On approval of the Fire Safety Rules

Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 9, 2014 No. 1077.

Unofficial translation

Footnote. It became invalid by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 16.03.2022 No. 131 (effective after ten calendar days after the date of its first official publication).

In accordance with subparagraph 15) of Article 11 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated April 11, 2014 "On civil protection", the Government of the Republic of Kazakhstan DECIDES:

1. To approve the attached Fire Safety Rules.

2. To recognize as invalid:

1) the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 30, 2011 No. 1682 “On approval of the Fire Safety Rules” (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2012, No. 15, Art. 253);

2) paragraph 50 of the amendments that are made to some decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan, approved by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated July 23, 2013 No. 735 "On amendments to some decisions of the Government of the Republic of Kazakhstan" (CAPG of the Republic of Kazakhstan, 2013, No. 42, article 623.).

3. This decree enters into force ten calendar days after the day of its first official publication.

Prime-Minister of the Republic of Kazakhstan

K. Massimov

Approved by the decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated October 9, 2014 № 1077

The Fire Safety Rules
1. General provisions
Organizational and technical measures
General provisions

1. These Fire Safety Rules (hereinafter referred to as the Rules) are developed in accordance with subparagraph 15) of Article 11 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated April 11, 2014 “On Civil Protection” and determine the procedure for ensuring fire safety in order to protect people, property, society and the state from fires.

Footnote. Paragraph 1 as amended by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

1-1. During the operation of facilities, compliance with the requirements of these Rules and other regulatory legal acts containing fire safety requirements for the operation of facilities approved in the prescribed manner is ensured.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 1-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

1-2. Fire safety at the facility is provided by the owners of facilities, heads of organizations, enterprises, regardless of ownership, as well as individual entrepreneurs (hereinafter referred to as the head of the organization). In order to ensure fire safety, the heads of organizations in the prescribed manner appoint those responsible for ensuring fire safety in certain areas of work.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 1-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

1-3. For each facility (with the exception of individual residential buildings), the head of the organization approves an instruction on fire safety measures that establishes a fire regime corresponding to their fire hazard, in accordance with Appendix 1-1 to these Rules.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 1-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

1-4. The heads of organizations (including housing maintenance organizations) responsible for the operation of buildings and structures equipped with smoke removal systems, automatic fire detection and extinguishing installations, alarm and evacuation management systems in case of fire, keep these systems in good condition.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraphs 1-4 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

1-5. The head of the organization ensures compliance with the project documentation and the constant presence in good working condition of fire extinguishing and fire alarm installations, warning systems and evacuation management in case of fire, smoke protection and fire water supply, anti-fire doors, valves and hatches, other fillings of openings in fire barriers, premises, buildings and structures, means of protection and rescue of people.

The operation of buildings and structures during the period of maintenance and scheduled preventive maintenance related to the shutdown of the installation (individual lines, signaling devices), fire protection systems or means, without the implementation of additional measures to ensure fire safety is not allowed.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraphs 1-5 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

1-6. The procedure for organizing non-state fire services at facilities is determined in accordance with the Rules for implementation of the activities of non-state fire services, approved by order of the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan dated November 7, 2014 No. 782 (registered in the register of state registration of regulatory legal acts under No. 9931).

Footnote. The Rules are supplemented by paragraphs 1-6 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2. Employees of organizations are allowed to work only after passing the briefing on fire safety, and if the specifics of work change, they undergo additional training on preventing and extinguishing possible fires. The procedure for training employees of organizations and the public in fire safety measures and the requirements for the content of training programs for training in fire safety measures are established by the authorized body in the field of civil protection.

2-1. In order to ensure the operability and reliable operation of fire automatics systems and installations, departmental (industry, facility) rules and instructions for technical maintenance of systems and installations of fire automatics are developed taking into account the specifics of objects and production processes.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 2-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-2. From the moment the systems and installations of fire automatics are put into operation, maintenance and scheduled preventive maintenance are organized at each facility.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-3. Works on maintenance and scheduled preventive maintenance of technical means of fire protection systems are carried out by the operating organization independently in the presence of qualified specialists to perform these works.

In the absence of specially trained maintenance personnel, routine maintenance and scheduled preventive maintenance of technical means of fire protection systems are carried out under an agreement with organizations in accordance with the annual schedule drawn up taking into account the technical documentation of manufacturers, and the timing of routine maintenance.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-4. To ensure the efficient operation of the technical means of fire protection systems for buildings (automatic fire alarm and fire extinguishing installations, smoke protection systems, warning and evacuation management in case of fire and manual fire extinguishers), by order of the head of the organization, an official is appointed responsible for the operation of fire protection systems, acquisition, repair, safety and readiness for action of primary fire extinguishing means, timely and high-quality maintenance (recharging of manual fire extinguishers) and scheduled preventive maintenance.

Operation and maintenance of fire extinguishers are carried out in accordance with the requirements of ST RK 1487 “Fire-fighting equipment. Fire extinguishers. Operating requirements”.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 2-4 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-5. For the qualified operation and maintenance of systems and installations of fire automatics in a technically sound condition at the facility, the following personnel are appointed by order of the head:

1) the person responsible for the operation of fire automatics systems and installations;

2) specialists to perform maintenance work and preventive maintenance of fire automatics systems and installations in the absence of a contract for the maintenance of fire automatics systems and installations. The training of specialists is carried out by the person responsible for the operation of fire automatics systems and installations, according to a program approved by the head of the facility.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 2-5 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-6. In the premises of duty personnel, places where evacuation plans and instructions on fire safety measures are located, signs are posted indicating the telephone numbers of the fire service "101" and the unified duty and dispatch service "112".

Duty personnel are provided with a set of keys from all door locks of the building in accordance with the functions assigned to them.

A spare set of keys is stored in the premises of the staff on duty (security) on the first floor of the building.

Each key is provided with a tag with an inscription about its belonging to the corresponding lock.

The staff on duty is located in the premises in which a telephone is installed and a register of adults and children remaining in the building for the night is kept in any form.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraphs 2-6 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-7. The person responsible for the operation of fire automatics systems and installations ensures:

1) fulfillment of the requirements of these Rules;

2) control and acceptance of work on maintenance and preventive maintenance in accordance with the schedule and schedule of work under the contract;

3) maintaining systems and installations of fire automatics in working condition by organizing timely maintenance and scheduled preventive maintenance;

4) training of maintenance and duty personnel, as well as instructing persons working in protected premises on actions when fire automatics systems and installations are triggered;

5) development of the necessary operational documentation and its maintenance;

6) timely filing of complaints to:

manufacturers - when supplying incomplete technical devices and equipment of systems and installations of fire automatics, or not corresponding to the technical documentation;

installation organizations - upon detection of poor-quality installation;

service organizations - for untimely and poor-quality maintenance and scheduled preventive maintenance of systems and installations of fire automatics.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraphs 2-7 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-8. Accounting for maintenance and scheduled preventive maintenance of technical means of fire protection systems, checks for the availability and condition of primary fire extinguishing equipment is reflected in a special log or automated maintenance and scheduled maintenance management system.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraphs 2-8 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-9. Maintenance and preventive maintenance of fire automatics systems and installations are carried out by qualified specialists of the facility or organizations that carry out this type of activity on a contractual basis (hereinafter referred to as the contractor). The existence of a contract for maintenance and scheduled preventive maintenance of fire automatics systems and installations with the organization does not relieve the facility manager of the responsibility for fulfilling the requirements of these Rules.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraphs 2-9 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-10. Maintenance and scheduled preventive maintenance of fire automatics systems and installations include:

1) the conduct of planned preventive work;

2) troubleshooting and maintenance;

3) assistance by the contractor to the customer in matters of proper operation.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 2-10 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-11. The frequency of maintenance, scheduled preventive maintenance and the scope of work are established in accordance with the requirements of the operational documentation for the technical means of the serviced systems, fire automatics installations and are indicated in the contract.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 2-11 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-12. At the facilities for service personnel, "Instructions for operation of systems and installations of fire automatics" and "Instructions for duty (operational) personnel" are developed and approved by the head of the organization.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 2-12 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-13. The maintenance personnel of the facility or the contractor perform routine maintenance within the established time limits and fill out the relevant operational documentation.

Footnote. The Rules are supplemented by paragraph 2-13 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-14. At a facility equipped with fire automatics systems and installations, the head of the organization ensures the availability of the following documentation:

1) design and estimate documentation for systems and installations of fire automatics;

2) executive documentation (a set of working drawings), acts of concealed work (if any), tests and measurements;

3) an act of acceptance into operation of systems and installations of fire automatics in the form in accordance with Appendix 1-2 to these Rules;

4) passports for technical means that are part of systems and installations of fire automatics;

5) a list of installed devices and equipment of systems and installations of fire automatics in the form in accordance with Appendix 1-3 to these Rules;

6) passports for filling the cylinders of gas fire extinguishing installations (if any) with fire extinguishing compositions;

7) instructions for the operation of systems and installations of fire automatics;

8) regulations for maintenance work;

9) schedule of maintenance and the planned preventive maintenance;

10) operational log of systems and installations of fire automatics in the form in accordance with Appendix 1-4 to these Rules;

11) work schedule of operational (duty) personnel, approved by the head of the organization;

12) job descriptions of the duty and maintenance personnel, the person responsible for the conduct of maintenance and scheduled preventive repairs, a copy of the contract with the organization for carrying out maintenance and scheduled preventive repairs (at facilities serviced by organizations);

13) a log of the training of the personnel of the facility for the evacuation of people using warning systems and evacuation management (if any) in any form.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-14 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-15. Systems and installations of fire automatics are constantly kept in the standby (design) mode of operation.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-15 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-16. During the period of maintenance and scheduled preventive maintenance, the implementation of which is associated with the inhibit of fire automatics systems and installations, the facility administration ensures fire safety of the objects protected by fire automatics systems and installations by compensatory measures.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-16 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-17. After the expiration of the service life specified in the documentation for the technical device that is part of the systems and installations of fire automatics, as well as in the event of a failure of the systems and installations of fire automatics, a technical examination of these systems and installations is carried out in order to determine the possibility of their further use for their intended purpose.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-17 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-18. Technical examination of systems and installations of fire automatics is carried out by a commission with the obligatory participation of representatives of the customer, contractor, if necessary, specialists from other organizations.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-18 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-19. The results of the survey are documented in the act of survey of systems and installations of fire automatics in the form in accordance with Appendix 1-5 to these Rules.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-19 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-20. In buildings and structures (except for residential buildings), in the event of a simultaneous presence on any floor of 10 people or more, plans for evacuation of people are developed and hung out on each floor of the building, at the evacuation exits from the floor at a distance of no more than 20 m along the length of the corridor in the case of a fire, containing the procedure for the actions of employees of the organization to carry out the safe evacuation of people, call the fire service and organize fire extinguishing before the arrival of fire departments.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-20 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-21. In buildings for people to live, as well as buildings (structures) with a mass stay of people, in case of a power outage in case of fire, the staff on duty is provided with electric lights in working condition. The number of lanterns is determined by the head of the organization, based on the characteristics of the object, but not less than 1 lantern for each person on duty.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-21 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-22. The instructions on fire safety measures developed for buildings with round-the-clock stay of people (boarding schools, homes for the elderly and disabled, orphanages, hospitals) contain options for self-evacuation of people, as well as the evacuation of people who are not capable of self-evacuation by the organization's personnel for daylight and darkness.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-22 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-23. Heads of boarding schools, homes for the elderly and disabled, orphanages and hospitals:

1) on a daily basis, at the time set by the fire service, report to the fire department, in the exit area of ​​which the object is located, information on the number of people located at each object;

2) provide training of personnel on their actions in case of fire at least once every six months with a simultaneous check of the operability of all elements of the fire protection system of the building.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-23 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-24. Changing the functional purpose, carrying out major repairs, technical re-equipment, reconstruction and redevelopment of buildings and structures without design and estimate documentation developed and approved in the prescribed manner are not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-24 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-25. When renting buildings and premises, tenants comply with the requirements of these Rules for this type of buildings, unless otherwise stipulated in the lease agreement.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-25 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-26. For all production and storage facilities, as well as outdoor technological installations, categories of explosion and fire hazard, as well as zone classes are determined in accordance with the requirements of the Rules for the Installation of Electrical Installations, approved by order of the Minister of Energy of the Republic of Kazakhstan dated March 20, 2015 No. 230 (registered in the register of state registration normative legal acts No. 10851) (hereinafter - order No. 230), which are indicated by the corresponding signs on the doors of the premises.

Safety signs are installed near equipment that has an increased fire hazard.

The use in production processes of substances and materials with unexplored indicators of their explosion and fire hazard, as well as their storage together with other substances and materials are not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-26 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-27. Buildings and structures at all stages of their life cycle are provided with communication means to call the fire service, serviceable primary fire extinguishing equipment. The norms for providing facilities with primary fire extinguishing equipment are given in Appendix 1-6 to these Rules.

Locations of primary fire extinguishing equipment, communication equipment, as well as fire automation systems are indicated by appropriate fire safety signs if the visual perception of these funds is difficult.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-27 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-28. Door locks are in good working order.

It is not allowed to install any devices that prevent the free closing of fire doors and smoke devices (curtains, screens, curtains).

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-28 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-29. It is not allowed to carry out work on equipment, installations and machines with malfunctions that can lead to a fire, as well as with disconnected instrumentation and technological automation that ensure control of the set temperature, pressure and other parameters regulated by safety conditions.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-29 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-30. To ensure the required fire resistance and reduce the fire hazard of structures and their finishes, the use of fire retardants is allowed.

In buildings of all degrees of fire resistance (with the exception of the V degree of fire resistance), the rafters and the lathing of attic coverings made of combustible materials should be subjected to fire retardant treatment.

Carrying out work on the application of flame retardants (impregnation) is carried out in accordance with the requirements of the technical documentation for the fire protection agent.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-30 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-31. The head of the organization ensures the elimination of damage to fire-retardant sprayed compositions, fire-retardant coatings, plasters, cladding with plate, sheet and other fire-retardant materials of building structures, combustible finishing and heat-insulating materials, air ducts, metal supports of equipment and overpasses, and also checks the state of fire-retardant treatment (impregnation) in in accordance with the manufacturer’s instructions.

The state of fire-retardant treatment (impregnation) is checked within the time specified in the technical documentation, or at least once a year with the preparation of a test report.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-31 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-32. At the intersection of fire barriers with various engineering and technological communications (including electrical wires and cables), the resulting holes and gaps are sealed with non-combustible materials that provide the required fire resistance and smoke and gas tightness.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-32 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-33. In buildings and structures of organizations (with the exception of individual residential buildings) it is not allowed:

1) to store and use flammable and combustible liquids, gunpowder, explosives, pyrotechnic products, flammable gas cylinders, goods in aerosol packaging, celluloid and other explosive and flammable substances and materials in basements and basements, except for cases provided for by design standards;

2) use attics, technical floors, ventilation chambers and other technical premises for organizing production sites, workshops, as well as storing products, equipment, furniture and other items;

3) place and operate storerooms, kiosks, stalls and other similar premises in elevator lobbies, as well as store combustible materials;

4) remove the doors of evacuation exits provided by the project from floor corridors, halls, foyers, vestibules and stairwells, and other doors that prevent the spread of dangerous fire factors along evacuation routes;

5) to make changes in space-planning decisions, as a result of which the conditions for the safe evacuation of people worsen, access to fire extinguishers, fire hydrants and other fire safety equipment is limited, or the coverage area of automatic fire protection systems (automatic fire alarm, stationary automatic fire extinguishing installation, smoke removal system) is reduced, warning and evacuation control systems);

6) clutter doors, hatches on balconies and loggias, transitions to adjacent sections and exits to evacuation stairs with furniture, equipment and other items, dismantle interbalcony stairs, as well as weld hatches on balconies and loggias of apartments;

7) to clean the premises and wash clothes using flammable and combustible liquids, as well as to thaw frozen pipes with blowtorches and other methods using open fire;

8) leave uncleaned oily cleaning material;

9) install bars on the windows of all floors of the building and pits near the basement windows (with the exception of the premises of correctional and special institutions that provide temporary isolation from society, warehouses, cash desks, weapons rooms, secret parts of institutions, storage and circulation of precursors);

10) glaze balconies, loggias and galleries leading to smoke-free staircases;

11) arrange storerooms (utility rooms) in staircases and corridors, as well as store things, furniture and other combustible materials under flights of stairs and on landings. Under the flights of stairs on the first and basement floors, it is allowed to arrange only rooms for central heating control units, water metering units and switchboards, fenced off with non-combustible partitions.

12) to arrange mezzanines, partitions, change houses, storerooms, desks and other built-in premises made of combustible materials in the production and storage premises of buildings (except for buildings of the fifth degree of fire resistance);

13) block up and close the passages to the places of installation of personal protective equipment and fastening of rescue devices.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-33 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-34. External fire escapes and railings on the roofs of buildings and structures are kept in good condition and are subjected to operational tests at least once every five years in accordance with the requirements of SR RK 2218-2012 “Building metal structures. Stairs fire external stationary and protections of a roof. General technical conditions".

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-34 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-35. In premises intended for the simultaneous stay of more than 50 people, as well as in the premises of the basement and basement floors, intended for the simultaneous stay of more than 15 people, at least two emergency exits shall be provided.

In buildings and structures of IV and V degrees of fire resistance, simultaneous stay of 50 people or more is allowed only in the premises of the first floor.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-35 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-36. Doors and hatches of attic spaces, as well as technical floors and basements, in which, according to the technology, a permanent stay of people is not required, are locked. On the doors and hatches of these rooms, information about the location of the keys is posted.

The pits at the window openings of the basement and basement floors of buildings, structures and structures are promptly cleared of debris and other items. The locks on the windows open from the inside without a key.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-36 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-37. Used cleaning materials are collected in a non-combustible material container with a lockable lid. At the end of the work shift, the contents of these containers are removed outside the buildings.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-37 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-38. Special clothing for persons working with oils, varnishes, paints and other flammable and combustible liquids is stored suspended in metal cabinets installed in places specially designated for this purpose.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-38 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-39. In buildings with stained-glass windows more than 1 floor high, violation of the structures of smoke-tight non-combustible diaphragms installed in stained-glass windows at the level of each floor is not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-39 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-40. When operating evacuation routes and exits, compliance with design decisions and requirements of regulatory documents on standardization, documents in the field of architecture, urban planning and construction (including lighting, number, size and space-planning solutions of evacuation routes and exits, as well as the presence of evacuation fire safety signs).

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-40 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-41. Opening of doors on escape routes is carried out in the direction of exit from the building, with the exception of doors for which the direction of opening is not standardized, namely:

1) premises of classes F1.3 and F1.4;

2) premises with a simultaneous stay of no more than 15 people, except for premises A and B;

3) pantries with an area of not more than 200 m 2 ;

4) sanitary facilities;

5) exits to the platforms of stairs of the 3rd type.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-41 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-42. Locks on the doors of emergency exits provide the possibility of their free opening from the inside without a key, except for cases established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-42 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-43. Three-dimensional light fire safety signs “Exit”, “Escape (emergency) exit”, “Escape door” with self-powered power supply and from the mains, used on evacuation routes, are kept in good condition with the light indication turned on.

Evacuation lighting is provided by automatic switching on when the power supply to the working lighting is interrupted.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-43 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-44. During the operation of evacuation routes and exits, it is not allowed:

1) block up evacuation routes and exits (including passages, corridors, vestibules, galleries, elevator lobbies, landings, flights of stairs, doors, evacuation hatches) with various materials, products, equipment, industrial waste, garbage and other items, as well as clog the doors of emergency exits;

2) arrange in vestibules of exits (with the exception of apartments and individual residential buildings) dryers and hangers for clothes, wardrobes, as well as store (including temporarily) inventory and materials;

3) to arrange thresholds on escape routes (with the exception of thresholds in doorways), sliding and lifting-lowering doors and gates without the possibility of manually opening them from the inside and blocking them in the open state, revolving doors and turnstiles, as well as other devices that impede the free evacuation of people, in the absence of other (duplicate) escape routes or technical solutions that allow you to manually open and block these devices in the open state. In addition to the manual method, it is allowed to use an automatic or remote method of opening and blocking devices.

4) use combustible materials that do not correspond to the fire hazard class for finishing, cladding and painting floors, walls and ceilings on evacuation routes, with the exception of buildings of the fifth degree of fire resistance;

5) fix self-closing doors of stairwells, corridors, halls and vestibules in the open position, as well as remove them;

6) to glaze or close the blinds of air zones in smoke-free stairwells;

7) replace reinforced glass with conventional glass in glazing of doors and transoms.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-44 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-45. When arranging technological, exhibition and other equipment, the premises are provided with evacuation passages to stairwells and other escape routes in accordance with design standards.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-45 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-46. Carpets, rugs and other floor coverings in rooms with a mass stay of people are securely fastened to the floor.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-46 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-47. Placement and operation of gas-cylinder installations, including those located inside buildings for people to live, are carried out in accordance with the safety requirements for gas supply system facilities approved by order of the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan dated October 9, 2017 No. 673 (registered in the register of state registration of regulatory legal acts No. 15986).

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-47 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-48. When operating household gas appliances, furniture and other combustible materials are placed at a distance of at least 0.2 m horizontally to the nearest vertical surface and at least 0.7 m vertically to the nearest horizontal surface of these products hanging over it.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-48 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-49. Gas cylinders (working and spare) for supplying gas to household gas appliances (including cookers, hot water boilers, gas water heaters) are located outside buildings in annexes or cabinets made of non-combustible materials near a blank wall section at a distance of at least 5 m from building entrances, ground and basement floors.

Outbuildings and cabinets for gas cylinders are locked and provided with shutters for ventilation, as well as a warning sign “Flammable. Cylinders with gas.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-49 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-50. Garbage chutes in buildings and structures are provided with valves provided by the project. The valves are in the closed position, kept in good order and provided with a seal in the porch.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-50 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-51. The doors of the waste bin chambers are kept locked at all times.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-51 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-52. Elevators and elevators (with the exception of fire elevators) in buildings and ground structures automatically descend to the main landing floor in the event of a fire, and in underground structures they rise to the upper floor and de-energize.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-52 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-53. Drives of escalators (travelators) are automatically switched off in the event of a fire.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-53 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-54. Buildings and structures, as well as outdoor technological installations, are equipped with serviceable lightning protection devices provided for by the project.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-54 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-55. To protect against secondary manifestations of lightning and static electricity charges in all metal structures of technological devices, tanks, gas pipelines, oil pipelines, oil product pipelines and other devices located inside buildings and in open spaces in which flammable or combustible liquids are handled, stored or processed, as well as combustible gases, protective earthing is provided.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-55 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-56. Grounding devices designed to protect personnel from electric shock or lightning protection may be used to discharge static electricity.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-56 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-57. Technological equipment and pipelines located in buildings, structures, as well as external technological installations and overpasses are provided with protective grounding in accordance with the requirements of order № 230 .

It is not allowed to use technological pipelines of buildings and structures as grounding (zeroing) conductors.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-57 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-58. Metal overpasses and metal pipelines laid along them at the beginning and end of the overpass, as well as at least 300 m along their length, are connected to each other and to protective grounding devices.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-58 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-59. The connection of down conductors with each other, with grounding devices and technological devices is carried out by welding.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-59 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-60. The sewer network of industrial enterprises, in the technological processes of which flammable and combustible liquids, as well as combustible vapors and gases, are used, is provided with hydraulic seals. The height of the liquid layer in each hydraulic seal is assumed to be at least 0.25 m. The design of the hydraulic seals is ensured by the possibility of their periodic cleaning.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-60 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-61. Hydraulic seals (siphons), which exclude the spread of flame through pipelines of storm, industrial and integrated sewerage systems of buildings and structures that use flammable and combustible liquids, are constantly kept in good condition.

Operation of sewer systems with faulty or incorrectly made hydraulic locks is not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-61 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-62. The production and integrated sewerage systems of enterprises, in the technological processes of which flammable and combustible liquids, as well as combustible vapors and gases, are kept closed throughout.

Sewerage manholes are closed with covers and covered with sand with a layer of 0.1 m.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-62 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-63. The temperature of industrial wastewater when discharged into the industrial and integrated sewerage systems of enterprises on the territory of which buildings, structures and (or) external technological installations of categories AO, BO and CO are located in terms of explosion and fire hazard, should not exceed 40 ° C.

Draining of flammable and combustible liquids into sewerage systems (including in case of accidents) is not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-63 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-64. Pipelines supplying gas to household and industrial appliances for its combustion, at facilities put into operation after completion of construction, overhaul, reconstruction and (or) technical re-equipment, are equipped with temperature-sensitive shut-off devices (valves) that automatically shut off the gas pipeline when the ambient temperature reaches 100 ° C indoors in case of fire. These devices (valves) are installed indoors at the highest possible height, directly in front of the shut-off device, gas meter and other pipeline fittings on the gas pipeline.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-64 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-65. Temperature-sensitive locking devices (valves) may not be installed in:

1) buildings of the V degree of fire resistance, as well as in buildings whose gas pipelines are equipped with an electromagnetic valve located outside the building and blocking the gas pipeline when a gas analyzer or automatic fire alarm is triggered;

2) buildings of hazardous production facilities, gas pipelines of which are equipped with a solenoid valve, and rooms with gas combustion plants are protected by automatic fire extinguishing installations.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-65 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-66. At the entrance to buildings (including individual residential buildings) or structures in which gas cylinders are stored or used, fire safety warning signs with the inscription “Flammable. Cylinders with gas”.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-66 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-67. The head of the organization ensures compliance with the design and estimate documentation and the constant presence in good condition of devices for protecting the premises of the engine and hardware rooms of ammonia refrigeration plants from destruction during an explosion (including easily dropped structures, knockout panels, special glazing, opening transoms of window blocks).

The use of rooms of refrigerated chambers and refrigeration units for other than their intended purpose is not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-67 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-68. Maintenance and repair of ammonia refrigeration units in buildings and structures during events (including sports, cultural and entertainment events) with mass attendance of people are not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-68 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-69. It is not allowed to make holes in the fire zones of refrigerating chambers, pass pipes, install fasteners, and also line them with combustible materials.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-69 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-70. Placement of refrigeration units in vestibules of refrigerated chambers is not allowed.

Placement of refrigeration units with brine cooling of chambers is allowed only in the engine room, which has an exit to the outside or through a corridor separated from other rooms by doors.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-70 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-71. In the process of operation and repair, it is not allowed to replace the non-combustible thermal insulation of refrigerating chambers with a combustible one provided for by the project.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-71 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-72. Devices for manual start-up of fire extinguishing installations, locking and starting devices for fire extinguishers and doors of fire cabinets are sealed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-72 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

2-73. Fire cabinets are installed in any of the three options (mounted, attached and built-in), with the possibility of placing a set of fire hydrant equipment and at least two hand-held fire extinguishers, with a mass of fire extinguishing agent charge of a fire extinguisher of at least 5 kg, as well as personal protection and rescue equipment of people.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 2-73 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

The procedure for the maintenance of
electrical installations of buildings and structures

3. All current-carrying parts, switchgears, devices and measuring instruments, as well as explosive type safety devices, knife switches and all other starting devices and devices of electrical installations are mounted only on non-combustible bases (marble, textolite, synthetic-resin based paper).

4. Connections, terminations and branches of conductors of wires and cables, in order to avoid dangerous transitional resistances in relation to fire, are made by crimping, welding, soldering or special clamps.

5. The junctions and branches of the cores of wires and cables, as well as the connecting and branch clamps, are insulated, equivalent to the insulation of the cores of entire places of these wires and cables.

6. Connection and branching of wires and cables, with the exception of wires laid on insulating supports, are carried out in junction and branch boxes, insulating cases of connecting and branch clamps, special niches of building structures, inside the housings of electrical installation products, devices and machines. When laying on insulating supports, the connection or branching of the wires is carried out directly at the insulator, or on the clamps, as well as on the roller.

6-1. Electrical installations and electrical appliances in the premises at the end of the working time (shift) are de-energized.

Emergency lighting, fire extinguishing and fire water supply installations, fire and fire alarms remain energized. Other electrical installations and electrical products (including those in residential premises) may be left energized if this is due to their functional purpose and (or) provided for by the requirements of the operating instructions.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-2. It is not allowed to lay and operate overhead power lines over combustible roofs, sheds, as well as open warehouses (stacks, stacks) of combustible substances, materials and products.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-3. Electric motors, lamps, wiring, switchgears are cleaned of combustible dust at least twice a month, and in rooms with significant dust emissions - at least four times a month.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-4. When operating electrical installations, it is not allowed:

1) use electrical networks and receivers of electrical energy in violation of the safety requirements set forth in the manufacturer's instructions, electrical receivers with malfunctions that can lead to a fire (cause sparking, short circuit, excessive heating of cable and wire insulation, failure of automatic control systems, emergency and fire protection), as well as operate electrical wires and cables with damaged or lost insulation properties;

2) use damaged and loose sockets, circuit breakers, other electrical installation products;

3) use electric heaters in the absence or malfunction of thermostats provided for by the design;

4) wrap electric lamps and lamps with paper, cloth and other combustible materials, as well as operate lamps with incandescent lamps with the shades (diffusers) and protective nets provided for by the design of the lamp removed;

5) use electric irons, electric stoves, electric kettles and other electric heaters without special stands (power sockets, heating discs) that exclude the risk of fire, if their presence is provided for by the manufacturer's instructions;

6) use electric heaters in all explosive and fire hazardous premises;

7) use non-standard (home-made) electric heaters, use non-calibrated fuse-links or other home-made overload and short circuit protection devices;

8) place (storage) combustible (including flammable) substances and materials near electrical panels, electric motors and starting equipment;

9) use in explosive and fire hazardous areas electrical equipment that does not have a designation of the level and type of protection against explosion and (or) fire of the manufacturer;

10) leave connections and ends of electrical wires and cables uninsulated.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-4 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-5. Checking the condition of stationary equipment, electrical wiring of the power and lighting networks, testing and measuring the insulation resistance of wires, cables and grounding devices are carried out during commissioning, and then according to the schedule, but at least once every three years. The measurement results are documented in an act (protocol).

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-5 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-6. When installing and operating spotlights, it is not allowed to use combustible materials as fastening structures and light-retaining and reflective screens.

Spotlights and spotlights are placed at a distance of at least 0.5 m from combustible structures and materials, and lens spotlights - at least 2 m.

Light filters for spotlights and spotlights are made of non-combustible materials.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-6 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-7. In the premises and corridors of closed switchgears, it is not allowed to place storage rooms, as well as to store electrical equipment, spare parts, containers with flammable liquids and cylinders with various gases.

Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 6-7 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-8. Doors of sectional partitions of cable structures are provided for self-closing, opening in the course of evacuation from the building and are provided with seals in the porches.

During the operation of cable structures, these doors are and are fixed in the closed position.

It is allowed, according to the conditions of ventilation of cable rooms, to fix self-closing doors in the open position, if automatic devices are used to close them, which are triggered in case of fire from a fire alarm pulse in the corresponding compartment of the structure.

Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 6-8 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-9. Cable lines laid in metal boxes are sealed with non-combustible materials, and the box itself is separated by partitions with a fire resistance rating of at least EI 45 in the following places:

1) at the entrance to other cable structures;

2) on horizontal sections of cable ducts every 30 m, as well as when branching into other ducts with electric cables;

3) on vertical sections of cable ducts every 20 m.

When passing through floors, the same fire-resistant seals are additionally made at each ceiling mark.

Sealing points for cable lines laid in metal boxes are marked with red stripes on the outer walls of the boxes. If necessary, additional explanatory inscriptions are made.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-9 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-10. Anti-corrosion coatings used to protect metal sheaths of cables and metal surfaces on which they are laid are provided as non-combustible.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-10 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-11. It is not allowed to store combustible materials and products that are not related to this installation in the premises of devices that supply (feed) oil to oil-filled cables.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-11 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

6-12. If malfunctions of electrical installations and household electrical appliances are detected (excessive heating or damage to the insulation of cables and wires, smoke emission, sparking), they are immediately de-energized. They can only be switched on again after the faults have been eliminated.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 6-12 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Junction and branching boxes are provided with protective covers.

7. The device and operation of temporary power grids is not allowed. An exception may be temporary lighting installations and electrical wiring that feed the places of construction and temporary repair and installation work. The voltage of the temporary electrical network should not exceed 36 Volts, and in especially dangerous places (especially damp areas, wells, metal tanks, boilers) not higher than 12 Volts.

8. Portable lamps are equipped with protective glass caps and grids. For these lamps and other portable electrical equipment, flexible cables and wires with copper conductors are used, specially designed for this purpose, taking into account possible mechanical effects.

9. To power automatic fire extinguishing installations, fire alarms, emergency lighting, an independent electrical network is provided, starting from the input distribution device to the consumer of electricity.

10. Temporary electrical wiring at the construction site is carried out with insulated wire, suspended on cables and installed on reliable supports at a height of at least 2.5 meters above workplaces, 3 meters above walkways and 6 meters above driveways.

11. Lighting spotlights on the territory of the construction site are installed on separate supports.

It is not allowed to install searchlights on roofs made of combustible materials and buildings with polymer insulation.

Procedure for maintenance of heating systems of buildings and structures

12. In production and other premises, furnaces are fired by specially designated persons (stokers) who are instructed on fire safety measures during the operation of heating appliances.

13. Furnace furnaces in buildings and structures (with the exception of residential buildings) are stopped at least two hours before the end of work, and in objects with round-the-clock stay of people two hours before going to bed.

In children's institutions with daytime stay of children, the firing of stoves ends no later than one hour before the arrival of children.

14. In attics, all chimneys and walls in which smoke channels pass must be whitewashed.

14-1. Chimneys, chimneys and other elements of heating furnaces and systems are cleaned of soot immediately before the start, as well as during the heating season at least:

1) once every three months - for heating stoves;

2) once every two months - for furnaces and continuous hearths.

In attics where smoke channels run, all chimneys and walls are whitewashed.

Cookers and other continuous (long-term) furnaces are cleaned at least once a month.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 14-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

15. No liquid fuel leakage or gas leakage from the fuel supply system is allowed.

16. When operating heat generators, the following requirements are observed:

3) the volume, placement of the fuel tank and its supply to the air heater must comply with the requirements of passport data and technical specifications for these devices;

4) burners must operate stably without breaking off the flame and flashing it inside the burner within the necessary regulation of the heat load of the unit.

17. During the operation of heat generating devices, it is not allowed:

1) work on the apparatus with broken fuel lines and with a faulty shut-off valve on it, loose connections between the nozzle body and the heat generating apparatus, faulty chimneys, electric motors and protection devices, as well as in the absence of thermal protection of the electric motor and other malfunctions;

2) work on the apparatus with open fuel tanks;

3) work with an unadjusted nozzle (with a violation of the fuel supply);

4) arrange fences made of materials of combustibility groups C3-C4 near the apparatus and service tanks;

5) warm the fuel lines with an open flame;

6) ignite the working mixture through the viewing eye;

7) adjust the gap between the electrodes of the candles when the heat generating apparatus is running;

8) operation of the heat generating apparatus in the absence and malfunction of the protective grille on the air intake manifolds;

9) leave running heat-generating devices unattended or entrust their supervision to children;

10) violate the operating conditions of heat generating devices, place them in premises (places) unsuitable for these purposes;

11) operate heat generating equipment operating on various types of fuel without checking the good condition of chimneys, ventilation ducts and the presence of draft in them.

17-1. Apparatuses operating on liquid fuel are installed in a metal pan that can accommodate the entire volume of fuel in the fuel tank in case of an emergency spill. The specified pallet is filled with sand or other non-combustible adsorbent.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-2. In residential premises, it is not allowed to use heat generating devices operating on liquid fuel with a flash point below 61 ºС , as well as flammable liquids as a heat carrier in heating systems.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-3. Heat-generating devices operating on liquid, solid and gaseous fuels are provided with serviceable doors and fire-prevention separations (retreats) from combustible structures established by the standards.

At least two valves are installed on the fuel line near each nozzle of heating boilers and heat generators: one at the furnace, the other at the fuel tank.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-4. During the operation of central boiler houses intended for heating organizations and residential buildings in settlements, it is not allowed:

1) store liquid fuel in premises not intended for these purposes;

2) use as fuel combustible substances (solid, liquid, gaseous) not provided for by the instructions for the operation of the equipment;

3) operate heat generating installations in case of leakage of liquid fuel or gas leakage from fuel supply systems;

4) ignite the installations without preliminary purging of the fireboxes and supply fuel when the nozzles or gas burners are not burning;

5) work in the absence, malfunction or shutdown of the control and regulation devices provided for by the design of the heat generating installations;

6) dry combustible materials on boilers and steam pipelines.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-4 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-5. During the operation of furnace heating is not allowed:

1) leave heating stoves unattended, as well as entrust supervision of them to children;

2) place fuel prepared for combustion, as well as other combustible substances and materials on the pre-furnace sheet;

3) use flammable and combustible liquids for ignition of solid fuel stoves;

4) to heat with coal, coke and gas furnaces not intended for these types of fuel;

5) to heat stoves in the premises during meetings and other public events in them;

6) reheat furnaces;

7) dry combustible substances and materials (shoes, clothes, firewood) at a distance of less than 0.5 m from the surface of the stove and chimneys;

8) use valves (gates) without openings provided for by the design standards;

9) use ventilation and gas ducts as chimneys;

10) fire furnaces with malfunctions, cracks and crevices.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-5 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-6. Ash and slag containing red-hot and smoldering materials, after raking out from the furnaces, are removed to a place specially designated for them, excluding the possibility of a fire, and spilled with water.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-6 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-7. It is not allowed to place combustible substances, materials, products and equipment at a distance of less than 1.25 m to the furnace openings of furnaces and less than 0.7 m to other heated parts of furnaces.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-7 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-8. Chimneys of solid fuel boilers are equipped with spark arresters and cleaned of soot in accordance with the requirements of this section.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-8 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-9. Fuel (coal) is stored in rooms specially adapted for this purpose or in specially designated areas located no closer than 8 m from combustible buildings.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-9 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-10. When installing prefabricated stoves in the premises of dormitories, administrative, public and domestic buildings of industrial enterprises, in residential buildings, the requirements of the instructions of manufacturers of these types of products, as well as the requirements of design standards for heating systems, are met.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-10 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-11. When installing temporary metal furnaces, the following fire safety requirements are ensured:

1) metal furnaces are provided with legs not less than 0.2 m high;

2) metal furnaces are installed at a distance of at least:

1 m - from wooden structures, furniture, goods, racks, showcases, counters and other equipment;

0.7 m - from structures protected from fire;

1.25 m - from furnace holes to wooden structures and other equipment.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-11 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-12. When removing a metal chimney through a window, a sheet of roofing iron replacing the cutting is inserted into it, with a size of at least three chimney diameters.

The end of the pipe is installed at least 0.7 m behind the wall of the building and is directed upwards by a branch pipe 0.5 m high.

The branch pipe, taken out of the window of the upper floor, protrudes above the eaves by at least 1 m. A cap is installed on the branch pipe.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-12 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-13. Ventilation chambers, cyclones, filters, air ducts are cleaned of combustible dust, production waste and fatty deposits.

The frequency of cleaning is carried out within the time limits established in the Sanitary and epidemiological requirements for ventilation and air conditioning systems, their cleaning and disinfection, approved by order of the Minister of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated December 9, 2015 No. 758 (registered in the register of state registration of regulatory legal acts No. 12846), with the drawing up of the corresponding act in any form.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-13 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-14. When operating ventilation and air conditioning systems, it is not allowed:

1) leave the doors of the ventilation chambers open;

2) close exhaust channels, openings and grilles;

3) connect gas heaters to the air ducts;

4) burn out accumulated fat deposits, dust and other combustible substances in the air ducts.

Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 17-14 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-15. The operation of technological equipment in rooms with explosive and fire hazardous industries (installations) with faulty and disconnected hydraulic, dry filters, dust collectors and other devices of ventilation (aspiration) systems is not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-15 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-16. To prevent solids from entering the fans, which remove combustible dust, fibers and other wastes with solid impurities, stone traps are installed in front of them, and magnetic separators are installed to extract metal objects.

Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 17-16 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-17. On pipelines of pneumatic transport and air ducts of local suction systems, tight-closing hatches are provided for periodic inspection, cleaning of systems and extinguishing a fire in the event of a fire.

Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 17-17 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-18. Inspection hatches are located no more than 15 m apart, as well as at tees, at turns, in places where pipelines pass through walls and ceilings.

Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 17-18 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-19. Filters for cleaning the air removed from the dedusting devices of machines and units are installed in isolated rooms.

Footnote. The rules are supplemented by paragraphs 17-19 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

17-20. During recirculation, the dusty air removed from the equipment is subjected to two-stage cleaning using filters.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 17-20 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

18. Electric heaters are allowed to be used with a serviceable alarm and blocking, which excludes the supply of electricity to the heating elements when the fan is not working, and automatic control over the temperature of the outgoing air and its regulation, provided for by electrical and thermal protection.

19. When operating heaters, it is not allowed:

1) turn off the alarm or blocking;

2) use combustible materials for a flexible insert between the electric heater housing and the fan;

3) exceed the maximum allowable air temperature at the outlet of the electric heater, set by the manufacturer;

4) turn on the electric heater when the fan is not working (blocking is checked before each start-up of the unit);

5) dry clothes or other combustible materials on or near an electric heater.

19-1. The design of the smoke channel is provided with technological holes for their periodic cleaning of soot.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 19-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

19-2. The floor made of combustible materials under the furnace door of solid fuel heat generating devices is protected by a pre-furnace metal sheet measuring at least 0.5 x 0.7 m without holes, located with its long side along the furnace.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 19-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

19-3. The connection of the ash pans of heat generating apparatuses with the space under the floors on the logs is not allowed.

Connection of ash pans of heat generating apparatuses with basement and basement premises is allowed only with the help of channels made of non-combustible materials.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 19-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

The order of maintenance of ventilation systems

20. Fire-retarding devices (flaps, dampers, valves) in air ducts, blocking devices for ventilation systems with automatic fire alarm or fire extinguishing installations, automatic ventilation shutdown devices in case of fire are checked within the time limits established by the technical documentation and are kept in good condition. Sensitive elements of the valve drive (fusible locks, easily combustible inserts, temperature-sensitive elements) are timely cleaned from contamination with combustible dust.

20-1. The structures of air ducts and channels of supply and exhaust smoke ventilation systems and transit channels (including air ducts, collectors, shafts) of ventilation systems for various purposes are fire-resistant from non-combustible materials.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 20-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

20-2. Crossing points of enclosing building structures with fire-resistant channels of ventilation systems and structures of supports (suspensions) are made with a fire resistance limit not less than the limits required for such channels. For sealing detachable joints (including flanged ones) of fire-resistant air duct structures, only non-combustible materials are allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 20-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

20-3. Normally open fire dampers are equipped with automatic and remotely controlled actuators. The use of temperature-sensitive elements in the composition of such drives is provided only as a backup.

For normally closed fire dampers and smoke dampers, the use of actuators with temperature sensitive elements is not allowed.

The minimum required resistance to smoke and gas permeability is provided by the tightness of the construction of fire and smoke dampers of various types to each other.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 20-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

20-4. The actual values of the parameters of ventilation, air conditioning and smoke protection systems (including the limits of fire resistance and resistance to smoke and gas penetration) are established based on the test results.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 20-4 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

21. Storage of any equipment and materials in the ventilation chambers is not allowed. The ventilation chambers are permanently locked. Unauthorized persons are not allowed to enter the ventilation chambers.

21-1. Combustion products from heat generating devices are removed outside buildings and structures through smoke channels specially designed for this purpose. It is not allowed to use air ducts of the ventilation system as smoke channels.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 21-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Order of maintenance of refrigeration units

22. At least two gas analyzers of refrigerant vapors are installed in the engine and hardware rooms of ammonia refrigeration units, which are blocked with supply and exhaust ventilation and compressor shutdown devices.

23. Cylinders with refrigerants (ammonia) are stored in special warehouses. Their storage in engine rooms is not allowed.

Placement of communications with a refrigerant in evacuation corridors and passages, stairwells, elevator shafts, as well as their transit laying through fire and explosion hazardous premises is not allowed.

24. The ventilation systems of the engine and equipment rooms are separated from the ventilation systems of other rooms.

25. Emergency lighting in the hardware and engine rooms is constantly maintained in good condition.

26. Explosion-proof electrical equipment in the engine and hardware rooms of ammonia refrigeration units is kept in a technically sound condition.

27. During the operation of the premises of the engine and hardware rooms of ammonia refrigeration plants, it is not allowed to replace easily dropped elements (panels, windows, doors) with other types of structures.

28. The tightness of compressors and gas pipelines is subject to systematic control. If a gas leak is detected, the compressor must be stopped to correct the problem. If a refrigerant leak is detected through the compressor seals, they should be replaced immediately.

29. Repair of equipment under pressure, stuffing and tightening of seals on operating compressors and pumps, sealing of flanges on devices and pipelines without reducing (bleeding) the pressure in the system is not allowed.

All moving parts of compressors are regularly lubricated.

30. Heating cylinders with refrigerants to speed up the filling of the system is not allowed. Cylinders with ammonia are placed at a distance of at least 10 meters from open sources of fire and at least 5 meters from heating appliances.

31. It is allowed to store lubricants in the compressor rooms only in a closed metal container in an amount not exceeding the shift requirement.

32. In ammonia refrigeration units, the possibility of liquid refrigerant entering the compressor is excluded.

33. Descent of oil from the apparatus is carried out through oil collectors after preliminary suction of the refrigerant dissolved in it.

The oil is drained from the oil sump into a vessel with water with the ventilation running.

34. In the premises of ammonia refrigeration plants, internal fire hydrants are equipped with spray nozzles that allow spraying water to be obtained.

35. It is not allowed to install devices or equipment in the premises of compressor compartments that are not structurally or technologically related to compressors, as well as to arrange desks and pantries.

36. Warming of pipelines, locking devices and other equipment with the help of open fire is not allowed. Hot water, steam or heated sand are used to warm them.

37. Pipelines with refrigerants, depending on the substance transported through them, are provided with an identification color and digital designations.

38. Changing the existing schemes for the location of pipelines with refrigerant, as well as replacing the refrigerant without the development of an appropriate plan and its approval is not allowed.

39. In places of possible mechanical damage to pipelines with refrigerants, protective covers, nets, bridges are installed.

40. Replacement of non-combustible thermal insulation of pipelines with refrigerants for combustible is not allowed.

41. The premises of the refrigeration station shall be equipped with self-closing doors with a tight porch.

2. Procedure for maintenance of settlements
Procedure for maintenance of residential buildings and dormitories

42. It is not allowed to arrange various kinds of workshops and warehouses in apartments of residential buildings and living rooms of hostels, where explosive and flammable substances and materials are used and stored.

43. In apartments and living rooms it is not allowed:

1) store flammable and combustible liquids, gas cylinders on balconies and loggias;

2) smoking in bed;

3) throw cigarette butts from balconies and loggias;

4) uncontrollably leave cooking food on the stove.

44. It is not allowed to use technical floors, technical undergrounds, ventilation chambers, boiler rooms, machine rooms, elevators and attic rooms for other than their intended purpose (for warehouses, archives, as well as rooms for other purposes), as well as for storing combustible materials. The doors of these premises are locked, the keys to which are located in a certain place accessible for receipt at any time of the day, with round-the-clock stay of duty personnel.

45. In dormitories (with the exception of residential premises), smoking areas are equipped with the inscription “Smoking Area”, bins or ashtrays made of non-combustible materials.

46. It is not allowed to use open fire to detect gas leaks from gas pipelines, gas cylinders and appliances, to thaw frozen pipelines, utilities. Frozen pipelines, equipment, utilities, gas cylinders are heated with hot water, steam and heated sand.

47. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

48. Candlesticks, lamps using open flames are installed on stable non-combustible bases and are operated in conditions that exclude their tipping over.

49. When using candles, it is not allowed:

1) put burning candles in a draft;

2) place burning candles near flammable materials;

3) leave burning candles unattended;

4) leave burning candles in places accessible to children and pets.

50. In individual residential buildings, it is allowed to arrange premises for dry heat baths (saunas) in accordance with the requirements of paragraphs 143-147 of these Rules.

Footnote. Paragraph 50 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

The procedure for maintaining cottage buildings cooperatives, horticultural partnerships, territories of settlements

Footnote. The title of the chapter is as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

51. Signposts with the name of the cottage buildings cooperative, horticultural partnership and the distance to them are installed on the paths of vehicles to horticultural associations at the exit from the main highway, and then at each turn or fork in the road.

52. At the entrances to the territory of cottage buildings cooperatives, horticultural partnerships, garage cooperatives, diagrams are posted with both existing and under construction and temporary buildings (structures), entrances, entrances, fire lanes, locations of fire water supply sources, fire extinguishing and communication equipment, fire fighting equipment in accordance with the requirements of SR RK SCSt P 12.4.026-2002 “Signal colors, safety signs and signal markings. General technical conditions and application procedure”.

The circuits are made of weather resistant material.

Footnote. Paragraph 52 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53. On the territory of rural settlements, cottage buildings cooperatives, horticultural associations should:

1) install special devices for giving sound signals (a siren, a bell, pieces of a rail with a beater) to alert people in case of a fire and create water supplies for fire extinguishing purposes;

2) in the summer, install containers with a total water supply of at least 200 liters or a fire extinguisher near each residential building;

3) it is not allowed to organize dumps of combustible waste. To collect non-recyclable waste and garbage on the territory of residential buildings and dormitories (not equipped with a garbage chute), country cooperatives, gardening associations, garages and open parking lots, metal containers with closing lids are installed in specially equipped places. Tanks are installed on concrete or asphalt sites at a distance of at least 25 meters from buildings and structures.

53-1. In rural settlements, gardening partnerships, cottage buildings cooperatives (partnerships, consumer cooperatives, non-profit partnerships), on the territory of which fire service units are not located, local executive bodies or boards of these non-profit associations of citizens organize the acquisition and storage in a specially designated place or in individual residential buildings (outbuildings) of members of voluntary fire brigades, fire motor pumps with a set of hoses and barrels, primary fire extinguishing equipment, non-mechanized tools and fire equipment that are used to extinguish fires.

Responsible for the delivery of fire motor pumps with the necessary set of hoses and barrels to the fire site are appointed.

These settlements are provided with fire motor pumps based on the number of estates (plots):

1) no more than 300 - one portable fire motor pump;

2) from 300 to 1 thousand - one trailed fire motor pump;

3) more than 1 thousand - at least two trailed fire motor pumps.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-2. On the territory of rural settlements, gardening associations, cottage buildings cooperatives, block-container buildings, local executive bodies and boards of citizens' associations, respectively, install sound alarms to alert people about a fire, store a supply of water for fire extinguishing purposes, and also establish a procedure for calling fire departments services.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-3. In the summer, in rural areas, gardening associations, cottage buildings cooperatives and enterprises, local executive bodies, boards of horticultural associations, cottage buildings cooperatives, heads of enterprises, respectively, establish a special fire regime and take additional measures to reduce the risk of fires, introduce restrictions on fire hazardous work, making fires, driving motor vehicles into forest areas, patrols are organized by the population and members of voluntary firefighting units of the territories of settlements and adjacent forest (steppe) areas with primary fire extinguishing equipment, as well as preparation for the possible use of equipment adapted for fire extinguishing purposes .

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-4. The territory of settlements and organizations within the limits of fire breaks is promptly cleared of combustible waste, garbage, containers, dry grass and other combustible materials.

The territory of sanatoriums, rest homes and other health-improving institutions (including summer children's summer cottages, children's health camps) at a distance of 15 m from the walls of buildings (structures) is cleared of combustible deposits (dry grass, fluff, foliage).

Storage of combustible materials, parking of vehicles, construction (installation) of buildings and structures, including temporary ones, within fire breaks are not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-4 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-5. Roads, driveways and entrances to buildings, structures, open warehouses, outdoor fire escapes and sources of fire-fighting water supply are kept in good condition and accessible for the passage of fire equipment, and in winter they are cleared of snow. When barriers are installed at the entrance to the territory of groups of residential buildings united by a common space (courtyard), a stationary post with round-the-clock duty of personnel is organized, and the barriers are provided with a device for their manual opening.

On the closure of roads and driveways for their repair or for other reasons that impede the passage of fire equipment, the organization responsible for their operation shall promptly inform the state fire service authorities in the exit area where these roads and driveways are located.

For the period of road closure, detour direction signs are installed in appropriate places or crossings are arranged through the repaired sections of the road or driveways.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-5 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-6. Parking and parking of vehicles in driveways and at the entrances to buildings and structures that prevent the passage of fire equipment, as well as on the covers of fire hydrant wells, are not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-6 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-7. The use of open fire and smoking in explosive and fire hazardous areas of the territory, buildings and structures are not allowed. On the territory, in buildings and structures that do not belong to the category of explosive and fire hazardous objects, specially designated smoking areas are determined, which are indicated by fire safety signs "Smoking Area", equipped with a fire extinguisher (at least 5 kg in volume) and a bin made of non-combustible materials.

The colorographic image and placement (installation) of fire safety signs are provided in accordance with the requirements of SR RK SCSt R 12.4.026 “Signal colors, safety signs and signal markings. General technical conditions and application procedure” and SR RK 1174 “Fire equipment for the protection of facilities. Main types. Accommodation and service.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-7 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-8. The territory of settlements and organizations is provided with outdoor lighting at night to quickly find fire hydrants, outdoor fire escapes and places for placing fire equipment, as well as entrances to the piers of fire reservoirs, to the entrances to buildings and structures.

The colorographic image and placement (installation) of fire safety signs are provided in accordance with the requirements of SR RK SCST R 12.4.026 “Signal colors, safety signs and signal markings. General technical conditions and application procedure” and ST RK 1174 “Fire equipment for the protection of facilities. Main types. Accommodation and service.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-8 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-9. On the territory of organizations, railway crossings ensure unhindered crossing of the railway track by fire trucks at any time of the day.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-9 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-10. On the territory of settlements (outside the boundaries of industrial enterprises), gardening partnerships and cottage buildings cooperatives, open storage (storage) of containers with flammable and combustible liquids, as well as cylinders with compressed and liquefied gases is not allowed.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-10 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-11. It is not allowed to arrange landfills of combustible waste on the territory of settlements and organizations.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-11 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

53-12. It is not allowed to clutter fire-prevention distances between buildings and structures with stacks of timber, lumber, other materials and equipment, use it for storage of materials, equipment and containers, for parking vehicles and construction (installation) of buildings and structures.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 53-12 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
54 . Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
55. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

56. On the territory of a cottage buildings cooperative, horticultural partnership, fire shields are installed at the rate of one shield for every 20 plots.

57. On water towers, as well as water supply systems (diameter 100 millimeters or more) used in the summer, every 120 meters, devices are provided for the intake of water by fire equipment in case of fire. These devices are in good condition.

58. At the watchman of a cottage buildings cooperative, a horticultural partnership, a sign is posted indicating the exact address of the location of the two nearest telephones and the address of the nearest emergency agency (division).

59. When cottage buildings s, garden houses are closed for a long time, the power supply is de-energized, the valves (valves) of gas cylinders are tightly closed.

60. For settlements located in forests, executive bodies and forest owners provide for the installation of protective firebreaks, planting of deciduous plantings, and removal of dry vegetation in summer.

61. Residential buildings in rural areas shall be equipped with ladders reaching the roof, and on the roof - a ladder reaching the roof ridge.

62. In summer, in conditions of stable dry, hot and windy weather in rural settlements and enterprises, holiday villages, garden plots, it is not allowed to make fires, carry out fire hazardous work, fire stoves, kitchen hearths and solid fuel boilers.

63. Settlements and separately located objects are provided with serviceable telephone or radio communications to report a fire to the fire service.

64. Storage of roughage on the homestead plots of residential buildings is carried out at a distance of at least 15 meters from buildings and outbuildings. If it is impossible to store roughage at the specified distance, provided that the storage place is provided with an additional water tank of at least 500 liters, the distances are reduced to 5 meters.

65. It is not allowed to store haystacks, shocks, stacks of roughage, other combustible substances and materials:

1) on the roofs of sheds and other outbuildings;

2) under power lines;

3) at a distance of less than 3 meters from the external fence of the site.

It is not allowed to place stacks, shocks, stacks of roughage on the streets, roads, outside household plots.

Footnote. Paragraph 65 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

66. Transportation of roughage is carried out by a specially equipped vehicle, the exhaust pipes of which are led under the radiator and equipped with spark arresters.

67. Vehicles intended for the carriage of roughage shall be additionally equipped with two powder fire extinguishers.

68. The height of storage of roughage is not more than 4 meters from the ground level.

69. When using in settlements, on the territory of summer cottages and garden houses for cooking special devices for placing burning coal (brazier, barbecue, grill), it is necessary:

1) the place of the brazier (barbecue, grill) is equipped with one fire extinguisher with a mass of fire extinguishing agent of at least 2 kg or a container with water of at least 10 liters;

2) the minimum distance (in plan) from the edge of special devices for placing burning coal (brazier, barbecue, grill and similar) to buildings and structures should be at least 10 meters.

70. It is not allowed to install special devices for placing burning coal (barbecue, barbecue, grill):

1) in places with dry vegetation;

2) under the crowns of trees;

3) under canopies made of combustible materials;

4) in the premises of a residential building, as well as on balconies and loggias;

5) in outbuildings, garages, attics, on flat roofs.

71. It is not allowed to leave burning coal unattended. After the end of cooking, burning coal should be filled with water until the smoldering completely stops.

71-1. Campfires, burning of waste and containers are carried out at a distance of at least 50 m from buildings and structures.

Burning of waste and containers in places specially designated for these purposes is carried out under the supervision of service personnel.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 71-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

71-2. The territory of sanatoriums, rest houses and other health-improving institutions (including summer children's summer cottages, children's health camps) located in forests is provided along the perimeter with a protective mineralized strip with a width of at least 4 m, which excludes the possibility of fire spreading during forest fires to buildings and structures.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 71-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

71-3. For settlements located in forest areas, local executive bodies develop and implement measures that exclude the possibility of the spread of fire during forest fires on buildings and structures (installation of protective firebreaks, planting deciduous plantings, removal of dry vegetation in summer, etc.).

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 71-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Maintenance of hotels, motels, campsites

72. In hotels, motels, campsites, leaflets with the Fire Safety Rules are posted in the state and Russian languages. When foreign citizens live, the memos on fire safety measures are carried out in several languages.

73. On the inside of the door in the rooms of hotels, motels, campsites and hostels, individual plans for evacuating people in case of a fire are posted, indicating on the plan the number or room, emergency exits and routes to them, locations of fire extinguishing equipment and alarms with the necessary explanatory text.

74. In the premises of hotels on residential floors it is not allowed to place warehouses, offices, offices.

75. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

The procedure for maintaining scientific and educational institutions, preschool institutions

76. It is necessary to organize classes with pupils and students to study the rules of fire safety in everyday life and actions in case of a fire. With elementary grades, as well as in preschool institutions, it is necessary to conduct conversations on fire prevention topics. In general education schools, vocational schools, colleges and higher educational institutions - instructive classes on the study of fire safety rules.

77. In laboratories, it is allowed to store flammable and combustible liquids in quantities not exceeding the shift requirement. Delivery of liquids to the premises is carried out in a closed safe container.

78. It is not allowed to carry out work in a fume hood if it contains substances, materials and equipment that are not related to the operations performed, as well as if it malfunctions and the ventilation system is turned off.

79. Wooden parts of fume hoods, in which work with flammable substances is carried out, are painted with fire-retardant varnish or covered with non-combustible materials.

80. Spent flammable and combustible liquids at the end of the working day are collected in a special closed container and removed from the laboratory for further disposal.

81. It is not allowed to drain flammable and combustible liquids into the sewer.

82. Vessels in which work was carried out with flammable and combustible liquids, after the end of the experiment, are washed with fireproof solutions.

83. In the buildings of children's institutions, groups (classes) of children of preschool and primary school age are placed no higher than the third floor.

Footnote. Clause 83 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

84. When arranging furniture and equipment in classrooms, offices, workshops, bedrooms, canteens and other premises, unhindered evacuation of people and access to fire extinguishing equipment are ensured.

85. Classrooms and classrooms shall contain only the furniture, instruments, models, accessories, manuals necessary to ensure the educational process, which are stored in cabinets, on shelves or permanently installed racks.

86. The number of desks (tables) in classrooms and offices should not exceed the number established by the project documentation.

Footnote. Clause 86 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

87. At the end of classes in classrooms, laboratories and workshops, all explosive and flammable substances and materials are removed into non-combustible cabinets (boxes) installed in separate rooms.

88. Upon completion of work, an inspection of all premises is carried out with the disconnection of existing electrical consumers, except for devices and electrical appliances of continuous operation.

89. In school buildings and preschool institutions with round-the-clock stay of children, round-the-clock duty of service personnel is established with provision of telephone communication.

The procedure for maintaining places of summer recreation for children and health camps

90. Wooden buildings of children's health camps are provided for one-story. Frame and panel buildings are plastered, and have a non-combustible roof and non-combustible insulation.

91. It is not allowed:

1) cover buildings with combustible materials (straw, wood chips, reeds, roofing felt);

2) arrange kitchens, laundries in wooden buildings occupied by children;

3) place more than 50 children in buildings and structures of IV and V degrees of fire resistance;

4) heat stoves, use kerosene and electric heaters in rooms occupied by children in the summer;

5) arrange fireworks, use pyrotechnic products.

Footnote. Paragraph 91 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

92. Laundries and kitchens in places of summer recreation for children and health camps shall be located in separate buildings at a distance of at least 15 meters from wooden buildings in which children are accommodated.

93. It is not allowed to place children in places of summer recreation, health camps that are not provided with external fire-fighting water supply.

94. Places for children's summer recreation, summer recreation camps shall be provided with telephone communications, an alarm in case of fire and primary fire extinguishing equipment. They are equipped with 24-hour service personnel. A telephone is installed in the premises of the guards.

94-1. The head of the children’s camp develops a plan of organizational and technical measures to ensure fire safety and a scheme of the camp (base), which indicates all the buildings, places of residence of people (residential buildings, tents, etc.), places of household use, sources of outdoor fire-fighting water supply, parking lots, etc. The scheme is posted at the entrance to the territory of the camp (base).

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 94-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

94-2. On the territory of summer recreation places for children located in forests or in close proximity to them, measures are provided to prevent the spread of fire (mineralized firebreaks at least 4 meters wide along the perimeter behind the fence from the side of the forest).

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 94-2 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

94-3. When placing tents (yurts) on the territory of places of summer recreation for children and health camps, the area of the territory occupied by one group (1 or 2 rows) is taken to be no more than 800 square meters. The distance between groups is taken at least 15 meters, and between tents (yurts) - at least 2.5 meters.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 94-3 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

The procedure for maintaining venues for festive events

95. When organizing and holding events with a mass stay of people:

1) only premises provided with at least two emergency exits and located no higher than the 2nd floor in buildings with combustible ceilings are used;

2) Christmas trees are installed on a stable base and should not block the exits from the premises;

3) the branches of the Christmas tree must be located at a distance of at least 1 meter from the walls and ceiling;

4) in the absence of electric lighting in the room, events near the Christmas tree are held only during daylight hours;

5) illumination is carried out in compliance with the requirements of the Electrical Installation Rules approved by the authorized body in the field of electric power industry (hereinafter referred to as the Electrical Installation Rules). When using an electric lighting network without a step-down transformer, garlands are used on the Christmas tree only with serial switching on of light bulbs with a voltage of up to 12 volts. Permissible light bulb power 25 watts;

6) if a malfunction is detected in the illumination (heating of wires, flashing lights, sparking), it is immediately de-energized;

7) during the events, duty is organized on the stage and in the halls of persons responsible for fire safety, members of fire fighting units or employees of the fire fighting service. Premises where events are held are provided with primary fire extinguishing equipment.

Footnote. Clause 95 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

96. It is not allowed:

1) carry out events in the presence of bars on the windows of the premises in which they are held;

2) use arc spotlights, candles and firecrackers, arrange fireworks and other light fire hazardous effects that can lead to a fire;

3) carry out fire, painting and other fire and explosion hazardous and fire hazardous work;

4) use shutters on windows to darken rooms;

5) reduce the width of the aisles between the rows and install additional chairs and chairs in the aisles;

6) completely turn off the lighting in the room during performances;

7) fill the premises with people in excess of the established project documentation;

8) use home-made electric garlands, light and music installations, electromusical equipment, devices for rotating Christmas trees and create the effects of flashing Christmas garlands.

97. It is not allowed to use and launch uncontrolled flying lanterns using an open source of fire.

98. When using pyrotechnic products, it is not allowed:

1) arrange fireworks closer than 50 meters from buildings and structures, under canopies and tree crowns;

2) apply them in windy weather.

98-1. Events with a mass stay (evenings of rest, discos, New Year's and other performances) in buildings and structures are allowed only after they have been checked by the person responsible for ensuring fire safety for compliance with the requirements for ensuring the safety of people in the event of a fire.

The results of the inspection are entered into the inspection log and signed by the person responsible for ensuring fire safety during the event or the head of the organization. The form of the audit log is determined by the head of the organization independently.

Footnote. The rules are supplemented by paragraph 98-1 in accordance with the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Procedure for maintaining electoral precincts

99. At each electoral precinct, no later than 10 days before the start of its work, by order of the head of the facility (building, premises) where the electoral precinct is located, an appropriate fire regime is established, the provisions of these Rules are enforced, including:

1) the serviceability of the external and internal fire-fighting water pipes (with the mandatory start-up of water), the lighting and power networks, the start-up of smoke ventilation and automatic fire alarm and fire extinguishing systems are checked, and the necessary checks are carried out with the preparation of an act. All shortcomings are eliminated before the beginning of the work of the electoral precinct. Based on the results of the elimination of identified shortcomings or their absence, an act is drawn up on the readiness of the electoral precinct for work (acts are kept by the person responsible for ensuring fire safety of the facility until the end of the electoral precinct);

2) the availability, serviceability and constant readiness for use of primary fire extinguishing equipment, fire automation, communication and warning means are ensured;

3) members of the election commission and personnel involved in the service are instructed on fire safety measures and actions in case of fire against signature;

4) excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication);

5) places for cooking are established and the procedure for using heating appliances is determined;

6) smoking areas are determined and equipped;

7) the procedure for inspection and closing of premises is established.

Footnote. Paragraph 99 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

100. Electoral precincts are located in buildings of I-III degrees of fire resistance not higher than the second floor. In the basement and above the premises of the electoral precinct there are offices, rest and eating rooms for members of the election commission and service personnel.

101. In rural areas, it is allowed to place no more than one electoral precinct in buildings of IIIa-V degrees of fire resistance. At the same time, the electoral precinct is located on the first floor, and temporary trade, buffets, and demonstrations of films and videos are organized outside the building.

102. The electoral precinct is provided with telephone communications. A sign with the telephone number of the fire service is installed (posted) at each telephone set.

Footnote. Paragraph 102 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

103. Arrangement of tables, booths, ballot boxes and equipment intended for voting is carried out along the perimeter of the premises, taking into account the safe evacuation of people and material values.

104. During the operation of electoral precincts, it is not allowed to carry out construction, repair and other work related to the use of open fire (lighting fires, burning garbage, waste, containers and carrying out electric and gas welding work), with the exception of emergency recovery work. These works are carried out under the constant supervision of service personnel.

105. Places of voter registration, distribution of ballots, voting booths, temporary retail outlets (buffets, stalls and other similar premises) are located in premises with at least two dispersed evacuation exits. It is allowed to arrange open wardrobes and organize temporary trade in the lobbies of the building, provided that the equipment placed does not reduce the width of the evacuation routes and does not prevent the evacuation of people in case of fire.

106. The movement of voters is organized in such a way that crossing and oncoming flows are excluded. Directions of movement of human flows are indicated by signs.

107. Signs for evacuation exits from the premises for registering voters, issuing ballots, voting, are kept in good condition and are switched on during the operation of the electoral precinct. If the device of light indicators "Exit" is not provided for by the project, these premises are provided with evacuation direction indicators.

108. During the operation of electoral precincts, it is not allowed:

1) install voting booths, ballot boxes and tables, arrange temporary retail outlets (trays, buffets), hold events (demonstrations of films and videos, etc.) along the evacuation routes from the premises and building of the electoral precinct;

2) obstruct evacuation routes, approaches to fire-extinguishing and communication equipment, power cut-off devices, as well as close the doors of emergency evacuation exits during voting-related events.

109. The buildings of the electoral precinct shall be equipped with emergency lighting in the event of a power outage.

The procedure for the maintenance of cultural, educational and entertainment institutions

110. Museums and art galleries are developing an evacuation plan for exhibits and other valuables, and circuses and zoos are developing an animal evacuation plan.

111. In the auditoriums and on the stands, all chairs and chairs are connected in rows with each other and firmly attached to the floor. It is allowed not to fix armchairs (chairs) in boxes with the number of seats not more than 12 if there is an independent exit from the box.

In the auditoriums used for dance evenings, with the number of seats not exceeding 200, with the obligatory connection of them in a row, the chairs are not fixed to the floor.

112. The wooden structures of the stage box (grids, stage flooring, suspension bridges, working galleries) are subjected to deep impregnation with flame retardants during the construction process.

These structures, as well as combustible decorations, stage and exhibition decoration, draperies in auditoriums and exposition halls, foyers, buffets are periodically treated with flame retardants. The heads of the institution ensure the availability of an appropriate test report in accordance with the requirements of SCST P 50810 “Fire safety of textile materials. Decorative fabrics. Test methods for flammability and classification.

Footnote. Paragraph 112 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

113. Within the limits of the stage box of theatrical and entertainment establishments, scenery and stage equipment for no more than two performances may be located at the same time. Locations for storing decorations on the stage are indicated by signs. Storage of decorations, props, wooden machines, slopes, inventory and other property in the holds, on the grate and working platforms (galleries), under flights of stairs and platforms, as well as in the cellars under the auditoriums is not allowed.

114. When setting up productions around the stage floor, a free circular passage with a width of at least 1 meter is provided.

At the end of the performance, all the scenery and props are dismantled and removed from the stage to special warehouses (pantries, sheds, safes).

115. Smoking, use of open fire (torches, candles, candelabra), arc spotlights, fireworks and other types of fire effects are not allowed on the stage.

116. In sports halls with a height of 12 meters or more to the lower belt of the supporting structures of the coating, when using large-sized decorative design (for the entire height of the hall), additional measures are provided to protect this design (installation of temporary water curtains, quick-release fasteners).

117. Temporary seats for spectators (retractable, removable, collapsible), as well as seats in the stands of indoor and outdoor sports facilities are not allowed to be made of synthetic materials that emit highly hazardous and extremely hazardous combustion products during combustion. Storage of any combustible materials and equipment, as well as parking of machinery, are not allowed under temporary places. The space under the temporary stands before the start of each competition is cleared of combustible debris and dried grass.

Installation of side seats on escape routes is not allowed.

118. Temporary seats in evacuation hatches designed to place a background on the stands during sports and art festivals, opening and closing of international competitions or international events, as well as cultural and entertainment events, are removable. For their quick dismantling, special devices are provided and an appropriate number of persons are allocated for the performance of these works.

119. The arrangement of seats for spectators in sports halls is provided in such a way that there is no oncoming or crossing flows of spectators from permanent and temporary stands.

120. Devices for fastening temporary structures for seating spectators in indoor sports facilities, as well as fastening scaffolds, stages, rings are kept in good condition. Installation of such structures with faulty fasteners is not allowed.

121. Places for installation of television cameras at sports facilities should not be located in the aisles between the rows of stands and prevent the evacuation of people in case of fire.

122. In sports halls with stands for spectators in the presence of artificial ice surfaces, places are provided for temporary (for the period of competitions, performances, training, rehearsals) parking of ice-cleaning machines. Cars in the parking lot are installed in such a way that the estimated width of the escape routes does not narrow. At the end of competitions, performances, training, rehearsals, they are removed to specially designated rooms. Refueling of the ice machine with fuel at a temporary parking lot is not allowed.

123. In case of rackless storage of sports equipment, collapsible structures of halls, removable coverings of halls and other materials, they are stacked in stacks with an area of not more than 100 m ² . The height of the stack is assumed to be no more than 2.5 meters and not less than 0.5 meters below the supporting structures of the floor or cover. The width of the passage between the stacks and between the stacks and walls is not less than 0.8 meters. The width of the aisles opposite the doorways in the storage and under-tribune rooms is not less than the width of the doors. Aisle widths and storage areas are indicated by clearly visible boundary lines marked on the floor.

Storage of materials and sports equipment on racks is carried out in such a way that they do not protrude beyond the dimensions of the racks.

124. In the premises for cleaning weapons, a metal box is provided for collecting oiled rags. At the end of the operation of the shooting gallery or shooting range, this box is cleaned and the contents are removed to the places of general garbage storage.

125. The special clothing of workers is stored in rooms specially allocated and equipped for this purpose. The administration of the facility for each room establishes a clear procedure for replacing oiled special clothes with clean ones.

126. In sports halls, the storage of combustible materials, as well as the arrangement of rooms with structures made of combustible materials directly under the attachment points of metal and wooden load-bearing structures, is not allowed.

For the storage of sports equipment made using synthetic materials with a high specific heat content and emitting highly hazardous and extremely hazardous combustion products during combustion, rooms are used that are separated from other rooms by fireproof partitions and ceilings.

In sports halls, during the period between training and competition, as well as at the end of them, landing pits with soft filling made of synthetic materials are covered with shields or tarpaulins.

Foam mats stacked within the halls in piles are covered with a tarpaulin.

127. When conducting competitions and trainings in technical sports:

1) refueling is carried out on specially designated areas with a hard surface and fencing made of non-combustible materials and located at a distance of at least 25 meters from the sports facility;

2) a place for refueling in the field is located on sites located at a distance of at least 15 meters from the race track and have a hard surface and a slope away from the race track;

3) at the refueling sites, duty is organized, signs prohibiting smoking and the use of open fire are installed, and a supply of primary fire extinguishing equipment is also provided;

4) in the places of preparation of vehicles for the start, it is allowed to carry out minor repairs and maintenance of these vehicles. Such seats are not located under the stands for spectators. To collect waste flammable and combustible liquids, metal containers with tight-fitting lids are provided. Preparation of vehicles in the space under the stands of sports facilities is not allowed;

5) places of permanent storage, repair and maintenance of vehicles in motor and motorcycle clubs are carried out in accordance with the provisions of these Rules. All electrical equipment for voltage regulation (rheostats, autotransformers, choke coils, starting rheostats) is located in control rooms located outside the transformable stages and platforms.

128. When using laser installations for staging or illumination lighting, generating laser units are installed in control rooms on bases made of non-combustible materials at a distance of at least one meter from the surfaces of combustible structures and decorations. For these works, laser systems with fireproof characteristics are used.

129. When installing spotlights and ramps, only non-combustible materials are used. Soffit housings are isolated from the cables supporting them. Searchlights and spotlights are installed at a distance of at least 0.5 meters from decorations and structures made of combustible materials. The distance from the lens spotlight to combustible decorations should be at least two meters.

130. Non-combustible material 8-10 millimeters thick is laid between the wooden ramp of the platform (stage) and the casings of electric lamps, and all portable electric lamps (lights) installed on the stage or platform are protected from the outside with non-combustible materials. When installing backlights directly on the stage platform or platform, mats made of non-combustible materials are installed under them. Soffits on the stage, platform, which do not have light filters and are used for working lighting of the stage, platform, are covered with glass.

All spotlights have a protective metal mesh installed on the side of the world, which prevents the glass of lamps and fragments of broken lamp bulbs from falling out.

131. The use of light filters made of combustible materials instead of glass in searchlights and spotlights is not allowed.

132. Lamps, the glasses of which have traces of darkening or bulging, are immediately replaced with new ones.

133. If it is necessary to carry out special fire effects associated with the use of pyrotechnic products and open flame sources that can lead to a fire, the head of the organization conducting fireworks develops and implements measures to prevent fires, including:

1) the date, place, start and end time of fireworks, the layout of pyrotechnic installations, the nature of the products used;

2) a scheme for linking storage and installation points for fireworks, pyrotechnic products to the terrain, indicating distances to buildings and structures, and a cordoning scheme for the fireworks venue, indicating the boundaries of the danger zone;

3) an order to appoint a person responsible for compliance with fire safety measures during fireworks;

4) layout of fire extinguishing means;

5) action plan for fire prevention.

134. At the sites from which pyrotechnic products are launched, smoking and making fire, leaving pyrotechnic products unguarded are not allowed.

135. Fireworks venues shall be protected by the fireworks organization.

136. Launch sites are provided with primary fire extinguishing equipment (fire extinguishers, containers with water or sand).

137. After the end of the fireworks, the launch site is carefully inspected in order to identify and collect unused products and elements of pyrotechnic charges.

The order of maintenance of medical and preventive premises, rehabilitation and rehabilitation centers of sports facilities

138. In the premises for medical care located at sports facilities, for the storage of flammable medicines, a cabinet made of non-combustible materials with a list of substances allowed for joint storage is provided. The cabinet is installed at a distance of at least a meter from heating and heating appliances.

Storage in a cabinet on the same shelf of drugs with different flammable properties is not allowed.

139. For temporary storage of used cleaning and dressing materials in the premises for medical care, a metal urn with a closing lid is installed. At the end of the work of the facility, the contents of the bin are taken out to the places of general waste storage.

140. In the premises for medical care located at sports facilities, it is not allowed to use heating devices operating on liquid or gaseous fuels (kerosene gases, kerosene lamps, stoves), as well as electric hotplates with an open spiral, to sterilize medical instruments.

The order of maintenance of premises used in the disinfection of water in pools

141. When using sodium or calcium hypochlorite, bleach and other preparations for water disinfection, a separate, well-ventilated room, protected from sunlight and precipitation, and also meeting the provisions of these Rules, should be provided for their storage.

142. When storing sodium hypochlorite, calcium and other chemical preparations, measures are provided to exclude the possibility of solutions drying out, heating them to temperatures above 40 ⁰ C, as well as contact with acids and organic substances.

The procedure for the maintenance of bath saunas

143. Electrical wires used to connect the stove, electric heaters to the electrical network, as well as lamps and electrical fittings, are calculated for operating conditions in an environment with elevated temperatures. The connection of heat and power heaters to the mains is carried out outside the dry heat chamber.

144. The fresh air inflow channel under the stove-heater of the dry heat chamber should be systematically cleaned from dust and other foreign objects.

145. If a malfunction occurs in the equipment of the dry heat chamber or signs of combustion are detected (smoke, burning smell, charring of the wooden lining of the dry heat chamber), its use is immediately stopped and the administration of the facility is informed about this.

146. The exhaust air duct from the dry heat chamber should be made separate and lead directly to the outside.

147. In the premises of saunas it is not allowed:

1) leave unattended the electric heater of the stove-heater connected to the network;

2) install handicraft heat and power heaters;

3) operate the stove with a disconnected or faulty thermostat;

4) to use electric household appliances in the sauna premises outside specially equipped places.

The order of maintenance of objects of trade

General provisions

148. Temporary storage of combustible materials, waste, packages and containers in trading floors and on evacuation routes is not allowed. They are removed daily as they accumulate. It is not allowed to store combustible containers close to the windows of buildings.

149. It is not allowed to store combustible or non-combustible goods in combustible packaging in rooms that do not have window openings or smoke exhaust shafts.

150. Storage of matches, cologne, perfumes, aerosol packages and other fire-hazardous goods shall be carried out separately from other goods in specially adapted premises.

Ammunition and pyrotechnic products are stored in metal cabinets installed in rooms fenced off with fireproof partitions. It is not allowed to place these cabinets in the basement.

151. In trade enterprises it is not allowed:

1) carry out hot work while customers are in the trading floors;

2) place watch repair points, engraving and other workshops, as well as pharmacy, newspaper, book and other kiosks on evacuation routes and stairwells;

3) install cylinders with combustible gases in trading floors for filling balloons and other purposes;

4) place trading, gaming devices and trade goods on the landings of staircases, in vestibules and other evacuation routes;

5) store more than 15,000 aerosol packages;

6) trade in flammable and combustible liquids, combustible gases (gas cylinders, paints, varnishes, solvents, household chemicals), aerosol packages, ammunition and pyrotechnic products when placed in buildings for other purposes.

152. When conducting sales, promotions and events with a mass stay of people, managers take additional measures to ensure their safety (limiting access to visitors, setting up additional attendants).

153. When placing markets in open areas or in buildings (structures), the following fire safety measures are taken:

1) sheds over the trading rows of open markets are made of non-combustible materials;

2) in covered markets, trading in stairwells, halls and corridors is not allowed;

3) the crate covering the canopy is allowed to be made of wood treated with flame retardants;

4) it is not allowed to cover open passages between the trading rows with fabrics, paper, films.

154. The placement of markets in parts of buildings for other purposes or in extensions to them is not allowed.

155. Kiosks and stalls installed in buildings and structures are made of non-combustible materials. Pavilions and kiosks intended for the sale of flammable liquids, deodorants, compressed gases are of I, II, IIIa degrees of fire resistance, separately or in a group with kiosks selling similar goods.

156. During working hours, the loading of goods and the unloading of containers are carried out along routes that are not connected with the evacuation exits of buyers.

157. It is not allowed to trade in household chemicals, varnishes, paints and other flammable and combustible liquids packaged in glass containers with a capacity of more than 1 liter each, as well as flammable goods without labels with warning labels such as “Flammable”, “Do not spray near fire”.

Packaging of flammable goods is carried out in premises specially adapted for this purpose.

The order of maintenance of trade pavilions and kiosks

158. In the allotted territory, the installation of kiosks, as well as one-story pavilions with an area of up to 35 square meters inclusive, is carried out by groups. No more than 20 kiosks and pavilions of I, II, III, IIIa fire resistance degrees or 10 - IIIb, IV, IVa and V fire resistance degrees are placed in one group.

The distance between kiosks and pavilions in a group is not standardized.

Groups must be separated by fireproof partitions of the 1st type into compartments of 10 containers.

Footnote. Paragraph 158 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

159. The distance between the groups specified in paragraph 158 of these Rules, between separate pavilions and kiosks, as well as from groups and separate pavilions and kiosks to other buildings and structures is taken in accordance with Appendix 2 to these Rules.

Footnote. Paragraph 159 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
160. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

161. Combustible waste collection points shall be located at a distance of at least 15 meters from kiosks and pavilions.

162. Premises for storage of packaging materials and inventory are provided with an area of not more than 5 m ² .

163. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

164. Pavilions and kiosks intended for the sale of flammable liquids and gases are made I, II, IIIa fire resistance degrees, as a rule, separately standing, or in a group with kiosks selling similar goods.

165. Heating of kiosks installed in populated areas is electric (using oil radiators, heating panels - having a certificate of conformity), steam or water.

166. In kiosks installed outside settlements, it is allowed to use stove heating in accordance with the provisions of these Rules.

167. Electric lamps with incandescent lamps are used with protective caps, and with fluorescent lamps - starterless.

168. To de-energize the electrical network of a pavilion or kiosk and a group of structures, a disconnecting device shall be installed on a non-combustible base.

169. Kiosks and pavilions shall be equipped with automatic fire alarms with sound and light output to the facade of the building or directly to the protected premises (autonomous fire detectors).

Procedure for maintenance of medical organizations
General provisions

170. The head of the medical organization daily after the end of the discharge of patients reports to the fire department data on the number of patients in each building of the institution.

171. It is not allowed to place adult patients and children with more than 25 people in frame-reed and wooden buildings.

172. Medical organizations located in rural areas are equipped with ladders, at the rate of one ladder per building.

173. Buildings of hospitals and other institutions with permanent residence of people who are unable to move independently are provided with stretchers at the rate of one stretcher for five patients (disabled people).

174. It is not allowed:

1) place in buildings with wards for patients rooms not related to the medical process or rent them out;

2) install beds in corridors, hallways and other escape routes;

3) use rubber and plastic hoses to supply oxygen from cylinders to hospital wards;

4) use faulty electrical medical equipment;

5) use irons, electric stoves and other electric heaters in hospital wards and other rooms occupied by patients.

175. The installation of boilers, water heaters and titanium, the sterilization of medical instruments, as well as the heating of paraffin and ozocerite are carried out in rooms specially adapted for this purpose. For boiling instruments and gaskets, sterilizers with closed spirals are used. The use of kerosene gas, kerosene stoves and stoves for these purposes is not allowed.

176. In laboratories, departments, doctors' offices, medicines and reagents (related to flammable and combustible liquids - alcohol, ether) are stored in special lockable metal cabinets with a total amount of not more than 3 kilograms, taking into account their compatibility.

177. Material assets in pharmacy warehouses are stored strictly according to assortments, while joint storage of flammable liquids with other materials is not allowed.

178. Joint storage of cylinders with oxygen and combustible gas, as well as storage of these cylinders in material and pharmacy warehouses, is not allowed. Cylinders with oxygen and combustible gas are stored in special rooms or under sheds and are protected from heat sources (heaters, sunlight) and oil and fatty substances on them.

The order of maintenance of physiotherapy rooms, departments of anesthesiology, resuscitation and intensive care, operating departments

179. All medical electrical devices are kept in good condition, provided with reliable grounding, factory wiring diagram and technical passport. The use of electrical wires with damaged insulation, violations in the places of clamps and connections to the equipment is not allowed.

180. Sterilizers, including those with an air gap, used in electric and phototherapy rooms, are provided only for factory production and are installed on surfaces made of non-combustible materials.

181. Heating of paraffin and ozocerite is carried out in a specially allocated room in a fume hood on factory-made heaters or a water bath. The table on which the heaters are installed is covered with a heat-resistant material. Heating of paraffin or ozocerite with an open flame is not allowed.

182. Emissions from local ventilation systems of premises from devices and installations are carried out at a height of at least 2 meters above the highest point of the roof.

183. Preventive inspection of the equipment is carried out within the time limits established by the technical passport (instruction), with the adoption of measures to eliminate the detected defects.

184. In each electrical and phototherapy department (office), logs are kept for registering fire-fighting briefings conducted with service personnel and noticed defects in the operation of electrical equipment.

185. Fire safety measures specified in Appendix 3 to these Rules are carried out in operating rooms.

186. Free transportation of patients on gurneys, through doorways and passages in operating rooms, preoperative rooms, anesthetic rooms and rooms of the operating block is provided.

187. To prevent self-ignition of narcotic drugs and preparations in operating rooms, it is necessary to drain them after work from the evaporator into a hermetically sealed container. Discharge of these liquids into the sewer, as well as the use of faulty or sparking electrical equipment during anesthesia, are not allowed.

188. The operating table, anesthesia machine and all electromedical equipment are connected to the protective bus with grounding conductors.

The procedure for maintaining laboratories of medical organizations

189. At the entrance to the premises of laboratories, signs of their categories for explosion and fire hazard are posted.

190. The supply of flammable liquids for production needs is carried out through a pipeline or special closed unbreakable containers are used for transportation. The pipeline is laid outside the building directly to the place of use of the supplied substances.

191. Flammable and combustible liquids are stored in working premises in an amount not exceeding the shift requirement, in thick-walled glass or unbreakable containers with tight stoppers, placed in a metal box lined with non-combustible material inside, with a lid. Storage of such liquids in polyethylene containers is not allowed.

192. Storage of substances and materials in laboratories is carried out strictly according to the assortment. Joint storage of substances, as a result of chemical interaction of which a fire or explosion occurs, is not allowed.

193. Laboratory furniture and equipment are installed so that they do not interfere with the evacuation of people.

194. The working surfaces of tables, racks, fume hoods designed to work with flammable, explosive liquids and substances are provided with a coating and sides made of non-combustible materials. To work with acids, alkalis and other chemically active substances, tables and cabinets are made of corrosion-resistant materials.

195. All work in the laboratory related to the possibility of releasing toxic or flammable and explosive vapors and gases is carried out only in fume hoods made of non-combustible materials, which must be kept in good condition. Do not use fume cupboards with broken glass or faulty ventilation.

During operation, the sashes, doors and dampers of fume hoods are kept as closed as possible (lowered with a small gap at the bottom for draft).

It is not allowed to carry out work in a fume hood if it contains materials and equipment that are not related to the operation being performed.

Fume hoods are equipped with a ventilation system with independent ventilation ducts.

196. The transfer of glassware with acids, alkalis and other chemically active substances is carried out only in special metal or wooden boxes lined inside with non-combustible material. For the storage of sulfuric and nitric acids, the use of wooden boxes, baskets and shavings is not allowed.

197. Storage of liquid oxygen in the same room with flammable substances, fats and oils is not allowed.

198. Cylinders with compressed, liquefied and dissolved combustible gases are installed outside the laboratory building in metal cabinets. Slots or louvres for ventilation are provided in the cabinets.

These gases, as well as oxygen, are supplied to the laboratory premises centrally.

199. Supply and exhaust ventilation in all rooms of the laboratory is turned on no later than 5 minutes before the start of work and turns off after work is completed.

200. In laboratories it is not allowed:

1) place flammable and combustible liquids, as well as combustible materials closer than 1 meter from heaters, burners and other sources of fire;

2) pour spent flammable and combustible liquids into the sewer;

3) wash floors and equipment with flammable and combustible liquids;

4) clean up accidentally spilled liquids with lit burners and switched on electric heaters;

5) leave oiled rags and paper at the workplace;

6) store substances and preparations with unknown flammable properties at the workplace and working premises;

7) leave the workplace, lit burners and heating devices unattended;

8) to heat vessels with flammable and combustible liquids in them on an open fire, as well as on household electric heaters.

201. If flammable and combustible liquids come into contact with special clothing, measures are immediately taken to replace it.

202. When working with explosive and flammable substances, as well as when working at night in a laboratory (room, box), at least two people must stay, and one of them is appointed senior.

203. Gas stoves are installed according to the project. If there is a smell of gas or other malfunctions are detected, the stoves are turned off and they are not used until the malfunctions are corrected.

204. Pipelines for the supply of flammable and combustible liquids are grounded.

205. At the end of the working day, the employee responsible for the laboratory premises checks instruments and apparatus, gas and water taps, turns off the general electric switch and ventilation, and also removes excess flammable and flammable liquids, substances, reagents, waste liquids, waste, rubbish and rags.

206. Waste liquids are poured into hermetically sealed unbreakable containers, taking into account the properties of the solvent, and at the end of the working day are removed from the working premises of the laboratory for regeneration or destruction. Storage of these liquids is subject to the provisions of these Rules.

The order of maintenance of single and multi-seat medical pressure chambers

207. The doors of the rooms of the pressure chambers are provided without glazing, self-closing, with sealed porches, without locks, as well as other locking devices, with the width of the doors of the hyperbaric oxygen chamber, allowing patients to be transported on a hospital gurney or chair, but not less than 1 meter.

208. Facing the walls of the pressure chambers, suspended ceilings are made of non-combustible materials. For painting walls and ceilings, only water-based paints are used.

209. Heating of the premises of the pressure chambers is provided by central, water heating with a coolant temperature of not more than 95 0 C. The distance from heating devices and other heat sources to the pressure chamber is provided at least 1 meter.

210. Premises in which two or more single pressure chambers or one multi-seat chamber are installed shall be equipped with emergency lighting.

211. The premises of the pressure chambers are provided with communications, automatic fire alarms and exhaust ventilation with triple air exchange.

212. Illumination of the internal volume of medical pressure chambers is carried out by lamps installed outside through translucent portholes.

213. In the room of the pressure chamber, a list of devices approved for operation in an environment with a high oxygen content is posted, indicating their passport or inventory numbers. Replacement of faulty devices is allowed only with similar ones, having appropriate marks on the possibility of their use in an environment with a high oxygen content, while the list is amended accordingly.

214. In luminaires installed directly in pressure chambers, only incandescent lamps are used.

215. The pressure chambers are provided with serviceable intercoms, while inside the chamber only a speaker and a microphone should be in metal boxes, covered with brass nets with a mesh size of 0.5x0.5 millimeters.

216. Pressure apparatuses are placed in such a way that none of them interferes with the evacuation of another pressure apparatus, any equipment of the hyperbaric oxygen chamber, as well as patients and attendants.

217. Before the start of a session or operation, all equipment of the pressure chamber, measuring and control devices, communications, signaling, fire extinguishing, and in multi-seat pressure chambers - and portable devices are subject to a thorough check. If malfunctions or malfunctions are detected, as well as in the presence of equipment that is not listed in the inventory, further sessions or operations are not allowed until the identified shortcomings are eliminated.

218. Automatic gas analyzers are installed to control the oxygen content in rooms with pressure devices.

219. Stop valves on the oxygen pipeline are installed outside the hyperbaric oxygen chamber.

220. When operating pressure devices and pressure rooms, it is not allowed:

1) place the patient in a pressure apparatus in synthetic clothing;

2) leave the patient during the session and within 30 minutes after it without medical supervision, while he is forbidden to smoke and approach an open fire;

3) allow the operation of pressure apparatuses without grounding of pressure units (pressure chamber, pressure air conditioner);

4) increase the pressure of the working environment over the permitted ones;

5) decrease in the relative humidity of oxygen in the pressure chamber below 65%;

6) bring into the pressure chamber flammable liquids, oils, substances and objects that can cause fire or sparks;

7) use faulty appliances and electrical wiring (with damaged insulation, unreliable sparking contacts), electric heaters (boilers, electric stoves), use furniture made of combustible materials, materials and objects that can cause a spark, use open fire, smoking, use open lamps for lower lighting of workplaces;

8) operate non-oil-free oxygen equipment;

9) store flammable and flammable liquids, oils, as well as combustible materials, including dressings, in the hyperbaric oxygen chamber;

10) allow an increase in the oxygen concentration in the hyperbaric oxygen chamber by more than 23 %;

11) conduct treatment sessions in the pressure apparatus in the absence of an approved act of examination of the pressure separation and the pressure apparatus;

12) connect the hyperbaric oxygen chamber-apparatus to the network with a voltage exceeding the allowable one;

13) carry out operation without the availability of primary fire extinguishing equipment.

The procedure for maintaining pharmacies and pharmacy warehouses

221. In pharmacies located in buildings for other purposes, the total amount of flammable and combustible liquids is accepted no more than 100 kilograms.

222. Separate pharmacies store no more than two oxygen cylinders, which are fixed in a vertical position in special nests and securely fastened with clamps.

223. In pharmacy warehouses it is not allowed:

1) storage in premises through which transit electric cables pass, as well as in premises with gas communications and oil-filled equipment;

2) store products in bulk and lay them close to radiators and heating pipes;

3) unpack and pack materials directly in storages;

4) enter in damp or wet clothes and shoes into warehouses where alkali metals and other substances that react with water are stored.

224. Under a shed, only those chemicals are stored that do not decompose, do not heat up or ignite from moist air or water.

225. Material assets in pharmacy warehouses are stored strictly in accordance with the assortment, while the joint storage of flammable liquids with other materials is not allowed.

226. Storage of plastic products is carried out in a ventilated, dark, dry room at room temperature, at a distance of at least 1 meter from heating systems.

227. In the event of a fire or fire in pharmacy warehouses, the heads of the relevant departments inform the fire service workers on the arrival of the presence and storage of toxic and explosive substances.

228. The transfer of cylinders with flammable and flammable liquids is carried out by two people in specially adapted cages or baskets with serviceable grip handles. Baskets with large bottles, boxes or crates (weighing more than 20 kilograms), as well as substances placed in solid containers, are moved only on special trolleys with soft wheels.

229. Flammable and explosive medicines are stored according to the principle of homogeneity and in accordance with their physico-chemical and flammable properties and the nature of the packaging.

230. Premises for storage of flammable and explosive medicines are provided with fireproof and stable racks and pallets.

231. Storage of flammable and combustible liquids is carried out in built-in fireproof cabinets with doors at least 0.7 meters wide and at least 1.2 meters high.

232. Doors from storage rooms for flammable and explosive substances open in the direction of exit from the building.

233. Flammable liquids in excess of 100 kilograms are stored in a separate building in glass or metal containers isolated from storage rooms for flammable substances of other groups.

234. In the production premises of medical organizations, flammable and combustible liquids are stored in a total amount of not more than 3 kilograms in a special metal box away from heating devices and outlets.

235. In the premises for storing flammable and explosive substances outside, as well as on the doors inside these premises, clearly visible inscriptions are posted: “Flammable”, “Explosive”, “Smoking is prohibited”, “In case of fire, call 101 or 112”.

236. Near the entrance to each storage room for flammable and explosive substances, signs are posted with the inscription "Responsible for ensuring fire safety (full name of the responsible person)". The responsible person inspects the premises daily in order to clean up the remaining flammable and explosive substances and carry out other measures at the end of the working day.

237. Containers intended for the storage of flammable liquids are made of glass or metal, with a tight-fitting lid to prevent evaporation of liquids. It is not allowed to store flammable and combustible substances in open containers and containers made of other materials.

238. Bottles, cylinders and other large containers with flammable and combustible liquids are stored in shockproof containers or in cylinder tippers in one row. At workplaces, these substances are stored in tightly closed containers in an amount not exceeding the shift requirement.

239. It is not allowed to store flammable and combustible liquid medicines:

1) in a fully filled container. The degree of filling is provided for no more than 90 percent of the volume. Alcohols are stored in large quantities in metal containers, which fill no more than 95 percent of the volume;

2) with mineral acids (sulfuric, nitric and other acids), compressed and liquefied gases, flammable substances, as well as with inorganic salts that give explosive mixtures with organic substances (potassium chlorate, potassium permanganate).

240. Flammable and explosive drugs are stored in thick-walled tightly closed containers (bottles, cans, drums), if necessary, closures are filled with paraffin.

The procedure for the maintenance of residential and public buildings with a height of more than 28 meters

Footnote. Heading as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
241. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
242. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
243. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
244. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
245. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
246. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
247. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
248. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
249. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
250. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
251. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
252. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
253. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

254. In buildings with a height of more than 28 meters, it is not allowed:

1) build up, clutter up with various equipment, vehicles, sites intended for installation in the event of a fire of ladders or articulated lifts;

2) de-energize the system control panel after acceptance of the smoke protection system;

3) operate the newly constructed building until the fire protection systems are adjusted;

4) arrange doorways in blank partitions and walls separating smoke-free staircases from rooms, passages, basements;

5) excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
6) paint, whitewash automatic fire detectors and sprinklers;
7) excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication);
8) finish the fences of balconies and loggias with combustible materials;
9) excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication);
10) is excluded by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
Footnote. Clause 1 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

The procedure for maintaining social service facilities

255. Storage (warehousing) of substances and materials is carried out taking into account the compatibility of their storage, as well as the uniformity of extinguishing agents.

256. All rooms in the buildings are kept clean. Baskets and drawers for papers and other combustible waste are cleaned regularly.

257. In social service organizations it is not allowed to use furniture and equipment made using polymeric materials capable of releasing highly toxic products during combustion.

258. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

259. It is not allowed to use open fire and incandescent objects for warming water pipes, sewer pipes and heating systems inside buildings.

260. It is not allowed to install and use household electrical appliances (refrigerators, microwave ovens, electric heaters, electric kettles) in the office premises of social service organizations.

261. Cooking (warming up) of food is carried out only in places specially designated and equipped for these purposes. At the same time, it is not allowed to use electric heaters for domestic needs without means of automatic shutdown.

262. It is not allowed to use kerosene lamps and candles for lighting premises.

263. Electric heaters, table lamps, radios, televisions, refrigerators, vacuum cleaners are connected to the network only through serviceable sockets.

264. It is not allowed to use irons, electric stoves and other electric heaters in bedrooms, playrooms and other premises occupied by serviced persons.

265. Clothes are ironed only in rooms specially equipped for this purpose. Ironing is carried out with irons with serviceable thermostats and indicator lights. Irons are installed on stands made of non-combustible materials.

266. After the end of work, all electrical installations are turned off, with the exception of emergency lighting, power supplies for automatic fire extinguishing installations, alarm and smoke removal systems, as well as electrical installations that, according to the conditions of the technological process, work around the clock.

267. Service personnel are on duty around the clock in social security institutions. The duty officer must always carry a set of keys for all locks on the doors of emergency exits. Another set of keys is kept in the duty room. Each key in both sets is signed about its belonging to the corresponding lock.

268. Night attendants are located in the premises where the telephone is installed, and are provided with hand-held electric lights. The installation of beds in corridors, halls and other escape routes is not allowed.

The procedure for the maintenance of places of worship

269. Candlesticks, lamps and lighting equipment using open flames shall be installed on non-combustible bases.

270. It is not allowed to use sources of open fire for conducting services and ceremonies at a distance of less than:

1) 0.7 meters from horizontal enclosing structures made of materials with flammability group С1-С4.

2) 0.5 meters from vertical enclosing structures made of materials with flammability group С1-С4.

3) 0.5 meters away from other combustible materials.

271. It is not allowed to operate luminaires that are not factory-made and without a manufacturer's passport.

272. It is not allowed to use open flame lamps with damaged glass flasks, and also to use flammable liquids when filling them.

273. Storage of flammable liquids for refilling lamps, lamps and similar devices is carried out in closed unbreakable containers in metal cabinets with a capacity of not more than 2 liters.

274. Pouring of flammable liquids into lamps and lamps is carried out from an unbreakable container on a pallet made of non-combustible material, the design of which provides for bumpers. After filling the lamps and lamps, the tray and the outer surface of the container are cleaned of the remnants of the spilled flammable liquid using non-flammable technical detergents.

275. Bottling of combustible liquid into lamps and lamps is carried out only in the absence of sources of ignition, and when electric heaters are turned on at a distance of at least 1 meter from them.

276. The firing of stoves ends no later than two hours before the start of services and ceremonies.

277. It is not allowed to carry out hot work in religious buildings (furnace furnaces, welding work and other types of hot work), pouring flammable liquid during services and ceremonies.

278. Escape routes are kept clear and unobstructed.

279. During the period of services and rituals, it is not allowed to close emergency exits with locks and other locking devices.

280. The capacity of prayer halls is limited based on the floor space per person and the capacity of evacuation routes.

281. The movement of parishioners is organized in such a way that crossing and oncoming flows are excluded.

282. Signs of evacuation exits from places of worship and premises with a mass stay of people are kept in good condition and switched on for the duration of services and ceremonies.

283. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).
284. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

285. At telephone sets, signs are posted in prominent places indicating the telephone number of the nearest fire department, as well as telephone numbers "101" and "112".

286. Excluded by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 13, 2019 No. 921 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

The procedure for the maintenance of institutions of the penitentiary system
and temporary detention centers

287. On the territory of institutions of the penitentiary system, fire shields are equipped with:

1) in a residential area near the duty unit in a place inaccessible to convicts or in a place to which convicts have limited access;

2) in the industrial area in each production building;

3) in the boiler room, on the territory of the utility yard;

4) in a punishment cell (disciplinary unit);

5) at a transport checkpoint (control site, gateway).

In places accessible to convicts and remand prisoners, fire shields are not equipped with an ax, hook, shovel, crowbar and other piercing and cutting and chopping objects.

288. In dormitories for the maintenance of convicts, industrial and other premises where free movement of convicts is possible, fire hydrants and fire extinguishers are equipped (installed) in cabinets protected from unauthorized opening. In the cells of institutions of the penitentiary system (hereinafter referred to as the PS) and temporary detention facilities (hereinafter referred to as the TDF), primary fire extinguishing equipment is not installed.

289. The fencing of the production, economic and residential areas of the institutions of the PS and the fencing of the TDFs are equipped with gates for the passage of fire trucks.

290. In the absence of a fire water supply network or natural water sources on the territory of penitentiary institutions and temporary detention facilities, it is necessary to provide for the installation of fire reservoirs with a capacity calculated for the required flow rate of external fire fighting water supply in accordance with the technical regulation "General requirements for fire safety", approved by the Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 16 January 2009 No. 14 (hereinafter referred to as the technical regulation "General requirements for fire safety"). If there are natural water sources within a radius of 200 m from the object, an entrance should be arranged to them with platforms (piers) with a hard surface measuring at least 12 m x 12 m for the installation of fire trucks and water intake at any time of the year.

291. In the basement, basement and attic premises of buildings, structures and premises of the residential area, as well as the medical unit, it is not allowed to place workshops, storage, service, residential and amenity premises (including those intended for the performance of religious rites). In residential and disciplinary blocks, blocks of premises for long-term visits, it is not allowed to provide for various types of production and storage premises in which explosive, flammable substances and materials are used or stored.

292. When arranging premises for the performance of religious rites in residential and disciplinary blocks, these premises must be separated by type 1 fire partitions and equipped with at least two dispersed evacuation exits. Non-combustible bases should be provided for the installation of candlesticks, lamps and other devices with open fire.

293. Doors of evacuation exits from buildings and premises with a permanent presence of people, with the exception of holding cells of investigative and arrested and convicted institutions of the PS, suspected and accused TDFs, must be able to be opened from the inside without a key and be equipped with a security alarm that is triggered by unauthorized opening of the door with a signal output to the duty department.

3. The order of maintenance of industrial enterprises

General provisions

294. Each enterprise must have data on the fire hazard indicators of substances and materials used in technological processes, and for buildings and premises, categories for explosion and fire hazard are determined in accordance with the technical regulation "General requirements for fire safety".

When working with flammable and explosive substances and materials, the requirements of marking and warning labels on packages or specified in accompanying documents are observed.

295. Joint use (unless it is provided for by the technological regulations), storage and transportation of substances and materials that, when interacting with each other, cause ignition, explosion or form combustible and toxic gases (mixtures), is not allowed.

296. Scheduled preventive maintenance and preventive inspection of equipment are carried out on time and with the implementation of fire safety measures provided for by the project and facility (workshop) instructions.

297. The design of exhaust devices (cabinets, painting, drying chambers), devices and pipelines is provided for preventing the accumulation of fire hazardous deposits and ensuring the possibility of their cleaning by fire safe methods. Cleaning works are carried out according to the schedule approved by the head of the enterprise.

298. Spark arresters, spark arresters, fire-retarding, fire-blocking, dust and metal trapping and anti-explosion devices of the static electricity protection system installed on process equipment, pipelines and other places are kept in working condition.

299. For washing and degreasing equipment, products and parts, non-combustible technical detergents, as well as fire-safe installations and methods, are used.

300. Heating of a frozen product, ice, crystal hydrate and other plugs in pipelines is carried out with hot water, steam and other safe methods. The use of open fire for these purposes is not allowed.

301. Sampling of flammable and combustible liquids from tanks (containers) and level measurement are carried out during daylight hours with devices that exclude sparking during impacts. It is not allowed to perform these operations during a thunderstorm, as well as during the pumping or pumping out of the product.

It is not allowed to supply such liquids to the tanks (containers) by a "falling water sheet". The rate of filling and emptying the tank cannot exceed the total capacity of the breathing valves (vent pipes) installed on the tanks.

302. Doors and hatches of dust collection chambers and cyclones should be kept closed during their operation. Combustible waste collected in chambers and cyclones is removed in a timely manner.

303. The use of industrial buildings, warehouses on the territory of enterprises for living, as well as the placement of industrial workshops in warehouses is not allowed.

304. In pedestrian tunnels and crossings, it is prohibited to arrange pantries, store equipment, combustible materials, hang stands and posters made of combustible materials, and also it is not allowed to lay power cables, pipelines transporting gases, acids, flammable and combustible liquids.

305. The boundaries of driveways and aisles in the workshops are clearly marked.

306. Transit power networks, as well as pipelines for the transportation of combustible gases, flammable and combustible liquids and combustible dusts, should not be laid through warehouses and industrial premises.

307. In explosion-hazardous areas, workshops and premises, tools made of non-sparking materials or in an appropriate explosion-proof design are used.

308. Walls, ceilings, floors, structures and equipment of premises where there are emissions of combustible dust, shavings are systematically removed. The frequency of cleaning is established by technological regulations or object (workshop) instructions (written). Cleaning is carried out by methods that exclude the swirling of dust and the formation of explosive dust-air mixtures.

309. The supply of flammable and combustible liquids, combustible gases to workplaces is carried out centrally. It is allowed to deliver a small amount of flammable and combustible liquids to the workplace in a special, safe container.

The use of open containers is not allowed. For workshop pantries, the maximum allowable amounts of one-time storage of flammable and combustible liquids, paints, varnishes and solvents are normatively established. Workplaces store only such amount of materials (in a form ready for use) that does not exceed the shift requirement. In this case, the containers must be tightly closed.

310. Technological openings in fire walls and ceilings are protected by fire-blocking devices.

311. Loading devices of mine elevators for bulk transportation of semi-finished products are equipped with dampers that open only for the period of loading.

312. Mechanisms for self-closing fire doors are kept in good condition. Fire protection devices are closed at the end of the working day.

313. Protective membranes of explosive safety valves on lines and adsorbers by type of material and thickness are adopted in accordance with design decisions.

314. The serviceability of fire arresters is regularly checked and their fire extinguishing nozzle is cleaned, as well as the serviceability of membrane valves. The timing of the inspection is indicated in the approved workshop instructions.

315. To exclude the possibility of spontaneous combustion of the existing activated carbon, adsorbers are filled only with standard, established brand of activated carbon.

316. In hydraulic systems using a flammable liquid, control is established over the oil level in the tank and it is not allowed to exceed the oil pressure in the system above that specified in the passport.

If oil leaks from hydraulic systems are detected, the leak is immediately eliminated.

317. It is not allowed to operate sawmill frames, circular saws, milling saws and other machines and units when:

1) touching the saws on the fence;

2) use of saws with insufficient or uneven flattening (divorce) of teeth and large burrs;

3) damage to lubrication and cooling systems;

4) faulty cooling and lubrication systems and no devices that provide automatic stop of the saw frame when the pressure in the cooling system is lower than the passport one;

5) misalignment of the saw frame, loosening and improper fitting of sliders;

6) heating of bearings over 70 ⁰ С.

318. Conveyors supplying raw materials to the chipper are equipped with metal traps that automatically turn off the conveyors and give an audible signal in case of metal objects.

319. It is not allowed to use metal objects for cleaning the feed funnel of the chipper.

320. Technological chips entering for processing, as well as a chip mat, are passed through metal traps before entering the press.

321. Metal detectors equipped with alarms and interlocked with feeders are installed in front of particle board grinders.

322. Hoppers of crushed wood particles and forming machines are equipped with an aspiration system that maintains a vacuum in the tank, and are equipped with sensors that signal when they are full.

323. Above the press for hot pressing, loading and unloading racks, an exhaust hood is equipped to prevent the release of dust and gas into the room during the closing and opening of the plates.

324. The drum dryer and dry chip and dust bins shall be equipped with automatic fire extinguishing installations and anti-explosion devices.

325. Systems for transporting chip and dust materials are equipped with devices that prevent the spread of fire and hatches to eliminate fires.

326. Tanks for collecting wood and other explosive dust from aspiration and pneumatic transport systems are equipped with anti-explosion devices that are in working order.

327. At least once a day, chambers for heat treatment of slabs are cleaned of residues of volatile tar emissions and products of wood pyrolysis, dust and other waste.

To remove explosive gases from the thermal treatment chambers of particle boards, it is necessary to have an automatic device for opening the exhaust pipe damper for 2-3 minutes every 15 minutes.

Heat treatment of underpressed boards with loose edges is not allowed.

328. Slabs before laying in stacks after heat treatment are cooled in open buffer areas to ambient temperature to prevent their spontaneous combustion.

329. The temperature in the processing chambers and oil baths is subject to automatic control.

330. Drying drums using flue gases are equipped with spark arrestors.

331. Cutting wood-laminated plastics and cutting them into pieces after pressing is allowed no earlier than the time established by the technological regulations.

332. After completion of work, impregnating baths, as well as baths with flammable cooling liquid, are closed with lids.

333. Impregnation, hardening and other flammable liquid baths shall be equipped with emergency drain devices into underground tanks located outside the building.

Each bath is equipped with a local suction of combustible vapors.

334. Drying chambers of periodic action and heaters are cleaned from industrial waste and dust before each load.

335. Supply and exhaust channels of steam-air and gas chambers are equipped with special dampers (gates) that close in the event of a fire.

336. Gas drying chambers shall be equipped with serviceable devices that automatically stop the flow of flue gases in the event of a ventilation stoppage.

Spark arresters are installed in front of the gas drying chambers to prevent sparks from entering the drying chambers.

The technical condition of hogs, spark arresters and devices of gas dryers is regularly checked. The operation of dryers with cracks on the surface of the burs and inoperative spark traps is not allowed.

337. Furnace and gas devices of gas drying chambers operating on solid and liquid fuels are cleaned of soot at least twice a month.

338. The furnace-drying department is equipped with serviceable devices for controlling the temperature of the drying agent.

339. Drying chambers for soft fiber boards are cleaned of wood waste at least once a day.

If the conveyor stops for more than 10 minutes, the heating of the drying chamber stops.

Drying chambers are equipped with devices that turn off the fans of the heaters in the event of a fire in the chamber and include stationary fire extinguishing equipment.

340. Drying chambers (rooms, cabinets) for raw materials, semi-finished products and painted finished products are equipped with automatic heating shutdown when the temperature exceeds the allowable one.

341. Before laying wood in piles for drying with high-frequency currents, make sure that there are no metal objects in it.

342. Stay of people and drying of special clothes in drying chambers is not allowed.

Procedure for maintenance of facilities of sinter production and production of metallized pellets

Footnote. Heading as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

343. Storage of quicklime is carried out in special rooms not lower than II degree of fire resistance, the floor of which provides for a distance above the ground of at least 0.5 meters.

344. Places of storage of metallized pellets are reliably protected from moisture ingress.

Footnote. Clause 344 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

345. Metallized pellets that meet quality requirements are unloaded from a bunker equipped with a dry inert gas supply system. The excess pressure in the hopper must be at least 200 Pascal (20 millimeters of water column).

346. Pellets at a temperature of more than 100 ⁰ С are dumped by a special device onto the site. In this case, it is recommended to supply water to the tape.

347. Pellets dumped onto the site are stacked with the help of loaders with a layer of no more than 0.5 meters and watered abundantly.

348. It is not allowed:

1) storage of quicklime in damp rooms together with damp and combustible materials;

2) the use of water for the destruction of sintered lime;

3) supply of hot sinter with a temperature exceeding 100 ⁰ С (which is controlled by the administration);

4) the use of conveyor belts made of combustible materials (rubber-bitumen, synthetic);

5) transportation of wet pellets to the warehouse;

6) accumulation of metallized dust in the galleries of transport, places of screening, crushing, reloading and unloading of pellets with a layer of more than 5 millimeters.

The order of maintenance of objects of blast-furnace, steel-smelting,
electric steel-smelting and ferroalloy production

349. The condition and serviceability of the lining of blast furnaces, steel-smelting furnaces, converters, mixers, ladles and other containers for molten metal will be checked.

350. When producing pig iron, slag and pouring steel, ferroalloys, it is not allowed to use ladles, molds and other containers with water or wet material. Pouring sites should be freed from combustible materials not provided for by the technological regulations.

351. Control panels for pouring machines, cabs for filling machines, control stations for continuous casting of steel and other control panels located in close proximity to the place where molten metal and slag are discharged shall be made of non-combustible material, protected by a metal mesh, glazed with heat-absorbing glass and containing at least two exits.

352. Entrances to cable tunnels, oil cellars located in the immediate vicinity of the spill sites, as well as at the places of transportation of molten metal, are protected from the ingress of molten metal by fire-resistant thresholds not less than 300 millimeters high.

353. Cables of electromechanisms, electrical equipment and hydraulic drive devices at the places of spilling metal, slag and in other areas of elevated temperatures are protected from mechanical damage, exposure to radiant heat, as well as splashes of molten metal and slag on them.

Procedure for maintenance of blast-furnace production facilities

354. The top platform and the platform for research work are provided with two exits.

355. Steam or an inert gas is supplied to the interbell space in quantities that exclude the formation of explosive mixtures.

356. The supply of steam or inert gas to the inter-cone space is blocked with the loading device in such a way that without the supply of steam (inert gas), the loading mechanisms do not work.

357. Blast furnaces shall be equipped with casing temperature control devices over the entire height and area of the furnace. The readings of the sensors are recorded by devices on the furnace control panel.

358. Storage of materials and production waste near the foundations of blast furnaces is not allowed. Foundations are regularly cleared of debris.

359. To control burnout, air lances are equipped with signaling devices. Work on burnt-out tuyere tools is not allowed.

360. The casing of the furnace in places where there are burned-out refrigerators is cooled from the outside with water.

361. The condition of the cooling systems of blast furnaces and auxiliary devices is checked every shift, followed by recording the results of the checks in a special log.

362. The temperature of pulverized coal fuel in the upper part of the bunker is controlled by instrumentation with recorders and with the supply of sound and light signals in case of spontaneous combustion in the bunker.

363. The design of dust pipelines and the speed of movement of the pulverized-coal aero mixture must exclude the possibility of dust deposits in them. The dust piping system of the plant is sealed.

364. Injection of pulverized fuel and fuel oil into a blast furnace with faulty cut-off and stop valves, regulating equipment and faulty instrumentation is not allowed.

365. The location of collectors of pulverized-coal aeromixture and fuel oil on the working platform of the furnace, as well as the installation of shut-off and control valves in front of tuyeres, tapholes and above the tapholes is not allowed.

366. Roofs and sheds of foundry yards are regularly cleaned of dust.

367. Stopping of locomotives under dust collectors and near them during dust removal is not allowed.

The procedure for the maintenance of steelmaking facilities

368. The state of the open-hearth furnace bath is constantly monitored. If signs of a possible metal breakthrough are found, measures are taken to prevent its leakage.

369. Storage of any type of equipment and warehousing of materials (including combustible) in places where molten metal and slag can get in is not allowed.

370. It is not allowed to place service tanks with fuel oil under the furnaces, the tanks are located at a distance of at least 5 meters from the furnaces and are reliably protected by special heat shields.

371. To drain fuel oil in the event of a fire, service tanks are connected by closed drain and overflow pipelines to emergency tanks.

372. A shut-off valve is installed at the entry of the fuel oil pipeline into the workshop in a place accessible for maintenance.

373. The use of mechanisms for turning the converter with a hydraulic drive is not allowed.

374. Operation of the converter in the presence of leakage of converter gases in the cooler is not allowed. Water cooling of hot places on the casing of the converter with molten metal is not allowed.

375. Flammable liquids shall not be used to ignite gas during drying of steel-smelting furnaces, converters, mixers.

Footnote. Clause 375 as amended by Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 29, 2017 No. 919 (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

376. Pouring of steel on a continuous casting machine on a faulty mold and in case of violation of the casting technology is not allowed.

377. In places of storage, preparation and preparation of fire and explosion hazardous materials and mixtures based on them, the use of open fire is not allowed.

378. Dry grinding of explosive materials is carried out in a protective atmosphere with the automatic stop of grinding facilities and the achievement of a working concentration equal to 50 % of the minimum explosive oxygen content.

The preparation of a mixture based on explosive materials to prevent the formation of explosive air suspensions is carried out using phlegmatization or a protective environment.

379. Joint transportation and storage of aluminum-magnesium, aluminum-barium and aluminum powders with saltpeter, acids, alkalis and oxidizing agents, as well as combustible materials, is not allowed.

380. Injection of fire and explosion hazardous powders into liquid metal is carried out only under conditions that exclude the ingress of combustible powders into the gas duct.

381. It is not allowed to place a bunker with flammable charge materials under charge crane trolleys.

382. Molds are lubricated only after they have cooled to a temperature below the flash point of the lubricant used.

The order of maintenance of objects of electric steelmaking and ferroalloy production

383. The frequency of dust collection is regulated by an instruction approved by the head of the enterprise. Accumulation of dust on the conductors of a short network is not allowed.

384. During the operation of furnace transformers to prevent fires in the event of increased heating of transformers and accelerated wear of its insulation:

1) temperature and load conditions, voltage levels are observed;

2) are kept in good condition cooling device, voltage regulation, oil protection.

385. Furnace transformers are provided with fire extinguishing equipment and emergency oil receivers designed for the full volume of oil in the transformer.

386. Drying of transformers is carried out in special rooms (chambers) separated from the main premises with independent access to the outside.

387. Vacuum chambers of induction and vacuum arc furnaces, as well as melting chambers of electron beam furnaces, are equipped with explosive safety valves.

The design of safety valves ensures their safe and reliable operation.

388. The procedure for supplying air to vacuum chambers with flammable condensate for the purpose of their inspection, repair, and dust removal is regulated by instructions approved by the head of the enterprise.

389. The removal of flammable condensate from the walls of the melting chamber is carried out in a safe way.

Until the complete removal of flammable condensate, the access of service personnel to the inside of the vacuum chamber for the purpose of carrying out repair work, inspecting the chamber is not allowed.

390. Operation of a system for removing dust and gas emissions from electric steel-smelting and ore-reducing furnaces that is not equipped with devices that prevent fires, explosions of gases and dust is not allowed.

391. Bunkers, chambers for spraying liquid aluminum are equipped with gates that prevent hot powder from getting onto the conveyor belt during the spraying process.

392. During the operation of the equipment in the premises for the production of aluminum powder, the possibility of sparking is excluded. The floors in these rooms are made of materials that do not form sparks upon impact, friction.

393. When working with aluminum powder, tools and containers made of wood or non-ferrous metals are used, which exclude sparking.

394. In order to avoid oxidation, spontaneous combustion and explosion of aluminum powder, the presence of moisture and dampness in the places of its production and storage is not allowed.

395. In rooms for the production of powders and powders from aluminum, magnesium and alloys based on them, it is not allowed to arrange cellars, underground channels and pits.

396. Technological equipment of rooms for the production of combustible powders and powders, as well as pipelines, are protected from static electricity.

397. Joint storage and transportation of aluminum-barium and aluminum powders with saltpeter, acids, alkalis and other oxidizers and combustible substances is not allowed.

398. Flammable materials or materials that promote rapid ignition (magnesium shavings and magnesium alloys, saltpeter, potash chlorate, thermite mixture) are stored in specially designated areas of the melting building of metal-thermal shops in closed metal containers (cans, barrels) in an amount not exceeding a two-day requirement . Long-term storage of these materials at the enterprise is organized in separate warehouses.

399. It is not allowed to conduct melting with the ejection of molten metal and slag. In the event of a release, measures are taken to limit the zone of ingress of hot melt products. Do not store combustible materials in this area.

400. When crushing ferroalloys, the dust of which has pyrophoric properties and is explosive or flammable in suspension, measures are taken to remove dust from crushing units, as well as timely and regular cleaning of units and aspiration plants from it.

401. Grinding of explosive ferroalloys without the use of an inert gas medium or inert additives is not allowed. In technological processes (grinding, transportation) using explosive powders, equipment is used that excludes the occurrence of an explosion as a result of thermal, spark or mechanical effects.

402. Silicocalcium, ferrosilicon and combustible solid materials that emit explosive gases when interacting with water are packed in dry and clean iron drums, which provide openings for the release of gases in the top cover. These openings are protected from moisture.

403. Transportation of crushed explosive components by pneumatic types of pipeline transport is carried out in an inert gas environment.

404. Bunkers for the storage of spontaneously combustible materials shall be equipped with devices for controlling the temperature of these materials, the operation of which is interlocked with the launch of fire extinguishing equipment.

405. Grinding of wet ferroalloys capable of releasing explosive gases when interacting with water, as well as transportation and storage of wet powders of such ferroalloys, is not allowed.

406. Dust settling chambers and bag filters are periodically freed from dust.

407. Cleaning of combustible dust from floors and equipment in the premises of bunkers, conveyor galleries are carried out every shift, and from walls, ceilings and metal structures - once a week.

408. With an increase in the amount of dust emissions into production premises as a result of a violation of the technological process and regulated modes of equipment operation, dust collection is carried out according to a special schedule approved by the head of the enterprise.

409. An entry is made in a special log about the dust removal.

410. It is not allowed to take out waste from the production of combustible powders and powders to the dump. They should be used in production or burned (neutralized) in designated areas.

411. It is not allowed to use materials containing moisture, oil, emulsions and other organic substances, as well as titanium shavings for the preparation of a mono-charge.

Maintenance of rolling, pipe-rolling and hardware production facilities

412. Oil pipelines of control and centralized lubrication systems must be made of non-combustible materials.

413. Hydraulic drive systems shall be equipped with a device for automatic shutdown of pressure valves in the event of an oil line break.

414. During the operation of lubrication and hydraulic systems, oil leakage shall be excluded. Oily places must be cleaned every shift with sawdust and rags.

415. When vegetable oils and animal fats are used in the lubrication system, measures shall be taken to exclude the possibility of spontaneous ignition of textile or fibrous materials moistened with these products.

416. When operating an oil facility, the use of any source of open fire, sparking in oil cellars and near oil-filled equipment must be excluded.

417. Oil cellars and cable tunnels shall be kept closed to exclude scale, sparks and other ignition sources from work sites penetrating them.

418. In the event of a fire, automatic shutdown of ventilation devices in tunnels and oil cellars must be ensured.

419. In the event of a fire, baths for bearing assemblies depreservation, as well as service tanks for fuel oil, must be provided with emergency containers for draining flammable liquids, which are placed outside the workshop building.

420. In areas with the use of protective explosive gases, process automation instrumentation preventing formation of explosive concentrations shall be kept in good condition.

421. Automation is duplicated by an inert gas starting device, with the designation of a manual start valve.

422. Operation of protective gas heat treatment units is not allowed when the pressure of the protective medium drops.

423. In annealing compartments, in the hydrogen release areas, electrical equipment and ventilation systems shall be explosion-proof in accordance with the electrical installation Rules.

424. During heat treatment of metal (continuous annealing of the tape), the use of molten sodium bath without protective gas is not allowed. Ingress of water or wet materials into the sodium bath is inadmissible.

425. Machine processing (cutting) of pipes made of titanium and its alloys is allowed with the use of a cooling emulsion in the cutting zone.

426. During heat treatment of pipes made of titanium alloys, the possibility of contact with iron scale shall be excluded. The use of nitrate baths in the production of such pipes is not allowed.

427. It is not allowed to store sawdust, shavings and other wastes of titanium and its alloys at workplaces. Containers marked "Titanium Waste" must be stored in a specially designated dry room with permanent ventilation. Storage of flammable liquids, chemicals and other combustible materials in this room is not allowed.

428. Heating of coated hardware to temperatures exceeding self-ignition temperature of the anti-corrosion coating is not allowed.

Maintenance of refractory production facilities

429. Heating of the mixture and dissolution of paraffin, stearin in kerosene must be carried out in a water bath. The use for these purposes of open fire, open electric coils or other surfaces with temperatures above 100 °C is not allowed.

430. At the sites of the preparation and use of a kerosene-stearin mixture, work is not allowed without the presence of fire extinguishers.

431. Spilling of kerosene-stearin mixture and collection of waste kerosene-stearin mixture at workplaces during the pressing of products are not allowed.

432. Combustible (explosive) gases may not be used as fuel and reducing medium.

Maintenance of workshops, sites, installations for painting, cleaning, degreasing and washing

433. Washing of parts, as well as painting, varnishing with the use of nitro- based coatings, gasoline and other flammable liquids shall be carried out in separate premises or at separate production sites provided with effective fire extinguishing equipment and evacuation route signs.

434. Paint preparation departments of paint shops (sites) shall be provided with independent exit to the outside.

435. Floors in rooms where paint-and-varnish preparatory, painting and petrol-washing works are performed shall be made of non-combustible materials that do not cause sparks upon impact.

436. The inner surfaces of the walls of premises at the height of at least two meters must be lined with non-combustible, easily cleaned material.

437. All doors of the workshop, site, installations must open outwards or towards the nearest exits from the building.

438. Painting work, washing of parts shall be carried out only with active inlet and exhaust ventilation with local suction from paint cabinets, bathtubs, chambers and booths. Operation of installations, as well as supply system for painting, cleaning, varnishing, washing and degreasing operation with the use of nitro-based coatings, gasoline and flammable liquids, shall be blocked with ventilation system.

439. Exhaust ventilation of painting cabinets, chambers and booths may not be used without water sprinklers (hydraulic filters) or other effective devices for trapping particles of combustible paints and varnishes.

440. Laying supply and exhaust ventilation channels under the floor is not allowed, with the exception of channels for tubeless painting installations on grates in the floor with mandatory cleaning of the exhaust air in hydraulic filters placed at the channel entrance.

The pit under the grate must be filled with at least 0.5 meters high water layer with constant level kept up automatically.

441. Fixtures for painting and paint preparation departments (painting and drying booths) made of non-combustible materials shall be used. Electrical fixtures at the sites with the use of flammable liquids for painting, varnishing, enameling of products, washing, degreasing must be explosion-proof in accordance with the electrical installation Rules.

442. Paints and varnishes must be poured into working vessels on metal trays made of non-ferrous metals with sides.

443. After the end of the shift, the painting utensils shall be daily cleaned of combustible deposits with the ventilation running.

444. To facilitate the cleaning of chambers from paint and varnish deposits, their walls must be covered with a thin layer of technical vaseline, solidol or a special composition. When cleaning the surface from nitro-paint deposits, impacts on metal structures are not allowed, as well as the use of scrapers made of non-ferrous metal.

445. The use of fire to burn out paint deposits in cabins and air ducts is not allowed.

446. The use of paints and varnishes, solvents, washing and degreasing liquids with unspecified fire hazard indicators is forbidden. These materials may be used only after appropriate tests, determination of their flammable properties and development of measures for a safe use.

447. Non-combustible compositions, pastes, solvents and fire-safe technical detergents shall be used for washing and degreasing of products and parts.

448. Cleaning of the rolls from dirt after their removal from the crates is carried out in a closed mechanized washing chamber.

449. Ingress of coal, soot, lubricants onto the alkaline tank surface is not allowed in order to avoid an explosion.

450. Storage of caustic soda, saltpeter, additives is allowed in a specially equipped room.

451. Acid storage sites must be provided with ready-made solutions of chalk, lime or soda for immediate neutralization of accidentally spilled acids.

452. In painting workshops, paint preparation departments, paint and varnish warehouses, places for washing and degreasing of parts using flammable and combustible liquids, it is not allowed to perform work connected with the use of open fire and sparking (electric welding, sharpening), also to use tools made of sparking materials.

453. Paints and varnishes shall be delivered to workplaces in finished form. Compounding and dilution of all types of varnishes and paints shall be carried out in a specially allocated isolated room that meets all fire safety requirements, or at an open site.

454. For electric painting of products with nitrocellulose, polyester and perchlorovinyl enamels, the electric painting chamber shall be equipped with non-sparking appliances.

455. In spray booths with an electrostatic field, when the exhaust ventilation is turned off, the voltage is automatically removed from the electrostatic field formation unit.

456. Paints and solvents spilled on the floor must be immediately removed. Floors, walls and equipment may not be washed with flammable solvents.

457. Painted products that, due to technological conditions or due to large dimensions of the products cannot be dried in exhaust chambers or cabinets, must be dried at a site with available ventilation and automatic fire extinguishing appliances.

458. Paints and varnishes containers must be tightly closed and stored in special areas located at a distance of at least 20 meters from buildings and structures.

459. Racks for laying pipes and other products after oiling shall be equipped with devices for draining and removal of oil with its subsequent pumping out.

460. The supply of pipes to the oiling chamber is blocked with the start-up of exhaust ventilation units. The ventilation unit is turned on ahead of time, and turned off after the chamber stops.

4. Maintenance of oil products supply facilities

General provisions

461. The territory of oil depots, loading and pumping stations must be fenced with at least 2 meters high fence made of non-combustible material.

462. Planting of broad-leaf trees and shrubs, also laying out lawns, is allowed on free areas of the facility’s territory. Planting of trees and shrubs in the embankment of tanks is not allowed.

463. On the territory of the facility it is not allowed to make fires, burn garbage, waste, use torches, kerosene lanterns, and other sources of open fire.

464. Vehicles can pass through the territory of the facility in accordance with the approved traffic pattern.

465. Excluded by Resolution No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

466. At oil depots and oil and oil products pumping stations, a stock of fire equipment (in addition to that available on fire trucks) shall be created in the quantities specified in Appendix 4 to these Rules. The technical condition of fire extinguishing appliances shall be constantly monitored. It is not allowed to use fire appliances and inventory for other purposes.

467. Warming up of a frozen oil product, ice and crystalline plugs in pipelines is carried out with hot water, steam, heated sand and by other non-flammable methods.

468. Work in fire and explosion hazardous areas must be performed by a tool that excludes sparking. When using copper-plated keys and tools, control over the integrity of the copper coating and its timely restoration shall be ensured.

469. Samplers made of materials that do not produce sparks on impact and are equipped with a grounding conductor shall be used to avoid formation of static electricity charges. The ground conductors are connected to the ground terminals on the tank roof.

470. During the operation of the pontoons of tanks, the serviceable condition of flexible jumpers (down conductors) shall be ensured to protect the pontoon from static electricity.

Cleaning of tanks from spontaneously igniting pyrophoric deposits

471. Cleaning of the inner surface of tanks from pyrophoric deposits and corrosion products shall be carried out regularly according to the schedule approved by the head of the facility.

472. Before repairing and cleaning of the tank from pyrophoric deposits (after emptying it of oil products), the air space is filled with water vapor. Steam purging is carried out with the lower hatch closed and the light and gauging hatches open. In the presence of a dosing device, in the process of steaming the tank, a small amount of air is introduced into it (at the rate of up to 6% oxygen in the vapor-air mixture) for slow oxidation of pyrophoric deposits. In the absence of dosing devices, at the end of steaming, the tank is filled with water to the upper level, after which, for the slow oxidation of pyrophoric deposits, the water level must be decreased at the rate of no more than 0.5-1 meters/hour.

473. Impurities and deposits removed from the tank during tank cleaning must be kept moist until they are removed from the oil storage area.

474. Samples of pyrophoric deposits from tanks shall be taken only with the permission of the head of the facility by specially trained persons.

Maintenance of electrical devices, automation and communications equipment

475. The territory of the facilities shall be provided with outdoor lighting, turned on from manned areas.

476. The following shall be forbidden:

1) operation in explosion hazardous zones of electrical equipment without an explosion protection sign affixed by the manufacturer;

2) operation of explosion-proof electrical equipment with a broken protection system;

3) change in the design of explosion-proof electrical equipment;

4) laying of power lines over the territory of explosive and fire hazardous zones and at a distance of less than 1.5 of the height of the support of power lines from these zones;

5) use of hose cables with a damaged sheath (punctures, cuts, joints);

6) the use as grounding conductors and grounding wiring of process pipelines containing combustible gases, liquids, as well as pipelines covered with insulation to protect against corrosion.

477. For protective grounding of electrical equipment, lightning protection, protection against static electricity, a common ground loop shall be provided.

478. Inspection of lightning protection devices shall be carried out at least once a year in the pre-storm season. In this case, the resistance of the grounding device is measured, and the results of inspections and measurements are recorded in the log of lightning protection devices operation.

479. Based on the inspection and testing results, the persons who conducted inspection of lightning protection devices, shall draw up an act, and if defects are found - a protocol, and hand over one copy of the documents to the head of the facility.

480. In the event of a power outage, the facility is disconnected from external power networks. The power can be re-connected only after it is determined using a gas analyzer that there is no dangerous concentration of vapors and gases in the premises and outdoor installations where non-explosion-proof electrical equipment is installed (a hazardous environment containing 20% ​​of the lower ignition concentration limit of explosive vapors and gases is considered dangerous).

481. Repair of devices in explosive and fire hazardous workshops must be carried out only by a cold method without the use of soldering, welding and other work associated with the use of fire or high temperatures. Minor, current repairs of automatic control and regulation devices associated with operating technological devices and pipelines are allowed only after disconnecting the devices from processing installations and relieving the pressure. Use of open fire is not allowed either.

482. Each device that has undergone repairs shall be adjusted and tested in accordance with the requirements of the manufacturer's technical specifications in the scope of control tests.

483. Short-term use of equipment that has a normal (non-explosion-proof) design during the repair, testing and verification of automation equipment installed in explosive premises is allowed only if all the requirements for hot works are met.

