ИПС "Әділет"

Unofficial translation

This Law regulates public relations arising during the creation and operation of the Semipalatinsk nuclear safety zone.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic concepts used in this Law

The following basic concepts are used in this Law:

1) the authorized body in the field of the use of atomic energy (hereinafter referred to as the authorized body) - the central executive body exercising management in the field of the use of atomic energy;

2) the Semipalatinsk nuclear safety zone - a limited part of the territory of the Republic of Kazakhstan that has been subjected to excess radioactive contamination due to nuclear weapons tests on the territory of the former Semipalatinsk nuclear test site, where a special legal regime provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan operates;

3) passport of the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone – a document containing a system of indicators characterizing the territory, a schematic map indicating the location of the territory and functional zones, the designation of infrastructure facilities of the Semipalatinsk nuclear safety zone, geographical coordinates, a description of the boundaries, the area of its territory, types of protection regime, permitted and prohibited activities, visiting rules, working hours, information about adjacent owners of land plots and land users, about their obligations;

4) the authorized organization for ensuring the functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone (hereinafter referred to as the authorized organization) - a legal entity determined in accordance with this Law to ensure the functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone from among state enterprises under the jurisdiction of the authorized body;

5) infrastructure facilities of the Semipalatinsk nuclear safety zone (hereinafter referred to as infrastructure facilities) – a complex of production and testing sites, technical means, devices, engineering and transport communications, buildings, structures and their complexes, land plots located on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone and used for its operation;

6) comprehensive environmental survey of the territories where nuclear weapons tests were carried out (hereinafter referred to as the comprehensive environmental survey) - a radioecological survey aimed at assessing the state of the environment at the former Semipalatinsk nuclear test site and (or) the adjacent territory subjected to excess radioactive contamination as a result of nuclear weapons tests.

Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on the Semipalatinsk nuclear safety zone

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on the Semipalatinsk nuclear safety zone is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

2. International treaties ratified by the Republic of Kazakhstan shall have priority over this Law. The procedure and conditions for the operation on the territory of the Republic of Kazakhstan of international treaties to which the Republic of Kazakhstan is a party are determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 3. Goals, objectives of creation and principles of legislative regulation of the Semipalatinsk nuclear safety zone

1. The Semipalatinsk nuclear safety zone is being created in order to ensure nuclear and radiation safety in the Republic of Kazakhstan, as well as the rehabilitation of the territory of the former Semipalatinsk nuclear test site to create the possibility of a gradual return of its lands to economic circulation.

2. The objectives of the creation of the Semipalatinsk nuclear safety zone are:

1) fulfillment of the state's obligations to ensure nuclear and radiation safety, maintenance of the nuclear nonproliferation regime on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone and adjacent lands;

2) organization of effective management and proper maintenance, repair, reconstruction and modernization of infrastructure facilities;

3) carrying out works to limit the spread of radioactive contamination, rehabilitation of lands subjected to excess radioactive contamination, and strengthening the safety of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

4) ensuring continuous monitoring of the level of radioactive contamination of atmospheric air, underground and surface waters, soil and plants, as well as determining the parameters of radionuclide migration in the Semipalatinsk nuclear safety zone;

5) development of science and technology in the field of peaceful use of atomic energy and radioecology.

3. The principles of the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of creation and activities of the Semipalatinsk nuclear safety zone include:

1) safety – ensuring a qualitative and reliable analysis of the radioecological situation during a comprehensive environmental survey, monitoring the level of radioactive contamination, as well as determining the parameters of radionuclide migration;

2) publicity – ensuring the availability of information on the functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone, as well as carrying out activities to highlight the work related to the implementation of this Law;

3) non–proliferation - fulfillment of the international obligations of the Republic of Kazakhstan to limit the proliferation of nuclear materials and ensure nuclear and radiation safety on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

4) prevention – implementation of activities aimed at limiting the spread of radioactive contamination and rehabilitation of the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone that has been subjected to excess radioactive contamination.

