On approval of the Rules for safe handling of civilian and service weapons

Order of the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan No. 562 as of June 20, 2019. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on June 21, 2019, No. 18881.

      Unofficial translation

      In accordance with subparagraph 8-1) of paragraph 1 of Article 29 of the Law of the Republic of Kazakhstan as of December 30, 1998 “On state control over turnover of particular types of weapon”, I hereby ORDER:

      1. To approve the appended Rules for safe handling of civilian and service weapons.

      2. In accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, the Administrative Police Committee of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan shall:

      1) ensure state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

      2) within ten calendar days of the state registration, send this order in Kazakh and Russian to the Republican State Enterprise with the Right of Economic Management “Institute of Legislation and Legal Information” of the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan for its official publication and inclusion into the Reference Control Bank of Regulatory Legal Acts of the Republic of Kazakhstan;

      3) place this order on the website of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan;

      4) within ten working days of the state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, submit information on the implementation of measures, provided for in subparagraphs 1), 2) and 3) of this paragraph, to the Legal Department of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan.

      3. The control over the execution of this order shall be assigned to the supervising deputy minister of internal affairs of the Republic of Kazakhstan.

      4. This order shall take effect ten calendar days after its first official publication.

      Minister of Internal Affairs
Police Lieutenant General
Y. Turgumbayev

  Approved by
Order № 562 of the
Minister of Internal Affairs
of the Republic of Kazakhstan
as of June 20, 2019

Rules for safe handling of civilian and service weapons

Chapter 1. General provisions

      1. These Rules for safe handling of civilian and service weapons (hereinafter referred to as the Rules) are developed in accordance with subparagraph 8-1) of paragraph 1 of Article 29 of the Law of the Republic of Kazakhstan as of December 30, 1998 “On state control over turnover of particular types of weapon” (hereinafter referred to as the Law) and establish the procedure for safe handling of civilian and service weapons.

      2. The training and retraining of owners and users of civilian and service weapons, as well as persons acquiring firearms, gas guns and revolvers, air, electric weapons, is carried out in accordance with Article 16 of the Law by organizations selected by the authorized body in the field of control over the turnover of weapons.

      3. Employees, who hold the positions of manager and guard in a private security company, shall take training and retraining courses for owners and users of weapons at specialized training centers in accordance with standard training programs and standard curricula for the training of employees holding the positions of manager and guard in a private security company approved in accordance with subparagraph 4) of Article 10-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On security activities” as of October 19, 2000.

      4. The owner and user of a weapon shall:

      1) keep weapons and cartridges in compliance with the conditions ensuring their safety, as well as excluding access to them by unauthorized persons, in lockable safes or metal cabinets, drawers. In this case, the weapon must be in a discharged state;

      2) handle weapons and ammunition carefully and strictly observe safety measures when handling weapons and ammunition;

      3) comply with safety requirements (attached instructions for the use for each weapon model);

      4) transport weapons in a discharged state in packaging (cases, holsters, special containers, cases, boxes).

      Footnote. Clause 4 as amended by the order of the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan dated October 27, 2020 No. 739 (shall be enforced upon expiry of twenty-one calendar days after the day of its first official publication).

      5. Owners and users of weapons shall not be allowed to:

      1) charge the weapon without the need, turn off the fuse, put a finger on the trigger until aiming;

      2) point a weapon, even if it is not charged, towards the people, pets, vehicles or in the direction of their possible appearance, buildings, structures, wires and supports of power transmission lines, as well as in other dangerous directions, except in cases of self-defense;

      3) keep, carry, transport and use weapons and cartridges for them without the appropriate permission to keep and carry them;

      4) use for firing defective or damaged (with cracks, dents, bulging, corrosion) weapons and cartridges for them, as well as throwing weapons with obvious defects (chips, cracks, loose screws, damaged bowstrings);

      5) use cartridges for weapons and striking elements that are not intended for firing from the weapon model being used, cartridges with an independently increased powder charge, striking elements made by handicraft (except for cartridges for hunting smooth-bore firearms equipped by citizens for personal use), expired cartridges, misfire cartridges;

      6) shoot from unstable positions or simultaneously from several barrels of multi-barreled weapons;

      7) shoot at an obscurely visible target, in conditions of limited visibility, as well as at noise, rustle;

      8) independently repair the parts and components of weapons, make constructive changes to them that change their tactical and technical characteristics;

      9) leave weapons and cartridges for them outside specially equipped storage places, as well as transfer them to unauthorized persons;

      10) carry, transport and use weapons, equip cartridges for them in a state of intoxication caused by the use of alcohol, narcotic drugs, psychotropic, toxic and other intoxicating substances and (or) under the influence of medicines that reduce attention and reaction speed, threatening the safety of people and weapons and cartridges to it.

