ИПС "Әділет"

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексінің 250-бабының 1-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау және тасымалдау қағидалары бекітілсін.

2. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

1) "Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау мен тасымалдау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 24 сәуірдегі № 262 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11191 болып тіркелген, 2015 жылы 5 маусымда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған);

2) "Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі мен Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2019 жылғы 22 сәуірдегі № ҚР ДСМ-44 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі мен Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің өзгерістер енгізілетін кейбір бұйрықтары тізбесінің 4-тармағы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 18582 болып тіркелген, 2019 жылғы 2 мамырда Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде жарияланған).

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметті ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі

А. Цой

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Төтенше жағдайлар министрлігі

" " _________2021 жыл

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2021 жылғы 16 ақпандағы
№ ҚР ДСМ-19 бұйрығымен
бекітілген

Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау және тасымалдау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау және тасымалдау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі 250-бабының 1-тармағына сәйкес әзірленді және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау және тасымалдау тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылады:

1) айқаспа контаминация – өндіру немесе сақтау процесінде бастапқы материалдың, аралық өнімнің немесе соңғы өнімнің өзге бастапқы материалмен немесе өніммен ластануы;

2) аймақ – дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды қабылдау, сақтау және өткізу процесінде әртүрлі функцияларды арнайы орындауға арналған үй-жай немесе үй-жайдың бөлігі;

3) дәрілік заттың жарамдылық мерзімі – мерзімі өткеннен кейін дәрілік затты қолдануға болмайтын күн;

4) дәрілік заттың қаптамасы – дәрілік затты бүлінуден және шығыннан қорғауды қамтамасыз ететін, сондай-ақ қоршаған ортаны ластанудан сақтайтын құрал немесе құралдар кешені;

5) фармацевтикалық субстанция (белсенді фармацевтикалық субстанция) – дәрілік препараттарды өндіруге және дайындауға арналған дәрілік зат;

6) дезинфекция – сыртқы ортада инфекциялық және паразиттік аурулардың қоздырғыштарын жоюға бағытталған арнайы іс-шаралар кешені;

7) дератизация – кеміргіштерді жоюға немесе олардың санын азайтуға бағытталған профилактикалық және жою іс-шараларының кешені;

8) қараңғы жерде сақтау – дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды жарықтан қорғалған жерде сақтау;

9) құрғақ жерде сақтау – дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 65 пайыздан аспайтын үй-жайларда сақтау;

10) медициналық көрсетілетін қызметтер – нақты адамға қатысты профилактикалық, диагностикалық, емдеу, паллиативтік немесе оңалту бағыты бар денсаулық сақтау субъектілерінің іс-әрекеттері;

11) медициналық ұйым – негізгі қызметі медициналық қызметтерді көрсететін денсаулық сақтау ұйымы;

12) сақтау үй-жайы – дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтауға арналған арнайы бөлінген және жабдықталған өндірістік үй-жайлар;

13) таңбалау – тұтынушыға арналған ақпарат бар және өнімге (тауарға) жазылған мәтін, тауарлық белгілер, шартты белгілер және суреттер, құжаттар, жадынамалар (қосымша бет), заттаңбалар, контрзаттаңбалар, кольереткалар, затбелгілер, дәрілік заттардың қаптамасына (ыдысқа) немесе тікелей медициналық бұйымға жапсырылған жапсырмалар (стикерлер);

14) термоконтейнер – оңтайлы температуралық режим (+2⁰С-тан +8⁰С-қа дейін) оның қуысына орналастырылған мұздатылған тоңазытқыш элементтерінің көмегімен қамтамасыз етілетін, жылу оқшаулағыш қасиеттері бар және тығыз жапсарлас қақпағы бар медициналық иммундық-биологиялық препараттарды тасымалдауға арналған жәшік (немесе сөмке);

15) тоңазыту бөлмесі (камерасы) – қажетті температуралық режимді 0^оС-тан кем емес ұстауды қамтамасыз ететін тоңазытқыш жабдығымен жарақталған арнайы тұмшаланған камера;

16) тоңазыту элементі (бұдан әрі – тоңазыту элементі) – пайдалану алдында қатырылатын және контейнердегі температураны +2^оС-тан +8^оС-қа дейін ұстап тұруға қызмет ететін, герметикалық жабылатын тығыны бар су толтыруға арналған тікбұрышты пішіндегі пластикалық немесе металл ыдыс.

3. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау белгілі бір температурада жүзеге асырылады:

терең салқындату -15⁰С-тан төмен;

тоңазытқышта +2⁰С-ден +8⁰С-қа дейін;

салқын жерде +8⁰С-тан +15⁰С-қа дейін;

бөлме температурасында +15⁰С-тан +25⁰С-қа дейін.

3-1. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау егер өндірушінің пайдалану жөніндегі нұсқаулықта өзгеше белгіленбесе, сақтау бөлмесіндегі ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 65 %-дан жоғары емес жағдайда жүзеге асырылуы тиіс.

Ескерту. Қағида 3-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау:

1) Кодекстің 231-бабына сәйкес дәрілік заттардың сапасы мен қауіпсіздігін бақылау жөніндегі нормативтік-техникалық құжатта, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарға арналған медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулықта, олардың қаптамаларының таңбалануында көрсетілген пайдалану құжаттарында өндіруші белгілеген шарттарға сәйкес олардың бүкіл жарамдылық мерзімі ішінде қауіпсіздігін, тиімділігі мен сапасын қамтамасыз ететін;

2) дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың сақталуын қамтамасыз ететін жағдайларда жүзеге асырылады;

3) медициналық бұйым қалыпты пайдалану жағдайларында туындауы мүмкін әсерлерге ұшыраған және техникалық қызмет көрсету қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес жүргізілген жағдайда медициналық бұйымның пайдалану сипаттамалары мен тиімділігі өндіруші айқындаған пайдалану мерзімі ішінде пайдаланушылардың және үшінші адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін дәрежеге дейін өзгертілмейді.

5. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар оларға қандай да бір әсер етуге жол бермеу үшін басқа өнімнен бөлек сақталады, жарықтың, температураның, ылғалдың әсерінен қорғалады.

6. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтауды жүзеге асыратын объектілерде денсаулық сақтау субъектісінің басшысы дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар сапасының сақталуын қамтамасыз етуге жауапты адамды тағайындайды.

7. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау процесінде жауапты тұлға айына бір реттен сиретпей дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың қаптамасының (ыдысының) жағдайын және олардың сыртқы өзгерістерін көзбен қөру арқылы сапасын бақылауды жүзеге асырады.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8. Дәрілік заттар менмедициналық бұйымдарды сақтауды жүзеге асыратын субъектілер қағаз және электрондық жеткізгіштерде жарамдылық мерзімдерін есепке алуды жүргізеді.

9. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау:

медициналық-санитариялық алғашқы және (немесе) консультациялық-диагностикалық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарындағы дәріхана, дәріхана пунктінің, жылжымалы дәріхана пунктінің, оптика, медициналық бұйымдар дүкендерінің;

медициналық ұйымның – бөлімшелері, кабинеттері мен мейіргер посттарында;

дәріхана қоймасының, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды уақытша сақтау қоймасының, медициналық бұйымдар қоймасының, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды өндіру жөніндегі ұйымның сақтау үй-жайларында (аймақтарында) жүзеге асырылады.

10. Барлық дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар оларға әртүрлі сыртқы орта факторлары әсерінің физикалық және физикалық-химиялық қасиеттеріне байланысты мыналарға:

1) жарық әсерінен қорғауды талап ететін;

2) ылғал әсерінен қорғауды талап ететін;

3) буланып ұшудан қорғауды талап ететін;

4) жоғары температураның әсерінен қорғауды талап ететін;

5) төмен температурадан қорғауды талап ететін;

6) қоршаған ортадағы газдардың әсерінен қорғауды талап ететін;

7) иісі бар, бояғыш;

8) өрт қаупі және жарылу қаупі бар болып бөлінеді.

2-тарау. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау тәртібі

11. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау үй-жайларын (аймақтарын) жобалау, орналастыру, құрамы, аудандарының көлемі, жарақтандыру және оларды пайдалану дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың әртүрлі топтарының сақталуын, оларды сақтау және олармен жұмыс істеу жағдайларын қамтамасыз етеді.

Орындалатын жұмыстарға байланысты сақтау үй-жайлары (аймақтары) ретімен өзара байланысқан, шатыстыруды, сондай-ақ бөгде адамдардың кіруін болдырмайды.

Сақтау үй-жайлары (аймақтары) дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды қабылдау, сақтау, түсіру операцияларының жүзеге асырылуын қамтамасыз етеді. Жүргізілетін барлық операциялардың дәлдігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін сақтау үй-жайлары (аймақтары) жарықпен қамтамасыз етіледі.

