ИПС "Әділет"

Unofficial translation

Footnote. Abolished by the order of the Deputy Prime Minister - Minister of Labor and Social Protection of the Population of the Republic of Kazakhstan dated June 30, 2023 No. 284 (effective from 01.07.2023).

In accordance with subclause 9-2) of clause 1 of Article 7 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Social Protection of Disabled Persons in the Republic of Kazakhstan” I HEREBY ORDER:

1. To approve the Classifier of technical auxiliary (compensatory) means, special vehicles and services provided to disabled people according to the Appendix to this order.

2. The Department of Social Service Policy of the Ministry of Labor and Social Protection of Population of the Republic of Kazakhstan in accordance with the procedure, established by the legislation, shall ensure:

1) state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) posting this order on the Internet resource of the Ministry of Labor and Social Protection of Population of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

3) within ten working days after state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, submission to the Department of Legal Service of the Ministry of Labor and Social Protection of Population of the Republic of Kazakhstan of information about implementation of measures, stipulated by subclauses 1) and 2) of this clause.

3. Control over execution of this order shall be entrusted to the supervising Vice Minister of Labor and Social Protection of Population of the Republic of Kazakhstan Sakeyev R.K.

4. This order shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication.

Minister of Labor and
social protection of Population
of the Republic of Kazakhstan

S. Shapkenov

Approved by the order
of the Minister of Labor and Social Protection
of Population of the Republic of Kazakhstan
dated December 27, 2021 No. 502

Classifier of technical auxiliary (compensatory) means, special vehicles and services provided to disabled people

