О недобросовестной конкуренции

Закон Республики Казахстан от 9 июня 1998 года № 232. Утратил силу Законом Республики Казахстан от 25 декабря 2008 года N 112-IV.

Сноска. Утратил силу Законом РК от 25.12.2008 N 112-IV (вводится в действие с 01.01.2009).

ОГЛАВЛЕНИЕ

Настоящий Закон определяет действия, признающиеся недобросовестной конкуренцией, устанавливает механизм предотвращения и устранения недобросовестной конкуренции и ее последствий, а также ответственность за недобросовестные конкурентные действия.

Статья 1. Основные понятия

В настоящем Законе используются следующие понятия:

дискредитация - умышленное действие, направленное на лишение доверия, подрыв, умаление репутации конкурента, его товаров, работ и услуг;

конкурент (на рынке) - субъект рыночных отношений, изменение объемов деятельности которого ведет к уменьшению или увеличению рыночной доли другого субъекта рыночных отношений;

контрафактная продукция - продукция, произведенная отдельными субъектами рыночных отношений в целях недобросовестной конкуренции и введения потребителей в заблуждение;

недобросовестная конкуренция - любое действие (бездействие) юридического и (или) физического лица, а также государственных органов и органов местного самоуправления, направленное на получение необоснованных преимуществ в предпринимательской деятельности путем устранения или ограничения конкуренции;

соглашение - любое договорное отношение сторон (вертикальное, горизонтальное или конгломератное), направленное на ограничение или устранение конкуренции, получение необоснованных преимуществ в предпринимательской деятельности;

субъект рыночных отношений - юридическое или физическое лицо, осуществляющее предпринимательскую деятельность и выступающее участником оборота товаров, работ, услуг;

антимонопольный орган - государственный орган, осуществляющий реализацию государственной политики по содействию и развитию конкуренции и предупреждению, ограничению и пресечению недобросовестной конкуренции.
Сноска. В статью 1 внесены изменения - Законом РК от 15 декабря 2000 г. N 125 Z000125_ ; от 20 декабря 2004 г. N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.) ; от 7 июля 2006 года N 174 .

Статья 2. Законодательство о недобросовестной конкуренции

1. Законодательство о недобросовестной конкуренции основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из норм Гражданского кодекса Республики Казахстан, настоящего Закона и издаваемых в соответствии с ними иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в законодательстве о недобросовестной конкуренции, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Сфера применения настоящего Закона

Настоящий Закон распространяется на физические и юридические лица, государственные органы и органы местного самоуправления Республики Казахстан, а также иностранные физические и юридические лица, лица без гражданства, действия которых ограничивают и устраняют свободную конкуренцию на рынках товаров (работ, услуг) Республики Казахстан.
Сноска. Статья 3 - в редакции Закона РК от 15 декабря 2000 г. N 125 Z000125_ .

Статья 4. Недопустимость ограничения или устранения
конкуренции

1. Любая деятельность, направленная на ограничение или устранение конкуренции путем нарушения прав других предпринимателей на свободную конкуренцию, а также нарушающая права и законные интересы потребителей, не допускается.
2. Государственным органам и органам местного самоуправления запрещается принимать нормативные правовые и иные акты и (или) совершать действия, направленные на создание благоприятных или дискриминационных условий для деятельности отдельных субъектов рыночных отношений или их групп, устранение или ограничение конкуренции, а также нарушение прав и интересов потребителей, если иное не предусмотрено законодательными актами.
3. Субъектам рыночных отношений запрещается совершать действия, направленные на устранение или ограничение конкуренции, а также на создание дискриминационных условий для деятельности субъектов рыночных отношений, занимающихся аналогичными видами деятельности.
Сноска. В статью 4 внесены изменения - Законом РК от 15 декабря 2000 г. N 125 Z000125_ .

Статья 5. Виды недобросовестной конкуренции

Видами недобросовестной конкуренции являются:

1) незаконное использование фирменного наименования, товарного знака, знака обслуживания и (или) иного коммерческого обозначения предпринимателя, которое вводит или может ввести в заблуждение потребителей относительно производителя или продавца товара (работ, услуг);

2) копирование конкурента путем прямого воспроизводства внешнего оформления товара конкурента, его фирменного наименования, маркировки товара, товарного знака, другого коммерческого обозначения, а также рекламных материалов, фирменной упаковки, формы и иного внешнего оформления товара, которые могут ввести потребителя в заблуждение относительно производителя или продавца товара (работ, услуг);

3) распространение заведомо ложных сведений и утверждений относительно товаров (работ, услуг) конкурента, в том числе о происхождении, изготовителе, продавце, а также качестве, потребительских свойствах, назначении, способе и месте изготовления товара (работ, услуг) и иных заведомо ложных сведений, дискредитирующих товары (работы, услуги), доброе имя и репутацию конкурента;

4) (исключен - от 7 июля 2006 года N 174 ) ;

5) распространение рекламы и иной информации, содержащей некорректное сравнение с товарами (работами, услугами) или деятельностью другого конкурента;

6) умышленное искажение или сокрытие в рекламной информации сведений об истинных свойствах, качестве и ценах товаров (работ, услуг);

7) (исключен - от 7 июля 2006 года N 174 ) ;

8) (исключен - от 7 июля 2006 года N 174 ) ;

9) получение, использование или разглашение научно-технической, производственной и иной информации, составляющей коммерческую и служебную тайны, без согласия ее владельца;

9-1) достижение преимущества в конкуренции путем использования демпинговых цен;

10) иные действия (бездействие), приводящие к получению необоснованных преимуществ в предпринимательской деятельности путем устранения и ограничения конкуренции.
Сноска. В статью 5 внесены изменения - Законом РК от 15 декабря 2000 г. N 125 Z000125_ ; от 7 июля 2006 года N 174 .

