On approval of the Methodology for formation indicators and calculation of gross output of industrial products (goods, services)

Order of the Chairman of the Committee on Statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated December 20, 2017 No. 202. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on January 3, 2018 No. 16171.

Unofficial translation

In accordance with subparagraph 5) of Article 12 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On State Statistics" and with subparagraph 20) of paragraph 15 of the Regulations on the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan, approved by Order of the Chairman of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 23 October 2020 No. 9-нқ, I HEREBY ORDER:

Footnote. The Preamble as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

1. To approve the attached Methodology for formation of indicators and calculation of gross output of industrial products (goods, services).

2. The department of production and environment statistics, jointly with the Legal department of the Committee on statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan in accordance with the procedure established by legislation shall ensure:

1) state registration of this order at the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) within ten calendar days from the date of state registration of this order sending its copy on paper and electronic form in the Kazakh and Russian languages ​​to the Republican state enterprise on the right of economic management "Republican Center for Legal Information" for official publication and inclusion into the Standard control bank of regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan;

3) within ten calendar days from the dated of state registration of this order, sending its copy for official publication in periodicals;

4) the placement of this order on the Internet resource of the Committee on statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan.

3. The department of production and environment statistics of the Committee on statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan shall bring this order to structural divisions and territorial bodies of the Committee on statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan for guidance in the work.

4. Control over implementation of this order shall be entrusted on the deputy Chairman of the Committee on statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan (G. M. Kerimkhanov).

5. This order shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication.

Chairman of the Committee
on statistics of the
Ministry of National Economy
of the Republic of Kazakhstan	N. Aydapkelov

Approved by the order of the Chairman of the Committee on statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan dated December 20, 2017, No. 202

Methods for formation indicators and calculation of gross output of industrial products
(goods, services)
Chapter 1. General Provisions

1. This Methodology for formation indicators and calculation of gross output of industrial products (goods, services) (hereinafter - the Methodology) refers to a statistical methodology that is formed in accordance with international standards and approved in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On State statistics. ".

Footnote. Paragraph 1 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

2. The methodology is applied by the the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan and its territorial bodies in formation indicators and calculation of gross output of industrial products (goods, services).

Footnote. Paragraph 2 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

3. The 2008 System of national accounts, International recommendations for industrial statistics and International recommendations on industrial production index of the United Nations were used as the methodological basis.

4. The following definitions are used in this Methodology:

1) outsourcing (outsourcing) - transfer by the main production unit (customer) on a contract of another production unit (contractor) specific functions, including all or part of the customer’s activities production of goods or services;

2) institution - an enterprise or part of an enterprise located in one place and engaged in one type of production activity or in which the main type of activity accounts for the prevailing share of added value;

3) industrial production index - a short-term economic indicator of industrial statistics, which reflects changes over time in the physical volume of added value in industry;

4) gross added value in industry - the difference between industrial output and intermediate consumption;

5) gross output of industrial products - the result of the total production activity of industrial units, defined as the total value of all goods and services actually produced or provided within the institution and accessible for use outside this institution, taking into account any goods and services for its own final consumption.

5. The information base for formation indicators of industrial products (goods, services) shall be the primary data of national statistical observations of industrial enterprises, enterprises with a secondary activity "Industry", the volume of products produced by individual entrepreneurs, peasant or private farms, survey data on costs and income in households.

Chapter 2. Sources of formation of industrial production indicators

6. According to classification of products by economic activity, industrial statistics include the following sectors:

mining and quarrying;

manufacturing industry;

supply of electricity, gas, steam, hot water and air conditioning;

water supply;

collection, treatment and disposal of waste, activities for the elimination of pollution.

Footnote. Paragraph 6 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

7. Statistical information for formation indicators of industrial production is formed monthly as follows:

complete account: for large, medium and small (with an annual output of over 1 billion tenge) industrial enterprises according to the data of the nationwide statistical observation on the production and shipment of goods and services for the reporting month;

calculated: recalculation is carried out for small (with the exception of enterprises with an annual output of more than 1 billion tenge) industrial enterprises - 1/3 of the quarterly production of small industrial enterprises for the last quarter;

for enterprises with a secondary type of activity "Industry" (regardless of the number) - 1/3 of the quarterly volume of enterprises with a secondary type of activity "Industry" for the last quarter;

for individual entrepreneurs - 1/12 of the annual nationwide statistical observation data on the activities of individual entrepreneurs for the last reporting period;

for the household sector - data from the nationwide statistical survey on expenditures and incomes of households.

Footnote. Paragraph 7 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 3. Formation of industrial products indicators

Paragraph 1. Industrial production index

8. For calculation of industrial production index (hereinafter - IPI), a volume index of the Laspeyres type is used, the arithmetic version of which is the Jung index, which is a weighted average ratio of individual quantities

obtained using weights w_i, _b of period b (where b ≤ 0). The Jung index is equal to the Laspeyres index when the base period for the weights and calculation of index coincides (b = 0). In practice, the period (b), the basis period for weights, is much longer than periods 0 and t. The calculation of weights is based on costs data for a year or more, the data on quantities are taken per month and refer to a later year.

9. The calculation of the IPI is carried out according to the following formulas:

where:

it/b – indices, characterizing the change in production in the reporting period t (month or period from the beginning of the reporting year) compared to the average monthly volume of the base year;

qt и qb - the number of products in the reporting and base periods, respectively;

pb - the average annual price of the base year.

where:

it-1/b – indices, characterizing the change in production in the past t-1 period (previous month, corresponding month of the previous year, or corresponding period from the beginning of the last year) compared to the average monthly volume of the base year;

qt-1– number of products in the previous month, corresponding month of the previous year or corresponding period from the beginning of the last year;

qb - number of products in the base period;

pb - the average annual price of the base year.

where:

i_t/t-1– indices, characterizing the change in production in the reporting period t (month or period from the beginning of the reporting year) compared with the previous period t-1 (the previous month corresponding to the month of the previous year or corresponding period from the beginning of the last year), which are obtained by dividing the indices calculated in formulas (1) and (2);

i_t/b – indices, characterizing the change in production in the reporting period t (month or period from the beginning of the reporting year) compared to the average monthly volume of the base year;

i_t-1/b – indices, characterizing the change in production in the past t-1 period (previous month, corresponding month of the previous year, or the corresponding period from the beginning of the last year) compared to the average monthly volume of the base year. Comparison of the volume of production for a period of time t with the volume of production for a period of t-1 is carried out by comparing the deviations of these two volumes from the average monthly value of the base year.

10. When used in calculations of the IPI, the value of output, for transition to the physical volume of output the corresponding deflator is used. Deflation is defined as separation of a component of physical volume (physical quantity and product quality) from data containing two components — a price component and a component of physical volume. When calculating the IPI, the deflation method is applied using the price index of enterprises producing industrial products. The algorithm for calculating the IPI is given in the Methodology for calculating the industrial production index.

11. The task in building an IPI is to obtain the best approximation of short-term changes in added value in industry. The basis for calculating the added value make up the indicators, characterizing the value of output and output in physical terms.