Classification of technical auxiliary (compensatory) means, special vehicles and services			Section name	Name of the type of technical auxiliary (compensatory ) means, special vehicles and services	Type of technical auxiliary (compensatory ) means, special vehicles and services	Brief description
Section code	Type code	Code	Section name			Brief description
20			prosthetic and orthopaedic			Means, that replace missing limbs or other parts of the body, compensating the impaired or lost functions of the body due to disease or damage to health.
	201			Prosthesis of the upper limbs		A set of compatible components that are combined with a custom made component to provide a variety of prostheses of the upper limbs.
	2011			Shoulder prosthesis		Means that replaces the part of the upper limb between the shoulder and elbow joint after amputation or in case of congenital absence of the limb.
	201101			Shoulder prosthesis using a new technology (modular) for the left limb		In shoulder disarticulation prostheses, heat elimination, weight distribution and comfort are of paramount importance. The contact surface consists of a rigid or flexible plastic, or gel shock absorbing silicone material. The most functional prostheses for disarticulation and stump of the shoulder include myoelectric control of one or more joints and the functioning of the hand. When the elbow is disarticulated (the elbow is not placed), and when prosthetics are above the elbow, a mechanical elbow is required. Elbow disarticulation prostheses use body force to flex the elbow joint (gravity extends the elbow joint) and myoelectric control of the terminal device. Two external elbow loops are attached to the outside of the plastic socket. There are many combinations of elbow and control systems. Shoulder prostheses with electric drive, with myotonic or bioelectric two or one channel control system. In bioelectrical control, the source of the signal is the electrical activity of a group of muscles during their voluntary contraction. In prostheses with myotonic control, the signal source is a change in the tone of the contracting muscles selected for control. When disarticulating the elbow joint, special splints with traction control are installed. When the shoulder is amputated above 7-8 centimeters, an elbow unit is installed, controlled by two or one traction. The unit has several levels of fixation at different angles. Rotation is passive, control of opening and closing (grasp) of the hand and rotation of the hand are active due to the electronic control system.
		20110101			Shoulder prosthesis using a new technology (modular) for the left limb
		20110102			Repair of left shoulder prosthesis using a new technology (modular)
	201102			Shoulder prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20110201			Shoulder prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20110202			Repair of right shoulder prosthesis using a new technology (modular)
	201103			Leather brace shoulder prosthesis for the left limb		Leather brace shoulder prosthesis include: cosmetic prostheses, prostheses with traction control, working prostheses. The shoulder socket is made individually to measure or a plaster cast of the stump made of leather, thermoplastics or laminates. Cosmetic hand or with traction control of various sizes. Hand and elbow rotation is passive.
		20110301			Leather brace shoulder prosthesis for the left limb
		20110302			Repair of the leather brace shoulder prosthesis for the left limb
	201104			Leather brace shoulder prosthesis for the right limb
		20110401			Leather brace shoulder prosthesis for the right limb
		20110402			Repair of the leather brace shoulder prosthesis for the right limb
	2012			Forearm prosthesis		Means that replaces part of the upper limb between the joints of the hand and the elbow joint after amputation or in case of congenital absence of a limb.
	201201			Forearm prosthesis using a new technology (modular) for the left limb		Transradial/elbow amputation: long - 2/3 or more of the original bone length, medium - from 1/3 to 2/3 of the original bone length, short - less than or equal to 1/3 of the original bone length. Amputations performed at long and medium levels retain some pronation and supination. A passive, body-controlled prosthesis or powered by an external source is used - forearm prosthesis with an electric drive, with a myotonic or bioelectric two- or one-channel control system. In bioelectric control, the source of the signal is the electrical activity of a group of muscles during their voluntary contraction. In a prosthesis with myotonic control, the signal source is a change in the tone of the contracting muscles selected for control. The functional length of the forearm stump is at least 6 centimeters. The difference in the length of the forearm stump and a healthy limb is at least 5 centimeters. The grip, opening and rotation of the hand are active.
		20120101			Forearm prostheses using a new technology (modular) for the left limb
		20120102			Repair of the left forearm prosthesis using a new technology (modular)
	201202			Forearm prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20120201			Forearm prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20120202			Repair of the right forearm prosthesis using a new technology (modular)
	201203			Leather brace (traction) forearm prosthesis for the left limb		Leather brace forearm prosthesis: cosmetic, active-traction, working prosthesis. The forearm socket is made individually to measure or plaster cast of the stump made of leather, thermoplastics or laminates. The hand is cosmetic or with traction control of various shell sizes. Traction hand rotation is passive.
		20120301			Leather brace (traction) forearm prosthesis for the left limb
		20120302			Repair of the leather brace (traction) forearm prosthesis for the left limb
	201204			Leather brace (traction) forearm prosthesis for the right limb
		20120401			Leather brace (traction) forearm prosthesis for the right limb
		20120402			Repair of the leather brace (traction) forearm prosthesis for the right limb
	2013			Hand prosthesis
	201301			Hand prosthesis using a new technology (modular) for the left limb		With disarticulation of the wrist joint, the ability to bend or unbend the wrist is lost. Pronation and supination are preserved. Passive, traction or externally controlled (myoelectric) hand prosthesis is used. Forearm prosthesis electrically driven, with myotonic or bioelectric dual or single channel control system. In bioelectrical control, the source of the signal is the electrical activity of a group of muscles during their voluntary contraction. In prostheses with myotonic control, the signal source is a change in the tone of the contracting muscles selected for control. Functional length of the forearm stump at the level of the wrist joint. The grip and opening of the hand are active. Rotation due to the stump of the forearm.
		20130101			Hand prosthesis using a new technology (modular) for the left limb
		20130102			Repair of the left hand prosthesis using a new technology (modular)
	201302			Hand prosthesis (cosmetic) for the left limb		Cosmetic hand prosthesis in case of amputation or defects of the hand at the level of the wrist, including protrusion in the metacarpophalangeal joints, fastened with contact tape, zipper or lacing.
		20130201			Hand prosthesis (cosmetic) for the left limb
		20130202			Repair of the cosmetic left hand prosthesis
	201303			Prosthesis of a left hand finger (cosmetic)		Cosmetic prosthesis of the finger matches the shape of the natural limb in appearance. It compensates for the cosmetic defect, giving it an anthropomorphic form, and is only used to a limited extent for pressing and supporting objects.
		20130301			Prosthesis of a left hand finger (cosmetic)
		20130302			Repair of a prosthesis of a left hand finger (cosmetic)
	201304			Hand prosthesis using a new technology (modular) for the right limb		With disarticulation of the wrist joint, the ability to bend or unbend the wrist is lost. Pronation and supination are preserved. Passive, traction or externally controlled (myoelectric) hand prosthesis is used. Forearm prosthesis electrically driven, with myotonic or bioelectric dual or single channel control system. In bioelectrical control, the source of the signal is the electrical activity of a group of muscles during their voluntary contraction. In prostheses with myotonic control, the signal source is a change in the tone of the contracting muscles selected for control. Functional length of the forearm stump at the level of the wrist joint. The grip and opening of the hand are active. Rotation due to the stump of the forearm.
		20130401			Hand prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20130402			Repair of the right forearm prosthesis using a new technology (modular)
	201305			Hand prosthesis (cosmetic) for the right limb		Cosmetic hand prosthesis in case of amputation or defects of the hand at the level of the wrist, including protrusion in the metacarpophalangeal joints, fastened with contact tape, zipper or lacing.
		20130501			Hand prosthesis (cosmetic) for the right limb
		20130502			Repair of a cosmetic hand prosthesis
	201306			Prosthesis of a right hand finger (cosmetic)		Cosmetic prosthesis of the finger matches the shape of the natural limb in appearance. It compensates for the cosmetic defect, giving it an anthropomorphic form, and is only used to a limited extent for pressing and supporting objects.
		20130601			Prosthesis of a right hand finger (cosmetic)
		20130602			Repair of a cosmetic prosthesis of a right hand finger
	202			Prosthesis of lower limbs		A set of compatible components that are combined with a custom-made component to form a variety of lower limb prostheses.
	2021			Hip prosthesis		Means that replaces the lower limb in the hip joint or part of the lower limb between the hip joint and the knee joint after amputation or in case of congenital absence of the limb
	202101			Hip prosthesis using a new technology (modular) for the left limb		The modular construction of a hip prosthesis consists of: a prosthetic socket (with or without a soft (elastic) liner, with or without a silicone cover (liner), a socket adapter (support), a swivel module (optional), a knee joint module, a carrier module, clamping sleeve (clamp), foot module, cosmetic shell and cosmetic coating. Prosthetic socket is the basis of a hip prosthesis. A bearing module and a clamping sleeve without or with additional functions of torsion and (or) vertical amortization. The modules of the knee joint and foot vary in design, appearance, and implemented functions. The individual foot modules are equipped with a heel height adjustment function. In constructions of the modular hip prosthesis, modules are interchangeable without loss of the functionality of the prosthesis as a whole.
		20210101			Hip prosthesis using a new technology (modular) for the left limb
		20210102			Repair of a left hip prosthesis using a new technology (modular)
	202102			Hip prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20210201			Hip prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20210202			Repair of a right hip prosthesis using a new technology (modular)
	202103			Leather brace hip prosthesis for the left limb		Leather brace hip prosthesis consists of a leather sleeve. Steel braces act as a framework. Knee units with or without a lock. Feet made of polyurethane with transitional ankle. Hip prosthesis is recommended for unilateral or bilateral hip amputation at various levels.
		20210301			Leather brace hip prosthesis for the left limb
		20210302			Repair of a leather brace left hip prosthesis
	202104			Leather brace hip prosthesis for the right limb
		20210401			Leather brace hip prosthesis for the right limb
		20210402			Repair of a leather brace right hip prosthesis
	2022			Tibia prosthesis
	202201			Tibia prosthesis using a new technology (modular) for the left limb		Modular construction of a tibia prosthesis consists of: a prosthetic socket (with or without a soft (elastic) liner, with or without a silicone cover (liner), a socket adapter (support), a swivel module (optional), a knee joint module, a carrier module, clamping sleeve (clamp), foot module, cosmetic shell and cosmetic coating. A bearing module and a clamping sleeve without or with additional functions of torsion and (or) vertical amortization. Foot modules vary in design, appearance, implemented functions. Individual foot modules have the ability to adjust the height of the heel.
		20220101			Tibia prosthesis using a new technology (modular) for the left limb
		20220102			Repair of a left tibia prosthesis using a new technology (modular)
		20220103			Tibia prosthesis with a silicone case for the left limb
	202203			Tibia prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20220301			Tibia prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20220302			Repair of a right tibia prosthesis using a new technology (modular)
		20220303			Tibia prosthesis with a silicone case for the right limb
	202202			Leather brace tibia prosthesis for the left limb		Leather brace tibia prosthesis is made of leather, reinforced steel or titanium braces. Socket fastening on lacing or straps, leather belt, swivel. Foot is rubber or metal-stamped.
		20220201			Leather brace tibia prosthesis for the left limb
		20220202			Repair of a leather brace tibia prosthesis of the left leg
	202204			Leather brace tibia prosthesis for the right limb
		20220401			Leather brace tibia prosthesis for the right limb
		20220402			Repair of a leather brace tibia prosthesis of the right leg
	2023			Foot prosthesis
	202301			Foot prosthesis using a new technology (modular) for the left limb		A modular foot prosthesis after amputation according to Pirogov consists of a tibia socket with or without soft-walled liner and foot. The foot is low profile. The difference in the length of a healthy limb and an amputated one is at least 3-5 centimeters. Mounting on tape contact.
		20230101			Foot prosthesis using a new technology (modular) for the left limb
		20230102			Repair of a left foot prosthesis using a new technology (modular)
	202303			Foot prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20230301			Foot prosthesis using a new technology (modular) for the right limb
		20230302			Repair of a right foot prosthesis using a new technology (modular)
	203			Breast prosthesis		Exoprosthesis has the characteristics of a healthy mammary gland: color, texture, shape, surface, elasticity. It also has a soft inner surface that provides minimal friction with its own tissues, especially in the area of the postoperative scar. The cosmetic qualities of the exoprosthesis are complemented by imitation of the nipple-areolar region of the gland.
		20301			Breast prosthesis for the left breast
		20302			Breast prosthesis for the right breast
	204			Orthotic devices		Orthotic devices include orthosis and splints for the upper and lower extremities. They are made for segments or the entire limb of a person in order to restore motor functions and (or) prevent the development of deformities by unloading or fixing in the position of the achieved correction.
		20401			Orthosis	All segments of an orthosis are articulated. Purpose of an orthosis: for the upper limb - ensuring the possibility of involving the affected limb in the performance of household and labor operations; for the lower limb - providing support function, partial or complete restoration of the locomotor act.
		2040202			Splint	A splint is an orthotic device of fixation-correcting type, in which there are no articulated joints. It is designed for rigid fixation of the joint (s) or segment of the limb and their partial unloading in the given correction position. A splint is made according to a plaster cast with the designation of individually located bone protrusions, as well as with the measurement of the limbs. Purpose of a splint: for the upper limb - ensuring fixation of the joint (s) and segment (s) of the limb with holding the hand in a certain functionally advantageous position, ensuring the involvement of the hand with a functioning hand in the performance of possible household or labor operations; for a lower limb – fixation and retention of the segments in a corrected (with the elimination of existing pathological installations) or a certain position, for an expedient load on the leg or for the purpose of ankylosing the joint and fusion of the bones with their slow consolidation.
	205			Crutch		An auxiliary technical device designed to facilitate walking, having a leg, a handle and support on the underarm or forearm.
	2051			Children crutch		An underarm crutch creates a more stable support compared to the elbow crutch. The design of the underarm crutch provides a platform for support in the axillary region, a handle, a double bar that passes from below into one stand with a rubber tip. A crutch has clips, screws or fixtures to adjust their height. The height of an underarm crutch corresponds to the height of a person. An underarm crutch is used by patients who cannot stand on their own and require constant firm support.
		2051001			Underarm crutch for children
	2052			Adult crutch
		2052001			Underarm crutch for adult
	2053			Children elbow crutch		An elbow crutch is used by persons who fully or partially support their own body weight. When moving with the help of an elbow crutch, the support falls on the elbow joint and hand. Individual selection of the elbow crutch is ensured by the correct choice of its height, which corresponds to the height of the person.
		2053001			Multi-support elbow crutch for children
		2053002			Single-support elbow crutch for children
	2054			Adult elbow crutch
		2054001			Multi-support elbow crutch for adults
		2054002			Single-support elbow crutch for adults
	206	206005		Walking cane	Walking cane	A walking cane provides an increase in the area of support and vertical stability of the user, and also reduces the load on the injured side, and contributes to the symmetry of the deviation of the body when walking.
		206001			Single-support walking cane	A device in the form of a rod for support when walking, with a handle and a hand rest. A walking cane is made of various materials: wood, aluminum alloy, anodized aluminum, plastic, fiberglass, steel. The products use handles of various shapes, made of valuable wood, plastic, decorative, materials with shock-resistant, frost-resistant properties.
		206004			Multi-support walking cane	It is produced with and without height adjustment, with a low or pyramidal base, resting on the hand or forearm, with a handle made of various materials, of various shapes, with and without an anti-slip device for use in winter, adjustment of the position of the base of the walking cane to the right or left hand. The design of a multi-support walking cane is improved, for example, with a polyurethane handle, with an adjustment step of 2.5 centimeters, secure fixation, and a maximum distance between the legs of the support; with a wide, pyramidal small and medium base.
	207			Walkers		A device designed to facilitate walking, with four legs and two handles, operated with both hands of the user or in combination with the upper body. Walkers have two main functions: reducing the load on the lower limbs and facilitating balance.
		2071005			Walkers for children
		2072005			Walkers for adults
		207011			Walkers without a step	it is used by adults and children for walking on hard and level surfaces. Stationary walkers: one-piece, foldable, adjustable, two-level with two levels of handrails (upper and lower), located one above the other, to facilitate the patient's getting up with their help from a bed or chair.
