ИПС "Әділет"

Unofficial translation

In pursuance of paragraph 3 of Article 151 of the Code of the Republic of Kazakhstan of July 7, 2020 “On Public Health and the Health Care System”, I HEREBY ORDER:

1. That the rules and conditions for surgical sterilisation shall be approved in obedience to the Annex hereto.

2. That Order of Acting Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan No. 625 dated October 30, 2009 “On Approval of the Rules of Surgical Sterilization of Citizens” (registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan dated November 24, 2009 under No. 5881, published in the Collection of Acts of Central Executive and Other Central State Bodies of the Republic of Kazakhstan, 2010, No. 1).

3. That in the order established by the legislation, the Department of Mother and Child Health Care of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan shall:

1) provide the state registration hereof with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) post this order on the website of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

3) within ten working days after the state registration hereof, submit to the Legal Department of the Ministry of Healthcare of the Republic of Kazakhstan the information on the implementation of activities under sub-paragraphs 1) and 2) of this paragraph.

4. That the supervision of execution hereof shall be assigned to the supervising Vice-Minister of Healthcare of the Republic of Kazakhstan.

5. That this order shall be put into effect ten calendar days after the date of its first official publication.

Minister of Healthcare
of the Republic of Kazakhstan

A. Tsoy

Annex to order
of the Minister of Healthcare
of the Republic of Kazakhstan
No. KR DSM-185/2020
dated November 6, 2020

Rules and conditions for surgical sterilization

Chapter 1. General provisions

1. These Rules for surgical sterilisation have been developed in accordance with paragraph 3 of Article 151 of the Code of the Republic of Kazakhstan of July 7, 2020 “On Public Health and the Healthcare System” (hereinafter the Code) and determine the procedure and conditions for surgical sterilisation by healthcare entities licensed to carry out medical activities (hereinafter healthcare entities).

2. Before surgical sterilisation, the attending physician shall conduct an interview to explain the irreversibility of the process, moral and ethical, psychological and negative physiological consequences and complications.

Chapter 2: Procedures for surgical sterilisation

3. Citizens wishing to use surgical sterilisation at the place of attachment shall complete an outpatient medical card in the form approved pursuant to paragraph 31 of Article 7 of the Code.

4. When referring a citizen for surgical sterilisation, obstetricians-gynaecologists and urologists of medical organisations shall carry out an examination to establish that there are no medical contraindications to the operation.

5. Surgical sterilisation of patients shall be carried out within the framework of the guaranteed volume of free medical care and (or) within the system of compulsory social health insurance.

6. Surgical sterilisation of a patient shall be made after written informed consent has been obtained.

7. In order to undergo surgical sterilisation, citizens shall undergo a medical examination regulated for cavity surgery.

8. If there are no medical contraindications to surgical sterilisation and if the patient has given his or her written consent, the patient shall be referred to a healthcare centre via the portal of the hospitalisation office, with an extract from an outpatient's card with the results of the examination of the patient.

9. Medical indications for surgical sterilisation of citizens shall be established in medical organisations by a medical advisory committee (hereinafter referred to as MAC) consisting of the head of the healthcare organisation, an obstetrician-gynaecologist or urologist-andrologist, a doctor of the specialty to which the disease belongs.

10. For medical reasons, citizens shall be issued a report with a full clinical diagnosis, certified by the signatures of the specialists of the medical organisation indicated.

11. When citizens apply to a medical organisation, the following shall be provided

1) a referral via the portal of the hospitalisation office;

2) conclusion of the MAC, in the case stipulated by paragraph 9 hereof;

3) an extract from an out-patient's chart with the results of the examination of the patient.

12. The duration of the patient's stay in a medical institution after surgical sterilisation shall be determined by the attending physician individually, depending on the patient's state of health.

Chapter 3: Conditions for surgical sterilisation

13. The condition for surgical sterilisation as a method of preventing unwanted pregnancy shall be the written consent of a citizen who is at least thirty-five years old or who has two children and, if medically indicated, with the consent of the patient regardless of age and presence of children.