Chapter 2. STATE REGULATION IN THE FIELD OF CREATION AND FUNCTIONING OF THE SEMIPALATINSK NUCLEAR SAFETY ZONE

Article 4. Competence of the Government of the Republic of Kazakhstan in the field of creation and functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone

The competence of the Government of the Republic of Kazakhstan in the field of creation and functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone includes:

1) development of the main directions of state policy in the field of creation and functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

2) creation of the Semipalatinsk nuclear safety zone, establishment and modification of borders, areas of its land plots;

3) determination of the authorized organization at the recommendation of the authorized body;

4) performing other functions assigned to it by the Constitution of the Republic of Kazakhstan, this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Article 5. Competence of state bodies in the field of creation and functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone

1. The competence of the authorized body includes:

1) implementation of the state policy in the field of creation and functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

2) implementation of intersectoral coordination of activities in the field of creation and functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

3) organization of a comprehensive environmental survey;

4) coordination of the materials of a comprehensive environmental survey justifying the establishment of boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone and their modification;

5) development and submission for approval to the Government of the Republic of Kazakhstan of the rules for the transfer of reserve lands to the lands of the nuclear safety zone;

6) making a recommendation to the Government of the Republic of Kazakhstan on the creation of the Semipalatinsk nuclear safety zone, on the establishment and modification of the boundaries and areas of its land plots, the transfer of reserve lands to the lands of the nuclear safety zone;

7) making a recommendation to the Government of the Republic of Kazakhstan on the definition of an authorized organization;

8) approval of the recommendation of the authorized organization on changing the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

9) development and approval of the rules for the development and registration (re-registration) of the passport of the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

10) registration (re-registration) of the passport of the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

11) development and approval of methods for conducting a comprehensive environmental survey in coordination with the authorized body in the field of environmental protection;

12) development and approval of the rules for continuous monitoring of the level of radioactive contamination of atmospheric air, underground and surface waters, soil and plants, as well as determining the parameters of migration of radionuclides in the Semipalatinsk nuclear safety zone in coordination with the authorized body in the field of environmental protection;

13) exercise of other powers provided for by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

2. The competence of the authorized body in the field of environmental protection includes:

1) conducting a state environmental expertise of the materials of a comprehensive environmental survey justifying the establishment of boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone and their modification;

2) exercise of other powers provided for by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

3. The competence of the state body in the field of sanitary and epidemiological welfare of the population includes:

1) implementation of state control and supervision on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone over compliance with sanitary and epidemiological requirements aimed at protecting the health of citizens;

2) conducting a sanitary and epidemiological examination of the materials of a comprehensive environmental survey justifying the establishment of boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone and their modification;

3) exercise of other powers provided for by this Law, other laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Article 6. Competence of local executive bodies of the regions within whose borders the Semipalatinsk nuclear safety zone is located

The competence of the local executive bodies of the regions within whose borders the Semipalatinsk nuclear safety zone is located includes:

1) implementation, within its competence, of the state policy in the field of creation and functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

2) exercise in the interests of local public administration of other powers assigned to local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 3. CREATION AND FUNCTIONING OF THE SEMIPALATINSK NUCLEAR SAFETY ZONE

Article 7. Creation of the Semipalatinsk nuclear safety zone, establishment or modification of the boundaries and areas of its land plots

1. A recommendation to establish the Semipalatinsk nuclear safety zone, to establish or change the boundaries and areas of its land plots, as well as to transfer the reserve lands to the lands of the nuclear safety zone, shall be submitted to the authorized body by an authorized organization with the presentation of the justification, the results of a comprehensive environmental survey and the conclusion of the state environmental expertise.

2. The draft act of the Government of the Republic of Kazakhstan on the establishment of the Semipalatinsk nuclear safety zone, on the establishment or modification of the boundaries and areas of its land plots, as well as on the transfer of reserve lands to the lands of the nuclear safety zone shall be coordinated with the authorized body in the field of environmental protection and local executive bodies of the regions within the boundaries of which the land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone are located.

3. The boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone are established or changed on the basis of the materials of a comprehensive environmental survey in the presence of the conclusion of the state environmental expertise.

4. The Semipalatinsk nuclear safety zone shall be established on state-owned land plots, with the exception of those transferred to land use in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan. The lands of the Semipalatinsk nuclear safety zone are not subject to alienation.

5. A recommendation to change the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone is considered by the authorized body within sixty working days from the date of submission of the materials specified in paragraph 1 of this article.