Статья 5-1. Порядок проведения проверок на предмет
соблюдения законодательства Республики
Казахстан о недобросовестной конкуренции

1. Предметом проверок, проводимых антимонопольным органом, является соблюдение субъектами рынка, государственными органами (далее - проверяемые субъекты) законодательства Республики Казахстан о недобросовестной конкуренции.
2. Осуществляемые антимонопольным органом проверки могут быть плановыми и внеплановыми.
Плановые проверки охватывают весь комплекс вопросов, связанных с соблюдением проверяемыми субъектами законодательства Республики Казахстан о недобросовестной конкуренции, и проводятся не чаще одного раза в год.
Плановые проверки могут проводиться по месту нахождения проверяемого субъекта или по месту нахождения его структурного подразделения.
Основанием для проведения плановой проверки является план работы антимонопольного органа, ежегодно утверждаемый его руководителем. План должен содержать перечень проверяемых субъектов, в отношении которых предполагаются проведение проверки и период проведения проверки.
Внеплановая проверка - проверка, которая не предусмотрена планом работы антимонопольного органа и проводится для подтверждения поступившей в антимонопольный орган либо самостоятельно обнаруженной информации о нарушении законодательства Республики Казахстан о недобросовестной конкуренции.
3. Основаниями для проведения внеплановой проверки служат:
заявления физических и юридических лиц о нарушении их прав в результате недобросовестной конкуренции;
материалы о нарушении законодательства Республики Казахстан о недобросовестной конкуренции, поступившие из других государственных органов;
собственная инициатива антимонопольного органа на основании анализа товарных рынков, сообщений средств массовой информации и иных сведений;
результат расследования антимонопольного органа по вопросам нарушения законодательства Республики Казахстан о недобросовестной конкуренции.
4. Для проведения проверки антимонопольным органом принимается предписание на бланке строгой отчетности, подписываемое руководителем антимонопольного органа, заверенное печатью и зарегистрированное в государственном органе, осуществляющем в пределах своей компетенции статистическую деятельность в области правовой статистики и специальных учетов, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, и приказ о назначении проверки и утверждается план проведения проверки.
Предписание о проведении проверки составляется в двух экземплярах, которые представляются в государственный орган, осуществляющий в пределах своей компетенции статистическую деятельность в области правовой статистики и специальных учетов для регистрации. Один экземпляр с отметкой о регистрации приобщается к материалам дела.
Копия предписания с отметкой о регистрации в государственный орган, осуществляющий в пределах своей компетенции статистическую деятельность в области правовой статистики и специальных учетов, а также план проверки в день проведения проверки вручаются руководителю проверяемого субъекта.
Копия предписания о проведении проверки, вручаемая проверяемому субъекту без отметки о регистрации в государственном органе, осуществляющем в пределах своей компетенции статистическую деятельность в области правовой статистики и специальных учетов, является недействительной.
Проверка может производиться только тем должностным лицом (лицами), которое указано в предписании о назначении проверки.
Для проведения проверки приказом руководителя антимонопольного органа может быть создана рабочая группа, утвержден ее состав, определен руководитель и заместитель руководителя рабочей группы.
В случае отказа проверяемого субъекта в принятии предписания о проведении проверки или воспрепятствования доступу должностных лиц антимонопольного органа, осуществляющих проверку, к материалам, необходимым для проведения проверки, составляется протокол.
Протокол подписывается должностным лицом антимонопольного органа, осуществляющим проверку, и уполномоченным лицом проверяемого субъекта.
Уполномоченное лицо проверяемого субъекта может отказаться от подписания протокола, представив письменное обоснование причин отказа.
Отказ от получения предписания о проведении проверки не является основанием для отмены проверки.
5. План проведения проверки должен содержать:
сроки проведения проверки;
основные задачи и цели проведения проверки, процедуру их реализации;
перечень вопросов и круг обстоятельств, подлежащих установлению в ходе проверки;
график проведения проверки;
иную информацию в соответствии со спецификой деятельности проверяемого субъекта.
6. Срок проведения проверки устанавливается с учетом объема предстоящих работ и поставленных задач и не должен превышать тридцать календарных дней с момента регистрации предписания о проведении проверки в государственном органе, осуществляющем в пределах своей компетенции статистическую деятельность в области правовой статистики и специальных учетов.
В случаях, когда в связи со спецификой деятельности проверяемого субъекта и значительным объемом работ проверка не может быть завершена в установленный законом срок, должностное лицо антимонопольного органа, ответственное за проведение проверки, представляет руководителю антимонопольного органа служебную записку с изложением результатов проделанной работы и обоснований необходимости продления срока проведения проверки.
Руководитель антимонопольного органа вправе издать приказ о продлении срока проведения проверки. Руководителем антимонопольного органа вносится отметка о продлении срока проверки в предписание о проведении проверки и в план проверки.
Продление срока проведения проверки не может превышать тридцать календарных дней.
Копия приказа о продлении срока проведения проверки в день регистрации вручается руководителю проверяемого субъекта.
Завершением срока проверки считается день вручения проверяемому субъекту справки о результатах проверки, но не позднее срока окончания проверки, указанного в предписании о проведении проверки.
7. Должностные лица антимонопольного органа при проведении проверки имеют право:
1) на беспрепятственный доступ на территорию и в помещения проверяемого субъекта;
2) на доступ к автоматизированным базам данных (информационным системам) проверяемого субъекта в соответствии с предметом проверки;
3) запрашивать и получать от руководителей, должностных лиц и других работников проверяемого субъекта необходимую информацию, документы или их копии, относящиеся к предмету проверки, объяснения в устном и письменном виде по вопросам, возникшим в ходе проверки, а также при наличии свидетелей нарушений антимонопольного законодательства Республики Казахстан получать от них письменные и устные пояснения.
В случае отказа руководителя и должностных лиц проверяемого субъекта по устному запросу должностного лица антимонопольного органа, ответственного за проведение проверки, предоставлять информацию, документы или их копии ему вручается соответствующий письменный запрос. В случае невозможности вручения письменного запроса руководителю проверяемого субъекта он направляется почтовой связью на имя руководителя проверяемого субъекта заказным письмом с уведомлением.
Коммерческая тайна , которая необходима для реализации возложенных на антимонопольный орган функций, не может служить основанием для отказа в предоставлении информации.
8. Любая информация о проверяемом субъекте, полученная антимонопольным органом в ходе проверки, не подлежит распространению, за исключением случаев передачи информации другому государственному органу в соответствии с законами Республики Казахстан.
Антимонопольный орган вправе привлекать для проведения проверки специалистов других государственных органов Республики Казахстан, а также ученых и экспертов.
Должностным лицам антимонопольного органа, осуществляющим проверку, запрещается предъявлять требования и обращаться с просьбами, не относящимися к предмету проверки.
9. В случае выявления во время проведения проверки нарушений законодательства Республики Казахстан о недобросовестной конкуренции должностное лицо антимонопольного органа вправе до окончания проверки применить по отношению к проверяемому субъекту необходимые меры антимонопольного реагирования в соответствии с настоящим Законом и законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях.
10. Результаты проверки оформляются справкой, которая должна содержать анализ, выводы и предложения по всем проверяемым вопросам и составляться в двух экземплярах, один из которых вручается руководителю проверяемого субъекта.
Результаты проверки излагаются в справке на основании проверенных данных и фактов, которые подтверждаются соответствующими документами. Включение в справку выводов, предложений и данных, не подтвержденных документами, не допускается.
В случае отсутствия нарушений законодательства Республики Казахстан о недобросовестной конкуренции по результатам проверки в справке производится соответствующая запись.
В случае наличия замечаний и (или) возражений по результатам проверки руководитель проверяемого субъекта излагает их в письменном виде.
Замечания и (или) возражения могут прилагаться к справке о результатах проведения проверки, о чем делается соответствующая отметка.
В случае отказа руководителя проверяемого субъекта от подписания справки о результатах проведения проверки должностным лицом антимонопольного органа, ответственным за проведение проверки, в справку вносится соответствующая запись.
Второй экземпляр справки после окончания проверки должностным лицом антимонопольного органа, ответственным за проведение проверки, вручается руководителю проверяемого субъекта.
В случае невозможности вручения справки руководителю проверяемого субъекта справка направляется почтовой связью на имя руководителя проверяемого субъекта заказным письмом с уведомлением.
11. В случае нарушения прав и законных интересов проверяемых субъектов при проведении проверки проверяемый субъект вправе обжаловать действия (бездействие) антимонопольного органа в порядке, установленном законами Республики Казахстан.
12. Неправомерные действия (бездействие) должностных лиц антимонопольного органа при проведении проверок влекут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.
Сноска. Закон дополнен статьей 5-1 - Законом Республики Казахстан от 31 января 2006 года N 125; внесены изменения Законом РК от 7 июля 2006 года N 174 .