484. It is not allowed to enter impulse lines into the premises of control and measuring instruments, replacing the state of combustible gases, vapors and liquids and connecting technological apparatus and pipelines under excessive pressure with instruments and equipment placed in the control and measuring instruments premises. In some cases (if necessary) - the entry of impulse tubes is allowed provided that control and measuring devices of separating vessels are installed outside the premises, as well as shut-off devices that prevent penetration of combustible gases and vapors into the control and measuring devices premises in case of rupture of impulse tubes.

485. Impulse lines from separating vessels to instruments and apparatuses may only be filled with an inert non-solidifying liquid that does not mix with the controlled product and does not dissolve in it.

Maintenance of linear part of the main oil product pipelines

486. Free passage of vehicles and mechanisms of repair and emergency teams shall be provided to any point of the oil product pipeline route.

487. When detecting an oil product release onto the earth's surface along the main pipeline route, line walkers shall immediately report this to the dispatchers at the pumping stations and act on their instructions. The place where the liquid exits within a 20-meter radius must be fenced off, with safety warning signs posted. At night, the accident site must be illuminated with red light signals (explosion-proof lamps).

488. When detecting a release of liquid onto the earth surface near a populated area, railways, highways and other structures, linemen, before the arrival of the repair and restoration team, shall organize a detour of the ​​liquid spreading area, inform local administrations, firefighting authorities, police and with their help notify the population about the prohibition of the use of open fire, and block access of unauthorized persons to the oil spill place.

489. The accident site shall be provided with fire extinguishing equipment, if necessary, fire engines are on duty and measures are taken to prevent the oil products penetration into other communications and networks. Gas concentration is constantly monitored.

490. The accident liquidation site within a 5-meter radius must be cleared of grass, and the places where the soil is saturated with oil products are cleared and covered with earth.

491. Parking of tractors, cars and other units with internal combustion engines is allowed at a distance of at least 30 meters from the oil spill site.

492. At the depth of 0.3 meters or less from the top of the pipeline, as well as in gassed trenches or wells, work on opening it is carried out only with tools that exclude sparking during impacts.

493. The oil product pipeline route in a populated area shall be indicated by "Oil product pipeline" sign with the telephone number to be contacted in case of detected oil product seepage to the surface.

494. The state of an oil product pipeline shall be constantly monitored, both visually and with special instruments and devices enabling detection of defects in the pipeline that have appeared during its operation.

Maintenance of oil pumping stations

495. In the pumping stations premises, constant monitoring of the tightness of pumps and pipelines shall be carried out. Oil leakage of products in the pump glands and pipeline connections shall be immediately eliminated.

496. Premises for accommodation of internal combustion engines must be separated from the premises for pumps by gas-tight fireproof walls. It is not allowed to use flat belt drives in the premises where pumps for flammable liquids are kept.

497. Floors and trays in pump rooms must be regularly washed with water. Accumulation of oil products is not permissible. To remove spilled oil products, pump rooms must be equipped with water risers with rubber hoses. Hydraulic gates, at the connection points of waste channels of the pumping station to the sewer, shall be systematically inspected.

498. Lubrication of rubbing parts, the temperature of bearings and gland boxes and pumps shall be monitored. If any malfunctions are detected that violate the normal operation of the pumps, it is stopped, and the malfunction shall be eliminated.

499. Stationary automatic gas analyzers in the premises of the flammable petroleum products pumping station are blocked with emergency ventilation, as well as with sound and light signaling devices in the presence of a dangerous concentration of petroleum products’ vapors in the premises.

500. In the absence of stationary gas analyzers, in order to determine the presence of a dangerous concentration of petroleum products vapors, the air medium must be periodically analyzed according to the relevant schedules by portable gas analyzers.

501. In oil pumping by temporary mobile pumping stations, the following measures shall be observed:

1) the station must be located no closer than 25 meters from the main pipeline route on an open, leveled area, and the pumping units must be securely fixed on metal frames that exclude vibration and movement during operation;

2) to prevent oil products ingress onto internal combustion engines in the event of leaks in pumps, the engines are separated from the pumps by a metal casing;

3) engine exhaust pipes are covered with non-combustible heat-insulating material, and their ends are lowered into bunkers dug into the ground;

4) places of possible oil products leaks (pipeline connections and stuffing box connections of pumps) are equipped with drainage devices to divert spilled oil products to a safe place;

5) when the station is located in a forest zone, the area around the pumping units is cleared, with deciduous trees within a radius of 20 meters, with conifers - within a radius of 50 meters and is bordered by a mineralized strip of at least 4 meters wide, and its territory is cleared of trees, logging residues , deadwood, dry grass;

6) the storage place of reserve fuel must be at a distance of at least 30 meters from the pumping station, cleared of vegetation and circled by at least 4 meters wide mineralized strip.

502. When operating a temporary pumping station, the following measures shall be observed:

1) to avoid oil leakage, pipelines are regularly inspected and subjected to preventive repairs;

2) oil leaks in pipelines and pumping stations are immediately eliminated;

3) if it is impossible to eliminate the leak, pumping work is suspended.

503. During the operation of a temporary pumping station, it is not allowed to:

1) operate engines with faulty mufflers;

2) use open-type lamps for lighting (for this purpose, electric explosion-proof battery-operated torch should be used);

3) use open fire, smoke, carry out welding and other fire-hazardous works;

4) use a tool that causes sparking on impact.

504. At each temporary pumping station on the main pipeline routes, water reserve shall be kept for extinguishing in case of a fire, and a fire motor pump.

Maintenance of railway loading and unloading racks

505. At the sites of oil depots and oil handling points (stations), main product pipelines, where loading and unloading facilities are located, in the event of an accident and spills, an unhindered flow of liquid into discharge troughs or ditches connected through hydraulic gates to a collector or industrial sewerage shall be provided.

506. On both sides of the loading and unloading devices or risers standing separately on the railway tracks (at a distance of two two-axle or one four-axle cars), signal signs - control posts shall be installed, beyond which diesel locomotives are prohibited to enter.507. The supply of routes for unloading (loading) onto the free railway tracks of the cargo pier shall be controlled by the personnel of the oil depot (loading point, station). Brake shoe holders are installed by railway workers. Movement of diesel locomotives on railway tracks on which oil handling facilities are located is not allowed.

508. Oil handling facilities, pipelines and pipeline fittings must be under regular inspection and scheduled preventive maintenance. Detected malfunctions and leaks must be immediately eliminated. The faulty part of the draining device (or pipe section) must be turned off.

509. Marshaling of railway tank cars and uncoupling are carried out outside the loading and unloading rack. During loading and unloading operations with a vapor flash point of less than 61°C on the cargo pier, shunting and moving the next route to a free track are not allowed. During draining operations carried out with the help of pressurized drain devices, it is allowed to supply railway tanks with oil products to a free rack.

510. Railway tanks for draining and filling must be fed in and out smoothly, without jolts and jerks. On the territory of oil handling facilities, it is not allowed to slow down and fix railway tanks with metal shoe holders. For these purposes, wooden linings or shoes made of metal that do not cause sparking are used.

511. When filling or draining flammable liquids, shocks are not allowed when closing the hatch covers of tanks, when connecting hoses and other devices to railway tanks. The tool used in the handling operations must be made of material that does not cause sparks on impact. When filling, the tip of the hose is lowered to the tank bottom; filling is carried out under the liquid level to avoid splashing. Tank hatch covers must be supplied with rubber strips.

512. It is not allowed to drain and load oil products during discharges of atmospheric electricity; hatches of railway tanks must be closed.

513. For spot lighting during loading and unloading operations, rechargeable explosion-proof lamps shall be used.

514. On the railway loading and unloading rack for flammable oil products transitional bridges must be equipped with wooden pillows with countersunk bolts or other materials that exclude sparking.

Footnote. Paragraph 514 as amended by Resolution No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12. 2017 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

515. Steel crowbars or other steel objects may not be used as levers for shifting and rolling up railway tanks to the place of discharge and loading. Railway tanks are rolled up only with the help of winches.

516. Railway tanks without a technical inspection mark and with a clear sign of leakage or other malfunctions that prevent the oil products loading may not be accepted for loading.

517. Before draining or loading of oil products, the correct opening of all switching valves, gate valves, as well as serviceability of drain-loading devices, tightness of the connections of hoses or telescopic pipes shall be checked.

518. When opening the hatch of a railway tank and adjusting the hoses, the persons performing these operations must be on the windward side of the hatch.

519. If a leak is detected in a railway tank car during loading, loading into this tank shall be immediately suspended until the fault is completely eliminated. If it is impossible to eliminate the leak, the tank car must be drained of the poured oil product and returned to the departure station.

520. It is not allowed to open faulty bottom drain devices of railway tanks with the help of appliances that are not designed for it and cause sparking. The lower drain device of the tank is connected to the drain-fill collector only after the shoes (stops) are installed under the wheels of the tank and the locomotive is removed from this track.

521. Upon completion of the oil products loading into railway tanks, the hoses, risers and collectors located at the top of the loading racks are drained from oil products, and the hatch covers of railway tanks are hermetically closed.

522. Solidified oil products in the loading and unloading devices of railway tanks are heated only by steam, as well as by special heaters approved for operation for these purposes. Open fire is not allowed.

523. When heating viscous oil products in railway tanks with steam coils, the latter are put into operation only after they are completely immersed in oil products to a depth of at least 0.5 meters. During heating, it is necessary to ensure that when the oil product expands with an increase in its temperature, there is no release from the tank. The liquid heating temperature in tanks may not be lower than the flash point of the vapors of this liquid by 15°C.

It is not allowed to drain oil products from tank cars during their heating with electric heaters.

524. The lower discharge of flammable oil products is carried out only through pressurized drain devices.

525. On the railway tracks of the loading and unloading racks located on electrified railways, two insulating joints must be installed: the first - outside the front of the drain, the second - at the dead end arrow.

526. Loading into railway systems at low temperatures is carried out taking into account the volumetric expansion of the oil product during the transportation of these tanks to areas with higher air temperatures.

527. Railway tracks, cargo piers, pipelines, telescopic pipes and hose ends must be grounded. The resistance of grounding devices must be checked at least once a year according to the schedule approved by the chief engineer of the facility.

528. Working and evacuation ladders of railway cargo piers shall be kept in good condition.

529. The winches installed at the end of the railway cul-de-sacs of the cargo piers shall be kept in good condition. During draining and loading of oil products, the winch cable must be uncoiled.

Maintenance of oil handling piers and onshore facilities

530. Oil handling berths and piers must be built of non-combustible materials. Driveways for fire trucks and walkways shall be kept in good condition and non-obstructed by various objects.

531. Onshore pipelines for oil products loading and unloading shall be equipped with emergency valves, which are installed at a distance of 30 meters from the berth. Bridges made of non-combustible materials must be provided at the pipeline crossing points.

532. Flanges of portable drain-and-fill pipelines and couplings of portable hoses shall be made of metal, which excludes sparking when hitting the deck.

533. Vessels with flammable oil products shall be moored and fastened at the pier with non-metallic ropes. As an exception, metal mooring cables are used, while the deck workplaces and mooring bollard bitts are covered with decking or insulating material that excludes sparking.

534. Oil tankers must be grounded before connecting pipelines with oil hoses. Grounding devices are removed only after loading and unloading operations are completed and the pipelines are disconnected from the loading arms near the vessel.

535. The hoses connecting the ship's pipeline with the onshore loading and unloading devices must be of the appropriate length so that the vessel can move freely at the pier. The hoses are held with soft slings or wooden stands. Coupling and fastening of the vessel's hose are securely fastened to prevent them from falling, breaking and friction.

536. When using lifting devices installed on the berths of the tank farm, the hoists are systematically lubricated, and the places where the chain contacts the deck are covered with mats or wooden shields.

537. When assembling and disassembling the connecting pipelines and hoses connecting the vessel with the onshore facilities, a tool must be used that excludes sparking on impact.

538. Cargo handling operations shall be carried out with the participation of at least two people.

539. The maintenance staff of the berth and the vessel shall constantly monitor the progress of loading and unloading and the condition of the equipment. The formed leakage of oil products shall be immediately eliminated; if this is not possible, then the oil handling operations shall be suspended until the equipment is completely repaired.

540. It is forbidden to drain and load oil products during a thunderstorm.

541. During loading and unloading operations, at water piers, vessels, pumping stations and closer than 20 meters from them, the following is forbidden:

1) hot works, smoking and use of open fire;

2) use of faulty electric lighting devices;

3) use of portable electric and other lamps for lighting (except for rechargeable explosion-proof lamps);

4) staying of persons not connected with oil cargo handling operations;

5) receiving and loading into the vessel of oil products heated to a temperature above + 45 °C.

Maintenance of tank-truck loading racks, oil barreling and packaging facilities

542. On oil handling sites a hard surface and unhindered flow of various liquids through a hydraulic gate into the drainage system or a special collector must be provided. Spilled liquids are washed off with water.

543. The permissible number of vehicles on the handling site at a time is established by the facility’s administration.

544. It is not allowed to admit defective vehicles to the handling site territory, as well as their repair on the territory of the facility.

545. Tank trucks intended for petroleum products transportation shall be equipped with grounding devices for connection to the ground loop of the loading rack; mufflers of tank trucks must be equipped with spark arresters and drawn forward under the engine or radiator. Tank trucks must be equipped with a grounding chain the length of 100-200 millimeters touching the ground, and with two fire extinguishers, a fire blanket, a sandbox with dry sand and a shovel.

546. At the checkpoint of the facility and the oil products loading site, the enterprise staff shall check by external inspection the serviceability of the tank truck and its provision with fire extinguishing equipment.

547. The maintenance staff of the facility (operator or other person) shall control the process of loading into tank trucks.

548. Petroleum products are loaded into a tank truck when the engine is not running. At the same time, the driver shall control the loading process. With an automatic filling system, the driver must perform the actions provided for by the instructions for this system. Loading with the engine running is allowed only at low temperatures, when starting the engine is difficult.

549. A tank truck loading rack shall be provided with a cable or bar for towing tankers away in case of a fire.

550. Upon completion of loading, the loading hoses (tips) are removed from the filler hole of the tanker after the oil products have been completely drained from them. The lid of the tank truck filler hole must be closed carefully, avoiding shocks.

551. Tank truck drivers shall be instructed (with the issuance of certificates at the truck company) on fire safety measures when transporting petroleum products.

552. It is not allowed to start the engine of a tank truck under filling, in cases when a spill (overflow) of an oil product happened.

553. It is not allowed to store empty containers and containers filled with oil products, as well as foreign objects and equipment in the barreling room. In the barreling room, a central passage with a width of at least 2 meters must be provided. Passage obstruction is not allowed.

554. Petroleum products to be barreled may be distributed only by the maintenance staff of the facility. Before the petroleum products distribution, the maintenance staff shall inspect the containers to be filled. Oil products must not be loaded into defective containers.

Maintenance of spent oil gathering, sale and refining points

555. Spent oil products gathering and shipment points, as well as regeneration units, are accommodated in the oil products retail sale area. Reception and release (shipment) of petroleum products is carried out by the enterprise staff or in their presence.

556. Breathing and safety fittings on tanks are used when storing a spent mixture of petroleum products, the same as on tanks for storing flammable liquids, and when storing spent industrial and motor oils - as on oil storage tanks.

557. The heating temperature of spent oil products must be 15 °C below the flash point of the vapors of the component included in their composition with the lowest vapor flash point.

558. Spent oil handling machinery with a flash point of 120 °C and below must be kept closed.

559. It is allowed to have no more than a daily fuel requirement in the service tanks of the stripping section of regeneration plants. These tanks are installed outside the premises.

560. The chimneys of a tubular furnace and a vat installation must be water steam blown at least once a day to avoid soot accumulation.

561. Filter presses of regeneration plants are installed on metal frames and fireproof foundations. Under the filter presses, special metal trays are installed to collect spilled oil.

562. During the regeneration plant operation, it is not allowed to overfill the kerosene tanks; as they fill up and at the end of the shift, they must be drained of oil products.

563. Before putting into operation, stills and steam boilers of mobile recovery plants must be checked for hydraulic pressure. Safety valves and pressure gauges must be installed on steam boilers and stills. During the operation of mobile regeneration units, maintenance personnel shall constantly monitor the instrumentation readings.

Maintenance of in-site process pipelines and pipeline fittings

564. Technological schemes shall be drawn up for pipelines of oil depots, loading and pumping stations, on which each pipeline has a specific designation, and shutdown valves are numbered. The maintenance staff shall be familiarized with the technological scheme of pipelines, to be able to switch valves in case of accidents and fires.

565. Process pipelines with all fittings installed on them are subjected to a hydraulic test for strength and tightness of joints before commissioning.

566. Constant supervision must be established over the state of fastenings of above-ground pipelines and supports to avoid their dangerous sagging and deformation. Malfunctions of pipelines, suspensions and supports shall be immediately eliminated.

567. It is not allowed to clear the pipeline from plugs formed in it with the help of steel rods and other devices that can cause sparking from friction or impact on the pipe body.

568. It is not allowed to heat pipelines and valves with open fire. For this purpose, only steam, hot water or heated sand must be used, and factory-made electric heaters are also used.

569. Pipelines and locking devices are subject to preventive maintenance in accordance with the schedule approved by the chief engineer of the facility.

570. Arrangement of dead ends is excluded on pipelines. In cases where the arrangement of these sections is necessary, they must be constantly monitored.

571. Repair works are not allowed on pipelines filled with oil products.

5. Maintenance of oil and gas industry facilities

General provisions

572. Surface equipment for drilling, testing, workover of wells, outlets of blowout preventers, control stations, industrial and residential premises, storage areas, access roads, helipads must be located taking into account the prevailing wind direction for each specific area.

573. The territory allotted for installation shall be freed from surface and underground pipelines, cables, cleared of trees, shrubs, and grass.

For the movement of vehicles and fire equipment around ground structures, a platform with a width of 10-12 meters shall be provided.

In the territory planning, liquid withdrawal from the mouth and ground structures into special pits (traps) must be provided.

574. The structures’ covering must be of non-combustible materials. In other cases, the structure is treated with a flame retardant.

575. Fuel containers and installations shall be located no closer than 20 meters from ground facilities, equipment, pipelines. Fuel installations must be equipped with pumps, tanks with level gauges, warning and prohibition inscriptions (signs). At the installation sites, an access road and embankment shall be made based on the storage amount of fuels and lubricants.

576. Flanged and detachable connections are not allowed in pipelines of explosive and fire hazardous technological systems, except for the places where fittings are installed or devices are connected. Flexible hoses must not be used in explosive technological systems.

577. On the suction and discharge lines of pumps and compressors that pump combustible products, shutdown, shut-off and safety devices shall be installed.

578. If a leak, seepage, spill of fuels and lubricants, oil products is detected, the malfunction shall be immediately eliminated, the spill site shall be thoroughly cleaned.

579. It is not allowed to store fuels and lubricants and flammable materials inside fire and explosion hazardous structures.

580. Fire-extinguishing appliances shall be placed near fire hazardous places (power and pump unit, fuel plants, power plant, wellhead).

581. Exhaust lines of internal combustion engines shall be laid at the distance of at least 15 meters from the wellhead, 5 meters from the wall of the shelter (base) and 1.5 meters from the top of the roof (canopy). It is not allowed to lay exhaust pipes under engines, bases, flooring.

In places where the exhaust line passes through walls, shelters, a roof (canopy), a gap of at least three pipe diameters must be made. In this place, a heat-insulating gasket and non-combustible separation shall be installed.

Exhaust lines shall be equipped with spark arresters.

582. At low temperatures, equipment and pipelines subject to freezing shall be insulated and provided with heating, excluding the use of open fire.

583. Use of open fire and smoking are not allowed in fire hazardous and explosive premises, under foundations, gas hazardous places, near tanks storing fuels and lubricants, oil products, combustible substances and reagents.

For smoking, specially equipped places shall be allotted in a fireproof zone, marked with inscriptions.

584. It is not allowed to conduct gas hazardous, hot and welding works in the presence of gas pollution, contamination with fuels and lubricants, oil products.

585. Power, drilling and oilfield equipment, shelters, the wellhead and the territory of the facility shall be constantly kept in a fire-safe condition, regularly protected from oil contamination, spills of fuels and lubricants, oil products.

Well drilling works procedure

586. Technique and technology of drilling, fixing, testing of wells is maximally subject to exclusion of uncontrolled inflow of formation fluid from productive horizons.

In the event of oil and gas seepage and emergency operations, complete tightness shall be ensured of ground equipment and piping, fluid removal to a safe distance from wells and fire and explosion safety when performing technological operations to eliminate oil and gas seepage, accidents.

587. When a drilling rig is put into operation, the facility’s commission shall check explosion and fire safety of the equipment, completeness of the fire-fighting appliances and inventory, presence of emergency lighting, the report card of the fire combat force, which is recorded in the acceptance certificate of the drilling rig.

588. When using oil-based drilling fluids, measures for explosion and fire safety, control of gas contamination of the air, which are indicated in the instructions and the work plan, are applied. The self-ignition temperature of the oil-based fluid is exceeded by 50°C of the maximum expected temperature at the wellhead and during preparation and processing of the fluid.

589. When detecting maximum permissible concentrations of harmful substances in the air of the working area and maximum permissible explosion-proof concentrations, it is necessary to:

1) suspend the technological process;

2) immediately inform the head of the facility, shift;

3) determine the cause and zone of gas contamination;

4) use personal protective equipment;

5) check the fire appliances readiness;

6) take measures (actions) in accordance with the accident response Plan and the specific situation.

590. After completion of drilling, testing, work to eliminate gas, oil, and water intrusions, open fountains and accidents, the derricks, drilling equipment and the territory shall be cleaned from oil contamination, excess equipment and materials. Approaches and driveways to the drilling rig shall be cleared.

591. Special machinery used in cementing, installation of oil and acid baths, research and emergency work shall be operated only in the presence of exhaust pipe spark arresters.

Operation of oil and gas wells

Development of wells

592. Oil and gas wells development and testing works shall be carried out in accordance with the well construction project, in which technology is developed in special sections, technical means for performing testing work and fire and explosion safety measures are determined.

593. Before starting work, a schedule of preparatory, main and final work, as well as a plan for elimination of a possible accident, must be attached.

594. A diagram of the placement and piping of equipment used for the development of wells must be attached to the schedule.

595. Before starting well development work, the person in charge shall conduct a briefing with fire safety team members and make an appropriate entry in the log "Registration of safety briefings at the workplace."

596. All the team members taking part in the development of wells shall wear special clothes and special footwear.

597. Development facilities shall be provided with fire-fighting devices and appliances in accordance with Appendix 4 to these Rules.

598. Wells blasting operations shall be carried out with the permission of the work manager in charge and in the presence of a geologist of oil and gas producing or drilling enterprise.

599. Before perforating and blasting operations, blowout preventer equipment shall be carefully checked and put to the pressure specified in the work plan.

600. During tripping operations, a funnel made of non-sparking material is installed on the landing flange.

601. When developing a well, a mobile compressor is installed at a distance of at least 25 meters from the well on the windward side.

602. When flushing a well with oil, the unit is installed at a distance of at least 10 meters from the wellhead.

603. Development of gas and gas condensate wells by swabbing, and of flow wells by bailing, is not allowed.

604. Well swabbing is carried out with a sealing device installed on the buffer valve of the wellhead equipment, which prevents oil release.

605. When developing a fountain well by swabbing:

1) combustible canopy structures to protect the unit operating at the control panel are treated with a fire retardant composition;

2) a guide funnel made of non-sparking material is installed;

3) tractor-lift is installed at a distance not closer than 25 meters from the wellhead.

606. When developing wells with mobile units, it is possible to connect to the working manifold the required number of units both for development and in case of well killing.

607. When signs of gushing appear, actions shall be taken according to the plan for eliminating accidents and sealing the wellhead.

608. During breaks and stops in a fountain well development process, the central valve of the wellhead equipment and on the cross tree must be closed.

609. When inducing an inflow by injecting compressed air or aerating a liquid with air, interruptions in the process are not allowed.

Flowing wells operating procedure

610. All wells put into operation shall be provided with sealed wellheads completed with appropriate equipment.

611. X-mas tree assembly is carried out with a full set of studs with gaskets.

612. The piping of the flowing well and communications is preliminarily prepared for receiving well production before the production string is perforated.

613. To avoid ignition (fire), a device for draining oil into common pits and traps along open ditches must not be released.

614. To prevent ingress of oil and gas from the well into the compressor, check valves are installed on the lines from the gas and air distribution booths near the wells.

615. On gas or air collectors of gas and air distribution booths, lines are provided, the length of which corresponds to the design.

616. From the outside of the gas distribution booths premises, “Gas! Flammable!" signs shall be put up.

617. Exhaust pipes of internal combustion engines of mobile compressors shall be equipped with a muffler with a spark arrestor.

618. Annular gas pressure is removed only with the help of a fitting through the second valve from the crosspiece with the first (root) one open.

619. Well piping, branches, equipment, as well as gas pipelines under pressure, may be heated only with steam or hot water.

Maintenance of compressor stations

620. When the compressor is running, the temperature of gas and water in coolers shall be controlled.

621. On the discharge line of the last compression stage of the compressor (outside the compressor building), a safety device must be installed that operates at a pressure exceeding the working one by 10%.

622. The compressor shall be equipped with a signaling of parameter deviations from normal operation, as well as automatic shutdown when the pressure and temperature of the combusted gas (air) rises, when the supply of cooling water stops and the pressure drops at the intake and in the lubrication system.

623. The rubbing parts of the compressor must be regularly lubricated, and the temperature of the used oil is also monitored.

624. It is not allowed to operate the compressor without purification of the compressed gas or air from oil after each compression stage. When the compressor is running, regular release from the oil separators must be ensured.

625. It is not allowed to exceed the content of the air mixture components specified in the data sheet and regulations for each operation mode.

626. To prevent air ingress into compressors that compress gas, the suction lines must be kept at a slight overpressure of the gas.

627. If, due to the operating conditions of the compressor, the suction line is under vacuum pressure, then the gas after compression has to be systematically analyzed for oxygen content.

628. All connections of gas compressors and gas pipelines shall be systematically checked for tightness. When a gas leak is detected, the compressor must be stopped and the defects are eliminated.

629. For the lighting devices repair period or an emergency power outage in gas compressor stations, only explosion-proof rechargeable lamps may be used.

630. It is not allowed to place appliances and equipment unrelated to the operation of the compressor unit in gas compressor rooms.

631. Compressors that are in reserve are disconnected from the gas intake and injection lines.

632. Air intake for air compressors is made outside the building.

Air intake is not allowed in places where flammable vapors or gases are emitted, as well as in places where ignition sources may appear.

If flammable vapors or gases enter the compressor, it must be immediately stopped.

633. Compressors, communications of air compressor stations are cleared of oil deposits by washing with sulphonal aqueous solution, according to the schedule and technical documentation.

Deep-pumping operation procedure

634. The pumping unit must be installed in a way that excludes contact of its rubbing and moving parts with parts of the derrick or mast, foundation and pound, power lines.

635. It is not allowed to turn the pulley of the pumping unit manually and slow it down by placing metal or other objects.

636. Before starting repair works on the well, the drive must be turned off, with “Do not turn on! People are working” sign put up.

637. A beam well must have wellhead fittings that seal the wellhead and enable gas withdrawal from the annular space.

638. To prevent slipping of drive belts during the pumping unit operation, their tension is controlled.

639. Access shall be provided for inspection of grounding conductors and places of their welding. For the grounding conductor, the use of a steel rope is not allowed.

640. It is not allowed to install control stations, autotransformers, transformers under the wires of power lines of any voltage.

641. A room or booth for the installation of electrical equipment of submersible centrifugal electric pumps shall be made of non-combustible material.

642. Before lowering and raising of the submersible electric pump, a device must be installed on the wellhead flange to protect the cable from damage by the elevator.

643. Push-button control of the electric drive of the cable drum, located at the wellhead, should be explosion-proof.

644. The wellhead must be equipped with a suspension washer with sealants in the cable fitting places.

645. When the wells are blown and measurements are made, motor vehicles and tractors that are near the wells are muffled, and boiler furnaces are stopped.

646. For the test duration, posts shall be set up on all roads with warning signs prohibiting traffic, smoking and making fire.

Oil and gas production stimulation

647. Production stimulation methods shall be implemented according to the plan approved by the head (deputy) of the oil and gas producing facility.

648. The facility administration shall develop a plan for elimination of possible accidents and fires, taking into account the production stimulation methods. The plan is prominently put up.

649. Objects practicing production stimulation methods shall be provided with reliable telephone or radio communication with the central dispatcher board of the enterprise.

650. Signs are put up at the transmission means indicating the names and order of giving signals, calling leaders and persons in charge, the fire department, ambulance, gas rescue service.

651. During operation, the exhaust pipes of mobile pumping units and vehicles shall be fitted with mufflers with spark arresters.

652. Oil and chemical residues from the containers of units and tankers may not be discharged into industrial sewers.

653. All production and auxiliary premises, structures and warehouses shall be provided with primary fire extinguishing equipment in accordance with Appendix 4 to these Rules.

654. It is not allowed to use fire-fighting inventory and appliances, emergency and gas rescue equipment for work unrelated to their direct purpose.

655. When preparing a solution of chemicals, using and storing them, smoking and making fire is not allowed. Smoking is allowed in designated areas.

656. Containers with foam reagent and other combustible chemicals shall bear the inscription “Flammable”.

657. Filling and draining of foam reagent and other combustible chemicals during a thunderstorm is not allowed.

658. Mobile technological equipment for injection of a reagent into the reservoir shall be placed taking into account the terrain and wind direction in order to ensure its exit from the danger zone and personnel evacuation if necessary.

659. It is not allowed to place mobile equipment, pumping units within the security zone of overhead power lines or above oil and gas pipelines.

660. It is not allowed to leave the steam generator installation unmanned, until the operation is stopped and the pressure in the steam generator is reduced to atmospheric pressure.

661. Explosion-proof lamps with a voltage not exceeding 12 volts are used as portable electric lighting in a steam generator installation.

662. Steam-thermal treatment of the well bottom zone is carried out during daylight hours.

663. Fire-and-explosion-proof electrical equipment of the metering pump, mounted on a trolley (sleigh) with a fuel tank shall be provided in accordance with the electrical installation Rules.

664. The furnace shall be equipped with automatic devices that regulate the temperature of the heated oil within the prescribed limits, and also cut off the gas supply to the burners when the gas pressure specified by the manufacturer rises or falls.

665. An adjusted reducing appliance and a safety valve in the burner, as well as an appliance preventing condensate from entering the control and measuring devices, must be equipped on the fuel pipeline.

666. Before ignition of the furnace burner, it is necessary make sure that the coil is filled with oil.

667. Electrical equipment installed on a trolley (sleigh) with a tank for oil, as well as stationary installations for heating oil, should be explosion-proof in accordance with the electrical installation Rules.

668. Spark arresters shall be fitted on technical vehicles (cars, tractors).

669. Tanks with hot oil must be installed no closer than 10 meters from the wellhead on the leeward side.

670. Before oil injection, the collapsible flow line from the pump to the well is compressed to one and a half times the pressure of the maximum working pressure.

671. Compressors and electrical equipment are installed at no closer than 10 meters distance, a compressor with an internal combustion engine - no closer than 25 meters from the wellhead. Spark arrestor shall be fitted on the exhaust pipe of the internal combustion engine.

672. Only degassed condensate shall be used for well treatment.

673. An inscription or sign "Flammable" shall be indicated on tank trucks or other containers with gas condensate.

674. Gas condensate transportation by tank trucks is possible only with hermetically closed hatches and drain fittings.

675. Before draining or pouring condensate, the tanker must be grounded. It is not allowed to disconnect the grounding device before the end of the drain or filling.

676. Filling and unloading, treatment of the well shall be carried out only in the daytime.

677. It is not allowed to stop a tank truck filled with gas condensate within settlements, near places with open fire.

678. Units and tank trucks shall be installed no closer than 25 meters from the wellhead and at least 6 meters from each other on the windward side.

679. A water tanker shall be installed at a distance of 25 meters from the units and tankers with gas condensate.

680. When treating a well, it is not allowed to pump gas condensate from a tanker truck into a bunker and to the intake of the unit.

681. Before starting and during the treatment of a well with gas condensate, the area of ​​work shall be checked for gas contamination. In the presence of a gas concentration exceeding the maximum allowable concentration, gas condensate injection operations shall be immediately stopped and measures shall be taken in keeping with the emergency response plan.

682. After the well is treated with gas condensate, the manifold line of the unit and the well fittings must be flushed with water.

683. The manifold is disconnected only after the valves on the well fittings are closed and the pressure is reduced to atmospheric pressure.

684. During the well treatment with gas condensate, the maintenance personnel shall be at a safe distance specified in the work plan.

685. Mufflers with spark arresters shall be installed on exhaust pipes of units and other machines used in hydraulic fracturing operations.

686. Units shall be started only after the people unrelated to the direct performance of the work at the units, are moved outside the danger zone.

687. Remains of fracturing fluid and oil must be drained from the tanks of units and tank trucks into an oil trap or a special container.

688. During long stoppages of work in winter, it is not allowed to warm up the manifold and the system of injection pipelines with an open fire.

689. Fuel tanks of the power plant must be installed in a fireproof place and protected against damage.

690. The territory of the site where the formation is treated by in-situ combustion front method shall be supplied with warning posters and fenced with metal pickets with a red flag.

691. Wells are categorized according to the degree of danger of harmful gases emission and the temperature of oil and gas.

Current and major repairs procedure

692. It is not allowed to install a tractor-hoist and a mobile unit on the territory contaminated with fuels and lubricants, oil products.

693. Tractor-hoist, mobile unit shall be installed at a distance of at least 25 meters from the wellhead on the windward side.

694. The flushing unit must be installed near the manifold and tank with the unit driver's cab facing the wellhead.

695. The hoist must be refueled with the engine turned off after cooling.

696. Wellhead fittings are dismantled after the well is killed and the pressure is downed to zero.

697. Gas is diverted to a safe side from the well according to the scheme. The gas outlet line must be securely attached to the racks.

698. Landing of the elevator at lifting and lowering of the pipes must be carried out smoothly, without shock to avoid sparking.

699. During breaks in the work of lifting and lowering of pipes, the wellhead must be sealed hermetically.

700. When lifting pipes, a device must be installed against splashing and spilling of fluid, solution.

701. It is not allowed to carry out work related to sparking, as well as hot work at the wellhead without written permission.

702. When washing a sand plug with water, the washing liquid must be discharged into an industrial sewer or container. Washing of the plug with oil is carried out in a closed cycle.

703. When washing sand plugs in wells, blowout prevention equipment, a ball valve, and check valves are installed.

704. A water line with a valve and a hose is laid to the well.

705. It is not allowed to start work in the presence of oil and gas intrusions, pipe and annular pressure.

706. Light and sound alarms shall be installed on tractor-hoists and mobile units.

707. The object shall be stocked with fire-fighting appliances in accordance with Appendix 4 to these Rules.

708. In the process of work, the state of the well shall be constantly monitored, if signs of gas, oil and water intrusion are detected, the team seals the wellhead and performs actions according to the emergency response plan.

Oil and gas collection, preparation, storage and transportation

709. The serviceability of safety, control and shut-off valves installed on the equipment, tanks and pipelines shall be checked before commissioning, and also periodically in accordance with the approved schedule under the guidance of an engineer and technician. The results of checks and inspections are recorded in the logbook.

710. To measure the level of flammable liquids, fireproof meters are used. Measuring glasses are allowed on devices and containers operating with an overpressure of no more than 0.6 MegaPascal (hereinafter referred to as Mg / Pa) (6 kgf / cm2), provided that the glass is protected against mechanical damage, presence of valves that automatically close the connecting tubes, and a red line on the glass showing the maximum allowable level of liquid and pressure of no more than 0.6 MPa (6 kgf / cm2).

711. Non-combustible materials shall be used for thermal insulation of equipment.

712. Before letting the steam or gas into the heating apparatus, the supply lines must be purged to avoid dangerous pressures or deformations.

713. The start-up of the heating agent in the apparatuses is carried out slowly with a gradual increase in the temperature in the apparatuses.

714. During the descent after settling of water and sediment from the devices of reservoirs (containers), control over the flow shall be carried out, preventing oil from flowing out to work sites and territories.

715. The safety valve is supplied with a branch, with a diameter not less than the outlet.

716. Ramps, separators and other appliances shall be equipped with ladders and service platforms.

717. Oil and sand traps must be made of non-combustible material. A fence with a height of at least 1 meter shall be installed around the open oil trap.

718. Trays from settling tanks and tanks at people's crossing places shall be enclosed with metal boards.

719. The flare riser must be located at a distance of no closer than 100 meters, and an earthen container no closer than 50 meters from the fencing of the group installation. Around the container, a dike the height of at least 1 meter is provided, and a flare device is fenced off.

720. When purging drains and separators, the locking device on the purge line must open and close gradually and smoothly.

721. For a group of separators having the same pressure, from the safety devices it can be diverted to a common line (collector) to the flare.

722. When airlift wells are connected to the separator, the gas-air mixture leaving the separator shall be checked for air content.

723. Level gauge glasses on ladders must be provided with outlets for blowing into a closed container or sewer.

724. The site for heat exchangers with fire heating is equipped with drains into the industrial sewerage through a hydraulic gate and is provided with an oil flushing device.

725. Heating (at start-up) and cooling (at stop) of heat exchangers must be carried out smoothly to avoid damage from thermal stresses.

726. The release of the heat exchanger from flammable liquids is carried out only after the cooling of the heat exchangers.

727. The platform in front of the nozzles is provided with a hard surface and a slope towards the tray connected to the industrial sewer through a hydraulic gate.

728. Furnace may be ignited and started only by persons responsible for operation.

729. When kindling nozzles with a torch, it is not allowed to impregnate it with a flammable liquid.

730. A torch used for kindling must be extinguished in a fireproof box with dry sand.

731. The fuel pipeline must be equipped with a valve (at a distance of at least 10 meters from the front of the nozzles), enabling simultaneous stopping of the fuel supply to all nozzles, reducing devices adjusted to the pressure necessary for burning of burners, as well as condensate collectors to prevent condensate from entering the automation system, control and measuring devices. Alarms from automatic devices are displayed in the control room.

732. In the event of malfunction of the installation, the fuel gas pipeline must be hermetically disconnected from the furnace and plugged off.

733. The stationary fire-extinguishing system of stoves shall be always kept in good condition. The system’s piping shall be in a place convenient for passage and is painted red. The system can be switched on automatically and remotely.

734. It is not allowed to light the burner without first purging the furnace with steam. Purge candles of the furnace piping must be positioned in a safe place in accordance with the project and technical documentation.

735. Gas pipelines of nozzles (burners) must be equipped with a purge line with gas outlet to the flare line.

736. Disrepair of devices that are designed in case of an accident or fire to drain oil is inadmissible. The valves of the emergency drain lines are marked with identification marks, and the approaches to them are cleared. Emergency discharge is carried out only at the direction of the head of the workshop, or the manager in charge of the work to eliminate the accident (fire). The sequence of operations during the emergency drain is provided for by the instruction.

737. From the emergency tank, before starting the descent into it of hot liquid, watered products are carefully removed and dry steam is supplied.

738. In the event of a fire at the front of the stove nozzles, twin chambers, soot burning in the breeching and the chimney, steam is launched through the steam extinguishing lines and the fire service is called.

739. During a tube furnace operation, systematic monitoring of the condition of the pipes should be ensured.

The operation of the furnace with bulges and bubbles on the pipes, as well as with an increase in the permissible limits of pipe wear, is not allowed.

740. Furnaces shall be equipped with flame extinction signaling devices, automatic devices that stop fuel supply to the nozzles (burners) when they go out, signaling the maximum allowable temperature at the furnace bridgewall.

741. Forced spark-proof supply and exhaust ventilation shall be installed in the oil transfer pumping unit.

Starting the pumps into operation with faulty or switched off ventilation is not allowed.

742. Premises for accommodation of internal combustion engines shall be separated from the pump rooms by gas-tight walls. Flat belt drives may not be used in rooms where pumps for flammable liquids are installed.

743. Places where intermediate shafts pass through walls are equipped with stuffing box seals.

744. During the operation of pumps, lubrication of rubbing parts, as well the temperature of the bearings and stuffing boxes of the pumps shall be under constant control.

745. Accumulation of lubricants under pumps, their spreading and splashing is not allowed. The floors in the pump rooms shall be kept clean and regularly flushed with water.

746. In pump rooms, control over the tightness of pumps and pipelines shall be established. Leaks in pump stuffing boxes and piping connections shall be repaired immediately.

747. At the location of the block of valves, a tray must be placed to drain liquid into the industrial sewer through a hydraulic gate. If it is impossible to drain the liquid into the industrial sewer, a closed collection pit must be provided with the liquid pumped out by a pump.

748. Storage of lubricants in pump rooms is allowed in an amount not exceeding the daily requirement. Lubricants shall be stored in special metal drums or boxes with lids.

It is not allowed to store flammable and combustible liquids in the pump room.

749. Before starting and stopping the pump, the correct opening and closing of the corresponding valves shall be checked.

750. To remove spilled oil products, pump rooms must be equipped with water risers with rubber hoses.

751. At the end of the operation, the valves at the intakes and discharges of the pumps and at the tanks must be closed, the premises are inspected, spilled oil is removed, all installations and lighting are turned off.

752. Pipelines (oil and gas pipelines), depending on the transported substance, shall be provided with identification coloring and digital designation. Technological schemes are drawn up for pipelines connecting tanks with equipment, stops and other structures, with certain designations on each pipeline, and numbering on stop valves.

753. Maintenance staff need to know the layout of valves and their purpose, and also have to be able to accurately perform technological actions.

754. Changing the existing layouts of the pipeline without the permission and approval of the new scheme by the head of the enterprise is not allowed.

755. Purging and testing of pipelines for tightness and strength is carried out in accordance with the instructions. The instruction and work plan for purging and testing pipelines for tightness and strength are drawn up by a construction organization and agreed with the technical management of the enterprise operating the pipeline.

756. When purging and testing the pipeline, it is not allowed to drive, stay within the conjunction zone of cars, tractors with running engines, and also to use open fire and smoke.

757. In the event of an accident on a pipeline near a railway or highway, the accident area shall be immediately cordoned off, warning signs are put up, traffic is stopped and measures are taken to eliminate the accident in accordance with the liquidation plan.

758. Warning signs shall be put up from the accident site at a distance of at least 800 meters on both sides of the road. The railway service shall be notified immediately.

759. Locking devices on pipelines shall be kept in good condition, easily accessible, to ensure the possibility of reliably stopping the flow of oil and gas into individual sections of pipelines.

760. For the inspection of locking devices at the facility, schedules are drawn up, approved by the heads of enterprises. Locking devices on pipelines shall be inspected at least once a quarter, at especially critical nodes - at least once a month. The inspections results are recorded in a log or in passports on the pipeline.

761. The pipeline can be connected only by welding. Threaded and flanged connections are allowed in installation places of disconnecting devices, of instrumentation and other fittings, with tight seals.

Flange joint gaskets must be made of materials that do not break or deform at elevated temperatures.

762. Cleaning out of plugs formed in pipelines with steel rods and other devices that can cause sparking is not allowed.

763. After examining or using the locking devices located in the wells, the covers of the latter must be immediately closed. Open trays after inspecting the pipes are immediately closed.

764. Locking devices must open and close smoothly; it is not allowed to use metal objects that can cause a spark to open and close locking devices.

765. To avoid the formation of an explosive mixture inside the vacuum gas collection network:

1) the air content in the vacuum network is controlled;

2) locking devices are closed and gas pipelines are plugged off when the vacuum collector branches from wells are disconnected or dismantled.

766. The design of the torch device of the candle must ensure continuity of gas combustion.

767. When laying cable lines parallel with the pipeline, the horizontal distance between them must be at least 1 meter. Cables located at a shorter distance from the pipeline are laid in pipes throughout their entire length. Parallel laying of cables above and below pipelines in a vertical plane is not allowed.

768. The loading and unloading racks shall be maintained in accordance with the procedure established in Chapter 6 of Section 4 of these Rules.

6. Maintenance of gas processing industry facilities

General provisions

769. In the areas of the plant, where accumulation of combustible vapors and gases is possible, the passage of cars, tractors, motorcycles is not allowed. These areas shall be marked with no-traffic signs.

770. Motor vehicles, tractors, hoisting-transporting and construction mechanisms may enter the territory of fire and explosion hazardous workshops and installations only with the permission of the heads of these workshops, installations, indicating possible parking lots, movement routes and security measures.

771. It is not allowed to work in shoes with iron heel plates in explosive rooms and gas hazardous places.

772. Wheels of transport trolleys that are in explosive workshops of category A and B must be fitted with rims made of metal that does not give sparks upon impact, or rubber tires. Inspection sewage wells are kept with permanently closed lids and covered with a 10 centimeter layer of sand.

773. To prevent the spread of flames through the industrial sewerage network during a fire, hydraulic shutters must be made on it in special wells. In each hydraulic shutter, the water layer forming the seal must be at least 0.25 meters high.

774. Hydraulic shutters must be made on all outlets from rooms with technological equipment, technological installations sites, groups and stand-alone tanks, valve stations, groups of devices, pumping rooms, boiler rooms, loading racks. The design of the hydraulic shutter provides for its convenient cleaning.

775. Operation of the sewerage with faulty or incorrectly made hydraulic shutters, and also without them is not allowed.

776. Discharge of fire and explosion hazardous products into sewer systems is not allowed. For these purposes, special containers shall be provided.

777. The temperature of industrial wastewater at discharge into the sewer must not exceed 40 °C.

778. Metal blowers of ventilation systems installed in explosive industrial premises must be grounded.

779. It is not allowed to turn on the equipment in case of faulty ventilation.

780. Round-the-clock operation of ventilation is provided in enclosed spaces where equipment and communications containing flammable and explosive gases are located.

781. In industrial premises where a sudden intensive release of harmful or explosive gases or vapors is possible, mechanical emergency ventilation is provided.

782. Automatic start-up of emergency mechanical ventilation under the action of gas analyzers is provided, and, in addition, remote start of emergency ventilation is provided from buttons at the outer door of the production room.

783. In the event of a fire in the production room, the ventilation systems are switched off.

784. For heating of premises with fire and explosion hazardous productions, centralized systems are used that use hot water, steam, heated air and diethylene glycol as a heat carrier.

785. Air heating systems in the event of a fire and the threat of its spread shall be immediately switched off.

786. When air heating is combined with intake ventilation, air recirculation is not allowed.

787. Filling risers of racks for filling railway tanks are grounded. The rails of the railway tracks within the loading and unloading front are electrically interconnected and connected to a grounding device that is not connected with the grounding of the electric traction network.

788. Tankers under loading and unloading of combustible gases are connected to the grounding device. A flexible (stranded) copper wire with a cross section of at least 6 square millimeters is used as a grounding conductor.

789. Metal tips and quick-detachable devices of rubber hoses are grounded using a flexible (stranded) copper wire wound outside or inside the hose. The grounding wire at the other end is attached to the metal parts of the product pipeline.

790. Inspection of lightning protection devices shall be carried out 2 times a year. During the inspection, the resistance of the grounding device is measured.

Maintenance of processing units and installations

791. Operation of devices, pipelines and equipment is not allowed when the product passes through leaky flange connections.

792. When a leak is detected in the unit, to prevent ignition of the escaping product, water vapor or an inert gas is supplied to the place of the leak and the unit is switched off from operation or the installation is stopped.

793. Combustible surfaces of the units and containers shall be provided with serviceable thermal insulation of non-combustible materials.

794. The units to be opened for interior inspection, cleaning and repair shall be stopped, emptied of the product, disconnected and muffled from the operating equipment, steamed with inert gas products and ventilated. The duration of steaming or purging with an inert gas, flushing with water, ventilation is determined by the production instructions for each case separately.

795. The use of sampling cocks without the hot product passing through the cooler is not allowed. The outlet tubes and tubes of the cooler must be kept in good condition.

796. It is not allowed to eliminate leaks on devices and communications under pressure.

797. In industrial premises it is not allowed to carry out work related to the possibility of sparking, to use open lamps.

798. Technological devices before start-up are subject to inspection, the serviceability and readiness for operation of all associated devices and pipelines are checked, the serviceability of automatic indicators or temperature and pressure regulators, liquid level meters is checked.

799. Newly designed and reconstructed furnaces must be equipped with devices for the formation of curtains of steam or inert gas with the issuance of a signal when the curtain is turned on in the fire department.

800. Tube furnaces shall be equipped with an alarm that is triggered when the supply of liquid or gaseous fuel to the nozzles is interrupted or its pressure drops below the established parameters.

801. It is not allowed to ignite extinguished stove burners from red-hot panels or furnace lining.

802. Steam or inert gas may be used to extinguish possible fires inside the furnace. Steam or inert gas is supplied until the end of uncontrolled combustion.

803. Devices designed in case of accident or fire to drain the product shall be kept in good condition. The valves of the emergency drain lines must be marked with identification marks, with approaches to them cleared. The sequence of operations during the emergency drain is provided for by the instruction.

804. An emergency container for draining hot liquid from the furnace is kept free at all times. Before the start of the liquid descent, the water vapor, previously freed from condensate, is supplied to the emergency tank.

805. The operation of the furnace with bulges and bubbles in the pipes, and also when the permissible limits of pipe wear are exceeded, is not allowed. If the pipes burn out, the operation of the furnace shall be immediately stopped in accordance with the accident eliminating plan.

806. If there is a threat of gas contamination of the territory near the furnaces, the steam extinguishing system shall be immediately turned on, the stove nozzles are turned off and the fire service is called.

807. Operation of tube heaters with faulty twins is not allowed.

808. Pressure bolts for sealing plugs of twins are tightened only after the pressure in the pipes is reduced to atmospheric.

809. It is necessary to ensure that the double cabinets of tube heaters have serviceable, tight-fitting metal doors.

810. The site for heat exchangers must have a hard surface with a drain into a tray, with an outlet to an industrial sewer through a hydraulic shutter. The site is provided with a device for flushing combustible products.

811. The release of heat exchangers from flammable liquids both in the pipe and in the annular space is carried out only after the heat exchangers have cooled.

812. Air coolers shall be equipped with remote shutdown of fans in case of fire.

813. Opening of the hatches of column apparatus must be started from the top one.

814. The start of warning installations of technological equipment must be both manual and automatic. With automatic start, a back-up manual start shall be provided.

Maintenance of auxiliary devices and structures

815. Pipelines, depending on the substance transported through them, must have an identification color, digital designation and direction of the product movement.

816. In the event of a rupture of a gas pipeline, a product pipeline, the accident area shall be immediately cordoned off ​​, with warning signs installed, traffic stopped in this area and measures taken to eliminate the accident.

817. If a pipeline is damaged with leakage of gas or oil products, also in the event of a fire, the fire and gas rescue services shall be called, and measures are taken to eliminate the accident.

818. Presence of dead ends on pipelines is not allowed.

819. The operation of pipelines intended for pumping explosive and flammable media in the presence of "clamps" is not allowed.

820. The loading and unloading racks shall be maintained in accordance with the procedure established in Chapter 6 of Section 4 of these Rules.

Maintenance of compressor and pumping stations

821. All blocking and signaling devices for monitoring the technological parameters of compressors and pumps shall be constantly kept in good condition.

822. To control the liquid level in the separator, an audible or light alarm shall be provided.

823. All connections of gas compressors and their gas pipelines must be systematically checked for tightness. When a gas leak is detected, the compressor is stopped and the defect is repaired. Repairing a gas leak while the compressor is running is not allowed.

824. Valve boxes and valves of air reciprocating compressors must be regularly cleaned from oil deposits and layers.

825. During the lighting devices operation or an emergency power outage in gas compressor stations, explosion-proof battery lamps may be used.

826. In the event of a threat of gas contamination or a fire in the compressor room, the compressors are stopped in an emergency, the pressure is released and the gas flow to the accident site is shut off.

827. Service tanks for oil with a total capacity of not more than a three-day supply may be put in a room with an independent exit to the outside and separated from the compressor by a fire wall.

828. Premises of compressor and pumping stations shall be provided with proper and uninterrupted operation of all ventilation devices.

829. Emergency stop buttons for stationary compressors must be available on control panels, at the exits from the compressor halls or other convenient and safe places.

830. Operation of the compressor that sparkles at the contact of the gas engine igniter is not allowed.

831. It is not allowed to check serviceability of the candle in the compressor room by sparking.

832. To prevent flashes and explosions in the exhaust system, at the compressor starting the magneto is turned on and fuel gas is supplied after purging the exhaust system with compressed air.

833. Pumps pumping fire and explosion hazardous products shall be grounded regardless of the grounding of electric motors located on the same frame with pumps.

834. When pumps are purged, the ejected product is withdrawn outside the premises, the liquid product is withdrawn through a pipeline into a special container, and vapors and gases are diverted to a torch or candle.

835. During the operation of pumps, constant monitoring of the lubrication of rubbing parts, as well as the temperature of the bearings and seals of the pumps, is carried out. Spreading and splashing of lubricants must be prevented.

Flare facilities operating

836. Flares are ignited remotely.

837. All active flares are provided with flare pilots.

838. The area around the flare within a radius of at least 50 meters must be fenced and marked with warning signs.

839. Making wells, pits and other recesses within the fenced territory of the flare is not allowed.

840. On gas pipelines, before entering the flare pipe, fire arresters are installed that are available for inspection and repair.

841. The main flare pipeline shall have a common separator located at a distance of at least 50 meters from the flare stack. Slope of the flare pipeline towards the separator is provided.

842. It is not allowed to direct to the common flare system:

1) inert gas after purging the equipment with the content of combustible gases in it in concentrations less than 50% of the lower ignition limit;

2) air displaced from apparatuses and pipelines, as well as pure inert gas;

3) products prone to decomposition, oxidation, polymerization, heat release and capable of limiting the capacity of the flare gas pipeline.

7. Maintenance of light industry facilities

General provisions

843. To control the air medium in industrial and warehouse premises where substances and materials capable of forming gas and vapor-air explosive concentrations are used, produced or stored, automatic gas analyzers shall be installed. In the absence of mass-produced gas analyzers, periodic laboratory analysis of the air medium shall be made.

844. Waste from equipment is removed by pneumatic, mechanical or other devices that ensure the safety of this operation and exclude the release of dust into the production room.

845. In the electrical circuit of equipment with autonomous systems of exhaust ventilation and (or) pneumatic conveying of waste, automatic advance of the start of these systems relative to the start of the working bodies of the equipment by 2-5 seconds and their automatic shutdown after the stop of the working bodies with 25-30 seconds time delay are provided.

846. The territory of the facility and production areas shall be daily cleaned of combustible garbage and waste. Open storage on the enterprise territory of combustible waste, trimmings, shears, fibers, threads, dust is not allowed. To collect them, metal boxes with lids are installed at a distance of no more than 100 meters from each other. Waste is systematically removed on specially equipped vehicles and containers that prevent dusting. It is strictly forbidden to transport fibrous materials that are not covered with a tarpaulin.

847. In summertime, areas adjacent to buildings and structures, and fire breaks, shall be periodically cleared of grass. It is not allowed to dry and stack cut grass on the territory of the facility (with the exception of specially designated places).848. It is not allowed to store raw commodities, equipment and materials in the immediate vicinity of buildings.

849. If necessary, raw materials, equipment and materials are stored on specially equipped open areas or under canopies, with observance of gaps between the storage areas and buildings, structures. It is allowed to build free-standing sheds of combustible materials with an area of ​​up to 1200 square meters.

850. For landscaping of areas, it is not allowed to plant trees that emit flakes, fibrous substances and pubescent seeds during flowering, and also to plant them in fire breaks.

851. All production facilities shall be constantly kept clean and not overloaded with raw materials, finished products and equipment. The amount of stored raw materials and finished products should not exceed the shift requirement – output (with a round-the-clock production process – daily requirement).

852. In basements and on basement floors of industrial and administrative buildings the use and storage of explosive substances, gas cylinders, celluloid, flammable film, plastics, varnishes, paints, flammable and combustible liquids, chemicals, polymeric materials with increased fire hazard (G4 , V4, DZ, TZ, T4), also installation of gas stations for singeing workshops is not allowed.

853. For workshops’ storerooms, the maximum allowable amounts of one-time storage of flammable and combustible liquids, chemicals are established. Signs indicating the storage standards of substances shall be put up in prominent places, near the storerooms.

854. Combustible and flammable liquids used in production shall be stored in hermetically sealed metal containers, in an amount not exceeding the shift requirement (with a three-shift operation – daily requirement).

Maintenance of process equipment

855. The enterprises shall develop schedules of cleaning technological and electrical equipment of the main workshops, sections and installations.

856. Operating process equipment daily (in the shops of primary processing of raw materials - at least 1 time per shift), and electrical equipment, lamps, electrical wiring, technical means of fire protection (sprinkler, deluge, fire detectors), building structures, including coatings shall be cleaned not less than once a week, of combustible dust and fluff that have settled on them. In this case, it is necessary to use means of dust removal (including blowing with compressed air) and wet cleaning. By order of the enterprise, from among the officials, persons in charge of this work are appointed.

857. Before purging and cleaning, process equipment shall be switched off.

858. All joints and connections of process equipment shall be reliably tightened, while joints and connections of air ducts in production and storage rooms are tightened only with non-combustible material or group G1.

859. Filters for cleaning the air removed from the dedusting devices of machines and units shall be installed in isolated rooms.

860. The combustible material of equipment filters shall be periodically, but no less than once a year, treated with a flame retardant.

861. It is not allowed to exceed dust concentration in the working rooms of flax-hackling, spinning-preparatory, weaving-preparatory, weaving and grading-measuring workshops.

862. During recirculation, the dusty air removed from the equipment is subjected to two-stage cleaning on the appropriate filters.

Maintenance of volatile solvents’ vapors adsorption and recovery workshops

863. Places in the workshops associated with the use of volatile solvents shall be equipped with systems of local suction of vapors with their supply to traps.

864. The recovery unit must provide continuous and complete suction of volatile solvent vapors from all workplaces.

865. It is not allowed to connect new workplaces, sections and workshops to air-vapor mixture lines, if the recovery station capacity does not permit it.

866. Concentration of the air-vapor mixture supplied to the adsorbers shall be systematically controlled. Permissible parameters of the air-vapor mixture are indicated in the technological instructions. Operation of air-vapor lines with concentrations of trapped vapors above 50% of the lower concentration limit of ignition of the most flammable substance of the mixture is not allowed.

867. The lines through which the air-vapor mixture is transported from the workshops to the recovery station shall be kept in good condition. Contamination of the inner surface of pipelines with solid combustible deposits or liquid condensate is not allowed. Filters or cyclones for trapping solid impurities from air-steam mixture shall be operated in good condition and cleaned according to approved schedules. Sections of the line where condensate formation is observed must be provided with serviceable insulation from non-combustible material and a slope for condensate draining.

868. Air-steam mixture lines shall be protected by serviceable flame arresters. The number of flame arresters, their type and dimensions of the fire extinguishing nozzle are taken in accordance with the design data. It is not allowed to operate the unit without fire arresters or with fire arresters that do not comply with the design.

869. Audible alarm for emergency operation of the fans and the system for automatically switching on the standby units shall be kept in good condition and are periodically checked.

870. An emergency pipe for ejection of an explosive and fire hazardous air-vapor mixture into the atmosphere shall be kept in good condition. Its readiness for work is systematically checked. The emergency pipe must be equipped with lightning protection.

871. The explosion protection level and protection degree of the shells of electric motors of fans shall correspond to the class of the explosive zone of the room in accordance with the electrical installations Rules.

872. The fire extinguishing system of adsorbers shall be kept in good condition and controlled at least once a week.

Measures to prevent formation of ignition sources in combustible medium

873. Technological lines, machines and apparatuses making primary processing of fibrous materials, solid combustible substances in a crushed (powdered) form shall be provided with serviceable devices for trapping (separating) foreign objects (stone traps, magnetic protection).

874. The surfaces of pipelines, equipment, containers, product pipelines, having an outer surface temperature above 45 °C, shall be provided with serviceable, low-combustible thermal insulation lined with non-combustible material in the premises where a danger exists of ignition of materials or explosion of gases, vapors of liquids or dust.

875. The technological equipment, during the operation of which the accumulation of static electricity charges is possible, shall be used only with serviceable antistatic devices, and, if necessary, neutralizers (radioisotope, high-voltage, induction).

876. Apparatuses, containers, aggregates where products are crushed, frayed, loosened, carded, sprayed, sprinkled, stand-alone machines, apparatuses, aggregates not connected by material conduits or metal structures to other equipment shall be provided with serviceable grounding.

877. In flange connections on pipes, apparatuses, connections of covers with cases and connections on bolts, washers painted with non-conductive paints or made of dielectrics are not allowed.

878. The use of machines and equipment with internal combustion engines inside production and storage facilities is not allowed.

879. Periodically, at least once a shift, shafts and bearings shall be checked to prevent their heating and skewing.

880. Electric wires within the equipment shall be protected from aggressive media. Metal hoses are fixed on the fixed parts of the equipment with special brackets no more than 400 millimeters apart.

881. Special flexible cables with copper conductors, resistant to repeated kinks and abrasion, or movable current collectors for powering electric motors, electric apparatuses and devices installed on moving parts of equipment, shall be kept in good condition.

882. During the operation of machine tools, assemblies and machines, the following shall be ensured:

1) free rotation of all moving parts;

2) regulation of the air regime in the aspiration channels during the aerodynamic cleaning of raw materials and elimination of dust emission in the room;

3) balance of rotating parts masses in accordance with the manufacturer passport data.

883. The operation mode of the facility and workshop installations (systems) of ventilation and pneumatic transport is determined by the work instructions, which provide (in terms of production conditions) fire safety measures, timing of cleaning air ducts, filters, fire dampers and other appliances, also actions of the maintenance personnel in case of fire or accident.

884. Scheduled preventive maintenance of ventilation and pneumatic conveying installations shall be included in daily inspection, timely lubrication of bearings, checking the condition of pulleys and tension of drive belts, eliminating play of the fan shaft, reliability of contacts at the connection points of wires to electric motors, and the state of electrical protection. All installations shall be checked after each repair by a person in charge appointed by the head of the facility, with measurements of indicators for their compliance and a mark in the passports.

885. Pneumatic transport pipelines and exhaust air ducts shall be provided with windows, hatches, collapsible connections (revisions) for periodic inspection, cleaning of systems and successful extinguishing of a fire, if it happens. Inspection windows shall be distanced no more than 10 meters apart, as well as at tee-fittings, at turns, when pipelines pass through walls and ceilings.

886. The fan wheel shall be balanced and adjusted so that the wheel does not hit the casing walls.

887. In case of detected faulty operation of the ventilation unit removing fluff and dust from the machine (cessation of air draft, fan knocking, sparks, smoke or smell), measures shall be immediately taken to stop the fan and repair it.

888. The inner surfaces of aspiration devices and pneumatic transport systems must be smooth, without protrusions and burrs.

889. When servicing and operating ventilation, aspiration and pneumatic conveying installations (systems):

1) it is not allowed to accumulate dust and fluff in the air ducts of pneumatic and aspiration systems, dusty cells, chambers and filters, they must be cleaned regularly according to the approved schedule. The examination and cleaning results are reflected in a special log;

2) combustible deposits on the inner surface of umbrellas and exhaust pipes are cleaned at least 2 times a year;

3) in case of faulty dust extraction and dust collection devices, the operation of technological equipment is not allowed;

4) unauthorized persons shall not be admitted to dust cells (dust cellars);

5) in the event of ignition or a fire, all ventilation installations and technological equipment located in the service area of ​​these ventilation systems shall be immediately stopped (turned off), and all valves on the air ducts shall be closed;

6) all exhaust pipes entering into common dust chambers or the cell from individual installations transporting combustible dust or waste shall be equipped with automatic valves, and their trouble-free operation is ensured.

890. In industrial premises where ventilation units transport combustible and explosive substances, all metal air ducts, pipelines, filters and equipment of exhaust units shall be grounded at least in two places.

891. The design and material of fans that also regulate other devices of ventilation systems for rooms, whose air may contain flammable or explosive substances (gases, vapors, dust), shall exclude the possibility of sparking.

892. Automatic fire-retarding devices (shovel plates, gates, valves) of air ducts installed at the intersections of fire barriers shall be kept in good condition, with their performance checked at least once a month.

893. When operating fire-retarding devices in the ventilation system:

1) their general technical condition is checked at least once a week;

2) the sensitive elements of the valve drive (fusible locks, easily combustible inserts, temperature-sensitive elements) are timely cleaned from contamination with combustible dust;

3) serviceability of manual fire dampers on the branches of the air ducts serving one machine or a group of machines of the preparatory department, at the point of connection to the main collection air duct, is constantly checked;

4) at least once a week, the serviceability of remote devices of turning on or off the ventilation installations servicing fire and explosion hazardous premises is checked.

894. It is not allowed to operate tanks for gravitational dust settling (aspiration shafts, dust settling chambers) placed after fans and blowers.

895. Organic glass inserts installed in pneumatic conveying installations are wrapped around the outside with wire with coil pitch of no more than 100 millimeters. Both ends of the mentioned wire are securely attached to the metal parts of the installation, with an insert between them. Touching of the air ducts of aspiration installations and pipelines of engineering networks is not allowed.

896. Magnetic protection:

1) to prevent solid objects (stones, slag) from getting into fans, condensers and technological equipment with a mass of fibrous materials, stone traps are installed in front of them, and magnetic traps are installed to extract metal objects. Traps are placed where pipelines turn from a vertical (inclined) position to a horizontal one;

2) equipment for trapping magnetic impurities (magnetic barriers) shall be installed in accordance with the design documentation;

3) magnetic barriers are installed in front of scutching, carding machines, mixers and ancillary department equipment;

4) during the operation of electromagnetic separators, the heating of parts (magnetic circuit, bearings, parts in contact with raw materials) shall be controlled;

5) uniform operation of the scraper mechanisms of electromagnetic separators and complete removal of magnetic impurities without manual cleaning shall be ensured;

6) uninterrupted operation of the light signaling of electromagnetic separators shall be ensured;

7) in magnetic columns, an easy removal of a block of horseshoes is provided to clean them from magnetic impurities. At the same time, the ingress of magnetic impurities into the raw material is excluded;

8) special brushes or wooden scrapers must be used to clean magnetic columns from metal impurities;

9) equipment for trapping magnetic impurities must be provided with free access for their maintenance and examination;

10) control of the state of magnets shall be carried out at least once a month;

11) it is not allowed to supply the product to the electromagnets of the separators when the power supply is interrupted;

12) maintenance personnel shall systematically check the uninterrupted and uniform flow of raw materials along the entire length of the magnetic field into electromagnetic separators and magnetic columns.

897. If ignition (spontaneous combustion) of raw materials, production waste, industrial dust, finished products is detected, it shall be immediately reported to a non-state fire service or a voluntary fire-fighting formation of the facility and a state fire service division. Measures shall be taken to evacuate maintenance personnel, all equipment is stopped and de-energized, the management of the facility is notified.

898. If dangerous pre-accident factors (the smell of heated raw materials, burning, smoke, elevated temperature, noise, vibration arising from emergency friction of rotating machine parts, breakdown of machine parts, foreign objects penetrating the equipment, blockage of the machine with the product) appear, all transport equipment shall be stopped and carefully checked. It is launched only after identifying and eliminating the causes of the faults.

899. In the event of an automatic (emergency) stop of the technological (transport) line, the device that issued the signal for blocking actions (speed control relay, raw material overpressure sensor, current protection against overloads of the electric motor drive) is determined, the cause of its operation is established and eliminated. Before the next start, the technological (transport) line is freed from materials and the malfunction is eliminated.

900. Upon detection of a burning (smoldering) product in technological, transport or aspiration equipment, it shall be immediately stopped, of which the head of the workshop, the head of the facility and the non-state fire service are immediately notified. At the same time (if necessary), all production equipment and ventilation units are stopped at this site, the ventilation ducts are blocked, and the power grid is turned off.

901. After elimination of the fire sources, it is not allowed to turn on ventilation and pneumatic transport installations until all air ducts, filtration chambers, dusty chambers (dusty cells), as well as technological machines have been thoroughly cleaned.

902. It is not allowed to extinguish fires with compact directed water jets of dust-like production waste.

8. Maintenance of agricultural production facilities

Maintenance of core production facilities

903. Premises intended for the placement of vacuum pumps and heat generators for the preparation of fodder with fire heating, as well as premises for storing roughage stock, attached or built into livestock and poultry buildings, shall be separated from the premises for livestock and poultry by fire walls and separations. These premises must be provided with exits directly to the outside.

904. It is not allowed to accommodate workshops, warehouses, parking lots for vehicles, tractors, agricultural machinery in premises for animals and poultry, and also to perform any work unrelated to the maintenance of farms.

Entry into these premises of tractors, cars and agricultural machines, whose exhaust pipes have no spark arresters, is not allowed.

905. On commercial dairy farms (complexes), that keep 20 or more cattle heads, a group tethering method must be used.

906. In the attics of farms storing roughage:

1) the roof must be made of non-combustible materials;

2) wooden attic floors and combustible insulation must be protected against fire from the attic spaces with 3 cm thick clay coating on combustible insulation (or equivalent fire protection) or non-combustible insulation;

3) electrical wiring in the attic shall be protected from mechanical damage;

4) chimneys must be fenced around the perimeter at 1 meter distance.

907. When installing and operating electric brooders:

1) the distances from the heating elements to the bedding and combustible objects must be made vertically at least 80 centimeters and horizontally at least 25 centimeters;

2) only factory-made heating elements may be used and arranged in a way to exclude the possibility of hot particles fallout. The use of open heating elements is not allowed;

3) they are provided with electricity through independent lines from the switchboard. Each brooder must have an independent switch;

4) the switchboard must be equipped with a switch to de-energize the entire electrical network, as well as a protection device against short circuit, overload;

5) the temperature regime under the brooder is maintained automatically.

908. Mobile ultraviolet installations and their electrical equipment shall be located at a distance of at least 1 meter from combustible materials.

909. For electric brooders’ internal electrical network and ultraviolet installations cable or insulated wire must be used. Insulated wire is laid in pipes or on anchors with insulators, at a height of at least 2.5 meters from the floor level and at a distance of 0.1 meters from combustible structures.

910. The gasoline engine of the shearing station must be installed on a site cleared of grass and debris at a distance of 15 meters from buildings. Fuels and lubricants are stored in a closed metal container at a distance of 20 meters from the shearing station and buildings.

911. It is not allowed to accumulate wool at the shearing site above the shift output and block the passage and exit with bales of wool.

912. At night, livestock and poultry premises with livestock and poultry in them must be under the supervision of watchmen, cattlemen or other persons designated for this purpose.

913. Ammonium nitrate must be stored in independent I or II fire resistance degrees atticless single-story buildings with non-combustible floors. In exceptional situations, it is allowed to store ammonium nitrate in a separate compartment of the general warehouse of mineral fertilizers of a farm business of I or II fire resistance degrees. Strong oxidants (magnesium and calcium chlorates, hydrogen peroxide) shall be stored in separate compartments of buildings of I, II and IIIa fire resistance degrees.

914. When farms and other agricultural facilities are located near coniferous forests, between buildings and forest areas for the spring-summer fire hazard period, protective firebreaks shall be made with the help of bulldozers, plows and other tillage tools(if it is economically expedient, planting fire-resistant plants - potatoes, lupine, sweet clover).

915. On the territory of agribusinesses (if this is not related to the technology of this agricultural production area ​​), also in places of storage and processing of cotton, flax, hemp and other combustible materials, the use of open fire (bonfires, torches) is forbidden.

Agricultural output processing

916. For the clearing of sacks from flour and their storage, isolated rooms shall be provided with the installation of a sack beater.

917. At bakeries, bulk storage of liquid fat and vegetable oil shall be provided in a separate room.

918. For the furnaces of conveyor cradle-podik dead ends of bakery ovens operating on solid fuel, premises shall be provided, with fire-fighting partition (with a fire door) and a cover.

919. It is admissible to stock solid fuel supply in the furnace for no more than one shift.

920. When bakeries run on liquid fuel, outside the building an isolated room made of non-combustible structures shall be provided for the installation of liquid fuel supply tanks.

921. Doors to industrial premises with simultaneous presence of less than 15 people at elevators, flour mills, feed mills and cereal plants must open inside (against the evacuation course). At the same time, the doors of vestibule locks must open in different directions (doors from the production premises to the vestibule locks opposite the evacuation course, doors from the vestibule lock to the stairwells - along the evacuation course).

922. Openings of fire walls for the passage of belt conveyors shall be equipped with automatic fire safety valves or devices to shut them off in the event of a fire.

923. It is not allowed to lay air ducts, material ducts, flow pipes through household, utility and administrative premises, premises of control panels, electrical distribution devices, ventilation chambers and stairwells.

924. Installation of cyclones on the side facing the chimneys of grain dryers and boiler rooms is not allowed.

925. In cable chambers it is not allowed to install elevators, lay flow and exhaust pipes, as well as other transporting and processing equipment.

926. All floors of granaries, grain processing enterprises shall be provided with inter- communications between the floors and workshops (telephones, voice pipes, calls).

927. In bulk loading of products and waste onto motor vehicles a device shall be provided preventing dusting of the territory, or loading is carried out in a closed room.

928. Waste must be removed from the enterprise territory in specially equipped vehicles such as feed trailers.

929. At feed mills, places for unloading mealy stocks and bran from railway and road transport must be equipped with aspiration to prevent dust formation.

930. Tight connection of hatches for silos and bunkers, as well as hatches in flow pipes, air ducts and aspiration casings are necessary that prevent dust penetration into the premises.

931. All warehouses must have outside attached ladders distanced no more than 100 meters apart.

932. Before starting work, grain cleaning and threshing machines are adjusted to the air mode in the aspiration channels, which ensures high-quality aerodynamic cleaning of grain and excludes the release of dust into the room. The explosion vents above the machines shall be kept in good working order.

933. Bucket elevators the capacity of more than 50 tons / hour shall be provided with automatic brake devices protecting the belt from reversing when it stops. It is not allowed to install elevators and individual parts made of wood or other combustible materials.

934. Grain augers for unpeeled grain must be equipped with gratings to trap large impurities and with safety valves that open under product pressure.

935. The frequency of cleaning gratings is established by the head of the enterprise.

936. The tension of the belts of all V-belt drives must be the same. It is not allowed to work with an incomplete set of V-belts or use belts with a profile that does not match the profile of the pulley grooves.

937. V-belts are replaced with a complete set for this transmission.

938. Passports for installations are compiled by installation or specialized commissioning organizations.

939. Passports for all aspiration installations after each repair shall be checked by an aspiration engineer or another person in charge assigned by the enterprise management.

940. Blowers and fans of aspiration and pneumotransport installations of premises and buildings of fire hazardous category (B1-B4) shall be installed after dust collectors (air movement-wise).

In pneumatic transport systems at flour mills on complete high-performance equipment, it is allowed to install dust exhaust spark proof fans before filters.

941. It is not allowed to combine the aspiration of containers for collecting and storing dust and operational (production) containers into one aspiration installation with technological and transport equipment.

Dust collection and storage tanks are aspirated by a separate installation. The aspiration of operational containers may be combined into one aspiration unit with equipment that does not have rotating parts, such as bulk trays, revolving pipes.

942. Technological and transport equipment must be blocked with aspiration plants.

943. Placement of fans and dust collectors of grain dryers in working buildings of elevators is not allowed.

944. At elevators, it is not allowed to collect and store aspiration sediments and industrial dust in bunkers and silos located in industrial premises.

945. Laying of transit air ducts through the premises of warehouses for raw materials and finished products, as well as through premises of A, B and C 1-4 explosion and fire hazard categories is not allowed.

946. Operation of tanks for gravitational dust settling (aspiration shafts, dust settling chambers) located after fans and blowers is not allowed.

947. Air ducts and material ducts must be grounded in at least two places.

948. Dust collectors and blowers shall be separately grounded additionally. It is not allowed to use screw washers made of dielectric materials and washers painted with non-conductive paints in the connections between the elements of the installations.

949. Plexiglas inserts installed in pneumatic transport installations must be wrapped from the outside with wire with coil pitch of no more than 100 millimeters. Both ends of the specified wire must be securely attached to the metal parts of the installation, with an insert between them.

950. Contact of air ducts of aspiration installations with pipelines of the heating system is not allowed.

951. To ensure fire safety during the operation of process and transport equipment:

1) for exclusion of dust release into the production premises, the equipment must be pressurized taking into account the manufacturers’ recommendations and, if necessary, aspirated;

2) equipment, containers, product pipelines with an outer surface temperature above 45°C must be thermally insulated;

3) rolling and sliding bearings are provided with lubrication in accordance with the operating instructions;

4) normal tension of drive belts and conveyor belts, bucket elevators and other transporting machines, as well as transmissions is ensured, excluding their towing and sagging, and also the impact of an empty branch on the barrier and friction on the guards.

952. The machine should be stopped at:

1) the slightest signs of ignition or burning;

2) appearance of noise and vibration uncharacteristic for the equipment;

3) blockage, lockup and overload of the machine with the product;

4) breakdowns of the supporting structure, pulley, gear or other working body of the machine;

5) ingress of foreign objects into the working bodies.

953. It is not allowed to operate the equipment without normally operating aspiration systems, without explosion vents on bucket elevators and crushers, provided for by design and technical specification.

954. Before running products (raw materials) through roller mills, crushers, beaters and impact machines, magnetic separators must be installed.

955. During the cleaning of magnets, the possibility of metal impurities ingress into the product should be excluded.

956. Nodes of equipment attachment to supports, casing and other equipment elements must be disassemblable, enabling installation, repair and dismantling of equipment without hot works in the production room.

957. Doors, lids and hatches designed for operational control of the equipment operation shall be tightly closed without letting dust into the room.

958. During the operation of grain cleaning and grinding machines, the following shall be provided:

1) free rotation of all moving parts, preventing the latter from touching the surface of stationary parts;

2) regulation of the air regime in the aspiration channels for a normal operation of the machine during aerodynamic cleaning of grain and elimination of dust emission into the room;

3) balance of the rotating parts masses in accordance with the manufacturer’s passport data.

959. Cracks and breaks in scourers of scouring machines are not permissible. To avoid sparking, it is not allowed to touch the inner surface of the beater cylinder with vanes.

960. When using bucket elevators, the following shall be checked:

1) reliability of installation of fasteners (bolts, screws, washers);

2) tension of the elevator belt, excluding slippage on the drums and grazing of the belt and buckets on the elevator pipes and the casing of the head and boot;

3) mandatory presence of a speed control relay and pressure sensors on the elevator drum boots;

4) mandatory availability of automatically operating braking devices for elevators with a capacity of 50 tons / hour and above, protecting the belt from reversing in case of sudden stops of elevators.

961. During the belt conveyors operation, the following shall be provided:

1) mandatory presence of a speed control relay;

2) normal operation of the conveyor belt without running to the side on drums and rollers and without touching the supporting structures;

3) rotation of the rollers without slipping of the tape along them;

4) slipping of the tape on the drums is inadmissible.

962. On chain conveyors (with submersible scrapers), installation of overpressure sensors or ring switches shall be provided, which automatically stops the conveyor when the boxes are full.

963. To prevent ignition of the augers, safety valves must be installed at their ends along the course of the product, which open under the pressure of the product.

964. Splicing of conveyor belts and drive belts with the help of metal brackets, bolts is not allowed (they are connected using combustible vulcanization, by belt lacing).

Feed mills equipment operation

965. If crushers are provided with automatic load control device, it must be interlocked with the electric motor of the crusher.

966. Cracks and other defects in crusher hammers are not allowed.

967. It is not allowed to touch the deck and sieve of hammers of crushers in order to avoid sparking.

968. The crushers can be launched only after a thorough check of the absence of foreign objects and crushing products in them. Before starting the crusher, it is necessary to check the completeness, fastening and connections of the rotor hammers and integrity of the sieves.

969. When malfunctions happen, the crusher shall be stopped immediately to eliminate the malfunction causes. At start-up, the crusher is started at idle mode, and then its loading is brought to the required one.

970. Before starting the granulator, the following shall be checked:

1) the presence and condition of magnetic protection to prevent metal objects from entering the granulator;

2) absence of foreign objects in the machine, serviceability of mechanisms and devices.

971. Only factory-made safety pins can be used for granulators.

It is not allowed to replace them with metal rods with indefinite dimensions and mechanical characteristics.

Flour and cereal mills operation

972. During the operation of rolling machines, the following shall be provided:

1) smooth operation of the mechanism (for roller machines with automatic control), as well as good condition of the light signaling;

2) continuity and uniformity of grain or product supply along the entire length of the rollers.

973. It is not allowed to operate machines without a product, with pressed rollers, a skew and their displacement along the axis.

974. Only flexible joints of the bodies of sieve shakers, stone collectors, separators may be used, made of dust-proof materials, having a secure connection with the outlet pipes.

975. Fastening of radial or longitudinal scourges to the shaft and sockets in the beating, scourging and brushing machines must be provided to exclude the possibility of their separation.

976. It is not allowed to start hulling machines with removed heads, faulty tensioners, loose abrasive discs or without drying wheels.

977. Cracks and damages on disks, rolls and decks of hulling and grinding machines are inadmissible. In their presence, as well as in case of imbalance, the operation of hulling machines is not allowed.

978. Working gap and installation of the drum of the roller deck machine shall be controlled.

979. Blocking of electromagnetic separators shall be ensured, excluding supply of the product to the electromagnets in the event of power outage.

Maintenance of bakeries

980. The fuel to stoves run on liquid fuel shall be supplied from service tanks located in separate rooms outside the furnace compartment.

981. Ignition and operation of stoves shall strictly comply with the instructions approved by the enterprise management.

982. Explosive safety valves shall be installed in the upper parts of the furnaces and gas ducts of channel ovens, with minimum area of ​​a single-explosive valve of 0.05 cubic meters.

983. Stoves shall be equipped with ventilation devices for the removal of heat and gaseous substances. Cleaning of exhaust ventilation shafts is carried out according to the schedule approved by the enterprise management.

984. The stoves running on gaseous or liquid fuels shall be provided with devices automatically shutting off the fuel supply in emergency situations:

1) stoppage of liquid fuel supply to the furnace and air to the combustion devices (for stoves running on liquid fuel);

2) exceeding the permissible temperature of heating gases in the heating system;

3) stop of the conveyor.

985. Ovens shall be provided with a backup manual drive mechanism for unloading of baked products in emergency cases.

986. When the stove is not fully loaded, the temperature regime shall be monitored; overheating of the stove and leaving it unattended to before all the products are out is inadmissible.

987. Every shift, the conveyor (cradles) of the oven shall be cleared of crumbs.

988. The machine for cleaning bread pans and sheets shall be provided with a device for collecting particles and dust.

Lubricator is provided to prevent grease splashing.

Calcination (annealing) of metal molds and sheets is allowed only in stoves specially designed for this purpose. In production stoves, annealing (calcination) of molds is not allowed.

Maintenance of technological processes

989. The equipment must be used in accordance with the requirements of the technological scheme for performance and purpose.

990. A speed control relay shall be installed on the end rollers of the rotary valve or groups of valves of dischargers from the internal pneumatic transport (this requirement does not apply to rotary valves of a set of high-performance equipment).

991. Acceptance and storage of non-grain products (oil cakes, press cakes, granulated grass flour) in silos and bunkers of grain elevators is not allowed.

992. Corn in grain is dried only in shaft dryers installed outside the building.

993. When storing corn grain, its minimal movement is required.

994. Rice, millet, buckwheat husks must be stored in bunker-type warehouses with a capacity for 1-2 days of operation of a groats mill.

Storage of husks in open areas, under a canopy is not allowed.

995. From the batches of oil cakes received by the enterprise, the laboratory shall take samples and selectively control residual gasoline.

Loading oil cakes with the smell of gasoline is not allowed.

996. All silos in which grain, oil cakes and press cakes are stored must be provided with remote temperature control installations (stationary thermometry systems).

997. The storage temperature of cakes and meals shall be determined daily.

998. The temperature during storage of oil cakes and press cakes shall not exceed the outside air temperature by more than 5 °C.

999. The moisture content of the oil cakes accepted for storage and stored must be within the limits established by the temporary instruction for the storage of cakes and meals at feed mills.

1000. Oil cakes and press cakes with a higher temperature and humidity are processed first, in other cases, the order of processing oil cakes and press cakes should be established depending on the receipt at the enterprise.

1001. Periodic movement of oil cakes, press cakes and other mealy products, prone to spontaneous combustion is provided from the containers in which they are stored to empty ones. These movements must be on the schedule developed by the chief technologist of the plant or the head of the technological laboratory based on the permissible periods of continuous storage of raw materials in bunkers and silos.

1002. If a rise in temperature associated with signs of spontaneous combustion is found in granulated grass or feed flour stored in bulk, the temperature in this batch shall be checked daily. These batches of flour are off-loaded first.

1003. Gravity-flowing, mechanical (elevators, chain conveyors, belt and rollerless conveyors in closed casings) transport and pneumatic transport must be used for transportation of production waste, excluding dust emission into the premises.

1004. To store and ensure the release of caked products, special design solutions for silos (bunkers) and unloading mechanisms are used to facilitate the release.

1005. In fire hazardous rooms of category B1-B4, it is not allowed to put production waste into containers.

Harvesting of grain crops and forage conservation

1006. Before the harvesting start, all persons involved in it shall undergo fire-fighting training, and harvesting units and vehicles shall be provided with primary fire extinguishing appliances (combines of all types – with two fire extinguishers, two bayonet shovels and two brooms, tractors – with one fire extinguisher, one bayonet shovel), and they shall be equipped with serviceable spark arresters with their power supply, ignition and lubrication system regulated.

1007. Before the grain crops ripen, in places where they are close to forests, steppe belts, roads and railways, they are mowed and plowed over with a strip of at least 4 meters wide.

1008. Grain crops harvesting begins with a breakdown of grain massifs into plots of no more than 50 hectares. Between the plots, at least 8 meters-wide swaths are made. Mowed grain shall be immediately removed from the swaths. In the middle of the swaths, at least 4 meters-wide plowing must be made.

1009. Temporary field camps must be located no closer than 100 meters from grain massifs, grain yards. The sites of field camps, grain yards are plowed with at least 4 meters-wide strip.

1010. In the immediate vicinity of grain tracts under harvesting with an area of ​​more than 25 hectares, a tractor with a plow must be available to plow the burning zone in case of fire.

1011. Grain yards must be located no closer than 50 meters from buildings and structures, and 100 meters from grain tracts.

1012. In the field, petroleum products storage and refueling shall be carried out on special sites cleared of dry grass, combustible debris and plowed with a strip of at least 4 meters wide, or on a plowing at a distance of 100 meters from grain yards, stacks of hay and straw, grain massifs and not less than 50 meters from buildings.

1013. During the harvesting of grain crops and forage, the following is forbidden:

1) operation of tractors, self-propelled chassis and vehicles without hoods or with open hoods;

2) the use of blowtorches to burn out dust in engine radiators;

3) refueling of vehicles at night in the field.

1014. Engine radiators, shafts of beaters, straw feeders, conveyors and pickers, augers and parts of harvesters must be promptly cleared of dust, straw and grain.

1015. Works on burning grass vegetation, crop residues, straw by the heads of agribusinesses (farms) (hereinafter - agricultural burning) shall be carried out in compliance with the following fire safety measures:

1) before the start of the agricultural burning, employees, as well as participants in this work must undergo an instruction in fire safety and fire extinguishing measurers;

2) for the agricultural burning duration responsible persons must be appointed;

3) in the case of agricultural burning in areas adjacent to forest areas, forest owners must be notified a day before the work;

4) at the agricultural burning sites, patrol posts must be set up, equipped with fire extinguishing appliances - one fire truck or adapted equipment, one tractor with a plow, fire extinguishers, shovels;

5) before starting, the territory of agricultural burns is plowed with a strip of at least 8 meters wide and divided into plots of no more than 25 hectares;

6) forest areas, forest outliers, shelterbelts and plantings of greenery adjacent to the burnt areas are plowed around to a width of at least 8 meters;

7) agricultural burnings are carried out with a wind force of not more than 3 (5 meters per second), in plowed areas under the control of persons in charge and workers;

8) to prevent rapid spread of fire, the agricultural burning must be started on the windward side;

9) at the end of the agricultural burning, a thorough examination of the scorched area perimeter is ensured, identification and elimination of all places of smoldering and combustion sources, setting up guards for 3 hours to prevent a possible resumption of burning.

Preparation and storage of vitamin herbal flour

1016. Units for the preparation of herbal flour shall be installed under a shed or indoors. Structures of sheds and rooms made of combustible materials must be treated with flame retardants.

1017. Fire breaks from the grass flour preparation sites to buildings, structures and tanks with fuel and lubricants must be at least 50 meters, and to open roughage warehouses - at least 150 meters.

1018. The service fuel tank is installed outside the unit. The fuel lines must be equipped with at least two valves (one at the unit, the other at the fuel tank).

1019. Electrical equipment and wiring of the units and premises (sites) where they are installed must be made as for class II-IIa fire hazardous zones according to the Electrical Installation Rules.

1020. If a product is found to be burning in a dryer drum, the product prepared before the fire in the amount of at least 150 kilograms and the first product obtained after the fire is extinguished in the amount of at least 200 kilograms shall not be placed in a common storage, but put separately in a safe place and stored under supervision at least 48 hours.

1021. Prepared and bagged flour shall be kept under a canopy for at least 48 hours to reduce its temperature.

1022. Flour shall be stored in a separate warehouse or compartment separated by fire walls and covers and having reliable ventilation, and separately from other substances and materials.

1023. Ingress of moisture into the warehouse is inadmissible. It is not allowed to store flour in bulk.

1024. Sacks of flour are stacked in stacks no more than 2 meters high, two sacks in a row. The aisles between the rows must be made at least 1 meter wide, and along the walls - 0.8 meters.

1025. To avoid spontaneous combustion of stored flour, its temperature shall be periodically controlled.

Primary processing of flax, hemp and other industrial crops

1026. Premises for processing flax, hemp and other industrial crops (hereinafter - flax) shall be isolated from the engine room.

1027. The exhaust pipes of internal combustion engines shall be equipped with spark arresters. A fire-fighting cutting must be made at the outlet of pipes through combustible structures.

1028. Raw flax (straws, trusts) must be stored in stacks, sheds (under canopies), closed warehouses, and fibers and tow - only in closed warehouses.

1029. During the primary processing of industrial crops, the following is forbidden:

1) storage and threshing of flax on the territory of farms, repair shops, garages;

2) entry of cars, tractors into production facilities, finished products warehouses and sheds. Cars must stop at a distance of at least 5 meters, and tractors - at least 10 meters from the indicated buildings, stacks and sheds;

3) stove heating in the scutching workshop.

1030. Autos, tractors and self-propelled vehicles entering the territory of a flax processing point shall be equipped with serviceable spark arresters.

1031. Access of vehicles at the approach to ricks (stacks) is provided by the side opposite to the direction of exhaust gases exit from the exhaust systems of engines.

1032. On the territory of the flax processing site, smoking areas shall be located at a distance of at least 30 meters from production buildings and finished products storage areas.

1033. Roofs of flax primary processing buildings must be made of non-combustible materials.

1034. Natural drying of trusts must be in specially designated areas.

Artificial drying of trusts is possible only in special dryers, rigs (barns).

1035. Dryers located in industrial buildings must be separated from other premises by type 1 fire barriers.

Combustible structures of separate buildings of dryers and drying chambers must be plastered on both sides.

1036. Stationary dryers shall be used for drying trust only under the following conditions:

1) the vault and the inner surfaces of the walls of the furnace and cyclone are made of burnt bricks, and the outside of the stove is plastered and whitewashed with lime;

2) air ducts are protected from the outside with a 50 mm layer of non-combustible thermal insulation, with non-combustible gaskets installed at the joints;

3) temperature of the heat carrier in the fan body is controlled by a thermometer in a metal frame;

4) a spark arrester is installed at the head of the underground distribution channel;

5) the walls of the channels are made of brick, covered from above with reinforced concrete slabs or other non-combustible structures;

6) at the chimney penetration place through the roof sheathing, a fire-fighting cutting the size of at least 50 centimeters is provided.

1037. The ovens in the straw drying barns must be built in a way to exclude sparks escaping into the room.

In rigs and dryers, grates may not be put above the oven for laying flax on. The distance from the stove to combustible structures is assumed to be at least 1 meter. The grates on the side of the oven must have a fence up to the ceiling height.

1038. In dryers and rigs:

1) the temperature of the heat carrier during the trust drying must be set at no more than 80 °C, and when drying the heads - no more than 50 °C;

2) complete combustion of fuel is ensured in the furnace, and sparks and unburned fuel particles are excluded in fuel gases;

3) the fan is turned off not earlier than one hour after the start of the furnace fire. Heat carrier with signs of smoking is inadmissible in the drying chambers;

4) after one shift of the dryer operation, ash is removed from the furnace space, sediment chambers, cyclone-spark arrester and mixing chamber. Chimneys are cleaned at least 10 days after the dryer operation;

5) cleaning of trays and drying chambers from fallen trusts and various wastes each time before loading new trusts for drying. Storage of trust stock and flax fiber in the dryer room is not allowed;

6) after loading the trust into the rig, the stems fallen and hanging from the grate are removed, the oven, walls, and floor are thoroughly cleared of the trust. Storing trusts close to the dryer building is not allowed.

1039. The room of the scutching unit must be provided with ventilation, with umbrellas fitted at each scutching unit. Machines are closed from all sides with removable and folding shields that prevent dust spread throughout the room.

1040. Ventilation pipes must be equipped with valves (gates) installed before and after the fans. They must be freely accessible.

1041. The number of trusts in the production premises in excess of the shift requirement is not allowed. Warehousing is provided in piles no closer than 3 meters from the machines.

Finished products shall be removed from the premises to the warehouse at least 2 times per shift.

1042. Daily, at the end of the working day, the scutching workshop shall be carefully cleared from fiber, dust and shives. Machine tools, walls and internal surfaces of the workshop covering and shive collectors are cleaned.

1043. In tobacco dryers, racks and shelves shall be made of non-combustible materials. In fire dryers, metal visors are arranged above the flame tubes to protect them from tobacco ingress.

Outdoor spotlight poles of tobacco sheds and dryers must be outdoors.

Order of collecting, transporting, drying, storing and primary processing of raw cotton

1044. Before cotton harvesting start, all persons involved in it shall undergo fire safety training, and cotton pickers, tractors, cotton transport vehicles shall be equipped with primary fire extinguishing appliances(cotton pickers - two fire extinguishers, two bayonet shovels and one 2x2 meters fire blanket, tractors, cars - one fire extinguisher, one bayonet shovel), serviceable spark arresters and adjusted power, ignition and lubrication systems.

In case of oil, fuel and emulsion leakage from the hydraulic system, as well as absence of spark arresters, agricultural machines are not allowed to harvest and transport cotton.

1045. Before raw cotton ripening, the fields in the places adjacent to forests, steppes, tugai massifs, roads and railways shall be mowed and plowed over with a strip of at least 4 meters wide.

1046. When harvesting cotton, it is not allowed:

1) to smoke and use an open fire in a cotton field;

2) leave in the field, refuel a cotton picker with a bunker filled with raw cotton;

3) operate cotton pickers with a faulty hydraulic system and electrical equipment;

4) parking of cotton pickers at the cotton drying sites.

1047. During bulk transportation, raw cotton must be covered with tarpaulin. Slots are not allowed in the floor of the car body or trailer.

1048. Parking of tractors, autos, cotton harvesters, their repair, lubrication and refueling shall be carried out at a distance of at least 50 meters from the raw cotton natural drying site.

1049. Raw cotton natural drying sites shall be located from residential buildings, public buildings, repair shops at a distance of at least 150 meters, and from high-voltage and low-voltage power lines at least 1.5 meters of the support height.

1050. Raw cotton natural drying sites shall be provided with measured amount of water for external firefighting, but not less than 50 cubic meters.

1051. Raw cotton natural drying sites shall be asphalted or tamped with clay cover at least 5 centimeters thick. It is not allowed to dry cotton on the roadway.

1052. Appliances preventing dust release from process equipment (sealing units, local suctions) shall be maintained in good condition.

1053. Settled cotton dust on equipment and building structures, as well as accumulated raw cotton is removed as needed, but at least once per shift.

1054. Devices that trap stones, metal and other foreign objects shall be kept in good condition.

1055. Units may be turned on after their emergency stop only after elimination of the faults.

1056. Cardan shafts and V-belt transmissions of belt conveyors are closed with serviceable casings, which prevent cotton from falling on rotating parts.

1057. Moving parts and shaft necks of cotton pickers shall be cleaned of cotton dust and fibers. The frequency of cleaning is established by an indication approved by the head of the agribusiness.

1058. Elevators shall be provided with stationary platforms with ladders. The site must be fenced with railings at least 0.9 meters high with solid sheathing at the bottom to a height of 0.1 meters.

1059. Failure of the automatic protection of the elevator drive in case of a belt break, as well as grazing of the working bodies against the wall of the elevator box, must not be admitted.

1060. The casing of the elevator must be equipped with easy-to-open hatches with reliable locks and elastic gaskets that ensure the tightness (sealing) of the lid around the entire perimeter.

1061. Conveyors shall be equipped with serviceable special devices for removing raw cotton from the bottom belt.

1062. Belt conveyors (loaders) transportation is carried out with the power off.

1063. Grounding of machines and devices included in the pneumatic transport system shall be kept in good condition. Mechanized shoveling of raw cotton through the fan is not allowed.

1064. The number of bales may not be exceeded in a group of more than two bales, with a platform size of 65x14 meters, four with a platform size of 25x14 meters for one bale, or six with a platform size of 25x11 meters for one bale. In this case, the height of the bale must be no more than 8 meters.

1065. It is not allowed to have fire breaks between bales in a group of less than 15 meters, and between groups of bales of less than 30 meters.

1066. Machines, mechanisms and road trains - cotton carriers, when sorting out bales, must stand only in 30 meter gaps.

1067. During the bale-stripper movement, running into the power cable must be avoided.

1068. Malfunctions that have arisen in machines and units can be eliminated only after they are turned off and removed from the bale at a distance of at least 5 meters.

1069. The ends of the milling pins must be spark-proof.

1070. To prevent the milling pins from touching metal (concrete) structures of a closed warehouse, limiters for lowering and raising the boom must be installed.

1071. During the drying unit operation, the following shall be provided:

1) serviceability of heat supply means (heat generators);

2) trouble-free operation of instrumentation and safety automation of heat-producing installations;

3) blocking the operation of the electric motor of the drum and auger, which ensures that the drum drive is turned off when the auger stops;

4) tightness of the door of the drying chamber and the feeder;

5) systematic cleaning of the drum section and the auger from raw cotton.

1072. Heat-producing installations used for drying raw cotton shall be installed in isolated premises of non-combustible structures.

1073. The drying unit operation must be constantly monitored. It is not allowed to exceed the temperature of raw cotton more than 70°C at the outlet. When yellowed raw cotton leaves the dryer drum, the supply of raw cotton and heat carrier shall be immediately stopped with the operation of the mechanisms stopped, and if the cotton coming from the dryer drum catches fire, the dryer shall be immediately stopped, the smoldering cotton is extinguished and removed.

Operation of the dryer is resumed only after a thorough inspection and elimination of the causes of overheating or burning of cotton.

1074. During raw cotton cleaners’ movement, control is carried out over the state of the grate so that the gaps between the bars do not change and the grating surface is not clogged with impurities.

Cleaning of the grate and elimination of the clog in the thrust chamber of the fiber cleaners is carried out only with wooden objects (stick).

1075. Lint-cotton is stored only in bales. All broken bales are remade (into bales) at the end of each shift.

1076. When storing lint-cotton bales in stacks in open areas, a standard cotton stack is made no larger than: 22 meters long, 11 meters wide and 8 meters high.

With reduced stack sizes, gaps between adjacent stacks are not allowed less than half the totality of opposite sides of the stacks, but no less than twice the height of the highest stack.

1077. All the stored piles of lint-cotton in open areas must be covered with tarpaulin.

1078. Under a canopy, bales of lint-cotton are stacked leaving transverse aisles not less than 2 meters wide: with a floor area of ​​300 to 600 square meters - one aisle; with a floor area of ​​1200 square meters - three aisles; with a floor area of ​​1800 square meters - four aisles; over equal distances. At the height, the lint-cotton is laid so that the distance from the top to the roof lathing or the lower belt trusses is at least 1 meter.

1079. Lint-cotton bales in closed warehouses are placed on racks, leaving one longitudinal passage at least 2 meters wide and transverse passages of the same width opposite each door. A passage of at least 1 meter wide is left along the perimeter along the walls.

No partitions and desks inside the warehouse are allowed.

1080. Floors in closed warehouses and under a canopy, as well as foundations under stacks in open areas, must be made of non-combustible material.

1081. Cars and tractors may drive up to closed warehouses, sheds and piles of lint-cotton only on the side opposite to the exhaust pipe of the muffler, with the obligatory provision of exhaust pipes with spark arresters.

In all cases, access of cars, motor trucks, railcars, truck cranes and motorcycles is not allowed to canopies and piles of lint-cotton closer than 3 meters.

1082. At cotton mills and cotton points, storing over 2,400 tons of raw cotton, high-pressure fire-fighting water supply system shall be provided.

1083. At cotton mills and cotton points, storing over 2,400 tons of raw cotton, fire extinguishing may be carried out from reservoirs.

1084. Cotton ginning plants and cotton procurement facilities must have a telephone connection with the nearest city or district center that has a firefighting service.

Maintenance of stables and fodder storage premises

1085. Premises of stables must have two or more independent gates, in front of which it is prohibited to make thresholds, steps, gateways.

The gates and doors of the premises intended for taking the horses out must open only outwards. The gates are closed only with easy-to-open locks. In winter, all areas in front of the gates and doors of the stables must be systematically cleared of snow.

1086. In the stables, devices shall be provided enabling simultaneous release and removal of horses from the stalls in the event of a fire.

1087. The premises of the stables shall be provided with a sufficient number of reins, bridles, blankets and other devices necessary for taking out and tethering of the animals.

1088. The animals’ feed preparation premises must be separated from other stable premises by structures (walls and floors) of non-combustible materials with a fire resistance of at least EI-45.

1089. In stables, electric wires must be laid openly, on insulators, cables, in steel pipes or cables. Only dust-proof and moisture-proof electric lamps are allowed.

Switchboards, switches, fuses are installed in entrance rooms or on the outer walls of the stables in cabinets made of non-combustible materials.

1090. A fodder room with a daily supply of fodder, as well as bedding storage room, is allowed at the stable.

The main stocks of fodder shall be stored in special warehouses.

1091. The forage room, as well as the bedding storage room, shall be separated from other rooms by fire partitions and ceilings and provided with an independent exit to the outside.

1092. For successful evacuation of horses from the stables, an animal evacuation plan in case of fire shall be made.

1093. When operating electrical networks in stables, it is not allowed:

1) to lay electric wiring over the animals’ places;

2) stack hay, straw under electrical wiring;

3) lay electric wires and cables in transit through the stables;

4) use lamps whose power exceeds the maximum allowable for this type of lighting;

5) hang lamps directly on the wires.

1094. In stable premises the following is not allowed:

1) arranging workshops, warehouses, parking lots, and performing any work unrelated to the maintenance of animals;

2) entry of vehicles with internal combustion engines, whose exhaust pipes have no spark arresters;

3) installing springs and blocks on the gates for their automatic closing;

4) using kerosene lamps, candles and defective electric lamps to light the premises;

5) making temporary ovens;

6) storing hay, fodder, bedding in entrance rooms and aisles, in the attics of the stables;

7) smoking and using open fire.

9. Maintenance of transport facilities

Maintenance of road transport

Maintenance of garages and open parking lots

1095. In the case of transit laying of engineering communications (except for water supply and heat supply networks) through attached and built-in premises, the rolling stock shall be kept in blind building structures with EI-150 fire resistance range.

1096. Minor repairs and current maintenance of vehicles in the territory of open parking lots are carried out on hard-surfaced sites.

1097. At each site of minor repairs and routine maintenance of vehicles, a fire shield with a set of firefighting appliances shall be installed in accordance with Appendix 17 of the technical regulations General Fire Safety Requirements.

1098. It is not allowed to clutter up the premises of garages and open parking lots with objects and equipment that may impede their evacuation in case of fire or other emergencies.

1098-1. Garages, boxes and open parking lots (except for individual ones) shall be provided with vehicles placement layouts.

Footnote. The rules have been supplemented by paragraph 1098-1 in accordance with Resolution No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

1099. Garages and open parking lots shall be kept clean. Spilled fuels and lubricants must be covered with sand and immediately removed.

1099-1. It is not allowed to park cars with engines running on compressed natural gas and liquefied petroleum gas in built-in premises intended for other purposes and attachments to them, as well as closed-type parking lots located below ground level.

Footnote. The rules have been supplemented by paragraph 1099-1 in accordance with Resolution No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

1099-2. In parking lots (in closed-type car parks), arrangement and/or placement of premises for other functional purposes is allowed, provided that they are separated by solid fireproof partitions of type 1 (except for car washes, utility storerooms, storerooms for customers' luggage).

Storage of explosive substances and materials, flammable and combustible liquids, oils, cylinders with flammable gases, pressure cylinders in storage rooms and storage rooms for customers' luggage is not allowed.

Footnote. The rules have been supplemented by paragraph 1099-2 in accordance with Resolution No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

1100. In the parking garages built into multi-apartment residential houses, public buildings, it is not allowed to store fuels and lubricants, with the exception of fuel in tanks installed on vehicles. In other garages, additional amount of fuels and lubricants, not exceeding for gasoline and diesel fuel - more than 20 kilograms, for oils - more than 5 kilograms, can be stored only in a metal tightly closed container.

1101. The use of garages and open parking lots for other purposes (storage of combustible materials, gas cylinders, arrangement of repair shops, painting booths, etc.) is not allowed.

1102. For car parking premises hot-water or air heating shall be provided, in combination with supply ventilation. It is allowed to use factory-made local heating devices with a smooth surface in the garage guarding rooms. At the same time, heating devices, the surface temperature of which exceeds 100°C, shall be protected by screens of non-combustible materials.

1103. In the premises, under sheds and on open parking spaces, the following is not allowed:

1) parking of vehicles in quantities exceeding the norm of the placement plan, reducing the distance between cars, buildings (structures);

2) obstruction of exit gates and driveway; performing blacksmithing, thermal, welding, painting and woodworking, as well as washing parts using flammable and combustible liquids;

3) leaving vehicles with open fuel tank necks in the presence of leaks from fuel tanks, fuel lines and carburetors, as well as with faulty electrical equipment systems;

4) refueling vehicles with combustible substances, and also discharging them into the sewer or into the adjacent territory. Spent fuels and lubricants, filters, rags shall be collected in containers made of non-combustible materials, with closing lids;

5) recharging batteries directly on vehicles, as well as in the premises unsuitable for it;

6) heating engines with open fire (fires, torches, blowtorches), use of open fire sources for lighting;

7) placement in public parking lots of vehicles for carrying flammable and combustible liquids, as well as combustible gases;

8) storage of containers from flammable and combustible liquids;

9) painting vehicles, washing parts with flammable and combustible liquids;

10) engine heating, repair work using open flames, as well as the use of open fire sources for lighting during repair work.

1104. When operating vehicles running on gaseous fuel:

1) it is not allowed to park vehicles with a technically faulty (leaky) gas supply system in a closed area;

2) when vehicles are put on overnight or long-term parking, the exhaust valves must be closed, all the gas in the main gas pipe must be spent, after which the ignition is turned off, the main valve is closed and the "mass" on the accumulator is turned off;

3) movement in a closed room of the vehicle "under its own steam" only on liquid fuel (gasoline, diesel fuel) is not allowed;

4) it is not allowed to bleed liquefied petroleum gas (hereinafter - LPG) in the premises intended for keeping vehicles in;

5) the premises must be thoroughly ventilated after the vehicles leave them;

6) in winter, when vehicles are parked outdoors and at low temperatures, heating of the engine and elimination of ice blockages in gas communications are carried out using hot water, steam or hot air;

7) systems related to pressure control, gas usage, engine heating, switching to different types of fuel and gas supply to the carburetor-mixer shall be kept in good condition. Safety valves on LPG cylinders, as well as solenoid valves that block the fuel supply can be operated only in good condition. Examination of cylinders is carried out at least once every 2 years;

8) it is not allowed to use and store LPG in closed parking garages and other heated premises where the air temperature exceeds 25 °C;

9) the engine is started only on one type of fuel - on gas or gasoline.

1105. Premises for parking and open parking lots (except for individual ones) must avail of towing cables and rods- 1 cable (rod) per 10 vehicles.

1106. In garages for individual use, in addition to the above requirements, it is not allowed to store furniture, household items made of combustible materials, as well as fuel supply of more than 20 liters and oil more than 5 liters.

1107. It is not allowed to repair cars with tanks filled with fuel (and gas cars with cylinders filled with gas) and sumps filled with oil. Upon completion of work, the room and inspection pits shall be cleared of oiled wiping rags and various liquids.

Maintenance of accumulator stations

1108. In the process of charging accumulators:

1) reliability of the connection of wires to the battery terminals is checked to avoid their sparking;

2) plugs in battery banks are kept open;

3) the charging current is turned on and the charged batteries are stored only with the flow exhaust ventilation running;

4) the conductors are disconnected from individual batteries only when the charging current is turned off;

5) damaged conductors are immediately replaced with new ones.

1109. Soldering work or work using a blowtorch in the charging rooms of battery stations shall be carried out no earlier than 2 hours after the termination of battery charging, provided that the room is thoroughly ventilated. During soldering or working with a blowtorch, the room shall be continuously ventilated. The place of soldering must be separated from the technological equipment of the room with fire-resistant shields.

1110. At the accumulator stations the following shall not be not allowed:

1) smoking, making fire, using electric heaters;

2) storage of acids, alkalis or electrolyte in an amount exceeding one-shift needs;

3) leaving special clothing and foreign objects at the workplace.

Washing and painting works procedure

1111. Washing and painting workshops, sections and departments must be accommodated in specially equipped one-story buildings not lower than II degree of fire resistance, along outer walls with window openings and separated from adjacent production premises by fire-proof walls. Access to adjacent rooms from the washing and painting workshops is through pressurized lobbies with guaranteed air pressure.

1112. It is allowed to place painting shops in the upper floors of buildings in separate isolated premises located near the outer walls, separated from adjacent rooms by fire-proof walls and having separate exits to stairwells.

1113. Placing washing and painting shops in basements, basement and ground floors of multi-storey buildings is not allowed.

1114. Paint preparation departments must be accommodated indoors at an outer wall with window openings, with an independent evacuation exit and must be isolated from adjacent rooms by non-combustible walls.

1115. The floors of washing and painting workshops, as well as paint preparation departments, must be non-flammable, electrically conductive, resistant to solvents, excluding sparking.

1116. The inner surfaces of the walls of washing and painting shops must be lined with at least 2 meters high non-combustible material, enabling easy clearing of contaminants.

1117. The premises of washing and painting shops, varnish-paint labs and paint preparation departments shall be equipped with independent mechanical supply and exhaust ventilation and local exhaust ventilation from painting booths, dipping baths, dousing installations, manual painting posts, drying chambers, washing and surfaces degreasing areas. To prevent formation of explosive concentrations in these rooms, automatic gas analyzers are installed.

1118. The surfaces of heating devices in washing and painting shops and paint preparation departments shall be smooth and not heated above 95 °C, ribbed radiators may not be used.

1119. It is allowed to use electrical equipment and lamps of washing and painting shops, paint and varnish laboratories and paint preparation departments only if they are explosion-proof in accordance with the Electrical Installation Rules.

Electric starting devices, push-button electromagnetic starters are installed outside the washing and painting rooms.

1120. In the washing and painting workshops, fireproof sewage shall be provided, with traps or sediment tanks with hydraulic gates that are systematically cleaned of paint waste.

1121. Mobile technological equipment of washing, painting shops and paint preparation departments (ladders, step ladders, boards, carts) must be equipped with protective devices preventing sparking on impact and at friction.

1122. The premises of washing and painting workshops, paint preparation departments and paint and varnish laboratories must be constantly kept clean and tidy. Premises, equipment and workplaces shall be cleaned by a wet method at least 1 time per shift.

Spilled paints and varnishes and solvents shall be immediately removed with sawdust, washed with water.

Washing of floors, impregnation of walls and equipment is carried out with fireproof technical washing liquids. The use of flammable organic solvents for these purposes is not allowed. Wiping rags after use are cleaned in special metal lockable boxes and at the end of each shift they are taken out of the room to the designated place.

Empty containers from paints and varnishes are taken out of the workshop as soon as they are emptied and are stored with tightly closed lids at specially designated areas.

1123. To remove static electricity charges during washing and painting, all technological equipment, paint sprayers, pipes (flexible hoses) for solvents and paints, as well as individual components, parts and products being painted or washed, shall be reliably grounded.

The grounding electrode resistance must not be more than 10 ohms.

1124. Antistatic additives must be put into organic flammable solvents used for washing and degreasing individual components, parts or products. Washing and degreasing is done only with cotton napkins wound on a metal mesh connected by a wire to a grounding loop.

1125. To prevent formation and remove static electricity charges on people:

1) workers and employees are not allowed to wear clothes made of synthetic materials and silk, as well as rings and bracelets;

2) grounded surface zones must be provided on the platforms and working platforms of the workshop;

3) door handles, handrails of stairs, instrument handles are grounded;

4) employees are provided with conductive footwear and antistatic bracelets;

5) employees are obligated to periodically (as often as possible) remove static electricity from themselves by touching grounded metal objects or equipment with their bare hands, but not near flammable organic solvents or paints.

Maintenance of metro system

1126. At each station, the following shall be developed: an operational fire extinguishing plan, requirements of fire safety measures, a passenger evacuation plan, the subway workers’ actions during the operation of tunnel ventilation shafts in the event of smoke or fire. These documents are stored in the station duty officer's office. The second copy of the fire extinguishing operational plan is kept at the cash desk at the senior cashier’s and is issued at the first request of the head of the fire extinguishing team.

1127. The junctions of operating tunnels and stations to facilities under construction and reconstruction shall be fenced off with non-combustible smoke-tight partitions before the start of the work. When organizing work at the junction with the existing metro lines, a telephone connection is established with the staff on duty.

1128. Only non-combustible materials shall be used for cladding walls, ceilings of evacuation routes (corridors, stairwells, vestibules, halls), and also for advertising in the decoration of underground premises and vestibules of the stations.

1129. It is allowed to use wardrobes installed in the underground space of metros only from non-combustible materials.

1130. In the underground structures of the station, it is allowed to store no more than two gas cylinders with a capacity of no more than 5 liters each in a specially designated place.

1131. Hot works in the metro underground structures shall be carried out only at nighttime after removal of voltage from the electrical power network, with the exception of emergency work performed on the order of the heads of services.

1132. Gas welding and electric welding works in existing tunnels is allowed only from special units installed on mobile vehicles.

1133. Fuels and lubricants are delivered into the tunnels on a motor rail transport equipped for this purpose in special dispensing tanks at night (in the absence of passengers in the subway).

1134. Vehicles adapted for transporting fuel and lubricants in tunnels shall be equipped with primary fire extinguishing appliances.

1135. To check the fire regime in the premises of stations and cable vaults, on the emergency board in the cabins of those on duty at the stations, keys must be kept marked in accordance with the numbering of the premises. Inspection of these premises is carried out in the presence of the station duty officer or service representative.

1136. Staying of more than 30 people in the technical premises’ classrooms in the underground space for briefings with metro employees, is not allowed.

1137. When carrying out repair work in the underground space of subways, metal scaffolding shall be used.

1138. In operating tunnels the following is forbidden:

1) works with gas generators;

2) impregnating rails, linings, wedges with creosote, and also heating up bitumen.

1139. Storage of spare parts and materials is not allowed in the premises of machine rooms, escalators and dismantling chambers.

1140. Painting of cable lines in tunnels is carried out only at night with the permission of the head of the station.

1141. The electric train cars must be supplied with a serviceable communication device "passenger-driver" and primary fire extinguishing appliances.

1142. Electric ovens installed in driver's cabs must be securely fixed and provided with independent protection. It is not allowed to place various combustible materials on and near ovens.

1143. Trade kiosks shall be installed only in ground vestibules of the stations. Kiosks must be made of non-combustible materials. Trading kiosks are placed in such a way that they do not interfere with the passengers’ movement.

1144. Oil electric radiators or heating electric panels are used for heating kiosks.

1145. Kiosks shall be equipped with primary fire extinguishing appliances and automatic fire alarm with a signal transmitted to the room with round-the-clock stay of duty personnel.

1146. The following is forbidden:

1) trade and use of flammable and combustible liquids, combustible gases, articles in aerosol packaging, pyrotechnic products and other flammable materials;

2) storage of wares, packaging material, trade inventory in the stations’ premises.

Maintenance of railway transport

1147. Racks in luggage storage rooms and baggage compartments shall be made only of non-combustible materials. Decks are not allowed.

1148. In locomotive depots and stock bases of locomotives (steam engines) it is forbidden to:

1) put steam locomotives with operating fireboxes in the depot, and also heat them in stalls outside the exhaust hoods;

2) clean fireboxes and ash pans in depot stalls and undesignated places;

3) install rolling stock with flammable and combustible liquids, hazardous and other combustible goods at a distance of less than 50 meters from the designated place for cleaning the steam engine furnace;

4) put tanks with flammable and combustible liquids into the depot stalls, as well as empty tanks from the indicated liquids without their preliminary steaming;

5) drain fuel and oils of boxes (stalls) into buckets, dripping-pans and auxiliary containers;

6) refuel diesel locomotives with fuel and lubricants in places not specified by the technological process;

7) leave fuel tanks’ necks open.

1149. Slag ditches shall be made at a distance of at least 50 meters from warehouses storing combustible materials, as well as buildings of IV, IVa and V fire resistance degrees. Slag and ash in the places of cleaning furnaces are doused with water and regularly removed.

1150. Locomotive (steam locomotive) reserve bases shall be positioned far from the main tracks and must be provided with reliable fencing and outdoor lighting.

1151. The sites allocated for washing and steaming stations (points) shall be equipped in accordance with the requirements of the standard technological process of the stations and shall be located from the railway tracks, the nearest station and traction tracks at a distance of at least 30 meters, and from neighboring railway buildings and structures - at least 50 meters.

The sections of the territory where the tanks are processed shall be provided with a hard surface, blocking penetration of oil products into the soil.

1152. Tanks shall be supplied to their processing places only by diesel locomotives (motor locomotives) equipped with spark arresters. When supplying tanks, a protection must be installed of at least two four-axle wagons. Diesel locomotives may not approach cleaning sites closer than 20 meters, which should be indicated by a signal prohibiting further movement.

1153. Drain devices, covers of caps and loading hatches of tanks supplied for processing to washing and steaming stations (points) must be closed. Treated tanks must be equipped with serviceable shut-off valves.

1154. The ways on which the valves of the drain devices of tanks are fuelled must be equipped with chutes or other devices for trapping oil products residues.

Hatches and pits on settling tanks and pipelines must be constantly closed with lids.

Only rechargeable torches and spark-proof tools are used to fuel valves.

1155. Railway tracks, overpasses, pipelines, containers, tanks with flammable gases, flammable and combustible liquids under discharge and filling shall be provided with reliable grounding to remove static electricity.

1156. On metal portable and mobile ladders copper hooks and rubber pads must be made under the joints.

1157. Lighting inside boilers and tanks is allowed only with rechargeable lanterns. The lantern should be turned on and off outside the tanks.

1158. Overpasses and platforms shall be cleaned of oil product residues and washed with hot water at least 1 time per shift.

1159. On the territory of washing and steaming stations (points) the following is not allowed:

1) the use of non-explosion-proof lights, lamps and fixtures;

2) the use of tools made of ferrous metal or other materials that generate sparks on impact;

3) laying overhead electrical wiring over railway tracks, buildings and structures;

4) wearing shoes lined with steel plates or nails when working inside the tank boiler;

5) draining the remains of flammable and combustible liquids, together with water and condensate, into the general sewer network, open ditches, collecting gutters, under sloping;

6) the use of portable steel ladders for lowering people into the tank, as well as wooden ladders upholstered in steel;

7) leaving cleaning materials inside and on the outer side of the inspected tanks;

8) entry of locomotives into the cleaning depot and under overpasses.

1160. Railroad right-of-ways shall be kept cleared of deadwood, logging and bushes residues, old rails and other combustible debris. These materials must be promptly removed from the way.

1161. Flammable and combustible liquids spilled on the tracks must be covered with sand, earth and removed beyond the track.

1162. During temporary storage at hauls, stations and link-assembly bases, the sleepers and beams must be piled in stacks.

The site for stacks and the territory at a distance of at least 3 meters must be cleared of dry grass and other combustible material, dug over or plowed up.

1163. Stacks of sleepers and beams must be laid parallel to the track at the distance of at least 30 meters from buildings and structures, 10 meters - from the tracks of organized train traffic, 6 meters - from other tracks and at least one and a half height of the support from the axis of power transmission and communication lines. Gaps between stacks of sleepers must be less than 1 meter, and between each pair of stacks at least 20 meters.

1164. Storage of hay, straw and firewood at a distance of less than 50 meters from bridges, track structures and organized train traffic routes, as well as under the wires of power transmission and communication lines is not allowed.

1165. In the right of way area, making fires and burning brushwood, logging materials, as well as leaving dead trees and shrubs is not allowed.

1166. In forest areas, bridges must be bordered by a mineralized strip at least 4 meters wide along the outer perimeter of the right of way.

1167. Land plots under bridges within a radius of 50 meters shall be cleared of dry grass, shrubs, deadwood, combustible debris.

1168. Wooden overpasses located above the railway tracks must be plated from below with roofing steel to a width of at least 4 meters with edges lowered on both sides by 0.3 meters.

1169. When rivers freeze, all wooden and metal bridges with wooden flooring must have non-freezing ice-holes and driveways to them for firefighting purposes. The location of the hole must be indicated by a sign.

1170. On all bridges and overpasses the following is not allowed:

1) making under them or near them warehouses of materials, parking places for vessels, rafts, barges and boats;

2) refueling of kerosene lanterns and tanks of gasoline-powered units;

3) keeping span structures and other structures uncleared of oil products;

4) burning dry grass under bridges, as well as burning bushes and other combustible material.

1171. Railway tracks for parking cars of track machine stations shall be equipped with turnout switches to ensure withdrawal and spacing of rolling stock in case of fire.

1172. Cars that house production workshops, schools, children's institutions shall be placed in separate groups with fire breaks from residential buildings of at least 10 meters.

1173. In the absence of artificial and natural water supply sources at the locations of track machine stations, a water supply shall be created for fire extinguishing needs in railway tanks or other containers - 50 cubic meters for each group (15-20) of cars.

1174. Each mobile formation shall be provided with telephone connection with the nearest railway station to call the fire service. A fire warning signal is installed at the parking points of cars of track machine stations.

Transporting explosive and flammable substances and materials

1175. When transporting hazardous cargo, only strong, serviceable containers and packaging shall be used, which fully prevent leakage and spillage of the cargo, ensuring safety of the cargo and the safety of transportation. In this case, containers and packaging made of materials that are inert with respect to the contents must be used.

1176. Tank trucks transporting flammable gases, flammable and combustible liquids shall be equipped with reliable grounding, fire extinguishers in accordance with the Technical Regulations General Fire Safety Requirements, fire blanket, a container with sand weighing at least 25 kg, and marked in accordance with the cargo danger degree, and exhaust pipes must have serviceable spark arresters.

1177. Explosive and fire hazardous cargos that emit flammable, poisonous, caustic, corrosive vapors or gases, become explosive when dried, can dangerously interact with air and moisture, and also goods with oxidizing properties shall be packed hermetically.

1178. Dangerous goods in glass containers shall be packed in strong boxes or crates (wooden, plastic, metal) with free space filled with appropriate non-combustible cushioning and absorbent materials.

The use of boxes, the height of the walls and crates of which is 0.05 meters lower than the sealed bottles and cans, is not allowed. When transported in small shipments, dangerous goods in glass containers must be packed in tight wooden boxes with lids.

1179. Dangerous goods in metal or plastic jars, cans and canisters must be additionally packed in wooden boxes or crates.

1180. It is not allowed to load into one wagon or container dangerous goods of different groups, as well as some dangerous goods of the same group, not allowed for joint transportation.

1181. When loading containers with acids into wagons, they are placed in the opposite direction from containers with flammable and combustible liquids. All containers in the car are tightly installed one to the other and firmly fixed.

1182. Cylinders with poisonous gases (subclass 2.2) and flammable (combustible) poisonous gases (subclass 2.4), as well as empty cylinders from these gases, are transported only by carload consignments or in containers in accordance with fire safety requirements for the joint storage of substances and materials .

1183. Cylinders with combustible and poisonous gases are loaded in a horizontal position with protective caps in one direction.

In a vertical position, gas cylinders are loaded only if there are protective rings on all cylinders and under the condition of tight loading, which excludes the possibility of cylinders moving or falling. Doorways must be fenced with at least 40 millimeters thick boards to exclude the cargo heaping on the door.

As an exception, it is allowed to load cylinders without protective rings during transportation. In this case, boards insertions with cutouts for cylinder nests are installed between each row of cylinders.

It is not allowed to use hay, straw and other flammable materials as insertions between cylinders (vessels).

Flammable and combustible liquids are transported in standard pressurized and sealed barrels.

Carriages transporting isopropyl nitrate and samin, both loaded and empty, shall be escorted by a team of specialists from the consignor (consignee).

1184. Flammable and combustible liquids and combustible gases shall be supplied to workplaces by a centralized transportation method.

Open containers may not be used for supplying flammable and combustible liquids to workplaces.

1185. When laying pipelines of combustible gases, of flammable and combustible liquids in buildings and structures:

1) openings (gaps, crackages) in the pipelines penetration points through engineering structures shall be hermetically sealed with non-combustible materials across the whole width of the building structure;

2) serviceable gas-tight bulkheads (diaphragms) made of non-combustible materials must be used at the junction of channels and trenches (open and closed) from one premise to another.

1186. Sealless pumps and pumps with mechanical seals are used for pumping combustible gases and flammable liquids.

On pipelines operating with an incomplete cross section, hydraulic gates are installed.

1187. Glass containers with flammable and combustible liquids with a capacity of 10 liters or more must be put in wicker baskets or wooden crates, and glass containers with a capacity of up to 10 liters are put in thick wooden boxes with cushioning materials that mitigate shocks and absorb liquid leaking if containers break.

1188. Conveyors, bucket elevators, gravity and pneumatic pipes can be in operation only with serviceable and tightly covered dust emission places. They are equipped with ventilation that ensures constant and efficient dust extraction from under the covers.

1189. During the operation of pneumatic transport and gravity devices (during the movement of the product in pipelines), accumulation of dust in pipelines shall be prevented. Cleaning of pipelines is carried out according to the schedule approved by the head of the facility.

1190. The launch of conveyors and pneumatic conveying devices is carried out only after their thorough check at free run, check of the absence of foreign objects in them, presence of lubrication in the bearings, and also serviceability of all protection devices.

1191. Automatic blocking of electric motors of technological equipment with electric motors of blowers, from which the product enters the corresponding pneumatic transport network, shall be kept in good condition and checked at each launch of the equipment.

1192. To avoid blockages and overpressure of equipment by transported bulk (powder-like) products, automatic blocking shall be provided for emergency stop of conveyors.

1193. Operation of defective screw conveyors and bucket elevators (no gap between the screw and the wall of the chute, friction of the belts and the buckets touching the walls of the chute) is not allowed.

1194. Conveyor rollers and tension drums must rotate freely. Slipping of the belt must be prevented, as well as lubricating of the drive drums with bitumen, rosin and other combustible materials.

1195. To stop operation of the process equipment of the workshop and turn off the aspiration and ventilation systems in case of fire in elevators, gravity and pneumatic pipes and other conveyors, special buttons must be installed on each floor near the staircase.

1196. It is not allowed to operate aspiration lines and lines for transporting crushed materials with disconnected or faulty automatic fire arresters.

1197. Openings in fire barriers, for the passage of conveyors, are protected by fire-blocking devices (doors, gates, water curtains, overflow devices).

1198. When transporting explosive and flammable substances, safety signs must be put on the vehicle, and also on each package containing these substances.

1199. Transportation of large batches of explosive and flammable substances through the territory of a settlement by motor transport is carried out in accordance with safety requirements and only at night.

1200. When transporting explosive and flammable substances, it is forbidden to:

1) transport tanks with flammable liquids and combustible gases through the populated area in daytime;

2) allow shocks, sudden braking;

3) transport cylinders with combustible gases without safety boots;

4) leave the vehicle unattended.

1201. Sites for loading and unloading explosive and flammable substances and materials shall be equipped with:

1) special devices that provide fire-safe working conditions (racks, shields, ladders, stretchers). At the same time, trolleys or special stretchers with nests should be provided for glass containers. It is allowed to carry glass containers in strong baskets with handles that allow two workers to move them;

2) means of fire extinguishing and liquidation of emergencies;

3) serviceable stationary or temporary lighting corresponding to the zone class in accordance with the Electrical Installation Rules.

1202. On loading and unloading operations sites with explosive and fire hazardous cargoes, the use of open fire is not allowed.

1203. Used loading and unloading mechanisms shall be kept in good condition.

1204. Drivers and machine operators waiting for loading or unloading, and also during loading and unloading, are not allowed to leave vehicles unattended.

1205. Vehicles (wagons, truck bodies, trailers, containers) supplied for loading of explosive and fire hazardous substances and materials shall be kept in good condition and cleared of foreign objects.

1206. Should damage to containers (packaging) or spilled substances be detected, the damaged containers (packaging) shall be removed immediately, the floor shall be cleaned and the spilled explosive and flammable substances shall be removed.

1207. When handling explosive and fire-hazardous goods, employees must observe the marking and warning notices on packages.

1208. Handling explosive and flammable substances and materials shall be prohibited when vehicle engines are running or when it is raining if the substances and materials are prone to self-ignition upon contact with water.

1209. Explosive and fire-hazardous goods in wagons, containers and vehicle bodies shall be securely fastened to prevent their movement while in motion.

1210. When handling operations involving the filling and draining of flammable and combustible liquids:

1) hatches and covers shall be opened smoothly, without jerks or bumps, using intrinsically safe tools. Loading and unloading of containers laden with flammable and combustible liquids shall be prohibited;

2) fittings, hoses, plug connections and static electricity protection shall be maintained in good technical condition.

1211. Prior to filling reservoirs, tanks, containers with liquid, the measuring device must be inspected to ensure that it is in good working order.

1212. Reservoir level measurement and sampling shall be generally performed during daylight hours. Those working at night, shall only use rechargeable explosion-proof torches.

Level measurement and manual sampling during thunderstorms and while the product is being pumped or pumped out shall be prohibited.

Intrinsically safe samplers and earthing shall be used.

1213. Flammable and combustible liquids shall be filled and emptied using pipes and hoses with flammable and combustible liquids in good working order and only after checking that the relevant valves are correctly opened and closed and that the hoses and pipelines are tightly connected. Shut-off valves shall be fully opened.

1214. Product supply to reservoirs shall be prohibited as a "falling jet". The speed of reservoir filling (emptying) shall not exceed the total capacity of the breather valves and safety valves (or ventilation spigots) installed on the reservoir.

1215. When the unloading of explosive or fire-hazardous goods has been completed, the wagon, container or vehicle body shall be inspected and the remains of substances and debris shall be carefully collected and removed.

1216. The provisions of this paragraph shall apply to the operation and maintenance of special rail tank wagons designed for the carriage of the following liquefied petroleum gases and their mixtures: propane, n-butane, isobutane, propane-butane, propylene, isopentane, n-pentane, butadiene, isoprene, n-butylene, propane-butylene, alpha-butylene, beta-butylene, butylene divinyl fraction, isobutylene, isobutane-isobutylene, piperilene, butane isobutene fraction, waste butane-isobutylene fraction, pentane-isopentane, pentane-hexane, isoamylene, reflux, unstable gasoline, butane-butylene fraction, propane-propylene fraction, light hydrocarbon broad fraction and other similar products permitted for carriage in the prescribed manner.

1217. If there is a fire hazard associated with a liquefied petroleum gas tanker at a station, steps shall be undertaken to disconnect the tanker from the train and remove it to a safe place.

1218. The tank boiler, its components as well as its internal inspection shall only be repaired after the boiler volume has been degassed and a permit has been issued by the works supervisor.

1219. The following shall not be permitted during repair work:

1) repair of boilers in laden condition as well as in empty condition before its volume is degassed;

2) strike the boiler;

3) the use of sparking tools with an open flame (torch, brazier, paraffin lantern) in the vicinity of the tank;

4) perform welding and hot work under the tank.

When it is required to carry out trolley repair work using fire, welding and impact, the trolleys shall be rolled out from under the tank and away from it to a distance of at least 100 metres.

1220. When working inside the tank boiler (internal inspection, repairs, cleaning), light fittings shall be used with voltages not exceeding 12 volts and in a functioning explosion-proof version. Lights shall be switched on and off outside the tank boiler.

1221. The air inside the boiler shall be analysed to ensure that there are no dangerous concentrations of hydrocarbons and that the oxygen content is not exceeded prior to work being carried out inside the boiler.

The oxygen content shall be between 19-20% (volume). The concentration of flammable substances in the boiler volume shall not exceed 20 % of the value of the lower flame spread concentration limit of liquefied petroleum gases.

1222. When not in use, the tank valves shall be closed and plugged. Where necessary, the gland packing of filled tank valves shall be replaced when the valve is fully closed and the plugs are removed.

1223. If a fire hazard or fire occurs in a rolling stock with liquefied petroleum gas tank wagons, at railway stations, crossings, unloading racks, tracks of industrial enterprises, when shunting operations are carried out, managers, dispatchers, drivers and other railway transport workers shall act as per the plan of localisation and elimination of fire hazards.

The plans must be reviewed at least once every 5 years. If changes in technology, equipment design, metrological support, changes in transport organisation, data on fire hazards and fires during transport occur, the plans shall be updated within 15 days. Amendments and corrections to the plans shall be approved and co-ordinated in the same manner as the plans themselves.

1224. The plan shall include the following main provisions:

1) the procedure for notifying the central fire brigade of a local fire brigade, a local police station and a railway station dispatcher of a fire;

2) the procedure for summoning fire-fighting and recovery trains to the scene of a fire or a fire;

3) the procedures for determining control areas and assigning duties to station personnel to disperse and remove wagons and trains from the danger zone, and to contain a fire situation or a fire in its initial stages;

4) a detailed diagram (plan) of the site (railway section) showing all relevant data;

5) the procedure for interaction between railway workers and fire brigades.

1225. The list of priority works to be carried out by station employees as stipulated in the plan of localisation and elimination of fire hazards and fires:

1) within 15 minutes of detecting the fire, dispersing wagons and trains to a safe distance from the source of the fire (burning wagon, liquefied petroleum gas spill and combustion of liquefied petroleum gases);

2) release of at least 3 adjacent tracks on both sides of the fire area and withdrawal of rolling stock from the danger zone. If the rolling stock is protected on adjacent tracks, it shall be permitted to remove the burning stock;

3) de-energising and grounding the overhead line in the areas where the fire brigades are working;

4) clearance of a safe area from the fire source downwind of the first and second track, but no further than the fourth to fifth track, to accommodate incoming fire and rescue trains;

2) evacuation of rolling stock, primarily with people and dangerous goods, towards the exhaust tracks, due to the possible direction of the fire, which poses a direct threat to the station's main park, station buildings, structures, constructions and objects surrounding the station;

3) deployment and hose routing by incoming fire-fighting units;

4) cooling the walls of the burning tank and the tanks located next to it, and, if necessary, extinguishing the fire by the branch fire-fighting service, volunteer fire-fighting units and station employees using primary fire-fighting equipment and available fire-fighting equipment, running a hose line from the nearest water sources. These operations shall be performed provided that the personal safety of the people undertaking the operations is ensured;

5) ensuring that the water supply network is pressurised to a standard pressure level and, if necessary, reducing the water consumption for domestic purposes;

6) securing a meeting of fire-fighting units and informing the arriving chief of the nature of the fire situation or fire. If the fire cannot be contained within 15 minutes of the start of the fire, only fire brigades may be present in the fire area (within 100 metres of the tank).