6. The authorized body rejects the recommendation of the authorized organization to change the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone in the following cases:

1) non-compliance of the recommendation to change the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone with the priorities of state policy;

2) non-compliance of the recommendation to change the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone with the requirements of the environmental legislation of the Republic of Kazakhstan;

3) incompleteness of the submitted materials.

Rejection of a recommendation to change the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone is not an obstacle to re-submitting a recommendation to change the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone.

7. The procedure for revising the boundaries and areas of land plots of the Semipalatinsk nuclear safety zone may be initiated by the President of the Republic of Kazakhstan, the Government of the Republic of Kazakhstan.

8. The border of the Semipalatinsk nuclear safety zone on the ground is indicated by special warning signs.

Article 8. Functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone

1. A special legal regime is in effect on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone, which is a set of conditions for the functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone in accordance with this Law, tax, land, environmental legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The lands of the Semipalatinsk nuclear safety zone belong to the category of lands of industry, transport, communications, for the needs of space activities, defense, national security, nuclear safety zones and other non-agricultural purposes.

3. Infrastructure facilities are state-owned.

Article 9. Main activities in the Semipalatinsk nuclear safety zone

1. The main activities in the Semipalatinsk nuclear safety zone are:

1) ensuring nuclear and radiation safety of the Semipalatinsk nuclear safety zone and infrastructure facilities;

2) ensuring the non-proliferation regime of nuclear weapons on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone within the framework of national and international obligations of the Republic of Kazakhstan;

3) prevention of the effects of nuclear tests, rehabilitation and reduction of the danger of radioactively contaminated lands of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

4) creation and maintenance of physical protection systems for strategic facilities of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

5) handling of radioactive and hazardous waste on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone, placing them for storage and burial;

6) implementation of training activities to respond to accidents and incidents at hazardous production facilities, as well as the elimination of their consequences;

7) conducting scientific and technical research in the field of peaceful use of atomic energy and radioecology.

2. The main activities in the Semipalatinsk nuclear safety zone are carried out by an authorized organization in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

3. On the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone, it is prohibited to carry out other types of activities, with the exception of the types of activities specified in paragraph 1 of this article, and other activities aimed at performing the functions of authorized state bodies and life support facilities.

4. To carry out the main activities in the Semipalatinsk nuclear safety zone, the authorized organization has the right to involve third-party organizations in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

5. The decision on the construction and the area of construction of radioactive waste disposal sites is made in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of the use of atomic energy.

The decision on the construction and the area of construction of hazardous waste landfills is made in accordance with the Environmental Code of the Republic of Kazakhstan.

Article 10. Ensuring the protection of strategic facilities of the Semipalatinsk nuclear safety zone

1. Ensuring the protection of strategic objects of the Semipalatinsk nuclear safety zone may be carried out by state bodies, specialized security units of internal affairs bodies, other troops and military formations of the Republic of Kazakhstan in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

2. The authorized organization interacts with entities engaged in state protection of strategic facilities of the Semipalatinsk nuclear safety zone.

3. The procedure for ensuring the physical protection of strategic facilities of the Semipalatinsk nuclear safety zone is determined by the requirements for engineering and technical fortification of facilities subject to state protection.

Article 11. Functions of the authorized organization

1. To ensure the functioning of the Semipalatinsk nuclear safety zone, the authorized organization performs the following functions in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan:

1) conducting comprehensive environmental surveys, obtaining conclusions of the state environmental expertise and sanitary-epidemiological expertise;

2) organization of activities to ensure nuclear and radiation safety of the Semipalatinsk nuclear safety zone and infrastructure facilities;

3) implementation of measures in the field of maintaining and strengthening the nuclear nonproliferation regime in the Semipalatinsk nuclear safety zone within the framework of international obligations of the Republic of Kazakhstan;

4) ensuring reliable and safe functioning of infrastructure facilities;

5) implementation of measures to prevent the effects of nuclear weapons tests, radioactive substances and rehabilitation of the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone to a safe level;

6) conducting continuous monitoring of the level of radioactive contamination of atmospheric air, underground and surface waters, soil and plants, as well as determining the parameters of radionuclide migration in the Semipalatinsk nuclear safety zone;

