On military police bodies

The Law of the Republic of Kazakhstan dated March 14, 2023 No. 205-VII.

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Appointment of military police bodies

      The military police bodies are designed to ensure law and order in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan, other troops and military formations (hereinafter referred to as the Armed Forces, other troops and military formations) within the competence established by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Article 2. Status of military police bodies

      1. The military police bodies of the Armed Forces are a military unit that is part of the special forces of the Armed Forces.

      The military police bodies of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the military police bodies of the National Security Committee) are a military formation within the National Security Committee.

      The military police bodies of the National Guard of the Republic of Kazakhstan (hereinafter referred to as the military police bodies of the National Guard) are a structural unit of the National Guard.

      2. Minister of Defense of the Republic of Kazakhstan (hereinafter – the Minister of Defense), Minister of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan (hereinafter – the Minister of Internal Affairs), Chairman of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan (hereinafter – Chairman of the National Security Committee), respectively, manage the activities of the military police of the Armed Forces, the military police of the National Guard, the military police of the National Security Committee in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, approve their structure and staffing, adopt regulatory legal acts and decisions on organizational and staff measures.

Article 3. The legal basis for activities of the military police bodies

      1. The legal basis for the activities of military police bodies is the Constitution of the Republic of Kazakhstan, this Law, international treaties ratified by the Republic of Kazakhstan, and other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.

      2. If an international treaty ratified by the Republic of Kazakhstan establishes rules other than those contained in this Law, the rules of the international treaty shall apply.

Article 4. Principles of activity of military police bodies

      The activities of the military police bodies are carried out on the principles of:

      1) legality;

      2) the obligation to protect human and civil rights and freedoms, the interests of society and the state from unlawful encroachments;

      3) unity of command and subordination;

      4) independence from the activities of political parties and other public associations.

Chapter 2. TASKS, COMPETENCE AND POWERS OF THE MILITARY POLICE BODIES

Article 5. Tasks of the military police bodies

      1. The following tasks are assigned to the military police bodies:

      1) ensuring law and order in the Armed Forces, other troops and military formations within the competence established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      2) prevention, caution, detection, suppression, consideration and investigation of offenses within the competence established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      3) execution of punishment in the form of arrest, administrative arrest, as well as other measures of temporary isolation of military personnel from society.

      2. The military police bodies of the Armed Forces are also entrusted with the performance of special tasks to ensure the combat activities of the Armed Forces.

      3. The military police bodies of the National Security Committee are also entrusted with the tasks of:

      1) protection of objects of the national security bodies of the Republic of Kazakhstan (hereinafter – the national security bodies);

      2) coordination of the activities of national security bodies in cases of administrative offenses.

      4. Other tasks are assigned to the military police bodies by the laws of the Republic of Kazakhstan and acts of the President of the Republic of Kazakhstan.

Article 6. Competence of military police bodies

      1. Military police bodies within the assigned tasks:

      1) implement a set of measures aimed at preserving and strengthening the rule of law by identifying, studying the causes and conditions that contribute to the commission of offenses;

      2) implement a set of measures to ensure law and order in garrisons, military camps, military units (institutions);

      3) ensure the safety of road traffic of vehicles of national security bodies, the Armed Forces, the National Guard;

      4) carry out the prevention of corruption and the detection of corruption offenses among military personnel and civilian personnel (employees);

      5) carry out proceedings on cases of administrative offenses;

      6) carry out pre-trial investigation in cases of criminal offenses;

      7) carry out a search for military personnel;

      8) organize the activities of guardhouses and premises for temporarily detained persons, carry out the maintenance of military personnel in them, as well as their escort outside the guardhouse.

      2. The military police bodies of the Armed Forces also:

      1) participate in the coordination of the activities of the Armed Forces on the organization of the daily duty service, internal and garrison services, anti-sabotage security, anti-terrorist security, ensuring the security of military service, as well as the operation of technical means of protection of military units (institutions);

      2) guard the object – the building of the Ministry of Defense of the Republic of Kazakhstan (hereinafter – the Ministry of Defense) with the adjacent territory and facilities, including with the use of weapons, special means, security systems and other technical means of protection, as well as provide access control at the specified object in the manner and within the limits determined by the Minister of Defense.

      3. The military police bodies of the National Security Committee also:

      1) in the manner and within the limits determined by the Chairman of the National Security Committee, coordinate the activities of national security bodies in cases of administrative offenses;

      2) protect the facilities of the national security bodies, including with the use of weapons, special means, security systems and other technical means, as well as provide access and intra-facility regimes at these facilities in the manner and within the limits determined by the Chairman of the National Security Committee;

      3) coordinate the provision of physical and technical security of objects of national security bodies.

      4. Military police bodies exercise other powers provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

Article 7. Powers of the military police bodies

      1. Military police bodies are obliged:

      1) to protect the rights and freedoms of military personnel and other individuals from unlawful encroachments;

      2) to take part in the legal education of military personnel and implement measures to prevent offenses;

      3) to assist the command of military units (institutions) in ensuring military discipline among military personnel;

      4) to carry out patrol and post service (patrolling);

      5) when committing offenses by military personnel and individuals on the territory of military units (institutions) and military camps, to take measures to ensure the termination of the offense;

      6) to analyze information about criminal and administrative offenses committed by military personnel, as well as incidents in garrisons, military units (institutions);

      7) to identify, suppress administrative offenses, establish the reasons and conditions that contributed to their commission, carry out proceedings on cases of administrative offenses in accordance with the procedure determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan on administrative offenses;

      8) to identify, suppress and disclose criminal offenses, establish the circumstances that contributed to their commission, as well as carry out pre-trial investigation in accordance with the procedure established by the criminal procedure legislation of the Republic of Kazakhstan;

      9) to search for military personnel who voluntarily left a military unit (institution) or a place of service, hiding from the bodies conducting criminal proceedings, and in other cases provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      10) in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, detain military personnel and individuals committing criminal and administrative offenses, as well as accused or defendants hiding from the bodies conducting criminal proceedings, as well as military personnel violating military discipline;

      11) to carry out the instructions of the bodies conducting criminal proceedings in accordance with the procedure established by the law of the Republic of Kazakhstan;

      12) in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to participate in ensuring the state of emergency or martial law, anti-terrorist operation, territorial defense measures and emergency response;

      13) to ensure law and order and security during mass events with the participation of troops;

      14) to provide assistance to individuals who have suffered from unlawful encroachments, accidents and incidents, as well as those who are in a helpless or other condition dangerous to their health and life;

      15) to monitor compliance with traffic rules by drivers of vehicles of national security bodies, the Armed Forces, the National Guard, as well as the rules of their operation;

      16) to carry out state registration of motor vehicles and trailers to them of the Armed Forces, other troops and military formations, with the exception of Special Forces of the State Security Service of the Republic of Kazakhstan, with the issuance of relevant documents and state registration plates;