1226. The head of the railway (head of the railway, division, station or their deputies) or the head of the recovery train shall be in charge of localising and eliminating the fire situation or fire prior to the arrival of fire-fighting units.

Upon arrival of fire-fighting units, fire-fighting management shall be entrusted to the chief operating officer in charge of extinguishing the fire; station employees' actions to evacuate and disperse the rolling stock shall be performed as directed by the chief of operations and as agreed upon with the fire-fighting manager.

1227. When liquefied petroleum gas leaks, any process operations for the discharge or filling of liquefied petroleum gas as well as train movements and shunting operations not related to the containment and elimination of the fire hazard situation shall be terminated. Any potential source of inflammation (fire, sparks) shall be removed. Flammable substances shall be eliminated from the liquefied hydrocarbon gas spill area. State fire-fighting, fire-fighting and gas rescue service units of the area shall be summoned to the place of accident, local executive authorities shall be notified of the danger.

If expert personnel are available, the leak shall be eliminated if it is not dangerous, or the contents of the tank shall be transferred to an operable tank (vessel), taking all precautions and subject to the presence of fire-fighting units at the site of the emergency work. A tank wagon carrying liquefied petroleum gas shall be diverted to a safe area.

If the gas leaks heavily, the gas shall be completely discharged from the tank and the formation of possible gassing zones within a radius of 200 metres shall be continuously monitored until the gas has completely dissipated.

Measures shall be taken to prevent liquefied petroleum gases from entering tunnels, basements, sewers.

1228. When liquefied petroleum gas leaks catch fire in the absence of fire-fighting units on the scene, measures shall be undertaken to isolate the fire and create conditions for the safe burning out of the product leaking from the damaged tank or the communications of the trestle.

1229. In specific situations, the localisation and fire-fighting supervisor shall order the ignition of leaking liquefied petroleum gases, if this does not endanger the safety of people or result in the destruction of other facilities and the spontaneous development of the fire. Gas shall be ignited from a remote location using a flare gun, firecrackers.

Liquefied petroleum gas leaks shall be extinguished once the required and estimated number of fire-fighting units have arrived at the scene.

10. Maintenance procedure of storage facilities
General provisions

1230. The storage of substances and materials in warehouses (rooms) shall have regard to their fire-hazardous physical and chemical properties (ability to oxidise, self-heat and ignite on contact with moisture, contact with air), signs of compatibility and homogeneity of extinguishing substances as per the provisions for the joint storage of substances and materials.

No other materials or goods, irrespective of the homogeneity of the extinguishing agents used, may be stored together in the same compartment with the rubber or tyre material.

1231. Cylinders with flammable gases, containers (bottles, large bottles, other containers) with flammable and combustible liquids and aerosol packages shall be protected from sunlight and other thermal effects.

1232. Aerosol packages in multi-storey warehouses shall be stored in fire-proof compartments on the top floor only, if the number of packages in the compartment does not exceed 150,000.

A maximum of 15, 000 packages (boxes) may be stored in an insulated storage compartment, for a total capacity of up to 900,000 packages. The warehouses shall be housed in buildings without roofs, with easily thinnable roofs.

A maximum of 5,000 aerosol packages shall be stored in general stores.

1233. Aerosol packages shall only be stored in non-combustible containers in open areas or under sheds.

1234. Materials shall be stacked in the storage area in a rackless storage system. Free aisles of at least 1 metre width shall be left in front of the storage area door openings.

At least 0.8 metre wide longitudinal aisles shall be provided every 6 metres in the storage area.

1235. Woodwork inside storage areas shall be treated with a fire retardant,

1236. No warehouses may be located in areas through which electricity, gas or other utility lines are in transit.

1237. A distance from lighting fixtures to stored goods must be at least 0.5 metres and 0.2 metres to the surface of combustible building structures.

1238. No accommodation units, meals rooms or other auxiliary services shall be allowed in the premises intended for the storage of inventory.

1239. Glazed partitions for enclosing the workplaces of shop assistants, experts, storekeepers in storage areas must not obstruct the evacuation of people or goods in the case of fire.

1240. No parking or repair of loading/unloading equipment or vehicles, in storage areas or on loading bays shall be permitted.

Loads and materials unloaded onto the ramp (platform) shall be removed by the end of the working day.

1241. Any activities related to opening containers, checking serviceability and minor repairs, filling products, preparing working mixtures of flammable liquids (nitro paints, varnishes) in warehouse buildings shall be performed in rooms isolated from storage areas.

1242. Trucks, motor trucks, lift trucks and taps, as well as other types of lifting equipment shall be allowed to approach skips, stacks and sheds where coarse fodder, fibrous materials are stored, within a distance of less than 3 metres, provided they have functioning spark arresters.

1243. The electrical equipment in the storage area shall be switched off at the end of the working day. Apparatus for disconnecting the power supply to the storage area shall be placed outside the storage area, on a wall made of non-combustible material or on a freestanding support, enclosed in a cabinet or recess with a fixture for sealing and locked.

1244. Emergency lighting in storage areas, as well as the operation of gas cookers, electric heaters and the installation of plug sockets shall be prohibited.

1245. For outdoor storage of materials, the area of one section (stack) shall not exceed 300 square metres and the fire breaks between stacks shall not be less than 6 metres.

1246. No personnel or other persons shall be accommodated in the buildings on the bases and warehouses.

1247. No locomotive entry into storage areas of categories A, B and B1-B4 shall be permitted.

1248. No flammable or combustible liquids may be stored in the workshop storerooms in quantities exceeding the enterprise's standard.

1249. No combustible materials or non-combustible materials in inflammable containers may be stored in basement and basement areas that do not have windows with smoke-extraction holes, or when common stairwells of buildings communicate with these floors.

Maintenance of storage facilities for flammable and combustible liquids

Maintenance procedures for reservoir tank storages

1250. The volume of the reservoir tank bunding shall be equal to the volume of the largest tank in the bund and shall be kept in good working order at all times. Areas inside the bund shall be levelled and covered with sand. Access through bunds for mechanised fire-fighting equipment shall be approved by the enterprise's management. The integrity and height of the bunds and driveways along the reservoir tank storage boundaries must not be compromised.

1251. No electrical equipment or wiring may be installed inside the tank bund or directly into the tank except for the control and automation lines for filling and level measurement.

The use of such electrical equipment and wiring shall be permitted only in explosion-protected versions as specified in the Electrical Installations Rules.

1252. The piping in the reservoir tank storage shall be designed to allow for the transfer of oil from one tank to another during an emergency with a reservoir.

1253. During the winter season, snow shall be removed from the reservoir tank storage roofs in a timely manner and snow shall be cleared from the paths and fire passages in the tank reservoir storage.

1254. Where a reservoir tank storage is filled with oil or petroleum product which is to be heated or stored for a prolonged period in summer, the liquid level (to avoid overfilling the tank) shall be adjusted to the expansion of the liquid when heated. The maximum level of cold petroleum product must not exceed 95% of the tank height and liquefied gases must not exceed 83%.

1255. Oil spilled on the tank roof must be removed immediately after leveling or sampling and the tank roof must be wiped dry. Wiping materials and items shall not be left on the roof.

1256. Gas analysers with light and sound alarms shall be installed for continuous monitoring of hydrocarbon concentrations in explosive and fire hazardous areas.

Footnote. Paragraph 1256 as reworded by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

1257. Each reservoir shall be systematically ( as per schedule) cleaned of accumulated sediments.

1258. Oil heating in reservoirs (within prescribed limits) shall be permitted when the liquid level above the heaters is at least 50 centimetres.

1259. Viscous oils in reservoirs shall only be heated by steam coils under constant supervision of the operating staff.

1260. Work on reservoirs filled with petroleum products must only be carried out using intrinsically safe tools.

1261. The industrial sewerage network in the reservoir tank farm shall be secured by hydraulic gates having a constant water level of at least 0.25 metre and installed in special manholes equipped with cable-operated flappers, led out behind the tank bund. The normal position of the sluice gates shall be closed.

1262. In the event of a crack in the seams or base metal of the body or bottom, the reservoir in operation shall be immediately emptied and cleaned.

No fire or mechanical crack repair work on an oil-filled tank shall be permitted.

1263. Signs indicating that no violations of the established fire safety Rules are permitted shall be posted in visible places throughout the reservoir tank storage and freestanding reservoirs.

1264. To prevent the formation of static electricity charges:

1) samplers made of non-sparking materials with conductive wires soldered to the samplers (the wires shall be connected to the earthing terminals on the reservoir roof);

2) clothing made of fabrics that do not accumulate static electricity shall be used.

1265. No samples of flammable petroleum products may be taken while they are being pumped or injected.

1266. Persons familiar with the properties of petroleum products and fire safety Rules for handling them shall be permitted to take and measure levels.

1267. Measuring levels and sampling of petroleum products shall only be done by fixed gauging systems. In exclusive cases the levels shall be measured and sampled manually through a manhole in reservoirs with an overpressure of up to 2.10 Pa of gas space.

1268. Manholes used for level measurement and reservoire sampling shall be fitted with sealed lids and the gauge opening shall be fitted with spark-free metal rings on the inside.

1269. No operation of drained or leaking reservoirs or reservoirs with defective valves, pipe connections, gland packing, gate valves, fire extinguishing and cooling systems shall be permitted.

1270. A timetable for the scheduled cleaning of pyrophoric sulphurous iron deposits shall be developed for reservoirs storing sulphurous petroleum products.

1271. All construction and installation work in the operating reservoirs tank storages involving the use of open flames (welding, cutting) shall only be undertaken with the written permission of the enterprise's chief engineer.

1272. Trenches excavated during the laying and repair of pipelines in and on the bund shall be immediately backfilled and the bund restored at the end of this work. A temporary bunding shall be installed if the work is interrupted for a long period of time.

1273. No operation of drained or leaking reservoirs, or with defective valves, pipe connections, gland packings, gate valves, fire extinguishing and cooling systems shall be permitted.

1274. Level measurement and sampling shall be done during daylight hours. For sampling or level measurement at night, only explosion-proof battery-operated lamps may be used for lighting, switched on and off only outside the explosion zone, no hand-held lamps may be used.

1275. Shut-off devices in the form of poppet valves, actuated outside of the bund shall be installed at sewer outlets of bunds to remove accidental oil spills and to discharge storm water.

1276. The following shall be prohibited:

1) operation of leaking equipment and shut-off valves;

2) reduction in the height of the bund set out in the project documentation;

3) operation of malfunctioning or cracked reservoirs, as well as defective equipment, instrumentation, product supply lines and stationary fire-fighting devices;

4) planting of trees, shrubs, grass in bunds;

5) installing containers on a combustible base;

6) overfilling of reservoirs and tanks;

7) sampling of reservoirs at the time of discharging or filling oil and oil products;

8) draining and filling oil and petroleum products during thunderstorms.

1277. Pressure vent valves and fire arresters shall be checked as per the manufacturer's technical documentation.

When inspecting ventilation fittings, the valves and nets shall be cleared of ice. They must only be heated using fire-safe methods.

1278. A stock of extinguishing agents and means of supply in the reservoir depots shall be established in the quantity required to extinguish the fire in the largest reservoir.

1279. When renovating the reservoir depot, only tractors and vehicles with spark arresters on the exhaust pipe may enter the area inside the tank bundle, and vehicles may not approach an operating or unprotected reservoir closer than 20 metres.

In each case, a permit to enter the vehicle shall be issued by the head of the enterprise or facility according to the established procedure.

1280. Reservoir depots employees must be familiar with the piping layout and the function of all gate valves so that they can quickly and accurately perform the necessary switching during operation and in the event of an accident or fire.

1281. Excluded by Government Decree No. 919 of 29.12.2017 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

1282. In case of failure to completely free the pipeline from oil before the repair work, actions shall be undertaken to prevent an oil spill.

Storage of petroleum products in containers

1283. Up to 60 cubic metres of liquids with a flash-point above 120 °C may be stored in underground tanks made of combustible materials, provided that the floor is made of non-combustible materials and the cover is covered with a layer of tamped earth at least 0.2 metres thick.

1284. Flammable and combustible liquids may be stored together in the same room if their total quantity does not exceed 200 cubic metres of flammable liquids or 1,000 cubic metres of combustible liquids.

1285. Storage areas shall be separated from other rooms by fire partitions with a fire resistance rating of at least EI-45.

1286. Barrels with flammable and combustible liquids in storerooms shall be stacked manually in no more than 2 rows on the floor; barrels with flammable liquids shall be stacked mechanically in no more than 5 rows and barrels with flammable liquids in no more than 3 rows.

A stack width of more than 2 barrels shall be prohibited. The width of the main aisles for transporting barrels shall be at least 1.8 metres and between stacks – at least 1 metre.

1287. Liquid shall only be stored in undamaged containers. Any spillage of liquid must be cleaned up immediately.

1288. Open areas for the storage of oil products in containers shall be fenced with an earthen berm or a non-combustible solid wall at least 0.5 m high with ramps for access to the areas.

1289. The level of the site shall be 0.2 metres above the surrounding area and surrounded by a drainage ditch.

1290. No more than 4 stacks of barrels, 25x15 metres and 5.5 metres high, with gaps of at least 10 metres between stacks, and at least 5 metres between stack and berm (wall), shall be placed within one bunded area.

The distance between the stacks of two adjacent sites must be at least 20 metres.

1291. Canopies of non-combustible materials may be placed over sites.

1292. Petroleum products may not be spilled and packaging material and containers may not be stored directly in storages and bunded areas.

Storage of gas cylinders

1293. Storage areas for flammable gas cylinders shall be located in single-storey, non-roofed, lightly roofed buildings.

Windows of rooms where gas cylinders are stored shall be painted white or fitted with non-combustible sunscreens.

When cylinders are stored outdoors, shelters protecting them from precipitation and sunlight shall be made of non-combustible materials.

1294. No flammable materials may be stored within 10 metres of the cylinder storage area and no hot work may be performed.

1295. Cylinder cabinets and booths shall be made of non-combustible materials and have natural ventilation to prevent the formation of explosive mixtures.

1296. Cylinders with flammable gases shall be stored separately from cylinders with oxygen, compressed air, chlorine, fluorine and other oxidising agents, and from cylinders with toxic gases.

1297. Compressed, liquefied and dissolved gas shall be stored in cylinders complying with the requirements for the construction and safe operation of pressure vessels. The outer surface of the cylinders shall be painted in the colour specified for the gas in question.

1298. When storing and transporting oxygen cylinders, oil (grease) shall not come into contact with oily materials and the cylinder fittings shall not come into contact with oily materials.

When manually repositioning oxygen cylinders, it shall be prohibited to grasp the closure fitting.

1299. When storing, cylinders must not knock against each other, caps and cylinders must not fall to the floor.

1300. Gas storage areas with more than 40 cylinders shall be equipped with serviceable gas analyzers to explosive concentrations. In the absence of gas analysers, the facility manager shall establish procedures for sampling and monitoring.

1301. If gas leaks from cylinders are detected, they shall be removed from storage to a safe place.

1302. Persons wearing shoes lined with metal nails or horseshoes shall be prohibited from entering a storage area where combustible gas cylinders are stored.

1303. Flammable gas cylinders with shoes shall be stored in an upright position in special sockets, cages or other devices to prevent them from falling.

Cylinders without boots shall be stored horizontally on frames or racks. The height of the stack in this case shall not exceed 1.5 metres and the valves shall be covered with safety caps and face in one direction.

1304. No other substances, materials or equipment may be stored in the gas storehouses.

1305. Natural ventilation shall be provided in the flammable gas storage areas.

Procedures for storing agricultural products

Storage procedures for roughage

1306. Rough fodder shall only be stored in annexes separated from farm buildings by blank non-combustible walls (partitions) and ceilings with a fire resistance rating of at least EI-45.

1307. Annexes must only be fitted with direct access to the outdoors.

1308. The hayloft shall be enclosed by an earthen berm and wire fence. The weighing room shall be located outside the hayloft.

The stacks, sheds and stacks of roughage shall be located at least 15 metres from power lines, at least 20 metres from roads and at least 50 metres from buildings and constructions.

1309. The distance from the fencing of hay barns to nearby woodland shall be at least 20 metres, with a perimeter hedging strip of at least 4 metres wide.

1310. The roughage storage area within the production unit shall be located in a designated area. Areas for stacks and pairs of stacks or stacks shall be ploughed along the perimeter with a strip not less than 4 metres wide. The distance from the edge of the strip to a stack located on the site shall be at least 15 m, and to a freestanding stack at least 5 m.

1311. The base area of one stack may not exceed 150 square metres and stacks of baled hay (straw) may not exceed 500 square metres.

1312. Fire breaks between individual stacks, sheds and haystacks must be at least 20 metres. When stacks, sheds and haystacks shall be placed in pairs, the distance between stacks and sheds shall be at least 6 metres, and between pairs - at least 30 metres.

1313. Fire breaks between blocks (20 skips or stacks per block are allowed) shall be at least 100 metres.

1314. Hay with high moisture content shall be stored in conical stacks (bales) with a gap of at least 20 metres between them. In high-moisture hay stacks that are prone to spontaneous combustion, constant temperature control shall be done with regular mercury thermometers, embedded in inch-sized metal tubes and placed in the stack at varying depths.

When the temperature rises above 60°C, the heated hay must be removed.

1315. Tractors and vehicles operating in roughage stores must be equipped with spark arresters and vehicles must have their mufflers forward under the bumper. Tractors and vehicles that are not equipped with spark arresters shall be prohibited from working in the roughage storage area. Before entering the storehouse, drivers must check that the spark arrester is in good working order and securely fastened.

1316. To prevent forage from catching fire from direct contact with exhaust pipes, manifolds or mufflers, tow tractors and vehicles engaged in unloading work shall drive no closer than 3 metres to the stacks.

1317. When loading fodder directly into the body of the vehicle, its engine shall be switched off. Leaving the storehouse shall only be allowed after inspecting the parking place of the vehicle and cleaning the hay (straw) in the vicinity of the exhaust pipe.

1318. The roughage storehouses shall have a water reserve of at least 50 cubic metres in case of fire.

Grain storage procedures

1319. Before harvesting, the grain stores and dryers shall be inspected for suitability for use. Any faults detected shall be rectified before drying and receiving the grain.

1320. Grain storehouses shall be located in freestanding buildings. The gates open outwards and must not be obstructed.

1321. When storing grain in embankments, the distance from the top of the embankment to combustible roof structures and to lighting fixtures and electrical wiring must be at least 0.5 metres.

Fire retarders shall be installed where grain is transported through openings in fire barriers.

1322. The following shall be prohibited:

1) to store other materials and equipment together with the grain;

2) use grain cleaning machines and other machines with internal combustion engines inside storehouses;

3) work on sliding machinery when the gates on both sides of the warehouse are closed;

4) ignition of solid-fuel dryers with flammable and combustible liquids, and of liquid-fuel dryers with flares;

5) operate the dryers with or without defective temperature control and automatic fuel cut-off devices in case of flame extinction in the furnace, the electrical ignition system;

6) fill grains above the level of the conveyor belt and allow the belt to rub against the structure of the conveyor belt.

1323. The temperature of the grain while the dryer is running shall be monitored by taking samples at least every 2 hours.

The dryer's loading and unloading mechanisms shall be cleaned of dust and grain after one day of operation.

1324. The mobile drying unit shall be installed at least 10 metres from the grain store building.

The furnaces of the dryers shall be installed in such a way that no sparks can escape. Spark arresters shall be installed in chimneys and fire breaks shall be made where they pass through combustible structures.

1325. When ventilating grain in a grain store, the fans shall be installed at least 2.5 metres away from combustible walls. The air ducts shall be made of non-combustible materials.

1326. The bearings and other moving parts of the machinery in the dryers shall be greased regularly as per the operating instructions.

1327. The service personnel shall remain in the dryer building at all times during the operation of the dryer and supervise the operation of the dryer.

1328. In mechanised grain stores:

1) the bottom transport gallery shall be made of non-flammable materials and provided with efficient ventilation;

2) the number of exits from the bottom gallery shall be at least two located windows at the beginning and end of the second gallery. Exits to the outside from the bottom transport gallery in multi-bay warehouses shall be located no more than 60 metres apart from each other;

3) upper conveyor galleries (platforms) in storehouses of fire classes III and IV may be made of flammable materials, while in buildings of fire classes I and II - only of non-flammable ones;

4) the width in the gallery aisles shall be at least 0.7 metres.

1329. In interlocked mechanised grain stores:

1) 6-metre fire protection zones with non-combustible materials shall be provided in flammable connecting galleries between warehouses, buildings;

2) conveyor beds in lower and upper galleries, where the belt passes through fire walls, must be made of non-flammable material with a minimum length of 6 metres;

3) the width and height of the opening in the fire wall for the conveyor belt must be as small as possible and no larger than required for the free passage of the belt with the grain.

The opening shall be equipped with an automatically closing fire protection device;

4) fire rated doors with at least EI-60 fire resistance rating and sealed gates shall be installed in the lower and upper galleries to allow service personnel to pass through the fire walls.

1330. When installing stationary mechanisation in existing grain stores:

1) the construction of the elevator towers or drying and cleaning towers shall comply with the project documentation;

2) elevator tubes, discharge tubes, elevator heads and shoes shall be made of non-combustible materials, with the same covers on the inspection hatches.

1331. Machinery and equipment with internal combustion engines must not be used inside production and storage areas

1332. Separate sheds made of combustible materials may be built for the storage of grain up to 1,200 m² in area.

1333. In the case of storage of small quantities of different types of seed grains, separate bins may be used with one central aisle at least 1.5 metre wide and two through aisles located on the opposite sides of the store, equal to the width of the opening in the barn door.

1334. Standard wooden breadboards shall serve to separate different batches of grain.

1335. If there are aisles between the hoppers and the walls of the storehouse, they must be at least 0.7 metres wide.

1336. No electric heaters with open heating elements may be used in all buildings and rooms, and no electric heaters of any type may be used in potentially explosive areas.

1337. In storage areas for storing products in bags, sacks, boxes, the height of stacks shall be assumed to allow unobstructed stacking by an electric forklift to a given height, leaving a gap of at least 1 metre between the top row of bags and projecting elements of the floor or roof, as well as electric grids, lighting fittings. Products shall be stored in containers either on pallets or on racks.

1338. Aisles and passageways of at least the following width shall be provided in bakeries and pasta factories when storing sacks of flour:

1) aisles between stacks, at least 12 metres apart - 0.8 metres;

2) distance from stacks to walls - 0.7 metres;

3) driveways for electric forklifts - 3.0 metres;

2) 2.0 metres for platform trolleys.

1339. Aisles shall be provided inside the storage area for the storage of products in containers of the rest of the bakery industry:

1) the one in the centre of the storage area, longitudinally, with a width that ensures the operation of the machinery, no less than 1.25 metres;

2) two transversal ones - against the warehouse door, through, at least the width of the door;

3) between stacks and warehouse walls - at least 0.7 metres wide.

1340. In bakeries and grain processing plants, two gates with through-aisle passages shall be fitted on each side of the storage area for storing products in packagings. The gates shall be positioned so that the storage area is divided into three different sections by the through-aisle against the gates.

1341. Heating appliances shall be applied with a smooth surface and shall be placed at a height that makes it possible to systematically clean them of dust.

1342. The heating appliances must be freely accessible. Heating appliances may not be covered with foreign objects or materials.

1343. Attic booths for installation of expansion vessels must be made of non-flammable or non-combustible materials.

Storage of forestry materials

Maintenance of timber yards

1344. Plans for stacking of timber in timber yards shall be drawn up, indicating the maximum volume of stored material, fire breaks and driveways between stacks, and between stacks and neighbouring properties.

1345. No timber or equipment may be stored in the fire breaks between stacks.

1346. Areas designated for stacking shall be cleared to the ground of grass cover, combustible debris and waste or covered with a layer of sand, earth or gravel at least 0.5 metre thick.

1347. An operational fire extinguishing plan shall be drawn up for each storage area, specifying measures to clear stacks, balance heaps, wood chips, considering the possibility of involving employees and machinery of the enterprise. The plan shall be practised each year prior to the start of the spring and summer fire season with the involvement of all shifts of the enterprise and the relevant fire brigade. The storage area shall be watered periodically during the summer.

1348. Apart from primary fire extinguishing equipment, the storage areas shall be equipped with various types of fire-fighting equipment in the quantities set out in the operational fire-fighting plans. The timber yards shall be supplied with the necessary fire extinguishing water.

1349. No work not related to the storage of timber may be performed in the storage area.

1350. Workers' quarters in timber yards may only be located in separate buildings, observing the fire breaks.

Only factory-made electric heaters may be used for heating these rooms.

1351. Winches with internal combustion engines shall be placed at least 15 metres from the log stacks.

The area around the winch shall be kept free of lumpy waste, bark and other combustible waste and debris. Fuel and lubricants for engine refuelling shall be stored in quantities not exceeding one drum and at least 10 metres from the winch and 20 metres from the nearest stack.

Maintenance procedures for lumber yards

1352. Transport packages shall be placed on only one side of the driveway when stacking and dismantling timber stacks, with the width of the remaining driveway being at least 4 metres. The total volume of unstacked sawn timber may not exceed the daily supply of sawn timber to the storage area.

1353. No transport packages may be installed in fire breaks, driveways, accesses to fire water sources.

1354. Reassembly and installation of packages in case of temporary outage of machinery, storage of inventory roofs and cushioning material shall be done at special sites.

1355. Transport bags shall be wrapped with waterproof paper (if this is not part of the single process) at special designated areas.

1356. Used waterproof paper, scraps and trimmings shall be collected in containers.

1357. In an enclosed warehouse, the width of the aisle between stacks and projecting parts of the building walls must be at least 0.8 m. Aisles in front of the warehouse door openings must be as wide as the door width, but not less than 1 metre..

1358. No partitioning or office space shall be permitted in enclosed stores.

1359. The floors of enclosed storage rooms and areas under sheds must be made of non-flammable materials.

Maintenance procedures for wood chip storage areas

1360. Wood chips may be stored in enclosed storage areas, bunkers and outdoor areas with a base of non-flammable material.

1361. Booths housing the electric motors of chip conveyors shall be provided with a minimum of fire resistance class II.

1362. To monitor the temperature of the wood chip heating inside the bunker, wells made of non-flammable material shall be envisaged for the installation of thermoelectric transducers.

Maintenance of coal warehouses

1363. Coal storage sites shall be planned so as to avoid flooding by floodwater or groundwater.

1364. It shall be prohibited to:

1) stack freshly mined coal on old coal dumps that have been sitting for over one month;

2) take into storage coal with obvious pockets of spontaneous combustion;

3) transport burning coal on conveyor belts and unload them into rail vehicles or hoppers;

4) locate coal stacks over heat sources (steam pipelines, hot water pipelines, heated air ducts) and over installed electrical cables and oil and gas pipelines.

1365. When stacking and storing coal, no wood, fabric, paper or other combustible materials shall be allowed in the stacks.

Coal of different grades shall be stacked in separate stacks.

1366. Coal entering the storage area for long term storage shall be stacked as it is unloaded from the wagons as soon as possible. Unloaded coal must not be stored in unshaped piles or in bulk for over two days.

For maintenance work on the stacks, as well as the passage of machinery and fire engines, the distance from the base of the stacks to the fence or tap track foundation must be at least 3 metres, and to the outer edge of the rail head or road kerb at least 2 metres.

No solid fuels may be filled in the passageways and no equipment may be obstructed.

1367. The storage area shall be systematically monitored for temperature in the coal stacks by installing monitoring iron pipes and thermometers in the slopes or by other safe means.

If the temperature rises above 60°C, the stack shall be sealed where the temperature rises, the heated coal shall be removed or other safe methods shall be used to reduce the temperature.

Stacks where there is an increase in temperature shall be expended first.

1368. Coal must not be extinguished or cooled with water directly in the stacks. Coal that has caught fire must be extinguished with water only after it has been removed from the stack.

1369. Spontaneously ignited coal must not be stacked again after cooling or extinguishing.

1370. Coal storage rooms in the basement or ground floor of industrial buildings shall be separated by fire barriers (walls and partitions).

Maintenance of storage facilities for combustible fibre materials

1371. All fibre materials shall be stored in covered storage facilities, unless it is permitted to store them in open areas and under sheds.

1372. No hitting with hooks on metal bale packaging may be allowed during unloading, loading and stacking of fibre material bales.

1373. Stacks and overhangs of fibres shall be arranged sequentially in nests, groups and sectors.

1374. Over 300 tonnes of fibre in a stack may not be exceeded.

1375. The dimensions of the stack shall be no more than 22x11 metres, no more than 8 metres in height.

1376. There shall be no more than six stacks or sheds in the nest, with a gap of at least 15 metres between stacks and 20 metres between sheds in all directions.

1377. A maximum of four nests (24 stacks or canopies) shall be placed in a group, the distance between the nests shall be at least 30 metres in all directions.

1378. A maximum of four groups (96 stacks or canopies) shall be envisaged in a sector, with gaps between groups of at least 50 metres in all directions.

1379. No gaps of less than 100 metres between sectors shall be permitted.

1380. Places occupied by storage areas, sheds and open areas for storing fibre materials shall be fenced, and the distance from the fence shall be at least 5 metres.

1381. Lightly flammable fibre materials may only be stored in bales. Broken bales shall be stored in separate areas or designated areas. They shall be dispatched for recycling in the first instance.

1382. Bales of fibre material in enclosed storage shall be stacked in such a way that one 2 metre wide longitudinal aisle and cross aisles of the same width are left against each door. Bales shall be stacked so that the distance from the top of the bales to the electric lights equals at least 1 metre.

1383. Production waste must not be stored together with raw materials and finished products.

1384. Stacks of fibre material in open areas shall be covered and sheds shall be tarped on all sides.

1385. Fibre materials shall be covered with a tarpaulin when transported on vehicles, tractors (tractors). Smoking shall be prohibited during transportation.

1386. Aisles in enclosed stores and under sheds as well as gaps between stacks in open areas shall be kept clear.

1387. Rail vehicles (except steam locomotives) and motor vehicles without spark arresters shall not approach sheds and stacks of fibre materials closer than 5 metres and tractors closer than 10 metres. Limit bars must be fitted at these points. Vehicles approaching enclosed stores, sheds and stacks of fibre materials must be driven on the opposite side to the exhaust pipe and the silencer must be fitted with a working spark arrester.

11. Maintenance of petrol-filling stations
General provisions

1388. Under the provisions of this section, owners of petrol-filling stations shall draw up a fire safety instruction which shall specify:

1) the procedure for accepting petroleum products, the conditions for their storage and release to consumers;

2) site maintenance procedure;

3) maintenance of fire-fighting equipment, activating it and summoning fire-fighting units when a fire is detected;

4) procedures for the collection, storage and disposal of oily cleaning materials and sand, storage of special clothing, cleaning of the premises and cleaning of technological equipment;

5) the specific characteristics of petrol-filling stations.

1389. In case of fire hazardous situations at petrol stations, power supply to technological systems (except power supply to emergency and fire protection systems) shall be shut off, operation of petrol stations shall be suspended and its territory shall be cleared from vehicles and visitors and simultaneously the elimination of fire hazardous situation shall be initiated.

1390. Excluded by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

1391. In case of a fuel spill in the immediate vicinity of a tanker truck (in case of a petrol spill this distance shall be taken as 6 metres from the edge of the spill to the tanker truck dimensions and 3 metres in case of a diesel fuel spill) the tanker truck engine shall only be started and removed from the area of petrol stations (if it does not endanger human life) when the spilled fuel ignites or after removing contaminated sand that is used to cover the fuel spill to eliminate the fire hazard situation

When a spill occurs over a longer distance, the tanker must immediately move away from the petrol station area, bypassing the spill at least 6 metres from the petrol spill boundary and 3 metres from the diesel spill boundary;

1392. Excluded by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication).

1393. If a fire breaks out at petrol stations, the fire brigade shall be immediately informed of the fire and fire-fighting equipment shall be used and the area shall be cleared of visitors and vehicles at the same time..

1394. All employees of petrol stations and tanker truck drivers shall receive special fire safety training consisting of fire safety briefing (initial and refresher) and minimum fire-fighting training.

Maintenance of the premises, buildings, structures and grounds of petrol stations

1395. Gas station areas shall be planned and landscaped and continuously cleaned of combustible debris and spilled petroleum products.

1396. Fire breaks between buildings and structures may not be used for storage of various substances and materials, placement of vehicles and construction of both permanent and temporary facilities.

1397. Vehicles shall be allowed to drive on one side of the filling station grounds with separate entry and exit.

1398. A traffic plan and fire safety instructions for drivers and passengers shall be displayed at the entrance to the petrol stations.

1399. Driveways in the area of petrol stations, accesses to water sources and approaches to primary fire extinguishing equipment shall be kept clear. In winter the passages and passageways shall be cleared of snow.

1400. Metal boxes with tightly closed lids shall be installed to collect used wiping material and sand soaked in oil products. At least once a week, wiping material and sand impregnated with oil products shall be removed outside petrol-filling stations (hereinafter referred to as PFS).

1401. No smoking shall be permitted in the PFS area.

1402. All PFS entrances and exterior installations shall be marked with a sign stating:

1) the explosion and fire hazard categories of the premises as per the General Requirements for Fire Safety technical Rules;

2) hazardous or flammable zones according to the Electrical Installations Directive;

3) the name and initials of the employee responsible for fire safety;

4) fire brigade call numbers.

1403. The following shall be developed and displayed in conspicuous places for PFS:

1) fire safety instructions;

2) building plans showing existing rooms, escape routes, fire extinguishing equipment and alarm locations.

1404. The PFS shall be equipped with a rigid tow bar, at least 3 metres long, for emergency evacuation of a burning vehicle from the territory of the gas stations.

1405. The PFS shall be equipped with safety signs and road signs, including signs prohibiting smoking and the use of open flames, signs regulating the movement of passengers and vehicles being refuelled.

1406. The PFS may include the following service and amenities buildings for filling station personnel: operator's room, administration and catering rooms, security service as well as storerooms for special clothing, tools, spare parts, instruments and equipment. In addition to those mentioned above, on the territory of filling stations with underground tanks it shall be permitted to locate service buildings for passengers, drivers and their vehicles.

The passenger and driver service areas may accommodate a convenience store, a cafeteria and lavatories, and vehicle maintenance and washing facilities for vehicle servicing. The premises of a petrol station with above-ground tanks, in addition to the premises for the personnel of the petrol station, may also include a convenience store without a sales area.

1407. PFS buildings shall be equipped with central heating systems.

Factory made oil-fired electric heaters that meet the fire safety requirements may be installed in the rooms of the filling station, provided that the required clearances to combustible structures and materials are observed. It shall be prohibited to stack combustible materials (special clothing, cleaning material) on heating appliances and piping, or to dry clothes and shoes on heating appliances.

No heating systems or appliances using open flames may be used on the premises or in the buildings of the filling station.

1408. Service personnel's special clothing shall be stored in metal cabinets, suspended from the ceiling.

1409. If a petrol station is located near crops where a flame can spread (grain crops, cotton) or steppe areas, the borders of the petrol station must be ploughed along a minimum width of 4 metres adjacent to the crops and steppe areas.

Operating procedures for process equipment

1410. The PF station’s technological equipment must:

1) comply with the design, technical documentation and technical conditions;

2) have control and regulation instruments in good working order;

3) be sealed.

1411. Process equipment must not be operated when:

1) any fuel leaks;

2) absent, defective, disconnected or with overdue testing of monitoring and control devices;

3) there are any malfunctions.

1412. No structural modifications may be made to the technological equipment that increase the fire hazard level of the filling station.

1413. Monitoring and control devices shall be sealed and marked with maximum permissible parameters (pressure, temperature, concentration, filling level) to ensure the fire-safe operation of the process equipment.

Warning signals (light or sound) shall be automatically generated if at least one parameter deviates from the permissible limits.

1414. The operating parameters of the emergency and fire protection systems must not be changed without the agreement of the petrol station process system manufacturers.

1415. The main and auxiliary process equipment shall be provided with static electricity protection.

1416. Covers and fittings of flanges, connections, fittings and devices separating fuel and its vapours from the atmosphere shall be fitted with non-sparking and oil- and environmentally-resistant gaskets where they come into contact with the fittings.

These covers and plugs, provided to be opened during operation, shall be made of non-sparking material.

1417. Fuel storage tanks shall be equipped with deaeration lines.

Deaeration line pipework shall be fitted with flame arresters or breather valves, with built-in flame arresters that remain operational at any time of year.

Procedure for repair and maintenance work

1418. Work in areas where flammable vapour/air mixtures may occur must be carried out using intrinsically safe tools and wearing clothes and shoes which cannot cause sparks.

1419. Transport, moving on site, installation, repair of used tanks shall only be done after complete removal of fuel, steaming with water steam, flushing with warm water, purging with inert gas and checking for fuel vapours with a gas analyser.

The fuel vapour concentration in the tank must not exceed 20% of the lower flammable concentration limit.

1420. Non-flammable gases (nitrogen, carbon dioxide) shall be used for the pneumatic leak tests of the filling station process systems (tank interwall, tank interior, pipework). If leakage is detected, the operation of the filling station shall be suspended.

1421. The water containing solids (sludge) shall be removed from all types of reservoirs by the closed method. The equipment used for this purpose shall be made of non-sparking material, designed to work with petrol and diesel fuel. When using hand pumps, sludge may only be discharged into an enclosed tanker with as little open evaporation area as possible. All hatches and nozzles not associated with this operation shall be closed during deslurring. The slurry tanker shall be placed on a pallet adjacent to the reservoir and earthed. Multi-compartment reservoirs shall be emptied separately for each compartment.

After the sludge removal is completed, the sludge shall be removed outside the petrol station area.

1422. The fire prevention device or breather valve must not be removed from the outlet of the deaeration system pipework without the pipework being hermetically sealed with a shut-off valve. The type of fire prevention device shall be made suitable for the conditions of its normal operation in the climatic conditions of the area of operation.

1423. If a fuel vapour recirculation line from the vehicle's fuel tank to the reservoir is fitted to the process system, the tank deaeration line must not be blocked in order to recirculate the fuel vapour.

1424. The maintenance of petrol station equipment, routine maintenance, metrological tests of instrument and safety equipment shall be performed in strict compliance with the schedule of these works. No maintenance work may be undertaken that is not described in the maintenance documentation for the process equipment. Such work shall be performed in the maintenance workshops.

1425. The facility manager shall issue a written permit to carry out repair work on the territory, buildings, facilities, premises, technological systems of petrol stations.

Operating procedures for fuel reception and dispensing equipment

1426. Fuel from tanker trucks shall be discharged in a closed circuit. No fuel vapour escape into the environment, except in tank and tanker truck breathing apparatus, shall be permitted.

1427. Prior to discharging fuel from the tanker truck, the fuel level in the tank shall be measured and the safety devices shall be inspected to ensure that they are in good working order. The discharge process shall be supervised by the petrol station employees and the tanker driver.

1428. In the event of a change of fuel type in the reservoir (petrol - diesel fuel), the latter shall be thoroughly cleared of the previously stored product and an inscription indicating the type of fuel stored shall be made on the reservoir body or on visible areas of the filling pipes of underground reservoirs.

1429. In a multi-chamber tank, petrol and diesel fuel may be stored simultaneously if this is stipulated in the technical conditions and the technical documentation for the technological system.

1430. All vehicles and unauthorised persons shall be excluded when fuel tankers enter the petrol-filling station. No two or more fuel tanks may be present at the petrol-filling station at the same time.

1431. At least two employees of the petrol station shall discharge the fuel from the tanks and the following conditions shall be fulfilled:

1) a portable powder fire extinguisher of at least 100 litres capacity is installed at the refuelling area for tanker trucks;

2) the precipitation tray polluted by oil products from the tanker truck refuelling area is closed and the fuel spillage drainage pipe to the emergency tank is opened;

3) the tanker truck is earthed, and then the operation of emptying the fuel into the fuel station's tanks may be commenced.

When discharging an oil product from a road train, each tanker shall be individually earthed until it is completely emptied.

Footnote. Paragraph 1431 as amended by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall come into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

1432. The flexible copper earthing conductor shall be permanently connected to the body of the tanker, and shall have a connection device (clamp, bolt-on lug) on the end to the earthing switch.

No earth conductors may be connected to painted or soiled metal parts of the tanker truck.

1433. When refuelling vehicles at a petrol-filling station:

1) motorbikes and scooters shall be driven to the fuel pumps with their engines switched off, starting and stopping at a distance of at least 15 metres from the pumps; cars shall be driven on their own;

2) prior to starting the engine, the driver or service personnel of the petrol station shall wipe vehicle parts that are contaminated with petroleum products dry;

3) oil products spilled on the ground shall be sprinkled with sand and the soaked sand and wiping materials shall be collected in metal boxes with tightly closed lids and removed from the petrol station area at the end of the working day;

4) a distance of at least 1 metre shall be kept from the vehicle standing underneath the petrol station and the vehicle following it in the queue.

1434. The following shall be prohibited at the petrol-filling station:

1) refuelling vehicles with engines running;

2) passage of vehicles over underground tanks, unless this is stipulated in the technical conditions and technical and operational documentation for the technological system used, agreed and approved as per the established procedure;

3) filling fuel tanks and dispensing fuel to consumers during thunderstorms and during the risk of atmospheric discharges;

4) entering tractors that are not equipped with spark arresters on the premises of a petrol-filling station where petrol is received, stored or dispensed;

5) repair work not directly related to the repair of the equipment, buildings and facilities of the petrol-filling station;

6) refuelling of vehicles with passengers (except passenger cars with at least four doors);

7) entering vehicles laden with explosives, compressed and liquefied flammable gases, flammable and combustible liquids, flammable materials, poisonous and radioactive substances and other hazardous substances and materials.

Operating procedures for mobile petrol stations

1435. Mobile petrol stations shall be located on designated sites.

1436. Prior to operating a mobile petrol station on a designated site:

1) the tightness of the station shall be inspected on the instrumentation and visually;

2) the grounding conductor of the petrol stations shall be connected to the grounding device of the site;

3) a tray shall be provided to fit it under the vehicle's fuel tank;

4) barriers shall be installed to limit the access of vehicles to the petrol-filling station by at least 1 metre;

5) a warning sign and an information board shall be erected.

Arrangements for communication and fire-fighting equipment

1437. Petrol-filling stations shall be equipped with a public address system, a telephone or radio system to enable the fire brigade to be called immediately in the case of fire.

1438. The industrial and public spaces of a petrol-filling station shall be equipped with fire extinguishers depending on their extinguishing capacity, area and fire class with regard to the requirements of Annex 17 of the General Requirements for Fire Safety Technical Rules.

1439. Hand-held carbon dioxide or powder fire extinguishers shall be available for extinguishing fires on electric pistols and tank fittings.

1440. Mobile petrol stations shall be equipped with one 10 litre air-foam fire extinguisher and one 5 litre powder fire extinguisher.

1441. Fire extinguisher locations shall be marked with appropriate directional signs.

12. Construction and installation work procedures
Maintenance of construction areas, buildings and premises

1442. Prior to the commencement of construction, any structures and facilities located within the fire breaks shall be demolished on the construction site.

1443. Fire safety measures for all phases of construction must be included in the construction project for the construction of buildings and structures.

Footnote. Paragraph 1443 as reworded by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

1444. Industrial, storage and auxiliary buildings and facilities on the construction site shall be located as per the duly approved master plan developed as part of the construction organisation project.

1445. A construction area of 5 hectares or more shall have at least two entrances on opposite sides of the site. The roads shall be paved in a manner suitable for the passage of fire-fighting vehicles at all times of the year. The width of the entrance gate shall not be less than 4 metres.

Plans showing buildings and auxiliary structures under construction, entrances, driveways, water sources, fire extinguishing equipment and communications shall be posted at the entrance to the construction site.

1446. Free access shall be ensured to any structures (including temporary buildings), open storage of building materials, structures and equipment that are under construction or in use.

Driveways and roads to buildings under construction shall be completed by the start of the main construction work. Driveways shall be arranged on two longitudinal sides along buildings over 18 metres wide and on all sides of the building over 100 metres wide. No distance from the edge of the carriageway to the walls of buildings, structures and platforms exceeding 25 metres shall be permitted.

1447. Driveways and entrances to premises and fire water sources as well as access to fire-fighting equipment and appliances shall always be kept clear. Fire breaks between buildings must not be used for the storage of materials, equipment, packaging or for parking.

All roads, driveways, entrances and railway crossings shall be kept in good condition and free passage of fire-fighting vehicles shall be ensured.

Crossings, bridges or temporary detours shall be installed for pipelines or cables installed across roads. If repair work is carried out or roads or passageways are temporarily closed, the general contractor shall immediately notify the nearest fire brigade.

1448. The area used for open storage of combustible materials, as well as production, storage and auxiliary buildings made of combustible materials shall be cleared of dry grass, weeds, bark and chips.

1449. Flammable building materials (lumber, tarpaulin, roofing felt), products and structures made of flammable materials, as well as equipment and goods in flammable packaging shall be stored in stacks or groups of no more than 100 m2 in the open areas. The clearance between stacks (groups) and from them to buildings or outbuildings under construction shall be no less than 24 metres.

1450. Separate containers and utility trailers shall be placed in groups of up to 10 in a group. The spacing between groups of these structures and from them to other buildings shall be at least 18 metres.

Temporary constructions shall be located at least 18 metres away from buildings under construction and other buildings or by blank fire walls.

1451. Temporary workshops and stores (except for stores of combustible substances and materials, stores of high-value and valuable equipment and equipment in combustible packaging, production rooms or equipment connected with the handling of combustible materials) may be located in structures under construction, provided the provisions of this section are observed.

Administrative/domestic rooms shall be located in parts of buildings separated by type 1 fire partitions and type 3 ceilings.

No temporary warehouses, workshops or administrative offices may be located in buildings under construction made of unprotected load-bearing metal constructions and panels with flammable plastic insulation.

1452. No people shall be permitted to live on the construction site, in buildings under construction and in temporary accommodation buildings.

1453. Excluded by Decree No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan of 13.12.2019 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

1454. Unquenched lime shall be stored in closed, freestanding warehouses. The floor of these rooms shall be at least 0.2 metres above ground level. Dry lime shall not be exposed to moisture during storage.

Lime pits shall be located at least 5 metres from the lime storage area and at least 15 metres from other buildings, structures and stores.

1455. In reconstruction, expansion, technical refurbishment, overhaul and commissioning projects in stages, the part under construction shall be separated from the existing part by type 1 temporary fire walls and type 3 ceilings. The conditions for the safe evacuation of people from parts of buildings and structures shall not be violated.

1456. Buildings, temporary structures and outbuildings under construction shall be equipped with primary fire extinguishing equipment as per the standards for primary fire extinguishing equipment for buildings, structures and outbuildings under construction and reconstruction under Annex 7 hereto.

1457. The internal fire water supply and automatic fire extinguishing systems envisaged by the project shall be installed at the same time as the construction of the facility.

The fire water supply system shall be operational by the start of finishing work, and the automatic fire extinguishing and alarm systems shall be operational by the time of commissioning (in cable structures - prior to cable laying).

1458. The design fire stations shall be constructed in the first instance. The use of the building for purposes other than those for which it is intended shall be prohibited.

1459. Special insulated rooms for the fire brigade or volunteer fire brigades and fire-fighting equipment shall be foreseen prior to the construction of the main structures and the building base.

Construction and installation work procedures

1460. Stairs in buildings of 3 or more storeys shall be assembled at the same time as the staircase.

1461. Wooden ladders shall only be used in stairwells up to a maximum of two storeys.

1462. Incombustible steps shall be covered with combustible materials during construction to protect them from damage.

1463. Exterior fire escape ladders, risers, dry pipes and railings on the roofs of buildings under construction shall be installed as soon as the load-bearing structures are installed, and in buildings over 50 metres in height, as each successive storey is erected.

If there is no possibility of installing dry pipes as specified in the project documentation, temporary 89 millimetre diameter dry pipes shall be installed with a fire hydrant on each floor.

Provisional intermediate tanks of at least 3 metres cubic metres with motor pumps shall be installed as the building is erected, starting from a floor of 50 metres and above. The interval between temporary intermediate tanks with motor pumps shall be determined by calculating the head loss of the extinguishing agent to the floors above.

Footnote. Paragraph 1463 as reworded by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall come into force ten calendar days after the date of its first official publication).

1464. Metal scaffolding shall be used when constructing buildings of three or more storeys.

The scaffolding of the building shall be equipped with one ladder or stepladder for every 40 metres of perimeter, but with at least two ladders (stepladders) for the entire building.

Scaffolding structures must not be covered (insulated) with combustible materials.

1465. At least two non-combustible ladders shall be provided to evacuate people from tall buildings and structures (chimneys, cooling towers, dams, silos) for the duration of construction.

1466. Formwork made of combustible materials shall be erected for no more than three storeys at a time. Once the concrete has reached the required strength, the timber formwork and scaffolding shall be removed from the building.

1467. No work inside buildings and structures using combustible substances and materials may be carried out simultaneously with other construction and installation work involving the use of open flames.

1468. The protection of steel structures to increase their fire resistance shall be done at the same time as the construction of the building.

1469. If there are combustible materials in buildings, measures shall be applied to prevent the spread of fire through openings in walls and ceilings (sealing the joints of internal and external walls and interfloor ceilings, sealing the utility penetrations with the required fire-resistance limits).

1470. Work involving the installation of structures with combustible insulation or the use of combustible insulation must be performed with a permit issued by the contractor and signed by the person in charge of fire safety in construction.

The “flammable - combustible thermal insulation” signs shall be posted at the place of work.

1471. Laying of combustible thermal insulation and waterproofing membrane on the roofing, execution of cement-sand mortar screed, placement of protective gravel layer, installation of building envelopes with combustible thermal insulation shall be made by sections of not more than 500 m2 and by sections of not more than 1,000 m2 of flammable thermal insulation.

1472. Cement-sand mortar screed on reinforced concrete slabs of at least 30 millimetres shall be used to cover industrial buildings, the joints between the reinforced concrete slabs shall be thoroughly grouted.

1473. No amount of combustible insulation and roofing roll materials exceeding the shift requirement may be exceeded at the work site.

1474. Combustible thermal insulation in the cover of large buildings, after 50 metres (if the enclosure is 80 metres or more in length), shall be separated by fire belts at least 6 metres wide, made of expanded clay gravel or other non-flammable materials.

1475. Flammable thermal insulation shall be stored outside the building under construction in a separate structure or in a special site at least 18 metres away from buildings, structures and warehouses under construction and temporary use.

At the end of the work shift, no unused combustible thermal insulation, unassembled panels with such thermal insulation and roofing roll materials may be left inside or on the covers of buildings, or in fire breaks.

1476. Construction and installation work in refrigerator buildings and similar structures shall be performed in sequence by compartments with fire safety.

1477. After the thermal insulation in the compartment has been installed, its residues shall be removed and cover layers of fire protection shall be applied immediately. The area of unprotected combustible thermal insulation during the works shall be not more than 500 m2 and in case of non-combustible 1,000 m.

1478. In fire belts, zones in cold rooms, a tight connection shall be envisaged between the insulation and the building envelope made of non-combustible materials.

No openings may be left unsealed in the fire belts or zones. The thermal insulation of a subsequent compartment may only be started after the fire belts of the previous zones have been checked and accepted.

1479. If the metal panelling of panels with combustible insulation is damaged, immediate steps must be taken to repair and restore it by means of mechanical connections (bolting).

1480. All project-specific fencing and exits to the building envelope (from stairwells, exterior staircases) shall be installed prior to the installation of polymer insulation panels, laying of polymer insulation on the covering, and roofing work. Telephones or other means of communication shall be installed at the exits to the covering to report a fire.

1481. A temporary fire water supply line shall be installed on the roof for fire-fighting purposes during roofing works of 1,000 square metres or more with combustible thermal insulation. The distance between the fire hydrants shall be taken as a minimum of two jets of water with 5 litres/second each to any point on the roof.

1482. No electric welding or other hot work may be done on roof waterproofing and vapour barriers or on panels with combustible insulation.

All work involving the use of open flames shall be done prior to the use of combustible and non-combustible materials.

1483. No bitumen mastic may be applied to the ribs of the profiled flooring when the vapour barrier layer is glued and no thickening of the mastic layers shall be allowed with deviations from the design.

1484. Heavy-duty roll-fed roofing units shall only be used for roofing on reinforced concrete slabs and roofs with non-combustible insulation.

1485. Unit fueling on the roof shall be performed in a designated area provided with two fire extinguishers and a sand box. No fuel for filling units or empty fuel containers may be stored on the roof.

Handling of mastics, bitumen, polymers and other flammable substances and materials

1486. Premises and working areas where combustible substances are handled (preparation of the composition and application on products) which give off explosive vapours must be provided with supply and exhaust ventilation. The rate of air exchange for safe work performance shall be specified in the work project based on the calculation.

1487. When combustibles are used, no more than the shift requirement shall be exceeded at the workplace. Tanks containing flammable substances must only be opened before use, and closed at the end of work and returned to storage.

Containers from flammable substances shall be stored in a designated place outside the premises of the new building.

1488. Combustible waste shall be collected in a special sealed container and disposed of from the premises in a designated area.

1489. Flammable coatings shall be applied to the floor in natural light, in sections of maximum 100 square metres, under the supervision of the person in charge of the work. Work shall be commenced at locations furthest from room exits and in corridors once work in the rooms has been completed.

1490. Epoxy, adhesives, mastics, including synthetic resin paints, and tile and roll-fed polymeric materials shall be applied after all construction and sanitary works have been completed and before the final painting of the premises.

1491. Tools made from non-sparking materials (aluminium, copper, plastic, bronze) shall be used for work involving flammable substances. Tools and equipment used when working with flammable substances shall be washed outdoors or in a ventilated area.

1492. Work with flammable substances and materials (rolls, tiles, epoxy resins, mastics containing flammable substances) shall be performed by persons trained in the minimum fire safety programme and instructed in fire safety measures before starting work.

Premises where combustible substances and materials are handled shall be fitted with primary fire extinguishing equipment at the rate of two fire extinguishers and a fire blanket per 100 square metres of space.

1493. Flammable liquids stored in freestanding buildings made of non-combustible materials and equipped with ventilation and in isolated rooms at the outer wall with window openings and an independent escape route.

1494. Work with flammable substances and plastics must only be done with the written permission of the person responsible for the fire protection of the building.

1495. Insulating mastics and bituminous cements shall be cooked and heated in special efficient boilers with tightly closing lids made of non-flammable materials. The boilers shall be filled to a maximum of 3/4 of their capacity. Dry filler shall be loaded into the boiler.

No bitumen cooker may be installed directly on the roof.

1496. A non-flammable shelter shall be fitted over the asphalt melting tank when it is installed outdoors. A set of fire-fighting equipment (fire extinguishers, shovels and dry sand) shall be provided near the digester. The mastic and bitumen cooking and heating area shall be surrounded by a shaft not exceeding 0.3 metres in height. The furnace opening of the boiler must be equipped with a flap made of non-flammable material. Boilers that heat bituminous compositions must not be left unattended.

1497. The boilers shall be installed in groups of a maximum of three and the distance between groups of boilers shall be at least 9 metres. The area for melting and heating mastic and bitumen shall be allocated in a designated area and shall be located at a distance of:

1) from buildings and structures of V, IV, IVa fire resistance classes - at least 30 metres;

2) from buildings and structures of III, IIIa, III6 fire resistance classes - at least 20 metres;

3) from buildings and structures of fire resistance classes I and II - at least 10 metres;

1498. To prevent mastic from pouring into the furnace and catching fire, the boiler must be installed at an angle so that its edge above the furnace is 5-6 cm higher than the opposite edge.

1499. After work is completed, the boiler fires shall be extinguished and flooded with water.

1500. When portable boilers are operating on liquefied gas, a maximum of two gas cylinders shall be installed in ventilated cabinets made of non-combustible materials, at a distance of at least 20 metres from the boilers in operation.

1501. These cabinets shall be kept locked at all times.

1502. Bituminous compounds shall be heated indoors in electrically heated drums. No open fire may be used for heating.

1503. When working with bitumen mastic, the delivery:

1) When working with bitumen mastic, hot bitumen mastic shall be delivered to the workplace (floors) by mechanised means in special metal drums with tightly closing lids. The lids shall be equipped with locking devices, excluding the opening if the drum falls down. No mastic may be carried in an open container;

2) by pump through a steel pipe secured to the building structure in vertical sections, avoiding leaks. The mastic may be delivered to horizontal sections by means of a heat-resistant hose.

1504. A 40-50 centimetre-long protective sleeve shall be fitted where the hose connects to the steel pipe.

1505. After filling the mastic applicator's tank, the mastic shall be pumped out of the pipeline.

1506. When mixing, heated bitumen shall be poured into the solvent (petrol, turpentine). Mixing may only be done with a wooden stirrer.

1507. No open fire within a radius of 50 metres from where bitumen and solvents may be mixed.

Welding procedures
General provisions

1508. Welding and other hot work involving the use of open flames shall be done as specified in this section.

1509. Welding and other hot work areas shall be:

1) permanent ones - organised in specially equipped workshops, workshops or open areas for this purpose;

2) temporary ones - when hot work is carried out directly in buildings, dwellings and other structures under construction or reconstruction, on enterprise premises for the purpose of repairing equipment or installing building structures.

1510. A centralised electricity and gas supply shall be ensured for permanent hot work locations of over 10 positions (welding, cutting workshops).

1511. If there are no more than 10 welding stations in a welding shop, each station may have one spare cylinder with oxygen and combustible gas. The spare cylinders shall be protected with shields made of non-flammable materials or kept in special additions to the workshop.

1512. Floors in areas where permanent welding areas are organised must be made of non-combustible materials. Wooden end floors on a non-combustible base may be used in areas where welding is performed without preheating of the parts.

1513. Persons who have passed the technical minimum and fire safety tests in the appropriate order may carry out welding and other hot work activities.

1514. Permanent locations for hot work in open areas and special workshops shall be specified by the order of the head of the enterprise (organisation).

1515. Only with the written permission of the site manager or the person acting as the site manager shall temporary electric welding and other hot work areas be determined (Annex 5 hereto).

1516. Performing hot work without a written permit at construction sites and areas safe from fire hazards shall only be done by suitably qualified persons who have mastered the minimum fire training programme and the provisions hereof. Manager of the facility shall approve the list of personnel authorised to undertake unauthorised hot work without a written permit.

1517. A permit for temporary (one-off) hot work shall only be issued for a working shift. For the same work, if it is to be carried out over several shifts or days, a second permit from the facility administration shall not be required.

In such cases, for each subsequent work shift, after a re-inspection of the work site in question, the administration shall confirm the permit previously issued, and an appropriate record shall be made of it. For the purpose of ensuring timely control of hot work, permits for hot work shall be submitted by the construction administration to the branch fire brigade, or where there is no branch fire brigade, to the voluntary fire brigade on the eve of the day of hot work.

1518. Fire extinguishing equipment (fire extinguisher, box with sand and shovel, bucket with water) shall be provided at the hot work sites. If there is an internal fire water supply at the site, fire hoses with hoses shall be routed from the fire hydrants to the place where the fire work is to be carried out. All workers engaged in hot work shall skillfully use primary fire extinguishing equipment.

1519. The person in charge of hot work shall inspect the availability of fire extinguishing equipment at the workplace.

1520. Permanent hot work areas may not be located in fire and explosion hazardous areas.

1521. Process equipment where hot work is to be carried out shall be brought into a flameproof condition by:

1) exemption from explosive and flammable substances;

2) disconnection from existing utilities (with the exception of utilities used in preparation for firing operations);

3) pre-cleaning, washing, steaming, venting, sorption, phlegmatisation.

1522. The water steam supply temperature for steaming inside the process equipment shall be assumed to be 80 % of the auto-ignition temperature of the flammable steam (gas).

1523. Flushing of process equipment shall be done when the concentration of vapours (gases) therein is outside their ignition limits or electrostatically safe.

1524. The rooms, as well as equipment and communications in which hot work is carried out, shall be cleared in such a way as to prevent the formation of explosive vapour and dust-air mixtures and the emergence of sources of ignition.

1525. To prevent incandescent metal particles from entering adjacent rooms, neighbouring floors, all inspection, technological and other hatches, ventilation, installation and other openings in ceilings, walls and partitions of rooms where hot work is carried out, shall be closed with non-combustible materials.

1526. The hot work area shall be cleared of combustible substances and materials, within the radius specified in Annex 6 hereto.

1527. Installations, flooring, finishes and cladding as well as insulation and parts of equipment made of combustible materials that are within the specified radii shall be protected from sparks by metal screens or other non-combustible materials and, if necessary, sprinkled with water.

1528. In rooms where hot work is performed, all doors connecting the said rooms with other rooms, including the airlock vestibule doors, shall be tightly closed. Depending on the time of year, the temperature in the room, the duration, scope and hazard level of the hot work, the windows shall be opened, where possible.

1529. Rooms where flammable and combustible liquids, vapours or gases may accumulate must be ventilated before hot work is performed.

1530. Welding and cutting work in buildings and premises where combustible materials are used must be enclosed by a solid partition made of non-combustible material. In this case the height of the wall shall be at least 1.8 metres, and the clearance between the wall and the floor shall be not more than 0.5 metres. To prevent the dispersion of incandescent particles, the said gap shall be enclosed in a mesh of non-combustible material with mesh size not exceeding 1.0 x 1.0 millimetre.

1531. Prior to and during hot work, the condition of the vapour/gas/air environment in the process equipment where the hot work is being carried out and in the hazardous area shall be monitored.

If the concentration of flammable substances rises or the concentration of phlegmatizer in the hazardous area or the processing equipment falls below the maximum permissible explosion-proof concentration of vapours (gases), the hot work must be stopped immediately.

1532. No opening of hatches and covers of technological equipment, unloading, reloading and draining of products, loading them through open hatches, or operations that may cause fires and explosions due to gas and dust pollution of the places where hot work is carried out, shall be permitted.

1533. During breaks and at the end of the work shift, the welding equipment shall be disconnected from the mains, the hoses shall be disconnected and cleared of flammable liquids and gases and the soldering lamps shall be completely depressurised.

1534. When work is completed, all equipment and apparatus shall be stowed away in the designated space(s).

1535. When performing hot work, the following shall not be permitted:

1) to start work if the equipment is faulty;

2) to perform hot work on structures and products freshly painted with combustible paints (varnishes);

3) to use clothing and gloves with traces of oil, grease, petrol, paraffin and other flammable liquids;

4) to store clothing, flammable and combustible liquids and other combustible materials in welding booths;

5) to work independently by apprentices as well as workers who do not have a qualification certificate and a fire safety voucher;

6) electrical wiring coming into contact with cylinders containing compressed, liquefied or dissolved gases;

7) to work on appliances and lines filled with flammable and toxic substances, or under pressure or electrical voltage;

8) to perform fire works simultaneously with the waterproofing and vapour barrier on the roof, installation of panels with combustible and non-combustible insulations, gluing of floor coverings and finishing of rooms with combustible paints, glues, mastics and other combustible materials;

9) to work as an electric welder and gas welder (gas cutter) inside closed containers and rooms at the same time.

1536. No fire work may be performed on parts of buildings made of light metal structures with combustible and non-combustible insulation.

1537. Electrical welding work in refrigerators under construction shall be done in chambers and compartments free of combustible materials with cover layers (plaster, concrete or reinforced concrete screeds) and fire belts in place.

1538. Fire work in the renovation and refurbishment of public and residential buildings shall be conducted after measures have been taken against the ignition of combustible structures and the spread of sparks.

1539. In the case of major repairs and reconstruction of workshops without interruption of production and in the case of hot work, the enterprise administration shall develop a plan for strengthening fire safety for this period.

1540. Fire brigades (service personnel, volunteer fire brigades) shall be deployed in the most fire-prone areas, when there is a high volume of hot work, and when working at heights).

Workers working at height shall be provided with metal boxes to collect electrode shards.

No fire work shall be permitted at heights in strong winds over 6 points.

1541. The site manager or other person responsible for fire safety shall ensure that the site of temporary hot work is inspected within 3-5 hours of its completion.

Electric welding procedures

1542. No wires without insulation or with damaged insulation may be used, nor may non-standard protection devices be used.

1543. Welding wires shall be connected by crimping, welding, soldering or special clamps. The connection of the wires to the electrode holder, the workpiece to be welded and the welding machine shall be made by means of copper cable lugs fastened with bolts with washers.

1544. Wires connected to welding machines, switchboards and other equipment as well as to the welding points shall be reliably insulated and protected against heat, mechanical damage or chemical influences where necessary.

1545. Cables (wires) of electric welding machines must be at a distance of at least 0.5 metres from oxygen lines and at least 1.5 metres from acetylene and other combustible gas lines.

In individual cases, reduction of these distances shall be permitted, provided that the gas pipeline is encased in a protective metal pipe.

1546. Steel or aluminium rails of any profile, welding plates, racks and the structure to be welded may be used as a return conductor between the workpiece to be welded and the welding current source, provided that their cross-section enables the welding current to flow safely under heat conditions.

1547. The individual elements used as a return conductor shall be connected to each other using bolts, clamps or clamps.

1548. When welding work is performed in potentially explosive and flammable rooms and buildings, the return conductor from the item to be welded to the power source must only be an insulated conductor of the same quality as the direct conductor connected to the electrode-array.

1549. No internal railway tracks, earthing or grounding network or metal structures of buildings, utilities and technological equipment may be used as return conductors. In these cases, welding shall be done using two wires.

1550. Welding generators and transformers as well as all accessories and apparatus to be installed outdoors must be of enclosed, dry-insulated construction and installed under sheds of non-combustible material.

1551. The electrode holder for manual welding shall be designed to ensure reliable clamping and quick change of electrodes as well as to prevent the possibility of short-circuiting its body to the part to be welded during temporary interruptions in operation or accidental dropping of the holder onto metal objects. The electrode holder handle shall be made of non-combustible dielectric and heat-insulating material.

1552. Factory-made electrodes suitable for the rated welding current shall be used for welding.

When electrodes are changed, their remains (stubs) shall be placed in a special metal box placed at the welding site.

1553. The electric welding system shall be earthed during operation. In addition to grounding the main electric welding equipment, the welding transformer secondary winding terminal to which the conductor to the work piece (return conductor) shall be directly grounded in the welding systems).

1554. The unit and the starting equipment shall be cleaned daily after finishing work. Maintenance and preventive maintenance of the welding equipment shall be performed as per schedule.

1555. A separate transformer shall be used to supply power to the arc in atomic-hydrogen welding systems. No direct supply to the arc from the mains via any type of current regulator shall be permitted.

1556. Automatic voltage cut-off and hydrogen cut-off in the case of a broken circuit shall be provided in the atomic-hydrogen welding torch.

1557. No burners shall be left unattended when switched on.

1558. When performing electrical welding work in potentially explosive atmospheres:

1) DC power sources or special AC power sources shall be used with pulse generators that increase the voltage between the electrode and the workpiece to be welded when the arc is reignited (discharge type power supply);

2) in class P-II areas, areas that are difficult to access for dusting shall be treated with a two per cent solution of blowing agent at the rate of 1 litre of solution per 1 m2;

3) vertical and overhead welding shall be done with electrodes not exceeding 4 mm in diameter. The welding current must be 20 % lower than for horizontal welding in the bottom position;

4) prior to switching on the electric welding system, the electrode shall be checked to ensure that there is no electrode in the electrode holder.

Gas-welding procedures

1559. Regular welding work shall take place in a designated welding shop with fireproof construction and isolated areas for acetylene generators, oxygen cylinders and welding stations. Rooms for acetylene generators, shall be provided with ventilation and easily discharged structures. Generators must not be installed in a basement.

1560. Only the facility administration in charge of the portable acetylene generators shall issue a permit for the operation of these generators.

1561. Portable acetylene generators shall be installed outdoors. Their operation shall be permitted temporarily in well-ventilated rooms.

No generators may be installed in a basement.

1562. Acetylene generators shall be fenced off and placed no closer than 10 metres from hot work areas and compressor and fan air intake points.

1563. Posters “No Entry by Unauthorised Persons - Fire Hazard”, “No Smoking”, “No Passing with Fire” shall be displayed at the acetylene generator installation sites.

1564. The calcium carbide in the portable generator shall be produced at the end of operation. The lime sludge removed from the generator shall be discharged into a suitable container and poured into a sludge pit or special hopper.

1565. Open sludge pits shall be fenced with railings and closed sludge pits shall be equipped with fireproof slabs, exhaust ventilation and manholes for sludge removal.

1566. Smoking and the use of open flames within a radius of less than 10 metres of the sludge storage areas shall be prohibited and signs prohibiting the use of open flames shall be posted.

1567. Gas supply hoses at the connection nipples of apparatus, burners, torches and reducers shall be securely fastened with clamps or at least two places along the length of the nipple with soft annealed (knitting) wire.

Hoses shall be fitted tightly to the water seal nipples, but not secured.

1568. Calcium carbide shall be kept in dry, ventilated rooms.

Calcium carbide storage shall not be placed in basements or low flooded areas.

Calcium carbide drums in mechanised warehouses shall be stored in three tiers in an upright position, or in the absence of mechanisation, a maximum of three tiers in a horizontal position and a maximum of two tiers in an upright position. Boards 40-50 millimetres thick shall be placed between the tiers of drums.

The width of the aisles between stacked drums of calcium carbide shall be a minimum of 1.5 metres.

1569. No more than 200 kg of calcium carbide may be stored simultaneously in acetylene plant rooms where there is no intermediate storage of calcium carbide, whereby no more than one drum of this quantity may be open.

1570. Opened calcium carbide drums shall be protected with watertight lids.

1571. No smoking, use of open flames or the use of spark-producing tools shall be permitted in the areas where calcium carbide drums are stored and opened.

1572. Gas cylinders may only be stored and transported with safety caps screwed on their necks. Jolts and shocks must be avoided when transporting the cylinders. Cylinders shall be transported to the welding site on special trolleys, stretchers, sleds.

1573. Gas cylinders shall be protected from sunlight and other sources of heat when stored, transported and operated.

1574. Cylinders installed indoors must be placed at least 1.5 metres away from heaters and cookers, and at least 10 metres away from heat sources with an open flame.

The distance from the burners (horizontally) to the bypass ramps (group) shall be at least 10 metres, and to individual cylinders with oxygen or combustible gases at least 5 metres.

Oxygen and flammable gas cylinders, as well as calcium carbide, paints, oils and grease must not be stored in the same room.

1575. A maximum of five oxygen and five acetylene spare cylinders shall be accommodated in the welding shop.

A maximum of two cylinders may be provided in the workplace: a working cylinder and a spare cylinder.

1576. When handling empty oxygen or combustible gas cylinders, the same safety precautions as for filled cylinders must be observed.

1577. The following shall be prohibited when gas welding or gas cutting work is being carried out:

1) heating frozen acetylene generators, pipes, valves, reducers and other parts of welding machines with an open flame or a red-hot object;

2) allowing oxygen cylinders, gearboxes and other welding equipment to come into contact with different oils, as well as oily clothing and rags;

3) operating from a single water seal with two welders;

4) loading calcium carbide of excessive granulation or pushing it into the machine funnel with iron rods and wire, and working on carbide dust;

5) loading calcium carbide in wet baskets or with water in the gas collector and loading the baskets with more than half of their volume with carbide when operating the water-to-carbide generators;

6) flushing the flammable gas hose with oxygen and the flammable oxygen hose as well as interchanging the hoses during operation;

7) using hoses exceeding 30 metres in length and 40 metres for installation work, which may only be used after a written permit has been issued as required;

8) kinking, crimping or clamping gas hoses;

9) moving the generator if there is acetylene in the gas tank;

10) speeding up the operation of acetylene generators by deliberately increasing the gas pressure therein or by increasing the single load of calcium carbide;

11) applying copper tools to open calcium carbide drums, and copper as a solder for soldering acetylene equipment and in other places where acetylene may come into contact.

Hot work procedures

Metal cutting procedure

1578. The workplace for gasoline and paraffin cutting must be organised in the same way as for electric welding work. Particular attention must be paid to preventing spills and the correct storage of flammable and combustible liquids, the cutting regime and maintenance of the fuel tank.

1579. A fuel reserve at the place where petrol and paraffin cutting work is being performed shall be kept in an amount not exceeding the shift requirement. Fuel shall be kept in serviceable, unbreakable and tightly closed special containers at a distance of at least 10 metres from the place of hot work.

1580. Fuel for petrol and paraffin cutting work must be free of impurities and water. The tank must not be filled with more than 3/4 of its capacity with fuel.

1581. The fuel tank shall be kept in good condition and shall be airtight. The tank shall be fitted with a pressure gauge as well as a safety valve to prevent the pressure in the tank from exceeding 5 atmospheres.

No tanks that have not been tested with water at 10 atmospheres, that are leaking flammable liquids or have a defective pump may be used.

1582. All fittings of the petrol and paraffin cutter must be thoroughly inspected prior to starting petrol cutting work, the tightness of hose connections on the nipples, and the serviceability of the threads in the cap nuts and heads.

1583. The torch vapouriser must not be heated by igniting flammable or combustible liquids poured into the workplace.

1584. The fuel tank shall be at least 5 metres from the oxygen tanks and open flame source and at least 3 metres from the workplace. The tank must be positioned so that flames and sparks do not reach it during operation.

1585. The following may not be permitted during petrol and paraffin cutting work:

1) the presence of air pressure in the fuel tank that exceeds the working pressure of the oxygen in the torch;

2) overheating of the torch vapouriser to cherry colour and hanging the torch vertically with the head upwards during operation;

3) clamping, kinking or crimping the oxygen or fuel hoses to the torch;

4) the use of oxygen hoses to bring petrol or paraffin to the torch.

Soldering work

1586. During soldering work, the workplace shall be kept clear of inflammable materials and combustible structures within 5 metres shall be protected by shields of non-flammable materials or sprinkled with water.

1587. The soldering lamps shall be maintained in perfect working order and at least once a month they shall be inspected for strength and tightness and the results and date of the inspection shall be entered in a special log. In addition, hydraulic tests shall be conducted at least once a year.

1588. Each soldering light shall be accompanied by a data sheet stating the results of the factory hydraulic test and the permissible operating pressure. The soldering lamps shall be equipped with spring loaded safety valves adjusted to the specified pressure.

1589. The soldering lamps shall be refuelled with fuel and ignited in areas designated for this purpose. No spillage of fuel or use of open flames may be allowed when refuelling the lamps.

1590. The fuel to be filled into the soldering lamp must be freed of impurities and water to prevent the flame from escaping from the soldering lamp.

1591. To prevent the soldering lamp from exploding, the following shall be prohibited:

1) using petrol or a petrol-kerosene mixture as fuel for kerosene-fuelled lamps;

2) an increase in pressure in the lamp reservoir when the air is inflated above the permissible operating pressure specified in the data sheet;

3) filling the lamp with fuel more than 3/4 of its reservoir volume;

4) unscrewing the air screw and filler plug when the light is on or has not yet cooled down;

5) repairs to the lamp and draining or filling it with fuel near an open flame, allowing smoking.

Installation and operation of space heating and drying systems
General provisions

1592. Steam and water heaters as well as factory-made electric heaters may be used to heat mobile (inventory) buildings.

1593. Clothing and footwear shall be dried in specially adapted rooms, buildings or facilities with central water heating or with the use of water heaters.

1594. Dryers shall not be placed in vestibules or other rooms located at building exits.

1595. Only air or water heating systems with firing appliances outside the building at least 18 metres away or behind a fire wall shall be applied in metal buildings with polymer insulation for the duration of the construction work.

A distance of less than 100 metres from the coolant pipes to the building envelope shall be prohibited.

1596. No open flames, hot work or the use of electric heaters or infra-red gas burners in a tent shall be permitted.

Drying procedures for drying rooms with infra-red gas burners.

1597. Mobile and stationary systems with infra-red burners shall be equipped with an auto-lock that cuts off the gas supply when the burner goes out.

1598. Installation and operation of infra-red gas burners must be carried out by personnel who have completed a technical gas training programme and who are qualified to perform gas work.

1599. Mobile appliances with infra-red gas burners installed on the floor shall be secured with a special stable stand. The gas cylinder shall be at least 1.5 metres away from the unit and other heating appliances, and at least 1 metre away from electric meters, switches, sockets and other electrical appliances.

The distance from burners to structures made of flammable materials must be at least 1 metre, low-combustible once – at least 0.7 metre and non-flammable once – at least 0.4 metre.

The length of the hoses for the LPG installations shall be as short as possible to enable convenient handling. The distance from the furthest drying point to the connection point must not exceed 30 metres. If the installation is farther away from the gas grid, a temporary pipeline of steel pipes shall be laid and the burners shall be connected to it with flexible hoses.

The flexible hoses shall be connected to the gearbox and the piping by means of clamps with bolts and nuts to ensure a tight connection. The flexible hoses must be installed at a minimum height of 2 metres and must not be kinked or pinched.

1600. No flammable substances or materials may be stored or handled in areas where infrared gas burners are operated.

1601. The following shall be prohibited during the operation of the infra-red burners:

1) leaving the machine in operation unattended;

2) using a burner with damaged ceramics or visible flame tongues;

3) using the appliance if there is a smell of gas in the room;

4) directing the heat beams of the burners directly towards flammable materials, gas cylinders, gas lines, electrical wiring;

5) using a gas-fired heater at the same time as a solid-fuel heater.

1602. Only windproof burners shall be used when working outdoors (for heating workplaces and drying wet areas).

Installation and operation of heat generators using liquid and gaseous fuels

1603. Air heater units shall be placed at least 5 metres away from the building under construction.

The fuel tank shall be used with a volume of maximum 200 litres, and shall be located at least 10 metres from the heater and at least 15 metres from the building in question. Fuel shall be supplied to the heater by means of a metal pipe.

Fuel line connections and fittings shall be factory made to prevent fuel leaks. A shut-off valve shall be installed on the fuel line near the tank to cut off the fuel supply to the unit in case of fire or accident.

Portable or mobile oil-fired air heaters with an integrated fuel tank may be used in the building under construction, provided that the requirements of the operating instructions are observed.

Footnote. Paragraph 1603 as reworded by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

1604. When installing and operating gas-fuelled systems:

1) standard burners with factory nameplate shall be installed in the heat generating units;

2) the burners shall operate steadily without flame breakaway or flashover within the required heat load regulation of the unit;

3) ventilation in rooms with heat generating units shall provide three times the air exchange per hour.

1605. The following shall be prohibited in the operation of heat production plants:

1) to operate the unit with leaking fuel lines, loose connections between the nozzle body and the heat producing unit, defective chimneys causing penetration of combustion products into the room, defective electric motors and starting equipment, and lack of thermal protection for the electric motor or other malfunctions;

2) to operate with an unadjusted nozzle (with abnormal fuel combustion);

3) to use rubber or PVC hoses and couplings to connect fuel lines;

4) to install flammable guards around the plant and consumption tanks;

5) to heat the fuel lines with an open flame;

6) to start up the heat production plant without blowing out the air after a brief standstill;

7) to light the working mixture through the sight glass;

8) to adjust the gap between the spark plug electrodes when the heat production unit is running;

9) to allow the heat production unit to operate without a protective grid on the air intake manifolds.

Installation and operation of electric heaters

1606. Electric duct heaters may only be installed and operated from the factory, with a functioning alarm and interlock to prevent the power supply to the heating elements when the fan is not running, and the automatic control of the outlet air temperature and its regulation provided for by the electrical and thermal protection.

1607. The electric duct heater shall be installed, prepared for operation and started up as shown in the manufacturer's data sheet..

1608. No flammable materials may be used for the soft insert between the duct heater casing and the fan.

1609. The following shall be prohibited during the operation of electric heaters::

1) disabling an alarm or lockout;

2) allowing the air outlet temperature from the electric calander to exceed the temperature specified by the manufacturer;

3) switching on the electric califer when the fan is not running (interlocking must be tested prior to each start-up of the unit);

4) drying clothes or other combustible materials on or near an electric heater;

5) storing combustible substances and materials in the room where the electric heater is in operation.

Maintenance of fire water supply, fire extinguishing equipment and communications

1610. The installation of permanent external water mains and fire hydrants, as well as the construction of fire ponds and other water sources, shall be planned so that they can be used for firefighting by the start of the main construction work.

1611. Where permanent water supplies cannot be completed by the start of the main construction work, temporary firewater pipelines or firewater tanks shall be installed.

1612. The design documents shall specify the capacity of temporary fire tanks (reservoirs), their number and location on the site under construction.

1613. For single source water supply systems (including surface water supply systems with water intake at the same point) in seismicity 8 and 9 areas, twice the volume of fire extinguishing water specified in the General Requirements for Fire Safety technical regulation shall be envisaged in the tanks.

1614. Artificial ponds located in the construction area shall be insulated and provided with 12x12 metre access ramps for manoeuvring fire-fighting vehicles. The water level in the ponds shall enable firefighting pumps to draw in. Piers for fire-fighting vehicles shall be built to natural water sources (rivers, lakes, ponds) in the vicinity of the construction site. In wintertime, they shall be equipped with “frost-free” ice-holes.

1615. The internal fire plumbing and automatic fire extinguishing systems shall be installed at the same time as the construction of the building. The fire protection plumbing shall be operational by the start of the finishing works. And automatic fire extinguishing and signalling systems shall be activated by the time of commissioning (in cable constructions before laying of cables).

1616. Buildings, temporary structures and outbuildings under construction shall be equipped with primary fire extinguishing equipment as per the standards set out in Annex 7 hereto. Fire extinguishing equipment may not be used for purposes other than its intended use.

1617. Special insulated rooms for the accommodation of fire-fighting equipment and personnel shall be allocated prior to the construction of the main structures and the construction base.

Fire stations shall be constructed in the first phase of construction.

1618. Canteens with an area of 300 m2 or more shall be equipped with an automated smoke alarm system with a signal output to the façade of the building (construction) or to a room with round-the-clock personnel presence.

Each construction site shall be fitted with a means of communication to call the fire brigades. Access to communication facilities on the construction site shall be ensured at any time of the day or night. A sign near each telephone (radio station) announcing the procedure for calling the fire brigade, a list of firefighting crews, and the procedure for using firefighting resources to fight fires shall be displayed. Sound signals (bells, sirens) for alarms shall be installed in visible areas of the construction site and “Fire Alarm” signs shall be posted near them.

Section 13. Maintenance procedures for fire water supplies

Footnote. The Rules have been supplemented by Section 13 as per Decree No. 921 of the Government of RK dated 13.12.2019 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

1619. Natural and artificial fire water sources (including fire water pipelines, fire ponds, water storage tanks for firefighting purposes), as well as accesses to them for water extraction shall be maintained in good working order at all times.

1620. Fire water mains, fire hydrants and fire hydrants and fire hydrants shall be tested for drainage and operability at least twice a year (in spring and autumn)).

1621. Fire hydrants shall be kept in good working order and shall be insulated and cleared of snow and ice in winter.

1622. Access for fire-fighting equipment to fire water sources by roads and passageways shall be ensured at all times of the year.

1623. If parts of the water supply network are disconnected, hydrants malfunction, or the pressure in the network drops below the required pressure, the water supply dispatcher (for water supply networks in human settlements) or the relevant official of the organisation responsible for fire water supply (for the water supply networks of the organisation or enterprise) shall notify the public fire brigade authorities of this fact.

1624. Fire water supply sources (including fire hydrants, fire ponds), piers for installation of fire engines, places of connection of fire engines to fire dry pipes of buildings and structures, as well as the direction of movement to their location shall be marked with fire safety signs as required by ST RK GOST R 12.4.026 “Signaling Colours, Safety Signs and Signal Markings. General Specifications and Application Procedure”.

An illuminated or fluorescent sign with the letter index “UFH”, numerical values of the distance in metres from the sign to the hydrant shall be installed at the location of the underground fire hydrant.

A similar sign shall be erected at the fire pond with the letter index “FP”, numerical values of the water reserve in cubic metres and the number of fire-fighting vehicles that can be simultaneously installed at the pond site.

1625. Fire hydrants of the internal fire water supply system shall be installed so that the outlet with the valve is 1.35±0.15 m above the floor of the room, equipped with hoses, barrels and enclosed in fire cabinets, that shall be sealed. Coupled fire hydrants may be installed one above the other, with the second hydrant installed at least 1 metre above the floor.

The enclosure door shall bear the letter code “FH” and the serial number.

The fire hoses shall be kept dry, well rolled and connected to the taps and barrels.

1626. A general fire-fighting water supply scheme and pump wiring diagram shall be displayed in the pumping station premises.

Each gate valve and fire extinguisher pump shall be labelled with their purpose.

The activation of booster pumps shall be specified in the technical instructions.

1627. The electric motors of the fire pumps shall be powered by an uninterrupted power supply to the enterprise.

1628. Electrically operated gate valves shall be installed in bypass lines of outdoor and indoor fire water mains, the opening of the gate valves shall be operated by pushbuttons installed in fire cabinets and interlocked with the start-up of fire water booster pumps, if any.

Electrically operated gate valves installed in water meter bypass lines shall be inspected for serviceability at least twice a year and fire pumps shall be inspected monthly.

1629. Should there be natural or artificial water sources (rivers, lakes, pools, cooling towers) on or near the site (within a radius of 200 m), access roads with hard surfaces (piers) at least 12x12 m in size shall be provided to enable fire-fighting vehicles to mount and draw water at any time of the year.

1630. Man-made reservoirs, accesses to water sources and water intakes shall be maintained in constant readiness by the owners of the structures.

1631. Water towers shall be suitable for water extraction by fire-fighting equipment at any time of year.

No water reserve intended for fire-fighting purposes may be used for domestic or industrial purposes.

1632. The equipment of fire water supply systems (fire hydrants, fire hydrants, dry pipe water and foam fire extinguishing systems and water sprinkler systems) shall be technically inspected prior to commissioning and at least twice a year (in spring and autumn) and tested for operability (water discharge) by means of water start-up.

The technical inspection shall comprise:

1) inspection of the fire hydrant to detect mechanical damage (scratches, chipping, etc.), fixing the integrity of the paint coating;

2) completeness check;

3) quality control of the connection of the fire hose to the valve and the barrel and the ease of disconnecting them;

4) inspection of the condition of the rubber gaskets that are on the fire hose and the connection heads on the valve, hose and riser of the dry pipe;

5) performing hydrotesting of the tap for water extraction and/or supply of water to the dry pipe;

6) testing of the operation of the pressure booster pump and/or opening of the electric gate valve on the bypass line of the external and internal fire-fighting water mains;

7) rewinding the fire hose;

8) sealing the fire hydrant.

Internal fire-fighting water supply shall be tested at a temperature of at least plus 5°C.

Technical inspection and testing results of the internal fire water supply systems shall be documented in a report and a test report.

The forms of the water supply network inspection report for water discharge, fire hydrant inspection report, internal fire water supply system performance test report, water discharge test report and fire hydrant valve performance test report are provided in Annex 8 hereto.

Annex 1 to the Fire Safety Rules

Guidelines for drawing up an evacuation plan

1. The administration of buildings and structures (except residential buildings) with over 10 people on the floor at any one time shall draw up evacuation plans in case of fire.

Evacuation plans shall contain both graphic and textual parts. The graphic part shall comprise a floor plan (section-by-section) of the building or structure with indication of escape exits (staircases, exterior open staircases, exits directly to the outside), routes for spectators and service personnel, and a symbolic representation of the location of manual fire alarm buttons, telephone sets, fire extinguishing equipment (fire hydrants, fire extinguishers).

The text shall detail the order and sequence of the evacuation of people, the duties of the service personnel and the forces engaged to service the competition or cultural and entertainment event to signal a fire and organise the movement of people to the evacuation exits.

2. The evacuation plan shall consider several (3-5) options for evacuating people from the structure or building depending on the most likely locations of a fire, the possible nature of its development, the occupancy of the structure by spectators and the availability of additional forces engaged for competitions and cultural and entertainment events.

The textual part of the evacuation plans for each option shall reflect:

organisation of the fire alarm system (who decides whether or not to evacuate, warning zones and methods of notification, number of people to be notified);

the number of staff as well as additional forces engaged for the evacuation (order of assembly, places of assembly, zone and sector heads, assembly signals);

evacuation routes (their length and direction, who is responsible for the routes, evacuation procedures, responsibilities of service personnel and additional forces engaged in the evacuation process);

final points of departure (order of dispersal of evacuees, provision of medical assistance if necessary);

evacuation procedures for the use of emergency exits, the possibility of using emergency escape equipment, as well as various equipment and engineering systems (smoke-extraction systems, automatic fire extinguishers, intercoms, radios) for the evacuation and successful execution of the evacuation).

3. The graphic part of the plan shall contain evacuation routes (green solid line with arrows in the direction of the escape exits). Where there are large numbers of people in a structure, there shall be evacuation zones marked in different colours on the plans, indicating the direction of evacuation from these zones. The evacuation plan shall include alternate escape routes (green dashed line).

4. The evacuation plan (graphical and textual parts) shall be visibly displayed in a prominent place in the premises of the fire station or other room with 24-hour attendant duty, as well as with the management of the facility.

The symbols in the graphic shall be deciphered below the evacuation plan in the national and Russian languages.

5. In addition to the general evacuation plan for the building as a whole, each area (sector, group of rooms) shall be equipped with an extract from the general evacuation plan (various options) with a memo on fire safety measures and rules of conduct in case of fire, which shall be kept by the responsible persons on duty in the areas, sectors.

An extract from the evacuation plan shall show: stairwells, lifts and lift halls, rooms showing doorways, balconies, corridors, exterior staircases.

The premises the extract from the evacuation plan is intended for shall be marked on the floor plan of the sector, zone with the inscription “The room, zone, where you are...”.

Lines showing the direction of evacuation shall be marked from the premises in question to the exit to a place of safety or directly to the outside.

An extract from the evacuation plan shall be displayed in a prominent place in the room under glass (film), the size of the extract from the plan shall not be less than 20 x 30 centimetres.

A transcription of the symbols used shall be shown under the extract from the evacuation plan.

The textual part of the statement shall specify responsibilities of persons and sequence of actions of service personnel as well as of forces engaged in evacuation.

The text part of the extract from the general evacuation plan shall be kept with the person responsible for evacuating the area, sector, room.

The evacuation plan shall be approved by the head of the enterprise, organisation.

All service personnel as well as support forces engaged in the evacuation of spectators shall be acquainted with the contents of the statement (against signature).

Annex 1-1 to the Fire Safety Rules

Footnote. The Rules as supplemented by Annex 1-1 as per Decree No. 921 of the Government of RK dated 13.12.2019 (shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Fire safety instructions requirements

Fire safety instructions shall be drawn up based on the requirements hereof, assuming the specific fire hazards of buildings, structures, technological processes, technological and production equipment.

The fire safety instructions shall cover the following issues:

1) the maintenance of areas, buildings, structures and premises, including evacuation routes;

2) measures to ensure fire safety of technological processes in the operation of equipment and the production of fire-hazardous works;

3) procedures and regulations for the storage and transport of explosive and flammable substances and materials;

4) procedures for inspecting and closing the premises at the end of work;

5) the location of smoking areas, open flames and fire hazardous work and other fire hazardous work;

6) procedures for the collection, storage and disposal of combustible substances and materials, and the maintenance and storage of protective clothing;

7) the permissible quantity of raw materials, semi-finished and finished products on the premises at any one time;

8) limit readings of measuring instruments (pressure gauges, thermometers), deviations from which may cause a fire or explosion.

Responsibilities and actions of personnel in the event of fire:

1) calling the fire brigade;

2) emergency shutdown of process equipment;

3) turning off ventilation and electrical equipment;

4) the use of fire extinguishing equipment and fire-fighting equipment;

5) evacuation of people, combustibles and material assets;

6) inspection and maintenance of all premises in a fire and explosion-safe condition.

Annex 1-2 to the Fire Safety Rules

Footnote. The Rules as supplemented by Annex 1-2 under Decree No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Document form

Operational acceptance certificate for fire automation systems and installations

City ______________________

"___"_______________20__

Commission appointed _____________________________________________

(the name of the contracting authority)

by decision dated "___"____________________20__No. _____ consisting of:

the chairman - representative of the customer (general contractor) ____________________

______________________________________________________________________

(position, first name, surname and patronymic (if any)

Members of the commission - representatives:

of the installation company ________________________________________________

(position, first name, surname and patronymic (if any)

of the commissioning organisation ___________________________________________

(position, first name, surname and patronymic (if any)

inspected the work performed and found:

1. The installation and commissioning company submits for acceptance the unit_________________, installed at __________________

(installation name) (facility name)

as per the design developed (drawn up) ______________________________

(name of the organisation)

2. Installation work completed by___________________________________

(name of the organisation)

from "___"_____________20__ to "___"________________20__

3. Pre-commissioning work completed by______________________________

(name of the commissioning organisation)

from "___"______________20__ to "___"_________________20__

4. Any defects or deficiencies identified during the due diligence have been eliminated (if necessary, please specify in the annex hereto).

Opinion of the commission:

The installation, that has passed comprehensive testing, including commissioning works, is accepted for operation from "___"____________20__ with evaluation of the quality of the work performed: ___________________________________________________________________

(excellent, good, satisfactory)

List of documentation attached to the certificate __________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Commission:

Chairman of the Commission ___________________________________________

stamp here (signature)

Members of the Commission

__________________________________________________

(signatures)

Annex 1-3 to the Fire Safety Rules

Footnote. The Rules as supplemented by Annex 1-3 under Decree No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan of 13.12.2019 (shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Document form

LIST of installed appliances and equipment of fire automation systems and installations

______________________________________________________

(facility name)

project-wise ____________________________________________________

Item number and project specification

Name

Type

Factory number

Note

Accepted by__________________________________________________

(position, first name, surname and patronymic (if any)

_________________________________________________________________

of the customer representative (signature)

Handed over by __________________________________________________

(position, first name, surname and patronymic (if any)

_________________________________________________________________

of the representative of the installation organisation (signature)

Annex 1-4 to the Fire Safety Rules

Footnote. The Rules as supplemented by Annex 1-4 under Decree No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

Document form

Operational log of fire automation systems and installations

1. Name and departmental affiliation (form of ownership) facility equipped with fire automation systems and installations

_________________________________________________________________

(type of system, method of starting)

Address, phone number ____________________________________________

Date of system installation, name of installation organisation _________

Type of fire automation system __________________________________

Name of the system maintenance organisation (service)

_________________________________________________________________

phone number _____________________________________________________

2. Description of the fire automation system

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

(Name of technical equipment, types, date of manufacture, date of commencement of operation, regular period of certification, etc.)

3. Circuit diagram or wiring diagram of the fire automation system.

4. Hydraulic and electrical test results:

Test date

Test results

Conclusion

Signature

5. Acceptance of shift and technical condition of the system:

Shift acceptance date

Status of systems during the period of shift

Name of protected object and type of system that received the signals

Name, signature of the person who handed in/received the shift

6. Record of failures and malfunctions of fire automation systems and installations

No. s/o

Date and time of the message

Name of the monitored premises

Type of malfunction

Name and position of the person receiving the message

Date and time the fault was rectified

Notes:

1) Timely troubleshooting shall be analysed daily.

2) The logbook shall summarise the number of failures, malfunctions and false alarms on a monthly basis.

3) The logbook shall be kept by operational (on-duty) staff.

7. Accounting for the maintenance and scheduled preventive repairs of fire-fighting systems and installations.

No. s/o

Date

System type

Object to be monitored

Description of the work undertaken

List of activities carried out

Position, name and signature of the person who performed the inspection

8. Testing the knowledge of personnel operating fire automation systems.

No. s/o

Surname, first name, patronymic (if any), position, length of service of the person being tested

Date of testing

Assessment of knowledge

Signature of auditor

Signature of the auditee

9. Accounting for the activation (deactivation) of fire automation systems.

No. s/o

Name of the monitored facility

Kind and type of fire automation system

Date of activation (off)

Reason for activation (off)

Fire damage

Reason for activation

10. Safety briefing for maintenance and operations personnel on fire automation systems.

No. s/o

Name of the person being instructed

Position held by the person being instructed

Date of the briefing

Signature of the person being instructed

Signature of instructor

Annex 1-5 to the Fire Safety Rules

Footnote. The Rules as supplemented by Annex 1-5 as per Decree No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

Inspection certificate for fire-fighting systems and installations

City/town ______________________

"___"_________________20__

Facility __________________________________________________________

(name)

The Commission composed of:

Chairman of the Commission____________________________________________

(position, first name, surname and patronymic (if any)

Members of the Commission ____________________________________________

_________________________________________________________________

(position, first name, surname and patronymic (if any)

inspected _________________________________________________

(installataion name)

_________________________________________________________________

(specify the installation locations)

_________________________________________________________________

(component name)

The work was performed from "__"____________ to "__"___________ 20__

The inspection revealed:

_________________________________________________________________

(the state of installations, components)

Recommendations of the Commission:

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

(Further operation of the existing fire alarm systems and installations is not possible/ possible or new systems and installations need to be installed; separate technical means of fire automation systems and installations need to be repaired; the operation of the fire automation systems and installations must be extended, with an indication of when the next inspection will be required)

Chairman of the Commission: _______________________________________

(signature, position, first name, surname and patronymic (if any)

Members of the Commission: _________________________________________

____________________________________________________________

(signature, position, first name, surname and patronymic (if any)

Annex 1-6 to the Fire Safety Rules

Footnote. The Rules as supplemented by Annex 1-6 under Decree No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Standards for the provision of primary fire extinguishing equipment

1. The choise of the type and quantity of fire extinguishers to be used at the facility (building, structure) shall be based on their extinguishing capacity, fire class by type of combustible material, specifics of the protected premises or technological equipment and other parameters (including temperature of the environment in the protected premises, length of the fire extinguishing agent jet from the extinguisher, its operating time and capacity of the fire extinguisher).

2. The type of fire extinguisher (portable or mobile one) shall be decided according to the area of the possible fire. Where there is the possibility of a combination of fires in the protected area, the more versatile fire extinguishers shall be preferred when choosing the type of fire extinguisher.

3. The number of fire extinguishers for the protection of buildings, structures and constructions of different fire and explosion risk categories shall be based on the maximum area protected by a single fire extinguisher and the total area of the premises as shown in Tables 1 and 2 of this Annex.

4. The distance from a possible fire source to the location of the fire extinguisher shall not exceed:

1) 20 m - for public buildings and facilities;

2) 30 m - for premises in categories A, B and B1-B4;

3) 40 m - for premises in category C;

4) 70 m - for premises in category D.

5. At least two hand-held fire extinguishers shall be placed on each floor in public buildings and structures.

6. Premises of fire and explosion risk category D with an area of less than 100 m2 may not be equipped with hand-held fire extinguishers.

7. Where there are several small rooms of the same category of fire and explosion risk, the number of fire extinguishers required shall be established as shown in Tables 1 and 2 of this Annex, with reference to the aggregate area of those rooms.

8. Fire extinguishers removed from the facility for recharging shall be replaced by the appropriate number of charged fire extinguishers.

9. For the protection of rooms with expensive electronic equipment and for the storage of items of historical value (including telephone exchanges, museums, archives), halon and carbon dioxide type fire extinguishers may be used to prevent the risk of fire extinguishing agent damage to the above items.

10. Premises equipped with automatic fixed fire extinguishers shall be fitted with hand-held fire extinguishers at the rate of 50 % of the standard supply.

11. All fire extinguishers placed in the facility shall be accompanied by passports in the prescribed form.

12. Fire extinguishers shall be placed in visible places and at evacuation exits at a height of maximum 1.5 m from the floor without creating obstacles to the safe evacuation of people from the building in the event of fire.

Fire extinguishers with a total weight of less than 15 kg shall be installed so that their top is no more than 1.5 m above the floor.

Portable fire extinguishers with a gross weight of 15 kg or more shall be installed so that the top of the fire extinguisher is no more than 1.0 m high. They may be placed on the floor and must be secured against accidental impact.

13. Fire blankets, coarse wool cloth or felt (felt, blanket of non-combustible material) intended for extinguishing fires shall be stored in metal cases with covers and shall be dried and dusted at least once every three months.

14. A fire panel shall be fitted to place primary fire extinguishing equipment, non-mechanised tools and fire-fighting equipment in production and storage premises that are not equipped with internal fire water supply and automatic fire extinguishing installations, as well as in the territory of enterprises (organisations) that have no external fire water supply, or where buildings, structures and external technological installations of these enterprises are more than 100 m away from external sources of fire water supply.

The required number and type of fire panels shall be based on the explosion and fire hazard category of the premises, buildings, structures and external technological installations, the maximum area to be protected by one fire panel and the fire class as shown in Table 3 of this Annex.

15. The fire panels shall be equipped with primary fire extinguishing equipment, non-mechanised fire-fighting tools and firefighting equipment as per table 4 of this Annex.

16. Water storage barrels to be installed next to the firebox shall have a capacity of at least 0.2 m3 and be fitted with buckets. Boxes shall be sized 0.5m3, 1.0m3 or 3.0m3 and fitted with a shovel. Sandboxes shall be designed for easy extraction of sand, avoiding the ingress of sediments.

17. Sand boxes shall be installed with shields in rooms or outdoor areas where flammable or combustible liquids may be spilled.

Table 1

Standards for fitting premises with portable fire extinguishers

Name of functional purpose of the premises and category of production or storage area (building, structure) by fire and explosion risk	Maximum room area protected by fire extinguishers of appropriate type, m2	Fire class	Number of fire extinguishers required, depending on type and volume of fire extinguisher enclosure
			Foam and water fire extinguishers with a capacity of 10 litres	Powder fire extinguishers with capacity, litre (extinguishing agent mass, kg)			Air-emulsion fire extinguishers with a capacity of 3 litres	Carbon dioxide fire extinguishers with capacity, litre (extinguishing agent mass, kg)
				2(2)	5(4)	10(9)		2(2)	3(5), 5(8)
A, B, C1- C4 (flammable gases and liquids)	200	А	2 ++	-	2 +	1 ++	1++	-	-
		В	4 +	-	2 +	1 ++	1+	-	-
		С	-	-	2 +	1 ++	-	-	-
		D	-	-	2 +	1 ++	1+	-	-
		(Е)	-	-	2 +	1 ++	-	-	2 ++
C1-С4 (solid combustibles and materials)	400	А	2 ++	4 +	2 ++	1 +	1++	-	2 +
		D	-	-	2 +	1 ++	1+	-	-
		(Е)	-	-	2 ++	1 +	-	4 +	2 ++
		С	-	4 +	2 ++	1 +	-	-	-
D and E	1,800	А	2 ++	4 +	2 ++	1 +	1++	-	-
		D	-	-	2 +	1 ++	1+	-	-
		(Е)	-	2 +	2 ++	1 +	-	4 +	2 ++
Public buildings	800	А	4 ++	8 +	4 ++	2 +	2++	-	4 +
		(Е)	-	-	4 ++	2 +	-	4 +	2 ++
Notes: 1. The "++" sign indicates fire extinguishers that are recommended for the protection facilities, the "+" sign indicates fire extinguishers that are permitted in the absence of the recommended ones and with appropriate justification, the "-" sign indicates fire extinguishers that are not permitted for the equipment of these protection facilities. 2. For extinguishing fires of different classes, powder fire extinguishers shall be provided with appropriate charges: for class A - ABC (E) powder; for classes B, C and (E) - BC (E) or ABC (E) and class D - D. 3. For extinguishing class D fires, air-emulsion fire extinguishers shall be provided with appropriate extinguishing agent charges and appropriate markings.

Table 2

Standards for equipping premises with portable fire extinguishers

Explosion and fire hazard category of the production or storage area (building, structure)	Maximum room area protected by fire extinguishers of appropriate type, m2	Fire class	Number of fire extinguishers required, depending on type and volume of fire extinguisher enclosure
			Air extinguishers with a capacity of 100 litres	Air-emulsion fire extinguishers with a capacity of 50 litres	Powder fire extinguishers with a capacity of 100 litres	Carbon dioxide fire extinguishers with a capacity of, litres
						25	80
A, B, C1- C4 (flammable gases and liquids)	500	А	1 ++	1 ++	1 ++	-	3 +
		В	2 +	1 ++	1 ++	-	3 +
		С	-	-	1 ++	-	3 +
		D	-	-	1 ++	-	-
		(Е)	-	-	1 +	2 +	1 ++
C1-С4 (solid combustibles and materials) and materials D	800	А	1 ++	1 ++	1 ++	4 +	2 +
		В	2 +	1 ++	1 ++	-	3 +
		С	-	-	1 ++	-	3 +
		D	-	-	1 ++	-	-
		(Е)	-	-	1 +	1 ++	1 +
Notes: 1. The "++" sign indicates fire extinguishers that are recommended for the protection facilities, the "+" sign indicates fire extinguishers that are permitted in the absence of the recommended ones and with appropriate justification, the "-" sign indicates fire extinguishers that are not permitted for the equipment of these protection facilities. 2. For extinguishing fires of different fire classes, powder fire extinguishers shall be provided with appropriate charges: for Class A - ABC (E) powder; for Class B, C and (E) - BC (E) or ABC (E) and Class D - D.

Table 3

Standards for equipping buildings, structures and areas with fire panels

Name of functional purpose of the premises and category of the premises or exterior technological installations by fire and explosion hazard	Maximum protected area per fire panel, m2	Fire class	Fire panel type
A, B, and C1- C4 (flammable gases and liquids)	200	А В (Е)	FP-А FP-В FP-Е
C1-C4 (solid combustibles and materials)	400	А Е	FP-А FP-Е
D and E	1,800	А В Е	FP-А FP-В FP-Е
Premises and open areas of enterprises (organisations) for the primary processing of crops	1,000	-	FP-AG
Premises for various purposes when welding or other flammable work is carried out	-	А	PFP
Note: the following symbols are used in table 3: FP-А — fire extinguisher panel for class A fires; FP-В — fire extinguisher panel for class B fires; FP-Е — fire extinguisher panel for class E fires; FP-AG - fire extinguisher panel for agricultural enterprises (organisations); PFP - portable fire extinguisher panel.

18. For premises and external technological installations of the AN, BN and VN categories on the fire and explosion hazard stock of sand in boxes shall be not less than 0.5 m3 for every 500 m2 of the protected area, and for premises and external technological installations of the GN and DN categories not less than 0.5 m3 for every 1 thousand m2 of the protected area.

19. Fire blankets, coarse wool fabrics or felt shall be used to extinguish fires of substances and materials which cannot burn without air access.

Fire blankets, coarse wool cloth or felt shall be sized not less than 1x1 m and shall be intended for extinguishing fires of substances and materials with an area not exceeding 50% of the area of the cloth to be used. The size of fabrics may be increased to 2x1.5 m or 2x2 m in areas where flammable and combustible liquids are used or stored.

Table 4

Standards for fitting fire extinguishing shields with non-mechanised fire-fighting tools and fire-fighting equipment

Name of primary fire extinguishing equipment, non-mechanised tools and inventory	Packing standards depending on the type of fire panel and fire class
	FP-А class А	FP-В class В	FP-Е class Е	FP-AG	PFP
Fire extinguishers: Air-foam fire extinguishers (AFF), 10 litres	2	2	-	2	2
powder fire extinguishers (PF) with a capacity, l (mass of extinguishing agent, kg):
10 (9)	1	1	1	1	1
5 (4)	2	2	2	2	2
carbon dioxide fire extinguishers (CDF) with capacity, litre (mass of extinguishing agent, kg) 5 (3)	-	-	2	-	-
Digging bar	1	1	-	1	1
Pike pole	1	-	-	1	-
Bucket	2	1	-	2	1
Fire blanket, coarse wool cloth or felt (felt blanket, non-combustible blanket)	-	1	1	1	1
Round-pointed shovel	1	1		1	1
Square-point shovel	1	1	1	1	-
Manurer fork	-	-	-	1	-
Water storage tank volume:
0.2 m3	-	-	-	1	-
0.02 m3	1	-	-	-	1
Sandbox	-	1	1	-
Note: for extinguishing fires of different classes, powder fire extinguishers shall be provided with appropriate charges: for class A - powder ABC (E), for class B (E) - BC (E) or ABC (E).

Table 5

Standards for equipping service facilities with primary fire extinguishing equipment

Name of facilities and installations	Surface area (m2 )	Name and quantity of primary fire-fighting equipment required
		Powder fire extinguishers (pcs.)	Carbon dioxide fire extinguishers (pcs.)	Fire extinguisher panel type FP-В (set)
Maintenance station	for every 100	2 - "PF-5" or 1 - "PF-10"	1 - "CDF-2"	-
Vehicle parking areas and garages: open parking areas	for every 100	2 - "PF-5" or 1 - "PF-10"	-	1
garages	per 1 garage	1 - "PF-2"	-	-
an administrative or security building;	Up to 100	2 - "PF-5" or 1 - "PF-10"	-	-
garage area	For every 100	2 - "PF-5" or 1 - "PF-10"	1 - "CDF-2"	1
Gas filling stations with a capacity of 500 or more refuellings per day (135 or more refuellings per peak hour)	-	4 - "PF-5" 2 - "PF-10" 1 - "PF-100"	2 - "CDF-2"
Gas filling stations with less than 500 refuellings per day (less than 135 refuellings per "peak hour")	-	2 - "PF-5" 1 - "PF-10" 1 - "PF-100"	2 - "CDF-2"
Operator's room, shop, catering point-(at the gas filling station)	For every 100	1 - PF-5	1 - "CDF-2"
Free-standing pavilions, kiosks, receptions, repair shops, currency exchange offices, containers from which consumer goods are sold, including those located in the areas of wholesale markets and bazaars.	up to and including 100	1 – “PF-5”	-	-
	For every 100	1 – “PF-5”	-	-
Built-in-attached to public and residential buildings and facilities: trade, consumer services, catering, sports and recreation facilities, libraries, pharmacies, medical offices, cash and settlement facilities, art workshops, dairy kitchens, museums and exhibitions.	до 100	2 – “PF-5” or 1 – “PF-10”	-	-
	For every 100	2 – “PF-5” or 1 – “PF-10”	-	-
offices, halls, discotheques, gaming establishments, currency exchange offices, post offices, photo shops, funeral parlours (rites), offices, repair shops, mini production facilities, shooting galleries, billiard rooms, copy and photocopy shops, travel agencies, transport agencies.	up to and including 100	2 – “PF-5” or 1 – “PF-10”	-	-
	For every 100	2 – “PF-5” or 1 – “PF-10”	-	-

Notes:

1. For facilities not included in the list in Table 5, the number of primary fire extinguishing equipment shall be established based on the requirements of Annex 1-6 hereto.

2. The number of fire extinguishers for motor vehicles shall be specified by Technical Regulation of the Customs Union "On the Safety of Wheeled Vehicles" (TR CU 018/2011).

3. For rail, water, sea and air transport, the number of primary fire extinguishing equipment shall be specified as per the requirements of duly approved standards.

4. Powder fire extinguishers may be replaced by air-emulsion fire extinguishers.

Annex 2 to the Fire Safety Rules

Distance in metres, with degree of fire resistance of kiosks and pavilions	I,II,III	IIIа. III6, IV, IVa, V
I, II, III	6	8
IIIа. III6, IV, IVa, V	8	10

Annex 3 to the Fire Safety Rules

Protective measures to prevent fires and explosions in the surgery

1. The drugs shall be drained after operation from the evaporator into a hermetically sealed receptacle to prevent self-ignition. The ether shall be drained slowly and must not be splashed. The ether remaining after anaesthesia must not be discharged into the sink.

Ether must not be poured from the evaporator into the receiving vessel in a free falling stream. Funnels of electrically conductive material shall be applied for this purpose, the funnels shall be earthed and the end of the funnel shall be reached to the bottom of the vessel. Otherwise the end of the grounded conductor shall be passed through the funnel to the bottom of the vessel so that the ether flows into the vessel through this conductor.

2. Once the anaesthetic has been drained, the evaporator, hoses and all removable parts of the anaesthetic apparatus shall be rinsed with warm water.

3. Inhalation anaesthesia machines shall be cleaned (washed) and decontaminated in compliance with departmental regulations.

4. No transfer of gases from one cylinder to another or the introduction of additional gases or drugs into a cylinder containing compressed gases shall be permitted in surgery. This shall be done in specially equipped rooms by trained personnel.

5. No open flames (matches, gas burners, lit matches), smoking or the use of electric heaters shall be permitted in operation and anaesthetic rooms. A heating pad shall be used to warm up the cylinder valve.

6. The temperature of exposed surfaces of equipment used in anaesthesia and operating theatres does not exceed 120°C.

7. Overheating of the bulb of endoscopic instruments shall be unacceptable.

8. No faulty or sparking electrical equipment may be used during anaesthesia.

9. All electromedical equipment used in hazardous areas must be explosion-proof.

10. No thermocouplers, diathermy machines, electrosurgical machines such as EN-57 and others, non-explosion-proof X-ray machines, defibrillators shall be used during anaesthesia with flammable anaesthetics.

Note. The use of the above apparatus shall be permitted, provided that non-flammable mixtures such as fluorotane, nitrous oxide, chloroform etc. are used, but the use of flammable disinfectants shall be prohibited.

11. Floors in operating rooms that are made of antistatic materials must be cleaned regularly to prevent a non-conductive film from forming (due to dirt deposits), which can cause the floor to lose its electrically conductive properties. No wax or varnish may be applied to the floor surface.

12. Parts of the anaesthetic apparatus must not be covered with adhesive tape (dielectric), non-antistatic rubber hoses must not be used for removing narcotic mixtures into the atmosphere, parts made of conductive material must not be replaced with parts made of dielectric material which have become unusable.

Note. All parts of anaesthetic machines shall be made of electrically conductive materials: bags, hoses, masks, breathing tubes and other parts of the breathing circuit, as well as gaskets, wheel covers shall be made of electrically conductive rubber, adapters shall be made of non-ferrous metal or electrically conductive plastic.

13. All parts of the anaesthetic machine shall be lubricated with a special grease. Endotracheal tubes and gauze swabs shall only be lubricated with pure glycerine.

14. Equipment belt drives shall not be placed within 0.25 metres of the floor in hazardous areas (high concentration of anaesthetic agent). Where belt drives are installed above the hazardous area, the belts shall be made of antistatic material with a resistivity of not more than 105 Ohm/m.

Lubricating belts with rosin, wax and other substances that increase surface resistance shall be prohibited.

15. Textile fabrics used in hazardous areas shall be impregnated with appropriate anti-static agents. Such fabrics shall be re-impregnated with antistatic agents after washing.

16. Any metallic and electrically conductive non-metallic parts of the equipment must be earthed to dissipate static electricity.

Non-metallic parts of the equipment shall be deemed electrostatically earthed when the resistance of any point on their external and internal surface to the earthing bar does not exceed 107Ohm. The rubber parts of the anaesthetic apparatus shall be dampened with water before the operation.

17. The following rules must be observed to prevent electrification of operating personnel:

1) operating room attendants' clothing shall be made of cotton fabric, closed and tight-fitting, not overly dry or overly starchy. It may be advisable to expose clothing and footwear to up to 80% humidity before use.

The patient shall wear cotton underwear. Clothing made of wool, silk as well as nylon, kapron and other synthetic materials, which are highly electrifying when moved, must not be worn in the operating room or other explosive areas and will lead to rapid accumulation of charges on the body;

2) The footwear of operating personnel shall be made of leather soles or conductive rubber soles, and special surgical overshoes made of cotton fabric shall be worn over these shoes. Shoes made of plastic, rubber or other dielectric soles must not be worn in the operating room;

3) the hair of operating room personnel shall be covered with a cap or headscarf made of cotton cloth.

18. Operating room personnel may not wear bracelets, rings, necklaces or other metal objects.

19. The hands of anaesthetic staff and the face of the patient shall be free of oil, ointment and lipstick.

20. The relative humidity in the operating room shall be monitored before and during the operation using a hygrometer or psychrometer. The air temperature shall be monitored. No flammable narcotic mixtures or anaesthetics may be used for anaesthesia if the relative humidity in the operating room is below 55%.

21. The safeguard against ignition and explosion shall involve the use of non-flammable anaesthetics (fluoroethane, chloroform, nitrous oxide, centran). Preventing explosions when working with flammable anaesthetics shall consist of eliminating the causes and sources of ignition.

22. Air samples shall be taken during surgery to monitor the ventilation system for the presence of drug vapours. The samples shall be taken from the area within the breathing zone of the surgical team members. The anaesthetic vapour content shall not exceed the prescribed maximum permissible levels.

23. The air in the operating room shall be tested for suspended solids and bacterial flora at least once a week to check the efficiency of the air purification filters. If bacterial flora appears in the air, no further operations shall be performed until the causes of the flora have been eliminated.

Annex 4 to the Fire Safety Rules

Primary firefighting equipment requirements for main and auxiliary petroleum product supply enterprises

Footnote. Amended by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall come into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Name of buildings, premises and production areas	Protected area	Carbon dioxide fire extinguishers		FFE-10 foam fire extinguishers	Powder fire extinguishers		Sandbox	2 x 1.5 m fire blanket
					PF-5 or PF-10	PF-100
		CDF-2	CDF-5 or CDF-8
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Tanker loading area for petroleum products	-	-	-	4	-	-	1	1
Rail loading rack single sided, double sided	For every 50 metres of length	-	-	2 4	1 2	-	1 2	1 2
Transmission pumping stations for petroleum products	50 m2	-	2	2	-	-	1	1
Instrumentation and control rooms	50 m2	-	2	-	-	-	-	-
Petroleum product storage in containers	200 m2	-	-	1	2	-	-	-
Petroleum product outlet locations for petroleum products in small containers	-	-	-	1	-	-	1	1
River and sea piers	For every 50 metres	-	2	2	2	-	1	1
Filling stations for petroleum products	50 m2	-	-	2	-	-	1	1
Manifold buildings	50 m2	2	-	2	-	-	1	1
Pumping station motor room	For each electric motor	1	1	-	-	-	-	-
Floating pumping stations		-	2	4	-	1	1	1
Storage areas for containerised petroleum products	100m2	-	-	3	2	-	1	1
laboratories	50 m2	1	-	2	-	-	-	-
Gas and electric welding room	50 m2	-	-	1	1	-	1	1
Autogas filling station: Station building Pumping and compressor room Vehicle cylinder filling stations	For the room	- - -	1 1 -	- 1 1	2 - 1	1 1 -	- - -	- - -
Regeneration units	100 m2	1	-	1	1	-	1	-
Service and amenity areas	200 m2	-	-	1	-	-	-	-
Computer centres, computer stations (bureaus), archives, libraries, design and engineering offices	100 m2	-	1					1
Copying and photocopying machine room	100 m2	-	1	1	-	-	-	-
Material storage facilities	50 m2	-	-	2	1	-	-	-
Boiler houses	100 m2	1	-	2	1	-	-	-
Water pumping station	For each electric motor	-	1	1	-	-	-	-
Parking garages	100 m2	-	1	2	1	-	1	-
Power plants and substations	100 m2	2	2	-	1	-	1	-
Sewage pump house of oily waste	50 m2	1	1	1	-	-	1	-
Biological treatment station	50 m2	-	-	1	1	-	1	-
Ozone treatment facility	25 m2	-	-	1	1	-	-	-
Other production and premises of Category A and B Categories C1-C4, D Category E	200 300 400	- - -	- - -	2 2 1	2 1 -	- 1 -	1 - -	1 - -

Note:

1. Panels with a set of: powder fire extinguishers - 2, boxes of sand - 1, thick cloth (asbestos, felt) - 1, fire crowbars - 2, axes - 2 shall be installed on the territory of enterprises for every 5000 m2.

2. Premises fitted with automatic fixed fire extinguishing installations shall be equipped with primary fire extinguishing equipment at a rate of 50 % of the quantity stated in this annex.

3. Where expensive apparatus and equipment are concentrated, the number of fire extinguishing equipment may be increased.

4. Primary fire-fighting equipment for the premises of installations not listed in this annex shall be assumed in the same way as for other rooms (installations), depending on their fire hazard).

5. The number of fire extinguishers in any category A, B, C1-C4 premises shall be as specified in this annex, but shall be not less than 2, in administrative, service and amenity buildings not less than 2 per floor.

Annex 5 to the Fire Safety Rules

Permit to perform hot work

"___" _________ 20 ___

Facility __________________________________________________

This is to certify that ________________________________________

(Full name)

is authorised to perform ____________________________________

please specify which firing operations and location) after the following measures have been taken to ensure fire safety of the work: ______________________________

The permit is valid

from "__" AM/PM "__" __________ 20 ___

to "__" AM/PM "__" __________ 20 ___

Chief Engineer _______________

(signature)

Permit extended

from "__" AM/PM "__" __________ 20 ___

to "__" AM/PM "__" __________ 20 ___

Chief Engineer _______________

(signature)

Work execution ___________________________________________

(please specify type of works)

Work is carried out subject to the following additional fire safety requirements.

_______________________________________________________

from "___" AM/PM "___" ______ 20 ___

Permit extended:

to "___" AM/PM "___" ______ 20 ___

Instructions on fire safety measures and the implementation of the measures proposed in the permit have been received by:

______________________________________

(signature of the person performing the work)

Annex 6 to the Fire Safety Rules

Height of the welding point above the floor or adjacent area, in metres	Minimum radius of cleaning area, in metres
0	5
2	8
3	9
4	10
6	11
8	12
10	13
above 10	14

Annex 7 to the Fire Safety Rules

Standards for primary fire extinguishing equipment for buildings, structures and outbuildings under construction or reconstruction

Footnote. Amended by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

Buildings, premises, warehouses and installations	Units of measure	Number of primary fire extinguishing means
		FFE-5 fire extinguishers	Boxes with a volume of 0.5 m2 with sand and a shovel	Water drums with capacity of 250 l and 2 buckets	Fire protection cloths 2x2m
1	2	3	4	5	6
Buildings under construction and renovation	For 200 m2 floor area	1*	1	1	-
Construction scaffolding	For every 20 m of scaffolding length (per floor)	1*	-	-	-
	For every 100 m of scaffolding length (per floor)	-	-	1**	-
Office premises	For 200 m2 floor area	1*	-	-	-
Carpentry and woodworking workshops, workrooms	For 100 m2	1 ***	1	1	-
Enclosed storage of timber and combustibles (sawdust, foam)	For 100 m2	1***	-	1	-
Storage rooms with combustible materials	For 100 m2	1**	1	1	-
Open timber yards	For 300 m2 storage room area	1 ****	-	-	-
Coverings with combustible insulation or combustible roofs	For 200 m2 storage room area	1	1	1	-
Open storage for round timber	For 500 m2 storage room area	1 ****	-	-	-
Closed storage of non-combustible materials	For 400 m2 storage room area	1***	-	1	-
Tar stores for flammable and combustible liquids	For 50 m2 floor area	1****	1***	-	-
Calcium carbide storage	For 100 m2 floor area	-	1	-	-
Storage of cylinders with compressed, liquefied and dissolved gases	For 200 m2 floor area	-	1	-	-
Working platform for concreting the shaft of high-rise reinforced concrete pipes	For 200 m2 floor area	1	-	-	-
Protective slab inside the structure under construction	For 200 m2 floor area	3	1	1	-
Cradle unit for cooling tower construction	For 200 m2 floor area	8	-	-	-
Storage and preparation room for working compounds of corrosion protection and waterproofing materials	For 200 m2 floor area	3	1	-	3
Installation locations for heat generators, heat exchangers	Aggregate	2	1	-	-
Open parking areas	100 m2	1	1	-	1
Gas and electric welding workshops	200 m2	1	1	-	-
Courtyard	200 m2	1	-	1	-

But at least two fire extinguishers per floor.

** At least two barrels per floor.

*** But at least two fire extinguishers per workshop or each individual store.

**** But at least two fire extinguishers and one sand box. The sand box must contain a 1.5x1.5 m fire blanket.

Note:

1. The number of primary fire-fighting equipment required in warehouses and installations not included in this table shall be based on the provision approved by the relevant ministries.

2. In addition to the fire-fighting equipment provided herein, fire stations (cabinets, panels) with the following set of fire-fighting equipment (tools) shall be installed on the construction site of warehouses, temporary buildings, axes - 2; crowbars and shovels - 2; iron plasters - 2; buckets painted in red - 2; fire extinguishers - 2.

Footnote. Paragraph 2 as reworded by Decree No. 919 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2017 (shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication).

Annex 8 to the Fire Safety Rules

Footnote. The Rules as supplemented by Annex 8 as per Decree No. 921 of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 13.12.2019 (shall be enacted ten calendar days after the date of its first official publication).

Document form

Water supply network survey report for water discharge

_____________________

"___"__________20__

The Commission composed of:

Chairman ____________________________________________________

Members of the Commission __________________________________________________

_________________________________________________________________

inspected the water supply network with fire hydrants installed therein.

Inspection results:

Type of water supply network: _____; diameter: _____ millimetre (hereinafter referred to as mm).

Mains pressure: atmosphere (hereinafter referred to as atm.)______________________;

Size of fire hydrants installed ______________________;

Method of water yield inspection ________________________________;

Actual water yield: _____ litres per second (hereinafter referred to as l/s __

Required water yield: __________ l/s.

Opinion of the Commission: ____________________________________________

Members of the Commission: ________________________________________

(signature)

_________________________________________

(signature)

Document form

Fire hydrant inspection report

______________________

"___"__________20__

Organisation name, that performed the inspection:

____________________________________________________________

The Commission composed of:

Chairman ________________________________________________

Members of the Commission _________________________________________

Fire hydrant characteristics and markings:

the name, address and trademark of the manufacturer _______________

manufacturer's designation ___________________

factory number _____________________________________________

fire hydrant height, _____________________ mm;

nominal bore of the inside diameter of the enclosure, __________________;

year of manufacture __________________________________________________

Conditions of inspection _________________________________________

Data on measuring instruments and test equipment: _____

_____________________________________________________________

Inspection results:

serviceability of the manhole cover and manhole lid, covers and nipple threads,

the upper square of the boom and fire hydrant body

________________________________

the functionality of the drainage system _________________________

presence of water in the fire hydrant body and well ____________

tightness of the valve (gate valve) as well as connections and seals at operating pressure ________________________________________________

operability of the fire hydrant when a fire hydrant is installed on it

_____________________________________________________________

the opening or closing force of the fire hydrant ________________

water flow (water output) in the pressure range of the water supply network from 0.4 to 0.6 MPa. ______________________________________________________

Method of water yield survey _____________________________

Actual water yield: _______ l/s.

Required water yield: __________ l/s.

Opinion of the Commission: _________________________________________

Members of the Commission: __________________________________________

(signature)

Document form

Test report on the operability of the internal fire water supply systems

__________________

"____" ___________ 20___

Name of the operating organisation

_________________________________________________________________

Name of the service organisation _________________________

_________________________________________________________________

Date and time of the tests ___________________________________________

The Commission composed of:

Chairman ____________________________________________________

(organisation name, position, first name, surname and patronymic (if any)

Members of the Commission _________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

(organisation name, position, first name, surname and patronymic (if any)

performed a water yield test of the internal fire-fighting water supply system:

________________________________________________________________

(name of building, fire compartment)

Riser and fire hydrant numbers

_________________________________

Fire hydrant valve type

______________________________________

Hand-held fire barrel type

_______________________________________

Fire hose length and diameter ____ metre (-s) (hereinafter referred to as "m"), _____mm

Fire pump type

_____________________________________________

Fire pump head with closed fire hydrants

___________MPa

As required by the laws and regulations in force in the Republic of Kazakhstan:

______________________________________

the consumption of a "dictating" fire hydrant ___________________________ l/s

(allowable) pressure at the "dictating" fire hydrant ______________________ MPa (allowable)

the number of fire hydrants to be tested simultaneously

_____ piece(s) (hereinafter referred to as "pcs").

Test results

Water yield of the internal fire-fighting water supply during the period of the day of highest water consumption for household needs from ____ AM/PM to ____ AM/PM. Represents at least l/s that ____________________ meets (does not meet) the requirements of (number and name of the project) the regulations in force in the Republic of Kazakhstan.

The shut-off valves may be moved manually (without any additional technical means) from one end position to the other; no leakage of valve seals or stem seals after at least three cycles of opening and closing, diameter of diaphragms according to design data diaphragm diameter corresponds to design data.

Test report

Functionality of fire hydrant valves ________________________

(meets, does not meet)

the requirements of national, interstate standards, normative legal acts in force in the territory of the Republic of Kazakhstan.

Chairman of the Commission ____________________________________________

(signature, surname, first name, patronymic (if any)

Members of the Commission __________________________________________________

(signature, surname, first name, patronymic (if any)

Document form

Internal fire water supply test report for water yield

___________________

"____" ___________ 20___

Name of the operating organization

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

Facility name ____________________________________________

_________________________________________________________________

(building, fire compartment)

Name of the service organization

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

Date and time of the tests ____________________________________________

Number of riser pipes and fire hydrants to be tested ____________________;

Fire hydrant valve type ______________________________________;

Hand-held fire barrel type _______________________________________;

Fire hose length and diameter _____________ m, ______________ mm;

Fire pump type _____________________________________________;

Fire pump head with closed fire hydrants __________ MPa

As required by the laws and regulations in force in the Republic of Kazakhstan:

the consumption of a "dictating" fire hydrant __________________________ l/s;

(allowable)

pressure at the "dictating" fire hydrant ____________________MPa;

(allowable)

the number of fire hydrants tested simultaneously_____ pcs.

Results of internal fire water supply tests for water yield by "dictating" fire hydrant

Test number	Number of riser pipes - fire hydrants as per hydraulic diagram (diameter)	Outlet diameter, mm	Length of hose line, m	Pressure, MPa		Required consumption, l/s	Required height of the compact part of the jet, m	Test results
				measured	required

Conclusion on the results of the tests

Minimum drainage of the internal fire water supply (the 'dictating' tap - furthest from the pump and the uppermost fire hydrants of each riser pipe) when operating __________

________________________________________________________________

(of a single tap or when more than one tap is working together)

in the quantity of _____ pcs. _________________________________________

(indicate the numbers of taps and trunks)

is at least:

pressure _____ MPa; consumption_____ l/s; height of the compact part of the jet _____ m;

that _________________________________________________ the requirements

(meets, does not meet)

of national, interstate standards, regulations in force in the territory of the Republic of Kazakhstan.

The tests have been performed by_________________________________________

(organisation name, position,

________________________________________________________________

surname, first name, patronymic (if any)

Document form

Fire hydrant valve test report

Name of the operating organisation ________________________

Facility name ____________________________________________

(building, fire compartment)

Name of the service organisation _________________________

Date and time of the tests

___________________________________________

Fire hydrant valves type

_____________________________________

Fire pump type

_____________________________________________

The pressure at the "dictating" closed fire hydrant is ____________ MPa.

Fire hydrant valve test results

Standpipe number - tap number	Tap diaphragm number	Diaphragm diameter, mm		Number of "Open - Close" cycles of the valve	Tightness (presence of leaks)	Test results
		allowable	measured

Conclusion on the results of the tests

Test results of fire damper operability tests (valve shut-off device can be moved manually from one end position to another without additional technical means, no leakage through the valve shut-off device or stem seal after several cycles of opening and closing the valve and compliance of the diaphragm diameter with the design data)

________________________________________________________________

(meets, does not meet)

the requirements of the national, inter-state standards and regulations in force in the territory of the Republic of Kazakhstan.

The tests have been performed by _____________________________________________

(organisation name, position,

________________________________________________________________

surname, first name, patronymic (if any)

Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 16 наурыздағы № 131 қаулысымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 16.03.2022 № 131 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Азаматтық қорғау туралы" 2014 жылғы 11 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңы 11-бабының 15) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса бepiліп отырған Өрт қayiпciздiгi қағидалары бекітілсін.

2. Мыналардың күші жойылды деп танылсын:

1) "Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 желтоқсандағы № 1682 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 15, 253-құжат);

2) "Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне өзгерiстер енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2013 жылғы 23 шілдедегі № 735 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістердің 50-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 42, 623-құжат).

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 қаулысымен бекiтiлген

Өрт қауiпсiздiгi қағидалары
1. Жалпы ережелер
Ұйымдық-техникалық iс-шаралар
Жалпы ережелер

1. Осы Өрт қауіпсіздігі қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Азаматтық қорғау туралы" 2014 жылғы 11 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабының 15) тармақшасына сәйкес әзірленген және адамдарды, мүлікті, қоғам мен мемлекетті өрттен қорғау мақсатында өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-1. Объектілерді пайдалану кезінде осы Қағидалардың және белгіленген тәртіппен бекітілген, объектілерді пайдалану кезінде өрт қауіпсіздігі талаптары қамтылған басқа да нормативтік құқықтық актілердің талаптарын сақтау қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 1-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-2. Объектіде өрт қауіпсіздігін меншік нысандарына қарамастан, объектілердің иелері, ұйымдардың, кәсіпорындардың басшылары, сондай-ақ дара кәсіпкерлер (бұдан әрі – ұйым басшысы) қамтамасыз етеді. Ұйымдардың басшылары өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында белгіленген тәртіппен жұмыстардың жекелеген учаскелерінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жауаптыларды тағайындайды.

Ескерту. Ереже 1-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-3. Ұйым басшысы осы Қағидаларға 1-1-қосымшаға сәйкес әрбір объектіге қатысты (жеке тұрғын үйлерді қоспағанда) олардың өрт қауіптілігіне сәйкес келетін өртке қарсы режимді белгілейтін өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықты бекітеді.

Ескерту. Ереже 1-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-4. Түтін жою жүйелерімен, өртті анықтау мен сөндірудің, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру мен оларды эвакуациялауды басқарудың автоматты қондырғыларымен жабдықталған ғимараттар мен құрылыстарды пайдалану (оның ішінде тұрғын үй-пайдалану) үшін жауапты ұйымдардың басшылары көрсетілген жүйелерді жарамды күйде ұстайды.

Ескерту. Ереже 1-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-5. Ұйым басшысы өрт сөндіру және өрт сигнализациясы қондырғыларының, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру және оларды эвакуациялауды басқару, түтіннен қорғау және өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің, өртке қарсы есіктердің, клапандар мен люктердің, өртке қарсы қалқалардағы, үй-жайлардағы, ғимараттар мен құрылыстардағы ойықтарды өзге де толтырғыштардың, адамдарды қорғау және құтқару құралдарының жобалау құжаттамасына сәйкес келуін және олардың үнемі жарамды жұмыс күйінде болуын қамтамасыз етеді.

Қондырғыны (жекелеген желілерді, хабарлағыштарды), өртке қарсы қорғау жүйесін немесе құралдарын өшіруге байланысты техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды орындау кезеңінде ғимараттар мен құрылыстарды өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі қосымша шараларды іске асырмай пайдалануға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 1-5-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-6. Объектілерде мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерді ұйымдастыру тәртібі Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2014 жылғы 7 қарашадағы № 782 бұйрығымен бекітілген Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің қызметін жүзеге асыру қағидаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9931 болып тіркелген) сәйкес айқындалады.

Ескерту. Ереже 1-6-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Ұйымдардың жұмыскерлері тек өрт қауіпсіздігі мәселелері бойынша нұсқаулықтан өткеннен кейін ғана жұмыс істеуге жіберіледі, ал жұмыстың ерекшелігі өзгергенде ықтимал өрттердің алдын алу және оларды сөндіру бойынша қосымша оқудан өтеді. Ұйымдардың жұмыскерлері мен халықты өрт қауіпсіздігі шараларына оқыту тәртібі мен өрт қауіпсіздігі шараларына оқыту жөніндегі оқу бағдарламаларының мазмұнына қойылатын талаптарды азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті орган белгілейді.