7) raising funds for the construction, repair of infrastructure facilities and implementation of basic activities;

8) establishment of radioactive waste storage and disposal facilities, hazardous waste landfills on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

9) handling of radioactive waste and ionizing radiation sources;

10) accounting and control of radioactive waste and spent nuclear fuel stored on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

11) development and implementation of environmental protection measures on the territory of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

12) carrying out activities to highlight activities related to the implementation of this Law, informing the public about the radiation situation, measures taken to improve it, as well as the legal regime of the Semipalatinsk nuclear safety zone and responsibility for its violation;

13) implementation of measures to create and ensure the functioning of physical protection systems for strategic facilities of the Semipalatinsk nuclear safety zone;

14) marking the boundaries of the Semipalatinsk nuclear safety zone on the ground with special warning signs;

15) providing information to state bodies and organizations on activities related to the implementation of this Law, at their request.

2. The authorized organization at all stages of handling the operated facilities for the use of atomic energy ensures the implementation of emergency preparedness and response measures in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 12. Financing of the activities of the authorized organization

1. Financing of the activities of the authorized organization is carried out at the expense of:

1) remuneration for services (works) provided (performed) by the authorized organization;

2) targeted debt financing;

3) property contributed to the authorized capital;

4) budget funds;

5) other income not prohibited by the laws of the Republic of Kazakhstan from the activities of the authorized organization.

2. The procedure for financing the activities of the authorized organization at the expense of budgetary funds is determined by the budget legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 4. FINAL PROVISIONS

Article 13. Responsibility for violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the Semipalatinsk nuclear safety zone

Violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan on the Semipalatinsk nuclear safety zone entails liability established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 14. The procedure for enactment of this Law

This Law comes into force on January 1, 2024.

President
of the Republic of Kazakhstan	K.Tokayev

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Қолданысқа енгізілу тәртібін 14-баптан қараңыз
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

Осы Заң Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі кезінде туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) атом энергиясын пайдалану саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – атом энергиясын пайдалану саласында басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

2) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы – бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонының аумағында ядролық қару сынақтарының салдарынан нормативтен артық радиоактивті ластануға ұшыраған, Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген арнаулы құқықтық режим қолданылатын Қазақстан Республикасы аумағының шектеулі бөлігі;

3) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы аумағының паспорты – аумақты сипаттайтын көрсеткіштер жүйесін, аумақ пен функционалдық аймақтардың тұрған жері көрсетілген, Семей ядролық қауіпсіздік аймағының инфрақұрылым объектілері, географиялық координаттары белгіленген, оның аумағының шекаралары, алаңдары сипатталған карта-схеманы, күзету режимдерінің түрлерін, рұқсат етілген және тыйым салынған қызмет түрлерін, бару қағидаларын, жұмыс істеу режимін, жер учаскелерінің аралас меншік иелері мен жер пайдаланушылар, олардың міндеттемелері туралы мәліметтерді қамтитын құжат;

4) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жұмыс істеуін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті ұйым (бұдан әрі – уәкілетті ұйым) – Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін уәкілетті органның қарамағындағы мемлекеттік кәсіпорындар қатарынан осы Заңға сәйкес айқындалатын заңды тұлға;

5) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының инфрақұрылым объектілері (бұдан әрі – инфрақұрылым объектілері) – Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында орналасқан және оның жұмыс істеуі үшін пайдаланылатын өндірістік алаңдар мен сынақ алаңдарының, техникалық құралдардың, құрылғылардың, инженерлік және көліктік коммуникациялардың, ғимараттардың, құрылысжайлар мен олардың кешендерінің, жер учаскелерінің кешені;

6) ядролық қару сынақтары жүргізілген аумақтарды кешенді экологиялық зерттеп-қарау (бұдан әрі – кешенді экологиялық зерттеп-қарау) – ядролық қару сынақтарының салдарынан нормативтен артық радиоактивті ластануға ұшыраған бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонында және (немесе) оған іргелес аумақтарда қоршаған ортаның жай-күйін бағалауға бағытталған радиоэкологиялық зерттеп-қарау.