Сақтау үй-жайларында орналастырылған дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды бір сәттегі көлем сақтау үй-жайлары ауданының 75 пайызынан аспайды.

12. Дәрілік заттарды сақтау үй-жайларының (аймақтарының) әрленуі мен едендерінің механикаландыру құралдарының әсеріне және дезинфекциялау құралдарын пайдалана отырып ылғалды жинауға төзімді жабыны болады.

Үй-жайлардың және сақтауға арналған жабдықтың тазалығы сақталады. Жинау (тазарту) үшін қолданылатын жабдық, мүккәмал және материалдар, сондай-ақ жуу және дезинфекциялау құралдары бөлек сақтау үй-жайында (аймағында) сақталады және олар контаминация көзі болмайтындай етіп қолданылады.

13. Сақтау үй-жайларында (аймақтарында) дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар зауыт немесе көлік қаптамасында сақталады.

Зауыт немесе көлік қаптамасы бұзылған жағдайда дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар материалдық шкафтарда, сөрелерде, паллеттерде, сейфтерде тұтыну қаптамасында және/немесе затбелгісі (таңбасы) сыртқа қаратылып ашық зауыт қаптамасында сақталады.

14. Дәрілік заттарға арналған қосымша заттар мен медициналық бұйымдарға арналған шығыс материалдары зауыт қаптамасында құрғақ желдетілетін үй-жайларда жеке шкафтарда сақталады. Зауыт қаптамасын ашқаннан кейін қосымша материалдың бөлшектелген немесе қалған мөлшері полиэтилен, қағаз пакеттерде немесе тығыз қағаздан жасалған қаптарда сақталады.

15. Сақтау үй-жайлары (аймақтары) жәндіктердің, кеміргіштердің немесе басқа жануарлардың кіруінен қорғауды қамтамасыз ететіндей етіп жобаланады және жабдықталады, зиянкестерді профилактикалық бақылау бағдарламасы болады.

16. Жұмыскерлерге арналған демалыс бөлмелері, киім ілетін бөлмелер, себезгі және дәретханалар сақтау үй-жайларынан (аймақтарынан) бөлінген. Сақтау үй-жайларында (аймақтарында) тамақ өнімдері, сусындар, темекі бұйымдары, сондай-ақ жеке пайдалануға арналған дәрілік заттар сақталмайды.

Сақтау аймағында жұмыс істейтін қызметкерлер орындалатын жұмысқа сәйкес келетін қорғаныс немесе жұмыс киімін киеді, сондай-ақ нұсқамадан өтеді.

Сақтау үй-жайларында, оның ішінде тоңазыту бөлмесінде (камерада) температура ауытқуы аймақтарын (салқындату жүйесіне немесе суық ауа ағындарына тікелей жақын аймақтар) алдын ала тестілеу арқылы, оның нәтижелері бойынша құжаттарды ресімдей отырып, температура мен ылғалдылық сақталады.

17. Дәрілік заттар сақталатын үй-жайларда мыналар қарастырылады:

1) дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтауға арналған стеллаждар, тұғырлар, тауар қойғыштар, шкафтар;

2) температуралық режимді құруға арналған технологиялық жабдық;

3) температура мен ылғалдылықты тіркеуге арналған аспаптар;

4) тиеу-түсіру жұмыстарына арналған механизация құралдары;

5) санитариялық режимді қамтамасыз етуге арналған дезинфекциялық құралдар мен жинау мүкәммалы;

6) санитариялық-гигиеналық режимді, еңбекті қорғауды, қауіпсіздік техникасын, өрт қауіпсіздігін, қоршаған ортаны қорғауды және дәрілік заттардың сақталуын қамтамасыз ететін өзге де жабдық пен мүкәммал жатады.

17-1. Дәрілік заттарды жылыту аспаптарының жанында сақтауға жол берілмейді. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтауға арналған стеллаждардан, тұғырлардан, шкафтардан, жылыту элементтерінен арақашықтық кемінде 1 метр болуы тиіс.

Ескерту. Қағида 17-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

18. Тоңазыту бөлмелері (камералары), тоңазыту құрылғылары, тоңазытқыштар жабдық ішіндегі температураны бақылауға арналған аспаптармен (электрондық аспаптармен, термометрлермен) жарақталған.

19. Дәрілік заттарды (өлшеу құралдарын) сақтау жағдайларын бақылау немесе мониторингілеу үшін пайдаланылатын жабдық калибрленеді (тексеріледі). Жабдықтарды (өлшеу құралдарын) салыстырып тексеру "Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы" 2000 жылғы 7 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының 19-бабының 5) тармақшасына сәйкес жылына кемінде бір рет жүргізіледі.

Дәрілік заттарды сақтау жағдайларын бақылау немесе мониторингтеу үшін пайдаланылатын жабдықты тексеру, калибрлеу, жөндеу дәрілік заттардың сапасын сақтау және жағымсыз әсерді болдырмау мақсатында жүзеге асырылады.

20. Жабдық жарамды күйінде қолданылады және тиісті тазалықта ұсталады. Жабдықты тазарту және дезинфекциялау нұсқаулыққа сәйкес жүзеге асырылады.

21. Сақтау үй-жайлары ауа температурасын, ылғалдылығын бақылауға арналған тиісті жабдықпен (термометрлермен, гидрометрлермен, ауа температурасы мен ылғалдылығын бақылайтын құралдардың басқа түрлерімен) қамтамасыз етіледі. Жабдық үй-жайлардың ішкі қабырғаларында жылдың суық және жылы мезгілдеріндегі температуралық ауытқу аймақтарын тестілеу нәтижелері бойынша қыздырғыш аспаптардан алысырақ орналастырылады. Жабдықты пайдалану оған қоса берілген нұсқаулыққа сәйкес жүзеге асырылады.

22. Сақтау үй-жайларындағы ауа температурасы мен ылғалдылығын бақылауды тексеру кезенділігі кемінде тәулігіне бір рет жүзеге асырылады. Әрбір сақтау үй-жайында осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша ауа температурасы мен салыстырмалы ылғалдылығын есепке алу журналы жүргізіледі.

23. Сақтай үй-жайларында дәрілік заттар:

1) фармакологиялық топтар бойынша;

2) қолданылу тәсіліне байланысты (ішкі, сыртқы);

3) агрегаттық жағдайына байланысты;

4) физикалық-химиялық қасиеттеріне және сыртқы ортаның әртүрлі факторларының әсеріне сәйкес бөлек сақталады.

Дәрілік заттар, фармацевтикалық субстанциялар, қосымша заттар ластануға, шатастыруға және айқаспалы контаминацияға жол бермейтін үй-жайларда сақталады.

24. Сапасы мен қауіпсіздігіне сәйкес емес деп танылған дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар (жарамсыз, жарамдылық мерзімі өткен, жалған, пайдалануға тыйым салынған, медициналық қолдану үшін тоқтатыла тұрған және басқалар) қалған өнімдерден оқшауланған және заңсыз қол жеткізуден қорғалған арнайы бөлінген орынға сақтауға орналастырылған. Мұндай өнімдер "Одан әрі пайдалануға жатпайды" деп белгіленеді.

25. Дәрілік препараттарды дайындау құқығы бар дәріханалардың өндірістік үй-жайларында дәрілік субстанциялар температуралық режим сақтала отырып, эмаль немесе шыны ыдыста сақталады.

26. Дәрілік заттар тиісті түрде бөлінген және нақты белгіленген аймақтарда сақталады, оларға кіруге құқығы бар персоналға ғана рұқсат етіледі.

27. Айналысы туралы шешім әлі қабылданбаған, қайтарылған, жеткізуге жарамды санаттан алынған, жалған деген күдік бар, кері қайтарылған және қабылданбаған дәрілік заттар физикалық немесе басқа да сенімді баламалы тәсілмен (мысалы, электрондық) басқа өнімнен заңсыз қол жеткізуден қорғалған арнайы бөлінген орында (аймақта) оқшау сақталады.

Өнімдер мен оларды сақтау орындарында нақты белгілер болады.

Ескерту. 27-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

28. Қабылдау, карантин, ақау, жөнелту және сақтау аймақтарын бөлу қамтамасыз етіледі.

29. Қабылдау және жөнелту аймақтарында ауа райы жағдайларының әсерінен қорғау қамтамасыз етіледі.

Тиеп-жөнелту және қабылдау аймақтары жабдықпен (желдету (ауа баптау) жүйесі, гигрометр, термометр) қамтамасыз етіледі.

Қабылдау аймағында сақтауға орналастыру алдында келіп түскен өнімдері бар контейнерлерді тазалауға арналған аймақ пен жабдық көзделген.

Алынған өнімді тексеру үшін пайдаланылатын бақылау аймақтары бөлінген және тиісті жабдықпен қамтамасыз етілген.

30. Дәрілік заттар карантинде сақталатын үй-жайдың нақты белгілері болады, оған кіру шектелген. Физикалық оқшаулауды алмастыратын кез келген жүйе кіруді шектеуде қорғауды қамтамасыз етеді.

