государственный метрологический надзор является технической и юридической деятельностью, осуществляемой инспекторами Государственного органа по стандартизации, метрологии и сертификации в целях проверки соблюдения законодательства и иных нормативных актов по вопросам единства измерений.
      2. Формы государственного метрологического надзора:
      государственные испытания и утверждение типа средств измерений;
      государственная метрологическая аттестация средств измерений;
      государственная поверка средств измерений;
      лицензирование деятельности по изготовлению, поверке, ремонту, продаже и прокату средств измерений;
      государственный надзор за количеством фасованных товаров в упаковках любого вида при их продаже и расфасовке;
      государственный надзор за выпуском в обращение, состоянием и применением средств измерений, методиками выполнения измерений, соблюдением метрологических правил и норм.
      3. Государственному метрологическому надзору подлежат средства и результаты измерений, применяемые в сферах, указанных в статье 8 настоящего Закона, а также деятельность ведомственных метрологических служб.
 
      Статья 13. Права государственного органа по стандартизации,
           метрологии и сертификации в области обеспечения
                        единства измерений
 
      1. За нарушение метрологических правил и норм, применение непригодных средств измерений государственный орган по стандартизации, метрологии и сертификации имеет право применять к юридическим и физическим лицам следующие меры:
      давать обязательные для исполнения предписания об устранении нарушений, изъятии из эксплуатации непригодных к применению средств измерений и стандартных образцов;
      запрещать применение средств измерений, не прошедших государственных испытаний и утверждение типа, поверку или метрологическую аттестацию, не соответствующих утвержденному типу;
      гасить клейма и аннулировать сертификат о поверке, если средства измерений неработоспособны, не поверены в установленный срок или погрешность показаний превышает допустимые нормы;
      запрещать реализацию, приостанавливать производство средств измерений и стандартных образцов;
      лишать лицензии на право изготовления, поверки, ремонта, продажи, проката средств измерений и стандартных образцов;
      составлять протоколы об административной ответственности за нарушение законодательства о единстве измерений;
      давать предписания о применении экономических санкций.
      2. Порядок применения мер, указанных в части 1 настоящей статьи, устанавливается законодательством Республики Казахстан.
 
      Статья 14. Ведомственный метрологический контроль
 
      Ведомственный метрологический контроль осуществляется ведомственными метрологическими службами путем:
      проверки соблюдения всеми структурными подразделениями предприятий, организаций и учреждений законодательства и иных нормативных актов по вопросам единства измерений с выдачей обязательных предписаний при неудовлетворительном состоянии и применении средств измерений, несоблюдении метрологических правил;

 

     проверки своевременности представления средств измерений

на поверку и государственные испытания;

     ведомственной поверки средств измерений;

     метрологической аттестации нестандартизованных средств

измерений и испытаний;

     проверки контрольно-измерительной оснастки.



        Глава IV. Ответственность за нарушение законодательства

                        о единстве измерений


 
 
       Статья 15. Ответственность за нарушение законодательства
                      о единстве измерений
 
      Юридические и физические лица, занимающиеся предпринимательской

 

деятельностью, несут установленную законом дисциплинарную,

материальную, административную или уголовную ответственность

за нарушение законодательства о единстве измерений.


     Статья 16. Ответственность государственного инспектора


     Инспектор, осуществляющий государственный метрологический

надзор, за ненадлежащее исполнение своих обязанностей несет

ответственность, установленную законодательством Республики

Казахстан.



                    Глава V. Разрешение споров



     Статья 17. Органы, разрешающие споры в области

                 единства измерений


     Споры в области единства измерений рассматриваются судами

в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.



           Президент

     Республики Казахстан





Өлшем бiрлiгi туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 1993 жылғы 18 қаңтар N 1894-XII. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2000.06.23. N 56 Заңымен. ~Z000056

      Осы Заң метрологияның құқықтық, экономикалық және ұйымдық негiздерiн белгiлейдi және республикадағы өлшем бiрлiгi мен талап етiлетiн өлшем дәлдiгiн қамтамасыз етуге, азаматтардың, кәсiпорындардың, ұйымдар мен мекемелердiң мүдделерiн өлшем нәтижесi жалғандығының терiс салдарынан қорғауға бағытталады.
 
