О Программе профилактики правонарушений и борьбы с преступностью в Мангистауской области на 2003-2004 годы.

Решение маслихата Мангистауской области от 27 марта 2003 года N 25/264. Зарегистрировано Управлением юстиции Мангистауской области 4 апреля 2003 года N 1437.

      В соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 6 Закона  Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" областной маслихат РЕШИЛ:

      1. Утвердить Программу профилактики правонарушений и борьбы с преступностью в Мангистауской области на 2003-2004 годы (прилагается).
      2. Настоящее решение вступает в силу со дня
опубликования. 

      Председатель сессии                 Секретарь
                                     областного маслихата

                     

Приложение         
решению областного маслихата 
от 27 марта 2003 года N 25/264
" О Программе профилактики  
правонарушений и борьбы   
с преступностью в Мангистауской 
области на 2003-2004 годы." 

Программа профилактики правонарушений
и борьбы с преступностью
в Мангистауской области на 2003-2004 годы.

 

 1. Паспорт программы

Наименование программы    Программа профилактики правонарушений и
                          борьбы с преступностью в Мангистауской
                          области на 2003-2004 годы
Основание для разработки  Государственная программа профилактики
                          правонарушений и борьбы с преступностью на
                          2003-2004 годы, утвержденная
                          постановлением  Правительства
                          Республики Казахстан от 29 декабря 2002
                          года N 1430
Основные  разработчики:   1. Акимат области
                          2. Управление внутренних дел
                             Мангистауской области
                          3. Областная прокуратура
                          4. Департамент комитета национальной
                             безопасности 
                          5. Управление юстиции по Мангистауской
                             области
                          6. Департамент финансовой полиции по
                             Мангистауской области
                          7. Областной военный комиссариат
                          8. Областное управление труда и
                             социальной защиты населения
                          9. Областное управление образования
                         10. Областное управление информации и
                             общественного согласия
                         11. Областное финансовое управление
                         12. Областное управление здравоохранения
                         13. Областное управление экономики,
                             промышленности и торговли
                         14. Областное таможенное управление
                         15. Мангистауское областное управление 
                             по чрезвычайным ситуациям
                         16. Областное управление транспортного
                             контроля
                         17. Областное управление миграции и
                             демографии
                         18. Областная комиссия по борьбе с
                             наркоманией и наркобизнесом
                         19. Областное управление по физической
                             культуре и спорту
                         20. Дисциплинарный Совет области

Основная цель             Формирование системы профилактики
                          правонарушений и укрепление общественного
                          порядка и общественной безопасности;
                          вовлечение в эту деятельность всех
                          государственных органов, общественных
                          формирований и населения; повышение роли
                          и ответственности местных                
                          исполнительных органов в обеспечении
                          профилактики правонарушений и борьбы с
                          преступностью.

Задачи                    Повышение уровня правовой культуры
                          населения;
                          создание надежной системы противодействия
                          организованной преступности,
                          наркобизнесу, терроризму и иным 
                          проявлениям экстремизма, незаконной
                          иммиграции, экономической преступности и 
                          коррупции; предупреждение правонарушений
                          и борьба с преступностью, обеспечение
                          общественной безопасности, являющееся
                          конституционным условием стабильного
                          существования и поступательного развития
                          общества, создания достойных условий и
                          уровня жизни казахстанских граждан.

Источники                 Средства местных бюджетов и другие
финансирования            источники, не запрещенные
                          законодательством Республики Казахстан.

Ожидаемые                 Будет заложена основа для создания
результаты                стройной системы социальной профилактики
                          правонарушений;
                          усилится борьба с преступностью;
                          повысится уровень правосознания населения,
                          его доверие к государству и
                          правоохранительным органам 
Срок                     2003 - 2004 годы
реализации                   

                     2. ВВЕДЕНИЕ

      Программа подготовлена в рамках реализации Стратегического плана развития Республики Казахстан до 2010 года, Стратегии национальной безопасности  Республики Казахстан на 1999-2005 годы, Программы Правительства Республики Казахстан на 2002-2004 годы, Государственной программы профилактики правонарушений и борьбы с преступностью на 2003-2004 годы, утвержденной постановлением  Правительства от 29 декабря 2002 года N№1430 и других программных документов с соблюдением принципа преемственности по отношению к ранее действовавшим программам в сфере  борьбы с преступностью.
      Программа содержит в основном положения принципиального характера, требующие решения на межведомственном уровне. В Программу включены  мероприятия регионального характера.  

3. АНАЛИЗ СОСТОЯНИЯ ПРАВОПОРЯДКА И ЗАКОННОСТИ

      Несмотря на меры, принимаемые правоохранительными и местными органами, коренного перелома в борьбе с преступностью в последние годы не происходит, оперативная обстановка в области остается сложной, несмотря на снижение количества совершенных преступлений по сравнению с аналогичным периодом прошлого года, не на должном уровне осуществляется работа по предупреждению, пресечению и раскрытию тяжких и особо тяжких преступлений. Произошел значительный рост грабежей на 30,5%, преступлений, совершенных в общественных местах, на 14,1%, на улицах 34,3%.
      Не на должном уровне правоохранительными органами обеспечивается  неотвратимость наказания.
      Так же не на должном уровне все еще остаются меры, принимаемые по борьбе  с организованной преступностью. Нередко преступные группы используют коррумпированные связи в органах власти и управления. Деятельность правоохранительных органов носит еще разобщенный  и бессистемный характер.
      Распространенный характер носят экономические преступления, в большинстве  случаев  связанные с проявлениями  коррупции. Осуществляемые  в рамках Государственной и Региональной программ борьбы  с коррупцией на 2001-2005 годы мероприятия  позволили несколько  активизировать антикоррупционную деятельность. Вместе с тем, борьба с коррупцией  в основном сведена к выявлению мелких взяточников и расхитителей.
      Проблема незаконного оборота наркотиков и распространения наркомании в области все более обостряется. Заметно расширяется спрос на наркотики, увеличивается  доля "тяжелых" наркотиков. Все чаще к  употреблению  наркотиков  приобщаются несовершеннолетние и молодежь. Не на должном уровне реализовывается региональная программа  борьбы с наркоманией и наркобизнесом.
      В условиях возрастания вблизи границ Казахстана угроз религиозного  экстремизма требуют дальнейшего усиления меры, принимаемые по повышению  боеготовности  личного  состава правоохранительных  органов, внутренних войск и обеспечению безопасности функционирования систем жизнеобеспечения и других  важных объектов инфраструктуры.
      Не менее серьезной проблемой, затрагивающей интересы безопасности страны, продолжает оставаться незаконная иммиграция в области. Распространены  попытки незаконного транзита через Казахстан граждан Афганистана и Шри-Ланки и других стран дальнего и ближнего зарубежья с нестабильной военно-политической обстановкой. Усилия органов внутренних дел и других государственных органов по перекрытию каналов и пресечению незаконной иммиграции остаются пока еще малоэффективными. Прежде всего это обусловлено разобщенностью действий ведомств в этой сфере.
      Низка еще роль исполнительной власти на местах, общественных организаций  в обеспечении социальной  профилактики правонарушений.
      Не решаются вопросы обеспечения занятости молодежи, растет детская безнадзорность. Более половины несовершеннолетних,  привлекаемых к уголовной  ответственности,  не охвачены какими-либо видами занятости. Не снижается  число детей и подростков, совершающих уголовно наказуемые деяния до достижения возраста  наступления ответственности.
      На профилактических учетах органов внутренних дел состоит более 6832 лиц, нуждающихся в лечении от алкоголизма, 2453 тысяч наркоманов. В состоянии алкогольного или наркотического опьянения совершается  каждое 4 убийство, каждое 3 разбойное нападение.
      На общем фоне роста числа зарегистрированных административных правонарушений (108127 в 2000 году до 109169 в 2002 году) в последние годы наблюдается тенденция снижения правонарушений, совершенных в сфере  семейно-бытовых отношений. Если в 2000 году она составила 1815, то  в 2002 году достигла 1680.
      Вместе с тем, крайне низок уровень профилактической работы, малочисленны койко  места в лечебно-профилактическом учреждении для лечения больных алкоголизмом и наркоманией, не достаточно ведется целенаправленная работа по пропаганде здорового образа жизни.
      Несмотря на незначительное снижение  уровня рецидивной преступности в области, до сих пор не на должном уровне решаются вопросы социальной адаптации лиц, освобожденных из мест лишения свободы и не имеющих определенного места жительства.

4. ЦЕЛИ И ЗАДАЧИ ПРОГРАММЫ

      Цели Программы:
      формирование системы профилактики правонарушений, укрепление общественного порядка и общественной безопасности, вовлечение в эту деятельность  всех государственных органов, общественных формирований  и населения, повышение роли  и ответственности местных исполнительных органов в обеспечении профилактики правонарушений и борьбы с преступностью;
      повышение эффективности принимаемых мер по противодействию преступности, усилению борьбы с ее организованными формами, наркобизнесом, терроризмом, экстремизмом, незаконной иммиграцией экономической преступностью коррупцией;
      дальнейшее укрепление законности и правопорядка, обеспечение защиты конституционных прав, свобод и законных интересов граждан.

      Задачи Программы:
      осуществление целенаправленной социально-правовой профилактики  правонарушений, в т.ч. среди несовершеннолетних и молодежи, социальной реабилитации освобожденных из мест лишения свободы и лиц, не имеющих места жительства, предупреждение преступных посягательств на чужое имущество;
      повышение роли ответственности местных исполнительных органов на местах в обеспечении общественной безопасности, правопорядка, профилактики правонарушений и борьбы с преступностью;
      повышение заинтересованности граждан в борьбе с преступностью, недопущение  криминализации  общественного сознания, формирование правовой культуры населения;
      создание надежной системы противодействия организованной  преступности, наркобизнесу, терроризму и иным проявлениям экстремизма, незаконной  иммиграции, экономической преступности и коррупции;
      осуществление технического перевооружения и информационного обеспечения деятельности  правоохранительных  и специальных органов;
      совершенствование кадровой политики  правоохранительных и специальных органов, повышение квалификации и профессионализма их сотрудников;
      дальнейшее развитие  правовой базы борьбы с преступностью;
      расширение сотрудничества с правоохранительными органами и спецслужбами  иностранных государств,  а также представителями международных организаций, осуществляющих деятельность в сфере борьбы с организованной  преступностью, незаконным оборотом наркотиков, коррупцией и терроризмом.