31. Жарық әсеріне сезімтал дәрілік субстанциялар жарықтан қорғайтын материалдардан жасалған ыдыста (қызғылт сары шыныдан жасалған шыны ыдыста, металл ыдыста, қара, қоңыр немесе қызғылт сары түске боялған алюминий фольгадан немесе полимер материалдардан жасалған қаптамада) қараңғы үй-жайда немесе кіруден қорғайтын есіктері тығыз жалғанған шкафтарда сақталады.

Жарықтың әсерінен қорғауды талап ететін дәрілік заттар табиғи жарықтан қорғауды қамтамасыз ететін үй-жайларда немесе арнайы жабдықталған орындарда сақталады, бастапқы және екінші қаптамаға буып-түйіледі, көрсетілген дәрілік препараттарға тікелей күн сәулесінің түсуін болдырмау үшін шаралар қабылданған жағдайда шкафтарда немесе стеллаждарда сақталады.

32. Жарыққа ерекше сезімтал дәрілік субстанцияларды (күміс нитраты, күміс препараттары, прозерин, физостигмин салицилаты және оларға ұқсастар) сақтау үшін шыны ыдысқа жарық түспейтін қара қағаз жабыстырады және іші қара бояумен боялған, тығыз жабылатын шкафқа салады.

33. Атмосфералық су буларының әсерінен қорғауды талап ететін дәрілік субстанцияларды құрғақ, салқын жерде, су буларын өткізбейтін материалдардан (шыны, металл, алюминий фольгасы, қабырғасы қалың пластмасса ыдыста) жасалған тығыз бекітілген ыдыста сақтайды.

34. Айқын көрінетін гигроскопиялық қасиеттері бар дәрілік субстанцияларды құрғақ үй-жайда үстіне парафин құйылған, герметикалық тығыны бар шыны ыдыста сақтайды. Мұндай дәрілік заттар бар ыдысты жабу кезінде аузы мен тығыны мұқият сүртіледі.

35. Құрамында ұшпа заттар бар дәрілік субстанциялар салқын жерде ұшып кететін заттарға (шыны, металл, алюминий фольга) өткізбейтін герметикалық тығындалған ыдыста сақталады.

36. Құрамында ұшпа заттар бар дәрілік субстанцияларды буып-түю, тығындау нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес келетін ыдыста жүзеге асырылады.

37. Жоғары температура әсерінен қорғауды талап ететін дәрілік заттар бөлмедегі (+15 - +250С), салқын (+8 - +150С) температурада сақталады. Кейбір жағдайларда сақтаудың анағұрлым төмен температурасы талап етіледі (2 - + 8 0С), бұл затбелгіде, медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулықта, нормативтік құжатта көрсетіледі.

Ескерту. 37-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

38. Төмен температура әсерінен қорғауды талап ететін дәрілік заттардың қатарына қатқаннан кейін физикалық-химиялық жағдайы өзгеретін және кейін бөлме температурасына дейін жылытқан кезде қалпына келмейтін дәрілік заттар жатады.

Төмен температураның әсерінен қорғауды талап ететін дәрілік заттарды сақтау дәрілік заттың бастапқы және қайталама қаптамасында көрсетілген температуралық режимге сәйкес жүзеге асырылады.

39. Формальдегидтің (формалин) 40 пайыздық ерітіндісі +9⁰С төмен болмайтын температурада сақталады. Тұнба пайда болған кезде бөлме температурасында ұстайды, кейін ерітіндіні мұқият ағызады және формальдегидтің нақты құрамына сәйкес пайдаланады.

40. Мұзды сірке қышқылы +9⁰С төмен болмайтын температурада сақталады. Тұнба пайда болған кезде қышқылды тұнба ерігенге дейін бөлме температурасында ұстайды. Тұнба ерімеген жағдайда қышқылдың сұйық бөлігін ағызып жібереді және сірке қышқылының нақты құрамына сәйкес пайдаланады.

41. Медициналық қою майлар +10⁰С төмен болмайтын температурада сақталады. Тұнба пайда болған кезде оларды бөлме температурасында ұстайды, деканттайды және нормативтік құжаттың барлық талаптарына сәйкестігіне тексереді.

42. Иісі бар дәрілік заттардың дәрілік субстанциялары мен олардан дайындалған дәрілік нысандарды дәріханаларда оқшауланған тұмшаланып жабылған, иіс өткізбейтін ыдыста атаулары бойынша бөлек сақтау қажет.

43. Бояғыш дәрілік заттар тобына ыдыста, тығындалатын құралдарда, жабдықтар мен басқа заттарда әдеттегі санитариялық-гигиеналық өңдеу кезінде жуылмайтын боялған із қалдыратын заттар, олардың ерітінділері, қоспалары, препараттары және басқалары жатады.

44. Бояғыш заттардың дәрілік субстанцияларын арнайы шкафта тығыз тығындалған ыдыста, атаулары бойынша бөлек сақтайды. Бояғыш дәрілік заттармен жұмыс істеу үшін әрбір атау үшін арнайы ұнтақтағыш, басқа мүлік бөлінеді. Дәріханаларда бояғыш заттардың дәрілік субстанцияларынан дайындалған дәрілік нысандар тығыз тығындалған ыдыста бөлек сөреде сақтайды.

45. Құрамында эфир майлары бар дәрілік өсімдік шикізаты жақсы тығындалған ыдыста оқшауланып сақталады.

46. Гигроскопикалық қасиеттері бар шөптерді, жапырақтарды, жемістер мен тамырлар тұмшаланып тығындалған және қажет болған жағдайда парафин құйылған (жалбыз жапырақтары, бүйрек шайы, тікенек тамыры) шыны немесе металл ыдыста сақтайды.

47. Өсімдік жиынын дәрілік шикізатты сақтаудың жалпы қағидаларын сақтай отырып, сақталады.

48. Дәрілік өсімдік шикізаты нормативтік құжаттың талаптарына сәйкес мерзімдік бақылауға жатады. Қалыпты бояуын, иісін және әсер ететін заттарының талап етілетін мөлшерін жоғалтқан, сондай-ақ көгерген шөптер, тамырлар, тамыр сабақтары, тұқымдар, жемістер жарамсыз болады. Қамба зиянкестері болған кезде шикізатты зақымдану деңгейіне байланысты бракқа шығарады немесе қайта өңдеу мен бақылаудан кейін пайдаланады.

49. Құрамында жүрек гликозидтері бар дәрілік өсімдік шикізаты олардың биологиялық белсенділігі сақтала отырып сақталады.

50. Улы және күшті әсер ететін дәрілік өсімдік шикізатын жеке үй-жайда немесе құлыпталған бөлек шкафта сақтайды.

51. Өлшеніп оралған дәрілік өсімдікті дәрілік өсімдік шикізатын сақтау ерекшеліктерін және қаптамада және тұтынушыларға арналған дәрілік затты қолдану жөніндегі нұсқаулықта (аңдатпа-қосымша парақ) көрсетілген сақтау шарттарын сақтай отырып сақтайды.

Өлшеніп оралмаған дәрілік өсімдік шикізаты құрғақ (ылғалдылық 50%-дан аспайды), жақсы желдетілетін үй-жайда, тығыз жабылған ыдыста сақталады.

Өлшеніп оралмаған, құрамында эфир майлары бар дәрілік өсімдік шикізаты жақсы тығындалған ыдыста оқшау сақталады. Құрамында жүрек гликозидтері бар дәрілік өсімдік шикізатын сақтау биологиялық белсенділікке қайта бақылау туралы талаптарды сақтай отырып жүзеге асырылады.

Өлшеніп оралмаған, құрамында улы заттары бар дәрілік өсімдік шикізаты жеке үй-жайда немесе құлыпталған бөлек шкафта сақталады.

52. Отқа қаупі бар, жарылу қаупі бар, жеңіл тұтанатын және тез жанғыш дәрілік заттар және араластырғанда, ысқылағанда және жоғары температураның әсерінен тұтану және жарылыс тудыратын қосындыларды түзетін дәрілік заттар олардың физикалық-химиялық және өртке қауіпті қасиеттері мен қаптама сипатына сәйкес бір-бірінен қалың, отқа төзімді қабырғалармен (қалқалармен) оқшауланған үй-жайларға (бөліктерге) бөлінетін қойма үй-жайларында біртектілік принципі бойынша сақталады.

53. Жеңіл тұтанатын заттарды сақтауға арналған жеке қоймалар болмаған жағдайда оларды көрші үй-жайлардан міндетті түрде оқшауланған және өрт қауіпсіздігі талаптарына сай келетін жалпы жанбайтын құрылыстарда сақтауға рұқсат беріледі. Бұл үй-жайлар сору-шығару желдеткіштерімен қамтамасыз етіледі.

54. Өрт қаупі бар дәрілік заттарды сақтау басқа дәрілік заттардан бөлек жүзеге асырылады.