12. The value of output covers the goods and services produced both for sale and for own consumption in the period when it was produced and valued at basic prices prevailing in the period. The ratio of added value and output volume does not change significantly over short periods of time, with the exception of processes affecting changes in the structure of production (in particular, outsourcing and outstaffing).

13. Outsourcing is carried out in three forms: the outsourcing of support functions, the outsourcing of parts of production process, the outsourcing of the entire production process. When outstaffing, human resources are provided to industrial institutions by employment agencies or similar organizations.

Paragraph 2. Volume of production in physical and value terms

Footnote. The heading of Paragraph 2 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

14. The volume of production in physical terms is determined by production of products in pieces, tons, liters. This approach is used in production of homogeneous products, the quality characteristics of which are unchanged for the period under consideration. The quality characteristics of a product distinguish it from the rest from an economic point of view and change over time. Changes in product quality are included in changes in the physical volume of products and are taken into account when calculating the IPI. Output in physical terms is used to measure industrial production in such branches where homogeneous products are produced, and their quality remains unchanged over time.

15. Statistical information on the volume of production in physical terms is generated in accordance with the established list of product names, which ensures obtaining of consolidated totals of certain types of products for the enterprise and industry wide. The volume of production in physical terms is taken into account in gross output, including products for own final consumption in units of measurement, ensuring the unity of accounting and summarizing data.

Indicators on the volume of production in physical terms are taken into account for the full range of economic entities, taking into account the activities of individual entrepreneurs and peasant or farm enterprises engaged in the production of industrial products

Footnote. Paragraph 15 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

16. The volume of manufactured industrial products (goods, services) in value terms is calculated in the prices of manufacturing enterprises, that is, excluding value added tax and excises, trade and sales margins, transport and other costs associated with the movement of products from the manufacturer to the buyer. The volume of industrial output includes the cost of products intended for sale, goods for further processing, works (services) of an industrial nature (except for current repairs and maintenance of own fixed assets). Works, services of an industrial nature are included in the volume of manufactured products at their cost, including the cost of own auxiliary materials used up, but without the cost of products and materials received from the customer.

Footnote. Paragraph 16 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Paragraph 3. The volume of products shipped in value terms

17. The volume of products shipped in value terms - transfer to the side of all the goods produced by this institution during the reporting period. The number of goods produced by the institution includes goods produced by other organizations from the materials supplied by this institution.

18. The value of shipped goods is calculated by the price of the institution, assigned to the consumer (selling price or delivery price), including all costs incurred in the invoices issued to the customers, the costs are included in separate invoices for the costs of transport operations (both carried out by the institution by its own vehicles and carried out by external organizations). Refunds, price discounts and benefits for returned goods provided to consumers, as well as the cost of return packaging are deducted from this position. Cash discounts deducted from sales in sales reporting are included. All duties and taxes imposed on products manufactured by this institution, including value added tax included in the manufacturer's invoice for the customer, are excluded from the valuation.

Chapter 4. Classification of industries based on the technological intensity of production

19. Structural changes in the manufacturing industry reflect its ability to create new and fast-growing industries with higher added value. The basis of the used sectoral classification of the manufacturing industry is classification of the Organization for economic cooperation and development, which relates the sectoral costs on Scientific research and experimental development with value added and production statistics.

20. Raw materials processing consists of activities with a low level of technology, characterized by labor-intensive production processes and low capital intensity.

Footnote. Paragraph 20 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

21. Low-tech industries include low-tech manufacturing industries, but more capital-intensive, corresponding to the following sections of products classification by economic activity:

production of food and beverage;

production of tobacco products;

production of textile products;

manufacture of wearing apparel;

production of leather and related products;

production of wood and cork products, except for furniture; production of products from straw and materials for weaving;

production of paper and paper products;

printing and reproduction of recorded materials;

furniture manufacture;

production of other finished products.

Footnote. Paragraph 21 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

22. High-tech, medium-tech and medium-tech manufacturing industries are characterized by more complex technologies, high requirements for qualifications, comprehensive training and technological activity. High-tech industries use advanced, fast-changing technologies with high investment in research and development, technological infrastructure, the level of special technical skills and close institutional interaction, corresponding to the following sections of the classification of products by type of economic activity:

high-tech:

production of basic pharmaceutical products and pharmaceutical preparations;

production of computers, electronic and optical equipment;

medium-tech:

production of products of the chemical industry;

production of electrical equipment;

production of machinery and equipment not included in other categories;

production of motor vehicles, trailers and semi-trailers;

production of other vehicles;

medium technology:

production of coke and refined products;

production of rubber and plastic products;

production of other non-metallic mineral products;

metallurgical industry;

production of finished metal products, except for machinery and equipment;

repair and installation of machinery and equipment.

Footnote. Paragraph 22 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 5. Calculation of gross output of industrial products (goods, services)

23. In the system of indicators of statistics of industrial production, the central place is occupied by physical indicators, which are used to characterize the production of specific types of products. For the summary characteristics of industrial production, value indicators are used, which make it possible to obtain summary results of the industry, ensuring comparability of heterogeneous types of products.

24. The aggregate value indicator in the statistics of industrial production is the gross output of industrial products (services), the calculation is carried out on the whole section, sections and groups according to the general classification of economic activities. The gross output is calculated at the level of certain categories of industrial producers, including enterprises with the main and secondary type of activity “Industry”, individual entrepreneurs and peasant or private farms, households. The calculation of the volume of gross output of industrial products (services) is carried out on a monthly, quarterly and annual basis.

25. Data on the gross output of industrial products (goods, services) are generated for non-financial sector, taking into account hidden and informal activities:

where:

- the volume of gross output in the whole industry;

the volume of gross output of products of non-financial sector;

the volume of output of the informal sector.

An example of calculating gross output of industrial products for the industry as a whole is given in Appendix 1 to this Methodology.

26. The volume of gross output of enterprises of non-financial sector is determined by the following formula:

where:

- the volume of gross output of non-financial sector of legal entities and structural divisions;

the volume of output (marketable output) of non-financial sector, taking into account products intended for realization on the side;

the volume of products for own use within the institution;

- the value of the balances of work in progress at the beginning and at the end of the reporting period;

cost of raw materials transferred for processing to other enterprises.

An example of calculating the gross industrial output of non-financial sector is given in Appendix 2 to this Methodology.

27. Commodity output in current prices for the non-financial sector is calculated on a monthly basis according to the formula:

where:

- the volume of manufactured products (goods, services) in current prices for enterprises with the main and secondary type of activity "Industry", individual entrepreneurs, peasant or farm enterprises;

- the volume of manufactured products (goods, services) in current prices for medium, large and small (with an annual production volume of over 1 billion tenge) industrial enterprises, obtained from the data of monthly statistical observation;

- the volume of manufactured products (goods, services) in current prices for small (with the exception of enterprises with an annual production volume of more than 1 billion tenge) industrial enterprises, obtained according to quarterly statistical observation;

- the volume of manufactured products (goods, services) in current prices for enterprises with a secondary type of activity "Industry", obtained according to the data of quarterly statistical observation;

- the volume of products produced by individual entrepreneurs, peasant or farm enterprises.
Footnote. Paragraph 27 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

28. The volume of products produced by peasant or private farms engaged in activities related to production or processing of agricultural products is taken into account in the volume of products of individual entrepreneurs and is formed according to the data of national statistical monitoring of the activities of individual entrepreneurs.