Ескерту. Ереже 1-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-1. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының жұмысқа қабілеттілігі мен сенімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында объектілердің өзгешеліктері мен өндірістік процестердің ерекшеліктерін ескере отырып, өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын техникалық күтіп-ұстау жөніндегі ведомстволық (салалық, объектілік) қағидалар мен нұсқаулықтар әзірленеді.

Ескерту. Ереже 2-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-2. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға берген сәттен бастап әрбір объектіде техникалық қызмет көрсетуді және жоспарлы-алдын ала жөндеуді жүргізу ұйымдастырылады.

Ескерту. Ереже 2-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-3. Өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарына техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу жұмыстарын пайдаланушы ұйым осы жұмыстарды орындау бойынша білікті мамандар болған кезде дербес жүргізеді.

Арнайы оқытылған қызмет көрсетуші персонал болмаған жағдайда, өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарына техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша регламенттік жұмыстар дайындаушы зауыттардың техникалық құжаттамасын ескере отырып жасалатын жылдық жоспар-графикке және регламенттік жұмыстарды жүргізу мерзімдеріне сәйкес ұйымдармен шарт бойынша жүзеге асырылады.

Ескерту. Ереже 2-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-4. Ғимараттардың өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарының (автоматты өрт сигнализациясы және өрт сөндіру қондырғыларының, түтіннен қорғау, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру және оларды эвакуациялау жүйелерінің және қол өрт сөндіргіштерінің) тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін ұйым басшысының бұйрығымен өртке қарсы қорғау жүйелерін пайдалану, бастапқы өрт сөндіру құралдарын сатып алу, жөндеу, олардың сақталуы мен іс-әрекетке әзірлігі, техникалық қызмет көрсетуді (қол өрт сөндіргіштерін қайта зарядтау) және жоспарлы-алдын ала жөндеуді уақтылы және сапалы жүргізу үшін жауапты лауазымды адам тағайындалады.

Өрт сөндіргіштерді пайдалану және техникалық қызмет көрсету "Өрт техникасы. Өрт сөндіргіштер. Пайдалануға қойылатын талаптар" ҚР СТ 1487 талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. Ереже 2-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-5. Объектіде өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын білікті пайдалану және техникалық жарамды күйде күтіп-ұстау үшін басшының бұйрығымен мынадай персонал тағайындалады:

1) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға жауапты адам;

2) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына қызмет көрсетуге шарт болмаған кезде, өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету және оларды жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды орындау үшін мамандар. Мамандарды оқытуды өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға жауапты адам объектінің басшысы бекіткен бағдарлама бойынша жүргізеді.

Ескерту. Ереже 2-5-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-6. Кезекші персоналдың үй-жайларында, эвакуациялау жоспарларын және өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықтарды орналастыру орындарында өртке қарсы қызметтің "101" және бірыңғай кезекшілік-диспетчерлік қызметтің "112" телефон нөмірлері көрсетілген тақташалар ілінеді.

Кезекші персонал өзіне жүктелген функцияларға сәйкес ғимараттың барлық есіктерінің құлыптары кілттерінің жиынтығымен қамтамасыз етіледі.

Кілттердің қосалқы жиынтығы ғимараттың бірінші қабатындағы кезекші персоналдың (күзет) үй-жайында сақталады.

Әрбір кілт оның қай құлыпқа тиесілі екендігі жазылған биркамен қамтамасыз етіледі.

Кезекші персонал телефон орнатылған үй-жайларда орналасады және түнде ғимаратта қалған ересектер мен балаларды есепке алу журналын ерікті нысанда жүргізеді.

Ескерту. Ереже 2-6-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-7. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға жауапты адам:

1) осы Қағидалардың талаптарының орындалуын;

2) шарт бойынша графикке және күнтізбелік жұмыс жоспарына сәйкес техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды бақылауды және қабылдауды;

3) уақтылы техникалық қызмет көрсетуді және жоспарлы-алдын ала жөндеуді жүргізуді ұйымдастыру жолымен өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын жұмысқа қабілетті күйде ұстауды;

4) қызмет көрсетуші және кезекші персоналды оқытуды, сондай-ақ қорғалатын үй-жайларда жұмыс істейтін адамдарға өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғылары іске қосылған кездегі іс-қимылдар бойынша нұсқама беруді;

5) қажетті пайдалану құжаттамасын әзірлеуді және оны жүргізуді;

6) мынадай:

дайындаушыларға – өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының жинақталмаған немесе техникалық құжаттамаға сәйкес келмейтін техникалық құрылғылары мен жабдығын жеткізген кезде;

монтаждау ұйымдарына – сапасыз монтаждау анықталған кезде;

қызмет көрсететін ұйымдарға – өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету мен жоспарлы-алдын ала жөндеуді уақтылы және сапалы жүргізбегені үшін наразылықтарды уақтылы беруді қамтамасыз етеді.

Ескерту. Ереже 2-7-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-8. Өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарына техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды, бастапқы өрт сөндіру құралдарының болуын және олардың жай-күйін тексерулерді есепке алу арнайы журналда немесе техникалық қызмет көрсетуді және жоспарлы-мәжбүрлі жөндеуді басқарудың автоматтандырылған жүйесінде көрсетіледі.

Ескерту. Ереже 2-8-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-9. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсетуді және оларды жоспарлы-алдын ала жөндеуді объектінің білікті мамандары немесе осы қызмет түрін шарт негізінде жүзеге асыратын ұйымдар (бұдан әрі – орындаушы) орындайды. Ұйыммен өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету және оларды жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды жүргізуге шарттың болуы объект басшысын осы Қағидалардың талаптарын орындау үшін жауапкершіліктен босатпайды.

Ескерту. Ереже 2-9-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-10. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету мен оларды жоспарлы-алдын ала жөндеу:

1) жоспарлы профилактикалық жұмыстарды жүргізуді;

2) ақауларды жоюды және ағымдағы жөндеу жүргізуді;

3) дұрыс пайдалану мәселелерінде орындаушының тапсырыс берушіге көмек көрсетуін қамтиды.

Ескерту. Ереже 2-10-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-11. Техникалық қызмет көрсету, жоспарлы-алдын ала жөндеу мерзімділігі мен жұмыстардың көлемдері қызмет көрсетілетін өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының техникалық құралдарына арналған пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес белгіленеді және шартта көрсетіледі.

Ескерту. Ереже 2-11-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-12. Ұйым басшысы объектілерде қызмет көрсетуші персонал үшін "Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар" және "Кезекші (жедел) персоналға арналған нұсқаулықтар" әзірлеп, оны бекітеді.

Ескерту. Ереже 2-12-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-13. Объектіге қызмет көрсететін персонал немесе орындаушы белгіленген мерзімдерде регламенттік жұмыстарды жүргізеді және тиісті пайдалану құжаттамасын толтырады.

Ескерту. Ереже 2-13-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-14. Ұйым басшысы өрт автоматикасы жүйелерімен және қондырғыларымен жабдықталған объектіде мынадай құжаттаманың:

1) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына жобалау-сметалық құжаттамасының;

2) орындау құжаттамасының (жұмыс сызбалары жиынтығының), жасырын жұмыстардың (олар болған жағдайда), сынақтар мен өлшеулер актілерінің;

3) осы Қағидаларға 1-2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға қабылдау актісінің;

4) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының құрамына кіретін техникалық құралдарға паспорттардың;

5) осы Қағидаларға 1-3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының монтаждалған аспаптары мен жабдығы ведомосының;

6) газбен өрт сөндіру қондырғыларының (олар болған кезде) баллондарын өрт сөндіргіш құрамдармен зарядтауға паспорттардың;

7) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтың;

8) техникалық қызмет көрсету жөніндегі жұмыс регламентінің;

9) техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеудің жоспар-графигінің;

10) осы Қағидаларға 1-4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалану журналының;

11) ұйым басшысы бекіткен жедел (кезекші) персоналдың жұмыс графигінің;

12) кезекші және қызмет көрсететін персоналдың, техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу жұмыстарын жүргізуге жауапты адамның лауазымдық нұсқаулықтарының, техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу жүргізуге ұйыммен шарт көшірмесінің (ұйымдар қызмет көрсететін объектілерде);

13) еркін нысанда құлақтандыру және эвакуацияны басқару жүйелерін пайдалана отырып, адамдарды эвакуациялау бойынша объект персоналының жаттығу жүргізу журналының (ол болған кезде) болуын қамтамасыз етеді.

Ескерту. Ереже 2-14-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-15. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғылары кезекші (жобалық) жұмыс режимінде тұрақты ұсталады.

Ескерту. Ереже 2-15-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-16. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын өшіруге байланысты жүргізілетін техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды орындау кезеңінде объектінің әкімшілігі өрт автоматикасы жүйелерімен және қондырғыларымен қорғалатын объектілердің өрт қауіпсіздігін қосымша іс-шаралармен қамтамасыз етеді.

Ескерту. Ереже 2-16-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-17. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының құрамына кіретін техникалық құралға құжаттамада көрсетілген қызмет мерзімі өткеннен кейін, сондай-ақ өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғылары істен шыққан жағдайларда, осы жүйелер мен қондырғыларды мақсаты бойынша одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында оларға техникалық куәландыру жүргізіледі.

Ескерту. Ереже 2-17-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-18. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын техникалық куәландыруды тапсырыс беруші, орындаушы өкілдерінің, қажет болған жағдайда, басқа да ұйымдар мамандарының міндетті қатысуымен комиссия жүргізеді.

Ескерту. Ереже 2-18-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-19. Куәландыру нәтижелері осы Қағидаларға 1-5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын куәландыру актісімен ресімделеді.

Ескерту. Ереже 2-19-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-20. Ғимараттар мен құрылыстарда (тұрғын үйлерден басқа) кез келген қабатта бір мезгілде 10 немесе одан астам адам болған жағдайда, адамдарды қауіпсіз эвакуациялауды жүргізу, өртке қарсы қызметті шақыру және өрт сөндіру бөлімшелері келгенге дейін өрт сөндіруді ұйымдастыру бойынша ұйым жұмыскерлерінің іс-қимыл жасау тәртібін қамтитын, өрт шығу кезінде адамдарды эвакуациялау жоспары әзірленеді және ғимараттың әр қабатында, қабаттан эвакуациялық шығу жолдарында дәліздің ұзындығы бойымен 20 м сайын, одан аспайтын қашықтықта ілінеді.

Ескерту. Ереже 2-20-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-21. Адамдардың тұруына арналған ғимараттарда, сондай-ақ адамдар жаппай келетін ғимараттарда (құрылыстарда) өрт кезінде электр энергиясын өшірген жағдайда, кезекші персонал жұмысқа қабілетті жай-күйдегі электр фонарьларымен қамтамасыз етіледі. Фонарьлар санын ұйым басшысы объектінің ерекшеліктеріне байланысты, бірақ әрбір кезекшіге кемінде 1 фонарьдан анықтайды.

Ескерту. Ереже 2-21-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-22. Адамдар тәулік бойы болатын ғимараттар (мектеп-интернаттар, қарттар мен мүгедектер үйлері, балалар үйлері, ауруханалар) үшін әзірленген өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықта адамдарды өздігінен эвакуациялау, сондай-ақ ұйым персоналының өздігінен эвакуациялануға қабілетсіз адамдарды тәуліктің жарық және қараңғы уақыттарында эвакуациялау нұсқалары қамтылады.

Ескерту. Ереже 2-22-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-23. Мектеп-интернаттардың, қарттар мен мүгедектер үйлерінің, балалар үйлерінің және ауруханалардың басшылары:

1) күн сайын өртке қарсы қызмет белгілеген уақытта шығу ауданында объект орналасқан өрт сөндіру бөліміне әрбір объектідегі адам саны туралы ақпаратты хабарлайды;

2) жарты жылда кемінде бір рет ғимараттың өртке қарсы қорғау жүйесінің барлық элементтерінің жұмысқа қабілеттілігін тексерумен қатар, персоналдың өрт кезіндегі іс-қимылдары бойынша оқу-жаттығулар өткізуді қамтамасыз етеді.

Ескерту. Ереже 2-23-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-24. Белгіленген тәртіппен әзірленген және бекітілген жобалау-сметалық құжаттамасыз ғимараттар мен құрылыстардың функционалдық мақсатын өзгертуге, оларға күрделі жөндеу, техникалық қайта жарақтау, реконструкциялау және қайта жоспарлау жүргізуге жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-24-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-25. Ғимараттар мен үй-жайларды жалға алған кезде жалдаушылар, егер жалға алу шартында өзгеше айтылмаса, осы Қағидалардың ғимараттардың осы типіне арналған талаптарын орындайды.

Ескерту. Ереже 2-25-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-26. Барлық өндірістік және қойма үй-жайлары үшін, сондай-ақ сыртқы технологиялық қондырғылар үшін жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі санаттары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы № 230 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген) Электр қондырғыларын орнату қағидаларының (бұдан әрі – № 230 бұйрық) талаптарына сәйкес аймақтардың кластары анықталып, үй-жайлардың есіктерінде тиісті белгілермен белгіленеді.

Өрт қауіптілігі жоғары жабдықтың жанында қауіпсіздік белгілері орнатылады.

Өндіріс процестерінде жарылыс-өрт қауіптілігі көрсеткіштері зерттелмеген заттар мен материалдарды қолдануға, сондай-ақ оларды басқа заттармен және материалдармен бірге сақтауға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-26-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-27. Ғимараттар мен құрылыстар олардың пайдаланылу циклінің барлық кезеңдерінде өртке қарсы қызметті шақыру үшін байланыс құралдарымен, жарамды бастапқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етіледі. Объектілерді бастапқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз ету нормалары осы Қағидаларға 1-6-қосымшада келтірілген.

Бастапқы өрт сөндіру құралдарын, байланыс құралдарын, сондай-ақ өрт сөндіру автоматикасы жүйелерін орналастыру орындары көрсетілген құралдарды көзбен көру қиындық келтірсе, тиісті өрт қауіпсіздігі белгілерімен белгіленеді.

Ескерту. Ереже 2-27-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-28. Есіктердің өздігінен жабылуына арналған құрылғылар жарамды күйде ұсталады.

Өртке қарсы есіктер мен түтіннен құрылғылардың (шымылдықтардың, экрандардың, перделердің) еркін жабылуына кедергі келтіретін қандай да бір құралды орнатуға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-28-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-29. Өрттің шығуына әкелуі мүмкін ақаулары бар жабдықта, қондырғылар мен станоктарда, сондай-ақ температураның, қысымның тиісті режимдерін және қауіпсіздік шарттарымен регламенттелген басқа да параметрлерді бақылауды қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптары мен технологиялық автоматика өшірілген кезде жұмыстарды жүргізуге жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-29-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-30. Конструкциялар мен олардың әрленуінің қажетті отқа төзімділігін қамтамасыз ету және өрт қауіптілігін төмендету үшін оттан қорғау құралдарын қолдануға жол беріледі.

Отқа төзімділіктің барлық дәрежесіндегі ғимараттарда (отқа төзімділіктің V дәрежесін қоспағанда) шатыр жабындарының тіреуіші мен жанғыш материалдардан жасалған қоршауы оттан қорғағышпен өңделуі тиіс.

Оттан қорғау құрамдарын (сіңіргіштерін) жағу жұмыстарын жүргізу оттан қорғау құралына арналған техникалық құжаттаманың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. Ереже 2-30-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-31. Ұйым басшысы оттан қорғайтын тозаңды құрамдардың, оттан қорғау майларының, сылақтың, құрылыс конструкцияларының плиталармен, табақты және басқа да оттан қорғау материалдарымен қаптамалардың, жанғыш өңдеу және жылуды оқшаулау материалдарының, ауа өткізгіштердің, жабдық пен эстакадалардың металл тіректерінің зақымдануларын жоюды қамтамасыз етеді, сондай-ақ дайындаушы зауыттың нұсқаулығына сәйкес оттан қорғау өңдеуінің (сіңіргішінің) жай-күйін тексеруді жүзеге асырады.

Оттан қорғау өңдеуінің (сіңіргішінің) жай-күйі техникалық құжаттамада көрсетілген мерзімдерде немесе жылына кемінде бір рет сынақ хаттамасы толтырылып тексеріледі.

Ескерту. Ереже 2-31-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-32. Өртке қарсы тосқауылдардың әртүрлі инженерлік және технологиялық коммуникациялармен (оның ішінде электр сымдарымен және кабельдермен) қиылысқан жерлерінде пайда болған ойықтар мен саңылаулар қажетті отқа төзімділік шегі мен түтін-газ өткізбеуді қамтамасыз ететін жанбайтын материалдармен бітеледі.

Ескерту. Ереже 2-32-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-33. Ұйымдардың ғимараттары мен құрылыстарында (жеке тұрғын үйлерді қоспағанда):

1) жобалау нормаларында көзделген жағдайлардан басқа, жертөлелер мен цокольдік қабаттарда тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, пиротехникалық бұйымдарды, жанғыш газы бар баллондарды, аэрозоль орамасындағы тауарларды, целлулоидты және басқа да жарылыс-өрт қаупі бар заттар мен материалдарды сақтауға және қолдануға;

2) шатырларды, техникалық қабаттарды, желдету камераларын және басқа да техникалық үй-жайларды өндірістік учаскелер, шеберханалар ұйымдастыру үшін, сондай-ақ өнімді, жабдықты, жиһаз бен басқа да заттарды сақтау үшін пайдалануға;

3) лифт холдарында қоймалар, дүңгіршектер, шағын дүкендер және басқа да осындай үй-жайларды орналастыруға және пайдалануға, сондай-ақ жанғыш материалдарды сақтауға;

4) қабаттардағы дәліздерден, холдардан, фойеден, тамбурлардан және баспалдақ алаңдарынан эвакуациялық шығу жолдарының жобада көзделген есіктерін, эвакуациялау жолдарында өрттің қауіпті факторларының таралуына кедергі келтіретін басқа да есіктерді алып тастауға;

5) нәтижесінде адамдарды қауіпсіз эвакуациялау жағдайлары нашарлайтын, өрт сөндіргіштерге, өрт крандарына және басқа да өрт қауіпсіздігі құралдарына қол жеткізу шектелетін немесе автоматты өртке қарсы қорғау жүйелерінің (автоматты өрт сигнализациясының, стационарлық автоматты өрт сөндіру қондырғыларының, түтін жою жүйелерінің, құлақтандыру және эвакуациялауды басқару жүйелерінің) әрекет ету аймағы азаятын көлемдік-жоспарлау шешімдерін өзгертуді жүргізуге;

6) балкондар мен лоджияларда есіктерді, люктерді, жанама секцияларға өтетін жерлерді және эвакуациялау сатыларына шығу жолдарын жиһазбен, жабдықпен немесе басқа да заттармен үйіп тастауға, балкон араларындағы сатыларды демонтаждауға, сондай-ақ пәтерлердің балкондары мен лоджияларындағы люктерді дәнекерлеуге;

7) тез тұтанғыш және жанғыш сұйықтықтарды қолдана отырып, үй-жайларды жинауға және киім-кешекті жууға, сондай-ақ қатып қалған құбырларды дәнекерлеу лампаларымен және ашық отты қолданатын басқа да тәсілдермен жылытуға;

8) май сіңген сүрткіш материалды жинамай қалдыруға;

9) ғимараттың барлық қабаттарының терезелерінде және жертөлелердің терезелеріндегі шұңқыршаларда (қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін түзеу және арнайы мекемелердің, мекемелердің қоймаларының, кассаларының, қару-жарақ бөлмелерінің, құпия бөлімдерінің, прекурсорларды сақтау және олардың айналымы үй-жайларын қоспағанда) торларды орнатуға;

10) балкондарды, лоджияларды және түтінденбейтін баспалдақ алаңдарына апаратын галереяларды шынылауға;

11) баспалдақ алаңдары мен дәліздерде қоймалар (қосалқы үй-жайлар) орнатуға, сондай-ақ баспалдақ сатыларының астында және баспалдақ алаңдарында заттарды, жиһаз бен басқа да жанғыш материалдарды сақтауға жол берілмейді. Бірінші және цокольдік қабаттардың баспалдақ сатыларының астында орталық жылу беруді басқару тораптарына, су өлшеу тораптарына және жанбайтын материалдардан жасалған қалқалармен қоршалған электр қалқандарына арналған үй-жайларды ғана орналастыруға жол беріледі;

12) ғимараттардың өндірістік және қойма үй-жайларында (отқа төзімділігі V дәрежелі ғимараттардан басқа) антресольдарды, қалқаларды, тұрмыстық қызмет көрсету орындарын, қоймаларды, шағын кеңселерді және жанғыш материалдардан салынған басқа да кіріктірілген үй-жайларды орналастыруға;

13) жеке қорғау құралдарын орнату және құтқару құрылғыларын бекіту орындарына өту жолдарын үйіп тастауға және жабуға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-33-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-34. Ғимараттар мен құрылыстардың шатырларындағы сыртқы өрт сөндіру сатылары мен қоршаулары жарамды күйде күтіп-ұсталады және оларда бес жылда кемінде бер рет "Металл құрылыс конструкциялары. Сыртқы стационарлық өрт сөндіру сатылары мен шатыр қоршаулары. Жалпы техникалық шарттар" ҚР СТ 2218-2012 талаптарына сәйкес пайдалану сынақтары жүргізіледі.

Ескерту. Ереже 2-34-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-35. Бір мезгілде 50-ден астам адамның болуына арналған үй-жайларда, сондай-ақ бір мезгілде 15-тен астам адамның болуына арналған жертөле мен цокольдік қабаттардың үй-жайларында кемінде екі эвакуациялық шығу жолы көзделеді.

Отқа төзімділігі IV және V деңгейдегі ғимараттар мен құрылыстарда бір мезгілде 50 және одан астам адамның бірінші қабаттағы үй-жайларға ғана болуына жол беріледі.

Ескерту. Ереже 2-35-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-36. Шатыр үй-жайларының, сондай-ақ технология шарттары бойынша адамдардың тұрақты болуы талап етілмейтін техникалық қабаттар мен жертөлелердің есіктері мен люктері құлыпталады. Көрсетілген үй-жайлардың есіктері мен люктеріне кілттердің сақталатын орны туралы ақпарат ілінеді.

Ғимараттардың, құрылыстар мен құрылымдардың жертөлесі және цокольдік қабаттарының терезе ойықтарының шұңқыршалары қоқыстан және басқа заттардан уақтылы тазартылады. Терезелердегі тиектер ішінен кілтсіз ашылады.

Ескерту. Ереже 2-36-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-37. Пайдаланылған сүртетін материалдар қақпақпен жабылатын, жанбайтын материалдан жасалған контейнерлерге жиналады. Жұмыс ауысымы аяқталғаннан кейін көрсетілген контейнерлердің ішіндегісі ғимараттардан тыс шығарылады.

Ескерту. Ереже 2-37-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-38. Майлармен, лактармен, бояулармен және басқа да тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтармен жұмыс істейтін адамдардың арнайы киімі осы мақсатқа арнайы бөлінген орындарда орнатылған металл шкафтарда ілінген күйінде сақталады.

Ескерту. Ереже 2-38-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-39. Биіктігі 1 қабаттан жоғары витраждары бар ғимараттарда әрбір қабаттың деңгейіндегі витраждарда орнатылған түтін өткізбейтін, жанбайтын диафрагмалардың конструкцияларын бұзуға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-39-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-40. Эвакуациялық жолдар мен шығу жолдарын пайдалану кезінде жобалау шешімдерін және стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы құжаттардың (оның ішінде эвакуациялық жолдар мен шығу жолдарын жарықтандыру, олардың саны, өлшемдері және көлемдік-жоспарлау шешімдері бойынша, сондай-ақ эвакуациялау жолдарында өрт қауіпсіздігі белгілерінің болуы бойынша) талаптарын сақтау қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 2-40-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-41. Ашылу бағыты нормаланбайтын мынадай:

1) Ф1.3 және Ф1.4 сыныпты үй-жайлардың;

2) А және Б үй-жайларынан басқа, бір мезгілде 15-тен аспайтын адам болатын үй-жайлардың;

3) ауданы 200 м2 аспайтын қоймалардың;

4) санитарлық тораптардың;

5) 3-типтік баспалдақ алаңдарына шығу жолдарының есіктерінен басқа, эвакуациялау жолдарындағы есіктер ғимараттан шығу бағытына қарай ашылады.

Ескерту. Ереже 2-41-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-42. Эвакуациялық шығу жолдарының есіктеріндегі тиектер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленетін жағдайларды қоспағанда, оларды ішінен кілтсіз еркін ашу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

Ескерту. Ереже 2-42-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-43. Автономды қоректендірілетін және эвакуациялау жолдарында қолданылатын электр желісінен қосылатын "Шығу", "Эвакуациялық (қосалқы) шығу", "Эвакуациялық шығу есігі" деген көлемді жарықтандырылған өрт қауіпсіздігі белгілері жарық индикациясы қосылып, жарамды күйде күтіп-ұсталады.

Эвакуациялық жарықтандыру жұмыс істейтін жарықтандырудың электрмен қоректендіргіші тоқтаған кезде автоматты қосумен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 2-43-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-44. Эвакуациялық жолдар мен шығу жолдарын пайдалану кезінде:

1) эвакуациялық жолдар мен шығуларды (оның ішінде өтетін жерлерді, дәліздерді, тамбурларды, галереяларды, лифт холдарын, баспалдақ алаңдарын, баспалдақ сатыларын, есіктерді, эвакуациялық люктерді) түрлі материалдармен, бұйымдармен, жабдықпен, өндірістік қалдықтармен, қоқыспен және басқа да заттармен үйіп тастауға, сондай-ақ эвакуациялық шығу есіктерін бекітіп тастауға;

2) шығу тамбурларында (пәтерлер мен жеке тұрғын үйлерді қоспағанда) киім кептіргіштер мен ілгіштерді, гардеробтарды орналастыруға, сондай-ақ керек-жарақтар мен материалдарды (оның ішінде уақытша) сақтауға;

3) эвакуациялау жолдарында табалдырықтарды (есіктердің ойықтарындағы табалдырықтардан басқа) орнатуға, ішкі жағынан қолмен ашу және ашық күйінде бұғаттау мүмкіндігі жоқ қозғалмалы және көтеріліп-түсірілетін есіктер мен қақпаларды, айналатын есіктер мен турникеттерді, сондай-ақ басқа (қайталайтын) эвакуациялау жолдары болмаған кезде немесе көрсетілген құрылғыларды қолмен ашуға және ашық күйінде бұғаттауға мүмкіндік беретін техникалық шешімдер болмаған кезде адамдарды еркін эвакуациялауға кедергі келтіретін басқа да құрылғыларды орнатуға жол берілмейді. Құрылғыларды автоматты немесе қашықтықтан ашу және бұғаттау тәсілін қолмен басқарылатын тәсілге қосымша қолдануға жол беріледі;

4) отқа төзімділігі V дәрежедегі ғимараттардан басқа, эвакуациялау жолдарындағы едендерді, қабырғалар мен төбелерді өңдеу, қаптау және бояу үшін өрт қауіптілігі сыныбына сәйкес келмейтін жанғыш материалдарды қолдануға;

5) баспалдақ алаңдарының, дәліздердің, холдар мен тамбурлардың өздігінен жабылатын есіктерін ашық күйінде бекітуге, сондай-ақ оларды алып тастауға;

6) түтінденбейтін баспалдақ алаңдарындағы ауа аймақтарының терезе жапқыштарын шынылауға немесе жабуға;

7) есіктер мен фрамугаларды шынылауда қиыстырылған шыныны жай шынымен ауыстыруға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-44-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-45. Үй-жайдың технологиялық, көрме және басқа жабдығын орналастырған кезде жобалау нормаларына сәйкес баспалдақ алаңдарына және басқа да эвакуациялау жолдарына өтетін эвакуациялық өту жолдары қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 2-45-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-46. Адамдар жаппай келетін үй-жайларда кілемдер, кілем төсемшелері және өзге де еден жабындары еденге берік бекітіледі.

Ескерту. Ереже 2-46-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-47. Адамдардың тұруына арналған ғимараттардың ішінде орналастырылатын газ баллон қондырғыларын орналастыру және пайдалану Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2017 жылғы 9 қазандағы № 673 бұйрығымен бекітілген Газбен жабдықтау жүйелері объектілерінің қауіпсіздігі жөніндегі талаптарға (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15986 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. Ереже 2-47-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-48. Тұрмыстық газ аспаптарын пайдалану кезінде жиһазды және басқа жанғыш материалдарды орналастыру жақын жердегі вертикаль қабатқа дейін көлденеңінен кемінде 0,2 м және осы бұйымдарға жақын жерде ілінген көлденең қабаттың үстіне дейін тігінен кемінде 0,7 м қашықтықта жүзеге асырылады.

Ескерту. Ереже 2-48-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-49. Тұрмыстық газ аспаптарын (оның ішінде асхана плиталарын, су жылытатын қазандарды, газ мұнараларын) газбен жабдықтауға арналған газ баллондары (жұмыс және қосалқы) ғимараттардан тыс жапсарлас салынған үйлерде немесе ғимаратқа, цокольдік және жертөле қабаттарына кіретін жерлерден кемінде 5 м қашықтықтағы қабырғаның тұйық аралық қабырғасында жанбайтын материалдардан жасалған шкафтарда орналастырылады.

Газ баллондарына арналған жапсарлас салынған құрылыстар мен шкафтар құлыпталады және желдету үшін жалюзимен, сондай-ақ "Отқа қауіпті. Газы бар баллондар" деген ескерту жазуымен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 2-49-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-50. Ғимараттар мен құрылыстардағы қоқыс өткізгіштер жобада көзделген клапандармен қамтамасыз етіледі. Клапандар жабық күйде болады, жарамды етіп күтіп-ұсталады және ысырмасында нығыздағышпен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 2-50-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-51. Қоқыс жинағыштар камераларының есіктері үнемі құлыптаулы ұсталады.

Ескерту. Ереже 2-51-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-52. Ғимараттар мен жерүсті құрылыстарындағы лифтілер мен көтергіштер (өрт лифтілерін қоспағанда) өрт шыққан кезде негізгі отырғызу қабатына автоматты түрде түсіріледі, ал жерасты құрылыстарында – жоғарғы қабатқа көтеріледі және тоқтан ажыратылады.

Ескерту. Ереже 2-52-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-53. Эскалаторлардың (траволаторлардың) жетектері өрт шыққан кезде автоматты түрде ажыратылады.

Ескерту. Ереже 2-53-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-54. Ғимараттар мен құрылыстар, сондай-ақ сыртқы технологиялық қондырғылар жобада көзделген найзағайдан қорғаудың жарамды құрылғыларымен жабдықталады.

Ескерту. Ереже 2-54-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-55. Найзағайдың және статикалық электр зарядтарының қайталайтын көріністерінен қорғау үшін технологиялық аппараттардың барлық металл конструкцияларында, резервуарларда, газ өткізгіштерде, мұнай өткізгіштерде, мұнай өнімдерін өткізгіштерде және тез тұтанатын немесе жанғыш сұйықтықтар, сондай-ақ жанғыш газдар айналатын, сақталатын немесе қайта өңделетін ғимараттардың ішінде және ашық кеңістікте орналасқан басқа да құрылғыларда қорғаныш жерге тұйықтағыш көзделеді.

Ескерту. Ереже 2-55-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-56. Персоналды электр тогымен жарақаттанудан қорғауға арналған жерге тұйықтау құрылғыларын немесе найзағайдан қорғағышты статикалық электр зарядтарын бұру үшін пайдалануға жол беріледі.

Ескерту. Ереже 2-56-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-57. Ғимараттарда, құрылыстарда орналастырылған технологиялық жабдық пен құбыржолдар, сондай-ақ сыртқы технологиялық қондырғылар мен эстакадалар № 230 бұйрықтың талаптарына сәйкес қорғаныш жерге тұйықтағышпен қамтамасыз етіледі.

Ғимараттар мен құрылыстардың технологиялық құбыржолдарын жерге тұйықтайтын (нөлдейтін) өткізгіштер ретінде пайдалануға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-57-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-58. Металл эстакадалар және оларға төселген металл құбыржолдар эстакаданың басында және соңында, сондай-ақ олардың ұзындығы бойымен кемінде 300 м сайын өзара және қорғаныш жерге тұйықтау құрылғыларымен жалғанады.

Ескерту. Ереже 2-58-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-59. Ток бұрғыштар өзара, жерге тұйықтағыш құрылғылармен және технологиялық аппараттармен дәнекерлеу арқылы жалғанады.

Ескерту. Ереже 2-59-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-60. Технологиялық процестерінде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар, сондай-ақ жанғыш бу мен газдар айналатын өнеркәсіптік кәсіпорындардың кәріз желісі гидравликалық ысырмалармен қамтамасыз етіледі. Әрбір гидравликалық ысырмадағы сұйықтық қабатының биіктігі кемінде 0,25 м етіп қабылданады. Гидравликалық ысырмалардың конструкциясы оларды мезгіл-мезгіл тазарту мүмкіндігімен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 2-60-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-61. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар қолданылатын ғимараттар мен құрылыстардың нөсер, өндірістік және біріктірілген кәріз жүйелерінің құбыржолдары арқылы жалынның таралуын болдырмайтын гидравликалық ысырмалар (сифондар) үнемі жарамды күйде күтіп-ұсталады.

Гидравликалық ысырмалары ақаулы немесе дұрыс орындалмаған кәріз жүйелерін пайдалануға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-61-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-62. Технологиялық процестерінде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар, сондай-ақ жанғыш булар мен газдар айналатын кәсіпорындардың өндірістік және біріктірілген кәріз жүйелері бүкіл ұзындығы бойымен жабық күйде ұсталады.

Кәріздерді байқайтын құдықтар қақпақтармен жабылады және 0,1 м қабат құм төгіледі.

Ескерту. Ереже 2-62-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-63. Аумағында ғимараттар, құрылыстар және (немесе) жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша АН, БН және ВН санаттарындағы сыртқы технологиялық қондырғылар орналасқан кәсіпорындардың өндірістік және біріктірілген кәріз жүйелеріне жинау кезіндегі өндірістік ағынды судың температурасы 400С-ден аспауы тиіс.

Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды кәріз жүйелеріне (оның ішінде авария кезінде) ағызуға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-63-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-64. Құрылыс, күрделі жөндеу, реконструкциялау және (немесе) техникалық қайта жарақтау аяқталғаннан кейін пайдалануға берілетін объектілерде тұрмыстық және өнеркәсіптік аспаптарға жағу үшін газ өткізетін құбыржолдар өрт кезінде үй-жайдағы ортаның температурасы 100оС-ге жеткен кезде, газ өткізгішті автоматты түрде жабатын жылу сезгіш ілгекті құрылғылармен (клапандармен) жабдықталады. Көрсетілген құрылғылар (клапандар) үй-жайда барынша ықтимал биіктікте, тікелей ажырату құрылғысының, газ есептегіштің және газ өткізгіштегі басқа да арматураның алдында орнатылады.

Ескерту. Ереже 2-64-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-65. Жылу сезгіш ілгекті құрылғыларды (клапандарды):

1) отқа төзімділігі V дәрежелі ғимараттарда, сондай-ақ газ өткізгіштері ғимараттың шегінен тыс орналасқан және газ талдағыш немесе автоматты өрт сигнализациясы іске қосылған кезде газ өткізгішті жабатын электрмагниттік клапанмен жабдықталған ғимараттарда;

2) газ өткізгіштері электрмагниттік клапанмен жабдықталған, ал газ жағатын қондырғылары бар үй-жайлары автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен қорғалған қауіпті өндірістік объектілердің ғимараттарында орнатпауға жол беріледі.

Ескерту. Ереже 2-65-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-66. Газ баллондары сақталатын және пайдаланылатын ғимараттарға (оның ішінде жеке тұрғын үйлерге) немесе құрылыстарға кіретін жерде "От қаупі бар. Газы бар баллон" деген жазуы бар өрт қауіпсіздігінің ескерту белгілері орналастырылады.

Ескерту. Ереже 2-66-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-67. Ұйым басшысы аммиакты салқындату қондырғыларының машина және аппараттар бөлімдерінің үй-жайларын жарылыс кезінде (оның ішінде оңай тасталатын конструкцияларды, сындырылатын панельдерді, арнайы шыныларды, терезе блоктарының ашылатын фрамугаларын) қираудан қорғауға арналған құрылғылардың жобалау-сметалық құжаттамаға сәйкес келуін және олардың үнемі жарамды күйде болуын қамтамасыз етеді.

Салқындату камераларының және салқындатқыш агрегаттардың үй-жайларын тікелей мақсатынсыз пайдалануға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-67-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-68. Ғимараттар мен құрылыстарда адамдар жаппай келетін іс-шараларды (оның ішінде спорттық және мәдени-ойын-сауық іс-шараларын) өткізу уақытында аммиакты салқындату қондырғыларына техникалық қызмет көрсетуге және оларды жөндеуге жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-68-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-69. Салқындату камераларының өртке қарсы белдіктеріне ойықтар салуға, құбырлар өткізуге, бекіткіштер орнатуға, сондай-ақ оларды жанғыш материалдармен қаптауға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-69-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-70. Салқындатқыш агрегаттарды салқындату камераларының тамбурларында орналастыруға жол берілмейді.

Тұздықпен салқындату камералары бар салқындатқыш қондырғыларды сыртқа қарай немесе басқа үй-жайлардан есіктермен бөлінген дәліз арқылы шығу жолы бар машина бөлімінде ғана орналастыруға жол беріледі.

Ескерту. Ереже 2-70-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-71. Пайдалану және жөндеу процесінде жобада көзделген салқындату камераларының жанбайтын жылу оқшаулағышын жанатын жылу оқшаулағышпен ауыстыруға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 2-71-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-72. Өрт сөндіру қондырғыларының қолмен қосу құрылғылары, өрт сөндіргіштердің бекіту-іске қосу құрылғысы және өрт шкафтарының есіктері пломбаланады.

Ескерту. Ереже 2-72-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-73. Өрт шкафтары оларда өрт краны жабдығының жинағын және өрт сөндіргіштің өрт сөндіру заты зарядының массасы кемінде 5 кг кемінде екі қол өрт сөндіргішін, сондай-ақ адамдардың жеке қорғану және құтқару құралдарын орналастыру мүмкіндігімен кез келген үш нұсқада (аспалы, жапсарлас және кіріктіріле) орнатылады.

Ескерту. Ереже 2-73-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Ғимараттар мен құрылыстардың электр қондырғыларын
ұстау тәртібі

3. Электр қондырғыларының барлық ток жүргізу бөліктері, тарату құрылғылары, аппараттары мен өлшеуіш аспаптары, сондай-ақ бөлгіш түріндегі сақтандыру құрылғылары, ажыратқыштары және барлық өзге де іске қосатын аппараттары мен аспаптары тек жанбайтын негізге (мрамор, текстолит, гетинакс) орнатылады.

4. Сымдар мен кәбілдердің талсымдарын жалғау, ұштау және тармақтау өртке қатысты қауіпті ауыспалы кедергілерді болдырмау үшін сығымдау, дәнекерлеу, балқытып біріктіру немесе арнайы қысқыштар көмегімен жүргізіледі.

5. Сымдар мен кәбілдердің талсымдары жалғанатын және тармақталатын жерлері, сондай-ақ жалғаушы және тармақтаушы қысқыштар осы сымдар мен кәбілдердің тұтас жерлері талсымдарының оқшаулағышына тең етіп оқшауланады.

6. Оқшаулағыш тіреуіштерде төселген сымдардан басқа, сымдар мен кәбілдердің жалғанымы мен тармақталуы жалғаушы және тармақтаушы қораптарда, жалғаушы және тармақтаушы қысымдардың оқшауланған корпустарында, құрылыс конструкцияларының арнайы қуыстарында, электр орнату бұйымдарының, аппараттардың және машиналардың корпустарының іштерінде орындалады. Оқшаулағыш тіреуіштерде төсегенде сымдарды жалғау немесе тармақтау тікелей оқшаулағыштың жанында, клицтерде немесе олардың үстінде, сондай-ақ роликте орындалады.

Жалғаушы және тармақтаушы қораптар қорғағыш қақпақтармен қамтамасыз етіледі.

6-1. Үй-жайлардағы электр қондырғылары мен электр аспаптары жұмыс уақыты (ауысымы) аяқталғаннан кейін тоқсыздандырылады.

Авариялық жарық түсіру, өрт сөндіру және өртке қарсы сумен жабдықтау қондырғылары, өрт және күзет-өрт сигнализациясы кернеуде қосулы болады. Басқа электр қондырғылары мен электр техникалық бұйымдарды (оның ішінде тұрғын үй-жайларда), егер бұл олардың функционалдық мақсаты мен негіздеме және (немесе) пайдалану жөніндегі нұсқаулық талаптарында көзделсе, кернеуде қалдыруға жол беріледі.

Ескерту. Ереже 6-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-2. Жанғыш шатырлардың, қалқалардың, сондай-ақ жанғыш заттардың, материалдар мен бұйымдардың ашық қоймаларының (қатарлардың, шөмелелердің) үстінде электр сымдарының әуе желілерін төсеуге және пайдалануға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 6-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-3. Электр қозғалтқыштары, шырағдандар, өткізгіштер, тарату құрылғылары жанғыш тозаңнан айына кемінде екі рет, ал шаң көп бөлінетін үй-жайларда айына кемінде төрт рет тазартылады.

Ескерту. Ереже 6-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-4. Электр қондырғыларын пайдалану кезінде:

1) дайындаушы кәсіпорынның нұсқаулығында баяндалған қауіпсіздік талаптары бұзылған электр желілері мен электр энергиясын қабылдағыштарды, өрттің шығуына (ұшқындауға, қысқа тұйықталуға, кабельдер мен сымдардың оқшаулағышының шамадан тыс қызуына, автоматты басқару, аварияға қарсы және өртке қарсы қорғау жүйелерінің істен шығуына) әкелуі мүмкін ақаулары бар электр қабылдағыштарын пайдалануға, сондай-ақ оқшаулағышы зақымданған немесе қорғағыш қасиеттері жойылған электр сымдары мен кабельдерін пайдалануға;

2) зақымданған және бекітілмеген розеткаларды, ажыратқыштарды, басқа электр қондырғылары бұйымдарын пайдалануға;

3) конструкциясында көзделген жылу реттегіштер болмаған немесе ақау болған кезде электр қыздырғыш аспаптарын қолдануға;

4) электр шамдары мен шырағдандарды қағазбен, матамен және басқа жанғыш материалдармен орауға, сондай-ақ шырағданның конструкциясында көзделген қалпақтары (шашыратқыштары) және қорғаныш торлары алынып қалған шырағдандарды пайдалануға;

5) электр үтіктерді, электр плиткаларын, электр шәйнектерін және басқа электр қыздыру аспаптарын дайындаушы кәсіпорынның нұсқаулығында көзделген болса, өрттің шығу қаупін болдырмайтын арнайы тұғырықтарсыз (қоректендіру цокольдерінсіз, қыздырғыш дөңгелектерсіз) пайдалануға;

6) барлық жарылыс-өрт қаупі және өрт қаупі бар үй-жайларда электр қыздыру аспаптарын қолдануға;

7) стандартты емес (қолдан жасалған) электр қыздыру аспаптарын қолдануға, калибрленбеген балқығыш ендірмелерді және шамадан тыс жүктеме мен қысқа тұйықталудан қорғайтын қолдан жасалған басқа аппараттарды пайдалануға;

8) электр қалқандарының, электр қозғалтқыштарының және іске қосу аппаратурасының жанында жанғыш (оның ішінде тез тұтанатын) заттар мен материалдарды орналастыруға (жинауға);

9) жарылыс қаупі және өрт қаупі бар аймақтарда дайындаушы зауыттың жарылыстан және (немесе) өрттен қорғау деңгейі мен түрінің белгіленімі жоқ электр жабдығын қолдануға;

10) электр сымдары мен кабельдерінің жалғамалары мен ұштарын оқшаулаусыз қалдыруға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 6-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-5. Стационарлық жабдықтың, күштік және жарықтандыру желісінің электр сымдарының жай-күйін тексеру, сымдардың, кабельдер мен жерге тұйықтау құрылғыларының оқшаулағышының кернеуін сынау және өлшеу пайдалануға беру кезінде, одан әрі график бойынша, бірақ үш жылда кемінде бір рет жүргізіледі. Өлшеулердің нәтижелері актімен (хаттамамен) ресімделеді.

Ескерту. Ереже 6-5-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-6. Софиттерді орнату және пайдалану кезінде бекіткіш конструкциялар мен жарық ұстайтын және шағылыстыратын экрандар ретінде жанғыш материалдарды пайдалануға жол берілмейді.

Прожекторлар мен софиттер жанғыш конструкциялар мен материалдардан кемінде 0,5 м, ал линзалық прожекторлар кемінде 2 м қашықтықта орналастырылады.

Прожекторлар мен софиттерге арналған жарық сүзгіштер жанбайтын материалдардан дайындалады.

Ескерту. Ереже 6-6-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-7. Жабық тарату құрылғыларының үй-жайлары мен дәліздерінде сақтауға арналған үй-жайларды орналастыруға, сондай-ақ электр техникалық жабдықты, қосалқы бөлшектерді, жанғыш сұйықтықтары бар сыйымдылықтарды және әртүрлі газдары бар баллондарды сақтауға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 6-7-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-8. Кабельдік құрылыстардың секциялық қалқаларының есіктері өздігінен жабылатындай, ғимараттан эвакуациялау жолына қарай ашылатындай етіп көзделеді және ысырмаларында нығыздағыштармен қамтамасыз етіледі.

Кабельдік құрылыстарды пайдалану кезінде көрсетілген есіктер жабық күйінде болады және бекітіледі.

Кабельдік үй-жайлардың желдету жағдайы бойынша егер өздігінен жабылатын есіктердің жабылуы үшін өрт кезінде құрылыстың тиісті бөлігінде өрт сигнализациясы импульсінен іске қосылатын автоматты құрылғылар қолданылатын болса, оларды ашық күйінде бекітуге жол беріледі.

Ескерту. Ереже 6-8-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-9. Металл қораптарға төселген кабель желілері жанбайтын материалдармен нығыздалады, ал қораптың өзі мынадай жерлерде:

1) басқа кабельдік құрылыстарға кіретін жерде;

2) кабельдік қораптардың көлденең учаскелерінде әрбір 30 м сайын, сондай-ақ электр кабельдері бар басқа қораптарға тармақтарында;

3) кабельдік қораптардың тік учаскелерінде әрбір 20 м сайын отқа төзімділік шегі кемінде EI 45 қалқалармен бөлінеді.

Қалқалар арқылы өткен кезде жабындардың әрбір белгісінде осындай отқа төзімді нығыздағыштар қосымша жасалады.

Металл қораптарға төселген кабель желілерінің нығыздалған жерлері қораптардың сыртқы қабырғаларында қызыл жолақтармен белгіленеді. Қажет болған жағдайларда, қосымша түсіндірме жазбалар орындалады.

Ескерту. Ереже 6-9-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-10. Төселетін кабельдер және металл қабаттардың металл қабықтарын қорғау үшін қолданылатын тоттануға қарсы жабындар жанбайтындай етіп көзделеді.

Ескерту. Ереже 6-10-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-11. Май толтырылған кабельдерге май беруді (сіңіруді) қамтамасыз ететін құрылғылардың үй-жайларында осы қондырғыға қатысы жоқ жанғыш материалдар мен бұйымдарды сақтауға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 6-11-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6-12. Электр қондырғылар мен тұрмыстық электр аспаптарының ақаулары (кабельдер мен сымдардың оқшаулағышының шамадан тыс қызуы немесе зақымдануы, түтін шығуы, ұшқындауы) анықталған кезде олар дереу токтан ажыратылады. Оларды тек ақаулар жойылғаннан кейін ғана қайта қосуға жол беріледі.

Ескерту. Ереже 6-12-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

7. Уақытша электр желілерін орнатуға және пайдалануға жол берілмейді. Құрылыс және уақытша жөндеу-монтаждау жұмыстарын жүргізу орындарын қоректендіретін уақытша иллюминациялық қондырғылар мен электр сымдары ерекшелік ретінде болуы мүмкін. Уақытша электр желісінің кернеуі 36 Вольттан, ал аса қауіпті орындарда (аса ылғалды учаскелер, құдықтар, металл резервуарлар, қазандықтар) 12 Вольттан аспауы тиіс.

8. Тасымалды шамдар қорғағыш шыны қалпақтармен және торлармен жабдықталады. Осы шамдар мен басқа да тасымалды электр аппаратурасы үшін ықтимал механикалық әсерлерді ескере отырып, арнайы осы мақсатқа арналған иілгіш кәбілдер мен мыстан жасалған сымдар қолданылады.

9. Автоматты өрт сөндіру, өрт дабылы, авариялық жарық беру қондырғыларын қоректендіру үшін енгізу-тарату құрылғысынан бастап электр қуатын тұтынушыға дейін дербес электр желісі көзделеді.

10. Құрылыс алаңындағы уақытша электр сымы оқшауланған сымнан жасалып, арқанға ілінеді және жұмыс орындарынан кемінде 2,5 метр, өтетін жерлерден 3 метр, өту жолдарынан 6 метр биіктікте берік тіреулерге орнатылады.

11. Құрылыс алаңы аумағында жарықтандыру прожекторлары жеке тіреулерге орнатылады.

Прожекторларды жанғыш материалдардан жасалған жабындарда және полимерлі жылытқыштары бар ғимараттарда орнатуға жол берілмейді.

Ғимараттар мен құрылыстардың жылыту жүйелерін
ұстау тәртібі

12. Өндірістік және басқа да үй-жайларда пеш жағуды жылыту құралдарын пайдалану кезінде өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулық алған, арнайы бөлінген адамдар (пеш жағушылар) жүргізеді.

13. Ғимараттар мен құрылыстарда (тұрғын үйлерді қоспағанда) пеш жағу жұмыс аяқталғанға дейін кемінде екі сағат бұрын, ал тәулік бойы адамдар болатын объектілерде ұйықтағанға дейін екі сағат бұрын тоқтатылады.

Балалар күндіз болатын балалар мекемелерінде пеш жағу балалар келгенге дейін кемінде бір сағат бұрын аяқталады.

14. Шатырларда барлық түтін құбырлары мен түтін арналары өтетін қабырғаларды әктеу қажет.

14-1. Жылыту пештері мен жүйелерінің түтін құбырлары, мұржалары және басқа элементтері тікелей жылу беру маусымының алдында, сондай-ақ жылу беру маусымы ішінде кемінде:

1) үш айда бір рет – жылыту пештері үшін;

2) екі айда бір рет – үздіксіз от жағылатын пештер мен ошақтар үшін тазартылады.

Түтін арналары өтетін шатырларда барлық түтін құбырлары мен қабырғалары әктеледі.

Асхана плиталары және үздіксіз (ұзақ мерзімді) от жағылатын басқа да пештер айына кемінде бір рет тазартылып тұрады.

Ескерту. Ереже 14-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

15. Отын беру жүйесінен сұйық отынның ағуына немесе газдың ағып кетуіне жол берілмейді.

16. Жылу генераторларын пайдалану кезінде мынадай талаптар сақталады:

1) отынға арналған сыйымдылықтың көлемі, оны орналастыру және ауа жылытқышқа беру осы аппараттарға паспорттық деректер мен техникалық шарттардың талаптарына сәйкес болуы қажет;

2) жанарғылар жалынды үзбей және агрегаттың жылу жүктемесін қажетінше реттеу шегінде оны жанарғы ішіне өткізбей тұрақты жұмыс істеуі қажет.

17. Жылу шығаратын аппараттарды пайдалану кезінде:

1) отын өткізгіштердің герметикалығы бұзылған аппаратта және ондағы тиек клапаны ақаулы болса, форсунка корпусы жылу шығаратын аппаратпен тығыз жалғанбаса, түтін жолдары, электр қозғалтқыштары мен қорғау аппараттары жарамсыз болса, сондай-ақ электр қозғалтқыштың жылу қорғағышы болмаса және өзге де ақаулықтар кезінде жұмыс істеуге;

2) ашық отын бактары бар аппаратта жұмыс істеуге;

3) ретке келтірілмеген форсункамен жұмыс істеуге (отын беру бұзылса);

4) аппарат пен шығыс бактарының жанында жану тобы Г3-Г4 материалдарынан жасалған қоршаулар орнатуға;

5) отын өткізгіштерді ашық отпен қыздыруға;

6) жұмыс істейтін қоспаны көру тесігі арқылы жағуға;

7) жылу шығаратын аппарат жұмыс істеп тұрған кезде шырақтардың электродтары арасындағы саңылауды реттеуге;

8) ауа жинау коллекторларында қорғағыш торы болмағанда және ақаулы болғанда жылу шығаратын аппараттың жұмыс істеуіне;

9) жұмыс істеп тұрған жылу шығаратын аппараттарды қараусыз қалдыруға немесе оларды қарауды балаларға тапсыруға;

10) жылу шығаратын аппараттарды пайдалану шарттарын бұзуға, оларды осы мақсатқа бейімделмеген үй-жайларда (орындарда) орналастыруға;

11) түтін құбырларының, желдеткіш арналарының жарамды жай-күйін және оларда тартқыштың бар-жоғын тексермей, әртүрлі отын түрлерімен жұмыс істейтін жылу шығаратын жабдықты пайдалануға жол берілмейді.

17-1. Сұйық отынмен жұмыс істейтін аппараттар авариялық төгілу кезінде отын багындағы бүкіл отын мөлшері сиятын металл науаға орнатылады. Көрсетілген науаға құм немесе басқа да жанбайтын адсорбент толтырылады.

Ескерту. Ереже 17-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-2. Тұрғын үй-жайларда тұтану температурасы 61^oС-ден төмен сұйық отынмен жұмыс істейтін жылу беру аппараттарын, сондай-ақ жылу беру жүйелерінде жылу тасымалдағыш ретінде ыстық сұйықтықтарды пайдалануға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 17-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-3. Сұйық, қатты және газ тәрізді отынмен жұмыс істейтін жылу беру аппараттары ақаусыз есіктермен және жанғыш конструкциялардан нормаларда белгіленген өртке қарсы бөлгіштермен (жылжытқыштармен) қамтамасыз етіледі.

Жылыту қазандықтары мен жылу беру қондырғыларының әрбір форсункасының жанындағы отын құбырында кемінде екі вентиль орнатылады: біреуі – пештің оттығының жанында, екіншісі – отын салынған сыйымдылықтың жанында.

Ескерту. Ереже 17-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-4. Елді мекендерде ұйымдарды және тұрғын үйлерді жылытуға арналған орталық қазандықтарды пайдалану кезінде:

1) сұйық отынды осы мақсаттарға арналмаған үй-жайларда сақтауға;

2) жабдықты пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарда көзделмеген жанғыш заттарды (қатты, сұйық, газ тәрізді) отын ретінде қолдануға;

3) отын беру жүйелерінен сұйық отын аққан немесе газ шыққан кезде жылу бөлу қондырғыларын пайдалануға;

4) оттықтарды алдын ала үрлемей қондырғыны жағуға және форсункалар немесе газ жанарғылары жанбаған кезде отын беруге;

5) жылу беру қондырғылары конструкциясында көзделген бақылау және реттеу аспаптары болмаған, бұзылған немесе ажыратылған кезде жұмыс істеуге;

6) жанғыш материалдарды қазандықтарда немесе бу өткізгіштерде кептіруге жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 17-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-5. Пешпен жылытуды пайдалану кезінде:

1) от жанып жатқан пешті қараусыз қалдыруға, сондай-ақ оларды қадағалауды балаларға тапсыруға;

2) жағу үшін дайындалған отынды, сондай-ақ басқа да жанғыш заттар мен материалдарды пештің алдындағы табаққа орналастыруға;

3) қатты отын жағылатын пештерді жағу үшін тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды қолдануға;

4) көмірге, коксқа және газға арналмаған пештерді осы отын түрлерімен жағуға;

5) үй-жайларда жиналыстар мен басқа да көпшілік іс-шаралар өткізу уақытында пештерді жағуға;

6) пештерді шамадан тыс қыздыруға;

7) жанғыш заттар мен материалдарды (аяқ киімді, киімді, ағашты) пештер мен түтіндіктердің бетінен 0,5 м кем қашықтықта кептіруге;

8) ысырмаларды (жаппаларды) жобалау нормаларында көзделген ойықтарсыз қолдануға;

9) желдету және газ арналарын түтіндіктер ретінде қолдануға;

10) ақаулары, сызаттары мен саңылаулары бар пештерді жағуға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 17-5-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-6. Құрамында қыздырылған және бықсыған материалдар бар күл мен шлак оттықтан шығарылғаннан кейін өрттің шығу мүмкіндігін болдырмайтын, осы үшін арнайы бөлінген жерге шығарылады және оларға су құйылады.

Ескерту. Ереже 17-6-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-7. Жанғыш заттарды, материалдарды, бұйымдар мен жабдықты пештердің оттықтарының саңылауларына дейін кемінде 1,25 м және пештердің басқа қыздырылатын бөліктеріне дейін кемінде 0,7 м қашықтықта орналастыруға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 17-7-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-8. Қатты отынмен жұмыс істейтін қазандық қондырғыларының түтін құбырлары ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады және осы бөлімнің талаптарына сәйкес күйеден тазартылады.

Ескерту. Ереже 17-8-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-9. Отын (көмір) осы үшін арнайы бейімделген үй-жайларда немесе жанатын құрылыстардан 8 м алшақ орналасқан, арнайы бөлінген алаңдарда сақталады.

Ескерту. Ереже 17-9-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-10. Зауытта дайындалған пештерді өнеркәсіптік кәсіпорындардың жатақханаларының, әкімшілік, қоғамдық және тұрмыстық ғимараттарының үй-жайларында, тұрғын үйлерде орнатқан кезде осы өнім түрлерін өндіруші кәсіпорындардың нұсқаулығының талаптары, сондай-ақ жылу беру жүйелеріне қойылатын жобалау нормаларының талаптары орындалады.

Ескерту. Ереже 17-10-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-11. Уақытша металл пештерді орнату кезінде мынадай өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау қамтамасыз етіледі:

1) металл пештер биіктігі кемінде 0,2 м табандармен қамтамасыз етіледі;

2) металл пештер кемінде мынадай қашықтықта орнатылады:

ағаш конструкциялардан, жиһаздан, тауарлардан, стеллаждардан, сөрелерден, сатушы үстелдерінен және басқа жабдықтардан – 1 м;

жанудан қорғалған конструкциялардан – 0,7 м;

оттық саңылауларынан бастап ағаш конструкциялар мен басқа жабдықтарға дейін – 1,25 м.

Ескерту. Ереже 17-11-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-12. Металл мұржа терезе арқылы шығарылған кезде оған бөлгішті алмастыратын, мөлшері мұржаның үш диаметрінен кем болмайтын жабындық темірден жасалған қабат қойылады.

Мұржаның ұшы ғимарат қабырғасының сыртынан кемінде 0,7 м орнатылады, биіктігі 0,5 м келтеқұбырмен жоғары қарай бағытталады.

Жоғарғы қабаттың терезесінен шығарылған келтеқұбыр ернеуден кемінде 1 м шығып тұрады. Келтеқұбырға қақпақ орнатылады.

Ескерту. Ереже 17-12-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-13. Желдету камералары, циклондар, сүзгілер, ауа өткізгіштер жанғыш шаңдардан, өндіріс қалдықтарынан және май тұнбаларынан тазартылады.

Тазарту кезеңділігі ерікті нысанда тиісті акт жасала отырып, Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2015 жылғы 9 желтоқсандағы № 758 бұйрығымен бекітілген "Желдету мен ауаны баптау жүйелеріне, оларды тазалау мен дезинфекциялауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12846 болып тіркелген) белгіленген мерзімдерде жүзеге асырылады.

Ескерту. Ереже 17-13-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

7-14. Желдету және ауа баптау жүйелерін пайдалану кезінде:

1) желдету камераларының есіктерін ашық қалдыруға;

2) сору арналарын, саңылаулар мен торларды жабуға;

3) ауа өткізгіштерге газбен жылыту аспаптарын қосуға;

4) ауа өткізгіштерде жиналған май тұнбаларын, тозаңды немесе басқа жанғыш заттарды жағуға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 17-14-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-15. Гидравликалық, құрғақ сүзгілер, тозаң ұстайтын және желдету (аспирациялау) жүйелерінің басқа құрылғылары ақау болған және ажыратылған кезде жарылыс қаупі және өрт қаупі бар өндірісі (қондырғылары) бар үй-жайларда технологиялық жабдықтың жұмыс істеуіне жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 17-15-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-16. Жанғыш тозаңды, талшықты және қатты қоспалары бар басқа қалдықтарды кетіретін желдеткіштерге қатты заттардың түсіп кетуіне жол бермеу үшін олардың алдына – тас тұтқыштар, ал металл заттарды алып тастау үшін магниттік сепараторлар орнатылады.

Ескерту. Ереже 17-16-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-17. Пневматикалық көліктің құбыржолдарында және жергілікті сору жүйелерінің ауа өткізгіштерінде кезеңдік қарап-тексеру, тексеру және өрт шыққан жағдайда оны сөндіру үшін тығыз жабылатын люктер көзделеді.

Ескерту. Ереже 17-17-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-18. Байқап-қарау люктері бір-бірінен, сондай-ақ үштіктерде, бұрылыстарда, құбыржолдардың қабырғалар мен аражабындар арқылы өтетін жерлерінде 15 метрден аспайтындай етіп орналастырылады.

Ескерту. Ереже 17-18-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-19. Машиналар мен агрегаттардың тозаңсыздандыру құрылғыларынан шығарылатын ауаны тазартуға арналған сүзгілер оқшауланған үй-жайларда орнатылады.

Ескерту. Ереже 17-19-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17-20. Жабдықтан шығарылатын тозаңды ауа қайта айналдыру кезінде сүзгілердің көмегімен екі сатылы тазартуға түседі.

Ескерту. Ереже 17-20-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

18. Желдеткіш жұмыс істемегенде қыздырғыш элементтерге электр энергиясын беруге жол бермейтін жарамды дабылы мен бұғаттағышы және электр мен жылудан қорғалып көзделген, шығатын ауаның температурасын бақылау және оны реттеу автоматикасы бар электркалориферлер пайдалануға беріледі.

19. Калориферлерді пайдалану кезінде:

1) дабылды немесе бұғаттағышты сөндіруге;

2) электркалорифердің корпусы мен желдеткіш арасындағы иілгіш ендірме үшін жанғыш материалдарды қолдануға;

3) электркалориферден шығу жолындағы ауаның дайындаушы-зауыт белгілеген шекті рұқсат етілген температурасын арттыруға;

4) желдеткіш жұмыс істемегенде электрокалориферді қосуға (қондырғыны әр іске қосқан сайын бұғаттағыш тексеріледі);

5) электрокалориферде немесе оның маңында киімді немесе басқа да жанғыш материалдарды кептіруге жол берілмейді.

19-1. Түтін арнасының конструкциясында оларды ауық-ауық күйеден тазарту үшін технологиялық ойықтар көзделеді.

Ескерту. Ереже 19-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

19-2. Қатты отынмен жұмыс істейтін жылу бөлу аппараттары оттығының есігі астындағы жанғыш материалдардан жасалған еден оттық алдындағы металл қабатпен қорғалады, оның ұзын жағы пештің бойымен орналасады, ойықтарсыз өлшемі кемінде 0,5 х 0,7 м болады.

Ескерту. Ереже 19-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

19-3. Жылу беру аппараттарының күл алғыштарын еден аралық кеңістікпен біріктіруге жол берілмейді.

Жылу беру аппараттарының күл алғыштарын жертөле және цокольдік үй-жайлармен жанбайтын материалдардан жасалған арналардың көмегімен ғана қосуға жол беріледі.

Ескерту. Ереже 19-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Желдеткіш жүйелерін ұстау тәртібі

20. Ауа өткізгіштердегі от жалынын бөгейтін құрылғылар (жапқыштар, шиберлер, клапандар), автоматты өрт дабылы немесе өрт сөндіру құрылғылары бар желдеткіш жүйелерінің бұғаттау құрылғылары, өрт кезінде желдеткішті автоматты түрде өшіретін құрылғылар техникалық құжаттамада белгіленген мерзімдерде тексеріледі және жарамды күйде ұсталады. Ысырма жетегінің сезгіш элементтері (тез балқитын құлыптар, тез жанатын қондырмалар, термосезгіш элементтер) жанғыш тозаңмен ластанудан уақтылы тазартылады.

20-1. Әртүрлі мақсаттағы желдету жүйелерінің ауа өткізгіштерінің және ағынды-сорғы түтіннен желдету жүйелерінің және транзиттік арналарының (оның ішінде ауа өткізгіштердің, коллекторлардың, шахталардың) конструкциялары жанбайтын материалдардан отқа төзімді болып жасалады.

Ескерту. Ереже 20-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

20-2. Қоршайтын құрылыс конструкцияларының желдету жүйелерінің отқа төзімді арналарымен және тіреулер (аспалар) конструкцияларымен қиысатын тораптары осындай арналар үшін қажетті шектерден кем болмайтын отқа төзімділік шегімен жасалады. Отқа төзімі ауа өткізгіштер конструкцияларының алмалы-салмалы жалғамаларын (оның ішінде фланецті) тығыздау үшін жанбайтын материалдарды ғана қолдануға жол беріледі.

Ескерту. Ереже 20-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

20-3. Өртке қарсы қалыпты ашылатын клапандар автоматты және қашықтықтан басқарылатын жетектермен жабдықталады. Жылу сезгіш элементтерді осындай жетектердің құрамында тек қайталанатындар ретінде ғана пайдалану көзделеді.

Өртке қарсы қалыпты жабылатын және мұржа клапандары үшін жылу сезгіш элементтері бар жетектерді қолдануға жол берілмейді.

Түтін-газ өткізуге ең төменгі қажетті кедергі әртүрлі типтердегі өртке қарсы және мұржа клапандары конструкцияларының бір-біріне тығыз жанасуымен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 20-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

20-4. Желдету, ауа баптау және түтіннен қорғау жүйелері параметрлерінің нақты мәндері (оның ішінде отқа төзімділік және түтін-газ өткізу кедергілерінің шектері) сынақ нәтижелері бойынша белгіленеді.

Ескерту. Ереже 20-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

21. Желдеткіш камераларында қандай да бір жабдық пен материалдарды сақтауға жол берілмейді. Желдеткіш камералары үнемі құлыппен жабылады. Желдеткіш камераларына бөгде адамдардың кіруіне жол берілмейді.

Тоңазытқыш қондырғыларын ұстау тәртібі

22. Аммиакты тоңазытқыш қондырғыларының машина және аппарат бөлімшелерінің үй-жайларында кемінде екі хладоагент буының газ талдағышы орнатылады, олар ағынды-сорғы желдеткішпен және компрессорларды ажырату құрылғыларымен бұғатталады.

23. Хладоагенттері (аммиак) бар баллондар арнайы қоймаларда сақталады. Оларды машина бөлімшелерінде сақтауға жол берілмейді.

Хладоагенті бар коммуникацияларды эвакуациялау дәліздерінде және өтетін жерлерде, сатылы торларда, көтергіш шахталарында орналастыруға, сондай-ақ оларды өрт және жарылыс қауіпті үй-жайлар арқылы транзиттік төсеуге жол берілмейді.

24. Машина және аппарат бөлімшелерінің желдеткіш жүйелері басқа үй-жайлардың желдеткіш жүйелерінен оқшауланады.

25. Аппарат және машина бөлімшелерінің авариялық жарық беруі үнемі жарамды күйде ұсталады.

26. Аммиакты тоңазытқыш қондырғыларының машина және аппарат бөлімшелеріндегі жарылыстан қорғалған электр жабдығы техникалық ақаусыз күйде ұсталады.

27. Аммиакты тоңазытқыш қондырғыларының машина және аппарат бөлімшелерінің үй-жайларын пайдалану процесінде жеңіл лақтырылатын элементтерді (панельдерді, терезелерді, есіктерді) конструкциялардың басқа түрлеріне ауыстыруға жол берілмейді.

28. Компрессорлар мен газ құбырларының герметикалығына жүйелі бақылау белгіленеді. Газдың ағуы байқалған жағдайда, ақауын жою үшін компрессор тоқтатылуы тиіс. Компрессордың тығыздағыштары арқылы хладоагенттің ағуы байқалған кезде олар дереу ауыстырылуы тиіс.

29. Қысымда тұрған жабдықты жөндеуге, жұмыс істеп тұрған компрессорлар мен сорғылардағы тығыздағыштарды толтыруға және тартуға, жүйедегі қысымды төмендетпей (түсірмей) аппараттардағы және құбырлардағы фланецтерді тығыздауға жол берілмейді.

Компрессорлардың барлық үйкелетін бөліктері үнемі майланады.

30. Жүйені толтыруды тездету үшін хладоагенттері бар баллондарды жылытуға жол берілмейді. Аммиагы бар баллондар ашық от көздерінен кемінде 10 метр және жылу беру аспаптарынан 5 метр қашықтықта алыс орналастырылады.

31. Майлау материалдарын компрессорлық үй-жайларда тек ауысымдық қажеттіліктен аспайтын мөлшерде жабық металл ыдыста ғана сақтауға рұқсат етіледі.

32. Аммиакты тоңазытқыш қондырғыларда компрессорға сұйық хладоагенттің түсу мүмкіндігіне жол берілмейді.

33. Аппараттардан майды жіберу май жинағыштағы ерітілген хладоагентті алдын ала сорып алғаннан кейін сол арқылы жүргізіледі.

Май жинағыштан май желдеткіш жұмыс істеп тұрған кезде суы бар ыдысқа жіберіледі.

34. Аммиакты тоңазытқыш қондырғылардың үй-жайларында ішкі өрт крандары шашыраған суды алуға мүмкіндік беретін шашыратқыш оқпандармен жабдықталады.

35. Компрессорлық бөлімшелердің үй-жайларында компрессорлармен констукциялық немесе технологиялық байланысы жоқ аппараттарды немесе жабдықты орнатуға, сондай-ақ кеңселер мен қоймалар жасауға жол берілмейді.

36. Құбырларды, бекіту қондырғыларын және басқа жабдықты ашық оттың көмегімен қыздыруға жол берілмейді. Оларды қыздыру үшін ыстық су, бу немесе қыздырылған құм пайдаланылады.

37. Хладоагенттері бар құбырлар оларда тасымалданатын заттарға байланысты танып ажырату бояуымен және сандық белгілеулермен қамтамасыз етіледі.

38. Хладоагенті бар құбырлардың қолданыстағы орналасу сызбасын өзгертуге, сондай-ақ хладоагентті тиісті жоспарды әзірлемей және оны бекітпей ауыстыруға жол берілмейді.

39. Хладоагенттері бар құбырлардың механикалық зақымдалуы мүмкін жерлеріне қорғайтын бүркеніштер, торлар, кішкене көпіршелер орнатылады.

40. Хладоагенттері бар құбырлардың жанбайтын жылу оқшаулағышын жанатын оқшаулағышқа ауыстыруға жол берілмейді.

41. Тоңазытқыш станциясының үй-жайлары тығыз тығыны бар өздігінен жабылатын есіктермен жабдықталады.

2. Елдi мекендердi ұстау тәртiбi
Тұрғын ғимараттар мен жатақханаларды ұстау тәртiбi

42. Тұрғын үйлердің пәтерлерi мен жатақханалардың тұрғын бөлмелерiнде жарылыс, өрт қауiптi заттар мен материалдар қолданылатын және сақталатын әртүрлi шеберханалар мен қойма үй-жайларын орнатуға жол берiлмейдi.

43. Пәтерлер мен тұрғын бөлмелерiнде:

1) балкондар мен лоджияларда тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, газ баллондарды сақтауға;

2) төсекте темекі шегуге;

3) балкондар мен лоджиялардан темекi тұқылын лақтыруға;

4) плитада дайындалып жатқан тамақты бақылаусыз қалдыруға жол берiлмейдi.

44. Техникалық қабаттарды, техникалық орындарды, желдеткiш камераларын, бойлерлiк орындарды, лифтiлер мен шатыр үй-жайларының машина үй-жайларын тiкелей мақсатынсыз (қойма, мұрағат, сондай-ақ басқа мақсаттағы үй-жайлар ретiнде), сондай-ақ жанғыш материалдарды сақтау үшiн пайдалануға жол берiлмейдi. Осы үй-жайлардың есiктерi құлыппен жабылады, олардың кiлттерi тәулiктiң кез келген уақытында алу үшiн белгiлi бiр, қолжетiмдi, тәулiк бойы кезекшi персонал болатын жерде болады).

45. Жатақханаларда (тұрғын үй-жайлардан басқа) темекi шегуге арналған орындар "Темекi шегуге арналған орын" деген жазумен, жанбайтын материалдардан жасалған урналармен немесе темекi тұқылын салғыштармен жабдықталады.

46. Газ өткiзгiштерден, газ баллондардан және қатып қалған құбырларды қыздыру аспаптарынан, инженерлiк коммуникациялардан газдың ағуын байқау үшiн ашық отты пайдалануға жол берiлмейдi. Қатып қалған құбырларды, жабдықты, инженерлiк коммуникацияларды қыздыру ыстық сумен, бумен және қызған құммен жүргiзiледi.

47. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

48. Шам қойғыштар, ашық отты пайдаланатын шырағдандар жанбайтын берiк тұғырларға орнатылады және олардың құлауын болдырмайтындай жағдайларда пайдаланылады.

49. Шырақтарды пайдалану кезiнде:

1) жанып тұрған шырақтарды желдiң өтiне қоюға;

2) жанып тұрған шырақтарды тез тұтанатын материалдардың қасына қоюға;

3) жанып тұрған шырақтарды қараусыз қалдыруға;

4) жанып тұрған шырақтарды балалар мен үй жануарларына қолжетiмдi жерлерде қалдыруға жол берiлмейдi.

50. Жеке тұрғын үйлерде осы Қағидалардың 143-147-тармақтарының талаптарына сәйкес құрғақ ыстық монша (сауна) үй-жайларын орнатуға жол берiледi.

Ескерту. 50-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

Саяжай кооперативтерiн, бау-бақша серiктестiктерiн, ауылдық
елдi мекендердiң аумақтарын ұстау тәртiбi

51. Автокөлiктiң бау-бақша серiктестiктерiне баратын жолдарында негiзгi магистральдан өту кезiнде, одан соң әрбiр бұрылыста немесе жол айрығында саяжай кооперативiнiң, бау-бақша серiктестiгiнiң атауы мен оларға дейiнгi қашықтықты нұсқағыштар орнатылады.

52. Саяжай кооперативтерiнiң, бау-бақша серiктестiктерiнiң, гараж кооперативтерiнiң аумағына өту жолдарында ҚР СТ Р МемСТ 12.4.026-2002 "Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар және қолдану тәртібі" талаптарына сәйкес оларға қолданыстағы және салынып жатқан және уақытша ғимараттар (құрылыстар), өту жолдары, кiреберiстер, өрт сөндiрушiлердiң өту жолдары, өртке қарсы сумен жабдықтау көздерiнiң, өрт сөндiру және байланыс құралдарының, өрт техникасының орналасқан орны көрсетiлген схемалар iлiнедi.

Схемалар атмосфералық әсерге төзiмдi материалдан жасалады.

Ескерту. 52-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

53. Ауылдық елдi мекендердiң, саяжай кооперативтерiнiң, бау-бақша серiктестерiнiң аумағында:

1) өрт шыққан жағдайда адамдарға хабарлау үшiн дыбыстық сигналдар (сирена, қоңырау, қоңыраулы рельс бөлiктерi) арнайы бұйымдар орнатылуы және өрт сөндiру мақсатында су қоры құрылуы тиіс;

2) жазғы маусымда әрбiр тұрғын үй ғимаратының жанында жиынтық су қоры кемiнде 200 литр сыйымдылық немесе өрт сөндiргiш болуы тиіс;

3) жанғыш қалдықтардың үйiндiлерiн ұйымдастыруға жол берiлмейдi. Пайдаға асырылмайтын қалдықтар мен қоқыстарды тұрғын үй ғимараттары мен жатақханалардың, саяжай кооперативтерiнiң, бау-бақша серiктестiктерiнiң, гараждардың және ашық алаңдардың аумақтарында (қоқыс өткiзгiшпен жабдықталмаған) арнайы жабдықталған орындарында жабылатын қақпақтары бар металл сыйымдылықтар орнатылады. Сыйымдылықтар бетондалған немесе асфальтталған алаңдарда ғимараттар мен құрылыстардан кемiнде 25 метр қашықтықта орнатылады.

53-1. Аумағында өртке қарсы қызмет бөлімшелері орналастырылмаған ауылдық жерлердегі елді мекендерде, бау-бақша серіктестіктерінде, саяжай бірлестіктерінде (серіктестіктерде, тұтыну кооперативтерінде, коммерциялық емес серіктестіктерде) жергілікті атқарушы органдар немесе азаматтардың көрсетілген коммерциялық емес бірлестіктерінің басқармалары осы үшін арнайы бөлінген жерде немесе ерікті өрт сөндіру құрамалары мүшелерінің жеке тұрғын үйлерінде (аула ішіндегі құрылыстарда) өрт сөндіру кезінде қолданылатын түтіктер мен оқпандардың жинағы бар өрт сөндіру мотопомпаларын, бастапқы өрт сөндіру құралдарын, механикаландырылмаған аспапты және өрт сөндіру құрал-сайманын сату және сақтау ұйымдастырылады.

Түтіктер мен оқпандардың қажетті жиынтығы бар өрт сөндіру мотопомпаларын өрт орнына жеткізуге жауапты адамдар тағайындалады.

Көрсетілген елді мекендер үй-жайлардың (учаскелердің) мынадай санының есебінен өрт сөндіру мотопомпаларымен қамтамасыз етіледі:

1) 300-ден аспайтын – тасымалданатын бір өрт сөндіру мотопомпасы;

2) 300-ден бастап 1 мыңға дейін – тіркемелі бір өрт сөндіру мотопомпасы;

3) 1 мыңнан артық – кемінде екі тіркемелі өрт сөндіру мотопомпасы.

Ескерту. Ереже 53-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-2. Ауылдық елді мекендердің, бау-бақша серіктестіктерінің, саяжай кооперативтерінің, блок-контейнерлік ғимараттардың аумақтарында жергілікті атқарушы органдар және азаматтар бірлестіктерінің басқармалары өрт туралы адамдарды құлақтандыру үшін тиісінше дыбыстық сигнализация құралдарын орнатады, өрт сөндіру мақсаттары үшін су қорын сақтайды, сондай-ақ өртке қарсы қызмет бөлімшелерін шақыру тәртібін белгілейді.

Ескерту. Ереже 53-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-3. Жазғы кезеңде ауылдық елді мекендерде, бау-бақша серіктестіктерінде, саяжай кооперативтерінде және кәсіпорындарда жергілікті атқарушы органдар, бау-бақша серіктестіктерінің, саяжай кооперативтерінің басқармалары, кәсіпорындардың басшылары тиісінше айрықша өртке қарсы режимді белгілейді және өрттің шығу қауіптілігін төмендету бойынша қосымша шараларды қабылдайды, өрт қаупі бар жұмыстарды жүргізу, алау жағу, автомотокөліктің орман алқаптарына кіруі бойынша шектеулер енгізеді, халықтың және ерікті өрт сөндіру құралымдары мүшелерінің күштерімен бастапқы өрт сөндіру құралдарымен елді мекендердің аумақтарын және олармен іргелес орман (дала) алқаптарын патрульдеуді, сондай-ақ өрт сөндіру мақсаттары үшін бейімделген техниканы ықтимал пайдалануға дайындықты ұйымдастырады.

Ескерту. Ереже 53-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-4. Өртке қарсы үзіктер шектеріндегі елді мекендер мен ұйымдардың аймақтары жанғыш қалдықтардан, қоқыстан, ыдыстан, құрғақ шөптен және басқа да жанғыш материалдардан уақтылы тазартылады.

Шипажайлардың, демалыс үйлерінің және басқа да сауықтыру мекемелерінің (оның ішінде жазғы балалар саябақтарының, балалардың сауықтыру лагерьлерінің) аумақтары ғимараттардың (құрылыстардың) қабырғаларынан 15 м қашықтықта жанғыш шөгінділерден (құрғақ шөптен, мамықтан, жапырақтардан) тазартылады.

Өртке қарсы үзіктер шектерінде жанғыш материалдарды жинап қоюға, көлік тұрағына, ғимараттар мен құрылыстарды, оның ішінде уақытша құрылыстарды салуға (орнатуға) жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 53-4-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-5. Ғимараттарға, құрылыстарға, ашық қоймаларға, сыртқы өрт сөндіру сатыларына және өртке қарсы сумен жабдықтау көздеріне апаратын жолдар, өтетін жерлер мен кіреберістер жарамды күйде және өрт сөндіру техникасының өтуі үшін қолжетімді етіп ұсталады, ал қыста қардан тазартылады. Ортақ кеңістікпен (ауламен) біріктірілген тұрғын үйлер топтарының аумағына өту жолында шлагбаумдарды орнату кезінде персоналдың тәулік бойы кезекшілігімен тұрақты бекет ұйымдастырылады және шлагбаумдар оларды қолмен ашуға арналған құрылғымен қамтамасыз етіледі.

Жолдар мен өтетін жерлерді пайдалануға жауапты ұйым жөндеуге байланысты немесе өрт техникасының өтуіне кедергі келтіретін басқа себептер бойынша олардың жабылатындығы туралы шығу ауданында осы жолдар мен өтетін жерлер бар мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарына уақтылы хабарлайды.

Жолдар жабылған кезеңде тиісті орындарда айналып өту бағытын нұсқағыштар орнатылады немесе жолдардың немесе өтетін жерлердің жөнделетін учаскелері арқылы өткелдер салынады.

Ескерту. Ереже 53-5-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-6. Ғимараттар мен құрылыстарға өтетін жолдарда және кіреберістерде өрт техникасының өтуіне кедергі келтіретін автокөлік тұрағына және оны қоюға, сондай-ақ өрт гидранттары құдықтарының қақпақтарында автокөлік тұрағына және оны қоюға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 53-6-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-7. Аумақтардың, ғимараттар мен құрылыстардың жарылыс-өрт қаупі бар учаскелерінде ашық отты қолдануға және темекі шегуге жол берілмейді. Жарылыс-өрт қаупі бар объектілердің санатына жатпайтын аумақта, ғимараттар мен құрылыстарда темекі шегу үшін арнайы бөлінген орындар анықталады, олар "Темекі шегуге арналған орын" деген өрт қауіпсіздігі белгілерімен белгіленеді және өрт сөндіргішпен (көлемі кемінде 5 кг) және жанбайтын материалдардан жасалған қоқыс жәшігімен жабдықталады.

Өрт қауіпсіздігі белгілерін түрлі-түсті түспен бейнелеу және оларды орналастыру (орнату) орындары "Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар мен қолдану тәртібі" ҚР СТ Р МемСТ 12.4.026 және "Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасы. Негізгі түрлері. Орналастыру және қызмет көрсету" ҚР СТ 1174 талаптарына сәйкес көзделеді.

Ескерту. Ереже 53-7-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-8. Елді мекендер мен ұйымдардың аумағы тәуліктің қараңғы уақытында өрт гидранттарын, сыртқы өрт сатыларын және өрт сөндіру керек-жарақтарының орналасқан орнын, өрт су қоймаларының пирстарына, ғимараттар мен құрылыстарға кіретін кіреберістерді тез табу үшін сыртқы жарықтандырумен қамтамасыз етіледі.

Өрт қауіпсіздігі белгілерін түрлі-түсті түспен бейнелеу және оларды орналастыру (орнату) орындары "Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар мен қолдану тәртібі" ҚР СТ Р МемСТ 12.4.026 және "Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасы. Негізгі түрлері. Орналастыру және қызмет көрсету" ҚР СТ 1174 талаптарына сәйкес көзделеді.

Ескерту. Ереже 53-8-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-9. Ұйымдардың аумағында теміржол өткелдері тәуліктің кез келген уақытында өрт сөндіру автомобильдерінің теміржол төсемін кедергісіз кесіп өтуін қамтамасыз етеді.

Ескерту. Ереже 53-9-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-10. Елді мекендердің (өнеркәсіптік кәсіпорындардың шектерінен тыс), бау-бақша серіктестіктерінің және саяжай кооперативтерінің аумағында тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар ыдысты, сондай-ақ сығылған және сұйытылған газдары бар баллондарды ашық жинауға (сақтауға) жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 53-10-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-11. Елді мекендер мен ұйымдардың аумағында жанғыш қалдықтардың үйінділерін жасауға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 53-11-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

53-12. Ғимараттар мен құрылыстардың арасындағы өртке қарсы қашықтықтарды ағаш қатарларымен, кесілетін материалдармен, басқа материалдармен және жабдықпен үйіп тастауға, материалдарды, жабдық пен ыдыстарды жинау үшін, көлік қою үшін және ғимараттар мен құрылыстарды салу (орнату) үшін қолдануға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 53-12-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
54. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
55. Алып тасталды - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

56. Саяжай кооперативiнiң, бау-бақша серiктестiгiнiң аумағында әр 20 учаскеге бiр қалқан есебiмен өрт қалқандары орнатылады.

57. Су тегеурiнi мұнараларында, сондай-ақ жазғы уақытта пайдаланылатын су өткiзу жүйелерiнде (диаметрi 100 миллиметр және одан астам) әрбiр 120 метр сайын өрт шыққан жағдайда өрт техникасымен су алуға арналған бұйымдар көзделеді. Бұл бұйымдар жарамды күйде ұсталады.

58. Саяжай кооперативiнiң, бау-бақша серiктестiгiнiң күзетшiсiнiң қасында жақын орналасқан төтенше жағдайлар органының (бөлiмшесiнiң) екi телефон нөмiрi және нақты мекенжайы көрсетiлген тақтайша iлiнедi.

59. Саяжайларды, бағбандық үйлердi ұзақ уақытқа жапқан кезде электр желiсi ток көзiнен ажыратылады, газы бар баллондардың бұрамалары (клапандары) тығыз етіп жабылады.

60. Атқарушы органдар және орман пайдаланушылар ормандарда орналасқан елдi мекендер үшiн өртке қарсы қорғағыш жолақтарды орнатуды, жапырақты шөптердi отырғызуды, жазғы маусымда құрғақ өсiмдiктерді жинауды қамтамасыз етедi.

61. Ауылдық жердегi тұрғын үй құрылыстары шатырға жететiн жалғамалы сатылармен, ал жабында төбенің басына дейiн жететiн сатымен жабдықталады.

62. Жазғы маусымда құрғақ, ыстық және желдi ауа-райында ауылдық елдi мекендер мен кәсiпорындарда, саяжайлық ауылдарда, бақшалық учаскелерде от жағуға, өрт қауіпті жұмыстарды жүргiзуге, пеш, асханалық ошақ пен қатты отынмен жұмыс iстейтiн қазандық қондырғыларын жағуға жол берiлмейдi.

63. Елдi мекендер мен жеке орналасқан объектiлер өртке қарсы қызметке өрт туралы хабарлау үшiн жарамды телефон немесе радио байланысымен қамтамасыз етiледi.

64. Тұрғын үйлердiң қожалық учаскелерiнде ірі жемшөптердi жинау ғимараттарға және аула алдындағы құрылыстарға дейiн кемiнде 15 метр қашықтықта орындалады. Көрсетілген қашықтықта ірі жемшөптердi жинау мүмкiн болмаған кезде, жинау орнын кемiнде 500 литр суы бар қосымша ыдыспен қамтамасыз еткен жағдайда қашықтық 5 метрге дейiн қысқартылады.

65. Мыналарға:

1) қоралар мен басқа да шаруашылық құрылыстардың шатырларына;

2) электр жеткiзу желiлерiнiң астына;

3) учаскенiң сыртқы қоршауынан кемiнде 3 метр қашықтықта шөп шошақтарын, шөмелелерді, iрi жем-шөп маяларын, өзге де жанғыш заттар мен материалдарды жинауға жол берілмейді.

Көшелерде, жолдарда, аулалық учаскелерден тыс шөп шошақтарын, шөмелелерді, iрi жем-шөп маяларын орналастыруға жол берiлмейдi.

Ескерту. 65-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

66. Iрi жемшөптерді тасымалдау арнайы жабдықталған көлiк құралымен жүзеге асырылады, олардың пайдаланылған құбырлары радиатордың астына шығарылады және ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады.

67. Iрi жемшөптердi тасымалдауға арналған көлiк құралдары екi ұнтақты өрт сөндiргiшпен қосымша жабдықталады.

68. Iрi жемшөптердi жинау биiктiгi жер деңгейiнен 4 метрден аспайтындай етiп орындалады.

69. Елді мекендерде, саяжай және бау-бақша үйлерінің аумағында тамақ даярлау үшін жанған көмірді орналастыруға арналған арнайы құралдарды (мангалды, барбекюді, грильді) пайдалану кезінде:

1) мангал (барбекю, гриль) орнын өрт сөндіргіш затының салмағы кемінде 2 кг бір өрт сөндіргішпен немесе кемінде 10 литр суы бар сыйымдылықпен жабдықтау;

2) жанған көмірді орналастыруға арналған арнайы құралдардың (мангалдың, барбекюдің, грильдің) жиегінен бастап ғимараттар мен құрылыстарға дейін ең қысқа қашықтық (жоспарда) кемінде 10 метр болуы қажет.

70. Жанған көмірді орналастыруға арналған арнайы құралдарды (мангалды, барбекюді, грильді):

1) құрғақ өсімдіктері бар орындарда;

2) ағаштардың түбінде;

3) жанғыш материалдардан жасалған жабындардың астында;

4) тұрғын ғимараттың үй-жайларында, сондай-ақ балкондарда және лоджияларда;

5) шаруашылық құрылыстарда, гараждарда, шатырларда, жазық төбелерде орнатуға жол берілмейді.

71. Жанып жатқан көмірді қараусыз қалдыруға жол берілмейді. Ас даярлау аяқталған соң бықсу толық тоқтағанға дейін жанған көмірге су құю қажет.

71-1. Алау жағу, қалдықтар мен ыдыстарды өртеу ғимараттар мен құрылыстардан кемінде 50 м қашықтықта жүзеге асырылады.

Қалдықтар мен ыдыстарды өртеу осы мақсатқа арнайы бөлінген жерлерде қызмет көрсетуші персоналдың бақылауымен жүргізіледі.

Ескерту. Ереже 71-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

71-2. Ормандарда орналасқан шипажайлардың, демалыс үйлерінің және басқа да сауықтыру мекемелерінің (оның ішінде жазғы балалар саяжайларының, балалардың сауықтыру лагерьлерінің) аумағы периметрі бойымен орман өрттері кезінде ғимараттар мен құрылыстарға өрттің таралу мүмкіндігін болдырмайтын, ені кемінде 3 м минералдандырылған қорғау жолағымен қамтамасыз етіледі.

Ескерту. Ереже 71-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

71-3. Орман алқаптарында орналасқан елді мекендер үшін жергілікті атқарушы органдар орман өрттері кезінде ғимараттар мен құрылыстарға өрттің таралу мүмкіндігін болдырмайтын іс-шаралар (өртке қарсы қорғау жолақтарын салу, жапырақты көшеттер отырғызу, жаз мезгілінде құрғақ өсімдіктерді және басқаларын тазалау) әзірлейді және орындайды.

Ескерту. Ереже 71-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қонақ үйлердi, мотельдердi, кемпингтердi ұстау тәртiбi

72. Қонақ үйлерде, мотельдерде, кемпингтерде мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде өрт қауiпсiздiгi қағидалары бар жадынамалар iлiнедi. Шетел азаматтары тұрған кезде өрт қауiпсiздiгi туралы жадынама бiрнеше тiлде толтырылады.

73. Қонақ үйлердiң, мотельдердiң, кемпингтердiң нөмiрлерiнің және жатақханалардың есiктерiнiң iшкi жағында жоспарда нөмiрдi немесе бөлменi, эвакуациялық шығу жолдары мен оларға қарай қозғалыс жолдарын, өрт сөндiру және дабыл құралдарының орналасу орындарын қажеттi түсiндiрме мәтiнiмен көрсете отырып, өрт болған жағдайда адамдарды эвакуациялаудың жеке жоспарлары iлiнеді.

74. Қонақ үйлердiң тұрғын қабаттарында қоймалар, кеңселер орналастыруға жол берiлмейдi.

75. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

Ғылыми және оқу орындарын, мектепке дейiнгi балалар
мекемелерiн ұстау тәртiбi

76. Оқушылармен және студенттермен тұрмыстағы өрт қауiпсiздiгi қағидаларымен және өрт шыққан жағдайдағы iс-әрекеттермен танысу сабақтарын ұйымдастыру қажет. Бастауыш сыныптармен, сондай-ақ мектепке дейiнгi балалар мекемелерiнде өртке қарсы тақырыпта әңгiмелесулер өткiзу қажет. Жалпы бiлiм беретiн мектептерде, кәсiптік мектептерде, колледждер мен жоғары оқу орындарында өрт қауiпсiздiгi қағидаларын зерделеу бойынша нұсқаулық сабақтарын өткiзу қажет.

77. Зертханаларда тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш сұйықтықтарды ауысымдық қажеттiлiктен аспайтын мөлшерде сақтауға рұқсат етiледi. Үй-жайға сұйықтықтар жабық қауiпсiз ыдыста жеткiзiледi.

78. Егер сорып шығатын шкафта орындалатын операцияларға қатысы жоқ заттар, материалдар мен жабдық болса, сондай-ақ олар жарамсыз және желдеткiш жүйесi iске қосылмаған болса, онда олармен жұмыс iстеуге жол берiлмейдi.

79. Сорып шығатын шкафтардың тез тұтанатын заттармен жұмыс жүргiзiлетiн ағаш бөлiктерi оттан қорғайтын лакпен сырланады немесе жанбайтын материалдармен боялады.

80. Қолданылған тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш сұйықтықтар жұмыс соңында арнайы жабық ыдысқа жиналып, бұдан әрi пайдаға асырылуы үшiн зертханадан шығарылады.

81. Тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш сұйықтықтарды кәрізге төгуге жол берiлмейдi.

82. Тез тұтанатын сұйықтықтармен және жанғыш сұйықтықтармен жұмыс жүргiзiлген ыдыстар тәжiрибеден кейiн өртке қауiпсiз ерiтiндiлермен жуылады.

83. Балалар мекемелерiнiң ғимараттарында мектепке дейінгі және бастауыш мектеп жасындағы балалардың топтары (сыныптары) үшінші қабаттан жоғары орналастырылмайды.

Ескерту. 83-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

84. Сыныптарда, кабинеттерде, шеберханаларда, жатын бөлмелерде, асханалар мен басқа да бөлмелерде жиһаздар мен жабдықты орналастыру кезiнде адамдарды кедергiсiз эвакуациялау және өрт сөндiру құралдарын алуы қамтамасыз етiледi.

85. Оқу сыныптары мен кабинеттерiнде шкафтарда, сөрелерде немесе тұрақты орнатылған тiреулерде сақталуы тиiс оқу процесін қамтамасыз етуге қажеттi жиһаздар, аспаптар, үлгiлер, керек-жарақтар, құралдар ғана орналастырылады.

86. Оқу сыныптары мен кабинеттерiндегi парталар (үстелдер) саны жобалау құжаттамасында белгiленген саннан аспауы тиiс.

Ескерту. 86-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

87. Сабақтар аяқталғаннан кейiн кабинеттердегi, зертханалардағы және шеберханалардағы өрт, жарылыс және өрт қауіпті барлық заттар мен материалдар жеке үй-жайларда орналастырылған жанбайтын шкафтарға (жәшiктерге) қойылады.

88. Жұмыс аяқталғаннан кейiн үздiксiз жұмыс iстейтiн аппараттар мен электр құралдарынан басқа, қолданыстағы электр тұтынушыларды сөндіріп, барлық үй-жайларға тексерiс жүргiзiледi.

89. Балалар тәулiк бойы болатын мектеп ғимараттары мен мектепке дейiнгi балалар мекемелерiнде телефон байланысымен қамтамасыз ете отырып, қызмет көрсету персоналының тәулiк бойы кезекшiлiгi белгiленедi.

Балалардың жазғы демалыс орындары мен сауықтыру
лагерьлерiн ұстау тәртiбi

90. Балалардың сауықтыру лагерьлерiнiң ағаш ғимараттары бiр қабатты етiп көзделеді. Каркас және тақтай ғимараттар сыланады және олардың жанбайтын жабыны мен жанбайтын жылытқышы болады.

91. Мыналарға:

1) ғимаратты жанғыш материалдармен (сабанмен, жаңқамен, қамыспен, жоңқамен) жабуға;

2) балалар жұмыс iстейтiн ағаш ғимараттарда асханалар, кiр жуу орындарын орнатуға;

3) отқа төзімділігі IV және V дәрежелі ғимараттар мен құрылыстарда 50-ден астам баланы орналастыруға;

4) жазғы маусымда балалар жұмыс iстейтiн үй-жайларда пеш жағуға, керосиндi және электр қыздыру құралдарын қолдануға;

5) отшашулар өткізуге, пиротехникалық бұйымдарды пайдалануға жол берiлмейдi.

Ескерту. 91-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

92. Балалардың жазғы демалыс орындарындағы, сауықтыру лагерьлерiндегi кiр жуатын бөлмелер мен асүйлер балалар орналасатын ағаш ғимараттардан кемінде 15 метр қашықтықтағы оқшау құрылыстарға орналастырылады.

93. Балаларды сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтаумен қамтамасыз етiлмеген жазғы демалыс орындарында, сауықтыру лагерьлерiнде орналастыруға жол берiлмейдi.

94. Балалардың жазғы демалыс орындары, жазғы сауықтыру лагерьлерi телефон байланысымен, өрт болған жағдайда берiлетiн дабыл белгiсiмен және алғашқы өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етiледi. Оларда қызмет көрсетушi персоналдың тәулiк бойы кезекшiлiгi белгiленедi. Кезекшiлердiң үй-жайларына телефон орнатылады.

94-1. Балалар лагерінің басшысы өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар жоспарын және лагердің (базаның) схемасын әзірлейді, онда барлық ғимараттар, адамдар тұратын жерлер (тұрғын үйлер, палаткалар және т.б.), шаруашылық мақсаттағы орындар, сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтау көздері, автомобиль тұрақтары және т.б. көрсетіледі. Схема лагерьдің (базаның) аумағына кіретін жерде ілінеді.

Ескерту. Ереже 94-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

94-2. Орман алқаптарында немесе оларға тікелей жақын орналасқан балалардың жазғы демалыс орындарының аумағында өрттің таралуына кедергі келтіретін іс-шаралар (орман алқабы жағынан қоршаудан периметрі бойымен ені кемінде 4 метр минералдандырылған өртке қарсы жолақтар) көзделеді.

Ескерту. Ереже 94-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

94-3. Балалардың жазғы демалыс орындары мен сауықтыру лагерьлерінің аумағында палаткаларды (киіз үйлерді) орналастыру кезінде бір топтың (1 немесе 2 қатар) орналасқан аумағының ауданы 800 шаршы метрден аспайтындай етіп қабылданады. Топтардың арасындағы қашықтық кемінде 15 метр, ал палаткалар (киіз үйлер) арасында кемінде 2,5 метр етіп қабылданады.

Ескерту. Ереже 94-3-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Мерекелiк iс-шаралар өткiзілетін орындарды ұстау тәртiбi

95. Адамдар жаппай болатын iс-шараларды ұйымдастыру және өткiзу кезiнде:

1) кемiнде екi эвакуациялау жолымен қамтамасыз етiлген және жанғыш қалқалары бар ғимараттарда 2 қабаттан жоғары емес орналасқан үй-жайлар ғана пайдаланылады;

2) шыршалар мықты негізге орналастырылады және үй-жайдан шығу жолдарын үймелемеуі қажет;

3) шыршалардың бұтақтары қабырғалар мен төбелерден кемінде 1 метр алшақта орналастырылуы қажет;

4) үй-жайда электрмен жарықтандыру болмаған жағдайда, шырша жанындағы iс-шаралар күндiзгi уақытта ғана өткiзiледi;

5) иллюминация электр энергетикасы саласындағы уәкілетті орган бекітетін Электр қондырғыларын орнату қағидаларының (бұдан әрі – Электр қондырғыларын орнату қағидалары) талаптарын сақтай отырып орындалады. Төмендету трансформаторынсыз электрмен жарықтандыру желiсiн пайдаланғанда шыршада кернеуi 12 Вольтқа дейiн кезектесiп жанатын шамдары бар гирляндалар қолданылады. Шамдардың рұқсат етілген қуаты – 25 Ватт;

6) иллюминацияда ақау байқалған жағдайда (сымдардың күюi, шамдардың жыпылықтауы, ұшқын шығуы), ол дереу сөндiрiледi;

7) iс-шараларды өткiзу кезiнде залда, сахнада және зал үй-жайларында өрт қауіпсіздігіне жауапты адамдардың, өртке қарсы құралымдардың мүшелерiнiң немесе өртке қарсы қызмет жұмыскерлерiнiң кезекшiлiгi ұйымдастырылады. Iс-шаралар өткiзiлетiн үй-жайлар алғашқы өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етiледi.

Ескерту. 95-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

96. Мыналарға:

1) iс-шаралар өткiзiлетiн үй-жайлардың терезелерiнде торлар болған жағдайда оларды өткiзуге;

2) доғалы прожекторларды, шырақтар мен шартылдақтарды қолдануға, отшашулар мен өрттiң шығуына әкелуi мүмкiн басқа да жарықтандырғыш өрт қауiптi әсерлердi өткiзуге;

3) отпен байланысты және басқа да жарылыс-өрт қауiптi және өрт қауiптi жұмыстарды жүргiзуге;

4) үй-жайларды қараңғылау үшiн терезелерге қақпақтар орнатуға;

5) қатарлар арасындағы өту жолының енiн қысқартуға және өту жолдарында қосымша креслолар, орындықтар қоюға;

6) үй-жайда қойылымдар жүрiп жатқан уақытта жарықты толықтай өшiруге;

7) үй-жайды жобалық құжаттамада белгiленгеннен артық адамдармен толтыруға;

8) қолдан жасалған электрлік гирляндаларды, жарық музыкалық қондырылғыларды, электрлік музыкалық аппаратураны, шыршаларды айналдыруға арналған құрылғыларды пайдалануға және шырша гирляндаларының жыпылықтап жанатын әсерлерін жасауға жол берілмейді.

97. Ашық от көзi қолданылатын басқарылмайтын ұшпалы фонарьларды пайдалануға және iске қосуға жол берiлмейдi.

98. Пиротехникалық бұйымдарды қолдану кезінде:

1) салюттерді ғимараттар мен құрылыстардан 50 метр жақын, жабындар мен ағаштардың астында атуға;

2) қатты желде пайдалануға жол берілмейді.

98-1. Ғимараттар мен құрылыстарда көпшілік қатысатын іс-шараларды (демалыс кештерін, дискотекаларды, жаңа жылдық және басқа да қойылымдарды) өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жауапты адам олардың өрт шыққан кезде адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарға сәйкестігін тексергеннен кейін ғана өткізуге жол беріледі.

Тексеру нәтижелері тексеру журналына енгізіледі және оған іс-шаралар өткізу кезінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жауапты адам немесе объект жетекшісі қол қояды. Тексеру журналының нысанын ұйым басшысы дербес айқындайды.

Ескерту. Ереже 98-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Сайлау учаскелерiн ұстау тәртiбi

99. Әрбiр сайлау учаскесiнде оның жұмысы басталғанға дейiн кемінде 10 күн қалғанда сайлау учаскесi орналастырылған объект (ғимарат, үй-жай) басшысының бұйрығымен тиiстi өртке қарсы режим белгiленедi, осы Қағидалардың ережелерiн орындау қамтамасыз етiледi, оның iшiнде:

1) сыртқы және iшкi өртке қарсы су құбырларының (мiндеттi түрде су жiберу арқылы), жарықтандыру және қуат желiлерiнiң, түтiнге қарсы желдеткiш пен өрт дабылы және өрт сөндiру жүйелерiнiң жарамдылығы тексерiледi, сондай-ақ акт дайындалып, қажеттi тексерiстер жүргiзiледi. Барлық ақаулықтар сайлау учаскесiнiң жұмысы басталғанға дейiн жойылады. Анықталған кемшiлiктердi жою нәтижелері бойынша немесе олар болмаған жағдайда сайлау учаскесiнiң дайын екендiгi туралы акт дайындалады (актiлер сайлау учаскесiнiң жұмысы аяқталғанға дейiн объектiнiң өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн жауапты адамда сақталады);

2) алғашқы өрт сөндiру құралдарының, өрт автоматикасының, байланыс және хабарлау құралдарының болуы, жарамдылығы және пайдалануға үнемі дайындығы қамтамасыз етiледi;

3) сайлау комиссиясының мүшелерiмен және қызмет көрсету үшiн жұмылдырылған персоналмен өрт қауiпсiздiгi шаралары мен өрт шыққан кезде iс-қимыл жасау туралы қол қойып, нұсқаулықтан өтедi;

4) алып тасталды - ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

5) тамақ дайындауға арналған орындар белгiленедi және қыздыру аспаптарын пайдалану тәртiбi анықталады;

6) темекi тартуға арналған орындар анықталады және жабдықталады;

7) үй-жайларды тексеру және жабу тәртiбi орнатылады.

Ескерту. 99-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

100. Сайлау учаскелерi отқа төзiмдiлiгi I-III дәрежелi, екiншi қабаттан жоғары емес ғимараттарда орналастырылады. Цокольдық қабатта және сайлау учаскесiнiң үй-жайларының үстiнде сайлау комиссиясы мүшелерi мен қызмет көрсетушi персоналдың жұмыс кабинеттерi, демалыс және тамақтану үй-жайлары орналастырылады.

101. Ауылдық жерлерде отқа төзiмдiлiгi IIIа-V дәрежелi ғимараттарда бiреуден аспайтын сайлау учаскесiн орналастыруға жол берiледi. Бұл ретте сайлау учаскесi бiрiншi қабатта орналастырылады, ал уақытша сауда, буфеттер, кино-бейнефильмдер көрсету ғимараттан тыс ұйымдастырылады.

102. Сайлау учаскесi телефон байланысымен қамтамасыз етiледi. Әрбiр телефон аппаратының жанында өртке қарсы қызметті шақыру телефонының нөмiрi бар тақташа орнатылады (iлiнедi).

Ескерту. 102-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

103. Дауыс беруге арналған үстелдердi, кабиналарды, жәшіктер мен жабдықты орналастыру адамдар мен материалдық құндылықтарды қауiпсiз эвакуациялауды қамтамасыз етудi ескере отырып, үй-жайдың периметрi бойынша жүзеге асырылады.

104. Сайлау учаскелерiнiң жұмысы қарсаңында құрылыс, жөндеу және ашық отты (алау жағу, қоқыс, қалдықтарды, ыдыстарды өртеу және электрмен, газбен дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу) пайдаланумен байланысты өзге де жұмыстарды жүргiзуге жол берiлмейдi. Көрсетiлген жұмыстар қызмет көрсетушi персоналдың тұрақты бақылауымен жүргiзiледi.

105. Сайлаушыларды тiркеу, бюллетеньдердi беру, дауыс беруге арналған кабиналардың, уақытша сауда нүктелерiнiң (буфеттер, ұяшықтар және өзге де осыған ұқсас үй-жайлар) орындары әр жерге орналасқан кемiнде екi эвакуациялау жолы бар үй-жайларда орналастырылады. Ғимараттың вестибюлiнде ашық киiм-кешек iлу орындарын орналастыруға және орналастырылатын жабдық өрт кезiнде эвакуациялау жолдарының енiн тарылтпайтын және эвакуациялауға кедергi келтiрмейтiн болса, уақытша сауда орнын ұйымдастыруға болады.

106. Сайлаушылардың қозғалысы қиылысатын және қарсы лектi болдырмайтындай етiп ұйымдастырылады. Адамдар легінің қозғалыс бағыты нұсқағыштармен белгiленедi.

107. Сайлаушыларды тiркеу үй-жайларынан эвакуациялық шығу жолдарын, бюллетеньдер берудi, дауыс берудi нұсқағыштар жарамды күйде ұсталады және сайлау учаскесi жұмыс iстеп тұрған уақытта қосулы тұрады. Егер "Шығу" деген жарықтандырылған нұсқағыштарды орнату жобада көзделмесе, көрсетiлген үй-жайлар эвакуациялау бағытын нұсқағыштармен қамтамасыз етiледi.

108. Сайлау учаскелерiн пайдалану кезiнде:

1) сайлау учаскесiнiң үй-жайлары мен ғимаратынан эвакуациялық шығу жолдарында дауыс беруге арналған кабиналар, бюллетеньдерге арналған жәшiктер мен үстелдер орнатуға, уақытша сауда нүктелерiн (ұяшықтар, буфеттер) қоюға, iс-шаралар (кино-бейнефильмдер және басқаларын көрсету) өткiзуге;

2) эвакуациялау жолдарын, өрт сөндiру және байланыс құралдарына, электр энергиясын өшiру құрылғыларына қол жеткiзу жолдарын үймелеуге, сондай-ақ дауыс берумен байланысты iс-шараларды өткiзу кезiнде қосалқы эвакуациялық шығу жолдарының есiктерiн жабуға жол берiлмейдi.

109. Сайлау учаскесiнiң ғимараты электр энергиясы өшiрiлген жағдайда авариялық жарықтандырумен жабдықталады.

Мәдени-ағарту және ойын-сауық мекемелерiн ұстау тәртiбi

110. Мұражайлар мен сурет галереяларында экспонаттар мен басқа да құндылықтарды эвакуациялау жоспары, ал цирктер мен хайуанаттар парктерiнде жануарларды эвакуациялау жоспары әзiрленедi.

111. Көрермен залдары мен мiнбелерде барлық креслолар мен орындықтардың арасы жалғанады және еденге мықтап бекiтiледi. Ложадағы 12 орыннан аспайтын креслоларды (орындықтарды) бекiтпеуге болады.

Би кештерiн өткiзу үшiн пайданылатын 200 орыннан аспайтын көрермен залдарында орындықтарды бір қатарда бiр-бiрiмен мiндеттi түрде жалғаған кезде олар еденге бекiтілмейді.

112. Сахналық қораптың ағаш конструкцияларына (желтартқыштарға, сахна төсемелерiне, аспалы көпiрлерге, жұмыс галереяларына) құрылыс процесінде антипирендер қанық сiңiрiледi.

Аталған конструкциялар, сондай-ақ жанғыш декорациялар, сахналық және көрмелiк безендiрулер, көрермендер және экспозиция залдарындағы, фойелердегі, буфеттердегі перделер оттан қорғау құрамымен мезгіл-мезгіл өңделiп тұрады. Мекеме басшылары "Тоқыма материалдарының өрт қауіпсіздігі. Декоративті маталар. Тұтануға сынау әдістері және олардың жіктегіші" Р МемСТ 50810 талаптарына сәйкес тиісті сынақ хаттамасының болуын қамтамасыз етеді.

Ескерту. 112-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

113. Ойын-сауық театрлық мекемелердiң сахналық қораптарының шегiнде бiр мезгiлде екi қойылымға арналған декорациялар мен сахна құралдары болуы тиiс. Сахнада декорацияның сақталу орны таңбалармен белгiленедi. Декорацияларды, бутафорилердi, ағаш станоктарды, бөктерлердi, құрал-саймандарды және басқа да заттарды трюмаларда, желтартқыштарда және жұмыс алаңдарында (галереяларда), саты баспалдақтарының және алаңдарының астында, сондай-ақ көрермен залдарының жертөлелерiнде сақтауға жол берiлмейдi.

114. Сахна планшетiнiң айналасын безендiру кезiнде енi кемiнде 1 метр болатын еркiн айналма жол қамтамасыз етiледi. Көрiнiс аяқталғаннан кейiн барлық декорациялар мен бутафориялар бөлшектенiп, сахналардан арнайы қоймаларға (қоймалар, қоралар, сейфтер) жинастырылады.

115. Сахнада темекi шегуге, ашық оттарды (шырақтарды, май шамдарды, шырағдандарды), доғалық прожекторларды, отшашулар мен басқа да от түрiндегi әсерлердi қолдануға жол берiлмейдi.

116. Iрi көлемдегi декоративтiк безендiрудi (залдың тұтас биiктiгiмен) пайдалану кезiнде жабынның алып жүретiн құрылымдарының төменгi белiне дейiнгi биiктiгi 12 метр және одан асатын спорт залдарында осы безендiрудi (уақытша су перделерiн, тез алынатын бекiткiштердi монтаждау) қорғаудың қосымша iс-шаралары көзделеді.

117. Көрермендерге арналған уақытша орындарды (жылжымалы, алынатын, жиналып бөлшектелетiн), сондай-ақ жабық және ашық спорт құрылыстарының мiнбелерiндегi орындықтарды жану кезiнде қауiптiлiгi жоғары және өте қауіпті жану өнімдерін бөлiп шығаратын синтетикалық материалдардан жасауға жол берiлмейдi. Уақытша орындардың астында кез келген жанғыш материалдар мен жабдықтарды сақтауға, сондай-ақ техниканы тұрақтандыруға жол берiлмейдi. Уақытша мiнбелердiң астындағы бос орын әр жарыстың алдында жанғыш қоқыстан және қураған шөптен тазаланады.

Эвакуациялау жолдарында қосалқы орындықтарды орнатуға жол берiлмейдi.

118. Спорттық-көркемдiк мерекелердi, халықаралық жарыстарды немесе басқа халықаралық iс-шараларды, сондай-ақ мәдени ойын-сауық iс-шараларды ашу және жабу кезiнде мiнбелерде фонды орналастыруға арналған эвакуациялау люктерiндегi уақытша орындықтар алмалы-салмалы етiп жасалады. Оларды тез бөлшектеу үшiн арнайы аспаптар көзделедi және осы жұмыстарды жүргiзу үшiн адамдардың тиiстi саны бөлiнедi.

119. Спорт залдарындағы көрермендерге арналған креслоларды жайғастыру тұрақты және уақытша мiнбелерден көрермендердiң қарама-қарсы немесе қиылысатын легi болмайтындай етiп көзделеді.

120. Жабық спорттық құрылыстарда көрермендердiң отыруына арналған уақытша констукцияларды бекiтуге, сондай-ақ тұғырларды, эстрадаларды, рингтердi бекiтуге арналған аспаптар ақаусыз күйде ұсталады. Ақаулы бекiткiштерi бар осындай құрылымдарды орнатуға жол берiлмейдi.

121. Спорттық құрылыстарда телевизия камераларын орнату орындары мiнбелер қатарының арасындағы өтетiн жолдарға орнатылмауы және өрт кезiнде адамдарды эвакуациялауға кедергi келтiрмеуi тиiс.

122. Көрермендерге арналған мiнбелерi бар спорт залдарында жасанды мұз жабындары болған жағдайда, мұз тазалайтын машиналарды (жарыстарды, ойындарды, жаттығуларды, репетицияларды өткiзу кезеңiнде) уақытша тұрақтандыруға арналған орындар көзделеді. Машиналар тұрақта эвакуациялау жолдарының есептiк енi тарылмайтындай етiп орналастырылады. Жарыстар, ойындар, жаттығулар, репетициялар аяқталғаннан кейiн олар арнайы бөлiнген үй-жайға жинап алынады. Уақытша тұрақта мұз тазалайтын машинаға жанар-жағармай құюға жол берiлмейдi.

123. Спорт керек-жарақтарын, залдардың жинау-бөлшектеу констукцияларын, залдардың алмалы-салмалы жабындарын және басқа материалдарды сөрелерi жоқ жерлерде сақтаған кезде олар ауданы 100 м² аспайтын қатарларда жиналады. Қатарлардың биiктiгi 2,5 метрден аспайтындай және қалқаның немесе жабынның тірек констукцияларынан кемiнде 0,5 метр етiп қабылданады. Қатарлар арасындағы өтетiн жол және қатарлар мен қабырғалардың арасы енi кемiнде 0,8 метр етiп орындалады. Өтетiн жолдардың қоймалық және мiнбе астындағы үй-жайларындағы есiк орындарына қарсы енi есiктердiң енiнен кем емес етiп жасалады. Өтетiн жолдардың және жинау орындарының енi еденге бейнеленген, жақсы көрiнетiн шектеу жолақтарымен белгiленедi.

Сөрелерде материалдар мен спорттық керек-жарақтарды сақтау олар сөрелердiң габаритiнен аспайтындай етiп жүргiзiледi.

124. Қаруларды тазалауға арналған үй-жайларда майланған шүберектi жинауға арналған металл жәшiк көзделеді. Тир немесе атыс жұмысы ақталғаннан кейiн осы жәшiктi тазалау, ал iшiндегi заттарды қоқысты ортақ сақтауға арналған орындарға алып тасталады.

125. Жұмысшылардың арнайы киiмi осы мақсатқа арнайы бөлiнген және жабдықталған үй-жайларда сақталады. Объект әкiмшiлiгi әрбiр үй-жай үшiн майланған арнайы киiмдi тазасына ауыстырудың нақты тәртiбiн белгiлейдi.

126. Спорт залдарында жанғыш материалдарды, сондай-ақ құрылымдары жанғыш материалдардан жасалған үй-жайларды металл және ағаш көтергiш құрылымдарды бекiту тораптарының астына тiкелей орнатуға жол берiлмейдi.

Жоғары меншiктi жылу ұстайтын және жану кезiнде қауiптiлiгi жоғары және өте қауіпті жану өнімдерін бөлiп шығаратын синтетикалық материалдарды қолданып дайындалған спорттық керек-жарақтарды сақтау үшiн басқа үй-жайлардан өртке қарсы қалқалармен және жабындармен бөлiнген үй-жайлар пайдаланылады. Жаттығулар мен жарыстар арасындағы кезеңде, сондай-ақ олар аяқталғанда синтетикалық материалдардан жасалған жұмсақ толтырмасы бар жерге қонуға арналған шұңқырлар қалқандармен немесе брезенттермен жабылады. Залдардың шегiнде қатарларға жиналған поролон маттар брезентпен жабылады.

127. Спорттың техникалық түрлерi бойынша жарыстар мен жаттығулар өткiзу кезiнде:

1) жанармай толтыру қатты жабыны бар және қоршайтын ернеулерi жанбайтын материалдардан жасалған және спорттық құрылыстан кемiнде 25 метр қашықтықта орналасқан арнайы бөлiнген алаңдарда жүзеге асырылады;

2) далалық жағдайларда отын құюға арналған орын жарыс трассасынан кемiнде 15 метр қашықтықта орналасқан және қатты жабыны мен жарыс трассасынан басқа жаққа қарай еңіс алаңға орналастырылады;

3) отын құюға арналған орындарда кезекшiлiк ұйымдастырылады, темекi шегуге және ашық отты қолдануға тыйым салатын белгiлер орнатылады, сондай-ақ алғашқы өрт сөндiру құралдарының қоры көзделеді;

4) көлiк құралдарымен жұмыс істеуді бастауға дайындау орындарында осы құралдарды кiшiгiрiм жөндеуге және оларға техникалық қызмет көрсетуге болады. Осындай орындар көрермендерге арналған мiнбелердiң астына орналастырылмайды. Пайдаланылған тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды жинау үшiн тығыз жабылатын қақпақтары бар металл ыдыстар көзделеді. Спорттық құрылыстардың мiнбе астындағы бос орнында көлiк құралдарын дайындауға жол берiлмейдi;

5) автомотоклубтардағы көлiк құралдарын тұрақты сақтау, жөндеу және техникалық қызмет көрсету орындары осы Қағидалардың ережелерiне сәйкес орындалады. Кернеудi реттеу үшiн барлық электр аппаратурасы (реостаттар, автотрансформаторлар, дроссельдiк катушкалар, iске қосу реостаттары) тасымалданатын эстрадалар мен тұғырлардан тысқары орналасқан аппараттық үй-жайларда орналастырылады.

128. Қойылым немесе иллюминациялық жарық беру үшiн лазерлердiң блоктарына қуат беретiн лазерлiк қондырғылар пайдалану кезiнде жанғыш конструкциялар мен декорациялардың үстiңгi қабатынан кемiнде бiр метр алшақтықта аппараттық үй-жайларда жанбайтын материалдардан жасалған тұғырларға орнатылады. Көрсетiлген жұмыстар үшiн өрт қауiпсiздiгi сипаттамалары бар лазерлiк қондырғылар қолданылады.

129. Софиттер мен рампаларды орнату кезiнде жанбайтын материалдар ғана қолданылады. Софиттердiң корпустары оларды ұстап тұрған арқандардан оқшауланады. Прожекторлар мен софиттер жанғыш материалдардан жасалған декорациялар мен конструкциялардан кемiнде 0,5 метр алшақ орнатылады. Линзалық прожектордан жанғыш декорацияға дейiнгi қашықтық кемiнде екi метр етiп сақталады.

130. Тұғырдың (эстраданың) ағаш рампасы мен электр шамдарының қаптамалары арасында қалыңдығы 8-10 миллиметр жанбайтын материал салынады, ал эстрадаға немесе тұғырларға орнатылған барлық тасымалданатын электр фонарьлары (кiшкентай шамдар) сыртқы жағынан жанбайтын кiлемшелермен қорғалады. Кiшкентай шамдарды эстраданың немесе тұғырдың планшетiне орнату кезiнде олардың астына жанбайтын кiлемшелер орнатылады. Жарықтандырылған сүзгiштерi жоқ эстрада, тұғырдағы софиттер және жұмыс жағдайында жарық беру үшiн пайдаланылатын эстрада, тұғырлар әйнекпен жабылады.

Барлық софиттерге жарық жағынан шамдардың әйнектерiнiң және лампалардың жарылған колбаларының сынықтарының түсуiн болдырмайтын қорғайтын металл торлар орнатылады.

131. Прожекторлар мен софиттерге әйнектердiң орнына жанғыш материалдардан жарықтандырылған сүзгiштердi қолдануға жол берiлмейдi.

132. Қарайған немесе кеуiп қалған белгiлерi бар лампалар, әйнектер дереу жаңасымен ауыстырылады.

133. Өрттiң шығуына әкелуi мүмкiн пиротехникалық бұйымдар мен ашық от көздерiн қолданумен байланысты арнайы от әсерлерiн қолдану қажет болған жағдайда, отшашу өткiзетiн ұйымның басшысы мыналарды:

1) отшашудың басталу және аяқталу күнін, орнын, пиротехникалық қондырғыларды орналастыру схемасын, пайдаланылатын бұйымдардың сипатын;

2) ғимараттар мен құрылыстарға дейiнгi қашықтықтарды көрсете отырып, жергiлiктi жерлерге отшашу, пиротехникалық бұйымдарды сақтау және монтаждау бекеттерiнiң байланысу схемаларын және қауiптi аймақтардың шекараларын көрсете отырып, отшашулар өткiзу орындарын қоршау схемасын;

3) отшашулар өткiзу кезiнде өрт қауiпсiздiгi шараларын сақтауға жауапты адамды тағайындау туралы бұйрықты;

4) өрт сөндiру құралдарын орналастыру схемаларын;

5) өрттiң алдын алу жөнiндегi iс-шаралар жоспарын қамтитын өрттiң алдын алу және жөнiндегi шараларды әзiрлейдi және жүзеге асырады.

134. Пиротехникалық бұйымдар iске қосылатын алаңдарда темекi шегуге және от жағуға, пиротехникалық бұйымдарды қараусыз қалдыруға жол берiлмейдi.

135. Отшашуларды орнату орындарын күзету отшашуларды өткiзетiн ұйымға жүктеледi.

136. Iске қосу алаңдары алғашқы өрт сөндiру құралдарымен (өрт сөндiргiштермен, суы бар сыйымдылықтармен немесе құммен) қамтамасыз етiледi.

137. Отшашу аяқталғаннан кейiн пайдаланылмаған бұйымдар мен пиротехникалық зарядтардың элементтерiн анықтау және жинау мақсатында iске қосу алаңы мұқият тексерiледi.

Спорттық құрылыстардың емдеу-сақтандыру үй-жайларын,
оңалту-қалпына келтiру орталықтарын ұстау тәртiбi

138. Спорттық объектiлерде орналасқан медициналық қызмет көрсетуге арналған үй-жайларда тез тұтанатын емдiк дәрi-дәрмектердi сақтау үшiн бiрге сақтауға болатын заттардың тiзбесi бар жанбайтын материалдардан жасалған шкаф көзделеді. Шкаф жылу беру және қыздыру аспаптарынан кемiнде бiр метр қашықтықта орнатылады. Шкафта әртүрлi өрт қауiптi қасиеттерi бар дәрi-дәрмектердi бiр сөреде сақтауға жол берiлмейдi.

139. Медициналық қызмет көрсетуге арналған үй-жайларда пайдаланылған сүрту және таңу материалдарын уақытша сақтау үшiн жабылатын қақпағы бар металл жәшiк орнатылады. Объектiнiң жұмысы аяқталғаннан кейiн жәшiктер қоқысты ортақ сақтауға арналған орындарға шығарылады.

140. Спорттық объектiлерде орналасқан медициналық қызмет көрсетуге арналған үй-жайларда медициналық аспаптарды зарарсыздандыру үшiн сұйық және газ тәрiздi (керогаз, керосин лампалары, примус) отынмен жұмыс iстейтiн қыздыру аспаптарын, сондай-ақ спиралi ашық электр плиталарын пайдалануға жол берiлмейдi.

Бассейндердегi суды зарарсыздандыру кезiнде
пайдаланылатын үй-жайларды ұстау тәртiбi

141. Суды зарарсыздандыруға арналған натрий немесе кальций гипохлоридiн, хлор әгiн және басқа арнаулы өнiмдердi пайдалану кезiнде оларды сақтау үшiн күн көзiнен және атмосфералық ылғалдан қорғалған, сондай-ақ осы Қағидалардың ережелерiне сәйкес келетін, оңашаланған, жақсы желдетiлетiн үй-жай көзделеді.

142. Натрий, кальций гипохлоридiн және басқа химиялық препараттарды сақтау кезiнде ерiтiндiлердiң кеуiп қалу, олардың 40^о С жоғары температураға дейiн қызу, сондай-ақ қышқылдармен және органикалық заттармен байланысу мүмкiндiгiн болдырмайтын шаралар көзделедi.

Монша-сауналарды ұстау тәртiбi

143. Тас пештi, электр желiсiне электр қыздырғышты қосу үшiн пайдаланылатын электр сымдары, сондай-ақ шырақтар мен электр арматурасы жоғары температуралы ортада пайдалану жағдайына есептеледі. Жылу электр қыздырғыштарды электр желiсiне қосу құрғақ ыстық камерасынан тысқары жүргiзiледi.

144. Құрғақ ыстық камераның тас пешінің астынан таза ауаның келу арнасы шаңнан және басқа да бөгде заттардан жүйелi түрде тазаланып тұруы тиіс.

145. Құрғақ ыстық камераның жабдығында ақаулық байқалған немесе жану белгiлерi (түтiн, күйiк иiсi, құрғақ ыстық камераның ағаш қаптамасының көмiрге айналуы) пайда болғанда оны пайдалану дереу тоқтатылады және бұл жөнiнде объектiнiң әкiмшiлiгiне хабарланады.

146. Құрғақ ыстық камерадан соратын ауа өткiзгiшті оқшау етіп жасап, тiкелей сыртқа шығару керек.

147. Сауналардың үй-жайларында:

1) желiге қосылып тұрған тас пештiң электр қыздырғышын қараусыз қалдыруға;

2) қолдан жасалған жылу электр қыздырғыштарын орнатуға;

3) ажыратылған немесе ақаулы термореттегiшi бар тас пештi пайдалануға;

4) сауналардың үй-жайларында арнайы жабдықталған орындардан басқа жерлерде тұрмыстық электр қыздырғыш аспаптарын қолдануға жол берiлмейдi.

Сауда объектiлерiн ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

148. Сауда залдары мен эвакуациялау жолдарында жанғыш материалдарды, қалдықтарды, орамалар мен контейнерлердi уақытша сақтауға жол берiлмейдi. Жиналып қалуына байланысты олар күн сайын алынып тасталып отырады. Жанғыш ыдыстарды ғимараттың терезелерiне жақын жинауға болмайды.

149. Терезелiк ойықтары жоқ немесе түтiн жоюға арналған шахтасы жоқ ғимараттарда жанғыш немесе жанбайтын заттарды жанғыш орамаларда сақтауды ұйымдастыруға жол берiлмейдi.

150. Сiрiңкелердi, одеколонды, иiс суларды, аэрозоль орамаларын және өртке қатысты өзге де қауiптi тауарларды сақтау басқа заттардан бөлек арнайы бейімделген үй-жайларда жүзеге асырылады. Оқ-дәрілер мен пиротехникалық бұйымдар өртке қарсы қалқалармен оқшауланған үй-жайларда орнатылған металл шкафтарда сақталады. Көрсетілген шкафтарды жертөле үй-жайларында орналастыруға жол берілмейді.

151. Сауда кәсiпорындарында:

1) сауда залдарында сатып алушылар болған кезде отпен байланысты жұмыстарды жүргiзуге;

2) эвакуациялау жолдарында және сатылы торларда сағат жөндеу, ойма және басқа да шеберханаларды, сондай-ақ дәрi-дәрмек, газет, кiтап дүңгiршектерiн орналастыруға;

3) сауда залдарында әуе шарларын толтыруға және басқа да мақсаттарға арналған жанғыш газдары бар баллондарды орнатуға;

4) сатылы торларда, тамбурда және басқа да эвакуациялау жолдарында ойын, сауда аппараттарын орналастыруға және сауда жасауға;

5) 15000 мыңнан артық аэрозоль орамдарын сақтауға;

6) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, жанғыш газдарды (газ баллондарын, бояуларды, лактарды, еріткіштерді, тұрмыстық химия тауарларын), аэрозоль орамдарын, оқ-дәрілерді және пиротехникалық бұйымдарды басқа мақсаттағы ғимараттарда орналастырғанда оларды сатуға жол берiлмейдi.

152. Адамдар жаппай жиналған сату, жарнамалық акциялар мен басқа да iс-шараларды өткiзу кезiнде басшылар олардың қауiпсiздiгiн (келушiлердiң кiруiн шектеу, қосымша кезекшiлердi тұрғызу) қамтамасыз ету бойынша қосымша шаралар қабылдайды.

153. Базарларды ашық алаңдарда немесе ғимараттарда (құрылыстарда) орналастыру кезiнде мынадай өрт қауiпсiздiгi шаралары орындалады:

1) ашық базарлардың сауда қатарларының үстіндегі жабындары жанбайтын материалдардан жасалады;

2) жабық базарларда сатылы торларда, холлда және дәлiздерде сауда жүргiзуге жол берiлмейдi;

3) төбенi жабатын торларды оттан қорғау құрамдарымен өңделген ағаштан жасауға болады;

4) сауда қатарлары арасындағы ашық өту жолдарын матамен, қағазбен, үлдiрмен жабуға жол берiлмейдi.

154. Базарларды басқа мақсаттағы ғимараттың бөлiгiне немесе оларға жапсарлас құрылыстарға орналастыруға жол берiлмейдi.

155. Ғимараттар мен құрылыстарда орналастырылатын дүңгiршектер мен шағын дүкендер жанбайтын материалдардан салынады. Жанғыш сұйықтықтарды, дезодоранттарды, сығылған газдарды сатуға арналған павильондар мен дүңгiршектер жеке тұрған немесе ұқсас тауарларды сататын дүңгiршектер тобында отқа төзiмдiлiгi I, II, IIIа дәрежелi етiп салынады.

156. Жұмыс уақытында тауарларды тиеу мен ыдыстарды түсiру сатып алушылардың эвакуациялық шығу жолдарымен байланыспайтын жолдар арқылы жүзеге асырылады.

157. Шыны ыдыстарға бөлiнiп құйылған әрқайсысы 1 литр сыйымдылықтан астам тұрмыстық химиялық тауарлармен, сырлармен, лактармен және тез тұтанатын сұйықтықтармен, жанғыш сұйықтықтармен сауда жасауға, сондай-ақ "От қауіпті", "Отқа жақын шашыратпа" деген ескерту жазулары жоқ заттаңбасысыз өрт қауiптi тауарларды сатуға жол берiлмейдi. Өрт қауіпті тауарларды бөлшектеп орау осы мақсатқа арнайы лайықталған орындарда жүзеге асырылады.

Сауда павильондары мен дүңгiршектерiн ұстау тәртiбi

158. Бөлiнген аумақта дүңгiршектер, сондай-ақ ауданы 35 шаршы метрге дейiн қоса алғандағы бiр қабатты павильондар топ-тобымен орналастырылады. Бiр топта отқа төзiмдiлiгі І, ІІ, ІІІ, ІІІа дәрежелі 20-дан аспайтын немесе отқа төзімділігі ІІІб, ІV, IVa және V дәрежелі 10 дүңгіршек пен павильон орналастырылады.

Топтағы дүңгіршектер мен павильондардың арасындағы қашықтық нормаланбайды.

Топтар 10 контейнерден 1-типтік өртке қарсы қалқалармен бөліктерге бөлінуі тиіс.

Ескерту. 158-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

159. Ауданы 20 шаршы метрге дейінгі жеке ораналасқан дүңгiршектерден (павильондардан) бастап басқа ғимараттар мен құрылыстарға дейінгі қашықтық осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес қабылданады.

Ескерту. 159-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
160. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

161. Жанатын қалдықтарды жинау орындары дүңгiршектер мен павильондардан кемiнде 15 метр қашықтықта орналасады.

162. Орама материалдар мен құрал-саймандарды сақтауға арналған үй-жайлардың ауданы 5 м² аспайтын етiп көзделеді.

163. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

164. Жанғыш сұйықтықтар мен газдарды сақтауға арналған павильондар мен дүңгiршектердiң отқа төзiмдiлiгi әдетте, бөлек тұратын немесе ұқсас тауарларды сататын дүңгiршектермен бір топта I, II, IIIа дәрежелі етiп орындалады.

165. Елдi мекендерде орнатылатын дүңгiршектерге электр (майлы радиаторларды, сәйкестiк сертификаты бар қыздыратын панельдердi қолдана отырып), бу немесе су арқылы жылу беруге болады.

166. Елдi мекендерден тыс орналастырылатын дүңгiршектерде осы Қағидалардың ережелерiне сәйкес пешпен жылу берудi қолдануға болады.

167. Қыздыру лампалары бар электр шамдары қорғағыш қақпақтарымен, ал люминесцент лампалары стартерсiз жасалады.

168. Павильонның немесе дүңгiршектiң және құрылыстар тобының электр желiсiн токтан ажырату үшiн ажырату құрылғысы жанбайтын негiзде орнатылады.

169. Дүңгiршектер мен павильондар дыбыстық және жарық сигналы құрылыстың қасбетiне немесе тiкелей қорғалатын үй-жайға шығатын автоматты өрт дабылымен (автономды өрт хабарлағыштары) жабдықталады.

Медициналық ұйымдарды ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

170. Медициналық ұйымның басшысы науқастарды шығару аяқталғаннан кейiн күн сайын өрт сөндiру бөлiмiне әр мекеме ғимаратындағы науқастардың саны туралы деректердi хабарлайды.

171. Ересек науқастар мен балалардың саны 25-тен асқан жағдайда оларды пешпен жылытылатын каркасты қамыс және ағаш ғимараттарда орналастыруға болмайды.

172. Ауылдық жерлерде орналасқан медициналық ұйымдар әр ғимаратқа бiр саты есебiнен қосалқы сатылармен жабдықталады.

173. Ауруханалар мен өздiгiнен жүруге қабiлетсiз адамдар үздiксiз келетiн басқа да мекемелер бес науқасқа (мүгедекке) бiр зембiл есебiнен зембiлдермен қамтамасыз етiледi.