Статья 6. Ответственность за нарушение настоящего Закона

1. Ответственность за нарушение настоящего Закона в виде штрафа наступает по следующим основаниям:
1) за уклонение от выполнения предписаний уполномоченного органа, выданных в соответствии с требованиями настоящего Закона;
2) за непредоставление уполномоченному органу документов, справочных материалов и другой информации, а также письменных объяснений или предоставление заведомо недостоверных или ложных сведений. Срок предоставления справочных материалов и другой информации устанавливается уполномоченным органом и не должен превышать 15 дней;
3) за совершение действий (бездействия), предусмотренных статьей 5 настоящего Закона;
4) за совершение должностными лицами государственных органов и органов местного самоуправления действий, способствующих ограничению или устранению конкуренции.
2. В случае нарушения настоящего Закона субъекты рыночных отношений, государственные органы и органы местного самоуправления, и их должностные лица обязаны:
1) в соответствии с предписаниями уполномоченного органа прекратить нарушения по факту недобросовестной конкуренции, расторгнуть или изменить соглашения (согласованные действия), направленные на устранение или ограничение конкуренции, и выполнить иные действия, предусмотренные предписанием;
2) возместить убытки (ущерб), причиненные в результате недобросовестной конкуренции, в порядке, установленном законодательными актами;
3) перечислить в государственный бюджет доход, полученный в результате недобросовестной конкуренции, и штраф в порядке, установленном законодательными актами. В случае невозможности исчисления дохода, полученного в результате недобросовестной конкуренции, в государственный бюджет изымается доход, полученный в период противоправных действий, но не более чем за последний отчетный год, который предшествовал году, в котором такие действия были выявлены.
Сноска. Статья 6 - в редакции Закона РК от 15 декабря 2000 г. N 125 Z000125_ .