5.ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ И МЕХАНИЗМ РЕАЛИЗАЦИИ
      ПРОГРАММЫ
     
Профилактика правонарушений, укрепление правопорядка
     

 1. Профилактика правонарушений и
обеспечение общественного порядка

      В современных условиях важнейшей составной частью государственной политики борьбы с преступностью в Казахстане является предупреждение преступности. Сложившаяся за последнее десятилетие ориентация только на силовые меры борьбы с преступностью не дает желаемых результатов.
      Стабилизация и последующее  ослабление криминальной ситуации в области немыслимы без создания эффективной системы профилактики правонарушений на местном уровне и без активного развития связей правоохранительных и других государственных органов с населением. Предупредительная работа требует восстановления оправдавших себя прежних, традиционных форм таких связей, а также поиска и внедрения в практику новых форм взаимодействия, соответствующих изменившимся     социально-экономическим условиям страны в том числе и  области.
      Задача сокращения уровня правонарушений на улицах и в общественных местах предполагает совершенствование форм и методов несения службы, развитие систем технического наблюдения и связи, активное использование при патрулировании транспортных средств повышенной маневренности и служебных животных, увеличение численности сил, повседневное осуществление охраны общественного порядка в населенных пунктах, в том числе за счет более активного привлечения общественных объединений и населения, разработки действенной системы моральных и материальных стимулов, обеспечение правовой и социальной защиты лиц, участвующих в поддержании правопорядка.

2. Профилактика безнадзорности и правонарушений среди несовершеннолетних

      С учетом будущего влияния на все параметры криминогенной ситуации в области особого внимания требует профилактика преступности несовершеннолетних. За последние годы сложилась устойчивая тенденция нарастания криминализации подростковой среды. 2,8 процента совершенных ими преступлений относятся к тяжким и особо тяжким (в том числе убийства, умышленные причинения тяжкого вреда здоровью, разбойное нападение). Актуальной остается проблема предупреждения групповой преступности несовершеннолетних. Почти половина несовершеннолетних участников преступных посягательств являются учащимися и студентами. Многие подростки на момент совершения противоправного действия находились в состоянии алкогольного опьянения либо имели криминальное прошлое.
      Вследствие различных причин обостряется проблема социального сиротства и детского бродяжничества. В таких условиях становится  актуальной  задача  расширения в области сети специализированных учреждений для несовершеннолетних, попавших в трудную  жизненную ситуацию  и нуждающихся в социальной реабилитации.
      Отсутствие должного количества учреждений такого типа неизбежно приводит к тому, что, не получив  своевременной помощи со стороны государства, безнадзорные дети  пополняют  ряды правонарушителей.
      Нет в области специализированных учебно- воспитательных учреждений закрытого типа для содержания подростков, в том числе и девушек, совершивших общественно опасные действия до достижения возраста уголовной ответственности. Ежегодно в таком возрасте совершают преступления около 20 несовершеннолетних, которые, не подвергаясь мерам наказания и перевоспитания, оказывают негативное влияние на подростковую среду.
      Необходимо  изучить   результаты эксперимента,  проведенного в г.Алматы и Алматинской области по внедрению системы ювенальной юстиции, направленной  на осуществление специализации  отправления   правосудия  в отношении несовершеннолетних и ориентированной, в первую очередь, на выявление причин и условий, способствующих совершению подростковых преступлений, а также  применения к ним мер наказания, не связанных с лишением свободы.

3. Профилактика пьянства, алкоголизма и наркомании

      Не уменьшается общественная опасность пьянства, алкоголизма и наркомании. Бытовое пьянство наносит непоправимый вред семье, здоровью населения и ущерб экономике государства. Пьянство, особенно в подростковом возрасте, зачастую предшествует злоупотреблению наркотическими средствами. Алкогольная деградация личности является одной из основных причин, приводящих к утрате социальных связей, имущества и жилья.
      Ситуацию с распространенностью этого явления  усугубляет отсутствие  государственной политики противодействия распространению алкогольной  продукции и алкоголизма. Практически  свернута работа  по разъяснению вредных последствий пьянства в средствах массовой информации, недостаточно осуществляется антиалкогольное воспитание в учебных заведениях. Доступность спиртного, широкая реклама, призывающая к его  употреблению, наряду с низкой эффективностью ограничений на продажу спиртных напитков  и табачных  изделий несовершеннолетним, создают благоприятные условия для наркотизации  подрастающего поколения.
      Деятельность правоохранительных органов является одним из факторов, сдерживающих распространение наркотиков, однако путем уголовных репрессий проблему наркомании решить невозможно.
      Немаловажные значения  в профилактике пьянства и наркомании среди  детей  и подростков  имеет  правильная  организация  учебного и воспитательного  процесса  в школе  и других учреждениях образования.
      Из-за отсутствия кабинетов медицинской профилактики в учебных заведениях не осуществляется регулярное обследование учащихся на предмет выявления детей и подростков, потребляющих спиртные напитки и наркотические вещества. Дети, страдающие наркологическими расстройствами, проходят лечение в обычных медицинских наркологических учреждениях вместе со взрослыми наркоманами и алкоголиками, общение с которыми вызывает негативные последствия.
      Приоритетными направлениями в профилактике пьянства, алкоголизма и наркомании должны стать пропаганда здорового образа жизни, формирование устойчивого антиалкогольного и антинаркотического иммунитета, прежде всего у подрастающего поколения.
      Следует улучшить работу наркологического диспансера для принудительного лечения лиц, страдающих алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией, создать центр медико-социальной реабилитации наркозависимых лиц, в т.ч. несовершеннолетних, содействовать открытию в общеобразовательных школах и других учебных заведениях медицинских кабинетов по регулярному проведению обследования учащихся на предмет употребления психоактивных веществ.
      Необходимо принять меры по совершенствованию учебного процесса в общеобразовательных и профессиональных школах, повышению роли и статуса учителя, расширить сеть внешкольных организаций образования, обеспечить функционирование детских музыкальных, художественных, детско-юношеских спортивных школ, а также решить вопрос адресного финансирования возможности посещать такие школы для детей из малообеспеченных семей. 

4. Профилактика рецидивной  преступности

      Гуманизация уголовно-исполнительной системы и меры по социальной адаптации, осуществляемые в последнее время, в сочетании с ужесточением контроля и усилением ответственности при совершении повторных преступлений, привели к определенной стабилизации криминогенной ситуации среди ранее судимых.
      В 2002 году зарегистрировано около 207 преступлений, совершенных лицами, ранее совершавшими преступления, что является снижением на 20,7% по сравнению с прошлым годом.
      В то же время меры, осуществляемые правоохранительными и местными  исполнительными органами по профилактике рецидивной преступности, недостаточны. Не решаются  должным образом вопросы трудового и бытового  устройства этой  категории граждан.
      Необходимо продолжить работу по созданию в крупных городах центров  социальной адаптации для лиц, не имеющих места жительства,  и  увеличению  числа  мест  в действующих центрах.
      Важное значение в вопросах обеспечения контроля за состоянием  рецидивной преступности должно отводиться организации индивидуально-профилактической работы с ранее судимыми.

5. Повышение уровня правовой культуры общества

      Развитие правового государства и гражданского общества невозможно без проведения постоянной целенаправленной работы по формированию правомерного поведения личности и в то же время его критерием.
      Наличие необходимого уровня юридических знаний о своих правах и  обязанностях  должно стать  обязательным условием  развития  каждой личности, а  стремление обладать ими, должно быть ее внутренней убежденностью, следование нормам закона должно определяться не страхом наказания, а активной  гражданско-правовой позицией. Необходимо повысить уровень осознания обществом проблем насилия в отношении женщин.
      Реализация этих задач предполагает создание целостной системы информационно-правового обеспечения общества, направленной, в первую очередь, на изменение стереотипов правового мышления, когда знание норм права, умение ими пользоваться, должно стать обязательным для каждого, а уважение к правосудию определяет отказ от использования силовых методов для разрешения любых конфликтных ситуаций.
      Необходимо продолжить работу по расширению и углублению связи с  общественностью, вовлечению в эту работу всех без исключения  правоохранительных и иных  государственных органов, а также организации целенаправленной работы с населением по месту жительства, сельскими жителями, кооперативами собственников квартир, педагогическими коллективами и учащимися учебных заведений.

Меры по противодействию преступности

6. Борьба с организованной преступностью.
     
Раскрытие и расследование преступлений

      Борьба с организованной преступностью не может быть успешной без повышения уровня взаимодействия правоохранительных, фискальных и специальных органов, повышения профессионализма их сотрудников.
      Только в результате скоординированных, согласованных и профессиональных действий правоохранительных и специальных органов возможна реализация комплексных мер по выявлению и ликвидации экономической основы организованных преступных групп, источников их финансирования и каналов легализации денежных средств, добытых преступным путем, а также более эффективная защита предпринимателей от преступных посягательств со стороны криминальных структур.
      Не снижающийся рост преступности  и качественная ее трансформация за последние годы требуют совершенствования деятельности оперативно-следственных подразделений, улучшения качества их взаимодействия, адекватного реагирования на противоправные проявления.