174. Мыналарға:

1) науқастарға арналған палаталары бар корпустарда емдеу процесіне қатысы жоқ үй-жайларды орналастыруға немесе оларды жалға беруге;

2) кереуеттердi дәлiздерде, холлдарда және басқа да эвакуациялау жолдарында орнатуға;

3) аурухана палаталарына баллондардан оттегi жiберу үшiн пластмасса және резеңке шлангты қолдануға;

4) ақаулы емдiк электр жабдықтарын пайдалануға;

5) аурухана палаталары мен науқастар орналастырылған басқа үй-жайларда үтiк, электр плиталарын және басқа да электрмен жылыту құралдарын пайдалануға жол берiлмейдi.

175. Су қайнатқыштарды, су жылытқыштарды және титандарды орнату, медициналық аспаптарды зарарсыздандыру, сондай-ақ парафин мен озокериттi қыздыру тек осы мақсатта арнайы жабдықталған орындарда жүргiзiледi. Аспаптар мен төсемдердi қайнату үшiн жабық шиыршықтары бар зарарсыздандырғыш қолданылады. Осы мақсатта керогазды, керосин ыдыстарын және примустердi қолдануға жол берiлмейдi.

176. Зертханаларда, бөлiмшелерде, дәрiгерлер кабинетiнде дәрi-дәрмектер мен реактивтердi (тез тұтанатын сұйықтықтарға және жанғыш сұйықтықтарға жататын – спирт, эфир) олардың сыйымдылығын ескере отырып, жалпы саны 3 килограмнан аспайтын арнайы жабылатын металл шкафтарда сақтауға рұқсат берiледi.

177. Дәрi-дәрмек қоймалары үй-жайларындағы материалдық құндылықтар қатаң түрде ассортимент бойынша сақталады, бұл ретте тез тұтанатын сұйықтықтарды басқа материалдармен бiрге сақтауға жол берiлмейдi.

178. Оттегi және жанғыш газы бар баллондарды бiрге сақтауға, сондай-ақ бұл баллондарды материалдық және дәрi-дәрмек қоймаларында сақтауға болмайды. Оттегi мен жанғыш газы бар баллондар арнайы орындарда немесе қалқаның астында сақталады, жылу көздерiнен (жылу беру құралдары, күн сәулесi) және оларға майдың, басқа да майлы заттардың тиiп кетуiнен қорғалады.

Физиотерапия кабинеттерiн, анестезиология, жансақтау
және қарқынды терапия, операция жасау бөлiмшелерiн
ұстау тәртiбi

179. Барлық емдеу электр аппараттары ақаусыз күйде ұсталады, сенiмдi жерге тұйықтағышпен, зауыттық электр сызбасымен және техникалық паспортпен қамтамасыз етiледi. Оқшаулағышы зақымданған, қысатын және аппаратқа қосылатын жерлерi бұзылған электр сымдарын пайдалануға жол берiлмейдi.

180. Электрмен және сәулемен емдеу кабинеттерiнде қолданылатын, оның iшiнде ауа қабаты бар стерилизаторлардың тек зауытта дайындалғандары ғана көзделеді және олар жанбайтын материалдардан жасалған үстiңгi қабаттарға орнатылады.

181. Парафин мен озокерит арнайы бөлiнген үй-жайда зауытта дайындалған жылытқыштардағы сору шкафында немесе су моншасында қыздырылады. Қыздырғыштар орнатылатын үстел жылуға төзiмдi материалмен қапталады. Парафин мен озокериттi ашық жалынмен қыздыруға жол берiлмейдi.

182. Үй-жайлардың жергiлiктi желдету жүйелерiнiң аппараттары мен қондырғылардан шыққан шығарындылар шатырдың жоғарғы нүктесiнен кемiнде 2 метр биiктiкте жүзеге асырылады.

183. Аппаратураны профилактикалық тексеріп қарау анықталған ақауларды жою шараларын қабылдай отырып, техникалық паспортта (нұсқаулықта) белгiленген мерзiмдерде жүргiзiледi.

184. Әрбiр электрмен және сәулемен емдеу бөлiмiнде (кабинетiнде) қызмет етушi персоналмен жүргiзiлген өртке қарсы нұсқауларды және электр аппаратурасының жұмысында байқалған ақауларды тiркеу журналы жүргiзiледi.

185. Операциялық кабинеттерде осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес өрт қауiпсiздiгi шаралары орындалады.

186. Операциялық, операция алдындағы, наркоздық және операциялық блоктың үй-жайларындағы кабинеттердiң есiк орындары мен өтетiн жолдары арқылы науқастарды сүйретпелермен еркiн тасымалдау қамтамасыз етiледi.

187. Операциялық бөлмелердегi есірткі заттары мен препараттардың өздiгiнен тұтануын болдырмау үшiн жұмыс аяқталғаннан кейiн олар буландырғыштан жабылатын герметикалы ыдысқа құйылады. Осы сұйықтықтарды кәрізге құюға, сондай-ақ наркоз уақытында ақаулы немесе ұшқын шығаратын электр жабдығын қолдануға жол берiлмейдi.

188. Операция үстелi, наркоз аппараты және барлық электрлiк медициналық аппаратура қорғайтын қалақпен жерге тұйықтайтын сымдарға қосылады.

Медициналық ұйымдардың зертханаларын ұстау тәртiбi

189. Зертханалардың үй-жайына кiретiн жерде олардың жарылыс-өрт қауіптілігі және өрт қауіптілігі бойынша санаттарын нұсқағыштар iлiнедi.

190. Өндiрiстiк қажеттiлiктерге арналған тез тұтанатын сұйықтықтарды беру құбыр арқылы жүргiзiледi немесе тасымалдауға арналған арнайы жабық сынбайтын ыдыс пайдаланылады. Құбыр ғимараттың сыртынан тiкелей берiлетiн заттарды пайдалану орнына төселедi.

191. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды ауысымдық қажеттiлiктен аспайтын мөлшерде жұмыс iстейтiн үй-жайларда iшiне жанбайтын материал төселген, қақпағы бар металл жәшiкке салынған, қабырғасы қалың шынылы немесе тығыз тығындысы бар сынбайтын ыдыста сақтауға рұқсат етiледi. Мұндай сұйықтықтарды полиэтилендi сыйымдылықтарда сақтауға жол берiлмейдi.

192. Зертханаларда заттар мен материалдарды сақтау қатаң түрде ассортимент бойынша жүргiзiледi. Химиялық өзара әрекеттесуi нәтижесінде өрт немесе жарылыс шығатын заттарды бiрге сақтауға жол берiлмейдi.

193. Зертханалық жиһаз бен жабдық адамдарды эвакуациялауға кедергi келтiрмейтiндей етiп орналастырылады.

194. Өрт, жарылыс қаупi бар сұйықтықтармен және заттармен жұмыс iстеуге арналған үстелдердiң, сөрелердiң, сору шкафтарының жұмыс iстейтiн үстiңгi қабаттары жанбайтын материалдардан жасалған жабын мен ернеулерден көзделеді. Қышқылдармен, сiлтiлермен және басқа химиялық белсендi заттармен жұмыс iстеу үшiн үстелдер мен шкафтар тотығуға төзiмдi материалдардан жасалады.

195. Зертханадағы уытты немесе өрт және жарылыс қаупi бар булар мен газдарды бөлу мүмкiндiгiмен байланысты барлық жұмыстар тек ақаусыз жай-күйде ұсталуы тиiс жанбайтын материалдардан жасалған сорып шығатын шкафтарда жүргiзiледi. Әйнектерi сынық немесе желдеткiшi ақаулы сорып шығатын шкафтарды қолдануға жол берiлмейдi.

Сорып шығатын шкафтардың жармалары, есiктерi мен қалқалағыштары жұмыс уақытында барынша жабық (сорып шығу үшiн төменгi жағынан үлкен ойықтарымен төмен түсiрiлген) ұсталады.

Егер онда орындалатын операцияға жатпайтын материалдар мен жабдықтар сақталатын болса, сорып шығатын шкафта жұмыс iстеуге жол берiлмейдi.

Сорып шығатын шкафтар өздiгiнен желдететiн каналдары бар желдету жүйесiмен жабдықталады.

196. Қышқылдары, сiлтiлерi және басқа химиялық белсендi заттары бар әйнек ыдысты iшiне жанбайтын материал төселген арнайы металл немесе ағаш жәшiктерде тасымалдауға рұқсат етiледi. Күкiрт немесе азот қышқылдарын сақтау үшiн ағаш жәшiктердi, себеттер мен жоңқаларды пайдалануға жол берiлмейдi.

197. Сұйық оттектi тез тұтанатын заттармен, майлармен және сұйық майлармен бiр үй-жайда сақтауға жол берiлмейдi.

198. Сығылған, сұйылтылған және ерiтiлген жанғыш газдары бар баллондар зертхана ғимаратынан тысқары металл шкафтарда орнатылады. Шкафтарда желдету үшiн ойықтар немесе жалюзи торлары көзделеді. Зертханалық үй-жайларға осы газдарды, сондай-ақ жанғыш материалдарды беру орталықтан жүргiзiледi.

199. Зертхананың барлық үй-жайларындағы ағынды-сорғы желдеткiшiн жұмыс басталғанға дейiн кемiнде 5 минут бұрын қосылады және жұмыс аяқталғаннан кейiн сөндiрiледi.

200. Зертханаларда:

1) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, сондай-ақ жанғыш материалдарды қыздыратын аспаптарға, оттықтарға және басқа да от көздерiне 1 метрден жақын орналастыруға;

2) пайдаланылған тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды кәрізге құюға;

3) едендер мен жабдықты тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтармен жууға;

4) оттықтар жанып тұрған және электр қыздырғыш аспаптары қосылып тұрған кезде байқаусызда төгiлген сұйықтықтарды тазалауға;

5) жұмыс орнында майланған шүберек пен қағазды тастап кетуге;

6) жұмыс орнында және жұмыс iстейтiн үй-жайларда өрт қауiптi қасиеттері белгісіз қандайда бiр заттар мен препараттарды сақтауға;

7) жұмыс орнын, жанып тұрған оттықтарды және басқа қыздыру аспаптарын қараусыз қалдыруға;

8) iшiнде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар ыдыстарды ашық отта, сондай-ақ тұрмыстық электр қыздырғыш аспаптарында қыздыруға жол берiлмейдi.

201. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар арнайы киiмге тиiп кеткен жағдайда оны дереу ауыстыру шаралары қабылданады.

202. Жарылу және өрт-жарылу қаупi бар заттармен жұмыс iстеу кезiнде, сондай-ақ зертханада (бөлмеде, бокста) түнгi сағаттарда жұмыс iстеу кезiнде кемiнде екi адам болуы қажет, бұл ретте олардың бiреуi аға зерттеушi болып тағайындалады.

203. Газ плиталары жоба бойынша орнатылады. Газдың иiсi байқалған немесе басқа ақаулықтар анықталған жағдайда, плиталар сөндiрiледi және оларды ақаулықтары жойылғанға дейiн пайдаланылмайды.

204. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды беруге арналған құбырлар жерге тұйықталады.

205. Жұмыс күнi аяқталғаннан кейiн зертхана үй-жайына жауапты қызметкер аспаптар мен аппараттарды, газ және су шүмектерiн тексередi, ортақ электр ажыратқышты және желдеткiштi сөндiредi, сондай-ақ зертхананың үй-жайынан артық жанғыш және тез тұтанатын сұйықтықтар, заттар, реактивтер, жұмыс iстелген сұйықтықтар, қалдықтар, қоқыс пен шүберек шығарылады.

206. Пайдаланылған сұйықтықтар еритiн заттардың қасиеттерiн ескере отырып, герметикалық жабылатын сынбайтын ыдысқа құю және жұмыс күнiнiң соңында қалпына келтiру немесе жою үшiн зертхананың жұмыс iстейтiн үй-жайынан шығарылады. Осы сұйықтықтарды сақтау осы Қағидалардың ережелерiн ескере отырып жүргiзiледi.

Бiр және көп орынды емдеу барокамераларын
ұстау тәртiбi

207. Барокамералар үй-жайларының есiктерi әйнексiз, тығыздалған ысырмалары бар өздiгiнен жабылатын, құлыпсыз, сондай-ақ басқа iлмек қондырғыларсыз көзделеді. Барозалдардың есiктерiнiң енi аурухана сүйретпелерiнде немесе креслосындағы пациенттердi өткiзуге мүмкiндiк беретiндей, бiрақ кемінде 1 метр етiп көзделеді.

208. Барокамера үй-жайлары қабырғаларының қаптамасы, аспалы төбелерi жанбайтын материалдардан қапталады. Қабырғалар мен төбелердi бояу үшiн тек су эмульсиялы бояулар пайдаланылады.

209. Барокамера үй-жайларына жылу беру орталықтан, жылу тасымалдағышының температурасы 95^оС аспайтындай етiп көзделеді. Жылу беру аспаптарынан және жылудың басқа көздерiнен барокамераға дейiнгi арақашықтық кемiнде 1 метр етiп көзделеді.

210. Екi немесе одан көп бiр орынды немесе бiр көп орынды барокамералар орнатылатын үй-жайлар авариялық жарықпен жабдықталады.

211. Барокамералардың үй-жайы байланыспен, автоматты өрт дабылымен және үш есе ауа алмастыратын сору желдеткiшiмен қамтамасыз етiледi.

212. Емдеу барокамераларының iшкi көлемiне жарық түсiру жарық сәуле өтетiн иллюминаторлар арқылы сырттан орнатылған шырақтармен жүргiзiледi.

213. Барокамераның үй-жайында олардың паспорттық немесе түгендеу нөмiрлерi көрсетiле отырып, құрамындағы оттегiсi жоғары ортада жұмыс iстеуге рұқсат етiлген аспаптардың тiзбесi iлiнедi. Ақаулы аспаптарды тек оларды оттегiсi арттырылған ортада пайдалануға болатындығы туралы тиiстi белгiлерi бар ұқсас аспаптарға ауыстыруға болады, бұл ретте тiзбеге тиiстi өзгерiстер енгiзiледi.

214. Тiкелей барокамераларға орнатылған шырақтарда тек қыздыратын лампалар қолданылады.

215. Барокамералар ақаусыз сөйлесу қондырғыларымен қамтамасыз етiледi, бұл ретте жәшiктерiнiң көлемi 0,5х0,5 миллиметр жез торлармен жабылған камера iшiндегi металл жәшiктерде тек динамик және микрофон болуы қажет.

216. Бароаппараттар олардың бiрде бiреуi басқа аппаратты, барозалдың кез келген жабдығын, сондай-ақ науқастар мен қызмет етушi адамдарды эвакуациялауға кедергi келтiрмейтiндей етіп орналастырылады.

217. Сеансты немесе операцияларды бастар алдында барокамераның барлық аппаратурасы, өлшеу және бақылау аспаптары, байланыс құралдары, өрт сөндiру дабылдары, ал көп орынды барокамераларда және тасымалданатын аспаптар мұқият тексерiлуi тиiс. Ақаулықтары немесе олқылықтары анықталған жағдайда, сондай-ақ тiзiмдемеге енгiзiлмеген жабдық болған жағдайда анықталған кемшiлiктер жойылғанға дейiн сеанстар мен операцияларды одан әрi жүргiзуге жол берiлмейдi.

218. Бароаппараттары бар үй-жайларда оттегiнiң ұсталуын бақылау үшiн автоматты газ талдағыштар орнатылады.

219. Оттегi өткiзгiштегi бекiту арматурасы барозалдан тыс орнатылады.

220. Бароаппараттар мен барозалдарды пайдалану кезiнде:

1) пациенттi бароаппаратқа синтетикалық киiммен жайғастыруға;

2) пациенттi сеанс уақытында және оны дәрiгердiң бақылауынсыз 30 минут бойы қалдыруға, бұл ретте оған темекi шегуге және ашық отқа жақындауға;

3) бароагрегаттарды (барокамераларды, барокондиционерлердi) жерге қоспастан бароппараттарды пайдалануға жол беруге;

4) жұмыс ортасының қысымын рұқсат етiлгеннен арттыруға;

5) барокамерадағы оттегiнiң салыстырмалы ылғалдылығын 65 % төмен төмендетуге;

6) барокамераға тез тұтанатын сұйықтықтарды, майларды, оттың немесе ұшқынның пайда болуына қабiлеттi заттар мен бұйымдарды кiргiзуге;

7) барозалда (үй-жайда, көлiктiң салонында) ақаулы аспаптарды және электр өткiзгiштердi (зақымдалған оқшаулағышты, сенiмсiз ұшқындайтын түйiсулердi) пайдалануға, электр қыздырғыш аспаптарын (су қайнатқыштарды, электр плиталарын) пайдалануға, жанғыш материалдардан жасалған жиһазды, ұшқын тудыруға қабiлеттi материалдар мен бұйымдарды пайдалануға, ашық отты қолдануға, темекi шегуге, жұмыс орындарының төменгi жағына жарық түсiру үшiн ашық орындалған шырақтарды қолдануға;

8) майсыздандырылған оттегi жабдығын пайдалануға;

9) барозалда тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, майларды, сондай-ақ жанғыш, оның iшiнде таңып байлау материалдарын сақтауға;

10) барозалдағы оттегi концентрациясының 23 % артық артуына жол беруге;

11) бароаппаратта баробөлiмдi және бароаппаратты тексерудiң бекiтiлген актiсi болмаған кезде емдеу сеанстарын жүргiзуге;

12) бароаппаратты рұқсат етiлген кернеуден артық желiге қосуға;

13) пайдалануды өрт сөндiрудiң алғашқы құралдарынсыз жүзеге асыруға жол берiлмейдi.

Дәрiханалар мен дәрiхана қоймаларын ұстау тәртiбi

221. Басқа мақсаттағы ғимараттардағы дәрiханаларда тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар саны 100 килограмнан аспайтындай етiп қабылданады.

222. Дәрiханаларда сақталатын оттегi толтырылған баллонның саны екеуден аспайды және олар арнайы орынға тiгiнен тұрғызылған күйде тұрады, сонымен бiрге, қамытпен немесе басқа да құралмен тығыз бекiтiледi.

223. Дәрiхана қоймаларында:

1) транзиттi электр кәбілдерi өтетiн үй-жайларда, сондай-ақ газ коммуникациялары мен май сiңген аппаратуралар бар үй-жайларда сақтауға;

2) өнiмдi үйiп-төгiп сақтауға және оны жылу берудiң тығыз радиаторлары мен құбырларына жинауға;

3) материалдарды тiкелей қоймаларда ашуға және буып-түюге;

4) сумен реакцияға түсетiн сiлтiлi металдар және басқа заттар сақталатын қоймалық үй-жайларға дымқыл немесе ылғалды киiммен және аяқ-киiммен кiруге жол берiлмейдi.

224. Қалқа артында тек ылғалды ауадан немесе судан шiрiмейтiн, қызбайтын және тұтанбайтын химиялық заттарды сақтауға болады.

225. Қоймалық және дәрiхана қоймасы үй-жайларындағы материалдық құндылықтар қатаң түрде ассортиментке сәйкес сақталады, бұл ретте тез тұтанатын сұйықтықтарды басқа материалдармен бiрге сақтауға жол берiлмейдi.

226. Пластмасса бұйымдары желдетiлетiн, қараңғы, құрғақ үй-жайда бөлме температурасында, жылу беру жүйелерiнен кемiнде 1 метр қашықтықта сақталады. Үй-жай ашық оттан, ұшпалы заттардың буларынан шектеледi.

227. Дәрiхана қоймаларында және басқа жерлерде өрт немесе жану туындаған кезде тиiстi бөлiмшелердiң басшылары өртке қарсы қызмет жұмысшылары келген кезде улы және жарылыс қаупi бар заттардың бар-жоғы және сақтау орындары туралы хабарланады.

228. Өрт қауiпті және тез тұтанатын сұйықтықтары бар баллондар арнайы лайықталған көтермелерде немесе ұстайтын саптары ақаусыз себеттерде екеулеп тасымалданады. Үлкен бөтелкелерi бар себеттердi, жәшiктердi немесе көтермелердi (салмағы 20 килограммнан асатын), сондай-ақ қатты ыдысқа салынған заттарды тек дөңгелектерi жұмсақ жүретiн арнайы арбаларға салынады.

229. От қауiптi және жарылыс қауiптi дәрi-дәрмек құралдары бiртектiлiк қағидасы бойынша және олардың физикалық-химиялық және өрт қауiптi қасиеттерiне және орау сипатына сәйкес сақталуы тиiс.

230. От қауiптi және жарылыс қауiптi дәрi-дәрмек құралдарын сақтауға арналған үй-жайлар жанбайтын және төзiмдi стеллаждармен және тұғырлармен қамтамасыз етiледi.

231. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды енi кемiнде 0,7 метр және биiктiгi кемiнде 1,2 метр есiктерi бар жапсарлас жанбайтын шкафтарда сақтауға болады.

232. От қауiптi және жарылыс қауiптi заттар қоймаларының үй-жайларының есiктерi ғимараттан шығу бағыты бойынша ашылады.

233. 100 килограмнан астам мөлшердегi тез тұтанатын сұйықтықтар бөлек тұрған ғимаратта шыны немесе металл ыдыста өзге топтардағы от қауiптi заттарды сақтау үй-жайларынан оқшау сақталады.

234. Медициналық ұйымдардың өндiрiстiк үй-жайларында тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды жалпы мөлшерi 3 килограмнан аспайтындай етiп жылыту аспаптары мен шығу жолдарынан қашықта арнайы металл жәшiкте сақталады.

235. От қауiптi және жарылыс қауiптi заттар сақталатын үй-жайларда сыртынан, сондай-ақ осы үй-жайлардың iшiнен есiктерiнде айқын көрiнетiн "От қауiптi", "Жарылыс қауiптi", "Темекi шегуге жол берiлмейдi", "Өрт шыққан жағдайда 101 немесе 112 телефонына қоңырау соғу қажет" деген жазулар iлiнедi.

236. От қауiптi және жарылыс қауiптi заттар сақталатын әр үй-жайға кiру жолының жанында "Өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн жауапты (жауапты адамның аты-жөнi)" деген жазуы бар тақта iлiнедi. Жауапты адам қалған от қауiптi және жарылыс қауiптi заттарды жинау және жұмыс күнi соңында өзге де шаралар жүргiзу мақсатымен күн сайын үй-жайға тексерiс жүргiзiледi.

237. Тез тұтанатын сұйықтықтарды сақтауға арналған контейнерлер сұйықтықтардың булануынан алдын алу үшiн тығыз жабылатын қақпағы бар шыныдан немесе металдан дайындалады. Тез тұтанатын және жанғыш заттарды ашық контейнерлерде және өзге де материалдардан дайындалған контейнерлерде сақтауға жол берiлмейдi.

238. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар бөтелкелер, баллондар мен өзге де үлкен сыйымдылықтар соққыдан сақтайтын ыдыста немесе баллон аударғыштарда бiр қатарда сақталады. Жұмыс орындарында бұл заттар ауысым қажеттiлiгiнен аспайтын мөлшерде тығыз жабылған контейнерлерде сақталады.

239. Тез тұтанатын және жанғыш сұйық дәрi-дәрмек құралдарын:

1) толықтай толтырылған контейнерде сақтауға жол берiлмейдi. Толтыру деңгейi көлемнiң 90 пайызынан аспайтындай етiп қарастырылуы тиiс. Көп мөлшердегi спирттер көлемнiң 95 пайызынан аспайтындай етіп толтырылатын металл сыйымдылықтарда сақталады;

2) минералды қышқылдармен (күкiрт, азот және өзге де қышқылдармен), сығылған және сұйылтылған газдармен, тез жанғыш заттармен, сондай-ақ органикалық заттармен жарылыс қауiптi қоспалар беретiн (хлорат калийi, перманганат калийi) бейорганикалық тұздармен сақтауға жол берiлмейдi.

240. Жанғыш және жарылыс қауiптi дәрi-дәрмек құралдары қабырғасы қалың, тығыз жабылатын контейнерлерде (бөтелкелерде, банкаларда, барабандарда) сақталады, қажет болған жағдайда тығындау құралдарына парафин құйылады.

Биiктігі 28 метрден астам тұрғын үйді және қоғамдық ғимараттарды ұстау тәртiбi

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
241. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
242. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
243. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
244. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
245. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
246. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
247. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
248. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
249. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
250. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
251. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
252. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
253. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

254. Биіктігі 28 метрден астам ғимараттарда:

1) өрт шыққан жағдайда автосатыларды немесе иінді көтергіштерді орнатуға арналған алаңдарға әр түрлi жабдық, автокөлiк қоюға, үймелеуге;

2) түтiнге қарсы қорғау жүйесiн қабылдағаннан кейiн жүйемен басқару қалқанын токтан ажыратуға;

3) өрттен қорғау жүйесiн iске қосқанға дейiн жаңадан салынған ғимаратқа адамдарды орналастыруға;

4) тұйық қалқаларда және түтiнденбейтiн саты торларын үй-жайлардан, өту жолдарынан, жертөле үй-жайларынан бөлетiн қабырғаларда есiк ойықтарын орнатуға;

5) алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

6) автоматты өрт хабарлағыштары мен суландырғыштарды бояуға, ақтауға;

7) алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

8) балкондар мен лоджиялардың қоршауларын жанғыш материалдармен қаптауға;

9) алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
10) алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
Ескерту. 254-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

Әлеуметтiк қызмет көрсету ұйымдарын ұстау тәртiбi

255. Заттар мен материалдарды сақтау (қаттап жинау) оларды сақтаудың үйлесімділігін өрт сөндiру құралдарының бiркелкiлiгiн ескере отырып, жүзеге асырылады.

256. Ғимараттардағы барлық үй-жайлар таза ұсталады. Қағаздарға және басқа да жанғыш қалдықтарға арналған себеттер мен жәшiктер үнемi тазартылады.

257. Әлеуметтiк қызмет көрсету ұйымдарында жанғанда уыттылығы жоғары өнiмдер шығаруы мүмкiн полимерлi материалдар қолданылып жасалған жиһаз бен жабдықты пайдалануға жол берiлмейдi.

258. алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

259. Ғимараттардың iшiнде су құбырларын, кәріз құбырлары мен жылыту жүйелерiн жылыту үшiн ашық от пен қыздырылған заттарды қолдануға жол берiлмейдi.

260. Әлеуметтiк қызмет көрсету ұйымдарының қызметтiк үй-жайларында тұрмыстық электр аспаптарын (тоңазытқыштарды, қысқа толқынды пештердi, электр жылытқыштарын, электр шәйнектерiн) орнатуға және пайдалануға жол берiлмейдi.

261. Тамақты тек осы мақсаттарға арнайы бөлiнген және жабдықталған жерлерде ғана дайындауға (ысытуға) болады. Бұл ретте тұрмыстық қажеттiлiкке арналған электр жылытқыш аспаптарын автоматты өшiру құралдарынсыз қолдануға жол берiлмейдi.

262. Үй-жайларды жарықтандыру үшiн керосиндi шамдар мен шырақтарды қолдануға жол берiлмейдi.

263. Электрмен жылыту құралдарын, үстел шамдарын, радиоқабылдағыштарды, теледидарларды, тоңазытқыштарды, шаң сорғыларды тек дұрыс штепсельдi розеткалар арқылы ғана желiге қосылады.

264. Жатын бөлмелерде, ойнайтын бөлмелерде және қызмет көрсетiлетiн тұлғалар болатын басқа да үй-жайларда үтiктердi, электр плиталарын және басқа да электрмен жылытқыш құралдарды пайдалануға жол берiлмейдi.

265. Киiмдердi үтiктеу тек осы мақсатқа бөлiнген арнайы жабдықталған үй-жайларда ғана жүргiзiледi. Үтiктеудi ақаусыз термо реттегiштер мен жарықтанатын iске қосу индикаторлары бар үтiктермен орындауға рұқсат етiледi. Үтiктер жанбайтын материалдардан жасалған тұғырықтарда орнатылады.

266. Жұмыс аяқталғаннан кейiн кезекшi жарықтандырудан, автоматты өрт сөндiру қондырғыларының электрмен қоректендiру көздерiнен, дабыл және түтiн жою жүйелерiнен, сондай-ақ технологиялық процестің шарттары бойынша тәулiк бойы жұмыс iстеуi тиiс электр қондырғыларын қоспағанда, барлық электр қондырғылары ажыратылады.

267. Әлеуметтiк қызмет көрсету мекемелерiнде қызмет көрсету персоналының тәулiк бойы кезекшiлiгi ұйымдастырылады. Кезекшiнiң қолында үнемi эвакуациялық шығу орындарының есiктерiндегi барлық құлыптардың кiлттерi жиынтығы болуы тиiс. Кiлттердiң басқа жиынтығы кезекшiнiң бөлмесiнде сақталады. Екi жиынтықта да әрбiр кiлттiң тиiстi құлыпқа жататыны туралы жазуы болады.

268. Қоғамдық ғимараттардың түнгi кезекшiлерi телефон орнатылған үй-жайларда болады және қол электр фонарьларымен қамтамасыз етiледi. Дәлiздерде, холлдарда және басқа да эвакуациялау жолдарына кереуеттер орналастыруға жол берiлмейдi.

Ғибадат үйлерін ұстау тәртiбi

269. Шам қойғыштар, шырақтар және ашық от қолданылатын жарықтандыру жабдығы жанбайтын табандарға орнатылады.

270. Ырымдар мен салттарды жүргiзу үшiн:

1) жану тобы Г1-Г4 материалдарынан жасалған көлденең қоршау құрылымдарынан 0,7 метр;

2) жану тобы Г1-Г4 материалдарынан жасалған тiк қоршау құрылымдарынан 0,5 метр;

3) басқа жанғыш материалдардан 0,5 метр қашықтықта ашық от көздерiн пайдалануға жол берiлмейдi.

271. Зауытта шығарылмаған және өндiрушiнiң паспорты жоқ шамдарды пайдалануға жол берiлмейдi.

272. Шыны құтылары бұзылған, ашық от қолданылатын шамдарды пайдалануға, сондай-ақ оларды толтыру үшiн тез тұтанатын сұйықтықтарды пайдалануға жол берiлмейдi.

273. Лампадаларды, шамдарды және ұқсас құралдарды толтыруға арналған жанғыш сұйықтықтар сыйымдылығы 2 литрден аспайтын, жабық, сынбайтын ыдыста металл шкафтарда сақталады.

274. Лампадалар мен шамдарға жанғыш сұйықтықтар құрылымында ернеулерi қарастырылған, тұғырында жанбайтын материалдан жасалған сынбайтын ыдыстан құйылады. Лампадалар мен шамдарды толтырғаннан кейiн сыйымдылықтың тұғыры мен сыртқы бетi жанбайтын техникалық жуу құралдарымен төгiлiп қалған жанғыш сұйықтықтардың қалдықтарынан тазартылады.

275. Лампадалар мен шамдарға жанғыш сұйықтықтарды толтырып құю тек тұтату көздерi болмаған жағдайда, ал электрмен жылыту құралдары қосылып тұрғанда, олардан кемiнде 1 метр қашықтықта жүзеге асырылады.

276. Пештердi тұтату салттар мен ырымдарды жүргiзу басталғанға дейiн екi сағат бұрын аяқталады.

277. Ғибадат үйлерінде от жұмыстарын жүргiзуге (пеш жағу, дәнекерлеу және от жұмыстарының басқа да түрлерi), салттар мен ырымдарды жүргiзу кезiнде жанғыш сұйықтықтарды толтырып құюға жол берiлмейдi.

278. Эвакуациялау жолдары бос болып ұсталады және үймеленбейдi.

279. Салттар мен ырымдарды жүргiзу кезiнде эвакуациялау жолдарын құлыптармен және басқа да бекiту құрылғыларымен жауып қоюға жол берiлмейдi.

280. Құлшылық жасайтын залдардың сыйымдылығы бiр адамға арналған үй-жайдың ауданы және эвакуациялау жолдарының өткiзу қабiлеттiлiгi негiзiнде шектеледi.

281. Келушiлердiң қозғалысын қиылыс және қарсы ағын болмайтындай етiп ұйымдастырылады.

282. Ғибадат үйлерінен және адамдар жаппай болатын басқа да үй-жайлардың эвакуациялық шығу орындарының белгiлерi дұрыс жағдайда және салт ырымдарды жүргiзу кезiнде қосылып тұрады.

283. алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен
284. алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

285. Телефон аппараттарының жанында көрiнетiн жерлерде ең жақын орналасқан өрт сөндiру бөлiмiн шақыру нөмiрi, сондай-ақ "101" және "112" телефон нөмiрлерi көрсетiлген тақтайшалар iлiнедi.

286. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелері мен уақытша ұстау
изоляторларын ұстау тәртібі

287. Қылмыстық-атқару жүйелері мекемелерінің аумағында өрт қалқандары:

1) кезекші бөлімнің қасындағы тұрғын аймақта сотталғандар үшін қол жетпейтін жерде не сотталғандардың кіруі шектелген орында;

2) әр өндірістік ғимараттағы өнеркәсіп аймағында;

3) қазандықта, шаруашылық ауласы аумағында;

4) айыппұл изоляторында (тәртіптік блокта);

5) көліктік бақылау-өткізу пунктінде (бақылау алаңында, шлюзде) жабдықталады.

Сотталғандар мен тергеуге қамауға алынған адамдарға қолжетімді орындарда өрт қалқандары балтамен, багормен, күрекпен, сүйменмен, ілмекпен, қайшымен, айырмен, басқа да шаншып-кесетін және шабатын заттармен жарақталмайды.

288. Сотталғандарды ұстауға арналған жатақханаларда, сотталғандардың еркін жүруіне болатын өндірістік және басқа үй-жайларда өрт крандары мен өрт сөндіргіштер заңсыз ашудан қорғалған шкафта жабдықталады (орнатылады). Қылмыстық-атқару жүйесі (бұдан әрі – ҚАЖ) камераларында және уақытша ұстау изоляторларында (бұдан әрі – УҰИ) алғашқы өрт сөндіру құралдары орнатылмайды.

289. ҚАЖ мекемелердің өндірістік, шаруашылық және тұрғын аймақтарының қоршауы мен УҰИ қоршаулары өрт сөндіру автомобильдерінің өтуіне арналған қақпалармен жабдықталады.

290. ҚАЖ және УҰИ аумағында өртке қарсы сумен жабдықтау желілері немесе табиғи су көздері болмаған жағдайда, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 16 қаңтардағы № 14 қаулысымен бекітілген "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентіне (бұдан әрі – "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламенті) сәйкес сыртқы өртке қарсы сумен қамтамасыз етудің қажетті шығынына есептелген сыйымдылықпен өрт сөндіру су қоймаларын орнатуды қарастыру қажет. Объектiден 200 м радиуста табиғи немесе табиғи су көздерi болған кезде оларға жылдың кез келген мезгiлiнде су жинау және өрт автомобилiн орнату және су алу үшін кемінде 12х12 м көлемi бар қатты жабынды алаңқайы (пирс) бар кiреберiс орнатылуы керек.

291. Тұрғын аймақ ғимараттарының, құрылыстары мен үй-жайларының жертөлелiк, цокольдық қабаттарында және шатыр үй-жайларында, сондай-ақ медициналық бөлімде шеберханаларды, қоймаларды, қызметтік, тұрғын және тұрмыстық үй-жайларды (оның ішінде діни салттарды жасауға арналған) орналастыруға жол берілмейді. Тұрғын және тәртіптік блоктарда, ұзақ кездесу үй-жайларының блоктарында жарылыс қауiптi және өрт қауiптi заттар мен материалдар пайдаланатын немесе сақталатын әртүрлi өндірістік және қойма үй-жайларын орналастыруға тыйым салынады.

292. Тұрғын және тәртіптік блоктарда діни салттарды өткізуге арналған үй-жайларды орналастыру кезінде осы үй-жайларды 1-типтiк өртке қарсы қабырғалармен бөлу және әр жерде орналасқан кемінде екі эвакуациялық шығу жолдарымен жабдықтау қажет. Шам қойғыштар, шырақтар және басқа да ашық от қолданылатын жарықтандыру жабдығы жанбайтын табандарға орнатылады.

293. ҚАЖ мекемелерінің тергеуге қамалғандар мен сотталғандарды, УҰИ күдіктілер мен айыпталушыларды ұстау камераларынан басқа, адамдар жаппай жиналатын ғимараттар мен үй-жайлардан эвакуациялық шығу жолдарының есіктері кілтсіз ішінен ашу мүмкіндігін қамтамасыз етуі қажет және дабылын кезекшілік бөлімге шығарып, есікті заңсыз ашқанда іске қосылатын күзет дабылымымен жабдықталады.

3. Өнеркәсiп кәсiпорындарын ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

294. Әрбiр кәсiпорында технологиялық процестерде қолданылатын заттар мен материалдардың өрт қауiптiлiгі көрсеткiштерi туралы мәлiмет болуы қажет, ал ғимараттар мен үй-жайлар үшiн "Өрт қауiпсiздiгiне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентiне сәйкес жарылыс және өрт қауiптiлiгi бойынша санаттар белгiленедi.

Өрт қаупi және жарылу қаупi бар материалдармен жұмыс iстеген кезде таңбалау және бумаларда немесе iлеспе құжаттарда көрсетiлген ескертпе жазуларының талаптары сақталады.

295. Бiр-бiрiмен өзара әрекеттескенде тұтану, жарылу немесе жанғыш және уытты газдар (қоспалар) пайда болатын заттар мен материалдарды бiрге пайдалануға, сақтауға және тасымалдауға (егер технологиялық регламентте көзделмесе) жол берiлмейдi.

296. Жабдықты жоспарлы-алдын ала жөндеу мен профилактикалық тексеру белгiленген және жобада, технологиялық регламентте немесе объект (цех) нұсқаулықтарында көзделген мерзiмдерде жүргiзiледi.

297. Сору құрылғыларының (шкафтардың, сырлау, кептiру камераларының), аппараттар мен құбыр өткiзгiштерiнiң конструкциясы өрт қауiптi шөгiндiлердiң жиналуын болдырмайтындай және оларды өрт қауiпсiз әдiстермен тазарту мүмкiндiгiн қамтамасыз ететіндей етіп көзделеді. Тазарту жұмыстары кәсіпорын басшысы бекіткен кестеге сәйкес жүргiзiледi.

298. Технологиялық жабдықта, құбыр жолдарында және басқа да жерлерде статикалық электрден қорғау жүйелерiнiң ұшқын сөндіргіштер, ұшқын тұтқыштар, от тоқтататын, отқа бөгет жасайтын, шаң мен металл тұтқыш және жарылысқа қарсы құрылғылары жұмыс жағдайында ұсталады.

299. Жабдықты, бұйымдар мен бөлшектердi жууға және майдан тазартуға жанбайтын техникалық жуу құралдары, сондай-ақ өрт жағынан қауiпсiз қондырғылар мен әдiстер қолданылады.

300. Құбыр жолдарында қатып қалған мұнай өнiмiн, мұзды, кристалл гидратты және басқа да тығындарды жылыту ыстық сумен, бумен және басқа да қауiпсiз әдiстермен жүргiзiледi. Бұл мақсаттарда ашық отты қолдануға жол берiлмейдi.

301. Резервуарлардан (сыйымдылықтардан) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың үлгiлерiн алу және деңгейдi өлшеу күндiзгi уақытта соққан кезде ұшқын шығуды болдырмайтын құралдармен жүргiзiледi. Аталған операцияларды найзағай жарқылдап тұрған кезде, сондай-ақ өнiмдi тартып ағызу және тартып шығару кезiнде орындауға болмайды.

Осындай сұйықтықтарды резервуарларға (сыйымдылықтарға) "құламалы ағыспен" беруге жол берiлмейдi. Резервуарды толтыру және босату жылдамдығы тыныс алу клапандарының (желдеткiш келтеқұбырларының) резервуарларында орнатылған жалпы өткiзу қабiлеттiлiгiнен аспауға тиiс.

302. Шаң жинайтын камералар мен циклондардың есiктерi мен люктерi оларды пайдалану кезiнде жабық күйде ұсталуы тиіс. Камералар мен циклондардан жиналған жанғыш қалдықтар уақтылы жойылады.

303. Өндiрiстiк ғимараттарды, кәсiпорындардың аумақтарындағы қоймаларды тұру үшiн пайдалануға, сондай-ақ өндiрiстiк шеберханалардың қоймаларында орналастыруға жол берiлмейдi.

304. Жаяу жүру тоннельдерi мен өту жолдарында қойма орнатуға, жабдықты, жанғыш және басқа да материалдарды сақтауға, жанғыш материалдардан жасалған стендтер мен плакаттарды iлуге, сондай-ақ қуат кәбілдерін, газ, қышқыл, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды тасымалдайтын құбыр жолдарын төсеуге жол берiлмейдi.

305. Цехтардағы өту жолдары мен өткелдердiң шектерi нақты белгiленедi.

306. Қоймалар мен өндiрiстiк үй-жайлар арқылы транзиттi электр желiлері, сондай-ақ жанғыш газдарды, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар мен жанғыш шаңдарды тасымалдауға арналған құбыр жолдары төселмейдi.

307. Жарылу, өрт қаупі бар учаскелерде, цехтар мен үй-жайларда ұшқын шығармайтын материалдардан жасалған немесе тиiстi жарылысқа қауiпсiз түрде орындалған құрал-саймандар қолданылады.

308. Жанғыш шаңдар, жоңқалар шығатын үй-жайлардың қабырғалары, төбесi, еденi, конструкциялары мен жабдығы жүйелi түрде тазартылып тұрады. Жинаудың жүйелiлiгi технологиялық регламенттермен немесе объектiлiк (цехтық) нұсқаулармен (жазбаша) белгiленедi. Жинап тазарту шаңды құйындатуды және жарылыс қауiптi шаңды ауасы бар қоспалардың пайда болуына жол бермейтін тәсiлдермен жүргiзiледi.

309. Жұмыс орындарына тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, жанғыш газдарды беру бір орталықтан жүзеге асырылады. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды аз мөлшерде арнайы, қауiпсiз ыдыста жұмыс орнына жеткiзуге жол берiледi.

Ашық ыдысты қолдануға жол берiлмейдi. Цехтық қойма үй-жайларына нормативтi түрде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, бояулар, лак, ерiткiштердi бiр мезгiлде сақтаудың барынша рұқсат берiлген мөлшерлерi белгiленедi. Жұмыс орындарында ауысым қажеттiлiгiнен аспайтын материалдар көлемiн ғана (пайдалануға дайын түрдегi) сақтауға болады.

310. Өртке қарсы қабырғалар мен жабындардағы технологиялық ойықтар отқа бөгет жасайтын құрылғылармен қорғалады.

311. Жартылай өңделген өнiмдердi ыдыссыз тасымалдауға арналған шахталы көтергiштердiң жүктеу құрылғылары тек жүктеу кезiнде ғана ашылатын бекiтпелермен жабдықталады.

312. Өртке қарсы есiктердің өздігінен жабылуына арналған механизмдер жарамды күйде ұсталады. От бөгегiш құрылғылар жұмыс аяқталғаннан кейiн жабылады.

313. Жарылыстың алдын алу клапандарының қорғау мембраналары адсорберлер мен желiлерде жалпақтығы және материалы бойынша жобаға сәйкес қабылданады.

314. От тосқауылдағыштың, сондай-ақ мембрана клапандарының жарамдылығы жүйелi түрде тексерiлiп, өрт сөндіруші саптамадан тазартылады. Тексеру мерзiмi бекiтiлген цех нұсқауында көрсетiледi.

315. Адсорберлер өздерiндегi активтi көмiрдiң өздiгiнен тұтанып кетуiне мүмкiншiлiк бермейтiн қалыпта болып, олар үнемi стандартты, көрсетiлген маркадағы активтi көмiрмен толтырылады.

316. Жанғыш сұйықтық қолданылатын гидравликалық жүйелерде бактағы май дәрежесiне бақылау орнатылады және жүйедегi май қысымын паспортта қарастырылғаннан арттыруға болмайды.

Гидравликалық жүйелерден май ағып жатқаны байқалса, дереу қалпына келтiрiлуi керек.

317. Ағаш аралайтын рамаларды, фрезер-аралағыш және басқа да станоктар мен агрегаттарды пайдалану кезiнде:

1) аралар қоршауларға тиiп тұрса;

2) тiстерi жетiспейтiн немесе түзу емес және iрi қабыршақты араларды пайдалануға;

3) салқындату мен майлау жүйесi зақымданған болса;

4) салқындату мен майлау жүйесi зақымданған немесе салқындату жүйесiндегi қысым кезiнде ағаш аралағыш рамаларды автоматты түрде тоқтатуды қамтамасыз ететiн қондырғысыз болса;

5) ара рамасы қисайса және сырғытпалар нашарланса және дұрыс жеткiзбесе;

6) мойынтiректiң қызуы 70^оС-тан асса, пайдалануға жол берiлмейдi.

318. Шикiзатты турау машинасына жiберетiн конвейерлер металл түсiп кеткен жағдайда, дыбыстық белгi беретiн металл тұтқыштармен жабдықталады.

319. Турағыш машинаның май құйғышын тазалау кезiнде металл заттарды пайдалануға рұқсат берiлмейдi.

320. Өндеуге түсетiн технологиялық жоңқа, сондай-ақ преске кiрер жолға дейiнгi жоңқа жасайтын кiлем металл қаққыш арқылы өткiзiледi.

321. Ағаштан жоңқа жасайтын плиталарға арналған тегiстейтiн станоктар алдында берушi құралмен бекiтiлген және сигнализациямен жабдықталған металл iздегiштер орнатылады.

322. Майдаланған ағаш бөлiктерiнiң шанақтары және қалыпталған машиналар аспирация жүйесiмен және олардың толғаны туралы хабарлайтын сигнал беретін датчиктермен жабдықталады.

323. Ыстықтай нығыздауға арналған нығыздағыштың тиеу және түсіру этажеркаларының үстiнде сорып шығаратын шатыр жабдықталады, ол плиталарды қабыстыру және ажырату кезiнде тозаң мен газдың бөлінуіне жол бермейді.

324. Барабанды кептiргiш пен құрғақ жаңқа шанақтары және аралар өрт сөндiру және жарылысқа қарсы құралдардың автоматты қондырғыларымен жабдықталады.

325. Шаң және жаңқа материалдарын тасымалдау жүйесi оттың таралуына жол бермейтін және өрттi жоюға арналған люктермен жабдықталады.

326. Аспирациялық және пневмокөлiктiк жүйелерден ағаш жаңқаларын және басқа да жарылу қаупi бар тозаңдарды жинауға арналған сыйымдылықтар жарамды күйдегi жарылысқа қарсы қондырғылармен қамтамасыз етiледi.

327. Плитаның термиялық өңдеу камералары тәулiгiне бiр рет бөлiнiп шыққан ұшпа шайырдан, ағаш жаңқалардан, шаңдардан, қалдықтардан тазартылып тұрады. Ағаш жаңқалы плиталардың термиялық өңдеу камераларынан жарылыс қауiптi газдарды шығару үшiн сорғы құбырдың шиберiн әр 15 минут сайын 2-3 минутқа ашуға арналған автоматты қондырғы болуы тиіс.

Нығыздалмаған жұмсақ жиектi плиталарды термиялық өңдеуге жол берiлмейдi.

328. Плиталар термоөңдеуден кейiн бунаққа төселер алдында өздiгiнен тұтануына жол бермеу үшiн ашық буферлi алаңда қоршаған ауа температурасына дейiн суытылады.

329. Өңдеу камералары мен май ванналарындағы температура автоматты түрде бақыланады.

330. Жағу газдарын пайдаланатын кептiру барабандары ұшқын тұтқышпен жабдықталады.

331. Ағаш қабатты пластиктердi нығыздағаннан кейiн технологиялық регламентте белгiленген уақыттан бұрын кесiп, бөлiктерге бөлуге рұқсат етiлмейдi.

332. Жұмыс соңында сiңдiру ванналары, сондай-ақ жанғыш сұйықтықтарды суытатын ванналар қақпақпен жабылады.

333. Сiңдiру ваннасы және жанғыш сұйықтықтары бар басқа да ванналар ғимараттан тыс жерде орналасқан жер асты сыйымдылықтарына құйылатын авариялық қондырғылармен жабдықталады.

Әр ванна жанғыш буларды жергiлiктi сорғымен жабдықталады.

334. Мерзiмдi қозғалысты кептiру камералары мен калориферлер әрбiр тиеу алдында өндiрiстiк қоқыстар мен шаңдардан тазартылады.

335. Ауа-бу және газ камераларының енгiзу және сору каналдары өрт болған кезде арнайы жабылатын қалқандармен (сұқпа жапқыштармен) жабдықталады.

336. Газ кептiру камералары желдеткiш тоқтап қалған жағдайда, газдың жануын автоматты түрде тоқтататын жарамды қондырғылармен жабдықталады.

Газ кептiру камераларының алдында ұшқынның кептiру камераларына түсуiне жол бермейтін ұшқын тұтқыш орнатылады.

Газ кептiру құрылғылары пештерi көмейiнiң, ұшқын тұтқыш құрылғылардың техникалық жай-күйi үнемi тексерiледi. Пеш көмейiнiң үстiнде сызаты бар және жұмыс iстемейтiн ұшқын тұтқышы бар кептiру қондырғыларын пайдалануға жол берiлмейдi.

337. Сұйық және қатты отынмен жұмыс iстейтiн газ кептiру камераларының отын-газ құрылғысы күйеден айына екi реттен тазартылады.

338. Отынмен кептiру бөлiмi кептiру агентiнiң температурасын бақылауға арналған жарамды аспаптармен жабдықталады.

339. Ағаш талшықты жұмсақ плиталарға арналған кептiргiш камералары ағаш қалдықтарынан күнiне бiр рет тазартылады.

Конвейер 10 минуттан артық тоқтаса, кептiру камерасын қыздыру тоқтатылады.

Кептiру камераларының камерада күю пайда болған кезде калориферлер желдеткiштерiн өшiретiн және тұрақты өрт сөндiру құралдарын қосатын жабдығы болады.

340. Шикiзаттарға, жартылай дайын өнiмдерге және сырланған дайын бұйымдарға арналған кептiру камералары (үй-жайлар, шкафтар) температура қалыпты мөлшерден көтерiлген кезде қыздыруды өшiретiн автоматпен жабдықталады.

341. Ағаштарды кептiру үшiн жоғары жиiлiктегi токпен қатарлап орналастырар алдында онда металдан жасалған заттың жоқ екендiгiне көз жеткiзiледi.

342. Кептiру камераларына адамдардың кiруiне және арнайы жұмыс киiмiн кептiруге рұқсат етiлмейдi.

Агломерациялық өндiрiс және металдандырылған шекемтастар
өндiрiсi объектiлерiн ұстау тәртiбi

Ескерту. Орыс тілінде тақырыбына өзгеріс енгізілді, мемлекеттік тілде өзгеріс енгізілмейді – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

343. Сөндiрiлмеген әк отқа төзiмдiлiгi II дәрежеден төмен емес, еденi жердiң үстiңгi қабатынан кемiнде 0,5 метр көтерiлген арнайы үй-жайларда сақталады.

344. Металдандырылған шекемтастарды сақтау орындары ылғалдың түсуiнен сенiмдi қорғалады.

345. Сапа талаптарын қанағаттандыратын металдандырылған шекемтастар құрғақ инерттi газ беру жүйесiмен жабдықталған бункерден түсiрiледi. Бункердегi артық қысым кемiнде 200 Паскаль (су бағанының 20 миллиметр) болуы қажет.

346. Температурасы 100^o С асатын шекемтастар арнайы қондырғымен алаңға лақтырылуы тиiс. Бұл ретте таспаға су беру ұсынылады.

347. Алаңға лақтырылған шекемтастар жүк тиеушiлердiң көмегiмен 0,5 метрден аспайтын қатпар етіп жиналады және су молынан құйылады.

348. Мыналарға:

1) сөндiрiлмеген әктi дымқыл үй-жайларда ылғалды және жанғыш материалдармен бiрге сақтауға;

2) қайнаған әктi бөлу үшiн суды пайдалануға;

3) температурасы 100^oС асатын (бақылауды әкiмшiлiк жүзеге асырады) ыстық агломератты беруге;

4) тез жанатын (резеңке битумы, синтетикалық) материалдардан жасалған көлiк таспаларын қолдануға;

5) дымқыл түйiртпектердi қоймаға тасымалдауға;

6) металдандырылған тозаңның көлiктiң галереясында, түйiртпектердi елеу, ұсақтау, тиеу және түсiру орындарда жиналып қалуына жол берiлмейдi.

Домна, болат балқытатын, электрмен болат балқытатын және
ферроқорытпа өндiрiсi объектiлерiн ұстау тәртiбi

349. Домна, болат балқытатын пештердi, конвертерлердi, миксерлердi, шөмiштердi және балқытылған металдарға арналған басқа сыйымдылықтарды ішінен қаптаудың жай-күйi мен ақаусыздығы тексерiледi.

350. Шойынды, шлакты шығару және болатты, ферроқорытпаларды құю кезiнде шөмiштердi, металл қалыптарды және суы немесе ылғал материалдары бар басқа сыйымдылықтарды пайдалануға жол берiлмейдi. Құю орындары технологиялық регламентте көзделмеген жанғыш материалдардан босатылады.

351. Құю машиналарын, бiр жерге жинаушы машиналарының кабиналарын басқару пульттерi, болатты үздiксiз құюды басқару бекеттерi және балқытылған металл мен шлакты шығаратын жерлерге тiкелей жақын орналасқан басқа да басқару пульттерi металл тормен қорғалған, жылу тартатын әйнекпен шыныланған және кемiнде екi шығу жолы бар жанбайтын материалдан жасалады.

352. Кәбілді туннельдерге, құю орнына тiкелей жақын орналасқан май жертөлелерiне, сондай-ақ балқытылған металдарды тасымалдау орындарына кiретiн жерлер балқытылған металдан биiктiгi кемiнде 300 миллиметр табалдырықтармен қорғалады.

353. Электр механизмдердiң, электр жабдықтардың және гидрожетектер қондырғыларының кәбілдерi металды, шлакты құю орындарында және температурасы жоғары аймақтарда механикалық зақымданулардан, сәулелi жылудан, сондай-ақ оларға балқытылған металл мен шлактың шашырап кетуiнен қорғалады.

Домна өндiрiсi объектiлерiн ұстау тәртiбi

354. Колошник алаңы мен зерттеу жұмыстарына арналған алаң екi шығу жолымен қамтамасыз етiледi.

355. Конусаралық кеңiстiкке жарылыс қаупi бар қоспалардың пайда болуын болдырмайтын мөлшерде бу немесе инерттi газ берiледi.

356. Конусаралық кеңiстiкке бу немесе инерттi газды беру буды (инерттi газды) бермегенде тиеу механизмдерi жұмыс iстемейтiндей етiп тиеу қондырғысымен бұғатталады.

357. Домна пештерi қаптаманың температурасын пештiң барлық биiктiгi мен алаңына бақылау аспаптарымен жабдықталады. Тетiктердiң көрсеткiштерi аспаптармен пештi басқару пультінде белгiленедi.

358. Өндiрiстiң материалдары мен қалдықтарын домна пештерiнiң iргетастарына жинауға жол берiлмейдi. Iргетастар жүйелi түрде қоқыстан тазаланады.

359. Күйiп кетпеуiн бақылау үшiн ауа фурмалары сигнал беретін қондырғылармен жабдықталады. Күйiп кеткен фурмалық аспаптарда жұмыс iстеуге жол берiлмейдi.

360. Күйiп кеткен тоңазытқыштары бар орындардағы пештердiң қаптамасы сыртынан сумен салқындатылады.

361. Домна пештерi мен қосалқы қондырғыларды салқындату жүйелерiнiң жай-күйi соңынан арнайы журналға тексерулердiң қорытындылары жазыла отырып, ай сайын тексерiледi.

362. Бункердiң жоғарғы бөлiгiнiң тас көмiр тозаңы отынының температурасы өздiгiнен жазатын және бункерде өздiгiнен жану кезiнде дыбыстық және жарық сигналдарын беретiн бақылау-өлшеу аспаптарымен бақыланады.

363. Тозаң өткiзгiштердiң конструкциясы мен тозаң-көмiр аэроқоспасы қозғалысының жылдамдығы оларда тозаңның жиналу мүмкіндігін бодырмауы тиіс. Қондырғының тозаң өткiзгiштерінің жүйесi герметикаланған күйде ұсталады.

364. Аппаратурада реттейтiн арматура кесiлiп және iлiнiп ақаулы болғанда және бақылау-өлшеу аспаптары ақаулы болған кезде тозаңы көрiнетiн отынды және мазутты домна пешiне үрлеуге жол берiлмейдi.

365. Пештiң жұмыс алаңында тас көмiр тозаңы аэроқоспасының және мазуттың коллекторларының орналасуына, сондай-ақ бекiтiлетiн және реттейтiн арматураны фурмаларға, омарта тесiгiне және омарта тесiктерiнiң артына орнатуға жол берiлмейдi.

366. Құятын алаңдардың шатыры мен қалқалары жүйелi түрде шаңнан тазартылады.

367. Локомотивтердi шаң тұтқыштардың астында және тозаңды жою кезiнде жақын тоқтатуға жол берiлмейдi.

Болат балқыту өндiрiсi объектiлерiн ұстау тәртiбi

368. Мартенов пешi ваннасының жай-күйiн үнемi қадағалау жүргiзiледi. Металдың тесiлiп қалуының белгiлерi байқалған жағдайда, оның ағып кетуiнiң алдын алу бойынша шаралар қабылданады.

369. Балқытылған металл және шлактың түсуi мүмкiн орындарда жабдықтың кез келген түрiн сақтауға және материалдарды (оның iшiнде жанғыш) жинауға жол берiлмейдi.

370. Мазуты бар шығыс бактарды пештердiң астына қоюға жол берiлмейдi, бактар пештерден кемiнде 5 метр қашықтықта орналасады және арнайы жылылықты өткiзбейтiн экрандармен қорғалады.

371. Өрт болған жағдайда, мазутты түсiру үшiн шығыс бактар авариялық сыйымдылықтары бар жабық түсiру және құю құбырларымен бiрiктiрiледi.

372. Мазут өткiзгiштi цехқа енгiзгенде қызмет көрсету үшiн қолайлы орынға сөндiретiн ысырма орнатылады.

373. Гидравликалық жетегi бар конвертердiң айналу механизмдерiн қолдануға жол берiлмейдi.

374. Салқындатқышта конвертерлiк газдар шығып тұрған кезде конвертердiң жұмыс iстеуiне жол берiлмейдi. Балқытылған металы бар конвертердiң қаптамасындағы қызған жерлердi сумен салқындатуға жол берiлмейдi.

375. Құрғатуға болат балқытқыш пештердi, конвертерлердi, миксерлердi қойған кезде газды тұтату үшiн тез тұтанатын сұйықтықтарды пайдалануға жол берiлмейдi.

376. Кристаллизаторы ақаулы дайын өнiмдердi үздiксiз құю машинасында және құю технологиясы бұзылған кезде болатты құюға жол берiлмейдi.

377. Өрт, жарылыс қаупi бар материалдар мен қоспаларды сақтау, дайындау және жасау орындарында олардың негiзiнде ашық отты қолдануға жол берiлмейдi.

378. Жарылыс қаупi бар материалдарды құрғақ ұнтақтау қорғалған атмосферада ұнтақтау құралдары автоматты тоқтаған және оттегiнiң ең аз жарылыс қауiптiлiгiн ұстаудың 50 %-ға тең жұмыс концентрациясына жеткен кезде жүргiзiледi. Жарылыс қаупi бар аэроөлшемдердiң пайда болуын болдырмас үшiн өрт-жарылыс қаупi бар материалдардың негiзiнде қоспаны дайындау флегматизацияны немесе қорғалған ортаны пайдалана отырып жүзеге асырылады.

379. Алюминий-магний, алюминий-барий және алюминий ұнтақтарын селитрамен, қышқылдармен, сiлтiлермен және басқа тотықтырғыштармен, сондай-ақ жанғыш материалдармен бiрге тасымалдауға және сақтауға жол берiлмейдi.

380. Өрт, жарылыс қаупi бар ұнтақтарды сұйық металға үрлеу жанғыш ұнтақтардың газ өткiзгiштерге түсуiн болдырмайтын жағдайларда ғана жүргiзiледi.

381. Бункердi тез тұтанатын шихта материалдармен шихта крандардың троллеяларының астына орналастыруға жол берiлмейдi.

382. Металл қалыптарды майлау олар қолданылатын майлау материалын тұтану температурасынан төмен температураға дейiн салқындағанынан кейiн ғана жүргiзiледi.

Электрмен болат балқытатын және ферроқорытпа өндiрiсi
объектiлерiн ұстау тәртiбi

383. Тозаңды тазалаудың мерзiмдiлiгi кәсiпорынның нұсқаулығымен регламенттеледi. Қысқа желiнiң ток өткiзгiштерінде тозаңның жиналып қалуына жол берiлмейдi.

384. Пеш трансформаторларын пайдалану кезiне трансформаторлар артық қызып кеткен және оны оқшаулағыш тез тозған жағдайда, өрттердiң алдын алу үшiн:

1) температуралық және салмақтық режим, кернеу деңгейi сақталады;

2) салқындату, кернеудi, майды қорғауды реттеу қондырғылары ақаусыз күйде ұсталады.

385. Пеш трансформаторлары өрт сөндiру құралдарымен және трансформаторда майдың толық көлеміне есептелген авариялық май қабылдағыштармен қамтамасыз етiледi.

386. Трансформаторларды кептiру негiзгi үй-жайдан (камерадан) арнайы бөлiнген, бөлек сыртқа шығатын есiгi бар үй-жайларда жүргiзiледi.

387. Индукциялы және доғалы вакуум пештер, сондай-ақ электронды-сәулелiк пештердiң қорытпа камералары жарылыстан сақтандыратын қақпақшалармен жабдықталады.

Сақтандырғыш клапандардың констукциясы олардың қауiпсiз және сенiмдi жұмысын қамтамасыз етедi.

388. Ауаны тез тұтанатын конденсаты бар вакуумды камераларға оларды тексеру, жөндеу, шаңнан тазалау мақсатымен берудiң тәртiбi зауыттық нұсқаулықтарда регламенттеледi.

389. Тез тұтанатын конденсатты қорытпа камералардың қабырғасынан алып тастау қауiпсiз тәсiлмен жүргiзiледi.

Тез тұтанатын конденсатты толықтай жойғанға дейін қызмет етушi персоналдың вакуумды камераның iшiне жөндеу жұмыстарын жүргiзу, камераны тексеру мақсатымен кiруiне жол берiлмейдi.

390. Газ бен тозаңның тұтануын, жарылысын болдырмайтын қондырғылармен жабдықталмаған электр болат қорытпа және кендi қалпына келтiру пештерiнен газ тозаңын бұру жүйелерiн пайдалануға жол берiлмейдi.

391. Сұйық алюминийдi тозаңдату бункерлерi, камералары тозаңға айналдыру процесiнде ыстық ұнтақтың конвейерлiк таспаға түсуiн болдырмайтын қақпақтармен жабдықталады.

392. Жабдық жұмыс iстеп тұрған кезде алюминий ұнтағын өндiретiн үй-жайларда ұшқынның пайда болу мүмкiндiгi жоққа шығарылады. Аталған үй-жайлардағы едендер ұру, үйкелеу кезiнде ұшқын тудырмайтын материалдардан жасалады.

393. Алюминий ұнтағымен жұмыс iстеу кезiнде ағаштан немесе ұшқын тудырмайтын түстi металдардан немесе ағаштан жасалған құралдар мен ыдыстар қолданылады.

394. Алюминий ұнтағының қышқылдануын, өздiгiнен жануын және жарылуын болдырмас үшiн оны өндiру және сақтау орындарында ылғал мен дымқылдың болуына жол берiлмейдi.

395. Алюминийден, магнийден және олардың негiзiндегi қорытпалардан жасалған ұнтақтар мен опаларды өндiруге арналған үй-жайларда жертөлелердi, жертөле арналары мен ойықтарды орнатуға жол берiлмейдi.

396. Жанғыш ұнтақтар мен опаларды өндiруге арналған үй-жайлардың технологиялық жабдықтары, сондай-ақ құбырлары статикалық электрден қорғалады.

397. Алюминий-барий және алюминий ұнтақтарын силитрамен, қышқылдармен, сiлтiлермен және басқа тотықтырғыштар және жанғыш заттармен бiрге сақтауға және тасымалдауға жол берiлмейдi.

398. Тез тұтанатын материалдар немесе тез жануға бейiм материалдар (магний жоңқасы және магний қорытпалары, селитра, бертолет тұзы, термит қоспасы) металл термиялық цехтардың балқыту корпустарында арнайы бөлiнген орындарда екi тәулiктiк қажеттiлiктен аспайтын мөлшерде жабық металл ыдыста (банкаларда, бөшкелерде) сақталады. Кәсiпорында осы материалдарды ұзақ сақтау бөлек қоймаларда ұйымдастырылады.

399. Балқытылған металл және шлак шығарындысы бар қорытпаны жүргізуге жол берiлмейдi. Шығарып тастаған жағдайда, қорытпаның қызған өнiмдерiнiң түсу аймағын шектеу бойынша шаралар қабылдау қажет. Осы аймақта материалдарды сақтауға жол берiлмейдi.

400. Тозаңы пирофорлық қасиеттерге ие және асылып тұрған күйде жарылыс қауiптi және өрт қауiптi болып табылатын ферроқорытпаларды ұсақтау кезiнде ұсақтау агрегаттарынан тозаңды жою бойынша, сондай-ақ одан агрегаттар мен аспирациялық қондырғыларды уақытында және жүйелi тазалау бойынша шаралар қабылданады.

401. Инерттi газ ортасын немесе инерттi қоспаларды қолданбай жарылыс қаупi бар ферроқорытпаларды ұнтақтауға жол берiлмейдi. Жарылыс қаупi бар ұнтақтар пайдаланылатын технологиялық процестерде (ұнтақтау, тасымалдау) жылу, ұшқындау немесе механикалық әсер ету нәтижесiнде жарылыстың пайда болуына жол бермейтін жабдық қолданылады.

402. Сумен өзара әрекеттесуi кезiнде жарылыс қаупi бар газ бөлiп шығаратын силикокальций, ферросилиций және басқа жанғыш қатты материалдарды газдардың шығуы үшiн жоғарғы қақпағында тесiгi бар құрғақ және таза темiр барабандарға салу қажет. Осы тесiктер дымқылдың түсуiнен қорғалады.

403. Ұнтақталған жарылыс қаупi бар компоненттердi құбыржол көлiгiнiң пневмо-түрлерiмен тасымалдау инерттi газдар ортасында жүргiзiледi.

404. Өздiгiнен тұтанатын материалдарды сақтауға арналған бункерлер осы материалдардың температурасын бақылауға арналған қондырғылармен жабдықталады, олардың жұмысы өрт сөндiру құралдарын iске қосумен ұштасқан.

405. Сумен өзара әрекеттесуi кезiнде жарылыс қаупi бар газдарды бөлуге бейiм дымқыл ферроқорытпаларды ұнтақтауға, сондай-ақ осындай ферроқорытпалардың дымқыл ұнтақтарын тасымалдауға және сақтауға жол берiлмейдi.

406. Тозаң тұндыратын камералар және түтік сүзгiлерi мерзiмдi түрде тозаңнан тазартылады. Олардың толып кетуiне жол берiлмейдi.

407. Бункерлер үй-жайларының, конвейерлiк галереялардың және басқа үй-жайлардың едендерi мен жабдықтарынан жанғыш тозаңды тазалау ай сайын, ал қабырғалардан, төбелер мен металл құрылымдарынан – аптасына бiр рет жүргiзiледi.

408. Технологиялық процестiң және жабдықты пайдаланудың регламенттелген режимдерiнiң бұзылуы нәтижесiнде өндiрiстiк үй-жайларға шаң бөлiнудiң мөлшерi артқан кезде шаңды тазалау бас инженер бекiткен арнайы кесте бойынша жүргiзiледi.

409. Шаңның өндiрiстiк тазаланғаны туралы арнайы журналға жазылады.

410. Жанғыш ұнтақтар мен опаларды өндiру қалдықтарын үйiп шығаруға жол берiлмейдi. Оларды өндiрiсте пайдаланған немесе арнайы бөлінген орындарда өртеп жiберген (бейтараптандырған) жөн.

411. Моношихтаны дайындау үшiн дымқыл, май, эмульсия және басқа органикалық заттарды ұстайтын материалдарды, сондай-ақ титан жоңқаларын пайдалануға жол берiлмейдi.

Илемдеу, құбыр илемдеу және метиздеу өндiрiсi объектiлерiн
ұстау тәртiбi

412. Басқару және орталықтан майлау жүйелерiнiң май құбырлары жанбайтын материалдардан жасалады.

413. Гидрожетектiң жүйелерi май құбыры үзiлген кезде қысым ысырмаларын автоматты жауып тастауға арналған қондырғымен жабдықталады.

414. Майлау және гидравлика жүйелерiн пайдалану кезiнде майдың ағып кетуiне жол берiлмейдi. Майланған орындар ай сайын үгiндi, шүберектердiң көмегiмен тазартылады.

415. Жүйенi майлау үшiн өсiмдiк майларын және жануарлар майларын пайдалану кезiнде осы өнiмдермен суланған тоқыма немесе талшықты материалдардың өздiгiнен жануын болдырмау шаралары қабылданады.

416. Май шаруашылығын пайдалану кезiнде ашық оттың кез келген көзiн пайдалануға, май жертөлелерiнде және жақын маңда май толтырылған жабдықтың ұшқын шығаруына жол берiлмейдi.

417. Май жертөлелерi мен кәбілдi туннельдер оларға жұмыс алаңдарынан қабыршақтар, ұшқындар және тұтанудың басқа көздерiнiң түсуiн болдырмау үшiн жауып ұсталады.

418. Туннельдер мен май жертөлелерiнiң желдететiн қондырғыларының өрт болған жағдайда автоматты сөнуi қамтамасыз етiледi.

419. Iшпек тораптарын қайта iске қосуға арналған ванналар, сондай-ақ мазутты жұмсауға арналған бактар өрт болған жағдайда жанғыш сұйықтықтарды құюға арналған, цех ғимаратынан тысқары орналасатын авариялық ыдыстармен қамтамасыз етiледi.

420. Қорғалайтын жарылыс қаупi бар газдарды қолданатын учаскелерде жарылыс қаупi бар құрылымдардың құрылуын болғызбайтын технологиялық автоматика ақаусыз күйде ұсталады.

421. Автоматика қолмен iске қосу ысырмасын белгiлеу арқылы инерттi газды жiберу қондырғысын қайталайды.

422. Қорғаныш ортаның қысымы түскен кезде қорғау

газындағы термиялық өңдеу қондырғыларының жұмыс iстеуiне жол берiлмейдi.

423. Өрнектеу бөлiмшелерiнде, сутегi бөлетiн учаскелерде электр жабдығы мен желдету жүйелерi Электр қондырғыларын орнату қағидаларына сәйкес жарылыстан қорғалып жасалады.

424. Металды термиялық өңдеу (таспаны үздiксiз күйдiру) кезiнде қорғау газы жоқ ерiтiлген натрийi бар ваннаны пайдалануға жол берiлмейдi. Судың немесе дымқыл материалдардың натрийi бар ваннаға тиiп кетуiне жол берiлмейдi.

425. Кесу аймағында салқындататын эмульсияны қолданғанда титан және оның қорытпаларынан жасалған станоктардағы құбырларды өңдеуге (кесуге) болады.

426. Титан қорытпаларынан жасалған құбырларды термиялық өңдеу кезiнде темiр қабыршақтармен байланысқа түсу мүмкiндiгiн болдырмауы қажет. Осындай құбырларды жасау кезiнде селитра ванналарын қолдануға жол берiлмейдi.

427. Жұмыс орындарында титан және оның қоспаларының үгiндiлерiн, жаңқаларын және басқа қалдықтарын сақтауға жол берiлмейдi. "Титан қалдықтары" деген жазуы бар контейнерлер желдеткiшi үздiксiз қолданыстағы арнайы оқшауланған құрғақ үй-жайда сақталады. Осы үй-жайда жанғыш сұйықтықтарды, химикаттарды және басқа материалдарды сақтауға жол берiлмейдi.

428. Жабыны бар метиз бұйымдарды коррозияға қарсы жабынның өздiгiнен тұтанатын температурадан асатындай температураға дейiн қыздыруға жол берiлмейдi.

Отқа төзiмдi өндiрiс объектiлерiн ұстау тәртiбi

429. Су моншасында қоспаны қыздыруға және керосинде парафиндi, стеариндi ерiтуге болады. Осы мақсаттар үшiн ашық отты, ашық электр спиральдерiн немесе басқа температурасы 100^o С жоғары үстiңгi қабаттарды қолдануға жол берiлмейдi.

430. Керосин-стеориндi қоспаларды дайындау және қолдану учаскелерiнде өрт сөндiргiштер болмағанда жұмыс iстеуге жол берiлмейдi.

431. Керосин-стеориндi қоспалардың төгiлуiне жол бермеу және бұйымдарды қосымша жаншу кезiнде жұмыс орындарында керосин-стеориндi қоспалар қалдықтарының жиналып қалуына жол берiлмейдi.

432. Жанғыш (жарылыс қауiптi) газдарды отын және қалпына келтiру ортасы ретiнде қолдануға жол берiлмейдi.

Бояуға, шаюға, майсыздандыруға және жууға арналған
цехтарды, учаскелердi, қондырғыларды ұстау тәртiбi

433. Бөлшектердi жуу, сондай-ақ нитро негiздегi жабындарды, бензиндi және басқа тез тұтанатын сұйықтықтарды қолдана отырып бояу, лактау бөлек үй-жайларда жүргiзiледi және өрт сөндiрудiң тиiстi құралдарымен және эвакуациялау жолдары көрсеткiштерiмен жабдықталған оңаша өндiрiстiк учаскелерде жүргiзiледi.

434. Бояу цехтарының (учаскелерiнiң) бояу дайындайтын бөлiмшелерi бөлек сыртқа шығу жолымен қамтамасыз етiледi.

435. Лак-бояу дайындау, бояу және бензинмен жуу жұмыстары жүргiзiлетiн үй-жайлардың едендерi соққан кезiнде ұшқын шығармайтын, жанбайтын материалдардан жасалады.

436. Кемiнде екi метр биiктiктегi үй-жайлар қабырғаларының iшкi қабаты ластанудан оңай тазаланатын, жанбайтын материалмен өңделедi.

437. Цехтардың, учаскелердiң, қондырғылардың барлық есiктерi сыртқа немесе ғимараттан жақын шығатын жаққа ашылады.

438. Бояу жұмыстары, бөлшектердi шаю бояйтын шкафтар, ванналар, камералар мен кабиналардан жергiлiктi сорғыштары бар қолданыстағы ағынды және сорып шығаратын желдеткiштерi болған кезде ғана жүргiзiлуi қажет. Қондырғылардың жұмысы, сондай-ақ нитро негiздегi жабындарды, бензиндi және басқа тез тұтанатын сұйықтықтарды қолдана отырып бояу, шаю, лактау, жуу және майсыздандыру операциясына беру жүйесi желдету жүйесiмен бұғатталады.

439. Бояу шкафтарын, камераларын және кабиналарының сорып шығаратын желдеткiшiн суландырғыштарсыз (гидравликалық сүзгiлер) немесе жанғыш бояулар мен лактардың бөлшектерiн тұтып алуға арналған басқа тиiмдi қондырғыларсыз пайдалануға рұқсат етiлмейдi.

440. Каналға кіру жолында орналасқан гидравликалық сүзгілердегі сорып алынған ауаны міндетті тазалау арқылы едендегі торларда камерасыз бояйтын қондырғыларға арналған каналдардан басқа, ағынды және сорғы желдету каналдарын еден астына орнатуға жол берілмейді.

Тордың астындағы ойық тұрақты деңгейдi автоматты түрде ұстай отырып, биiктiгi кемiнде 0,5 метр су қабатымен толтырылады.

441. Бояудың және бояу дайындайтын бөлiмшелердiң (бояу және кептiру камералары) жабдықтары жанбайтын материалдардан жасалады. Тез тұтанатын сұйықтықтарды қолдана отырып, бұйымдарды бояу, лактау, эмальдау, жуу, майсыздандыруға арналған учаскелердегi электр жабдығы жарылыстан қорғалған болып жасалады.

442. Лактау-бояу материалдары жұмыс iстейтiн ыдысқа ернеулерi бар түстi металдардан жасалған металл тұғырларға құйылуы тиiс.

443. Бояу жабдықтары жанғыш шөгiндiлерден күн сайын желдеткiш iстеп тұрған кезде ауысым аяқталғаннан кейiн тазартылады.

444. Камераларды бояулар мен лактардың шөгiндiлерiнен тазалауды жеңілдету үшiн олардың қабырғаларына техникалық вазелин, солидол немесе арнайы құрам жұқалап жағылады. Беткi қабаттарын нитро бояулардың шөгiндiлерiнен тазалау кезiнде металл құрылымдар туралы соққыларға жол беруге, сондай-ақ түстi металдан дайындалмаған қыстырғыштарды қолдануға болмайды.

445. Отты кабиналар мен ауа арналарындағы бояулардың шөгiндiлерiн күйдiру үшiн қолдануға жол берiлмейдi.

446. Өрт қауiптiлiгiнiң көрсеткiштерi анықталмаған лактау-бояу материалдарын, ерiткiштердi, жуатын және майсыздандыратын сұйықтықтарды қолдануға жол берiлмейдi. Осы материалдар тиiстi талдаудан, олардың өрт қауiптiлiк қасиеттерi анықталғаннан және қауiпсiз пайдалануға арналған шаралар әзiрленгеннен кейiн пайдаланылады.

447. Бұйымдар мен бөлшектер жуу және майсыздандыру үшiн жанбайтын құрамдар, пасталар, ерiткiштер және басқа өрт тұрғысынан қауiпсiз техникалық жуу құралдары қолданылады.

448. Бiлiктердi көтермелерден алғаннан кейiн оларды лайдан тазарту механикаландырылған жабық камерада жүзеге асырылады.

449. Жарылысты болдырмау үшiн сiлтiлi ваннаның бетiне көмiрдiң, күйенiң, майлау материалдарының түсуiне жол берiлмейдi.

450. Ойып түсетiн соданы, селитраны, саптамаларды сақтау арнайы жабдықталған үй-жайда көзделеді.

451. Қышқылдарды сақтау орындарында абайсызда төгiлiп кеткен қышқылдарды бейтараптандыру үшiн бордың, әктiң немесе соданың дайын ерiтiндiлері көзделеді.

452. Бояу цехтарында, бояу дайындайтын бөлiмдерде, лактау-бояу материалдарының қоймаларында, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды қолдана отырып, бөлшектердi жуу және майсыздандыру орындарында ашық отты қолданумен және ұшқын шығарумен (электрлiк дәнекерлеу, ұштау) байланысты жұмыстарды жүргiзуге, сондай-ақ ұшқын шығаратын материалдардан жасалған құралды пайдалануға жол берiлмейдi.

453. Лак және бояу шығару материалдары жұмыс орындарына дайын күйiнде жеткізілуi тиiс. Лактар мен бояулардың барлық түрлерiн құрастыру және сұйылту барлық өртке қарсы талаптарды қанағаттандыратын арнайы бөлiнген оңаша үй-жайда немесе ашық алаңда жүргiзiледi.

454. Бұйымдарды нитроцеллюлозды, полиэфирлi және перхлорвинилдi эмальдармен электрлiк бояу кезiнде электрлiк бояу камерасы ұшқын шығармайтын қондырғылармен жабдықталады.

455. Электр статикалық өрiстi бояу камераларында сорғы желдеткiштер сөндiрiлген кезде электр статикалық өрiстi тудыратын қондырғыдан кернеу автоматты түрде алынады.

456. Еденге төгiлген лак және бояу шығару материалдары мен ерiткiштер дереу тазаланады. Едендердi, қабырғалар мен жабдықтарды жанғыш ерiткiштермен жууға жол берiлмейдi.

457. Технологиялық жағдайлары бойынша және үлкен габариттi болғандықтан боялған бұйымдарды кептiрудi сорғы камераларда немесе шкафтарда орындауға болмайды, ол желдеткiшпен және автоматты өрт сөндiру құралдарымен жабдықталған учаскеде ұйымдастырылады.

458. Лак және бояу шығару материалдарының ыдысы тығыз жабылады және ғимараттар мен құрылыстардан кемiнде 20 метр қашықтықта орналасқан арнайы алаңдарда сақталады.

459. Май жағылғаннан кейiн құбырлар мен басқа бұйымдарды жинауға арналған сөрелер соңынан оны айдап ала отырып, ағызып және бұрып жiберуге арналған қондырғылармен жабдықталады.

460. Май жағуға арналған камераларға құбырларды беру сорғы желдету қондырғыларын iске қосумен бұғатталады. Желдеткiш қондырғысын қосу алдын ала, ал сөндiру – камераны тоқтатқаннан кейiн жүзеге асырылады.

4. Мұнай өнiмдерiн қамтамасыз ету кәсiпорындарын ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

461. Мұнай базаларының, құю және айдау станцияларының аумақтары биiктiгi кемiнде 2,0 метр жанбайтын қоршаулармен қоршалады.

462. Кәсiпорынның бос алаңшаларына ағаштар мен жапырақты бұталарды отырғызуға, сондай-ақ гүлзар орналастыруға жол берiледi. Резервуарлардың топырақ үйілген жерлерiне ағаштар мен бұталарды отырғызуға жол берiлмейдi.

463. Объектінiң аумағында от жағуға, қоқыс, қалдықтарды өртеуге, факел, керосин фонарьларын және басқа да ашық от көздерiн пайдалануға жол берiлмейдi.

464. Объектінiң аумағы бойынша автокөлiк құралдарының жүруi бекiтiлген қозғалыс кестесiне сәйкес жүзеге асырылады.

465. алып тасталды – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

466. Мұнай базалары мен мұнай, мұнай өнiмдерiн айдау станцияларында осы Қағидаларға 4-қосымшада көрсетiлген мөлшерде (өрт сөндiру автомобильдерiнде қолда бар жабдықтан басқа) өрт сөндiру жабдықтарының қоры жасалады. Өрт сөндiру құралдарының техникалық жай-күйі үнемi бақыланады. Өрт сөндiру жабдығы мен құралдарын мақсатынан тыс қолдануға жол берiлмейдi.

467. Құбыр жолдарында қатып қалған мұнай өнiмiн, мұзды, кристалл гидратты және басқа да тығындарды жылыту ыстық сумен, бумен және басқа да қауiпсiз әдiстермен жүргiзiледi.

468. Жарылыс-өрт қауiптi аймақтарда жұмыстар ұшқын шығармайтын құрал-сайманмен орындалады. Жездi кiлттер мен құрал-саймандарды қолданған кезде жезбен қапталған бетiнiң тұтастығына және оның уақтылы қалпына келтiрiлуіне бақылау жүргізіледі.

469. Статикалық электр зарядтарының пайда болуын болдырмау үшiн соққан кезде ұшқын шығармайтын материалдардан жасалған және жерге тұйықтау өткiзгiшiмен жабдықталған үлгi iрiктегiштер қолданылады. Жерге тұйықтау өткiзгiштерi резервуардың төбесiндегi жерге тұйықтау қысқыштарына жалғанады.

470. Резервуарлардың понтондарын пайдаланған кезде понтонды статикалық электрден қорғауға арналған иiлмелi шағын бөгеттердiң (ток қайтарғыштардың) дұрыс жағдайда болуы қамтамасыз етiледi.

Резервуарларды өздігінен тұтанатын пирофорлы шөгiндiлерден
тазарту тәртiбi

471. Резервуарлардың iшкi қабаттарын пирофорлы шөгiндiлер мен коррозия өнiмдерiнен тазарту объектiнiң басшысы бекiткен кестеге сәйкес жүргiзiледi.

472. Резервуарды пирофорлы шөгiндiлерден тазарту (мұнай өнiмдерiнен босатқаннан кейiн) және жөндеу алдында ауа кеңiстiгi су буымен толтырылуы тиiс. Бумен үрлеудi төменгi люк жабық және жарық, өлшегiш люктерi ашық болғанда жүргiзу керек. Резервуарды булау процесінде мөлшерлеу құрылғысы болғанда пирофорлы шөгiндiлер ақырын қышқылдану үшiн iшiне кiшкене ауа жiберген жөн (булы ауалы қоспасында оттегiнiң 6 % дейiнгi есебiнен). Мөлшерлегiш құрылғысы болған жағдайда, булауды аяқтағанда резервуарды жоғарғы деңгейiне дейiн сумен толтыру керек, содан кейiн пирофорлы шөгiндiлердің баяу қышқылдануы үшiн су деңгейi сағатына 0,5-1 метрден аспайтын жылдамдықпен төмендетіледі.

473. Резервуарды тазартқанда iшiнен шыққан лас заттар және шөгiндiлер мұнай өнiмдерiн сақтау аймағынан шығарылғанша дымқыл күйiнде ұсталады.

474. Резервуарлардағы пирофорлы шөгiндiлердiң сынамаларын тек объект басшысының рұқсаты бойынша арнайы дайындалған тұлғалардың ғана алуына жол берiледi.

Электр техникалық құрылғыларды, автоматтандыру және
байланыс құралдарын ұстау тәртiбi

475. Кәсiпорындардың аумағы сыртқы жарықтандырумен қамтамасыз етiледi, оны қосу қызмет көрсету персоналы үнемi болатын жерлерде көзделеді.

476. Мыналарға:

1) дайындаушы зауыт қоятын жарылыстан қорғау белгiсi жоқ электр жабдығын жарылыс қауiптi аймақтарда пайдалануға;

2) қорғау жүйесi бұзылған жарылыстан қорғалған электр жабдығын пайдалануға;

3) жарылыстан қорғалған электр жабдығы құрылымын өзгертуге;

4) жарылыс өрт қауiптi аймақтардың аумағының үстінен және осы аймақтардан электр беру желiлерi тiреуiштерінiң биiктiгi 1,5 кем қашықтықта электр беру желiлерiн төсеуге;

5) сырты бұзылған (тесiктер, жiктерi кесiлген) шланг кәбілдерін қолдануға;

6) жанғыш газдары, сұйықтықтары бар технологиялық құбыржолдарын, сондай-ақ коррозиядан қорғау үшiн оқшауланған құбыржолдарын жерге тұйықтағыштар және жерге тұйықтағыштың өткiзгiшi ретiнде қолдануға жол берiлмейдi.

477. Электр жабдығын, жерге тұйықтау, найзағайдан қорғау, статикалық электрден қорғау үшiн жерге тұйықтаудың жалпы нұсқасы көзделеді.

478. Найзағайдан қорғау құрылғыларын тексеру найзағай маусымы басталмас бұрын жылына кемінде бір рет жүргізілуі тиіс. Бұл ретте жерге тұйықталатын құрылғылардың қарысуы өлшенеді, ал тексерулер мен өлшеулердің нәтижелері найзағайдан қорғау құрылғыларын пайдалану журналына жазылады.

479. Найзағайдан қорғау құрылғыларына тексеріс жүргізетін адамдар тексеру және сынақ нәтижелері бойынша акт, ал ақаулар анықталған жағдайда хаттама дайындап, құжаттардың бір данасын кәсіпорын басшысына береді.

480. Электр энергиясын беруде үзiлiс болған жағдайда, кәсiпорын сыртқы электр желiлерiнен ажыратылады. Қайтадан қосу жарылыстан қорғалмаған электр жабдығы орнатылған үй-жайлар мен сыртқы қондырғыларда газ талдағыш арқылы бу мен газдардың қауiптi концентрациясы жоқ (жарылыс қауiптi бу мен газдың төменгi концентрациялық шегiнің 20 %-ын қамтитын орта қауiптi деп есептеледi) екенi анықталғаннан кейiн ғана жүргiзiледi.

481. Жарылыс және өрт қауiптi цехтарда дәнекерлеудi және от немесе жоғары температураны қолданумен байланысты басқа жұмыстарды қолданбай құралдарды тек суық әдiспен жөндеуге рұқсат етiледi. Жұмыс iстеп тұрған технологиялық аппараттармен және құбыржолдармен байланысты, автоматты бақылау және реттеу құралдарын шағын, ағымдағы жөндеуді тек құралдарды технологиялық қондырғылардан ажыратқанда және қысымды түсiргенде ғана рұқсат етiледi. Бұл ретте, сондай-ақ ашық отты қолдануға жол берiлмейдi.

482. Жөндеуден өткен әр аппарат дайындаушы зауыттың техникалық жағдайларға қойылатын талаптарына сәйкес жөнделiп, бақылау сынақтары көлемiнде сынақтан өткiзiлдi.

483. Жарылыс қауiптi үй-жайларда орнатылған автоматика құралдарын жөндегенде, сынақтан өткiзгенде және тексергенде қалыпты (жарылыстан қорғалмай) орындалған жабдықты қысқа мерзiмде қолдануға тек от жұмыстарын жүргiзуге қойылатын барлық талаптар орындалған жағдайда ғана рұқсат етiледi.

484. Бақылау-өлшеу құралдарының үй-жайына бақылау-өлшеу құралдарының үй-жайларына орнатылатын құралдар мен аппаратурасы бар, артық қысымдағы технологиялық аппараттар мен құбыржолдарын байланыстыратын және жанғыш буларды, газдар мен сұйықтықтардың жағдайын ауыстыратын импульстi желiлер енгiзуге рұқсат етiлмейдi. Жеке жағдайларда (қажет болғанда) – бақылау-өлшеу құралдары үй-жайларынан тыс, сондай-ақ импульстi құбырлар жарылған жағдайда, бақылау-өлшеу құралдары үй-жайларының iшiне жанғыш газдар мен булардың кiруiн болдырмайтын кесу құрылғыларын орнатқан жағдайда импульстi құбырларды енгiзуге рұқсат берiледi.

485. Импульстi желiлердi бөлу ыдыстарынан құралдар мен аппараттарға дейiн тек бақылаудағы өнiммен араласпайтын және оның iшiнде ерiмейтiн, инерттi қатып қалмайтын сұйықтық толтыруға рұқсат берiледi.

Магистральды мұнай өнiмдерi құбырларының желiлік
бөлiмiн ұстау тәртiбi

486. Мұнай өнiмдерi құбырлары трассасының кез келген нүктесіне көлiктiң, жөндеу және авариялық бригадалардың еркiн өтуi қамтамасыз етiледi.

487. Магистральды құбыржол трассасында мұнай өнiмiнiң жер бетiне шығуы анықталғанда желiдегi тексерушiлер ол туралы айдау станцияларындағы диспетчерлерге дереу хабарлап және олардың нұсқаулары бойынша әрекет етеді. Сұйықтық шыққан жер 20 метр радиуста қоршап қойылады және оның жанына белгiленген үлгiдегi сақтандыратын қауiпсiздiк белгiлерi қойылады. Түнгi уақытта авария орны қызыл жарық сигналдармен (жарылыстан қорғалып орындалған шамдармен) жарықтандырылады.

488. Елдi мекендерге, темiр жолға, тас төселген жолға және басқа құрылыстарға жақын жерлерде жер бетiне сұйықтықтың шығуы байқалғанда желідегі тексерушiлер жөндеу-қалпына келтiру бригадасы келгенше сұйықтықтың таралуын айналып өтуді ұйымдастырып, жергiлiктi әкiмшiлiкке, өрт сөндiру күзетi органдарына, полицияға хабарлауы тиiс және олардың көмегiмен халыққа ашық отты пайдалануға тыйым салынғаны туралы хабарлап, сондай-ақ мұнай өнiмi төгiлiп қалған жерге бөгде адамдарды жiбермейдi.

489. Авария орнын өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етедi, қажет болған жағдайда өрт сөндiру машиналарының кезекшiлiгiн ұйымдастырады және мұнай өнiмдерiнiң басқа коммуникациялар мен желiлерге өтуiне жол бермейтiн шаралар қабылдайды.

490. Аварияны жою орны 5 метр радиуста шөптен тазартылып, ал топыраққа мұнай өнiмдерi сiңiп кеткен жерлер тазартылады және топырақ себіледі.

491. Тракторлардың, автомобильдер мен басқа да iштен жану қозғалтқышы бар агрегаттардың тұрақтарына мұнай өнiмдерi төгiлген жерден кемiнде 30 метр қашықтықта ғана рұқсат етіледі.

492. Құбыржолдың төбесiнен 0,3 және одан да кем тереңдiкте, сондай-ақ газдалған траншеяларда немесе құдықтарда оларды ашу жөнiндегi жұмыстар соққанда ұшқын шығуды болдырмайтын құралдармен ғана атқарылады.

493. Елдi мекендегi мұнай өнiмдері құбырының трассасы "Мұнай өнiмі құбыры" деген жазуы бар белгiлермен белгiленiп, мұнай өнiмi сыртқа шыққан жағдайда хабарланатын телефон нөмiрi көрсетiледi.

494. Мұнай өнiмі құбырының жағдайына үнемi көзбен көрiп, сондай-ақ құбыржолдарды пайдалану процесінде пайда болған құбыржолдардың ақауларын анықтауға мүмкiндiк беретiн арнайы құралдармен және құрылғылармен бақылау жүзеге асырылады.

Мұнай өнiмдерiн айдауға арналған сорғы станцияларды
ұстау тәртiбi

495. Сорғы станциялары үй-жайларында сорғылар мен құбыржолдардың герметикалығы үнемi бақыланады. Сорғылардың тығыздамаларындағы және құбыржолдардың қосылыстарындағы мұнай өнiмдерiнiң тамшылап шығуы дереу жойылады.

496. Iштен жану қозғалтқыштарын орналастыруға арналған үй-жайлар сорғыларға арналған үй-жайлардан өртенбейтiн қабырғалармен бөлінеді. Тез тұтанатын сұйықтықтарға арналған сорғылар орнатылған үй-жайларда тегiс қайыс белдiк берiлiстерiн қолдануға жол берiлмейдi.

497. Сорғы үй-жайларының едендерi мен науалары жүйелі түрде сумен жуылып тұрады. Мұнай өнімдерінің жиналуына жол берілмейді. Төгiлiп қалған мұнай өнiмдерiн жою үшiн сорғы үй-жайлары резеңке шлангiлерi бар су бағандарымен жабдықталады. Сорғы үй-жайларының сарқынды су каналдарының кәрізге қосылатын жерлеріндегі гидравликалық бекiтпелер жүйелі түрде тексеріледі.

498. Қажалатын бөлшектердiң майлануына, мойынтiректерi мен тығыздамаларының температурасына және сорғыларға байқау орнатылады. Сорғылардың әдеттегi жұмыс тәртiбiн бұзатын қандай да бiр ақаулықтар анықталғанда, соңғысы тоқтатылып, ал ақауы жойылады.

499. Тез тұтанатын мұнай өнiмдерiн айдау жөнiндегi сорғы үй-жайларындағы тұрақты автоматты газ талдағыштар авариялық желдеткiшпен, сондай-ақ үй-жайда мұнай өнiмдерiнiң қауiптi бу концентрациясының бар болуы туралы дыбыспен және жарықпен сигнал беретін қондырғылармен бұғатталады.

500. Тұрақты газ талдағыштар болмаған жағдайда, мұнай өнімдері буларының қауіпті концентрациясының бар-жоғын анықтау үшін тиiстi кестелер бойынша кезең сайын жылжымалы газ талдағыштармен ауа ортасына талдау жүргiзiледi.

501. Мұнай өнiмдерiн уақытша жылжымалы айдау станцияларымен айдаған кезде мынадай шаралар сақталады:

1) станция магистральды құбыржол трассасынан кемінде 25 метр алшақ орналастырылуы және ашық, тегiстелген алаңда орнатылуы тиiс, ал айдау агрегаттары дiрiлдеуді және жұмыс барысында олардың қозғалуын болдырмайтын металл рамаларға бекiтiледі;

2) мұнай өнiмдерiнiң iштен жану қозғалтқыштарына түсуiн болдырмау үшiн сорғыларда тамшылап шығуы байқалғанда қозғалтқыштар сорғылардан металл қаптамалармен бөлiнуi тиiс;

3) қозғалтқыштардың газ шығаратын құбырларын өртенбейтiн, жылу өткiзбейтiн материалмен жауып, ал олардың шеттерiн жерге көмiлген бункерлерге түсiру қажет;

4) мұнай өнiмдерiнiң тамшылап шығуы ықтимал жерлерін (құбыржолдардың қосылған тұстары және сорғылардың тығыздама қосылыстары) төгiлiп қалған мұнай өнiмiн қауiпсiз жерге шығаруға арналған дренаж құрылғысымен жабдықтау қажет;

5) станция орманды жерде орналасқанда айдау агрегаттарының айналасындағы аумақ 20 метр радиуста жапырақты ағаштардан, ал қылқан жапырақтылардан – 50 метр радиуста тазартылады және енi кемiнде 4 метр минералдандырылған жолақпен қоршалады, оның аумағы ағаштардан, ағаш кесу түбірлерінен, шыбық отынынан, кеуiп қалған шөптен тазартылады;

6) резервтi жанар-жағармайды сақтау орны айдау станциясынан кемiнде 30 метр қашықтықта орналастырылады, өсiмдiктерден тазартылады және енi кемiнде 4 метр минералдандырылған жолақпен қоршалады.

502. Уақытша айдау станциясын пайдалану кезінде мынадай шаралар сақталады:

1) мұнай өнiмдерiнiң кемуiн болдырмау үшiн құбыржолдар үнемi тексерiліп, алдын ала жөндеу жүргiзіледі;

2) құбыржолдар мен сорғы айдау станцияларында мұнай өнiмдерiнiң кемуi дереу жойылады;

3) кемуді жою мүмкін болмаған кезде айдау жұмыстары тоқтатылады.

503. Уақытша айдау станциясы жұмыс iстеп тұрған кезде:

1) сөндiргiштерi ақаулы қозғалтқыштарды пайдалануға;

2) жарық беру үшiн ашық түрдегi шамдарды қолдануға (бұл мақсатқа жарылысқа қауiпсiз күйде орындалған электр аккумуляторлы шамдарды қолданған жөн);

3) ашық отты қолдануға, темекi шегуге, дәнекерлеуге және басқа да өрт қауiптi жұмыстар жүргiзуге;

4) соғылған кезде пайда болған көбiктi шығаратын құралды пайдалануға жол берiлмейдi.

504. Магистральды құбыржолдардың трассаларындағы әрбiр уақытша айдау станциясында өрт сөндiру жағдайына су қоры мен өрт сөндiру мотопомпасы көзделеді.

Темiржол төгу-құю эстакадаларын ұстау тәртiбi

505. Мұнай базалары мен құю пункттерінің магистральды өнiм жолдарының (станцияларының) төгу-құю құрылыстары орналастырылған алаңқайларында авария жағдайында жинағышы немесе өндiрiстiк кәрізі бар гидравликалық бекiтпелерi арқылы қосылған шығару науалары мен орларға сұйықтықтың кедергiсiз құйылуы көзделеді.

506. Төгу-құю құрылғыларының немесе темiржолдарда жеке тұрған тiреуiштердiң екi жағынан (екi осьтi екi немесе төрт осьтi бiр вагондар қашықтығында) сигналды белгi – бақылау бағаналары орнатылуы қажет, тепловоздардың олардың артына кіруіне жол берiлмейдi.

507. Бос темiржол эстакадаларына төгуге (құюға) маршруттарды жiберудi мұнай базасының (құю бекетiнiң, станциясының) персоналы бақылайды. Тежеуiш табандықтарын темiржол көлiгiнiң жұмыскерлерi орнатады. Төгу-құю құрылғылары орналасқан темiржолдар бойынша тепловоздардың қозғалуына жол берiлмейдi.

508. Төгу-құю құрылғылары, құбыржолдар және құбыржол арматурасы үнемi тексерiледі және жоспарлы алдын ала жөндеуге тартылады. Анықталған ақаулықтар мен тамшылап ағып тұрған жерлер дереу жойылады. Төгу құрылғысының (немесе құбыржол учаскесiнiң) бұзылған бөлiгi ажыратылады.

509. Темiржол цистерналарын iрiктеудi және тiркеуден ағытуды төгу-құю эстакадасы шегiнен тыс жүзеге асыру керек. Бу қысу температурасы 61^oC кем мұнай өнiмдерiн төгу-құю операциялары кезiнде эстакадада маневрлiк жұмыстарды жүргiзуге және бос жолға келесi маршрутты жiберуге жол берiлмейдi. Герметикаланған құю құрылғысы арқылы жүргiзiлетiн құю операциялары кезiнде мұнай өнiмдерi бар темiржол цистерналарын бос эстакадаларға жiберуге жол берiледi.

510. Төгуге және құюға темiржол цистерналары баяу, соқпай, жұлқымай жiберiледi және шығарылады. Төгу-құю құрылғыларының аумағында темiржол цистерналарын металл табандықтарымен тоқтатуға және бекiтуге рұқсат берiлмейдi. Бұл мақсаттарға ұшқын шығаруды болдырмайтын ағаш төсемдер мен металлдан жасалған табандықтар қолданылады.

511. Тез тұтанатын сұйықтықтарды төккенде немесе құйғанда, цистерналар люктерiнiң қақпақтарын жапқанда, темiржол цистерналарына шлангілерді және басқа да құралдарды қосқанда соққылауға жол берiлмейдi. Төгу және құю операциялары кезеңiнде қолданылатын құрал соққанда ұшқын шығармайтын материалдан жасалады. Құйғанда шлангiнiң бастиегi цистернаның түбiне түсiрiледi; шашырауды болдырмау үшiн құю сұйықтық деңгейiмен жүзеге асырылады. Цистерналар люктерiнің қақпалары резеңкеден жасалған төсемдермен жабдықталады.

512. Атмосфералық электр разрядтарында мұнай өнiмдерiн төгуге және құюға жол берiлмейдi; темiр жол цистерналарының люктерi жабылады.

513. Төгу, құю операциялары кезеңiнде жергiлiктi жарық беру үшiн жарылыс қаупi жоқ аккумуляторлы шамдар қолданылады.

514. Темiржол төгу-құю эстакадасында тез тұтанатын мұнай өнiмдерi үшiн өткел көпірлер жасырын бұрандамасы бар ағаш тіректермен немесе ұшқынның шығуын болдырмайтын басқа да материалдармен жабдықталады.

Ескерту. 514-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

515. Орнынан қозғалту және темiржол цистерналарын төгу-құю орындарына жылжыту үшiн иiнтiректер ретiнде құрыштан жасалған сүймендердi немесе басқа да құрыштан жасалған заттарды қолдануға жол берiлмейдi. Темiржол цистерналарын тек жүкшығырлар арқылы ғана жылжытуға болады.

516. Техникалық тексерiп-қарау белгiсi жоқ, сондай-ақ тамшылап ағып кету белгiсi анық немесе мұнай өнiмдерiн құюға кедергi жасайтын басқа да ақаулықтары бар темiржол цистерналарын құюға, қабылдауға жол берiлмейдi.

517. Мұнай өнiмдерiн төгу немесе құю алдында барлық айырып-қосқыш вентильдер, ысырмалардың дұрыс ашылған, төгу-құю құрылғыларының дұрыстығы, шлангілері мен телескоп құбырларының қосылу тығыздығы тексерiледi.

518. Темiржол цистернасының люгiн ашқанда және шлангілерді толтырғанда осы операцияларды орындайтын тұлғалар люктiң жел жағына орналастырылады.

519. Құю процесінде темiржол цистернасында тамшылап ағып кету байқалғанда, ол цистернаға құю ақау жойылғанша дереу тоқтатылады. Егер ақауды жою мүмкiндiгi болмаса, цистернаны iшiне құйылған мұнай өнiмiнен босатып, жөнелткен станциясына қайтару керек.

520. Темiржол цистерналарының төменгi жақтағы ақаулы төгу құралдарын олардың конструкциясында қарастырылмаған, ұшқын шығаруы мүмкiн құралдардың көмегімен ашуға жол берiлмейдi. Цистернаның төменгi төгу құралын төгу-құю коллекторына тек цистернаның доңғалақтарының астына табандықтарды (тiреуiштердi) орнатқаннан кейiн және осы жолдан локомотивтi шығарғаннан кейiн ғана қосуға болады.

521. Темiржол цистерналарына мұнай өнiмдерiн құюды аяқтағаннан кейiн құю эстакадаларының жоғарғы жағында орналасқан шлангілер, тiреуiштер және коллекторлар мұнай өнiмдерiнен босатылуы, ал темiржол цистерналарының люктерiнiң қақпақтары герметикалық түрде жабылуы тиіс.

522. Темiржол цистерналарының төгу-құю құрылғыларында қатып қалған мұнай өнiмдерiн тек бумен, сондай-ақ осы мақсаттарда пайдалануға жол берiлген арнайы жылытқыштармен ғана жылытуға рұқсат берiледi. Ашық отты қолдануға жол берiлмейдi.

523. Темiржол цистерналарында жабысқақ мұнай өнiмдерiн булы шиыршық түтiктерi арқылы жылытқанда соңғыларды мұнай өнiмдерiне кемінде 0,5 метр тереңдiкке толық батырғаннан кейiн ғана iске қосуға болады. Жылыту кезiнде оның температурасы көтерiлiп, мұнай өнiмi көтерілгенде цистернадан атып шығып кетпеуі қадағаланады. Цистерналардағы сұйықтықты жылыту температурасы осы сұйықтық буының шығу температурасынан 15^оC төмен болмауы тиiс.

Электр жылытқыштармен жылыту кезiнде вагон-цистерналардан мұнай өнiмдерiн ағызуға рұқсат етiлмейдi.

524. Тез тұтанатын мұнай өнiмдерiн герметикаланған ағызу құралдары арқылы ғана төменгi жағынан ағызуға жол берiледi.

525. Электрлендірілген темiржолдарда орналасқан төгу-құю эстакадаларының темiржолдарында екi оқшаулау жiгiн орнату қажет: бiрiншiсi – ағызу фронтының шегiнен тыс, екiншiсi – тұйық көрсеткiшiнiң жанында.

526. Температуралары төмен жағдайларда жүзеге асырылатын темiржол жүйелерiне құю осы цистерналарды ауа температурасы аса жоғары аудандарға тасымалдағанда мұнай өнiмi көлемiнiң көтерілуі ескеріле отырып жүзеге асырылады.

527. Темiржолдар, эстакадалар, құбыржолдар, телескоптық құбырлар және шлангілердің ұштықтары жерге тұйықталады. Жерге тұйықтау құрылғыларының қарсылығы кәсiпорынның бас инженерi бекiткен кесте бойынша жылына кемінде бiр рет тексерiледi.

528. Темiржол эстакадаларындағы жұмыс және эвакуациялау сатылары жарамды жағдайда ұсталады.

529. Эстакадалардың темiржол тұйықтарының соңында орнатылған жүкшығырлары жарамды жағдайда ұсталады. Мұнай өнiмдерiн төгу-құю операцияларын жүргiзгенде шығырдың арқаны тарқатылып тұрады.

Төгу-құю айлақтары мен жағалаудағы құрылыстарды ұстау тәртiбi

530. Төгу-құю айлақтары мен пирстер жанбайтын материалдардан жасалады. Өрт сөндiру автомобильдерiне арналған өту жолдары мен өткел көпiрлер жарамды күйде және әртүрлi заттар үймеленбей ұсталады.

531. Мұнай өнiмдерiн төгуге-құюға арналған жағалаудағы құбыржолдар айлақтан 30 метр қашықтықта орнатылатын авариялық тиектермен жабдықталады. Құбыржолдар арқылы өту орындарында жанбайтын материалдардан жасалған шағын көпiрлер көзделеді.

532. Жылжымалы төгу-құю құбыржолдардың фланецтерi мен жылжымалы түтіктердiң жалғау муфталары палубаға соғылғанда ұшқынның пайда болуына жол бермейтін металлдан жасалады.

533. Тез тұтанатын мұнай өнiмдерi бар кемелердi шынжырлап байлап қою және оларды айлаққа бекiтiп қою металл емес арқандармен жүргiзiледi. Ерекше жағдайларда металл арқанды пайдалануға болады, мұндай жағдайда палубаның жұмыс орындары мен арқандап байлап бекiту кнехтерiнiң битенгтерi ұшқынның пайда болуына жол бермейтін төсенiшпен немесе оқшаулау материалдарымен жабылады.

534. Мұнай құю кемелерi құбыржолдардың мұнай өнiмдерiн айдап қотаруға арналған түтіктерi жалғанған орынға дейiн жерге тұйықталады. Жерге тұйықтау қондырғылары тек төгу-құю операциялары аяқталғаннан кейiн және құбыржолдардың кеме жанындағы айлақтың түтіктерiнен ажыратылғаннан кейiн ғана алынады.

535. Кеме құбыржолдарын жағалаудағы төгу-құю қондырғыларына жалғайтын түтіктерi кеме айлақта еркiн қозғала алатындай ұзындыққа сәйкес болуға тиіс. Түтіктер жұмсақ арқандар немесе ағаш тiреулер арқылы ұсталады. Кеме түтіктерiнiң асқышы мен бекiтпесi олардың құлауына, үзiлуiне және қажалуына жол бермейтiндей бекiтiледi.

536. Мұнай базасының айлақтарында орнатылған жүк көтергiш құралдарын пайдалану кезінде жүк көтергiштер жүйелi түрде майланып тұруады, ал шынжыр мен палубаның түйiсетін тұстары матпен немесе ағаш қалқандарымен жабылады.

537. Кеменi жағалаудағы құрылғылармен жалғайтын қосқыш құбыржолдар мен түтіктердi құрастырғанда және бұзғанда соғылудан ұшқынның пайда болуына жол бермейтiн құрал пайдаланылады.

538. Төгу-құю жұмыстары кемiнде екi адамның қатысуымен жүргiзіледі.

539. Айлақ пен кемедегi қызмет көрсетуші персонал төгу-құю жұмыстарын және жабдықтардың жағдайын үнемі қадағалауды жүргiзуге мiндеттi. Мұнай өнiмдерiнiң тамшылап ағуы дереу жойылады; ал ол мүмкiн болмаған жағдайда, мұнай өнiмдерiн төгу-құю жөнiндегi операциялар жабдық толық жөнделгенше тоқтатылады.

540. Найзағай жарқылдағанда мұнай өнiмдерiн төгуге және құюға жол берiлмейдi.

541. Төгу-құю операцияларын жүргiзген кезде су айлақтарында, кемелерде, айдап қотару станцияларында және оларға 20 метрден жақын жерлерде:

1) отпен жүргізілетін жұмыстарды орындауға, темекi шегуге және ашық отты пайдалануға;

2) бұзылған электр жарық беру құралдарын пайдалануға;

3) жарық беру үшiн жылжымалы және басқа (жарылу қаупi жоқ аккумуляторлы шамдардан басқа) шамдарды қолдануға;

4) мұнай өнiмдерiн төгу-құю жөнiндегi операцияларға қатысы жоқ адамдардың болуына;

5) + 45^оC жоғары температураға дейін қыздырылған мұнай өнiмдерiн кемеге қабылдауға және құюға жол берiлмейдi.

Автоқұю эстакадаларын, құйылатын және өлшеп бөлiнетiн мұнай
өнiмдерiн ұстау тәртiбi

542. Құю құрылғылары орналасқан жедел алаңқайлардың үстi қатты жабынмен және түрлi сұйықтықтардың гидравликалық ысырма арқылы өндiрiстiк-нөсерлiк кәрізге немесе арнайы жинақтауышқа кедергiсiз құйылуымен қамтамасыз етiледi. Төгiлiп қалған сұйықтықтар сумен жуылады.

543. Жедел алаңқайдағы автомашиналардың рұқсат берiлген санын кәсiпорынның әкiмшiлiгi белгiлейдi.

544. Бұзылған автомобильдерге аумаққа және жедел алаңқайларға кiруге, сондай-ақ кәсiпорынның аумағында оларды жөндеуге жол берiлмейдi.

545. Мұнай өнiмдерiн тасымалдауға арналған автоцистерналар құю эстакадасының жерге тұйықтау контурына қосуға арналған жерге тұйықтау қондырғыларымен жабдықталады; автоцистерналардың сөндiргiштерi ұшқын сөндiргіштермен жабдықталады және қозғалтқыш немесе радиатор астынан алға қарай шығарылады. Автоцистерналардың жерге ұзына бойы 100-200 мм тиетiн отырғызу шынжыры болуы керек, екi өрт сөндiргiшпен, киiзбен, құрғақ құммен және күрекпен жабдықталады.

546. Кәсiпорынның өткiзу орны мен мұнай өнiмдерiн құю алаңқайында кәсiпорынның персоналы сыртынан қарау арқылы автоцистернаның дұрыстығын және оның өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етiлуiн тексередi.

547. Кәсiпорынның қызмет көрсетуші персоналы (операторы немесе басқа адам) автоцистерналарға құю процесін бақылауды жүзеге асырады.

548. Мұнай өнiмдерi автоцистернаға қозғалтқыш жұмыс iстемей тұрған кезде құйылады. Бұл ретте жүргiзушi құю процесін бақылайды. Автоматты түрде құю жүйесiнде жүргiзушi осы жүйеге арналған нұсқаулықта қарастырылған әрекеттерді орындайды. Қозғалтқышты iске қосу қиынға түсетін, тек температура төмен болған жағдайларда ғана қозғалтқыш жұмыс iстеп тұрған кезде құюға рұқсат етiледi.

549. Автоқұю эстакадасы өрт шыққан жағдайда, автоцистерналарды сүйреп әкетуге арналған арқанмен немесе штангамен қамтамасыз етiледi.

550. Құю аяқталғаннан кейiн құюға арналған шлангілерді (ұштықтарды) автоцистернаның қылтасынан олардан мұнай өнiмдерiн толық ағызып алынғаннан соң шығару керек. Автоцистерна қылтасының қақпағын жабу баяу, соғылуға жол бермей жүргізіледі.

551. Автоцистернаның жүргiзушiлерi мұнай өнiмдерiн тасымалдағанда өрт қауiпсiздiгiн сақтау шаралары туралы (автокәсiпорындарда куәлiктер беріледі) нұсқаулықтан өтедi.

552. Мұнай өнiмiнiң төгiлiп қалуына (асырып құйылуына) жол берiлген жағдайларда, толтырылып жатқан автоцистернаның қозғалтқышын iске қосуға рұқсат берiлмейдi.

553. Бөліп құю үй-жайында бос және мұнай өнiмдерi толтырылмаған ыдысты, сондай-ақ бөгде заттар мен жабдықтарды ұстауға жол берiлмейдi. Бөліп құю үй-жайында енi кемінде 2 метр болатын орталық өтпе қарастырылады. Өтпеге заттарды үйіп қоюға болмайды.

554. Мұнай өнiмдерiн бөшке ыдыстарына кәсiпорынның қызмет көрсетуші персонал ғана түсiредi. Мұнай өнiмдерiн түсiрер алдында қызмет көрсетуші персонал құюға арналған ыдысты мiндеттi түрде тексерiп қарап шығады. Мұнай өнiмдерiн жарамсыз ыдысқа құюға рұқсат берiлмейдi.

Пайдаланылған мұнай өнiмдерiн жинау, өткізу және тазарту
пункттерін ұстау тәртiбi

555. Пайдаланылған мұнай өнiмдерiн жинау және тиеу пункттерi, сондай-ақ регенерациялық қондырғылар мұнай өнiмдерiн бөлшектеп босату аймағына орналастырылады. Мұнай өнiмдерiн қабылдауды және босатуды (тиеп жiберудi) кәсiпорынның персоналы немесе олардың қатысуымен жүзеге асырылады.

556. Мұнай өнiмдерiнiң пайдаланылған қоспаларын сақтағанда резервуарлардағы, тез тұтанатын сұйықтықтарды сақтауға арналған резервуарлардағыдай тыныстау және сақтандыру арматурасы, ал пайдаланылған индустриялық және мотор майларын сақтағанда – майларды сақтауға арналған резервуарлардағыдай болады.

557. Пайдаланылған мұнай өнiмдерiн қыздыру температурасы олардың құрамына кіретін булардың ең төмен тұтану температурасы бар компонент буларының тұтану температурасынан 15_оC төмен болады.

558. Тұтану температурасы 120^оC және одан төмен болатын пайдаланылған мұнай өнiмдерiне арналған төгу-құю қондырғылары жабық болады.

559. Регенерациялық қондырғылардың айыру бөлiмшесiнiң шығыс бактарында тәулiктiк қажеттiктен аспайтын отынның болуына рұқсат етіледi. Бұл бактар үй-жай шегiнен тыс жерлерде орнатылады.

560. Құбырлы пеш пен текше қондырғысының түтiн шығатын мұржалары қара күйе жиналып қалмас үшiн тәулiгiне кемiнде бiр рет су буымен үрленедi.

561. Регенерациялық қондырғылардың сүзгі-нығыздауыштары металл рамаларға және жанбайтын iргетасқа орнатылады. Сүзгi-нығыздауыштардың астына төгiлiп қалған майды жинау үшiн металдан жасалған арнайы жайпақ қаңылтыр таба орнатылады.

562. Регенерациялық қондырғы жұмыс iстеп тұрған кезде керосин жинағыштарды асыра толтыруға болмайды; толуына қарай және ауысымның аяғында оларды мұнай өнiмдерiнен босату керек.

563. Пайдалануға жiберер алдында жылжымалы регенерациялық қондырғылардың айыратын текшелерi мен бу қазандары гидравликалық қысымға тексерiледi. Бу қазандары мен айыратын текшелерде сақтандырушы қақпашалар мен манометрлер орнатылады. Жылжымалы регенерациялық қондырғылар жұмыс iстеп тұрғанда қызмет етушi персонал бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткiштерiн үнемi бақылайды.

Алаң iшiндегi технологиялық құбыржолдар мен құбыржол
арматурасын ұстау тәртiбi

564. Мұнай базаларының, құю және айдап қотару станцияларының құбыржолдарына технологиялық сызбалар құрылады, оларда құбыржолдардың әрқайсысында айқын белгiленеді, ал тиек арматурасы нөмiрленеді. Қызмет көрсетушi персонал авариялар мен өрттер болған жағдайларда ысырмаларды ауыстырып қосуды үйрену үшiн құбыржолдардың технологиялық сызбасымен танысады.

565. Технологиялық құбыржолдар оларға орнатылған барлық арматураларымен бiрге пайдалануға тапсыру алдында бiрiктiру мықтылығы мен тығыздығы тұрғысынан гидравликалық сынақтан өтедi.

566. Жер үстiндегi құбыржолдардың бекiтпелерi мен тiреуiштерiнiң қауiп төндіріп салбырап тұруын болдырмау үшін олардың жай-күйі үнемі бақыланып тұрады. Құбыржолдардың, асқыштар мен тiреуiштердiң ақаулары дереу жойылады.

567. Құбыржолдарың iшiнде пайда болған шөгiндiлердi болаттан жасалған шыбықтар немесе басқа құралдар арқылы тазартуға болмайды, құбырдың қабырғасына үйкелуден немесе соғылудан ұшқын пайда болуы мүмкiн.

568. Құбыржолдар мен тиектердің тораптарын ашық отпен жылытуға болмайды. Осы мақсатта тек бу, ыстық су немесе қызған құм қолданылады, сондай-ақ зауытта шығарылған электрлі қыздырғыштар пайдаланылады.

569. Құбыржолдар мен тиек қондырғыларына кәсiпорынның бас инженері бекiткен кестеге сәйкес профилактикалық қызмет көрсетіледі.

570. Құбыржолдарда тұйық учаскелер болмауға тиiс. Ал мұндай жерлердiң болуы қажет болған жағдайларда, оларды тұрақты бақылау жүзеге асырылады.

571. Мұнай өнiмдерi толып тұрған құбыржолдарда жөндеу жұмыстарын жүргiзуге жол берiлмейдi.

5. Мұнай-газ өндiрушi өнеркәсiп объектiлерiн ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

572. Бұрғылауға, сынақ жүргiзуге, ұңғымаларды күрделi жөндеуге арналған жер үстiндегi жабдық, шығарындыларға қарсы қондырғылардың бұрғыштары, бақылау станциялары, өндiрiстiк және тұрғын үй-жайлар, қойма орындары, кiреберiс жолдар, тікұшақ алаңдары нақты әр ауданға арналған желдiң басым бағыты ескеріле отырып орналастырылады.

573. Қондырғыға бөлiнген аумақ жер үстiндегi және жер астындағы құбыржолдардан, кәбілдерден босатылады, ағаштан, бұтадан, шөптерден тазартылады.

Жер үстiндегi құрылыстардың айналасында көлiктiң және өрт техникасының қозғалуы үшiн енi 10-12 метр алаңқай көзделеді.

Аумақтарды жоспарлау кезінде сұйықтықтарды сағасынан және жер үстiндегi құрылыстардан арнайы қоймаларға (торға) бұрып ағызу көзделеді.

574. Құрылыстардың жабындары жанбайтын материалдардан орындалады. Басқа жағдайларда конструкция оттан қорғайтын құраммен өңделедi.

575. Отын құятын ыдыстар мен қондырғылар жер үстi үй-жайлардан, жабдықтардан, құбыржолдардан 20 метр алшақ орнатылады. Отын қондырғылары сорғылармен, ыдыстар сақтандыру және тыйым салу жазулары (белгiлерi) бар деңгей өлшеуiштермен жабдықталады. Орнатылу орындарында кiреберiс жолы жабдықталады және жанар-жағармай материалдарының сақталу мөлшерi есебiнен топырақ үйiп бекiтiледi.

576. Арматуралар орнатылатын немесе аппараттар қосылатын жерлерден басқа, жарылыс-өрт қауiптi технологиялық жүйелердiң құбыржолдарында фланецтi және алмалы-салмалы қосылыстарға жол берiлмейдi. Жарылыс қауiптi технологиялық жүйелерде иiлмелi шлангiлердi қолдануға жол берiлмейдi.

577. Жанармай өнiмдерiн айдап қотаратын сорғылар мен компрессорлардың соратын және айдайтын жолдарында тиек, кесу және сақтандыру қондырғыларын орнату көзделеді.

578. Жанар-жағармай материалдарының, мұнай өнiмдерiнiң тамшылап ағуы, герметикалы болмауы, ағып кетуi байқалғанда ақау дереу жойылып, төгiлген жер мұқият тазартылады.

579. Жанар-жағармай және тез тұтанатын материалдарды өрт-жарылыс қауiптi құрылыстардың iшiнде сақтауға жол берiлмейдi.

580. Өрт сөндiру құралдары (қуат және сорғы блогы, отын қондырғылары, электр станциясы, ұңғыманың аузы) өрт қауiптi жерлерге жақын орналастырылады.

581. Iштен жану қозғалтқыштарының пайдаланылған газды шығаратын желілері ұңғыманың аузынан кемiнде 15 метр, таса (ірге) қабырғасынан 5 метр және шатырдың (қалқаның) жоғарғы жағынан 1,5 метр қашыққа шығарылады. Қозғалтқыштардың, негiздердiң, еден төсенiшiнiң астына пайдаланылған газ шығатын құбырларды төсеуге жол берiлмейдi.

Қабырғалар, шатырлар (қалқалар) арқылы пайдаланылған газ шығатын желiлер өтетiн жерлерде құбырдың үш диаметрiнен кем емес тесiк қалдырылады. Бұл жерде жылу оқшаулау төсемi мен өртенбейтiн өңдеме орнатылады.

Пайдаланылған газ шығатын желiлер ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады.

582. Температура төмен болған жағдайда, қатып қалуға бейім жабдықтар мен құбыржолдар жылытылып, ашық отты пайдалануды жоққа шығаратын жылытумен қамтамасыз етiледi.

583. Өрт қауiптi және жарылыс қауiптi үй-жайларда, негiздердiң астында, газ қауiптi жерлерде, жанар-жағармай материалдарын, мұнай өнiмдерiн, жанғыш заттар мен реагенттердi сақтауға арналған ыдыстардың жанында ашық отты пайдалануға және темекi шегуге болмайды.

Темекi шегу үшiн өртке қауiпсiз аймақта арнайы жабдықталған орындар бөлінеді және жазулармен белгiленедi.

584. Газдану, жанар-жағармай материалдарымен, мұнай өнiмдерiмен ластану кезінде газ қауiптi, отпен жүргізілетін және дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзуге жол берiлмейдi.

585. Қуат, бұрғылау және мұнай кәсiпшілігінің жабдығы, жабындар, объектінiң басы мен аумағы үнемі өрт қауiпсiз жағдайда ұсталады, күйеден, жанар-жағармай материалдарының, мұнай өнiмдерiнiң төгiлуiнен ұдайы тазартылады.

Ұңғымаларды бұрғылау жұмыстарын жүргiзу тәртiбi

586. Ұңғымаларды бұрғылау, бекiту, сынау техникасы мен технологиясы өнiмдi жиектерден бақыланбайтын қабат флюидтiң түсуiн барынша жоғары дәрежеде болдырмауы тиiс.

Мұнай-газ дақтары пайда болған және авариялық жұмыстар жүргiзілген жағдайда, жер үстiндегi жабдық және орап байлау арқылы толық герметикалық, флюидтi ұңғымалардан қауiпсiз қашықтыққа бұру және мұнай-газ дақтарын, аварияларды жою жөніндегі технологиялық процестерді орындау кезінде жарылыс-өрт қауiпсiздiгi қамтамасыз етiледi.

587. Бұрғыны пайдалануға беру кезінде кәсiпорынның комиссиясы жабдықтың жарылыс-өрт қауiпсiздiгiн, өртке қарсы жабдық пен құрал-сайман жинағының сәйкестiгiн, авариялық жарықтандырудың, жауынгерлік өрт сөндіру есептобының бар-жоғын тексереді, ол туралы бұрғыны қабылдау актісіне жазады.

588. Көмiрсутектi негiздегi бұрғы қоспаларын пайдаланғанда жарылыс, өрт қауiпсiздiгi бойынша, арнайы нұсқаулық пен жұмыс жоспарларында көрсетiлетiн әуе ортасының газдылығы бойынша қосымша шаралар қолданылады. Көмiрсутектi негiздегi ерітіндінің өздiгiнен тұтану температурасы сағасындағы және қоспаны дайындау мен өңдеу процесіндегі күтілетін ең жоғарғы температурадан 50^оС артық болады.

589. Жұмыс аймағының ауасында зиянды заттардың шектi жол берiлетiн концентрациялары мен шектi жол берiлетiн жарылыс қауiпсiз концентрациялары табылған жағдайларда:

1) технологиялық процесті тоқтата тұру;

2) объектiнiң, ауысымның басшысына дереу хабарлау;

3) газдану себебi мен аймағын анықтау;

4) жеке қорғану құралдарын пайдалану;

5) өрт сөндiру құрал-жабдығының әзірлігін тексеру;

6) Аварияларды жою жоспарына және нақты жағдайға сәйкес шаралар (әрекеттер) қолдану қажет.

590. Бұрғылау, сынау, газ, мұнай, су дақтарын, ашық бұрқақтар мен аварияларды жою жөнiндегi жұмыстар аяқталғаннан кейiн мұнаралар, бұрғылау жабдығы, аумақ қара майдан, артық жабдықтар мен материалдардан тазартылады. Бұрғыға баратын жолдар мен кiреберiстер бос болады.

591. Цементтеу, мұнай және қышқыл ванналарын орнату, зерттеу және авариялық жұмыстар кезiнде қолданылатын арнайы техника пайдаланылған газ шығатын құбырлардың ұшқын сөндіргіштері болған кезде ғана қолданылады.

Мұнай және газ ұңғымаларын пайдалану тәртiбi
Ұңғымаларды игеру тәртiбi

592. Мұнай және газ ұңғымаларын игеру, сынау жұмыстары ұңғыманы салу жобасына сәйкес жүргiзiледi, онда арнайы бөлiмдерде технология әзiрленуi тиiс, сынау жұмыстарын орындауға арналған техникалық құралдар мен өрт, жарылыс қауiпсiздiгiнің шаралары белгiленеді.

593. Жұмыстарды бастамас бұрын дайындық, негiзгi және қорытынды жұмыстардың жоспар-кестесi, сондай-ақ болуы ықтимал аварияларды жою жоспары қоса берiледi.

594. Жоспар-кестеге ұңғымаларды игеру үшiн қолданылатын жабдықты орналастыру және орап байлау кестесi қоса берiледi.

595. Ұңғымаларды игеру жөнiндегi жұмыстар басталмас бұрын жауапты адам бригада мүшелерiне өрт қауiпсiздiгi жөнiнде нұсқау бередi және "Жұмыс орнындағы қауiпсiздiк техникасы жөнiндегi нұсқау берудi тiркеу" журналына тиiстi жазу жазады.

596. Бригаданың барлық мүшелерi ұңғымаларды игеру жөнiндегi жұмысқа арнайы киiммен және арнайы аяқ киiммен қатысады.

597. Игеру объектiлерi өртке қарсы қондырғылармен жабдықталады және осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес өртке қарсы құрал-жабдықпен қамтамасыз етiледi.

598. Ұңғымалардағы ату-жару жұмыстары жұмыстардың жауапты басшысының рұқсатымен және мұнай-газ өндiру немесе бұрғылау кәсiпорны геологының қатысуымен жүргiзiледi.

599. Ату-жару жұмыстарының алдында шығарындыларға қарсы құрал-жабдық жұмыс жоспарында көрсетiлген қысымға мұқият тексерiлiп, қысып нығыздалады.

600. Көтерiп-түсiру операциялары кезiнде колонналық фланецке ұшқын қауiпсiз материалдан жасалған шұқыр орнатылады.

601. Ұңғыманы игергенде жылжымалы компрессор ұңғыманың жел жағынан кемінде 25 метр қашықтыққа орналастырылады.

602. Ұңғыманы мұнаймен жуып-шайғанда агрегат ұңғыма аузынан кемiнде 10 метр қашықтыққа орнатылады.

603. Газ және газ конденсатты ұңғымаларды сұңғылау арқылы игеруге, ал бұрқақты ұңғымаларды науалармен қауғалауға жол берiлмейдi.

604. Ұңғыманы сұңғылау мұнай шығарындысын болдырмайтын герметикалаушы қондырғысын буферлi тиекке бұрқақ арматура орнатылған кезде жүргiзiледi.

605. Бұрқақты ұңғыманы сұңғылаумен игергенде:

1) жұмыс iстеп тұрған агрегатты басқару пультін қорғау үшiн қалқаның жанатын құрылғылары оттан қорғау құрамымен өңделедi;

2) ұшқын қауіпсіз материалдан жасалған бағыттаушы шүмек орнатылады;

3) көтергiш трактор ұңғыма аузынан кемінде 25 метр алшақ орнатылады.

606. Ұңғымаларды жылжымалы агрегаттармен игергенде игеру үшiн де, ұңғыма өшiрілген жағдайда да қажеттi агрегаттар санын жұмыс манифольдына қосу мүмкіндігі көзделеді.

607. Бұрқақ атқылау белгiлерi пайда болғанда аварияларды жою және аузын герметикалау жоспарына сәйкес iс-қимыл жасалады.

608. Бұрқақ ұңғыламасын игеру процесіндегі үзiлiстер мен аялдау кезінде бұрқақ арматурасының және айқастырылған табан ағашының орталық тиегi жабылады.

609. Сығылған ауаны айдау немесе сұйықтықты ауамен аэрациялау арқылы ағын шақырғанда процесте үзiлiстерге жол берiлмейдi.

Бұрқақты ұңғымаларды пайдалану тәртiбi

610. Пайдалануға берiлген барлық ұңғымалар тиiстi стандартты аппаратурамен жабдықталған герметикаланған сағалармен қамтамасыз етiледi.

611. Бұрқақты арматураны жинау төсемелері бар түйреуіштердің толық жинағымен жүргізіледі.

612. Бұрқақты ұңғыма мен коммуникацияларды орау пайдалану колонналарының перфорациясына дейiн ұңғыма өнiмiн қабылдауға дайындалады.

613. Тұтануды (өртенудi) болдырмау үшiн мұнайды ортақ қамбалар мен торларға ашық арықтар арқылы ағызуға жол берiлмейдi.

614. Ұңғымадан компрессорға мұнай мен газдың түсуiн болдырмау үшiн ұңғымалардың жанында газ бен ауа тарату дүңгіршектерінен шығатын желiлерде керi клапандар орнатылады.

615. Газ және ауа тарату дүңгіршектерінің газ немесе әуе коллекторларында ұзындығы жобаға сәйкес келуге тиiс желiлер көзделеді.

616. Газ тарату дүңгіршектерінің сыртқы жағында "Газ! От қауiптi!" деген жазу iлiнедi.

617. Жылжымалы компрессорлардың iштен жану қозғалтқыштарының пайдаланылған газ шығатын құбырлары ұшқын сөндiргiштермен жабдықталады.

618. Құбыр сыртындағы газдың қысымы тек штуцердiң көмегiмен, айқастырмадан бiрiншi (негiзгiсi) ысырма ашық болғанда екiншiсi арқылы төмендетiледi.

619. Ұңғыманың орамы, бұрып ағызу жолы, аппаратура, сондай-ақ қысыммен жұмыс істейтін газ құбырлары тек бумен немесе ыстық сумен ғана жылытылады.

Компрессорлық станцияларды ұстау тәртiбi

620. Компрессор жұмыс iстеп тұрғанда тоңазытқыштардағы газ бен судың температурасына бақылау жүргiзiледi.

621. Компрессорды қысатын соңғы сатыны түсіру желiсiнде (компрессор ғимаратынан тыс) қысым жұмыс қысымынан 10 % асқан кезде іске қосылатын сақтандыру құрылғысы құрастырылады.

622. Компрессордың қалыпты жұмыс параметрлерінен ауытқу сигнализациясы, сондай-ақ жағылып жатқан газдың (ауаның) қысымы мен температурасы көтерiлгенде, салқын судың келуi тоқтағанда және қабылдау мен майлау жүйесiндегi қысым түскен кезде автоматты ажыратқышы болуы қажет.

623. Компрессордың қажалатын бөлшектерi үнемi майланады, сондай-ақ пайдаланылған майдың температурасы қадағаланады.

624. Қысудың әр сатысынан кейiн сығылған газды немесе ауаны майдан тазартпай, компрессорды жұмысқа қосуға жол берiлмейдi. Компрессордың жұмысы кезінде май бөлгіштерден жүйелі түрде түсіру қамтамасыз етіледі.

525. Әуе қоспасы компоненттерi құрамының жұмыстың әр режимiне арналған регламентте және техникалық паспортта көрсетiлгеннен асуына жол берiлмейдi.

626. Газды сығымдайтын компрессорлардың ауаны сорып алуын болдырмау мақсатында сорып алу желiлерi шамалы артық газ қысымымен ұсталады.

627. Егер компрессор жұмысының шарттары бойынша сорып алушы желi ыдыратылатын болса, онда сығымдалғаннан кейiн газ құрамында оттегiнің бар-жоғы тұрғысынан үнемі талдау жасалады.

628. Газ компрессорлары мен газ құбырларының барлық қосылыстарының герметикалығы үнемі тексерiледi. Газ шығып тұрғаны байқалған жағдайда, компрессор тоқтатылып, ақаулары жойылады.

629. Жарық беру құралдарын жөндеу кезiнде немесе электр энергиясы авариялық жағдайда ажыратылғанда, газ компрессорлық станцияларында жарылыс қаупi жоқ жағдайда орындалған аккумуляторлы шамдарды ғана қолдануға рұқсат берiледi.

630. Газ-компрессорлық үй-жайларда компрессорлық қондырғылардың жұмысына қатысы жоқ аппаратура мен жабдықты орналастыруға жол берiлмейдi.

631. Резервтегi компрессорлар газ қабылдау желiлерiнен және айдағыштардан герметикалық түрде ажыратылады.

632. Әуе компрессорлары үшiн ауа алу ғимараттың сыртында жүргізіледі. Жанғыш бу немесе газдар бөлiнетiн жерлерде, сондай-ақ тұтану көздерi пайда болуы мүмкiн жерлерде ауа алуға жол берiлмейдi.