		207012			Walkers with a step	The design of the walker provides ease of use for adults and children, freedom of action for the user, smooth movement and no rattling of the walker during operation, as well as maintainability, including the interchangeability of individual parts, if necessary, their replacement, without the use of special tools and devices. The step of the reciprocating movement of the walker during its movement (reciprocating movement) is at least 90% of the maximum width of the walker. When moving with a walking walker, the user alternately moves the left and right sides of the walker, simulating a step.
		207013			Wheeled walkers	An auxiliary device with two or more wheels and two handles, designed to facilitate walking of adults and children, operated with both hands of the user or in combination with the upper body. Four-wheeled walkers are designed for users who need constant support while walking. Three-wheeled walkers are more maneuverable than four-wheeled walkers. Four-wheel and three-wheel walkers are equipped with brakes. Two-wheel walker - two wheels in the front and two rubber-tipped legs in the back. More stable but less maneuverable.
		2073007			Walkers with additional support for children	The main purpose of use is the suppression of pathological postural activity; creating conditions for developing the correct gait with full or partial fixation of the body; balance training in walking and standing, in particular in cerebral palsy. The design of the walker includes: devices for proper standing (rigid frame); corset that fixes the body in a physiologically correct position; guiding hand rests, as well as a support frame (with a forearm support in the form of a horizontal support frame or two horizontal forearm supports, or underarm frames, providing a high level of stability during movement, which is especially important for patients suffering from coordination disorders) with wheels or tips. Walkers have service brakes, which are activated by the user during movement, and parking brakes. The support without wheels ends with a removable tip, which is securely fixed on the walker support. Walker handles are adjustable and securely fastened during use; folding walkers are fixed in working position when unfolding. Materials of a walker in contact with the human body are biocompatible and do not leave marks on the skin or clothing when used.
		2074007			Walkers with additional support for adults
	208	208002		Corset	Corset	A product used for fixing the spine in a normal physiological state, and its partial unloading, as well as correcting (correcting) various deformities. According to the type of purpose, the corset is divided into two groups: for the prevention of diseases of the spine and therapeutic. Therapeutic corset is designed for active and passive correction of the spine at various stages of deformity. By functional purpose: fixing (fixation-correcting) and functional (functional-correcting). The choice of corset design depends on the nature of the necessary impact on the affected spine: - implementation of scoliotic curvature correction; - relief of damaged vertebrae with redistribution of the load on intact regions; - partial or almost complete immobilization and retention of the spine in a certain position in order to prevent the growth of deformity, for example, with paralytic scoliosis.
	209	209		Reclinator (posture device)	Reclinator (posture device)	A product made of elastic fabric for the upper thoracic spine, designed to spread the shoulders and develop the correct posture stereotype. The reclinator ensures the dilution of the upper shoulder girdle with the pressing of the shoulder blades; creates a soft and semi-rigid fixation of the thoracic spine, which leads to relief of its thoracolumbar region; eliminates excessive tone of the back muscles. The recliner is selected strictly individually. Recommended for wearing at work, at home or in an educational institution, when sitting for a long time or without back support. The reclinator is intended for all age groups.
	210	210		Head supporter	Head supporter	Practically, it performs the function of a corset that provides unloading and fixation of the cervical spine in the position of the necessary correction. It is used for the prevention of head tilts, the elimination of the existing pain syndrome, as well as the normalization of the blood supply to the brain, which often suffers from the above affects.
	211	211002		Bandage	Bandage	Bandage is designed for additional fixation of the anterior wall of the abdomen to raise and maintain the organs of the abdominal cavity and small pelvis when they are lowered; with weakness of the abdominal press; to prevent the formation of a hernia of the anterior abdominal wall; with a divergence of the pubic joint; with an artificial anus located on the anterior abdominal wall; with hernias on the anterior wall of the abdomen. Hernial bandage of individual production (inguinal, oscheal, scrotal, suspensoria). Hernial bandages - leather top and bottom (chrome leather (lining)) for prostheses, with one (or two) rubber pads (groin or scrotal) and one (or two) steel springs, or without springs, with thigh pads, fastening on a bandage hook. Suspensory bandage (one-sided hernial bandage) - made of cotton fabric, lining from the main fabric, fastener with buttons and inserted tapes in the sides, on the belt.
	212	212		Therapeutic waist belts	Therapeutic waist belts	Therapeutic waist belts are used for osteochondrosis of the lumbar spine (pinching of the nerve roots as a result of a decrease in the intervertebral gap), for sciatica (inflammation of the nerve roots), for sprains and injuries of the lumbar muscles.
	213	213		Children prophylactic pants	Children prophylactic pants	An orthopedic construction for the correct spreading legs of young children with congenital and acquired anomalies of the hip joint. The device fixes the head of the femur in the center of the acetabulum of the pelvic bone. With its help, they regulate the angle of spreading hips, reduce the load on the joints.
	214			Orthopedic shoes		Shoes of a special shape and design, which are made for patients with deformities, defects or functional insufficiency of the feet in order to compensate for the lost functions of the lower extremities. The requirements for orthopedic shoes are as follows: - orthopedic shoes are custom-made (orthopedic shoes are not mass-produced); - orthopedic shoes are made mainly of hard leather, which is reinforced with a metal or cork frame that stiffens the shoe to correct leg (foot) deformity; - the upper of the shoe is entirely made of straps or strips; - orthopedic shoes are designed to correct foot deformity and relieve pain when walking. Orthopedic shoes are divided into two types: non-compound and compound. Non-compound orthopedic shoes are shoes, the internal shape of which is unified and designed taking into account the anatomical changes in the lower extremities in case of defects for which it is designed; it has inlays or built-in elements for correcting the foot. Non-compound orthopedic shoes are designed for people with shortening of the lower limb with compensation up to 3 centimeters, with an arch support, a pronator; foot deformities; longitudinal and transverse flat feet. Compound orthopedic shoes include: shoes are made from a cast; shoes, the manufacture of which requires fitting and fitting; shoes are made on a last, individually modified for a particular patient.
		214013			Orthopedic shoes for children (summer)
		214014			Orthopedic shoes for children (winter)
		214015			Orthopedic shoes for adults (summer)
		214016			Orthopedic shoes for adults (winter)
	215			Inserted accessories		Various corrective inserts to support the foot in the correct position.
		2151022			Orthopedic insoles	Therapeutic and prophylactic agents for violation of the functions of the foot due to pathological conditions and deformities of various etiologies. Normalize the spring, support, push and balance functions of the foot due to the uniform distribution of static and dynamic loads on the feet and the control of the position of the foot. Made of saddlecloth or elastic synthetic materials with or without a rigid frame.
		215201			Insert shoe (boot)	Insert shoes are intended to restore or compensate for the static-dynamic function of the foot in case of foot defects in Lisfranc or Chopart amputations due to: - rational redistribution of the load on the plantar surface of the foot; - keeping the foot or its segments in a corrected position; - compensation of the missing segment of the foot; compensation for shortening of the lower limb. With supportable short and medium stumps, when unloading painful areas of the plantar surface is required, as well as when mobility in the ankle joint is limited within 5-10 °, insert shoes (boots) are shown. A prerequisite for the manufacture of shoes (boots) is a reduction of at least 2 centimeters of the girth of the stump compared to the girth of a healthy foot. Insert shoes (boots) consist of a rubber toe, a cork pad in the front in the form of a wedge between the artificial toe and the actual receiving sleeve of the stump, and a blank that forms the receiving compartment. Receiving socket is made according to plaster cast. The insert shoe (boot) is designed for use in standard or specially made orthopedic shoes. When using standard shoes, the fitting of the insert shoe (boot) is made according to the supplied shoes.
		215301			Arch support	The inner part of the bottom of the shoe, raising the inner edge of the foot, attached to the insole, or between the insole and the semi-insole, designed to: - correct distribution and reduction of the load on the arch of the foot; - support of the arch of the foot in the presence of flat feet; - unloading painful areas of the foot (bones, heel spurs and deformed fingers); - Ensuring correct installation of the heels; - form stability of the sole and depreciation in the process of walking. It is made of leather, cork, metal or plastic, as well as molded, with the main insole, by casting; inserted in regular or orthopedic shoes. The arch support in orthopedic shoes is located in the area of the rear, middle, anterior sections of the orthopedic insole.
	216	216		Orthosis shoes (prosthesis)	Orthosis shoes (prosthesis)	Orthosis shoes are made on special "orthosis" lasts, individually modified according to the outline and measured values of the patient's foot girth in the orthosis, as well as taking into account the size of a healthy foot. Shoes for prosthesis with unilateral amputation are made depending on the condition of the preserved limb and do not interfere with its normal functioning. In bilateral amputation, shoes are made depending on the design and size of the artificial foot. Shoes on prosthesis do not violate the biomechanical parameters of walking on prosthesis. Orthosis shoes (prosthesis) are easy to put on and securely fixed on the leg, the prosthesis artificial foot and the leg in the orthosis.
	217			Accessories		Tools to facilitate self-servicing.
		2171			Tool for putting on a shirt	It is a simple device for facilitating putting on a shirt in the form of a handle with a large "C" shaped hook (on one side) and a special grip (on the other side).
		2172			Tool for putting on tights	It is a rigid frame, consisting of one or two rails, on which tights are put on, and a traction element, with which tights are put on the legs.
		2173			Tools for putting on socks	It is a device designed for putting on socks, as well as taking them off, consisting of a base and a socks installation unit in a fixed initial, convenient position for use. Details of the node for setting the initial position of the socks and the elements of the connection of the toe with the node withstand the load applied to the toe up and down, not less than 50 Newtons.
		2174			Tool (hook) for buttoning up	It is a rigid elongated loop and a voluminous handle of various sizes and shapes, providing a fairly tight grasp of the handle with a brush (in the presence of a palmar or lateral grip). When fastening the button, the rigid elongated loop of the device is threaded into the buttonhole on the clothes, catches the button and, together with the button, is threaded back into the buttonhole on the clothes. When unbuttoning a button, it is captured by the loop of the device and threaded through the loop on the garment.
		2175			Active rack	It is a device that facilitates the manipulation of small objects with severe violations of the functions of the musculoskeletal system. Consists of a gripper, a handle with an extension cord, a gripper control.
		2176			Rack for holding tableware	Designed to capture and hold dishes of various modifications: removable, stationary, suction cups, tiltable and non-tiltable, with a flexible tripod.
		2177			Rack for opening lids	It is a series of modifications that provide for a reduction in ergonomic efforts due to special nozzles, thickened handles.
		2178			Rack for keys	It is a device with a voluminous handle and a container for a key, which makes it possible to hold and manipulate the key for persons with impaired grip and hold functions.
	220	220		Stationary prosthetic care services	Stationary prosthetic care services	In a hospital, prosthetic-orthopedic care - a specialized type of medical and technical assistance to provide disabled people with prosthesis-orthopedic aids and training in their use, is provided. The decision on the need for stationary prosthetic care is made by the supplier, taking into account the nature and type of the prosthetic-orthopedic product being manufactured.
	222	222		Sanatorium-resort therapy	Sanatorium-resort therapy	Type of medical rehabilitation carried out in the conditions of temporary stay of persons in a sanatorium-resort organization. The building of the sanatorium and resort organization is provided with access for people with limited mobility (with visual, hearing, musculoskeletal disorders). The following services are included in the course of spa treatment as prescribed by a doctor: - balneological (mineral baths, healing showers: circular, Charcot); - hydrotherapy; - paraffin-ozocerite treatment, mud therapy; - mechanical massage (at least 7 procedures); - manual massage (at least 7 procedures); - wellness procedures: gym, swimming pool; - five meals a day with calories in accordance with established norms and the formation of dietary tables.
30			Surdologic technical aids			Technical aids for the correction and compensation of hearing defects, including amplifying means of communication and information transmission.
	301			Hearing aids		An electronic device designed for sound amplification by air or bone conduction. Its main purpose is to convert the signal generated by the source of sound information in such a way that this signal is perceived by a hearing-impaired person. For this purpose, hearing aid amplifies sound signals, and also changes their dynamic and frequency characteristics in accordance with the degree and nature of the hearing impairment. Each hearing aid has a microphone that converts the acoustic signal into an electrical one, in order to then transmit them to the amplifier.
	3011			Hearing aid for adults with 1-2 degrees of hearing loss
		3011006			Hearing aid for adults with 1-2 degrees of hearing loss in the left ear
		3011007			Hearing aid for adults with 1-2 degrees of hearing loss in the right ear
	3012			Hearing aid for adults with 2-3 degrees of hearing loss
		3012006			Hearing aid for adults with 2-3 degrees of hearing loss in the left ear
		3012007			Hearing aid for adults with 2-3 degrees of hearing loss in the right ear
	3013			Hearing aid for adults with adults with 3-4 degrees of hearing loss
		3013006			Hearing aid for adults with 3-4 degrees of hearing loss in the left ear
		3013007			Hearing aid for adults with 3-4 degrees of hearing loss in the right ear
	3014			Hearing aid for children with 1-2 degrees of hearing loss
		3014001			Hearing aid for children with 1-2 degrees of hearing loss in the left ear
		3014002			Hearing aid for children with 1-2 degrees of hearing loss in the right ear
		3014004			Behind-the-ear hearing aid, medium-powered
	3015			Hearing aid for children with 2-3 degrees of hearing loss
		3015010			Hearing aid for children with 2-3 degrees of hearing loss in the left ear
		3015011			Hearing aid for children with 2-3 degrees of hearing loss in the right ear
	3016			Hearing aid for children with 3-4 degrees of hearing loss
		3016007			Hearing aid for children with 3-4 degrees of hearing loss in the left ear
		3016008			Hearing aid for children with 3-4 degrees of hearing loss in the right ear
	302	302		Notebook with a webcam	Notebook with a webcam	A portable personal computer, in the case of which typical components of a personal computer are combined, including a display, a high-resolution webcam, a keyboard, a pointing device (touchpad, or touchpad), a rechargeable battery, complete with a mouse, power supply, passport. Notebook with a webcam has licensed software, supports modern programs and is easy to use.
	303	303		Multifunctional signaling system	Multifunctional signaling system	Wireless signaling device, consisting of a sensor installed at sound sources (handset, door lock, intercom, crying / voice of a child, smoke), and a receiver (attached to the arm or clothing), which converts the received signals into light or vibration signals. Digital indicator light attracts user attention with receiver stroboscopic or LED indication.
	304	3041		Mobile phone with text messaging and transmission reception	Mobile phone with text messaging and transmission reception	Designed to receive a sound radio signal that carries information and output in text format, with the function of easy access for people with hearing impairment in order to restore the ability to communicate, orientation.
	305	305		Watches for the deaf and persons with difficulty of hearing	Watches for the deaf and persons with difficulty of hearing	The watches contain a vibration device that allows it to be used as a portable alarm clock with the possibility to snooze every hour or every few minutes. The watches are also used as a stopwatch and calendar.
	306	306		Speech processor for cochlear implant	Speech processor for cochlear implant	An electronic device whose function is to pick up sounds with a microphone, encode them into serial electrical impulses, and transmit the impulses through a coil (antenna) directly to a cochlear implant. The speech processor set includes at least: - transmission coil; - coil cable (at least 2 pieces); - coil magnet; - batteries (at least 6 pieces); - behind-the-ear fastening (standard horn) (at least 3 pieces); - Case for everyday use; - remote control; - Universal serial bus cable (micro); - control headphones; - Charger; - microphone protection (at least 2 pieces); - container for drying; - moisture absorber in capsules; - briquette for drying in a container; - instruction manual.
	307	307		Speech-generating device	Speech-generating device	It is a vibrating electronic device that is applied to the chin and converts the vibrations of the articulatory muscles and muscles of the floor of the mouth into a voice. The principle of operation is based on the excitation of sound vibrations in the resonator cavities of the mouth, replacing the vibrations of the missing vocal cords.
40			Typhlotechnical aids			Aids designed to correct and compensate lost abilities as a result of vision deficiency.