7. Борьба с незаконным оборотом наркотиков      

      В целях усиления борьбы с наркоманией и наркобизнесом важно адекватно оценивать глубину, масштабы и тенденции происходящих процессов, ошибки и слабость предпринимаемых усилий. Комплекс сбалансированных мер, наиболее эффективных и наименее затратных, учитывающих возможности и потребности государства и общества в этой сфере, необходимо осуществить в рамках реализации Программы борьбы с наркоманией и наркобизнесом Мангистауской области на 2003 год.
      Правоохранительными и специальными органами продолжится практика проведения комплексных оперативно-профилактических операций "Мак", "Допинг", "Канал", "Арна" и иных мероприятий, направленных на выявление правонарушений в системе легального оборота наркотиков, перекрытие каналов их утечки, выявление и ликвидация подпольных нарколабораторий, а также пресечения незаконного перемещения наркотиков через границу.
      Будет проработан вопрос о создании в приграничных регионах межведомственных центров по взаимодействию в сфере борьбы с незаконным оборотом  наркотических средств, психотропных и прекурсоров.

8. Борьба с терроризмом, иными проявлениями экстремизма и незаконной иммиграцией

      Основной составляющей борьбы с проявлениями терроризма и экстремизма являются меры предупредительного характера, совершенствование единой системы противодействия терроризму в стране, обеспечение должной степени готовности и координации на государственном уровне деятельности правоохранительных и других государственных органов по предупреждению и пресечению этих видов преступной деятельности.
      "Прозрачность" государственной границы  Республики Казахстан с государствами, входящими в СНГ, создает благоприятные условия для  неупорядоченных  миграционных процессов, влекущих растущую незаконную иммиграцию в Казахстан из стран ближнего и дальнего зарубежья, а также проникновения из-за рубежа криминогенного элемента, оружия, наркотиков.

9. Борьба с экономической преступностью и коррупцией

      Экономика области продолжает оставаться слабо защищенной от проникновения криминальных отношений и возникновения криминальных сфер в различных отраслях хозяйствования. Значительная часть экономических и коррупционных преступлений является латентной, особенно в сфере внешнеэкономической деятельности.
      Действия отдельных преступных групп приобретают все более организованный характер, представляют повышенную опасность для всей системы  социально-экономических отношений в стране.
      Основными задачами в этой связи являются совершенствование системы государственного контроля в сфере финансово-хозяйственной деятельности с целью недопущения злоупотреблений, повышение результативности работы правоохранительных органов, форм и методов противодействия экономической преступности и коррупции, в том числе и путем объединения усилий правоохранительных, фискальных, финансовых и других государственных структур.      Приоритетным направлением их деятельности является реализация положений, содержащихся в Стратегическом плане развития Республики Казахстан до 2010 года, Государственной программе борьбы с коррупцией в Республике Казахстан на 2001-2005 годы.

10. Информационно-техническое обеспечение борьбы с преступностью

      Реализация задач по внедрению в органах внутренних дел программного обеспечения Интегрированного банка данных, сопровождению информационных систем позволит создать и использовать централизованный интегрированный банк данных оперативно-розыскного и справочного характера (розыск лиц, оружия и автотранспорта; "некриминальное" оружие и автотранспорт; лица, представляющие оперативный интерес для полиции, др.) в борьбе с преступностью всеми правоохранительными органами.
      Создается предпосылка формирования единого информационного пространства правоохранительных органов Республики Казахстан, для чего необходимо подключиться к единой автоматизированной информационно телекоммуникационной системе органов финансовой полиции Республики Казахстан, завершить работу по созданию единой автоматизированной системы контроля за въездом и выездом иностранцев на территорию области, осуществить комплекс мер по оперативному истребованию органами внутренних дел сведений из центрального банка данных пофамильной картотеки Центр правовой статистики и информации при Генеральной прокуратуре (г.Алматы), внедрить в органах внутренних дел систему удаленного доступа к базам данных единой унифицированной статистической системы органов прокуратуры (без права корректировки).
      Ввод в эксплуатацию центров оперативного управления в городах Астана и Алматы подтвердил эффективность создания информационных систем в различных звеньях управления органами внутренних дел посредством использования современных достижений в области информационных технологий, связи и телекоммуникаций, что необходимо внедрить и нашей области.

11. Укрепление законности в деятельности правоохранительных органов

      Отступление от соблюдения норм закона в деятельности правоохранительных органов представляет собой фактор, дестабилизирующий не только позитивные правоохранительные тенденции, но и процессы демократизации общества, становления новой Казахстанской государственности, усиления гарантий защиты прав, свобод и законных интересов граждан. Это вытекает из требований Конституции Республики Казахстан.
      Обеспечение конституционных гарантий по защите прав, свобод и законных интересов граждан в деятельности правоохранительных, специальных органов, судов, органов местного самоуправления требует изменений в некоторые законодательные акты, направленные на обеспечение права получения квалифицированной юридической помощи, усиление ответственности адвокатов за ненадлежащие выполнения своих обязанностей, полное обеспечение граждан возможностями производства всех видов экспертиз на альтернативной основе.
      Необходимо разработать четкий  механизм реализации Закона  Республики Казахстан  "О государственной  защите лиц, участвующих в уголовном процессе".
      Упорядочение  порядка  хранения  и уничтожения наркотических средств в  правоохранительных органах и судах сократит возможности  двойного оборота  наркотиков, использования их для фальсификации доказательств и другие незаконные действия.
       Своевременная осведомленность граждан о погибших, пострадавших, доставленных в медицинские  учреждения и через "Бюро несчастных случаев"   предупредит бесцельные обращения граждан в правоохранительные органы и медицинские учреждения.
      Требования  об  укреплении законности, соблюдении конституционных  прав и свобод граждан должны быть подкреплены высокой организационной и нравственно-воспитательной работой  в коллективах правоохранительных органов.

12. Совершенствование кадровой политики правоохранительных органов

      Актуальными остаются проблемы кадрового обеспечения деятельности правоохранительных органов области. Не отвечает требованиям времени профессиональный уровень сотрудников правоохранительных органов, особенно органов внутренних дел, где велика еще текучесть кадров. Сохраняется высоким уровень нарушений законности, ущемления конституционных прав граждан со стороны сотрудников правоохранительных органов.
      Одним из основных направлений деятельности является осуществление  последовательной кадровой политики, отвечающей интересам гражданина, общества, государства.
      Приоритетным направлением кадровой политики должно стать воспитание  у сотрудников правоохранительных органов  уважения к конституционным правам  граждан, их чести  и достоинству, формирование  благожелательного отношения к гражданам.
      Необходимо уделить особое внимание подбору, подготовке и переподготовке кадров  правоохранительных органов, принять меры по обеспечению социальных и правовых гарантий для сотрудников, формированию и укреплению стабильного  профессионального  кадрового ядра.
      Необходимо повысить уровень подготовки специалистов в учебных заведениях с ориентацией на максимальную связь с потребностями практики по конкретным направлениям деятельности.
      Необходимо совершенствовать систему специальной, боевой, физической  подготовки,  повышения  квалификации личного состава, укрепить ее материально-техническую базу.
      Важнейшей составной частью комплекса мер по реформированию правоохранительных и фискальных органов должна стать работа по укреплению законности и дисциплины сотрудников, наращиванию усилий по противодействию проявлениям коррупции в собственных рядах.

13. Дальнейшее развитие правовой базы  борьбы с преступностью

      В настоящее время происходит очищение правовой системы от карательно-репрессивной направленности деятельности правоохранительных органов и обвинительного уклона в судопроизводстве. Несмотря на всю важность принятых законодательных актов нельзя не признать, что имеющаяся правовая база борьбы с преступностью в этом направлении требует дальнейшего развития и совершенствования в целях усиления защиты прав и свобод человека и гражданина.
      В уголовном  законодательстве  следует исходить из признания  первичности  и неотъемлемости  прав  и свобод  человека  как высших социальных ценностей, охраняемых законом.
      В связи с этим уголовная политика  должна развиваться в направлении гуманизации и декриминализации, в то же время  усиления ответственности  за совершение тяжких и особо тяжких преступлений.
      Приоритетными направлениями должны стать предупреждение и профилактика преступлений, совершенствование оперативно-розыскной  деятельности, формирование  законопослушного правосознания граждан.
      Необходимо восполнить пробелы в правовом регулировании в сфере борьбы с преступностью.
      Назрела необходимость конкретизации норм законодательства, связанных с розыском различных категорий лиц, которая позволит обозначить роль и участие всех государственных органов в розыске уголовных преступников; лиц, скрывшихся от следствия, дознания и суда, уклоняющихся от уплаты алиментов; без вести пропавших; ответчиков и должников по гражданским делам; иных лиц, разыскиваемых государственными органами.
      Необходимо разработать единые правила расчета (тарифа) по оплате труда переводчиков, оказывающих услуги гражданам в ходе их уголовного преследования, рассмотрения дела в суде.
      Учитывая угрозы международному сообществу, особое внимание необходимо уделить совершенствованию законодательства в сфере предупреждения и пресечения транснациональной организованной преступности и ее особо опасных проявлений терроризма, религиозного экстремизма, наркобизнеса, торговли людьми, незаконного изготовления и оборота оружия и боеприпасов к нему, преступления коррупционного характера, в том числе относящихся к сфере отмывания денег.