Статья 7. Компетенция антимонопольного органа

1. (исключен)
2. Антимонопольный орган вправе:
1) рассматривать в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан, дела о недобросовестной конкуренции на определенных товарных рынках, принимать решения о наложении административных взысканий и направлять виновным лицам обязательные для исполнения предписания о прекращении действий, ограничивающих или устраняющих конкуренцию;
2) принимать обязательные для исполнения субъектами рынка решения о прекращении недобросовестной конкуренции и устранении ее последствий, а также о перечислении в бюджет дохода, полученного в результате недобросовестной конкуренции;
3) запрашивать и получать информацию, в том числе письменные и устные объяснения от физических и юридических лиц, а также государственных органов и органов местного самоуправления, их должностных лиц, необходимую для рассмотрения фактов недобросовестной конкуренции;
4) вносить государственным органам обязательные для исполнения предписания об отмене или изменении неправомерных актов, ограничивающих или устраняющих конкуренцию;
5) обращаться в суд с исками о пресечении недобросовестной конкуренции и устранении ее последствий, об изъятии в республиканский бюджет дохода, полученного в период осуществления недобросовестной конкуренции, о взыскании убытков, причиненных индивидуальному предпринимателю или юридическому лицу, а также потребителям в период осуществления недобросовестной конкуренции, о признании продукции контрафактной;
6) направлять в правоохранительные органы материалы о возбуждении уголовного дела по признакам преступлений по фактам недобросовестной конкуренции;
7) запрашивать у областного (города республиканского значения, столицы) исполнительного органа необходимую информацию и устанавливать сроки ее предоставления.
3. Предписания об устранении нарушений настоящего Закона, внесенные субъектам рыночных отношений, государственным органам и органам местного самоуправления, являются обязательными для исполнения, если такие предписания не были обжалованы в порядке, установленном законодательными актами.
Сноска. В статью 7 внесены изменения - Законом РК от 15 декабря 2000 г. N 125 Z000125_ ; от 20 декабря 2004 г. N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.) ; от 7 июля 2006 года N 174 .

Статья 7-1. Компетенция областного (города
республиканского значения, столицы)
исполнительного органа в сфере
антимонопольной политики

(Исключена Законом РК от 7 июля 2006 года N 174 ).

Статья 8. Изъятие незаконно полученного дохода и
возмещение убытков, причиненных
недобросовестной конкуренцией

1. Убытки, причиненные юридическому или физическому лицу, а также потребителям в результате недобросовестной конкуренции, подлежат возмещению в порядке, установленном законодательством . Доход, полученный субъектом рыночных отношений в результате недобросовестной конкуренции, по решению суда подлежит изъятию в государственный бюджет.
2. За осуществление действий, направленных на ограничение или устранение законной конкуренции, в установленном законодательными актами порядке и размерах налагается штраф.

Статья 9. Порядок обжалования решений, предписаний и
постановлений уполномоченного органа

Юридические лица или индивидуальные предприниматели, государственные органы и органы местного самоуправления, а также иные заинтересованные лица вправе обратиться в суд о признании недействительными полностью или частично решений, предписаний и постановлений уполномоченного органа или изменении решений о наложении административного взыскания.

Президент
Республики Казахстан

Жосықсыз бәсеке туралы

Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 9 маусымдағы N 232 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 25 желтоқсандағы N 112-IV Заңымен

Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2008.12.25 N 112-IV (2009 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

Ескерту. Тақырыбы және мәтініндегі сөздер ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2000.12.15 N 125 Заңымен.

МАЗМҰНЫ

Осы Заң жосықсыз бәсеке деп танылатын iс-әрекеттердi айқындайды, жосықсыз бәсекенi болғызбаудың және оның зардаптарын жоюдың тетiгiн, сондай-ақ жосықсыз бәсеке iс-әрекеттерi үшiн жауапкершiлiктi белгiлейдi.

1-бап. Негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

беделiн түсiру - бәсекелесiне деген сенiмдi жоюға, оның беделiне, оның тауарларының, жұмыстары мен көрсететiн қызметтерiнiң беделiне нұқсан келтiруге, абыройын түсiруге бағытталып қасақана жасалған iс-әрекет;

бәсекелес (рынокта) қызмет көлемiнiң өзгеруi нарықтық қатынастардың басқа субъектiсiнiң рыноктық үлесiнiң кемуiне немесе өсуiне әкеп соғатын нарықтық қатынастар субъектiсi:

контрафактық өнiм - нарықтық қатынастардың жекелеген субъектiлерiнiң жосықсыз бәсеке және тұтынушыларды адасушылыққа салу мақсатында шығарған өнiмi;

жосықсыз бәсеке - заңды тұлғаның және (немесе) жеке адамның, сондай-ақ мемлекеттiк органдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының бәсекенi жою немесе шектеу арқылы кәсiпкерлiк қызметте негiзсiз артықшылықтар алуға бағытталған кез келген iс-әрекетi (әрекетсiздiгi);

келiсiм - тараптардың бәсекенi шектеуге немесе жоюға, кәсiпкерлiк қызметте негiзсiз артықшылықтар алуға бағытталған (тiк, көлбеу немесе аралас) кез келген шарттық қатынасы;

нарықтық қатынастардың субъектiсi - кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын және тауар, жұмыс, көрсетiлетiн қызмет айналымына қатысушы болатын заңды немесе жеке тұлға;

монополияға қарсы орган - бәсекеге жәрдемдесу мен оны дамыту және жосықсыз бәсекенiң алдын алу, шектеу және жолын кесу жөнiндегi мемлекеттiк саясатты iске асыруды жүзеге асыратын мемлекеттiк орган.
Ескерту. 1-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2000.12.15 N 125 , 2004.12.20 N 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.07.07 N 174 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Жосықсыз бәсеке туралы заңдар

1. Жосықсыз бәсеке туралы заңдар Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексiнiң , осы Заңның нормаларынан және Қазақстан Республикасының соларға сәйкес шығарылатын өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта жосықсыз бәсеке туралы заңдарда барынан өзгеше ережелер белгiленсе, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

3-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

Осы Заң Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғаларына, мемлекеттiк органдары мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарына, сондай-ақ iс-әрекеттерi Қазақстан Республикасының тауар (жұмыстар, көрсетiлетiн қызметтер) рыноктарында еркiн бәсекенi шектейтiн және жоятын шетелдiк жеке және заңды тұлғаларға, азаматтығы жоқ адамдарға қолданылады.
Ескерту. 3-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2000.12.15 N 125 Заңымен.

4-бап. Бәсекенi шектеуге немесе жоюға жол берiлмеуi

1. Басқа кәсiпкерлердiң еркiн бәсекеге құқықтарын бұзу арқылы бәсекенi шектеуге немесе жоюға бағытталған, сондай-ақ тұтынушылардың құқықтары мен заңды мүдделерiн бұзатын кез келген қызметке жол берiлмейдi.