      Footnote. Clause 5 as amended by the order of the Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan dated October 27, 2020 No. 739 (shall be enforced upon expiry of twenty-one calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 2. Procedure for safe handling of civilian weapons and their ammunition

Clause 1. Gas guns and revolvers, power-driven sprayers, aerosol and other devices with lachrymatory or irritating agents

      6. The owner of gas guns and revolvers (hereinafter referred to as gas weapons) shall:

      1) keep, bear and carry gas weapon ammunition in moisture-proof packaging;

      2) after opening the package with gas weapon ammunition, make sure there are no lachrymatory or irritating agents in the form of powder on it and inner surfaces of the package;

      3) wipe the gas weapon ammunition with a cotton swab moistened with alcohol or an alcohol solution if, after opening the package with the ammunition, one feels affected by lachrymatory or irritating agents (sneezing, sore throat, burning sensation in eyes and nostrils, lacrimation, nasal discharge);

      4) protect ammunition from blows and falls in order to avoid depressurization;

      5) when loading and unloading, direct the gas weapon up or in another safe direction;

      6) in order to avoid exposure to an aerosol cloud when firing, hold the gas weapon with a hand stretched out, immediately after shooting move a few meters aside;

      7) not touch the face, especially the eyes, with hands that were in contact with the gas weapon ammunition, fired cartridge cases and parts of gas weapons;

      8) after firing, clean the gas weapon with a cloth moistened with alcohol or an alcohol solution containing at least 40 percent alcohol, and put it in a plastic bag.

      7. The owner of mechanical sprayers, aerosol and other devices with lachrymatory or irritating agents shall not use mechanical sprayers, aerosol and other devices with lachrymatory or irritating agents that cause moderately or heavily severe bodily harm to a person at a distance greater than 0.5 meters.

      8. The use of mechanical sprayers, aerosol and other devices with lachrymatory or irritating agents at a distance greater than 0.5 meters would make a person inactive, but maximum for 30 minutes.

      9. The owner of a gas weapon may not:

      1) use the gas weapon in the headwind and in a confined space (in a room, elevator, vehicle) at a distance less than 1 meter from the muzzle end to the target;

      2) shoot from gas weapons at persons with obvious signs of disability, pregnant women and children;

      3) fire gas weapons with traumatic cartridges in the head and neck;

      4) use gas weapon ammunition with bullet and shotgun charges, agents forbidden for use by the authorized body in the field of healthcare;

      5) when firing a gas weapon with blowback action, keep such a weapon by the bolt or place his/her hand in the zone of its movement;

      6) keep gas weapons and their ammunition in the same room with combustible, flammable and chemically aggressive materials;

      7) carry gas weapons, their ammunition in the pockets of clothes, allow their heating and getting dirty, and exposure to precipitation;

      8) to avoid the hang fire effects, open the bolt (cylinder) of a gas weapon no earlier than 5 seconds after a misfire;

      9) use ammunition to gas weapons that was found accidentally.

Clause 2. Sporting and hunting firearms

      10. The owner of sporting and hunting firearms (hereinafter referred to as firearms) shall:

      1) timely clean and lubricate the barrel bore (s), components of firearms, prevent corrosion on (in) them;

      2) when loading and unloading, direct firearms up or in another safe direction.

      11. The owner of a firearm may not:

      1) force a cartridge in the chamber (drum) of a firearm, or hammer it in;

      2) to avoid the hang fire effects, open the bolt (cylinder) of a firearm no earlier than 5 seconds after a misfire;

      3) use cartridges that were found accidentally;

      4) when firing a firearm with blowback action, keep such a weapon by the bolt or place his/her hand in the zone of its movement;

      5) keep a firearm and its ammunition in the same room with combustible, flammable and chemically aggressive materials;

      6) carry a stub-barreled firearm in the pockets of clothes;

      7) use sporting weapons outside shooting ranges, shooting zones, shooting and hunting stands.