14. Международное сотрудничество в борьбе с преступностью

      Развитие международного сотрудничества Республики Казахстан в сфере борьбы с преступностью на 2003-2004 годы будет направлено на укрепление практического взаимодействия с правоохранительными органами иностранных государств, которое должно осуществляться в соответствии с национальным законодательством и международными обязательствами.
      Необходимо продолжить работу по созданию договорно-правовой базы двустороннего сотрудничества в области борьбы с преступностью, регламентирующей наиболее прогрессивные формы взаимодействия между правоохранительными органами иностранных государств. В том числе следует активизировать диалог в двустороннем формате с правоохранительными органами государств - участников СНГ и в особенности с соответствующими структурами государств Евразийского экономического сообщества и Центрально -Азиатского сообщества.
      Пристального внимания требует установление профессиональных связей с правоохранительными органами  государств Европейского союза.
      Необходимо активизировать участие правоохранительных органов Республики Казахстан в проектах и программах ООН в правоохранительной сфере.
      Конкретные шаги должны быть направлены на укрепление взаимоотношений с правоохранительными органами государств, образующих религиозные организации. В этой связи главный акцент должен ставиться на обеспечение многостороннего взаимодействия правоохранительных органов и спецслужб в рамках Совета министров внутренних дел, Совета руководителей органов безопасности и спецслужб, Совета генеральных прокуроров, Совета таможенных органов и других. Необходимо принять меры по реализации Межгосударственной программы совместных мер борьбы с преступностью и Программы государств-участников СНГ по борьбе с международным терроризмом и иными проявлениями экстремизма на период до 2003 года.
      Приоритетным должно стать приграничное сотрудничество с органами внутренних дел сопредельных государств.
      Особую значимость имеют меры, направленные на укрепление взаимодействия в рамках Шанхайской организации и сотрудничества, деятельности Региональной  антитеррористической структуры ШОС.
      Правоохранительные и специальные органы Мангистауской области  в пределах своей компетенции будут принимать меры  по упрочению  имеющихся и расширению  партнерских отношений с соответствующими структурами иностранных государств, прежде всего по вопросам выдачи лиц,  совершивших преступления, оказания взаимной правовой помощи по уголовным делам осуществлению совместных оперативно-розыскных и профилактических  мероприятий, а также специальных операций.
      Будет продолжена практика заключения типовых международных договоров о сотрудничестве в борьбе с организованной преступностью, незаконным оборотом наркотических средств, психотропных веществ, их аналогов и прекурсоров, терроризмом и иными видами преступлений, договоров в многостороннем и двустороннем  формате на межведомственном  уровне.
      Необходимо способствовать шагам, направленным на обеспечение  участия государства в международных Конвенциях  в сфере борьбы с преступностью.

Мониторинг реализации программы

      Ответственные исполнители совместно с соисполнителями несут ответственность за качественное и своевременное выполнение мероприятий, рациональное использование финансовых средств, выделяемых на реализацию Программы.
      При необходимости местные государственные органы, участвующие в реализации Программы, а также соответствующие бюджетные комиссии в установленном законодательством порядке могут вносить предложения по корректировке Программы и Плана мероприятий по ее реализации.
      Ход  и результаты  выполнения мероприятий Программы по решению Председателя областного штаба "Правопорядок" могут быть рассмотрены  на  заседании штаба с заслушиванием отчетов руководителей местных государственных органов, исполнителей Программы.

6. РЕСУРСНОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ ПРОГРАММЫ

      Реализация Региональной программы, требующей финансовые затраты, предусмотрена за счет средств  местного бюджета.
      Предполагаемые расходы на реализацию  мероприятий  Программы  составят из средств местного бюджета-102.868.160 тенге (2003 год- 500.000 тенге, 2004  год 102.368.160  тенге)

7. ОЖИДАЕМЫЕ РЕЗУЛЬТАТЫ ОТ
  РЕАЛИЗАЦИИ ПРОГРАММЫ

      В результате осуществления Программы:
      будет заложена основа для создания стройной системы социальной  профилактики  правонарушений, усилится  контроль за гражданами, склонными к противоправной  деятельности;
      произойдет в целом улучшение криминальной ситуации в области, усилится борьба  с преступностью, наметится тенденция снижения тяжких преступлений (зарегистрированное количество которых не превысит ежегодного порогового уровня 10 преступлений на 10 тысяч населения), повысится раскрываемость преступлений;
      будет обеспечено оптимальное реагирование на угрозы общественной  безопасности;
      улучшится обстановка  на улицах и в других  общественных местах;
      снизится уровень криминализации экономики, возрастет сбор налоговых и иных обязательных платежей в бюджет;
      повысится уровень  правосознания населения его доверия к государству и правоохранительным органам, улучшится взаимодействие граждан с правоохранительными органами.

Маңғыстау облысында құқық бұзушылықтың алдын алу мен қылмысқа қарсы күрестің 2003-2004 жылдарға арналған Бағдарламасы туралы

Маңғыстау облысы мәслихатының 2003 жылғы 27 наурыздағы N 25/264 шешімі. Маңғыстау облыстық Әділет басқармасында 2003 жылғы 4 сәуірде N 1437 тіркелді

      "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасы заңының  6-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес, облыстық мәслихат ШЕШІМ ЕТЕДІ:
      1. Маңғыстау облысында құқық бұзушылықтың алдын алу мен қылмысқа қарсы күрестің 2003-2004 жылдарға арналған Бағдарламасы бекітілсін (қоса беріліп отыр).
      2. Осы шешім жарияланған күнінен бастап күшіне енеді.

      Сессия төрағасы                 Облыстық
                                      мәслихаттың хатшысы

"Маңғыстау облысында құқық     
бұзушылықтың алдын алу мен     
қылмысқа қарсы күрестің 2003-2004  
жылдарға арналған Бағдарламасының  
туралы" облыстық мәслихаттың 2003 жылғы
27 наурыздағы 25/264 шешіміне қосымша

1. БАҒДАРЛАМАНЫҢ ПАСПОРТЫ

Бағдарламаның атауы

Маңғыстау облысында құқық бұзушылықтың алдын алу мен қылмысқа қарсы күрестің 2003-2004 жылдарға арналған Бағдарламасы

Әзірлеу үшін негіздеме

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 29 желтоқсандағы №N 1430 қаулысымен  бекітілген, құқық  бұзушылықтың алдын алу мен қылмысқа қарсы күрестің 2003-2004 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы

Негізгі әзірлеушілер

1.      Облыс әкімияты
2.      Маңғыстау облыстық ішкі істер басқармасы
3.      Облыстық прокуратура
4.      Ұлттық қауіпсіздік Комитетінің Департаменті
5.      Маңғыстау облысы бойынша әділет басқармасы
6.      Маңғыстау облысы бойынша қаржы полициясы Департаменті
7.      Облыстық әскери комиссариат
8.      Облыстық еңбек, халықты жұмыспен қамту және
        әлеуметтік қорғау басқармасы
9.      Облыстық білім басқармасы
10.     Облыстық ақпарат және қоғамдық келісім
        басқармасы
11.     Облыстық қаржы басқармасы
12.     Облыстық денсаулық сақтау басқармасы
13.     Облыстық экономика, өнеркәсіп және сауда
        басқармасы
14.     Облыстық кеден басқармасы
15.     Маңғыстау облыстық төтенше жағдайлар жөніндегі
        басқарма
16.     Облыстық көлік бақылау басқармасы
17.     Облыстық көші-қон және демография басқармасы
18.     Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес
        жөніндегі облыстық комиссия
19.     Облыстық дене мәдениеті және спорт басқармасы
20.     Облыстық Тәртіптік Кеңесі

Негізгі мақсаты

Құқық бұзушылықтың алдын алу жүйесін қалыптастыру, қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздікті нығайту, бұл іске барлық мемлекеттік органдарды, қоғамдық құрылымдар мен тұрғындарды тарту, құқық бұзушылықтың алдын алуды және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз етуде жергілікті атқарушы органдардың рөлі мен жауапкершілігін арттыру

Міндеттері

Тұрғындардың құқықтық мәдениетін көтеру; ұйымдасқан қылмысқа, есірткі бизнесіне, терроризмге және экстремизмнің өзге де көріністеріне, заңсыз көшіп келуге, экономикалық қылмыстар мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жасаудың сенімді жүйесін құру;
құқық бұзушылықтардың алдын алу мен қылмысқа қарсы күрес, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету қоғамның тұрақты өмір сүруінің және дамуының, қазақстандық азаматтардың өмір сүруіне лайықты жағдайлар жасаудың конституциялық шарты болып табылады

Қаржыландыру көздері

Жергілікті бюджеттердің қаражаты мен Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін басқа да көздер 

Күтілетін нәтижелер

Құқық бұзушылықтардың әлеуметтік алдын алудың тиісті жүйесін құру үшін негіз қаланады;
Қылмысқа қарсы күрес күшейе түседі;
халықтың құқықтық сана  - сезімінің деңгейі, олардың мемлекет пен құқық қорғау органдарына сенімі жоғарлайды

Іске асыру мерзімі

2003-2004 жылдар

2. КІРІСПЕ

      Бағдарлама Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі дамуының Стратегиялық жоспарын, Қазақстан Республикасының 1999-2005 жылдарға арналған ұлттық қауіпсіздік Стратегиясының, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 29 желтоқсандағы N 1430 қаулысымен  бекітілген, құқық бұзушылықтық алдын алу мен қылмысқа қарсы күрестің 2003-2004 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасын және қылмысқа қарсы күрес саласында бұрын қолданыста болған бағдарламалармен сабақтастық қағидасын сақтай отырып, іске асыру шеңберінде дайындалды.
      Бағдарлама негізінен ведомствоаралық деңгейінде шешуді талап ететін қағидатты сипаттағы ережелерден тұрады. Бағдарламаға аймақтық сипаттағы іс-шаралар енгізілді.