      17) to carry out mandatory technical inspection of motor vehicles and trailers to them registered with the military police bodies;

      18) to carry out urgent actions at the scene of a traffic accident involving vehicles of national security bodies, the Armed Forces, the National Guard, take measures to rescue people and provide them with emergency medical care, assist in the evacuation of damaged vehicles, as well as the protection of military property;

      19) in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to maintain and protect military personnel in guardhouses and in premises for temporarily detained;

      20) in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to ensure the protection and escort (escort) of military personnel held in the guardhouse (except for military personnel subjected to administrative arrest) outside the guardhouse;

      21) to submit materials on disciplinary offenses committed by military personnel for consideration by the relevant commanders (chiefs) of military units (institutions) in accordance with the disciplinary statute of the Armed Forces, other troops and military formations;

      22) to develop measures to improve its activities;

      23) to perform other duties provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      2. Military police bodies have the right to:

      1) require military personnel and civilian personnel (employees) during the performance of their official duties or being in the locations of military units (institutions) to observe public order, stop illegal actions and actions that hinder the implementation of the tasks and functions of military police bodies, as well as compliance by military personnel with the rules of wearing military uniforms;

      2) in accordance with the procedure provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to check:

      military personnel’s documents certifying their identity, as well as other documents determining their affiliation to military service and the legality of staying outside the place of military service;

      documents of individuals located on the territory of military units (institutions), closed and isolated military camps and other military facilities, certifying their identity, as well as other documents confirming the legality of their stay in these places;

      3) to send military personnel and civilian personnel (employees) for medical examination in accordance with the procedure and cases established by the legislation of the Republic of Kazakhstan to determine the fact of the use of psychoactive substances and the state of intoxication;

      4) to make recommendations on the elimination of circumstances, causes and conditions that contributed to the commission of criminal, administrative offenses and other violations of the law, respectively;

      5) in urgent cases, use means of communication for official purposes, regardless of their location and affiliation (except for means of communication of representative offices of foreign states and international organizations with diplomatic immunity), as well as in the absence of other opportunities to use military transport to travel to the scene of the incident, deliver military personnel and other persons in need of emergency medical care, to medical organizations, if delay can create a real threat to their life or health;

      6) when carrying out measures to search for and detain military personnel who voluntarily left a military unit (institution) or a place of service with weapons, in coordination with the internal affairs bodies of the Republic of Kazakhstan, establish checkpoints;

      7) in circumstances threatening the life and health of people, in coordination with the authorized body for road safety, to restrict or prohibit the movement of vehicles and pedestrians on certain sections of streets, highways and other territories;

      8) in coordination with the authorized body for ensuring road safety, to organize and provide escort for convoys of vehicles of national security bodies, the Armed Forces, other troops and military formations and regulate traffic on roads and streets during the passage of these convoys;

      9) to check with national security bodies, military units (institutions) of the Armed Forces, the National Guard, the execution of control and preventive measures to ensure road safety;

      10) in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, to stop, inspect, and also detain vehicles, prohibit their operation until the reasons that served as the basis for such a ban are eliminated, as well as in the presence of malfunctions and conditions, the list of which is approved by the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan; prohibit the operation of vehicles that have hidden, fake, altered numbers of components and assemblies or forged or fake state registration plates, as well as if the marking of vehicles does not match the data specified in the registration documents; remove from driving vehicles persons in respect of whom there are sufficient grounds to believe that they are intoxicated, and send them for a medical examination for a state of intoxication, at that the powers of:

      the military police bodies of the Armed Forces apply to vehicles of the Armed Forces and persons driving them;

      the military police bodies of the National Security Committee – on vehicles of national security bodies and persons driving them;

      the military police bodies of the National Guard – on vehicles of the National Guard and persons driving them;

      11) to check in military units (institutions) compliance by military personnel and civilian personnel (employees) with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on combating corruption;

      12) at objects protected by military police bodies:

      to check the identity documents of individuals, the things they have with them, at their entrance (entry) to the objects and exit (exit) from them;

      to require compliance with the access and in-object modes;

      to use technical means to detect and seize documents, things, objects, products and substances restricted to entry (import), removal (export);

      13) to carry out at the entrance (entrance) to the places of mass events with the participation of troops, the inspection of persons, their belongings, vehicles and transported goods, including with the use of technical means and service dogs;

      14) to use technical means in the performance of official duties to record the facts of the commission of offenses, as well as the actions of military personnel of the military police bodies;

      15) to exercise other rights provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      3. The military police bodies of the Armed Forces also have the right:

      1) to exercise internal control over the organization of the daily duty service, internal and garrison services, anti-sabotage security, anti-terrorist protection, operation of technical means of protection of military units (institutions) of the Armed Forces;

      2) to exercise internal control over the organization of measures to ensure the security of military service in military units (institutions) of the Armed Forces;

      3) to carry out canine activities.

Article 8. Interdepartmental interaction of military police bodies, as well as interaction with state bodies and organizations

      1. Military police bodies carry out their activities in cooperation with each other, with law enforcement and other state bodies within the limits established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, and inform each other on issues related to their competence, as well as interact with organizations.

      The procedure for organizing and implementing interdepartmental interaction of military police bodies, as well as their interaction with law enforcement, other state bodies and their subordinate organizations is determined by joint regulatory legal acts of the relevant state bodies.

      2. During the period of security measures at facilities protected by military police bodies, the State Security Service of the Republic of Kazakhstan is the organizing and coordinating body in addressing issues of ensuring the safety of protected persons.

      When conducting security measures in the cities of Astana and Almaty, military police bodies coordinate the passage of columns of military vehicles with the State Security Service of the Republic of Kazakhstan, and in other administrative-territorial units – with national security bodies.

      3. The command of military units (institutions), military administration bodies and military personnel are obliged to assist the military police bodies in solving the tasks assigned to them.

Article 9. Competence of authorized bodies

      1. The Ministry of Defense develops and approves:

      1) the rules for organizing the activities of the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan to ensure road safety of vehicles of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      2) the rules for organizing and providing support for convoys of military vehicles and special purpose vehicles, regulating traffic on highways and streets during the passage of these convoys;

      3) the internal regulations and detention of suspects and accused persons in the guardhouse of the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      4) the rules of serving administrative arrest by military personnel in the guardhouse of the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      5) the internal regulations and detention of convicts in the guardhouse of the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      6) the rules for protection and escort (escort) of military personnel held in the guardhouse of the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan (except for military personnel subjected to administrative arrest) outside the guardhouse;

      7) the rules for organizing the activities of premises for temporarily detained persons on duty at the military police body of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan and standard internal regulations in them;

      8) the rules of organization of the patrol and post service of the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      9) the rules for the implementation of security measures by the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      10) the rules of service ethics of military personnel of the military police bodies of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      11) the rules of organization of service of troops in the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan;

      12) the rules for organizing the search for servicemen of the Armed Forces of the Republic of Kazakhstan who are hiding from the bodies conducting criminal proceedings, as well as those who voluntarily left a military unit (institution) or place of service.