	401	401		Typhlo walking cane	Typhlo walking cane	An assistive device that facilitates walking and orientation for persons with defective vision. Types of typhlo walking cane: unfolded and foldable, which includes a cane, folding with a rubber cord, telescopic and combined.
	402	402		Reading machine	Reading machine	A device for listening to any flat-printed texts for persons with vision disabilities by the machine in the selected language and user-defined voice. The machine recognizes languages, including Kazakh, Russian, English; works with different types of documents; has built-in stereo speakers and headphone jack, built-in microphone.
	403	403		Laptop with speech synthesis screen reader software	Laptop with speech synthesis screen reader software	A portable personal computer for receiving information from the monitor screen through a speech synthesizer, in the case of which typical components of a personal computer are combined, including a display, keyboard, pointing device (touch panel, or touchpad), battery, complete with a mouse, power supply, passport. It has a licensed screen reader software with speech synthesis and supports modern programs.
	404	404		Braille writing device	Braille writing device	The device is designed to record text in braille line by line. Consists of two connected plates: one is lattice, the second is flat. There are tabs on the flat side of the plate to secure the paper.
	405	405		Stylus for Braille writing	Stylus for Braille writing	A device for making notes in raised dotted Braille on paper for writing in raised dotted print.
	406	406		Paper for writing in Braille raised dots	Paper for writing in Braille raised dots	Special paper for writing and printing in Braille raised dots.
	407	407		Mobile phone with voice messaging and voice recorder	Mobile phone with voice messaging and voice recorder	Mobile telephone device for persons with defective vision with a speech synthesizer designed for text-to-speech, voice control, vibrating, loud signal, voice recorder.
	408	408		Audio player	Audio player	It is designed to listen to the "talking book", an aid for information support for the blind. Includes player, remote control, power supply.
	409			Clocks for persons with defective vision		A device that allows persons with defective vision to determine the current time of day.
		409001			Talking clocks	Clocks for the visually impaired and the blind with speaking time. Also used as an alarm clock, calendar
		409002			Watches with backlit for the visually impaired, with large, easy-to-read numerals and watch hands	Wristwatches with backlight for the visually impaired, large, easy-to-read numerals and hand.
		409003			Braille watch	Wristwatches with a chrome-plated, waterproof, shockproof case. The numbers on the dial are duplicated by embossed tactilely comfortable dots, an opening glass with a reinforced mechanism.
	410	410		Thermometer with voice output	Thermometer with voice output	A small-sized hand-held device with the following functions and modes: voice duplication of liquid crystal display readings; giving sound signals about switching on and off; automatic shutdown of the thermometer when using it for more than 2 minutes. Temperature measurement error in the operating range of 35.5-42 ° Celsius. The measuring part of the device is sealed and meets the hygienic safety requirements.
	411	411		Tonometer with voice output	Tonometer with voice output	The device is equipped with voice support for the process of measuring blood pressure and pulse, has a large liquid crystal display. It has high measurement accuracy, has one-button control, the ability to connect an adapter, as well as automatic memory, memory of the last measurement.
	412	412		Glucometer with voice output and test strips	Glucometer with voice output and test strips	Designed to measure the level of glucose (sugar) in the blood at home and is specially designed for the visually impaired and the blind. The main feature is the ability to report the measurement result by voice.
	413	413		Talking Braille self-instructional device	Talking Braille self-instructional device	The six dots of Braille are in 5:1 scale. Each dot is made in the form of a button cap, which is recessed, or raises 1 millimeter above the surface of the front panel of the device. There are two sound modes available: - voicing of alphabetic characters and punctuation marks; - sounding of digital symbols and mathematical signs.
	414	414		Braille alphabet portable	Braille alphabet portable	It is designed for teaching writing and reading in Braille. Composition of numbers, letters and words is made using pins on the bar.
	416	416		Needle threaders, sewing needles for disabled people with visual impairments	Needle threaders, sewing needles for disabled people with visual impairments	The needle threader has a small metal or plastic handle with a wire loop to hold it between thumb and forefinger. The needles differ in the thickness of the rod, the length of the needle and the size of the eye. One set includes at least 3 needle threaders and 25 sewing needles.
	417	417		Portable audio-computer with speech synthesis, with built-in input/output of information in Braille	Portable audio-computer with speech synthesis, with built-in input/output of information in Braille	A portable device that is intended for use by the blind or by users with both visual and hearing loss. Input / output is carried out in Braille, along with this, speech accompaniment is also used. In addition to specialized software, the device allows you to use the functionality of the operating system, including third-party applications available for screen reader software. The main function is reading documents, browsing the Internet, working with e-mail, preparing voluminous texts, documents, articles that are edited, sent by e-mail, posted on the Internet or printed on another computer. Also, the device plays the role of a notebook, organizer, document storage, notes.
50			Special means of transportation			Type of technical assistance for active and passive movement of the disabled. Parameters for individual selection of a wheelchair: width, depth and height of the seat, height of the backrest and armrests.
	501			Indoor wheelchairs		Wheelchairs with a manual drive from the wheel rim are designed for movement indoor (indoor wheelchairs) and outdoors on roads and paved areas (outdoor wheelchairs) both independently by disabled people and with the help of accompanying persons. Wheelchairs are characterized by the presence folding back; footrests with adjustable angle of inclination; removable, folding or fixed armrests; folding frame; removable and folding leg supports, adjustable in length of the lower leg; parking brakes; pneumatic (outdoor wheelchairs) or solid-cast (indoor wheelchairs) tires; removable sidewalls; tight-fitting rounded shields of large wheels; overall dimensions. The frame of the wheelchair is made of high-strength materials. The surfaces of the metal elements of the wheelchair provide anti-corrosion protection and are resistant to disinfection. Wheelchairs with lever drive have the following features: height-adjustable control levers and lever drive to the rear wheels. The movement of a wheelchair with a lever drive is carried out by a disabled person independently by alternately pressing the drive levers forward (push) and back (pull) with his/her hands. Turning the wheelchair to the left or right is carried out by rotating the rotary handle on the drive lever corresponding to the direction of rotation.
	5011			Indoor wheelchair (for children)
		501101			Indoor wheelchair manual standard (for children)
	5012			Indoor wheelchair (adolescent)
		501201			Indoor wheelchair manual standard (adolescent)
	5013			Indoor wheelchair for adults
		501302			Indoor wheelchair manual standard (for adults)
	502			Outdoor wheelchairs
	5020			Outdoor wheelchair for adults
		502003			Outdoor wheelchair lever drive
		502006			Outdoor wheelchair manual standard (for adults)
	5021			Outdoor wheelchair (for children)
		502101			Outdoor wheelchair manual standard (for children)
	5022			Outdoor wheelchair (adolescent)
		502201			Outdoor wheelchair manual standard (adolescent)
	5023			Wheelchairs universal		Designed to move indoors and outdoors, on roads and paved areas.
		502301			Wheelchair active type universal	It is designed for the rehabilitation of disabled people leading an active daily lifestyle. The active wheelchair is used for moving indoors and outdoors, on roads and paved areas, including for long and distant independent walks. The benefits of active wheelchairs are: increased maneuverability; ease of movement; low mass and dimensions; opportunity to overcome stairs, curbs and others obstacles; ease of folding and transportation, availability is sufficient wide range of customization options.
		502302			Electric wheelchair universal	It is designed for movement both with the help of an electric drive and with the help of an accompanying person (with the electric drive turned off). The wheelchair is controlled by a joystick-type manipulator located on the control panel. The control panel is adjustable in length relative to the armrest. It is equipped with: - controller with indication of battery charging; - button to turn on/off the wheelchair; - speed control buttons; - button of the sound signal.
		502304			Wheelchair multifunctional universal for adults	Suitable for daylong use. Due to the system of adjustments of the length and angle of the backrest and soft footrests, it allows you to change the position of the body and legs, reducing the load on the spine. The design of wheelchairs was developed taking into account the peculiarities that exist in patients with functional disorders of the musculoskeletal system, in particular with cerebral palsy. The design and equipment of the wheelchair (headrest, seat belts, removable / fixed rollers, pillows) provide the necessary support and means to correct incorrect postures and movements, which contributes to free blood circulation and the normal functioning of all organs.
		502305			Wheelchair multifunctional universal for children
	5024	5024		Invalid's wheel chair	Invalid's wheel chair	Designed for movement indoors and outdoors with the help of accompanying persons, in the absence of the possibility of independent use of a wheelchair by a disabled person.
60			Mandatory hygiene products			Aids intended for the functions of natural physiological needs and requirements.
	601	601009		Urine bag	Urine bag	Reservoir with drain valve for continuous collection of urine in patients with urinary dysfunction. Urine bags: - leg, designed for patients who walk and lead an active lifestyle. Supplied with leg straps; - bedside, intended for use in stationary / home conditions and attached to the patient's bed; - single-component urine bag, is a one-piece drainable urostoma bag made of a transparent multi-layer, odor-proof material, with a soft non-woven backing, with anti-reflux and drain valves; with an integrated convex or flat (adhesive) plate; - a bicomponent urine bag is a detachable device consisting of two separate components: an stoma bag and a flat or convex adhesive (glue) plate for fixing the urine bag on the anterior abdominal wall. The plate and the bag are connected to each other using a mechanical or adhesive flange connection. The adhesive plate of urine bags provides reliable protection of the skin from the aggressive effects of urine during the day.
		601001			Urine leg bag with a set of straps for attaching urine bags to the leg
		601002			Urine bag bedside with urine bag kits
		601003			Single-component drainable urine bag with integrated convex plate
		601004			Single-component drainable urine bag with integrated flat plate
		601005			Bicomponent drainable urine bag for retracted stomas
		601008			Bicomponent urine bag urinal for flat stomas
	602	602012		Colostomy bag	Colostomy bag	Reservoir for receiving feces in patients with impaired bowel function. There are single-component and bicomponent, drainable and non-drainable colostomy bags. Single-component colostomy bag is a one-piece device with a built-in flat or convex, adhesive (adhesive) plate for fixation on the anterior abdominal wall. Bicomponent colostomy bag is a detachable device consisting of two separate components: an ostomy bag and a flat or convex adhesive (adhesive) plate for fixing the colostomy bag on the anterior abdominal wall, the plate and the bag are interconnected using a mechanical or adhesive flange connection.
		602001			Single-component drainable colostomy bag with integrated convex plate
		602002			Single-component drainable colostomy bag with integrated flat plate
		602003			Single-component non-drainable colostomy bag with integrated convex plate
		602004			Single-component non-drainable colostomy bag with integrated flat plate
		602005			Bicomponent drainable colostomy bag for retracted stomas
		602006			Bicomponent non-drainable colostomy bag for retracted stomas
	603			Diapers		Special products that are used for moderate, severe and very severe urinary and fecal incontinence. The shape and size of the diaper correspond to the development of a part of the human torso with an additional increase in the area for the smell of the side parts. The main functional property of a diaper is its absorbency (the total volume of liquid absorbed by the diaper).
	6031			Adult diapers
		6031001			Diaper with a size up to 55 centimeters at the waist, of normal absorbency (up to 20% of daily diuresis or up to 2310 milliliters)
		6031002			Diaper with a size up to 55 centimeters at the waist, of high absorbency (more than 50% of daily urine output or more than 2310 milliliters)
		6031003			Diaper with a size of more than 55 centimeters at the waist, of normal absorbency (up to 20% of daily urine output or up to 2310 milliliters)
		6031004			Diaper with a size of more than 55 centimeters at the waist, of high absorbency (more than 50% of daily urine output or more than 2310 milliliters)
		6031005			Diaper with a size of more than 75 centimeters at the waist, of normal absorbency (up to 20% of daily diuresis or up to 2310 milliliters)
		6031006			Diaper with a size of more than 75 centimeters at the waist, of high absorbency (more than 50% of daily urine output or more than 2310 milliliters)
		6031007			Diaper with a size of more than 100 centimeters at the waist, of normal absorbency (up to 20% of daily diuresis or up to 2310 milliliters)
		6031008			Diaper with a size of more than 100 centimeters at the waist, of high absorbency (more than 50% of daily urine output or more than 2310 milliliters)
		6031012			Diaper with a size of more than 130 centimeters at the waist, of normal absorbency (up to 20% of daily diuresis or up to 2310 milliliters according to the classifier)
		6031013			Diaper with a size of more than 130 of high absorbency (more than 50% of daily urine output or more than 2310 milliliters according to the classifier)
	6032			Children diapers
		6032001			Diaper for children with the weight of up to and including 5 kg
		6032002			Diaper for children with the weight of up to and including 7 kg
		6032003			Diaper for children with the weight of up to and including 9 kg
		6032004			Diaper for children with the weight of up to and including 20 kg
		6032005			Diaper for children with the weight of more than and including 20 kg
	604			Underpads (bed mats)		Designed to protect the bed linen of a disabled person from pollution and wetting in case of dysfunction of the pelvic organs, they have the following qualities: absorbency, water resistance, hypoallergenicity, comfort.
		604001			Underpad (bed mat) of 60 centimeters by 60 centimeters (from 1 year to 7 years)
		604002			Underpad (bed mat) of 60 centimeters by 90 centimeters (from 7 years and above)
	605	605004		Catheters	Catheter	A medical product for long-term/reusable use in the form of a hollow tube designed to connect the urinary tract to the external environment in order to empty them. It has rounded tips and "eyes" for effective drainage. Catheters are distinguished by diameter, shape, number of channels, mechanism and place of fixation.
		605003			Disposable catheter for disabled children diagnosed with Spina Bifida	Designed for one-time emptying of the bladder by disabled children with a diagnosis of Spina Bifida (spina bifida). Used for short-term catheterization of the bladder. Models differ in length and internal diameter of the tube. It is made of thermoplastic materials that easily accept the temperature of the human body. It has a smooth, specially treated surface for easy insertion without the need for additional lubrication. The closed, rounded tip of the catheter ensures painless insertion. The catheter connector has a conical shape and fits any type of urine bag and is color-coded.
	606	606		Sealant paste to protect and smooth the skin around the stoma	Sealant paste to protect and smooth the skin around the stoma	Designed to protect the skin around the stoma from possible irritation. When drying, the sealant paste forms a long-term moisture-proof barrier (film) and prevents the contents from flowing under the plate; also used to fill irregularities in the skin around the stoma (scars, depressions).
	607			Protective cream		Designed to protect the skin from the effects of harmful stoma secretions, is ideal for protecting dry skin and healing skin irritations caused by exposure to harmful stoma secretions, is water repellent, softens the skin, restores the normal pH level of the skin, protects it from damage.
		60701			Cream for protection and care of the skin around the stoma
	608			Absorbent powder (powder)		Designed to protect and treat weeping macerated skin around the stoma and is a fine non-sterile white powder packed in a vial.
		60801			Absorbent powder (powder) for protection and care of the skin around the stoma
	609	609		Odor neutralizer	Odor neutralizer	Designed to eliminate odors, including urine and feces, within a few hours with minimal use and is a colorless liquid in the form of a concentrated solution.
	610	610		Cleaner for the care and treatment of the skin around the stoma or in the perineal area	Cleaner for the care and treatment of the skin around the stoma or in the perineal area	It is intended for treatment of the skin around the stoma or fistula, as well as skin exposed to urine or feces during their incontinence. Gentle, effective cleanser that replaces soap and water, solvents, harsh and skin-drying agents.
	611	611		Armchair-chair with sanitary equipment	Armchair-chair with sanitary equipment	Designed for patients with partial loss of function of the musculoskeletal system. It is used as a mobile sanitary and hygienic device at home and in hospitals.
	612	612		Support folding handrails for bathrooms	Support folding handrails for bathrooms	Designed for independent visits to the toilet room for physiological administration by persons with musculoskeletal disorders and are a supporting structure for wall or floor installation and fixation.
	613	613		Grab bars for bathrooms	Grab bars for bathrooms	Designed to perform hygienic procedures by persons with musculoskeletal disorders without assistance and are a supporting structure for wall or floor installation and fixation.
70			Services
	701	701		Social services of an individual assistant	Social services of an individual assistant	Accompanying a disabled person of the first group who has difficulty in moving, and providing assistance when visiting facilities.
	702	702		Social services of a sign language specialist	Social services of a sign language specialist	Providing mediation services between hearing and deaf people