2-бап. Қазақстан Республикасының Семей ядролық қауіпсіздік аймағы туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының Семей ядролық қауіпсіздік аймағы туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

2. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар осы Заңнан басым болады. Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың Қазақстан Республикасының аумағында қолданылу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады.

3-бап. Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру мақсаттары, міндеттері және заңнамалық реттеу қағидаттары

1. Семей ядролық қауіпсіздік аймағы Қазақстан Республикасында ядролық және радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, сондай-ақ бұрынғы Семей ядролық сынақ полигоны аумағының жерлерін шаруашылық айналымға біртіндеп қайтаруға мүмкіндік жасау үшін оның аумағын оңалту мақсатында құрылады.

2. Мыналар Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру міндеттері болып табылады:

1) мемлекеттің ядролық және радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында және оған іргелес жерлерде ядролық қаруды таратпау режимін қолдап отыру жөніндегі міндеттемелерін орындау;

2) инфрақұрылым объектілерін тиімді басқаруды және оларға тиісінше қызмет көрсетуді, оларды жөндеуді, реконструкциялауды және жаңғыртуды ұйымдастыру;

3) радиоактивті ластанудың таралуын шектеу, нормативтен артық радиоактивті ластануға ұшыраған жерлерді оңалту және Семей ядролық қауіпсіздік аймағының қауіпсіздігін күшейту бойынша жұмыстар жүргізу;

4) Семей ядролық қауіпсіздік аймағында атмосфералық ауаның, жерасты және жерүсті суларының, топырақ пен өсімдіктердің радиоактивті ластану деңгейіне тұрақты мониторингті қамтамасыз ету, сондай-ақ радионуклидтердің таралу параметрлерін айқындау;

5) атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану және радиоэкология саласында ғылым мен техниканы дамыту.

3. Мыналар Қазақстан Республикасының Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның қызметін жүзеге асыру саласындағы заңнамасының қағидаттарына жатады:

1) қауіпсіздік – кешенді экологиялық зерттеп-қарау, радиоактивті ластану деңгейіне мониторинг жүргізу кезінде радиоэкологиялық ахуалды сапалы және анық талдауды қамтамасыз ету, сондай-ақ радионуклидтердің таралу параметрлерін айқындау;

2) жариялылық – Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жұмыс істеуі туралы ақпараттың қолжетімді болуын қамтамасыз ету, сондай-ақ осы Заңды іске асыруға байланысты қызметті жазып-көрсету жөніндегі іс-шараларды өткізу;

3) таратпау – Қазақстан Республикасының ядролық материалдардың таралуын шектеу және Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында ядролық және радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі халықаралық міндеттемелерін орындау;

4) болғызбау – радиоактивті ластанудың таралуын шектеуге және нормативтен артық радиоактивті ластануға ұшыраған Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағын оңалтуға бағытталған қызметті жүзеге асыру.

2-тарау. СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК АЙМАҒЫН ҚҰРУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЖҰМЫС ІСТЕУІ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

4-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі саласындағы құзыреті

Қазақстан Республикасы Үкіметінің Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі саласындағы құзыретіне мыналар жатады:

1) Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлеу;

2) Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру, оның жер учаскелерінің шекараларын, алаңдарын белгілеу және өзгерту;

3) уәкілетті органның ұсынуы бойынша уәкілетті ұйымды айқындау;

4) өзіне Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде жүктелген өзге де функцияларды орындау.

5-бап. Мемлекеттік органдардың Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі саласындағы құзыреті

1. Уәкілетті органның құзыретіне мыналар жатады:

1) Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру;

2) Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі саласындағы қызметті салааралық үйлестіруді жүзеге асыру;

3) кешенді экологиялық зерттеп-қарау жүргізуді ұйымдастыру;

4) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын белгілеуді және оларды өзгертуді негіздейтін кешенді экологиялық зерттеп-қарау материалдарын келісу;

5) босалқы жерлерді ядролық қауіпсіздік аймағының жерлеріне ауыстыру қағидаларын әзірлеу және Қазақстан Республикасының Үкіметіне бекітуге ұсыну;

6) Қазақстан Республикасының Үкіметіне Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру туралы, оның жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын белгілеу және өзгерту, босалқы жерлерді ядролық қауіпсіздік аймағының жерлеріне ауыстыру туралы ұсыныс енгізу;