                     I ТАРАУ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
 
      1-бап. Өлшем бiрлiгi туралы заңдар
             және Заңның қолданылу аясы
      1. Өлшем бiрлiгi туралы заңдар осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де заң актiлерiнен тұрады.
      2. Республика аумағында орналасқан басқару органдары, жеке адамдар мен заңды ұйымдар арасындағы, сондай-ақ олар мен басқа мемлекеттердiң жеке адамдары мен заңды ұйымдары арасындағы өлшем бiрлiгi саласындағы құқықтық қатынастар:
      өлшем бiрлiгiн жасау, дайындау, өткiзу, пайдалану және қызмет көрсету кезiнде;
      жеке ауқым бiрлiктерiнiң мөлшерiн мемлекеттiк (ұлттық) эталоннан өлшемнiң үлгi және жұмыс құралдарына беру кезiнде реттеледi.
      3. Егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленген болса, онда халықаралық шарттардың ережелерi қолданылады.
 
      2-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету мақсаттары
      Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудiң негiзгi мақсаттары:
      өндiрiс тиiмдiлiгiн, өнiмдердiң, процестер мен қызмет көрсетудiң тиiмдiлiгiн арттыру;
      ғылыми-зерттеу және тәжірибе-конструкторлық жұмыстарының, эксперименттер мен сынықтардың тиiмдiлiгiн арттыру;
      өнiмдердiң үйлесiмдiгi мен өзара алмастырылуын қамтамасыз ету;
      материалдық игiлiктер мен энергия ресурстарының сенiмдi есебiн қамтамасыз ету;
      аурудың алдын алу, диагноз қою және емдеу, адамдардың еңбек және тұрмыс жағдайларының қауiпсiздiгiн бақылау, айналадағы ортаны қорғау, табиғат ресурстарын бағалау және ұтымды пайдалану жөнiндегi шаралардың тиiмдiлiгiн арттыру.
 

 

     3-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету

     1. Қазақстан Республикасы аумағында өлшем бiрлiгiн

қамтамасыз етудi стандарттау, метрология және сертификаттау

жөнiндегi мемлекеттiк орган мен оның аумақтық органдары жүзеге

асырады.

     2. Басқару органдары, заңды ұйымдар мен жеке адамдар өлшем

бiрлiгi мен талап етiлетiн дәлдiктi қамтамасыз етедi және осы

мақсатпен ведомстволық метрологиялық қызметтер құруға құқылы.


            II ТАРАУ. ӨЛШЕМ БIРЛIГIНIҢ МЕМЛЕКЕТТIК ЖҮЙЕСI


     4-бап. Өлшем бiрлiгiнiң мемлекеттiк жүйесi

     Өлшем бiрлiгiнiң мемлекеттiк жүйесi өлшем бiрлiгi  мен

талап етiлетiн дәлдiктi бағалау және қамтамасыз ету жөнiндегi

жұмысты ұйымдастыру мен оны өткiзу тәртiбiн реттейтiн бiрыңғай

ережелердi, қағидалар мен нормаларды белгiлейдi.


     5-бап. Өлшем бiрлiгi мемлекеттiк жүйесiнiң объектiлерi

     Өлшем бiрлiгi мемлекеттiк жүйесiнiң объектiлерi мыналар:

     жеке ауқым бiрлiктерi;

     мемлекеттiк эталондар;

     өлшем құралдары;

     өлшем құралдарына, әдiстерi мен нәтижелерiне қойылатын

талаптар;

     өлшемдi орындаудың әдiстемелерi;

     өлшем құралдарының түрлерiн мемлекеттiк сынау және бекiту,

салыстыру және метрологиялық аттестаттау.


     6-бап. Жеке ауқым бiрлiктерi


 
       Қазақстан Республикасы аумағында қолдануға Халықаралық бiрлiк жүйесiнiң жеке ауқым бiрлiктерiне, стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк орган рұқсат еткен басқа да бiрлiктерге, сондай-ақ өнiмдi экспорттау мен импорттау кезiнде контракт шарттарымен көзделген жеке ауқым бiрлiктерiне жол берiледi.
 
