On Jurors

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 16 January 2006 No. 121.

      Unofficial translation

      This Law regulates the social relations related to the participation of jurors in criminal proceedings, defines the legal status, guarantees of independence, legal, economic and organisational bases of maintenance of jurors’ activity.

Article 1. The basic definitions used in this Law

      The following definitions shall be used in this Law:

      1) a juror - a citizen of the Republic of Kazakhstan convened to participate in the consideration of a criminal case by a court according to the procedure provided by law, and who took an oath;

      2) candidate for jurors - a citizen of the Republic of Kazakhstan, included in the unified list of candidates for jurors for subsequent participation in the juror selection procedure in accordance with the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan;

      3) as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023);
      4) as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023);

      5) a unified list of candidates for jurors - a list of candidates for jurors from the region (city of republican significance, capital), containing the number of citizens determined by the chairman of the relevant regional and equivalent court;

      6) as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII shall enter into force from 01.07.2023);
      7) as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII shall enter into force from 01.07.2023);

      8) random sample - selection of citizens from a unified list of candidates for jurors using technologies to ensure the randomness of such selection;

      9) a number of citizens required to ensure proper operation of the regional and equivalent court - an anticipated number of citizens defined on the basis of the average annual number of cases to be considered by courts with participation of jurors.

      Footnote. Article 1 as amended by the Law of the RK dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 2. The legislation of the Republic of Kazakhstan on jurors

      1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on jurors is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of the Constitutional Law of the Republic of Kazakhstan On the Judicial System and Status of Judges of the Republic of Kazakhstan, the Criminal Procedure Code, this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

      2. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes rules other than those contained in this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Article 3. The status of a juror

      1. A legal status of jurors shall be determined by this Law.

      2. A juror shall be empowered to participate in the administration of justice in the criminal case according to the procedure provided for by the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan.

      3. Jurors of the Republic of Kazakhstan shall have equal status.

Article 4. Unified list of candidates for jurors

      1. In order to ensure the participation of citizens of the Republic of Kazakhstan in the process of selecting jurors, a unified list of candidates for jurors shall be formed at the request of the court in electronic form through the information and analytical system of the authorized body in the field of informatization and objects of informatization of "electronic government" in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on informatization.

      2. State bodies shall be obliged to submit information to the information and analytical system of the authorized body in the field of informatization to form a unified list of candidates for jurors in accordance with the Laws of the Republic of Kazakhstan.

      3. A unified list of candidates for jurors shall be formed in alphabetical order. The list shall indicate the surname, first name, patronymic (if it is indicated in the identity document), year of birth (at the age of twenty-five years - an additional day and month) and registration at the place of residence of the candidate for juror.

      Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 5. Number of citizens included in the unified list of candidates for jurors

      The unified list of candidates for jurors shall include citizens of the Republic of Kazakhstan registered at the place of residence in the relevant administrative-territorial unit and meeting the requirements of Article 10 of this Law, in the amount determined by the chairman of the relevant regional and equivalent court.

      Footnote. Article 5 in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 6. The procedure for compiling primary lists of candidates for jurors

      Footnote. Article 6 as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 7. The procedure for compiling a reserve list of candidates for jurors

      Footnote. Article 7 as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 8. The procedure for compiling a unified list of candidates for jurors

      Footnote. Article 8 as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 9. An additional list of candidates for jurors

      Footnote. Article 9 as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 10. Requirements to candidates for jurors

      1. The following persons shall not be included in lists of candidates for jurors:

      1) who has not reached the age of twenty- five years by time of the compilation of jurors lists;

      2) having outstanding conviction or conviction that is not expunged;

      3) recognized by court as incapable or partially capable;

      4) judges, prosecutors, investigators, advocates, civil servants and military personnel, as well as employees of law enforcement bodies;

      5) registered with health organizations for mental, behavioral disorders (diseases), including those related to the use of psychoactive substances.

      2. Any restrictions on inclusion of citizens in lists of candidates for jurors on grounds of origin, social, official and property status, sex, race, nationality, language, religion, beliefs, place of residence or any other circumstances shall not be allowed.

      3. The following persons shall be excluded from lists of candidates for jurors according to their written application request:

      1) a person who do not speak language of a proceeding in a criminal case;

      2) a person who are not able due to his physical or mental disabilities to serve as juror;

      3) persons over the age of sixty five years;

      4) clergy.