      2. The National Security Committee develops and approves:

      1) the rules of serving administrative arrest by military personnel in the guardhouse of the military police bodies of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan;

      2) the rules of organization and conduct of patrolling by military police bodies of the National Security Committee of the Republic of Kazakhstan;

      3) the rules for organizing and ensuring the escort of convoys of vehicles of national security bodies and special purpose vehicles, traffic regulation on highways and streets during the passage of these convoys.

      3. The Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan develops and approves:

      1) the list of special vehicles of the military police bodies of the National Guard of the Republic of Kazakhstan;

      2) the rules of state registration of motor vehicles and trailers to them of the National Guard of the Republic of Kazakhstan;

      3) the rules for conducting mandatory technical inspection of motor vehicles and trailers to them registered with the military police bodies of the National Guard of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 3. THE USE OF PHYSICAL FORCE, SPECIAL MEANS AND WEAPONS BY MILITARY PERSONNEL OF THE MILITARY POLICE BODIES

Article 10. Conditions and limits of the use of physical force, special means and weapons

      1. Military personnel of military police bodies have the right to carry, store and use weapons, special means, as well as to use the physical force.

      2. Military personnel of military police bodies are required to undergo special training, as well as periodic verification of their suitability for actions involving the use of physical force, special means, weapons.

      3. When using physical force, special means, weapons, a serviceman of the military police is obliged:

      1) to warn of the intention to use them, while giving sufficient time to fulfill their requirements to persons against whom it is intended to use physical force, special means or weapons, except in cases where delay in the use of physical force, special means, weapons creates a danger to the life and health of individuals, may entail other grave consequences or when, in the current situation, such a warning is inappropriate or impossible, as well as the cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan;

      2) to take measures to provide first aid to individuals who have received bodily injuries as a result of their use;

      3) to immediately report to the immediate supervisor about each fact of their use.

      4. The military prosecutor shall be immediately informed about each case of the use of physical force, special means, weapons by the military personnel of the military police bodies, which resulted in the death of people or other grave consequences.

      5. Military personnel of military police bodies shall not be liable for moral, property and physical harm caused in connection with the use of physical force, special means, weapons, if their actions correspond to the nature and degree of danger of encroachment on military personnel, other individuals, protected objects or the serviceman of military police bodies.

      The use of physical force, special means and weapons by military personnel of military police bodies with excess of authority entails liability established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Article 11. The use of physical force, special means

      1. Military personnel of military police bodies have the right to use physical force, including combat fighting techniques, as well as special means and service dogs in cases of:

      1) protection of military personnel, other persons and self-defense from attacks and other actions that endanger their life and health;

      2) suppression of mass riots in military camps, military units (institutions), as well as group violations of public order and military discipline by military personnel;

      3) repelling an attack, suppressing an attempt to attack military camps, as well as objects and vehicles protected by military police bodies, preventing unauthorized entry of persons, motor vehicles and other equipment into such objects, as well as for the release of these objects and means in the event of their capture;

      4) detentions of persons caught in the commission of criminal offenses, resisting or intentionally obstructing military personnel of military police bodies in the exercise of the duties assigned to them by this Law;

      5) escorting and guarding (escorting) detainees, detained military personnel, as well as convicted, suspects and accused, if there are sufficient grounds to believe that they can escape, harm others or themselves;

      6) identification, prevention and suppression of criminal offenses, as well as the search for military personnel.

      The military personnel of the military police bodies of the National Security Committee and the National Guard also have the right to use physical force, including combat fighting techniques, as well as special means in other cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      2. The list of special means of the military police bodies of the Armed Forces and the National Security Committee shall be determined respectively by the Minister of Defense and the Chairman of the National Security Committee.

      3. It is prohibited to use combat fighting techniques, special means and service dogs against women, persons with obvious signs of disability and minors, except in cases when they commit an attack that threatens the life and health of others, a group attack or armed resistance.

Article 12. Use of weapons

      Military personnel of the military police bodies have the right to use weapons as a last resort in cases provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 4. PERSONNEL, LEGAL STATUS, SOCIAL SECURITY AND RESPONSIBILITY OF MILITARY PERSONNEL OF THE MILITARY POLICE BODIES

Article 13. Personnel of the military police bodies

      1. Military police bodies are staffed with military personnel in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      The military police bodies of the Armed Forces are also staffed with civilian personnel (employees).

      2. A special check is carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in respect of a person entering military service in the military police bodies before being appointed to a position.

      Citizens entering military service in the military police bodies for the first time are required to undergo special initial training and internship (probationary employment period). The procedure and conditions for their internship (probation employment period) are determined respectively by the Minister of Defense, the Minister of Internal Affairs, the Chairman of the National Security Committee.

      3. Persons may not be admitted to military service in military police bodies in cases provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On military service and the status of military personnel" and other laws of the Republic of Kazakhstan regulating the activities of state bodies, the structure of which includes military police bodies.

      4. Military personnel transferred from other troops and military formations, special state and law enforcement agencies, as well as transferred from structural units of the Armed Forces to the military police bodies of the Armed Forces, undergo mandatory retraining in military educational institutions or training centers of the Ministry of Defense, with the exception of persons who previously served in the military police bodies.

      5. Military personnel of the military police bodies of the Armed Forces have the right to undergo retraining and advanced training in military educational institutions and training centers of the Ministry of Defense.

      6. Labor relations of civilian personnel (employees) of the military police bodies of the Armed Forces are regulated by the labor legislation of the Republic of Kazakhstan and the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of public service.

Article 14. Legal status and social security of military personnel of the military police bodies

      1. Military personnel of the military police bodies, when performing their duties, are under the protection of the state and are representatives of the authorities.

      2. The requirements of military personnel of military police bodies provided for by the legislation of the Republic of Kazakhstan (hereinafter – legal requirements) are mandatory for all citizens and officials.

      3. Failure to comply with the legal requirements of military personnel of the military police bodies, insult, resistance, threat of violence or encroachment on their life, health, honor and dignity, property, other actions that hinder the performance of their duties, entail liability established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      4. Service certificates and badges are issued to military personnel of the military police bodies in order to fulfill the legally prescribed tasks in confirmation of their identity and authority. The procedure for issuing, using and describing the service certificate and badge are determined by the head of the authorized body.

      The service certificate confirms the right to carry and store weapons, special means, and other powers granted to military personnel of the military police bodies in accordance with the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Service certificates and badges are not issued to conscripts of the military police bodies of the Armed Forces, their belonging to the military police bodies is confirmed by uniforms and insignia of the established pattern.

      5. Military personnel of military police bodies are subject to social guarantees, benefits, medical, pension and other types of security provided for by the Law of the Republic of Kazakhstan "On military service and the status of military personnel" and other laws of the Republic of Kazakhstan regulating the activities of state bodies, the structure of which includes military police bodies.