2. Мемлекеттiк органдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарының, егер заң актiлерiнде өзгеше көзделмесе, нарықтық қатынастардың жекелеген субъектiлерiнiң немесе олардың топтарының қызметi үшiн қолайлы немесе кемсiтетiн жағдайлар жасауға, бәсекенi жоюға немесе шектеуге, сондай-ақ тұтынушылардың құқықтары мен мүдделерiн бұзуға бағытталған нормативтiк құқықтық және өзге де актiлер қабылдауына және (немесе) iс-әрекеттер жасауына тыйым салынады.

3. Нарықтық қатынастар субъектiлерiне бәсекенi жоюға немесе шектеуге, сондай-ақ ұқсас қызмет түрлерiмен айналысатын нарықтық қатынастар субъектiлерiнiң қызметiне кемсiтушiлiк жағдайлар туғызуға бағытталған iс-әрекеттер жасауға тыйым салынады.
Ескерту. 4-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2000.12.15 N 125 Заңымен.

5-бап. Жосықсыз бәсеке түрлерi

Жосықсыз бәсеке түрлерi мыналар:
1) кәсiпкердiң фирмалық атауын, тауар таңбасын, қызмет көрсету белгiсiн және (немесе) өзге де коммерциялық белгiлеуiн тауар өндiрушi (жұмыс орындаушы, қызмет көрсетушi) немесе оларды сатушы жөнiнде тұтынушыларды жаңылыстыратын немесе жаңылыстыруы мүмкiн заңсыз пайдалану;

2) бәсекелесi тауарының сыртқы безендiрiлуiн, оның фирмалық атауын, тауарының таңбалануын, тауар таңбаларын, басқа да коммерциялық белгiленуiн, сондай-ақ жарнамалық материалдарын, фирмалық буып-түйiлуiн, нысанын және тауардың өзге де сыртқы безендiрiлуiн тауар өндiрушi (жұмыс орындаушы, қызмет көрсетушi) жөнiнде тұтынушыны жаңылыстыруы мүмкiн етiп тiкелей қайта жасау арқылы көшiрiп алу;

3) тауарлар (жұмыс, көрсетiлген қызмет) жөнiнде, соның iшiнде тауарлардың (жұмыстың, көрсетiлетiн қызметтiң) шығу тегi, дайындаушысы, сатушысы, сондай-ақ сапасы, тұтыну қасиеттерi, мақсаты, дайындалған әдiсi мен жерi туралы көрiнеу жалған мәлiметтер мен пiкiрлердi және бәсекелесiнiң тауарларына (жұмысына, көрсеткен қызметiне) кiр келтiретiн, оның абыройы мен беделiн түсiретiн көрiнеу жалған мәлiметтердi тарату;

4) бәсекелесi жоқ сатушының сатып алушыға өзiнiң сипаты немесе коммерциялық мақсаты бойынша шарт нысанасына жатпайтын қосымша сату жағдайларын тануы;

5) басқа бәсекелестiң тауарларымен (жұмысымен, көрсететiн қызметiмен) немесе қызметiмен әдепке жатпайтын салыстырмасы бар жарнама және өзге де ақпарат тарату;

6) жарнамалық ақпаратта тауарлардың (жұмыстың, көрсетiлетiн қызметтiң) шын қасиеттерi, сапасы және бағалары туралы мәлiметтердi қасақана бұрмалау немесе жасыру;
7) алып тасталды
8) алып тасталды

9) ғылыми-техникалық, өндiрiстiк ақпарат пен коммерциялық және қызметтiк құпия болып табылатын өзге де ақпаратты оның иесiнiң келiсiмiнсiз алу, пайдалану немесе жария ету;

9-1) демпингтiк бағаларды пайдалану арқылы бәсекеде артықшылыққа қол жеткiзу;

10) бәсекенi жою және шектеу арқылы кәсiпкерлiк қызметте негiзсiз артықшылықтар алуға әкеп соғатын өзге де iс-әрекеттер (әрекетсiздiктер).
Ескерту. 5-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2000.12.15 N 125 , 2006.07.07 N 174 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

5-1-бап. Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке
туралы заңнамасының сақталуына тексеру жүргiзу

1. Нарық субъектiлерiнiң, мемлекеттiк органдардың (бұдан әрi - тексерiлетiн субъектiлер) Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке туралы заңнамасын сақтауы монополияға қарсы орган жүргiзетiн тексерудiң нысанасы болып табылады.

2. Монополияға қарсы орган жүзеге асыратын тексеру жоспарлы және жоспардан тыс болып бөлiнуi мүмкiн.
Жоспарлы тексерулер тексерiлетiн субъектiлердiң Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке туралы заңнамасын сақтауына байланысты мәселелердiң барлық кешенiн қамтиды және жылына бiр реттен жиi жүргiзiлмейдi.
Жоспарлы тексерулер тексерiлетiн субъектiнiң орналасқан жерi бойынша немесе оның құрылымдық бөлiмшесiнiң орналасқан жерi бойынша жүргiзiлуi мүмкiн.
Монополияға қарсы органның басшысы жыл сайын бекiтетiн органның жұмыс жоспары жоспарлы тексеру жүргiзуге негiз болып табылады. Жоспарда тексеру жүргiзiлуi мүмкiн субъектiлердiң тiзбесi және тексеру жүргізiлетiн кезең қамтылуға тиiс.
Жоспардан тыс тексеру - монополияға қарсы органның жоспарында көзделмеген тексеру және Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке туралы заңнамасының бұзылуы туралы монополияға қарсы органға келiп түскен не жеке анықталған ақпаратты растау үшiн жүргiзiледi.