7) Қазақстан Республикасының Үкіметіне уәкілетті ұйымды айқындау туралы ұсыныс енгізу;

8) уәкілетті ұйымның Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын өзгерту туралы ұсынысын келісу;

9) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы аумағының паспортын әзірлеу және тіркеу (қайта тіркеу) қағидаларын әзірлеу және бекіту;

10) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы аумағының паспортын тіркеу (қайта тіркеу);

11) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша кешенді экологиялық зерттеп-қарау жүргізу әдістемесін әзірлеу және бекіту;

12) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша Семей ядролық қауіпсіздік аймағында атмосфералық ауаның, жерасты және жерүсті суларының, топырақ пен өсімдіктердің радиоактивті ластану деңгейіне тұрақты мониторинг жүргізу, сондай-ақ радионуклидтердің таралу параметрлерін айқындау қағидаларын әзірлеу және бекіту;

13) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.

2. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның құзыретіне мыналар жатады:

1) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын белгілеуді және оларды өзгертуді негіздейтін кешенді экологиялық зерттеп-қарау материалдарына мемлекеттік экологиялық сараптама жүргізу;

2) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.

3. Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік органның құзыретіне мыналар жатады:

1) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында азаматтардың денсаулығын қорғауға бағытталған санитариялық-эпидемиологиялық талаптардың сақталуын мемлекеттік бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру;

2) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын белгілеуді және оларды өзгертуді негіздейтін кешенді экологиялық зерттеп-қарау материалдарына санитариялық-эпидемиологиялық сараптама жүргізу;

3) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асыру.

6-бап. Шекараларында Семей ядролық қауіпсіздік аймағы орналасқан облыстардың жергілікті атқарушы органдарының құзыреті

Шекараларында Семей ядролық қауіпсіздік аймағы орналасқан облыстардың жергілікті атқарушы органдарының құзыретіне мыналар жатады:

1) Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру және оның жұмыс істеуі саласындағы мемлекеттік саясатты өз құзыреті шегінде іске асыру;

2) Қазақстан Республикасының заңнамасында жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде жүзеге асыру.

3-тарау. СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК АЙМАҒЫН ҚҰРУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЖҰМЫС ІСТЕУІ

7-бап. Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру, оның жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын белгілеу немесе өзгерту

1. Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру, оның жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын белгілеу немесе өзгерту, сондай-ақ босалқы жерлерді ядролық қауіпсіздік аймағының жерлеріне ауыстыру туралы ұсынысты уәкілетті ұйым кешенді экологиялық зерттеп-қараудың негіздемесін, нәтижелерін және мемлекеттік экологиялық сараптаманың қорытындысын ұсына отырып, уәкілетті органға енгізеді.

2. Қазақстан Республикасы Үкіметінің Семей ядролық қауіпсіздік аймағын құру, оның жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын белгілеу немесе өзгерту, сондай-ақ босалқы жерлерді ядролық қауіпсіздік аймағының жерлеріне ауыстыру туралы актісінің жобасы қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен және шекараларында Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жер учаскелері орналасқан облыстардың жергілікті атқарушы органдарымен келісіледі.

3. Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдары мемлекеттік экологиялық сараптаманың қорытындысы болған кезде кешенді экологиялық зерттеп-қарау материалдарының негізінде белгіленеді немесе өзгертіледі.

4. Семей ядролық қауіпсіздік аймағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жер пайдалануға берілген жер учаскелерін қоспағанда, мемлекеттік меншіктегі жер учаскелерінде құрылады. Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жерлері иеліктен шығарылуға жатпайды.

5. Уәкілетті орган Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын өзгерту туралы ұсынысты осы баптың 1-тармағында көрсетілген материалдар енгізілген күннен бастап алпыс жұмыс күні ішінде қарайды.

6. Уәкілетті орган:

1) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын өзгерту туралы ұсыныс мемлекеттік саясаттың басымдықтарына сәйкес келмеген;

2) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын өзгерту туралы ұсыныс Қазақстан Республикасының экология заңнамасының талаптарына сәйкес келмеген;

3) ұсынылған материалдар толық болмаған жағдайларда, уәкілетті ұйымның Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын өзгерту туралы ұсынысын қабылдамайды.

Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын өзгерту туралы ұсынысты қабылдамау Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын өзгерту туралы ұсынысты қайтадан енгізуге кедергі болмайды.

7. Семей ядролық қауіпсіздік аймағы жер учаскелерінің шекаралары мен алаңдарын қайта қарау рәсіміне Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Үкіметі бастамашылық жасауы мүмкін.

8. Жергілікті жерде Семей ядролық қауіпсіздік аймағының шекарасы арнаулы ескерту белгілерімен белгіленеді.

8-бап. Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жұмыс істеуі

1. Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында осы Заңға, Қазақстан Республикасының салық, жер, экология заңнамасына сәйкес Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жұмыс істеуі шарттарының жиынтығы болып табылатын арнаулы құқықтық режим қолданылады.

2. Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жерлері өнеркәсіп, көлік, байланыс жерлері, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік, ядролық қауіпсіздік аймағы мұқтажына арналған жерлер және ауыл шаруашылығына арналмаған өзге де жерлер санатына жатады.

3. Инфрақұрылым объектілері мемлекеттік меншік болып табылады.

9-бап. Семей ядролық қауіпсіздік аймағындағы негізгі қызмет түрлері

1. Мыналар Семей ядролық қауіпсіздік аймағындағы негізгі қызмет түрлері болып табылады:

1) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының және инфрақұрылым объектілерінің ядролық және радиациялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

2) Қазақстан Республикасының ұлттық және халықаралық міндеттемелері шеңберінде Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында ядролық қаруды таратпау режимін қамтамасыз ету;

3) ядролық сынақтар салдарының әсерін болғызбау, Семей ядролық қауіпсіздік аймағының радиоактивті ластанған жерлерін оңалту және оның қауіптілігін төмендету;

4) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының стратегиялық объектілерін физикалық қорғау жүйелерін құру және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

5) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында радиоактивті және қауіпті қалдықтармен жұмыс істеу, оларды сақтау және көму үшін орналастыру;

6) қауіпті өнеркәсіптік объектілердегі авариялар мен оқыс оқиғаларға ден қою, сондай-ақ олардың салдарын жою бойынша оқу-жаттығу қызметін жүзеге асыру;

7) атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану және радиоэкология саласында ғылыми-техникалық зерттеулер жүргізу.

2. Уәкілетті ұйым Семей ядролық қауіпсіздік аймағындағы негізгі қызмет түрлерін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырады.

3. Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында осы баптың 1-тармағында көрсетілген қызмет түрлерін және уәкілетті мемлекеттік органдар мен тыныс-тіршілікті қамтамасыз ету объектілерінің функцияларын орындауға бағытталған өзге де қызметті қоспағанда, өзге де қызмет түрлерін жүзеге асыруға тыйым салынады.

4. Семей ядролық қауіпсіздік аймағында негізгі қызмет түрлерін орындау үшін уәкілетті ұйымның Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бөгде ұйымдарды тартуға құқығы бар.

5. Радиоактивті қалдықтарды көму пункттерін салу және салу ауданы туралы шешім Қазақстан Республикасының атом энергиясын пайдалану саласындағы заңнамасына сәйкес қабылданады.

Қауіпті қалдықтардың полигондарын салу және салу ауданы туралы шешім Қазақстан Республикасының Экология кодексіне сәйкес қабылданады.

10-бап. Семей ядролық қауіпсіздік аймағы стратегиялық объектілерінің күзетілуін қамтамасыз ету

1. Семей ядролық қауіпсіздік аймағы стратегиялық объектілерінің күзетілуін қамтамасыз етуді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік органдар, ішкі істер органдарының мамандандырылған күзет бөлімшелері, Қазақстан Республикасының басқа да әскерлері мен әскери құралымдары жүзеге асыра алады.

2. Уәкілетті ұйым Семей ядролық қауіпсіздік аймағының стратегиялық объектілерін мемлекеттік күзетуді жүзеге асыратын субъектілермен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

3. Семей ядролық қауіпсіздік аймағы стратегиялық объектілерінің физикалық қорғалуын қамтамасыз ету тәртібі мемлекеттік күзетілуге жататын объектілердің инженерлік-техникалық тұрғыдан нығайтылуы жөніндегі талаптарда айқындалады.