      Footnote. Article 10 as amended by the Law of the RK dated 07.07.2020 № 361-VI (shall enter into force upon the expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 11. Rights and obligations of citizens

      1. Citizens of the Republic of Kazakhstan who meet corresponding requirements to candidates for jurors shall be ensured to participate in criminal proceedings according to the procedure provided for by the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan and this law.

      2. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).
      3. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).
      4. excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

      5. Citizens who have received notice regarding time and place of court session commencement, shall appear in a court to participate in the procedure for jurors selection. Citizen’s absence without valid excuse shall entail liability under the law of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 11 as amended by the Law of the RK dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 12. Appeals against decisions of local executive bodies on non-inclusion, illegal inclusion or exclusion from a list of candidates for jurors

      Footnote. Article 12 as excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2022 № 141-VII (shall enter into force from 01.07.2023).

Article 13. Rights, obligations of a juror and actions restrictions related to consideration of a case

      1. A juror shall be entitled to:

      1) participate in a study of evidence examined in a court in order to be able to independently under his intimate conviction to evaluate circumstances of a case and to give answers to questions that will be put before a jury;

      2) ask questions of participants to proceeding through a chair;

      3) participate in examination of material evidences, documents, in procedure of viewing area and facilities, in all other actions of judicial examination;

      4) apply to a chair for interpretation of the legislation provisions, as well as a content of documents read during court session and regarding other incomprehensible to him matters related to a case;

      5) make written notes during a court session.

      2. A juror shall:

      1) keep order in a court session and obey lawful instructions of a chair;

      2) appear in time specified by a court for serving as a juror, as well as for continuation of a court trial if court session suspension has been announced or the hearing of a case has been postponed;

      3) notify a chair in advance regarding the reasons for default in appearance in case of impossibility to appear in a court.

      3. A juror shall not be entitled:

      1) to disappear from a courtroom during hearing of a case;

      2) to communicate with persons who are not members of a court without permission of a chair during hearing of a case;

      3) to collect information during a proceeding outside a court session;

      4) to disclose information about circumstances that became known to him in connection with his participation in a closed court session, as well as to violate a secrecy of deliberations room.

      4. Failure to comply with obligations of a juror, as well as failure to comply with restrcitions provided for in this Article shall entail liability under the law of the Republic of Kazakhstan, as well as a possibility of removal by a chair of a juror from further participation in consideration of a case.

Article 14. Juror’s oath

      1. Person selected according to the procedure provided for by the Criminal Procedure Code of the Republic of Kazakhstan for participation as a juror in criminal proceeding shall take an oath as follows:

      “Upon commencing obligations of a juror, I solemnly swear to perform my obligations honestly and impartially, to take into account all evidence, arguments, circumstances of a case examined by a court, to decide a case based on my intimate conviction and conscience as befits a free citizen and an honest person”.

      2. A juror confirms his oath by pronouncing the phrase “I swear”.

Article 15. The procedure and deadlines for performance of a juror’s obligations by a citizen

      1. A clerk of the court shall call in a court a required number of candidates for jurors to participate in proceeding in accordance with instructions of a presiding judge of a court who deals with a criminal case with participation of jury.

      2. Citizens shall be summoned for a performance of obligations of jurors no more than once per calendar year for duration of a criminal proceeding.

      3. Persons summoned to court, but not selected for a jury, may be engaged to participate as jurors in another court session.

Article 16. Remuneration of a juror. Payment for the expenses of candidates for jurors and jurors. Guarantees for jurors in labour relations

      1. A juror by an authorized state body providing material, technical and other support for the activities of a regional and equivalent court shall be paid at the end of the consideration of a specific case, and if the consideration of the case is delayed, monthly at the expense of budgetary funds remuneration in the amount of half of the official salary of a district court judge and an equivalent court (with experience of up to a year), but not less than the average earnings of the juror at the place of his main work in proportion to the time (number of working days) of presence in court.

      2. Travel expenses shall be reimbursed to a candidate for jurors (a juror) according to procedure and in amounts established by the legislation of the Republic of Kazakhstan in relation to government agencies workers financed out of the republican budget funds.

      3. A period of performance of a juror’s obligations in a court shall be taken into account when calculating labour experience.