Article 15. Responsibility of military personnel of the military police bodies

      1. Military personnel of military police bodies shall be liable for committing offenses established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      The military personnel of the military police bodies are brought to disciplinary responsibility in accordance with the procedure established by the general military regulations of the Armed Forces, other troops and military formations.

      2. Actions (inaction) of military personnel of military police bodies may be appealed to higher officials, to the court in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 5. FINAL PROVISIONS

Article 16. Financial and logistical support of the military police bodies

      Financial and logistical support of military police bodies is carried out at the expense of budgetary funds allocated respectively to the Ministry of Defense, National Security bodies and the National Guard.

      The separate structural divisions of the military police bodies of the National Security Committee are provided with office premises, means of communication, motor vehicles, fuel and lubricants, weapons, housing and other material and technical means necessary for service and life, at the expense of the national security bodies and their units in places of deployment.

Article 17. Supervision over compliance with the rule of law in the activities of the military police bodies

      Supreme supervision over the observance of legality in the activities of military police bodies is carried out by the Prosecutor General of the Republic of Kazakhstan and subordinate military prosecutors.

Article 18. Procedure for enactment of this Law

      1. This Law shall enter into force upon the expiration of ten calendar days after the date of its first official publication.

      2. To recognize as invalid the Law of the Republic of Kazakhstan dated February 21, 2005 "On military police bodies".

      President of the Republic of Kazakhstan K.TOKAYEV

Әскери полиция органдары туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2023 жылғы 14 наурыздағы № 205-VII ҚРЗ.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 18-б. қараңыз.
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

      Осы Заң әскери полиция органдарының қызметімен байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Әскери полиция органдарының мақсаты

      Әскери полиция органдары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарда (бұдан әрі – Қарулы Күштер, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар) құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге бағытталған.

2-бап. Әскери полиция органдарының мәртебесі

      1. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары Қарулы Күштердің арнаулы әскерлерінің құрамына кіретін әскери бөлімше болып табылады.

      Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдары (бұдан әрі – Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдары) Ұлттық қауіпсіздік комитетінің құрамындағы әскери құралым болып табылады.

      Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери полиция органдары (бұдан әрі – Ұлттық ұланның әскери полиция органдары) Ұлттық ұланның құрылымдық бөлімшесі болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі (бұдан әрі – Қорғаныс министрі), Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі (бұдан әрі – Ішкі істер министрі), Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы (бұдан әрі – Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісінше Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының, Ұлттық ұлан әскери полиция органдарының, Ұлттық қауіпсіздік комитеті әскери полиция органдарының қызметіне басшылықты жүзеге асырады, олардың құрылымы мен штат санын бекітеді, нормативтік құқықтық актілерді және ұйымдастырушылық-штаттық іс-шаралар өткізу туралы шешімдер қабылдайды.

3-бап. Әскери полиция органдары қызметiнiң құқықтық негiзi

      1. Әскери полиция органдары қызметінің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, осы Заң, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері құрайды.

      2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғандардан өзге қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

4-бап. Әскери полиция органдары қызметінің қағидаттары

      Әскери полиция органдарының қызметі:

      1) заңдылық;

      2) адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, қоғам мен мемлекеттің мүддесін құқыққа қарсы қолсұғушылықтан қорғау міндеттілігі;

      3) дара басшылық және субординация;

      4) саяси партиялардың және өзге де қоғамдық бірлестіктердің қызметінен тәуелсіз болу қағидаттары бойынша жүзеге асырылады.

2-тарау. ӘСКЕРИ ПОЛИЦИЯ ОРГАНДАРЫНЫҢ МІНДЕТТЕРІ, ҚҰЗЫРЕТІ ЖӘНЕ ӨКIЛЕТТIКТЕРI

5-бап. Әскери полиция органдарының міндеттері

      1. Әскери полиция органдарына мынадай міндеттер жүктеледі:

      1) Қарулы Күштерде, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде құқық бұзушылық профилактикасы, оның алдын алу, анықтау, жолын кесу, қарау және тергеп-тексеру;

      3) әскери қызметшілерді қамаққа алу, әкімшілік қамаққа алу түріндегі жазаны, сондай-ақ қоғамнан уақытша оқшаулаудың өзге де шараларын орындау.

      2. Қарулы Күштердің әскери полиция органдарына Қарулы Күштердің жауынгерлік қызметін қамтамасыз ету жөніндегі арнаулы міндеттерді орындау да жүктелген.

      3. Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдарына:

      1) Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарының (бұдан әрі – ұлттық қауіпсіздік органдары) объектілерін күзету;

      2) ұлттық қауіпсіздік органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша қызметін үйлестіру жөніндегі міндеттерді орындау да жүктелген.

      4. Әскери полиция органдарына Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен өзге де міндеттер жүктеледі.

6-бап. Әскери полиция органдарының құзыреті

      1. Әскери полиция органдары жүктелген міндеттер шегінде:

      1) құқық бұзушылық жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтау, зерделеу арқылы құқықтық тәртіпті сақтауға және нығайтуға бағытталған шаралар кешенін жүзеге асырады;

      2) гарнизондарда, әскери қалашықтарда, әскери бөлімдерде (мекемелерде) құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асырады;

      3) ұлттық қауіпсіздік органдарының, Қарулы Күштердің, Ұлттық ұланның көлік құралдарының жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз етеді;

      4) әскери қызметшілер және азаматтық персонал адамдары (жұмыскерлер) арасында сыбайлас жемқорлықтың алдын алуды және сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықты анықтауды жүзеге асырады;

      5) әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асырады;

      6) қылмыстық құқық бұзушылық туралы істер бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асырады;

      7) әскери қызметшілерді іздестіруді жүзеге асырады;

      8) гауптвахталар мен уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайлардың қызметін ұйымдастырады, оларда әскери қызметшілерді ұстауды, сондай-ақ оларды гауптвахтаның шегінен тыс жерге айдауылмен алып жүруді жүзеге асырады.

      2. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары сондай-ақ:

      1) тәуліктік наряд қызметін, ішкі және гарнизондық қызметтерді, диверсияға қарсы қауіпсіздікті, терроризмге қарсы қорғалуды, әскери қызмет қауіпсіздігін қамтамасыз етуді ұйымдастыру, сондай-ақ әскери бөлімдерді (мекемелерді) күзетудің техникалық құралдарын пайдалану мәселелері бойынша Қарулы Күштердің қызметін үйлестіруге қатысады;

      2) Қорғаныс министрі айқындаған тәртіппен және шектерде объектіні – Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің (бұдан әрі – Қорғаныс министрлігі) ғимаратын оған іргелес жатқан аумақпен және құрылысжайлармен бірге күзетуді, оның ішінде қару-жарақты, арнаулы құралдарды, қауіпсіздік жүйелерін және өзге де техникалық күзет құралдарын пайдалана отырып жүзеге асырады, сондай-ақ көрсетілген объектіде өткізу режимін қамтамасыз етеді.