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 30.06.2023 № 284 (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 09.08.2022 № 298 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабы 1-тармағының 9-2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 09.08.2022 № 298 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес мүгедектігі бар адамдарға ұсынылатын техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышы бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 09.08.2022 № 298 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Әлеуметтік қызметтер саясатын дамыту департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі Р.К. Сәкеевке жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Енбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі

С. Шапкенов

Қазақстан Республикасының
Еңбек және халықты
әлеуметтік қорғау министрі
2021 жылғы 27 желтоқсандағы
№ 502 бұйрығымен
бекітілген

Мүгедектігі бар адамдарға ұсынылатын техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптауышы

Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 09.08.2022 № 298 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 01.12.2022 № 481 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

Техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің сыныптамасы			Бөлімнің атауы	Техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдар, арнаулы жүріп-тұру құралдар және көрсетілетін қызметтер түрінің атауы	Техникалық көмекші (орнын толтырушы) құралдардың, арнаулы жүріп-тұру құралдарының және көрсетілетін қызметтердің атауы	Қысқаша сипаттамалар
Бөлім коды	Түр коды	Код	Бөлімнің атауы			Қысқаша сипаттамалар
20			Протездік-ортопедиялық құралдар			Кем аяқ-қолды немесе дененiң басқа да мүшелерiн алмастыратын, аурудың немесе денсаулыққа зақым келудiң салдарынан организмнiң бұзылған немесе жоғалтқан функцияларының орнын толтыратын құралдар.
	201			Қол протезі		Әртүрлі қол протездерін алу үшін жеке дайындалған компонентпен біріктірілген үйлесімді компоненттер жиынтығы.
	2011			Иық протезі		Ампутациядан кейін немесе туғанда аяқ-қол болмағанда қолдың иық пен шынтақ буынының арасындағы бөлігін алмастыратын құрылғы.
	201101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ иық протезі		Протездерде иық буынының экзартикуляциясы кезінде жылу беру, салмақ бөлу және жайлылық өте маңызды. Байланыс беті қатты немесе икемді пластиктен немесе гельді амортизациялық материалдан - силиконнан тұрады. Экзартикуляция мен иық тұқылы кезіндегі ең функционалды протездер бір немесе бірнеше буындарды миоэлектрлік бақылауды және қолдың жұмысын қамтиды. Шынтақтың экзартикуляциясы (шынтақ қойылмайды), ал шынтақтан жоғары протездеу кезінде механикалық шынтақ қажет. Шынтақ буынының экзартикуляциясындағы протездерде шынтақ буынын бүгу үшін дене күші қолданылады (ауырлық күші шынтақ буынын созады) және миоэлектрлік басқару. Пластикалық жеңнің сыртқы бөлігіне екі сыртқы шынтақ ілмектері бекітілген. Шынтақ пен басқару жүйелерінің көптеген комбинациясы бар. Миотоникалық немесе биоэлектрлік екі немесе бір арналы басқару жүйесі бар электр жетегі бар иық протездері. Биоэлектрлік бақылау кезінде сигнал көзі-бұлшықет тобының ерікті жиырылуымен электрлік белсенділігі. Миотоникалық басқарылатын протездерде сигнал көзі басқару үшін таңдалған бұлшық еттердің тонусының өзгеруі болып табылады. Шынтақ буынын экзартикуляциялау кезінде тарту арқылы басқарылатын арнайы шиналар орнатылады. Иықты 7-8 сантиметр жоғары ампутациялау кезінде екі немесе бір тартумен басқарылатын шынтақ түйіні орнатылады. Түйіннің әртүрлі бұрыштарда бекітудің бірнеше дәрежесі бар. Ротация пассивті, саусақтардың ашылуы мен жабылуын бақылау (ұстау) және саусақтардың ротациясы электрондық басқару жүйесі есебінен белсенді болады.
		20110101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ иық протезі
		20110102			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол иық протезін жөндеу
	201102			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ иық протезі
		20110201			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ иық протезі
		20110202			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң иық протезін жөндеу
	201103			Сол иыққа арналған шиналы-былғары протез		Шина-былғары типтегі иық протездеріне косметикалық протездер, тартумен басқарылатын протездер мен жұмыс протездері жатады. Иық гильзасы жеке стандарттар бойынша немесе былғарыдан, термопластикадан немесе қабатты пластиктен жасалған гипс құю арқылы жасалады. Қол косметикалық немесе әртүрлі типтік өлшемдерін тартуды басқарумен. Қол және шынтақ ротациясы пассивті.
		20110301			Сол иыққа арналған шиналы-былғары протез
		20110302			Сол иыққа арналған шиналы-былғары протезді жөндеу
	201104			Оң иыққа арналған шиналы-былғары протез
		20110401			Оң иыққа арналған шиналы-былғары протез
		20110402			Оң иыққа арналған шиналы-былғары протезді жөндеу
	2012			Білек протезі		Ампутациядан кейін немесе туған кезде аяқ-қол болмағанда қолдың буындары мен шынтақ буынының арасындағы қолдың бір бөлігін алмастыратын құрылғылар.
	201201			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ білек протезі		Трансрадиалды/шынтақ ампутациясы: ұзын - сүйектің бастапқы ұзындығынан 2/3 және одан көп, орташа - сүйектің бастапқы ұзындығынан 1/3-тен 2/3-ке дейін, қысқа - сүйектің бастапқы ұзындығынан 1/3 аз немесе тең болады. Ұзын және орта деңгейлерде жүргізілген ампутациялар кейбір пронация мен супинацияны сақтайды. Пассивті, денені басқаратын немесе сыртқы көзден қуат алатын құрылғылар қолданылады – миотоникалық немесе биоэлектрлік екі немесе бір арналы басқару жүйесі бар электр жетегі бар білек протезі. Биоэлектрлік бақылау кезінде сигнал көзі бұлшықет тобының ерікті жиырылуымен электрлік белсенділігі болады. Миотоникалық басқарылатын протездерде сигнал көзі басқару үшін таңдалған бұлшық еттердің тонусының өзгеруі болып табылады. Білек шоғырының функционалды ұзындығы кемінде 6 сантиметр. Білек шоғыры мен сау аяқтың ұзындығының айырмашылығы кемінде 5 сантиметр. Қолды ұстау, ашу және ротация белсенді.
		20120101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ білек протезі
		20120102			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ білек протезін жөндеу
	201202			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ білек протезі
		20120201			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ білек протезі
		20120202			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ білек протезін жөндеу
	201203			Шиналы-былғары (тарту) сол жақ білек протезі		Шина-былғары типтегі білек протезі: косметикалық, белсенді тарту және жұмыс протезі. Білек жеңі жеке өлшемдер немесе тұқылдың гипстік құймасы бойынша былғарыдан, термопластикадан немесе қабатты пластиктен жасалады. Қол косметикалық немесе әртүрлі типтік өлшемдерін тартуды басқарумен. Қол және шынтақ ротациясы пассивті.
		20120301			Шиналы-былғары (тарту) сол жақ білек протезі
		20120302			Шиналы-былғары (тарту) сол жақ білек протезін жөндеу
	201204			Шиналы-былғары (тарту) оң жақ білек протезі
		20120401			Шиналы- былғары (тарту) оң жақ білек протезі
		20120402			Шиналы- былғары (тарту) оң жақ білек протезін жөндеу
	2013			Қол басының протезі
	201301			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ қол басының протезі		Кәрі жілік-білезік буынының экзартикуляциясы кезінде білекті бүгу немесе кеңейту мүмкіндігі жоғалтылады. Пронация және супинация сақталады. Пассивті, тарту протезі немесе сыртқы басқаруы бар (миоэлектрлік) қол басының протезі әзірленеді. Білек буынының экзартикуляциясымен барлық карпальды сүйектер алып тасталады, нәтижесінде білекті бүгу немесе кеңейту мүмкіндігі жоғалады. Пронация және супинация сақталады. Білек протезін, ілгекті немесе арнайы ұшты құрылғыны пайдаланылады. Миотоникалық немесе биоэлектрлік екі немесе бір арналы басқару жүйесі бар электр жетегі бар білек протезі. Биоэлектрлік бақылау кезінде сигнал көзі-бұлшықет тобының ерікті жиырылуымен электрлік белсенділігі. Миотоникалық басқарылатын протездерде сигнал көзі басқару үшін таңдалған бұлшық еттердің тонусының өзгеруі болып табылады. Білек буынының деңгейінде білек буынының функционалды ұзындығы. Білекпен ұстау және ашу белсенді. Білектің бұралуына байланысты ротация.
		20130101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ қол басының протезі
		20130102			Жаңа технология (модульдік) бойынша сол жақ қол басының протезін жөндеу
	201302			Сол жақ қол басының протезі (косметикалық)		Білезік деңгейінде, оның ішінде алақан-фалангтық буындарды оқшаулап қол басын ампутациялау немесе ақаулар кезінде косметикалық қол басының протезі түйіспелі таспамен, сыдырма ілгекпен немесе баумен бекітіледі.
		20130201			Сол жақ қол басының протезі (косметикалық)
		20130202			Сол жақ қол басының косметикалық протезін жөндеу
	201303			Сол жақ қолдың саусақ протезі (косметикалық)		Саусақтың косметикалық протезі табиғи қолдың сыртқы түріне сәйкес келеді. Ол косметикалық ақаудың орнын толтыра отырып оған антропоморфты пішін береді және заттарды басу және қолдау үшін пайдаланады.
		20130301			Сол жақ қолдың саусақ протезі (косметикалық)
		20130302			Сол жақ қол саусағының косметикалық протезін жөндеу
	201304			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ қол басының протезі		Кәрі жілік-білезікк буынының экзартикуляциясы кезінде білекті бүгу немесе кеңейту мүмкіндігі жоғалтылады. Пронация және супинация сақталады. Пассивті, тарту протезі немесе сыртқы басқаруы бар (миоэлектрлік) қол басының протезі әзірленеді. Білек буынының экзартикуляциясымен барлық карпальды сүйектер алыптасталады, нәтижесінде білекті бүгу немесе кеңейту мүмкіндігі жоғалады. Пронация және супинация сақталады. Білек протезін, ілгекті немесе арнайы ұшты құрылғыны пайдаланылады. Миотоникалық немесе биоэлектрлік екі немесе бір арналы басқару жүйесі бар электр жетегі бар білек протезі. Биоэлектрлік бақылау кезінде сигнал көзі-бұлшықет тобының ерікті жиырылуымен электрлік белсенділігі. Миотоникалық басқарылатын протездерде сигнал көзі басқару үшін таңдалған бұлшық еттердің тонусының өзгеруі болып табылады. Білек буынының деңгейінде білек буынының функционалды ұзындығы. Білекпен ұстау және ашу белсенді. Білектің бұралуына байланысты ротация.
		20130401			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ қол басының протезі
		20130402			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ қол басының протезін жөндеу
	201305			Оң жақ қол басының протезі (косметикалық)		Білезік деңгейінде, оның ішінде алақан-фалангтық буындарды оқшаулап қол басын ампутациялау немесе ақаулар кезінде косметикалық қол басының протезі түйіспелі таспамен, сыдырма ілгекпен немесе баумен бекітіледі.
		20130501			Оң жақ қол басының протезі (косметикалық)
		20130502			Оң жақ қол басының косметикалық протезін жөндеу
	201306			Оң жақ қолдың саусақ протезі (косметикалық)		Саусақтың косметикалық протезі табиғи қолдың сыртқы түріне сәйкес келеді. Ол косметикалық ақаудың орнын толтыра отырып оған антропоморфты пішін береді және заттарды басу және қолдау үшін пайдаланады.
		20130601			Оң жақ қолдың саусақ протезі (косметикалық)
		20130602			Оң жақ қол саусағының косметикалық протезін жөндеу
	202			Аяқ протездері		Әртүрлі аяқ протездерін алу үшін жеке дайындалған компонентпен біріктірілген үйлесімді компоненттердің жиынтығы.
	2021			Жамбас протезi		Ампутациядан кейін немесе туылғанда аяқ болмаған кезде жамбас буыны мен тізе буыны арасындағы бір бөлігін немесе жамбас буынында аяқты алмастыратын құрал.
	202101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ жамбас протезі		Жамбас протезінің модульдік құрылымы мыналардан тұрады: тұқылдарды қабылдау гильзасы (жұмсақ (серпімді) астары бар немесе онсыз, силикон қаппен (лайнермен) немесе онсыз), гильза адаптері (тіреуі), айналмалы модуль (опциондық), тізе буынының модулі, көтергіш модуль, қысқыш төлке (қамыт), табан модулі, косметикалық қабық және косметикалық жабын. Тұқым қабылдағыш гильза – жамбас протезінің негізі. Тірек модулі және/немесе тік амортизацияның қосымша функциялары жоқ. Тізе буынының модульдері мен аяқ модульдері конструкциясы, сыртқы түрі, іске асырылған функциялары бойынша алуан түрлі. Кейбір аяқ модульдері өкше биіктігін реттеу функциясымен жабдықталады. Модульдік жамбас протездерінің конструкциясында протездің функционалдығын жоғалтпай модульдердің өзара алмастырылуы жүзеге асырылады.
		20210101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ жамбас протезі
		20210102			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ жамбас протезін жөндеу
	202102			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ жамбас протезі
		20210201			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ жамбас протезі
		20210202			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ жамбас протезін жөндеу
	202103			Шиналы-былғары сол жақ жамбас протезi		Шина-былғары жамбас протезі қабылдау гильзасынан түрады. Болат шиналар раманың рөлін атқарады. Тізе түйіндері құлыпты немесе онсыз. Табандары полиуретанды өтпелі білекпен. Жамбас протезі әртүрлі деңгейдегі жамбастың бір жақты немесе екі жақты ампутациялау кезінде ұсынылады.
		20210301			Шиналы-былғары сол жақ жамбас протезi
		20210302			Шиналы-былғары сол жақ жамбас протезiн жөндеу
	202104			Шиналы-былғары оң жақ жамбас протезi
		20210401			Шина-былғары оң жақ жамбас протезi
		20210402			Шиналы-былғары оң жақ жамбас протезiн жөндеу
	2022			Жіліншік протезі
	202201			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ жіліншік протезі		Жіліншік протезінің модульдік конструкциясы мыналардан тұрады: тұқым қабылдағыш гильзадан (жұмсақ астары бар және/немесе силикон қаппен (лайнермен)), гильзалық адаптер (тіреуіш), көтергіш модуль, қысқыш төлке - қамыт, табан модулі, косметикалық қабық және косметикалық жабын. Тірек модулі және қысқыш жең бұралу және/немесе тік амортизацияның қосымша функциялары жоқ немесе болуы мүмкін. Табан модульдері конструкциясы, сыртқы түрі, іске асырылған функциялары жағынан алуан түрлі. Кейбір табан модульдерінде өкшенің биіктігін реттеу мүмкіндігі бар.
		20220101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ жіліншік протезі
		20220102			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ жіліншік протезін жөндеу
		20220103			Силикон қабы бар сол жақ жіліншік протезі
	202203			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ жіліншік протезі
		20220301			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ жіліншік протезі
		20220302			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ жіліншік протезін жөндеу
		20220303			Силикон қабы бар оң жақ жіліншік протезі
	202202			Шиналы-былғары сол жақ жіліншік протезi		Шина-былғары жіліншік протезі болаттан немесе титан шиналарымен нығайтылған былғарыдан жасалады. Гильзаларды бауларға немесе бауларға, былғары белдікке, вертлугқа бекіту. Табан резеңке немесе металл штампталған.
		20220201			Шиналы-былғары сол жақ жіліншік протезi
		20220202			Шиналы-былғары сол жақ жіліншік протезiн жөндеу
	202204			Шиналы-былғары оң жақ жіліншік протезi
		20220401			Шиналы-былғары оң жақ жіліншік протезi
		20220402			Шиналы-былғары оң жақ жіліншік протезiн жөндеу
	2023			Табан протезі
	202301			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ табан протезі		Пирогов бойынша ампутациядан кейін модульдік табан протезі жұмсақ қабырғалы астары бар немесе онсыз жіліншік гильзасынан және табаннан тұрады. Табан төмен профильді. Сау аяқ пен ампутацияның ұзындығының айырмашылығы кем дегенде 3-5 сантиметрді құрайды. Бекіту байланыс лентасында.
		20230101			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ табан протезі
		20230102			Жаңа технология бойынша (модульдік) сол жақ табан протезін жөндеу
	202303			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ табан протезі
		20230301			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ табан протезі
		20230302			Жаңа технология бойынша (модульдік) оң жақ табан протезін жөндеу