Clause 3. Electric weapon

      12. The use of electric weapons and other items, the damaging effect of which is based on the use of electric energy, sould not cause moderately or heavily sever bodily harm to a person.

      13. The use of electric weapons and other items, the damaging effect of which is based on the use of electric energy, would make a person inactive, but maximum for 30 minutes.

      14. The owner of an electric weapon may not:

      1) use electric weapons against persons with obvious signs of disability, pregnant women and children;

      2) when using electric weapons, allow the contact of electrodes with the area of the heart, head, neck and solar plexus;

      3) use electric weapons not as intended.

Clause 4. Air weapon

      15. When loading and unloading an air weapon, its owner shall direct it up or in another safe direction.

      16. The owner of an air weapon may not:

      1) in populated localities, bear and carry uncovered air weapons and also use such weapons in populated localities outside shooting ranges, shooting zones, shooting and hunting stands;

      2) use as bullets items not specifically designed for a specific model of air weapons;

      3) reuse fired bullets;

      4) bear stub-barreled air weapons in the pockets of clothes.

Clause 5. Flare gun

      17. The owner of a flare gun shall:

      1) when loading and unloading, direct a flare gun up or in another safe direction;

      2) fire it only after its barrel’s bore is up.

      18. The owner of a flare gun may not:

      1) force a cartridge in the chamber of a flare gun, or hammer it in;

      2) fire a flare gun near fire hazardous objects, and also in case of (possible) obstacles on the flight path of the pyrotechnic charge;

      3) use for a flare gun cartridges with bullet and shotgun charges, homemade cartridges, cartridges found accidentally;

      4) keep a flare gun and its ammunition in the same room with combustible, flammable and chemically aggressive materials;

      5) bear a flare gun and its ammunition in the pockets of clothes.

Clause 6. Throwing weapon

      19. The owner of a throwing weapon shall cock, load the throwing weapon only on the line of fire and strictly in the direction of a target.

      20. The owner of a throwing weapon may not:

      1) move with a loaded cocked throwing weapon (except for aviary hunting);

      2) fire blank (release the bowstring without a striking element), as this leads to the failure of the throwing weapon;

      3) shoot from a throwing weapon vertically upwards;

      4) transfer charged, cocked the throwing weapon to another person;

      5) leave the throwing weapon charged, cocked;

      6) put fingers and other body parts in the zone of movement of the bowstring.

Chapter 3. Procedure for safe handling of service weapons

      21. When on guard, the weapon shall be charged and in safe mode.

      22. Cartridges received are checked in terms of their quantity and rust and pulldown on the cartridge cases, the bullet’s fixing in the case mouth, green coating in the capsule and other malfunctions; if any defective cartridges are found, it is necessary to report thereon to the head.

      23. Weapons shall be loaded and unloaded only in a designated place by order of a shift supervisor, his/her assistant.

      24. It is not allowed to chamber a bullet if there is no need to use a weapon.

      25. When firing a warning shot, the weapon is directed up or to a safe place.

      26. After the use of the weapon, in case of no need for further firing in a current situation, the weapon is put on safe, a report thereon is made to the head of the organization, the shift supervisor, and the weapon is discharged only under their direct supervision and by their order.

      27. When on duty, it is not allowed to abandon assigned weapons or transfer them to other persons.

      28. The user of a service weapon may not:

      1) take an unassigned weapon (belonging to another person);

      2) direct a weapon at people, towards residential buildings and guarded objects, regardless of whether it is loaded or not;

      3) fire if there is no need for it in line of duty, and also fire in the direction of residential buildings, crowded places, flammable and explosive warehouses;

      4) disassemble the weapon when on duty, take off the safety catch unnecessarily, chamber a bullet and put a finger on the trigger;

      5) be on duty with a cartridge in the chamber;

      6) remove the magazine and take cartridges out of it when on combat duty.

      7) load and unload weapons in unspecified places and without the permission of a shift supervisor.

      29. During exercises, firing and training:

      1) any operations with weapons and ammunition are carried out only by order of a range safety officer;

      2) before each loading, the shooter checks whether there are foreign objects (earth, sand, rags, etc.) in the barrel;

      3) weapons are loaded and unloaded only by order of a range safety officer, at this time the barrel of the weapon is directed towards the target or in the indicated direction.

      4) before using dummy or blank cartridges, the trainee personally checks the absence of service cartridges among them.

      30. After training and firing, all the remaining, unused service, blank, small-caliber or dummy cartridges shall immediately be surrendered to the range safety officer.