29. The volume of gross output of the non-financial sector is calculated taking into account allowances for hidden activities for statistical reasons, that is, incomplete coverage of enterprises and non-receipt of reports on output:

где:

- the volume of gross output of the non-financial sector, taking into account adjustments for hidden activities for statistical reasons;

- the volume of gross output of the non-financial sector;

- the volume of production of hidden activities for statistical reasons.
Footnote. Paragraph 29 as amended by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

30. To determine the volume of products, hidden for statistical reasons, the recalculations are carried out on the incomplete coverage of enterprises and non-receipt of reports on products:

where:

the volume of produced products, hidden for statistical reasons;

- the volume of products, produced by small enterprises for the previous year;

the number of active small enterprises in the previous year;

the number of small enterprises reporting for the previous year;

the difference shows the number of enterprises for which there is no information about the output or the volume of products is undervalued.

31. Excluded by the order of the Head of the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan dated 08.12.2022 No. 36 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

32. To determine the volume of informal industrial activity, computational methods based on a system of sample surveys are used. The informal sector includes the production of household goods, calculated on the basis of data from quarterly sample surveys of family budgets for the following household-specific activities:

food production: processing and canning of meat, and production of meat products; processing and canning of fish, crustaceans and mollusks; processing and canning of fruits and vegetables; production of vegetable and animal oils and fats; dairy production; production of flour milling industry, starches and starch products; production of bakery and flour products; production of other food products; production of finished animal feed;

beverage industry;

production of textiles;

production of clothes;

production of wood and cork products, except furniture;

production of products from straw and materials for weaving;

production of other non-metallic mineral products.

33. The volume of produced products of informal sector is calculated monthly by the formula:

where:

- the volume of produced products of informal sector;

V house - the volume of products produced in households in the current period in current prices.

34. The volume of products produced in households in the current period in current prices is calculated using the formula:

where:

V ^house - the volume of products produced in households in the current period in current prices;

the volume of products produced in households in the current period at basic prices;

I prices- the price index of the current period to the same period of the basic year.

35. The volume of produced products in households in the current period at basic prices (in prices of the previous year) is calculated by the formula:

where:

the volume of products produced in households in the current period at basic prices;

the volume of products produced in households in the basic period at basic prices;

Ihouse- index of physical volume in households of the current period to the same period of the basic year.

Appendix 1 to the Methodology for formation indicators and calculation of gross output of industrial products (goods, services)

An example of calculating gross output of industrial (services) products in the whole industry
(conditional example)

million tenge (hereinafter – mln. tenge)

Name of types of activities	Code	The volume of gross output of products of non-financial sector, mln. tenge	The volume of households of the base period in base prices, mln. tenge	The index of physical volume of the household sector, in%	The volume of households of the current period in basic prices, mln. tenge	Index of prices, in %	The volume of households of the current period in current prices, mln. tenge	The volume of gross output of products in the whole industry, mln. tenge
А	Б	1	3	4	5=3*4 %	6	7=5*6 %	8=1+7
Industry - total		8 603 053	141 570	83,3	117 928	108,7	128 188	8 731 241
Mining industry and quarrying development	B	4 720 516						4 720 516
Coal and lignite mining	05	131 750						131 750
Extraction of crude oil and natural gas	06	3 788 914						3 788 914
Natural gas production	06.2	36 617						36 617
Technical services in the field of oil and natural gas	09.1	186 708						186 708
Mining of uranium and thorium ore	07.21	17 110						17 110
Metal ore mining	07	490 810						490 810
Other mining industries	08	68 607						68 607
Manufacturing industry	C	3 418 407	141 570	83,3	117 928	108,7	128 188	3 546 595
Food production	10	450 460	128 490	82,5	106 004	109,1	115 651	566 111
Tobacco production	12	63 938						63 938
Production of textiles	13	30 801	9 860	94,2	9 288	106,6	9 901	40 702
Production of leather and related products	15	3 730						3 730
Production of wood and cork products, except furniture; production of products from straw and materials for weaving	16	8 507	1 320	88,5	1 168	107,1	1 251	9 758
Production of paper and paper products	17	71 310						71 310
Production of coke and refined petroleum products	19	327 261						327 261
Production of products of chemical industry	20	93 928						93 928
Production of rubber and plastic products	22	57 617						57 617
Production of other non-metallic mineral products	23	261 308	1 900	80,3	1 526	96,5	1 472	262 780
Metallurgical industry	24	1 686 067						1 686 067
Production of machinery and equipment not included in other categories	28	113 446						113 446
Production of computers, electronic and optical products	26	66 833						66 833
Production of motor vehicles, trailers and semi-trailers	29	117 398						117 398
Production of other finished products	32	65 803						65 803
Power supply, gas supply, steam and air conditioning. Water supply; sewage system, control over collection and distribution of waste	D и Е	464 130						464 130

Appendix 2 to the Methodology for formation indicators and calculation of gross output of industrial products (goods, services)

An example of calculating gross output of industrial products for non-financial sector (conditional example)

mln. tenge

Name of types activities	Code	Volume of produced products (goods, services), taking into account products intended for sale to the party	Volume of products for own use within this institution	Change in work-in-progress balances	The cost of raw materials transferred for processing to other enterprises	The volume of gross output of products for non-financial sector, taking into account hidden and informal activities
А	Б	1	2	3	4	5=1+2+3+4
Industry - total		7 624 543	793 456	7 552	125 280	8 550 831
Mining industry and quarrying development	B	4 445 328	269 811	1 150	4 149	4 720 439
Coal and lignite mining	05	71 817	59 933			131 750
Extraction of crude oil and natural gas	06	3 776 625	12 290			3 788 914
Natural gas production	06.2	25 140	11 477			36 617
Technical services in the field of oil and natural gas	09.1	186 659		48		186 708
Mining of uranium and thorium ore	07.21	16 923		188		17 110
Metal ore mining	07	304 264	181 566	830	4 149	490 810
Other mining industries	08	63 900	4 545	84		68 530
Manufacturing industry	C	2 764 928	474 093	6 402	121 131	3 366 554
Food production	10	396 661	8 400	248	5 729	411 038
Tobacco production	12	63 414	524			63 938
Production of textiles	13	26 191	1 883	82	1 489	29 645
Production of leather and related products	15	2 573	113	-3	1 039	3 722
Production of wood and cork products, except furniture; production of products from straw and materials for weaving	16	6 060	212			6 272
Production of paper and paper products	17	69 574	956	-287	724	70 966
Production of coke and refined petroleum products	19	193 098	39 235	-1 140	96 068	327 261
Production of products of chemical industry	20	72 253	20 209	117	1 344	93 923
Production of rubber and plastic products	22	56 608	906	-123		57 392
Production of other non-metallic mineral products	23	245 237	8 721	67	5 398	259 423
Metallurgical industry	24	1 305 413	364 827	6 972	8 085	1 685 297
Production of machinery and equipment not included in other categories	28	97 907	13 990	424	949	113 271
Production of computers, electronic and optical products	26	65 878	602	8	268	66 756
Production of motor vehicles, trailers and semi-trailers	29	117 197	137	36	18	117 389
Production of other finished products	32	46 865	13 377	-1	20	60 261
Power supply, gas supply, steam and air conditioning. Water supply; sewage system, control over collection and distribution of waste	D и Е	414 288	49 551			463 839

Өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көрсеткіштерін қалыптастыру және жалпы шығарылымын есептеу жөніндегі әдістемені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті Төрағасының 2017 жылғы 20 желтоқсандағы № 202 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2018 жылғы 3 қаңтарда № 16171 болып тіркелді.

"Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 5 қазандағы № 427 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы туралы ереженің 15-тармағы 20) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көрсеткіштерін қалыптастыру және жалпы шығарылымын есептеу жөніндегі әдістеме бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Өндіріс және қоршаған орта статистикасы басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде қағаз және электрондық түрдегі көшірмесінің ресми жариялау және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесінің мерзімді баспасөз басылымдарына ресми жариялауға жіберілуін;

4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Өндіріс және қоршаған орта статистикасы басқармасы осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің құрылымдық бөлімшелеріне және аумақтық органдарына жұмыс бабында басшылыққа алу және пайдалану үшін жеткізсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Г.М. Керімханова) жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің төрағасы

Н. Айдапкелов

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2017 жылғы 20 желтоқсандағы № 202 бұйрығымен бекітілді

Өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көрсеткіштерін қалыптастыру және жалпы шығарылымын есептеу жөніндегі әдістеме

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көрсеткіштерін қалыптастыру және жалпы шығарылымын есептеу жөніндегі әдістеме (бұдан әрі – Әдістеме) халықаралық стандарттарға сәйкес қалыптастырылатын және "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес бекітілетін статистикалық әдіснамаға жатады.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Әдістемені Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы және оның аумақтық бөлімшелері өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) жалпы шығарылымы көрсеткішін қалыптастыру және есептеу кезінде қолданады.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Әдіснамалық негіз ретінде 2008 жылғы Ұлттық шоттар жүйесі, Біріккен Ұлттар Ұйымының Өнеркәсіп статистикасы бойынша халықаралық ұсынымдар және өнеркәсіп өндірісінің индексі бойынша халықаралық ұсынымдар пайдаланылды.

4. Осы Әдістемеде келесі анықтамалар пайдаланылады:

1) аутсорсинг (сыртқы мердігерлік) – негізгі өндірістік бірліктің (тапсырыс беруші) тауар немесе қызмет өндіру бойынша тапсырыс берушінің толық немесе ішінара қызметін қамтитын негізгі функцияларды басқа өндірістік бірлікке (мердігерге) мердігерлікке беру;

2) мекеме – бұл бір орында болатын және өндірістік қызметтің тек бір ғана түрімен айналысатын немесе негізгі қызмет түріне қосылған құн салығының басым үлесі тиесілі кәсіпорын немесе кәсіпорын бөлігі;

3) өнеркәсіптік өндіріс индексі – өнеркәсіптегі қосылған құнның физикалық мөлшерінің уақыт бойынша өзгерісін көрсететін өнеркәсіптік статистиканың қысқа мерзімді экономикалық көрсеткіші;

4) өнеркәсіптегі жалпы қосылған құн – өндірістік өнім шығарылымы мен аралық тұтыну арасындағы айырмашылық;

5) өнеркәсіп өнімінің жалпы шығарылымы – өнеркәсіптік бірліктердің жалпы өндірістік қызметінің нәтижесі түпкілікті тұтыну үшін кез-келген тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді ескере отырып, осы мекеме шегінде нақты өндірілген немесе көрсетілген, осы мекемеден тыс жерде пайдалану үшін қолжетімді барлық тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің қосынды құны.

5. Өнеркәсіптік мекемелердің жалпымемлекеттік статистикалық байқауларының алғашқы деректері, қызметінің қосалқы түрі "Өндіріс" болып табылатын кәсіпорындар, дара кәсіпкерлер, шаруа немесе фермер шаруашылықтары өндірген өнім көлемдері, үй шаруашылықтарындағы шығыстар мен кірістер бойынша зерттеу деректері өндірістік өнім (тауарлар мен көрсетілетін қызметтер) көрсеткіштерін қалыптастыру үшін ақпараттық база болып табылады.

2-тарау. Өнеркәсіп өнімдерінің көрсеткіштерін қалыптастыру көздері

6. Экономикалық қызмет түрлері бойынша өнімдер жіктеуішіне сәйкес өнеркәсіптік статистикаға мына секторлар жатады:

тау-кен өндіру өнеркәсібі мен карьерлерді игеру;

өңдеу өнеркәсібі;

электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау;

сумен жабдықтау;

қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Өнеркәсіптік өнімнің көрсеткіштерін қалыптастыру үшін статистикалық ақпарат ай сайын былай қалыптастырылады:

жаппай есепке алу: есепті айдағы тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді өндіру мен жөнелту туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері бойынша орта, ірі және шағын (жылдық өндіріс көлемі 1 миллиард теңгеден жоғары) өнеркәсіп кәсіпорындары бойынша;

есепті түрде: шағын (жылдық өндіріс көлемі 1 миллиард теңгеден асатын кәсіпорындарды қоспағанда) өнеркәсіп кәсіпорындары бойынша жете есептеу жүзеге асырылады - соңғы тоқсанға шағын өнеркәсіп кәсіпорындары өндірісінің тоқсандық көлемі 1/3;

қызметінің қосалқы түрі "Өнеркәсіп" болып табылатын кәсіпорындар бойынша (қызметкерлерінің санына қарамастан) - соңғы тоқсанға қызметінің қосалқы түрі "Өнеркәсіп" болып табылатын кәсіпорындардың тоқсандық көлемі 1/3;

дара кәсіпкерлер бойынша – соңғы есепті кезеңге дара кәсіпкерлер қызметі туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың жылдық деректерінің 1/12 бөлігі;

үй шаруашылықтарының секторы бойынша – үй шаруашылықтарының шығыстары мен табыстары бойынша жалпымемлекеттік статистикалық байқау деректері.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-тарау. Өнеркәсіптік өнімдердің көрсеткіштерін қалыптастыру

1-парагаф. Өнеркәсіптік өндірістің индексі

8. Өнеркәсіптік өндірістің индексін (бұдан әрі - ӨӨИ) есептеу үшін Ласпейрес типіндегі физикалық көлем индексі пайдаланылады, оның арифметикалық нұсқасы b (мұнда b ≤ 0) кезеңінде wi, b салмағын пайдаланумен алынған жеке сандарының

салмақталған орташа қатынасын білдіретін Юнга индексі болып табылады. Юнга индексі салмақ және индексті есептеу (b=0) үшін базистік кезең сәйкес болған кезінде Ласпейрес индексіне тең. Практикада базистік кезең салмағы үшін (b) айтарлықтай ұзақ кезең 0 және t. Салмақты есептеу жылдық кезеңнің шығындары туралы деректерге негізделеді және саны туралы деректер айға алынады және аса кеш жылға жатады.