3. ҚҰҚЫҚТЫҚ ТӘРТІП ПЕН ЗАҢДЫЛЫҚ
АХУАЛЫН ТАЛДАУ

      Құқық қорғау және жергілікті атқарушы органдар қабылдаған шараларға қарамастан, соңғы жылдары қылмысқа қарсы күресте түбегейлі өзгеріс болмай отыр, жасалған қылмыс санының өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда азайғанына қарамастан облыстағы шұғыл жағдай күрделі күйінде қалуда, ауыр және аса ауыр қылмыс түрлерінің алдын алу, жолын кесу және ашу жөніндегі жұмыс тиісті дәрежесінде жүргізілмейді. Тонау - 30,5-ға, жасалған қылмыстар қоғамдық орындарда  14,1-ға, көшелерде - 34,3-ға едәуір өсіп кетті.
      Құқық қорғау органдары жазалауды тиісті деңгейде қамтамасыз етпейді.
      Сондай-ақ, ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес бойынша қабылданып жатқан шаралар да өз
деңгейінде емес, қылмыстық топтар билік және басқару органдарындағы сыбайлас жемқорлық байланыстарын жиі пайдаланады. Құқық қорғау органдарының қызметі әлі күнге дейін бытыраңқы және жүйесіз сипатта болып отыр.
      Көбіне сыбайлас жемқорлықпен жалғасқан экономикалық қылмыстар кеңінен таралған. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің 2001-2005 жылдарға арналған Мемлекеттік және Аймақтық бағдарламаларының шеңберінде жүзеге асырылатын іс-шаралар сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметті біршама жандандыруға мүмкіндік берді. Алайда, сыбайлас жемқорлыққа қарсы бұл күрес, негізінен, ұсақ пара алушылар мен жымқырушыларды анықтаумен шектелді.
      Есірткілердің заңсыз айналымы мен нашақорлықтың таралу проблемасы облыста шиеленісе түсуде. Есірткілерге сұраныс едәуір артып, "ауыр" есірткілердің үлесі ұлғайып отыр. Есірткілерді пайдалануға көбіне кәмелетке толмағандар мен жастар тартылуда. Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің аймақтық бағдарламасы тиісті деңгейде іске асырылмай отыр.
      Қазақстанның шекарасына таяу жерлерде діни экстремизм қаупінің өсуі құқық қорғау органдары, ішкі әскер жеке құрамының жауынгерлік дайындығын арттыру және тыныс  тіршілік жүйелерінің, басқа да маңызды инфрақұрылым объектілерінің жұмыс  істеу қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі қабылданып жатқан шаралар одан әрі күшейтуді талап етеді.
      Облысқа заңсыз ауып келу де еліміз қауіпсіздік мүдделеріне қатысты үлкен проблеманың бірі болып отыр. Ауғанстан, Шри-Ланка және әскери  саяси ахуалы тұрақсыз басқа да алыс-жағын шет елдердің азаматтарын Қазақстан арқылы заңсыз өткізу әрекеттері орын алуда. Заңсыз көшіп келу жолдарын жабу және олардың жолын кесу жөніндегі ішкі істер  органдары мен басқа да  мемлекеттік органдардың күш-жігері әлі мардымсыз болып отыр. Бұған, ең алдымен, ведомстволардың осы саладағы іс-қимылдарының бытыраңқылығы себеп болуда.
      Құқық бұзушылықты әлеуметтік сауықтыру қамтамасыз етуде жергілікті атқарушы биліктің, қоғамдық ұйымдардың рөлі әлі күнге дейін төмен.
     Жастарды жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету мәселелері шешілмеген, қадағалаусыз қалған балалар көбеюде. Қылмыстық жауапкершілікке тартылған кәмелетке толмағандардың жартысынан астамы қандай да бір іспен қамтылмаған. Қылмыстық жазаланатын іс-әрекеттерді жасайтын балалар мен жасөспірімдер саны кемімей отыр.
      Ішкі істер органдарының есептерінде маскүнемдіктен емдеуді қажет  ететін 6832 адам, 2453 нашақор тұр. Әрбір төртінші кісі өлтіру, әрбір үшінші қарақшылық шабуыл мас немесе есірткіге елту күйінде жасалады.
      Тіркелген әкімшілік құқық бұзушылықтардың саны жалпылай төмендеп отырғанымен (2000 жылғы 108127-ден 2002 жылы 109169-ға дейін) соңғы жылдары отбасы  тұрмыстық қарым - қатынастар саласында жасалған құқық бұзушылықтардың өсу үрдісі байқалуда. Егер ол 2000 жылы 1815 құраса, 2002 жылы 3259-ға жетіп отыр.
      Сонымен қатар,  сауықтыру жұмыстарының деңгейі өте төмен, маскүнемдікпен және нашақорлықпен ауыратындарды емдеуге арналған емдеу-алдын алу мекемелерінде төсек - орын саны аз, салауатты өмір салтын насихаттау жөніндегі мақсатты жұмыстар жеткіліксіз жүргізілуде.
      Облыста ауыр қылмыс деңгейінің аз да болса кемігеніне қарамастан, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған және белгілі бір тұрғылықты жері жоқ адамдарды әлеуметтік бейімдеу мәселелері әлі күнге дейін тиісті деңгейде шешілмей отыр.

4. БАҒДАРЛАМАНЫҢ МАҚСАТЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

      Бағдарламаның мақсаты :
      құқық бұзушылықтардың алдын алу жүйесін қалыптастыру, қоғамдық тәртіпті және қоғамдық қауіпсіздікті нығайту, бұл қызметке барлық мемлекеттік органдарды, қоғамдық құрылымдар мен халықты тарту, құқық бұзушылықтың алдын алуды және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз етуде жергілікті атқарушы органдардың рөлі мен жауапкершілігін арттыру;
      қылмысқа қарсы қабылданатын іс-қимыл шараларының тиімділігін арттыру, оның ұйымдасқан нысандарына, есірткі бизнесіне, терроризмге, экстремизмге, заңсыз ауып келуге, экономикалық қылмыстар мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейту;
      заңдылық пен құқықтық тәртіпті  одан әрі нығайту, азаматтардың конституциялық құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету.

      Бағдарламаның міндеттері :
      құқық бұзушылықтардың, оның ішінде кәмелетке толмағандар  мен жастар арасында мақсатты әлеуметтік  құқықтық алдын алуды, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған және тұрғылықты жері жоқ адамдарды әлеуметтік оңалтуды, өзгенің мүлкіне қылмыстық қол сұғудың алдын алуды жүзеге асыру;
      қоғамдық қауіпсіздікті, құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуде, құқық бұзушылықтардың алдын алуда және қылмысқа қарсы күресте жергілікті атқарушы органдардың рөлі мен жауапкершілігін арттыру;
      қылмысқа қарсы күресте азаматтардың мүдделілігін арттыру, қоғамдық сана - сезімнің криминалды сипат алуын болдырмау, халықтық құқықтық мәдениетін қалыптастыру;
      ұйымдасқан қылмысқа, есірткі бизнесіне, терроризмге және экстремизмнің өзге де көріністеріне, заңсыз ауып келуге, экономикалық қылмыстар мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жасаудың сенімді жүйесін құру;
      құқық қорғау және арнайы органдардың қызметін техникалық қайта жарақтандыру мен ақпараттық қамтамасыз  етуді жүзеге асыру;
      құқық қорғау және арнайы органдардың кадр саясатын жетілдіру, олардың қызметкерлерінің біліктілігі мен шеберлігін арттыру;
      қылмысқа қарсы күрестің құқықтық базасын одан әрі дамыту; 
      ұйымдасқан қылмысқа, есірткілердің заңсыз айналымына, сыбайлас жемқорлық пен терроризмге қарсы күрес саласындағы қызметті жүзеге асыратын шетел мемлекеттерінің құқық қорғау органдарымен және арнайы қызметтерімен, сондай-ақ халықаралық ұйымдардың өкілдерімен ынтымақтастықты кеңейту.

5. БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУДЫҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ МЕН ТЕТІГІ

Құқық бұзушылықтың алдын алу, құқықтық тәртіпті нығайту

1. Құқық бұзушылықтың алдын алу және
қоғамдық тәртіпті қамтамасыз ету

      Қазіргі жағдайда Қазақстандағы қылмысқа қарсы күрестің мемлекеттік саясатының маңызды құрамдас бөлігі қылмыстық алдын алу болып табылады. Қылмысқа қарсы күрестің соңғы онжылдықта қалыптасқан тек күш қолдау шараларын бағдарға алу оң нәтиже бермей отыр.
      Облыстағы криминалдық ахуалды тұрақтандырып, оны бірте-бірте азайту жергілікті деңгейде құқық бұзушылықтың алдын алудың  тиімді жүйесін құрмай, құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдардың халықпен байланыстарын белсенді дамыпай - мүмкін болмайды. Алдын алу жұмыстары өзін ақтап шыққан бұрынғы, дәстүрлі нысандарын қалпына келтіруді, сондай-ақ еліміздің, оның ішінде облыстың өзгеріп отырған әлеуметтік-экономикалық ахуалына сәйкес жұмысына әрекет жасаудың жаңа нысандарын іздестіру мен практикаға енгізуді талап етеді.
      Көшелер мен қоғамдық орындардағы құқық бұзу деңгейін қысқарту міндеті қызмет атқарудың нысандарын және әдістерін жетілдіруді, техникалық қадағалау мен байланыс жүйелерін дамытуды, патрульдеу  кезінде едәуір икемді көлік құралдарын және қызметтік жануарларды белсенді пайдалануды, елді мекендердегі қоғамдық тәртіпті қорғауды, оның ішінде қоғамдық құрылымдар мен халықты белсенді түрде тарту есебінен күнделікті жүзеге асыратын күштер санын көбейтуді, моральдық және материалдық ынталандырудың пәрменді жүйесін әзірлеуді, құқықтық тәртіпті қалыптастыруға қатысушы адамдарды құқықтық және әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етуді көздейді.