      3. Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдары сондай-ақ:

      1) Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындаған тәртіппен және шекте ұлттық қауіпсіздік органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша қызметін үйлестіреді;

      2) Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындаған тәртіппен және шекте ұлттық қауіпсіздік органдарының объектілерін күзетуді, оның ішінде қару-жарақты, арнаулы құралдарды, қауіпсіздік жүйелерін және өзге де техникалық құралдарды пайдалана отырып жүзеге асырады, сондай-ақ көрсетілген объектілерде өткізу режимін және объектішілік режимді қамтамасыз етеді;

      3) ұлттық қауіпсіздік органдары объектілерінің физикалық және техникалық қорғалуын қамтамасыз етуді үйлестіруді жүзеге асырады.

      4. Әскери полиция органдары Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

7-бап. Әскери полиция органдарының өкілеттіктері

      1. Әскери полиция органдары:

      1) әскери қызметшілердің және басқа да жеке тұлғалардың құқықтары мен бостандықтарын құқыққа қарсы қолсұғушылықтан қорғауға;

      2) әскери қызметшілердің құқықтық тәрбиесіне қатысуға және құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі шараларды жүзеге асыруға;

      3) әскери қызметшілер арасында әскери тәртіпті қамтамасыз етуде әскери бөлімдердің (мекемелердің) қолбасшылығына жәрдем көрсетуге;

      4) патрульдік-бекеттік қызметті (патрульдеуді) жүзеге асыруға;

      5) әскери бөлімдер (мекемелер) мен әскери қалашықтар аумағында әскери қызметшілер және жеке тұлғалар құқық бұзушылық жасаған кезде құқық бұзушылықты тоқтатуды қамтамасыз ететін шаралар қабылдауға;

      6) әскери қызметшілер жасаған қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылық, сондай-ақ гарнизондарда, әскери бөлімдерде (мекемелерде) болған оқиғалар туралы ақпаратты талдауға;

      7) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында айқындалатын тәртіппен әкімшілік құқық бұзушылықты анықтауға, оның жолын кесуге, оны жасауға ықпал еткен себептер мен жағдайларды анықтауға, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асыруға;

      8) Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасында белгіленген тәртіппен қылмыстық құқық бұзушылықты анықтауға, оның жолын кесуге және ашуға, оны жасауға ықпал еткен мән-жайларды анықтауға, сондай-ақ сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыруға;

      9) әскери бөлімді (мекемені) немесе қызмет орнын өз бетінше тастап кеткен, қылмыстық процесті жүргізетін органдардан жасырынып жүрген және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де жағдайларда әскери қызметшілерді іздестіруді жүзеге асыруға;

      10) қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылық жасайтын әскери қызметшілерді және жеке тұлғаларды, сондай-ақ қылмыстық процесті жүргізетін органдардан жасырынып жүрген айыпталушыларды немесе сотталушыларды, сондай-ақ әскери тәртіпті бұзатын әскери қызметшілерді Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ұстауға;

      11) қылмыстық процесті жүргізетін органдардың тапсырмаларын Қазақстан Республикасының заңында белгіленген тәртіппен орындауға;

      12) төтенше жағдай немесе соғыс жағдайы режимін, терроризмге қарсы операцияны, аумақтық қорғаныс және төтенше ахуалды жою іс-шараларын қамтамасыз етуге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қатысуға;

      13) әскерлер қатысатын бұқаралық іс-шараларды өткізу кезінде құқықтық тәртіп пен қауіпсіздікті қамтамасыз етуге;

      14) құқыққа қарсы қолсұғушылықтан, оқиғалардан және жазатайым жағдайлардан зардап шеккен, сондай-ақ дәрменсіз не денсаулығы мен өміріне қауіпті өзге де күйдегі жеке тұлғаларға көмек көрсетуге;

      15) ұлттық қауіпсіздік органдарының, Қарулы Күштердің, Ұлттық ұланның көлік құралдары жүргізушілерінің жол жүрісі қағидаларын сақтауына, сондай-ақ оларды пайдалану қағидаларының сақталуына бақылауды жүзеге асыруға;

      16) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің Айрықша мақсаттағы күштерін қоспағанда, Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін тиісті құжаттарды және мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілерін бере отырып, мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыруға;

      17) әскери полиция органдарында тіркелген механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін міндетті техникалық қарап-тексеруден өткізуді жүзеге асыруға;

      18) ұлттық қауіпсіздік органдары, Қарулы Күштер, Ұлттық ұлан көлік құралдарының қатысуымен жол-көлік оқиғасы болған жерде кезек күттірмейтін іс-қимылдарды жүзеге асыруға, адамдарды құтқару және оларға кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету жөніндегі шараларды қабылдауға, бүлінген көлік құралдарын эвакуациялауда, сондай-ақ әскери мүлікті күзетуде жәрдемдесуге;

      19) әскери қызметшілерді гауптвахталарда және уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ұстауға және күзетуге;

      20) гауптвахтада ұсталатын әскери қызметшілерді (әкімшілік қамаққа алынған әскери қызметшілерден басқа) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен күзетуді және гауптвахтадан тыс жерде алып жүруді (айдауылмен алып жүруді) қамтамасыз етуге;

      21) әскери қызметшілер жасаған тәртіптік теріс қылық туралы материалдарды Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың тәртіптік жарғысына сәйкес әскери бөлімдердің (мекемелердің) тиісті командирлерінің (бастықтарының) қарауына беруге;

      22) өз қызметін жетілдіру жөніндегі шараларды әзірлеуге;

      23) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.

      2. Әскери полиция органдары:

      1) әскери қызметшілер мен азаматтық персонал адамдарының (жұмыскерлер) қызметтік міндеттерін орындауы немесе әскери бөлімдер (мекемелер) орналасқан жерлерде болуы кезінде олардан қоғамдық тәртіпті сақтауды, құқыққа қарсы әрекеттерді және әскери полиция органдарының міндеттері мен функцияларын жүзеге асыруға кедергі келтіретін әрекеттерді тоқтатуды, сондай-ақ әскери қызметшілердің әскери киім нысанын киіп жүру қағидаларын сақтауын талап етуге;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен:

      әскери қызметшілердің жеке басын куәландыратын құжаттарын, сондай-ақ олардың әскери қызметке тиесілігін және әскери қызмет орнынан тыс жерде болу заңдылығын айқындайтын басқа да құжаттарын;

      әскери бөлімдердің (мекемелердің), жабық және оқшауланған әскери қалашықтар мен өзге де әскери объектілердің аумағындағы жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттарын, сондай-ақ олардың көрсетілген орындарда болуының заңдылығын растайтын басқа да құжаттарын тексеруге;