	203			Омырау бездерінiң протездері		Экзопротез сау сүт безіне тән сипаттамаларға ие: түсі, консистенциясы, пішіні, беті, серпімділігі. Сондай-ақ жұмсақ ішкі бетке ие, бұл өз тіндерімен минималды үйкелісті қамтамасыз етеді, әсіресе операциядан кейінгі тыртық аймағында. Экзопротездің косметикалық қасиеттері бездің емізік-ареолярлы аймағына еліктеумен толықтырылады.
		20301			Сол жақ омырау бездерінiң протезі
		20302			Оң жақ омырау бездерінiң протезі
	204			Ортопедиялық аппараттар		Ортопедиялық аппараттар қолдарға және аяқтарға арналған аппараттарды және туторларды қамтиды. Қозғалыс функцияларын қалпына келтіру және (немесе) қол жеткізілетін түзету жағдайында түсіру немесе бекіту арқылы деформациялардың дамуын болдырмау мақсатында сегменттерге немесе адамның аяқ-қолдарына әзірленетін құрылғы.
		20401			Аппарат	Аппараттың барлық сегменттері шарнирлік қосылыстарға ие. Аппараттың мақсаты: қолдарға – зардап шеккен қолды тұрмыстық және еңбек операцияларына тарту мүмкіндігін қамтамасыз ету; аяқтарға – тірек функциясын қамтамасыз ету, локомотив актісін ішінара немесе толық қалпына келтіру.
		20402			Тутор	Тутор шарнирлік қосылыстары жоқ бекіту-түзету типіндегі ортопедиялық аппарат. Буынды (дарды) немесе аяқ-қол сегментін қатаң бекітуге және берілген түзету жағдайында оларды ішінара жеңілдетуге арналған. Тутор жеке орналасқан сүйек шығыңқы жерлерін көрсете отырып, сондай-ақ аяқ-қолдарын өлшей отырып, гипс құймасы бойынша дайындалады. Тутордың мақсаты: қолдарға – мүмкін болатын тұрмыстық немесе еңбек операцияларын орындауға қолды жұмыс істеп тұрған білекпен тартуды қамтамасыз ете отырып, қолды белгілі бір функционалдық тиімді жағдайда ұстай отырып, буынның (дардың) және қол сегментінің (тердің) бекітілуін қамтамасыз ету. аяққа – туторлары оның сегменттерін түзетілген (бар патологиялық қондырғыларды жоя отырып) немесе белгілі бір қалыпта бекітуге және ұстап тұруға, аяқты тиісті түрде жүктеуге немесе буынды анкилоздау және оларды баяу шоғырландыру кезінде сүйектерді біріктіру мақсатында арналған.
	205			Балдақ		Жаяу жүруді жеңілдетуге арналған, аяғы, тұтқасы және қолтық аймағына немесе білекке тірегі бар техникалық көмекші құрал.
	2051			Балаларға арналған балдақ		Қолтық асты балдақ шынтақ балдағына салыстырғанда тұрақты тірек жасайды. Қолтық асты балдағының конструкциясы қолтық аймағында тіреуге арналған платформаны, тұтқаны, резеңке ұшы бар бір тірекке өтетін қос жолақты қарастырады. Балдақ биіктігін реттейтін қысқышқа, бұрандаларға немесе құрылғыларға ие. Қолтық асты балдағының биіктігі адамның бойына сәйкес келеді. Қолтық асты балдағын өз бетінше тұра алмайтын, тұрақты қатты тірек қажет пациенттер пайдаланады.
		2051001			Балаларға арналған қолтық асты балдақ
	2052			Ересектерге арналған балдақ
		2052001			Ересектерге арналған қолтық асты балдақ
	2053			Балаларға арналған шынтаққойғыштары бар балдақ		Шынтақ балдағы дене салмағын толық немесе ішінара қолдайтын адамдар пайдаланады. Шынтақ балдағының көмегімен қозғалу кезінде шынтақ буыны мен қол буынына тірек түседі. Шынтақ балдағын жеке таңдау олардың биіктігін дұрыс таңдау арқылы қамтамасыз етіледі, ол адамның бойына сәйкес келеді.
		2053001			Балаларға арналған көп тіреулі шынтақ балдағы
		2053002			Балаларға арналған бір тіреулі шынтақ балдағы
	2054			Ересектерге арналған шынтаққойғыштары бар балдақ
		2054001			Ересектерге арналған көп тіреулі шынтақ балдағы
		2054002			Ересектерге арналған бір тіреулі шынтақ балдағы
	206	206005		Таяқ	Таяқ	Таяқ – тіректің ауданын және пайдаланушының тік тұрақтылығын ұлғайтуды қамтамасыз етеді, сондай-ақ зақымдалған жаққа жүктемені азайтады және жүру кезінде дененің ауытқуының симметриясына ықпал етеді.
		206001			Бір тіреулі таяқ	Тұтқасы бар және қолға баса отырып жүру кезінде тіреуге арналған өзек түріндегі құрылғы. Таяқтар әртүрлі материалдардан жасалады: ағаш, алюминий қорытпасы, анодталған алюминий, пластмасса, шыны талшық, болат. Бұйымдарда бағалы ағаш түрлерінен, пластмассадан, декоративтік материалдардан, соққыға төзімді, аязға төзімді қасиеттері бар түрлі пішіндегі тұтқалар пайдаланылады.
		206004			Көп тіреулі таяқ	Биіктігі бойынша реттеумен және онсыз, төмен немесе пирамида негізімен, қол немесе білекке тіреумен, әртүрлі материалдардан жасалған тұтқамен, әртүрлі пішіндегі, сырғанауға қарсы құрылғымен қысқы кезеңде пайдалану үшін және онсыз, таяқтың негізінің оң немесе сол қол астындағы жағдайын реттеумен шығарылады. Көп тіреулі таяқтың конструкциясы жетілдіріледі, мысалы, инсульттан кейінгі пайдаланушылар үшін полиуретанды тұтқамен, 2,5 сантиметр түзету қадамымен, сенімді бекітумен, тірек аяқтары арасындағы максималды қашықтықпен жақсартуға болады; кең, пирамидалы кішкентай және орташа негізбен.
	207			Жетек арбалар		Пайдаланушының екі қолымен басқарылатын төрт тірекпен және екі тұтқамен жүруді жеңілдетуге арналған құрал немесе дененің жоғарғы бөлігімен бірге болады. Жетек арбаларды екі негізгі функциясы бар: аяқтардағы жүктемені азайту және тепе-теңдікті жеңілдету.
		2071005			Балаларға арналған жетек арбалар
		2072005			Ересектерге арналған жетек арбалар
		207011			Қадамсыз жетек арбалар	Ересектермен және балалармен қатты және тегіс жерде жүру үшін пайдаланылады. Стационарлық жетек арбалар – пациенттің төсектен немесе орындықтан тұруын жеңілдету үшін бір-бірінің үстіне орналасқан тұтқалары (жоғарғы және төменгі) екі деңгейлі тұтас, жиналмалы, реттелетін, екі деңгейлі.
		207012			Қадамдық жетек арабалар	Жетек арбаның конструкциясы ересектер мен балаларға оны пайдаланудың ыңғайлылығын, іс-қимыл жасау еркіндігін, жетек арбаның бірқалыпты қозғалуын және пайдалану процесінде дірілдің болмауын, сондай-ақ жекелеген бөлшектердің өзара алмасуын қоса алғанда, оларды ауыстыру арнайы құралдар мен құрылғыларды қолданбай жөндеуге жарамдылығын қамтамасыз етеді. Жетек арбаның қайта үдемелі қозғалысының қадамы оны жылжытқан кезде (қайта үдемелі қозғалыс) жетек арбаның ең жоғары енінің кем дегенде 90% құрайды. Қадамдық жетек арбаның көмегімен қозғалғанда, пайдаланушы қадамды имитациялай отырып, жетек арбаның сол және оң жақтарын кезекпен жылжытады.
		207013			Дөңгелекті жетек арбалар	Екі немесе одан да көп дөңгелектері мен екі тұтқалары бар көмекші техникалық құрал, пайдаланушының екі қолымен басқарылатын немесе дененің жоғарғы бөлігімен комбинациялануы ересектер мен балалардың жүруін жеңілдетуге арналған. Төрт дөңгелекті жетек арбалар жүру кезінде тұрақты қолдауды қажет ететін пайдаланушыларға арналған. Үш дөңгелекті жетек арбалар төрт дөңгелекті жүргішпен салыстырғанда үлкен маневрге ие. Төрт және үш дөңгелекті жетек арбалар тежегіштермен жабдықталған. Екі доңғалақты жетек арбалар – алдыңғы екі доңғалақ және артқы жағында резеңке ұштары бар екі аяқ. Ол басым тұрақтылыққа ие, бірақ маневрлері аз.
		2073007			Қосымша тірегі бар балаларға арналған жетек арбалар	Пайдаланудың негізгі мақсаты патологиялық постуральды белсенділікті басу; пациентті толық немесе ішінара бекіте отырып, дұрыс жүрісті дамыту үшін жағдай жасау; жүру және тұру кезінде тепе-теңдікті үйрету болып табылады. Жетек арбаның конструкциясы мыналарды қамтиды: доңғалақтары бар тірек жақтауы; дұрыс тұруға арналған құрылғылар (қатаң жақтау); баланың денесін физиологиялық дұрыс қалыпта бекітетін корсет; қолдарға арналған бағыттаушы тіректер, сондай-ақ дөңгелегі және ұштары бар тірек рамасы (қозғалыс кезінде жоғары деңгейдегі тұрақтылықты қамтамасы ететін білекке арналған көлденең тіреуіш формасында немесе екі көлденең тіреуіш нысанындағы, немесе қолтық асты тіреулер, ол үйлестіру бұзылуы бар пациенттерге аса маңызды). Жетек арбалар пайдаланушымен қозғалыс кезінде іске қосатын жұмыс тежегіштері және тұрақ тежегіштері болады. Доңғалақтары жоқ тірек ұшымен аяқталады; ұшы алмалы-салмалы болады; ол орын ауыстыру бетінде елеулі із қалдырмайды; резеңке ұшы жүріс тірегіне сенімді бекітіледі. Жетек арбаның тұтқалары реттеледі, бірақ оларды пайдалану кезінде мықтап бекітіледі; жиналмалы жетек арбалар бүктелгенде жұмыс күйінде бекітіледі. Адам денесімен байланысатын жетек арбалардың материалдары био үйлесімді болуы керек.
		2074007			Қосымша тірегі бар ересектерге арналған жетек арбалар
	208	20802		Корсет	Корсет	Омыртқаны қалыпты физиологиялық күйде бекітуге және оны ішінара түсіруге, сонымен қатар әртүрлі деформацияларды түзетуге (коррекциялауға) пайдаланылатын өнім. Мақсаты бойынша корсеттер екі топқа бөлінеді: омыртқа ауруларының алдын-алу үшін қолданылатын корсеттер және медициналық. Медициналық корсет деформацияның әртүрлі кезеңдерінде омыртқаны белсенді және пассивті түзетуге арналған. Функционалдық мақсаты бойынша: бекіту (бекіту-түзету) және функционалды (функционалды-түзету). Корсет конструкциясын таңдау омыртқаның зардап шеккен бөлігіне қажетті әсердің сипатына байланысты: - сколиотикалық қисаюды түзетуді жүзеге асыру; - сақталған бөлімдерге жүктемені қайта бөле отырып, омыртқалардың зақымдалған денелерін түсіру; - деформацияның артуының алдын алу мақсатында, мысалы, паралитикалық сколиоз кезінде омыртқаны ішінара немесе іс жүзінде толық иммобилизациялау және белгілі бір қалыпта ұстау.
	209	209		Реклинатор	Реклинатор	Иықтарды екі жаққа таратуға және қалыптың дұрыс стереотипін жасауға арналған жоғарғы кеуде омыртқасындағы серпімді матадан жасалған бұйым. Реклинаторлар жауырынды басу арқылы жоғарғы иық белдеуін өсіруді қамтамасыз етеді; кеуде омыртқасының жұмсақ және жартылай қатаң бекітілуін жасайды, бұл оның кеуде-бел аймағын түсіруге әкеледі; артқы бұлшықеттердің шамадан тыс тонусын жояды. Реклинатор қатаң жеке таңдалады. Жұмыс кезінде, үйде немесе оқу орнында ұзақ отыру немесе артқы жағында тірек болмаған кезде кию ұсынылады. Реклинаторлар барлық жас топтарына арналған.
	210	210		Басұстағыш	Басұстағыш	Іс жүзінде ол корсеттің функциясын орындайды, қажетті түзету жағдайында мойын омыртқасын түсіруді және бекітуді қамтамасыз етеді. Бұл бастың патологиялық бастиек орнатудың алдын алу, бар ауырсынуды жою, сондай-ақ жоғарыда аталған зақымданулармен жиі ауыратын мидың қанмен қамтамасыз етілуін қалыпқа келтіру үшін пайдаланылады.
	211	211002		Бандаж	Бандаж	Бандаж іш қуысы мен кіші жамбас органдары төмен түсірілген кезде оларды көтері және ұстау үшін; іш прессінің әлсіздігі кезінде; алдыңғы іш қабырғасының грыжасының пайда болуын алдыг алу үшін; қасағаның мүшеленуінің алшақтауы кезінде; алдыңғы іш қабырғасындағы жасанды ануста; алдыңғы іш қабырғасындағы грыжалар кезінде алдыңғы іш қабырғасындағы қосымша тіреу үшін пайдаланылады. Жеке өндірістің грыжалық бандажы (шап, ұмалық, скротальды, суспензиялар); протездік белдік бандаждарына жіктеледі. Грыжалық бандаждар-протездерге арналған жоғарғы және төменгі былғары (хромды былғары (астарлы)), бір (немесе екі) резеңке пелот (шапты немесе ширатылған) және бір (немесе екі) болат серіппесі бар немесе серіппесіз, жамбас асты, бандаждық ілмекке бекіту. Суспензорий (біржақты грыжалық бандаж) - мақта-матадан жасалған, негізгі матадан жасалған астары бар, түймелермен түймеленетін және бүйірлерінде, белдігінде алмалы-салмалы ленталары бар.
	212	212		Емдік белбеулер	Емдік белбеулер	Емдік белбеулер бел омыртқасының остеохондрозына (омыртқааралық алшақтықтың төмендеуі нәтижесінде жүйке тамырларының қысылуы), радикулитке (жүйке тамырларының қабынуы), бел бұлшықеттерінің сынуы мен жарақаттарына қолданылады.
	213	213		Балалардың профилактикалық шалбары	Балалардың профилактикалық шалбары	Туа біткен және жамбас буындарының ауытқулары бар жас балалардың аяқтарын дұрыс өсіру үшін ортопедиялық құрылғы. Құрылғы жамбас сүйегінің басын жамбас сүйегінің вертлуг қатпары ортасына бекітеді. Оның көмегімен жамбас өсіру бұрышы реттеледі, буындарға жүктеме азайтылады.
	214			Ортопедиялық аяқкиім		Аяқтың жоғалған функцияларын өтеу үшін аяқтың деформациясы, ақаулары немесе функционалды жеткіліксіздігі бар науқастар үшін жасалған арнайы нысандағы және конструкциядағы аяқкиім. Ортопедиялық аяқкиімге келесі талаптар қойылады: - ортопедиялық аяқкиім жеке өлшем бойынша жасалады (ортопедиялық аяқкиім жаппай өндірілмейді); - ортопедиялық аяқкиім дайындалады негізінен қатты тері, ол күшейтіледі металл немесе тығын қаңқасы, беретін аяқкиім қаттылығы түзету үшін деформациялар аяқ (табан); - аяқкиімнің жоғарғы жағы белдіктерден немесе жолақтардан жасалған; - ортопедиялық аяқкиім табан деформациясын түзетуге және жүру кезінде ауруды жеңілдетуге арналған. Ортопедиялық аяқкиім екі түрге бөлінеді: шамалы күрделі және күрделі. Шамалы күрделі ортопедиялық аяқкиім – бұл ішкі формасы біріктірілген және аяқ-қолдардағы анатомиялық өзгерістерді ескере отырып жасалған аяқкиім; ол табанды түзету үшін кірістірілген немесе кіріктірілген элементтерге ие. Шамалы күрделі ортопедиялық аяқкиім супинатормен, пронатормен; табанның деформациясымен; бойлық және көлденең жалпақ аяқтарымен компенсация кезінде 3 сантиметрге дейін қысқарған адамдарға арналған. Күрделі ортопедиялық аяқкиімге: құю арқылы жасалған аяқкиім жатады, оны жасау үшін өлшеу және қиыстыру қажет; нақты пациент үшін жеке пысықталған тағаға дайындалған аяқ киім.
		214013			Балаларға арналған ортопедиялық аяқкиім (жазғы)
		214014			Балаларға арналған ортопедиялық аяқкиім (қысқы)
		214015			Ересектерге арналған ортопедиялық аяқкиім (жазғы)
		214016			Ересектерге арналған ортопедиялық аяқкиім (қысқы)
	215			Қосымша құрылғылар		Аяқты дұрыс қалыпта ұстауға арналған әртүрлі түзеткіш құрылғылар.
		2151022			Ортопедиялық ұлтарақтар	Патологиялық жағдайлар мен әртүрлі этиологиялардың деформациясы салдарынан аяқ функциясының бұзылуы үшін емдік және профилактикалық құралдар. Аяқтың статикалық және динамикалық жүктемелерінің біркелкі таралуына және аяқтың жағдайын бақылауға байланысты аяқтың серіппелі, тірек, итеру және тепе-теңдік функцияларын қалыпқа келтіріңіз. Қатты қаңқасы бар немесе онсыз чепрактан немесе серпімді синтетикалық материалдардан жасалады.
		215201			Салма кебіс (етік)	Аяқкиімге арналған салма кебістер Лисфранк немесе Шопар бойынша ампутациялық ақаулар кезінде статодинамикалық функциясын қалпына келтіруге немесе өтеуге арналған: - табанның табан беті бойынша жүктемені ұтымды қайта бөлу; - табанды немесе оның сегменттерін түзетілген күйде ұстау; - табанның жоқ сегментін өтеу; төменгі аяқтың қысқаруын өтеу. Қысқа және орташа тұқылдар, табан асты беттің ауырсынатын жерлерін түсіру қажет болған кезде, сондай-ақ білек буынындағы қозғалғыштықты 5-10° аралығында шектеу кезінде салпа кебістер (етіктер) көрсетіледі. Салма кебістің (етік) жасаудың қажетті шарты-сау аяқтың шеңберлерімен салыстырғанда кем дегенде 2 сантиметр шұңқырлы кірпіктердің азаюы. Салма кебістер (етіктер) резеңке шұлықтан, алдыңғы жағында жасанды аяқкиім мен нақты қабылдағыш гильзаның арасындағы сына түрінде тығын төсемінен және қабылдау қуысын құрайтын дайындамадан тұрады. Қабылдау гильзасы гипс құймасы бойынша дайындалады. Салма кебісі (етік) стандартты немесе арнайы жасалған ортопедиялық аяқкиімде пайдалануға арналған. Стандартты аяқкиімді пайдаланған кезде салма кебіс (етік) пациенттің қоса берілген аяқкиімі бойынша қиыстырылады.
		215301			Супинатор	Аяқ киім түбінің ішкі бөлігі, аяқтың ішкі жиегін көтеріп, ұлтараққа немесе ұлтарақ пен жартылай ұлтарақ арасына: - жалпақ аяқтар болған кезде аяқтың доғаларын қолдау, түрлі жарақаттардың алдын алуға; - табанның ауырсыну аймақтарын (сүйектерді, өкше шоғырларын және деформацияланған саусақтарды)түсіруге; - аяққа жүктемені дұрыс бөлуге; - өкшелердің дұрыс орнатылуын қамтамасыз етуге; - өкше нысанының төзімдігіне және жүру процесінде амортизация ға арналған. Былғарыдан, тығыннан, металданнемесе пластамассадан, сондай-ақ формаланған, негізгі ұлтарақ құю әдісімен дайындалады; әдеттегі немесе ортопедиялық аяқ киімге салынады. Ортопедичлық аяқ киімдегі супинатор ортопедиялық ұлтарақтың артқы, ортаңғы, алдыңғы бөлімдері аумағында орналасады.