Компрессорға жанғыш бу мен газдардың түскенi байқалғанда ол дереу тоқтатылады.

633. Компрессорларды, әуе компрессорлық станциялары коммуникацияларының май шөгiндiлерi кестеге және техникалық құжаттамаға сәйкес сульфонал су ерiтiндiсiмен шайып тазартылады.

Тереңнен сорып пайдалану тәртiбi

634. Тербелме станогы оның үйкелетін және қозғалмалы бөлiктерi мен мұнара немесе дiңгек, iргетас және топырақ, электр желiлерi бөлшектерiнің түйiсуiн болдырмайтындай етіп орнатылады.

635. Тербелме станогының шкивiн қолмен айналдыруға және оның астына металл немесе басқа да заттарды салу арқылы тоқтатуға жол берiлмейдi.

636. Ұңғымада жөндеу жұмыстары басталмас бұрын жетек ажыратылады, ал іске қосу қондырғысында "Қосуға болмайды! Адамдар жұмыс iстеп жатыр!" деген жазуы бар плакат iлiнедi.

637. Терең сорғы ұңғымасы ұңғыманың аузын герметикалайтын және құбырдың сыртындағы кеңiстiктен газды айдауға мүмкiндiк беретiн ернеу арматурасымен жабдықталады.

638. Тербелме станогы жұмыс iстеп тұрғанда жетек белбеулерiнiң іркіліп қалуының алдын алу үшiн олардың тартылуын бақылау жүзеге асырылады.

639. Жерге тұйықтау өткiзгiштерi мен олардың балқытып біріктірілген тұстарын тексеріп қарау үшiн қолжетімділік қамтамасыз етiледi. Жерге тұйықтау өткізгіші үшiн болаттан жасалған арқанды пайдалануға жол берiлмейдi.

640. Кез келген кернеудегi электр беру желiлерiнiң астынан басқару станцияларын, автотрансформаторларды, трансформаторларды орнатуға жол берiлмейдi.

641. Батыру орталығын сыртқа тебушi электр сорғылардың электр жабдығын орнату үшiн үй-жай немесе дүңгіршек жанбайтын материалдан жасалады.

642. Батырылатын электр сорғыны көтеру және түсiру алдында ұңғыма аузындағы фланецiне кәбілді элеватордың бұзылуынан сақтандыратын құрал орнатылады.

643. Ұңғыманың аузында орналасқан кәбілді барабанның электр жетегiн түйме арқылы басқару жарылыстан қорғалатын түрде орындалады.

644. Ұңғыманың аузы кәбіл өтетiн жерлерiнде тығыздамасы бар аспалы тығырықпен жабдықталады.

645. Ұңғымаларды үрлегенде және өлшеуді жүргiзгенде ұңғыманың жанындағы автокөлiк пен тракторлар сөндiрiледі, ал қазандықтардың оттықтары тоқтатылады.

646. Сынақ жүргiзу кезiнде барлық жолдарда бекеттер орнатылып, өтуге, темекi шегуге және от жағуға тыйым салынатын ескерту белгiлерi орнатылады.

Мұнай және газ өндiрудi қарқындату тәртiбi

647. Өндiрудi қарқындату әдiстерiн жүзеге асыру мұнай-газ өндiретiн кәсiпорынның басшысы (орынбасары) бекiткен жоспар бойынша жүргiзiледi.

648. Кәсіпорын әкімшілігі өндіруді қарқындату әдістерін жүргізуді ескере отырып, Ықтимал авариялар мен өрттерді жою жоспарын әзірлейді. Жоспар көрнекі жерге ілінеді.

649. Өндiрудi қарқындату әдiстерi жүзеге асырылатын объектiлер кәсiпорынның орталық диспетчерлiк пункті бар сенiмдi телефон немесе радио байланысымен қамтамасыз етiледi.

650. Байланыс құралдарында атауы мен сигнал беру, өрт сөндiру бөлiмiнiң, жедел жәрдем, газдан қорғау қызметiнiң басшылары мен жауапты адамдарын шақыру тәртiбi көрсетiлген тақталар iлiніп қойылады.

651. Жұмыс iстеу кезiнде жылжымалы сорғы агрегаттардың, автокөлiктiң пайдаланылған газ шығатын құбырлары ұшқын сөндіргіштері бар сөндiргiштермен жабдықталады.

652. Агрегаттар мен автоцистерна ыдыстарынан мұнай мен химиялық реагенттердiң қалдықтарын өнеркәсiптiк кәрізге құюға жол берiлмейдi.

653. Барлық өндiрiстiк және қосалқы үй-жайлар, құрылыстар мен қоймалар осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес тиiстi алғашқы өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етiледi.

654. Өртке қарсы құрал-жабдықтарды, авариялық және газдан қорғау құралдарын тiкелей мақсатына арналмаған жұмыстарға қолдануға жол берiлмейдi.

655. Химиялық заттардың қоспаларын дайындағанда, қолданғанда және оларды сақтағанда темекi шегуге және от жағуға жол берiлмейдi. Темекiнi арнайы бөлiнген жерлерде шегуге болады.

656. Көбiк реагентi және басқа да жанғыш химиялық заттар бар ыдыстарда "От қауiптi" деген жазу болады.

657. Найзағай жарқылдаған кезде көбiк реагентi мен басқа да жанғыш заттарды құйып төгуге болмайды.

658. Реагенттi қабатқа айдауға арналған жылжымалы технологиялық жабдық қажет болған жағдайда қауiптi аймақтан шығуды және персоналды эвакуациялауды қамтамасыз ету үшiн жердiң бедерi мен желдiң бағыты ескерiлiп орналастырылады.

659. Жылжымалы жабдықты, сорғы қондырғыларды электр өткiзгiштердiң әуе желiлерiнiң қорғау аймағы шегiнде немесе мұнай, газ желiлерiнiң үстiне орналастыруға жол берiлмейдi.

660. Жұмыс аяқталғанға дейiн және бу генераторының қысымы атмосфералық қысымға дейiн төмендегенше бу генераторлық қондырғыны қараусыз қалдыруға болмайды.

661. Жылжымалы электр жарығын беру ретiнде бу генераторлық қондырғыда кернеуi 12 Вольттан аспайтын, жарылыс қаупi жоқ шамдар қолданылады.

662. Ұңғыманың қазбасы аймағының маңында бумен, жылумен өңдеуді тәуліктің жарық уақытында жүргiзуге рұқсат берiледi.

663. Отын сыйымдылығы бар арбада (шанада) орнатылған мөлшерлеу сорғысының электр жабдығы Электр қондырғыларын орнату қағидаларына сәйкес өрттен, жарылыстан қорғалған етiп көзделеді.

664. Пеш белгiленген шектерде мұнайды ысыту температурасын реттейтiн, сондай-ақ шығарушы көздеген газ қысымы көтерiлгенде немесе төмендегенде оттыққа газ жеткiзудi өшiретiн автоматты қондырғылармен жабдықталады.

665. Отын құбыры жолында ретке келтiрiлген, қысқартатын қондырғы және оттықта сақтандырғыш қақпағы, сондай-ақ бақылау-өлшеу құралдарына конденсаттың түсуiне жол бермеуге арналған қондырғы жабдықталады.

666. Пештiң оттығын қосар алдында шиыршық түтiкке мұнайдың толғанына көз жеткiзiледi.

667. Мұнайға арналған ыдысы бар арбада (шанада) орнатылған электр жабдығы, сондай-ақ Электр қондырғыларын орнату қағидаларына сәйкес мұнайды қыздыруға арналған тұрақты қондырғылар жарылыстан қорғалып орындалады.

668. Техникалық қозғалыс құралдары (автомобильдер, тракторлар) ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады.

669. Ыстық мұнай ыдысы сағаның ық жағынан 10 метр қашықтықта орнатылады.

670. Мұнайды айдар алдында алмалы-салмалы шығарып тастау жолы сорғыдан ұңғымаға дейiн барынша жоғары жұмыс қысымынан бiр жарым еселi қысымға сығымдалуы тиiс.

671. Компрессорлар мен электр жабдығы 10 метр, ал iштен жану қозғалтқышы бар компрессор ұңғыманың сағасынан 25 метр қашықтықта орналасуы тиiс. Iштен жану қозғалтқышының пайдаланылған өнiм құбыры ұшқын сөндіргішпен жабдықталады.

672. Ұңғымаларды өңдеу үшiн тек газсыздандырылған конденсат қана қолданылады.

673. Газ конденсаты бар автоцистерналарда немесе басқа ыдыстарда "От қауiптi" деген жазу болады.

674. Газ конденсатын тек герметикалық түрде жабылған люктерде және ағызатын штуцерлерде ғана автоцистерналар арқылы тасымалдауға рұқсат берiледi.

675. Конденсатты автоцистернаға құю, ағызу алдында ол жерге қосылады. Ағызу немесе құю аяқталғанға дейін жерге қосатын құрылғыны ажыратуға жол берілмейді.

676. Құю-ағызу, ұңғыманы өңдеу тек күндiзгi уақытта жүргiзiледi.

677. Газ конденсатына толып тұрған автоцистернаны елдi мекендер шегiнде, ашық от бар жерлерде тоқтатуға жол берiлмейдi.

678. Агрегаттар мен автоцистерналар ұңғыманың аузынан 25 метр қашықтықта және жел жағынан бiр бiрiнен кемінде 6 метр қашықтықта орнатылады.

679. Суы бар автоцистерна газ конденсаты бар агрегаттар мен автоцистерналардан 25 метр қашықтықта орналастырылады.

680. Ұңғыманы өңдегенде газ конденсатын автоцистернадан бункерге және агрегат қабылдауға айдауға жол берiлмейдi.

681. Ұңғыманы газ конденсатымен өңдеу алдында және процесінде жұмыс iстеу аумағының газдануы тексеріледі. Шектi рұқсат етiлген концентрациядан артық газ концентрациясы болған жағдайда, газ конденсатын айдау жұмыстары дереу тоқтатылып, аварияны жою жоспары бойынша шаралар қолданылады.

682. Ұңғыма газ конденсатымен өңделгеннен кейiн агрегаттың манифольдты желiсi мен ұңғыманың арматурасы сумен шайылады.

683. Манифольдты тек ұңғыманың арматурасында тиек жабылғаннан кейiн және қысым атмосфералық қысымға дейiн төмендегеннен соң ғана ажыратуға рұқсат берiледi.

684. Ұңғыманы газ конденсатымен өңдеу процесінде қызмет көрсетуші персонал жұмыс жоспарында көрсетiлген қауiпсiз қашықтықта болады.

685. Қабаттарды гидравликалық ажырату жөнiндегi жұмыстарда қолданылатын агрегаттардың және басқа машиналардың пайдаланылған газ шығаратын құбырлары сөндiргiштермен және ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады.

686. Агрегаттарда тiкелей жұмыстарды орындауға байланысты емес адамдарды қауiпсiз аймақ шегiне жiбергеннен кейiн ғана агрегаттарды iске қосуға рұқсат берiледi.

687. Ажырату сұйықтықтарының және мұнайдың қалдықтары агрегаттар мен автоцистерна ыдыстарынан мұнай торына немесе арнайы ыдысқа құйылуы тиiс.

688. Қысқы уақытта жұмыстар ұзаққа тоқтатылғанда манифольдты және айдаушы құбыр жолдарын ашық отпен жылытуға жол берiлмейдi.

689. Қуат қондырғыларын отын бактары өртке қауiпсiз жерге орнатылып, бұзылудан қорғалады.

690. Қабат iшiндегi жылжымалы жану мөлшерi әдiсiмен қабатты өңдеу жүзеге асырылатын жер аумағы ескерту плакаттарымен жабдықталуы және қызыл жалаушасы бар, металлдан жасалған бекеттермен қоршалуы тиіс.

691. Ұңғымаларда зиянды газдарды шығару қауiптiлiгiнің дәрежесi және мұнай мен газдың температурасы бойынша олардың санаттары көрсетiлуi тиiс.

Ағымдағы және күрделi жөндеу жүргiзу тәртiбi

692. Жанар-жағармайлармен, мұнай өнімдерімен ластанған аумақта көтергiш трактор мен жылжымалы агрегатты орнатуға болмайды.

693. Көтергiш трактор, жылжымалы агрегат ұңғыманың аузынан кемiнде 25 метр қашықтықта жел жағынан орнатылады.

694. Жуу агрегаты манифольдқа жақын, ыдыстары агрегат жүргiзушiсiнiң кабинасы ұңғыманың аузына қаратылатындай болып орнатылады.

695. Көтергiшке жанармай қозғалтқыш сөндiрiлiп, суығанда құйылады.

696. Сағаның арматурасын бұзу ұңғыма өшiрiлгеннен кейiн және қысым нөлге дейiн жеткізілгеннен кейін жүргiзiледi.

697. Газ кестеге сәйкес ұңғымадан қауiпсiз жаққа қарай шығарылады. Газ шығару жолы тiректерге берiк бекiтiледi.

698. Құбырларды көтерiп түсiргенде элеваторды отырғызу ұшқынның пайда болуына жол бермеу үшiн баяу, соқпай жүргiзiледi.

699. Құбырларды көтерiп-түсiру жұмысындағы үзiлiстерде ұңғыманың сағасы герметикаланады.

700. Құбырларды көтергенде флюидтiң, ерiтiндiнiң шашырап төгiлуiне қарсы құрал орнатылады.

701. Сағада ұшқын түзiлумен байланысты жұмыстарды, сондай-ақ жазбаша рұқсатсыз от жағу жұмыстарын жүргiзуге жол берiлмейдi.

702. Құм тығынын сумен жуып шайғанда жуу сұйықтығы өнеркәсiптiк кәрізге немесе ыдысқа шығарылады. Тығынды мұнаймен шаю тұйық цикл бойынша жүргiзiледi.

703. Құм тығындарын ұңғымаларда шайғанда шығарындыларға қарсы жабдық, домалақ кран, қайырмалы клапан орнатылады.

704. Ұңғымада вентилi және шлангi бар су желiсi жүргiзiледi.

705. Мұнай-газ дақтары көрiнгенде құбырдың және құбырдың сыртында қысым болғанда жұмыстарды бастауға жол берiлмейдi.

706. Көтергiш тракторлар мен жылжымалы агрегаттар жарық және дыбыс сигнализацияларымен жабдықталады.

707. Объект осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес өртке қарсы құрал-жабдықпен қамтамасыз етiледi.

708. Жұмыс процесінде ұңғыманың жағдайы үнемi бақылауда болады, газ, мұнай, су дақтарының белгілері байқалғанда бригада сағаны герметикалайды және аварияларды жою жоспарына сәйкес іс-қимыл жасайды.

Мұнай мен газды жинау, дайындау, сақтау және тасымалдау тәртiбi

709. Аппараттарда, ыдыстарда және құбыржолдарында орнатылған сақтандырғыш, реттегiш және тiреу арматурасының жарамдылығы пайдалануға қосар алдында, сондай-ақ инженерлiк-техникалық қызметкердiң басшылығымен, бекiтiлген кестеге сәйкес тұрақты тексерiледi. Тексерiстер мен қадағалау нәтижелерi вахта журналына жазылады.

710. От қауiптi сұйықтықтардың деңгейiн өлшеу үшiн өртке қауiпсiз өлшеуiштер қолданылады. Шыныларды механикалық зақымданудан қорғау, қосқыш түтіктерді автоматты түрде жабатын клапандардың және шыныда сұйықтық пен қысымның 0,6 МегаПаскальдан (бұдан әрi – МПа) (6 кгс/см²) аспайтын шектi рұқсат етiлген деңгейiн көрсететiн қызыл жолағының болуы шартымен өлшеуіш шынылардың 0,6 МПа (6 кгс/см²) аспайтын артық қысыммен жұмыс iстейтiн аппараттар мен сыйымдылықтарда болуына жол берiледi.

711. Жабдықтың жылу оқшаулағышы үшiн өртенбейтiн материалдар қолданылады.

712. Қыздыру аппараттарына бу немесе газ жiберер алдында жеткiзу желiлерi қауiптi қысымдарды немесе деформацияларды болдырмау үшiн үрленедi.

713. Қыздырылған агенттi аппараттарға қосу аппараттардағы температураны бiрте-бiрте көтере отырып, баяу жүргiзiледi.

714. Түсiру кезiнде резервуар (ыдыс) аппараттарынан су мен жауын-шашынның тұнбаларының ағысы қадағаланады, жұмыс алаңшалары мен аумаққа мұнайдың төгiлуiне жол берiлмейдi.

715. Сақтандырғыш клапаны диаметрi шығу тесiгiнен кем емес бұру жолымен жабдықталады.

716. Басқыштары, сепараторлары және басқа аппараттары қызмет көрсетуге арналған сатылармен және алаңшалармен жабдықталады.

717. Мұнай және газ ұстағыштар өртенбейтiн материалдардан жасалады. Ашық мұнай ұстағыштың айналасында биiктiгi кемiнде 1 метр қоршау орнатылады.

718. Тұндырғыштар мен резервуарлардың науалары адамдар өтетiн жерлерде металл жабындыларымен жабылады.

719. Шырақ тiреушесi кемiнде 100 метр қашықтықта, ал жер қоймасы топталған қондырғының қоршауынан кемінде 50 метр алшақ орналасады. Қамбаның айналасы кемiнде 1 метр топырақпен үйiп бекiтiледi, ал шырақ қондырғысы қоршалады.

720. Басқыштар мен сепараторларды үрлегенде үрлеу желiсiндегi тиек қондырғысы ақырын және бiртiндеп ашып-жабылады.

721. Қысымы бірдей сепараторлар тобына сақтандырғыш қондырғыларынан шыраққа жалпы желiге (коллектор) бұруға болады.

722. Эрлифт ұңғымаларын сепараторларға қосқанда сепаратордан шығатын газ-ауа қоспасы ауаның бар-жоғына тексерiледi.

723. Басқыштардағы деңгей өлшегiш шынылар жабық ыдысқа немесе кәрізге үрлеуге арналған бұрғыштармен қамтамасыз етiледi.

724. Отпен жылытқышы бар жылу ауыстырғыштарға арналған алаңша гидравликалық жабу арқылы өнеркәсiптiк кәрізге жүретiн науалармен жабдықталады.

725. Температуралық кернеулерден зақымдануды болдырмау үшiн жылу ауыстырғыштарды (түскенде) қыздыру және (көтерiлгенде) суыту бiртiндеп жүргiзiледi.

726. Жылу ауыстырғыштарды жанғыш сұйықтықтардан босату жылу ауыстырғыштар суығаннан кейiн ғана жүзеге асырылады.

727. Форсункалар тұратын алаңшаның қатты жабынымен және гидравликалық тиек арқылы өнеркәсiптiк кәрізбен қосылған науаға қарай еңiспен қамтамасыз етiледi.

728. Пештердi тұтатып қосуды тек оны пайдалануға жауапты адамдар ғана жүзеге асырады.

729. Форсункаларды шырақтармен тұтатқанда оған тез өртенгiш сұйықтықты сiңдiруге жол берiлмейдi.

730. Пештердi жағуда қолданылатын шырақ құрғақ топырағы бар өртенбейтiн жәшiкте сөндiрiледi.

731. Отын құбыржолы отынды барлық форсункаларға жiберуді бiр мезгiлде тоқтата алатын (форсункалардың фронтынан кемiнде 10 метр қашықтықта) тиекпен, оттықтардың жануына қажет қысымға реттелген редукциялайтын құрылғымен, сондай-ақ автоматика жүйесiне конденсаттың түсуiнің алдын алу үшiн конденсат жинағымен, бақылау-өлшеуiш құралдарымен жабдықталады. Автоматты құрылғылардың авариялық сигнализациясы оператор үй-жайына шығарылады.

732. Қондырғы жұмыс iстемеген жағдайда, отынды газ құбыры пештен герметикалық түрде өшiрiлiп, бiтеуiшке қойылады.

733. Пештердiң тұрақты өрт сөндiру жүйесi үнемi iске жарамды жағдайда ұсталады. Жүйенiң орамы өтуге қолайлы жерде орналасады және қызыл түске сырланады. Жүйе автоматты және қашықтықтан қосылатын болып көзделеді.

734. Пеш отынын алдын ала бумен үрлеп алмай, оттықты жағуға жол берiлмейдi. Пеш орамының үрлеу шамдары жоба мен техникалық құжаттамасына сәйкес қауiпсiз жерге шығарылады.

735. Форсункалардың (оттықтардың) газ құбырлары газ шамшырағын желiге шығарып, үрлеу желiсiмен жабдықталады.

736. Авария немесе өрт шыққан жағдайларда мұнай құюға арналған құрылғылар iске жарамды болуы тиiс. Авариялық төгу ысырмаларының айыратын белгiлерi болуы, ал жағалаулары бос болуы тиiс. Авариялық төгуді тек цех, қондырғы бастығының немесе аварияны (өрттi) жою жөнiндегi жұмыстардың жауапты жетекшiсiнiң нұсқауы бойынша ғана жүргiзуге болады. Авариялық төгуді жүзеге асырғанда операциялардың реттiлiгi нұсқаулықта көзделеді.

737. Авариялық ыдысқа ыстық сұйықтықты түсiрер алдында одан суланған өнiмдер мұқият шығарылып, құрғақ бу жiберiледi.

738. Пеш форсункаларының фронттарында, ұқсас камераларда өрт шыққанда, көмейi мен түтiндiгiнде қара күйе жанғанда бумен өрт сөндiру желiлерi арқылы бу жiберілiп, өртке қарсы қызмет шақырылады.

739. Құбырлы пештi пайдалану кезiнде құбырлардың жай-күйіне жүйелi түрде бақылау қамтамасыз етiледi. Құбырларда булықтары мен тесiктерi болғанда, сондай-ақ құбырлардың тозу шегi асып кеткен пештердiң жұмыс iстеуiне жол берiлмейдi.

740. Пештерге жалындарды өшiру сигнализаторларын, форсункалар (оттықтар) өшкенде оларға отынның жетуiн тоқтатын автоматты құрылғыларын, пештiң белiне шектi рұқсат етiлген температура сигнализациясы орнатылады.

741. Мұнай айдауға арналған үй-жай ұшқын қаупiн болдырмайтындай орындалған ауданы мәжбүрлі жіберу-тартып алу желдеткiшiмен жабдықталады. Желдеткiш бұзылған немесе өшiрiлген жағдайда, сорғыларды жұмысқа қосуға жол берiлмейдi.

742. Iштен жану қозғалтқышын орналастыруға арналған үй-жайлар сорғыларға арналған үй-жайлардан газ өтпейтiн қабырғалармен бөлінеді. Тез тұтанатын сорғылар орнатылған үй-жайларда тегiс белдiктi берiлiстi қолдануға жол берiлмейдi.

743. Аралық бiлiктер өтетiн орындарының қабырғалары арасында тығыздамасы болады.

744. Сорғылармен жұмыс iстегенде қозғалыстағы бөлшектерiн, сондай-ақ мойынтiрек пен сорғылардың тығыздамаларының температурасын үнемi бақылау жүзеге асырады.

745. Сорғылардың астында жағармайдың жиналуына, ағуына және шашырауына жол берiлмейдi. Сорғы үй-жайларының едендерi таза ұсталып, үнемi сумен шайылады.

746. Сорғы үй-жайларында сорғылар мен құбырлардың герметикалығына бақылау орнатылады. Сорғылардың тығыздамалары мен құбырлардың қосылыстарындағы саңылаулар дереу жойылады.

747. Ысырма блогы орналасқан жерлерде сұйықтықтарды гидравликалық бекiтпе арқылы өнеркәсiптiк кәрізге төгуге арналған науа орнатылады. Сұйықтықтарды өнеркәсiптiк кәрізге төгу мүмкiндiгi болмаған жағдайда, сұйықтықты сорғымен тартып алатын жиналмалы жабық құдық орнатылады.

748. Сорғы үй-жайларында жанар-жағармай материалдарын бiр тәулiктiк қажеттiлiктен аспайтын мөлшерде ғана сақтауға жол берiледi. Жанар-жағармай материалдары қақпақтары бар арнайы металл бөшкелер мен жәшiктерде сақталады.

749. Сорғы үй-жайларында тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды сақтауға жол берiлмейдi.

749. Сорғыны iске қосу және тоқтату алдында тиiстi ысырмалардың дұрыс ашылып жабылуы тексерiледi.

750. Төгiлiп қалған мұнай өнiмдерiн жою үшiн сорғы үй-жайлары резеңке шлангілері бар су құбырларымен жабдықталады.

751. Жұмыс аяқталған соң сорғыларды қабылдау және көтерулер және резервуарлардың ысырмалары жабылады, үй-жай тексерiлiп, төгiлiп қалған мұнай жойылып, барлық қондырғылар мен жарық беру шамдары өшiрiледi.

752. Құбыржолдардың (мұнай, газ құбырлары) тасымалданатын заттарға байланысты айырым түсi мен цифрлық белгiсi болады. Ыдыстарды аппаратурамен, аялдамамен және басқа да құрылыстармен байланыстыратын құбыржолдарға әр құбыржолдың ерекше белгiсi, ал тиек арматурасының нөмiрлерi бар технологиялық кестелер жасалады.

753. Қызмет көрсетуші персонал ысырмалардың орналасу кестесiн және олардың мәнiн бiлуi, сондай-ақ технологиялық іс-қимылды қатесiз орындауы тиіс.

754. Жаңа кестені кәсiпорынның басшысы бекiтiп, рұқсат бермейiнше, қолданыстағы құбыржолдардың орналасу кестесiн өзгертуге жол берiлмейдi.

755. Құбыржолдарды үрлеу және оларды герметикалығы мен беріктігі тұрғысынан сынау нұсқаулыққа сәйкес жүргiзiледi. Герметикалығына және беріктігіне құбыржолдарды үрлеу және сынау жөнiндегi нұсқаулық пен жұмыс жоспарын құрылыс ұйымы жасап, құбыржолды пайдаланып отырған кәсiпорынның техникалық басшылығымен келiсiледi.

756. Құбыржолдарды үрлегенде және сынағанда аймақ шегiнде автомобильдердiң, тракторлардың жұмыс iстеп тұрған қозғалтқыштармен тiркелуiне, сондай-ақ ашық отты пайдалануға және темекi шегуге жол берiлмейдi.

757. Темiржолдардың немесе тас жолдардың маңындағы құбыржолда авария болған жағдайда, авария алаңы дереу қоршалып, ескертетiн белгiлер қойылып, көлiк қозғалысы тоқтатылып, аварияны жою жоспарына сәйкес шаралар қолданылады.

758. Ескертетiн белгiлер авария болған жерден жолдың екi жағынан кемінде 800 метр қашықтықта орнатылады. Темiржол қызметiне дереу хабарланады.

759. Құбыржолдардағы тиек құрылғылары жарамды күйде құбыржолдардың жеке учаскелерiне мұнай мен газдың келуiн сенiмдi түрде тоқтату мүмкiндiгiн қамтамасыз ету үшiн оңай қол жеткiзуге болатындай етiп орналастырылады. Ақаулықтар дереу жойылады.

760. Тиек құрылғыларын тексеру үшiн кәсiпорында оның басшылары бекiтетiн кестелер жасалады. Құбыржолдардағы тиек құрылғылары тоқсанына кемiнде 1 рет, ерекше жауапты тораптарда айына кемiнде 1 рет қарап тексерiледi. Тексерiс нәтижелерi журналға немесе құбыржолдағы паспортқа енгiзiледi.

761. Құбыржолды дәнекерлеп қосуға ғана жол берiледi. Ажыратқыш құрылғылары, өткiзбейтiн тығызданулары бар, басқа арматурадан жасалған бақылау-өлшеу құралдары орнатылған жерлерде ойма және фланецтi қосуларға жол берiледi.

Фланецтi қосу төсемдерi жоғары температураларда бұзылмайтын және пiшiнi өзгермейтiн материалдардан жасалады.

762. Құбыржолдарда пайда болған тығындарды құрыш шыбықтары және басқа да ұшқын тудыруы мүмкiн құралдар арқылы тазартуға жол берiлмейдi.

763. Құдықтарда орналасқан тиек құрылғыларын тексерген немесе пайдаланғаннан кейiн соңғыларының қақпақтары дереу жабылады. Құбырларды тексергеннен кейiн ашық науалар дереу жабылады.

764. Тиек құрылғыларын баяу ашып-жабу керек, тиек құрылғыларын ашу үшiн ұшқын тудыруы мүмкiн металл заттарды қолдануға жол берiлмейдi.

765. Вакуумдық газ жинайтын желiнiң iшiнде жарылыс қаупi бар қоспаның пайда болуын болдырмау үшiн:

1) вакуумдық желідегі ауа құрамына бақылау жүргiзiледi;

2) ұңғымалардан вакуумдық коллекторларды ажырату немесе тармақтарын бұзуда тиек құрылғылары жабылады және газ құбырларына бiтеуiштер орнатылады.

766. Шамның алау құрылымында газ жағудың үздiксiздiгi қамтамасыз етiледi.

767. Құбыржолмен параллель кәбіл желiлерiн төсегенде олардың арасында көлденеңiнен қашықтығын кемiнде 1 метр етiп жасауға жол берiледi. Құбыржолдан шамалы қашықтықта орналасқан кәбілдер құбыржолдардың бүкіл аралық бойына төселедi. Құбыржолдардың асты мен үстiне кәбілдердi тiк жазықтықта параллель төсеуге жол берiлмейдi.

768. Төгу-құю эстакадалары осы Қағидалардың 4-бөлімінің 6-тарауында белгіленген тәртіпке сәйкес ұсталады.

6. Газды қайта өңдейтiн өнеркәсiп объектiлерiн ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

769. Жанғыш булар мен газдар жиналуы ықтимал зауыт аумағының учаскелерiнде автомашиналардың, тракторлардың, мотоциклдердің қозғалуына жол берiлмейдi. Бұл учаскелерде өтуге тыйым салу белгiлерi орнатылады.

770. Жарылу және өрт қаупi бар цехтардың аумағына кiруге және автомашина, трактор, көтергiш көлiк және құрылыс механизмдерiн орнатуға тек осы цехтардың, ықтимал аялдамалардың, қозғалыс маршруттары мен қауiпсiздiк шаралары көрсетiлген қондырғылардың басшыларының рұқсатымен ғана жол берiледi.

771. Жарылу қаупi және газ қаупi бар жерлерде темiрмен тағаланған аяқ киiммен жұмыс iстеуге жол берiлмейдi.

772. Доңғалақтармен жүретiн, А және Б санатты жарылыс қауiптi цехтарда орналасқан көлiк арбаларының доңғалақтары соғылғанда ұшқын шығармайтын металдан жасалған шеңберлермен немесе резеңке шиналармен жабдықталады. Кәрізді бақылайтын құдықтар үнемi қақпақпен жабылып тұрады және 10 сантиметр құм қабаты төгіледі.

773. Өрт кезiнде өнеркәсiптiк кәріз желiсi бойынша оттың таралуына жол бермеу үшiн онда арнайы құдықтарда гидравликалық ысырмалар орнатылады. Әр гидравликалық ысырмадағы ысырманы тудыратын судың қабаты кемiнде 0,25 метр биiктiкте болуы тиiс.

774. Барлық технологиялық аппаратуралары бар үй-жайлардың шығыңқы бөлiктерiнде, технологиялық қондырғылар алаңшаларында, жеке тұрған резервуарлар мен топтарда, ысырмалардың тораптарында, аппараттар, сорғылар, қазандық, төгу-құю эстакадаларының топтарына гидравликалық ысырмалар орнатылады. Гидроысырманың құрылымы оны ыңғайлы тазартуды қамтамасыз етедi.

775. Гидравликалық ысырмалары бұзылған немесе дұрыс орындалмаған, сондай-ақ оларсыз кәрізді пайдалануға жол берiлмейдi.

776. Өртену және жарылу қаупi бар өнiмдердi кәріз жүйесiне шығаруға жол берiлмейдi. Бұл мақсаттарға арнайы ыдыстар көзделеді.

777. Өндiрiстiк ағын суды кәрізге шығарғанда оның температурасы 40^оC аспауы тиiс.

778. Жарылыс қауiптi өндiрiстiк үй-жайларда орнатылған желдеткiш жүйелерiнiң металдан жасалған ауа бұрғыштары жерге тұйықталады.

779. Желдеткiшi бұзылған жағдайда, жабдықты жұмысқа қосуға жол берiлмейдi.

780. Жанғыш және жарылыс қауіптi газдары бар аппаратура мен коммуникациялар орналасқан жабық үй-жайларда желдеткiштiң тәулiк бойы жұмыс iстеуi қамтамасыз етіледi.

781. Зиянды немесе жарылыс қауіпті газдардың немесе будың кенеттен қарқынды бөлінуі ықтимал өндірістік үй-жайларда механикалық авариялық желдеткіш орнату көзделеді.

782. Авариялық механикалық желдеткiштi газ талдағыш тетiктердiң әсерiмен автоматты iске қосу қамтамасыз етiледi және бұдан басқа өндiрiстiк үй-жайдың сыртқы есiгiнде орналасқан түймелерден авариялық жетдеткiштi қашықтықтан iске қосу көзделеді.

783. Өндiрiстiк үй-жайда өрт шыққан жағдайда iшiндегi желдеткiш жүйелерi сөндiрiледi.

784. Өрт, жарылыс қауiптi өндiрiстерi бар үй-жайларды жылыту үшiн ыстық суды, буды, қызған а уаны және диэтиленгликольдi жылу тасығыш ретiнде қолданылатын орталықтандырылған жүйелер қолданылады.

785. Өрт шыққанда және оның таралу қаупi болғанда ауамен жылыту жүйелерi дереу сөндiрiледi.

786. Ауамен жылытуды үйлестiру желдеткiшiмен қиыстырғанда ауаны кері циркуляциялауға жол берiлмейдi.

787. Темiржол цистерналарын толтыруға арналған эстакадалардың құю бағаналары жерге тұйықталады. Төгу-құю фронттары шегiнде темiржол рельстерi бiр-бiрiмен электр арқылы қосылады және электр тарту желiсiн жерге тұйықтауға қатысы жоқ жерге тұйықтау құрылғысына қосылады.

788. Жанғыш газдарды құятын және төгетін цистерналар жерге тұйықтау құрылғыларына қосылады. Жерге тұйықтайтын өткiзгiш ретiнде қимасы кемiнде 6 шаршы миллиметр иiлмелi (көп желiлi) жез өткiзгiш қолданылады.

789. Резеңке шлангiлердiң металл ұштықтары мен тез көтергiш құрылғылары шлангiнiң сыртына немесе iшiне оралған, иiлмелi (көп желiлi) жез өткiзгiш арқылы жерге тұйықталады. Жерге тұйықтау өткiзгiшiнiң бiр шетi өнiм өткiзгiшiнiң металл бөлшектерiне жалғанады.

790. Найзағайдан қорғау құрылғыларын тексеру жылына 2 рет жүргiзiледi. Бұл ретте жерге тұйықтау құрылғысының кедергiсi өлшенедi.

Технологиялық аппараттар мен қондырғыларды ұстау тәртiбi

791. Өнімді фланецтi жалғамалардың саңылауы арқылы өткізгенде аппараттарды, құбыржолдарды және жабдықтарды пайдалануға жол берiлмейдi.

792. Ағып тұрған өнiмнiң тұтануын болдырмауға арналған аппаратта ағу байқалған жағдайда, ағып тұрған жерге су буы немесе инертті газ жiберiледi және аппарат жұмыстан ажыратылады немесе қондырғы тоқтатылады.

793. Аппараттар мен ыдыстардың жанғыш беттерi жанбайтын материалдардан жасалған жарамды жылу оқшаулағышпен қамтамасыз етiледi.

794. Iшiн тексеру, тазарту және жөндеу үшiн ашуға жататын аппараттар өнiмдерден босатылып, iске қосылып тұрған аппаратурадан ажыратылады және сөндiрiледi, инертті газбен буландырылады немесе үрленеді және желдетiледі. Булаудың немесе инертті газбен үрлеудiң ұзақтығы, сумен шаю, желдету қажеттiлiгi жеке, кез келген жағдайға арналған өндiрiстiк нұсқаулықтарда белгiленедi.

795. Ыстық өнiмдi мұздатқыш арқылы өткiзбей сынама iрiктеу шүмектерiн пайдалануға жол берiлмейдi. Бұру түтiктерi және мұздатқыштың түтiктерi жарамды күйде ұсталады.

796. Қысымдағы аппараттар мен коммуникациялардағы ағуларды жоюға қатаң жол берiлмейдi.

797. Өндiрiстiк үй-жайларда ұшқын тудыруы мүмкiн жұмыстарды жүргiзуге, ашық түрде орындалған шамдарды қолдануға жол берiлмейдi.

798. Iске қосар алдында технологиялық аппараттардың жарамдылығы және олармен байланысты барлық аппараттар мен құбыржолдардың жұмысқа әзірлігі тексерiледi, автоматты көрсеткiштер немесе температура мен қысымды реттегiштердің, сұйықтық деңгейiн өлшегiштердiң жарамдылығы тексерiледi.

799. Жаңадан жобаланатын және қайта салынып жатқан пештер өрт сөндiру бөлiмiне бүркеме қосылған кезде дабыл беретiн будың немесе инертті газдың бүркеуiн тудыратын құрылғылармен жабдықталады.

800. Құбырлы пештер форсункаларына сұйық немесе газ тәрiздес отынның жеткiзiлуi тоқтағанда немесе қысымы белгiленген нормалардан төмендегенде iске қосылатын дабылмен жабдықталады.

801. Пештiң өшiп қалған оттықтарын қызған панельдерге немесе пеш отынының құрылысына тұтатуға жол берiлмейдi.

802. Пештiң iшiнде болуы ықтимал тұтануларды сөндiруге буды немесе инертті газды пайдалануға болады. Бу немесе инертті газ бақылаусыз жану аяқталған сәтке дейiн берiледi.

803. Авария немесе өрт шыққан жағдайда өнiмдi төгуге арналған құрылғылар жарамды күйде ұсталады. Авариялық төгу желiлерiнiң ысырмалары айыру белгiлерiмен белгiленедi, ал оларға өту жолдары бос болады. Авариялық төгуді жүзеге асырғанда операциялардың ретi нұсқаулықта көзделеді.

804. Пештен ыстық сұйықтықты түсiруге арналған авариялық ыдыс үнемi бос ұсталады. Сұйықтықты авариялық ыдысқа түсiрер алдында алдын ала конденсаттан босатылған су буы берiледi.

805. Құбырларда үрлеме мен тесiктер болғанда, сондай-ақ құбырлардың тозуы рұқсат етiлген шектен асып кетенде пештi пайдалануға жол берiлмейдi. Құбырлар күйiп кеткенде аварияларды жою жоспарына сәйкес пештi пайдалану дереу тоқтатылады.

806. Пеш аумағының газдану қаупi төнгенде дереу бумен сөндіру жүйесiн қосылады, пештiң форсункаларын сөндiрiп, өртке қарсы қызмет шақырылады.

807. Қос көздi тетiктерi бұзылған құбырлы пештердi пайдалануға жол берiлмейдi.

808. Қос көздi тетiктердiң тығындарын тығыздауға арналған қысу бұрамаларын құбырлардағы қысымды атмосфералық қысымға дейiн төмендеткенде ғана тартуға болады.

809. Құбырлы пештердегi қос көздi тетiк шкафтарының жарамды, тығыз жабылатын металл есiктерiнiң болуын қадағалау керек.

810. Жылу алмастырғыш астындағы алаңшаның гидравликалық қақпа арқылы өнеркәсiптiк кәрізге шығатын, арнашыққа ағысы бар қатты жабыны болуы тиiс. Алаңша жанғыш өнiмдерді шайып төгуге арналған жабдықпен қамтамасыз етiледi.

811. Құбыр кеңiстiгiндегідей құбыр арасындағы кеңiстiкте орналасқан жанғыш сұйықтықтардан босатуға жылу алмастырғыштарды суытқаннан кейiн ғана рұқсат етiледi.

812. Ауамен суыту аппараттары өрт жағдайына желдеткiштердi қашықтан ажыратқыштармен жабдықталады.

813. Колонна аппараттарының люктерiн жоғарғысынан бастап ашу қажет.

814. Технологиялық жабдықтың хабарландыру қондырғыларын iске қосу қолмен, сондай-ақ автоматты болуы керек. Автоматты түрде iске қосқанда қолмен де iске қосу көзделеді.

Қосалқы құрылғылар мен құрылыстарды ұстау тәртiбi

815. Құбыржолдар олармен тасымалданатын заттарға байланысты ажырату бояуымен, цифрлық белгiлеумен және өнiмнiң қозғалыс бағытымен қамтамасыз етiледi.

816. Газ құбыры, өнiм құбыры жарылған кезде авария ауданы дереу қоршалып, ескерту белгiлерi қойылып, осы аудандағы қозғалыс тоқталып, аварияны жою жөнiнде шаралар қолданылады.

817. Газдың немесе мұнайдың кемуi бар құбыржол бұзылғанда, сондай-ақ өрт шыққан жағдайда өртке қарсы қызметi мен газдан қорғау қызметi шақырылады, сондай-ақ аварияны жою жөнiнде шаралар қабылданады.

818. Құбыр жолдарында тұйық учаскелердiң болуына жол берiлмейдi.

819. Жарылу, өртену қаупi бар орталарды айдауға арналған құбыржолдарда "қамыттар" болған жағдайда пайдалануға жол берiлмейдi.

820. Төгіп-құю эстакадалары осы Қағидалардың 4-бөлімінің 6-тарауында белгіленген тәртіпке сәйкес ұсталады.

Компрессорлық және сорғы станцияларын ұстау тәртiбi

821. Компрессорлар мен сорғылардың технологиялық параметрлерiн бақылау бойынша барлық бұғаттағыш және дабыл беру құрылғылары үнемi жарамды күйде ұсталады.

822. Сепаратордағы сұйықтықтың деңгейiн бақылау үшін дыбыс немесе жарық дабылы көзделеді.

823. Газ сығымдағыштарының және олардың газ құбырларының барлық қосылыстары герметикалығы тұрғысынан үнемi тексерiледi. Газдың кемуi байқалған жағдайда, компрессор тоқтатылып, ақаулық жойылады. Жұмыс iстеп тұрған компрессорда газдың кемуiн жоюға жол берiлмейдi.

824. Клапандық қораптар мен әуе поршень компрессорлары майлы шөгiндiлер мен күйiктерден үнемi тазартылады.

825. Жарық беру құрылғылары жұмыс iстеген немесе электр энергиясын авариялық сөндiру кезiнде газ компрессорлық станцияларында жарылыстан қорғалып орындалған аккумуляторлық шамдарды қолдануға рұқсат берiледi.

826. Компрессорлық үй-жайда газдылық немесе өрт шығу қаупi төнгенде компрессорларды авариялық түрде тоқтатып, қысымды түсiрiп, авария болған жерге газ жеткiзу тоқтатылады.

827. Жалпы сыйымдылығы үш тәулiктiк қордан аспайтын майға арналған жұмсалатын шағын ыдыстарды өз бетiмен сыртқа шығу жолы және сығымдағыштан бөлек өртке қарсы қабырғасы бар үй-жайға орналастыруға болады.

828. Компрессорлық және сорғы станцияларының үй-жайларында барлық желдеткiш құрылғыларының дұрыс және үздiксiз жұмыс iстеуi қамтамасыз етiледi.

829. Тұрақты компрессорлардың авариялық тоқтату түймелерi компрессор залдарының үй-жайларынан шығу орындарында немесе басқа да ыңғайлы және қауiпсiз жерлердегi басқару пульттерiнде орналастырылады.

830. Газ моторының тұтандырғыш бiлтесiнiң түйiсуiнде ұшқыны бар компрессордың жұмыс iстеуiне жол берiлмейдi.

831. Компрессор iшiнде ұшқындату арқылы шырақтардың жарамдылығын тексеруге жол берiлмейдi.

832. Компрессорды iске қосқанда пайдаланылған өнiмдi шығару жүйесiнде тұтану мен жарылыстарды болдырмау үшiн пайдаланылған өнiмдi шығару жүйесiн қысылған ауамен үрлегеннен кейiн магнетон қосылады және отын газы жеткiзiледi.

833. Өрт, жарылыс қауiптi өнiмдердi айдап қотаратын сорғылар, сорғылармен бiр рамада орналасқан электр қозғалтқыштарының жерге тұйықталғанына қарамастан, жерге тұйықталады.

834. Сорғыларды үрлегенде шығарылатын өнiмдi үй-жайдан тыс жерге, сұйық өнiмдi құбыр жолы арқылы арнайы сыйымдылыққа, ал булар мен газдар шыраққа немесе шамға шығарылады.

835. Сорғылармен жұмыс iстегенде үйкелетiн бөлшектерiн, сондай-ақ сорғылардың мойынтiректерi мен тығыздамаларының температурасы үнемi бақыланады. Майлау материалдарының ағуына және шашырауына жол берiлмейдi.

Алау шаруашылығын пайдалану тәртiбi

836. Алау қашықтықтан жағылады.

837. Барлық қолданыстағы алаулар кезекшi оттықтармен қамтамасыз етiледi.

838. Алаудың айналасындағы аумақ кемiнде 50 метр радиуста қоршалады және сақтандырғыш белгiлерiмен көрсетiледi.

839. Алау аумағының қоршалу шегiнде құдықтар, шұңқырлар және басқа да ойықтар орнатуға жол берiлмейдi.

840. Алау құбырына кiргiзер алдында газ құбырларында қарауға және жөндеу жұмыстарын жүргiзуге қол жететiн от бөгеушiлер орнатылады.

841. Магистральдық алау құбыржолында шырақтың оқпанынан кемiнде 50 метр қашықтықта орналасқан жалпы сепаратор көзделеді. Алау құбыржолының сепаратор жағына қарай еңкiш болуы қамтамасыз етiледi.

842. Жалпы алау жүйесiне:

1) жабдықты үрлегеннен кейiн құрамында төменгi тұтану шегiнен 50 %-ға кем концентрациядағы жанғыш газдары бар инертті газды;

2) аппараттар мен құбыржолдардан шығарылған ауаны, сондай-ақ таза инертті газды;

3) шiруге, ашуға, полимеризациялауға, жылу шығаруға бейiм және алау газ құбырының өткiзу қабiлеттiлiгiн шектеуге қабiлеттi өнiмдердi жіберуге жол берiлмейдi.

7. Жеңiл өнеркәсiп кәсiпорындарын ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

843. Жарылыс қауiптi газ және бу-ауа концентрацияларын түзуге қабiлеттi заттар мен материалдар қолданылатын, өндiрiлетiн немесе сақталатын өндiрiстiк және қойма үй-жайларында ауа ортасының жай-күйiн бақылау үшiн автоматты газ талдағыштар орнатылады. Сериямен шығарылатын газ талдағыштар болмаған жағдайда, ауа ортасын мерзiм сайын зертханалық талдау жүзеге асырылады.

844. Жабдықтан қалдықтар пневматикалық, механикалық немесе осы операцияның қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн және өндiрiстiк үй-жайға тозаңның бөлiнуiн болдырмайтын өзге де құрылғылармен шығарылады.

845. Автономды сорғы желдеткiшi және (немесе) қалдықтардың пневмокөлiгi бар жабдықтың электр схемасында жабдықтың жұмыс органдарын 2-5 секунд iске қосуға қатысты осы жүйелердi iске қосуды автоматты түрде басып озу және 25-30 секунд уақыт шамасында жұмыс органдары тоқтағаннан кейiн оларды автоматты түрде ажырату көзделеді.

846. Кәсiпорын аумақтары мен өндiрiстiк алаңдар күн сайын жанғыш қоқыс пен қалдықтардан тазартылады. Кәсiпорын аумағында жанғыш қалдықтарды, кесiндiлердi, қырқындыларды, талшықтарды, торларды, тозаңдарды ашық әдiспен сақтауға жол берiлмейдi. Оларды жинау үшiн бiр-бiрiнен 100 метрден аспайтын қашықтықта қақпақтары бар металл жәшiктер орнатылады. Қалдықтар арнайы жабдықталған автомобильдер мен тозаңдануды болдырмайтын ыдыстар пайдаланыла отырып жүйелi түрде шығарылады. Брезент жабылмаған талшықты материалдарды тасымалдауға жол берiлмейдi.

847. Жазғы уақытта ғимараттар мен құрылыстарға iргелес алаңдар мен өртке қарсы аралықтар шөптерден мерзiмдi түрде тазартылады. Шабылған шөпті кәсiпорын аумағында кептiруге және маялауға (арнайы бөлiнген орындардан басқа) жол берiлмейдi.

848. Шикiзатты, жабдықты және өзге материалдарды ғимараттарға тiкелей жақын сақтауға жол берiлмейдi.

849. Қажет болғанда шикiзатты, жабдықты және материалдарды арнайы жабдықталған ашық алаңдарда немесе шатырлар астында сақтауға сақтау алаңдары мен ғимараттардың, құрылыстардың арасындағы аралықтарды сақтаған жағдайда рұқсат етіледі. Жанбайтын материалдардан жасалған, ауданы 1200 шаршы метрге дейiнгi бөлек тұрған шатырларды салуға болады.

850. Аумақтарды көгалдандыру үшiн гүлденген кезде ұлпа, талшықты заттар мен салбыраған тұқым бөлетiн ағаштарды отырғызуға, сондай-ақ оларды өртке қарсы аралықтарға отырғызуға жол берiлмейдi.

851. Барлық өндiрiстiк үй-жайлар үнемi таза ұсталуы және шикiзатпен, дайын өнiммен және жабдықпен асыра толтырылмауы тиiс. Сақталатын шикiзат пен дайын өнiм мөлшерi өнiмнiң ауысымдық қажеттiлiгiнен (тәулiк бойы өндiрiс процесінде – тәулiктiк) аспауы қажет.

852. Өндiрiстiк және әкiмшiлiк ғимараттардың жертөле үй-жайлары мен цокольдық қабаттарында жарылыс қауiптi заттарды, газ баллондарын, целлулоидты, тез жанғыш кино таспасын, пластмассаларды, лактарды, сырларды, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтарды, химикаттарды, өрт қауiптiлiгi жоғары (Г4, В4, Д4, Т3, Т4) полимерлiк материалдарды, сондай-ақ топырақпен бекітетін цехтар үшін газ станцияларын орнатуға жол берілмейді.

853. Цех қоймалары үшiн тез тұтанғыш сұйықтықтарды, жанғыш сұйықтықтарды, химикаттарды бiр мезгiлде сақтаудың ең жоғарғы шектi саны белгiленедi. Заттарды сақтаудың нормалары көрсетiлген тақтайшалар көрiнетiн жерлерде, қоймалардың жанында iлiнедi.

854. Өндiрiсте қолданылатын жанғыш және тез тұтанатын сұйықтықтар саны ауысымдық қажеттiлiктен аспайтын (үш ауысымдық жұмыс режимiнде – тәулiктiк) герметикалы жабылған металл ыдыста сақталады.

Технологиялық жабдықты ұстау тәртiбi

855. Кәсiпорындарда негiзгi цехтарға, учаскелер мен қондырғыларға арналған технологиялық және электр жабдығын тазалау кестелерi әзiрленедi.

856. Пайдаланылатын технологиялық жабдық күн сайын (шикiзатты алғаш қайта өңдейтiн цехтарда – ауысымда кемiнде 1 рет), ал электр жабдығы, шамдар, электр өткiзгiштерi, техникалық өрттен қорғау құралдары (спринклерлiк, дренчерлiк, өрт хабарлағыштары), құрылыс құрылымдары, оның iшiнде жабындар аптасына кемiнде бiр рет оларға отырған жанғыш тозаңнан, ұлпадан тазартылуы қажет. Бұл ретте тозаң жинау құралдарын (оның iшiнде сығылған ауамен үрлеудi) және дымқылмен жинауды қолдану қажет. Кәсiпорын бұйрығымен лауазымды адамдар қатарынан осы жұмысты жүргiзу үшiн жауаптылар тағайындалады.

857. Технологиялық жабдық үрлеу және тазалау алдында ажыратылады.

858. Технологиялық жабдықтың барлық жiктерi мен қосқыштары сенiмдi тығыздалады, бұл ретте өндiрiстiк және қойма үй-жайларындағы ауа өткiзгiштердiң жiктерi мен қосқыштары жанбайтын немесе Г1 тобындағы материалмен тығыздалады.

859. Машиналар мен агрегаттардың тозаңсыздандыратын құрылғыларынан ауаны тазалауға арналған сүзгiштер оқшауланған үй-жайларда орнатылады.

860. Жабдық сүзгiштерiнiң жанатын материалы мерзiм сайын, бiрақ жылына бiр реттен сиретпей оттан қорғау құрамымен өңделедi.

861. Зығыр түткiш, иiру-дайындау, тоқыма дайындау, тоқыма және брактау-өлшеу цехтарының жұмыс iстейтiн үй-жайларында тозаңның шектi мөлшерден артық шоғырлануына жол берiлмейдi.

862. Рециркуляциялау кезiнде жабдықтан шығарылатын тозаңданған ауа тиiстi сүзгiштерде екi сатылы тазартылады.

Ұшпалы ерiткiштердiң өрт-жарылыс қауiптi буларының
адсорбциялау және рекуперациялау цехтарын ұстау тәртiбi

863. Цехтардағы ұшпалы ерiткiштердi пайдаланумен байланысты орындар буды аулағыштарға бере отырып, оны жергiлiктi сору жүйелерiмен жабдықталады.

864. Рекуперациялау қондырғысы барлық жұмыс орындарынан ұшпалы ерiткiштердiң буын үздiксiз және толықтай соруды қамтамасыз етедi.

865. Жаңа жұмыс орындарын, учаскелер мен цехтарды егер рекуперациялау станциясының қуаты мүмкiндік бермесе, бу-ауа қоспасы желiлерiне қосуға жол берiлмейдi.

866. Адсорберлерге түсетiн бу, ауа қоспасының қосылымы жүйелi түрде бақыланады. Бу, ауа қоспасының шектi параметрлерi технологиялық нұсқаулықтарда көрсетiледi. Бу, ауа желiлерiнiң қоспаның неғұрлым өрт, жарылыс қауiптi заттарының тұтануының төменгi шоғырлану шегiнен 50 %-ға жоғары ауланатын будың шоғырлануымен жұмыс iстеуiне жол берiлмейдi.

867. Цехтардан рекуперациялау станциясына бу, ауа қоспасы тасымалданатын желiлер жарамды күйде ұсталады. Құбырлардың iшкi қабатын қатты жанғыш қыртыстармен немесе сұйық конденсатпен ластауға жол берiлмейдi. Бу, ауа қоспасынан қатты қоспаларды аулауға арналған сүзгiштер немесе циклондар жарамды күйде пайдаланылады және бекiтiлген кестеге сәйкес тазартылады. Конденсаттың түзiлуi байқалатын желiлердiң учаскелерiнде жанбайтын материалдан жасалған жарамды жылытқышы және конденсаттың ағып кетуiне арналған ылди болуы қажет.

868. Бу, ауа қоспаларының желiлерi қолданыстағы сенiмдi от бөгегiштермен қорғалады. От бөгегiштердiң саны, олардың түрi мен от өшiретiн саптамалардың өлшемдерi жобалау деректерiне сәйкес қабылданады. Қондырғыны от бөгегiштерсiз немесе жобаға сәйкес келмейтiн от бөгегiштермен пайдалануға жол берiлмейдi.

869. Желдеткiштер жұмысының авариялық режимiнiң дыбыс дабылы мен резервтiк агрегаттарды автоматты iске қосу жүйесi жарамды күйде ұсталады және мерзiмдi түрде тексерiледi.

870. Жарылыс, өрт қауiптi бу, ауа қоспасын атмосфераға лақтыруға арналған авариялық құбыр жарамды күйде ұсталады. Оның жұмысқа дайындығы жүйелi түрде тексерiледi. Авариялық құбыр найзағайдан қорғағышпен жабдықталады.

871. Желдеткiштердiң электр қозғалтқыштарының қаптамаларын жарылыстан қорғау деңгейi мен қорғау дәрежесi Электр қондырғыларын орнату қағидаларына сәйкес үй-жайдың жарылыс қауiптi аймағының класына сәйкес орындалады.

872. Адсорберлердiң өрт сөндiру жүйелерi жарамды күйде ұсталады және аптасына 1 реттен сиретпей бақыланады.

Жанғыш ортада тұтану көздерiнiң түзiлуiн болдырмау жөнiндегi
шаралар

873. Талшықты материалдарды, қатты жанғыш заттарды уатылған (майдаланған) түрiнде бастапқы қайта өңдеудi жүзеге асыратын технологиялық желiлер, машиналар мен аппараттар бөгде заттарды аулау (бөлу) үшiн жарамды құралдармен (тас аулағыштар, магниттiк қорғағыш) қамтамасыз етiледi.

874. Сыртқы қабатының температурасы 45^оС жоғары құбырлардың қабаттары, жабдық, сыйымдылықтар, өнiм өткiзгiштер материалдардың тұтану немесе газдардың, сұйықтықтар буының немесе тозаңның жарылу қаупi болатын үй-жайлар жанбайтын материалдан жасалған қаптамасы бар жарамды жанбайтын жылу оқшаулағышпен жабдықталады.

875. Жұмыс iстегенде статикалық электр зарядтары жиналуы мүмкiн технологиялық жабдықты пайдалану жарамды антистатикалық құрылғылармен, ал қажет болған жағдайда бейтараптағыштармен (радио изотопты, жоғары вольтты, индукциялы) жүргiзiледi.

876. Өнiмдердi ұсақтау, сiлку, қопсыту, түту, тозаңдату, шашырату жүргiзiлетiн аппараттарда, сыйымдылықтарда, агрегаттарда, бөлек тұрған машиналарда, аппараттарда, басқа жабдықпен материал өткiзгiштермен немесе металл құрылымдарымен қосылмаған агрегаттар жарамды жерге тұйықтағышпен қамтамсыз етiледi.

877. Құбырлардағы, аппараттардағы, корпустармен қақпақтарды қосқыштардағы және болттармен қосқыштардағы фланецтi қосқыштарда электрлiк емес өткiзгiш сырларымен сырланған немесе диэлектриктерден жасалған шайбаларды қолдануға жол берiлмейдi.

878. Өндiрiстiк және қойма үй-жайлары iшiнде iштен жану қозғалтқыштары бар машиналар мен жабдықты қолдануға жол берiлмейдi.

879. Бiлiктер мен мойынтiректердiң қызып кетуінің және ауытқуының алдын алу үшiн олар мерзiм сайын, ауысымына бiр реттен сиретпей тексерiледi.

880. Жабдық шегiндегi электр желiлерi агрессивтi ортадан қорғалады. Металл түтіктер жабдықтың жылжымайтын бөлшектерiне бiр-бiрiнен 400 миллиметрден аспайтын қашықтықта орналасқан арнайы қысқыштармен бекiтiледi.

881. Мыс сымдары бар, бiрнеше рет иiлуге және үйкелуге төзiмдi арнайы иiлгiш кәбілдер немесе электр қозғалтқыштарын, электр аппараттарын және жабдықтың қозғалатын бөлшектерiнде орнатылған аспаптарды қоректендiруге арналған жылжымалы ток ажыратқыштар жарамды күйде ұсталады.

882. Станоктар, агрегаттар мен машиналар жұмыс iстеген кезде:

1) барлық қозғалмалы бөлшектердiң еркiн айналуы;

2) шикiзатты аэродинамикалық тазалау кезiнде аспирациялық арналарда ауа режимiн реттеуi және үй-жайға тозаң бөлудi болдырмауы;

3) дайындаушы зауыттың паспорттық деректерiне сәйкес айналатын бөлшектер массаларының бiркелкiлiгi қамтамасыз етiледi.

883. Желдеткiш пен пневмокөлiктiң объектiлiк және цех қондырғыларының (жүйелерiнiң) жұмыс режимi жұмыс нұсқаулықтарында айқындалады, онда өрт қауiпсiздiгi шаралары (өндiрiс жағдайларына қатысты), ауа өткiзгiштердi, сүзгiштердi, от бөгегiш клапандар мен өзге де жабдықты тазалау мерзiмдерi, сондай-ақ өрт немесе авария шыққан жағдайда қызмет көрсетушi персоналдың iс-әрекет жасау тәртiбi көзделеді.

884. Желдеткiш және пневмокөлiк қондырғыларын жоспарлы алдын ала жөндеу күн сайын бақылауды, мойынтiректерiн дер кезiнде майлауды, тегершiктердiң жай-күйiн және жетек белбеулерiнiң керiлуiн тексерудi, желдеткiш бiлiгi люфтiнiң қалпына келтiрiлуiн, өткiзгiштердiң электр қозғалтқыштарына қосылатын жерлерiнде байланыстардың сенiмдiлiгiн, электрден қорғаудың жай-күйiн күн сайын тексеруге жатады. Барлық қондырғыларды әр жөндеуден кейiн кәсiпорын басшылығы бөлген жауапты адам көрсеткiштердi олардың сәйкестiгiне өлшей және паспорттарда белгiлей отырып жүргiзедi.

885. Пневматикалық көлiк пен сорғы ауа өткiзгiштердiң құбырларында мерзiм сайын қарау (тексеру), жүйелердi тазарту және өрт шыққан жағдайда оны ойдағыдай сөндiру үшiн терезелер, люктер, ажыратылатын қосқыштар қарастырылуы қажет. Байқау терезелерi бiр-бiрiнен 10 метрден аспайтын қашықтықта, сондай-ақ үш көздi тетiктердiң жанында, бұрылыстарда, қабырғалар мен жабындар арқылы құбырлар өтетiн жерде орналастырылады.

886. Желдеткiштiң дөңгелегi теңгерiмделеді және дөңгелектiң қаптың қабырғасына соғылу мүмкiндiгiн болдырмайтындай етiп реттеледi.

887 . Машинадан ұлпаны және тозаңды шығару бойынша желдеткiш қондырғының қалыпсыз жұмысы байқалған жағдайда (ауа тартудың тоқтауы, желдеткiштiң тарсылдауы, ұшқынның пайда болуы, түтiннiң немесе иiстiң болуы) желдеткiштi тоқтату және оны жөндеу үшiн шаралар қабылданады.

888. Пневмокөлiктiң аспирациялық құрылғылары мен жүйелерiнiң iшкi қабаттары тегiс, шығыңқы және тiстi бөлiксiз етiп орындалады.

889. Желдеткiш, аспирациялық және пневмокөлiк қондырғыларына (жүйелерiне) қызмет көрсету және оларды пайдалану кезiнде:

1) пневматикалық және аспирациялық жүйелердiң ауа өткiзгiштерiнде, тозаңды жертөлелерде, камералар мен сүзгiштерде бекiтiлген кесте бойынша оларды жүйелi түрде тазалай отырып, тозаң мен ұлпаның жинауына жол берiлмейдi. Қарау және тазалау нәтижелерi арнайы журналда жазылады;

2) шатырлар мен сорғы құбырлардың iшкi қабатындағы жанғыш қыртыстар жылына кемiнде 2 рет тазартылады;

3) тозаң сору және тозаң аулау қондырғылары ақаулы болған жағдайда технологиялық жабдықтың жұмыс iстеуiне жол берiлмейдi;

4) тозаң камераларында (тозаңды жертөлелерде) бөгде адамдардың болуына жол берiлмейдi;

5) жану немесе өрт шыққан жағдайда осы желдеткiш жүйелерiнiң қызмет көрсету аймағындағы барлық желдеткiш құрылғылары мен технологиялық жабдық дереу тоқтатылып, ауа өткiзгiштердегi барлық клапандар жабылады;

6) жалпы тозаң камерасына немесе жанғыш тозаңды немесе қалдықтарды тасымалдайтын жеке құрылғылардан жертөлеге кiретiн барлық пайдаланылған құбырлар автоматты клапандармен жабдықталуы, сондай-ақ олардың үздiксiз жұмыс iстеуi қадағаланады.

890. Желдеткiш қондырғылар жанғыш және жарылыс қауiптi заттарды тасымалдайтын өндiрiстiк үй-жайларда барлық металл ауа өткiзгiштер, құбыр өткiзгiштер, сүзгiштер және сорғы қондырғысының өзге де жабдығы кемiнде екi жерден жерге қосылады.

891. Ауа құрамында тез тұтанатын немесе жарылыс қауiптi заттар (газдар, бу, тозаң) болуы мүмкiн үй-жайлар үшiн желдеткiш жүйелерiнiң өзге де құрылғыларын реттейтiн желдеткiштердiң құрылымы мен материалы ұшқын түзiлу мүмкiндiгiн болдырмайды.

892. Өртке қарсы қалқалардың қиылысатын жерiнде орнатылған ауа өткiзгiштердiң автоматты от бөгегiш құрылғылары (қалқалағыштар, шиберлер, клапандар) жарамды күйде ұсталады, олардың жұмысқа қабiлетi айына 1 реттен сиретпей тексерiледi.

893. Желдеткiш жүйесiнде от бөгегiш құрылғыларды пайдалану кезiнде:

1) аптасына бiр реттен сиретпей олардың жалпы техникалық жай-күйiн тексеру;

2) ысырмалардың сезiмтал элементтерiн (тез балқитын құлыптар, тез жанатын ендiрмелер, термо сезiмтал элементтер) жанғыш тозаңмен ластанудан дер кезiнде тазалау;

3) магистралдық жиынтық ауа өткiзгiшке қосылатын жерiнде дайындау бөлiмшесiнiң бiр машинасына немесе машиналар тобына қызмет көрсететiн ауа өткiзгiштер тарамдарында орналасқан өртке қарсы қол ысырмаларының жарамдылығын тұрақты тексеру;

4) аптасына бiр реттен сиретпей өрт, жарылыс қауiптi үй-жайларға қызмет көрсететiн желдеткiш қондырғыларды қашықтықтан қосу немесе ажырату қондырғыларының жарамдылығын тексеру жүргiзiледi.

894. Тозаңды гравитациялық тұндыру үшiн желдеткiштер мен ауа өткiзу машиналарынан кейiн орналасқан сыйымдылықтарды (аспирациялық шахталарды, тозаң тұндыру камералары) пайдалануға жол берiлмейдi.

895. Пневмокөлiк қондырғыларына орнатылатын органикалық шыныдан жасалған қоспалары 100 милиметрден аспайтын орам қадамы бар сыммен сыртынан оралады. Көрсетiлген сымның екi шетi де арасында ендірме орналасқан қондырғының металл бөлiктерiне мықты бекiтiледі. Аспирациялық қондырғылардың ауа жолдары мен инженерлік желілердің құбырларының жанасуына жол берілмейді.

896. Магниттiк қорғау:

1) желдеткiштерге, конденсаторларға және өзге де технологиялық жабдыққа талшықты материалдар массасымен қатты заттардың (тастар, шлак) түсуiн болдырмау үшiн олардың алдына тас аулағыштар, ал металл заттарды шығару үшiн магниттiк аулағыштар орнатылады. Аулағыштар тiгiнен (еңкiш) көлденең күйге құбырларды бұру орындарында орнатылады;

2) магниттiк қоспаларды аулауға арналған жабдық (магниттiк бөгеттер) жобалау құжаттамасына сәйкес орнатылады;

3) магниттiк бөгеттер дайындау бөлiмшесiнiң түту, тарау машиналарының, араластырғыштарының және өзге де жабдығының алдына орнатылады;

4) электр магниттiк сепараторлар жұмыс iстеген кезде бөлшектердiң (магнит өткiзгiштiң, мойынтiректердiң, шикiзатпен жанасатын бөлшектердiң) қызуы бақыланады;

5) электр магниттiк сепараторлардың қырғыш тетiктерi бiркелкi жұмыс iстеуi және қолмен тазалағышсыз магнит қоспаларын толықтай шығару қамтамасыз етiледi;

6) электр магниттiк сепараторлардың жарық сигнализациясының үздiксiз жұмыс iстеуi қамтамасыз етіледі;

7) магниттiк колонкаларда магниттiк қоспалардан тазалауға арналған таға блогын оңай алу қамтамасыз етiледi. Бұл ретте магниттiк қоспалардың шикiзатқа түсуiне жол берiлмейдi;

8) магниттiк колонкаларды металл қоспаларынан тазарту үшiн арнайы щеткалар немесе ағаш қырғыштар қолданылады;

9) магниттiк қоспаларды аулау үшiн жабдыққа қызмет көрсету және тексеру үшiн еркiн өту жолы қамтамасыз етiледi;

10) магниттердiң жай-күйiн бақылау айына кемiнде бiр жүргiзiледi;

11) электр энергиясын беру тоқтаған кезде сепараторлардың электр магниттерiне өнiм беруге жол берiлмейдi;

12) қызмет көрсетушi персонал магниттi өрiстiң тұтас ұзындығы бойымен шикiзаттың электр магниттiк сепараторларына және магниттiк колонкаларына үздiксiз және бiркелкi түсуiн жүйелi түрде тексерiледi.

897. Шикiзаттың, өндiрiс қалдықтарының, өндiрiстiк тозаңның, дайын өнiмнiң жануы (өздiгiнен тұтануы) байқалғанда дереу объектінің мемлекеттік емес өртке қарсы қызметіне немесе өртке қарсы ерікті құралымына және мемлекеттік өртке қарсы қызмет бөлімшесіне хабарланады. Қызмет көрсетушi персоналды эвакуациялау шаралары қабылданады, барлық жабдық тоқтатылады және токтан ажыратылады, кәсiпорын басшысына хабарланады.

898. Қауiптi авария алдындағы факторлар (жанған шикiзаттың, күйiктiң, түтiннiң иiсi, машиналардың айналатын бөлшектерiнiң авариялық үйкелiсi, жабдыққа бөгде заттар түскен, машинаға өнiмнiң үйiлуi кезiндегi жоғары температура, шу, дiрiл) пайда болғанда барлық көлiк жабдығы тоқтатылып, мұқият тексерiледi. Оны iске қосу ақаулықтардың себептерiн анықтағаннан және оны жойғаннан кейiн ғана жүргiзiлуi мүмкiн.

899. Технологиялық (көлiк) желiсi автоматты (авариялық) тоқтаған кезде бұғаттау iс-әрекетiн жүргiзуге сигнал берген құрылғыны (жылдамдықты бақылау релесi, шикiзат беру тетiгi, электр қозғалтқышы жетегiнiң шамадан тыс ток жүктемесiнен қорғау) айқындау, оның iске қосылу себебiн анықтап жою қажет. Технологиялық (көлiк) желiнi кезектi iске қосу алдында ол материалдардан босатылып, ақауы жойылады.

900. Технологиялық, көлiк немесе аспирациялық жабдықта жанып жатқан (бықсыған) өнiм анықталған кезде оны дереу тоқтату қажет, ол туралы дереу цех бастығына, кәсiпорын басшысына және мемлекеттiк емес өртке қарсы қызметке хабарланады. Бiр мезгiлде осы учаскеде (қажет болған жағдайда) барлық өндiрiстiк жабдық және желдеткiш қондырғылары тоқтатылып, желдеткiштiң ауа жолдары жабылып, электр желiсi өшiрiледi.

901. Жану ошақтарын жойғаннан кейiн барлық ауа өткiзгiштердi, сүзгiш камераларын, тозаң камераларын (тозаңды жертөлелердi) және өзге де желдеткiш пневможабдығын, сондай-ақ технологиялық машиналарды әбден тазалағанға дейiн желдеткiш және пневмокөлiк қондырғыларын iске қосуға жол берiлмейдi.

902. Өрттердi өндiрiстiң тозаңды қалдықтар суының бағытталған шағын ағыстарымен сөндiруге жол берiлмейдi.

8. Ауыл шаруашылығы өндiрiсi объектiлерiн ұстау тәртiбi
Негiзгi өндiрiс объектiлерiн ұстау тәртiбi

903. Отпен жылытып азық дайындау үшiн вакуумдық-сорғы және жылу генераторларын орналастыруға арналған үй-жайлар, сондай-ақ мал шаруашылығы және құс шаруашылығы ғимараттарына қоса салынған немесе олардың iшiнде салынған, iрi жемшөптер қорын сақтауға арналған үй-жайлар мал мен құсты ұстауға арналған үй-жайлардан өртке қарсы қабырғалармен және жабындармен бөлiнедi. Көрсетiлген үй-жайлар тiкелей сыртқа шығу жолдарымен жабдықталады.

904. Жануарлар мен құстарға арналған үй-жайларда шеберханалар, қоймалар, автокөлiк, трактор, ауыл шаруашылығы техникасы тұрақтарын орналастыруға, сондай-ақ фермаларға қызмет көрсетуге байланысты емес кез келген жұмыстарды жүргiзуге жол берiлмейдi. Бұл үй-жайларға газ шығаратын құбырлары ұшқын сөндіргіштерiмен жабдықталмаған тракторлардың, автомобильдер мен ауыл шаруашылығы машиналарының кiруіне жол берiлмейдi.

905. 20 және одан астам мал басы болған жағдайда, сүт тауары фермаларында (кешендерде) топтық байлау әдiсi қолданылады.

906. Фермалардың шатырдағы үй-жайларында iрi жемшөптi сақтағанда:

1) төбе жабыны жанбайтын материалдардан жасалады;

2) шатырдағы ағаш жабындарын және жанғыш жылытқыш шатыр үй-жайлары жағынан тұтанудан жанғыш жылытқыш бойын қалыңдығы 3 сантиметр балшық сылағымен (немесе тең оттан қорғаумен) немесе өртенбейтiн жылытқышпен қорғалады;

3) шатыр үй-жайындағы электр желiсi механикалық ақаулықтардан қорғалады;

4) мұржалар периметр бойынша 1 метр қашықтықта қоршалады.

907. Электр брудерлерiн орнатқанда және пайдаланғанда:

1) жылу қыздырғыш элементтерiнен төсемдер мен жанғыш заттарға дейiнгi қашықтық тігінен кемінде 80 сантиметр, ал көлденеңінен кемінде 25 сантиметр болады;

2) тек зауытта шығарылған қыздыру элементтерi қолданылады және қызған бөлшектерi түсiп қалу мүмкіндігі болмайтындай етiп орнатылады. Ашық жылыту элементтерiн қолдануға жол берiлмейдi;

3) оларды электр энергиясымен қамтамасыз ету бөлiп таратқыш қалқанынан дербес желiлерi бойынша iске асырылады. Брудердiң әрқайсысы дербес ажыратқыштармен жабдықталады;

4) бөлiп таратқыш қалқанының барлық электр желiсiн тоқтан ажыратқыш шаппа қосқышы, сондай-ақ қысқа түйiсу мен шамадан тыс жүктемеден қорғау құрылғысы болады;

5) брудердiң температуралық режимі автоматты түрде реттеледі.

908. Жылжымалы ультракүлгiн қондырғылар және олардың электр жабдықтары жанғыш материалдардан кемінде 1 метр қашықтықта орналастырылады.

909. Электр брудерлер мен ультракүлгiн қондырғылардың iшкi электр желiсi кәбілден немесе оқшауланған өткiзгiштен жасалады. Оқшауланған өткiзгiш құбырларда немесе зәкiрлерде еденнiң деңгейiнен кемінде 2,5 метр биiктiкте және жанғыш құрылғылардан 0,1 метр қашықтықта оқшаулағыштармен төселедi.

910. Қырқатын агрегаттың бензин қозғалтқышын ғимараттардан 15 метр қашықтықта, шөп пен қоқыстан тазартылған алаңшада орнату қажет. Жанар-жағармай материалдары қорын сақтау қырқу бекетi мен құрылыстардан 20 метр қашықтықта, жабық металл ыдыста жүзеге асырылады.

911. Қырқу бекетiнде ауысым өнiмiнен артық жүн жинауға және өту-шығу орындарына жүн теңдерін үйіп қоюға жол беруге болмайды.

912. Түнгi уақытта мал шаруашылығы және құс шаруашылығы үй-жайлары, iшiнде мал мен құс болғанда күзетшiлердiң, малшылардың немесе басқа да осы мақсатта тағайындалған тұлғалардың байқауында болады.

913. Аммиак селитрасы отқа төзiмдiлігi I және II дәрежелi дербес шатырсыз бiр қабатты өртенбейтiн едендерi бар ғимараттарда сақталады. Ерекше жағдайларда селитраны отқа төзiмдiлiгi I немесе II дәрежелi ауыл шаруашылығы кәсiпорнының минералды тыңайтқыштардың ортақ қоймасының жеке бөлiгiнде сақтауға жол берiледi. Әсерi күшті тотықтырғыштар (магний және кальций хлораттары, сутегi тотығы) отқа төзiмдiлiгi I, II және III дәрежелi ғимараттардың жеке бөлiктерiнде сақталады.

914. Фермалар мен басқа ауыл шаруашылығы объектiлерiн қылқан жапырақты ормандарға жақын, құрылыстар мен орман алқаптарының арасында орналастырғанда көктемгi-жазғы өрт қауiптi кезеңге бульдозерлер, соқалар және басқа да топырақ өңдейтiн құрал-жабдықтар арқылы (шаруашылық тұрғыдан орынды болса, қорғайтын алқаптарда картоп, бөрібұршақ, түйебұршақ сияқты өртке төзiмдi өсiмдiктер) орнатылатын өртке қарсы қорғау алқаптары құрылады.

915. Ауыл шаруашылығы кәсiпорындарының аумағында (ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң осы учаскесiнiң технологиясына байланысты болмаса), сондай-ақ мақта, зығыр және басқа да жанғыш материалдарды сақтау және өңдеу орындарында ашық отты (алау, шырақ) қолдануға жол берiлмейдi.

Ауыл шаруашылығы өнiмiн қайта өңдеу тәртiбi

916. Қаптарды ұннан тазарту және оларды сақтау үшiн қапты қағатын машинасы орнатылған оқшауланған үй-жайлары көзделеді.

917. Нан пiсiру кәсiпорындарында сұйық май мен өсiмдiк майын ыдыссыз сақтау жеке үй-жайда көзделеді.

918. Қатты отынмен жұмыс iстейтiн нан пiсiру пештерiнiң үздiксiз люлькалы подиктi тұйық жерлерiндегi отындары үшiн өртке қарсы қалқамен (өртке қарсы есiкпен) және жабындымен бөлiнетiн үй-жай көзделеді.

919. Отын үй-жайында бiр ауысымға арналған қатты отыннан аспайтын қордың болуына жол берiледi.

920. Нан пiсiру пештерi сұйық отында жұмыс iстегенде сұйық отынның шығыс бактарын орнатуға арналған өртенбейтiн құрылыстан жасалған ғимараттан тыс және оқшауланған үй-жай көзделеді.

921. Элеваторлардағы, ұн тартатын, құрама жем және арпа зауыттарында бiр мезгiлде 15 адамнан кем болатын өндiрiстiк үй-жайлардың есiктерiн үй-жайлардың iшiне қарай (эвакуациялау орнына қарсы) ашылатындай етiп жасауға жол берiледi. Сонымен қатар тамбур-шлюздердiң есiктерi әр жаққа ашылады (өндiрiстiк үй-жайларынан тамбур-шлюздерiне қарай эвакуациялау жолына қарсы, тамбур-шлюзден саты алаңына қарай есiктер – эвакуациялау жолы бойымен).

922. Таспа конвейерлерiн өткiзуге арналған өртке қарсы ойықтар автоматты өрт сөндiру қалқандарымен немесе өрт шыққан жағдайда, оларды жабуға арналған құрылғылармен жабдықталады.

923. Тұрмыстық, қосалқы және әкiмшiлiк-шаруашылық үй-жайлары, басқару пультінің үй-жайлары, электр таратқыш құрылғылары, желдеткiш камералары мен саты алаңдары арқылы ауа жолын, материал өткiзгiштерiн, бағытсыз құбырларды өткiзуге жол берiлмейдi.

924. Циклондарды сыртта, жем кептiргiштерге және қазандықтардың түтiн құбырларына қараған жаққа орнатуға жол берiлмейдi.

925. Кәбілдердi төсеуге арналған шахталарда норийлер, бағытсыз және аспирациялау құбырларын, сондай-ақ басқа тасымалдау және технологиялық жабдықтарды орнатуға жол берiлмейдi.

926. Астық сақтау қоймаларының, астықты қайта өндiретiн кәсiпорындардың барлық қабаттары қабатаралық және цехаралық байланыспен (телефонмен, сөйлесу құбырларымен, қоңыраулармен) қамтамасыз етiледi.

927. Автокөлiкке өнiм мен қалдықтарды ыдыссыз тиеудiң аумақты шаң басудан сақтандыратын құрылғылары болуы тиiс немесе тиеу жабық үй-жайда жүргiзiледi.

928. Қалдықтар кәсiпорынның аумағынан арнайы жабдықталған азық тасығыш тәрiздi автомобильдермен шығарылады.

929. Құрама жем зауыттарында темiржол және автомобиль көлiгiнен ұн шикiзатын және кебектердi түсiру орындары шаң басудың алдын алу мақсатында аспирациямен жабдықталады.

930. Сүрлемге және бункерлерге арналған люктер, сондай-ақ бағытсыз құбырлардағы, ауа өткiзгiштердегi және аспирациялық қаптамалардағы шағын люктер үй-жайларын шаң басудан сақтандыратын тығыз қосылыстармен қамтамасыз етіледі.

931. Барлық қоймалар бiр-бiрiнен 100 метрден аспайтын қашықтықта орналасқан сыртқы сүйеп қоятын сатылармен жабдықталады.

932. Жұмыс басталардан бұрын дән тазартқыш және астық бастыру машиналары дәннiң сапалы аэродинамикалық тазартылуын қамтамасыз ететiн және үй-жайға шаңның кiруiн болдырмайтын аспирациялық каналдарда ауа режимiне реттеп қойылады. Машиналардың үстiндегi жарылысты бәсеңдеткiштер жұмысқа жарамды күйде ұсталады.

933. Өнiмдiлiгi сағатына 50 тоннадан астам норийлер тоқтаған кезде таспаны керi жүруден қорғайтын автоматты тежеуiш құрылғыларымен қамтамасыз етіледі. Норийлердi және жекелеген бөлшектердi ағаштан немесе басқа жанғыш материалдардан жасауға жол берiлмейдi.

934. Тазартылмаған дән үшiн дән шнектерi iрi қоспаларын терiп алуға арналған шарбақпен және өнiмнiң қысымынан ашылатын сақтандырғыш қақпаларымен жабдықталады.

935. Шарбақтарды тазарту кезектілігін кәсiпорынның басшысы белгiлейдi.

936. Сына тәрiздi қайыс бауларының бәрінің тартылуы бiрдей болуға тиiс. Сына тәрiздi қайыс баулар жинағы толық болмағанда жұмыс істеуге немесе шкив бунақтарының пiшiнiне сәйкес келмейтiн пiшiнi бар қайыс бауларды қолдануға жол берiлмейдi.

937. Сына қайыс бауларын ауыстыру осы берiлiс үшiн толық жинақпен жүргiзiледi.

938. Қондырғылардың паспорттарын монтаждау немесе мамандандырылған жөндеу ұйымдары жасайды.

939. Барлық аспирациялық қондырғылардың паспорттарын әр жөндеу жұмыстарынан кейiн аспирациялау жөнiндегi инженер немесе кәсiпорынның басшылығы бөлген басқа жауапты адам тексередi.

940. Өрт қауіпті санатындағы (В1-В4) үй-жайлар мен ғимараттардың аспирациялық және пневмокөлiктiк қондырғылардың ауа үрлегiш машиналары мен желдеткiштерi тозаң тұтқыштардан кейiн (ауаның қозғалу бағытымен) орнатылады.

Ұн тарту зауыттарындағы жиынтық өнімділігі жоғары жабдықтарда пневмокөлiк жүйелерiнде сүзгiштерге дейiн тозаң-ұшқын қауiпсiз желдеткiштерiн орнатуға жол берiледi.

941. Тозаңды жинауға және сақтауға арналған ыдыстар мен жедел (өндiрiстiк) ыдыстардың аспирациясының технологиялық және көлiктiк жабдығы бар бiр аспирациялық қондырғыға қосылуына жол берiлмейдi.

Тозаңды жинауға және сақтауға арналған ыдыстар жеке қондырғымен аспирациялануы тиiс. Жедел ыдыстардың аспирациясын iшiнде айналып тұратын бөлшектерi жоқ, мысалы үйiлме арнашықтары, бұрылу құбырлары жоқ жабдығы бар бiр аспирациялық қондырғыға қосуға жол берiледi.

942. Технологиялық және көлiктiк жабдық аспирациялық қондырғыларымен бұғатталады.

943. Элеваторлардың жұмыс ғимараттарында желдеткiштер мен дән кептiргiштерiнiң тозаң тұтқыштарын орналастыруға жол берiлмейдi.

944. Элеваторларда аспирациялық қалдықтарды және бункерлер мен сүрлемдерде өндiрiстiк тозаңды жинауға және сақтауға жол берiлмейдi.

945. Шикiзат және дайын өнiм қойма үй-жайлары арқылы транзиттi ауа арналарын, сондай-ақ жарылыс өрт қауiпi және өрт қауiпi бойынша А, Б, және В1-4 санатындағы үй-жайлары арқылы төсеуге жол берiлмейдi.

946. Желдеткiштер мен ауа үрлегiш машиналардан кейiн орналасқан (аспирациялық шахталардың, тозаң камералардың) тозаңның гравитациялық отырғызуына арналған ыдыстарды пайдалануға жол берiлмейдi.

947. Ауа өткiзгiштер мен материал өткiзгiштер кемінде екі жерде жерге тұйықталады.

948. Тозаң тұтқыштар мен ауа үрлегiш машиналар жеке қосымша тұйықталады. Қондырғы элементтері арасындағы қосылыстарда болттардың астына диэлектрлiк материалдардан жасалған шайбаларды және электр өткiзбейтiн бояулармен сырланған шайбаларды қолдануға жол берiлмейдi.

949. Пневмокөлiктiк қондырғыларға орнатылатын органикалық шыныдан жасалған қоспалары 100 миллиметрден аспайтын орам қадамы бар сыммен сыртынан оралған болуы тиiс. Көрсетiлген сымның екi шетi де арасында қоспа орналасқан қондырғының металл бөлiктерiне мықтап бекiтiледi.

950. Аспирациялық қондырғылардың ауа арналарының жылыту жүйесiнiң құбыр жолдарымен түйiсуiне жол берiлмейдi.

951. Технологиялық және тасымалданатын жабдықты пайдалануда өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн мынадай талаптар орындалады:

1) өндiрiстiк үй-жайларға тозаңның бөлінуін болдырмау үшін жабдық өндіруші-кәсiпорынның ұсыныстарын ескере отырып герметикаланады және қажеттi жағдайларда аспирацияланады;

2) сыртқы қабатының температурасы 45^oC жоғары болатын жабдық, сыйымдылықтар, өнiм өткiзгiштер жылудан оқшауланады;

3) домалау және сырғанау мойынтiректерi пайдалану жөнiндегi нұсқаулықтарға сәйкес майлаумен қамтамасыз етiледi;

4) конвейерлердiң жетек бауларының, норийлер мен басқа да тасымалдау машиналарының, сондай-ақ оларды буксирлеу мен иiлудi, сондай-ақ қоршауды бос бұтақпен соғуды және қоршау қаптамаға үйкелуiн болдырмайтын трансмиссияларды болғызбайтын қалыпты тартқышпен қамтамасыз етіледі.

952. Машина мынадай жағдайларда:

1) тұтанудың немесе күюдiң аздаған белгiлерi болғанда;

2) жабдыққа тән емес шу мен дiрiл пайда болғанда;

3) машинаға өнiм үйiп тасталған, тiреп қойылған және асыра жүктелген кезде;

4) машинаның тiреуiш конструкциясы, шкивi, тiстi доңғалағы және басқа да жұмыс органы бұзылғанда;

5) жұмыс органдарына бөгде заттар түсiп кеткенде тоқтатылуы тиіс.

953. Аспирация жүйелерi дұрыс iстемейтiн, жобалық және техникалық құжаттамада көзделген норийлер мен ұнтақтағыштардағы жарылыс ыдыратқыштары жоқ жабдықты пайдалануға жол берiлмейдi.

954. Өнiмдердi (шикiзатты) жаншып үгетiн станоктар, ұнтақтағыштар, қамшылау машиналары және соқпа машиналар арқылы өткiзу алдында магниттi сепараторлар орнатылады.

955. Магниттердi тазарту кезiнде өнiмге металл қоспаларының түсу мүмкіндігі жоққа шығарылуға тиiс.

956. Тiреуiштерге жабдықты бекiту тораптары, қаптама және жабдықтың басқа да бөлшектерi алмалы-салмалы, өндiрiстiк үй-жайда от жұмыстарын жүргiзбей жабдықты орнату, жөндеу және бөлшектеу мүмкiндiгiн қамтамасыз ететiндей бөлек-бөлек орындалады.

957. Жабдықтың жұмыс iстеуiн жедел бақылауға арналған есiктер, қақпалар және шағын люктер тығыздап жабылуы және үй-жайға тозаң өткiзбейтiндей болуы тиiс.

958. Дән тазартқыш және ұсақтағыш машиналар жұмыс iстегенде:

1) соңғы бөлшектерi қозғалмайтын бөлшектердiң бетiмен түйiсуге жол бермей, барлық қозғалмалы бөлшектерiнiң еркiн айналысы;

2) дәндi аэродинамикалық тазартуда және үй-жайға тозаң шығуды жоюда машина дұрыс жұмыс iстеуі үшiн аспирациялық каналдардағы ауа режимiн реттеу;

3) шығарушы-зауыттардың паспорттық мәлiметтерiне сәйкес айналып тұратын бөлшектер салмағының теңдігі қамтамасыз етіледi.

959. Тазартқыш машиналардың түйгiштерiнде жарықтар мен сынықтары болмауы тиiс; ұшқынның пайда болуына жол бермеу үшiн түйгiш барабанының iшкi бетiне түйгiштердiң тиюiне жол берiлмейдi.

960. Норийлердi пайдалануда:

1) тiреуiш бөлшектерiн (болттардың, гайкалардың, шайбалардың) орнатылу берiктiгi;

2) барабандардың тұрып қалуын және таспалар мен шөмiштердiң норий құбырлары мен бастиек және табандықтың қаптамасына тиюiн болдырмайтын норий таспасының тартылуы;

3) норий табандықтарындағы тiреуiштердiң жылдамдығы мен бергiшiн бақылау релесiнің мiндеттi түрде болуы;

4) норийлер кенет тоқтаған жағдайларда, таспаны керi жүруден сақтайтын, өнімділігі сағатына 50 тонна және одан да жоғары норийлерге арналған автоматты әрекет ететiн тежеуiш құрылғыларының мiндеттi түрде болуы тексеріледі.

961. Таспа конвейерлерi жұмыс iстегенде:

1) жылдамдықты бақылау релесiнің мiндеттi түрде болуы;

2) барабандар мен роликтерде басқа жаққа қарай шығармай және тiреуiш құрылыстарына тимей конвейер таспасының дұрыс жұмыс iстеуi;

3) таспа тоқтамай роликтердiң айналуы;

4) барабандарда таспа тоқтап қалуға жол бермеу қамтамасыз етіледі.

962. Шынжырлы (тиеу қырнауыштары бар) конвейерлерде қораптар асып кеткенде тiреуiш бергiштерiн немесе конвейерлердi автоматты түрде тоқтататын қондырғылар көзделеді.

963. Иiрлiктердiң тұтануын болдырмау үшiн өнiмнiң жүрiсi бойынша олардың шеттерiне өнiмнiң қысымына байланысты ашылатын сақтандырғыш клапандары орнатылады.

964. Көлiк таспаларын және жетек қайыс белбеулерiн металлдан жасалған қапсырма шеге, болттар арқылы (олар жанғыш вулканизацияны пайдаланып, қайыс белдiкшелермен тiгiлу арқылы қосылуы тиiс) қиыстыруға жол берiлмейдi.

Құрама жем зауыттарының жабдығын пайдалану тәртiбi

965. Ұнтақтағыштарда жүктеменi автоматты түрде реттеуге арналған құрылғы қарастырылған жағдайларда, ол құрылғы ұнтақтағыштың электр қозғалтқышымен бұғатталады.

966. Ұнтақтағыштардың балғаларында сызаттар мен басқа да ақаулардың болуына жол берiлмейдi.

967. Ұнтақтағыштардың балғалары ұшқындауды болғызбау үшiн дека мен елеуiшке тиюiне жол берiлмейдi.

968. Ұнтақтағыштарды iске қосу ондағы бөгде заттар мен ұнтақтау өнiмдерiнен ұқыпты тазартылғаннан кейiн ғана жүзеге асырылады. Ұнтақтағышты iске қосар алдында жиынтығы, ротор балғаларының бекiткiшi мен қосылуы және елеуiштердiң тұтастығы тексерiледi.

969. Ақаулықтар анықталғанда ұнтақтағыш ақаулық себептерiн орындау және жою үшiн дереу тоқтатылады. Iске қосылғанда ұнтақтағыш алдымен бос қосылады, ал содан кейiн оның қосылуы талап етiлетiнге дейiн жеткiзiледi.

970. Ұсақтағышты iске қосар алдында:

1) ұсақтағышқа металл заттардың түсiп кетуiн болдырмау үшiн магниттi қорғауының болуы мен жай-күйі;

2) машинада бөгде заттардың болмауы, механизмдер мен құралдардың дұрыстығы тексеріледі.

971. Ұсақтағыштар үшiн тек зауытта шығарылған сақтандырғыш шрифттерi қолданылады.

Оларды көлемдерi және механикалық сипаттамалары белгiсiз металл өзектермен ауыстыруға жол берiлмейдi.

Ұн тарту және жарма зауыттарын пайдалану тәртiбi

972. Бiлiктi станоктармен жұмыс iстегенде:

1) тетік жұмысының бiр қалыптылығы (автоматы түрде басқарылатын бiлiктi станоктар үшiн), сондай-ақ жарық сигнализациясының жарамды күйде болуы;

2) бiлiктердiң бүкіл ұзындығы бойынша дәндi немесе өнiмдi жеткiзудiң үздiксiздiгi мен бiр қалыптылығы қамтамасыз етiледi.

973. Өнiмi жоқ, бiлiктерi қысылған, белағаштарының бойымен ауытқып және жылжып кеткен станоктармен жұмыс iстеуге жол берiлмейдi.

974. Елек-суырғы машиналарының себу шанақтарының, тас iрiктегiштердiң, сепараторлардың барлық иiлмелi қосылыстары тозаң өткiзбейтiн материалдан жасалады және сыртқа шығаратын келте құбырлары бар иiлгiш қосқыштар қолданылады.

975. Үгiту, соққылау және щетка машиналарындағы тарамдалған және ұзын қамшылардың бiлiктер мен розеткаларға бекiтілуі олардың үзiліп кету мүмкіндігіне жол бермейтіндей берiк тиiс.

976. Бастиегi түсiрiлiп тұрғанда, тарту құрылғылары дұрыс болмаған, қажақ дискiлерi нашар бекiтiлген немесе кептiргiш дөңгелектерi болмаған жағдайларда аршу машиналарын iске қосуға жол берiлмейдi.

977. Аршу машиналары мен ажарлау машиналарының дискiлерiнде, пiшiмбiлiктерiнде және декаларында сызаттар мен ақаулықтардың болуына жол берiлмейдi. Олар болған жағдайда, сондай-ақ үйлесiмсiздiк болғанда аршу машиналарын пайдалануға жол берiлмейдi.

978. Иiлткiш дека станогының жұмыс саңылауы және барабанының орнатылуы тексерiледi.

979. Электр магниттi сепараторларының бұғаттағышы электр энергиясы тоқтаған кезде электр магниттерiне өнiмнiң жетуiн болдырмайтындай етiп орындалады.

Нан пiсiру кәсiпорындарын ұстау тәртiбi

980. Сұйық отынмен жұмыс iстейтiн пештерге отын беру от жағу бөлiмшесiнен тыс, бөлек үй-жайларда орналасқан жұмсау бактарынан жүргiзiледi.

981. Пештердi тұтату және пайдалану қатаң түрде кәсiпорынның техникалық директоры бекiткен нұсқаулыққа сәйкес жүргiзiледi.

982. Каналдық пештердiң газ құбырлары мен жоғарғы от жағу бөлiктерiнде жарылыстан сақтандыратын клапандар орнатылуы тиiс, бiр жарылыс клапанының ең аз алаңы – 0,05 шаршы метр.

983. Пештер жылу мен газ тәрiздi заттарды шығаруға арналған желдеткiш құрылғыларымен жабдықталады. Тарту желдеткiш шахталарын тазарту кәсiпорынның техникалық директоры бекiткен кесте бойынша жүргiзiледi.

984. Газ тәрiздi және сұйық отындармен жұмыс iстейтiн пештерде авариялық жағдайларда:

1) пештiң оттығына сұйық отын және жандыруға арналған құрылғыларға ауа жеткiзу тоқтаған (сұйық отынмен жұмыс iстейтiн пештер үшiн);

2) жылыту жүйесiндегі жылытатын газдардың шектi температурасынан асып кеткен;

3) конвейер тоқтаған кезде отын жеткiзудi автоматты түрде тоқтататын құрылғылар көзделеді.

985. Пештер авариялық жағдайларда пiсiрiлген өнiмдердi шығаруға арналған резервтiк механизмi бар қол жетегiмен қамтамасыз етiлуi қажет.

986. Пеш толық жүктелмегенде қатты қызып кетуiне жол бермей, температуралық режимдi қатаң байқап тұру керек, барлық өнiм шығарылғанша пештi қадағалаусыз қалдыруға жол берiлмейдi.

987. Ауысым сайын пеш конвейерi (люлькалары) қоқымдардан тазартылып тұрады.

988. Нан пiсiру қалыптары мен табақтарын тазалауға арналған машина бөлшектер мен тозаңды жинауға арналған құрылғымен қамтамасыз етіледі.

Майлау құрылғысы тоң майдың шашырауын болдырмайтындай етіп қарастырылуы тиiс.

Металл қалыптар мен табақтарды тек осы үшін арнайы арналған пештерде ғана қыздыруға (күйдіруге) жол берiледi. Өндiрiстiк пештерде қалыптарды күйдіруге (қыздыруға) жол берiлмейдi.

Технологиялық процестерді ұстау тәртiбi

989. Жабдық өнімділік пен мақсаты бойынша технологиялық схеманың талаптарына сәйкес қолданылады.

990. Цехтың iшiндегi пневматикалық көлiктен шлюз бекiтпелерiнiң немесе жүк түсiргiштерiнiң бекiтпе топтарының шеткi бiлiкшелерiнде жылдамдықты бақылау релесi орнатылуы тиiс (бұл талап өнімділігі жоғары жабдық жиынтығының шлюз бекiтпелерiне қолданылмайды).

991. Дәндi емес өнiмдердi (шрот, күнжара, түйiршiктелген шөп ұнын) астық элеваторларының сүрлемдерi мен бункерлерiнде қабылдауға және сақтауға жол берiлмейдi.

992. Дәндi жүгерiнi тек ғимараттан тыс орнатылған шахталық түзу ағынды кептiргiштерде ғана кептiру керек.

993. Жүгерi дәнiн сақтағанда оның орнын алмастыру мейлінше аз қарастырылуы керек.

994. Күрiш, тары, қарақұмық қабықтары жарма зауыты жұмысының 1-2 тәулiкке сыйымдылығы бар бункерлiк үлгідегі қоймаларда сақталуы тиiс.

Қабықтарды ашық алаңдарда, төбе астында сақтауға жол берiлмейдi.

995. Кәсiпорынға келiп түскен шрот партияларынан зертхана үлгiлерін iрiктеу жүргiзіледi және таңдаулы түрде қалдық бензиндi бақылау жүргiзiледi. Бензин иiсi бар шроттарды тиеуге жол берiлмейдi.

996. Дән, күнжара және шроттарды сақтау жүзеге асырылатын барлық сүрлемдер мiндеттi түрде температурасын қашықтықтан бақылау қондырғыларымен (тұрақты термометр жүйелерiмен) жабдықталады.

997. Күнжара мен шроттарды сақтау температурасын тәулiк сайын анықталады.

998. Сақтауға салғанда күнжара мен шроттардың температурасы сыртқы ауа температурасынан 5^оC-тан аспайтындай етiп көзделеді.

999. Сақтауға қабылданатын және сақталудағы шроттардың ылғалдығы құрама жем кәсiпорындарында күнжара мен шроттарды сақтау жөнiндегi уақытша нұсқаулықта белгiленген шектерде орындалады.

1000. Температурасы мен ылғалдылығы аса жоғары күнжара мен шроттар бірінші кезекте өңделеді, ал басқа жағдайларда күнжара мен шроттарды өңдеу кезектiгi кәсiпорынға келiп түсуiне байланысты белгіленеді.

1001. Өздігінен тұтануға бейім күнжара, шрот және басқа да ұнтақты шикiзатты олар тұрған ыдыстардан бос ыдыстарға үнемi ауыстырып тұру керек. Аталған ауыстырулар шикiзатты бункерлер мен сүрлемдерде үздiксiз сақтаудың рұқсат етiлген мерзiмдерi негiзiнде зауыттың бас технологы немесе технологиялық зертхананың меңгерушiсi әзiрлеген жоспар-кестелер бойынша жүзеге асырылады.

1002. Үймемен сақталатын түйiршiктелген шөп немесе азықтық ұнның өздiгiнен тұтану белгiлерiмен байланысты температураның көтерiлуi анықталған жағдайда бұл партияны тексеру күн сайын жүргiзіледi. Ұнның бұл партиясы бiрiншi кезекте өткiзіледi.

1003. Өндiрiс қалдықтарын тасымалдау үшiн үй-жайға шаң шығуды болдырмайтын бағытсыз, механикалық көлiк пен пневмокөлiк (норийлер, шынжырлы транспортерлер, жабық қаптамалардағы таспалы және роликтерi жоқ конвейерлер) қолданылады.

1004. Жатып қалған өнiмдi шығаруды қамтамасыз ету үшiн және оны сақтау үшiн сүрлемдердің (бункерлердiң) арнайы конструкциялық шешiмдерiн және оны шығаруды жеңілдететiн жүк түсiретiн механизмдердi қолдану керек.

1005. В1-В4 санатындағы өрт қауiптi үй-жайларда өндiрiс қалдықтарын ыдысқа орналастыруға жол берiлмейдi.

Дәндi дақылдарды жинау және азық дайындау тәртiбi

1006. Астық жинау кезеңi басталмас бұрын, оған жұмылдырылған барлық тұлғаларға өртке қарсы нұсқаулықтан өту қажет, ал жинау агрегаттары мен автомобильдерi алғашқы өрт сөндiру құралдарымен (комбайндардың барлық типтерi – екi өрт сөндiргiшпен, екi iстiк күрекпен және екi сыпырғышпен, тракторлар – бiр өрт сөндiргiшпен, бiр iстiк күрекпен), дұрыс ұшқын сөндіргіштерiмен жабдықталады және қоректендiру, оталдыру және майлау жүйелерi реттеледi.

1007. Масақты егiн пiсер алдында олардың орман алқаптарына, дала жолағына, автомобиль және темiржолдарға iргелес жерлерiнде енi кемiнде 4 метр жолақ шабылады және жыртылады.

1008. Дәндi дақылдарды жинауды астық алқаптарын алаңы кемінде 50 гектар учаскелерге бөлуден бастау қажет. Учаскелердің арасына ені кемінде 8 метр шалғы жолы жасалады. Шалғы жолынан шабылған астық дереу жиналады. Шалғы жолының ортасында енi кемiнде 4 метр жер жыртылады.

1009. Уақытша қыр орындарын астық алқаптары мен қырманға кемінде 100 метр алшақ жерге орналастырылады. Қыр орындарының, астық қырмандары алаңшаларының енi кемiнде 4 метр жолақ етіп жыртылады.

1010. Көлемi 25 гектардан астам жиналып жатқан астық алқаптарына тікелей жақын жерлерде өрт шыққан жағдайда өртенген аймақты жыртуға арналған соқасы бар трактор дайын тұруы керек.

1011. Астық қырмандарын ғимараттар мен құрылыстарға 50 метр, ал астық алқаптарына – кемiнде 100 метр алшақ орналастыру керек.

1012. Далалық жағдайларда сақтау және мұнай өнiмдерiн құю кеуiп қалған шөптен, жанғыш қоқыстан тазартылған және енi кемінде 4 метр жолақ жыртылған немесе қырманнан, мая шөп пен сабандардан, астық алқаптарынан 100 метр қашықтықта және құрылыстардан кемінде 50 метр қашықтықта жыртылған жерде арнайы бөлiнген аудандарда жүзеге асырылады.

1013. Дәнді дақылдарды жинау және азық дайындау кезеңінде:

1) тракторлардың, қақпақтары жоқ немесе қақпақтары ашық автомобильдер мен өзi жүретiн шассилердiң жұмыс iстеуiне;

2) қозғалтқыштардың радиаторларындағы шаңды күйдiру үшiн дәнекерлейтiн лампаларды қолдануға;

3) далада түнгi уақытта автомашиналарға жанар-жағар май құюға жол берiлмейдi.

1014. Қозғалтқыштардың радиаторлары, битерлердiң, сабан толтырғыштардың, транспортерлер мен жинағыштардың бiлiктерi, шнектер мен басқа да тораптар және жинау машиналарының бөлшектерi шаңнан, сабаннан және дәндерден тазартылады.

1015. Шөптесін өсімдіктерді, аңыз қалдықтарын, сабандарды өртеу жұмыстарын (бұдан әрі – ауыл шаруашылығындағы өртеу жұмысы) ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының (шаруашылықтарының) басшылары мынадай өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтай отырып жүргізеді:

1) ауыл шаруашылығындағы өртеу жұмысын бастамас бұрын өз қызметкерлеріне, сондай-ақ осы іс-шараға қатысушыларға өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау туралы, өрт сөндіру тәсілдері туралы нұсқаулық беру ұйымдастырылады;

2) ауыл шаруашылығындағы өртеу жұмыстарын жүргізу уақытында жауапты адамдар тағайындалады;

3) ауыл шаруашылығындағы өртеу жұмыстарын орман алқаптарына іргелес учаскелерде жүргізген жағдайда, жұмыстарды жүргізгенге дейін бір тәулік бұрын орман иелеріне хабарланады;

4) ауыл шаруашылығы өртеу жұмыстарын жүргізу орындарында әр өрт сөндіру автоцистернасы немесе бейімделген техника, бір соқалы трактор, өрт сөндіргіштер, күректер есебінен өрт сөндіру құралдарымен жабдықталған патрульдік бекеттер қойылады;

5) жұмыстар жүргізу алдында ауыл шаруашылығындағы өртеу жұмысының аумағы ені кемінде 8 метр жолақпен жыртылады және ауданы 25 гектардан аспайтын учаскелерге бөлінеді;

6) орман алқаптары, орман белгілері, егістікті қорғау жолақтары мен егістіктердің өртейтін учаскелеріне іргелес көгалдандырушы екпе ағаштар кемінде 8 метр етіп жыртылады;

7) ауыл шаруашылығындағы өртеу жұмыстары желдің әсері 3 баллдан аспайтын (секундына 5 метр) болғанда, жыртылған учаскелерде жауапты адамдар мен жұмыскерлердің бақылауымен жүргізіледі;

8) жалынның тез таралуын болдырмау мақсатында ауыл шаруашылығындағы өртеу желдің ық жағынан басталады;

9) ауыл шаруашылығындағы өртеу жұмысы аяқталғаннан кейін өртелген аумақтың периметрін мұқият тексеру, барлық бықсу орындары мен жану ошақтарын анықтау және жою, ықтимал қайта жанудың алдын алу үшін 3 сағат ішінде күзет қою қамтамасыз етіледі.

Дәрумендi шөп ұнын дайындау және сақтау тәртiбi

1016. Шөп ұнын жасауға арналған агрегаттар қалқаның астына немесе үй-жайға орнатылады. Жанғыш материалдан жасалған қалқалар мен үй-жайлар оттан қорғайтын құраммен өңделедi.

1017. Шөп ұнын дайындау бекетiнен бастап құрылыстар мен жанар-жағармай материалдары бар цистерналарға дейiнгi өртке қарсы аралықтар кемiнде 50 метр, ал құнарсыз азықтар сақталатын ашық қоймаларға дейiн – кемiнде 150 метр етiп орындалады.

1018. Жұмсалатын отын багын агрегат үй-жайынан тыс орнату керек. Отын құбырлары кемiнде екi вентильмен (бiреуi – агрегатта, екiншiсi – отын багында) жабдықталады.

1019. Агрегаттар мен үй-жайлардың (алаңшалардың) электр жабдығы мен электр өткiзгiшi орнатылған жерлерiнде электр құрылғыларын орнату ережелерi бойынша II – IIа класты өрт қауiптi аймақтарға арналғандай етiп орындалады.

1020. Кептiру барабанында өнiмнiң жануы анықталғанда, мөлшерi кемiнде 150 килограмм өртке дейiн дайындалған өнiмдi және өрт жойылғаннан кейiн мөлшерi 20 килограмнан кем емес бiрiншi алынған өнiм жалпы қоймаға салынбай, бөлек қауiпсiз жерге орналастырылады және кемінде 48 сағат бақыланып сақталады.

1021. Дайындалған және қаптарға толтырылған ұнның температурасын төмендету үшiн ол жабын астында кемiнде 48 сағат ұсталады.

1022. Ұнды бөлек тұрған қоймада немесе өртке қарсы қабырғалар мен жабындыларымен бөлiнген және сенімді желдеткiшi бар бөлiкте басқа заттар мен материалдардан бөлек сақтау керек.

1023. Қоймаға ылғал түсiруге жол берiлмейдi. Ұнды үйiп сақтауға болмайды.

1024. Ұны бар қаптар бiр қатарға екi қаптан биiктiгi 2 метрден аспайтындай етіп қатарларға жиналады. Қатарлар арасындағы өту жолдарының кеңдiгi кемiнде 1 метр, ал қабырғалар бойынан – кемiнде 0,8 метр етiп орындалады.

1025. Сақтаулы тұрған ұнның өздігінен тұтануын болдырмау үшiн оның температурасы ұдайы бақыланады.

Зығырды, сораны және өзге де техникалық дақылдарды алғашқы
өңдеу тәртiбi

1026. Зығыр, сора және басқа техникалық дақылдар (бұдан әрi – зығыр) машина бөлiмшесiнен оқшауланады.

1027. Iштен жану қозғалтқышының шығару құбырларын ұшқын сөндіргіштермен жабдықтау керек. Құбыр шығатын жерде жанғыш құрылғылар арқылы өртке қарсы аралық орнатылады.

1028. Зығыр шикiзаты (сабан, зығыр сабаны) маяларда, шохаларда (жабын астынан), жабық қоймаларда сақталады, ал талшықтар мен қалдық талшықтар – тек жабық қоймаларда сақталады.

1029. Техникалық дақылдарды алғаш өңдегенде:

1) фермалар, жөндеу шеберханалары, гараж аумағында зығырды сақтауға және жармалауға жол берiлмейдi;

2) автомашиналарға, тракторларға өндiрiстiк үй-жайларына, дайын өнiмдер мен шоха қоймаларына кiруге жол берiлмейдi. Автомашиналардың кемiнде 5 метр, ал тракторлардың көрсетiлген ғимараттардан, маялардан және шохалардан кемiнде 10 метр қашықтықта тоқтау көзделеді;

3) илеу-түту цехында пешпен жылыту жүйесiн орнатуға жол берiлмейдi.

1030. Зығыр өңдеу пунктінің аумағына кiретiн автомобильдер, тракторлар және басқа да өзi жүретiн машиналар жарамды ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады.

1031. Маяларға (шохаларға) жақындағанда көлiк құралдары қозғалтқыштың шығу жүйелерiнен пайдаланылған газдардың шығу бағытына қарама қарсы жағымен көзделеді.

1032. Зығыр өңдеу бекетiнiң аумағында темекi шегуге арналған орындар өндiрiстiк ғимараттар мен дайын өнiмдi жинап қою орындарынан кемінде 30 метр қашықтықта орналастырылады.

1033. Зығырды алғашқы өңдеу ғимараттарының төбелерi өртенбейтiн етiп көзделеді.

1034. Зығыр сабанын табиғи түрде кептiру арнайы бөлiнген учаскелерде жүргiзiледi.

Зығыр сабанын жасанды түрде кептiру тек арнайы кептiргiштерде, ригаларда (дегдiтпелерде) ғана жүргiзiледi.

1035. Өндiрiстiк ғимараттарда орналастырылған кептiргiштер басқа үй-жайлардан 1-үлгідегі өртке қарсы бөгеттермен бөлiнедi.

Кептiргiштер мен кептiргiш камералардың бөлек тұрған ғимараттарының жанғыш конструкциялары екi жағынан сыланады.

1036. Зығыр сабанын кептiруге тұрақты кептiргiштер тек мынадай:

1) пеш оттығы мен циклонның күмбездерi және iшкi беттерi күйдiрiлген кiрпiштен орындалған, ал сыртқы жағынан пеш сыланып, әкпен ағартылған;

2) ауа арналары сыртқы жағынан жанбайтын 50 миллиметр жылу қабатымен қорғалған, ал қосылған жерлерiнде жанбайтын төсемдер орнатылған;

3) желдеткiштiң сыртына жылу тасығыштың температурасын бақылау металл термометр арқылы жүзеге асырылған;

4) жер астындағы таратқыш каналдың басында ұшқын сөндіргіш орнатылған;

5) каналдың қабырғалары кiрпiштен орындалған, үстiнен темiр бетонды плиталармен және басқа да өртенбейтiн құрылғылармен жабылған;

6) түтiн құбыры өтетiн жерде шатырдың торлауы арқылы кемiнде 50 сантиметр көлемдi өңдеу орнатылған жағдайларда ғана қолданылады.

1037. Зығыр сабанын кептiруге арналған ригаларда орнатылатын пештердiң құрылымы үй-жайдың iшiне ұшқын түсу ықтималын болдырмайтындай етіп орындалады.

Ригалар мен кептiргiштерде пештердiң үстiне зығыр төсеу үшiн жел тартқыш орнатуға рұқсат берiлмейдi. Пештен жанғыш құрылғыларға дейiнгi қашықтық кемінде 1 метр болуы тиiс. Пеш жағынан жел тартқыштардың биiктiгi жабынға дейiн қоршалады.

1038. Кептiргiштер мен ригаларда:

1) зығыр сабанын кептiргенде жылу тасығыштың температурасы 80^оС аспауы, ал бастиектерiн кептiргенде - 50^оC аспауы тиiс;

2) пештiң оттығында отынның толық жануы қамтамасыз етiлуi тиiс, ал түтiн газдарында ұшқындар және отынның жанып кетпеген бөлшектерi болмауы тиiс;

3) желдеткiш от жағу басталғаннан кейiн бiр сағат өткенше сөндірілмейді. Кептiргiш камераларында түтiн белгiлерi бар жылу тасығыштың болуына жол беруге болмайды;

4) кептiргiштiң бiр ауысымдық жұмысынан кейiн от жағу кеңiстiгiн, тұнба камераларын, ұшқын сөндіргіш циклондардан және араластыру камераларын күлден тазарту қажет. Түтiн құбырларын кептiргiш жұмыс iстегеннен 10 күннен кейiн тазарту керек;

5) жаңа зығыр сабанын кептiруге жүктер алдында арнашықтар мен кептiргiш камераларды үнемi iшiне түскен зығыр сабанынан және әртүрлi қалдықтардан тазарту керек. Зығыр сабаны және химиялық талшықтар қорын кептiргiш үй-жайында сақтауға жол берiлмейдi;

6) зығыр сабаны ригаға жүктегеннен кейiн түсiп қалған және жел тартқыштардан салбырап тұрған өсiмдiк сабақтарын жинап, пештi, қабырғаларды, едендi зығыр сабанынан мұқият тазарту керек. Зығыр сабанын кептiргiш ғимаратына тақап жинауға жол берiлмейдi.

1039. Илеу-түту агрегаты тұратын үй-жайдың желдеткiшi болуы тиiс, ал түту агрегатының әрқайсысына шатыр орнатылуы тиiс. Станоктарды барлық жағынан үй-жайда шанның таралуына жол бермейтiн алмалы-салмалы және қайырмалы қалқандармен жабу керек.

1040. Желдеткiш құбырлары желдеткiштердiң алдында және олардан кейiн орнатылатын ысырмалармен (шиберлермен) жабдықталады. Оларға еркiн өтетiн жол қамтамасыз етiлуi тиiс.

1041. Өндiрiстiк үй-жайдағы зығыр сабаны санын ауысымдық қажеттiлiктен арттыруға жол берiлмейдi. Ол машиналардан кемiнде 3 метр алшақ қатарлап жиналады.

Дайын өнiм үй-жайлардан қоймаға бiр ауысымда 2 реттен сиретпей жиналады.

1042. Күн сайын жұмыс аяқталғаннан кейiн илеу-түту цехы талшықтан, шаңнан және тал жiптерден мұқият тазартылады. Станоктар, қабырғалар және цех жабындысының iшкi беттерi торланады, ал талшық жинағыштар тазартылады.

1043. Темекi кептiргiштердегi сөрелер мен этажеркалар өртенбейтiн материалдардан көзделеді. Қыздыру құбырларының үстiндегi отты кептiргiштерде оларға темекi түсуден қорғайтын металдан жасалған күнқағар орнатылады.

Темекi сарайлары мен кептiргiштердiң сыртқы жарық беру прожекторларының тiреуiштерi үй-жайлардан тыс орнатылады.

Мақта шикізатын жинау, тасымалдау, кептiру, сақтау және
алғашқы өңдеу тәртiбi

1044. Мақта жинау науқаны басталғанға дейiн оған қатысты барлық тұлғалар өртке қарсы нұсқаулықтан өтуi керек, ал мақта жинау машиналары, тракторлар, мақта тасуға арналған автомобильдер алғашқы өрт сөндiру құралдарымен (мақта жинау машиналары – екi өрт сөндiргiшпен, екi найза күрекпен, өлшемi 2х2 метр бiр киiзбен, тракторлар мен автомобильдер – бiр өрт сөндiргiшпен, бiр найза күрекпен) жарақталып, жарамды ұшқын сөндіргіштермен жабдықталуы және реттелген тамақтану, тұтандыру мен майлау жүйесi көзделеді.

Гидравликалық жүйеден май, отын және эмульсия аққан кезде, сондай-ақ ұшқын сөндіргіштер болмаса, ауыл шаруашылығы машиналары мақта жинауға және тасымалдауға жiберiлмейдi.

1045. Мақта шикізатын пiспес бұрын олардың ормандарға, далаларға, тоғай алқаптарына, автомобиль және темiржол жолдарына iргелес жерлердегi егiстiктері енi кемiнде 4 метр жолақтармен жыртылады және шабылады.

1046. Мақта жинау кезiнде:

1) мақта егiстiгiнде темекi шегуге және ашық отты пайдалануға;

2) бункерiне өңделмеген мақта толтырылған мақта жинайтын машинаны егiстiкте қалдыруға, отын құюға;

3) гидравликалық жүйесі мен электр жабдығы ақаулы мақта жинайтын машиналарды пайдалануға;

4) мақта кептiруге арналған алаңдарда мақта жинайтын машиналардың тұруына жол берiлмейдi.

1047. Өңделмеген мақтаны ыдыссыз тасымалдау кезiнде брезентпен жабу қажет. Автомашина шанағының немесе тiркеменiң еденiнде саңылаулардың болуына жол берiлмейдi.

1048. Тракторлардың, автомобильдердiң, мақта жинайтын машиналардың тұрағы, оларды майлау және жанармай толтыру өңделмеген мақтаны табиғи кептiруге арналған алаңдардан кемiнде 50 метр қашықтықта жүргiзiледi.

1049. Мақта шикізатын табиғи кептiруге арналған алаңдар тұрғын үйлерден, қоғамдық ғимараттардан, жөндеу шеберханаларынан кемiнде 150 метр, ал жоғары вольтты және төменгi вольтты электр беру желiлерiнің тiреу биiктiгiнен кемінде 1,5 метр алшақ орналастырылады.

1050. Мақта шикізатын табиғи кептiруге арналған алаңдар сыртқы өрт сөндiру мақсаттары үшiн кемiнде 50 текше метр есептiк мөлшермен қамтамасыз етiледі.

1051. Мақта шикізатын табиғи кептiруге арналған алаңдар асфальтталған немесе қалыңдығы кемiнде 5 сантиметр сазды топырақпен тегiстелген болуы керек. Мақтаны жолдың жүретiн бөлiгiнде кептiруге болмайды.

1052. Технологиялық жабдықтан тозаңның бөлiнуiне жол бермеудi қамтамасыз ететiн құрылғылар (герметизациялау тораптары, жергiлiктi сорғылар) жарамды күйде ұсталады.

1053. Жабдық пен құрылыс құрылымдарына қонған мақта тозаңын, сондай-ақ жиналған, өңделмеген мақтаны қонған тозаңнан қажеттiлiгiнше, бiрақ ауысымына кемiнде бiр рет тазалап тұру керек.

1054. Тастарды, металды және басқа да бөгде заттарды ұстап қалуды қамтамасыз ететiн құрылғылар жарамды күйде ұсталады.

1055. Агрегаттарды олар авариялық тоқтағаннан кейiн тек ақаулықтарды жойғанда ғана iске қосуға болады.

1056. Таспалы транспортерлердiң иiндi бiлiктерi мен сына белдiктi бергiштер айналатын бөлшектерге мақтаның түсуiн болдырмайтын жарамды қаптамалармен жабылуы тиiс.

1057. Мақта жинайтын машиналардың бiлiктерiнiң жылжымалы құрамдары мен мойындарын мақта тозаңы мен талшықтарынан тазарту қажет. Тазалау мерзiмдiлiгi ауыл шаруашылығы кәсiпорнының басшысы бекiткен нұсқаумен белгiленедi.

1058. Элеваторларда сатылары бар тұрақты алаңдар болуы керек. Алаң төменнен жоғары қарай 0,1 метр биiктiкте кемiнде 0,9 метр болатын тұтас жапсырмалы сүйенiшпен қоршалады.

1059. Элеватор жетегiнде таспа үзiлген жағдайда, жарамды автоматты қорғағышының ақаулығының болуына, сондай-ақ жұмыс органдарының элеватор қорабының қабырғасына тиiп тұруына жол берiлмейдi.

1060. Элеватордың қаптамасы мықты тиектерi мен тұтас периметрi бойынша жабынның тығыздығын (герметикалығын) қамтамасыз ететiн жеңiл ашылатын люктермен жабдықталады.

1061. Транспортерлер төменгi таспадан өңделмеген мақтаны шығаруға арналған жарамды арнайы қондырғымен жабдықталуы керек.

1062. Таспалы транспортерлердi (ауыстырып тиегiштердi) ауыстыру электр қорегi ажыратылған кезде жүзеге асырылады.

1063. Пневмокөлiк жүйесiне кiретiн аппараттар мен машиналардың жерге тұйықтағышы жарамды күйде ұсталады. Өңделмеген мақтаны желдеткiш арқылы механикалық түрде қайта өңдеуге жол берiлмейдi.

1064. Топтағы бунттардың саны бiр бунтқа алаң мөлшерi 65х14 метр болғанда екеуден, алаң мөлшерi 25х14 метр болғанда төртеуден немесе бiр бунтқа алаң мөлшерi 25х11 метр болғанда алтаудан артық болуына жол берiлмейдi. Бұл ретте бунттың биiктiгi 8 метрден аспауы қажет.

1065. Топтағы бунттар арасындағы өртке қарсы бөлiктер кемiнде 1,5 метр, бунттардың топтары арасында кемiнде 30 метр болуы керек.

1066. Бунттарды бөлшектеу кезiнде машиналар, тетiктер мен мақта тасығыш автопойыздар 30 метр аралықта орнатылады.

1067. Бунт бөлшектегiш қозғалған кезде ток өткiзу кабелiн басып өтуге болмайды.

1068. Машиналар мен агрегаттарда болған ақауды қалпына келтiру олар өшiрілiп, бунттан кемiнде 5 метр қашықтыққа апарылғаннан кейін ғана жүзеге асырылады.

1069. Кескiш құралдардың ұштары ұшқын қауiпсiз етiп жасалады.

1070. Кескiш құралдардың ұштарын жабық қойманың металл (бетон) құрылысына тигiзбес үшiн жебенiң төмен, жоғары түсiп тұруын шектейтiн қондырғылар орнатылады.

1071. Кептiру қондырғысын пайдалану кезiнде:

1) жылумен жабдықтау (жылу генераторлары) құралдарының жарамдылығы;

2) бақылау-өлшеу аспаптарының жылу өткiзу қондырғыларында қауiпсiздiк автоматикасының үздiксiз жұмыс iстеуi;

3) шнек тоқтаған кезде барабан жетегiн өшiрудi қамтамасыз ететiн барабан мен шнектiң электр қозғалтқышының жұмысының бұғаттау;

4) кептiру камерасы мен қоректендiргiш есiктерiнiң герметикалығы;

5) барабан мен шнек секциясын өңделмеген мақтадан жүйелi тазалау қамтамасыз етiледi.

1072. Мақта шикізатын кептiру үшiн қолданылатын жылу өндiргiш қондырғылар жанбайтын құрылымдардан жасалған оқшау үй-жайларда орнатылады.

1073. Кептiретiн қондырғының жұмысы үнемі бақыланады. Шығу жолындағы өңделмеген мақтаның температурасы 70^оС аспауы қажет. Кептiру барабанынан сарғайған өңделмеген мақта шыққанда, мақта шикізаты мен жылу тасығышты дереу тоқтатып, тетiктердiң жұмысын тоқтату қажет, ал кептiру барабанынан келiп түсетiн мақта жанған жағдайда кептiргiштi дереу тоқтатып, бықсыған мақтаны сөндiрiп, алып тастау керек.

Кептiргiштiң жұмысын мұқият тексергеннен және мақтаның қызу немесе жану себебiн анықтағаннан кейiн ғана қайта бастауға болады.

1074. Мақта шикізаты тазалағышты орнынан аустырған кезде шыбықтар арасындағы саңылаулар ауысып кетпес үшiн және перфорир тордың үстiне қоқыс қоспалары толып қалмас үшiн жел тартқыш тордың жай-күйі қадағаланады.

Жел тартқышты тазалау мен талшық тазалағыштардың тiреуiш камерасындағы кенжарды қалпына келтiрудi ағаш заттармен (таяқшамен) ғана орындалады.

1075. Мақта талшығын тек бумамен ғана сақтауға рұқсат етiледi. Барлық сынған бумалар әр ауысым соңында (бумалап) қайта өңделедi.

1076. Мақта талшығы бумасын ашық алаңдарда қатарлап сақтау кезiнде мақтаның стандартты қатарының өлшемi: ұзындығы 22 метрден, енi 11 метрден, биiктiгi 8 метрден аспайтындай етіп орындалады.

Қатарлардың мөлшерi қысқарғанда көршiлес қатарлар арасындағы бөлiктер қарама-қарсы жатқан қатарлардың жартысынан кем болуына жол берiлмейдi, бiрақ ең жоғарғы қатардың екi есе биiктiгiнен кем болмауы тиiс.

1077. Ашық алаңдарда жиналған барлық мақта талшығының қатары брезентпен жабылады.

1078. Талшықты мақта бумасы шатырдың астына енi кемiнде 2 метр көлденең өту жолдарын қалдыра отырып жиналады: еденнің ауданы 300-ден бастап 600 шаршы метрге дейін болғанда – бір өту жолы; еденнің ауданы 1200 шаршы метр болғанда – екі өту жолы; еденнің ауданы 1800 шаршы метр болғанда – төрт өту жолы; тең қашықтық сайын. Биік болғанда мақта талшығы жоғарғы жағынан бастап жабынның қоршауына немесе фермалардың төменгі белдігіне дейінгі қашықтық кемінде 1 метр болатындай етіп жиналады.

1079. Жабық қоймаларда мақта талшығы бумасының енi кемiнде 2 метр бiр бойлық өту жолын және енi дәл сондай көлденең өту жолдарын әрбiр есiкке қарама-қарсы қалдыра отырып, тауар орындарында орналастырылады. Периметрi бойынша қабырға бойымен енi кемiнде 1 метр өтетін жол қалдыру қажет.

Қойма үй-жайларының iшiнде қандай да бiр қалқалар мен шағын кеңселердi орналастыруға болмайды.

1080. Жабық қоймалардағы және бастырмалардың астындағы едендер, сондай-ақ ашық алаңдардағы қатарлардың негiзi жанбайтын материалдардан жасалады.

1081. Автомашиналар мен тракторлар жабық қоймаларға, бастырмаларға және мақта талшығы қатарларына пайдаланылған газ шығару құбырлары мiндеттi түрде ұшқын сөндіргішпен жабдықталған жағдайда бәсеңдеткiштiң пайдаланылған газ шығару құбырына қарама-қарсы жағымен келу қажет.

Барлық жағдайда автомашиналардың, мотовоздардың, автодрезиналардың, автокрандар мен мотоциклдердiң бастырмалар мен мақта талшығы қатарларына 3 метрден жақын баруға рұқсат етiлмейдi.

1082. Мақта зауыттары мен мақта бекеттерiнде 2400 тоннадан артық өңделмеген мақтаны сақтау кезiнде жоғары қысымды өртке қарсы су құбыры көзделеді.

1083. Мақта зауыттары мен мақта бекеттерiнде 2400 тоннаға дейiн өңделмеген мақтаны сақтау кезiнде өрт сөндiру жұмыстарын су айдындарынан жүзеге асыруға болады.

1084. Мақта тазалайтын зауыттарда, мақта дайындаушы бекеттерде өрт сөндiру бөлiмшелерi күзететiн жақын маңдағы қаламен немесе аудан орталығымен телефон байланысы болуы қажет.

Ат қоралардың үй-жайларын ұстау және мал азығын сақтау тәртiбi

1085. Ат қоралардың үй-жайлары екi және одан астам дербес қақпамен жабдықталады, олардың алдынан табалдырықтарды, сатыларды, қақпа асты саңылауын орнатуға жол берiлмейдi. Жылқыларды шығаруға арналған үй-жайлардың барлық қақпалары мен есiктерiнiң тек сыртқа қарай ашылуы көзделеді. Қақпаны тек жеңiл ашылатын тиектермен ғана жабуға рұқсат етiледi. Жылдың қысқы мезгiлiнде ат қоралардың қақпалары мен есiктерiнiң алды қардан жүйелi түрде тазартылып тұрады.

1086. Ат қоралардың үй-жайларында өрт болған жағдайда жылқыларды жылқы тұратын орындардан бiр мезгiлде босатып шығаруға мүмкiндiк беретiн құрылғылар көзделеді.

1087. Ат қоралардың үй-жайлары тiзгiндермен, жүгендермен, жапқыштармен және жануарларды шығару мен байлау үшiн қажеттi басқа да құрал-саймандармен қамтамасыз етiледi.

1088. Жануарларға жем дайындауға арналған үй-жайлар ат қоралардың басқа үй-жайларынан отқа төзiмдiлiк шегi кемінде Е1-45, жанбайтын материалдардан жасалған құрылымдармен (қабырғалармен және қалқалармен) бөлiнедi.

1089. Ат қораларда электр желiлерi оқшаулағыштарға, арқандарға, болат құбырларға немесе кәбілдерге ашық төселедi. Тек тозаң-су өткiзбейтiн немесе ылғал өткiзбейтiн электр шырақтарын ғана пайдалануға жол берiледi.

Бөлу қалқандары, ажыратқыштар, сақтандырғыштар тамбурларда немесе ат қоралардың сыртқы қабырғаларында жанбайтын материалдардан жасалған шкафтарда орналастырылады.

1090. Ат қорада тәулiктiк жемшөп қоры бар жемшөп орнын, сондай-ақ төсемдердi сақтауға арналған үй-жайларды орнатуға болады.

Жемшөптiң негiзгi қорлары арнайы қойма үй-жайларында сақталады.

1091. Жемшөп үй-жайы, сондай-ақ төсемдердi сақтауға арналған үй-жай басқа үй-жайлардан өртке қарсы қалқалармен және жабындармен бөлiнедi және сыртқа шығатын жолы бөлек қамтамасыз етiледi.

1092. Ат қоралардан жылқыларды ойдағыдай эвакуациялау үшiн өрт болған жағдайда жануарларды эвакуациялау жоспары жасалады.

1093. Ат қораларда электр желiлерiн пайдалану кезiнде:

1) электр желiлерiн жануарлар тұратын орындардың үстiнен орналастыруға;

2) электр желiлерiнiң астынан шөп, сабан жинауға;

3) электр желiлерi мен кәбілдерiн ат қоралардың үй-жайлары арқылы транзитпен төсеуге;

4) қуаты осы шырақ түрi үшiн шектi рұқсат етiлгеннен артық болатын лампаларды пайдалануға;

5) шырақтарды тiкелей желiлерге iлуге жол берiлмейдi.

1094. Ат қоралардың үй-жайларында:

1) шеберханалар, қоймалар, автокөлiк тұрақтарын орналастыруға, сондай-ақ жануарларға қызмет көрсетумен байланысты емес қандай да бiр жұмыс жүргiзуге;

2) осы үй-жайларға iштен жану қозғалтқыштары бар, пайдаланылған газ шығатын құбырлары ұшқын сөндіргіштермен жабдықталмаған көлiк құралдарын өткізуге;

3) қақпаларда олардың автоматты түрде ашылуы үшiн серiппелер мен блоктар орнатуға;

4) үй-жайларды жарықтандыру үшiн керосин лампаларын, шырақтарды және ақаулы электр фонарьларын қолдануға;

5) уақытша пештердi орнатуға;

6) тамбурлар мен өту жолдарында, ат қора шатырларында шөп, жемшөп, төсем сақтауға;

7) темекi шегуге және ашық отты пайдалануға жол берiлмейдi.

9. Көлiк объектiлерiн ұстау тәртiбi
Автомобиль көлiгiн ұстау тәртiбi
Гараждар мен ашық тұрақтарды ұстау тәртiбi

1095. Жапсарлас және қосалқы үй-жайлар арқылы инженерлiк коммуникациялар (су құбырын және жылумен қамтамасыз етудi қоспағанда) транзитпен төселген жағдайда, жылжымалы құрамды сақтау отқа төзiмдiлiк шегi Е1 -150 бiтеу құрылыс конструкцияларында орындалады.

1096. Ашық тұрақ аумақтарында көлiк құралдарын шағын жөндеу мен оларға ағымдық техникалық қызмет көрсету бетi қатты алаңшаларда жүзеге асырылады.

1097. Көлiк құралдарын шағын жөндеу мен оларға ағымдық қызмет көрсетуді жүзеге асыруға арналған әрбiр алаңшада "Өрт қауiпсiздiгiне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентiнiң 17-қосымшасына сәйкес өртке қарсы құрал-сайман жиынтығы бар өрт сөндiру қалқаны орнатылады.

1098. Көлiк құралдары ашық сақталатын гараждардың үй-жайлары мен алаңшаларына өрт немесе басқа да төтенше жағдайлар болған кезде көшiруге кедергi жасауы мүмкiн заттар мен жабдықтарды үйіп қоюға жол берiлмейдi.

1098-1. Гараждар, бокстар және көлік құралдарын (жеке құралдардан басқа) ашық сақтау алаңшалары автотехниканы орналастыру схемаларымен жарақталады.

Ескерту. Ереже 1098-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1099. Көлiк құралдары ашық сақталатын гараждардың үй-жайлары мен алаңшалары таза ұсталады. Төгiлген жанар-жағармай материалдарына құм себілiп, дереу жиналады.

1099-1. Сығымдалған табиғи газбен және сұйытылған мұнай газымен жұмыс істейтін қозғалтқыштары бар автомобильдерді басқа мақсаттағы ғимараттарға кіріктірілген және оларға жапсарлас, сондай-ақ жер деңгейінен төмен орналасқан жабық типтегі автотұрақтарға қоюға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 1099-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1099-2. Паркингтерде (жабық үлгідегі автотұрақтарда) үй-жайларды 1-типтік тұйық өртке қарсы қалқалармен бөлген жағдайда өзге функционалдық мақсаттағы үй-жайларды (автожуу орындарынан, шаруашылық қоймаларынан, клиенттердің багажына арналған қоймалардан басқа) орнатуға және/немесе орналастыруға жол беріледі.