      4. When performing the obligations of a juror he shall be retained his main place of work. A dismissal of a juror or his transfer to a lower paid job during a performance of his obligations in a court upon initiative of an employer shall not be allowed.

      Footnote. Article 16 as amended by the Law of the RK dated 27.12.2019 № 292-VІ (shall enter into force upon the expiry of ten calendar days after the day of its first official publication, with the exception of the provisions on the inclusion of criminal offenses by the court with the participation of jurors, which shall enter into force on January 1, 2023).

Article 17. Guarantees of a juror’s independence

      1. The guarantees of independence of judges established by laws shall apply to a juror during a period of performance of his obligation in a court.

      2. An independence of a juror when performing his obligations in a court shall be ensured by:

      1) a procedure for administration of justice provided for by law;

      2) a prohibition under threat of liability against anyone's interference with activity of a jury in relation to participation in administration of justice.

      3. A juror, members of his family and their property shall be protected by the state. A body conducting a criminal proceeding shall take necessary measures to ensure a safety of a juror, his family members, safekeeping of their property, if a juror performing his obligations in a court files a corresponding application, as well as in cases when other evidences of threats to safety of these persons or a safekeeping of their property have been found.

Article 18. Liability of persons impeding a juror when performing his obligations

      Persons who impede a juror to perform obligations shall incur liability provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 19. The order of the entry into force of this Law

      This Law shall enter into force from 1 January 2007.

      The President
of the Republic of Kazakhstan

Алқабилер туралы

Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 16 қаңтардағы N 121 Заңы.

     

      МАЗМҰНЫ

      Осы Заң қылмыстық сот iсiн жүргiзуге алқабилердiң қатысуына байланысты қоғамдық қатынастарды реттейдi, алқабилердiң құқықтық мәртебесiн, тәуелсiздiгінің кепiлдiктерiн, олардың қызметiн қамтамасыз етудiң құқықтық, экономикалық және ұйымдастырушылық негiздерiн айқындайды.

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

      1) алқаби - соттың қылмыстық iстi заңда белгiленген тәртiппен қарауына қатысуға шақырылған және ант қабылдаған Қазақстан Республикасының азаматы;

      2) алқабиге кандидат - Қазақстан Республикасының Қылмыстық iс жүргiзу кодексiне сәйкес кейiннен алқабилердi iрiктеу рәсiмiне қатысу үшiн алқабиге кандидаттардың бірыңғай тiзiмiне енгiзiлген Қазақстан Республикасының азаматы;

      3) алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      4) алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      5) алқабиге кандидаттардың бiрыңғай тiзiмi - азаматтардың тиiстi облыстық және оған теңестiрiлген сот төрағасы айқындайтын санын қамтитын, облыстан (республикалық маңызы бар қаладан, астанадан) алқабиге кандидаттардың тiзiмi;

      6) алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;
      7) алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      8) кездейсоқ таңдау - iрiктеудiң кездейсоқтығын қамтамасыз етуге мүмкiндiк беретiн технологияларды пайдалана отырып, алқабиге кандидаттардың бірыңғай тiзiмiнен азаматтарды iрiктеу;

      9) облыстық және оған теңестiрiлген соттың қалыпты жұмысын қамтамасыз ету үшiн қажеттi азаматтар саны - соттардың алқабилердiң қатысуымен қарауына жататын iстердің жылдық орташа саны негiзiнде белгіленетiн азаматтардың болжамды саны.

      Ескерту. 1-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының алқабилер туралы заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының алқабилер туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және "Қазақстан Республикасының сот жүйесi мен судьяларының мәртебесi туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңынан, Қылмыстық iс жүргiзу кодексiнен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

      2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

3-бап. Алқабидiң мәртебесi

      1. Алқабилердiң құқықтық жағдайы осы Заңда айқындалады.

      2. Алқабиге Қазақстан Республикасының Қылмыстық iс жүргiзу кодексiнде белгіленген тәртіппен қылмыстық іс бойынша сот төрелігін жүзеге асыруға қатысу жөніндегі өкілеттіктер берілген.

      3. Қазақстан Республикасының алқабилері тең мәртебеге ие.