2. Кәмелетке толмағандардың арасындағы қадағалаусыздық
пен құқық бұзушылықтардың алдын алу

      Болашақта облыстағы криминогендік ахуалдың барлық
параметрлеріне ықпалы болатынын ескере отырып, кәмелетке толмағандар тарапынан жасалатын қылмыстардың алдын алу ерекше көңіл бөлуді талап етеді. Соңғы жылдары жасөспірімдер ортасының криминализациялануының тұрақты өсу үрдісі қалыптасқан, олар жасаған қылмыстардың 2,8 пайызы ауыр және аса ауыр қылмыстар (оның ішінде кісі өлтіру, денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіру, қарақшылық шабуыл) болып табылады.
      Кәмелетке толмағандар топтасып жасайтын қылмыстардың алдын алу өзекті проблема болып отыр. Қылмысқа баратын кәмелетке толмағандардың жартысына жуығы оқушылар мен студенттер. Көптеген жасөспірімдер қылмыстық әрекетті мас күйінде  жасайды немесе бұған дейін қылмысты болған.
      Түрлі себептер салдарынан әлеуметтік жетімдік және балалардың кезбелікке салыну проблемасы шиеленісе түсуде. Мұндайда облыста ауыр жағдайға душар болған және әлеуметтік оңалтуды қажет ететін кәмелетке толмағандарға арналған мамандандырылған мекемелер желісін кеңейту өзекті міндет  болып табылады.
      Мұндай мекемелердің жеткіліксіздігінен дер кезінде мемлекет тарапынан көмек алмаған,  қадағалаусыз қалған балалардың құқық бұзушылар қатарын толықтыруда.
      Облыста қоғамға қауіпті іс-әрекеттер жасаған жасөспірімдерге, соның ішінде қыздарға,  қылмыстық жауапкершілік жасына жеткенге дейін ұстайтын жабық үлгідегі мамандандырылған оқу-тәрбие мекемелері жоқ. Жыл сайын жасы 20 тарта бала қылмыс жасайды, олар жазалау және қайта тәрбиелеу шараларына тартылмастан жасөспірімдер ортасына теріс ықпал етумен жүреді.
      Кәмелетке толмағандарға қатысты сот заңын жүзеге асыруға бағытталған және бірінші кезекте жасөспірімдердің қылмыс жасауына ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтауға, сондай-ақ оларды бас бостандығынан айырмайтын жазалау шараларын қолдануға бағдарланған әділет жүйесін енгізу жөніндегі Алматы қаласы мен Алматы облысында өткізілген тәжірибе нәтижелерін талдау, үйрену қажет.

3. Маскүнемдіктің, алкоголизм мен
нашақорлықтың алдын алу

      Маскүнемдіктің, алкоголизм мен нашақорлықтың қоғамдық қаупі азаймай отыр. Тұрмыстағы маскүнемдік отбасына, тұрғындар денсаулығына және мемлекеттің экономикасына орны толмас зиян келтіруде. Маскүнемдік, әсіресе, жасөспірім кездегі құмарлық, көбінесе есірткі пайдалануға ұласады. Жеке адамның ішімдіктен азғындауы оның әлеуметтік байланыстарын, мүлкі мен тұрғын үйін жоғалтуына әкеліп соғатын негізгі себептердің бірі болып табылады.
     Бұл құбылыстың өріс алуы алкогольдік өнімдер мен маскүнемдіктің таралуына қарсы мемлекеттік саясатының болмауынан одан әрі ушыға түсуде. Бұқаралық ақпарат құралдарында маскүнемдіктің зиянды зардаптарын түсіндіру жөніндегі жұмыстар мүлдем қалыс қалған, оқу орындарында ішімдікке қарсы тәрбие жұмыстары жеткілікті емес. Спирт ішімдіктерін алудың оңайлығы, оларды насихаттайтын жарнамалар, кәмелетке толмағандарға спирт ішімдіктері мен темекі бұйымдарын сатуды шектеудің тиімсіздігі өскелең буынның есірткіге бой алдыруына қолайлы жағдай туғызады.
      Құқық қорғау органдарының қызметі есірткінің таралуына тосқауыл болатын факторлардың бірі, алайда қылмыстық қудалау жолымен нашақорлық мәселесін шешу мүмкін емес.
      Балалар мен жасөспірімдер арасындағы маскүнемдік пен нашақорлықтың алдын алуда мектеп пен басқа да білім беру мекемелеріндегі оқу және тәрбие мәселесін дұрыс ұйымдастыру маңызды.
      Оқу орындарында медициналық алдын алу кабинеттерінің болмауынан ішімдік мен есірткі заттарын пайдаланатын балалар мен жасөспірімдерді анықтау үшін оқушыларға ұдайы тексеру жүргізу жүзеге асырылмайды. Нашақорлыққа душар болған балалар ересек нашақорлармен және маскүнемдермен бірге кәдімгі медициналық наркологиялық мекемелерде емделеді, оларға мұндай қарым-қатынас кері ықпал етеді.
      Салауатты өмір салтын насихаттау, ішімдікке және нашақорлыққа қарсы насихат, ең алдымен өскелең ұрпақтың жаман әдеттерден бой тартуына әкелетін бағыт болып табылады.
      Маскүнемдікке, нашақорлыққа, уытқорлыққа душар болған адамдарды мәжбүрлі түрде емдеуге арналған наркологиялық диспансердің жұмысын жақсарту, есірткіге мойынұсынған адамдарды, оның ішінде кәмелетке толмағандарды медициналық - әлеуметтік оңалтудың орталығын құру, жалпы білім  беретін мектептер мен басқа да оқу орындарында психобелсенді заттарды пайдалануын анықтау тұрғысында оқушыларды ұдайы тексеріп отыратын медициналық кабинеттерді ашу керек.
      Жалпы білім беретін және кәсіби мектептерде оқу үдерісін жетілдіру, мұғалімдердің рөлі мен мәртебесін арттыру, білім берудің мектептен тыс ұйымдары желісін кеңейту жөніндегі шараларды қабылдау, балалардың музыкалық, көркемсурет мектептерінің, спорт мектептерінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету керек.
      Мұндай мектептерге аз қамтылған отбасынан шыққан балалардың бару мүмкіндігін атаулы қаржыландыру мәселесін шешу қажет.

4. Рецидивті қылмыстардың алдын алу

      Қылмыстық атқару жүйесін ізгілік жолына бұру мен кейінгі уақытта жүзеге асырылып жатқан әлеуметтік бейімдеу жөніндегі шаралар қатаң бақылау мен қайта қылмыс жасағаны үшін жауапкершілікті күшейтуге ұласып, бұрын сотталғандар арасындағы криминогендік ахуалдың біршама тұрақтануына әкелді.
      2002 жылы бұрын қылмыс жасаған адамдар тарапынан жасалған 207 жуық қылмыс тіркелген, бұл өткен жылмен салыстырғанда 20,7 пайызға азайған және соңғы жеті жыл ішіндегі ең төменгі көрсеткіш болып табылады.
      Сонымен қатар, құқық қорғау және жергілікті атқарушы органдар жүзеге асырып жатқан қайта жасалатын қылмыстардың алдын алу жөніндегі шаралар жеткіліксіз. Мұндай санаттағы азаматтарды еңбекке орналастыру және тұрмыстық жағдай жасау мәселелері тиісті дәрежеде шешілмей отыр.
      Қалаларда тұрғылықты жері жоқ адамдарға арналған әлеуметтік оңалту орталықтарын құру және жұмыс істеп тұрған Орталықтарда орындар санын көбейту жөніндегі жұмысты жалғастыру қажет.
      Қайта жасалатын қылмыстар ахуалын бақылауды қамтамасыз ету мәселелерінде бұрын сотталғандармен жеке  алдын алу жұмысын ұйымдастыруға мән берілуге тиіс.

5. Қоғамның құқықтық мәдениеті
деңгейін арттыру

      Құқықтық мемлекет пен азаматтық қоғамның дамуы жеке адамның мінез-құлқын қалыптастыратын мақсаты тұрақты жұмыстар жүргізбейінше мүмкін емес.
      Өзінің құқықтары мен міндеттері туралы қажетті заң білімі болуы әрбір жеке тұлғаның дамуы үшін міндетті шарт болуы тиіс, ал игеруге ұмтылу оның ішкі сеніміне сәйкес келуі керек, заң нормаларын орындау жазадан қорқу емес, белсенді азаматтық-құқықтық ұстаныммен айқындалуы тиіс. Қоғамның әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық жасау проблемаларын сезіну деңгейін арттыру қажет.
      Бұл міндеттерді іске асыру бірінші кезекте қалыптасып қалған құқықтық ойлау жүйесін өзгертуге бағытталған ақпараттық-құқықтық қамтудың тұтас жүйесін құруды көздейді, сонда құқық нормаларын білу, оны қолдана алу әр адам үшін міндеті болмақ, ал сот әділдігіне құрмет даулы жағдайларды шешуде көш қолданудан бас тартуға әкеледі.
      Жұртшылықпен байланыс жасауды кеңейту және тереңдету, бұл жұмысқа барлық құқық қорғау және өзге де мемлекеттік органдарды тарту, сондай-ақ тұрғылықты жердегі тұрғындармен, ауыл тұрғындарымен, пәтер иелері кооперативтерімен, педагогикалық ұжымдармен және оқу орындарының оқушыларымен  мақсатты жұмыстар жүргізуді жалғастыру керек.

6. Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес.
Қылмыстарды ашу және тергеу

      Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрестің табысты болуы құқық қорғау, фискалдық және арнайы органдардың бірлескен өзара іс-қимыл жасау деңгейін, олардың қызметкерлерінің кәсіби шеберлігін арттырмайынша мүмкін емес.
      Ұйымдасқан қылмыстық топтардың экономикалық негізін, оларды қаржыландырудың көздерін және қылмыстық жолмен табылған ақша қаражаттарын заңдастыру арналарын анықтау мен жою жөніндегі кешенді шараларды іске асыру, сондай-ақ кәсіпкерлерді криминалдық құрылымдар тарапынан қорғау - құқық қорғау және арнайы органдардың орайласқан, келісілген және кәсіби іс-қимылдарын кешенді жүзеге асыру нәтижесінде ғана мүмкін болады.
      Соңғы жылдары қылмыстың үдей түсуі және оның түрленіп отыруы жедел тергеу бөлімшелерінің қызметін жетілдіруді, олардың өзара іс-әрекет жасауын жақсартуды, құқыққа қайшы көріністерге тиісінше қимыл көрсетуді талап етеді.