      31. The weapon’s safety catch is released only in the firing position and after the range safety officer’s order “Fire”.

      32. After firing, the weapon shall immediately be put on safe.

      33. The trainees shall stop firing immediately on their own or by order of the range safety officer in cases of:

      1) appearance of people, cars and animals on the target field, low flying planes and helicopters over the firing area;

      2) hoisted white flag (lantern) at the command (precinct) point and shelters (dugouts);

      3) seeing a prearranged signal from the cordon post warning about the danger to continue firing;

      4) fire caused by firing;

      5) shooters’ disorientation, especially at night.

      34. The user of a service weapon may not:

      1) load weapons with service and blank cartridges until the “Fire” signal (order of an officer, commander);

      2) direct weapons at people, to the side and to the rear of the shooting range, regardless of whether it is loaded or not;

      3) open and produce fire from faulty weapons, using faulty ammunition, in dangerous directions of fire, when the white flag is hoisted at the command (precinct) point and shelters (dugouts);

      4) leave the loaded weapon anywhere or transfer it to other persons, leave the personal weapon at the firing position (shooting place) without the order of an officer (commander).

Азаматтық және қызметтiк қаруды қауіпсіз ұстау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2019 жылғы 20 маусымдағы № 562 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 21 маусымда № 18881 болып тіркелді.

      "Жекелеген қару түрлерінің айналымына мемлекеттік бақылау жасау туралы" 1998 жылғы 30 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 29-бабы 1-тармағы 8-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Азаматтық және қызметтiк қаруды қауіпсіз ұстау қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Әкімшілік полиция комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпте:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты мемлекеттік тіркеген күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде оны қазақ және орыс тілдерінде ресми жариялау және Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министр
      полиция генерал-лейтенанты Е. Тургумбаев

  Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрінің
2019 жылғы 20 маусымдағы
№ 562 бұйрығымен
бекітілген

Азаматтық және қызметтiк қаруды қауіпсіз ұстау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Азаматтық және қызметтiк қаруды қауіпсіз ұстау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Жекелеген қару түрлерінің айналымына мемлекеттік бақылау жасау туралы" 1998 жылғы 30 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 29-бабы 1-тармағының 8-1) тармақшасына сәйкес әзірленген және азаматтық және қызметтiк қаруды қауіпсіз ұстау тәртібін айқындайды.

      2. Азаматтық және қызметтiк қарудың иелері мен пайдаланушыларын, сондай-ақ атыс қаруын, газды тапаншалар мен револьверлерді, пневматикалық, электрлік қаруды сатып алатын адамдарды даярлау және қайта даярлау қару айналымына бақылау жасау саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйымдарда жүргізіледі.

      3. Жеке күзет ұйымында басшы және күзетші лауазымдарын атқаратын жұмыскерлер "Күзет қызметі туралы" 2000 жылғы 19 қазандағы Қазақстан Республикасы Заңының 10-1-бабы 4) тармақшасына сәйкес бекітілетін Жекеше күзет ұйымында басшы және күзетші лауазымдарын атқаратын жұмыскерлерді даярлау жөніндегі үлгілік оқу бағдарламалары мен үлгілік оқу жоспарларына сәйкес мамандандырылған оқу орталықтарында қару иелері мен пайдаланушыларын даярлаудан және қайта даярлаудан өтеді.

      4. Қару иелері мен пайдаланушылары:

      1) қару мен патрондар олардың сақталуын қамтамасыз ететін, сондай-ақ оларға бөгде тұлғалардың рұқсатын болдырмайтын шарттардың сақталуымен құлыпқа жабылатын сефтерде немесе металл шкафтарда, жәшіктерде сақтау. Бұл ретте қару оқсыз оралған күйінде болады;

      2) қаруды және патрондарды ұқыпты пайдалану және қару мен патрондарды пайдалану кезінде қауіпсіздік шараларын қатаң сақтау;

      3) қауіпсіздік (қоса берілген қарудың әрбір моделі үшін пайдалану жөніндегі нұсқаулықтың) талаптарын сақтау;

      4) қаруды оқсыз оралған күйінде тасымалдау қажет (қапта, кобурада, арнайы тарада, кейстерде, футлярда).

      Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 27.10.2020 № 739 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5. Қарудың иелері мен пайдаланушыларына:

      1) қажет болмаса қаруды оқтауға, сақтандырғышты сөндіруге, оқтау сәтіне дейін саусағын шүріппеге қоюға;

      2) егер қару оқталған болса да оны өзін-өзі қорғау жағдайларын қоспағанда, адамдарға, үй жануарларына, көлік құралдарына немесе олар пайда болуы мүмкін бағыттар бойынша, ғимараттарға, құрылыстарға, электр желілерінің сымдары мен тіреуіштеріне, сондай-ақ өзге де қауіпті бағыттарға бағыттауға;

      3) қару мен оның патрондарын сақтауға және алып жүруге берілген тиісті рұқсатсыз сақтауға, алып жүруге, тасымалдауға және пайдалануға;

      4) атыс үшін ақауы бар не бұзылған (жарықтары болса, майысқан, сырылған, тотыққан болса) қару мен оның патрондарын, сондай-ақ көзге көрінетін ақаулары бар (сынған, жарықтары бар, бұрандалары жоқ, адырнасы бұзылған) лақтырылатын қаруды пайдалануға;

      5) пайдаланатын қару модельдерінен атуға арналған қарудың патрондарын және зақымдаушы элеметтердің қуаты өздігінен ұлғайтылған патрондарды, қолдан жасалған зақымдаушы элементтерді (азаматтардың жеке пайдалану үшін жарақталған аңшылық атыс тегіс ұңғылы қарудың патрондарынан басқасы), жарамдылық мерзімі өтіп кеткен патрондарды, атылмай қалған патрондарды қолдануға;

      6) тұрақсыз жағдайда немесе көп ұңғылы қарудан біруақытта бірнеше ұңғыдан атуға;

      7) көзге көрінуі шектеулі, сондай-ақ шу, сыбдыр жағдайында анық көрінбейтін нысана бойынша атуға;

      8) қарудың құрама бөлшектері мен компоненттеріне өздігінен жөндеу жүргізуге, оларға тактикалық-техникалық сипаттамаларын өзгертетін конструктивтік өзгерістер енгізуге;

      9) қару мен оның патрондарын арнайы жабдықталған сақтау орындарынан тыс жерлерде қалдыруға, сондай-ақ оларды бөгде адамдарға беруге;

      10) есірткі құралдарын, психотроптық, уытқұмарлық және басқа да есеңгірететін заттарды пайдаланған күйде және (немесе) алкогольдік масаң күйде, зейінді төмендететін және ден қою жылдамдығын төмендететін дәрі-дәрмектің әсерінен, сондай-ақ адамдардың қауіпсіздігінің және қару мен оның патрондарының сақталуының қаупін тудыратын қаруды алып жүруге, тасымалдауға және пайдалануға, оның патрондарын жарақтауға жол берілмейді.

      Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 27.10.2020 № 739 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Азаматтық қару мен оның патрондарын қауіпсіз ұстау тәртібі

1-параграф. Газды пистолеттер мен револьверлер, механикалық шашыратқыштар, көзден жас ағызатын немесе тітіркендіргіш заттармен жабдықталған аэрозольді және басқа да құрылғылар

      6. Газды пистолеттердің және револьверлердің (бұдан әрі – газды қару) иелері:

      1) газды қарудың патрондары герметикалық орамда сақтау, алып жүру және тасымалдау;

      2) газда қарудың патрондарын орамнан ашқаннан кейін патронда және орамның ішкі жағында ұнтақ түрінде көзден жас ағызатын немесе тітіркендіргіш заттардың жоқ екеніне көз жеткізу;

      3) егер патрондары бар орамды ашқаннан кейін көзден жас ағызатын немесе тітіркендіргіш заттардың (түшкіру, тамақтың жыбырлауы, көз бен мұрынның жануы, жас ағу, мұрыннан су ағу) әсері сезілсе газды қарудың патрондарын спиртке немесе спирт ерітіндісіне суланған тампонмен сүрту;

      4) герметизацияны болдырмау үшін патрондарды соққылар мен құлаудан қорғау;

      5) оқтау және оқсыздандыру кезінде газды қаруды жоғары не өзге де қауіпсіз бағытта бағыттауға;

      6) аэрозоль бұлтының әсер етуін болдырмау үшін атқан кезде газды қаруды қолды созып ұстау, атқаннан кейін бірден бірнеше метрге қарай кету;

      7) газды қарудың патрондарын, атылған гильзаларды және газды қарудың бөлшектерін ұстаған қолмен бетті, әсіресе көзді ұстамау қажет;

      8) оқ атқаннан кейін газды қаруды спиртке немесе құрамында кемінде 40 пайыз спирт бар ерітіндісіне суланған шүберекпен тазалап, полиэтилен пакетке орналастыру қажет.