4-бап. Алқабиге кандидаттардың бірыңғай тізімі

      1. Алқабилерді іріктеу процесіне Қазақстан Республикасы азаматтарының қатысуын қамтамасыз ету мақсатында алқабилерге кандидаттардың бірыңғай тізімі соттың сұрау салуы бойынша Қазақстан Республикасының ақпараттандыру туралы заңнамасына сәйкес ақпараттандыру саласындағы уәкілетті органның ақпараттық-талдау жүйесі және "электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілері арқылы электрондық нысанда қалыптастырылады.

      2. Мемлекеттік органдар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес алқабиге кандидаттардың бірыңғай тізімін қалыптастыру үшін ақпараттандыру саласындағы уәкілетті органның ақпараттық-талдау жүйесіне мәліметтер ұсынуға міндетті.

      3. Алқабиге кандидаттардың бірыңғай тізімі әліпби тәртібімен қалыптастырылады. Тізімде алқабиге кандидаттың тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе), туған жылы (жасы жиырма бесте болса – қосымша күні мен айы) және тұрғылықты жері бойынша тіркелуі көрсетіледі.

      Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-бап. Алқабиге кандидаттардың бірыңғай тізіміне енгізілетін азаматтардың саны

      Алқабиге кандидаттардың бірыңғай тізіміне тиісті әкімшілік-аумақтық бірлікте тұрғылықты жері бойынша тіркелген және осы Заңның 10-бабының талаптарына сай келетін Қазақстан Республикасының азаматтары тиісті облыстық және оған теңестірілген соттың төрағасы айқындайтын шамада енгізіледі.

      Ескерту. 5-бап жаңа редакцияда – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

6-бап. Алқабиге кандидаттардың бастапқы тiзiмдерiн жасау рәсiмi

      Ескерту. 6-бап алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

7-бап. Алқабиге кандидаттардың қосалқы тiзiмiн жасау рәсiмi

      Ескерту. 7-бап алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

8-бап. Алқабиге кандидаттардың бiрыңғай тiзiмiн жасау рәсiмi

      Ескерту. 8-бап алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-бап. Алқабиге кандидаттардың қосымша тiзiмi

      Ескерту. 9-бап алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

10-бап. Алқабиге кандидаттарға қойылатын талаптар

      1. Алқабиге кандидаттардың тiзiмдерiне:

      1) алқабилердiң тiзiмдерiн жасау кезiнде жиырма бес жасқа толмаған;

      2) өтелмеген не алынбаған сотталғандығы бар;

      3) сот әрекетке қабiлетсiз немесе әрекет қабiлетi шектеулi деп таныған адамдар;

      4) судьялар, прокурорлар, тергеушiлер, адвокаттар, мемлекеттiк қызметшiлер мен әскери қызметшiлер, сондай-ақ құқық қорғау органдарының қызметкерлерi;

      5) психикалық, мінез-құлықтық, оның ішінде психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтынуға байланысты бұзылушылықтарының (ауруларының) себебі бойынша денсаулық сақтау ұйымдарында есепте тұрған адамдар енгізілмейді.

      2. Алқабиге кандидаттардың тізімдеріне азаматтарды енгiзуге шығу тегiне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүліктік жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, нанымына тұрғылықты жерiне байланысты немесе кез келген өзге мән-жайлар бойынша қандай да бiр шек қоюға жол берiлмейдi.

      3. Алқабиге кандидаттардың тiзiмдерiнен:

      1) қылмыстық iс бойынша сот iсi жүргізілетін тiлдi бiлмейтiн адамдар;

      2) өздерінің дене кемiстігі немесе психикалық кемiстiгi салдарынан алқабидiң мiндеттерiн атқаруға қабiлетсiз адамдар;

      3) алпыс бес жастан асқан адамдар;

      4) дiни қызметшiлер өздерiнiң жазбаша өтiніші бойынша алып тасталады.

      Ескерту. 10-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 07.07.2020 № 361-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

11-бап. Азаматтардың құқықтары мен мiндеттерi

      1. Қазақстан Республикасының Қылмыстық iс жүргiзу кодексi мен осы Заңда белгiленген тәртiппен алқабиге кандидаттарға қойылатын талаптарға сай келетiн Қазақстан Республикасы азаматтарының қылмыстық сот iсiн жүргiзуге қатысуы қамтамасыз етiлуге тиiс.