Жарылыс қаупі бар заттар мен материалдарды, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, майларды, жанғыш газдары бар баллондарды, қысымдағы баллондарды шаруашылық қоймаларында және клиенттердің багажына арналған қоймаларда сақтауға жол берілмейді.

Ескерту. Ереже 1099-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1100. Көп пәтерлi тұрғын ғимараттарға, қоғамдық ғимараттарға қоса салынған гараж тұрақтарының үй-жайларында көлiктiк құралдарға құрастырылған бактардағы отынды қоспағанда, жанар-жағармайды сақтауға жол берiлмейдi. Кейбiр гараждарда бензин және дизельдi отын – 20 килограмм, майлар – 5 килограмнан аспайтын жанар-жағармайдың қосымша мөлшерiн сақтауға жол берiледi. Бензин, дизельдi отын және майлардың аталған көлемiн металдан жасалған тығыз жабылатын ыдыста ғана сақтауға жол берiледi.

1101. Гараждар мен ашық тұрақтарды олардың тікелей мақсаттарынан тыс (жанғыш материалдарды, газ баллондарын жинау, жөндеу шеберханаларын, сырлау камералары және басқаларын орнату) пайдалануға жол берілмейді.

1102. Автомобильдердi сақтау үй-жайларын жылыту ауа ағынының желдеткiшi бар сумен немесе ауамен жылытылатын болып көзделуi тиiс. Гараждардың күзет үй-жайларында бетi тегiс зауытта дайындалған жергiлiктi жылыту құралдарын пайдалануға жол берiледi. Бұл ретте бетiнiң температурасы 100^оC асуы мүмкiн жылыту құралдары жанбайтын материалдардан жасалған экрандармен қоршалады.

1103. Көлік сақталатын үй-жайларда, шатыр астында және ашық алаңшаларда:

1) көлiк құралдарын орналастыру жоспарының нормасынан асып кететін көлік құралдарын орнатуға, автомобильдер арасындағы қашықтықты төмендетуге; олардың және ғимараттардың (құрылыстардың) арасындағы қашықтықты азайтуға;

2) шығу қақпалары мен өту жолдарына заттарды үйіп қоюға; ұста, термиялық, дәнекерлеу, сырлау және ағашпен өңдеу жұмыстарын жүргiзуге, сондай-ақ тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды қолданып бөлшектердi шаюға;

3) көлiк құралдарын отын бактарынан, отын өткiзгiштерi мен карбюраторлардан ағу болғанда, сондай-ақ электр жабдығы бұзылған жағдайда отын бактарының қылталарын ашық қалдыруға;

4) көлiк құралдарына жанар-жағар майларын құюға, сондай-ақ оларды кәрізге немесе жақын аумаққа төгуге. Пайдаланылған жанар-жағармай материалдарын, сүзгiлердi, ескi-құсқы нәрселер және басқа да материалдар жинауды жанбайтын материалдардан жасалған, жабылатын қақпақтармен жабдықталған сыйымдылықтарға қарастыру керек;

5) аккумуляторларды тікелей көлiк құралдарында, сондай-ақ осы мақсатқа икемделмеген үй-жайларда оталдыруға;

6) қозғалтқыштарды ашық отпен жылытуға (алау, шырақтар, дәнекерлеу шамдары), жарықтандыру үшiн ашық от көздерiн пайдалануға;

7) жалпы тұрақтарда тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, сондай-ақ жанғыш газдарды тасымалдау үшiн көлiк құралдарын пайдалануға;

8) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың сыйымдылықтарын сақтауға;

9) көлiк құралдарын сырлауға, бөлшектерiн тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтармен жууға;

10) қозғалтқыштарын жылытуға, ашық отты қолданып, жөндеу жұмыстарын жүргiзуге (шырақтар, дәнекерлеу шамдары және басқа да от көздерi), сондай-ақ жөндеу және басқа да жұмыстар жүргiзілген кезде жарықтандыру үшiн ашық от көздерiн пайдалануға жол берiлмейдi.

1104. Газ тәрiздi отынмен жұмыс iстейтiн көлiк құралдарын пайдалану кезiнде:

1) газды қоректену жүйесi техникалық бұзылған (герметикалық емес) көлiк құралдарын жабық үй-жайға тұраққа қоюға жол берiлмейдi;

2) көлiк құралын түнгi немесе ұзақ тұраққа қойған кезде шығын вентильдерiн жабу, магистральды газ құбырындағы барлық газды шығару қажет, одан кейiн iске қосуды өшiрiп, магистральды вентильдi жауып, аккумулятордағы "масса" ажыратылады;

3) жабық үй-жайда көлiк құралының "өзiндiк жүру" қозғалысы тек сұйық отында жүзеге асырылады (бензин, дизельдi отын);

4) көлiк құралдарын сақтауға арналған үй-жайларда сұйытылған көмiрсутектi газды (бұдан әрі – СКГ) айдауды жүзеге асыруға жол берiлмейдi;

5) үй-жайлардан көлiк құралдары шығарылғаннан кейiн олар мұқият желдетiледi;

6) қысқы уақытта көлiк құралдарын гараждан тыс сақтаған кезде және температура төмен болған жағдайда қозғалтқышты алдын ала жылыту және газ коммуникацияларында мұздың пайда болуын жою ыстық сумен, бумен немесе ыстық ауамен жүргiзiледi;

7) қысымды бақылаумен, газды өндiрумен, қозғалтқышты жылытумен, карбюратор қоспалауыштарға әртүрлi отын түрлерiне ауыстырып қосу және газ жеткiзумен байланысты жүйелер дұрыс жағдайда ұсталады. СКГ бар баллондардағы сақтандырғыш клапандар, сондай-ақ отын жеткiзiлуiн бұғаттауды қамтамасыз ететiн электрлiк магниттi клапандар дұрыс жағдайда пайдаланылады. Баллондарды куәландыру екi жылда кемінде бiр рет жүргiзiледi;

8) СКГ жабық гараж тұрақтарда және басқа да iшiндегi температурасы 25^о C асатын, жылытуы бар үй-жайларда қолдануға және сақтауға жол берілмейді;

9) қозғалтқышты iске қосуды тек отынның бiр түрiнде – газ немесе бензинде ғана жүзеге асыруға жол берiледi.

1105. Көлiк құралдарын (жеке көлiк түрлерiнен басқа) сақтайтын ашық алаңдар мен тұрақтарға арналған ғимараттар әрбiр 10 көлiкке бiреуден келетiн сүйреткiш арқандармен (штангалармен) жабдықталады.

1106. Жеке қолданыстағы гараждарда бұрын көрсетiлген талаптарға қосымша жиһаздарды, жанғыш материалдардан жасалған үй тұрмысындағы заттарды, сондай-ақ 20 литрден астам жанармай мен 5 литрден астам май қорларын сақтауға жол берiлмейдi.

1107. Автомобильдердi жөндеуге арналған үй-жайларда (газ автомобильдерiнде баллондар газбен толтырулы болғанда) жанармай толтырылған багы бар автомобильдерге және май толтырылған картерлерге жөндеу жұмыстарын жүргiзуге жол берiлмейдi. Жұмыс аяқталғаннан кейiн үй-жай мен байқау шұңқырларын май сiңген, сүртiлген материалдардан тазартылады.

Аккумулятор станцияларын ұстау тәртiбi

1108. Аккумулятор батареяларын зарядтау процесінде:

1) ұшқын болмас үшiн сымдардың батарея клеммасына берiк жалғануы тексерiледi;

2) батарея банкаларындағы тығындар ашық күйде ұсталады;

3) зарядтау тогын қосу мен зарядталған аккумуляторларды сақтауға ағынды сорғы желдеткiш жұмыс iстеп тұрғанда ғана рұқсат берiледi;

4) өткiзгiш жеке аккумуляторлардан зарядтау тогы өшiрулi тұрғанда ажыратылады;

5) зақымдалған өткiзгiштердi тез арада жаңасымен ауыстыру қажеттiгiнiң талаптары сақталады.

1109. Аккумулятор станцияларының зарядтау үй-жайларында дәнекерлеу жұмыстарын немесе дәнекерлеу шамын қолданылатын жұмыстар батарея зарядталып бiткеннен кейiн екi сағаттан соң және үй-жай мұқият желдетiлгеннен кейiн жүргiзiледi. Балқытып біріктіру немесе дәнекерлеу лампасымен жұмыс істеу кезінде үй-жайды үздіксіз желдету жүргізіледі. Дәнекерлеу орны үй-жайдың технологиялық жабдығынан отқа төзiмдi қалқандармен қоршалады.

1110. Аккумулятор станцияларының үй-жайларында:

1) темекi шегуге, от жағуға, электр қыздырғыш аспаптарын пайдалануға;

2) бiр ауысымдық қажеттiлiктен артық қышқылды, сiлтiнi немесе электролиттi сақтауға;

3) жұмыс орнында арнайы киiмдi және басқа да бөгде заттарды қалдыруға жол берiлмейдi.

Жуу және сырлау жұмыстарын жүргiзу тәртiбi

1111. Жуу және сырлау цехтары, учаскелер мен бөлiмшелер отқа төзiмдiлiгi II дәрежеден төмен емес арнайы жабдықталған бiр қабатты ғимараттарда орналастырылады, iшкi қабырғасында терезе ойығы болады және жапсарлас өндiрiстiк үй-жайлардан жанбайтын қабырғалармен бөлiнедi. Жуу және сырлау цехтарынан жапсарлас үй-жайларға шығу ауа екпiнiнiң түсуiн қамтамасыз ететiн шлюздiң тамбуры арқылы жүргiзiледi.

1112. Сырлау цехтарын ғимараттардың жоғарғы қабаттарында және сыртқы қабырғаға жақын орналасқан, бөлек оқшауланған үй-жайларда өртке қарсы қабырғалармен бөлiнген жапсарлас және баспалдақ алаңына шығатын жеке есiгi бар үй-жайларда орналастыруға болады.

1113. Жуу және сырлау үй-жайларын көп қабатты ғимараттардың жертөлелерiнде, астыңғы және бiрiншi қабаттарында орналастыруға жол берiлмейдi.

1114. Бояу дайындайтын бөлiмшелер сыртқы қабырғасында терезе ойығы жеке эвакуациялық шығу жолы бар және жапсарлас үй-жайлардан жанбайтын қабырғалармен оқшауланған үй-жайларда орналастырылады.

1115. Жуу және сырлау цехтарының, сондай-ақ бояу дайындайтын бөлiмшелердiң еденi жанбайтын, электр сымды, тұрақты және ұшқын шығармайтын, ерiтiндiлерге төзiмдi етiп орындалады.

1116. Жуу және сырлау цехтарының қабырғаларының үстiңгi қабаты кемiнде 2 метр және тазалануы оңай, жанбайтын материалдармен қапталған болуы қажет.

1117. Жуу және сырлау цехтарының, лакпен сырлау зертханаларының және бояу дайындайтын бөлiмшелердiң үй-жайлары дербес механикалық үрлеу-сору желдеткiшiмен және нүктелiк сору-бояу камераларымен, малу ванналарымен, құю қондырғыларымен, қолмен бояу бекеттерiмен, кептiру камераларымен жабдықталады. Көрсетілген үй-жайларда жарылыс қауiптi концентрациялардың пайда болуының алдын алуға арналған автоматты газ талдағыш орнатылады.

1118. Жуу және сырлау цехтарының және бояу дайындайтын бөлiмшелердiң жылу беру аспаптарының бетi тегiс болуы және 95^о С артық қыздырмау қажет, қырлы радиаторларды қолдануға жол берiлмейдi.

1119. Жуу және сырлау цехтарының, лакпен сырлау зертханаларының және бояу дайындайтын бөлiмшелердiң электр жабдықтары мен шырақтарын тек жарылыстан қорғалған күйде ғана пайдалануға жол берiледi.

Электрлiк iске қосатын қондырғылар, түймелi электр магниттiк жiбергiштер жуу және сырлау үй-жайларынан тыс орнатылады.

1120. Жуу және сырлау цехтарында гидравликалық iлмектi тұндырғыштармен немесе тұзақтармен жабдықталған өрт қауiпсiздiгi кәрізі көзделеді. Соңғысы жүйелi түрде бояу қалдықтарынан тазаланып тұрады.

1121. Жуу және сырлау цехтары мен бояу дайындайтын бөлiмшелердiң жылжымалы технологиялық құралдары (сатылар, басқыштар, тақтайлар, арбалар) соққы және үйкелiс кезiнде ұшқын шығудың алдын алатын қорғаныс қондырғысымен жабдықталады.

1120. Жуу және сырлау цехтарының және бояу дайындайтын бөлiмшелердiң және лакпен бояу зертханаларының үй-жайлары үнемi таза әрi реттелген күйде ұсталады. Үй-жайларды, жабдық пен жұмыс орындарын жинау ауысымына кемiнде бiр рет ылғалды тәсiлмен жүргiзiледi.

Төгiлген лак, бояу материалдары және ерiткiштер ағаш үгiндiсi мен судың көмегiмен дереу жинап алынады.

Едендер мен қабырғаларды, құралдарды жуу техникалық өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн сұйықтықтармен жүзеге асырылады. Бұл мақсатта өрт қаупi бар органикалық ерiткiштердi пайдалануға жол берiлмейдi. Сүрту материалдары пайдаланылып болғаннан кейiн жабылатын арнайы металл жәшiктерге салынып, ауысым соңында белгiленген орынға шығарылады.

Лак, бояу материалдарынан босаған бос ыдыстар цехтан шығарылып, қақпағы тығыз жабылып, арнайы белгiленген алаңдарға жиналады.

1123. Жуу және сырлау үдерiсiнде статикалық электр зарядын сөндiру үшiн барлық техникалық жабдықтар, бояу бүрiккiштер, ерiткiштер мен лак, бояуларға арналған құбырлар (иiлгiш шлангілер), сондай-ақ сырланатын және жуылатын жеке тораптар, бөлшектер мен басқа да бұйымдар сенімді түрде жерге тұйықталады.

Жерге тұйықталатын электрод кедергiсінің мәнi 10 Ом-нан аспайды.

1124. Жеке тораптар мен бөлшектердi және басқа да бұйымдарды жууға және майсыздандыруға пайдаланылатын органикалық, өрт қаупi бар ерiткiштерге статикаға қарсы қоспалар қосылады. Жуу мен майсыздандыруды жерге тұйықталатын нұсқаның сымымен жалғастырылған металл торға оралған мақта-мата майлықтармен жүргiзу ұсынылады.

1125. Адамдарда статикалық зарядтардың пайда болуының алдын алу және тоқтату үшiн:

1) жұмысшылар мен қызметшiлерге синтетикалық және жiбек маталардан киiм киюге, сондай-ақ жүзiктер мен бiлезiктер тағуға жол берiлмейдi;

2) цех алаңдары мен жабдықтарда жерге тұйықталған аймақ қабаттарының қондырғысы көзделеді;

3) есiк тұтқалары, баспалдақ ағаштары, құралдардың саптары жерге тұйықталады;

4) жұмысшылар ток өткiзгiш аяқ киiмдермен және статикаға қарсы бiлезiктермен қамтамасыз етiледi;

5) жұмысшылар (мүмкiндiгiнше жиiрек) өздерiнен статикалық электр зарядты жерге тұйықталған металл заттарға немесе жабдықтарға жалаңаш қолын тигiзу тәсiлiмен ауық-ауық, сондай-ақ өрт шығу қаупi бар органикалық ерiткiштер мен лак, бояулардың жанынан алыс жерлерде түсiрiп тұруға мiндеттеледi.

Метрополитендердi ұстау тәртiбi

1126. Әрбiр станцияда мыналар әзірленеді: жедел өрт сөндiру жоспары, өрт қауiпсiздiгi шаралары туралы талаптар, жолаушыларды эвакуациялау жоспары, түтiнденген немесе өрт болған жағдайда тоннель желдеткiшiнiң шахтасы жұмыс iстегенде метрополитен жұмыскерлерiнiң iс-қимыл жасау тәртiбi. Бұл құжаттар станция кезекшiсiнiң үй-жайында сақталады. Жедел өрт сөндiру жоспарының екiншi данасы кассада аға кассирде сақталады және өрт сөндiру басшысының бiрiншi талабы бойынша берiледi.

1127. Қолданыстағы тоннельдер мен станциялардың салынып жатқан және қайта жаңартылып жатқан объектiлерге қабысу орындары жұмыс жүргiзу басталғанға дейiн жанбайтын түтiн өткiзбейтiн қалқалармен қоршалады. Қолданыстағы метрополитен желiлерiне қабысу орындарында жұмысты ұйымдастыру кезiнде кезекшi персоналмен телефон байланысы орнатылады.

1128. Станция қабырғаларын, эвакуациялау жолдарының (дәлiздер, сатылы торлар, вестибюльдер, холлдар) төбелерiн қаптау үшiн, сондай-ақ жер асты үй-жайлары мен вестибюльдер қаптамасында жарнама орнату үшiн тек жанбайтын материалдарды ғана қолдануға болады.

1129. Метрополитендердiң жер асты кеңiстiгiнде орнатылатын көйлек iлетiн шкафтар тек жанбайтын материалдардан жасалады.

1130. Станцияның жер асты құрылыстарында әрқайсысының сыйымдылығы 5 литрден аспайтын газ бар екi баллонды арнайы бөлiнген орында сақтауға болады.

1131. Метрополитеннiң жер асты құрылыстарындағы отпен жүргізілетін жұмыстар қызметтер басшыларының өкiмi бойынша орындалатын авариялық сипаттағы жұмыстардан басқа, тек түнгi уақытта электр желiсiндегi кернеудi алғаннан кейiн жүргiзiледi.

1132. Қолданыстағы тоннельдерде газбен дәнекерлеу және электрмен дәнекерлеу жұмыстары жылжымалы көлiкте орнатылатын арнайы агрегаттардан ғана жүргiзiледi.

1133. Тоннельдерге жанар-жағармай материалдарын әкелу осы мақсатта жабдықталған мото рельс көлiгiнде арнайы тарату сыйымдылықтарында түнгi уақытта (метрополитенде жолаушылар болмағанда) жүзеге асырылады.

1134. Тоннельге жанар-жағармай материалдарын тасымалдау үшiн бейiмделген көлiк алғашқы өрт сөндiру құралдарымен жабдықталады.

1135. Станциялардың үй-жайлары мен кәбіл коллекторларындағы өртке қарсы режимдi тексеру үшiн станция кезекшiлерiнiң кабиналарында авариялық тақтада үй-жайдың нөмiрленуiне сәйкес таңбаланған кiлттерi болуы қажет. Осы үй-жайларды тексеру станция кезекшiсiнiң немесе қызмет өкiлiнiң қатысуымен өткiзiледi.

1136. Жер асты кеңiстiгiне орналастырылатын техникалық кабинеттердегi оқу сыныптарының сыйымдылығын 30 адамнан арттыруға жол берiлмейдi.

1137. Метрополитендердiң жер асты кеңiстiгiнде жөндеу жұмыстарын жүргiзу кезiнде металлды тақтайлар қолданылады.

1138. Қолданыстағы тоннельдерде:

1) газ генераторларымен жұмыс iстеуге;

2) шпалдарға, төсемдерге, сыналарға креозот сiңiруге, сондай-ақ битум қыздыруға жол берiлмейдi.

1139. Машина залдарының үй-жайларында, эскалаторлар мен бөлшектеу камераларында қосалқы бөлшектердi, майлау және өзге де материалдарды жинауға болмайды.

1140. Тоннельдерде кәбіл желiлерiн бояуды тек түнгi уақытта қызметтер басшыларының рұқсатымен және мемлекеттiк өрт бақылау органдарының келiсiмi бойынша жүзеге асыруға болады.

1141. Электр пойыздарының вагондары жарамды "жолаушы – машинист" байланысы құрылғысымен және алғашқы өрт сөндiру құралдарымен жабдықталады.

1142. Машинистердiң кабиналарына орнатылатын электр пештерi мықтап бекiтiлуi және дербес қорғағышпен қамтамасыз етiлуi тиiс. Пештерде және олардың қасында әртүрлi жанғыш материалдарды орналастыруға болмайды.

1143. Сауда дүңгiршектерiн станцияның жер үстi вестибюльдерi мен жол асты өткелдерiне ғана орнатуға болады. Дүңгiршектер жанбайтын материалдардан жасалуы қажет. Сауда дүңгiршектерi жолаушылардың жүрiс-тұрысына кедергi келтiрмейтiндей етiп орналастырылады.

1144. Дүңгiршектерге жылу беру үшiн май электр радиаторлары немесе жылытқыш электр панельдерi қолданылады.

1145. Дүңгiршектер алғашқы өрт сөндiру құралдарымен және тәулiк бойы жұмыс iстейтiн кезекшiсi бар үй-жайға белгi беретiн автоматты өрт дабылымен қамтамасыз етiледi.

1146. Мыналарға:

1) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, жанғыш газдарды, аэрозоль орамындағы тауарларды, пиротехникалық бұйымдарды және өзге де от қауiптi материалдарды сатуға және пайдалануға;

2) станциялардың үй-жайларында тауарды, орау материалдарын, сауда құрал-саймандарын сақтауға жол берiлмейдi.

Темiржол көлiгiн ұстау тәртiбi

1147. Қол жүктерiн сақтау камералары мен жүк бөлiмдерiндегi стеллаждар тек қана жанбайтын материалдардан жасалады. Антресольдер орнатуға жол берiлмейдi.

1148. Паровоз деполары мен локомотив (паровоз) қорларының базаларында:

1) отын бөлiмi жұмыс iстеп тұрған паровоздарды депоға қоюға, сондай-ақ оларды сорғы зонттарының шегiнен тыс жерде от алдыруға;

2) депо тұрағында және арнайы белгiленбеген орындарда пештiң оттығы мен күлiн тазалауға;

3) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары, қауiптi және басқа да жанғыш жүктерi бар жылжымалы құрамды белгiленген паровоз оттығын тазалау орнынан 50 метрден кем қашықтықта орналастыруға;

4) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар цистерналарды, сондай-ақ көрсетiлген сұйықтықтардан босаған ыдыстарды алдын ала булап алмай, депо тұрағында қоюға;

5) отын мен майды шелектерге, қаңылтыр табаларға және қосалқы сыйымдылықтарға тiкелей бокстарда (тұрақтарда) құюға;

6) технологиялық процестермен белгiленбеген орындарда тепловоздарға отын мен жанармай құюға;

7) отын бактарының ауыздарын ашық қалдыруға болмайды.

1149. Шлак жинайтын орларды жанғыш материалдарды сақтау қоймаларынан, сондай-ақ отқа төзiмдiлiгi IV, IVa және V дәрежелi ғимараттардан кемiнде 50 метр қашықтықта орналастыру керек. Пеш оттықтарын тазалау орындарындағы шлак пен от қалдықтары сумен өшiрiлiп, үнемi алынып тасталуы қажет.

1150. Локомотивтер (паровоздар) қорының базалары негiзгi жолдардан қашық орналастырылып, берiк қоршаумен және сыртқы жарықпен қамтамасыз етiледi.

1151. Жуу-булау станцияларына (бекеттерiне) бөлiнген алаңдар станциялардың үлгілік технологиялық процесінің талаптарына жауап беруi және темiржол жолдарынан, жақын орналасқан станциялық және тракциялық жолдардан кемiнде 30 метр, көршiлес темiржол ғимараттары мен құрылыстарынан кемiнде 50 метр қашықтықта орналасады.

Цистерналарды өңдеу жұмыстары жүргiзiлетiн аумақтардың алаңдарында топыраққа мұнай өнiмдерiнiң өтуiне жол бермейтiн қатты жабыны болады.

1152. Цистерналарды өңдеу орнына жеткiзу тек ұшқын сөндіргішпен жабдықталған тепловоздармен (мотовоздармен) атқарылады. Цистерналарды беру кезiнде кемiнде төрт білікті екi вагоннан қоршау қойылады. Тепловоздардың жуу орнына 20 метр жақын келуiне болмайды, ол әрi қарай жүруге тыйым салатын сигналмен белгiленедi.

1153. Жуу-булау станцияларына (пункттерінде) өңдеуге берiлетiн цистерналардың құю аспаптары, қалпақтар мен тиеуiш люктерiнiң қақпақтары жабық болады. Өңдеуден өткен цистерналар жарамды тиек арматураларымен жабдықталады.

1154. Цистерналардың құю аспаптарының клапандары толтыру жұмыстары жүргiзiлетiн жолдар мұнай өнiмдерiнiң қалдықтарын ұстап қалатын астаушалармен немесе басқа да құралдармен жабдықталады.

Тұндырғыштар мен құбыр желiлерiнiң люктерi мен бұрандалары үнемi қақпақтармен жабылады.

Клапандарға май құйғанда тек аккумуляторлық шамдар мен ұшқын шығармайтын аспаптар қолданылады.

1155. Темiржолдарды, эстакадаларды, құбырларды, резервуарларды, жанғыш газдары, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар цистерналарды ағызғанда және толтырғанда статикалық электрдi бұру үшiн сенiмдi жерге тұйықтағышпен қамтамасыз етiледi.

1156. Металл тасымал және жылжымалы сатылар мыс iлмекпен және жiктерiнiң астынан резеңке жастықшалармен жабдықталады.

1157. Қазандықтар мен цистерналардың iшiн аккумуляторлық фонарьлармен ғана жарықтандыруға болады. Фонарьды цистерналардан тыс iске қосу және ажырату қажет.

1158. Эстакадалар мен алаңдарды мұнай өнiмдерi қалдықтарынан тазартылады және ауысымында кемiнде бiр рет ыстық сумен жуылады.

1159. Жуу-булау станцияларының аумақтарында:

1) жарылыстан қорғалмаған фонарьларды, шамдар мен шырақтарды қолдануға;

2) қара металдан немесе соғылған кезде ұшқын шығаратын басқа материалдардан жасалған құрал-саймандарды пайдалануға;

3) темiржолдардың, ғимараттардың және құрылыстардың үстiнен әуе электр өткiзгiшiн өткiзуге;

4) цистерна қазандығы iшiнде жұмыс iстеген кезде болат пластинамен немесе шегемен шегеленген аяқ киiмдi пайдалануға;

5) тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар қалдықтарын сумен және конденсатпен бiрге жалпы кәріз желiсiне, ашық жыраларға, шұңқырларға, беткейлерге төгуге;

6) адамдардың цистернаға түсуi үшiн ауыспалы болат сатыларды, сондай-ақ болатпен шегеленген ағаш сатыларды қолдануға;

7) тексерiлген цистерна iшiнде және оның сыртында сүрту материалдарын қалдыруға;

8) локомотивтердiң тазалау депосы мен эстакада астына кiруiне жол берiлмейдi.

1160. Темiржолдарды бөлу жолақтары қу шыбықтардан, ағаш шабындылары мен бұталардан, ескi бөренелерден және өзге де жанғыш қоқыстардан таза ұсталады. Көрсетiлген материалдар бөлу жолағынан дер кезiнде шығарылады.

1161. Жолдарда төгiлген тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар құммен, топырақпен жабылып, бөлу жолағынан тыс шығарылады.

1162. Бөгендерде, станцияларда және буын жинақтау базаларында ағаштар мен қырлы бөренелердi уақытша сақтағанда қатарланып жиналады.

Қатарлар тұрған алаң мен аумақ кемiнде 3 қашықтықта құрғақ шөптен және басқа да жанғыш материалдардан тазартылып, айдалады немесе жыртылады.

1163. Шпалдар мен қырлы бөренелер жолға параллель, құрылыстар мен құрылымдардан кемiнде 30 метр қашықтықта, пойыздардың ұйымдасқан қозғалысы жолдарынан – 10 метр, өзге жолдардан – 6 метр және электр беру және байланыс желiлерi білігінен тiрек биіктігінің кемiнде бiр жарым биiктiгiнен төселуi мүмкiн. Шпал қатарлары арасындағы бөлiктер 1 метрден кем, ал қатарлардың әрбiр жұбы арасында кемiнде 20 метр етіп орындалады.

1164. Шөптi, сабан мен ағашты көпiрлерден, жол құрылыстарынан және пойыздардың ұйымдасқан қозғалысы жолдарынан, сондай-ақ электр беру және байланыс желiлерi сымдары астынан кемiнде 50 метр қашықтықта жинауға болмайды.

1165. Бөлу жолағында алау жағуға және шырпыларға, кесiлген материалдарды өртеуге, сондай-ақ қураған ағаштар мен бұталарды қалдыруға болмайды.

1166. Орман алқаптарында көпiрлер бөлу жолағының iшкi периметрi бойынша енi кемiнде 4 метр минералды жолақпен айналдыра жиектеледi.

1167. Көпiр астындағы жер учаскелерi 50 метр радиуста құрғақ шөптен, бұтадан, шыбықтан, жанғыш қоқыстан тазартылады.

1168. Темiржол үстiнен орналасқан ағаш өтпе жолдар төменгi жағынан енi кемiнде 4 метр екi жағынан 0,3 метр төмен түсiрiлген ернеуi бар болат қаңылтырмен қапталады.

1169. Өзендер қатқанда барлық ағаш төсенiшi бар ағаш және металл көпiрлерде өрт сөндiру мақсатында қатпайтын ойықтар мен оларға өту жолдары орнатылады. Ойық жасалған жер көрсеткiшпен белгiленедi.

1170. Барлық көпiрлер мен өтпе жолдарда:

1) олардың астынан немесе олардың жанында материал қоймаларын, кемелер, салдар, баржалар мен қайықтар үшiн тұрақтар орнатуға;

2) керосин фонарьлары мен бензомоторлы агрегаттардың бактарын толтыруға;

3) аралық құрылыстар мен басқа да құрылымдарды мұнай өнiмдерiн тазартпай ұстауға;

4) көпiрлердiң астында құрғақ шөптi жағуға, сондай-ақ бұта мен басқа да жанғыш материалды өртеуге болмайды.

1171. Жол машиналары станциялары вагондарының тұруына арналған темiржол жолдары өрт болған жағдайда жылжымалы құрамды алып шығуды және бөлiп жайғастыруды қамтамасыз ететiн көрсеткiштермен жабдықталады.

1172. Өндiрiстiк шеберханалар, мектептер, балалар мекемелерi орналасқан вагондар тұрғын үйлерден кемiнде 10 метр өртке қарсы бөлiктерi бар жеке топ болып қойылады.

1173. Жол машинасы станциялары орналасқан орындарында жасанды және табиғи сумен жабдықтау көздерi болмаған жағдайда, вагондардың әр тобына (15-20 бiрлiкке) 50 м³ есебiмен темiржол цистерналарында немесе өзге сыйымдылықтарда өрт сөндiру қажеттiлiгi үшiн су қоры құрылады.

1174. Әрбiр жылжымалы құрам өртке қарсы қызметтi шақыру үшiн жақын орналасқан темiржол станцияларымен телефон байланысымен қамтамасыз етiледi. Жол машиналары станцияларының вагондары тұратын пункттерде өрт туралы хабарлау сигналы орнатылады.

Жарылу, өрт қаупі бар және өрт қаупі бар заттар мен
материалдарды тасымалдау тәртiбi

1175. Қауіпті жүктерді тасымалдау кезінде төзiмдi, жарамды ыдыс пен жүктiң ағуы мен шашылуын толықтай болдырмайтын, жүктiң сақталуын және тасымалдау қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн орам ғана пайдаланылады. Бұл ретте iшiндегiсiне қатысты инерттi материалдардан жасалған ыдыс пен орам пайдаланылады.

1176. Жанғыш газдарды, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды тасымалдайтын автоцистерналар сенімді жерге тұйықтағышпен, "Өрт қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентiне сәйкес өрт сөндіргіштермен, киізбен, салмағы кемінде 25 кг құмы бар ыдыспен жабдықталады және жүктің қауіптілік дәрежесіне сәйкес таңбаланады, ал пайдаланылған газ жүретін құбырлар жарамды ұшқын өшіргіштермен жабдықталады.

1177. Тез тұтанатын, улы, зәрлi, тотықтыру буын немесе газдарын бөлетiн жарылыс, өрт қауiптi жүктер кепкен кезде жарылғыш болады, ауамен және ылғалмен қауiптi өзара әрекеттесуі мүмкiн, тотықтырғыш қасиеттерi бар жүктер герметикалық түрде буып-түйiледi.

1178. Шыны ыдыстағы қауiптi жүктер бос кеңiстiктi тиiстi жанбайтын төсем және сiңiру материалдарымен толтыра отырып, мықты жәшiктерге немесе торларға (ағаш, пластмасса, металл) буып-түйiледi.

Қабырғалары мен торларының биіктігі тығындалған бөтелкелер мен банкалардан 0,05 метрден төмен жәшіктерді пайдалануға жол берілмейді. Ұсақ жөнелтiлiмдермен тасымалдау кезiнде шыны ыдыстағы қауiптi жүктер қақпақтары бар тығыз ағаш жәшiктерге салынады.

1179. Металл немесе пластмасса банкалардағы, бидондар мен канистралардағы қауiптi жүктер ағаш жәшiктерде немесе торларда қосымша оралады.

1180. Бiр вагонға немесе контейнерге әртүрлi топтағы қауiптi жүктердi, сондай-ақ бiрге тасымалдауға рұқсат етiлмеген, бiр топқа жататын кейбiр қауiптi жүктердi тиеуге болмайды.

1181. Вагондарға қышқылдары бар ыдысты тиеу кезiнде оны тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар ыдысқа қарама-қарсы жаққа қояды. Вагондағы барлық ыдыс бiр-бiрiне тығыз орналастырылып, мықтап бекiтiледi.

1182. Улы газдары бар (2.2-шағын сынып) және тез тұтанатын (жанғыш) улы газдары бар (2.4-шағын сынып) баллондарды, сондай-ақ осы газдардан босаған баллондарды заттармен және материалдармен бiрге сақтау жөнiндегi өрт қауiпсiздiгi талаптарына сәйкес вагонмен жөнелтiледі немесе контейнерлерде ғана тасымалданады.

1183. Жанғыш және улы газдары бар баллондар сақтандыру клапандарымен бiр жағына қарай көлденең жатқызылып тасымалданады.

Барлық баллондарда қорғағыш сақиналары болғанда және баллондардың жылжу мен құлау мүмкiндiгiн болдырмайтындай етiп тығыз тиелген кезде ғана газдары бар баллондарды тiгiнен тиеуге болады. Есiк ойықтары жүктiң есiкке қарай құлауын болдырмау мақсатында қалыңдығы кемiнде 40 миллиметр тақтайлармен қоршалады.

Ерекшелiк ретiнде тасымалдау кезiнде қорғағыш сақиналары жоқ баллондарды тиеуге болады. Мұндай жағдайда баллондардың әрбiр қатарының арасында баллондарға арналған ұяшықтары бар тақтайлардан жасалған төсемдер орнатылады.

Баллондар (ыдыстар) арасындағы төсемдер ретiнде шөп, сабан немесе өзге де тез тұтанатын материалдарды пайдалануға болмайды.

Тез тұтанатын және басқа да жанғыш сұйықтықтар тасымалдауға стандартты герметикалық және пломбаланған бөшкелерде қойылады.

Нитрат изопропилi мен саминдi тасымалдауға арналған вагондармен тиелген және босатылған күйiнде де жүк жөнелтушi (жүк қабылдаушы) мамандарының бригадасы iлесiп жүредi.

1184. Жұмыс орындарына тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар мен жанғыш газдарды беру орталықтан тасымалдау тәсiлiмен көзделеді.

Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды жұмыс орындарына беру үшiн ашық ыдысты қолдануға болмайды.

1185. Ғимараттар мен құрылыстарда жанғыш газдардың, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың құбырларын төсеу кезiнде:

1) құрылыс конструкциялары арқылы құбырлар өтетiн жерлердегі ойықтар (саңылауларды, тығыз емес жерлердi) ғимарат құрылымының тұтас қалыңдығы бойымен жанбайтын материалдармен герметикалық жабылады;

2) арналар мен орлардың (ашық және жабық) бiр үй-жайдан келесiсіне өтетiн жерлерінде жанбайтын материалдардан жасалған жарамды газ өткiзбейтiн бөгеттер пайдаланылады.

1186. Жанғыш газдар мен тез тұтанатын сұйықтықтарды айдау үшiн тығыздамасы жоқ сорғылар мен кеспелтек тығыздағыштары бар сорғыларды қолдану қажет.

Жартылай қимамен жұмыс iстейтiн құбырларда гидравликалық ысырмалар орнатылады.

1187. Сыйымдылығы 10 литр және одан астам тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар шыны ыдыс тоқылған себеттерге немесе ағаш торлы жәшiкке, ал сыйымдылығы 10 литр дейiнгi шыны ыдыс төсем материалдары бар тығыз ағаш жәшiктерге салынады, олар соққыны жеңiлдетуге арналған ыдыс сынған кезде ағатын сұйықтықты сiңiруге қабiлетті болады.

1188. Транспортерлердi, норийлердi, өздiгiнен ағатын және пневматикалық құбырларды тозаң бөлу орындарын жарамды және герметикалық жабындармен жапқанда ғана пайдалануға болады. Желдеткiш жабындардан тозаңды тұрақты және тиiмдi сору қамтамасыз етiледi.

1189. Пневмотасымалдау және өздiгiнен ағатын құрылғыларды (өнiм құбырлар арқылы өткенде) пайдалану кезiнде құбырларда тозаңның жиналуына жол берiлмейдi. Құбырларды тазалау белгiленген кестеге сәйкес өткiзiледi.

1190. Транспортерлер мен пневмотасымалдау құрылғыларын олардың жай-күйiн бос жүрiсте, оларда бөгде заттардың жоқтығын, мойынтiректерде майлаудың болуын, барлық қорғау құрылғысының жарамдылығын мұқият тексергеннен кейiн ғана iске қосуға болады.

1191. Тиiстi пневмотасымалдау желiсiне өнiм түсетiн ауа үрлеу машиналарының электр қозғалтқыштарымен техникалық жабдықтың электр қозғалтқыштарының автобұғаттағышы жарамды күйде ұсталады және жабдық әр iске қосқан сайын тексерiледi.

1192. Жабдыққа тасымалданатын сусымалы (ұнтақ тәрiздес) өнiмдерді үюді және тiрелуiн болдырмау үшiн транспортерлердi авариялық тоқтату үшiн автобұғаттағыш көзделеді.

1193. Ақаулы бұрама транспортерлер мен норийлердi (бұрама мен науа қабырғасы арасында саңылаудың болмауы, таспалардың үйкелуi және шөмiштердiң науа қабырғасына тиюi) пайдалануға болмайды.

1194. Транспортерлердiң роликтерi мен тарту барабандары еркiн айналуы қажет. Таспалардың бiр орында тұрып қалуына, сондай-ақ жетек барабандарын битуммен, шайырмен және өзге де жанғыш материалдармен майлауға болмайды.

1195. Норийлерде, өздiгiнен ағатын және пневматикалық құбырларда және өзге де транспортерлерде тұтану болғанда цехтың технологиялық жабдығының жұмысын тоқтату және аспирациялық және желдету жүйелерiн ажырату үшiн әр қабатта саты торының жанында арнайы түймелер орнатылады.

1196. Автоматты от бөгегiш құрылғылары ажыратылған немесе ақаулы аспирациялық желiлер мен ұсақ материалдарды тасымалдау желiлерiн пайдалануға болмайды.

1197. Транспортерлердi, конвейерлердi өткiзу үшiн өртке қарсы қалқалардағы ойықтар от бөгегiш құрылғылармен (есiктермен, қақпалармен, су шымылдықтарымен, шашу құрылғыларымен) жабдықталады.

1198. Жарылыс, өрт қауiптi заттарды тасымалдағанда көлiк құралында, сондай-ақ осы заттар бар әрбiр жүк орнында қауiпсiздiк белгiлерi iлiнедi.

1199. Жарылыс, өрт қауiптi заттардың iрi партияларын елдi мекен аумағында автокөлiкпен тасымалдау қауiпсiздiк талаптарына сәйкес және тек тәулiктiң түнгi уақытында ғана жүргiзiледi.

1200. Жарылыс, өрт қауiптi заттарды тасымалдау кезiнде:

1) тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш газдары бар цистерналарды тәулiктiң күндiзгi уақытында елдi мекенмен тасымалдауға;

2) соқтығысуға, қатты тежеуге жол беруге;

3) сақтандыру табандықтары жоқ жанғыш газдары бар баллондарды тасымалдауға;

4) көлiк құралын қараусыз қалдыруға жол берiлмейдi.

1201. Жарылыс, өрт қауiптi және өрт қауiптi заттар мен материалдарды тиеу және түсiру орындары:

1) өрт шығуға қатысты қауiпсiз жұмыс iстеу жағдайларын қамтамасыз ететiн арнайы бұйымдармен (тiреуiштер, тағандар, қалқандар, траптар, зембiлдер) жабдықталады. Бұл ретте шыны ыдыс үшiн арбалар немесе ұяшықтары бар арнайы зембiлдер көзделеді. Шыны ыдысты екі жұмыскердің тасымалдау мүмкіндігін қамтамасыз ететін сабы бар жарамды себеттермен тасуға жол беріледі;

2) өрт сөндiру және авариялық жағдайларды жою құралдарымен;

3) Электр қондырғыларын орнату қағидаларына сәйкес аймақтың класына сәйкес келетiн жарамды тұрақты немесе уақытша жарықтандырумен жабдықталады.

1202. Жарылыс-өрт қауiптi және өрт қауiптi жүктермен тиеу-түсiру жұмыстарын iстеу орындарында ашық отты пайдалануға болмайды.

1203. Пайдаланылатын тиеу-түсiру тетiктерi жарамды күйде ұсталады.

1204. Тиеудi немесе түсiрудi күтiп тұрған жүргiзушiлер мен машинистерге, сондай-ақ тиеу-түсiру жұмыстарын жүргiзу кезiнде көлiк құралдарын қараусыз қалдыруға болмайды.

1205. Жарылыс, өрт қауiптi және өрт қауiптi заттар мен материалдарды тиеуге берiлетiн көлiк құралдары (вагондар, шанақтар, тiркемелер, контейнерлер) жарамды ұсталады және бөгде заттардан тазартылады.

1206. Ыдыстың (орамның) зақымданғанын, шашылған немесе төгiлген заттарды байқаған кезде зақымданған ыдыс (орам) дереу шығарылып, еден тазартылып, шашылған немесе төгiлген жарылыс-өрт қауiптi және өрт қауiптi заттар жиналады.

1207. Жарылыс, өрт қауiптi заттармен тиеу-түсiру жұмыстарын жүргiзу кезiнде жұмысшылар орамдардағы таңбалау белгiлерi мен ескерту жазуларының талаптарын сақтайды.

1208. Автомобильдердiң қозғалтқыштары жұмыс iстеп тұрғанда, сондай-ақ егер заттар мен материалдар сумен өзара әрекеттескенде өздiгiнен тұтануға бейiм болса, жаңбыр жауғанда жарылыс, өрт қауiптi және өрт қауiптi заттармен және материалдармен тиеу-түсiру жұмыстарын жүргiзуге болмайды.

1209. Вагондарда, контейнерлер мен автомобильдердiң шанақтарында жарылыс, өрт қауiптi және өрт қауiптi жүктер қозғалыс кезiнде олардың орнынан жылжуын болдырмау мақсатында сенiмдi бекiтiледi.

1210. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды толтырумен және ағызумен байланысты технологиялық операцияларды жүргiзу кезiнде:

1) люктер мен қақпақтар ақырын, жұлқымай және соқпай, ұшқынға қауiпсiз аспаптарды қолдана отырып ашылады. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары төгiлген ыдыстармен тиеу-түсiру жұмыстарын жүргiзуге болмайды;

2) арматура, шлангiлер, алмалы-салмалы қосқыштар, статикалық электрден қорғау техникалық жарамды күйде ұсталады.

1211. Резервуарларға, цистерналарға, ыдыстарға сұйықтық толтырмас бұрын өлшеу құрылғысының жарамдылығы тексерiледi.

1212. Резервуардағы сұйықтық деңгейiн өлшеу және сынама алу тәулiктiң күндiзгi уақытында жүргiзiледi. Тәулiктiң түнгi уақытында жұмыс iстейтiндер жарылысқа қауiпсiз күйдегi аккумулятор фонарьларын ғана пайдаланады.

Найзағай кезiнде, сондай-ақ өнiмдi толтыру немесе ағызып шығару кезiнде деңгейдi қолмен өлшеуге немесе сынама алуға болмайды.

Сынама алу құралдары ұшқын бермейтiн материалдан дайындалады және жерге қосылады.

1213. Ыдыстарды тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтармен толтыру және босату жарамды қосқыштары бар құбырлар мен шлангiлер арқылы және тиiстi ысырмалардың дұрыс ашылып-жабылуын, шлангiлер мен құбырлардың тығыз қосылуын тексергеннен кейiн ғана жүзеге асырылады. Тиек арматурасы ашылады.

1214. Резервуарларға, сыйымдылықтарға өнiмдi "құлама ағыспен" беруге болмайды. Резервуарды толтыру (босату) жылдамдығы резервуарға орнатылған тыныс алу және сақтандыру клапандарының (немесе желдеткiш келте құбырлардың) жиынтық өткiзу қабiлеттiлiгiнен аспайды.

1215. Жарылыс, өрт қауiптi немесе өрт қауiптi жүктердi түсiрудi аяқтағаннан кейiн вагонды, контейнердi немесе автомобиль шанағы тексеріліп, заттардың қалдықтары мен қоқыс мұқият жиналады.

1216. Осы тармақтың талаптары мынадай сұйытылған көмiрсутек газдары мен олардың қоспаларын: пропан, н-бутан, изобутан, пропан-бутан, пропилен, изопентан, н-пентан, бутадиен, изопрен, н-бутилен, пропан-бутилен, альфа-бутилен, бета-бутилен, бутан-дивиниль фракциясын, изабутан, изабутан-изобутилен, пиперилен, бутан-изабутилен фракциясын, пайдаланылған бутан-изабутилен фракциясын, пентан-изопентан, пентан-гексан, изоамилен, рефлюкс, тұрақсыз газды бензин, бутан-бутилен фракциясын, пропан-пропилен фракциясын, жеңiл көмiрсутектердiң кең фракциясын, сондай-ақ белгiленген тәртiппен тасымалдауға рұқсат етiлген басқа да ұқсас өнiмдi тасымалдауға арналған арнайы темiржол вагон-цистерналарын пайдалану және қызмет көрсету кезiнде орындалады.

1217. Станциядағы сұйытылған көмiрсутектi газы бар цистернамен байланысты өрт қауiптi жағдай туындаған кезде осы цистернаны пойыздан (құрамнан) ағыту және оны қауiпсiз орынға шығару шаралары қолданылады.

1218. Цистерна қазандығын, оның элементтерiн жөндеуге, сондай-ақ оны iшiнен тексеруге қазандық көлемiн газсыздандырғаннан және жұмыс басшысы тиiстi рұқсатты ресiмдегеннен кейiн ғана рұқсат берiледi.

1219. Жөндеу жұмыстарын жүргiзу кезiнде:

1) қазандықты тиелген күйiнде, сондай-ақ оның көлемiн газсыздандырғанға дейiн бос күйiнде жөндеуге;

2) қазандықты соққылауға;

3) ұшқын беретiн аспаптарды пайдалануға және цистернаның жанында ашық отпен (алау, тұтқалы таба, керосин фонары) болуға;

4) цистернаның астынан дәнекерлеу және отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге болмайды.

Отты, дәнекерлеудi және соққыны қолдана отырып, арбаларды түзету жұмыстарын жүргiзу қажет болған жағдайда арбалар цистернаның астынан домалатып шығарылады және одан кемiнде 100 метр қашықтықта әкетіледi.

1220. Цистерна қазандығының iшiнде жұмыс iстеу кезiнде (iшкi тексерiс, жөндеу, тазалау) кернеуi 12 Вольттан аспайтын, жарамды жарылысқа қауiпсiз жасалған шырақтар қолданылады. Шырақты қосу және ажырату цистерна қазандығынан тыс жүргiзiледi.

1221. Цистерна қазандығының iшiнде жұмыс iстеген кезде қазандық көлемiнде қауiптi көмiрсутек қосылыстарының бар-жоғына және оттегi құрамына ауа ортасын талдау жүргiзiледi.

Оттегi құрамы шамамен 19-20 % (көлемiнде) болуы қажет. Қазандық көлемiндегi жанғыш заттардың шоғырлануы сұйытылған көмiрсутектi газдар жалыны таралуының ең төменгi шоғырлану шегiнiң мәнiнен 20 %-ынан аспауы қажет.

1222. Жұмыс iстемеген жағдайда цистерна вентильдерi жабық болады және өшiрiледi. Қажет болған жағдайда толтырылған цистерна вентильдерiнiң тығыздама толтырғышын ауыстыру клапан толықтай жабылғанда және бұқтырмалары алынғанда орындалады.

1223. Сұйытылған көмiрсутек газдарымен вагон-цистерналары бар жылжымалы құрамда өрт қауiптi жағдай немесе өрт туындаған кезде темiржол станцияларында, аралықтарда, төгу-құю эстакадаларында, өнеркәсiптiк кәсiпорын жолдарында, маневрлiк жұмыстарды өткiзу кезiнде басшылар, диспетчерлер, машинистер және темiржол көлiгiнiң өзге де жұмысшылары өрт қауiптi жағдайларды шектеу және жою жоспарына сәйкес iс-әрекет жасайды.

Жоспарлар 5 жылда кемiнде бiр рет қайта қаралуы тиiс. Технологияда, аппаратуралық ресiмдеуде, метрологиялық қамтамасыз етуде өзгерiстер болғанда, тасымалдауды ұйымдастыруда өзгерiстер болғанда, орын алған өрт қауiптi жағдайлар мен тасымалдау кезiндегi өрттер туралы деректер болғанда жоспарлар 15 күндiк мерзiмде нақтыланады. Жоспарларға өзгерiстер мен нақтылаулар жоспарлардың өздерi сияқты тәртiппен бекiтiледi және келiсiледi.

1224. Жоспар мынадай негiзгi ережелердi:

1) өрт туралы аумақтық өртке қарсы қызмет бөлiмшесiнiң орталық өрт байланысы пунктіне, желiлiк iшкi iстер органына және темiржол учаскесiнiң диспетчерiне хабарлау тәртiбiн;

2) өрт қауiптi жағдай немесе өрт шығу орнына өрт сөндiру және қалпына келтiру пойыздарын шақыру тәртiбiн;

3) басқару аудандарын анықтау және вагондар мен құрамдарды бөлiп жайғастыру және қауiптi аймақтан шығару, сондай-ақ өрт қауiптi жағдайды немесе өрттi бастапқы сатысында шектеу бойынша мiндеттердi станция жұмыскерлерi арасында бөлу тәртiбiн;

4) барлық қажеттi деректердi көрсете отырып, объектiнiң (темiржол учаскесiнiң) нақты схемасын (жоспарын);

5) темiржол көлiгi мен өрт сөндiру бөлiмшелерi жұмыскерлерiнiң өзара iс-қимыл жасау тәртiбiн қамтиды.

1225. Станция жұмыскерлерi орындайтын, өрт қауiптi жағдайлар мен өрттердi шектеу және жою жоспарында көзделген бiрiншi кезектегi жұмыстар тiзбесi:

1) өрттi байқаған сәттен бастап 15 минут iшiнде вагондар мен құрамдарды өрт ошағынан (жанып жатқан вагоннан, төгiлген және жанған сұйытылған көмiрсутек газдары орнынан) қауiпсiз қашықтыққа бөлiп жайғастыру;

2) жылжымалы құрамның екi жағынан өрт ошағына көршiлес кемiнде үш жолдарды босатып, құрамды қауiптi аймаққа шығару. Көршiлес жолдарда жылжымалы құрамды қорғау қамтамасыз етiлген кезде жанып жатқан құрамды бiрден шығаруға болады;

3) өрт сөндiру бөлiмшелерi жұмыс iстеп жатқан учаскелерде байланыс желiсiн тоқтан ажыратып, жерге тұйықтау;

4) қауiпсiз аймақты өрт ошағының ық жағынан бірінші және екiнші жолдардың қашықтығында босату, бiрақ келетiн өрт сөндiру және қалпына келтiру пойыздарын қабылдау үшiн төртiншi-бесiншi жолдардан алыс болмауы керек;

5) ең алдымен адамдары мен қауiптi жүктерi бар жылжымалы құрамды созылған жолдар жағына станция паркiнiң негiзгi массивiне, станция ғимараттарына, құрылыстарға, құрылымдар мен станция маңындағы объектiлерге тiкелей қауiп төндiретiн өрттiң ықтимал даму бағытын ескере отырып, эвакуациялауды жалғастыру;

6) келген өрт сөндiру бөлiмшелерiнiң жауынгерлiк қанат жаюы және түтік желiлерiн төсеу;

7) жанып жатқан және оған қатар орналасқан цистерналар қабырғаларын салқындатуға, ал қажет болған жағдайда салалық өртке қарсы қызметтiң, ерiктi өртке қарсы құрамалардың және станция жұмыскерлерiнiң күштерiмен алғашқы өрт сөндiру құралдарының және қолда бар өрт-техникалық қару-жарағының көмегiмен өрт сөндiруге кiрiсу, түтік желiсiн жақын орналасқан су көздерiнен төсеу. Көрсетiлген операциялар осы операцияларды орындайтын адамдардың жеке қауiпсiздiгi қамтамасыз етiлген жағдайда жүргiзiледі;

8) қажет болған жағдайда шаруашылық қажеттiлiктерге су тұтынуды қысқартып, объектiнiң су өткiзу желiсiнде қысымды нормативтiк шамаға дейiн жоғарылату үшiн шара қолдану;

9) өртке қарсы қызмет бөлiмшелерiн қарсы алуды қамтамасыз ету және келген аға бастыққа өрт қауiптi жағдайдың немесе өрттiң сипаты туралы баяндау. Егер өрт басталғаннан кейiн 15 минут iшiнде жану ошағын шектеу мүмкiн болмаса, өрт аймағында (цистернадан 100 м дейiнгi қашықтықта) тек өртке қарсы қызмет бөлiмшесiнің ғана болуына жол беріледі.

1226. Аға темiржол бастығы (жол, бөлiмше, станция бастығы немесе олардың орынбасарлары) немесе қалпына келтiру пойызының бастығы өртке қарсы бөлiмшелер келгенге дейiн өрт қауiптi жағдайды немесе өрттi шектеу және жою жөнiндегi жұмыстардың басшысы болып табылады.

Өртке қарсы бөлiмшелер келгеннен кейiн өрт сөндiруге басшылық ету аға жедел бастық – өрт сөндiру басшысына жүктеледi, жылжымалы құрамды эвакуациялау және бөлiп жайғастыру бойынша станция жұмысшыларының әрекетi жұмыс басшысының нұсқауы бойынша және өрт сөндiру басшысының келiсiмi бойынша жүзеге асырылады.

1227. Сұйытылған көмiрсутек газы кеміген кезде сұйытылған көмiрсутек газын ағызу және құю бойынша барлық технологиялық операциялар, сондай-ақ пойыздардың қозғалысы және өрт қауiптi жағдайларды шектеуге және жоюға жатпайтын маневрлiк жұмыстар тоқтатылады. Ықтимал тұтану көздерi (от, ұшқын) жойылады. Сұйытылған көмiрсутек газы төгiлген аймақтан жанғыш заттар жинап алынады. Авария орнына мемлекеттік өртке қарсы қызметтің, осы ауданның өртке қарсы және газдан құтқару қызметтерінің бөлімшелері шақыртылады, қауіптілік туралы жергілікті атқарушы органдарға хабарланады. Мамандар болған жағдайда егер қауiп төнбесе, газдың кемуі қалпына келтiріледі немесе цистернаның iшiндегi сақтандыру шараларын сақтай отырып және авариялық жұмыс орнында өртке қарсы қызмет бөлiмшелерi болған жағдайда, жарамды цистернаға айдап қотарылады. Сұйытылған көмiрсутек газы бар вагон-цистерна қауiпсiз орынға әкетіледі. Газдың қарқынды түрде кемуі кезінде ол цистернадан толықтай шығарылады, бұл ретте газ әбден ыдырағанға дейін 200 метр радиуста ықтимал газдану аймағының түзiлуiне тұрақты бақылау жүзеге асырылады. Тоннельдерге, жертөлелерге, кәріздерге сұйытылған көмiрсутек газының өтуiне жол бермеу шаралары қабылданады.

1228. Авария орнында өртке қарсы қызмет бөлiмшесi болмағанда ағатын сұйытылған көмiрсутек газдары жанған кезде өрттi шектеп, зақымданған цистернадан немесе эстакада коммуникациясынан ағатын өнiмнiң қауiпсiз жануы үшiн жағдай жасалады.

1229. Кейбiр жағдайларда өрт қауiптi жағдайды шектеу және жою жөнiндегi жұмыстың басшысы егер бұл адамдардың қауiпсiздiгiне қауiп төндiрмесе, басқа объектiлердiң бұзылуына және өрттiң стихиялық өршуiне әкелмесе, ағатын сұйытылған көмiрсутек газдарын тұтандыру туралы өкiм беруi мүмкiн. Газды тұтандыру белгi беретiн пистолеттiң, петарданың көмегiмен жабыннан қашықтықтан жүзеге асырылады.

Ағатын сұйытылған көмiрсутек газдарын жағу жұмыстары авария орнына өртке қарсы қызмет бөлiмшелерiнiң қажеттi және есептiк саны келгеннен кейiн жүргiзiледi.

10. Сақтау объектiлерiн ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

1230. Қоймаларда (үй-жайларда) заттар мен материалдар олардың өрт қауiптi физикалық-химиялық қасиеттерiн (ылғал түскенде, ауамен араласқанда тотығуға, өздiгiнен қызуға және тұтануға қабiлетi), заттар мен материалдарды бiрге сақтау бойынша өрт қауiпсiздiгi талаптарына сәйкес өрт сөндiргiш заттардың қосылушылық және бiр тектiлiк белгiлерiн ескере отырып сақталады. Қолданылатын өрт сөндiргiш заттардың бiр тектiлiгiне қарамастан, қандай да бiр материалдар мен тауарларды бiр секцияда каучукпен немесе авторезеңкемен бiрге сақтауға болмайды.

1231. Жанғыш газдары бар баллондар, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар сыйымдылықтар (бөтелкелер, үлкен бөтелкелер, басқа да ыдыс), сондай-ақ аэрозоль орамдар күн сәулесi мен басқа жылудың әсерiнен қорғалады.

1232. Көп қабатты қоймаларда аэрозоль орамдарын өртке қарсы бөлiктерде тек жоғары қабатта ғана жинауға болады, бөлiктегi мұндай орамдардың саны 150000 аспауы қажет.

Қойманың оқшауланған бөлiгiнде 15000 аспайтын орамды (қорапты) сақтауға болады, ал қойманың жалпы сыйымдылығы 900000 орамнан аспауы қажет. Қойма ғимараттары шатырсыз, тез ашылатын жабынды болуы тиiс.

Жалпы қоймаларда аэрозоль орамдарын 5000 данадан аспайтын мөлшерде сақтауға болады.

1233. Ашық алаңдарда немесе шатырлар астында аэрозоль орамдарын тек жанбайтын контейнерлерде ғана сақтауға болады.

1234. Қойма үй-жайларында материалдарды стеллажсыз тәсiлмен сақтау кезiнде қатарлап жиналады. Қойма үй-жайларының есiк ойықтарына қарама-қарсы енi есiктiң енiне тең, бiрақ 1 метрден кем болмайтын еркiн өту жолдары қалдырылады.

Қоймаларда әрбiр 6 метр сайын енi кемiнде 0,8 метр бойлық өту жолдары салынады.

1235. Қойма үй-жайлары iшiндегi ағаш констукциялары оттан қорғау құрамымен өңделедi.

1236. Транзиттiк электр кәбілдерiн, газ және өзге де коммуникацияларды өтетiн үй-жайларда қоймаларды орналастыруға болмайды.

1237. Шырақтардан бастап сақталатын тауарларға дейiнгi қашықтық кемiнде 0,5 метр және жанғыш құрылыс констукцияларының үстiне дейiн 0,2 метр етiп қабылданады.

1238. Тауар-материалдық құндылықтарды сақтауға арналған үй-жайларда тұрмыстық қызмет көрсету бөлмелерiн, тамақ iшу бөлмелері мен басқа да қосалқы қызмет бөлмелерiн орналастыруға болмайды.

1239. Тауартанушылардың, сарапшылардың, қоймашылардың жұмыс орындарын қоршау үшiн қойма үй-жайларында орнатылатын шынылы қалқалар өрт туындаған жағдайда адамдар мен тауар-материалдық құндылықтарды эвакуациялауға кедергi келтiрмейдi.

1240. Қойма үй-жайларында және дебаркадерлерде тиеу-түсiруге және көлiк құралдарының тұруына және оларды жөндеуге болмайды.

Рампаға (платформаға) түсiрiлген жүктер мен материалдар жұмыс күнi аяқталғанда алып тасталады.

1241. Қоймалардың ғимараттарында ыдысты ашумен, жарамдылықты тексерумен және ұсақ жөндеумен, өнiмдi өлшеп ораумен, өрт қауiптi сұйықтықтардың жұмыс қоспаларын (нитробояуларды, лактарды) дайындаумен байланысты барлық операциялар сақтау орындарынан оқшауланған үй-жайларда жүргiзiледi.

1242. Автомобильдер, мотовоздар, автотиегiштер мен автокрандар және жүк көтергiш техниканың өзге де түрлерi iрi жем-шөп, талшықты материалдар сақталатын маяларға, қатарларға және шатырларға оларда жарамды ұшқын сөндіргіш болған жағдайда кемiнде 3 метр қашықтықта жiберiледі.

1243. Қоймалардың электр жабдықтары жұмыс күнi аяқталғанда токтан ажыратылады. Қойманы электрмен жабдықтауды ажыратуға арналған аппараттар қойма үй-жайынан тыс, жанбайтын материалдан жасалған қабырғаға немесе бөлек тұрған тiрекке орнатылады, шкафқа немесе пломбалауға арналған құрал-саймандары бар текшеге орналастырылып, құлыппен жабылады.

1244. Қоймалардың үй-жайларында кезекшi жарықтандыруға, сондай-ақ газ плиталарын, электрмен жылыту аспаптарын пайдалануға және штепсель розеткаларды орнатуға болмайды.

1245. Ашық алаңда материалдарды сақтау кезiнде бiр секцияның (қатардың) ауданы 300 шаршы метрден аспайды, ал қатарлар арасындағы өртке қарсы бөлiктер кемiнде 6 метр етiп қабылданады.

1246. База мен қоймалардың аумағында орналасқан ғимараттарда персонал мен өзге де адамдардың тұруына болмайды.

1247. А, Б және В1- В4 санатты қойма үй-жайларына локомотивтердiң өтуiне болмайды.

1248. Цех қоймаларында кәсiпорында белгiленген нормадан тыс мөлшерде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды сақтауға болмайды.

1249. Түтiнді шығаруға арналған ойықтары бар терезелерi жоқ жертөле және цоколь қабаттардың үй-жайларында, сондай-ақ ғимараттардың жалпы саты торларын осы қабаттармен қосқанда жанғыш ыдыста жанғыш материалдарды немесе жанбайтын материалдарды сақтауға болмайды.

11. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың
қоймаларын ұстау тәртiбi
Резервуарлық парктердi ұстау тәртiбi

1250. Резервуарлардың топырақ үйiп бекiтiлген жерлерi осы топырақ үйiп бекiтiлген жердегi ең үлкен резервуардың көлемiне тең көлемде қамтылады және жарамды күйде ұсталады. Топырақ үйiп бекiтiлген жердiң iшiндегi алаңдар тегістеліп, құм себіледі. Механикаландырылған өрт сөндiру құралдары үшiн топырақ үйiп бекiтiлген жер арқылы өту жолдарын салу кәсiпорын басшылығының рұқсатымен жүргізіледі. Бұл ретте топырақ үйiп бекiтiлетiн жердiң тұтастығы мен биiктiгiн, сондай-ақ резервуарлық парктiң шекарасымен өту жолдарын бұзуға жол берілмейді.

1251. Толтыруды және деңгейдi өлшеудi бақылау мен автоматтандыруға арналған құрылғылардың желiлерiнен басқа, резервуарлардың топырақ үйiп бекiтiлiген жерi iшiнде және тiкелей резервуарларда электр жабдығын орнатуға және электр желiлерiн төсеуге болмайды.

Көрсетiлген электр аппаратурасы мен сымдарды Электр қондырғыларын орнату қағидаларына сәйкес жарылыстан қорғалған күйде ғана пайдалануға жол берiледi.

1252. Резервуарлық парктегi құбырлардың коммуникациясы резервуарда авария болған жағдайда мұнайды бiр ыдыстан келесiсiне қотарып алу мүмкiндігін қамтамасыз ететіндей етіп көзделеді.

1253. Жылдың қысқы мезгiлiнде резервуарлардың төбесiнен қарды дер кезiнде алу, сондай-ақ резервуарлық парктiң аумағына жолдар мен өрт сөндiруге өту жолдары қардан тазартылады.

1254. Қыздыруға немесе жазғы уақытта ұзақ мерзiмдi сақтауға жататын резервуарға мұнай немесе мұнай өнiмiн толтыру кезiнде сұйықтықтың деңгейi (резервуардың шамадан тыс толтырылуын болдырмау үшiн) қыздыру кезiнде сұйықтықтың кеңеюiн ескере отырып белгiленедi. Суық мұнай өнiмiнiң ең жоғарғы деңгейi сыйымдылықтың биiктiгiнен 95 %, ал сұйытылған газдардiкi 83 % аспауы қажет.

1255. Резервуардың төбесiнде төгiлген мұнай деңгейiн өлшегеннен немесе сынама алғаннан кейiн дереу алынады, ал резервуардың қақпағы құрғақ етiп сүртiледi. Төбеде сүртiлген материалдар мен қандай да бiр заттарды қалдыруға болмайды.

1256. Жарылыс және өрт қауiптi үй-жайларда көмiрсутектердің шоғырлануын тұрақты бақылау үшiн жарық және дыбыс дабылы бар газ талдағыштар орнатылады.

Ескерту. 1256-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1257. Әрбiр резервуар жиналып қалған шөгiндiлерден жүйелi түрде (кестеге сәйкес) тазаланады.

1258. Резервуарлардағы мұнайды қыздырғыштардың үстiндегi сұйықтық деңгейi кемiнде 50 сантиметр болғанда (белгiленген шектерде) қыздыруға болады.

1259. Резервуарлардағы жабысқақ мұнайды қызмет көрсетушi персонал тұрақты қадағалағанда буды ирек түтiктерiмен ғана қыздыруға рұқсат берiледi.

1260. Мұнай өнiмдерi толтырылған резервуарларда жұмыс ұшқынға қауiпсiз аспапты пайдаланып қана жүргiзiледi.

1261. Резервуарлық парктегi өнеркәсiптiк кәріз желiсiнде кемiнде 0,25 метр тұрақты су деңгейi болатын және арнайы құдықтарда орнатылатын, арқанмен басқарылатын сақпандармен жабдықталған, резервуарлардың топырақ үйiп қоршалған жерiнен тыс шығарылған гидравликалық ысырмалармен қамтамасыз етіледі. Сақпандардың қалыпты күйi – жабық.

1262. Жiктерде немесе корпустың негiзгi металында немесе түбiнде сызаттар пайда болғанда қолданыстағы резервуар дереу босатылып тазартылады.

Мұнай толтырылған резервуарда сызаттарды жою бойынша отпен жүргізілетін және механикалық жұмыстарды жүргiзуге жол берiлмейдi.

1263. Резервуарлық парк пен бөлек тұрған резервуарлардың барлық аумағында көрiнетiн жерлерде белгiленген өртке қарсы режимдi бұзуға жол бермеу туралы жазулар болуы қажет.

1264. Статикалық электр зарядтарының түзiлуiн болдырмау үшiн:

1) соғылған кезде ұшқын шығармайтын материалдардан дайындалған және сынама алғыштарға дәнекерленген ток өткiзетiн кiшкене арқандары бар сынама алғыштар қолданылады (арқанды резервуардың төбесіндегі тұйықтау клеммасына қосқан жөн);

2) статикалық электр зарядтарын жинамайтын маталардан жасалған киiм пайдаланылады.

1265. Тез тұтанатын мұнай өнiмдерiн ағызу немесе құю кезiнде олардын сынама алуға жол берiлмейдi.

1266. Сынама алу мен деңгейiн өлшеуге мұнай өнiмдерiнiң қасиеттерiн және олармен жұмыс iстеу кезiнде өрт қауiпсiздiгi қағидаларын жақсы бiлетiн адамдар жiберiледi.

1267. Өлшеу құрылғыларының тұрақты жүйелерiмен ғана мұнай өнiмдерiнiң деңгейiн өлшеу және сынама алу қажет. Ерекше жағдайларда газ кеңiстiгiнiң артық қысымы 2,10 Па дейiнгі резервуарларда өлшеу люгi арқылы қолмен деңгейдi өлшеуге және сынама алуға болады.

1268. Деңгей өлшеу және резервуарлардан сынама алу үшiн қызмет ететiн люктер герметикалық қақпақтармен, ал өлшеу тесiктерiнде iшкi жағынан ұшқын түзiлуiн болдырмайтын металл шығырмен жабдықталады.

1269. Шөге бастаған, герметикаланбаған, сондай-ақ крандары, құбырларды қосқыштары, тығыздама толтырғыштары, ысырмалары, өрт сөндiру және салқындату жүйелерi ақаулы резервуарларды пайдалануға болмайды.

1270. Күкiрттi мұнай өнiмдерi сақталатын резервуарлар үшiн пирофор күкiрттi темiр шөгiндiлерiнен тазалау бойынша жоспарлы жұмыстардың кестесi әзiрленедi.

1271. Пайдаланылатын резервуар парктерi аумағындағы ашық отты (дәнекерлеу, кесу) қолданумен байланысты барлық құрылыс және монтаждау жұмыстары кәсiпорынның бас инженерiнiң жазбаша рұқсаты негiзiнде ғана жүргiзiледi.

1272. Топырақ үйiп бекiтiлген жерлердiң iшiнде және топырақ үйiп бекiтiлген жерде құбырларды төсеу және жөндеу кезiнде қазылған орлар осы жұмыстар аяқталғаннан кейiн дереу көмiледi, ал топырақ үйiп бекiтiлген жер қалпына келтiрiледi. Жұмыста ұзақ мерзiмге үзiлiс болғанда уақытша топырақ үйiп бекiтiлетiн жер қалпына келтiрiледi.

1273. Шөге бастаған, герметикаланбаған, сондай-ақ крандары, құбырларды қосқыштары, тығыздама толтырғыштары, ысырмалары, өрт сөндiру және салқындату жүйелерi ақаулы резервуарларды пайдалануға болмайды.

1274. Деңгейді өлшеу және сынама алу тәулiктiң жарық уақытында орындалады. Түнгi уақытта сынама алу немесе деңгей өлшеу кезiнде жарық беру үшiн жарылыс қауiптi аймақтан тыс жерде ғана қосуға және ажыратуға рұқсат берiлетiн жарылыс қаупі жоқ аккумуляторлық фонарьлар ғана қолданылады, қалта фонарьларын пайдалануға жол берiлмейдi.

1275. Авария кезiнде төгiлген мұнай өнiмiн жою үшiн, сондай-ақ топырақ үйiп бекiтiлген жерлерден кәріз жолдарында нөсер суын ағызу үшiн топырақ үйiлiп бекiтiлген жерлердiң шектерiнен тыс қолданысқа келтiрiлетiн сақпан-клапандар түрiндегi ысырма құрылғылар орнатылуы қажет.

1276. Мыналарға:

1) герметикаланбаған жабдық пен тиек арматурасын пайдалануға;

2) жобалық құжаттамада белгiленген топырақпен үйiп бекiтiлетiн жердiң биiктiгiн азайтуға;

3) қисық тұрған және сызаттары бар резервуарларды, сондай-ақ ақаулы жабдықты, бақылау-өлшеу аспаптарын, өнiм өткiзгiштердi және тұрақты өртке қарсы құрылғыларды пайдалануға;

4) топырақ үйiп бекiтiлген жерге ағаш, бұта, шөп отырғызуға;

5) жанғыш негiзге сыйымдылықтарды орнатуға;

6) резервуарлар мен цистерналарды асыра толтыруға;

7) мұнай мен мұнай өнiмдерiн ағызу немесе құю кезiнде резервуарлардан сынама алуға;

8) найзағай кезiнде мұнай мен мұнай өнiмдерiн ағызуға және құюға болмайды.

1277. Тыныс алу клапандары мен от бөгегiштер дайындаушы кәсiпорынның техникалық құжаттамасының талаптарына сәйкес тексеріледі. Тыныс алу арматурасын тексеру кезiнде клапандар мен торлар мұздан тазартылады. Олар тек өртке қауiпсiз тәсiлдермен ғана жылытылады.

1278. Резервуарлық парктiң қоймаларында өрт сөндiргiш заттардың, сондай-ақ ең үлкен резервуарда өрт сөндiру үшiн қажеттi мөлшерде оларды беру құралдарының қоры құрылады.

1279. Резервуарлық паркте жөндеу жұмыстарын жүргiзу кезiнде резервуарлардың топырақ үйiп бекiтiлген аумағына пайдаланылған газдар шығатын құбырында ұшқын сөндіргіштерi бар тракторлар мен автомобильдердiң ғана өтуiне болады, автокөлiк пайдаланылатын немесе қорғалмаған резервуарға 20 метрден артық жақындамауы керек.

Әр жағдайда көлiктiң өтуiне кәсiпорын немесе объект басшысы белгiленген тәртiппен рұқсат бередi.

1280. Резервуарлық парктiң жұмыскерлерi пайдалану процесінде, сондай-ақ ықтимал авария немесе өрт болғанда қажеттi ауыстырып қосуды жылдам әрi мүлтiксiз жүргiзу үшiн құбырлардың орналасу сызбасы мен барлық ысырмалардың мақсатын бiлуi қажет.

1281. алып тасталды - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1282. Егер жөндеу жұмыстары алдында мұнай құбырын мұнайдан толығымен босату мүмкiн болмаса, онда мұнайдың төгiлуiн болдырмау шаралары қабылданады.

Мұнай өнiмдерiн ыдыста сақтау тәртiбi

1283. Тұтану температурасы 120^оС жоғары сұйықтарды 60 текше метрге дейiнгі мөлшерде еденi жанбайтын материалдардан жасалған және бетiнің қалыңдығы кемiнде 0,2 метр етіп тегiстелген топырақ қабаты төселген жағдайда жанғыш материалдардан жасалған жер асты қоймаларында сақтауға болады.

1284. Жалпы саны 200 текше метр тез тұтанатын сұйықтықтардан немесе 1000 текше метр жанғыш сұйықтықтардан аспаған жағдайда, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды ыдыста бiр үй-жайда бiрге сақтауға болады.

1285. Қойма үй-жайлары басқа үй-жайлардан отқа төзiмдiлiк шегi кемінде ЕI-45 өртке қарсы қалқалармен бөлiнедi.

1286. Қоймаларда тез тұтанатын сұйықтықтары мен жанғыш сұйықтықтары бар бөшкелердi қолмен жинау кезiнде еденге 2 қатардан аспайтындай етiп, жанғыш сұйықтықтары бар бөшкелердi механикалық жинау кезiнде 5 қатардан, ал тез тұтанатын сұйықтықтарды 3 қатардан аспайтын етiп орналастырылады.

Қатардың енiн 2 бөшкеден артық етiп орындауға жол берiлмейдi. Бөшкелердi тасымалдау үшiн бөшкелер арасындағы негiзгi өту жолдарының енi кемiнде 1,8 метр, ал қатарлар арасында кемiнде 1 метр етіп көзделеді.

1287. Сұйықтықтарды тек ақаусыз ыдыста сақтау керек. Төгiлген сұйықтық дереу жинап алынады.

1288. Ыдыста мұнай өнiмдерiн сақтауға арналған ашық алаңдар топырақ бiлiгiмен немесе биiктiгi кемiнде 0,5 метр, алаңға өтуге арналған пандустары бар, жанбайтын тұтас қабырғамен қорғалуы тиiс.

1289. Алаң деңгейi жапсарлас аумақтан 0,2 метр жоғары етiп орналастырылуы және ағынды суды бұру үшiн ормен қоршалуы тиiс.

1290. Топырақпен үйiп қоршалған бiр алаңның шегiнде 4 қатардан аспайтын қатарлар арасындағы бөлiктерi кемiнде 10 метр, ал қатар мен бiлiк (қабырға) арасында кемiнде 5 метр, мөлшерi 25х15 метр және биiктiгi 5,5 метр бөшкелердi орналастыруға болады.

Екi аралас алаңдардың қатарлары арасындағы бөлiктер кемiнде 20 метр болуы қажет.

1291. Алаңдардың үстiнен жанбайтын материалдардан жасалған бастырмаларды орнатуға болады.

1292. Қоймаларда тiкелей және топырақпен үйiп қоршалған алаңдарда мұнай өнiмдерiн құюға, сондай-ақ буып-түю материалдары мен ыдысты сақтауға болмайды.

Газ баллондарын сақтау тәртiбi

1293. Жанғыш газдары бар баллондарды сақтауға арналған қоймалар жеңiл ашылатын жабындары бар, бiр қабатты, шатырсыз ғимараттарда орналастырылады.

Газы бар баллондар сақталатын үй-жайлардың терезелерi ақ бояумен сырланады немесе күннен қорғайтын жанбайтын құрылғылармен жабдықталады.

Баллондарды ашық алаңдарда сақтағанда оларды жауын-шашын мен күн сәулесiнiң әсерiнен қорғайтын бастырмалар жанбайтын материалдардан жасалады.

1294. Баллондарды сақтау орындарының айналасында 10 метр қашықтыққа қандай да бiр жанғыш материалдарды сақтауға және отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге болмайды.

1295. Баллондар орналастырылатын шкафтар мен үйшіктер жанбайтын материалдардан жасалады және олардың iшiнде жарылыс қауiптi қоспалардың түзiлуiн болдырмайтын табиғи желдеткiшпен қамтамасыз етiледi.

1296. Жанғыш газдары бар баллондар оттегi, сығылған ауа, хлор, фтор және басқа да тотықтырғыштары бар баллондардан, сондай-ақ улы газдары бар баллондардан бөлек сақталады.

1297. Сығылған, сұйытылған және ерiтiлген күйдегi газ қысыммен жұмыс iстейтiн ыдыстарды орнату және қауiпсiз пайдалану талаптарына сәйкес баллондарда сақталуы тиiс. Баллондардың сыртқы қабаттары сол газ үшiн белгiленген түспен боялады.

1298. Оттегi бар баллондарды сақтау және тасымалдау кезiнде майдың түсуiне және баллон арматурасының майлы материалдармен жанасуына жол беруге болмайды.

Баллондарды домалатқанда тиек арматурасын қолмен ұстауға болмайды.

1299. Баллондарды жинау кезiнде бiр-бiрiне соғылуына, қақпақтар мен баллондардың жерге құлауына жол беруге болмайды.

1300. 40 баллоннан астам мөлшерде газдарды сақтайтын үй-жайлар жарылыс қауiптi шоғырлануға дейiн жарамды газ талдағыштармен жабдықталады. Газ талдағыштар болмаған жағдайда, сынама алу және бақылау тәртiбiн объектiнiң басшысы белгiлейдi.

1301. Баллондардан газдың шығуы анықталғанда олар қоймадан қауiпсiз орынға шығарылады.

1302. Жанғыш газдары бар баллондар сақталатын қоймаға табанында металл шеге немесе таға қағылған аяқ киiм киген адамдардың кiруге болмайды.

1303. Табандығы бар жанғыш газ баллондары тiгiнен, олардың құлап қалуын болдырмайтын арнайы ұяшықтарда, торларда немесе басқа да құрылғыларда сақталады.

Табандығы жоқ баллондар көлденеңiнен рамаларда немесе стеллаждарда сақталады. Қатардың биiктiгi бұл жағдайда 1,5 метрден аспайтындай етiп қабылданады, ал клапандар сақтандыру қалпақтарымен жабылады және бiр жаққа қаратып қойылады.

1304. Газ қоймаларында қандай да бiр басқа заттарды, материалдар мен жабдықты сақтауға болмайды.

1305. Жанғыш газдары бар қоймалардың үй-жайлары табиғи желдеткiшпен қамтамасыз етiледi.

Ауыл шаруашылығы өнiмiн сақтау тәртiбi
Iрi жемшөптi сақтау тәртiбi

1306. Iрi жемшөп қорын ферма ғимараттарынан тұйық, жанбайтын қабырғалармен (қалқалармен) және отқа төзiмдiлiк шегi кемiнде ЕI-45 жабындармен бөлiнген қосымша (жапсарлас салынған) құрылыстарда сақтауға болады.

1307. Қосымша құрылыстар (жапсарлас салынған) тікелей сыртқа шығу жолымен жабдықталады.

1308. Шөп жинау орны топырақ бiлiгiмен және сым қоршаумен қоршалады. Таразы шөп жинау орнынан тыс орналастырылады. Iрi жемшөптердiң кебендерi (маялары), бастырмалары мен қатарлары электр беру желiлерiне дейiн кемiнде 15 метр, жолдарға дейiн кемiнде 20 метр және ғимараттар мен құрылыстарға дейiн кемiнде 50 метр қашықтықта орналастырылады.

1309. Шөп қоймалары қоршауларынан бастап жақын орналасқан орман алқаптарына дейiнгi қашықтық кемiнде 20 метр етiп орындалады, периметрiнің бойымен енi кемiнде 4 метр жолақ жыртылады.

1310. Өндiрiстiк-шаруашылық кешеннiң аумағындағы iрi жемшөп қоймалары арнайы бөлiнген алаңда орналастырылады. Кебендердi (маяларды), сондай-ақ кебен (мая) жұптарын немесе қатарларды орналастыруға арналған алаңдардың периметрiмен енi кемiнде 4 метр жолақ жыртылады. Жолақтың шетiнен бастап алаңда орналасқан кебенге (маяға) дейiнгi қашықтық кемiнде 15 метр, ал бөлек тұрған кебенге (маяға) дейiн кемiнде 5 метр етіп орындалады.

1311. Бiр кебен (мая) орналасқан ауданның 150 шаршы метрден, ал престелген шөп (сабан) қатарының 500 шаршы метрден асуына жол берiлмейдi.

1312. Жекеленген қатарлар, бастырмалар мен кебендер (маялар) арасындағы өртке қарсы бөлiктер кемiнде 20 метр болуы қажет. Қатарларды, бастырмаларды мен кебендердi (маяларды) жұптап орналастырғанда қатарлар мен бастырмалар арасындағы қашықтық кемiнде 6 метр, ал олардың жұптарының арасы кемiнде 30 метр етiп қабылданады.

1313. Кварталдар арасындағы өртке қарсы бөлiктер (бiр кварталда 20 кебен немесе қатар орналастыруға болады) кемiнде 100 метр етіп орындалады.

1314. Ылғалдылығы жоғары шөптер конус тәріздес маяға (шөмелеге) аралары кемiнде 20 метр етіп бөлiп жиналады. Өздiгiнен жануға бейiм ылғалдылығы жоғары шөп маяларында дюймдi қималы металл құбырларға салынатын және әртүрлi тереңдiкте маяға орналастырылатын кәдiмгi сынап термометрлерiнiң көмегiмен температураны тұрақты бақылау жүзеге асырылады.

Температура 60^оС астам жоғарылағанда жанған шөп қазып алынады.

1315. Жемшөп қоймаларында жұмыс iстейтiн тракторлар мен автомобильдер ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады, ал автомобильдерде сөндiргiш бампердiң астынан алдына қарай шығып тұруы қажет. Ұшқын сөндіргіштермен жабдықталмаған тракторлар мен автомобильдер қоймаға жұмыс iстеуге жiберiлмейдi. Қоймаға кiрер алдында жүргiзушiлер ұшқын сөндіргіштiң жарамдылығын және нығыз бекiтiлуiн тексередi.

1316. Шығыңқы құбырлармен, коллекторлармен немесе ажыратқыштармен тiкелей жанасуынан жемшөптiң тұтануын болдырмау үшiн тартқыш тракторлар және түсiру жұмыстарымен айналысып жатқан автомобильдер маяларға 3 метрден жақын бармайды.

1317. Жемшөптi тiкелей автомобиль шанағына тиеу кезiнде оның қозғалтқышы сөндiрiледi. Қоймадан шығуға автомобильдiң тұрған орнын тексергеннен және өткiзу құбырына жақын шөптi (сабанды) жинағаннан кейiн ғана рұқсат берiледi.

1318. Iрi жемшөп қоймаларында өрт шыққан жағдайда кемiнде 50 текше метр су қоры болуы тиiс.

Астық сақтау тәртiбi

1319. Егiн жинау басталмас бұрын астық қоймалары мен астық кептiргiштердiң пайдалануға жарамдылығы тексерiледi. Анықталған ақаулықтар астық кептiру мен қабылдау басталғанға дейiн жойылады.

1320. Астық қоймалары оқшау тұрған ғимараттарда орналастырылады. Оларға кiретiн қақпалар сыртқа қарай ашылатындай етiп орындалады және үймеленбейдi.

1321. Астықты үйiп сақтағанда үйменiң төбесiнен бастап жабынның жанғыш құрылымдарына дейiнгi, сондай-ақ шырақтар мен электр өткiзгiштерге дейiнгi қашықтық кемiнде 0,5 метр етiп орындалады.

Ойықтар арқылы астық тасымалдау орындарында өртке қарсы қалқаларда от бөгегiш құрылғылар орнатылады.

1322. Мыналарға:

1) басқа материалдар мен жабдықты астықпен бiрге сақтауға;

2) қойма үй-жайлары iшiнде қолданылатын астық тазалау және iштен жану қозғалтқыштары бар басқа да машиналарды қолдануға;

3) қойманың екi жағынан қақпалары жабық болғанда жылжымалы тетiктермен жұмыс iстеуге;

4) қатты отынмен жұмыс iстейтiн кептiргiштердi тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың көмегiмен, ал сұйық отынмен жұмыс iстейтiндердi алаудың көмегiмен жағуға;

5) температураны бақылау аспаптар мен оттықтағы алау сөнгенде отын берудi ажырату автоматикасы, электрмен тұтандыру жүйесi ақаулы немесе оларсыз кептiргiштерде жұмыс iстеуге;

6) астықты транспортер таспасының деңгейiнен биiк етiп үюге және таспаның транспортер құрылымына үйкелуiне жол берілмейді.

1323. Кептiргiш жұмыс iстеп тұрғанда астық температурасын бақылау кемiнде әрбiр 2 сағат сайын сынама алу арқылы жүзеге асырылады.

Кептiргiштiң тиеу-түсiру тетiктерiн тозаң мен астықтан тазарту оның жұмысынан бiр тәулiктен кейiн жүргiзiледi.

1324. Жылжымалы кептiру агрегаты астық қоймасы ғимаратынан кемiнде 10 метр қашықтықта орнатылады.

Кептiргiштердiң оттықтарын орнату кезiнде ұшқынның шығуы жоққа шығарылады. Мұржалар ұшқын сөндiргiштермен жабдықталады, олардың жанғыш құрылымдар арқылы өту орындарында өртке қарсы бөлiктер орнатылады.

1325. Астық қоймаларында астықты желдеткенде желдеткiштер жанғыш қабырғалардан кемiнде 2,5 метр қашықтықта орнатылуы тиiс. Ауа өткiзгiштер жанбайтын материалдардан жасалады.

1326. Кептiргiштердегi мойынтiректер мен тетiктердiң басқа да үйкелетiн бөлшектерi пайдалану нұсқаулығына сәйкес жүйелi түрде майланады.

1327. Астық кептiргiш жұмыс iстеп тұрған кезде оған қызмет көрсетушi адамдар үнемі кептiру ғимаратында болады және оның жұмысын бақылауды жүзеге асырады.

1328. Механикаландырылған астық қоймаларында:

1) төменгi тасымалдау галереясы жанбайтын материалдардан жасалады және тиiмдi желдеткiшпен қамтамасыз етiледi;

2) төменгi тасымалдау галереясынан сыртқа шығу жолдарының саны екiншi галереяның басында және соңында орналасқан терезеден кемiнде екеу етiп көзделеді. Бiрнеше секциялы қоймаларда төменгi тасымалдау галереясынан сыртқа шығу жолдары бiр-бiрiнен 60 метрден аспайтын етiп орналастырылады;

3) отқа төзiмдiлiгi III және IV дәрежелi қоймаларда жоғарғы конвейерлiк галереяларды (алаңдарды) жанғыш материалдардан дайындауға болады, ал отқа төзiмдiлiгi I және II дәрежелi ғимараттарда тек қана жанбайтын материалдардан дайындалады;

4) галереяның өту жолдарының енi кемiнде 0,7 метр етiп жасалады.

1329. Бұғатталған механикаландырылған астық қоймаларында:

1) қоймалар, ғимараттар арасындағы жанғыш қосқыш галереяларда жанбайтын материалдарды қолдана отырып, 6 метрлiк өртке қарсы аймақтарды орнатуды көздеу қажет;

2) төменгi және жоғарғы галереялардағы, өртке қарсы қабырғалар арқылы таспалар өтетiн орындарда транспортерлердiң тұғырлары ұзындығы кемiнде 6 метрлiк жанбайтын материалдардан қарастырылуы қажет;

3) тасымалдау таспасының өтуiне арналған өртке қарсы қабырғадағы ойықтың өлшемi енi мен биiктiгi бойынша ең қысқа болуы және астық таспасының еркiн өтуi үшiн қажеттi жолдан үлкен болмауы қажет. Ойық оны автоматты түрде жабатын өртке қарсы құрылғымен жабдықталуы қажет;

4) төменгi және жоғарғы галереяларда қызмет көрсетушi персоналдың өтуi үшiн өртке қарсы қабырғаларда отқа төзiмдiлiк шегi кемiнде ЕI-60, сәл жабылатын жерлерi тығыздалған өртке қарсы өздiгiнен жабылатын есiктерi бар ойықтарды орнатуға болады.

1330. Қолда бар астық қоймаларында тұрақты механизацияны орнату кезiнде:

1) норий мұнаралары немесе кептiру-тазалау мұнараларының құрылғысы жобалық құжаттамаға сәйкес келеді;

2) норий және өздiгiнен ағатын құбырлар, норий бастиектерi мен табандықтары бақылау люктерiнде дәл сондай қақпақтары бар жанбайтын материалдардан жасалады.

1331. Өндiрiстiк және қойма үй-жайларының iшiнде iштен жану қозғалтқыштары бар машиналар мен жабдықты пайдалануға үзiлдi-кесiлдi жол берiлмейдi.

1332. Астық сақтау үшiн ауданы 1200 м² дейiн жанбайтын материалдардан жасалған, бөлек тұрған шатырларды салуға болады.

1333. Астық тұқымының әртүрлi сұрыптарының кiшiгiрiм париясын қоймада сақтау кезiнде осы мақсат үшiн бұл жағдайда тұтас қойманың бойымен ортасына енi кемiнде 1,5 метр бiр өту жолын және қойманың қарама-қарсы қабырғаларында орналасқан қақпаларға қарсы, енi қақпалардағы ойықтардың енiне тең тура жүретiн екi өту жолын орната отырып, бөлек ағаш жәшік салуға болады.

1334. Астықтың жекелеген партияларын бөлу үшiн ағаштан жасалған стандартты бидай қалқандарын қолдануға болады.

1335. Жапсарлас бункерлер мен қойма қабырғалары арасында өту жолдары болған жағдайда олардың енi кемiнде 0,7 метр етiп қабылданады.

1336. Барлық ғимараттар мен үй-жайларда ашық қыздыру элементтерi бар электрмен қыздыру аспаптарын, ал жарылыс, өрт қауiптi үй-жайларда электрмен қыздыру аспаптарының барлық түрлерін пайдалануға жол берiлмейдi.

1337. Өнiмдi қаптарда, пакеттерде, қораптарда сақтауға арналған қоймаларда қатарлардың биiктiгi қаптардың жоғарғы қатары мен жабынның шығыңқы бөлiктерi немесе жамылғы, сондай-ақ электр желiлерi, шырақтар арасында кемiнде 1 метр саңылау қалдыра отырып, тиiстi биiктiкке электр тиегiшпен кедергiсiз төсеудi ескере отырып қабылданады. Ыдыстағы өнiм тұғырларда немесе стеллаждарда сақталады.

1338. Нан пiсiру және макорон кәсiпорындарында ұнды қаппен жинау кезiнде өту жолдары мен өткелдердiң енi кемінде:

1) қатарлар арасындағы өту жолдары, кемiнде 12 м сайын – 0,8 метр;

2) қатарлардан бастап қабырғаларға дейiнгi қашықтық – 0,7 метр;

3) электр тиегiштер үшiн өткелдер – 3,0 метр;

4) көтергiш платформасы бар арбалар үшiн өткелдер – 2,0 метр етіп қабылданады.

1339. Астық өнiмдерi саласының қалған кәсiпорындарының ыдыста өнiм сақтауға арналған қоймасының iшiнде:

1) қойманың ортасында, бойлай, енi тетiктердiң жұмысын қамтамасыз ететiн, бiрақ 1,25 метр кем емес – бiр;

2) қойма қақпасына қарсы, тура жүретiн, енi қақпалардың енiнен кем емес екi көлденең;

3) қатарлар мен қойма қабырғасы арасында – енi 0,7 метрден кем емес өту жолы орнатылады.

1340. Астық қабылдау және астық өңдеу кәсiпорындарында ыдыста өнiм сақтауға арналған қойманың әрбiр жағынан тура жүретiн өту жолдары бар екi қақпа көзделеді. Қақпалар қойма тура жүретiн өту жолдарымен қақпаларға қарсы өнiм жиналуы мүмкiн әртүрлi үш бөлiкке бөлiнетiндей етiп орналастырылады.

1341. Жылу беру аспаптарының бетi тегiс болады және оларды тозаңнан жүйелi түрде тазалау мүмкiндiгiн қамтамасыз ететiн биiктiкте орналастырылады.

1342. Жылу беру аспаптарына еркiн қол жеткiзiледi. Жылу беру аспаптарын бөгде заттармен немесе материалдармен жабуға жол берiлмейдi.

1343. Кеңейту ыдыстарын орнатуға арналған шатырлардағы кабиналар жанбайтын немесе жануы қиын материалдардан жасалады.

Ағаш материалдарын сақтау тәртiбi
Ағаш материалдары қоймаларын ұстау тәртiбi

1344. Ағаш материалдары қоймаларында сақталатын материалдардың шектi көлемiн, өртке қарсы бөлiктер мен қатарлар арасындағы, сондай-ақ қатарлар мен көршiлес объектiлер арасындағы өту жолдарын көрсете отырып, қатарларды орналастыру жоспарлары әзiрленедi.

1345. Қатарлар арасындағы өртке қарсы бөлiктерде ағаш материалдарын, жабдықты жинап қоюға болмайды.

1346. Қатарларға арналған орындар шөп жамылғысынан, жанғыш қоқыс пен қалдықтардан топыраққа дейiн тазартылады немесе қалыңдығы кемiнде 0,5 метр құм, топырақ немесе қиыршық тас қабатымен жабылады.

1347. Әрбiр қойма үшiн кәсiпорын жұмыскерлерi мен техникасын тарту мүмкiндiгiн ескере отырып, қатарларды, баланс үймесiн, жоңқаларды бұзу шаралары анықталып, жедел өрт сөндiру жоспары әзiрленедi. Жыл сайын өрт қауiптi маусым басталмас бұрын кәсiпорынның барлық ауысымы мен өртке қарсы қызметтiң тиiстi бөлiмшелерiнiң жұмыскерлерiн тарта отырып, жоспар пысықталады. Жазғы уақытта қойма аумағына ауық-ауық су себіледі.

1348. Қоймаларда алғашқы өрт сөндiру құралдарынан басқа пункттер (бекеттер) жедел өрт сөндiру жоспарларында анықталатын мөлшерде әртүрлi өрт техникасының қорымен жабдықталады. Ағаш материалдарының қоймалары өрт сөндiру үшiн қажеттi су қорымен қамтамасыз етіледі.

1349. Қоймада ағаш материалдарын сақтаумен байланысы жоқ жұмыстарды атқаруға болмайды.

1350. Ағаш материалдары қоймаларындағы жұмысшыларға арналған тұрмыстық үй-жайларды өртке қарсы бөлiктердi сақтай отырып, бөлек ғимараттарда ғана орналастыруға болады. Бұл үй-жайларға жылу беру үшін зауытта дайындалған электрмен жылыту аспаптарын ғана қолдануға болады.

1351. Iштен жану қозғалтқыштары бар шығырлар бөрене қатарларынан кемiнде 15 метр қашықтықта орналастырылады.

Шығырдың айналасындағы алаң кесек қалдықтардан, қабықтардан және өзге де жанғыш қалдықтар мен қоқыстардан босатылуы қажет. Қозғалтқыштарға құюға арналған жанар-жағармай материалдарын бiр бөшкеден аспайтын мөлшерде және шығырдан кемiнде 10 метр және жақын орналасқан қатардан 20 метр қашықтықта сақтауға болады.

Кесілетін ағаш материалдары қоймаларын ұстау тәртiбi

1352. Кесілетін ағаш материалдары қатарларын төсеу және бұзу кезiнде тасымалдау пакеттерi өту жолының бiр жағынан ғана орнатылады, бұл ретте жолдың қалған бөлiгiнiң енi кемiнде 4 метр етiп орындалады. Қатарларға төселмеген кесілетін ағаш материалдарының жалпы көлемi олардың тәулiктiк қоймаға түсуiнен артпауы қажет.

1353. Тасымалдау пакеттерiн өртке қарсы бөлiктерде, өту жолдарында, өрт сөндiру су көздерiне кiреберiстерге орнатуға болмайды.

1354. Механизмдердiң жұмысы уақытша тұрып қалған жағдайда пакеттердi iрiктеу және орнату, құрал-сайман және төсеу материалдарын сақтау арнайы алаңдарда жүргiзiледi.

1355. Тасымалдау пакеттерiн су өткiзбейтiн қағазбен орау (бұл операция бiрыңғай технологиялық процесте болмағанда) арнайы бөлiнген алаңдарда жүргiзiледi.

1356. Пайдаланылған су өткiзбейтiн қағаз, оның қиындылары мен кесiндiлерi контейнерлерге жиналады.

1357. Жабық қоймаларда қатарлар мен ғимарат қабырғаларының шығыңқы бөлiктерiнiң арасындағы өту жолының енi кемiнде 0,8 метр болуы қажет. Қойманың есiк ойықтарына қарсы енi есiктердiң енiне тең, бiрақ кемiнде 1 метр өту жолдары қалдырылады.

1358. Жабық қоймаларда қалқалар мен қызмет бөлмелерiнің болуына жол берілмейді.

1359. Жабық қоймалар мен бастырма алаңдарының едендерi жанбайтын материалдан жасалады.

Жоңқа қоймаларын ұстау тәртiбi

1360. Жоңқаны жабық қоймаларда, бункерлерде және еденi жанбайтын материалдан жасалған ашық алаңдарда сақтауға болады.

1361. Жоңқа беру конвейерлерiнiң электр қозғалтқыштары орнатылған будкалардың отқа төзiмдiлiгi II дәрежеден төмен болмайтындай етiп көзделеді.

1362. Жоңқаның қызу температурасын бақылау үшiн кертпектiң iшiнен жылу электрлiк түрлендiргiштердi орнату үшiн жанбайтын материалдардан жасалған құдықтар көзделеді.

Көмiр қоймаларын ұстау тәртiбi

1363. Көмiр жинауға арналған алаңдар оларды жауын-шашын немесе топырақ суларының басуын болдырмайтындай етiп жоспарланады.

1364. Мыналарға:

1) жаңа қазылып алынған көмiрдi бiр айдан артық жатқан ескi көмiр үйiндiсiне жинауға;

2) қоймаға өздiгiнен тұтану ошақтары анық байқалатын көмiрдi қабылдауға;

3) жанып жатқан көмiрдi транспортер таспалары арқылы тасымалдауға және оларды темiржол көлiгiне немесе бункерге тиеуге;

4) көмiр қатарларын жылу көздерiнiң (бу құбырлары, ыстық су құбырлары, қызған ауа арналары) үстiне, сондай-ақ төселген электр кәбілдерi мен мұнай-газ өткiзгiштердiң үстiне орналастыруға болмайды.

1365. Көмiрдi жинау және оны сақтау кезiнде қатарларға ағаштың, матаның, қағаз бен өзге де жанғыш материалдардың түсуiне жол берiлмейдi.

Әртүрлi маркалы көмiр бөлек қатарларға жиналады.

1366. Ұзақ мерзiмдi сақтау үшiн қоймаға түсетiн көмiр мүмкiндiгiнше қысқа мерзiмде оның вагондардан түсiрiлуiне қарай қатарлап жиналады. Түсiрiлген көмiрдi екi тәулiктен астам формасыз үйiп және төгiп сақтауға болмайды.

Қатарлармен регламенттiк жұмыстарды орындау, сондай-ақ тетiктер мен өрт сөндiру машиналарының өтуi үшiн қатарлар төменгi шетiнен бастап қоршайтын дуалдарға немесе кран жолдары iргетасына дейiнгi қашықтық кемiнде 3 метр, ал рельс бастиегiнiң сыртқы шетiне немесе автожолдың жиегiне дейiн кемiнде 2 метр етiп көзделеді.

Өту жолдарына қатты отын төгуге және оларды жабдықпен үймелеуге болмайды.

1367. Қоймада жиектерiне бақылау темiр құбырлары мен термометрлердi орнату арқылы немесе өзге де қауiпсiз тәсiлмен көмiр қатарларындағы температураны жүйелi түрде бақылау қамтамасыз етiледi.

Температура 60⁰С астам жоғарылағанда температура жоғарылаған жерлерде қатарларды нығыздау, қызған көмiрдi қазу немесе температураны төмендету бойынша өзге де қауiпсiз әдiстер қолданылады.

Температураның жоғарылауы байқалған қатарлар ең алдымен жұмсалады.

1368. Көмiрдi тiкелей қатарларда сумен сөндiруге немесе салқындатуға болмайды. Жанған көмiр қатардан қазып алынғаннан кейiн ғана сумен сөндiрiледi.

1369. Өздiгiнен тұтанған көмiрдi салқындатқаннан немесе сөндiргеннен кейiн қатарларға қайта салуға болмайды.

1370. Өндiрiстiк ғимараттардың жертөле немесе бiрiншi қабатында орналасатын, көмiр сақтауға арналған үй-жайлар өртке қарсы бөгеттермен (қабырғалармен және қалқалармен) бөлiнедi.

Жанғыш талшықты материалдар қоймаларын ұстау тәртiбi

1371. Барлық талшықты материалдар жабық қоймаларда сақталады, ерекшелiк ретiнде, ашық алаңдар мен шатыр астында сақтауға жол берiледi.

1372. Талшықты материалдар бумасын түсiру, тиеу және төсеу кезiнде бумалардың металл орамына iлмектердiң соқтығысуына жол берiлмейдi.

1373. Талшық қатарлары мен бастырмалары рет-ретiмен ұяшықтарға, топтарға және секторларға қойылады.

1374. Қатардағы талшық массасының 300 тоннадан артуына жол берiлмейдi.

1375. Қатарлардың өлшемдерi 22х11 метрден аспайтындай, биiктiгi 8 метрден аспайтындай етiп көзделеді.

1376. Ұяшықта алты қатардан немесе бастырмадан аспайтындай етiп көзделеді, бұл ретте қатарлар арасындағы аралықтар – кемiнде 15 метр, бастырмалар арасында барлық бағыттар бойынша – 20 метр.

1377. Топта төрт ұяшықтан аспайтындай (24 қатар немесе бастырма) етiп көзделеді, ұяшықтар арасындағы аралық – барлық бағыттар бойынша кемiнде 30 метр.

1378. Секторда төрт топтан аспайтындай (96 қатар немесе бастырма) етiп көзделеді, топтар арасындағы аралық – барлық бағыттар бойынша кемiнде 50 метр.

1379. Секторлар арасындағы аралықтарды 100 метрден кем болуына жол берiлмейдi.

1380. Талшықты материалдар сақтауға арналған қоймалар, бастырмалар және ашық алаңдар орналасқан учаскелер қоршалады, бұл ретте қоршаудан бастап қашықтықтың 5 метрден кем болуына жол берiлмейдi.

1381. Тез жанатын талшықты материалдарды тек бумаларда ғана сақтауға жол берiледi. Бұзылған бумалар бөлек учаскелерде немесе арнайы бөлiнген алаңдарда сақталады. Олар қайта өңдеуге ең алдымен жiберiледi.

1382. Жабық қоймаларда талшықты материалдар бумаларын жинау енi 2 метр бiр бойлық өту жолы мен енi дәл сондай болатын әр есiкке қарсы көлденең өту жолдары қалатындай етiп жүргiзiледi. Биiктiгi бойынша бумалар буманың үстiнен бастап электр шамдарына дейiнгi қашықтық кемiнде 1 метр болатындай етiп жиналады.

1383. Өндiрiстiк қалдықтарды шикiзатпен және дайын өнiммен бiрге сақтауға жол берiлмейдi.

1384. Ашық алаңдардағы талшықты материалдардың қатарлары жабылады, ал бастырмалар барлық жағынан брезентпен тартылады.

1385. Автомашиналармен, тракторлармен (тартқыштармен) тасымалдау кезiнде талшықты материалдар брезентпен жабылады. Оларды тасымалдау кезiнде темекi шегуге жол берiлмейдi.

1386. Жабық қоймалардағы және шатыр астындағы өту жолдары, сондай-ақ ашық алаңдардағы қатарлар арасындағы аралықтар бос ұсталады.

1387. Талшықты материалдардың бастырмалары мен қатарларына ұшқын сөндіргіштерсiз темiр жол (паровоздардан басқа) және автокөлiктiң 5 метр, ал тракторлардың 10 метр жақын келуiне жол берiлмейдi. Бұл орындарда шектеу бөренелерi орнатылады. Автокөлiк жабық қоймаларға, талшықты материалдардың бастырмалары мен қатарларына пайдаланылған құбырға қарама-қарсы жағынан өтедi, бұл ретте ажыратқыш жарамды ұшқын сөндіргішпен жабдықталады.

11. Автожанармай құю станцияларын ұстау тәртiбi
Жалпы ережелер

1388. Осы бөлiмнiң ережелерi негiзiнде автожанармай құю станцияларының иелерi өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi нұсқаулықтар әзiрлейдi, онда мыналар көрсетiледi:

1) мұнай өнiмдерiн қабылдау тәртiбi, оны сақтау және тұтынушыларға жiберу шарттары;

2) аумақты ұстау тәртiбi;

3) өрт сөндiру құралдарын ұстау, оларды iске қосу және өрттi байқаған кезде өртке қарсы қызмет бөлiмшелерiн шақыру қағидалары;

4) май сүртiлген материалдар мен құмды жинау, сақтау және шығару, арнайы киiмдi сақтау, үй-жайларды жинау және технологиялық жабдықты тазалау тәртiбi;

5) автожанармай құю станцияларының өзге де өзiндiк ерекшелiктерi.

1389. Автожанармай құю станцияларында өрт қауіптi жағдайлар туындағанда технологиялық жүйелердiң электр қоректендiргiшiн (аварияға қарсы және өрттен қорғау жүйелерiнiң электр қоректендiргiшiнен басқа) ажыратып, автожанармай құю станцияларын пайдалану тоқтататылады және оның аумағы көлiк құралдары мен келушiлерден босатылады және сонымен қатар өрт қауіптi жағдайды жоюға кiрiседi.

1390. алып тасталды - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1391. Отын автоцистернаға тiкелей жақын жерге төгiлгенде (бензин төгiлгенде бұл қашықтық төгiлген жерден бастап автоцистернаның габаритiне дейiн 6 метрге дейiн және дизельдiк отын төгiлгенде 3 метр етiп қабылданады) автоцистерна қозғалтқышын қосуды және оны автожанармай құю станцияларының аумағынан шығару (егер бұл адам өмiрiне қауiп төндiрмесе) төгiлген отын тұтанғанда ғана немесе өрт қауіптi жағдайды жою үшiн төгiлген отын көмiлген ластанған құм шығарылғаннан кейiн ғана жүргiзіледi. Едәуiр қашықтықта төгiлгенде автоцистерна бензин төгiлген шектен кемiнде 6 метр және дизельдiк отын төгiлген шектен 3 метр қашықтықта төгiлген жердi айналып өтiп, дереу шығарылады.

1392. алып тасталды - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1393. Автожанармай құю станцияларында өрт шыққан жағдайда өрт туралы өртке қарсы қызметке дереу хабарланып, аумақты келушiлер мен көлiк құралдарынан босату шараларын қолданумен қатар, алғашқы өрт сөндiру құралдарымен отты сөндiру басталады.

1394. Автожанармай құю станцияларының барлық жұмысшылары мен автоцистерна жүргiзушiлерi өртке қарсы нұсқаулықтан (алғашқы және қайта) және өрт-техникалық минимумы сабақтарынан тұратын арнайы өртке қарсы дайындықтан өтедi.

Автожанармай құю станцияларының үй-жайларын, ғимараттарын,
құрылыстарын және аумағын ұстау тәртiбi

1395. Автожанармай құю станцияларының аумағы жоспарланады және абаттандырылады, жанғыш қоқыс пен төгiлген мұнай өнiмдерiнен үнемі тазартылып тұрады.

1396. Ғимараттар мен құрылыстар арасындағы өртке қарсы бөлiктердi әртүрлi заттар мен материалдарды жинау үшiн, көлiк құралдарын орналастыру және күрделi және уақытша объектiлердi салу үшiн пайдалануға болмайды.

1397. Автожанармай құю станцияларының аумағы арқылы көлiк құралдарының қозғалысы бiр жақты етiп көзделеді. Бұл ретте кiру және шығу жолы бөлек қамтамасыз етiледi.

1398. Автожанармай құю станцияларының аумағына кiру алдында оның аумағында көлiктiң қозғалысын ұйымдастыру сызбасы мен жүргiзушiлер мен жолаушылар үшiн өрт қауiпсiздiгi шараларын сақтау туралы талаптары бар стенд iлiнедi.

1399. Автожанармай құю станцияларының аумағына өту жолдары, су көздерiне кiреберiстер мен алғашқы өрт сөндiру құралдарына бару жолдары әрдайым бос ұсталады. Қысқы уақытта өту жолдары мен өтетiн жерлер қардан тазартылады.

1400. Пайдаланылған сүрту материалдары мен мұнай өнiмдерi сiңiп кеткен құмды жинау үшiн қақпақтары тығыз жабылатын металл жәшiктер орнатылады. Сүрту материалдары мен мұнай өнiмдерi сiңiп кеткен құм аптасына кемiнде бiр рет автожанармай құю станцияларынан (бұдан әрi – АЖС) тыс шығарылады.

1401. АЖС аумағында темекi шегуге болмайды.

1402. АЖС барлық үй-жайларына кiретiн есiктерде, сондай-ақ сыртқы қондырғыларда:

1) "Өрт қауiпсiздiгiне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентiне сәйкес жарылыс, өрт қаупi мен өрт қауiптiлiгi бойынша үй-жайлардың санаты;

2) Электр қондырғыларын орнату қағидалары бойынша жарылыс қауiптi және өрт қауiптi аймақтардың сыныбы;

3) өртке қарсы жай-күй үшiн жауапты жұмысшының тегi, аты-жөнi;

4) өртке қарсы қызмет бөлiмшелерiн шақыру телефондарының нөмiрлерi көрсетiлген жазбалар дайындалады.

1403. АЖС үшiн мыналар әзiрленедi және көрiнетiн жерлерде iлiнедi:

1) өрт қауiпсiздiгi шаралары жөнiндегi нұсқаулықтар;

2) қолда бар үй-жайлар, эвакуациялық шығу жолдары, өрт сөндiру құралдары мен дабылды орналастыру орындары көрсетiлген ғимараттардың жоспарлары.

1404. Автожанармай құю станцияларының аумағынан жанып жатқан көлiк құралын шұғыл эвакуациялау үшiн АЖС ұзындығы кемiнде 3 метрлiк қатты буксирлеу штангасымен қамтамасыз етiледi.

1405. АЖС қауiпсiздiк белгiлерiмен және жол белгiлерiмен қамтамасыз етiледi, оның қатарында темекi шегуге және ашық отты пайдалануға тыйым салатын, жолаушылар мен жанармай құйылатын көлiктiң қозғалысын реттейтiн белгiлер болады.

1406. Автожанармай құю станциясында АЖС персоналы үшiн мынадай қызметтiк және тұрмыстық ғимараттарды (үй-жайларды) орналастыруға болады: оператор бөлмесi, әкiмшiлiк, тамақ iшетін бөлме, күзет қызметi, сондай-ақ санитарлық тораптар, арнайы киiм, құрал, қосалқы бөлшектер, аспаптар мен жабдық үшiн қойма. Көрсетiлгендерден басқа, АЖС аумағында жер асты резервуарларымен қатар жолаушыларға, жүргiзушiлер мен олардың көлiк құралдарына сервистiк қызмет көрсету ғимараттарын (үй-жайларын) орналастыруға болады.

Жолаушылар мен жүргiзушiлерге сервистiк қызмет көрсетуге бөлiнген үй-жайларда iлеспе тауарлар дүкенiн, дәмхана мен санитарлық тораптарды, көлiк құралдарына сервистiк қызмет көрсету үшiн – автомобильдерге техникалық қызмет көрсету және жуу бекеттерін орналастыруға болады. Жер бетi резервуарлары бар АЖС аумағында автожанармай құю станциясының персоналына арналған үй-жайлармен қатар сауда залы жоқ iлеспе тауарлар дүкенiнiң үй-жайын орналастыруға болады.

1407. Автожанармай құю станциясының ғимараты орталық жылу жүйесiмен жабдықталады. Автожанармай құю станциясының үй-жайларында зауытта дайындалған, өрт қауiпсiздiгi талаптарына сай майлы электрмен жылыту аспаптарын жанғыш құрылымдар мен материалдарға дейiнгi тиiстi қашықтықты сақтай отырып орнатуға болады. Жылыту аспаптары мен әртүрлi құбырларға жанғыш материалдарды (арнайы киiмдi, сүрту материалын) қоюға, сондай-ақ жылыту аспаптарында киiм мен аяқ киiмдi кептiруге болмайды. Автожанармай құю станциясының аумағы мен ғимараттарында жылу беру қондырғылары мен ашық от қолданылатын құрылғыларды пайдалануға болмайды.

1408. Қызмет көрсетушi персоналдың арнайы киiмi металл шкафтарда iлiнген күйде сақталады.

1409. Автожанармай құю станциясын жалын таралуы мүмкiн (дәндi дақылдар, мақта егiсi) ауыл шаруашылығы дақылдары егiсiне немесе егiстiктер мен дала алқаптарына iргелес дала алқаптары бойымен жақын орналастыру кезiнде АЖС шекаралары енi кемiнде 4 метр етіп жыртылады.

Технологиялық жабдықты пайдалану тәртiбi

1410. АЖС технологиялық жабдығы:

1) жобалық, техникалық-пайдалану құжаттамасына және техникалық шарттарға сәйкес болуы;

2) бақылау және реттеу аспаптары жарамды болуы;

3) герметикалы болуы тиiс.

1411. Технологиялық жабдықты:

1) отын ағып тұрғанда;

2) бақылау және реттеу құралдары болмағанда, ақаулы болғанда, ажыратылғанда немесе тексеру мерзiмi өтiп кеткенде;

3) кез келген жарамсыздық кезiнде пайдалануға болмайды.

1412. Технологиялық жабдыққа автожанармай құю станциясының өрт қауiптiлiгі дәрежесiнен артық құрылымдық өзгерiстер енгiзуге болмайды.

1413. Бақылау-өлшеу аспаптарына пломба салынады және технологиялық жабдықтың өртке қауiпсiз жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн анық белгiленген шектi рұқсат етiлген өлшемдермен (қысым, температура, қосылым, құю деңгейi) белгiленедi.

Рұқсат етiлген шектерден тым болмаса бiр параметрінен ауытқу орын алса, автоматты түрде ескерту (жарық немесе дыбыс) сигналдары берiледi.

1414. Автожанармай құю станциясының технологиялық жүйелерiн дайындаушы зауыттың келiсiмiнсiз аварияға қарсы және өрттен қорғау жүйелерiнiң жұмыс iстеу параметрлерін өзгертуге болмайды.

1415. Негiзгi және қосалқы технологиялық жабдық статикалық электрден қорғағышпен қамтамасыз етiледi.

1416. Фланецтердiң, келте құбырлардың, штуцерлердiң және атмосферадан отын мен оның буын бөлетiн басқа да құрылғылардың қақпақтары мен келте құбырлары арматурамен жанасу орындарында ұшқын шығармайтын және мұнай өнiмдерi мен қоршаған ортаның әсерiне тұрақты төсемдермен жабдықталады.

Пайдалану кезiнде ашу үшiн көзделген көрсетiлген қақпақтар мен бiтеуiштер ұшқын шығармайтын материалдардан жасалады.

1417. Отын сақтауға арналған резервуарлар деаэрация желiлерiмен жабдықталады.

Деаэрация желiлерiнiң құбыржолдары от бөгегiштермен немесе қосымша от бөгегiштерi бар тыныс алу клапандарымен жарақталады, олар жылдың кез келген мезгілінде жұмысқа қабілетті болады.

Жөндеу және регламенттiк жұмыстарды жүргiзу тәртiбi

1418. Жанғыш бу-ауа қоспалары түзiлуi мүмкiн аймақтарда жұмыстар ұшқын шығармайтын киiм мен аяқ киiммен, ұшқынға қауiпсiз аспаппен орындалады.

1419. Бұрын пайдалануда болған резервуарлары отын толықтай шығарылғаннан, су буымен буландырылғаннан, жылы сумен жуылғаннан, инерттi газбен үрленгеннен және газ талдағыштың көмегiмен отын буының бар-жоғы тексерiлгеннен кейiн ғана тасымалдау, алаңда орындарын ауыстыру, орнату, жөндеу жүргiзiледi.

Сыйымдылықтағы отын буы шоғырлануының тұтанудың ең төменгi шоғырлану шегiнен 20 % артуына жол берiлмейдi.

1420. Автожанармай құю станциясының технологиялық жүйелерiнiң герметикалығына пневматикалық сынақтар жүргiзу үшiн (резервуардың қабырға аралық кеңiстiгi, резервуардың iшкi кеңiстiгi, құбырлар) жанбайтын газдар (азот, көмiр қышқыл газы) пайдаланылады. Жабдықтың герметикалы емес екендiгi анықталған жағдайда автожанармай құю станциясын пайдалану тоқтатылады.

1421. Қатты бөлшектердi (шламдарды) iске қосып, барлық резервуар түрлерiнен тауар суын шығару жабық тәсiлмен жүргiзiледi. Осы мақсатта қолданылатын жабдық ұшқын шығармайтын материалдан жасалады және бензинмен және дизельдiк отынмен жұмыс iстеуге арналады. Қол сорғыларды пайдалану кезiнде шлам булану алаңы мүмкiндiгiнше ең аз ашылған, жабық сыйымдылыққа ғана ағызылады. Шламдарды шығару кезiнде осы операциямен байланысты емес барлық люктер мен штуцерлер жабық болады. Шламға арналған сыйымдылық резервуарға жапсарлас аумақтағы тұғырға орнатылады және жерге тұйықталады. Бiрнеше камералы резервуарлардан шламдарды шығару әр камера үшiн бөлек-бөлек жүргiзiледi.

Шлам шығару аяқталғаннан кейiн шлам автожанармай құю станциясынан тыс шығарылады.

1422. От бөгегiштi немесе онымен жабдықталған тыныс алу клапанын деаэрация жүйесiн құбырының шығу жолында осы құбырды тығын арматурасымен герметикалық жабынсыз алуға болмайды. От бөгегiштiң түрi пайдалану аймағының климат жағдайларында оның қалыпты жұмыс iстеу жағдайларына сәйкес орындалады.

1423. Технологиялық жүйенiң құрылымында резервуарға көлiк құралының отын багынан шығатын отын буын рециркуляциялау желiсi болған жағдайда отын буын рециркуляциялауды жүзеге асыру үшiн резервуарды деаэрация құбырын жабуға болмайды.

1424. Автожанармай құю кешендерiнiң жабдығына техникалық қызмет көрсету, аспап және сақтандыру жабдығын метрологиялық сынау қатаң түрде осы жұмыстардың кестесiне сәйкес жүргiзiледi. Технологиялық жабдыққа техникалық пайдалану құжаттамасында көрсетiлмеген қандай да бiр регламенттiк жұмыстарды жүргiзуге болмайды. Мұндай жұмыстар жөндеу шеберханаларында жүргiзiледi.

1425. Автожанармай құю кешендерiнiң аумағында, ғимараттарында, құрылыстарында, үй-жайларында, технологиялық жүйелерiнде жөндеу жұмыстарын жүргiзуге объектiнiң басшысы жазбаша рұқсат ресiмдейдi.

Отын қабылдау мен беруге арналған жабдықты
пайдалану тәртiбi

1426. Автоцистерналардан отын құю жабық сызба бойынша орындалады. Резервуарлар мен автоцистерналардың тыныс алу құрылғыларынан басқа, қоршаған ортаға отын буының шығуына жол берiлмейдi.

1427. Автоцистерналардан отын құймас бұрын резервуардағы отын деңгейi өлшенедi және қорғағыш құрылғылардың жарамдылығы тексерiледi. Құю процесін автожанармай құю станциясының жұмысшылары немесе автоцистерна жүргiзушiсi бақылайды.

1428. Резервуардағы отын түрiн ауыстыру кезiнде (бензин – дизельдiк отын) соңғысы бұдан бұрын сақталған өнiмнен мұқият тазартылуы және резервуардың корпусында немесе жер асты резервуарларының құятын құбырларының көрiнетiн жерлерiнде сақталған отынның түрiн көрсетiлген жазба болады.

1429. Бiрнеше камералы резервуарда егер технологиялық жүйеге техникалық шарттар мен техникалық пайдалану құжаттамасында көзделген жағдайда бензин мен дизельдiк отынды бiр мезгiлде сақтауға болады.

1430. Автожанармай құю станциясына отыны бар автоцистерналар өтерде оны аумағынан барлық көлiк пен бөгде адамдар шығарылады. Бiр мезгiлде екi және одан астам автоцистерналардың болуына жол берiлмейдi.

1431. Автоцистернадан отын құю операциясын автожанармай құю станциясының кемiнде екi жұмысшысы және мынадай талаптарды орындағанда жүргiзiледi:

1) автоцистерналарға арналған жанармай құю алаңында көлемi кемiнде 100 литр жылжымалы ұнтақты өрт сөндiргiш орнатылады;

2) автоцистерналардың жанармай құю алаңдарынан мұнай өнiмдерiмен ластанған атмосфералық жауын-шашын қалдықтарының науасы жабылады және отын төгiндiсiн авариялық резервуарға бұру құбыры ашылады;

3) автоцистерна жерге орнатылады, одан кейiн автожанармай құю станциясының резервуарларына отын құю операциясына кiрiсуге болады. Автопойыздан мұнай өнiмiн құю кезiнде әр цистерна оны әбден босатқанға дейiн жеке-жеке жерге орнатылады.

Ескерту. 1431-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1432. Иiлгiш жерге тұйықталатын мыс сым автоцистернаның корпусына тұрақты қосылады және ұшында жерге тұйықтайтын құрылғыға қосуға арналған құрылғы (қысқыш, бұранда ұштығы) болады.

Жерге тұйықталатын сымдарды автоцистернаның сырланған және ластанған металл бөлiктерiне қосуға болмайды.

1433. Автожанармай құю станциясында көлiк құралдарына жанармай құю кезiнде:

1) мотоциклдер мен мотороллерлер отын құю колонкаларына қозғалтқыштары өшiрiлiп берiледi, оларды iске қосу және тоқтату колонкалардан кемiнде 15 метр қашықтықта жүргiзiледi, автомобильдер өздiгiнен жүредi;

2) қозғалтқышты қосқанға дейiн жүргiзушi немесе автожанармай құю станциясының қызмет көрсетушi персоналы көлiктiң мұнай өнiмдерiмен ластанған бөлiктерi құрғатып сүртіледi;

3) жерге төгiлген мұнай өнiмдерi құммен жабылады, ал мұнай сіңген құм мен май сүртiлген материалдарды қақпақтары тығыз жабылатын металл жәшiктерге жинау қажет және жұмыс күнi аяқталғаннан кейiн автожанармай құю станциясының аумағынан шығарылады;

4) жанармай құятын жерде тұрған автомобильден бастап кезекте тұрған келесiсiне дейiнгi қашықтық кемiнде 1 метр етiп көзделеді.

1434. Автожанармай құю станциясында:

1) қозғалтқыштары жұмыс iстеп тұрған көлiк құралдарына жанармай құюға;

2) егер белгiленген тәртiппен келiсiлген және бекiтiлген, қолданылатын технологиялық жүйеге техникалық шарттар мен техникалық пайдалану құжаттамасында көзделген болса, жер асты резервуарларымен көлiк құралдарының өтуiне;

3) найзағай болғанда және атмосфералық разрядтардың пайда болу қаупi болғанда резервуарларға отын құюға және тұтынушыларға отын беруге;

4) бензин қабылдау, сақтау немесе беру операциялары жүзеге асырылатын автожанармай құю станциясына ұшқын сөндіргіштермен жабдықталмаған тракторлардың өтуiне;

5) автожанармай құю станциясының жабдығын, ғимараттары мен құрылыстарын жөндеумен тiкелей байланысы жоқ жөндеу жұмыстарын жүргiзуге;

6) жолаушылары бар көлiк құралдарына (кемiнде төрт есiктi жеңiл автомобильдерден басқа) жанармай құюға;

7) жарылғыш заттар, сығылған және сұйытылған жанғыш газдар, тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш сұйықтықтар, тез тұтанатын материалдар, улы және радиоактивтi заттар мен басқа да қауiптi бұйымдар мен материалдар тиелген көлiк құралдарының кiруiне болмайды.

Жылжымалы автожанармай құю станцияларын пайдалану тәртiбi

1435. Жылжымалы автожанармай құю станциялары арнайы бөлiнген алаңдарға орнатылады.

1436. Арнайы бөлiнген алаңдағы жылжымалы автожанармай құю станцияларын пайдалануды бастамас бұрын:

1) бақылау-өлшеу аспаптары және шолып қарау арқылы станциялардың герметикалығы тексерiледi;

2) автожанармай құю станцияларының жерге қосатын өткiзгiшi алаңның жерге тұйықтау құрылғысына қосылады;

3) көлiк құралының отын багының астына қою үшiн тұғырлар дайындалады;

4) көлiк құралдарының автожанармай құю станцияларына өтуiн шектейтiн кемiнде 1 метр тосқауылдар орнатылады;

5) ескерту белгiлерi мен ақпарат қалқаны орнатылады.

Байланыс және өрт сөндiру құралдарымен жабдықтау тәртiбi

1439. Автожанармай құю станциялары өрт туындаған жағдайда өртке қарсы қызметтi дереу шақыру үшiн телефонмен немесе радио байланысымен, сондай-ақ дауыс зорайтқыш байланыс жүйесiмен жарақталады.

1438. Автожанармай құю станциясының өндiрiстiк және қоғамдық үй-жайлары өрт сөндiргiш қабiлетiне, өрттiң ауданы мен сыныбына байланысты "Өрт қауiпсiздiгiне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентiнiң 17-қосымшасының талаптарына сәйкес өрт сөндiргiштермен қамтамасыз етiледi.

1439. Резервуарлардың электр пульттерi мен жануын сөндiру үшiн көмiрқышқыл немесе ұнтақты қол өрт сөндiргiштерi көзделеді.

1440. Жылжымалы автожанармай құю станцияларын сыйымдылығы 10 литр бiр ауа-көбiктi өрт сөндiргiшпен және сыйымдылығы 5 литр бiр ұнтақты өрт сөндiргiшпен жарақталады.

1441. Өрт сөндiргiштердi орналастыру орындары тиiстi сiлтеме белгiлермен белгiленедi.

12. Құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу тәртiбi
Құрылыстың, ғимараттар мен үй-жайлардың аумақтарын
ұстау тәртiбi

1442. Құрылыс алаңында құрылыс жұмыстары басталғанға дейiн өртке қарсы алаңдардағы барлық құрылымдар мен құрылыстар бұзып алынады.

1443. Ғимараттар мен құрылыстарды салу кезiнде жұмыс iстеу жобасында құрылыстың барлық кезеңiне өрт қауiпсiздiгi бойынша iс-шаралар көзделеді.

Ескерту. 1443-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1444. Құрылыс аумағында өндiрiстiк, қойма және қосалқы ғимараттар мен құрылыстар белгiленген тәртiппен бекiтiлген құрылысты ұйымдастыру жобасының құрамында әзiрленген бас жоспарға сәйкес орналастырылады.

1445. Ауданы 5 гектар және одан астам құрылыс аумағында алаңның қарама-қарсы жағынан кiретiн кемiнде екi кiру жолы көзделеді. Жолдар жылдың кез келген мезгiлiнде өрт сөндiру автомашиналарының өтуi үшiн жарамды жабынмен қамтамасыз етiледi. Кiру жолына арналған қақпаның енi кемiнде 4 метр етiп көзделеді.

Құрылыс алаңына кiру жолының қасына салынып жатқан және қосалқы ғимараттар мен құрылыстар, өту жолдары, кiреберiстер, су көздерi, өрт сөндiру және байланыс құралдары көрсетiлген жоспарлар қойылады (iлiнедi).

1446. Барлық салынып жатқан және пайдаланудағы (оның iшiнде уақытша) ғимараттарға, құрылыс материалдарын, құрылымдар мен жабдықты ашық сақтау орындарына еркiн қол жеткiзу қамтамасыз етiледi.

Салынып жатқан ғимараттарға кiреберiстер мен жолдар салу негiзгi құрылыс жұмыстары басталғанға дейiн аяқталады. Ғимараттардың бойымен енi 18 метрден астам өту жолдары екi жағынан бойлай, ал енi 100 метрден астам – ғимараттың барлық жағынан болады. Өту жолының шетiнен бастап ғимараттардың, құрылыстар мен алаңдардың қабырғаларына дейiнгi қашықтық 25 метрден аспайды.

1447. Ғимараттар мен өрт сөндiретiн су көздерiне өту жолдары мен кiреберiстер, сондай-ақ өрт құрал-сайманы мен жабдығына қол жеткiзу әрқашан бос ұсталады. Ғимараттар арасындағы өртке қарсы бөлiктердi материалдар, жабдық, буып-түю ыдыстарын жинауға және автомобиль тұрағы үшiн пайдалануға болмайды.

Темiржол арқылы өтетiн барлық жолдар, өткелдер мен кiреберiстер жарамды күйде ұсталады және өрт сөндiру автомобилдерiнiң кедергiсiз өтуi қамтамасыз етiледi.

Жолдар арқылы құбырлар немесе кәбілдердi төсеу кезiнде өткелдер, көпiрлер немесе уақытша айналма жолдар орнатылады. Жөндеу жұмыстарын жүргiзу немесе жолдардың, өткелдердiң уақытша жабылуы туралы бас мердiгер жақын маңдағы өрт сөндiру бөлiмiне дереу хабарлайды.

1448. Жанғыш материалдардың ашық алаңдары, сондай-ақ жанғыш материалдардан жасалған өндiрiстiк, қойма және қосалқы құрылымдар орналасқан алаң құрғақ шөптен, қурайдан, қабықтар мен жоңқалардан тазаланады.

1449. Ашық алаңдарда жанғыш құрылыс материалдары (ағаш кесу материалдары, толь, рубероид) жанғыш материалдардан жасалған бұйымдар мен құрылымдарды, сондай-ақ жанғыш орамда жабдық пен жүктердi сақтау кезiнде 100 м² аспайын алаңда қатарлап немесе тобымен орналастырылады. Қатарлар (топтар) арасындағы және олардан бастап салынып жатқан немесе қосалқы ғимараттар мен құрылыстарға дейiнгi бөлiктер кемiнде 24 метр етiп қабылданады.

1450. Жеке блок контейнерлер мен тұрмыстық вагоншаларды топтағы саны 10-нан аспайтындай етiп тобымен орналастыруға болады. Осы құрылыстардың топтары арасындағы және олардан бастап басқа құрылымдарға дейiнгi қашықтық кемiнде 18 метр етiп қабылданады. Уақытша құрылыстарды салынып жатқан және өзге де ғимараттардан бастап кемiнде 18 метр қашықтықта немесе тұйық өртке қарсы қабырғалардың қасында орналастырылады.

1451. Салынып жатқан ғимараттарда осы бөлiмнiң талаптарын орындаған жағдайда уақытша шеберханалар мен қоймаларды (жанғыш заттар мен материалдардың қоймаларынан, қымбат тұратын және құнды жабдық, сондай-ақ жанғыш орамдағы жабдық қоймаларынан, өндiрiстiк үй-жайлар мен жанғыш материалдарды өңдеумен байланысты жабдықтан басқа) орналастыруға рұқсат берiледi.

Әкiмшiлiк-тұрмыстық үй-жайларды I типтi тұйық өртке қарсы қалқалармен және 3 типтi қалқалармен бөлiнген ғимараттардың бөлiктерiнде орналастыруға болады.

Қорғалмаған көтергiш металл құрылымдар мен жанғыш полимер жылытқыштары бар панельдерден жаңадан салынып жатқан ғимараттарда уақытша қоймаларды (зат қоятын бөлмелердi), шеберханалар мен әкiмшiлiк-тұрмыстық үй-жайларды орналастыруға болмайды.

1452. Құрылыс алаңында, жаңадан салынып жатқан және уақытша тұрмыстық ғимараттарда адамдардың тұруына болмайды.

1453. Алып тасталды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1454. Сөндiрiлмеген әк жабулы жеке тұрған қойма үй-жайларында сақталады. Бұл үй-жайлардың еденi жердiң деңгейiнен кемiнде 0,2 метр биiк етiп көтерiледi. Сөндiрiлмеген әктi сақтау кезiнде оған ылғалдың өтуiне жол берiлмейдi.

Әк сөндiруге арналған шұңқырлар оны сақтау қоймасынан кемiнде 5 метр және басқа да ғимараттардан, құрылыстардан және қоймалардан кемiнде 15 метр қашықтықта орналастырылады.

1455. Объектiлердi реконструкциялау, кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру, күрделi жөндеу және кезекпен пайдалануға беру кезiнде алынып жатқан бөлiгiн қолданыстағы бөлiгiнен 1-типтi уақытша өртке қарсы қалқалармен және 3-типтi қалқалармен бөледi. Бұл ретте адамдарды ғимараттар мен құрылыстардың бөлiктерiнен қауiпсiз эвакуациялау шарттарының бұзылуына жол берiлмейдi.

1456. Салынып жатқан ғимараттар, уақытша құрылыстар, сондай-ақ қосалқы үй-жайлар салынып және реконстукцияланып жатқан ғимараттар, құрылыстар мен қосалқы үй-жайлар үшiн осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес алғашқы өрт сөндiру құралдары нормасына сәйкес алғашқы өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етiледi.

1457. Iшкi өртке қарсы су құбыры мен жобада көзделген автоматты өрт сөндiру жүйелерi объектiнi тұрғызумен қатар монтаждалады.