Өрт қаупі бар және жарылу қаупі бар дәрілік заттарды сақтауға арналған үй-жайлар жанбайтын және орнықты сөрелермен және тұғырлармен қамтамасыз етіледі. Жеңіл тұтанғыш және тез жанғыш сұйықтықтарды ені кемінде 0,7 метр және биіктігі кемінде 1,2 метр есіктері бар қосымша салынған жанбайтын шкафтарда сақтауға рұқсат беріледі.

Тез тұтанатын дәрілік заттарды сұйықтықтардың ыдыстардан булануының алдын алу үшін тығыз жабылған, берік, шыны немесе металл ыдыста сақтайды.

Жарылу қаупі бар дәрілік заттарды сақтау кезінде олардың шаңмен ластануына қарсы шараларды қабылдау қажет.

55. Жеңіл тұтанатын сұйықтықтар басқа топтардан бөлек ғимаратта шыны немесе металл ыдыста сақталады.

56. Өндірістік сақтау үй-жайларында жеңіл тұтанғыш және тез жанғыш сұйықтарды арнайы металл жәшікте жылыту аспаптары мен шығатын жерлерден оқшау жалпы 3 килограмнан аспайтын мөлшерде сақтауға рұқсат етіледі.

57. Жеңіл тұтанғыш сұйықтарды сақтауға арналған контейнерлер шыныдан немесе металдан жасалады, сұйықтың ұшып кетуін болдырмау үшін олар қақпақтармен тығыз жабылады. Жеңіл тұтанғыш және жанғыш заттарды ашық контейнерлерде және басқа материалдардан жасалған контейнерлерде сақтау жүзеге асырылмайды.

58. Жеңіл тұтанғыш және жанғыш сұйықтар толтырылған бөтелкелерді, баллондар мен басқа да ірі сыйымдылықтарды соққылардан қорғайтын ыдыста баллон тұғырларда бір қатарда сақтайды.

Оларды әр түрлі төсеу материалдарын пайдалана отырып, биіктігі бойынша бірнеше қатарда сақтауға жол берілмейді. Көрсетілген дәрілік заттарды жылыту аспаптарында сақтауға жол берілмейді. Сөреден немесе штабельден жылыту элементіне дейінгі арақашықтық 1 м-ден кем болмауы тиіс.

Жұмыс орындарында бұл заттарды тығыз жабылған контейнерлерде ауысымдық қажеттіліктен аспайтын мөлшерде сақтайды.

59. Жеңіл тұтанғыш және жанғыш дәрілік заттар:

1) толтыру деңгейі көлемнің 90 пайызынан аспайтын лық толтырылған контейнерде сақталмайды. Yлкен мөлшердегі спирттер көлемнің 95 пайызынан аспайтындай етіп толтырылатын металл ыдыстарда сақталады;

2) минералды қышқылдармен (күкірт, азот және басқа қышқылдармен), тығыздалған және сұйытылған газдармен, жеңіл жанатын заттармен, сондай-ақ органикалық заттармен қосылғанда жарылғыш қаупі бар қоспалар (калий хлораты, калий перманганаты) беретін органикалық емес тұздармен бірге сақталмайды.

60. Жану және жарылу қаупі бар заттар қалың қабатты сыйымдылықтарда (бөтелкелерде, банкілерде, барабандарда) сақталады, қажет болған жағдайда тығындарға парафин құйылады.

61. Медициналық эфир мен наркозға арналған эфирді фабрикалық қаптамада, қараңғы салқын жерде, отпен жылыту аспаптарынан алыста сақтайды.

62. Алып тасталды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 02.06.2023 № 100 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

63. Жеңіл тұтанғыш сұйықтарды сақтау кезінде контейнерлердің жай-күйін, олардың тұмшалануы мен дұрыстығын тұрақты бақылап отыру керек. Бастапқы қаптаманың бұзылғаны анықталған жағдайда ондағы зат дереу басқа ыдысқа қайта құйылады.

64. Жеңіл тұтанғыш сұйықтардан босаған ыдысты біраз уақыт жақсы желдетілген үй-жайда немесе көшеде ашық қалдырған жөн.

65. Жарылу қаупі бар дәрілік заттарға жарылыс пайда болуына бейім дәрілік заттар жатады.

Жарылу қаупі бар дәрілік заттарды оқшау қоймада өртке қарсы қабырғалармен және бөліктермен бөлінген арнайы үй-жайларда (бөліктерде), тығыз жабылған контейнерлерде сақтайды.

66. Жарылу қаупі бар дәрілік заттарды сақтаған кезде олардың жарылуын туғызуы мүмкін шаңмен ластануына қарсы шаралар қолданылады.

67. Өлшеніп оралмаған калий перманганатын арнаулы бөліктерде, қаңылтыр контейнерлерде, жұмыс орындарында – тығындары сүртілген штангластарда, басқа органикалық заттардан бөлек сақтайды.

Калий перманганатын күкіртпен, органикалық майлармен, эфирлермен, спиртпен, глицеринмен, органикалық қышқылдармен және органикалық заттармен, сондай-ақ жеңіл тұтанғыш және жанғыш заттармен бірге сақтауға болмайды.

68. Өлшеп оралмаған нитроглицерин ерітіндісін шағын, жақсы тығындалған шыны немесе металл контейнерлерде оттан алыс, сақтық шараларын сақтай отырып салқын, қараңғы жерде сақтайды. Нитроглицеринмен жұмысты теріге тигенде улануды және нитроглицерин төгілгенде туындайтын жарылысты болдырмау мақсатында ерекше сақтықпен жүргізіледі. Нитроглицерин сілкуден, соғудан және спирт ерітінділерін төгуден кейін жарылуға алып келеді. Нитроглицерин бар ыдысты осы препаратты нитроглицериннің төгілуін және булануын, сондай-ақ оның теріге түсуін болдырмайтын жағдайларда жылжыту және өлшеу керек.

69. Жарылу қаупі және жанғыш қаупі бар заттарды қышқылдармен және сілтілік заттармен бірге сақтауға болмайды.

70. Азот және күкірт қышқылдарын сақтаған кезде олардың ағашпен, сабанмен және басқа органикалық заттармен жанасуына жол бермейтін шаралар қабылданады.

71. Жарылу қаупі бар және өрт қаупі бар дәрілік заттар сақталатын үй-жайларда жарық болмаған кезде "Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 қаулысына сәйкес өрт қауіпсіздігі қағидалары сақтала отырып, электр шамдары пайдаланылады.

72. Оттегі және жанғыш газдары бар баллондарды бірге сақтауға, сондай-ақ бұл баллондарды материалдық бөлмелер мен дәріхана қоймаларында сақтауға болмайды.

73. Оттегі мен жанғыш газдары бар баллондарды жылу көздерінен, оларға май мен басқа да майлы заттардың түсуінен қорғайды және оқшауландырылған үй-жайларда немесе жабық қалқаларда сақтайды.

74. Сақтау үй-жайларында резеңке бұйымдардың сапасын сақтау үшін мынадай шарттар сақталады:

1) кебуден, өзгеруден және түрін өзгертуден сақтау үшін ауаның салыстырмалы ылғалдылығын кемінде 65 пайызда ұстау;

2) мынадай химиялық заттардың: йодтың, хлороформның, хлорлы аммонийдің, лизолдың, формалиннің, қышқылдардың, органикалық ерітінділердің, майлайтын майлардың, сілтілердің, дезинфекциялайтын құралдардың, нафталиннің әсерінен оқшаулау;

3) жарықтан, әсіресе тікелей күн сәулесінен қорғау;

4) ауаның жоғары (+20⁰С-дан астам) және төмен (0⁰С-ден төмен) температурасынан қорғау;

5) ауа ағынынан (өтпе желден, механикалық желдетуден) қорғау;

6) механикалық бүлінуден (оның ішінде жаншылудан, иілуден, оралудан, созылудан және тағы басқадан қорғау керек.

75. Резеңке бұйымдардың жекелеген түрлерін сақтауда мынадай ерекшеліктер ескеріле отырып, жүзеге асырылады:

1) медициналық бұйымның жиынтығына кіретін, алынатын резеңке бөліктері медициналық техника қаптамасының тұтастығы бұзылмай басқа бөлшектерден оларды бөлек алу мүмкін болған жағдайда басқа материалдан жасалған бөліктерден бөлек сақталады;

2) атмосфералық факторларды ерекше сезінгіш бұйымдарды (созылғыш катетерлер, буждар, қолғаптар, саусаққа кигіштер, резеңке бинттер, резеңке тығындар) бөлек үй-жайларда тығыз жабылған қораптарда сақтайды;

3) резеңкеленген матаны (бір жақты және екі жақты) арнаулы тұғырларға ілінген рулондарда көлбеу күйде сақтайды. Резеңкеленген матаны сөрелерде, паллеті бар сөрелерде бес қатардан асырмай жатқызылған күйде сақтауға болады;

4) созылғыш лак бұйымдарын (катетерлерді, буждарды, сүңгілерді) резеңкеге қарағанда құрғақ үй-жайда сақтайды. Ескіру белгісі үстіңгі қабатының жұмсаруы және желімінің ашылуы болып табылады. Мұндай бұйымдар жарамсыз деп танылады.