      2. Алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      3. Алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      4. Алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      5. Сот отырысының орны мен басталу уақыты туралы хабарлама алған азаматтар алқабилердi iрiктеу рәсiмiне қатысу үшiн сотқа келуге міндетті. Азаматтың дәлелсiз себептермен келмей қалуы Қазақстан Республикасының заңында белгiленген жауаптылыққа әкеп соғады.

      Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

12-бап. Алқабиге кандидаттардың тізімдеріне енгiзбеу, заңсыз енгiзу немесе тiзiмнен шығарып тастау бойынша жергілікті атқарушы органдардың шешiмдеріне шағым жасау

      Ескерту. 12-бап алып тасталды – ҚР 14.07.2022 № 141-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

13-бап. Алқабидiң құқықтары, мiндеттерi және iстi қарауға байланысты iс-әрекеттерiндегi шектеулер

      1. Алқаби:

      1) өзінің iшкi нанымы бойынша iстiң мән-жайын өз бетiнше бағалауға және алқабилер алқасының алдына қойылатын сұрақтарға жауап беруге мүмкiндiк алу үшiн сотта қаралатын дәлелдемелердi зерттеуге қатысуға;

      2) процеске қатысушыларға төрағалық етушi арқылы сұрақтар қоюға;

      3) заттай дәлелдемелердi, құжаттарды тексерiп қарауға, жердi және үй-жайларды тексеріп қарау ісіне, сот тергеуiндегi барлық басқа да iс-әрекеттерге қатысуға;

      4) төрағалық етушiге заңнама нормаларын, сондай-ақ сот отырысында жария етiлген құжаттардың мазмұнын және iске қатысты, өзiне түсiнiксiз басқа да мәселелердi түсiндiрудi сұрап өтiнiш жасауға;

      5) сот отырысы кезiнде жазбалар жасауға құқылы.

      2. Алқаби:

      1) сот отырысында тәртiп сақтауға және төрағалық етушiнiң заңды өкiмдерiне бағынуға;

      2) алқабидiң мiндеттерiн атқару үшiн, сондай-ақ, егер сот отырысында үзiлiс жарияланған немесе істі тыңдау кейiнге қалдырылған жағдайда, сот талқылауын жалғастыру үшін сот көрсеткен уақытта келуге;

      3) сотқа келуге мүмкiндiгi болмаған жағдайда, төрағалық етушiге келмеудiң себептерi туралы алдын ала хабарлауға мiндеттi.

      3. Алқаби:

      1) iстi тыңдау кезiнде сот отырысының залынан кетуге;

      2) iстi тыңдау кезiнде сот құрамына кiрмейтiн адамдармен төрағалық етушiнің рұқсатынсыз iс бойынша сөйлесуге;

      3) iстi қарау барысында мәлiметтердi сот отырысынан тыс жинауға;

      4) жабық сот отырысына қатысуына байланысты өзiне белгiлi болған мән-жайлар туралы мәлiметтердi жария етуге, сондай-ақ кеңесу бөлмесiнiң құпиясын бұзуға құқылы емес.

      4. Алқабидiң өз мiндеттерiн атқармауы, сондай-ақ осы бапта көзделген шектеулердi сақтамауы Қазақстан Республикасының заңында белгіленген жауаптылыққа, сондай-ақ төрағалық етушінің алқабидi iстi қарауға одан әрi қатысудан шеттету мүмкiндігіне әкеп соғады.

14-бап. Алқабидің анты

      1. Алқаби ретiнде қылмыстық сот iсін жүргiзуге қатысу үшiн Қазақстан Республикасының Қылмыстық iс жүргізу кодексінде белгіленген тәртіппен іріктелген адам мынадай мазмұнда ант қабылдайды:

      "Алқабидің міндеттерін атқаруға кірісе отырып, өз міндеттерімді адал және бейтарап атқаруға, сотта қаралған барлық дәлелдемелерді, дәлелдерді, істің мән-жайын назарыма алуға, ерікті азамат және әділ адам ретінде істі өзімнің ішкі нанымым мен ар-ожданым бойынша шешуге салтанатты түрде ант етемін".

      2. Алқаби "Ант етемiн" деген сөздердi айтумен антты қабылдауын растайды.