14. Medical indications for surgical sterilisation:

1) present or past malignant neoplasms of all localisations;

2) a repeated caesarean section or the presence of a scar on the uterus after gynaecological operations in the presence of children;

3) diseases of the endocrine system:

thyrotoxicosis;

congenital or acquired hypothyroidism;

severe diabetes mellitus;

diabetes mellitus in both spouses;

hyperparathyroidism, hypoparathyroidism;

non-sugar diabetes;

adrenal diseases (active phase or significant residual effects after specific treatment);

amyloidosis;

4) diseases of the blood and hematopoietic organs:

aplastic anaemia;

thrombopenic and thrombopathic conditions in remission;

haemorrhagic conditions in remission;

5) mental disorders (certified by the psychoneurological organisation in the mother or the father of the unborn child):

psychoses, including alcoholic, drug-induced, schizophrenic and other inorganic psychoses;

transient and chronic psychoneurotic conditions resulting from organic diseases;

schizophrenia;

paranoid conditions;

personality disorders;

chronic alcoholism;

mental retardation;

6) diseases of the nervous system and sense organs:

those having suffered severe inflammatory diseases of the central nervous system (meningitis, encephalitis, myelitis and encephalomyelitis);

hereditary and degenerative diseases of the central nervous system;

all forms of multiple sclerosis, other demyelinating diseases of the central nervous system;

epilepsy - all forms;

catalepsy and narcolepsy - all forms;

inflammatory and toxic neuropathies - all forms, in remission;

muscular dystrophy and other types of myopathies;

retinal detachment iris diseases - severe forms, optic neuritis, keratitis, congenital cataract, progressive reduction in visual acuity;

diseases of the vestibular system;

otosclerosis - all forms, diseases of the auditory nerve in the presence of progressive hearing loss, congenital deafness, deaf-mute;

7) diseases of the circulatory system:

persistently recurrent myocarditis;

chronic pericarditis with signs of heart compression;

malformations of mitral, aortic, tricuspid valve, multi-valve malformations with circulatory insufficiency of 2-3 degrees;

hypertension, stages - grade 11 A with frequent crises, grade 2b-3, malignant;

coronary heart disease - all forms;

presence of pulmonary hypertension - degree 2-3;

cardiac rhythm and conduction disorders: grade 3 atrio-ventricular blocks, atrial fibrillation, paroxysmal tachycardia with frequent attacks;

aortic aneurysm;

arterial embolism and thrombosis;

periarteritis nodosa and similar conditions;

other congenital anomalies of the circulatory system;

conditions after surgical correction of malformations performed for symptomatic pulmonary hypertension, incomplete surgical correction of congenital malformation, recanalisation of septal defects and patent ductus arteriosus;

conditions after prosthetic heart valves with unsatisfactory condition of other heart valves;

8) respiratory diseases:

stenosis of the larynx, trachea or bronchi;

bronchial asthma - severe form;

bronchiectatic disease - severe, hormone-dependent form;

pulmonary and pleural disease with pulmonary heart failure, amyloidosis of internal organs;

polycystic lung disease;

respiratory diseases with respiratory failure grades 2b and 3;

persons with severe pulmonary tuberculosis;

9) diseases of the digestive organs:

narrowing and stenosis of the oesophagus that cannot be boughed;

artificial oesophagus;

gastric and duodenal ulcer with stenosis and bleeding history;

large abdominal hernia with dilation of the anterior abdominal wall;

infectious enteritis and colitis with intestinal bleeding, with frequent exacerbations in remission;

operated stomach syndrome;

chronic liver and biliary tract disease with dysfunction and cirrhosis;

intestinal dysbacteriosis, severe form.

10) diseases of the urogenital system:

chronic recurrent glomerulonephritis;

acute and chronic renal failure;

renal parenchymal disease with renal and other organ dysfunction (persistent hypertension), chronic recurrent pyelonephritis of the single kidney;

hydronephrosis (bilateral, single kidney, congenital) with renal dysfunction;

polycystic kidney disease with renal insufficiency;

fistulas with involvement of the female reproductive organs and conditions after operations for their correction.