      3) әскери қызметшілерді және азаматтық персонал адамдарын (жұмыскерлерді) психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну және масаң күйде болу фактісін айқындау тұрғысынан Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда медициналық куәландыруға жіберуге;

      4) тиісінше қылмыстық, әкімшілік құқық бұзушылықтар мен басқа да заң бұзушылықтарды жасауға ықпал еткен мән-жайларды, себептер мен жағдайларды жою жөнінде ұсыну енгізуге;

      5) кезек күттірмейтін жағдайларда байланыс құралдарын олардың тұрған жеріне және тиесілігіне қарамастан (дипломатиялық иммунитеті бар шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдар өкілдіктерінің байланыс құралдарынан басқа) қызметтік мақсаттарда пайдалануға, сондай-ақ өзге мүмкіндіктер болмаған кезде әскери көлікті оқиға болған жерге жету, шұғыл медициналық көмекке мұқтаж әскери қызметшілер мен өзге де адамдарды, егер кешеуілдету олардың өміріне немесе денсаулығына нақты қатер төндіретін болса, медициналық ұйымдарға жеткізу үшін пайдалануға;

      6) әскери бөлімді (мекемені) немесе қызмет орнын қаруымен өз бетінше тастап кеткен әскери қызметшілерді іздестіру және ұстау жөніндегі іс-шараларды жүргізу кезінде Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарымен келісу бойынша бақылау-өткізу пункттерін орнатуға;

      7) адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін мән-жайлар кезінде жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша көшелердің, автомобиль жолдарының жекелеген учаскелерінде және басқа да аумақтарда көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің жүруін шектеуге немесе оған тыйым салуға;

      8) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша ұлттық қауіпсіздік органдарының, Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың көлік құралдары колонналарына ілесіп жүруді ұйымдастыруға және қамтамасыз етуге және осы колонналар өтетін уақытта жолдар мен көшелердегі жол жүрісін реттеуді жүзеге асыруға;

      9) ұлттық қауіпсіздік органдарында, Қарулы Күштердің, Ұлттық ұланның әскери бөлімдерінде (мекемелерінде) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі бақылау іс-шараларын және профилактикалық іс-шаралардың орындалуын тексеруге;

      10) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен көлік құралдарын тоқтатуға, жете тексеруге, сондай-ақ тоқтатып кідіртуге, мұндай тыйым салуға негіз болған себептер жойылғанға дейін, сондай-ақ тізбесін Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі бекітетін ақаулар мен жағдайлар болған кезде оларды пайдалануға тыйым салуға; тораптарының және агрегаттарының нөмірлері жасырын, қолдан жасалған, өзгертілген не мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілері жасанды немесе қолдан жасалған көлік құралдарын, сол сияқты көлік құралдарының таңбалануы тіркеу құжаттарында көрсетілген деректерге сәйкес келмеген кезде оларды пайдалануға тыйым салуға; масаң күйде деп пайымдауға жеткiлiктi негiздер бар адамдарды көлiк құралдарын басқарудан шеттетуге және оларды масаң күйін медициналық куәландыруға жіберуге құқылы, бұл ретте:

      Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының өкілеттіктері – Қарулы Күштердің көлік құралдарына және оларды басқаратын адамдарға;

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті әскери полиция органдарының өкілеттіктері – ұлттық қауіпсіздік органдарының көлік құралдарына және оларды басқаратын адамдарға;

      Ұлттық ұланның әскери полиция органдарының өкілеттіктері Ұлттық ұланның көлік құралдарына және оларды басқаратын адамдарға қолданылады;

      11) әскери бөлімдерде (мекемелерде) әскери қызметшілердің және азаматтық персонал адамдарының (жұмыскерлердің) Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарын сақтауын тексеруге;

      12) әскери полиция органдары күзететін объектілерде:

      жеке тұлғалар объектілерге кірген және олардан шыққан кезде олардың жеке басын куәландыратын құжаттарын, өздерімен алып жүретін заттарын тексеруді жүзеге асыруға;

      өткізу және объектішілік режимдердің сақталуын талап етуге;

      алып кіруге (әкелуге), алып шығуға (әкетуге) шектеу қойылған құжаттарды, нәрселерді, заттарды, бұйымдар мен заттектерді табу және алып қою үшін техникалық құралдарды пайдалануға;

      13) әскерлер қатысатын бұқаралық іс-шаралар өткізу орындарына кіру кезінде адамдарды, олардың заттарын, көлік құралдарын және тасымалданатын жүктерді жете тексеруді, оның ішінде техникалық құралдар мен қызметтік иттерді пайдалана отырып, жүргізуге;

      14) құқық бұзушылықтың жасалу фактілерін, сондай-ақ әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің әрекеттерін тіркеу үшін техникалық құралдарды қызметтік міндеттерін атқару кезінде пайдалануға;

      15) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

      3. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары сондай-ақ:

      1) тәуліктік наряд қызметінің, ішкі және гарнизондық қызметтердің, диверсияға қарсы қауіпсіздіктің, терроризмге қарсы қорғалудың ұйымдастырылуына, Қарулы Күштердің әскери бөлімдері (мекемелері) күзетінің техникалық құралдарының пайдаланылуына ішкі бақылауды жүзеге асыруға;

      2) Қарулы Күштердің әскери бөлімдерінде (мекемелерінде) әскери қызметтің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралардың ұйымдастырылуына ішкі бақылауды жүзеге асыруға;

      3) кинологиялық қызметті жүзеге асыруға құқылы.

8-бап. Әскери полиция органдарының ведомствоаралық өзара іс-қимылы, сондай-ақ мемлекеттік органдармен және ұйымдармен өзара іс-қимылы

      1. Әскери полиция органдары өз қызметін өзара, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шекте құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасап жүзеге асырады және өздерінің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша бір-бірін хабардар етеді, сондай-ақ ұйымдармен өзара іс-қимыл жасайды.

      Әскери полиция органдарының ведомствоаралық өзара іс-қимылын, сондай-ақ олардың құқық қорғау органдарымен, басқа да мемлекеттік органдармен және олардың ведомстволық бағынысты ұйымдарымен өзара іс-қимылын ұйымдастыру және жүзеге асыру тәртібі тиісті мемлекеттік органдардың бірлескен нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

      2. Әскери полиция органдары күзететін объектілерде күзет іс-шараларын жүргізу кезеңінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметі күзетілетін адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін шешуде ұйымдастырушы және үйлестіруші орган болып табылады.

      Астана және Алматы қалаларында күзет іс-шараларын жүргізу кезінде әскери полиция органдары әскери көлік құралдары колонналарының өтуін Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметімен, ал басқа әкімшілік-аумақтық бірліктерде ұлттық қауіпсіздік органдарымен келіседі.