Өртке қарсы су құбыры өңдеу жұмыстарын бастағанда, ал автоматты өрт сөндiру жүйелерi мен дабылы жүйелерi iске қосу, реттеу жұмыстарын (кәбіл құрылыстарында – кәбіл төсегенге дейiн) жүргiзгенде қолданысқа енгiзiледi.

1458. Жобада көзделген өрт сөндiру депосы құрылыстың бiрiншi кезегiнде тұрғызылады. Депо ғимаратын мақсатсыз пайдалануға жол берілмейді.

1459. Негiзгi құрылыстар мен құрылыс базасын салуды бастағанға дейiн өртке қарсы қызметтi немесе өртке қарсы ерiктi құралымдар мен өрт техникасын орналастыру үшiн арнайы жылытылған үй-жайлар көзделеді.

Құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу тәртiбi

1460. Биiктiгi 3 қабат және одан астам ғимараттарды салу кезiнде сатылар саты торларын орнатумен қатар монтаждалады.

1461. Саты торларында ағаш басқыштар екi қабаттан аспайтын ғимараттарда ғана қолданылады.

1462. Құрылыс кезiнде зақымданудан қорғау үшiн жанбайтын сатылар жанғыш материалдармен жабылады.

1463. Жобалық құжаттамада қарастырылған сыртқы өрт сатылары, тiреушелер, түтік жалғау құбырлары мен салынып жатқан ғимараттардың жабындарындағы қоршаулар көтергiш құрылымдарды монтаждағаннан кейiн бiрден, ал биіктігі 50 метрден астам ғимараттарды салу кезінде – әрбір келесі қабаттың тұрғызылуына қарай орнатылады.

Жобалық құжаттамада көзделген түтік жалғау құбырларды монтаждау мүмкіндігі болмаған кезде әр қабатта өрт краны бар диаметрі 89 миллиметр уақытша түтік жалғау құбырлары орнатылады.

Ғимараттың тұрғызылуына қарай 50 метр және одан жоғары биіктікте орналасқан қабаттан бастап және одан жоғары мотопомпалары бар көлемі кемінде 3 текше метр уақытша аралық сыйымдылықтар орнатылады. Мотопомпалары бар уақытша аралық сыйымдылықтардың арасындағы аралық жоғары орналасқан қабаттарға өрт сөндіргіш заттарды беру кезінде қысымның жоғалуына байналысты есептеудің негізінде анықталады.

Ескерту. 1463-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1464. Ғимараттарды үш қабат және одан астам етiп салу кезiнде құрал-саймандық металл ағаштар қолданылады.

Құрылыстың құрылыс ағаштары олардың периметрiнiң әрбiр 40 метріне бiр сатымен немесе басқышпен, бiрақ барлық ғимаратқа кемiнде екi сатымен (басқышпен) жабдықталады.

Ағаш құрылымдарын жанғыш материалдармен жабуға (жылытуға) болмайды.

1465. Адамдарды биiк ғимараттар мен құрылыстардан (түтiн құбырларынан, мұнара градирнялардан, бөгеттерден, сүрлем үй-жайлардан) эвакуациялау үшiн құрылыстың барлық кезеңiне жанбайтын материалдардан жасалған кемiнде екi саты салынады.

1466. Жанғыш материалдардан жасалған қалыпты бiр мезгiлде үш қабаттан аспайтындай етiп жасалады. Бетонның қажеттi төзiмдiлiгiне қол жеткiзгеннен кейiн ағаш қалыптар мен тақтайлар ғимараттан шығарылады.

1467. Ғимараттар мен құрылыстардың iшiнде жанғыш заттар мен материалдарды ашық отты пайдаланумен байланысты басқа да құрылыс-монтаждау жұмыстарымен қатар орындауға болмайды.

1468. Металл құрылымдардың отқа төзiмдiлiк шегiн арттыру мақсатында оларды қорғау жұмыстары ғимаратты тұрғызумен қатар жүргiзiледi.

1469. Ғимараттарда жанғыш материалдар болған жағдайда ойықтар арқылы қабырғалар мен қалқаларға (iшкi және сыртқы қабырғалардың және қабатаралық қалқалардың жапсарларын герметизациялау, қажеттi отқа төзiмдiлiк шектерiн қамтамасыз ете отырып, инженерлiк коммуникациялар өтетiн орындарда тығыздау) өрттiң таралуын болдырмау шаралары қабылданады.

1470. Жанғыш жылытқыштары бар құрылымдарды монтаждаумен немесе жанғыш жылытқыштарды қолданумен байланысты жұмыстар жұмысты орындаушыларға берiлетiн және құрылыстың өрт қауiпсiздiгi үшiн жауапты тұлға қол қойған рұқсат бойынша жүргiзiледi.

Жұмыс жүргiзу орындарында "Отқа қауiптi – тез тұтанатын жылытқыш" деген аншлагтар iлiнедi.

1471. Жабынға жанатын жылытқышты төсеу және гидрооқшаулағыш кiлемдi орнату, тартқышты цемент-құм ерiтiндiсiнен жасау, қорғайтын қиыршық тас қабатын төсеу, қоршау құрылымдарын монтаждау ауданы 500 м² аспайтын учаскелерде жанғыш жылытқыштарды қолдана отырып және 1000 м² аспайтын учаскелерде жануы қиын жылытқыштармен жүргiзiледi.

1472. Жанатын жылытқыштарды темiрбетон плиталардың бойымен пайдалану кезiнде кемiнде 30 миллиметр өндiрiстiк ғимараттардың жабындарын тегістеу цемент-құм ерiтiндiсiнен орындалады, темiрбетон плиталар арасындағы жапсарлар мұқият қаланады.

1473. Жұмыс жүргiзу орындарында жанғыш жылытқыштар мен жабынды рулон материалдары санының ауысым қажеттiлiгiнен артуына жол берiлмейдi.

1474. Ауданы үлкен ғимараттардың жабындарында жанатын жылытқыш ұзындығы бойымен 50 метр сайын (корпус 80 метр және одан артық созылып жатқанда) енi кемiнде 6 метр, керамзит қиыршық тасынан немесе басқа да жанбайтын материалдардан жасалған өртке қарсы белдеулермен бөлiнедi.

1475. Жанатын жылытқыш салынып жатқан ғимараттан тыс, бөлек тұрған құрылыста немесе арнайы алаңда салынып жатқан және уақытша ғимараттардан, құрылыстар мен қоймалардан кемiнде 18 метр қашықтықта сақталады.

Жұмыс ауысымы аяқталғаннан кейiн пайдаланылмаған жанатын жылытқышты, осындай жылытқыштары бар жөнделмеген панельдер мен жабынды рулон материалдарын ғимараттардың iшiнде немесе жабындарында, сондай-ақ өртке қарсы бөлiктерде қалдыруға болмайды.

1476. Тоңазытқыш ғимараттар мен осыған ұқсас құрылыстарда құрылыс-монтаждау жұмыстары өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ете отырып, бөлiктер бойынша жүйелi түрде жүргiзiледi.

1477. Бөлiкте жылу оқшаулағыш орнатылғаннан кейiн оның қалдықтары жинап алынады және дереу оттан қорғайтын жабын қабаты жағылады. Жұмыс жүргізу процесінде жанатын жылу оқшаулағыштың қорғалмаған ауданы 500 м² аспайтындай етіп және жануы қиын болғанда 1000 м² етiп қабылданады.

1478. Өртке қарсы белдеулердi, тоңазытқыш камераларда аймақтарды орнату кезiнде жылытқыштың жанбайтын материалдардан жасалған қоршау құрылымдарына тығыз қабысуы қамтамасыз етiледi. Өртке қарсы белдеулерде, аймақтарда бекiтiлмеген тесiктер қалдыруға болмайды. Кезектi бөлiктiң жылу оқшаулағышын тек алдыңғы аймақтардың өртке қарсы белдеулерiн тексергеннен және қабылдағаннан кейiн ғана орнатуға кiрiсуге болады.

1479. Жанатын жылытқыштары бар панельдердiң металл қаптамалары зақымдалған жағдайда, механикалық (бұрандалы) қосқыштардың көмегiмен оларды жөндеу және қалпына келтiру бойынша шұғыл шаралар қабылданады.

1480. Полимерлi жылытқыштары бар панельдердi монтаждауды, жабынға полимерлiк жылытқыштарды төсеудi, жабындарды орнату жұмыстарын жүргiзу басталғанға дейiн жобада көзделген барлық қоршаулар мен ғимараттардың жабынына шығу жолдары (саты торларынан, сыртқы сатылар арқылы) салынады. Өрт туралы хабарлау үшiн жабынға шығу жолдарына телефондар немесе өзге де байланыс құралдары орнатылады.

1481. Өрт сөндiру мақсатында жабында жанатын жылытқышты қолдана отырып, ауданы 1000 шаршы метр және одан астам жабын төсеу бойынша жабын жұмыстарын жүргiзу кезiнде уақытша өртке қарсы су құбыры көзделеді. Өрт крандары арасындағы қашықтықты әрқайсысы секундына 5 литр шығынымен кемiнде екi ағыста су жабынның кез келген нүктесiне беру шартымен қабылданады.

1482. Жабында гидро және бу оқшаулауды орнатумен, жанғыш жылытқыштары бар панельдердi монтаждаумен байланысты жұмыстарды жүргiзу кезiнде электрлiк дәнекерлеу және басқа да от жұмыстарын жүргiзуге болмайды.

Ашық отты қолданумен байланысты барлық жұмыстар жанғыш және жануы қиын материалдарды пайдалану басталғанға дейiн жүргiзiледi.

1483. Бу оқшаулау қабатын жабыстыру кезiнде кескiнделген төсем қабырғаларын битум шайырымен толтыруға және жобадан ауытқып, шайыр қабатын қалыңдатуға болмайды.

1484. Қабаты қалың рулон материалдарын балқыту үшiн жабындарды темiр бетон плиталарына және жанбайтын жылытқыштарды қолдана отырып, бүркемелерге орнатқанда ғана агрегаттар қолданылады.

1485. Жабындағы агрегаттарға отын құю екi өрт сөндiргiшпен және құмы бар жәшiкпен қамтамасыз етiлген арнайы орында жүргiзiледi. Жабында агрегаттарға құюға арналған отынды және отыннан босатылған бос ыдысты сақтауға жол берiлмейдi.

Мастикалармен, битуммен, полимер және басқа да жанғыш
заттармен және материалдармен жұмыс iстеу тәртiбi

1486. Жарылыс-өрт қауiптi бу бөлетiн жанғыш заттар мен (құрамды дайындау және оны бұйымға салу) жұмыс iстейтiн үй-жайлар мен жұмыс аймақтары ағынды-сорғы желдеткiшiмен қамтамасыз етiледi.

Жұмысты қауiпсiз жүргiзу үшiн ауа алмасу еселiгi есепке сәйкес жұмыс iстеу жобасымен анықталады.

1487. Жанғыш заттарды пайдалану кезiнде оның мөлшерiнiң ауысым қажеттiлiгiнен асуына жол берiлмейдi. Жанғыш заттары бар сыйымдылықтар тек пайдалану алдында ғана ашылады, ал жұмыс аяқталғаннан кейiн жабылып, қоймаға тапсырылады.

Жанғыш заттардан босаған ыдыс жаңа құрылыстың үй-жайларынан тыс арнайы бөлiнген орында сақталады.

1488. Жанғыш заттардың қалдықтары арнайы жабық сыйымдылыққа жиналып, үй-жайлардан арнайы бөлiнген орынға шығарылады.

1489. Жанғыш бояулар еденге тек табиғи жарық көзi бар кезде осы жұмыстарды жүргiзуге жауапты адамның бақылауымен 100 шаршы метрден аспайтын жердi қамти отыра жағылады. Жұмыстар үй-жайлардан шығу жолдарынан едәуiр қашық орындарда, ал дәлiздерде үй-жайлардағы жұмыс аяқталғаннан кейiн басталады.

1490. Эпоксид шайырларды, желiмдердi, мастикаларды, оның iшiнде синтетикалық шайырлар негiзiндегi лак, бояуларды жағуды және плита және рулонды полимер материалдарын жапсыру үй-жайларды түпкiлiктi сырламас бұрын барлық құрылыс-монтаждау және санитарлық-техникалық жұмыстар аяқталғаннан кейiн жүргiзiледi.

1491. Жанғыш заттарды пайдалана отырып жұмыс iстеу үшiн ұшқын шығармайтын материалдардан (алюминий, мыс, пластмасса, қола) жасалған аспап қолданылады. Жанғыш заттар мен жұмыс iстеу кезiнде қолданылған аспап пен жабдық ашық алаңда немесе желдеткiшi бар үй-жайда жуылады.

1492. Жанғыш заттармен және материалдармен (құрамында отқа қауiптi заттар бар рулонды, плиталы, эпоксид шайырлармен, мастикалармен) жұмысты өрт-техникалық минимум бағдарламасы бойынша оқудан және жұмыс басталар алдында өрт қауiпсiздiгi шаралары туралы нұсқаулықтан өткен адамдар жүргiзедi.

Жанғыш заттармен және материалдармен жұмыс iстейтiн үй-жайлар 100 шаршы метр үй-жайға екi өрт сөндiргiш және киiз есебiнен алғашқы өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етiледi.

1493. Жанғыш сұйықтар желдеткiшпен жабдықталған, жанбайтын материалдардан жасалған, бөлек тұрған құрылымдарда, сондай-ақ терезе ойықтары мен дербес эвакуациялық шығу жолы бар сыртқы қабырғаның қасында оқшауланған үй-жайларда сақталады.

1494. Өрт қауiптi заттармен және полимерлi материалдармен жұмыс тек құрылыстың өртке қарсы жай-күйiне жауапты адамның жазбаша рұқсатымен ғана жүргiзiледi.

1495. Оқшаулағыш және битум мастикаларын қайнату және қыздыру жанбайтын материалдардан жасалған қақпақтары тығыз жабылатын арнайы жарамды қазандықтарда жүзеге асырылады. Қазандықтар олардың сыйымдылығының төрттен үш бөлiгiнен аспайтындай етiп толтырылады.

Битум қайнату қондырғысын тiкелей жабында орналастыруға болмайды.

1496. Битум қазандығын ашық ауада орналастыру кезiнде олардың үстiне жанбайтын материалдардан жасалған шатыр орнатылады. Қайнату қазандығының айналасында өртке қарсы құралдардың жинағы (өрт сөндiргiштер, күректер мен құрғақ құм) көзделеді. Мастикалар мен битумдарды қайнатуға және қыздыруға арналған орын биiктiгi 0,3 метрден аспайтын бiлiкпен қоршалады. Қазандықтың от жағатын тесiгi жанбайтын материалдан жасалған қайырмалы күнқағарлармен жабдықталады. Битум құрамдары қыздырылатын қазандықтарды қараусыз қалдыруға болмайды.

1497. Қазандықтардың топтағы саны үшеуден аспаса және қазандықтардың топтары арасындағы қашықтық кемiнде 9 метр болғанда олар тобымен орналастырылады. Мастикалар мен битумдарды қайнату мен қыздыруға арналған орынды арнайы бөлiнген алаңдардан бөледi және мынадай:

1) отқа төзiмдiлiгi V, IV, IVа дәрежелi ғимараттар мен құрылыстардан – кемiнде 30 метр;

2) отқа төзiмдiлiгi III, IIIа, IIIб дәрежелi ғимараттар мен құрылыстардан – кемiнде 20 метр;

3) отқа төзiмдiлiгi I және II дәрежелi ғимараттар мен құрылыстардан – кемiнде 10 метр қашықтықта орналастырады.

1498. Оттыққа мастиканың төгiлуiн және оның жануын болдырмау үшiн қазандықты оның оттықтың үстiнде орналасқан шетi қарсы жағынан 5-6 сантиметр жоғары болатындай етiп көлбеу орналастырылады.

1499. Жұмыс аяқталғаннан кейiн қазандықтардың оттықтары сөндiрiлiп, су себiледi.

1500. Сұйылтылған газда жылжымалы қазандықтар жұмыс iстеген кезде екеуден аспайтын мөлшердегi газ баллондары жұмыс iстеп тұрған қазандықтардан кемiнде 20 метр қашықтықта орнатылған, жанбайтын материалдардан жасалған желдетiлетiн шкафтарда орнатылады.

1501. Көрсетiлген шкафтар үнемi құлыппен жабылып ұсталады.

1502. Үй-жайлардың iшiнде битум құрамдары электр қыздырғыштары бар бөшкелерде қыздырылады. Қыздыру үшiн ашық отты пайдалануға болмайды.

1503. Битум мастикасымен жұмыс iстеу кезiнде:

1) жұмыс орындарына (қабаттарына) ыстық битум мастикасын қақпақтары тығыз жабылатын арнайы металл бөшкелерде механикаландырылған тәсiлмен жеткiзу жүзеге асырылады. Қақпақтар бак құлаған кезде ашылып кетуiн болдырмайтын ысырма құрылғыларымен қамтамасыз етiледi. Мастиканы ашық ыдыспен тасымалдауға болмайды;

2) құрылыс құрылымдарына тiгiнен орнатылған учаскелерге бекiтiлген сорғымен ағып кетуiне жол бермей болат құбыр арқылы қолданылады. Көлденең учаскелер мастиканы қызуға шыдамды шланг арқылы беруге болады.

1504. Шлангiнi болат құбырмен қосу орнында ұзындығы 40-50 сантиметр сақтандыру қапшығы (брезенттен және басқа да материалдардан жасалған) кигiзiледi.

1505. Мастика жағуға арналған қондырғының сыйымдылығын толтырғаннан кейiн мастика құбырдан ағызылады.

1506. Араластыру кезiнде қыздырылған битум ерiткiшке (бензин, скипидар) құйылады. Тек ағаш араластырғышпен ғана араластыруға болады.

1507. Битумды ерiткiштермен араластыру орнынан 50 метр радиуста ашық отты пайдалануға болмайды.

Дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу тәртiбi
Жалпы ережелер

1508. Дәнекерлеу және ашық отты қолданумен байланысты отпен жүргізілетін басқа да жұмыстар осы бөлiмнiң ережелерiне сәйкес орындалады.

1509. Дәнекерлеу және отпен жүргізілетін басқа да жұмыстар орындары:

1) осы мақсаттарда арнайы жабдықталған цехтарда, шеберханаларда немесе ашық алаңдарда ұйымдастырылатын тұрақты;

2) отты жұмыстар тiкелей салынып жатқан немесе қайта жаңартылып жатқан ғимараттарда, тұрғын үйлерде және басқа да құрылыстарда, кәсiпорын аумақтарында жабдықты жөндеу немесе құрылыс құрылымдарын монтаждау мақсатында уақытша етiп көзделеді.

1510. Отты жұмыстарды тұрақты жүргiзу орындарын 10 бекеттен (дәнекерлеу, кесетiн шеберханалар) артық ұйымдастыру кезiнде орталықтандырылған электрмен және газбен жабдықтау көзделеді.

1511. Дәнекерлеу шеберханасында 10-нан аспайтын дәнекерлеу бекеттері болған жағдайда әрбiр бекет үшiн оттегi және жанғыш газы бар бiр қосалқы баллоннан болуға болады. Қосалқы баллондар жанбайтын материалдардан жасалған қалқандармен қоршалады немесе шеберханаларға арнайы жапсарлас құрылыстарда сақталады.

1512. Тұрақты дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу ұйымдастырылған үй-жайлардағы едендер жанбайтын материалдардан жасалады. Бөлшектердi алдын ала қыздырмастан дәнекерлеу жүргiзiлетiн үй-жайларда жанбайтын негiзде ағаш бөренелi едендер орнатуға болады.

1513. Дәнекерлеу және басқа да отты жұмыстарды белгiленген тәртiппен техникалық минимумнан өткен және өрт қауiпсiздiгi ережесiнiң талаптарын бiлуi бойынша сынақ тапсырған адамдар жүргiзедi.

1514. Ашық алаңдар мен арнайы шеберханаларда отпен жүргізілетін жұмыстарды тұрақты жүргiзу орындары кәсiпорын (ұйым) басшысының бұйрығымен анықталады.

1515. Уақытша электрмен дәнекерлеу және отпен жүргізілетін басқа да жұмыстарды жүргiзу орындары тек объект басшысының немесе оның мiндеттерiн атқарушы адамның жазбаша рұқсатымен (осы Қағидаларға 5-қосымша) ғана анықталады.

1516. Құрылыс алаңдарында және өртке қауiпсiз орындарда жазбаша рұқсатты алмай-ақ отпен жүргізілетін жұмыстарды тек өрт-техникалық минимумы бағдарламасы мен осы Қағидалардың ережелерiн игерген тиiстi бiлiктiлiгі бар мамандар ғана жүргiзе алады. Жазбаша рұқсатты алмай-ақ отпен жүргізілетін жұмыстарды дербес жүргiзуге жiберiлген мамандардың тiзiмiн объектiнiң басшысы бекiтедi.

1517. Уақытша (бiр жолғы) отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге рұқсат тек жұмыс ауысымына ғана берiледi. Егер бiрдей жұмысты жүргiзу кезiнде олар бiрнеше ауысым немесе күн бойы жүргiзiлетiн болса, объектiнiң әкiмшiлiгiнен қайта рұқсат алу қажет емес.

Мұндай жағдайларда әрбiр келесi жұмыс ауысымына көрсетiлген жұмыс орындарын қайта тексергеннен кейiн әкiмшiлiк бұрын берiлген рұқсатты растайды, ол жөнiнде тиiстi жазба жазады. Отпен жүргізілетін жұмыстардың жүргiзiлуiн уақтылы бақылауды қамтамасыз ету мақсатында осы жұмыстарға рұқсат құрылыс әкiмшiлiгiнен объектiнiң салалық өртке қарсы қызметiне, ал ол жоқ жерлерде оларды жүргiзген күннiң қарсаңында ерiктi өртке қарсы құралымдарға келiп түсуi тиiс.

1518. Отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзілетін орындар алғашқы өрт сөндiру құралдарымен (өрт сөндiргiш, құм салынған жәшiк және күрек, суы бар шелек) қамтамасыз етiледi. Объектiде iшкi өртке қарсы су құбыры болған жағдайда отпен жүргізілетін жұмыстар жүргiзілетін орынға өрт крандарынан оқпандары бар өрт сөндіру түтіктерi төселедi. Отпен жүргізілетін жұмыстармен айланысатын барлық жұмысшылар алғашқы өрт сөндiру құралдарын орынды пайдаланады.

1519. Отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге жауапты адам жұмыс орнында өрт сөндiру құралдарының болуын тексередi.

1520. Отпен жүргізілетін жұмыстарды тұрақты жүргiзуге арналған орындарды өрт қауiптi және жарылыс, өрт қауiптi үй-жайларда орналастыруға болмайды.

1521. Отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзу қарастырылатын технологиялық жабдық:

1) жарылыс, өрт қауiптi заттардан босату;

2) қолданыстағы коммуникациялардан (отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге дайындық үшiн қолданылатын коммуникациялардан басқа) ажырату;

3) алдын ала тазалау, жуу, булау, желдету, жұту және флегматизациялау арқылы жарылыс, өрт қауiпсiз жай-күйiне келтiрiледi.

1522. Технологиялық жабдықтың iшiн буландыру үшiн берiлетiн су буының температурасы жанғыш будың (газдың) өздiгiнен тұтану температурасының 80 %-ға тең етiп қабылданады.

1523. Технологиялық жабдықты жуу ондағы будың (газдың) шоғырлануы олардың тұтану шегiнен тыс немесе электр статикалық қауiпсiз режимде болғанда жүргiзiледi.

1524. Отпен жүргізілетін жұмыстар жүргiзiлетiн үй-жайларды, сондай-ақ жабдық пен коммуникацияларды тазалау жарылыс қауiптi бу және тозаң-ауа қоспаларының түзiлуiн және тұтану көздерiнiң түзiлуiн болдырмайтындай тәсiлдермен жүргiзiледi.

1525. Металдың қызған бөлiктерiнiң шектес үй-жайларға, көршiлес қабаттарға түсуiн болдырмау мақсатында барлық байқап тексеру, технологиялық және басқа да люктер (шағын люктер), желдеткiш, монтаждау және отпен жүргізілетін жұмыстар жүргiзiлетiн үй-жайлардың қалқаларындағы, қабырғалары мен қалқаларындағы басқа да ойықтар (тесiктер) жанбайтын материалдармен жабылады.

1526. Отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзу орны осы Қағидаларға 6-қосымшада көрсетiлген радиуста жанғыш заттар мен материалдардан тазартылаы.

1527. Көрсетiлген радиустар шегiндегi құрылыс констукциялары, еден төсемдерi, өңдеу және қаптау, сондай-ақ оқшаулағыш және жанғыш материалдардан жасалған жабдықтың бөлшектерi оларға ұшқынның түсуiнен металл экрандармен немесе басқа да жанбайтын материалдармен және қажет болған жағдайда су құйып қорғалады.

1528. Отпен жүргізілетін жұмыстар орындалатын үй-жайларда көрсетiлген үй-жайларды басқа үй-жайлармен қосатын барлық есiктер, оның iшiнде тамбур шлюздердiң есiктерi тығыз жабылады. Терезе жыл мезгiлiне, үй-жайдағы температураға, отты жұмыстардың ұзақтығына, көлемi мен қауiптiлiк дәрежесiне байланысты мүмкiндiгiнше ашық болады.

1529. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар буының, жанғыш газдардың жиналуы мүмкiн үй-жайлар отты жұмысты жүргiзбес бұрын желдетiледi.

1530. Жанғыш материалдар қолданылған ғимараттар мен үй-жайларда, құрылымдарда дәнекерлеу және кесу жұмыстарын жүргiзуге арналған орын жанбайтын материалдан жасалған тұтас қалқамен қоршалады. Бұл ретте қалқаның биiктiгi кемiнде 1,8 метр, ал қалқа мен еден арасындағы саңылау 0,5 метр етiп орындалады. Қыздырылған бөлшектердiң ұшуын болдырмау үшiн көрсетiлген саңылаудағы ұяшық 1,0х1,0 миллиметрден аспайтын, жанбайтын материалдан жасалған тормен қоршалады.

1531. Отпен жүргізілетін жұмыстарды бастамас бұрын және оларды жүргiзу барысында көрсетiлген жұмыстар жүргiзiлетiн технологиялық жабдықтағы және қауiптi аймақтағы бу, газ, ауа ортасының жай-күйiн бақылау жүзеге асырылады.

Егер қауiптi аймақта немесе технологиялық жабдықта жанғыш заттар құрамы жоғарылаған немесе флегматизатордың шоғырлануы будың (газдың) шектi рұқсат етiлген жарылыс қауiпсiз шоғырлану мәнiне дейiн төмендеген жағдайда отпен жүргізілетін жұмыстар дереу тоқтатылады.

1532. Отпен жүргізілетін жұмыстар жүргiзiлiп жатқан жерлерде газдану мен тозаңдану себебiнен өрттер мен жарылыстардың туындауына әкелуi мүмкiн технологиялық жабдықтың люктерi мен қақпақтарын ашуға, өнiмдердi түсiруге, асыра тиеуге және құюға, оларды ашық люктер арқылы тиеуге, сондай-ақ өзге де операцияларды жүргiзуге болмайды.

1533. Жұмыстағы үзiлiс кезiнде, сондай-ақ жұмыс ауысымының соңында дәнекерлеу аппараты электр желiсiнен ажыратылады, шлангiлер жанғыш сұйықтықтар мен газдардан ажыратылады және босатылады, ал дәнекерлеу лампаларындағы қысым толықтай шығарылады.

1534. Жұмыс аяқталғаннан кейiн барлық аппаратура мен жабдық арнайы бөлiнген үй-жайға (орынға) жиналады.

1535. Отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзу кезiнде:

1) аппаратура ақаулы болғанда жұмысқа кiрiсуге;

2) жанғыш бояулармен (лактармен) жаңадан сырланған констукциялар мен бұйымдарда отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге;

3) майлардың, бензиннiң, керосин мен өзге де жанғыш сұйықтықтардың iздерi бар киiм мен қолғапты пайдалануға;

4) дәнекерлеу кабиналарында киiмдi, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар мен өзге де жанғыш материалдарды сақтауға;

5) бiлiктiлiк куәлiгi мен өрт қауiпсiздiгi техникасы бойынша талоны жоқ оқушыларды, сондай-ақ жұмыскерлердi дербес жұмыс iстеуге жiберуге;

6) электр сымдарының сығылған, сұйытылған және ерiтiлген газдары бар баллондармен жанасуына жол беруге;

7) жанғыш және улы заттармен толтырылған, сондай-ақ қысымы мен электр кернеуi бар аппараттар мен коммуникацияларда жұмыс iстеуге;

8) жабынға гидрооқшаулағыш пен буоқшаулағышты орнатумен, жанғыш және жануы қиын жылытқыштары бар панельдердi монтаждаумен, едендердiң төсемдерiн жапсырумен және жанғыш лактарды, желiмдердi, мастикалар мен өзге де жанғыш материалдарды пайдалана отырып, үй-жайларды қаптаумен қатар отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге;

9) электр дәнекерлеушiмен және газ дәнекерлеушiмен (газ кескiшпен) бiр мезгiлде жабық сыйымдылықтар мен үй-жайлардың iшiнде жұмыс iстеуiне болмайды.

1536. Жанғыш және жануы қиын жылытқыштары бар жеңiл металл конструкцияларынан жасалған ғимараттардың элементтерiнде отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзуге болмайды.

1537. Салынып жатқан тоңазытқыштарда электрмен дәнекерлеу жұмыстары жанғыш материалдардан босатылған жамылғы қабаттары жағылған (сылақ, бетон немесе армобетон кергiштерi) және өртке қарсы белдiктерi бар камералар мен бөлiктерде ғана жүргiзiледi.

1538. Қоғамдық және тұрғын үй ғимараттарын күрделi жөндеу және реконстукциялау кезiнде отпен жүргізілетін жұмыстар жанатын конструкциялардың жануына қарсы және ұшқындардың ұшуына қарсы шаралар қабылданғаннан кейiн орындалады.

1539. Өндiрiстi тоқтатпай күрделi жөндеу және реконстукциялау кезiнде және отпен жүргізілетін жұмыстарды жүргiзу кезiнде кәсiпорын әкiмшiлiгi осы кезеңге өрт қауiпсiздiгiн күшейту жоспарын әзiрлейдi.

1540. Өрт шығу қаупi неғұрлым жоғары орындарда, отпен жүргізілетін жұмыстардың көлемi көп болғанда, сондай-ақ биiкте жұмыс iстеу кезiнде өрт сөндiру бекеттері (қызмет көрсетушi персонал, өртке қарсы ерiктi құралым санынан) қойылады.

Биiкте жұмыс iстейтiн жұмысшылардың электрод тұқылдарын жинауға арналған металл қораптар көзделеді.

6 баллдан артық қатты жел тұрғанда биiкте отпен жүргізілетін жұмыстарды iстеуге болмайды.

1541. Объект басшысы немесе өрт қауiпсiздiгiне жауапты өзге лауазымды адам уақытша отпен жүргізілетін жұмыстар аяқталғаннан кейiн 3-5 сағат iшiнде олар жүргiзілген орындарды тексерудi қамтамасыз етедi.

Электрмен дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу тәртiбi

1542. Оқшаулағышы жоқ немесе оқшаулағышы зақымданған дәнекерлеу сымдарын пайдалануға, сондай-ақ стандартты емес қорғау аппараттарын қолдануға болмайды.

1543. Дәнекерлеу сымдары сығымдау, дәнекерлеу, балқытып біріктіру немесе арнаулы қысқыштар арқылы жалғастырылады. Электр сымдары электр тұтқышқа, дәнекерленетiн бұйымға және дәнекерлеу аппаратына шайбалары бар бұрандамалармен бекiтiлген мыс кәбіл ұштықтарының көмегiмен қосылады.

1544. Дәнекерлеу аппаратына, бөлу қалқанына және өзге де жабдыққа, сондай-ақ дәнекерлеу жұмыстары орындарына қосылған сымдар сенiмдi түрде оқшауланады және қажеттi жерлерiнде жоғары температураның әсерiнен, механикалық зақымданудан немесе химиялық әсер етуден қорғалады.

1545. Электрмен дәнекерлеу машиналарының кәбілдерi (сымдары) оттегi құбырларынан кемiнде 0,5 метр, ацетилен және өзге жанғыш газдар құбырларынан кемiнде 1,5 метр қашықтықта орналастырылады.

Кейбiр жағдайларда газ құбыры қорғағыш металл құбырға жалғанған жағдайда көрсетiлген қашықтықтарды қысқартуға болады.

1546. Дәнекерленетiн бұйымды дәнекерлеу тогының көзiмен қосатын керi өткiзгiш ретiнде егер олардың қимасы қыздыру шарты бойынша дәнекерлеу тогының қауiпсiз ағуын қамтамасыз ететiн болса, кез келген пiшiндегi болат немесе алюминий шиналары, дәнекерлеу плиталары қолданылады.

1547. Керi өткiзгiш ретiнде пайдаланылатын кейбiр элементтер өзара қосу бұрандаларының, струбциналардың немесе қысқыштардың көмегiмен орындалады.

1548. Жарылыс, өрт қауiптi және өрт қауiптi үй-жайлар мен құрылыстарда электрмен дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу кезiнде керi өткiзгiш дәнекерленетiн бұйымнан бастап ток көзiне дейiн тек оқшауланған сыммен орындалады, әрi ол оқшаулау сапасы бойынша электр тұтқышқа қосылатын тiкелей сымнан кем болмауы қажет.

1549. Керi өткiзгiш ретiнде iшкi темiржол жолдарын, жерге тұйықтау немесе нөл сымына қосу желiлерiн, сондай-ақ ғимараттардың металл конструкцияларын, коммуникациялар мен технологиялық жабдықты пайдалануға жол берiлмейдi. Мұндай жағдайларда екi сымды қолдану арқылы дәнекерленедi.

1550. Дәнекерлеу генераторлары мен трансформаторлар, сондай-ақ ашық ауада орнатылатын барлық қосалқы аспаптар мен аппараттар дымқыл тартуға қарсы оқшаулағышпен жабық күйде қолданылады және жанбайтын материалдардан жасалған шатырлардың астынан орнатылады.

1551. Қолмен дәнекерлеуге арналған электр тұтқышының құрылымы электродтарды берiк ұстауды және тез ауыстыруды қамтамасыз етедi, сондай-ақ жұмыста уақытша үзiлiс болғанда дәнекерленетiн бөлшекке оның корпусының немесе ол кенет металл заттарға құлағанда қысқа тұйықталу мүмкiндiгiн болдырмайды. Электр тұтқыштың тұтқасы жанбайтын диэлектрлiк және жылу оқшаулағыш материалдан көзделеді.

1552. Дәнекерлеу кезiнде зауытта шығарылған, дәнекерлеу тогының номиналды шамасына сәйкес келетiн электродтар қолданылады.

Электродтарды ауыстыру кезiнде олардың қалдықтары (тұқылдары) дәнекерлеу жұмыстары орындарында орнатылатын арнайы металл жәшiктерге орналастырылады.

1553. Электрмен дәнекерлеу қондырғысы жұмыс iстеу кезiнде жерге тұйықталады. Негiзгi электрмен дәнекерлеу жабдығын жерге тұйықтаудан басқа, дәнекерлеу қондырғыларында қысқыш тiкелей бұйымға өтетiн (керi өткiзгiш) өткiзгiш қосылатын дәнекерлеу трансформаторының екiншi орамына қосылады.

1554. Агрегат пен iске қосу тетiгiн тазалау күн сайын жұмыс аяқталғаннан кейiн жүргiзiледi. Дәнекерлеу жабдығына техникалық қызмет көрсету және жоспарлы алдын алу жөндеуi кестеге сәйкес жүргiзiледi.

1555. Атомды-сутектi дәнекерлеуге арналған қондырғыларда доғаны қоректендiру бөлек трансформатордан жүргiзiледi. Доғаны тiкелей бөлу қорабынан кез келген түрдегi реттегiш арқылы қоректендiруге жол берiлмейдi.

1556. Атомды-сутектi дәнекерлеу кезiнде шiлтерде тiзбек үзiлген жағдайда кернеудi автоматты ажырату және су берудi тоқтату көзделеді.

1557. Iске қосылған шiлтерлердi қараусыз қалдыруға болмайды.

1558. Жарылыс, өрт қауiпi аймақтарда электрмен дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу кезiнде:

1) тұрақты ток көздерiн қоректендiру көздерi немесе құрылымында импульстi генераторлары бар, доғаның қайталана қозуы кезiнде электрод пен дәнекерленушi бұйым арасындағы кернеудi көтеретiн ("разряд" түрiндегi ток көзi) ауыспалы токтың арнайы көздерi қолданылады;

2) П-II сыныпты өрт қауiптi аймақтарда тозаңнан тазарту үшiн қол жеткiзу қиын орындарды көбiк түзгiштiң екi пайыздық ерiтiндiсiмен 1 м² алаңға 1 литр ерiтiндi есебiмен өңдеу ұсынылады;

3) тiгiнен және төбедегi жағдайдан дәнекерлеу диаметрi 4 миллиметрден аспайтын электродтармен орындалады. Бұл ретте дәнекерлеу тогының шамасын төменгi көлденең жағдайда дәнекерлеу кезiндегiден қарағанда 20 % төмен етiп көзделеді;

4) электрмен дәнекерлеу қондырғысын iске қосу алдында электрод тұтқышта электродтың болмауы тексерiледi.

Газбен дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу тәртiбi

1559. Тұрақты дәнекерлеу жұмыстары конструкциялары жанбайтын материалдардан жасалған, ацетилен генераторлары, оттегi баллондары мен дәнекерлеу бекеттерi үшiн оқшауланған үй-жайлары бар, арнайы бөлiнген дәнекерлеу шеберханаларында жүргiзiледi. Ацетилен генераторларына арналған үй-жайлар желдеткiшпен және жеңiл алынып тасталатын конструкциялармен қамтамасыз етiледi. Генераторларды жертөле үй-жайларына орнатуға болмайды.

1560. Тасымалданатын ацетилен генераторларын пайдалануға рұқсатты қарамағында осы генераторлар болатын объектiнiң әкiмшiлiгi бередi.

1561. Тасымалданатын ацетилен генераторлары ашық алаңдарда орнатылады. Оларды жақсы желдетiлетiн үй-жайларда уақытша қолдануға жол берiледi.

Генераторларды жертөле үй-жайларында орнатуға жол берiлмейдi.

1562. Ацетилен генераторлары отпен жұмыс iстейтiн жерден, сондай-ақ компрессорлармен және желдеткiштермен ауа жинау орнынан кемiнде 10 метр қашықтықта қоршалады және орналастырылады.

1563. Ацетилен генераторлары орнатылған жерлерге "Бөгде адамдарға кiруге болмайды – от қауiптi", "Темекi шегуге болмайды", "Отпен өтуге болмайды" деген аншлагтар (плакаттар) iлiнедi.

1564. Жұмыс аяқталғаннан кейiн тасымалданатын генератордағы кальций карбидi шығарылады. Генератордан шығарылатын әк лайы осы мақсатқа лайықталған ыдысқа шығарылады және лай шұңқырына немесе арнайы бункерге ағызылады.

1565. Ашық лай шұңқырлары шарбақтармен қоршалады, ал жабықтары жанбайтын жабындармен, сорғы желдеткiшiмен және лайды шығаруға арналған люктермен жабдықталады.

1566. Лай сақтау орындарынан 10 метр кем радиуста темекi шегуге және ашық отты пайдалануға болмайды, ол жөнiнде тиiстi тыйым салу белгiлерi iлiнедi.

1567. Газ өткiзу шлангiлерi аппаратураның, жанарғылардың, кескiштер мен редукторлардың қосқыш ниппельдерiне қамыттардың немесе ниппельдiң ұзындығы бойымен кемiнде екi жерiнен жұмсақ күйдiрiлген (тоқылған) сымның көмегiмен сенiмдi бекiтiледi.

Су ысырмалары ниппельдерiне шлангiлер тығыз кигiзiледi, бiрақ бекiтiлмейдi.

1568. Кальций карбидi құрғақ, желдетiлетiн үй-жайларда сақталады.

Кальций карбидiн сақтауға арналған қоймаларды жертөле үй-жайлары мен су басатын төменгі жерлерде орналастыруға болмайды.

Механикаландырылған қоймаларда кальций карбидiнің барабандары тiгiнен үш қабат етiп, ал механизация болмаған жағдайда көлденеңiнен үш қатардан аспайтындай етiп және тiгiнен екi қатардан аспайтындай етiп сақталады. Барабандар қатарларының арасына қалыңдығы 40-50 миллиметр тақтай төселедi. Қатарлап төселген кальций карбидi барабандары арасындағы өту жолдарының енi кемiнде 1,5 метр етiп көзделеді.

1569. Кальций карбидiнiң аралық қоймасы жоқ ацетилен қондырғыларының үй-жайларында бiр мезгiлде 200 килограммнан аспайтын кальций карбидiн сақтауға болады, бұл жағдайда осы мөлшердің ішінен тек бiр барабан ғана ашық күйде болуы тиіс.

1570. Кальций карбидi бар ашылған барабандар су өткiзбейтiн қақпақтармен қорғалады.

1571. Кальций карбидi бар барабандарды сақтау және ашу орындарында темекi шегуге, ашық отты пайдалануға және ұшқын шығаратын құралдарды қолдануға болмайды.

1572. Газы бар баллондарды сақтау мен тасымалдау олардың мойындарына сақтандыру қалпақтары бұралғанда ғана жүзеге асырылады. Баллондарды тасымалдау кезiнде жұлқылау мен соғуға жол бермеу қажет. Баллондар дәнекерлеу жұмыстарын жүргiзу орындарына арнайы арбалармен, зембiлдермен, шанамен жеткiзiледi.

1573. Газы бар баллондар оларды сақтау, тасымалдау және пайдалану кезiнде күн сәулесi мен басқа да жылу көздерiнiң әсерiнен қорғалады.

1574. Үй-жайларда орнатылатын баллондар жылу беру аспаптары мен пештерден кемiнде 1,5 метр, ал ашық отты жылу көздерiнен кемiнде 10 метр қашықтықта орналастырылады.

Жанарғылардан бастап (көлденеңiнен) қайта iске қосатын рампалы (топтық) қондырғыларға дейiнгi қашықтық кемiнде 10 метр, ал оттегi немесе жанғыш газы жекелеген баллондарға дейiн кемiнде 5 метр етiп көзделеді.

Бiр үй-жайда оттегi баллондары және жанғыш газдары бар баллондарды, сондай-ақ кальций карбидiн, сырларды, бояулар мен майларды сақтауға жол берiлмейдi.

1575. Дәнекерлеу шеберханасында бесеуден аспайтын оттегi және бес қосалқы ацетилен баллондары орналастырылады.

Жұмыс орнында екеуден аспайтын жұмыс және қосалқы баллон ұстауға болады.

1576. Оттегiден немесе жанғыш газдардан босаған баллондармен жұмыс iстеу кезiнде толық баллондармен жұмыс iстейтiндей қауiпсiздiк шаралары сақталады.

1577. Газбен дәнекерлеу және газбен кесу жұмыстарын жүргiзу кезiнде:

1) қатып қалған ацетилен генераторларын, құбырларды, бұрамаларды, редукторларды және дәнекерлеу қондырғыларының өзге де бөлшектерiн ашық отпен немесе қызған заттармен жылытуға;

2) оттегi баллондарының, редукторлардың және өзге де дәнекерлеу жабдығының әртүрлi майлармен, сондай-ақ май тиген киiммен және май сiңген шүберекпен жанасуына;

3) бiр су ысырмасынан екi дәнекерлеушiнiң жұмыс iстеуiне;

4) өте iрi түйiршiктi кальций карбидiн салуға немесе оны аппараттың шүмегiне темiр шыбықтың және сымның көмегiмен итеруге, сондай-ақ карбид тозаңымен жұмыс iстеуге;

5) кальций карбидiн тиейтiн дымқыл себеттерге немесе газ жинағышта су болған кезде тиеуге, сондай-ақ "карбидке су" генераторлары жұмыс iстеген кезде көлемiнiң жартысынан артық карбид тиеуге;

6) жанғыш газдарға арналған шлангiнi оттегiмен және жанғыш газдардың оттегi шлангiсiн үрлеуге, сондай-ақ жұмыс кезiнде шлангiлердi өзара ауыстыруға;

7) ұзындығы 30 метрден, ал монтаждау жұмыстарын жүргізу кезiнде 40 метрден асатын, белгіленген тәртіппен жазбаша рұқсат ресімделгеннен кейін ғана пайдалануға рұқсат берілетін шлангiлердi қолдануға;

8) газ өткiзу шлангiлерiн бұрауға, сындыруға немесе қысуға;

9) газ жинағышта ацетилен болған жағдайда генераторды тасымалдауға;

10) ацетилен генераторындағы газ қысымын әдейi жоғарылату немесе кальций карбидiнiң бiр жолғы мөлшерiн арттыру арқылы оның жұмысын жылдамдатуға;

11) кальций карбидi бар барабандарды ашу үшiн мыс аспапты, сондай-ақ ацетилен аппаратурасын дәнекерлеу үшiн және ацетиленмен жанасуы мүмкiн басқа да орындарда дәнекерлеу үшiн мысты пайдалануға болмайды.

Отпен байланысты жұмыстарды жүргiзу тәртiбi
Металл кесу тәртiбi

1578. Бензинмен және керосинмен кесу жұмыстарын орындау кезiнде жұмыс орны электрмен дәнекерлеу жұмысы кезiндегiдей ұйымдастырылады. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтардың төгiлуiне жол бермеуге және дұрыс сақтауға, кесу режимiн сақтауға және жанармайы бар бакты күтiп ұстауға ерекше назар аударылады.

1579. Бензинмен және керосинмен кесу жұмыстарын жүргiзу орындарында жанармай қоры ауысым қажеттiлiгiнен аспайтын мөлшерде сақталады. Жанармай жарамды, сынбайтын, тығыз жабылатын, арнайы ыдыста, отпен байланысты жұмыстарды жүргiзу орындарынан кемiнде 10 метр қашықтықта сақталады.

1580. Бензинмен және керосинмен кесу жұмыстары үшiн бөгде қоспалары мен суы жоқ жанармай қолданылады. Кiшкентай бакты оның көлемiнен 3/4 артық жанармаймен толтыруға болмайды.

1581. Кiшкентай бак ақаусыз күйде ұсталады және герметикалы етiп жасалады. Кiшкентай бакта манометр, сондай-ақ кiшкентай бактағы қысымның 5 атмосферадан артық жоғарылауына жол бермейтiн сақтандыру клапаны көзделеді.

10 атмосфералық қысымға сумен сыналмаған, жанғыш сұйықтық ағатын немесе ақаулы сорғысы бар кiшкентай бактарды пайдалануға болмайды.

1582. Бензинмен кесу жұмыстарын бастамас бұрын барлық бензинмен және керосинмен кесу арматурасының ақаусыздығы, ниппельдердегi шлангiлер қосқыштарының тығыздығы, салмалы сомындар мен бастиектердегi бұрандалардың ақаусыздығы мұқият тексерiледi.

1583. Кескiштiң буландырғышын жұмыс орнында құйылған тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды тұтату арқылы жылытуға болмайды.

1584. Жанармайы бар кiшкентай бак оттектi баллон мен ашық от көзiнен кемiнде 5 метр және жұмыс орнынан кемiнде 3 метр қашықтықта болады. Бұл ретте кiшкентай бак жұмыс iстеген кезде жалын мен ұшқын түспейтiндей орналастырылады.

1584. Бензинмен және керосинмен кесу жұмыстарын жүргiзу кезiнде:

1) жанармайы бар бактағы ауа қысымының кескiштегi оттегiнiң жұмыс қысымынан артық болуына;

2) шие түсiне дейiн қатты қыздыруға, сондай-ақ кескiштi жұмыс кезiнде басымен жоғары қаратып тiгiнен iлiп қоюға;

3) кескiшке оттегi немесе жанармай беретiн шлангiлердi қысуға, бұрауға немесе сындыруға;

4) бензин немесе керосин бөлуге арналған оттегi шлангiлерiн кескiште пайдалануға болмайды.

Балқытып біріктіру жұмыстары

1586. Балқытып біріктіру жұмыстарын жүргiзу кезiнде жұмыс орны жанғыш материалдардан тазартылады, ал кемiнде 5 метр қашықтықтағы жанғыш материалдардан жасалған құрылымдар жанбайтын материалдардан жасалған экрандармен қорғалады немесе су бүркілледi.

1587. Балқытып біріктіру шамдары толықтай жарамдылықта ұсталады және нәтижелерi мен тексерген күнін арнайы журналға енгiзе отырып, кемiнде айына бiр рет олардың төзiмдiлiгi мен герметикалығы тексерiледi. Бұдан басқа, жылына кемiнде бiр рет гидравликалық бақылау сынағы жүргiзiледi.

1588. Әрбiр балқытып біріктіру шамы зауыттың гидравликалық сынақ нәтижелерi мен рұқсат етiлген қысымы көрсетiлген паспортпен қамтамасыз етiледi. Шамдар тиiстi қысымда реттелген, серiппелi сақтандыру клапандарымен жарақталады.

1589. Балқытып біріктіру шамдарына осы мақсат үшiн арнайы бөлiнген орындарда жанармай толтырылады және жағылады. Шамдарды толтыру кезiнде жанармайдың төгiлуiне және ашық отты пайдалануға жол берiлмейдi.

1590. Балқытып біріктіру шамынан жалынның шығуын болдырмау үшiн шамға құйылатын жанармай бөгде қоспалар мен судан тазартылады.

1591. Балқытып біріктіру шамының жарылуын болдырмау үшiн:

1) жанармай ретiнде керосинмен жұмыс iстейтiн шамдар үшiн бензин немесе бензиннiң керосинмен қоспасын қолдануға;

2) ауа толтыру кезiнде шамның резервуарындағы қысымды паспортта көрсетiлген, рұқсат етiлген жұмыс қысымынан жоғарылатуға;

3) шамға оның резервуарының көлемiнен артық жанармай құюға;

4) шам жанып тұрғанда немесе суымай тұрып, ауа винтi мен отын құю тығынын ашуға;

5) ашық оттың қасында шамды жөндеуге, сондай-ақ одан жанармайды ағызуға және оған құюға жол берiлмейдi.

Үй-жайларға жылу беру және кептiру қондырғыларын орнату
және пайдалану тәртiбi
Жалпы ережелер

1592. Бiрыңғай жедел құрастырмалы (жедел жылжымалы) ғимараттарға жылу беру үшiн бу және су калориферлерi, сондай-ақ зауыттан шығарылған электр жылытқыштары пайдаланылады.

1593. Киiм-кешек пен аяқ киiмдi кептiру осы мақсатқа арнайы лайықталған, орталықтан сумен немесе су калориферлерiн қолдана отырып жылытылатын үй-жайларда, ғимараттарда немесе құрылыстарда жүргiзiледi.

1594. Кептiргiштердi тамбурларда және ғимараттардан шығу жолдарында орналасқан басқа да үй-жайларда орнатуға болмайды.

1595. Полимер жылытқыштары бар металл констукциялардан жасалған ғимараттарда құрылыс жұмыстарын жүргiзу кезiнде ғимараттардан тыс кемiнде 18 метр қашықтықта немесе өртке қарсы қабырғалардан кейiн оттық құрылғыларын орналастыра отырып, тек ауамен немесе сумен жылу беру жүйесi ғана қолданылады.

Жылу тасығыштары бар құбырлардан бастап қоршау құрылымдарына дейiнгi қашықтықтың 100 метрден кем болуына жол берiлмейдi.

1596. Жылы будкаларда ашық отты пайдалануға, сондай-ақ отпен байланысты жұмыстарды жүргiзуге және электр калориферлерiн және инфрақызыл сәулелi газ жанарғыларын қолдануға болмайды.

Үй-жайларды инфрақызыл сәулелi газ жанарғыларымен
кептiру тәртiбi

1597. Инфрақызыл сәулелi жанарғылары бар жылжымалы және тұрақты қондырғылар жанарғы сөнген кезде газ берудi тоқтататын автоматты бұғаттағышпен жабдықталады.

1598. Инфрақызыл сәулелi газ жанарғыларын монтаждау мен пайдалануды арнайы бағдарлама бойынша газ iсi жөнiндегi техникалық минимумнан өткен және газ жұмыстарына жiберу құқығымен бiлiктiлiк куәлiгi бар персонал жүргiзедi.

1599. Еденге орнатылатын инфрақызыл сәулелi газ жанарғылары бар жылжымалы қондырғылар арнайы тұрақты тұғырмен қамтамасыз етiледi. Газы бар баллон қондырғы мен өзге де жылу беру аспаптарынан кемiнде 1,5 метр, ал электр есептегiштен, ажыратқыштардан, розеткалар мен өзге де электр аспаптарынан кемiнде 1 метр қашықтықта орналасады.

Жанарғылардан бастап жанғыш материалдардан жасалған құрылымдарға дейiнгi қашықтық кемiнде 1 метр, қиын жанатын заттарға дейiн кемiнде 0,7 метр, жанбайтын заттарға дейiн 0,4 метр етiп көзделеді.

Сұйытылған газдағы қондырғыны монтаждау кезiнде шлангiлердiң ұзындығы жұмыстың ыңғайлылығын қамтамасыз ететiндей мүмкiндiгiнше қысқа етiп көзделеді. Едәуiр қашықтағы кептiру орнынан бастап қосу торабына дейiнгi қашықтық 30 метрден аспайтындай етiп қабылданады. Қондырғы газ торабынан алысырақ болғанда болат құбырдан жасалған уақытша газ құбыры төселедi, ал оған жанарғылар иiлгiш шлангiлермен қосылады.

Иiлгiш шлангiлер қосқыштың герметикалығын қамтамасыз ететiн бұрандалары мен сомындары бар қамыттардың көмегiмен редуктормен және құбырлармен қосылады. Иiлгiш шлангiлердi олардың майысуы мен қысылып қалуына жол бермей, кемiнде 2 метр биiктiкте төселедi.

1600. Инфрақызыл сәулелi газ жанарғылары бар қондырғылар жұмыс iстеп тұрған орындарда жанғыш заттар мен материалдарды сақтауға, сондай-ақ оларды пайдалана отырып жұмыс iстеуге болмайды.

1601. Инфрақызыл сәулелi газ жанарғыларын пайдалану кезiнде:

1) жұмыс iстеп тұрған қондырғыны қараусыз қалдыруға;

2) керамикасы зақымдалған, сондай-ақ ашық жалын шығаратын жанарғыларды пайдалануға;

3) егер үй-жайда газдың иiсi шықса, қондырғыны пайдалануға;

4) жанарғылардың жылу сәулесiн тiкелей жанғыш материалдар, газы бар баллондар, газ құбырлары, электр өткiзгiштерi жағына бағыттауға;

5) газ қондырғыларын қатты отынмен жылыту қондырғыларымен қатар пайдалануға болмайды.

1602. Ашық алаңдарда жұмыс iстегенде (жұмыс орындарын жылыту үшiн және дымқыл жерлердi кептiру үшiн) тек желге тұрақты жанарғылар пайдаланылады.

Сұйық және газ тәрiздес отынмен жұмыс iстейтiн жылу
генераторларын монтаждау және пайдалану тәртiбi

1603. Ауа жылыту қондырғылары салынып жатқан ғимараттан кемiнде 5 метр қашықтықта орналастырылады.

Көлемi 200 литрден аспайтын отын құятын ыдыс қолданылады және ауа жылытқыштан кемiнде 10 метр және салынып жатқан ғимараттан кемiнде 15 метр қашықтықта орналастырылады. Отын ауа жылытқышқа металл құбыр арқылы берiледi.

Отын өткiзгiштерде зауытта шығарылған, отынның ағуын болдырмайтын қосқыштар мен арматура қолданылады. Жұмсалатын бактың отын өткiзгiшiнде өрт немесе авария болған жағдайда қондырғыға отын берудi тоқтату үшiн ысырма вентиль орнатылады.

Салынып жатқан ғимаратта пайдалану жөніндегі нұсқаулықтың талаптарын сақтаған жағдайда қатты отынмен жұмыс істейтін және кіріктірілген отын багы бар тасымалданатын немесе жылжымалы ауа жылытқыш аспаптарды қолдануға жол беріледі.

Ескерту. 1603-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

1604. Газ отынымен жұмыс iстейтiн қондырғыларды монтаждау мен пайдалану кезiнде:

1) жылу шығаратын қондырғыларға зауыттың паспорты бар, стандартты жанарғылар орнатылады;

2) жанарғылар жалынды үзбей және агрегаттың жылу жүктемесiн қажетi реттеу шегiнде оны жанарғыға өткiзбей тұрақты жұмыс iстеуi қажет;

3) жылу шығаратын қондырғылары бар үй-жайлардағы желдеткiш 1 сағатта үш еселiк ауа алмасуды қамтамасыз етуi қажет.

1605. Жылу шығаратын қондырғыларды пайдалану кезiнде:

1) отын құбырларының герметикалығы бұзылған, форсунка корпусы жылу шығаратын қондырғымен нығыз орнатылмаса, үй-жайға жану өнiмдерiнiң өтуiне ықпал ететiн түтiн мұржалары ақаулы, электр қозғалтқыштары мен iске қосу аппаратурасы ақаулы болса, сондай-ақ электр қозғалтқыштың жылу қорғағышы болмаса және басқа да ақаулары болса, қондырғымен жұмыс iстеуге;

2) форсунка ретке келтiрiлмегенде (отын қалыпты жанбаса) жұмыс iстеуге;

3) отын құбырларын қосу үшiн резеңке немесе полихлорвениль шлангiлерi мен муфталарын пайдалануға;

4) қондырғы мен отын бактары жанына жанғыш қоршаулар орнатуға;

5) отын құбырларын ашық отпен қыздыруға;

6) қысқа мерзiмге тоқтағаннан кейiн ауамен үрлемей жылу шығаратын қондырғыны iске қосуға;

7) жанғыш қоспаны бақылап қарау тесiгi арқылы жағуға;

8) жылу шығаратын қондырғы жұмыс iстеп тұрған кезде шамдар электродтарының арасындағы саңылауды реттеуге;

9) ауа жинау коллекторларында қорғағыш тор болмаған жағдайда жылу шығаратын қондырғыны iске қосуға болмайды.

Электр калориферлердi монтаждау және пайдалану тәртiбi

1606. Тек зауытта дайындалған, дабылы және желдеткiш жұмыс iстемеген кезде қыздыру элементтерiне электр энергиясын берудi болдырмайтын бұғаттағышы мен электр және жылу қорғағышпен көзделген, шығатын ауаның температурасын бақылау және оны реттеу автоматикасы жарамды электр калориферлерiн ғана пайдалануға және монтаждауға болады.

1607. Электр калорифердi монтаждау, жұмысқа дайындау, iске қосу дайындаушы зауыттың паспортында көрсетiлген тәртiппен жүзеге асырылады.

1608. Электр калориферi корпусы мен желдеткiш арасына жұмсақ қыстырма үшiн жанғыш материалдарды қолдануға болмайды.

1609. Электр калориферлерiн пайдалану кезiнде:

1) дабыл қаққышты немесе бұғаттағышты сөндiруге;

2) электр калориферден шығу жолындағы дайындаушы зауыт белгiлеген ауа температурасын жоғарылатуға;

3) желдеткiш жұмыс iстемей тұрғанда электр калорифердi қосуға (бұғаттағыш қондырғыны әр iске қосар алдында тексеріледi);

4) электр калориферде немесе оның жанында киiм немесе басқа да жанғыш материалдарды кептiруге;

5) жұмыс iстеп тұрған электр калориферi орнатылған үй-жайда жанғыш заттар мен материалдарды сақтауға болмайды.

Өртке қарсы сумен жабдықтауды, өрт сөндiру және байланыс
құралдарын ұстау тәртiбi

1610. Тұрақты сыртқы су өткiзу желiсiн төсеу және өрт гидранттарын орнату, сондай-ақ өрт сөндiретiн су айдындары мен басқа да су көздерiн салу негiзгi құрылыс жұмыстары басталғанда оларды өрт сөндiру үшiн пайдалана алатындай есеппен жүргiзiледi.

1611. Тұрақты сумен жабдықтау көздерiн салу негiзгi құрылыс жұмыстарын жүргiзудi бастағанға дейiн аяқтау мүмкiн болмаған жағдайда уақытша өртке қарсы су құбырлары төселедi немесе өрт резервуарлары орнатылады.

1612. Уақытша өрт резервуарларының (су айдындарының) сыйымдылығы, олардың саны, салынатын объектiде орналастыру орны жобалық құжаттамада анықталады.

1613. Сейсмикалығы 8 және 9 балл аудандарда сумен жабдықтау жүйелерiнде бiр көздi (оның iшiнде бiр ысырмада су алу кезiнде сыртқысын) пайдалану кезiнде сыйымдылықтарда өрт сөндiруге су көлемi "Өрт қауiпсiздiгiне қойылатын жалпы талаптар" техникалық регламентiнде көрсетiлгеннен екi есе артық көзделеді.

1614. Құрылыс аумағында орналасқан жасанды су айдындары жылытылады және өрт сөндiру автомобильдерiн маневрлеу үшiн ауданы 12х12 метр болатын кiреберiстермен қамтамасыз етiледi. Су айдындарындағы судың деңгейi өрт сорғыларымен су алу мүмкiндiгiн қамтамасыз етедi. Егер құрылыс маңында табиғи су көздерi (өзендер, көлдер, тоғандар) орналасқан болса, оларға өрт сөндiру автомобильдерiне арналған пирстер орнатылады. Қысқы уақытта оларға "қатып қалмайтын" ойықтар жасалады.

1615. Iшкi өртке қарсы су құбыры мен автоматты өрт сөндiру жүйесi объектiнi тұрғызумен қатар монтаждалады. Өртке қарсы су құбыры өңдеу жұмыстары басталғанға дейiн, ал автоматты өрт сөндiру және дабыл жүйелерi iске қосу-реттеу жұмыстарына дейiн (кәбіл құрылыстарында кәбілдердi төсегенге дейiн) қолданысқа енгiзiледi.

1616. Салынып жатқан ғимараттар, уақытша құрылыстар, сондай-ақ қосалқы үй-жайлар осы Қағидаларға 7-қосымшада келтiрiлген нормаларға сәйкес алғашқы өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз етiледi. Өрт сөндiру құралдарын тiкелей мақсатынсыз қолдануға жол берiлмейдi.

1617. Негiзгi құрылыстар мен құрылыс базасын салу басталғанға дейiн өрт техникасы мен жеке құрамды орналастыруға арналған арнайы жылытылған үй-жайлар бөлiнедi.

Өрт сөндiру депосы құрылыстың бiрiншi кезегiнде тұрғызылады.

1618. Ауданы 300 м² және одан астам асханалар дабылды ғимараттың (құрылыстың) қасбетiне немесе тәулiк бойы персонал болатын үй-жайға шығарылған автоматты өрт дабылымен жабдықталады.

Салынып жатқан әрбiр объектiде өрт сөндiру бөлiмдерiн шақыруға арналған байланыс құралдары көзделеді. Тәулiктiң кез келген уақытында құрылыс аумағында байланыс құралдарына қолжетiмдiлiк қамтамасыз етiледi. Әрбiр телефонның (радиостанцияның) жанына өртке қарсы қызметтi шақыру тәртiбi туралы тақтаны, жұмысшылардың өрт болған жағдайдағы iс-қимылдары туралы жадынаманы, мемлекеттiк емес өртке қарсы құралымдардың жауынгерлiк есептерiнiң тiзiмiн, өрт сөндiру үшiн күштер мен құралдардың тәртiбi iлiнедi. Құрылыс аумағының көрiнетiн жерлерiнде дабыл беру үшiн дыбыстық дабылдар (қоңырау, сирена) көзделеді, олардың жанында "Өрт дабылы" деген жазу iлiнуi қажет.

13-бөлім. Өртке қарсы сумен жабдықтау көздерін ұстау тәртібі

Ескерту. Ереже 13-бөліммен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1619. Өртке қарсы табиғи және жасанды сумен жабдықтау көздері (оның ішінде өртке қарсы су құбыры, өрт сөндіру су қоймалары, өрт сөндіру мақсатына арналған суды сақтау сыйымдылықтары), сондай-ақ суды жинау үшін оларға кіреберістер тұрақты жарамды күйде күтіп-ұсталады.

1620. Өртке қарсы су құбыры желілерінің, өрт гидранттары мен өрт крандарының су жіберуі мен жұмыс қабілеттілігі жылына кемінде екі рет (көктемде және күзде) тексеріледі.

1621. Өрт гидранттары жарамды күйде ұсталады, ал қысқы уақытта жылы оралады және қар мен мұздан тазартылады.

1622. Өрт техникасының өртке қарсы сумен жабдықтау көздеріне жолдар мен кіреберістер арқылы өтуі жылдың кез келген мезгілінде қамтамасыз етіледі.

1623. Су құбыры желісінің учаскелері сөніп қалған, гидранттар бұзылған немесе желідегі қысым қажетті мөлшерден төмен азайған кезде су арнасының (елді мекендердің су құбыры желілері бойынша) диспетчері немесе өртке қарсы сумен жабдықтау үшін жауапты ұйымның (ұйымның немесе кәсіпорынның су құбыры желілері бойынша) тиісті лауазымды адамы бұл туралы мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарына хабарлайды.

1624. Өртке қарсы сумен жабдықтау көздерінің (оның ішінде өрт гидранттарының, өрт сөндіру су қоймаларының), өрт сөндіру машиналарын орнатуға арналған пирстардың орналасу орындары, өрт сөндіру машиналарын ғимараттар мен құрылыстардың өрт түтіктеріне қосу орындары, сондай-ақ қозғалысты олардың болатын жерлеріне бағыттау "Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар мен қолдану тәртібі" ҚР СТ Р МемСТ 12.4.026 талаптарына сәйкес өрт қауіпсіздігі белгілерімен белгіленеді.

Жерасты өрт гидранты орналастырылған жердің жанында "ӨГ" әріптік индексі, нұсқағыштан бастап гидрантқа дейінгі қашықтық метрдегі цифрлық мәндермен жазылған жарықтандырылған немесе флуоресцентті нұсқағыш орнатылады.

Өрт сөндіру су қоймасында "ӨС" әріптік индексі, шаршы метрлердегі су қорының цифрлық мәндері және бір мезгілде су қоймасы алаңында қоюға болатын өрт сөндіру автомобильдерінің саны жазылған ұқсас нұсқағыш орнатылады.

1625. Ішкі өртке қарсы су құбыры жүйелерінің өрт крандары клапаны бар бұру тетігі үй-жайдың еденінің үстінен 1,35 ± 0,15 м биіктікте болатындай етіп орнатылады, түтіктермен және оқпандармен жабдықталады және пломбаланатын өрт шкафтарына салынады. Қосарланған өрт крандарын бірінің үстінен бірін орнатуға жол беріледі, бұл ретте екінші кран еденнен кемінде 1 метр биіктікте орнатылады.

Шкафтың есігінде "ӨК" әріптік индексі, жақын өрт сөндіру бөлімінің телефон нөмірі көрсетіледі.

Өрт түтіктері құрғақ, жақсы шиыршықталып және крандар мен оқпандарға жалғанып ұсталады.

1626. Сорғы станциясының үй-жайларында өртке қарсы сумен жабдықтаудың жалпы схемасы және сорғыларды байлау схемасы ілінеді.

Әрбір ысырмада және өрт сорғы-көтергіште олардың мақсаты көрсетіледі.

Сорғы-көтергіштерді қосу тәртібі техникалық нұсқаулықтарда анықталады.

1627. Өрт сорғыларының электр қозғалтқыштарын қоректендіру кәсіпорынның электрмен жабдықтауымен үздіксіз қамтамасыз етіледі.

1628. Сыртқы және ішкі өртке қарсы су құбырларының су өлшеу құрылғыларының суландыру желілерінде электр жетегі бар ысырмалар көзделеді, ысырмаларды ашу өрт шкафтарында орнатылған түймелерден жүргізіледі және өртке қарсы су құбырының сорғы-көтергіштері болған жағдайда, оларды іске қосуды бұғаттайды.

Су өлшеу құрылғыларының суландыру желілерінде орнатылған электр жетегі бар ысырмалардың жұмыс қабілеттілігі жылына кемінде екі рет, ал өрт сорғылары ай сайын тексеріледі.

1629. Объектінің аумағында немесе оған жақын жерде (200 м радиуста) табиғи немесе жасанды су көздері (өзендер, көлдер, бассейндер, градирнялар) болған кезде оларға жылдың кез келген уақытында өрт сөндіру автомобильдерін қою және су жинау үшін өлшемі кемінде 12 х 12 м қатты төсемі бар алаңдарымен (пирстарымен) кіреберістер салынады.

1630. Жасанды су қоймаларын, су көздеріне кіреберістер мен су жинағыш құрылғыларды үнемі әзірлікте ұстауды құрылыстардың иелері қамтамасыз етеді.

1631. Су арыны мұнаралары жылдың кез келген уақытында өрт техникасының су алуы үшін бейімделеді.

Өрт сөндіру мақсаттарына арналған су қорын шаруашылық және өндірістік қажеттіліктер үшін пайдалануға жол берілмейді.

1632. Өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің жабдығы (өрт гидранттары, өрт крандары, сумен және көбікпен өрт сөндіру, сондай-ақ су бүрку құбыр жүйелері) пайдалануға қабылдаудың алдында және жылына кемінде екі рет (көктемде және күзде) техникалық қарап-тексеріледі, су жіберу арқылы олардың жұмыс қабілеттілігі (су беруі) тексеріледі.

Техникалық қарап-тексеру:

1) механикалық зақымдардың (сызаттардың, жарықшақтардың және тағы басқаларының) бар-жоғын анықтау, лак-бояу жабынының тұтастығын айқындау мақсатында өрт кранын қарап-тексеруді;

2) жиынтықты тексеруді;

3) өрт түтігін кранға және оқпанға қосу сапасын және оларды алып-салудың жеңілдігін бақылауды;

4) өрт оқпанындағы резеңке төсемшелердің және крандағы, түтіктегі және құбырдың бағанындағы жалғама бастиектердің жай-күйін тексеруді;

5) кранның су беруіне гидравликалық сынақтарды жүргізуді және (немесе) құбырларға су беруді;

6) қысымды жоғарылататын сорғыны қосатын және (немесе) сыртқы және ішкі өртке қарсы су құбырының жиекті желісіндегі электр ысырмасын ашатын түйменің жарамдылығын тексеруді;

7) өрт сөндіру түтігінің оралуын;

8) өрт кранының пломбалануын қамтиды.

Ішкі өртке қарсы сумен жабдықтауды сынау плюс 50С-ден төмен емес температурада жүргізіледі.

Ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің су беруін техникалық қарап-тексеру және тексеру нәтижелері актімен және сынау хаттамасымен ресімделеді.

Су өткізу желісінің су беруін тексеру актісінің, өрт гидранттарын тексеру актісінің, ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің жұмыс қабілеттілігін сынау актісінің, су беруді сынау хаттамасының және өрт крандары клапандарының жұмыс қабілеттілігін сынау хаттамасының нысандары осы Қағидаларға 8-қосымшада келтірілген.

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 1-қосымша

Эвакуациялау жоспарын жасау жөніндегі ұсыныстар

1. Ғимараттар мен құрылыстарда (тұрғын үйлерден басқа) қабатта бір мезгілде 10-нан астам адам болған кезде өрт шыққан жағдайда адамдарды эвакуциялау жоспарлары әзірленеді.

Эвакуациялау жоспарлары графикалық және мәтіндік бөлімдерден тұрады. Графикалық бөлім ғимаратты немесе құрылысты эвакуациялық шығу жолдарын (саты торларын, сыртқы ашық сатыларды, тікелей сыртқа шығу жолдарын), көрермендер мен қызмет көрсетуші персоналдың қозғалыс маршруттарын, сондай-ақ қол өрт хабарлағыштары түймелерінің, телефон аппараттарының, өрт сөндіру құралдарының (өрт сөндіру крандарының, өрт сөндіргіштердің) орналасқан орындарын көрсете отырып, әр қабатты (әр секторды) жоспарлауды қамтиды.

Мәтіндік бөлімде адамдарды эвакуациялаудың тәртібі мен реті, қызмет көрсетуші персоналдың міндеттері, сондай-ақ жарыстарға немесе мәдени ойын-сауық іс-шараларына өрт туралы хабарлау және адамдарың эвакуациялық шығу жолдарына қозғалысын ұйымдастыру бойынша қызмет көрсету жөніндегі күштерін жұмылдыру жазылады.

2. Эвакуациялау жоспарын әзірлегенде өрттің пайда болуы аса ықтимал жерлерге, оның дамуы ықтимал сипатына, құрылыстың көрермендермен толықтығына және жарыстар мен мәдени-сауықтыру іс-шараларын жүргізу үшін жұмылдырылған қосымша күштердің болуына қарай адамдарды эвакуациялаудың бірнеше (3-5) түрі көзделеді.

Эвакуациялау жоспарларының мәтіндік бөлімде әрбір нұсқа бойынша мыналар:

өрт туралы адамдарға хабарлау жүйесін ұйымдастыру (эвакуациялау қажеттілігі, хабарландыру аймағы мен хабарландыру әдістері, хабарландыру құрамы туралы кім шешім қабылдайды);

қызмет көрсету персоналының тұлғалар санын, сондай-ақ эвакуациялауға жұмылдырылған қосымша күштерді (оларды жинау тәртібі, жинау орындары, аймақтар мен секторлар бойынша жауаптылар, жинау дабылдары);

эвакуациялау жолдары (олардың ұзақтылығы мен бағыты, эвакуациялау жолына жауаптылар, эвакуация кезінде қозғалыс тәртібі, қызмет көрсету персоналының және эвакуациялау үрдісіне қатысудағы қосымша күштердің міндеттері);

эвакуациялау жолының соңғы пункттері (эвакуацияланғандарды бөліп жайғастыру тәртібі, қажет болса, оларға медициналық қызмет көрсету);

көрермендерді эвакуациялау үшін қосалқы шығу орындарын қолдану, арнайы жабдықты қолдану мүмкіндігі, сондай-ақ эвакуациялауды ұйымдастыруға және оны ойдағыдай өткізуге арналған әртүрлі техника мен инженерлік жүйелерді (түтін жою жүйесін, автоматты өрт сөндіру қондырғыларын, ішкі телефон және радио байланысын) қолдану көзделеді.

3. Жоспардың графикалық бөлімінде эвакуациялауда адамдардың қозғалу жолдары (эвакуациялық шығу бағытына қарай көрсеткіштері бар жасыл түсті тұтас сызықпен) көрсетіледі. Құрылыс ішінде адамдар жаппай жиналған болса, жоспарларда бұл аймақтарды эвакуациялау бағыттары көрсетілген, түрлі түсті реңктермен белгіленген эвакуациялық жолдарды қарастыру керек. Эвакуациялау жоспарында қосалқы эвакуациялау жолдары (жасыл түсті ирек жолмен) көрсетіледі.

4. Эвакуациялау жоспары (графикалық және мәтіндік бөлімдері) көрнекті рәсімделіп, өрт сөндіру бекеттері мен қызмет көрсету персоналының тәулік бойы кезекшілігі бар басқа да үй-жайда, сондай-ақ объекттің басшылығында көзге көрінетін жерде тұрады.

Графикалық бөлімдегі белгілердің толық жазылуы эвакуациялау жоспарының астында мемлекеттік және орыс тілдерінде беріледі.

5. Жалпы құрылыс үшін жалпы эвакуациялау жоспарынан басқа әр аймақ (сектор, үй-жайлар тобы) аймақтар мен секторлар бойынша жауапты кезекшілер болуы тиіс, өрт қауіпсіздігі шаралары мен өрт жағдайларындағы тәртіп ережелері туралы жаднамасы бар жалпы эвакуациялау жоспарынан үзінділермен (әртүрлі нұсқалар) қамтамасыз етіледі.

Эвакуациялау жоспарының үзіндісінде басқыш алаңдары, лифттер мен лифт холлдары, есік, балкон, дәліз, сыртқы басқыштарға арналған ойықтардың белгілері бар бөлмелер көрсетіледі.

Эвакуациялау жоспарынан үзінді арналған үй-жай сектордың, аймақтың әр қабаттық жоспарында "Сіз тұрған үй-жай, аймақ..." деген жазумен белгіленеді. Эвакуациялау жолы бұл үзіндіде жасыл түсті тұтас сызықпен көрсетіледі.

Эвакуациялау бағытын көрсететін сызықтар қаралып жатқан үй-жайдан қауіпсіз жерге немесе тура сыртқа шығу орнына дейін жүргізіледі.

Эвакуациялау жоспарынан алынған үзінді үй-жайда көзге көрінетін жерде шынының (пленканың) астына іледі, жоспардан алынған үзіндінің көлемі 20 х 30 сантиметрден кем емес.

Эвакуациялау жоспарынан алынған үзіндінің астында қолданған белгілердің түсінігі беріледі.

Үзіндінің мәтіндік бөлігінде қызмет көрсету персоналының және адамдарды эвакуациялауға жұмылдырылған күштердің міндеттері мен әрекеттерінің бірізділігі көрсетіледі.

Эвакуациялаудың жалпы жоспарынан алынған үзіндінің мәтіндік бөлігі аймақтан, сектордан, үй-жайдан эвакуациялауға жауапкершілік атқаратын адамда болады.

Эвакуациялау жоспарын кәсіпорынның, ұйымның басшысы бекітеді.

Үзіндінің мазмұнымен (қолдарын қойып) барлық қызмет көрсету персоналы, сондай-ақ көрермендерді эвакуациялауға жұмылдырылған барлық қосалқы күштер танысады.

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 1-1-қосымша

Ескерту. Ереже 1-1-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықтарға қойылатын талаптар

Өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықтар осы Қағидалардың талаптары негізінде ғимараттардың, құрылыстардың, технологиялық процестердің, технологиялық және өндірістік жабдықтың өрт қауіптілігі ерекшелігін негізге ала отырып, әзірленеді.

Өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықтарда мынадай мәселелер көрсетіледі:

1) аумақтарды, ғимараттарды, құрылыстар мен үй-жайларды, оның ішінде эвакуациялау жолдарын күтіп-ұстау тәртібі;

2) жабдықты пайдалану және өрт қаупі бар жұмыстарды жүргізу кезінде технологиялық процестердің өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар;

3) жарылыс-өрт қаупі және өрт қаупі бар заттар мен материалдарды сақтау және тасымалдау тәртібі мен нормалары;

4) жұмыс аяқталғаннан кейін үй-жайларды қарап-тексеру және жабу тәртібі;

5) темекі шегуге, ашық отты қолдануға және от және өзге де өрт қаупі бар жұмыстарды жүргізуге арналған орындарды орналастыру;

6) жанғыш заттар мен материалдарды жинау, сақтау және жою, арнайы киім-кешекті ұстау және сақтау тәртібі;

7) үй-жайларда бір мезгілде болатын шикізат, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің рұқсат етілген мөлшері;

8) ауытқуы өрттің немесе жарылыстың шығуына әкелуі мүмкін бақылау-өлшеу аспаптарының шекті көрсеткіштері (манометрлер, термометрлер).

Персоналдың өрт кезіндегі міндеттері мен іс-әрекеттері:

1) өртке қарсы қызмет бөліністерін шақыру;

2) технологиялық құрал-жабдықты авариялық тоқтату;

3) желдеткіш пен электр жабдығын ажырату;

4) өрт сөндіру құралдары мен өрт автоматикасын пайдалану;

5) адамдарды, жанғыш заттар мен материалдық құндылықтарды эвакуациялау;

6) кәсіпорынның барлық үй-жайларын қарап-тексеру және жарылыс-өрт қауіпсіз күйіне келтіру.

	Өрт қауіпсіздігі қағидаларына
	1-2-қосымша
	Нысан

Ескерту. Ереже 1-2-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға қабылдау
АКТІСІ

________________ қаласы

20__ж. "___"_______________

_________________________________________________________________

(тапсырыс беруші ұйымның атауы)

20__ ж. "___"__________________________№ _______шешімімен тағайындалған комиссия мынадай құрамда:

төраға – тапсырыс берушінің (бас мердігердің) өкілі ____________________

________________________________________________________________

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

Комиссия мүшелері:

монтаждау ұйымының өкілі _________________________________________

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) іске қосу-баптау ұйымының өкілі______________________________ (лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

орындалған жұмыстарды тексерді және мынаны анықтады:

1. Монтаждау-баптау (іске қосу-баптау) ұйымы ________________________

(ұйымның атауы) әзірлеген (құрастырған) жоба бойынша

____________________________ (объектінің атауы) монтаждалған қондырғыны

_________________________________ (қондырғының атауы) қабылдауға ұсынды.

2. ________________________ монтаждау жұмыстарын (ұйымның атауы) 20 __ ж. "___"__________ бастап 20 __ ж. "___"________________ аралығында орындады.

3. ______________________________ іске қосу-баптау жұмыстарын

(іске қосу-баптау ұйымының атауы) 20 __ ж. "___"______________ бастап 20 __ ж. "___"_____________ аралығында орындады.

4. Кешенді байқау процесінде анықталған ақаулар мен кемшіліктер жойылды (қажет болған кезде осы актіге қосымшада көрсету керек).

Комиссияның қорытындысы:

Іске қосу-баптау жұмыстарын қоса алғанда, кешенді байқаудан өткен қондырғы, орындалған жұмыстардың сапасын

_________________________________________________________________

(өте жақсы, жақсы, қанағаттанарлық)

деп бағалай отырып, 20__ ж. "___"_____________ бастап пайдалануға қабылданды деп есептелсін.

Құжаттама актісіне қоса беріліп отырған тізбе _________________________

Комиссия:

Комиссия төрағасы _______________________________________ (қолы) М.О.

Комиссия мүшелері ______________________________________ (қолдары)

	Өрт қауіпсіздігі қағидаларына
	1-3-қосымша
	Нысан

Ескерту. Ереже 1-3-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының монтаждалған аспаптары мен жабдығының ВЕДОМОСЫ

_________________________________________________________________

(объектінің атауы)

_________________________________________________ жобасы бойынша

Позицияның және жобаның ерекшелігінің нөмірі

Атауы

Типі

Зауыт нөмірі

Ескертпе

_________________________________________________________________

(тапсырыс беруші өкілінің лауазымы,

_______________________________________________________

тапсырды тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) (қолы)

_____________________________________ (монтаждау ұйымы өкілінің лауазымы,

_______________________ қабылдады тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) (қолы)

	Өрт қауіпсіздігі қағидаларына
	1-4-қосымша
	Нысан

Ескерту. Ереже 1-4-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалану журналы

1. Өрт автоматикасы жүйелерімен және қондырғыларымен жабдықталған объектінің атауы мен ведомстволық бағыныстылығы (меншік нысаны)

________________________________________________________________

(жүйенің түрі, іске қосу тәсілі)

Мекенжайы, телефоны ____________________________________________

Жүйені монтаждау күні, монтаждау ұйымының атауы __________________

Өрт автоматикасы жүйесінің типі ____________________________________

Жүйеге қызмет көрсететін ұйымның (қызметтің) атауы

_________________________________________________________________

Телефоны ________________________________________________________

2. Өрт автоматикасы жүйесінің сипаттамасы

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

(техникалық құралдардың атауы, типтері, шығарылған күні, пайдалану басталған күні, куәландырудың кезекті мерзімі және т.б.)

3. Өрт автоматикасы жүйесінің қағидаттық немесе монтаждау схемасы.

4. Гидравликалық және электрлік сынау нәтижелері:

Өткізілген күні

Сынау нәтижелері

Қорытынды

Қолы

5. Кезекшілікті қабылдау-тапсыру және жүйенің техникалық жай-күйі:

Қабылдау-тапсыру күні

Кезекшілік кезеңінде жүйелердің жай-күйі

Қорғалатын объектілердің атауы және сигналдар келіп түскен жүйелердің типі

Кезекшілікті қабылдап-тапсырған адамдардың тегі, қолы

6. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының істен шығуы мен ақаулықтарын есепке алу

Р/с №

Хабарламаның келіп түскен күні мен уақыты

Бақыланатын үй-жайдың атауы

Ақаудың сипаты

Хабарламаны қабылдаған адамның тегі мен лауазымы

Ақау жойылған күні мен уақыты

Ескертпелер:

1) Ақаулардың уақтылы жойылуын талдау күн сайын жүргізіледі.

2) Журналда істен шығудың, ақаудың, жалған іске қосулардың санын қорытындылау ай сайын жүргізіледі.

3) Журналды жедел (кезекші) персонал жүргізеді.

7. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсетуді және жоспарлы-алдын ала жөндеулерді есепке алу.

Р/с №

Күні

Жүйенің типі

Бақыланатын объект

Жүргізілген жұмыстардың сипаты

Жүргізілген жұмыстардың тізбесі

ТҚК жүргізген адамның лауазымы, тегі және қолы

8. Өрт автоматикасы жүйесіне қызмет көрсетуші персоналдың білімін тексеру.

Р/с №

Тексерілушінің тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), лауазымы, жұмыс өтілі

Тексеру күні

Білімін бағалау

Тексерушінің қолы

Тексерілушінің қолы

9. Өрт автоматикасы жүйелерінің іске қосылуын (ажыратылуын) есепке алу.

Р/с №

Бақыланатын объектінің атауы

Өрт автоматикасы жүйесінің түрі мен типі

Іске қосылу (ажыратылу) күні

Іске қосылу (ажыратылу) себебі

Өрттің залалы

Іске қосылу себебі

10. Өрт автоматикасы жүйелерімен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасы бойынша техникалық және жедел персоналға нұсқаулық беру.

Р/с №

Нұсқау берілетін адамның тегі

Нұсқау берілетін адамның атқаратын лауазымы

Нұсқау берілген күн

Нұсқау берілетін адамның қолы

Нұсқау берген адамның қолы

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 1-5-қосымша Нысан

Ескерту. Ереже 1-5-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын куәландыру
АКТІСІ

_________________ қаласы

20__ж. "___" _________________

Объект _________________________________________________________

(атауы)

Комиссия құрамы:

Комиссия төрағасы ________________________________________________

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) Комиссия мүшелері _____________

________________________________________________________________

(лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

_______________________________________________________________

(қондырғының орналасу орнын көрсету)

_______________________________________________________________

(элементтердің атауы) ___________________________________________

қарап-тексеру жүргізді. (қондырғының атауы)

Жұмыстар 20__ ж. "__"_______ және "__"________ аралығында жүргізілді.

Қарап-тексеру кезінде:

______________________________________________________ анықталды.

(қондырғылардың, элементтердің жай-күйі)

Комиссияның ұсынымдары:

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

(қолданыстағы өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын одан әрі пайдалануға болады/болмайды немесе жаңа жүйелер мен қондырғыларды монтаждауды орындау қажет; өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының жекелеген техникалық құралдарына жөндеу жүргізу қажет; келесі куәландыру мерзімін белгілеп, өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануды ұзарту қажет)

Комиссия төрағасы: _______________________________________________ (қолы, лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) Комиссия мүшелері:

___________________________________________

___________________________________________
(қолы, лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 1-6-қосымша

Ескерту. Ереже 1-6-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Объектілерді бастапқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз ету нормалары

1. Объектіде (ғимаратта, құрылыста) өрт сөндіргіштердің типін таңдау және қажетті санын анықтау олардың өрт сөндіру қабілетіне, жанғыш материалдың түрі бойынша өрт сыныбына, қорғалатын үй-жайдың немесе технологиялық жабдықтың ерекшеліктеріне және басқа да параметрлерге (оның ішінде қорғалатын үй-жайдағы ортаның температурасына, өрт сөндіргіштен өрт сөндіргіш заттың ағынының ұзындығына, оның жұмыс істеу уақытына және өрт сөндіргіштің сыйымдылығына) байланысты жүзеге асырылады.

2. Өрт сөндіргіштің типі (тасымалданатын немесе жылжымалы) ықтимал өрт ошағының ауданына байланысты анықталады. Қорғалатын үй-жайда құрама өрт ошақтарының шығуы ықтимал болған жағдайда өрт сөндіргіштің типін таңдаған кезде қолданылу саласы бойынша барынша әмбебап өрт сөндіргіштерге мән беріледі.

3. Жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша әртүрлі санаттағы ғимараттардың, құрылыстардың және құрылымдардың үй-жайларын қорғауға арналған өрт сөндіргіштер саны бір өрт сөндіргішпен қорғалатын шекті ауданға және осы қосымшаның 1 және 2-кестелеріне сәйкес үй-жайдың жалпы ауданына байланысты анықталады.

4. Өрттің ықтимал ошағынан бастап өрт сөндіргіш орналасқан жерге дейінгі қашықтық:

1) қоғамдық ғимараттар мен құрылыстар үшін – 20 м;

2) А, Б және В1-В4 санаттарындағы үй-жайлар үшін – 30 м;

3) Г санатындағы үй-жайлар үшін – 40 м;

4) Д санатындағы үй-жайлар үшін – 70 м аспайтындай етіп көзделеді.

5. Қоғамдық ғимараттар мен құрылыстарда әр қабатта кемінде екі қол өрт сөндіргіші орналастырылады.

6. Жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша Д санатты, ауданы 100 м2 кіші үй-жайларды қол өрт сөндіргіштермен жарақтамауға болады.

7. Жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша бір санаттағы бірнеше шағын үй-жайлар болған кезде қажетті өрт сөндіргіштер саны осы қосымшаның 1 және 2-кестелері бойынша осы үй-жайлардың жиынтық ауданын есепке алып анықталады.

8. Кәсіпорыннан қайта зарядтауға жөнелтілген өрт сөндіргіштер зарядталған өрт сөндіргіштердің тиісті санымен алмастырылады.

9. Қымбат электронды жабдығы бар, сондай-ақ тарихи құндылыққа ие заттарды сақтауға арналған үй-жайларды (оның ішінде телефон станцияларының, музейлердің, архивтердің үй-жайларын) қорғау үшін өрт сөндіру кезінде жоғарыда аталған заттардың өрт сөндіргіш затпен зақымдану қаупін болдырмау үшін ауа-эмульсиялық және көмірқышқыл өрт сөндіргіштерді қолдануға жол беріледі.

10. Автоматты стационарлық өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталған үй-жайлар нормативтік тиістіліктің 50 % есебінің негізінде қол өрт сөндіргіштермен қамтамасыз етіледі.

11. Объектіде орналастырылған барлық өрт сөндіргіштер белгіленген нысандағы паспорттармен қамтамасыз етіледі.

12. Өрт сөндіргіштер өрт кезінде адамдарды ғимараттан қауіпсіз эвакуациялауға кедергі келтірмей, көрінетін жерлерде және үй-жайдан эвакуациялық шығу жолдарының жанында еденнен 1,5 м аспайтын биіктікте орналастырылады.

Толық массасы 15 кг кем өрт сөндіргіштер олардың үсті еденнен 1,5 м аспайтын биіктікте орналасатындай етіп орнатылады.

Толық массасы 15 кг және одан астам тасымалданатын өрт сөндіргіштер өрт сөндіргіштің үсті 1,0 м аспайтын биіктікте орналасатындай етіп орнатылады. Абайсызда әсер етуден құлап қалмауы үшін оларды еденге міндетті бекітіп орнатуға болады.

13. Өртке қарсы жайма, өрт сөндіруге арналған қылшық жүнді мата немесе киіз (төсеніш, жанбайтын материалдан жасалған жамылғы) қақпақты металл футлярларда сақталады және үш айда кемінде бір рет кептіріліп, тозаңнан тазартылады.

14. Бастапқы өрт сөндіру құралдарын, механикаландырылмаған құрал-саймандар мен өрт керек-жарағын ішкі өрт сөндіру су құбырымен және автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталмаған өндірістік және қойма үй-жайларында, сондай-ақ сыртқы өртке қарсы су құбыры жоқ кәсіпорындардың (ұйымдардың) аумағында орналастыру үшін немесе осы кәсіпорындардың ғимараттары, құрылыстары және сыртқы технологиялық қондырғылары сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтау көздерінен 100 м астам қашықтықта шалғай орналасқан кезде өрт қалқандары жабдықталады.

Өрт қалқандарының қажетті саны мен олардың типі осы қосымшаның 3-кестесіне сәйкес үй-жайлардың, ғимараттардың, құрылыстардың және сыртқы технологиялық қондырғылардың жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша санатына, бір өрт қалқанының қорғайтын шекті ауданына және өрттің сыныбына байланысты анықталады.

15. Өрт қалқандары осы қосымшаның 4-кестесіне сәйкес бастапқы өрт сөндіру құралдарымен, механикаландырылмаған өрт құрал-саймандарымен және өрт мүлкімен жинақталады.

16. Өрт қалқанының жанына орнатылатын су сақтауға арналған бөшкелердің көлемі кемінде 0,2 м етіп көзделеді және олардың жиынтығында шелек болады. Жәшіктер 0,5 м3, 1,0 м3 немесе 3,0 м3 көлемде көзделеді және қалақ күрекпен жабдықталады. Құм салуға арналған жәшіктердің конструкциясы құм алып шығуға қолайлы, жауын-шашынның түсуін болдырмайтындай етіп жасалады.

17. Құм салынған жәшіктер қалқандармен бірге үй-жайларда немесе тез тұтанатын немесе жанғыш сұйықтықтардың төгілуі ықтимал ашық алаңқайларда орнатылады.

1-кесте

Үй-жайларды тасымалданатын өрт сөндіргіштермен жарақтау нормалары

Үй-жайлардың функционалдық мақсатының атауы және жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша өндірістік немесе қойма үй-жайының (ғимараттың, құрылыстың) санаты	Өрт сөндіргіштердің тиісті типімен қорғалатын үй-жайдың ең үлкен ауданы, м2	Өрт сыныбы	Өрт сөндіргіштердің типіне және корпусының көлеміне қарай өрт сөндіргіштердің қажетті саны
			Көлемі 10 л көбікпен және сумен өрт сөндіргіштер	Көлемі л ұнтақпен өрт сөндіргіштер, (өрт сөндіргіш заттың массасы, кг)			Көлемі 3 л ауа- эмульсиялық өрт сөндіргіштер	Көлемі л көмірқышқыл мен өрт сөндіргіштер, (өрт сөндіргіш заттың массасы, кг)
				2(2)	5(4)	10(9)		2(2)	3(5), 5(8)
А, Б, В1-В4 (жанғыш газдар мен сұйықтықтар)	200	A	2++	-	2+	1++	1++	-	-
		B	4+	-	2+	1++	1+	-	-
		C	-	-	2+	1++	-	-	-
		D	-	-	2+	1++	1+	-	-
		(E)	-	-	2+	1++	-	-	2++
В1-В4 (қатты жанғыш заттар мен материалдар)	400	A	2++	4+	2++	1+	1++	-	2+
		D	-	-	2+	1++	1+	-	-
		(E)	-	-	2++	1+	-	4+	2++
		C	-	4+	2++	1+	-	-	-
Г және Д	1800	A	2++	4+	2++	1+	1++	-	-
		D	-	-	2+	1++	1+	-	-
		(E)	-	2+	2++	1+	-	4+	2++
Қоғамдық ғимараттар	800	A	4++	8+	4++	2+	2++	-	4+
		(E)	-	-	4++	-	4+	4+	2++
Ескертпелер: 1. "++" белгісімен қорғау объектілерін жарақтауға ұсынылатын өрт сөндіргіштер, "+" белгісімен ұсынылатын өрт сөндіргіштер болмаған кезде және тиісінше негізделген кезде қолдануға рұқсат етілетін өрт сөндіргіштер, "-" белгісімен осы қорғау объектілерін жарақтау үшін рұқсат етілмейтін өрт сөндіргіштер белгіленген. 2. Әртүрлі сыныптағы өрттерді сөндіру үшін ұнтақпен өрт сөндіргіштер тиісті зарядтармен қамтамасыз етіледі: А сыныбы үшін - АВС (Е) ұнтағы; В,С және (Е) кластары үшін - ВС(Е) немесе АВС (Е) және D - D. 3. D сыныпты өрттерді сөндіру үшін ауа-эмульсиямен өрт сөндіргіштердің тиісті өрт сөндіргіш заттарының зарядтарымен және тиісті таңбаланумен қамтамасыз етіледі.

2-кесте

Үй-жайларды жылжымалы өрт сөндіргіштермен жарақтау нормалары

Жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша өндірістік немесе қойма үй-жайының (ғимараттың, құрылыстың) санаты	Өрт сөндіргіштер дің тиісті типімен қорғалатын үй-жайдың ең үлкен ауданы, м2	Өрт сыныбы	Өрт сөндіргіштердің типіне және корпусының көлеміне қарай өрт сөндіргіштердің қажетті саны
			Көлемі 100 л ауа-көбікпен өрт сөндіргіштер	Көлемі 50 л ауа-эмульсиялық өрт сөндір гіштер	Көлемі 100 л ұнтақпен өрт сөндіргіштер	Көлемі л көмірқышқыл мен өрт сөндіргіштер
						25	80
А, Б, В1-В4 (жанғыш газдар мен сұйықтықтар)	500	A	1++	1++	1++	-	3+
		B	2+	1++	1++	-	3+
		C	-	-	1++	-	3+
		D	-	-	1++	-	-
		(E)	-	-	1+	2+	1++
В1-В4 (қатты жанғыш заттар мен материалдар), Г	800	A	1++	1++	1++	4+	2+
		B	2+	1++	1++	-	3+
		C	-	-	1++	-	3+
		D	-	-	1++	-	-
		(E)	-	-	1+	1++	1+
Ескертпелер: 1. "++" белгісімен қорғау объектілерін жарақтауға ұсынылатын өрт сөндіргіштер, "+" белгісімен ұсынылатын өрт сөндіргіштер болмаған кезде және тиісінше негізделген кезде қолдануға рұқсат етілетін өрт сөндіргіштер, "-" белгісімен осы қорғау объектілерін жарақтау үшін рұқсат етілмейтін өрт сөндіргіштер белгіленген. 2. Әртүрлі сыныптағы өрттерді сөндіру үшін ұнтақпен өрт сөндіргіштер тиісті зарядтармен қамтамасыз етіледі: А сыныбы үшін - АВС (Е) ұнтағы; В,С және (Е) сыныптары үшін - ВС(Е) немесе АВС (Е) және D - D.

3-кесте

Ғимараттарды, құрылыстарды және аумақтарды өрт қалқандарымен жарақтау нормалары

Үй-жайлардың функционалдық мақсатының атауы және жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша үй-жайлардың немесе сыртқы технологиялық қондырғылардың санаты	Бір өрт қалқанының қорғайтын шекті ауданы, м2	Өрт сыныбы	Өрт қалқанының типі
А, Б және В1-В4 (жанғыш газдар мен сұйықтықтар)	200	А В (Е)	ЩП-А ЩП-В ЩП-Е
В1-В4 (қатты жанғыш заттар мен материалдар)	400	А Е	ЩП-А ЩП-Е
Г және Д	1800	А В Е	ЩП-А ЩП-В ЩП-Е
Ауыл шаруашылығы дақылдарын бастапқы өңдеу бойынша кәсіпорындардың (ұйымдардың) үй-жайлары мен ашық алаңдары	1000	-	ЩП-СХ
Дәнекерлеу немесе өзге от қаупі бар жұмыстарды жүргізу кезіндегі әртүрлі мақсаттағы үй-жайлар	-	A	ЩПП
Ескертпе: 3-кестеде мынадай белгілемелер пайдаланылған: ЩП-А – А сыныбындағы өрт ошақтары үшін өрт қалқаны; ЩП-В – В сыныбындағы өрт ошақтары үшін өрт қалқаны; ЩП-Е – Е сыныбындағы өрт ошақтары үшін өрт қалқаны; ЩП-СХ – ауыл шаруашылығы кәсіпорындары (ұйымдары) үшін өрт қалқаны; ЩПП - жылжымалы өрт қалқаны.

18. Жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша АН, БН және ВН санаттарындағы үй-жайлар мен сыртқы технологиялық қондырғылар үшін жәшіктердегі құм қоры әрбір 500 м2 қорғалатын аумаққа кемінде 0,5 м3 , ал ГН және ДН санаттарындағы үй-жайлар мен сыртқы технологиялық қондырғылар үшін әр қорғалатын 1 мың м2 аумаққа кемінде 0,5 м3 етіп көзделеді.

19. Өртке қарсы жаймалар, қылшық жүнді маталар немесе киіз ауа өтпесе жанбайтын заттар мен материалдардың өртін сөндіру үшін қолданылады.

Өртке қарсы жаймалар, қылшық жүнді маталар немесе киіз кемінде 1х1м өлшемде көзделеді және ауданы қолданылатын жайманың ауданынан 50 % аспайтын заттар мен материалдардың өрт ошақтарын сөндіруге арналған. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды қолданатын және сақтайтын орындарда жаймалардың өлшемдерін 2х1,5 м немесе 2х2 м дейін үлкейтуге жол беріледі.

4-кесте

Өрт қалқандарын механикаландырылмаған өрт құрал-саймандарымен және өрт мүлкімен жинақтау нормалары

Бастапқы өрт сөндіру құралдарының, механикаландырылмаған құрал-саймандардың және мүліктің атауы	Өрт қалқанының типіне және өрт сыныбына байланысты жинақтау нормалары
	ЩП-А А сыныбы	ЩП-В В сыныбы	ЩП-Е Е сыныбы	ЩП-СХ	ЩПП
Өрт сөндіргіштер: ауа-көбікпен (ОВП), көлемі 10 л	2	2	-	2	2
көлемі л, ұнтақпен (ОП), (өрт сөндіргіш құрамның массасы, кг):
10 (9)	1	1	1	1	1
5 (4)	2	2	2	2	2
көлемі л көмірқышқылмен өрт сөндіргіштер (ОУ), (өрт сөндіргіш құрамның салмағы, кг) 5 (3)	-	-	2	-	-
Сүймен	1	1	-	1	1
Ілмек	1	-	-	1	-
Шелек	2	1	-	2	1
Өртке қарсы жайма, қылшық жүнді мата немесе киіз (төсеніш, жанбайтын материалдан жасалған жабын)	-	1	1	1	1
Сүйір күрек	1	1		1	1
Жалпақ күрек	1	1	1	1	-
Айырлар	-	-	-	1	-
Су сақтауға арналған сыйымдылық, көлемі:
0,2 м3	-	-	-	1	-
0,02 м3	1	-	-	-	1
Құмы бар жәшік	-	1	1	-
Ескертпе – Әртүрлі сыныптағы өрттерді сөндіру үшін ұнтақпен өрт сөндіргіштер тиісті зарядтармен қамтамасыз етіледі: А сыныбы үшін - АВС (Е) ұнтағы; В және (Е) сыныбы үшін - ВС(Е) немесе АВС (Е) ұнтақтар.

5-кесте

Қызмет көрсету объектілерін бастапқы өрт сөндіру құралдарымен жарақтау нормалары

Объектілер мен құрылыстардың атауы	Ауданы (м2)	Бастапқы өрт сөндіру құралдарының атауы және қажетті саны
		Ұнтақпен өрт сөндіргіштер (дана)	Көмірқышқылмен (дана)	ЩП-В типті өрт қалқаны (жинақ)
Техникалық қызмет көрсету станциясы	әрбір 100	2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10"	1- "ОУ-2"	-
Көлік тұрақтары мен гараждар: ашық тұрақтар	әрбір 100	2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10"	-	1
гараждар	1 гаражға деген есеппен	1 – "ОП-2"	-	-
әкімшілік ғимарат немесе күзет үй-жайы;	100-ге дейін	2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10"	-	-
гараж аумағы	әрбір 100	2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10"	1-"ОУ-2"	1
өнімділігі тәулігіне 500 және одан астам жанармай құятын АЖҚС ("қарбалас" сағатта 135 және одан астам жанармай құю орындары)	-	4 – "ОП-5" 2 – "ОП-10" 1 – "ОП-100"	2-"ОУ-2"
өнімділігі тәулігіне 500-ден кем жанармай құятын АЖҚС ("қарбалас" сағатта 135-тен кем жанармай құю орындары)	-	2 – "ОП-5" 1 – "ОП-10" 1 – "ОП-100"	1-"ОУ-2"
оператор бөлмесі, дүкен, тамақтану пункті (АЖҚС жанындағы)	әрбір 100	1 – ОП-5	1-"ОУ-2"
жеке тұрған сауда павильондары, дүңгіршектер, қабылдау пункттері, жөндеу шеберханалары, валюта айырбастау пункттері, халық тұтынатын тауарлар сатылатын, оның ішінде көтерме базарлар мен базарлар аумағында орналасқан контейнерлер	100-ге дейін қоса әрбір 100	1 – "ОП-5" 1 – "ОП-5"	- -	- -
қоғамдық, тұрғын ғимараттар мен құрылыстарға кірістірілген-жапсарлас құрылыстар: сауда, тұрмыстық қызмет көрсету, тамақтану кәсіпорындары, дене шынықтыру- сауықтыру кешендері, кітапханалар, дәріханалар, медициналық кабинеттер, кассалық есеп айырысу кәсіпорындары, көркем шеберханалары, сүт асүйлері, мұражайлар мен көрмелер	100-ге дейін	2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10"	-	-
	әрбір 100	2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10"	-	-
офистер, залдар, дискотекалар, ойын мекемелері, валюта айырбастау пункттері, байланыс бөлімшелері, фотосалондар, жерлеу (рәсімдер) бюросы, кеңселер, жөндеу шеберханалары, шағын өндірістер, тир, бильярд бөлмесі, көшірме жасау-көбейту, туристік, көлік агенттіктері.	100-ге дейін қоса әрбір 100	2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10" 2 – "ОП-5" не 1 – "ОП-10"	- -	- -

Ескертпелер:

1. 5-кестенің тізбесіне кірмеген объектілерге, бастапқы өрт сөндіру құралдарының қажетті саны осы Қағидаларға 1-6-қосымша талаптарының негізінде анықталады.

2. Автокөлік құралдарына арналған өрт сөндіргіштер саны "Дөңгелекті көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы" Кеден одағының техникалық регламентіне (КО ТР 018/2011) сәйкес анықталады.

3. Теміржол, су, теңіз және әуе көлігі үшін бастапқы өрт сөндіру құралдарының саны белгіленген тәртіппен бекітілген нормалардың талаптарына сәйкес анықталады.

4. Ұнтақты өрт сөндіргіштерді ауа-эмульсиялық өрт сөндіргіштермен ауыстыруға болады.

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 2-қосымша

Дүңгіршектер мен павильондардың отқа төзімділік дәрежесіндегі қашықтық, метрмен	I, II, III	IIIa, IIIб, IV, IVa, V
I, II, III	6	8
IIIa, IIIб, IV, IVa, V	8	10

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 3-қосымша

Операция жасайтын бөлмеде өрттер мен жарылыстардың
алдын алу жөніндегі қорғау шаралары

1. Есірткінің өздігінен тұтануын болдырмау үшін жұмыстан кейін олар буландырғыштан герметикалық түрде жабылатын ыдысқа төгіледі. Эфир ақырын, шашыратпай төгіледі. Наркоздан кейін қалған эфирді раковинаға төгуге жол берілмейді.

Эфирді буландырғыштан қабылдау ыдысына бос құламалы ағыспен құюға жол берілмейді. Ол үшін электр өткізгіш материалдан жасалған май құйғыш қолданылады, май құйғыштар жерге тұйықталады, май құйғыштың шеті ыдыстың түбіне жетуі тиіс. Олай болмайтын жағдайда эфир ыдысқа осы өткізгіш арқылы ағуы үшін жерге тұйықталған өткізгіштің шеті май құйғыш арқылы ыдыстың түбіне жеткізілуі қажет.

2. Есірткіні төккеннен кейін буландырғыш, шлангілер және наркоз аппаратының барлық алмалы бөлшектері жылы сумен шайылады.

3. Ингаляция наркозының аппараттарын зарасыздандыру және тазарту (жуу) ведомстволық нормалар талаптарына сәйкес жүргізіледі.

4. Операция жасау бөлмелерінде газдарды бір баллоннан екінші баллонға құюға және қысымдағы газдары бар баллонға қосымша газдар мен есірткілерді кіргізуге жол берілмейді. Мұны машықтанған персонал арнайы жабдықталған үй-жайда жүргізеді.

5. Операциялық және наркоз үй-жайларында ашық отты (спиртовка, газ оттықтары, тұтатылған сіріңкелерді) қолдануға, темекі шегуге және электр жылытқыш құралдарын пайдалануға жол берілмейді. Баллонның вентилін жылыту үшін жылытқы қолданылады.

6. Наркоз және операция жасайтын үй-жайларда қолданылатын жабдықтардың ашық беттерінің температурасы 120^о C аспайды.

7. Эндоскопиялық құралдардың шағын шамдарының қатты қызуына жол берілмейді.

8. Наркоз кезінде бұзылған және ұшқын шашатын электр жабдығын пайдалануға жол берілмейді.

9. Қауіпті аймақтарда қолданылатын барлық электр медициналық жабдық жарылыстан қорғалған түрде орындалған болуы тиіс.

10. Наркоз кезінде термокаутердің тұтанғыш анестетикасын, диатермия аппаратын, ЭН-57 типті электр хирургиялық аппараттарды және басқа жарылыстан қорғалмаған түрде орындалған рентген аппараттарын, дефибрилляторларды қолдануға жол берілмейді.

Ескертпе. Фторотан, азоттың шала тотығы, хлороформ және басқа тұтанбайтын қоспаларға көшкен жағдайда жоғарыда аталған аппаратураны қолдануға жол беріледі, бұл ретте тұтанғыш дезинфекциялау құралдарын пайдалануға тыйым салынады.

11. Операция жасайтын бөлмелердің статикаға қарсы материалдан жасалған едендерін (лас шөгінділерінің негізінде) электр өткізгіш қасиетін жоғалтуы ықтимал өткізбейтін үлбірінің пайда болуын болдырмау үшін үнемі жуып тұрады. Еденнің бетін балауызбен немесе лакпен өңдеуге жол берілмейді.

12. Наркоз аппаратының бөлшектерін (бейөткізгіш) лейкопластырмен жабыстыруға, статикаға қарсы емес резеңкедан есірткі қоспаларын атмосфераға жою үшін шлангтарды пайдалануға, электр өткізгіш материалдың бұзылған бөлшектерін бейөткізгіштен жасалған бөлшектерге ауыстыруға жол беріледі.

Ескертпе. Наркоз аппараттарының барлық бөлшектері электр өткізгіш материалдарынан жасалады: қаптар, шлангтар, маскалар, демалу трубкалары және аппараттың демалу контурының басқа бөлшектері, сондай-ақ доңғалақтардың тысы мен төсемдері электр өткізгіш резеңкедан, ал өткізгіштер – түсті металлдан немесе электр өткізгіш пластмассадан жасалады.

13. Наркоз аппаратының барлық бөлшектері арнайы майлаумен майлануы тиіс. Эндотрахиалды трубкалар мен дәке тампондарын тек таза глицеринмен ғана майланады.

14. Жабдықтың белдік берілістерін еденнен 0,25 метр қауіпті аймақтар шегінде (наркоз затының тым жоғары концентрациясында) орналастырылмайды. Белдік берілістер қауіпті аймақтан жоғары орнатылған жерлерде белдіктерді үлес қарсылығы 10⁵ Ом/м статикаға қарсы материалдан жасау керек.

Белдіктерді шайырмен, балауызбен және сыртқы қарсылықты арттыратын басқа да заттармен майлауға жол берілмейді.

15. Қауіпті аймақтарда қолданылатын тоқымалы маталарға тиісті статикаға қарсы заттар сіңдіріледі. Бұндай маталарға жуылғаннан кейін қайтадан статикаға қарсы заттарды сіңдіру керек.

16. Жабдықтың барлық металл және электр өткізгіш металлды емес бөліктері статикалық электр зарядтарын шығару үшін жерге тұйықталады.

Жабдықтың металлды емес бөліктері егер олардың сыртқы және ішкі қабатының жерге тұйықтау шинасына қатысты кез келген жерінің қарсылығы 10⁷ Ом асқанда электр статикалық түрде жерге қосылған болып саналады. Операцияның алдында наркоз аппаратының резеңкедан жасалған бөліктерін сумен сулау керек.

17. Қызмет көрсету персоналының электрленуін болдырмау үшін келесі ережелерді сақтау керек:

1) Операция жасау бөлмесіндегі қызмет көрсету персоналының киімі мақта-матадан жасалады, жабық және толық қонымды, әбден кептірілген және қатты крахмалданбаған болады. Пайдаланар алдында киім мен аяқ киімді ылғалдығы 80 % асқан үй-жайларда ұстау ұсынылады.

Науқас мақта-матадан тігілген киімде болуы тиіс. Операция жасайтын бөлмеде және басқа жарылыс қауіпті үй-жайларда қозғалғанда қатты электрленетін, адамның денесінде зарядтардың тез жиналуына соғатын жүн, жібек, сондай-ақ нейлон, капрон және басқа да синтетикалық маталардан тігілген киімді киюге жол берілмейді.

2) Қызмет көрсетуші персоналдың аяқ киімінің табаны былғарыдан немесе электр өткізгіш резеңкедан жасалған болады, ол аяқ киімнің үстінен мақта-матадан жасалған арнайы операциялық бахилдар киіледі. Операция жасайтын бөлмеде табаны резеңкедан, пластиктан немесе басқа бейөткізгіштерден жасалған аяқ киімді киюге жол берілмейді.

3) Операция жасайтын бөлмеде қызмет көрсету персоналының шаштары қалпақпен немесе мақта-мата бас жаулықпен жабылады.

18. Операция жасайтын бөлменің персоналына білезік, жүзік және басқа да металл заттарды тағуға жол берілмейді.

19. Наркоз аппараттарына қызмет көрсету персоналының қолдарында, сондай-ақ науқастың бетінде майдың, помаданың іздері болмау керек.

20. Операция жасайтын бөлмедегі салыстырмалы ылғалдылық гигрометр немесе психрометр арқылы операция жасар алдында және операция барысында бақыланады. Ауа температурасын бақылау ұсынылады. Операция жасайтын бөлмеде ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 55 %-дан болса, наркоз үшін тез тұтанғыш есірткі қоспаларын немесе анестетиканы қолдануға жол берілмейді.

21. Тұтану мен жарылыстан кепілді сақтандыру – тез тұтанғыш есірткі заттарын (фторотан, хлороформ, азоттың шала тотығы, центран) қолдану. Тұтанғыш анестетикалармен жұмыс істегенде жарылыстардың алдын алу тұтанудың себептері мен көздерін жоюдан тұрады.

22. Желдеткіш жүйесінің жұмысқа қабілеттігін бақылау үшін операция кезінде құрамында есірткі буының бар-жоғына ауа сынамасы алынады. Сынамаларды операциялық бригаданың мүшелері дем алатын аймақта орналасқан ауданнан алады. Анестетика буының құрамы белгіленген шекті рұқсат етілген деңгейден аспайды.

23. Ауаны тазартқыш сүзбелерінің жұмысқа қабілеттілігін бақылау үшін аптасына кемінде бір рет операция жасайтын бөлмеге жеткізілетін ауаның тазалығын, қосалқы бөлшектердің және бактериялы флораның болуы анықталады. Ауада бактериялы флора пайда болған жағдайда, оның себептері жойылғанша операция тоқтатылады.

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 4-қосымша

Мұнай өнімімен қамтамасыз ететін негізгі және қосалқы
кәсіпорындарға арналған алғашқы өрт сөндіру құралдарының
қажеттілік нормалары

Ескерту. 4-қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

Ғимараттардың, үй-жайлардың және өндірістік учаскелердің атаулары	Қорғалатын аудан	Көмір қышқылды өрт сөндіргіштер		Көбікті өрт сөндіргіштер ОВП-10	Ұнтақты өрт сөндіргіштер		Құмы бар жәшік	Көлемі 2х1,5м өртке қарсы төсеме
		ОУ-2	ОУ-5 немесе ОУ-8		ОП-5 немесе ОП-10	ОП-100
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Мұнай өнімдерін автоцистерналарға құю алаңы	-	-	-	4	-	-	1	1
Бір жақты, екі жақты темір жол ағызу-құю эстакадасы	ұзындығының әрбір 50 метріне	- -	- -	2 4	1 2	- -	1 2	1 2
Мұнай өнімдерін айдайтын сорғы бөлмелер	50 м2	-	2	2	-	-	1	1
ООА және А үй-жайлары	50 м2	-	2	-	-	-	-	-
Мұнай өнімдерін ыдыста сақтау қоймасы	200 м2	-	-	1	2	-	-	-
Мұнай өнімдерін шағын ыдысқа босату орындары	-	-	-	1	-	-	1	1
Өзен және теңіз айлақтары	әрбір 50 метрге	-	2	2	2	-	1	1
Құйылмалы мұнай өнімдері	50 м2	-	-	2	-	-	1	1
Манифольд ғимараттары	50 м2	2	-	2	-	-	1	1
Айдау станциясының электр қозғалтқыш үй-жайлары	әрбір электр қозғалтқышқа	1	1	-	-	-	-	-
Қалқымалы сорғы станциялары		-	2	4	-	1	1	1
Ыдыстың ішіндегі мұнай өнімдерін сақтауға арналған қоймалар	100 м2	-	-	3	2	-	1	1
Зертханалар	50 м2	1	-	2	-	-	-	-
Газ электр дәнекерлеу үй-жайлары	50 м2	-	-	1	1	-	1	1
АГТС: Станция ғимараты Сорғы-компрессорлық бөлім Автомашина баллондарын толтыруға арналған колонкалар	Үй-жайға	- - -	1 1 -	- 1 1	2 - 1	1 1 -	- - -	- - -
Регенерациялық қондырғылар	100 м2	1	-	1	1	-	1	-
Қызметтік-тұрмыстық үй-жайлар	200 м2	-	-	1	-	-	-	-
Есептеу орталықтары, машина-есептеу станциялары (бюролары), мұрағаттар, кітапханалар, Жобалық-конструкторлық бюро	100 м2	-	1					1
Көшіргіш-көбейткіш машиналар үй-жайы	100 м2	-	1	1	-	-	-	-
Материалдық қоймалар	50 м2	-	-	2	1	-	-	-
Қазандықтар	100 м2	1	-	2	1	-	-	-
Су сорғы	әрбір электр қозғалтқышқа	-	1	1	-	-	-	-
Авто гараждар	100 м2	-	1	2	1	-	1	-
Электр станциялары мен шағын станциялар	100 м2	2	2	-	1	-	1	-
Құрамында мұнай бар қалдықтардың кәріздік сорғы бөлмесі	50 м2	1	1	1	-	-	1	-
Биологиялық тазарту станциясы	50 м2	-	-	1	1	-	1	-
Озонаторлық бөлме	25 м2	-	-	1	1	-	-	-
Басқа өндірістік үй-жайлар
А және Б санатты	200	-	-	2	2	-	1	1
В1-В4, Г санатты	300	-	-	2	1	1	-	-
Д санатты	400	-	-	1	-	-	-	-

Ескертпе:

1. Кәсіпорын аумағында әрбір 5000 м² жинағы бар қалқандар орнатылады: ұнтақты өрт сөндіргіштер – 2, құмы бар жәшіктер – 1, қалың төсем (асбест, киіз) – 1, сүймендер – 2, балталар – 2.

2. Автоматты стационарлы өрт сөндіру қондырғыларымен жабдықталған үй-жайлар осы қосымшада көрсетілген санның 50% есебінен алғашқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етіледі.

3. Бағасы қымбат аппаратура мен жабдықтардың жинақталу орындарында өрт сөндіру құралдарының саны көбейтілуі мүмкін.

4. Осы Қағидаларда аталмаған қондырғыларды орнату үшін алғашқы өрт сөндіру құралдарын басқа үй-жайлармен (қондырғылармен) ұқсастығы бойынша, олардың өрт қауіптілігі ескеріліп қабылданады.

5. А, Б, В1-В4 санатындағы кез келген үй-жайдағы өрт сөндіргіштердің саны осы қосымшаға сәйкес қабылданады, бірақ кемінде – 2, әкімшілік, қызметтік-тұрмыстық ғимараттарда – бір қабатқа кемінде – 2.

Ескерту. Ереже 1-4-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 5-қосымша

Отпен байланысты жұмыстарды жүргізуге рұқсат

"___" ________ 20____ ж.

Объект ______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(Т.А.Ә.)

жұмыстардың өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ететін мынадай іс-шараларды орындағаннан кейін:

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(отпен байланысты нақты қандай жұмыстар екенін және ол жүргізілетін

жерді көрсету)

жүргізуге рұқсат берілді.

Рұқсат:

20__ ж "___" ___________ сағ. "___" бастап,

20__ ж. "___" ___________ сағ. "___" дейін жарамды

Бас инженер __________________

(қолы)

Рұқсат

20__ ж. "___" _______ сағ. "___" бастап,

20__ ж. "___" ___________ сағ. "___" дейін ұзартылды.

Бас инженер __________________

(қолы) _____________________________________________________________ жүргізу

(қандай жұмыс екенін көрсету)

Жұмыстар мынадай өрт қауіпсіздігі талаптары орындалған жағдайда атқарылады.

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

20__ж. сағ. "___" бастап "___"_________ дейін

Рұқсат:

20__ж. сағ. "___" бастап, "___"_________ дейін ұзартылды.

Өрт қауіпсіздігі шаралары мен рұқсатта ұсынылған іс-шараларды орындау туралы нұсқама алдым:

_____________________________________________________________________

(жұмысты жүргізетін адамның қолы)

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 6-қосымша

Еден немесе іргелес аумақ деңгейінің үстіндегі дәнекерлеу нүктесінің биіктігі, метрмен	Тазалау аймағының ең аз радиусы, метрмен
0	5
2	8
3	9
4	10
6	11
8	12
10	13
10-нан жоғары	14

Өрт қауіпсіздігі қағидаларына 7-қосымша

Салынып және реконструкцияланып жатқан ғимараттарға, құрылыстар мен қосалқы үй-жайларға арналған алғашқы өрт сөндіру құралдарының нормалары

Ескерту. 7-қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

Ғимараттар, үй-жайлар, қоймалар мен құрылыстар	Өлшем бірліктері	Алғашқы өрт сөндіру құралдарының саны
		Өрт сөндіргіштер ОП-5	Құм мен күрегі бар, көлемі 0,5 м2 жәшіктер	Сыйымдылығы 250 л және 2 шелек, суы бар күбілер	Көлемі 2х2м өртке қарсы төсемелер
1	2	3	4	5	6
Салынып және реконструкцияланып жатқан ғимараттар	200 м2 еден ауданына	1*	1	1	-
Құрылысқа арналған ағаш	(әр қабат бойынша) ағаштар ұзындығының әрбір 20 метріне	1*	-	-	-
	(әр қабат бойынша) ағаштар ұзындығының әрбір 100 метріне	-	-	1**	-
Кеңселер үй-жайы	200 м2 еден ауданына	1*	-	-	-
Балташы және ағаш өңдеу цехтарының, шеберханаларының үй-жайы	100 м2	1***	1	1	-
Ағаш материалдары мен жанармайдың (төсемелердің, көбіктің) жабық қоймалары	100 м2	1***	-	1	-
Жанғыш материалдар болған жағдайда шаруашылық қоймалары	100 м2	1**	1	1	-
Ағаш материалдарының ашық қоймалары	300 м2 қойма ауданына	1****	-	-	-
Жылытқышы жанғыш немесе жанғыш шатырлары бар жабындар	200 м2 қойма ауданы	1	1	1	-
Бөренелердің ашық қоймалары	500 м2 қойма ауданына	1****	-	-	-
Өртенбейтін материалдардың жабық қоймалары	400 м2 қойма ауданына	1***	-	1	-
Тез тұтанғыш және жанғыш сұйықтықтар ыдыстарының қоймалары	50 м2 еден ауданына	1****	1***	-	-
Кальций карбиді қоймалары	100 м2 еден ауданына	-	1	-	-
Сығымдалған, сұйылтылған және ерітілген газдары бар баллондар қоймасы	200 м2 еден ауданына	-	1	-	-
Биік темір бетон құбырлардың діңгектерін бетондауға арналған жұмыс алаңқайы	200 м2 еден ауданына	1	-	-	-
Салынып жатқан құрылыстың ішіндегі қорғаныш жабын	200 м2 еден ауданына	3	1	1	-
Градирня құрылысына арналған агрегаттық бесікшесі	200 м2 еден ауданына	8	-	-	-
Коррозияға қарсы және гидрооқшаулағыш материалдарының жұмыс құрамдарын дайындауға арналған үй-жай	200 м2еден ауданы	3	1	-	3
Жылу генераторлары мен калориферлерді орнату орындары	Агрегат	2	1	-	-
Ашық автомашина тұрақтары	100 м2	1	1	-	1
Газбен дәнекерлеу және электрмен дәнекерлеу цехтері	200 м2	1	1	-	-
Аула алаңқайы	200 м2	1	-	1	-

Бірақ бір қабатқа кемінде екі өрт сөндіргіш.

**Бір қабатқа кемінде екі күбі.

*** Бірақ шеберханаға немесе әрбір жеке қоймаға кемінде екі өрт сөндіргіш.

**** Бірақ кемінде екі өрт сөндіргіш пен құмы бар бір жәшік. Құмы бар жәшікте көлемі 1,5x1,5 метр өртке қарсы төсеме болуы тиіс.

Ескертпе:

1. Осы кестеде көрсетілмеген қоймалар мен құрылыстардың алғашқы өрт сөндіру құралдарының қажетті саны тиісті министрліктер бекіткен тиесілік нормаларына сәйкес айқындалады.

2. Осы Қағидаларда көзделген өртке қарсы жабдықтан басқа қоймалардың, уақытша ғимараттардың құрылысы аумағында мынадай өрт жабдығының (керек-жарағының) жинағы бар өрт сөндіру пункттері (шкафтар, қалқандар) орналастырылуы қажет, данада: балта – 2; сүймен және күрек – 2; темір багор – 2; қызыл түске боялған шелек – 2; өрт сөндіргіш – 2.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 29.12.2017 № 919 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен

	Өрт қауіпсіздігі қағидаларына
	8-қосымша
	Нысан

Ескерту. Ереже 8-қосымшамен толықтырылды – ҚР Үкіметінің 13.12.2019 № 921 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Су өткізу желісінің су жіберуін тексеру актісі

___________________ қ.

20__ж. "___"__________

Комиссия мынадай құрамда:

Төрағасы _________________________________________________________

Комиссия мүшелері ________________________________________________

_________________________________________________________________

орнатылған өрт гидранттары бар су өткізу желісін тексерді.

Тексеру нәтижелері:

Су өткізу желісінің түрі: _______; диаметрі: ____ миллиметр (бұдан әрі – мм).

Желідегі қысым: ______ атмосфера (бұдан әрі – атм.);

Орнатылған өрт гидранттарының өлшем-түрі___________;

Су жіберуді тексеру тәсілі ___________________________________________

Нақты су жіберуі: секундына _______ литр (бұдан әрі – л/с).

Қажетті су жіберуі: __________ л/с.

Комиссияның қорытындысы: ________________________________________

Комиссия мүшелері: _____________________________________

(қолы) ______________________________________ (қолы)

Нысан

Өрт гидранттарын тексеру актісі

___________________ қ.

20__ ж. "___"____________

Тексеру жүргізген ұйымның атауы: __________________________________

Комиссия мынадай құрамда:

Төрағасы ________________________________________________________

Комиссия мүшелері _______________________________________________

Өрт гидрантының сипаты және таңбалануы:

әзірлеушінің атауы, мекенжайы және тауарлық белгісі __________________

әзірлеушінің жүйесі бойынша шартты белгілемесі ______________________

зауыт нөмірі ______________________________________________________

өрт гидрантының биіктігі, _______________________________________ мм;

корпустың ішкі диаметрінің шартты саңылауы, ________________________;

шығарылған жылы ________________________________________________

Тексеріп-қарау шарты ______________________________________________

Өлшеу құралдары және сынау жабдығы туралы деректер: ______________

________________________________________________________________

Тексеру нәтижелері:

су өткізу құдығының люгі мен қақпағының, ниппельдің қақпақтары мен оймасының, штанганың үстіңгі шаршысының және өрт гидранты корпусының жарамдылығы

_________________________________________________________________

құю құрылғысының жұмысқа қабілеттілігі _____________________________

өрт гидрантының корпусында және құдықта судың болуы _______________

клапанның (ысырманың), сондай-ақ жұмыс қысымы кезінде қосқыштардың және тығыздамалардың герметикалығы ____________________

өрт бағанын орнату кезіндегі өрт гидрантының жұмысқа қабілеттілігі

__________________________________________________________________

өрт гидрантын ашу немесе жабу шарттары ____________________________

су өткізу желісіндегі 0,4-тен бастап 0,6-ға дейінгі МПа қысымның диапазонында су шығысы (су беру) _____________________________________

Су беруді тексеру тәсілі ____________________________________________

Нақты су беруі: ___________ л/с.

Қажетті су беруі: __________ л/с.

Комиссияның қорытындысы: ________________________________________

Комиссия мүшелері: ______________________________________________

(қолы)

Нысан

Ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің жұмысқа қабілеттілігін сынау актісі

____________________ қ.

20___ ж. "___"______________

Пайдаланушы ұйымның атауы ______________________________________

Қызмет көрсетуші ұйымның атауы___________________________________

_________________________________________________________________

Сынаулар күні мен уақыты _________________________________________

Комиссия мынадай құрамда:

Төрағасы ________________________________________________________

(ұйымның атауы, лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

Комиссия мүшелері

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

ұйымның атауы, лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

________________________________________________________________

(ғимараттың, өрт бөлігінің атауы)

ішкі өртке қарсы су құбырының су жіберуін сынады:

Тіреулер мен өрт крандарының нөмірлері_____________________________

_______________________________________ типті өрт кранының клапаны

______________________________________________ типті қол өрт оқпаны

Өрт түтігінің ұзындығы мен диаметрі _________________________метр

(бұдан әрі – м) , ___________ мм

_____________________________________________________типті өрт сорғысы

Өрт крандары жабық кездегі өрт сорғысының арыны ________________ Мпа

Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес:

"үстем" өрт кранының шығысы __________________________________л/с

(жол берілетін) "үстем" өрт кранындағы қысым __________ МПа (жол берілетін)

су жіберуге бір мезгілде сыналатын өрт крандарының саны _________ дана

Сынау нәтижелері

____ сағат ___ минуттан (бұдан әрі – мин) ___ сағ ___ мин дейін шаруашылық қажеттіліктерге суды ең көп пайдаланатын тәулік кезеңінде ішкі өртке қарсы сумен жабдықтаудың су жіберуі

____________________________________ бұл кемінде (жобаның нөмірі мен атауы)

____л/с құрайды, Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес келеді (сәйкес келмейді).

Клапандардың бекіту органдары бір шеткі қалыптан екіншісіне қолмен (қосымша техникалық құралдарсыз) ауыстырылады; клапанды ашып-жабатын кемінде үш циклден кейін клапандардың бекіту органдары және штокты тығыздау арқылы ақпайды, диафрагмалардың диаметрі жобалық деректерге сәйкес келеді.

Сынау нәтижелері бойынша қорытынды

Өрт крандары клапандарының жұмысқа қабілеттілігі Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы ұлттық, мемлекетаралық стандарттардың, нормативтік құқықтық актілердің талаптарына

_________________________________________________________________

(сәйкес келеді, сәйкес келмейді)

Комиссия төрағасы ________________________________________________

(қолы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса) Комиссия мүшелері

____________________________ (қолы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

Нысан

Ішкі өртке қарсы сумен жабдықтаудың су жіберуін сынау хаттамасы

___________________ қ.

20 ж. "___" _____________

Пайдаланушы ұйымның атауы _____________________________________

________________________________________________________________

Объектінің атауы _________________________________________________

_______________________________________________________________

(ғимарат, өрт бөлігі)

Қызмет көрсететін ұйымның атауы __________________________________

________________________________________________________________

Сынаулар күні мен уақыты _________________________________________

Тіреулердің және сыналатын өрт крандарының нөмірлері _____________;

______________________________________ типті өрт кранының клапаны;

______________________________________________типті қол өрт оқпаны;

Өрт құбырының ұзындығы мен диаметрі _____________ м, _________ мм;

________________________________________________ типті өрт сорғысы;

Өрт крандарының жабық кезіндегі өрт сорғысының арыны ________ Мпа

Қазақстан Республикасы аумағында қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкес:

"үстем" өрт кранының шығысы ________________________________ л/с;

(жол берілетін) "үстем" өрт кранының қысымы ______________________ МПа;

(жол берілетін)

Су жіберуі бір мезгілде сыналатын өрт крандарының саны _________ дана

"Үстем" өрт краны бойынша ішкі өртке қарсы сумен жабдықтаудың су жіберуін сынау нәтижелері

Сынаулардың нөмірі	Гидравликалық схемаға сәйкес тіреулердің өрт крандарының нөмірлері (диаметр)	Шығу саңылауының диаметрі, мм	Түтік желісінің ұзындығы, м	Қысым, МПа		Талап етілетін шығыс л/с,	Ағынның жинақ бөлігінің талап етілетін биіктігі, м	Сынаулардың нәтижелері
				өлшенген	талап етілетін

Сынаулардың нәтижелері бойынша қорытындылар

____________________________________________ саны ___________ дана

(крандар мен оқпандардың нөмірлерін көрсету қажет)

________________________________________________________________

(бір кран немесе бірнеше кран бірлесе жұмыс істеген кезде)

жұмыс істеген кезде ішкі өртке қарсы сумен жабдықтаудың (сорғыдан және әрбір бағананың ең жоғарғы өрт крандарынан барынша қашық "үстем" кранының) ең аз су жіберуі кемінде мыналарды құрайды:

қысым _____________ МПа; шығыс _____________ л/с; ағынның жинақ бөлігінің биіктігі ________ м; бұл Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы ұлттық, мемлекетаралық стандарттардың, нормативтік құқықтық актілердің талаптарына

_________________________________________________________________

(сәйкес келеді, сәйкес келмейді)

Сынауларды __________________________________________ жүргізді

(ұйымның атауы, лауазымы, қолы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)

Нысан

Өрт крандары клапандарының жұмысқа қабілеттілігін сынау хаттамасы

Пайдаланушы ұйымның атауы ______________________________________

Объектінің атауы _________________________________________________

(ғимарат, өрт бөлігі)

Қызмет көрсететін ұйымның атауы __________________________________

Сынаулар күні және уақыты ________________________________________

____________________________________ типті өрт кранының клапандары

_________________________________________________ типті өрт сорғысы

"Үстем" жабық өрт кранындағы қысым _________________________ МПа.

Өрт крандары клапандарының жұмысқа қабілеттілігін сынау нәтижелері

Тіреу нөмірі-кран нөмірі	Кран диафраграммасының нөмірі	Диафрагма диаметрі, мм		Клапанды "Ашу-Жабу" циклдерінің саны	Қымталғандығы (ағудың болуы)	Сынаулардың нәтижелері
		жол берілетін	өлшен ген

Сынаулардың нәтижелері бойынша қорытынды

Өрт крандары клапандарының жұмысқа қабілеттілігін (клапанның бекіту органын қолмен қосымша техникалық құралдарсыз бір шеткі қалыптан екіншісіне ауыстыру мүмкіндігі, клапанды ашудың және жабудың бірнеше циклінен кейін клапанның бекіту органы немесе штокты тығыздау арқылы ағудың болмауы және диафрагмалар диаметрінің жобалық деректерге сәйкестігі) сынау нәтижелері Қазақстан Республикасы аумағында қолданыстағы ұлттық, мемлекетаралық стандарттардың, нормативтік құқықтық актілердің талаптарына

_________________________________________________________________

(сәйкес келеді, сәйкес келмейді)

Сынауларды ______________________________________________ жүргізді

(ұйымның атауы, лауазымы, қолы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)