      7-бап. Мемлекеттiк эталондар
      1. Жеке ауқым бiрлiктерi ұдайы қалпына келтiрiлiп, жеке ауқым бiрлiктерi мемлекеттiк (ұлттық) эталондарының көмегiмен сақталады.
      2. Мемлекеттiк (ұлттық) эталондарды сақтауды, жеке ауқым бiрлiктерiнiң мөлшерiн ұдайы қалпына келтiрудi және мемлекеттiк эталондардан өлшемнiң үлгi және жұмыс құралдарына берудi, эталондық базаны дамыту мен жетiлдiрудi, сондай-ақ эталондарды жеке ауқым бiрлiктерiнiң халықаралық эталондарымен салыстыруды стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк орган қамтамасыз етедi.
 
      8-бап. Өлшем құралдары
      1. Жеке ауқымдарды, олардың арақатынасын немесе мiндеттi қызметiн айқындауға арналған өлшем құралдары нақты қолдану жағдайында өлшемнiң қажеттi дәлдiгiн қамтамасыз етуге, оларға нормативтi-техникалық қажеттi дәлдiгiн қамтамасыз етуге, оларға нормативтi-техникалық және пайдалану құжаттамаларында белгiленген талаптарға сәйкес келуге тиiс.
      2. Өлшем құралдары олардың қолдануға жарамдылығын белгiлеу

 

мақсатында мiндеттi түрде мемлекеттiк немесе ведомстволық

салыстырылуға тиiс.

     Саудада, денсаулық сақтауда, ғылымда, өнеркәсiпте,

құрылыста, көлiкте, ауыл шаруашылығында, гидрометериологияда,

байланыста, коммуналдық шаруашылықта және спортта қолданылатын

өлшем құралдары:

     сауда-коммерциялық, кедендiк, почта және салық операцияларын

жүргiзу кезiнде;

     материалдық игiлiктер мен энергия ресурстарын есептеу

кезiнде;

     адамның ауруына диагноз қою және емдеу кезiнде;

     дәрi-дәрмектердi бақылау кезiнде;

     ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргiзу кезiнде;

     айналадағы ортаның ахуалын бақылау кезiнде;

     улы, тез жанатын, жарылғыш және радиоактивтiк заттарды

сақтау, тасымалдау және жою кезiнде;

     көлiктегi еңбек жағдайы мен қозғалыс қауiпсiздiгiн бақылау

кезiнде;

     сертификатталатын өнiмнiң қауiпсiздiгi мен сапасын айқындау

кезiнде;

     өлшем құралдарына мемлекеттiк сынақ, тексеру және

метрологиялық аттестаттау жүргiзу кезiнде;

     пайдалы қазбалар өндiру кезiнде;

     ұлттық және халықаралық спорттық рекордтарды тiркеу кезiнде

мемлекеттiк салыстыруға жатады.


 
       Жоғарыдағы абзацта айтылған өлшем құралдарының тiзбесi мен оларды салыстыру кезеңiн, оны жүргiзу тәртiбiн стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк орган айқындайды.
      3. Заңның осы бабының 2-бөлiгiнiң күшi жүрмейтiн өлшем құралдары ведомстволық салыстыруға жатады.
      Жекелеген реттерде, стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк органның келiсiмiмен мiндеттi мемлекеттiк салыстыруға жататын өлшем құралдарын ведомстволық салыстыруға жол берiледi.
      4. Салыстырудың оң нәтижелерi мемлекеттiк немесе ведомстволық салыстыру таңбасының көшiрмесiн өлшем құралдарына және (немесе) пайдалану құжаттамасына басумен және (немесе) салыстыру туралы сертификатпен куәландырады.
      5. Нормаланған дәлдiктегi жеке ауқым бiрлiктерiнiң мәнiн бағалаусыз жеке ауқымдағы өзгерiстердi қадағалау үшiн қолданылатын өлшем құралдары салыстырылуға жатпайды.
      Мұндай өлшем құралдарының дұрыстығын бақылауды оларды пайдаланушылар жүзеге асырады.
 