11-бап. Уәкілетті ұйымның функциялары

1. Уәкілетті ұйым Семей ядролық қауіпсіздік аймағының жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1) кешенді экологиялық зерттеп-қарауды жүргізу, мемлекеттік экологиялық сараптаманың және санитарлық-эпидемиологиялық сараптаманың қорытындыларын алу;

2) Семей ядролық қауіпсіздік аймағы мен инфрақұрылым объектілерінің ядролық және радиациялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі қызметті ұйымдастыру;

3) Қазақстан Республикасының халықаралық міндеттемелері шеңберінде Семей ядролық қауіпсіздік аймағында ядролық қаруды таратпау режимін қолдап отыру және нығайту саласындағы іс-шараларды орындау;

4) инфрақұрылым объектілерінің сенімді және қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

5) ядролық қаруды, радиоактивті заттарды сынау салдарының әсерін болғызбау және Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумақтарын қауіпсіз деңгейге дейін оңалту жөніндегі іс-шараларды іске асыру;

6) Семей ядролық қауіпсіздік аймағында атмосфералық ауаның, жерасты және жерүсті суларының, топырақ пен өсімдіктердің радиоактивті ластану деңгейіне тұрақты мониторинг жүргізу, сондай-ақ радионуклидтердің таралу параметрлерін айқындау;

7) инфрақұрылым объектілерін салу, жөндеу және негізгі қызмет түрлерін жүзеге асыру үшін қаражат тарту;

8) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында радиоактивті қалдықтарды сақтау мен көму пунктерін, қауіпті қалдықтар полигондарын құру;

9) радиоактивті қалдықтармен және иондаушы сәулелену көздерімен жұмыс істеу;

10) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында сақталатын радиоактивті қалдықтарды және пайдаланылған ядролық отынды есепке алу мен бақылауды жүргізу;

11) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының аумағында табиғат қорғау іс-шараларын әзірлеу және орындау;

12) осы Заңды іске асыруға байланысты қызметті жазып-көрсету жөніндегі іс-шараларды жүргізу, халыққа радиациялық ахуал, оны жақсарту бойынша қабылданатын шаралар, сондай-ақ Семей ядролық қауіпсіздік аймағының құқықтық режимі және оны бұзғаны үшін жауаптылық туралы хабарлау;

13) Семей ядролық қауіпсіздік аймағының стратегиялық объектілерін физикалық қорғау жүйелерін құру және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды іске асыру;

14) жергілікті жерде Семей ядролық қауіпсіздік аймағының шекараларын арнаулы ескерту белгілерімен белгілеу;

15) мемлекеттік органдар мен ұйымдарға осы Заңды іске асыруға байланысты қызмет туралы ақпаратты олардың сұрау салулары бойынша беру.

2. Уәкілетті ұйым Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, атом энергиясы пайдаланылатын пайдаланушы объектілермен жұмыс істеудің барлық кезеңінде авариялық әзірлік және ден қою жөніндегі іс-шаралардың орындалуын қамтамасыз етеді.

12-бап. Уәкілетті ұйымның қызметін қаржыландыру

1. Уәкілетті ұйымның қызметін қаржыландыру мыналардың:

1) уәкілетті ұйым ұсынатын (орындайтын) көрсетілетін қызметтер (жұмыстар) үшін сыйақының;

2) нысаналы қарыздық қаржыландырудың;

3) жарғылық капиталға енгізілген мүліктің;

4) бюджет қаражатының;

5) Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған уәкілетті ұйымның қызметінен түсетін өзге де кірістердің есебінен жүзеге асырылады.

2. Уәкілетті ұйымның қызметін бюджет қаражаты есебінен қаржыландыру тәртібі Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасында айқындалады.

4-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

13-бап. Қазақстан Республикасының Семей ядролық қауіпсіздік аймағы туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық

Қазақстан Республикасының Семей ядролық қауіпсіздік аймағы туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

14-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Қ. ТОҚАЕВ

On the Semipalatinsk nuclear safety zone