11) diseases of the musculoskeletal system and connective tissue:

diffuse connective tissue disease;

rheumatoid arthritis with severe joint dysfunction and other inflammatory arthropathies without exacerbation;

musculoskeletal disorders (ankylosing spondylitis; osteochondropathy);

amputation of leg, foot (total amputation).

12) monogenic hereditary diseases in the absence of prenatal molecular genetic diagnosis.

15. Contraindications for surgical sterilisation:

1) acute (or acute chronic) infectious diseases of any localisation;

2) acute (or acute chronic) inflammatory diseases of any localization;

3) chronic diseases of vital organs in decompensation stage;

4) haemodynamic disorders in diseases of the cardiovascular system;

5) haematological disorders in diseases of the blood and haematopoietic organs.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексінің 151-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес хирургиялық стерилизация жасау қағидалары мен шарттары бекітілсін.

2. "Азаматтарға хирургиялық стерилизациялауды жүргізу ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2009 жылғы 30 қазандағы № 625 бұйрығының (Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2009 жылғы 24 қарашада № 5881 болып тіркелген, 2010 жылы № 7 Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттік органдары актілерінің жинағында жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ана мен бала денсаулығын сақтау департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді:

2) осы бұйрықты ресми жариялағаннан кейін Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күнінің ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1), 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі

А. Цой

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 6 қарашасы
№ ҚР ДСМ-185/2020
бұйрығына қосымша

Хирургиялық стерилизация жасау қағидалары мен шарттары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Хирургиялық стерилизация жасау қағидалары "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 151-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленді және осы қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар денсаулық сақтау субъектілерінің хирургиялық стерилизация жасау тәртібі мен шарттарын айқындайды.

2. Хирургиялық стерилизация жасаудың алдында емдеуші дәрігер осы процестің қайтымсыздығын, моральдық-этикалық, психологиялық және жағымсыз физиологиялық салдарлары мен асқынуларды түсіндіруге бағытталған әңгімелер жүргізеді.

2-тарау. Хирургиялық стерилизация жасау тәртібі

3. Қаламаған жүктіліктің алдын алу мақсатында хирургиялық стерилизацияны пайдаланғысы келетін азаматтарға жүгінген жері бойынша Кодекстің 7-бабының 31) тармақшасына сәйкес амбулаториялық пациенттің медициналық картасы толтырылады .

4. Медициналық ұйымдардың акушер-гинеколог және уролог-андролог дәрігерлері азаматтар хирургиялық стерилизациялау үшін жолдама алуға жүгінген кезде операцияға медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығын анықтау үшін зерттеп-қарау жүргізеді.

5. Пациенттерге хирургиялық стерилизация тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде жасалады.

6. Хирургиялық араласу пациентке жазбаша ақпараттандырылған келісім алғаннан кейін ұсынылады.

7. Хирургиялық стерилизациялау бойынша операциялар жасауға байланысты азаматтарға іш қуысы хирургиялық операциялары үшін регламенттелген медициналық зерттеп-қарау жүргізіледі.

8. Хирургиялық стерилизация операциясына медициналық қарсы көрсетілімдер болмаған кезде, сондай-ақ пациенттің жазбаша келісімі болған кезде азаматтарға пациентті зерттеп-қарау нәтижелері бар амбулаториялық науқастың картасынан үзінді көшірмемен емдеуге жатқызу бюросының порталы арқылы медициналық ұйымға жолдама беріледі.

9. Азаматтардың хирургиялық стерилизация жасауға медициналық көрсетілімдерді медициналық ұйымдарда құрамында денсаулық сақтау ұйымының басшысы, акушер-гинеколог немесе уролог-андролог дәрігер, саласына ауру тиісті мамандықтың дәрігері бар дәрігерлік-консультациялық комиссия (бұдан әрі-ДКК) белгілейді.

10. Медициналық көрсетілімдер кезінде азаматтарға көрсетілген мамандардың қолдарымен және медициналық ұйымның толық клиникалық диагнозы бар қорытынды беріледі.

11. Азаматтар медициналық ұйымға жүгінген кезде:

1) емдеуге жатқызу бюросы порталы арқылы жолдаманы;

2) ДКК қорытындысын, егер осы Қағидалардың 9-тармағында көрсетілсе;

3) пациентті зерттеп-қарау нәтижелері бар амбулаториялық науқастың картасынан үзінді көшірмені ұсынуы қажет.