76. Дәріхана қоймаларының сақтау үй-жайларында (аймақтарында) резеңке бұйымдарды зауыт қаптамасында сақтауға болады.

77. Пластмасса бұйымдар ашық от жанбайтын, ұшатын заттардың булары жоқ, желдетілетін, қараңғы, құрғақ үй-жайларда, жылыту жүйесінен бір метрден кем емес қашықтықта сақталады. Электр құралдары мен ажыратқыштар ұшқынға қарсы (өртке қарсы) болып дайындалады. Целлофан, целлулоидтық, аминопласт бұйымдары сақталатын үй-жайларда ауаның салыстырмалы ылғалдығы 65 пайыздан аспауы тиіс.

78. Көзге салынатын және оны түзейтін линзаларды сақтау нормативтік-техникалық құжатта, медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулықта көрсетілген жағдайларда тұтыну қаптамасында жүзеге асырылады.

79. Таңу құралдарын құрғақ, желдетілетін үй-жайда тазалықты сақтай отырып шкафтарда, жәшіктерде, сөрелерде, паллеттері бар сөрелерде және тұғырларда сақтайды.

Стерильді таңу материалдары (бинттер, дәке салфеткалар, мақта) зауыттық ыдыста бүлінбеген алғашқы қаптамада сақталады.

Стерильді емес таңу материалы зауыт ыдысында немесе тығыз қағазға қапталған түрде сақталады.

80. Медициналық құралдар, құрылғылар, аспаптар жылытылатын құрғақ үй-жайларда бөлме температурасында сақталады. Сақтау үй-жайларында температура мен ауаның салыстырмалы ылғалдылығының күрт ауытқуына жол берілмейді. Салыстырмалы ауа ылғалдылығы 60 пайыздан аспайды. Ылғалдылығы жоғары климатты аймақтарда сақтау үй-жайындағы салыстырмалы ауа ылғалдылығына 70 пайызға дейін жол беріледі.

81. Медициналық бұйымдар, медициналық аспаптар және металл бұйымдар сақтау шарттары сақтала отырып, нормативтік-техникалық құжатта және қолдану жөніндегі нұсқаулықта көрсетілген онда сақталатын аспаптардың атауы көрсетіле отырып, жеке шкафтарда, жәшіктерде және қақпақтары бар қораптарда сақталады.

Кесетін медициналық құралдар (скальпельдер, пышақтар және өткір, кесетін бөлшектер) тот басуы мен өтпей қалуын болдырмау үшін жәшіктердің немесе пеналдардың арнайы шықтарға салынып сақталады.

Бастапқы қаптама жоқ медициналық аспаптар қағаз пакеттерде сақталады (механикалық зақымданудан қорғау және жанындағы заттармен жанасудан сақтау мақсатында);

Күміс және нейзильберлі медициналық аспаптар күкірттен және құрамында күкірт қосылыстары, сондай-ақ аспаптар бетінің қараюын болдырмау үшін резеңке бұйымдары бөлек сақталады;

Металл медициналық аспаптар, егер резеңке бұйымдар олардың ажырамас бөлігі болып табылатын жағдайларды қоспағанда, дәрілік заттар мен резеңке бұйымдардан бөлек сақталады.

Металл бұйымдарды сақтау мынадай шарттар сақтала отырып жүзеге асырылады:

1) суық жерден жылы жерге ауыстыру кезінде оларды өңдеу (сүрту, майлау) және сақтауға қою аспаптар "кепкеннен" тоқтатылғаннан кейін ғана жүргізіледі;

2) боялған металл бұйымдар тот басқан кезде, бұйымдар қайтадан сырланады.

3-тарау. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды тасымалдау тәртібі

82. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды тасымалдау үшін пайдаланылатын көлік құралдары мен жабдықтар оларды пайдалану мақсаттарына сәйкес келеді және өнімді қаптаманың сапасының жоғалуына немесе бүтіндігінің бұзылуына әкелетін жағымсыз әсерлерден қорғау үшін, сондай-ақ:

1) оларды сәйкестендіру және қауіпсіздігін бағалау мүмкіндігінің жоғалмауы;

2) басқа дәрілік құралдармен (дозалармен), заттармен контаминацияланбауы және өздері контаминацияланбауы;

3) қорғалуы және сыртқы орта факторларының әсеріне ұшырамауы үшін тиісті түрде жинақталады.

Көлік құралы мен оның жабдығы таза ұсталады және қажеттілігіне қарай жуу және дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып өңделеді.

83. Тасымалдау кезінде дәрілік заттардың сапасын, қауіпсіздігі мен тиімділігін қамтамасыз ету, сондай-ақ жалған дәрілік заттардың жеткізу тізбегіне өту қаупінің алдын алу үшін қажетті сақтау шарттары сақталады.

84. Тасымалдаудың ерекше жағдайларын талап ететін дәрілік заттарды жеткізу жағдайында көлік құралы температураны бақылауға арналған аспаптармен жабдықталады. Аспаптардың көрсеткіштері тасымалдаудың барлық кезеңінде тіркеледі және құжаттамаланады.

85. Тасымалдау үшін дайындалған дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар топтық ыдысқа (картон қораптар немесе бумалар) қаптамаланады, кейіннен нормативтік құжат талаптарына сәйкес келетін және дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сыртқы орта факторларынан (атмосфералық жауын-шашын, шаң, күн сәулелері, механикалық зақымдану) қорғауды қамтамасыз ететін көлік қаптамасына (жәшіктер, қораптар, орау қағазы) қаптамаланады.

Көлік және тұтыну қаптамаларының, тығындау құралдарының барлық түрлері дәрілік заттың қасиеттеріне, тағайындалуына және санына, сондай-ақ қаптамалау материалының тасымалданатын өніммен үйлесімділігіне байланысты таңдалады.

86. Жоғары температура әсерінен қорғауды талап ететін дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды тасымалдау тоңазыту элементтері бар термоконтейнерде немесе тоңазытқышпен жабдықталған арнайы көлікте жүргізіледі.

Құрғақ мұзды пайдалана отырып дәрілік заттарды тасымалдау кезінде өнімнің құрғақ мұзбен жанаспауы қадағаланады, бұл өнімнің сапасына теріс әсер етеді (мысалы, қатып қалуға әкеледі).

87. Ұшпа, иісі бар, улы дәрілік заттарды бір көлік қаптамасына бір атаудан артық қаптамаламайды.

88. Аэрозольды қаптамалар тасымалдау кезінде соққылар мен механикалық зақымданулардан сақталады.

	Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау және тасымалдау қағидаларына қосымша
	нысан

Ауаның температурасы мен салыстырмалы ылғалдылығын есепке алу журналы

Күні	Уақыты	Температураны өлшеу аспабының (термометр) көрсеткіші	Ылғалдылықты өлшеу аспабының (психрометр, гигрометр) көрсеткіші			Қолы
Күні	Уақыты	Температураны өлшеу аспабының (термометр) көрсеткіші	Құрғақ аспаптың көрсеткіші	Ылғалданған аспаптың көрсеткіші	Салыстырмалы ылғалдылық	Қолы
1	2	3	4	5	6	7

Unofficial translation

In accordance with paragraph 1 of Article 250 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 “On Public Health and Healthcare System”, I HEREBY ORDER:

1. To approve the attached Rules for the storage and transportation of medicines and medical devices.

2. To recognize as terminated:

1) Order of the Minister of Healthcare and Social Development of the Republic of Kazakhstan dated April 24, 2015 No. 262 “On approval of the Rules for the storage and transportation of medicines and medical devices” (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 11191, published on June 5, 2015, in the legal information system Adilet);

2) paragraph 4 of the List of some orders of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan and the Ministry of Healthcare and Social Development of the Republic of Kazakhstan, which is subject to changes, approved by order of the Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan dated April 22, 2019, No. ҚР ДСМ-44 "On Amendments to Some Orders of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan and the Ministry of Healthcare and Social Development of the Republic of Kazakhstan” (registered in the Register of State Registration of Regulatory Legal Acts under No. 18582, published on May 2, 2019, in the Reference Control Bank of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan).

3. The Committee for Medical and Pharmaceutical Control of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall ensure:

1) state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) placement of this order on the Internet resource of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

3) within ten working days after the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, submission to the Legal Department of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan of information on the implementation of the measures provided for in subparagraphs 1) and 2) of this paragraph.

4. To impose control over the execution of this order on the supervising Vice Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan.