      7. Механикалық шашыратқыштардың, көзден жас ағызатын немесе тітіркендіргіш заттармен жабдықталған аэрозольді және басқа құрылғылардың иелеріне адамға 0,5 метрден астам қашықтықта орташа және ауыр дәрежедегі дене жарақатын келтіретін механикалық шашыратқыштарды, көзден жас ағызатын немесе тітіркендіргіш заттармен жабдықталған аэрозольді және басқа құрылғыларды қолдануға жол берілмейді.

      8. Көзден жас ағызатын немесе тітіркендіргіш заттармен жабдықталған механикалық шашыратқыштарды, аэрозольді және басқа да құрылғыларды 0,5 метрден астам қашықтықта қолдану адамның белсенді іс-қимылға қабілетін жоғалтуға әкеп соқтыруы, бірақ 30 минуттан аспауы тиіс.

      9. Газды қару иелеріне:

      1) қарсы жел кезінде және жабық шектелген кеңістіктің ішінде (бөлмеде, лифтте, көлік құралында), ұңғы кесіктен зақымдау объектісіне дейін кемінде 1 метр қашықтықта газды қаруды пайдалануға;

      2) мүгедектіктің айқын белгілері бар адамдарға, жүкті әйелдер мен балаларға газды қарудан атуға;

      3) бас пен мойынға газды қарудан жарақат салатын патрондармен атуға;

      4) оқпен және бытыра зарядтарымен, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі қолдануға рұқсат етпеген заттарымен жарақталған газды қару патрондарын пайдалануға;

      5) ысырманың еркін жүрісімен газды қарудан ату кезінде мұндай қаруды бекітпеден ұстауға не қолын оның қозғалысы аймағына қоюға;

      6) газды қару мен оның патрондарын жанатын, тез тұтанатын және химиялық агрессивті материалдармен бір үй-жайда сақтауға;

      7) газды қаруды, оның патрондарын киімнің қалтасында алып жүруге, қыздыруға және оларға кір мен атмосфералық жауын-шашынның түсуіне жол беруге;

      8) созылатын атудың салдарын болдырмау үшін газды қару бекітпесін (барабанын) кескеннен кейін 5 секундтан кейін ашуға;

      9) газды қаруға кездейсоқ табылған патрондарды пайдалануға жол берілмейді.

2-параграф. Спорттық және аңшылық атыс қаруы

      10. Спорттық және аңшылық атыс қаруының (бұдан әрі – атыс қаруы) иелері:

      1) ұңғы арнасын (оқпандарды), атыс қаруының құрамдас бөліктерін уақтылы тазалау және майлау, оларда тотық пайда болуына жол бермеу;

      2) оқтау және оқсыздандыру кезінде атыс қаруын жоғарыға қарай не өзге де қауіпсіз бағытта бағыттау қажет.

      11. Атыс қаруы иелеріне:

      1) патрондарды атыс қаруының оқжатарына (барабанына) күшпен салуға не оны қағуға;

      2) созылатын атудың салдарын болдырмау үшін атыс қаруының бекітпесін (барабанын) атылмай қалғаннан кейін кемінде 5 секундтан кейін ашуға;

      3) кездейсоқ табылған патрондарды пайдалануға;

      4) бекітпенің еркін жүрісімен атыс қаруынан ату кезінде қаруды бекітпеден ұстауға не қолын оның қозғалысы аймағына қоюға;

      5) атыс қаруын және оның патрондарын жанатын, тез тұтанатын және химиялық агрессивті материалдармен бір үй-жайда сақтауға;

      6) қысқа ұңғылы атыс қаруын киімнің қалталарында алып жүруге;

      7) спорттық қаруды атыс тирлерінен, атыс алаңдарынан, атыс-аңшылық стенділерінен тыс жерлерде пайдалануға жол берілмейді.

3-параграф. Электр қаруы

      12. Электр қаруын және электр қуатын пайдалануға негізделген өзге де заттарды қолдану адамға ауырлығы орташа және ауыр дәрежедегі дене жарақаттарын келтірмеуі тиіс.