      9-бап. Өлшем құралдарын дайындау, салыстыру, жөндеу,
             сату және прокатқа беру
      Өлшем құралдарын дайындау, салыстыру, жөндеу, сату және прокатқа беру, сондай-ақ заттар мен материалдар құрамының стандарттық үлгiлерiн өндiру және ерекшелiктерiн метрологиялық аттестаттау стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк орган беретiн тиiстi рұқсаты болған жағдайда ғана орындалуға тиiс.
 
      10-бап. Өлшем құралдарының түрлерiн
              мемлекеттiк сынау және бекiту
      1. Өндiруге немесе шетелден әкелуге жататын өлшем құралдары кейiннен түрi немесе мемлекеттiк аттестатталуы бекiтiлетiн мемлекеттiк сынақтан өткiзiлуге тиiс.
      2. Өлшем құралдарын мемлекеттiк сынақтан өткiзудi, түрiн бекiту мен мемлекеттiк тiзiмге енгiзудi стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк орган жүзеге асырады.
      3. Өлшем құралдарының бекiтiлген түрiне немесе оларды пайдалану құжаттамасына дайындаушы мемлекеттiк тiзiм белгiсiн қоюға мiндеттi.
      4. Жасалған халықаралық шарттарға сәйкес өлшем құралдарына

 

шетелде жүргiзiлген мемлекеттiк сынау, салыстыру, метрологиялық

аттестаттау нәтижелерi танылады.


     11-бап. Өлшемдi орындау әдiстемелерiне қойылатын талаптар

     Осы Заңның 8-бабында аталған салаларда қолданылатын өлшемдi

орындау әдiстемелерi мiндеттi метрологиялық аттестаттауға жатады.

Өлшемдi орындау әдiстемелерiне метрологиялық аттестаттау жүргiзу

тәртiбiн стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi

мемлекеттiк орган белгiлейдi.


          III ТАРАУ. СТАНДАРТТАУ, МЕТРОЛОГИЯ ЖӘНЕ СЕРТИФИКАТТАУ

                     ЖӨНIНДЕГI МЕМЛЕКЕТТIК ОРГАННЫҢ МЕТРОЛОГИЯЛЫҚ

                     ҚАДАҒАЛАУ МЕН ВЕДОМСТВОЛЫҚ БАҚЫЛАУДЫ ЖҮЗЕГЕ

                     АСЫРУ КЕЗIНДЕГI ҚҰҚЫҚТАРЫ


     12-бап. Мемлекеттiк метрологиялық қадағалау


 
       1. Мемлекеттiк метрологиялық қадағалау өлшем бiрлiгi мәселелерi жөнiндегi заңдар мен өзге де нормативтiк актiлердiң сақталуын тексеру мақсатында стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк органның инспекторлары жүзеге асыратын техникалық және заң қызметi болып табылады.
      2. Мемлекеттiк метрологиялық қадағалаудың түрлерi:
      өлшем құралдарын мемлекеттiк сынау және оның түрiн бекiту;
      өлшем құралдарын мемлекеттiк метрологиялық аттестаттау;
      өлшем құралдарын мемлекеттiк салыстыру;
      өлшем құралдарын дайындау, салыстыру, жөндеу, сату және прокатқа беру жөнiндегi қызметке лицензиялар беру;
      сату және өлшем-орау кезiнде кез келген түрдегi бумаға бөлшектеп өлшеп салынған товарлар санын мемлекеттiк қадағалау;
      өлшем құралдарының айналымға шығарылуын, жай-күйi мен қолданылуын, өлшемдi орындау әдiстемелерiн, метрологиялық ережелер мен нормалардың сақталуын мемлекеттiк қадағалау.
      3. Мемлекеттiк метрологиялық қадағалауға осы Заңның 8-бабында аталған салада қолданылатын өлшем құралдары мен нәтижелерi, сондай-ақ ведомстволық метрологиялық қызметтiң жұмысы жатады.
 