5. This order shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication.

Minister of Healthcare
of the Republic of Kazakhstan

A. Tsoi

"AGREED"
Ministry of Emergency Situations
of the Republic of Kazakhstan
" " __________________2021

Approved
by order of the
Minister of Healthcare
of the Republic of Kazakhstan
dated February 16, 2021
No. ҚР ДСМ-19

The Rules for the storage and transportation of medicines and medical devices

Chapter 1. General Provisions

1. These Rules for the storage and transportation of medicines and medical devices (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with paragraph 1 of Article 250 of the Code of the Republic of Kazakhstan dated July 7, 2020 “On Public Health and Healthcare System” (hereinafter referred to as the Code) and shall determine the storage procedure and transportation of medicines and medical devices.

2. The following terms and definitions shall be used in these Rules:

1) cross-contamination - contamination of the starting material, intermediate product or final product with another starting material or product during production or storage;

2) zone - a room or part of a room specially designed to perform various functions in the process of acceptance, storage and sale of medicines and medical devices;

3) shelf life of a medicinal product - the date after which the medicinal product cannot be used;

4) packaging of a medicinal product - a means or a set of means that ensures the process of circulation of medicinal products by protecting them from damage and loss, as well as protecting the environment from pollution;

5) pharmaceutical substance (active pharmaceutical substance) - a medicinal product intended for the production and manufacture of medicinal products;

6) disinfection - a set of special measures aimed at the destruction of pathogens of infectious and parasitic diseases in the external environment;

7) deratization - a set of preventive and extermination measures aimed at the destruction or reduction of the number of rodents;

8) storage in a dark place - storage of medicines and medical devices in a place protected from light;

9) storage in a dry place - storage of medicines and medical devices in rooms with a relative humidity of no more than 65 percent;

10) medical services - actions of healthcare subjects that have a preventive, diagnostic, therapeutic, palliative or rehabilitative orientation concerning a particular person;

11) medical organization - a healthcare organization, the main activity of which is the provision of medical care;

12) storage premises - specially allocated and equipped production premises intended for storage of medicines and medical devices;

13) marking - text, trademarks, conventional designation and drawings that carry information for the consumer and are applied to products (goods), documents, memos (insert sheets), labels, counter-labels, collierettes, labels, decals (stickers), packaging (container) of medicines or directly on a medical device;

14) thermal container - a box (or bag) for the transfer of medical immunobiological preparations with heat-insulating properties and a tight-fitting lid, where the optimal temperature regime (from + 20C to + 80C) shall be provided with the help of frozen refrigeration elements placed in its cavity;

15) refrigeration room (chamber) - a special sealed chamber equipped with refrigeration equipment that ensures that the required temperature regime is not lower than 0° C;

16) refrigeration element (hereinafter referred to as the Cold element) - a plastic or metal container of a rectangular shape with a hermetically sealed stopper for filling with water, which is frozen before use and serves to maintain the temperature in the container in the range from + 2° C to + 8° C;

storage, transportation.

3. Storage of medicines and medical devices shall be carried out at a certain temperature:

deep cooling - below -15° С;

in the refrigerator from +2° C to +8° C;

in a cool place from + 8° C to + 15° C;

at room temperature from +15°C to +25°C.

4. Storage and transportation of medicines and medical devices shall be carried out under the following conditions:

1) ensuring safety, efficacy and quality throughout their entire shelf life in accordance with the conditions established by the manufacturer in the regulatory and technical document for quality control and safety of medicines in accordance with Article 231 of the Code, in the instructions for medical use for medicines and medical devices, operational documents indicated in the labelling of their packages;

2) ensuring the safety of medicines and medical devices;

3) the operational characteristics and effectiveness of the medical device do not change to such an extent as to endanger the life and health of users and third parties during the period of operation determined by the manufacturer, provided that the medical device is exposed to effects that may occur under normal operating conditions, and maintenance shall be carried out in accordance with the instructions for use.

5. Medicines and medical devices shall not be stored separately from other products to avoid any impact on them, protected from the negative effects of light, temperature, and moisture.

6. At the facilities that store medicines and medical devices, the head of the healthcare entity shall appoint a person responsible for ensuring the safety of the quality of medicines and medical devices.

7. During the storage of medicines and medical devices, the responsible person shall carry out quality control by visual inspection of the state of the package (container) and external changes in medicines and medical devices at least once a month.

8. Entities storing medicines and medical devices shall keep records of expiration dates on paper or electronic media.

9. Storage of medicines and medical devices shall be carried out in the premises (zones) of storage:

pharmacies, dispensaries in healthcare organizations providing primary health care and (or) consultative and diagnostic assistance, mobile pharmacies, optics stores, medical devices;

medical organization - in departments, offices and at the posts of nurses;

pharmacy warehouse, warehouse for the temporary storage of medicines and medical devices, warehouse for medical devices, and organization for the production of medicines and medical devices.

10. All medicines and medical devices, depending on the physical and physicochemical properties of exposure to various environmental factors, shall be divided into:

1) requiring protection from exposure to light;

2) requiring protection from moisture;

3) requiring protection from volatilization;

4) requiring protection from exposure to elevated temperatures;

5) requiring protection from low temperatures;

6) requiring protection from the effects of gases contained in the environment;

7) odorous, colouring;

8) flammable and explosive.

Chapter 2. The order of storage of medicines and medical devices

11. Design, arrangement, composition, size of areas, equipment of premises (zones) for storage of medicines and medical devices and their operation shall ensure the safety, storage conditions for various groups of medicines and medical devices, and handling them.

Premises (zones) of storage shall ensure the implementation of operations for the acceptance, storage, and shipment of medicines and medical devices. To ensure the accuracy and safety of all operations, the storage rooms (zones) shall be provided with lighting.

The simultaneous volume of medicines and medical devices placed in the storage rooms shall not exceed 75 percent of the area of the storage rooms.

12. Finishing and floors of premises (zones) for storage of medicines have coatings that are resistant to the effects of mechanization and wet cleaning using disinfectants.

Cleanliness of storage facilities and equipment shall be kept. Equipment, inventory and materials used for cleaning (purification), as well as detergents and disinfectants, shall be stored in a separate storage room (zone) and used in such a way that they shall not become a source of contamination.

13. In the premises (zones) of storage, medicines and medical products shall be stored in their original or transport packaging.

In case of violation of the factory or transport packaging, medicines and medical products shall be placed in material cabinets, on racks, pallets, in safes in consumer and (or) in open factory packaging with the label (marking) facing out.

14. Excipients for medicines and consumables for medical devices shall be stored in their original packaging in dry, ventilated rooms in separate cabinets. After opening the factory packaging, the packaged or remaining amount of auxiliary material shall be stored in polyethylene, paper bags or thick paper bags.

15. Premises (zones) of storage shall be designed and equipped in such a way as to protect against the entry of insects, rodents or other animals, there shall be a program for preventive pest control.

16. Restrooms, dressing rooms, showers and toilets for employees shall be separated from storage rooms (zones). Food products, drinks, tobacco products, as well as medicines for personal use shall not be stored in storage rooms (zones).

Employees working in the storage area shall wear protective or work clothing appropriate for the work performed and shall also be instructed.

Temperature and humidity shall be maintained in the storage rooms, including the refrigeration room (chamber), with preliminary testing of temperature fluctuation zones (zones near the cooling system or cold air flows), with paperwork based on its results.

17. In the premises for the storage of medicines, the following shall be provided:

1) racks, pallets, pedestals, and cabinets for storing medicines and medical devices;

2) technological equipment for creating a temperature regime;

3) instruments for recording temperature and humidity;

4) means of mechanization for loading and unloading operations;

5) disinfectants and cleaning equipment to ensure a sanitary regime;

6) other equipment and inventory that ensures the sanitary and hygienic regime, labour protection, safety, fire safety, environmental protection and safety of medicines.

18. Refrigeration rooms (chambers), refrigeration devices, and refrigerators shall be equipped with devices for controlling the temperature inside the equipment (electronic devices, thermometers).

19. The equipment used to control or monitor the storage conditions of medicinal products (measuring instruments) shall be calibrated (verified). Verification of equipment (measuring instruments) shall be carried out at least once a year in accordance with subparagraph 5) of Article 19 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated June 7, 2000 "On ensuring the uniformity of measurements".

Verification, calibration, and repair of equipment used to control or monitor the storage conditions of medicinal products shall be carried out to maintain the quality of medicinal products and eliminate negative impacts.

20. The equipment shall be in good working order and kept properly clean. Cleaning and disinfection of equipment shall be carried out in accordance with the instructions for its operation.

21. Storage rooms shall be provided with appropriate equipment for controlling temperature, and air humidity (thermometers, hygrometers and other types of devices that control air temperature and humidity). The equipment shall be placed on the inner walls of the premises away from the heating devices according to the results of testing the zones of temperature fluctuations for the cold and warm seasons. The operation of the equipment shall be carried out in accordance with the instructions attached to it.