3. Жоспардан тыс тексеру жүргiзуге мыналар негiз болып табылады:
жеке және заңды тұлғалардың жосықсыз бәсекенiң нәтижесiнде өздерiнiң құқықтары бұзылғандығы туралы арызы;
Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке туралы заңнамасының бұзылуы туралы басқа да мемлекеттiк органдардан келiп түскен материалдар;
монополияға қарсы органның тауар нарығын талдау, бұқаралық ақпарат құралдарының хабарламалары және өзге де мәлiметтер негiзiндегi жеке бастамасы;
монополияға қарсы органның Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке туралы заңнамасының бұзылуы мәселелерi бойынша зерттеу жүргiзуiнiң нәтижесi.

4. Тексеру жүргiзу үшiн монополияға қарсы орган монополияға қарсы органның басшысы қол қойған, мөрмен куәландырған және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы статистикалық есептiлiктi өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын уәкiлеттi органда тiркелген қатаң есептiлiк бланкiсiндегi нұсқаманы қабылдап, тексерудi тағайындау туралы бұйрық шығарады және тексеру жүргiзу жоспарын бекiтедi.
Тексеру жүргiзу туралы нұсқама екi данада жасалып, олар тiркеу үшiн құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы статистикалық есептiліктi өз құзыреті шегінде жүзеге асыратын уәкiлетті органға табыс етiледi. Тiркеу туралы белгiсi бар бiр данасы iстiң материалдарына тiркеледi.
Нұсқаманың құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы статистикалық есептiлiктi өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын уәкiлеттi органда тiркелгенi туралы белгiсi бар көшiрмесi, сондай-ақ тексеру жоспары тексеру жүргiзiлетiн күнi тексерiлетiн субъектiнiң басшысына тапсырылады.
Құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы статистикалық есептiлiктi өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын уәкiлеттi органда тiркелгенi туралы белгiсi жоқ тексерiлетiн субъектiге тапсырылатын тексеру жүргiзiлгенi туралы нұсқаманың көшiрмесi жарамсыз болып табылады.
Тексеру тағайындау туралы нұсқамада көрсетiлген лауазымды адам (адамдар) ғана тексеру жүргiзе алады.
Тексеру жүргiзу үшiн монополияға қарсы орган басшысының бұйрығымен жұмыс тобының құрылуы, оның құрамы бекiтiлуi, жұмыс тобының басшысы мен басшысының орынбасары белгiленуi мүмкiн.
Тексерiлетiн субъeкт тексеру жүргiзу туралы нұсқаманы қабылдаудан бас тартқан немесе тексерудi жүзеге асыратын монополияға қарсы органның лауазымды адамдарының тексеру жүргiзу үшiн қажеттi материалдарға қол жеткiзуiне кедергi келтiрген жағдайда хаттама жасалады. Хаттамаға тексерудi жүзеге асыратын монополияға қарсы органның лауазымды адамы және тексерiлетiн субъектiнiң уәкiлеттi адамы қол қояды.
Тексерiлетiн субъектiнiң уәкiлеттi адамы бас тарту себептерiнiң жазбаша негiздемесiн бере отырып, хаттамаға қол қоюдан бас тарта алады.
Тексеру жүргiзу туралы нұсқаманы алудан бас тарту тексерудi болдырмауға негiз болып табылмайды.

5. Тексеру жүргiзу жоспары:
тексеру жүргiзудiң мерзiмдерiн;
тексеру жүргiзудiң негiзгi мiндеттерi мен мақсаттарын, оларды iске асырудың рәсiмiн;
тексеру барысында анықталуға тиiстi мәселелердiң тiзбесi мен мән-жайлардың ауқымын;
тексеру жүргiзу кестесiн;
тексерiлетiн субъектiнiң ерекшелiгiне сәйкес өзге де ақпаратты қамтуға тиiс.

6. Тексеру жүргiзудiң мерзiмi алда тұрған жұмыстардың ауқымы мен қойылған мiндеттер ескерiле отырып белгiленедi және ол тексеру жүргiзу туралы нұсқаманы құқықтық статистика және арнайы есепке алу саласындағы статистикалық есептiлiктi өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын уәкiлеттi органда тiркеген кезден бастап күнтiзбелiк отыз күннен аспауға тиiс.
Тексерiлетін субъект қызметiнiң ерекшелiктеріне және тексеру жұмысының ауқымдылығына байланысты тексеру заңда белгiленген мерзiмде аяқталмайтын жағдайларда, монополияға қарсы органның тексеру жүргiзуге жауапты лауазымды адамы монополияға қарсы органның басшысына жасалған жұмыстың нәтижелерi жазылған қызметтiк жазбаны және тексерудi ұзарту қажеттiгi туралы негiздеменi ұсынады.
Монополияға қарсы органның басшысы тексеру жүргiзудiң мерзiмiн ұзарту туралы бұйрық шығаруға құқылы. Монополияға қарсы органның басшысы тексеру жүргiзу туралы нұсқамаға және тексеру жоспарына тексерудi ұзарту туралы белгi қояды.
Тексеру жүргiзу мерзiмiн ұзарту күнтiзбелiк отыз күннен аспауға тиiс.
Тексеру жүргiзу мерзiмiн ұзарту туралы бұйрықтың көшiрмесi тiркелген күнi тексерiлетiн субъектiнiң басшысына тапсырылады.
Тексеру нәтижелерi туралы анықтаманы тексерiлетiн субъектiге тапсырған күн тексеру жүргiзудiң мерзiмi аяқталған күн деп есептеледi, бiрақ ол тексеру жүргiзу туралы нұсқамада көрсетiлген тексерудi аяқтау мерзiмiнен кешiктiрiлмеуге тиiс.