9. ӨӨИ есептеу келесі формулалар бойынша жүзеге асырылады:

мұндағы,

i_t/b – базистік жылдың орташа айлық көлемімен салыстырғанда t есепті кезеңдегі (айдағы немесе есепті жылдың басынан бастап кезеңдегі) өндірістің өзгеруін сипаттайтын индекстер;

q_t және q_b – тиісінше, есепті және базистік кезеңдердегі өнім мөлшері;

p_b – базистік жылдағы орташа жылдық баға.

мұндағы,

i_t-1/b – базистік жылдың орташа айлық көлемімен салыстырғанда t-1 өткен кезеңдегі (өткен айдағы, өткен жылғы тиісті айдағы немесе өткен жылдың басынан бастап тиісті кезеңдегі) өндірістің өзгеруін сипаттайтын индекстер;

q_t-1 – өткен айдағы, өткен жылғы тиісті айдағы немесе өткен жылдың басынан бастап тиісті кезеңдегі өнім мөлшері;

q_b базистік кезеңдегі өнім мөлшері;

p_b – базистік жылдағы орташа жылдық бағасы.

мұндағы,

i_t/t-1 – (1) және (2) формулаларда есептелген индекстерді бөлу жолымен алынатын t-1 өткен кезеңімен (өткен айымен, өткен жылғы тиісті айымен немесе өткен жылдың басынан бастап тиісті кезеңімен) салыстырғанда t есепті кезеңдегі (айдағы немесе есепті жылдың басынан бастап кезеңдегі) өндірістің өзгеруін сипаттайтын индекстер;

i_t/b – базистік жылдың орташа айлық көлемімен салыстырғанда t есепті кезеңдегі (айдағы немесе есепті жылдың басынан бастап кезеңдегі) өндірістің өзгеруін сипаттайтын индекстер;

i_t-1/b – базистік жылдың орташа айлық көлемімен салыстырғанда t-1 өткен кезеңдегі (өткен айдағы, өткен жылғы тиісті айдағы немесе өткен жылдың басынан бастап тиісті кезеңдегі) өндірістің өзгеруін сипаттайтын индекстер. t-1 кезеңіндегі өндіріс көлемімен t уақыт кезеңіндегі өндіріс көлемін салыстыру базистік жылдың орташа айлық мәнінен осы екі көлемнің ауытқуларын салыстыру арқылы жүзеге асырылады.

10. ӨӨИ есептеуінде құндық шығарылым көлемдерін пайдаланған кезде, физикалық шығарылым көлемдеріне өту үшін сәйкес келетін дефлятор пайдаланылады. Дефляторлау екі компоненттен: баға компоненті және физикалық көлем компонентінен тұратын деректерден физикалық көлем (өнімнің физикалық саны және сапасы) компонентін айқындау арқылы акнықталады. ӨӨИ есептеу кезінде өнеркәсіптік өнім өндірушілерінің баға индексін пайдалану арқылы дефляторлау әдісі қолданылады. ӨӨИ-ін есептеу алгоритмі Өнеркәсіптік өндірістің индексін есептеу әдістемесінде келтірілген.

11. Өнеркәсіптегі қосылған құнның қысқа мерзімдік өзгерісінің ең жақсы аппроксимациясын алу ӨӨИ-ін құру кезіндегі міндет болып табылады. Қосылған құнды есептеу негізін шығарылымның құндық көлемі және физикалық мәндегі шығарылым көрсеткіштері құрайды.

12. Шығарылымның құндық көлемі сол мерзімде өндірілген және мерзімдегі басым бағада бағаланған кезеңде сату үшін де, сондай-ақ өзінің тұтынуы үшін өндірілген тауарларды және көрсетілетін қызметтерді қамтиды. Өндіріс құрылымын өзгертуге әсер ететін процестерді қоспағанда (атап айтқанда, аутсорсинг және аутстаффинг), қосылған құн мен шығарылым көлемі қысқа мерзім ішінде айтарлықтай өзгеріске ұшырамайды.

13. Аутсорсинг үш қалыпта жүзеге асырылады: қосымша функциялардың аутсорсингі, өндіріс процесі бөліктерінің аутсорсингі, барлық өндірістік процестің аутсорсингі. Аутстаффинг кезінде жұмыспен қамту бойынша агенттіктің немесе ұқсас ұйымдардың өнеркәсіптік мекемелерін кадрлық ресурстар ұсынуы жүзеге асырылады.

2-параграф. Өндірістің нақты және құндық мәндегі көлемі

Ескерту. 2-параграфтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Физикалық көріністегі өндіріс көлемі өнімдер өндірісі даналармен, тонналармен, литрлермен өлшенгенде анықталады. Сапалы сипаттамалар қарастырылатын кезеңде өзгермейтін біртекті өнімдер өндірісі кезінде осы тәсіл қолданылады. Тауардың сапалы сипаттамалары оны экономикалық жағынан басқалардан айыруға болады және әр уақытта өзгеруі мүмкін. Өнімдер сапасының өзгерісі өнімдер физикалық көлемінің өзгерісіне кіреді және ӨӨИ есептеу кезінде есепке алынады. Физикалық көріністегі шығарылым гамогендік өнімдер өндірілетін салаларда салаларда өнеркәсіптік өндірісті өлшеген кез пайдаланылады және оның сапасы уақыт өте келе өзгеріссіз қалады.

15. Өндірістің нақты мәндегі көлемі туралы статистикалық ақпарат кәсіпорындар бойынша және сала ауқымында олардың жеке түрлерінің жиынтық қорытындысын алуды қамтамасыз ететін өнімдер атауының белгіленген тізбесіне сәйкес қалыптастырылады. Өндірістің нақты мәндегі көлемі есепке алудың біркелкілігін және деректерді жинақтауды қамтамасыз ететін өлшем бірліктерде өзінің түпкілікті тұтынуы үшін өнімді қоса алғанда жалпы шығарылым бойынша есепке алынады.

Өндірістің нақты мәндегі көлемі туралы көрсеткіштер өнеркәсіптік өнімді өндірумен айналысатын дара кәсіпкерлер мен шаруа немесе фермер қожалықтарының қызметін ескере отырып, шаруашылық жүргізуші субъектілердің толық тобы бойынша есепке алынады.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16. Өндірілген өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көлемі құндық мәнде өндіруші кәсіпорындардың бағаларында есептеледі, яғни қосылған құн салығы және акциздер, сауда және өткізу үстемесі, өндірушіден сатып алушыға өнімнің қозғалысына байланысты көлік және басқа да шығыстар есепке алынбайды. Өндірілген өнеркәсіптік өнімнің көлеміне өткізуге арналған өнімнің, одан әрі қайта өңдеуге арналған тауарлардың, өнеркәсіптік сипаттағы жұмыстардың (көрсетілетін қызметтердің) (ағымдағы жөндеуден және меншікті негізгі құралдарға техникалық қызмет көрсетуден басқа) құны енгізіледі. Өнеркәсіптік сипаттағы жұмыстар, көрсетілетін қызметтер өндірілген өнімнің көлеміне олардың құны бойынша, бұл ретте жұмсалған меншікті қосалқы материалдардың құнын қоса алғанда, бірақ тапсырыс берушіден алынған бұйымдар мен материалдардың құнынсыз енгізіледі.

Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-параграф. Жөнелтілген өнімнің құндық көріністегі көлемі

17. Жөнелтілген өнімнің құндық көріністегі көлемі – есепті кезеңде аталған мекеменің барлық өндірілген тауарларын сыртқа беруі. Мекеме өндірген тауарлардың санына аталған мекемеден жіберілген материалдардан жасалған басқа да ұйымдардың тауарлары қосылады.

18. Жөнелтілген тауарлардың құны клиенттерге берілген шот-фактураларға енгізілген барлық шығындар қоса алғанда, тұтынушы (жіберілген бағасы немесе жеткізу бағасы) үшін тағайындалған мекеменің бағасы бойынша есептеледі, шығыстар көлік операциялары (аталған мекеменің көлік құралдарымен де жүзеге асқан, сондай-ақ басқа да сыртқы ұйымдар да жүзеге асқан) шығыстарына қатысты жекелеген шоттарға енгізіледі. Осы позициядан қайтарылған ақшалай қаражат, тұтынушыларға ұсынылған қайтарылатын тауарларға бағалық жеңілдіктер, сондай-ақ қайтарма қаптамасының құны шегеріледі. Сату бойынша есептілікте сату көлемдерінен шегерілетін ақшалай нысандағы жеңілдіктер кіреді. Құндық бағалаудан аталған мекеме дайындаған өнімге салынатын барлық баждар және салықтар, соның ішінде клиент үшін шот-фактураға енгізілетін қосылған құн салығы да алынып тасталады.

4-тарау. Өндірістің технологиялық қарқындылығы негізінде өнеркәсіп салаларын жіктеу

19. Өңдеу өнеркәсібінің құрылымдық өзгерістері ең алдымен оның неғұрлым жоғары қосылған құны бар жаңа және жылдам дамып келе жатқан салаларды құру қабілетін көрсетеді. Өңдеу өнеркәсібінің пайдаланылатын салалық жіктеуішінің негізін Ғылыми-зерттеу және тәжірибелі-конструктивтік жетілдіруге арналған салалық шығыстарды қосылған құн мөлшері және өндіріс статистикасымен байланыстыратын Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы жіктеуіші құрайды.

20. Шикізатты өңдеуді негізінен еңбекті көп қажет ететін өндірістік процестер және төмен капитал сыйымдылығымен сипатталатын, технологиялары төмен деңгейлі қызмет түрлері құрайды.

Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

21. Төмен технологиялы өндіріске Экономикалық қызмет түрлері бойынша өнімдер жіктеуішінің төмендегі бөлімдеріне сәйкес келетін, көп капиталды қажет ететін, технологиялары төмен деңгейлі өңдеу өнеркәсібінің саласы жатқызылады:

тамақ өнімдерін өндіру;

сусындар өндіру;

темекі өнімдерін өндіру;

тоқыма бұйымдарын өндіру;

киім өндіру;

былғары және оған жататын өнімдерді өндіру;

жиһаздан басқа, ағаш және тығын бұйымдарын өндіру; сабаннан және тоқуға арналған материалдардан жасалған бұйымдар өндіру;

қағаз және қағаз өнімдерін өндіру;

полиграфиялық қызмет және жазылған ақпарат жеткізгіштерін жаңғырту;

жиһаз өндіру;

өзге де дайын бұйымдар өндіру.

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

22. Жоғары технологиялы, орта жоғарғы технологиялы және орта технологиялы өңдеу өндірісі неғұрлым күрделі технологиялармен, біліктілікке деген жоғары талаптармен, кешенді оқыту мен технологиялық белсенділікпен сипатталады. жоғары технологиялық өндірістерде ғылыми әзірлемелерге, технологиялық инфрақұрылымға жоғары инвестициялары, арнайы техникалық дағдылардың деңгейі және тығыз институционалдық өзара іс-қимылы бар озық тез өзгеретін, Экономикалық қызмет түрлері бойынша өнімдер жіктеуішінің келесі бөлімдеріне сәйкес келетін технологиялар қолданылады:

жоғары технологиялы:

негізгі фармацевтикалық өнімдер мен фармацевтикалық препараттар өндіру;

компьютерлер, электрондық және оптикалық жабдықтар өндіру;

орта және жоғары технологиялы:

химия өнеркәсібінің өнімдерін өндіру;

электр жабдықтарын өндіру;

басқа топтамаларға енгізілмеген машиналар мен жабдықтар өндіру;

автомобильдер, тіркемелер және жартылай тіркемелер өндіру;

басқа көлік құралдарын өндіру;

орта технологиялы:

кокс және мұнай өңдеу өнімдерін өндіру;

резеңке және пластмасса бұйымдар өндіру;

өзге де бейметалл минералдық өнімдер өндіру;

металлургия өндірісі;

машиналар мен жабдықтардан басқа дайын металл бұйымдарын өндіру;

машиналар мен жабдықтарды жөндеу және орнату.

Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-тарау. Өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) жалпы шығарылымын есептеу

23. Өнеркәсіптік өндіріс статистикасы көрсеткіштері жүйесіндегі нақты өнім түрлерін өндірді сипаттау үшін пайдаланылатын физикалық көрсеткіштер орталық орын алады. Өнеркәсіптік өндірістің жиынтық сипаттамалары үшін әр текті өнім түрлерінің салыстырмалылығын қамтамасыз ете отырып сала қызметінің жиынтық қорытындысын алуға мүмкіндік беретін құндық көрсеткіштер қолданылады.

24. Өнеркәсіптік өндіріс статистикасының негізгі жиынтық құндық көрсеткіші өнеркәсіптік өнімдердің (көрсетілетін қызметтердің) жалпы шығарылымы болып табылады, есептеу экономикалық қызмет түрлерінің жіктеліміне сәйкес жалпы секциялар, бөлімдер мен топтар бойынша жүзеге асырылады. Жалпы шығарылымды есептеу өнеркәсіп өнімдерін өндірушілердің жекелеген санаттарының, соның ішінде негізгі және қосалқы қызмет түрі "Өнеркəсіп" болып табылатын кәсіпорындар, дара кәсіпкерлер мен шаруа немесе фермер шаруашылықтары, үй шаруашылықтары деңгейінде жүргізіледі. Өнеркәсіптік өнімдердің (көрсетілетін қызметтердің) жалпы шығарылымын есептеу ай сайынғы, тоқсан сайынғы және жыл сайынғы негізде жүргізіледі.