	216	216		Аппаратқа (протезге) арналған аяқкиім	Аппаратқа (протезге) арналған аяқкиім	Аппаратқа арналған аяқкиім арнайы "аппараттық" қалыптарда жасалады, жеке-жеке өңделеді және пациенттің аппараттағы орамдарының өлшенген мәндері бойынша, сондай-ақ сау аяқтың мөлшерін ескере отырып жасалады. Бір жақты ампутация кезінде протездерге арналған аяқкиім сақталған аяқтың жағдайына байланысты жасалады және оның қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтірмеуі тиіс. Екі жақты ампутация кезінде аяқкиім конструкциясына және жасанды табанның өлшеміне байланысты дайындалады. Протезге арналған аяқкиім протезде жүрудің биомеханикалық көрсеткіштерін бұзбайды. Аппаратқа (протезге) арналған аяқкиім оңай киіліп, протездің жасанды табанына және аппараттағы аяққа сенімді бекітілуі тиіс.
	217			Құрылғылар		Өз-өзіне қызмет көрсетуді жеңілдететін құралда
		2171			Жейде киюге арналған құрылғы	Бұл "С" пішініндегі үлкен пластикалық ілгегі бар (бір жағынан) және арнайы ұстағышы бар (екінші жағынан) ағаш тұтқа түрінде жейде киюді жеңілдететін қарапайым құрылғы.
		2172			Колготки киюге арналған құрылғы	Оның негізгі элементі – бір немесе екі бағыттаушыдан тұратын қимыл жақтауы және оның көмегімен колготкалар аяқтарына киілетін тарту элементі болатындай етіп жасалған.
		2173			Шұлық киюге арналған құрылғы	Шұлық киюге, сондай-ақ оларды шешуге арналған, қолдануға ыңғайлы бастапқы түрінде бекітілген шұлық негізі орнату түйінінен тұратын құрылғы. Шұлықтың бастапқы қалпын орнату түйінінің бөлшектері және шұлықтың түйінмен қосылу элементтері шұлыққа 50 ньютоннан кем емес төмен және жоғары түскен жүктемеге шыдайды.
		2174			Түйме тағуға арналған құрылғы (ілмек)	Жеткілікті қатаң созылған ілмектен және әртүрлі мөлшерде және пішіндегі көлемді тұтқадан тұратын құрылғы (шар, алмұрт және басқа түрлерде), тұтқаны қолмен жеткілікті тығыз ұстауды қамтамасыз етеді (алақан немесе бүйір тұтқасы болған кезде). Түйме түймеленген кезде құрылғының қатаң созылған ілмегі киімдегі түймеге арналған ілмегіне тігіледі, түймеге жабысады және түймемен бірге кері қозғалыспен киімдегі ілмекке тігіледі. Түймені ашқанда, ол құрылғының ілмегімен ұсталып, киімдегі ілмекке тігіледі.
		2175			Белсенді қармауыш	Тірек-қимыл аппаратының функциялары бұзылған кезде шағын заттарды манипуляция жасауды жеңілдететің құрылғы. Манипулятор қармау органынан; ұзартқышы бар тұтқадан; қармауыштан тұрады.
		2176			Ыдыс-аяқты ұстауға арналған қармауыш	Әр түрлі модификациядағы ыдыстарды ұстауға және ұстап тұруға арналған құрылғы: алынбалы, стационарлық, сорғыш, көлбеу және көлбеу емес, икемді штативтпен
		2177			Қақпақтарды ашуға арналған қармауыш	Арнайы саптамалар, қалыңдатылған тұтқалар арқасында эргономикалық күштерді азайтуды қарастыратын бірқатар модификацияларды қарастыратын өнім.
		2178			Кілтке арналған қармауыш	Қолды ұстау және ұстау функциялары бұзылған мүгедектерге кілтті ұстап қалуға және манипуляция жасауға мүмкіндік беретін көлемді тұтқасы мен кілтке арналған сыйымдылығы бар құрылғы.
	220	220		Стационарлық протездеу қызметтері	Стационарлық протездеу қызметтері	Стационар жағдайында протездік-ортопедиялық көмек - мүгедектігі бар адамдарды протездік-ортопедиялық құралдармен қамтамасыз ету жөніндегі медициналық-техникалық көмектің мамандандырылған түрі және оларды пайдалануға үйрету көрсетіледі. Тапсырыстың сипаты мен түріне байланысты өнім беруші мүгедекті стационарлық протездеу үшін шақыру не ол болмаған кезде тапсырысты орындау қажеттігі туралы шешім қабылдайды.
	222	222		Санаторий-курорттық емдеу	Санаторий-курорттық емдеу	Адамдардың санаторий-курорттық ұйымда уақытша болу жағдайында жүргізілетін медициналық оңалту түрі. Санаторий-курорттық ұйымының ғимараты халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтары үшін (көру, есту, тірек-қимыл аппараты бұзылған) қол жеткізумен қамтамасыз етіледі. Санаторий-курорттық емдеу курсына дәрігердің тағайындауы бойынша мынадай қызметтер қосылады: - бальнеологиялық (минералды ванналар, емдік душтар: циркулярлық, Шарко); - гидротерапия; - парафинмен-озокеритпен емдеу, балшықпен емдеу; - механикалық массаж (7 процедурадан кем емес); - қол массажы (7 кем емес); - сауықтыру рәсімдері: тренажер залы, бассейн; - тамақтану: белгіленген нормаларға сәйкес калориясы бар күніне бес рет тамақтану, диетологтың тағайындауларына сәйкес диеталық үстелдерді қалыптастыру.
30				Сурдотехникалық құралдар		Есту кемістіктерін түзетуге және олардың орнын толтыруға арналған техникалық құралдар, оның ішінде байланыс пен ақпарат беруді күшейтетін құралдар.
	301			Есту аппараттары		Әуе немесе сүйек дыбысы арқылы дыбысты күшейтуге арналған электронды құрылғы. Оның негізгі мақсаты – сигналды есту қабілетінің жеткілікті жоғары дәрежесі бар есту қабілеті нашар адам қабылдауы үшін дыбыстық ақпарат көзі жасаған сигналды түрлендіру. Ол үшін есту аппараттары дыбыстық сигналдарды күшейтеді, сонымен қатар есту қабілетінің бұзылу дәрежесі мен сипатына сәйкес олардың динамикалық және жиілік сипаттамаларын өзгертеді. Әрбір есту аппараты акустикалық сигналды электрлік сигналға түрлендіретін микрофон, содан кейін оларды күшейткішке жібереді.
	3011			Есту қабілеті төмендеуінің 1-2-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
		3011006			Сол жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 1-2-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
		3011007			Оң жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 1-2-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
	3012			Есту қабілетінің төмендеуінің 2-3-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
		3012006			Сол жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 2-3-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
		3012007			Оң жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 2-3-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
	3013			Есту қабілеті төмендеуінің 3-4-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
		3013006			Сол жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 3-4- дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
		3013007			Оң жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 3-4-дәрежесі кезінде ересектерге арналған есту аппараты
	3014			Есту қабілеті төмендеуінің 1-2-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
		3014001			Сол жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 1-2-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
		3014002			Оң жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 1-2-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
		3014004			Құлақ сыртындағы, орташа қуатты есту аппараты
	3015			Есту қабілеті төмендеуінің 2-3-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
		3015010			Сол жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 2-3-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
		3015011			Оң жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 2-3-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
	3016			Есту қабілеті төмендеуінің 3-4-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
		3016007			Сол жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 3-4-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
		3016008			Оң жақ құлаққа есту қабілеті төмендеуінің 3-4-дәрежесі кезінде балаларға арналған есту аппараты
	302	302		Веб-камерасы бар ноутбук	Веб-камерасы бар ноутбук	Дисплейді, ажыратымдылығы жоғары веб-камераны, пернетақтаны, меңзеу құрылғысын (сенсорлық панель немесе сенсорлық тақта), аккумуляторлық батареяны қоса алғанда, компьютердің типтік компоненттері біріктірілген портативті дербес компьютер, жиынтыққа тінтіуір, қуат блогы, төлқұжат кіреді. Веб-камерасы бар ноутбук лицензияланған бағдарламалық жасақтамаға ие, заманауи бағдарламаларды қолдайды және пайдалануға оңай.
	303	303		Көп функциялы сигнал жүйесі	Көп функциялы сигнал жүйесі	Дыбыс көзіне орнатылған сенсордан (телефон түтігі, есік құлпы, домофонның, баланың жылауы/дауысы, түтіннің) және алынған сигналдарды жарық немесе вибрациялық сигналдарына айналдыратын қабылдағыштан (қолға немесе киімге бекітілген) тұратын сигнал беретін сымсыз құрылғы. Сандық жарық индикаторы қабылдағыштың стробоскопиялық немесе жарықдиодты индикациясымен пайдаланушының назарын аударады.
	304	3041		Мәтiндiк хабар беретін және хабарды қабылдайтын мобильді телефон	Мәтiндiк хабар беретін және хабарды қабылдайтын мобильді телефон	Есту қабілеті бұзылған адамдарға қолжетімді ыңғайлы функциясы бар қарым-қатынас жасау, бағдарлау қабілетін қалпына келтіру үшін ақпарат беретін дыбыстық радиосигналды қабылдауға және мәтіндік форматта шығаруға арналған.
	305	305		Саңырау және нашар еститін адамдарға арналған сағат	Саңырау және нашар еститін адамдарға арналған сағат	Сағатты әр сағат сайын немесе бірнеше минуттан кейін сигналды қайталау мүмкіндігіне ие портативті оятқыш ретінде пайдалануға мүмкіндік беретін вибрация құрылғысы бар. Сондай-ақ сағат күнтізбе және секундомер ретінде де қолданылады.
	306	306		Кохлеарлық импланттарға сөйлеу процессорлары	Кохлеарлық импланттарға сөйлеу процессорлары	Бұл электронды құрылғы, оның функциясы дыбыстарды микрофонмен ұстап, оларды сериялық электр импульстарына кодтау және импульстарды катушкалар (антенна) арқылы тікелей кохлеарлық имплантқа беру болып табылады. Сөйлеу процессорының жиынтығына кем дегенде мыналар кіреді: - беру катушкасы; - катушка кабелі (кемінде 2 дана); - магнит катушкалар; - аккумуляторлар (кемінде 6 дана); - құлақ сыртына бекіту (стандартты мүйіз) (кемінде 3 дана); - күнделікті қолдануға арналған құты; - қашықтан басқару; - әмбебап сериялық шиналар кабелі (микро); - бақылау құлаққаптары; - зарядтағыш; - микрофонға қорғау (кемінде 2 дана); - кептіруге арналған контейнер; - капсуладағы ылғал жұтқыш; - контейнерде кептіруге арналған брикет; - нұсқаулық.
	307	307		Дауыс шығаратын аппарат	Дауыс шығаратын аппарат	Бұл иекке қолданылатын және артикуляциялық бұлшықеттер мен ауыз қуысының төменгі бұлшықеттерінің тербелістерін дауысқа айналдыратын вибрация жасайтын электронды аппарат. Жұмыс принципі ауыздың резонаторлық қуыстарындағы дыбыстық тербелістердің қозуына негізделген, олар жоқ дыбыстық сымдардың тербелістерін алмастырады.
40			Тифлотехникалық құралдар			Көру кемістігі салдарынан мүгедектердің жоғалған мүмкіндіктерін түзетуге және олардың орнын толтыруға бағытталған құрылғы.
	401	401		Тифлотаяқ	Тифлотаяқ	Көру қабілеті бұзылған адамдардың жүруін және бағдарлануын жеңілдететін қосалқы құрылғы. Тифлотаяқтың түрлері: жиналмайтын және жиналмалы таяқтар, оларға резеңке бау көмегімен жиналатын телескопиялық және құрама таяқтар жатады.
	402	402		Оқу машиналары	Оқу машиналары	Көру қабілеті бойынша мүгедектігі бар адамдардар үшін кез-келген жалпақ басылған мәтіндерді тыңдауға арналған құрылғы. Машина сканерленген мәтінді таңдалған тілде және пайдаланушы көрсеткен дауыспен дауыстап оқиды. Машина тілдерді, оның ішінде мемлекеттік, орыс, ағылшын тілдерін қоса алғанда таңиды; көптеген құжаттармен жұмыс істей алады; орнатылған стерео динамиктер мен құлақаспап ұясына ие, кіріктірілген микрофон.
	403	403		Сөйлеу синтезі бар экрандық қол жеткізу бағдарламасымен қамтамасыз етілген ноутбук	Сөйлеу синтезі бар экрандық қол жеткізу бағдарламасымен қамтамасыз етілген ноутбук	Сөйлеу синтезі арқылы ақпарат алуға арналған портативті дербес компьютер, оның корпусында дисплей, пернетақта, меңзеу құрылғысын (сенсорлық панель немесе сенсорлық тақта), аккумуляторлық батарея типтік компоненттері біріктірілген, жиынтыққа тінтіуір, қуат блогы, төлқұжат кіреді. Сөйлеу синтезі бар экрандық қол жеткізу лицензияланған бағдарламасына ие және заманауи бағдарламаларды қолдайды.
	404	404		Брайль жүйесі бойынша жазу құралы	Брайль жүйесі бойынша жазу құралы	Құрылғы жол бойынша рельефті-ноқатты қаріппен жазуға арналған құрылғы. Екі біріктірілген пластинадан тұрады: бір тор, екіншісі тегіс. Пластинаның тегіс жағында қағазды бекітуге арналған бекіткіштер бар.
	405	405		Брайль жүйесі бойынша жазу грифелi	Брайль жүйесі бойынша жазу грифелi	Рельефті-ноқатты қаріппен жазуға арналған қағазда Брайль рельефті-ноқатты қаріппен жазбаларды жүзеге асыруға арналған арнайы құрылғы.
	406	406		Брайль рельефті-ноқатты қаріппен жазуға арналған қағаз	Брайль рельефті-ноқатты қаріппен жазуға арналған қағаз	Брайль рельефті-ноқатты қаріппен жазуға және шығаруға арналған арнайы қағаз.
	407	407		Дыбыспен хабар беретін және диктофоны бар мобильді телефон	Дыбыспен хабар беретін және диктофоны бар мобильді телефон	Көру қабілеті бұзылған адамдарға арналған, мәтінді сөйлеуге түрлендіретін сөйлеу синтезаторы бар, дауысты басқаруға, вибро қоңырау, дауысты сигнал, диктофоны бар арналған мобильді құрылғы.
	408	408		Дыбыс жазбасын шығаруға арналған плейер	Дыбыс жазбасын шығаруға арналған плейер	Көру қабілетінен толық айырылған адамдардың ақпараттық қамтамасыз етудің құралы болып табылатын "сөйлеу кітабын" тыңдауға арналған плейер. Жиынтыққа плейер, қашықтықтан басқару пульті, қуат блогы кіреді.
	409			Нашар көретін адамдарға арналған сағат		Көру қабілеті бұзылған адамдарға тәуліктің ағымдағы уақыттың анықтауға көмектесетін құрылғы.
		409001			Сөз шығаратын сағаттар	Нашар көретіндерге арналған уақытты дауыстап айту сағаты. Сондай-ақ оятқыш, күнтізбе ретінде пайдаланылады. жарығы бар және (немесе) дыбыстау функциялары бар сағаттар. Сағаттың циферблаты – ақ түсті. Үлкен, оңай оқылатын сандар және сағат тілі қара түсті.
		409002			Нашар көретіндерге арналған жарық, үлкен, оңай оқылатын сандар мен көрсеткілері бар сағат	Нашар көретіндерге арналған жарығы, оңай оқылатын сандар және тілі бар қол сағаты.
		409003			Брайль қарпі бар сағат	Хромдалған, су өткізбейтін, соққыға қарсы корпусы бар қол сағаты. Циферблаттағы сандар бедерлі тактильді ыңғайлы нүктелермен қайталанады, күшейтілген механизмі бар ашылатын әйнек.
	410	410		Сөз шығаратын термометр	Сөз шығаратын термометр	Шағын габаритті қол құрылғысы, оның мынадай функциялары мен режимдері бар: сұйық кристалды дисплейдің көрсеткіштерін қайталау; қосу және өшіру туралы дыбыстық сигналдарды беру; термометрді 2 минуттан артық қолданған кезде автоматты түрде өшіру. Температураны өлшеу қателігі жұмыс диапазонында 35,5-42° Цельси. Құрылғының өлшеу бөлігі герметикалық және гигиеналық қауіпсіздік талаптарына сәйкес келеді.
	411	411		Сөз шығаратын тонометр	Сөз шығаратын тонометр	Артериалды қысым мен пульсты өлшеу процессінің сөйлеу сөйлеу сүйемелдеуімен жабдықталған, үлкен сұйық кристалды дисплейі бар құрылғы. Өлшеу дәлдігі жоғары, бір кнопкамен басқару, адаптерді қосу мүмкіндігіне ие, сонымен қатар автоматты жад, соңғы өлшеу жады бар.
	412	412		Тест жолақшалары бар сөз шығаратын глюкометр	Тест жолақшалары бар сөз шығаратын глюкометр	Нашар көретін және көру қабілетінен толық айырылған адамдардың арнайы құрастырылған және үй жағдайында қандағы глюкоза (қант) деңгейін анықтауға арналған. Негізгі ерекшелігі – өлшеу нәтижесін дауыспен айту мүмкіндігі.
	413	413		Брайль қарпін өз бетінше үйренуге арналған сөйлейтін құрал	Брайль қарпін өз бетінше үйренуге арналған сөйлейтін құрал	Алты нүктелі Брайль 5:1 масштабында орындалды. Әр нүкте батырманың қақпағы түрінде жасалады, ол ойылған немесе құрылғының алдыңғы панелінің бетінен 1 миллиметр жоғары шығады. Дыбыстаудың екі режимі қарастырылған: - әріптік символдар мен пунктуация белгілерін дыбыстандыру; - цифрлық символдар мен математикалық белгілерді дыбыстандыру.
	414	414		Алмалы-салмалы Брайль әліппесі	Алмалы-салмалы Брайль әліппесі	Брайль рельефті-ноқатты қаріппен жазуды және оқуды оқытуға арналған. Планкадағы штифтерді қолдана отырып, әріптерді, сөздерді және сандарды теріледі.
	416	416		Көру қабілеті нашар мүгедектігі бар адамдарға арналған ине сабақтағыштар, тігін инелері	Көру қабілеті нашар мүгедектігі бар адамдарға арналған ине сабақтағыштар, тігін инелері	Ине сабақтағышта бас бармақ пен сұқ саусақтың арасында ұстап тұру үшін сым ілмегі бар кішкентай металл немесе пластик тұтқасы бар. Инелер өзектің қалыңдығымен, иненің ұзындығымен және құлақтың мөлшерімен ерекшеленуі керек. Бір жиынтықтың құрамына: кемінде 3 жіп иіргіш және 25 тігін инесі кіреді.