      3. Әскери бөлімдердің (мекемелердің) қолбасшылығы, әскери басқару органдары мен әскери қызметшілер әскери полиция органдарына өздеріне жүктелген міндеттерді шешуде жәрдем көрсетуге міндетті.

9-бап. Уəкілетті органдардың құзыреті

      1. Қорғаныс министрлігі:

      1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері көлік құралдарының жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының қызметін ұйымдастыру қағидаларын;

      2) əскери көлік құралдарының жəне арнайы мақсаттағы көлік құралдарының колонналарына ілесіп жүруді ұйымдастыру жəне қамтамасыз ету, автомобиль жолдары мен көшелерде осы колонналар өтетін уақытта жол жүрісін реттеу қағидаларын;

      3) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының гауптвахтасындағы ішкі тәртіптеме жəне онда күдіктілер мен айыпталушыларды ұстау қағидаларын;

      4) əскери қызметшілердің Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының гауптвахтасында əкімшілік қамаққа алуды өтеу қағидаларын;

      5) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының гауптвахтасындағы ішкі тәртіптеме жəне онда сотталғандарды ұстау қағидаларын;

      6) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері әскери полиция органдарының гауптвахтасында ұсталатын әскери қызметшілерді (әкімшілік қамаққа алынған әскери қызметшілерден басқа) гауптвахтадан тыс жерде күзету және алып жүру (айдауылмен алып жүру) қағидаларын;

      7) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің әскери полиция органы бойынша кезекші жанындағы уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайлардың қызметін ұйымдастыру қағидаларын және олардағы ішкі тәртіптеменің үлгілік қағидаларын;

      8) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің əскери полиция органдары патрульдік-бекеттік қызметінің жұмысын ұйымдастыру қағидаларын;

      9) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының қауіпсіздік шараларын жүзеге асыру қағидаларын;

      10) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің əскери полиция органдары əскери қызметшілерінің қызметтік əдеп қағидаларын;

      11) Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде əскерлер қызметін ұйымдастыру қағидаларын;

      12) қылмыстық процесті жүргізетін органдардан жасырынып жүрген, сондай-ақ əскери бөлімді (мекемені) немесе қызмет орнын өз бетінше тастап кеткен Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің əскери қызметшілерін іздестіруді ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

      2. Ұлттық қауіпсіздік комитеті:

      1) əскери қызметшілердің Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті əскери полиция органдарының гауптвахтасында əкімшілік қамаққа алуды өтеу қағидаларын;

      2) Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті əскери полиция органдарының патрульдеуді ұйымдастыру жəне жүргізу қағидаларын;

      3) ұлттық қауіпсіздік органдарының көлік құралдарының және арнаулы мақсаттағы көлік құралдарының колонналарына ілесіп жүруді ұйымдастыру және қамтамасыз ету, автомобиль жолдары мен көшелерде осы колонналар өтетін уақытта жол жүрісін реттеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

      3. Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі:

      1) Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери полиция органдары арнаулы көлік құралдарының тізбесін;

      2) Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін мемлекеттік тіркеу қағидаларын;

      3) Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери полиция органдарында тіркелген механикалық көлік құралдарына және олардың тіркемелеріне міндетті техникалық қарап-тексеру жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

3-тарау. ӘСКЕРИ ПОЛИЦИЯ ОРГАНДАРЫ ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТШІЛЕРІНІҢ ДЕНЕ КҮШІН, АРНАУЛЫ ҚҰРАЛДАР МЕН ҚАРУДЫ ҚОЛДАНУЫ

10-бап. Дене күшін, арнаулы құралдар мен қаруды қолдану шарттары мен шегі

      1. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің қаруды, арнаулы құралдарды алып жүруге, сақтауға және қолдануға, сондай-ақ дене күшін қолдануға құқығы бар.

      2. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері арнаулы даярлықтан, сондай-ақ дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдануға байланысты іс-қимылдарға жарамдылығы тұрғысынан мерзімді тексеруден өтуге міндетті.

      3. Әскери полиция органдарының әскери қызметшісі дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдану кезінде:

      1) дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдануды кешеуілдету жеке тұлғалардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін, өзге де ауыр салдарға алып келуі мүмкін немесе қалыптасқан жағдайда мұндай ескерту орынсыз немесе мүмкін емес болып табылған жағдайларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, дене күшін, арнаулы құралдарды немесе қаруды қолдану ниеті туралы ескертуге, бұл ретте оларды қолдану көзделетін адамдарға өз талаптарын орындау үшін жеткілікті уақыт беруге;

      2) оларды қолдану нәтижесінде дене жарақаттарын алған жеке тұлғаларға алғашқы көмек көрсету бойынша шаралар қабылдауға;

      3) оларды қолданудың әрбір фактісі туралы тікелей бастығына дереу баяндауға міндетті.

      4. Әскери полиция органдарының әскери қызметшісі адамдардың қаза табуына немесе өзге де ауыр салдарға алып келген дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолданған әрбір жағдай туралы әскери прокурорға дереу хабарланады.

      5. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері, егер олардың әрекеттері әскери қызметшілерге, басқа да жеке тұлғаларға, күзетілетін объектілерге немесе әскери полиция органдары әскери қызметшісінің өзіне қол сұғу сипаты мен қауіптілік дәрежесіне сәйкес келсе, дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдануға байланысты келтірілген моральдық, мүліктік және физикалық зиян үшін жауапты болмайды.

      Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің дене күшін, арнаулы құралдар мен қаруды өкілеттіктерін асыра пайдаланып қолдануы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

11-бап. Дене күшін, арнаулы құралдарды қолдану

      1. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің дене күшін, оның ішінде жауынгерлік күрес тәсілдерін, сондай-ақ арнаулы құралдарды және қызметтік иттерді мынадай:

      1) әскери қызметшілердің, басқа да адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін шабуылдан және өзге де әрекеттерден оларды қорғау және өзін-өзі қорғау;

      2) әскери қалашықтардағы, әскери бөлімдердегі (мекемелердегі) жаппай тәртіпсіздіктің, сондай-ақ әскери қызметшілердің қоғамдық тәртіп пен әскери тәртіпті топтасып бұзуының жолын кесу;

      3) әскери қалашықтарға, сондай-ақ әскери полиция органдары күзететін объектілер мен көлік құралдарына шабуылды тойтару, шабуыл жасау әрекеттерінің жолын кесу, осындай объектілерге адамдардың, автомобильдік көлік құралдары мен өзге де техниканың санкцияланбаған кіруінің жолын кесу жағдайларында, сол сияқты осындай объектілер мен құралдар басып алынған жағдайда оларды босату үшін;

      4) қылмыстық құқық бұзушылық жасау кезінде қолға түскен, әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне осы Заңда жүктелген міндеттерді жүзеге асыруда оларға қарсылық көрсететін немесе қасақана кедергі келтіретін адамдарды ұстау;

      5) егер ұсталған, күзетпен қамауға алынған әскери қызметшілердің, сондай-ақ сотталғандардың, күдіктілер мен айыпталушылардың қашып кетуі, айналасындағыларға немесе өзіне зиян келтіруі мүмкін деп пайымдауға жеткілікті негіздер болса, оларды алып жүру және күзету (айдауылмен алып жүру);

      6) қылмыстық құқық бұзушылықты анықтау, оның алдын алу және жолын кесу, сондай-ақ әскери қызметшілерді іздестіру жағдайларында қолдануға құқығы бар.