22. The frequency of checking the monitoring of temperature and humidity in the storage rooms shall be carried out at least once a day. In each storage room, a log of temperature and relative air humidity shall be kept in the form in accordance with the annex to these Rules.

23. Medicinal products shall be stored in storage rooms separately:

1) by pharmacological groups;

2) depending on the method of application (internal, external);

3) depending on the state of aggregation;

4) in accordance with the physical and chemical properties and the influence of various environmental factors.

Medicinal products, pharmaceutical substances, and excipients shall be stored in rooms that do not allow contamination, entanglement and cross-contamination.

24. Medicinal products and medical products recognized as unsuitable for quality and safety (defective, expired, falsified, prohibited for use, suspended for medical use, etc.) shall be isolated from the rest of the products and stored in a specially designated place, protected from unauthorized access. Such products shall be marked "Not subject to further use."

25. In the production premises of pharmacies with the right to manufacture medicinal products, medicinal substances shall be stored in enamelled or glass containers in compliance with the temperature regime.

26. Medicinal products shall be stored in appropriate and marked areas, access to which shall be allowed only to authorized personnel.

27. Medicinal products, the decision on circulation of which has not yet been made, expired, returned, withdrawn from the category suitable for delivery, in respect of which there are suspicions of falsification, recalled and rejected, shall be stored physically isolated or in another reliable equivalent way (for example, electronic) from other products in a specially designated place (zone) protected from unauthorized access.

Products and their storage locations shall be marked.

28. Separation of zones of acceptance, quarantine, rejection, shipment and storage shall be provided.

29. In the receiving and shipping areas, weather protection shall be provided.

Shipment and acceptance areas shall be provided with equipment (ventilation (air conditioning), hygrometer, thermometer).

In the receiving area, there shall be a zone and equipment for cleaning containers with incoming products before placing them in storage.

The control zones used to check the received products shall be allocated and provided with the appropriate equipment.

30. The room where medicines are kept in quarantine shall be marked and access shall be limited. Any system that replaces physical isolation shall provide protection in restricting access.

31. Medicinal substances that are sensitive to light shall be stored in containers made of light-protective materials (orange glass containers, metal containers, packaging made of aluminium foil or polymeric materials painted black, brown or orange) in a dark room or in cabinets with tight-fitting doors to prevent entry.

Medicinal products that require protection from the action of light shall be stored in rooms or specially equipped places that protect from natural light, packed in primary and secondary packaging, stored in cabinets or on racks, provided that measures are taken to prevent direct sunlight from reaching these medicinal products.

32. To store medicinal substances that are especially sensitive to light (silver nitrate, silver preparations, prozerin, physostigmine salicylate and the like), glass containers shall be pasted over with black opaque paper and placed in a tightly closed cabinet, painted inside with black paint.

33. Medicinal substances that require protection from exposure to atmospheric water vapour should be stored in a dry, cool place, in a tightly closed container made of materials impervious to water vapour (glass, metal, aluminium foil, thick-walled plastic containers).

34. Medicinal substances with pronounced hygroscopic properties shall be stored in a dry room in a glass container with a sealed closure, filled with paraffin on top. When closing containers with such medicinal substances, the throat and cork shall be carefully wiped.

35. Medicinal substances containing volatile substances shall be stored in a cool place in a hermetically sealed container made of materials impervious to volatile substances (glass, metal, aluminium foil).

36. Packaging and capping of medicinal substances containing volatile substances shall be carried out in a container that meets the requirements of regulatory documents.

37. Medicines that require protection from exposure to elevated temperatures shall be stored at room temperature (from +15° C to +25° C), in a cool place (from +8° C to +15° C). In some cases, a lower storage temperature is required (from 0° C to + 10° C), which shall be indicated on the label, in the instructions for medical use, in the regulatory document.

38. Among the medicinal products that require protection from exposure to low temperatures are those whose physicochemical state changes after freezing and shall not be restored upon subsequent warming to room temperature.

Storage of medicinal products requiring protection from exposure to low temperatures shall be carried out in accordance with the temperature regime indicated on the primary and secondary packaging of the medicinal product.

39. A 40% solution of formaldehyde (formalin) shall be stored at a temperature not lower than + 9° C. When a precipitate appears, the solution shall be kept at room temperature, then the solution shall be carefully drained and used in accordance with the actual formaldehyde content.

40. Glacial acetic acid shall be stored at a temperature not lower than + 9° C. When a precipitate appears, the acid shall be kept at room temperature until the precipitate dissolves. In case the precipitate does not dissolve, the liquid part of the acid shall be drained off and used according to the actual content of acetic acid.

41. Medical fatty oils shall be stored at a temperature not lower than +10° C. When a precipitate appears, it shall be kept at room temperature, decanted and checked for compliance with all requirements of the regulatory document.

42. Medicinal substances of odorous medicinal products and dosage forms made from them in pharmacies shall be stored in isolation in a hermetically sealed container, impervious to smell, separately by name.

43. The group of colouring medicines shall include substances, their solutions, mixtures, preparations, and so on, leaving a coloured mark on containers, closures, equipment and other items, indelible by ordinary sanitary and hygienic treatment.

44. Medicinal substances of colouring substances shall be stored in a special cabinet in a tightly closed container, separately by name. To work with dyes, for each item, special weights, a mortar, and other equipment are allocated. Dosage forms made in pharmacies from medicinal substances of colouring substances should be stored on a separate shelf in a tightly closed container.

45. Medicinal plant materials containing essential oils shall be stored in isolation in a well-closed container.

46. Herbs, leaves, fruits and roots with hygroscopic properties shall be stored in glass or metal containers hermetically sealed and, if necessary, filled with paraffin (foxglove leaves, kidney tea, marshmallow root).

47. Herbal preparations shall be stored in compliance with the general rules for the storage of medicinal raw materials.

48. Medicinal plant materials are subject to periodic control in accordance with the requirements of the regulatory document. Herbs, roots, rhizomes, seeds, fruits that have lost their normal colour, smell and the required amount of active substances, as well as those affected by mold, shall be rejected. In the presence of barn pests, depending on the degree of damage, the raw materials shall be rejected or used after processing and control.

49. Medicinal plant materials containing cardiac glycosides shall be stored in compliance with the safety of their biological activity.

50. Poisonous and potent medicinal herbal raw materials shall be stored in a separate room or a separate cabinet under lock and key.

51. Prepackaged medicinal herbal raw materials shall be stored in compliance with the storage conditions of medicinal herbal raw materials and storage conditions indicated on the packaging and instructions for use of the medicinal product for consumers (package leaflet).

Unpackaged medicinal plant raw materials shall be stored in a dry (no more than 50% humidity), well-ventilated area in a tightly closed container.

Bulk medicinal plant materials containing essential oils shall be stored in isolation in a well-closed container. Storage of medicinal plant materials containing cardiac glycosides shall be carried out in compliance with the requirement for repeated control of biological activity.

Bulk medicinal plant materials containing toxic substances shall be stored in a separate room or a separate cabinet under lock and key.

52. Storage of flammable, explosive, highly inflammable and combustible medicines and medicines that, when mixed, rubbed and exposed to elevated temperatures, can form compounds that cause ignition or explosion shall be stored, according to the principle of uniformity, in accordance with their physicochemical and flammable properties and nature packages in warehouses, divided into separate rooms (compartments), isolated from each other by blank fireproof walls (partitions).

53. In the absence of separate storage facilities for flammable substances, it is allowed to store them in common non-combustible buildings with insulation by fireproof walls from neighbouring premises that meet fire safety requirements. These rooms shall be provided with supply and exhaust ventilation.

54. Storage of flammable medicines shall be carried out separately from other medicines.

Premises for storing flammable and explosive medicines shall be provided with fireproof and stable racks and pallets. It is allowed to store flammable and combustible liquids in built-in fireproof cabinets with doors at least 0.7 meters wide and at least 1.2 meters high.

Flammable medicines shall be stored in tightly sealed strong, glass or metal containers to prevent the evaporation of liquids from the vessels.

When storing explosive medicines, measures are taken to prevent contamination with dust.

55. Flammable liquids shall be stored in glass or metal containers, isolated in a separate room from other groups.

56. Flammable and combustible liquids may be stored in production storage facilities in a total amount of not more than 3 kilograms in a special metal box away from heating devices and outlets.

57. Containers intended for the storage of flammable liquids are made of glass or metal, with a tightly fitted lid to prevent evaporation of liquids. Storage of flammable and combustible substances in open containers and containers made of other materials shall not be carried out.

58. Bottles, cylinders and other large containers with flammable and combustible liquids shall be stored in containers that protect against impacts, or in cylinder tippers in one row.

It is not allowed to store them in several rows in height using different cushioning materials. It is not allowed to store these medicines near heating devices. The distance from the rack or stack to the heating element must be at least 1 m.

At workplaces, these substances shall be stored in tightly closed containers in an amount not exceeding the shift requirement.