      13. Электр қуатын пайдалануға негізделген электр қаруы мен өзге де заттарды қолдану адамның белсенді іс-қимылға қабілетін жоғалтуға әкеп соқтыруы тиіс, бірақ 30 минуттан аспауы тиіс.

      14. Электр қару иесіне:

      1) мүгедектіктің айқын белгілері бар адамдарға, жүкті әйелдер мен балаларға қатысты электр қаруын қолдануға;

      2) электр қаруын қолдану кезінде жүрек, бас, мойын және кеуде тұсына электродтардың түйісуін болдырмау қажет;

      3) электр қаруын мақсатсыз пайдалануға жол берілмейді.

4-параграф. Пневматикалық қару

      15. Пневматикалық қару иесі оқтау немесе оқсыздандыру кезінде пневматикалық қаруды жоғарыға не өзге де қауіпсіз бағытта бағыттауға міндетті.

      16. Пневматикалық қару иесіне:

      1) пневматикалық қаруды елді мекендерде орамасыз алып жүруге және тасымалдауға, сондай-ақ осындай қаруды елді мекендерде атыс тирлерінен және атыс орындарынан, атыс-аңшылық стендтерінен тыс жерлерде пайдалануға;

      2) пневматикалық қарудың нақты моделіне арнайы арналмаған заттарды оқтар ретінде пайдалануға;

      3) атылған оқты қайта пайдалануға;

      4) қысқа ұңғылы пневматикалық қаруды киімнің қалтасында алып жүруге жол берілмейді.

5-параграф. Белгі беретін қару

      17. Белгі беретін қару иесі:

      1) оқтау және оқсыздандыру кезінде белгі беретін қаруды жоғары не өзге де қауіпсіз бағытта бағыттау;

      2) ұңғы оқпанын жоғары бағыттағаннан кейін ғана белгі беретін қарудан ату қажет.

      18. Белгі беретін қару иесіне:

      1) патронды белгі беретін қарудың оқжатарына күшпен салуға не оны қағуға;

      2) өрт қауіпті объектілерге жақын, сондай-ақ егер пиротехникалық зарядтың ұшу траекториясында кедергілер болса немесе олардың пайда болуы мүмкін болса белгі беретін қарудан атуға;

      3) белгі беретін қаруға оқтары бар патрондарды, сондай-ақ қолдан жасалған патрондарды, кездейсоқ табылған патрондарды пайдалануға;

      4) белгі беретін қару мен оның патрондарын жанатын, тез тұтанатын және химиялық агрессивті материалдармен бір үй-жайда сақтауға;

      5) белгі беретін қару мен оның патрондарын киімнің қалтасында алып жүруге жол берілмейді.

6-параграф. Лақтырылатын қару

      19. Лақтырылатын қарудың иесі лақтырылатын қаруды тек атыс сызығында және қатаң нысана бағытында оқтауы қажет.

      20. Лақтырылатын қарудың иесіне:

      1) оқталған, лақтырылатын қарумен қозғалуға (вольерлік аң аулаудан басқа);

      2) лақтырылатын қарудың істен шығуына әкеліп соғатындықтан, оқсыз атуға (адырнаны зақымдайтын элементсіз жіберу);

      3) лақтырылатын қарудан тігінен жоғары атуға;

      4) оқталған, лақтырылған қаруды басқа адамға беруге;

      5) лақтырылатын қаруды оқталған күйінде қалдыруға;

      6) саусақтарды және дененің басқа да бөліктерін адырна қозғалысы аймағында орналастыруға жол берілмейді.

3-тарау. Қызметтік қаруды қауіпсіз ұстау тәртібі

      21. Бекетте қызмет атқару кезінде қару оқталады және сақтандырғышқа қойылады.

      22. Қабылдап алынған патрондар олардың санына және гильзада тоттанғаны, мыжылғаны, гильзаның аузына оқ бекітілуі, капсулада жасыл ұшасы мен басқа да ақаулықтардың болуы мәніне тексеріледі, ақаулы патрондар анықталған кезде басшыға хабарланады.

      23. Қаруды оқтау және оқсыздандыру тек ауысым басшысының, оның көмекшісінің нұсқауы бойынша белгіленген жерде жүргізіледі.

      24. Егер қаруды қолдану қажет болмаса, патрон салатын орындарға патронды салуға жол берілмейді.