25. Өнеркәсіптік өнімнің (тауарлар, көрсетілген қызметтер) жалпы шығарылым бойынша деректер жасырын және бейресми қызметін ескере отырып, қаржылық емес сектор бойынша қалыптасады:

мұндағы,

- тұтастай өнеркәсіп саласы бойынша өнімнің жалпы шығарылым көлемі;

- қаржылық емес сектор өнімдерінің жалпы шығарылымы көлемі;

- формальды емес сектор өнімдерінің жалпы шығарылымы;

Өнеркәсіптік өнімнің жалпы шығарылымын жалпы өнеркәсіп бойынша шартты есептеудің мысалы осы Әдістемеге 1-қосымшада келтірілген.

26. Қаржылық емес сектор кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымының көлемі келесі формуламен анықталады:

мұндағы,

- заңды тұлғалардың және құрылымдық бөлімшелердің қаржылық емес сектордағы өнімдерінің жалпы шығарылым көлемі;

- сыртқа өткізуге арналған өнімді ескеріп, қаржылық емес сектордың өндірілген өнімдер (тауар шығарылымы) көлемі;

V^ізз- аталған мекеме ішінде өзінің пайдалануы үшін өнімдер көлемі;

- есепті кезеңнің басына және аяғына аяқталмаған өндіріс қалдықтарының құны;

V ^{онделме}- басқа кәсіпорындарға өңдеуге берілген өңделме шикізат құны.

27. Қаржылық емес сектор бойынша қолданыстағы бағалардағы тауарлық шығарылым ай сайын мынадай формула бойынша есептеледі:

- негізгі және қосалқы қызмет түрі "Өнеркәсіп" болып табылатын кәсіпорындар, дара кәсіпкерлер, шаруа немесе фермер шаруашылықтарының қолданыстағы бағадағы өндірілген өнімдерінің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтерінің) көлемі;

- ай сайынғы статистикалық байқау деректері бойынша алынған, орта, ірі және шағын (жылдық өндіріс көлемі 1 миллиард теңгеден жоғары) өнеркәсіптік кәсіпорындар бойынша қолданыстағы бағада өндірілген өнім (тауарлар, көрсетілетін қызметтер) көлемі;

- тоқсан сайынғы статистикалық байқау деректері бойынша алынған, шағын (жылдық өндіріс көлемі 1 миллиард теңгеден асатын кәсіпорындарды қоспағанда) өнеркәсіптік кәсіпорындар бойынша қолданыстағы бағадағы өндірілген өнім (тауарлар, көрсетілетін қызметтер) көлемі;

- тоқсан сайынғы статистикалық бақылау деректері бойынша алынған, қосалқы қызмет түрі "Өнеркәсіп" болып табылатын кәсіпорындар бойынша қолданыстағы бағадағы өндірілген өнім (тауарлар, көрсетілетін қызметтер) көлемі;

- дара кәсіпкерлер және шаруа немесе фермер шаруашылықтары өндірген өнім көлемі.
Ескерту. 27-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

28. Ауылшаруашылық өнімдерін өндіру немесе қайта өңдеумен байланысты қызметті жүзеге асыратын шаруа немесе фермер шаруашылықтары өндірген өнім көлемі дара кәсіпкерлердің өнім көлемінде есепке алынады және дара кәсіпкерлер қызметі туралы жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері негізінде қалыптастырылады.

29. Қаржылық емес сектор өнімдерінің жалпы шығарылым көлемі статистикалық себептер бойынша жасырын қызметке жете есептеумен есептеледі, яғни кәсіпорындарды толық қамтымау және шығарылатын өнім туралы есепті алмау:

мұнда:

- статистикалық себептер бойынша жасырын қызметті жете есептеуді есепке алумен қаржылық емес сектор өнімінің жалпы шығарылым көлемі;

- қаржылық емес сектор өнімінің жалпы шығарылым көлемі;

- статистикалық себептер бойынша жасырын қызметтің өндірілген өнім көлемі.
Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

30. Статистикалық себептер бойынша өндірілген жасырын өнім көлемін анықтау үшін кәсіпорындардың толық қамтылмағандығына және шығарылған өнім туралы есептіліктің алынбағандығын жете есептеу жүзеге асырылады:

мұндағы,

- статистикалық себептер бойынша өндірілген жасырын өнім көлемі;

V_шагын- алдыңғы жылға шағын кәсіпорындар өндірген өнім көлемі;

- алдыңғы жылға белсенді шағын кәсіпорындар саны;

- алдыңғы жылға есеп берген шағын кәсіпорындар саны;

- шығарылым туралы мәліметтері жоқ немесе өнім көлемі төмендетілген кәсіпорындар санының айырмашылығын көрсетеді.
31. Алып тасталды – ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының 08.12.2022 № 36 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

32. Қаржылық емес өнеркәсіптік қызметтің көлемін анықтау үшін іріктемелі байқаулар жүйесіне негізделген есептік әдістер пайдаланылады. Қаржылық емес секторға үй шаруашылықтары үшін сипатты келесі қызмет түрлері бойынша жанұя бюджетін тоқсандық іріктемелі зерттейтін деректер негізінде есептелетін үй шаруашылықтарындағы тауарлар өндірісі:

тамақ өнімдерін өндіру: етті қайта өңдеу және консервілеу, ет өнімдерін өндіру; балықты, шаян тәрізділерді және былқылдақ денелілерді өңдеу және консервілеу; жемістер мен көкөністерді өңдеу және консервілеу; өсімдік және мал майы мен тоң майын өндіру; сүт өнімдерін өндіру; ұн тарту өнеркәсібінің өндірісі, крахмалдар және крахмал өнімдерін өндіру; нан және ұн өнімдерін өндіру; басқа да тамақ өнімдерін өндіру; жануарларға арналған дайын азықтарды өндіру;

сусындарды өндіру;

тоқыма өнімдерін өндіру;

киім өндіру;

жиһаздан басқа ағаштан және тоздан жасалған бұйымдарды өндіру;

сабаннан және өруге арналған материалдардан жасалған бұйымдар өндіру;

өзге металл емес минералдық өнімдерді өндіру жатады.

33. Қаржылық емес сектордың өндірген өнімінің көлемі ай сайын мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

- қаржылық емес сектордың өндірген өнімінің көлемі;

V^уй - ағымдағы кезеңде қолданыстағы бағадағы үй шаруашылықтарында өндірілген өнім көлемі.

34. Ағымдағы кезеңде қолданыстағы бағадағы үй шаруашылықтарында өндірілген өнім көлемі мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы:

V^уй- ағымдағы кезеңде қолданыстағы бағадағы үй шаруашылықтарында өндірілген өнім көлемі;

- ағымдағы кезеңде базисті бағадағы үй шаруашылықтарында өндірілген өнім көлемі;

- базистік жылдың ұқсас кезеңіне ағымдағы кезеңнің баға индексі.

35. Ағымдағы кезеңде базисті бағадағы (алдыңғы жылдың бағасында) үй шаруашылықтары өндірген өнім көлемі мынадай формула бойынша есептеледі:

мұндағы,

- ағымдағы кезеңде базисті бағадағы үй шаруашылықтарында өндірілген өнім көлемі;

- базисті кезеңде базисті бағадағы үй шаруашылықтарында өндірілген өнім көлемі;

І^уй- базистік жылдың ұқсас кезеңіне ағымдағы кезеңнің үй шаруашылықтарындағы нақты көлем индексі.

Өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көрсеткіштерін қалыптастыру және жалпы шығарылымын есептеу жөніндегі әдістемеге 1-қосымша

Тұтастай өнеркәсіп бойынша өнеркәсіптік өнімдердің (көрсетілетін қызметтердің) жалпы шығарылымын есептеу мысалы (шартты мысал)

миллион теңге (бұдан әрі – млн.теңге)

Қызмет түрлерінің атауы	Коды	Қаржылық емес сектор өнімінің жалпы шығарылым көлемі, млн.теңге	Базистік кезеңнің базистік бағалардағы үй шаруашылықтарының көлемі, млн. теңге	Үй шаруашылықтары секторының нақты көлем индексі, %-бен	Ағымдағы кезеңнің базисті бағалардағы үй шаруашылықтарының көлемі, млн. теңге	Баға индексі, %-бен	Ағымдағы кезеңнің қолданыстағы бағадағы үй шаруашылықтарының көлемі, млн. теңге	Тұтастай өнеркәсіп бойынша өнімнің жалпы шығарылымы көлемі, млн. теңге
А	Б	1	3	4	5=3*4 %	6	7=5*6 %	8=1+7
Өнеркәсіп - барлығы		8 603 053	141 570	83,3	117 928	108,7	128 188	8 731 241
Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу	B	4 720 516						4 720 516
Көмір және лигнит өндіру	05	131 750						131 750
Шикі мұнайды және табиғи газды өндіру	06	3 788 914						3 788 914
Табиғи газды өндіру	06.2	36 617						36 617
Мұнай және газды өндіру саласындағы техникалық қызметтер	09.1	186 708						186 708
Уран және торий кенін өндіру	07.21	17 110						17 110
Металл кендерін өндіру	07	490 810						490 810
Тау-кен өндіру өнеркәсібінің өзге де салалары	08	68 607						68 607
Өңдеу өнеркәсібі	C	3 418 407	141 570	83,3	117 928	108,7	128 188	3 546 595
Тамақ өнімдерін өндіру	10	450 460	128 490	82,5	106 004	109,1	115 651	566 111
Темекі өнімдерін өндіру	12	63 938						63 938
Тоқыма бұйымдарын өндіру	13	30 801	9 860	94,2	9 288	106,6	9 901	40 702
Былғары және оған жататын өнімдерді өндіру	15	3 730						3 730
Жиһаздан басқа, ағаштан және тоздан жасалған бұйымдарды өндіру; сабаннан және өруге арналған материалдардан жасалған бұйымдарды өндіру	16	8 507	1 320	88,5	1 168	107,1	1 251	9 758
Қағаз және қағаз өнімдерін өндіру	17	71 310						71 310
Кокс және мұнай өңдеу өнімдерін өндіру	19	327 261						327 261
Химиялық өнеркәсіп өнімдерін өндіру	20	93 928						93 928
Резеңке және пластмасса бұйымдарын өндіру	22	57 617						57 617
Өзге де металл емес минералдық өнімдерді өндіру	23	261 308	1 900	80,3	1 526	96,5	1 472	262 780
Металлургия өнеркәсібі	24	1 686 067						1 686 067
Басқа санаттарға енгізілмеген машиналар мен жабдықтарды өндіру	28	113 446						113 446
Компьютерлерді, электрондық және оптикалық өнімдерді өндіру	26	66 833						66 833
Автокөлік құралдарын, трейлерді және жартылай тіркемелерді өндіру	29	117 398						117 398
Өзге де дайын бұйымдарды өндіру	32	65 803						65 803
Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау. Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау	D Және Е	464 130						464 130

Өнеркәсіптік өнімдердің (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көрсеткіштерін қалыптастыру және жалпы шығарылымын есептеу жөніндегі әдістемеге 2-қосымша

Қаржылық емес сектор өнеркәсіптік өнімдерінің жалпы шығарылымын есептеу мысалы (шартты мысал)

млн. теңге

Қызмет түрлерінің атауы	Коды	Сыртқа өткізу үшін тағайындалған өнімдер есебімен өндірілген өнім (тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің) көлемі	Осы мекеменің ішінде өзінің қажеттіліктері үшін өнім көлемі	Аяқталмаған өндіріс қалдықтарының өзгерісі	Басқа кәсіпорындарға өңдеуге берілген шикізаттың құны	Жасырын және бейресми қызметі есебімен қаржылық емес сектор өнімінің жалпы шығарылым көлемі
А	Б	1	2	3	4	5=1+2+3+4
Өнеркәсіп - барлығы		7 624 543	793 456	7 552	125 280	8 550 831
Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу	B	4 445 328	269 811	1 150	4 149	4 720 439
Көмір және лигнит өндіру	05	71 817	59 933			131 750
Шикі мұнайды және табиғи газды өндіру	06	3 776 625	12 290			3 788 914
Табиғи газды өндіру	06.2	25 140	11 477			36 617
Мұнай және табиғи газды өндіру саласындағы техникалық қызметтер	09.1	186 659		48		186 708
Уран және торий кенін өндіру	07.21	16 923		188		17 110
Металл кендерін өндіру	07	304 264	181 566	830	4 149	490 810
Тау-кен өндіру өнеркәсібінің өзге де салалары	08	63 900	4 545	84		68 530
Өңдеу өнеркәсібі	C	2 764 928	474 093	6 402	121 131	3 366 554
Тамақ өнімдерін өндіру	10	396 661	8 400	248	5 729	411 038
Темекі өнімдерін өндіру	12	63 414	524			63 938
Тоқыма бұйымдарын өндіру	13	26 191	1 883	82	1 489	29 645
Былғары және оған жататын өнімдерді өндіру	15	2 573	113	-3	1 039	3 722
Жиһаздан басқа, ағаштан және тоздан жасалған бұйымдарды өндіру; сабаннан және өруге арналған материалдардан жасалған бұйымдарды өндіру	16	6 060	212			6 272
Қағаз және қағаз өнімдерін өндіру	17	69 574	956	-287	724	70 966
Кокс және мұнайды қайта өңдеу өнімдерін өндіру	19	193 098	39 235	-1 140	96 068	327 261
Химиялық өнеркәсіп өнімдерін өндіру	20	72 253	20 209	117	1 344	93 923
Резеңке және пластмасса бұйымдарын өндіру	22	56 608	906	-123		57 392
Өзге де металл емес минералдық өнімдерді өндіру	23	245 237	8 721	67	5 398	259 423
Металлургия өнеркәсібі	24	1 305 413	364 827	6 972	8 085	1 685 297
Басқа санаттарға енгізілмеген машиналар мен жабдықтарды өндіру	28	97 907	13 990	424	949	113 271
Компьютерлерді, электрондық және оптикалық өнімдерді өндіру	26	65 878	602	8	268	66 756
Автокөлік құралдарын, трейлерлерді және жартылай тіркемелерді өндіру	29	117 197	137	36	18	117 389
Өзге де дайын бұйымдарды өндіру	32	46 865	13 377	-1	20	60 261
Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау. Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау	D және E	414 288	49 551			463 839