59. Flammable and combustible liquid medicines shall not be stored:

1) in a filled container, the degree of filling is not more than 90 percent of the volume. Alcohols shall be stored in large quantities in metal containers, which fill no more than 95 percent of the volume;

2) with mineral acids (sulfuric, nitric and other acids), compressed and liquefied gases, flammable substances, as well as inorganic salts that give explosive mixtures with organic substances (potassium chlorate, potassium permanganate).

60. Flammable and explosive medicinal products shall be stored in thick-walled tightly closed containers (bottles, cans, drums), if necessary, closures are filled with paraffin.

61. Medical ether and ether for anaesthesia shall be stored in their factory packaging, in a dark, cool place, away from fire and heating devices.

62. Calcium hypochlorite is not combustible, but in contact with liquid oily organic products they cause their ignition, and with ammonia and ammonium salts - an explosion, therefore its storage shall be carried out in isolation, taking into account the described properties.

63. When storing flammable liquids, the state of containers, their tightness and serviceability shall be constantly monitored. If violations of the primary packaging are detected, the contents shall be immediately poured into another container.

64. A container released from flammable liquids shall be left open for some time in a well-ventilated area or on the street.

65. The group of explosive medicines shall include medicines capable of generating an explosion.

Explosive medicines shall be stored in an isolated warehouse, in special rooms (compartments) separated by firewalls and ceilings, in tightly closed containers.

66. When storing explosive medicines, measures shall be taken to prevent their contamination with dust, which can cause an explosion.

67. Storage of bulk potassium permanganate shall be carried out in a special compartment in tin containers, at workplaces - in barbells with ground stoppers, separately from other organic substances.

Storage of potassium permanganate together with sulfur, organic oils, ethers, alcohol, glycerin, organic acids, and other organic substances, as well as with flammable and combustible substances shall not be carried out.

68. Bulk nitroglycerin solution shall be stored in small, well-closed glass or metal containers in a cool, dark place with precautions, away from fire. Working with nitroglycerin shall be carried out with extreme caution to prevent poisoning if it comes into contact with the skin and explosion if nitroglycerin is spilt. Nitroglycerin causes an explosion from concussion, impact and spilling alcohol solutions. Move dishes with nitroglycerin and weigh this drug in conditions that exclude spillage and evaporation of nitroglycerin, as well as its contact with the skin.

69. Storage of explosive and flammable medicines with acids and alkalis shall not be carried out.

70. When storing nitric and sulfuric acids, measures shall be taken to protect them from contact with wood, straw and other substances of organic origin.

71. In the premises for the storage of explosive and flammable medicines, in the absence of lighting, use electric lights in compliance with the rules of fire safety in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 9, 2014 No. 1077 "On approval of the Fire Safety Rules".

72. Joint storage of cylinders with oxygen and combustible gases, as well as storage of such cylinders in material rooms and pharmacy warehouses shall not be carried out.

73. Cylinders with oxygen and combustible gases shall be protected from heat sources, oil and other fatty substances on them and stored in isolated rooms or under sheds.

74. To maintain the quality of rubber products in storage rooms, the following conditions shall be observed:

1) maintaining a relative humidity of at least 65 percent to prevent drying, deformation and loss of elasticity;

2) isolation from exposure to chemicals: iodine, chloroform, ammonium chloride, lysol, formalin, acids, organic solvents, lubricating oils, alkalis, disinfectants, naphthalene;

3) protection from light, and sunlight;

4) protection against high (over +20°C) and low (below 0°C) air temperatures;

5) protect against ingress of flowing air (drafts, mechanical ventilation);

6) protect against mechanical damage (including squeezing, bending, twisting, and pulling).

75. Storage of certain types of rubber products shall be carried out taking into account the following features:

1) removable rubber parts included in the set of medical equipment, if it is possible to separate them from other parts without violating the integrity of the packaging of the medical device, shall be stored separately from parts made of other material;

2) products that are especially sensitive to atmospheric factors (elastic catheters, bougie, gloves, fingertips, rubber bandages, rubber stoppers) shall be stored in tightly closed boxes in separate rooms;

3) rubberized fabric (one-sided and two-sided) shall be stored in a horizontal position in rolls laid in no more than five rows, on racks, on racks with pallets;

4) elastic varnish products (catheters, bougie, probes) shall be stored in a dry room. A sign of ageing is the softening and stickiness of the surface, such products are subject to recognition as defective.

76. In the premises (zones) of storage of a pharmacy warehouse, it is allowed to store rubber products in their original packaging.

77. Plastic products shall be stored in a ventilated, dark, dry room, where there is no open flame, or vapours of volatile substances, at a distance of at least one meter from heating systems. Electrical appliances and switches are manufactured in anti-spark (fire-fighting) design. In the room where cellophane, celluloid, and aminoplast products shall be stored, the relative humidity of the air is not higher than 65 percent.

78. Contact lenses and lenses for vision correction shall be stored in consumer packaging under the conditions specified in the regulatory and technical document, in the instructions for medical use.

79. Bandage materials shall be stored in a dry, ventilated room in cabinets, boxes, racks, pallets, and trays in conditions that ensure cleanliness.

Sterile dressings (bandages, gauze pads, cotton wool, etc.) shall be stored in the original container or undamaged primary packaging.

Non-sterile dressings shall be stored in the original container or packed in thick paper.

80. Medical instruments, devices, tools, and equipment shall be stored in dry, heated rooms at room temperature. A sharp fluctuation in temperature and relative humidity in the storage rooms is not allowed. Relative humidity shall not exceed 65 percent. Relative air humidity is allowed in storage rooms in climatic zones with high humidity of up to 70 percent.

81. Medical products, medical instruments and metal products shall be stored in separate cabinets, boxes and boxes with lids indicating the name of the instruments stored in them in compliance with the storage conditions specified in the regulatory and technical document and the instructions for use.

Cutting medical instruments (scalpels, knives and sharp, cutting parts) shall be stored in special nests of boxes or canisters to avoid the formation of nicks and blunting.

Medical instruments without primary packaging shall be stored in paper bags (to protect against mechanical damage and prevent contact with neighbouring objects);

Silver and nickel silver medical instruments shall be stored separately from sulfur and sulfur-containing compounds, as well as from rubber products to prevent blackening of the surface of the instruments;

Metal medical instruments shall be stored separately from medicines and rubber products, except when rubber products are an integral part of them.

Storage of metal products is subject to the following conditions:

1) when transferring from a cold place to a warm one, processing (wiping, lubricating) and storing them shall be carried out only after the “sweating” of the instruments stops;

2) when rust appears on painted metal products, they shall be removed, and the products shall be painted again.

Chapter 3. The procedure for transporting medicines and medical devices

82. Vehicles and equipment used for the transportation of medicines and medical devices, corresponding to the purposes of their use and shall be equipped to protect products from undesirable effects, leading to loss of quality or violation of the integrity of the package, as well as:

1) not to lose the possibility of their identification and safety assessment;

2) not to be contaminated with other medicinal products (dosages), or substances and not contaminate themselves;

3) not to be exposed to environmental factors and be protected.

The vehicle and its equipment shall be kept clean and processed with detergents and disinfectants as needed.

83. During transportation, the storage conditions necessary to ensure the quality, safety and efficacy of medicines, as well as to prevent the risk of counterfeit medicines entering the supply chain shall be observed.

84. In the case of supplies of medicinal products requiring special transportation conditions, the vehicle shall be equipped with temperature control devices. Instrument readings shall be recorded throughout the transportation and documented.

85. Medicines and medical devices prepared for transportation shall be packed in group containers (cardboard boxes or stacks) with subsequent packaging in transport packaging (boxes, cartons, wrapping paper) that meets the requirements of a regulatory document and ensures the protection of medicines and medical devices from environmental factors (precipitation, dust, sunlight, mechanical damage).

All types of transport and consumer packaging, closures shall be selected depending on the properties, purpose and quantity of the medicinal product, as well as on the compatibility of the packaging material with the transported products.

86. Transportation of medicines and medical devices requiring protection from exposure to elevated temperatures shall be carried out in a thermal container with ice packs or a special transport equipped with a refrigerator.

When transporting medicinal products using dry ice, it shall be ensured that the products do not come into contact with dry ice, which negatively affects the quality of the products (for example, leads to freezing).

87. Volatile, odorous, poisonous medicines shall be packed no more than one name in one shipping package.

88. Aerosol packages during transportation shall be protected from shock and mechanical damage.

	Annex to the Rules for the Storage and Transportation of Medicines and Medical Devices
	The form

Journal accounting temperature and relative humidity air

Date	Time	Indication of the device for measuring temperature (thermometer)	Indication of the instrument for measuring humidity (psychrometer, hygrometer)			Signature
Date	Time		Dry instrument indication	Humidified instrument reading	Relative humidity	Signature
1	2	3	4	5	6	7

Дәрiлiк заттар мен медициналық бұйымдарды сақтау және тасымалдау қағидаларын бекіту туралы