12. Хирургиялық стерилизация жасағаннан кейін пациенттің медициналық ұйымда болу мерзімін емдеуші дәрігер пациенттің денсаулық жағдайына байланысты жеке айқындайды.

3-тарау. Хирургиялық стерилизация жасау шарттары

13. Қаламаған жүктіліктің алдын алу әдісі ретінде хирургиялық стерилизацияның шарты 35 жастан кіші емес немесе екі баласы бар азаматтың жазбаша келісімі, медициналық көрсетілімдер болған кезде, жасына және балаларының болуына қарамастан пациенттің келісімі болып табылады.

14. Хирургиялық стерилизация жасауға арналған медициналық көрсетілімдер:

1) қазіргі немесе өткен уақыттағы барлық орындағы қатерлі ісіктер;

2) қайталанған кесарь тілігі және балалары болған кезде гинекологиялық операциядан кейінгі жатырда тыртықтың болуы;

3) эндокриндік жүйе аурулары:

тиреотоксикоз;

туа біткен немесе жүре біткен гипотиреоз;

ауыр нысандағы қант диабеті;

жұбайлардың екеуінде де қант диабетінің болуы;

гиперпаратиреоз, гипопаратиреоз;

қантсыз диабет;

бүйрек үсті безі аурулары (белсенді фазасы немесе арнайы емдеуден кейін айқын қалдық құбылыстар);

амилоидоз;

4) қан және қан өндіру ағзаларының аурулары:

апластикалық анемия;

өршу сатысындағы тромбопениқалық және тромбопатикалық жағдайлар:

өршу сатысындағы геморрагиялық жағдайлар;

5) психикалық бұзылулар (болашақ баланың анасы мен әкесінің психоневрологиялық ұйымда куәлануы):

психоздар, оның ішінде алкогольдық дәрілік, шизофрениялық және басқа да неорганикалық психоздар;

органикалық аурулардың нәтижесінде туындайтын өтпелі және созылмалы психоневрологиялық жағдайлар;

шизофрения;

параноидтық жағдай;

жеке басының бұзылуы;

созылмалы алкоголизм;

ақыл-ес кемістігі.

6) нерв жүйесі мен сезім ағзаларының аурулары:

орталық нерв жүйесінің ауыр асқыну ауруларын (менингит, энцефалит, миелит пен энцефаломиелит) бастан өткізгендер;

орталық нерв жүйесінің тұқым қуалаушылық және дегенеративтік аурулары;

бытыраңқы склероздың барлық нысаны, орталық нерв жүйесінің басқа миеленсіздендіру аурулары;

эпилепсия - барлық нысаны;

каталепсия және нарколепсия - барлық нысаны;

асқынған және уытты невропатия - өршу сатысындағы барлық нысаны;

бұлшықет дистрофиясы және миопатияның басқа да түрлері;

тор қабықтың бөлінуі, нұрлы қабықтың аурулары - ауыр нысаны, көру жүйесінің невриті, кератит, көру өткірлігінің өршімелі төмендеуі, туа біткен катаракта;

вестибулярлық аппарат аурулары;

отосклероз – есту қабілеті барлық нысаны, үдемелі төмендеген жүйесінің аурулары кезде есту нервісінің аурулары, туа біткен саңыраулық, мылқаулық;

7) қанайналым жүйесінің аурулары:

үзіліссіз қайталанатын миокардит;

жүрек қысылуы белгісі бар созылмалы перикардит;

митральдық, аорталық, үш жармалы қақпақша кемістіктері, 2-3 дәрежедегі қанайналым функциясының жеткіліксіздігі бар көп қақпақшалы кемістіктер;

11-сатыдағы жиі кризисі бар (А дәрежелі, 2 – б – 3) дәрежедегі қатерлі гипертония ауруы;

жүректің ишемиялық ауруы – барлық нысан;

өкпе гипертензиясының болуы 2-3 дәрежелі;