15-бап. Азаматтың алқаби мiндеттерiн атқару тәртiбi мен мерзiмдерi

      1. Iстi қарауға қатысу үшiн сотқа алқабиге кандидаттардың қажеттi санын шақыртуды алқабилердің қатысуымен қылмыстық iстi қарайтын соттың төрағалық етуші судьясының өкiмiне сәйкес сот отырысының хатшысы жүзеге асырады.

      2. Азаматтар сотта алқабидiң мiндеттерiн атқаруға күнтiзбелiк жыл iшiнде көп дегенде бiр рет, қылмыстық iс қаралатын барлық уақытқа шақырылады.

      3. Сотқа шақырылған, бiрақ алқабилер алқасының құрамына iрiктеп алынбаған адамдар басқа сот отырысына алқаби ретiнде қатысу үшiн тартылуы мүмкiн.

16-бап. Алқабидiң еңбегiне ақы төлеу. Алқабиге кандидаттар мен алқабилердiң шығыстарын төлеу. Алқабилердiң еңбек қатынастарындағы кепiлдiктерi

      1. Алқабиге облыстық және оған теңестiрілген соттың қызметiн материалдық-техникалық және өзге де қамтамасыз етудi жүзеге асыратын уәкiлеттi мемлекеттiк орган нақты iс қаралып болғаннан кейiн, ал егер iстi қарау созылатын болса, ай сайын бюджет қаражаты есебiнен аудандық сот және оған теңестiрілген сот судьясының (1 жылға дейін өтілі бар) лауазымдық жалақысының жартысы мөлшерiнде, бiрақ алқабидiң сотқа қатысу уақытына (жұмыс күнiнiң санына) барабар, оның негiзгі жұмыс орны бойынша орташа жалақысынан кем емес мөлшерде сыйақы төлейдi.

      2. Алқабиге кандидатқа (алқабиге) iссапар шығыстары республикалық бюджет қаражаты есебiнен ұсталатын мемлекеттiк мекемелердiң қызметкерлерi үшiн Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен және мөлшерде өтеледi.

      3. Алқабидiң сотта мiндеттерiн атқару уақыты еңбек стажын есептеген кезде есепке алынады.

      4. Алқабидің мiндеттерiн атқару кезiнде оның негiзгi жұмыс орны сақталады. Алқабидiң сотта мiндеттерiн атқаруы кезiнде оны жұмыс берушiнiң бастамасымен жұмыстан шығаруға немесе ақысы төмен жұмысқа ауыстыруға жол берiлмейдi.

      Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 27.12.2019 № 292-VІ (2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін, қылмыстық құқық бұзушылықтар құрамдарын алқабилер қатысатын соттың қарауына жатқызу туралы ережелерді қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

17-бап. Алқабидің тәуелсiздiгiне кепiлдiктер

      1. Алқаби сотта өз мiндеттерiн атқарған кезеңде оған судьялардың тәуелсiздiгiне заңдарда белгіленген кепiлдiктер қолданылады.

      2. Сотта мiндеттерiн атқару кезiнде алқабидiң тәуелсiздiгi:

      1) сот төрелiгiн жүзеге асырудың заңда көзделген рәсiмiмен;

      2) сот төрелiгiн жүзеге асыруға қатысу бойынша алқабидiң қызметiне кiмнiң болса да араласуына жауаптылық қаупi арқылы тыйым салумен қамтамасыз етiледi.

      3. Алқаби, оның отбасы мүшелерi және олардың мүлiктерi мемлекеттiң қорғауында болады. Қылмыстық iстi жүргiзетiн орган, егер сотта мiндеттерiн атқарушы алқабиден тиiсті өтiнiш келіп түссе, сондай-ақ аталған адамдардың қауiпсiздiгiне немесе олардың мүлiктерiнiң сақталуына қауiп төнудiң басқа да айғақтары анықталған жағдайларда, алқабидiң, оның отбасы мүшелерiнiң қауiпсiздiгiн, оларға тиесiлi мүлiктердiң сақталуын қамтамасыз ету бойынша қажеттi шараларды қолдануға мiндеттi.

18-бап. Алқабиге өз мiндеттерiн атқаруына кедергі келтiретiн тұлғалардың жауаптылығы

      Алқабиге мiндеттерiн атқаруына кедергі келтiретiн тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылықта болады.

19-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртiбi

      Осы Заң 2007 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi.

Қазақстан Республикасының
Президенті