7. Монополияға қарсы органның лауазымды адамының тексеру жүргiзген кезде:

1) тексерiлетiн субъектiнiң аумағына және үй-жайына кедергiсiз кiруге;

2) тексеру нысанына сәйкес тексерiлетiн субъектiнiң автоматтандырылған деректер базасына (ақпараттық жүйесiне) қол жеткiзуге;

3) тексерiлетiн субъектiнiң басшыларынан, лауазымды адамдарынан және басқа да қызметкерлерiнен тексеруге қатысты қажеттi ақпаратты, құжаттар мен олардың көшiрмелерiн, тексеру барысында туындайтын мәселелер бойынша ауызша және жазбаша түрде түсiнiктемелердi сұратуға және алуға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының монополияға қарсы заңнамасын бұзушылықтарға куә адамдар болған жағдайда олардан ауызша және жазбаша түрде түсiнiктемелер алуға құқығы бар.
Тексерiлетiн субъектiнiң басшысы және лауазымды адамдары тексеру жүргiзуге жауапты монополияға қарсы органның лауазымды адамының ауызша сауалы бойынша ақпаратты, құжаттарды немесе олардың көшiрмелерiн беруден бас тартқан жағдайда, оған тиiсiнше жазбаша сауал табыс етiледi. Жазбаша сауалды тексерiлетiн субъектiнiң басшысына тапсыру мүмкiн болмаған жағдайда, ол тексерiлетiн субъектi басшысының атына жеткiзiлгенi туралы хабардар ететiн тапсырыс хатпен почта байланысы арқылы жiберiледi.
Монополияға қарсы органға жүктелген функцияларды iске асыру үшiн қажет коммерциялық құпия ақпарат беруден бас тарту үшiн негiздеме бола алмайды.

8. Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ақпаратты басқа мемлекеттiк органға беру жағдайларын қоспағанда, тексеру барысында монополияға қарсы орган алған тексерiлетiн субъект туралы кез келген ақпарат таратылуға жатпайды.
Монополияға қарсы орган тексеру жүргiзу үшiн Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттiк органдарының мамандарын, сондай-ақ ғалымдар мен сарапшылар тартуға құқылы.
Тексерудi жүзеге асыратын монополияға қарсы органның лауазымды адамдарына тексеру нысанасына қатысы жоқ талаптар қоюға және өтiнiштер жасауға тыйым салынады.

9. Тексеру жүргiзу кезiнде Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке туралы заңнамасының бұзылғандығы анықталған жағдайда монополияға қарсы органның лауазымды адамы осы Заңға және Қазақстан Республикасының әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы заңнамасына сәйкес тексерiлетiн субъектiге қатысты тиiстi тексеру аяқталғанға дейiн шаралар қолдануға құқылы.

10. Тексеру нәтижелерi анықтамамен рәсiмделедi, онда барлық тексерiлетiн мәселелер бойынша талдау, тұжырымдар мен ұсыныстар жазылуға тиiс және ол екi данада жасалып, оның бiреуi тексерiлетiн субъектiнiң басшысына тапсырылады.
Тексеру нәтижелерi тексерiлген деректер мен фактiлердiң негiзiнде анықтамаға жазылады, олар тиiстi құжаттармен расталады. Құжаттармен расталмаған тұжырымдарды, ұсыныстар мен деректердi анықтамаға енгiзуге жол берiлмейдi.
Тексеру нәтижелерi бойынша Қазақстан Республикасының жосықсыз бәсеке туралы заңнамасы бұзылмаған жағдайда анықтамаға тиiсiнше жазба жасалады.
Тексеру нәтижелерi бойынша ескертпелер және (немесе) қарсылықтар болған жағдайда тексерiлетiн субъектiнiң басшысы оларды жазбаша түрде жазып көрсетедi.
Ескертпелер және (немесе) қарсылықтар тексеру жүргiзудiң нәтижелерi туралы анықтамаға қоса берiледi, ол туралы тиiсiнше белгi соғылады.
Тексерiлетiн субъектiнiң басшысы тексерудiң нәтижелерi туралы анықтамаға қол қоюдан бас тартқан жағдайда, монополияға қарсы органның тексеру жүргiзуге жауапты лауазымды адамы анықтамаға тиiстi жазба жасайды.
Тексеру жүргiзу аяқталғаннан кейiн монополияға қарсы органның тексеру жүргiзуге жауапты лауазымды адамы анықтаманың екiншi данасын тексерiлетiн субъектiнiң басшысына тапсырады.
Анықтаманы тексерiлетiн субъектiнiң басшысына тапсыру мүмкiн болмаған жағдайда, анықтама тексерiлетiн субъектiнiң басшының атына почта арқылы тапсырылғандығы хабарланатын тапсырыс хатпен жiберiледi.

11. Тексеру жүргiзу кезiнде тексерiлетiн субъектiнiң құқықтары мен заңды мүдделерi бұзылған жағдайда, тексерiлетiн субъектi монополияға қарсы органның әрекетiне (әрекетсiздiгіне) Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде белгiленген тәртiппен шағым жасауға құқылы.

12. Монополияға қарсы органның лауазымды адамының тексеру жүргiзу кезiндегi заңсыз әрекетi (әрекетсiздiгi) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылыққа әкеп соғады.
Ескерту. 5-1-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2006.01.31 N 125 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2006.07.07 N 174 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-бап. Осы заңды бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

1. Осы Заңды бұзғаны үшiн жауапкершiлiк мынадай негiздер бойынша:

1) уәкiлеттi органның осы Заңның талаптарына сәйкес берiлген нұсқамаларын орындаудан жалтарғаны үшiн;

2) уәкiлеттi органға құжаттарды, анықтама материалдарды және басқа ақпаратты, сондай-ақ жазбаша түсiнiктемелердi бермегенi немесе көрiнеу қате немесе жалған мәлiметтердi бергенi үшiн. Анықтама материалдарды және басқа ақпаратты беру мерзiмiн уәкiлеттi орган белгiлейдi және ол 15 күннен аспауға тиiс;

3) осы Заңның 5-бабында көзделген iс-әрекеттердi (әрекетсiздiктi) жасағаны үшiн;

4) мемлекеттiк органдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдары лауазымды адамдарының бәсекелестiктi шектеуге немесе жоюға жағдай жасайтын iс-әрекеттердi жасағаны үшiн айыппұл түрiнде туындайды.