жүрек ырғағы мен өткізгіштіктің бұзылуы: 3-дәрежелі атриовентрикулярлық блокадалар, жыбырлақ аритмия, жиі ұстамалары бар пароксизмальдық тахикардия;

аорта аневризмі;

артерия тромбозы мен эмболиясы;

түйінді периартериит және ұқсас жағдайлар;

қанайналым жүйесінің басқа да туа біткен аномалиялары;

өкпе гипертензиясы симптомдары кезінде жүргізілген кемшіліктерді хирургиялық түзетуден кейнгі жағдайлар, туа біткен кемістіктерді толық емес хирургиялық түзетулер, септалдық кемістіктер мен ашық артериялық түтікті реканализациялау;

жүректің басқа қақпақшаларының қанағаттанарлықсыз жағдайы кезінде жүректің қақпақшаларын протездегеннен кейінгі жағдай;

8) тыныс алу ағзаларының аурулары:

қолқа, трахея немесе бронхтың стенозы;

бронх демікпесі - ауыр нысан;

бронхоэктатикалық ауру - ауыр, гормонға тәуелді нысан;

өкпе-жүрек функцияларының жеткіліксіздігі бар өкпе және плевра аурулары ішкі мүшелердің амилоидозы;

өкпе поликистозы;

2-б және 3-дәрежелі тыныс алу функциясының жеткіліксіздігі бар тыныс алу ағзаларының аурулары;

өкпе туберкулезінің ауыр нысандарын бастан өткерген науқастар;

9) ас қорыту ағзаларының аурулары:

сүмбілеуге келмейтін өңештің тарылуы және стенозы;

жасанды өңеш;

анамнезінде стенозы және қан кетуі бар асқазан мен ұлтабар жарасы;

алдыңғы қуыс іш қабырғасы алшақтаған елеулі мөлшердегі іш қуысының жарығы;

ішек қан кетулері бар оңалту сатысындағы жиі өршитін инфекциялық энтериттер мен колиттер;

операция жасалған асқазан синдромы;

функциясы бұзылған бауыр мен өт жолдарының созылмалы аурулары және бауыр циррозы;

ішек дисбактериозы, ауыр түрі.

10) несеп-жыныс жүйесінің аурулары:

созылмалы қайталанатын гломерулонефрит;

жіті және созылмалы бүйрек функциясының жеткіліксіздігі;

бүйрек және басқа ағзалардың функциясы бұзылған бүйрек паренхимдерінің аурулары (тұрақты гипертония), жалғыз бүйректің созылмалы қайталанатын пиелонефриті;

бүйрек функциясы бұзылған гидронефроз (екі жақты, жалғыз бүйрек, туа біткен)

бүйрек функциясының жеткіліксіздігі бар бүйрек поликистозы;

әйелдердің жыныс ағзаларындағы жыланкөздер және оларды түзету операциясынан кейінгі жай-күй.

11) сүйек-бұлшықет жүйесінің және дәнекерлік тіндердің аурулары:

дәнекерлік тіндерден таралған ауруы;

буындар функциясы ауыр бұзылған ревматоидтық артрит және басқа да асқынудан тыс қабыну артропаттар;

функциясы бұзылған тірек-қозғалыс аппаратының аурулары (анкилозды спондилит; остеохондропатия);

аяқты, табанды (толық) ампутациялау.

12) пренаталдық молекулярлық-генетикалық диагностиканың болмауы кезіндегі моногендік тұқым қуалаушылық ауырулар.

15. Хирургиялық стерилизация жасау үшін қарсы көрсетілімдер:

1) кез келген орындағы жіті (немесе асқыну сатысындағы созылмалы) инфекциялық аурулар;

2) кез келген жерде орналасқан жіті (немесе асқыну сатысындағы созылмалы) қабынған аурулар;

3) декомпенсация сатысындағы өмірлік маңызды ағзалардың созылмалы аурулары;

4) жүрек-қантамырлық жүйесі аурулары кезіндегі гемодинамика көрсеткіштерінің бұзылуы;

5) қан және қан өндіру ағзаларының аурулары кезіндегі гематологиялық көрсеткіштердің бұзылуы.

On approval of the rules and conditions for surgical sterilisation