	417	417		Брайль қарпімен ақпаратты енгізу/шығарудың кіріктірілген сөйлеу синтезі бар портативті тифлокомпьютер	Брайль қарпімен ақпаратты енгізу/шығарудың кіріктірілген сөйлеу синтезі бар портативті тифлокомпьютер	Көзі көрмейтін және көзі көрмейтін саңырау пайдаланушыларға арналған портативті құрылғы. Енгізу/шығару Брайль рельефті-ноқатты қарпімен және осымен қатар сөйлеу сүйемелдеуі қолданылады. Мамандандырылған бағдарламалық жасақтамадан басқа, құрылғы операциялық жүйенің функционалдығын, соның ішінде экрандағы қол жетімді бағдарламалық жасақтамаға қол жетімді үшінші тарап қосымшаларын пайдалануға мүмкіндік береді. Негізі функция – құжаттарды оқу, интернетті қарау, электрондық постамен жұмыс, содан кейін өңделетін, электрондық почта арқылы жіберілетін, интернетте орналастырылатын және басқа компьютерден басылатын көлемді мәтіндерді дайындау. Сондай-ақ құрылғы жазба кітапшасы, органайзер, құжаттар қоймасының, жазбалар рөлінде атқарады.
50			Aрнаулы жүріп-тұру құралдары			Мүгедектігі бар адамдардың белсенді және пассивті қозғалысы үшін техникалық көмек түрі. Кресло-арбаны жеке таңдау параметрлері: үшін - креслоның ені, тереңдігі мен биіктігі, артқы және шынтақ тіректерінің биіктігі.
	501			Бөлмеде жүріп-тұруға арналған кресло-арбалар		Доңғалақ шеңберінен қол жетегі бар бөлмелік кресло-арбалар мүгедектігі бар адамдардың өз бетінше де, ілесіп жүретін адамдардың көмегімен де үй-жайлардың ішінде (бөлмеде жүріп-тұруға арналған кресло-арбасы) және одан тыс жерлерде (серуендеуге арналған кресло-арбалары) қатты төсемі бар жолдар мен алаңшалар бойынша жүріп-тұруға арналған. Бөлмелік кресло-арбалар қайырмалы арқаның, еңкею бұрышы реттелетін басқыштардың, алмалы-салмалы шынтақшалардың, жиналмалы раманың, жіліншік ұзындығы бойынша реттелетін аяққа арналған алмалы-салмалы және қайырмалы тіректердің; тұрақ тежегіштерінің; пневматикалық (серуендеуге арналған) кресло-арбалары) немесе тұтас құйылған (бөлмеде жүріп-тұруға арналған кресло-арбалар) шиналардың; алмалы-салмалы бүйір жақтаулардың; үлкен доңғалақтардың тығыз орналасқан қалқандарының болуы және әртүрлі габариттік өлшемдері бар. Кресло-арбаның рамасы беріктігі жоғары материалдардан жасалған. Рычагты кресло-арбалар мынадай ерекшеліктерге ие: рычагты басқарудың биіктігі бойынша реттеледі және артқы доңғалақтарға рычагты жетек. Рычагты жетегі бар кресло-арбаның орнын ауыстыруын мүгедектігі бар адам, өзі рычагты жетекті алға (өзінен) және артқа (өзіне) басу арқылы жүзеге асырады. Кресло-арбаны солға немесе оңға бұру, рычагты тетікке сәйкес бұру бағыты бойынша айналмалы тұтқаны айналдыру арқылы жүзеге асырады.
	5011			Бөлмеде жүріп-тұруға арналған кресло-арба (балаларға)
		501101			Қол жетегі бар бөлмеде жүріп-тұруға базалық кресло-арба (балаларға)
	5012			Бөлмеде жүріп-тұруға арналған кресло-арба (жасөспірімдерге)
		501201			Қол жетегі бар бөлмеде жүріп-тұруға базалық кресло-арба (жасөспірімдерге)
	5013			Ересектерге бөлмеде жүріп-тұруға арналған кресло-арба
		501302			Қол жетегі бар бөлмеде жүріп-тұруға базалық кресло-арба (ересектерге арналған)
	502			Серуендеуге арналған кресло-арба
	5020			Ересектерге серуендеуге арналған кресло-арба
		502003			Рычагты жетегі бар серуендеуге арналған кресло-арба
		502006			Қол жетегі бар серуендеуге арналған базалық кресло-арба (ересектерге арналған)
	5021			Серуендеуге арналған кресло-арба (балаларға)
		502101			Қол жетегі бар серуендеуге арналған базалық кресло-арба (балаларға)
	5022			Серуендеуге арналған кресло-арба (жасөспірімдерге)
		502201			Қол жетегі бар серуендеуге арналған базалық кресло-арба (жасөспірімдерге)
	5023			Әмбебап кресло-арба		Үй-жайлардың ішінде және қатты жабыны бар басқа жерлерде жүріп-тұруға арналған.
		502301			Белсенді типтегі әмбебап кресло-арба	Белсенді күнделікті өмір салтын жүргізетін мүгедектігі бар адамдарды оңалтуға арналған. Белсенді кресло-арба тұрғын үй-жайда және одан тыс жерде, қатты жабыны бар жолдар мен алаңдарда, сонымен қатар ұзақ және алыс жеке серуендер үшін пайдаланылады. Белсенді кресло-арбалардың артықшылықтары: жоғары маневрлілік; жүрудің жеңілдігі; шағын массасы мен габариттері; баспалдақ марштарын, жиектастарды және басқа да кедергілерді еңсеру мүмкіндігі; жинау және тасымалдау ыңғайлылығы, жеткілікті жеке сәйкестендірудің кең мүмкіндіктердің болуы.
		502302			Электр жетегі бар әмбебап кресло-арба	Электр жетегі бар кресло-арба электржетектің көмегімен де, еріп жүретін адамның көмегімен де (электр жетегі ажыратылған кезде) қозғалысқа арналған. Кресло-арбаны басқаруды басқару пультінде орналасқан "джойстик" типті манипулятор жүзеге асырады. Басқару панелінің білікке қатысты ұзындығы бойынша реттеу мүмкіндігі бар. Ол мыналармен жабдықталған: - аккумуляторларды зарядтау индикаторы бар бақылаумен; - кресло-арбаны қосу/сөндіру батырмасымен; - қозғалыс жылдамдығын реттеу кнопкаларымен; - дыбыстық сигнал кнопкасымен.
		502304			Ересектерге арналған көп функциялы әмбебап кресло-арба	Күні бойы пайдалануға жарамды. Артқы және жұмсақ аяқтардың ұзындығы мен бұрышын реттеу жүйесінің арқасында омыртқаға жүктемені азайтып, дене мен аяқтың жағдайын өзгертуге мүмкіндік береді. Кресло-арбалардың конструкциясы тірек-қимыл аппаратының функционалдық бұзылыстары бар пациенттерде, атап айтқанда церебральді сал ауруы кезінде бар ерекшеліктерді ескере отырып әзірленген. Кресло-арбаныың конструкциясы мен жабдықталуы (бас тірегіш, қауіпсіздік белдіктері, алынбалы/бекітілген білекше, жастықтар) дұрыс емес позалар мен қозғалыстарды түзететін қажет қолдау мен құралдарды қамтамасыз етеді, олар еркін қан айналымына және барлық органдардың жұмыс істеуіне септігін тигізеді.
		502305			Балаларға көпфункционалды әмбебап кресло-арба
	5024	5024		Сырғытқы арба	Сырғытқы арба	Мүгедектігі бар адамның кресло-арбаны өз бетінше пайдалану мүмкіндігі болмаған жағдайда, еріп жүретін адамдардың көмегімен үй-жайлардың ішінде және одан тыс жерлерде жүріп-тұруға арналған.
60			Міндетті гигиеналық құралдар			Табиғи физиологиялық қажеттіліктер мен мұқтаждықтарды қанағаттандыруға арналған құралдар.
	601	601009		Несеп қабылдағыш	Несеп қабылдағыш	Несеп функциясы бұзылған пациенттерде несепті тұрақты қабылдауға арналған ағызу клапаны бар резервуар. Несепқабылдағыштар: - аяқ, жүретін және белсенді өмір салтын ұстанатын пациенттерге арналған. Аяққа бекітуге арналған ленталарымен жиынтықталады; - төсек жанындағы, сатционарлық/үй жағдайында пайдалануға арналған және пациенттің төсегіне бекітіледі; - бір компонентті уроқабылдағыш, мөлдір көп қабатты, иісі жоқ полиэтиленнен жасалған, жұмсақ тоқыма емес субстраты бар, рефлюкске қарсы және ағызу клапандары бар; кіріктірілген конвексиялық немесе жалпақ (желімді) пластинамен; - екі компонентті уроқабылдағыш екі бөлек компоненттен тұратын алмалы-салмалы құрылғы: алдыңғы құрсақ қабырғасына уроқабылдағышты бекітуге арналған стомдық қап және жазық немесе конвексті адгезивті (желімді) пластинамен. Пластина мен қап механикалық немесе адгезивті фланецті қосылыс көмегімен өзара жалғанады. Несеп қабылдағыштардың желім пластинасы теріні тәулік бойы зәрдің агрессивті әсерінен сенімді қорғауды қамтамасыз етеді.
		601001			Несеп қабылдағыштарды аяққа бекітуге арналған баулар жиынтығы бар аяқ несеп қабылдағышы
		601002			Несеп жинауға арналған қаптар жиынтығы бар төсек жанындағы несеп қабылдағыш
		601003			Конвекс пластинасы кіріктірілген бір компонентті дренаждалатын уроқабылдағыш
		601004			Жазық пластина кіріктірілген бір компонентті дренаждалатын уроқабылдағыш
		601005			Стомасы тартылған екі компонентті дренаждалатын уроқабылдағыш
		601008			Жалпақ стомаларға арналған екі компонентті дренаждалатын уроқабылдағыш
	602	602012		Нәжіс қабылдағыш	Нәжіс қабылдағыш	Дефекация актісі бұзылған пациенттерге нәжісті қабылдауға арналған резервуар. Нәжісабылдағыштар бір компонентті және екі компонентті, дренаждалатын және дренаждалмайтын болады. Бір компонентті нәжіс қабылдағыш – алдыңғы іш қабырғасына бекітуге арналған жалпақ немесе конвекс, жабысқақ (желімді) пластинасы бар бір бөліктен тұратын құрылғы. Екі компонентті нәжіс қабылдағыш – екі бөлек компоненттен тұратын алмалы-салмалы құрылғы: алдыңғы құрсақ қабырғасына нәжіс қабылдағышты бекітуге арналған стомдық қап және жалпақ немесе конвексті жабысқақ (желімді) пластина, пластина мен қап механикалық немесе адгезивті фланецті қосылыс көмегімен өзара жалғанады.
		602001			Кіріктірілген конвекс пластинасы бар бір компонентті дренаждалатын нәжіс қабылдағыш
		602002			Кіріктірілген жазық пластинамен бір компонентті дренаждалатын нәжіс қабылдағыш
		602003			Кіріктірілген конвекс пластинасы бар бір компонентті дренаждаламайтын нәжіс қабылдағыш
		602004			Кіріктірілген жалпақ пластинасы бар бір компонентті дренаждалмайтын нәжіс қабылдағыш
		602005			Стомасы тартылған екі компонентті дренаждалатын нәжіс қабылдағыш
		602006			Стомасы тартылған екі компонентті дренаждалмайтын нәжіс қабылдағыш
	603			Жөргектер		Орташа, ауыр және өте ауыр дәрежесінде несепті ұстамау кезінде қолданылатын арнайы өнімдер. Жөргектің пішіні мен өлшемі бүйір бөліктерін қаусырмалы қосымша ұлғайта отырып, адам кеудесінің бөлігін ашуға сәйкес келеді. Жөргектің негізгі функционалдық қасиеті – оның сіңіргіштігі (жөргекпен сіңірілетін сұйықтықтың жалпы көлемі).
	6031			Ересектерге арналған жөргектер
		6031001			Өлшемі белде 55 сантиметрге дейін, әдеттегі сіңіргіш (тәуліктік диурездің 20% - на дейін немесе 2310 миллиметргее дейін) жөргек
		6031002			Өлшемі белде 55 сантиметрге дейін, сіңіргіштігі жоғары (тәуліктік диурездің 50% - дан астамы немесе 2310 миллиметрден астам) жөргек
		6031003			Өлшемі белде 55 сантиметрден астам, әдеттегі сіңіргіш (тәуліктік диурездің 20% - на дейін немесе 2310 миллиметрге дейін) жөргек
		6031004			Өлшемі белде 55 сантиметрден астам, сіңіргіштігі жоғары (тәуліктік диурездің 50% - дан астам немесе 2310 миллиметрден астам) жөргек
		6031005			Өлшемі белде 75 сантиметрден астам, әдеттегі сіңіргіш (тәуліктік диурездің 20% - на дейін немесе 2310 миллиметрге дейін) жөргек
		6031006			Өлшемі белде 75 сантиметрден астам, сіңіргіштігі жоғары (тәуліктік диурездің 50% - дан астам немесе 2310 миллиметрден астам) жөргек
		6031007			Өлшемі белде 100 сантиметрден астам, әдеттегі сіңіргіш (тәуліктік диурездің 20% - на дейін немесе 2310 миллиметрге дейін) жөргек
		6031008			Өлшемі белде 100 сантиметрден астам, сіңіргіштігі жоғары (тәуліктік диурездің 50% - дан астамы немесе 2310 миллиметрден астам) жөргек
		6031012			Өлшемі белде 130 сантиметрден астам, әдеттегі сіңіргіш (сыныптауыш бойынша тәуліктік диурездің 20% - дан астамы немесе 2310 миллиметрден астам) жөргек
		6031013			Өлшемі белде 130 сантиметрден астам, сіңіргіштігі жоғары (сыныптауыш бойынша тәуліктік диурездің 50% - дан астамы немесе 2310 миллиметрден астам) жөргек
	6032			Балалар жөргектері
		6032001			Салмағы 5 килограмды қоса алғанға дейінгі балаларға арналған жөргек
		6032002			Салмағы 7 килограмды қоса алғанға дейінгі балаларға арналған жөргек
		6032003			Салмағы 9 килограмды қоса алғанға дейінгі балаларға арналған жөргек
		6032004			Салмағы 20 килограмды қоса алғанға дейінгі балаларға арналған жөргек
		6032005			Салмағы 20 килограмды қоса алғанда жоғары балаларға арналған жөргек
	604			Сіңіргіш жаймалар (жаялықтар)		Жамбас органдарының функцияларының бұзылуы кезінде мүгедектігі бар адамның төсегін ластанудан және суланудан қорғауға арналған, мынадай қасиеттерге ие: сіңіргіш, су өткізбейтін, гипаллергендік, жайлылық.
		604001			Сіңіргіш жайма (жаялық) 60-сантиметрден 60 сантиметрге дейін (1 жастан 7 жасқа дейін)
		604002			Сіңіргіш жайма (жаялық) 60 сантиметрден 90 сантиметрге дейін (7 жастан жоғары)
	605	605004		Катетерлер	Катетер	Қуықты боасту үшін зәр шығару жолдарын сыртқы ортамен қосуға арналған қуыс түтік түріндегу ұзақ/көп рет қолданылатын медициналық мақсаттағы бұйым. Дөңгелек ұштарға және тиімді дренаж үшін "көзге" ие. Катетерлер нысаны, каналдар саны, механизмдер және бекіту орны бойынша ажыратылады.
		605003			Спина Бифида диагнозы бар мүгедектігі бар адамдарға арналған бір рет қолданылатын катетер	Спина Бифида (омыртқаның бөлінуі) диагнозы бар мүгедектігі бар адамдармен қуықтың бір реттік босатылуына арналған катетер. Қуықтың қысқа мерзімді катетеризациясы үшін қолданылады. Модельдері ұзындығы мен түтіктің ішкі диаметрімен ерекшеленеді. Адам денесінің температурасын оңай қабылдайтын термопластикалық материалдардан жасалады. Оның тегіс, арнайы өңделген беті бар, ол қосымша майлауды қажет етпейтін жеңіл енгізуді қамтамасыз етеді. Катетердің жабық дөңгелек ұшы ауыртпалықсыз енгізуді қамтамасыз етеді. Катетер коннекторы конустық пішінді; ол кез-келген урогенитаторға сәйкес келеді, түрлі-түсті кодталған.
	606	606		Стоманың айналасындағы теріні қорғауға және тегістеуге арналған паста-герметик	Стоманың айналасындағы теріні қорғауға және тегістеуге арналған паста-герметик	Стома айналасындағы тітіркенуден теріні қорғау үшін арналған. Паста-герметик кепкен кезде ұзақ уақыт ылғалға төзімді тосқауыл (пленка) түзеді және сұйықтықты пластина астына өтіп кетуін болдырмайды; сондай-ақ стома айналасындағы терінің бұзылуын (тыртықтар, ойықтар) толтыру үшін қолданылады.
	607			Қорғаныш крем		Теріні стомадан зиянды секрециялардан қорғау үшін немесе несеп шығаруды ұстамау үшін қолданылады; бұл құрғақ теріні қорғауға және стомадан зиянды секрециялардың әсерінен немесе несеп шығаруды ұстамаудан туындаған терінің тітіркенуін емдеуге арналған тамаша құрал; су репелленті, теріні жұмсартады, терінің қалыпты сутегі көрсеткіші деңгейін қалпына келтіреді, оны зақымданудан қорғайды.
		60701			Стоманың айналасындағы теріні қорғауға және күтуге арналған қорғаныш крем
	608			Сіңіргіш ұнтақ (опа)		Стоманың айналасындағы ылғалданған мацерациялық теріні қорғауға арналған және бөтелкеге оралған ұсақ стерильді емес ақ түсті ұнтақ.
		60801			Стоманың айналасындағы теріні қорғауға және күтуге арналған стоманың айналасындағы теріні қорғауға және күтуге арналған сіңіргіш ұнтақ (опа)
	609	609		Иісті бейтараптандырғыш	Иісті бейтараптандырғыш	Концентрацияланған ерітінді түріндегі түссіз сұйықтық, ең аз мөлшерін қолданған жағдайда бірнеше сағат ішінде иісті, оның ішінде несеп және нәжіс тиімді бейтараптандырады.
	610	610		Стоманың айналасындағы немесе шат терісін тазалауға және күтуге арналған тазартқыш	Стоманың айналасындағы немесе шат терісін тазалауға және күтуге арналған тазартқыш	Стома немесе фистула айналасындағы теріні, сондай-ақ зәрді немесе нәжісті ұстамау кезінде, олардың әсеріне ұшыраған теріні тазартатын құрал. Сабын мен суды, еріткіштерді немесе басқа агрессивті және теріні құрғататын заттарды алмастыратын жұмсақ, бірақ тиімді құрал.
	611	611		Санитариялық құрылғысы бар кресло-орындық	Санитариялық құрылғысы бар кресло-орындық	Тірек-қимыл аппаратының функцияларын ішінара жоғалтған пациенттерге арналған. Үй және стационарлық жағдайда санитарлық-гигиеналық жылжымалы құрылғы ретінде қолданылады.
	612	612		Дәретхана бөлмесіне арналған қайырмалы тіреуіш тұтқалар	Дәретхана бөлмесіне арналған қайырмалы тіреуіш тұтқалар	Тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдарға физиологиялық жөнелту кезінде дәретхана бөлмесіне өз бетінше баруға көмектесуге арналған және қабырғаға немесе еденге орнатылатын және бекітілетін тірек конструкциясы болып табылады.
	613	613		Жуынатын бөлмеге арналған тұтқалар	Жуынатын бөлмеге арналған тұтқалар	Тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдарға гигиеналық процедураларды бөгде адамның көмегінсіз орындауға көмектесуге арналған және қабырғаға немесе еденге орнатылатын және бекітілетін тірек конструкциясы болып табылады.
70			Қызметтер
	701	701		Жеке көмекшінің әлеуметтік қызметтері	Жеке көмекшінің әлеуметтік қызметтері	Жүріп-тұруы қиын бірінші топтағы мүгедектігі бар адамға ілесіп жүру және объектілерге бару кезінде көмек көрсету
	702	702		Ымдау тілі маманының әлеуметтік қызметтері	Ымдау тілі маманының әлеуметтік қызметтері	Еститін және естімейтін адамдар арасында делдалдық қызмет көрсету

On approval of the classifier of technical auxiliary (compensatory) means, special vehicles and services provided to disabled people

Classifier of technical auxiliary (compensatory) means, special vehicles and services provided to disabled people