7. Есірткілердің заңсыз айналымына
қарсы күрес

      Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күресті күшейту мақсатында болып жатқан үдерістердің тереңдігі мен ауқымын алынып жатқан шаралардың кемшіліктері мен осал тұстарын тиісінше бағалау маңызды. Мемлекет пен қоғамның мүмкіндіктері мен қажеттіліктерін ескере отырып, барынша тиімді және неғұрлым шығынсыз шаралар кешенін нашақорлық пен есірткі бизнесіне қарсы күрестің Маңғыстау облысының 2003 жылғы Бағдарламасын  іске асыру шеңберінде жүзеге асыру қажет.
      Құқық қорғау және арнайы органдар "Мак", "Допинг", "Канал", "Арна" кешенді жедел-алдын алу операцияларын және есірткілердің заңды айналымы жүйесіндегі құқық бұзушылықтарды анықтауға, оларды өткізу арналарын жабуға, жасырын есірткі зертханаларын анықтау мен жоюға, сондай-ақ шекара арқылы есірткілерді заңсыз өткізудің жолын кесуге бағытталған өзге де іс-шараларды жүргізу практикасын жалғастырады.
      Шекаралас аймақтарда есірткі құралдарының, психотроптық заттардың және прекурсорлардың заңсыз  айналымына қарсы күрес саласында өзара іс-қимыл жасайтын ведомствоаралық орталықтар құру туралы мәселе қаралатын болады.

8. Терроризмге, экстремизмнің өзге де көріністеріне
және заңсыз ауып келуге қарсы күрес

      Терроризм мен экстремизм көріністеріне қарсы күрестің негізін алдын алу сипатындағы шаралар, елімізде терроризмге қарсы іс-қимыл жасаудың бірыңғай жүйесін жетілдіру, құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдардың қылмыстардың алдын алу мен жолын кесу жөніндегі дайындығын тиісті дәрежеде қамтамасыз ету және үйлестіру құрайды.
      Қазақстан Республикасының ТМД-ға кіретін мемлекеттермен жалғасатын мемлекеттік шекарасының ашықтығы Қазақстанға жақын және алыс шетелдерден бейберекет ауып келуге, заңсыз көшіп келуге, сондай-ақ шетелдерден криминогенді элементтердің, қарудың, есірткілердің енуіне қолайлы жағдай туғызады.

9. Экономикалық қылмысқа және
сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес

      Облыс экономикасының криминалдық қарым-қатынастардан және шаруашылық жүргізудің әртүрлі салаларында криминалдық өрістердің пайда болуынан қорғалуы әлсіз. Экономикалық және сыбайлас жемқорлық  қылмыстарының едәуір бөлігінің, әсіресе сыртқы экономикалық қызмет саласында латентті, ізі жасырын болып отыр.
      Жекелеген қылмыстық топтардың іс-қимылы  көбіне ұйымдасқан сипатқа ие бола бастады, бұл еліміздегі әлеуметтік-экономикалық қарым-қатынастардың барлық жүйесі үшін едәуір қауіп төндіреді.
      Осыған байланысты, қиянат жасауды болдырмау мақсатында қаржы-шаруашылық қызмет саласында мемлекеттік бақылау жүйесін жетілдіру, құқық қорғау органдары жұмысының нәтижелілігін, экономикалық қылмыстар мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жасау нысандары мен әдістерін арттыру, оның ішінде құқық қорғау, фискалдық, қаржы және басқа да мемлекеттік құрылымдардың күш-жігерін біріктіру жолымен арттыру негізгі міндеттер болып табылады.
      Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі дамуының Стратегиялық жоспарында, Қазақстан Республикасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің 2001-2005 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасында  жазылған ережелерді іске асыру олардың қызметтерінің басым бағыттары болып табылады.

10. Қылмысқа қарсы күресті ақпараттық-
техникалық қамтамасыз ету

      Ішкі істер органдарында шоғырландырылған деректер банкін бағдарламалық қамтамасыз етуді енгізу, ақпараттық жүйелерді сүйемелдеу жөніндегі міндеттерді іске асыру қылмысқа қарсы күресте барлық құқық қорғау органдарының жедел-іздестіру және анықтамалық сипаттағы (адамдарды, қару мен автокөлікті іздестіру; "криминалдық емес" қару мен автокөлік; полицияның көз қырына іліккен адамдар, т.б.) орталықтандырылған шоғырландырылған деректер банкін құруына және пайдалануына мүмкіндік береді.
      Қазақстан Республикасы құқық қорғау  органдарының бірыңғай  ақпараттық кеңістігін құрудың алғышарттары құралады. Бұл үшін Қазақстан Республикасы қаржы полициясы органдарының бірыңғай автоматтандырылған ақпараттық - телекоммуникациялық жүйесіне қосылу, облыс аумағына шетелдіктердің кіруін және шығуын бақылаудың бірыңғай автоматтандырылған жүйесін құру жөніндегі жұмысты аяқтау, ішкі істер органдарының Бас прокуратураның жанындағы құқықтық статистика және ақпарат орталығындағы (Алматы қаласы) тегі бойынша картотеканың орталық банкінен мәліметтерді жедел талап етуі жөніндегі кешенді шараларды жүзеге асыру, ішкі істер органдарында прокуратура органдарының біріздендірілген статистикалық жүйесі деректерінің базаларына қашықтықтан ену жүйесін (түзету құқығынсыз) енгізу керек.
      Астана және Алматы қалаларында жедел  басқару орталықтарын пайдалануға беру ақпараттық технологиялар, байланыс және телекоммуникациялар саласындағы қазіргі заманғы жетістіктері пайдалану арқылы ішкі істер органдарының әртүрлі басқару буындарында ақпараттық жүйелерді құрудың тиімділігін растап отыр, мұны біздің облысқа да енгізу қажет.

11. Құқық қорғау органдарының
қызметіндегі заңдылықты нығайту

      Құқық қорғау органдарының қызметінде заң нормаларын сақтаудан ауытқу құқық қорғаудың оң үрдістерін ғана емес, сонымен қатар қоғамды демократияландыру, жаңа қазақстандық мемлекеттің қалыптасуы, азаматтардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау кепілдіктерін күшейтуді тұрақсыздандыру факторы болып табылады. Бұл Қазақстан Республикасы Конституциясының талаптарынан туындайды.
      Құқық қорғау, арнайы органдардың, соттардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қызметінде азаматтардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау жөніндегі конституциялық кепілдіктерді қамтамасыз ету білікті заң көмегін алу құқығын қамтамасыз етуге, адвокаттардың өз міндеттерін тиісінше атқармағаны үшін жауапкершілігін күшейтуге, азаматтарды баламалы негізде сараптамалардың барлық түрлерін жүргізу мүмкіндіктерімен толық қамтамасыз етуге бағытталған кейбір заңнамалық кесімдерді өзгертуді талап етеді.
      "Қылмыстық процеске қатысушы адамдарды мемлекеттік қорғау туралы" Қазақстан Республикасының Заңын  іске асырудың айқын тетігін әзірлеу қажет.
      Құқық қорғау органдары мен соттарда есірткі құралдарын сақтау және жою тәртібін ретке келтіру есірткілердің қосарланған айналымға түсуін, оларды дәлелдемелерді бұрмалауға пайдалану мүмкіндіктерін және басқа да заңсыз әрекеттерді қысқартады.
      Қаза болғандар, зардап шеккендер, медициналық мекемелерге және "Қайғылы оқиғалар бюросы" арқылы жеткізілгендер туралы дер кезінде хабардар етілуі, азаматтардың құқық қорғау органдары мен медициналық мекемелерге мақсатсыз жүгінуін болдырмайды.
      Заңдылықты нығайту,  азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын сақтау туралы талаптар құқық қорғау органдары ұжымдарындағы жоғары ұйымдастырушылық және адамгершілік-тәрбие жұмыстарымен нығайтылуы тиіс.

12. Құқық қорғау органдарының кадр
саясатын жетілдіру

      Облыстық құқық қорғау органдары қызметін кадрлармен қамтамасыз ету өзекті проблема болып  отыр. Құқық қорғау органдары, әсіресе кадрлардың тұрақтамауы жоғары болып отырған ішкі істер органдары қызметкерлерінің кәсіби деңгейі уақыт талабына сай емес.
      Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің тарапынан болатын заң бұзушылықтар, азаматтардың конституциялық құқықтарын шектеу жоғары деңгейде қалып отыр.
      Азаматтың, қоғамның, мемлекеттің мүдделеріне жауап беретін кадр саясатын жүзеге асыру қызметтің негізгі бағыттарының бірі болып табылады.
      Құқық қорғау органдарының қызметкерлерін азаматтардың конституциялық құқықтарын, олардың ар-намысын құрметтеуге тәрбиелеу, азаматтарға тілектестік қарым-қатынасты қалыптастыру кадр саясатының басым бағыты болуы тиіс.
      Құқық қорғау органдарының кадрларын іріктеуге, даярлауға және қайта даярлауға айырықша көңіл бөлу, қызметкерлер үшін әлеуметтік және құқықтық кепілдіктерді қамтамасыз ету және тұрақты кәсіби кадр тобын қалыптастыру мен нығайту жөнінде шаралар қабылдау қажет.
      Қызметтің нақты бағыттары бойынша практикадағы
қажеттіліктермен барынша байланыстыра отырып, оқу орындарында мамандар даярлау деңгейін арттыру қажет.
      Арнайы, жауынгерлік, дене шынықтыру даярлығын, жеке құрамның біліктілігін арттыру жүйесін жетілдіру, оның материалдық - техникалық базасын нығайту қажет.
      Заңдылықты және қызметкерлердің тәртібін нығайту, өз қатарларында сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы әрекет жасау бойынша күш-жігерді үдете түсу жөніндегі жұмыстар құқық қорғау және фискалдық органдарды реформалау жөніндегі шаралар кешенінің құрамдас бөлігі болуы тиіс.