2. Осы Заңды бұзған жағдайда нарықтық қатынастардың субъектiлерi, мемлекеттiк органдар мен жергiлiктi өзiн-өзiн басқару органдары және олардың лауазымды адамдары:

1) уәкiлеттi органның нұсқамаларына сәйкес жосықсыз бәсеке фактiсi бойынша тәртiп бұзушылықты тоқтатуға, бәсекенi жоюға немесе шектеуге бағытталған келiсiмдi (келiсiлген iс-әрекеттердi) бұзуға немесе өзгертуге және нұсқамада көзделген өзге де iс-әрекеттердi орындауға;

2) жосықсыз бәсеке салдарынан келтiрiлген залалды (зиянды) заңдарда белгiленген тәртiппен өтеуге;

3) жосықсыз бәсеке нәтижесiнде алынған табысты және заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен айыппұлды мемлекеттiк бюджетке аударуға мiндеттi. Жосықсыз бәсеке нәтижесiнде алынған табысты аудару мүмкiн болмаған жағдайда, құқыққа қарсы iс-әрекет кезеңiнде алынған, бiрақ осындай iс-әрекеттер анықталған жыл алдындағы соңғы есептiк жылдағыдан аспайтындай табыс мемлекеттiк бюджетке алып қойылады.
Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2000.12.15 N 125 Заңымен.

7-бап. Монополияға қарсы органның құзыретi

1. алып тасталды

2. Монополияға қарсы орган :

1) белгілi бiр тауар рыноктарындағы жосықсыз бәсеке туралы iстердi Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен қарауға және әкiмшiлiк жазалар қолдану туралы шешiмдер қабылдауға, кiнәлi тұлғаларға бәсекенi шектейтiн немесе жоятын iс әрекеттердi тоқтату туралы орындалуы мiндеттi нұсқамалар жiберуге;

2) жосықсыз бәсекенi тоқтату және оның салдарларын жою туралы, сондай-ақ жосықсыз бәсеке нәтижесiнде алынған кiрiстi бюджетке аудару туралы рынок субъектiлерiнiң орындауы мiндеттi шешiмдер қабылдауға;

3) заңды және жеке тұлғалардан, сондай-ақ мемлекеттiк органдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарынан, олардың лауазымды адамдарынан жосықсыз бәсеке фактiлерiн қарау үшiн қажеттi ақпарат, оның iшiнде жазбаша және ауызша түсiнiктемелер сұратуға және алуға;

4) мемлекеттiк органдарға бәсекенi шектейтiн немесе жоятын заңсыз актiлердiң күшiн жою немесе оларды өзгерту туралы орындалуы мiндеттi нұсқамалар енгiзуге;

5) жосықсыз бәсекенiң жолын кесу және оның салдарларын жою туралы, жосықсыз бәсекенi жүзеге асыру кезеңiнде алынған кiрiстi республикалық бюджетке алып қою туралы, жосықсыз бәсекенi жүзеге асыру кезеңiнде жеке кәсiпкерге немесе заңды тұлғаға, сондай-ақ тұтынушыларға келтiрiлген залалды өндiрiп алу туралы, өнiмдi контрафактiлiк деп тану туралы талап қойып, сотқа жүгiнуге;

6) жосықсыз бәсеке фактiлерi жөнiндегi қылмыстардың белгiлерi бойынша қылмыстық iс қозғау туралы материалдарды құқық қорғау органдарына жiберуге;

7) облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) атқарушы органынан қажеттi ақпаратты сұратуға және оның ұсынылатын мерзiмiн белгiлеуге құқылы.

3. Осы Заңды бұзушылықты жою туралы нарықтық қатынастар субъектiлерiне, мемлекеттiк органдарға және жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарына енгiзiлген нұсқамалар, егер мұндай нұсқамаларға заң актiлерiнде белгiленген тәртiппен шағым берiлмеген болса, орындау үшiн мiндеттi болып табылады.
Ескерту. 7-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2000.12.15 N 125 , 2004.12.20 N 13 (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.07.07. N 174 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-1-бап. Ескерту. 7-1-бап алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2006.07.07 N 174 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8-бап. Заңсыз алынған табысты алып қою және жосықсыз
бәсеке келтiрген зиянды өтеу

1. Жосықсыз бәсеке салдарынан заңды немесе жеке тұлғаға, сондай-ақ тұтынушыларға келтiрiлген зиян заңдарда белгiленген тәртiппен өтелуге тиiс. Терiс пиғылды бәсеке салдарынан нарықтық қатынастар субъектiсi алған кiрiс сот шешiмi бойынша мемлекеттiк бюджетке алынып қойылуға тиiс.

2. Заңды бәсекенi шектеуге немесе жоюға бағытталған iс-әрекеттердi жүзеге асырғандық үшiн заң актiлерiнде белгiленген тәртiп пен мөлшерде айыппұл салынады.

9-бап. Уәкiлеттi органның шешiмдерiне, нұсқамалары
мен қаулыларына шағым беру тәртiбi

Заңды тұлға немесе жеке кәсiпкерлер, мемлекеттiк органдар мен жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдары, сондай-ақ өзге де мүдделi тұлғалар уәкiлеттi органның шешiмдерiн, нұсқамалары мен қаулыларын толық немесе iшiнара жарамсыз деп тану туралы немесе әкiмшiлiк жаза қолдану жөнiндегi шешiмдердi өзгерту туралы сотқа жүгiнуге құқылы.

Қазақстан Республикасының
Президентi