      13-бап. Стандарттау, метрология және сертификаттау
              жөнiндегi мемлекеттiк органның өлшем бiрлiгiн
              қамтамасыз ету саласындағы құқықтары
      1. Метрологиялық ережелер мен нормаларды бұзғаны, жарамсыз өлшем құралдарын қолданғаны үшiн стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi мемлекеттiк орган заңды ұйымдар мен жеке адамдарға мынадай шаралар қолдануға:
      тәртiптiң бұзылуын жою жөнiнде орындалуы мiндеттi ұйғарым шығаруға, қолдануға жарамсыз өлшем құралдары мен стандартты үлгiлердi пайдаланудан алып тастауға;
      мемлекеттiк сынақтан өтпеген өлшем құралдарын қолдануға және бекiтiлген түрге сай келмейтiн өлшем құралдарының түрiн бекiтуге, салыстыруға немесе метрологиялық аттестаттауға тыйым салуға;
      егер өлшем құралдары жұмысқа қабiлетсiз болса, белгiленген мерзiмде салыстырылмаса немесе көрсету ақауы рұқсат етiлген нормадан асып кетсе таңбаны өшiруге және салыстыру туралы сертификатты жоюға;
      өлшем құралдары мен стандартты үлгiлердi өткiзуге тыйым салуға, оларды өндiрудi тоқтата тұруға;
      өлшем құралдары мен стандартты үлгiлердi дайындау, салыстыру, жөндеу, сату, прокатқа беру құқығының лицензиясынан айыруға;
      өлшем бiрлiгi туралы заңдарды бұзғаны үшiн әкiмшiлiк жауаптылық туралы хаттамалар түзуге;
      экономикалық жазалар қолдану туралы ұйғарым шығаруға құқылы.
      2. Осы баптың 1-бөлiгiнде аталған шараларды қолдану тәртiбi Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленедi.
 
      14-бап. Ведомстволық метрологиялық бақылау
      Ведомстволық метрологиялық бақылауды ведомстволық метрологиялық қызметтер:
      кәсiпорындардағы, ұйымдар мен мекемелердегi барлық құрылымдық бөлiмшелердiң өлшем бiрлiгi мәселелерi жөнiндегi заңдар мен өзге де нормативтiк актiлердi сақтауын тексерiп, өлшем құралдарының жай-күйi мен қолданылуы қанағаттанғысыз болған, метрологиялық ережелер сақталмаған жағдайда мiндеттi ұйғарым

 

шығару;

     өлшем құралдарының салыстыру мен мемлекеттiк сынаққа дер

кезiнде әкелiнуiн тексеру;

     өлшем құралдарын ведомстволық салыстыру;

     стандартталмаған өлшем құралдары мен сынақтарды

метрологиялық аттестаттау;

     бақылау-өлшем жабдықтарын тексеру арқылы жүзеге асырады.


          IV ТАРАУ. ӨЛШЕМ БIРЛIГI ТУРАЛЫ ЗАҢДАРДЫ

                    БҰЗҒАНДЫҚ ҮШIН ЖАУАПТЫЛЫҚ


     15-бап. Өлшем бiрлiгi туралы заңдарды бұзғандық үшiн жауаптылық

     Заңды ұйымдар мен жеке адамдар өлшем бiрлiгi туралы заңдарды

бұзғаны үшiн заңда белгiленген тәртiптiк, материалдық, әкiмшiлiк

немесе қылмыстық жауапқа тартылады.


     16-бап. Мемлекеттiк инспектордың жауаптылығы

     Мемлекеттiк метрологиялық қадағалауды жүзеге асыратын

инспектор өз мiндетiн тиiстi дәрежеде атқармағаны үшiн Қазақстан

Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жауапты болады.


          V ТАРАУ. ДАУЛАРДЫ ШЕШУ


     17-бап. Өлшем бiрлiгi саласындағы

             дауларды шешетiн органдар

     Өлшем бiрлiгi саласындағы дауларды Қазақстан Республикасының

заңдарында белгiленген тәртiппен соттар қарайды.


     Қазақстан Республикасының

            Президентi