13. Қылмысқа қарсы күрестің құқықтық
базасын одан әрі дамыту

      Қазіргі кезде құқық жүйесін құқық қорғау органдары қызметіндегі жазалау - қудалауға ұшырату бағытынан және сот өндірісінде айыптауға бейімделуден тазарту жүргізілуде. Қабылданған заң актілерінің барлық маңыздылығына қарамастан, адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғауды күшейту мақсатында қылмысқа қарсы күрес бағытындағы қолда бар құқықтық базаны одан әрі дамыту және жетілдіру қажеттігін мойындамауға болмайды.
      Қылмыстық заңнамада адамның бостандығы мен құқықтары заңмен қорғалатын  бірінші және біртұтас жоғары әлеуметтік құндылықтар екендігін мойындау керек.
      Осыған орай қылмыстық саясат ізгілік пен декриминализация, сонымен қатар ауыр және аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін жауапкершілікті күшейту бағытында дамуы тиіс.
      Қылмыстардың  алдын алу, жедел-іздестіру қызметін жетілдіру, азаматтардың заңды орындаудағы құқықтық сана-сезімін қалыптастыру басым бағыттар болуы тиіс.
      Қылмысқа қарсы күрес саласында құқықтық реттеудегі олқылықтардың орнын толтыру қажет.
      Адамдардың әртүрлі санаттарын іздестіруге байланысты заңнама нормаларын нақтылай түсу қажеттілігі пісіп-жетілді. Бұл барлық мемлекеттік органдардың қылмыскерлерді іздестірудегі рөлін және оған қатысуын; тергеуден, анықтау мен  соттан жасырынған; алимент төлеуден жалтарушы; хабарсыз жоғалған адамдарды; азаматтық істер бойынша жауап берушілер мен борышкерлерді;  мемлекеттік органдар іздестіретін өзге де адамдарды айқындау мүмкіндігін береді.
      Азаматтарды қылмыстық қудалау, істерді сотта қарау барысында оларға қызметтер көрсететін аудармашыларға еңбекақы төлеу жөніндегі есептің (тарифтің) бірыңғай ережелерін әзірлеу қажет.
      Халықаралық  қауымдастыққа төнген қауіпті ескере отырып, трансұлттық ұйымдасқан қылмыстық және оның аса қауіпті көріністерінің  терроризмнің, діни экстремизмнің, есірткі бизнесінің, адамдарды саудалаудың, қару мен оқ-дәрілерін заңсыз әзірлеудің және олардың айналымының, сыбайлас жемқорлық сипатындағы, оның ішінде ақшаның жылыстауы саласына жататын қылмыстардың алдын алу мен жолын кесу саласындағы заңнаманы жетілдіруге ерекше назар аудару керек.

14. Қылмысқа қарсы күрестегі
халықаралық ынтымақтастық

      Қылмысқа қарсы күрес саласындағы Қазақстан Республикасының 2003-2004 жылдарға арналған халықаралық ынтымақтастығын дамыту шетел мемлекеттерінің құқық қорғау органдарымен өзара практикалық іс-әрекет жасауын нығайтуға бағытталатын болады, ол ұлттық заңнамаға және халықаралық міндеттемелерге сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.
      Шетел мемлекеттерінің құқық қорғау органдары арасындағы өзара іс-әрекет жасаудың аса прогрессивті нысандарын реттейтін қылмысқа қарсы күрес саласындағы екі жақты  ынтымақтастықтың шартты-құқықтық базасын құру жөніндегі жұмысты жалғастыру қажет. Оның ішінде ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің құқық қорғау органдарымен, әсіресе Еуразиялық экономикалық қоғамдастық және Орталық Азия қоғамдастығы мемлекеттерінің тиісті құрылымдарымен екі жақты пішімді диалогты жандандыра түсу қажет.
      Еуропа Одағы мемлекеттерінің құқық қорғау органдарымен  кәсіби байланыстар орнату айырықша көңіл бөлуді талап етеді.
      Қазақстан Республикасы құқық қорғау органдарының БҰҰ-ның құқық қорғау саласындағы жобалары мен бағдарламаларына қатысуын жандандыру қажет.
      Нақты қадамдар аймақтық ұйымдарды құрайтын мемлекеттердің құқық қорғау органдарымен өзара қарым-қатынасты нығайтуға бағытталуы тиіс. Осыған орай, басты назар ішкі істер министрлерінің Кеңесі, қауіпсіздік органдары мен арнайы қызметтер  басшыларының кеңесі, бас прокурорлар Кеңесі, кеден органдарының Кеңесі және басқа да кеңестер шеңберінде құқық қорғау органдары мен арнайы қызметтердің көпжақты өзара іс-әрекетін қамтамасыз етуге бағытталуы керек. Қылмысқа қарсы күрестің бірлескен шараларының мемлекетаралық бағдарламасын және ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің халықаралық терроризм мен экстремизмнің өзге де көріністеріне қарсы күрес жөніндегі 2003 жылға дейінгі кезеңге арналған бағдарламасын іске асыру жөніндегі шараларды қабылдау қажет.
      Шекаралас мемлекеттердің ішкі істер органдарымен шекаралық ынтымақтастық басым болуы тиіс.
      Шанхай ынтымақтастық ұйымы, ШЫҰ-ның Аймақтық терроризмге қарсы құрылымы қызметінің шеңберінде өзара іс-әрекет жасауды нығайтуға бағытталған шаралардың ерекше мәні бар.
      Маңғыстау облысының құқық қорғау және арнайы органдары өз құзыреттері шегінде шетел  мемлекеттерінің тиісті құрылымдарымен қолда бар әріптестік қарым-қатынастарды нығайту және кеңейту жөніндегі, ең алдымен қылмыс жасаған адамдарды ұстап беру, қылмыстық істер бойынша өзара құқықтық көмек көрсету, бірлескен жедел-іздестіру және алдын алу шараларын, сондай-ақ арнайы операцияларды жүзеге асыру мәселелері жөніндегі шараларды қабылдайтын болады.
      Ұйымдасқан қылмысқа, есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, олардың аналогтары мен прекурсорлардың заңсыз айналымына, терроризм мен  өзге де қылмыс түрлеріне қарсы күрестегі ынтымақтастық  туралы үлгілік халықаралық шарттарды, ведомствоаралық деңгейде көпжақты және екіжақты нысандағы шарттарды жасау практикасы жалғастырылатын болады.
      Мемлекеттің қылмысқа қарсы күрес саласындағы халықаралық Конвенцияларға қатысуын қамтамасыз етуге бағытталған қадамдарға ықпал ету қажет.

Бағдарламаны іске асырудың мониторингі

      Жауапты орындаушылар бірлесе орындаушылармен бірге іс-шаралардың сапалы әрі уақытылы орындалуына, Бағдарламаны іске асыру үшін бөлінетін қаражаттың ұтымды пайдаланылуына жауап береді.
      Қажет болғанда Бағдарламаны іске асыруға қатысатын жергілікті мемлекеттік органдар, сондай-ақ тиісті бюджет комиссиялары заңнамада белгіленген тәртіппен Бағдарламаны және оны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын түзету жөнінде ұсыныстар енгізе алады.
      Бағдарламаның іс-шараларын орындау барысы мен нәтижелері "Құқық тәртібі" облыстық штабы Төрағасының шешімі бойынша Бағдарламаның орындаушылары-жергілікті мемлекеттік органдар басшыларының есептерін тыңдау арқылы штабтың отырысында қаралуы мүмкін.

6. БАҒДАРЛАМАНЫ РЕСУРСТЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ

      Қаржы шығындарын талап ететін Бағдарлама іс-шараларын іске асыру жергілікті бюджеттің қаражаты есебінен көзделген.
      Жергілікті бюджеттен Бағдарламаның іс-шараларын іске асыруға бағытталған ықтимал шығыстар 102868160 теңге, (2003 жылы - 500000  теңге, 2004 жылы - 102368160 теңге) құрайды.

7. БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР

      Бағдарламаны жүзеге асыру нәтижесінде:
      құқық бұзушылықтың әлеуметтік алдын алудың тиісті жүйесін құрудың негізі қаланады, құқыққа қарсы әрекет жасауға бейім азаматтарды бақылау күшейеді;
      тұтастай  алғанда, облыстағы криминалдық ахуал жақсарады, қылмысқа қарсы күрес күшейе түседі, ауыр қылмыстардың азаю үрдісі байқалады (олардың тіркелген саны жыл сайынғы бастамалық деңгейден 10 мың тұрғынға 10 қылмыстан аспайды), қылмыстарды ашу жоғарылайды;
      қоғамдық қауіпсіздікке қатер төндірулерге жіті қимыл көрсету қамтамасыз етілетін болады;
      көшелердегі және басқа да қоғамдық орындардағы ахуал жақсарады;
      экономиканың криминализациялану деңгейі төмендейді, салық және бюджетке төленетін өзге де міндетті төлемдер артады;
      халықтың құқықтық сана-сезімінің, олардың мемлекет пен құқық қорғау органдарына сенімінің деңгейі жоғарылайды, азаматтардың құқық қорғау органдарымен өзара қарым  қатынасы жақсарады.