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті мен Ұлттық ұланның әскери полиция органдарының әскери қызметшілері дене күшін, оның ішінде жауынгерлік күрес тәсілдерін, сондай-ақ арнаулы құралдарды Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда да қолдануға құқылы.

      2. Қарулы Күштер мен Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдарының арнаулы құралдарының тізбесін тиісінше Қорғаныс министрі және Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындайды.

      3. Әйелдер, анық мүгедектік белгілері бар адамдар және жас балалар айналасындағылардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін шабуыл, топтасып шабуыл жасаған не қарулы қарсылық көрсеткен жағдайлардан басқа кезде оларға қатысты жауынгерлік күрес тәсілдерін, арнаулы құралдарды және қызметтік иттерді қолдануға тыйым салынады.

12-бап. Қару қолдану

      Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда ақырғы шара ретінде қару қолдануға құқығы бар.

4-тарау. ӘСКЕРИ ПОЛИЦИЯ ОРГАНДАРЫНЫҢ КАДРЛЫҚ ҚҰРАМЫ, ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТШІЛЕРІНІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙЫ, ӘЛЕУМЕТТІК ҚАМСЫЗДАНДЫРЫЛУЫ ЖӘНЕ ЖАУАПТЫЛЫҒЫ

13-бап. Әскери полиция органдарының кадрлық құрамы

      1. Әскери полиция органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әскери қызметшілерден жасақталады.

      Қарулы Күштердің әскери полиция органдары азаматтық персоналмен (жұмыскерлермен) де жасақталады.

      2. Әскери полиция органдарына әскери қызметке кіретін адамға қатысты лауазымға тағайындалар алдында Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес арнаулы тексеру жүргізіледі.

      Әскери полиция органдарына әскери қызметке алғаш рет кіретін азаматтар міндетті түрде арнаулы бастапқы оқудан және тағылымдамадан (сынақ мерзімінен) өтеді. Олардың тағылымдамадан (сынақ мерзімінен) өту тәртібі мен шарттарын тиісінше Қорғаныс министрі, Ішкі істер министрі, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындайды.

      3. "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және құрылымына әскери полиция органдары кіретін мемлекеттік органдардың қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген жағдайларда адамдар әскери полиция органдарына әскери қызметке қабылданбайды.

      4. Бұрын әскери полиция органдарында әскери қызмет өткерген адамдарды қоспағанда, басқа әскерлер мен әскери құралымдардан, арнаулы мемлекеттік органдар мен құқық қорғау органдарынан ауыстырылған, сондай-ақ Қарулы Күштердің құрылымдық бөлімшелерінен Қарулы Күштердің әскери полиция органдарына ауыстырылған әскери қызметшілер Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындарында немесе оқу орталықтарында міндетті қайта даярлаудан өтеді.

      5. Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының әскери қызметшілері Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындары мен оқу орталықтарында қайта даярлаудан және біліктілігін арттырудан өтуге құқылы.

      6. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары азаматтық персоналының (жұмыскерлердің) еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен және Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасымен реттеледі.

14-бап. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің құқықтық жағдайы және әлеуметтік қамсыздандырылуы

      1. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері өздеріне жүктелген міндеттерді орындау кезінде мемлекеттің қорғауында болады және билік өкілдері болып табылады.

      2. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген талаптары (бұдан әрі – заңды талаптар) барлық азаматтар мен лауазымды адамдардың орындауы үшін міндетті болады.

      3. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің заңды талаптарын орындамау, оларды қорлау, қарсылық көрсету, күш қолдану қатерін төндіру немесе олардың өміріне, денсаулығына, ар-намысы мен қадір-қасиетіне, мүлкіне қол сұғу, оларға жүктелген міндеттерді орындауына кедергі келтіретін басқа да әрекеттер жасау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

      4. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне заңнамада бекітілген міндеттерді орындау мақсатында олардың жеке басын және өкілеттіктерін растау үшін қызметтік куәліктер мен жетондар беріледі. Қызметтік куәлік пен жетонды беру, пайдалану тәртібін және олардың сипаттамасын уәкілетті органның басшысы айқындайды.

      Қызметтік куәлік қаруды, арнаулы құралдарды алып жүру және сақтау құқығын, әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес берілген өзге де өкілеттіктерді растайды.

      Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының мерзімді қызметтегі әскери қызметшілеріне қызметтік куәліктер мен жетондар берілмейді, олардың әскери полиция органдарына тиесілігі белгіленген үлгідегі нысанды киіммен және айырым белгілерімен расталады.

      5. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және құрылымына әскери полиция органдары кіретін мемлекеттік органдардың қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген әлеуметтік кепілдіктер, жеңілдіктер, медициналық қамтамасыз ету, зейнетақымен қамсыздандыру және басқа да қамтамасыз ету түрлері қолданылады.

15-бап. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің жауаптылығы

      1. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері құқық бұзушылық жасағаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Әскери полиция органдарының әскери қызметшілерін тәртіптік жауаптылыққа тарту Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың жалпы әскери жарғыларында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

      2. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің әрекетіне (әрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жоғары тұрған лауазымды адамдарға, сотқа шағым жасалуы мүмкін.

5-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

16-бап. Әскери полиция органдарын қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

      Әскери полиция органдарын қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету тиісінше Қорғаныс министрлігіне, ұлттық қауіпсіздік органдарына және Ұлттық ұланға бөлінетін бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті әскери полиция органдарының оқшауланған құрылымдық бөлімшелері қызмет ету және тыныс-тіршілігі үшін қажетті қызметтік үй-жайлармен, байланыс құралдарымен, автомобиль көлік құралдарымен, жанар-жағармай материалдарымен, қару-жарақпен, тұрғын үймен және басқа да материалдық-техникалық құралдармен ұлттық қауіпсіздік органдары және орналасқан жерлеріндегі олардың бөлімшелері есебінен қамтамасыз етіледі.

17-бап. Әскери полиция органдарының қызметiнде заңдылықтың сақталуын қадағалау

      Әскери полиция органдарының қызметiнде заңдылықтың сақталуын жоғары қадағалауды Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры және оған бағынысты әскери прокурорлар жүзеге асырады.

18-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      1. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      2. "Әскери полиция органдары туралы" 2005 жылғы 21 ақпандағы Қазақстан Республикасы Заңының күші жойылды деп танылсын.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ. ТОҚАЕВ