      25. Ескерту ату кезінде қару жоғары немесе қауіпсіз жерге бағытталады.

      26. Қаруды қолданғаннан кейін егер атысты одан әрі жүргізу қажеттілігі туындамаса қару сақтандырғышқа қойылады, ұйым басшысына, ауысымның аға қызметкеріне баяндалады және тек олардың тікелей бақылауымен және олардың командасы бойынша қару оқсыздандырылады.

      27. Қызмет өткеру кезінде бекітілген қару қалдырылмайды және басқа адамдарға берілмейді.

      28. Қызметтік қаруды пайдаланушыларға:

      1) бекітілмеген (басқа адамға) қаруды алуға;

      2) қаруды оқталғанына немесе оқталмағанына қарамастан оны адамдарға, тұрғын үй-жайларға және күзетілетін объектілерге қарай бағыттауға;

      3) егер ол қызметтік қажеттілігінен туындамаса, атыс жүргізуге, сондай-ақ тұрғын үйлер, адамдар жаппай жиналатын орындар, өрт қаупі бар және жарғыш қаупі бар қоймалар бағытында атыс жүргізуге;

      4) қызмет өткеру кезінде қаруды бөлшектеуге, қажет болмаған жағдайда оны сақтандырғыштан алуға, патронды патрон салатын орындарға салуға және саусақты шүріппе ілмегіне қоюға;

      5) патрон салатын орында патроны бар бола тұра қызмет өткеруге;

      6) әскери қызмет өткеру кезінде оқжатарды ажыратуға және одан патрондарды алуға;

      7) қаруды белгіленбеген орындарда және ауысымның аға қызметкерінің рұқсатынсыз оқтауға және оқсыздандыруға жол берілмейді.

      29. Оқу-жаттығуларда, атыстарда және сабақтарда:

      1) қарумен және оқ-дәрілермен кез келген іс-әрекеттер тек атыс басшысының командасы бойынша жүргізіледі.

      2) атқыш әр оқтау алдында оқпанда бөгде заттардың (жердің, құмның, шүберектің және т.б.) болмауын тексереді.

      3) қаруды оқтау және оқсыздандыру тек атыс басшысының командасы бойынша жүргізіледі, бұл ретте қарудың оқпаны нысанаға қарай немесе ол көрсеткен бағытқа бағытталады.

      4) оқу немесе бос патрондарды пайдаланар алдында білім алушы олардың арасында жауынгерлік патрондардың болмауын жеке өзі тексереді.

      30. Сабақтар мен атудан кейін барлық қалған, пайдаланылмаған жауынгерлік, бос, шағын калибрлі немесе оқу патрондары атыс басшысына дереу тапсырылады.

      31. Қару атуға арналған жағдай мен басшының "ату" командасын қабылдағаннан кейін ғана сақтандырғыштан алынады.

      32. Атысты аяқтаған соң, қару дереу сақтандырғышқа қойылады.

      33. Ату дереу дербес немесе атыс басшысының командасы бойынша мына жағдайларда:

      1) нысана алаңында адамдардың, машиналар мен жануарлардың, атыстар ауданының үстінен төмен ұшатын ұшақтар мен тікұшақтар пайда болған;

      2) командалық (учаскелік) пунктте және панада (блиндажда) ақ туды (шамды) көтерген;

      3) оқ атуды жалғастыру қаупі туралы белгіленген белгіні қоршау бекетінен берген;

      4) оқ атудан өрт шыққан;

      5) атушы бағдарды, әсіресе түнде жоғалтқан жағдайда атыс тоқтатылады.

      34. Қызметтік қаруды пайдаланушыларға:

      1) қаруды жауынгерлік және бос патрондармен "ату" белгісіне (басшының, командирдің командаларына) дейін оқтауға;

      2) оқталғанына немесе оқсыздандырылғанына қарамастан, қаруды адамдарға, атыс орнына және тылға бағыттауға;

      3) ақаулы қарудан, ақаулы оқ-дәрілермен, атудың қауіпті бағыттарында, командалық (учаскелік) пунктте және паналарда (блиндаждарда) ақ туды көтерген кезде атуды бастауға;

      4) оқталған қаруды кез келген жерде қалдыруға немесе оны басқа адамдарға беруге, жеке қаруды басшының (командирдің) командасынсыз атыс позициясында (атуға арналған орындарда) қалдыруға жол берілмейді.